Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri Ders Notları

1
DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ
(DERS NOTLARI)
Dönen
Varlıklar
Mizan,
Bilanço,
Gelir
Tablosu
Gelir
Tablosu
Hesapları
Duran
Varlıklar
Dönem
Sonu
Muhasebe
İşlemleri
Kısa Vadeli
Yabancı
Kaynaklar
Uzun
Vadeli
Yabancı
Kaynaklar
7/a ve 7/b
Maliyet
Hesapları
Öz
Kaynaklar
Öğr. Gör. Aytekin KAYA
2014
NSBMYO
2
İŞLETME YÖNETİMİ
1
DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
Muhasebe, işletmelerde oluşan ve para ile ifade edilen faaliyetleri sınıflandırarak kayıtlara
geçirmek, bu kayıtlar yardımı ile işletme faaliyetlerinin sonuçlarını hesaplayarak belirlemek ve
kayıtlardaki bilgileri karşılaştırarak yorumlamak suretiyle, yönetici için gerekli bilgilerden oluşan bir
rapor hazırlayıp ilgililere sunma işlemlerinin tümüdür.
Muhasebede dönem sonu işlemlerini gerektiren nedenleri dört ana grup içinde inceleyebiliriz.
Muhasebe tekniği açısından,
Vergi yasaları açısından,
İşletme yönetimi ve ortaklar açısından,
Ülke ekonomisi açısından
Muhasebe Tekniği Açısından
Muhasebede dönemsellik ilkesine göre her hesap dönemi sonunda işletmenin hesapları
kapatılır ve bir sonraki dönem başında ise yeniden açılış kaydı yapılarak yeni döneme başlanır. Bir
hesap dönemini ilgilendiren sonuçları çıkarabilmek ve o hesap dönemine ait işlemleri muhasebe
tekniğine uygun bir şekilde çözümleyebilmek işin şu aşamalardan geçilir.
-İşletmedeki her ticari faaliyet ile ilgili belgelerin toplanması aşaması
-Toplanan belgelerin muhasebe kayıt tekniklerine göre ticari defterlere kayıt edilmesi aşaması
-Kayıtların doğru yapılıp yapılmadığını anlamak için mizanların düzenlenmesi aşaması
-Dönem sonu işlemlerinin yapılarak bilançonun çıkarılması ve hesapların kapatılması aşaması
gerekir.
Vergi Yasaları Açısından
Hesapların kapatılması VUK. Açısından zorunludur. 174. maddede defterler hesap dönemi
itibariyle tutulur. Kayıtlar her hesap dönemi sonunda kapatılır ve ertesi dönem başında yeniden açılır.
Hesap dönemi normal olarak bir takvim yılıdır. Yani 1 ocakta başlar 31 aralık tarihinde biter.
İşletme Yönetimi ve Ortaklar Açısından
İşletme sahiplerinin amaçları, sahibi oldukları teşebbüslerin faaliyet sonuçlarını öğrenmek,
kazançtan pay almak, kurumlarını en yüksek kara ulaştırmak ve işletmeyi yönetenleri denetlemektir.
İşletme sahibinin bunları yapabilmesi için tek imkanı dönem sonu işlemleridir. Yani envanter ve
değerlemedir. Envanter ve değerleme sonucunda işletmenin gerçek mali durumu ortaya çıkacağından
işletme sahipleri ne kadar pay alacaklarını, işletme yöneticilerinin rasyonel çalışıp çalışmadıklarını
denetleyebilirler.
Ayrıca işletme yöneticileri açısından da envanter ve değerlemenin büyük önemi vardır. Şöyleki
envanter ve değerleme yapılmadan işletmenin gerçek mali durumu bilinemeyeceğinden işletmenin
yönetimi zorlaşır, ilerisi için kararlar alınamaz. Bilindiği gibi yöneticilerin doğru ve sıhhatli kararlar
alarak işletme boyutlarını genişletebilmeleri için işletmenin verimli çalışıp çalışmadığını bilmeleri
gerekir. Bu da ancak envanter ve değerleme sonucunda ortaya çıkacak verilere göre anlaşılır.
Ülke Ekonomisi Açısından
Bir ülkede ekonominin daha verimli ve canlı olması işletmelerin en iyi şekilde çalışmaları ile
gerçekleşir. İşletmelerin verimli çalışmaları olanaklar içerisinde yöneticilere bağlıdır. Yöneticilerin
işletmeleri rasyonel bir şekilde yönetebilmeleri için işletmenin tüm mali olanaklarını gerçek olarak
NSBMYO
2
bilmeleri gerekir. Bu durumda yöneticilerin muhasebe biliminin tekniklerinden faydalanarak
hazırlayacakları finansal durum tabloları ile gerçekleşir. Bilindiği gibi mali tabloların hazırlanması
muhasebede dönem sonu işlemlerinin yapılması ile olur. Bu da envanter ve değerleme işlemlerinin
önemini ortaya koyar.
ENVANTER
Genel Açıklama
Mükellefler, hesap döneminin kapanışı sırasında, yıl sonu itibariyle işletmede mevcut malların
ve malzemelerin envanterini çıkarmak mecburiyetindedirler.
Bu zorunluluk, Vergi Usul Kanunu’nun 185. maddesinde hükme bağlanırken, izleyen maddeyle
de işlemin niteliği tanımlanmış, yapılacak işin ayrıntısı belli edilmiştir.
Nitekim, VUK’da defter tutma ya ilişkin ilke ve esasların düzenlendiği 171. ve takip eden
maddelerinde;
-Birinci sınıf mükelleflerin, envanter defteri tutmak ve bu deftere ya da büyük müesseselerde
envanter listelerine, gerek işe başlama tarihinde ve gerekse her hesap döneminin sonunda çıkardıkları
envanter verilerini kaydetmek zorunda oldukları,
-İkinci sınıf mükelleflerden emtia üzerine iş yapanların ise, envanterlerini işletme defterinde
göstermeleri gerektiği ifade olunmuştur.
Vergi Usul Kanununa Göre Envanter
Vergi Usul Kanunu’nun 186. maddesinde tanımlanan envanter çıkarmak işleminin kapsamında;
mevcutların, alacakların ve borçların;
Sayılması,
Ölçülmesi,
Tartılması ve
Değerlemeye tabi tutulması işleri yer almaktadır. İşletmeye ait iktisadi kıymetlerin, bir yandan
miktar itibariyle dökümünün tespiti, diğer yandan, tutarını verecek değerleme işleminin yapılması iki
doğal sonuca ulaşmamızı sağlayacaktır:
Kaydi envanter verileriyle kıyaslama ve varsa defterlerdekine göre doğabilecek farkların
saptanması,
Miktar bazında uygunluğa rağmen, iktisadi varlıkların değerlerinde meydana gelebilecek değer
azalışlarını belirlemek,
İşletmede, dönem sonunda emtia, malzeme ve diğer iktisadi kıymetlerin mevcuduyla, bunların
değerleri yönünden yapılacak kaydi ve fiili envanter verilerinde gözlenen farklar, faaliyet kar-zararının
oluşumunda etkili olacaktır.
Çünkü, fiili envanterde, defter verilerine göre ortaya çıkan;
Emtia noksanı, işletme açısından kazancı azaltıcı sonuç yaratmış olmaktadır.
Örneğin, kaydi envantere göre dönem sonu stokunda 20 adet olması gereken televizyon
miktarının fiili envanterde 15 adet olarak sayılması halinde; ya satışların, kayıtlara doğru şekilde intikal
ettirilmediğini, ya da bu ihtimale ilaveten, çalıntının varlığını düşünmek ve kabul etmek durumundayız.
Dolayısıyla, çalınma halinin vergi hukukunda zarar kaydına imkan vermediğini göz önünde
tutacak olursak, dönem sonu stokunda gösterilmesi mümkün bulunmayan 5 adet televizyonun, satıldığı
ve fakat kayıtlara yansıtılması unutulduğu için, ortalama satış fiyatlarıyla hasılata ilave edilmesi
gerekecektir.
İŞLETME YÖNETİMİ
3
Bir diğer örneği irdeleyecek olursak; İşletmenin deposunda yapılan tesbite göre 1000 kg ham
maddenin bozulduğu ve üretimde kullanılamayacak nitelikte olduğu görülmüştür.
İşletme yönetimi, mali idareye başvurmuş ve olayın Takdir Komisyonuna sevk edilmesini
istemek suretiyle, maliyeti 300 milyon lira olan bu emtianın piyasa değerinin bulunmadığına dair karar
alınmasını temin etmiştir.
Bu takdirde, işletmenin uğramış olduğu ve idari kararla teşvik ettiği 300 milyon liralık zararın,
safi kazancın hesaplanması aşamasında dikkate alınacağı tabiidir.
Envanterin Zamanı
Mükellefler, işletme mevcutlarını miktar ve değer itibariyle izlemek amacıyla her zaman
envanter çıkarabilirler. Ayrıca, işletmenin ne yolda gittiğini anlamak bakımından fiili-kaydi envanterin
belli aralıklarla yapılmasında fayda vardır.
Vergi hukukunu ilgilendiren envanter, bilanço günündeki fiili emtia dökümünü tespite yarayan
işlemdir. VUK’nun 185. maddesindeki hüküm doğrultusunda çıkarılan, dönemsel mali sonucun
belirlenmesini sağlayıcı ve işletmenin faaliyetinin hesaben durdurulduğu anda gerçekleşen envanter,
hukuken zorunlu olan ve mükelleflerden yapmaları beklenen döküm/değerleme faaliyetidir.
Dolayısıyla, vergi hukukunun öngördüğü envanter; hesap dönemi olarak tayin edilen belli
zamanlar itibariyle çıkarılacak olandır.
Hesap dönemi, her işletmede aynı zaman aralığını kapsamamaktadır. Mükelleflerin veya
firmaların çoğunluğu hesaplarını takvim yılı bazında kapatırken, bir kısmı işlerinin gereği sonucu özel
hesap dönemine göre faaliyetlerini yürütmektedirler. Bunların dışında, kıst dönem olarak tanımlanan;
işletme sahibinin vefatı, ülkeyi terk etmesi, firmanın tasfiyesi gibi nedenlere bağlı olarak, 12 aydan
daha kısa devrelerde hesapların kapatılmasına yol açan ve envanter çıkarılmasını gerektiren
vergilendirme dönemleri söz konusudur.
Envanter Kaydının Kapsamı ve Niteliği
İşletmenin bilanço varlıklarıyla ilgili çıkarılacak envanter;
Mevcutlar,
Alacalar ve
Borçların,
Ayrıntılı dökümünü içermek durumundadır. Diğer bir ifadeyle, envanter; işletmenin mal
varlığını cins, miktar, tutar bakımından ve kaydi döküm yapılmasını temin edecek tarzda kesin verileri
itibariyle göstermelidir.
Aynı şekilde, iktisadi faaliyete bağlı olsun olmasın; alıcılar, işletme ortakları ile personeli ve
üçüncü kişiler nezdinde mevcut senetli, senetsiz alacaklar, vadeleri ve tutarları açısından ayrıntılı
biçimde envanterde yer almalıdır.
Borçlar yönünden de, alacaklardaki gibi, satıcılar, ortaklar ve herhangi bir nedenle üçüncü
kişilere ait veriler envanterde mutlaka belirtilmek zorundadır.
Büyük İşletmeler ve Eczanelerde Envanter
İlke olarak, vergi mükellefi işletmelerin tamamı her hesap dönemi sonu itibariyle envanter
çıkarmakla yükümlüdür.
İşletmenin satış veya üretimde kullanmak amacıyla, mağaza, depo, atölye, fabrika, inşaat
şantiyesi gibi işyerlerinde bulundurduğu her türlü emtianın yanı sıra, amortismana tabi iktisadi
kıymetleri de (fabrika, dükkan, ambar, arazi gibi gayrimenkulleri dahil) envantere dahil edecektir. (VUK.
Md. 187-189)
NSBMYO
4
Ancak, genel ve yıllık fiili envantere istisna sayılacak bir hükümle; bazı büyük çapta işletmelerle,
çok çeşitli mal satan firmalara özgü ayrıcalık tanınmıştır.
Nitekim, VUK’nun 190. maddesinde;
Büyük mağazaların ve
Eczanelerin
Her yıl yerine, üç yılda bir envanter çıkarmalarının mümkün olduğu hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, Maliye Bakanlığından izin almak kaydıyla, büyük sınai işletmeler de iki veya üç yılda bir
envanter çıkarabilmektedirler.
Fiili sayım ve ölçümün yapılmadığı ara yıllarda, söze konu işletmeler hesaben envantere
başvuracaklardır.
Çeşitli mal üzerine yüksek cirolu ve perakende mal satışıyla uğraşan ticarethaneler, eczaneler
ve sınai işletmelerin hesaben çıkaracakları envanter; defter kayıtları, bilgisayar verileri ve belgelere
dayanmak zorundadır.
Aksi halde, kanuni defter kayıtlarını hiç dikkate almaksızın ve tamamen keyfi, tahmini özellik
taşıyan envanter, dönem sonu stokunun ve bilanço rakamlarının yanıltıcı olmasına, gerçeği
yansıtmamasına yol açacaktır.
Envanter Türleri
Envanter bünyesi bakımından iki kısma ayrılır:
-Muhasebe dışı envanter
-Muhasebe içi envanter
Muhasebe Dışı Envanter
Muhasebe dışı envanter saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek gibi işlemlerden oluşur.
Muhasebe dışı envanterde tespit edilen değerler muhasebe içi envanterde gerekli düzenleme kayıtları
yapılarak ticari defterlerdeki hesapların kalanları ile eşit hale getirilir.
Muhasebe İçi Envanter
Muhasebe içi envanter yada hesap devresine ait kapanış kayıtları aşağıdaki işlemlerin sıra ile
yapılması sonucunda oluşur.
-Genel geçici mizanın çıkarılması
-Hesap devresine ait kar ve zararın tespiti için yapılan düzenleme ve envanter maddeleri
-Yevmiye ve defteri kebirin kayıt edilmesi
-Kesin mizanın düzenlenmesi
-Kapanış bilançosunun düzenlenmesi
-Gelir tablosunun düzenlenmesi ve bunun neticesi olarak net karın dağıtımı
-Takip eden hesap devresine ait hesapların yeniden açılması
İŞLETME YÖNETİMİ
5
DEĞERLEME İŞLEMLERİ
Değerlemenin Tanımı
Gelir ve kurumlar vergileri gibi kazanç ve irat üzerinden alınan vergilerde, iktisadi kıymetlere ait
değerler, vergi matrahının teşekkülünü doğrudan etkiler. Özellikle, bizde olduğu gibi, kazancın tesbitini
öz sermaye ve mukayesesine bağlayan sistemlerde vergi matrahı, dönem sonu ve dönem başında
işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin değerleri esas alınmak suretiyle tespit edilir.
Muhasebe ve işletmecilik yönünden iktisadi kıymetlerin değişik ölçülerde değerlenmesi
mümkündür. Ancak bunlar vergi uygulaması bakımından dikkate alınmazlar. Değerlemenin vergi
matrahının tespiti ve dolayısı ile alınacak vergi yönünden arz ettiği öneme paralel olarak, değerleme
esas ve ölçüleri vergi hukukunda belli ve müstakil kurallara bağlanmıştır.
Vergi Usul Kanunu’nun 258 ve 259. maddelerinde değerleme, “vergi matrahlarının
hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin vergi kanunlarında gösterilen gün ve zamanlarındaki
değerlerinin tespiti” şeklinde tanımlanmıştır.
Vergi Usul Kanunu’nun 258 ve devam eden maddelerinde her bir aktif ve pasif kıymetin nasıl
değerleneceği hüküm altına alınmıştır.
Değerlemede iktisadi kıymetlerden her biri tek başına dikkate alınır. Teamülen aynı cinsten
sayılan malların ve düşük kıymetli müteferrik eşyanın topluca değerlenmesi mümkündür. (VUK. Md.
260)
Değerleme Kuralları
Değerleme Günü
Bilançoya dahil varlıklarda değerleme günü bilanço günüdür. Bir işletmenin bütün aktif ve
pasifleri bilanço gününde değerlenir. Genel olarak mevcutlar, alacaklar ve borçlar hesap döneminin son
gününde değerlenir. Ülkemizde bu gün 31 aralık tarihidir.
Değerlemede Teklik İlkesi
Vergi sistemimizde her ekonomik varlık yada iktisadi kıymet ayrı bir değerleme birimi olarak
kabul edilmiştir. Genel kural her bir varlığın değerleme sırasındaki özelliklerini ayrı ayrı dikkate
almaktır. Tek tek değerlemenin karşıtı ise toplu değerlemedir. Toplu değerleme ise ekonomik varlıkları
özelliklerine ve fonksiyonlarına göre ayırmadan toplu olarak bir değer biçmeyi ifade eder. Vergi
sistemimiz her bir varlığın tek tek değerlenmesine iki istisna getirmiştir. Bunlar:
a. Örf ve adete göre aynı cinsten sayılan mallar. Örneğin, oyuncak toplar, fiyatları farklı
olmayan mendil, çorap vb. gibi mallardır.
b. Düşük değerli çelik eşyalar. Örneğin, eskimiş mobilyalar, artıklar, yangın, deprem ya da su
basması yüzünden bozulan, çürüyen, kırılan, paslanan mallar toplu olarak değerlendirilir.
Değerlemede Tek Ölçek Kullanma İlkesi
VUK.muz her ekonomik varlığın içinde bulunduğu şartlara göre hangi ölçek ile
değerlendirilebileceğini kesin olarak tespit etmiştir. Mükellef kişisel görüşlerine ve arzusuna uygun
olarak değerleme ölçeğini değiştiremez.
Değerlemede Gerçekleşmeyen Kar ve Zararlar
Vergi sistemimizde gerçekleşmeyen zararların hesaplara yansıtılabileceği kabul edilmiştir.
Ancak gerçekleşmesi düşünülen karlar ise kayıtlara yansıtılamaz. Örneğin; karşılık ayırmak suretiyle
henüz kaybedilmemiş ama kaybedilmesi mümkün olan alacaklar gider olarak kaydedilebilmektedir.
Ancak gerçekleşmeyen gelirler ise dönem karı hesaplanırken dikkate alınmazlar. Gerçekleşmeyen kar
ve zarar durumu özellikle menkul kıymetlerin piyasa değerindeki değişikliklerde görülür.
NSBMYO
6
V.U.K. daki Değerleme Ölçüleri
Vergi sistemimiz içinde vergi matrahlarının belirlenmesi için ekonomik varlıkların
değerlenmesinde kullanılan çok çeşitli ölçekler bulunmaktadır.
Değerleme iktisadi kıymetin nevi ve mahiyetine göre, aşağıdaki ölçülerden biri ile yapılır. (VUK.
Md. 261)
1. Maliyet Bedeli
2. Borsa Rayici
3. Tasarruf Değeri
4. Mukayyet Değer
5. İtibari Değer
6. Vergi Değeri
7. Rayiç Bedel
8. Emsal Bedeli ve ücreti
Maliyet Bedeli
Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması
münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade eder (VUK.
Md. 262)
Borsa Rayici
Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı
olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerin
ortalama değerini ifade eder.
Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü
yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye
Bakanlığı yetkilidir. (VUK. Md. 263)
Tasarruf Değeri
Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme gününde sahibi için arz ettiği gerçek değerdir.
(VUK. Md. 264)
Mukayyet Değer
Mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gösterilen hesap değeridir. (VUK.
Md. 265)
İtibari Değer
İtibari değer, her nevi senetlerle esham ve tahvillerin üzerinde yazılı olan değerlerdir. (VUK.
Md. 266)
Vergi Değeri
Vergi değeri, bina ve arazinin rayiç bedelidir. (VUK. Md. 268)
Rayiç Bedel
Rayiç bedel, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir (VUK. Md
266)
İŞLETME YÖNETİMİ
7
Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti
Emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen
bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsal bedeli sıra ile aşağıdaki esaslara göre tayin olunur.
Birinci Sıra: (Ortalama fiyat esası) aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin
yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların
miktar ve tutarına göre mükellef tarafından çıkarılacak olan ortalama satış fiyatı ile hesaplanır. Bu
esasın uygulanması için, aylık satış miktarının emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına
nazaran %25 ten az olmaması gerekir.
İkinci Sıra: (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya
çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için %5,
perakende satışlar için %10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.
Üçüncü Sarı: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri
ilgililerin müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve
piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak
suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelleflerin vergi mahkemesinde dava açma hakkı
mahfuzdur. Ancak dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.
Emsal bedelinin mükellef tarafından bizzat hesaplandığı hallerde, bu hesaplara ait kayıt ve
cetveller ispat edici kağıtlar olarak muhafaza edilir.
Yukarıdaki esaslarla mukayyet olmaksızın kaza mercilerinin re’sen biçtikleri değerler ile zirai
kazanç ölçülerini tespit eden kararnamelerde yer alan unsurlar emsal bedeli yerine geçer.
Ücretle yapılan imalatta ücretin gerçek miktarının bilinmemesi veya doğru olarak tayin
edilememesi hallerinde tespit edilecek emsal ücret de aynı esaslara göre tayin olunur. (VUK. Md. 267)
T.T.K.’ na Göre Değerleme Ölçekleri
T.T.K.’da aktifin gerçek değerinden fazla bir değer üzerinden değerlenmesini önlemek için
bütün aktifler en çok bilanço gününde işletme için haiz oldukları değer üzerinden kayıt olunur. Borsada
işleme tabi tutulan emtia ve kıymetler o günün borsa rayicine göre dikkate alınır.
BİRİNCİ VE İKİNCİ SINIF TACİRLERDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
Tek Taraflı Kayıt Yönteminde Dönem Sonu İşlemleri
İkinci sınıf tacirler bilanço gününde ellerinde bütün ticari malların sayımını yaparak dönem
sonu mal mevcudunu bulurlar. Dönem sonu mal mevcudu satın alınan ve henüz işletme tarafından
satışı yapılmamış ticari malların birim, adet, kg, kutu, koli gibi alış fiyatlarının yazılması sonucunda
bulunan rakamdır. İşletmenin deposunda bulunan ticari mallar alış fiyatı ile elde bulunan sayılarının
çarpını ile tutarı hesaplanır. Muhasebenin elle tutulduğu durumlarda bu listeler defterin boş kalan
sayfalarına sıra ile yazılmak suretiyle yapılır. Defterdeki boş sayfaların bitmesi halinde ise boş beyaz
kağıtlara sıra numarası verilmek suretiyle yazılan envanter listeleri defterin arkasına eklenir.
Bilgisayarla tutulan muhasebe de ise envanter listesi bölümüne yazılmak suretiyle işletmenin dönem
sonu envanter listeleri çıkarılmış olur.
Basit kayıt yöntemine göre defter tutan işletmeler yıl sonunda ticari defterinde oluşan
rakamlara göre dönem net kar ya da zararını tespit etmiş olur.
Örnek: işletmenin 2011 yılı dönem sonunda ticari defterinde aşağıdaki rakamlar oluşmuştur.
Masraflar 12.500,- TL, Alınan Ücret ve Diğer Gelirler 4.800,- TL, Satın Alınan Emtia 28.888,- TL, Dönem
Başı Mal Mevcudu 19.999,- TL, Dönem Sonu Mal Mevcudu 25.525,-TL, Satılan Emtia 33.333,- TL,
İndirilecek Kdv 888,-TL, Hesaplan Kdv 1.111,- TL olduğuna göre işletmenin hesap özetini düzenleyiniz.
NSBMYO
8
İŞLETME HESAP ÖZETİ (hes a p ti pi )
Dönem Ba şı Ma l Mevcudu
19.999,00
Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er
Ma s ra fl a r
12.500,00
Sa tıl a n Emti a
33.333,00
Sa tın Al ına n Emti a
28.888,00
Dönem Sonu Ma l Mevcudu
25.525,00
Ara Topl a m
61.387,00
Ara Topl a m
63.658,00
Dönem Ka rı
2.271,00
Dönem Za ra rı
63.658,00
Genel Topl a m
Genel Topl a m
4.800,00
63.658,00
İŞLETME HESAP ÖZETİ (Ra por ti pi )
Dönem Ba şı Ma l Mevcudu
19.999,00
Ma s ra fl a r
12.500,00
Sa tın Al ına n Emti a
28.888,00
Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er
4.800,00
Sa tıl a n Emti a
33.333,00
Dönem Sonu Ma l Mevcudu
25.525,00
Ara Topl a m
61.387,00
DÖNEM KARI
2.271,00
Genel Topl a m
63.658,00
63.658,00
63.658,00
Örnek2: işletmenin 2011 yılı dönem sonunda ticari defterinde aşağıdaki rakamlar oluşmuştur.
Masraflar 5.555,- TL, Alınan Ücret ve Diğer Gelirler 2.222,- TL, Satın Alınan Emtia 22.222,- TL, Dönem
Başı Mal Mevcudu 11.111,- TL, Dönem Sonu Mal Mevcudu 12.345,-TL, Satılan Emtia 23.456,- TL,
İndirilecek Kdv 888,-TL, Hesaplan Kdv 1.111,- TL olduğuna göre işletmenin hesap özetini düzenleyiniz.
İŞLETME HESAP ÖZETİ (hes a p ti pi )
Dönem Ba şı Ma l Mevcudu
Ma s ra fl a r
11.111,00
5.555,00
Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er
2.222,00
Sa tıl a n Emti a
23.456,00
Sa tın Al ına n Emti a
22.222,00
Dönem Sonu Ma l Mevcudu
12.345,00
Ara Topl a m
38.888,00
Ara Topl a m
38.023,00
Dönem Ka rı
Genel Topl a m
Dönem Za ra rı
38.888,00
Genel Topl a m
İŞLETME YÖNETİMİ
865,00
38.888,00
9
İŞLETME HESAP ÖZETİ (Ra por ti pi )
Dönem Ba şı Ma l Mevcudu
11.111,00
Ma s ra fl a r
5.555,00
Sa tın Al ına n Emti a
22.222,00
Al ına n Ücret ve Di ğer Gel i rl er
2.222,00
Sa tıl a n Emti a
23.456,00
Dönem Sonu Ma l Mevcudu
12.345,00
Ara Topl a m
38.888,00
DÖNEM ZARARI
38.023,00
865,00
Genel Topl a m
38.888,00
38.888,00
Çift Taraflı Kayıt Yönteminde Dönem Sonu İşlemleri
Bu yöntemde işletmede kıymet hareketleri çift yönlü olur. Bir varlıkta artış olması için başka
bir varlıkta bir azalış veya bir kaynakta artış olması ya da her ikisinin birden oluşması gerekir.
Yöntemin işleyişine ilişkin kuralları kısaca açıklayacak olursak;
Her işlem en az iki hesaba yazılır. Bu hesaplardan biri borçlanırken, diğeri alacaklanır.
Borçlanan hesap veya hesapların tutarı ile alacaklanan hesap veya hesapların tutarı
birbirine eşittir.
Yukarıdaki kuralların sonucu olarak kullanılan hesapların tamamının borçlu taraflarının
toplamı alacaklı taraflarının toplamına eşit olur.
İşletmede çift taraflı kayıt yönteminin uygulanması aşağıda gösterilen işlemlerin sırası ile
yapılması sonucunda gerçekleşir.
1.Açılış bilançosunun düzenlenmesi,
2.Belge ve bilgilerin derlenmesi,
3.Yevmiye defterine kaydedilmesi,
4.Defter-i Kebire (Büyük Deftere) kaydedilmesi,
5.Aylık mizanın düzenlenmesi,
6.Genel geçici mizanın düzenlenmesi,
7.dönem sonu envanter işlemlerinin yapılması,
8.Kesin mizanın düzenlenmesi,
9.Dönem sonu bilançosu ve gelir tablosu düzenlenmesi,
10.Dönem sonu hesaplarının kapatılması,
11.Yeni döneme geçiş, hesapların yeniden açılması
NSBMYO
10
Dönem Sonu Envanter İşlemlerinin Yapılması
Dönem sonunda genel geçici mizanda yer alan hesapların kalanları işletmenin o dönem
içindeki çalışmaları sonucunda öz sermayesinde meydana gelen artış veya eksilişi tam olarak
göstermez. Öz sermayedeki değişikliği gösterir duruma gelebilmeleri için sözü geçen kalanlar ile
işletmenin o andaki bütün mevcut alacak ve borçlarının gerçek miktarları arasında var olabilecek
farkların ortadan kaldırılması gerekir. Bunun sağlanabilmesi envanter çıkarılmış olmasına bağlıdır.
Envanter çıkarmak; saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek yoluyla işletmeye dahil ekonomik
değerleri (mevcutları, alacakları ve borçları) kesin ve ayrıntılı olarak saptamaktır. Bu işlemler muhasebe
dışı envanteri oluşturur. Muhasebe dışı envanter sırasında saptanan varlıklar ve borçlar ile hesap
kalanları arasındaki farkların giderilmesi, sonuç hesaplarının kapatılarak dönem kar veya zararının
saptanması v.b işlemler ise muhasebe içi envanteri oluşturur.
Kesin Mizanın Düzenlenmesi
Muhasebe için envanter işlemleri yevmiye defteri ve defteri kebire işlendikten ve sonuç
hesapları kar ve zarar hesabına aktarılarak kapatıldıktan sonra Kesin mizan denilen ve kalanlarından
bilanço çizelgesi oluşturulan dönemin son mizanı düzenlenir. Kesin mizananın düzenlenmesi aylık
mizanların düzenlenmesi ile aynıdır.
Dönem Sonu Bilançosu ve Gelir Tablosunun Düzenlenmesi
Kesin mizan düzenlendikten sonra, mizandaki borç ve alacak kalanları bilanço yapısına uygun
olarak, bilanço çizelgesine aktarılır. Mevcut ve alacak hesapları borç kalanı, sermaye ve borç hesapları
alacak kalanı vereceğinden; kesin mizanın borç kalanları bilançonun aktifini, alacak kalanları da pasifini
oluşturur. Bilanço düzenlenmesi işlemi, teknik açıdan, kesin mizan düzenlendikten sonra bu mizandaki
kalanların bir düzen altında bilanço çizelgesine yerleştirilmesinden ibarettir.
Gelir Tablosunun Düzenlenmesi
Sonuç hesaplarından yararlanarak işletmelerin o döneme ait gelir tablosu düzenlenir. Gelir
tablosu, işletmenin bir hesap dönemi boyunca elde ettiği gelirleri, yükseldiği giderleri ve bu gelir ve
giderlerin farkından oluşan dönem kar veya zararının gösterir. Gelir tablosu iki değişik biçimde
düzenlenebilir. Bunlar;
a. Hesap Tipi Gelir Tablosu,
b. Rapor Tipi Gelir Tablosu
a. Hesap Tipi Gelir Tablosu: Hesap tipi tabloda, tablonun sol tarafına giderler, sağ tarafına
gelirler yazılır. Gelir tarafı gider tarafından fazla ise fark, kar olarak tablonun sol tarafına yazılarak tablo
denkleştirilmiş olur. Gider tarafı gelir tarafından fazla ise fark, zarar olarak tablonun sağına yazılarak
tablo yine denkleştirilmiş olur.
..... işletmesi
.........tarihli dönemi
Gelir Tablosu
Giderler
Satılan Malın Maliyeti
Faaliyet Giderleri
Diğer Faaliyetlerden
OlağanGider ve Zararlar
Finansman Giderleri
Olağandışı Gider ve Zararlar
DÖNEM KARI
...............
...............
...............
...............
...............
...............
Satışlar
Diğer Faaliyetlerden
Olagan Gelir ve Karlar
Olagandışı Gelir ve Karlar
DÖNEM ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
Gelirler
..................
..................
..................
................
11
b. Rapor Tipi Gelir Tablosu: Rapor tipi gelir tablosunda satış gelirlerinden başlanarak; gelirler
toplanır, giderler çıkartılır.
..........İşletmesi
..........Tarihli
Gelir Tablosu
A. BRÜT SATIŞLAR
.........................
B.SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
.........................
C.NET SATIŞLAR
.........................
D.SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
.........................
BÜRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E. FAALİYET GİDERLERİ
.........................
(-)
.........................
F.DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR
.........................
G. DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZAR. (-)
.........................
H. FİNANSMAN GİDERLERİ
.........................
(-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
.........................
I. OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
.........................
J. OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
.........................
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
.........................
Dönem Hesaplarının Kapatılması
Dönemsellik kavramı gereğince her hesap dönemi diğerinden bağımsız olduğundan; envanter
işlemleri tamamlanıp, kesin mizan ve kesin mizan kalanlarına dayanarak bilanço düzenlendikten sonra;
o döneme ait hesapların kapatılarak hesap döneminin sona erdirilmesi gerekir. Bilindiği üzere bir
hesabın kapatılması için iki yanının toplamlarının birbirine eşit duruma getirilmesi gereklidir. Buna göre
dönem sonunda borç kalanı veren hesaplar bu kalanlar kadar alacaklandırılır, alacak kalanı veren
hesaplar da bu kalanlar kadar borçlandırılırsa bütün hesaplar kapanmış olur. dönem sonunda bu
amaçla yapılan ve kesin mizanda borç kalanı veren hesapların alacaklı, alacak kalanı veren hesapların
da borçlu yazıldığı yevmiye maddesine kapanış maddesi denir.
NSBMYO
12
HAZIR DEĞERLER
İşletme kasasında yada bankalarda tutulan nakit para ile istenildiğinde paraya çevrilebilen
değerler olan varlıklardır. İşletmede kullanılan hazır değerleri aşağıdaki biçimde sıralayabiliriz.
100 KASA HESABI
101 ALINAN ÇEKLER HESABI
102 BANKALAR HESABI
103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI (-)
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
100 Kasa Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Türk parası mevcudu itibari değer, yani paraların üzerinde yazılı olan değerler üzerinden
değerlenir. Yabancı paralar ise Türk parası karşılığı üzerinden değerlenir ve izlenir.
Her iş günü sonunda işletme kasasındaki para sayılır. Hesaptaki tutar ile aynı olup olmadığı
kontrol edilir. Burada muhasebe dışı envanter ile muhasebe için envanter karşılaştırılır. Burada fazlalık
yada eksiklikler çıkabilir.
Eksiklik Nedenleri:
- Ödeme kaydının noksan yapılması ya da hiç yapılmaması,
- Fazla para verilmesi,
- Noksan para alınması,
- Sorumlu kişilerin para alması
Fazlalık nedenleri ise;
- Tahsil kaydının noksan yapılması ya da hiç yapılmaması,
- Fazla para alınması,
- Noksan para ödenmesi,
- İşletmeyle ilgisiz bir paranın kasaya konması.
Kasada meydana gelen farkların araştırma sonucunda aynı gün belirlenmesi halinde gerekli
düzeltme kayıtları yapılır. Eğer kasada meydana gelen fark aynı gün belirlenemez ise bu durumda
kasadaki farkın noksanlıktan mı yoksa fazlalıktan mı kaynaklandığı belirlenir. Buna göre kasadaki fark
noksanlıktan kaynaklanmış ise fark miktarı kadar kasa hesabı alacaklandırılır aradaki fark "197 SAYIM
VE TESELLÜM NOKSANLARI HESABI"na borç kaydedilir. Şayet fark kasada fazlalık şeklinde ise bu sefer
Kasa hesabı borçlandırılır aradaki fark "397 SAYIM VE TESELLÜM FAZLALARI HESABI"na alacak
kaydedilir. İleride kasa farkının nedeni tespit edildiğinde ilgili hesaplar kapatılır. Yıl sonuna kadar
nedeni bulunamayan kasa farkları 679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR ya da 689 DİĞER OLAĞAN
DIŞI GİDER VE ZARAR hesaplarından ilgili olanına aktarılır.
Yabancı paralar ise alındıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek deftere
kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin elinde bulunan yabancı paralar yeniden değerlemeye tabi
tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 100 KASA hesabının borcuna
yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır. Meydana gelen olumsuz farkta ise
656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 100 KASA Hesabı alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı
olan birbirine eşitlenir.
İŞLETME YÖNETİMİ
13
101 Alınan Çekler Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Çekler itibari değer yani üzerinde yazılı değer üzerinden değerlenir. (VUK. m.266). Yabancı para
üzerinden düzenlenen çekler Türk Parası karşılığı ile kayıt edilir. Çeklerin giriş çıkışlarında aynı değer
esas alındığından alınan çekler hesabı borç kalanı verir. Alınan çeklerin borç kalanı mevcut olan çeklerin
tutarını gösterir.
Envanterde çek mevcudu ile hesap kalanının eşitliği aranır. Çek mevcudu ile hesap kalanı
arasında fark çıkarsa, farkın nedeni araştırılır. Farkın belirlenmesi durumuna göre işlem yapılır.
Envanter sırasında yabancı paralı çekler bilanço günündeki kur üzerinden değerlenerek çek
tutarının bilançoda envanter günündeki değeri ile görünmesi sağlanmış olur.
