YAĞLIDERE AİHL 11. SINIF İNKILAP TARİHİ Bu sistemde veraset(yönetimin babadan-oğula geçmesi) yöntemi yoktır. Seçimle gelen idarecilerin ömür boyu yönetimde kalması mümkün değildir. CUMHURİYETÇİLİK Cumhuriyet, Arapça kökenli bir kelime olup “Halkın Çoğunluğu”, “Çoğulculuk” anlamına gelmektedir. Siyasi olarak ise “Halkın bizzat seçtiği temsilciler vasıtasıyla ülkeyi idare etmesi”, “Halk yönetimi” demektir. Egemenliğin millete ait olmasıdır. Millet iradesinin devlet yönetimine egemen olduğu yönetim şeklidir. İdareciler belirli bir süre için seçilirler, seçme seçilme hakkı bütün vatandaşlara verilmiştir. Cumhuriyet, halkın doğrudan doğruya seçtiği temsilciler aracılığıyla egemenliği elinde tuttuğu yönetim şeklidir. Cumhuriyetçilik; devlet yönetiminde milli egemenliği, milli iradeyi esas kabul eden ilkenin adıdır. Bu ilkenin yönetim biçimi ve siyasal rejim olarak ifadesi Cumhuriyettir. Milli egemenlik kavramını en iyi temsil edecek, en iyi gerçekleştirecek en iyi uygulatacak bir devlet şeklidir. Demokrasinin de en gelişmiş biçimidir. Egemenliğin bir kişi veya zümreye ait değil, toplumun tümüne ait olduğu yönetim istemidir. Devlet şekli olarak cumhuriyet; egemenliğin millete ait olması, Hükümet şekli olarak ise, ülkeyi yönetecek kişileri halkın belirli süreler için seçmesi sistemidir. Cumhuriyeti, demokrasi içinde işleyen en ideal rejim olarak gören Atatürk “…demokrasi ilkesinin en modern ve mantıksal uygulamasını sağlayan hükümet biçimi cumhuriyettir. Cumhuriyette son söz milletçe seçilmiş meclisindir….Cumhuriyette meclis, cumhurbaşkanı ve hükümet bilirler ki kendilerini iktidar ve yetki yerine belli bir zaman için getiren irade ve egemenliğin sahibi millettir.” sözleri ile cumhuriyetin temelinin millet egemenliğine dayandığını açıkça ortaya koymuştur. Bu yüzden cumhuriyetimizin ilk yıllarından itibaren demokrasinin en temel unsurlarından olan çok partili siyasi yaşama geçmek için çaba harcanmıştır. Cumhuriyet yönetiminin, tam anlamı ile uygulanabilmesi demokrasi ile sağlanabilir. Demokrasi; toplum içinde ki değişik görüşlerin serbestçe temsil edilmesi ve kişilerin bunlardan dilediklerine taraf olması esasına dayalıdır. Bununda uygulanabileceği en iyi sistem cumhuriyettir. Yönetimde gerçekleştirilebilmesi için zorunluluğu vardır. Halkın egemenliğine dayanan Cumhuriyet yönetiminde temel ilke “Seçim”dir. Devlet yönetiminde bulunan bütün idareciler seçim ve tayin yoluyla göreve gelirler. ulusal egemenliğin ulusal bağımsızlığın olması Millet temsilcilerinin hazırladığı kanunların üstünlüğü, cumhuriyetçiliğin temel prensiplerindendir. 76 YAĞLIDERE AİHL 11. SINIF İNKILAP TARİHİ Cumhuriyetçilik, ülkede özgür ortam oluşturduğundan diğer ilkelerin uygulanmasını kolaylaştırır. Milliyetçilik, Halkçılık ve Milli Egemenlik ilkeleri Cumhuriyetçiliği bütünler. CUMHURİYETÇİLİK İLKESİ DOĞRULTUSUNDA YAPILAN İNKILAPLAR Amasya Genelgesi (Düşünce) Kongreler (Karar) Temsil Heyeti TBMM’nin açılışı 1921 Anayasası Saltanatın kaldırılması Halk Fırkasının kuruluşu II. TBMM’nin açılışı Cumhuriyetin ilanı Ordunun siyasetten ayrılması 1924 Anayasası’nın ilanı Halifeliğin kaldırılması Çok parti denemeleri Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi 77
© Copyright 2024 Paperzz
