Ñîí èëëÿð ÿðçèíäÿ äöíéàäà Àçÿðáàéúàí êèìè ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí èêèíúè þëêÿ îëìàìûøäûð Àçÿðáàéúàíäà äèíè, ìèëëè âÿ ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçèí ãîðóíìàñûíà õöñóñè äèããÿò éåòèðèëèð Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ: Áó ýöíöí ðåàëëûãëàðû ýþñòÿðèð êè, àíúàã ìöñòÿãèëëèê äþâðöíäÿ áèçèì õàëãûìûç éöêñÿê çèðâÿëÿðÿ ÷àòà áèëÿð. Áóýöíêö äþâð ÿýÿð áèçèì áöòöí òàðèõèìèçè íÿçÿðÿ àëñàã, ÿí ñöðÿòëè èíêèøàô äþâðöäöð Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ: Àçÿðáàéúàí þç ìèëëè, äèíè äÿéÿðëÿðèíÿ ñàäèãäèð. Áèçèì äèíè äÿéÿðëÿðèìèç ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçèí òÿðêèá ùèññÿñèäèð âÿ ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçè äèíè äÿéÿðëÿðñèç òÿñÿââöð åòìÿê ìöìêöí äåéèë Ìÿëóì îëäóüó êèìè, ùàçûðäà äöíéàíûí ìÿíçÿðÿñè êèôàéÿò ãÿäÿð ìöðÿêêÿáäèð. Ãëîáàë ìèãéàñäà ìöøàùèäÿ åäèëÿí áèð ñûðà àðçóîëóíìàç ïðîñåñëÿð - ìàëèééÿ-èãòèñàäè áþùðàíëàð.. Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû Àçÿðáàéúàíû ìöñòÿãèëëèê éîëóíäà èíêèøàô åòäèðìÿéÿ ãàäèð áèð ïàðòèéàäûð Áàõ ñÿh. 3 Òàðèõèí áöòöí äþâðëÿðèíäÿ Àçÿðáàéúàí äèíè, ìèëëè âÿ ìÿäÿíè äÿéÿðëÿðÿ âÿ ìöõòÿëèô äèíëÿðèí, ìèëëÿòëÿðèí... Áàõ ñÿh. 2 Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí íÿøð îëóíóð. 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460). Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñûíûí îðãàíû. Ãèéìÿòè 40 ãÿïèê Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ Àâðîïà Èòòèôàãû êîìèññàðûíûí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíè ãÿáóë åäèá Ïðåçèäåíòèí èø ýöíö Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿ Òîïëàíòûñûíûí èøòèðàê÷ûëàðûíà ìÿêòóá ýþíäÿðèá. Ìÿêòóáäà äåéèëèð: “Ùþðìÿòëè ñàììèò èøòèðàê÷ûëàðû! Ñèçè ñÿìèìè ãÿëáäÿí ñàëàìëàéûð âÿ íþâáÿòè òîïëàíòûíûçûí èøÿ áàøëàìàñû ìöíàñèáÿòèëÿ òÿáðèê åäèðÿì. “Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó” Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ ùÿð èë ãàðäàø Òöðêèéÿäÿ êå÷èðèëÿí áó òîïëàíòûëàð Àâðàñèéà ìÿêàíûíäà õàëãëàð âÿ äþâëÿòëÿðàðàñû ÿëàãÿëÿðèí èíêèøàôûíà õèäìÿò åäèð. Øöáùÿ éîõäóð êè, èíôîðìàñèéà òåõíîëîýèéàëàðû, òåëåêîììóíèêàñèéà, ìàëèééÿ, åíåðæè, íÿãëèééàò, ëîýèñòèêà âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðëÿ áàüëû ìöçàêèðÿëÿðèí àïàðûëàúàüû ÕÂÛÛÛ ñàììèò äÿ ðåýèîí þëêÿëÿðè àðàñûíäà äîñòëóã âÿ ÿìÿêäàøëûã ìöùèòèíèí ìþùêÿìëÿíìÿñèíÿ ñàíáàëëû òþùôÿ âåðÿúÿêäèð. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû áþëýÿíèí èíêèøàôûíà éåíè èìêàíëàð à÷àí ìöòÿðÿããè èäåéàëàðû, èííîâàòèâ òÿøÿááöñëÿðè, ìöùöì åíåðæè âÿ èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðèíè äÿñòÿêëÿìÿêäÿ äàâàì åäèð. Ùàçûðäà çÿíýèí êàðáîùèäðîýåí åùòèéàòëàðûìûçû ìöõòÿëèô èñòèãàìÿòëÿðÿ íÿãë åäÿí 7 íåôò âÿ ãàç êÿìÿðè ìþâúóääóð. Þëêÿìèç Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí åäèëìÿñèíÿ éþíÿëìèø “Øàùäÿíèç”, ÒÀÍÀÏ âÿ ÒÀÏ ëàéèùÿëÿðèíèí ÿí èðè ñÿùìäàðëàðûíäàí áèðèäèð. Þòÿí èë Áàêûäà “Úÿíóá ãàç äÿùëèçè”íèí, òÿõìèíÿí 20 ýöí ÿââÿë èñÿ Ãàðñäà ÒðàíñÀíàäîëó ãàç áîðó êÿìÿðèíèí òÿìÿëèíèí ãîéóëìàñû èëÿ “ÕÕÛ ÿñðèí ìöãàâèëÿñè” àäëàíäûðûëàí íÿùÿíý òðàíñìèëëè ëàéèùÿíèí èúðàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ÿìÿëè èøëÿðÿ áàøëàíìûøäûð. Áó èë Õÿçÿð äÿíèçèíäÿ Áåéíÿëõàëã Äÿíèç Òèúàðÿòè Ëèìàíûíûí ÿñàñ ùèññÿñèíèí èñòèôàäÿéÿ âåðèëìÿñè, ùàáåëÿ Àñèéà èëÿ Àâðîïàíû ãîâóøäóðàí “Áàêû-Òáèëèñè-Ãàðñ” äÿìèðéîëóíóí èíøàñûíûí áàøà ÷àòäûðûëìàñû äà íÿçÿðäÿ òóòóëìóøäóð. Àçÿðáàéúàí Àâðàñèéà ìÿêàíûíäà ùóìàíèòàð ÿìÿêäàøëûüûí äÿðèíëÿøìÿñèíÿ ÷àëûøàí âÿ áó ñàùÿéÿ áþéöê ùÿúìäÿ ñÿðìàéÿ ãîéàí äþâëÿòëÿðäÿí áèðèäèð. 2015-úè èëèí èéóíóíäà áèç Áàêûäà èëê Àâðîïà Îéóíëàðûíû, èêè èë ñîíðà èñÿ Èñëàì Ùÿìðÿéëèê Îéóíëàðûíû éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë åòìÿê ÿçìèíäÿéèê. Éàøàäûüûìûç ãëîáàëëàøìà äþâðöíäÿ êÿñêèí äÿéèøÿí èãòèñàäè âÿ ñèéàñè øÿðàèò ãàðøûéà äàèì éåíè âÿçèôÿëÿð, ùÿëëè âàúèá îëàí ïðîáëåìëÿð äÿ ÷ûõàðûð. Öìèä åäèðÿì êè, ñàììèòèí èøòèðàê÷ûñû îëàí äþâëÿò òÿìñèë÷èëÿðè, ñèéàñÿò âÿ åëì õàäèìëÿðè, èúòèìàèééÿò âÿ áèçíåñ íöìàéÿíäÿëÿðè ýöíäÿëèêäÿ äóðàí âÿ ùÿð áèðèìèçè äöøöíäöðÿí àêòóàë ìÿñÿëÿëÿð ÿòðàôûíäà ñÿìÿðÿëè ìöçàêèðÿëÿð àïàðàúàã, ðåýèîíóí òÿðÿããèñèíÿ âÿ ãàðøûëûãëû ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíìÿñèíÿ êþìÿê åäÿí ãÿðàðëàð ãÿáóë åäÿúÿêëÿð. Áàøäà “Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó” îëìàãëà çèðâÿ ýþðöøöíöí áöòöí èøòèðàê÷ûëàðûíû áèð äàùà òÿáðèê åäèð âÿ òîïëàíòûíûçûí èøèíÿ óüóðëàð àðçóëàéûðàì”. Àçÿðáàéúàí èäìàí þëêÿñè êèìè Èñëàì äöíéàñûíäà äà áþéöê íöôóç ãàçàíûá Þëêÿìèçèí Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè áó ôàêòû áèð äàùà òÿñäèãëÿéèð Èñòàíáóëäà ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñè èøÿ áàøëàéûá Àïðåëèí 8-äÿ Èñòàíáóëäà Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñè èøÿ áàøëàéûá. Òÿäáèðÿ èíôîðìàñèéà äÿñòÿéè âåðÿí ìåäèà ñïîíñîðëàðû ãðóïóíà Àçÿðáàéúàí Äþâëÿò Èíôîðìàñèéà Àýåíòëèéè (ÀÇßÐÒÀÚ) äà äàõèëäèð. Àçÿðáàéúàíûí ðàáèòÿ âÿ éöêñÿê òåõíîëîýèéàëàð íàçèðè ßëè Àááàñîâóí ñÿäðëèê åòäèéè... Áàõ ñÿh. 4 Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, àïðåëèí 7-äÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà 2017-úè èëäÿ Àçÿðáàéúàíûí åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè èëÿ áàüëû Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Èäìàí Ôåäåðàñèéàñû (ÈÙÈÔ) èëÿ ìöãàâèëÿ èìçàëàíûá. Òÿäáèðäÿ ìöãàâèëÿíèí ÿùÿìèééÿòèíè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðÿí Àçÿðáàéúàí Ìèëëè Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí (ÌÎÊ) âèòñå-ïðåçèäåíòè ×èíýèç Ùöñåéíçàäÿ èäìàí÷ûëàðûìûçûí áó éàðûøëàðäàêû óüóðëàðû áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Áèëäèðèá êè, ÈÙÈÔ-èí íöìàéÿíäÿëÿðè þëêÿìèçäÿ éàðàäûëàí èäìàí èíôðàñòðóêòóðó èëÿ éàõûíäàí òàíûø îëóáëàð. “Áàêû-2015” èëê Àâðîïà Îéóíëàðûíûí òÿøêèë îëóíàúàüû îáéåêòëÿðäÿêè øÿðàèò ãîíàãëàðäà õîø òÿÿññöðàò éàðàäûá. Àçÿðáàéúàí èäìàí÷ûëàðû “Áàêû-2017”íè úèääè ñûíàã êèìè ãÿáóë åäèð âÿ ùÿìèí Îéóíëàðäà éöêñÿê íÿòèúÿëÿð ö÷öí ìöáàðèçÿ àïàðàúàãëàð. ÈÙÈÔ-èí ïðåçèäåíòè, Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðè... Áàõ ñÿh. 6 Àçÿðáàéúàí äöíéàäà Èñëàì ùÿìðÿéëèéè èøèíÿ áþéöê òþùôÿëÿð âåðèð Ãóðóìóí ÕÛ Çèðâÿ Êîíôðàíñûíäà ÈßÒ-èí éåíè Íèçàìíàìÿñè ãÿáóë åäèëèá êè, áó áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòûí ÿñàñ ñÿíÿäèíèí ìÿãñÿä âÿ ìÿðàìëàðû áþëìÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíèí ìÿãñÿäéþíëö èøè âÿ èñðàðëû ìþâãåéè íÿòèúÿñèíäÿ èøüàë àëòûíäà îëàí äþâëÿòëÿðèí þç ÿðàçè áöòþâëöéöíö áÿðïà åòìÿñè ùöãóãóíóí... Áàõ ñÿh. 8 ÀÒßÒ-èí Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñóíóí äèðåêòîðó Ìèëëè Ìÿúëèñäÿ îëóá Àçÿðáàéúàí èëÿ Òöðêèéÿ àðàñûíäà äèí ñàùÿñèíäÿ ÿëàãÿëÿð éöêñÿê ñÿâèééÿäÿäèð Áàêû Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòèíäÿ þòÿí èë éåðèíÿ éåòèðèëìèø åëìè-òÿäãèãàò èøëÿðè áàðÿäÿ ùåñàáàò äèíëÿíèëèá Àïðåëèí 8-äÿ Ìèëëè Ìÿúëèñ ñÿäðèíèí ìöàâèíè Áàùàð Ìóðàäîâà ÀÒßÒ-èí Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñóíóí äèðåêòîðó Ìèõàåë Ëèíê... Àïðåëèí 8-äÿ Äèíè Ãóðóìëàðëà Èø öçðÿ Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí ñÿäðè Ìöáàðèç Ãóðáàíëû Òöðêèéÿíèí þëêÿìèçäÿêè ñÿôèðëèéèíèí ôÿàëèééÿò ìöääÿòè áàøà ÷àòàí... Àïðåëèí 8-äÿ Áàêû Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòèíäÿ (ÁÄÓ) åëìè øóðàíûí íþâáÿòè èúëàñû êå÷èðèëèá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, èúëàñäà Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòëàðû... Áàõ ñÿh. 4 Áàõ ñÿh. 5 Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ðóñèéà Åëìëÿð Àêàäåìèéàñûíûí ùÿãèãè öçâö, Í.Í.Áëîõèí àäûíà Ðóñèéà Îíêîëîæè Åëìè Ìÿðêÿçèíèí äèðåêòîð ìöàâèíè, Åëìè-Òÿäãèãàò Óøàã Îíêîëîýèéà âÿ Ùåìàòîëîýèéà Èíñòèòóòóíóí äèðåêòîðó Ìÿììÿäáàüûð Úàâàä îüëó ßëèéåâÿ òÿáðèê ìÿêòóáó ýþíäÿðèá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ùåéäÿð ßëèéåâ Ìöêàôàòû Êîìèññèéàñûíûí éåíè òÿðêèáèíèí ìöÿééÿí åäèëìÿñè ùàããûíäà Ôÿðìàí èìçàëàéûá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ Ìÿììÿäáàüûð Úàâàä îüëó ßëèéåâÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòèíèí ôÿõðè äèïëîìó”íóí âåðèëìÿñè ùàããûíäà Ñÿðÿíúàì èìçàëàéûá. Ìÿäÿíèééÿò âÿ òóðèçì íàçèðè ìåäèà íöìàéÿíäÿëÿðè èëÿ ýþðöøöá Áàõ ñÿh. 5 Àïðåëèí 8-äÿ Àçÿðáàéúàí Õàë÷à Ìóçåéèíäÿ Ìÿòáóàò Øóðàñûíûí (ÌØ) òÿøÿááöñö èëÿ ìÿäÿíèééÿò âÿ òóðèçì íàçèðè ßáöëôÿñ Ãàðàéåâèí ðåñïóáëèêàìûçäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí... Áàõ ñÿh. 5 2 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Èäìàí Ôåäåðàñèéàñû Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ Àâðîïà Èòòèôàãû ïðåçèäåíòèíèí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíè ãÿáóë åäèá êîìèññàðûíûí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíè ãÿáóë åäèá Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ àïðåëèí 8-äÿ Àâðîïà Èòòèôàãûíûí Àâðîïà Ãîíøóëóã Ñèéàñÿòè âÿ Ýåíèøëÿíìÿ Äàíûøûãëàðû öçðÿ êîìèññàðû Éîùàííåñ Ùàíûí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíè ãÿáóë åäèá. Ýþðöøäÿ Àçÿðáàéúàí èëÿ Àâðîïà Èòòèôàãû àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûã ÿëàãÿëÿðèíèí áöòöí èñòèãàìÿòëÿðäÿ, î úöìëÿäÿí èãòèñàäè, åíåðæè, ìÿäÿíè, òóðèçì âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ èíêèøàô åòäèðèëìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòè âóðüóëàíûá, èíñàí ùàãëàðû ìÿñÿëÿëÿðè ÿòðàôûíäà ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá, Àçÿðáàéúàíäà áó èñòèãàìÿòäÿ óüóðëó èøëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëäèéè áèëäèðèëÿðÿê þëêÿìèçäÿ ñÿðáÿñò òîïëàøìà àçàäëûüû, ìåäèà, ôèêèð, èíòåðíåò âÿ äèýÿð àçàäëûãëàðûí òÿìèí îëóíäóüó ãåéä åäèëèá. Ñþùáÿò çàìàíû áó ñàùÿäÿ ÿìÿêäàøëûüûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè ö÷öí äÿ éàõøû èìêàíëàðûí îëäóüó âóðüóëàíûá. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâ àïðåëèí 8-äÿ Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Èäìàí Ôåäåðàñèéàñûíûí ïðåçèäåíòè, Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíû Êðàëëûüûíûí ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðè, Ìèëëè Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí ïðåçèäåíòè øàùçàäÿ Àáäóëëàù áèí Ìîñààä áèí ßáäöëÿçèç ßë Ñÿóäóí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíè ãÿáóë åäèá. Øàùçàäÿ Àáäóëëàù áèí Ìîñààä áèí ßáäöëÿçèç ßë Ñÿóä Àçÿðáàéúàíäà ýåäÿí áþéöê èíêèøàô ïðîñåñëÿðèíèí øàùèäè îëäóüóíó, þëêÿìèçäÿ ÿí ìöàñèð ñÿâèééÿäÿ èäìàí èíôðàñòðóêòóðóíóí éàðàäûëäûüûíû âóðüóëàéûá âÿ ÿëäÿ îëóíàí íàèëèééÿòëÿð ìöíàñèáÿòèëÿ äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñûíû òÿáðèê åäèá. Î, Àçÿðáàéúàíûí Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà äà òàì ùàçûð îëäóüó- íó ìÿìíóíëóãëà ãåéä åäèá. Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíà ñÿôÿðèíè âÿ Êðàë Ñàëìàí áèí ßáäöëÿçèç ßë Ñÿóäëà ýþðöøöíö ìÿìíóíëóãëà õàòûðëàéàí äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû àèëÿñè èëÿ áèðëèêäÿ ìöãÿääÿñ Êÿáÿäÿ äóà åòìÿê ö÷öí éàðàäûëàí éöêñÿê øÿðàèòÿ ýþðÿ Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí Êðàëûíà ìèííÿòäàðëûüûíû èôàäÿ åäèá. Ìÿêêÿäÿ, Ìÿäèíÿäÿ âÿ Úèääÿ øÿùÿðèíäÿ Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíäà îëäóüóíó âóðüóëàéàí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüûí âÿ Èñëàì àëÿìèíäÿ ùÿìðÿéëèéèí äàùà äà ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñèíäÿ áó ñÿôÿðèí þíÿìèíè ãåéä åäèá. Øàùçàäÿ Àáäóëëàù áèí Ìîñààä áèí ßáäöëÿçèç ßë Ñÿóäóí Àçÿðáàéúàíà ñÿôÿðèíÿ òîõóíàí äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû áó ñÿôÿðèí þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà èäìàí ñàùÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûüûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè áàõûìûíäàí ðîëóíó âóðüóëàéûá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ, åéíè çàìàíäà, ñÿôÿðèí Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà ùàçûðëûãëà áàüëû ìÿñÿëÿëÿðèí ìöçàêèðÿñè ö÷öí äÿ éàõøû ôöðñÿò éàðàäàúàüûíû äåéèá. Àçÿðáàéúàíäà äèíè, ìèëëè âÿ ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçèí ãîðóíìàñûíà õöñóñè äèããÿò éåòèðèëèð Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ: Àçÿðáàéúàí þç ìèëëè, äèíè äÿéÿðëÿðèíÿ ñàäèãäèð. Áèçèì äèíè äÿéÿðëÿðèìèç ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçèí òÿðêèá ùèññÿñèäèð âÿ ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçè äèíè äÿéÿðëÿðñèç òÿñÿââöð åòìÿê ìöìêöí äåéèë Òàðèõèí áöòöí äþâðëÿðèíäÿ Àçÿðáàéúàí äèíè, ìèëëè âÿ ìÿäÿíè äÿéÿðëÿðÿ âÿ ìöõòÿëèô äèíëÿðèí, ìèëëÿòëÿðèí, ìÿäÿíèééÿòëÿðèí, ñèâèëèçàñèéàëàðûí ìÿíñóáëàðûíà ìöíàñèáÿòèíÿ ýþðÿ, ñþçöí ÿñë ìÿíàñûíäà, òîëåðàíòëûã íöìóíÿñè îëóá. Òÿñàäöôè äåéèë êè, ìöõòÿëèô çàìàí êÿñèêëÿðèíäÿ èøüàëëàðà ìÿðóç ãàëìàñûíà, ìöõòÿëèô õàëãëàð òÿðÿôèíäÿí àññèìèëéàñèéà úÿùäëÿðèíÿ áàõìàéàðàã, Àçÿðáàéúàí õàëãû äàèì ÿí éöêñÿê äèíè, ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèí äàøûéûúûñû îëóá âÿ éàíàøû éàøàäûüû õàëãëàðûí ìÿíÿâè-ìÿäÿíè äÿéÿðëÿðèíèí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ôîðìàëàøìàñûíà âÿ èíêèøàôûíà ìöùöì òþùôÿëÿð âåðèá. 70 èëÿ éàõûí áèð ìöääÿòäÿ àòåèçìèí òÿáëèü åäèëäèéè âÿ ùþêì ñöðäöéö ÑÑÐÈ ìöùèòèíäÿ éàøàìàñûíà áàõìàéàðàã, õàëãûìûç äàèì ìÿíÿâè - äèíè äÿéÿðëÿðÿ, ñÿðâÿòëÿðÿ ÿñàñëàíàí ùóìàíèñò ìåéèëëÿðè éàøàäûá. Áóíóí äà íÿòèúÿñèíäÿ áó ýöí Àçÿðáàéúàí õàëãû éöêñÿê äþâëÿò äÿñòÿéè âÿ ãàéüûñûíûí ôîíóíäà ÿí éöêñÿê ìÿíÿâè-ÿõëàãè äàâðàíûø íöìóíÿëÿðèíè þçöíäÿ òÿúÿññöì åòäèðìÿêäÿ âÿ þðíÿê òÿøêèë åòìÿêäÿäèð. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû ìöñòÿãèëëèê ÿëäÿ åòäèêäÿí ñîíðà Èñëàì ÿíÿíÿëÿðèíÿ ÿñàñëà- ìàääè-ìÿäÿíèééÿò íöìóíÿëÿðè, ìÿíÿâè èðñ äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ ãîðóíóð, ùèìàéÿ îëóíóð. Àçÿðáàéúàíäà Èñëàì ìÿäÿíèééÿòèíÿ õàñ ìàääè âÿ ìÿíÿâè äÿéÿðëÿð ùÿì äÿ ýåíèøëÿíäèðèëèð, èíêèøàô åòäèðèëèð. Òÿêúÿ áèð ôàêòû ãåéä åäÿê êè, êå÷ìèø ÑÑÐÈ äþíÿìèíäÿ ðåñïóáëèêàìûçäà úÿìè 17 ìÿñúèä ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèðäèñÿ, ùàçûðäà îíëàðûí ñàéû äÿôÿëÿðëÿ àðòûá. Ñîí 11 èë ÿðçèíäÿ ðåñïóáëèêàìûçäà 250-éÿ éàõûí ìÿñúèä òèêèëèá âÿ éàõóä òÿìèð åäèëèá. Õàëãûìûç ö÷öí ÷îõ áþéöê äÿéÿð êÿñá åäÿí Áèáèùåéáÿò, Òÿçÿïèð, ßæäÿðáÿé, 743-úö èëäÿ òèêèëìèø Øàìàõû ìÿñúèäè éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿìèð-áÿðïà èøëÿðè àïàðûëäûãäàí ñîíðà èíñàíëàðûí èñòèôàäÿñèíÿ âåðèëèá. Áó éàõûíëàðäà Áàêûíûí Áèíÿãÿäè ðàéîíóíäà 12 ìèí êâàäðàòìåòð ñàùÿäÿ èíøà îëóíàí ìþùòÿøÿì Ùåéäÿð ìÿñúèäèíèí èñòèôàäÿéÿ âåðèëìÿñè èñÿ ðåñïóáëèêàìûçäà “Áèçè ÿñðëÿð áîéó áèð ìèëëÿò, áèð õàëã êèìè ãîðóéàí, ñàõëàéàí äÿéÿðëÿðèìèç îëìóøäóð. Áó ýöí áó ìÿñÿëÿéÿ ÷îõ áþéöê äèããÿò ýþñòÿðèëèð. Áó ýöí ãëîáàëëàøàí, ÷ÿòèíëèêëÿðëÿ öçëÿøÿí äöíéàäà ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèç áèçèì äþâëÿò÷èëèéèìèçèí òÿìÿëèíè òÿøêèë åäèð” íàí ìöãÿääÿñ áàéðàìëàðûí ãåéä îëóíìàñûíûí áÿðïà åäèëìÿñè, ùÿð áèð âÿòÿíäàøà åòèãàä àçàäëûüûíäàí éàðàðëàíìàüà ìàêñèìóì øÿðàèòèí éàðàäûëìàñû, åëÿúÿ äÿ, ìöõòÿëèô ìèëëÿòëÿðèí âÿ äèíëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðèíÿ èñòÿíèëÿí øÿðàèò âÿ øÿðòëÿðäÿ éöêñÿê ñÿâèééÿëè äèããÿò âÿ ãàéüûíûí ýþñòÿðèëìÿñè þëêÿìèçäÿêè ìþâúóä ùóìàíèòàð äÿéÿðëÿðèí, åéíè çàìàíäà, ìöíàñèáÿò âÿ ìåéèëëÿðèí èíêèøàôûíà éöêñÿê ñòèìóë âåðèá. Áó äà, øöáùÿñèç, Àçÿðáàéúàíû éöêñÿê ñÿâèééÿëè äÿéÿðëÿðèí äàøûéûúûñû îëàí ìöõòÿëèô õàëãëàð âÿ äèíëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí éàíàøû éàøàäûüû èäåàë âÿ àðçóåäèëÿí ìÿìëÿêÿòÿ ÷åâèðèá. Àçÿðáàéúàíäà Èñëàì ìÿäÿíèééÿòèíÿ õàñ ìàääè âÿ ìÿíÿâè äÿéÿðëÿð òÿêúÿ ãîðóíóá ñàõëàíûëìûð, ùÿì äÿ ýåíèøëÿíäèðèëèð, èíêèøàô åòäèðèëèð Ìöñÿëìàí àèëÿñèíèí áèð öçâö îëàí Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè, ìÿäÿíè äÿéÿðëÿðèíèí ôîðìàëàøìàñûíäà Èñëàì äÿéÿðëÿðè, äèýÿð ìöñÿëìàí úÿìèééÿòëÿðè èëÿ òàðèõè-ìÿäÿíè ÿëàãÿëÿðèí ðîëó áþéöêäöð. Øÿðã âÿ Ãÿðá ñèâèëèçàñèéàëàðûíûí, åëÿúÿ äÿ, ìèëëè ìÿäÿíèééÿòèí ùàðìîíèê øÿêèëäÿ ãîâóøäóüó Àçÿðáàéúàíäàêû ìöõòÿëèô äþâðëÿðÿ âÿ ìÿäÿíèééÿòëÿðÿ, î úöìëÿäÿí, Èñëàì ìÿäÿíèééÿòèíÿ ìÿõñóñ òàðèõè àáèäÿëÿð, äþâëÿò-äèí ìöíàñèáÿòëÿðèíèí ÷îõ éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ ãóðóëìàñûíûí äàùà áèð èôàäÿñèäèð. Þëêÿìèçäÿ äþâëÿò âÿñàèòè ùåñàáûíà áåëÿ áèð ìþùòÿøÿì ìÿñúèäèí èíøà îëóíìàñû áèð ÷îõ úÿùÿòäÿí ÿëàìÿòäàðäûð. Áó, ùÿì äÿ Àçÿðáàéúàíûí þç ìèëëè, äèíè ÿíÿíÿëÿðèíÿ ìþùêÿì áàüëû îëäóüóíó òÿñäèãëÿéèð. Ýþðöíäöéö êèìè, Àçÿðáàéúàí ùÿì Èñëàì þëêÿëÿðè àðàñûíäà ñèéàñè, èãòèñàäè, ìÿäÿíè ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíìÿñèíäÿ þíÿìëè ðîë îéíàéûð, ùÿì äÿ þëêÿ ÿðàçèñèíäÿ âÿ äöíéàäà Èñëàì èðñèíèí ãîðóíìàñûíäà âÿ éàøàäûëìàñûíäà ôÿàë èøëÿð ýþðöð. Îíó äà õöñóñè âóðüóëàìàã ýÿðÿêäèð êè, áó ýöíëÿðäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí, õàíûìû Ìåùðèáàí ßëèéåâà âÿ àèëÿ öçâëÿðèíèí Èñëàì äöíéàñûíûí ÿñàñ ìöãÿääÿñ øÿùÿðè Ìÿêêÿäÿ öìðÿ çèéàðÿòèíäÿ îëìàëàðû, åëÿúÿ äÿ Ìÿäèíÿ øÿùÿðèíäÿ Ïåéüÿìáÿð ìÿñúèäèíè çèéàðÿò åòìÿëÿðè Èñëàì äèíè äÿéÿðëÿðèíÿ éöêñÿê ìöíàñèáÿòèí áàðèç òÿçàùöðöäöð. Åéíè çàìàíäà, Àçÿðáàéúàí íöìóíÿñèíäÿ îðòàéà ÷ûõàí ÿñàñ ðåàëëûãëàðäàí áèðè äÿ áóäóð êè, þëêÿìèçäÿ äèíè äÿéÿðëÿð ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçäÿí àéðûëìàçäûð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ãåéä åòäèéè êèìè, Àçÿðáàéúàí þç ìèëëè, äèíè äÿéÿðëÿðèíÿ ñàäèãäèð: “Áèçèì äèíè äÿéÿðëÿðèìèç ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçèí òÿðêèá ùèññÿñèäèð âÿ ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèçè äèíè äÿéÿðëÿðñèç òÿñÿââöð åòìÿê ìöìêöí äåéèë”. Áöòöí áóíëàðà ïàðàëåë îëàðàã õàë- íèð. ãûìûç þç àäÿò-ÿíÿíÿëÿðèíäÿ, ùÿéàò òÿðçèíäÿ äöíéÿâè âÿ ìèëëè-ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðëÿ éàíàøû, Èñëàì äèíè äÿéÿðëÿðèíè äÿ éàøàäûð, ìöùàôèçÿ åäèð. Áèð ñþçëÿ, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí âóðüóëàäûüû êèìè: “Áèç þç ìöãÿääÿñ äèíèìèçÿ - Èñëàì äèíèìèçÿ ñàäèã îëàí õàëãûã. Áèç Èñëàì äÿéÿðëÿðèíè äöíéàäà òÿáëèü åòìÿëèéèê âÿ áó ìÿãñÿäëÿ Àçÿðáàéúàí ÷îõ áþéöê èøëÿð ýþðöð - ùÿì Àçÿðáàéúàí äèíäàðëàðû, ùÿì Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè”. