2014/735 - Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı

Karar No
Karar Tarihi
: 735
: 12/03/2014
Demre İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen
11/3/2014 tarihli, 72 sayılı yazıda; 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler
seçimlerinde muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimleri ile ilgili olarak seçmenlerin oy
kullanma yerine bırakılan beyaz boş kağıtları kullanmak suretiyle oy kullanmaları durumunda;
a)
Tek bir muhtar adayı ismini elle yazmaları durumunda oy pusulasının geçerli
olup olmadığı,
b)
Seçmenlerin basılı oy pusulalarında olduğu gibi elle yazmak suretiyle muhtar
ile birlikte ihtiyar heyeti/meclisi üyelerini ihtiva edecek şekilde birleşik oy
pusulası oluşturma zorunluluğu olup olmadığı,
c)
Aynı isimleri ihtiva eden birden fazla oy pusulasının zarfın içinden çıkması
halinde tek oy olarak geçerli olup olmadığı,
hususlarında görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi
Hakkında Kanun'un;
30. maddesinde;
a) Köy ihtiyar meclisine, son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre;
Nüfusu 1 000'e kadar olan köylerde 8
Nüfusu 1 001'den 2000'e kadar olan köylerde 10
Nüfusu 2 000'den fazla olan köylerde 12
Üye seçilir. Seçilecek üye sayısı ilçe seçim kurulu başkanınca belirlenir.
Oyların tasnifi sonucunda en çok oy alanlardan başlanarak nüfusu 1 000'e kadar olan
köylerde ilk dört üye, nüfusu 1001'den 2 000'e kadar olan köylerde ilk beş üye ve nüfusu
2000'den fazla olan köylerde ilk altı üye asıl, geri kalanlar ise yedek üye olur.
b) Mahalle ihtiyar heyetine sekiz üye seçilir. Oyların tasnifi sonucunda en çok oy alan
dört üye asıl, geri kalanlar ise yedek üye olur.
31. maddesinde;
Köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği, mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar
heyeti üyeliği seçimlerinde adaylık usulü yoktur.
En az altı aydan beri o mahalle veya köyde oturmak şartıyla 25 yaşını dolduran her Türk
vatandaşı, bu Kanunda ve bu Kanunun atıf yaptığı diğer kanunlarda öngörülen hükümlerce
seçilmeye mani hali olmamak kaydıyla, muhtar, ihtiyar meclisi ve ihtiyar heyeti üyesi seçilebilir.
Bunlar için ilkokul mezuniyeti şartı aranmaz; okur-yazar olmak yeterlidir.
442 sayılı Köy Kanununun 41 inci maddesi gereğince görevden uzaklaştırılan köy
muhtarları ile 4541 sayılı Şehir ve Kasabalarda Mahalle Muhtar ve İhtiyar Heyetleri Teşkiline
Dair Kanunun 18 inci maddesine göre sıfatları kaldırılan mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyeleri
tekrar aynı görevlere seçilemezler.
32. maddesinin 3. fıkrasında;
“Muhtar ile ihtiyar meclisi veya heyeti üyelerinin seçiminde; muhtar ile bu Kanunun 30
uncu maddesinin (a) ve (b) bentlerinde gösterilen ihtiyar meclisi veya heyeti üye sayısı kadar
ismin birlikte yazılı olduğu oy pusulası kullanılır. Oy pusulası Yüksek Seçim Kurulunca
hazırlanan özel zarfa konularak oy sandığına atılır.”
hükümleri yer almaktadır.
Resmî Gazete’nin 11/01/2014 tarihli, 28879 sayılı nüshasında yayımlanan Yüksek Seçim
Kurulunun 08/01/2014 tarihli, 2014/23 sayılı karar ekinde yer alan 30 Mart 2014 Pazar günü
yapılacak Mahalli İdareler Seçimlerinde Sandık Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir
Örnek: 138 sayılı Genelge’nin;
“Köy ve mahalle seçimlerindeki oy pusulalarına ilişkin özel hükümler” başlıklı 49.
maddesinde;
Köy ve mahalle seçimlerinde adaylık usulü bulunmadığından, seçmenler diledikleri
kimselere oy verebilirler ve muhtar ile ihtiyar meclisi/heyeti üye sayısı kadar ismin birlikte yazılı
olduğu oy pusulasını zarfa koyarak sandığa atarlar (2972/32).
