Göçmenlere tokat: SVP nin ayrımcı insiyatifi kabul edildi

TU
Asgari
ücrete
EVET
Bosch’da
çıkış
İşçiler mücadele
ediyor
İnternet sitesi:
Üç dilde hizmet
2
Vania Alleva ile röpörtaj
Sosyal
sigortalar
3
2014 de iki
değişiklik
4
Nr. 1 | şubat 2014 | türkçe
«Work» Gazetesinin eki olarak yayınlanır | Redaksiyon T +41 31 350 21 11, F +41 31 350 22 11 | [email protected] | www.unia.ch
Federal seçim 9 şubat 2014
Göçmenlere tokat: SVP nin
ayrımcı insiyatifi kabul edildi
9 Şubat 2014, İsviçre göçmen politikasında kara bir
gün olarak anılacak: SVPayrımcı insiyatifi, çoğunluk tarafından kabul edildi.
Seçmenlerin % 50,3 ü Avrupa Birliği ile yapılan serbest
dolaşım anlaşmasının iptalini ve İsviçre’ye gelen göçmenlere kota uygulamasını
onayladı. Bu karar göçmen
haklarının gerilemesi anlamına geliyor.
İsviçre ekonomisi, güçlü Frank’a
ve Avrupa’daki ekonomik krize
rağmen bu yılda büyümeye devam
edecek. Fakat, buna rağmen, işverenler, burjuvalar, Avrupa’daki belirsizlik ortamını kullanarak Sosyal
Sigortalara, İş Yasasına ve Sosyal
Haklara saldırıyı arttıracaklar. Bu
ortamda bize düşen görev, tartışmanın merkezine dağılım ve maaş
sorusunu koymaktır. Biz böylesi bir
ortamda iyi bir asgari ücret ve asgari ücretin artırılması için mücadele
etmeliyiz. Bu bağlamda 18 mayıs
bizim için büyük önem taşıyor: Çünkü bu tarihte asgari ücretin 4000
Frank olması için İsviçre genelinde
oylama yapılacak. Biz bu oylamayı
kazanmak zorundayız, bunun için
sizlerin desteğine ihtiyacımız var!
Bu büyük görev karşısında hepimizin birleşmesi gerekir!
SVP-ayrımcı insiyatifinin çok az
bir oy farkıyla reddedileceği tahmin ediliyordu. Fakat bunun tersi
oldu ve insiyatif çok az bir oy farkıyla, 1 463 954 evet oyuna karşın
1 444 428 hayır oyuyla kabul edildi. Bu kararla hem göçmen hakları hemde işçi hakları geriletildi.
Kotanın tekrar uygulanmaya başlamasıyla, işçiler işverene daha fazla
bağımlı hale getirildi. Bu durumdan
faydalanacak olan işverenler, işçileri
daha fazla ezebilecek.
Gelecek belirsiz
İnsiyatif, belirlenen sayıda göçmen
işçi, ilticacı ve sınır ötesinden gelerek
çalışan işçilerin İsviçre’ye gelmesini
öngörüyor. Ayrıca, İsviçrelilere öncelik verilmesi ve kota uygulamasını
yasaklayan anlaşmaların önümüzdeki üç yıl içerisinde iptal edilmesi
veya yeniden belirlenmesi gerekiyor.
Avrupa Birliğinin (AB) bu talepleri
kabul edip etmeyeceği, yapılan anlaşmanın serbest dolaşım maddesi
olmadan devam edip etmeyeceği
belli değil. AB bugüne kadar yaptığı açıklamalarda, serbest dolaşım
maddesi kabul edilmeden karşılıklı
anlaşmanın iptal edileceğini belirtti.
Göçmenlerin katkıları
kabul edilmeli
Yabancı düşmanı, ayrımcı SVP insiyatifi, göçmenleri günah keçisi
olarak göstererek, gerçek sorunların özünü sakladı. Birçok kişi artık
bu yalana inanmıyor. Bu nedenle, yüzlerce kişi İsviçre’nin birçok
şehrinde bir araya gelerek spontan
gösteri düzenledi. Özellikle Bern,
Zürich, Luzern ve Basel’de büyük
gösteriler yapıldı. Göçmenlerin bu
topluma yaptığı katkılar kabul edilmeli ve yabancı düşmanı politikalar
son bulmalı. Göçmenlerin, ilticacı,
Avrupa Birliği üyesi, Balkan ülke
Baş makale
Unia oylama öncesi SVP-insiyatifine karşı parlamento önünde gösteri düzenledi
üyesi vb. şekilde bölünmesine karşı çıkarak güçlerimizi birleştirerek
hareket etmeliyiz. Var olan ortak
taleplerimizi ön plana çıkartarak
gericiliği, yabancı düşmanı insiyatifleri püskürtebiliriz.
