Foreks piyasasının üstünlükleri

DERS 1
Foreks piyasasının üstünlükleri
FOREX PİYASASI NEDİR?
Foreks piyasası, yatırımcıların borsa işlem günü boyunca dövizlerini takas etmesine imkan veren
ticari arenadır. Bu piyasa dünyanın en büyük piyasası olup, günlük cirosu 3 trilyon ABD Dolarıdır.
Piyasa, haftanın 5 günü ve günün 24 saati aktiftir. Paraların değerleri arz ve talep seviyelerine göre
gün boyunca her an değişebilir.
Foreks piyasası aşağıdaki risk faktörlerinin yer aldığı diğer kanallara kıyasla dünyadaki en güvenli
yatırım aracıdır: Hisse senetleri, opsiyonlar, bonolar ve daha fazlası.
Tıpkı sebze alıp sattığımız bir pazarda olduğu gibi, borsada da hisse senedi alıp satarız. Foreks
piyasasında ise döviz alıp satarız; bu bizim ürünümüzdür. Dünyada işlem görebilecek 100’ün
üzerinde döviz çifti mevcuttur.
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
1
Döviz kurları tüm dünya genelinde tekdüzedir. ABD Doları ile bağlantılı olarak Avro döviz kuru
Londra’da 1.5220 ise, Kongo’da, New York’ta, Avustralya'da ve Hong Kong'ta da 1.5220 olacaktır.
Foreks piyasasını büyük ölçüde spekülatörler oluşturmaktadır.
Spekülatörler, bir dövizin kurdaki değişiminden kar etmek için döviz alıp satan benim ve belki de
sizin gibi insanlardır. İşlemlerin sadece yüzde beşi aşağıdaki gibi gerçek ticari amaçlıdır: Sanayi,
turizm, vb. Kalan yüzde 95’i ise spekülasyon amaçlıdır.
Bu sonucu sıfır olan oyundur: Toplam kazançlar toplam zararlara eşittir.
∠ FOREX PİYASASINI ETKİLEYEN HUSUSLAR NELERDİR?
Foreks piyasası mikroekonomik verilerden değil, yalnızca makroekonomik verilerden etkilenir.
Makroekonomik veriler nelerdir? Bir ülkedeki faiz oranının, bir ülkenin işsizlik oranının ve ülke
içerisindeki siyasi çatışmalarının artmasıdır. Öte yandan, mikroekonomik veriler ülkedeki oldukça
büyük ölçekli bir şirketin bilanço raporları, büyük ölçekli bir şirketin akdetmek üzere olduğu ve/
veya akdetmiş olduğu büyük bir iş anlaşması ve daha fazlasıdır.
Mikroekonomik veriler Foreks piyasası ile ilgili olmayıp, bu piyasası etkilemez.
Diğer bir deyişle, Foreks piyasası büyük çaplı ve uluslararası olaylardan etkilenir.
Foreks piyasasını oluşturan unsurlar: Döviz ve emtiadır. Günümüzde, bazı brokerlar aynı
zamanda endekslerin, vadeli işlem sözleşmelerinin ve bazı hisse senetlerinin alım-satımına da
imkân vermektedir.
Burada öğreneceğiniz tüm strateji ve teknik analizler emtianın yanı sıra dövizlerle de ilgilidir.
Bir döviz kurunun ne olduğunu ve dövizleri ne şekilde alıp sattığımızı öğrenmeden önce, gelin şu
ana kadar sunmuş olduğumuz özelliklere dayalı olarak Foreks piyasasının avantajlarını daha net bir
şekilde anlayalım:
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
2
∠
FOREKS PİYASASININ 2 TEMEL AVANTAJI VARDIR:
İLK AVANTAJ: Likiditedir.
Foreks piyasasında Avronuz, Pound’unuz, İsviçre Frankınız veya diğer herhangi bir takas
edilebilir döviziniz varsa, bunu herhangi bir zaman diliminde satabilirsiniz.
Bu döviz ticaretinin sağladığı büyük bir avantajdır.
Traderlar olarak, ne satın alacağınızın bir önemi olmamakla birlikte önemli olan, mallarınızı
nakde dönüştürebileceğiniz herhangi bir anda her zaman bir alıcı bulunmasıdır.
Hatırlanması gereken önemli bir kural vardır: Mallarınızı nakde dönüştürünceye kadar hiç kimse
kazandığınızı ya da kaybettiğinizi söyleyemez.
İKİNCİ AVANTAJ:
Foreks piyasasında, dış finansal kurumların kontrolü söz konusu değildir.
En iyi spekülatör dahi döviz kurunu etkileyemez.
Merkez bankası her on yılda bir kez alım-satıma müdahale eder ve toplamda yüzde ikilik bir oranla
döviz değerini etkilemede başarılı olur; bu tür bir hareket sadece birkaç saat sürer ve ardından
döviz kuru ortalama piyasa fiyatına geri döner.
Deyim yerindeyse döviz ticareti adildir ve her ne kadar büyük olursa olsun hiçkimse piyasayı
etkileyemez.
Öte yandan, hisse senedi ve opsiyonları göz önüne aldığımızda, bu piyasalar etkin bir piyasa değildir.
Forex piyasasına göre daha sığ bir pazardır ve spekülasyonlardan daha fazla etkilenir.
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
3
∠ MİKROEKONOMİK VERİLERİN DEĞİL, MAKROEKONOMİK VERİLERİN
ETKİLEDİĞİ BİR PİYASADA SAHİP OLDUĞUMUZ AVANTAJLAR NELERDİR?
İlk avantaj- bulunurluk ve asgari veri miktarı nedeniyle takip ederek alıp satmak çok daha kolaydır.
