İdyopatik Membranöz Nefropati Tedavisi

Membranöz
Glomerulonefrit:
Patogenez ve Tedavi
Dr. Nüket Bavbek Rüzgaresen
Turgut Özal Üniversitesi
BİYOPSİ YAPILAN HASTALARDA
NEFROTİK SENDROM SEBEPLERİ
ÇOCUKLAR
ERİŞKİNLER
60 YAŞ ÜSTÜ
MDH
70
15
20
FSGS
10
33
2
MEMBRANÖZ
10
35
39
%80 idyopatik, %20 sekonder (SLE, HBV, ilaçlar, kanser vs)
İdyopatik Membranöz nefropatinin
doğal seyri
(395 hasta, 10 yıl takip)
%70 nefrotik sendrom ve normal GFR
%27 subnefrotik proteinüri, %10 hiç
nefrotik olmaz
Başlangıçta subnefrotik olan hastaların
%60’ında sonradan nefrotik sendrom
gelişir, %70’i ilk yılda
Spontan remisyon %32, ortalama 14 ay
SDBY 10 yılda %35
Hladunewich MA, et al Clin J Am Soc Nephrol 4: 1417, 2009.
Membranöz Glomerulonefrit
IgG4>1,2,3 & C3
Patogenez
a. Dolaşımdaki immün komplekslerin depolanması
Hayvan modeli
Tavşan
Kronik Serum
Hastalığı
*oligovalent antijen
İnsan MN
Kanıt yok
b. İmmün komplekslerin insitu oluşumu
Hayvan modeli
Heymann Nefriti
*Megalin
İnsan MN
Alloimmün MN
*Nötral endopeptidaz
Otoimmün MN
*Fosfolipaz A2 reseptörü
c. Egzojen antijenler
Hayvan modeli
Tavşan / fare
*Katyonik BSA
İnsan MN
Erken Çocukluk MN
*Katyonik BSA
Ronco, P. & Debiec, H, Nat. Rev. Nephrol. 8:203, 2012.
Heymann Modeli
Nefrotik MN hastası
Nefrotik Heymann ratı
Membranöz Nefropati’li hastalarda
anti-PLA2R sıklığı
Ronco, P. & Debiec, H, Nat. Rev. Nephrol. 8:203, 2012.
Qin, W. et al. J. Am. Soc. Nephrol. 22:1137, 2011.
Knehtl, M. et al. Am. J. Kidney Dis. 57: 140, 2011.
Hoxha, E. et al. Nephrol. Dial. Transplant. 26:2526, 2011.
Anti-PLA2R - hastalık aktivitesi
90 hasta, retrospektif, 90 ay takip
Kanigicheria D, et al. Kidney Int 83:940, 2013
Anti-PLA2R - hastalık aktivitesi
18 hasta, prospektif,
Nefrotik sendrom, remisyon ve relaps dönemleri
%78 oranında (+)
Hofstra JM, et al JASN 6:1286, 2011
133 hasta, çok merkezli, prospektif, Anti-PLA2R pozitif, henüz
immünsupresif tedavi almamış hastalar
%25 - %45
P=0,01
%39- %81
Hoxha E et al, JASN 25, 2014
Anti-PLA2R:
• İdyopatik Membranöz Nefropatili hastaların
%70-80’inde saptanabilir.
• Proteinüri ve tedavi cevabıyla korelasyon
gösterir.
• Remisyonda yok olup rekürrens veya relapsta
tekrar saptanabilir.
• Sekonder formlarda nadiren pozitiftir.
• Diğer glomeruler hastalıklarda bulunmaz.
Herrmann et al. Curr Opin nephrol Hyper 21:203, 2012.
Anti-PLA2R & MN
güncel durum
• Rutin olarak AntiPLA2R düzeyini ölçelim mi?
….tanı için?
….tedavinin yönlendirilmesinde?
…henüz değil…
Genetik Faktörler
• Lewis cinsi ratlar, ICR veya BALB/c fareler
• Avrupalı beyazlarda HLA-B8DR3 haplotipi
• Asya çalışmalarında PLA2R1 geninde tek
nukleotid polimorfizmleri
• Diğer non-HLA aleller;
o TNF aleli G308A ve TNFd
o Nefrin (NPHS1)
o IL6 ve STAT4 genleri
Chen JS, et al. Nephrol Dial Transplant 19:2721, 2004.
Sacks SH, et al. Kidney Int 39:13, 1993
Stanescu HC, et al. N Engl J Med 364:616, 2011
Thibaudin d, et al. Kidney ınt 71:431, 2007
556 idyopatik MN hastası, 2338 kontrol
Stanescu H, et al NEJM. 364; 616, 2011.