Kapalı oy verme yerinde bulunan beyaz kâğıt seçmen tarafından oy pusulası olarak
doldurulabileceği gibi beyaz kâğıda basılan, teksir edilen, herhangi bir araçla veya elle çoğaltılan
oy pusulaları da oy verme yerinde MOR renkli oy zarfına konularak sandığa atılır.
Ad ve soyadları aynı olan muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üye adlarının yanına parantez
içinde baba-anne adlarının, bu da aynı olduğu takdirde baba-anne adının yanına doğum tarihi
yazılı oy pusulası kullanılır.
“Köy ve mahalle seçimlerinde geçersiz sayılacak oy zarfları ve oy pusulaları” başlıklı 50.
maddesinde ise;
A) Aşağıda yazılı zarflar geçerli değildir (Zarflar açılmadan, bu Genelge'nin 40.
maddesi uyarınca işleme tabi tutulur.):
1) Sandık kurulunca verilen biçim ve MOR renkte olmayan,
2) Üzerinde "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu" filigranı olmayan kâğıttan
imal edilmiş olan,
3) Üzerinde Yüksek Seçim Kurulu amblemi olmayan,
4) Üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü bulunmayan,
5) Tamamı yırtılmış olan,
6) Üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza,
yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan.
Ancak, zarfın üzerinde, herhangi bir şekilde leke veya çizik olsa bile, bunun özel işaret
koymak amacıyla yapıldığının kesin olarak anlaşılamaması halinde, bu zarflar geçerli sayılır.
B) Aşağıda yazılı oy pusulaları geçerli değildir (Bu oy pusulaları paketlenip üzeri
mühürlenir ve sayısı yazılır.):
1) Beyaz kâğıda yazılmamış,
2) Hangi seçmen tarafından atıldığını belli edecek biçimde imza, mühür ve sair işaret
taşıyan veya bu nitelikte zarftan çıkan veya zarf içinde el ilanı ve herhangi bir madde bulunan,
3) Sandık kurulunca okunamayan, oy verilen kişinin kim olduğu veya hangi seçim için
kullanıldığı anlaşılmayan,
4) Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,
5) Zarfın içinden o seçim türüne ait oy pusulasının dışında aynı veya başka bir seçim
türüne ait oy pusulası çıkması halinde, bu zarftan çıkan oy pusulaları,
6) Zarfın içinden o seçime ait birlikte yazılmış oy pusulası yerine muhtar ve ihtiyar
meclisi/heyeti üyeleri için ayrı ayrı çıkan oy pusulaları,
7) İsimler dışında meslek ve sıfatları ile lakap, unvan gibi belirleyici ibareler taşıyan oy
pusulaları.
C) Aşağıdaki haller oy pusulalarını geçersiz kılmaz:
1) Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması.
2) Bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması.
3) Herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla
yapıldığının anlaşılamaması (298/101).
4) Birlikte yazılan oy pusulası üzerinde ihtiyar meclisi/heyeti isimleri çizilip yerine o
seçim çevresinde seçilecek sayı kadar kişinin elle yazılması.
5) Birlikte yazılan oy pusulası üzerinde ihtiyar meclisi/heyeti isimleri çizilip yerine o
seçim çevresinde seçilecek sayıdan daha az sayıda kişinin elle yazılması.
6) “Aza” ve “Üye” kelimeleri eş anlamlı olduğundan, bu kelimelerden birinin yazılması.
7) Muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçiminde oy pusulalarına “EVET” veya
“TERCİH” yazılı mührün basılması gerekmemekle birlikte, “EVET” veya “TERCİH” yazılı
mührün basılması,
8) Aynı aday isminin bir oy pusulasında birden fazla yazılması (tek oy sayılır).
