2014 yılı mezunları tez özetleri - Sağlık Bilimleri Enstitüsü

TEZÖZETLERİ
KAYSERİİLİNDETÜKETİMESUNULANMANDAYOĞURTLARINDAAFLATOKSİNM 1'İNPREVALANSI
PREVALANCEOFAFLATOXINM1INWATERBUFFALOYOGHURTRETAILEDINKAYSERI
OkanKAYAALP
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
VeterinerBesinHijyeniveTeknolojisiAnabilimDalı
YüksekLisans,Aralık,2013
Danışman:Yrd.Doç.Dr.NurhanERTAŞ
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofVeterinaryFoodHygieneandTechnology
MSc.Thesis,December,2013
Supervisor:AssistantProf.Dr.NurhanERTAŞ
ÖZET
ABSTRACT
BuçalışmanınamacıKayseriilindetü ketimesunulanman1 (AFM1) varlığ ınıincelemekti. Bu çalışmada toplam 100 manda yoğ urdu ö rneğ i ince1 dü zeylerinibelirlemekiçinEnzy-
toxinM1(AFM1)inwaterbuffaloyoghurtsamplesinKay-
dı.Çalışmada,analizedilen100yoğ urtö rneğ inintamamında (%100) AFM1 tespit edildi ve sadece 7 (%7) manda
yoğ urdu ö rneğ inde AFM1 dü zeyi Tü rk Gıda Kodeksinde
nenö rneklerin36’sının(%36)2,7-10ng/kg,14’ü nü n(%
14)10-25ng/kgarasında,43’ü nü n(%43)ise25-50ng/kg
aralığ ındaAFM1 içerdiğ ibelirlendi.Buçalışmasonucunda,
Kayseriilindesatılanmandayoğ urtlarındaAFM1varlığ ının
halksağ lığ ıiçinpotansiyelbirtehlikeolabileceğ ikanaatine
varıldı.
Anahtar kelimeler:
ğ urdu
1, ELISA, Kayseri, manda yo-
M1
1 were foundinallsamplesanalyzed(100%).Only7(7%)ofyoghurtsampleswerefoundcontaminatedatlevelsabovethe
legal limits (50 ng/kg). AFM1 level of the samples were
rangingfrom2.70to79.27ng/kg.AFM1wasdetectedin36
(36%)samplesrangingfrom2.7to10ng/kg,in14samples (14%) from10 to 25 and in43 samples (43%) from
25 to 50ng/kg. It is concluded that the presence of AFM1
inwaterbuffaloyoghurtretailedinKayserimayberegardedasapotentialhazardforhumanhealth.
Keywords:
hurt
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
1, ELISA, Kayseri, water buffalo yog-
1
TEZÖZETLERİ
TİP1DİYABETESMELLİTUS’LUVESAĞLIKLIERGENLERDESALDIRGANLIKVEKENDİNE
ZARARVERMEDAVRANIŞLARI
THEAGGRESSIONANDSELF-INJURYBEHAVIOURSINADOLESCENTSWITHTYPE1DIABETES
MELLITUSANDHEALTHY
YağmurSEZEREFE
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalıYüksekLisans,Aralık2013
Danışman:Yrd.Doç.Dr.EmineERDEM
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,December2013
Supervisor:Assist.Prof.Dr.EmineERDEM
ÖZET
ABSTRACT
Yeni şeyleri deneme merakı, kendi kimliklerini kazanırken
toplumunkurallarınameydanokuma,yetişkinlerimodelalma
ve arkadaş grubuna dahilolabilme gibiyaş dö nem ö zellikleri
nedeniyle ergenler, saldırganlık ve kendine zarar verme davranışı gibi riskli davranışlara yö nelebilirler. Kronik hastalığ ın
eklenmesiile ergenlerdesaldırganlıkve kendine zararverme
davranışı riski artabilir. Bu çalışma, Tip 1 DM’li ve sağ lıklı
ergenlerdesaldırganlıkvekendinezararvermedavranışlarını
belirlemek ve karşılaştırmak amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Adolescentstendtohaveriskybehaviourslikeaggressionand
self-injuryduetotheageperiodcharateristics-theinterestin
experiencingnewthings,challengingtherulesofsocietywhile
gaining their identity, adult modeling, being included in the
friendgroups.Theriskofaggressionandself-injurymayincrease in adolescents with theaddition ofchronic diseases.This
studywasconducteddescriptivelytodetermineandcompare
the aggression and self- injury in those with type 1 diabetes
mellitus(T1DM)andhealhtyadolescents.
Çalışmanın ö rneklemini, bir ü niversite hastanesinin çocuk
endokrinolojipolikliniğ indeizlenen,15-18yaşgrubu60Tip1
DM’li ergen ve MEB’e bağ lı bir lisenin 9nim gö ren 319 sağ lıklı ergen oluşturmuştur. Etik kurul, kurum, ebeveyn ve ergen onamı alınarak yapılan çalışmada;
ergenlerin tanıtıcı ö zelliklerine ilişkin oluşturulan Anket Forendine Zarar Verme Davranışı Değ erlendirme Envanteri (KZVDDE) ile veriler toplanmıştır.Veriler;tanımlayıcıistatistikler,Shapiro-Wilk,Mann
-Whitney U, student t, Ki-kare, Spearman korelasyon testleri
iledeğ erlendirilmiştir.
puan ortalamalarının DM’li ergenlerden fazla olduğ u ve dü ş-
puanortalamalarıarasındakifarkınistatistikselolarakö nemli
olduğ ubelirlenmiştir(p<0.05).DM’liergenlerinKZVDDEpuan
ortalamalarının, sağ lıklı ergenlerden daha yü ksek olduğ u
belirlenmiştir(p>0.05).Saldırganlıkdü zeyiyü ksekolanDM’li
ergenlerinotonom,sosyalişlevlerveKZVDDEpuanortalamalarınınsağ lıklıergenlerdenyü ksekolduğ usaptanmıştır.DM’li
ergenlerde KZVDDE otonom, sosyal işlevler ve toplam ö lçek
saldırganlıkpuanortalamalarıarasında;sağ lıklıergenlerdeise
otonom, sosyal işlevler ve KZVDDE puan ortalamaları ile
saldırganlık tü m alt ö lçek ve toplam ö lçek puan ortalamaları
arasındapozitifyö ndeortadü zeydeilişkiolduğ usaptanmıştır
(p<0.05).
Busonuçlardoğ rultusunda,sağ lıklıveDM’liergenlerveaileleri için, yaş dö nem ö zellikleri dikkate alınarak spor (ö zellikle
takımsporları),sosyalvekü ltü reletkinliklereağ ırlıkverilmesi, stresDM’li ergenler ve ailelerinehastalık yö netimineilişkin eğ itim
verilmesiö nerilebilir.
Anahtarkelimeler:kendinezararverme,saldırganlık,Tip1
DM’liergenler
2
The study sampleconsistedof thesubjects followed upinthe
childendocrinologypolyclinicofauniversityhospital,the1518 age group of 60 adolescents with T1DM and 319 healthy
adolescentsat9th-12thgradeathighschool.Inthestudy,the
permission of the institution, Ethical Committee, the parent
andadolescentconsent,thedatawerecollectedusingaquestionnaireform,AgressionQuestionnaire(AQ)andInventoryof
StatementsAboutSelf-injury(ISAS).Thedescriptivestatistics,
Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U, student t, Ki-kare, Spearman
correlationtestswereusedforanalyzingdata.
the total scale were higher than adolescents with T1DM and
difference between themean scores ofhostility, physicaland
(p<0.05).It was determined that ISAS mean scores of adolescents with T1DM were higher than the healthy adolescents
(p>0.05).ItwasalsodeterminedthatThemeanscoresofautonomic function, social function and ISASof adolescents with
T1DM who had high levels of aggression were higher than
those of the healthy adolescents.In adolescents with T1DM,
the mean scores of autonomic function, social function and
ISAS were positively moderately correlated with the mean
scores of anger, hostility, indirect subscales and total aggression(p<0.05).Inhealthyadolescents,themeanscoresofautonomicfunction,socialfunctionandISASwerepositivelymoderate correlated with the mean scores of all subscales and
totalaggression(p<0.05).
According to these results, considering the characteristicsof
age periodit could besuggestedto healthy and diabetic adolescents and their families that the sports (especially team
sports)andsocialactivities,socialandculturalactivities,education about anger-stress management and effective communicationskillsshouldbegivenimportance.Besidesitcouldbe
suggestedthateducationrelatedtodiseasemanagementshouldbegiventotheirfamiliesandadolescentswithT1DM.
Key words: adolescents with Type 1 DM, aggression, selfinjury
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
FARKLIDOKUİSKELELERİÜZERİNDEOLUŞTURULANEXVİVOBAĞDOKUSUEŞDEĞERLERİNİN
HİSTOLOJİKOLARAKİNCELENMESİ
HISTOLOGICALEVALUATIONOFEXVIVOPRODUCEDCONNECTIVETISSUEEQUIVALENTONDIFFERENT
SCAFFOLDS
MelikeKOLAY
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
PeriodontolojiAnabilimDalı
DoktoraTezi,Aralık2013
Danışman:Doç.Dr.B.ArzuALKAN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofPeriodontology
PhD.Thesis,December2013
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.B.ArzuALKAN
ÖZET
ABSTRACT
Periodontolojialanındayapılandokumü hendisliğ içalışmaları
son yıllarda ilgi çekmeye başlamıştır. Bu çalışmanın birinci
Tissue engineering studies have become popular in recent
years.Theaimofthisstudywasto1)makeahistologicanalysisofthetissuewhichwasobtainedexvivoonPRFandcolla-
amacıisePZFmembranınkollajenmembraniledesteklenmesi
durumundaPZF’ninhü creproliferasyonunaetkisininaraştırılmasıdır.
PRF membrane was supported by a collagen membrane. Human gingival biopsy was harvested from 18 patients during
theextractionofwisdomteeth.Specimenswereenzymatically
Dişetibiyopsileri20yaşdişçekimendikasyonukonulmuş18
ğ ında, kaldırılıp, membran parçaları (Kollajen, PZF ve kollajen/PZF) ü zerine ekildi. Ekim sonrası kü ltü rü n 7. gü nü nde
membranlar kaldırılıp, histolojik inceleme ve taramalı elekt-
yapılırken membranlar ü zerinde oluşan bağ dokusundaki
dokusununkapladığ ıalanlarö lçü ldü .
nü ndebenzerhistolojikö zellikleresahipbağ dokusuoluşumu
ö lçü mleriaçısındananlamlıfarkbulunmaziken,PZF/kollajen
cededahaazbulunmuştur.SEMbulguları,histolojikbulguları
desteklemektedir.PZFmembrankollajenmembraniledestek-
80%, they were detached and seeded on membrane pieces
(collagen,PRFandcollagen+PRF).Membraneswereremoved
fromthetissueculturemediumat7dayspost-seedingofthe
medonmembranesweremeasured.At7dayspost-seedingof
calfeatureswasobservedonallmembranegroups.Although
lastnumberandconnectivetissueareaformedonmembranes
oncollagenmembrane.
mamaktadır.
Anahtar kelimeler
Key words: Gingival recessions, plateletmembrane
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
3
TEZÖZETLERİ
ANNELERİNHASTANEDEYATANÇOCUĞUNBAKIMINAKATILMAVEMEMNUNİYETDURUMLARI
THESTATUSOFMOTHERS’PARTICIPATIONOFTHEHOSPITALIZEDCHILDREN’SCAREANDTHEIR
SATISFACTION
SevimÇİMKE
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Aralık2013
Danışman:Yrd.Doç.Dr.SalimeMUCUK
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,December2013
Supervisor:Assist.Prof.Dr.SalimeMUCUK
ÖZET
ABSTRACT
Bu araştırma annelerin hastanedeyatançocuklarının bakımına katılma ve memnuniyet dü zeylerini belirlemek amacıyla
tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yozgat Bozok Kadın Doğ um ve
Çocuk Hastalıkları Hastanesi çocuk kliniklerinde yatan 285
anneçalışmakapsamınaalınmıştır.
Thestudywas descriptively conductedin order to determine
mothers’statusofparticipationinthecareofthethehospitalized children’s and their satisfaction levels. Two hundred
VerilerÇocukAileTanıtıcıAnketFormu,PedsQLSağ lıkBakım
Anketi(AMB-A) ile 01.09.2012-30.04.2013 tarihleriarasında
toplanmıştır. Verilerin değ erlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler, Cronbach’s Alpha, Mann-Whitney U testi, KruskallWallisveSpearmanKorelasyonanalizikullanılmıştır.
Annelerinyaşortalamasının28.49±5.84yılolduğ u,çocukların
%48.8’inindahaö ncehastanedeneyimiolduğ u,%29.9iseaynı
klinikte daha ö ncede tedavi olduğ u belirlenmiştir. Annelerin
AMB-A aldıkları toplam puan ortalamasının 59.64±9.84 ve
saptanmıştır. Annelerin AMB-A ö lçeğ i puanları ile PedsQL
s= 0.730**) arasında pozitif
yö nde çok gü çlü dü zeyde istatistiksel olarak anlamlı ilişki
olduğ u,AMBları puanında arttığ ı tespit edilmiştir (p<0.001). Annelerin %
70.2siçocuklarınıntanısınailişkinbilgialdığ ıtespitedilmiştir.
Annelerin klinikte çocuklarının bakımına yö nelik en çok yaptıkları uygulamaların çocuğ un ağ ızdan beslenmesi (%91.6),
kıyafetlerinindeğ iştirilmesi(%89.1),ağ rılıişlemlerdeçocuğ un
yanındabulunma(%77.5) olduğ ubelirlenmiştir.Annelerin%
61.4’ü nehemşirelertarafındanuygulamalarınyapılarakgö sterildiğ i, ancak %51.6’sının uygulamayı yaparken hemşireler
tarafındangö zlemlenmediğ ive%55.8’ininiseyaptıklarıuygulamayailişkinherhangibirgeribildirimalmadığ ısaptanmıştır.Annelerinyaptıklarıbakımaktiviteleriö ncesibilgilendirilmesi, uygulamanın hemşireler tarafından yapılarak gö sterilmesi, ebeveyninişlemiyaparken gö zlemlenmesi ve geribildirim verilmesi durumlarına gö re hem AMB-A hem de PedsQL
farklılık belirlenmiştir (p<0.001). Lise ve ü zeri eğ itim durupuanortancalarınındiğ ergruplardakiannelerdendü şü kolduğ ubelirlenmiştir(p<0.05).
Busonuçlardoğ rultusunda;annelerinkliniğ ekabuldentaburcu olana kadar her aşamada çocukları ile ilgili sü rekli, zamanında ve eksiksiz bilgilendirilmesi, çocuklarının bakımında
yeterli hale gelene kadar desteklenmesi ve annelerin kendi
seçimleri ve istekleri dü zeyinde çocuklarının bakımına dahil
edilmeleriö nerilebilir.
Bozok maternity and children hospital were included in the
study.
The data were gathered using A Questionnaire Form On Descriptive Characteristics of Children and Mothers’, PedsQL Healthcare Satisfaction Generic Module (PedsQL HCSGM)
and Family-Centered Care Survey (FCC-S) between the 1st of
September 2012 and the 30th of April 2013. For the data assessment; descriptive statistics, Cronbach’s Alpha, MannWhitney U test, Kruskall-Wallis and Spearman correlation
analysiswereemployed.
It was found out that mean ages of the mothers was 28.49
±5.84years,48.8%ofthechildrenhadprevioushospitalexperienceand29.9%weretreatedatthesameclinicsbefore,too.
MeanFCC-S scores of the motherswas 59.64±9.84andmean
total score of PedsQL HCSGM was 71.63±23.42. It was noted
that there was a positive, strong and statistically
correlationbetweenmothers’FCC-SscoresandPedsQLSBMÖ
scores(rs=0.730**)andasFCC-SscoresincreasedsodidPedsQL HCSGM scores (p<0.001). It was seen that 70.2% of the
mothersreceivedinformationonthediagnosisofthechildren.
Itwasobservedthatthemostcommontasksperformedbythe
mothers for the care of the children at the clinics were oral
feeding(91.6%),changingclothes(89.1%)andaccompanying
thechildrenduringthepainfulinterventions(77.5%).Itwas
detectedthat61.4%ofthemothersweredemonstratedbythe
nursestheinterventionsthroughmethodoflearningbypracticing,51.6%ofthemotherswerenotwatchedbythenurses
whileperformingtheinterventions,55.8%didnotreceiveany
feedback on the interventions done. It was noted that there
information on theinterventions doneby themothers before
care activities, demonstration of the interventions through
method of learning by practicing, observation of the mothers
while performing the interventions, getting a feedback and
meanscoresobtainedfromFCC-SandPedsQLHCSGMsatisfactionscale(p<0.001).Itwasdetectedthatthesatisfactionlevel
ofmotherswhoeducationlevelofhighschoolandhighlevels,
liveincitycenterandworkerwerelowerthantheothermothers(p<0.05).
In light of these results; it is recommended that mothers
shouldbecontinuously,timelyandthoroughlyinformedabout
their children from the admission until discharge in every
childrenandshouldbeinvolvedinthecareofthechildrenas
muchastheywish.
Anahtarkelimeler:Annekatılımı,ailemerkezlibakım,ebeveynmemnuniyeti,hastanedeyatançocuk
4
Keywords:Mothers’participation,family-centeredcare,
parent’ssatisfaction,hospitalizedchildren
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
TAVŞANTESTİSVEEPİDİDİMİSİNDEVASKÜLERENDOTELİYALBÜYÜMEFAKTÖRVE
RESEPTÖRLERİNİNLOKALİZASYONU
THELOCALIZATIONOFVASCULARENDOTHELIALGROWTHFACTORANDITSRECEPTORSON
TESTISANDEPIDIDYMISOFRABBIT
NilgünANTEPLİ
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HistolojiveEmbriyoloji(Veteriner)AnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Aralık2013
Danışman:Doç.Dr.FeyzullahBEYAZ
ÖZET
Buçalışma,VEGFvereseptö rleriVEGFR-1ileVEGFR-2’nintavşantestis
ve epididimisindeki varlığ ı ve lokalizasyonunu belirlemek amacıyla
yapıldı. Çalışmada; 15 adet sağ lıklı, erkek, Yeni Zellanda tavşanından
alınmış ve rutin histolojik işlemlerden geçirilmiş 30 adet testis ve
epididimisler materyal olarak kullanıldı. Seminifer tü bü llerde spermatojenik evrelerin belirlenmesi için PAS, VEGF ve reseptö rleri VEGFR-1
veVEGFR-2’nintestisveepididimisteki lokalizasyonununbelirlenmesi
içiniseStrept-AvidinBiotinKompleks(ABC)peroksidazimmunohistokimyasalboyamayö ntemiuygulandı.
