ı. yetkili makam kararı ile türk vatandaşlığının kazanılması

• Yetkili Makam Kararı ile Türk
Vatandaşlığının Kazanılması
• Genel Olarak Vatandaşlığa
Alınma (Adi Telsik)
• İstisnai Vatandaşlığa Alınma
• Yeniden Vatandaşlığa Alınma
HEDEFLER
İÇİNDEKİLER
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK
VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
• Genel olarak Türk
vatandaşlığını kazanma
şartlarını açıklayabilecek,
• Türkiye ile daha yoğun bağları
bulunanların istisnaen Türk
vatandaşlığını kazanma yolları
olduğunu öğrenecek,
• Önceden Türk vatandaşı olup
da Türk vatandaşlığını
kaybeden kişilerin hangi
yollarla Türk vatandaşlığını
yeniden kazandığını
öğreneceksiniz.
VATANDAŞLIK VE
YABANCILAR HUKUKU
Prof. Dr. Vahit DOĞAN
ÜNİTE
3
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
GİRİŞ
Vatandaşlık, doğumdan sonra ve doğumdan başka bir sebebe bağlı olarak
kazanılabilir. Bu şekilde kazanılan vatandaşlığa müktesep ya da sonradan kazanılan
vatandaşlık denilir. Türk hukukunda, vatandaşlığın doğum anında veya sonradan
kazanılması arasında haklardan yararlanma ve mükellefiyetlere katlanma
bakımından kural olarak farklılık yoktur.
5901 sayılı TVK’ya göre, sonradan kazanılan Türk vatandaşlığının, yetkili
makam kararı, evlat edinme veya seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşeceği
hükme bağlanmıştır (TVK m.9). Ancak aşağıda da detaylı olarak ele alınacağı gibi,
evlat edinme yolu ile Türk vatandaşlığının kazanılması, yetkili makam kararı ile Türk
vatandaşlığının kazanılmasının özel bir hâlidir.
I. YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ
KAZANILMASI
Kişi daha önceden vatandaşlık bağı ile bağlı olmadığı bir devletin
vatandaşlığını, yetkili makam kararı ile kazanmaktadır. Bu tür vatandaşlık kazanma,
doktrinde eski tabirle telsik olarak ifade edilmektedir. Telsikten anlaşılması
gereken, kişinin vatandaşlık bağı ile bağlı olmadığı bir devletin vatandaşlığını
kazanmak için kanunlarda öngörülen şartları şahsında gerçekleştirmesi ve talepte
bulunması sonucu yetkili makam kararı ile vatandaşlığa alınmasıdır. Kişinin
vatandaşlık bağı ile bağlı olmadığı bir devletin vatandaşlığına geçmek istemesindeki
temel gerekçe, ilgili devlet ile çok sıkı maddi veya manevi bağlantısının olmasına
dayandırılmaktadır. Telsik ya da yetkili makam kararı ile vatandaşlık kazanabilmesi
için;
 Kişinin vatandaşlığına geçmek istediği ülke ile arasında çok yoğun
bağlantı olması,
 Kişinin talebi,
 Yetkili makamın kararı gereklidir.
Tabii ki, kişinin talepte bulunabilmesi için, kanunlarda, vatandaşlığına
geçmek istediği ülke ile bağlantısını gösterdiği tespit edilen bir kısım şartların
gerçekleşmesi gereklidir. Kanunlarda öngörülen şartlar, kişinin vatandaşlığına
geçmek istediği ülke ile bağlantısının yoğunluğunu tespite yönelik şartlardır. Kişi
öngörülen şartları şahsında gerçekleştirdikten sonra, vatandaşlığına geçmek
istediği ülkenin yetkili makamlarına müracaat edecek ve yetkili makamların kararı
ile kişi vatandaşlığa alınacaktır. Kişinin talepte bulunabilmesi için hangi şartların
gerçekleşmesi gerektiğine, devlet tek taraflı iradesi ile karar vermektedir. Başka bir
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
2
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
ifade ile yetkili makam kararı ile vatandaşlık kazanmak isteyen kişi, vatandaşlığını
kazanmak istediği devletin, önceden objektif olarak tespit ettiği şartları şahsında
gerçekleştirerek yetkili makamlara müracaat edecek ve yetkili makamların olumlu
karar vermesi ile kişi vatandaşlığı kazanmış olacaktır.
Kanunlarda öngörülen şartların gerçekleşmesi, kişiye vatandaşlık kazanma
hususunda bir hak bahşedecek midir? Yoksa kişinin talebi yetkili makamların
takdirine mi bağlı olacaktır?
Türk hukukunda kanunda öngörülen şartların gerçekleşmesinin kişiye mutlak
bir hak bahşetmeyeceği kabul edilmiştir. Kanunda yer alan hükme göre, “Aranan
şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz.” (TVK
m.10/1-c.2). Hükümden de anlaşıldığı gibi, Kanunda aranan şartları taşıyan kişinin
Türk vatandaşlığına alınacağı mutlak değildir. İdare, takdir yetkisini kullanarak kişiyi
Türk vatandaşlığına alabilecektir. Kişinin yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını
kazanabilmesi için;
-Kişinin iradesi,
-Kanunda aranan şartların gerçekleşmesi,
-Yetkili makamın kararı
olmak üzere üç temel şart gereklidir.
Her şeyden önce, kişinin vatandaşlık bağı ile bağlı olmadığı bir ülkenin
vatandaşlığını kendi iradesi ile kazanabilmesi için, elbette vatandaşlık kazanma
yönünde bir iradesi olmalıdır. Kişinin iradesi olmadan, vatandaşlığa alınmak için
gerekli şartlar kişinin şahsında gerçekleşse de yetkili makamlar kişiyi vatandaşlığa
alamazlar. Kişiye vatandaşlığın zorla yüklenemeyeceği esası, yetkili makam kararı
ile vatandaşlığın kazanılmasında mutlak geçerliğe sahiptir.
