İftira: Dil İle İşlenen Cinayet

İLİ : VAN
TARİH: 20.02.2015
‫ه‬
‫ّللا الرَّ حْ هم ِن الرَّ ۪ح ِيم‬
ِ ٰ ‫ِبسْ ِم‬
‫َخ ۪طيـَٔة اَ ْو ا ِْثما ُث َّم َيرْ ِم ِب ۪ه َب ۪ريـٔا َف َق ِد احْ َت َم َل‬
ْ‫َي ْكسِ ب‬
ْ‫َمن‬
ً۟‫ُب ْه َتـاناً۟ َو ِا ْثماً۟ ُم ۪بينا‬
ِ ُ ‫ال رس‬
:‫صلَّى اهللُ َعلَْي ِه َو َسلَّ َم‬
َ ‫ول اهلل‬
ُ َ َ َ‫ق‬
‫أَتَ ْد ُرو َن ماَ ال ِْغيبَ ِة قَالُوا اهللُ َوَر ُسولُهُ أَ ْعلَ ُم‬
ِ
ِ َ ‫َخ‬
‫ت إِ ْن َكا َن فِي‬
َ ‫قاَ َل ِذ ْك ُر َك أ‬
َ ْ‫يل أَفَ َرأَي‬
َ ‫اك بماَ يَ ْك ُرهُ ق‬
ِ‫أ‬
‫ول فَ َق ِد‬
ُ ‫ال إِ ْن كاَ َن فِ ِيه َما تَ ُق‬
َ َ‫ول ق‬
ُ ُ‫َخي َما أَق‬
ُ‫ا ْغتَْبتَهُ َوإِ ْن لَ ْم يَ ُك ْن فِ ِيه فَ َق ْد بَ َهتَّه‬
İFTİRA (DİL İLE İŞLENEN CİNAYET)
Muhterem Müslümanlar!
Sözlükte "yalan söylemek, uydurmak, asılsız
isnatta bulunmak gibi" anlamlara gelen iftira, ahlâk
terimi olarak bir kimseye işlemediği bir suçu isnat
etmek demektir1 İftira, toplum hayatını dinamitleyen,
dostlukları bitiren, yuva kurmaya engel olan,
kurulmuş yuvaları yıkan, aile facialarına yol açan;
insanların işlerini, itibarlarını, istikballerini hatta
bazen hayatlarını kaybetmelerine sebep olabilen çok
kötü bir davranıştır. İftira sonucunda insanlar
arasındaki sevgi ve saygı azalır, kin ve nefret
duygusu çoğalır, toplumsal problemler baş gösterir.2
Nitekim hutbemin başında okuduğum ayette Yüce
Allah: “Kim bir hata yapar veya kasıtlı günah
işler de onu bir suçsuzun üzerine atarsa ağır bir
iftira suçunu ve apaçık bir günah işlemiş olur.”3
Yüce Dinimiz İslam, iftirayı yasaklamakla
kalmamış, onu engellemek için de bazı önlemler
almıştır. Buna göre insanların ayıp ve kusurlarını
araştırmak4 evleri gözetlemek,5 Karşı cinsten yabancı
kimselerle baş başa kalmak, 6 evlere izin almadan
girmek yasaklanmıştır. 7 Bu ve benzeri uyarılar,
bireyin kişiliğini ve saygınlığını korumaya ve
muhtemel iftira ve dedikoduları önlemeye yönelik
alınmış tedbirlerdir.
Namusa yönelik iftirayı, insanın ahiret hayatını iflasa
götürecek olan kul hakları arasında sayan
peygamberimiz, 8 insanların ırz ve şerefine dil
uzatanların dünyada iken hak sahibinden helallik
Dini Kavramlar Sözlüğü,D.İ.B., S:298
Hadislerle İslam, Komisyon, cilt:3, sayfa:463
Nisa:4/112
4
Hucurat:49/12
5
Müslim, Adap,40
6
Buhari, Nikah,112, Müslim, selam,20
7
Nur:24/27
8
Müslim, Bir,59
almaları gerektiğini, aksi halde yaptıkları haksızlık
oranında ahrette iyi amellerinden alınıp hak sahibine
verileceğini, iyilikleri yoksa hak sahibinin
günahlarının
haksızlık
edene
yükleneceğini
bildirmiştir.9
Aziz Cemaat!
Yüce dinimize göre aksi ispatlanmadığı sürece
kişilerin suçsuzluğu (beraet-i zimmet) asıldır.
Nitekim Cenabı Hak İsra Süresinde: “Hakkında
kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme.
Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan
sorumludur.” 10 buyurarak asılsız olması muhtemel
haberlerin peşine düşüp bunlara doğruymuş gibi ilgi
göstermeyi yasaklamış, fasık bir kimsenin taşıdığı
habere inanmadan önce araştırma yapılmasını
emretmiştir.11 Allah Rasulü’de, “Kişiye, işittiği her
şeyi anlatması yalan olarak yeter.” Buyurarak
ortalıkta dolaşan her söze itibar edilmemesi ve
duyulan her sözün anlatılmaması gerektiğine işaret
etmiştir. İftira ve benzeri kötü davranışlara tepki
göstermek, hem iftira edilenin haysiyetini korumak
hem de olabilecek iftiraların önüne geçmek
bakımından önemlidir. Aksi takdirde kötülüklerin
önünü almak mümkün olmayabilir.
Aziz Kardeşlerim!
Netice itibariyle İslam, insan şahsiyetini rencide eden
her türlü iftira, karalama, töhmet altında bırakma,
çamur atma ve ithamı yasaklamıştır. Hutbemin
başında okuduğum Hadiste Peygamber Efendimiz
(s.a.s.) bir gün ashabına: “Bilir misiniz gıybet
nedir?” diye sordu. Ashap da hep bir ağızdan:
“Allah ve Rasülü daha iyi bilir” dediler.
Efendimiz(s.a.s.) de: “Gıybet, din kardeşini,
hoşlanmayacağı bir vasıf ile anmandır.”
buyurdular. Bu arada ashaptan biri: “Ey Allah’ın
elçisi! Eğer söylediğim şey, din kardeşimde varsa
ne buyurursunuz?” diyerek sordu. Peygamberimiz
(s.a.s.) de: “Eğer söylediğin şey kendisinde varsa
onun gıybetini yapmış olursun, şayet yoksa, o
zaman da iftira etmiş olursun.”12 buyurdular.
Hazırlayan: Muhammed AYDIN, Özalp Müftüsü/VAN
Redaksiyon: İl İrşat Kurulu
1
2
3
9
Buhari, Mezalim,10
İsra,17/36
11
Hucurat,49/6
12
Müslim, Birr, 20
10