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ, ùÿì÷èíèí, ìèëëè ìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçèí Àçÿðáàéúàí äþâëÿò÷èëèéèíèí ìþùêÿìëÿíìÿñèíäÿ ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéàðàã äåéèá: “Áèçè ÿñðëÿð áîéó áèð ìèëëÿò, áèð õàëã êèìè ãîðóéàí, ñàõëàéàí äÿéÿðëÿðèìèç îëìóøäóð. Áó ýöí áó ìÿñÿëÿéÿ ÷îõ áþéöê äèããÿò ýþñòÿðèëèð. Áó ýöí ãëîáàëëàøàí, ÷ÿòèíëèêëÿðëÿ öçëÿøÿí äöíéàäà ìèëëè äÿéÿðëÿðèìèç áèçèì äþâëÿò÷èëèéèìèçèí òÿìÿëèíè òÿøêèë åäèð”. Àçÿðáàéúàí Èñëàì úîüðàôèéàñûíäà íöôóçëó âÿ ýöúëö äþâëÿò êèìè òàíûíûð Îíó äà õöñóñè âóðüóëàìàã ýÿðÿêäèð êè, ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ðàñèîíàë õàðèúè ñèéàñÿò êóðñó Àçÿðáàéúàíûí ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè àðàñûíäà - Èñëàì àëÿìèíäÿ íöôóçëó, ìþòÿáÿð äþâëÿò êèìè òàíûíìàñûíû øÿðòëÿíäèðèá. Ìÿùç áóíóí ãàíóíàóéüóí íÿòèúÿñèäèð êè, þëêÿìèç ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè èëÿ èêèòÿðÿôëè âÿ ÷îõòÿðÿôëè ïðàãìàòèê ÿëàãÿëÿðÿ ìàëèêäèð âÿ ìöíàñèáÿòëÿðèí èíêèøàôû, áöòþâëöêäÿ, Èñëàì úîüðàôèéàñûíäà ùÿìðÿéëèéèí òÿìèí îëóíìàñûíà õèäìÿò åäèð. Öìóìèééÿòëÿ, áó ýöí Àçÿðáàéúàíëà ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè àðàñûíäàêû ìöíàñèáÿòëÿð áöòöí ñàùÿëÿðäÿ äèíàìèê èíêèøàô òåíäåíñèéàñûíà ìàëèêäèð. Ãàðøûëûãëû ÿëàãÿ âÿ òÿìàñëàðûí ñûõëàøäûüû áèð äþâðäÿ Àçÿðáàéúàíëà äèýÿð ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè àðàñûíäàêû ìöíàñèáÿòëÿð, ãàðøûëûãëû äÿñòÿê âÿ èøáèðëèéè ìåéèëëÿðè äàèì èíêèøàô åòäèðèëìÿêäÿäèð. Þëêÿëÿð àðàñûíäà èêèòÿðÿôëè âÿ ÷îõòÿðÿôëè ôîðìàòäà ìþâúóä îëàí éöêñÿê ñÿâèééÿëè òÿìàñëàðûí ôîíóíäà ñèéàñè, èãòèñàäè, ìÿäÿíè, åëìè, äèíè, ùóìàíèòàð âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ ìþùêÿì ùÿìðÿéëèéèí ôîðìàëàøäûðûëìàñû éþíöíäÿ ìöùöì àääûìëàð àòûëìàãäàäûð. Áó äà, íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ, þëêÿìèçè ìöñÿëìàí þëêÿëÿðèíèí åòèáàðëû ÿìÿêäàøûíà ÷åâèðìÿêäÿäèð. Ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè Àçÿðáàéúàíû åòèáàðëû òÿðÿôäàø âÿ ñÿìÿðÿëè ìöíàñèáÿòëÿðÿ ìàëèê ìöòòÿôèã êèìè ãèéìÿòëÿíäèðèðëÿð Ãåéä åòäèê êè, Àçÿðáàéúàíëà ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè àðàñûíäàêû ÿëàãÿëÿð ÿí éöêñÿê èíêèøàô ìÿðùÿëÿñèíäÿ äàâàì åòìÿêäÿäèð. Áó ÿëàãÿëÿð áöòöí ñàùÿëÿðè, èãòèñàäè, ñèéàñè, ìÿäÿíè, ùóìàíèòàð âÿ ñ. èñòèãàìÿòëÿðè ÿùàòÿ åäèð. Áåëÿ êè, Àçÿðáàéúàí ìöñÿëìàí þëêÿëÿðèíèí òÿøêèëàòû îëàí Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíäà (ÈßÒ) òÿìñèë îëóíóð âÿ èêèòÿðÿôëè, åëÿúÿ äÿ, ÷îõòÿðÿôëè ôîðìàòäà ìþâúóä îëàí ãàðøûëûãëû-ôàéäàëû ÿëàãÿëÿð äàâàìëû îëàðàã äàùà äà ìþùêÿìëÿíäèðèëèð. Àçÿðáàéúàíëà ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè äàèì áåéíÿëõàëã àðåíàäà ãàðøûëûãëû ñóðÿòäÿ áèð-áèðëÿðèíèí ìÿíàôå âÿ ìþâãåëÿðèíè ìöäàôèÿ åäèðëÿð. Áåëÿ êè, Àçÿðáàéúàíûí áàøëûúà ïðîáëåìè îëàí Äàüëûã Ãàðàáàü ìÿñÿëÿñèíäÿ äÿ áó þëêÿëÿðèí ùÿð áèðè Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã ùöãóã íîðìàëàðûíà ÿñàñëàíàí ùàãëû ìþâãåéèíè ìöäàôèÿ åäèð. Áó, çàìàí-çàìàí ÈßÒ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ãÿáóë åäèëÿí ãÿðàð âÿ ãÿòíàìÿëÿðäÿ äÿ áèðìÿíàëû øÿêèëäÿ þç ÿêñèíè òàïûð. Áåëÿ êè, ùÿð èë äöçÿíëÿíÿí ÈßÒ-èí çèðâÿ òîïëàíòûëàðûíäà ãÿáóë åäèëÿí éåêóí ãÿòíàìÿëÿðäÿ Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ áàüëû âÿçèééÿò þç ÿêñèíè òàïûð âÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéö òàíûíûð, åëÿúÿ äÿ, äÿñòÿêëÿ- Ãûñàúàñû, Àçÿðáàéúàíûí ïðàãìàòèê âÿ ÿäàëÿòëè ìþâãåéèíèí ôîíóíäà ìöñÿëìàí äþâëÿòëÿðè þëêÿìèçè åòèáàðëû òÿðÿôäàø âÿ ñûõ ìöíàñèáÿòëÿðÿ ìàëèê ìöòòÿôèã êèìè ãèéìÿòëÿíäèðèðëÿð. Èñëàì äöíéàñûíûí áèð ïàð÷àñû êèìè Àçÿðáàéúàí äà þç õàðèúè ñèéàñÿòèíäÿ Èñëàì þëêÿëÿðè èëÿ ÿìÿêäàøëûüà õöñóñè þíÿì âåðèð. Àçÿðáàéúàí ùÿì Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ þëêÿìèçèí ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíà öçâ ñå÷èëìÿñèíäÿ, ùÿì äÿ Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíÿ ìöíàñèáÿòäÿ ìöñÿëìàí äþâëÿòëÿðèíèí äÿñòÿéèíè äàèì ùèññ åäèð. Õîúàëû ñîéãûðûìûíû äöíéàäà òàíûéàí èëê äþâëÿòèí Ïàêèñòàí Èñëàì Ðåñïóáëèêàñû îëìàñû áóíó òÿñäèã åäÿí ôàêòëàðäàí áèðèäèð. Õàòûðëàäàã êè, Àçÿðáàéúàí ÈßÒ-ÿ 1991-úè èëèí äåêàáðûíäà öçâ ñå÷èëèá. 1994-úö èëèí ìàé àéûíäàí åòèáàðÿí ìöñÿëìàí äöíéàñûíûí áàøëûúà ïðîáëåìëÿðèíÿ äàèð àïàðûëàí ìöçàêèðÿëÿðäÿ, ãÿðàð âÿ ãÿòíàìÿëÿðèí ãÿáóë åäèëìÿñèíäÿ äàèì êîíñòðóêòèâ ìþâãåäÿí ÷ûõûø åäèá. Àçÿðáàéúàí òîëåðàíòëûã âÿ ìóëòèêóëòóðàëèçì äèéàðû îëàðàã ùóìàíèòàð âÿ ìÿäÿíèééÿò ñàùÿëÿðèíäÿ äÿ ãëîáàë ÿìÿêäàøëûã ö÷öí ÿëâåðèøëè ìÿêàíäûð Ñèéàñè âÿ èãòèñàäè ìÿñÿëÿëÿðëÿ éàíàøû, ìÿäÿíèééÿò, ùóìàíèòàð ñàùÿëÿðäÿ äÿ Àçÿðáàéúàí Èñëàì þëêÿëÿðè àðàñûíäà ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíìÿñèíäÿ ìöùöì ðîë îéíàéûð. Àçÿðáàéúàí ùóìàíèòàð, ìÿäÿíè ñàùÿëÿðäÿ éåíè ãëîáàë ìÿðêÿçÿ ÷åâðèëìÿêäÿäèð. Áàêûäà êå÷èðèëÿí Öìóìäöíéà Ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû Äèàëîã Ôîðóìóíóí ÿíÿíÿ ùàëûíû àëìàñû äà òÿñàäöôè îëìàéûá, þëêÿìèçèí ìÿäÿíèééÿòëÿðèí èíòåãðàñèéàñûíà âåðäèéè òþùôÿëÿðäÿí õÿáÿð âåðèð. Àçÿðáàéúàí òîëåðàíòëûã âÿ ìóëòèêóëòóðàëèçì äèéàðû îëàðàã ùóìàíèòàð âÿ ìÿäÿíèééÿò ñàùÿëÿðèíäÿ äÿ ãëîáàë “Áèç þç ìöãÿääÿñ äèíèìèçÿ - Èñëàì äèíèìèçÿ ñàäèã îëàí õàëãûã. Áèç Èñëàì äÿéÿðëÿðèíè äöíéàäà òÿáëèü åòìÿëèéèê âÿ áó ìÿãñÿäëÿ Àçÿðáàéúàí ÷îõ áþéöê èøëÿð ýþðöð - ùÿì Àçÿðáàéúàí äèíäàðëàðû, ùÿì Àçÿðáàéúàí äþâëÿòè” Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí ìöâàôèã Ñÿðÿíúàìûíà ÿñàñÿí, Àçÿðáàéúàíûí Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíû Êðàëëûüûíäàêû ñÿôèðèíÿ ÈßÒ Áàø Êàòèáëèéè éàíûíäà Äàèìè Íöìàéÿíäÿ ñÿëàùèééÿòëÿðè âåðèëäèêäÿí ñîíðà ßð-Ðèéàääàêû ñÿôèðëèéèìèç âàñèòÿñèëÿ ìÿíçèë-ãÿðàðýàùû Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí Úèääÿ øÿùÿðèíäÿ éåðëÿøÿí ÈßÒ Áàø Êàòèáëèéè âÿ îíóí ìöõòÿëèô ãóðóìëàðû, î úöìëÿäÿí, Èñëàì Èíêèøàô Áàíêû èëÿ ñÿìÿðÿëè èø àïàðûëìàüà áàøëàíûá. Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí 1994-úö èëèí èéóë àéûíäà Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíà ñÿôÿðè òÿðÿôëÿð àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüûí ýÿëÿúÿê èíêèøàôû ö÷öí çÿìèí éàðàäûá. Öìóììèëëè ëèäåðèí ÈßÒ Áàø êàòèáè èëÿ 1994-úö èëèí íîéàáðûíäà Áàêûäà êå÷èðäèéè ýþðöøëÿð, ùÿìèí èëèí äåêàáðûíäà ÈßÒ äþâëÿò âÿ ùþêóìÿò áàø÷ûëàðûíûí Êàñàáëàíêàäà êå÷èðèëìèø ÂÛÛ Çèðâÿ Êîíôðàíñûíäà èøòèðàêû âÿ ÈßÒ Áàø êàòèáè, ùÿì÷èíèí áèð ñûðà öçâ äþâëÿòëÿðèí õàùèøèëÿ Àñèéà þëêÿëÿðè ãðóïó àäûíäàí ÷ûõûøû Àçÿðáàéúàíûí ìþâãåéèíè òÿøêèëàò äàõèëèíäÿ äàùà äà ìþùêÿìëÿíäèðäè. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ äÿ ìöñÿëìàí äþâëÿòëÿðè èëÿ ÿìÿêäàøëûüûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ãóðóìëà ÿëàãÿëÿðÿ þíÿì âåðèð. ÈßÒ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ýåíèøëÿíäèðèëÿí áó ÿëàãÿëÿð èñòÿð Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìàðàãëàðû, èñòÿðñÿ äÿ ãóðóì äàõèëèíäÿ èíòåãðàñèéàíûí, ÿìÿêäàøëûüûí ýåíèøëÿíìÿñè âÿ òÿøêèëàòûí áåéíÿëõàëã ìþâãåëÿðèíèí ýöúëÿíìÿñè áàõûìûíäàí ôàéäàëûäûð. Àçÿðáàéúàí ÈßÒ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ÿìÿêäàøëûã ö÷öí ÿëâåðèøëè ìÿêàíäûð. Àçÿðáàéúàí áó ýöí äöíéàéà èñòÿð òîëåðàíòëûã, èñòÿðñÿ äÿ èãòèñàäè èíêèøàô áàõûìûíäàí éåíè ìîäåë áÿõø åäèá. Èñëàìîôîáèéà, èðã÷èëèê, êñåíîôîáèéà êèìè òÿùëöêÿëè ìåéèëëÿðèí äöíéàäà éàéûëäûüû áèð âàõòäà, Àçÿðáàéúàíäà áó ïðîñåñëÿðèí òàìàìèëÿ ÿêñèíè, ìÿäÿíèééÿòëÿðèí òîããóøìàñûíû äåéèë, ãîâóøìàñûíû ìöøàùèäÿ åòìÿê ìöìêöíäöð. Áöòöí áóíëàðëà ÿëàãÿäàð îëàðàã, þëêÿìèç äöíéà ñèâèëèçàñèéàëàðûíûí ãîâóøìàñûíûí âÿ ìóëòèêóëòóðàëèçìèí íÿçÿðÿ ÷àðïàí íöìóíÿñè êèìè äöíéàäà òàíûíûð âÿ ñàäàëàíàí úÿùÿòëÿð áàøãà þëêÿëÿðÿ äÿ ýþçÿë þðíÿêäèð. Áàêûäà Ùåéäÿð ìÿñúèäèíèí à÷ûëûøû ìÿðàñèìèíäÿêè ÷ûõûøû çàìàíû Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí âóðüóëàäûüû êèìè, áèç áó ýöí áåéíÿëõàëã àëÿìäÿ äèíëÿðàðàñû äèàëîãóí ìþùêÿìëÿíäèðèëìÿñè ö÷öí þç äÿéÿðëè òþùôÿìèçè âåðèðèê: “Òÿñàäöôè äåéèë êè, ìÿùç Àçÿðáàéúàí äöíéàíûí ìóëòèêóëòóðàëèçì ìÿðêÿçëÿðèíäÿí áèðèíÿ ÷åâðèëìèøäèð. Þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëÿí áåéíÿëõàëã òÿäáèðëÿð, äèàëîãëàð, ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû äèàëîã, ùóìàíèòàð ôîðóì, äöíéà äèíëÿðèíèí ëèäåðëÿðèíèí çèðâÿ ýþðöøëÿðè - áöòöí áóíëàð áó ýöí Àçÿðáàéúàí ðåàëëûãëàðûäûð. Áèç ÷àëûøûðûã áó òÿäáèðëÿðèí êå÷èðèëìÿñè èëÿ öìóìè èøèìèçÿ òþùôÿìèçè âåðÿê êè, äöíéàäà äà äèíè, ìèëëè çÿìèíäÿ ùå÷ âàõò àíëàøûëìàçëûã, ãàðøûäóðìà îëìàñûí”. Íóðëàí ÃßËßÍÄßÐËÈ 3 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) Ñîí èëëÿð ÿðçèíäÿ äöíéàäà Àçÿðáàéúàí êèìè ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí èêèíúè þëêÿ îëìàìûøäûð Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ: Áó ýöíöí ðåàëëûãëàðû ýþñòÿðèð êè, àíúàã ìöñòÿãèëëèê äþâðöíäÿ áèçèì õàëãûìûç éöêñÿê çèðâÿëÿðÿ ÷àòà áèëÿð. Áóýöíêö äþâð ÿýÿð áèçèì áöòöí òàðèõèìèçè íÿçÿðÿ àëñàã, ÿí ñöðÿòëè èíêèøàô äþâðöäöð Ìÿëóì îëäóüó êèìè, ùàçûðäà äöíéàíûí ìÿíçÿðÿñè êèôàéÿò ãÿäÿð ìöðÿêêÿáäèð. Ãëîáàë ìèãéàñäà ìöøàùèäÿ åäèëÿí áèð ñûðà àðçóîëóíìàç ïðîñåñëÿð - ìàëèééÿ-èãòèñàäè áþùðàíëàð, ìàë âÿ õèäìÿòëÿðÿ èñòåùëàêûí êÿñêèí àçàëìàñû, ñèéàñè-ùÿðáè êàòàêëèçìëÿð àéðû-àéðû þëêÿëÿðäÿ òÿíÿççöëÿ, úèääè ñîñèàë ôÿñàäëàðà ýÿòèðèá ÷ûõàðûá. Ëàêèí Àçÿðáàéúàí äöíéà ö÷öí ÷ÿòèí êå÷ÿí èëëÿðäÿ äÿ ñàáèòëèê âÿ èíêèøàô àäàñû êèìè ôÿðãëÿíèð. Áåëÿ êè, Àçÿðáàéúàí ìöñòÿãèëëèéèíèí èëê èëëÿðèíäÿ öçëÿøäèéè ÷ÿòèíëèêëÿðäÿí ìÿùç òÿìÿëè Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí ãîéóëàí ìÿãñÿäéþíëö ñèéàñÿò ñàéÿñèíäÿ ãóðòóëàðàã ýöúëö ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôà íàèë îëóá. Ìöñòÿãèëëèéèìèçèí ñîí 20 èëè, ÷îõ ùàãëû îëàðàã, þëêÿ ùÿéàòûíûí áöòöí ñàùÿëÿðèíäÿ èíòèáàù äþâðö êèìè ñÿúèééÿëÿíäèðèëèð. Åéíè çàìàíäà, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ñîí 11 èëäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí âÿ ìèëëè ìÿíàôåéÿ ñþéêÿíÿí ñèéàñÿò ðåñïóáëèêàìûçû ãëîáàë ðèñêëÿðäÿí ñû- ìàêðîèãòèñàäè ñàáèòëèê òÿìèí îëóíóá, þëêÿäÿ èøñèçëèéèí âÿ éþõñóëëóüóí ñÿâèééÿñè 5 ôàèçÿ åíèá. Ñîí 11 èëäÿ Àçÿðáàéúàí èãòèñàäèééàòûíûí ýåíèøëÿíìÿñèíèí ìèãéàñû ðåýèîí þëêÿëÿðè èëÿ ìöãàéèñÿäÿ äàùà ãàáàðûã øÿêèëäÿ íÿçÿðÿ ÷àðïûð. Äàâàìëû èãòèñàäè àðòûì íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí ðåýèîíäà èãòèñàäè úÿùÿòäÿí ÿí ãöäðÿòëè þëêÿéÿ ÷åâðèëèá. ßýÿð 2004-úö èëäÿ Àçÿðáàéúàí èãòèñàäèééàòû Úÿíóáè Ãàôãàç èãòèñàäèééàòûíûí 50 ôàèçèíè òÿøêèë åäèðäèñÿ, ùàçûðäà áó íèñáÿò ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ äÿéèøèá. Áåëÿ êè, áó ýöí ðåýèîí èãòèñàäèééàòûíûí òÿõìèíÿí 75 ôàèçè ðåñïóáëèêàìûçûí ïàéûíà äöøöð. Ùÿòòà åêñïåðòëÿð áåëÿ ìöëàùèçÿëÿð èðÿëè ñöðöðëÿð êè, Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè èíêèøàôû áó òåìïëÿðëÿ äàâàì åäÿúÿéè òÿãäèðäÿ ýÿëÿúÿêäÿ Úÿíóáè Ãàôãàç èãòèñàäèééàòû äåäèêäÿ ìÿùç þëêÿìèçèí èãòèñàäèééàòû áàøà äöøöëÿúÿê. Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè ñàùÿäÿ ãàçàíäûüû óüóðëàð áåéíÿëõàëã ðåéòèíã àýåíòëèêëÿðèíèí ãèéìÿòëÿíäèðìÿëÿðèí- “Ñîí èëëÿðäÿ øÿùÿðëÿðèìèçèí àáàäëàøäûðûëìàñû, þëêÿìèçèí èãòèñàäè, ñîñèàë èíêèøàôû, áåéíÿëõàëã íöôóçóìóçóí àðòûðûëìàñû ýþç ãàáàüûíäàäûð” üîðòàëàéàðàã äàùà áþéöê íàèëèééÿòëÿðèí ãàçàíûëìàñûíà ðåàë çÿìèí éàðàäûá. Òÿñàäöôè äåéèë êè, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ áó ýöíëÿðäÿ Íîâðóç áàéðàìû ìöíàñèáÿòèëÿ êå÷èðèëÿí öìóìõàëã øÿíëèéèíäÿ ñþéëÿäèéè íèòãèíäÿ äÿ áóýöíêö äþâðö þëêÿìèçèí áöòöí òàðèõè ÿðçèíäÿ ÿí ñöðÿòëè èíêèøàô ìÿðùÿëÿñè êèìè õàðàêòåðèçÿ åäèá: “Áó ýöíöí ðåàëëûãëàðû ýþñòÿðèð êè, àíúàã ìöñòÿãèëëèê äþâðöíäÿ áèçèì õàëãûìûç éöêñÿê çèðâÿëÿðÿ ÷àòà áèëÿð. Áóýöíêö äþâð ÿýÿð áèçèì áöòöí òàðèõèìèçè íÿçÿðÿ àëñàã, ÿí ñöðÿòëè èíêèøàô äþâðöäöð”. Àçÿðáàéúàíûí ñöðÿòëè ñîñèàë-èãòèñàäè èíêèøàôû ðåýèîí âÿ áöòöí äöíéà þëêÿëÿðèíÿ íöìóíÿäèð Áåëÿëèêëÿ, ùàçûðäà þëêÿìèç Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ìÿãñÿäéþíëö ñèéàñÿò ñàéÿñèíäÿ þçöíöí íàäèð èíêèøàô äþâðöíö éàøàéûð âÿ èãòèñàäè ïîòåíñèàëûíû èëáÿèë àðòûðûð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí âóðüóëàäûüû êèìè: “Ñîí èëëÿð ÿðçèíäÿ Àçÿðáàéúàí êèìè ñöðÿòëÿ èíêèøàô åäÿí èêèíúè þëêÿ îëìàìûøäûð”. Ìÿëóìäóð êè, ùÿð áèð þëêÿíèí èãòèñàäè èíêèøàôûíû øÿðòëÿíäèðÿí àìèëëÿð ñûðàñûíäà öìóìè äàõèëè ìÿùñóë (ÖÄÌ) èñòåùñàëûíûí àðòìàñû ìöùöì ôàêòîð ãèñìèíäÿ ÷ûõûø åäèð. Áó ìÿíàäà êèôàéÿò ãÿäÿð úèääè ãëîáàë ðèñêëÿðëÿ ìöøàéèÿò îëóíàí èëëÿðäÿ þëêÿìèçäÿ èãòèñàäèééàòûí äàâàìëû îëàðàã ýåíèøëÿíìÿñè âÿ ÖÄÌ èñòåùñàëûíäà àðòûìà íàèë îëóíìàñû áþéöê íèêáèíëèê äîüóðóð. Ñîí 11 èëäÿ äöíéà ìèãéàñûíäà ÖÄÌ èñòåùñàëûíäà ÿí éàõøû ýþñòÿðèúè ìÿùç Àçÿðáàéúàíäà ãåéäÿ àëûíûá. Áåëÿ êè, 2004-úö èëäÿí áó ýöíÿ ãÿäÿð ðåñïóáëèêàìûçäà öìóìè äàõèëè ìÿùñóë èñòåùñàëû 3,4 äÿôÿ àðòûá. Þòÿí èë ÖÄÌ èñòåùñàëûíäà 3 ôàèç àðòûìà íàèë îëóíóá êè, áó äà äöíéà ìèãéàñûíäà ðåêîðä ýþñòÿðèúèäèð. Þëêÿ èãòèñàäèééàòûíûí ýåíèøëÿíìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ ñîí èëëÿðäÿ ðåñïóáëèêàìûçäà äÿ äÿ þç ÿêñèíè òàïûá. Áó áàõûìäàí äöíéàäà áþéöê íöôóçà ìàëèê Äàâîñ Èãòèñàäè Ôîðóìóíóí ãèéìÿòëÿíäèðìÿñè õöñóñèëÿ äèããÿòè úÿëá åäèð. Ñþçöýåäÿí ìþòÿáÿð èãòèñàäè ôîðóì 2014-úö èëäÿ Àçÿðáàéúàí èãòèñàäèééàòûíû äöíéàäà ðÿãàáÿò ãàáèëèééÿòëèëèéèíÿ ýþðÿ 38-úè éåðÿ ëàéèã ýþðöá. Áó, î äåìÿêäèð êè, Àçÿðáàéúàí äöíéàíûí ÿí éöêñÿê ðÿãàáÿòãàáèëèééÿòëè 40 çèíäÿ þëêÿ èãòèñàäèééàòûíà 180 ìèëéàðä äîëëàð èíâåñòèñèéà ãîéóëóá. Î äà ÿëàìÿòäàð ùàëäûð êè, þëêÿìèçäÿ ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðÿ éþíÿëäèëÿí èíâåñòèñèéàëàðûí ñòðóêòóðó äà ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ äÿéèøèá. Òÿêúÿ áåëÿ áèð ôàêòû âóðüóëàìàã éåðèíÿ äöøÿð êè, 2014-úö èëäÿ þëêÿìèçÿ éàòûðûëàí 27 ìèëéàðä äîëëàð ùÿúìèíäÿ ñÿðìàéÿëÿðèí 16 ìèëéàðä äîëëàðûíû äàõèëè èíâåñòèñèéàëàð òÿøêèë åäèá. Åéíè çàìàíäà, Àçÿðáàéúàí èíâåñòèñèéà èäõàë åäÿí þëêÿäÿí ñÿðìàéÿëÿð èõðàú åäÿí þëêÿéÿ ÷åâðèëèá âÿ äöíéàäà äîíîð ãèñìèíäÿ ÷ûõûø åäèð. Ñîí èëëÿðäÿ ðåñïóáëèêàìûç ãîíøó Ýöðúöñòàí, Òöðêèéÿ èëÿ éàíàøû, Àâðîïà þëêÿëÿðèíèí ñÿðìàéÿ áàçàðëàðûíäà äà àêòèâ èøòèðàêûíû òÿìèí åäèá. Ïðàãìàòèê ñèéàñÿò÷è îëàí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ þëêÿíèí õàðèúè áîðúëàíìàñûíûí îïòèìàë ùÿääÿ ñàõëàíûëìàñûíà úèääè þíÿì âåðèð. Áèç “Àçÿðáàéúàí áöòöí áó ëàéèùÿëÿðäÿ ôÿàë èøòèðàê÷ûäûð âÿ áó ýöí áèç éåíè ðåàëëûüû éàðàäûðûã. ×öíêè åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéè áó ýöí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê ãÿäÿð þíÿìëèäèð. Ùå÷ áèð þëêÿ þç ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèéèíè åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíè òÿìèí åòìÿäÿí ñûüîðòàëàéà áèëìÿç. Àçÿðáàéúàí þç åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíè òÿìèí åäèá” þëêÿñè ñûðàñûíäà éåð àëûð âÿ áó äà ÷îõ ùàãëû îëàðàã þëêÿìèç ö÷öí òàðèõè íàèëèééÿò êèìè äÿéÿðëÿíäèðèëèð. Ñîí 11 èëäÿ Àçÿðáàéúàíûí äèíàìèê èíêèøàôû ùÿì äÿ þëêÿíèí ñòðàòåæè âàëéóòà åùòèéàòëàðûíûí àðòìàñûíäà þç òÿñäèãèíè òàïûá. Ùàçûðäà öìóìè äàõèëè ìÿùñóëóíóí 70 ôàèçè ùÿúìèíäÿ âÿ éàõóä 35 ìèëéàðä äîëëàðäàí ÷îõ ñòðàòåæè âàëéóòà åùòèéàòëàðû îëàí Àçÿðáàéúàí äöíéàíûí ÿí ìþùêÿì ìàëèééÿ äàéàíûãëûëûüûíà ìàëèê þëêÿëÿðè ñûðàñûíäà éåð àëûð. Ñîí 11 èëäÿ ñòðàòåæè âàëéóòà åùòèéàòëàðûìûçûí àðòìàñû ùÿì äÿ îíóíëà ÿëàìÿòäàðäûð êè, þëêÿìèçäÿ äàâàìëû îëàðàã áþéöêùÿúìëè ìàëèééÿ òóòóìóíà ìàëèê èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðè ðåàëëàøäûðûëûá. Øÿìêèð÷àé, Òàõòàêþðïö ñó àíáàðëàðûíûí éàðàäûëìàñû, éîë-íÿãëèééàò èíôðàñòðóêòóðóíóí éåíèëÿíìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ëàéèùÿëÿð, Îüóç-Ãÿáÿëÿ-Áàêû ñó õÿòòèíèí ÷ÿêèëìÿñè, éåíè åíåðæè ýöúëÿðèíèí éàðàäûëìàñû âÿ áó ãÿáèëäÿí îëàí äèýÿð èøëÿðèí ðåàëëàøäûðûëìàñûíà áþéöê ìÿáëÿüäÿ ìàëèééÿ âÿñàèòè õÿðúëÿíèá. Áóíóíëà áåëÿ, ðåñïóáëèêàìûç ñòðàòåæè âàëéóòà åùòèéàòëàðûíû àðòûðìàüà íàèë îëóá. Ùÿéàòà êå÷èðèëÿí áó âÿ äèýÿð òÿäáèðëÿð íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí èíâåñòèñèéà ãîéóëóøó áàõûìûíäàí úÿëáåäèúè þëêÿéÿ ÷åâðèëèá. Þòÿí 11 èë ÿð- áèð ñûðà þëêÿëÿðèí íöìóíÿñèíäÿ õàðèúè áîðúëàíìàíûí íåúÿ àüûð íÿòèúÿëÿðÿ ýÿòèðèá ÷ûõàðòäûüûíûí øàùèäè îëìóøóã. Àçÿðáàéúàí èñÿ õàðèúè áîðúëàíìàíûí ðèñêëÿðèíäÿí òàì ñûüîðòàëàíûá. Ìÿãñÿäéþíëö ñèéàñÿò ñàéÿñèíäÿ þëêÿíèí ìàëèééÿ èìêàíëàðûíûí ýåíèøëÿíìÿñè, þç íþâáÿñèíäÿ, Àçÿðáàéúàíûí ãëîáàë ðèñêëÿð øÿðàèòèíäÿ ìàíåâð èìêàíëàðûíû àðòûðûð. Ãèéìÿòëÿíäèðìÿëÿðÿ ýþðÿ, ùàçûðäà þëêÿìè- ãàáàüûíäàäûð”. Àçÿðáàéúàíûí òÿøÿááöñö âÿ ôÿàë èøòèðàêû èëÿ éåíè ðåýèîíàë âÿ ãëîáàë åíåðæè õÿðèòÿñè éàðàíûð Ùàçûðäà äöíéàäà þçöíÿìÿõñóñ èíêèøàô ìîäåëè èëÿ ôÿðãëÿíÿí Àçÿðáàéúàí, åéíè çàìàíäà, ãëîáàë ÿùÿìèééÿò äàøûéàí áèð ñûðà éåíè ëàéèùÿëÿðèí òÿøÿááöñêàðû âÿ ôÿàë èøòèðàê÷ûñû ãèñìèíäÿ ÷ûõûø åäèð. Àðòûã ùàìû òÿðÿôèíäÿí òÿñäèãëÿíÿí áèð ùÿãèãÿòäèð êè, áöòöí ïàðàìåòðëÿð áàõûìûíäàí Úÿíóáè Ãàôãàçûí ëèäåð äþâëÿòèíÿ ÷åâðèëÿí Àçÿðáàéúàíûí èøòèðàêû îëìàäàí ðåýèîíäà ùÿð ùàíñû áèð ëàéèùÿíè ðåàëëàøäûðìàã ìöìêöí äåéèë. Ýåòäèêúÿ àðòàí èãòèñàäè ïîòåíñèàëû ñàéÿñèíäÿ áþëýÿäÿ éåíè ðåàëëûãëàðû ìÿùç ðåñïóáëèêàìûç äèêòÿ åäèð. Èíäèéÿäÿê þëêÿìèç ðåýèîíóí èíêèøàôûíäà ÿùÿìèé- éÿòëè ðîë îéíàéàí “Áàêû-Òáèëèñè-Ãàðñ”, “Áàêû-Òáèëèñè-ßðçóðóì”, “Áàêû-Òáèëèñè-Úåéùàí” êèìè òàðèõè ëàéèùÿëÿðèí òÿøÿááöñêàðû îëìàãëà éàíàøû, ùÿì äÿ îíëàðûí ðåàëëàøäûðûëìàñûíà âÿ óüóðëà èñòèñìàð åäèëìÿñèíÿ ñàíáàëëû òþùôÿëÿð âåðèá. Àçÿðáàéúàíûí ÿñàñ ìîäåðàòîð ðîëóíäà ÷ûõûø åòäèéè “Áàêû-ÒáèëèñèÃàðñ” äÿìèðéîëó õÿòòèíèí èíøàñû äà ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð. “Áàêû-Òáèëèñè-Ãàðñ” äÿìèðéî- ëó õÿòòèíèí îáðàçëû øÿêèëäÿ “äÿìèð Èïÿê éîëó” àäëàíäûðûëìàñû ùå÷ äÿ òÿñàäöôè äåéèë. Éåíè äÿìèðéîëó õÿòòèíèí, ùÿì÷èíèí, Áîñôîð áîüàçûíäà äÿìèð éîëó òóíåëèíèí èíøàñû Òðàíñ-Àâðîïà âÿ Òðàíñ-Àñèéà äÿìèðéîëó øÿáÿêÿëÿðèíèí áèðëÿøäèðèëìÿñèíè, éöê âÿ ñÿðíèøèíëÿðèí áèðáàøà îëàðàã Àçÿðáàéúàí, Ýöðúöñòàí âÿ Òöðêèéÿ ÿðàçèëÿðèíäÿí êå÷ìÿêëÿ Àâðîïà âÿ Àñèéàéà ÷ûõàðûëìàñûíû òÿìèí åäÿúÿê. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ éóõàðûäà ùàããûíäà áÿùñ îëóíàí íèòãèíäÿ äèããÿòè ñîí âàõòëàðäà Àçÿðáàéúàíûí Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíäÿ ðîëóíóí àðòìàñûíà, ðåñïóáëèêàìûçûí èøòèðàêû èëÿ éåíè ðåýèîíàë âÿ ãëîáàë ÿùÿìèééÿòëè åíåðæè õÿðèòÿñèíèí éàðàíäûüûíà éþíÿëäèá: “Ýþðöí Àçÿðáàéúàí ãàçû áó ýöí Àâðîïà ö÷öí, Àâðàñèéà ö÷öí, áó áþëýÿ ö÷öí íÿ ãÿäÿð áþéöê ÿùÿìèééÿò äàøûéûð. Éÿíè, éåíè åíåðæè õÿðèòÿñè éàðàäûëûð. Áóíó áèç éàðàäûðûã, þç òÿðÿôäàøëàðûìûçëà áèðëèêäÿ”. Äþâëÿò áàø÷ûñûíûí þëêÿìèçèí Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíäÿ ðîëóíóí àðòìàñûíû ìÿìíóíëóãëà äèëÿ ýÿòèðìÿñè òÿñàäöôè äåéèë. Àðòûã Àçÿðáàéúàí þçöíöí åëÿ áèð éöêñÿê èíêèøàô ñÿâèééÿñèíÿ ÷àòûá êè, áàøãà þëêÿëÿðèí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí åäèëìÿñèíÿ äÿ ôÿàë øÿêèëäÿ ñàíáàëëû òþùôÿëÿð âåðèð. Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèéèíè åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíè òÿìèí åòìÿäÿí ñûüîðòàëàéà áèëìÿç. Àçÿðáàéúàí þç åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíè òÿìèí åäèá”. Ýþðöëÿí èøëÿð Àçÿðáàéúàíûí ýåîñèéàñè ÿùÿìèééÿòèíè, ùÿì÷èíèí, ýöúöíö âÿ òÿñèð èìêàíëàðûíû àðòûðûð Àçÿðáàéúàíûí èãòèñàäè ýöúöíöí, ìàëèééÿ èìêàíëàðûíûí ýåíèøëÿíìÿñè, þëêÿëÿð àðàñûíäà ÿìÿêäàøëûüûí äÿðèíëÿøìÿñèíäÿ äàèì õîø íèééÿò íöìàéèø åòäèðìÿñè, ãëîáàë âÿ ðåýèîíàë ÿùÿìèééÿòëè ëàéèùÿëÿðèí éåðèíÿ éåòèðèëìÿñèíäÿ ÿñàñ ìîäåðàòîð ðîëóíäà ÷ûõûø åòìÿñè þç ìöñáÿò íÿòèúÿëÿðèíè âåðìÿêäÿäèð. Ñîí èëëÿðäÿ þëêÿìèçèí ýåîñèéàñè ÿùÿìèééÿòè, ùÿì÷èíèí ãëîáàë ìèãéàñäà òÿñèð èìêàíëàðû ÿùÿìèééÿòëè äÿðÿúÿäÿ àðòûá. Ðåñïóáëèêàìûçûí ãûñà ìöñòÿãèëëèê òàðèõèíäÿ 155 þëêÿíèí äÿñòÿéèíè ãàçàíàðàã äöíéà- “Ýþðöí, Àçÿðáàéúàí ãàçû áó ýöí Àâðîïà ö÷öí, Àâðàñèéà ö÷öí, áó áþëýÿ ö÷öí íÿ ãÿäÿð áþéöê ÿùÿìèééÿò äàøûéûð. Éÿíè, éåíè åíåðæè õÿðèòÿñè éàðàäûëûð. Áóíó áèç éàðàäûðûã, þç òÿðÿôäàøëàðûìûçëà áèðëèêäÿ” ãàç åùòèéàòëàðûìûç èñÿ 4-5 òðèëéîí êóáìåòð ñÿâèééÿñèíäÿäèð. Áó éàõûíëàðäà èñÿ éåíÿ äÿ Àçÿðáàéúàíûí ôÿàë èøòèðàêû èëÿ ãÿäèì òöðê òîðïàüû îëàí Ãàðñ øÿùÿðèíäÿ òàðèõè ÒÀÍÀÏ ëàéèùÿñèíÿ ñòàðò âåðèëèá. Ëàéèùÿ Àçÿðáàéúàíäàí áàøëàéàí ýåíèøëÿíìèø Úÿíóáè Ãàôãàç áîðó êÿìÿðèíè Àâðîïà Èòòèôàãûíäà áèð íå÷ÿ “...