Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları( 250 KB

Laboratuvar, Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığı
SIKÇA SORULAN SORULAR
1. SORU: Yeterlik Belgesine sahip Laboratuvarların belge süreleri 1 yıl uzatıldı mı?
CEVAP: Geçici Madde 1’in 2 inci fıkrasına göre: Yeterlik Belgesine sahip
Laboratuvarların belge süreleri 5 yıl olmuştur; ancak, bu laboratuvarlar Yönetmeliğin
yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde durumlarını bu Yönetmeliğin hükümlerine
uygun hale getirmek zorundadır.
2. SORU: Ön Yeterlik Belgesine sahip Laboratuvarların belge süreleri nasıl
değerlendirilecek?
CEVAP: Geçici Madde 1 in 2 inci fıkrasına göre: Bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten
önce ön yeterlik belgesi olan laboratuvarlardan belge bitimine bir yıldan az kalanların
belgeleri, belge bitim süresine kadar geçerlidir. Ön yeterlik belge bitiş süresi bir yıldan fazla
olan laboratuvarlar ise, Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde,
durumlarını bu Yönetmeliğin hükümlerine uygun hale getirerek yeterlik belgesi almak
zorundadır.
3. SORU: Ön Yeterlik Belgesine sahip Laboratuvarlar kapsam genişletme yapabilir mi?
CEVAP: Geçici Madde 2 inci maddenin 1 inci fıkrasındaki hüküm gereği Ön Yeterlik
aşamasında kapsam genişletme yapılamaz.
4. SORU: Numune alma ve örnekleme konusunda akredite olunması gerekiyor mu?
CEVAP: 5 inci maddenin 3 fıkrasının e bendine göre:TÜRKAK “numune alma ”da
akredite ettiği için bu parametrede de diğer parametreler gibi akredite olunması
gerekmektedir; ancak emisyon kapsamında yer alan “örnekleme” de TÜRKAK metot
bütünlüğü istediğinden, şimdilik örnekleme konusunda akreditasyon koşulu aranmamaktadır.
Örnekleme yetkisi talep eden laboratuvar, Bakanlıktan gerekli yetkiyi almak zorundadır.
5. SORU: Numune alma konusunda işbirliği yapılabilir mi?
CEVAP:17 inci maddenin 5 ve 6 ınci fıkralarına göre: Laboratuvar numune alma
kapsamında işbirliği yapamaz; ancak ilk defa Yeterlik Belgesi alan laboratuvar, Yeterlik
Belgesi başlangıç tarihinden itibaren bir yıl süre ile numune alma kapsamında işbirliği
yapabilir. Ayrıca, Laboratuvar, numunenin işbirliği yaptığı laboratuvara uygun saklama
koşullarında gönderilmesinden sorumludur.
6. SORU : Laboratuvarlar, kamuya ait alanlarda oluşan kirlilik durumlarında Bakanlık
veya İl Müdürlüğünce talep edilen analiz ve ölçümleri yapmak zorunda mıdır?.
CEVAP: 5 inci maddenin 3 fıkrasının ı bendine göre: Yeterlik Belgesine sahip
laboratuvar, kamuya ait alanlarda oluşan, sorumlusu tespit edilemeyen veya telafisi mümkün
olmayan sonuçlara neden olabilecek kirlilik durumlarında, Bakanlık veya İl Müdürlüğünce
talep edilen analiz ve ölçümleri yapmak ve sonuçlarını raporlamak zorundadır.
7. SORU: Laboratuvarlar barkod sistemini ne zamana kadar geçmek zorundadır?
CEVAP: 11 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtildiği üzere: Laboratuvar tarafından
kabul edilen numuneler barkod sistemi ile kayıt altına alınmalıdır. Yönetmeliğin yayımlandığı
tarihten itibaren bir yıl içerisinde, bu uygulamaya geçilmelidir. (Barkod sisteminin asgari
özellikleri, Bakanlık tarafından belirlenip, duyurulacaktır.)
8. SORU: Laboratuvarlar, dış cephe tabelalarını ne zaman yaptırmak zorundadır?
1/5
CEVAP: 11 inci maddenin 1 inci fıkrasında belirtildiği üzere: Laboratuvar,Yönetmeliğin
yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde, bu uygulamaya geçmelidir. (Tabelanın
özellikleri, Bakanlık tarafından belirlenip, duyurulacaktır.)