FABI: Evet oyu
Ayrımcı SVP–insiyatifinin yanı sıra,
9 şubatta iki tasarı daha halk oylamasına sunuldu. FABI seçmenlerin
çoğunluğu tarafından, % 62 oyla
kabul edildi. «Fabi» demiryolları-
nın genişletilmesi için yapılacak
olan masrafların finanse edilmesini talep etti. Tasarı demiryolları
bakımı ve genişletilmesi için yapılacak olan giderlerin, özel bir fon
tarafından ödenmesinin anayasada
yer almasını öngörüyor. Her yıl, bu
fona 5 milyar frank ödenecek. Böylece toplu taşıma aracının yapımı
ve genişletilmesi için gerekli olan
harcama yapılabilecek.
Kürtajı finanse etmeye HAYIR
İsviçre seçmenleri, kürtaj giderlerinin, şimdiye kadar olduğu gibi sağlık sigortası tarafından ödenmesini
büyük bir oy çoğunluğu ile kabul
etti. Kürtaj yasasının değiştirilmesine karşı çıkan % 70 seçmen, tutucu,
gerici öneriyi reddedtti. Böylece kadının kendi vücüdu ile ilgili kararları
kendisinin vermesini onaylayarak
konservativ sağcı çevrelerin saldırılarını boşa çıkardı.
/ Aurora García
Aynı zamanda Unia bu yıl, ücret
damping belasına karşı ve serbest
dolaşım anlaşması çerçevesinde
alınan destekleyici önlemlerin dahada iyileştirilmesi için mücadele
edecek. SVP nin yabancı düşmanı,
kitlesel göçe hayır insiyatifi bizi kaygılandırıyor. Ayrıca iş yasasının ve iş
şartlarının perakendecilik alanında
kötüleştirilmesini tolere etmeyeceğiz. Bizim bu yıl ele alacağımız diğer
önemli konular arasında sendikal
hakların güçlendirilmesi, eşit ücret
ve çırak maaşları yer alıyor. Toplu
İş sözleşmelerin yenilenmesi ,güçlendirilmesi içinde güçlerimizi harekete geçirmeliyiz. İş yerlerindeki
varlığımızı güçlendirmemiz gerekiyor. Toplu İş Sözleşmelerinin uygulanmasını garanti altına almakda
bizim önemli görevlerimiz arasında
yer alıyor.
Bu yılın sonunda Unia’nın kuruluşunun 10. yılını büyük bir festivalle
kutlayacağız. Biz büyük başarılı bir
aileyiz ve bundan gurur duyuyoruz.
Vania Alleva ve Renzo Ambrosetti,
Unia eş başkanı
horizonte
Kısa
haberler
Nr. 1 | şubat 2014 | türkçe
2
Bosch işçileri
Bosch işçileri çıkışlara
karşı mücadele ediyor
Asgari ücret
Avrupa’nın
gündeminde
22 Avrupa ülkesinde asgari ücret
uygulanıyor. İşssizliğin, yoksulluğun
arttığı bu dönemde Avrupa sendikalarının gündeminde asgari ücret
talebi önemli bir yer tutuyor. 7 şubatda Bern’de Unia nın düzenlediği asgari ücret konulu toplantıya
katılan konuşmacılar asgari ücret
uygulamasının yasallaştırılmasını ve
asgari ücretlerin arttırılmasını talep
ettiler. Konuşmacı Thorsten Schulten asgari ücretin bir çok ülkede,
2008 ekonomik krizinden itibaren
dondurulduğunu, bu uygulamanında yoksulluğa neden olduğunu belirterek, asgari ücretin arttırılmasının
şart olduğunu belirtti. Unia sendikası
mayıs 2014 de halk oylamasına sunulacak olan asgari ücret talebinin
kabul edilmesi için yoğun bir calışma
yapılması gerektiğini belirtti
Türkiye’de günde
sekiz işçi ölüyor
İş cinayetlerinde yakınlarını kaybeden aileler, İstanbulda Galatasaray
Lisesi önünde bir araya gelerek bir
kez daha adalet istediler. «Ey hakimler, savcılar, bilirkişiler. Adil, vicdanlı
ve cesur olun» yazılı pankart açan
aileler, yitirdikleri yakınlarının fotoğraflarını taşıdı. Aileler, yolsuzluk operasyonlarına adı karışan bakanların
iş cinayetlerinin üzerlerini kapattıklarına da dikkat çektiler. İşçi Sağlığı
ve İş Güvenliği Meclisi’nin rakamlarına göre, Ocak 2012’de 62, Şubat
2012’de 42, Mart 2012’de 59 işçi
ve Nisan’nın ilk 26 gününde 75 işçi
öldü. Türkiye ’de ortalama günde
sekiz işçi ölüyor. SGK istatistiklerine göre 2003’te iş kazası sonucu
ölüm sayısı 810 iken, 2011’de bu
sayı 1563’e yükseldi. Türkiye’de son
15 yılda 17 bin 518 işçi, iş kazası
sonucu öldü. AB istatistiklerine göre, Türkiye’de iş kazası sonucu ölen
işçilerin oranı AB ortalamasının yedi
katı. Türkiye’de günde 172 iş kazası
meydana geliyor. Türkiye, iş kazalarında Avrupa birincisi, dünya üçüncüsü. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün
verilerine göre ise dünyada her sene 2 milyon 300 binden fazla işçi
ölüyor. Her 15 saniyede bir, bir işçi
çalışırken ölüyor. Her 15 saniyede bir
160işçiişkazasıgeçiriyor.Hergün6bin
300 işçi çalışırken ölüyor.