Ýþðöëÿí áó èøëÿð Àçÿðáàéúàíûí ýåîñèéàñè ÿùÿìèééÿòèíè àðòûðàúàã âÿ áèçèì ýöúöìöçö äÿ àðòûðàúàã, òÿñèð èìêàíëàðûìûç äà àðòàúàã... Áó ýöí áþëýÿäÿ íÿ èãòèñàäè, íÿ ñèéàñè, íÿ áàøãà ñàùÿëÿðäÿ ùå÷ áèð ëàéèùÿ áèçèì ðàçûëûüûìûç îëìàäàí èúðà åäèëÿ áèëìÿç. Áóíó éàõûí òàðèõ ýþñòÿðèá” “Äöíéàíûí áöòöí éåðëÿðèíäÿ áèç áóíó ýþðöðöê, êèì ýöúëöäöð î äà ùàãëûäûð. Áó íÿéè ýþñòÿðèð? Îíó ýþñòÿðèð êè, ýöúëö îëìàã ëàçûìäûð. Áèç äÿ áóíó ÷îõäàí áàøëàìûøûã: ýöúëö îðäó, ýöúëö èãòèñàäèééàò, âÿòÿíäàø ùÿìðÿéëèéè âÿ ÿëáÿòòÿ êè, äöøöíöëìöø ñèéàñÿò âÿ ñîñèàë ÿäàëÿò” çèí ìÿúìó õàðèúè àêòèâëÿðè îíóí þùäÿëèêëÿðèíè 2,7 äÿôÿ öñòÿëÿéèð. Ãåéä åòìÿê õîøäóð êè, ùàçûðäà þëêÿìèçèí õàðèúè áîðúëàíìàñûíûí ñÿâèééÿñè êèôàéÿò ãÿäÿð àøàüû ùÿääÿäèð. Ðåñïóáëèêàíûí õàðèúè áîðúó öìóìè äàõèëè ìÿùñóëóí úÿìè 8 ôàèçèíè òÿøêèë åäèð êè, áó äà äöíéà öçðÿ ÿí éàõøû ýþñòÿðèúèëÿðäÿíäèð. ßëàìÿòäàð ùàëäûð êè, þëêÿìèçäÿ ñîí 11 èëäÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ñèéàñÿò, èëê íþâáÿäÿ, ñîñèàë ìàùèééÿòè èëÿ ôÿðãëÿíèá. Áó ñèéàñÿòèí ìÿðêÿçèíäÿ èíñàí àìèëè, Àçÿðáàéúàí âÿòÿíäàøû äàéàíûð. Þòÿí 11 èëäÿ þëêÿíèí ùÿð éåðèíäÿ ñîñèàë èíôðàñòðóêòóð ëàéèùÿëÿðè ðåàëëàøäûðûëûá. Áÿùñ îëóíàí äþâðäÿ ðåñïóáëèêàäà 2900 ìÿêòÿá áèíàñû, 560 òèáá îúàüû òèêèëèá âÿ éà òÿìèð åäèëèá, 50-äÿí ÷îõ îëèìïèéà èäìàí ìÿðêÿçè, 30 ýÿíúëÿð ìÿðêÿçè èñòèôàäÿéÿ âåðèëèá, ðåñïóáëèêàíûí áöòöí ðåýèîíëàðû ãóðóúóëóã-àáàäëûã ìåéäàíûíà ÷åâðèëèá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ éóõàðûäà ùàããûíäà áÿùñ îëóíàí íèòãèíäÿ ñîí èëëÿðäÿ Àçÿðáàéúàíûí èíêèøàôûíäàí, þëêÿáîéó ðåàëëàøäûðûëàí ãóðóúóëóãàáàäëûã èøëÿðèíäÿí ìÿìíóíëóüóíó èôàäÿ åäèá: “Ñîí èëëÿðäÿ øÿùÿðëÿðèìèçèí àáàäëàøäûðûëìàñû, þëêÿìèçèí èãòèñàäè, ñîñèàë èíêèøàôû, áåéíÿëõàëã íöôóçóìóçóí àðòûðûëìàñû ýþç åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéè ñàùÿñèíäÿ àðäûúûë îëàðàã ùÿéàòà êå÷èðäèéè òÿäáèðëÿð áóíäàí ñîíðà îíèëëèêëÿð ÿðçèíäÿ þëêÿìèçÿ ùÿì ìàääè, ùÿì ñèéàñè äèâèäåíäëÿð ýÿòèðÿúÿê. Ùàçûðäà Àâðîïàíûí áèð ñûðà þëêÿëÿðè þçëÿðèíèí íåôòÿ îëàí òÿëÿáàòëàðûíûí íÿçÿðÿ÷àðïàúàã ùèññÿñèíè ìÿùç Àçÿðáàéúàíûí èõðàúû ùåñàáûíà þäÿéèð. Þòÿí èë ñåíòéàáðûí 20-äÿ Áàêûäà òÿìÿëè ãîéóëàí “Úÿíóá” ãàç äÿùëèçè ëàéèùÿñè Àçÿðáàéúàíûí Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíäÿ ðîëóíó äàùà äà àðòûðàúàã. Òÿõìèíÿí 45 ìèëéàðä äîëëàð ùÿúìèíäÿ ñÿðìàéÿ ãîéóëóøó òÿëÿá åäÿí éåíè äÿùëèç âàñèòÿñèëÿ Õÿçÿðèí ãàç åùòèéàòëàðû Àâðîïà Èòòèôàãûíûí ìÿðêÿçè þëêÿëÿðèíÿ ÷àòäûðûëàúàã. Õÿçÿð ùþâçÿñè èëÿ óçàã Àäðèàòèê äÿíèçè ñàùèëëÿðèíè áèðëÿøäèðÿúÿê “Úÿíóá” ãàç äÿùëèçè äþðä ùèññÿäÿí èáàðÿòäèð: “Øàùäÿíèç” éàòàüû, Úÿíóáè Ãàôãàç ãàç êÿìÿðè, ÒÀÍÀÏ âÿ ÒÀÏ. Ãåéä åäÿê êè, Àçÿðáàéúàíûí òÿñäèã åäèëìèø ãàç åùòèéàòëàðû 2,5 òðèëéîí êóáìåòðÿ áÿðàáÿðäèð. Ïðîãíîçëàøäûðûëàí êÿìÿðëÿ ÿëàãÿëÿíäèðÿúÿê. Áåø èë ÿðçèíäÿ ðåàëëàøìàñû íÿçÿðäÿ òóòóëàí ëàéèùÿ áèð íå÷ÿ ìÿðùÿëÿäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿúÿê âÿ èëê ìÿðùÿëÿ 2018-úè èëäÿ áàøà ÷àòàúàã. 2020-úè èëäÿ áó êÿìÿðëÿ íÿãë îëóíàúàã ãàçûí ùÿúìè èëäÿ 16 ìèëéàðä, 2023-úö èëäÿ 23 ìèëéàðä, 2026-úû èëäÿ èñÿ 31 ìèëéàðä êóáìåòðÿ ÷àòäûðûëàúàã. Èëê äþâðäÿ ÒÀÍÀÏ êÿìÿðè èëÿ íÿãë îëóíàúàã 16 ìèëéàðä êóáìåòð Àçÿðáàéúàí ãàçûíûí 10 ìèëéàðä êóáìåòðè Àâðîïàéà, 6 ìèëéàðä êóáìåòðè èñÿ Òöðêèéÿéÿ ñàòûëàúàã. Àâðîïà ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëàí ãàç Òöðêèéÿ-Áîëãàðûñòàí âÿ éà Òöðêèéÿ-Éóíàíûñòàí ñÿðùÿäèíäÿ òÿùâèë âåðèëÿúÿê. Àçÿðáàéúàíûí ôÿàë èøòèðàêû èëÿ èúðàñûíà ñòàðò âåðèëÿí ÒÀÍÀÏ ðåýèîíäà éåíè ÿìÿêäàøëûã âÿ òÿùëöêÿñèçëèê ïëàòôîðìàñû éàðàäûëìàñûíà õèäìÿò åäèð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ éåíè ðåýèîíàë âÿ ãëîáàë åíåðæè õÿðèòÿñèíè ôîðìàëàøäûðàí ëàéèùÿëÿðäÿ Àçÿðáàéúàíûí ôÿàë èøòèðàêûíäàí ìÿìíóíëóüóíó áèëäèðÿðÿê ùÿð áèð þëêÿíèí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí òÿìèí îëóíìàñûíäà åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíèí þíÿìèíè âóðüóëàéûá: “Àçÿðáàéúàí áöòöí áó ëàéèùÿëÿðäÿ ôÿàë èøòèðàê÷ûäûð âÿ áó ýöí áèç éåíè ðåàëëûüû éàðàäûðûã. ×öíêè åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéè áó ýöí ìèëëè òÿùëöêÿñèçëèê ãÿäÿð þíÿìëèäèð. Ùå÷ áèð þëêÿ þç íûí ÿí ìþòÿáÿð ãóðóìó îëàí ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíà ãåéðè-äàèìè öçâ ñå÷èëìÿñè, áèð ñûðà áåéíÿëõàëã òÿäáèðëÿðÿ åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè äåéèëÿíëÿðèí òÿñäèãèäèð. Ìÿëóì îëäóüó êèìè, þëêÿìèç úàðè èëèí éàéûíäà áèðèíúè Àâðîïà Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åäÿúÿê. Òàðèõäÿ èëê äÿôÿ êå÷èðèëÿí Àâðîïà Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿê ùöãóãóíóí Àçÿðáàéúàíà âåðèëìÿñè äÿ “ãîúà ãèòÿ”äÿ þëêÿìèçÿ áþéöê èíàì áÿñëÿíèëìÿñèíäÿí õÿáÿð âåðèð. Àçÿðáàéúàí èñÿ þç íþâáÿñèíäÿ áó èíàìû éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ äîüðóëòìàã ö÷öí áþéöê ñÿéëÿ ùàçûðëàøûð âÿ éàðûøëàðû Îëèìïèéà Îéóíëàðû ñÿâèééÿñèíäÿ êå÷èðòìÿê ÿçìèíäÿäèð. Þç íþâáÿñèíäÿ, Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã áèðëèéèí íöôóçëó àêòîðóíà ÷åâðèëìÿñèíè ãàðøûéà ùÿäÿô ãîéàí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ þëêÿìèçèí ðåýèîíàë âÿ ãëîáàë ìèãéàñäà íöôóçóíóí àðòìàñûíà õöñóñè þíÿì âåðäèéèíè áèð äàùà íÿçÿðÿ ÷àòäûðûá: “...Ýþðöëÿí áó èøëÿð Àçÿðáàéúàíûí ýåîñèéàñè ÿùÿìèééÿòèíè àðòûðàúàã âÿ áèçèì ýöúöìöçö äÿ àðòûðàúàã, òÿñèð èìêàíëàðûìûç äà àðòàúàã... Áó ýöí áþëýÿäÿ íÿ èãòèñàäè, íÿ ñèéàñè, íÿ áàøãà ñàùÿëÿðäÿ ùå÷ áèð ëàéèùÿ áèçèì ðàçûëûüûìûç îëìàäàí èúðà åäèëÿ áèëìÿç. Áóíó éàõûí òàðèõ ýþñòÿðèá”. ßëäÿ îëóíàí íàèëèééÿòëÿð, ÿëáÿòòÿ êè, àðõàéûí÷ûëûüà ÿñàñ âåðìèð. Ìöàñèð äöíéàäà ýöú àìèëè ìöùöì ðîë îéíàéûð. Áóíà ýþðÿ äÿ Àçÿðáàéúàíûí äàùà ýöúëö äþâëÿòÿ ÷åâðèëìÿñè ãàðøûäà äóðàí ÿñàñ ùÿäÿôëÿðäÿíäèð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ ñþçöýåäÿí íèòãèíäÿ áèëäèðèá êè, áèç äàùà ýöúëö îëìàëûéûã: “Äöíéàíûí áöòöí éåðëÿðèíäÿ áèç áóíó ýþðöðöê, êèì ýöúëöäöð, î äà ùàãëûäûð. Áó, íÿéè ýþñòÿðèð? Îíó ýþñòÿðèð êè, ýöúëö îëìàã ëàçûìäûð. Áèç äÿ áóíó ÷îõäàí áàøëàìûøûã: ýöúëö îðäó, ýöúëö èãòèñàäèééàò, âÿòÿíäàø ùÿìðÿéëèéè âÿ ÿëáÿòòÿ êè, äöøöíöëìöø ñèéàñÿò âÿ ñîñèàë ÿäàëÿò”. Ìöáàðèç ÀÁÄÓËËÀÉÅ 4 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) Èñòàíáóëäà ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñè èøÿ áàøëàéûá ñàäè Çèðâÿñèíäÿ Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí ôÿàëèééÿòèíè ÿêñ åòäèðÿí ôèëì ýþñòÿðèëèá. Ôèëìäÿ Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí âÿ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ñèéàñè ôÿàëèééÿòèíÿ äàèð ìàðàãëû êàäðëàð äà éåð àëûá. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòèíèí èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð öçðÿ êþìÿê÷èñè ßëè Ùÿñÿíîâ Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí Çèðâÿ èøòèðàê÷ûëàðûíà òÿáðèê ìÿêòóáóíó îõóéóá. Òÿáðèê ìÿêòóáóíäà þëêÿìèçèí Àâðàñèéà ìÿêàíûíäà èíêèøàôûí âÿ òÿðÿããèíèí òÿìèí îëóíìàñûíäà, Àâðîïàíûí åíåðæè òÿùëöêÿñèçëèéèíäÿ ìöùöì ðîëó âóðüóëàíûá. Äþâëÿòèìèçèí áàø÷ûñû áó ìÿñÿëÿëÿðèí ìöçàêèðÿ îëóíäóüó Àâðàñèéà òàòëàð, êå÷ìèø äþâëÿò âÿ ùþêóìÿò áàø÷ûëàðû èøòèðàê åäèðëÿð. Èêè ýöí äàâàì åäÿúÿê òÿäáèðèí ýöíäÿëèéèíÿ “Èïÿê éîëó: èãòèñàäèééàò, åíåðæè âÿ ìàëèééÿ”, “Ñöëùÿ ýåäÿí éîë”, “Èíñàíëûã ùàðà ýåäèð?” ìþâçóëàðûíûí ìöçàêèðÿñè âÿ äèýÿð ìÿñÿëÿëÿð äàõèëäèð. Ñîíðà Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí ñÿäðè Àêêàí Ñóâåðèí ìÿðóçÿñè äèíëÿíèëèá. Àêêàí Ñóâåð Çèðâÿíèí ÿùÿìèééÿòèíäÿí, èøòèðàê÷û òÿðÿôëÿðèí èíêèøàô âÿ òÿðÿããèéÿ éöêñÿê ÿùÿìèééÿò âåðìÿñèíäÿí áÿùñ åäèá. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ùÿéàòà êå÷èðäèéè ñòðàòåæè ëàéèùÿëÿðèí þíÿìèíè äèããÿòÿ ÷àòäûðàí ñÿäð ãåéä åäèá êè, ÒÀÍÀÏ âÿ ÒÀÏ Ýþêùàí Ìóðàò Êàëñûíûí âÿ äèýÿðëÿðèíèí ÷ûõûøëàðû îëóá. Áèëäèðèëèá êè, àðòûã ÿíÿíÿ ùàëû àëìûø Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñèíäÿ òÿêúÿ èãòèñàäè ìþâçóëàðûí éîõ, èíñàí ùàãëàðûíà âÿ äåìîêðàòèê äÿéÿðëÿðÿ àèä ìÿñÿëÿëÿðèí ìöçàêèðÿ îëóíìàñû áåéíÿëõàëã ïðîñåñëÿðÿ êîìïëåêñ éàíàøìàíûí òÿçàùöðöäöð. Äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûá êè, òåððîð÷óëóãëà ìöáàðèçÿäÿ, èíñàíëàðû ïèñ âÿðäèøëÿðäÿí ÷ÿêèíäèðìÿêäÿ éåýàíÿ éîë èíêèøàô âÿ òÿðÿããèäèð. ×ûõûøëàðäà Àçÿðáàéúàíûí êàðáîùèäðîýåí åùòèéàòëàðûíûí èøëÿíèëìÿñè âÿ Ãÿðáÿ íÿãëè, áó ñàùÿäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ñèéàñÿòèí âÿ ëàéèùÿëÿðèí áåéíÿëõàëã ÿùÿìèééÿòè ãåéä åäèëèá. Ñîíðà Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíÿ öçâëöéöíöí îí èëè òà- Áåëàðóñ Ïðåçèäåíòè Àëåêñàíäð Ëóêàøåíêî Àçÿðáàéúàíûí Áàø íàçèðè Àðòóð Ðàñèçàäÿíè “Õàëãëàð Äîñòëóüó” îðäåíè èëÿ òÿëòèô åäèá Áåëàðóñ Ïðåçèäåíòè Àëåêñàíäð Ëóêàøåíêî Àçÿðáàéúàíûí Áàø íàçèðè Àðòóð Ðàñèçàäÿíè “Õàëãëàð Äîñòëóüó” îðäåíè èëÿ òÿëòèô åäèá. ÀÇßÐÒÀÚ Áåëàðóñ äþâëÿò áàø÷ûñûíûí ìÿòáóàò õèäìÿòèíÿ èñòèíàäëà õÿáÿð âåðèð êè, Áåëàðóñ Ïðåçèäåíòè ìöâàôèã ôÿðìàíû àïðåëèí 7äÿ èìçàëàéûá. Áóíóíëà Àðòóð Ðàñèçàäÿíèí Áåëàðóñ-Àçÿðáàéúàí òèúàðè-èãòèñàäè âÿ ùóìàíèòàð ÿëàãÿëÿðèíèí èíêèøàôûíà âÿ ìþùêÿìëÿíìÿñèíÿ ñàíáàëëû òþùôÿñè ãåéä åäèëèá. Àâðîïà Èòòèôàãû Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ áàüëû ãÿòè ìþâãå îðòàéà ãîéìàëûäûð Àïðåëèí 8-äÿ Èñòàíáóëäà Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñè èøÿ áàøëàéûá. Òÿäáèðÿ èíôîðìàñèéà äÿñòÿéè âåðÿí ìåäèà ñïîíñîðëàðû ãðóïóíà Àçÿðáàéúàí Äþâëÿò Èíôîðìàñèéà Àýåíòëèéè (ÀÇßÐÒÀÚ) äà äàõèëäèð. Àçÿðáàéúàíûí ðàáèòÿ âÿ éöêñÿê òåõíîëîýèéàëàð íàçèðè ßëè Àááàñîâóí ñÿäðëèê åòäèéè à÷ûëûø ìÿðàñèìèíäÿ ÿââÿëúÿ Òöðêèéÿíèí äþâëÿò ùèìíè ñÿñëÿíäèðèëèá. Àçÿðáàéúàíûí ýåíèø òÿðêèáäÿ íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè èëÿ òÿìñèë îëóíäóüó ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòè- Èãòèñàäè Çèðâÿñèíèí èøèíÿ óüóðëàð àðçóëàéûá. Çèðâÿäÿ 50 þëêÿäÿí äþâëÿò âÿ ùþêóìÿò ðÿùáÿðëÿðè, ùþêóìÿò öçâëÿðè, äèýÿð ðÿñìè øÿõñëÿð, áåéíÿëõàëã ãóðóìëàðûí, ãåéðè-ùþêóìÿò òÿøêèëàòëàðûíûí íöìàéÿíäÿëÿðè, äèïëîìàòëàð, äåïó- äà äàõèë îëìàãëà ðåàëëûüà ÷åâðèëÿí ëàéèùÿëÿð èíêèøàôà, ñöëù âÿ ÿìèí-àìàíëûüà, èíñàíëàðûí ðèôàùûíà õèäìÿò åäèð. Äàùà ñîíðà Èñòàíáóë âàëèñè Âàñèï Øàùèíèí, ïðîôåññîðëàð Åðìàí Òóíúåðèí, Òåìåë Êîòèëèí, ìàì îëàí áèð ãðóï øÿõñÿ, î úöìëÿäÿí Àçÿðáàéúàíûí åíåðýåòèêà íàçèðè Íàòèã ßëèéåâÿ ãóðóìóí òÿñèñ÷èñè îëäóüó “Øÿðÿô” ìåäàëû òÿãäèì åäèëèá. Çèðâÿ àïðåëèí 9-äà èøèíè äàâàì åòäèðÿúÿê. ßëè Ùÿñÿíîâ: ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñèíäÿ Åðìÿíèñòàíà òÿçéèã ýþñòÿðèëìÿñè ö÷öí ÷àüûðûøëàð åäèëÿúÿê ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñèíäÿ Åðìÿíèñòàíà òÿçéèã ýþñòÿðèëìÿñè ö÷öí ÷àüûðûøëàð åäèëÿúÿê. Áó ñþçëÿðè àïðåëèí 8-äÿ Èñòàíáóëäà Ìÿðìÿðÿ Ãðóïó Ñòðàòåæè âÿ Ñîñèàë Àðàøäûðìàëàð Âÿãôèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ ÕÂÛÛÛ Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñèíäÿ èøòèðàê åäÿí Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ïðåçèäåíòèíèí èúòèìàè-ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð öçðÿ êþìÿê÷èñè ßëè Ùÿñÿíîâ æóðíàëèñòëÿðÿ ìöñàùèáÿñèíäÿ äåéèá. Ïðîôåññîð ßëè Ùÿñÿíîâ áèëäèðèá: - Àçÿðáàéúàí áåëÿ òÿäáèðëÿðäÿ áþëýÿíèí Ðóñèéà, Òöðêèéÿ, Èðàí êèìè áþéöê äþâëÿòëÿðè, î úöìëÿäÿí ðåýèîíäà ýåîñèéàñè, ýåîèãòèñàäè, ùÿðáè ýåîñòðàòåæè ìàðàãëàðû îëàí Àâðîïà Èòòèôàãû þëêÿëÿðè, ÀÁØ, ×èí êèìè äþâëÿòëÿð èëÿ éàíàøû áÿðàáÿðùöãóãëó àêòîð êèìè èøòèðàê åäèð. Îíà ýþðÿ äÿ áþëýÿíèí 40-äàí àðòûã þëêÿñèíè òÿìñèë åäÿí íöìàéÿíäÿëÿðèí ãàòûëäûüû Àâðàñèéà Èãòèñàäè Çèðâÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí þçöíöí èøòèðàêûíû ÿùÿìèééÿòëè âÿ àêòóàë ñàéûð. Àçÿðáàéúàí áó Çèðâÿäÿ áþéöê íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè èëÿ èøòèðàê åäèð. Áèç áóðàäà, ùÿì÷èíèí Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíäÿí äàíûøàúàüûã. Íå÷ÿ èëëÿðäèð êè, áþëýÿäÿ ñöëùö òÿùäèä åäÿí Åðìÿíèñòàí Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðûíû èøüàë àëòûíäà ñàõëàéûð. Òÿäáèðäÿ òÿìñèë îëóíàí äþâëÿò âÿ ãåéðè-äþâëÿò ãóðóìëàðûíà Åðìÿíèñòàíà òÿçéèã ýþñòÿðìÿëÿðè ö÷öí ÷àüûðûøëàð åäÿúÿéèê. Áèð äàùà äèããÿòÿ ÷àòäûðàúàüûã êè, Åðìÿíèñòàíûí éöðöòäöéö ãåéðè-êîíñòðóêòèâ ñèéàñÿò ìöíàãèøÿíèí óçàíìàñûíà ñÿáÿá îëóð. Åðìÿíèñòàí ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí èøüàë÷û ãöââÿëÿðèí Àçÿðáàéúàí ÿðàçèñèíäÿí ãåéä-øÿðòñèç ÷ûõàðûëìàñûíû òÿëÿá åäÿí äþðä ãÿòíàìÿñèíè éåðèíÿ éåòèðìèð. Áèç áóíó íöìàéÿíäÿ ùåéÿòëÿðèíÿ áèð äàùà õàòûðëàäàúàüûã. Àçÿðáàéúàí áó Çèðâÿäÿ ùÿì åíåðæè, ùÿì íÿãëèééàò-êîììóíèêàñèéà, ùÿì äÿ áþëýÿäÿ èúòèìàè-ñèéàñû âÿ òÿùëöêÿñèçëèê ìÿñÿëÿëÿðè èëÿ áàüëû êå÷èðèëÿúÿê áöòöí ïàíåëëÿðäÿ ôÿàë èøòèðàê åäÿúÿê. ÀÒßÒ-èí Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñóíóí äèðåêòîðó Ìèëëè Ìÿúëèñäÿ îëóá Àïðåëèí 8-äÿ Ìèëëè Ìÿúëèñ ñÿäðèíèí ìöàâèíè Áàùàð Ìóðàäîâà ÀÒßÒ-èí Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñóíóí äèðåêòîðó Ìèõàåë Ëèíê èëÿ ýþðöøöá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, Áàùàð Ìóðàäîâà Àçÿðáàéúàíûí ÀÒßÒ âÿ îíóí ìöâàôèã èíñòèòóòëàðû èëÿ ÿìÿêäàøëûüà úèääè þíÿì âåðäèéèíè ñþéëÿéèá. Áèëäèðèá êè, 1992-úè èëäÿí áàøëàéàí áó ìöíàñèáÿòëÿð ùàçûðäà áåéíÿëõàëã àëÿìäÿêè ìþâúóä ðåàëëûãëàðà âÿ ÷àüûðûøëàðà óéüóí øÿêèëäÿ ãóðóëìàãäàäûð. Ùÿì ùþêóìÿò ãóðóìëàðû, ùÿì Ïàðëàìåíò Àññàìáëåéàñû, ùÿì äÿ Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñó âàñèòÿñèëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ôÿàëèééÿò áó èëëÿð ÿðçèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí öçâ îëäóüó èëê Àâðîïà ãóðóìó êèìè ÀÒßÒ-èí áèð ÷îõ äÿéÿðëÿðèíèí þëêÿìèçäÿ áÿðãÿðàð îëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ óüóðëó íÿòèúÿëÿð âåðèá. Þòÿí èë ÀÒßÒ Ïàðëàìåíò Àññàìáëåéàñûíûí èëëèê ñåñèééàñûíûí Áàêûäà êå÷èðèëäèéèíè õàòûðëàäàí Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäð ìöàâèíè áèëäèðèá êè, áó ñåññèéà ÀÒßÒ äÿéÿðëÿðèíèí Àçÿðáàéúàíäà íÿ ãÿäÿð öñòöí òóòóëäóüóíó âÿ Àçÿðáàéúàíûí ÀÒßÒ ö÷öí íÿ ãÿäÿð þíÿìëè þëêÿ îëäóüóíó áèð äàùà îðòàéà ãîéäó. Ãåéä åäèëèá êè, áó èëëÿð ÿðçèíäÿ àëûíàí ãÿðàðëàð, ÿëäÿ åäèëÿí íÿòèúÿëÿð âÿ ìþâúóä ÷àüûðûøëàðûí ãàðøûéà ãîéäóüó ùÿäÿôëÿð áèðýÿ ôÿàëèééÿòèí äàùà äà ýåíèøëÿíìÿñèíè òÿëÿá åäèð. Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñó èëÿ ÿìÿêäàøëûüà òîõóíàí Áàùàð Ìóðàäîâà ãåéä åäèá êè, áó ÿìÿêäàøëûã äþâðöíäÿ Àçÿðáàéúàí öçÿðèíÿ ýþòöðäöéö þùäÿëèêëÿðÿ äàèì ñàäèã ãàëûá. ÀÒßÒ-èí áó èíñòèòóòóíóí Àçÿðáàéúàíäàêû ôÿàëèééÿòè áèð ÷îõ ñàùÿëÿðäÿ óüóðëó íÿòèúÿëÿð âåðäèéè êèìè, ñå÷êè ìîíèòîðèíãè ñàùÿñèíäÿ äÿ úèääè ìöçàêèðÿëÿðÿ ñÿáÿá îëà áèëÿí ôÿàëèééÿòëÿ éàääà ãàëûá. Î, ÀÒßÒ-èí èêè Ìÿðêÿçè Ñå÷êè Êîìèññèéàñûíäà ýþðöø êå÷èðèëèá Àïðåëèí 8-äÿ Àâðîïà Øóðàñû Íàçèðëÿð Êîìèòÿñèíèí Äåìîêðàòèéà öçðÿ Ìÿðóçÿ÷èëÿð Ãðóïóíóí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè Ìÿðêÿçè Ñå÷êè Êîìèññèéàñûíûí (ÌÑÊ) ñÿäðè Ìÿçàùèð Ïÿíàùîâëà ýþðöøöá. Ìÿðêÿçè Ñå÷êè Êîìèññèéàñû Êàòèáëèéèíèí ìåäèà âÿ èúòèìàè ÿëàãÿëÿð øþáÿñèíäÿí ÀÇßÐÒÀÚ-à áèëäèðèëèá êè, Ìÿçàùèð Ïÿíàùîâ ýþðöøäÿí ìÿìíóíëóüóíó èôàäÿ åäÿðÿê, ÌÑÊ-íûí Àâðîïà Øóðàñû âÿ îíóí ìöõòÿëèô ãóðóìëàðû èëÿ ÷îõèëëèê ÿëàãÿëÿðèíäÿí ñþùáÿò à÷ûá. Î, ðÿùáÿðëèê åòäèéè ãóðóìóí íöôóçëó áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà, î úöìëÿäÿí Àâðîïà Øóðàñû èëÿ ÿëàãÿëÿðèíÿ äàèì þíÿì âåðäèéèíè, ñå÷êèëÿðëÿ áàüëû ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðäÿ ãàðøûëûãëû ôàéäàëû ÿìÿêäàøëûüûí äàâàì åòäèðèëìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòèíè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Ñÿìèìè ýþðöøÿ ýþðÿ òÿøÿêêöðöíö áèëäèðÿí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíèí ðÿùáÿðè Àëåêñàíäð Ãåññåë áó èë þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëÿúÿê ñå÷êèëÿðëÿ áàüëû ýþðöëÿúÿê èøëÿð âÿ íÿçÿðäÿ òóòóëàí ëàéèùÿëÿðëÿ ìàðàãëàíûá. Ãîíàãëàðûí ñóàëëàðûíû úàâàáëàíäûðàí Êîìèññèéà ñÿäðè ñå÷êèëÿðëÿ áàüëû àòûëàúàã àääûìëàðäàí áÿùñ åäèá âÿ áèëäèðèá êè, ïëàíëàøäûðûëàí ëàéèùÿëÿðèí áèð ÷îõóíóí áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà áèðýÿ ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Ýþðöøäÿ Àâðîïà Øóðàñû èëÿ ÌÑÊ àðàñûíäà ãàðøûëûãëû ìàðàã äîüóðàí ìÿñÿëÿëÿðëÿ áàüëû ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá. àéðû-àéðû èíñòèòóòóíóí áèð ìÿñÿëÿ èëÿ áàüëû ôÿðãëè ìþâãåëÿðäÿí ÷ûõûø åòìÿñèíèí òÿøêèëàòûí äöíéàäàêû íöôóçóíà ìÿíôè òÿñèð ýþñòÿðÿ áèëÿúÿéèíè âóðüóëàéûá. “Àçÿðáàéúàíäà èíäèéÿ ãÿäÿð äÿôÿëÿðëÿ ñå÷êèëÿð êå÷èðèëèá âÿ Ïàðëàìåíò Àññàìáåëéàñûíäà ñå÷êèëÿðèí íÿòèúÿëÿðèíèí ìöçàêèðÿñè çàìàíû îáéåêòèâ ðåàëëûüà ñþéêÿíÿí ôèêèðëÿð ñÿñëÿíèá âÿ öìèä åäèðÿì êè, áó, ýÿëÿúÿêäÿ äÿ áåëÿ îëàúàã”, - äåéÿ Áàùàð Ìóðàäîâà ÿëàâÿ åäèá. Ìèõàåë Ëèíêèí áóäÿôÿêè ñÿôÿðèíèí Àçÿðáàéúàíäà ïàðëàìåíò ñå÷êèëÿðè èëèíÿ òÿñàäöô åòäèéè- íè äåéÿí Áàùàð Ìóðàäîâà áèëäèðèá êè, ñå÷êèëÿðÿ ñèéàñè ãöââÿëÿð âÿ Àçÿðáàéúàí úÿìèééÿòè îëàðàã úèääè øÿêèëäÿ ùàçûðëûã ýåäèð: “Àçÿðáàéúàíûí ñå÷êè ãàíóíâåðèúèëèéè âÿ áó ýöíÿäÿê êå÷èðèëÿí ñå÷êèëÿð îíó ñöáóò åäèð êè, áèç áó ñå÷êèëÿðè äÿ éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë åäÿúÿéèê. Àðòûã Àçÿðáàéúàíûí áó ñàùÿäÿ òÿúðöáÿñè âàð”. Áàùàð Ìóðàäîâà áóäÿôÿêè ñå÷êè ìîíèòîðèíãèíèí ÿìÿêäàøëûüûí ñÿâèééÿñèíÿ äàùà ÷îõ óéüóí ýÿëÿúÿéèíÿ èíàíäûüûíû äåéèá. Ìèõàåë Ëèíê áöòöí ôÿàëèééÿòè äþâðöíäÿ Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíö äàèì äÿñòÿêëÿäèéèíè ãåéä åäèá. Î áèëäèðèá êè, ùÿð ùàíñû áèð èøè ýþðìÿê ö÷öí ãàíóíëàð âÿ ïðèíñèïëÿðäÿí áàøëàìàã âÿ ÿìÿêäàøëûüà ÿñàñëàíìàã ëàçûìäûð. Ìöøàùèäÿíèí îáéåêòèâ îëìàñû ö÷öí áèð àðàéà ýÿëÿðÿê ðÿéëÿðè öìóìèëÿøäèðìÿëèéèê. Áó éàõûíëàðäà ÀÒßÒ Ïàðëàìåíò Àññàìáëåéàñûíäà âÿ ÀØ ÏÀ-äà ýþðöøëÿð êå÷èðäèéèíè äåéÿí ãîíàã ñå÷êèëÿðè ìöøàùèäÿ çàìàíû áöòöí ìþâãåëÿðè áèðëÿøäèðÿðÿê áèðýÿ ÿìÿêäàøëûã øÿðàèòèíäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðìÿéÿ äàèð ðàçûëûã ÿëäÿ åäèëäèéèíè ñþéëÿéèá. Ì.Ëèíê Àçÿðáàéúàíäà êå÷èðèëÿúÿê ñå÷êèëÿðèí äÿ ìÿùç áó øÿêèëäÿ ìöøàùèäÿ îëóíàúàüûíà èíàíäûüûíû äåéèá. Ìÿðêÿçè Ñå÷êè Êîìèññèéàñû áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿëàãÿëÿðÿ ùÿð çàìàí þíÿì âåðèð ÀÒßÒ-èí Äåìîêðàòèê Òÿñèñàòëàð âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Áöðîñóíóí äèðåêòîðó Ìèõàåë Ëèíêèí áàø÷ûëûã åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè àïðåëèí 8äÿ Ìÿðêÿçè Ñå÷êè Êîìèññèéàñûíûí (ÌÑÊ) ñÿäðè Ìÿçàùèð Ïÿíàùîâëà ýþðöøöá. ÌÑÊ Êàòèáëèéèíèí ìåäèà âÿ èúòèìàè ÿëàãÿëÿð øþáÿñèíäÿí ÀÇßÐÒÀÚ-à áèëäèðèáëÿð êè, Ìÿçàùèð Ïÿíàùîâ íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè èëÿ ýþðöøäÿí ìÿìíóíëóüóíó èôàäÿ åäÿðÿê, ðÿùáÿðëèê åòäèéè ãóðóìóí áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿëàãÿëÿðèíÿ ùÿð çàìàí þíÿì âåðäèéèíè, áó ìöíàñèáÿòëÿðèí ñå÷êè ïðàêòèêàñûíûí äàùà äà òÿêìèëëÿøäèðèëìÿñèíäÿ ÿùÿìèééÿòëè ðîë îéíàäûüûíû, ýÿëÿúÿêäÿ äÿ ñå÷êèëÿð ñàùÿñèíäÿ ãàðøûëûãëû ôàéäàëû ÿìÿêäàøëûüû äàâàì åòäèðìÿê íèééÿòèíäÿ îëäóüóíó áèëäèðèá. Ñÿìèìè ýþðöøÿ ýþðÿ òÿøÿêêöðöíö áèëäèðÿí Ìèõàåë Ëèíê ãàðøûäàí ýÿëÿí ñå÷êèëÿðëÿ áàüëû ýþðöëÿúÿê èøëÿðëÿ ìàðàãëàíûá. Ãîíàãëàðûí ñóàëëàðûíû úàâàáëàíäûðàí ÌÑÊ ñÿäðè Ìÿçàùèð Ïÿíàùîâ þëêÿìèçèí ñå÷êè ãàíóíâåðèúèëèéè, ñå÷èúè ñèéàùûëàðûíûí äÿãèãëÿøäèðèëìÿñè, ñå÷êè êîìèññèéàëàðûíûí ôÿàëèééÿò ïðèíñèïëÿðè, åëÿúÿ äÿ âÿòÿíäàøëàðûí ñå÷êè ùöãóãëàðûíûí òÿìèí åäèëìÿñè ö÷öí àòûëàúàã àääûìëàð âÿ íÿçÿðäÿ òóòóëàí ëàéèùÿëÿð áàðÿäÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèá. Ýþðöøäÿ, ùÿì÷èíèí ãóðóìëàð àðàñûíäàêû ÿìÿêäàøëûãäàí ÿëäÿ îëóíìóø òÿúðöáÿ ìöçàêèðÿ åäèëèá âÿ ãàðøûëûãëû ìàðàã äîüóðàí ìÿñÿëÿëÿð ÿòðàôûíäà ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá. Àïðåëèí 8-äÿ Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè èøëÿð íàçèðè Åëìàð Ìÿììÿäéàðîâ Àâðîïà Èòòèôàãûíûí (ÀÈ) Àâðîïà Ãîíøóëóã Ñèéàñÿòè âÿ Ýåíèøëÿíìÿ Äàíûøûãëàðû öçðÿ êîìèññàðû Éîùàííåñ Ùàíûí ðÿùáÿðëèê åòäèéè íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè èëÿ ýþðöøöá. Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéèíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíäÿí ÀÇßÐÒÀÚ-à áèëäèðèáëÿð êè, ýþðöøäÿ òÿðÿôëÿð Àçÿðáàéúàí èëÿ Àâðîïà Èòòèôàãû àðàñûíäàêû ìöíàñèáÿòëÿðèí úàðè ñÿâèééÿñèíè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèáëÿð. Àçÿðáàéúàíûí Àâðîïà Èòòèôàãûíà öçâ îëàí ÿêñÿð äþâëÿòëÿðëÿ ñòðàòåæè òÿðÿôäàøëûã ìöíàñèáÿòëÿðèíÿ ìàëèê îëäóüóíó áèëäèðÿí Åëìàð Ìÿììÿäéàðîâ ÀÈ èëÿ äÿ ñòðàòåæè òÿðÿôäàøëûã ÿëàãÿëÿðèíèí ãóðóëìàñûíûí âàúèáëèéèíè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Ýþðöøäÿ Àçÿðáàéúàí èëÿ ÀÈ àðàñûíäà åíåðæè ñàùÿñèíäÿ òÿðÿôäàøëûã, ÒÀÏ âÿ ÒÀÍÀÏ ëàéèùÿëÿðèíèí ÿùÿìèééÿòè ãåéä îëóíóá. Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí, Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè öçðÿ äàíûøûãëàðûí úàðè âÿçèééÿòè ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðÿí íàçèð äèýÿð Àâðîïà èíñòèòóòëàðû êèìè, ÀÈ-íèí äÿ ìöíàãèøÿ èëÿ áàüëû ãÿòè ìþâãåéèíèí îðòàéà ãîéóëìàñûíûí âàúèáëèéèíè ñþéëÿéèá. Ìþâúóä ñòàòóñ-êâîíóí ãåéðè-äàâàìëû âÿ ãÿáóëåäèëìÿç îëäóüóíó äåéÿí Åëìàð Ìÿììÿäàðîâ ÿëàâÿ åäèá êè, ñòàòóñ-êâîíóí äÿéèøäèðèëìÿñè âÿ ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè ö÷öí èëê íþâáÿäÿ, Åðìÿíèñòàí ñèëàùëû ãöââÿëÿðè èøüàë îëóíìóø Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíäÿí ÷ûõàðûëìàëûäûð. Åëìàð Ìÿììÿäéàðîâ èøüàë âÿ òÿúàâöçöí àðàäàí ãàëäûðûëìàñû âÿ ìöíàãèøÿíèí ùÿëëè íÿòèúÿñèíäÿ ðåýèîíàë èíêèøàô ö÷öí éåíè èìêàíëàðûí éàðàíàúàüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Þëêÿìèçäÿ ãàíóíóí àëèëèéèíèí òÿìèí îëóíäóüóíó áèëäèðÿí íàçèð Åëìàð Ìÿììÿäéàðîâ Àçÿðáàéúàíûí àðäûúûë äåìîêðàòèê èíêèøàôûíûí äàâàì åòäèðèëäèéèíè áèëäèðèá. Ñþùáÿò çàìàíû òÿðÿôëÿð Ðèãàäà êå÷èðèëÿúÿê “Øÿðã òÿðÿôäàøëûüû” òÿøÿááöñöíöí íþâáÿòè ñàììèòèíèí ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéûáëàð. Ùÿì÷èíèí åëì, òÿùñèë, ùóìàíèòàð âÿ äèýÿð ñàùÿëÿðäÿ ÿìÿêäàøëûüûí äàùà äà äÿðèíëÿøäèðèëìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòè ãåéä åäèëèá. Ýþðöøäÿ ãàðøûëûãëû ìàðàã äîüóðàí ðåýèîíàë ìÿñÿëÿëÿð áàðÿäÿ ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá. Ñåðýåé Ëàâðîâ: Ðóñèéà Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí íèçàìà ñàëûíìàñûíà øÿðàèòèí éàðàäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ñÿéëÿðèíè äàâàì åòäèðÿúÿê “ßëàãÿäàð òÿðÿôëÿðäÿí ùå÷ áèðè Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ýÿðýèí ôàçàéà êå÷ìÿñèíè èñòÿìèð”. Áó ñþçëÿðè Ðóñèéà ÕÈÍ-èí áàø÷ûñû Ñåðýåé Ëàâðîâ Ìîñêâàäà Åðìÿíèñòàíûí õàðèúè èøëÿð íàçèðè Åäâàðä Íàëáàíäéàí èëÿ äàíûøûãëàðûíûí éåêóíëàðûíà ÿñàñÿí áÿéàí åäèá. Ñ.Ëàâðîâ äåéèá: “Áèç ìöíàãèøÿíèí ýÿðýèí ôàçàéà êå÷ìÿñè ôèêðèíè ùå÷ àüëûìûçà ýÿòèðìèðèê. Áèçèì áöòöí ôÿàëèééÿòèìèç ãàðøûëûãëû ìÿãáóë ùÿëë éîëóíóí ìöìêöí ãÿäÿð òåç òàïûëìàñûíà éþíÿëèá”. Ðóñèéà íàçèðè áèëäèðèá êè, áó ìÿñÿëÿ èëÿ áàüëû ÿëàãÿëÿð ìöíòÿçÿì äàâàì åòäèðèëèð. ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäðëÿðè îëàí þëêÿëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðè òåç-òåç ðåýèîíà ýåäèðëÿð. Ùÿìñÿäð þëêÿëÿðèí ïðåçèäåíòëÿðè ùÿëë éîëëàðûíûí àõòàðûøû èëÿ øÿõñÿí ìàðàãëàíûðëàð. Ñ.Ëàâðîâ äåéèá: “Áèçèì Ïðåçèäåíò þòÿí èë õöñóñè ñÿéëÿð ýþñòÿðèá. Áóíóí ñàéÿñèíäÿ ïðàêòèêè ïëàíäà ìöìêöí àääûìëàð áàðÿäÿ ìÿñëÿùÿòëÿøìÿëÿð äàâàì åòäèðèëèð. Áóíëàð Úÿíóáè Ãàôãàçûí ùÿð ùàíñû áèð áëîêàäà, ñàíêñèéà âÿ ìÿùäóäèééÿò îëìàäàí ÿìÿêäàøëûã ðåýèîíóíà ÷åâðèëìÿñè ö÷öí ùå÷ êÿñè ðàçû ñàëìàéàí áó ìöíàãèøÿíèí àðàäàí ãàëäûðûëìàñû ïðîñåñèíèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíÿ èìêàí âåðÿðäè”. Ðóñèéà ÕÈÍ-èí áàø÷ûñûíûí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, Ðóñèéà Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëèíÿ øÿðàèòèí éàðàäûëìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ ñÿéëÿðèíè äàâàì åòäèðÿúÿê, ùÿìèí ïðîáëåìèí áöòöí òÿðÿôëÿð ö÷öí ìÿãáóë ÿñàñäà ùÿëëèíÿ øÿðàèòèí éàðàäûëìàñûíà áóíäàí ñîíðà äà ôÿàë êþìÿê åäÿúÿê. 5 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) Àçÿðáàéúàí èëÿ Òöðêèéÿ àðàñûíäà äèí ñàùÿñèíäÿ ÿëàãÿëÿð éöêñÿê ñÿâèééÿäÿäèð Àïðåëèí 8-äÿ Äèíè Ãóðóìëàðëà Èø öçðÿ Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí ñÿäðè Ìöáàðèç Ãóðáàíëû Òöðêèéÿíèí þëêÿìèçäÿêè ñÿôèðëèéèíèí ôÿàëèééÿò ìöääÿòè áàøà ÷àòàí äèíè èøëÿð öçðÿ ìöøàâèðè Ñàäèã ßðàñëàí èëÿ ýþðöøöá. Êîìèòÿíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíäÿí ÀÇßÐÒÀÚ-à âåðèëÿí ìÿëóìàòà ýþðÿ, ýþðöøäÿ ìöøàâèð ãåéä åäèá êè, Àçÿðáàéúàíäà ùÿéàòà êå÷èðèëÿí äèí ñèéàñÿòè, äèíè êîíôåññèéàëàðà ýþñòÿðèëÿí éöêñÿê äèããÿò âÿ ãàéüû îíäà äÿðèí òÿÿññöðàò éàðàäûá. Î, ìöøàâèð êèìè ôÿàëèééÿòè ìöääÿòèíäÿ îíà éàðàäûëàí éöêñÿê øÿðàèòÿ ýþðÿ ìèííÿòäàðëûüûíû áèëäèðèá. Ìöáàðèç Ãóðáàíëû Òöðêèéÿéÿ ðÿñìè ñÿôÿðèíäÿí, êå÷èðäèéè ýþðöøëÿðäÿí äàíû- øàðàã, èêè þëêÿ àðàñûíäà áöòöí ñàùÿëÿðäÿ îëäóüó êèìè, äèí ñàùÿñèíäÿ äÿ ÿëàãÿëÿðèí éöêñÿê ñÿâèééÿñèíäÿí ìÿìíóíëóüóíó áèëäèðèá. Ãåéä åäèá êè, áó ÿëàãÿëÿðèí ãóðóëìàñûíäà Òöðêèéÿíèí þëêÿìèçäÿêè ñÿôèð- ëèéèíèí, î úöìëÿäÿí Äèí Èøëÿðè öçðÿ Ìöøàâèðëèéèí áþéöê õèäìÿòëÿðè âàð. Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí ñÿäðè þëêÿëÿðèìèç àðàñûíäà èêèòÿðÿôëè ÿëàãÿëÿðèí ìöõòÿëèô èñòèãàìÿòëÿðäÿ, õöñóñÿí äèí ñàùÿñèíäÿ äàùà äà ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè èøèíÿ âåðäèéè òþùôÿíè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðÿðÿê Ñ.ßðàñëàíà ýÿëÿúÿê ôÿàëèééÿòèíäÿ óüóðëàð àðçóëàéûá. Ýþðöøäÿ Òöðêèéÿ ñÿôèðëèéèíèí äèí èøëÿðè öçðÿ éåíè òÿéèí îëóíìóø ìöøàâèðè ïðîôåññîð Êàìèë Ýöíÿø äÿ èøòèðàê åäèá. Ìöáàðèç Ãóðáàíëû ìöøàâèðÿ éåíè èøèíäÿ óüóðëàð àðçóëàéûá âÿ áèëäèðèá êè, Äþâëÿò Êîìèòÿñè áóíäàí ñîíðà äà Òöðêèéÿ ñÿôèðëèéèíèí Äèí Ìöøàâèðëèéè èëÿ ÿìÿêäàøëûüû éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ äàâàì åòäèðÿúÿê. “Äèíè ðàäèêàëèçìÿ ãàðøû ìöáàðèçÿäÿ ýÿíúëÿðèí ðîëó” ìþâçóñóíäà êîíôðàíñ êå÷èðèëèá Àïðåëèí 8-äÿ Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíäÿ (ÁÀÍÌ) “Äèíè ðàäèêàëèçìÿ ãàðøû ìöáàðèçÿäÿ ýÿíúëÿðèí ðîëó” ìþâçóñóíäà êîíôðàíñ êå÷èðèëèá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, òÿäáèðäÿ ÁÀÍÌ-íèí ðåêòîðó Åëìàð Ãàñûìîâ êîíôðàíñûí ýÿíúëÿðèí ìààðèôëÿíäèðèëìÿñè, ìèëëèìÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçèí, þëêÿìèçäÿ òîëåðàíò ìöùèòèí ãîðóíìàñû âÿ òÿáëèüè, äèíè ðàäèêàëèçì ìåéèëëÿðèíèí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû áàõûìûíäàí áþéöê ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéûá. Ðåêòîð äöíéàäà áàø âåðÿí ìöíàãè- øÿëÿðèí éàðàíìàñûíäà ðàäèêàë äèíè òÿðèãÿòëÿðäÿí èñòèôàäÿ åäèëäèéèíè, áåëÿ ùàäèñÿëÿðèí áöòöí áÿøÿðèééÿò ö÷öí áþéöê òÿùëöêÿ îëäóüóíó ñþéëÿéèá. Äèíè Ãóðóìëàðëà Èø öçðÿ Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí ñÿäðè Ìöáàðèç Ãóðáàíëû þëêÿäÿêè äèíè âÿçèééÿò, äèíè èúìàëàðûí ôÿàëèééÿòè, äþâëÿò-äèí ìöíàñèáÿòëÿðè áàðÿäÿ äàíûøûá. Ìþâçóíóí àêòóàëëûüûíû, áó èñòèãàìÿòäÿ ýÿíúëÿðèí ìààðèôëÿíäèðèëìÿñèíèí âàúèáëèéèíè âóðüóëàéàí Ì.Ãóðáàíëû Êîìèòÿíèí ÿñàñ âÿçèôÿñèíèí Àçÿðáàéúàíäà äþâ- ëÿò-äèí ìöíàñèáÿòëÿðèíèí òÿíçèìëÿíìÿñè îëäóüóíó áèëäèðèá. Ì.Ãóðáàíëû Àçÿðáàéúàí äþâëÿòèíèí äèí ñàùÿñèíäÿêè ñèéàñÿòèíèí òîëåðàíòëûüà ÿñàñëàíäûüûíû âÿ ìÿçùÿáëÿðàðàñû éàõûíëàøìàíûí òÿìèí îëóíìàñûíà éþíÿëäèéèíè, ðàäèêàë äèíè äöøöíúÿëÿðèí äîüóðäóüó òÿùëöêÿëÿðè áàøà äöøÿðÿê áó ìÿñÿëÿäÿ ïðèíñèïèàë ìþâãå òóòäóüóíó ãåéä åäèá. Äèíëÿðèí éàðàíìà òàðèõè ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðÿí àêàäåìèê Âàñèì Ìÿììÿäÿëèéåâ àéðû-àéðû äþâðëÿðäÿ ìöõòÿëèô ìàðàãëàð çÿìèíèíäÿ òÿðèãÿòëÿðèí éàðàíìàñû âÿ îíëàðûí ñèéàñèëÿøäèðèëìÿñè áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Â.Ìÿììÿäÿëèéåâ ýÿíúëÿðè äèíè ðàäèêàëèçìèí òÿùëöêÿñèíäÿí ãîðóìàã, îíëàðûí ðàäèêàë äèíè úÿðÿéàíëàðûí òÿñèðè àëòûíà äöøìÿìÿëÿðè ö÷öí ìààðèôëÿíäèðèúè òÿäáèðëÿðèí êå÷èðèëìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòèíè ãåéä åäèá. Êîíôðàíñäà òÿëÿáÿëÿðèí ìþâçó èëÿ áàüëû ñóàëëàðû úàâàáëàíäûðûëûá. Ìÿëàùÿò Èáðàùèìãûçû: Ñàðêèñéàíûí ÷ûõûøû, ñàäÿúÿ, ñþç îéóíóäóð “Õîúàëûäà ÿëè ãàíà áàòìûø òåððîð÷ó Ñåðæ Ñàðêèñéàíûí ñÿìèìèééÿòèíÿ ùå÷ çàìàí èíàíìàã îëìàç. Öìóìèééÿòëÿ, Åðìÿíèñòàí ðÿùáÿðëèéè ùÿð çàìàí òÿõðèáàò õàðàêòåðëè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèá”. Áó ñþçëÿðè ÑÈÀ-éà à÷ûãëàìàñûíäà ìèëëÿò âÿêèëè Ìÿëàùÿò Èáðàùèìãûçû Åðìÿíèñòàí ïðåçèäåíòè Ñåðæ Ñàðêèñéàíûí “Ðîññèéà 24” òåëåêàíàëûíäàêû ÷ûõûøû çàìàíû Äàüëûã Ãàðàáàü ìöíàãèøÿñè èëÿ áàüëû ñöëù ïëàíûíäàêû åëåìåíòëÿðè äÿñòÿêëÿìÿñè ôèêðèíÿ ìöíàñèáÿò áèëäèðÿðêÿí äåéèá. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, Ñåðæ Ñàðêèñéàí “Ðîññèéà 24” òåëåêàíàëûíäàêû ÷ûõûøû èëÿ Åðìÿíèñòàíûí èøüàë÷ûëûã ìàùèééÿòèíèí èôøà îëóíìàñûíû þðò-áàñäûð åòìÿê ìÿãñÿäè ýöäöð: “Ñåðæ Ñàðêèñéàíûí ñÿìèìèééÿòèíÿ èíàíìàã ùå÷ äÿ äöçýöí äåéèë. Åðìÿíèñòàí Àçÿðáàéúàíà ãàðøû ùÿéàòà êå÷èðäèéè èøüàë÷ûëûã ïëàíëàðûíäàí ÿë ÷ÿêäèéè çàìàí Ñàðêèñéàíûí áó úöð “ñÿìèìè” âÿäëÿðèíÿ èíàíìàã îëàð. Áó úöð ÷ûõûøëàðëà Åðìÿíèñòàí ïðåçèäåíòè èúòèìàèééÿòÿ þçöíö ñöëù- ñåâÿð áèð äþâëÿò áàø÷ûñû êèìè ýþñòÿðìÿéÿ ÷àëûøûð. Îíóí âÿäëÿðèíÿ èíàíìàã äöçýöí äåéèë. Ùàçûðäà Àçÿðáàéúàí îðäóñóíäà þëêÿìèçèí ÿðàçè áöòþâëöéöíöí ãîðóíìàñû èëÿ áàüëû ÷îõ úèääè èøëÿð ýþðöëöð. Áó ñÿáÿáäÿí ãîðõóéà äöøÿí Ñàðêèñéàí áó úöð “ñÿìèìè” âÿäëÿð âåðÿðÿê þç èøüàë÷ûëûã ïëàíëàðûíû ýèçëÿäèð. Îíà áÿëëèäèð êè, àðòûã Àçÿðáàéúàí îðäóñó ãàðøûñûíäà Åðìÿíèñòàí îðäóñó ìöãàéèñÿ îëóíìàç äÿðÿúÿäÿ êè÷èêäèð. ÁÌÒíèí ãÿáóë åòäèéè ãÿòíàìÿëÿðÿ ÿìÿë îëóíäóüó çàìàí, þëêÿìèçÿ ãàðøû îëàí èøüàë÷ûëûã ïëàíëàðûíäàí ÿë ÷ÿêèëäèéè çàìàí Åðìÿíèñòàí ðÿùáÿðëèéèíèí âÿäëÿðèíÿ èíàíìàã îëàð, àììà ùÿëÿ êè, Ñàðêèñéàíûí áó úöð ÷ûõûøëàðû, ñàäÿúÿ, ñþç îéóíóäóð”. Ìÿäÿíèééÿò âÿ òóðèçì íàçèðè ìåäèà íöìàéÿíäÿëÿðè èëÿ ýþðöøöá Àïðåëèí 8-äÿ Àçÿðáàéúàí Õàë÷à Ìóçåéèíäÿ Ìÿòáóàò Øóðàñûíûí (ÌØ) òÿøÿááöñö èëÿ ìÿäÿíèééÿò âÿ òóðèçì íàçèðè ßáöëôÿñ Ãàðàéåâèí ðåñïóáëèêàìûçäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí èíôîðìàñèéà àýåíòëèêëÿðè âÿ íöôóçëó æóðíàëèñò òÿøêèëàòëàðûíûí ðÿùáÿðëÿðè, ãÿçåò ðåäàêòîðëàðû èëÿ ýþðöøö êå÷èðèëèá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, òÿäáèðäÿ íàçèðëèêäÿ àïàðûëàí èñëàùàòëàð, ìÿòáóàò îðãàíëàðû èëÿ ÿìÿêäàøëûüûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè éîëëàðû, Ö÷öíúö Ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû Äèàëîã Ôîðóìóíà ùàçûðëûã, ôîðóìóí ìåäèàäà èøûãëàíäûðûëìàñû èëÿ áàüëû òþâñèéÿëÿð, “Áàêû Àâðîïà Îéóíëàðû-2015” èëÿ ÿëàãÿäàð íàçèðëèéèí âÿçèôÿëÿðè, òóðèçì ìöÿññèñÿëÿðèíäÿ ùàçûðëûüûí ñÿâèééÿñè êèìè ìöùöì ìÿñÿëÿëÿð ìöçàêèðÿ îëóíóá. Ýþðöøäÿ íàçèð ß.Ãàðàéåâ ñîí èëëÿð ðÿùáÿðëèê åòäèéè ãóðóì òÿðÿôèíäÿí ùÿéàòà êå÷èðèëÿí èøëÿðäÿí, ìÿäÿíèééÿòèìèçèí èíêèøàôû, òÿáëèüè èñòèãàìÿòèíäÿ ðåàëëàøäûðûëàí ëàéèùÿëÿðäÿí äàíûøûá. Áèëäèðèëèá êè, ñîí àéëàðäà íàçèðëèéèí äàõèëèíäÿ àïàðûëàí ñòðóêòóð äÿéèøèêëèêëÿð èøèí äàùà ñÿìÿðÿëè ãóðóëìàñûíà, éåíè äþâðöí òÿëÿáëÿðèíÿ úàâàá âåðÿí ëàéèùÿëÿðèí ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñèíÿ õèäìÿò åäèð. ÌØ-íèí ñÿäðè ßôëàòóí Àìàøîâ áåëÿ ýþðöøëÿðèí òÿøêèëèíèí áþéöê ÿùÿìèééÿò äàøûäûüûíû ñþéëÿéèá. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, áó ýþðöøëÿð ìåäèà òÿìñèë÷èëÿðèíÿ ðÿùáÿð ãóðóìëàðûí íöìàéÿíäÿëÿðè èëÿ ùÿð ùàíñû ïðîáëåìèí, ìþâçóíóí ìöçàêèðÿñèíÿ âÿ ùÿëëèíÿ ìöñáÿò òÿêàí âåðèð. Èëèí ñîíóíàäÿê áèð ñûðà äþâëÿò ãóðóìëàðûíûí ðÿùáÿðëÿðè èëÿ äÿ áó ãÿáèëäÿí ýþðöøëÿðèí êå÷èðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóð. Ìÿòáóàò Øóðàñûíûí ñÿäðè äèããÿòÿ ÷àòäûðûá êè, ùàçûðäà ýþðöøäÿ 30-äàí ÷îõ àïàðûúû ìåäèà ãóðóìóíóí òÿìñèë÷èñè èøòèðàê åäèð. ß.Àìàøîâ ÿìèí îëäóüóíó áèëäèðèá êè, ýþðöø ñÿìÿðÿëè îëàúàã, ìöùöì ìÿñÿëÿëÿðèí ùÿëëè éîëëàðû ìöçàêèðÿ îëóíàúàã, òàïøûðûã âÿ òþâñèéÿëÿð äèíëÿíèëÿúÿê. Ìöàñèð Àçÿðáàéúàí ìÿòáóàòûíûí èíêèøàôûíäàí ñþç à÷àí ß.Àìàøîâ äåéèá êè, ùàçûðäà þëêÿìèçäÿ 40-à éàõûí ýöíäÿëèê ãÿçåò èøûã öçö ýþðöð, ùÿð ùÿôòÿ áèð-íå÷ÿ õÿáÿð ïîðòàëû éàðàäûëûð. Àçÿðáàéúàí ìÿòáóàòûíûí êå÷äèéè òàðèõè éîëà íÿçÿð ñàëàí ß.Àìàøîâ áó ñàùÿäÿêè ïðîáëåìëÿðÿ äÿ òîõóíóá. Ñîíðà ß.Ãàðàéåâ ýþðöøäÿ íÿçÿðäÿ òóòóëàí ìþâçóëàðëà áàüëû ýåíèø ìÿëóìàò âåðèá, ùàçûðëûã èøëÿðèíäÿí, ìåäèàíûí áó ïðîñåñäÿêè ðîëóíäàí âÿ äèýÿð ìÿñÿëÿëÿðäÿí äàíûøûá. Þòÿí èëèí ñîí ýöíëÿðèíäÿ íàçèðëèêäÿ éåíè éàðàíàí Èíôîðìàñèéà âÿ èúòèìàèééÿòëÿ ÿëàãÿëÿð øþáÿñèíèí ýþðäöéö èøëÿðäÿí âÿ ìåäèà ãóðóìëàðû èëÿ éàðàäûëàí ñûõ ÿìÿêäàøëûãäàí ñþç à÷àí íàçèð áåëÿ éåíèëèêëÿðèí çàìàíûí òÿëÿáè îëäóüóíó ñþéëÿéèá. Î, ùÿì÷èíèí þëêÿ áàø÷ûñûíûí ìöâàôèã ñÿðÿíúàìëàðû èëÿ Àçÿðáàéúàí Òóðèçì Èíñòèòóòóíóí áàçàñûíäà Àçÿðáàéúàí Òóðèçì âÿ Ìåíåúìåíò Óíèâåðñèòåòèíèí, Áàêû Õîðåîãðàôèéà Ìÿêòÿáèíèí áàçàñûíäà Áàêû Õîðåîãðàôèéà Àêàäåìèéàñûíûí éàðàäûëìàñûíûí áó ñàùÿëÿðèí èíêèøàôûíà áþéöê äÿéèøèêëèê ýÿòèðÿúÿéèíè áèëäèðèá. Íàçèð ö÷öíúö äÿôÿ êå÷èðèëÿúÿê Öìóìäöíéà Ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû Äèàëîã Ôîðóìóíóí òÿøêèëèíäÿí, áó èäåéàíûí éàðàíìàñûíûí òàðèõèíäÿí âÿ ôîðóìà ùàçûðëûã ñÿâèééÿñèíäÿí ñþç à÷ûá. Áèëäèðèëèá êè, ÓÍÅÑÚÎ, ÁÌÒ-íèí Ñèâèëèçàñèéàëàð Àëéàíñû, Äöíéà Òóðèçì Òÿøêèëàòû, Àâðîïà Øóðàñû âÿ ÈÑÅÑÚÎ-íóí òÿðÿôäàø îëäóüó ôîðóìà öìóìèëèêäÿ áöòöí ãèòÿëÿðäÿí 500-äÿí ÷îõ ãîíàã ãàòûëàúàã. Ôîðóìóí þëêÿ ÊÈÂ-ëÿðè òÿðÿôèíäÿí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ èøûãëàíäûðûëìàñûíûí âàúèáëèéèíÿ òîõóíàí íàçèð áèëäèðèá êè, áó, ùÿì äÿ áèçèì ìÿäÿíèééÿòèìèçèí, èíúÿñÿíÿòèìèçèí òÿáëèüèíÿ, äöíéàéà ÷àòäûðûëìàñûíà áèð òÿêàíäûð. Âóðüóëàíûá êè, éàõûí ýöíëÿðäÿ Ïàðèñäÿ ôîðóìóí ýöíäÿëèéè òÿñäèãëÿíäèêäÿí ñîíðà ìåäèàéà ýåíèø ìÿëóìàò âåðèëÿúÿê. Ïàéòàõòûìûçäà òÿøêèë îëóíàúàã “Áàêû Àâðîïà Îéóíëàðû-2015” èëÿ áàüëû ìåùìàíõàíàëàðäà àïàðûëàí ìîíèòîðèíãëÿðäÿí ñþç à÷àí íàçûð äåéèá êè, éàðûøëàðûí êå÷èðèëÿúÿéè ýöíëÿðäÿ ãîíàãëàðûìûç ö÷öí òàðèõè éåðëÿðÿ, ìóçåéëÿðÿ åêñêóðñèéàëàð òÿøêèë îëóíàúàã, ìÿäÿíè ïðîãðàìëàð òÿãäèì åäèëÿúÿê: “Áèç áóíóíëà ÿëàãÿäàð Àçÿðáàéúàí Òóðèçì âÿ Ìåíåúìåíò Óíèâåðñèòåòèíäÿ, Áàêû Òóðèçì Êîëëåúèíäÿ, åëÿúÿ äÿ äèýÿð ìÿäÿíèééÿò îúàãëàðûíäà ÷àëûøàí èø÷èëÿð ö÷öí òðåíèíãëÿð òÿøêèë åòìèøèê. Áàêûäà êå÷èðèëÿúÿê áèðèíúè Àâðîïà Îéóíëàðû èëÿ ÿëàãÿäàð áöòöí ìóçåéëÿð óçàäûëìûø èø ðåæèìèíÿ êå÷ÿúÿê. Ùàçûðäà òåàòðëàðäà òÿðúöìÿ ìÿñÿëÿñè öçÿðèíäÿ èø àïàðûëûð, áÿëÿä÷èëÿð ùàçûðëàíûð. Àçÿðáàéúàíû äöíéàéà òàíûòìàã, òÿáëèü åòìÿê ÿñàñ âÿçèôÿ êèìè ãàðøûéà ãîéóëóá. ×àëûøìàëûéûã êè, þëêÿìèçÿ ýÿëÿí ãîíàãëàð ðàçû ýåòñèíëÿð”. Ñîíðà ýþðöø ìöçàêèðÿëÿðëÿ äàâàì åòäèðèëèá, éåíè òÿêëèôëÿð, ôèêèðëÿð ñÿñëÿíäèðèëèá, ìàðàã äîüóðàí ìÿñÿëÿëÿð ÿòðàôûíäà ìöçàêèðÿëÿð àïàðûëûá, ñóàëëàð úàâàáëàíäûðûëûá. “ÀçÿðÐîñ” Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâÿ ìöðàúèÿò öíâàíëàéûá “Ôåäåðàë Ìèëëè-Ìÿäÿíè Ìóõòàðèééÿò: áèðëÿøìÿíèí âÿ áþùðàíäàí ÷ûõûøûí ïðîáëåìëÿðè” ìþâçóñóíäà “äÿéèðìè ìàñà”íûí èøòèðàê÷ûëàðû èëÿ Ðóñèéàíûí Àçÿðáàéúàí òÿøêèëàòëàðûíûí ðÿùáÿðëÿðè âÿ öçâëÿðè òÿðÿôèíäÿí Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâÿ ìöðàúèÿò öíâàíëàíûá. “ÀçÿðÐîñ” Ðóñèéà Àçÿðáàéúàíëûëàðûíûí Ôåäåðàë Ìèëëè-Ìÿäÿíè Ìóõòàðèééÿòèíäÿí ÀÏÀ-éà âåðèëÿí ìÿëóìàòà ýþðÿ, ñÿíÿääÿ äåéèëèð êè, ìöðàúèÿòèí ÿñàñ ñÿáÿáè Ðóñèéàäà Àçÿðáàéúàíëûëàðûí Ôåäåðàë Ìèëëè-Ìÿäÿíè Ìóõòàðèééÿòè (ÀçÿðÐîñ ÔÌÌÌ) ÿòðàôûíäà ñîí çàìàíëàð éàðàíìûø âÿ òÿøêèëàòûí òàì áþëýöñö èëÿ íÿòèúÿëÿíÿ áèëÿúÿê äðàìàòèê âÿçèééÿòäèð: “Àçÿðáàéúàí âÿòÿíäàøû, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí Áàø íàçèðèíèí ñàáèã ìöàâèíè Àááàñ Àááàñîâ âÿ îíäàí ìàääè úÿùÿääÿí àñûëû îëàí òÿðÿôäàøëàðû Ðóñèéà Ôåäåðàñèéàñûíûí “Ìèëëè-ìÿäÿíè ìóõòàðèééÿò ùàããûíäà” âÿ “Õàðèúè àýåíòëÿð ùàããûíäà” ãàíóíëàðû êîáóä øÿêèëäÿ ïîçàðàã “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ èúòèìàè òÿøêèëàòûíà áàñãûí åäèá ÿëÿ êå÷èðìÿéÿ ÷àëûøûðëàð. Áèç, Ðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðû, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ùöäóäëàðûíäàí êÿíàðäà éàøàäûüûìûçà áàõìàéàðàã, òàðèõè Âÿòÿíèìèçëÿ áàüëû áöòöí ìÿñÿëÿëÿðÿ ùÿð çàìàí áþéöê ùþðìÿò âÿ äèããÿòëÿ éàíàøûðûã, Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí Öìóììèëëè ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâèí âÿñèééÿòèíÿ ðèàéÿò åäÿðÿê, Àçÿðáàéúàíûí ìèëëè àäÿò-ÿíÿíÿëÿðèíèí, ùÿì÷èíèí, Ðóñèéà âÿ Àçÿðáàéúàí õàëãëàðû àðàñûíäà äîñòëóã âÿ ãàðøûëûãëû àíëàøìà ìöùèòèíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ö÷öí ÷àëûøûðûã. 2013-úö èëäÿ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí âÿòÿíäàøû Àááàñ Àááàñîâ òÿðÿôèíèçäÿí Ðóñèéàäà “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌèí ðÿùáÿðè âÿçèôÿñèíÿ òÿéèí îëóíìóø àäàì ãèñìèíäÿ ÷ûõûø åäÿðÿê áèçè àëäàòäû. Àçÿðáàéúàíû âÿ Àçÿðáàéúàí õàëãûíû Ðóñèéàäà 15 èë ÿðçèíäÿ óüóðëà òÿìñèë åäÿí ÿí áþéöê ôåäåðàë òÿøêèëàòëàðäàí áèðè îëàí “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-è îíà åòèáàð åòäèê”. Ìöðàúèÿòäÿ õàòûðëàäûëûð êè, “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ 1999-úó èëäÿ Ðóñèéàäà òÿñèñ åäèëèá. Ôÿàëèééÿò ýþñòÿðäèéè èëëÿð ÿðçèíäÿ ñþçöýåäÿí òÿøêèëàò Ðóñèéàäà Àçÿðáàéúàí èúìàñûíû ýöúëÿíäèðÿ âÿ âàùèä ìÿðêÿç ÿòðàôûíäà áèðëÿøäèðÿ áèëèá. Ëàêèí Àááàñ Àááàñîâ âåðäèéè ñþçëÿðè éåðèíÿ éåòèðìÿéèá. “Ðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðûíûí áèðëÿøäèðèëìÿñè âÿ “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ èëÿ äèýÿð Àçÿðáàéúàí òÿøêèëàòëàðû àðàñûíäà ãàðøûëûãëû àíëàøìà ìöùèòèíèí ýöúëÿíäèðèëìÿñè ÿâÿçèíÿ î, øÿõñè ñèéàñè ìÿãñÿäëÿðè íàìèíÿ ôèòíÿêàðëûã âàñèòÿñèëÿ òÿøêèëàòû ïàð÷àëàíìà âÿ ìöíàãèøÿ âÿçèééÿòèíÿ ýÿòèðèá. Øÿõñè ìàðàã- ëàðûíû ðÿùáÿð òóòàðàã èúòèìàè òÿøêèëàòû ñèéàñè áÿéàíàòëàð ö÷öí ïëàòôîðìàéà ÷åâèðÿí À.Àááàñîâ Ðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðûíû Ñèçÿ åòèìàäñûçëûã ýþñòÿðìÿéÿ ÷àüûðûð. Îíóí áöòöí ùÿðÿêÿòëÿðè Àçÿðáàéúàíäà éàøàéàí ñîéäàøëàðûìûçûí “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-ÿ âÿ áèçÿ, áó òÿøêèëàòûí öçâëÿðèíÿ ãàðøû íèôðÿò éàðàäûðäû. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ùàêèìèééÿò îðãàíëàðûíà ìöõàëèô ãöââÿ êèìè Àçÿðáàéúàíäà éàøàéàí ãîùóìëàðûìûç âÿ èúòèìàèééÿòèí ìöíàñèáÿòèíè áèç àíëàìàìà âÿ òÿÿññöô ùèññëÿðè èëÿ ãÿáóë åäèðèê”, - äåéÿ ñÿíÿääÿ ãåéä îëóíóð. Äàùà ñîíðà éåíè ðÿùáÿðëèêëÿ “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ öçâëÿðèíèí äèàëîã ãóðìàã úÿùäëÿðèíèí À.Àááàñîâóí ìþâãåéè öçöíäÿí ùå÷ áèð íÿòèúÿ âåðìÿäèéèíèí âóðüóëàíäûüû ìöðàúèÿòäÿ áèëäèðèëèð êè, À.