OSD 2013 Yılı Değerlendirme Raporu

Rapor: 2014/03
OTOMOTİV SANAYİİ
2013 YILI DEĞERLENDİRME RAPORU
Mart 2014
1. 2013 Yılının Küresel ve Türkiye Ekonomik Değerlendirmesi ve 2014 Yılına Ait
Beklentiler 1
2013 yılının ilk yarısı itibariyle küresel ekonomide toparlanma sürecine girilmiş olup ılımlı bir
seyir izlendiği görülmektedir. Bu dönemde ABD büyürken, Avro Bölgesi’nde ve gelişmekte olan
ülkelerde uzun süreli durgunluğun ardından yavaş da olsa bir toparlanma süreci yaşanmıştır.
Gelişmekte olan ülkelerde büyüme yavaşlarken, sermaye hareketlerindeki ani değişimlere bağlı
olarak finansal kırılganlıklar artmıştır.
2012 yılında beklenenin altında yüzde 3,2 büyüyen küresel ekonominin 2013 yılında da
beklentilerin altında yüzde 2,9 oranında büyümesi tahmin ediliyor. Avro Bölgesi’nde uzun süren
resesyon ve başlıca gelişmekte olan ülkelerin taleplerinde gözlenen düşüş ve buna bağlı olarak
yavaşlayan büyüme, birçok uluslararası kuruluşun tahminlerini aşağı yönde revize etmelerine
neden olmuştur.
Dünyada işsizlik, krizin üzerinden uzun zaman geçmiş olmasına rağmen halen kriz öncesi
seviyelerine inememiş ve birçok gelişmiş ülkede halen yüksek seviyelerde seyretmektedir.
Küresel ekonomi önemli üç risk ile karşı karşıya bulunmaktadır. Bunlar, gelişmiş ülkelerde devam
eden mali sorunlar, gelişmiş ülkelerde genişletici para politikalarından çıkış ve gelişmekte olan
ülkelerdeki yavaşlamadır. Son dönemde sermaye hareketlerinde gözlenen hareketlilik, kredi bazlı
ülke ekonomilerine dair aşağı yönlü riskleri arttırmaktadır.
2012 yılında ekonomide “yeniden dengelenme” politikası ile birlikte beklentilerin altında yüzde
2,2 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2013 yılının ilk yarısında yurt içi talebin katkısıyla yüzde 3,7
büyümüştür. Bu dönemde küresel talebin zayıf olmasına bağlı olarak yatay seyir izleyen ihracat
nedeniyle dış talebin büyümeye katkısı giderek azalırken iç talebin katkısı artmaya başlamıştır.
Küresel krizden çıkış sürecinde istihdama yönelik tedbirlerin ve ekonomideki güçlü
toparlanmanın etkisiyle istihdamda önemli bir artış görülmüştür. Türkiye, IMF verilerine göre
2007-2012 döneminde yıllık ortalama istihdam artışı en yüksek olan ülkelerden birisi olmuştur.
İşsizlik oranı ise 2011 yılının ikinci çeyreğinden itibaren kriz öncesi seviyelerinin altına inmiştir.
Ancak 2013 yılının ilk yarısında ekonomideki toparlanmanın beklentilerin altında kalması ve
küresel belirsizlik ortamı işgücü piyasasına da yansımıştır. Bu dönemde yaşanan istihdam artışına
rağmen işgücündeki artışın da etkisiyle işsizlik oranlarında ılımlı bir artış yaşanmıştır.
Diğer taraftan Dünya Bankası tarafından açıklanan Global Ekonomik Görünüm Raporu’nu göre,
gelişmekte olan ülkelerde daha önce yapılan tahminlerin aksine ekonomik büyümenin,
önümüzdeki dönemde yavaşlayacağı belirtiliyor. Türkiye’nin büyüme tahminini de aşağı yönlü
revize eden Dünya Bankası, 2014’te yüzde 3,5 büyüme öngörüldüğünü açıkladı.
Rapor’da genel anlamda 2014 ve sonraki yıllar için pozitif beklentiler belirtilse de, gelişmekte
olan ülkeler için daha önceki tahminlere göre daha düşük bir büyüme performansı öngörüyor.
Rapora göre, gelişmekte olan ülkeler için, 2014’te ortalama 5,3 büyüme tahmin edilirken, bu
rakam 2015’te 5,5, 2016’da ise 5,7’ye yükseliyor.
Dünya Bankası verilerine göre, 2014’te gelişmiş ekonomiler için daha güçlü büyüme
performansının görüleceği belirtiliyor. 2013’te yüzde 1,8 büyümesi öngörülen ABD’nin, 2014’te
bu oranı 2,8’e yükselteceği tahmin ediliyor. Raporda, Çin’in güçlü büyümesinin devam edeceği
belirtilirken, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) parasal teşvikte gerileme sürecine girmesi
sonucu, küresel faizlerin yükselmesine bağlı olarak gelişmekte olan piyasalarda dalgalanmalar
yaşanabileceği uyarısında bulunuluyor. Geçen yıl yüzde 2,4 olarak gerçekleşen küresel
1
(Kaynaklar: TC Maliye Bakanlığı 2013 Yıllık Raporu, Dünya Bankası Dünya Ekonomik Görünüm Raporu Ocak 2013 )
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
2
büyümenin 2014 yılında yüzde 3,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilen raporda, 2015 ve 2016 yılı
büyüme rakamlarının ise sırasıyla 3,4 ve 3,5 civarında olabileceği üzerinde duruluyor.
Raporda, yüksek gelirli ve gelişmekte olan ekonomilerde büyümenin güçleneceği öngörüsüyle
aşağı yönlü risklerin küresel ekonomik toparlanmayı tehdit etmeye devam ettiğini belirtilirken,
gelişmiş ekonomilerin kazandığı ivmenin gelecek aylarda, gelişmekte olan ülkelerdeki büyümeyi
destekleyeceği belirtiliyor.
İlgili raporda, dünyada büyümenin 2013’ün ikinci ve üçüncü çeyreklerinden sonra, finansal piyasa
gerilimleri ve yüksek gelirli ülkelerdeki zayıf ivmeye rağmen güçlenmeye başladığı belirtiliyor.
Bu güçlenmenin 2012’nin sonuna doğru başlayan bir zayıflık dönemi olduğu ve bununla birlikte;
Çin, Hindistan, Malezya, Tayland ve Meksika’da büyümede hızlanma, üçüncü çeyrekte Güney
Afrika, Türkiye, Endonezya’da dengeli yumuşama ve Brezilya’da ise daralma şeklinde
gerçekleştiği vurgulanıyor.
Orta Vadeli Programda (OVP) (2014–2016) belirtilen temel öncelikler arasında; yurt içi tasarrufu
artırmak, mevcut kaynakları üretken alanlara yönlendirerek ve ekonominin verimlilik düzeyini
yükselterek cari açığı azaltmak ilk sırada yer almıştır. Daha sonra, enflasyonu düşürmek, kamu
maliyesindeki güçlü duruşu sürdürmek, büyüme ve istihdamı arttırmak şeklinde temel öncelikler
belirtilmiştir.