95 yıl önce kurulan Bosch`un kapanmasına karşı mücadele devam ediyor
Zuchwill’de bulunan, 660 kişinin çalışd ğı Bosch fabrikasında, yöneticiler 19 Kasım 2013 tarihinde yaptıkları açıklamada, Bosch’un 6 mio Euro zarar ettiğini, bu nedenle fabrikanın bir bölümünün kapanacağını,
330 işçinin 2014 yılında işten çıkartılacağını, üretim ve
üretim geliştirme bölümlerinin Macaristan ve Almanya’ya
nakledileceğini açıkladı. Bu açıklamanın ardından Unia
sendikası ve işçi temsilcileri, işçilerle birlikte bu haksız
uygulamaya karşı mücadele başlattı.
Genç yaşta Bosch fabrikasında işe
başlayan, emeğiyle, alın teriyle üretime katkıda bulunan, Aynur kukcu, Ümit Batova, Haydar Şimşir (işçi
temsilcisi) gazetemize bu süreci nasıl
yaşadıklarını, neler hissettiklerini anlattılar.
19 kasımda ilk haberi duyduğunuzda neler hissettiniz?
Aynur: 27 yıldır Bosch’da çalışıyorum. Dünyaca tanınmış bir firma
olan Bosch’da kendimi garanti altında hissediyordum ve buradan emekli
olacağımı düşünüyordum.
Ümit: 38 yıl önce Bosch’da işe başladığımda çok mutlu oldum. İş yerinde
atmosfer çok iyi, severek çalıştım.
Burada emekli olmak istiyordum.
Aynur: Şefimiz, bizlere bir saat sonra
toplantı var dediğinde, her zaman
olan bilgilendirme toplantısı sandım.
Fakat toplantıda, çıkışların verileceği
belirtildi.
Ben şok oldum. Uzun bir süre işçi
temsilcisi olarak görev yaptım, her
toplantıda Bosch’un üretimi çok iyi
deniyordu. Çıkış haberini duynunca
yıkıldım.
bizimde burada korkmamız gerekir
dediler.
Aynur: Stuttgartdan döndükten sonra
ikinci bir toplantı yapıldı. Bu toplantıya katılan Unia Yönetim Kurulu
Üyesi Corrado Pardini imza toplamanın dışında başka şeyler yapmak
gerekir dedi. Onun konuşması bizi
yüreklendirdi. Grev için oylama yapıldı. 330 kişiden 10 u hariç hepsi
grevi destekledi. Talepler kabul edilmezse greve gidilecekti. Taleplerimizin bazıları kabul edildi. Çıkışlar
2015 e ertelendi. Sosyal plan daha
genişletildi. Görüşmeler 15 şubata
kadar devam edecek. Sosyal planın
kapsamı yeniden belirlenecek.
Ümit: Almanya Bosch’dan gelen, iki
müdür 2016 da bizim çalıştığımız
montaj bölümünün kapanacağını
söyledi. 2014 yılında 120 kişinin,
2015 ve 110 kişinin, 2016 yılında
110 işçinin işine son verileceğinin
belirtilmesinin ardından bende şok
oldum. 96 yıldır var olan bir firmanın
bu şekilde kapanması inanılmazdı.
Grev yapacakmısınız?
Mücadelenizden bahsedermisiniz?
Aynur: Taleplerimizin bir bölümü kabul edildiği için grev hakkımız şu an
dondırıldu.
Aynur: İşveren bizlere sendikamıza
30 gün çözüm arama süresi verdi.
Unia sendikası, kararın bizlere iletilmesinin ardından, bildiri dağıtıp
işçileri toplantıya çağırdı. Toplantıya
montaj bölümünde çalışan 330 işçi
katıldı. İşçiler Unia’nın önerilerini
sessizce dinlediler. Çıkışları protesto
etmek için imza toplama kararı alındı
ve en kısa sürede toplanan 13.000
imza Stutgart’daki Bosch’un merkezine verildi.