9. SORU: Hangi numuneler mühürlü olmalıdır?
CEVAP: 44 ünci maddenin 1 inci fıkrasına göre: Sadece kendi iç izlemesini yapan
laboratuvar dışında, laboratuvara gelen tüm iç izleme, denetim ve izin amaçlı numunelerin,
mühürlenmiş olması gerekir.
10. SORU: Kapsam genişletme başvurusunda, da akreditasyon şartı gerekli midir?
CEVAP: 13 inci maddenin 1 inci fıkrasına göre: Kapsam genişletmede akreditasyon şartı
gereklidir.
11. SORU: Laboratuvarda, en az kaç personel olması gerekir? Personelin nitelikleri neler
olmalıdır?
CEVAP: 20 inci maddesine göre: Laboratuvarda, en az 4 personel istihdam edilmelidir.
Bunların en az ikisi ölçüm/analiz sorumlusu olmalıdır. Diğer iki personel ise;
laboratuvar sorumlusu, kalite yöneticisi ve numune kabul ve/veya raporlama görevlerini
üstlenecek şekilde görevlendirilmelidir.
1-Kalite yöneticisi
2-Laboratuvar sorumlusu (/ölçüm ve analiz personeli)
3-Ölçüm ve analiz personeli
4-Numune kabul ve/veya raporlama sorumlusu
Ancak, numune kabul ve/veya raporlama sorumlusu analiz yapamaz.
Laboratuvar sorumlusu aynı zamanda ölçüm ve analiz yapabilir.
Laboratuvar sorumlusu ve kalite yöneticiliği görevlerini üstlenecek personel, farklı kişiler
olmalıdır.
Sadece gürültü kapsamında faaliyet gösteren laboratuvar, numune kabul personeli
bulundurmak zorunda değildir.
Laboratuvar sorumlusunun, üniversitelerin mühendislik, tıp, fen, veterinerlik ve su
ürünleri fakültelerinden mezun olması ve en az 3 yıl laboratuvar tecrübesine veya tez konusu
laboratuvar çalışması olan en az yüksek lisans derecesine sahip olması gerekmektedir.
Kalite yöneticisi/kalite yöneticisi temsilcisinin de en az 4 yıllık üniversite mezunu olması
gereklidir.
Laboratuvarın yeterlik belgesi kapsamına göre, ihtiyaç olması durumunda, birden fazla
laboratuvar sorumlusu görevlendirilebilir.
Ölçüm ve analiz yapacak personelin, üniversitelerin mühendislik, tıp, fen, veterinerlik ve
su ürünleri fakültelerinden, meslek yüksekokullarının meslek liselerinin veya teknik liselerin
çevre, kimya, gıda, sağlık, makine ve elektrik/elektronik gibi laboratuvar ile ilgili
bölümlerden mezun olması zorunludur. Fiziksel güç gerektiren numune hazırlama ön
işlemlerinde çalışan personelden bu fıkradaki eğitim şartları aranmaz.
Laboratuvar sorumlusu, bu Yönetmeliğin hüküm ve esaslarını takip etmekle yükümlüdür.
Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten önce, herhangi bir yetkili laboratuvarda çalıştığı
belgelenen personelin mevcut görevleri için 20 inci maddenin 6 ıncı fıkrasında belirtilen
öğrenim durumu ile ilgili koşullar aranmaz.
12. SORU: Raporlar, Yönetmeliğin ek-1’inde yer alan formata uygun olmak zorunda mıdır?
CEVAP: Yönetmeliğin ek-1 inde verilen rapor formatı, örnek niteliğindedir. Bu örnek
Emisyon, imisyon, gürültü, kömür vb kapsamlarla ilgili olan içeriği ilgili mevzuatlarda
belirlenmiş raporları kapsamaz.
2/5
Laboratuvar, ilgili mevzuatın istediği biçim ve içerik şartlarını ve bu Yönetmeliğin ek-1 inde
örnek olarak verilen rapor formatında yer alan bilgileri içerecek şekilde, kendi formatını
oluşturabilir.