OVP da Türkiye’nin ihracatındaki artış ile birlikte, ihracatta kullanılan ara malı ve tüketim malı
ithalatındaki artışın 2014 yılında da devam edeceği ve 2014 yılı sonunda cari açığın 56 milyar $
düzeyinde gerçekleşeceği ve bu açığın 2016 yılına kadar bu şekilde olacağı tahmin edilmektedir.
Yine aynı şekilde, 2014 yılında 167 milyar $’ lık ihracat ile birlikte 262 milyar $’ lık ithalat
gerçekleşeceği ve dış ticaret açığının 96 milyar $ düzeyinde olacağı beklenmektedir. 2015 ve
2016 yılları için dış ticaret açık beklentisinin sırasıyla 98 milyar $ ve 103 milyar $ olacağı tahmin
edilmektedir. 2013 yılında Cari İşlemler Dengesi / GSYH’nin yüzde - 7,1 oranında olacağı bu
oranın 2014 yılında yüzde – 6,4’e, 2015 yılında yüzde -5,9 ve 2016 yılında ise yüzde -5,5 kadar
gerileyeceği tahmin edilmektedir.
Diğer taraftan, programda 2013 yılında yüzde 9,5 oranında gerçekleşmesi tahmin edilen işsizlik
oranının 2014 yılında yüzde 9,4 düzeyinde olacağı ve 2015 yılında yüzde 9,2 ve 2016 yılında ise
yüzde 8,9 a kadar gerileyeceği beklenmektedir.
Ayrıca, 2014 yılında kişi başı milli gelir 11.270 $ olacağı beklenirken, 2015 yılında 11.927 $ ve
2016 yılında ise 12.670 $ olacağı öngörülüyor.
Özellikle 2013 yılı ilk 3 aylık dönem itibariyle, GSYH’daki yüzde 3 oranında gerçekleşen
büyümenin ikinci ve üçüncü çeyrekte az da olsa etkisini arttırdığı ve sırasıyla GSYH değerinin
yüzde 4,5 ve yüzde 4,4 düzeyinde gerçekleştiği gözlenmektedir.
Ekonomideki büyümenin önemli bir göstergesi olan imalat sanayinde üretiminde 2012 yılı üçüncü
çeyreğinde gerçekleşen yüzde 1,1 oranındaki artış, 2013 yılı aynı dönemde yüzde 4,9 oranında
gerçekleşmiştir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
3
3 Aylık Dönemsel Büyümenin Değişimi (GSYH Sabit Fiyatlar - yüzde)
4,4
4,5
3
1,4
13 / I
12/I
11/I
10/I
09/I
1,6
8,4
-2,9
3,3
2,9
5,3
-2,8
0,9
-7
08/I
2,6
3,2
07/I
06/I
05/I
0
9,1
10,2
5,9
7
4,2
5,7
8,1
5,9
6
3,8
9,7
7,6
9,8
6,3
8,5
7,7
12
12,1
9,2
12,2
18
-7,8
-6
-14,7
-12
-18
Enflasyon ve Kurlarla İlgili Değişim 2001–2013
ÜFE
TÜFE
SANAYİ
ENFLASYONU
ABD Doları
EURO
DM
Japon Yeni
2002
2001
88,6 30,8
68,4 29,8
2003
14,0
18,4
2004
13,9
9,3
2005
2,66
7,72
2006
11,58
9,65
2007
5,94
8,39
2008
8,11
10,06
2009
8,87
6,40
2010
-2,46
5,24
2011
13,30
10,45
2012
2,45
6,16
2013
6,97
7,40
96,0 29,7
12,6
14,8
3,15
12,33
4,27
10,07
7,70
-5,00
14,59
1,27
8,45
117,0 13,8
103,9 31,9
** **
89,9 26,6
-15,5
1,9
**
-6,0
-4,1
3,8
**
0,1
-5,60
-5,90
**
11,21
-6,70 -9,70
-9,00 -1,90
**
**
1,40 -10,80
0,8
7,6
**
16,6
-2,3
-7,3
***
5,3
19,2
11,7
***
33,9
11,1
17,9
***
21,7
6,4
-1,7
***
6,0
8,0
11,0
***
-12,0
2013 yılında, TÜFE değişimi yüzde 7,4 iken, ÜFE değişimi yüzde 6,97 ve sanayi enflasyonu
değişimi ise yüzde 8,45 oranında gerçekleşmiştir. Bu durum, 2013 yılında maliyetlerdeki artışın
tümünün tüketiciye yansıtıldığını göstermektedir. Bununla birlikte, 2013 yılında ise ABD Doları
yüzde 8, Euro yüzde 11oranında artarken, Japon Yeni yüzde 12 oranında azalmıştır.
Orta Vadeli Programa (2014–2016) göre, Türkiye’nin 2013 yılında yüzde 3,6 oranında
büyüyeceği, 2014 yılında ise Türkiye ekonomisindeki gelişmenin yüzde 4 düzeyinde olacağı
tahmin edilmektedir. 2015 ve 2016 yıllarında da TÜFE’nin yüzde 5 düzeyinde olacağı
beklenmektedir
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
4
2. Dünya’da Otomotiv Sanayi
2.1. Pazar
Küresel toplam otomotiv pazarı yüzde 2 oranında artarak 86,2 milyon adede yükselmiştir. 2013
yılında en fazla artış yüzde 3 ile otomobil pazarında gerçekleşmiş ve pazar 70,3 milyon adet
düzeyinde ulaşmıştır. Hafif ticari araç pazarı ve ağır ticari araç pazarında değişim olmamıştır.
2013 yılında hafif ticari araç pazarı 12,8 milyon adet, ağır ticari araç pazarı ise da yüzde 2,9
milyon adet düzeyinde gerçekleşmiştir.
