Yazıyı pdf olarak okumak için tıklayınız

Şirk nedir?
Ebu Yusuf
1
Şirk Nedir?
‫ وهو أن يكون الشيء بني اثنني ال ينفرد به أحدمها‬:‫الشرك‬
Sözlükte Şirk: ortaklık, bir işin iki kişi tarafından yapılması, iki kişinin bir
eşyaya sahip olmasına denir.
‫ أو يعظَّم كما‬،‫حقيقة الشرك أن يُعبَد املخلوق كما يعبَد هللا‬: "‫قال ابن سعدي‬
(944/2( ‫ أو يصرف له نوع من خصائص الربوبية واإللوهية ) تيسير الكريم الرحمن‬،‫يعظَّم هللا‬
َ
İbn saad şirkin hakikatini şöyle ifade eder:
Bir kulun Allaha ibadet ettiği gibi başkasına ibadet, allahı tazim ettiği gibi
başkalarını tazim etmesi veya ilahlığın ve rabliğin gereklerini Allahın dışında
birilerine vermektir. (Teysirul kerim er-rahman 2/499)
Istılahta şirk: Sadece Allah subhanehu we teala’ya yapılması gereken bazı
amellerin başkalarına yapılması, ona yönlendirilmesi gereken bazı duyguların
başkalarına yönlendirilmesi veya ona özel olan bazı özelliklerin ondan iptal edilmesi
veya birilerine de verilmesine denir.
Sadece Allaha özel olan bazı özelliklerin Allah’la beraber başkalarına
verilmesi şirk olduğu gibi, bir özelliğin Allah’tan komple alınıp başkalarına da
verilmesine de denir.
Sözlükte Küfür: İnkâr etmek, üzerini örtmek, kabullenmemek, red etmek
anlamlarına gelir.
Istılahta Küfür: Sadece Allah subhanehu we tealaya yapılması gereken bazı
amelleri, ona yönlendirilmesi gereken bazı duyguları, ona özel olan bazı özellikleri,
indirmiş olduğu kitabları, göndermiş olduğu elçileri veya onun kendisini
kabullenmemek, doğrulamamak, üzerini örtmek veya inkâr etmektir.
Küfür Ve Şirk Arasındaki Fark:
‫والشرك والكفر قد يُطلقان مبعىن واحد وهو الكفر باهلل أي التكذيب واجلحود‬
‫فرق بينهما فيُ َخص الشرك بعبادة األوثان وغريها من املخلوقات مع اعرتافهم‬
َّ ُ‫ وقد ي‬،‫به‬
.(17‫ ص‬،2‫ ج‬،‫ النووي‬،‫)شرح صحيح مسلم‬.
‫ فيكون الكفر أعم من الشرك‬،‫باهلل‬
Küfür ve şirk bazen aynı anlamda kullanılır ki bu da yalanlama ve inkârdadır.
Bazen de ayrılırlar. Şirk, Allah’ı kabul etmekle beraber, put ve diğer yaratıklara
ibadete kullanılır. Küfür ise bu anlamdaki şirkten daha geniş anlam ifade eder.
2
Küfür İslami bir prensibi veya kuralı inkâr etmek iken şirk ise Allah Teâlâ’da
olması gereken bazı özelliklerin Allah’ın dışında birilerinin Allaha ortak
kabullenmesidir. Dolayısıyla inkâr edilerek de şirke düşülürken, ama ortak koşularak
küfre düşülmez. Yani küfür şirkten daha umum ifade eden bir kelimedir.
Bir amel bazen bir açıdan küfür olabileceği gibi bir açıdan da şirk olabilir.
Örneğin; Allah subhanehu we tealanın görme özelliğini Allah’la beraber
kendi şeyhinde görür yani Allah s.v.t gibi benim şeyhimde her yeri görüyor derse, bu
şahıs, Allah s.v.t. görme vasfın da Allah’a ortak tanımış ve müşrik olmuş olur.
Şayet bu şahıs Allah Teâlâ görmüyor fakat benim şeyhim her yeri görüyor derse bu
sefer Allah Teâlâ’nın genel vasıflarında Allah’a ortak tanımış hem kâfir hem de
müşrik olmuş olur. Allah’ın görme özelliğini inkâr ederek kâfir, aynı zamanda sadece
Allah’ta olması gereken bir özelliği kendi şeyhinde gördüğü içinde müşrik olmuştur.
Yani Allah Teâlâ’da olması gereken tüm özellikleri sadece Allah Teâlâ’ya vermemiş,
onun vasıflarından bir vasfı başkasına vererek vasıflarında şirk işlemiş olur.
Şirkin Çeşitleri:
İslam âlimlerinin taksim ettikleri üzere, şirkin en kapsamlı taksimi üç çeşittir.
1- Büyük Şirk
2- Küçük şirk
3- Gizli şirk
Şirk bazen İslam kaynaklarında belirtildiği gibi mutlak olarak büyük veya mutlak
olarak küçük olabilir. Bazen de şirkin büyük veya küçük olarak taksim edilmesi nisbi
olabilir. Yani bir şirk diğer bir şirke göre daha büyük veya daha küçük olabilir. Haddi
zatında iki şirkte büyük olabilir, biri diğerine göre nisbeten daha büyük veya küçük
olarak değerlendirilebilir.
Küfrün çeşitleri:
İslam âlimlerinin de üzerinde ittifak ettikleri gibi küfür iki kısımdır.
1- Büyük küfür
2- Küçük küfür
Şirkte olduğu gibi, küfrün çeşitlerinde gizli küfür yoktur.
3