EK66

EK-1
YAPI MALZEMELERİNİN YANICILIK SINIFLARI
1
2
3
Yanıcılık
Sınıfı
Yangında
Davranış
4
1
2
A
A1
Yapı
Malzemelerinin
Tanımı
Yanmaz
Hiç Yanmaz
Gözlenen
3
A2
Zor Yanıcı
4
B
5
B1
Yanıcı Yapı
Malzemeleri
Zor Alevlenici
6
B2
Normal Alevlenici
Yanıcı duman ve zehirli gaz
oluştururlar. (B1 ve B2
sınıflarına
girenlerin
gerçeklenmesinde
bacalı
fırın deneyleri uygulanır.)
7
B3
Kolay Alevlenici
Yukarıdaki
sınıflara
girmeyen
malzemeler,
yapılarda hiçbir şekilde
kullanılamaz.
Alev
almaz,
yanmaz,
kömürleşmez
(Elektrikli tüp fırın deneyi
uygulanır)
Yanıcı kısımlar içerir, ancak
kendileri
yanmaz, ateşi
iletmez, yangın yüküne
katkısı olmaz.
Alev kaynağı kalktıktan
sonra da yanmayı sürdürür.
Söz konusu sınıfta belirlenmiş yapı malzemeleri
a) Kum, çakıl, mil, kil ve doğada bulunan yapı tekniğinde
kullanılabilen diğer tüm taşlar.
b) Mineraller, toprak, volkanik cüruflar ve doğal bims.
c) Çimento, kireç, alçı, anhidrit, yüksek fırın cürufu, genleştirilmiş
kil, genleştirilmiş şist, genleştirilmiş perlit ve vermükulit ile
köpüklü cam gibi yakma ve/veya genleştirme prosesiyle taş ve
minerallerden elde edilen yapı malzemeleri.
d) Harç, beton, betonarme, ön gerilmeli beton, gaz beton veya
gözenekli beton, hafif beton, mineralli maddelerden üretilmiş
yapı taşları ve yapı plakları, mutad harç veya beton katkılı
malzemeler.
e) Organik katkı maddesi içermeyen mineral lifli malzemeler.
f) Tuğla, kiremit, seramikler.
g) Camlar.
h) Alkali ve toprak alkali metaller ve alaşımları dışında, ince toz
halinde öğütülmemiş metal ve alaşımlar.
Her durumda özel tahkiki gereken malzemelerdir. Örneğin alçı
karton plakları gibi yanmaz dolgu maddeli kompozitler gibi.
a) Odun yünü veya talaşı hafif yapı levhaları,
b) Çok katmanlı mineral elyaflı hafif yapı plakları (tek ve/veya iki
yüzeyi mineral elyaf ile kaplı odun yününden yapılmış hafif
yapı plağı)
c) Yüzeyi delikli veya deliksiz alçı karton levhalar
d) Masif mineral zemin üzerine mineral katkılı yapay reçineli
sıvılar.
e) Isı harçlar.
f) Yumuşatıcı içermeyen d≥3,2 mm sert polivinilklorid (PVC),
klorlu polivinilklorid (PVCC) ve polipropilen (PP)' den üretilmiş
boru ve ek parçaları.
g) Ahşap parke, PVC, vinilasbest zemin kaplamaları
h) Asbestli mukavva ve kağıtlar.
3
3
a) δ≥400 kg/m ve kalınlığı d>2 mm veya δ≥230 kg/m ve kalınlığı
d>5 mm olan ahşap malzemeler.
b) Kalınlığı d>2 mm olan ahşap kontraplak veya dekoratif prese
edilmiş
malzeme
tabakalarından
oluşan
plakalarla,
termoplastik olmayan bir şekilde tüm yüzeyince ahşap
kaplanmış veya yüzeyi preslenmiş malzemeler.
c) d ≥ 3 mm olan plastik kaplı odun lifi plaklar.
d) Alçı karton bağlantı plakları.
e) Çok katmanlı sert köpük hafif yapı plakları.
f) Sert PVC levha
g) Kalınlığı >3 mm sert PVC, polipropilen, yüksek dansite
polietilen, kopolimer, stroil (ABS/ASA/PVC), akrilonifril-bu
faiden stirol' den üretilmiş boru ve bağlantıları.
h) Kalınlığı ≥ 2 mm palimetakrilat dökme levhalar.
i) Kalınlığı ≥ 1,6 mm polistard plakalar.
3
≥ 1.4 mm d ≥ 1.0 mm
j) ℘=940 kg/m ve kalınlığı
köpüklendirilmemiş polietilenler.
k) Kalınlığı ≥ 1.0 mm poliamid,
l) PVC, kauçuk, sentetik kauçuk gibi esnek kaplamalar gibi
zemin kaplama malzemeleri.
m) Köpüklendirilmemiş, katran veya bitüm katkılı poliüretan veya
polisulfid, silikon ve akrilat esaslı, her defasında en az B2 sınıfı
iki yapı malzemesi arasına yerleştirilmiş.
n) Asfalt
o) Elektrik kabloları,
Ahşap < 2 mm
Kağıt, saz, saman, talaş, pamuk, seliloz lifi
Gevşek veya toz halinde her türlü yanıcı maddeler.
1
Bina Tehlike Sınıflandırması
EK-1a.
Düşük Tehlike Kullanım Alanları
Okullar ve diğer eğitim kurumları (belli alanları*** ), bürolar (belli alanları*** ) , hapishaneler
*** Kullanım alanları, Ek -1 b ve c kapsamına girmeyen alanlar.
EK-1b.
