T.C UġAK VALĠLĠĞĠ ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ i T.C. UġAK VALĠLĠĞĠ ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ UġAK 2010 ii iii Şimdiki ve gelecek kuşakların temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu, gerçeğinden hareketle, çevreye duyarlı bir kalkınmadan yana olduğumu vurgulayarak; doğal kaynakların ekonomik kalkınmanın hem kaynağını hem sınırını oluşturduğunu bilerek, çevrenin korunması ve geliştirilmesinden bireysel katkı ve katılımın gereğine ve önemine inanarak; çevresel değerlere sahip çıkıp zarar verenleri uyaracağıma, doğal kaynaklardan faydalanırken tutumlu davranacağıma, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda hareket edeceğime, bu yönde işbirliği ve dayanışma anlayışı içerisinde hareket ederek, çevre konusunda herkese örnek olacağıma söz veririm. iv UĢak yüzyıllar boyunca çeĢitli medeniyetlere beĢiklik etmiĢ, antik kentleri, paha biçilmez Karun Hazineleri ile Ege ve iç Anadolu geçiĢ güzergahında, 1953 yılında Ġl statüsüne kavuĢmuĢ, coğrafi konumu gereği tarihi Ġpek ve Kral Yolu güzergahında bulunan Ģirin bir ilimizdir. UĢak ilinin en önemli özelliklerinden biri „„Ġlkler Kenti‟‟ oluĢudur.16yy.da Türk halıcılığının merkezi durumunda olan UĢak Halıları Ġngiltere ve Fransa gibi ülkelere ihraç edilmiĢ halıcılık ve kilimcilik sanayinin temelini oluĢturmuĢtur. 1867 yılında tren yoluna, 1900‟lu yılların baĢında elektriğe kavuĢmuĢtur. 19yy. da ilk iplik fabrikası kurulmuĢ, 1913 yılında yapılan sanayi sayımında iplik ve dokumacılık alanında ülke genelinde üretim yapan 13 kuruluĢun 3‟ünün ilimizde olduğu görülmüĢtür. Osmanlı Bankası‟nın ilk açılan Ģubelerinden biri 1926 yılında da ülkemizin ilk Ģeker fabrikası UĢak‟ta kurulmuĢtur. Halen tekstil ağırlıklı 1. Organize Sanayi Bölgesi ve Deri Organize Sanayi Bölgesi ile UĢak, bir sanayi Ģehri konumundadır. Ġç piyasada tüketilen zig (konfeksiyon) derinin %60 ı, gazlı sargı bezinin %95‟ i, peluĢ battaniyenin %85 i, seramik yer ve duvar karolarının %20 si Ġlimizde üretilmektedir. Ġlimiz özellikle tekstil ve deri olmak üzere seramik,gıda ve bunlar dıĢında kalan diğer sektörlerdeki faaliyetleriyle Ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sağlamaktadır.Bunun yanı sıra sanayileĢme, ağır çevre sorunlarını da beraberinde getirmiĢtir.Bugün çevre kirliliği ve kirliliğin önlenmesi çalıĢmaları ilimizin en öncelikli konuları arasında yer almaktadır. Anayasamızın 56.Maddesinde belirtildiği Ģekilde “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaĢama hakkına sahiptir.Çevreyi geliĢtirmek,çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaĢların ödevidir.”Bu doğrultuda çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesi konusunda devlete ve vatandaĢlara önemli görevler düĢmektedir.Ortak varlığımız olan çevreyi korumak ve gelecek kuĢaklara güvenli bir Ģekilde aktarmak için toplumun tüm kesimleri üzerine düĢeni eksiksiz yerine getirmelidir. Bu duygu ve düĢüncelerle, Ġl Çevre Müdürlüğümüzce hazırlanan UĢak Ġl Çevre Durum Raporunun bir bilgi kaynağı olarak yararlı olmasını diler,emeği geçenleri kutlarım. Özdemir ÇAKACAK Vali v Çevrenin korunması ve geliĢtirilmesi konusunda geliĢtirilen çabaların amacı,insanların daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda yaĢamalarının sağlanmasıdır.Çünkü çevreye zarar verende,çevreyi koruyan ve geliĢtirende insandır.ÇağdaĢ çevre bilinci,sağlıklı bir çevrede yaĢamayı insanların temel haklarından biri olarak kabul etmektir. Ülkemizde yaĢanmakta olan çevre sorunlarının ana nedenlerinden birisi,bilgi edinme ve bilinçlenmede karĢılaĢılan eksikliklerdir. Çevre bilincinin oluĢmadığı ve eğitilmemiĢ toplumlar yaĢadığı dünyayı kendisinden sonra baĢkalarının da kullanacağını idrak edemez. Oysa çevre,bize geçmiĢten bırakılan bir miras değil,korunması ve gelecek nesillere en güzel Ģekilde devredilmesi ve sürdürülebilmesi gereken bir emanettir. Bu bilince ulaĢmanın tek yolu eğitimdir. Ġhtiyacı kadar üreten,ihtiyacı kadar tüketen,gelecek nesillere karĢı sorumlu olan, çevreye, çevre sorunlarına duyarlı ve bilinçli insan modeli ancak köklü çevre eğitimi ile sağlanabilecektir. KirlenmiĢ çevreyi temizleyip yeniden yaĢanır bir çevre haline getirmek çevreye zarar vermeden korumaktan çok daha güç ve pahalıdır.Bu nedenle üretirken ve tüketirken canlı yaĢamını, doğal çevreyi tehdit etmeyen tutum ve davranıĢlarla doğa insan iliĢkilerinin yeniden kurulmasına büyük önem verilmelidir.Tükenmez sanılan doğal kaynaklarımızın tükenebileceği bilinciyle gelecek kuĢakların haklarına da sahip çıkarak yeni tüketim alıĢkanlıkları kazanmalı, toplumda çevre bilinci en üst düzeylere çıkarılmalıdır.Çünkü dünyanın geleceği insanoğlunun tutum ve davranıĢları ile doğrudan ilgilidir. YaĢanılabilir ve sürdürülebilir bir çevreye sahip olmak için herkes sorumluluklarını bilmeli ve yerine getirmelidir. Gelecekte yaĢayacak baĢka yerler aramak zorunda kalmamak için çevreye önem verilmeli,doğa ve doğaya bağımlı tüm canlılar korunmalıdır. Bu duygu ve düĢüncelerle Müdürlüğümüzce hazırlanan UġAK ĠL ÇEVRE DURUM RAPORU‟nun kullanıcılara faydalı olması dileklerimle katkısı olan ve emeği geçen herkese teĢekkür ederim. Ramazan TOKER Ġl Çevre ve Orman Müdürü vi HAZIRLAYANLAR Adı Soyadı : Ünvanı : Ramazan TOKER Cahit ĠNCE Çiğdem DÖNMEZ Navizer Kübra DEMĠRCĠOĞLU Fatma Kevri TAKMAK Yurdagül YILDIRIM Yasemin ġĠMġEK TÜRK M. Emin ÇĠNĠCĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürü ġube Müdürü Jeoloji Mühendisi Çevre Mühendisi Ziraat Mühendisi Biyolog Çevre Yüksek Mühendisi Kimya Mühendisi BĠLGĠSAYAR Çiğdem DÖNMEZ Navizer Kübra DEMĠRCĠOĞLU vii ĠL ÇEVRE DURUM RAPORU (A). COĞRAFĠ KAPSAM A.1 GĠRĠġ......................................................................................................................1 A.2 ĠL VE ĠLÇE SINIRLARI............................................................................................2 A.3 ĠLĠN COĞRAFĠK DURUMU.....................................................................................2 A.4 ĠLĠN TOPOĞRAFYASI VE JEOMORFOLOJĠK DURUMU......................................2 A.5 JEOLOJĠK YAPI VE STATĠGRAFĠ..........................................................................4 A.5.1 Metamorfizma ve Mağmatizma.........................................................8 A.5.2 Tektonik ve Paleocoğrafya................................................................8 (B). DOĞAL KAYNAKLAR B.1 ENERJĠ KAYNAKLARI............................................................................................9 B.1.1 GüneĢ...............................................................................................9 B.1.2 Su Gücü............................................................................................9 B.1.3 Kömür...............................................................................................9 B.1.4 Doğalgaz..........................................................................................9 B.1.5 Rüzgar.............................................................................................9 B.1.6 Biyomas(Biyogaz, Odun, Tezek).....................................................9 B.1.7 Petrol...............................................................................................9 B.1.8 Jeotermal Sahalar...........................................................................9 B.2 BĠYOLOJĠK ÇEġĠTLĠLĠK.......................................................................................10 B.2.1 Ormanlar........................................................................................10 B.2.2 Çayır ve Mera................................................................................10 B.2.3 Sulak Alanlar.................................................................................11 B.2.4 Flora..............................................................................................11 B.2.5 Fauna………………………….......................................................14 B.2.6 Milli Parklar, Tabiat Parklar, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler……………...............................................................................14 B.3 TOPRAK.............................................................................................................14 B.4 SU KAYNAKLARI...............................................................................................15 B.4.1 Ġçme Suyu Kaynakları ve Barajlar...............................................15 B.4.2 Yer altı Su Kaynakları..................................................................18 B.4.3 Akarsular......................................................................................22 B.4.4 Göller ve Göletler……….