BÖBREK NAKLİ Yrd.Doc.Dr M.Veysi BAHADIR

BÖBREK NAKLİ
Yrd.Doc.Dr M.Veysi BAHADIR
COSMAS VE DAMIAN SIYAHI BIRISININ BACAĞINI BEYAZ BIR
KADINA NAKLEDERKEN. DITZINGEN, 16. YÜZYıL
Organ nakli nedir ?
Tedavisi tıbben mümkün olmayan hastalıklar
nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar
gören organların yerine ,canlı yada beyin
ölümü gerçekleşmiş vericiden alınan sağlıklı
organın tamamı veya bir kısmının
yerleştirilmesidir.

DONOR : Organ vericisi

GRAFT : Donorden alınmış doku

TRANSPLANTASYON: Donorde
alınmış greftin nakledilme işlemi
TRANSPLANTASYON
Bir bireye,
• Hücre,
• Doku ya da
• Organ nakledilmesidir.
Nakledilen hücre, doku ya da organa Graft
adı verilir.
Donor Çeşitleri

CANLI (YAŞIYAN) DONOR
- KC, böbrek,pankreas (nadir),ince bağırsak, vs

KADAVRA(BEYİN ÖLÜMÜ OLMUŞ) DONOR
-KC, kalb, akciğer, böbrek , pankreas, ince bağırsaklar, kornea, kompozit
dokular vs
GREFT ÇEŞİTLERİ




OTOGREFT : aynı kişinin bir bölgesinden alınıp
bir başka bölgesine nakledilen doku (deri greftleri,by
passs için kullanılan damar greftleri)
ALLOGREFT (HOMOGREFT) : aynı türün farklı
genetik kimliğe sahip bireyleri arasında nakledilen
doku
İZOGREFT : aynı türün aynı genetik kimliğe sahip
bireyleri arasında nakledilen doku (eş yumurya
ikizleri)
XENOGREFT (HETEROGREFT) : bir türden başka
bir türe nakledilen doku (domuzdan insana kalb
kapağı nakli vb)
TRANSPLANTASYON
ÇEŞİTLERİ


ORTOTOPİK TRANSPLANTASYON : Greftin
normal anatomik yerine yerleştirilmesi
HETEROTOPİK TRANSPLANTASYON :
Greftin farklı bir yere yerleştirilmesi ( böbrek
,pankreas )
BÖBREK TX
En sık yapılan solid organ naklidir. KBY nin tercih edilen tedavisidir
KBY nedenleri
* insüline bağımlı diabet ( tip 1)
* Glomerulonefritler
* Hipertansif nefrosklerozis
* Diğerleri
- polikistik böbrek hast
- SLE
- alport hastalığı
- Ig A nefropatisi
- nefroskleroz
- interstisyel nefrit
- pyelonefrit ve obstruktif üropatiler
Böbrek Transplantasyonunda
kontrendikasyonlar











Progresif karaciğer hastalığı (sirotik proçes)
Malignite
Kardiyomiyopatiler
Kronik solunum yetmezliği
Yaygın vasküler hastalık (koroner,serebral,periferik
ateroskleroz)
Kontrolü güç kronik infeksiyon (Tbc, osteomiyelit, yaygın
bronşektazi…)
Aktif ve kontrol edilemiyen viral infeksiyon (HIV,Hepatit
B ve C …)
Koagülasyon bozukluğu
Düzeltilmesi olanaksız aşağı üriner sistem anatomik veya
fonksiyonel patolojileri (üretra ve mesane düzeyinde)
Ciddi mental gerilik
Kontrol altına alınamıyan psikoz, alkolizim, ilaç
alışkanlıkları
Alıcı ve verici arasında immunolojik
değerlendirme




Kan grubu uyumu
Kan transfüzyonunda geçerli olan kurallar
(ancak Rh faktörü önemsizdir)
Doku tiplendirmesi ve uyumu (HLA)
Lenfosit cross match (LCM) testi
Kadavra organı bekleyen hastalarda PRA
testi( PRA-Panel reaktif antikor)
ABO kan gruplarına göre uyum



ABO kan grubu antijenleri kuvvetli nakil
antijenleri gibi davranır ve kan transfüzyonu
kurallarına uyulmadan yapılan organ nakilleri
(ön hazırlık yapılmaz ise)
hiperakut rejeksiyon ile sonuçlanır.
O grubu: genel verici
AB grubu: genel alıcı

Alıcının İmmün Sistemi, vericinin dokularına
karşı bir immün yanıt gösterebilir ve
nakledilen graftın reddine yol açabilir.