Orta Tehlike Kullanım Alanları
KULLANIM
TÜRÜ
Orta Tehlike -1
Orta Tehlike -2
Cam ve
Seramikler
Kimyasallar
Çimento İşleri
Metal levha üretimi
Değişik
Mezbahalar
Mandıralar
Hastaneler, oteller,
lokantalar,
kütüphaneler (kitap
depoları hariç),
okullar, bürolar
Fotoğraf laboratuarları,
Fotoğraf film fabrikaları
Boyama işlemleri, sabun fabrikaları
Otomotiv fabrikaları,
tamirhaneleri
Elektronik fabrikaları, buzdolabı ve
çamaşır makinesi fabrikaları
Fırınlar, bisküvi,
çikolata, şekerleme
imalathaneleri, bira
fabrikaları
Fizik laboratuarları,
çamaşırhaneler,
otoparklar, müzeler
Hayvan yemi fabrikaları, meyve
kurutma, suyu çıkarılmış sebze ve
çorba fabrikaları, şeker
imalathaneleri, tahıl değirmenleri
Lastik ve plastik
Tekstiller ve
Konfeksiyon
Kereste ve tahta
Radyo ve televizyon Yayınevleri,
tren istasyonları, tesisat odaları
Cilthaneler, mukavva fabrikaları,
kağıt fabrikaları, baskı işleri ve
matbaalar
Kablo farikaları, plastik döküm ve
plastik eşya (köpük plastik hariç),
kauçuk eşya fabrikaları, sentetik lif
(akrilik hariç) fabrikaları
Vulkanize fabrikaları
Büyük mağazalar
Alışveriş merkezleri
Kâğıt
Dükkânlar ve
Ofisler
Orta Tehlike -4
Cam Fabrikaları
Mühendislik
Yiyecek ve
İçecekler
Orta Tehlike -3
Bilgisayara veri
işleme ofisleri (veri
saklama odaları,
hariç)
Deri eşya fabrikaları
Halı fabrikaları (kauçuk ve köpük
plastik hariç), kumaş ve giysi
fabrikaları, fiber levha fabrikaları,
ayakkabı imalathaneleri, triko
(örgü), ev tekstili (bez) fabrikaları,
yatak, şilte fabrikaları (köpük plastik
hariç), dikim ve dokuma atölyeleri,
yün ve yünlü kumaş atölyeleri
Ahşap işleri fabrikaları, mobilya
fabrikaları (köpük plastikler hariç),
mobilya mağazaları, koltuk kanepe
vb döşemelerinin (plastik köpük
hariç) imalathaneleri
Mum ve balmumu
fabrikaları, kibrit
fabrikaları, boyahaneler
Alkol damıtma
Sinemalar, tiyatrolar,
konser salonları, tütün
fabrikaları
Atık kâğıt işletmeleri
Halat fabrikaları
Sergi salonları
Pamuk iplikhanesi, keten
ve kenevir hazırlama
tesisleri
Odun telaşı fabrikaları,
yonga levha fabrikaları,
kontrplak levhaları
Orta tehlike -1, orta tehlike -2 kullanım alanlarında boyama işlemi ve benzeri yüksek yangın yüküne sahip alanlar varsa, kullanım
alanları orta tehlike -3 olarak değerlendirilir.
2
EK-1c.
Yüksek Tehlike Kullanım Alanları
Yüksek Tehlike -1
Döşemelik kumaş ve muşamba
fabrikaları
kumaş ve muşamba yer döşemeleri
imalatı
Boya, renklendirici ( ahşap
renklendirici ve koruyucuları-pnoteks)
ve vernik imalatı
Yapay kauçuk, reçine, lamba isi ve
terebentin imalatı
Talaş fabrikaları
Odun yünü imalatı
Yüksek Tehlike -2
Aydınlatma fişeği fabrikaları
Yüksek Tehlike -3
Selüloz nitrat
fabrikaları
Yüksek Tehlike -4
Havai fişek
fabrikaları
Plastik köpük ve sünger imalathaneleri, lastik
köpük eşyaları,
Katran damıtma
Otobüs ambarı, yüklü kamyonlar ve vagonlar
Otobüsler, yüksüz kamyonlar ve demiryolu
vagonları için depolar
3
EK-2
YAPI MALZEMELERİ VE/VEYA ELEMANLARININ
YANICILIK VE DAYANIKLILIK SINIFLARI
1
Yangına
Dayanım
Sınıfı
Süre
(Dak)
1
2
3
Yapı Elemanlarında Kullanılan
Malzemelerin Yanıcılık Sınıfı
2.sutun
kapsamına
Başlıca
1)
girmeyen diğer
Elemanlar
bileşenler
B
B
A
B
3
A
A
4
B
B
A
B
6
A
A
7
B
B
8
A
B
9
A
A
10
B
B
A
B
12
A
A
13
B
B
14
A
B
A
A
2
F 30
≥ 30
5
F 60
F 90
≥ 60
≥ 90
11
F 120
F 180
15
≥ 120
≥ 180
4
Yapı Elemanlarının Tanımı
2)
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 30
Önemli elemanları yanmaz ve yangına dayanıklılık
sınıfı F 30’dan yapı malzemelerinden oluşan
Yangın önleyici yanmaz ve yangına dayanıklılık
sınıfı F 30 olan yapı malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 60
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 60 ve başlıca kısımları yanmayan yapı
malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 60 olan yanmayan yapı malzemeleri
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 90
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 90 olan başlıca kısımları yanmayan yapı
malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 90 olan, yanmayan yapı malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 120
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 120, başlıca kısımları yanmayan yapı
malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 120 olan yanmayan yapı malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 180
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 180, başlıca kısımları yanmayan yapı
malzemelerinden oluşan
Yangına dayanıklılık sınıfı
F 120 yanmayan yapı malzemelerinden oluşan
5
Kısa
Gösterilişi
F 30 - B
F 30 - AB
F 30 - A
F 60 - B
F 60 - AB
F 60 - A
F 90 - B
F 90 - AB
F 90 - A
F 120 - B
F 120 - AB
F 120 - A
F 180 - B
F 180 - AB
F 180 - A
1)
Başlıca elemanlara şunlar dahildir.