Hisse senetleri ile ilgili olarak, örneğin takip edilmesi
gereken pek çok faktör söz konusudur.
NY borsasinda 4-5 hisse senediniz olduğunu farz edin.
Yatırım yaptığınız her şirketin hissedarlarının kim
olduklarını, çarpanın ne olduğunu, bilançoların nasıl
göründüğünü, kazanç ve zarar raporunu, bir yöneticinin istifası, gelecekteki büyük bir sözleşme, vb. şirket içi
bilgileri bilmek zorundasınız. O kadar çok bilginin bilinmesi gerekir ki, bu bilgilerin her gün takip edilmesi her
gün saatlerinizi alabilir.
Foreks piyasasında, bir ay içerisinde beş ila altı önemli veri mevcuttur. Kendisi aracılığıyla alımsatım yaptığınız firma size bu bilgileri gerçek zamanlı olarak verecek olup, siz de elde edeceğiniz
bilgi sayesinde buna göre alım-satım yaparsınız.
Ders
Forekspiyasasının
piyasasının üstünlükleri
Ders
1:1:
Foreks
üstünlükleri
4
∠ PİYASA ARAŞTIRMASI VE ANALİZİ
Foreks piyasasındaki hareketlerin analiz edilmesine yönelik iki temel yaklaşımı vardır. Bunlar
“temel analiz” yaklaşımı ve “teknik analiz” yaklaşımlarıdır.
Temel analiz, arz ve talebin gücünü belirlemek için siyasal gelişmelerin yanı sıra mali ve iktisadi
teorilere de odaklanmaktadır.
Teknik analiz ise fiyat seviyelerine ve işlem hacimlerine odaklanmakta olup, bu verilerden
gelecekteki piyasa seviyeleri için beklentiler oluşturur.
Teknik analiz ile temel analiz arasındaki asıl fark temel analiz piyasadaki hareketlerin nedenlerine
yoğunlaşırken teknik analizin ise piyasadaki hareketlerin sonuçlarına yoğunlaşmasıdır.
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
5
Alıştırmalar
Soru 1:
Döviz Piyasasının cirosu nedir?
A.
B.
C.
D.
Günde 100,000 ABD Doları
Haftada 500,000,000 ABD Doları
Günde 3,000,000 ABD Doları
Günde 3,000,000,000,000 ABD Doları
Soru 2:
Likit piyasa yatırımcı için avantaj oluşturur mu ?
A. Kesinlikle, çünkü bu yatırımcının arz veya talebin söz konusu olmadığı emtianın
elinde kalmasını önler
B. Hayır, likit piyasa herhangi bir görece avantaj sağlamaz
C. Bazen, alım-satım saatlerine bağlıdır
D. Evet, yalnızca veri ve bildirimlerin yapıldığı esnada
Soru 3:
Döviz Piyasasının başlıca avantajları nelerdir ?
A. Piyasayı etkileyen faktörlerin bulunmaması
B. Kullanılabilirlik ve küçük miktardaki veriler nedeniyle piyasayı takip etmenin oldukça
kolay olması
C. Önemli bilgilerin herkese aynı anda ulaşması
D. Yukarıdaki yanıtların hepsinin doğru olması
Soru 4:
Döviz Piyasası esasen hangi unsurlardan etkilenir:
A.
B.
C.
D.
Büyük ve uluslar arası olaylar
Mikro veriler
Makro veriler
A ve C yanıtları doğrudur
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
6
Alıştırmalar
Soru 5:
Döviz Piyasasında yer alan spekülatörlerin yüzdesi nedir ?
A.
B.
C
D.
10%
30%
75%
95%
Soru 6:
Londra’daki Avro kuru 1.2000 ise, Avustralya’daki Avro kuru kaçtır ?
A.
B.
C.
D.
1.3000
1.2500
1.2000
Yukarıdaki yanıtların hepsi doğrudur.
Soru 7:
Bir aylık sure zarfında Döviz Piyasasında ne kadar önemli veri mevcuttur ?
A.
B.
C.
D.
3
5-6
20
50
Cevaplar:
D,A,D,D,D,Ç,B
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
7
“
Bilgiye sahipsen, onu uygulamak;
bilgiye sahip değilsen, cahilliğini itiraf
etmek bilginin özüdür.
KONFÜÇYÜS
Ders 1: Foreks piyasasının üstünlükleri
8
DERS 2
Foreks piyasasının temel kavramları
DÖVİZ ÇİFTLERİ ALIŞ VE SATIŞ ORANLARI
Döviz ticaretinde, her zaman baz döviz ve çapraz döviz şeklinde döviz çiftleri mevcuttur.
Baz döviz esasen ürünümüzdür, çiftin sol tarafında belirtilir. Her zaman baz dövizi alır veya satarız.
Çapraz döviz – ödeme aracı olup, çiftin sağ tarafında gösterilir.
AVRO/ABD Dolarını kapsayan bir işlemde, ABD Doları karşılığında Avro alırım veya satarım, burada
ödeme aracım ABD Dolarıdır.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
9
Döviz kuru çapraz döviz bakımından baz dövizin bir birimlik fiyatıdır. Gelin Avronun ABD Doları
karşısındaki durumuna göz atalım: Bir Avro 1.5220 ABD Dolarına eşittir.
EUR/USD
GBP/USD
USD/JPY
USD/CHF
NZD/USD
AUD/USD
USD/CAD
AUD/CAD
1.5220
1.4595
91.19
1.1458
0.6788
0.8400
1.0385
0.8723
∠ KUR MAKASI
Kur makası, alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark olup, döviz yatırımcıları olarak ödediğiniz komisyondur.
