Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı 1983 1983 1983 SSSA Y AAY TTA YIIIŞ ŞŞT Y AAYY 1978 1978 1978 SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI DENETİM RAPORU MD 12/2014 18 Aralık, 2014 KKTC Karayolları Dairesinin 1 Ocak 2006 - 3 Mayıs 2013 Dönemine İlişkin Bitüm Stoku Hakkındaki Dene m Raporu Bu rapor, 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır. 18 Aralık, 2014 Raporu Hazırlayan Kıdemli Denetçi Ece ÇELİKDAL Denetçiler ipek KEREM Pembe ARICA Bu rapora Sayıştay Başkanlığının www.sayistay.gov.ct.tr adresinden ulaşılabilir. İçindekiler 1. SUNUŞ ............................................................................................................................... 1 2. DENETİMDE KULLANILAN KAYNAKLAR ............................................................................... 1 3. BULGULAR ......................................................................................................................... 1 3.1. Muhasebe Kuralları Yönünden Değerlendirme.................................................................... 2 3.2. Bitüm Teminine İlişkin Süreç ................................................................................................ 2 3.2.1. Bitüm Teminine Yönelik Üretilen Kararlar .................................................................... 3 3.2.1.1. İhale Yöntemi ile Bitüm Temini ............................................................................ 3 3.2.1.2. Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) Maddesi ile Bitüm Temini ...................................... 4 3.2.1.3. TC-KKTC Protokolü Çerçevesinde Bitüm Temini .................................................. 4 3.2.2. Bitüm Tedariki ............................................................................................................... 5 3.2.2.1. Bitüm İthali ........................................................................................................... 5 3.2.2.1.1 Konvansiyonel Limandan Gerçekleştirilen İthalat.............................................. 5 3.2.2.1.2 Serbest Limandan Gerçekleştirilen İthalat ......................................................... 6 3.2.2.2 Diğer Alımlar .......................................................................................................... 9 3.2.3. Bitüm Alımı Ödemeleri ................................................................................................ 10 3.2.4. Bitümün Depolanması ................................................................................................. 10 3.2.4.1. KKTC Karayolları Dairesine Ait Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi ...................................................................................... 10 3.3. Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Dağıtım ........................... 12 3.4. TC Kaynaklı Projelerle Bağlantılı Onur Taahhüt Taş. ve Tic. Ltd. Şti’ye Ait Bitümün Depolanması ve Dağıtımı........................................................................................................... 14 3.5. Stoktaki Bitümün Bilirkişi Tarafından Tespiti ..................................................................... 16 4. BİTÜM STOKUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ .......................................................................... 16 5. BİTÜM iLE İLGİLİ SORU, ALINAN CEVAP ve DEĞERLENDİRME ............................................. 18 6. SONUÇ ............................................................................................................................. 19 Rapor 20 sayfa, Ekler 9 sayfadan ibarettir. 1. SUNUŞ Sayıştay Başkanlığı tarafından tevdi edilen görev doğrultusunda, KKTC Karayolları Dairesi’nin yol yapımı için gerçekleştirilen ihalelerde belirlenen esaslar çerçevesinde tedarik edilen bitüme ilişkin denetim tarafımıza sunulan bilgi, kayıt ve belgeler ışığında yapılmış ve hazırlanan taslak rapor 02 Temmuz 2014 tarihinde değiştirilmiş şekliyle Sayıştay Yasası’nın 27(3) maddesine istinaden ilgililere gönderilmiş ve ilgililerden gelen denetim sonuçları hakkındaki yorumları da dikkate alınarak nihai rapor tamamlanmıştır. 2. DENETİMDE KULLANILAN KAYNAKLAR Rapora konu olan KKTC Karayolları Dairesi Yol Yapımında kullanılan bitüme ilişkin denetimde kaynak olarak; • 45/89 Sayılı KKTC Karayolları Dairesi Yasası, • Devlet İhale Tüzüğü, • 26 Haziran 2011 tarihli Karayolu Master Planı Uygulama Protokolü, • 2011 Mali Yılı TC Kaynaklarından KKTC’ye sağlanan hibelerin kullanılmasına ilişkin Protokol, • KKTC Bayındırlık Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı ile TC Karayolları Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 10 Şubat 1988 tarihli Yardım ve İşbirliği Sözleşmesi, • 2 Ekim 1985 tarihli Karma Ekonomik Komisyonu 8. Dönem Protokolü, esas alınmış ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde konu değerlendirilmiştir. Ayrıca konu hakkında sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için stoktaki bitümün tespiti amacıyla bilirkişi atamak suretiyle 10.07.2013 tarihli bilirkişi raporu sağlanmış ve sürece ilişkin uygulamaların anılan mevzuat hükümlerine uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 23. maddesi uyarınca incelenmiştir. 3. BULGULAR 45/1989 sayılı Karayolları Dairesi (Kuruluş, Görev ve Çalışma Esasları) Yasası’nın 3(1) maddesinde; Dairenin amacı “KKTC sınırları içinde ulaşım gereksinimini karşılamak. Bu amaçla karayolları, hava alanları ve deniz limanları inşa etmek ve bunların bakım ve onarımlarını ekonomik olarak yapmak.” şeklinde belirlenmiştir. Karayolları Dairesinin yukarıda anılan amacına yönelik üstlendiği görevler ise 45/1989 sayılı Yasanın 5. maddesi altında hükme bağlanmıştır. Karayolları Dairesi yukarıdaki amacını yerine getirmek üzere ülkenin ihtiyaç duyduğu yol ağına ilişkin projeleri belirledikten sonra, yol yapım projelerinde belirlenen bitümü, temin ederek asfalt üretimi yapmakta ve/veya bu projeleri özel sektöre yaptırmaktadır. Bu doğrultuda, Karayolları Dairesi bünyesinde depolama fonksiyonunu yerine getiren Gazimağusa’da inşa edilmiş ve halen kullanılan bir 1 tesis ve asfalt üretim fonksiyonu ile zaman zaman belli miktarda bitüm depolanma amaçlarını yerine getiren Haspolat’ta inşa edilmiş ancak Kasım 2012’den itibaren kullanılmadığı belirtilen bir Şantiyenin mevcut olduğu görülmüştür. 3.1. Muhasebe Kuralları Yönünden Değerlendirme Karayolları Dairesi adına temin edilen bitümün muhafazasının yapıldığı ve ana depo olarak bilinen Gazimağusa Serbest Liman Bölgesi içerisinde yer alan Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde stoktaki bitümün durumunu gösteren kayıtların tutulmadığı, yalnızca 2008 yılında ithal edilen bitümün Gazimağusa Dolum Tesisince dağıtımını gösteren ve bir ajanda içerisinde kaydedilen bilgilerin olduğu tespit edilmiştir. Yol yapımında ana unsur olan bitüme ilişkin kayıtların olmaması, denetim açısından da sıkıntı yaratmıştır. Karayolları Dairesine ait Haspolat’ta bulunan Beton Asfalt Şantiyesinde ise üretilen asfalta ilişkin kayıtların Şantiyeden sorumlu kişi tarafından tutulduğu ve bu kayıtların ise 2006 yılından itibaren mevcut olduğu tespit edildiğinden denetimin başlangıç tarihi 2006 yılı olarak belirlenmiştir. Karayollarına ilişkin bitüm kayıtlarının eksik olması denetimi zorlaştıran unsur olarak karşımıza çıkmış ve bunu ortadan kaldırabilmek için ilgili Daire, Kurum ve Kuruluşlardan bilgi talep edilerek tarafımızca kayıtlar oluşturulmuş ve oluşturulan kayıtlar çerçevesinde değerlendirme yapılmıştır. Buna ek olarak Karayolları Dairesindeki bitüme ilişkin stok durumunun tespit edilebilmesi için Başkanlığımızca bilirkişi atanmış ve bilirkişi tarafından 30 Nisan ve 03 Mayıs 2013’de gerçekleştirilen bitüm ölçüm tarihleri baz alınarak, denetim dönemi 01.01.2006-03.05.2013 olarak belirlenmiştir. 3.2. Bitüm Teminine İlişkin Süreç KKTC Karayolu Dairesi’nin ana fonksiyonu olan yol yapımında 60-70 ve 50-70 penetrasyonlu iki tür bitümün ithal edildiği (TİP.1 Gümrük Belgeleri) anlaşılmıştır. KKTC Karayolları Dairesi, master plan kapsamında veya TC kaynaklı yol yapım projelerinde ihtiyaç duyulan bitümün teminini; Devlet İhale Tüzüğü hükümlerine uygun yöntemlerle ve/veya Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan Protokollere dayandırarak gerçekleştirmektedir. 2 3.2.1. Bitüm Teminine Yönelik Üretilen Kararlar 3.2.1.1. İhale Yöntemi ile Bitüm Temini Bitüm temininde gerçekleştirilen ihaleler sonucu Karayollarının ilgili projelerinde kullanılmak üzere 50-70 penetrasyonlu toplam 14,343.000 Ton bitüm miktarının teminine karar verildiği tespit edilmiştir. Bitüm teminine ilişkin kararlar ve ilgili şartnamelerde malın teslim edilmesi gereken yerler aşağıdaki Tablo-1’de derlenmiştir. Tablo-1 MİK.Karar Tarihi 28.10.2005 MİK Karar No İhale Edilen Mal/Hizmet MİK.763/2005 1,700.000 SERCEM ASFALT LTD. 18.04.2006 MİK.207/2006 1,750.000 KIBRIS TÜRK PETROL LTD. Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları 02.04.2007 MİK.101/2007 1,731.000 ALİ TOSUN 29.02.2008 MİK.0096/2008 LEFKOŞA - GÜZELYURT YOLU ASFALTLAMA ÇALIŞMALARINDA KULLANILMAK ÜZERE 50-70 PENETRASYONLU ASFALT ÇİMENTOSU (BİTÜM) ALIMI 50-70 PENETRASYONLU ASFALT ÇİMENTOSU TEMİNİ (BİTÜM)(TC TÜPRAŞ ALİAĞA RAFİNERİSİNDEN İHRAÇ EDİLECEKTİR) 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ (G.MAĞUSA LİMAN BÖLGESİNDEKİ KARAYOLLARINA TESLİM) 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM (ASFALT ÇİMENTOSU) TEMİNİ MENŞEİ MISIR 4,000.000 K.T. ASFALT ÜRETİCİLERİ ŞTİ. LTD. 04.09.2009 MİK.345/2009 İPTAL 23.03.2010 MİK.051/2010 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ (EN AZ 4890+/-YÜZ METRİC TON) 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM ARTESA TRADING CO LTD 1 TARMAC ASFALT BETON 11.11.2010 MİK.424/2010 16.12.2010 MİK.528/2010 Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) 3130 Ton G.M.K.D Asf.Dep,1000 Ton Bet.Asf.