Àááàñîâ òÿøêèëàòäà àâòîðèòàð èäàðÿ÷èëèê ñèñòåìè éàðàäûá, ðÿùáÿðëèéèí ìþâãåéèíäÿí ôÿðãëè ìþâãå òóòàí ùàìûíû ãîâóá âÿ “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-è “úèá” èúòèìàè òÿøêèëàòûíà ÷åâèðèá: “28 ôåâðàë 2014-úö èë òàðèõèíäÿ ÐÔ ßäëèééÿ Íàçèðëèéèíè àëäàäàðàã, À.Àááàñîâ òÿðÿôäàøëàðû èëÿ áèðýÿ “êàüûç öçÿðèíäÿ” “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-íèí ãóðóëòàéûíû êå÷èðèá. Ùÿìèí ãóðóëòàé çàìàíû áöòöí “õîøà ýÿëìÿéÿí” âÿ “ñþçÿ áàõìàéàí” ðåýèîíàë òÿøêèëàòëàð “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-äÿí ÷ûõàðûëûá. 2015-úè èëèí ÿââÿëèíäÿ òÿðêèáèíäÿ 40äàí ÷îõ òÿøêèëàòäàí úÿìè 4-ö (!) ãàëûá. Èúòèìàè òÿøêèëàòûìûçûí øÿõñè ìàðàãëàð íþãòåéè-íÿçÿðèíäÿí þçÿëëÿøäèðèëìÿñèíÿ âÿ èñòèôàäÿ åäèëìÿñèíÿ ðàùàò áàõà áèëìèðäèê. ßââÿëêè àäûíû áÿðïà åòìÿê, áþùðàíû óüóðëà àääûìëàìàã âÿ “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌè ãîðóìàã ìÿãñÿäèëÿ 17 éàíâàð 2015-úè èë òàðèõèíäÿ Ðóñèéàäàí 120-äÿí ÷îõ íöìàéÿíäÿíèí èøòèðàêû èëÿ òÿøêèëàòûí Ôåäåðàë Øóðà öçâëÿðè âÿ ðåýèîíàë ëèäåðëÿðè ÔÌÌÌèí Öìóìðóñèéà íþâáÿäÿíêÿíàð ãóðóëòàéûíû êå÷èðäèëÿð. Ãóðóëòàéäà ìóõòàðèééÿòèí ñîí èêè èë ÿðçèíäÿ ýþðäöéö èøëÿð ãåéðè-ãÿíàÿòáÿõø ñàéûëäû, íöìàéÿíäÿëÿð “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-èí ñàáèã ñÿäðè Àñèô Ìÿùÿððÿìîâà åòèìàäñûçëûã ýþñòÿðäèëÿð âÿ À.Àááàñîâóí áàø÷ûëûã åòäèéè Àüñàããàëëàð Øó- ðàñû ëÿüâ îëóíäó. Òÿøêèëàòûí áèðëÿøìÿñè ìÿãñÿäèëÿ íöìàéÿíäÿëÿð òÿðÿôèíäÿí áó èëèí 6 ìàðò òàðèõèíÿ ãÿäÿð ãóðóëòàéûí èøèíäÿ ôàñèëÿ åëàí åäèëäè. Ëàêèí À.Àááàñîâ Öìóìðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðû ãóðóëòàéûíûí ãÿðàðûíû ñàéìàéàðàã âÿ Àçÿðáàéúàí äèàñïîðóíóí áÿçè íöìàéÿíäÿëÿðèíè àëäàäàðàã, 20 ôåâðàëäà òÿëÿñèê, áàüëû ãàïûëàð àðõàñûíäà éàëíûç 4 ðåýèîíàë òÿøêèëàòûí èøòèðàêû èëÿ þç “ãóðóëòàéûíû” êå÷èðèá. Àçÿðáàéúàíëûëàðû þçöíäÿí àéûðûá Äàüûñòàí äþéöø÷öëÿðè âÿ ïîëèñ àðõàñûíäà ýèçëÿíÿðÿê, î, “ÀçÿðÐîñ” Ôåäåðàë Øóðàñûíûí äèýÿð öçâëÿðèíè, î úöìëÿäÿí, ðåýèîíàë âÿ éåðëè ìèëëè-ìÿäÿíè òÿøêèëàòëàðûí íöìàéÿíäÿëÿðèíè “ãóðóëòàéà” áóðàõìàéûá. Þç ùÿðÿêÿòëÿðè èëÿ î, Ðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðûíà âÿ Àçÿðáàéúàíà ãàðøû íèôðÿòèíè áèð äàùà òÿñäèã åòäè”. Ìöðàúèÿòäÿ ñîíäà ãåéä îëóíóð êè, ðåýèîíäà ùÿð ýöí ñöðÿòëÿ äÿéèøÿí ìöðÿêêÿá ýåîñèéàñè âÿçèééÿòäÿ, Ðóñèéà âÿ ÿòðàôûíäà îëàí ïîñòñîâåò þëêÿëÿðèíÿ áèð ñûðà Ãÿðá þëêÿëÿðè òÿðÿôèíäÿí úèääè òÿçéèã ýþñòÿðèëäèéè çàìàí Ðóñèéà àçÿðáàéúàíëûëàðû, ìèëëÿòëÿðàðàñû ñöëù âÿ äþçöìëöéö òÿìèí åòìÿê ö÷öí ÷àëûøûð: “2001-úè èëäÿ Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí Öìóììèëëè ëèäåðè Ùåéäÿð ßëèéåâ éàøàäûãëàðû éåðèíäÿí àñûëû îëìàéàðàã, Àçÿðáàéúàíû áöòöí äöíéà àçÿðáàéúàíëûëàðûíûí Âÿòÿíè àäëàíäûðûá. 2011-úè èëäÿ Äöíéà Àçÿðáàéúàíëûëàðûíûí ÛÛÛ Ãóðóëòàéûíäà ÷ûõûø åäÿðÿê, Ñèç áöòöí àçÿðáàéúàíëûëàðû áèðëèê, ñöëù âÿ þç òàðèõè Âÿòÿíèíèí ìèëëè ìàðàãëàðûíûí ãîðóíìàñûíà ÷àüûðäûíûç. Áèç ùÿìèøÿ Ùåéäÿð ßëèéåâèí âÿñèééÿòèíÿ ðèàéÿò åäèðäèê âÿ åäèðèê, Ñèçèí áèçÿ ãàðøû ãàéüûíûçû âÿ äèããÿòèíèçè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèðèê. Òÿÿññöô êè, À. Àááàñîâ àäûíûçäàí èñòèôàäÿ åäÿðÿê Àçÿðáàéúàí èúìàñûíûí íöìàéÿíäÿëÿðèíè àëäàäûð âÿ Àçÿðáàéúàí ùàêèìèééÿòèíÿ ãàðøû åòèìàäñûçëûã éàðàäûð. Ðóñèéà Ôåäåðàñèéàñûíûí ãàíóíëàðûíû ïîçàðàã Ðóñèéà èúòèìàè òÿøêèëàòûíû ÿëèíÿ àëìàüà ÷àëûøàí âÿ äàüûäûúû ùÿðÿêÿòëÿðè èëÿ Ðóñèéàíûí Àçÿðáàéúàí èúìàñûíû ïàð÷àëàéàí Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí âÿòÿíäàøû À.Àááàñîâëà áàüëû Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí ìöâàôèã äþâëÿò îðãàíëàðûíà òÿäáèðëÿðèí ýþðöëìÿñèíÿ äàèð ýþñòÿðèø âåðìÿéèíèçè Ñèçäÿí õàùèø åäèðèê”. Ìöðàúèÿòÿ “ÀçÿðÐîñ” ÔÌÌÌ-èí öçâëÿðè - Àáäóëëàéåâà Ì.Ñ., Àáäóëëàéåâà Å., Àáäóðÿøèäîâ Ø., ßëúàíîâà À., ßëèéåâ Ã.Ì., Àëëàùâåðèäéåâ Ò. âÿ äèýÿðëÿðè èëÿ éàíàøû Ðóñèéàäà éàøàéàí âÿ ìöõòÿëèô ñàùÿëÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí íöôóçëó ùÿìâÿòÿíëÿðèìèç äÿ èìçà àòûáëàð. Áàêû Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòèíäÿ þòÿí èë éåðèíÿ éåòèðèëìèø åëìè-òÿäãèãàò èøëÿðè áàðÿäÿ ùåñàáàò äèíëÿíèëèá Àïðåëèí 8-äÿ Áàêû Äþâëÿò Óíèâåðñèòåòèíäÿ (ÁÄÓ) åëìè øóðàíûí íþâáÿòè èúëàñû êå÷èðèëèá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, èúëàñäà Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòëàðû, àëè ìÿêòÿáëÿðèí ðåêòîðëàðû, Àçÿðáàéúàí Ìèëëè Åëìëÿð Àêàäåìèéàñû (ÀÌÅÀ) Ðÿéàñÿò Ùåéÿòèíèí öçâëÿðè, òàíûíìûø àëèìëÿð èøòèðàê åäèáëÿð. Òÿäáèðäÿ ÁÄÓ-íóí ðåêòîðó, Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû, àêàäåìèê Àáåë Ìÿùÿððÿìîâ Àçÿðáàéúàí åëìèíèí, òÿùñèëèíèí äèíàìèê èíêèøàôû, åëìè êàäðëàðûí ùàçûðëàíìàñû, åëìè ïîòåíñèàëûí ýöúëÿíäèðèëìÿñè, åëìè-òåõíèêè íàèëèééÿòëÿðèí ÿëäÿ åäèëìÿñèíèí âàúèá ìÿñÿëÿëÿðäÿí îëäóüóíó áèëäèðèá, óíèâåðñèòåòèí þòÿí èë ãàçàíäûüû óüóðëàðäàí ñþùáÿò à÷ûá. Ðåêòîð, ùÿì÷èíèí åëìèí èíêèøàôûíû õàëãûí ýÿëÿúÿéèíè òÿéèí åäÿí ÿñàñ àìèëëÿðäÿí áèðè ùåñàá åäÿí Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí åëì âÿ òÿùñèë ñàùÿñèíÿ ýþñòÿðäèéè äèããÿò âÿ ãàéüûäàí äàíûøûá, áó óüóðëó ñèéàñÿòèí ÁÄÓ-éà äà äÿéÿðëè òþùôÿñèíè âåðäèéèíè, Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã àëÿìäÿ àïàðûúû äþâëÿòëÿð ñûðàñûíà ãîøóëìàñûíà çÿìèí éàðàòäûüûíû ñþéëÿéèá. Ãåéä åäèëèá êè, äþâëÿò òÿðÿôèíäÿí ýþñòÿðèëÿí ãàéüû, åëì âÿ òÿùñèëèí ÿëàãÿëÿíäèðèëìÿñè, èííîâàñèéàëàðûí òÿòáèãè âÿ àïàðûëàí èñëàùàòëàð íÿòèúÿñèíäÿ 2014-úö èëäÿ äÿ ÁÄÓ “ÃÑ Wîðëä Óíèâåðñèòé Ðàíêèíýñ” ðåéòèíãèíÿ ýþðÿ äöíéàíûí 700 òîï óíèâåðñèòåòèíèí, Áåéíÿëõàëã Àêàäåìèê Ïåðñïåêòèâëÿð Èíñòèòóòó (ÓÐÀÏ) òÿðÿôèíäÿí äöíéàíûí ÿí éàõøû 2000 óíèâåðñèòåòèíèí, Àâðîïà Èòòèôàãûíûí Ó-Ìóëòèðàíê, ùÿì÷èíèí ÌÄÁ-éÿ öçâ þëêÿëÿðèí óíèâåðñèòåòëÿðè öçðÿ ðåéòèíã ñèéàùûñûíà äàõèë åäèëèá. ÌÄÁéÿ öçâ þëêÿëÿð öçðÿ 153 óíèâåðñèòåò àðàñûíäà àïàðûëàí ñîðüóéà ÿñàñÿí ÁÄÓ 40úû ïèëëÿäÿ ãÿðàðëàøûá. Ñîíðà ÁÄÓ-íóí åëì âÿ èííîâàñèéàëàð öçðÿ ïðîðåêòîðó, ÀÌÅÀ-íûí ìöõáèð öçâö Àéäûí Êàçûìçàäÿíèí 2014-úö èëäÿ éåðèíÿ éåòèðèëìèø åëìè-òÿäãèãàò èøëÿðè áàðÿäÿ ùåñàáàò ìÿðóçÿñè äèíëÿíèëèá. Ìÿðóçÿäÿ ÁÄÓ-äà åëìèí ìöõòÿëèô èñòèãàìÿòëÿðèíÿ àèä ôóíäàìåíòàë âÿ òÿòáèãè òÿäãèãàòëàðûí àïàðûëìàñûíäàí äàíûøûëûá. À.Êàçûìçàäÿ ãåéä åäèá êè, ÁÄÓ-íóí 17 ôàêöëòÿñèíèí 127 êàôåäðàñûíäà, èêè åëìè-òÿäãèãàò èíñòèòóòóíäà, ö÷ åëìè-òÿäãèãàò ìÿðêÿçèíäÿ âÿ 24 åëìè-òÿäãèãàò ëàáîðàòîðèéàñûíäà åëìèí ìöõòÿëèô èñòèãàìÿòëÿðèíÿ àèä ôóíäàìåíòàë âÿ òÿòáèãè õà- ðàêòåðëè òÿäãèãàòëàð àïàðûëûð. Öìóìèééÿòëÿ, 2014-úö èëäÿ ÁÄÓ-äà òÿáèÿò âÿ ùóìàíèòàð åëì ñàùÿëÿðèíè ÿùàòÿ åäÿí áèð ñûðà àêòóàë ìþâçóëàðûí ùÿëëèíÿ éþíÿëìèø 81 èñòèãàìÿòäÿ 197 ìþâçó öçðÿ 1071 åëìè èø éåðèíÿ éåòèðèëèá. Ùåñàáàò èëèíäÿ óíèâåðñèòåòäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí äèññåðòàñèéà øóðàëàðûíäà 113 íÿôÿð èõòèñàñ öçðÿ åëìëÿð äîêòîðó âÿ ôÿëñÿôÿ äîêòîðó åëìè äÿðÿúÿñè àëìàã ö÷öí äèññåðòàñèéà (îíëàðäàí 61 íÿôÿðè ÁÄÓ-íóí ÿìÿêäàøû, äîêòîðàíòû âÿ äèññåðòàíòûäûð) ìöäàôèÿ åäèá. ÁÄÓ-íóí ÿìÿêäàøëàðû, äîêòîðàíòû âÿ äèññåðòàíòëàðû òÿðÿôèíäÿí ìöõòÿëèô èõòèñàñëàð öçðÿ 13 åëìëÿð äîêòîðó âÿ 89 ôÿëñÿôÿ äîêòîðó åëìè äÿðÿúÿñè àëìàã ö÷öí äèññåðòàñèéà ìöäàôèÿ åäèá. Ìöÿëëèìëÿð âÿ ÿìÿêäàøëàð òÿðÿôèíäÿí èñÿ 59 ìîíîãðàôèéà, 74 êèòàá, 81 äÿðñëèê, 127 äÿðñ âÿñàèòè, 2567 ìÿãàëÿ, î úöìëÿäÿí 1952 ìÿãàëÿ ðåñïóáëèêàäà, 615 ìÿãàëÿ õàðèúäÿ, 1321 òåçèñ, î úöìëÿäÿí 721 òåçèñ ðåñïóáëèêàäà, 600 òåçèñ õàðèúäÿ, 28 ìåòîäèê ýþñòÿðèø, 404 ïðîãðàì íÿøð åòäèðèëèá. Úàðè èëäÿ óíèâåðñèòåò àëèìëÿðè 25 äîêòîðëóã âÿ 169 ôÿëñÿôÿ äîêòîðó äèññåðòàñèéàñû èøèíÿ îïïîíåíòëèê åäèá, 17 äîêòîðëóã âÿ 109 ôÿëñÿôÿ äîêòîðó äèññåðòàñèéà èøèíÿ àïàðûúû òÿøêèëàò îëàðàã ðÿé âåðèëèá. Õàðèúäÿ íÿøð îëóíìóø 615 ìÿãàëÿäÿí 138-è Òîìñîí Ðåóòåð, Ñúîïóñ âÿ äèýÿð áåéíÿëõàëã àýåíòëèêëÿð òÿðÿôèíäÿí èíäåêñëÿíÿí èìïàêò ôàêòîðëó æóðíàëëàðäà íÿøð îëóíóá. ßìÿêäàøëàð òÿðÿôèíäÿí 14, î úöìëÿäÿí ÁÄÓ-íóí ñàùèáëèéè èëÿ 8 ïàòåíò àëûíûá. À.Êàçûìçàäÿ 2014-úö èëäÿ óíèâåðñèòåò àëèìëÿðèíèí õàðèúäÿ íÿøð îëóíìóø êèòàáëàðû áàðÿäÿ äÿ ìÿëóìàò âåðèá. Ùåñàáàò èëèíäÿ óíèâåðñèòåòèí ÿìÿêäàøëàðû òÿðÿôèíäÿí 45 áåéíÿëõàëã âÿ 41 ðåñïóáëèêà äàõèëè åëìè ëàéèùÿëÿð ùÿéàòà êå÷èðèëèá. ÁÄÓ-íóí åëìè êèòàáõàíàñû ùÿð èë îëäóüó êèìè þòÿí èëäÿ äÿ àëè ìÿêòÿáèí òÿäðèñ-òÿðáèéÿ ïðîñåñèíè âÿ åëìèòÿäãèãàò èøèíè ÿäÿáèééàò âÿ èíôîðìàñèéà èëÿ òÿìèí åäÿí àïàðûúû ñòðóêòóð áþëìÿñè êèìè ôÿàëèééÿòèíè äàâàì åòäèðèá. Òÿùñèë Íàçèðëèéèíèí ÿìðèíÿ ÿñàñÿí àë ìÿêòÿá êèòàáõàíàëàðû öçðÿ åëìè-ìåòîäèêè ìÿðêÿç êèìè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí Åëìè êèòàáõàíà 22 äþâëÿò âÿ áÿçè þçÿë àëè ìÿêòÿá êèòàáõàíàëàðûíà ìåòîäèêè êþìÿê ýþñòÿðèð, 21 þëêÿíèí 49 óíèâåðñèòåòè âÿ áåéíÿëõàëã íÿøðèééàòû èëÿ èíôîðìàñèéà ìöáàäèëÿñè àïàðûð. Óíèâåðñèòåòèí íÿøðèééàòûíäà ÷îõëó ñàéäà ìîíîãðàôèéàëàð, äÿðñëèê âÿ äÿðñ âÿñàèòëÿðè ùàçûðëàíûá. ÁÄÓ-äà äþðä ñåðèéàäà “Áàêû Óíèâåðñèòåòèíèí Õÿáÿðëÿðè” æóðíàëû âÿ äèýÿð 14 åëìè, íÿçÿðè, ìåòîäèê âÿ òÿúðöáè æóðíàëëàð, î úöìëÿäÿí èìïàêò ôàêòîðëó “Àïïëèåä àíä úîìïóòàòèîíàë ìàòùåìàòèúñ” æóðíàëû ôÿàëèééÿòèíè äàâàì åòäèðèá. Óíèâåðñèòåòèí íÿçäèíäÿêè “Ýÿíú èñòåäàäëàð” ëèñåéèíèí ôÿàëèééÿòè áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðÿí ïðîôåññîð äèããÿòÿ ÷àòäûðûá êè, áåø áóðàõûëûø öçðÿ ëèñåéè 179 øàýèðä áèòèðèá âÿ îíëàð íöôóçëó àëè ìÿêòÿáëÿðÿ äàõèë îëóáëàð. Øàýèðäëÿð, åéíè çàìàíäà, ìöõòÿëèô ðåñïóáëèêà âÿ áåéíÿëõàëã ÿùÿìèééÿòëè òÿäáèðëÿðäÿ ãàëèá ýÿëèáëÿð. ÁÄÓ-íóí ìöÿëëèì âÿ ÿìÿêäàøëàðûíûí, äîêòîðàíò, ìàýèñòðàíò âÿ òÿëÿáÿëÿðèí åëì âÿ òÿùñèëäÿ, óíèâåðñèòåòèí èúòèìàè ùÿéàòûíäà ÿëäÿ åòäèêëÿðè íàèëèééÿòëÿðè äàùà äà èíêèøàô åòäèðìÿê ìÿãñÿäèëÿ ðåêòîðóí ìöâàôèã ÿìðèíÿ ÿñàñÿí óíèâåðñèòåòäàõèëè “50+50” ãðàíò ïðîãðàìû òÿñèñ åäèëèá. Ìöâàôèã êîìèññèéàíûí ãÿðàðû âÿ ðåêòîðóí ÿìðè èëÿ 16 ìöÿëëèì, 14 ýÿíú ìöÿëëèì, 10 äîêòîðàíò, äèññåðòàíò âÿ ìàýèñòðàíò, àëòû òÿëÿáÿ 2014-úö èëäÿ áåøèíúè ìöñàáèãÿíèí ãàëèáè åëàí åäèëèá âÿ îíëàðà óíèâåðñèòåòèí õöñóñè âÿñàèòè ùåñàáûíà ãðàíò âåðèëèá. Áó àëè ìÿêòÿáäÿ 30 ìèí ìàíàò äÿéÿðèíäÿ òÿñÿððöôàò ùåñàáëû åëìè-òÿäãèãàò èøëÿðè äÿ àïàðûëûð. ÁÄÓ áåéíÿëõàëã ÿëàãÿëÿðèí ýåíèøëÿíìÿñè âÿ èíêèøàôûíà äà ìöùöì éåð àéûðûð. Ùåñàáàò èëèíäÿ ðåñïóáëèêàäà âÿ õàðèúè þëêÿëÿðäÿ ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí 36 åëìè òÿøêèëàò âÿ àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿñè èëÿ àíëàøìà ìåìîðàíäóìó âÿ ÿìÿêäàøëûã ìöãàâèëÿëÿðè èìçàëàíûá. 6 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) Àçÿðáàéúàí èäìàí þëêÿñè êèìè Èñëàì Åðìÿíèñòàíà ìöíàñèáÿòäÿ ñöëùÿ ìÿúáóðåäèúè ìåõàíèçìëÿð úèääè ñóðÿòäÿ íÿçÿðäÿí êå÷èðèëìÿëèäèð äöíéàñûíäà äà áþéöê íöôóç ãàçàíûá Þëêÿìèçèí Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè áó ôàêòû áèð äàùà òÿñäèãëÿéèð Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, àïðåëèí 7-äÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà 2017-úè èëäÿ Àçÿðáàéúàíûí åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè èëÿ áàüëû Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Èäìàí Ôåäåðàñèéàñû (ÈÙÈÔ) èëÿ ìöãàâèëÿ èìçàëàíûá. Òÿäáèðäÿ ìöãàâèëÿíèí ÿùÿìèééÿòèíè éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðÿí Àçÿðáàéúàí Ìèëëè Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí (ÌÎÊ) âèòñå-ïðåçèäåíòè ×èíýèç Ùöñåéíçàäÿ èäìàí÷ûëàðûìûçûí áó éàðûøëàðäàêû óüóðëàðû áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Áèëäèðèá êè, ÈÙÈÔ-èí íöìàéÿíäÿëÿðè þëêÿìèçäÿ éàðàäûëàí èäìàí èíôðàñòðóêòóðó èëÿ éàõûíäàí òàíûø îëóáëàð. “Áàêû2015” èëê Àâðîïà Îéóíëàðûíûí òÿøêèë îëóíàúàüû îáéåêòëÿðäÿêè øÿðàèò ãîíàãëàðäà õîø òÿÿññöðàò éàðàäûá. Àçÿðáàéúàí èäìàí÷ûëàðû “Áàêû-2017”íè úèääè ñûíàã êèìè ãÿáóë åäèð âÿ ùÿìèí Îéóíëàðäà éöêñÿê íÿòèúÿëÿð ö÷öí ìöáàðèçÿ àïàðàúàãëàð. ÈÙÈÔ-èí ïðåçèäåíòè, Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðè, Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí ïðåçèäåíòè ßëàùÿçðÿò Øàùçàäÿ Àáäóëëàù Áèí Ìîñààä Áèí Àáäóëàçèç Àë Ñàóä Àçÿðáàéúàíäà èäìàíà ýþñòÿðèëÿí äþâëÿò ãàéüûñûíû éöêñÿê ãèéìÿòëÿíäèðèá. Ãåéä åäèá êè, Àçÿðáàéúàí ùþêóìÿòèíèí Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíû òÿøêèë åòìÿéÿ ìàðàã ýþñòÿðìÿñè ÷îõ ñåâèíäèðèúèäèð. Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðû 2017-úè èëèí ÿí áþéöê èäìàí ùàäèñÿñè îëàúàã: “Áèç ýöúëö ÿìÿêäàøëûã âÿ èøáèðëèéè ñàéÿñèíäÿ Îéóíëàðû óüóðëà òÿøêèë åäÿúÿéèê âÿ àçàðêåøëÿð áó éàðûøëàðäàí áþéöê çþâã àëàúàãëàð”. Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí òÿøêèëèíèí Èñëàì äÿéÿðëÿðèíèí éàéûëìàñûíà, ãàðäàøëûã âÿ áèðëèéèí ÿêñ îëóíìàñûíà þç òþùôÿëÿðèíè âåðÿúÿéèíè áèëäèðÿí ÈÙÈÔ-èí ïðåçèäåíòè éàðûøûí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ êå÷èðèëìÿñè ö÷öí áèðýÿ ÿìÿêäàøëûüûí âàúèáëèéèíè ãåéä åäèá. Àçÿðáàéúàíäà èðèìèãéàñëû òÿäáèðëÿðèí ìöâÿôôÿãèééÿòëÿ òÿøêèë åäèëäèéèíè áèëäèðÿí ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðè Àçàä Ðÿùèìîâ þëêÿìèçäÿ èäìàíûí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ëàéèùÿëÿð áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Î áèëäèðèá êè, Àçÿðáàéúàí Èñëàì äöíéàñûíäà ùÿð çàìàí äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ îëàí áèð ìÿêàíäûð. “Áàêû 2009-úó èëäÿ Èñëàì ìÿäÿíèééÿòèíèí ïàéòàõòû ñå÷èëèá, 2018-úè èëäÿ èñÿ áó ìèññèéà Íàõ÷ûâàíà ùÿâàëÿ îëóíàúàã. Ùàçûðäà þëêÿìèç “Áàêû-2015” èëê Àâðîïà Îéóíëàðûíûí êå÷èðèëìÿñèíÿ ùàçûðëàøûð. Ùÿì÷èíèí, úàðè èëäÿ þëêÿìèçäÿ øàùìàò öçðÿ äöíéà êóáîêó, ýÿëÿí èë øàùìàò öçðÿ Îëèìïèàäà, “Ôîðìóëà-1” öçðÿ Àâðîïà “Ãðàí-ïðè” éàðûøëàðû âÿ 2017-úè èëäÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðû òÿøêèë îëóíàúàã. Áèç áó éàðûøëàðûí òÿøêèë îëóíìàñû èñòèãàìÿòèíäÿ áöòöí èìêàíëàðûìûçäàí èñòèôàäÿ åäÿúÿéèê êè, òóðíèðëÿð éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ êå÷èðèëñèí”. Ãåéä åòìÿê éåðèíÿ äöøÿð êè, Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðû 2017-úè èëäÿ ìàéäà - Ðàìàçàí àéûíäàí ÿââÿë òÿøêèë îëóíàúàã. Éàðûøûí ïðîãðàìûíà 19-20 èäìàí íþâö äàõèë åäèëÿúÿê êè, áóíëàð äà “Áàêû-2015” èëê Àâðîïà Îéóíëàðûíûí ïðîãðàìû èëÿ ãèñìÿí äÿ îëñà öñò-öñòÿ äöøÿúÿê. Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíäà àüûð àòëåòèêà âÿ çîðõàíà êèìè èäìàí íþâëÿðè öçðÿ éàðûøëàð êå÷èðèëÿúÿê. Èäìàí÷ûëàðûí èñÿ “Áàêû-2015” ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëàí Àòëåòëÿð Êÿíäèíäÿ éåðëÿøäèðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëóá. Öìóìèééÿòëÿ, áåëÿ ìþùòÿøÿì èäìàí òÿäáèðèíèí êå÷èðèëìÿñè ö÷öí ìÿêàí îëàðàã Àçÿðáàéúàíûí ñå÷èëìÿñèíÿ úèääè ÿñàñëàð âàð. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí ðÿùáÿðëèéè èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí óüóðëó ñèéàñÿò íÿòèúÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí ùÿì äÿ äöíéà ìèãéàñûíäà èäìàí þëêÿñè êèìè òàíûíìàãäà âÿ þëêÿìèçäÿ èäìàíûí èíêèøàôû ìöòÿìàäè ñÿúèééÿ äàøûìàãäàäûð. ßëáÿòòÿ êè, èäìàíà äþâëÿò ñÿâèééÿñèíäÿ õöñóñè äèããÿò âÿ ãàéüûíûí ýþñòÿðèëìÿñè ùÿì úÿìèééÿòèìèçäÿ ýÿíú íÿñëèí ñàüëàì éåòèøìÿñèíÿ, ùÿì äÿ Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã ìèãéàñäà èäìàí þëêÿñè êèìè òàíûíàðàã íöôóçóíóí àðòìàñûíà õöñóñè òþùôÿëÿð âåðèð. Ãåéä åäÿê êè, ìöÿééÿí áèð ñåêòîðóí èíêèøàô ñÿâèééÿñè îíóí áåéíÿëõàëã ìèãéàñäà àëäûüû àäåêâàò ãèéìÿòëÿ þë÷öëöð. Áó êîíòåêñòäÿ þëêÿìèçäÿ äþâëÿò òÿðÿôèíäÿí èäìàíà ýþñòÿðèëÿí õöñóñè äèããÿò âÿ ãàéüû ñàéÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàíûí áåéíÿëõàëã èäìàí éàðûøëàðûíäà ÿëäÿ åòäèéè ýþñòÿðèúèëÿð èëäÿí-èëÿ äàùà äà éàõøûëàøûð. Áåëÿëèêëÿ, Àçÿðáàéúàíûí èäìàí ìöñòÿâèñèíäÿ áåéíÿëõàëã íöôóçó ýöúëÿíìÿêäÿ âÿ áó èñòèãàìÿòäÿ äöíéà ìèãéàñûíäà þëêÿìèçèí óüóðëàðû àðòìàãäàäûð. Áöòöí áóíëàðûí íÿòèúÿñè êèìè, áèð ñûðà ìþòÿáÿð èäìàí éàðûøëàðûíûí òÿøêèë îëóíìàñû Àçÿðáàéúàíà åòèáàð åäèëèð. Ìÿñÿëÿí, 2012-úè èëèí àâãóñò àéûíäà Áàêûäà éåíèéåòìÿëÿð àðàñûíäà ñÿðáÿñò, éóíàí-Ðîìà ãàäûí âÿ ÷èìÿðëèê ýöëÿøè öçðÿ äöíéà ÷åìïèîíàòû êå÷èðèëäè. 16 þëêÿíèí ôóòáîë êîìàíäàëàðûíûí èøòèðàêû èëÿ êå÷èðèëÿí ÔÈÔÀ “Ó-17” ãàäûíëàðàðàñû äöíéà ÷åìïèîíàòû èñÿ àðòûã Àçÿðáàéúàíûí ÷îõñàéëû áåéíÿëõàëã òÿäáèðëÿðÿ åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè ÿíÿíÿñèíÿ ñàäèã îëìàñûíäàí õÿáÿð âåðèðäè. Áó èëèí èéóí àéûíäà èñÿ Àâðîïà Îëèìïèéà Êîìèòÿñèíèí ãÿðàðû èëÿ Û Àâðîïà Îéóíëàðû þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëÿúÿê. Øöáùÿñèç, Àâðîïà Îëèìïèéà Îéóíëàðûíûí Áàêûäà êå÷èðèëìÿñè þëêÿìèçèí ÷îõ áþéöê òàðèõè óüóðóäóð. Áåéíÿëõàëã òÿúðöáÿäÿí áÿëëèäèð êè, ìöÿééÿí áèð ñåêòîðóí èíêèøàôû î ñàùÿíèí ìàääè-òåõíèêè âÿçèééÿòèíèí éàõøûëàøäûðûëìàñû âÿ èíòåëëåêòóàë, éåíèëèê÷è êàäð ïîòåíñèàëûíûí éåòèøäèðèëìÿñèíäÿí àñûëûäûð. Àçÿðáàéúàíäà Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí òÿøÿááöñö èëÿ þëêÿìèçèí ùÿð áèð áþëýÿñèíäÿ ìöàñèð èäìàí êîìïëåêñëÿðèíèí òèêèëÿðÿê éåíèéåòìÿëÿðèí, ýÿíúëÿðèí èõòèéàðûíà âåðèëìÿñè ðåñïóáëèêàìûçäà èäìàíûí èíêèøàôûíû òÿìèí åäèá. Åéíè çàìàíäà, áèð-áèðèíè ÿâÿçëÿéÿí èäìàí éàðûøëàðû Áàêûíûí äàùà áþéöêìèãéàñëû éàðûøëàðà åâ ñàùèáëèéè åòìÿê èìêàíëàðûíû àðòûðûá. Þëêÿìèçèí Îëèìïèéà Îéóíëàðû êèìè ïëàíåòèí áèð íþìðÿëè èäìàí éàðûøûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿê èääèàñûíû îðòàéà ãîéìàñû âÿ íàìèçÿäëèéèíè ðÿñìè øÿêèëäÿ èðÿëè ñöðìÿñèíèí àðõàñûíäà äà ìÿùç Àçÿðáàéúàíûí èíêèøàôû, ìöàñèð èíôðàñòðóêòóðó âÿ òÿùëöêÿñèç þëêÿ îëìàñû àìèëè äàéàíûð. Áåëÿëèêëÿ, Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëìÿñè èëÿ áàüëû ãÿðàðûí ãÿáóë îëóíìàñûíäà áó àìèëëÿð íÿçÿðÿ àëûíûá. Õàòûðëàäàã êè, Àçÿðáàéúàí Ïðåçèäåíòè Èëùàì ßëèéåâèí 2012-úè èë 4 èéóí òàðèõëè Ñÿðÿíúàìû èëÿ 2017-úè èëäÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí êå÷èðèëìÿñè ö÷öí Áàêû øÿùÿðèíèí íàìèçÿäëèéèíèí èðÿëè ñöðöëìÿñè èëÿ áàüëû Òÿøêèëàò Êîìèòÿñè éàðàäûëìûøäû. 2013-úö èë èéóëóí 23-24-äÿ Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí Úèääÿ øÿùÿðèíäÿ ÈÙÈÔ-èí ñÿêêèçèíúè ùåñàáàò-ñå÷êè Áàø Àññàìáëåéàñû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ èñÿ Ôåäåðàñèéàéà öçâ îëàí Ìèëëè Îëèìïèéà êîìèòÿëÿðè 2017-úè èëäÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿê ö÷öí Àçÿðáàéúàíûí íàìèçÿäëèéèíÿ ñÿñ âåðèáëÿð. Òàì ñÿñ ÷îõëóüó èëÿ þëêÿìèçèí 2017-úè èëäÿ Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíà åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè áàðÿäÿ ãÿðàð ãÿáóë åäèëèá. 57 þëêÿíè òÿìñèë åäÿí èäìàí÷ûëàðûí ãàòûëàúàüû éàðûøûí ÿñàñ øöàðû “Ùÿìðÿéëèê áèçèì ýöúöìöçäöð” ñå÷èëèá. 2013-úö èë ñåíòéàáðûí 22-äÿí îêòéàáðûí 2-äÿê Èíäîíåçèéàíûí Ïàëåìáàíê øÿùÿðèíäÿ êå÷èðèëìèø ÛÛÛ Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí à÷ûëûø ìÿðàñèìè çàìàíû ÈÙÈÔ-èí áàéðàüû Àçÿðáàéúàíà âåðèëìèøäè. Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí Àçÿðáàéúàíäà êå÷èðèëìÿñè èëÿ áàüëû ãÿðàðûí ãÿáóë åäèëìÿñèíäÿ äèýÿð áèð âàúèá àìèë èñÿ Àçÿðáàéúàíûí äàèì Èñëàì äöíéàñûíà þç òþùôÿëÿðèíè âåðìÿñèäèð. Áåëÿ êè, Àçÿðáàéúàí ìöñÿëìàí þëêÿëÿðè èëÿ ñûõ ÿëàãÿëÿðÿ ìàëèêäèð âÿ èñëàì äöíéàñûíäà áþéöê íöôóç ñàùèáèäèð. Åéíè çàìàíäà, þëêÿìèç èñëàìè äÿéÿðëÿðèí ãîðóíìàñû âÿ òÿáëèüè èñòèãàìÿòèíäÿ äÿ þç òþùôÿëÿðèíè âåðìÿêäÿäèð. Òÿáèè êè, Û Èñëàì Ùÿìðÿéëèéè Îéóíëàðûíûí þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëìÿñè ùàãäà ãÿðàðûí âåðèëìÿñèíäÿ äÿ áó àìèëëÿð ìöùöì ðîë îéíàéûá. Íàðäàð ÁÀÉÐÀÌËÛ Áàêûäà “Ýÿíúÿ-2016: Ýÿëÿúÿéÿ áàõûø” ìþâçóñóíäà ôîðóì èøÿ áàøëàéûá Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Ýÿíúëÿð Òÿøêèëàòëàðû Ìèëëè Øóðàñûíûí (ÀÐÝÒÌØ) òÿøêèëàò÷ûëûüû, Ïðåçèäåíò éàíûíäà Ýÿíúëÿð Ôîíäó, Ýÿíúëÿð âÿ Èäìàí Íàçèðëèéè, Ýÿíúÿ øÿùÿð Èúðà Ùàêèìèééÿòèíèí äÿñòÿéè èëÿ àïðåëèí 8äÿ Áàêûäà, Ýÿíúëÿð Åâèíäÿ “Ýÿíúÿ-2016: Ýÿëÿúÿéÿ áàõûø” ìþâçóñóíäà ôîðóì èøÿ áàøëàéûá. ÀÇßÐÒÀÚ õÿáÿð âåðèð êè, ëàéèùÿíèí ìÿãñÿäè Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòëàðû ñå÷èëìèø þëêÿëÿðèí òÿúðöáÿñèíèí þéðÿíèëìÿñèíäÿí, “Ýÿíúÿ-2016 - Àâðîïà Ýÿíúëÿð Ïàéòàõòû” ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùÿéàòà êå÷èðèëìÿñè íÿçÿðäÿ òóòóëàí òÿäáèðëÿð öçðÿ ôÿàëèééÿò ïëàíûíûí òÿãäèì åäèëìÿñèíäÿí, éåðëè âÿ õàðèúè ýÿíúëÿð òÿøêèëàòëàðû àðàñûíäà áåéíÿëõàëã ÿìÿêäàøëûã ÿëàãÿëÿðèíèí èíêèøàôûíäàí èáàðÿòäèð. Ôîðóìäà Àâðîïà Ýÿíúëÿð Ôîðóìóíóí íöìàéÿíäÿëÿðè, Áåë÷èêà, Ïîðòóãàëèéà, Ñëîâåíèéà, Éóíàíûñòàí, Ðóìûíèéà, Áîëãàðûñòàí âÿ Ýöðúöñòàíûí ýÿíúëÿð òÿøêèëàòëàðûíûí òÿìñèë÷èëÿðè èøòèðàê åäèáëÿð. ÀÐÝÒÌØ-èí áàø êàòèáè Ñåéìóð Ùöñåéíîâ, èúòèìàèééÿòëÿ ÿëàãÿäàð äåïàðòàìåíòèíèí ðÿùáÿðè Ïÿðâèí Ïèðèéåâ âÿ Ìîëäîâà Ýÿíúëÿð Ìèëëè Øóðàñûíûí ïðåçèäåíòè, åéíè çàìàíäà, Àâðîïà Ýÿíúëÿð Ôîðóìóíóí Èäàðÿ Ùåéÿòèíèí öçâö Äîðó Êðîøó ÷ûõûø åäÿðÿê Ýÿíúÿíèí 2016-úû èë ö÷öí Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû îëìàñû èëÿ ÿëàãÿäàð ýþðöëÿúÿê èøëÿðäÿí äàíûøûá, áó ñàùÿäÿ õàðèúè òÿúðöáÿíèí þéðÿíèëìÿñèíèí ÿùÿìèééÿòèíè âóðüóëàéûáëàð. Ãåéä îëóíóá êè, ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ìöõòÿëèô ìþâçóëàðà äàèð ñåññèéàëàð êå÷èðèëÿúÿê, “Ýÿíúÿ 2016 - Àâðîïà Ýÿíúëÿð Ïàéòàõòû” èëÿ áàüëû ùÿéàòà êå÷èðèëÿí âÿ ýþðöëÿúÿê èøëÿð ìöçàêèðÿ îëóíàúàã. Ñîíðà òÿúðöáÿ ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá, ìöõòÿëèô ìþâçóëàðäà ñåññèéàëàð êå÷èðèëèá, Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòëàðûíûí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí òþâñèéÿ âÿ òÿêëèôëÿðè äèíëÿíèëèá. Òÿäáèðäÿ “Áàêû-2015” áèðèíúè Àâðîïà Îéóíëàðû èëÿ áàüëû òÿãäèìàò äà êå÷èðèëèá. Ôîðóì ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ÀÐÝÒÌØ-èí öçâö îëàí ýÿíúëÿð òÿøêèëàòëàðûíûí íöìàéÿíäÿëÿðèíèí èøòèðàêû èëÿ ïëåíàð èúëàñëàð âÿ èø÷è ãðóïëàð òÿøêèë îëóíàúàã. Òÿäáèð èøèíè àïðåëèí 9-äà 2016-úû èë ö÷öí Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû ñå÷èëÿí Ýÿíúÿäÿ äàâàì åòäèðÿúÿê. Õàòûðëàäàã êè, Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû òèòóëó Àâðîïàíûí ÿí áþéöê ýÿíúëÿð ïëàòôîðìàñû îëàí Àâðîïà Ýÿíúëÿð Ôîðóìó òÿðÿôèíäÿí òÿñèñ îëóíóá. Òèòóëóí òÿñèñ îëóíäóüó 2009-úó èëäÿí áÿðè ùÿð èë áèð øÿùÿð Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû ñå÷èëèð. Ùÿìèí øÿùÿð áèð èë ÿðçèíäÿ ãèòÿ ìèãéàñëû áèð ÷îõ áåéíÿëõàëã òÿäáèðÿ åâ ñàùèáëèéè åäèð. Áó ýöíÿäÿê Ðîòòåðäàì, Òóðèí, Àíòâåðïåí, Ïðàãà, Ìàðèáîð, Ñàëîíèêè âÿ Êëóæ-Íàïîêà øÿùÿðëÿðè Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû ñå÷èëèá. Ýÿíúÿ 2014-úö èëäÿ Éóíàíûñòàíûí Ñàëîíèêè øÿùÿðèíäÿ êå÷èðèëÿí òÿíòÿíÿëè òÿäáèðäÿ 2016-úû èë ö÷öí Àâðîïà ýÿíúëÿð ïàéòàõòû ñå÷èëèá. Áó, Ýÿíúÿíèí áèð ÷îõ ìöùöì òÿäáèðÿ åâ ñàùèáëèéè åòìÿñèíÿ âÿ Àçÿðáàéúàíûí Àâðîïà ýÿíúëÿðèíèí äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿ îëìàñûíà èìêàí éàðàäàúàã. Àçÿðáàéúàí Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëèéèíèí ìÿòáóàò õèäìÿòèíèí ðÿùáÿðè Ùèêìÿò Ùàúûéåâ Åðìÿíèñòàíûí õàðèúè èøëÿð íàçèðè Åäâàðä Íàëáàíäéàíûí Ìîñêâàäà êå÷èðäèéè ìÿòáóàò êîíôðàíñûíäà ñþéëÿäèéè ôèêèðëÿðÿ ìöíàñèáÿò áèëäèðèá. Ù.Ùàúûéåâ äåéèá: “Åðìÿíèñòàí õàðèúè èøëÿð íàçèðèíÿ õàòûðëàòìàã èñòÿðäèê êè, Åðìÿíèñòàí-Àçÿðáàéúàí ìöíàãèøÿñèíèí ùÿëëè èëÿ ÿëàãÿäàð ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäðëÿðèíèí ìþâãåéè ùÿìñÿäðëÿðèí ìàíäàòûíà äàèð 1995-úè èë Áóäàïåøò ñÿíÿäèíäÿ ãåéä îëóíäóüó êèìè, áåéíÿëõàëã ùöãóã, ÁÌÒ Íèçàìíàìÿñè, Ùåëñèíêè Éåêóí Àêòû âÿ ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí ãÿòíàìÿëÿðèíÿ ÿñàñëàíûð. ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí ãÿòíàìÿëÿðèíäÿ èñÿ Åðìÿíèñòàí ãîøóíëàðûíûí èøüàë îëóíìóø Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíäÿí äÿðùàë, ãåéä-øÿðòñèç âÿ òàì ÷ûõàðûëìàñû òÿëÿá åäèëèð. ßýÿð Åðìÿíèñòàí õàðèúè èøëÿð íàçèðè èääèà åäèðñÿ êè, Åðìÿíèñòàíûí ìöíàãèøÿíèí ùÿëëèíÿ äàèð ìþâãåéè áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿò âÿ ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäðëÿðèíèí ìþâãåëÿðèíÿ óéüóíäóð, îíäà Åðìÿíèñòàí þç èøüàë÷û ãîøóíëàðûíû çÿáò îëóíìóø Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíäÿí ÷ûõàðìàëû âÿ Áþéöê Ñöëù Ñàçèøè öçÿðèíäÿ èøÿ áàøëàìàëûäûð. Ñóàë îëóíóð êè, áÿñ îíäà Åðìÿíèñòàí Áþéöê Ñöëù Ñàçèøè öçÿðèíäÿ èøÿ áàøëàìàãäàí íèéÿ èìòèíà åäèð âÿ áóíóíëà ÿëàãÿäàð ÀÒßÒ-èí Ìèíñê ãðóïóíóí ùÿìñÿäðëÿðèíèí ÿí éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ îëàí ÷àüûðûøëàðûíû íèéÿ ðÿää åäèð?” Ìÿòáóàò õèäìÿòèíèí ðÿùáÿðè áèëäèðèá êè, Åðìÿíèñòàí õàðèúè èøëÿð íàçèðè áó áÿéàíàòëà ÿñëèíäÿ þëêÿñèíèí ðÿùáÿðëèéèíèí äàíûøûãëàð ïðîñåñèíäÿ éàëàí âÿ ìþùòÿêèðëèê ÿñàñûíäà éöðöòäöéö ñèéàñÿòèíè áèð äàùà èôøà åäèð. Îíà ýþðÿ äÿ ìÿãñÿäéþíëö øÿêèëäÿ äàíûøûãëàð ïðîñåñèíè ïîçàí âÿ Àçÿðáàéúàíà ãàðøû èøüàë âÿ òÿúàâöç íÿòèúÿñèíäÿ éàðàíàí ìþâúóä ñòàòóñ-êâîíó ñàõëàìàüà ÷àëûøàí Åðìÿíèñòàíà ìöíàñèáÿòäÿ ñöëùÿ ìÿúáóðåäèúè ìåõàíèçìëÿð, î úöìëÿäÿí ñàíêñèéàëàðûí òÿòáèã åäèëìÿñè úèääè ñóðÿòäÿ íÿçÿðäÿí êå÷èðèëìÿëèäèð. Àçÿðáàéúàíäàí õÿáÿðñèçëÿð äÿ áèçè èòòèùàì åäèðëÿð... Àçÿð ÙßÑÐßÒ Éàòûðëàð, äóðóðëàð, éóõóäà íÿ ýþðöðëÿðñÿ, áèð áÿéàíàò âåðèá Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùàãëàðûíûí äóðóìóíäàí íàðàùàò îëäóãëàðûíû äèëÿ ýÿòèðèðëÿð. Ñîðóøàíäà äà êè, ùàíñû ùàãäàí, íÿäÿí äàíûøûðñûíûç, ìÿëóì øÿõñëÿðèí ìÿëóì éàëàíëàðûíà èñòèíàä åäèðëÿð. ßñëèíäÿ èñÿ þçëÿðèíèí òÿëèìàòëàðû èëÿ ýöíäÿ áèð áÿéàíàò éàéàí òÿøêèëàòëàðûí èääèàëàðûíà ÿñàñëàíäûãëàðûíû äåéèðëÿð, éÿíè þç “óñòàíîâêàëàðûíû” ëåãàëëàøäûðûðëàð. Áó ýöíëÿðäÿ äÿ áåëÿ áèð ùàäèñÿ áàø âåðìèøäè. Àâðîïà Æóðíàëèñòëÿð Ôåäåðàñèéàñûíûí áàø êàòèáè Ðèêàðäî Ýóòéåððåñ ìÿíÿ ñöáóò åòìÿéÿ ÷àëûøûðäû êè, Àçÿðáàéúàí àç ãàëà áöòöí æóðíàëèñòëÿðè ùÿáñäÿ ñàõëàéûð. Þëêÿäÿ ôÿðãëè ôèêèðëÿðÿ äþçöìñöçëöê âàð, òÿíãèäÿ éîë âåðèëìèð. Ùÿáñäÿ îëàíëàðûí àäëàðûíû ñàäàëàìàñûíû èñòÿäèéèìäÿ èñÿ ìÿíÿ ìÿëóì øÿõñëÿðèí ìÿëóì ñèéàùûëàðûíà áàõìàüû ìÿñëÿùÿò ýþðäö. Éÿíè áèð íÿôÿðèí áåëÿ àäûíû ÷ÿêÿ áèëìÿäè. Ãåéä åäèì êè, Òwèòòåð öçÿðèíäÿ áàø òóòìóø áó ìöçàêèðÿìèç ñîíóúó áèð äàùà áó ãÿíàÿòÿ ýÿëäèì êè, Àçÿðáàéúàíû ùÿäÿô àëàíëàð ö÷öí ôàêòûí ÿñàñëûëûüû þíÿìëè äåéèë. ßñàñ îäóð êè, ùàðäàíñà åøèòäèêëÿðè éàëàíëàðû áåëÿ òèðàæëàéûá þëêÿìèçè ãàðàëàìàüà èìêàí òàïñûíëàð. Èíäè äÿ àäûíû êèìñÿíèí åøèòìÿäèéè ùàíñûñà àëéàíñ áåëÿ áèð èääèàéëà ÷ûõûø åäèá. Èäìàí âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Àëéàíñû àäëû áó éåíè ãóðóì éóìóðòàäàí ÷ûõàí êèìè èëê áÿéàíàòûíû Àçÿðáàéúàíà öíâàíëàéûá. Áÿñ, ñÿí äåìÿ, Àçÿðáàéúàí 1-úè Àâðîïà Îéóíëàðûíà ìèëéàðäëàðëà ïóë õÿðúëÿéèð, àììà èíñàí ùàãëàðûíû ïîçóðìóø! À÷ûüû, óçóí èëëÿðäèð áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà èøëÿéÿí áèðèñè êèìè, áåëÿ áèð àëéàíñ ùàããûíäà ùå÷ íÿ åøèòìÿäèéèìÿ ýþðÿ áèð ãÿäÿð ïÿæìöðäÿ îëìóøäóì. Àììà ñîíðà áèëÿíäÿ êè, áó, òÿïòÿçÿ áèð ãóðóìäóð âÿ ôàêòèêè îëàðàã Àçÿðáàéúàíäàí áàøãà ùå÷ áèð þëêÿéëÿ áàüëû à÷ûãëàìàñû éîõäóð, áàðìàüûìû äèøëÿäèì. Äåìÿëè, áàøãà éþíëÿðäÿí ùöúóì åäÿíëÿð ÿìÿëëÿðèíèí ôàéäàñûçëûüûíû ýþðöá èíäè äÿ éåíè áèð úÿáùÿ à÷ûáëàð. Áÿëè, ìÿùç éåíè áèð úÿáùÿ. Îíà ýþðÿ äÿ êè÷èê áèð àðàøäûðìà àïàðûá ùöúóì åäÿíëÿðèí áó âàõòà ãÿäÿð Àçÿðáàéúàíëà áàüëû íÿ åòäèêëÿðèíè þéðÿíìÿéÿ ÷àëûøäûì. Íåúÿ êè, áèð çàìàíëàð åðìÿíèïÿðÿñò “Ïåîïëå èí Íååä” àäëû ×åõèéà òÿøêèëàòû éàòûá-éàòûá áèðäÿí Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùàãëàðûíûí ãàéüûñûíà ãàëìàüà áàøëàìûøäû, áó àëéàíñäà áèðëÿøÿíëÿð äÿ î ãÿáèëäÿíäèð. Àëéàíñûí Àçÿðáàéúàíëà áàüëû ìÿêòóáóíäà îíà öçâ òÿøêèëàòëàðûí àäëàðû áåëÿ ñàäàëàíûð: “Àìíåñòé Ûíòåðíàòèîíàë”, “Ùóìàí Ðèýùòñ Wàòúù”, “ÔÛÔÏðî - Wîðëä Ïëàéåðñ’ Óíèîí”, “Ôîîòáàëë Ñóïïîðòåðñ Åóðîïå”, “Ñóïïîðòåðñ Äèðåúò Åóðîïå”, “Òåððå äåñ Ùîììåñ” âÿ “Òðàíñïàðåíúé Ûíòåðíàòèîíàë Ýåðìàíé”. Áÿçèëÿðè òàíûø îëñà äà, ÿêñÿðèééÿòèíèí àäûíû ìÿí áåëÿ èëê äÿôÿ ýþðöðÿì. “Àìíåñòé Ûíòåðíàòèîíàë”, “Ùóìàí Ðèýùòñ Wàòúù” âÿ “Òðàíñïàðåíúé Ûíòåðíàòèîíàë” èñòèñíà îëìàãëà, éåðäÿ ãàëàí òÿøêèëàòëàð ùàããûíäà Àçÿðáàéúàí èíñàíûíûí äà áèëýèñèç îëäóüóíà ãÿòè øöáùÿ åòìèðÿì. Åëÿ èñÿ èääèà îëóíà áèëÿð êè, áèçèì áèëìÿìÿéèìèç î òÿøêèëàòëàðûí ùå÷ äÿ Àçÿðáàéúàíà éàáàí÷û îëäóüó àíëàìûíà ýÿëìÿç. Íåéíÿê, î çàìàí ôàêòëàðà ìöðàúèÿò åäÿê. “Òåððå äåñ Ùîììåñ” (“Èíñàíëàðûí ïëàíåòè” êèìè òÿðúöìÿ åòìÿê îëàð À.Ù.) àäëû òÿøêèëàòû àðàøäûðäûã. Òÿáèè êè, ìèññèéàñûéëà äà ìàðàãëàíäûã. 1960-úû èëäÿ Èñâå÷ðÿäÿ ôÿàëèééÿòÿ áàøëàìûø áó òÿøêèëàò óøàã ùöãóãëàðûéëà ìÿøüóë îëóð. Îëñóí, éàõøûäûð. Ñîíðà äà òÿøêèëàòûí ñàéòûíäà Àçÿðáàéúàíû àõòàðäûì. Áèð êÿëìÿéÿ áåëÿ ðàñò ýÿëèíìèð! Ùÿòòà 1-úè Àâðîïà Îéóíëàðûéëà áàüëû ìÿêòóáóí ìÿòíè áåëÿ éîõäóð î ñàéòäà! Àììà ñþçöìöç îíäà äåéèë. Ñàäÿúÿ, ñóàë åòìÿê èñòÿðäèì êè, Åðìÿíèñòàíûí Äàüëûã Ãàðàáàü âÿ ÿòðàôûíû èøüàëû ñûðàñûíäà þëäöðöëÿí àçÿðáàéúàíëû óøàãëàðûí òàëåéè íåúÿ îëóá äà áó òÿøêèëàòûí äèããÿòèíè áó âàõòà êèìè úÿëá åòìÿéèá? Éàõóä äà èëëÿðëÿ ãà÷ãûí ÷àäûðëàðûíäà éàøàéàí óøàãëàðûìûç íåúÿ îíëàðûí äèããÿòèíè ÷ÿêìÿéèá? Ùàãëû ñóàëäûð, äåéèëìè? Óøàã ùöãóãëàðûíû ãîðóäóüóíó èääèà åäÿí áåéíÿëõàëã òÿøêèëàò íåúÿ îëóá êè, Àçÿðáàéúàíûí áàøûíà ýÿòèðèëÿí áó ãÿäÿð ôàúèÿéÿ ùÿëÿ äÿ ðåàêñèéà âåðìÿéèá, àììà íÿ îëóáñà, áèðäÿí-áèðÿ ñèëêèíèá, àéàüà ãàëõûá êè, áÿñ, Àâðîïà Îéóíëàðûíà ìèëéàðäëàðëà (áó äà ÿñàññûç èääèàäûð - À.Ù.) ïóë õÿðúëÿéÿí Àçÿðáàéúàí éàøëû ÿìèëÿðè, õàëàëàðû ùÿáñäÿ ñàõëàéûð. Óøàãëàðû äåìèð ùà, éàøëû-áàøëû èíñàíëàðû íÿçÿðäÿ òóòóð. “Wîðëä Ïëàéåðñ Óíèîí” (Äöíéà Îéóí÷óëàð Èòòèôàãû) àäëû òÿøêèëàòûí äà ñàéòûíäà þëêÿìèçëÿ áàüëû ìÿíôè ùå÷ íÿéÿ ðàñò ýÿëèíìèð. Úÿìè èêè õÿáÿðäÿ Àçÿðáàéúàíûí àäû êå÷èð êè, îíëàð äà õàðèúè ôóòáîë÷óëàðûí áèçèì þëêÿäÿ îéíàäûüû ùàããûíäà èêè úöìëÿäèð. Éÿíè áó òÿøêèëàòûí Àçÿðáàéúàíëà áàüëû ùå÷ áèð äÿðäè éîõ! “Ôîîòáàëë Ñóïïîðòåðñ Åóðîïå” (Àâðîïà Ôóòáîë Òÿðÿôäàðëàðû) òÿøêèëàòû äà Àçÿðáàéúàíû ùå÷ âàõò éàä åòìÿéÿí ãóðóìëàðäàí äàùà áèðèäèð. Òÿøêèëàòûí ñàéòûíäà àïàðäûüûìûç àðàøäûðìà ýþñòÿðèð êè, éàëíûç áó èëèí ôåâðàëûíäà, éÿíè Èäìàí âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Àëéàíñû ãóðóëäóãäàí ñîíðà áó òÿøêèëàò Àçÿðáàéúàíûí àäûíû åøèòìÿéÿ áàøëàéûá. “Ñóïïîðòåðñ Äèðåúò Åóðîïå” (Àâðîïà Éþíëö Äÿñòÿê÷èëÿð) àäëû ãóðóì äà ùå÷ âàõò Àçÿðáàéúàíûí àäûíû áåëÿ ÷ÿêìÿéèá. Éàëíûç íÿ âàõòñà ÀÔÔÀ-íûí êå÷èðäèéè áèð ñåìèíàð ùàããûíäà õÿáÿð èñòèñíàäûð. Éÿíè àíëàøûëàí îäóð êè, àäû ÷ÿêèëÿí òÿøêèëàòëàð ùå÷ áèð çàìàí Àçÿðáàéúàíëà áàüëû íÿ áèð èø ýþðìÿéèá, íÿ äÿ áèð à÷ûãëàìà éàéìàéûáëàð. Áÿñ èíäè íÿ îëäó êè, áóíëàð áèðäÿí-áèðÿ àéûëûá Àçÿðáàéúàíäà èíñàí ùàãëàðûíûí “ïîçóëäóüóíäàí” íàðàùàòëûã êå÷èðòäèëÿð? Ùÿëÿ ìÿí Áåéíÿëõàëã Øÿôôàôëûã Òÿøêèëàòû Àëìàíèéà áþëìÿñèíè (Òðàíñïàðåíúé Ûíòåðíàòèîíàë Ýåðìàíé) äåìèðÿì. Áó òÿøêèëàòäàí ñîðóøìàã ëàçûìäûð êè, íèéÿ Àëìàíèéàíûí Ôðàíêôóðò øÿùÿðèíäÿ Àâðîïà Ìÿðêÿçè Áàíêûíûí òÿêúÿ áèð áèíàñû ö÷öí áó éàõûíëàðäà õÿðúëÿíìèø 1,3 ìèëéàðä àâðîíóí ñîðüó-ñóàëûíû åòìèð, àììà Àçÿðáàéúàíäà Àâðîïà Îéóíëàðûíà ìèëéàðäëàðëà ïóë õÿðúëÿíäèéè êèìè ÿñàññûç èääèàëàðà ãîøóëóð? Íèéÿ àëéàíñäàêû äèýÿð òÿøêèëàòëàð áó èë ìàðòûí 18-äÿ Ôðàíêôóðòäà ñþçöýåäÿí áèíàíûí à÷ûëûøûíà åòèðàç åäÿí íöìàéèø÷èëÿðèí ãàíûíà ãÿëòàí åäèëìÿñèíÿ, áèð ýöíäÿ 400-äÿê èíñàíûí ùÿáñèíÿ ùå÷ áèð ìöíàñèáÿò áèëäèðìÿäè? Þçÿëëèêëÿ äÿ Áåéíÿëõàëã Øÿôôàôëûã Òÿøêèëàòû Àëìàíèéà áþëìÿñèíèí áóíó åòìÿñè ëàçûì èäè àõû. ×öíêè îðòàäà ùÿì êîððóïñèéà øöáùÿëÿðè, ùÿì äÿ à÷ûã âÿ êîáóä èíñàí ùàãëàðû ïîçóíòóëàðû âàðäû. Îëàé äà Àëìàíèéàäà áàø âåðèá. Ìèññèéàñû Àëìàíèéàéëà áàüëû îëàí áèð òÿøêèëàòûí ìÿùç áó ìÿãàìäà ùÿðÿêÿòÿ êå÷ìÿñè ýÿðÿê äåéèëìèéäè? Êîíêðåò îëàðàã Àëìàíèéàäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí áó òÿøêèëàò íåúÿ îëóð êè, áóðíóíóí óúóíäà áàø âåðÿíëÿðè ýþðìÿçëèêäÿí ýÿëèð, àììà óçàã Àçÿðáàéúàíäà êèìëÿðèíñÿ óéäóðäóüó ùàíñûñà ìèëéàðäëàðûí õÿðúëÿíìÿñèíäÿí äàíûøûð? Áó ñóàëëàðûí úàâàáûíû, ÿñëèíäÿ, ùÿð êÿñ, ùÿòòà î êàìïàíèéà÷ûëàðûí þçëÿðè äÿ éàõøû áèëèðëÿð. Íåúÿ êè, Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ ìàðòûí 19-äà Íîâðóç øÿíëèêëÿðèíäÿêè ÷ûõûøûíäà ãåéä åòìèøäè, áóíëàð, ñàäÿúÿ, Àçÿðáàéúàíûí óüóðëàðûíû ùÿçì åäÿ áèëìèðëÿð. Áèçè ìàðàãëàíäûðàí ñóàëëàðû åëÿ úÿíàá Ïðåçèäåíò äÿ äèëÿ ýÿòèðèð: “Îëèìïèéà Îéóíëàðûíû êå÷èðìÿê ö÷öí éåääè èë âàõò âåðèëèð. Áèç èñÿ úÿìè èêè èë éàðûìà áóíó åäèðèê âÿ ÿí àøàüû áöäúÿ èëÿ áóíó åäèðèê. Äöíÿí Àâðîïàíûí ìÿðêÿçèíäÿ íöìàéèø÷èëÿðèí åòèðàçûíà ñÿáÿá áèð áèíàíûí èíøàñû îëìóøäóð. Áèçèì áöòöí Àâðîïà Îéóíëàðûíà ùàçûðëûã èøëÿðèíÿ õÿðúëÿäèéèìèç âÿñàèò áèð áèíàéà õÿðúëÿíèá. Áÿñ ùàðàäàäûð Òðàíñïàðåíúé Ûíòåðíàòèîíàë? Íèéÿ áó èøëÿðäÿ þç ñþçöíö äåìèð? Àâðîïàäà íÿãëèééàòëà áàüëû áèð èíôðàñòðóêòóð îáéåêòè âàð. Îí èëäèð èíøà åäèëèð. Áèçèì Àâðîïà Îéóíëàðûíûí ùàçûðëàíìàñûíà õÿðúëÿäèéèìèçèí èêèãàòû ãÿäÿð îðàéà ïóë õÿðúëÿíèá, ùÿëÿ êè, òèêèíòèñè ãóðòàðìàéûá. Áÿñ íèéÿ áó áàðÿäÿ äàíûøìûðëàð? Íèéÿ áó áàðÿäÿ éàçìûðëàð? Áó, ðèòîðèê ñóàëëàðäûð. Àíúàã áèç áó ñóàëëàðû âåðìÿëèéèê âÿ âåðèðèê”. Áÿëè, åëÿ Ïðåçèäåíòèí áó ñóàëëàðû äà ùÿð øåéÿ àéäûíëûã ýÿòèðèð. Àçÿðáàéúàíûí óüóðëàðûíû ùÿçì åäÿ áèëìèðëÿð, ùÿçì åòìÿê èñòÿìèðëÿð. Öñòÿëèê, þç þëêÿëÿðèíäÿêè èíñàí ùàãëàðû ïðîáëåìëÿðèíäÿí äèããÿòè éàéûíäûðìàã, áåéíÿëõàëã èúòèìàè ðÿéè ìÿøüóë åòìÿê ö÷öí èêèäÿ áèð Àçÿðáàéúàí êèìè þëêÿëÿðè ùÿäÿô àëûðëàð. Áó éîëëà ùÿì ïóë ãàçàíûð, èøëÿäèêëÿðèíèí ýþðöíòöñöíö éàðàäûð, ùÿì äÿ Ãÿðá èúòèìàèééÿòèíèí äèããÿòèíè “äàùà äÿùøÿòëè” ðåæèìëÿðÿ éþíÿëòìÿéÿ ÷àëûøûðëàð. Àììà çàìàíëà ùÿð øåé àéäûíëûüà ãîâóøóð âÿ áóíëàðûí ÿñàññûç èääèàëàðû ôàø îëóð. Ùÿòòà î äÿðÿúÿäÿ êè, Àâðîïà ñòðóêòóðëàðûíûí þíÿìëè øÿõñëÿðè áåëÿ àðòûã Àâðîïàäà, Ãÿðáäÿ èíñàí ùàãëàðûíûí áÿðáàä ùàëà ýÿëìÿñèíäÿí äàíûøìàüà áàøëàéûáëàð. Àâðîïà Øóðàñûíûí èíñàí ùàãëàðû öçðÿ êîìèññàðû Íèëñ Ìóèçíèåêñèí áó éàõûíëàðäà ùÿéÿúàí òÿáèëè ÷àëìàñû äà îíäàí õÿáÿð âåðèð. Àäàì à÷ûã ìÿòíëÿ äåéèð êè, “Àâðîïà Áèðëèéèíäÿ óøàãëàðûí äóðóìó íàðàùàòëûã äîüóðóð: ìèãðàíò óøàãëàð ùÿáñ åäèëèð, ìèãðàñèéà ïðîñåñëÿðèíäÿ ÿñàñ ùöãóãëàð èíêàð îëóíóð âÿ ÿäëèééÿ ñèñòåìè óøàãëàðà ìöíàñèáÿòäÿ ùå÷ äÿ ÿäàëÿòëè äåéèë”. Èíäè ñóàë îëóíóð: Àçÿðáàéúàíäà Àâðîïà Îéóíëàðûíà õÿðúëÿíÿí ïóëóí äÿðäèíè ÷ÿêÿí Òåððå äåñ Ùîììåñ íèéÿ áèðáàøà þç ìèññèéàñûíà àèä îëàí áó ìÿñÿëÿéÿ ùå÷ áèð ðåàêñèéà âåðìèð? Ãåéä åòäèéèìèç êèìè, áó ãÿáèëäÿí îëàí òÿøêèëàòëàð ýåð÷ÿê ÿäàëÿò àõòàðìûðëàð. Îíëàð áèðìÿíàëû îëàðàã áÿçè ÷åâðÿëÿðèí ÿëèíäÿ àëÿòäÿí áàøãà áèð øåé äåéèëëÿð. Àçÿðáàéúàí êèìè ãûñà ìöääÿòÿ þç àéàãëàðû öñòöíäÿ äàéàíìàüû áàúàðìûø þëêÿëÿðè ýþçäÿí ñàëìàã ö÷öí. Àììà áóíëàð óíóäóðëàð êè, “÷àõ-÷àõ áàø àüðûòñà äà, äÿéèðìàí þç èøèíäÿäèð”. Íåúÿ êè, “Åóðîâèñèîí” ìàùíû éàðûøìàñû çàìàíû îëìóøäó. Áöòöí áóíëàðäàí áåëÿ àíëàøûëûð êè, ùÿìèí äàèðÿëÿð êþùíÿ ìåòîäëàðäàí áÿùðÿëÿíÿðÿê “Åóðîâèñèîí”à ãàðøû êàìïàíèéàíû òÿêðàðëàìàüà ÷àëûøûðëàð. Íåúÿ äåéÿðëÿð, èíñàí ùöãóãëàðû òÿøêèëàòëàðû èëÿ èäìàí ãóðóìëàðûíûí ñèíòåçèíäÿí èáàðÿò “àëéàíñ” éàðàòìàãëà ë-úè Àâðîïà Îéóíëàðûíû ñèéàñèëÿøäèðèðëÿð. Îëñóí. 2010-úó èëäÿ äÿ Ãÿðá ÃÙÒëÿðèíäÿí èáàðÿò Àçÿðáàéúàí öçðÿ Áåéíÿëõàëã Òÿðÿôäàøëûã Ãðóïó éàðàòìûøäûëàð. Àçÿðáàéúàíäàí ãîâóëàí Ðåáåêêà Âèíñåíò àäëû áèðèñè ùÿð ýöí áèð áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòûí ãàðøûñûíäà àêñèéà òÿøêèë åäèðäè. Èíäè äÿ Èäìàí âÿ Èíñàí Ùàãëàðû Àëéàíñû éàðàäûáëàð, ãàëûð éåíè áèð Ðåáåêêà Âèíñåíò òàïìàã. Àììà ðèòîðèê áèð ñóàë âåðìÿê èñòÿðäèì: 2012-úè èëäÿ áó “ãàðà ïèàð” êàìïàíèéàñû èëÿ íÿ ÿëäÿ åòäèëÿð êè, èíäè äÿ íÿ ãàçàíàëàð? “Ãàôãàçèíôî.àç” 7 www.yeniazerbaycan.com 09 àïðåë 2015-úè èë, úöìÿ àõøàìû / ¹ 061 (4460) “×àíàããàëà çÿôÿðè âÿ ìöàñèð äþâð” ìþâçóñóíäà åëìè-ÿäÿáè ýåúÿ êå÷èðèëèá ÀÌÅÀ Ùóìàíèòàð Åëìëÿð Áþëìÿñè âÿ “Éåíè Éóðä” Ñîñèàë Èíêèøàô Èúòèìàè Áèðëèéèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ êå÷èðèëÿí òÿäáèðäÿ ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí áþéöê òàðèõè ÿùÿìèééÿòèíäÿí áÿùñ åäèëèá Àçÿðáàéúàí Ìèëëè Åëìëÿð Àêàäåìèéàñû (ÀÌÅÀ) Íèçàìè àäûíà ßäÿáèééàò Èíñòèòóòóíóí Åëåêòðîí àêò çàëûíäà ÀÌÅÀ Ùóìàíèòàð Åëìëÿð Áþëìÿñè âÿ “Éåíè Éóðä” Ñîñèàë Èíêèøàô Èúòèìàè Áèðëèéèíèí òÿøêèëàò÷ûëûüû èëÿ ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí 100 èëëèéèíÿ ùÿñð åäèëìèø “×àíàããàëà çÿôÿðè âÿ ìöàñèð äþâð” ìþâçóñóíäà åëìè-ÿäÿáè ýåúÿ êå÷èðèëèá. Òÿäáèðè ýèðèø ñþçö èëÿ à÷àí áó åëì ìöÿññèñÿñèíèí äèðåêòîðó, ÀÌÅÀ-íûí âèòñåïðåçèäåíòè, àêàäåìèê Èñà Ùÿáèááÿéëè ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí áþéöê òàðèõè ÿùÿìèééÿòèíè õöñóñè âóðüóëàéûá, òöðê õàëãû èëÿ áèðýÿ ö÷ ìèíÿäÿê àçÿðáàéúàíëûíûí äà èøòèðàêû èëÿ ãàçàíûëàí áó ãÿëÿáÿíèí èêè ãàðäàø õàëã àðàñûíäà òàðèõè áàüëûëûã âÿ áèðëèê ùèññëÿðèíèí òàðèõÿí ìþâúóä îëäóüóíó íþâáÿòè äÿôÿ òÿñäèãëÿäèéèíè áèëäèðèá. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâèí Òöðêèéÿäÿ ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí 100 èëëèéè ìöíàñèáÿòèëÿ êå÷èðèëÿúÿê òÿíòÿíÿëè òÿäáèðëÿðäÿ èøòèðàêûíûí èêè þëêÿíèí õàëãëàðû òÿðÿôèíäÿí éöêñÿê äÿéÿðëÿíäèðèëäèéèíè âóðüóëàéàí àêàäåìèê Áàêûäà, åëÿúÿ äÿ, ðåñïóáëèêàìûçûí áèð ñûðà áþëýÿëÿðèíäÿ 1918-úè èë ãûðüûíëàðûíäà àçÿðáàéúàíëûëàðëà ÷èéèí-÷èéèíÿ òöðê ãàðäàøëàðûìûçûí äà åðìÿíè äàøíàêëàðûíà ãàðøû áèðýÿ âóðóøäóãëàðûíû áèëäèðèá. Àêàäåìèê È.Ùÿáèááÿéëè òàðèõè ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí òÿíòÿíÿñèíè Àçÿðáàéúàíûí Äàüëûã Ãàðàáàüäà ãÿëÿáÿñèíèí ïàðîëó êèìè ñÿúèééÿëÿíäèðèá. Ñîíðà “Éåíè Éóðä” Ñîñèàë Èíêèøàô Èúòèìàè Áèðëèéè òÿðÿôèíäÿí ÷ÿêèëÿí, ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí 100 èëëèéèíÿ ùÿñð åäèëÿí “Òîðïàã, óüðóíäà þëÿí âàðñà, Âÿòÿíäèð!” ñÿíÿäëè ôèëìèíèí òÿãäèìàòû îëóá. È.Ùÿáèááÿéëè ôèëìè òàðèõè ÿùÿìèééÿòëè, óüóðëó åêðàí ÿñÿðè êèìè äÿéÿðëÿíäèðèá. Àçÿðáàéúàí Éàçû÷ûëàð Áèðëèéèíèí êàòèáè, “525-úè ãÿçåò”èí áàø ðåäàêòîðó Ðÿøàä Ìÿúèä Éàçû÷ûëàð Áèðëèéè èëÿ Òöðêèéÿíèí þëêÿìèçäÿêè ñÿôèðëèéèíèí áèðýÿ òÿøêèë åòäèéè, ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí 100 èëëèéèíÿ ùÿñð åäèëìèø ÿí éàõøû áÿäèè ÿñÿð ìöñàáèãÿñèíÿ ñòàðò âåðèëäèéèíè áèëäèðèá. Î, ìöñàáèãÿíèí øÿðòëÿðè áàðÿäÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðÿðÿê àëèì âÿ æóðíàëèñòëÿðè äÿ áó éàðûøìàäà èøòèðàêà äÿâÿò åäèá. Ñîíðà Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû, ÀÌÅÀ-íûí Äöíéà Ñèéàñÿòè Èíñòèòóòóíóí äèðåêòîðó, ïðîôåññîð Ìóñà Ãàñûìëûíûí “×àíàããàëà çÿôÿðè âÿ ìöàñèð äþâð” ìþâçóñóíäà ìÿðóçÿñè äèíëÿíèëèá. Ìÿðóçÿäÿ ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí åëìè-òàðèõè àñïåêòëÿðè èëÿ éàíàøû, î çàìàíêû äöíéà ñèéàñÿòè, ìþâúóä òàðèõè-úîüðàôè øÿðàèò âÿ ñ. èñòèãàìÿòëÿðäÿ àïàðûëàí àðàøäûðìàëàð òÿãäèì îëóíóá. ×ûõûø åäÿí “Éåíè Éóðä” Ñîñèàë Èíêèøàô Èúòèìàè Áèðëèéè”íèí ñÿäðè Ìàùèðÿ ßñÿäîâà ðÿùáÿðëèê åòäèéè ãåéðè-ùþêóìÿò òÿøêèëàòûíûí ôÿàëèééÿòè áîéó Àçÿðáàéúàí âÿ Òöðêè- éÿ ÿëàãÿëÿðèíèí äÿñòÿêëÿíìÿñè èñòèãàìÿòèíäÿ áèð ÷îõ ìöùöì ëàéèùÿëÿð ùÿéàòà êå÷èðäèéèíè áèëäèðèá, ×àíàããàëà çÿôÿðèíÿ ùÿñð îëóíàí ôèëìèí áó èøëÿðäÿí áèðè îëäóüóíó äåéèá. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, “×àíàããàëà çÿôÿðè”íÿ âÿ Áàêûíûí åðìÿíè èøüàëûíäàí àçàä åäèëìÿñèíÿ ùÿñð îëóíìóø “Òîðïàã, óüðóíäà þëÿí âàðñà, Âÿòÿíäèð” àäëàíàí ñÿíÿäëèáÿäèè ôèëìèí ÷ÿêèëèøëÿðè Òöðêèéÿäÿ, ×àíàããàëàäà, Øàáðàí ðàéîíóíóí Äàüáèëèúè êÿíäèíäÿ, åéíè çàìàíäà, Áàêûäàêû Øÿùèäëÿð õèéàáàíûíäà ùÿéàòà êå÷èðèëèá. Ñîíðà Òöðêèéÿíèí Àçÿðáàéúàíäàêû ñÿôèðëèéèíèí ìÿñóë íöìàéÿíäÿñè Ìåðàë õàíûì Áàðëàñ, Õàëã øàèðè Çÿëèìõàí Éàãóá, Óëóñëàðàðàñû Òöðêèéÿ-Àçÿðáàéúàí Äÿðíÿêëÿð Ôåäåðàñèîíóíóí áàø äèðåêòîðó Ñåéôÿääèí Àéàãéàé, Ìèëëè Ìÿúëèñèí äåïóòàòû Åëìèðà Àõóíäîâà, Íèçàìè àäûíà ßäÿáèééàò Èíñòèòóòó äèðåêòîðóíóí ìöàâèíè, ïðîôåññîð Ìÿììÿä ßëèéåâ âÿ áàøãàëàðû ÷ûõûø åäÿðÿê ×àíàããàëà çÿôÿðèíèí áþéöê òàðèõè ÿùÿìèééÿòèíäÿí äàíûøûáëàð. Íàòèãëÿð ÀÌÅÀ-íûí ðÿùáÿðëèéèíÿ, åëÿúÿ äÿ, òÿãäèì îëóíàí ñÿíÿäëè ôèëìèí éàðàäûúû êîëëåêòèâèíÿ ìèííÿòäàðëûãëàðûíû áèëäèðèáëÿð. ×ûõûøëàðäàí ñîíðà Óëóñëàðàðàñû Òöðêèéÿ-Àçÿðáàéúàí Äÿðíÿêëÿð Ôåäåðàñèîíóíóí ðÿùáÿðëèéè òÿðÿôèíäÿí áèð ãðóï àëèì âÿ ìöòÿõÿññèñÿ õàòèðÿ ùÿäèééÿëÿðè òÿãäèì îëóíóá. Òÿäáèð áÿäèè ùèññÿ èëÿ éåêóíëàøûá. Íàäèð ÀÇßÐÈ ÉÀÏ Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòû Ýÿíúëÿð Áèðëèéèíèí âÿ Ãàäûíëàð Øóðàñûíûí áèðýÿ ñåìèíàðû êå÷èðèëèá Äöíÿí Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû (ÉÀÏ) Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòûíûí Ýÿíúëÿð Áèðëèéèíèí âÿ Ãàäûíëàð Øóðàñûíûí áèðýÿ ñåìèíàðû êå÷èðèëèá. Èúëàñû ýèðèø ñþçö èëÿ à÷àí ÉÀÏ Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòûíûí ñÿäðè Ñÿôà Àüàéåâ äåéèá êè, éàðàäûúûñû Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâ îëàí Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû çàìàíûí ÷ÿòèí ñûíàãëàðûíäàí øÿðÿôëÿ ÷ûõàðàã áþéöê ñèéàñè ãöââÿéÿ ÷åâðèëèá. Íàòèã áèëäèðèá êè, ÉÀÏ Àçÿðáàéúàí ñèéàñè ñèñòåìèíèí àïàðûúû ãöââÿñè êèìè ÷ûõûø åäèð. ÉÀÏ Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòûíûí Ýÿíúëÿð Áèðëèéèíèí ñÿäðè Çèéà Ïàøàéåâ ÷ûõûø åäÿðÿê áèëäèðèá êè, Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòûíûí Ýÿíúëÿð Áèðëèéèíèí ñûðàëàðûíäà 2565 ýÿíú áèðëÿøèá: “Îíëàðäàí 675 íÿôÿðè ãàäûíëàðäûð. ÉÀÏ-÷û ýÿíúëÿðèìèçäÿí 729 íÿôÿðè òÿùñèë, ñÿùèééÿ, ìÿäÿíèééÿò âÿ èäàðÿåòìÿ ñàùÿñèíäÿ ÷àëûøûð. Ñåâèíäèðèúè ùàëäûð êè, Ýÿíúëÿð Áèðëèéèìèçèí 79 íÿôÿð íöìàéÿíäÿñè áÿëÿäèééÿ öçâö êèìè ôÿàëèééÿò ýþñòÿðèð”. Ñåìèíàðäà ÉÀÏ Ãàäûíëàð Øóðàñûíûí ñÿäðè Âàëèäÿ Çöëôèãàðîâà âÿ äèýÿðëÿðè ÷ûõûøëàðûíäà áèëäèðèáëÿð êè, ìöàñèð ìöñòÿãèë Àçÿðáàéúàí Öìóììèëëè ëèäåð Ùåéäÿð ßëèéåâèí èäåéàëàðû ÿñàñûíäà èíêèøàô åäèð. Óëó þíäÿðèìèçèí ÿñàñûíû ãîéäóüó èíêèøàôû ñèéàñÿòè Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ òÿðÿôèíäÿí óüóðëà äàâàì åòäèðèëèð. ÉÀÏ Èìèøëè ðàéîí òÿøêèëàòû Ýÿíúëÿð Áèðëèéèíèí Èäàðÿ Ùåéÿòèíèí öçâö Çàìèí Çåéíàëîâ èñÿ Àçÿðáàéúàíäà ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ýÿíúëÿð ñèéàñÿòèíèí èíêèøàôà õèäìÿò åòäèéèíè, ÿëäÿ åäèëÿí íàèëèééÿòëÿðèí äàâàìëû õàðàêòåð äàøûäûüûíû äèããÿòÿ ÷àòäûðûá. Ñîíäà ïàðòèéà ñûðàëàðûíà éåíè ãÿáóë îëóíàí áèð ãðóï ýÿíúÿ öçâëöê âÿñèãÿëÿðè òÿãäèì åäèëèá. “Ôóàä Ãÿùðÿìàíëû ÀÕÚÏ-äÿí ãîâóëñóí!” Ïàðòèéà äàõèëèíäÿêè “íàðàçû” ãðóïëàøìà ßëè Êÿðèìëèíèí ãàðøûñûíà áó òÿëÿáè ãîéóá Õÿáÿð âåðèëäèéè êèìè, Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíûí àðäûíäàí àðòûã ÀÕÚÏäÿ äÿ éåíè ïàð÷àëàíìà ñÿäàëàðû åøèäèëìÿêäÿäèð. Äàùà äîüðóñó, ïàðòèéà ñÿäðè ßëè Êÿðèìëèíèí éàðàòäûüû àâòîðèòàð èäàðÿåòìÿíèí ÿí ôÿàë èúðà÷ûëàðû ñàéûëàí áÿçè ôóíêñèîíåðëÿðèí áöòöí ñÿðùÿäëÿðè àøàðàã ÀÕÚÏ-íèí ãîúàìàí öçâëÿðèíÿ ãàðøû òÿùãèðëÿð ñÿñëÿíäèðìÿñè åòèðàç ñÿñëÿðèíè äàùà äà ýöúëÿíäèðèá. Ìàðòûí 15-äÿ ÀÕÚÏ-äÿ þçöíö “ìöòëÿã ùàêèì” ùåñàá åäÿíëÿðäÿí áèðè ñàéûëàí Ôóàä Ãÿùðÿìàíëûíûí ïàðòèéà öçâëÿðèíèí öñòöíÿ ãûøãûðìàñûíà åòèðàç åäÿí ýÿíúëÿðèí ãîâóëìàñûíäàí ñîíðà åòèðàç÷û ãðóï äàùà äà àêòèâëÿøìÿêäÿäèð. Áåëÿ êè, ÿëäÿ îëóíàí ìÿëóìàòà ýþðÿ, áèð ìöääÿò þíúÿ ãóðóëòàé òÿëÿáè èëÿ ïàðòèéà ñÿäðèíÿ ìöðàúèÿò åäÿí “íàðàçû” ãðóïëàøìà àðòûã ß.Êÿðèìëèíèí ãàðøûñûíà øÿðò ãîéóá. Îíëàðûí òÿëÿáè èñÿ Ô.Ãÿùðÿìàíëûíûí ïàðòèéàäàí óçàãëàøäûðûëìàñû, ãóðóëòàéûí êå÷èðèëìÿñè ö÷öí òÿøêèëàò êîìèòÿñèíèí éàðàäûëìàñû, õàðèúäÿí ïàðòèéàíûí àäûíà ýÿëÿí ìàëèééÿ èëÿ áàüëû ùåñàáàòëàðûí âåðèëìÿñèäèð. Áó òÿëÿáëÿðèí éåðèíÿ éåòèðèëìÿéÿúÿéè òÿãäèðäÿ èñÿ ÿñàñÿí ýÿíúëÿðäÿí âÿ ãîúàìàí ÀÕÚÏ-÷èëÿðäÿí èáàðÿò îëàí “íàðàçû” ôðàêñèéàíûí êöòëÿâè øÿêèëäÿ èñòåôà âåðÿðÿê ýåäÿúÿêëÿðè áèëäèðèëèð. Âóðüóëàìàã éåðèíÿ äöøÿð êè, áó òÿëÿáèí áÿçè ìöääÿàëàðû áèð ìöä- äÿò þíúÿ äÿ ñÿñëÿíäèðèëìèøäè. Áåëÿ êè, Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíäà ãóðóëòàéûí êå÷èðèëìÿñèíèí àðäûíäàí ÀÕÚÏ-äÿ äÿ àíàëîæè àääûìûí àòûëìàñû èëÿ áàüëû òÿëÿáëÿð èðÿëè ñöðöëìöøäö. “Íàðàçû” êÿñèì ïàðòèéà ñÿäðèíèí ýóéà “ìèíëÿðëÿ” öçâöíöí îëìàñû èëÿ áàüëû éàëàíëàðûíûí öñòöíö à÷ìàã, ðåàë âÿçèééÿòëÿðèíè òÿùëèë åòìÿê ö÷öí ãóðóëòàéûí âàúèáëèéèíè áèëäèðìèøäèëÿð. Ñîí áàø âåðÿíëÿð èñÿ àðòûã ñÿáð êàñàñûíûí äîëäóüóíó òÿñäèãëÿéèð. Ïàðòèéà èäàðÿ÷èëèéèíèí éàëíûç áèð íå÷ÿ øÿõñèí ÿëèíäÿ úÿìëÿøìÿñè, ùÿòòà ñå÷êèëè îðãàíëàðûí ãÿðàðëàðûíûí áåëÿ ùå÷ áèð ÿùÿìèééÿò äàøûìàìàñû, ÿí ÿñàñû èñÿ âåðèëÿí ãÿðàðëàðûí ïàðòèéàíûí Àëè Ìÿúëèñèíäÿ âÿ éà Ðÿéàñÿò Ùåéÿòèíäÿ ìöçàêèðÿ åäèëìÿìÿñè, éàëíûç øÿõñè èðàäÿ ÿñàñûíäà ãÿáóëó ãàðøûäóðìàíû äàùà äà ýöúëÿíäèðèá. Áèð ìöääÿò þíúÿ àðäàðäà ïàðòèéà ñÿäðèíèí èêè ìöàâèíèíèí - Ðàçè Íóðóëëàéåâèí âÿ Àñÿô Ùàúûéåâèí, î úöìëÿäÿí, áèð íå÷ÿ ìöøàâèðèí èñòåôàëàðû äà ýþñòÿðèð êè, ïàðòèéàäà ùþêì ñöðÿí ßëè Êÿðèìëè àâòîðèòàðèçìè ùÿð êÿñè úàíà ýÿòèðèá. ß.Êÿðèìëèíèí øÿõñè èðàäÿñèíÿ ñþéêÿíÿí ãÿðàðëàðû èúðà åòäèéè ö÷öí ùå÷ áèð úÿçàéà òóø ýÿëìÿéÿúÿéèíè äÿãèã áèëÿí Ô.Ãÿùðÿìàíëû êèìè ìöàâèíëÿð èñÿ àðòûã ïàðòèéà öçâëÿðè èëÿ äàâðàíûø ãàéäàëàðûíà áåëÿ ðèàéÿò åòìèð, êîáóäëóãëàðà éîë âåðèð, ùÿòòà îíëàðû òÿùãèð åäèðëÿð. ßëäÿ åäèëÿí ìÿëóìàòëàðäà î äà áèëäèðèëèð êè, ßëè Êÿðèìëèíèí ãàðøûñûíà øÿðò ãîéàí “íàðàçû” êÿñèì ÀÕÚÏ ñÿäðèíÿ áÿëëè âàõò äà âåðèá. Áåëÿ êè, ãûñà çàìàíäà Ô.Ãÿùðÿìàíëûíûí òþðÿòäèéè ÿìÿëëÿðëÿ áàüëû õöñóñè îëàðàã Ðÿéàñÿò Ùåéÿòèíèí èúëàñûíûí ÷àüûðûëìàñû, îíóí ïàðòèéàäàí ãîâóëìàñû, äèýÿð ìöàâèíëÿðÿ èñÿ äàâðàíûøëàðû èëÿ áàüëû õÿáÿðäàðëûãëàðûí åäèëìÿñè ýþçëÿíèëèð. Ñÿñëÿíÿí åòèðàçëàðäàí “êöðêöíÿ áèðÿ äöøÿí” ßëè Êÿðèìëè èñÿ íàðàçû ãðóïëàøìàíûí öçâëÿðè èëÿ ýþðöøìÿê íèééÿòèíäÿäèð. Áó íàðàçûëûüûí ìèãéàñûíûí äàùà äà àðòìàñûíûí ãàðøûñûíû àëìàã ö÷öí ß.Êÿðèìëè ìöÿééÿí àääûìëàð àòìàüà ìÿúáóðäóð. Áåëÿ êè, Ìöñàâàò Ïàðòèéàñûíäà áàø âåðÿíëÿðèí ôîíóíäà ãóðóëòàéûí îíóí ö÷öí íÿ èëÿ íÿòèúÿëÿíÿúÿéèíè èíäèäÿí ïðîãíîçëàøäûðà áèëìÿéÿí ß.Êÿðèìëè ìàíåâðëÿðëÿ ãóðóëòàéû ýÿëÿí èëÿ ñàõëàìàã, áóíóíëà äà éåíèäÿí þç “ôÿàëèééÿòèíè” äàâàì åòäèðìÿê èñòÿéèð. Áóíóí ö÷öíñÿ ÿí àçûíäàí êèìèíñÿ “ãóðáàí” âåðèëìÿñè ëàçûì ýÿëÿúÿê. Ýþðöíÿí áóäóð êè, ß.Êÿðèìëè þç ìþâãåëÿðèíè ãîðóìàã ö÷öí Ô.Ãÿùðÿìàíëûíû ïàðòèéàäàí óçàãëàøäûðìàã ìÿúáóðèééÿòèíäÿäèð. ßêñ ùàëäà “íàðàçû” ãðóïóí äèýÿð “âàúèá” èääèàëàðû éåíèäÿí ýöíäÿìÿ ýÿëÿ áèëÿð. Áåëÿ êè, ñîí äþâðëÿðäÿ êå÷èðèëÿí ìèòèíãëÿðèí øîó õàðàêòåðè äàøûäûüûíû âÿ áóíóí éàëíûç ß.Êÿðèìëèéÿ ìàääè âÿñàèòëÿð ãàçàíäûðìàüà èñòèãàìÿòëÿíäèéèíè áÿéàí åäÿí “íàðàçû”ëàð õàðèúäÿí ýÿëÿí ìàëèééÿíèí äÿ ùåñàáàòûíû òÿëÿá åäèðëÿð. Áó ñÿáÿáäÿí äÿ ß.Êÿðèìëèíèí Ô.Ãÿùðÿìàíëû èëÿ âèäàëàøìàãëà þçöíö âÿ õàðèúäÿí ýÿëÿí èàíÿëÿðè ãîðóìàüà ÷àëûøàúàüûíû èíäèäÿí ïðîíãíîçëàøäûðìàã ìöìêöíäöð. Ïÿðâèç ÑÀÄÀÉÎÜËÓ Éóíàíûñòàíäà êöòëÿâè àêñèéà: Ùÿáñõàíàëàð éàíäûðûëñûí “Åóðîíåwñ” õÿáÿð âåðèð êè, Àâðîïàäà ìöõòÿëèô ìîòèâëÿð ÿñàñûíäà êå÷èðèëÿí åòèðàç àêñèéàëàðû äàâàì åäèð. Åòèðàç àêñèéàñûíûí íþâáÿòè öíâàíû ãèñìèíäÿ èñÿ Éóíàíûñòàí ÷ûõûø åäèá. Áó þëêÿäÿ ïàéòàõò ñàêèíëÿðè ùÿáñõàíàëàðäà àúëûã àêñèéàñû êå÷èðÿí ìÿùáóñëàðà äÿñòÿê ìÿãñÿäè èëÿ ìåéäàíëàðà ÷ûõûáëàð. Øÿùÿðèí ìÿðêÿçèíäÿêè Àôèíà Óíèâåðñèòåòè ãàðøûñûíäà òîïëàíàí ìèí íÿôÿðëèê ãðóï ùþêóìÿò ÿëåéùèíÿ øöàðëàð ñÿñëÿíäèðÿðÿê ïàðëàìåíòÿ ãÿäÿð éöðöø åäèá. Ïàðëàìåíò ãàðøûñûíäà äàéàíàí íöìàéèø÷èëÿð “Ùÿáñõàíàëàð éàíäûðûëñûí”âÿ “Äåìîêðàòèéàéà ìöùàðèáÿ” øÿêëèíäÿ øöàðëàð ñÿñëÿíäèðèáëÿð. Äàùà ñîíðà Òåõíèêè Óíèâåðñèòåò ãàðøûñûíäà òîïëàíàí òÿõìèíÿí 100 íÿôÿðëèê ãðóï Ñòóðíàðàñ ïðîñïåêòèíäÿ áàððèêàäàëàð ãóðàðàã àâòîìîáèëëÿðè éàíäûðûá. Ïîëèñ àêñèéà÷ûëàðû äàüûòìàã ö÷öí ýþçéàøàðäûúû ãàç âÿ ñÿñ áîìáàëàðûíäàí èñòèôàäÿ åäèá. ÀÁØ-äà èðãè çÿìèíäÿ íþâáÿòè úèíàéÿò ôàêòû ãåéäÿ àëûíûá Àìåðèêà Áèðëÿøìèø Øòàòëàðûíûí (ÀÁØ) Úÿíóáè Êàðîëèíà øòàòûíäà ïîëèñ ãàðàäÿðèëè âÿòÿíäàøû àòÿø à÷àðàã þëäöðöá. Øèìàëè ×àðëñòîí øÿùÿðèíäÿ áàø âåðìèø ùàäèñÿ áó þëêÿ ìåäèàñûíûí äèããÿò ìÿðêÿçèíäÿäèð. Þëêÿ ìåäèàñû áó ùàäèñÿëÿðëÿ áàüëû ùÿéÿúàí òÿáèëè ÷àëûð. Äèããÿòÿ ÷àòäûðûëûð êè, èðãè-äèíè ìîòèâëÿðëÿ ÿëàãÿäàð áàø âåðìèø ùàäèñÿëÿðäÿí ñîíðà âÿòÿíäàøëàðûí ùöãóã-ìöùàôèçÿ îðãàíëàðûíà, õöñóñèëÿ äÿ àñàéèø êåøèê÷èëÿðèíÿ ãàðøû ùèääÿòè àðòûá. Îíà ýþðÿ äÿ, ùàäèñÿëÿðèí äàùà êÿñêèí õàðàêòåð àëàúàüû ýþçëÿíèëèð. ÁÁÚ-äÿí Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíÿ âÿ áåéíÿëõàëã ùöãóãà ùþðìÿòñèçëèê... Áó ìåäèà êîðïîðàñèéàñûíûí ÿìÿêäàøû þëêÿìèçèí ðàçûëûüû îëìàäàí èøüàë àëòûíäàêû Äàüëûã Ãàðàáàüà ñÿôÿð åäèá, îðàäàí ùàçûðëàäûüû ðåïîðòàæäà ôàêòëàðû òÿùðèô åäèá Ãàáèë Ùöñåéíëè: Áó èøäÿ òÿêúÿ æóðíàëèñòëÿð äåéèë, îíëàðûí òÿìñèë åòäèéè ìåäèà êîðïîðàñèéàëàðû, òåëåâèçèéàëàð âÿ ùÿìèí æóðíàëèñòèí òÿìñèë åòäèéè þëêÿ äÿ ìÿñóëèééÿò äàøûéûð “ÁÁÚ”íèí ìöõáèðè Ðåéùàí Äåìèòðèå Àçÿðáàéúàíûí èøüàë îëóíìóø Äàüëûã Ãàðàáàü ÿðàçèñèíÿ ñÿôÿð åäèá âÿ ðåïîðòàæ ùàçûðëàéûá. ÀÏÀ-íûí ìÿëóìàòûíà ýþðÿ, ðåïîðòàæäà ìöÿëëèô Åðìÿíèñòàí äþâëÿòèíèí èøüàë÷ûëûã ñèéàñÿòèíè ýåðè ïëàíà àòìàã ö÷öí ýóéà åðìÿíèëÿðèí âÿ àçÿðáàéúàíëûëàðûí áó òîðïàãëàð óüðóíäà 1990-úû èëëÿðäÿí âóðóøäóüóíó èääèà åäèá: “Àçÿðáàéúàí áó òîðïàãëàð öçÿðèíäÿ íÿçàðÿòè èòèðèá âÿ éöç ìèíëÿðëÿ åòíèê àçÿðáàéúàíëû åâëÿðèíäÿí ãà÷ìàëû îëóá. 20 èëäèð, àòÿøêÿñèí åëàí îëóíìàñûíà áàõìàéàðàã, òÿìàñ õÿòòè àüûð øÿêèëäÿ ùÿðáèëÿøäèðèëèá. Îðàäà òåç-òåç àòûøìà âÿ þëöì ùàëëàðû áàø âåðèð. Äàüëûã Ãàðàáàü þçöíö ìöñòÿãèë ðåñïóáëèêà åëàí åäèá. Îíóí þçöíöí “ùþêóìÿòè”, “óíèâåðñèòåòëÿðè”, ùÿòòà “áåéíÿëõàëã àåðîïîðòó” âàð. Ðåàëëûã èñÿ áóäóð êè, Ãàðàáàü åðìÿíèëÿðè äöíéàäàí òÿúðèä îëóíóáëàð”. Ðåéùàí Äåìèòðèå þòÿí èë “Äàüëûã Ãàðàáàü Ðåñïóáëèêàñû”íûí þçöíöí “20 èëëèê ìöñòÿãèëëèéè”íè ãåéä åòäèéèíè áèëäèðèá: “Ëàêèí áó ìöñòÿãèëëèê âÿ ðåñïóáëèêà áó òîðïàãëàðû Àçÿðáàéúàíûí áèð ùèññÿñè ùåñàá åäÿí áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿò òÿðÿôèíäÿí òàíûíìàéûá. Áó ìöíàãèøÿ ùÿëë îëóíìàìûø ãàëûð âÿ áóíóí íöìóíÿëÿðèíäÿí áèðè áèð íå÷ÿ èë ÿââÿë áÿðïà îëóíìóø àåðîïîðòäóð êè, îðàäà îòóðàúàãëàð áîøäóð. Îðà ùå÷ áèð ó÷óø ùÿéàòà êå÷èðèëìèð. Áóðàäà òÿééàðÿëÿðèí Àçÿðáàéúàí òÿðÿôèíäÿí âóðóëìàñû ðèñêè âàð. ×öíêè òÿðÿôëÿð àðàñûíäà ùÿëÿ äÿ ñöëù ðàçûëàøìàñû éîõäóð”. Äàùà ñîíðà ìöÿëëèô þçöíö ãîíäàðìà ãóðóìóí õàðèúè èøëÿð íàçèðè åëàí åäÿí Êàðåí Ìèðçîéàíûí ìöñàùèáÿñèíè òÿãäèì åäèá. Ïîëèòîëîã Ãàáèë Ùöñåéíëè èñÿ ÀÏÀ-éà à÷ûãëàìàñûíäà áó úöð ðåïîðòàæëàðû ïèñëÿéèá. Î áèëäèðèá êè, õàðèúè æóðíàëèñòëÿðèí Äàüëûã Ãàðàáàüà ñÿôÿðëÿð åòìÿñè îðàäàêû ñåïàðàò÷û ðåæèìèí àïàðäûüû òÿáëèüàò ñèéàñÿòèíèí ÿñàñ åëåìåíòëÿðèíäÿíäèð. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, áó ðåæèì ìåäèàäàí áèð àëÿò êèìè èñòèôàäÿ åäèð: “Ñåïàðàò÷ûëàð ýóéà ùÿìèí ÿðàçèäÿ ìèëëè àçàäëûã ùÿðÿêàòûíûí îëìàñû, èøüàë àëòûíäàêû ÿðàçèëÿðèí îðàíûí åðìÿíè õàëãûíà ìÿõñóñëóüó áàðÿäÿ óéäóðäóãëàðû ìèôëÿðè ìåäèà âàñèòÿñè èëÿ äöíéà èúòèìàèééÿòèíÿ ÷àòäûðìàã èñòÿéèðëÿð. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, æóðíàëèñòëÿðèí áó áþëýÿéÿ ñÿôÿðëÿðè îíëàðûí ùöãóãè úÿùÿòäÿí òàíûíìàñûíà äà éàðäûì åäèð. Æóðíàëèñòëÿðèí, èíúÿñÿíÿò àäàìëàðûíûí, Àçÿðáàéúàíûí èúàçÿñè îëìàäàí áó ÿðàçèëÿðÿ ñÿôÿð åòìÿñè âÿ îíóí òÿáëèüè èëÿ ìÿøüóë îëìàñû úèääè ùöãóãè ïîçóíòóäóð. ×öíêè ãîíäàðìà ðåñïóáëèêà ùå÷ êÿñ òÿðÿôèíäÿí òàíûíìàéûá, äöíéà þëêÿëÿðè, áåéíÿëõàëã èúòèìàèééÿò òÿðÿôèíäÿí Àçÿðáàéúàíûí òÿðêèá ùèññÿñè êèìè ãÿáóë åäèëèá”. Ã.Ùöñåéíëè áèëäèðèá êè, èøüàë àëòûíäàêû ÿðàçèëÿðÿ éàëíûç ðÿñìè Áàêûíûí èúàçÿñè èëÿ ýåäèëìÿëèäèð: “Áàêû ùÿìèí áþëýÿéÿ ãàíóíñóç ñÿôÿð åäÿí æóðíàëèñòëÿðèí ùàìûñûíû “ãàðà ñèéàùû”éà ñàëûð, ýÿëÿúÿêäÿ îíëàðûí Àçÿðáàéúàíà ñÿôÿð åòìÿñè ãàäàüàí åäèëèð. Áó ìÿñÿëÿ Àçÿðáàéúàíûí éàðàëû éåðèäèð. Àçÿðáàéúàí áó èñòèãàìÿòäÿ ôÿàë èø àïàðûð âÿ éÿãèí êè, áóíóí íÿòèúÿñè îëàúàã”. Ïîëèòîëîãóí ôèêðèíúÿ, ùÿìèí æóðíàëèñòëÿðèí èøüàë àëòûíäàêû ÿðàçèëÿðÿ ýåòìÿñèíè òÿìñèë åòäèêëÿðè þëêÿëÿð, èøëÿäèêëÿðè øèðêÿòëÿð ãàäàüàí åòìÿëèäèðëÿð: “Àçÿðáàéúàíûí ÿðàçè áöòþâëöéöíö òàíûéàí þëêÿ áó áöòþâëöéö ïîçàí ùÿðÿêÿòëÿðÿ øÿðàèò éàðàäûðñà, ùöãóãè ïîçóíòóéà øÿðàèò éàðàòìûø, áèð íþâ áåéíÿëõàëã ùöãóã íîðìàëàðûíû àéàãëàð àëòûíà àòìûø îëóð. Áó èøäÿ òÿêúÿ æóðíàëèñòëÿð äåéèë, îíëàðûí òÿìñèë åòäèéè ìåäèà êîðïîðàñèéàëàðû, òåëåâèçèéàëàð âÿ ùÿìèí æóðíàëèñòèí òÿìñèë åòäèéè þëêÿ äÿ ìÿñóëèééÿò äàøûéûð”. Ðàäèêàë öíñöðëÿðèí òîïëàøäûüû “Ìèëëè øóðà”íûí ôèàñêîñó ÷îõäàí ýåð÷ÿêëÿøèá Àçÿðáàéúàí ñèéàñè ïàëèòðàñûíûí íöìàéÿíäÿëÿðè “Ìèëëè øóðà”íû èôëàñà äö÷àð îëìóø ãóðóì êèìè ñÿúèééÿëÿíäèðìÿêëÿ éàíàøû, îðàäà “áèðëÿøÿí” ðàäèêàëëàðûí äàüûäûúû ôÿàëèééÿòèíè êÿñêèí òÿíãèä îáéåêòèíÿ ÷åâèðèðëÿð Õàðèúè àíòè-àçÿðáàéúàí÷û äàèðÿëÿðäÿí ìàëèééÿëÿøÿí âÿ êîíêðåò ýöúëÿðèí êîðïîðàòèâ ìàðàãëàðûíûí òÿìèí îëóíìàñû ìèññèéàñûíà õèäìÿò åäÿí ðàäèêàë ìöõàëèôÿòèí íöìàéèø åòäèðäèéè àíòèìèëëè ôÿàëèééÿò áÿùñ îëóíàí ãöââÿëÿðèí, î úöìëÿäÿí, àóòñàéäåðëÿð òîïëóñó îëàí ãîíäàðìà ãóðóìëàðûí íÿéÿ ãàäèð îëäóüóíó âÿ êèìëÿðÿ õèäìÿò åòäèéèíè àøêàð ñóðÿòäÿ îðòàéà ãîéóð. Äîëàéûñûéëà, õàëãûí åòèìàäûíû ùå÷ úöð ãàçàíà áèëìÿéÿí âÿ ôÿàëèééÿòèíè ãÿðÿçëè õàðèúè äàèðÿëÿðèí äàüûäûúû ìàðàãëàðûíûí òÿìèí îëóíìàñû ìèññèéàñû öçÿðèíäÿ ãóðàí ðàäèêàë ìöõàëèôÿò Àçÿðáàéúàíäà õàîñ éàðàòìàã, òÿêìèë ñòðóêòóð åëåìåíòëÿðèíÿ ìàëèê îëàí âÿ ìþùêÿì ÿñàñëàðà ñþéêÿíÿí ñèéàñè ñèñòåìèí ñàáèòëèéèíè ñàðñûòìàã ö÷öí ÿí ìöõòÿëèô ìåòîäëàðà èñòèíàä åäèð, þëêÿäÿ àíòàãîíèñò ïðîñåñëÿðèí ÿñàñûíû ãîéìàüà ÷àëûøûð. Äèýÿð òÿðÿôäÿí, ðàäèêàë äöøÿðýÿ òÿìñèë÷èëÿðèíèí “áèðëÿøäèéè” ãîíäàðìà “Ìèëëè øóðà” þòÿí èë þëêÿìèçäÿ êå÷èðèëÿí íþâáÿòè ïðåçèäåíò ñå÷êèëÿðèíäÿí ñîíðà öçëÿøäèéè ôèàñêîíó þðò-áàñäûð åòìÿê ö÷öí ÿíÿíÿâè “òàêòèêà”éà ìöðàúèÿò åòìÿêäÿäèð. Áó, îíëàðûí áàøëûúà “ñèéàñè òåõíîëîýèéàñû” îëàí ìèòèíã êå÷èðìÿêäèð. ßëáÿòòÿ, ìèòèíã øîóëàðûíûí òÿøêèë îëóíìàñûíäà ìÿãñÿä áèð òÿðÿôäÿí òÿõðèáàò õàðàêòåðëè ÿìÿëëÿðè äàâàì åòäèðìÿéÿ, äèýÿð òÿðÿôäÿí èñÿ ñèéàñè ýöíäÿìäÿ ãàëìàüà ùåñàáëàíûá. Éÿíè, þç “ôÿàëèééÿò”èíè äàüûäûúûëàðûí íÿçàðÿòèíäÿ îëàí áÿçè ãÿçåò ñÿùèôÿëÿðèíäÿ èøûãëàíäûðûëìàãëà äàâàì åòäèðÿí ðàäèêàë äöøÿðýÿ ìèòèíã òàêòèêàñûíû éåíè “ñèéàñè úàíëàíìà” âàñèòÿñè êèìè ýþðöð. Áó èñÿ äå-ôàêòî àóòñàéäåðÿ ÷åâðèëìèø ðàäèêàë ìöõàëèôÿòèí òöêÿíìèøëèê ñèíäðîìóíó ÿêñ åòäèðÿí íþâáÿòè ýþñòÿðèúèäèð. Áó äà ñÿáÿáñèç äåéèë. ×öíêè ðàäèêàë äöøÿðýÿ íöìàéÿíäÿëÿðè áó ýöí Àçÿðáàéúàí úÿìèééÿòè òÿðÿôèíäÿí òàíûíìûð, þç ôÿàëèééÿòëÿðèíè àíòè-Àçÿðáàéúàí äàèðÿëÿðèí äèðåêòèâëÿðè ÿñàñûíäà äàâàì åòäèðèðëÿð. ßëáÿòòÿ, ùàêèìèééÿòÿ ýÿëìÿê óüðóíäà àíòè-Àçÿðáàéúàí äàèðÿëÿðÿ, åðìÿíèëÿðÿ âÿ éà åðìÿíè ëîááèñèíÿ öìèä áÿñëÿéÿí, þëêÿíèí ìèëëè ìÿíàôåéèíè þçëÿðèíèí âÿ õèäìÿò åòäèêëÿðè ãöââÿëÿðèí êîðïîðàòèâ ìàðàãëàðûíà ãóðáàí âåðìÿéÿ ÷àëûøàí, èúòèìàèééÿòè ìàíèïóëéàñèéàéà ìÿðóç ãîéàí, úÿìèééÿòèí ÿí äèíàìèê òÿáÿãÿñè îëàí ýÿíúëÿðè ðàäèêàëëûüà âÿ òÿõðèáàòà ÷àüûðàí âÿ áó êèìè áèð ÷îõ àíòèìèëëè ùÿðÿêÿòëÿðè ôÿàëèééÿòëÿðèíäÿ ÿñàñ èñòèãàìÿò êèìè ýþòöðÿí äàüûäûúû ãöââÿëÿðÿ Àçÿðáàéúàí õàëãû áèðìÿíàëû øÿêèëäÿ åòèìàä ýþñòÿðìÿç. Ùå÷ äÿ òÿñàäöôè äåéèë êè, Àçÿðáàéúàí ñèéàñè ïàëèòðàñûíûí íöìàéÿíäÿëÿðè äÿ “Ìèëëè øóðà”íû èôëàñà äö÷àð îëìóø ãóðóì êèìè ñÿúèééÿëÿíäèðìÿêëÿ éàíàøû, îðàäà “áèðëÿøÿí” ðàäèêàëëàðûí äàüûäûúû ôÿàëèééÿòèíè êÿñêèí òÿíãèä îáéåêòèíÿ ÷åâèðèðëÿð. Ìÿñÿëÿí, ÀÄÏ ñÿäðè Ñÿðäàð Úÿëàëîüëó ÊÈÂ-ÿ à÷ûãëàìàñûíäà ãåéä åäèá êè, “Ìèëëè øóðà”íûí, ÀÕÚÏ-íèí êå÷èðäèéè ìèòèíãëÿð ýþñòÿðèð êè, úÿìèééÿòäÿ ÿí ýöúëö éåýàíÿ ìöõàëèô ãöââÿ îëìàëàðû âÿ õàëãûí îíëàðà áþéöê äÿñòÿê íöìàéèø åòäèðäèéè áàðÿäÿ äåäèêëÿðè éàíëûøäûð, îíëàð áó ìÿãñÿäëÿðèíÿ ÷àò- ìûðëàð. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, “Ìèëëè øóðà” þçöíö éåýàíÿ ìöõàëèô ýöú êèìè íöìàéèø åòäèðìÿê èñòÿéèð, òÿáèè êè, áó äà óüóðñóç àëûíûð. ÊÕÚÏ ñÿäðè Ìèðìàùìóä Ìèðÿëèîüëó äà áó ìÿñÿëÿ èëÿ áàüëû ÊÈÂ-ÿ à÷ûãëàìàñûíäà áèëäèðìèøäè êè, “Ìèëëè øóðà” “÷åâðèëìèø áèð âÿðÿã”äÿí èáàðÿòäèð. Íÿòèúÿ åòèáàðèëÿ, ãîíäàðìà “Ìèëëè øóðà”íûí íÿ éàðàíäûüû âàõòäà, íÿ äÿ áó ýöí Àçÿðáàéúàí úÿìèééÿòèíÿ àèäèééÿòè îëìàéûá. Àçÿðáàéúàí úÿìèééÿòè ðàäèêàë öíñöðëÿðèí òîïëàøäûüû ãîíäàðìà ãóðóìà ùå÷ áèð ùàëäà åòèìàä ýþñòÿðìèð. Äÿôÿëÿðëÿ àøêàð îëóíóá êè, áó ãóðóì ÿñëèíäÿ, ìöÿééÿí àíòè-Àçÿðáàéúàí äàèðÿëÿðèí ìÿíàôåéèíÿ âÿ áóðàäà òÿìñèë îëóíàí åðìÿíèïÿðÿñò øÿõñëÿðèí ñèéàñè àìáèñèéàëàðûíà õèäìÿò åäèð. Ðàäèêàëëàðûí “Ìèëëè øóðà” îéóíëàðûíûí àðõàñûíäà ìÿùç àíòè-Àçÿðáàéúàí äàèðÿëÿðèí ñèôàðèø âÿ äÿñòÿéè èëÿ Àçÿðáàéúàíäà õàîñ ìöùèòè éàðàòìàã, èúòèìàè øöóðà íåãàòèâ òÿñèð åòìÿê ìèññèéàñû äóðóð. Áöòþâëöêäÿ èñÿ, “Ìèëëè øóðà”íûí äÿôí ìÿðàñèìè ÷îõäàí ýåð÷ÿêëÿøèá. ÍÓÐËÀÍ http://www.yeniazerbaycan.com Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ìöñòÿãèëëèéè Àçÿðáàéúàí õàëãûíûí ìèëëè ñÿðâÿòèäèð Ìÿãàëÿ ÊÈÂÄÔ-íèí ìàëèééÿ äÿñòÿéè èëÿ “Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñûíûí äöíéà áèðëèéèíÿ èíòåãðàñèéàñû, ðåýèîí þëêÿëÿðè âÿ äèýÿð äþâëÿòëÿðëÿ, áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿìÿêäàøëûüûí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè” èñòèãàìÿòè öçðÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí ëàéèùÿ ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ùàçûðëàíìûøäûð Àçÿðáàéúàí äöíéàäà Èñëàì ùÿìðÿéëèéè èøèíÿ áþéöê òþùôÿëÿð âåðèð (ÿââÿëè þòÿí ñàéûìûçäà) Ãóðóìóí ÕÛ Çèðâÿ Êîíôðàíñûíäà ÈßÒ-èí éåíè Íèçàìíàìÿñè ãÿáóë åäèëèá êè, áó áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòûí ÿñàñ ñÿíÿäèíèí ìÿãñÿä âÿ ìÿðàìëàðû áþëìÿñèíäÿ Àçÿðáàéúàí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíèí ìÿãñÿäéþíëö èøè âÿ èñðàðëû ìþâãåéè íÿòèúÿñèíäÿ èøüàë àëòûíäà îëàí äþâëÿòëÿðèí þç ÿðàçè áöòþâëöéöíö áÿðïà åòìÿñè ùöãóãóíóí öçâ äþâëÿòëÿð òÿðÿôèíäÿí áèðìÿíàëû äÿñòÿêëÿíìÿñè áàðÿäÿ ìöääÿàíûí òÿñáèò åäèëìÿñè þëêÿìèç ö÷öí ìöñòÿñíà ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð. Òÿñàäöôè äåéèë êè, 2008-úè èëäÿ ÁÌÒ Áàø Àññàìáëåéàñûíûí 62-úè ñåññèéàñûíäà Àçÿðáàéúàí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíèí òÿãäèì åòäèéè “Àçÿðáàéúàíûí èøüàë àëòûíäà îëàí ÿðàçèëÿðèíäÿêè âÿçèééÿò” àäëû ãÿòíàìÿíèí ãÿáóë åäèëìÿñèíäÿ ÈßÒ-ÿ öçâ îëàí äþâëÿòëÿðèí ìþâãåéè ùÿëëåäèúè ðîë îéíàéûá. Òÿøêèëàòûí 2011-úè èëèí ôåâðàëûíäà êå÷èðèëÿí ÈßÒ õàðèúè èøëÿð íàçèðëÿðèíèí 36-úû èúëàñûíäà äà àíàëîæè ìþâãå áèð äàùà âóðüóëàíûá. Èúëàñäà áèð äàùà ãåéä îëóíóá êè, Åðìÿíèñòàí Àçÿðáàéúàí òîðïàãëàðûíû èøüàë åäèá âÿ ÁÌÒ Òÿùëöêÿñèçëèê Øóðàñûíûí ìÿëóì 4 ãÿòíàìÿñèíè éåðèíÿ éåòèðìÿéèá. Ãóðóìà öçâ îëàí þëêÿëÿðèí õàðèúè èøëÿð íàçèðëÿðè Åðìÿíèñòàíû èøüàëäàí ÿë ÷ÿêìÿéÿ ÷àüûðûáëàð. Òÿøêèëàòûí Àçÿðáàéúàíûí áèð íþìðÿëè ïðîáëåìèíèí ùÿëëèíäÿ þëêÿìèçÿ âåðäèéè äÿñòÿê áóíóíëà äà éåêóíëàøìûð. Ìÿëóì îëäóüó êèìè, 2009-úó èëäÿí Äèàëîã âÿ ßìÿêäàøëûã óüðóíäà Èñëàì Êîíôðàíñû Ýÿíúëÿð Ôîðóìóíóí (Äß-ÈÊÝÔ) ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû äèàëîã öçðÿ áàø ÿëàãÿëÿíäèðèúèñè, Ùåéäÿð ßëèéåâ Ôîíäóíóí âèòñåïðåçèäåíòè Ëåéëà ßëèéåâàíûí òÿøÿááöñö èëÿ “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” êàìïàíèéàñû êå÷èðèëèð. Êàìïàíèéà ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ Õîúàëû ãÿòëèàìûíûí àäû Èñâå÷äÿ éàðàäûëìûø âÿ âèðòóàë àëÿìäÿ ýåíèø âöñÿò àëìûø “Áåéíÿëõàëã Ìöùàðèáÿ Ãóðáàíëàðû Ìåìîðèàëû” àðõèâ ëàéèùÿñèíÿ äàõèë åäèëèá. Ëàéèùÿäÿ êàìïàíèéàíûí ðÿñìè ñàéòûíà èñòèíàä åäèëÿðÿê Äàüëûã Ãàðàáàü ìöùàðèáÿñè çàìàíû åðìÿíè ñèëàùëû ãöââÿëÿðè òÿðÿôèíäÿí Õîúàëû øÿùÿðèíäÿ õöñóñè àìàíñûçëûãëà þëäöðöëÿí ãóðáàíëàðûí ñèéàùûñû éåðëÿøäèðèëèá, ôàúèÿ ñàéòûí èñòèôàäÿ÷èëÿðèíÿ ÕÕ ÿñðèí ÿí äÿùøÿòëè ãÿòëèàìû êèìè òÿãäèì åäèëèá. Õîúàëû ãÿòëèàìûíûí àäû ßëúÿçàèð, Ñðåáðåíèòñà, Äàðôóð, Ìàäàãàñêàð, Íèýåðèéà, Ðóàíäà, Âéåòíàì âÿ áàøãà éåðëÿðäÿ òþðÿäèëìèø ñîéãûðûìëàðû âÿ ãÿòëèàìëàðëà áèð ñûðàäà ÷ÿêèëèá. Áóíóíëà éàíàøû, 2010-úó èë éàíâàðûí 31-äÿ Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíà öçâ äþâëÿòëÿðèí Ïàðëàìåíò Èòòèôàãûíûí Óãàíäàíûí Êàìáàëà øÿùÿðèíäÿ êå÷èðèëÿí âÿ 51 þëêÿíèí ïàðëàìåíò íöìàéÿíäÿëÿðèíèí èøòèðàê åòäèéè ÂÛ êîíôðàíñûíäà “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” áåéíÿëõàëã êàìïàíèéàñûíà äÿñòÿê ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ õöñóñè ãÿòíàìÿ ãÿáóë åäèëèá. Ãÿòíàìÿäÿ áèëäèðèëèá êè, Èñëàì Êîíôðàíñû Òÿøêèëàòû Ïàðëàìåíò Èòòèôàãû “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” áåéíÿëõàëã êàìïàíèéàñûíû äÿñòÿêëÿéèð: “Öçâ äþâëÿòëÿðèí ïàðëàìåíòëÿðèíè èíñàíëûüà ãàðøû áó úèíàéÿòè äöçýöí âÿ ìöâàôèã øÿêèëäÿ òàíûìàüà, ñþçöýåäÿí êàìïàíèéàéà ìèëëè âÿ áåéíÿëõàëã ñÿâèééÿäÿ òàì äÿñòÿê âåðìÿéÿ ÷àüûðûðûã”. Ãåéä åòìÿê ëàçûìäûð êè, áó ñÿíÿä áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàð òÿðÿôèíäÿí Õîúàëû ôàúèÿñèíè èíñàíëûüà ãàðøû úèíàéÿò êèìè òàíûéàí èëê ãÿòíàìÿäèð. Éåðè ýÿëìèøêÿí, ãÿòíàìÿíèí ãÿáóëó ïðîñåñèíäÿ Åðìÿíèñòàíûí äà òÿìñèë îëóíäóüó Ãàðà Äÿíèç Èãòèñàäè ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíûí Ïàðëàìåíò Áèðëèéèíÿ öçâ îëàí äþâëÿòëÿðèí íöìàéÿíäÿëÿðè äÿ èøòèðàê åäèáëÿð. “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” êàìïàíèéàñû ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ ÿëäÿ îëóíàí èëê óüóð ÈßÒ õàðèúè èøëÿð íàçèðëÿðè òÿðÿôèíäÿí Õîúàëû ôàúèÿñèíè êöòëÿâè ãûðüûí êèìè ãèéìÿòëÿíäèðìÿê áàðÿäÿ ãÿòíàìÿíèí ãÿáóë åäèëìÿñè ñàéûëà áèëÿð. 