VEGF için yapılan immunboyamalarda, spermatojenik gelişimin tü m
evrelerinde olmak ü zere Sertoli hü crelerinde, tip A spermatogonyumlarda ve primer spermatositlerde pozitif immunreaksiyon gö zlendi.
Spermatojenik gelişimin V., VI., VII., ve VIII. evrelerindeki seminifer
tü bü llerde bulunan spermatidlerin akrozomlarında da pozitif immunboyanma dikkati çekti. Ayrıca, interstisyel dokuda Leydig hü creleri ve
vaskü ler endotelyumda da pozitif immunreaksiyon belirlendi. Başlangıç segmenti, kaput, korpus ve kauda epididimis bö lü mlerinde duktus
epididimisduvarınıdö şeyenprinsipalhü crelerinbazalveapikalsitoplazmalarında ve apikal ile bazal hü crelerin sitoplazmalarında immunpozitif reaksiyon tespit edildi. Anti-VEGFR-1 (Abcam 9540) primer
antikoru uygulanan tavşan testis dokusunda I’den VIII’e kadar tü m
spermatojenik evrelerdeki seminifer tü bü llerde sadece bazı Sertoli
hü crelerinde immunboyanma gö rü lü rken, intersitisyel alanda Leydig
hü crelerindevedamarendotelindepozitifimmunoreaksiyonbelirlendi. Epididimiste, sadece kapiller endotelde immunopozitif reaksiyon
saptanırken, kanal epitellerinde herhangi bir pozitif immunboyanma
belirlenemedi.Anti-VEGFR-1(Abcam2350)primerantikoruuygulanan
testisdokusundaI’denVIII’ekadartü mspermatojenikevredekiseminifer tü bü llerde Sertoli hü crelerinde ve spermatogonyumlarda immuno-
damar endotelyumunda immunpozitif boyanma belirlendi. Epididimisin duktus epididimis epitelindeki hü crelerde, bazalde peritü bü ler
hü crelerde ve damar endotelinde immunoboyanma saptandı. AntiVEGFR-2(Abcam9530)primerantikoruuygulanantavşantestisdokusunda I’den VIII’e kadar tü m spermatojenik evrelerdeki seminifer
tü bü llerdeSertolihü crelerindeçokzayıfimmunpozitifreaksiyongö zlenirkenintersitisyelalanda,Leydighü crelerindevedamarendotellerinde ise kuvvetli bir immunboyanma belirlendi. Epididimiste, duktus
epididimis duvarındaherhangibirimmunboyanma dikkatçekmezken,
intersitisyel dokudaki kapillar damar endotellerinde immunboyanma
gö rü ldü . Anti-VEGFR-2 (Abcam 10973) primer antikoru uygulanan
tavşantestisdokusundaI’denVIII’ekadartü mspermatojenik evrelerdeki seminifer tü bü llerdeki Sertoli hü creleri ve spermatogonyumların
sitoplazmalarındaçokyoğ unimmunpozitifboyanmagö zlendi.Bununla
birlikte V., VI., VII., ve VIII. evrelerde spermatidlerin akrozomlarında
leri ve damar endotelinde de immunboyanma belirlendi. Epididimiste
duktusepididimisidö şeyenprinsipalhü crelerinapikalilebazallerinde,
apikal ve bazal hü crelerin sitoplazmalarında ve peritubuler hü crelerin
sitoplazmalarındapozitifimmunreaksiyongö rü ldü .
VEGFproteinivereseptö rleriVEGFR-1veVEGFR-2’nintavşantestislelılaşma, spermiyogenezis, spermatidlerde akrozom gelişimi ve Leydig
hü crelerinde steroidiogeneziste, ayrıca epididimiste sperm olgunlaşması ve kan-epididimis bariyerine katkı sağ lama gibi fonksiyonel gö revleriolabileceğ inigö stermektedir.
Anahtar kelimeler:
reseptö rleri,tavşan
VEGF,
testis,
epididimis,
VEGF
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofHistologyandEmbryology(Veterinary),
MSc.Thesis,December2013
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.FeyzullahBEYAZ
ABSTRACT
This study was planned to exhibit the presence and localization of
VEGF and its receptors VEGFR-1 and VEGFR-2 on rabbit testis and
epididymis using immunohistochemistry. In this study, 30 testis and
epididymis were taken from 15 healthy, male New Zelland rabbit and
processedthroughroutinehistologicalprocesswereusedasamaterial.
PAS & Hematoxylene staining were applied for determining the spermatogenic stages at seminiferous tubules. Strept-Avidin Biotin Compleks(ABC)immunohistochemicalmethodwasusedforthedeterminationoflocalizationofVEGFanditsreceptorsVEGFR-1andVEGFR-2on
rabbittestisandepididymis.
AttheimmunostainingforVEGF,itwasseenpositiveimmunoreaction
inSertolicells,TypeAspermatogoniaandprimaryspermatocytesinall
spermatogenic stages. It was found the positive immunoreaction for
acrosome of spermatids in stages V., VI., VII and VIII within seminiferoustubules.ThepositiveimmunoreactionwasdeterminedforLeydig
cellsandvascularendotheliumintheinterstitium.Moreover,thepositiprenciple cells and apical cells lining ductus epididiymis in initial segment, caput, corpus and cauda epididiymis. At rabbit testis where it
wasappliedforanti-VEGFR-1(Abcam9540)primaryantibody,apositive immunoreaction was seen in only Sertoli cells in seminiferous
tubulescontainingallspermatogenicstagesfromItoVIII andtheleydigcellsorvascularendotheliumintheinterstitium.Apositiveimmu-
epitheliumofductsinepididymis.Atrabbittestiswhereitwasapplied
foranti-VEGFR-1(Abcam2350)primaryantibody,apositiveimmunoreaction was seen in Sertoli cells and spermatogonia in seminiferous
tubules containing all spermatogenic stages from I to VIII and Leydig
cellsorvascularendotheliumintheinterstitium.
A positive immunostaining was determined for epithelial cells lining
ductus epididiymis, peritubuler cells surrounding ducts and vascular
endothelium in epididiymis. For anti-VEGFR-2 (Abcam 9530) primary
antibody, a weak positive immunoreaction was seen in Sertoli cells in
seminiferoustubulescontainingallspermatogenicstagesfromItoVIII
but it was found a strong positive immunoreaction for Leydig cells or
vascular endothelium in the interstitium. A negative immunostaining
wasdeterminedforepithelialcellsliningductusepididiymis,peritubulercellssurroundingductsinepididymisbutcapillarendotheliumwas
positive.
Foranti-VEGFR-2(Abcam10973)primaryantibody,astronglypositive
immunoreactionwasfoundinSertolicellsandspermatogoniainseminiferous tubules containing all spermatogenic stages from I to VIII.
spermatidsinstagesV.,VI.,VII.,andVIIIwithinseminiferoustubules.It
was found a positive immunostaining for Leydig cells or vascular endothelium in the interstitium. A immunopositive reaction was seen at
apicalandbasalpartoftheprinciplecellandcytoplasmeofapicaland
basal cells lining ductus epithelium and peritubular cells surrounding
ducts.
-1 and
VEGFR-2 in rabbit testis and epididymis indicate they may affects the
spermatogonial differentation, spermiogenesis, acrosomal developmentofspermatids,steroidiogenesisinLeydigcellsandspermmaturationandthesupportingtoblood-epidiymisbarrierinepididymis.
Keywords:VEGF,testis,epididymis,VEGFreceptors,rabbit
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
5
TEZÖZETLERİ
KEMOTERAPİALANKOLOREKTALKANSERİHASTALARINAMASAJINPERİFERİKNÖROPATİVE
YAŞAMKALİTESIÜZERINEETKİSİ
EFFECTOFMASSAGETHERAPYONPERIPHERALNEUROPATHYANDLIFEQUALITYOFCOLORECTALCANCERWITHPATIENTRECEIVINGCHEMOTHERAPY
FatmaARIKAN
HemşirelikAnabilimDalı,
DoktoraTezi,Aralık2013
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing,
PhD.Thesis,December2013
ÖZET
ABSTRACT
Periferik nö ropati, oksaliplatin içeren kemoterapi tedavisi
alankolorektalkanserhastalarındasıkgö rü lenyaşamkalitesini olumsuz etkileyen doz sınırlandırıcıbir semptomdur.Randomize kontrolü deneysel nitelikteki bu araştırma, oksaliplatinli kemoterapi tedavisi alan kolorektal kanserli hastalara
uygulananmasajınperiferiknö ropativeyaşamkalitesiü zerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma Şubat
2012-
Peripheral neuropathy is a commonly experienced symptom
causingdose-limitingsideeffectsandnegatifeffectslifequalityin colorectal cancer patientsreceivingchemotherapytreatmentincludingoxaliplatin.Theaimofthisrandomizedcontrolledexperimentalstudywastodeterminetheeffectofmassageappliedtocolorectalcancerpatientsreceivingchemotherapy on peripheral neuropathy and quality of life. InvestigationwascarriedoutbetweenFebruary2012-May2013with
52 patients meeting study criteria and receiving chemotherapyinAkdenizUniversityoutpatientchemotherapyunit(28
study group, 24 control). Before the investigation, written
permission was obtained from patients, instutition and ethic
rineuyan24mü dahale,28kontrolgrubuolmakü zeretoplam
52hastaileyapılmıştır.Araştırmaö ncesihastalardangö nü llü olur,kurumdanveetikkuruldanyazılıizinalınmıştır.Araştırma verilerinin toplanmasında, “Hasta Tanıtım Formu”,
“Periferik Nö ropati Değ erlendirme Formu”, “Nö ropatik Ağ rı
Tanısı için S-LANSS”, “MD Anderson Semptom Envanteri”,
“EORTC QLQ–
2.0” formları kullanılmıştır. Mü dahale grubundaki hastalara
efrolaj, petrisaj ve yü zeyel friksiyon teknikleriniiçeren klasik
masaj; dirsek altı-ö nkol-el(20 dakika), dizaltı-alt bacak-ayak
(20 dakika) bö lgelerine, her tedavide iki gü n olmak ü zere
toplam 16 kez masaj uygulanmıştır. Verilerin değ erlendirilmesindettesti,Kolmogorov-Smirnovtesti,ki-kareveyaFisher
kesinki-karetesti,tekrarlıö lçü mlerdevaryansanalizivepearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Masaj uygulanan hastalarda periferik nö ropati semptomlarının şiddeti daha dü şü k
(p<0.05); izlem sü recinin sonunda (9. ö lçü mde) nö ropatik
ağ rı (0.008), grade 2 ve grade 3 periferik duyusal nö ropati
dahaaz gö rü lmü ştü r (p=0.006).Masajuygulanan hastaların
yaşadıkları semptomların şiddeti ve bireyin yaşamına etkisi
dü şü k (p<
p<0.001),
duygusal (p<0.001), uğ raş (p<0.001) ve sosyal fonksiyon
(p=0.008)puanlarıisedahayü ksekbulunmuştur..Araştırmanın sonuçları, periferik nö ropati semptomlarının azaltılması
veyaşamkalitesininyü kseltilmesindemasajınetkiliolduğ unu
gö stermiştir. Bu nedenle periferik nö ropati semptomlarının
azaltılmasında hemşirelik girişimleri arasında masaj uygulamasıö nerilmektedir.
Anahtarkelimeler:Kolorektalkanser,kemoterapi,masaj,
periferiknö ropati,yaşamkalitesi
6
Form”, “Peripheral Neuropathy Evaluation Form”, “S-LANSS
for Neuropathy Pain Diagnosis”, “MD Anderson Symptoms
Inventory”,“EORTCQLQ–C30LifeQualityMeasurement”,“NIC
CTC Version 2.0” forms were used. The experimental group
fractiontypesofclassicalmassageonlocalpartsoftheirbodybelow,elbow-frontalarm-hand(20minutes)andbelowkneeleg(lowerpart)-foot(20minutes)twodaysoftreatmentof16
times total. In the evaluation of data, t test, KolmogorovSmirnovtesi,chi-squareorFisher’sexactchisquaretest,and
in reperated measurments variance analysis and pearson
correlation analysis was used. It was established thatin patients undergoing massage, neuropathy symptoms were less
severe(p<0.05),andattheendoffollowup(the9thmeasurement)andneuropathicpain(0.008),grade2andgrade3peripheralneuropathyocurredlessfrequently.(p=0.006).Itwas
also determined that severity of symptoms and its effect on
the life of the individual was low (p<0.05), and physical
p<0.001), emotional (p<0.001), hobbies and interests
(p<0.001) and social function scores (p=0.008) in the Life
Quality Measurement scale was higher. The results of the
studyindicatethatmassageiseffectiveinrelievingperipheral
neuropathy symptoms and increasingqualityof life.Therefore,massagemayberecommendedamongnursinginreducing
thesymptomsofperipheralneuropathy.
Keywords:Colorectalcancer,chemotherapy,massage,peripheralneuropathy,lifequality
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
ESANSİYELHİPERTANSİYONUOLANBİREYLEREVERİLENUYKUHİJYENİEĞİTİMİNİNUYKU
KALİTESİNEETKİSİ
THEEFFECTOFSLEEPHYGIENETRAININGONSLEEPQUALITYOFINDIVIDUALSWITHESSENTIAL
HYPERTENSION
BetülÜNSAL
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Aralık2013
Danışman:Yrd.Doç.Dr.FigenİNCİ
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,December2013
Supervisor:Assist.Prof.Dr.FigenİNCİ
ÖZET
ABSTRACT
Esansiyelhipertansiyonuolanbireylerinbakımındansorumlu
olanhemşirelerin,buhastalardaoluşanuykudeğ işiklikleriile
uykuyu etkileyen faktö rleri belirlemede ve uyku kalitesini
geliştirmedeö nemlirolleribulunmaktadır.Buçalışmaesansiyelhipertansiyonuolanbireylereverilenuykuhijyenieğ itimininuykukalitesineetkisibelirlemekamacıylaö ntest-sontest
desenli mü dahale çalışması olarak yapılmıştır. Kasım 2012Nisan 2013 tarihleri arasında Yozgat Devlet Hastanesi’nin
dahiliye/kardiyolojipolikliniğ inebaşvuranesansiyelhipertansiyonu olan 59 birey ö rnekleme alınmış, 42 birey ile çalışma
tamamlanmıştır. Veriler, hasta tanıtım formu, uyku skoru,
Nurses who are responsible for the care of individuals with
essential hypertension have important roles in determining
sleepdifferencesandfactorsthataffectsleep,andtheirroleis
alsoimportantinincreasingsleepquality.Thisstudyhasbeen
conductedinapretest-posttestdesigninterventioninorderto
determinetheeffectofsleephygienetrainingonsleepquality
inindividualswithessentialhypertension.59individualswith
essential hypertension who applied to the internal diseases/
cardiology polyclinic of Yozgat State Hospital between the
datesNovember 2012-April 2013were included inthe study
as a sampling group and the study was concluded with 42
uymaformukullanılaraktoplanmıştır.Verilerindeğ erlendirilmesinde, tanımlayıcı istatistikler, Cronbach alfa, Wilcoxon
testi,MannWhitneyUveKruskalWallistestlerikullanılmıştır.
Esansiyel hipertansiyonu olan bireylerin uyku hijyeni eğ itimi
bu puanın 6.0±1.76 olduğ u ve aralarındaki farkın anlamlı
olduğ u saptanmıştır (p<0.05). Bireylerin eğ itim ö ncesi, tü m
uykuhijyenieğ itimisonrasındadü ştü ğ ü vebudü şü şü nistatikselolarakanlamlıolduğ ubelirlenmiştir(p<0.05).
kenleregö reincelendiğ inde,gruplararasındafarklılıkolmadığ ı, uyku hijyeni eğ itiminin uyku kalitesini arttırmada etkili
olduğ uvetü mbireylerinbenzerşekildeeğ itimdenyararlandığ ıbelirlenmiştir.
Bu sonuçlar doğ rultusunda; esansiyel hipertansiyonu olan
bireylerinuykukalitesinindü zenliaralıklarladeğ erlendirilmesi ve uyku problemi yaşayan bireylere uyku hijyeni eğ itim
programlarınındü zenlenmesiö nerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Esansiyel hipertansiyon, uyku hijyeni
eğ itimi,uykukalitesi,hemşirelik
cationform,sleepscore,PittsburgSleepQualityIndex(PSQI)
and sleep hygiene principles compliance form. In the assess-
coxonSignedRankstest,MannWhitneyUandKruskalWallis
testswereused.
WhilethePSQIscoreaveragesoftheindividualswithessential
hypertension were 10.0±2.73 before the sleep hygiene training,itbecame6.0±1.76afterthetrainingsuggestingthatthere
is a meaningful difference (p<0.05). It has been determined
that total score averages of the individuals from all the subcomponents of PSQI before the training decreased after they
underwent the sleep hygiene training and this decrease is
statisticallymeaningful(p<0.05).
WhenthePSQIscoreaveragevaluesinthestudyareexamined
intermsofthesocio-demographicpropertiesoftheindividuals, their habits and illnesses, it becomes clear that there are
notdifferencesbetweenthegroups,andthatthesleephygiene
training is effective in increasing sleep quality and that all
individualsmadeuseofthetraininginsimilarways.
Inthelightoftheseresults,itissuggestedthatsleepqualityof
the individuals with essential hypertension must be monitoredinregularintervalsandsleephygienetrainingprograms
mustbeorganizedfortheindividualswithsleepdisorders.
Key words: Essential hypertension, sleep hygiene education,
sleepquality,nursing
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
7
TEZÖZETLERİ
YATAKİÇİEGZERSİZLERİVESAKIZÇİĞNEMENİNSEZARYENSONRASIERKENDÖNEMDE
BAĞIRSAKSESLERİ,GAZÇIKARMAVEERKENTABURCULUĞAETKİSİ
EFFECTOFBEDEXERCISESANDGUMCHEWINGONABDOMINALSOUNDS,FLATULENCEANDEARLYDISCHARGEINTHEEARLYPERIODAFTERCESAREANSECTION
SemraAKKÖZÇEVİK
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
HemşirelikAnabilimDalıDoktoraProgramı,
DoktoraTezi,Ocak2014
Danışman:Doç.Dr.MürüvvetBAŞER
ABSTRACT
ÖZET
Bu araştırmaGaziantep il merkezindekiCengiz Gö kçek Kadın
Hastalıkları ve Doğ um Hastanesi Cerrahi Servisinde sezaryen
ile doğ um yapmış kadınlarda yatak içi egzersizleri ve sakız
çiğ nemenin sezaryensonrasıbağ ırsaksesleri,gazçıkarma ve
erken taburculuk ü zerine olan etkisini belirlemek amacıyla,
randomizekontrollü deneyselbirçalışmaolarakyapılmıştır.