…………………………………….…....23 B.5 MĠNERAL KAYNAKLAR……………………….…………………………….…….24 B.5.1 Sanayi Madenleri………………….…………………………….….24 viii B.5.2 Metalik Madenler……………………………….…………………..…..25 B.5.3 Enerji Madenleri B.5.4 TaĢ Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Kaynaklar.……….25 ………………………………….………………….25 (C). HAVA ( ATMOSFER VE ĠKLĠM) C.1 ĠKLĠM VE HAVA …………………………………….…………………….………….27 C.1.1 C.1.1.1 Doğal DeğiĢkenler………………….……………………….……….…27 Rüzgar ……………………………….……………………….…………….27 C.1.1.2 Basınç…………………………………….………………….…………28 C.1.1.3 Nem…………………………………………..……………….…………28 C.1.1.4 Sıcaklık………………………………………..……………….………..29 C.1.1.5 BuharlaĢma …………………………………..…….………………...31 C.1.1.6 YağıĢlar …………………………………………….…….…………....31 C.1.1.7 Seller……………………………………………..……………….…….33 C.1.1.8 Kuraklık. ………………………………………………….…..………..34 C.1.1.9 Mikroklima…….…………………………………………..….…………34 C.1.2 Yapay etmenler………………………………………………..….……34 C.1.2.1 Plansız kentleĢme………………………………………..………….…34 C.1.2.2 YeĢil Alanların Azalması ……………………………..……………34 C.1.2.3 Isınmada Kullanılan Yakıtlar……………………..…………………..34 C.1.2.4 Endüstriyel Emisyonlar…………………………………..……………35 C.1.2.5 Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar……………………..……………35 C.2 HAVAYI KĠRLETĠCĠ GAZLAR VE KAYNAKLARI……………………...…………..36 C.2.1 Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman………………..…………37 C.2.2 Partikül Madde (PM) Emisyonları………………..…………………..37 C.2.3 Karbonmonoksit……………………………………..…………………38 C.2.4 Nitrojen Oksitleri ……………………………………..…………..….38 C.2.5 Hidrokarbon ve KurĢun Emisyonları……………..………………….39 C.3 ATMOSFERĠK KĠRLĠLĠK….……………………………………..…………....……...39 C.3.1 Ozon Tabakasının Ġncelmesinin Etkileri………………….….….…..39 C.3.2 Asit Yağmurlarının Etkileri…………………………………..…….….40 C.4 HAVA KĠRLETĠCĠLERĠNĠN ÇEVREYE OLAN ETKĠLERĠ….……….….….……...40 C.4.1 Doğal Çevreye Etkisi ……………………………….…..…....……..40 C.4.1.1 Su Üzerindeki Etkileri………………………….….….…..……………40 C.4.1.2 Toprak Üzerine Etkileri……………………….………..…..………… 40 C.4.1.3 Flora ve Fauna Üzerinde Etkisi…………….……………….….…….40 C.4.1.4 Ġnsan Sağlığı Üzerindeki Etkisi……………….……………….……..41 ix C.4.2 Yapay Çevreye Etkisi………………………….………….…….……41 C.4.2.1 Görüntü Kirliliği Üzerine Etkileri……………….…………..………….41 (D) SU D.1 SU KAYNAKLARININ KULLANIMI………………………….…………..…………..42 D.1.1 Yer altı Suları……………………………………….…….….…………43 D.1.2 Akarsular………………………………………………...…….………..44 D.1.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlar………………………..….………….44 D.1.4 Deniz.. ……………………………………………………..…..……….47 D.2 DOĞAL DRENAJ SĠSTEMLERĠ……………………………………………..……….47 D.3 SU KAYNAKLARININ KĠRLĠLĠĞĠ VE ÇEVREYE ETKĠLERĠ…….……..………….47 D.3.1 Yeraltı Suları ve Kirlilik……………………….……...………………..47 D.3.2 Akarsularda Kirlilik……………………………………….……………48 D.3.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik…………………..………48 D.3.4 Denizlerde Kirlilik……………………………………………...………48 D.4 SU VE KIYI YÖNETĠMĠ, STRATEJĠ VE POLĠTĠKALARI ……...………………….48 D.5 SU KAYNAKLARINDA KĠRLĠLĠK ETKENLERĠ ………………...………………….49 (E) TOPRAK VE ARAZĠ KULLANIMI E.1 GENEL TOPRAK YAPISI………………………..………………………….………...50 E.2 TOPRAK KĠRLĠLĠĞĠ…………………………..…………….………………………….50 E.2.1 Kimyasal Kirlenme………………..……………………………………50 E.2.1.1 Atmosferik Kirlenme…………………...…………………...………….50 E.2.1.2 Atıklardan Kirlenme….……………..………………………………….50 E.2.2 Mikrobiyal Kirlenme………………..…………………………………..50 E.3 ARAZĠ………….….…………………………………………………………..………..51 E.3.1 Arazi Varlığı…………………………………………………………….51 E.3.1.1 Arazi Sınıfları...................................................................................51 E.3.1.2 Kullanım Durumu..............................................................................54 E.3.2 Arazi Problemleri..............................................................................54 (F) FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER F.1 EKOSĠSTEM TĠPLERĠ............................................................................................57 F.1.1 Ormanlar ……………………………………………………………….57 F.1.1.1 Ormanların Ekolojik Yapısı.............................................................57 F.1.1.2 Ġlin Orman Envanteri.......................................................................57 F.1.1.3 Orman Varlığının Yararları.............................................................58 F.1.1.4 Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları…........................................60 x F.1.2 Çayır Ve Meralar................................................................................60 F.1.3 Sulak Alanlar…………………………………………………..………….61 F.2 FLORA.................................................................................................................61 F.2.1 Türler ve Populasyonları...............................................................61 F.3 FAUNA................................................................................................................65 F.3.1 Habitat ve Toplulukları……………………………………………..65 F.3.2 Türler ve Populasyonları................................................................65 F.3.3 Hayvan YaĢama Hakları. ...............................................................68 F.3.3.1 Evcil Hayvanlar...................................................................................68 F.3.3.1.1 Sahipli Hayvanlar........................................................................68 F.3.3.1.2 Sahipsiz Hayvanlar.....................................................................68 F.3.3.2 Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Olan Evcil Hayvanlar........................................................................................................68 F.3.3.3 Hayvan Hakları Ġhlalleri...............................................................68 F.4 HASSAS YÖRELER KAPSAMINDA OLUP ÇEġĠTLĠ BĠLGĠLERĠN ĠSTENECEĞĠ ALANLAR........................................................................................69 F.4.1 Milli Parklar.................................................................................69 F.4.2 Tabiat Parkları............................................................................69 F.4.3 Tabiat Anıtı.................................................................................69 F.4.4 Tabiat Koruma Alanları...............................................................69 F.4.5 Orman Ġçi Dinlenme Yerleri.........................................................69 F.4.6 Sulak Alanlar...............................................................................69 F.4.7 Biyogenetik Rezerv Alanları........................................................70 F.4.8 Biyosfer Rezerv Alanları..............................................................70 F.4.9 Özel Çevre Koruma Bölgeleri......................................................70 F.4.10 Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları.................................70 F.4.11 Su Ürünleri Üretim Sahaları Çevresindeki Kıyılar........................70 F.4.12 Endemik Bitki ve Hayvanların YaĢama Ortamı Olan Alanlar.......70 F.4.13 Koruma Altına Alınan Yabani Flora – Faunanın YaĢama Ortamı Olan Alanlar...................................................................................71 F.4.14 Akdeniz’e Has Nesli Tükenmekte Olan Deniz Türlerinin YaĢama ve Beslenme Ortamı Olan Alanlar...............................................................71 F.4.15 Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bulunduğu Koruma Alanları……...71 F.4.16 Sit Alanları...................................................................................71 F.4.16.1 Kentsel Sit...................................................................................71 F.4.16.2 Tarihi Sit................ .....................................................................72 F.4.16.3 Arkeolojik Sit................................................................................73 xi F.4.16.4 Doğal Sit......................................................................................75 F.4.17 Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması SözleĢmesinde Yer Alan “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar………………………………………………………………………..