Bölgeler ve Ülkeler Bazında Dünya Motorlu Araç Pazarı 2013/2012 (x 1.000)
Araç Sınıfı
Bölgeler
K. Amerika
Mercosur
Batı Avrupa
Doğu Avrupa
Asya/Pasifik
Diğerleri
Dünya
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
2012
15.780
1.351
436
17.567
3.353
1.078
185
4.616
11.762
1.358
237
13.357
4.440
543
255
5.238
25.250
7.591
1.729
34.570
7.710
949
98
8.757
68.295
12.870
2.940
84.105
2013
16.862
1.538
455
18.855
3.331
1.143
194
4.668
11.391
1.278
230
12.899
4.373
514
248
5.135
26.933
7.536
1.727
36.196
7.472
883
98
8.453
70.362
12.892
2.952
86.206
Değişim
(2013/2012)
7
14
4
7
-1
6
5
1
-3
-6
-3
-3
-2
-5
-3
-2
7
-1
0
5
-3
-7
0
-3
3
0
0
2
Ülkeler
ABD
Brezilya
Rusya
Hindistan
Japonya
Çin
G.Kore
BRIC
Araç Sınıfı
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
2012
2013
7.127
1.175
363
8.665
2.785
849
159
3.793
2.745
189
135
3.069
2.549
720
377
3.646
4.559
710
77
5.346
14.236
4.977
1.097
20.310
1.318
190
28
1.536
22.315
6.735
1.768
30.818
7.536
1.290
380
9.206
2.742
864
167
3.773
2.604
180
117
2.901
2.359
526
312
3.197
4.460
703
76
5.239
16.153
5.180
1.153
22.486
1.328
201
27
1.556
23.858
6.750
1.749
32.357
Değişim
(2013/2012)
6
10
5
6
-2
2
5
-1
-5
-5
-13
-5
-7
-27
-17
-12
-2
-1
-1
-2
13
4
5
11
1
6
-4
1
7
0
-1
5
Kaynak: LMC
2013 yılında bir önceki yıla göre, Doğu Avrupa’da toplam motorlu araç pazarı yüzde 2 oranında
azalmış ve pazar 5,1 milyon adede gerilemiştir. Toplam pazar K. Amerika’da yüzde 7 artarken,
Asya/Pasifik Bölgesi yüzde 5 oranında artmıştır. Batı Avrupa’da ise pazar yüzde 3, Japon pazarı
ise yüzde 2 oranında daralmıştır.
Bu yılda, Çin pazarı yüzde 11, G. Kore pazarı ise yüzde 1 artarken, Hindistan pazarı ise yüzde 12
oranlarda daralmıştır. Rusya’da talepteki düşüş ise yüzde 5 oranında olmuştur.
Gelişen pazarlar olarak adlandırılan Brezilya, Çin, Hindistan ve Rusya’dan meydana gelen BRIC
ülkelerinde ise talep artışı yüzde 5 ile Dünya ortalamasının da üstünde gerçekleşmiş ve bu artış
Çin pazarındaki yükselmeden kaynaklanmıştır. BRIC pazarı 32,3 milyon adet düzeyine ulaşmıştır.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
5
2.2. Üretim
LMC verilerine göre 2013 yılı dünya toplam motorlu araç üretimi, 2012 yılına göre yüzde 2
oranında artarak 86,7 milyon adet ile yeni bir rekora ulaşılmıştır. Toplam araç üretimi Batı
Avrupa’da 2012 yılına göre yüzde 5 oranında azalarak 12,4 milyon adet olmuş ve bölgenin dünya
otomotiv üretimindeki payı 2013 yılında yüzde 14 düzeyinde gerçekleşmiştir.
2013 yılında K. Amerika bölgesinde 2012 yılına göre toplam motorlu araç üretimi yüzde 4,
Mercosur bölgesinde ise yüzde 9 oranında artmıştır. Doğu Avrupa bölgesindeki üretim yüzde 2
artış ile 7,1 milyon adede ulaşmıştır. Asya-Pasifik bölgesinde ise yüzde 4’lük artış ile 44 milyon
adet düzeyine yükselmiştir. Bu bölge, toplam dünya üretimi içinde aldığı ve giderek artan yüzde
50’lik payı ile ilk sırada yer almaktadır. 2013 yılında, Japonya’da toplam araç üretimi yüzde 3
azalırken, Çin’de ise yüzde 11 oranında artmıştır. Öte yandan, Rusya’nın üretimi yüzde 1,
Hindistan’ın üretimi ise yüzde 11 oranında azalmıştır.
Bölgesel ve Ülkeler Bazında Dünya Motorlu Araç Üretimi 2013/2012 (x 1.000)
Bölgeler
Araç Sınıfı
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Mercosur
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Batı Avrupa
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Doğu Avrupa
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Asya/Pasifik
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Diğerleri
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Dünya
Ağır Ticari Araç
Toplam
K. Amerika
2012
2013
7.001
8.403
474
15.878
3.068
933
179
4.180
11.472
1.254
407
13.133
5.955
733
276
6.964
31.832
8.656
1.957
42.445
1.770
629
102
2.501
61.098
20.608
3.395
85.101
7.238
8.763
472
16.473
3.290
1.041
217
4.548
10.994
1.103
383
12.480
6.138
685
284
7.107
33.505
8.592
1.975
44.072
1.371
596
102
2.069
62.536
20.780
3.433
86.749
Değişim
(2013/2012)
3
4
0
4
7
12
21
9
-4
-12
-6
-5
3
-7
3
2
5
-1
1
4
-23
-5
0
-17
2
1
1
2
Ülkeler
ABD
Brezilya
Rusya
Hindistan
Japonya
Çin
G.Kore
BRIC
Araç Sınıfı
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
Otomobil
Hafif Ticari Araç
Ağır Ticari Araç
Toplam
2012
2013
4.115
5.990
321
10.426
3.068
673
170
3.911
1.970
152
187
2.309
3.189
863
384
4.436
8.549
966
307
9.822
13.252
4.972
1.049
19.273
4.194
306
42
4.542
21.479
6.660
1.790
29.929
4.406
6.314
333
11.053
3.290
771
208
4.269
1.939
150
192
2.281
3.040
568
323
3.931
8.253
923
323
9.499
14.962
5.279
1.103
21.344
4.199
319
45
4.563
23.231
6.768
1.826
31.825
Değişim
(2013/2012)
7
5
4
6
7
15
22
9
-2
-1
3
-1
-5
-34
-16
-11
-3
-4
5
-3
13
6
5
11
0
4
7
0
8
2
2
6
Kaynak: LMC
2013 yılında bir önceki yıla göre, otomobil üretimi yüzde 2 oranında artarak 62,5 milyon adet
düzeyinde gerçekleşmiştir. K. Amerika’nın otomobil üretimi yüzde 3 oranında artarken, Batı
Avrupa’nın yüzde 4 oranında azalmıştır. Doğu Avrupa’da otomobil üretimi yüzde 3 oranında
artmış ve 6,1 milyon adede yükselmiştir.
2013 yılında Asya-Pasifik bölgesi, 44 milyon adetlik otomobil üretimi ile dünya otomobil
üretiminden yüzde 52 pay almıştır. Bu bölgede yer alan Japonya’da otomobil üretimindeki düşüş
yüzde 3 iken, Hindistan’da ise yüzde 5 oranında gerçekleşmiştir. Çin’de ise üretim yüzde 11
oranında artmıştır.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
6
2013 yılı LMC verilerine göre, dünya motorlu araç üretiminde 21,3 milyon üretim adedi ile Çin
ilk sırada yer almıştır. Daha sonra sırasıyla 11 milyon adet üretim ile Amerika ve 9,5 milyon adet
ile Japonya gelmektedir.