Sakız, egzersiz ve kontrol grubunda 40’ar kişi olmak ü zere
toplam 120 kadın çalışmaya katılmıştır. Araştırma ö ncesi
vekadınlardanyazılıonamalınmıştır.Verilerintoplanmasında
TanıtımveDeğ erlendirmeFormu,SakızGrubuÇalışmaFormu
ve Egzersiz Grubu Çalışma Formu kullanılmıştır. Elde edilen
verilerindeğ erlendirilmesinde,KolmogorovSmirnov,Ki-kare,
Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U testi ve Pearson korelasyon
analizikullanılmıştır.
Sakızgrubundakikadınlarasezaryendenikisaatsonraşekersizsakızverilmiş,kadınlarilksekizsaatgazçıkaranakadar,iki
saatte bir 15 dakika sü reyle sakız çiğ nemiştir. Egzersiz grubundakikadınlarsezaryendenikisaatsonra,ilksekizsaatgaz
çıkaranakadar,ikisaattebirbeşdakikasü reylehareketetmişlerdir. Kontrol grubunu hastanenin rutin tedavi, bakım ve
uygulamalarının yü rü tü ldü ğ ü kadınlar oluşturmuştur. Tü m
kadınlarsaatbaşlarındabağ ırsaksesleri,gazçıkarmavedefekasyonaçıkmabakımındandeğ erlendirilmiştir.
Sezaryen sonrası bağ ırsak seslerinin sakız grubunda 1.9 saat,
egzersiz grubunda 2.2 saat ve kontrol grubunda ise 2.0 saat
sonrabaşladığ ıbulunmuştur.Sakızgrubunun13.9saat,egzersizgrubunun15.6saatvekontrolgrubununise14.9saatsonragazçıkardığ ısaptanmıştır.Sakızgrubunun26.7saat,egzersizgrubunun31.7saatvekontrolgrubununise31.5saatsonra defekasyona çıktığ ı bulunmuştur. Gruplar arasında bağ ırsak seslerinin başlama zamanı, gaz çıkarma ve defekasyona
çıkma zamanı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark
saptanmamıştır (p>0.05). Çalışmaya katılan sakız grubu ve
egzersizgrubu43.2saatte,kontrolgrubuise50.4saattetaburcuolmuştur(p>0.05).Sakızveegzersizgrubukontrolgrubundan daha erken taburcu olmuştur. Ancak bu fark istatistiksel
olarakanlamlıbulunmamıştır(p>0.05).Çalışmadaspinalanesteziuygulanankadınlarınsezaryensonrasıbağ ırsakseslerinin
dahaö ncebaşladığ ı,dahaö ncegazçıkartıp,defakasyonaçıktığ ı bulunmuştur (p<0.05). Anestezi şeklinin sezaryen sonrası
taburcuolmasü resindeetkiliolmadığ ısaptanmıştır(p>0.05).
Bu çalışmanın sonuçları sezaryen doğ um yapmış kadınlarda
yatak içi egzersizleri ve sakız çiğ nemenin sezaryen sonrası
erkentaburculukü zerineolumluetkileriolduğ unugö stermektedir.
Anahtarkelimeler:Sezaryen,egzersiz,sakızçiğ neme,postoperatifbağ ırsakhareketi,erkentaburculuk
8
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing
PhD.Thesis,January2014
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.MürüvvetBAŞER
Thisstudywasconductedasarandomizedcontrolledexperimental study to determine the effects of bed exercises and
harge on women who have given birth at the Cengiz Gö kçek
GynecologyandObstetricsHospitalSurgeryServiceinGaziantepcitycenter.
Atotalof120womenparticipatedinthestudyinthreegroups
of40forgum,exerciseandcontrolgroups.Approvalfromthe
ErciyesUniversityFacultyofMedicineMedicalEthicsCouncil
alongwithwrittenconsentfromthewomenwhoparticipated
were taken prior to the study. “Introduction and Evaluation
Form”, “Gum Group Study Form” and “Exercise Group Study
From” were used for data acquisition. Kolmogorov Smirnov,
Chi-square,Kruskal-Wallis,Mann-WhitneyUtestandPearson
Correlation analyses were used to analyze the acquired data.
Gum was given to the groups in the gum section two hours
reas the women in the exercise group started moving two
tedofwomenunderroutinetreatmentandcareofthehospital. All women were evaluated hourly in terms of abdominal
Following cesarean, abdominal sounds started in the gum
groupafter1.9hours,intheexercisegroupafter2.2hoursand
inthecontrolgroupafter2.0hours.Flatulencewasobserved
inthegumgroupafter13.9hours,intheexercisegroupafter
15.6hoursandinthecontrolgroupafter14.9.Defecationwas
observed in the gum group after 26.7 hours, in the exercise
group after 31.7 hours and in the control group after 31.5
between the groups in terms of the starting time of the abp>0.05). Of the
groupsthoseparticipatedinthestudy,thegumgroupandthe
exercise group were discharged in 43.2 hours whereas the
controlgroupwasdischargedin50.4hours(p>0.05).Thegum
and exercise group were discharged earlier than the control
groupandthisdifferencewasnotdeterminedtobestatisticalp>0.05). The abdominal sounds of women on
whomspinalanesthesiawasapplied,startedearlierfollowing
servedearlier(p<0.05).Thetypeofanesthesiaisnoteffective
onthetimeofdischargefollowingcesarean(p>0.05).
The study results show that bed exercises and gum chewing
havepositiveeffectsondischargetimeaftercesareansection
operation.
Key words: Cesarean, exercise, gum chewing, postoperative
bowelmovement,earlydischarge
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
KIRŞEHİRİLİMERKEZİLÇEDESIĞIRBESİCİLİĞİYAPANİŞLETMELERİNEKONOMİKANALİZİ
ECONOMICANALYSISOFCATTLEFATTENINGENTERPRISESINCENTREDISTRICT
OFKIRŞEHIRPROVINCE
CoşkunÇELİK
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HayvanSağlığıEkonomisiveİşletmeciliğiAnabilimDalı
YüksekLisansTezi,Ocak2014
Danışman:Doç.Dr.SavaşSARIÖZKAN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofAnimalHealthEconomicsandManagement
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.SavaşSARIÖZKAN
ÖZET
ABSTRACT
işletmelerin teknik, ekonomik ve yapısal ö zellikleri
araştırılmıştır.Araştırmanınmateryalini,ildekisığ ırbesiişletmeleri arasından tabakalı ö rnekleme yö ntemi ile seçilen 45
adet işletmeden anket yoluyla sağ lanan 2011-2012 yıllarına
-20
baş hayvana sahip olanlar kü çü k ö lçekli, 21-50 baş hayvana
sahipolanlarortaö lçekli,51-150başhayvanasahipolanlarda
bü yü k ö lçekli işletmeler olarak değ erlendirilmiştir. Ayrıca
değ erlendirmeler tü m işletmeler bazında da yapılmıştır.
Araştırmada kullanılan girdi unsurlarının toplam girdi içerisindeki yü zde oranları incelendiğ inde; besi materyalinin yü zde 42.95; yemin % 33.09; işçiliğ in % 9.63; veteriner-sağ lık
giderlerinin%1.73;bakım-onarım1.64;amortismangiderlerinin % 1.56; diğ er giderlerin % 0.84 oranında olduğ u tespit
215.22kg,besisonucanlıağ ırlığ ı464.78kgveortalamabesi
sü resi de 241.11 gü n olarak bulunmuştur. Ortalama gü nlü k
canlı ağ ırlık artışı 1.033 kg olarak hesaplanmıştır. Araştırma
alanında,1kgcanlıağ ırlıkartışıiçin7.77kgkesifyemtü ketildiğ itespitedilmiştir.1kgcanlıağ ırlıkmaliyetikü çü k,ortave
bü yü kö lçekliişletmelerdesırasıyla9.70,8.82,7.76TLolarak
hesaplanmıştır.Toplammaliyet,kü çü kveortaö lçekliişletmelerdeö nemliorandafazlabulunmuştur(p<0.05).Sonuçolarak,
bü yü kveortaö lçekliö lçekliişletmelerdesırasıyla606.19TL/
başve132.64TL/başkâ reldeedilirken,kü çü kö lçekliişletmeler492.35TL/başzararetmişlerdir.
Anahtar kelimeler: Sığ ır besiciliğ i, ekonomik analiz, ü retim
Inthisstudy,thetechnical,economicalandstructuralcharacteristics of presently active cattle fattening enterprises in
centre district of Kırşehir province are examined. The data
used in the study obtained with an interview survey from
randomly selected 45 cattle fattening enterprises in the provinceinyears2011-2012.Theenterprisesweregroupedinto
three categories, namely small scale (1-20 heads), medium
scale(21-50 heads)and largescale(51-150 heads). The proportions of cost of feed, labour, vets-and-meds, depreciationrepair-maintenance and miscellaneous expenses in the total
cost accounted for 42.95%, 33.09%, 9.63%, 1.73%, 1.64%,
1.56%and0.84%respectively.Inaddition,anevaluationwas
madeattheaggregateofallenterprises.Theinitiallive-weight
was215.22kg/headattheonsetoffattening,464.78kg/head
attheendoffattening.Theaveragefatteningperiod,dailyliveweightgainandwerecalculatedtobe241.11days,1.033kg/
headrespectively.Inresearcharea,itwasdeterminedthatfor
1kgofliveweightgain7.77kgconcentratefeedisconsumed.
Costfor1kgofliveweightforsmallscale,mediumscaleand
large scale enterprises were calculated as 9.70, 8.82, 7.76 TL
for large and medium scale enterprises were determined as
606.19 TL/head ve 132.64 TL/head respectively and, 492.35
ses.
Key words: Cattle fattening, economic analysis, production
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
9
TEZÖZETLERİ
EBEVEYNTUTUMLARININTİP1DİYABETESMELLİTUS’LUERGENLERİNYAŞAM
KALİTESİNEETKİSİ
THEEFFECTOFPARENTALATTITUDESONQUALITYOFLIFEOFADOLESCENTSWITHTYPE1DIABETESMELLITUS
SümeyraMelek
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
HemşirelikAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Şubat2014
Danışman:Yrd.Doç.Dr.EmineERDEM
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,February2014
Supervisor:Assist.Prof.Dr.EmineERDEM
ÖZET
ABSTRACT
Çocukluk çağ ında en sık gö rü len kronik hastalıklardan olan
Tip1DiyabetesMellitus(Tip1DM),çocukveailesininyaşamınıetkileyenbirhastalıktır.Tip1DMyö netimindediyet,egzersizveinsü linuygulamasınıngetirdiğ ikısıtlamalarveebeveynlerin koruyucu ya da ilgisiz davranış ve tutumları çocuğ un
hastalığ a uyumunu ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Bu araştırma, ebeveyn tutumlarının Tip 1 DM’li ergenlerin
yaşam kalitesi ü zerindekietkisinibelirlemek amacıyla tanımlayıcıolarakyapılmıştır.
Type1DiabetesMellitus(T1DM)isoneofthemostcommon
chronic disease in childhood that affects the lives of children
and their families. The existing restrictions because of diet,
exerciseandinsulinadministrationinT1DMmanagementand
protective or irrelevant behaviors and attitudes of parents
mayadverselyaffectadherencetodseaseofchildandquality
oflife.Thisdescriptivestudywasconductedtodeterminethe
effect of parentalattitudes onquality lifeof adolescents with
T1DM.
Araştırma ö rneklemini, bir ü niversite hastanesinin Pediatrik
EndokrinolojiPolikliniğ i’ndeizlenen13-18yaşgrubu55ergen
veannesioluşturmuştur.Etikkurul,kurum,ebeveynveergen
onamıalınarakyapılanaraştırmada;ergenlerinveannelerinin
tanıtıcıö zelliklerineilişkinoluşturulanAnketFormu,Çocuklar
-Ergen ve Ebeveyn Formu,
Anne-
tanımlayıcı istatistikler, Shapiro-Wilk, Kappa, Mann-Whitney
U, Kruskall-Wallis, student-t, ANOVA ve Pearson korelasyon
testleriiledeğ erlendirilmiştir.
veyn Formu puan ortalamaları arasında pozitif yö nde ilişki
olduğ u belirlenmiştir (p
puan ortalamalarının annelerin Ebeveyn Formu puan ortalamalarından yü ksek olduğ u saptanmıştır (p>0.05). Metabolik
psikososyal sağ lık (p=0.027), toplam ö lçek (p=0.041
EbeveynFormupuanortalamalarınınyü ksekolduğ ubelirlenmiştir. Metabolik kontrolü iyi olan ergenlerin annelerinin
baskı-disiplin alt ö lçek puan ortalamalarının yü ksek olduğ u
saptanmıştır. Annelerinin tutumlarını otoriter olarak değ er-
malarının yü ksek olduğ u belirlenmiştir (p>0.05). Annelerinin
tutumlarınıdemokratikolarakdeğ erlendirenDM’liergenlerin
(p= 0.022), baskı-disiplin uygulamadıkları ve demokratik tutumsergilediklerisaptanmıştır.
Bu sonuçlar doğ rultusunda, DM’li ergenlerin ailelerine yaş
dö nem ö zellikleri, ergenle iletişim ve ebeveyn tutumlarına
ilişkin eğ itim verilmesi ö nerilebilir. Ayrıca ebeveyn tutumları
veyaşamkalitesineilişkinkarşılaştırmalıvedeneyselçalışmalarınyapılmasıö nerilebilir.
Anahtar kelimeler: ebeveyn tutumları, Tip 1 DM’li ergenler,
yaşamkalitesi
10
The researchsampleconsisted of the subjects followed upin
thepediatricendocrinologypolyclinicofauniversityhospital,
the 15-18 age groupsof 55adolescentswith T1DM and their
mothers.Intheresearch,thepermissionofEthicalCommittee,
institution, parental and adolescent consent, the data were
collected using a questionnaire form for adolescents with
T1DM and their mothers, Pediatric Quality of Life Inventory
(PedsQL), Parenting Style Scale and The Parental Attitude
Research Instrument (PARI). The descriptive statistics,
Shapiro-Wilk, Kappa, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, student t, ANOVA and Pearson Correlation tests were used for
analyzingdata.
In this research, it was determined that there was a positive
correlation between the mean scores of PedsQL and the ParentProxyReportofadolescentswithT1DM(p<0.005).PedsQL
scores of adolescents with T1DM had higher than the mean
scoresoftheParentProxyReport(p>0.05).Itwasdetermined
thatthemeanscoresofParentProxyReportandPedsQLphysicalhealth,psychosocialhealth(p=0.027)subscalesandtotal
scale (p= 0.041) scores of adolescents with good metabolic
control of adolescents were high. PARI democratic attitude
subscalescoresofmothersofadolescentswithgoodmetabolic
control, PARI pressure-discipline and overprotection subscales scores of mothers of adolescents with poor metabolic
controlwerehigh.ItwasdeterminedthatPedsQLandParent
ProxyReportscoresofadolescentsevaluatedasauthoritarian
attitude for their mothers were high (p>0.05). It was found
thatthemothersofadolescentsevaluated as democratic attitudefortheirmothershadexhibiteddemocraticattitude,not
behavedoverlyprotective(p=0.022)andnotappliedpressure
-disciplinaryaccordingtoPARI.
According to these results, it could be suggested that education related to the characteristics of age period, communicationwithadolescentandparentalattitudesshouldbegivento
thefamiliesofwithT1DMadolescents.Also,comparativeand
experimental studies on parental attitudes and quality of life
couldbesuggested.
Key words: adolescents with Type 1 DM, parental attitudes,
qualityoflife
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
STREPTOZOTOSİNLEDİYABETOLUŞTURULMUŞSIÇANLARDAMEYDANAGELENPERİFERİKNÖROPATİYE
MELATONİNİNETKİSİ
THEEFFICIANCYOFMELATONINAGAINSTPERIPHERICNEUROPATHYINSTREPTOZOTOCIN-INDUCED
DIABETICRATS
SeldaTAŞAN
ErciyesÜniversitesiSağ lıkBilimleriEnstitüsü,
FizyolojiAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Ocak2014
Danışman:Prof.Dr.NazanDOLU
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofPhysiology,
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Prof.Dr.NazanDOLU
ÖZET
Diyabetli hastalarda periferik nö ropati sık rastlanılan komplikasyonlardandır. Melatoninin kan glukoz dü zeyini dü zenleyerek diyabetle ilgili komplikasyonları azaltabileceğ i bildirilmektedir. Çalışmamızda streptozotosin (STZ) ile diyabet
oluşturulan sıçanlarda meydana gelen diyabetik nö ropatide
melatonin tedavisinin koruyucu etkisi olup olmadığ ı
araştırıldı.
Çalışmada, 3 aylık 60 adet Sprague-Dawley erkek sıçan
kullanıldı.Sıçanlar6grubaayrıldı(n=10).Grup1Shamgrubu
ABSTRACT
Peripheric neuropathies are common complications in patientswithdiabetes.Itisstatedthatmelatonincanreducethe
complications related with diabetes by regulating blood glucose level. In our study, we evaluated whether melatonin
treatmentisprotectiveagainstdiabeticneuropathyinstreptozotosin(STZ)induceddiabeticrats.
In this study, 60 male Sprague-Dawley rats (3 months old)
were used. They were separated six groups (n=10); Group1
(ShamGroup,Saline),Group2(DiabeticGroup,45mg/kgSTZ,
onedose),Group3[Melatonin(M)Group,10mg/kg,30days],
Group4 (M+STZ Group), Group5 [Insulin (30 days) + STZ
Group],Group6(Insulin+M+STZGroup).Duringtheexperiment blood glucose levels and body weights were measured.
Beginning EMG (electromyography) was recorded (EMG0).
Back ofrats’bodies were stimulated for EMGrecordings and
the compound action potentials were taken with two needle
electrodeplacedingastrocnemiusmuscle.Atthe15 thand30th
days, EMG15 and EMG30 were recorded. Nervus ischiadicus
wasevaluatedhistologicallyafteralloftheEMGrecordings.