Örnek
Farzedelim, bankada ABD Dolarını Avro’ya dönüştürmek istiyorsunuz. Size alış fiyatının 1.56, satış fiyatının ise
1.49 olduğunu söyleyeceklerdir. Diğer bir deyişle, bir Avro satın almak için bir buçuk ABD Dolarından daha az
ödeme yapmanız gerekecektir. Tam o anda bir Avro’yu bankaya satmak istediğiniz takdirde, banka bir Avroyu
bir buçuk Amerikan Dolarının biraz altındaki bir fiyattan alacaktır, böylece 1000 Amerikan Dolarını bankaya
satarsanız, karşılığında 641 Avro alırsınız. Avroları tekrar sattığınızda sadece 955 dolar elde edersiniz.
1000 Amerikan Doları ödediniz ve 955 Amerikan Doları aldınız, öyleyse 45 Amerikan Doları nerededir?
Bu, TAKAS mağazasının karıdır- bu fark, müşterilerinden aldıkları komisyondur.
Bu yalnızca sizin ödeyeceğiniz komisyondur; Foreks piyasasında ek komisyonlar yoktur.
Not
Bu örnekle alım-satım işleminden sonraki ilk iki işlemde kur makası nedeniyle her zaman kaybedeceğimiz kastedilmektedir.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
10
Alıs kuru 1.56’dır
Satıs kuru 1,49’dur
1000 / 1.56 = 641
641 x 1,49 = 955
1000 - 955 = 45
∠ PİPLER
Foreks p�yasasındak� b�r d�ğer öneml� kavram �se “p�pler”d�r- p�p (tek�l), p�pler (çoğul)
Foreks p�yasasında, döv�z kuru p�plere göre yüksel�r ve p�plere göre düşer. Döv�zler�n büyük b�r
bölümü �ç�n p�pler ondalık v�rgülünden 4 basamak sonra bel�rt�len haned�r.
D�ğer b�r dey�şle, AVRO/ABD Doları kuru 1.5220 �se, o halde p�p sayısı 0’dır.
Döv�z kurunun önceden 1.5220 olması ve ş�md� �se b�r p�p yükselmes� durumunda, döv�z kuru
1.5221 olacaktır.
Döv�z kuru 10 p�p düştüğü takd�rde, 1.5210 olacaktır, vb.
Japon Yen� farklıdır: Japon Yen� �ç�n, p�p ondalık v�rgülünden �k� basamak sonra göster�l�r, bu da
ABD Doları/Japon Yen� 88.57 olduğu takd�rde, p�p�n 7’ye eş�t olacağı anlamına gelmekted�r. Döv�z
kuru 3 p�p yükseld�ğ� takd�rde, 88.60’a eş�t olacak, 27 p�p azaldığında �se döv�z kuru 88.30 olacaktır.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
11
∠ ORTALAMA GÜNLÜK DALGALANMA
Kavram hakkında b�lg� vermek gerek�rse, AVRO/ABD Dolarının ortalama günlük dalgalanması
günde yaklaşık 100 p�pt�r. Daha çalkantılı günlerde, dalgalanma 200-300 p�plere ulaşırken daha
sak�n günlerde �se dalgalanma 50-60 p�plere ulaşmaktadır.
Ya yüzde bakımından?
Döv�z kuru hal�hazırda 1.5220 �se ve yarın kurun yüzde b�r yükseleceğ�n� duyurmak �st�yorsam, kur
152 p�pl�k b�r yüksel�şle tems�l ed�lecekt�r.
Eğer AVRO/ABD Dolarındak� günlük dalgalanmanın günde yaklaşık 100 p�p olduğunu söyled�ysek,
AVRO/ABD Dolarındak� dalgalanma ortalama yüzde kaç olur? Yaklaşık % 0.7-%0.8 olacaktır. Daha
çalkantılı dönemlerde �se en fazla %2 olur.
Buradan, Foreks p�yasasında mevcut yen� ve öneml�
b�r avantajı öğreneb�lmektey�z- bu p�yasa dengel�d�r;
burada aynı zamanda başlıca temel döv�zlere de atıfta
bulunmaktayım: Avro, ABD Doları, Pound, Yen ve İsv�çre
Frankı.
Bu p�yasa, gün boyunca en fazla yüzde b�re kadar
yüzde yarımlık kur dalgalanmaları serg�leyen dengel�
b�r p�yasadır. Bu s�stemde döv�z alım-satımı yaparak b�r
günde %10/%15 zarar etmen�z mümkün değ�ld�r.
∠ PİPLERİN DEĞERİ
Gel�n ş�md� de bel�rl� b�r �şleme a�t sınırlar dah�l�nde her b�r p�p�n değer�n�n ne olduğunu öğrenel�m.
AVRO/ABD Doları döv�z kuru 1.5220 �se ve s�z 100.000 Avro almak �st�yorsanız, kaç ABD Doları
ödemen�z gerek�r? Elbette 152,200 ABD Doları. B�r san�ye geçer ve döv�z kuru 1.5221’e yüksel�r.
Döv�z kuru kaç p�p yükselm�şt�r? B�r p�p. Ya 100.000 Avronun car� değer� ned�r? 152,210 ABD Doları.
Hang�s� 10 ABD Doları fazladır ?
10.000 Avroluk b�r �şlemde b�r p�p�n değer� b�r ABD Dolarıdır.
D�ğer b�r dey�şle: 100.000 Avro tutarındak� b�r �şlemde her b�r p�p�n değer� 10 ABD Dolarıdır.
Bu değer b�r m�lyon Avro tutarındak� b�r �şlemde �se 100 ABD Dolarıdır.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
12
P�pler nasıl hesaplanır?