……..77 F.4.17.1 Anıtlar..............................................................................................77 F.4.17.2 Yapı Toplulukları.............................................................................77 F.4.17.3 Sitler................................................................................................77 F.4.17.4 Doğal Miras Kapsamına Giren Alanlar..........................................77 F.4.18 Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Alanları…..77 F.4.19 Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne Göre Belirlenen “Kıta Ġçi Yüzeysel Suları Kapsayan Ġçme ve Kullanma Suyu Rezervuarları”............................77 F.4.20 Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde Belirlenen Hassas Kirlenme Bölgeleri……………………………………………………………………………………..77 F.4.21 Jeolojik ve Jeomorfolojik OluĢumların Bulunduğu Alanlar.............78 F.4.22 Tarım Alanları................................................................................79 (G). TURĠZM G.1 YÖRENĠN TURĠSTĠK DEĞERLERĠ....................................................................80 G.1.1 Yörenin Doğal Değerleri................................................................80 G.1.1.1 Konum...........................................................................................80 G.1.1.2 Fiziki Özellikleri.............................................................................80 G.1.2 Kültürel Değer...............................................................................80 G.2 TURĠZM ÇEġĠTLERĠ..........................................................................................87 G.3 TURĠSTĠK ALTYAPI...........................................................................................88 G.4 TURĠST SAYISI.................................................................................................89 G.5 TURĠZM EKONOMĠSĠ........................................................................................90 G.6 TURĠZM-ÇEVRE ĠLĠġKĠSĠ.................................................................................91 (H) TARIM VE HAYVANCILIK H.1 GENEL TARIMSAL YAPI.................................................................................92 H.2 TARIMSAL ÜRETĠM.........................................................................................92 H.2.1 Bitkisel Üretim............................................................................92 H.2.1.1 Tarla Bitkileri..............................................................................92 H.2.1.1.1 Buğdaygiller...............................................................................92 H.2.1.1.2 Yem Bitkileri...............................................................................95 H.2.1.1.3 Endüstriyel Bitkiler.....................................................................96 H.2.1.2 Bahçe Bitkileri............................................................................96 H.2.1.2.1 Meyve Üretimi............................................................................96 xii H.2.1.2.2 Sebze Üretimi..............................................................................97 H.2.1.2.3 Süs Bitkileri...............................................................................................97 Hayvansal Üretim.......................................................................97 H.2.2 H.2.2.1 BüyükbaĢ Hayvancılık...............................................................98 H.2.2.2 KüçükbaĢ Hayvancılık...............................................................98 H.2.2.3 Kümes Hayvancılığı(Kanatlı Üretim)…......................................100 H.2.2.4 Su Ürünleri.................................................................................100 H.2.2.5 Kürk Hayvancılığı.......................................................................100 H.2.2.6 Arıcılık ve Ġpekböcekçiliği...........................................................101 H.3 ORGANĠK TARIM.............................................................................................101 H.4 TARIMSAL ĠġLETMELER.................................................................................101 H.5 TARIMSAL FAALĠYETLER...............................................................................102 H.5.1 Pestisit Kullanımı........................................................................102 H.5.2 Gübre Kullanımı..........................................................................102 I)MADENCĠLĠK I.1 MADEN KANUNUNA TABĠ OLAN MADENLER VE TAġ OCAKLARI NĠZAMNAMESĠNE TABĠ OLAN DOĞAL MALZEMELER.........................................104 I.1.1 Sanayi Madenleri.................................................................................104 I.1.2 Metalik Madenler.................................................................................105 I.1.3 Enerji Madenleri..................................................................................107 I.1.4 TaĢ Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler.…….....110 I.2 MADENCĠLĠK FAALĠYETLERĠNĠN YAPILDIĞI YERLERĠN ÖZELLĠKLERĠ…..111 I.3 CEVHER ZENGĠNLEġTĠRME...........................................................................111 I.4 MADENCĠLĠK FAALĠYETLERĠNĠN ÇEVRE ÜZERĠNE ETKĠLERĠ....................111 I.5 MADENCĠLĠK FAALĠYETLERĠ SONUCUNDA ARAZĠ KAZANIM AMACIYLA YAPILAN REHABĠLĠTASYON ÇALIġMALARI....................................112 (J) ENERJĠ J.1 BĠRĠNCĠL ENERJĠ KAYNAKLARI………………………………........................113 J.1.1 GüneĢ Enerjisi.......................................................................... 113 J.1.2 Rüzgar Enerjisi......................................................................... 113 J.1.3 Su Enerjisi................................................................................ 113 J.1.4 Biyogaz Enerjisi.........................................................................113 J.1.5 Biyomas Enerjisi........................................................................113 J.1.6 Odun..........................................................................................113 J.1.7 Kömür........................................................................................114 xiii J.1.8 Petrol..........................................................................................114 J.1.9 Jeotermal Enerji.........................................................................114 J.1.1.10 Doğalgaz Enerjisi.......................................................................114 J.2 ĠKĠNCĠL ENERJĠ KAYNAKLARI......................................................................114 J.2 ENERJĠ TÜKETĠMĠNĠN SEKTÖRLERE DAĞILIMI.........................................114 J.3 ENERJĠ TASARRUFU ĠLE ĠLGĠLĠ YAPILAN ÇALIġMALAR..........................114 (K) SANAYĠ VE TEKNOLOJĠ K..1 ĠL SANAYĠNĠN GELĠġĠMĠ, YER SEÇĠMĠ SÜREÇLERĠ VE BUNU ETKĠLEYEN ETKENLER……………………………………………………………………….….….115 K..2 GENEL ANLAMDA SANAYĠ GRUPLANDIRILMASI.......................................117 K..3 SANAYĠNĠN ĠLÇELERE GÖRE DAĞILIMI.......................................................117 K..4 SANAYĠ GRUPLARINA GÖRE ĠġYERĠ SAYILARI VE ĠSTĠHDAM DURUMU.118 K..5 SANAYĠ GÖRE ÜRETĠM TEKNOLOJĠSĠ VE ENERJĠ KULLANIMI................119 K..6 SANAYĠDEN KAYNAKLANAN ÇEVRE SORUNLARI VE ALINAN ÖNLEMLER…………………………………………………………………….…………119 K.6.1 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği........................119 K.6.2 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği............................120 K..6.3 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği.....................121 K..6.4 Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği....................122 K..6.5 Sanayi Tesislerinden Atıklar.......................................................122 (L). ALTYAPI,ULAġIM VE HABERLEġME L.1 ALTYAPI...........................................................................................................123 L.1.1 Su Sistemi...................................................................................123 L.1.2 Atık Su Sistemi Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi........................124 L.1.3 YeĢil alanlar.................................................................................126 L.1.4 Elektrik iletim Hatları……………………………………….