a) Tüm taşıyıcı ve destekleyici elemanlar, taşıyıcı olmayan yapı elemanlarından stabilite yönünden etkili olanlar
dahil (Ör; Taşıyıcı olmayan duvarlardaki çerçeve konstrüksiyonları gibi)
b) Hacim (mekan) çevreleyen yapı elemanlarında, “Yapı elemanlarının yangına dayanıklılık” standardlarına göre
yapılan deneyde yapı elemanı düzleminde devam eden ve tahrip olmaması gereken tabaka.
Döşemelerde bu tabakanın toplam kalınlığı en az 50 mm olmalıdır; Bu tabakanın içinde boş hacimlere izin
verilir.
Yapı elemanların yanma davranışlarının değerlendirilmesinde yüzey ve kaplama tabakaları veya başka
yüzey işlemleri dikkate alınmayabilir.
2)
Bu adlandırma yapı elemanlarının sadece yangına dayanıklılık yeteneğine göre düzenlenmiştir.
4
EK-2a
Döşemeler Dışındaki Yapı Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları (TS EN 13501’e göre)
Yanıcılık Sınıfı
A1
A2
B
Tanımı
A1 sınıfı malzemeler, tam gelişmiş yangını da kapsayan yanmanın herhangi bir
kademesinde yanmaya katkıda bulunmazlar. Bu nedenle, otomatik olarak bu
malzemelerin daha aşağı sınıflar için belirlenen tüm özellikleri yeterince sağladığı
kabul edilir.
TS EN 13823’e göre B sınıfı için belirlenen kriterleri sağlar. İlave olarak, tam
gelişmiş yangın şartı altında bu malzemeler yangın yükü ve yangın gelişmesine
önemli ölçüde katkıda bulunmamalıdır.
C sınıfı için belirlenen kriterlere ilave olarak daha ağır şartları sağlar.
Söz konusu sınıfta
belirlenmiş yapı
malzemeleri
Bkz. EK-2.c
C
D sınıfı için belirlenen kriterlere ilave olarak daha ağır şartları sağlar. Ayrıca tek
alev başlıkla yapılan termal atak karşısında yanal alev yayılması sınırlı bir oranda
kalmalıdır.
D
E Sınıfı kriterlerini sağlayan ve önemli ölçüde alev yayılması olmayan küçük bir
alev atağı karşısında uzun bir süre direnç gösteren malzemeler. İlave olarak,
yeterince tutulmuş ve sınırlı ısı açığa çıkaran tek yanan cisimle yapılan ısıl atak
şartlarına dayanıklı olmalıdır.
E
Önemli ölçüde alev yayılması olmayan küçük bir alev atağı karşısında kısa bir süre
direnç gösteren malzemeler.
F
Yangın performansı tayin edilmemiş ve A1, A2, B, C, D, E sınıflarından biri olarak
sınıflandırılmayan malzemeler.
Duman Oluşumu İçin İlave Sınıflandırmalar
s3
Duman üretimi açısından herhangi sınırlama olmayan
s2
Duman üretiminin artış hızı yanında toplam duman üretimi de sınırlandırılmış olan
s1
s2’den daha ağır kriterleri sağlayan
Yanma Damlaları/Tanecikleri İçin İlave Sınıflandırmalar
d2
Sınırlama yok
d1
Belirlenen bir süreden daha uzun sürede yanma damlaları/tanecikleri olmamalı
d0
Yanma damlaları/tanecikleri oluşmamalı
EK-2b
Döşeme Malzemeleri için Yanıcılık Sınıfları (TS EN 13501’e göre)
Yanıcılık Sınıfı
A1fl
A2fl
Tanımı
A1 sınıfı malzemeler, tam gelişmiş yangını da kapsayan yanmanın herhangi bir kademesinde yanmaya
katkıda bulunmaz. Bu nedenle, otomatik olarak bu malzemelerin daha aşağı sınıflar için belirlenen tüm
özellikleri yeterince sağladığı kabul edilir.
Isı akısı ile ilgili olarak sınıf Bfl için belirlenen özellikler için yeterlidir. İlave olarak, tam gelişmiş bir yangın şartı
altında, bu malzemeler yangın yükü ve yangın gelişmesine önemli ölçüde katkıda bulunmamalıdır.
Bfl
Cfl
Dfl
Efl
Ffl
Sınıf Cfl olarak, fakat daha ağır şarlar.
Sınıf Dfl olarak, fakat daha ağır şartlar.
Sınıf Efl için yeterli ve ilave olarak bir ısı akısı atağına belirli bir süre dayanıklı olan malzemeler.
Küçük bir aleve dayanıklı olan malzemeler.
Yangın performansı tayin edilmemiş ve A1fl, A2fl, Bfl, Cfl, Dfl, Efl sınıflarından biri olarak sınıflandırılmayan
malzemeler.
Duman oluşumu için ilave sınıflandırmalar
s2
s1
Sınırlama yok.
Toplam duman oluşumu sınırlandırılmış.