13. SORU: Raporlarda, Bakanlık logosu hangi durumlarda kullanılır?
CEVAP: 20 inci maddenin 6 ıncı fıkrasına göre: Her türlü izin, lisans, iç izleme ve
denetim amaçlı numunelerin ölçüm ve analiz raporlarında kullanılır. Bakanlık logosu, logo
altında Yeterlik Belgesi numarası ve akreditasyon kurumuna ait logonun yer alması
zorunludur.
14. SORU: Raporlarda Bakanlık logosu hangi durumlarda kullanılamaz?
CEVAP: 20 inci maddenin 8 ıncı fıkrasına göre:
Numune alma yetkisi olmayan kurum/kuruluş, laboratuvar ve kişiler tarafından alınan
veya resmi mührü bozulmuş numuneler,
Özel taleple istenen analizler,
Laboratuvarın kapsamında yer almayan bir parametreyle ilgili yapılan, ölçüm ve
analizlere ait raporlarda Bakanlık logosu kullanılamaz. Ayrıca raporun tüm sayfalarında “Bu
rapor çevre mevzuatına ilişkin resmi işlemlerde kullanılamaz.” ibaresi açıkça yer almalıdır.
15. SORU: Bazı Organize Sanayii Bölgesi Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan tesis ve
fabrikaların atık sularının kontrol, iç izleme ve periyodik atık su analizlerinde, Asgari
Fiyat Tarifesine göre % 20 indirim yapılabilinir mi?
CEVAP: 2014 Yılı Asgari Fiyat Tarifesinin açıklamalar bölümünde belirtilen“10.10.2009
tarih ve 27372 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği İdari
Usuller Tebliğinde Tablo 1-Debiye Göre Numune Alma Sıklığında belirtildiği üzere “iç
izleme” amacıyla, haftada iki ve/veya on beş günde bir alınan numune alma sıklığına sahip
işletmeler ile yapılan sözleşmelerde bu miktarların en çok %20 altına düşülebilir." hükmü;
atık su debisi 1001-10000 m3/ gün olan her bir tesis için geçerlidir. Bu nedenle Organize
Sanayii Bölgesinde faaliyet gösteren fabrika ve tesislerin atık su debilerinin toplanarak tek bir
tesis gibi değerlendirilmesi ve bu indirimden faydalanmasının sağlanması mümkün değildir.
Sonuç olarak, yetkili laboratuvarın, yapmış olduğu ölçüm ve analizlere ait ve asgari fiyat
tarifesine uygun olarak düzenlemiş olduğu faturaları, ölçüm ve analiz hizmeti verdiği her bir
fabrika veya tesise ayrı ayrı kesmesi gerekmektedir.
16. SORU: Kamu Laboratuvarları Asgari Fiyatı nasıl uygulayacak?
CEVAP: 23 inci maddenin 1ve 2 inci fıkralarına göre: Kamu laboratuvarları, Bakanlıkça
belirlenen asgari fiyat tarifesinin en fazla %10 altında fiyat belirleyebilir.4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve bu kanun hükümlerinden muaf olan kamu kurum
kuruluşlarınca ihale yoluyla alınan ölçüm ve analiz hizmetleri için asgari fiyat tarifesinin
uygulanması zorunluluğu aranmaz.
17. SORU: Laboratuvarlar arası işbirliği hizmet alan ve hizmet veren laboratuvarlar için
ne şeklide uygulanacaktır?
CEVAP: 17 inci maddenin 3 üncü fıkrasına göre: Laboratuvar, Yeterlik
Belgesikapsamında yer almayan parametrelerde işbirliği yapacaksa, en fazla beş
laboratuvardan hizmet alabilir. Bu sayı hizmeti veren laboratuvarlar için sınırlandırılmamıştır.
İşbirliği, tüm kapsamlarda toplam 5 laboratuvarla sınırlı tutulmalıdır.
3/5
18. SORU: Laboratuvarlar arası işbirliği sözleşmelerinde, işbirliği yapılacak parametre sayısı
ile ilgili nasıl bir yol izlenmelidir?