Kanunda aranan şartların gerçekleşmesi ve kişinin talebi, vatandaşlığın
kazanılabilmesi için yeterli olmamakta, yetkili makamın kararına da ihtiyaç
duyulmaktadır. Vatandaşlığa almaya yetkili makamın yetkisi, bağlı yetki değildir.
Başka bir ifade ile kanunda aranan şartların gerçekleşmesi ve ilgilinin talebinin
yanında yetkili makamın kararı ile ilgili Türk vatandaşlığı kazanılacaktır. TVK’da
yetkili makama, şartları gerçekleştirip talepte bulunan kişiyi vatandaşlığa alma
hususunda takdir yetkisi tanınmıştır. Dolayısıyla yetkili makam, ilgilinin Türk
vatandaşlığına alınması hususunda takdir yetkisini kullanarak, şartların
gerçekleşmesi ve talepte bulunulmasına rağmen kişiyi vatandaşlığa alma
hususunda kanunun tanıdığı yetkiyi kullanacak, kişiyi vatandaşlığa alabilecektir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
3
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
İdare, kanunun tanıdığı takdir yetkisini keyfi olarak kullanamayacaktır. Türk
hukukunda idarenin takdir yetkisini kullanırken keyfi davranamayacağı esası kabul
edilmiş, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açık tutulmuştur
(Ay. m.125). Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığına alınmada karar makamı,
kanunda öngörülen şartların varlığı hâlinde ilgilinin talebini inceleyecek ve kişi
hakkında bir karar verecektir. İdare vatandaşlığa alınma talebi ile ilgili karar
verirken, takdir yetkisini kullanma adına, kanunda öngörülmeyen yeni şartlar ihdas
edemeyeceği gibi, verdiği kararların yargı denetimine tabi olması sebebi ile
kararlarını da gerekçelendirmelidir. Aksine davranış, başka bir ifade ile idarenin
kanunda öngörülemeyen yeni şartlar ihdas etmesi, Türk vatandaşlık hukukunun
anayasal ilkelerinden birisi olan, kanunilik ilkesinin zedelenmesi anlamına
gelmektedir.
Türk hukukunda, kişinin ülke ile ilgi ve bağlılığının yoğunluğu nazara alınarak,
yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması; genel olarak vatandaşlığa
alınma, Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnaî hâller, ikamet şartı
aranmaksızın Türk vatandaşlığının kazanılması, ikamet şartlı Türk vatandaşlığının
kazanılması, evlenme yolu ile Türk vatandaşlığının kazanılması ve niteliği
hususunda doktrinde tartışma bulunan evlat edinme yolu ile Türk vatandaşlığının
kazanılması olmak üzere bir ayrıma tabi tutulmuştur.
Genel Olarak Vatandaşlığa Alınma (Adi Telsik)
Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancı, Türkiye ile ilgi ve bağlılık
bakımından herhangi bir özelliğe sahip değil ise, genel olarak vatandaşlığa alınma
kurumundan yararlanarak Türk vatandaşlığını kazanabilecektir. Kanun koyucu,
karşılaştırmalı hukukta yer alan benzer düzenlemeleri nazara alarak, varlığı gerekli
şartları tespit etmiştir. Kanun’da aranan şartların kişinin şahsında gerçekleşmiş
olması onun Türk vatandaşlığını kazanması için yeterli değildir. Genel olarak
vatandaşlığa alınmanın şartları, Kanun’da yedi bent hâlinde sayılmıştır. Aranan
şartları şahsında gerçekleştiren ve talepte bulunan kişiyi yetkili makam Türk
vatandaşlığına alabilecektir.
Ehliyet Şartı
TVK’da Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişinin, kendi millî kanununa,
vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olması
gerektiği hükme bağlanmıştır (m.10/1-a). Kanun koyucu ergin olmaktan bahsetmiş,
herhangi bir yaş şartından bahsetmemiştir. Kişinin millî hukukunda, Türk
hukukunda olduğu gibi (18 yaşın ikmali, evlenme ve mahkeme kararı ile ergin
kılınma) farklı erginlik hâlleri kabul edilmiş olabilir. Kanun koyucu ergin olma şartını
aradığı için, kişinin millî hukukunda veya vatansız olması hâlinde Türk hukukunda
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
4
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
öngörülen erginlik hâllerinden birisinin varlığı, yetkili makam kararı ile Türk
vatandaşlığının kazanılmasında aranan erginlik şartı bakımından yeterlidir.
Kanunda ergin olmanın yanında, ayırt etme gücüne sahip olma şartı da
aranmıştır. Ayırt etme gücüne sahip olmayan, tam ehliyetsizler ve sınırlı
ehliyetsizler vatandaşlığa alınmak için gerekli olan ehliyet şartını yerine getirmemiş
sayılacaklardır. Tam ehliyetliler ve sınırlı ehliyetliler vatandaşlığa alınmak için
gerekli ehliyet şartını yerine getirmiş sayılacaklardır.
İkamet Şartı
Kişinin vatandaşlığına geçmek istediği ülke ile uyum sağlayıp sağlamadığı
veya o ülke ile entegre olup olmadığının tespiti bakımından en önemli verilerden
birisi, ilgilinin vatandaşlığına geçmek istediği ülkedeki ikamet süresidir. Her ülke
kendi şartlarını nazara alarak, ikamet süresini tespit etmektedir. Kanun koyucu
genel olarak yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında,
Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmiş olmak şartını aramıştır (m.10/1-b).
