KANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ Dr Dilek DİNÇOL Mart-2014 Oral İlaçlarda Absorbsiyonu Etkileyen Faktörler • Pasajı geciktiren ilaçlar: antikolinerjikler, gangliyon blokörleri, nikotin, morfin, betaadrenerjik agonistler • Pasajı hızlandıran ilaçlar: metoklopramid • Safra salgısı: suda az çözünen bazı ilaçların abs. artırır • İlacın bol su ile alınması: abs. Artırır • Açlık veya tokluk durumu Hormonal Antikanser İlaçların Oral Alımı • Abirateron: mide boşken alınmalıdır. İlaç alımından 2 saat önce ve aldıktan 1 saat sonrasına kadar yemek yememelidir • Eksemestan: yemekten sonra alınmalıdır Diğer ilaçların aç veya tok alınması önemli değildir. Yan Etki Çakışması İlaç Yan Etki Hormonal antikanser ilaç mipomersen lomitapid (anti-lipidemik) Hepatotoksisite hepatosteatoz flutamid, abirateron nilutamid, bikalutamid Tamoksifen lefunomid (ARAVA) (antirom/immünsup.) hepatotoksisite flutamid, abirateron lidokain/prilokain methemoglobünemi flutamid Tamoksifen • KC’de CYP2D6 ile biyotransformasyona uğrar ve endoksifen’e (4-OH tamoksifen) dönüşür • CYP2D6 enzimini inhibe eden bazı ajanlar tamoksifen etkinliğini azaltır: – SSRİ’den fluoksetin ve paroksetin ile birlikte kullanımı ÖNERİLMEZ. Bu grup ilaç kullanımı gerekiyorsa citalopram/escitalopram, venlafaxine tercih edilmelidir – Diğer CYP2D6 inhibitörleri: simetidin, amiodaron, difenhidramin, kinidin, rifamisin, haloperidol, klorfeniramin, terbinafin Letrozol • İlaç Metabolizması – CYP2A6’nın potent bir inhibitörüdür, metaboliti ise CYP2C19 ve CYP2B6 üzerinde orta derecede inhibisyon yapar. ANCAK, in vivo çalışmalarda klinik öneme sahip bir etkileşim gösterilememiştir. • Farmakokinetik etkileşim – Tam. ile birlikte kullanıldığında letrozol plasma düzeyleri % 38 azalır. Letrozol tam.’nin hemen ardından verildiğinde klinik etkileşim gözlenmez ama birlikte kullanımları ÖNERİLMEZ – Letrozol ile birlikte simetidin ve warfarin kullanımlarında da farmakokinetik etkileşim gösterilememiştir. Anastrozol • Tamoksifen ile birlikte verildiğinde plasma konsantrasyonu % 27 azalır, tamoksifen farmakokinetiği değişmez. Klinik etkinlik gösterilemediğinden birlikte kullanım ÖNERİLMEZ Eksemestan • KC’de metabolize olmasında CYP3A4 önemlidir. Bu enzimin güçlü indükleyicileri (fenitoin, rifampisin) plasma konsantrasyonunu % 40-50 azaltır. Bu nedenle günlük dozun artırılması ÖNERİLİR (25 mg/g→50 mg/g) • Talidomid ile birlikte kullanılırsa tromboembolik olay riski artar Fulvestrant • KC’de CYP3A4 ile metabolize olur. ANCAK ketokonazol (inh) ve rifampisin (ind) gibi ilaçlarla yapılan ilaç etkileşim çalışmalarında fulvestrantın farmakokinetiğinin değişmediği gösterilmiştir. Megestrol asetat • Böbreklerden atılır • Anti-aritmiklerden dofetilid de böbrekten atıldığından birlikte kullanımda itrahı azalabilir ve toksisite artar • Talidomid ile birlikte kullanılırsa tromboembolik olay riski artar Prednizolon • KC’de CYP3A4 ile metabolize ve elimine olur. Enzim inhibisyonu yapan azol antifungaller (ketokonazol, itrakonazol) ile ilaç etkisi ve toksisite artabilir. • Barbitüratlar, rifamisin ve fenitoin ise enzim indüksiyonu ile ilaç metabolismasını hızlandırır ve etkiyi azaltır. Fenitoin etkisi ilaç kesildikten 3 hft sonrasına kadar devam eder. • Salisilatlar ile birlikte kullanıldığında salisilatların hepatik ve renal metabolizmasını etkiler ve ilaç etkisi azalır. Flutamid • Warfarin ile birlikte kullanımda PTZ/INR daha fazla uzar. Kontrol gerekir • LHRH agonistleri ile etkileşimi yoktur. • Hepatotoksik bazı ilaçlar ile birlikte kullanımda toksisite artar • Lidokain/prilokain ile birlikte kullanıldığında methemoglobinemi riski artar Bikalutamid • LHRH agonistleri ile etkileşimi yoktur • CYP3A4 daha az oranda da CYP2C9, CYP2C19 