TÜRKİYE İLETİM SİSTEMİNDE LİSANSSIZ SANTRALLER Ceyhun CENGİZ TEİAŞ Genel Müdürlüğü www.teias.gov.tr TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT • 30 Mart 2013 tarihli 6446 sayılı ELEKTRİK PİYASASI KANUNU  Madde 14: Lisanssız yürütülebilecek faaliyetler a) İmdat grupları ve iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeyen üretim tesisi b) Kurulu gücü azami bir megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi c) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan elektrik üretim tesisi ç) Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kojenerasyon tesislerinden Kurulca belirlenecek olan kategoride olanları d) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi TEİAŞ 2 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT • 2 Ekim 2013 tarihli ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK  Madde 6: Bağlantı Esasları (2) Bu Yönetmelik kapsamında YG seviyesinden dağıtım sistemine bağlanmak isteyen rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisi bağlantı başvuruları için, 5 inci maddenin dördüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bir transformatör merkezine yönlendirilen toplam kurulu gücün 2 MW’ın üzerinde olması halinde ilgili dağıtım şirketi veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi TEİAŞ’a kaynak bazında ayrı ayrı bağlantı kapasite bildiriminde bulunur ve TEİAŞ’ın görüşleri alınır. Dağıtım şirketi veya OSB dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, TEİAŞ’ın bildireceği bağlanabilir kapasiteyi bağlantı görüşlerinin sonuçlandırılmasına esas alır. TEİAŞ, talepleri kendisine geliş tarihinden itibaren bir ay içinde sonuçlandırır. TEİAŞ 3 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ HAKKINDA MEVZUAT • 2 Ekim 2013 tarihli ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA DAİR TEBLİĞ  Madde 6: Bağlantıya İlişkin Genel Hükümler (15) Kurulu gücü 1000 kWe’tan büyük olan kojenerasyon tesisleri ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (ç), (f) ve (g) bentleri kapsamında kurulacak üretim tesisleri için nihai karar, arıza akım limiti konusunda TEİAŞ’tan alınacak görüş sonucunda başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. TEİAŞ ilgili talebe ilişkin görüşünü, talebin kendisine geliş tarihinden itibaren bir ay içinde sonuçlandırır. ç) Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri, f) Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan üretim tesisleri, g) Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak belediyeye ait olan tüzel kişilerce, belediyeler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde teknik imkanın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması halinde kurulan üretim tesisleri. TEİAŞ 4 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ • İlgili dağıtım şirketleri ve dağıtım lisansı sahibi OSB’ler tarafından verilen kapasite aşılması durumunda TEİAŞ’a ilave kapasite için başvurulur. • Bu başvurularda lisanssız bütün projeler ile ilgili OG baraya lisanslı bağlı ve bağlantı görüşü verilen santral bilgileri olması gerekmektedir. • Başvurular doğrultusunda Dig-Silent ve PSS-E yazılımları kullanılarak; • Kısa devre analizi, • Gerilim ani değişimi analizi ve • Gerilim Salınımları analizi yapılır. • Analizler sonucunda kapasite tahsisi yapılmaktadır. TEİAŞ 5 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ DİGSİLENT TRAFO MERKEZİ MODELLEMESİ TEİAŞ 6 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ • Tebliğden bugüne kadar: • Rüzgâr ve/veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için yaklaşık 2015 MW lisanssız kapasite tahsis edilmiştir. • • • • • • • • Konya: 450 MW Gaziantep: 177 MW Niğde: 78 MW İzmir: 52 MW Kayseri: 147 MW Karaman: 44 MW Antalya: 88 MW Burdur:68 MW • Yaklaşık 150 MW’lık RES/GES başvuruları değerlendirme aşamasındadır. TEİAŞ 7 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ LİSANSLI GÜNEŞ SANTRALİ BAŞVURU SÜRECİ • TEİAŞ tarafından sisteme bağlanabilir GES kapasitesi açıklanır. • EPDK tarafından alınan önlisans başvuruları değerlendirilmesi için TEİAŞ’a ve YEGM’ne sunulur. YEGM