Kanunda yabancının ikametinden ne anlaşılması ve ikamet süresinin nasıl
hesaplanacağı düzenlenmiştir. Buna göre, “Bir yabancı için ikamet, Türk
kanunlarına uygun olarak Türkiye'de oturmaktır. Türk vatandaşlığını kazanma
talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam altı
ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler
bu Kanun’da öngörülen ikamet süreleri içinde değerlendirilir.” (m.15).
Kanunda ifade edilen Türk Kanunları’na göre oturmaktan maksat, Pasaport
Kanunu’nda (PasK) aranan şartlara uygun olarak, tespit edilen sınır kapılarından
ülkeye giriş yapmış olmak ve Yabancıların Türkiye’de İkamet ve seyahatleri
Hakkında Kanun (YİSK) hükümlerine göre ikamet tezkeresi alarak Türkiye’de
oturmaktır. Dolayısıyla kaçak yollardan ülkeye giriş yapmış veya ülkeye usulüne
uygun olarak girmesine rağmen ikamet tezkeresi almamış ya da süresi biten ikamet
tezkeresini yeniletmemiş olanlar, Türk kanunlarına göre Türkiye’de oturma şartını
yerine getirmiş sayılmaz.
Yerleşme Niyeti
Kişinin vatandaşlığına geçmek istediği ülke ile entegre olup olmadığını tespit
hususunda başvurulan önemli kriterlerden bir diğeri de, kişinin yerleşme niyetinin
varlığıdır. TVK m.11/1-c’de ifade edilen, Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini teyit
edecek davranışların neler olduğu yönetmelikte örnek kabilinden sayılmıştır. Buna
göre, “Türkiye’de taşınmaz mal edinmek, iş kurmak, yatırım yapmak, ticaret ve iş
merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma iznine tabi olarak bir iş yerinde çalışmak
ve benzeri davranışlarla teyit etmiş olmak veya Türk vatandaşı ile evlenmek,
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
5
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
ailece müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığını kazanmış olan ana, baba,
kardeş ya da çocuk sahibi olmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak (TVKUY
m. 15 / 1-c)”gibi davranışlar veya benzerleri, kişinin Türkiye’de yerleşmeye karar
verdiğini gösteren davranışlar olarak kabul edilmiştir.
İyi Ahlak Sahibi Olmak
Her ülke vatandaşlığına alacağı kişinin ahlaki bakımdan toplum ile uyumlu
olmasını arzu eder. TVK’da da yetkili makam kararı ile genel olarak vatandaşlığa
alınacak kişilerde aranacak şartlardan birisi, kişinin iyi ahlak sahibi olmasıdır (TVK
m.11/1-d). İyi ahlak sahibi olmak kavramı, toplumdan topluma ve zamana göre
değişmektedir. Yönetmelikte, “toplum içinde birlikte yaşamanın gerektirdiği
sorumluluk duygusu ile davranarak iyi ahlak sahibi olduğunu göstermek,
davranışları ile çevresine güven vermek, toplumca hoş karşılanmayan ve toplum
değerlerine aykırı kötü alışkanlığı bulunmamak” kişinin iyi ahlak sahibi olduğuna
karine olarak kabul edilmiştir. Ancak, kişinin iyi ahlak sahibi olup olmadığını, soyut
olarak tespit etmek yerine, somut olayın özellikleri nazara alınarak kişinin ahlaki
durumunun tespit edilmesi isabetli olacaktır.
Sağlıklı Olmak
Hiçbir devlet, toplumun sağlığını tehlikeye atabilecek hastalığı olan kişileri
vatandaşlığına almak istemeyecektir. TVK’da da yetkili makam kararı ile genel
olarak Türk vatandaşlığına alınacak kişinin genel sağlık bakımından tehlike teşkil
eden bir hastalığının olmaması gerektiği kabul edilmiştir (TVK m.11/1-ç; TVKUY
m.15/1-ç). Önemli olan kişinin herhangi bir hastalığının olmaması değil, genel
sağlığı tehlikeye atabilecek bir hastalığının olmamasıdır. Örneğin, AIDS hastası olan
kişinin, genel sağlık bakımından tehlikeli olduğu kabul edilecektir.
Türkçe Konuşabilmek
Birçok ülke, vatandaşlığına alacağı kişilerin, toplum ile iletişim
sağlayabilecek, kendi meramını anlatabilecek kadar dil bilgisine sahip olmasını
aramaktadır. TVK’da da yetkili makam kararı ile genel olarak Türk vatandaşlığının
kazanılmasında, kişinin yeterince Türkçe konuşabilmesi şartı aranmaktadır (TVK
m.11/1-e). Türkçe bilgisinin yeterli olması, yönetmelikte, toplumsal yaşama uyum
sağlayabilecek düzeyde Türkçe konuşabilmesi olarak ifade edilmiştir (TVKUY
m.15/1-e). Başka bir ifade ile kişinin meramını anlatacak kadar Türkçe bilgisine
sahip olması gereklidir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
6
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
Geçimini Sağlayabilecek Gelir veya Meslek Sahibi Olmak
Vatandaşlığa alınacak kişinin, kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu
kişilerin geçimini sağlayacak gelir veya meslek sahibi olması gerektiği kabul
edilmektedir (TVK m.11/1-f; TVKUY m.15/1-f). Vatandaşlığa alınacak kişinin geçimi
ile mükellef olduğu kişiler, Türk hukukuna göre tespit edilecektir. TVK’da geçen
bakmakla yükümlü olmak kavramının, MK’da olduğu gibi nafaka yükümlülüğü
olarak algılanması isabetli olacaktır. Dolayısıyla, kişinin TMK hükümlerine göre,
nakafa yükümlüsü olduğu kişilerin geçimini sağlayacak gelir veya meslek sahibi
olması gereklidir.
Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Bir
Hali Bulunmamak
Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması hâllerinin
tamamında aranan bu şart, içeriğinin tam olarak belli olmaması sebebi ile idareye
çok geniş takdir yetkisi vermektedir. Bu şartın uygulanması bakımından, yetkili
makam kararı ile genel olarak Türk vatandaşlığını kazanmak için müracaat eden kişi
hakkında Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünce
arşiv araştırması yapılacaktır. Bu araştırma sonucunda, millî güvenlik ve kamu
düzeni bakımından sakınca olmadığı tespit edilen kişiler, genel olarak Türk
vatandaşlığını kazanmak için TVK m.11’de aranan şartlardan birisini yerine getirmiş
kabul edilecektir. Kişi hakkında yapılacak arşiv araştırmasında, salt isnada dayalı
gerekçelerin nazara alınmaması, somut verilere dayalı gerekçelerle işlem yapılması
isabetli olacaktır. Aksinin kabulü, Türk vatandaşlık hukukunun anayasal ilkelerinden
birisi olan, kanunilik ilkesinin ihlali sonucunu doğurur.
Sahip Olunan Vatandaşlıktan Ayrılma
Teorik olarak yaklaşıldığında bu şart, vatandaşlık hukukunda kabul edilen
“Herkesin yalnız bir vatandaşlığı olmalıdır.” direktif ilkesi ile uyumludur. Ayrıca,
karşılaştırmalı hukukta, bir kısım ülke mevzuatında kişinin yetkili makam kararı ile
vatandaşlık kazanabilmesi için önceki vatandaşlığından ayrılması talep edilmekte
ve bu hususta idareye takdir yetkisi tanınmaktadır.
Ancak, Türk vatandaşlarının da yoğun olarak yaşadıkları ve vatandaşlığına
geçmek için aranan şartları gerçekleştirdikleri bir kısım Avrupa ülkeleri,
vatandaşlığın kazanılabilmesi için, ilgilinin önceki vatandaşlığından ayrılmasını şart
koşmaktadır. Türk kanun koyucu da bu tür uygulamalara karşı bir tedbir almak
amacı ile bu şartı kabul etmiştir. Kişinin önceki vatandaşlığından çıkması şartı,
yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bütün yabancılarda
aranmamakta, Bakanlar Kurulunun tespit edeceği esaslar dâhilinde, yetkili
makamın takdirine bağlı olarak aranabilmektedir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
7
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
İstisnai Vatandaşlığa Alınma
Vatandaşlık kazanmak isteyen kişilerden bir kısmının, ülke ile ilgi ve bağlılığı,
genel olarak vatandaşlığa alınmaya göre daha yoğundur. Kanun koyucular da ilgi
yoğunluğunu nazara alarak, daha müsait şartlarda kişinin vatandaşlık kazanmasına
imkân sağlayacak düzenlemeler yapmaktadırlar.
Türk hukukunda da Türkiye ile ilgi ve bağlılığının yoğun olduğu kabul edilen
bir kısım kişi gruplarının, genel olarak vatandaşlığa alınma için aranan şartlardan
bağımsız olarak Türk vatandaşlığını kazanmasına imkân tanıyan bir düzenleme
yapılmıştır. Başka bir deyişle Türkiye ile ilgi ve bağlılığının yoğun olduğunu kabul
ettiği kişi gruplarının daha müsait şartlarda Türk vatandaşlığına alınabileceğini
kabul etmiştir. İstisnai vatandaşlığa alınma için aranacak şartlar;
-Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hâli
bulunmamak,
-Kanunda tespit edilmiş kişi gruplarından birisine dâhil olmak,
-İçişleri Bakanlığının teklifte bulunması
olmak üzere esas itibarıyla üç tanedir. İstisnai vatandaşlığa alınacak kişiler
bakımından da, vatandaşlığa alınacak kişinin iradesi, yani Türk vatandaşlığını
kazanma hususunda talepte bulunması ve yetkili makamın, Bakanlar Kurulunun
kararı gereklidir. İstisnai vatandaşlığa alınmak için, kişinin şahsında gerçekleştirmek
zorunda olduğu herhangi bir somut şarttan bahsedilmemektedir. Kanunda tespit
edilen kişi gruplarına dâhil olanlar, yetkili makamın kararı ile Türk vatandaşlığına
alınabileceklerdir. Bu gibilerin Türk vatandaşlığına alınabilmeleri için, İçişleri
Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı gereklidir. Hâl böyle olunca, ilgili
kişilerin Türk vatandaşlığına alınması için, önce Baklanlığın takdirine bağlı bir
değerlendirme yapılacak ve Bakanlar Kuruluna ilgilinin istisnai vatandaşlığa
alınması için teklifte bulunulacaktır. Karar makamı olan Bakanlar Kurulu da, ilgilinin
Türk vatandaşlığına alınmasında zaruret olup olmadığı yönünde yapacağı
değerlendirme sonucunda, ilgiliyi Türk vatandaşlığına alabilecektir. Kanunda
Bakanlar Kuruluna tanınan yetki, bağlı yetki olmayıp takdir yetkisidir. Başka bir
ifade ile Bakanlar Kurulu, İçişleri Bakanlığının teklifi ile kanunda tespit edilmiş kişi
gruplarını Türk vatandaşlığına alabilecektir (TVK m.12). Kanunda tespit edilen kişi
grupları;
a)
Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal,
sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği
düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
8
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
kişiler(TVK m. 12 / 1-a): Hükümden anlaşıldığı gibi, ilk gruba dâhil olanlarda,
ülkeye hizmet esas alınmıştır. Ülkeye hizmet ettiği veya edeceği düşünülen
kişilerin, vatandaşlığa alınmaları için genel olarak Türk vatandaşlığına
alınmada aranan şartlardan daha müsait şartlarla Türk vatandaşlığını
kazanmalarına imkân sağlanmıştır.
