Yatay Uçuş

Yatay Uçuş
Hazırlayan
Prof. Dr. Mustafa Cavcar
Yatay Uçuş
Uçağa Etkiyen Kuvvetler
• Uçağa etkiyen kuvvetler
– Ağırlık
– Tepki
– Taşıma ve sürükleme
• İvmesiz halde
–
–
Yatay Uçuş
Yatay Uçuş
•
Herhangi bir , tepki kuvvetine mütekabil , yatay uçuş hızı
eşitliğinden bulunur.
•
olduğuna göre, taşıma katsayısı:
2
•
Uçak sürükleme poleri
Yatay Uçuş
Yatay Uçuş
•
•
Tepki, sürükleme eşitliğinden:
2
2
⁄
boyutsuz hızı tanımlanırsa:
⁄
•
2
Boyutsuz tepki faktörü:
1
2
Yatay Uçuş
Yatay Uçuş Hızı
•
•
Önceki eşitlikten:
2
1 0
Bu kuadratiğin çözümü:
1
1
•
Yatay uçuş için aşağıdaki şart sağlanmalıdır:
1
Yatay Uçuş
Maksimum Seyahat Hızları
•
Boyutsuz tepki faktörü
•
Maksimum seyahat hızı
1
•
Mutlak tavanda: 1
Yatay Uçuş
Maksimum Seyahat Hızları
Yatay Uçuş
Mutlak Tavan
Uçağın maksimum tepki kuvveti
ile
erişebileceği
maksimum
irtifadır. Mutlak tavan teorik bir
irtifadır, gerçekte hiçbir zaman
erişilmesi
mümkün
değildir.
Mutlak tavanda:
1
Dolayısıyla:
Yatay Uçuş
Yatay Uçuşta Motor Arızası
• Motorlardan biri arıza yapınca, tepki kuvveti:
• Boyutsuz tepki faktörü:
Motorlardan biri arıza yapınca, tepki kuvveti:
• İki motorlu uçakta, yarıya düşer.
• Üç motorlu uçakta 2/3’üne düşer.
• Dört motorlu uçakta 3/4’üne düşer.
Yatay Uçuş
Yatay Uçuşta Motor Arızası
• Motorlardan birinin arızalanması halinde, faal motorların sağladığı tepki, uçağın minimum sürüklemesinden küçük olabilir.
• Özellikle uçak hem iki motorlu, hem de 20.000 ft’in üzerindeki irtifalarda uçuyorsa bu durum kaçınılmazdır.
Yatay Uçuş
Yatay Uçuşta Motor Arızası
• Bu durumda, uçağın faal motorlarının sağladığı tepkinin, minimum sürüklemeden daha büyük olduğu bir irtifaya alçaltılması gerekir.
• Ayrıca, sadece alçalma yetmeyecek, uçağın hızını da düşürmek gerekecektir.
Yatay Uçuş
Yatay Uçuşta Motor Arızası
•
•
•
•
•
Motor arızası halinde uçağın sürüklemesi de artar.
Faal motor uçağı ağırlık merkezi etrafında döndürerek, saptırmaya çalışır.
Uçağın yatay düzlemdeki dengesinin sağlanması için istikamet dümeni kullanılır. Bu durumda istikamet dümeninde ek sürükleme meydana gelir.
İstikamet dümeninin oluşturduğu aerodinamik kuvvet, uçağı yalpa ekseni etrafında yatırmaya çalışır.
Yatışın önlenmesi için kanatçıklara kumanda verilmesi gerekir. Bu durumda da kanatlarda ek sürükleme meydana gelir.

Download Report