tarafından saha bazında değerlendirmeler yapılır. Kesişen/çakışan bölgeler belirlenir. • Başvuru TEİAŞ tarafından kapasiteye göre değerlendirilir. • Tekli başvuru olarak değerlendirilirse ve uygun görülürse doğrudan kapasite tahsisi gerçekleştirilir. • Çoklu başvuru olarak değerlendirilirse RES kapasitesi yarışmalar yolu ile tahsis edilir. • Kapasite tahsis edilen GES’lere EPDK tarafından ön lisans verilir. • Lisanslı GES’ler ile TEİAŞ arasında Bağlantı Anlaşması imzalanır. • Tesisi tamamlanan GES’lerin Enerji Bakanlığı tarafından kabulü yapıldıktan sonra TEİAŞ’la Sistem Kullanım Anlaşması imzalanır. TEİAŞ 8 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ BÖLGE NO GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ BÖLGESEL KAPASİTELER TM KAPASİTE (MW) Sayısı BÖLGE NO TM Sayısı KAPASİTE (MW) BÖLGE NO TM Sayısı KAPASİTE (MW) 4 26 19 ŞIRNAK 3 11 1 KONYA 8 46 10 NİĞDE NEVŞEHİR AKSARAY 2 KONYA 5 46 11 KAYSERİ 6 25 20 ADANA OSMANİYE 4 9 3 VAN AĞRI 5 77 12 MALATYA ADIYAMAN 6 22 21 MUŞ 1 9 13 HAKKARİ 2 21 22 SİİRT BATMAN MARDİN 5 9 8 20 23 SİVAS 1 9 7 18 24 ELAZIĞ 5 8 4 ANTALYA 6 29 5 ANTALYA 8 29 6 KARAMAN 3 38 7 MERSİN 7 35 16 DENİZLİ 3 18 25 ŞANLIURFA DİYARBAKIR 1 7 8 KAHRAMANMARAŞ ADIYAMAN 9 27 17 BİTLİS 2 16 26 ERZURUM 3 5 9 BURDUR 3 26 18 BİNGÖL TUNCELİ 4 11 27 ERZİNCAN 2 3 TOPLAM 121 600 14 MUĞLA AYDIN 15 ISPARTA AFYON TEİAŞ 9 9 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ • • • • • GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ KAPASİTE DEĞERLENDİRMELERİ Açıklanan kapasiteler için 10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında EPDK tarafından 7873 MW’lık 496 adet güneş lisans başvurusu alınmıştır. Sisteme bağlanacak GES projesi için yarışmalar Yarışma Yönetmeliğine göre yapılacaktır. Proje kurulu gücünde MW başına en yüksek Katkı Payını teklif eden projeden başlamak üzere sıralama, bağlantı bölgesi bazında yapılır. Çakışan projeler olması hâlinde, en yüksek Katkı Payını teklif eden proje kapasiteyi alır; diğerleri sıralama dışı kalır. Kesişen projeler olması durumunda ise; daha yüksek Katkı Payı teklifi veren proje sahibi şirket, kesişen alanı kullanma hakkını elde eder. Diğer şirket/şirketler, kesişmeyen alana karşılık gelen kurulu güçleriyle sıralamaya dâhil edilirler. Bu şirket/şirketlerin bu durumu kabul etmemesi veya şirketi temsil ve ilzama yetkili kişinin/kişilerin yarışmaya ilişkin toplantıda bulunmaması hâlinde, ilgili proje sıralama dışında kalır ve sıralamadaki diğer projelerden bağlanılabilir kapasiteye ulaşılana kadar sonraki teklifler sırasıyla değerlendirilmeye alınır. TEİAŞ 10 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ BÖLG E ADI BAŞVURU NO 16164 24- ELAZIĞ 16252 16344 16473 26-ERZURUM 16580 16226 16592 GES ÖNLİSANS BAŞVURULARINA İLİŞKİN YARIŞMA TABLOSU(İLK PAKET 12 Mayıs) SANTRAL ALANININ KESİŞTİĞİ BAŞVURULAR PROJENİ Bağlantı Kesişilen Kesişme Bölge Bağlanac Kesişil N Noktasın Alana Dışındak Kapasite ak/Yönle Gerilim en TÜZEL KİŞİ PROJE ADI İL, İLÇE KURULU a Olan Karşılık i Alana si ndirilece Seviyesi Başvur Alanın GÜCÜ Uzaklık Gelen Kurulabi (MW) k Nokta u No Yüzölç (MW) (km) Kurulu lecek ümü Güç Güç (km²) (MW) (MW) SOLENTEGRE ENERJİ SOLENTEG ELAZIĞ, Hankendi 8 OG 8,4 … … … … (827000) RE GES MERKEZ TM RA GÜNEŞ ENERJİSİ RA GÜNEŞ ELEKTRİK ÜRETİM ELAZIĞ SAN. VE TİC. A.Ş. GES GÜÇLÜ TEKSTİL GÜÇLÜ MAKİNE TARIM İŞL. GES SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İNŞAR YAPI MÜT. MÜH. MAD. ENERJİ GEZİN GES TARIMSAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BAŞAKKEN BAŞAKKENT GÜNEŞ T ELAZIĞ EN.ÜRT.A.Ş.(410000) GES MAKRONOM ENERJİ ERZURUM ÜRETİM LTD. GES ŞTİ.(56000) HALK HALK EN.YAT.ÜRT.VE ENERJİ İNŞ.A.Ş.(68000) ERZURUM GES ELAZIĞ, MERKEZ 7,2 Hankendi TM OG 9,6 16344 0,1050 3,15 4,05 8 Hankendi TM OG 9,8 16252 0,1050 5,25 2,75 ELAZIĞ, MADEN 8 Hazar-1 TM OG 16,2 … … … … ELAZIĞ, MERKEZ 5 Hazar-2 TM OG 0,5 … … … … ERZURU M, AZİZİYE 5 Erzurum2 TM OG 1,8 … … … … 4,9 Erzurum2 TM OG 3,5 … … … … ELAZIĞ, MERKEZ ERZURU M, AZİZİYE 8 5 TEİAŞ 11 TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ Teşekkür ederim. TEİAŞ