Yabancı paralı çekler ise alındıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek
deftere kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin elinde bulunan yabancı paralı çekler yeniden
değerlemeye tabi tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 101 ALINAN
ÇEKLER Hesabının borcuna yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır.
Meydana gelen olumsuz farkta ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 101 ALINAN
ÇEKLER Hesabı alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı olan birbirine eşitlenir.
Bankalar Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Bankalar hesabında izlenen mevduat, kayıtlı değerleri üzerinden değerlendirilir. Yabancı paralı
mevduat ise dönem sonlarında bilanço günündeki değerleme kuru üzerinden değerlendirilir.
İşletmede tutulan bankanın hesabı ile bankada tutulan işletmenin hesabının birbiriyle aynı olup
olmadığı belli dönemlerde karşılaştırılması gerekir. Bankanın gönderdiği hesap özeti ile işletmede
tutulan bankalar hesabının uygunluk içerisinde olması gerekir. Bu her iki kurum arasında tutulan hesap
üzerinde zaman zaman farklılıklar ortaya çıkabilir. Muhasebe dışı envanter sırasında belirlenen farkların
giderilmesi için yapılan kayıtlarla bankalar hesabının muhasebe içi envanter işlemleri gerçekleştirilir.
Bankalar hesabının muhasebe dışı ve muhasebe içi envanterinden sonra bankada tutulan hesap ile
işletmede tutulan bankalar hesabı arasında bir uygunluk sağlanmış olur. Fark araştırılır, farkın nedeni
bulunduktan sonra gerekli düzeltme kaydı yapılır.
Yabancı paralı hesaplar ise bankaya yatırıldıkları gündeki döviz kuru üzerinden Türk Lirasına
çevrilerek deftere kaydedilir. Bilanço gününde işletmenin bankalarda bulunan yabancı paraları yeniden
değerlemeye tabi tutularak döviz kurundaki artıştan meydana gelen olumlu fark tutarık 102 BANKALAR
hesabının borcuna yazılırken karşılığında 646 KAMBİYO KARLARI hesabı alacaklandırılır. Meydana gelen
olumsuz farkta ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabı borçlandırılırken 102 BANKALAR Hesabı
alacaklandırılarak mevcut ile kayıtlı olan birbirine eşitlenir.
Diğer Hazır Değerler Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Ayrı bir büyük defter hesabı açılarak izlenenler dışında kalan ve hazır değer niteliğinde olan;
-Vadesi gelmiş kuponlar,
-Pullar,
-Tahsil edilecek havaleler,
-Yoldaki paralar vb.
Hazır değerlerde bir artış olduğunda bu hesap borçlanır. Hazır değerlerde bir azalma meydana
geldiğinde bu hesap alacaklanır. Hesap borç kalanı verir yada borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur.
NSBMYO
14
Örnekler:
Kasada Noksan olması durumunda:
Örnek:
Kaya işletmesi kasa hesabının kalanı 650,- TL olduğu halde yapılan kasa sayımında işletmenin
kasasında 625,- TL olduğu tespit edilmiştir.
Fark aynı gün bulunur ise;
Kasa farkının satıcılara olan borcumuzun ödenmesi kaydının noksan yapılmasından
kaynaklandığı tespit edilmiştir.
320 SATICILAR
25,00
100 KASA
Sa tıcıl a ra ol a n borcun ödenmes i
25,00
Şayet fark aynı gün bulanamaz ise kayıt aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI
25,00
197 01 Ka s a Noks a nı
100 KASA
25,00
fa rkın a ra ştırıl ma k üzere i l gi l i hes a ba a l ınma s ı
Sayım ve Tesellüm noksanları hesabına alınan kasa farkının nedeni ileri bir tarihte belirlenirse
yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır.
Kasada meydana gelen farkın nedeni satıcı Can Alır a ödediğimiz borcumuzun kayıtlara
geçmediğinden meydana geldiği anlaşılmış ve gerekli düzeltme kaydını yapınız.
320 SATICILAR
25,00
320 01 Ca n a l ır
197 SAYIM VE TES. NOKSAN.
25,00
197 01 Ka s a Noks a nı
fa rkın nedeni ni n bul unma s ı
Ortaya çıkan kasa noksanı yıl sonuna kadar bulunamaz ise yıl sonunda 689 DİĞER OLAĞAN DIŞI
GİDER VE ZARAR lar hesabına devredilerek kapatılır.
31.Ara
689 DİĞ.OL.DIŞI GİDER VE ZARAR
25,00
197 SAY. TES. NOKSANI
25,00
197 01 Ka s a Noks a nı
yıl s onunda gi der ya zıl ma s ı
İşletmede dönem içerisinde 200,- TL kasa noksanı tespit edilmiştir. İlgili hesabı alınmıştır.
İşletme dönem sonunda kasa eksiğinin nedenini tespit edememiş ve zarar olarak kaydetmeye karar
vermiştir
İŞLETME YÖNETİMİ
15
dönem i çi nde
197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI
200,00
197 01 Ka s a Noks a nı
100 KASA
yıl s onunda
200,00
31.Ara
689 DİĞ. OL. DIŞI GİDER VE ZARAR
200,00
197 SAYIM VE TES. NOKSAN.
200,00
197 01 Ka s a Noks a nı
Dönem içerisinde ortaya çıkan ve envanter işlemleri sırasında nedeni belirlenemeyen 275,- TL
kasa noksanı veznedar Ali Kaya'dan yeni yılda tahsil edilmek üzere ilgili hesaba alınmıştır.
dönem i çi nde
197 SAYIM VE TES. NOKSANLARI
275,00
197 01 Ka s a Noks a nı
100 KASA
yıl s onunda
275,00
31.Ara
135 PERSONELDEN ALACAKLAR
275,00
135 01 Al i Ka ya
197 SAYIM VE TES. NOKSAN.
275,00
197 01 Ka s a Noks a nı
Kasada Fazlalık meydana gelmesi durumunda:
Örnek: Kaya işletmesinin kasa hesabı kalanı 2700,- TL olduğu halde yapılan kasa sayımında
mevcut paranın 3200,- TL olduğu tespit edilmiştir.
Farkın nedeni aynı gün bulunur ise;
Kasada fazla çıkan paranın Alıcılardan Ahmet Can'ın fazla ödeme yapmasından kaynaklandığı
tespit edilmiş ve düzeltme kaydı aşağıdaki gibi yapılmıştır.
100 KASA
500,00
120 ALICILAR
500,00
120 01 Ahmet Ca n
Farkın nedeni aynı gün bulunamaz ise araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır.
100 KASA
500,00
397 SAY. VE TES. FAZLALARI
397 01 Ka s a Fa zl a s ı
NSBMYO
500,00
16
Araştırılmak üzere ilgili hesaba alınan kasa fazlası; izleyen günlerde sebebin bulunmasına göre
borçlandırılarak kapatılır. Yıl sonuna kadar nedeni bulunamayan kasa fazlaları ise 679 DİĞER OLAĞAN
DIŞI GELİR VE KARLAR hesabına devredilir.
Yukarıda meydana gelen kasa fazlasının nedeni satıcı Can alır a yapılan ödemenin kayıtlara
noksan yazılmasından kaynaklandığı belirlenmiş olduğunda aşağıdaki şekilde kayıt yapılacaktır.
397 SAY. TES. FAZLALARI
500,00
397 01 Ka s a Fa zl a s ı
320 SATICILAR
500,00
320 01 Ca n Al ır
Şayet farkın nedeni bulunamamış olsa ve yıl sonunda sonuç hesabına devredilmesine karar
verilmesi halinde aşağıdaki şekilde kayıt yapılacaktır.
397 SAY. TES. FAZLALARI
500,00
397 01 Ka s a Fa zl a s ı
679 DİĞ. OL. DIŞI GEL. KAR.
500,00
Yabancı Paraların Envanter İşlemleri:
İşletmenin dönem içerisinde satın aldığı ve kayıtlı değeri 1.75 Krş olan 4.000,- Doları
bulunmaktadır. Bilanço gününde bir dolar =1,80 Krş. Olmuştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız.
31.Ara
100 KASA
200,00
100 50 Ya ba ncı pa ra
100 50 01 $ hs .
646 KAMBİYO KARLARI
200,00
(1,80-1,75)x4000=200
İşletmenin dönem içerisinde satın aldığı ve kayıtlı değeri 2,60 Krş olan 2500,- Avrosu
bulunmaktadır. Bilanço gününde bir Avro= 2,50 krş olmuştur. Yıl sonu değerleme kaydını yapınız.
31.Ara
656 KAMBİYO ZARARI
250,00
100 KASA
100 50 Ya ba ncı pa ra l a r
100 50 02 Avro hs .
(2,60-2,50)x2500=250
İŞLETME YÖNETİMİ
250,00
17
Örnek:
31 Aralık tarihinde işletmenin kasasında yabancı para olarak 2000 dolar ve 2000 Avro vardır.
Bilanço günündeki değerleme kuru ise;
1 dolar = 1,80 TL ve 1 Avro = 2,50 TL dır.
Yabancı paralar hesabının durumu ise aşağıdaki gibidir.
100 KASA HESABI
100 50 YABANCI
PARALAR
149000,-
7500,-
Dolar 2.000 * 1,80 = 3600,Mark 2.000 * 2,50 = 5000,Mevcut
8600,Satışlar
7500,-
Satışların Maliyeti
6300,-
Alışlar
14900,-
Mevcut
(8600,-)
KAR
1200,-
100 KASA
1.200,00
100 50 Ya b. Pa ra
646 KAMBİYO KARLARI
1.200,00
kur fa rkının gel i r ka ydedi l mes i
Bu kayıttan sonra hesap kalanı aşağıdaki gibi olacaktır.
16100 - 7500 = 8600,- TL.
Örnek:
İşletmenin 31 aralık tarihinde kasasında 5.000 dolar ve 3.000 Avro vardır. Bilanço günündeki
değerleme kuru aşağıdaki şekildedir.
1 dolar = 1,75 TL, 1 Avro = 2,50 TL dir. Kasadaki yabancı para hesabının durumu ise aşağıdaki
gibidir.
100 KASA HESABI
100 50 YABANCI PARALAR
25500-
8800,-
NSBMYO
18
Dolar 5.000 * 1,80 = 9000,Mark 3.000 * 2,50 = 7500,Mevcut
16500,-
Satışlar
8.800,-
Satışların Maliyeti
9.000,-
Alışlar
25.500,-
Mevcut
(16500,-)
ZARAR
200,-
656 KAMBİYO ZARAR
200,00
100 KASA
200,00
100 50 Ya ba ncı Pa ra l a r
Hesap kalanı aşağıdaki gibi olacaktır.
25.500 - (8.800+200) = 16.500,- TL.
Örnek:
31 Aralık tarihinde yapılan sayımda işletmede bulunan çeklerin toplamı 2800,- TL olduğu
halde, hesap kalanının 2400,- TL olduğu görülüyor. Farkın Alıcı Ali Kaya'nın vermiş olduğu çekin
kaydedilmemiş olmasından kaynaklandığı anlaşılıyor.
101 ALINAN ÇEKLER
400,00
120 ALICILAR
400,00
120 01 Al i ka ya
Örnek:
30 Kasım tarihinde Alıcılardan alınan 5.000 dolarlık çek 1 dolar = 1,75 kuruş kur üzerinden
hesaplara kaydedilmiştir. Bilanço günündeki değerleme kuru ise 1dolar = 1,80 kuruştur.
101 ALINAN ÇEKLER
250,00
101 50 Ya b. Pa r. Çek
101 50 01 $ Çek.
646 KAMBİYO KARLARI
(1,80-1,75)X5000=250
İŞLETME YÖNETİMİ
250,00
19
Örnek:
15 Aralık tarihinde günü Alıcıların borçlarına karşılık alınan 10.000 Avroluk bir çek 1 Avro =
1,80 kuruş üzerinden ilgili hesaplara kaydedilmiştir. Bilanço günündeki değerleme kuru ise 1,75
kuruştur.
15.Ara
101 ALINAN ÇEKLER
18.000,00
101 50 Ya b.Pa r. Çek.
101 50 02 Avro hes .
120 ALICILAR
18.000,00
10000 x 1,80 =
Dönem sonunda yapılacak kayıt ise şu şekilde olacaktır.
31.Ara
656 KAMBİYO ZARARI
500,00
101 ALINAN ÇEKLER
500,00
101 50 Ya b. Pa r. Çek.
101 50 02 Avro hs .
(1,80-1,75)x10000=500
Örnek:
Kaya işletmesinin bankalar hesabının kalanı 15.600,- TL olarak gözükmektedir. Bankanın
gönderdiği dekontta ise işletmenin bankadaki hesabında 17.141 TL olduğu belirtilmektedir. Aradaki
farkın bankadan gönderilen dekontta 50,- TL kısmının bankadaki hesabımıza brüt faiz olarak
kaydedildiği, kalanının ise senetli alacaklarımız karşılığında bay ahmet Koşar'ın yatırdığı anlaşılıyor.
102 BANKALAR
1.500,00
121 ALACAK SENETLERİ
1.500,00
fa i z ka ydı
102 BANKALAR
41,00
193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON.
193 01 Gel . Ver.
9,00
9
642 FAİZ GELİRLERİ
50,00
İşletmenin ziraat bankasındaki ticari mevduat hesabına brüt 30 TL, vakıfbanktaki
mevduat hesabına ise 20,- TL brüt faiz tahakkuk ettirildiği gelen dekonttan öğrenilmiştir.
102 BANKALAR
41,00
102 01 Zi ra a t Ba nk. 24,60
102 02 Va kıfba nk
16,40
193 PEŞ.ÖD. VER. FONLAR
9,00
193 01 Gel . Ver. 9
642 FAİZ GELİRLERİ
fa i z ta ha kkuku
NSBMYO
642,00
ticari
20
Yurt dışı bankalardaki mevduat ile yurt içi bankalardaki döviz tevdiat hesaplarında yabancı
para üzerinden mutabakat sağlandıktan sonra hesap kalanının bilanço günündeki değerleme kuru
üzerinden değerleme işlemi yapılır.
Örnek:
İşletmenin alıcılarından bay Ali Can banka kanalıyla 5.000 dolar göndermek suretiyle bir döviz
tevdiat hesabı açılması talimatını veriyor. 1 aralık tarihinde 1 dolar = 1,70 kuruştur..
31 aralık tarihinde bankadan döviz tevdiat hesabına 300 dolar faiz yürütüldüğü öğreniliyor.
bilanço günündeki değerleme kuru 1 dolar = 1,80 kuruştur.
hes a bın a çıl ma s ı
01.Ara
102 BANKALAR
8.500,00
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 01 $ Hs .
120 ALICILAR
8.500,00
120 01 Al i Ca n
5000 x1,70 =8500 tl
yıl s onu değerl eme
hes a bın a çıl ma s ı
31.Ara
102 BANKALAR
500,00
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 01 $ Hs .
646 KAMBİYO KARLARI
(1,80-1,70) X 5000 = 500 TL
Fa i z ta ha kkuku
500,00
31.Ara
102 BANKALAR
442,80
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 01 $ Hs .
193 PEŞ.ÖD.VER.FONLAR
97,20
642 FAİZ GELİRLERİ
540,00
(300 x 1,80)= 540
Örnek:
İşletmenin alıcılarından bay Ali Canan'ın banka kanalıyla 4.000 Avro göndermek suretiyle
borcunu ödemiştir. Gönderilen para bankada açılan döviz hesabına 1 kasım tarihinde 1 Avro = 2,60
kuruştan kaydedilmiştir.
31 aralık tarihinde bankadaki döviz hesabımıza 300 Avro faiz yürütüldüğü öğreniliyor. Bilanço
günündeki değerleme kuru ise 1 Avro =2,50 kuruştur.
İŞLETME YÖNETİMİ
21
hes a bın a çıl ma s ı
01.Ara
102 BANKALAR
10.400,00
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 02 Avro Hs .
120 ALICILAR
10.400,00
120 01 Al i Ca na n
4000 x2,60 =10400 tl
yıl s onu değerl eme
hes a bın a çıl ma s ı
31.Ara
656 KAMBİYO ZARARI
400,00
102 BANKALAR
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 01 $ Hs .
400,00
(2,60-2,50) X4000=400 TL
Fa i z ta ha kkuku
31.Ara
102 BANKALAR
615,00
102 50 Ya b.Pa r.
102 50 02 Avro Hs .
193 PEŞ.ÖD.VER.FONLAR
135,00
642 FAİZ GELİRLERİ
750,00
(300 x 2,50)= 750 TL
750*0,18=135
Örnek:
İşletme 5 Kasım günü işletmede kullanılmak üzere 300,- TL'lık posta pulu ve 200 TL'lık damga
pulu satın alınıyor. Aralık ayı sonu itibariyle posta pulunun 175 TL'lık, damga pulunun ise 120 TL'lık
kısmının tüketildiği belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız.
7/a ve 7 b seçeneğine göre yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız.
NSBMYO
22
05.Ka s
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta Pul u
500,00
300
108 02 Da mga Pul u 200
100 KASA
500,00
pul l a rın a l ımı
7/a s eçeneği ne göre
31.Ara
770 GENEL YÖN.GİDER.
295,00
770 03 Dış.Sa ğ.Fa y. Hi z.
175,-
770 05 Ver.Res . Ve Ha rç.
120
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta pul u
175,-
108 02 Da mga pul u
120,-
295,00
gi der ka ydı
7/b s eçeneği ne göre
31.Ara
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
175,00
795 VERGİ RESİM VE HARÇLAR
120,00
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta pul u
175,-
108 02 Da mga pul u
120,-
295,00
gi der ka ydı
Örnek:
İşletme 1 Ekim günü işletmede kullanılmak üzere 250,- TL'lık posta pulu ve 400 TL'lık damga
pulu satın alınıyor. Aralık ayı sonu itibariyle yapılan sayımda işletmenin kasasında 150,- TL lik posta
pulu ve 220,- TL lik damga pulunun bulunduğu belirlenmiştir. İlgili muhasebe kayıtlarını yapınız.
7/a ve 7 b seçeneğine göre yıl sonu değerleme kayıtlarını yapınız.
İŞLETME YÖNETİMİ
23
01.Eki
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta Pul u
650,00
250
108 02 Da mga Pul u 400
100 KASA
650,00
pul l a rın a l ımı
7/a s eçeneği ne göre
31.Ara
770 GENEL YÖN.GİDER.
280,00
770 03 Dış.Sa ğ.Fa y. Hi z.
100,-
770 05 Ver.Res . Ve Ha rç.
180
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta pul u
100,-
108 02 Da mga pul u
180,-
280,00
gi der ka ydı
7/b s eçeneği ne göre
31.Ara
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
100,00
795 VERGİ RESİM VE HARÇLAR
180,00
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
108 01 Pos ta pul u
100,-
108 02 Da mga pul u
180,-
295,00
gi der ka ydı
Örnek Uygulama
İşletmenin yıl sonu itibariyle genel geçici mizanında hazır değerler ile ilgili oluşan rakamlar ve
yapılan muhasebe dışı envanter bilgileri aşağıdaki gibidir.
Yapılan sayımda işletmenin kasasında A şubesinde 1000,- TL bulunduğu belirlenmiş farkın
nedeni ise satıcı can alır a yapılan ödemenin kayıtlara alınmadığından kaynaklanmıştır. B şubesinde ise
2500,- TL bulunduğu belirlenmiş farkın nedeni senetli borcun ödenmesinden kaynaklandığı
belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin kasasında 2000 dolar ve 2000 avro bulunmaktadır. Yıl sonunda bir
dolar 1,90 kuruş, bir avro ise 2,50 kuruştur.
Yapılan sayımda işletmenin elinde 1000 TL lik çekin bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni
satıcı hasan güler e borcumuza karşılık çek ciro edilmesinden kaynaklanmıştır. Ayrıca işletmenin elinde
1000 dolarlık ve 1000 avroluk iki adet çek bulunmaktadır.
Ziraat bankasından gelen dekontta ise işletmeni hesabında 3.041,- TL paranın bulunduğu,
farkın hesabımıza tahakkuk ettirilen 50 TL brüt faiz ve alıcı Veli vermezin borcuna karşılık para
yatırmasından kaynaklandığı belirlenmiştir. Ziraat bankasındaki hesabımızda 1000 dolar
NSBMYO
24
bulunmaktadır. Vakıfbanktan gelen dekontta ise hesabımızda 1.24,60 kuruş paranın bulunduğu
belirtilmiştir. Farkın nedeni hesabımıza brüt 30 TL faiz tahakkuk ettirilmesi ve satıcı Can gezer e
hesabımızdan ödenen çek tutarın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir.
İşletme yıl sonunda 170,- TL lik posta pulunun, 225,- TL lik damga pulunun bulunduğunu tespit
etmiştir.
Sıra
Hesabın Kodu
no
1 100
100 00
100 00 01
100 00 02
100 50
100 50 01
100 50 02
2 101
101 00
101 50
101 50 01
101 50 02
3 102
102 00
102 00 01
102 00 02
102 50
102 50 01
102 50 02
4 103
5 108
108 01
108 02
Hesabın Adı
KASA
tl kasası
A şube kasası
B şube kasası
Yabancı Paralar Kasası
Dolar
Avro
ALINAN ÇEKLER
TL çekler
Yabancı Paralı çekler
Dolar
Avro
BANKALAR
TL hesabı
Ziraat Bankası
Vakıfbank
Yabancı Paralar
Ziraat Bankası
Vakıfbank
VER.ÇEK VE ÖD.EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
Posta Pulu
Damga Pulu
Toplam
Borç
Alacak
17850
4700
7150
2700
2750
1500
4400
1200
10700
2000
4500
1000
6200
1000
9800
3700
4500
2700
5300
1000
1750
3550
1000
13250
4200
7100
3700
4200
2200
2900
1500
6150
500
2250
500
3900
1800
4750
750
350
400
İŞLETME YÖNETİMİ
25
NSBMYO
26
MENKUL KIYMETLER
Faiz temettü geliri elde etmek üzere geçici olarak spekülasyon amacıyla satın alınan hisse
senedi, tahviller, gelir ortaklığı senetleri ve hazine bonoları ile diğer menkul değerler bu grupta yer alır.
Ortaklığın yetkili organları tarafından verilen karar gereğince ve satılmamak üzer alınan hisse senetleri
ise bu gruba dahil edilmez. Menkul kıymetler aşağıdaki gibi bölümlendirilmiştir.
Hisse Senetleri Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Hisse Senetleri Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi uyarınca 4369 sayılı Kanunla yapılan
değişiklik öncesinde olduğu gibi alış bedeliyle değerlenecektir.
Hisse senetleri VUK.na göre alış değerleri üzerinden değerlenir. Ticaret Kanunu'nda ise "Borsa
rayici olan kıymetli evrak en çok bilanço gününden bir ay evveline ait müddet içindeki ortalama
rayiçleriyle bilançoya geçirilebilirler. Borsada rayici olmayan kıymetli evrak, faiz temettü gibi gelirler ve
kıymetlerindeki herhangi bir azalma nazara alınmak suretiyle ve maliyetini geçmemek üzere bilançoya
kaydolunur." açıklaması yer almaktadır.
Hisse senetleri diğer varlıklar gibi dönem sonlarında sayılarak mevcudunun kayıtlara uygun
olup olmadığı belirlenir. Dönem sonunda değeri düşen hisse senetleri için değer düşüklüğü karşılığı
ayrılır ya da daha önceden ayrılmış karşılık varsa, miktarı dönem sonu değer düşüklüğüne denk hale
getirilir. Ayrılan karşılık tutarları 654 KARŞILIK GİDERLERİ HESABI’nın borcuna karşılığında 119 MENKUL
KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI’nın alacağına yazılır. İzleyen dönemlerde hisse
senetlerinin satılması halinde ayrılan karşılık giderini yazıldığı 119 MENKUL KIYMET DEĞER
DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI borçlandırılarak kapatılır. Ayrılan karşılıktan daha az zararla satılmış
olursa iptal edilen karşılık tutarı 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabının alacağına yazılır.
Maliyet değerinin altında bir fiyatla satılması halinde aradaki fark 655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARI
hesabının borcuna, üstünde bir fiyatla satılması halinde ise 645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
hesabının alacağına yazılır.
Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
Kamu Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Tahviller hisse senetleri gibi değerlenir. Tahvillerin yıl sonu mevcudu, sayılarak belirlenir.
Mevcut bulunan tahvil miktarının kayıtlarla eşitliği sağlanır. Fark olması halinde farkın nedeni araştırılıp
bulunur. Farklılık nedenine göre gerekli işlem yapılarak fiili mevcut ile kayıtların eşitliği sağlanmış olur.
Piyasa değeri alış değerinin altına inen tahviller için hisse senetlerinde olduğu gibi karşılık ayrılır
ve gider yazılır.
Hazine Bonolarının Değerlemesi: Devlet iç borçlanma senetlerinden, vadesi 1 yıldan daha az
olanlar hazine bonosu olarak tanımlanmaktadır.
Hazine bonolarında kupon bulunmaz. Bunlar iskonto esasına göre ihraç edilmektedir. Bononun
üzerinde gösterilen tutar vade sonunda anapara ve faiz dahil ödenecek parayı gösterir. Bu nedenle de
hazine bonolarında getiri sabittir ve önceden hesaplanabilir.
Hazine bonoları İstanbul menkul kıymetler Borsasında işlem görmekte olup, bunların borsa
rayici bulunmaktadır.
Devlet Tahvillerinin Değerlemesi: Devlet iç borçlanma senetlerinden, vadesi 1 yıl ve daha uzun
olanlar devlet tahvili olarak tanımlanmaktadır.
Devlet tahvilinin üzerinde yazılı değer fiilen borçlanılan tutarı gösterir. Ödeme planına göre
borçlanılan tutar üzerinden, kupon karşılığı dönemler itibariyle faiz ödemesi yapılır.
İŞLETME YÖNETİMİ
27
4369 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, devlet
tahvillerinin borsa rayiciyle değerlenmesi gerekmektedir.
Özel Sektör Tahvillerinin Değerlemesi: Anonim şirketler finansman ihtiyaçlarını karşılamak
amacıyla itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları borç senetlerine tahvil
denilmektedir. Kamu kuruluşlarının çıkardığı tahvilleri haricinde kalan bütün tahvillerin ihracı için
Sermaye Piyasası Kanunu’nda öngörülen düzenlemelere uyulması zorunludur.
Tahvillerin faiz ödemeleri yıllık, 6 aylık veya 3 aylık kuponlara bağlı olarak yapılabilmektedir.
Tahvilden elde edilecek getiri sabit olabileceği gibi faiz oranı belirli bir değişkene de
bağlanabilmektedir.
Vergi Usul Kanununun 4369 sayılı Kanunla değişik 279. maddesi gereğince, vergi matrahlarının
tespitinde özel sektör tahvillerinin borsa rayici ile değerlenmesi, borsa rayici yoksa bunların ilgili
döneme isabet eden kıst getirilerinin hesaplanarak alış bedeline eklenmesi suretiyle değerlemeye esas
alınması gerekir.
Örnek:
İşletme 1 haziran tarihinde can anonim şirketine ait 4.000,- TL hisse senedi satın almıştır.
Satın alınan hisse senetlerinin yıl sonundaki değeri 3.000,- TL olarak tespit edilmiş ve değer düşüklüğü
kadar karşılık ayrılmıştır.
01.Ha z
110 HİSSE SENETLERİ
4.000,00
110 01 Ca n A.Ş.
100 KASA
4.000,00
hi s s e s enedi ni n a l ınma s ı
yıl s onu ka rşıl ık a yrıl ma s ı
31.Ara
654 KARŞILIK GİDERLERİ
1.000,00
119 MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ.
1.000,00
Değer düşüklüğüne uğrayın ve karşılık ayrılan bir önceki örneğimizde yer alan
senetlerinin tamamını
a)2.500,- TL ye satarsak,
b)3.000,- TL ye satarsak,
c)3.750,- TL ye satarsak,
d)4.500,- TL ye satarsak kayıtlar aşağıdaki gibi olacaktır.
NSBMYO
hisse
28
a)
100 KASA
2.500,00
119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
1.000,00
655 MEN.KIYMET SATIŞ ZARARI
500,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.000,00
110 01 Ca n A.Ş.
hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı
b)
100 KASA
3.000,00
119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
1.000,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.000,00
110 01 Ca n A.Ş.
hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı
c)
100 KASA
3.750,00
119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
1.000,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.000,00
110 01 Ca n A.Ş.
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK
750,00
hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı
d)
100 KASA
4.500,00
119 MEN.KIY.DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
1.000,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.000,00
110 01 Ca n A.Ş.
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK
645 MEN.KIY. SATIŞ KARI
1.000,00
500,00
hi s s e s enedi n s a tıl ma s ı
Örnek: Kaman İşletmesinin bilançosunda alış değeri 4500,- TL olan hisse senetlerinin bilanço
gününde %20 oranında değer kaybettiği tespit edilmiştir. Değer düşüklüğü kadar dönem sonunda
karşılık ayrılmıştır.
a)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 3600,TL satılması halinde;
b)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 4000,TL satılması halinde;
c)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 3500,TL satılması halinde;
d)Dönem sonunda karşılık ayrılan hisse senetleri izleyen dönem içerisinde tamamının 4750,TL satılması halinde;
İŞLETME YÖNETİMİ
29
a l ış ka ydı
110 HİSSE SENETLERİ
4.500,00
110 02 Ka ma n a .ş.
100 KASA
yıl s onu ka rşıl ık a yrıl ma s ı
4.500,00
31.Ara
654 KARŞILIK GİDERLERİ
900,00
119 MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ.
900,00
4500 x 0,20 =900 TL
a ) s a tış ka ydı
i zl eyen dönem
100 KASA
3.600,00
119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
900,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.500,00
110 02 Ka ma n a .ş.
b)s a tış ka ydı
i zl eyen dönem
100 KASA
4.000,00
119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
900,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.500,00
110 02 Ka ma n a .ş.
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK
c)s a tış ka ydı
400,00
i zl eyen dönem
100 KASA
3.500,00
119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
900,00
655 MEN.KIY. SATIŞ ZARARI
100,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.500,00
110 02 Ka ma n a .ş.
d)s a tış ka ydı
i zl eyen dönem
100 KASA
4.750,00
119 MEN. KIY. DEĞ. DÜŞÜK.KARŞ.
900,00
110 HİSSE SENETLERİ
4.500,00
110 02 Ka ma n a .ş.
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK
900,00
645 MEN.KIY. SATIŞ KARLARI
250,00
NSBMYO
30
1. İşletme 5 kasım tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait 2 yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi
vade bitiminde yapılacak %22 faizli 5.000,- TL tahvil satın almıştır.
2. İşletme 8 kasım tarihinde %20 faizli bir yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde
yapılacak 2.500,- TL hazine bonosu satın almıştır.
3. İşletme 20 Kasım tarihinde %24 faizli 6 ay vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde
yapılacak 1.000,- TL devlet tahvili satın almıştır.
4. İşletme yıl sonunda elinde bulunan tahvillerin değerlemesini yapmıştır.
5. İşletme 30 ocak tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait tahvillerin yarısın 2.550,- TL ye peşin
olarak satmıştır.
6. İşletme 15 Şubat tarihinde elinde bulunan hazine bonolarının tamamını 2.750,- TL ye peşin
olarak satmıştır.
7. İşletme 20 mayıs tarihinde elinde bulunan devlet tahvillerinin anapara ve faiz tahsilini
yapmıştır.
5.11
1
111 ÖZEL KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
111 01 Ka a n a .ş.
5.000,00
100 KASA
2 özel ta hvi l a l ımı
112 KAMU KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
112 01 Ha zi ne Bonos u
5.000,00
8.11
2.500,00
100 KASA
3 ha zi ne bonos u a l ımı
112 KAMU KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
112 02 Devl et ta hvi l i
2.500,00
12.11
1.000,00
100 KASA
1.000,00
devl et ta hvi l i a l ımı
4 yıl s onu değerl emes i
31.12
181 GELİR TAHAKKUKLARI
268,33
642 FAİZ GELİRLERİ
(5000*56*22)/36500=168,77
(2500*53*20)/36500=72,60
(1000*41*24)36500=26,96
ta hvi l i n yıl s onu değerl emes i30.1
İŞLETME YÖNETİMİ
268,33
31
30.1
5
100 KASA
2.550,00
655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARLARI
79,59
111 ÖZEL K ES TAH SENET VE BONO
2.500,00
111 01 Ka a n a .ş.
181 GELİR TAHAKKUKLARI
84,38
(2500*56*22)/36500=84,38
642 FAİZ GELİRLERİ
45,21
(2500*30*22)/36500=45,21
6 ta hvi l i n s a tış ka ydı
15.2
100 KASA
2.750,00
112 KAMU KES TAH SNT VE BONO
2.500,00
112 01 Ha zi ne bonos u
181 GELİR TAHAKKUKLARI
72,60
(2500*53*20)/36500=72,60
642 FAİZ GELİRLERİ
63,01
(2500*46*20)/36500=63,01
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KAR
7 ta hvi l i n s a tış ka ydı
114,39
20.5
100 KASA
1.119,01
112 KAMU KES TAH SNT VE BONO
1.000,00
112 02 Devl et ta hvi l i
181 GELİR TAHAKKUKLARI
26,96
(1000*41*24)/36500=26,96
642 FAİZ GELİRLERİ
92,05
(1000*140*24)/36500=92,05
ta hvi l i n s a tış ka ydı
Örnek:
Salur işletmesi 01.6.20.. tarihinde 2000,- TL hazine bonosu satın alınmış ve bedeli banka
hesabından ödenmiştir. Hazine bonolarının faiz oranı %20 olup bir yıl vadelidir. Ana para ve faiz
ödemesi vade bitiminde yapılacaktır.
a)tahvilin alış kaydını
b)tahvilin yıl sonu değerleme kaydını
c)vade bitimindeki ana para ve faiz tahsil kaydını yapınız.
NSBMYO
32
a)
01.Ha z
112 KAMU KES.TAH.SNT.B.
2.000,00
112 01 Ha zi ne bonos u
102 BANKALAR
b)yıl s onu değerl eme
2.000,00
31.Ara
181 GELİR TAHAKKUKLARI
234,52
642 FAİZ GELİRLERİ
234,52
(2000*214*20)/36500=234,52
c)a na pa ra fa i z ta hs i l i
01/06/..
100 KASA
2.400,00
112 KAMU KES.TAH. SNT. BONO
181 GELİR TAHAKKUKLARI
2.000,00
234,52
(2000*214*20)/36500=234,52
642 FAİZ GELİRLERİ
165,48
(2000*151*20)/36500=165,48
Örnek:
Kayı işletmesinin kasasında nominal değeri 1 TL olan 5000 adet ÇEPNİ A.Ş. ne ait 1 eylül
tarihinde alınmış tahvil vardır. Tahvillerin yıllık faiz oranı % 15 olup üç yıl vadelidir.
a)işletme elinde bulanan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.371,91 kuruşa satmıştır.
b)işletme elinde bulunan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.250,- TL ye satmıştır.
c)işletme elinde bulunan tahvilleri izleyen yılın 28 şubat tarihinde 5.500,- TL ye satmıştır.
İŞLETME YÖNETİMİ
33
ta hvi l i n a l ış ka ydı
01.Eyl
111 ÖZEL KES.TAH.SNT.BONO
5.000,00
111 01 Çepni a .ş.
100 KASA
yıl s onu değerl emes i
5.000,00
31.Ara
181 GELİR TAHAKKUKLARI
250,68
642 FAİZ GELİRLERİ
250,68
(5000*122*15)/36500= 250,68
a )i zl eyen yıl s a tış ka ydı
28.Şub
100 KASA
5.371,91
111 ÖZEL KES.TAH.SNT. BONO
5.000,00
111 01 Çepni a .ş.
181 GELİR TAHAKKUKLARI
250,68
(5000*122*15)/36500=250,68
642 FAİZ GELİRLERİ
121,23
(5000*59*15)/36500=121,23
b) i zl eyen yıl s a tış ka ydı
28.Şub
100 KASA
5.250,00
655 MEN.KIY. SATIŞ ZARARI
121,91
111 ÖZEL KES.TAH.SNT. BONO
5.000,00
111 01 Çepni a .ş.
181 GELİR TAHAKKUKLARI
250,68
(5000*122*15)/36500=250,68
642 FAİZ GELİRLERİ
121,23
(5000*59*15)/36500=121,23
Örnek: işletmenin yıl sonunda menkul kıymetler ile ilgili hesaplarında aşağıdaki rakamlar
oluşmuştur.