Therewasnostatisticaldifferencebetweengroupsamongthe
threshold at the EMG0. Threshold and stimulus intensity of
doz),Grup3Melatonin(M)grubu(10mg/kg,30gü n),Grup4
M+STZ grubu, Grup 5 insü lin (30 gü n)+STZ grubu, Grup 6
insü lin+STZ+Mgrubu.Deneyboyuncagruplarınkanşekerleri
ve vü cut ağ ırlıkları ö lçü lerek kaydedildi. Başlangıç EMG
sıçanlara sırt bö lgesinden uyarı verildi ve gastrokinemius
kasına yerleştirilen 2 iğ ne elektrot ile bileşik aksiyon
potansiyelleri kaydedildi. 15. ve 30. gü nlerde EMG15 ve
EMG30 kaydedildi. EMG kayıtlarının ardından siyatik sinir
histolojikolarakdeğ erlendirildi.
EMG0’da, eşik değ erleri gruplar arası karşılaştırıldığ ında;
gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı.EMG15veEMG30kayıtlarında;Grup6’nıneşikdeğ erve
kaydın alındığ ı değ er diğ er gruplardan anlamlı yü ksekti. M
uygulanan grup da ise bu parametrler diğ er gruplardan anlamlı dü şü k bulundu (Grup 1 hariç) (p=0.00). “M” uygulamasından 15 gü n sonra Grup 4’de distalden alınan kayıtda
latans kontrol grubuna gö re anlamlı olarak uzadı. Grupların
15. gü n sonunda kaydedilen genlik değ erlerinde Grup 6’nın
distalgenliğ iGrup2,Grup3,Grup4’tenanlamlıolarakyü ksek
bulundu (p<0.01). Grup 1’in proksimal genliğ i Grup 2’ den
ve 5’ den anlamlı olarak yü ksek bulundu (p<0.00). Histolojik
olarakyapılanincelemededeneygruplarınınaksonçaplarının
kontrolgrubunagö reanlamlıderecedeazaldığ ıbelirlenmiştir.
Sonuç olarak; bulgularımız melatoninin diyabetik nö ropatide
koruyucu etki yapabilmesi için, nö ropati belirtileri başlamadanö nceveuzunsü relialınmasıgerektiğ inigö stermiştir.
Anahtar kelimeler: Diyabet, streptozotosin, melatonin, sinir
iletihızı,sıçan
othergroupsbothEMG15andEMG30recordings.Bothofthe
these parameters were lower in Group 3 than other groups
(except group 1) (p=0.00). The distal latencywas prolonged
in Group 4 than Group1 at the EMG15. Amplitude of the
Group6 was higher than Group 2, Group 3 and Group 4
(p<0.01). The proximal amplitude of the Group 1 was higher
thanGroup2(p<0.01).Nervousconductancevelocity(NCV15)
oftheGroup1washigherthanGroup2,Group4andGroup5
(p<0.00) at EMG15 and EMG30. NCV30 of the Group 3 was
higherthanGroup2,Group4andGroup5(p<0.00).Histological observations showed that, diameters of axons in experimental groups were decreased comparison with control
group.
Consequently,toensurethattheprotectiveeffectofmelatonin
in diabetic neuropathy, melatonin must be used before than
neuropathysymptomsanditmustbeusedlongtime.
Key words: Diabetes, streptozotocin, melatonin, nerve conductionrate,rat
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
11
TEZÖZETLERİ
ESTETİKBÖLGETEKDİŞEKSİKLİKLERİNDEHEMENYÜKLENEN“PLATFORMSWITCH”İMPLANTLARINDEĞERLENDİRİLMESİ
EVALUATIONOFIMMEDIATELOADEDPLATFORMSWITCHIMPLANTSINTHESINGLETOOTH
MISSINGOFESTHETICZONE
PınarYILDIZ
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
ProtetikDişTedavisiAnabilimDalı,
DoktoraTezi,Ocak2014
Danışman:Doç.Dr.MustafaZORTUK
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofProstheticDentistry
PhD.Thesis,December2013
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.MustafaZORTUK
ÖZET
Buçalışmanınamacıü stçeneestetikbö lgedetekdişeksikliklerinde “platform switch” implantların hemen yü klenmesinin
ABSTRACT
Çalışmaya ü st anterior bö lgede tek diş eksikliğ i olan 33 (23
bayan,10erkek)hastakatılmıştır.Buhastalarınuygunprimer
stabiliteyesahip18tanesinegeçicidayanaklarlafonksiyonsuz
hemenyü kleme protokolü uygulanmıştır. Bu implantlardan 2
tanesi erken başarısızlık sonucu kaybedilmiştir. 15 hastaya
geç yü kleme protokolü uygulanmıştır. Her iki hasta grubu da
daimiyü klemeseansında,1.ay3.ay6.ayve12.aylıkkontrollerinde klinik olarak sondalama derinliğ i, kanama indeksi,
gingivalindeks,plakindeksivekeratinizedişetigenişliğ ibakıfından değ erlendirilmiştir. Hemen yü kleme grubunda 1 yıllık
takibin sonucunda % 88,88 başarı gö rü lü rken, geç yü kleme
grubunda %100 başarı gö rü lmü ştü r. Hemen yü kleme ve geç
yü kleme grubunda marjinal kemik kaybı ve pembe estetik
skordeğ erleriarasındaistatistikselolarakanlamlıbirfarklılık
bulunamamıştır. Pembe estetik skor değ eri her iki gruptada
zaman gö re istatistiksel olarak anlamlı derecede artış gö rü lmü ştü r. Sondalama derinliğ i başlangıç ve 1. aylarda her iki
gruparasındafarklıiken,kanamaindeksi3ve6.Aylardaistatistiksel olarak anlamlı derecede farklı bulunmuştur. Diğ er
klinik parametreler karşılaştırıldığ ında her iki grup arasında
istatistikselolarakanlamlıbirfarklılıkgö rü lmemiştir.
Buçalışmanınsonucundadoğ ruhastaseçimiveiyibiruygulamaile“platformswitch”implantlarınhemenyü klemesiilegeç
tiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığ ı ve estetik skorun
zamana gö re istatistiksel olarak anlamlı derecede arttığ ı bulunmuştur.
Anahtarkelimeler:platformswitch,pembeestetikskorlama,
hemenyü kleme.
12
Theaimofthisstudyisevaluationoftheimmediateloadingof
platform switching implants at single tooth missings in the
esthetic zone of maksilla clinically, radiographically and photographically.
Thirty three (23 female, 10 male) patients who had a single
missingtoothon themaksillaryanterior region were participated in this study. Immediate loading protocol withtemporary abutments was applied to 18 of these patients without
function. Two of these implants were lost because of early
dental implant failure. Delayed loading protocol was applied
totheentire15patients.Pocketdepth,bleedingindeks,gingivalindeks,plaqueindeksandkeratinezedgingivalwidthwere
months, 6 months and 12 months of loading. The periapical
radiographes and photos of the patients were taken in the
sessionofloading,after1month,3months,6monthsand12
months of loading. Marginal bone losses were measured on
theradiographes.Thephotoswerescoredandevaluatedwith
pinkestheticscoreby2differentobservers.
As a result of one-year follow-up, succes rate is, %88,88 for
immediateloadinggroupand%100fordelayedloadinggroup.
nal bone resorption and pink aesthetic score values between
both groups. It was seen that the pink aesthetic score values
increased by the time for both of the groups. The probing
thegroupsatthirdandsixthmonths.Therewasnotanysigni-
ters.
Accordingtotheresultsofthisstudywiththehelpofproper
cant clinical, radiographic and aesthetic difference between
immediateloadinganddelayedloadingprotocols.Additionto
theseresultsitwasshownthataestheticscoreincreasedsigni-
Keywords:platformswitch,pinkestheticscore,immediate
loading
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
TOXOPLASMAGONDIIDNAAŞISIADAYISAG1GENİNİNKLONLANMASI
CLONINGDNAVACCINECANDIDATESAG1GENEOFTOXOPLASMAGONDII
HüsniyeLALEK
ParazitolojiAnabilimDalı,
Yü ksekLisansTezi,Ocak2014
Danışman:Prof.Dr.SalihKUK
ÖZET
Toxoplasma gondii tü m dü nyada olduğ u gibi ü lkemizde de
gö rü lenbirparazittir.Mortaliteyedesebepolabilenbuparazit
gebelerden transplasental yolla bebeklere geçişi sebebiyle
oldukça ö nemli bir halk sağ lığ ı sorunu olarak gö rü lmektedir.
turduğ u toxoplasmosisin patogenezinde bir çok faktö r rol
oynamaktadır. Patogenezde parazite ait faktö rler parazitin
tanısınınkonulmasıveparazittenkorunmakiçinaşıgeliştirilmesiçalışmalarındaö nemlidir.SAG1proteinihastalığ ınpatogenezinde ö nemli olan ve takizoit dö nemde salgılanan bir
poteindir. Bu çalışmada SAG1 geninin klonlanması amaçlanmıştır.
Toxoplasma gondii takizoitlerinden Genomik DNAizolasyonu,
yapılmıştır.GenomikDNA’danSAG1geninihedefalanprimerler kullanılarak PCR ile SAG1 geni çoğ altılmıştır. Çoğ altılan
SAG1 geni pJET1.2/blunt vektö rü ne kit prosedü rü ne uygun
olarak klonlanmış ve rekombinant plazmit, kompetan E.coli
hü crelerine transforme edilmiştir. Transformasyon sonrası
oluşan kolonilerdeki rekombinant plazmit varlığ ı PCR Screening yapılarak doğ rulanmıştır. Kolonilerdeki rekombinant
PCRverestriksiyonenzimkesimleriiledoğ rulanmıştır.
BuçalışmasonrasındaSAG1genitanısalamaçlakullanılabileceğ i gibi parazite karşıaşı geliştirme çalışmalarında da kullanılabilecektir.
Anahtar kelimeler: Toxoplasma gondii, toxoplasmosis, SAG1
geni,klonlama,DNAaşısı
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofParasitology,
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Prof.Dr.SalihKUK
ABSTRACT
Toxoplasma gondii is an apicomplexan parasite that is found
more prevalant in our country, as well as all over the world.
This parasite can cause mortality and also it is an important
publichealthproblembecauseofengagingbabiesfrompregnant women. Many factors play a role in the pathogenesis of
Toxoplasmosisthatiscausedbythetachyzoitesandbradyzoitesstageofparasiteswhicharepresentinhuman.Atpathogenesis, interference factors of the parasite are important to
diagnosis and protective vaccine development studies. SAG1
protein released from bradyzoites and tachyzoites which is
stageofT.gondii,isimportantatpathogenesisofdissease.
GenomicDNAwasisolatedfromtachyzoitesof T.gondiiusing
kitprocedureandrecombinantplasmidwastransformedinto
kit competant E.coli cells. After that, the presence of plasmid
ning.ThatrecombinantplasmidwhichclonedintoE.colicells,
of plasmids the presence of SAG1 gene on the plasmid was
Afterthisstudy,SAG1genecanbeusedfordiagnosticpurposesandcanalsobeusedinthedevelopmentofvaccinesagainsttheparasite.
Key words: Toxoplasma gondii, toxoplasmosis, SAG1 gene,
cloning,DNAvaccine
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
13
TEZÖZETLERİ
CERRAHİSERVİSLERİNDEÇALIŞANHEMŞİRELERİNİNSİZYONYERİYARAİYİLEŞMESİNEİLİŞKİN
BİLGİVEUYGULAMALARININBELİRLENMESİ
DETERMININGKNOWLEDGEANDPRACTICEABOUTLOCATIONOFINCISIONWOUNDHEALINGOF
NURSES’WHOWORKINSURGICALSERVICES
YelizSÜRME
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalı
YüksekLisansTezi,Şubat2014
Danışman:Yrd.Doç.Dr.PınarTEKİNSOYKARTIN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,February2014
Supervisor:Assist.Prof.Dr.PınarTEKİNSOYKARTIN
ÖZET
Bu araştırma cerrahi servislerindeçalışan hemşirelerininsizyon yeri yara iyileşmesine ilişkin bilgi ve uygulamalarının
belirlenmesiamacıylayapılmıştır.AraştırmanınevreniniKayseriilmerkezindekikamuveö zelhastanelerincerrahiservislerinde çalışan 393 birey oluşturmuş, araştırmada ö rneklem
seçimine gidilmemiş araştırmaya katılmayı kabul eden 311
hemşirearaştırmakapsamınaalınmıştır.Araştırmanınverileri
araştırmacı tarafından ilgili literatü r incelenerek ve uzman
gö rü şü alınarakhazırlanananketformuaracılığ ıylatoplanmıştır.Araştırmadaetikkurulonayı,araştırmanınyapılacağ ıhastanelerden kurum izni ve araştırmaya katılan hemşirelerden
sö zlü veyazılıoluralınmıştır.Anketformundakibilgisoruları
100puanü zerindendeğ erlendirilmiştir.Verilerindeğ erlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, student t testi, tek yö nlü varyansanaliziveTukeyHSDtestikullanılmıştır.
Hemşirelerin yara iyileşmesine ilişkin bilgi puan ortalaması
62.0±8.4 olarak bulunmuştur. Hemşirelerin eğ itim dü zeyi
arttıkça bilgi puan ortalamalarının arttığ ı ve aradaki farkın
istatistiksel olarak anlamlı olduğ u tespit edilmiştir (p<0.05).
Bilgi puan ortalamasıile yaş,cinsiyet,çalışılan kurumve servis,çalışmadeneyimigibitanıtıcıö zelliklerarasındaistatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığ ı belirlenmiştir (p>0.05).
Hemşirelerinyarıyayakınınınyaraiyileşmesineyö nelikuygulamaları, yarıdan fazlasının yara bakımına ilişkin taburculuk
eğ itimi uygulamalarını dü zenli olarak yapmadığ ı tespit edilmiştir.
Sonuçolarakaraştırmadacerrahiservislerindeçalışanhemşirelerininsizyonyeriyaraiyileşmesineyö nelikbilgiveuygulamalarınınyeterlidü zeydeolmadığ ıbulunmuştur.
Thepresentresearchwasconductedtodetermineknowledge
and practice about location of incision wound healıng wound
healingofnurseswhoworkinsurgicalservices.
Theuniverseofstudyconsistedof393nurseswhoworkedin
surgical services of public and private hospitals in Kayseri,
study samplingwas not made and311 nurseswhoagreed to
participate in the study were recruited. Data of the research
were collected through a questionnaire prepared by taking
expert opinion and examining the relevant literature. Ethical
approval of Ethics Committee, institutional permission from
hospitals in which the study was conducted and verbal and
written consents of the nurses who participated in the study
wereobtained.Knowledgeevaluationquestionsinthequestionnairewerebasedonthescoreof100.Descriptivestatistics,
student t test, one way-anova test and Tukey HSD test were
usedforstatisticaldataanalysis.
Mean scoreof knowledgeaboutwound healing was found to
be62.0±8.4.Ithasbeendeterminedthatasthelevelofnurses
education increased, meanscoreof knowledge increasedand
p<0.05). It has
been determined that descriptive characteristics such as age,
gender,thehospitalandsurgicalunitdidnotaffectmeanscoreofknowledge(p>0.05).Ithasbeendeterminedthatnearly
half of the nurses did not make wound healing applications
regularly,andmorethanhalfofthenursesdidnotmakedischargeeducationapplicationsonwoundcareregularly.
Consequently,knowledgeandpracticeofnurseswhoworked
insurgicalserviceswasfoundtobeinadequate.
Anahtar kelimeler: Hemşirelik, cerrahi yara iyileşmesi, yara
bakımbilgisi
Key words: Nursing, surgical wound healing, wound care
knowledge
14
ABSTRACT
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
EBELERİNDOĞUMDABEBEĞİTUTUŞŞEKLİİLEUMBLİKALKORDUKLEMPLEMEŞEKLİVEZAMANINAİLİŞKİN
DAVRANIŞLARININYENİDOĞANINHEMATOKRİTVEBİLİRUBİNDÜZEYİNEETKİSİ
THEEFFECTSOFTHEMIDWIVES’BEHAVIORSREGARDINGTOTHEMETHODOFHOLDINGTHENEWBORN,
TIMINGANDMETHODOFUMBILICALCORDCLAMPINGOFTHEDELIVERYONTHEHEMATOCRITEANDBILIRUBINLEVELOFTHENEWBORN
GoncaKURT
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalıYüksekLisans,Ocak2014
Danışman:Yrd.Doç.Dr.TülayÖZKAN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing,
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Assist.Prof.Dr.TülayÖZKAN
ÖZET
ABSTRACT
Buaraştırma,ebelerindoğ umdabebeğ itutuşşekliileumblikal
kordu klempleme şekli ve zamanına ilişkin davranışlarının
yenidoğ anınhematokritvebilirubindü zeyineetkisinibelirlemek amacıyla kesitsel gö zlem çalışması olarak yapılmıştır.
Çalışmaya bir ilin Kadın Hastalıklarıve Doğ um Kliniğ ine normal doğ um için başvuran, çalışma kriterlerine uyan ve çalışmayıkabuleden101kadınvebebeklerialınmıştır.Çalışmanın
verilerigebetanıtımformuilegö zlemvebulgularformukullanılaraktoplanmıştır.Araştırmaya,EtikKurulonayıveHastane
Başhekimliğ i’inden kurum izni alındıktan sonra başlanmıştır.
Kliniğ ebaşvurangebeleregebetanıtımformuyü zyü zegö rü şmetekniğ iileuygulanmıştır.Doğ umeylemisırasındaaraştırmacı, doğ um salonunda çalışan her bir ebenin her doğ um
yaptırışındaumblikalkorduklemplemeö zelliklerinivezamanını kayıt ederek gö zlem ve bulgular formunu doldurmuştur.
Yenidoğ anın doğ um sonu ilk 6 saat ve 3. gü ndeki hematokrit
vebilirubindeğ erleriö lçü lerekkaydedilmiştir.VerilerKi-kare,
Mann-WhitneyU,KruskalWallis,WilcoxonSignedRanktestleriveSpearmankorelasyonanaliziiledeğ erlendirilmiştir.
The research was carried out to determine the effects of the
midwives behaviors regarding to the method of holding the
newborn,timingandmethodofumbilicalcordclampingofthe
deliveryonthehematocritandbilirubinlevelofthenewborn.
Yapılan çalışmanın sonucunda ebelerin doğ um eyleminde
bebeğ itutuşşekliileumblikalkorduklemplemeşeklivezamanına ilişkin davranışlarında farklılık olduğ u saptanmıştır
(p<0.001).Doğ umların%63.4’ü ndebebeklerperinedenaşağ ıda tutulmuş, %95.0’inde ilk anne tarafından umblikal kord
klemplenmiş ve %92.1’inde umblikal kord sıvazlanmıştır.