Şan(Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM (ASFALT ÇİMENTOSU) TEMİNİ 50-70 PENETRASYONLU BİTÜM TEMİNİ Miktar(Ton) İhaleyi Kazanan Firma 4,130.000 832.000 TÜFEKÇİ LTD. 200.000 TÜFEKÇİ LTD. TOPLAM 14,343.000 Teslim Edilmesi Gereken Depo Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları Tablo-1’de belirlenen 14,343.000 Ton bitüm alımı kararlarına ek olarak Devlet İhale Tüzüğü’nün 29(2) maddesine istinaden ilave iş yapımı için bitüm alınması yönünde kararlar üretildiği görülmüştür. Bu doğrultuda Karayolları Dairesi’nin ilgili İhale kararlarını işaret ederek ilave iş konusunda Maliye Bakanlığı ve/veya Merkezi İhale Komisyonu’nun onayını alarak toplam 653.500 Ton daha bitüm alımı yönünde kararlar ürettiği tespit edilmiştir. 1 MİK.345/2009 no’lu ihale kararı ile bağlanan bitüm; 13 Eylül 2010 tarih ve SAV.0.00-BUB-10/1656 sayılı KKTC Hukuk Dairesi’nin görüşü doğrultusunda müteahhit ile 18 Eylül 2009 tarihinde akdedilen sözleşmenin 8. maddesine göre firmanın vecibelerini yerine getirmediği gerekçesiyle sözleşmenin iptal edildiği ve KKTC Karayolları Dairesi’ne teslim edilen 147.86 Ton bitümün ihale bedeli karşılığı olarak el konularak, firmaya iade edilmediği anlaşılmaktadır. 3 Tablo-2 Kararlar Firma Adı MİK.763/2005 Sercem Asfalt Ltd. EK İş Miktarı (Ton) 100.000 Ek İş Onay Yazıları 05.01.2006 4/31/06 KYD Yazı; MİK.101/2007 Ali Tosun 302.000 06.01.2006 12/83-190/70 Maliye.Bak. 31.05.2007 KYD.0.00-4/07/754 MİK.051/2010 Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd. 217.500 BTD 0.00.38A(8)-07/02184 10.06.2010 KYD.0.00-5/3-10/512 MİK.528/2010 Tüfekçi Ltd. 34.000 21.12.2010 KYD.0.00-5/3-10/1224 TOPLAM 653.500 Teslim Edilmesi Gereken Depo Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depoları - 23.12.2010 MİK.556/2010 (DİT.madde:29(2)) Karayolları Dairesi’ne Merkezi İhale Komisyonu kararları ile toplam 14,996.500 Ton bitüm temin edilmesi karara bağlanmıştır. 3.2.1.2. Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) Maddesi ile Bitüm Temini Gerçekleştirilen denetim esnasında elde edilen bilgi ve belgeler ışığında, Karayolları Dairesi tarafından bazı projelerde kullanılmak üzere Devlet İhale Tüzüğü’nün 4(2) maddesine göre bitüm temin edilmesi yönünde kararlar üretildiği anlaşılmıştır. İhale Tüzüğü’nün 4(2) maddesine atfen Karayolları Dairesinin talebi üzerine toplam 397.000 Ton bitüm satın alınması hususunda Maliye Bakanlığı’nın onay verdiği tespit edilmiştir. Bu bilgiler aşağıdaki Tablo-3’de derlenmiştir. Tablo-3 Fat. Tarihi 21.06.2011 Fatura No 1308 30.06.2011 8302 29.09.2011 1502 Mal/Hizmet AC50-70 Bitüm AC50-70 Bitüm AC50-70 Bitüm TOPLAM Miktar(Ton) 180.000 200.000 17.000 397.000 Firma Tarmac Asfalt Bet.İnş.Ltd. Tüfekçi Ltd. Tarmac Asfalt Bet.İnş.Ltd. Maliye Bakanlığının Onay Yazıları MLB.0.00-138/7111/1316 MLB.0.00-138/7111/1597 MLB.0.00-138/7111/2313 Teslim Edilmesi Gereken Depo Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi(Haspolat) - Sonuç olarak Karayolları Dairesi’ne İhale Tüzüğü çerçevesinde toplam 15,393.500 Ton bitüm temin edilmesi karara bağlanmıştır. 3.2.1.3. TC-KKTC Protokolü Çerçevesinde Bitüm Temini Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı ile KKTC Ulaştırma Bakanlığı arasında 26 Haziran 2011 tarihinde Karayolu Master Planı Uygulama Protokolü imzalanarak yürürlüğe konmuştur. Anılan Protokolün 7. maddesinde, KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı’nın ihtiyacı olan bitümlü malzeme, makine ve her türlü malzemeyi sevk etmeye TC Karayolları Genel Müdürlüğü yetkili kılınmış ve tarafların yükümlülükleri belirlenmiştir. 4 Türkiye Cumhuriyeti Karayolları Genel Müdürlüğü yükümlülüğünde bulunan ve bitüm teminine yönelik yapılacak işler, madde 4(A) altında belirlenmiş ve KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü’nün 10,000.000 ton asfalt çimentosu (AC 50-70 bitümün) ihtiyacının TC Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kendi ihtiyaçları için temin ettiği idare malı bitümden karşılanacağı, bu miktarın 2,500.000 tonunun 2011 yılında, 5,000.000 tonunun 2012 yılında, 2,500.000 tonunun ise 2013 yılında İzmir-Aliağa Rafinerisinde, KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü’ne veya yetkilendirdiği nakliye şirketlerine teslim edileceği hükme bağlanmıştır. KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı yükümlülüğünde bulunan işler ise madde 5 altında sıralanmış ve KKTC Karayolları Dairesi Müdürlüğü’nün İzmirAliağa Rafinerisi’nden teslim aldığı asfalt çimentosunun her türlü navlun, nakliye ve diğer masraflarını üstleneceği kurala bağlanmıştır. 3.2.2. Bitüm Tedariki 3.2.2.1. Bitüm İthali Karayolları Dairesi tarafından ithal edilmiş olan bitüme ilişkin evrakların ilgililer tarafından tarafımıza teslim edilmesi talebinde bulunulmuş, ancak bitüm ithaline ilişkin ödemeler haricindeki herhangi bir kaydın tutulmaması sebebiyle konu evraklar denetime sunulamamıştır. Bitüm ithaline ilişkin evrakların mevcut olmaması sebebiyle, ilk aşamada Maliye Bakanlığı Lefkoşa Gümrük ve Rüsumat Dairesi’nden bitüm ithalinde muafiyetten yararlanabilmek için ayniyatla talep edilen muafiyet belgesi bloklarına ilişkin seri numaraları yıllar itibariyle tespit edilmiştir. KKTC Karayolları Dairesi’nin ithal edilecek bitüme yönelik mevzuatta belirlenen muafiyetten yararlanabilmek adına “Kamu Hizmetinde Kullanılacak Eşya için Gümrük Resminden Muafiyet Belgesi”ni (Forma G.6.G) veya 47/1992 sayılı KDV Yasası 15(1)(c) maddesi ile 12.11.2008 tarihli S(K-II)2283-2008 sayılı ve/veya 24.12.2008 tarihli S(K-II) 2571-2008 sayılı Bakanlar Kurulu’nun kararları doğrultusunda hazırlanan muafiyet belgesini düzenlediği anlaşılmıştır. Karayolları Dairesi’nin ilgili biriminden tüm G.6.G Belgeleri tedarik edilerek Karayolları Dairesi’nin ithal edilmesi öngörülen bitüm tespit edilmiştir. Buna ek olarak, Serbest Liman Bölge Müdürlüğü’nden limana giren ve bitüm taşıyan gemilerin tespiti yönünde görüşmeler yapılmış ve sonuç olarak Liman Reisliği’nden bitüm taşıyan gemilerin listesi tarih bazında elde edilmiştir. 3.2.2.1.1 Konvansiyonel Limandan Gerçekleştirilen İthalat Gümrük ve Rüsumat Dairesi Gazimağusa Şubesi’nin konuya ilişkin kayıtları incelenerek manifesto defterlerinden 2006-2013 dönemine ilişkin bitüm getiren gemilere ait manifesto dosya numaraları tarih bazında tespit edilmiştir. Gümrük 5 ve Rüsumat Dairesi ile KKTC Limanlar Dairesi verilerinden tespit edilen gemiler tarih bazında kıyaslanarak KKTC’ye bitüm getiren gemiler belirlenmiştir. Bunun akabinde KKTC Karayolları Dairesi adına gelen bitümün ayrışımının yapılabilmesi için tarafımıza teslim edilen manifesto dosyaları incelenmiş ve üretilen bitüm temini kararlarındaki bilgiler ile KKTC Karayolları Dairesi adına ithalatçı firmalar tarafından tedarik edilen bitüme ilişkin manifesto bilgileri karşılaştırılarak Karayolları Dairesi’nin ithal ettiği bitüm miktarı tespit edilmiştir. KKTC Karayolları Dairesi adına ithal edilen bitüme ilişkin bilgilere bakıldığında ilgili dönem aralığında 8 kez konvansiyonel liman aracılığıyla toplam 17,442.387 Ton bitüm ithal edildiği tespit edilmiştir. Söz konusu tespitlere ilişkin detaylar Tablo-4’de düzenlenmiştir. Tablo-4 MİK Karar No MİK. 763/2005 MİK. 207/2006 1 MİK. 101/2007 MİK. 0096/2008 2 26.06.2011 Tarihli Protokolü1 Miktar (Ton) 1,700.000 1,750.000 1,731.000 İhaleyi Kazanan Firma Sercem Asfalt Ltd. Kıbrıs Türk Petrol Ltd. Ali Tosun 4,000.000 K.T. Asfalt Üreticileri Şti Ltd. 2,500.000 TC 26.06.2011 Tarihli Protokolü1 5,000.000 TOPLAM 16,681.000 TC Muaf. Belge Yük. Manifesto Tarihi G6G: 02.01.2006 38691 G6G: 25.04.2006 42206 G6G: 28.05.2007 42175 03.03.2008 G6G: 42185 17.03.2008 Sıra No 3/06 Gemi İsmi İhracatçı Bithav 536/06 Nımex Petrochm Ltd. İğneada Tüpraş 731/07 İğneada 259/08 Raf Raf 324/08 Raf Raf 1395/11 Alfa Akdeniz Bitüm Cinsi Yük (Ton) 60-70 1,800.000 Sercem Asfalt Ltd 1,710.143 Kıbrıs Türk Petrol Ltd 1,699.393 50-70 E.G.P Alexandrıa Pet. Nimex Petroleum Ltd Tüpraş Aş. 60-70 G6G: 28.05.2012 489/12 Alfa Tüpraş Aş. 48646 Akdeniz G6G: 17.07.2012 681/2012 Alfa TC Ulaştırma 48703 Akdeniz Bak. Karayolları Genel Müd. 50-70 G6G: 22.12.2011 48640 60-70 50-70 50-70 İthalatçı 2,674.460 K.T. Asfalt Üreticileri Şti Ltd 2,139.115 K.T. Asfalt Üreticileri Şti Ltd 2,440.591 KKTC Karayolları 2,499.225 KKTC Karayolları Dairesi 2,479.460 KKTC Karayolları Dairesi TOPLAM 17,442.387 3.2.2.1.2 Serbest Limandan Gerçekleştirilen İthalat Merkezi İhale Komisyonunun üretmiş olduğu 051/2010 nolu karara konu olan İthal Edilecek Bitümlü Malzeme ile İlgili Teknik Şartnamenin 13. maddesine göre, KKTC Karayolları Dairesi adına Tarmac Asfalt Beton İnş. Ltd. tarafından ithal edilmesi gereken 50-70 penetrasyonlu 4,130.000 Ton bitümün; 3,130.000 Tonunun Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine, 1,000.000 Tonunun ise Değirmenlik (Haspolat) Karayolları Beton Asfalt Şantiyesi’ne depolanması gerekmekteydi. 1 MIK tarafından bağlanan kararlardaki bitüm ithal miktarları ile gerçekte ithal edilen miktarlar arasında farklılıklar olduğu görülmüştür. MIK.207/2006 no’lu kararda 1750 Ton ithal edilmesi gereken bitümün 39,86 Ton eksik ithal edildiği; 26 Haziran 2011 tarihli Protokole istinaden 7,500 Ton ithal edilmesi gereken bitümün 80,724 Ton eksik ithal edildiği tespit edilmiştir. Bahse konu eksik ithal bitüm miktarlarının, +/-%5 kaptan opsiyonu sınırları dahilinde olduğu anlaşılmıştır. MIK’in üretmiş olduğu 763/2005 nolu karara göre 1700 Ton ithal edilmesi gereken bitüm miktarının 100 Ton fazla ithal edildiği ve bu 100 Tona ilişkin Devlet İhale Tüzüğünü 29(2) maddesi ve Karayolları Dairesi ile müteahhit arasında akdedilen sözleşmenin 13. maddesine istinaden, Karayolları Dairesinin, %20 kapsamında ilave iş yaptırdığı görülmüştür. MIK 96/2008 no’lu karara istinaden ithal edilmesi planlanan 4000 Ton bitümün 2 gemi aracılığıyla 4813.575 Ton olarak ithal edildiği ve KKTC Karayolları Dairesi’ne ait olmayan 813.575 Ton bitümün de Gazimağusa Dolum Tesislerine tahliye edildiği tespit edilmiştir. 