5
EK-2c
Yanıcılık Sınıfı A1 Olan Yapı Malzemeleri (Test edilmeye gerek olmadan yanıcılık sınıfı A1 ve
A1fl olarak değerlendirilen malzemeler
Malzeme
Notlar
Genleşmiş kil, Genleşmiş perlit ve Genleşmiş
vermikülit, Mineral yün, Selüler cam
Beton
Hazır karıştırılmış beton ve prekast betonarme öngerilmeli ve ön sıkıştırmalı
malzemeler
Beton (integral ısı yalıtımlı olan agregalar hariç
yoğun ve hafif )
Katkı maddeleri ve ilaveler (örneğin: PFA), pigmetler ve diğer malzemeleri
içerebilir. Prekast birimleri de kapsar.
mineral agregalar)
Gaz (gözenekli) beton üniteler
Çimento ve/veya kireç gibi su bazlı bağlayıcıların ince maddeler (silisli
maddeler, PFA, uçucu fırın cürufu) ve gözenek üreten maddeler ile
birleşmesiyle üretilen birimler. Prekast birimleri de kapsar.
Çimento, Elyaflı(telcikli) çimento ve Kireç, Yüksek
fırın cürufu/toz uçucu kül (PFA) ve Mineral
agregalar
Demir, Çelik ve Paslanmaz çelik, Bakır ve Bakır
alaşımları , Çinko ve Çinko alaşımları,
Alüminyum ve Alüminyum alaşımları, Kurşun
Tamamen ayrı bir formda olmamak üzere (şekilsiz)
Alçı ve alçı bazlı sıvalar
Katkı maddeleri (geciktiriciler, dolgu maddeleri, lifler, pigmentler, hidrate olmuş
kireç, hava ve su tutucular ve plastikleştiriciler), yoğun agrega (örneğin: doğal
veya kırma kum) veya hafif agregalar (örneğin: perlit veya vermikulit) içerebilir.
İnorganik bağlayıcı elemanları olan harçlar
Düzeltme/sıvama harçları ve bir veya birden fazla inorganik bağlayıcıya
dayanan şaplar, örneğin: çimento, kireç, duvar çimentosu ve alçı.
Killi malzemeler
Kalsiyum silikat birimler
Doğaltaş ve arduvaz birimler
Kilden ve kum, yakıt veya diğer katkı maddeleri içeren veya içermeyen diğer killi
maddelerden yapılmış birimleri, tuğlaları, karoları, döşeme karoları ve şömine
birimlerini (örneğin: baca tuğlaları) kapsar.
Kireç ve doğal silisli maddelerden (kum, silisli çakıl veya kaya ya da bunlardan
yapılmış karışımlar) yapılmış birimler, renklendirici pigmentler içerebilir.
Doğal taşlardan (magmatik, tortul veya metamorfık kayalar) veya arduvazlardan
elde edilmiş işlenmiş ya da işlenmemiş elemanlar.
Alçı birimler
Agregalar, doldurucular, lifler ve diğer katkı maddeleriyle birleşen ve
pigmentlerle renklendirilebilen kalsiyum sülfat ve sudan oluşan birimleri ve
blokları kapsar.
Çimento mozaik
Karo mozaikleri ve yerinde dökme yer döşemelerini kapsar.
Cam
Isı ile güçlendirilmiş, kimyasal olarak katılaştırılmış, lamine ve telli cam.
Cam seramik
Billur ve artık cam içeren cam seramikler.
Seramik
Toz preslenmiş ve kalıptan çıkarılmış malzemeleri kapsar, sırlanmış veya
sırlanmamış.
Genel notlar
Malzemeler eğer test edilmeden A1 ve A1fl sınıfı olarak değerlendiriliyorsa, yukarıdaki malzemelerden sadece bir veya
birkaçından oluşmalıdır. Yukarıdaki malzemelerden bir veya birkaçı yapıştırılarak elde edilen malzemeler de, yapıştırıcı madde
ağırlık veya hacim olarak (hangisi daha düşük değerde ise) %0.l' i geçmediği taktirde, A1 ve A1fl sınıfı olarak kabul edilirler.
Bir veya birden fazla organik katmanı olan, veya homojen olarak dağılmayan (yapıştırıcı dışında) organik madde içeren, panel
malzemeler (ör: izolasyon malzemeleri) listenin dışında bırakılmıştır.
Yukarıdaki malzemelerden birinin inorganik bir katman ile kaplanmasıyla oluşan malzemeler (ör: kaplanmış metal malzemeler) de
test edilmeksizin A1 ve A1fl sınıfı olarak kabul edilebilir.
Tablodaki malzemelerden hiçbirisinin, bünyesinde ağırlık veya hacim olarak (hangisi daha düşük değerde ise), %1.0’dan fazla
homojen dağılımlı organik madde içermesine izin verilmez.
6
EK-2d
Yapı Malzemelerinin Yanıcılık Sınıflarına göre TS EN 13501 ile TS 1263 denklikleri
1) Döşemeler Dışındaki Yapı Malzemeleri İçin Yanıcılık Sınıfları Denklikleri
Malzemenin Yanıcılık Özelliği
Hiç Yanmaz
Zor Yanıcı
Zor Alevlenici
(en az)
Normal Alevlenici
(en az)
Kolay Alevlenici
TS EN 13501-1’e göre
A1
A2 - s1, d0
B, C - s1, d0
(1)
(2)
A2 - s2, d0
A2, B, C - s3, d0
A2, B,C - s1, d1
A2, B,C - s1, d2
A2, B, C – s3, d2
D - s1, d0
D - s2, d0
D - s3, d0
E
D - s1, d2
D - s2, d2
D - s3, d2
E - d2
F
TS 1263
A1
A2
B1
B2
B3
(1)
2) Döşeme Malzemeleri için Yanıcılık Sınıfları Denklikleri
Malzemenin Yanıcılık Özelliği
Hiç Yanmaz
Zor Yanıcı
Zor Alevlenici
(en az)
Normal alevlenici
(en az)
Kolay alevlenici
TS EN 13501-1’e göre
A1fl
A2fl - s1
Bfl - s1
Cfl - s1
A2fl - s2
Bfl - s2
Cfl - s2
Dfl - s1
Dfl - s2
Efl
Ffl
(2)
TS 1263
A1
A2
B1
B2
B3
(1)
Bu tablolar, malzemelerin yanıcılık özelliklerine göre TS EN 13501-1 ve TS 1263’de verilmiş olan Malzeme Yanıcılık Sınıflarını
göstermektedir. TS 1263’de verilmiş olan yanıcılık sınıflarına sahip yapı malzemelerinin, TS EN 13501-1’de verilen yanıcılık
sınıflarına denkliği için, söz konusu yapı malzemelerinin TSE EN 13501-1’de belirtilmiş olan ilgili sınıfa ait test Standartları
koşullarını sağlaması gerekir.