………126 L.1.5 Doğalgaz Boru Hatları.................................................................127 L.2 ULAġIM.............................................................................................................128 L.2.1 Karayolları...................................................................................128 L.2.1.1 Karayolları Genel........................................................................128 L.2.1.2 UlaĢım Planlaması......................................................................128 L.2.1.3 Toplu TaĢım Sistemleri...............................................................128 L.2.1.4 Kent Ġçi Yollar..............................................................................128 L.2.1.5 Araç Sayıları................................................................................129 L.2.2 Demiryolları.................................................................................129 xiv L.2.2.1 Kullanılan Raylı Sistemler.............................................................129 L.2.2.2 TaĢımacılıkta Demiryolları............................................................129 L.2.3 Deniz, Göl ve Nehir TaĢımacılığı.......................................... .......130 L.2.3.1 Limanlar........................................................................................130 L.2.3.2 TaĢımacılık...................................................................................130 L.2.4 Havayolları....................................................................................130 L.3 HABERLEġME....................................................................................................131 L.4 ĠLĠN ĠMAR DURUMU...........................................................................................131 L.5 ĠLDEKĠ BAZ ĠSTASYONLARI SAYISI.................................................................132 (M). YERLEġĠM ALANLARI VE NÜFUS M.1 KENTSEL VE KIRSAL PLANLAMA...................................................................138 M.1.1 Kentsel Alanlar.............................................................................138 M.1.1.1 Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri....................................138 M.1.1.2 Kentsel Büyüme Alanı.................................................................138 M.1.1.3 Planlı Kentsel GeliĢme Alanları...........................................................139 M.1.1.4 Kentsel Alanlarda Yoğunluk.........................................................140 M.1.1.5 Kentsel Yenileme Alanları............................................................141 M.1.1.6 Endüstri Alanları Yer Seçimi........................................................141 M.1.1.7 Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar................142 M.1.2 Kırsal Alanlar...............................................................................143 M.1.2.1 Kırsal YerleĢme Deseni...............................................................143 M.1.2.2 Arazi Mülkiyeti.............................................................................143 M.2 ALTYAPI...........................................................................................................143 M.3 BĠNALAR VE YAPI ÇEġĠTLERĠ........................................................................144 M.3.1 Kamu Binaları..............................................................................144 M.3.2 Okullar.........................................................................................144 M.3.3 Hastaneler ve Sağlık Tesisleri.....................................................155 M.3.4 Sosyal ve Kültürel Tesisler..........................................................155 M.3.5 Göçler ve Hareketli Barınaklar....................................................156 M.3.6 Otel- Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar................................156 M.3.7 Bürolar ve Dükkanlar...................................................................156 M.3.8 Kırsal Alanda YapılaĢma.............................................................156 M.3.9 Yerel Mimari Özellikler.................................................................157 M.4 SOSYO-EKONOMĠK YAPI................................................................................157 M.4.1 ĠĢ Alanları Ve ĠĢsizlik………………………………………………...157 M.4.2 Göçler...........................................................................................157 M.4.3 Göçebe ĠĢçiler(Mevsimlik)............................................................157 xv M.4.4 Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı................................................158 M.4.5 Konut Yapım Süreçleri..................................................................158 M.4.6 Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri..........................................158 M.5 YERLEġĠM YERLERĠNĠN ÇEVRESEL ETKĠLERĠ.............................................159 M.5.1 Binalarda Ses Ġzolasyonu..............................................................159 M.5.2 Havaalanları ve Çevresinde OluĢturulan Gürültü Zonları..............159 M.5.3 Ticari ve Endüstriyel Gürültü.........................................................159 M.5.4 Kentsel Atıklar...............................................................................159 M.5.5 Binalarda Isı Yalıtımı.....................................................................160 M.6. NÜFUS................................................................................................................160 M.6.1 Nüfusun Yıllara Göre DeğiĢimi.............................................................160 M.6.2 Nüfusun Cinsiyet ve YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı.....................161 M.6.3 Ġl ve Ġlçelerin Nüfus Yoğunlukları...................................................166 M.6.4 Nüfus DeğiĢim Oran......................................................................172 (N) ATIKLAR N.1 EVSEL KATI ATIKLAR........................................................................................173 N.2 TEHLĠKELĠ VE ZARARLI ATIKLAR....................................................................173 N.3 ÖZEL ATIKLAR...................................................................................................173 N.3.1 Tıbbi Atıklar...................................................................................173 N.3.2 Atık Yağlar.....................................................................................174 N.3.3 Pil ve Aküler..................................................................................174 N.3.4 Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller...............174 N.3.5 Tarama Çamurları.........................................................................174 N.3.6 Elektrik ve Elektronik Atıklar..........................................................174 N.3.7 Kullanım Ömrü BitmiĢ Araçlar.......................................................174 N.4 DĠĞER ATIKLAR.................................................................................................174 N.4.1 Radyoaktif Atıklar..........................................................................174 N.4.2 Hayvan Kadavraları......................................................................174 N.4.3 Mezbaha Atıkları..........................................................................174 N.5 ATIK YÖNETĠMĠ................................................................................................175 N.6 KATI ATIKLARIN MĠKTAR VE KOMPOZĠSYONU..........................................175 N.7 KATI ATIKLARIN BĠRĠKTĠRĠLMESĠ, TOPLANMASI, TAġINMASI VE TRANSFER ĠSTASYONLARI........................................................................................................175 N.8 ATIKLARIN BERTARAF YÖNTEMLERĠ...........................................................176 N.8.1 Katı Atıkların Depolanması.........................................................176 N.8.2 Atıkların Yakılması......................................................................176 xvi N.8.3 Kompost.....................................................................................................176 N.9 ATIKLARIN GERĠ KAZANIMI VE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ..............................176 N.10 ATIKLARIN ÇEVRE ÜZERĠNDEKĠ ETKĠLERĠ.................................................176 (O) GÜRÜLTÜ VE TĠTREġĠM O.1 GÜRÜLTÜ.........................................................................................................178 O.1.1 Gürültü Kaynakları....................................................................178 O.1.1.1 Trafik Gürültüsü........................................................................178 O.1.1.2 Endüstri Gürültüsü....................................................................179 O.1.1.3 ĠnĢaat Gürültüsü.......................................................................179 O.1.1.4 YerleĢim Alanlarında OluĢan Gürültüler...................................179 O.1.1.5 Havaalanları