İlk olarak yanıklı hastalara, genetik yakınlığı
olmayan bireylerden deri nakledilmesi
sırasında görülmüştür.
ALLOJENEİK TRANSPLANTASYON
İMMÜNOLOJİSİ


İmmün sistem, vücuda giren bir antijene
yanıt verip vermeyeceğini, o antijenin kendi
yapısına uygun ya da yabancı (self / nonself) olmasına göre belirler.
Organizmanın kimliğini veren antijenik
yapısı, hem anneden hem de babadan gelen
MHC genleri ile belirlenir.
MHC (Büyük Doku Uyumu Kompleksi)
HLA (Human Lökosit Antijenleri)



Organizmamızın hemen her hücresinde, bireysel
kimliğimizi gösteren, sadece o bireye özgül olan Doku
Grubu Antijenleri bulunur.
Bu antijenleri kodlayan genler, 6.kromozomun kısa
kolunda yer alır.
İlk olarak Lökositlerde gösterildikleri için İnsan
Lökosit Antijenleri (Human Leucocyte Antigens –
HLA) adını alır.
MHC (Büyük Doku Uyumu Kompleksi)
HLA (Human Lökosit Antijenleri)



Bu antijenleri kodlayan genler, 6.kromozomun
kısa kolunda, yaklaşık 4000 kilobazlık bir
bölgede yer alır ve yüksek derecede bir
polimorfik yapı gösterir.
Gen, Sınıf I, Sınıf II ve Sınıf III olarak alt
bölgelere ayrılır.
MHC genleri, Protein yapısındaki antijenlere,
immün yanıt verilmesini kontrol ederler.
TRANSPLANT İMMUNOLOJİSİ




Major histokompatibilite antijenleri (doku uygunluk
antijenleri)
Klas I : HLA-A, B, C, E, F, G lokusları
Her hücre üzerinde bulunur
Klas II: HLA- DP, DQ, DR lokusları
Özellikle monosit,makrofaj,B lenfositler ve
aktive olmuş T lenfositler
Klas III: Kompleman sisteminin C2, C4, faktör B
komponentleri; TNF ve HSP (ısı şok proteinleri)
kodlar.
HLA EŞLEŞMESİ
HLA Lokus
A
B
Anne
3/29
13/44
Baba
2/1
8/42
Hasta 3/1
8/44
Match
3
Mismatch
3
DR
5/7
4/3
5/3
Transplantasyon öncesi rutin ve seçici
değerlendirmeler
Rutin













Tam öykü ve fizik muayene
Tam kan sayımı ve biyokimyasal panel
Kanama testleri
Kan grubu
HbsAg, HbsAb, Anti-HCV, VDRL, HIV
CMV, EBV, HSV, PPD
Abdominal ve pelvik ultrasonografi
Pelvik muayene ve papanicolau simir
Akciğer ve ön yüz sinüs grafisi
Diş fokal odak taraması
Elektrokardiyografi
Doku tiplendirmesi ve PRA
Üst GİS endoskopisi
Retrograd sistografi
Psikiatrik değerlendirme
Seçici
Egzersiz treadmil
ekokardiyografi
Mamografi
İnvaziv olmayan vasküler
incelemeler
Alt GİS endoskopisi
PSA
VZV, toksoplazmozis
İmmunelektroforez
Koroner anjiyografi
VERİCİ ADAYININ
DEĞERLENDİRİLMESİ





DM , HT, Kanser
Ciddi kardio-pulmonerhastalık
Yaş,obezite,genel rütin tetkikler
Böbrek fonksiyonları,ürolojik değerlendirme
Renal anatomi,renal damarlar
İmmunsupresif tedavi

Non-spesifik immunsupresyon

Spesifik immunsupresyon
Non-spesifik immunsupresyon






Prednizolon
Cyclosporine
Tacrolimus
Mycophenolate Mofetil
Sirolimus , evarilimus
Azathioprine