Baz döv�z bakımından gerçekleşt�rd�ğ�m�z �şlem tutarını alarak 10.000’e bölerek bu, çapraz
döv�z bakımından b�r p�p�n değer�n� bulmuş oluruz.
Örnek
100.000 Avro tutarındak� b�r �şlem �ç�n, 10.000’e bölersek ve 10’u elde eder�z. Bu da her b�r
p�p�n değer�n�n 10 $ olduğu anlamına gelmekted�r.
30,000 Avro tutarında b�r �şlem gerçekleşt�rd�ğ�m�z takd�rde, her p�p�n değer� 3 ABD Dolarıdır.
Japon Yen� �ç�n, hesaplama b�raz farklıdır. Baz döv�z bakımından �şlem tutarını 100’e böler�z ve
sonuç b�ze p�p�n değer�n� ver�r .
Örnek
ABD Doları/Japon Yen� döv�z ç�ft�nde 100.000 ABD Doları tutarındak� b�r �şlemde, tutarı
100’e böler�z ve sonuç 1,000 Yen şekl�nded�r. Döv�z kurunun 88.00 olduğunu varsaydığımızda,
1,000'� 88'e böler�z ve bu da b�ze p�p başına 11.36 ABD Dolarını ver�r.
Örnek
AVRO/Pound döv�z ç�ft�n� ele aldığımızda 100,000 Avro tutarındak� b�r �şlemde her b�r p�p�n
değer� 100,000 bölü 10,000 şekl�nde hesaplanır, dolayısıyla 10 sonucuna ulaşmış oluruz.
Bu durumda hang� para b�r�m�nde ödeme yapmış oluruz? Pound. Bu da her b�r p�p�n 10 Pounda
eş�t olması anlamına gelmekted�r.
Kur makasının büyüklüğü
AVRO/ABD Doları kuru �ç�n kabul ed�len alış/satış kur makasının ne olduğunu b�l�yor musunuz?
Cevap 3 p�p’t�r.
Öyleyse, 152,000 ABD Dolarına eş�t olan 100,000 Avro tutarında b�r �şlem yapmak �ç�n, ne kadar
kom�syon ödemek gerek�r?
100,000 Avro tutarındak� b�r �şlemde her p�p 10 ABD Dolarına eş�t ve kur makası 3 p�p �se, kom�syon
olarak 30 ABD Doları öder�z bu alışı ve satışı �çeren b�r defalık b�r ödemed�r.
AVRO / ABD
Alıs fiyatı - satıs fiyatı = 3 pip
Islem büyüklügü 100,000€
€100,000 / 10,000 = $10
Dagıtım olarak ödeyeceginiz toplam komisyon:
$10 x 3 = $30
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
13
Kom�syonlar
Foreks p�yasasındak� kom�syon oranları(alış-satış f�yatları arasındak� farklar) oldukça düşüktür.
Örnek
Foreks p�yasasında 10,000 Avro tutarındak� b�r �şlem karşılığında yalnızca 3 ABD Doları öderken,
100,000 Avro tutarındak� b�r �şlem karşılığında �se sadece 30 dolar öders�n�z, g�b�.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
14
FOREX PİYASASI NEDİR?
Belirli bir ürün ile ilgili işlem yaparken fiyatının yükseleceğini düşündüğünüz takdirde ürünü satın
alırsınız, ürünün fiyatı gerçekte yükseliyorsa sattığınızda kar eder, yanılıyorsanız ve ürünün fiyatı
düşüyorsa da zarar edersiniz.
Örneğin, odun alıp satıyorsanız ve odun
fiyatının yükseleceğini düşünüyorsunuz, odunun fiyatı
ton başına 100 ABD Doları olduğunda 10 ton odun
aldınız. Daha sonra odunun fiyatı ton başına 150
ABD Dolarına yükseldiğinde odunu sattığınızda 500
ABD Doları kar elde edersiniz.
Odun fiyatının düşeceğini düşünseydiniz, fiyat 50 ABD
Dolarına ulaşıncaya kadar beklerdiniz ve ardından
aynı 10 tonu sadece 500 ABD Dolarından satın almış
olurdunuz.
Kurallar aşağıdaki gibidir:
Ürününün değerinin yükseleceğini düşünen bir yatırımcı daha fazla mal satın alır ve malı satmak için
fiyatının yükselmesini bekler.
Bir ürünün değerinin azalacağını düşünen bir yatırımcı ise ürünü satmakta acele eder ve parasının
çoğunu kazanır.
Yatırımcıların her zaman her şeyden zarar etmesi ya da her şeyi kazanması gerekmemekte olup,
işlem ortada durdurulabilir ve böyle bir durum daha sonra genişletilebilir.
Gelin bunu Foreks piyasası terimlerine tercüme edelim:
Bir döviz kurunun yükselmesini bekliyorsanız, döviz satın alırsınız.
Bir döviz kurunun düşmesini bekliyorsanız, dövizi satarsınız.
Kar yahut zarar edeceğinin toplam tutar gerçekleştirdiğiniz işlem hacmine bağlıdır. İşlem ne kadar
büyük olursa siz de o kadar kar edebilirsiniz, ancak daha büyük bir risk alırsınız; işlem ne kadar
küçükse elde edeceğiniz kar da küçük olacaktır, ancak alacağınız risk de daha küçük olacaktır.
Döviz ticareti de odun, domates ve salatalık alıp satmakla tamamen aynıdır. Fiyatın artacağını
düşündüğümüzde mal alır, fiyatın düşeceğini düşündüğümüzde ise malı satarız.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
15
İŞLEM / POZİSYON
Bİr işlemi tamamlamak için, alım ve satım yapmamız gerekir. Bir alım ve satım yapılmadığı takdirde,
işlem tamamlanmaz ve işlem sırasında kazanmanızın veya zarar etmenizin bir önemi yoktur.