b)
Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler (TVK m.12/ 1-b): Bu gruba dâhil
olanların Türk vatandaşlığını kazanmalarında, “zaruret” hâlinin yorumu
önem kazanmaktadır. Bu kavramın içeriğinin tespitinde, önce İçişleri
Bakanlığı gerekli incelemeyi yaptıktan sonra “zaruret” hâlinin
değerlendirmesini yapacak ve ilgilinin Türk vatandaşlığına alınması için
Bakanlar Kuruluna teklifte bulunacaktır. Bakanlar Kurulu da “zaruret” hâline
ilişkin değerlendirmesini yapacaktır. Görüldüğü gibi, bu hükme istinaden
kişinin Türk vatandaşlığına alınması, Türk vatandaşlık hukukunun anayasal
ilkelerinden birisi olan kanunilik ilkesi ile çelişmektedir.
c)
Göçmen olarak kabul edilen kişiler (TVK m.12/ 1-c): Türkiye’ye kimlerin
göçmen olarak kabul edilecekleri, İskân Kanunu’nda tespit edilmiştir. Göçten
maksat, kişinin yaşadığı ülkeyi terk ederek yerleşmek niyetiyle yabancı bir
ülkeye gitmesidir. Göçte önemli olan, kişinin gittiği ülkede yerleşme
iradesinin varlığıdır. Kişinin yerleşmek niyetiyle gittiği ülke bakımından içe
göç söz konusu olurken, terk ettiği ülke bakımından dışa göç olgusu söz
konusudur. Kişinin terk ettiği ülke ile yerleşmek niyetinde olduğu ülkeye
varıncaya kadar geçtiği ülkeler bakımından transit göç olgusundan
bahsedilmektedir. Türk hukukunda içe göç, İskân Kanunu’nda
düzenlenmişken, dışa göçünTVK’da izin alarak Türk vatandaşlığından
çıkmaya ilişkin hükümlere münhasır olduğu kabul edilmektedir.
Türk hukukunda göçmen olarak kabul edilebilmek için gerekli şartlar;
 Türk soyundan olmak,
 Türk kültürüne bağlı olmak,
 Türkiye’den sınır dışı edilmemiş olmak,
 Ülkeye gelmesinde güvenlik bakımından sakınca bulunmamaktır.
Doktrinde, Türk soyundan olanların Türk kültürüne de bağlı oldukları karinesi
kabul edilmektedir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
9
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
Bu Kanun’a göre göçmen olarak kabul edilen yabancılar, Türk vatandaşlığını
kazanmak için talepte bulunurlarsa, vatandaşlık dosyası İl Bayındırlık ve İskân
Müdürlüğünce düzenlenir ve İçişleri Bakanlığına gönderilir. Bakanlık, ilgilinin
dosyasını inceler ve uygun görmesi hâlinde, Bakanlar Kuruluna teklifte bulunur.
Sayılan kişi gruplarına dâhil olanlar, millî güvenlik ve kamu düzeni
bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla, İçişleri Bakanlığının
teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığını kazanırlar.
Yeniden Vatandaşlığa Alınma
Yeniden vatandaşlığa alınma, yukarıda açıklanan yetkili makam kararı ile
vatandaşlığa alınma hâllerinden farklıdır. Zira yeniden vatandaşlığa alınma,
adından da anlaşılacağı gibi, daha önceden Türk vatandaşı olup da vatandaşlığını
bir şekilde kaybetmiş kişilerin, yetkili makam kararı ile tekrar Türk vatandaşlığına
alınmalarıdır. Kanun koyucu, Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerden hangilerinin
yetkili makam kararı ile yeniden Türk vatandaşlığına alınabileceğini sayma yöntemi
ile tespit etmiştir.
Kanun koyucu yeniden vatandaşlığa alınmayı da kendi içinde bir ayrıma tabi
tutmuştur. Türk vatandaşlığını kendi iradesi ile veya ana ya da babasına bağlı
olarak kaybetmiş olan kişiler, ikamet şartsız yeniden vatandaşlığa alınacakken,
diğerleri Türkiye’de belli bir süre ikamet etmek şartı ile yeniden Türk vatandaşlığına
alınacaklardır.
Kanun koyucu, yetkili makam kararı ile vatandaşlığa alınma hâlleri ile
yeniden vatandaşlığa alınma hâlleri arasında bir farklılık yaratmıştır. Şöyle ki yetkili
makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında aranan şartlardan, millî
güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hâli bulunmamak
şartı, yeniden vatandaşlığa alınmada, yalnızca millî güvenlik boyutunda kalmış,
kamu düzeni boyutu nazara alınmamıştır. Bunun gerekçesi pek anlaşılamamakla
birlikte, uygulama açısından ciddi problem doğuracak nitelikte değildir. Çünkü her
iki kavram da içerik olarak net olmayıp, takdire bağlıdır. Dolayısıyla, Kanun’da
yaratılan kavramsal farklılık, yetkili makamın içerik olarak aynı değerlendirmeyi
yapmasına herhangi bir engel teşkil etmeyecektir.