Not: Birlikte yazılan oy pusulası üzerinde ihtiyar meclisi/heyeti isimlerinden o seçim
çevresinde seçilecek sayıdan daha fazla kişinin yazılması halinde ihtiyar meclisi/heyeti oyları
geçersiz olmakla birlikte muhtara verilen oy geçerlidir.
düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yukarıda açıklanan kanuni düzenlemeler, Kurulumuz tarafından kabul edilen Genelgeler
ve Demre İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca tereddüte düşülen hususlar birlikte
değerlendirildiğinde;
1- Muhtar ve ihtiyar heyeti/meclisi üyeliği seçiminde, tek muhtar adayının ismi veya
sadece ihtiyar heyeti/meclisi adaylarının yazılı olduğu oy pusulalarının, Sandık Kurullarının
Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B) fıkrasının 6.
bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
2- Seçmenlerin, basılı oy pusulalarında olduğu gibi elle yazım halinde de muhtarın ve
ihtiyar meclisi/heyeti üyelerinin birlikte yazıldığı oy pusulası düzenleyerek oylarını kullanması
gerektiğine,
3- Aynı zarf içinden aynı isimlere ait birden fazla oy pusulası çıkması halinde Sandık
Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B)
fıkrasının 5. bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
4- Muhtar ve ihtiyar heyeti/meclisi üyelerinin isimlerinin birlikte yazıldığı oy pusulasında
sadece bir adaya ait meslek, sıfat, lakap ve unvan yazılı oy pusulalarının Sandık Kurullarının
Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B) fıkrasının 7.
bendi uyarınca tümünün geçersiz sayılması gerektiğine,
5- Oy pusulasına muhtar adayının yanında tek ihtiyar heyeti/meclisi üyesi adayının
yazılması halinde oy pusulasının geçersiz sayılamayacağına,
6- Bir adaya ait muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği oy pusulasında muhtarın isminin
çizilerek (yerine isim yazılmadan) ve başka bir adaya ait muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği
oy pusulasında ise ihtiyar meclisi/heyeti üyelerin isimlerinin tamamı çizilmek suretiyle bir zarfa
konulması halinde, muhtar için ayrı oy pusulası, ihtiyar meclisi/heyeti için ayrı oy pusulası
konulmuş olacağından, Sandık Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı
Genelge’nin 50. maddesinin (B) fıkrasının 6. bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
karar verilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç: Açıklanan nedenlerle;
1- Muhtar ve ihtiyar heyeti/meclisi üyeliği seçiminde oy pusulasına tek muhtar adayının
ismi veya sadece ihtiyar heyeti/meclisi adaylarının yazılı olduğu oy pusulalarının Sandık
Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B)
fıkrasının 6. bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
2- Seçmenlerin basılı oy pusulalarında olduğu gibi elle yazım halinde de muhtarın ve
heyet üyelerinin birlikte yazıldığı oy pusulası şeklinde kullanılması gerektiğine,
3- Aynı zarf içinden aynı isimlere ait birden fazla oy pusulası çıkması halinde Sandık
Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B)
fıkrasının 5. bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
4- Muhtar ve ihtiyar heyeti/meclisi üyelerinin isimlerinin birlikte yazıldığı oy pusulasında
sadece bir adaya ait meslek, sıfat, lakap ve unvan yazılı oy pusulalarının Sandık Kurullarının
Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı Genelge’nin 50. maddesinin (B) fıkrasının 7.
bendi uyarınca tümünün geçersiz sayılması gerektiğine,
5- Oy pusulasına muhtar adayının yanında tek ihtiyar heyeti/meclisi üyesi adayının
yazılması halinde oy pusulasının geçersiz sayılamayacağına,
6- Bir adaya ait muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği oy pusulasında muhtarın isminin
çizilerek (yerine isim yazılmadan) ve başka bir adaya ait muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği
oy pusulasında ise ihtiyar meclisi/heyeti üyelerin isimlerinin tamamı çizilmek suretiyle bir zarfa
konulması halinde, muhtar için ayrı oy pusulası, ihtiyar meclisi/heyeti için ayrı oy pusulası
konulmuş olacağından, Sandık Kurullarının Görev ve Yetkilerini Gösterir Örnek: 138 sayılı
Genelge’nin 50. maddesinin (B) fıkrasının 6. bendi uyarınca geçersiz sayılması gerektiğine,
7- Karar örneğinin Demre İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
12/3/2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Sadi GÜVEN
Üye
Nilgün İPEK
Başkanvekili
Turan KARAKAYA
Üye
Muharrem COŞKUN
Üye
Ali KAYA
Üye
Mehmet KÜRTÜL
Üye
Zeki YİĞİT