Ebelerin doğ um eyleminde bebeğ i tutuş şekli ile umblikal
kordu klempleme şekli ve zamanına ilişkin davranışlarının
yenidoğ anınilkveikincitakiphematokritvebilirubindeğ erlerine etkisi olmadığ ı bulunmuştur. Fakat ilk bebek tarafından
umblikal kordu klemplenen ve umblikal korda sıvazlama yapılmayan bebeklerde fark hematokrit değ erleri istatistiksel
olarakdahayü ksekbulunmuştur(p<0.05).
Anahtar kelimeler: Kord klempleme şekli, kord klempleme
sü resi,bebeğ itutuşşekli
Onehundredandonewomenandtheirbabies,suitableforthis
researchwereselectedamongthoseacceptedtoparticipateand
admittedtotheClinicofObstetricsandGynecologyfornormal
deliveryinaprovince.Thedataoftheresearchwerecollected
byusingpregnant
forms which were prepared by scanning the literature. The
study wasbegun afterthe approval of Clinical ResearchEthics
CommitteeandinstitutionalpermissionfromHeadphysicianof
hospital.Thepregnant
formswereconductedby
face to face interview technique with the pregnant women adcordclampingofeachmidwifeduringdelivery.Thehematocrit
andbiluribinvaluesofthenewbornweremeasuredandrecorThedatawereevaluatedthroughthetestsofChi-Square,MannWhitneyU,KruskalWallis,WilcoxonSignedRank.Inallcomparisons,errorlevelwasusedas0.05.
At the end of the research, it was determined that midwives
behaviors to method of holding the newborn, timing and method of umbilical cord clamping during delivery varied
(p<0.001). During 63.4% of the deliveries babies were holden
below the perineum, during 95.0% of the deliveries umblical
cords were clamped by the mothers and during 92.1% of the
deliveries umblical cords were milked. It was determined that
midwives’behaviorsregardingthemethodofholdingthenewborn,timingandmethodofumblicalcordclampingdidn’thave
bilirubinvalues.Theeffectsofthemidwivesbehavioursregardingtothemethodofholdingthenewborn,timingandmethodof
umbilicalcordclampingofthedeliveryonthe
follow-up hematocrit and bilirubin level of the newborn were
foundstatisticallymeaningless.
bilical cord and umbilical cord clamping in infants who didn’t
milking was found statistically higher difference hematocrit
values(p<0.05).
Keywords:Methodofcordclamping,timingofcordclamping,
methodofholdingthenewborn
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
15
TEZÖZETLERİ
YUMURTATAVUKLARINDAFLORESANVELEDIŞIKKAYNAKLARIKULLANIMININYUMURTA
VERİMİNEETKİSİNİNARAŞTIRILMASI
RESEARCHONTHEEFFECTOFFLORESCENTANDLEDLIGHTSOURCEUSEWITHLAYINGHENS
ONEGGPRODUCTION
AdemDURSUN
ErciyesÜniversiteSağlıkBilimleriEnstitüsü
VeterinerZootekniAnabilimDalı
YüksekLisansTezi,Ocak2014
DanışmanProf.Dr.KaanM.İŞCAN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofVeterinaryZootechnics,
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Prof.Dr.KaanM.İŞCAN
ÖZET
ABSTRACT
ışık kaynakları ile LED ışık kaynaklarının; yumurta verimleri,
yumurta ağ ırlık ortalamaları ve ö lü m oranlarına etkileri yö nü ndenkarşılaştırılmasıdır.Çalışmaiçin18Haftalık640adet
BovansWhiteyumurtacı2deneygrubunaayrılmıştır.2haftalık alıştırma sü resinden sonra veri kaydına başlanmıştır. Tek
değ işkenin, ışık kaynağ ının tü rü olduğ u şartlarda 11 haftalık
deneysü recindeyumurtaverimleri,yumurtaağ ırlıkortalamalarıveö lü moranlarıkarşılaştırılmıştır.
sourcesandledlightsourcesusedinpoultry(winged)sector
intermsoftheireffectsoneggproductions,weightaveragesof
eggs and mortality. For the research, 18-week 640 Bovans
White egg sellers were divided into two groups. After two
weeks of adaptation process we began to record the data.
During11-weekexperimentprocess,eggproductions,weight
averages of eggs and mortality were compared under the
conditionsthattheonlyvariablewasthetypeofthelightsource.
Yapılan analiz sonucunda; yumurta verimleri ( Floresan:
86,99±2,76LED:87,83±1,44)arasındakifarkö nemsizbulunmuştur (P>0.05). Yumurta ağ ırlık ortalamaları (Floresan:
50,94±1,03LED:50,64±1,08)arasındakifarkö nemsizbuLED: 0,55 ± 0,21 ) arasındaki fark ö nemsiz bulunmuştur
(P>0.05).
Buaraştırmada;karşılaştırılanışıkkaynaklarınınbiyolojiketki
farklarının ö nemsiz bulunmasıyla birlikte, maliyet avantajları
dü şü nü ldü ğ ü nde LED ışık kaynaklarının araştırılması ve kanatlı sektö rü nde kullanımının, ekonomik kanatlı yetiştiriciliğ indeö nemlibirilerlemeolacağ ıdü şü nü lmektedir.
Anahtarkelimeler:Yumurtatavuğ u,yumurtaverimi,aydın-
16
Asaresultoftheanalysiscarriedout,thedifferencebetween
difference between the weight averages of eggs (Florescent:
cant (P>0,05). The difference between mortalities (Floresan:
(P>0,05).
In this research, although the differences of biological effect
cant,itisthoughtthatresearchonledlightsourcesandtheir
micalpoultryfarmingwhenthecostadvantagesaretakeninto
account.
Key words: Laying hens, egg production, light sources, LED
(light-
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
HİPERTİROİDİLİSIÇANLARDAUZAMSALÖĞRENMEPERFORMANSINACİNSİYETİNETKİSİ
THEEFFECTOFGENDERONSPATIALLEARNINGPERFORMANCEOFHYPERTHYROIDICRATS
HikmetFıratÖRNEK
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
FizyolojiAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Şubat2014
Danışman:Prof.Dr.NurcanDURSUN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofPhysiology,
MSc.Thesis,February2014
Supervisor:Prof.Dr.NurcanDURSUN
ÖZET
ABSTRACT
Yetişkin tip hipertiroidide gö rü len ö ğ renme ve bellek bozuklukları, deney hayvanı çalışmaları ile de ortaya konmaktadır.
Buçalışmadadeneyselhipertiroidigeliştirilensıçanlardaoluşan uzamsal ö ğ renme ve bellek bozukluklarında cinsiyetin
etkisi araştırılacaktır. Deneysel çalışmalar, yetişkin dö nemde
dentat girusta devam eden nö rogenezin tiroid hormonlarının
azyadaçoksalgılanmasındanetkilenebileceğ inigö stermektedir. Bu da tiroid hormonlarının, hipokampü sü n kontrol ettiğ i
bilişselsü reçlerdekiö nemineişareteder.
Çalışmamızda, hipertiroidi grubuna 0,2 mg/kg dozda olacak
şekildehazırlananL-Tiroksin,1mlhacimiçindeipyoldan21
gü nsü reileverildi.SerumT4dü zeylerihipertiroidvekontrol
grubu sıçanlardan alınan kan ö rneklerinde ö lçü ldü . Kontrol
grubunagö rehipertiroidiligruptaserumT4seviyeleriyü ksek
bulundu. 21 gü n sü ren L-Tiroksin uygulamasunun sonunda,
kaçma platformu içeren Morris su tankı içinde dö rt ardışık
gü nhergü nde4yü zdü rmeyaptırılarakö ğ renmeperiyoduve
beşincigü nplatformkaldırılıp2dakikaolacakşekildebirkez
yü zdü rü lerekö ğ renmevebellektestedildi.
Bulgular değ erlendirildiğ inde, ö ğ renme periyodunda sıçanın
Morris su tankında platformu bulana kadar kat ettiğ i toplam
yoluzunluğ u,platformubulmasü resi,yü zmehızı,testperiyodunda ise platformun kaldırıldığ ı hedef kadranda geçirilen
sü renintanktageçirilentoplamsü renin%'sicinsindendeğ erleri istatistiksel olarak analiz edildi. Anlamlılık için olasılık
dü zeyip<0,05olarakkabuledildi.
Morrissutankıtestindekaçışsü resi,yü zmemesafesiileyü zme hızı değ erlendirildiğ inde, hipertiroidili sıçanlarda kontrol
gruplarınagö refarklılıkbulunmadı.Uzamsalö ğ renmeperformansındadişiveerkekhipertiroidilisıçanlararasındaö nemli
farklılıkbulunmadı.
Morris su tankı testinde platformun kaldırıldığ ı kadranda
geçirilen sü renintankta geçirilen toplamsü renin%'si cinsindendeğ erlerikarşılaştırıldığ ında,hipertiroidsıçanlardakontrol gruplarına gö re farklılık bulundu. Uzamsal bellek performansındadişiveerkekhipertiroidilisıçanlararasındafarklılıkbulundu.
Çalışmamızın bulguları hipertiroidinin, hipokampal bağ ımlı
uzamsalbelleğ iikicinsiyettedebozduğ unu,fakaterkeksıçanların dişi sıçanlardan daha fazla etkilendiğ i bulunmuştur.
Hipertiroidi uzamsalö ğ renmeyi iki cinsiyette de farklıetkilememiştir.
Sonuç olarak, hipertiroidinin hipokampal bağ ımlı bellek performansınıherikicinsiyettedeetkilediğ igö sterilmiştir.Erkek
sıçanlardahafazlaetkilenmiştir.Bufarklıetkidecinsiyethormonlarının rolü nü n olması muhtemeldir ancak bu konuda
dahaileridü zeydearaştırmalaraihtiyaçvardır.
Experimental animal studies exhibit the impairtment of learningandmemorywhichoccursinadult-typehyperthyroidism.
Theaimofthisstudywastoinvestigatethesexdifferenceson
spatiallearningandmemorywhichoccursinhyperthyroidrat
model.Experimental studiesshowthat adult neurogenesis in
Anahtarkelimeler:Hipertiroid,sıçan,ö ğ renme,bellek,Morrissutankı
Key words : Hyperthyroidism, rat, learning, memory, Morris
watermaze
less or more thyroid hormone secretion. This also indicates
the importance of thyroid hormones in cognitive processes
thatarecontroledbyhippocampus.
Inthisstudy,L-Thyroxineinadoseof0.2mg/kginavolume
of1mlwasgiventothehypertyroidgroupfor21days.Serum
T4 levels were measured in blood taken from hyperthyroid
and control groups, serum T4 levels were higher in the hyperthyroidgroupsthanthecontrolgroups.After21-daysupplemented L-Thyroxine, learning period was tested by having
the rats swim in Morris water tank including an escape platday, learning and memory were tested having the rats swim
once being maximum for two minutes after removal of the
platform.Inthelearning,totalpathlengththeratsfollowedin
the platform and swimming speed percentage of the time
spent at the target quandrant at which the platform was removedtototaltimespentinthetankduringtestperiodwere
cancewasacceptedasp<0.05.
Morriswatermazetestindicatedthattheescapelatency,distance moved, swimming velocity in the morris water tank
were not different in hyperthyroid rats compared with conandmalehyperthyroidicratsatspatiallearningperformance.
Morris water maze testindicated that the total timespentin
theplatformremovedtankduringthetestperiodweredifferent in hyperthyroid rats compared with control. There were
roidicratsatspatialmemoryperformance.
were occurred deteriorate hippocampal dependent spatial
memoryinbothfemaleandmaleratsbutespeciallymalerats
weremoreaffectedthanfemales.Hyperthyroidismwerenot
affectedspatiallearninginbothfemaleandmalerats.
Consequently, it was demonstrated that hyperthyroidism
mancedifferentlyintwogenders.Maleratsweremoreaffected.Itispossibletohaveacontributionofsexhormonesinthis
effecthoweverfuturestudiesareneeded.
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
17
TEZÖZETLERİ
YENİBİRKÖKKANALENSTRÜMANTASYONSİSTEMİVEFARKLIKÖKKANALENSTRÜMANTASYONTEKNİKLERİNİNTEKRARLAYANTEDAVİETKİNLİĞİNİNKARŞILAŞTIRMALIOLARAKDEĞERLENDİRİLMESİ
ACOMPERATIVEEVALUATIONOFRETREATMENTEFFICIENCYOFANEWROOTCANALINSTRUMENTATION
SYSTEMANDDIFFERENTROOTCANALINSTRUMENTATIONTECHNIQUES
TuğrulASLAN
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
DişHastalıklarıveTedavisiAnabilimDalı
DoktoraTezi,Şubat2014
Danışman:Doç.Dr.BurakSAĞSEN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofRestorativeTreatmentandEndodontics
PhD.Thesis,February2014
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.BurakSAĞSEN
ÖZET
ABSTRACT
Bu çalışmanın amacı, tekrarlayan tedavilerde H-tipi el eğ esinin,ProFile,Mtwo,K3,Revo-SveSAFenstrü manlarınınetkinliklerinin ve çalışma sü relerinin karşılaştırılmasıdır. Çalışmamızda90adetçekilmişinsanmaksilersantralkesicidişikullanıldı.Dişler,apikalçapları35numaraolacakşekildestep-back
tekniğ ikullanılarakprepareedildi.Sonirrigasyoniçin5ml%
kullanıldı. Kö k kanalları paper-pointler ile kurulandı, gü taperkaveAHPluskanalpatıkullanılaraksoğ uklateralkondensasyontekniğ iile dolduruldu. Ardından, tü m dişleretü vde %
100nemliortamdave37ºC'de1aybekletildi.Kö kkanaldolgusu sö kü mleri toplamda 0.5 mlsolvent ve .02/35 H-tipieğ e
kullanılarak gerçekleştirildi. Tü m ö rnekler rastgele 6 gruba
dağ ıtıldı (n=15): Grup 1 - Final enstrü mantasyonu çevresel
eğ eleme yardımıyla .02/40 numara H-tipi eğ e ile; Grup 2 -
Finalenstrü mantasyonu.06/40ProFileenstrü manıile;Grup3
-Finalenstrü mantasyonu.06/40Mtwoenstrü manıile;Grup4
- Final enstrü mantasyonu.06/40 K3 enstrü manı ile; Grup 5-
Finalenstrü mantasyonu.06/40Revo-Senstrü manıile;Grup6
- Final enstrü mantasyonu 2.0 mm SAF enstrü manı ile
kaydedildi.Sonirrigasyoniçin5ml%17’likEDTA,5ml%1’lik
pointlerle kurutuldu. Daha sonra, dişler uzunlamasına ikiye
ayrıldı ve ö rnekler stereomikroskop altında 6X bü yü tmede
kullanılarak %95 gü venilirlik seviyesinde gerçekleştirildi
(α=0.05).Kö kkanalıü çlü lerindevetü mkö kkanalıyü zeylerindeki karşılaştırmalar gruplar arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark bulunmadığ ını ortaya koymuştur (p>0.05).
Tekrarlayan tedavi sü releri arasında anlamlı farklılık bulunmuştur(p<0.05).
Anahtarkelimeler: SAF, tekrarlayan tedavi, Ni-Ti, kö k kanal
sistemi
18
ciesanddurationsofH-SandSAF
instruments.Inthisstudy,90extractedhumanmaxillarycentralincisorteethwereused.Thespecimenswerepreparedby
step-back technique and the MAF was #35. Five ml of 17%
EDTA,5mlof1%NaOCland10mlsalinesolutionwereused
-points and
-perchaandAHPlussealerusingacoldlateral
condensation technique. Then, specimens were stored in
movals were performed with 0.5 ml of solvent and .02/35 H
–
-.06/40ProFileinstrument;Group
3-.06/40Mtwoinstrument;Group4-.06/40K3instrument;
Group 5– .06/40 Revo-S instrument; Group 6- 2.0 mm SAF
instrumentwereused.Timerequiredforsecondstageretreatmentprocedureswererecorded.Fivemlof17%EDTA,5mlof
androotcanalsweredriedwithpaper-points.Then,theroots
weresplitlongitudinallyandassessedbystereomicroscopeat
α=0.05). There were
and entire root canal surfaces of the groups (p>0.05). There
iredretreatmenttime(p<0.05).
Keywords:SAF,retreatment,Ni-Ti,rootcanalsystem
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
ZİHİNSELENGELLİÇOCUKLARINSAĞLIKLIKARDEŞLERİNİNBENLİKSAYGISIVEOKULBAŞARISI
THESELF-RESPECTANDSCHOOLSUCCESSOFTHEHEALTHYSIBLINGSOFTHEMENTALLYDISABLEDCHILDREN
BirgülKOÇ
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalı
YüksekLisansTezi,Ocak2014
Danışman:Doç.Dr.SevinçPOLAT
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing
MSc.Thesis,January2014
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.SevinçPolat
ÖZET
ABSTRACT
Bu araştırma zihinsel engelli çocukların sağ lıklı kardeşlerinin
benliksaygısıveokulbaşarılarınıbelirlemekamacıylatanımlayıcıolarakyapılmıştır.Araştırmakapsamına,YozgatKanuni
This descriptive study was conducted in order to determine
the self-respect and school success of the healthy siblings of
the trainable mentally disabled children.The healthy siblings
of91mentallydisabledchildrenwhoaregettingprivatetraining at Yozgat Kanuni Sultan Sü leyman Private Education
PrimarySchoolandVocationalTrainingCenterandwhohave
siblings between the ages of 9 and 18 were included in the
study. They and their families have given their consent to
participateinthestudy.
kezi’nde ö zel eğ itim alan ve 9-18 yaş grubu kardeşi olan 91
zihinselengelliçocuğ un,ailesivekendisininonayıilearaştırmayakatılmayıkabuledensağ lıklıkardeşlerialınmıştır.
Araştırmanınverileri1.10.2012-30.06.2013tarihleriarasında,
lanmıştır. Sağ lıklıkardeşlerin yılsonuokulbaşarı puanları eokulsistemindeneldeedilmiştir.Verilerindeğ erlendirilmesinde;Kolmogorov-Smirnovtesti,tanımlayıcıistatistikler,MannWhitney U testi, Kruskall-Wallis ve Spearman korelasyon
analizlerikullanılmıştır.
Araştırmakapsamınaalınanzihinselengelliçocuklarınsağ lıklı
kardeşlerinin%42.8’inin12-14yaşgrubundave%57.1’inin
devam ettiğ i belirlenmiştir. Annelerin % 44’ü nü n 34-38 yaş
grubunda, % 56.0’ının ilkokul mezunu olduğ u, babaların %
32.9’unun35-39yaşgrubundave%53.8’ininilkokulmezunu
olduğ u ve ailelerin % 50.5’inin gelirinin giderden az olduğ u
belirlenmiştir.