İkamet Şartsız Yeniden Vatandaşlığa Alınma
İkamet şartsız yeniden Türk vatandaşlığına alınacak kişiler;
 Kendi iradesi ile yetkili makamlardan çıkma izni alarak Türk
vatandaşlığından çıkanlar,
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
10
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
 Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenler,
olmak üzere iki grupta tespit edilmiştir, Bu gibiler Türkiye’de ikamet etmelerine
gerek olmadan yeniden Türk vatandaşlığına alınacaklardır (TVK m.13). İkamet
şartsız yeniden vatandaşlığa alınacak bu iki grup için, tek bir şart aranmıştır: Millî
güvenlik bakımından sakıncalı olmak. Kişinin millî güvenlik bakımından engel teşkil
edecek bir hâli bulunmuyor ise, tabii ki ilgilinin Türk vatandaşlığına alınma yönünde
iradesinin varlığı ve İçişleri Bakanlığının takdire bağlı yetkisini kullanması ile ilgili
Türk vatandaşlığına alınabilecektir.
5901 sayılı Kanun’un 43’üncü maddesinde, eski 403 sayılı TVK m.25-a, ç, d ve
e bentlerine bağlı olarak haklarında kaybettirme kararı verilmiş kişiler de1 ikamet
şartsız Türk vatandaşlığına alınabileceklerdir. Mülga 403 sayılı TVK’nın 25’inci
maddesinin ilgili fıkralarında sayılan hâller, yürürlükteki 5901 sayılı Kanun’a göre
müeyyide uygulamayı gerektirecek hâller arasında kabul edilmemiştir.
İkamet Şartlı Yeniden Vatandaşlığa Alınma
Türkiye’de ikamet etme şartına bağlı olarak yeniden Türk vatandaşlığına
alınacak kişi grupları;
 Haklarında 5901 sayılı Kanun’un 29’uncu maddesine göre kaybettirme
kararı verilenler,
 Türk vatandaşlığını seçme hakkını kullanarak kaybedenler,
olmak üzere iki grup olarak düzenlenmiştir. Bu gruplara dâhil olan kişiler;
- Türkiye’de üç yıl ikamet etmek,
- Millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hâli bulunmamak,
- Yetkili makamın kararı,
1
403 sayılı TVK m.25’e göre; “a) (Değişik bent: 13/02/1981 - 2383/6 md.) İzin almaksızın
kendi istekleriyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananlar,
ç) Yurt dışında bulunup da muvazzaf askerlik görevini yapmak veya Türkiye' de savaş ilanı
üzerine, yurt dışında bulunup da, yurt savunmasına katılmak için yetkili kılınmış makamlar tarafından
usulen yapılacak çağrıya mazeretsiz olarak üç ay içinde icabet etmeyenler,
d) Sevk sırasında veya kıtalarına katıldıktan sonra yurt dışına kaçıp da kanuni süre içinde
dönmeyenler,
e) Silahlı Kuvvetler mensupları ile askerlik görevini yapmakta olanlardan görev, izin, hava
değişimi veya tedavi için yurt dışında bulunup da süresi bittiği halde mazeretsiz olarak üç ay içinde
geri dönmeyenler” Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığını kaybettirme müeyyidesine tabi
tutuluyorlardı.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
11
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
ile Türk vatandaşlığına yeniden alınabileceklerdir. İkamet şartlı Türk vatandaşlığının
yeniden kazanılmasında karar makamında farklılık yaratılmıştır.
Hakkında verilen kaybettirme kararına istinaden Türk vatandaşlığını
kaybeden kişilerin yeniden Türk vatandaşlığına geçmek istemeleri hâlinde, karar
makamı Bakanlar Kurulu olmasına rağmen, seçme hakkını kullanarak Türk
vatandaşlığından ayrılan kişilerin Türk vatandaşlığına dönmek istemeleri hâlinde
karar makamı İçişleri Bakanlığıdır.
Tartışma
İkamet şartlı yeniden Türk vatandaşlığına alınacak kişilerin vatandaşlığa
alınmalarda, müracaat anından geriye doğru üç yıl ikametin hesabı, genel olarak
vatandaşlığa alınmada kullanılan yöntem ile aynıdır. Başka bir ifade ile usulüne
uygun olarak Türkiye’ye girmiş olmak ve YİSK hükümlerine göre Türkiye’de ikamet
etmek gereklidir.
• Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılma
hâlleri için aranan şartlar bakımından yaratılan farklılığın
gerekçelerini tartışınız.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
12
Özet
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
•Kişinin doğumundan sonra ve doğumdan başka bir sebebe dayalı olarak
kazandığı vatandaşlık müktesep, sonradan kazanılan vatandaşlıktır.
Müktesep vatandaşlık, kanun yolu ile, yetkili makam kararı ile ve seçme
hakkının kullanılması ile kazanılabilir.
•Yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kazanılmasında, kişi ile
vatandaşlığını kazanmak istediği devlet arasında var olan ilgi ve bağlılık
esas alınmaktadır. Kişinin ilgi ve bağlılığının yanında, vatandaşlığı
kazanma yolunda talepte bulunması ve yetkili makamın kişinin
vatandaşlık kazanması yönünde irade beyan etmiş olması da gereklidir.
•Türk hukukunda yetkili makam kararı ile vatandaşlığın kazanılması,
kişinin ülke ile ilgi ve bağlılığının yoğunluğu nazara alınarak, genel olarak
Türk vatandaşlığının kazanılması, istisnaî olarak Türk vatandaşlığının
kazanılması ve yeniden Türk vatandaşlığının kazanılması, evlenme yolu
ile Türk vatandaşlığının kazanılması ve evlat edinme yolu ile Türk
vatandaşlığının kazanılması olmak üzere bir ayıma tabi tutulmuştur.
