MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 1 / 7 KALSİNE DOLOMİT 1. KİMYASAL ÜRÜN VE FİRMA TANITIMI Ürünün Adı : Ürünün Kimyasal Formülü : Kullanım Alanları : KALSİNE DOLOMİT MgO.CaO İnşaat harç ve sıvalarında bağlayıcı; Demir-çelik endüstrisinde safsızlaştırıcı; Çevre denetiminde arıtma kimyasalı; Asitli toprakların rehabilitasyonunda pH dengeleyicisi; Çeşitli kimyasal maddelerin elde edilmesinde ara reaksiyon kimyasalı veya nihai ürün bileşeni; Yol zemin inşaatlarında katkı maddesi olarak pek çok alanda kullanılır. Firma Tanımı : Acil Durum Telefonu : KİMTAŞ KİREÇ SAN. VE TİC. A.Ş. Atatürk Caddesi, No:174/1, Ekim Apartmanı, Kat:5, Daire:10 Alsancak – İZMİR Tel: 0 232 463 63 73; Faks: 0 232 463 06 92 www.kimtas.com ; [email protected] 0 232 463 63 73 2. BİLEŞİMİ VE İÇİNDEKİLER HAKKINDA BİLGİ Ticari İsmi Kalsine dolomit, kalsiyum magnezyum oksit Moleküler CAS EINECS Ağırlığı Numarası Numarası 112 g/mol 1305-78-8 215-138-9 1 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 2 / 7 KALSİNE DOLOMİT 3. TEHLİKELERİN TANITIMI      Tahriş Edici: gözlerde ve terleme halinde ciltte tahriş. Yanmaz: yangın halinde ürün yanıcı değildir. Semboller; Xi: tahriş edici, R41: Göz ile temasında hasar yapma riski Nemli ortamlarda yanık oluşturabilir. Gözlerde önemli derecede hasara neden olabilir. Solunum ve gastro-intestinal yollarını tahriş edebilir. Tehlike limiti: 5 mg/m3 Su ile reaksiyona girip, ısı açığa çıkararak, kalsiyum hidrat (sönmüş kireç) formuna dönüşür. 4. İLK YARDIM ÖNLEMLERİ BELİRTİLERİ Solunması Durumunda Göz İle Teması Durumunda Deri İle Teması Durumunda Yutulması Durumunda : : : : Boğazda tahriş ve ağrı, öksürme, hapşırma Aşırı yanma, leke oluşumu, yanıklar Kaşınma, leke oluşumu, deri terli ise yanma Boğazda tahriş ve ağrı, karında ağrı, kramp, ishal İLKYARDIM UYGULAMASI Solunması Durumunda : Boğaz ve burun en az 15 dk bol su ile yıkanır. Göz İle Teması Durumunda : Göz kapağı ters çevrilerek en az 15 dk bol su ile yıkanır. Temiz bir pamuk parçası ile parça varsa alınır. Bölgenin nötralize edilmesi için tıbbi yardım sağlanır. Deri İle Teması Durumunda : Kireç bulaşmış kıyafetler çıkartılır. Temas eden bölge bol su ile yıkanır, sonra sabun ve suyla bölge iyice temizlenir. Yutulması Durumunda : Bol miktarda süt ve su içilir, tıbbi yardım sağlanır. 5. YANGINLA MÜCADELE ÖNLEMLERİ Ürün yanıcı ya da patlayıcı özellikte değildir. Ancak su ve asitlerle reaksiyona girmektedir ve ısı açığa çıkartmaktadır. Bu nedenle yangın sırasında kireç ıslatılmamalıdır. Tozlu söndürme sistemleri ile yangına müdahale gereklidir. 2 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 3 / 7 KALSİNE DOLOMİT 6. KAZA SONUCU YAYILMA ÖNLEMLERİ KİŞİSEL ÖNLEMLER : ÇEVRESEL ÖNLEMLER : TEMİZLEME YÖNTEMİ : Göz ve deri temasından kaçının. 8. maddede yer alan koruyucu ekipmanları kullanın. Yer üstü sularına karışmamasına özen gösterin. Sulu süspansiyonları bazik karakterde reaksiyon gösterip, balık ve deniz canlılarında zehir etkisi yaratır. Büyük miktarların temizliği için mekanik kuru tahliye sistemleri kullanın. Küçük miktarlar için ise bol miktarda su kullanınız. 