Zihinselengelliçocuklarınsağ lıklıkardeşlerininbenliksaygısı
puanortalaması59.2±14.9olarakbelirlenmişve%69.2’sinin
ortadü zeyde,%27.5’niniseyü ksekdü zeydebenliksaygısına
sahip olduğ u bulunmuştur. Araştırmada sağ lıklı kardeşlerin
benliksaygılarınınzihinselengellikardeşincinsiyetivebabanın çalışma durumundan etkilendiğ i bulunmuştur (p<0.05).
Sağ lıklıkardeşlerin%60.4’ü nü nyılsonuokulbaşarıderecesinin“iyi”olduğ ubelirlenmiştir.Buaraştırmadasağ lıklıkardeşlerin benlik saygısı ile okul başarı dereceleri arasında ilişki
saptanmamıştır.
Busonuçlardoğ rultusunda;zihinselengelliçocuklarınsağ lıklı
kardeşlerinin benlik saygısı ve okul başarılarının kardeşinin
engelinden etkilenmeyecek şekilde desteklenmesi, ailelerin
sağ lıklı çocukların gü nlü k gereksinimleri ve okulla ilgili performanslarıiçinyeterlizamanayırmaları,aileveokulişbirliğ inin geliştirilmesi ve hemşireler tarafından zihinsel engelli
çocuklar,sağ lıklıkardeşleriveailelerinö zelolarakdesteklenmesiö nerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Zihinsel engel, sağ lıklı kardeş, benlik
saygısı,okulbaşarısı,hemşirelik
Thedataofthestudywascollectedbyinformativedataform
and Coopersmith Self- Esteem Scale between 1.10.2012-
30.06.2013. The school grades of the healthy siblings at the
endoftheyearwereobtainedfrome-schoolsystem.Kolmogrov-Smirnov test, descriptivestatistics,Mann-Whitney U test,
Kruskall-WallisandSpearmancorrelationanalysiswereused
toevaluatethedata.
Itwasdeterminedthat,ofthehealthysiblingsofthementally
disabledchildrenincludedinthestudy,42.8%werebetween
theagesof12-14and57.1%werefemale,42.8%wereattendingsecond-levelprimaryschoolclasses.Itwasfoundthat44
%oftheirmotherswerebetweentheagesof34and38,56.0
%ofthemhadprimaryschooleducation,32.9%oftheirfatherswerebetweentheagesof35and39and53.8%ofthem
had primary school education and the incomes of 50.5% of
thefamilieswerelowerthantheexpenses.
Itwasfoundthattheself-respectpointaverageofthehealthy
siblingsofthementallydisabledchildrenwas59.2±14.9;and
69.2%ofthemhadmediumlevel,27.5%ofthemhighlevelof
self-respect. It was found that the self-respect of the healthy
siblings was affected by the gender of the mentally disabled
siblingandtheemploymentstatusofthefather(p<0.05).The
schoolsuccesslevelof60.4%ofthehealthysiblingsattheend
oftheyearwasfoundtobe‘good’.Inthisstudy,norelationship was established between the self-respect of the healthy
siblingsandtheirlevelsofsuccessatschool.
In accordance with these results: supporting the self-respect
and school success of the healthy siblings of the mentally disabled children in a way that they would not be affected by
theirsiblings’disability,thefamilies’sparingenoughtimefor
the daily needsof the healthychildrenandtheir performencesatschool,improvingthecooperationbetweenparentsand
school and personal support by the nurse to the mentally
disabledchildren,theirhealthysiblingsandtothefamiliesare
allrecommended.
Keywords:Mentaldisability,healthysibling,self-respect,
schoolsuccess,nursing
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
19
TEZÖZETLERİ
YENİDOĞANKADAVRALARINDAKARACİĞERHACMİNİNVEYÜZEYALANININSTEREOLOJİK
OLARAKHESAPLANMASI
ESTIMATIONOFLIVERVOLUMEANDSURFACEAREAOFTHENEWBORNS’CADAVERICLIVER
USINGSTEREOLOGICALMETHODS
SedaAVNİOĞLU
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
AnatomiAnabilimDalı,
DoktoraTezi,Mart2014
Danışman:Prof.Dr.ErdoğanUNUR
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofAnatomy,
PhD.Thesis,March2014
Supervisor:Prof.Dr.ErdoğanUNUR
ÖZET
ABSTRACT
Karaciğ eryaşamiçinmutlakgereklibirorgandır.Birçoksistemikhastalıktakaraciğ erinboyutvemorfolojisindedeğ işikliklerolmaktadır.Budeğ işikliklerinklinikteteşhis,takipveteda-
Theliverisanessentialorganforsurvival.Manychangesare
observedinsizeandmorphologyofmanysystemicdiseasesof
the liver. The treatment follow up of these changes are importantinclinicaldiagnosis.Itispossibletogetanideaabout
the size of liver by the physical examination. However, this
tadır.Eniyisonuç,gö rü ntü lememetodlarıyla(ManyetikRezotü lemetekniklerikullanılarakorganhacimlerininhesaplandığ ı
pekçokçalışmavardır.Buçalışmadayenidoğ ankadavralarına
ait karaciğ erler ü zerinde, USG, MRG, Arşimet prensibi ve dilimlemeyö ntemlerikullanarak,buyö ntemlerarasındakifarklılıklarınortayaçıkarılmasıamaçlanmıştır.
bilimDalılabaratuarındabulunan5yenidoğ ankadavrasınaait
karaciğ erler kullanıldı. Bu kadavra karaciğ erlerinde, USG ve
kumpas yardımıyla boyut ö lçü mleri, karaciğ erlerden çekilen
MR gö rü ntü leri ve dilimleme yapılan kesitleri ü zerinde ise
stereolojikö lçü mleryapıldı.
Yenidoğ anlarınMRgö rü ntü leriü zerindenkaraciğ erinhacmini
hesaplamak için gü venilir bir yö ntem olan Cavalieri prensibi
kullanıldı. Arşimet prensibine gö re hesaplanan hacim gerçek
karaciğ er hacmi olup, bu değ er altın standart olarak kabul
edildi.Altınstandartolanbuö lçü mleUSG,MRgö rü ntü lerive
dilimlemeyö ntemindeneldeettiğ imiztahmindeğ erlerikarşılaştırıldı.
Çalışmamızda MRG, USG, dilimleme ve Arşimet prensibiyle
hesaplanan karaciğ er hacim ortalamaları sırasıyla
59.00±40.46 cm3, 115.86±102.51 cm3, 85.88±68.22 cm3,
70.00±49.96 cm3 olarak hesaplandı. Karaciğ er yü zey alanları
ise sikloid sonda kullanılarak; dilimleme, aksiyal, koronal ve
sagittal planda olmak ü zere 4 oryantasyonda hesaplandı; sonuçtahesaplanan karaciğ eryü zeyalanıortalamalarısırasıyla
403.46±171.39 cm2, 266.81±113.83 cm2, 265.76±179.76 cm2,
186.82±76.77cm2olaraktespitedildi.
Alınan MRG kesitlerinden elde edilen sonuçlara gö re 1.6 mm
kesit kalınlığ ında aksiyal planda hesaplanan hacim değ erlerinin altın standarda en yakın değ erler olduğ u tespit edildi.
Karaciğ erin boyut ve morfolojisi ile ilgili ciddi birçok hastalığ ınklinikdeğ erlendirilmesindevekaraciğ ertransplantasyonlarınınplanlanmasıkonusundakliniğ ekatkıdabulunabileceğ imizidü şü nmekteyiz.
Anahtarkelimeler:Hepatometri,karaciğ erhacmi,yü zey
alanı,stereoloji,Cavalieriprensibi
20
imagingmethods(MRI,USG,CT).Intheliterature,therehave
been manystudiesconducted which deal with theorgan volumes that are calculated using these imaging techniques. In
the present study, we aimed to reveal the differences among
the methods by using the USG, MRI, Archimedean principle
and slicingmethodson the newborns’cadaveric liver.In this
borns’ cadaveric livers in the laboratory of the Anatomy Department at Erciyes University, Medical Faculty with
USG and calipers, and stereological measurements were also
madeontheimagesofMRIandtheslicedlivers.
In thisstudy, Cavalieri principle,areliablemethod, was used
tomeasurelivervolumeofthenewbornswithMRimages.The
volumewhichiscalculatedaccordingtotheprincipleofArchimedes is the actual volume of the liver and this value was
accepted as the gold standard. We compared the estimated
valuesobtainedfromultrasound,MRimagesandslicingmethodwiththismeasurementacceptedasthegoldstandard.
WecalculatedthemeanlivervolumesobtainedwithMRI,USG,
slicingmethod andthe gold standard tobe 59.00±40.46 cm3,
115.86±102.51 cm3, 85.88±68.22 cm3, 70.00±49.96 cm3, respectively.Wecalculatedthemeanliversurfaceareasinfour
orientations, using cycloid probe. The results were
403.46±171.39 cm2, 266.81±113.83 cm2, 265.76±179.76 cm2,
186.82±76.77 cm2 slicing method, axial, coronal and sagittal
planes,respectively.
ItwasfoundfromtheresultsobtainedfromMRIslicesthatthe
volumevaluescalculatedinaksialplanein1.6mmslicethickness were the closest values to the gold standard. In conclusion,weareoftheopinionwiththepresentstudythat,wecan
contribute to the clinic on the size and morphology of liver
disease associated with many serious clinical evaluation and
planningoflivertransplantationintheclinic.
Keywords:Hepatometry,livervolume,surfacearea,stereology,Cavalieriprinciple
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
EMZİRMEEĞİTİMİNİNANNESÜTÜYLEBESLEMEÜZERİNEETKİSİ
THEEFFECTOFLACTATIONEDUCATIONONBREASTFEEDING
MügeYILMAZ
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
HalkSağlığıAnabilimDalı
DoktoraTezi,Ocak2014
Danışman:Prof.Dr.MuallaAYKUT
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofPublicHealth
PhD.Thesis,January2014
Supervisor:Prof.Dr.MuallaAYKUT
ÖZET
ABSTRACT
Çocuklarınsağ lığ ınıkoruyanvehayattakalmasınısağ layanen
etkiliyollardanbirideemzirmektir.Sadeceannesü tü ylebeslenmenin anne ve çocuk sağ lığ ı için birçok yararı olmasına
rağ menaltıaysadeceannesü tü ylebeslenenbebeklerinoranı
Breastfeeding is one of the most effective ways providing
health maintenance and survival of children. The percentage
ofexclusivelybreastfedinfantsforsixmonthsislowalthough
sadece anne sü tü yle beslenmesi gerektiğ ini bildirmişlerdir.
Randomizekontrollü mü dahaleçalışmasıolarakplanlananbu
araştırmanınamacı;annesü tü veemzirmeeğ itimininannelerin bu konudaki bilgi, davranış, emzirme başarıları ve altı ay
sadece anne sü tü yle besleme ü zerine etkisini belirlemektir.
Araştırmakapsamınaalınanbireyler,Kayseriilmerkezindeki,
bebek dostu ö zel bir hastanenin kadın hastalıkları ve doğ um
polikliniklerine başvuran gebe kadınlar arasından, randomizasyon yoluyla eğ itim (n=60) ve kontrol (n=60) grubuolarak
seçilmiştir. Eğ itim grubundakilere, prenatal ve postnatal dö nemlerde emzirme eğ itimi, kontrol grubundakilere, prenatal
dö nemde modern aile planlaması yö ntemleri ile ilgili eğ itim
verilmiştir. Araştırma verileri, kadın doğ um polikliniklerine
başvuru sırasında, doğ um sonrası1. haftadave 6. ayda anket
aracılığ ıileyü zyü zegö rü şmeyö ntemiyletoplanmıştır.Eğ itim
grubundan34,kontrolgrubundan30anne-bebekçiftiylearaşikigruparasındafarkyoktur.Eğ itimsonrasındaeğ itimö ncesinegö reemzirmeveannesü tü yleilgilidoğ rucevaplanansoru
sayısı farkı, eğ itim grubunda kontrol grubuna gö re yü ksektir
(p<0.001). Bebeklerini altı ay sadece anne sü tü yle besleyen
anneler, eğ itim grubunda (%26.5) kontrol grubuna (%3.3)
gö re anlamlı olarak yü ksek bulunmuştur (p=0.015). Sadece
anne sü tü yle besleme sü resi ortancası eğ itim grubundaki
annelerde(beşay)kontrolgrubundakilere(dö rtay)gö redaha
uzundur(p=0.013).Emzirmeeğ itimi;annesü tü veemzirmeyleilgilibilgidü zeyinde,sadeceannesü tü ylebeslenmesü resinde ve altı ay sadece anne sü tü yle beslenme oranında artış
sağ lamıştır.Bundandolayı,gebelereveemziklilikdö nemindekiannelereemzirmeveannesü tü konusundaeğ itimvedestek
verilmelidir.
Anahtarkelimeler:Annesü tü ,emzirmeeğ itimi,sadeceanne
sü tü ylebesleme,bilgi,davranış
er health. WHO, UNICEF and AAP have declared that infants
shouldbeexclusivelybreastfedforsixmonths.Theaimofthis
randomised-controlledinterventionstudyistodeterminethe
effect of education about breast milk and lactating on
knowledge, behaviour, lactating success of mothers and on
exclusivelybreastfeedingforsixmonths.Subjectswerechosen
randomly and assigned into education (n=60) and control
(n=60) groups among pregnant women who applied obstetricsandgynaecologyclinicsofaprivatebaby-friendlyhospital
inKayseriprovincialcentre.Educationwasgiventoeducation
groupaboutbreastfeedingduringprenatalandpostnatalperiodswhilecontrolgroupweregiveninformationaboutmodern
family planning methods during prenatal period. Data were
collected with questionnaire with face-to-face interviews
during the application to obstetrics and gynaecology clinics
and1stweekandthe6thmonthafterdelivery.Studywascompleted with 34 mother-infant pairs in education group and
with 30 mother-infant pairs in control group. There is not a
demographic characteristics. The difference in number of
questions answered correctlyabout breastfeedingandbreast
milk between pre-education and post-education periods was
higher in the education group compared to control group
(p<0.001). Percentage of mothers who exclusively breastfed
theeducationgroup(26.5%)thancontrols(3.3%)(p=0.015).
Median duration of exclusivebreastfeedingwas longerinthe
(p=0.013). Lactation education provided an increase in the
level of knowledge about breast milk and lactating, in the
duration of exclusive breastfeeding and in the percentage of
breastfeeding for six months. Therefore, education and supportaboutlactatingandbreastmilkshouldbegiventopregnantandlactatingwomen.
Keywords:Breastmilk,lactationeducation,exclusivebreastfeeding,knowledge,behaviour
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
21
TEZÖZETLERİ
AİLEMERKEZLİBAKIMINKANSERLİÇOCUKVEEBEVEYNLERİNİNKAYGIDÜZEYİNEETKİSİ
THEEFFECTOFFAMILY-CENTEREDCAREONTHEANXIETYLEVELSOFCHILDRENWITH
CANCERANDPARENTS
UlviyeGÜNAY
ErciyesÜniversitesiSağlıkBilimleriEnstitüsü,Hemşirelik
AnabilimDalı
DoktoraTezi,Şubat2014
Danışman:Doç.Dr.SevinçPOLAT
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofNursing
PhD.Thesis,February2014
Supervisor:Assoc.Prof.Dr.SevinçPOLAT
ÖZET
ABSTRACT
Bu araştırma, aile merkezli bakımın kanserli çocuk ve ebeveynlerinin kaygı dü zeyine etkisini belirlemek amacı ile zamanserilidesende,çalışma-kontrolgrupluvenitelyö ntemlerindeyeraldığ ıbirçalışmaolarakyapıldı.
Thisresearchwascarriedoutasastudyinatimeseriespattern, in which study-control groups and qualitative methods
areused,inordertodeterminetheeffectoffamilycentered
careontheanxietylevelsofchildrenwithcancerandparents.
The study was carried out in the child oncology clinic of a
university hospitalbetweenMarch 2011 and April2013. The
studysample consisted of 33children, their mothers, and 12
fathersasthestudygroupand31children,theirmothers,and
10 fathers as the control group. Furthermore, the study consisted 11 nurses and 4 physicians who are employed in the
clinic.
Çalışma, bir ü niversite hastanesinin çocukonkoloji kliniğ inde
Mart 2011 - Nisan 2013 tarihleri arasında gerçekleştirildi.
Araştırmanın çalışma grubunu 33 çocuk, annesi ve 12 baba,
kontrolgrubunu31çocuk,annesive10babaoluşturdu.Ayrıca
klinikteçalışan11hemşireve4hekimçalışmayaalındı.Veriler; Ebeveyn ve Çocuk Gö rü şme Formu, Ebeveyn ve Çocuk
TanıtımFormu,AileMerkezliBakımAnketi,Durumluk-Sü rekli
me Formu aracılığ ı ile toplandı. Çalışma ve kontrol grubuna
ö lçekler ilk karşılaşmada ve birer ay ara ile toplam ü ç kez
uygulandı.Verilerindeğ erlendirilmesinde;ortalama,yü zdelik,
ki-kare, bağ ımsız gruplarda t testi, tekrarlı ö lçü mlerde tek
yö nlü varyans analizi kullanıldı. Araştırmada, derinlemesine
ve odak grup gö rü şmesi yö ntemiyle elde edilen veriler içerik
analiziyö ntemiyleçö zü mlendi.
Çalışma ve kontrol grubu çocuk ve ebeveynlerin durumluk
sü rekli kaygı puan ortalamaları arasında ilk ö lçü mde fark
bulunmadı. Aile merkezli bakım alan çalışma grubu çocuk ve
ebeveynlerin durumluk- sü rekli kaygı puan ortalamalarının
sonö lçü mlerdekontrolgrubunagö reö nemlidü zeydeazaldığ ı
belirlendi(p<0.001).Sağ lıkçalışanlarınaverileneğ itimsonrasıçalışmagrubuannevebabalarınailemerkezlibakımanketi
toplampuanortalamalarınıntü mö lçü mlerde,kontrolgrubuna
gö rearttığ ıbulundu(p<0.001).
Eğ itim ö ncesi hemşire ve hekimlerin aile merkezli bakıma
ilişkin bilgi ve uygulamalarının istendik dü zeyde olmadığ ı;
ailemerkezlibakımeğ itimisonrasıhemşirevehekimlerinaile
merkezli bakım yaklaşımının arttığ ı ve klinikte bazı olumlu
değ işimlerinolduğ usaptandı.