2 6 Ancak konuya ilişkin yapılan araştırmada, Karayolları Dairesi’ni temsilen III. Derece İnşaat Mühendisi İbrahim Soygür’ün 15 Haziran 2010 tarihinde ilave işler de dahil 4,346.470 Ton bitümün teslim alındığına dair Tutanak tanzim ettiği tespit edilmiştir. Teslim alındı belgesi olan 4,346.470 ton bitümden; • 1,394.034 1 Ton bitümün boru hattı ile Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine 07.04.2010 tarihinde tahliye edildiği, • İlgili Şartnameye göre, Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girmesi gereken 1,000.000 Ton yerine 1,015.720 Tonunun Haspolat Şantiyesine giriş kaydının mevcut olduğu görülmüştür. Ancak 17.020 Tonluk kısmın 19.03.2010 tarihinde ihaleden önce gerçekleştirilen bir sevk olmasından dolayı Haspolat Şantiyesine ihale kapsamında 998.700 ( 1,015.720-17.020) Ton bitümün girişinin2 yapıldığı, bu bağlamda teslim belgesi görülen 4,346.470 Ton bitümden 2,392.734 Ton bitümün Karayolları Dairesi depolarında depolandığı saptanmıştır. Yukarıda anılan tespitler göz önünde bulundurularak, Lefkoşa-GüzelyurtKalkanlı Ana Yolu III. Etap Yol yapımına ilişkin temin edildiği vurgulanan 4,346.470 Ton bitüme yönelik Karayolları Dairesi Eski Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’na 05.12.2013 tarih ve SAY.0.00-B.6.11.106-13/663 sayılı yazıyla ve Karayolları İnşaat Mühendisi İbrahim Soygür ile I.Derece İnşaat Teknisyeni Adem Raifoğlu’na 20.05.2014 tarih ve SAY.0.00-B.6.11.106-14/334; 335 sayılı yazılarla sorduğumuz sorulara verilen yanıtlarda; • Mustafa Demircioğlu; 1,415.130 Ton bitümü Gazimağusa depolarına, 1,319.480 Tonu Haspolat Şantiyesine, 1,690.260 Tonu (1,112.000 Tona ait tutanak, ve 578,260 Tona ait tartım fişleri) direkt Güzelyurt Şantiyesine, MİK.424/2010 nolu kararla temin edilen 832.000 Ton bitümün ise Gazimağusa depolarına girmeden direkt Güzelyurt Şantiyesine sevk edildiğini, • İbrahim Soygür; 4,346.470 Ton bitümle ilgili 05.04.2010 tarihli Alfa Akdeniz gemisine ait Limanlar Dairesi Geliş Bildirgesini sunarak SLG.244/10 manifesto no’lu gemiyi işaret etmiş, akabinde bu gemiden 1,422.000 Tonun direkt Serbest Liman’dan Gazimağusa deposuna basıldığını, 1,015.720 Tonunun ise sevk pusulaları hazırlanarak tankerlerle Haspolat Şantiyesine gönderildiğini, 218.490 Ton’un ise Tarmac Ltd’den Karayolları adına Tüfekçi Ltd.’in teslim aldığını, 1,112.000 Tona ait 09.04.2010 tarihli Adem Raifoğlu’nun imza koyduğu bir tutanak ve 578.260 Ton bitüme ait tartım fişlerini sunarak Tüfekçi Ltd’e teslim edildiğini, 05.04.2010 tarihinde SLG.244/10 manifesto nolu gemi ile gelen 2,439.614 Ton bitümden 1,394.034 Tonun boru hattı ile tahliye edildiği manifesto dosyasından tespit edilmiştir. 1 998.700 Ton Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girişi görülen ve Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde girişi ve sevkinin görülmediği bitümün; 149.980 Tonuna ait Tarmac Asfalt Beton İnşaat Şti. Ltd.’in tartım fişleri ile Tarmac Şti Ltd.’den Karayolları adına sevk edildiği, 848.720 Tonunun ise Gazimağusa Belediyesi Liman Tartım fişleri ile Alfa-Akdeniz gemisinden Tarmac Ltd’in teslim alarak sevkinin yapıldığı tespit edilmiştir. 2 7 • Adem Raifoğlu; 4,346.470 Ton bitüme ait ihaleyi müteahhit kazandıktan sonra 2,437.000 Tonu Gemiden Gazimağusa Karayolları Dairesi Asfalt Depolarına teslim ettiğini, Tarmac Asfalt İnşaat Ltd’in Gazimağusa Serbest Liman Bölgesindeki depolarında stok ettiği bitümden 1,112.000 Tonunu 09.04.2010 tarihli kendisinin imza koyduğu bir tutanak ile III. Etap LefkoşaGüzelyurt yolu yapımını üstlenen konsorsiyum müteahhitlerinden Tüfekçi Ltd’ye teslim ettiğini, beyan etmişlerdir. Bu bağlamda söz konusu iddialar araştırıldığında; 1,422.000 Tonun değil 1,394.034 Tonun boru hattı ile Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine tahliye edilerek depolandığı, ayrıca 1,015.720 Tonun değil 998.700 Tona ait sevk pusulalarının Haspolat Şantiyesi giriş kayıtlarıyla eşleştiği teyit edilmiştir. Karayolları Dairesi personellerinden Adem Raifoğlu’nun Karayolları Dairesi’ne getirilen 1,112.000 Ton bitümü teslim aldığına dair 09 Nisan 2010 tarihli bir tutanak düzenlemesine rağmen, anılan bitümün Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde depolanmadığı ve Haspolat Şantiyesindeki giriş kayıtları ile eşleşmediği tespit edilmiştir. Tarafımıza sunulan belgeler incelendiğinde, bu ihale ile ilişkilendirilecek tevsik edici belgeler olmadığı, 1,112.000 Ton bitümün; • 233.240 Tonunun 23.03.2010’daki ihaleden önce ve Şubat ayı içerisinde sevk edildiği, • Mart ayı içerisinde sevk edildiği görülen 72.080 Tonun Tarmac ile Tüfekçi arasında gerçekleşen bir bitüm alışverişi olduğu, ve geriye kalan 806.680 Ton bitüm miktarının büyük bir bölümünün de ihaleden önce 25.01.2010 tarihindeki 057/2010 manifesto nolu Alfa Akdeniz Gemisi ile ithal edilen bitüm olması sebebiyle Karayolları ile ilişkilendirilecek bir durumunun olmadığı tespit edilmiştir. İddia edilenlerin doğru kabul edilemeyeceği, aksi durumda 051/2010 nolu ihaleyi şaibe altında bırakacağı, diğer bir ifade ile ihale sonuçlanmadan malın gelmiş olduğu sonucunun ortaya çıkacağı açıktır. Yine tarafımıza Sayın Mustafa Demircioğlu ve Sayın İbrahim Soygür tarafından sunulan 578.260 Tonluk bitüm listesi ekindeki tartım fişlerinin, Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi giriş kayıtları ve Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisinde depolanan bitümün manifesto belgeleri ile eşleşmediği, ayrıca Karayolları Dairesinin bu bitümü teslim aldığına dair herhangi bir tutanak tanzim etmediği, ayrıca 218.490 Tonun ise Tarmac Ltd ile Tüfekçi Ltd arasındaki mahsuplaşma olması sebebiyle bahse konu 578.260 Ton ve 218.490 Ton bitümün Karayolları ile ilişkilendirilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, dönemin Karayolları Dairesi Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’nun Maliye Bakanlığına muhatap 25.07.2012 tarih ve KYD.0.00.4/12/682 sayılı yazısının ekindeki Lefkoşa-Güzelyurt Anayolu III. Etap bitüm bilgilendirme 8 raporunda 2,318.295 Ton bitümün ilgili müteahhide eksik verilmesi sebebiyle Karayolları Dairesi’nin borcu olduğunu beyan ettiği tespit edilmiştir. Bu bağlamda, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin 5670/11 nolu davada tarafların vardığı uzlaşı sonucu devlet tarafından ödenmesine karar verilen 3,071,000.00 TL’nin ödendiği görülmüştür. Yukarıda izah edilenler ışığında teslim alınan 4,346.470 Ton bitümden 2,392.734 Tonun (1,394.034+998.700) Karayolları Dairesi depolarına girdiği, 1,953.736 Ton bitümün ise Karayolları Dairesi depolarına girmediği ve/veya bu miktarın nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığı belgelenememiştir. 3.2.2.2 Diğer Alımlar Elde edilen bilgi ve belgeler ışığında Karayolları Dairesi’nin, KKTC’de silosu bulunan Tüfekçi Ltd.’den ihale yöntemiyle 1,032.000 Ton ve acil ve özel durumlar için uygulanan Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) maddesine dayanarak 200.000 Ton bitüm satın aldığı, ayrıca Tarmac Ltd’den de yine Devlet İhale Tüzüğünün 4(2) maddesi uyarınca 191.800 Ton bitüm alımı yaptığı tespit edilmiştir. İlgili mevzuat uyarınca bağlanan kararlar doğrultusunda alınması gereken bitüm miktarları ile satın alınan bitüm miktarları aşağıdaki Tablo-6’da görülmektedir. Tablo-6 MİK Karar No Miktar (Ton) İhaleyi Kazanan Firma Muaf. Belge Fatura Tarihi Fatura No Yük (Ton) Faturalayan Firma MİK. 345/2009 İptal MİK. 424/2010 MİK. 528/2010 832.000 TÜFEKÇİ LTD. 12.11.2010 7679 832.000 TÜFEKÇİ LTD. 200.000 TÜFEKÇİ LTD. 21.12.2010 7573 200.000 TÜFEKÇİ LTD. DİT. 4(2) 180.000 TARMAC ASFALT BETON İNŞ LTD 27.12.2010 21.06.2011 7574 1308 34.000 161.000 07.07.2011 1354 13.800 DİT. 4(2) 200.000 TÜFEKÇİ LTD. 30.06.2011 8302 200.000 DİT. 4(2) 17.000 29.09.2011 1502 17.000 TOPLAM 1,429.000 TARMAC ASFALT BETON İNŞ LTD 147.860 2 ARTESA TRADING G6G: CO LTD. 43831 TOPLAM 1,605.660 Teslim Edileceği Depo 1 Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) TARMAC ASFALT BETON İNŞ LTD TARMAC ASFALT BETON İNŞ LTD TÜFEKÇİ LTD. TARMAC ASFALT BETON İNŞ LTD Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) - Bu bağlamda Tablo-6’da görüldüğü üzere, yukarıda izah edilen yöntemler sonucunda KKTC Karayolları Dairesi tarafından 1,605.660 Ton bitüm alındığı tespit edilmiştir. 1 Bitümün teslim edileceği depo; ithal edilecek bitümlü malzeme ile ilgili teknik şartname (madde 13) ve/veya satın alma hususundaki karar yazısı ve/veya teknik raporda belirtilen teslim yeri dikkate alınarak belirlenmiştir. İlgili belgelerde teslim yeri belirtilmediğinden dolayı, Tablo6’da teslim edileceği depo yeri boş bırakılmış, ancak sözkonusu tespit edilemeyen iki alımın düşük miktarlar olması ve 21.06.2011 tarihinde Beton Asfat Şantiyesi(Haspolat)’a alınmış olan bitüme bağlı bir alım olmasından dolayı Haspolat şantiyesine giriş yapıldığı kabul edilmiştir. 2 Merkezi İhale Komisyonu tarafından üretilen 345/2009 nolu kararı ile Artesa Trading Co.Ltd’den alınmasına karar verilen 4890 Ton bitüme ilişkin olarak 13 Eylül 2010 tarih ve SAV.0.00-BUB-10/1656 sayılı KKTC Hukuk Dairesi’nin görüşü doğrultusunda 147,86 Ton bitüme el konularak firmaya iade edilmediği anlaşılmaktadır. 9 3.2.3. Bitüm Alımı Ödemeleri KKTC Karayolları Dairesi’nin ilave işler de dahil olmak üzere yaptırdığı işler için gerek ithal ettiği gerekse yurtiçindeki firmalardan satın aldığı bitüme ilişkin 01.01.2006-03.05.2013 döneminde toplam 11,578,269.68 TL ödeme yaptığı tespit edilmiştir. Bu ödemelerin dayanağı olan firmaların düzenlediği faturalardan Karayolları Dairesi’nin ödemesini yaptığı bitüm miktarının 22,548.819 Ton olduğu saptanmıştır. (EK-1) 3.2.4. Bitümün Depolanması KKTC Devleti adına veya özel firmalar tarafından KKTC’ye ithal edilen bitümün, KKTC Karayolları Dairesi’ne ait Serbest Liman Bölgesinde bulunan depolama tesisi ve Haspolat bölgesindeki şantiye ile özel firmalara ait depolama tesislerinde muhafaza edildiği görülmüştür. 