Ümit: 16 aralıkta 5 otobüsle Bosch’un
genel merkezine gittik. Bizim gösterimizi desteklemek için gelen Almanyanın ver.di sendikasından temsilciler, eğer Bosch İsviçre’de kapanıyorsa
İş yerindeki atmosfer nasıl?
Ümit: İlk haftalarda moral bozukluğu
oldu, üretim randımanı düştü, şu an
tekrar eskisi gibi çalışıyoruz. Cumartesi günü çalışma önerildi, Bizler Kabul etmdik, bu şekilde Bosch’u protesto ettik. Şu an yeteri kadar sipariş
var, yarım gün çalışanlar tüm gün
çalışıyor, bizlerden mesai talep ediliyor, ayrıca iki kişi temporer çalışıyor.
Aynur: Biz fabrikamızda çalışmaya
devam edeceğiz. Başka yerde iş aramıyoruz. Fabrikamız başka bir firma
tarafından alınrsa biz işimize devam
ederiz. Bir kıvılcım var, Ümidimizi
henüz yitirmedik. Bu şartlarda diplo-
İnternete sansür
yasasına tepkiler
büyüyor
TBMM genel kurulunda kabul edilen
internet yasasına eleştiri yağıyor. Avrupa Parlamentosu Cumhurbaşkanı
Abdullah Gül’e, tasarıyı imzalamaması konusunda çağrıda bulundu. Dünyanın önde gelen insan hakları örgütleri ve uluslararası basın kuruluşları,
«Çağdışı» diye değerlendirdikleri yasa
için Cumhurbaşkanı’na veto çağrısı
yaptı. Sınır Tanımayan Gazeteciler
Örgütü internet yasasını «sansürü
genişleten bir adım» olarak nitelerken «Türkiye’de sansür gelenek halini
aldı­» eleştirisinde de bulundu.
masız, mesleksiz iş bulmamız mümkün değil.
Sohbetimize sonradan katılan, işçi
temsilcisi Haydar Şimşir, sendikal çalışmanın önemini anlattı.
Haydar sen işçi temsilcisi olarak
bu süreci nasıl yaşadın?
Haydar: Çıkış haberi işçilere verilmeden yarım saat önce 10 kişiden oluşan
işçi temsilcilerine iletildi. Hepimiz
bir şok yaşadık. Unia baştan itibaren, gelişmeleri takip ederek bizlerle
birlikte çözüm arıyor. Sosyal planın
yapılmasında, grevin örgütlenmesinde sendikanın önemi çok büyük.
Örneğin, 2014 yılındaki çıkışlar 2015
ve 2016 yılına ertelendi. Bu durumda
bazı arkadaşlar erken emekli olabilecekler. Ayrıca çıkış tazminatlarının
yükseltilmesi için çalışmalarımızı
sürdürüyoruz. Bu süreçde sendikalı
olmanın önemini birkez daha anladım. Sendika bizi temsil eden bir kurum . Bizim haklarımızı arıyor. Unia
sendikası olmasaydı, çıkışlar hemen
verilecekti. Unia’daki uzman kişilerle
birilikte çözüm aramamız bizim için
büyük bir şans. Biz işçiler olarak herşeyi bilemiyoruz.
İşçi temsilcisi olarak iş yerinde sorun yaşadınmı?
Haydar: Hayır. Toplantılara katılmam
için şef ve iş yeri arkadaşlarım bana
destek verdiler. Onlar benim yerime
çalıştılar. Aramızda büyük bir dayanışma var. Bu olaydan sonra ben 7
kişiyi Unia’ya a üye yaptım. Herkes
sendikaya üye olmalı. Bugün Bosch
kapandı, aynı şey yarın başka bir fabrikada olabilir. İşçiler sendikalı olursa,
sendika gelişmelere müdahale edebilir. Bu ülkede grev yok gibi bir yanlış
bilgi var, bunu düzeltmek gerekir.
İnsanlar çok korkuyor. Birlikte korkuları yeneriz. Herkes sendikaya üye
olmalı. Sendika aktivistlerinin halkla
ilişkileri daha fazla olmalı, özellikle
gençler sendikaya üye edilmeli.