7. ELLEÇLEME VE DEPOLAMA 7.1.Elleçleme : Havalandırmalı veya açık alanlarda gerçekleştiriniz. 7.2.Depolama : Kuru, rutubetten arınmış, açık havadan ve asitlerden uzak yerlerde depolayınız. Su geçirmez tanklarda veya ambalajlarda saklayınız. Tanklarda, taşıma ve saklama için alüminyum tank kullanmayınız. Ürün nemli olduğu takdirde alüminyum ile reaksiyona girerek hidrojen üretir. 8. MARUZİYET KONTROLLERİ / KİŞİSEL KORUNMA 8.1. Maruziyet Sınır Değerleri: İşsel teşhir standardı 5 mg/m3 dür. 8.2.Maruziyet Kontrolleri: 8.2.1. Mesleki Maruziyet Kontrolleri     8.2.1.1. Solunum sisteminin korunması: Havalandırılmamış ve tozlu yerlerde CE EN 149:2001 standardına uygun maske kullanınız. 8.2.1.2. Ellerin korunması: CE EN 420-EN 388 normlarına uygun güvenlik eldiveni kullanınız. Sönmüş kireç reaktif bir ürün olmadığı için yılda iki kere değiştirilmesi uygundur. 8.2.1.3. Gözlerin korunması: EN 166:2001 EN 170:2001 normlarına uygun güvenlik gözlüğü kullanınız 8.2.1.4. Cildin korunması: Uzun kollu üst giyim, su geçirmez ayakkabı, ayakkabıyı da kaplayan pantolon giyiniz. 8.2.2. Çevresel Maruziyet Kontrolleri Çevrenin korunmasına yönelik, işletme Emisyon İzni Belgesi ve İşyeri Açma Ruhsatı (GSM) belgelerine sahiptir. 3 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 4 / 7 KALSİNE DOLOMİT 9. FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLER 9.1. Genel Özellikler   9.1.1. Görünüş: Toz, granül ya da kelle görünümündedir ve beyaz renklidir. 9.1.2. Koku: Kokusuzdur. 9.2. Önemli Sağlık, Güvenlik ve Çevre Bilgileri pH Erime Noktası (oC) Kaynama Noktası (oC) Alev Alma Sıcaklığı (oC) Patlayıcılık Özellikleri Nispi Yoğunluk (g/cm3) Buhar Basıncı Buhar Yoğunluğu Buharlaşma Hızı Çözünürlük (g/L) : : : : : : : : : : 12,5 – 12,8 (20 C C de doymuş çözeltisinde) 2614 2850 Yanıcı değildir Patlayıcı değildir 3,35 Uçucu değildir Uçucu değildir Uçucu değildir 1,25 (20 oC) ; 0,54 (100 oC) Asit, gliserin ve şeker çözeltilerinde çözünebilir. 10. KARARLILIK VE TEPKİME Reaktivite: Asitlerle reaksiyona girerek kalsiyum tuzlarını oluşturur. Tepkime sırasında ısı açığa çıkar. Kaçınılması Gereken Durumlar: Su ve asitlerle teması engellenmelidir. Depolandığı ortam nemli olmamalıdır. 11. TOKSİKOLOJİ BİLGİSİ  Kalsine dolomit toksik bir ürün değildir. o Ağızdan alınma: LD50 > 2000 mg/kg bw (OECD 425, fareler üzerinde yapılan testler) 4 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 5 / 7 KALSİNE DOLOMİT Deri yolu ile alınma: LD50 > 2500 mg/kg bw (OECD 402, tavşanlar üzerinde hidrat formuyla yapılan testler) Bakteri mutasyonu testleri: Negatif (Ames testi, OECD 471) Havaya toksik etkisi konusu bilinmemektedir. o   12. EKOLOJİ BİLGİSİ 12.1. Ekotoksisite  Balıklar üzerine toksik etkisi; o Tatlı su balıkları için; LC50 = 50,6 mg/L (96 saat, kalsiyum hidroksit formunda) o Deniz balıkları için; LC50 = 457 mg/L ( 96 saat, kalsiyum hidroksit formunda)  Su omurgasızlarına toksik etkisi; o Tatlı su omurgasızları için; EC50 = 49,1 mg/L (48 saat, kalsiyum hidroksit formunda) o Deniz omurgasızları için; LC50 = 158 mg/L (96 saat, kalsiyum hidroksit formunda)  Su bitkilerine toksik etkisi; o Tatlı su algleri için; EC50 = 184,57 mg/L (72 saat, kalsiyum hidroksit formunda) o Deniz algleri için; NOEC = 48 mg/L (72 saat, kalsiyum hidroksit formunda)  Mikroorganizmalar; Arıtma suyuna ya da çöp yığınlarına katıldığı zaman pH ve sıcaklığı yükselterek dezenfektan görevini görür.  