3.2.4.1. KKTC Karayolları Dairesine Ait Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi KKTC Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı ile TC Karayolları Genel Müdürlüğü arasında, KKTC Karayolları Daire Müdürlüğü’ne ait asfalt depolama tesislerinin kapasitesinin artırılması ile ilgili olarak 10 Şubat 1988 tarihinde Yardım ve İşbirliği Sözleşmesi imzalanmıştır. Depoların kapasitesi hususunda, Karayolları Dairesi Müdürü ile yaptığımız görüşmede Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisinin 3600 Ton ve Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’nin 1000 Ton kapasiteye ulaştırılması sebebiyle toplamda 4600 Ton’luk bitüm depolama imkanına ulaşıldığı yönünde tarafımıza bilgi aktarılmıştır. Karayolları Dairesi tarafından tutulması gereken kayıtların olmamasından dolayı Gazimağusa Serbest Liman Müdürlüğü ile Gümrük ve Rüsumat Dairesi’nden gerekli bilgi ve belgeler temin edilmiştir. Bu doğrultuda Gümrük ve Rüsumat Dairesi Müdürlüğü’nün 18.08.2003 tarih ve 55/A/03 sayılı yazı ile yayınladığı Eşya Muayeneleri Talimatında dökme eşyaların muayenesiz tesliminin olabileceği belirtilmektedir. Gemiler aracılığıyla ithal edilen bitümün İthalat Belgesinde (T.İ.B 1)’de muayene sonucuna ilişkin bilgiler kısmında, Gümrük Memuru tarafından “beyana göre muayenesiz gümrüklenmiştir” mührünün mevcut olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen belgelerden muayenesiz gümrüklenen büyük miktarlardaki bitümün ya gemiden direk Serbest Liman Bölgesindeki depolara boşaltıldığı ya da tankerler aracılığıyla Serbest Liman Bölgesi dışına peyder pey sevk edildiği anlaşılmıştır. Konvansiyonel Liman aracılığıyla ithal edilen bitümün tahliyesinde Gemiden Direk Teslim Talebi olan Forma G.48A’nın kullanılarak depolara boşaltıldığı veya gümrükten tankerler aracılığı ile çıkışının yapılabilmesi için Gümrük Kontrolünden Eşya Çıkış Pusulası Forma G.112’nin kullanılarak çıkışının 10 yapıldığı, ayrıca Serbest Liman aracılığı ile ithal edilen bitüm çıkışının yapılabilmesi için ise ‘S.L ve Bölgeden Yük Çıkış Pusulası’ Forma No.SL14’ün kullanılarak çıkışının yapıldığı görülmüştür. Karayolları adına Konvansiyonel Limandan ithal edilen ve Tablo-4’de görülen bitümün Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisine Forma G.48A kullanılarak tahliyesinin yapıldığı, bazı durumlarda ithal edilen bitüm miktarının yalnızca Karayollarına ait olmamasından dolayı ordino belgesinin arkasında, ordinodaki mallardan Karayollarına teslim edilecek miktarın belirtilerek devredilmesi yönünde beyan bulunduğu tespit edilmiştir. Karayolları Dairesi’ne ait bitüme ilişkin bilgiler, ödemeler ile kıyaslanarak, depolama yerleri göz önünde bulundurularak Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne ait bilgiler aşağıda düzenlenen Tablo-7A, 7B aracılığıyla aktarılmıştır. Tablo-7A: Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi Kararlar MİK.763/2005 MİK.207/2006 MİK.101/2007 MIK.096/2008 MİK.051/2010 Elde Ediliş Yöntemi Konvansiyonel Liman Konvansiyonel Liman Konvansiyonel Liman Konvansiyonel Liman Serbest Liman 26.06.2011 Protokol Konvansiyonel MLB.0.00-138/71-11/3010 Liman 26.06.2011 Protokol Konvansiyonel MLB.0.00-138/71-12/1399 Liman 26.06.2011 Protokol Konvansiyonel Liman Firma adı Ödenen ve Depolanması Gereken Miktar (Ton) 02.01.2006 1,800.000 Depolanan Miktar (Ton) Fark (Ton) 1,800.000 0.000 Kıbrıs Türk Petrolleri Ltd. Ali Tosun 25.04.2006 1,710.143 1,710.143 0.000 28.05.2007 1,815.000 1,815.000 0.000 Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Şti. 03.03.2008 17.03.2008 2,674.460 1,325.540 3,346.470 2 2,674.460 2,139.115 1,394.034 -1,952.436 26.12.2011 2,440.591 2,440.591 0.000 04.06.2012 2,499.355 2,499.225 -0.130 08.08.2012 2,479.460 2,479.460 0.000 20,091.019 18,952.028 Sercem Asfalt Ltd. Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. Depolama Tarihi 813.575 1 MİK.096/2008 nolu ihale bağlamında 4,000.000 Ton ödemesi yapılıp 4,813.575 Ton olarak Gazimağusa Deposunda depolanan bitümden 813.575 Tonun Karayolları Dairesine ait olmadığı ve Tüfekçi Ltd’e ait olduğu düşüncesi ile geri iade edildiği belirtilmiş, ancak 514.820 Tonun verildiği tarafımızca teyit edilmiş, geriye kalan 298.755 Ton ile ilgili bir bilgiye ulaşılamamıştır. Bu nedenle ödenen miktar olan 4,000.000 Ton dikkate alınmıştır. 1 2 MIK .051/2010 no’lu ihalenin İthal Edilecek Bitümlü Malzeme İle İlgili Teknik Şartname’nin 13.Maddesi ve ilave iş de dahil olmak üzere 3,346.470 Ton’un teslim yeri olan Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde depolanacağı belirlenmiş olup, Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd’e ait 1017,899, 973 nolu faturalarla ödemeler gerçekleştirilmiştir. 11 Tablo-7B: Beton Asfalt Şantiyesi (Haspolat) Kararlar Elde Ediliş Yöntemi Firma adı Depolama Tarihi MIK.345/2009 Hukuk Dairesi Görüşü Artesa Trading Co.Ltd. Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd Tüfekçi Ltd Tüfekçi Ltd 13.09.2009 MİK.051/2010 MİK.424/2010 MİK.528/2010 MLB 0.00-138/71-11/1316 İhale Tüzüğü 4(2) Serbest Liman Diğer Yön. Diğer Yön. Diğer Yön. Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd MLB 0.00-138/71-11/2313 Diğer Yön. İhale Tüzüğü 4(2) MLB. 0.00-138/71-11/1597 Diğer Yön. -11/1469 - Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd. Tüfekçi Ltd - Ödenen ve Depolanan Depolanması Miktar (Ton) Gereken Miktar (Ton) 147.860 1 147.860 1,000.000 2 12.11.2010 27.12.2010 21.12.2010 21.06.2011 07.07.2011 29.09.2011 832.000 34.000 200.000 161.000 13.800 17.000 30.06.2011 200.000 03.01.2012 2,605.660 Fark (Ton) - 998.700 -1.300 320.780 -745.220 468.420 76.620 27.440 1,963.200 27.440 -642.460 Yukarıdaki tablolardan da görüleceği üzere; • Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisine 18,952.028 ton • Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine 1,963.200 ton olmak üzere toplamda 20,915.228 Ton bitümün depolandığı tespit edilmiştir. Ancak ödemesi yapılan ve depolanması gereken bitüm miktarından Gazimağusa Asfalt Isıtma Depolama Tesisine 1,952.566 Ton ve Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine 642.460 Ton olmak üzere toplam 2,595.026 Ton bitümün Karayolları depolarına girmediği saptanmıştır. 3.3. Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Dağıtım Karayolları Dairesinde başlatılan denetimde bitüm stokunun tespit edilip Gazimağusa’dan dağıtımı gerçekleştirilen bitümün kıyaslanabilmesi yönünde incelemeler yapılmıştır. Bu incelemede Karayolları Dairesi tarafından kullanılan sevk pusulalarının (MF.63) blok seri numaraları baz alınarak zimmet usulü ile görevli personele verilmediği ve gelişi güzel kullanıldığı tespit edilmiştir. Sevk pusulalarının (MF.63) üzerindeki ibareden 1980 yılı civarında basıldığı anlaşılmaktadır. 1980’den bu yana kullanılan bu pusulaların nasıl tedarik edildiğine dair belgenin bulunamaması üzerine Maliye Bakanlığı’ndan bilgi talep edilmiştir. Bu talep üzerine, yapılan araştırmada söz konusu Maliye Forma 63’ün basımı, dağıtımı ve kullanımı hakkında herhangi bir kayda rastlanmadığı Gelir ve Vergi Dairesi tarafından 05.08.2013 tarih ve GVD.0.00.5-13/2407 sayılı yazı ile belirtilmiştir. MİK.345/2009 no’lu ihale kararı ile bağlanan bitüm; 13 Eylül 2010 tarih ve SAV.0.00-BUB-10/1656 sayılı KKTC Hukuk Dairesi’nin görüşü doğrultusunda müteahhit ile 18 Eylül 2009 tarihinde akdedilen sözleşmenin 8. maddesine göre firmanın vecibelerini yerine getirmediği gerekçesiyle sözleşmenin iptal edildiği ve KKTC Karayolları Dairesi’ne teslim edilen 147.86 Ton bitümün ihale bedeli karşılığı olarak el konularak, firmaya iade edilmediği anlaşılmaktadır. 1 2 MIK .051/2010 no’lu ihalenin İthal Edilecek Bitümlü Malzeme İle İlgili Teknik Şartname’nin 13.maddesine göre 1,000.000 Ton’un teslim yeri olan Değirmenlik Karayolları Beton Asfalt Şantiyesinde (Haspolat) depolanacağı belirlenmiş olup, Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd’e ait 1017,899, 973 nolu faturalarla ödemeler gerçekleştirilmiştir. 12 Karayolları Dairesi’nin kullandığı tüm sevk pusulaları bölgelerden toplatılarak 2006 yılından sonra kullanılan sevk pusulaları tutanakla tarafımızca teslim alınmıştır. Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ve Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’nin kullandığı sevk pusulaları sınıflandırılarak bilgisayar ortamında tarih bazında derlenerek incelenmiştir. İnceleme sırasında söz konusu bazı Forma MF. 63’lerin ilişiğinde Gazimağusa Belediyesi Liman Tartım fişlerinin, bazılarında ise özel firmalara ait tartım fişlerinin mevcut olduğu tespit edilmiştir. Bunun üzerine, Gazimağusa Belediyesi yetkilileri ile yapılan görüşmede, bahse konu bitüm tartımına ilişkin ilgili defterlerin yıllar bazında tutulduğu bilgisi tarafımıza iletilmiştir. Bu bağlamda konu MF.63 pusulalarında yer alan sevk edilen bitüm miktarlarının teyit edilebilmesi için ilgili defterler teslim alınmıştır. Bitüm taşıyan tankerlerin, Gazimağusa Serbest Liman’dan çıkışı gerçekleştirilirken Gümrük Müdürlüğü tarafından ‘çıkış pusulası’ düzenlenmediği ve çıkış kapısındaki görevlilerce de sorgulanmadan, herhangi bir kontrole tabi olmadan çıkışının gerçekleştirildiği anlaşılmıştır. Ancak bitüme ilişkin bu uygulamanın yasal dayanağı teyit edilememiştir. Yukarıda bahsedilen özel firmalara ait sevk pusulalarında görülen tartım fişlerinden anlaşıldığı üzere bitümün, Serbest Liman Bölgesi dahilinde tartılmadan ve kontrole tabi olmadan liman dışına çıkışının gerçekleştirildiği ve Liman Bölgesi dışındaki ilgili firmalara ait tesislerde tartıldığı ve bu tartım fişlerinin Karayolları Dairesi Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi’ne ulaştırıldığı anlaşılmıştır. Bu tespitten Karayolları Dairesi’nin bitüm sevkine ilişkin miktar hususunda kendine ait tartım imkanının olmamasından dolayı, özel firmaların tartım beyanlarını doğru olarak kabul ettiği görülmüştür. Elde edilen belgeler ışığında, yapılan incelemeler sonucunda, tarih bazında Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden sevk edilen bitüm miktarları; - 2006 yılında toplam - 2007 yılında toplam - 2008 yılında toplam - 2009 yılında toplam - 2010 yılında toplam - 2011 yılında toplam - 2012 yılında toplam -2013 (03.05.2013’e kadar) olmak üzere toplamda 3,879.350 Ton 999.000 Ton 4,394.060 Ton 1,186.040 Ton 1,415.130 Ton 1,523.740 Ton 3,530.320 Ton 1,209.850 Ton 18,137.490 Ton’dur. 13 3.4. TC Kaynaklı Projelerle Bağlantılı Onur Taahhüt Taş. ve Tic. Ltd. Şti’ye Ait Bitümün Depolanması ve Dağıtımı 29 Ocak 2009 tarihli TC Karayolları Genel Müdürlüğünce KKTC’de Gerçekleştirilecek Yatırımlara İlişkin Protokole istinaden ihaleyi kazanan yüklenici Onur Taahhüt Taşımacılık Ltd’nin; Protokolün 1. maddesinde sıralanan 3 yol yapım işini gerçekleştirmek üzere 20,000.000 Ton 50-70 penetrasyonlu bitümü 37122 nolu Sözleşme gereğince Tüpraş Aliağa İzmir Rafinerisinden temin edeceği anlaşılmıştır. 28.10.2010 tarih ve E-972-2009 no’lu KKTC Bakanlar Kurulu’nun Onur İnşaat Ltd’ye KKTC dahilindeki yol inşaatında kullanılacak malzeme ve araçlara muafiyet sağlanması yönünde karar ürettiği görülmüştür. Bu doğrultuda konu yüklenici firmaya ilişkin muafiyet belgeleri düzenlenmek suretiyle bitümün temin edildiği tespit edilmiştir. KKTC Karayolları Dairesi Gazimağusa Dolum Tesisinde sadece Karayolları adına değil Onur Taahhüt Taşımacılık ve Tic Ltd Şti’ye ait boşaltılan bitümün mevcut olduğu ve elde edilen belgelere göre ilgili şirkete ait toplam 25,302.814 Ton bitümün de depoya tahliye edildiği tespit edilmiştir. Tablo-8 Muafiyet Belgesi No İhracatçı 15-158-10 367-158-10 581-158-10 TC Karayolları 745-158-10 165-158-11 337-158-11 436-158-11 TÜPRAŞ 106-158-12 TÜPRAŞ 22-158-13 TÜPRAŞ İthalatçı OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd KKTC Karayolları OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd OnurTaah.Taş.Tic.Ltd T.İ.B 1 Gemi Adı Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Katerina Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Alfa Akdeniz Tarih 19.02.2010 08.07.2010 27.09.2010 02.12.2010 27.03.2011 16.06.2011 30.07.2011 13.09.2012 23.10.2012 27.02.2013 Manifesto No Net Ağırlık (M/T) 169/10 773/10 1107/10 1351/10 337/11 676/11 851/11 871/12 1031/12 179/13 TOPLAM 2,510.909 2,441.010 2,473.426 2,451.204 3,009.678 2,497.476 2,490.170 2,480.436 2,490.069 2,498.005 25,342.383 Depoya Teslim (M/T) 2,510.909 2,435.000 2,473.426 2,451.204 2,991.000 2,497.476 2,490.794 2,470.000 2,485.000 2,498.005 25,302.814 Yukarıdaki Tablodan görüldüğü üzere, 1351/10 manifesto numarası ile ithal edilen bitüm KKTC Karayolları adına görülse bile, düzenlenen 745-158-10 nolu Muafiyet Belgesinin Onur Taahhüt Taşımacılık ve Ticaret Ltd Şti adına düzenlendiği, ayrıca ‘Tahliye Protokolü’, ‘Eylem Bildirgesi’, ‘Boş Tank Sertifikası’ ve ‘Ullage Report’ belgeleri üzerinde ilgili şirket yetkilisinin imzası bulunduğu ve Karayolları Dairesi Gazimağusa Şubesi görevlilerinden Niyazi Ünlütürk’ün kontrolünde Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine tahliye edildiği tespit edilmiştir. Onur Taah. Taş.ve Tic. Ltd Şti adına 2010-2013 yılları arasında Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi’ne tahliye edilerek girişi yapılan 25,302.814 Ton bitüme ilişkin tarafımıza teslim edilen belgeler üzerinde yapılan incelemede; 2010-2012 yılları arasında toplamda 24,972.200 Tonun Tesisten TC Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Kıbrıs Koordinatörlüğü Bitüm Depo Şefliği’nin düzenlediği ‘Bitümlü Malzeme Sevk 14 Makbuzu’ ile sevk edilerek Onur Taah. Taş. ve Tic.Ltd.Şti.’ye teslim edildiği tespit edilmiştir. Bu hususun değerlendirilebilmesi için Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi’ne Onur Taah. Taş.ve Tic. Ltd Şti’ye ait girişi-çıkışı yapılan bitüm kıyaslanmıştır. Tablo-9 YIL 2010 2011 DEPODAN SEVK İTHAL EDİLEN ve EDİLEN DEPOYA GİREN TOPLAM BİTÜM TOPLAM BİTÜM (M/T) (M/T) 9,870.539 7,555.640 7,979.270 9,909.580 STOKTAKİ BİTÜM BAKİYESİ (M/T) 2,314.899 384.589 2012 4,955.000 7,506.980 -2,167.391 2013 2,498.005 0.000 330.614 Yukarıdaki tablodan da görüldüğü üzere anılan Tesiste depolanan Onur Taahhüt ve Taşımacılık’a ait bitümün 2012 yılında 2,167.391 Ton (-) eksi bakiyeye düştüğü bu çerçevede Karayolları Dairesine ait bitümden kullanıldığı görüldüğünden konu ile ilgili Karayolları Dairesi Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’na 05.12.2013 tarih ve SAY.0.00-B.6.11.106-13/663 sayılı yazımızla soru sorulmuş ve ilgili Müdür 16.12.2013 tarihli cevap yazısında; • 1351/10 manifesto numarası ile ithal edilen bitümün Karayolları Dairesine ait bir bağlantı olmadığını ifade etmiş ve tarafımıza bu gemiye ilişkin 03/02/2011 tarih 2011/8 sıra nolu Taşınır İşlem Fişini ibraz etmiştir. Bu fişte Koordinatör Sayın Nurettin Erakman’ın imzası ile “Karayolları Genel Müdürlüğüne ait malzemedir. KKTC Karayolları Dairesi ile ilgisi yoktur.”şeklinde ibare olduğu görülmüştür. Ayrıca, söz konusu bitüme ilişkin 02.12.2010 tarih ve 745-158-10 sıra no’lu muafiyet belgesinin de Onur adına düzenlenmesinden dolayı bitümün Onur’a ait olduğu kanaatine varılmıştır. • 179/2013 manifesto no’lu gemiyle gelen 2,498.005 Ton bitümün ise Karayolları Dairesi’ne devredildiğini belirtmiş ve 16/07/2013 tarihli 2013/17 sıra no’lu Taşınır İşlem Fişini tarafımıza ibraz etmiştir. Konu fişin altında Sayın Nurettin Erakman’ın “KKTC Karayolları Master Planı kapsamında yapılan yollar için, KKTC Karayolları Dairesine ait depolardan kullanılan bitümün iadesi yapılmıştır” şeklinde imzalı ifadesinin bulunduğu görülmüştür. Bu nedenle taşınır işlem fişi ile ordino arkasında farklı ifadelerin bulunmasının çelişkili bir durum yaratmasına rağmen, TC Karayolları Genel Müdürlüğü Kıbrıs İşleri Koordinatörlüğü’nün 30.01.2014 tarihli yazısına göre 19.04.2013 tarihinde ilgili projeleri yürüten firmanın işi tamamlamasından ötürü Onur Şti.’ne ait olarak gelen bu bitümün Karayollarına’na bırakıldığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle stokta 330.614 Ton bitüm bakiyesinin Karayolları Dairesi’ne kaldığı kanaatine varılmıştır. 15 3.5. Stoktaki Bitümün Bilirkişi Tarafından Tespiti Sayıştay Başkanlığı tarafından Karayolları Dairesi Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Dolum Tesisi ve Haspolat Beton Asfalt Şantiyesinde bulunan bitümün belirlenebilmesi amacıyla R.L.Egemen & Co.Ltd. görevlendirilmiştir. Görevlendirilen R.L.Egemen & Co.Ltd’nin ekspertizi olan Sayın Seyhan Egemen tarafından 10 Temmuz 2013 tarihli rapor tanzim edilerek Sayıştay Başkanlığına sunulmuştur. Başkanlığımıza sunulan bilirkişi raporunda; Gazimağusa Serbest Bölge Tesisi Ölçüm ve İcmali neticesinin 1,640.139 M/T (In Air) ve Haspolat Sanayi Bölgesi Ölçüm ve İcmalinin 40.067 M/T (In Air) olmak üzere iki tesiste mevcut toplam 1,680.206 M/T (In Air) bitüm olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Karayolları Dairesi’nin depolarında bilirkişi tarafından yapılan fiili tespitler yanında tank sisteminin kurallara uygun olarak yönetimi için; • Her bir tankın ayrı ayrı kalibrasyon çalışmalarının yapılması, • Girişler ve çıkışların kalibrasyon cetveli vasıtasıyla miktar tespiti yapılarak, her bir tank için ayrı ayrı envanter tutulması, • Her bir tanka mal alındığında, mal alım öncesi mevcut malın yoğunluğu ve yeni gelen malın yoğunluğu/tanka giren miktar dikkate alınarak mal alım sonrasında tankta oluşan malın paçal yoğunluğunun hesap edilerek kayıt altına alınması, gerekliliği vurgulanmıştır. 4. BİTÜM STOKUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisi ile Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’nde muhafaza edilen Karayolları Dairesi’ne ait bitümün elde edilen bilgi ve belgeler ışığında yapılan denetimi neticesinde; Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde stoktaki bitüm bakiyesi aşağıdaki tabloda derlenmiştir; Tablo-10: GAZİMAĞUSA ASFALT ISITMA ve DEPOLAMA TESİSİ STOK DURUMU Depolama Tarihi Depolanan Miktar (Ton) Sevk Edilen Miktar Stokta Bakiyesi (Ton) (Ton) Devreden Bilirkişi Tespiti (Ton) FARK (Ton) 369.207 2006 3,510.143 3,879.350 0.000 2007 2008 1,815.000 999.000 816.000 4,813.575 4,394.060 1,235.515 2009 0.000 1,186.040 49.475 2010 1,394.034 1,415.130 28.379 2011 2,440.591 1,523.740 945.23 2012 2013 4,978.685 330.614 3,530.320 1,209.850 TOPLAM 19,282.642 18,137.490 2,393.595 1,514.359 1,640.139 125.780 16 Karayolları Dairesi Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde kayıtların olmaması sebebiyle, başlangıç bakiyesi 2006 yılında depolanan miktar ile sevk edilen miktar arasındaki fark olan 369.207 Ton olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmış, ancak 2013 yılında bilirkişinin tespitine göre 125.780 Tonun daha stok bakiyesinde olduğu görüldüğünden geçmişten gelen en az bu kadar tonun daha stokta olduğu sonucuna varılmıştır. 