Sıra
Hesabın Kodu
no
1 110
110 01
110 02
111
112
119
Hesabın Adı
HİSSE SENETLERİ
Can a.ş
Demir a.ş
ÖZEL KESİM TAH.SNT BONO
KAMU KESİM TAH. SNT BONO
MEN.KIY.DEĞ.DÜŞÜK.KARŞILIĞI
NSBMYO
Toplam
Borç
Alacak
4500
1500
2000
2500
1500
2000
2000
2500
34
Yapılan yıl sonu sayımında işletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin %25 oranında değer
düşüklüğüne uğradığı tespit edilmiştir. İşletmenin elinde bulunan tahviller 1 mayıs tarihinde alınmıştır.
Ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde yapılacak %20 faiz oranlıdır.
İŞLETME YÖNETİMİ
35
TİCARİ ALACAKLAR
Şirketin ticari faaliyet sonucunda ortaya çıkan ve bir yıl gibi bir süre içinde paraya
dönüştürülmesi öngörülen senetli ve senetsiz alacakların takip edildiği hesaplardır. Bu gruptaki
hesapları aşağıdaki şekilde bölümleyebiliriz.
120 Alıcılar Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Alıcılardan olan alacaklar ticari defterlerde kayıtlı değerleri üzerinden değerlenir. Envanter
işlemleri sırasında ticari defterlerimizde kayıtlı olan alıcılar hesabı ile yardımcı defter hesaplarının
Alıcılarda tutulan bizim hesabımızla eşit olup olmadığı kontrol edilir.
Envanterde tahsili şüpheli hale gelen alacaklar Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına devredilerek
karşılık ayrılır. Bunun dışında; kazai bir hükme ya da kanaat verici bir belgeye göre artık tahsiline imkan
kalmayan alacakların alıcılar hesabından çıkarılması gerekir. Bu alacaklara Değersiz alacak denir.
Değersiz alacak haline gelen işletmenin alacakları gider yazılarak kapatılır.
121 Alacak Senetleri Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Alacak senetleri, senedin üzerinde yazılı olan kıymet üzerinden ticari defterlere kaydedilir.
bilanço gününde senedin vadesine kadar olan zamanın faizi göz önünde tutularak bilanço günündeki
değerlerin bulunması gerekir. VUK. göre de; alacak senetleri yazılı değerleri ile değerlenir. Vadesi
gelmemiş alacak senetleri değerleme günündeki değerine indirilebilir.
Yabancı para ile düzenlenmiş senetler alındıkları tarihte geçerli olan kurla değerlenerek hesaba
alınır. Bu senetler, envanterde, değerleme kuru ile yeniden değerlenir. Böylece Türk lirası karşılığı
bilanço günündeki tutarına eşitlenir.
Bilanço gününde işletmedeki alacak senetleri sayılıp kayıtlar ile uygun olup olmadığı tespit
edilir. Dönem sonlarında alacak senetlerinin reeskont işlemi yapılmalı ve tahsil edilmesi şüpheli hale
gelen yada değersiz alacak haline gelen senetler için karşılık ayrılması gerekir.
Alacak senetleri reeskont hesabı, bilanço gününde işletmede mevcut bulunan alacak
senetlerinin ödeme tarihine kadar olan reeskont tutarlarının izlendiği hesaptır. Dönem sonlarında
hesaplanan reeskont tutarı bu hesabın alacağına kaydedilir. Bunun karşılığında ise 657 Reeskont Faiz
Giderleri Hesabının borcuna kaydedilir. Her ay sonunda finansal tablolar düzenleyen işletmelerde her
ay sonunda reeskont hesaplama işlemi yapılır. Bir sonraki ay içerisinde ise reeskont işlemi iptal edilir.
Yıl sonunda yapan işletmelerde ise dönem sonlarında reeskont hesaplama işlemi yapılır ve bir sonraki
yılın başında ise Alacak Senetleri Reeskont hesabı borçlandırılmak suretiyle kapatılır. Karşılığında
alacaklandırılacak hesap ise 647 Reeskont Faiz Gelirleri Hesabıdır.
122 ALACAK SENETLERİ REESKONUT HESABI (-)
Değerleme Ve Envanteri
İşletme bilanço gününde elinde bulunan alacak senetlerinin tahsil tarihine göre belirlenen
oranda reeskont faizi hesaplar. Hesaplanan reeskont faiz tutarları yıl sonunda bu hesabın alacağına
yazılırken karşılığında 657 Reeskont Faiz Giderleri hesabı borçlandırılır. İzleyen yılın açılış kaydından
sonra ise 122 Alacak Senetleri Reeskont hesabı borçlandırılırken karşılığında 647 Reeskont Faiz Gelirleri
hesabı alacaklandırılarak kapatılır.
126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI
Değerleme ve Envanteri
Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin ödemiş olduğu depozito ve teminatların sayımı
yapılarak kayıtlı olanlara eşit olup olmadığı kontrol edilir. Şayet arada fark var ise nedeni araştırılarak
NSBMYO
36
gerekli düzeltme kaydı yapılır. Nedeni bulunamayan farklar ise araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır ya
da 659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar Hesabına yazılır.
128 Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı
Değerleme ve Envanteri
Şüpheli hale gelen alacaklar için değerleme günü itibariyle karşılık ayırma şartlarının bulunup
bulunmadığına bakılarak, şartların gerçekleşmesi halinde karşılık ayrılabilecektir.
Şüpheli alacaklarla ilgili Vergi Usul Kanunu’nun 323. maddesi aşağıdaki gibidir.
“ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olmak şartıyla;
1.Dava veya icra safhasında bulunan alacaklar;
2.Yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından
ödenmemiş bulunan dava ve icra takibine değmeyecek derecede küçük alacaklar; Şüpheli alacaklar
sayılır.
Yukarıda yazılı şüpheli alacaklar için değerleme gününün tasarruf değerine göre pasifte karşılık
ayrılabilir.
Bu karşılığın hangi alacaklara ait olduğu karşılık hesabında gösterilir. Teminatlı alacaklarda bu
karşılık teminattan geri kalan miktara inhisar eder.
Şüpheli alacakların sonradan tahsil edilen miktarları tahsil edildikleri dönemde kar-zarar
hesabına intikal ettirilir.”
Öncelikle vurgulanması gereken şey şüpheli alacakla şüpheli alacak karşılığının ayrı şeyler
olduğu, birbirlerine karıştırılmamalı gerektiğidir. Alacağın şüpheli hale gelmesi ile bu alacağa karşılık
ayrılması farklı iki olaydır.
Şüpheli alacak ve şüpheli alacak karşılığı müesseselerinin sistemde bulunmasının nedeni ticari
kazançta tahakkuk esasının geçerli olmasıdır. Zira ticari kazanç açısından bir gelirin tahakkuk etmesi,
elde etme için yeterlidir.
Ancak tahsil imkanı şüpheli hale gelen bir gelir veya hasılat unsuru tahsil edilemediği zaman
ekonomik ve hukuki tasarruftan söz edilemez. İste tahakkuk edip hasılat yazıldığı halde ilgili şartlar
tamamlanmış olmak kaydıyla, tahsil edilemeyen alacaklar karşılık ayrılmak suretiyle gider yazılmakta
ve ekonomik ve hukuki tasarrufa konu olmayan gelirin vergi yükü nötr hale getirilmektedir.
Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırmanın Şartları ve Esasları
Alacağın şüpheli hale gelmesi için iki şartın birlikte bulunması gerekir. Bu iki şartın birlikte
varlığı halinde, alacak şüpheli hale gelir ve alacaklar arasında çıkarılarak şüpheli alacak olarak kayıtlara
intikal ettirilir.
Bu şartlardan birincisi söz konusu alacağın ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile
ilgili olması ve diğeri de alacağın dava veya icra safhasında bulunması veya yapılan protestoya veya yazı
ile bir defadan fazla istenilmiş olmasına rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra
takibine değemeyecek derecede küçük alacak olması gerekir.
Alacak Ticari Kazancın Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi ile İlgili Olmalıdır
Vergi uygulaması açısından şüpheli hale gelen alacağın ticari kazancın elde edilmesi ve idame
ettirilmesi ilgili olması şarttır. Bunun anlamı şüpheli hale gelen alacak ile ticari kazanç arasında bir illiyet
bağı olması gerekir.
İŞLETME YÖNETİMİ
37
Şüpheli alacak müessesesi bu duruma gelen alacaklar için işletme lehine bazı imkanlar
getirmek amacıyla düzenlendiği için işletmenin kazanç sağlama amacına yönelik olarak yaptığı
işlemlerden kaynaklanan alacaklar için bu müessese getirilmiştir.
Alacak Zamanında Tahsil Edilmemiş Olmalıdır
Şüpheli hale gelen alacağın dava veya icra safhasında olması gerekir; ya da protesto edilmesine
veya yazılı olarak birden fazla istenilmiş olmasına karşın tahsil edilememiş olması ve miktarı da dava ve
icra takibine değmeyecek kadar küçük olmalıdır.
Dava veya icra takibine değmeyecek küçük tutarın ne olduğu konusunda bir ölçü vermek pratik
olarak mümkün değildir. Bu rakamı firmanın ölçekleri içinde değerlendirmek ve karar vermek gerekir.
Teminata bağlı alacaklar, tahsil edilmemeleri söz konusu olmayacağı için şüpheli alacak haline
gelmezler. Kısmen teminata bağlı alacakların da teminata bağlı kısımlarının da şüpheli hale gelmeleri
söz konusu değildir. Ancak bu alacakların teminatsız kalan kısımlarının da şüpheli hale gelmesi
mümkündür.
Bilanço Esasında Defter Tutulmalıdır.
Sadece bilanço esasına göre defter tutan ticari kazanç sahipleri şüpheli hale gelen alacakları
için, şüpheli alacak karşılığı ayırabilirler.
İşletme hesabına göre defter tutan ticari kazanç sahipleri şüpheli hale gelen alacakları için
karşılık ayıramazlar. Ayrıca karşılık niteliğinde olabilecek şekilde diğer giderler arasında da
gösteremezler.
Alacak teminatsız Olmalı veya Teminat Yetersiz Olmalıdır
Bir alacağın şüpheli sayılıp, karşılık ayrılabilmesi için teminatsız olması gerekir.
Menkul rehni veya gayrimenkul ipoteği şeklinde yani bir teminata bağlanmış alacaklar için
karşılık ayrılamaz.
Kefalete bağlı alacaklar, şüpheli alacak uygulamasında teminatlı alacak sayılır. Ancak, ayni
teminattan farklı olarak, burada kefil hakkında da takibat yapılmış olması ve takibatın sonuçsuz kalması
halinde şüpheli alacak karşılığı ayrılabilir.
Şüpheli Alacak karşılığının Ait Olduğu Alacak muhasebe Kayıtlarında Gösterilmelidir
Ayrılan şüpheli alacak karşılığının hangi alacağa ait olduğunun muhasebe kayıtlarında
gösterilmesi gerekir.
Bu şekilde ayrıntılı kayıt yapılmadan toplu şekilde ayrılan karşılıkların gider yazılması mümkün
değildir. İlk bakışta bu, hususa ilişkin gibi görünse de bu husus esası etkilemektedir. Şüpheli alacakların
bir kısmının tahsil edilmesi halinde, tahsil edilen alacak için ne kadar karşılık ayrıldığının kayıtlarda
görünmesi ve o tutarın gelir hesaplarına aktarılması gerekir.
Alacağın Değerleme Günündeki Niteliği Esas Alınır
Şüpheli alacaklara karşılık ayrılabilmek için şüpheli hale gelen alacağın değerleme gününde de
bu nitelikte olması gerekir.
Uygulamada bazen takibat sonucunda dönem içinde şüpheli hale gelen alacaklar için, ya
teminat alınmakta veya borcun vadesi bir bedel karşılığında veya bedelsiz olarak uzatılmaktadır. Bu tür
durumlar hesap dönemi içinde gerçekleşmekte ve değerleme günü itibariyle daha önce şüpheli hale
gelen alacak, dönem sonunda şüpheli alacak niteliğini kaybetmektedir. Bu tür alacaklar için karşılık
ayrılamaz.
Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabı, tahsil edilebilmesi hususunda şüphe duyulan ticari alacakların
izlendiği hesaptır. Tahsil edilmesi şüpheli hale gelen ticari alacaklar bulundukları hesabın alacağına
NSBMYO
38
bunun karşılığı olarak Şüpheli Ticari Alacaklar Hesabının borcuna kayıt edilirler. Bu hesap alacağın tahsil
edilmesi ve ya değersiz alacak haline gelmesi durumunda alacaklandırılarak kapatılır.
129 Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Hesabı(-)
Değerleme ve Envanteri
Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı hesabı, tahsili şüpheli hale gelmiş alacakların izlendiği hesaptır.
Karşılık alacağın tahsili şüpheli görülen kısmı için ayrılır. Tahsilinin şüpheli olduğu tespit edilen alacaklar
tutarı kadar bu hesabın alacağına kaydedilir. Buna karşılık 654 Karşılık Giderleri Hesabına aynı miktar
borç kaydedilir. Alacağın tahsil edilmesi ya da değersiz alacak haline gelmesi durumunda bu hesabın
borcuna kayıt yapılarak hesap kapatılır.
Örnek:
Alıcı Mehmet Can’dan olan 750,- TL alacağımızın dönem sonunda da tahsili mümkün
olamayacağından gider yazılmasına karar verilmiştir.
659 DİĞER OLAĞAN GİD. ZARARLAR
750,00
120 ALICILAR
750,00
120 01 Mehmet Ca n
a l a ca ğın değers i z ha l e gel mes i
Örnek:
İşletme Alıcı Veli vermez’den olan 1.800,- TL lik alacağının tahsilinin şüpheli hale geldiğini tespit
etmiş ve %50’ı için karşılık ayırmıştır.
a l a ca ğın şüphel i ha l e gel mes i
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
1.800,00
120 ALICILAR
1.800,00
120 01 Vel i Vermez
ka rşıl ık a yrıl ma s ı
654 KARŞILIK GİDERLERİ
900,00
129 ŞÜP.TİC. ALACAK KARŞILIĞI
900,00
Örnek:
Alıcı Mehmet Can’ın borcu olan 5.000 Avro 1 Avro = 2,40 kuruş üzerinden hesaba
kaydedilmiştir. Yıl sonunda
a) Bir avro =2,50 kuruş olursa;
b) Bir avro =2,35 kuruş olursa ilgili yevmiye kayıtlarını yapınız.
İŞLETME YÖNETİMİ
39
a ) 1 Avro = 2,50 kuruş.
31.Ara
a rtış ol urs a
120 ALICILAR
500,00
120 01 Mehmet Ca n
646 KAMBİYO KARLARI
500,00
(2,50-2,40)*5000 =500 tl
b) 1 Avro =2,35 kuruş
31.Ara
a za l ış ol urs a
656 KAMBİYO ZARARLARI
250,00
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Ca n
250,00
(2,40-2,35)*5000=250 tl
Örnek:
İşletme yıl sonunda Alıcı Mehmet Gezer’in işletmeye olan borcunu 3.250,- TL olarak
belirlemiştir. Ancak Mehmet Gezer’in hesabının borç toplamı 7.850,- TL Alacak toplamı ise 3.350,- TL
olarak kayıtlı olduğu görülmektedir. Yapılan kontrolde farkın nedeni;
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Mehmet gezer’in nakit olarak ödemesinin kaydedilmemesinden,
Mehmet gezer’in çek ciro etmek suretiyle ödeme yapmasının kaydedilmemesinden,
Mehmet Gezer’in senet vererek borcunu ödemesinden,
Mehmet Gezer’in banka ticari mevduat hesabımıza yatırmasından,
Farkın nedeni satılan %8 kdv dahil ticari malın işletmemize iade edilerek kdv sinin peşin
olarak ödenmesinden kaynaklandığı,
Farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır.
İlgili düzeltme kayıtlarını yapınız.
NSBMYO
40
a)
100 KASA
1.250,00
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
1.250,00
b)
101 ALINAN ÇEKLER
1.250,00
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
1.250,00
c)
121 ALACAK SENETLERİ
1.250,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
1.250,00
d)
102 BANKALAR
1.250,00
102 01 Zi ra a t Ba nka s ı
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
1.250,00
e)
610 SATIŞ İADELERİ
1.250,00
191 İNDİRİLECEK KDV
100,00
100 KASA
100,00
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
1.250,00
f)
197 SAYIM VE TES. NOKSAN.
197 04 Al a ca k noks a nı
120 ALICILAR
120 01 Mehmet Gezer
Örnek:
Alıcı Mehmet Can’dan olan 750,- TL senetli alacağımızın dönem sonunda da tahsili mümkün
olamayacağından gider yazılmasına karar verilmiştir.
659 DİĞER OLAĞAN GİD. ZARARLAR
121 ALACAK SENETLERİ
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
a l a ca ğın değers i z ha l e gel mes i
İŞLETME YÖNETİMİ
750,00
750,00
41
Örnek:
İşletme Alıcı Veli vermez’den olan 1.800,- TL lik senetli alacağının tahsilinin şüpheli hale
geldiğini tespit etmiş ve %50’ı için karşılık ayırmıştır.
a l a ca ğın şüphel i ha l e gel mes i
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
1.800,00
121 ALACAK SENETLERİ
1.800,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
ka rşıl ık a yrıl ma s ı
654 KARŞILIK GİDERLERİ
900,00
129 ŞÜP.TİC. ALACAK KARŞILIĞI
900,00
Örnek:
Alıcı Mehmet Can’ın senetli borcu olan 5.000 dolardır.. 1 dolar = 1,80 kuruş üzerinden hesaba
kaydedilmiştir. Yıl sonunda
c) Bir dolar =1,90 kuruş olursa;
d) Bir dolar =1,75 kuruş olursa ilgili yevmiye kayıtlarını yapınız.
a ) 1 dol a r = 1,90 kuruş.
31.Ara
a rtış ol urs a
121 ALACAK SENETLERİ
500,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
646 KAMBİYO KARLARI
500,00
(1,90-1,80)*5000 =500 tl
b) 1 dol a r =1,75 kuruş
31.Ara
a za l ış ol urs a
656 KAMBİYO ZARARLARI
250,00
121 ALACAK SENETLERİ
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
250,00
(1,80-1,75)*5000=250 tl
Örnek:
İşletme yıl sonunda Alıcı Mehmet Gezer’in işletmeye olan senetli borcunu 3.250,- TL olarak
belirlemiştir. Ancak Alacak senetleri hesabının borç toplamı 7.850,- TL Alacak toplamı ise 3.350,- TL
olarak kayıtlı olduğu görülmektedir. Yapılan kontrolde farkın nedeni;
a) Mehmet gezer’in nakit olarak ödemesinin kaydedilmemesinden,
b) Mehmet Gezer’in banka ticari mevduat hesabımıza yatırmasından,
c) Farkın nedeni satılan %8 kdv dahil ticari malın işletmemize iade edilerek kdv sinin peşin
olarak ödenmesinden kaynaklandığı,
d) Farkın nedeni bulunamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır.
İlgili düzeltme kayıtlarını yapınız.
NSBMYO
42
a)
100 KASA
1.250,00
121 ALACAK SENETLERİ
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
1.250,00
b)
102 BANKALAR
1.250,00
102 01 Zi ra a t Ba nka s ı
121 ALACAK SENETLERİ
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
1.250,00
c)
610 SATIŞ İADELERİ
1.250,00
191 İNDİRİLECEK KDV
100,00
100 KASA
100,00
121 ALACAK SENETLERİ
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
1.250,00
d)
197 SAYIM VE TES. NOKSAN.
1.250,00
197 04 Al a ca k noks a nı
121 ALACAK SENETLERİ
1.250,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
Örnek:
İşletmenin bilanço gününde elinde 1 kasım tarihinde alınmış 31 mart ödeme tarihli 2.500,- TL
lik alacak senedi bulunmaktadır. Uygulanan reeskont faiz oranı %20’dir. Yıl sonu değerleme kaydı ve
izleyen yıl mahsup kaydını yapınız.
31.Ara
657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ
123,29
122 ALACAK SNT REESKONT
123,29
(A*n*t)/36500=?
(2500*90*20)/36500=123,29
i zl eyen yıl
01.Oca
122 ALACAK SNT. REESKONT
123,29
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
(2500*90*20)/36500=123,29
İŞLETME YÖNETİMİ
123,29
43
Örnek:
İşletmenin bilanço gününde elinde 1 ekim tarihinde 1 dolar 1,60 kuruştan kayıtlara alınmış
3.000,- dolarlık bir senet bulunmaktadır. Bilanço gününde 1 dolar=1,90 kuruştur. Senedin tahsil tarihi
28 şubat olup uygulanan reeskont faiz oranı ise %15’tir. Yıl sonu değerleme ve izleyen yıl mahsup
kaydını yapınız.
31.Ara
121 ALACAK SENETLERİ
900,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
646 KAMBİYO KARLARI
900,00
(1,90-1,60)*3000= 900 TL
yıl s onu değerl emes i
31.Ara
657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ
138,21
122 ALACAK SNT REESKONT
138,21
(A*n*t)/36500=?
(5700*90*20)/36500=138,21
i zl eyen yıl
01.Oca
122 ALACAK SNT. REESKONT
138,21
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
138,21
(5700*90*20)/36500=138,21
Örnek:
İşletmenin yapılan yıl sonu sayımında Alıcı Veli Vermez den olan 2.000,- TL lik alacağının ve
cüzdanında bulunan 2.500,- TL lik senetli alacağının tahsili şüpheli hale gelmiş ve her iki alacağa %50
oranında karşılık ayrılmıştır.
31.Ara
128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAKLAR
4.500,00
128 01 Veres i ye Al .
128 02 Senetl i a l .
120 ALICILAR HESABI
2.000,00
120 01 Vel i vermez
121 ALACAK SENETLERİ
2.500,00
121 01 Cüzda nda ki s enetl er
31.Ara
654 KARŞILIK GİDERLERİ
2.250,00
129 ŞÜPHELİ TİC. AL. KARŞILIĞI
2000 *0,50 = 1000 TL
2500*0,50= 1250 TL
NSBMYO
2.250,00
44
Örnek:
İşletmenin dönem içerisinde tahsili şüpheli hale gelen ve %50 sine karşılık ayrılan 2.000,- TL lik
Ali Can’dan olan senetsiz alacağına karşılık yıl içinde
a) Tamamı için 750,- TL tahsil edilmiştir.
b) Tamamı için 1.000,- TL tahsil edilmiştir
c) Tamamı için 1.500,- TL tahsil edilmiştir.
d)Tamamı için 2.200,- TL tahsil edilmiştir.
şüphel i ha l e gel mes i
128 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK
2.000,00
120 ALICILAR
2.000,00
120 01 Al i Ca n
654 KARŞILIK GİDERLERİ
1.000,00
129 ŞÜPHELİ TİC. ALACAK KARŞ.
1.000,00
2000 * 0,50 = 1000,i zl eyen yıl ta hs i l ka yıtl a rı
a)
100 KASA
750,00
129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ.
1.000,00
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZARAR
250,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
2.000,00
b)
100 KASA
1.000,00
129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ.
1.000,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
2.000,00
c)
100 KASA
1.500,00
129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ.
1.000,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
2.000,00
644 KONUSU KALMAYAN KARŞ.
500,00
d)
100 KASA
2.200,00
129 ŞÜP.TİC.ALACAK KARŞ.
1.000,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
2.000,00
644 KONUSU KALMAYAN KARŞ.
1.000,00
649 DİĞ.OL.GELİR VE KARLAR
İŞLETME YÖNETİMİ
200,00
45
Örnek:
İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik
senetsiz alacağa karşılık izleyen yıl içerisinde 1.200,- TL tahsil edilmiştir
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR
3.000,00
120 ALICILAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
3.000,00
1.200,00
129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ.
1.200,00
i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı
100 KASA
1.200,00
129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI
1.200,00
681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI
600,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
3.000,00
Örnek:
İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik
senetsiz alacağın yarısına karşılık izleyen yıl içerisinde 600,- TL tahsil edilmiştir
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR
3.000,00
120 ALICILAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
3.000,00
1.200,00
129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ.
1.200,00
i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı
100 KASA
600,00
129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI
600,00
681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI
300,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
NSBMYO
1.500,00
46
Örnek:
İşletmenin önceki dönem içerisinde ortaya çıkan ve %40 ına karşılık ayrılan 3.000,- TL lik
senetsiz alacağın 1 / 4 üne karşılık izleyen yıl içerisinde 250,- TL tahsil edilmiştir
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAKLAR
3.000,00
120 ALICILAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
3.000,00
1.200,00
129 ŞÜP.TİCARİ ALACAK KARŞ.
1.200,00
i zl eyen yıl ta hs i l ka ydı
100 KASA
250,00
129 ŞÜP.TİC. AL. KARŞILIĞI
300,00
681 ÖNCEKİ DÖNEM GİD. ZARARLARI
200,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
750,00
Örnek:
Yıl sonunda yapılan kontrolde Alıcı Ali Gezer’den olan alacağımız 1000,- TL, 1000,- Dolar ve
1000,- Avro olarak belirlenmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,90 kuruş, 1 Avro ise 2,50 kuruştur. Farkın
nedeni işletmenin banka hesabına yatırılan paranın kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı
belirlenmiştir. Veli Uyur’un ise işletmeye 750,- TL, 1500,- dolar ve 2000,- Avro borcu olduğu tespit
edilmiştir. Farkın nedeni nakit olarak yapılan ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı
belirlenmiştir. Alıcı Hasan Kaçar’ın ise 900,- TL, 1500,- Dolar ve 1000,- Avro borcu olduğu tespit
edilmiştir. Farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan borcumuza karşılık Alıcı Hasan Kaçar üzerine düzenlenen
poliçenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiştir.
İşletmenin elinde 3.000,- TL lik alacak senedinin bulunduğu belirlenmiş, farkın tahsil edilmesine
rağmen kayıtlara alınmayan alacak senedinden kaynaklandığı belirlenmiştir. İşletmenin tahsildeki
senetleri ise 500,- tl olarak belirlenmiş farkın nedeni banka tarafından tahsil edilerek hesabımıza
kaydedilen senedin kayıtlara alınmamasından kaynaklanmıştır. İşletmenin elindeki alacak senetleri
2500 dolarlık ve 1500 Avroluktur. Cüzdandaki senetlerin tahsil tarihi 30 ocak, tahsildeki senetlerin
tahsil tarihi 15 şubat, teminattaki senetlerin tahsil tarihi 31 mart, dolar üzerinden düzenlenen senedin
tahsil tarihi 28 şubat, avro üzerinden düzenlenen senedin tahsil tarihi 31 mayıs olup uygulanan
reeskont oranı %15 tir.
işletmenin ödediği depozito bedelinin 200,- TL olduğu, farkın ödemenin kayıtlara
alınmamasından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Ayrıca teminat bedelinin olmadığı farkın kazanılmasına
rağmen işin yapılmasının vazgeçilmesi nedeniyle gider yazılmasının unutulduğundan kaynaklandığı
belirlenmiştir.
İşletmenin kredi kartı alacaklarının 1000,- TL olduğu farkın banka tarafından hesabımıza
aktarılmasından kaynaklandığı; komisyonculardan olan alacağımız ise 1250,- TL olarak belirlenmiş
farkın nedeni işletmenin hesabına 50,- TL komisyon kestikten sonra kalan kısmını yatırmasından
kaynaklandığı belirlenmiştir.
İşletmenin şüpheli alacağının 750,- TL , şüpheli ticari alacağının ise 375,- olduğu tespit
edilmiştir. Farkın nedeni alacağın yarısına karşılık 450,- TL nakit para tahsil edilmesinden kaynaklandığı
belirlenmiştir.
İŞLETME YÖNETİMİ
47
İlgili envanter kayıtlarını yapınız.
Sıra
Hesabın Kodu
No
1 120
120 00
120 00 01
120 00 02
120 00 03
120 50
120 50 01
120 50 01 01
120 50 01 02
120 50 02
120 50 02 01
120 50 02 02
120 50 03
120 50 03 01
120 50 03 02
2 121
121 00
120 00 01
120 00 02
120 00 03
120 50
120 50 01
120 50 01
3 126
126 01
126 02
4 127
127 01
127 02
127 03
127 04
5 128
6 129
HESABIN ADI
TOPLAM
BORÇ
ALACAK
34.450,00
12.350,00
10.450,00
5.550,00
4.400,00
2.400,00
2.750,00
1.500,00
3.300,00
1.650,00
24.000,00
6.800,00
7.350,00
3.000,00
2.750,00
1.000,00
4.600,00
2.000,00
10.100,00
2.500,00
3.400,00
1.000,00
6.700,00
1.500,00
6.550,00
1.300,00
3.500,00
800,00
3.050,00
500,00
ALICILAR
TL Alacaklar
Ali Gezer
Veli Uyur
Hasan Kaçar
Yabancı Paralı Alacaklar
Ali Gezer
Dolar
Avro
Veli Uyur
Dolar
Avro
Hasan Kaçar
Dolar
Avro
ALACAK SENETLERİ
TL Alacak Senetleri
12.000,00
Cüzdandaki Senetler
8.000,00
Tahsildeki Senetler
2.500,00
Teminattaki Senetler
1.500,00
Yab.Par. Alacak Senetleri
11.000,00
Dolar
6.000,00
Avro
5.000,00
VERİLEN DEP. TEMİNATLAR
800,00
Depozito Bedeli
500,00
Teminat Bedeli
300,00
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
7.700,00
Kredi Kartı alacakları
3.500,00
İdari Takipteki alacaklar
500,00
Yasal Takipteki alacaklar
750,00
Komisyonculardan alacak
2.950,00
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
1.500,00
ŞÜPHELİ TİCARİ AL. KARŞILIĞI
NSBMYO
5.000,00
4.000,00
1.000,00
2.600,00
1.500,00
1.100,00
200,00
200,00
2.188,00
1.688,00
500,00
750,00
48
31.Ara
102 BANKALAR
1.000,00
102 01 Zi ra a t Ba nka s ı
120 ALICILAR
1.000,00
120 00 TL a l a ca kl a r
120 00 01 Al i Gezer
120 ALICILAR
150,00
120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k
120 50 01 Al i Gezer
(1,90-1,75)*1000=150 TL
646 KAMBİYO KARLARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
150,00
100,00
120 ALICILAR
100,00
120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k
120 50 01 Al i Gezer
(2,60-2,50)*1000= 100 TL
100 KASA
500,00
120 ALICILAR
500,00
120 00 TL a l a ca kl a r
120 00 02 Vel i Uyur
120 ALICILAR
450,00
120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca k
120 50 02 Vel i Uyur
646 KAMBİYO KARLARI
450,00
(1,90-1,60)*1500=450 TL
656 KAMBİYO ZARARLARI
200,00
120 ALICILAR
200,00
120 50 Ya ba ncı pa ra l ı a l a ca k
(2,60-2,50)*2000= 200 TL
120 50 02 Vel i Uyur
320 SATICILAR
750,00
320 01 Ca n Al ır
120 ALICILAR
750,00
120 00 TL a l a ca kl a r
120 00 03 Ha s a n Ka ça r
120 ALICILAR
150,00
120 50 Ya ba ncı Pa ra l ı a l a ca kl a r
120 50 03 Ha s a n Ka ça r
646 KAMBİYO KARLARI
150,00
(1,90-1,80)*1500=150 TL
656 KAMBİYO ZARARLARI
50,00
120 ALICILAR
120 50 Ya ba ncı pa ra l ı a l a ca kl a r
(2,55-2,50)*1000= 50 TL
120 50 03 Ha s a n Ka ça r
İŞLETME YÖNETİMİ
50,00
49
31.Ara
100 KASA
1.000,00
121 ALACAK SENETLERİ
1.000,00
121 00 TL a l a ca k s enetl eri
121 00 01 Cüzda nda ki Senetl er
102 BANKALAR
1.000,00
102 01 Zi ra a t Ba nka s ı
121 ALACAK SENETLERİ
1.000,00
121 00 TL a l a ca k s enetl eri
121 00 02 Ta hs i l deki s enetl er
121 ALACAK SENETLERİ
250,00
121 50 Ya ba ncı pa ra l ı s enetl er
121 50 01 Dol a r
646 KAMBİYO KARLARI
250,00
(1,90-1,80)*2500 =250 TL
656 KAMBİYO ZARARLARI
150,00
121 ALACAK SENETLERİ
150,00
121 50 Ya ba ncı Pa ra l ı Senetl er
121 50 02 Avro
(2,60-2,50)*1500= 150
657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ
449,80
122 ALACAK SENETLERİ REESKONT.
449,80
(3000*30*15)/36500=36,99
(500*46*15)/36500=9,45
(1500*90*15)/36500=55,48
(4750*59*15)/36500=115,17
(3750*151*15)/36500=232,71
100 KASA
100,00
126 VERİLEN DEP. TEMİNATLAR
100,00
126 01 Depozi to Bedel i
659 DİĞ. OLAĞAN GİD. ZARAR
300,00
126 VERİLEN DEP. VE TEMİNATLAR
126 02 Temi na t Bedel i
NSBMYO
300,00
50
102 BANKALAR
312,00
102 01 Zi ra a t Ba nka s ı
127 DİĞ. TİCARİ ALACAKLAR
312,00
127 01 Kredi Ka rtı a l a ca kl a rı
102 BANKALAR
1.650,00
102 01 Zi ra a t ba nka s ı
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
50,00
127 DİĞ. TİCARİ ALACAKLAR
1.700,00
127 04 Komi s yon. Al a ca kl a r
100 KASA
450,00
129 ŞÜP. TİC. ALACAK KARŞILIĞI
375,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIK
İŞLETME YÖNETİMİ
750,00
75,00
51
STOKLAR
Stoklar, işletmenin satmak, üretimde kullanmak ve tüketmek amacıyla edindiği ilk madde ve
malzeme, ticari mal, yarı mamul, mamul ve hurda gibi varlıklar ile kendi ürettiği benzeri değerleri
kapsayan ve bir yıldan az bir sürede kullanılacak olan veya bir yıl içerisinde nakte çevrilebileceği
düşünülen varlıklardan oluşur.
15 STOKLAR
150 İLK MADDE VE MALZEME HESABI
151 YARI MAMULLER- ÜRETİM HESABI
152 MAMULLER HESABI
153 TİCARİ MALLAR HESABI
157 DİĞER STOKLAR HESABI
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-)
159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI
STOKLARIN DEĞERLEMESİ
Stokların edinilmesi, imalat işlemleri ile değiştirildikten sonra ya da olduğu gibi satılıp yeniden
edinilmesi, işletme etkinliklerinin temel çevrimini oluşturur. Bu çevrimde; satıştan sağlanan hasılat ile
bu hasılatla eşleştirilecek maliyet tükenmelerinin miktarı satış karını belirleyecektir. Söz konusu maliyet
miktarını, girişlerin, çıkışların ve kalanların değerlemesi doğrudan etkileyecektir.
Satın Alının Emtianın Değerlemesi
Emtia maliyet bedeli ile değerlenir. Emtianın değerlemesinin kural olarak fiili maliyetle
yapılması gerekir. İstisnai olarak, özellikle misli ve belirli mallarda, ortalama maliyet usulünün de
değerlemede esas alınması mümkündür.
Maliyet bedeli bir iktisadi kıymetin satın alınması veyahut değerinin artırılması için yapılan
ödemelerle bunlara bağlı olarak doğan her türlü giderlerin toplamını ifade eder. Buna göre satın alınan
emtiada, maliyet bedeline aşağıdaki unsurların girmesi gerekir.
Dahilde satın alınan emtiada; satın alma bedeli, malın işyerine getirilmesine kadar ödenen
nakliye ve sigorta giderleri, ödenen alış komisyonları vb.
İşletmelerin finansman temini amacıyla bankalardan veya benzeri kredi kurumlarından aldıkları
krediler için ödedikleri faiz ve komisyon giderlerinden malın maliyetine pay verilmesi zorunlu değildir.
Buna göre mükellefler söz konusu ödemelerini doğrudan gider kaydedebilecekleri gibi, diledikleri
takdirde malın maliyetine de kaydedebilirler.
İthal edilen emtiada; ithal edilen emtianın bedeli, gümrükte ödenen vergiler ve emtianın
gümrükten işyerine gelinceye kadar yapılan nakliye, komisyon vb. giderler, ithalat teminatları için
ödenen faiz ve komisyonlar maliyet bedeline girer.
Emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete
yansıtılması zorunludur. Daha sonra ortaya çıkacak kur farklarının ise, ilgili bulundukları yıllarda gider
yazılması veya maliyetine yansıtılması konusunda mükelleflerin seçimlik hakkı bulunmaktadır.
İmal Edilen Emtianın Değerlemesi
İmal edilen emtia maliyet bedeli ile değerlenir. İmal edilen emtianın maliyet bedeli (tam ve yarı
mamul mallar) şu unsurları içerir.