Çalışmada;ailemerkezlibakımınkanserliçocukveebeveynlerinin kaygı dü zeyini azaltmada etkili olduğ u belirlendi. Bu
sonucagö reailemerkezlibakımuygulamasınınyaygınlaştırılmasıö nerilmektedir.
ThedatawerecollectedusingaDescriptiveQuestionnairefor
Parents and Children, the Family-Centered Care Questionnaire, State-Trait Anxiety Inventory, Family-Centered Care
Interview Form for Healthcare Professionals, and Interview
FormforChildrenandParents.Thescaleswereadministered
to the study and control groups for there times, once at the
evaluated on a computer using averages, percentages, t-test
for independent groups,Quisquare, one-way variance analysis for repetitive measurements test. The data which were
obtained through the method of in-depth and focus-group
discussionswereanalyzedusingthemethodofcontentanalysis.
tweenthemeanstate-traitanxietyscoresofthechildrenand
parentsinthestudyandcontrolgroups.Followingthefamilycentered care training given to the health professionals, the
meanstate-traitanxietyscoresofthechildrenandparentsin
measurements as compared to the control group (p<0.001).
Afterthe training givento the health professionals, the mean
overall scores obtained by the mothers and fathers in the
study group from the family-centered care questionnaire increasedinallmeasurementsascomparedtothecontrolgroup
(p<0.001).
It was determined that knowledge of the nurses and doctors
on family-centeredcare was notat a desired levelbeforethe
training. After the family-centered care training, the nurses
and doctors were found to have greater understanding of
family-centered care and some positive changes occurred in
theclinic.
Thestudyrevealedthatthefamily-centeredcarewaseffective
in reducing the anxiety levels of children wıth cancer and
parents. In the light ofthese results, werecommend that the
practiceoffamily-centeredcarebeproliferated.
Anahtarkelimeler:Ailemerkezlibakım,kanserliçocuk,ebeveyn,kaygı,sağ lıkçalışanı
22
Key words: Family-centered care, children with cancer, parents,anxiety,healthworkers
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
AKUTAÇLIKOLUŞTURULANYETİŞKİNERKEKSIÇANLARDASİYATİKSİNİRHASARIYLAGELİŞEN
NÖROPATİKAĞRININDAVRANIŞ,ÖĞRENMEVEHAFIZAYAETKİSİNİNARAŞTIRILMASI
RESEARCHONEFFECTOFNEUROPATHICPAININDUCEDWITHEXPERIMENTALSCIATICNERVE
INJURYTOBEHAVIOR,LEARNINGANDMEMORYINADULTMALERATSWITHACUTEFASTING
AyşeSÖNMEZ(KARATAŞ)
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü
FizyolojiAnabilimDalı
YüksekLisansTezi,Şubat2014
Danışman:Prof.Dr.AsumanGÖLGELİ
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofPhysiology
MSc.Thesis,February2014
Supervisor:Prof.Dr.AsumanGÖLGELİ
ÖZET
ABSTRACT
Açlık ve ağ rının meydana getirdiğ i kognitif ve bilişsel bozukluklargeneldeayrıayrıçalışılmıştır.Açlıkvesiyatiksinirhasarınınayrıvebirlikteoluşturulduğ udavranış,ö ğ renmevehafızanın araştırıldığ ı bu çalışmada; 40 adet Wistar tü rü iki-ü ç
aylık erkek sıçan kullanıldı. Kontrol, açlık, ağ rı, açlık ve ağ rı
olmak ü zere dö rt grup oluşturuldu (n=10). Aç bırakılan grubun130saatboyuncasadecesualmasınaizinverildi.Nö ropatikağ rımodelioluşturulangruptasiyatiksinirboğ umlanarak
sinirhasarımeydanagetirildi.Nö ropatikağ rıoluşturulup130
saat aç bırakılan sıçanlar ağ rı ve açlık grubunu oluşturdu.
Kontrolgrubunacerrahistresieşitlemekamacıylasiyatiksinir
hasarı oluşturulmadan insizyon yapıldı ve normal sıçan yemi
ilebeslendi.Çalışmaö ncesiserumkortizolveglikozdeğ erleri
kardiak kan alınarak ö lçü ldü (2.0-2.5 ml). Nö ropatik ağ rının
değ erlendirilmesi için von Frey, sıcak plaka testleri yapıldı.
Sıçanlardaaçıkalandü zeneğ iyledavranışları,Morrissutankı
ileuzamsalö ğ renmevehafızaperformanslarıdeğ erlendirildi.
Çalışmanınsonundatü msıçanlarınalınankardiakkankortizol
veglikozseviyesibakıldı.Ağ rıgruplarındasiyatiksinirhasarı
Cognitive disorders caused by fasting and pain are usually
studied separately. In this study that aimed that effects of
behavior, learning and memory with causes of fasting and
sciatic nerve injury jointly and separately; we used 40 twothree months male Wistar rats. We composed four groups
includingcontrol,fasting,painandfasting+pain(n=10).Fasting group was only let to drink water for 130 hours. Sciatic
cü ve beşinci gü nlerdeazalma gö steripyedinci gü nden sonra
yerini hiposensiviteye bıraktı. Açık alan dü zeneğ inde donma
davranışıaçlıkveağ rıgruplarındakontrolenazaranartarken,
açlık+ağ rı grubunda azalmış bulundu. Kontrol grubuna gö re;
ayağ akalkmasayısıvetoplamalınanyoltü mgruplardaazaldı,
defekasyonsayısıtü mgruplardaarttı.Perifereilkgeçişsü resi
kontrolegö reaçlıkgrubundaazaldı;ağ rı,ağ rı+açlıkgruplarında arttı (p<0.05). Diğ er parametrelerde anlamlı fark gö zlemlenmemiştir(p>0.05).Morrissutankındaağ rıgrubununyü zmehızı açlık grubundan,hedef kadrandageçirdiğ i sü re kontrol grubundan farklı bulunmuştur (p<0.05). Açlık glikozu en
fazla açlık grubunda azaldı. Kortizol seviyesi açlık ve ağ rı
+açlıkgruplarındayü kselirkenağ rıgrubundaazalmagö zlemlendi.
Sonuç olarak bu çalışmada nö ropatik ağ rı modelinde allodini
gelişti.Açlıkveağ rılokomotoraktivitededeğ işikliklermeydana getirirken, ö ğ renme hafızada herhangi bir değ işiklik oluşturmadığ ıgö zlemlendi.
Anahtar kelimeler: Açlık, sıçan, nö ropatik ağ rı, ö ğ renme,
hafıza
fasting for 130 hours composed pain and fasting group. For
equalization of surgical stress in control group, we made an
incision without sciatic nerve injury and fed with normal rat
feed. Pre-study values of serum cortisol and glucose were
measured from cardiac blood (2.0-2.5 ml). For evaluation of
neuropathicpainweusedvonFrey,hotplatetests.Behaviors
watertankwasusedtoevaluatespatiallearningandmemory
performances.Intheendofthestudywemeasuredthecortisol and glucose levels of rats from cardiac blood. In pain
dayaftersciaticnerveinjury.Afterreductiononthethirdand
groups comparing to control group, while it was reduced in
fasting+paingroup.Ascomparedtocontrolgroup;standing
up count and total distance travelled were decreased in all
groups.Numberofdefecationwasincreased.Ascomparedto
in hunger group; and increased in pain, pain+ fasting groups
otherparameters(p>0.05).Inwatermazetest,theswimming
different in the pain group from the control group (p<0.05).
Cortisollevelwasincreasedinfastingandpain+fastinggroups
butdecreasedinpaingroup.
As a result, allodynia was observed in neuropathic model.
Hunger and pain caused changes in locomotor activities but
notinlearningandmemory.
Keywords:Fasting,rat,neuropathicpain,learning,memory
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
23
TEZÖZETLERİ
AKUTAÇLIĞAMARUZBIRAKILANYETİŞKİNERKEKRATLARDAOLUŞTURULANVİSSERAL
AĞRININDAVRANIŞ,ÖĞRENMEVEHAFIZAYAETKİSİNİNARAŞTIRILMASI
RESEARCHONEFFECTOFVISCERALPAINTOBEHAVIOR,LEARNINGANDMEMORYINADULT
MALERATSWITHACUTEFASTING
SümeyraPETANOĞLU(ÇELİK)
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
FizyolojiAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Şubat2014
Danışman:Prof.Dr.AsumanGÖLGELİ
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofPhysiology,
MSc.Thesis,February2014
Supervisor:Prof.Dr.AsumanGÖLGELİ
ÖZET
ABSTRACT
Buçalışmadakimyasalajanla(asetikasit)visseralağ rıoluşturulan ve aç bırakılan ratların davranış, hafıza ve ö ğ renme
performansları araştırıldı. Kırk adet yetişkin erkek (Wistar
Albino) rat; kontrol, ağ rı, açlık ve ağ rı + açlık grubu olmak
ü zere10’arlıdö rtgrubaayrıldı.Visseralağ rımodelioluşturulanağ rıgruburatlara%4’lü k1mlasetikasitintraperitoneal
uygulandı. Akut açlık modeli oluşturulan açlık grubu ratlar
130saataçbırakılarak,suiçmelerineizinverildi.Ağ rı+açlık
grubuna bu iki metod birlikte uygulandı. Çalışma başında ve
sonundaserumkortizolveglikozdeğ erlerikardiakkanalınarakö lçü ldü (2-2.5ml).Ratlarınağ rıeşiğ ikuyrukçekme,sıcak
Inthisstudy,westudiedbehavior,learningandmemoryper-
dü zeneğ indebeşdakikaboyuncaratlarındavranışlarıgö zlemlendi. Moris su tankında dö rt gü n boyunca ö ğ renme performansları ve 5.gü nde hafızaları test edildi. Ağ rı eşik değ erleri
kuyrukçekmetestindegruplararasındafarklıbulunmamıştır.
Sıcak tabaka testinde ağ rı eşik değ erleri kontrole gö re ağ rı +
açlık grubunda yü ksek bulunurken, ağ rı grubunda dü şü k bulunmuştur. von Frey Filament Testi’nde açlık ve ağ rı+açlık
grubundaağ rıeşikdeğ erikontrolegö reyü ksekbulunmuştur.
Açık alan dü zeneğ indeki davranış parametrelerinden temizlenme sayısı ağ rı+açlık grubunda, defekasyon sayısı tü m deneygruplarındakontrolegö reazalmıştır.Ayağ akalkmasayısı
ağ rı ve açlık grubunda kontrole gö re artmıştır. Açlık grubu
kontrolegö redahafazlayolalmıştır.Perifereilkgeçişzamanlarıağ rıveaçlıkgrubundakontrolegö reazalırken,ağ rı+açlık
hafızanın değ erlendirildiğ i Morris su tankında gruplar arası
anlamlı fark bulunmamıştır. Serum glikoz değ erleri kontrol
grubuna gö re bü tü n deney gruplarında dü şü k bulunmuştur.
Serumkortizoldeğ erleriağ rıgrubundaendü şü kgö zlenirken,
kontrolden ve ağ rı+açlık grubundan anlamlı olarak dü şü k
bulunmuştur.
Sonuçolarakaçlıkveağ rınınayrıayrıvebirliktedeğ erlendirildiğ i bu çalışmada bazı davranış parametrelerinin etkilendiğ i,
uzamsalö ğ renmevehafızanınbozulmadığ ıgö rü lmü ştü r.Açlığ ınağ rıeşikdeğ eriniyü kselttiğ i,ağ rıyaolantoleransıarttırdığ ıvehiposensiviteningeliştiğ igö rü lmü ştü r.
Anahtarkelimeler:Açlık,visseralağ rı,ö ğ renme,hafıza,rat
24
viachemicalagent(aceticacid).Fortyadultmalerats(Wistar
albino)weredividedintofourgroupseachcontaining10rats
including control, pain, fasting and fasting + pain. 4% 1 ml
aceticacidwasappliedintraperitoneallyinpaingroup.Ratsin
fasting group was left to fasting for 130 hours and let drink
water. Both methods were applied in pain + fasting group.
Serumcortisolandglucosevaluesweremeasuredbeforeand
after study with cardiac blood (2-2.5 ml). Pain threshold of
day. Pain threshold valueswere not foundstatisticallydiffer-
found increased in pain+ fasting group inhot plate testcom-
group.Painthresholdvaluewasfoundincreasedinfastingand
pain + fasting group in von Frey Filament Test comparing to
behavior parameters, was found decreased in pain + fasting
groupwhiledefecationwasdecreasedinallgroupscomparing
tocontrolgroup.Standingupcountwasincreasedinpainand
fasting groups comparing to control group. Fasting group
travelled more distance comparing to control group. Time of
groupscomparingtocontrolgroup,whileitincreasedinpain
+ fasting group comparing to pain and fasting groups. There
ates learning and memory. Serum glucose values were found
decreased in all experimental groups comparing to control
groups. Serum cortisol values were found lowest in pain
fastinggroups.
Asaresult,inthisstudythatevaluatesfastingandpainjointly
and separately, some behavior parameters were effected
while spatial learning and memory were not changed. We
observedthatfastingincreasespainthreshold,increasestolerancetopainanddevelopshyposensitivity.
Keywords:Hunger,visceralpain,learning,memory,rat
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
HEMODİYALİZDEHİPOTANSİYONGELİŞENBİREYLEREUYGULANANAKUPRES’İNKANBASINCIVE
YORGUNLUKDÜZEYİNEETKİSİ
THEEFFECTOFACUPRESSUREPERFORMEDFORTHEINDIVIDUALSWHODEVELOPEDHYPOTENSIONDURINGHEMODIALYSISUPONBLOODPRESSUREANDFATIGUELEVEL
SevilBİÇER
ErciyesÜniversitesiSağlıkBilimleriEnstitüsü
HemşirelikAnabilimDalı
DoktoraTezi,Şubat2014
Danışman:Prof.Dr.SultanTAŞCI
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences
DepartmentofNursing
PhD.Thesis,February2014
Supervisor:Prof.Dr.SultanTAŞCI
ÖZET
ABSTRACT
Hipotansiyonhemodiyalizişlemiesnasındaensıkkarşılaşılan
akut komplikasyonlardan biridir. Bu çalışma, hemodiyalizde
hipotansiyongelişenbireylereelektrostimü lasyoncihazıile12
seansuygulananakupres’inkanbasıncı,başağ rısıveyorgunlukdü zeyineetkisinibelirlemekamacıilerandomizekontrollü deneysel olarak yapılmıştır. Araştırma, iki il merkezindeki
dö rthemodiyalizmerkezinde,67kişimü dahale,68kişiplasebogrubunaalınan135hastaileyü rü tü lmü ştü r.Çalışmadaetik
kurulonayı,bireylerdenyazılıbilgilendirilmişonamformuve
T.C. Sağ lık Bakanlığ ı Tıbbi Cihaz ve Daire Başkanlığ ı’ndan
93/42 EEC belgesi alınmıştır. Araştırmada veriler, anket formu, visü el analog skala (VAS) ağ rı ve yorgunluk skalası ile
Piperyorgunlukö lçeğ ikullanılarakyü zyü zegö rü şmetekniğ i
ile toplanmıştır. Formlar uygulamanın başlangıcında (birinci
izlem)vedö rthaftasonra(ikinciizlem)uygulanmıştır.Elektrostimü lasyon cihazı, mü dahale grubundaki bireylere çalışır
vaziyette, plasebo grubundaki bireylere pilleri çıkarılarak
çalışmaz vaziyette bir ay sü re ile haftada ü ç kez her diyaliz
seansının ü çü ncü saatinde Neiguan (p6) akupunktur noktasına bağ lanmıştır. Dö rt haftalık uygulamanınbitiminde formlar
yenidenuygulanmıştır.Verilerindeğ erlendirilmesinde,ttesti,
tek yö nlü varyans analizi, Student-Newman-Keuls testi, Pearsonkorelasyonanalizi,Kikare,McNemarveMcNemarBowker
testlerikullanılmıştır.
Hypotensionisoneofthemostcommonlyseenacutecomplicationsduringhemodialysis.Thepresentstudywasdesigned
in randomized controlled model in order to determine the
effect of acupressure performed for 12 sessions using electrostimulation device for those who developed hypotension
duringhemodialysisuponbloodpressure,severityofheadacheand fatigue level.The study was conducted withatotalof
135 patients; being assigned to an intervention group of 67
participantsandtoaplacebogroupof68participantsatfour
hemodialysiscenterslocatedinthecitycentersoftwoprovin-
Mü dahalegrubundakibireylerinplasebogrubundakileregö re
uygulama sü resince tü m seanslarda sistolik ve diastolik kan
yon değ erlerinin daha yü ksek olduğ u (p< 0.05) saptanmıştır.
GruplararasıbirinciizlemdeVASağ rı,VASyorgunlukvePiper
Yorgunluk ö lçeğ inden aldıkları puan arasında bir fark bulunmazken (p>0.05), ikinci izlemde mü dahale grubundakilerin
plasebogrubundakileregö reVASağ rı,VASyorgunlukvePiper
toplam yorgunluk puanlarının dü ştü ğ ü belirlenmiştir (p<
0.05).
Çalışmasonucundaelektrostimü lasyoncihazıileNeiguan(P6)
akupunkturnoktasınauygulananakupres’in,sistolikvediastolik kan basıncı regü lasyonu sağ ladığ ı, VAS ağ rı ve VAS yortoplamyorgunlukpuanortalamalarınıazalttığ ıbelirlenmiştir.
Busonucagö re,hemodiyalizhastalarındakanbasıncıregü lasyonu sağ lamak, yorgunluk ve ağ rı şiddetini azaltmada akupres’inhemodiyalizseansıesnasındafarmakolojikyö ntemlerle
birliktekullanılmasıveyaygınlaştırılmasıö nerilmektedir.
Anahtarkelimeler:Hemodiyaliz,akupres,kanbasıncı,yorgunluk,hemşirelik
medicaldeviceinstitutionofMinistryofHealthofRepublicof
Turkiyewereobtained.Thedataweregatheredusingaquestionnaireform,visualanaloguescale(VAS)forpainandfatigue
and Piper fatigue scale. The questionnaire forms were admiup)andfourweekslater(secondfollow-up).Atthethirdhour
of dialysis session, three times a week, for one month; the
electrostimulationdevicewastiedtoNeiguan(p6)acupuncturepointandoperatedforthoseininterventiongroupbutfor
those in the placebo group, the device was tied to the same
acupuncture point but not operated with batteries removed.
