Akciğer SBRT Planlamalarında Hareket Takibi

Akciğer SBRT Planlamalarında
Hareket Takibi
Cemile Ceylan
Anadolu Sağlık Merkezi
Stereotaktik Radyo Cerrahi ve Radyobiyoloji Kursu
20 Haziran 2014
 Klinik Gereklilik
 Hareketin Belirlenmesi
 Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
 Hareket Takipli Tedavilerde QA
Klinik Gereklilik
Solunuma bağlı intrafraksiyon hareketi:
Hedef hacimdeki doz ve pozisyon belirsizliği
Harekete bağlı CT artefaktı
Günlük solunum farklılıkları
Kritik organ dozu
Tedavi başarısı
Tedaviye bağlı yan etki
Klinik Gereklilik
Alt ve orta lob tümörlerde
≥15 mm
Klinik Gereklilik
Akciğer SBRT:
Ablatif doz: 30Gy/1fx, 45Gy/3Fx, 60 Gy/3fx
Küçük GTV
Doz Gradyenti
Yüksek pnemoni riski
Klinik Gereklilik
Akciğer SBRT:
Klinik Gereklilik
Akciğer SBRT:
3DCT
4DCT-1 faz
Klinik Gereklilik
Akciğer SBRT Solunum Kontrolü:
1. PTV: GTV+ Hareket
Inhale ve Exhale GTV
2. Solunuma bağlı hareketi yok etmek/azaltmak
Nefes Tutturmak
Abdominal baskı
3. Radyasyonu solunuma göre adapte etmek
Solunum Takipli Tedavi
Dinamik Tümör Takipli (Beam Tracking) Tedavi
Hareketin Belirlenmesi
Hareketin Belirlenmesi
Solunuma bağlı tümör hareketinin belirlenmesi
Yavaş CT
Inhale/exhale pozisyonunda CT
4DCT
Hareketin Belirlenmesi
Yavaş CT:
4s tek kesit görüntü
Hasta normal solunumda
Average CT görüntüsü
Gentri Rotasyon Hızı> Solunum
Düşük çözünürlük: Tümör Konturlaması
Organ kenarlarında belirsizlik
Marjı azaltmaz
Tedavi ile Simülasyon arasındaki farklılık
ITV Farklılığı
Hareketin Belirlenmesi
Inhale/exhale pozisyonunda CT
Hasta uygunluğu
CT süresince solunum tutulmalı
Her iki pozisyonda tarama
Akciğer Hacmi
Doğru Füzyon-MIP Oluşması
Daha iyi çözünürlük
Tümör maksimum hareketi
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
3DCT-Hareket var!
3DCT-Hareket yok!
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
External solunum hareketi ile tümör hareketinin tayini
3D CT tüm fazlarda
Serbest solunum
Solunum bilgisi
Gerçek ITV
Kritik organ koruması
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
Infrared ve Video
kamera
Blok
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
Retrospektif: Her masa pozisyonunda sürekli görüntü alınır.
Alınan görüntülerden solunumun zaman modeli
üzerine sonradan ilişkilendirir.
.
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
Prospektif: Solunumun belirlenmiş fazlarında görüntü alınır.