/ Emine Sariaslan
Ümit (sol) Aynur (orta) Haydar (sağ) omuz omuza mücadele ediyor
Aynur Kukcu, 47 yaşında, 27 yıldır
Bosch, da montaj bölümümde
çalısıyor
Ümit Batova, 56 yaşında, 38 yıldır
Bosch,da montaj bölümünde
calısyor
Haydar Şimşir, 57 yaşında, 34 senedir Bosch’da montaj bölümünde
çalışıyor.
horizonte
3
Nr. 1 | şubat 2014 | türkçe
Röpörtaj: TİS platformu
www.gav-service.ch,
üç dilde hizmet sunuyor
Unia tarafından 2010 yılında
oluşturulan internet sitesi
ücretsiz olarak üç dilde hizmet sunmakta: GAV-Service.
ch (Almanca), Service-CCT.
ch (Fransızca), Servizio-CCL.
ch (İtalyanca). Bu sayfadan,
toplu iş sözleşmeleri ve asgari ücret hesaplanması ile
igili bilgileri elde edebilirsiniz. Unia eş başkanı Vania
Alleva, üç yıldır hizmet veren
bu benzersiz platformu değerendirdi.
Unia sendikası üç yıl önce kötü
iş koşullarına karşı mücadeleye
karşı bir platform ilan etti. Bu platformun son üç yılının değerlendirmesini yaparmısın?
Sonuç çok olumlu. Üç yıl önce oluşturulan platform GAV-Service.ch,
bilgi bankası olarak yaklaşık 200 toplu sözleşme hakkında bilgi vermekte. Bu toplu sözleşmelerin çoğunda
Unia sosyal partner olarak yer almakta. İnternet sitesini ziyaret edenlerin
sayısının sürekli artması, sadece başarıyı değil aynı zamanda bu alanda
var olan ihtiyacıda göstermekte. Üç
yıl içinde siteyi ziyaret edenlerin sayısı iki katına çıktı. 2010 yılının sonunda her ay 600.000, 2013 yılının
sonunda ise her ay 1.200.000 kişi
siteyi ziyaret etti.
2013 yılında platformun dizaynı
değiştirildi. Neden değişime gerek
duyuldu? Hangi yenilikler yapıldı?
Bizim esas amacımız, işçilerin bağlı
oldukları toplu iş sözleşmesi ile ilgili
bilgilere ulaşabilmelerini sağlamak
ve bu bilgi ağını genişletmek. Bu
amaçla internet sitesinde değişim
yaparak bilgilere hızlı bir şekilde ulaşılmasını sağladık. Aynı zamanda bir
video filmi ürettik, TİS le ilgili bilgilerin kısaca özetlendiği bir döküman
ve sitenin kullanımının anlatıldığı
Platform önemli bilgileri işçilere iletiyor
basitleştirilmiş bir kullanım kılavuzu
hazırladık. Siteyi teknik olarakda yeniledik. RSS-Feed programıyla, siteyi
ziyaret edenlerin yeni bilgileri düzenli olarak elde etmesi sağlanıyor.
2013 yılının sonunda anahtar kelime ile arama işlemi kolaylaştırıldı.
2014 yılında başka değişiklikler
planlanıyormu?
Doğru, anahtar kelime ile yapılan
arama işlemi kolaylaştırıldı. Bu uy-
gulama sonucu, girilen anahtar kelimenin, tam karşılığı bulunmakta. Bu
senede yenilikleri yapmaya devam
edeceğiz: GAV-Service.ch internet
sitesinde asgari ücretin yanısıra, yedi bölgede ve yaklaşık 70 branşda
belirlenen yerel maaş ve maaşın hesaplanmasıyla ilgili bilgiler bulunmakta. Bölgedeki branşlarda geçerli
olan maaşların hesaplanmasını sağlayan, ücret hesap sistemi, İsviçre
Sendikalar Birliği`nin görevlendirdiği Cenevre Üniversitesi Observatoire
Universitaire de l'Emploi bölümü ile
Observatoire genevois du marché du
travail’ın birlikte çalışması sonucu
geliştirildi. Ücret hesap sisteminin
geliştirilmesindeki amaç; güvencesiz
çalışma koşullarına ve özellikle ücret
dampingine karşı yeni bir araçla mücadele etmek.
Bize GAV-Service-ch platformuyla,
güvencesiz iş koşullarına karşı
nasıl mücadele edileceğini anlatırmısın?
Vania Alleva platformu övdü
Bu Platform ile İsviçre’de çalışan işçilerin, çalıştıkları alanda geçerli olan
toplu iş sözleşme ile ilgili güncel ,
net bilgileri elde etmesi sağlanıyor.
Platform önemli bigilerin işçilere
iletilmesi yöntemiyle, güvencesiz
iş koşullarına ve ücret dampingine
karşı mücadelede bensersiz ve etkili
bir araç. Kendi hakları konusunda
iyi bilgilendirilmiş bir işçi, işverenin
haksızlıklarına karşı daha iyi mücadele eder. Hem hakları, hemde
görevleri hakkında bilgi sahibi olan
bir işçi, işveren ve işçi hakları arasındaki doğru dengenin nasıl olması
gerektiğini daha iyi anlar. Ve bir işyerinde ne kadar çok işçi haklarını
bilir ve savunursa, işverende onların
taleplerini göz ardı etmede zorlanır.