At the end of the four-week implementation, questionnaire
forms were administered again. For the data assessment; t
test, one way analysis of variance, Student-Newman-Keuls
test, Pearson correlation analysis, Chi-square, McNemar and
McNemarBowkertestswereused.
It was found out that systolic and diastolic blood pressure
her among the intervention group as compared to placebo
group in all sessions of interventions (p
follow-up; no difference was seen between the groups in
terms of the scores obtained from VAS pain, VAS fatigue and
Piperfatiguescale(p>0.05)whereasinthesecondfollow-up,
itwasnotedthatVASpainscores,VASfatiguescores,affective
meaningscoresofPiperFatigueScale,sensoryscoresofPiper
FatigueScaleandPiperFatigueScaletotalscoresdecreasedin
intervention group as compared to the placebo group
(p<0.05).
As a conclusion; it was detected that acupressure performed
on Neiguan (P6) acupuncture point using electrostimulation
device provided systolic and diastolic blood pressure regulationanddecreasedVASpainseverity,VASfatigueseverityand
meanscoresofsubscalesofPiperFatigueScaleandtotalscores.Inlightoftheseresults;itisrecommendedthatacupressure be used and extended among hemodialysis patients duringhemodialysissessionstogetherwithpharmacologicmethods in order to provide blood pressure regulation and to
decreasefatigueandpainseverity.
Keywords:Haemodialysis,acupressure,bloodpressure,fatigue,nursing
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
25
TEZÖZETLERİ
SIÇANÖNEKSTREMİTESİNEAİTKEMİKLERİNGELİŞİMİESNASINDAORTAYAÇIKANKEMİKVEKIKIRDAKALANLARINİKİLİBOYAMAYÖNTEMİİLETESPİTİVESTEREOLOJİKYÖNTEMLEORANLARININHESAPLANMASI
ANTERIOREXTREMITYOFTHEBONESOFRATSDURINGDEVELOPMENTOFTHEEMERGINGAREASOFBONEAND
CARTILAGESTAININGMETHODFORTHEDETERMINATIONOFTWORATIOS,ANDSTEREOLOGICALMETHODS
MustafaÖZTÜRK
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
AnatomiAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Mart2014
Danışman:Prof.Dr.ErdoğanUNUR
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofSciences,
DepartmentofAnatomy,
MSc.Thesis,March2014
Supervisor:Prof.Dr.ErdoğanUNUR
ÖZET
ABSTRACT
Buçalışmadasıçanfetusveyenidoğ anınö nekstremitesineait
normaliskeletgelişimindekemikvekıkırdakdokuoranlarının
Our aim is to determine surface areas of bone and cartilage
structures appearing in normal skeleton development of
newbornandfetusratsofforelimb.
Çalışmamızda 21 adet gebe sıçandan elde edilen fetus ve
yavrulardanü çü doğ umö ncesidö neme(gebeliğ in16.,18.,ve
20.gü nleri)ait,dö rdü isedoğ umsonrasıdö neme(0,3.,7.ve
12. gü n) ait olmak ü zere toplam yedi grup oluşturuldu.
Oluşturduğ umuzbugruplardakifetusveyavrularınö ncelikle
ağ ırlıklarıvebaş-kıçuzunluklarıtespitedildi.Dahasonrafetus
ve yavrular, ikili iskelet boyama yö ntemi kullanılarak, kemik
yapılaralizarinredSilekırmızıya,kıkırdakyapılarisealcian
blueilemavirengeboyandı.Boyanmışolanfetusveyavrulara
ait ö n ekstremiteler ö ncelikle steromikroskop altında
morfolojik (ö n ekstremiteye ait kemiklerin uzunlukları,
kemikleşme seyrinin tespiti, kemikleşme merkezlerinin
uzunlukları vb.) incelemeye tabi tutuldu ve elde edilen
sonuçlarkayıtaltınaalındı.Dahasonraö nekstremiteyeaither
ImageJprogramıyardımıylakemikvekıkırdakalanlarınyü zey
alan hesaplaması yapıldı. Yü zey hesaplaması ile elde edilen
gö sterildi.
Çalışmamızda sıçan ö n ekstremitesine ait ilk kemikleşme
merkezi; klavikula, skapula ve humerusta gebeliğ in 18.
gü nü nde, radius ve ulna da 20. gü nü nde, bilek kemiklerinde
doğ umdansonraki12.gü nde,eltarağ ıkemiklerindegebeliğ in
20. gü nü nde gö rü ldü . Parmaklaraaitilk kemikleşme merkezi
0.gü ngrubundaikinci-beşinciparmaklarınhemdistalhemde
Inourstudy,fetusesandnewbornsareobtainedfrom21pregnantrats.Sevengroupsareestablishedandthreeofthemare
prenatal groups (16th,18th and 20th days of pregnancy) and
four of them are postnatal groups. (birthday, third, seventh
-rump lenghts and
weights of these fetuses and newborns in our established
groupshadbeendetermined.Then,fetusesandnewbornsare
stained using double staining method. Bone structures are
stained red using alizarin red S and cartilage structures are
stainedblueusingalcianblue.First,forelimbofstainedfetuses and newborns are probed morphologically (lenghts of
and obtained datas are recorded. Then, each of every fore
limbbonesarephotoghraphed.Thesephotosareopenedwith
ImageJ programme and bone and cartilage surface areas are
estimated.Percentageratesareobtainedfromsurfaceestimationsandshowedingraphicsandtables.
ses and newborns are observed in 18th day of pregnancy in
clavicula, scapula and humerus, 20th day of pregnancy in radius and ulna, 12th day after birth in wrists and 20th day of
-
merkezi ise ilk olarak skapula ve humerusta sıfır gü nlü k
yavrularındagö rü lü rken,radiusveulnadadoğ umdansonraki
yedinci gü nde, tarak kemiklerinde ise doğ umdan sonraki 12.
gü ndegö rü ldü .
Çalışmamızda kullanılan 18 gü nlü k fetus grubunda kemikkıkırdakoranıklavikulada%43,skapulada%20,humerusta%
15’ e ulaştığ ı gö rü lü rken, radius ve ulnanın halen kıkırdak
yapıda olduğ u tespit edildi. 0. gü n yavru grubunda kemikkıkırdak oranının klavikulada %87, skapulada %58,
humerusta%52,radiusta%62,ulnada%64’eulaştığ ıgö rü ldü .
12 gü nlü k yavru grubunda kemik-kıkırdak oranının ise
klavikulada %100, skapulada %76, humerusta %69, radiusta
%71, ulnada %75, bilek kemiklerinde ise %51’ e ulaştığ ı
gö rü ldü .
Ayrıcaçalışmamızda,sıçanö nekstremitesineaitkemikkıkırdakalanlarınyü zeyalanlarınıntespitiilebirliktebirçokparametrenin (fetus ağ ırlıkları, başmerkezinin gö rü lme zamanı, birincil ve ikincil kemikleşme
merkezleriningelişmezamanıvenekadaruzunluktaoldukları)’deortayakonması,ilerideyapılacakgelişimselveteratolojikçalışmalarakaynakolacağ ınıdü şü nmekteyiz.
centerareobservedinscapulaandhumerusondayzeroafter
birth. It is observed at seventh day after birth in radius and
ulna,12thdayafterbirthobservedinossametacarpi.
Anahtar kelimeler: Sıçan, kemikler, ikili boyama, kemikleşme,ö nekstremite,stereoloji
Keywords:
stereology
26
hes 43% in clavicula, 20% in scapula, 15% in humerus but
radius and ulna stil remains cartilage. Day zero after birth,
humerus, 62%in radiusand 64% inulna. Twelve days after
69%inhumerus,71%inradius,75%inulnaand51%incarpals.
Alsoinourstudy,wehopethatwithmanyparameters(fetus
weights, crownwith bone and cartilage surfaces estimation of rat fore limb
willbeasourceforfuturestudies.
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
TEZÖZETLERİ
EVDEPLANLIİZLEMİNEVLİKADINLARINMEMEVESERVİKSKANSERİTARAMALARINAİLİŞKİN
SAĞLIKİNANÇLARIVEDAVRANIŞLARINAETKİSİ
THEEFFECTSOFSCHEDULEDOBSERVATIONATHOMEONHEALTHBELIEFSRELATEDTOBREAST
ANDCERVICALCANCERSCREENINGANDATTITUDESOFMARRIEDWOMEN
RahşanKOLUTEK
ErciyesÜniversitesi,SağlıkBilimleriEnstitüsü,
HemşirelikAnabilimDalı,
DoktoraTezi,Mart2014
Danışmanlar:
Doç.Dr.İlknurAydınAVCI,Prof.Dr.E.ÜmitSEVİĞ
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofNursing,
PhD.Thesis,March2014
Supervisors:
Assoc.Prof.Dr.İlknurAydınAVCI,Prof.Dr.E.ÜmitSEVİĞ
ÖZET
ABSTRACT
Buçalışma,evdeplanlıizlemin,evlikadınlarınmemeveservikskanseritaramalarınailişkinsağ lıkinançlarıvedavranışlarına etkisini belirlemek amacıyla, tek grupta ö n test-son test
yarıdeneyselolarakyapılmıştır.
Araştırmanın ö rneklemini 153 kadın oluşturmuştur. Veriler,
“tanıtıcı anket formu”, “Meme Kanseri Taramalarında Sağ lık
tansonrakadınlaraeğ itimverilmiş,eğ itimdensonradeğ işimleri takip etmek amacıyla altı ay boyunca kadınlarla telefon
gö rü şmesi ve ev ziyaretleri yapılmıştır. Ziyaretlerin bitiminden sonra formlartekrar uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel
analizinde Friedman analizi ve Student-Newman-Keuls testi
kullanılmıştır.Bulgularagö re;evdeplanlıizlemyapılankadın%84.3’ü nü n pap smear testi yaptırmak için Kanser Erken
Teşhis,TaramaveEğ itimMerkezi’nebaşvurduğ ubelirlenmiştir. Evde planlı izlem sonrası kadınların sağ lık inanç ö lçeklerinden aldıkları puanların arttığ ı ve istatistiksel olarak ilk ve
son ö lçü m puanları arasındaki farkın anlamlı olduğ u bulunmuştur(p<0.001).Çalışmasonundakadınların,kendikendine
meme muayenesini uygulama sıklığ ı %84.3 bulunmuştur.
Sonuçolarakplanlıizlemilekadınlarınmemeveservikskanseri erken tanı ve taramalara katılma davranışları olumlu
şekildedeğ işmiştir.
Anahtarkelimeler:Memekanseri,servikskanseri,evde
planlıizlem,erkentanı,sağ lıkinancı
observation at home on health beliefs related to breast and
cervical cancer screening and attitudes of married women
amongst a single group as a pretest-posttest, a quasi experimental study. The research sample consisted of 153 women.
Data was collected by "Introductory Questionnaire", "Breast
Cancer Screening in the Health Belief Scale" and "Cervical
CancerandPapSmearTestModelofHealthBeliefScale".After
the data was collected women received training, and after
training in order to monitor changes phone calls were made
with home visits for six months. After the end of the visits
forms were re-administered. In statistical analysis, ShapiroWilktest,FriedmananalysisandStudent-Newman-Keulstests
under scheduled observation at home consulted to the Early
Diagnosis of Cancer, Screening and Training Center; 85% of
those for breast examination, 85% for mammography, and
84.3%forpapsmeartest.Subsequenttoascheduledobservation women's scores obtained from health belief scale inicant(p<0.001).At theendofthestudy,the frequencyofthe
practiceofwomen’sself-breastexaminationhasbeenfoundto
be 84.3%. As a result, with scheduled observation, women’s
behaviorsrelatedtoparticipationinbreastandcervicalcancer
earlydetectionandscreeninghavechangedpositively.
Keywords:Breastcancer,cervicalcancer,scheduledobservationathome,earlydiagnosis,healthbelief
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)
27
TEZÖZETLERİ
RATLARDADENEYSELCİVAİNTOKSİKASYONUNDA ERİTROSİT REOLOJİSİÜZERİNEPROPOLİSİN
MUHTEMELKORUYUCUETKİSİ
POTENTIALPROTECTIVEEFFECTOFPROPOLISINERYTHROCYTERHEOLOGYINEXPERIMENTALMERCURYINTOXICATIONOFRATS
KadriyeERCİŞ
ErciyesÜniversitesi,Sağ lıkBilimleriEnstitüsü,
FizyolojiAnabilimDalı,
YüksekLisansTezi,Aralık2013
Danışman:Prof.Dr.SamiAYDO AN
ErciyesUniversity,GraduateSchoolofHealthSciences,
DepartmentofPhysiology,
MSc.Thesis,December2013
Supervisor:Prof.Dr.SamiAYDO AN
ÖZET
ABSTRACT
Civa, çevre kirletici olmasının yanında ö zellikle merkezi
sinir sistemi ve karaciğ er olmak ü zere bü tü n sistemlerde
etkiliolantoksikö zellikleresahipbirağ ırmetaldir.Kandolaşımındaoksijentaşıyaneritrositlerin de civa toksisitesinden
olumsuz etkilenmeleri olasıdır. Bu araştırma da, civa toksisitesine bağ lı eritrosit reolojisindeki değ işiklikler ile,
faydalı biyolojik etkilere sahip olduğ u bilinen propolisin
civatoksisitesiü zerinekoruyucurolü araştırılmıştır.
Mercury is a toxic heavy metal that has effects in all systems, especially central nervous system and liver; besides
an environment pollutant. Erythrocytesthat carryoxygen in blood stream, have a strong probability to be
effectedbythemercuryintoxication. Inthisstudy, weresearchedthepossibleeffectsofmercurytoxicityinerythrocyte rheology and the protective role of propolis, which is
knownforitsnumerousefficacy.
Civa toksisitesi oluşturulanratlarda kontrol grubuhayvanlara gö re hematolojik parametrelerde ha if bir artış varsa da
istatistiki olarak ö nemli değ ildir. Bununla birlikte lö kosit
sayısıö nemliö lçü deartarken,trombositsayısındaanlamlıbir
dü şü şsaptanmıştır.CivaverilengruptaserumK+,MetHb,2,3-
DPG miktarları ile% hemoliz değ erleri ise istatistiki olarak
ö nemlioranda artmıştır.
We observed a trend for increase in hematologic parameters in mercury toxicity group comparing to control
group, but it wasn’t statistically signi icant. We measured a signi icant increase in leukocyte count, whereas
thrombocytecountwasdecreasedsigni icantly. In mercury
implemented group, serum K+,MetHb, 2,3-DPG values and
hemolysis%valuesweresigni icantlyincreased.
Çalışmadaağ ırlıklarıortalama230±40grolandö rt-beşaylık
erkek Wistar albino ratlar kullanılmıştır. Her grupta 10 rat
olmak ü zere dö r t deney grubu oluşturulmuştur. Kontrol
grubuna %0.9 serum fizyolojik intraperiteneal (ip); civa
klorü r grubuna 4mg/kg HgCl2ip;propolis grubuna 200mg/
kg propolis gavaj ;HgCl2+propolis grubuna 4mg/kg HgCl2
ip+200mg/kg propolis gavaj ü ç gü n boyunca uygulanmıştır.
Koruyucu olarak propolis, HgCl2 uygulamasından bir gü n
ö nceverilmeyebaşlanmıştır veHgCl2verildiğ iü çgü n sü resince de propolis verilmeye devam edilmiştir. Alınan
kanö rneklerinde; hematolojikparametreler[eritrositsayısı, hematokrit değ eri, hemoglobinmiktarı, ortalama eritrosit volü m değ eri (MCV), ortalama eritrosit hemoglobin
değ eri(MCH),ortalamaeritrosithemoglobinkonsantrasyonu
(MCHC)] ile plazma potasyum dü zeyleri, methemoglobin ve
2,3-difosfogliserat(2,3-DPG)miktarları, eritrosit deformabilitesiile%hemolizdeğ erleriö lçü lmü ştü r.
Reolojik paremetrelerden eritrosit uzama indeksleri civa
toksisitesi oluşturulan grupta hem dü şü k hem de yü ksek
shear stres’te azalmıştır. Sadece propolis verilen grubun
verileri kontrol grubundan farklı bulunmamıştır. Civa toksisittesi oluşturulan veaynı zamanda koruyucu olarak propolisverilengruptaise;civatoksistesioluşturulangruptagö rü lenolumsuzdeğ işikliklerinö nemliorandaveyasınırlıdü zeydeö nlenmişolduğ ugö rü lmü ştü r.
Sonuçolarakpropolis,civazehirlenmelerindekanvedolaşım
sisteminde, ö zellikleeritrositlerinmekanikve reolojik ö zelliklerinde meydana gelen bozuklukların ö nlenmesinde
koruyucu olarak kullanılabilir. Ancak araştırmaların civa
toksisitesiyle karşı karşıya kalan insanlarda ve daha geniş
popü lasyonlardaaraştırılmasıö nerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Propolis, civa klorü r, eritrosit reolojisi,
intoksikasyon
28
We used four monthsoldmaleWistar albinoratsthat
weigh 230±40 gr. Therewerefour experimentalgroupand
eachgroupcontained10rats.Weimplemented0.9%physiological saline solution intraperitoneally in control group
(ip);4mg/kgHgCl2 inmercurychloridegroupip; 200mg/
kg propolis gavage in propolis group; 4mg/kg HgCL2 ip +
200 mg/kg propolis gavage in HgCl2+propolis group for
three days. Propolis had been implemented one day before HgCl2as a protective and implied for threedaysaswe
keptusingHgCl2.Inbloodsamples;wemeasuredhematologic parameters [erythrocyte count, hematocrit value, hemoglobin value, mean corpuscular volume value (MCV),
mean corpuscular haemoglobin value (MCH), mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC)], plasma
potassium (K+) levels, methemoglobin and 2,3diphosphogliserate (2,3-DPG) values. We measured erythrocytedeformabilityviahemolysis%values.
One of the reologic parameters, erythrocyte elongation
indexes were decreased both in lowandhigh shear stress.
Control group values were not different compared to
propolis implemented group only. In thegroupthatreceivedbothmercuryasatoxicantandpropolisasaprotective,
adverse differences that wereobservedin mercurytoxicity
groupwerekeptlimitedorinaconsiderableamount.
Asaresult, propoliscanbeusedasa protectivein prevention of changes in erythrocyte mechanic and rheological
features in blood and circulation system for mercury
toxicity. However,moredataisrequiredinmercurytoxicationofhumansandinlargersampledpopulations.
Keywords:Propolis,mercurychloride,erythrocyterheology,intoxication
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (1)