Hareketin Belirlenmesi
4DCT
Solunum genellikle 10 faza bölünür
Her faz boyunca tümörün hareketini içeren kesitler oluşur
Maksimum/Minimum/Ortalama
Maksimum HU
Minimum HU
Ortalama HU
Tümörün ve Kritik organların solunumla değişimi
Hareketin Belirlenmesi
4DCT: GTV
Hareketin Belirlenmesi
4DCT: GTV
3DCT: GTV+marj
Ungated: ITV
Gated: ITV
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
ITV
Nefes Tutma
Gating
Tracking
MIPITV
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Gating window
Beam On
Phase window
Beam On
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Amplitude Gating-Faz Gating
Duty Cycle: Beam On/TreatmenTime (Treatment Efficiency)
Faz Seçimi, Gate Genişliği: Duty Cycle/Rezidü Tümör Hareketi
Amplitude Gating Büyüklüğü: No gating ( Rezüdü Tümör Hareketi)
Amplitude Gating: Tümör hareketi en az- End Exhale
Akciğer Hacmi en fazla- End Inhale
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Gating Radyoterapi:
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
İnternal Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Nefes Tutmalı Radyoterapi
Nefes tutma
Active Breathing Control (ABC-Elekta)
Abdominal Baskı
Tracking Radyoterapi:
Dinamik Tracking Radyoterapi: CyberKnife, RTRT, VERO
Real Time Tracking Radyoterapi: Clypso Sistem
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Varian: Real-time Position Management (RPM)
Novalis: ExacTrac Gating
Siemens: Gating-Anzai Belt (CT)
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
4DCT: Solunum Haritası
Amplitude-Faz Gating
False Positive-False Negative
Düzensiz Solunum
Internal Hareketin Belirsizliği
Infrared Blok Pozisyonu
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Varian: Real-time Position Management (RPM)
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Novalis: ExacTrac Gating: Internal & External hareket
Robotik Masa
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
External Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Siemens: Gating-Anzai Belt (CT)
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Internal Solunum Sinyali Takipli Tedavi
Fiducial Marker Yerleşimi
Internal&External Hareket
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Nefes Tutmalı Radyoterapi
Nefes tutma: Gönüllü, Spirometer
Solunuma bağlı hareket en az
Maksimum kritik organ koruması
3 CT taraması
Hastaya Bağlı
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Nefes Tutmalı Radyoterapi
Active Breathing Control (ABC-Elekta)
Spirometer, Aktif nefes tutma, manual beam-off
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Nefes Tutmalı Radyoterapi
Active Breathing Control (ABC-Elekta)
Küçük Marj GTV
Breath-hold
Free Breathing
Akciğer Koruması
Free Breathing
Breath-hold
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Nefes Tutmalı Radyoterapi
Abdominal Baskı: Göğüs nefesi
Abdominal Baskı
Hastaya Bağımlı
Düşük Hasta Konforu
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi:
Internal Tümör Hareketi
Fiducial Marker Takibi
External (Solunum ) Hareket
Tracking Markerlar ile solunum haritası
Internal ve External Hareket korelasyonu
Predict Modelling
Model yenileme
Non-İnvasive Tracking: Optimized Lung Tracking, SMART
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
CyberKnife
Non-invasiv
Xsight Lung Trackcing
Invasiv
Gold Seeds-Synchrony
Tümör >1,5 cm
3-5 Marker
X Işını kameralarından görünmeli
150 derece açı, 2 mm uzaklık
GTV içinde ya da yakınında
LOT
1-View
0-View
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
CyberKnife
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
CyberKnife:
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
RTRT:
4 X-Işını tüpü
Varian
Fiducial Marker Takibi
1 mm doğruluk
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
VERO: Moving MLC-Beam On
Solunum Takipli Tedavi Yöntemleri
Tracking Radyoterapi
Marker yerleştirmeye bağlı pnömotoraks riski
Internal&External Hareket belirsizliği
Uzun tedavi süresi
X-ışınına bağlı cilt dozu
X-ışını film hızı
Hareket Takipli Tedavilerde QA
Gating veTracking Kalite Kontrol
Hareket Takipli Tedavilerde QA
1. 4DCT Kalite Kontrol
2. Tümör Pozisyonunun Belirlenmesindeki Hatalar
3. Solunum Haritasının Doğruluğu
4. Cihaz Performansı
Hareket Takipli Tedavilerde QA
Hareketli Akciğer Fantomu ile Geometrik ve Dozimetrik Kontrol
Hareket Takipli Tedavilerde QA
4DCT ve LINAC Solunum Haritası-Infrared Kamera
Hareket Takipli Tedavilerde QA
Hareket Takipli Tedavilerde QA
CyberKnife Sycnrony E2E-Geometrik kontrol
Teşekkürler