Diğer otoantijenlerin rolü
186 MN hastası,
96 proteinürik
kontrol
92 sağlıklı kontrol
1 yıllık takip
aldoz redüktaz,
süperoksid dismutaz,
alfa-enolaz,
anti-fosfolipaz A2,
nötral endopeptidaz
Clin J Am Soc Nephrol 7: 1394–1400, 2012
IgG sınıflarının rolü
• T-helper 2 ve IgG4 oluşumu
• IgG4 kompleman aktivasyonu
yapmaz
• C5b-9 kompleksi podosit hasarından
sorumludur
• İmmün depozitlerdeki IgG1 varlığı /
alternatif veya lectin yolakları
Tipping PG, et al. Clin Exp Immunol 142:207, 2005.
Aalberse RC, et al. Immunology 105:9, 2002
Cunningham PN, et al. J Am Soc Nephrol 16:1214, 2005.
Kompleman aracılıklı hasar
Nangaku M et al. J Am Soc Nephrol 16:1195, 2005.
Kompleman ötesinde
antikorların etkisi
•
•
•
•
Direkt podosit biyolojisinde değişme
Protein kinaz kaskadının aktivasyonu
Lipid medyatörlerin üretimi
Mast hücrelerinden araşidonik asid
salınımı
• Reaktif oksijen türlerinin üretimi ve DNA
hasar yolaklarının aktivasyonu
Spicer SC, et al. J ımmunol 179:172, 2007.
Leenaerts PL, et al. Kidney Int 47:1604, 1995.
Lambaeau G, et al. Annu rev Biochem 77:495, 2008.
Membranöz Nefropati
patogenezinde güncel durum
HLA duyarlılığı
Podosit yüzeyinde
PLA2R1 varyantları
Çevresel uyaran?
İmmün sistem aktivasyonu ve
inflamasyon
Podosit yüzeyindeki PLA2R1 epitoplarına karşı
IgG4/IgG1 otoantikorlarının üretimi
Subepitelyal immün komplekslerin oluşumu
Kompleman aktivasyonu (mannan-bağlayan lektin
yolağı); T-hücre (CD8) aktivasyonu
ROS üretimi; sitokin salınımı, membran atak
kompleksi oluşumu
Podosit hasarı ve apopitoz, aktin iskelet değişiklikleri, slit pore
bütünlüğünün bozulması, glomeruler bariyer yarı geçirgenliğinin
bozulması
Ponticelli C, et al. CJASN 9:609, 2014.
İdyopatik Membranöz
Nefropati Tedavisi
1. Sekonder nedenlerin dışlanması
2. Antiproteinürik tedavi
Kan basıncı kontrolü, RAS blokajı
3. Hastalığa spesifik immünoterapi
Sekonder Membranöz Nefropatinin
sık görülen sebepleri (%20)
• İnfeksiyonlar
o HBV, HCV, parazitler, sifiliz
• Maligniteler
o Solid tm (akciğer, meme, kolon, prostat)
• Otoimmün Hastalıklar
o SLE, tiroidit,
• Renal allograft
• İlaç/Toksinler
o NSAİD, altın, penisilamin, lityum, anti-TNF
Sekonder MN lehine
bulgular:
•
•
•
•
AntiPLA2R negatifliği
IgG1-3 pozitifliği
Glomeruler >8 inflamatuar hücre
Glomeruler endotel hücrelerinde tubuloretiküler
yapılar
• Mezangiyal ve/veya subendothelial depozitler
• IgG ile tubuler bazal membran boyanması
Kuroki A, et al. Intern Med 41:936, 2002
Ohtani H, et al. Nephrol Dial Transplant 19:574, 2004.
İdyopatik Membranöz
Nefropati Tedavisi
1. Sekonder nedenlerin dışlanması
2. Antiproteinürik tedavi
Kan basıncı kontrolü, RAS blokajı
3. Hastalığa spesifik immünoterapi
Genel Tedavi Yaklaşımı
 Tuz kısıtlaması
 Kan Basıncı kontrolü
 RAS blokajı
 Lipid düşürücü tedavi
Hedef LDL<100 mg/dL
 Antikoagülasyon
Serum albumin <2,5 gr/dL ve KKY, yakında
geçirilmiş abdominal veya ortopedik cerrahi,
yatak istirahati
İdyopatik Membranöz
Nefropati Tedavisi
1. Sekonder nedenlerin dışlanması
2. Antiproteinürik tedavi
Kan basıncı kontrolü, RAS blokajı
3. Hastalığa spesifik immünoterapi
MN’de Spesifik tedavi
• Pulse steroid + Siklofosfamid / Klorambusil
(Ponticelli)
Oral Siklofosfamid / Prednizon
• Siklosporin / düşük doz Prednizon
Takrolimus / düşük doz Prednizon
• Azatiyopürin
Mikofenolat Mofetil
• Ritüksimab
• ACTH
MN tedavisinde dikkate
alınması gereken gerçekler
• MN IgG ve C5b-9 aracılıklı bir otoimmün
hastalıktır.
• İmmün depolanmaların oluşumu durduktan
sonra da proteinüri haftalar/aylarca devam eder.