-Mamulün meydana getirilmesinde sarf olunan iptidai ve ham maddelerin bedeli,
-Mamule isabet eden işçilik,
-Genel imal giderlerinden mamule düşen pay,
NSBMYO
52
-Genel idare giderlerinden mamule düşen pay,
-Ambalajlı olarak piyasaya arz edilmesi zorunlu olan mamullerde ambalaj malzemesinin bedeli,
Mükellefler, imalatını yaptıkları emtianın maliyet bedelini anılan unsurları taşımak kaydıyla
diledikleri usulde tespit edebilirler.
Stok Değerleme Yöntemleri
Stokların değerlemesinde
açıklanmıştır.
kullanılabilecek belli başlı stok değerleme yöntemleri aşağıda
Fiili Maliyet Yöntemi
Bu stok değerleme yöntemi has maliyet, spesifik maliyet ve gerçek maliyet olarak da
adlandırılmaktadır. Bu yöntemde değerleme gününde işletmede mevcut emtianın, hangi maliyet bedeli
ile satın alındığının saptanması ve gerçek maliyetleri üzerinden değerlemeye tabi tutulması esastır. Bu
yöntemde satın alınan ya da imal edilen mamulün dönem sonu stok değeri hesaplanırken, maliyete
dahil edilmesi gereken harcamaların dikkate alınması gerekir.
Bu yöntemin uygulanabilmesi için stokta kalan malların hangi maliyet bedeli alındığı ya da
hangi maliyetle imal edildiğinin bilinmesine bağlıdır. Ayrıca bu yöntemin sağlıklı olarak uygulanabilmesi
için satışların çok iyi takip edilmesi gerekir. Ürün çeşidi fazla olan işletmelerde bu yöntemin
uygulanması zorluklar doğurur. Bu yöntem daha çok ürün çeşidi az ve ürün bedeli yüksek olan
işletmelerde uygulanabilir.
Ortalama Maliyet Yöntemi
Ortalama maliyet yönteminin kendi içinde kullanılan üç çeşidi vardır. Bunlar;
Basit ortalama maliyet
Ağırlıklı ortalama maliyet ve
Hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemidir.
Son yöntemin ayrıntısına girilmeksizin şu genelleme yapılabilir: Gerçek maliyet yöntemine en
yakın sonucu pratik bir şekilde veren değerleme yöntemi bu yöntemdir denilebilir. Ancak bu sonucun
alınabilmesi için stok giriş ve çıkışlarının çok sağlıklı olarak takip edilebilmesi gerekir. Bu yöntem
işletmede sürekli, düzenli ve ciddi bir envanter tutulmasını gerektirir.
Basit Ortalama Maliyet Yöntemi:
Bu yöntemde maliyetler yıl içinde satın alınan malların her partiye ait birim maliyetler
toplamının parti toplamına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu hesaplamada dönem başı stok
hesaplamaya dahil edilmemektedir.
Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi:
Bu yöntemde dönem başı mal mevcudu ve dönem içinde alınan malların toplam maliyetlerinin
mal miktarına bölünmesi ile maliyet tespitidir. Stokların maliyeti bu şekilde hesaplanacak ortalama
maliyet bedeli ile tespit edilir.
Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet Yöntemi:
Bu yöntemde fiili maliyete en yakın sonucu verir. Kural fiili maliyetle değerleme olduğundan,
fiili maliyetle değerleme imkanı bulunmayan emtianın, sürekli envanter tutulduğu ya da alış ve satış
tarihleri itibariyle kaydi envanter yapmanın imkan dahilinde olduğu hallerde, hareketli ağırlıklı
ortalama maliyet yöntemine göre hesaplanacak maliyet bedeli ile değerleme yapılması gereklidir.
Ancak bu hesaplama yapılamıyorsa o zaman ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerleme
yapılabilir.
İŞLETME YÖNETİMİ
53
İlk Giren İlk Çıkar (FİFO) Yöntemi
Bu yöntemde satılan veya imalata sevk edilen malların işletmeye ilk giren mallardan olduğu
kabul edilir. Malların çıkışı tarih olarak önce alınandan başlandığı ve sıranın buna göre devam ettiği
düşünülür. Dönem sonunda ise stok olarak kalan emtia tarih itibariyle işletmeye en son giren emtiadır.
Stok maliyeti ise doğal olarak işletmeye en son alınan malların maliyetine göre tespit edilir.
Son Giren İlk Çıkar (LİFO) Yöntemi
Bu yöntem ilk giren ilk çıkar yönteminin tam tersi bir mantıkla işlemektedir. Buna göre satılan
veya imalata sevk edilen malın maliyeti yüksek oluşacak, stokta kalan malın maliyeti ise düşük
olacaktır. Bu durumda doğal olarak stok değeri düşük olacağından dönem matrahı
stok
değerlemesindeki fark kadar az olacaktır.
Ancak dönem sonu stoklarını LİFO yöntemine göre değerleyen ticari kazanç sahipleri ile
kurumlar vergisi mükellefleri, işletmede kullandıkları yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade
farkı, kur farkı gibi giderlerinin bir kısmını gider ya da maliyet unsuru olarak dikkate alamazlar.
Emtiada Düşük Bedelle Değerleme
Vergi Usul Kanunu’nun 274. maddesine göre; emtianın maliyet bedeline nazaran değerleme
günündeki satış bedelleri %10 ve daha fazla bir düşüklük gösterdiği durumlarda mükellef maliyet
bedeli yerine aynı Kanunun 267. maddesini ikinci sırasındaki usul hariç olmak üzere emsal bedeli
ölçüsünü uygulayarak değerleme yapabilir. Burada satış fiyatı olarak esas alınacak fiyat mükellefin
kendi satış fiyatları değil piyasa satış fiyatlarıdır.
Bu düzenleme pratikte hemen hemen işlerliği olmayan bir hükümdür. Çünkü bu düzenlemenin
mantığında ekonomideki genel bir depresyon döneminde fiyatların baş aşağı gittiği hallerde maliyetin
altında dahi satılmasında güçlük olan emtianın, maliyetinin altında değerlenmesi suretiyle işletmenin
mali bünyesinin zaafa uğramasının önlenmesidir.
Kıymeti Düşen Mallarda Değerleme
Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde belirtilen nedenlerle, kıymetini kısmen veya tamamen
kaybeden mallar maliyet bedeli yerine emsal bedeli ile değerlenir.
Emtianın, değeri düşen mal olarak değerlemeye tabi tutulabilmesi için değerdeki kaybın şu
nedenlerden kaynaklanmış olması gerekir.
-Değer kaybı ticari faaliyetin normal gerekleri dahilindeki bozulma, çürüme, kırılma, çatlama,
paslanma gibi olaylar sonucunda meydana gelmelidir.
-Veya yangın, deprem, su basması gibi doğal bir afet yüzünden emtia değer kaybına
uğramalıdır.
Bu haller, örneğin çalınma veya kaybolma gibi hallerde emtiada meydana gelen kayıplar için bu
hüküm uygulanamaz.
Emsal bedelle yapılacak değerlemede, Vergi usul Kanunu’nun 267. maddesinde belirtilen
birinci sıradaki ortalama satış fiyatı esası, değer kaybı mal çeşitlerinde aynı ölçüde olamayacağı için ve
satılan veya hesap dönemi sonunda mevcut olan maldaki kayıp derecesi farklı olması nedeniyle esas
alınmaz.
Vergi Usul Kanunu’nun 267. maddesinin ikinci sırasında belirtilen maliyet bedeli esasının
uygulanması ise söz konusu değildir.
Bu nedenlerle, maldaki değer kaybı dolayısıyla takdir komisyonlarına başvurulup, emsal bedel
tespitinin istenmesi gerekir. Malın tamamen değer kaybına uğramış olması bu durumu değiştirmez. Bu
durumda takdir komisyonu değerin tamamen yok olduğunu başka bir ifade ile emsal bedelin sıfır
olduğunu takdir eder.
NSBMYO
54
TİCARİ MALLAR HESABI
Değerleme ve Envanteri:
1.Muhasebe Dışı Envanter:
1.İşletmenin stok yerlerinde veya mağazalarında bulunmasına karşın, işletmenin mülkiyetinde
bulunmayan mallar ayrıca belirlenmeli ve bu mallar işletme mülkiyetindeki malların sayım listesine
alınmamalıdır.
2.Sayım sırasında işletmenin stok yerlerinde ya da mağazalarında bulunmayan ve ayrı bir
defteri kebir hesabına alınmamış olan işletme mülkiyetindeki malların da sayım listelerine alınmaları
gerekir.
3.Değer düşüklüğüne uğramış olan ticari mal varsa bunlar belirlenerek ayrı bir liste halinde
toplanmalıdır.
2.Muhasebe İçi Envanter:
Muhasebe dışı envanterde dönem sonu mal mevcuduna ilişkin bilgiler elde edildikten sonra
muhasebe içi envanter işlemleri ile hesapların dönem sonu mal mevcudunu gösterir duruma gelmesi
sağlanır. Ticari mallara ilişkin muhasebe içi envanter işlemleri şu şekildedir.
1.Mal satış işlemleri sonucunda ulaşılan kar veya zararın belirlenerek ilgili sonuç hesaplarına
aktarılması işlemleri(Sürekli ve aralıklı envanter yöntemine göre)
2.Sayım sırasında tespit edilen değer düşüklüğüne uğramış mallara ilişkin işlemler. (Değer
düşüklüğüne uğrayan malların ayrı bir hesapta izlenmesi gerekiyorsa bu mallar 157 DİĞER STOKLAR/
Değeri Düşen Mallar yardımcı hesabına aktarılmalıdır.
Örnek:
Dönem sonunda İşletmenin 600 Yurt içi satışlar hesabının alacağında 67.500,-TL 610 Satış
iskontoları hesabının borcunda 4.500,- TL, 611 Satış iadeleri hesabının borcunda 22.500,- TL ve 621
Satılan ticari malın maliyeti hesabının borcunda 36.000,- TL kayıtlı bulunmaktadır.
Sürekli envanter yöntemine göre dönem sonu muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi olacaktır.
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
67.500,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
67.500,00
63.000,00
610 SATIŞ İADELERİ
22.500,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
4.500,00
621 SATILAN TİC. MALIN MALİYETİ
690 DÖNEM KAR ZARARI
36.000,00
4.500,00
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
4.500,00
4.500,00
590 DÖNEM NET KARI
İŞLETME YÖNETİMİ
4.500,00
55
ÖRNEK:
Dönem sonunda işletmenin 600 Yurt içi satışlar hesabının alacağında 9.090,- TL, 610 satıştan
iadeler hesabının borcunda 2.000,- TL, 611 satış iskontoları hesabının borcunda 120. TL, 153 Ticari
mallar hesabının borcunda 18.800,- TL, alacağında ise 3050,- TL kayıtlıdır. Dönem sonunda yapılan
sayımda işletmenin deposunda 8.000,- TL mal olduğu tesbit edilmiştir. Dönem sonu mal hesabı ile ilgili
muhasebe kayıtlarını yapınız. (aralıklı envanter yöntemine göre)
ma l i yet ka ydı
621 SAT. TİCARİ MAL. MALİYETİ
7.750,00
153 TİCAR MALLAR
7.750,00
(18800-3050)-8000= 7750
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
9.090,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
9.090,00
9.870,00
610 SATIŞ İADELERİ
2.000,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
120,00
621 SATILAN TİC. MALIN MALİYETİ
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
7.750,00
780,00
690 DÖNEM KAR ZARAR
591 DÖNEM NET ZARARI
780,00
780,00
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
NSBMYO
780,00
56
Örnek:
İşletmenin yapılan dönem sonu sayımında deposunda bulanan ticari mallarının 5.000,- TL
kısmının değerinin 3.000,- TL ye düştüğü tespit edilmiştir.
a)Değer düşüklüğü kesindir.
b)Değer düşüklüğü kesin olmayıp değer düşüklüğü kadar karşılık ayrılmıştır.
a ) değer düşükl üğü kes i n
157 DİĞER STOKLAR
3.000,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
659 DİĞ. OL. GİDER VE ZARAR
2.000,00
153 TİCARİ MALLAR
5.000,00
b) değer düşükl üğü kes i n deği l
157 DİĞER STOKLAR
5.000,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
153 TİCARİ MALLAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
5.000,00
2.000,00
158 STOK DEĞ. DÜŞÜK. KARŞILIĞI
2.000,00
ÖRNEK
Envanter işlemleri sırasında mal mevcudu 4.750,- TL olarak tespit edilmiştir. Ticari mallar
hesabı ise 4.950,- TL kalan vermiştir.
a)Aradaki fark normal fireden meydana gelmiştir
b)Aradaki farkın nedeni bulanamamış ve araştırılmak üzere ilgili hesaba alınmıştır. (nedeni
bulunamayan ticari mal noksanları sayım ve tesellüm noksanları hesabına alınır. Ve aynı tutarda karşılık
ayrılır.)
a)
659 DİĞ. OL. GİDER VE ZARAR
200,00
153 TİCARİ MALLAR
200,00
b)
197 SAYIM VE TES. NOKSANI
200,00
197 05 Ti c. Ma l noks a nı
153 TİCARİ MALLAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
200,00
200,00
199 DİĞ. DÖN. VARLIK KARŞILIK.
İŞLETME YÖNETİMİ
200,00
57
DİĞER STOKLAR HESABI
1.Değeri Düşen Stoklar
2.Komisyonculardaki stoklar
3.Yoldaki stoklar
4.Hurda-artık stoklar
1.Değeri Düşen Stoklar
Ekonomik yada fiziksel nedenlerle değer düşüklüğüne uğrayan mallar 157 DİĞER STOKLAR
HESABI/Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına borç kaydedilir. Karşılığında 153 TİCARİ MALLAR
HESABI'na alacak kaydedilir. Değer düşüklüğünün kesin olması halinde mal belirlenen yeni değeri ile
kayıt edilir. Değer düşüklüğünün kesin olmaması halinde bu hesaba maliyet değeri ile kayıt yapılır.
Örnek:
İşletme yıl sonunda yaptığı sayımda deposunda bulunan 2.000,- TL lik ticari malın değerinin
1.600,- TL ye düştüğünü tespit etmiştir.
a)değer düşüklüğü kesindir.
b)değer düşüklüğü kesin değildir.
a)
157 DİĞER STOKLAR
1.600,00
157 01 Değeri Düşen Stok
659 DİĞER OL.GİDER VE ZARAR
400,00
153 TİCARİ MALLAR
2.000,00
b)
157 DİĞER STOKLAR
157 01 Değeri Düşen Stok
153 TİCARİ MALLAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
158 STOK DEĞER DÜŞK.KARŞ.
Örnek:
İşletmenin önceki yıl 157 DİĞER STOKLAR HS/Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına alının
1.600,- TL maldan %18 kdv dahil 1.416,- TL lik kısmını satmıştır.
a)aralıklı envanter yöntemine göre dönem sonu mal mevcudu 500,- TL olduğuna göre satış ve
yıl sonu değerleme kaydını yapınız.
NSBMYO
58
100 KASA
1.416,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
1.200,00
391 HESAPLANAN KDV
216,00
yıl s onunda
621 SATILAN TİC.MALIN MAL.
1.100,00
157 DİĞER STOKLAR
1.100,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
(1600-0)-500=1100
b)sürekli envanter yöntemine göre satılan malın maliyeti 1.100,- TL olduğuna göre satış kaydını
yapınız.
100 KASA
1.416,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
1.200,00
391 HESAPLANAN KDV
216,00
621 SATILAN TİC.MALIN MAL.
1.100,00
157 DİĞER STOKLAR
1.100,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
ÖRNEK:
İşletme önceki yıl Değeri Düşen Stoklar yardımcı hesabına alınan ve 500,- TL karşılık ayrılan
2.000,- TL lik ticari malın yarısı %18 kdv dahil .1.062,- TL ye peşin olarak satılmıştır.
a)aralıklı envanter yöntemine göre satış ve dönem sonu mal mevcudunun 750,-Tl olduğunu
varsayarak yıl sonu değerleme kaydını yapınız.
İŞLETME YÖNETİMİ
59
100 KASA
1.062,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
900,00
391 HESAPLANAN KDV
162,00
yıl s onu ka ydı
621 SAT.TİCARİ MAL. MALİYETİ
1.000,00
158 STOK DEĞ.DÜŞ.KARŞILIĞI
250,00
157 DİĞER STOKLAR
1.250,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
(2000-0)-750 =1.250,-
b)Sürekli envanter yöntemine göre satış kaydını yapınız.
100 KASA
1.062,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
900,00
391 HESAPLANAN KDV
162,00
621 SAT.TİCARİ MALIN MAL.
750,00
157 DİĞER STOKLAR
750,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI HESABI (-)
Niteliği ve İşleyişi:
Değer düşüklüğüne uğramış olan stoklar için ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır. Ayrılan
karşılıklar bu hesaba alacak yazılır. Stokun çıkışında bu hesaba borç yazılmak suretiyle stokun maliyeti
azaltılır. Karşılığın gereksiz hale gelmesi üzerine 644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR hesabı
karşılığında bu hesap borçlandırılır. Böylece karşılık iptal edilmiş olur.
ÖRNEK:
a)İşletme maliyeti 4000,- TL olan ticari mal için %50 oranında değer düşüklüğü karşılığı
ayırıyor.
b)Söz konusu mal izleyen yıl içerisinde %18 KDV dahil 2.360,- TL satılmıştır.
NSBMYO
60
157 DİĞER STOKLAR
4.000,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
153 TİCARİ MALLAR
4.000,00
654 KARŞILIK GİDERLERİ
2.000,00
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK.KARŞILIĞI
2.000,00
s a tış ka ydı
100 KASA
2.360,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
2.000,00
391 HESAPLANAN KDV
360,00
ma l i yet ka ydı
621 SAT. TİCARİ MAL.MALİYETİ
2.000,00
158 STOK DEĞ.DÜŞK.KARŞ.
2.000,00
157 DİĞER STOKLAR
4.000,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
Örnek:
Sıra
no
1
2
3
4
5
6
7
Hesabın
Kodu
153
157
157 01
157 02
157 03
157 04
158
600
610
611
621
Hesabın Adı
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
Değeri Düşen Stoklar
Komisyonculardaki Stoklar
Yoldaki Stoklar
Hurda Artık Stoklar
STOK DEĞER DÜŞÜK.KARŞ.
YURT İÇİ SATIŞLAR
SATIŞ İADELERİ
SATIŞ İSKONTOLARI
SATILAN TİCARİ MAL.MALİYETİ
Toplam
Borç
Alacak
25555
2500
12000
4500
3000
1000
4000
2000
3500
1500
1500
500
14833
1750
450
Yıl sonunda yapılan sayımda işletmenin deposunda bulunan 2.500,- TL lik ticari malın %60
oranında değer kaybettiği kesin olarak belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin komisyonculardaki ticari
malının miktarı 1.000,- TL olarak tespit edilmiştir. Değeri düşen stoklar ise 1.500,- TL olarak belirlenmiş,
hurda artık stokların yıl sonu miktarı ise500,- TL olarak tespit edilmiştir. İşletmenin deposundaki ticari
malın ise 12.345,- TL olduğu belirlenmiştir.
İŞLETME YÖNETİMİ
61
157 DİĞER STOKLAR
1.500,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
659 DİĞ.OLAĞAN GİD.ZARAR
1.000,00
153 TİCARİ MALLAR
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
2.500,00
1.000,00
157 DİĞER STOKLAR
1.000,00
157 02 Kom.s tokl a r
(4000-2000)-1000=1000 TL
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
500,00
157 DİĞER STOKLAR
500,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
(3000-1000)-1500=500 TL
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
1.000,00
157 DİĞER STOKLAR
1.000,00
157 04 Hurda a rtık s tokl a r
(1500-0)-500=1000 tl
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
8.210,00
153 TİCARİ MALLAR
8.210,00
(25555-5000)-12.345=8.210,- tl
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
14.833,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
14.833,00
12.910,00
610 SATIŞ İADELERİ
1.750,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
450,00
621 SATILAN TİCARİ MALIN MAL.
690 DÖNEM KAR ZARARI
10.710,00
1.923,00
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1.923,00
1.923,00
590 DÖNEM NET KARI
NSBMYO
1.923,00
62
Örnek:
Sıra
no
1
2
3
4
5
6
7
Hesabın
Kodu
153
157
157 01
157 02
157 03
157 04
158
600
610
611
621
Hesabın Adı
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
Değeri Düşen Stoklar
Komisyonculardaki Stoklar
Yoldaki Stoklar
Hurda Artık Stoklar
STOK DEĞER DÜŞÜK.KARŞ.
YURT İÇİ SATIŞLAR
SATIŞ İADELERİ
SATIŞ İSKONTOLARI
SATILAN TİCARİ MAL.MALİYETİ
Toplam
Borç
Alacak
25555
2500
12000
4500
3000
1000
4000
2000
3500
1500
1500
500
11839
1750
450
Yıl sonunda yapılan sayımda işletmenin deposunda bulunan 2.500,- TL lik ticari malın %60
oranında değer kaybettiği kesin olarak belirlenmiştir. Ayrıca işletmenin komisyonculardaki ticari
malının miktarı 1.000,- TL olarak tespit edilmiştir. Değeri düşen stoklar ise 1.500,- TL olarak belirlenmiş,
hurda artık stokların yıl sonu miktarı ise500,- TL olarak tespit edilmiştir. İşletmenin deposundaki ticari
malın ise 12.345,- TL olduğu belirlenmiştir.
İŞLETME YÖNETİMİ
63
157 DİĞER STOKLAR
1.500,00
157 01 Değeri Düşen Stokl a r
659 DİĞ.OLAĞAN GİD.ZARAR
1.000,00
153 TİCARİ MALLAR
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
2.500,00
1.000,00
157 DİĞER STOKLAR
1.000,00
157 02 Kom.s tokl a r
(4000-2000)-1000=1000 TL
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
500,00
157 DİĞER STOKLAR
500,00
157 01 Değeri Düşen s tokl a r
(3000-1000)-1500=500 TL
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
1.000,00
157 DİĞER STOKLAR
1.000,00
157 04 Hurda a rtık s tokl a r
(1500-0)-500=1000 tl
621 SAT.TİC.MALIN MALİYETİ
8.210,00
153 TİCARİ MALLAR
8.210,00
(25555-5000)-12.345=8.210,- tl
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
11.839,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
11.839,00
12.910,00
610 SATIŞ İADELERİ
1.750,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
450,00
621 SATILAN TİCARİ MALIN MAL.
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
10.710,00
1.071,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
591 DÖNEM NET ZARARI
1.071,00
1.071,00
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
NSBMYO
1.071,00
64
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
Bu grup; içinde bulunulan ayda ortaya çıkan, ancak gelecek aylara ait olan giderler ile faaliyet
dönemine ait olup da kesin borç kaydı hesap döneminden sonra yapılacak gelirlerden oluşur. Bu
gruptaki hesaplar aşağıdaki gibidir:
18 GELECEK AYLARA AİT GİDER VE GELİR TAHAKKUKLARI
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI
181 GELİR TAHAKKUKLARI HESABI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
Peşin ödenen ve cari hesap dönemi içinde ilgili gider hesaplarına kaydedilmemesi gereken,
gelecek aylara ait giderlerin izlendiği hesaptır. Bu hesap, aylık bilanço veya maliyet çıkaran işletmeler
için önemlidir.
Gelecek aylarda ilgili gider ve maliyet hesaplarına borç kaydedilecek olan bu giderler 180
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI'nın borcuna kaydedilir. İlgili aylarda bu hesabın alacağına
karşılık ilgili gider hesabının borcuna kayıt yapılmak suretiyle kapatılır.
GELİR TAHAKKUKLARI HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
Üçüncü kişilerden tahsili ya da bunlar hesabına kesin borç kaydı hesap döneminden sonra
yapılacak gelirlerin, içinde bulunulan döneme ait olan kısımlarının takibinin yapıldığı hesaptır.
Dönem sonlarında, döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili hasılat ve gelir hesapları
karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. İzleyen dönemde, alacakların kesinleşmesiyle hesaptaki tutarlar
bu hesabın alacağına karşılık ilgili hesapların borcuna geçirilerek kapatılır.
Örnek Uygulama
1. İşletme 5 kasım tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait 2 yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi
vade bitiminde yapılacak %22 faizli 5.000,- TL tahvil satın almıştır.
2. İşletme 8 kasım tarihinde %20 faizli bir yıl vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde
yapılacak 2.500,- TL hazine bonosu satın almıştır.
3. İşletme 20 Kasım tarihinde %24 faizli 6 ay vadeli ana para ve faiz ödemesi vade bitiminde
yapılacak 1.000,- TL devlet tahvili satın almıştır.
4. İşletme yıl sonunda elinde bulunan tahvillerin değerlemesini yapmıştır.
5. İşletme 30 ocak tarihinde Kaan Anonim Şirketine ait tahvillerin yarısın 2.550,- TL ye peşin
olarak satmıştır.
6. İşletme 15 Şubat tarihinde elinde bulunan hazine bonolarının tamamını 2.750,- TL ye peşin
olarak satmıştır.
7. İşletme 20 mayıs tarihinde elinde bulunan devlet tahvillerinin anapara ve faiz tahsilini
yapmıştır.
İŞLETME YÖNETİMİ
65
1
111 ÖZEL KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
111 01 Ka a n a .ş.
5.000,00
100 KASA
2 özel ta hvi l a l ımı
112 KAMU KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
112 01 Ha zi ne Bonos u
5.000,00
8.11
2.500,00
100 KASA
2.500,00
ha zi ne bonos u a l ımı
20.11
3
112 KAMU KESİM TAHVİL
SENET VE BONOLARI
112 02 Devl et ta hvi l i
1.000,00
100 KASA
devl et ta hvi l i a l ımı
4 1500*0,20= 300 TL
1.000,00
25.11
31.12
181 GELİR TAHAKKUKLARI
268,33
642 FAİZ GELİRLERİ
268,33
(5000*56*22)/36500=168,77
(2500*53*20)/36500=72,60
(1000*41*24)36500=26,96
5 ta hvi l i n yıl s onu değerl emes i30.1
100 KASA
655 MENKUL KIYMET SATIŞ
ZARARLARI
2.550,00
79,59
111 ÖZEL K ESİM
TAHVİL SENET VE
BONOLARI
111 01 Ka a n a .ş.
181 GELİR TAHAKKUKLARI
2.500,00
84,38
(2500*56*22)/36500=84,38
642 FAİZ GELİRLERİ
(2500*30*22)/36500=45,21
ta hvi l i n s a tış ka ydı
NSBMYO
45,21
66
15.2
6
100 KASA
2.750,00
112 KAMU KESİM
TAHVİL SENET VE
BONOLARI
112 01 Ha zi ne bonos u
2.500,00
181 GELİR TAHAKKUKLARI
72,60
(2500*53*20)/36500=72,60
642 FAİZ GELİRLERİ
63,01
(2500*46*20)/36500=63,01
645 MENKUL KIYMET
SATIŞ KARLARI
7 ta hvi l i n s a tış ka ydı
114,39
20.5
100 KASA
1.119,01
112 KAMU KESİM
TAHVİL SENET VE
BONOLARI
1.000,00
112 02 Devl et ta hvi l i
181 GELİR TAHAKKUKLARI
26,96
(1000*41*24)/36500=26,96
642 FAİ GELİRLERİ
(1000*140*24)/36500=92,05
ta hvi l i n s a tış ka ydı
İŞLETME YÖNETİMİ
92,05
67
DURAN VARLIKLAR
Duran varlıklar, bir yıldan veya bir normal faaliyet döneminden daha uzun sürelerle işletme
faaliyetlerinin gerçekleşmesi için kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda veya normal
faaliyet dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıkları kapsar. Duran
varlıklar aşağıdaki gibi bölümlendirilebilir:
MADDİ DURAN VARLIKLAR
İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve bir yıldan fazla yararlanılacağı tahmin
edilen fiziki varlık kalemlerinin ve bunlarla ilgili birikmiş amortismanların izlendiği hesaptır.
25 MADDİ DURAN VARLIKLAR
250 ARAZİ VE ARSALAR HESABI
251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI
252 BİNALAR HESABI
253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR HESABI
254 TAŞITLAR HESABI
255 DEMİRBAŞLAR HESABI
256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR HESABI
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI (-)
258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR
259 VERİLEN AVANSLAR HESABI
ARAZİ VE ARSALAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
İşletmeye ait her türlü arazi ve arsaların izlendiği hesaptır.
Arazi, işletme faaliyetlerine ayrılmış veya bölünerek arsalar haline getirmeye elverişli geniş
yeryüzü parçalarıdır.
Arsa ise; şehir, kasaba, köy sınırları içinde olup, binalar, bürolar, fabrikalar ve benzeri inşaata
ayrılmış yeryüzü parçalarıdır.
Arsa ve araziler satın alma değerleri ile aktife alınmalıdır.
Arsa ve araziler satın alındıklarında, maliyet bedelleri ile bu hesaba borç kaydedilir. Satın
alınma nedeniyle öden noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile tapu
harçlarının maliyet bedeline eklenmesi veya doğrudan gider yazılması mükelleflerin isteğine
bırakılmıştır (VUK.Md.270)
Boş arsa ve araziler amortismana tabi tutulmazlar, yeniden değerleme kapsamına
alınmazlar.(VUK.Md.314)
YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
İşletmeye ait yerüstü ve yeraltı düzenlerinin izlendiği hesaptır. Yeraltı ve yerüstü düzenleri,
herhangi bir işin gerçekleşmesini sağlamak veya kolaylaştırmak için; yeraltında veya yerüstünde inşa
edilmiş her türlü yol, park, köprü, tünel, bölme, baca, sarnıç, kuyu, havuz, iskele, rıhtım, park, bahçe,
duvar, çit, spor sahaları, kanalizasyon gibi yapılardır.
Satın alınması halinde maliyet bedeli ile aktife alınır. İnşa edilmesi halinde; inşa ve imal
giderleri, arsasının bedeli ile birlikte maliyetini oluşturur. Amortisman ve yeniden değerleme işlemine
tabidir.
NSBMYO
68
BİNALAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
İşletmenin her türlü binaları ile bunların ayrılmaz parçaları bu hesapta izlenir.
Binaların satın alınması halinde maliyet bedeli ile aktife kayıt edilir. İnşa edilmesi halinde; inşa
ve imal giderleri, arsasının bedeli ile birlikte maliyetini oluşturur. Herhangi bir sebeple elden çıkarılması
halinde alacağına kayıt yapılır. Aktif karakterli bir hesap olup, borç kalını verir. Ya da borç ve alacak
tarafları birbirine eşit olur.
TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
Üretimde kullanılan her türlü makine, tesis ve cihazlar ile bunların eklentileri ve bu amaçla
kullanılan taşıma gereçlerinin izlendiği hesaptır.
Makineler edinme maliyetiyle hesaba borç kaydedilirler. Makine ve tesisatın gümrük vergileri,
nakliye ve montaj giderleri ile genişletme veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla
yapılan giderleri maliyetine eklenir. (VUK.Md.270-272) Aktif karakterli bir hesap olup, borç kalanı verir.
Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur.
TAŞITLAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
İşletme faaliyetinde kullanılan tüm taşıtlar bu hesapta izlenir. Ulaştırma sektöründe, hizmet
üretimi amacı ile kullanılan tüm taşıt araçları da bu hesapta izlenir. Ancak, ulaştırma sektöründe ana
hizmet üretiminde kullanılan taşıt araçlarının toplam tutarı bilanço dipnotlarında gösterilir. Satılmak
üzere satın alınan taşıt araçları bu hesapta gösterilmez, bunlar ticari mal hükmündedir.
Taşıtlar, gayrimenkuller gibi maliyet bedeliyle hesabın borcuna kaydedilir. Genişletme veya
iktisadi kıymetin devamlı olarak artırılması amacıyla yapılan giderler maliyetine eklenir. Taşıtlar için
yapılan, komple motor değiştirme mahiyetinde olmayan, parça ve lastik değiştirme harcamaları ile
bakım onarım masrafları gider olarak yazılır. Aktif karakterli bir hesap olup borç kalını verir. Ya da borç
ve alacak tarafları birbirine eşit olur.
DEMİRBAŞLAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
İşletme faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanılan her türlü büro, makine ve cihazları ile
döşeme, masa, koltuk, dolap, mobilya, alet edevat gibi maddi varlıkların izlendiği hesaptır.
Bedele 500.000 TL'yı aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar doğrudan gider
yazılabilir.
Demirbaşlar maliyet bedelleri ile bu hesabın borcuna kayıt yapılır. Herhangi bir sebeple
satılması veya elden çıkarılması halinde alacağına kayıt yapılır. Aktif karakterli bir hesap olup, borç
kalanı verir. Ya da borç ve alacak tarafları birbirine eşit olur.
DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR HESABI
Niteliği ve İşleyişi:
Yukarıda belirtilen hesapların hiç birinin kapsamına girmeyen, özellikle kendi bölümlerinde
tanımlanmayan diğer maddi duran varlıklar bu hesapta izlenir.
İŞLETME YÖNETİMİ
69
AMORTİSMANLARIN HESAPLANMASI
Genel Açıklama
Amortisman konusu, Vergi Usul Kanunu’nun 313. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükme
göre;
E”İşletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye
maruz bulunan gayrimenkullerle 269. madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi
kıymetlerin, alet edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit
edilen değerlerinin bu kanun hükümlerine göre yok edilmesi amortisman mevzuunu teşkil eder.
İlgili mevzuat gereğince sözleşme süresinden sonra bedelsiz olarak devlete veya devletçe
tensip olunan bir teşekküle veya belediyeye intikali öngörülen amortismana tabi iktisadi kıymetlerden
(sözleşme süresinde yenilenmesi gerekenler hariç) sermayenin veya özel maliyet bedellerinin itfası
hükümlerine göre amortismana tabi tutulanlar, genel hükümler uyarınca ayrıca amortismana tabi
tutulamazlar.
Değeri 76,- lirayı aşmayan (1.1.2000 den itibaren) peştemallıklar ile işletmede kullanılan ve
değeri 76,- lirayı aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşlar amortismana tabi tutulmayarak
doğrudan gider yazılabilir. İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu had topluca dikkate
alınır.”
Yukarıda yer verilen yasa hükmü uyarınca mevcutlar bakımından amortismanın konusu,
işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan
gayrimenkullerin ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş
ve sinema filmlerinin, VUK’nun değerleme hükümlerine göre belirlenen değerlerinin, yine VUK.nda
belirtilen esaslar ve süreler dahilinde yok edilmesidir.
Bilançoya kayıtlı olan ve genellikle sabit kıymet niteliğini taşıyan, esas itibariyle mükelleflerin
işletmelerinde kullanmak veya faaliyetlerini yerine getirmek amacıyla satın aldıkları bazı iktisadi
kıymetlerin amortismana tabi tutulması, bu suretle vergilenebilir kazancın azaltılarak, işletmelerin
üzerindeki vergi yükünün hafifletilmesi vergi hukukumuzda yer alan temel mali teşviklerden biridir.
Bir iktisadi kıymetin amortisman yoluyla faaliyet kar-zarar hesabına yansıtılması açısından,
VUK.’nun “Amortismanlar”la ilgili hükümleri çerçevesinde aranan özellikler şunlardır:
-Aktif varlığın işletmede bir yıldan fazla kullanılması, (VUK. Md. 313)
-Mal ve hizmet üretimine katkısı sırasında fiziki veya teknolojik yıpranmaya uğraması, aşınması,
kıymetten düşmesi, (VUK. Md. 313 ve md.317)
-İşletme nedeniyle içindeki cevherin azalması ve dolayısıyla maddi değerini kaybetmesi (VUK.
Md 316)
-Yangın, deprem, su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen
kaybetmesi (VUK. Md. 317)
-İktisadi ve teknik bütünlük arz etme hali hariç, varlığın değerinin her yıl Bakanlar Kurulu
kararıyla belirlenen belli bir tutarın üzerinde bulunması (VUK. Md. 313 ikinci fıkra)
Açıklanan niteliklere sahip olmasına rağmen bazı iktisadi kıymetler farklı değerlendirmeye tabi
tutularak, amortisman uygulamasının dışında bırakılmış ve amortisman masrafının ya kısmen ya da
tamamen kayıtlara intikali önlenmek istenmiştir.
Buna göre, amortisman gideri kaydı yönünden;
-İşletmenin aktifinde kayıtlı olmakla birlikte binek otolarda kısmi,
-İşle ilgili olmayan yat, kotra, tekne, uçak, helikopter gibi deniz ve hava araçlarında tam
yasaklama hükmü yürürlüktedir.
NSBMYO
70
Ayrıca, işletme bilançosunda yer alsa dahi boş arazi ve boş arsalar amortismana tabi
tutulamamaktadır. (VUK. Md. 314)
Amortisman Ayırma Koşulları
VUK.’nun 313 maddesine göre, bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için,
aşağıdaki şartların birlikte bulunması gerekmektedir.