2006-2013 döneminde Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden toplam 18,137.490 Ton olarak sevk edildiği görülen bitüm miktarından; 11,309.870 Tonun Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine, geriye kalan 6,827.620 Tonun ise özel firmalara ve karayolları kullanımına MF.63 Sevk Pusulaları düzenlenerek sevk edildiği saptanmış ve aşağıdaki tabloda düzenlenmiştir. (Tablo-11). Tablo-11 Tarih Sevk Edilen Miktar(Ton) 2006 3,879.350 Haspolat Şantiyesi Tüfekçi Ltd Uçanok Ltd Kahveci Ltd Karayolu 3,879.350 0 0 0 0 2007 999.000 999.000 0 0 0 0 2008 4,394.060 4,394.060 0 0 0 0 2009 1,186.040 1,186.040 0 0 0 0 2010 1,415.130 147.980 1,267.150 0 0 0 2011 1,523.740 355.320 1,168.420 0 0 0 2012 3,530.320 348.120 2,367.040 434.580 0 380.580 2013 Toplam 1,209.850 0,000 1,162.700 0 47.150 0 18,137.490 11,309.870 5,965.310 434.580 47.150 380.580 Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne sevk edilen 11,309.870 Ton bitüm, Haspolat Şantiyesi tarafından tutulan giriş kayıtları ile karşılaştırılmış ve aşağıdaki Tablo-12 düzenlenmiştir. Tablo-12 Tarih 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2006 2009 G.Mağusadan Sevk Edilen Miktar(Ton) 3,879.350 999.000 4,394.060 1,186.040 147.980 355.320 348.120 0,000 11,309.870 HASPOLAT BETON ASFALT ŞANTİYESESİ BİTÜM GİRİŞ KAYITLARINA GÖRE Gazimağusa Asfalt Dolum Tesisinden Çıkıp Haspolat Sevk Edildiği Beton Asfalt Şantiyesine Giren Miktar (Ton) Halde Tesise Girmeyen MF.63 Tartım Fiş Beyan Toplam Miktar(Ton) 0.000 3,513.143 3,513.143 366.207 999.000 0.000 0.000 999.000 0.000 770.000 764.240 0.000 1,534.240 2,859.820 741.820 114.920 0.000 856.740 329.300 147.980 0.000 0.000 147.980 0.000 0.000 336.320 0.000 336.320 19.000 0.000 110.980 0.000 110.980 237.140 0.000 0.000 0.000 0.000 0,000 7,498.403 3,811.467 -366.207 1 -329.300 3,115.960 1 366.207 Tonun; 2006 yılına kadar tartılmadan tahmini miktarların MF.63 sevk pusulalarına yazılması sebebiyle oluştuğu tarafımıza izah edilmiştir.(Bak. Ek2(3)) 17 Yukarıdaki tabloda görüleceği üzere Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne kayıtlara göre girmediği görülen 3,811.467 Tonun içinden 329.300 Tonun Haspolat Şantiyesi’ne girmeden Tüfekçi Ltd’ye verildiğinin tarafımıza sunulan tartım fişlerinden ve 29.05.2014 tarihli Tüfekçi Ltd’in beyanından teyit edilmesi sebebiyle, Haspolat Şantiyesine girişi teyit edilemeyen miktarın 3,115.960 Ton olduğu, dolayısıyla bu miktarın nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığının belgelenemediği nedeniyle kayıp olduğu sonucuna varılmıştır. 5. BİTÜM iLE İLGİLİ SORU, ALINAN CEVAP ve DEĞERLENDİRME Karayolları Dairesinde başlatılan denetimde, 01.01.2006-03.05.2013 dönemindeki bitüm temini, kullanımı ve stoklara yönelik tespitler hakkında 05.12.2013 tarih ve SAY.0.00-B.6.11.106-13/663 sayılı yazı ile Karayolları Dairesi Eski Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’ndan ve 20.05.2013 tarih ve SAY.0.00B.6.11.106-14/337 sayılı yazı ile Karayolları Dairesi Eski Müdürü Aydın Kahyalar’dan, tespit edilen hususların, tevsik edici belgeleri ile aydınlatılması talep edilmiştir. Sayın Mustafa Demircioğlu, 16.12.2013 ve 09.01.2014 tarihli yazıları ve ilişiğindeki belgelerle tarafımıza cevap vermiş, ancak Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde stoktaki bitümün durumunu gösteren veya ihtiyaç duyulan bitümün saptanmasında gerekli olan kayıtların neden tutulmadığı sorumuza yanıt vermemiştir. Ayrıca, 05.06.2014 tarihinde Sayın Aydın Kahyalar’ın sunduğu yazısı ve ilişiğindeki belgelerle tarafımıza cevap vermiştir. Sorulara karşılık alınan cevaplar tespitlerimiz ile kıyaslanarak değerlendirilmiş ve Ek-2(1), (2)’de derlenmiştir. Değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 27. madde gereği hazırlanan taslak rapor ilgili dönem Müdürlerine 02.07.2014 tarih ve SAY.0.00B.6.11.106-14/414 sayılı yazı ekinde gönderilmiştir. Bu bağlamda, Karayolları Dairesi Müdürü Sayın Hasan Nihat Erduran’ın 04.08.2014 tarihli yazısı ilişiğinde ilgili dönem müdürlerinin yorum beyanları tarafımıza iletilmiştir. Ancak 2010 yılında Karayolları Dairesi Müdürü olan Sayın Mustafa Demircioğlu, sunmuş olduğu yorum beyanında 08.08.2014 ve 21.08.2014 tarihlerinde değişiklik yapmak suretiyle yeniden tarafımıza beyan sunmuştur. Ayrıca, ilgili dönem Müdürlerinin rapordaki saptamalara ilişkin yorum yazıları ilişiğinde 2014 yılı itibariyle Tüfekçi Ltd ve/veya Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Birliği Şti. Ltd’den temin edilen beyanlar da tarafımıza sunulmuştur. Her ne kadar bu beyanlar günümüz itibariyle tedarik edilmiş olsa bile, sunulan beyanlardan tevsik edici belgeler ile teyidi yapılanlar tarafımızca kabul görmüş, tevsik edici belgeler ile desteklenmeyenler ise kabul görmemiştir. Bak.Ek-2(1), (2), (3). 18 6. SONUÇ KKTC Karayolları Dairesi’nin karayolu ağını inşa yükümlülüğünü yerine getirebilmede en önemli unsur olan bitüme ilişkin 01.01.2006-03.05.2013 dönem kapsamında gerçekleştirilen denetim neticesinde; • Bitümün muhafazasının yapıldığı ana depo olan Gazimağusa Serbest Liman Bölgesi içerisinde yer alan Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde, stoktaki bitümün durumunu gösteren kayıtların tutulmadığı, • MIK.051/2010 nolu ihale kapsamında depolara girişi sağlanmayan bitüm sebebiyle İthal Edilecek Bitümlü Malzeme İle İlgili Teknik Şartnamenin 13. maddesine aykırı hareket edildiği, • Karayolları Dairesince İthal edilip ödenen ancak Depolama tesislerine girmeyen 2,595.026 Ton, Gazimağusa Deposundan Haspolat deposuna MF.63 Forumlarına göre sevk edilen ancak Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne girişi belgelenemeyen 3,115.960 Ton, olmak üzere toplam 5,710.986 Ton bitümün nereye dağıtıldığı hususunda bulguya rastlanmaması sebebiyle bu miktarın nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığının belgelenemediği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda, Tüpraş İzmir Rafinerisinin 12.12.2014 tarihli 50/70 bitüm satış fiyatı olan 741.00 (TL/Ton) dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre; • Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne girişi belgelenemeyen 2,859.820 Ton bitüm karşılığı olan 2,119,126.62 TL’den ilgili dönem Müdürü Aydın Kahyalar’ın, 256.140 Ton bitüm karşılığı olan 189,799.74 TL’den ilgili dönem Müdürü Mustafa Demircioğlu’nun, • Karayolları Dairesi’nin Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine girmesi gerektiği halde girmeyen ancak nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığı belgelenemeyen 1,952.566 Ton bitüm karşılığı olan 1,446,851.41 TL’den ilgili dönem Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’nun, III. Derece İnşaat Mühendisi Sayın İbrahim Soygür’ün ve I. Derece İnşaat Teknisyeni Sayın Adem Raifoğlu’nun müştereken ve müteselsilen, • Karayolları Dairesi’nin Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girmesi gerektiği halde girmeyen ancak nerede, nasıl ve/veya hangi amaçla kullanıldığı belgelenemeyen 642.460 Ton bitüm karşılığı olan 476,062.86 TL’den ilgili dönem Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu’nun, sorumlulukları bulunduğu sonucuna varılmıştır. Yukarıda adı geçen kişilerin isimleri hizasında belirtilen meblağları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 22. maddesi gereği üç ay zarfında Gelir ve Vergi Dairesi’ne yatırmaları gerekmektedir. 19 Neticede, yukarıda açıklanan uygulamaların yarattığı sonuçların tekrarlanmaması için bitüm tedariki ve sevkine ilişkin kayıtların tutulmasının sağlanması ve etkili bir iç kontrol sisteminin oluşturulması gerekmektedir. Başkanlık makamına saygı ile arz olunur. 20 EK-1 Kararlar Firma Adı Tarihi MİK. 763/2005 Miktar (Ton) 1700+100 Tarihi Harcama Belgesi No Miktar(TL) 1,710.143 02.05.2006 KYD/2006 0000106 KYD/20060000488 569 1513+302 15.06.2007 KYD/20070000742 397 2,674.460 10.03.2008 KYD/20080000215 MIK. 0096/2008 05.03.2008 Kıbrıs Türk Asfalt 17.03.2008 Üreticileri Şti. 398 1,325.540 19.03.2008 KYD/20080000318 28.05.2010 1017 563.260 08.06.2010 KYD/20100000543 MİK. 051/2010 Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd 09.04.2010 16.06.2010 899 973 3,549.720 12.04.2010 233.490 27.07.2010 KYD/20100000386 KYD/20100000668 MİK. 424/2010 Tüfekçi Ltd 12.11.2010 7679 832.000 22.11.2010 KYD/2010519941 27.12.2010 7574 34.000 31.12.2010 KYD/20100001054 21.12.2010 7573 200.000 21.12.2010 KYD/20100001050 21.06.2011 1308 161.000 23.06.2011 KYD/2011252629 07.07.2011 1354 13.800 08.07.2011 KYD/2011298112 KYD/2011447391 MİK. 207/2006 MİK. 101/2007 Sercem Asfalt Ltd. Kıbrıs Türk Petrolleri Ltd. Ali Tosun 14.06.2007 Fatura No İta Amiri 867.510,00 926.555,48 İsmail Altan 1.198.716,75 Aydın Kahyalar 1.638.641,00 Aydın Kahyalar 812.158,00 Aydın Kahyalar 509.164,50 Mustafa Demircioğlu 3.208.804,89 Hasan Arkol 211.065,62 Mustafa Demircioğlu 704.471,04 Mustafa Demircioğlu 29.008,80 Mustafa Demircioğlu 170.640,00 Mustafa Demircioğlu 219.765,00 Mustafa Demircioğlu 18.837,00 Mustafa Demircioğlu 24.990,00 Mustafa Demircioğlu MİK. 528/2010 Tüfekçi Ltd MLB 0.00138/71-11/1316 İhale Tüzüğü 4(2) Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd MLB 0.00138/71-11/2313 İhale Tüzüğü 4(2) MLB.0.00138/71-11/159711/1469 26.06.2011 Protokol MLB.0.00138/71-11/3010 26.06.2011 Protokol MLB.0.00138/71-12/1399 26.06.2011 Protokol Tarmac Asfalt Beton İnşaat Ltd. Tüfekçi Ltd 29.09.2011 1502 17.000 06.10.2011 30.06.2011 8302 200.000 05.07.2011 ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. 26.12.2011 47853 2,440.591 26.12.2011 KYD/2011590175 250.000,00* Mustafa Demircioğlu ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. 04.06.2012 47882 2,499.355 21.06.2012 KYD/2012243378 250.000,00* Mustafa Demircioğlu ACM Petrol Ürünleri Tic.Ltd.Şti. 08.08.2012 47893 2,479.460 10.08.2012 KYD/2012347471 247.941,60* Mustafa mircioğlu KYD/242609 290.000,00 Mustafa Demircioğlu TOPLAM 22,548.819 TOPLAM 11.578.269,68 * 26.06.2011 tarihli Karayolu Master Planı Uygulama Protokolü’nün 5. maddesine istinaden İzmir-Aliağa Rafinerisinden teslim alınan asfalt çimentosunun her türlü navlun ve nakliye masraflarına ilişkin ödenen bedeldir. 