Unia, işçilerin birlikte hareket etme
çabalarını desteklemekte. İş yeri ile
ilgili görüşmelerde ve kararların alınmasında işçileri temsil eden Unia,
işçilerin haklarının güvence altına
alınması ve herkesin yararına olan
taleplerin kabul edilmesi için mücadele etmekte.
bastırılabilir, emaille gönderilebilir.
İnternet sitesini tanıtmak isteyenler
kendi bölgesindeki Unia sekreterliğinden bidirileri isteyebilirler.
/ Madalena Bortnik
İş koşullarının iyileştirilmesinde
mükemmel bir araç olan bu platform, hangi yöntemle işçilere daha
iyi tanıtılabilir?
İşçiler, GAV-Services platformuna,
internet bağlantısı olan her bilgisayar, tablet veya smartphone üzerinden ulaşabilirler. İnternet sitesi üç
dilde hizmet veriyor: Fransızca, Almanca ve İtalyanca. İnternet sitesindeki bilgiler PDF formatında indirilip
Toplu iş sözleşmesi
veya GAV-Service işlevi
hakkında soruların var
ise, [email protected]
adresine email gönde
rebilirsin.
GAV-Services
platformu
Yaklaşık 270 toplu iş sözleşmesine sosyal partner olarak imza atan Unia
sendikası GAV-Service hizmeti vermekte. Servis Toplu iş sözleşmesi (TİS) ile
ilgili temel bilgileri içermekte. TİS ile ilgili sorulara çabuk ve somut cevaplar
vermekte. İnternet sitesine girerek:
nGAV ı değişik branşlarda anahtar sözcükle arayın;
nGAV ile ilgili detaylı bilgileri seçin (örneğin; tatil);
nKişisel asgari saat ücretini (tatil- ve tatil ücreti dahil ve muhtemelen
13. maaşın bölümünü) hesaplayın.
Söz konusu olan, hiç bir şekilde değiştirilmemesi gereken maaşlar ve verilerle
ilgili bilgiler. Eğer bu konuda herhangi bir değişiklik fark ederseniz, hemen
bölgenizdeki Unia sekreterlerine başvurun.
Hangi bilgiyi nerede bulabilirim?
İnternet sitesinde, asgari ücreti hesaplamanın yanısıra, yaklaşık 200 toplu iş
sözleşmesi ile ilgili düzenlemeleri, kararları bulabilirsiniz. İnternet sitesi ziyaretcileri, GAV-ayrıntılarına dayanarak düzenlemeleri, kararları metin halinde
özetletebilirler. Yaklaşık 50 kritere dayanılarak konular gruplandırıldı (GAV
içindekiler, çalışma koşulları ve sosyal ortaklık). Bu gruplar tekrar 4 le 7 arası
olmak üzere alt gruplara bölündü. Bu bölümler «Tatil», «çalışma saati», «ücret
zammı» veya «iş yerinde ayrımcılığa karşı koruma» vb. konuları içermekte.
horizonte
Sosyal sigortalarda değişiklik 2014
Siz Sorun
Unia Cevaplasın
Sosyal sigortalar:
İki değişiklik
Bu yıl, sosyal sigortalarda
sadece İşsizlk Sigortası-ödeneği ve sağlık sigortası prim
indiriminde değişiklikler yapıldı.
İşsizlk Sigortası-ödeneği
2014 yılına kadar geçerli olan: Yıllık
maaş oranı 126.000 Frank’a kadar
olan kişiler işsizlik Sigortası’na, ayda
% 2,2 oranında katkı payı ödüyorlar.
Yıllık maaş oranı 315.000 Frank’a
kadar olan kişiler ise % 1 katkı payı
ödüyorlar. Fakat yıllık maaşı 315.00
Frank’ın üzerinde olanlar katkı ödeme payından muaf tutuluyor. 2014
den itibaren geçerli olan YENİ uygulamaya göre; yüksek maaş kazananlarda, kazançlarının % 1 ni dayanışma payı olarak İşşsizlik Sigortasına
ödemekle yükümlüler.
Sağlık sigortası prim
indirimi
Yeni olan, sağlık sigortası prim
indiriminin (sübvansiyon olarak) doğrudan sağlık sigortasına
ödenmesi. Sağlık sigortaları kendilerine yapılan bu ödemeler doğrultusunda, sigortalıların primlerinde indirim yapıyor. Tamamlayıcı
yardım (Ergänzungleistung, droit
aux prestations complémentaires)
alanlar için belirlenen, topdan sağlık
sigortası prim indirimleri, tamamlayıcı yardımın hesaplanmasında
ve ödenmesinde dikkate alınıyor.