Sunun önemli bir kural oldugunu unutmayın: Kazancın veya zararın gerçekleşmesi
ancak işlem tamamlandıgında mümkündür.
Pozisyon gerçekte bir işlemdir.
Pozisyonun açılısı - Bir döviz çifti için bir işlemin açılmasıdır.
Açık pozisyon – Henüz kapanmamış bir pozisyondur, diğer bir deyişle işlem henüz
tamamlanmamıştır.
Kapalı pozisyon – Tamamlanmış bir işlem olup, alım ve satım işlemleri gerçeklestirilmiştir.
KALDIRAÇ ETKİSİ
Tüm resmi degiştiren ve kısa bir zaman diliminde Foreks piyasasını çok para kazanma fırsatlarının
yer aldıgı bir piyasaya dönüştüren sey kaldıraç etkisidir.
Ancak… elbette, kaldıraç etkisi işlemin daha fazla riskli olmasına neden olur.
Öyleyse kaldıraç etkisi nedir?
Brokerlar hesabınızda bulunan tutarlardan çok daha büyük para meblaglarında işlem yapmanıza
imkân vermektedir. Bu tutar yatırım yaptıgınız tutarında 100 katına eşittir.
Örnek
1:100 Kaldıraç ve 10.000$ ile işlem yapmak için 100$ yatırmanız yeterli olacaktır.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
16
Hisse senedi piyasasında ise kaldıraç yoktur. Elinizdeki para kadar yatırım yapabilirsiniz. Yanlızca
bazı durumlarda, seans içinde olmak ve pozisyonun gün içinde kapatılması koşulu ile 1:5 gibi küçük
oranlarda kaldıraç kullanılabilmektedir.
KALDIRAÇ ETKİSİNİ KULLANMALI MISINIZ?
İşlemlerinizde kaldıraç etkisini kullanmaya değip değmeyeceğini ve ne ölçüde değeceğini daha
sonra öğreneceksiniz. Ancak, kaldıraç işlemini kim kullanmak isterse istesin her zaman şunu unutmamalıdır: opsiyon her zaman mevcuttur, ancak risklidir.
Firmalar niçin kaldıraç etkisini kullanmanıza fırsat veriyor?
Yatırımcılar olarak menfaatinizin ne olduğunu ve niçin işlemlere kaldıraç etkisini kullanmaya
özenmemeniz gerektiğini daha sonra öğreneceksiniz.
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
17
Alıştırmalar
Soru 1:
“KUR MAKASI” sözcüğünün anlamı nedir?
A.
B.
C.
D.
Baz döviz kuru
Döviz kuru
Tali döviz kuru
Alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark
Soru 2:
Döviz Piyasasında temel para birimlerinin günlük ortalama dalgalanması nedir?
A.
B.
C.
D.
10%
1%
15%
100%
Soru 3:
AVRO/ABD Doları döviz çiftinde, Avro alımı yaptınız.
İşlem tutarı 150,000€’dir. Her bir pipin değeri nedir?
A.
B.
C.
D.
1.5$
10$
15$
20$
Soru 4:
Tali döviz (veya değişken döviz) nedir ve nerede bulunacaktır?
A.
B.
C.
D.
Tali döviz ürünümüzdür ve her zaman döviz çiftinin sağ tarafında yer alır
Tali döviz ödeme şekli olup, her zaman döviz çiftinin sol tarafında yer alır
Tali döviz ürünümüzdür ve her zaman döviz çiftinin sol tarafında yer alır
Tali döviz ödeme şekli olup, her zaman döviz çiftinin sağ tarafında yer alır
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
18
Alıştırmalar
Soru 5:
İşlem açılışı sırasında hesap şu durumda olacaktır:
A.
B.
C.
D.
10 piplik pozitif bakiye
10 piplik negatif bakiye
Pozitif kur makası bakiyesi
Negatif kur makası bakiyesi
Soru 6:
AVRO/ABD Doları döviz çiftinde, kur 1.2203/1.2200 şeklindedir. 200,000€
tutarımda alım yaptınız. Kur 1.2253/1.2250’ye ulaştı ve pozisyonu kapadınız.
Kaç pip kazanmış oldunuz?
A.
B.
C.
D.
57.
47.
50.
53.
Soru 7:
AVRO/ABD Doları döviz çiftinde, kur 1.2203/1.2200 şeklindedir.
200,000€ tutarımda alım yaptınız. Kur 1.2253/1.2250’ye ulaştı ve
pozisyonu kapadınız. Ne kadar kazanmış oldunuz?
A.
B.
C.
D.
1140$
940$
1000$
1060$
Cevaplar:
D,B,C,D,D,B,B
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
19
“
Bilgiye, onu kaybedecekmiş
korkusuyla tutunun.
KONFÜÇYÜS
Ders 2: Foreks piyasasının temel kavramları
20
DERS 3
Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
ZARAR DURDURMA EMRİ
Bu emrin anlamı adının içerdiği anlamla aynıdır. Bu emirle işlemimizi önceden belirlenen bir kurda
durdurur, daha doğrusu varsa zararımızı önceden bilinen ve belirlenmiş olan bir meblağ ile
sınırlandırırız.
Örnek
Belirli bir kur değerinde Avro satın aldığımız ve alış kurunun altındaki 100 piplik bir zararımı durdur emri verdiğimiz
takdirde, bu işlemde sadece 100 pip kaybedebileceğimizi biliriz.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
21
Avantajları aşağıdaki gibidir:
Bu emir bulunduğumuz pozisyonda düzenli ve vakitli bir plan yapmamızı ve riskleri önceden
yönetmemizi zorunlu kılar.