Dünya Motorlu Araç Üretimi 2012/2013 (x 1.000)
Küresel Üretim (x 1.000)
Sıra
Ülkeler
2012
2013
1
ÇİN
19.273
21.344
2
ABD
10.425
11.054
3
JAPONYA
9.822
9.499
4
ALMANYA
5.754
5.528
5
G.KORE
4.542
4.563
3.930
6
HİNDİSTAN
4.436
7
BREZİLYA
3.414
3.705
8
MEKSİKA
2.989
3.080
9
TAYLAND
2.328
2.508
10
KANADA
2.463
2.339
11
RUSYA
21.416
2.280
12
İSPANYA
1.962
2.030
13
FRANSA
2.020
1.690
14
İNGİLTERE
1.578
1.559
15
TÜRKİYE
1.073
1.126
16
ÇEK CUM.
1.088
1.026
17
ARJANTİN
766
843
18
SLOVAKYA
779
819
19
İTALYA
689
651
20
POLONYA
635
562
LMC
2013 yılında Türkiye toplam 1.126 bin adetlik üretimi ile 87 milyon adetlik dünya motorlu araç
üretiminde on beşinci sırada yer almıştır. 2012 yılında on yedinci sırada yer almıştı.
1999–2013 yılları arasında dünya ve Türkiye üretimi incelendiğinde, son 15 yıllık süreçte
Türkiye’nin dünya motorlu araç üretiminde aldığı payın arttığı görülmektedir. 1999 yılında yüzde
0,53’lik bir pay alan Türkiye 2013 yılında üretimdeki payını yüzde 1,29’a yükseltmiştir.
Burada dünya üretimindeki artışta BRIC ülkelerinin hızla yükselişi de göz önünde
bulundurulmalıdır.
Küresel gelişmeler ilgili gelecek değerlendirmelere dikkate alındığında gelecekte üretimin Güney
Doğu Asya yöresi ile Brezilya, Çin, Hindistan ve Rusya’dan oluşan BRIC ülkelerinde
yoğunlaşacağı bilinmektedir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
7
Dünya ve Türkiye Üretimi
Üretim (X1.000)
Yıllar
Dünya
Türkiye
Pay (%)
1999
56.163
298
0,53
2000
58.243
431
0,74
2001
56.503
271
0,48
2002
59.345
347
0,58
2003
61.480
534
0,87
2004
65.381
823
1,26
2005
67.547
879
1,3
2006
70.486
988
1,4
2007
74.494
1.100
1,48
2008
71.422
1.147
1,61
2009
63.242
870
1,38
2010
79.516
1.095
1,38
2011
81.967
1.189
1,45
2012
86.469
1.072
1,24
2013
86.749
1.126
1,29
LMC
Nitekim bu yönelik son 5 yıldır bu bölgelerdeki üretim ve talep artışı ile gözlenmektedir. Buna
karşılık ABD, AB, Japonya ve Kore’den oluşan gelişmiş pazarlarda gelişmenin daha yatay
seyredeceği beklenmektedir.
3. Türkiye’de Otomotiv Sanayii
3.1. Pazar
2013 yılında toplam pazar, 2012 yılına göre yüzde 9 oranında artarak 893 bin adet düzeyinde
gerçekleşti.
Toplam Pazar (Otomobil + Ticari Araç)
100
1.000.000
90
80
800.000
70
60
600.000
50
400.000
40
30
200.000
20
10
0
0
2003
397.963
Toplam
222.984
İthalat
56
İthalat (%)
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
741.269
430.204
58
758.537
436.033
57
665.515
382.460
57
634.206
355.752
56
526.544
306.087
58
575.869
313.921
55
793.172
465.408
59
910.867
538.532
59
817.620
511.694
63
893.124
615.609
69
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
8
Otomobil Pazarı
800.000
100
90
80
600.000
70
60
400.000
50
40
30
200.000
20
10
0
0
2003
227.036
Toplam
153.769
İthalat
68
İthalat (%)
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
451.209
311.668
69
438.597
301.889
69
373.219
255.494
68
357.465
236.725
66
305.998
206.793
68
369.819
243.542
66
509.784
354.150
69
593.519
414.031
70
556.280
409.676
74
664.655
517.527
78
Bu yıl otomobil pazarındaki artış yüzde 19 düzeyinde gerçekleşti ve pazar 665 bin adede
yükselmiştir.
Hafif Ticari Araç Pazarı
300.000
100
90
250.000
80
70
200.000
60
150.000
50
40
100.000
30
20
50.000
10
0
0
2003
137.033
Toplam
59.458
İthalat
43
İthalat (%)
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
246.886
110.906
45
271.811
124.385
46
244.633
115.558
47
237.297
108.332
46
188.025
91.068
48
187.307
65.890
35
251.129
101.409
40
270.920
112.334
41
221.481
92.082
42
188.723
89.945
48
2013 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı
dönemine göre yüzde 15 oranında azaldı ve pazar 189 bin adet düzeyine geriledi.
2013 yılında 2012 yılına göre ağır ticari araç pazarı değişmedi ve pazar 40 bin adet düzeyinde
gerçekleşti.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
9
Ağır Ticari Araç Pazarı
50.000
100
90
40.000
80
70
30.000
60
50
20.000
40
30
10.000
20
10
0
0
Toplam
İthalat
İthalat (%)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
33.894
9.757
29
43.174
7.630
18
48.129
9.759
20
47.663
11.408
24
39.444
10.695
27
32.521
8.226
25
18.743
4.489
24
32.259
9.849
31
46.428
12.167
26
39.859
9.936
25
39.746
8.137
20
Kamyon Pazarı
50.000
40.000
30.000
20.000
10.000
0
Toplam
İthalat
İthalat (%)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
30.096
9.704
32
37.205
7.527
20
41.982
9.461
23
42.071
11.091
26
34.185
10.510
31
26.260
7.944
30
14.915
4.242
28
28.362
9.733
34
40.792
12.072
30
34.365
9.817
29
31.760
7.992
25
2013 yılında 2012 yılı dönemine göre kamyon pazarı yüzde 8 oranında azalarak 32 bin adet
düzeyine gerilerken, otobüs pazarı ise özellikle kent içi yolcu taşımacılığı talebindeki olumlu
gelişmeler nedeni ile yüzde 67 gibi önemli oranda arttı ve 4.027 adet oldu.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
10
Otobüs Pazarı
5.000
4.000
3.000
2.000
1.000
0
Toplam
İthalat
İthalat (%)
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
1.104
53
5
1.606
103
6
1.796
298
17
1.783
317
18
1.598
185
12
1.739
271
16
1.623
247
15
1.525
116
8
2.532
95
4
2.410
119
5
4.027
145
4
Son 10 yıllık ortalamalara göre toplam pazar yüzde 30,9 otomobil pazarı yüzde 58,9 artarken,
hafif ticari araçlar (HTA) pazarı yüzde 16,4 oranında azalmıştır. Kamyon pazarında 10 yıllık
ortalamalara göre yüzde 3,6 azalırken otobüs pazarı ise yerel yönetim alımları ile yüzde 127,3
oranında artış göstermiştir.