İşletmede Bir Yıldan Fazla Kullanılma
İşletmede bir yıldan fazla kullanılacak olan iktisadi kıymetler amortismana konu edilebilirler. Bir
başka deyişle, bir kıymetin amortismana konu iktisadi kıymet sayılabilmesi için, bir yılı aşan bir sürede
yok edilebilmesi gerekmektedir.
İşletmede bir yıldan fazla kullanılması mümkün olmayan kıymetler dönem kazancının
tespitinde gider olarak dikkate alınırlar.
Yıpranma, Aşınma veya Kıymetten Düşmeye Maruz Bulunma
Bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için gerekli şartlardan ikincisi, bu kıymetin
yıpranma, aşınma veya bir başka nedenlerden dolayı kıymetten düşmeye maruz bulunmasıdır.
İşletmede bir yıldan fazla kullanılacak nitelikte olmakla beraber, zamanla değerini kaybetmeyecek
kıymetler amortisman konusuna girmezler. Boş arazi ve arsada durum böyledir.
Değer kaybı, ya yıpranma ve aşınma sebebiyle iktisadi kıymetin fiziki ömrünün tükenmesinden
ileri gelir veya yıpranma ve aşınma olmamakla beraber, teknolojik gelişmeler ve benzeri nedenlerle
kıymet iktisaden değer taşımaz hale gelir. Bu hal daha çok telif, ihtira, imtiyaz hakları gibi gayrimaddi
kıymetler için söz konusu olur.
Bazı durumlarda da, peştemallıklarda olduğu gibi, kıymetin belli bir süre sonra değerini
kaybedeceği vergi kanunları ile belirlenir.
Envantere Dahil Olma
Amortisman ayrılması için gerekli şartlardan üçüncüsü, iktisadi kıymetin envantere alınmış
olmasıdır. Amortisman konusu iktisadi kıymetler gerek bilanço ve işletme esasında defter tutan
mükelleflerde gerekse serbest meslek erbabı ve çiftçilerde Vergi Usul Kanunu’nun 189. maddesinde
gösterildiği şekilde envantere alınırlar.
İktisadi kıymetin envantere dahil olması, hem fiilen işletmenin tasarrufunda bulunması, hem de
envantere kaydedilmiş olmasını ifade eder. Örneği, mekülleflerce yapılıp belediyeye devredilen elektrik
trafo merkezleri, maden işletmelerinde, maden sahası ile şehir veya kasaba merkezlerini birleştirmek
için başkalarına ait arazi üzerine yapılan yollar, işletme aktifine dahil olmadığı için envantere alınıp
amortismana tabi tutulamaz.
Öte yandan, işletmede kullanılmakla beraber, kayden envantere alınmamış olan iktisadi
kıymetler için de amortisman ayrılamaz. Örneğin, iş sahibinin tamamen işletme faaliyetlerine tahsis
ettiği binek otomobil, kayden envantere alınmamışsa amortisman konusu yapılmaz.
Aşağıdaki iki hal özellik arz eder:
a.Mülkiyeti muhafaza kaydı ile satılan kamyon ve benzeri araçlar ve diğer sabit kıymetlerle ilgili
amortisman, amortisman konusu kıymet hukuken henüz alıcının aktifine girmemiş olmamakla beraber,
alıcı tarafından ayrılır.
b.Başkalarına ait araziler üzerine tesis edilen reklam panoları, fiilen işletme dahilinde
olmamakla beraber, envantere alınır ve amortismana tabi tutulur.
İŞLETME YÖNETİMİ
71
İktisadi Kıymetin değerinin Belli Bir Tutarı Aşması
2000 takvim yılı içinde geçerli olmak üzere değeri 76,- lirayı aşan kıymetler amortisman yoluyla
itfa edilecektir. Bu değerin altında kalan iktisadi kıymetler ise ticari kazancın tespitinde doğrudan gider
yazılabilecektir.
Arsa ve Arazide Amortisman
Vergi Usul Kanunu’nun 314. maddesine göre boş arazi ve boş arsalar amortismana tabi değildir.
Ancak;
a.Tarım işletmelerinde vücuda getirilen meyvalık, dutluk, fındıklık, zeytinlik ve güllüklerle incir
bahçeleri ve bağlar gibi tarım tesisleri,
b.İşletmede inşa edilmiş olan her nevi yollar ve haklar, amortismana tabi tutulur.
Amortisman Ayırma Yöntemleri
Normal Amortisman
Normal amortisman, iktisadi kıymet için amortisman süresi içinde eşit oranda amortisman
ayrılmasını ifade eder. Bu yöntemde önce iktisadi kıymetin tahmini kullanma süresi belirlenir. Bir
rakamı belirlenen süreye bölünerek amortisman oranı bulunur. Örneğin aktife alınan iktisadi kıymetin
ömrü 5 yıl olarak tahmin edilmiş ise, amortisman oranı 1 / 5 = %20 olarak hesaplanır.
Vergi Usul Kanunu’nun 4008 sayılı Kanunla değişik 315. maddesine göre mükellefler
amortismana tabi iktisadi kıymetlerin değerlerini %20’den fazla olmamak üzere, diledikleri amortisman
oranları üzerinden yok ederler. Ancak mükelleflere sağlanan, oran seçebilme serbestisi arsa, arazi ve
binalar ile %20 oranında daha yüksek oranda amortismana tabi tutulacak iktisadi kıymetler için ortadan
kaldırılmıştır. Bunlar üzerinden uygulanacak amortisman oranları Maliye Bakanlığı’nca belirlenecektir.
(VUK. Md. 315)
Maliye Bakanlığı bu yetkisini 153 numaralı Vergi usul Kanunu Genel Tebliği ile kullanılarak arsa,
arazi ve binalarda, %20 oranından fazla oranda amortismana tabi tutulacak iktisadi kıymetlerde
uygulanacak oranları belirlemiştir. Ayrıca 180 nolu VUK. Genel Tebliği ile de film ve video kasetleri için
ayrılacak amortisman oranı, 1.1.1998 tarihinden itibaren yeniden belirlenmiştir. (sözkonusu 153 nolu
VUK. Genel Tebliği 18.10.1983 tarih 18195 sayılı Resmi Gazete’de 180 nolu VUK Genel Tebliği
27.5.1998 tarih ve 19824 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
VUK.’nun normal amortisman oranını belirleyen 315.. maddesinde yer alan %20 oranı, 4008
sayılı yasayla 1.1.1995 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere değiştirilmiş ve daha önce %25 olan
normal amortisman oranı %20’ye indirilmiş ve böylede 4 yıllık amortisman süresi de 5 yıla çıkarılmıştır.
Ülkemizde halen birinci ve ikinci sınıf tacirler yani bilanço ve işletme esasına göre defter tutan
tacirler ile serbest meslek sahipleri normal amortisman yöntemini kullanabilmektedirler.
Azalan Bakiyeler Usulüne Göre Amortisman
“Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerden dileyenler, amortismana tabi iktisadi
kıymetlerini, azalan bakiyeler üzerinden amortisman usulü ile yok edebilirler.
Bu usulün tatbikinde;
1.Her yıl, üzerenden amortisman ayrılacak değer, evvelce ayrılmış olan amortismanlar
toplamının tenzili suretiyle tespit olunur.
2.Bu usulde uygulanacak amortisman nispeti %40’ı geçmemek üzere normal amortisman
nispetinin iki katıdır.
3.Bu usulde amortisman süresi normal amortisman nispetlerine göre hesaplanır.
Bu sürenin son yılına devreden bakiye değer, o yıl tamamen yok edilir.” (VUK. Md. 315)
NSBMYO
72
Vergi Usul Kanunu’nun mükerre 315. maddesinin 2 numaralı bendinde düzenlenen azalan
bakiyeler usulünde uygulanacak amortisman nispetinin tavanı, 4008 sayılı yasayla 1.1.1995 tarihinden
itibaren geçerli olmak üzere %50 oranından %40 oranına indirilmiştir.
Fevkalade Amortisman
“Amortismana tabi olup:
1.Yangın, deprem su basması gibi afetler neticesinde değerini tamamen veya kısmen
kaybeden;
2.Yeni icatlar dolayısıyla teknik verim ve kıymetleri düşerek tamamen ve kısmen kullanılmaz bir
hale gelen;
3.Cebri çalışmaya tabi tutuldukları için normalden fazla aşınma ve yıpranmaya maruz kalan;
Menkul ve gayrimenkullerle haklara, mükelleflerin müracaatları üzerine ilgili bakanlıkların
mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca her işletme için işin mahiyetine göre ayrı ayrı belli
edilen, fevkalade ekonomik ve teknik amortisman nispetleri uygulanır.”(VUK. Md. 317)
Fevkalade amortisman uygulamasından yararlanabilmek için mükelleflerin mutlaka Maliye
Bakanlığı’na müracaat etmeleri gerekmektedir. Bakanlığa başvurulmadan uygulama yapılması mümkün
değildir. Mükelleflerin başvurudan önce amortismana tabi kıymetlerinin doğal afetler nedeniyle zarara
uğradığını mahkeme kararı veya duruma göre belediye, tarım müdürlükleri gibi ilgili birimlere
yaptırdıkları tespitlerle belgelemeleri gerekmektedir. Maliye Bakanlığı, konu ile ilgili diğer bakanlıkların
da mütalaasını alarak, ayrılacak amortisman miktarını belirler ve mükelleflere bildirir. Müracatın süresi
konusunda herhangi bir belirleme yapılmamasına karşın VUK.’nun 318 ve 320. maddeleri birlikte
değerlendirildiğinde, başvurunun afetin oluştuğu hesap döneminde yapılması gerektiği sonucuna
varılmaktadır.
Fevkalade amortisman yukarıda sıralanan koşulların gerçekleşmesi durumunda, normal
amortisman oranlarından daha yüksek oranda amortisman ayrılmasıdır. İktisadi kıymetin itfa
edilmemiş bedelinin bir defada gider yazılması anlamını taşımaz. Bu nedenle fevkalade amortisman
uygulandığı dönemde ayrıca normal (ya da azalan bakiyeler) usulüne göre amortisman ayrılamaz. Eğer
fevkalade amortisman nispetinin uygulanmasından sonra da itfa edilmemiş bir kısım kalıyorsa, izleyen
yıllarda normal (veya azalan bakiyeler ) amortisman usulüne göre itfaya devam edilecektir.
Herhangi bir dönemde ayrılmamış olan amortismanlar daha sonra fevkalade amortisman
ayrılması suretiyle giderilemez. Fevkalade amortisman tutarının hesaplanmasında, önceden ayrılmayan
amortisman tutarı ayrılmış gibi dikkate alınır.
Diğer taraftan doğal afet nedeniyle amortismana tabi iktisadi kıymet bütünüyle değer kaybına
uğramışsa, iktisadi kıymetin kalan değerinin tamamı fevkalade amortisman yoluyla gider yazılacaktır.
Kıst Amortisman Uygulaması
4108 sayılı Kanunu’nun 6. maddesiyle değişik Vergi Usul Kanunu’nun 320/2. maddesi uyarınca;
“Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde
işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere, işletmelere ait binek
otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar
amortisman ayrılır. Amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değer, itfa süresinin son yılında
tamamen yok edilir...”
Kıst amortisman uygulaması yalnızca işletmelerin aktifinde kayıtlı binek otomobillerine
münhasır olup binek otomobilleri dışında kalan amortismana tabi diğer kıymetler için aktife alındıkları
yılda tam amortisman ayrılacaktır.
İŞLETME YÖNETİMİ
73
Diğer taraftan, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya sair
şekillerde işletilmesi olan mükelleflerin bu amaçla kullandıkları binek otomobillerine kıst amortisman
uygulanmayacaktır.
Bu hükmün uygulanmasında binek otomobillerine ilişkin olarak işletmenin aktifine alındıkları
yılda tam amortisman ayrılabilmesi için;
a.İşletmenin faaliyet konuları arasında binek otomobillerinin kiralanması veya sair şekillerde
işletilmesi,
b.Binek otomobillerinin esas itibariyle bu amaca tahsis edilmiş olması, şartları aranacaktır.
Örneğin, faaliyet konusu binek otomobillerinin kiralanması olan bir işletmenin aktifine alınıp
fiilen şirket yöneticilerinin kullanımına tahsis edilen binek otomobili için aktife alındığı yılda tam yıl
amortisman ayrılması mümkün olmayıp kıst amortisman uygulaması yapılacaktır.
Kıst amortisman uygulamasında, binek otomobillerinin aktife girdiği hesap dönemine ilişkin
amortisman tutarı, 12 bölünerek kullanıldığı ay sayısı ile çarpılarak bulunacaktır.
Hesaplamada, binek otomobillerinin aktife girdiği ay kesri tam ay sayılacaktır. Amortisman
ayrılmayan süreye isabet eden bakiye kısım ise, son yılda ayrılacak amortisman tutarına ilave edilerek
itfa edilecektir.
Madenlerde Amortisman
“İşletme sebebiyle içindeki cevherin azalmasından dolayı maddi değerini kaybeden madenlerin
ve taş ocaklarının imtiyaz ve maliyet bedelleri, ilgililerin müracaatları üzerine bunların büyüklük ve
mahiyetleri göz önünde tutulmak ve her maden veya taş ocağı için ayrı ayrı olmak üzere Maliye ve
Sanayi Bakanlıklarınca belli edilecek nispetler üzerinden yok edilir.”(VUK. Md. 316)
Vergileme ile ilgili hususların belirlenmesi esas olarak Maliye Bakanlığı’nın görev ve yetkisinde
olmakla birlikte, madenlerin rezervlerinin ve çıkarılabilme kapasitesi ile ilgili hususların belirlenmesi
teknik bir husus olduğu için maden ve taş ocaklarında amortisman oranının belirlenmesi yetkisi Maliye
ve Sanayi Bakanlıklarına birlikte verilmiştir. Kanunda Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı yerine Sanayi
Bakanlığına yetki verilmiş olmasının nedeni Kanunun çıktığı zaman Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı’nın ayrı bir Bakanlık olmayıp, Sanayi Bakanlığı’nın bünyesinde bulunmasındandır. Bu nedenle
yetki gerçekte, Sanayi bakanlığının değil Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nındır.
Maden veya taşocağı sahiplerinin veya imtiyaz sahiplerinin bu ocakların maliyet bedelleri veya
imtiyaz bedelleri üzerinden amortisman ayırabilmeleri için Maliyet Bakanlığı’na başvurarak kendileri
için amortisman oranı tespit edilmesini istemeleri gerekmektedir. Aksi halde bu bedelleri doğrudan
gider kaydedemeyecekleri gibi amortisman da ayıramazlar.
“Madenlerde arazi genel olarak geniş ölçüde değer kaybına uğramaktadır. Bu arazi veya arsalar
314. maddede söz konusu edilen boş arazi ve arsalar gibi mütalaa edilemezler. Bu itibarla, 316.
maddedeki amortismana tabi maden maliyetine katılmaları gerekir. Arazi ve arsaların işletme süresi
sonunda bir kısım madenlerde daha az, bir kısmında daha çok kıymet kaybına uğramaları mümkün
olmakla beraber uzunca bir dönemi kapsayan işletme süresinde meydana gelecek değer azalmalarını
takdir etmek pratikte güçlükler arz edeceği göz önünde tutularak arazi maliyetinin, cevher ve araziye
ait kısmı ya da işletme süresi sonunda kalacak değeri diye bir ayrım yapılmaksızın tümünün
amortismana tabi tutulması uygun olur.
Esasen işletme süresi içinde arazi veya arsaların tüm maliyetinin amortismana tabi tutulması
sebebiyle meydana gelecek vergi kaybı, işletme süresi sonunda da değerlerin satılması sonucunda
amortismanlardan dolayı meydana gelecek kazanç farkının vergilendirilmesiyle telafi edilecektir.”
NSBMYO
74
%20’den Farklı Oranda Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler ve Bunların Amortisman
Oranları
I.Arazi ve Binalar
Amortisman
A-Binalar
Oranı
a)Ticari, sınai, zirai, mesleki işletmelerin idare binaları ile sağlık ve sosyal
hizmetlerinde kullandıkları binalar, ticarethane, muayenehane, yazıhane, banka,
sigorta, pansiyon, otel, okul, hamam, banyo binaları, tiyatro ve benzeri eğlence
yerleri, depo, ardiye, kapalı spor sahaları binaları, spor sahalarındaki tribünler ve
benzeri hizmetlere tahsis olunan sair binalar, ikamete mahsus ev apartman ve
emsali binalar:
Beton, kargir, demir, çelik
2
Yarı-kargir, yarı ahşap
3
Ahşap, kerpiç
4
Galip malzemesi sac, çinko, teneke mukavvat barakalar, inşaat şantiye binaları,
mevsimlik faaliyette bulunan sinema gazino ve emsali yerlerdeki cam veya ahşap
tesisler ile benzeri binalar
6
Galip malzemesi cam olan binalar ve benzerleri sarnıçlar ve benzerleri
5
Tanklar
2
İspirto ve saire tankları
5
Asit tankları
10
b)Fabrika, atölye, istasyon, terminal, garaj, hangar, kantar dairesi, kazan dairesi,
pompa dairesi, elektrik santral binaları ile emsali hizmetlere mahsus binalar:
Beton, kargir demir, çelik
4
Yarı kargir
5
Ahşap
6
Kerpiç
8
Galip malzemesi sac, çinko, teneke
10
B-Arazi (Tarım İşletmeleri):
a.Arazi ıslahatı (tarla kurutma ve sulama kanalları gibi)
5
b.Tesisat ve tertibat:
Su yolları ve arklar
5
c.Tesisler
1.zeytinlikler
1
2.Dutluklar
2
3.Fındıklıklar
3
4.Süs ağaçları, parklar, güllükler
5
5.Bağlar
5
6.Narenciye
4
7.Şeftali ağaçları
10
8.Kayısı, erik, badem ağaçları
4
9.Elma, armut, ayva incir ağaçları
4
10.Vişne, kiraz ağaçları
5
11.Ceviz, kestane, antep fıstığı
2
12.Sair meyveli ağaçlar
8
13.Seralar
4
II.%25 Nispetinden Daha Yüksek bir Nispette Amortismana Tabi Tutulacak
İktisadi Kıymetler ve Bunlara Uygulanacak Nispetler
A-Demirbaşlar
a.Branda bezi, çuval, kanaviçe, bez torba, naylon torba, küfe, su hortumu, sebze ve
meyve kasaları
50
b.Liman stoklama ve yükletme tesislerinin inşaatında kullanılan palplanşlar
35
İŞLETME YÖNETİMİ
75
B-Maden İşletmeleri ve Maden Ocakları
a.İzabe potaları
b.Madeni emniyet şapkaları (Baretler)
C-Muhtelif Sanayi Kolları ve Muhtelif İşler
a.Petrol sanayiinde:
1.Buhar kazanlarından acı su kullanılanlar
2.Pompaj çubuklarından, emiciler
b.Demir-çelik Fabrikaları ve Buna Müteferri Sanayiide
1. Kızaklar, merdaneler, konveyör kayışı, şerit sarma tamburu
2.Pik kalıpları ve benzeri kalıplar
c.Tıbbı Müstahzarat Sanayiide
1.Çift cidarlı buhar kazanları, komprime makinaları, doldurma makinaları, cihazları
ve vasılatı, tephir kazanları, merham sıvağı hazırlama kapları merhem karıştırma
cihazı
2.Vakum cihazı veya buna muadil tertibat, tüp veya kavanozlara merhem doldurma
ve kapama makinaları
3.Kurutma etüvü,süzme tertibatı, vb.
d.Bisküvi, çikolata ve şekerleme fabrikalarında lehimli kalıplar
e.Balık-Avlama Sanayiinde:
salma ağları
f)Sürgercilikte:
Dalgıç hortumu
Sürütme aleti kopmle
g.Likit Petrol Gaz Sanayiinde
filtreler
h.Tiyatro dekorları
D-Konaklama İşletmeleri İle Lokanta Gazino, Kahvehane Kıraathane, Pavyon; Kır
Bahçesi; Plaj; Pastahane; Bar ve Emsali Umumi İstirahat, Eğelence ve Toplantı
Yerleri
a. Turistik belgeli lüks ve birinci sınıf işletmeler
b.Turistik belgeli diğer işletmeler
c.Turistik belgesi bulunmayan lüks ve birinci sınıf işletmeler
d.Turistik belgesi bulunmayan 2 ve daha aşağı sınıflara dahil işletmeler (sınıfı
olmayanlar dahil)
1.Porselen veya camdan yapılmış (kristal hariç) her nevi mutfak ve servis takım ve
malzemeleri:
a grubuna dahil işletmelerde
b,c, ve de grubuna dahil işletmelerde %25 oranını aşmamak şartıyla serbest
amortisman uygulaması yapılabilecektir.
2.El, yüz ve banyo havluları, yatak çarşafları; yastık kılıfları, masa örtüleri, plato ve
her nevi peçeteler ve benzerleri:
a ve b grubuna dahil işletmelerde amortismana tabi değildir.
c.grubuna dahil işletmelerde
d. grubuna dahil işletmelerde
E-Film Amortismanları ve Video Kasetleri
a.Film amortismanları
Birinci yıl
İkinci yıl
b.Video Kasetleri
Birinci yıl
İkinci yıl
1.Duran Varlık Edinilmesi:
NSBMYO
50
30
50
35
30
50
30
40
50
40
35
35
50
50
50
35
50
35
75
25
60
40
76
Duran varlıklar satın alma yolu ile ya da imal edilmek suretiyle edinilir. Duran varlığın bedelinin
ödenmesi halinde ilgili duran varlığın borcuna kayıt yapılır. Duran varlıkların belirli bir süre içerisinde
edinilmesi halinde ise duran varlıklara ait değerlerin birbirine karışmaması için yapılan bütün
harcamalar geçici bir hesap olan "258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI"nda toplanır. Duran
varlığın tamamlanmasından sonra bu hesap kapatılarak ilgili duran varlık hesabına kayıt yapılır.
Örnek:
a)işletme fazla parasını değerlendirmek amacıyla 5.500,- TL ya bir arsa satın almıştır.
b)işletme satın aldığı arsanın etrafına %18 kdv dahil 944,- TL ödeyerek duvar yaptırmıştır.
c)işletme şehir merkezinde büro olarak kullanılmak amacıyla %18 kdv dahil 17.700,- TL ye bir
dükkan satın almış bedelini bankadaki ticari mevduat hesabından ödemiştir.
d)işletme fabrika binasına kuracağı ek tesis için %18 kdv dahil 11.800,- iş makinası satın almış
bedelini bankadaki ticari mevduat hesabından ödemiştir.
e)işletme işyerindeki personelin taşınmasını sağlamak amacıyla %18 kdv dahil 23.600,- TL ye bir
taşıt satın almıştır.
f)İşletme satın aldığı ve büro olarak kullanacağı dükkanın iş amaçlarına uygun hale getirilmesi
için (Bilgisayar, masa, koltuk, sandalye, halı, vb.) %18 kdv dahil 4.720,- TL lik demirbaş satın almıştır.
g)işletme fabrika binasında işçilerin yemek yemesi için oluşturulan yemekhanede kullanılmak
üzere %18 kdv dahil 1.180,- TL ye çelik kazan, çelik yemek tabakları satın almıştır.
h)İşletme dönem sonunda duran varlıklarına amortisman ayırmıştır.
Yer altı ve yer üstü düzenlerinin ekonomik ömrü 10 yıl, binanın ekonomik ömür 40 yıl, iş
makinalarının ekonomik ömrü 8 yıl, taşıtın ekonomik ömrü 5 yıl, demirbaşların ekonomik ömrü 10 yıl,
diğer dönen varlıkların ekonomi ömürleri ise 10 yıldır.
İŞLETME YÖNETİMİ
77
a
250 ARAZİ VE ARSALAR
5.500,00
100 KASA
5.500,00
b a rs a a l ınma s ı
251 YER ALTI VE YER ÜSTÜ
DÜZENLERİ
191 İNDİRİLECEK KDV
800,00
144,00
100 KASA
944,00
c a rs a ya duva r ya ptırıl ma s ı
252 BİNALAR
15.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV
2.700,00
102 BANKALAR
d büro s a tın a l ınma s ı
253 TESİS MAKİNA VE
CİHAZLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
17.700,00
10.000,00
1.800,00
102 BANKALAR
11.800,00
e i ş ma ki na s ı a l ınma s ı
254 TAŞITLAR
20.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV
3.600,00
100 KASA
23.600,00
f ta şıt a l ınma s ı
255 DEMİRBAŞLAR
4.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV
720,00
100 KASA
4.720,00
g demi rba ş a l ınma s ı
256 DİĞER MADDİ DURAN
VARLIKLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
1.000,00
180,00
100 KASA
1.180,00
di ğer ma ddi dura n va rl ık a l ınma s ı
250 ARAZİ VE
ARSALAR
5500
251 YER ALTI VE YER
ÜSTÜ DÜZENLERİ
800
252 BİNALAR
15000
254 TAŞITLAR
20000
255 DEMİRBAŞLAR
4000
256 DİĞER MADDİ
DURAN VARLIKLAR
1000
NSBMYO
253 TESİS MAKİNA
VE CİHAZLAR
10000
78
7 a seçeneğine göre amortisman gider kaydı
770 GENEL YÖNETİM GİD.
80,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 01 Yer Al t. Ve Üs t. Düz.
257 B.AMORTİSMAN
80,00
257 01 Yer Al t.ve Üs t.
770 GENEL YÖNETİM GİD.
375,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 02 Bi na l a r
257 B.AMORTİSMAN
375,00
257 02 Bi na l a r
770 GENEL YÖNETİM GİD.
1.250,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 03 Tes . Ma k. Ci ha z.
257 B.AMORTİSMAN
1.250,00
257 03 Tes . Ma k. Ci h.
770 GENEL YÖNETİM GİD.
4.000,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 04 Ta şıt
257 B.AMORTİSMAN
4.000,00
257 04 Ta şıt
770 GENEL YÖNETİM GİD.
400,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 05 Demi rba ş
257 B.AMORTİSMAN
400,00
257 05 Demi rba ş
770 GENEL YÖNETİM GİD.
100,00
770 06 Amorti s ma n ve Tük.Pa y.
770 06 06 Di ğ. M.Dur. Va r.
257 B.AMORTİSMAN
257 06 Di ğ. Ma d. Dur. V.
İŞLETME YÖNETİMİ
100,00
79
7 b seçeneğine göre amortisman gider kaydı
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
80,00
796 01 Yer Al tı ve Üs tü Düz.
257 B.AMORTİSMAN
80,00
257 01 Yer Al t.ve Üs t.
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
375,00
796 02 Bi na l a r
257 B.AMORTİSMAN
375,00
257 02 Bi na l a r
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
1.250,00
796 03 Tes . Ma k. Ci ha z.
257 B.AMORTİSMAN
1.250,00
257 03 Tes . Ma k. Ci h.
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
4.000,00
796 04 Ta şıt
257 B.AMORTİSMAN
4.000,00
257 04 Ta şıt
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
400,00
796 05 Demi rba ş
257 B.AMORTİSMAN
400,00
257 05 Demi rba ş
796 AMORTİSMAN VE TÜK. PAY.
100,00
796 06 Di ğ. M.Dur. Va r.
257 B.AMORTİSMAN
100,00
257 06 Di ğ. Ma d. Dur. V.
Örnek 2:
a)işletme yeni fabrika binası yapma amacıyla 7.500,- TL ye bir arazi satın almıştır.
b)alınan arazinin etrafına yaptırılan çit için %18 kdv 2.360,- TL harcama yapılmıştır.
c)alınan arazinin inşaata elverişli hale getirilmesi için demir harfiyat işletmesine %18 kdv dahil
1.180,- TL ödeme yapılmıştır.
d)İşletme binanın yapımını kaçan inşaat firmasına ihale etmiştir.
e)üç ay sonra birinci hak ediş olarak kaçan inşaat firmasına %18 kdv dahil 47.200,- TL ödeme
yapılmıştır.
f)bir yıl sonra ikinci ve son hak ediş olarak %18 kdv dahil 59.000,- TL ödenmiştir.
NSBMYO
80
g)bina işletme tarafından teslim alınmıştır.
a
258 YAPILMAKTA
OLAN YATIRIMLAR
7.500,00
100 KASA
7.500,00
b
258 YAPILMAKTA
OLAN YATIRIMLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
2.000,00
360,00
100 KASA
2.360,00
c
258 YAPILMAKTA
OLAN YATIRIMLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
1.000,00
180,00
100 KASA
1.180,00
e
258 YAPILMAKTA
OLAN YATIRIMLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
40.000,00
7.200,00
100 KASA
47.200,00
f
258 YAPILMAKTA
OLAN YATIRIMLAR
191 İNDİRİLECEK KDV
50.000,00
9.000,00
100 KASA
59.000,00
g
252 BİNALAR
100.500,00
258 YAPILMAKTA OLAN
YATIRIMLAR
100.500,00
2.Duran Varlığın Değerini Artırıcı Harcama Yapılması:
Duran varlığın değerinin sürekli olarak artırılmasına yönelik yapılan harcamalar ilgili duran
varlığı maliyetine eklenir. Duran varlıkları hizmette tutmak amacıyla yapılacak bakım onarım giderleri
ise ilgili yıl içerisinde gider hesaplarına alınır.
Örnek:
1.İşletme aktifinden 30.000,- TL ye kayıtlı bulunan servis aracına %18 kdv dahil 3.540,- TL ye bir klima
satın almış ve montajı için %18 kdv dahil 354,- TL ödeme yapmıştır.
2.İşletme aktifinde 50.000,- TL ye kayıtlı bulunan büro olarak kullandığı binasına %18 kdv dahil 11.800,TL kalorifer sistemi taktırmıştır. Ayrıca binanın boya ve badanası için %18 kdv dahil 1.180,- TL ödeme
yapmıştır.
İŞLETME YÖNETİMİ
81
1
254 TAŞITLAR
3.300,00
254 01 Kl i ma bedel i
3000
254 02 Monta j bed.
300
191 İNDİRİLECEK KDV
594,00
100 KASA
3.894,00
2
252 BİNALAR
10.000,00
252 01 Ka l ori fer tes i s a tı
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
1.000,00
794 07 Ba kım Ona rım Gi d.
191 İNDİRİLECEK KDV
1.980,00
100 KASA
12.980,00
3.Duran Varlığın Satılması veya Hasara Uğraması:
Duran varlıkların satılması halinde sağlanan artış bedelinin duran varlığın net değeri
karşısındaki durumuna göre kar veya zarar ortaya çıkacaktır. Amortisman kaydedilmesinde direkt
yöntem uygulandığında duran varlık hesabı net değeri gösterir durumdadır. Amortisman
kaydedilmesinde endirekt yöntem uygulanıyorsa; net değer o duran varlığın duran varlıklar
hesabındaki değeri ile birikmiş amortismanı arasındaki farktır. Bu nedenle duran varlığın hesaptan
çıkışında o ana kadar ayrılmış bulunan amortismanlar göz önünde tutulur.
Örnek:
1.İşletme kayıtlı değeri 4.000,- TL , birikmiş amortismanı 2.400,- TL olan demirbaşlarını %18 kdv
dahil 2.360,- TL ye peşin olarak satmıştır.
2.İşletme kayıtlı değeri 5.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş makinalarını %18 kdv
dahil 2.950,- TL ye peşin olarak satmıştır.
3.İşletme kayıtlı değeri 40.000,- TL, birikmiş amortismanı 28.000,- TL olan taşıtını %18 kdv dahil
17.700,- TL ye satmıştır.
NSBMYO
82
1
100 KASA
2.360,00
257 Bİ Rİ KMİ Ş AMORTİ SMAN
2.400,00
255 DEMİ RBAŞLAR
4.000,00
391 HESAP KDV
679 Dİ ĞER OLAĞAN
DI ŞI GELİ R VE
KARLAR
360,00
400,00
2
100 KASA
2.950,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
689 DİĞER OLAĞAN DIŞI
GİDER VE ZARARLAR
2.000,00
500,00
253 TESİS MAKİNA
VE CİHAZLAR
391 HESAP KDV
5.000,00
450,00
3
100 KASA
17.700,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
28.000,00
254 TAŞITLAR
391 HESAP KDV
679 DİĞER OLAĞAN
DIŞI GELİR VE
KARLAR
40.000,00
2.700,00
3.000,00
4.Duran Varlığın Yenilenmesi:
Satılan ya da hasara uğrayan duran varlığın satış bedeli ya da hasar tazminatı ile o varlığın net
bedeli arasındaki olumlu fark kar yazılabileceği gibi, satıştan sağlanan kar ya da alınan sigorta
tazminatının net bedeli aşan kısmı, yenileme giderlerini karşılamak üzere pasif bir hesap olan 549 ÖZEL
FONLAR HESABI/Yenileme Fonu tali hesabına alacak kaydedilir.
Satılan duran varlığın yenilenmesi gerçekleştirildiği taktirde yeni edinilen duran varlığın yıllık
amortismanları öncelikle bu hesaptan karşılanır. Bu hesaptaki değerin bitmesinden sonra amortisman
ayrılması işlemi gider yazılmak suretiyle karşılanır.
Örnek:
1.İşletme kayıtlı değeri 4.000,- TL , birikmiş amortismanı 2.400,- TL olan demirbaşlarını %18 kdv
dahil 2.360,- TL ye yeni bir demirbaş almak amacıyla peşin olarak satmıştır.
2.İşletme kayıtlı değeri 5.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş makinalarını %18 kdv
dahil 2.950,- TL ye yeni iş makinası almak amacıyla peşin olarak satmıştır.
İŞLETME YÖNETİMİ
83
3.İşletme kayıtlı değeri 40.000,- TL, birikmiş amortismanı 28.000,- TL olan taşıtını %18 kdv dahil
17.700,- TL ye yeni bir taşıt satın almak amacıyla peşin olarak satmıştır.
1
100 KASA
2.360,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
2.400,00
255 DEMİRBAŞLAR
4.000,00
391 HESAP KDV
360,00
549 ÖZEL FONLAR
400,00
549 01 Yeni l eme Fonu
2
100 KASA
2.950,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
689 DİĞER OLAĞAN DIŞI
GİDER VE ZARARLAR
2.000,00
500,00
253 TESİS MAKİNA VE
CİHAZLAR
391 HESAP KDV
5.000,00
450,00
3
100 KASA
17.700,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
28.000,00
254 TAŞITLAR
40.000,00
391 HESAP KDV
2.700,00
549 ÖZEL FONLAR
3.000,00
549 01 Yeni l eme Fonu
5.Duran Varlıkların Yeniden Değerlemesi
Ayrılmakta olan yıllık amortisman miktarından daha büyük ölçüde değer yitiren duran varlıklar
için olağanüstü amortisman ayrılarak söz konusu değer azalışı giderilebilir. Paranın değerindeki düşme
nedeniyle aktif değerlerin kayıtlı değerlerinde meydana gelen artış gerçek kar olmadığından, gelirlere
eklenmemekte 522 MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME ARTIŞLARI HESABI'na
kaydedilmektedir. Bu hesaba alınan miktarlar duran varlıkların satılmasında birikmiş amortismanlar gibi
kayıtlara yansıtılmaktadır. Yıllara göre yeniden değerleme oranları şöyledir:
YIL
ORAN%
YIL
ORAN %
2004
11,2
2008
12
2005
9,8
2009
2,2
2006
7,8
2010
7,7
2007
7,2
2011
10,26
Örnek: işletme aktifinde kayıtlı değeri 10.000,- TL, birikmiş amortismanı 2.000,- TL olan iş
makinalarını 2011 yılında yeniden değerlemeye tabi tutmuştur. İş makinaları 2010 yılında satın
alınmıştır.
NSBMYO
84
253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR
770,00
257 B. AMORTİSMAN
154,00
522 MDV. YENİDEN
DEĞERLEME ARTIŞ
616,00
Yeniden değerleme uygulamasında, uygulamanın özünü oluşturan ve aşağıda yapılan
açıklamalara dikkatle uyulması gerekmektedir.
-Kendilerine özel hesap dönemi tayin olunan mükellefler için, özel hesap döneminin başladığı
takvim yılına ait oran esas alınır.
-Her yılın yeniden değerleme oranı ancak o yıla ait değerlemede dikkate alınabilir.
-Yeniden değerlemenin herhangi bir yıl yapılmamasından veya değerleme oranının düşük
uygulanmasından dolayı daha sonraki yıllarda geçmiş yıllara ilişkin olarak yeniden değerleme
yapılamaz.
-Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin bir kısmının veya tamamının yeniden değerlemeye tabi
tutulması mümkündür. (VUK. GT. Sıra no. 151)
-Hesap dönemi içinde aktife giren amortismana tabi iktisadi kıymetler yeniden değerlemeye
tabi tutulamaz. Kendilerine özel hesap dönemi tayin olunan mükellefler ise, hesap dönemlerinin
başladığı tarihten önce iktisap ederek aktife kaydettikleri amortismana tabi iktisadi kıymetleri yeniden
değerlemeye tabi tutabilirler.