Yeniden vatandaşlığa alınma da, kişinin Türk vatandaşlığından ayrılma
şekli nazara alınarak, ikamet şartlı yeniden vatandaşlığa alınma ve
ikamet şartsız yeniden vatandaşlığa alınma olmak üzere bir ayrıma tabi
tutulmuştur.
•Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında, kanunda
aranan şartların ilgilinin şahsında gerçekleşmiş olması, onun Türk
vatandaşlığını kazanması sonucunu doğurmaz. İdare, kanunun verdiği
takdir yetkisini kullanarak ilgiliyi Türk vatandaşlığına alabilecektir. Ancak,
idare Kanunda aranan şartlara ilave şartlar ihdas edemez. Çünkü Türk
vatandaşlık hukukunun anayasal ilkelerinden birisi, kanunilik ilkesidir.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
13
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
DEĞERLENDİRME SORULARI
Değerlendirme sorularını
sistemde ilgili ünite
başlığı altında yer alan
“bölüm sonu testi”
bölümünde etkileşimli
olarak cevaplayabilirsiniz.
1. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması hususunda
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a) Kişinin talepte bulunması gereklidir.
b) Kanunda öngörülen şartların gerçekleşmiş olması gereklidir.
c) Yetkili makamın karar vermesi gereklidir.
d) Kişinin önceki vatandaşlığından ayrılması zorunludur.
e) Yetkili makam kararı ile kazanılan vatandaşlık müktesep vatandaşlıktır.
2. Aşağıdakilerden hangisi yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının
kazanılmasında aranan şartlardan birisi değildir?
a) Kişinin reşit ve mümeyyiz olması
b) İyi ahlak sahibi olması
c) Türkiye’de geriye doğru beş yıl ikamet etmiş olması
d) Genel sağlığı tehlikeye atacak bir hastalığının bulunmaması
e) Bir Türk vatandaşı ile evli veya evlenecek olması
3. Aşağıdaki kişi gruplarından hangisi, yetkili makam kararı ile genel olarak Türk
vatandaşlığını kazanabilecek kişilerdendir?
a) Türkiye’ye sanayi tesisleri getirenler
b) Türk soylu yabancılar
c) Türkiye ile ilgi ve bağlılıkta herhangi bir özelliği olmayan yabancılar
d) Türk vatandaşlığından kendi iradesi ile çıkan eski Türk vatandaşları
e) Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler
4. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması için gerekli olan
ikamet şartı bakımından aşağıdakilerden hangisi gerekli ve yeterlidir?
a) Öğrenim amacı ile Türkiye’de ikamet tesis etmek
b) Yerleşmek amacı ile müracaat tarihinden geriye doğru beş yıl Türkiye’de ikamet
etmiş olmak
c) Her nasıl olursa olsun Türkiye’ye giriş yapmış olmak
d) Türkiye’de herhangi bir şekilde beş yıl bulunmuş olmak
e) Bir Türk vatandaşı ile evli olmak veya evlenmek amacı ile Türkiye’ye gelmiş
olmak
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
14
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
5. Aşağıdaki kişi gruplarından hangisi, ikamet şartsız yeniden Türk vatandaşlığına
alınabilir?
a) Bir Türk vatandaşı ile evlenme kararı ile Türkiye’ye yerleşmiş olanlar
b) Türkiye’ye sanayi tesisleri getirenler
c) Yabancı futbolcular
d) Türk vatandaşlığını seçme hakkını kullanarak kaybetmiş olanlar
e) Kendi iradeleri ile yetkili makamlardan izin alarak Türk vatandaşlığından çıkanlar
6. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de göçmen olarak kabul edilebilmek için
gerekli şartlardan birisi değildir?
a) Türk soyundan olmak
b) Türk kültürüne bağlı olmak
c) Türkiye’de ikamet sahibi olmak
d) Türkiye’den sınır dışı edilmemiş olmak
e) Ülkeye gelmesinde güvenlik bakımından sakınca bulunmamak
7. Aşağıdakilerden hangisi istisnai vatandaşlığa alınmak için gerekli şartlardan
biridir?
a) Türkiye’de geriye doğru beş yıl ikamet etmiş olmak
b) Yeterince Türkçe konuşabilmek
c) İyi ahlak sahibi olmak
d) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hâli
bulunmamak
e) Genel sağlığı tehlikeye atacak bir hastalığı bulunmamak
8. Yetkili makam kararı ile genel olarak Türk vatandaşlığına alınmada ikamet
süresi ile ilgili olarak hangisi doğrudur?
a) Altı ay
b) Bir yıl
c) Üç yıl
d) Beş yıl
e) On yıl
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
15
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
9. İstisnai vatandaşlığa alınmada aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a) Kişi kanunda tespit edilen kişi gruplarından birisine dâhil olmalıdır.
b) Kişinin, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hâli
bulunmamalıdır.
c) İçişleri Bakanlığı teklifte bulunmalıdır.
d) Kişi, yeterince Türkçe konuşabilmelidir.
e) Bakanlar Kurulu’nun vatandaşlığa alma yönünde karar vermesi gereklidir.
10.Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığına alınmada “geçimini sağlayacak
gelir veya meslek sahibi olmak” şartı bakımından aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
a) Kişi, kendi geçimini sağlayacak gelir veya meslek sahibi olmalıdır.
b) Bakmakla yükümlü olduğu kişilerin geçimini sağlayacak gelir veya meslek sahibi
olmalıdır.
c) Bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tespitinde, nafaka yükümlülüğüne ilişkin
MK’da yer alan kurallar nazara alınır.
d) Gelir veya mesleğin, meşru yolardan elde edilmesi gereklidir.
e) Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasını düzenleyen bütün
hâller için aranmaktadır.