10 Yıllık
Ortalama
Pazar
(x 1.000)
Değişim
%
2013
Toplam
682,2
893,1
30,9
Otomobil
418,3
664,7
58,9
HTA
225,7
188,7
-16,4
33
31,8
-3,6
1.772
4.027
127,3
Kamyon
Otobüs
Otomobil pazarında 2012 yılının ikinci yarısından sonra ithalatın pazar payı artmaya başlamış ve
2013 Aralık ayında yüzde 78 düzeyinde gerçekleşmiştir.
80
78 78 78
78
77
78 78 78 78
76
75
70
68
69 70
69 69
68
66
68
66
69
70
69
71
72
73 73
73
74
66
65
Otomobil Pazarında İthalatın Payı (%)
2013/12
2013/11
2013/10
2013/09
2013/08
2013/07
2013/06
2013/05
2013/04
2013/03
2013/02
2013/01
2012/12
2012/11
2012/10
2012/09
2012/08
2012/07
2012/06
2012/05
2012/04
2012/03
2012/02
2011
2012/01
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
60
Öte yandan bu ay da yerli hafif ticari araçların pazar payı gerilemeye devam etmiştir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
11
Hafif Ticari Araçlar Pazarında İthalatın Payı (%)
Traktör Pazarı
40.000
30.000
20.000
10.000
0
Toplam
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
16.288
27.925
27.008
28.386
24.041
14.621
7.290
21.390
34.723
27.523
25.794
2013 yılında 2012 yılına göre traktör pazarındaki düşüş yüzde 5 düzeyinde gerçekleşmiş ve pazar
25.794 adede gerilemiştir.
3.2. Üretim
2013 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 5, otomobil üretimi ise
yüzde 10 oranında arttı. Bu dönemde, toplam üretim 1.126 bin adet, otomobil üretimi ise 633 bin
adet düzeyinde gerçekleşti.
2013 yılında üretim küçük kamyonda yüzde 57, otobüste yüzde 30, minibüste yüzde 29, midibüste
yüzde 25 oranında arttı, kamyonette yüzde 4, büyük kamyonda ise yüzde 3, oranında azaldı.
Bu dönemde, traktör üretimi yüzde 4 oranında azalarak 41 bin adet oldu.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
12
Toplam Üretim ve Otomobil Üretimi (X 1.000)
1.500
Otomobil
Otomobil+Ticari Araç
1.200
1.189
1.147
1.099
1.095
1.126
1.073
988
870
879
900
823
534
600
635
447
454
2004
2005
640
603
622
546
634
577
511
300
294
0
2003
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Kapasite Kullanma Oranları (yüzde)
Araçlar
Hafif Araçlar
2000
50
2001
31
2002
38
2003
54
2004
75
2005
78
2006
89
2007
91
2008
80
2009
59
2010
74
2011
76
2012
69
2013
75
Ağır T.Araçlar
56
16
24
38
56
62
41
56
73
37
44
66
56
78
Toplam Taşıt Araçları
50
30
36
53
74
77
81
86
77
42
72
69
63
77
T.Traktörleri
58
23
16
44
59
58
62
46
35
33
67
100
77
42
2012 yılı ile kıyaslandığında, 2013 yılında KKO hafif araçlarda artmış ve yüzde 75 düzeyinde
gerçekleşmiştir. Ağır ticari araçlarda ise yüzde 56’ dan yüzde 78’e yükselmiştir. Ancak traktörde
2012 yılında yüzde 77 olan KKO, yüzde 42 e düzeyine gerilemiştir.
3.3. Dış Ticaret
2013 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri’nde otomobil pazarı bir önceki yıla göre yüzde 2
oranında azalmış ve 12,5 milyon adet düzeyinde gerçekleşmiştir.
2013 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri’nde hafif ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 1
oranında azalmış ve 1.441 bin adet düzeyine gerilemiştir.
AB (27)ve EFTA Hafif Ticari Araç Pazarı 2012-2013 (x 1.000) AB (27)ve EFTA Otomobil Pazarı 2012-2013 (x1.000)
20
400
350
2012
2013
%
15
3.500
2012
2013
%
10
3.000
300
10
5
50
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
-10
500
-15
0
948
975
839
1.045
966
1.194
996
1.132
687
1.021
973
722
1.254
0
1.175
1.152
1.083
1.081
1.062
1.501
1.000
829
-5
1.004
1.500
924
2.000
0
918
128
126
108
132
120
135
124
129
81
117
86
114
135
129
124
115
123
158
109
95
119
108
100
145
200
115
5
1.347
2.500
250
150
15
4.000
-5
-10
-15
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ACEA Monthly Report
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
13
2013 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri’nde ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 1
oranında arttı ve 1.770 bin adet düzeyinde gerçekleşmiştir.
2013 yılında AB (27) ve EFTA Ülkeleri’nde ağır ticari araç pazarı bir önceki yıla göre yüzde 6
oranında artmış ve 349 bin adet düzeyine yükselmiştir.
AB (27)ve EFTA Ticari Araç Pazarı 2012-2013 (x 1.000) AB (27)ve EFTA Ağır Ticari Araç Pazarı 2012-2013 (x1.000)
40
350
2012
%
2013
120
60
30
2012
50
49
400
%
2013
300
20
-10
10
32
33
60
27
40
23
30
29
28
28
23
23
27
30
27
29
27
29
34
28
23
20
30
0
28
10
24
176
158
132
165
146
165
157
154
104
145
109
141
164
156
153
142
150
144
172
192
132
115
147
132
150
40
28
20
250
200
100
80
20
100
0
50
0
-20
1
2
3
5
4
6
7
8
9
10
11
12
-20
-40
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ACEA Monthly Reports
Türkiye’nin üretim içinde ihracatı özellikle küresel krizin de etkisi ile 2008 yılındaki en yüksek
yüzde 79 düzeyinden giderek azalma göstermektedir. İhracatın motorlu taşıt aracı üretim içindeki
payı 2013 yılında tekrar yükselmiş ve yüzde 72 düzeyine inmiştir.