(2)
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) kapsamında, ilgili AB komisyonu kararları ile ortaya konulmuş, uyumlaştırılmış
standartlara tâbi yapı malzemelerinin uyacakları Avrupa Sınıflarıdır.
7
EK-3
KAPI, PENCERE, KANAL VE KAPAKLAR İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1
Dayanım Süresi
(Dak.)
2
Yangın Kapıları
≥ 30
≥ 60
≥ 90
≥ 120
≥ 180
1
2
3
4
5
3
4
5
Yapı Elemanlarının Türü
F 30
F 60
F 90
F 120
F 180
Pencere gibi tüm ışık
geçiren camlı yapı
elemanları için
F 30
F 60
F 90
F 120
F 180
Havalandırma sistemi
boru ve bağlantı
elemanları için
F 30
F 60
F 90
F 120
-
Hava kanalı
klapeleri için
Yangın Klapeleri
F 30
F 60
-
EK- 3a
Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım (Direnç) Sembolleri
R
Yük taşıma kapasitesi
E
Bütünlük
I
Yalıtım
W
Işınım yayma
M
Mekanik dayanım
C
Kendiliğinden kapanma
S
Duman sızıntısı
P veya PH
Gücün sürekliliği veya sinyal verilmesi (alarm)
G
İsli yangın direnci
K
Yangın karşı koruma yeteneği
D
Sabit sıcaklık altında dayanıklılık süresi
DH
Standart zaman-sıcaklık eğrisi altında dayanıklılık süresi
F
Güçlendirilmiş duman ve ısı havalandırıcılarının işlerliği
B
Doğal, duman ve ısı havalandırıcılarının işlerliği
EK-3b
Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri
Yapı Elemanı
Yangın Dayanım Süresi (dak)
Etkilenen Yüzey
1.
Taşıyıcı Sistem (çerçeve, kiriş veya kolon)
R Bkz. EK-3c
Etkilenen yüzeyler
2.
Yük Taşıyıcı Duvar (aşağıdaki maddelerde de açıklanmayan
duvar)
Döşemeler
R Bkz. EK-3c
Ayrı ayrı her bir yüzey
a) İki katlı konutun ikinci katında (garaj veya bodrum kat üstü
hariç)
b) Bir dükkan ve üstündeki kat arasında
REI 30
3.
c) Kompartıman döşemeleri dahil her türlü diğer döşemeler
d) Bodrum kat ile zemin kat arası döşeme
4.
Çatılar
a) Kaçış yolu teşkil eden her bölüm
b) Döşeme görevi yapan her türlü çatı
c) Dıştan yangına maruz kalan çatılar (yük taşıyıcı değil)
5.
Dış Duvarlar
a) Parsel sınırın herhangi bir noktasına 2 m’den daha yakın her
bölüm
b) Parsel sınırdan 2 m veya daha uzak olan her bölüm
REI 60 veya Bkz. EK-3c (hangisi
daha büyükse)
REI Bkz. EK-3c
Alt yüzeyden
REI 90 veya Bkz. EK-3c (hangisi
daha büyükse)
REI 30
Alt yüzeyden
REI Bkz. EK-3c
EI Bkz. EK-3c
Dış yüzeyden
REI Bkz. EK-3c
Ayrı ayrı her bir yüzey
REI Bkz. EK-3c
(1)
Binanın iç yüzeyden
8
6.
Yangın Kompartıman Duvarları
(Bina içindeki farklı kullanım işlevlerini birbirinden ayıranlar)
7.
8.
Yangın Kompartıman Duvarları (6.şıkkın dışındakiler)
REI Bkz. EK-3c
Korunumlu Şaftlar
(korunumlu yangın merdiveni yuvaları ve acil durum asansör
REI 120
kuyuları hariç)
Korunumlu Yangın Merdiveni Yuvaları, Acil Durum Asansörü Kuyuları ve Yangın Güvenlik Holü
a) Binanın geri kalanından ayıran duvar
REI 120
9.
REI 60 veya Bkz. EK-3c (hangisi
daha büyükse)
Ayrı ayrı her bir yüzey
Ayrı ayrı her bir yüzey
Ayrı ayrı her bir yüzey
Binaya bakan yüzey
b) Yangın merdiveni yuvası, acil durum asansör kuyusu ve yangın
güvenlik holünü birbirinden ayıran duvar
REI 60
Ayrı ayrı her bir yüzey
Boşluk Bariyeri
Asma Tavan
EI 30
EI 30
Ayrı ayrı her bir yüzey
Alt taraftan
10.
11.