Yeni olan; yapılan bu toplu ödemelerin aynı şekilde doğrudan sağlık
sigortasına ödenmesi. Diğer sağlık
giderlerinin ödenmesi ise doğrudan
sigortalı kişiye gönderilmeye devam
edilecek.
Brüt ücret
İşveren
Yılık maaş oranı 126.000 Frank
do CHF 126 000
1.1 %
Yıllık maaş oranı 126.000 Frank’ın üzerinde 0.5 %
(yeni uygulama, yüksek maaş sınırı belirlenmedi)
İşçi
Toplam
1.1 %
0.5 %
2.2 %
1.0 %
Prim indirimi almaya hakkın
varmı?
Zorunlu sağlık sigortasına kayıt olmuş, geliri düşük olan her kişi sağlık sigortası prim indirimini almaya
hakkı olup olmadığını kontrol ettirebilir. Her kanton, sağlık sigorta
prim indiriminden yararlanmak için
hangi şartların yerine getirilmesi gerektiğini belirliyor. İkamet ettiğiniz
kantondan bu konuda bilgi alabilirsiniz. Genel olarak geçerli olan
kural: Sosyal yardım veren belediye kurumları bu alandada hizmet
veriyor. Bu kurumların adreslerini AHV/AVS-İnternet sayfasında
www.ahv-iv.info «hizmetler» (Dienst­
leistungen, services) bölümünde bulabilirsiniz.
/ Aurora García
Maaşlar belirlendi
2014 yılı maaş tablosu
Sektör
Makine-elektrik
ve metal sanayi
İnşaat / sanayi
Kimya
Gıda ve içecek
Firma
Amcor, Rorschach (SG)
Zam
2 %
Genel zam
–
Kişisel zam
2 %
Bombardier Transport,
Villeneuve (VD)
Sapal (Bosch Packaging)
1,5 %
–
1,5 %
0,5 %
–
0,5 %
Schindler, Ebikon (LU)
UIG, Ginebra
Siemens
Wago, Domdidier (FR)
0,6 %
2,5 %
Çalışanların
2/3 için % 1.8
1,5 %
–
0,6 %
–
2,5 %
100 Frank, 1.4.2014
den itibaren/ 2015
1,5 %
–
İnşaat sektörü
1,2 %
0,4 %
0,4 %
Tuğla sanayi CH
–
–
CABB, Pratteln BL
Cilag, Schaffhausen
Johnson Controls
Roche
SI Group Pratteln (BL)
Syngenta
Camille Bloch, Courtelary BE
Feldschlösschen,
Rheinfelden AG
1,35 %
1,5 %
1,2 %
1,7 %
1,2 %
1 %
1,5 %
–
50 Frank tam gün
çalışanlar için
–
–
–
70.–
1,2 %
–
1,5 %
–
Fenaco
Lindt & Sprüngli,
Kilchberg ZH
0,8 %
–
–
–
Salines de Bex (VD)
Sanayi
Şeker fabrikaları
Karoseri sanayi
0,7 %
Elektrik/Telekomüni­kasyon –
ve Montaj sanayi
Ağaç sanayi
1,3–1,44 %
İzolasyon sanayi
Hizmet
–
–
–
–
Not
–
1 %
–
0,9 %
0,8 %
Aylıkları 5000 Franka
kadar olanlara 1,5 %
zam, aylıkları 5000
Frankın üzerinde
olanlara 1 % zam
Kesinti:
Çalışan emekli bir kişi, sosyal
sigortalara ödeme yapmak
zorundamı?
Yakında 65 yaşını doldurarak emekli olacağım, AHV/AVS ya ve
emekli sandığından ödenekleri alacağım. Fakat emekli oduktan
sonrada kısmen çalışmak istiyorum. Bu durumda AHV/AVS ya prim
ödemek zorundamıyım? Aylığımdan ne kadar kesinti yapılır?
Evet ödeme yapmanız gerekir. AHV/IV/EO (fransızca AVS/AI/APG) primlerini,
emekli olmanıza rağmen ödemeniz gerekir. Çalıştığınız sürece ayda 1400
Frankın üzerinde kazanıyorsanız, veya yıllık geliriniz 16 800 Frank ( serbest
kazanım miktarı) ın üzerinde ise, işvereniniz maaşınızdan AHV/IV/EO için
kesinti yaparak emekli sandığına ödemeyi yapar. Bu durum kaza sigortası
(UVG/LAA) içinde geçerli. Kaza sigortasında yaş sınırı bulunmamakta. Bu
nedenle, zorunlu kaza sigortası için maaşdan kesinti yapılması gerekir. Prim
kesintisi sigortalı kazancın miktarına göre belirlenir. Buna karşılık, resmi
emeklilik yaşını dolduran bir kişi işssizlik sigortası ve mesleki emeklilik sigortasına (pansiyon kasa) ödeme yapmaz. Sizin 65 yaşını doldurduktan sonra
hastalık sigortasında sigortalı olmanız veya olmamanız, işvereninizin kayıt
olduğu hastalık sigortasının belirlediği şartlara bağlı olarak belirlenir. 65 yaşını
doldurduğunuzda, sigortanın belirlediği koşullara bağlı olarak, sigorta kapsamı sona erer. Fakat, sigortalı olma durumunuz devamda edebilir. Primleri
eksiksiz, tam ödemenize rağmen, sigortanın size yapacağı ödenekler İsviçre
borçlar kanununun 324 a maddesine göre yapılır.