Katıldığı ortamın pH değerini çok yükseltir. Su ortamlarının pH dengelemesi için faydalı bir üründür, ancak fazladan katılan 1 g/L CaO bile pH değerinin 12 den yüksek olmasına neden olur ve su hayatını olumsuz etkiler. Bunun için kontrollü pH dengelemesi yapılmalıdır. 12.2. Mobilite (Hareketlilik): Bilgi bulunmamaktadır. 12.3. Kalıcılık ve Bozunabilirlik: Bilgi bulunmamaktadır. 12.4. Biyobirikim Potansiyeli: Bilgi bulunmamaktadır. 5 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 6 / 7 KALSİNE DOLOMİT 13. BERTARAF ETME BİLGİLERİ Stok fazlası ya da uzun süre bekleme sonrasında istenilen özelliği kaybetmesi sonrasında ürün; “Bazı Tehlikesiz ve İnert Atıkların Geri Kazanımı Tebliği”, “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ya da “Avrupa Atık Kataloğu” nda “atık tanımları” içerisinde yer almamaktadır. Ürünün kendisi ve türevleri doğal kaynaklı olduğu için; yol stabilizasyonunda, killi toprakların ıslahında, asidik maden pasalarının nötralleştirilmesinde değerlendirilebilir. Ürün, tehlikeli sınıfına giren bir kimyasal ile kullanıldıktan sonra bertaraf edilmek isteniyorsa, tehlikeli kimyasalın tabi olduğu tebliğ ya da yönetmek hükümleri uygulanmalıdır. Ürün ambalajları ise “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” ne göre imha edilebilir. Ayrıca ambalajlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı lisanslı toplayıcılarına da teslim edilebilir. 14. TAŞIMACILIK BİLGİSİ Sınırlandırma 14.1. 14.2. 14.3. 14.4. 14.5. ADR/RID : listelenmemiştir IMDG : listelenmemiştir IATA : listelenmemiştir UN Numarası: UN 1910 UN Uygun Sevk Adı: Kalsine Dolomit UN Risk Sınıfı: 8 (IMDG / Değişiklik 34-08) Ambalaj Grubu: Grup 3 (Hava taşımacılığında) Çevresel Risk: Yok 15. MEVZUAT BİLGİSİ Semboller: 6 MSDS – 004: GÜVENLİK BİLGİ FORMU Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 – 27092) esaslarına uygun hazırlanmıştır. Yayın Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Tarihi: 21.04.2013 Revizyon Sayısı: 00 Sayfa 7 / 7 KALSİNE DOLOMİT Xi: tahriş edici Risk safhaları: R41: gözlerde ciddi hasar riski Güvenlik safhaları: S2: çocukların ulaşabilecekleri yerlerden uzak tutunuz. S8: konteynırı nemli ortamdan uzak tutunuz. S24: deri ile temastan kaçınınız. S25: göz ile temastan kaçınınız. S26: göz ile temas halinde, derhal bol su ile yıkayınız ve tıbbi müdahale sağlayınız. S38: yetersiz havalandırma halinde, uygun solunum cihazı kullanınız. 16. DİĞER BİLGİLER Bilgiler ulaşılabilen kaynaklardan iyi niyet doğrultusunda, geçerliliği ve etkinliği her ne surette olursa olsun herhangi bir dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat oluşturmadan bilgi amacı ile hazırlanmıştır. Kullanıcı faaliyetlerine ilişkin olan tüm düzenlemeleri bilmek ve uygulamak ile yükümlüdür. Ürünün kullanımı ile ilgili olarak gerekli tedbirleri almaya yalnızca kendisi yükümlüdür. 16.1. Revizyonlarda Yapılan Değişiklikler İlgili yönetmelik (2008-27092) esaslarına göre hazırlanan ilk yayındır. 7