Cevap Anahtarı:1-D, 2-E, 3-C-4-B,5-E,6-C, 7-D,8-D,9-D,10-E
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
16
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
YARARLANILAN KAYNAKLAR VE BAŞVURULABİLECEK
DİĞER KAYNAKLAR
AFETİNAN, A., “Medeni Bilgiler ve M.Kemal Atatürk’ün El Yazıları”, Ankara 1969,
s.23 vd.
ARAT, T., Türk Vatandaşlığından Iskat Edilen Kişilerin Mülkiyet ve Miras Hakkı,
AHFD., C.31, Ankara, 1974.
AYBAY, R., Vatandaşlık Hukuku, İstanbul, 2003.
BERKİ, O.F., Türk Hukukunda Seçme Hakkı ile Vatandaşlığın Kaybı, AÜHFD, C.35,
sy.1-4, Ankara, 1978.
ÇELİKEL, A., Türk Vatandaşlarıyla Evli Yabancıların Türkiye’deki Hukuksal Konumu,
Prof. Dr. Nihal ULUOCAK’a ARMAĞAN, İstanbul 1999.
ÇİÇEKLİ, B., Çifte Vatandaşlık, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk
Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.163 vd.
DOĞAN, V., Vatandaşlık Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine İlişkin
Kanun Tasarısı Çerçevesinde Bir Değerlendirme, G.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi
1999, C.III, Sayı 1-2, Ankara 2003.
DOĞAN, V./ODABAŞI, H., Yargı Kararları Işığında Vatandaşlık ve Yabancılar Hukuku,
Ankara 2004.
DOĞAN, V./ŞİT, B., Anayasal Vatandaşlık Kavramı, (Edit. DOĞAN,V. /TANRIBİLİR,
F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008),
s.13 vd.
EKŞİ, N., Türk Vatandaşlığını Sonradan Kazanan Yabancıların Türkçe İsim Alma
Zorunluluğu Sorunu, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk
Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.23 vd.
ERDEM, B.B., Türk Vatandaşlık Hukuku, İstanbul 2010.
ERDEM, B.B., Vatandaşlık Kanunu Tasarısında Evlilik Yolu ile Türk Vatandaşlığının
Kazanılması, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı
Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.97 vd.
FİŞEK, H., Anayasa ve Vatandaşlık, Ankara, 1961.
GÖĞER, E., Türk Tâbiiyet Hukuku, b.4, Ankara, 1979.
GÜNGÖR, G., Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi, MHB., Yıl 17-18, sy.1-2, İstanbul 1998.
GÜRZUMAR, A., Türk Vatandaşlığının Kaybında Şahıs İradesinin Önemi, Prof. Dr.
Nihal ULUOCAK’a ARMAĞAN, İstanbul 1999.
GÜVEN, P., Türk Vatandaşlığının Doğumla Kazanılması – Karşılaştırmalı Hukuk
Açısından Konunun Değerlendirilmesi, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR,
F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.
119 vd.
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
17
YETKİLİ MAKAM KARARI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞININ KAZANILMASI I
KAPLAN, Y., Vatandaşlıktan Çıkma, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk
Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.177 vd.
NOMER, E., Türk Vatandaşlığı Kanunundaki Değişiklikler, MHB, Yıl.1, sy.1, İstanbul,
1981.
NOMER, E., Vatandaşlık Hukuku Dersleri, b.11, İstanbul, 1997.
ÖZTAN, B., Aile Hukuku, b.4, Ankara 2004.
RUHİ, A. C., Türk Vatandaşlığının Evlenme Yolu ile Kazanılması, (Edit.
DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı
Sempozyumu, Ankara, 2008), s.107 vd.
SEVİĞ MR./V. R., Devletler Hususi Hukuku, İstanbul, 1983.
TANRIBİLİR, F. B., Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi ve Türk Hukuku, MHB., Yıl 22, sy.2,
Prof. Dr. Ergin NOMER’e Armağan, İstanbul 2002.
TANRIBİLİR, F. B., Vatandaşlığın İrade Dışı Kayıp Hâlleri, (Edit.
DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı
Sempozyumu, Ankara, 2008), s. 143 vd.
TARMAN, D., Vatandaşlığın İradi Kayıp Hâlleri, (Edit. DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./
Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu, Ankara, 2008), s.185
vd.
TİRYAKİOĞLU, B., Türk Vatandaşlığının Yetkili Makam Kararı ile Kazanılması. (Edit.
DOĞAN,V./TANRIBİLİR, F.B./Şit,B., Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı
Sempozyumu, Ankara, 2008), s.79 vd.
ULUOCAK, N., Türk Vatandaşlık Hukuku, İstanbul, 1986.
ULUOCAK, N., İzinsiz Yabancı Vatandaşlık Kazanma ve Çifte Vatandaşlıktan
Yararlanma İstemi, MHB., Yıl 9, sy.2, 1989.
UNAT, İ., Türk Vatandaşlığından Kovulanlar Miras Hakkından Yoksun MHB mudur?
SBFD. C.20, sy.3, 1965.
UNAT, İ., Türk Vatandaşlık Hukuku (Metinler, Mahkeme Kararları), Ankara, 1960.
UNAT, İ.,Nottebohm Kararı ve Tâbiiyetin Gerçekliği İlkesi, Ankara, 1966.
VELİDEDEOĞLU, H. V., Türk Medenî Hukuku, C.II Aile Hukuku, b.5, İstanbul 1965
Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi
18

Download Report