21 EK-2(1) Sayın Mustafa Demircioğlu’na Sorulan Sorular ve Alınan Cevaplar 1. MIK.096/2008 numaralı karar ile 4000 Ton olarak ihaleye bağlanan ve bu miktar için ödeme yapılan bitüm 4,813.575 Ton olarak depolanmıştır. Karayolları Dairesi’ne ait olmayan 813.575 Ton bitümün neden fazladan depoya girdiği sorusuna karşılık; %20 kapsamında Karayolları Dairesi’ne alınacağı, ancak bloke sorunundan dolayı alınamadığı, ödemesi yapılmayan bu miktarın Tüfekçi LTD’e iade edildiği belirtilmiş ve 14.04.2008 tarihli Tüfekçi LTD’e ait bir yazı ile belgelenmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Sayın Aydın Kahyalar, taslak rapora ilişkin yorum beyanının ilişiğinde 29.05.2014 tarihli Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Birliği Şti.Ltd’in bu tonajı kendilerinin aldığını belirten beyanı tarafımıza sunmuştur. Değerlendirme 813.575 Tonluk bitüme yönelik yapılan araştırmada Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne MF.63 Sevk Pusulaları ile sevk edilen ve sevk pusulaları ilişiğindeki Gazimağusa Belediyesi Liman Tartım Fişlerinde firma adının Tüfekçi Ltd olması nedeniyle Tüfekçi’ye verildiği teyit edilen 514.820 Tondan 241253, 241350, 241273, 241274, 241278, 241279, 241284 nolu sevk pusulaları ile 185.520 Tonun Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girişinin yapıldığı; 241276, 241277, 241283, 241285, 241286, 241287, 241291, 241292, 241293,241294 nolu sevk pusulaları ile sevk edilen 329.300 Tonun Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girişinin yapılmadan direkt Tüfekçi Ltd’e verildiği sonucuna varılmıştır. 329.300 Tona ilişkin sunulan Tüfekçi Ltd’in 29.05.2014 tarihli beyanındaki tonajla yaklaşık uyuştuğu, geriye kalan 298.755 Ton bitümün ise Tüfekçi LTD’ye teslim edildiğine dair resmi bir belgeye rastlanmamıştır. 2. Karayolları Dairesine ait Asfalt a. 4,346.470 Ton bitümden Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde Isıtma ve Depolama Tesisine boru hattı ile stokta olması gereken bitümün tahliye edilen 1,394.034 Ton, Haspolat Beton eksik olduğu ve tespit edilen eksik Asfalt Şantiyesine ise 998.700 Ton olmak bitümün nereden kaynaklandığı üzere toplamda 2,392.734 Ton bitümün sorusuna karşılık; 4,346.470 depolanarak Tarmac Ltd.’den teslim alındığı Tonun: 1,415.130 Tonunun teyit edilmiş, ancak geriye kalan 1,953.736 Gazimağusa depolarına, Tonun resmi belgeler ışığında oluşturulan 1,319.480 Tonunun direkt Karayolları Dairesi kayıtları ile eşleştirilmeye Haspolat Şantiyesine, 1,690.260 çalışıldığında bu bitümün teslim alındığına Tonunun direkt Güzelyurt dair herhangi bir belgeye rastlanmamıştır. Şantiyesine (3.Etap) , 424/10 nolu (Bak., Rapor Bölüm 3.2.2.3) kararla alınan 832.000 Tonun Gazimağusa Deposuna girmeden b. Karayolları Dairesi Müdürü Sayın Mustafa Demircioğlu, tarafımıza 12.11.2010 tarihli direkt Güzelyurt Şantiyesi’ne, tutanağı sunarak, Adem Raifoğlu tarafından 528/10 ve 556/10 kapsamında alınan 234.000 Tonun depolara 3. Etap Lefkoşa Güzelyurt Yolunda 22 girmeden Tirmen-Gönendere yoluna gönderilerek kullanıldığını ifade ederek açıklamaya çalışmıştır. kullanmak üzere 832.000 Ton bitümün Tüfekçi LTD.’ye teslim edildiğini belirtmiş olmakla beraber Sayın Mustafa Demircioğlu cevabında bitümün direk Güzelyurt şantiyesine gönderildiğini beyan etmiştir. Oysa bahse konu 832.000 Ton için yine Mustafa Demircioğlu Bütçe Dairesi Müdürlüğü’ne hitaben 16.09.2010 tarih ve KYD.0.004/10/843 sayılı yazısı ile Gönendere-Tirmen yolu için ödeme hususunda talepte bulunmuştu. Ayrıca tarafımıza sunulan tutanakla aynı tarihli Adem Raifoğlu tarafından hazırlanan ve Serhan Kazmacı tarafından kontrol edilen Teknik Raporda Şartnamede belirtildiği şekilde bitümün teslim edildiği belirtilmiş olmakla birlikte Sayın Mustafa Demircioğlu’nun ifade ettiği gibi bitümün direkt Güzelyurt Şantiyesine gönderilmesi ilgili Şartnameye aykırı hareket edildiği anlamını taşımakta ve Teknik Rapor ile Tutanak arasında çelişkili durum yaratıldığı görülmektedir. c. Mustafa Demircioğlu tarafından MİK.528/2010 (556/10 %20 ilave iş) nolu ihale kapsamında alınan toplam 234.000 Ton bitümün Asfalt Depolarına girmeden TirmenGönendere yolunda kullanıldığı belirtilmesine rağmen, • İlave iş de dahil 234.000 Ton bitüm alımı ihalesinin MİK.528/2010 nolu kararla 16.12.2010 tarihinde bağlandığı, bu bağlamdaki ödemelere bakıldığında Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığına ilişkin ödemeleri (KYD/20100001050;1054) İta Amiri olarak Mustafa Demircioğlu’nun gerçekleştirdiği ve ilgili dosyada bu bitümün K.T.B.K Komutanlığının 14. Zırhlı Tugay Komutanlığı Tunç Kışlasındaki yollarda kullanıldığı, dolayısıyla tarafımıza sunduğu cevapla çelişkiye düştüğü, 23 3. Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne sevk edilen 11,309.870 Ton bitüm miktarından Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne giriş kaydının olmayan miktar ve eksikliğin nereden kaynaklandığı ve/veya akıbetinin ne olduğu hususu sorulmuştur. 4. Söz konusu dönemde Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden; 243.840 Tonluk bitümün, nereye sevk edildiği sorulmuştur. 243.840 Ton bitümün, Karayolları Dairesinin emanet esasına göre yaptığı Turunçlu-Vadili yolunda kullanıldığını ifade etmiştir. 5.27.02.2013 tarih ve 179/13 manifesto nolu Alfa Akdeniz gemisi ile gelen 2,498.005 Ton bitümün Karayolları Dairesi’ne devredilip devredilmediği sorulmuştur. 16.07.2013 tarih ve 2013/17 sıra nolu Taşınır İşlem Fişini tarafımıza sunarak Karayolları Dairesine devredildiğini belgelemiştir. 6.Taslak Raporda yer alan Haspolat’a sevk edildiği halde Tesise girmeyen 2011 yılındaki 19.000 Ton ile 2012 yılındaki 237.140 Tona yönelik verdiği yorum beyanında; 2011 yılında TCK’dan ödünç aldığını iddia ettiği 355.320 Ton olduğunu belirterek, Haspolata belli tarihlerde giriş yapılan bitüm tonajlarını işaret • Bu uygulama da İthal Edilecek Bitümlü Malzeme ile İlgili Teknik Şartname’nin 13. Maddesine aykırı olacağı sonucuna varılmıştır. Bu sorumuza tam bir cevap verilmeden sunulan bir tablo aracılığı ile Güzelyurt yolu işaret edilerek farkın 23.590 Ton olduğu belirtilmiş, ancak bu husus resmi belgelerle ortaya konmamıştır. Bu konudaki sorumuza verilen cevap ve ilişiğindeki belgeler doğrultusunda yapılan değerlendirmemiz sonucunda bu bitümün kullanımına ilişkin belgeler tarafımızca kabul görmüştür. Verilen cevap neticesinde bu bitümün KKTC Karayolları Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisine devredildiği sonucuna varılmıştır. (Bak., Rapor Bölüm 3.4) Sayın Mustafa Demircioğlu, TCK’dan 2011 yılında ödünç alındığını iddia ettiği 355.320 Tona ilişkin herhangi bir tevsik edici belge tarafımıza sunmamıştır. Bu miktara ilişkin yaptığı hesaplamada Haspolat Şantiyesine giriş olarak işaret ettiği tarihler incelendiğinde, bu fişlerdeki bitümlerin Gazimağusa’dan Haspolat’a sevk edilen fişler olmadığı, dolayısıyla raporun Tablo-12’de tarafımızca tespit edilen 2011 yılındaki 355.320 Tonla ilgisi 24 ederek hesaplama yapmış ve 19.000 Ton bitümün de buna dahil olduğunu; 237.140 Tonun yaptığı hesaplamaya göre 209.700 Tona denk geldiğini bunun ise TCK’dan ödünç alınıp iade edilmiş bitüm olduğunu belirtmektedir. Ancak iddia ettiği 209.700 Tonun tarafımıza sunduğu taslak rapora yorum beyanını düzeltme yazısında Tüfekçi Ltd’e ihaleler kapsamında verildiğini iddia etmiştir. 7.Sayın Mustafa Demircioğlu, taslak rapora verdiği yorum beyanında, 5670/11 nolu davaya ilişkin kendisinin imza koyduğu KYD.0.00.4/12/682 sayılı yazı ilişiğindeki bilgilerin Dairenin Plan-Proje Bölümü tarafından hazırlandığını ve işleme girdiğini vurgulayarak, kendisinin tespitlerine göre, toplamda 6,164.955 Tonun müteahhide verilen bitüm olduğunu, buna göre ise 2,181.515 Ton (8,872.725-(6,164.955+526.255) =2,181.515 Ton borç olduğunu belirtmiştir. Bu borcun 1,800 Tona karşılık geldiğini belirttiği 3,071,000 TL’nin mahkeme kararıyla ödendiğini belirtmiştir. Mustafa Demircioğlu’nun, 25.07.2012 tarihli Maliye Bakanlığına hitaben sunduğu Güzelyurt III. Etaba verilen bitüm miktarını değişerek tarafımıza sunduğu hesap; 2008 Yılında: 2,046.245 Ton 2009 Yılında: 329.300 Ton olmadığı hatta 30.09.2011 tarihinde işaret ettiği 7.060 Tonun aslında 17.060 Ton olduğu, bu nedenle iddia ettiği toplam bitümün 355.320 Tona denk gelmeyeceği aşikardır. Ayrıca 209.700 Tonluk hesapladığı bitümü ödünç alınan bitüme karşılık TCK’ya daha sonra değiştirerek Tüfekçi Ltd’ye verdiğini iddia etmekte ve bu iddialarını tevsik edici belgelere dayandırmadığı görülmüştür. Halbuki, raporda belirtilen bitüme ilişkin MF.63 sevk pusulalarının Gazimağusa’dan Haspolat’a sevk edildiği, ilişiğindeki tartım fişlerinde firma adının Karayolları olarak belirtildiği ve hatta tartım fişleri üzerinde el yazısı ile Tüfekçinin bu bitümü getirdiği görülmüştür. Dolayısıyla, tarafımıza verilen izahatlar kabul görmemiştir. Söz konusu davaya yönelik her ne kadar yapılan hesaplamayı Plan-Proje Bölümünün hazırladığını belirtmiş olsa bile, kendisinin dönemin Müdürü olarak ilgili yazıya imza koymuş olduğunu göz ardı ederek, yapılan hesaplamada değişikliğe gitmiştir. Müteahhide verilen bitüm 6,554.430 Ton belirlenmişken, şimdiki hesaplamasına göre 6,164.955 Ton olarak belirlemiş, bu nedenle de borç miktarını 2,318.295 Tondan 2,181.515 Tona düşürmüştür. Ayrıca,anılan yazı ekindeki hesaplamada müteahhit tarafından verildiğini belirttiği 526.305 Ton bitüm için, Rapora yorum beyanında bu miktarın hibe bitümden olduğunu iddia etmiştir. Açıkça görüleceği üzere, Mustafa Demircioğlu’nun beyanlarının çelişkili olduğu ve teyit edici belgelerle desteklenmediği anlaşılmaktadır. Yaptığı hesaplamanın yıl bazında değerlendirmesi; • 2008 Yılı: Dönemi olmadığı halde 2008 yılında Güzelyurt yolu için verilen bitümün 2,046.245 Ton olduğunu iddia etmektedir. Oysa, raporumuzun Tablo-12’deki 2,859.820 Ton tespitten 813.575 Tonu düşerek elde ettiği açıktır. Dönemin müdürü olan Aydın Kahyalar ise ilgili yıla ilişkin farklı beyanlarda bulunmuştur. Buradan da anlaşılacağı gibi 25 2010 Yılında: 1,112.000 Ton 2010 Yılında: 578.260 Ton 2010 Yılında: 1,267.150 Ton 2010 Yılında: 832.000 Ton Toplam 6,164.955 Ton Hibe bitümden 526.255 Ton K.Y.D’ce verilen: 6,691.210 Ton Proje ihtiyacı: 8,872.725 Ton Borç: 2,181.515 Ton • • • • • müdürlerin beyanları birbirleri ile çelişmesi yanında, kendi beyanlarının bile değişikliğe uğraması, bu beyanlarının güvenilirliğini etkilemektedir. 