EK-3c
Bina Kullanım Sınıflarına Göre Yangına Dayanım (Direnç) Süreleri
Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım Süreleri (dak)
Bina Kullanım Sınıfları
[1]
Bodrum Katlar
(üstündeki döşeme dahil)
Giriş veya Üst Katlar
Bodrum Kat(ların)
Derinliği*(m)
Bina Yüksekliği (m)
10 m’den
fazla
10 m’den
az
30
[2]
5 m’den
az
21,50
m’den az
30
30,50
m’den az
30,50 m’den
fazla
1. Küçük Konutlar
---
60
---
---
2. Diğer Konutlar
90
60
30
[2]
60
90
120
3. Kurumsal Binalar
90
60
30
[2]
60
90
90
60
30
[2]
60
90
30
[2]
120
[3]
4. Büro Binaları
- sprinklersiz
- sprinklerli
60
60
90
60
30
[2]
60
İzin verilmez
120
[3]
5. Ticaret Amaçlı Binalar
- sprinklersiz
- sprinklerli
60
60
- sprinklersiz
120
90
- sprinklerli
90
60
90
60
60
30
[2]
60
30
[2]
90
60
İzin verilmez
120
[3]
6. Endüstriyel Yapılar
60
30
[2]
90
120
60
90
60
90
60
60
90
120
60
90
İzin verilmez
120
[3]
7. Toplanma Amaçlı Binalar
- sprinklersiz
- sprinklerli
60
60
120
90
60
30
[2]
İzin verilmez
120
[3]
8. Depolama Amaçlı Tesisler
a)
Depolar
- sprinklersiz
- sprinklerli
b)
90
60
---
---
60
30
[2]
İzin verilmez
120
[3]
Otopark
- açık otoparklar
- diğer otoparklar
90
60
15
[2][4]
30
[2]
15
[2] [4]
60
15
[2] [4]
90
60
120
[3]
* Binanın en alt bodrum kat döşemesi ile zemin kat döşemesi arasındaki mesafe.
[1]
[2]
[3]
[4]
Bir bodrumun üstündeki döşeme (veya birden fazla bodrum varsa, en üstteki bodrumun üstündeki döşeme), eğer giriş ve üst
katlar için olan yangına dayanım süreleri daha fazla ise o hükümleri sağlamalıdır.
Binaları ayıran yangın kompartıman duvarları için en az 60 dakikaya yükseltilir.
Taşıyıcı sistemin bir bölümünü teşkil etmeyen elemanlar için 90 dakikaya düşürülebilir.
Acil kaçışı oluşturan elemanlar için 30 dakikaya yükseltilir.
9
DİZİN
EK-4
NORMAL BİNA DUVARLARI, DÖŞEMELERİ VE ÇATILAR İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI 1)
1
2
Yapı Elemanı
ve
Yapı Malzemesi
3
4
5
Bina Yükseklikleri
Tam Kat Sayıları
≥2
≥3–5
>5
Yüksek Binalar
F30 - B
F90 - A
F90 - A
F90 – A2)
A veya
A veya
A veya
F30 - B
F30 - B
F90 – AB
Taşıyıcı ve Rijitleştirici
1
Duvarlar ve Mesnet ve
Kolonlar
Taşıyıcı
Duvarlar
2
olmayan
Dış en az
B2
3
Dış duvarlar Kaplaması
Ek-.6, Satır 7 - 11’deki gibi
4
Daireler ve özel hacimler
arasındaki
ayrım F90 - A
duvarları
F90 - A
F90 - A
F90 – A
5
Ayrım Duvarı boşlukları
F30
F30
F30
6
Yangın Duvarları ve özel
F30 - A
sınır duvarları
F90 - A
F90 - A
F90 - A 2)
7
Yangın Duvarı boşlukları
F90
F90
F90
F90
8
Bodrum üstü döşemeler
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F90 – A
9
Diğer döşemeler
F30 - A
F90 - A
F90 – A
10
Döşeme boşlukları
Döşemede aranan şartlara göre F30 veya F90 boru veya kablo boşlukları için özel
şartlar
11
Dıştan yangın etkisi için
çatılar
Çatıyı taşıyan iskelet ve
kaplama altı
Dıştan yangın etkisi için
çatılar
İzolasyon kaplamaları ve
diğer malzemeler
Uçucu ateşe ve ısı yayınımına yeterli dayanım veya kablo boşlukları için özel şartlar
( sert çatı ürünleri)
F30
Alanı > 500 m² için
12
13
14
F30 - AB. Bunun
dışında F30 - B
En az B2
Alanı 500 m² için A
A
F90 - A
F90 - A
Ek-6’ ya Bakınız
1) Okul, öğrenci yurtları, hastane, büro ve idare binaları için de geçerlidir.
2) Yüksekliği > 60 m olan binalarda ≥ F120 - A şart koşulur.
10
DİZİN
EK 4
Binalarda en fazla kompartıman alanları
Bina kullanım sınıfları
1
2
Kompartımanın en fazla alanı m2
Apartmanlar ve Toplu Konutlar
Kurumsal Binalar
Sağlık binaları
1,500 (1)
Eğitim binalar
6,000 (1)
3
Ofis
4
Ticaret Amaçlı Binalar (sebze ve meyve halleri, balık halleri, et
borsaları, metal yedek parça vb yerler hariç)
5
6
sınırsız
8,000 (1)
2,000 (2)
Toplanma Amaçlı
Binalar
Konaklama
Yeme içme
Eğlence
Müzeler ve sergi yerleri
4,000 (1)
Diğer toplanma amaçlı binalar
6,000 (1)
Endüstriyel Yapılar
Ek 1. Orta Tehlike-3 ve üstü
6,000 (1)
Ek 1. Orta Tehlik-1 ve Orta Tehlike-2
15,000(4)
Ek 1. Orta Tehlike-3 ve üstü
1,000 (1)
7
Depolar
8
Açık otoparklar
Ek 1. Orta Tehlik-1 ve Orta Tehlike-2
5,000 (4)
Sınırlama yok
Not :
(1) Binalarda uygun yangın kontrol sistemleri (otomatik algılama, sprinkler sistemi ve duman tahliye sistemi vb.) yapılmışsa
kompartıman alanı 2 katına çıkarılabilir.