CEVAP: 17 inci Madde: Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları YeterlikYönetmeliği' nde
yer alan "laboratuvarlarası işbirliği" maddesi, Bakanlığımızca Belgeli laboratuvarların yetkili
olduğu kapsamlarda bazı parametrelin ölçüm/analizlerini yapabilmek için gerekli cihazının
bulunmaması, söz konusu ölçüm/analizlerin daha fazla uzmanlık gerektirmesi veya
laboratuvarın koşullarının söz konusu ölçüm/analizleri yapmaya yeterli olmaması gibi
sebeplere, ilgili mevzuatın gerekliliklerini karşılamak amacıyla, bu konuda ölçüm/analiz
yetkisi almış laboratuvarlardan hizmet alma yoluyla gerçekleştirmesini sağlamak amacıyla
bulunmaktadır. Laboratuvarın çevre mevzuatı gereği düzenlemiş olduğu ölçüm/analiz
raporlarında, laboratuvarın yetkili olduğu parametre sayısından daha fazla işbirliği yaptığı
parametrenin bulunduğu rapor hazırlanması, raporun bütünlüğünün bozulması yanında
yukarıda açıklandığı üzere laboratuvarların ihtiyaçlarına binaen işbirliği yapılabilmesi
konusundaki yönetmelik maddesinin amacına hizmet etmemektedir. Bu nedenle
laboratuvarların belgesindeki herhangi bir kapsamda işbirliği yapacağı toplam metot sayısı, o
kapsamdaki kendi yetkilendirildiği toplam metot sayısından fazla olamamalıdır.
19. SORU: Laboratuvarın faaliyette bulunduğu adresten taşınması sürecinde ölçüm ve analiz
faaliyetlerine devam edebilir mi?
CEVAP: 24 üncü maddenin 2 ve 3 üncü fıkralarına göre: Laboratuvar taşınmasından on
beş gün önce durumunu, Bakanlığa bildirmeli ve sahada yaptığı ölçümler hariç olmak üzere
diğer analiz faaliyetlerini durdurmalıdır. Bu süreçte Bakanlık tarafından Yeterlik Belgesi
askıya alınır. Taşınma sonrasında ise aşağıdaki bilgi, belge ve dokümanları Bakanlığa
bildirmelidir.
Yeni adrese ait işyeri açma ve çalışma ruhsatı, ticaret sicil gazetesi, laboratuvarın
yerleşim krokisi, taşınmaya bağlı olarak kalibrasyonu gereken cihaz ve ekipmana ait
kalibrasyon ve/veya performans testi sertifikaları,
TÜRKAK tarafından verilen denetim teklif formu veya yeni adres için hazırlanmış
Akreditasyon Belgesi. İbraz edilen bu belgelere göre, Bakanlıkça uygun görüldüğü takdirde,
Laboratuvarın
Yeterlik Belgesinin tamamının veya ilgili kapsamının askı kararı kaldırılır.
(Bildirimin yapılmaması durumunda, cezai işlem uygulanır.)
20. SORU: Laboratuvarın unvan değişikliği yapması sürecinde ölçüm ve analiz faaliyetlerine
devam edebilir mi?
CEVAP: 24 üncü maddenin 2 ve 3 üncü fıkralarına göre: Laboratuvar ölçüm veanaliz
yapabilir; ancak yeni Yeterlik Belgesi başvurusunda istenen bilgi belge ve dokümanlardan
değişikliğe uğrayanları, on beş iş günü içerisinde Bakanlığa bildirmelidir. Bu süreçte yeni
unvana göre rapor düzenleyemez. Değişikliğe ilişkin bildirimlerin uygun bulunması
durumunda, Yeterlik Belgesi yeniden düzenlenir.
21. SORU: Laboratuvarın personel değişikliği bildirimini ne zaman yapacak?
CEVAP: 24 üncü maddenin 5 inci fıkralarına göre: Yetkilendirilen personelin çalışacağı
ölçüm ve analizlerle ilgili olarak almış olduğu eğitimlere ait sertifika, katılım belgesini,
doğrulama raporlarını her yıl Ocak ve Haziran aylarında Bakanlığa bildirilmelidir.
22. SORU: Laboratuvar, yeni cihaz ve ekipman bildirimlerini Bakanlığa hangi sıklıkla
bildirmelidir?
CEVAP: 24 üncü maddenin 6 inci fıkralarına göre: Laboratuvar, yeni cihaz ve
ekipmanlarını performans ve/veya kalibrasyon belgeleriyle birlikte, her yılın Ocak ve
Haziran aylarında Bakanlığa bildirmelidir.