Alice Maridor, work, 5.12.2013
Ayrıca 0,7 % prim 850 Frankdan
başlayıp 1400.– e kadar)
Asgari ücrete zam yapılacak
Genel 30 Frank veya 1,5 %:
Asgari ücret. 4000 Frank
Öğlen yemeği tazminatı 14 Frankdan 15 Franka yükseltildi
1,35 %
1,5 %
1,2 %
30.–
Kaplama – ve iç düzen
Metal işleme sanayi
İnşaat döşeme
Marangoz sanayi
Coop
Kuaför İsviçre geneli
Elvetino
Otelcilik
Temizlik Almanca
konuşulan kantonlarda
Güvenlik branşı
4
Nr. 1 | şubat 2014 | türkçe
Öneri reddedildi
0,9% kişisel zam; aylıkları 5000
Franka kadar olanlara 30 Frank
ve aylıkları 5000 Frankın üzerinde
olanlara 20 Frank
Unia öneriyi reddetti
Çıkış:
İnşaatda uzun süre çalışan, yaşlı
işçilerin çıkış süresi daha mı uzun?
Ben inşaat alanında 13 yıldır aynı firmada duvarcı olarak çalışıyorum
ve 56 yaşındayım. Son aylarda iş yerindeki atmosfer oldukça kötüleşti. 3 ocakda bana çıkış verildi – çıkışı bekliyordum. Çıkış mektubum 31 aralıkta gönderildi. Mektupda, 31 Martda işi bırakmam yazılı.
Bu çıkışa karşı herhangi bir şey yapabilirmiyim?
Evet, yapabilirsiniz. Sizin şefiniz çıkışı kötüye kullanmış. İsviçre genelinde
2012–2015 yılları için geçerli olan ve Landesmantelvertrag (Fransızca: Convention nationale) olarak adlandırılan sözleşme kapsamında, yaşlı işçilerin
çıkış süresi genişletildi. 55 yaşını doldurmuş ve 10 yıl veya 10 yıldan daha
fazla çalışmış bir işçinin çıkış süresi altı ay. Çıkış süresinin başlamasını belirleyen, mektubun gönderildiği tarih değil, sizin mektubu aldığınız tarihtir. Bu
durumda, sizin çıkış süreniz 1 ocak 2014 değil. Çıkış süresi 1 şubat 2014 de
başlayıp 31 temmuz 2014 de sona erer. Peter Schmid, work, 24.1.2014
2013 aralık ayında 2000 Frank
prim, ve 2014 mayıs ayında
yaklaşık 1500 Frank prim
–
40.– Fr.
(5800 Franka kadar)
40.–/Ayda
0,7 %
–
30.-/Ayda
1,5 %
1,3–1,44 %
50.– (En yüksek
maaş 5800 Frank)
50.–
40.–
50.–
–
–
–
–
–
30.–
3 yıl süreyle ayda 40 Frank,
2014 tavan ücret 6751 Frank
–
1 %
–
–
–
Öneri reddedildi
Asgari ücrete 6 % zam yapıldı
Asgari ücrete 0,7 % zam yapıldı
Asgari ücrete 0,2 % zam yapıldı
Asgari ücrete 2,5 % zam yapıldı
Asgari ücrete 10–20 % zam yapıldı
Impressum: Beilage zu den Gewerkschaftszeitungen work, area, Événe­
ment syndical | Heraus­geber Verlagsesellschaft work AG, Zürich, Chefredak­
tion: Marie-José Kuhn; Événement syndical SA, Lausanne, Chefredaktion:
Sylviane Herranz; Edizioni Sociali SA, Lugano, Chef­redak­tion: Claudio
Carrer | Redaktionskommission A. García, D. Filipovic, E. Sariaslan, M. Martín,
M. Mendes, O. Osmani | Sprachverant­wortlich Emine Sariaslan | Layout
C. Lonati, Unia | Druck Ringier Print, Adligenswil | Adresse Unia Redaktion
«Horizonte», Welt­poststrasse 20, 3000 Bern 15, [email protected]
www.unia.ch