Yakınında OluĢan Gürültü...................................179 O.1.2 Gürültünün Çevreye Olan Etkileri................................................179 O.1.2.1 Gürültünün Fiziksel Çevreye Etkileri............................................179 O.1.2.2 Sosyal Çevreye Etkisi..................................................................179 O.1.3 Gürültünün Ġnsanlar Üzerine Etkileri............................................180 O.1.3.1 Fiziksel Etkisi................................................................................180 O.1.3.2 Fizyolojik Etkisi.............................................................................180 O.1.3.3 Psikolojik Etkisi.............................................................................180 O.1.3.4 Performans Etkisi.........................................................................181 O.2 TĠTREġĠM..........................................................................................................181 (P) AFETLER P.1 AFET OLAYLARI................................................................................................182 P.1.1 Depremler.....................................................................................182 P.1.2 Heyelan ve Çığlar..........................................................................182 P.1.3 Seller.............................................................................................182 P.1.4 Orman, Otlak ve SazlıkYangınları ................................................183 P.1.5 Fırtınalar........................................................................................184 P.2 AFETLER VE SAĞLIK ZARARLARI...................................................................184 P.3 AFETLERĠN ETKĠLERĠ VE YARDIM TEDBĠRLERĠ...........................................184 P.3.1 Sivil Savunma Birimleri.................................................................184 P.3.2 Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri............................................185 P.3.3 Ġlkyardım Servisler.........................................................................185 P.3.4 Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden Ġskanı...................................185 P.3.5 Tehlikeli ve Zehirli Maddelerin Sınırlararası TaĢınması Ġçin Alınan Tedbirler.....................................................................................................................185 P.3.6 Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar............................................186 xvii (R) SAĞLIK VE ÇEVRE R.1 TEMEL SAĞLIK HĠZMETLERĠ............................................................................187 R.1.1 Sağlık Kurumlarının Dağılımı........................................................187 R.1.2 BulaĢıcı Hastalıklar.......................................................................187 R.1.2.1 Ġçme ve Kullanma Suları...............................................................187 R.1.2.2 Denizler.........................................................................................188 R.1.2.3 Zoonoz Hastalıklar........................................................................188 R.1.3 Gıda Hijyeni...................................................................................191 R.1.4 AĢılama ÇalıĢmaları......................................................................192 R.1.5 Bebek Ölümleri..............................................................................195 R.1.6 Ölümlerin Hastalık, YaĢ ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı.........196 R.1.7 Aile Planlaması ÇalıĢmaları..........................................................196 R..2 ÇEVRE KĠRLĠLĠĞĠ VE ZARARLARINDAN OLUġAN SAĞLIK RĠSKLERĠ.......197 R.2.1 Kentsel Hava Kirliliğinin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.................197 R.2.2 Su Kirliliğinin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri..................................197 R.2.3 Atıkların Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri..........................................199 R.2.4 Gürültünün Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.....................................199 R.2.5 Pestisitlerin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri.....................................199 R.2.6 Ġyonize Radyasyondan Korunma..................................................200 (S) ÇEVRE EĞĠTĠMĠ S.1 KAMU KURULUġLARININ ÇEVRE EĞĠTĠMĠ ĠLE ĠLGĠLĠ FAALĠYETLERĠ.........202 S.2 ÇEVREYLE ĠLGĠLĠ GÖNÜLLÜ KURULUġLAR VE FAALĠYETLERĠ.................202 S.2.1 Çevre Vakıfları...............................................................................202 S.2.2 Çevre dernekleri............................................................................202 (T) ÇEVRE YÖNETĠMĠ VE PLANLAMA T.1 ÇEVRE KĠRLĠLĠĞĠNĠN VE ÇEVRESEL TAHRĠBATIN ÖNLENMESĠ.................203 T.2 DOĞAL KAYNAKLARIN EKOLOJĠK DENGELER ESAS ALINARAK VERĠMLĠ KULLANIMI, KORUNMASI VE GELĠġTĠRĠLMESĠ.......................................................203 T.3 EKONOMĠK VE SOSYAL FAALĠYETLERĠN, SONUÇLARININ ÇEVRENĠN TAġIMA KAPASĠTESĠNĠ AġMAYACAK BĠÇĠMDE PLANLANMASI..........................................203 T.4. ÇEVRENĠN ĠNSAN- PSĠKOSOSYAL ĠHTĠYAÇLARIYLA UYUMUNUN SAĞLANMASI...............................................................................................................203 xviii A. COĞRAFĠK KAPSAM A.1. GiriĢ UĢak Ġli batıda Manisa, kuzeyde Kütahya, doğuda Afyon ve güneyde Denizli illeri ile komĢudur. Yüzölçümü 5341 km2 olup, Anadolu bölümünde yer aldığından dolayı geçit iklimi karakterleri hüküm sürmektedir. Yazları sıcak, kıĢları ise soğuk ve kar yağıĢlı olarak geçmektedir. Ġlin en soğuk ayları Ocak ve ġubat, en sıcak ayları ise Temmuz ve Ağustos‟tur. Yaz aylarında ısının 35-40 C‟ ye kadar çıkmasına karĢılık, kıĢın da sıfırın altında 5 –10 C‟ ye kadar düĢtüğü gözlenmiĢtir. UĢak Ġlinin bilinen tarihi Ġ.Ö. 4 binlerde Kalkolotik dönem yerleĢmesi ile baĢlar. Ġlk tunç çağında da süren bu yerleĢimler tüm Anadolu‟yu ele geçiren Hititlerin UĢak‟ta egemenlik kurmasını engelleyici bir rol oynamıĢtır.Hitit devletinin çökmesine yol açan Ege göç kavimleri hareketi sırasında, Frig oymakları batıya doğru yayılarak UĢak yöresinde etkinlik sağladı.Frig devleti Ġ.Ö. 676 da Kafkaslardan gelen Kimmer akınları ile çökünce Kimmerlerin hakimiyetine girdi. Bir süre sonra Lidya, Ġ.Ö. 652 bu devleti yıkan Kimmerler, Asur, Med ve Lidya orduları karĢısında bozguna uğrayınca Anadolu‟yu terk etmek zorunda kaldılar. Ġ.Ö.546 da Lidya krallığına Ġ.Ö. 334 de Makedonyalıların Ġ.Ö.131-129 yılları arasında Romalıların hakimiyetinde kaldı. Romanın Asya eyaletini oluĢturan geniĢ toprakların bir bölümü olan UĢak M.S. 395‟ ten sonra Bizans topraklarına katıldı. 1071 de Malazgirt savaĢını kazanan Selçuklular Marmara kıyılarına kadar ilerlediler.Ancak Alparslan‟ın ölümünden sonra toprakların büyük bir kısmı Bizanslıların eline geçti. 1075 de kurulan Anadolu Selçuklu devleti Bizanslıları yenerek 1076 yılında UĢak‟ı topraklarına kattı. 1098 yılında UĢak tekrar Bizanslıların eline geçti. 1182 yılında UĢak ele geçtiyse de 2. Kılıç Aslanın oğlu arasındaki saltanat kavgaları UĢak ve Kütahya‟nın 1204 yılına kadar Bizanslıların hakimiyetinde kalmasına neden oldu. Anadolu Selçukluları 1243 yılında Moğol istilasına uğrayarak UĢak Moğol hakimiyetine geçti. 1280 yılında Germiyan Oğulları beyliliğinin eline geçen UĢak 1390 yılında Osmanoğulları Beyliği tüm Aydın ve MenteĢe Oğullarını da yenerek toprakların büyük bir bölümünü oluĢturan UĢak‟ı da topraklarına kattı. 1429 yılından itibaren 26 Ağustos 1920Eylül 1921 tarihleri arasında Yunan iĢgali hariç Osmanlı hakimiyetinde kalmıĢ ve Kütahya‟ya bağlı bir ilçe merkezi olarak varlığını sürdürmüĢtür. Ġlimiz Kuva-i Milliye Hareketinde önemli bir yer tutmaktadır. Yunanlıların 2 yıl süreyle iĢgal altında tutukları UĢak ileri bir karakol olarak kullanılmıĢtır. Milli mücadelenin sonucunu getiren, BaĢkomutanlık Meydan Muharebesinin en yoğun çalıĢmaları da bu ilin topraklarında yaĢanmıĢtır. 1 Eylül 1921 de ilimiz düĢman iĢgalinden kurtulmuĢ ve 15 Temmuz 1953 yılında Kütahya‟dan ayrılarak il merkezi olmuĢtur. 