Yeniden Değerlemenin Yapılışı
Bilanço usullünde defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden yeniden değerleme
yapabilecek olanlar, bilançolarına kayıtlı sabit kıymetleri ve bu kıymetler üzerinden ayrılmış bulunan
birikmiş amortismanları, Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen yeniden değerleme oranı ile çarparak
değerleyeceklerdir.
Yeniden değerleme neticesinde doğacak değer artışı bilançonun pasifinde özel bir fon
hesabında gösterilir. (522 Maddi Duran Varlıkların Yeniden Değerleme Artışları Hesabı)
Değer artışı, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesinden önceki net bilanço
aktif değerinin, bu kıymetlere yeniden değerleme oranının tatbikinden sonra bulunacak net bilanço
aktif değerlerinden indirilmesi suretiyle bulunur.
Net bilanço aktif değeri ise, iktisadi kıymetlerin bilançonun aktifinde yer alan değerlerinden
pasifte yazalı amortismanın tenzili suretiyle bulunur.
Bu değerin belirlenmesinde, VUK’nun 320. maddesinin son fıkrasına göre ayrılmış sayılan
amortismanlar da fiilen ayrılmış kabul edilir.
Ayrılmakta olan yıllık amortisman miktarından daha büyük ölçüde değer yitiren duran
varlıklar için olağanüstü amortisman ayrılarak söz konusu değer azalışı giderilebilir. Paranın
değerindeki düşme nedeniyle aktif değerlerin kayıtlı değerlerinde meydana gelen artış gerçek kar
olmadığından, gelirlere eklenmemekte 522 MADDİ DURAN VARLIKLAR YENİDEN DEĞERLEME
ARTIŞLARI HESABI'na kaydedilmektedir. Bu hesaba alınan miktarlar duran varlıkların satılmasında
birikmiş amortismanlar gibi kayıtlara yansıtılmaktadır.
İŞLETME YÖNETİMİ
85
KAYNAK HESAPLARI
İşletmenin sahip olduğu varlıklar ya işletme sahipleri tarafından sağlanmıştır ya da üçüncü
kişilere borçlanılarak elde edilmiştir. Bunları ise
a)Öz Kaynak (Öz sermaye),
b)Yabancı Kaynak (Yabancı sermaye) olmak üzere ikiye ayrılır.
Yabancı kaynaklar ise kendi arasında kısa vadeli ve uzun vadeli yabancı kaynak olmak üzere
ikiye ayrılır.
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
Bu hesaplar şirketlerin üçüncü kişileri olan borç ve taahhütlerini izlemek için kullanılır. Kısa
vadeli borçlar, bilançonun düzenlediği tarihte vadeleri bir yıl veya bir yılın altında kalan borcu
unsurlarını içeriri. Bu hesap grubunda yer alan hesaplar prensip itibariyle alacak bakiyesi verirler.
Yıl sonlarında uzun vadeli borçlar gözden geçirilmeli ve bunlardan vadesi bir yılın altına
inenler, niteliklerine göre kısa vadili borçlar hesaplarına aktarılmalıdır.
Kısa vadeli yabancı kaynaklar aşağıdaki gibi bölümlendirilmiştir:
MALİ BORÇLAR
Bu grup, kredi kurumlarına olan kısa vadeli borçlar ve kısa vadeli para ve sermaye piyasası
araçları ile sağlanan krediler ya da vadesine bir yıldan daha az bir süre kalan uzun vadeli mali borçların
ana para taksitlerini ve faizlerini kapsar.
TİCARİ BORÇLAR
İşletmelerin ticari ilişkileri nedeniyle ortaya çıkan senetli ve senetsiz kısa vadeli borçların
kaydedildiği hesapları kapsar.
32 TİCARİ BORÇLAR
320 SATICILAR HESABI
321 BORÇ SENETLERİ HESABI
322 BORÇ SENETLERİ REESKONTU HESABI (-)
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HESABI
329 DİĞER TİCARİ BORÇLAR HESABI
SATICILAR HESABI
Bilanço gününde, senetsiz borçların envanteri yapılır. Yapılan envanterde işletmenin defterinde
kayıtlı olan borçlar ile satıcıların defterlerinde kayıtlı olan işletmenin hesapları karşılaştırılır. Fark var ise
nedeni araştırılarak bulunur ve gerekli düzeltme kaydı yapılır. Farkın nedeni bulunamaz ise
bulununcaya kadar araştırılmak üzere ilgili hesaba alınır. Yabancı para üzerinden olan işletmenin
borçları bilanço gününde değerlemeye tabi tutularak, meydana gelen kur farkı artışları işletmenin
zararı olarak 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabına, azalışlar ise 646 KAMBİYO KARLARI hesabına yazılır.
ÖRNEK:
İşletmenin yıl sonunda yapılan kontrolde 1$=1,75 krş tan kayıtlara alınmış 1.500,-$ lık Satıcı
Can Alır’a senetsiz borcu bulunmaktadır. Bilanço gününde bir $=1,85 krş. Ayrıca işletmenin Satıcı Ali
Gezer’e bir avro=2,50 krş tan kayıtlara alınmış 1000 avro borcu bulunmaktadır. Bilanço gününde bir
avro 2,40 krş tur.
NSBMYO
86
656 KAMBİYO ZARARI
150,00
320 SATICILAR
320 50 Yabancı Paralar
320 50 01 Dolar
150,00
(1,85-1,75)*1500=150
320 SATICILAR
320 50 Yabancı Paralar
320 50 02 Avro
100,00
646 KAMBİYO KARLARI
100,00
(2,50-2,40)*1000=100
BORÇ SENETLERİ REESKONT HESABI (-)
Niteliği ve İşleyişi:
Bilanço gününde, senetli borçların tasarruf değeri ile değerlemesini sağlamak üzere borç
senetleri için ayrılan reeskont tutarlarının izlenmesinde kullanılır. Alacak senetlerini reeskonta tabi
tutan işletmeler, borç senetlerini de reeskonta tabi tutmak zorundadırlar. (VUK. Md.285)
Bilanço gününde, işletmenin elinde borç senetleri vadelerine göre ayrılır ve belirlenen faiz
oranına göre reeskonta tabi tutulur. Reeskont tutarları bu hesabın bilanço gününde borcuna,
karşılığında 647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ HESABI'nın alacağına kayıt yapılır. Bir sonraki yılın başında
ise bu kayıt 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ HESABI'nın borcuna 322 BORÇ SENETLERİ REESKONT
HESABI'nın alacağına kayıt yapılmak suretiyle kapatılır. Yabancı para üzerinden düzenlenen borç
senetleri var ise bunlar bilanço günündeki döviz kuru ile değerlemeye tabi tutulur. Kur farkı artış
şeklinde ise 656 KAMBİYO ZARARLARI hesabına borç, azalış şeklinde ise 646 KAMBİYO KARLARI
hesabına alacak yazılmak suretiyle mevcut ve kayıtlı olan birbirine eşitlenmiş olur.
ÖRNEK:
İşletmenin yapılan yıl sonu sayımında düzenlenmiş olan 1 kasım tarihinde alınmış 30 ocak
ödeme tarihli 2.500,- TL lik bir senetli borcu bulunmaktadır. Uygulanan reeskont faiz oranı ise %20 dir.
322BORÇ SNT. REESKONT.
41,10
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
41,10
(2500*30/20)/36500=41,10
izleyen yılın açılış kaydından sonra
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
41,10
322 BORÇ SNT. REESKONT
41,10
(2500*30/20)/36500=41,10
ÖRNEK:
İşletmenin yıl sonunda yapılan sayımda düzenlenmiş 1$=1,75 krş tan kayıtlara alınmış 1.500,$ lık bir senetli borç bulunmaktadır. Bilanço gününde bir $=1,85 krş olup uygulanan reeskont oranı %20
dir. Ayrıca işletmenin elinde bir avro=2,50 krş tan kayıtlara alınmış 1000 avro bulunmaktadır. Bilanço
gününde bir avro 2,40 krş tur. Her iki senedin ödeme tarihi 15 şubattır.
İŞLETME YÖNETİMİ
87
656 KAMBİYO ZARARI
150,00
321 BORÇ SENETLERİ
321 50 Yabancı Paralar
321 50 01 Dolar
(1,85-1,75)*1500=150
321 BORÇ SENETLERİ
321 50 Yabancı Paralar
321 50 02 Avro
150,00
100,00
646 KAMBİYO KARLARI
100,00
(2,50-2,40)*1000=100
322 BORÇ SNT. REESKONT
130,44
647 REESKONT FAİZ GELİR.
(2775*46*20)/36500=69,95
(2400*46*20)/36500=60,49
izleyen yıl açılış kaydından sonra
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
322 BORÇ SNT. REESKONT
(2775*46*20)/36500=69,95
(2400*46*20)/36500=60,49
NSBMYO
130,44
88
ÖRNEK SORULAR:
S1. İşletmenin TL kasasının borç tarafı toplamı12.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 6.875,- TL dir. Yabancı
paralar kasasının borcunda 12.025,- TL, alacağında ise 2.750,- TL bulunmaktadır. İşletmenin dolar
hesabının borcunda 5.900,- TL, alacağında ise 1.500,- TL kayıtlı, Avro hesabının borcunda 6.125,- TL
alacağında ise 1.250,- TL kayıtlıdır. İşletmenin kasasında 2.750 dolar ve 2500 avro bulunmaktadır. Bilanço
gününde yapılan sayımda işletmenin TL kasasında 4.000,- TL paranın bulunduğu tesbit edilmiş aradaki
farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan senetli borcumuza karşılık yapılan 1.500,- TL lik ödemenin kayıtlara
alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiş, kalan kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Yıl sonu olması
nedeniyle sonuç hesabına devredilmiştir. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş bir avro ise 2,10 Kuruştur.
(20 Puan)
İŞLETME YÖNETİMİ
89
S2. İşletmenin bankalar hesabının borç toplamı 26.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 9.400,- TL dir. Ziraat
bankasındaki TL hesabının borç tarafı toplamı 6.850,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.750,- TL dir.
Vakıfbanktaki TL hesabının borç tarafı toplamı 7.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 3.400,-TL dir. Ziraat
Bankasında avro hesabının borç tarafı toplamı 6.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.000,- TL dir.
Vakıfbanktaki dolar hesabının borç tarafı toplamı 5.600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1.250,- TL dir.
İşletmenin bankalarda 3000 dolar ve 2200 avrosu bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan kontrolde
işletmenin ziraat bankasında 5.024,60 Kuruş parasının bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin
hesabına brüt 30,- TL faiz tahakkuk ettirildiği kalan kısmının ise alıcı Veli Vermez’in senetli borcuna karşılık
yaptığı ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. Vakıfbanktaki hesabında ise 1.662,30 kuruş paranın
bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni bankaya olan kredi borcumuza karşılık 2500 TL paranın
hesabımızdan mahsup edilmesi ve brüt 15,- TL faiz tahakkuk ettirilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş, bir avro ise 2,10 kuruştur. (30 Puan)
NSBMYO
90
S3. İşletme 2006 yılı başında 12.000,- TL ye satın aldığı ekonomik ömrü beş yıl olan demirbaşlarına ilk yıl
azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmış sonra normal amortismana dönmüştür. İşletme 2008
yılı başında yeni bir demirbaş almak amacıyla %18 kdv dahil 8.850,- TL ye çek almak suretiyle satmıştır.
Bir ay sonra %18 kdv dahil 11.800,- TL ye yeni bir demirbaş satın almıştır. Karşılığında çek vermiştir. Yeni
alınan demirbaşın ekonomik ömrü 10 yıldır ve azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır.
İstenen: a) Demirbaşın satış kaydını yapınız.(15 Puan)
b)Yeni demirbaşın alış kaydını yapınız.(5 Puan)
c)2008 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan)
d)2009 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan)
İŞLETME YÖNETİMİ
91
S4. İşletmenin ticari mallar hesabının borç toplamı 38.850,- TL alacak tarafı toplamı ise 7.775,- TL dir. Yurt
içi satışlar hesabının toplamı ise 21.996,- TL, Satış iadeleri hesabının toplamı 2.150,- TL, Satış iskontoları
hesabı ise 250,- TL, Diğer stoklar hesabının değeri düşen stoklar yardımcı hesabının borcunda 2.200,- TL,
Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabının alacağında ise 1.100 TL kayıtlıdır. Komisyonculardaki stoklar
hesabımızın borç tarafı 5.000,- TL olarak kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin deposunda
bulanan ticari malları 14.550, TL olarak tespit edilmiştir. Ayrıca komisyoncularda bulunan mallarımızın
toplam miktarının da 3.000,- TL olduğu teyit edilmiştir. İşletmenin satış kar/zararını bulunuz. (20 Puan)
NSBMYO
92
S1. İşletmenin TL çek hesabının borç tarafı toplamı12.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 6.875,- TL dir.
Yabancı paralar üzerinden düzenlenen çeklerinde ise borcunda 12.025,- TL, alacağında ise 2.750,- TL
bulunmaktadır. İşletmenin dolar hesabının borcunda 5.900,- TL, alacağında ise 1.500,- TL kayıtlı, Avro
hesabının borcunda 6.125,- TL alacağında ise 1.250,- TL kayıtlıdır. İşletmenin alınan çekler hesabında 2.750
dolar ve 2500 avro bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin TL çeklerinin toplamı
5.000,- TL olarak bulunduğu tesbit edilmiş aradaki farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan senetli borcumuza
karşılık ciro edilen 1.600,- TL lik ödemenin kayıtlara alınmamasından kaynaklandığı belirlenmiş, kalan
kısmının ise nedeni bulunamamıştır. Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş bir avro ise 2,10 Kuruştur. (20
Puan)
İŞLETME YÖNETİMİ
93
S2. İşletmenin bankalar hesabının borç toplamı 26.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 9.400,- TL dir. Ziraat
bankasındaki TL hesabının borç tarafı toplamı 6.850,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.750,- TL dir.
Vakıfbanktaki TL hesabının borç tarafı toplamı 7.550,- TL alacak tarafı toplamı ise 3.400,-TL dir. Ziraat
Bankasında avro hesabının borç tarafı toplamı 6.510,- TL, alacak tarafı toplamı ise 2.000,- TL dir.
Vakıfbanktaki dolar hesabının borç tarafı toplamı 5.600,- TL alacak tarafı toplamı ise 1.250,- TL dir.
İşletmenin bankalarda 3000 dolar ve 2200 avrosu bulunmaktadır. Bilanço gününde yapılan kontrolde
işletmenin ziraat bankasında 5.024,60 Kuruş parasının bulunduğu tespit edilmiştir. Farkın nedeni işletmenin
hesabına brüt 30,- TL faiz tahakkuk ettirildiği kalan kısmının ise alıcı Veli Vermez’in borcuna karşılık
yaptığı ödemeden kaynaklandığı belirlenmiştir. Vakıfbanktaki hesabında ise 1.662,30 kuruş paranın
bulunduğu belirlenmiştir. Farkın nedeni satıcı Can Alır’a olan borcumaza karşılık verilen 2500 TL çekin
hesabımızdan ödenmesi ve brüt 15,- TL faiz tahakkuk ettirilmesinden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Bilanço gününde bir dolar 1,50 kuruş, bir avro ise 2,10 kuruştur. (30 Puan)
NSBMYO
94
S3. İşletme 2006 yılı başında 10.000,- TL ye satın aldığı ekonomik ömrü beş yıl olan demirbaşlarına ilk yıl
azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayırmış sonra normal amortismana dönmüştür. İşletme 2008
yılı başında yeni bir demirbaş almak amacıyla %18 kdv dahil 8.850,- TL ye çek almak suretiyle satmıştır.
Bir ay sonra %18 kdv dahil 14.750,- TL ye yeni bir demirbaş satın almıştır. Yeni alınan demirbaşın
ekonomik ömrü 8 yıldır ve azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman ayrılmaktadır.
İstenen: a) Demirbaşın satış kaydını yapınız.(15 Puan)
b)Yeni demirbaşın alış kaydını yapınız.(5 Puan)
c)2008 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan)
d)2009 yılı dönem sonu amortisman gider kaydını 7/a seçeneğine göre yapınız.(5 Puan)
İŞLETME YÖNETİMİ
95
S4. İşletmenin ticari mallar hesabının borç toplamı 40.063,- TL alacak tarafı toplamı ise 7.846,- TL dir. Yurt
içi satışlar hesabının toplamı ise 20.996,- TL, Satış iadeleri hesabının toplamı 2.150,- TL, Satış iskontoları
hesabı ise 250,- TL, Diğer stoklar hesabının değeri düşen stoklar yardımcı hesabının borcunda 2.200,- TL,
Stok değer düşüklüğü karşılığı hesabının alacağında ise 1.100 TL kayıtlıdır. Komisyonculardaki stoklar
hesabımızın borç tarafı 5.000,- TL olarak kayıtlıdır. Bilanço gününde yapılan sayımda işletmenin deposunda
bulanan ticari malları 14.550, TL olarak tespit edilmiştir. Ayrıca komisyoncularda bulunan mallarımızın
toplam miktarının da 3.000,- TL olduğu teyit edilmiştir. İşletmenin satış kar/zararını bulunuz. (20 Puan)
NSBMYO
96
CEVAP ANAHTARI
1)
321 BORÇ SENETLERİ
689 DİĞ.O.DIŞI GİD.VE.Z
1500,00
175,00
100 KASA
100 00 TL Kasası
656 KAMBİYO ZARARLARI
(1,60-1,50)*2750 =
100 KASA HESABI
100 50 02 Avro hesabı
1675,00
275,00
100 KASA
100 50 01 Dolar Hs.
275,-
275,00
375,00
646 KAMBİYO KARLARI
375,00
(2,10-1,95)*2500=
2)
102 BANKALAR HES.
102 00 01
193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F.
924,60
5,40
642 FAİZ GELİR
121 ALACAK SENETLERİ
102 BANKALAR HES.
102 00 02
193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F.
30,00
900,00
12,30
3,70
642 FAİZ GELİR
300 BANKA KREDİLERİ
15,00
2500,00
102 BANKALAR
102 00 02
102 BANKALAR
102 50 01 01
(2,10-2,05)*2200=
102 BANKALAR
102 50 02 01
(1,50-1,45)*3000=
2500,00
110,00
646 KAMBİYOR KARLARI
110,-
110,00
150
646 KAMBİYO KARLARI
150,-
3)
101 ALINAN ÇEKLER
257 B.AMORTİSMANLAR
150
8850,00
6600,00
255 DEMİRBAŞLAR
391 HESAPLANAN KDV
549 ÖZEL FONLAR
255 DEMİRBAŞLAR
191 İND. KDV
12000,00
1350,00
2100,00
10000,00
1800,00
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.E.
549 ÖZEL FONLAR
11800,00
2000,00
257 B.AMORTİSMANLAR
549 ÖZEL FONLAR
770 GEN. YÖN. GİD.
770 06 Amortisman ve t.pay.
2000,00
100,00
1500,00
257 B.AMORTİSMANLAR
İŞLETME YÖNETİMİ
1600
97
4)
621 SAT.TİC.MALIN MAL.
18525,00
153 TİCARİ MALLAR
157 DİGER STOKLAR
16525,00
2000,00
(38850-7775)-14550 =16525,(5000-)-3000 = 2000,690 DÖNEM KAR/ZARAR
20925,621 SAT.TİC.MAL MAL.
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
18525,00
2150,00
250,00
21996,00
690 DÖN. KAR ZARAR
690 DÖN KAR ZARAR
21996,00
1071,00
692 DÖN NET KAR ZAR
692 DÖN. NET KAR ZARAR
1071,00
1070,00
590 DÖN.NET KAR ZARAR
1)
321 BORÇ SENETLERİ
197 SAYIM VE TESEL.NOKS.
1071,00
1600,00
75,00
101 ALINAN ÇEKLER
101 00 TL Hs.
656 KAMBİYO ZARARLARI
(1,60-1,50)*2750 =
101 ALINAN ÇEKLER HS.
101 50 02 Avro hesabı
1675,00
275,00
101 ALINAN ÇEKLER
101 50 01 Dolar Hs.
275,-
275,00
375,00
646 KAMBİYO KARLARI
375,00
(2,10-1,95)*2500=
2)
102 BANKALAR HES.
102 00 01
193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F.
924,60
5,40
642 FAİZ GELİR
120 ALICILAR HESABI
102 BANKALAR HES.
102 00 02
193 PEŞİN ÖD. VERGİ. VE F.
30,00
900,00
12,30
3,70
642 FAİZ GELİR
15,00
103 VER. ÇEK VE ÖD. EMİR.
2500,00
102 BANKALAR
102 00 02
102 BANKALAR
102 50 01 01
(2,10-2,05)*2200=
102 BANKALAR
102 50 02 01
(1,50-1,45)*3000=
2500,00
110,00
646 KAMBİYOR KARLARI
110,-
110,00
150
646 KAMBİYO KARLARI
150,-
NSBMYO
150
98
3)
101 ALINAN ÇEKLER
257 B.AMORTİSMANLAR
8850,00
5500,00
255 DEMİRBAŞLAR
391 HESAPLANAN KDV
549 ÖZEL FONLAR
255 DEMİRBAŞLAR
191 İND. KDV
10000,00
1350,00
3000,00
12500,00
2250,00
100 KASA HESABI
549 ÖZEL FONLAR
770 GEN. YÖN. GİD
14750,00
3000,00
125,00
257 B.AMORTİSMANLAR
770 GEN. YÖN. GİD.
770 06 Amortisman ve t.pay.
3125,00
2343,75
257 B.AMORTİSMANLAR
4)
621 SAT.TİC.MALIN MAL.
2343,75
19667,00
153 TİCARİ MALLAR
157 DİGER STOKLAR
17667,00
2000,00
(40063-7846)-14550 =17667,(5000-)-3000 = 2000,690 DÖNEM KAR/ZARAR
22067,00
621 SAT.TİC.MAL MAL.
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
19667,00
2150,00
250,00
20996,00
690 DÖN. KAR ZARAR
692 DÖN.NET KAR/ZARAR
20996,00
1071,00
690 DÖN. KAR ZARAR
591 DÖNEM NET ZARARI
1071,00
1071,00
692 DÖN. NET KAR ZARAR
İŞLETME YÖNETİMİ
1071,00
99
ÖRNEK UYGULAMA
1. İşletmenin 31 ekim tarihindeki aylık mizanı aşağıdaki gibidir:
Sıra
No
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
TOPLAM
BORÇ
10.580,2.500,5.980,1.250,4.400,4.750,6.600,7.250,900,-
Hesabın Adı
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR HESABI
103 VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KESİM TAHVİL SNT VE BONO
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
190 DEVREDEN KDV
191 İNDİRİLECEK KDV
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
Taşıt amortismanı
3.500,Demirbaş amortismanı 1.750,264 ÖZEL FONLAR
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
391 HESAPLANAN KDV
500 SERMAYE HESABI
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
642 FAİZ GELİRLERİ
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARI
649 DİĞER OLAN GELİR VE KARLAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIYMET SATIŞ ZARARI
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
679 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
689 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR
750 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERİ
760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. GİD.
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
12.500,1.000,352,1.880,8.000,4.000,-
ALACAK
3.250,1.100,2.460,3.750,1.200,1.250,2.400,4.350,450,2.500,-
1.880,-
5.250,-
3.000,1.800,2.250,3.400,1.528,-
750,5.600,4.850,7.500,1.528,23.852,14.400,-
1500,150,80,250,750,450,125,375,330,240,500,120,2.350,-
TOPLAM
89.730,-
NSBMYO
89.730,-
100
2. İşletme 2 kasım tarihinde%18 kdv dahil ve peşin olmak üzere 2.773,- TL ticari malı veresiye
olarak satın almıştır.
3. İşletme 5 kasım tarihinde işyerinin bir yıllık kira bedeli olarak brüt 1.500,- TL ödemeyi
bankadaki ticari mevduat hesabından yapmıştır.
4. İşletme 8 kasım tarihinde işyerinde kullanılmak üzere 125,- TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga
pulu satın almıştır.
5. İşletme 11 kasım tarihinde başka bir ildeki komisyoncu firmaya satılmak üzere 3.000,- TL lik
ticari mal göndermiştir.
6. İşletme 11 kasım tarihinde malın gönderilmesi için uçan kargo şirketine %18 kdv dahil 354,- TL
nakliye ve sigorta gideri ödemiştir.
7. İşletme 14 kasım tarihinde başka bir ildeki komisyoncu firmaya sipariş edeceği 4.000,- TL ticari
mal için %20 oranındaki sipariş avansını bankadaki ticari mevduat hesabından satıcı firmanın
banka hesabına havale etmiştir.
8. İşletme 17 kasım tarihinde elinde bulunan 1.500,- TL alacak senedini tahsil edilmek üzere
bankaya göndermiştir.
9. İşletme 20 kasım tarihinde %18 kdv peşin ve dahil 3.304,- TL lık ticari malı senet almak
suretiyle satmıştır.
10. İşletme 22 kasım tarihinde işyerinde kullanılmak üzere %18 kdv dahil 590,- TL lik kırtasiye
malzemesi satın almıştır.
11. İşletme 24 kasım tarihinde komisyoncu firmadaki malın yarısının %18 kdv dahil 2.360,- TL ye
peşin olarak satıldığını öğrenmiştir.
12. İşletme 26 kasım tarihinde işletmede kullanılmak üzere alınan tüpler için 160,- TL depozito
bedeli ödemiştir.
13. İşletme 28 k asım tarihinde senetli borçlarına karşılık elinde bulunan 2.200,- TL alacak senedini
ciro etmiştir.
14. İşletme 29 kasım tarihinde satıcılara olan borçlarına karşılık 1.200,- TL nakit ödeme yapmıştır.
15. İşletme 30 kasım tarihinde işyerinde çalışan işçi Ali Can ve Veli Vermez’e aylık brüt 700,- TL
ücret ödemektedir. Ali Can evli iki çocuklu ve eşi çalışmamakta, Veli vermez ise bekardır.(ssk
işveren payı 0,195)
16. İşletme 3 aralık tarihinde %18 kdv dahil ve peşin olmak üzere 2.596,- tl lik ticari malı veresiye
olarak satmıştır.
17. İşletme 7 aralık tarihinde sipariş ettiği ticari malın yarısı teslim edilmiştir. Mal bedeli ile birlikte
%18 kdv ve %18 kdv dahil 354,- tl nakliye ve sigorta gideri nakit olarak ödenmiştir.
18. İşletme 11 aralık tarihinde komisyoncu firmanın gönderilen malın yarısını %18 kdv dahil 2.596,tl peşin olarak sattığını öğrenmiştir.
19. İşletme 15 aralık tarihinde elinde bulunan ticari malların 1.200,- tl lik kısmının değerinin 600,- tl
düştüğünü tespit etmiştir.
20. İşletme 19 aralık tarihinde elinde bulunan hisse senetlerinin ¼ ünü 1.000,- tl ye satmıştır.
21. İşletme 23 aralık tarihinde elinde bulunan çeklerin 1.000,- tl lik kısmını tahsil etmiştir.
22. İşletme 27 aralık tarihinde satıcılara olan borçlarına karşılık elinde bulunan 1.500,- tl lik alacak
senedini ciro etmiştir.
23. İşletme 31 aralık tarihinde işyerinde çalışan işçi Ali can ve veli vermez’e aynı ücreti
ödemektedir.
Envanter bilgileri:
İŞLETME YÖNETİMİ
101
24. Yapılan sayımda kasa 125,- tl noksan bulunmuştur. Yıl sonu olması nedeniyle sonuç hesabına
devredilmiştir.
25. İşletmenin banka hesabına brüt 60,-, banka kredi hesabına ise brüt 175,- tl faiz tahakkuk
ettirilmiştir.
26. İşletmenin yapılan sayımında deposunda 4.444,-.tl lik ticari mal bulunmuştur.
27. İşletmenin kayıtlı tahvilleri 1 mayıs tarihinde satın alınmış bir yıl vadeli %18 faizli ana para ve
faiz ödemesi vade bitiminde yapılacaktır.
28. İşletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin yıl sonunda %10 oranında değer kaybettiği
belirlenmiştir.
29. İşletmenin alıcılardan olan 400,- tl lik alacağı değersiz alacak haline gelmiş, 250,- tl lik alacağının
ise tahsili şüpheli hale gelmiştir.
30. İşletmenin alacak senetlerinin tahsil tarihi 15 şubat olup uygulanan reeskont faiz oranı %20
dir.
31. İşletmenin senetli borçlarının ödeme tarihi 31 mart olup uygulanan reeskont faiz oranı %20
dir.
32. Demirbaşların ekonomik ömrü sekiz yıl olup azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman
ayrılmaktadır.
33. Taşıtların ekonomik ömrü sekiz yıl olup azalan bakiyeler yöntemine göre amortisman
ayrılmaktadır.
34. Özel fonların ekonomik ömrü 4 yıldır.(işyeri dört yıllığına kiralanmıştır.)
İstenenler:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
İşletmenin yevmiye kayıtlarını yapınız.
İşletmenin büyük defter kayıtlarını yapınız.
İşletmenin genel geçici mizanını düzenleyiniz.
İşletmenin envanter kayıtlarını yapınız.
İşletmenin dönem net kar zararını bulunuz.
İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz.
İşletmenin ayrıntılı kapanış bilançosunu düzenleyiniz.
İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz.
İşletmenin kapanış kayıtlarını yapınız.
NSBMYO
102
ÖRNEK UYGULAMA:
….. İşletmesi 31/12/….. TarihliGenel Gecici Mizanı
HESABIN
KODU
100
102
103
108
110
120
121
153
190
255
257
264
268
300
320
321
335
360
500
600
610
611
644
645
646
649
653
659
679
689
770
780
HESABIN ADI
BORÇ
KASA
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİGER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
TİCARİ MALLAR
DEVREDEN KDV
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
SERMAYE
YURT İÇİ SATIŞLAR
SATIŞ İADELERİ
SATIŞ İSKONTOLARI
KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
KAMBİYO KARLARI
DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR
KOMİSYON GİDERLERİ
DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
FİNANSMAN GİDERLERİ
18.750,00
15.000,00
750,00
2.750,00
6.500,00
3.500,00
17.850,00
234,00
8.000,00
ALACAK
6.540,00
8.000,00
1.250,00
1.100,00
2.400,00
1.400,00
2.550,00
3.200,00
1.500,00
2.500,00
1.200,00
1.250,00
1.250,00
356,00
600,00
4.500,00
3.800,00
5.500,00
2.000,00
756,00
28.991,00
12.222,00
1.250,00
125,00
240,00
350,00
333,00
1.750,00
220,00
2.177,00
1.880,00
1.950,00
2.000,00
250,00
89.362,00
İŞLETME YÖNETİMİ
89.362,00
103
ENVANTER BİLGİLERİ:
S1.işletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 60,- TL, kredi hesabına ise brüt
150 TL faiz tahakkuk ettirilmiştir.
S2. Yapılan sayımda işletmenin elinde 150 TL lik posta pulu, 200 TL lik damga pulunun
kullanıldığı tespit edilmiştir.
S3.Yapılan Sayımda işletmenin elinde bulunan hisse senetlerinin %20 oranında değer
kaybettiği tespit edilmiştir.
S4. İşletmenin alıcılardan olan alacağının 1.500,- TL lik kısmının tahsili şüpheli hale
gelmiş ve 1/3 ü için karşılık ayrılmıştır.
S5.işletmenin elindeki alacak senetleri 1 kasım da alınmış 28 şubat tahsil tarihlidir.
Uygulanan reeskont faiz oranı ise %20 dir.
S6.Yapılan sayımda işletmenin deposunda 9.999,- TL lik ticari malın bulunduğu tespit
edilmiştir.
S7.İşletmenin senetli borçları 1 aralık tarihinde düzenlenmiş 31 ocak ödeme tarihlidir.
Reeskont faiz oranı ise %20 dir.
S8. işletme maddi duran ve maddi olmayan duran varlıklarına normal amortisman
ayırmaktadır. Her ikisinin de ekonomik ömrü beş yıldır.
İstenenler:
a)Envanter kayıtlarını yaparak işletmenin dönem net kar zararını bulunuz. (40 puan)
b)Kesin mizanı düzenleyiniz ( 20 Puan)
c)Ayrıntılı kapanış bilançosunu düzenleyiniz. (20 Puan)
d)Ayrıntılı Gelir tablosunu düzenleyiniz. (20 Puan)
NSBMYO
104
31.Ara
102 BANKALAR HESABI
49,20
193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR
10,80
642 FAİZ GELİRLERİ
780 FİNANSMAN GİDERLERİ
60,00
150,00
300 BANKA KREDİLERİ
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
770 03 Dış. Sa g. Fa y. H.
770 05 Vergi res . H.
150,00
350,00
150
200
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
654 KARŞILIK GİDERLERİ
350,00
330,00
119 MEN.KIY. DEĞ. DÜŞ.KARŞ.
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
330,00
1.500,00
120 ALICILAR
654 KARŞILIK GİDERLERİ
1.500,00
500,00
129 ŞÜP.TİC. AL.KARŞILIĞI
657 REES.FAİZ GİDERLERİ
500,00
67,89
122 AL. SNT. REESKONT
67,89
(2100*59*20)/36500=
621 SATILAN TİC.MALIN MALİYETİ
5.301,00
153 TİCARİ MALLAR
5.301,00
(17850-2550)-9999 =
322 BORÇ SNT. REESKONT
72,19
647 REES. FAZ GELİRLERİ
72,19
(4250*31*20)/36500=
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
770 05 demi rba ş
1.900,00
1600
770 06 Özel ma l i yet 300
257 B.AMORTİSMANLAR
1.600,00
268 B.AMORTİSMANLAR
300,00
8000/5 =1600 TL
1500/5= 300 TL
31.Ara
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS
771 GEN.YÖN. GİD. YANS.
4.250,00
781 FİNANSMAN GİD.YANS
400,00
750 AR-GELİŞ GİD
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
770 GEN YÖN GİD.
780 FİNANSMAN GİD.
İŞLETME YÖNETİMİ
4.250,00
400,00
105
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
4.250,00
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
400,00
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS.
771 GEN. YÖN. GİD. YANS.
4.250,00
781 FİNANSMAN GİD. YANS.
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
400,00
12.222,00
642 FAİZ GELİRLERİ
60,00
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
240,00
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
350,00
646 KAMBİYO KARLARI
333,00
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
72,19
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
1.750,00
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.880,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
16.907,19
16.570,89
610 SATIŞ İADELERİ
1.250,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
125,00
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
5.301,00
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
0,00
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
0,00
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
4.250,00
653 KOMİSYON GİDERLERİ
220,00
654 KARŞILIK GİDERLERİ
830,00
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
67,89
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
2.177,00
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
400,00
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
1.950,00
336,30
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
336,30
336,30
590 DÖNEM NET KARI
NSBMYO
336,30
106
KESİN MİZAN
H.KO
DU
TOPLAM
HESABIN ADI
BORÇ
100 KASA
6.540,00
12.210,00
0,00
0,00
0,00
15.049,20
8.000,00
7.049,20
103 VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
ALACAK
0,00
-
0,00
1.250,00
750,00
350,00
400,00
-
2.750,00
1.100,00
1.650,00
-
0,00
108 DİĞER HAZIR DEĞERLER
110 HİSSE SENETLERİ
BORÇ
18.750,00
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
KALAN
ALACAK
-
1.250,00
112 KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
0,00
0,00
119 MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
0,00
330,00
120 ALICILAR
6.500,00
3.900,00
2.600,00
-
121 ALACAK SENETLERİ
3.500,00
1.400,00
2.100,00
-
122 ALACAK SENETLERİ REESKONT
0,00
67,89
126 VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
0,00
0,00
0,00
0,00
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
0,00
0,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
1.500,00
128 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
0,00
-
-
330,00
67,89
-
0,00
500,00
17.850,00
7.851,00
9.999,00
157 DİĞER STOKLAR
0,00
0,00
0,00
0,00
158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
0,00
0,00
0,00
0,00
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
153 TİCARİ MALLAR
181 GELİR TAHAKKUKLARI
-
500,00
-
0,00
0,00
0,00
234,00
0,00
234,00
-
10,80
0,00
10,80
-
195 İŞ AVANSLARI
0,00
0,00
0,00
0,00
196 PERSONEL AVANSLARI
0,00
0,00
0,00
0,00
254 TAŞITLAR
0,00
0,00
0,00
0,00
8.000,00
0,00
8.000,00
0,00
4.800,00
190 DEVREDEN KDV
193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR
255 DEMİRBAŞLAR
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
260 HAKLAR
-
4.800,00
0,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
1.500,00
0,00
900,00
-
900,00
300 BANKA KREDİLERİ
2.500,00
4.650,00
-
2.150,00
320 SATICILAR
1.200,00
3.800,00
-
2.600,00
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
5.500,00
-
4.250,00
264 ÖZEL MALİYETLER
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
322 BORÇ SENETLERİ REESKONT
0,00
-
72,19
0,00
1.250,00
2.000,00
-
750,00
356,00
756,00
-
400,00
361 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
0,00
0,00
0,00
0,00
420 SATICILAR
0,00
0,00
0,00
0,00
421 BORÇ SENETLERİ
0,00
0,00
0,00
500 SERMAYE
0,00
28.991,00
335 PERSONELE BORÇLAR
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
590 DÖNEM NET KARI
591 DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
72,19
0,00
- 28.991,00
336,30
0,00
-
-
336,30
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
83.022,19
83.022,19
47.325,19
47.325,19
İŞLETME YÖNETİMİ
107
…………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
12.222,00
1.Yurt İçi Satışlar
12.222,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.375,00
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
10.847,00
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
5.301,00
5.301,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
5.546,00
4.250,00
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
0,00
0,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
4.250,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
1.296,00
2.805,19
0,00
0,00
3.Faiz Gelirleri
60,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
7.Kambiyo Karları
350,00
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
72,19
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
2.Karşılık Giderleri (-)
1.750,00
3.294,89
220,00
830,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
0,00
4.Kambiyo Zararları (-)
0,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
67,89
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
400,00
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
400,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
406,30
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
1.880,00
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
1.950,00
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
336,30
NSBMYO
108
………………………………İşletmesi
DÖNEN VARLIKLAR
Hazır Değerler
1-Kasa
……/…../…………..