2009 Yılı: Raporun Tablo-12’deki 329.300 Tona ilişkin tespitimizle tarafımıza sunulan resmi belgeler ve Tüfekçi Ltd’e ait 29.05.2014 tarihli beyanın uyuşması sebebiyle kabul görmüştür. Yaptığı hesaplamaya göre 2008 ve 2009 Yıllarında toplam 2,375.545 Ton bitümün Güzelyurt Yoluna verildiğini belirtmekte oysa tarafımıza sunmuş olduğu savunma yazısının Ekindeki 50-70 penetrasyonlu bitüm dağılımını gösteren R-1 belgesine göre, Güzelyurt Deposuna 3,154.82 Tonun sevk edildiğini belirtmişti. Bu iki beyanının birbiriyle çeliştiği anlaşılmaktadır. 2010 Yılı: 1,112.000 Ton+ 578.260 Ton (Bak., Rapor Bölüm 3.2.2.3) Yine 2010 yılında verilen 1,267.150 Ton bitüm miktarını Raporumuzun Tablo-11’deki 2010 yılındaki Tüfekçi Ltd.’e sevk edilen bitüm sütunundan temin ettiği anlaşılmıştır. Yine 2010 yılında verilen 832.000 Ton: (Bak., Rapor Bölüm EK-2(1)’in 2(b) maddesi) EK-2(2) Sayın Aydın Kahyalar’a Sorulan Sorular ve Alınan Cevaplar 1. 2008 ve 2009 yıllarında Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine Maliye Forma 63(MF.63) ile gönderilen bitümden 2008 yılında 2,859.820 Ton ve 2009 yılında 329.300 Tonunun Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine girişinin olmaması sebebiyle eksik olduğu sorusuna karşılık; Değerlendirme Tarafımıza sunulan cevaptan anlaşılacağı üzere; Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden çekilerek yüklenici firmalara veya Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine sevk edildiği iddia edilen toplam bitümün 4,488.140 Tona denk geldiği, yani MIK.096/2008 nolu karar ile ithal edilen 4,000 Tonu da aştığı görülmektedir. Diğer taraftan Lefkoşa- Güzelyurt III.Etap yol yapımı için yaklaşık 9,000.000 Ton bitüme ihtiyaç duyulduğu bu nedenle geriye kalan bitüm temini için T.C Yardım Heyetinin sözlü 26 • Lefkoşa-Güzelyurt anayolunun yapımında kullanılacak bitüm yaklaşık 9,000.000 Ton civarında olacağı beklendiğinden, ilk etapta alınan 4,000.000 Ton bitümün ardından geriye kalan bitümün de alınması söz konusu olduğu bu nedenle depolarda yer açılması için gelen bitümün bir kısmının Asfaltcılar Birliği depolarında muhafaza edildiğini belirtmiş ve 2008 yılına ait depo çıkışlı bitümün (4,000.000),05 Mart 2008-10 Mart 2008 tarihleri arasında 2,352.400 Tonunun Serbest Limandan alınışı yapılmış, bu bitümün; 393.480 Tonu Karayolları Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine teslim edilmiş, 1,958.920 Tonu ise Asfaltcılar Birliği depolarında muhafaza edilmiştir. Taslak rapora yorum beyanı ilişiğinde 2,352.40 Tonun Karayolları Gazimağusa depolarından çekilerek kendi depolarında depolandığını belirten 29.05.2014 tarihli Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Birliği Şti.Ltd.’den beyan sunmuştur. • 17-18 Kasım 2008 tarihlerinde o dönemin Şube Amiri tarafından Serbest Limandaki Karayolları deposundan müteahhitlere teslim edildiği; bu bitümün 68.360 Tonu Karayolları Haspolat Şantiyesine, 881.340 Tonu Lefkoşa-Güzelyurt bölünmüş anayolunun yapımında kullanılmak üzere yüklenici firmalara verildiği (29.05.2014 tarihli Tüfekçi Ltd’in onayının alınması üzerine depoda yer açılması gerekliliğini bahane ederek Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Birliği Şti. Ltd.’in depolarında muhafaza edildiğini ifade etmiştir. Oysa, III.Etap Lefkoşa-Güzelyurt yolu için temin edilen 4,346.470 Tona ait bitümün ihalesinin 23.03.2010 tarihinde Merkezi İhale Komisyonu tarafından(MIK.051/2010) bağlandığı akabinde 05.04.2010 tarihinde SLG.244/2010 nolu gemi ile bitümün temin edilmeye başlandığı tespitinden anlaşılacağı üzere 2008 yılında, 2010 yılında gelecek olan bitüm için depolarda yer açılmaya çalışılmasının kabul edilir olamayacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca 29.05.2014 tarihli Kıbrıs Türk Asfalt Üreticileri Şti. Ltd.’in yazısından; 2,352.400 Ton bitümü Gazimağusa depolarından sunulan listede belirtilen tartım fişleri ile çektiğini, ve depolamış olduğu bu bitüm tonajından Karayollarının Güzelyurt yolu ihalesini alan firmaya vermekle yükümlü olduğu tonajı teslim ettiğini belirtmiş olmasına rağmen, Sayın Aydın Kahyaların iddia etmiş olduğu, 1,958.920 Ton bitümün bu ifadede yer almadığı ve Asfalt Üreticileri Birliği ve/veya Sayın Aydın Kahyalar tarafından Asfalt Üreticileri Birliği deposundan ilgili firmaya teslim edildiği iddia edilen bitüme ilişkin sevkiyatı tevsik eden herhangi bir belge sunulmamıştır. Diğer yandan, Asfalt Üreticileri Birliği tarafından 2,352.400 Ton için sunulan tartım fişlerinin Karayolları Dairesinin kullanmış olduğu sevk pusulalarına ilişkin 241301-241349 nolu MF.63 fişleriyle eşleştiği ve MF.63 formlarında bitümün Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine sevk edileceği belirtilmektedir. Sayın Aydın Kahyalar tarafından bitümün Asfalt Üreticileri Birliğine sevk edildiği ifade edilmiş olmasına rağmen ilgili dönemde sevk pusulaları üzerinde Asfalt Üreticileri Birliğinin adının yazılmayarak Haspolat Beton Asfalt Şantiyesinin yazılması anlaşılamamaktadır. Ayrıca, Haspolat Beton Asfalt Şantiyesinde ilgili dönemde yer olması sebebiyle MF.63 pusulalarında sevk edilecek 27 yazısı) • 2009 yılında 1,186.040 Ton bitümün, 856.740 Tonu Karayolları Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne, 329.30 Tonu ise Lefkoşa-Güzelyurt anayolunun yapımında kullanılmak üzere yüklenici firmalara teslim edildiğini ifade etmiş ve savunmasına ilişik verilen tabloda, Güzelyurt yolunda kullanılmak üzere müteahhide 2008 yılında toplam 2,840.26 Ton, 2009 yılında ise 329.3 Ton olmak üzere 20082009 yıllarında toplam 3,169.560 Tonun teslim edildiğini belirtmektedir. • Taslak rapora yorum beyanında, savunma yazısında müteahhide 05-10 Mart 2008 tarihlerinde teslim edildiğini belirttiği 1,958.92 Tonun yerine 1,145.35 Tonun teslim edildiğini belirtmektedir. 1,145.35 Tona yönelik Tarmac-Karalım-Tüfekçi Konsorsiyum Ortaklığından bu bitümün Güzelyurt Yolunda kullanılmak üzere teslim alındığını belirten 15.07.2014 tarihli beyan tedarik edilerek tarafımıza sunulmuştur. EK-2(3) Sayın İsmail Altan’dan Alınan Cevaplar 1. Taslak Raporda yer alan Gazimagusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinden Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi’ne sevk edildiği halde Tesise girmeyen 2006 yılındaki 366.207 Tona yönelik verdiği yorum beyanında; Gazimağusa Asfalt yer olarak yer aldığı, ve Asfalt Üreticileri Birliği depoları yerine Haspolat Beton Asfalt Şantiyesine de sevk edilmesi durumunda da Gazimağusa Asfalt Isıtma ve Depolama Tesisinde de yer açılmış olacağı açıktır. Teknik Şartnamenin 3. maddesinde bitümün boşaltılacağı yerin Gazimağusa Depoları olmasına rağmen, konu bitümün Asfalt Üreticileri Birliğine sevk edilmesinin da şartnameye uyulmadığı anlamını doğuracaktır. İlgili savunma yazısında 2008 yılında Güzelyurt yolu için müteahhide teslim edilen toplam bitüm miktarını 2,840.26 Ton olarak belirtmiş olmasına rağmen, taslak rapora yorum beyanında ise 813.575 Tonu düşerek 2,026.69 Ton olarak belirtmektedir. Bundan da anlaşılacağı üzere her iki beyanda yer alan müteahhide teslim edilen tonajın birbiriyle çeliştiği ve bu beyanların resmi belgelere dayandırılmadığı açıktır. Değerlendirme Tarafımıza yapılan izahlarındaki 2006 yılında dışa bitümün açık olmadığı gibi açıklamalarının kabul edilir olsa bile, bahsedilen depo birliğinde kayıtların uyuşması için MF.63 sevk pusulalarındaki tahmini tonaj miktarlarına ait işlemlerin düzeltilmesi gerekmekteydi, oysa böyle bir düzeltmeye rastlanmamıştır. Bu nedenle izah edilen durumun o dönemde 28 Depolarının idari yönden Mağusa Şubesine, teknik yönden ise Asfalt Şantiyesine bağlı olduğunu belirterek, Gemi boşatım yaparken sıcaklıktan yararlanılarak kamyonlara konulan bitümün tanklarla çekilerek, tahmini tonu belirttiği bir belge ile Şantiyeye taşındığını, nakliyeler sonunda Gazimağusadaki bitümle Asfalt Şantiyesindeki bitüm kayıtlarını gelen gemideki bitüme göre dengelendiğini belirtmiştir. Ayrıca, dönemin Asfalt Şantiye Şefi Sayın Aydın Olkanlı’nın raporunu sunarak konunun detaylı olarak izah edildiğini vurgulamıştır. Sayın Aydın Olkanlı ve 2013 yılında Karayolları Müdürü olarak göreve atanan Sayın Hasan Nihat Erduran’ın konu hakkındaki izahları şöyle olmuştur; 2006 yılına kadar Karayolları Dairesi’nin bitüm konusunda dışa kapalı olduğu, dışa verilen ihalelerde bitüm yüklenici firmaya ait olduğunu vurgulamıştır. Bu nedenle Şantiyenin talebi ile ısıtılan ve tamamen Şantiyenin malı olan (gemi boşaltıldığı an hesaplara giren) bitümün kamyonlarla Haspolata nakledildiğini, yüklenici firmalarla bitüm ilişkisi olmadığından tartıma gerek duyulmadığını, bitümün sıcakken naklinin aynı anda yapıldığını ve MF.63 sevk pusulalarına ise tahmini yazılması sebebinden farkın oluştuğunu belirtmişlerdir. tutulan MF.63 pusulalarının tahmini miktarları içermesi, kayıtların ise düzenli ve/veya düzgün olmaması, tek taraflı olarak Haspolat Beton Asfalt Şantiyesi tarafından tutulması ve bu kayıtların 2006 yılında yalnızca gemi bilgilerine endeksli tutulması, MF.63 sevk pusulaları dikkate alınmadan kayıtların oluşturulmasından 366.207 Ton farkın kaynaklandığı anlaşılmaktadır. İlgili dönem Müdürü Sayın İsmail Altan, müdürlük görevinin ifasında 45/1989 Sayılı Karayolları Dairesi Yasası altında Daire’nin çalışmalarını izlemek, denetlemek ve evrak işlerinin düzenli, hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılmasını sağlamakla yükümlü kılınmıştır. Ancak bu yükümlülüğünü, tahmini işlem kayıtlarından ve kayıtlar arası tutarsızlık nedeniyle yeterince yerine getirmediği anlaşılmaktadır. 29