İhracat/Toplam Üretim (Traktör Dahil)
100
1.500.000
90
80
1.200.000
70
900.000
60
50
40
600.000
30
300.000
20
10
0
0
2003
563.450
Toplam
358.745
İthalat
64
İhracat (%)
2004
864.073
518.595
60
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
916.062 1.026.427 1.132.951 1.171.917 884.466 1.124.982 1.234.637 1.115.233 1.166.043
561.078 706.402 829.879 920.763 637.855 763.670 801.112 745.354 843.467
61
69
73
79
72
68
65
67
72
Diğer taraftan, Türkiye’nin 2012 yılında toplam taşıt aracı ihracatı yüzde 14 oranında artmış ve
828 bin adet düzeyine gerilemiştir. 2013 yılında otomobil ihracatı yüzde 17 artmış ile 485 bine,
ticari araç ihracatı yüzde 9 artarak 485 bin düzeyinde gerçekleşmiştir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
14
Taşıt Araçları İhracatı
SEKTÖR
2011
OTOMOBİL
TİCARİ ARAÇLAR
* Kamyonet
* Minibüs
* Kamyon
* Midibüs
* Otobüs
TAŞIT ARAÇLARI
TRAKTÖR
TOPLAM
2012
442.674
348.292
319.366
20.163
3.912
647
4.204
790.966
10.146
801.112
2013
412.991
316.932
292.601
16.429
2.682
1.173
4.047
729.923
15.431
745.354
484.504
343.967
300.765
34.664
3.055
985
4.498
828.471
14.996
843.467
2013/2012
(%)
17
9
3
111
14
-16
11
14
-3
13
Traktör ihracatı yüzde 3 oranında azalarak 14.996 adet düzeyinde gerçekleşmiştir. 2012 yılında
ihracatın üretim içindeki payı yüzde 67 düzeyinde iken 2013 yılında bu oran yüzde 72’ye
yükselmiştir.
Uludağ ve Orta Anadolu İhracatçılar Birlikleri verilerine göre, 2013 yılında ihracat, 2012 yılına
göre yüzde 12 oranında artarak 21,5 milyar $ düzeyine yükselmiştir. Taşıt aracı ve yan sanayi
ihracatı yüzde 10, ana sanayi ihracatı ise yüzde 13 oranında artmıştır.
Otomotiv Ana ve Yan Sanayi İhracatı (ABD $)
SEKTÖR
Toplam Yan Sanayi
İç ve Dış Lastik
Emniyet Camı
Motor
Akümülatör
Diğer Aksam ve Parça
Toplam Ana Sanayi
Otobüs
Midibüs-Minibüs
Otomobil
Kamyon-Kamyonet
Çekici
Römork ve Yarı Römork
Tarım Traktörü
Toplam
2010
Toplam
2011
Toplam
2012
Toplam
2013
Toplam
6.595.662.583
988.990.821
107.203.983
305.490.804
186.504.496
5.007.472.478
10.855.476.447
744.935.284
120.378.674
6.217.404.551
3.363.101.038
145.710.283
72.145.150
191.801.467
17.451.139.030
8.307.826.870
1.373.205.546
120.041.467
273.896.369
232.611.079
6.308.072.409
12.128.522.618
929.372.870
145.199.034
6.541.969.418
4.034.772.621
116.912.332
147.247.613
213.048.730
20.436.349.488
8.215.954.295
1.199.572.093
120.641.763
272.085.582
250.104.807
6.373.550.048
11.100.457.162
855.424.304
161.806.275
6.068.045.119
3.433.310.999
71.336.635
195.093.537
315.440.294
19.316.411.457
9.065.989.776
1.130.088.420
135.200.030
319.294.885
306.455.257
7.174.951.182
12.497.186.221
937.790.963
147.802.463
6.855.870.707
3.919.399.958
77.907.407
218.649.302
339.765.421
21.563.175.997
Kaynak: Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği
2013/2012
(%)
10
-6
12
17
23
13
13
10
-9
13
14
9
12
8
12
GTİP 87.00 kapsamındaki motorlu taşıt araçları ile bunların aksam ve parçalarında Türkiye’nin
ithalatı, ana ve yan sanayinin üretim için ara malı ithalatı ile sanayi dışındaki komple araç ve
parktaki araçların yedek parça ithalatını içermektedir. 2013 yılı itibariyle sanayinin ihracatı tüm
ithalata göre dış ticaret fazlası vermiştir.
Bir önceki yıla göre, 2013 yılında Türkiye’nin toplam ihracatı aynı kalmış ithalatı yüzde 6
oranında artmıştır bu nedenle dış ticaret açığı yüzde 19 artmıştır. Buna karşılık GTIP 87.00 ile
tanımlanan otomotiv sanayi ürünlerinde ihracat yüzde 12 ithalat ise yüzde 16 oranında artmıştır.
2013 yılında 16.494 milyon $ ithalata karşılık 16.532 milyon $ ihracat gerçekleşmiş ve bu
dönemdeki dış ticaret fazlası 38 milyon $ düzeyinde olmuştur. 2012 yılında ise ithalat 14.185
milyon $ ihracat ise 14.664 milyon $ olmuş ve dış ticaret fazlası 479 milyon $ düzeyinde
gerçekleşmişti.
15
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
Motorlu Taşıt Araçları Dış Ticareti (milyon $)
20.000
İhracat
İthalat
Fark
15.000
10.000
5.000
2.013
2.012
2009
2.011
2.009
2008
2.010
2.008
2.007
2.006
2.005
2.004
2.003
2.002
0
-5.000
2002 2003
İhracat
İthalat
İhr/İth
Fark
2004
2005
2006
2007
3.180 4.946 8.148 9.429 11.730 15.701 17.991
2.299 5.342 10.108 10.379 11.145 12.035 12.358
1,38 0,93 0,81 0,91 1,05 1,30 1,46
881 -396 -1.960 -950
585 3.666 5.633
2010
2011
2012
2013
11.891 13.525 15.447 14.664 16.532
8.745 13.177 16.780 14.185 16.494
1,36 1,03 0,92 1,03 1,00
3.146
348 -1.333
479
38
Otomobil Dış Ticareti (milyon $)
10.000
İhracat
İthalat
Fark
8.000
6.000
4.000
2.000
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
0
-2.000
-4.000
2002
İhracat
İthalat
İhr/İth
Fark
2003
2004
2005
973 1.298 2.197 3.934
814 2.220 4.214 4.296
1,20
0,58 0,52 0,92
159 -922 -2.017 -362
2006 2007 2008 2009 2010
5.645
4.269
1,32
1.376
6.840
4.747
1,44
2.093
7.474
4.552
1,64
2.922
2011
2012
2013
6.086 6.210 6.486 6.069 6.857
4.265 6.820 7.529 7.248 9.127
1,43 0,91 0,86
0,84
0,75
1.821 -610 -1.043 -1.179 -2.270
2013 yılında otomobil ihracatı 6.857 milyon $, ithalatı ise 9.127 milyon $ düzeyinde
gerçekleşmiştir. Bu yılda otomobil dış ticaretinde İhracat/İthalat oranı 0,75 düzeyine gerilemiştir.