35.605,11
18.409,20
3-Bankalar
1-Banka Kredileri
10.077,81
2.150,00
2.150,00
0,00
7.049,20
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir
1.250,00
(-)
5-Diğer Hazır Değerler
400,00
Menkul Kıymetler
1-Hisse Senetleri
Bilançosu
Mali Borçlar
12.210,00
2-Alınan Çekler
……………………….
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
1.320,00
6.777,81
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1.650,00
72,19
4-Alınan Depozito ve Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono0,00
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
330,00
1-Ortaklara Borçlar
750,00
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
750,00
5.632,11
1-Alıcılar
2.600,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
Alınan Avanslar
0,00
67,89
4-Verilen Depozito ve Teminat
0,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
0,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
1.500,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)5 00,00
400,00
400,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
0,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
9.999,00
1-Ticari Mallar
9.999,00
2-Diğer Stoklar
0,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
Mali Borçlar
0,00
0,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-) 0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1-Gel.Ay.Ait Giderler
0,00
2-Gelir Tahakkukları
0,00
Diğer Dönen Varlıklar
0,00
244,80
1-Devreden Kdv
0,00
1-Satıcılar
0,00
2-Borç Senetleri
0,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
2-İş Avansları
0,00
3-Personel Avansları
0,00
4-Peş.Öd. Vergi ve Fon
10,80
DURAN VARLIKLAR
3.800,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
29.327,30
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
2-Demirbaş
28.991,00
28.991,00
3.200,00
0,00
8.000,00
Sermaye Yedekleri
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
4.800,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Haklar
1-Özel Maliyetler
600,00
0,00
1.500,00
2-Birikmiş Amortismanlar900,00
(-)
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
336,30
336,30
2-Dönem Net Zararı
TOPLAM
39.405,11
TOPLAM
İŞLETME YÖNETİMİ
39.405,11
109
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
1.250,00
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
330,00
122 AL.SNT.REESKONT.
67,89
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
500,00
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
4.800,00
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
900,00
300 BANKA KREDİLERİ
2.150,00
320 SATICILAR
2.600,00
321 BORÇ SENETLERİ
4.250,00
331 ORTAKLARA BORÇLAR
750,00
335 PERSONELE BORÇLAR
400,00
500 SERMAYE
28.991,00
590 DÖNEM KARI
336,30
100 KASA
12.210,00
102 BANKALAR
7.049,20
108 DİĞER HAZIR DEĞER
400,00
110 HİSSE SENETLERİ
1.650,00
120 ALICILAR
2.600,00
121 ALACAK SENETLERİ
2.100,00
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
1.500,00
153 TİCARİ MALLAR
9.999,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON
10,80
255 DEMİRBAŞLAR
8.000,00
264 ÖZEL MALİYETLER
1.500,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
72,19
47.325,19
NSBMYO
47.325,19
110
HESABI
N KODU
100
102
103
108
112
119
120
121
153
196
254
257
260
268
300
320
321
335
360
500
600
610
611
644
645
646
649
653
656
659
679
689
791
794
HESABIN ADI
BORÇ
KASA
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİGER HAZIR DEĞERLER
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
TİCARİ MALLAR
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
SERMAYE
YURT İÇİ SATIŞLAR
SATIŞ İADELERİ
SATIŞ İSKONTOLARI
KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
KAMBİYO KARLARI
DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR
KOMİSYON GİDERLERİ
KAMBİYO ZARARLARI
DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR
İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
ÇEŞİTLİ GİDERLER
18.750,00
15.000,00
500,00
2.500,00
6.500,00
3.500,00
17.850,00
750,00
6.000,00
ALACAK
6.540,00
8.000,00
1.250,00
900,00
2.400,00
1.400,00
3.150,00
500,00
2.400,00
2.200,00
2.500,00
1.200,00
1.250,00
1.250,00
356,00
440,00
4.500,00
3.800,00
5.500,00
2.000,00
756,00
26.455,00
13.456,00
1.100,00
197,00
240,00
350,00
333,00
1.750,00
220,00
250,00
2.177,00
1.880,00
950,00
1.500,00
1.500,00
88.000,00
İŞLETME YÖNETİMİ
88.000,00
111
envanter bilgileri
S1.İşletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 50,-TL, kredi hesabına ise brüt 175,- TL faiz
tahakkuk ettirilmiştir.
S2.Yapılan sayımda işletmenin deposundan 120 TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga pulu
kullanıldığı tespit edilmiştir.
S3.İşletmenin elindeki tahviller 1 eylül tarihinde alınmış, bir yıl vadeli, %20 faizli anapara ve faiz
ödemesi vade bitiminde yapılacaktır.
S4.Alıcılardon olan 1000 TL lik alacağın değersiz hale geldiği tespit edilmiştir.
S5.İşletmenin elinde bulunan alacak senetleri 1 aralık tarihinde alınmış 31 mart tahsil tarihlidir.
Reeskont faiz oranı ise %20 dir.
S6. Yapılan sayımda işletmede bulanan 1000 TL ticari malın %50 oranında değer düşüklüğüne
uğradığı kesin olarak belirlenmiş, ayrıca 8.888 TL lik ticari malın bulunduğu tespit edilmiştir.
S7.İşletme maddi duran varlıklarına ve maddi olmayan duran varlıklarına azalan bakiyeler
yöntemine göre amortisman ayırmaktadır. Ekonomik ömürleri 5 yıldır.
S8.İşletmenin senetli borçları 1 kasım tarihinde düzenlenmiş, 31 ocak ödeme tarihlidir.
İstenenler:
a)İşletmenin envanter kayıtlarını yaparak dönem net kar zararını bulunuz. (20 Puan)
b)Kesin Mizanı düzenleyiniz. (20 Puan)
c)Kapanış bilançosunu düzenleyiniz (20 Puan)
d)Ayrıntılı Gelir Tablosunu hazırlayınız. (20 Puan)
GİDER YERLERİ
GİDER ÇEŞİTLERİ
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER
793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM.
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY.
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
TOPLAM
1.500,00
120,00
1.500,00
180,00
2.144,00
175,00
TOPLAM
5.619,00
AR-GELİŞ
375,00
30,00
375,00
45,00
536,00
1.361,00
NSBMYO
1/4
1/4
1/4
1/4
1/4
PAZ.SATIŞ
GEN. YÖN.
375,00
1/4
750,00
1/2
30,00
1/4
60,00
1/2
375,00
1/4
750,00
1/2
45,00
1/4
90,00
1/2
536,00
1/4 1.072,00
1/2
1.361,00
2.722,00
FİNANSMA
N
175,00
175,00
112
31/12/20..
102 BANKALAR
193 PEŞİN ÖD. VERGİ.FON
41,00
9,00
642 FAİZ GELİRLERİ
797 FİNANSMAN GİDER
50,00
175,00
300 BANKA KREDİLERİ
793 DIŞ.SAĞ.FAY.HİZ.
795 VERGİ RESİM VE H.
175,00
120,00
180,00
108 DİĞ.HAZIR DEĞERLER
181 GELİR TAHAKKUK
(1600*122*20)/36500=
659 DİĞ.OL.GİD.VE ZAR.
300,00
106,96
642 FAİZ GELİRLERİ
106,96
1.000,00
120 ALICILAR
657 REESKONT FAİZ GİD
1.000,00
103,56
122 AL.SNT. REESKONT
(2100*90*20)36500=
157 DİĞER STOKLAR
659 DİĞ.OL.GİD. VE ZAR.
103,56
500,00
500,00
153 TİCARİ MALLAR
621 SAT TİC. MALIN MAL.
1.000,00
4.812,00
153 TİCARİ MALLAR
(17850-4150)-8888=
796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY.
4.812,00
2.144,00
1.440,00
704,00
257 B.AMORTİSMANLAR
268 B. AMORTİSMANLAR
(6000-2400)3600*0,40 =1600
(2200-440)1760*0,40 =704
322 BORÇ SNT. REESK.
72,19
647 REES. FAİZ GELİRLERİ
İŞLETME YÖNETİMİ
72,19
113
31/12/20..
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA
5.619,00
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
1.500,00
120,00
1.500,00
180,00
2.144,00
175,00
1.361,00
1.361,00
2.722,00
175,00
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI
5.619,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
13.456,00
156,96
240,00
350,00
333,00
72,19
1.750,00
1.880,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
16.928,56
18.238,15
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
1.100,00
197,00
4.812,00
1.361,00
1.361,00
2.722,00
220,00
0,00
0,00
250,00
103,56
3.677,00
175,00
950,00
1.309,59
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1.309,59
1.309,59
590 DÖNEM NET KARI
NSBMYO
1.309,59
114
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
193
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
TOPLAM
BORÇ
ALACAK
18.750,00
6.540,00
0,00
0,00
15.041,00
8.000,00
0,00
1.250,00
500,00
300,00
0,00
0,00
2.500,00
900,00
0,00
0,00
6.500,00
3.400,00
3.500,00
1.400,00
0,00
103,56
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
17.850,00
8.962,00
500,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
106,96
0,00
0,00
0,00
9,00
0,00
0,00
0,00
750,00
500,00
6.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
3.840,00
2.200,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.144,00
2.500,00
4.675,00
1.200,00
3.800,00
1.250,00
5.500,00
72,19
0,00
1.250,00
2.000,00
356,00
756,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
26.455,00
0,00
1.309,59
80.835,15
İŞLETME YÖNETİMİ
80.835,15
-
-
-
-
KALAN
BORÇ
ALACAK
12.210,00
0,00
0,00
7.041,00
1.250,00
200,00
0,00
0,00
1.600,00
0,00
0,00
3.100,00
2.100,00
103,56
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
8.888,00
500,00
0,00
0,00
0,00
0,00
106,96
0,00
0,00
9,00
0,00
0,00
250,00
6.000,00
0,00
0,00
3.840,00
2.200,00
0,00
0,00
1.144,00
2.175,00
2.600,00
4.250,00
72,19
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
26.455,00
1.309,59
0,00
0,00
44.277,15
44.277,15
115
…………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
1.Yurt İçi Satışlar
13.456,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.Satış İadeleri (-)
1.100,00
2.Satış İskontoları (-)
197,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
4.812,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
1.361,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
1.361,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
2.722,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
156,96
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
72,19
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
0,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
0,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
103,56
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
3.677,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
175,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
NSBMYO
13.456,00
1.297,00
12.159,00
4.812,00
7.347,00
5.444,00
1.903,00
2.902,15
4.250,56
175,00
379,59
1.880,00
950,00
1.309,59
1.309,59
116
………………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
34.651,40
Hazır Değerler
1-Kasa
2-Alınan Çekler
18.201,00
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.102,81
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.175,00
2.175,00
0,00
3-Bankalar
7.041,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
200,00
Menkul Kıymetler
1-Hisse Senetleri
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
1.600,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
0,00
Diğer Borçlar
0,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
750,00
5.096,44
1-Alıcılar
3.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
72,19
4-Alınan Depozito ve Teminat
1.600,00
Ticari Alacaklar
6.777,81
Alınan Avanslar
0,00
103,56
4-Verilen Depozito ve Teminat
0,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
0,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
0,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
0,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
400,00
400,00
0,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
1-Ticari Mallar
2-Diğer Stoklar
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
9.388,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
8.888,00
0,00
Mali Borçlar
0,00
500,00
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
106,96
1-Gel.Ay.Ait Giderler
0,00
2-Gelir Tahakkukları
106,96
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
4-Peş.Öd. Vergi ve Fon
259,00
0,00
1-Satıcılar
0,00
2-Borç Senetleri
0,00
Diğer Borçlar
0,00
0,00
0,00
250,00
9,00
DURAN VARLIKLAR
3.216,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
27.764,59
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
2-Demirbaş
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
1-Özel Maliyetler
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
26.455,00
2.160,00
6.000,00
0,00
Sermaye Yedekleri
3.840,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Haklar
26.455,00
1.056,00
2.200,00
0,00
1.144,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
TOPLAM
37.867,40
TOPLAM
İŞLETME YÖNETİMİ
1.309,59
1.309,59
37.867,40
117
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
0,00
103,56
0,00
0,00
3.840,00
1.144,00
2.175,00
2.600,00
4.250,00
750,00
0,00
400,00
0,00
26.455,00
1.309,59
0,00
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
12.210,00
0,00
7.041,00
200,00
0,00
1.600,00
3.100,00
2.100,00
0,00
0,00
0,00
-
44.277,15
NSBMYO
8.888,00
500,00
0,00
106,96
0,00
9,00
0,00
250,00
6.000,00
0,00
2.200,00
0,00
72,19
44.277,15
118
HESABIN
KODU
100
102
103
108
112
119
120
121
153
196
254
257
260
268
300
320
321
335
360
500
600
610
611
644
645
646
649
653
656
659
679
689
791
794
HESABIN ADI
KASA
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİGER HAZIR DEĞERLER
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
TİCARİ MALLAR
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
SERMAYE
YURT İÇİ SATIŞLAR
SATIŞ İADELERİ
SATIŞ İSKONTOLARI
KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
KAMBİYO KARLARI
DİĞER OLAĞAN GELİR VE VE KARLAR
KOMİSYON GİDERLERİ
KAMBİYO ZARARLARI
DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
DİĞER OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR
İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
ÇEŞİTLİ GİDERLER
İŞLETME YÖNETİMİ
BORÇ
16.405,00
15.000,00
500,00
2.500,00
6.500,00
3.500,00
17.850,00
750,00
6.000,00
ALACAK
6.540,00
8.000,00
1.250,00
900,00
2.400,00
1.400,00
3.150,00
500,00
2.400,00
2.200,00
2.500,00
1.200,00
1.250,00
1.250,00
356,00
440,00
4.500,00
3.800,00
5.500,00
2.000,00
756,00
26.455,00
11.111,00
1.100,00
197,00
240,00
350,00
333,00
1.750,00
220,00
250,00
2.177,00
1.880,00
950,00
1.500,00
1.500,00
85.655,00
85.655,00
119
envanter bilgileri
S1.İşletmenin bankadaki ticari mevduat hesabına brüt 50,-TL, kredi hesabına ise brüt 175,- TL faiz
tahakkuk ettirilmiştir.
S2.Yapılan sayımda işletmenin deposundan 120 TL lik posta pulu, 180,- TL lik damga pulu
kullanıldığı tespit edilmiştir.
S3.İşletmenin elindeki tahviller 1 eylül tarihinde alınmış, bir yıl vadeli, %20 faizli anapara ve faiz
ödemesi vade bitiminde yapılacaktır.
S4.Alıcılardon olan 1000 TL lik alacağın değersiz hale geldiği tespit edilmiştir.
S5.İşletmenin elinde bulunan alacak senetleri 1 aralık tarihinde alınmış 31 mart tahsil tarihlidir.
Reeskont faiz oranı ise %20 dir.
S6. Yapılan sayımda işletmede bulanan 1000 TL ticari malın %50 oranında değer düşüklüğüne
uğradığı kesin olarak belirlenmiş, ayrıca 8.888 TL lik ticari malın bulunduğu tespit edilmiştir.
S7.İşletme maddi duran varlıklarına ve maddi olmayan duran varlıklarına azalan bakiyeler
yöntemine göre amortisman ayırmaktadır. Ekonomik ömürleri 5 yıldır.
S8.İşletmenin senetli borçları 1 kasım tarihinde düzenlenmiş, 31 ocak ödeme tarihlidir.
İstenenler:
a)İşletmenin envanter kayıtlarını yaparak dönem net kar zararını bulunuz. (20 Puan)
b)Kesin Mizanı düzenleyiniz. (20 Puan)
c)Kapanış bilançosunu düzenleyiniz (20 Puan)
d)Ayrıntılı Gelir Tablosunu hazırlayınız. (20 Puan)
GİDER YERLERİ
GİDER ÇEŞİTLERİ
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER
793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM.
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY.
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
TOPLAM
1.500,00
120,00
1.500,00
180,00
2.144,00
175,00
TOPLAM
5.619,00
AR-GELİŞ
375,00
30,00
375,00
45,00
536,00
1.361,00
NSBMYO
1/4
1/4
1/4
1/4
1/4
PAZ.SATIŞ
375,00
1/4
30,00
1/4
375,00
1/4
45,00
1/4
536,00
1/4
1.361,00
GEN. YÖN.
750,00
60,00
750,00
90,00
1.072,00
2.722,00
1/2
1/2
1/2
1/2
1/2
FİNANSMAN
175,00
175,00
120
31/12/20..
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA
5.619,00
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
1.500,00
120,00
1.500,00
180,00
2.144,00
175,00
1.361,00
1.361,00
2.722,00
175,00
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI
5.619,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
11.111,00
156,96
240,00
350,00
333,00
72,19
1.750,00
1.880,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
16.928,56
15.893,15
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1.100,00
197,00
4.812,00
1.361,00
1.361,00
2.722,00
220,00
0,00
0,00
250,00
103,56
3.677,00
175,00
950,00
1.035,41
690 DÖNEM KAR ZARAR
591 DÖNEM NET ZARARI
1.035,41
1.035,41
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
1.035,41
121
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
193
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
TOPLAM
BORÇ
ALACAK
16.405,00
6.540,00
0,00
0,00
15.041,00
8.000,00
0,00
1.250,00
500,00
300,00
0,00
0,00
2.500,00
900,00
0,00
0,00
6.500,00
3.400,00
3.500,00
1.400,00
0,00
103,56
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
17.850,00
8.962,00
500,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
106,96
0,00
0,00
0,00
9,00
0,00
0,00
0,00
750,00
500,00
6.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
3.840,00
2.200,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.144,00
2.500,00
4.675,00
1.200,00
3.800,00
1.250,00
5.500,00
72,19
0,00
1.250,00
2.000,00
356,00
756,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
26.455,00
0,00
1.035,41
79.525,56
79.525,56
NSBMYO
KALAN
BORÇ
ALACAK
9.865,00
0,00
0,00
7.041,00
1.250,00
200,00
0,00
0,00
1.600,00
0,00
0,00
3.100,00
2.100,00
103,56
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
8.888,00
500,00
0,00
0,00
0,00
0,00
106,96
0,00
0,00
9,00
0,00
0,00
250,00
6.000,00
0,00
0,00
3.840,00
2.200,00
0,00
0,00
1.144,00
2.175,00
2.600,00
4.250,00
72,19
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
26.455,00
0,00
0,00
1.035,41
42.967,56
42.967,56
122
……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
11.111,00
1.Yurt İçi Satışlar
11.111,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.297,00
1.Satış İadeleri (-)
1.100,00
2.Satış İskontoları (-)
197,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
9.814,00
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
4.812,00
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
4.812,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
5.002,00
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
5.444,00
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
1.361,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
1.361,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
2.722,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
-442,00
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
2.902,15
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
156,96
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
72,19
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
4.250,56
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
0,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
0,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
103,56
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
3.677,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
175,00
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
175,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
-1.965,41
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.880,00
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
950,00
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
-1.035,41
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
-1.035,41
İŞLETME YÖNETİMİ
123
………………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
32.306,40
Hazır Değerler
1-Kasa
2-Alınan Çekler
15.856,00
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.102,81
Mali Borçlar
9.865,00
1-Banka Kredileri
2.175,00
2.175,00
0,00
3-Bankalar
7.041,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
200,00
Menkul Kıymetler
1-Hisse Senetleri
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
1.600,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
0,00
Diğer Borçlar
0,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
750,00
5.096,44
1-Alıcılar
3.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
72,19
4-Alınan Depozito ve Teminat
1.600,00
Ticari Alacaklar
6.777,81
Alınan Avanslar
0,00
103,56
4-Verilen Depozito ve Teminat
5-Diğer Ticari Alacaklar
0,00
0,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
0,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
0,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
400,00
400,00
0,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
1-Ticari Mallar
2-Diğer Stoklar
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
9.388,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
8.888,00
0,00
Mali Borçlar
0,00
500,00
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
106,96
1-Gel.Ay.Ait Giderler
0,00
2-Gelir Tahakkukları
106,96
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
4-Peş.Öd. Vergi ve Fon
259,00
0,00
1-Satıcılar
0,00
2-Borç Senetleri
0,00
Diğer Borçlar
0,00
0,00
0,00
250,00
9,00
DURAN VARLIKLAR
3.216,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
25.419,59
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
2-Demirbaş
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
1-Özel Maliyetler
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
26.455,00
2.160,00
6.000,00
0,00
Sermaye Yedekleri
3.840,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Haklar
26.455,00
1.056,00
2.200,00
0,00
1.144,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
2-Dönem Net Zararı
TOPLAM
35.522,40
TOPLAM
NSBMYO
1.035,41
0,00
1.035,41
35.522,40
124
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
0,00
103,56
0,00
0,00
3.840,00
1.144,00
2.175,00
2.600,00
4.250,00
750,00
0,00
400,00
0,00
26.455,00
0,00
591 DÖNEM ZARARI
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
1.035,41
9.865,00
0,00
7.041,00
200,00
0,00
1.600,00
3.100,00
2.100,00
0,00
0,00
0,00
-
42.967,56
İŞLETME YÖNETİMİ
8.888,00
500,00
0,00
106,96
0,00
9,00
0,00
250,00
6.000,00
0,00
2.200,00
0,00
72,19
42.967,56
125
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
0,00
321,00
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
11.250,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
1.250,00
0,00
15.000,00
112 K.KES.TAH.SNT.
2.500,00
175,00
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
900,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
0,00
1.250,00
750,00
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
0,00
195 İŞ AVANSLARI
1.500,00
250,00
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
75,00
157 DİĞER STOKLAR
2.000,00
8.000,00
0,00
1.000,00
196 PERSONEL AVANSLARI
1.475,00
750,00
500,00
254 TAŞITLAR
6.000,00
264 ÖZEL MALİYETLER
1.500,00
0,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
333,00
0,00
421 BORÇ SENET.
800,00
1.600,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
12.500,00
268 B.AMORTİSMAN
0,00
250,00
356,00
18.888,00
644 KON.KALM.KARŞILIK
650,00
653 KOMİSYON GİD.
1.750,00
220,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
500,00
180 GEL.AY.AİT GİDER
0,00
0,00
500,00
255 DEMİRBAŞLAR
8.000,00
0,00
320 SATICILAR
1.200,00
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
345,00
850,00
610 SATIŞ İADELERİ
1.250,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
0,00
444,00
0,00
260 HAKLAR
2.200,00
0,00
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
5.500,00
420 SATICILAR
1.200,00
2.400,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
646 KAM. KARLARI
654 KARŞILIK GİDERİ
333,00
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
300,00
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
770 GEN.YÖN. GİDER.
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
1.950,00
780 FİNANSMAN GİD.
500,00
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
SÜRE 75 DAKİKADIR
BAŞARILAR DİLERİM.
NSBMYO
250,00
181 GELİR TAHAKKUK.
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
#BAŞV!
1.400,00
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
350,00
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
#BAŞV!
3.500,00
125,00
3.000,00
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
0,00
5.450,00
1.880,00
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
750,00
257 B.AMORTİSMANLAR
2.177,00
2.500,00
0,00
800,00
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
121 ALACAK SENT.
2.400,00
660,00
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
444,00
1.250,00
120 ALICILAR
6.500,00
240,00
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
750 AR-GEL. GİDER.
756,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
40.497,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
4.500,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
2.000,00
642 FAİZ GELİR.
188,00
656 KAMBİYO ZARARI
2.500,00
500 SERMAYE
0,00
0,00
647 REES. FAİZ GELİR.
300 BANKA KREDİLERİ
720,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
0,00
0,00
126
31/12/20..
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS
771 GEN.YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD.YANS
2500
500
3000
500
750 AR-GELİŞ GİD
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
770 GEN YÖN GİD.
780 FİNANSMAN GİD.
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
2500
500
3000
500
2500
500
3000
500
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS.
771 GEN. YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD. YANS.
2500
500
3000
500
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
18888
650
240
350
333
188
1750
1880
690 DÖNEM KAR ZARARI
26376
24279
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1250
125
12500
2500
500
3000
220
660
300
250
444
2177
500
1950
2097
690 DÖNEM KAR ZARARI
591 DÖNEM NET ZARARI
2097
2097
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
2097
127
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
NSBMYO
TOPLAM
BORÇ ALACAK
18750
6540
1250
0
15000
8000
0
1250
750
0
2750
1100
2500
900
0
250
6500
2400
3500
1400
0
321
175
75
1250
750
500
0
0
250
17850
11250
2000
0
0
1000
800
0
444
0
234
0
1500
1475
750
500
6000
0
8000
0
0
5450
2200
0
1500
0
0
720
2500
4500
1200
3800
1250
5500
333
0
1250
2000
356
756
345
850
1200
2400
800
1600
0
40497
2097
105534
KALAN
BORÇ ALACAK
12210
1250
7000
1250
750
1650
1600
250
4100
2100
321
100
500
500
250
6600
2000
1000
800
444
234
25
250
6000
8000
5450
2200
1500
720
2000
2600
4250
333
750
400
505
1200
800
40497
0
0
2097
105534 62243 62243
128
……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
18.888,00
1.Yurt İçi Satışlar
18.888,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.375,00
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
17.513,00
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
12.500,00
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
12.500,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
5.013,00
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
6.000,00
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
2.500,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
500,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
3.000,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
-987,00
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
3.511,00
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
650,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
188,00
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
4.051,00
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
660,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
300,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
444,00
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
500,00
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
500,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
-2.027,00
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.880,00
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.950,00
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
-2.097,00
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
-2.097,00
İŞLETME YÖNETİMİ
129
………………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
39.042,00
Hazır Değerler
1-Kasa
19.960,00
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.172
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.000,00
2.000,00
2-Alınan Çekler
1.250,00
3-Bankalar
7.000,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
750,00
Menkul Kıymetler
3.000,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1-Hisse Senetleri
1.650,00
4-Alınan Depozito ve Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
1.600,00
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
250,00
333,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
6.517,00
750,00
6.729,00
1-Alıcılar
4.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
Alınan Avanslar
0,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
321,00
4-Verilen Depozito ve Teminat
100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
500,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
400,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
250,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
505,00
905,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
7.600,00
1-Ticari Mallar
6.600,00
2-Diğer Stoklar
2.000,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
1.000,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
2.000
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1.244,00
1-Gel.Ay.Ait Giderler
800,00
2-Gelir Tahakkukları
444,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
1-Satıcılar
2-Borç Senetleri
509,00
2.000,00
1.200,00
800,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
25,00
250,00
DURAN VARLIKLAR
11.530,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
38.400
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
8.550,00
1-Taşıtlar
6.000,00
2-Demirbaş
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
5.450,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Sermaye Yedekleri
2.980,00
1-Haklar
2.200,00
1-Özel Maliyetler
1.500,00
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
40.497,00
40.497,00
720,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
2-Dönem Net Zararı(-)
TOPLAM
50.572,00
TOPLAM
NSBMYO
2.097,00
0,00
2.097,00
50.572
130
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
250,00
321,00
250,00
1.000,00
5.450,00
720,00
2.000,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
505,00
1.200,00
800,00
40.497,00
0,00
591 DÖNEM NET ZARARI
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
2.097,00
12.210,00
1.250,00
7.000,00
750,00
1.650,00
1.600,00
4.100,00
2.100,00
100,00
500,00
500,00
-
62.243,00
İŞLETME YÖNETİMİ
6.600,00
2.000,00
800,00
444,00
234,00
25,00
250,00
6.000,00
8.000,00
2.200,00
1.500,00
333,00
62.243,00
131
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
0,00
321,00
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
11.250,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
1.250,00
0,00
112 K.KES.TAH.SNT.
2.500,00
75,00
157 DİĞER STOKLAR
2.000,00
0,00
250,00
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
1.250,00
750,00
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
0,00
195 İŞ AVANSLARI
1.500,00
8.000,00
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
900,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
175,00
15.000,00
0,00
1.000,00
196 PERSONEL AVANSLARI
1.475,00
750,00
500,00
254 TAŞITLAR
6.000,00
264 ÖZEL MALİYETLER
1.500,00
0,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
333,00
0,00
421 BORÇ SENET.
800,00
0,00
720,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
650,00
647 REES. FAİZ GELİR.
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
188,00
1.100,00
250,00
356,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
444,00
750 AR-GEL. GİDER.
756,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
37.101,00
642 FAİZ GELİR.
4.500,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
2.000,00
0,00
656 KAMBİYO ZARARI
2.500,00
11.110,00
644 KON.KALM.KARŞILIK
120 ALICILAR
6.500,00
653 KOMİSYON GİD.
220,00
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
500,00
0,00
180 GEL.AY.AİT GİDER
800,00
0,00
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
750,00
121 ALACAK SENT.
3.500,00
0,00
250,00
181 GELİR TAHAKKUK.
444,00
0,00
0,00
5.450,00
8.000,00
0,00
320 SATICILAR
1.200,00
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
345,00
850,00
610 SATIŞ İADELERİ
1.250,00
260 HAKLAR
2.200,00
0,00
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
5.500,00
420 SATICILAR
1.200,00
2.400,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
125,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
646 KAM. KARLARI
350,00
654 KARŞILIK GİDERİ
660,00
333,00
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
300,00
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
1.550,00
770 GEN.YÖN. GİDER.
900,00
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
1.257,00
780 FİNANSMAN GİD.
250,00
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
SÜRE 75 DAKİKADIR
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
NSBMYO
1.400,00
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
0,00
257 B.AMORTİSMANLAR
1.200,00
200,00
2.400,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
240,00
500,00
1.250,00
255 DEMİRBAŞLAR
0,00
300 BANKA KREDİLERİ
500 SERMAYE
1.600,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
6.666,00
268 B.AMORTİSMAN
0,00
BAŞARILAR DİLERİM.
132
31/12/20..
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS
771 GEN.YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD.YANS
500
200
900
250
750 AR-GELİŞ GİD
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
770 GEN YÖN GİD.
780 FİNANSMAN GİD.
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
500
200
900
250
500
200
900
250
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS.
771 GEN. YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD. YANS.
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
500
200
900
250
11110
650
240
350
333
188
1100
1550
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
15521
14222
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
1250
125
6666
500
200
900
220
660
300
250
444
1200
250
1257
1299
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1299
1299
590 DÖNEM NET KARI
İŞLETME YÖNETİMİ
1299
133
KOD
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
NSBMYO
TOPLAM
BORÇ ALACAK
18750
6540
1250
0
15000
8000
0
1250
750
0
2750
1100
2500
900
0
250
6500
2400
3500
1400
0
321
175
75
1250
750
500
0
0
250
17850
11250
2000
0
0
1000
800
0
444
0
234
0
1500
1475
750
500
6000
0
8000
0
0
5450
2200
0
1500
0
0
720
2500
4500
1200
3800
1250
5500
333
0
1250
2000
356
756
345
850
1200
2400
800
1600
37101
1299
103437
KALAN
BORÇ ALACAK
12210
1250
7000
1250
750
1650
1600
250
4100
2100
321
100
500
500
250
6600
2000
1000
800
444
234
25
250
6000
8000
5450
2200
1500
720
2000
2600
4250
333
750
400
505
1200
800
37101
1299
0
0
103437 60146 60146
134
………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
1.Yurt İçi Satışlar
11.110,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
6.666,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
500,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
200,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
900,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
650,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
188,00
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.100,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
660,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
300,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
444,00
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
1.200,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
250,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.550,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.257,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
11.110,00
1.375,00
9.735,00
6.666,00
3.069,00
1.600,00
1.469,00
2.861,00
3.074,00
250,00
1.006,00
1.550,00
1.257,00
1.299,00
1.299,00
135
……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
39.042,00
Hazır Değerler
1-Kasa
19.960,00
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.172,00
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.000,00
2.000,00
2-Alınan Çekler
1.250,00
3-Bankalar
7.000,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
750,00
Menkul Kıymetler
3.000,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1-Hisse Senetleri
1.650,00
4-Alınan Depozito ve Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
1.600,00
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
250,00
333,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
6.517,00
750,00
6.729,00
1-Alıcılar
4.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
Alınan Avanslar
0,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
321,00
4-Verilen Depozito ve Teminat
100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
500,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
400,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
250,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
505,00
905,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
7.600,00
1-Ticari Mallar
6.600,00
2-Diğer Stoklar
2.000,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
1.000,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
2.000,00
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1.244,00
1-Gel.Ay.Ait Giderler
800,00
2-Gelir Tahakkukları
444,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
1-Satıcılar
2-Borç Senetleri
509,00
2.000,00
1.200,00
800,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
25,00
250,00
DURAN VARLIKLAR
11.530,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
38.400,00
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
37.101,00
8.550,00
1-Taşıtlar
6.000,00
2-Demirbaş
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
5.450,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Sermaye Yedekleri
2.980,00
1-Haklar
2.200,00
1-Özel Maliyetler
1.500,00
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
37.101,00
720,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
TOPLAM
50.572,00
TOPLAM
NSBMYO
1.299,00
1.299,00
50.572,00
136
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
250,00
321,00
250,00
1.000,00
5.450,00
720,00
2.000,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
505,00
1.200,00
800,00
37.101,00
1.299,00
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
İŞLETME YÖNETİMİ
12.210,00
1.250,00
7.000,00
750,00
1.650,00
1.600,00
4.100,00
2.100,00
100,00
500,00
500,00
6.600,00
2.000,00
800,00
444,00
234,00
25,00
250,00
6.000,00
8.000,00
2.200,00
1.500,00
333,00
137
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
321,00
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
11.250,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
1.250,00
0,00
112 K.KES.TAH.SNT.
2.500,00
75,00
157 DİĞER STOKLAR
2.000,00
1.475,00
0,00
6.500,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
1.250,00
500,00
750,00
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
1.000,00
196 PERSONEL AVANSLARI
750,00
268 B.AMORTİSMAN
720,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
333,00
421 BORÇ SENET.
800,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
500 SERMAYE
1.600,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
12.500,00
642 FAİZ GELİR.
255 DEMİRBAŞLAR
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
250,00
1.750,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
444,00
791 İŞÇİ ÜC.VE GİDER.
1.500,00
8.000,00
4.500,00
756,00
300,00
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
345,00
850,00
610 SATIŞ İADELERİ
22.438,00
1.250,00
644 KON.KALM.KARŞILIK
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
250,00
181 GELİR TAHAKKUK.
444,00
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
653 KOMİSYON GİD.
654 KARŞILIK GİDERİ
220,00
660,00
646 KAM. KARLARI
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
795 VER.RESİM VE HARÇ
2.400,00
333,00
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
300,00
1.880,00
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
AR-GELİŞ
500,00
PAZ.SATIŞ
1/4
1/4
1/4
1/4
1/4
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
1.950,00
796 AMORTİS.VE TÜK.P.
1.200,00
GEN. YÖN.
FİNANSMAN
1/2
1/2
1/2
1/2
1/2
?
TOPLAM
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
NSBMYO
2.400,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
350,00
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
5.500,00
420 SATICILAR
1.200,00
600,00
TOPLAM
0,00
260 HAKLAR
797 FİNANSMAN GİDER.
GİDER YERLERİ
GİDER ÇEŞİTLERİ
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER
793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM.
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY.