1 A.2. Ġl ve Ġlçe Sınırları Ġlimizde Merkez Ġlçe dahil 6 ilçe bulunmaktadır.Bunlardan; Merkez; Kütahya ile, Banaz; Afyon ve Kütahya ile, EĢme; Denizli ve Manisa ile Karahallı; Denizli ile, Sivaslı; Denizli ile, Ulubey; Denizli ile sınır komĢusudur. A.3. Ġlin Coğrafik Durumu UĢak ili, komĢuları olan Kütahya ve Afyon illeri gibi Ġç Anadolu ve Ege Bölgesi arasında bir geçiĢ bölümünü teĢkil eden Ġç Batı Anadolu eĢiği üzerinde yer alır. 38-41 kuzey enlemi, 29-24 doğu boylamı arasında olan ilin topraklarını kuzeyden Kütahya Ġlinin Gediz ve AltıntaĢ ilçeleri, doğudan Afyon ilinin Sandıklı ve Sincanlı ilçeleri, güneyden Denizli ilinin Çivril, Çal ve Güney ilçeleri, batıdan Manisa Ġlinin Sarıgöl, Kula ,Selendi ilçeleri çevirmektedir. Kuzeyde ġaphane Dağı (212 m), Kuzeydoğu da Murat Dağı (2309 m), Güneydoğuda Bulkaz Dağı (1990 m) ilimiz doğal sınırlarını çizer. Kuzey batıda Gediz, Güneyde Büyük Menderes nehirleri ilin doğal sınırlarını teĢkil eder. Bu sınırlar içinde UĢak ili 5341 Km 2‟ lik alanı kapsar. A.4. Ġlin Topoğrafyası Ve Jeomorfolojik Durumu UĢak Ġli genel olarak engebelidir. Ova ve yaylaların oranı azdır. Ortalama olarak deniz seviyesinden 1000 – 1200 m yüksek olup, dalgalı bir yayla görünümündedir. 906 m yükseklikte yayla Ģehridir. Ġlimiz dağlık olmakla beraber yüksek dağlar 2 ġekil 1 : UĢak Ġl Haritası 3 görünmez . Dağlar il alanının kuzeydoğu ve doğu kesiminde kümelenmiĢtir. Ġlin % 37,5‟ ini teĢkil eden dağlık alanlar; kapladığı alan itibariyle platolardan sonra ikinci sırada gelmektedir. Murat Dağı: UĢak Ġli Kütahya sınırı boyunca uzanan Murat Dağının bir kısmı il sınırları içerisinde kalmaktadır. Yüksekliği 2309 m‟ yi bulan Murat Dağı, zengin bitki örtüsü ile kaplıdır. doğusunda 1644 m yükseklikte Tahdel tepe bulunmaktadır. Bulkaz Dağı: Sivaslının Doğusunda bulunan Bulkaz Dağının yüksekliği 1930 m‟ dir. Zengin su kaynakları vardır. Elma Dağı: Yüksekliği 1805m‟yi bulan dağ merkezin kuzeyinde yer almaktadır. GeniĢ orman ve yaylalarla kaplıdır. A.5. Jeolojik Yapı ve Statigrafi Kayraktepe Formasyonu (Pzk) Gri, kahverenkli, iri feldspat ve kuvars porfiroblastları içeren ince taneli, gnays ve milonitik gnayslardan oluĢmaktadır. Birimin üst kısımlarına doğru tane boyu alt kısımlarına oranla daha küçüktür. Oldukça bol hidrotermal kuvars damarlarıyla kesilmiĢtir. Yer yer bantlı yer yer gözlü gnays karakterindedir. Birim içersinde; alkali feldspat, plajioklas, kuvars, muskovit, biyotit, granat, sfen, apatit, klorit ve opak mineralleri yer almaktadır. Bu formasyon; Sivaslı ilçesi kuzeydoğusunda Hanoğlu köyü ve civarında, Sivaslı- UĢak karayolu Yenierice köyü civarında ve kuzeyinde gözlenir. EĢme formasyonu (Pze) Menderes masifi örtüĢistleri ve mermer merceklerinden oluĢan birim EĢme Formasyonu olarak adlandırılmıĢtır. Gri, siyahımsı yeĢil ve toprağımsı renklerde çeĢitli Ģistlerden oluĢan sedimenter kökenli birim birim içerisinde Ģu kayaç gruplarına rastlanmıĢtır. GranatĢist, Biyotitmuskovit, kuvars-grafitĢist, kuvarsit, biyotit-kuvars-mukovitĢist, klorit-serizitĢist ve fıllitler ile mermer blok mercekleri. EĢme formasyonu en tipik EĢme ilçesi ve batısında yayılım gösterir. Ayrıca Sivaslı ilçesinin kuzeydoğusunda, Eldeniz ve Cinoğlu köyleri civarında ve UĢak kuzeyinde yayılım göstermektedir. 4 ġekil 2:UĢak Civarının GenelleĢtirilmiĢ Statigrafik Sütun Kesiti. 5 BoduĢdamı Formasyonu (Pzb) Genellikle gri, beyaz yer yer mor ve yeĢil renkli, ince orta tabakalı yer yer masiv görüĢlü ve laminalı mermerlerden oluĢmaktadır. Ġnce çört bant ve yumruları içermektedir. UĢak ili merkezinin kuzeyinde, Sivaslı ilçesinin doğusunda ve Karahallı ilçesinin batısında geniĢ alanlarda yayılım göstermektedir. BoduĢdamı formasyonu üzerinde AĢağıbelova formasyonu uyumsuz olarak gelmektedir. AĢağıbelova Formasyonu(Ja) Gri kirli sarı ayrıĢma renkli, ince-orta tabakalanmalı, yer yer laminalı, düĢük derecede metaforfizma geçirmiĢ metakumtaĢı, metasilt taĢı ve renkristalize kireçtaĢlarından oluĢmaktadır. Kızılcasöğüt Formasyonu (Jk) Genellikle Gri mavimsi yer yer beyaz renkli dolomitik kireçtaĢlarının oluĢturduğu kısmen ince tabakalı, ince taneli kumtaĢı, Ģeyl veya ince taneli çört bantları kapsar. Bazen tabakalı bazende masif görünüĢlüdür. Orta üst jeurasik yaĢını veren fosilleri belirlenmiĢtir. Yer yer masif ve tabakalı olduğu yerlerde çok kıvrımlı olduğu için kalınlığı kesin olarak tesbit edilememiĢtir. Sivaslının kuzeyinde Kızılcasöğüt kasabası dolaylarında ve Muratdağında geniĢ yayılım göstermektedir. Vezirler Melanjı (Kvm) Mağmatik kökenli ayrılmamıĢ melanj, çok çeĢitli büyüklükte ve değiĢik litolojide bloklardan oluĢur. Bloklar arasında tortul mağmatik ve metaforfik kayaçlar bulunur. Hakim olan kayaç türü ultramafiklerdir. UĢak kuzeyinde vezirler köyü dolayında Murat Dağında ve Banaz Kapıdağda gözlenir. Baklan Graniti (Pabg) Biyotitli, alkali feldspatlı mozogranit. Gri Beyaz renkli, iri, hemen hemen eĢ boy tanelidir. Kayacı oluĢturan minerallerde zayıf bir yönlenme söz konusudur. Kırılması zordur. Baklan granitinin yerleĢim yaĢı 52 ± 7 milyon yıldır Paleoseneosen arasında karĢılık gelmektedir. Baklan graniti Banaz‟ın Bahadır Köyü kuzeyinde Baklantepe ve civarında yayılım gösterir. Kürtköy Formasyonu (Tmk) Bu formasyon altta boyutları 0.1 mm‟den 500 mm kadar değiĢen ve salt ultramfik kayaç parçalarından oluĢan yeĢil-bordo renkli ten kökenli ve bunlar üzerinde yer alan kırmızıkahverengi çok kökenli çakıltaĢlarından oluĢur. Linyit içermez. Alt Miyosen yaĢlıdır. Vezirler melanjı üzerinde uyumsuz olarak yer alır. Yeniköy Formasyonu (Tmy) Kirli sarı, turuncu renkli, çok kökenli çakıltaĢı, kumtaĢı, kiltaĢı, tüfit ve killi kireç taĢı ardalanmasından oluĢur. Menderesli nehir ortamından çökelmiĢtir. Orta-üst Miyosen yaĢlıdır. 6 Bölgede Orta Miyosen Dikendere volkanitleriyle sona ermiĢ ve tüflü seviyeler oluĢmuĢtur. Birim çalıĢma sahasıda UĢak‟ta çok geniĢ alanlarda yayılım gösterir. Dikendere Volkanitleri (Tmdv) Riyolit, riyodasit, tüf ve aglomeralarından oluĢur. Orta Miyosen yaĢlıdır. Riyolitler açık gri bej renklidir. Porfirik dokuludur. Mega fenokristaller halinde feldspatlar içerir. Karaboldere Volkanitleri (Tmkv) Riyodasit, trakiandezit, tefrit, tüf ve aglomeralarından oluĢur.Yer yer asidik yer yer bazik volkanizmanın bulunması volkanizmanın birkaç evreli olması gerektiğini gösterir. UĢak Elmadağ yöresinde, Banaz kuzeydoğusunda Devebağırtan tepe ve dolayında Balcıdamı köyü civarında geniĢ yayılım sunmaktadır. Beydağı Volkanitleri (Tpbv) Andezid lav, tüf ve aglomeralarından oluĢur. Andazıdler genellikle porfirik yapı ve hiyalopilitik doku sunmaktadır. Alt-orta pliyosen yaĢlı oldukları bölgedeki çökel istifi ile olan iliĢkilerinin korelasyonu ile saptanmıĢtır. Beydağı volkanitleri EĢme ilçesinin kuzeydoğunda yayılım göstermektedir. Ulubey Formasyonu (Tpu) KireçtaĢı, killi – çakıllı kireç taĢı yersel kil, kum, silt, tüfit ve linyitli kil düzeyleri içerir. Tabanda çakıllı bir seviye ile baĢlayıp üstte doğru giderek kireç taĢlarının hakim olduğu bir istif halinde gözlenmektedir. Pliyosen yaĢlıdır. UĢak bölgesinde oldukça geniĢ bir alana da yayılım sunmaktadır. Payamtepe Volkanitleri (Tpm) Genel kaya türünü bazaltikandazitler oluĢturmaktadır. Lavlar iri gözenekli ve porfirik dokulu olup, Plajioklas, ojit ve ender opak minarellerinden oluĢan bir hamur maddesi içindeki olibin, ojit ve plajioklas fenekristalleri ile belirgindir. Gaz boĢlukları ikincil minarellerle doldurulmuĢtur. UĢak bölgesinde dar bir alanda UĢak kuzeybatısında gözlenmektedir. Asartepe Formasyonu (Qat) Genellikle kızıl ve turuncu yer yer beyaz ve bej renklidir. 40cm çapına ulaĢan kaba kırıntılarının hakim olduğu az tuturulmuĢ çakıl taĢları genel litolojiyi oluĢturur. Plyistosen yaĢlıdır. Kalınlığı 250m kadardır. Sivaslı Ovasının tamamında ve ulupınar köyü çevresinde yaygın olarak bulunmaktadır. Alüvyon (Qal) Çok kökenli, gevĢek yapılı, blok, çakıl, kum, silt ve mil boyunda tutturulmamıĢ malzemelerden oluĢur. Ġçerdiği Malzemeler genellikle; kuvarsit, Ģist, gnays, mermer, kalkĢist, metabazit ve kireç taĢından oluĢmaktadır. Dere yatakları boyunca yayılım gösterir. Kalınlığı değiĢkendir. 