Geçen yıldaki 1.179 milyon $ dış ticaret açığı artarak 2.270 milyon düzeyinde gerçekleşmiştir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
16
1996–2013 Yılları Otomotiv Ürünleri Dış Ticareti (Milyon $)
Açık/Fazla
18.000
İthalat
İhracat
14.000
10.000
6.000
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
-2.000
1997
1996
2.000
-6.000
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
İthalat
2.693 4.105 3.728 3.094 5.467 1.827 2.333 5.383 10.237 10.552 11.408 12.397 12.790
İhracat
812 676 797 1.474 1.593 2.335 3.304 5.272 8.289 9.566 11.886 15.903 18.326
Açık/Fazla -1.881 -3.429 -2.930 -1.621 -3.874 508 971 -111 -1.948 -985 478 3.506 5.537
2009
2010
2011
2012
2013
8.976 13.422 17.184 14.514 16.808
12.252 13.815 15.803 15.148 17.004
3.276
393 -1.378
634
196
GTİP 87.00 kapsamındaki motorlu kara taşıt araçları ile bunların aksam ve parçaları dış
ticaretinde, 2013 yılında 16.808 milyon $ ithalata karşılık 17.004 milyon $ ihracat
gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucu, dış ticaret dengesi ise 196 milyon $ fazla vermiştir.
1996/2004 döneminde dış ticaret açığı 14.315 milyon $ iken 2005/2013 döneminde 11.656 milyon
$ dış ticaret fazlası oluşmuştur.
1996/2004
2005/2013
İthalat
38.867
118.051
İhracat
24.552
129.707
Açık/Fazla
-14.315
11.656
2013 Yılı Aylara Göre Otomotiv Ürünleri Dış Ticareti (Milyon $)
Açık
1.800
İthalat
İhracat
1.400
1.000
600
200
-200
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
-600
İthalat
İhracat
Açık/Fazla
1
2
3
4
5
6
801 1.116 1.467 1.533 1.582 1.455
1.083 1.442 1.513 1.402 1.456 1.448
282
326
46
-131
-126
-7
7
1.741
1.603
-136
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
8
9
1.123 1.327
949 1.573
-174
246
10
1.415
1.368
11
1.585
1.687
12
1.665
1.482
-47
102
183
17
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, 2013 yılı toplam ihracatı değişmemiş ve 152
Milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Toplam taşıt araçları ve yan sanayi ihracatı ise
2012 yılına göre yüzde 12 oranında artmış ve 21,3 milyar ABD Dolar düzeyinde gerçekleşmiştir.
2006 yılı itibariyle sektör sıralamasındaki birinciliğini koruyan Taşıt Araçları ve Yan Sanayinin,
Türkiye ihracatındaki payı yüzde 14 düzeyindedir.
Sektörlere Göre İhracat (1,000 ABD Doları)
Ocak-Aralık
Sıra No
Sektörler
1
Otomotiv Endüstrisi
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
Kimyevi Maddeler ve Mamülleri
Hazırgiyim ve Konfeksiyon
Çelik
Elektrik-Elektronik ve Makina
Tekstil ve Hammaddeleri
Demir ve Demir Dışı Metaller
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar
İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat
Makine ve Aksamları
Madencilik Ürünleri
Ağaç Mamülleri, Orman Ürünleri
İklimlendirme Sanayi
Çimento ve Toprak Ürünleri
Yaş Meyve ve Sebze
Mücevher
Halı
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller
Deri ve Deri Mamülleri
Fındık ve Mamülleri
Kuru Meyve ve Mamülleri
Savunma Sanayi
Meyve Sebze Mamülleri
Gemi ve Yat
Tütün ve Mamülleri
Zeytin ve Zeytinyağ
Diğer Sanayi Ürünleri
Süs Bitkileri
TOPLAM
2013/2012 (%)
2013 (%)
Pay
21.305.104
11,8
14,0
17.441.096
17.372.633
13.835.180
11.701.482
8.391.398
6.834.461
6.586.157
6.263.742
5.801.970
5.042.322
4.458.639
4.200.543
3.153.737
2.351.780
2.253.003
2.196.267
1.988.676
1.901.404
1.773.285
1.439.207
1.391.603
1.331.417
1.163.591
906.814
439.742
104.659
77.092
151.707.004
-0,4
8,3
-10,4
-0,8
7,0
5,7
12,0
-55,8
9,1
20,6
15,5
10,7
1,8
7,9
8,7
9,3
19,7
16,4
-1,3
5,5
10,4
5,7
43,5
7,3
118,6
27,1
5,4
0,0
11,5
11,5
9,1
7,7
5,5
4,5
4,3
4,1
3,8
3,3
2,9
2,8
2,1
1,6
1,5
1,4
1,3
1,3
1,2
0,9
0,9
0,9
0,8
0,6
0,3
0,1
0,1
100,0
2012
2013
19.056.057
17.513.306
16.038.094
15.441.093
11.792.796
7.839.144
6.464.263
5.882.530
14.161.555
5.319.030
4.179.511
3.861.594
3.793.972
3.097.694
2.180.176
2.073.277
2.010.048
1.661.916
1.633.988
1.796.990
1.364.650
1.260.810
1.259.674
810.936
845.418
201.151
82.364
73.154
151.695.191
Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi
OSD üyeleri 2013 yılında, 2012 yılına göre yüzde 11’lik bir artış ile toplam 13,5 milyar ABD
Doları ihracat gerçekleştirmiştir. İlk üç sırada Ford Otosan, O. Renault ve Tofaş firmaları yer
almıştır.
2011 Değer $
2012 Değer $
2013 Değer $
Taşıt Aracı Aksam-Parça
Toplam
Taşıt Aracı Aksam-Parça
Toplam
Taşıt Aracı Aksam-Parça
Toplam
FORD OTOSAN
3.296.156.041 156.763.385 3.452.919.426 2.907.774.187 284.942.158 3.192.716.345 3.288.239.152 393.223.246 3.681.462.398
OYAK RENAULT
2.547.889.101 665.688.276 3.213.577.377 2.487.142.798 665.824.352 3.152.967.150 2.900.729.693 622.668.699 3.523.398.392
TOFAŞ
2.309.063.748
89.813.204 2.398.876.952 1.954.401.267 102.090.958 2.056.492.225 2.058.291.803 104.914.214 2.163.206.017
TOYOTA
1.497.452.658
24.843.879 1.522.296.537 1.129.433.606
21.579.837 1.151.013.443 1.434.868.164
21.246.486 1.456.114.650
HYUNDAI ASSAN
726.042.926
3.090.594
729.133.520
729.136.932
2.704.445
731.841.377
941.553.271
3.592.131
945.145.402
MERCEDES BENZ TÜRK
539.995.826
3.960.000
543.955.826
535.579.500
4.687.528
540.267.028
654.605.128
7.184.694
661.789.822
TÜRK TRAKTÖR
190.584.979
50.083.554
240.668.533
290.863.770
54.657.057
345.520.827
322.854.097
40.363.762
363.217.859
MAN TÜRKİYE
294.440.400
8.068.910
302.509.310
211.884.723
2.362.043
214.246.766
217.647.351
2.972.226
220.619.577
TEMSA GLOBAL
151.538.226
8.351.463
159.889.689
152.007.921
8.078.376
160.086.297
0
0
129.416.600
OTOKAR
94.527.355
2.130.673
96.658.028
141.240.338
4.500.566
145.740.904
107.721.952
10.081.568
117.803.520
KARSAN
147.780.450
640.838
148.421.288
103.794.090
672.489
104.466.579
84.038.975
1.584.100
85.623.075
ANADOLU ISUZU
25.912.558
4.702.223
30.614.781
49.702.232
2.760.502
52.462.734
50.065.477
4.317.298
54.382.775
HONDA TÜRKİYE
101.460.928
2.949.241
104.410.169
166.597.416
4.987.185
171.584.601
40.284.261
11.770.862
52.055.123
HATTAT TARIM
15.276.181
176.822
15.453.003
22.057.400
301.204
22.358.604
13.831.183
567.799
14.398.982
BMC
44.036.519
7.525.516
51.562.035
24.073.356
2.209.356
26.282.712
0
0
0
TOPLAM
11.982.157.896 1.028.788.578 13.010.946.474 10.905.689.536 1.162.358.056 12.068.047.592 12.114.730.507 1.224.487.085 13.468.634.192
Firmalar
4. Otomotiv Sanayi 2013 Yılı Genel Değerlendirmesi ve Gelecek Beklentileri
2011’e göre zorlu geçen 2012 yılından sonra 2013 yılında sanayimiz başarılı bir yılı geride
bıraktı. 2013 yılında pazar, ihracat ve üretim adetlerinde 2012 yılına göre artış olduğunu
görüyoruz. Türkiye, 2013 yılında Avrupa Birliği’nde devam eden krize bağlı olarak oluşan AB
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
18
pazarındaki daralmayı Ar-Ge ile desteklenen yeni ürünlerle aştı ve bu yeni modellerle de
ihracatını artırdı.