Büyük zararların önüne geçer ve zararımızı önceden bilinen bir azami meblağ ile sınırlar.
Kararlarımızı etkileyebilecek olan “Önsezi” duygularımıza müdahale edilmesini önler. Emir,
bilgisayar ortamında ve sabit bir şekilde işleme konur.
Bu emir pozisyonumuzu sürekli olarak takibetme gereksinimini önler
ZARARIMI DURDUR EMRİ FOREKS PİYASASINI DÜNYANIN EN GÜVENLİ
PİYASASI KILMAKTADIR
EUR / USD
İşlem Boyutu : €100,000
1.5320
+$1000
1.5220
1.5200
Maksimum Risk : -$200
Zararımı durdur
Zaman
Diğer bir ifadeyle, döviz kuru yükseldiğinde her şey yolundadır; kazanmış oluruz. Döviz kuru düşer
ve 1.5200’e ulaşırsa, işlem kur emirde belirtilen orana ulaştığı anda kapanacak olup, zararımız
sadece 200 ABD Doları olacaktır.
Vermiş olduğumuz zararımı durdur emri sayesinde, rahatlayabilir ve kaybetmemize imkan
verdiğimiz tutardan daha fazla zarar etmeyiz. Riskinizi mutlak kesinlikte ayarlayabileceğiniz başka
hiçbir yatırım kanalı yoktur.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
22
Sonuç olarak, Foreks piyasasının bir diğer önemli avantajı olan: Zararımı durdur emriyle bir işlemdeki
maksimum risk belirlenebilmektedir. Bu talimat hakkında daha sonra daha fazla şey öğreneceğiz.
Not
Soru: Hesabımda 1,000 ABD Dolarım var, 1.5220’lik bir kurdan 100,000 Avro satın
aldım. Kur 120 pip düşüş sergiledi. Pozisyonum ne olacak?
Çok basit, 100,000 Avroluk bir işlemde her pipin değeri 10 ABD Dolarıdır, daha doğrusu 120 pip
1.200 ABD Dolarına eşittir. Banka rehine seviyemin altına düşmeme izin verecek mi? Asla.
Unutmayın: Bir işlemde zararımı durdur emri tanımlamadığınızda, zararı durdurma bedeli, broker
ile birlikte hesabınızda bulunan paranın toplam tutarıdır. Hiç rehine tutarınız kalmadığı takdirde,
işlem derhal sona erecektir. Bu nedenle, zararımı durdur emri vermek son derece önemlidir.
İZ SÜREN STOP
İlginç bir işlem stratejisi öğretmek istiyorum. Zararımı durdur emrine geçme beceriniz var ve çok
az risk alarak çok para kazanabilirsiniz. Burada strateji iz süren stop vasıtasıyla uygulanmaktadır.
Örneğin, 100,000 Avro tutarında bir işleme girdiniz, her pipin değeri 1.5220 kurunda bir ABD Doları
ve 50 $’da zararımı durdur emri tanımladınız, bu durum işlemin döviz kuru 1.5170 olduğunda
otomatik olarak kapatılacağı anlamına gelmektedir. Döviz kuru zararımı durdur emrindeki kura
ulaştığı takdirde, 50 ABD Doları kaybetmiş oluruz. Ertesi gün, bir başka işlem gerçekleştirelim ve
yine zararımı durdur limitine gelelim. Başka bir 50 ABD Doları daha kaybetmiş oluruz.
Şanslı gün nihayet geldiğinde ve üçüncü işlemde döviz kuru yükselmeye başlar. Günün sonunda
kur 100 pip artmıştır. Şimdi, zararımı durdur limitini giriş noktasına yükseltebiliriz. Artık işlemde hiç
para kaybımız olmaz. Şimdi de riski olmayan sınırsız kar potansiyeli olan bir işleme girelim.
Kur ya belirli bir limitte zararımı durdur emri ile belirlediğimiz orijinal giriş kuruna düşecek ya da
bir yükselme eğilimi sergileyecektir. Yükselme eğilimi nedir? Yükselme eğilimi, kurun yükselmeye
başlayarak yükseldiği bir durumdur. Küresel mali piyasalarda her zaman eğilimler mevcuttur. 700
piplik, 1000 piplik ya da daha fazla eğilimler dikkate alınabilir.
Hikâyemize geri dönelim: Ertesi gün, Avro 100 pip daha yükselir. Alış kurunun 200 pip üzerinde
olduğunda, zararımı durdur limitini daha da yükseltebiliriz.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
23
Bu işlem sörf yapmaya son derece benzemektedir: Dalga bitmediği sürece, biz de sudan
çıkmayız. 10,000 Avro tutarında bir işlem söz
konusu ve bu işlemde her bir pipin değeri 1$
ise, 700 piplik ortalama bir dalga bize 700
ABD Doları kar sağlayacaktır ya da daha
büyük bir dalganın üzerinde olduğumuz
takdirde, 50 ABD Doları tutarında bir risk
alarak bir ya da iki hafta içerisinde 1,500
ABD Doları kar elde edebilecegiz.
Birçok işlem platformunda, “iz süren stop”
emri mevcuttur, bu da otomatik bir iz süren
stop olduğu ve her zaman bilgisayar başında
oturmanıza gerek olmadığı anlamına gelmektedir. Böyle bir emir piyasadaki her pipin her
hareketini takip eder ve stop kendisini buna
göre ayarlar.
