ENM-3117 SİSTEM SİMULASYONU ÖDEV 1

ENM-3117 SİSTEM SİMULASYONU
ÖDEV 1
Teslim Tarihi: 02 Ekim 2014 (İlk dersin öncesinde)
Soru 1)
a) 2. hafta ders sunusunda yer alan market örneğinde gerçekleştirilen simülasyon çalışmasını,
aşağıda verilen rassal sayıları kullanarak ilave 10 müşteri için daha (müşteri 21’den müşteri
30’a) gerçekleştirin.
İlave 10 müşteriyle birlikte toplam 30 müşteri için:
b) ortalama bekleme süresini,
c) kuyrukta bekleyenlerin ortalama bekleme süresini,
d) kuyrukta bekleme olasılığını,
e) sunucunun boş kalma olasılığını,
f) ortalama servis süresini,
g) ortalama gelişler arası süreyi
h) müşterilerin sistemde geçirdiği ortalama süreyi hesaplayın.
i)
Derste market örneğinde hesaplanan performans ölçümleriyle, yukarıdaki şıklarda
hesapladığınız performans ölçümlerini karşılaştırın. Farklıysa neden farklı, aynıysa neden aynı
açıklayın.
Simulasyonu gerçekleştirirken aşağıda verilen rassal sayıları sistemde gerceklesen olay sirasina göre
soldan sağa doğru, gerektiği kadarını kullanın.
RASSAL SAYILAR
0,85982
0,14016
0,54714
0,58582
0,35614
0,13296
0,94737
0,87259
0,63856
0,66612
0,30712
0,08225
0,18527
0,46783
0,05704
0,24826
0,89326
0,11634
0,86689
0,05595
0,99986
0,52146
0,61674
0,94834
0,61934
0,23172
0,88319
0,74863
0,96908
0,30258
0,58701
0,68558
0,53496
0,07471
0,99057
0,57365
1 Soru 2) Tek bekleme hatlı ve 1 sunuculu (vezneli) küçük bir PTT şubesi düşünün. Şubede aynı anda
4 müşteri (işlem gören dahil) bulunabilmektedir. Bir simülasyon analisti PTT şubesinde gerçeklesen
işlemleri gözlemlemiş ve tablo 1’de verilen bilgileri kaydetmiştir.
Müşteri
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Geliş Zamanı
3
11
13
14
17
19
21
27
32
35
38
45
50
53
55
Servis Süresi (dk.)
4
4
4
3
2
4
3
2
2
4
3
2
3
4
4
Tablo 1. Müşteri geliş zamanları ve servis süreleri
a)
b)
c)
d)
Uygun bir simülasyon tablosu oluşturarak, Tablo 1’de verilen bilgilerle 15 müşteri için şubedeki
işlemleri simule edin.
Müşterilerin sistemde geçirdiği ortalama süreyi hesaplayın.
PTT şubesi dolu olduğu için geri dönmek zorunda kalan müşterilerin yüzdesini hesaplayın.
Sunucunun meşgul olduğu zamanın yüzdesini hesaplayın.
Soru 3) Laboratuvar dersi 1’de ele alınan M/M/1 kuyruğu eczane örneğinin ARENA modelini
kullanarak, aşağıdaki soruları yanıtlayın.
j) Servis süresi dağılımı ortalamasının örnekte verilen 3 dakika yerine, 5 dakika olması halinde;
a) Hastaların ortalama kuyrukta bekleme süresini,
b) Hastaların ortalama sistemde geçirdikleri süreyi,
c) Eczacının ortalama kullanım oranını hesaplayın.
ii) Servis süresini modellemek için üstel dağılımı kullanmak yerine, servis süresinin sabit 5 dakika
olduğunu varsayarak ARENA modelini tekrar çalıştırın.
a) Hastaların ortalama kuyrukta bekleme süresini,
b) Hastaların ortalama sistemde geçirdikleri süreyi,
c) Eczacının ortalama kullanım oranını hesaplayın.
i ve ii şıklarında hesapladığınız performans ölçütlerini karşılaştırıp, iki durumu (i ve ii) kıyaslayın.
Not:
Gelişler arası süreyi, laboratuvar örneğindeki gibi ortalaması 6 dakika olan Üstel dağılımla
modelleyin. Simulasyonun 365 gün için tek yineleme (replikasyon) gerçekleştirildiğini, eczanın
günlük çalışma süresinin ise 12 saat olduğunu varsayın.
İlk laboratuvar dersine gelmediği için bu soruya itirazı olan öğrenciler, dersin web sayfasındaki
laboratuvar ders sunu ve notunu inceleyerek, soruyu yanıtlayabilir.
Arena Simulasyon programını https://www.arenasimulation.com/simulation-software-download
sayfasından ücretsiz kayıt olarak indirebilir, bilgisayarınıza kurarken şifre istendiğinde STUDENT
yazabilirsiniz.
2