(2) Uygun yangın kontrol sistemleri (otomatik algılama, sprinkler sistemi ve duman tahliye sistemi vb.) yapılmışsa kompartıman
alanı sınırsızdır
(3) Müşterek kullanılmayan dış duvarda düşey doğrultuda binanın katları arasında 120 cm genişliğinde ve sürekli olarak bina
açıklığı yoksa 60 dakikalık süre 30 dakikaya düşürülebilir.
(4) Tek katlı ise sınır yok, birden fazla katlı sprinkler olması durumunda kompartıman alanları 2 katına çıkarılabilir.
11
DİZİN
EK-5
NORMAL BİNA MERDİVEN KULELERİ VE KORİDORLARI İÇİN ARANACAK
1)
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1
2
3
4
5
Bina Yükseklikleri
Tam Katsayıları
≥2
1
Merdiven kulesi
2
Merdiven kulesi duvarı2)
3
Merdiven kulesi döşemesi
2-5
>5
Yüksek Binalar
Her yangın merdiveni, kendine ait sürekli bir merdiven kulesinde
bulunmalı
F90 - A
F90 - A
F120 - A
F120 - A
B2
B2
F30 - B
F90 - AB
Ek-4, Satır 9’a bakınız.
Cam tavan yapılması halinde duvarlar sert çatı örtüsü altına kadar
yükseltilmesi
4
Merdiven kulesine bağlanan açık
geçitlerin üst ve
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F30
F30
F30
F90
alt döşemeleri
5
Merdiven kulelerindeki bodrum
katına veya çatı arasına açılan
kapılar
6
Sokağa açılmayan diğer kapılar
7
Merdiven kulelerinin ve umuma açık
koridorların dış duvarlarındaki ışık
geçiren malzeme
Sıkı kapanan kapılar
F30 - A
-
A
A
A
8
Merdiven kulelerindeki parmaklıklar
(tırabzanlar hariç)
B2
A
A
A
9
Merdiven kuleleri ve umuma açık
koridorlardaki kaplama ve bölmeler
A
A
A
A
10
Umuma açık koridor duvarları
-
F30 - B
F30 - B
F30 - B
Ek-4, Satır 1’e göre daha yüksek şartlar gerekmediğinde.
Yangından korunma bakımından sakınca olmayan hallerde
ayrıcalıklara izin verilebilir. Boru ve kablo boşluklar için özel
şartlar.
11
Satır 10’a göre iç duvarlardaki
F30 - A
F30 - A
F30 - A
aydınlatma boşlukları3)
12
Merdiven kulesi duvarı2)
1)
2)
3)
En az B2
Okul, öğrenci yurtları, hastane, büro ve idare binaları için de geçerlidir.
Asansör boşluğu duvarları için de geçerlidir.
Havalandırma kanalları ve çöp bacaları için de geçerlidir.
12
DİZİN
EK-6
NORMAL BİNALARDA KULLANILACAK MALZEMELER İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1)
1
2
3
4
5
Bina Yükseklikleri
Tam Kat Sayıları
1
Aşağıda daha yüksek şartlar
aranmadığı hallerde kullanılacak yapı
malzemelerinde aranan en az şart
2
Dış duvarların bitişme derzleri için
kullanılan malzemeler
3
Satır 2’deki derzlerin yan
≥2
2-5
>5
Yüksek Binalar
B2
B2
B2
B2
İşlenmelerinden sonra da kolay alevlenen (B3 sınıfı) özelliğini
sürdüren yapı malzemeleri yapıların inşaatında ve tamirinde
kullanılmaz.
B1
B1
B1
B1
B2
B2
B2
B2
maları (Kaçış yollarındakiler için Ek5’e bakınız)
B2
B2
B2
Tavan alt yüzü
Döşeme içindeki veya üstündeki
yalıtımlar
F30 - A, F30 - AB, F90-A
sınıfı döşemeler üzerindeki yalıtımlar
Odalardaki tavan kaplamaları (Kaçış
yollarındakiler için Ek-5’e Bakınız.
B2
B2
B2
tecritleri için malzemeler
4
Odalardaki duvar kapla-
5.1
5.2
6
7
Cephe
kaplama
yalıtım
Yanıcı kaplamaları ve
bunların bir
leştirme elemanları
Cephe kaplamaları ve bunların
birleştirme elemanları
8
9
10
Dış duvar iç yüz yalıtımı
Cephe
Çubuk Şeklinde
Yalıtımı
kaplama alt konstruksiyon (lata veya ızgara)
11
Izgara tespitleri ve merdiven alt
yüzlerin
kaplamaları
1)
B1
A sınıfı ise B2
B2
Üzeri ≥ 2 cm kalın sap ile örtülmek şartı ile bu döşemelerde B3
sınıfı yalıtım malzemeleri kullanılabilir.
A
B2
B2
B2
Tavan alt yüzü
B1 sınıfı iseB1
Bir kattan yüksek binalarda B2 sınıfı cephe kaplamaları
kullanılmaz.
B1
B1
B1
Boşluklarda A
Boşluksuzda B
B2
B2
B2
B2
B1
B1
B1
B1
B2’ye izin verilmesi için dış kaplama ile dış duvar arasındaki aralık ≥ 4 cm olmalı. Pencere ve
kapı kasaları A sınıfı malzeme ile örtülmeli.
A
A
A
A
Yalıtım tabakalarının ızgaraları yeter aralıklı olmalı koşulu ile B2
de olabilir. Duvardaki dübeller B2 olabilir.