• MN ve nefrotik sendromlu hastaların bir
kısmında o anda muhtemelen aktif immün
hastalık yoktur.
• Hafif nefrotik sendromlu, hiçbir zaman
progresyon göstermeyecek hastalar vardır.
Progresyon riskine göre
yaklaşım
Sitotoksik tedavi
(2004)
108 hasta, 6 ay klorambusil/prednizolon+destek tedavisi /
12 ay siklosporin+destek tedavisi / destek tedavisi
GFR’de %20 azalma
Chen Y et al. CJASN 2013;8:787-796
KDIGO Clinical Practice Guideline
for Glomerulonephritis
KDIGO Clinical Practice Guideline
for Glomerulonephritis
Kalsinörin inhibitörleri
• Antiproteinürik etkileri biliniyor,
mekanizması?
• Glomeruler perfüzyon azalması ve T-hc
fonksiyonlarında değişiklik
• Podosit fonksiyonu
• T-hc ile B-hc etkileşimleri
Meyrier A, et al Nephrol Dial Transplant 7:80,1992
Faul C, et al Nat Med 14:931, 2008
Hofstra, J. M. et al. Nat. Rev. Nephrol. 125, 2013.
Chen Y et al. CJASN 2013;8:787-796
KDIGO Clinical Practice Guideline
for Glomerulonephritis
Başlangıçta önerilmeyen
tedaviler
•
•
•
•
7.5.1 Tek başına steroidler
7.5.2 MMF
7.5.3 Rituximab
7.5.4 ACTH
Azatiyopürin & MMF
• Normal böbrek fonksiyonu olan hastalarda faydası
gösterilememiş
• Böbrek yetmezliği olan hastalarda steroid ile beraber
renal sürviye katkısı olumlu ancak relaps oranı yüksek,
yıllarca kullanım gerekir
• Uzun takipli çalışmalarda olumlu etkisi?
Ahuja M, Am J Kidney Dis 34:521 1999
Bone JM, QJ Med 90:699 1998
Goumenos DS Clin Nephrol 65:317 2006
Azatiyopürin & MMF
Ritüksimab
2002-2014
Pubmed’de 119 referans
Yüzlerce tedavi edilen hasta
RCT henüz yok…
Ritüksimab
Hofstra, J. M. et al. Nat. Rev. Nephrol. 9: 443, 2013
MN de Ritüksimab;
5 yıllık takip
100 hasta, 6 ay ACEİ sonrasında Upr>3,5 gr
%94 CR / PR
6/100 SDBY
Ruggenenti P, et al JASN 23: 1416, 2012
B hücre dayanaklı protokol:
12 hastada B hücre sayısı yükselince 2. doz,
24 hastada standard 4 doz
Proteinüri
CD 20 sayısı
Cravedi P et al. CJASN 2007;2:932-937
Rituksimab: Yan Etkiler
İnfüzyon reaksiyonu (%10)
Kısa dönem enfeksiyon riski < Ponticelli Rejimi
Romatoloji çalışmalarında artmış kanser riski
Nefrotik çocuklarda Progresif Multifokal
Lökoensefalopati
Ruggenenti P et al, JASN 23: 1416 2012
Membranous Nephropathy Trial of
Rituximab (MENTOR)
Mayo Clinic
Siklosporin 6 ay
vs
Rituksimab minimum 2 doz
ACTH
• 1999. Pilot çalışmada 30 MN hastasında %50 CR, %50
PR, yan etki görülmemiş
(Berg et al, Kidney Int, 1999)
• 2006. 32 hastada RCT, ACTH= kloramfenikol / steroid,
yan etki görülmemiş
(Ponticelli, AJKD 2006)
• 2009-2011. Almanya grubu, Mayo Clinic, Columbia
grubu da benzer sonuçlar bildirmiş.
(Rauen, Clin Nephrol 2009; Bomback, Drug Des Dev Ther 2011)
• 2011. ACTH’ya cevap anti-PLA2R1 azalmasıyla
korelasyon gösterir.
(Beck, JASN, 2011)
Proteinürik nefropatilerde ACTH’nın rönesansı?
Gong R. Nat Rev Nephrol 8:122, 2011
SONUÇ
• İdyopatik MN’de mevcut yöntemler prognozun
belirlenmesinde yeterli olmayıp hastaların yaklaşık 1/3’ü
gereksiz tedavi almaktadır.
• PLA₂R, İdyopatik MN’de hedef antijen olup, proteinüri
ve tedavi cevabıyla korelasyon gösterir.
• İmmünsupresif tedavi SDBY gelişme riski yüksek olan
hastalara sınırlı tutulmalıdır.
• Daha az toksik tedavi alternatifi olabilecek Rituksimab,
sonlanım noktaları daha kötü olan randomize kontrollü
çalışmalarla halen değerlendirilmektedir.
• Kortikotropinle ilgili bulgular heyecan verici olsa da
daha geniş ölçekli çalışmaların sonuçları beklenmelidir.
Teşekkürler