2013 yılında toplam pazar 2012 yılı aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artarak 893 bin adet
düzeyinde gerçekleşti. Toplam taşıt aracı üretimi; bir önceki yılın aynı dönemine göre, yüzde 5
arttı ve 1 milyon 126 bin adede yükseldi. Otomotiv sanayinin ihracatı ise yüzde 13 oranında arttı
ve toplam ihracat 828 bin adet oldu.
Otomotiv sanayi ihracatı 2012 yılına oranla yüzde 12 artarak 21,5 milyar Dolar’a ulaştı. Otomotiv
sanayi elde ettiği bu başarı ile Türkiye ihracatına ve ekonomisine katma değer sağlayan sektörler
sıralamasında ilk sıradaki yerini 2006 yılından beri korumaktadır.
Sanayimiz için ihraç pazarlarındaki başarı kadar iç pazarın büyüklüğü de önemlidir. İç
pazarımızın son 7 yılda beklediğimiz ölçüde büyümediğini görüyoruz. İç pazarda daralan talep
2014’de üretimi daha çok ihracata bağımlı hale getirecek ve bu durum da sanayimiz için risk alanı
yaratacaktır.
Otomotiv sanayimiz gerçekleştirdiği yatırımlar ile kapasitesini 1,6 milyona kadar çıkardı.
Özellikle yeni teşvikler ile hem kapasitemiz arttı hem de çok önemli projeler başladı. Ancak
pazarın talep yapısını olumsuz yönde etkileyen ani vergi artışları sektör için iç talebi daraltan
olumsuz bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. 2014 yılında talepteki daralma ciddi olarak
hissedilecek ve pazarın baskı altında tutulması iç pazar kaynaklı üretim azalmasına sebep
olacaktır.
2003
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Üretim (1.000)
534
1.147
870
1.095
1.190
1.073
1.126
1.100 / 1.200
İhracat (1.000)
359
910
630
755
790
730
828
810 / 850
İhracat (Mio-$)
6.900
24.700 16.800 17.400 20.400 19.300 21.500 21.000 / 22.000
2023 hedeflerine baktığımızda ise, Türkiye’nin 4 milyonluk hedefi, 4 katı üretim artışı
gerektiriyor. İçerisinde bulunduğumuz bu konjonktürde baskı altında tutulan ve daralan pazar,
uzun vadede 2023 hedeflerini de olumsuz yönde etkileyecektir.
Türkiye’nin yüksek vergilerle sınırlı iç pazarı yeni kapasite yatırımları için çekici
bulunmamaktadır. Aşırı kapasite sorunu olan küresel sanayinin yatırımları daha çok talep
potansiyeli yüksek olan BRIC ülkelerine yönelmiş durumdadır. Bu durumda Yatırımlarda Devlet
Yardımları Mevzuatının otomotiv sanayimizi teşvik eden hükümleri ile birlikte iç pazarda talebi
genişletecek dengeli bir vergi sistemi stratejik önem taşımaktadır.
Diğer taraftan, Ar-Ge alt yapı çalışmalarının kısa süre içinde tamamlanması ile yurt dışında
yapılan test ve Ar-Ge çalışmaları yurt içinde yapılarak, kaynak ve zaman tasarrufu sağlanması
hedeflenmektedir. Otomotiv Sanayi Strateji Belgesinde ilk hedef olarak yer alan “Ar-Ge Alt
Yapısının İyileştirilmesi Hedefi” nde Ar-Ge alt yapısı kapsamındaki test pistinin kurulması ile
ilgili çalışmalarının hızlandırılması ve en kısa zamanda sonuçlandırılması sanayimiz için büyük
önem taşımaktadır.
En büyük pazarımız konumundaki AB pazarında 2013 yılının son aylarında başlayan
hareketliliğin 2014 yılında da devam edeceği beklenmektedir. Bu olumlu gelişmeye paralel olarak
ihracatımızın artması, dolayısıyla sanayimizin 2014 yılında da sektörler arasındaki birinciliğini
sürdürmesi öngörülmektedir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
19
Yeni düzenlenen teşvik sistemi ile sanayimizde 2013 yılında fabrikalarımızda yeni model ve
teknoloji yenileme ile birlikte ek kapasite yaratacak önemli yeni yatırım projeleri başlatılmıştır.
Bu çalışmaların 2014 yılında da devam edeceği bilinmektedir. Bu yatırımlar sanayimizin rekabet
gücünün devamlılığı için büyük önem taşımaktadır ve özellikle de ihraç pazarlarında önemli
gelişmelere katkı sağlayacaktır.
Bilindiği gibi, küresel koşulların olumsuzluğu ve özellikle AB ülkelerinde yaşanan düşük kapasite
sorunları yeni bir markanın yatırımını sınırlamaktadır. Ancak mevcut kuruluşlarımızda yatırım
faaliyetleri devam edecektir.
Dünya ekonomisindeki olumsuz koşullara rağmen otomotiv sanayimiz, rekabetçi tedarik
zincirimizin de desteği ile orta vadede; toplam üretimde Dünya’da ilk 10, AB’nde ilk 3 ve AB’nde
Ar-Ge ‘de ilk 5 arasında yer almak şeklinde belirlenen stratejik hedeflerine ulaşmada kararlılıkla
çalışmalarına devam edecektir.
Otomotiv Sanayii 2013 Yılı Değerlendirme Raporu
20

Download Report