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
1.400,00
125,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
240,00
2.177,00
793 DIŞ. SAĞ.FAY.HİZMET
121 ALACAK SENT.
3.500,00
2.200,00
320 SATICILAR
1.200,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
650,00
188,00
656 KAMBİYO ZARARI
356,00
0,00
0,00
5.450,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
36.947,00
0,00
647 REES. FAİZ GELİR.
2.000,00
750,00
257 B.AMORTİSMANLAR
500,00
300 BANKA KREDİLERİ
2.500,00
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
0,00
180 GEL.AY.AİT GİDER
800,00
254 TAŞITLAR
1.500,00
2.400,00
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
6.000,00
264 ÖZEL MALİYETLER
1.250,00
120 ALICILAR
250,00
0,00
195 İŞ AVANSLARI
1.500,00
8.000,00
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
900,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
175,00
15.000,00
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
SÜRE 75 DAKİKADIR
BAŞARILAR DİLERİM.
138
31/12/20..
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA
6500
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
1500
300
2400
500
1200
600
1475
1475
2950
600
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
6500
22438
650
240
350
333
188
1750
1880
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
27829
26376
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
1250
125
12500
1475
1475
2950
220
660
300
250
444
2177
600
1950
1453
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1453
1453
590 DÖNEM NET KARI
İŞLETME YÖNETİMİ
1453
139
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
NSBMYO
TOPLAM
BORÇ ALACAK
18750
6540
1250
0
15000
8000
0
1250
750
0
2750
1100
2500
900
0
250
6500
2400
3500
1400
0
321
175
75
1250
750
500
0
0
250
17850
11250
2000
0
0
1000
800
0
444
0
234
0
1500
1475
750
500
6000
0
8000
0
0
5450
2200
0
1500
0
0
720
2500
4500
1200
3800
1250
5500
333
0
1250
2000
356
756
345
850
1200
2400
800
1600
0
36947
1453
103437
KALAN
BORÇ ALACAK
12210
1250
7000
1250
750
1650
1600
250
4100
2100
321
100
500
500
250
6600
2000
1000
800
444
234
25
250
6000
8000
5450
2200
1500
720
2000
2600
4250
333
750
400
505
1200
800
36947
1453
0
0
103437 60146 60146
140
……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
22.438,00
1.Yurt İçi Satışlar
22.438,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.375,00
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
21.063,00
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
12.500,00
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
12.500,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
8.563,00
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
5.900,00
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
1.475,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
1.475,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
2.950,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
2.663,00
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
3.511,00
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
650,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
188,00
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
4.051,00
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
660,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
300,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
444,00
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
600,00
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
600,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
1.523,00
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.880,00
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.950,00
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
1.453,00
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
1.453,00
İŞLETME YÖNETİMİ
141
……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
39.042,00
Hazır Değerler
1-Kasa
19.960,00
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.172,00
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.000,00
2.000,00
2-Alınan Çekler
1.250,00
3-Bankalar
7.000,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
750,00
Menkul Kıymetler
3.000,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1-Hisse Senetleri
1.650,00
4-Alınan Depozito ve Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
1.600,00
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
250,00
333,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
6.517,00
750,00
6.729,00
1-Alıcılar
4.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
Alınan Avanslar
0,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
321,00
4-Verilen Depozito ve Teminat
100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
500,00
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
400,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
250,00
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
505,00
905,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
7.600,00
1-Ticari Mallar
6.600,00
2-Diğer Stoklar
2.000,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
1.000,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
2.000,00
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1.244,00
1-Gel.Ay.Ait Giderler
800,00
2-Gelir Tahakkukları
444,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
1-Satıcılar
2-Borç Senetleri
509,00
2.000,00
1.200,00
800,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
25,00
250,00
DURAN VARLIKLAR
11.530,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
38.400,00
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
36.947,00
8.550,00
1-Taşıtlar
6.000,00
2-Demirbaş
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
5.450,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Sermaye Yedekleri
2.980,00
1-Haklar
2.200,00
1-Özel Maliyetler
1.500,00
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
36.947,00
720,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
TOPLAM
50.572,00
TOPLAM
NSBMYO
1.453,00
1.453,00
50.572,00
142
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
250,00
321,00
250,00
1.000,00
5.450,00
720,00
2.000,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
505,00
1.200,00
800,00
36.947,00
1.453,00
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
12.210,00
1.250,00
7.000,00
750,00
1.650,00
1.600,00
4.100,00
2.100,00
100,00
500,00
500,00
-
60.146,00
İŞLETME YÖNETİMİ
6.600,00
2.000,00
800,00
444,00
234,00
25,00
250,00
6.000,00
8.000,00
2.200,00
1.500,00
333,00
60.146,00
143
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
321,00
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
11.250,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
1.250,00
0,00
112 K.KES.TAH.SNT.
2.500,00
75,00
157 DİĞER STOKLAR
2.000,00
1.475,00
0,00
6.500,00
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
1.250,00
750,00
1.000,00
196 PERSONEL AVANSLARI
268 B.AMORTİSMAN
720,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
333,00
421 BORÇ SENET.
800,00
255 DEMİRBAŞLAR
642 FAİZ GELİR.
656 KAMBİYO ZARARI
250,00
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
1.750,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
444,00
791 İŞÇİ ÜC.VE GİDER.
3.000,00
356,00
756,00
400,00
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
345,00
850,00
610 SATIŞ İADELERİ
22.438,00
1.250,00
644 KON.KALM.KARŞILIK
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
250,00
181 GELİR TAHAKKUK.
444,00
260 HAKLAR
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
654 KARŞILIK GİDERİ
220,00
660,00
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
646 KAM. KARLARI
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
795 VER.RESİM VE HARÇ
2.800,00
333,00
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
300,00
1.880,00
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
400,00
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
1.950,00
796 AMORTİS.VE TÜK.P.
1.500,00
600,00
AR-GELİŞ
PAZ.SATIŞ
1/4
1/4
1/4
1/4
1/4
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
NSBMYO
2.400,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI
350,00
653 KOMİSYON GİD.
5.500,00
420 SATICILAR
1.200,00
797 FİNANSMAN GİDER.
GİDER YERLERİ
GİDER ÇEŞİTLERİ
TOPLAM
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDER
793 DIŞ.SAĞ.FAYDA VE HİZM.
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜK.PAY.
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
TOPLAM
0,00
125,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
240,00
2.177,00
793 DIŞ. SAĞ.FAY.HİZMET
1.400,00
2.200,00
320 SATICILAR
1.200,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
650,00
188,00
4.500,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
39.147,00
0,00
647 REES. FAİZ GELİR.
2.000,00
500 SERMAYE
1.600,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
12.500,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
0,00
8.000,00
300 BANKA KREDİLERİ
2.500,00
3.500,00
5.450,00
254 TAŞITLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
0,00
257 B.AMORTİSMANLAR
500,00
6.000,00
1.500,00
750,00
0,00
180 GEL.AY.AİT GİDER
800,00
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
121 ALACAK SENT.
2.400,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
500,00
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
750,00
1.250,00
120 ALICILAR
250,00
0,00
195 İŞ AVANSLARI
1.500,00
8.000,00
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
900,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
175,00
15.000,00
GEN. YÖN.
FİNANSMAN
1/2
1/2
1/2
1/2
1/2
?
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
SÜRE 75 DAKİKADIR
BAŞARILAR DİLERİM.
144
31/12/20..
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA
8700
791 İŞÇİ ÜCRET VE GİDERLERİ
793 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
794 ÇEŞİTLİ GİDERLER
795 VERGİ RESİM VE HARÇ
796 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
797 FİNANSMAN GİDERLERİ
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
3000
400
2800
400
1500
600
2025
2025
4050
600
798 GİDER ÇEŞİTLERİ YANSITMA HESABI
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
8700
22438
650
240
350
333
188
1750
1880
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
27829
28576
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
692 DÖNEM NET KAR ZARAR
1250
125
12500
2025
2025
4050
220
660
300
250
444
2177
600
1950
747
690 DÖNEM KAR ZARARI
591 DÖNEM NET ZARARI
747
747
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
747
145
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
TOPLAM
BORÇ ALACAK
KASA
18750
6540
ALINAN ÇEKLER
1250
0
BANKALAR
15000
8000
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
0
1250
DİĞER HAZIR DEĞERLER
750
0
HİSSE SENETLERİ
2750
1100
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
2500
900
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
0
250
ALICILAR
6500
2400
ALACAK SENETLERİ
3500
1400
ALACAK SENETLERİ REESKONT
0
321
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
175
75
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
1250
750
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
500
0
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
0
250
TİCARİ MALLAR
17850
11250
DİĞER STOKLAR
2000
0
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
0
1000
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
800
0
GELİR TAHAKKUKLARI
444
0
DEVREDEN KDV
234
0
İŞ AVANSLARI
1500
1475
PERSONEL AVANSLARI
750
500
TAŞITLAR
6000
0
DEMİRBAŞLAR
8000
0
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
0
5450
HAKLAR
2200
0
ÖZEL MALİYETLER
1500
0
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
0
720
BANKA KREDİLERİ
2500
4500
SATICILAR
1200
3800
BORÇ SENETLERİ
1250
5500
BORÇ SENETLERİ REESKONT
333
0
PERSONELE BORÇLAR
1250
2000
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
356
756
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
345
850
SATICILAR
1200
2400
BORÇ SENETLERİ
800
1600
SERMAYE
0
39147
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
747
TOPLAM
104184 104184
HESABIN ADI
NSBMYO
KALAN
BORÇ ALACAK
12210
1250
7000
1250
750
1650
1600
250
4100
2100
321
100
500
500
250
6600
2000
1000
800
444
234
25
250
6000
8000
5450
2200
1500
720
2000
2600
4250
333
750
400
505
1200
800
39147
747
60893
60893
146
…………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
1.Yurt İçi Satışlar
22.438,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
12.500,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
2.025,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
2.025,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
4.050,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
650,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
188,00
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
660,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
300,00
4.Kambiyo Zararları (-)
250,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
444,00
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
600,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
22.438,00
1.375,00
21.063,00
12.500,00
8.563,00
8.100,00
463,00
3.511,00
4.051,00
600,00
-677,00
1.880,00
1.950,00
-747,00
-747,00
147
……GRUBU…………………………İşletmesi
DÖNEN VARLIKLAR
39.042,00
Hazır Değerler
1-Kasa
19.960,00
……/…../…………..
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.172,00
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.000,00
2.000,00
2-Alınan Çekler
1.250,00
3-Bankalar
7.000,00
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek v e Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
750,00
Menkul Kıymetler
3.000,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1-Hisse Senetleri
1.650,00
4-Alınan Depozito v e Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
1.600,00
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy . Değ.Düşük.Karş(-)
250,00
333,00
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
6.517,00
750,00
6.729,00
1-Alıcılar
4.100,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
Alınan Avanslar
0,00
3-Al.Snt.Reeskont (-)
321,00
4-Verilen Depozito v e Teminat
100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
500,00
1-Ödenecek Vergi v e Fonlar
400,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
250,00
2-Ödenecek Sos.Güv .Kesintileri
505,00
905,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
7.600,00
1-Ticari Mallar
6.600,00
2-Diğer Stoklar
2.000,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
1.000,00
0,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
2.000,00
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1.244,00
1-Gel.Ay .Ait Giderler
800,00
2-Gelir Tahakkukları
444,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Dev reden Kdv
2-İş Av ansları
3-Personel Av ansları
1-Satıcılar
2-Borç Senetleri
509,00
2.000,00
1.200,00
800,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
25,00
250,00
DURAN VARLIKLAR
11.530,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
38.400,00
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermay e
Maddi Duran Varlıklar
39.147,00
8.550,00
1-Taşıtlar
6.000,00
2-Demirbaş
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
5.450,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Sermaye Yedekleri
2.980,00
1-Haklar
2.200,00
1-Özel Maliy etler
1.500,00
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
39.147,00
720,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
2-Dönem Net zararı
TOPLAM
50.572,00
TOPLAM
NSBMYO
747,00
0,00
747,00
50.572,00
148
A GRUBU
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
591 DÖNEM NET ZARARI
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
1.250,00
250,00
321,00
250,00
1.000,00
5.450,00
720,00
2.000,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
505,00
1.200,00
800,00
39.147,00
0,00
-
60.893,00
İŞLETME YÖNETİMİ
747,00
12.210,00
1.250,00
7.000,00
750,00
1.650,00
1.600,00
4.100,00
2.100,00
100,00
500,00
500,00
6.600,00
2.000,00
800,00
444,00
234,00
25,00
250,00
6.000,00
8.000,00
2.200,00
1.500,00
333,00
60.893,00
149
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
15.049,20
112 K.KES.TAH.SNT.
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
8.000,00
330,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
67,89
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
120 ALICILAR
6.500,00
3.900,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
750,00
350,00
121 ALACAK SENT.
3.500,00
1.400,00
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
1.500,00
500,00
157 DİĞER STOKLAR
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
180 GEL.AY.AİT GİDER
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
257 B.AMORTİSMANLAR
0,00
0,00
254 TAŞITLAR
181 GELİR TAHAKKUK.
264 ÖZEL MALİYETLER
0,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
72,19
268 B.AMORTİSMAN
0,00
2.500,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
421 BORÇ SENET.
300 BANKA KREDİLERİ
900,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
2.000,00
356,00
500 SERMAYE
12.222,00
642 FAİZ GELİR.
644 KON.KALM.KARŞILIK
5.301,00
320 SATICILAR
1.200,00
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
653 KOMİSYON GİD.
1.750,00
656 KAMBİYO ZARARI
5.500,00
420 SATICILAR
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
1.250,00
125,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
646 KAM. KARLARI
350,00
333,00
654 KARŞILIK GİDERİ
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
2.177,00
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
10,80
1.880,00
770 GEN.YÖN. GİDER.
2.000,00
590 DÖNEM NET KARI
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
220,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR
750 AR-GEL. GİDER.
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
240,00
647 REES. FAİZ GELİR.
260 HAKLAR
0,00
756,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
28.991,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
4.650,00
4.800,00
255 DEMİRBAŞLAR
8.000,00
1.500,00
1.250,00
7.851,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
1.950,00
780 FİNANSMAN GİD.
250,00
591 DÖNEM NET ZARARI
336,30
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
SÜRE 75 DAKİKADIR
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
NSBMYO
BAŞARILAR DİLERİM.
150
31/12/20..
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS
771 GEN.YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD.YANS
4.250,00
400,00
750 AR-GELİŞ GİD
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
770 GEN YÖN GİD.
780 FİNANSMAN GİD.
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
4.250,00
400,00
4.250,00
400,00
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS.
771 GEN. YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD. YANS.
4.250,00
400,00
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
12.222,00
60,00
240,00
350,00
333,00
72,19
1.750,00
1.880,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
16.570,89
16.907,19
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
690 DÖNEM KAR ZARARI
1.250,00
125,00
5.301,00
0,00
0,00
4.250,00
220,00
830,00
67,89
2.177,00
400,00
1.950,00
336,30
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
336,30
336,30
590 DÖNEM NET KARI
İŞLETME YÖNETİMİ
336,30
151
HESABIN
KODU
HESABIN ADI
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
193
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
TOPLAM
BORÇ
ALACAK
18.750,00
6.540,00
0,00
0,00
15.049,20
8.000,00
0,00
1.250,00
750,00
350,00
2.750,00
1.100,00
0,00
0,00
0,00
330,00
6.500,00
3.900,00
3.500,00
1.400,00
0,00
67,89
0,00
0,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
0,00
500,00
17.850,00
7.851,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
234,00
0,00
10,80
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
8.000,00
0,00
0,00
4.800,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
0,00
900,00
2.500,00
4.650,00
1.200,00
3.800,00
1.250,00
5.500,00
72,19
0,00
1.250,00
2.000,00
356,00
756,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
28.991,00
336,30
0,00
0,00
0,00
83.022,19
83.022,19
NSBMYO
BORÇ
12.210,00
0,00
7.049,20
KALAN
ALACAK
0,00
-
1.250,00
-
400,00
1.650,00
0,00
-
0,00
330,00
-
2.600,00
2.100,00
-
67,89
0,00
0,00
-
500,00
0,00
0,00
1.500,00
-
9.999,00
0,00
0,00
0,00
0,00
234,00
10,80
0,00
0,00
0,00
8.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-
4.800,00
0,00
-
900,00
2.150,00
2.600,00
4.250,00
0,00
1.500,00
-
-
72,19
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
- 28.991,00
336,30
0,00
0,00
47.325,19
-
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
47.325,19
152
……………A GRUBU……………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
12.222,00
1.Yurt İçi Satışlar
12.222,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.375,00
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
10.847,00
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
5.301,00
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
5.301,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
5.546,00
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
4.250,00
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
0,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
0,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
4.250,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
1.296,00
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
2.805,19
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
60,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
72,19
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
3.294,89
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
830,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
0,00
4.Kambiyo Zararları (-)
0,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
67,89
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
400,00
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
400,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
406,30
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.880,00
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.950,00
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
336,30
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
336,30
İŞLETME YÖNETİMİ
153
……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
35.605,11
Hazır Değerler
1-Kasa
2-Alınan Çekler
18.409,20
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.077,81
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.150,00
2.150,00
0,00
3-Bankalar
7.049,20
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
400,00
Menkul Kıymetler
1-Hisse Senetleri
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
1.320,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1.650,00
0,00
Diğer Borçlar
2.600,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
750,00
5.632,11
1-Alıcılar
4-Verilen Depozito ve Teminat
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
3-Al.Snt.Reeskont (-)
72,19
4-Alınan Depozito ve Teminat
330,00
Ticari Alacaklar
6.777,81
Alınan Avanslar
0,00
67,89
0,00
0,00
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
1.500,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
400,00
400,00
0,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
1-Ticari Mallar
9.999,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
9.999,00
2-Diğer Stoklar
0,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
0,00
0,00
0,00
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
0,00
1-Gel.Ay.Ait Giderler
0,00
2-Gelir Tahakkukları
0,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
4-Peş.Öd. Vergi ve Fon
244,80
0,00
1-Satıcılar
0,00
2-Borç Senetleri
0,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
0,00
0,00
10,80
DURAN VARLIKLAR
3.800,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
29.327,30
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
0,00
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
4.800,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Özel Maliyetler
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
28.991,00
3.200,00
2-Demirbaş
1-Haklar
28.991,00
Sermaye Yedekleri
600,00
0,00
1.500,00
900,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
336,30
336,30
2-Dönem Net Zararı
TOPLAM
39.405,11
TOPLAM
NSBMYO
39.405,11
154
A GRUBU
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
330,00
67,89
500,00
0,00
4.800,00
900,00
2.150,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
28.991,00
336,30
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
193 PEŞ.ÖD. VERGİ VE FON
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
12.210,00
0,00
7.049,20
400,00
1.650,00
0,00
2.600,00
2.100,00
0,00
0,00
1.500,00
-
47.325,19
İŞLETME YÖNETİMİ
9.999,00
0,00
0,00
0,00
234,00
10,80
0,00
0,00
0,00
8.000,00
0,00
1.500,00
72,19
47.325,19
155
CEVİZ İŞLETMESİNİN YIL SONUNDA BÜYÜK DEFTER KAYITLARI AŞAĞIDAKİ GİBİ OLUŞMUŞTUR
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
103 VERİLEN ÇEKLER
108 DİĞ.HAZIR.DEĞ.
100 KASA
18.750,00
6.540,00
110 HİSSE SENETLERİ
2.750,00
15.049,20
112 K.KES.TAH.SNT.
8.000,00
119 MEN.KIY.DE.DÜŞ.
1.100,00
122 AL.SNT.REESKONT
330,00
126 VER.DEP.TEMİNAT
127 DİG.TİC.ALACAKLAR
67,89
153 TİCARİ MALLAR
17.850,00
120 ALICILAR
6.500,00
3.900,00
128 ŞÜP.TİC. ALACAK
750,00
350,00
121 ALACAK SENT.
3.500,00
1.400,00
129 ŞÜP.TİC.AL.KARŞI.
1.500,00
500,00
157 DİĞER STOKLAR
158 STOK DEĞ.DÜŞ.K.
180 GEL.AY.AİT GİDER
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
257 B.AMORTİSMANLAR
0,00
0,00
254 TAŞITLAR
181 GELİR TAHAKKUK.
264 ÖZEL MALİYETLER
0,00
322 BORÇ SNT.REESKONT
72,19
268 B.AMORTİSMAN
0,00
2.500,00
335 PER. BORÇLAR
1.250,00
421 BORÇ SENET.
300 BANKA KREDİLERİ
900,00
360 ÖD. VERGİ VE FON
2.000,00
356,00
500 SERMAYE
10.101,00
642 FAİZ GELİR.
320 SATICILAR
1.200,00
644 KON.KALM.KARŞILIK
649 DİĞ. OL. GEL.KAR
653 KOMİSYON GİD.
1.750,00
656 KAMBİYO ZARARI
5.500,00
420 SATICILAR
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
1.250,00
125,00
645 MEN. KIY. SATIŞ KARI
646 KAM. KARLARI
350,00
654 KARŞILIK GİDERİ
659 DİĞ. OL.GİD.VE ZAR.
679 DİĞ. O.DIŞI GEL. KAR.
2.177,00
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
10,80
1.880,00
770 GEN.YÖN. GİDER.
2.000,00
590 DÖNEM NET KARI
321 BORÇ SENETLERİ
1.250,00
333,00
655 MEN. KIY SAT. ZAR.
220,00
657 REES. FAİZ GİDERİ
193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FONLAR
750 AR-GEL. GİDER.
3.800,00
361 ÖD. SOS. GÜV. KES.
240,00
647 REES. FAİZ GELİR.
260 HAKLAR
0,00
756,00
600 YURT İÇİ SATIŞ
31.112,00
621 SAT. TİC. MAL. MAL.
4.650,00
4.800,00
255 DEMİRBAŞLAR
8.000,00
1.500,00
1.250,00
7.851,00
190 DEVREDEN KDV
234,00
0,00
689 DİĞ.O.DIŞI GİD. VE ZAR.
1.950,00
780 FİNANSMAN GİD.
250,00
591 DÖNEM NET ZARARI
1.784,70
a)İşletmenin dönem kar yada zararını bulunuz 30 Puan)
DERS NOTU KULLANMAK SERBESTTİR.
b)İşletmenin kesin mizanını düzenleyiniz (20 puan)
SÜRE 75 DAKİKADIR
c)İşletmenin ayrıntılı bilançosunu düzenleyiniz (25 puan)
d)İşletmenin ayrıntılı gelir tablosunu düzenleyiniz (25 puan)
NSBMYO
BAŞARILAR DİLERİM.
156
31/12/20..
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ.GİD.YANS
771 GEN.YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD.YANS
4.250,00
400,00
750 AR-GELİŞ GİD
760 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
770 GEN YÖN GİD.
780 FİNANSMAN GİD.
630 AR-GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SAT. DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİD.
660 KISA VAD. BORÇ. GİD.
4.250,00
400,00
4.250,00
400,00
751 AR-GELİŞ GİDER YANS.
761 PAZ. SATIŞ DAĞ. GİD. YANS.
771 GEN. YÖN. GİD. YANS.
781 FİNANSMAN GİD. YANS.
600 YURT İÇİ SATIŞLAR
642 FAİZ GELİRLERİ
644 KONUSU KALMAYAN KARŞILIKLAR
645 MENKUL KIYMET SATIŞ KARLARI
646 KAMBİYO KARLARI
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ
649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KARLAR
679 DİĞER OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
4.250,00
400,00
10.101,00
60,00
240,00
350,00
333,00
72,19
1.750,00
1.880,00
690 DÖNEM KAR ZARARI
690 DÖNEM KAR ZARARI
14.786,19
16.570,89
610 SATIŞ İADELERİ
611 SATIŞ İSKONTOLARI
621 SATILAN TİC. MAL. MALİYETİ
630 AR GELİŞ GİDERLERİ
631 PAZ. SATIŞ VE DAĞ. GİD.
632 GEN. YÖN. GİDERLERİ
653 KOMİSYON GİDERLERİ
654 KARŞILIK GİDERLERİ
655 MENKUL KIY. SATIŞ ZARARI
656 KAMBİYO ZARARLARI
657 REESKONT FAİZ GİDERİ
659 DİĞER OLAĞAN GİDER VE ZARAR
660 KISA VAD. BORÇ. GİDERİ
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARAR
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
1.250,00
125,00
5.301,00
0,00
0,00
4.250,00
220,00
830,00
67,89
2.177,00
400,00
1.950,00
1.784,70
690 DÖNEM KAR ZARAR
591 DÖNEM NET ZARARI
1.784,70
1.784,70
692 DÖNEM NET KAR ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
1.784,70
157
HESABIN
KODU
100
101
102
103
108
110
112
119
120
121
122
126
127
128
129
153
157
158
180
181
190
193
195
196
254
255
257
260
264
268
300
320
321
322
335
360
361
420
421
500
590
591
HESABIN ADI
KASA
ALINAN ÇEKLER
BANKALAR
VERİLEN ÇEK VE ÖDEME EMİRLERİ
DİĞER HAZIR DEĞERLER
HİSSE SENETLERİ
KAMU KESİM TAHVİL SENET VE BONO
MENKUL KIYMET DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
ALICILAR
ALACAK SENETLERİ
ALACAK SENETLERİ REESKONT
VERİLEN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR
DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR
ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAKLAR KARŞILIĞI
TİCARİ MALLAR
DİĞER STOKLAR
STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER
GELİR TAHAKKUKLARI
DEVREDEN KDV
PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR
İŞ AVANSLARI
PERSONEL AVANSLARI
TAŞITLAR
DEMİRBAŞLAR
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
HAKLAR
ÖZEL MALİYETLER
BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR
BANKA KREDİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
BORÇ SENETLERİ REESKONT
PERSONELE BORÇLAR
ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KESİNTİLERİ
SATICILAR
BORÇ SENETLERİ
SERMAYE
DÖNEM NET KARI
DÖNEM NET ZARARI
TOPLAM
NSBMYO
TOPLAM
BORÇ
ALACAK
18.750,00
6.540,00
0,00
0,00
15.049,20
8.000,00
0,00
1.250,00
750,00
350,00
2.750,00
1.100,00
0,00
0,00
0,00
330,00
6.500,00
3.900,00
3.500,00
1.400,00
0,00
67,89
0,00
0,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
0,00
500,00
17.850,00
7.851,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
234,00
0,00
10,80
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
8.000,00
0,00
0,00
4.800,00
0,00
0,00
1.500,00
0,00
0,00
900,00
2.500,00
4.650,00
1.200,00
3.800,00
1.250,00
5.500,00
72,19
0,00
1.250,00
2.000,00
356,00
756,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
31.112,00
0,00
1.784,70
0,00
0,00
84.806,89
84.806,89
KALAN
BORÇ
ALACAK
12.210,00
0,00
0,00
7.049,20
1.250,00
400,00
1.650,00
0,00
0,00
330,00
2.600,00
2.100,00
67,89
0,00
0,00
0,00
0,00
1.500,00
500,00
9.999,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
234,00
10,80
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
8.000,00
4.800,00
0,00
0,00
1.500,00
900,00
2.150,00
2.600,00
4.250,00
72,19
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
- 31.112,00
0,00
0,00
1.784,70
0,00
0,00
49.109,89
49.109,89
-
-
-
-
-
-
-
-
158
…………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
1.Yurt İçi Satışlar
10.101,00
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.Satış İadeleri (-)
1.250,00
2.Satış İskontoları (-)
125,00
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
5.301,00
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
0,00
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
0,00
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
4.250,00
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
0,00
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
0,00
3.Faiz Gelirleri
60,00
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
240,00
6.Menkul Kıymet Satış Karları
350,00
7.Kambiyo Karları
333,00
8.Reeskont Faiz Gelirleri
72,19
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
1.750,00
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
220,00
2.Karşılık Giderleri (-)
830,00
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
0,00
4.Kambiyo Zararları (-)
0,00
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
67,89
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
2.177,00
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
400,00
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
1.880,00
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
1.950,00
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
K.DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI
İŞLETME YÖNETİMİ
10.101,00
1.375,00
8.726,00
5.301,00
3.425,00
4.250,00
-825,00
2.805,19
3.294,89
400,00
-1.714,70
1.880,00
1.950,00
-1.784,70
-1.784,70
159
……GRUBU…………………………İşletmesi ……/…../…………..
DÖNEN VARLIKLAR
35.605,11
Hazır Değerler
1-Kasa
2-Alınan Çekler
18.409,20
……………………….
Bilançosu
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
10.077,81
Mali Borçlar
12.210,00
1-Banka Kredileri
2.150,00
2.150,00
0,00
3-Bankalar
7.049,20
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1.250,00
1-Satıcılar
2.600,00
2-Borç Senetleri
4.250,00
5-Diğer Hazır Değerler
400,00
Menkul Kıymetler
1-Hisse Senetleri
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
1.320,00
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1.650,00
0,00
Diğer Borçlar
2.600,00
2-Alacak Senetleri
2.100,00
5-Diğer Ticari Alacaklar
750,00
5.632,11
1-Alıcılar
4-Verilen Depozito ve Teminat
750,00
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
3-Al.Snt.Reeskont (-)
72,19
4-Alınan Depozito ve Teminat
330,00
Ticari Alacaklar
6.777,81
Alınan Avanslar
0,00
67,89
0,00
0,00
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
1.500,00
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
500,00
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
400,00
400,00
0,00
0,00
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
1-Ticari Mallar
9.999,00
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
9.999,00
2-Diğer Stoklar
0,00
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
0,00
0,00
0,00
Mali Borçlar
0,00
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
0,00
1-Gel.Ay.Ait Giderler
0,00
2-Gelir Tahakkukları
0,00
Diğer Dönen Varlıklar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
4-Peşin Öd. Vergi ve Fon
244,80
0,00
1-Satıcılar
0,00
2-Borç Senetleri
0,00
Diğer Borçlar
0,00
234,00
0,00
0,00
10,80
DURAN VARLIKLAR
3.800,00
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
29.327,30
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
0,00
8.000,00
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
4.800,00
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Özel Maliyetler
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
31.112,00
3.200,00
2-Demirbaş
1-Haklar
31.112,00
Sermaye Yedekleri
600,00
0,00
1.500,00
900,00
Kar Yedekleri
0,00
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
2-Dönem Net zararı
TOPLAM
39.405,11
TOPLAM
NSBMYO
1.784,70
0,00
1.784,70
39.405,11
160
103 VERİLEN ÇEK VE ÖD.EMİR
119 MEN.KIYMET DEĞ.DÜŞ.KAR
122 AL.SNT.REESKONT.
129 ŞÜPHELİ TİCARİ ALACAK KARŞ.
158 STOK DEĞ.DÜŞÜK. KARŞ
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
268 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN
300 BANKA KREDİLERİ
320 SATICILAR
321 BORÇ SENETLERİ
331 ORTAKLARA BORÇLAR
335 PERSONELE BORÇLAR
326 ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNAT
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR
361 ÖDENECEK SOS.GÜV.KESİNTİLERİ
500 SERMAYE
590 DÖNEM KARI
1.250,00
330,00
67,89
500,00
0,00
4.800,00
900,00
2.150,00
2.600,00
4.250,00
750,00
400,00
0,00
0,00
0,00
31.112,00
0,00
591 DÖNEM NET ZARARI
100 KASA
101 ALINAN ÇEKLER
102 BANKALAR
108 DİĞER HAZIR DEĞER
110 HİSSE SENETLERİ
112 KAMU KES.TAH.SENT
120 ALICILAR
121 ALACAK SENETLERİ
126 VERİLEN DEP.VE TEM.
127 DİĞER TİCARİ ALACAKLAR
128 ŞÜP.TİCARİ ALACAK
131 ORTAKLARDAN AL.
153 TİCARİ MALLAR
157 DİĞER STOKLAR
180 GEL.AY.AİT GİDER
181 GELİR TAHAKKUK.
190 DEVREDEN KDV
195 İŞ AVANSLARI
196 PERSONEL AVANSLARI
193 PEŞİN ÖD. VERGİ VE FON
254 TAŞITLAR
255 DEMİRBAŞLAR
261 HAKLAR
264 ÖZEL MALİYETLER
322 BORÇ SNT.REESKONT
-
49.109,89
İŞLETME YÖNETİMİ
1.784,70
12.210,00
0,00
7.049,20
400,00
1.650,00
0,00
2.600,00
2.100,00
0,00
0,00
1.500,00
9.999,00
0,00
0,00
0,00
234,00
0,00
0,00
10,80
0,00
8.000,00
0,00
1.500,00
72,19
49.109,89
161
NSBMYO
162
KESİN MİZAN
H.KO
DU
HESABIN ADI
TOPLAM
BORÇ
İŞLETME YÖNETİMİ
ALACAK
KALAN
BORÇ
ALACAK
163
…………………………..…….İşletmesi …./…./……. Tarihli Ayrıntılı Gelir Tablosu
A BRÜT SATIŞLAR
1.Yurt İçi Satışlar
2.Yurd Dışı Satışlar
3.Diğer Satışlar
B SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
1.Satış İadeleri (-)
2.Satış İskontoları (-)
3.Diğer İndirimler (-)
C NET SATIŞLAR
D SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
1.Satılan Mamüller Maliyeti (-)
2.Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-)
3.Satılan Hizmet Maliyeti (-)
4.Diğer Satışların Maliyeti (-)
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI
E FAALİYET GİDERLERİ (-)
1.Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)
2.Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-)
3.Genel Yönetim Giderleri (-)
FAALİYET KARI VEYA ZARARI
F DİĞER FAALİYETLERDEN OLAGAN GELİR VE KARLAR
1.İştiraklerden Temettü Gelirleri
2.Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
3.Faiz Gelirleri
4.Komisyon Gelirleri
5.Konusu Kalmayan Karşılıklar
6.Menkul Kıymet Satış Karları
7.Kambiyo Karları
8.Reeskont Faiz Gelirleri
9.Diğer Olağan Gelir ve Karlar
G DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Komisyon Giderleri (-)
2.Karşılık Giderleri (-)
3.Menkul Kıymet Satış Zararları (-)
4.Kambiyo Zararları (-)
5.Reeskont Faiz Giderleri (-)
6.Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-)
H FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
1.Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
2.Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-)
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR
I.OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR
1.Önceki Dönem Gelir ve Karları
2.Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar
J.OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
1.Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)
2.Önceki Dönem Gider ve Zararları (-)
3.Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar (-)
DÖNEM KARI VEYA ZARARI
NSBMYO
164
………………………………İşletmesi
……/…../…………..
……………………….
DÖNEN VARLIKLAR
KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
Hazır Değerler
Mali Borçlar
1-Kasa
1-Banka Kredileri
Bilançosu
2-Alınan Çekler
3-Bankalar
Ticari Borçlar
4-Verilen Çek ve Öd.Emir (-)
1-Satıcılar
5-Diğer Hazır Değerler
2-Borç Senetleri
Menkul Kıymetler
3-Borç Senetleri Reeskont (-)
1-Hisse Senetleri
4-Alınan Depozito ve Teminat
2-Kamu Kes.Tah.Snt. Bono
Diğer Borçlar
3-Men.Kıy. Değ.Düşük.Karş(-)
1-Ortaklara Borçlar
2-Personele Borçlar
Ticari Alacaklar
1-Alıcılar
Alınan Avanslar
2-Alacak Senetleri
3-Al.Snt.Reeskont (-)
4-Verilen Depozito ve Teminat
5-Diğer Ticari Alacaklar
Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
6-Şüpheli Ticari Alacaklar
1-Ödenecek Vergi ve Fonlar
7-Şüp.Tic.Alacak Karş. (-)
2-Ödenecek Sos.Güv.Kesintileri
Diğer Ticari Alacaklar
1-Ortaklardan Alacaklar
Gelecek Aylara Ait Gelir ve Gid. Tah.
Stoklar
UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
1-Ticari Mallar
Mali Borçlar
2-Diğer Stoklar
3-Stok Değer Düşük.Karş.(-)
Ticari Borçlar
GelecekAy.Ait.Gid ve Gel Tah.
1-Satıcılar
1-Gel.Ay.Ait Giderler
2-Borç Senetleri
2-Gelir Tahakkukları
Diğer Dönen Varlıklar
Diğer Borçlar
1-Devreden Kdv
2-İş Avansları
3-Personel Avansları
4-Peş.Öd. Vergi ve Fon
DURAN VARLIKLAR
Ticari Alacaklar
ÖZKAYNAKLAR
Ödenmiş Sermaye
1-Ödenmiş Sermaye
Maddi Duran Varlıklar
1-Taşıtlar
2-Demirbaş
Sermaye Yedekleri
3-Birikmiş Amortismanlar(-)
Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1-Haklar
1-Özel Maliyetler
2-Birikmiş Amortismanlar (-)
Kar Yedekleri
Özel Tükenmeye Tabi Varlıkar
Dönem Net Kar/Zararı
1-Dönem Net karı
2-Dönem Net Zararı
TOPLAM
TOPLAM
İŞLETME YÖNETİMİ
165
NSBMYO