2009-úó èëèí èéóë àéûíäà èñÿ Äß-ÈÊÝÔ èëÿ ÈÑÅÑÚÎ àðàñûíäà èìçàëàíìûø àíëàøìà íÿòèúÿñèíäÿ Õîúàëû ôàúèÿñè ùàããûíäà ìÿëóìàòûí ÈßÒ þëêÿëÿðèíèí òàðèõ äÿðñëèêëÿðèíÿ äàõèë åäèëìÿñè áàðÿäÿ ðàçûëûã ÿëäÿ îëóíóá. 2013-úö èë äåêàáðûí 9-11-äÿ Ãâèíåéàíûí ïàéòàõòû Êîíàêðèäÿ 57 þëêÿíèí öçâ îëäóüó Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëÿðè Øóðàñûíûí (ÈßÒ ÕÈÍØ) 40-úû ñåññèéàñû êå÷èðèëèá. Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû èëÿ ñûõ ÿìÿêäàøëûã åäÿí Äèàëîã âÿ ßìÿêäàøëûã óüðóíäà Èñëàì Êîíôðàíñû Ýÿíúëÿð Ôîðóìó äà ñåññèéàäà òÿìñèë îëóíóá. Äß-ÈÊÝÔ òÿðÿôèíäÿí ñåññèéàéà Õîúàëû ôàúèÿñèíè ñîéãûðûìû àêòû êèìè òàíûìàã áàðÿäÿ ãÿòíàìÿ ëàéèùÿñè òÿãäèì åäèëèá. Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëÿðè Øóðàñû ùÿìèí ãÿòíàìÿíè ãÿáóë åòìÿêëÿ Õîúàëû ôàúèÿñèíè ñîéãûðûìû àêòû êèìè òàíûäûüûíû áèð äàùà áÿéàí åäèá. Äß-ÈÊÝÔ íöìàéÿíäÿ ùåéÿòèíèí ðÿùáÿðè êèìè ñåññèéàäà èøòèðàê åäÿí Åëìÿääèí Þëêÿìèç Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíûí öçâö êèìè áó ãóðóìóí èøèíäÿ ôÿàë ðîë îéíàéûð Ìåùäèéåâ áèëäèðèá êè, Ôîðóì òÿðÿôèíäÿí òÿãäèì åäèëÿí ãÿòíàìÿ ëàéèùÿñèíäÿ ÄßÈÊÝÔ-íèí ìÿäÿíèééÿòëÿðàðàñû äèàëîã öçðÿ áàø ÿëàãÿëÿíäèðèúèñè Ëåéëà ßëèéåâàíûí òÿøÿááöñö èëÿ ùÿéàòà êå÷èðèëÿí “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” êàìïàíèéàñûíà äàèð õöñóñè áÿíä éåð àëûá. Ùÿìèí áÿíääÿ äåéèëèð: “ÈßÒ ÕÈÍØ “Õîúàëûéà ÿäàëÿò!” áåéíÿëõàëã ìÿëóìàò êàìïàíèéàñûíû àëãûøëàéûð âÿ öçâ äþâëÿòëÿðè áó ñîéãûðûìû àêòûíûí ìèëëè âÿ áåéíÿëõàëã ñÿâèééÿäÿ èíñàíëûüà ãàðøû úèíàéÿò êèìè òàíûíìàñû ö÷öí êàìïàíèéàíûí èøèíäÿ ôÿàë èøòèðàê åòìÿéÿ âÿ ëàçûìè ñÿéëÿð ýþñòÿðìÿéÿ ÷àüûðûð”. Ñþçöýåäÿí ãÿòíàìÿäÿ, ùÿì÷èíèí, Äß-ÈÊÝÔ òÿðÿôèíäÿí ùÿéàòà êå÷èðèëÿí “Äöíéàíû äÿéèøÿ áèëÿúÿê 10 ýÿíú ìöñÿëìàí” áåéíÿëõàëã ìöêàôàò ëàéèùÿñè àëãûøëàíûá âÿ öçâ äþâëÿòëÿð áó ñàùÿäÿ ÄßÈÊÝÔ èëÿ ÿìÿêäàøëûã åòìÿéÿ ÷àüûðûëûá. Ùÿìèí ìöêàôàò ëàéèùÿñèíÿ 2011-úè èëèí íîéàáðûíäà Áàêûäà Äß-ÈÊÝÔ-íèí âÿ Àçÿðáàéúàí ùþêóìÿòèíèí áèðýÿ òÿøêèë åòäèéè Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Ýÿíú Ñàùèáêàðëàð Øÿáÿêÿñèíèí (ÛÚÉÅÍ) òÿñèñ êîíôðàíñû çàìàíû ñòàðò âåðèëèá âÿ èëê ìöêàôàòëàíäûðìà ìÿðàñèìèíèí áåéíÿëõàëã ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë åäèëìÿñè ãÿðàðà àëûíûá. ÁÀÍÌ-äÿ Ýÿíúÿ øÿùÿðè “Êÿïÿç” òÿäðèñ ìÿðêÿçèíèí àáèòóðèéåíòëÿðè èëÿ ýþðöø êå÷èðèëèá Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíäÿ (ÁÀÍÌ) Ýÿíúÿ øÿùÿðè “Êÿïÿç” òÿäðèñ ìÿðêÿçèíèí àáèòóðèéåíòëÿðè èëÿ ýþðöø êå÷èðèëèá. Òÿäáèðè à÷àí Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíèí Èúòèìàèééÿòëÿ ÿëàãÿëÿð øþáÿñèíèí ðÿèñè Çåéíàá Êàçûìîâà àáèòóðèéåíòëÿðè ñàëàìëàéûá âÿ àëè ìÿêòÿáäÿ ýþðìÿêäÿí ìÿìíóíëóã èôàäÿ åäèá. Î, àáèòóðèéåíòëÿðÿ ÁÀÍÌ-èí ôÿàëèééÿòè ùàããûíäà ãûñà ìÿëóìàò âåðèá. Ñîíðà ÁÀÍÌ-èí ôÿàëèééÿòèíè ÿêñ åòäèðÿí âèäåî÷àðõ íöìàéèø åòäèðèëèá. ÁÀÍÌ-èí Òÿëÿáÿëÿðëÿ èø øþáÿñèíèí ðÿèñè Ùÿáèáÿ Ñàäûãëû òÿãäèìàòëà ÷ûõûø åäÿðÿê, Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíèí 2014/2015-úè òÿäðèñ èëè ö÷öí òÿëÿáÿ ãÿáóëóíóí ÿñàñ ýþñòÿðèúèëÿðèíÿ ýþðÿ ëèäåðëèê ìþâãåéèíè ñàõëàäûüûíû áèëäèðèá. Áåëÿ êè, î, àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿëÿðèíÿ ãÿáóë îëìóø àáèòóðèéåíòëÿðèí îðòà áàëëàðûíà ýþðÿ ÿí éöêñÿê íÿòèúÿëÿðÿ ìàëèê àëè ìÿêòÿáëÿðèí ñèéàùûñûíäà Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíèí ãÿ- áóëäà 668.017 îðòà áàëëà áèðèíúè éåðäÿ îëäóüóíó, áó òÿäðèñ èëè öçðÿ 17 Ïðåçèäåíò òÿãàöä÷öñöíöí ÁÀÍÌ-è ñå÷äèéèíè âÿ àáèòóðèéåíò ÿðèçÿëÿðèíäÿ èõòèñàñëàðûí áèðèíúè éåðäÿ ðàñòýÿëìÿ òåçëèéèíÿ ýþðÿ äÿ ÁÀÍÌ öçðÿ ýþñòÿðèúèíèí éöêñÿê - 81,39 ôàèç îëäóüóíó äåéèá. Ù.Ñàäûãëû áó ñàäàëàíàíëàðûí ÁÀÍÌ-èí àáèòóðèéåíòëÿð ö÷öí ÿí úÿëáåäèúè âÿ íöôóçëó àëè òÿùñèë ìöÿññèñÿñè îëìàñûíûí ñöáóòó îëäóüóíó âóðüóëàéûá. Ù.Ñàäûãëû, ùÿì÷èíèí, Áàêû Àëè Íåôò Ìÿêòÿáèíäÿ ìöòÿõÿññèñ ùàçûðëûüûíûí Áþéöê Áðèòàíèéàíûí Ùåðèîò-Âàòò Óíèâåðñèòåòèíèí òÿäðèñ ïðîãðàìëàðû âÿ ìöòÿðÿããè òåõíîëîýèéàëàð ÿñàñûíäà ùÿéàòà êå÷èðèëäèéè, áèëèêëÿðèí ãèéìÿòëÿíäèðèëìÿñèíäÿ øÿôôàôëûüûí âÿ îáéåêòèâëèéèí òÿìèí åäèëìÿñè, Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Äþâëÿò Íåôò Øèðêÿòèíèí (ÀÐÄÍØ) ìöÿññèñÿëÿðèíäÿêè âÿ Áàêûäà ôÿàëèééÿò ýþñòÿðÿí òðàíñìèëëè øèðêÿòëÿðäÿêè èñòåùñàëàò ñàùÿëÿðè èëÿ ñûõ ÿëàãÿäÿ àïàðûëìàñû áàðÿäÿ ìÿëóìàò âåðèá. Òÿãäèìàòäà ñòàòèñòèê ýþñòÿðèúèëÿð, ÁÀÍÌ-èí èõòèñàñëàðû öçðÿ ìèíèìàë êå÷èä áàëëàðû, ÿìÿêäàøëûã åòäèéè õàðèúè øèðêÿòëÿð âÿ óíèâåðñèòåòëÿð, ÁÀÍÌ-èí éåíè êàìïóñó ùàããûíäà äà ìÿëóìàò âåðèëèá. Ñîíðà àáèòóðèéåíòëÿðèí ÷îõñàéëû ñóàëëàðû úàâàáëàíäûðûëûá. Ñîíäà àáèòóðèéåíòëÿð ÁÀÍÌ-èí ëàáîðàòîðèéàëàðû, éåíè êàìïóñóí ìàêåòè âÿ àóäèòîðèéàëàðû èëÿ òàíûø îëóáëàð. “Íàð” ìîáèë îïåðàòîðó éåíè âèçóàë ýþðöíöøöíö òÿãäèì åäèá Èêè ýöí ÿââÿë “ÆW Ìàððèîòò Àáñùåðîí Áàêó” ùîòåëèíäÿ äöçÿíëÿäèéè ìþùòÿøÿì òÿäáèðäÿ ôÿàëèééÿòèíè éåíè âèçóàë ýþðöíöøö èëÿ äàâàì åòäèðäèéèíè èúòèìàèééÿòÿ åëàí åäÿí “Íàð Ìîáèëå” ìîáèë îïåðàòîðó àïðåëèí 7-äÿ ÊÈ íöìàéÿíäÿëÿðèíèí ýþðöøöíÿ ýÿëÿðÿê, éåíè “Íàð” áðåíäèíè òÿãäèì åäèá. “Ùèëòîí Áàêó” ìåùìàíõàíàñûíäà êå÷èðèëÿí ìÿòáóàò êîíôðàíñûíäà ÷ûõûø åäÿí “Àçåðôîí” ÌÌÚ-íèí áàø èúðà÷û äèðåêòîðó Êåíò Ìàêíèëè “Íàð” áðåíäèíèí âÿ “Íàð Áàüû” êðåàòèâ ïëàòôîðìàñûíûí ôÿëñÿôÿñè ùàããûíäà æóðíàëèñòëÿðÿ ÿòðàôëû ìÿëóìàò âåðèá, ìîáèë îïåðàòîðóí êå÷äèéè èíêèøàô éîëóíäàí äàíûøûá. Î, “Íàð” òèúàðÿò íèøàíûíûí éåíè ìÿðùÿëÿéÿ àääûì àòìàüà ùàçûð îëäóüóíó õöñóñè âóðüóëàéàðàã, áðåíäèí äàùà áþéöê ùÿäÿôëÿðÿ äîüðó àääûìëàäûüûíû áèëäèðèá. “Íàð” ìîáèë îïåðàòîðóíóí êå÷äèéè èíêèøàô éîëó áèð óüóð ùåêàéÿñèäèð. Áó, êîìàíäà ðóùóíóí ùàêèì îëäóüó êîëëåêòèâèìèçèí ùÿð áèð ôÿðäèíèí óüóðóäóð, áèçèì öìóìè ãÿëÿáÿìèçäèð. Ôÿàëèééÿò ýþñòÿðäèéèìèç èëëÿð ÿðçèíäÿ áèç äàèìà øÿáÿêÿìèçè òÿêìèëëÿøäèðìÿéÿ, àáóíÿ÷èëÿðèìèçÿ ìöíàñèáëèéè âÿ ìöõòÿëèôëèéè èëÿ ñå÷èëÿí òàðèô ïëàíëàðûíû âÿ èííîâàñèéàëàðû òÿãäèì åòìÿéÿ, î úöìëÿäÿí ìöøòÿðè õèäìÿòëÿðèìèçèí ñÿâèééÿñèíè éöêñÿëòìÿéÿ úàí àòìûøûã. Àðòûã éåíè ìÿðùÿëÿéÿ ãÿäÿì ãîéóðóã âÿ äàùà éöêñÿê íÿòèúÿëÿðÿ äîüðó èíàìëà èðÿëèëÿéÿúÿéèê”, - äåéÿ Êåíò Ìàêíèëè âóðüóëàéûá. Òÿñèñ÷è Éåíè Àçÿðáàéúàí Ïàðòèéàñû Áàø ðåäàêòîð: Ùèêìÿò ÁÀÁÀÎÜËÓ Ìÿòáóàò êîíôðàíñûíäà èøòèðàê åäÿí ðàáèòÿ âÿ éöêñÿê òåõíîëîýèéàëàð íàçèðèíèí ìöàâèíè Èëòèìàñ Ìÿììÿäîâ äà ìîáèë îïåðàòîðóí ðÿùáÿðëèéèíè âÿ áöòöí ÿìÿêäàøëàðû òÿáðèê åäèá, “Íàð” òèúàðÿò íèøàíûíûí Àçÿðáàéúàíûí ðàáèòÿ áàçàðûíäà äàùà äà ÷îõ éåíèëèêëÿð ýÿòèðÿúÿéèíÿ ÿìèíëèéèíè áèëäèðèá. Òÿäáèð äàùà ñîíðà “Íàð” Ìÿòáóàò êëóáóíäà äàâàì åòäèðèëèá. Áó èë äÿ Ìÿòáóàò êëóáóíäà êå÷èðèëÿí áèðèíúè ýþðöø ùÿìèøÿ îëäóüó êèìè, èñòèðàùÿò ôîðìàòûíäà òÿøêèë åäèëèá. Ãåéðè-ðÿñìè øÿðàèòäÿ âÿ øÿí ÿùâàë-ðóùèééÿäÿ êå÷ÿí ýþðöøäÿ èëê äÿôÿ îëàðàã ëîòåðåéà äà îéíàíûëûá âÿ æóðíàëèñòëÿðÿ ìöõòÿëèô ùÿäèééÿëÿð òÿãäèì åäèëèá. Èíäèéÿäÿê êå÷èðèëÿí áöòöí ýþðöøëÿðäÿ èøòèðàê åòìèø âÿ ùÿð çàìàí àêòèâ îëìóø 5 æóðíàëèñòÿ “Íàð” Ìÿòáóàò êëóáóíóí äàèìè öçâö” ñåðòèôèêàòû òÿãäèì îëóíóá. www.yeniazerbaycan.com ìàèë@yeniazerbaycan.úîì Öíâàí: Áàêû - AZ-1000, Öçåéèð Ùàúûáÿéîâ - 66 Òåëåôîíëàð: 498-78-03, 498-82-21 498-81-24, 498-19-84 Ñÿëèì ËÎÜÌÀÍÎÜËÓ Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Õàðèúè Èøëÿð Íàçèðëÿðè Øóðàñûíûí 40-úû ñåññèéàñûíäà Äß-ÈÊÝÔ-éÿ 2014-úö èëäÿ ÈßÒ þëêÿëÿðè ýÿíúëÿð âÿ èäìàí íàçèðëÿðèíèí êîíôðàíñûíû òÿøêèë åòìÿê ùÿâàëÿ îëóíóá. Ãåéä åäÿê êè, òÿäáèðäÿ Àçÿðáàéúàíûí õàðèúè èøëÿð íàçèðè Åëìàð Ìÿììÿäéàðîâ äà èøòèðàê åäèá. Öìóìèééÿòëÿ, ãåéä åòäèéèìèç êèìè, Àçÿðáàéúàí ÈßÒ âÿ îíóí ãóðóìëàðû èëÿ ôÿàë ÿìÿêäàøëûã åäèð, òÿøêèëàòûí òÿäáèðëÿðèíÿ éöêñÿê ñÿâèééÿäÿ åâ ñàùèáëèéè åäèð. Áóíà íöìóíÿ êèìè þòÿí èë îêòéàáðûí 2021-äÿ Áàêûäà “Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíà (ÈßÒ) öçâ äþâëÿòëÿðèí èíêèøàôûíäà ãàäûíëàðûí ðîëó” ìþâçóñóíäà  Áåéíÿëõàëã êîíôðàíñûí êå÷èðèëìÿñèíè ýþñòÿðìÿê îëàð. 60-äÿê þëêÿäÿí öìóìèëèêäÿ 220äÿí àðòûã íöìàéÿíäÿíèí èøòèðàê åòäèéè êîíôðàíñäà ãàäûíëàðûí ñÿëàùèééÿòëÿðèíèí, ãÿðàð ãÿáóëåòìÿ ïðîñåñèíäÿ îíëàðûí èøòèðàêûíûí àðòûðûëìàñû, ãàäûíëàð ö÷öí áÿðàáÿð èìêàíëàðûí éàðàäûëìàñû, ãàäûíëàðà ãàðøû çîðàêûëûüûí, áöòöí íþâ àéðû-ñå÷êèëèéèí ãàðøûñûíûí àëûíìàñû, êåéôèééÿòëè òÿùñèë, ñàüëàìëûã âÿ äèýÿð ìþâçóëàð ìöçàêèðÿ åäèëèá. 2015-úè èëèí éàíâàð àéûíäà èñÿ Ìèëëè Ìÿúëèñèí ñÿäðè Îãòàé ßñÿäîâóí áàø÷ûëû- üû èëÿ Àçÿðáàéúàí íöìàéÿíäÿ ùåéÿòè Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû Ïàðëàìåíò Èòòèôàãû (ÈßÒÏÈ) Êîíôðàíñûíûí 10-úó ñåññèéàñûíäà èøòèðàê åòìÿê ö÷öí Òöðêèéÿíèí Èñòàíáóë øÿùÿðèíäÿ ñÿôÿðäÿ îëóá. Èñòàíáóëäà êå÷èðèëÿí òÿäáèðèí ýöíäÿëèéèíÿ Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû âÿ îíóí Ïàðëàìåíò Èòòèôàãû àðàñûíäà Àíëàøìà âÿ ßìÿêäàøëûã Ìåìîðàíäóìóíóí ðàòèôèêàñèéà îëóíìàñû, ãóðóìóí èõòèñàñëàøìûø êîìèòÿëÿðèíèí òÿãäèì åòäèêëÿðè ñÿíÿäëÿðèí ìöçàêèðÿñè, áèð ñûðà òÿøêèëàòè ìÿñÿëÿëÿð äàõèë èäè. Ñåññèéà ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ äåïóòàòëàðûìûç òÿøêèëàòûí Ñèéàñè ìÿñÿëÿëÿð âÿ õàðèúè ÿëàãÿëÿð, Èãòèñàäè ìÿñÿëÿëÿð âÿ ÿòðàô ìöùèò, Èíñàí ùöãóãëàðû, ãàäûí âÿ àèëÿ ìÿñÿëÿëÿðè, Ìÿäÿíè âÿ ùöãóãè ìÿñÿëÿëÿð, ñèâèëèçàñèéàëàð âÿ äèíëÿð àðàñûíäà äèàëîã öçðÿ êîìèòÿëÿðèíèí òîïëàíòûëàðûíà ãàòûëûáëàð. Éûüûíúàãëàðäà “ÕÕÛ ÿñðèí ïðîáëåìëÿðèíÿ úàâàá: Ãëîáàë ñöëù, ÿäàëÿò, ñàáèòëèê âÿ òÿùëöêÿñèçëèê” ìþâçóñóíäà, ùÿì÷èíèí, Àçÿðáàéúàí ÿðàçèëÿðèíèí Åðìÿíèñòàí òÿðÿôèíäÿí èøüàëû, òåððîðèçìÿ ãàðøû ìöáàðèçÿ, Èñëàì äþâëÿòëÿðè àðàñûíäà âèçà ìÿñÿëÿëÿðèíèí ñàäÿëÿøäèðèëìÿñè, òèúàðÿò äþâðèééÿñèíèí àðòûðûëìàñû, Èñëàì ìÿäÿíè èðñèíèí ãîðóíìàñû âÿ äèýÿð ìÿñÿëÿëÿð ÿòðàôûíäà ôèêèð ìöáàäèëÿñè àïàðûëûá. Áöòöí áóíëàðëà éàíàøû îíó äà âóðüóëàìàã ëàçûìäûð êè, áó ýöí Èñëàì äèíèíè âÿ äÿéÿðëÿðèíè ýþçäÿí ñàëìàã ö÷öí äÿ ìöÿééÿí õàðèúè ãöââÿëÿð êàìïàíèéà àïàðûðëàð. Áåëÿ áèð øÿðàèòäÿ Àçÿðáàéúàí ùÿãèãè èñëàìè äÿéÿðëÿðèí òÿáëèüè áàõûìûíäàí äà âàúèá ðîë îéíàéûð. Àïðåëèí 6-äà Úèääÿäÿ êå÷èðèëÿí ýþðöø çàìàíû ÈßÒ-èí áàø êàòèáè Èéàä áèí Àìèí Ìÿäÿíè áèëäèðèá êè, Àçÿðáàéúàí Èñëàì äèíèíèí éàéûëäûüû þëêÿäèð: “Þëêÿíèç, ùÿì÷èíèí, áÿøÿðèééÿòèí ãÿäèì áåøèéè îëóá. ßëäÿ åäèëìèø àðõåîëîæè òàïûíòûëàð äà áóíà äÿëàëÿò åäèð. Úÿíàá Ïðåçèäåíò, Àçÿðáàéúàí Àñèéà èëÿ Àâðîïà àðàñûíäà êþðïöäöð. Þëêÿíèç, ùÿì÷èíèí ÿí ãÿäèì âàõòëàðäàí íåôò èëÿ çÿíýèí þëêÿ îëóá... Áèð ñþçëÿ, Àçÿðáàéúàíûí áó úöð þçöíÿìÿõñóñëóüó, òóòäóüó ãÿòè ìþâãåéè âÿ úÿíàá Ïðåçèäåíò, Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòûíäà äÿéÿðëÿíäèðäèéèìèç ùÿð áèð ìÿñÿëÿéÿ øÿõñè äèããÿòèíèç áèçèì ö÷öí ôÿðÿù ìÿíáÿéèäèð, àðõàëàíäûüûìûç ìåéàðäûð âÿ ùåñàá åäèðèê êè, öìóìè äÿéÿðëÿðèìèçÿ äîüðó èðÿëèëÿäèéèìèç éîëäà áóíëà- ðû äàèì ùèññ åäÿúÿéèê”. Ïðåçèäåíò Èëùàì ßëèéåâ èñÿ áèëäèðèá êè, áó ýöí ìåäèà, ãëîáàëëàøìà âÿ ýöíäÿëèê ùÿéàòûìûçûí äèýÿð åëåìåíòëÿðè ìöõòÿëèô àñïåêòëÿð áàõûìûíäàí þç ðîëóíó îéíàéûð: “ßôñóñëàð êè, îíëàð áÿçÿí êþêëÿðèìèçè, ÿíÿíÿëÿðèìèçè ñóàë àëòûíäà ãîéàðàã, ìÿíôè ðîë äà îéíàéûð. Ãëîáàëëàøìà þçëöéöíäÿ éàõøû áèð ïðîñåñäèð. Ëàêèí î áÿçÿí êþêëÿðè, ÿíÿíÿëÿðè, äèíè, áàéðàìëàðû âÿ äÿéÿðëÿðè éàääàí ÷ûõàðìàã ìÿíàñûíû äàøûéûðñà, îíäà áèç áó úöð ãëîáàëëàøìàíû äÿñòÿêëÿìèðèê. Áó ñÿáÿáäÿí, ìöñÿëìàí àëÿìèíèí ýÿíú íÿñèëëÿðè ìèëëè, ÿíÿíÿâè äÿéÿðëÿðèìèçÿ ÿñàñëàíàðàã òÿðáèéÿëÿíäèðèëìÿëèäèðëÿð. ßëáÿòòÿ, Ñÿóäèééÿ ßðÿáèñòàíûíûí áó áàõûìäàí îéíàäûüû ðîë ÷îõ ÿùÿìèééÿòëèäèð. Àçÿðáàéúàí äà, þç íþâáÿñèíäÿ, äÿéÿðëÿðèìèçè òÿøâèã åòìÿê ö÷öí ÿëèíäÿí ýÿëÿíè åäèð. Áèç ìöñÿëìàí àëÿìèíèí ìÿäÿíèééÿòèíè íöìàéèø åòäèðìÿê, Èñëàìû ñöëù, ãàðäàøëûã âÿ òîëåðàíòëûã äèíè êèìè òÿãäèì åòìÿê ìÿãñÿäèëÿ äöíéàíûí ìöõòÿëèô éåðëÿðèíäÿ áèð ÷îõ êîíôðàíñëàð, ñÿðýèëÿð âÿ äèýÿð ìÿäÿíè òÿäáèðëÿð òÿøêèë åòìèøèê. Èñëàìû äöíéàéà òÿùëöêÿ êèìè òÿãäèì åòìÿê èñòÿéÿíëÿðÿ èìêàí âåðìÿìÿê ö÷öí áèç äàùà ÷îõ ÷àëûøìàëûéûã, ñÿéëÿðèìèçè áèðëÿøäèðìÿëèéèê. Èñëàì ñöëù âÿ ãàðäàøëûã äèíèäèð. Áèç áóíó áèëèðèê. Ùÿð êÿñ áóíó áèëìÿëèäèð. Äÿéÿðëÿðèìèçè òÿøâèã åòìÿê âÿ êå÷ìèøèìèçè, áó ýöíöìöçö âÿ ýÿëÿúÿêëÿ áàüëû ïëàíëàðûìûçû äöçýöí øÿêèëäÿ ÷àòäûðìàã ö÷öí äàùà ôÿàë îëìàëûéûã”. Áåëÿëèêëÿ, éóõàðûäà äà ãåéä åòäèéèìèç êèìè, ùàçûðäà áåéíÿëõàëã òÿøêèëàòëàðëà ÿìÿêäàøëûüà áþéöê þíÿì âåðÿí Àçÿðáàéúàí, åéíè çàìàíäà, Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû âÿ ãóðóìà äàõèë îëàí þëêÿëÿðëÿ äÿ éöêñÿê ÿëàãÿëÿðÿ ìàëèêäèð. Èñëàì ßìÿêäàøëûã Òÿøêèëàòû èëÿ ñûõ ìöíàñèáÿòëÿð õàðèúè ñèéàñÿò êóðñóìóçóí ïðèîðèòåò èñòèãàìÿòëÿðèíäÿí ñàéûëûð. Äàùà äÿãèã äåñÿê, þëêÿìèçëÿ áó áåéíÿëõàëã ãóðóì àðàñûíäàêû ÿëàãÿëÿð ÷îõøàõÿëè âÿ äàâàìëû õàðàêòåðÿ ìàëèêäèð. Àçÿðáàéúàíûí òÿøêèëàòûí òÿäáèðëÿðèíäÿ éàõûíäàí èøòèðàêû, ùÿì÷èíèí, Áàêûíûí áó òÿøêèëàò ÷ÿð÷èâÿñèíäÿ êå÷èðèëÿí òÿäáèðëÿðÿ åâ ñàùèáëèéè åòìÿñè äÿ äåéèëÿíëÿðè áèð äàùà òÿñäèãëÿéèð. Íàðäàð ÁÀÉÐÀÌËÛ Åðìÿíèñòàíäà áþùðàí äàùà äà äÿðèíëÿøèð Âÿòÿíäàøëàð ÷ûõûø éîëóíó èøüàë÷û þëêÿíè òÿðê åòìÿêäÿ ýþðöðëÿð Åðìÿíèñòàíäà ñîñèàë-èãòèñàäè áþùðàí äàùà äà äÿðèíëÿøèð. Èøüàë÷û þëêÿíèí ùàêèìèééÿòè èñÿ ùå÷ áèð ùàëäà áþùðàíäàí ÷ûõûø éîëó òàïà áèëìèð. Áöòöí áóíëàðûí íÿòèúÿñè îëàðàã ÿùàëè þëêÿíè ñöðÿòëÿ òÿðê åäèð. Éåðè ýÿëìèøêÿí, Åðìÿíèñòàí ìèãðàñèéà õèäìÿòèíèí ðÿèñè Ãàãèê Éåýàíéàí áó éàõûíëàðäà äåéèá êè, ìöñòÿãèëëèêäÿí ñîíðà Åðìÿíèñòàíäàí 1,2 ìèëéîí èíñàí êþ÷öá. Îíóí ñþçëÿðèíÿ ýþðÿ, áó äà ÿùàëèíèí ö÷äÿ áèð ùèññÿñè äåìÿêäèð: “Êþ÷ÿíëÿðèí 75 ôàèçè Ðóñèéàäà ìÿñêóíëàøûá. Ùàçûðäà îðòà ùåñàáëà èëëèê 100 ìèí èíñàí Åðìÿíèñòàíû òÿðê åäèð”. Íÿçÿðÿ àëñàã êè, áó ðÿñìè ðÿãÿìäèð, îíäà Åðìÿíèñòàíû òÿðê åäÿíëÿðèí ñàéûíûí äàùà ÷îõ îëäóüóíó ñþéëÿìÿê îëàð. ×öíêè èøüàë÷û þëêÿäÿ ðÿñìè ãóðóìëàð, àäÿòÿí, ðåàë ôàêòëàðû ÿùàëèäÿí ýèçëÿäèðëÿð. Þç íþâáÿñèíäÿ, “Àðìåíèà Òîäàé”èí âåðäèéè ìÿëóìàòà ýþðÿ, Åðìÿíèñòàíäà äþâëÿò ãóðóìëàðû èôëàñû åòèðàô åòñÿ äÿ, ùå÷ áèð ÷ûõûø éîëó îðòàéà ãîéà áèëìèð. Èãòèñàäèééàòûí ñöðÿòëè òÿíÿççöëö, äþâëÿò ãóðóìëàðûíûí þç ôóíêñèéàñûíû èúðà åäÿ áèëìÿìÿñè, õöñóñèëÿ äÿ ùàêèìèééÿòëÿ õàëã àðàñûíäàêû ïðîáëåìëÿð äåìîãðàôèê áþùðàíà éîë à÷ûð. Ìÿíáÿäÿ ãåéä îëóíóð êè, ñîí 1 èëäÿ Åðìÿíèñòàíûí 5 ìèí 242 âÿòÿíäàøû äöíéàíûí 44 þëêÿñèíäÿí ñèéàñè ñûüûíàúàã èñòÿéèá. Òÿáèè êè, ÿùàëèíèí þëêÿíè òÿðê åòìÿñèíèí áàøëûúà ñÿáÿáè ñîñèàë-èãòèñàäè áþùðàíäûð. Éÿíè, äîëàíûøûã ñÿáÿáèíäÿí åðìÿíèëÿð èøüàë÷û þëêÿíè òÿðê åòìÿéÿ ìÿúáóð îëóðëàð. Ìÿëóìàòëàðà ýþðÿ èãòèñàäèééàòûí, áèçíåñèí ìÿìóð îëèãàðõëàðûí ÿëèíäÿ úÿìëÿøìÿñè ñÿáÿáäèíäÿí Èndeks: 67100 Lisenziya: N-B-317 Òèðàæ: 6074 “Êàïèòàë Áàíê”ûí Íÿðèìàíîâ ðàéîí ôèëèàëû ù/ù - 33080019443900419109 êîä - 200093 ÂÞÅÍ - 1500486601 ñàäÿ èíñàíëàð þç ìÿùñóëëàðûíû äà íîðìàë ãèéìÿòÿ ñàòà áèëìèðëÿð. Ìÿìóðëàðà ìÿõñóñ ìöÿññèñÿëÿð õàììàëû óúóç ãèéìÿòÿ àëûðëàð êè, áó äà èíñàíëàðà ñÿðô åòìèð. Ìÿñÿëÿí, “Áèðèíúè èíôîðìàñèéà” ìåäèà ãóðóìó õÿáÿð âåðèð êè, Åðìÿíèñòàíäà åëìè-èñòåùñàëàò ìöÿññèñÿñè îëàí “Ìóëòè Àãðî” ñöä òÿäàðöêö ö÷öí ãèéìÿòëÿðè àøàüû åíäèðèá. Êîòàéê âèëàéÿòèíèí ñàêèíëÿðè äåéèáëÿð êè, áèð ìöääÿòäèð ñöäöí ëèòðèíè 160-170 äðàìäàí éîõ, 140-150 äðàìäàí òÿäàðöê åäèðëÿð. Îíëàð äåéèáëÿð êè, áó ãèéìÿò äöøìÿñèíÿ ýþðÿ øèêàéÿò åäèáëÿð, àììà ïðîáëåì ùÿëëèíè òàïìàéûá. Ñàêèíëÿð îíó äà áèëäèðèáëÿð êè, òÿäàðöê÷ö ìöÿññèñÿëÿð ùÿð èë áó úöð äàâðàíûðëàð - ãèéìÿòëÿðè åíäèðèðëÿð, àøàüû ãèéìÿòÿ ñöä àëûðëàð, íàðàçûëûã îëàíäà èñÿ äåéèðëÿð êè, ÿââÿëêè ãèéìÿòÿ òÿäàðöê åäÿúÿêëÿð. Àììà áèð ãÿäÿð ñîíðà éåíÿ äÿ þç øÿðòëÿðèíè äèêòÿ åäèðëÿð. Ãåéä åäèëèð êè, êÿíäëèëÿð ñöä òÿäàðöêöíäÿ ãåéðèñòàáèë ãèéìÿòëÿðèí îíëàðà ñÿðô åòìÿäèêëÿðèíè äåéèðëÿð, ÷öíêè àøàüû ãèéìÿòëÿðëÿ õÿðúëÿð þäÿíìèð. Àììà îíëàð ö÷öí àëòåðíàòèâ âàðèàíò äà éîõäóð, ÷öíêè îíëàð Èíôîðìàñèéà ìÿíáÿëÿðèìèç: “ÀçÿðÒÀú”, “ÀÏÀ”, “Àçàäèíôîðì”, “ÀññÀ-Èðàäÿ”, “ÑÈÀ” Ãÿçåò “Éåíè Àçÿðáàécàí”ûí áèëýèñàéàð ìÿðêÿçèíäÿ éûüûëûá, ñÿùèôÿëÿíèá âÿ “Àçÿðáàéúàí” íÿøðèééàòûíäà îôñåò öñóëó èëÿ ÷àï åäèëèá. áàçàðäà èðè ùÿúìëÿðëÿ ñöä ñàòà áèëìèðëÿð. Î äà áèëäèðèëèð êè, ñöä òÿäàðöêö èëÿ áàüëû ïðîáëåì Àìàñéà âÿ Àøî÷êàäà äà îðòàéà ÷ûõûá. Êÿíäëèëÿð áóíà ýþðÿ åòèðàç àêñèéàñûíà ÷ûõûáëàð. Àúûíàúàãëû âÿçèééÿò Ýöìðö øÿùÿðèíäÿ þçöíö äàùà ÷îõ áöðóçÿ âåðìÿêäÿäèð. Ãåéä åäèëèð êè, Ýöìðö, Êî÷ÿðéàí âÿ Ñàðêèñéàí çàìàíûíäà ùÿìèøÿ èêèíúè âÿ ö÷öíúö äÿðÿúÿëè øÿùÿð ùåñàá åäèëèá, äèããÿòäÿí êÿíàðäà ãàëûá. Áóíóíëà áàüëû ÷îõëó ôàêòëàð ÷ÿêèëèð âÿ Ýöìðöíöí òàëåéèíèí Ñàðêèñéàí êîìàíäàñûíûí ùå÷ âåúèíÿ äÿ îëìàäûüû áèëäèðèëèð. Ãåéä åäèëèð êè, Ýöìðöíöí åâ òÿìèíàòû, ñîñèàëèãòèñàäè ìÿñÿëÿëÿðëÿ áàüëû úèääè ïðîáëåìëÿðè âàð. Èøñèçëèê âÿ éîõñóëëóã, äàèì àðòàí úèíàéÿòêàðëûã ùàëëàðû øÿùÿðèí ÿí ÿñàñ ïðîáëåìëÿðèäèð: “Àììà áó ïðîáëåìëÿðè ùàêèìèééÿò ùÿëë åòìèð. Þç àüûð ñîñèàë-èãòèñàäè âÿçèééÿòèíäÿí íàðàçû ýöìðöëöëÿðèí ñàéû ùÿð ýöí àðòûð. ×ûõûø éîëó âàðìû? Âàð!”, - äåéÿí Ýöìðö ñàêèíëÿðè ÷ûõûø éîëóíó þëêÿíè òÿðê åòìÿêäÿ ýþðöðëÿð. Í.ÁÀÉÐÀÌËÛ ÈÒÌÈØÄÈÐ Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû ßìëàê Ìÿñÿëÿëÿðè Äþâëÿò Êîìèòÿñèíèí éàíûíäà Äàøûíìàç ßìëàêûí Äþâëÿò Ðåéåñòðè Õèäìÿòè òÿðÿôèíäÿí “ÀÇÃÀÇ” øèðêÿòèíÿ âåðèëìèø Ùöãóãëàðûí Äþâëÿò ãåéäèééàòû ùàããûíäà äàøûíìàç ÿìëàêûí Äþâëÿò ðåéåñòðèíäÿí ÷ûõàðûø (ñåðèéà ÐÕ, ¹ 0268371) èòäèéè ö÷öí åòèáàðñûç ñàéûëûð. Ãÿçåò 1993-úö èëèí àïðåë àéûíäàí íÿøð îëóíóð Áóðàõûëûøà ìÿñóë: Çàùèä ÈËÙÀÌÎÜËÓ
© Copyright 2024 Paperzz