KÂRIMI TOPLA EMRİ
“Karımı topla” emri bir işlemin karlı olduğu bir senaryo için tasarlanmış olup, döviz kurundaki değişmeler artan karları yansıtmaktadır. Bir müşteri işlemin sürekli olarak takip edilmesi ile ilgileniyor, ancak
daha çok piyasadan önceden belirlediği bir karda çekilmeyi arzu ediyorsa, müşterinin tek yapması
gereken alış kurunun üzerindeki bir döviz kuru değerinde karımı topla emri vermek, daha doğrusu
işlemden çıkmayı istediği parasal tutarı belirlemektir.
EUR / USD
Kârı alma emridir
+100 PIPS
1.5320
Satın
alma
1.5220
1.5200
Zaman
Örnek
Belirli bir kurda Avro alımı yapmış ve kur değeri alış kurunun 100 pip üzerine yükseldiğinde karımı topla emri
vermiş olalım. Bu spesifik işlemde sadece azami 100 pip kar elde edebileceğimizi biliyoruz.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
24
Bu iki emir herhangi bir komisyon ödemesi gerektirmemektedir: Bu emirler işlemin başında verilebilir,
kurun seyrine göre değiştirilebilir, uygulanmadıkları sürece taşınabilir veya kaldırılabilirler. Burada,
yalnızca işlem açıldıktan sonra emir vermenize imkan veren brokerlar olduğuna dikkat edilmesi
oldukça önemlidir. Diğer taraftan, bu emirleri işlemin başında vermenize olanak sağlayan brokerlar da
mevcut olup, bu tamamen firmanın politikalarına baglı bir meseledir.
İLERİYE DÖNÜK EMİR - LİMİTLİ
Limitli emir - bir işlemin cari piyasa fiyatından daha iyi bir fiyat üzerinden gerçekleştirilmesine imkân
veren bir alım-satım emridir.
Örnek
AVRO/ABD Doları döviz çiftinin piyasa fiyatının halihazırda 1.3500’de kaldığını varsayalım. Yatırımcı Avronun
uzun vadede 1.4000’e yükselmesini bekler, ancak kısa vadede ise yatırımcı Avronun değerinin azalacağına inanır
ve bu nedenle Avroyu 1.3500’lik cari fiyattan satın alma eğiliminde olmayıp, daha ziyade 1.3300’a kadar küçük bir
düşüş olmasını bekler ve daha sonra daha düşük bir fiyat üzerinden alım yapar.
Limitli emir ancak fiyatın 1.3300’a düşmesi durumunda uygulanacaktır- tabii ki döviz kurunun da bu değere
ulaşması koşuluyla.
İLERİYE DÖNÜK EMİR - DURDUR
Bu emir limitli Emire benzer şekilde, ancak ters istikamette işlev görür.
Bu emrin kullanım sıklığı oldukça seyrek olup, brokerların bir kısmı bu emri hiç önermemektedir.
Örnek
AVRO/ABD Doları döviz çiftinin alım-satıma yönelik piyasa fiyatının halihazırda 1.3500’de kaldığını varsayalım.
Alımı durdur emri 1.3800’ün üzerindeki değere ayarlanacaktır.
Satış durdur emri ise 1,3200’ün altındaki değere ayarlanacaktır.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
25
EUR / USD
Yukarı doğru bir durdurma emri
1.5320
1.5220
1.5200
Aşağı doğru bir durdurma limiti emri
Zaman
Bir yatırımcı ileriye dönük durdurma emri verebilir, bu da yatırımcının bir yandan limitlerden biri
1.3800’e ya da 1.3200’e ulaştığı anda piyasa yönünde işleme girmesine olanak sağlarken, öte yandan
ise yatırımcıya bilgisayar ekranının başında değilken işlem yapma ayrıcalığı vermektedir.
BİRİ GERÇEKLEŞİRSE DİĞERİNİ İPTAL ET (OCO) EMRİ
Bu emir, ileriye dönük bir takas işlemi için durdurma emri ile limitli emrin bir birleşimidir.
İşlem platformu yatırımcı için piyasayı takip eder ve piyasa limitli bir emir seviyesine yahut durdur
emrinde belirtilen seviyeye ulaştığı anda durdur emrini ve limitli emiri (ancak her ikisini değil) uygulayacak olup, bir emir uygulanırken diğer emir ise derhal iptal edilecektir.
İki emir de aşağıdaki senaryolardan birinde iptal edilinceye kadar geçerliliğini korur:
İptal Edilinceye Kadar Geçerli emir – işlem emri, internetteki işlem programı üzerinden veya broker ile
telefon görüşmesi yoluyla emir verilerek iptal işlemini yürüten yatırımcı tarafından iptal edilinceye
kadar geçerlidir.
Bitiş Tarihine Kadar Geçerli emir- işlem emri yatırımcı tarafından belirlenen tarihe kadar geçerlidir.
Diğer bir deyişle: İşlem emri belirli bir tarihe kadar uygulanmadığı takdirde, broker ya da işlem programı
tarafından otomatik olarak iptal edilir.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
26
KAÇIŞ BOŞLUĞU
Fiyat bakımından veya takas işleminin olmadığı grafik alanlarında bir boşluk olduğu durumlarda, çoğu
broker emirleri uygulamayı üstlenemez. Müşterinin emir verdiği ve bir kaçış boşluğunun söz konusu
olduğu durumlarda, broker yatırımcıyı en elverişli fiyat üzerinden işlemden almaya çalışacaktır.
Herhangi bir piyasa koşulunun altında taahhüt edilen bir kurda müşterilerinin emirlerini gerçekleştireceği sözünü veren brokerlar vardır.
DÖVİZLER ARASINDA FAİZ ORANI BAKIMINDAN FARKLAR - ÖTELEME
Bu konuyu tartışmadan önce, çoğu brokerın otomatik bir şekilde öteleme gerçekleştirdiğine ve
bu konuda yatırımcının müdahalesine gerek kalmadığına dikkat etmemiz gerekmektedir. Ötelemenin
ne anlama geldiğini kavramak için, ülkeler arasındaki faiz
oranının aynı olmadığının ve bunların para
politikasının bir parçası olarak muhtelif zamanlarda yerel yönetimler tarafından belirlendiklerinin bilinmesi gerekmektedir.