Üçlü İdame Tedavisi Kombinasyonları
•Steroid+ CsA+AZA
•Steroid+Tacro+AZA
•Steroid+ CsA+MMF
•Steroid+ CsA+MPS EC
•Steroid+Tacro+MMF
•Steroid+Tacro+MPS EC
Spesifik immunsupresyon
(İmmun tolerans)



Aktarılacak organın kişiye uyarlanması
(genetik manuplasyonlar)
Alıcı-verici arasında immun uyum
(chimerisim)
Alıcıda medikal yöntemler ile immun
tolerans oluşturma
Medikal immun tolerans

Poliklonal immunglobulinler
- ATG, ALG

Monoklonal immunglobulinler
- OKT3 (anti-CD3 antikor)
- Basiliximab (chimeric-IL2 resept. blokeri)
- Daclizumab (humanize IL2 resept.blokeri)
- Anti-B Hücre(anti-CD20) Antikor (rituximab)
- Anti-CD52 antikor ((Campath-1H) (alemtuzumab)
- Anti-ICAM1 antikor
- Anti-B7CD28 antikor
- Anti-LFA1 antikor
Rejeksiyon
Hiperakut rejeksiyon
 Akut rejeksiyon

- Akselere-vasküler tip
- İnterstisyel-hücresel tip

Kronik rejeksiyon (antikor
bağımlı)
Hiperakut rejeksiyon




Alıcıda bulunan vericinin HLA antijenlerine
karşı gelişmiş sitotoksik antikorların neden
olduğu humoral immun yanıttır (önceden
duyarlaşma)
Akut renal arteryel-arteriyoler vazospazm,
tromboz ve nekroz ile karakterizedir
Tedavisi yoktur
Greft nefrektomi gereklidir
Akselere-vasküler tip
akut rejeksiyon



Tx dan sonra ilk 1-2 hafta içinde görülür
Antikor ve kompleman bağımlı akut
inflamasyondur
Klinik tablo:
Akut greft fonksiyon kaybı, sıklıkla CMV inf.
Hematüri,oligüri,Na-sıvı retansiyonu, ödem
Ağrılı büyük greft böbrek, ateş, hipertansiyon
akut faz reaktanlarında artış, DİC gelişebilir,

Kesin tanı greft böbrek biyopsisi
Akut vasküler rejeksiyon tedavi


%80 geri dönüşümlü değildir.
Pulse metil prednizolon 500 mg/gün/3 gün
Yanıt yok
- poliklonal immunglobulin (ATG, ALG)
- Monoklonal immunglobulin
(rituximab) (Campath-1H)
- İmmunabsorban plazmaferez
Yanıt yok
Greft nefrektomi
Akut hücresel rejeksiyon






İlk 3-6 ay içinde en sık görülür
T hücre aktivasyonu sonucu gelişmektedir
Tedavi edilebilir rejeksiyon tipidir
Erken tanı ve tedavi geri dönüşümde önemlidir.
Akut inflamasyon bulguları ile ortaya çıkar.
Subklinik şekilleri asemptomatiktir.
Akut hücresel rejeksiyon
tanı kriterleri









Oligüri
Na-sıvı retansiyonu, ödem,HT,kilo artışı
BUN, Kr. Artışı
Sedimentasyon, CRP artışı
Lökositoz ve formülde blastik dönüşüm
Proteinüri,lenfositüri,lizozimüri
Greftin ağrılı büyümesi
Nedeni açıklanamıyan ateş
Greft böbrek biyopsisi

TEKNİK KOMPLİKASYONLAR
- vasküler komplikasyonlar (vasküler stenozu,
tromboz ,vs
- hemoraji
- üriner sistem komplikasyonları ( üriner kaçak,üreter
darlığı
- ATN
- lenfosel
- yara yeri enfeksiyonu

Uzun dönem komplikasyonlar
- Enfeksiyon
- kardiyovasküler hastalıklar
- gastrointestinal sistem hastalıkları
- psikiyatrik hastalıklar
- kanser
- hiperparatroidi
- hiperglisemi
- hiperkalsemi
- diğer sistem hastalıkları vs vs

Download Report