4/5
23. SORU: Laboratuvar 4 aylık faaliyet raporlarını Bakanlığa hangi sıklıkla bildirmelidir?
CEVAP: 24 üncü maddeye göre: Laboratuvar 4 aylık faaliyet raporlarını Bakanlığa ibraz
etmeyecektir.
24. SORU: Emisyon kapsamında sıcaklık parametresinden de yetki almak zorunlu mu?
CEVAP: Sıcaklık parametresinde yetki alma zorunluluğu yoktur.
25. SORU: Laboratuvar, atık yağdan numune alma faaliyetinde bulunduğunda numune alma
ücretini almasa da olabilir mi?
CEVAP: 23 üncü maddenin 1 inci fıkrasına göre: Laboratuvarlar, ÇED çalışmaları
kapsamında yapılanlar da dâhil olmak üzere çevre mevzuatına esas teşkil edecek ve sonuçları
Bakanlığa veya Bakanlık tarafından denetim yetkisi devri yapılmış resmi kurum ve
kuruluşlara ibraz edilecek izin, lisans, iç izleme ve denetime ilişkin ölçüm ve analizlerde,
Bakanlıkça belirlenen asgari fiyat tarifesini uygulamak zorundadır. Bu uygulamaya su, atık
su, deniz suyu, toprak, atık, atık yağ vb kapsamlarından numune almalar da dahildir.
26. SORU: Laboratuvarlar muhafaza etmek zorunda olduğu kayıt ve defterleri ne şekilde
saklamalıdır.
CEVAP: 10 üncü maddenin 2 inci fıkrasına göre:
numune kabul kayıtları,
ölçüm / analiz kayıtları,(gözlemler, verilerin ve hesaplamaların kaydedildiği defterler,
orijinal cihaz çıktıları, ölçüm ve analiz kayıtları ve raporları vb)güvenilirlik ve gizlilik
esaslarına uygun şekilde en az beş yıl müddetle yedeklenerek saklanır.
Yedekleme elektronik veya kâğıt ortamında olabilir.
27. SORU: Ölçüm yapılacağı önceden bildirilen tesiste ölçüm için gerekli şartların
olmadığının tespiti durumunda ceza puanın işletilmesi ne şekilde olacaktır.
CEVAP: Ölçüm yapılacağı önceden bildirilen tesisin bildirimi, Bakanlığın Ölçüm
Programına önceden girilmesi ve tesisle ilgili gerekli ön hazırlığın yapılması laboratuvarın
sorumluluğundadır. Bakanlığın sahada yaptığı denetim sırasında ölçüm için gerekli şartların
olmadığının tespiti durumunda ceza puanın işletilecektir.
28. SORU: Florür parametresinin, diğer anyonlar gibi, SM 4110 B Metoduna göre iyon
kromotografisi cihazıyla, distilasyon işlemi uygulamadan analiz edilmesi halinde,
analiz ücreti nasıl değerlendirilir?
CEVAP: Yetkili Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları 2014 Yılı Asgari Fiyat Tarifesinde
florür/floridler parametresinde belirtilen ücret, distilasyon dâhil 145,00 TL dir.
Bu parametre İyon kromotografisi cihazıyla analiz edilecek olursa diğer anyonlar (klorür,
sülfat, nitrat vb) gibi 70,00 TL olarak faturalandırılması uygundur.
29. SORU: Bakanlıkça düzenlenen Yeterlilik Testi’ nde uygunsuzluğu kapatma süresi ne
kadardır?
CEVAP: Bakanlıkça düzenlenen Yeterlilik Testinde uygun bir sonuç bulunmaması
durumunda; ilk 6 ay içerisinde başka bir yeterlilik testine katılmak ve olumlu ya da olumsuz
sonucunu Bakanlığa ibraz etmek zorundadır. İlk 6 ay içerisinde olumlu sonu çalamayan
laboratuvarlar, ikinci 6 ay içerisinde yeniden bir yeterlilik testine katılıp 6aylık süre bitmeden
olumlu ya da olumsuz sonucunu Bakanlığa ibraz etmek zorundadır. Toplam süre 1 yılı
aşmamalıdır.
5/5