Okul, öğrenci yurtları, hastane, büro ve idare binaları için de geçerlidir.
13
DİZİN
EK-7
MAĞAZA BİNALARINDA KULLANILAN MALZEME VE YAPI ELEMANLARI İÇİN ARANACAK YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1
2
3
F90 – A
Mağazalarda
Zemin kat Mağazalarda
F90 - A
F90 – A
A
A
1
Taşıyıcı ve rjitleyici duvar ve ayaklar
2
Taşıyıcı Olmayan Dış Duvar
3
Mağaza ve Büro Arası Ayrım Duvarları
F90 - A
F90 – A
4
Satır 3’teki Ayrım Duvarlarının Camlı Kısımları
F90 - A
F90 – A
5
Depo ve Atölye Bölümlerinin Kapıları
F90 - A
F90 – A
6
Satır 5’teki Ayrım Duvarlarının Kapıları
7
Döşemeler
8
Duvar ve Döşeme Kaplama ve
Yalıtımları
9
10
F90 – A
F90 - A
F90 – A
A
A
Yangına Dayanıklı Tavan Döşemesi
Olmayan Satış Hacimlerini Örten
Çatıların Taşıyıcı Kafesleri
F90 - A
F90 – A
Merdivenler
F90 - A
EK-8
1
TOPLANTI SALONLARI (*) İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŢARTLARI
2
3
Aranan Yangın Dayanımları
Yapı Elemanı ve Yapı Malzemesi
1
2
3
4
5
Toplantı Salonu ve Dış Hacimlerin Ayrım
Duvarları
Diğer Duvarlar
Toplantı Salonları ile Dış Hacimler
Arasındaki Döşemeler Koridorların üst
ve alt Döşemeleri
Diğer Döşemeler
6
Sıraları, Tribünleri, Galerileri, Balkonları
vb. Taşıyan Yapı Kısımları
Yükselen Oturma Sıralarının veya
Sahnelerin Zeminini Taşıyan
konstrüksiyonları
7
Duvar Kaplamaları
8
Tavan - Döşeme Kaplamaları
Toplantı
Salonlarında
F90 - A
Zemin Kat Toplantı
Salonlarında
F90 – A
A
A
F90 - A
F90 – A
F30 - AB
F30 – AB
F90 - A
F90 – A
B1
B1
Taşıyıcı Konstrüksiyon A sınıfı Malzemeden olduğu
takdirde bunun aralarından boru veya kablo hatları
geçirilir.
B1 veya B1
Detayları bakımından özel şartlar
A
A
(*)> 100 kişi olan sinema tiyatrolar
> 200 kişi olan konferans salonları
> 200 kişi olan sirk, spor tesisi, manej, yüzme havuzu
> 400 kişi olan lokanta, kantin, düğün salonları, çadırlı birahane
>1000 kişi olan açık hava sineması
>500 kişi olan stadyum, yüzme stadyumu, buz stadyumu, koşu veya ata binme alanı
14
DİZİN
EK-9
GARAJLAR İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1
2
3
Garajlar
ve altlarındaki diğer
hacimler
1)
4
5
6
Aranan Yangın Dayanımları
Orta boy veya büyük
Orta boy
açık garajlar. En üst park veya büyük
alanı-nın zeminden
tek kat
yüksekliği:
garajlar
üstü
kullanılmayan
≥22 m
≥ 16.5 m
7
Tekil binalı
küçük yer
üstü
Garajlar
Başka
kullanımlı
binalarda
küçük
garajlar
1
Taşıyıcı duvar ve
ayaklar
F90- A
F60 - A
F60 - A
F60 - A
F30 - A
F30 - A
2
Garajlar ile diğer
hacimler
arasındaki ayırım
duvarları
Taşıyıcı olmayan
ayrım ve dış
duvarlar
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F90 – A
F90 - A
A
A
A
A
A
A
Döşemeler
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F90 - A
F30 - B
F30 - B
veya A
veya A
3
4
5
Araba taşımayan
döşemeler2)
A
A
A
A
A
A
6
Çatı konstrüksiyon
ve örtüsü 3)
A
A
A
A
A
A
7
Döşeme ve çatı
örtü
ve yalıtımı
Zeminler
B1
B1
A
A
8
1)
Büyük garajlar A, diğerlerinde B1
A
A
A
A
Kazan daireleri, her yanıcı madde depoları ve yakıtlı motor daireleri için 2’nci kolon göz önüne alınmalıdır. Katı,
sıvı ve gaz yakıt depoları ve bunların yakıldığı ocakların yerleri için 2’ nci kolonda F90 - A yerine F180 - A konur.
F90 - A olmadıkları takdirde
Çatı altı garajdan F90 - A sınıfı bir döşeme ile ayrılmamışsa
2)
3)
EK-10
ÇOK KATLI ENDÜSTRİ YAPILARI İÇİN ARANACAK
YANGIN DAYANIM ŞARTLARI
1
Koruma
Sınıfı
2
Güvenlik seviyesi
GS3 için
hesaplanmış en az
dayanım
süresi(dakika)
3
4
5
6
Aşağıdaki Güvenlik Seviyeleri için Gerekli Dayanım
Sınıfları
GS4
GS3
GS2
7
Yangın
Yükü
GS1
1
I
≥ 15
F30
2
II
> 15 ve ≥ 30
F60
F30
F30
Şart yok
Az
3
III
> 30 ve ≥ 60
F90
F60
F60
F30
Normal
4
IV
> 60 ve ≥ 90
F120
F90
F60
F60
Fazla
5
V
> 90
F180
F120
F90
F60
Çok Fazla
Şart yok
Çok Az
15

Download Report