ve CYP2D6 inhibisyonu yapar. In vitro çalışmalarda bu enzim substratlarından midazolam(DORMİCUM) konsantrasyonunun 1,5 misli arttığı gösterilmiştir • In vitro proteine bağlanma çalışmalarında kumadini bağlanma yerinden ayırır, PTZ/INR daha fazla uzar Nilutamid • CYP inhibisyonu yapar • Metabolizması bu enzimlere bağlı dar terapötik sınırlı ilaçlarla (K-vitamini antagonistleri, fenitoin, teofilin) birlikte kullanımda gerekirse ilaç dozu azaltılmalı Enzalutamid • CYP2C8 hepatik metabolizmasında önemlidir – Anti-lipidemik gemfibrozil (LOPİD) güçlü bir CYP2C8 inhibitörüdür. Birlikte kullanımda enzulutamid dozu 160 mg’dan 80 mg’a indirilmelidir. – Güçlü CYP2C8 indükleyiciler (rifampin gibi) in vivo olarak incelenmemiştir; AMA ilacın plasma kons. Etkileyebilirler – Güçlü CYP3A4 inhibitörleri (itrakonazol) enzalutamidin plasma kons. 1.3 misli artırır – Güçlü CYP3A4 indükleyiciler (karbamazepin, fenobarbital, fenitoin gibi) klinik olarak tam incelenmemiştir ama plasma kons. etkileyebilirler Enzalutamid • İlacın kendisi de güçlü bir CYP3A4 indükleyici ve orta derecede CYP2C9 ve CYP2C19 indükleyicidir • Midazolam (CYP3A4 subst.), warfarin(CYP2C9 subst.), omeprazol (CYP2C19 subst.)’un plasma düzeylerini azaltabilir. • CYP3A4 (siklosporin, ergotamin, dihidroergotamin, fentanil, kinidin, sirolimus, takrolimus), CYP2C9 (fenitoin, warfarin), CYP2C19(s- mefenitoin) ile metabolize olan dar terapötik sınırlı ilaçlarla kullanımdan kaçınmalı, plasma kons. azalabilir. • Warfarin ile birlikte kullanım zaruri ise PTZ/INR kontrolü daha sık yapılmalı Abirateron • KC’deki metabolizmasında CYP3A4 önemlidir. Bu enzimin güçlü indükleyicileri (fenitoin, karbamazepin, fenobarbital, rifampin) ile birlikte kullanımda plasma düzeyleri azalabilir. Birlikte kullanım zorunluluğu varsa günlük doz 1 x 1000 mg’dan 2 x 1000 mg’a çıkılabilir. Sitokrom P450 (CYP) enzimlerini indükleyen veya inhibe eden ilaçlar Enzim İndükleyiciler İnhibe Ediciler CYP1A2 Sigara dumanı, kömürde kızarmış et, fenitoin, polisiklik hidrokarbonlar Simetidin, siprofloksasin, enoksasin, etinil östradiol, anastrozol CYP2C9 Barbitüratlar, fenitoin, Karbamazepin, rifampin, enzalutamid Amiodaron, fenitoin, flukonazol, fluoksetin, izoniazid, ketokonazol, metronidazol,ko-trimoksazol, simetidin, bikalutamid, anastrozol CYP2C19 İndüklenemez Flukonazol, omeprazol, fluoksetin, tiklotipin, letrozol metabiliti CYP2D6 İndüklenemez Amiodaron, fluoksetin, sertralin, kinidin, klorfeniramin, simetidin , haloperidol, difenhidramin CYP3A4 Fenitoin, karbamazepin, rifampin , barbitüratlar, deksametazon, GKler, aminoglutetimid,enzalutamid Greyfurt suyu, kırmızı şarap, kalsiyum kanal blok., itrakonazol, GKler, kinin, norfloksasin, ketokonazol,bikalutamid Sitokrom P450 (CYP) enzimlerinin substratları Enzim Substratlar CYP1A2 İmipramin, kafein, teofilin, parasetamol, propranolol, warfarin CYP2C9 fenitoin, fluvastatin, lozartan, glibenklamid, tolbutamid, diklofenak, ibuprofen, indometasin, naproksen, warfarin CYP2C19 Amitritilin, imipramin, diazepam, omeprazol, propranolol, smefenitoin CYP2D6 Tamoksifen, fluoksetin, imipramin, sertralin, propranolol, kodein, nikotin , haloperidol, dekstrometorfan CYP3A4 eksemestan,flutamid, fulvestrant, finasterid, amiodaron, kinidin, lidokain, terfenadin, siklofosfamid, etoposid, paklitaksel, vinkristin, ketokonazol, diazepam, midazolam, eritromisin, etinil östradiol, deksametazon, prednizolon, amlodipin, nifedipin, karbamazepin, kinin, lozartan, fentanil, siklosporin, warfarin, ergotamin, dihidroergotamin, sirolimus, takrolimus http://reference.medscape.com/drug-interactionchecker http://www.healthline.com/druginteractions http://www.drugs.com/drug-interactions Teşekkür ederim
© Copyright 2024 Paperzz