Öteleme faizi, bir pozisyonu gece boyunca
muhafaza etmek için ödenen yahut alınan bir
faizdir. Her dövizin kendi faiz oranı bulunmakta
olup, Foreks işleminin döviz çifti şeklinde
yürütülmesi nedeniyle her işlem yalnızca iki
para birimini değil, aynı zamanda bunların faiz
oranlarını da içermektedir. Satın almış
olduğunuz dövizin faizi satmış olduğunuz
dövizin faizinden yüksek ise, öteleme faizi
(pozitif öteleme) alırsınız. Satın almış
olduğunuz dövizin faizi satmış olduğunuz
dövizin faizinden düşük ise, öteleme faizi
(negatif öteleme) ödersiniz. Öteleme faizi
takas işleminize bağlı olarak önemli ek maliyet
ya da karlar getirebilir.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
27
FED 1.50%
ECB 1.00%
BOE 0.50%
SNB 0.25%
RBA 4.50%
BOC 0.50%
RBNZ 2.75%
BOC 0.10%
Örnek
AVRO/ABD Doları çifti satın aldığınızda, Avro alımı yapıp karşılığını ödemek amacıyla ABD Dolarını satıyorsunuz.
Avro bloğundaki faiz %1 olup, Birleşiik Devletler’deki faiz oranı ise %1.5’tir. Bu durumda, düşük faiz oranlı döviz
satın aldığınız için, yıllık %0.50 tutarında öteleme faizi ödersiniz.
Ya da aksine, AVRO/ABD Doları döviz çiftini sattığınız takdirde, Avro üzerinden faiz ödersiniz, ABD
Doları üzerinden ise faiz geliri elde edersiniz ve %0.5 oranında bir öteleme faizi alırsınız.
Matematik formülü şöyledir:
Ülkeler arasındaki faiz oranlarındaki farklılıktan ötürü elde edilen %0.5 365 güne bölünerek işlem
tutarı ile çarpılır.
UYGULAMADAKİ GECİKMELER VEYA İŞLEMLERİN YÜRÜTÜLMESİ
Bu tür gecikmeler aşağıdaki durumlarda meydana gelmektedir: Ekonomik veriler ilan edildiklerinde
ve internet bağlantınızda sorun varsa ya da komisyoncu firmanın veya bankanın sunucularda aşırı
yüklenme söz konusu olduğunda, saniyenin onda biri gecikmeyle ulaşan bilgiler reddedilebilir.
Bankalar arası sistemin mükemmel olduğunu sanıyorsanız, bir kez daha düşünün. Bankalar arası
sistemler aynı zamanda "yeniden kote et" mesajı verebilmekte olup, banka sistemleri de işlemlerin
reddedilmesi veya bir emrin kısmi uygulanması gibi deneyimler yaşayabilmektedir.
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
28
Alıştırmalar
Soru 1:
Karı almak için hangi emir verilir?
A. ZARARIMI DURDUR
B. SATIŞI DURDUR
C. SATIŞ LİMİTİ
D. KARIMI TOPLA
Soru 2:
Kaybı sonlandırmak için hangi emir verilir?
A. ZARARIMI DURDUR
B. SATIŞI DURDUR
C. AILMI DURDUR
D. Yukarıdaki yanıtların hepsi doğrudur
Soru 3:
Açık bir pozisyonda ZARARIMI DURDUR VE KARIMI TOPLMA emirleri verilebilir mi?
A. Evet
B. Hayır
C. Bazen
D. Yukarıdaki yanıtların hepsi doğrudur
Soru 4:
Brokera tevdi edilen menkul kıymetlerin üzerindeki olumsuz bir bakiyemizin olması
mümkün müdür?
A. Hayır, asla
B. Evet
C. Yalnızca önemli bir küresel olay meydana gelmesi durumunda
D. Piyasanın likit olup olmadığına bağlıdır
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
29
Alıştırmalar
Soru 5:
İşlem platformunda talimatlar/direktifler verdiniz ve bilgisayarınızı kapattınız.
Bu spesifikasyonlar geçerliliğini koruyacak mıdır?
A. Evet
B. Hayır
Ç. Sadece bilgisayar açık kalırsa
D. A ve B yanıtlar doğru yanıtlardır
Soru 6:
AVRO/ABD Doları döviz çiftinde 1.2200’lük kurdan 30,000€ tutarında bir işlem
başlattınız. Avro alımı yaptınız ve 1.2000’de zararımı durdur emir verdiniz. Bu
işlemin karlı olabilmesi için kurun yükselmesi mi yoksa düşmesi mi gerekmektedir?
A. Yükselme
B. Düşme
Ç. Aynı şekilde kalma
D. Yukarıdaki yanıtların hepsi doğrudur
Soru 7:
AVRO/ABD Doları döviz çiftinde 1.2200’lük kurdan 30,000€ tutarında bir işlem
başlattınız. Avro alımı yaptınız ve 1.2000’de zararımı durdur emir verdiniz.
Emrin alınması durumunda, ne kadar zarar etmiş olursunuz?
A. Emir alınırsa, işlem karla sonuçlanır
B. $300 ABD Doları
Ç. $30 ABD Doları
D. Alış fiyatından düşük bir ZARARIMI DURDUR emri verme olasılığı yoktur.
Cevaplar:
D,A,A,A,A,A,B
Ders 3: Foreks piyasasında emirler ve talimatlar
30

Download Report