7 A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma UĢak yöresi temeli Menderes Masifinin Metamorfik kayaçları ve Menderes masifinin üzerindeki platform tipi karbonat çökelleri oluĢturmaktadır.Derin zonlarda metamorfizma geçirmiĢ olan bu birimler Menderes Masifi Metamorfik kayaçları Tetis Okyanusunun kapanımıyla birlikte okyanusal kabuk kayaları tarafından bir nap Ģeklinde örtülmüĢ ve bölgede kabuğun kalınlaĢmasıyla Granitik kayalar sokulum yapmıĢtır. Miyosen sonrası bölgenin gerilmeli bir rejimin etkisi altına girmesi, Menderes Masifinin KG yönlü çekilerek Metamorfik çekirdek olarak yükselmesiyle bölgede doğrultu atımlı ve düĢey fayların egemen olduğu gerilme baĢlamıĢtır. Neojen döneminde açılmaya baĢlayan havzalarda karasal çekirdeğin hakim olduğu istifler ve gerilme rejiminin denetlendiği Volkanizma faaliyetleri etkin olmuĢtur. Alt Miyosenden günümüze değin bu rejim etkisini sürdürmüĢtür. Bölge Pliyosende görsel bir havza karakteri kazanmıĢ ve çok geniĢ sahalar bu havzada oluĢan çökeller tarafından örtülmüĢtür. Günümüzde UĢak dört bir yanı Metamorfik (Musadağ, Burgazdağ, Murat Dağı) ve Volkanik kayaçların (Elmadağ, Beydağı) çevrelediği dağ kuĢakları arasında çökel havzaları Ģeklinde bir görünüm sunmaktadır. A.5.2.Tektonik ve Paleocoğrafya Dört Jeolojik zamana ait çeĢitli litolojiden yapılı UĢak yöresi, Post Alpin dönemde Neotektonik hareketlere maruz kalmıĢ, günümüzdeki morfolojik görünümü ortaya çıkmıĢtır. Bu bölge jeolojik yapısı ve morfo-tektonik özelliği itibari ile Asor adalarından Endonezya‟ya kadar uzanan Alpin KuĢakta yer tutmaktadır. UĢak yöresi Kuzey Anadolu Fay sistemi, EgeHellen hendeği ve bunun doğu uzantısı durumunda olan Kıbrıs yayı ile Ege Graben sistemini içeren Batı Anadolu çekme rejiminin denetimi altındadır. Anadolunun batıya hareketi, doğu batı yönlü sıkıĢmalara, kuzey-güney yönlü geniĢlemelere ve dolayısıyla da yöredeki fay sistemlerinin domino taĢları gibi birbirini etkileyerek kıpırdanmasına neden olmaktadır. Nitekim Afrika levhasının Anadolu altına daldığı Ege – Hellen hendeği ve bunun doğu uzantısı durumunda olan Ege graben sisteminin fayları kuzey Anadolu sisteminin batısındaki faylar ve Marmara denizindeki faylar dikkat çekmektedir. KAYNAKLAR Jeoloji Mühendisleri Odası Turizm Envanteri 2001 UĢak Valiliği, 21. Yüzyıl EĢiğinde UĢak Sempozyumu, 2001 8 B. DOĞAL KAYNAKLAR B.1. Enerji Kaynakları B.1.1.GüneĢ Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi C.1.1.4 Bölümünde verilmiĢtir. B.1.2.Su Gücü Ġlimiz sınırları içersinde enerjiye dönüĢtürülebilecek su kaynakları bulunmamaktadır. B.1.3.Kömür Ġlimiz sınırları içersinde Merkez ilçe Ġlyaslı Kasabası sınırları içersinde Kömür rezervi mevcuttur. B.5.3 Enerji Madenleri Bölümünde konuyla ilgili bilgi verilmiĢtir. B.1.4.Doğalgaz UĢak iline 2003 yılında Doğal Gaz gelmiĢtir. Ġlk etapta Organize Bölge Müdürlüğü içersinde faaliyet gösteren iĢletmelere verilmiĢ olup, 2004 yılı içinde de Merkezde bulunan iĢletmeler doğalgaz bağlantısı yaparak kullanıma geçmiĢlerdir. 2005 yılı sonu itibarıyla ısınma amaçlı olarak doğalgaz kullanıma sunulmuĢtur. 2010 yılı sonu itibarı ile Sanayide(sanayi,UĢak OSB,UĢak Karma OSB) % 86, Konutlarda %14 kullanım olmuĢtur. B.1.5.Rüzgar Ġlimiz sınırları içersinde rüzgar enerjisinden faydalanılmamaktadır. B.1.6. Biyomas (Biyogaz, Odun, Tezek) Ġlimizde Biyomas (Gübre, bitkisel atık ve benzeri organik atıkların oksijensiz ortamda fermante olması sonucu meydana gelen yanıcı gaz) enerji türünden yararlanılmamaktadır. B.1.7. Petrol UĢak il sınırları içersinde petrol rezervi bulunmamaktadır. B.1.8. Jeotermal Sahalar Hamamboğazı Kaplıcası Emirfakı Hamamları Aksaz Hamamları Örencik Kaplıcası 9 B.2.Biyolojik ÇeĢitlilik B.2.1. Ormanlar Tablo 1: UĢak‟taki Orman Alanlarının Yüzdeleri. KORU BALTALIK VERĠMLĠ ORMAN BOZUK ORMAN ORM. ALAN OR AÇIKLIK ALAN TOPLAM ALAN NORMAL BOZUK NORMAL BOZUK HA. HA. HA. HA. HA. HA HA % HA. HA. UġAK 77.186 66.314 122 76.588 77.307 142.902 220.209 220.209 338.576 558.785 % 35 30 0 35 35 65 100 39 61 100 Ġli B.2.1.1. Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları Konuyla ilgili bilgi edinilememiĢtir. B.2.2.Çayır ve Mera 2010 yılı Mera ÇalıĢmaları UĢak Ġlinde 266 köyde 27.692 ha mera alanında tespit-tahdit ve 199 köyde 25.558 ha. mera alanında tahsis çalıĢmaları yapılmıĢtır. Mera ıslah çalıĢmaları kapsamında 2010 yılında 1 köy proğrama alınmıĢ olup halen 4 köyde çalıĢmalar devam etmektedir. 2010 yılı Ġlkbahar ve sonbaharda 21,2 ton gübre ile 1.524 dekar mera alanı gübrelenmiĢtir. Islah Projesi uygulanan Çamsu köyünde 430 dekar alanda dikenli tel ile ihata, mera kapısı, hayvanların ihtiyacı olan sıvat yapılarak otlatmayı kolaylaĢtırıcı tesisler inĢa edilmiĢtir. Yavı köyünde 75 dekar mera alanında üstten tohumlama yapılmıĢtır. ġekil 3 : Mera Ġhaleleri. GRAFİK : MERA İHALELERİ 31% Ġ.Yapılan 69% Ġ.Yapılmayan 10 Devlet Ġstatistik Enstitüsü rakamlarına göre Türkiye genelinde 1 BüyükbaĢ hayvan birimine düĢen mera alanı 20 dekar, Ġlimizdeki mera mevcudu ve hayvan sayısına göre ise 5 dekardır. 1.B.B.H. BĠRĠMĠNE DÜġEN MERA ALANI UġAK TÜRKĠYE 5 20 B.2.3. Sulak Alanlar Ġl Özel Ġdaresi Genel Sekreterliği tarafından sulanan saha; Gölet 1.861 Ha. Yerüstü Suyu 6.153 Ha. Yer altı Suyu 116 Ha. Toplam 8.130 Ha. Toplam sulanan alan 17.000 Ha. Sulamaya elveriĢli saha 218.546 Ha. B.2.4.Flora Ġlimizde bulunan endemik bitkiler aĢağıda verilmiĢtir: Familya:17 Cins: 47 Tür:68 Apiaceae Ferulago W. KOCH Ferulago aucheri BOISS. Ferulago macrosciadia BOISS. ET BAL. Araceae Arum L. Arum balansanum R. MILL Asteraceae Anthemis L. Anthemis wiedemanniana FISH. ET MEY. Carduus L. Carduus nutans L. subsp. falcato-incurvus P. H. DAVIS Centaurea L. Centaurea cariensis (BOISS.) subsp. longipapposa WAGENITZ Centaurea drabifolia SM. subsp. drabifolia SM. Centaurea urvillei DC. subsp. stepposa WAGENITZ Scorzonera L. 11 Scorzonera acuminata BOISS. Scorzonera tomentosa L Boraginaceae Cynoglottis (GUSUL.) VURAL ET KIT TAN Cynoglottis chetikiana VURAL ET KIT TAN subsp. paphlagonica (HAUSSKN. EX BORNM.) VURAL ET KIT TAN Moltkia LEHM. Moltkia aurea BOISS. Brassicaceae Alyssum L. Alyssum huetii BOISS. Crambe L. Crambe tataria SEBEÖK var. parviflora (HUB.-MOR. ET REESE) HEDGE ET HUB.-MOR. Caryophyllaceae Arenaria L. Arenaria macrosepala BOISS. Arenaria saponarioides BOISS. ET BAL. subsp. saponarioides BOISS. ET BAL. Bolanthus (SER.) EICHB. Bolanthus minuartioides (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR. Bolanthus spergulifolius (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR. Dianthus L. Dianthus lydus BOISS. Gypsophila L. Gypsophila tubulosa (JAUB. ET SPACH) BOISS. Caryophyllaceae Saponaria L. Saponaria chlorifolia KUNZE Silene L. Silene phrygia BOISS. Silene splendens BOISS. Velezia L. Velezia hispida BOISS. Fabaceae Astragalus L. Astragalus condensatus LEDEB. Astragalus gaeobotrys BOISS. ET BAL. Astragalus lydius BOISS. Astragalus mesogitanus BOISS. Astragalus oxytropifolius BOISS. Astragalus paecilanthus BOISS. ET HELDR. Astragalus prusianus BOISS. Astragalus vulnerariae DC. Astragalus wiedemannianus FISCHER Cytisopsis JAUB. ET SPACH Cytisopsis dorycniifolia JAUB. ET SPACH subsp. reeseana (GUYOT) HUB.MOR. Ebenus L. Ebenus plumosa BOISS. ET BAL. var. plumosa BOISS. ET BAL. Genista L. Genista involucrata SPACH Melilotus L. Melilotus bicolor BOISS. ET BAL. Trifolium L. 12 Trifolium chlorotrichum BOISS. ET BAL. Trigonella L. Trigonella cephalotes BOISS. ET BAL. Trigonella rostrata (BOISS. ET BAL.) BOISS. Guttiferae Hypericum L. Hypericum adenotrichum SPACH Hypericum aviculariifolium JAUB. ET SPACH subsp. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON var. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON Iridaceae Iris L. Iris purpureobractea B. MATHEW ET T. BAYTOP Lamiaceae Marrubium L. Marrubium globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM subsp. globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM Micromeria BENTHAM Micromeria cristata (HAMPE) GRISEB. subsp. carminea (P. H. DAVIS) P. H. DAVIS Nepeta L. Nepeta cadmea BOISS. Nepeta viscida BOISS. Salvia L. Salvia cadmica BOISS. Salvia cedronella BOISS. Salvia pisidica BOISS. ET HELDR. Stachys L. Stachys cretica L. subsp. anatolica RECH. FIL. Wiedemannia FISCH. ET MEY. Wiedemannia orientalis FISCH. ET MEY. Liliaceae Allium L. Allium phrygium BOISS. Allium stylosum O. SCHWARZ Hyacinthella SCHUR Hyacinthella lineata (STEUDEL) CHOUARD Tulipa L. Tulipa armena BOISS. var. lycica (BAKER) MARAIS Poaceae Nephelochloa BOISS. Nephelochloa orientalis BOISS. Pseudophleum M. DOGAN Pseudophleum gibbum (BOISS.) M. DOĞAN Rosaceae Amelanchier MEDIK. Amelanchier parviflora BOISS. var. parviflora BOISS. Amygdalus L. Amygdalus x balansae BOISS. Rosaceae Pyrus L. Pyrus anatolica BROWICZ Rubiaceae Asperula L. Asperula lilaciflora BOISS. subsp. lilaciflora BOISS. 13 Galium L. Galium penduliflorum BOISS. Rutaceae Haplophyllum A. JUSS. Haplophyllum myrtifolium BOISS. Scrophulariaceae Chaenorhinum (DC.) REICHB. Chaenorhinum litorale (BERNH.) FRITSCH subsp. pterosporum (FISCH. ET MEY.) DAVIS Linaria MILLER Linaria corifolia DESF. Verbascum L. Verbascum uschakense (MURB.) HUB.-MOR. Valerianaceae Valerianella MILLER Valerianella glomerata B.2.5.Fauna Ġlimizde endemik hayvan bulunmamaktadır. B.2.6.Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı ve Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler BaĢkomutanlık Tarihi Milli Parkının bir kısmı Banaz ilçesi Büyükoturak Kasabası sınırları içersinde kalmaktadır. B.3. Toprak Tablo 2 : Toprak Sınıfları ve Dağılımı. Toprak Sınıfları Alan (Ha.) Alüvyal 12.824 Hidromorfik Alüvyal 311 Kolüvyal 6.554 Kahverengi Orman 214.148 KireçsizKahverengi Orman Oran (%) 2.4 0.0 1.2 40.1 171.493 32.1 285 0.0 Kırmızı kestane Rengi 29.278 5.5 Kahverengi 61.944 11.2 Kireçsiz Kahverengi 7.255 1.4 Rendzina 12.992 2.4 456 0.0 15.666 3.0 Kestane Rengi Irmak TaĢkını Yataklar Çıplak Kaya 14 B.4. Su Kaynakları B.4.1. Ġçme Suyu Kaynakları ve Barajlar Ġlimize içme suyu sağlayan kaynaklar Ģunlardır; Tablo 3 : Ġlimize Ġçme Suyu Sağlayan Kaynaklar. Adı Türü Yeri Kapasite si (m3/yıl) Kalitesi (SKKY Tablo-1) Havaalanı Kuyuları Kuyu BozkuĢ Köyü civarı 3.786.912 Bölme Kuyuları Kuyu Fatih Mah. 2.840.184 Doğala Kuyuları Kuyu Aybey Mah. 1.262.304 Asfalt ġantiyesi Kuyu Gediz Kümesi 1.893.456 Karakol Drenajı Kaynak Karabol Köyü 1.262.304 Çokrağan Memba Kaynak Yukarı Karacahisar 1.893.456 Yeraltı Su Kaynağı Kuyu Güre Kasabası Çokrağan Ulubey Ġçme suyu Yüzeysel Suyu Sondaj Köseler Ġçme suyu Sondaj Köseler Köyü Uygun Kıranköy Içme suyu Kaynak Kıranköy Sülümenli Ġçme suyu Sondaj Hasköy Ġçme suyu Kaynak B.Kayallı Ġçme suyu Kaynak K.Kayallı Ġçme suyu Sondaj Ġshaklar Ġçme suyu Sondaj Omurca Ġçme suyu Sondaj Çardak Ġçme suyu Hangi YerleĢim Yerine Ġçme Suyu Sağladığı Kuyulardan ve Kaynaklardan pompalanan sular toplama depolarından ġehrin tümüne dağıtılmaktadır. 37.000 - Güre Kasabası 523.952 Ġçilebilir Banaz Ġlçesine Uygun Uygun Ulubey-Çubuk Dağı mahallesi Köseler Köyü Sevindikler Mah. Kıranköy k. Sülümenli Köyü Uygun Sülümenli k. Uygun Hasköy k. Kırkyaren Uygun B.Kayallı Uygun K.Kayallı Uygun Ġshaklar-Yenice Mah Uygun Omurca k. Sondaj UlaĢ mevkii (Karahallı,Kırkyaren) ToptaĢ mevkii Ulubey sınırları Kıran mevkii K.Kayallı sınırları Eski bağlar Ġshaklar k. Sınırı Kuru dere mevkii Omurca Çardak k. Uygun Çardak k. Çırpıcılar Ġçme suyu Sondaj Çırpıcılar k. Uygun Çırpıcılar k. Söğütlü k. Ġçme suyu Kaynak Söğütlü k. Uygun Söğütlü k. K.Ġlyaslı Ġçme suyu Kaynak K.Ġlyaslı k. Uygun K.Ġlyaslı k. Akkeçili Ġçme suyu Sondaj Uygun Akkeçili k. Çamdere Ġçme suyu Sondaj Kozdağı mevkii Akkeçili k. Çamdağı k. Uygun Çamdere k. Ġnay Ġçme suyu Kaynak Ġnay köyü Uygun Ġnay köyü KıĢla k. Ġçme suyu Sondaj Ġçme Yukarı Karacahisar Köyü-Banaz Külçen Deresi Ulubey KıĢla k. Uygun KıĢla k. Karacaahmet Ġçme Sondaj suyu Çamlıbel Ġçme suyu Kaynak Karacaahmet k. Uygun Karacaahmet k. Sülümenli k. Uygun Çamlıbel k. Kurudere Ġçme suyu Kaynak Kurudere k. Uygun Kurudere k. Hanyeri Ġçme suyu Kaynak Hanyeri k. Uygun Hanyeri k. Aksaz Ġçme suyu Kaynak Aksaz k. Uygun GümüĢkol Ġçme suyu Tanker_taĢıma KıĢla k. Uygun Aksaz k. Deredam ve BekimiĢ Mah. GümüĢkol k. Katrancılar Ġçme suyu Tanker_taĢıma BekiĢli k. Uygun Katrancılar k Avgan Ġçme suyu Kaynak Ulubey deresi Uygun Avgan k. Bekdemir Ġçme suyu Sondaj Hocalar k. Uygun Bekdemir k. 15 Dutluca Ġçme suyu Sondaj Dutluca k. Uygun Dutluca k. Külçen Ġçme suyu Sondaj Külçen deresi Uygun ġebeke suyu Kaynak Hocalar pınarı 250 75 m³ Külçen k. ÇalıĢkanlar k. Beklenir ġebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 500(1994) 75 m³ Külçen köyü ġebeke suyu Kaynak Cuma yolu 75 60 m³ Dutluca ġebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 700(1994) 75 m³ Avgan k. ġebeke suyu Kaynak Ulubey deresi 75 m³ ÇalıĢkanlar Karahallı Kaynak Çılandır deresi T.S 20 Karahallı PaĢalar Kaynak Çılandır deresi T.S 20 PaĢalar Kavaklı Kaynak Çılandır deresi T.S 20 Kavaklı Buğdaycı Artezyen Mezarlık Kuruçay 500(1994) T.S 22 Buğdaycı Kaykıllı T.S 22 Kaykıllı Dumanlı T.S 22 Dumanlı Coplu T.S 22 Coplu Çokaklı Artezyen BeneĢ deresi T.S 30 Çokaklı Deli Hıdırlı Artezyen Değirmen önü T.S 26 Deli Hıdırlı Külköy Artezyen Derincik mevkii T.S 26 Külköy Duraklı Artezyen Derincik mevkii T.S26 Duraklı Karbasan Artezyen Kuyu yolu T.S 26 Karbasan Kırkyaren Artezyen UlaĢ deresi Bekiköy Artezyen Eski bağlar T.S 20 Bekiköy Alfaklar Artezyen ġerif ağa kuyusu T.S 18 Alfaklar Karayakuplu Artezyen ġerif ağa kuyusu Sivaslı Artezyen Evrenli T.S 32 Sivaslı PınarbaĢı beldesi Artezyen Yediahar T.S 26 PınarbaĢı Tatar Artezyen Tatar Kogu mevkii T.S 34 Tatar Selçikler Artezyen Cingil çayırı T.S 36 Selçikler Eldeniz k. Artezyen Ġki köprü arası T.S 30 Eldeniz Cinoğlu k. Artezyen Terzioğlu mevkii T.S 26 Cinoğlu Hanoğlu k Kaynak Köy üstü T.S 27 Hanoğlu Ketenli k. Kaynak Dere boyu T.S 26 Karaboyalık k. Artezyen Akalın mevkii T.S 38 Ketenlik tekeli Horzumlar Karaboyalık Ercek Artezyen T.S 24 Erce Yeni Erce k Artezyen T.S 20 Yeni Erce Akarca k Kaynak T.S 32 Akarca Özbeyli k Kaynak T.S 21 Özbeyli Salmanlar k Artezyen Çayır mevkii T.S 44 Salmanlar Samatlar k Artezyen Akçapınar T.S 22 Samatlar Kökez Artezyen Pınar mevkii T.S 28 Kökez Sazak k Kaynak Selçikler yolu T.S 22 Sazak Azizler Artezyen ġirĢir T.S 29 Azizler Yayalar beldesi Artezyen T.S 24 Yayalar Ağaçbeyli beldesi Artezyen Çivril yolu altı T.S 26 Ağaçbeyli Hacım Artezyen UĢak yolu T.S 32 Hacım Uygun EĢme ve güllü beldesi Güllübağ ve Kayalı k Güllü deresi grup içme Kapitaj suyu Güllübağ içme suyu Sondaj Kırkyaren Güllü bağırsak deresi Kayalı deresi Karayakuplu 7 lt/sn Uygun 16 Camili grup içme suyu Sondaj Camili Uygun Takmak göleti arıtma Yüzeysel suyu Yeleğen içme suyu Sondaj Takmak yöresi Uygun Yeleğen deresi Uygun Camili ve Kocabey k. Takmak, Dereköy ve Kıranköy Yeleğen EĢmetaĢ içme suyu Sondaj EĢmetaĢ Uygun EĢmetaĢ Balabancı içme suyu Sondaj Balabancı Uygun Balabancı k Keklikli içme suyu Sondaj Keklikli k Uygun Keklikli k YeĢilkavak içme suyu Kapitaj YeĢilkavak Döven mevkii Uygun YeĢilkavak köyü Ağabey içme suyu Sondaj Ağabey Uygun Ağabey k Kayapınar içme suyu Sondaj Kayapınar deresi Uygun Kayapınar köyü Konak içme suyu Sondaj Konak Uygun Konak köyü Narlı içme suyu Sondaj Narlı Uygun Narlı Ahmetler içme suyu Sondaj Hayribey mevkii Uygun Ahmetler beldesi Kolankaya içme suyu Sondaj Kolankaya deresi Uygun Kolankaya Gedikler içme suyu Sondaj Gedikler Uygun Gedikler k Gökçukur içme suyu Sondaj Gökçukur Uygun Gökçukur Emirli içme suyu Sondaj Emirli Uygun Emirli k Karaahmetli grup içme Sondaj suyu Davutlar içme suyu Kaynak Karaahmetli Uygun Davutlar Uygun Karaahmetli ve ġehitli köyü Davutlar Caberler Kaynak Caberler Uygun Caberler Bozlar Kaynak Bozlar Uygun Bozlar Yaylaköy içme suyu Kaynak Yaylaköy Uygun Yaylaköy Güneyköy içme suyu Kaynak Güneyköy Uygun Güneyköy Cevizli içme suyu Kaynak Cevizli Uygun Cevizli Hardallı Kaynak Hardallı Uygun hardallı Dereli içme suyu Kaynak Dereli Uygun Dereli k Manavlı içme suyu Kaynak Manavlı Uygun Manavlı k Kazaklar içme suyu Kaynak Kazaklar Uygun Kazaklar Yeniköy içme suyu Kaynak Yeniköy Uygun Yeniköy Kandemirler içme suyu Kaynak Kandemirler Uygun Kandemirler Poslu içme suyu Kaynak Poslu Uygun Poslu Araplar içme suyu Kaynak Araplar Uygun Araplar Ġsalar içme suyu Kaynak Ġsalar Uygun Ġsalar BekiĢli içme suyu Kaynak BekiĢli Uygun BekiĢli Karacaömerli içme Kaynak suyu Akçaköy içme suyu Kaynak Karacaömerli Uygun Karacaömerli Akçaköy Uygun Akçaköy Saraycık içme suyu Kaynak Saraycık Uygun Saraycık Aydınlı içme suyu Kaynak Aydınlı Uygun Aydınlı CemalçavuĢ içme Kaynak suyu Günkaya içme suyu Kaynak CemalçavuĢ Uygun CemalçavuĢ Günkaya Uygun Günkaya Hamamdere içme Kaynak suyu Köylüoğlu içme suyu Kaynak Hamamdere Uygun Hamamdere Köylüoğlu Uygun Köylüoğlu Uluyayla içme suyu Uluyayla Uygun Uluyayla Karabacaklı içme suyu Kaynak Kaynak Karabacaklı Uygun Karabacaklı DerviĢli içme suyu DerviĢli Uygun DerviĢli Kaynak 17 Armutlu içme suyu Kaynak Armutu Uygun Armutlu Oymalı içme suyu Kaynak Oymalı Uygun Oymalı Alahabalı içme suyu Kaynak Alahabalı Uygun Alahabalı EĢmeli içme suyu Kaynak EĢmeli Uygun EĢmeli ÇaykıĢla içme suyu Kaynak ÇaykıĢla Uygun ÇaykıĢla T.S : Toplam Sertlik B.4.2.Yer altı Su Kaynakları Tablo 4 : 1990-2010 Yılları arasında açılmıĢ sondaj kuyuları listesi NO ĠLÇESĠ ÜNĠTESĠ AÇILDI ĠġLETME VERĠM ĞI YE AÇILDIĞI YIL Lt/Sn. YIL 1990 Kuru 1 Merkez Çınarcık Grb. 2 Merkez Kalfa Köyü 1990 7 3 Merkez Doğancık 1990 15 4 Merkez Kuyucak Köyü 1991 5 Merkez Ortabağ 6 Merkez 7 8 PROJE MOTOPOMP MONTAJLI Yok - 1991 Var x 1992 Var x 3 1993 Var x 1991 5 1995 Var x Mollamusa Grb. 1991 Kuru Yok - Merkez Karlık 1991 Kuru Yok - Merkez Yeniköy Grb 1992 10 2000 Var x 9 Merkez Köy Hizm. Ġl Müd. 1993 4 1994 Var x 10 Merkez Karahasan 1993 5 1993 Var x 11 Merkez Çatalbayır 1993 Kuru Yok - 12 Merkez Kısık-Kargılar 1993 6 2000 Var x 13 Merkez Ġkisaray 1990 12 1997 Var x 14 Merkez 1993 2 1996 Var x 15 Merkez 1993 13 Var - 16 Merkez Çınarcık-ÜrünköyGrb. Derbent-Ortaburun Mh. BozkuĢ 1994 13 2001 Var x 17 Merkez KaĢbelen Asfalt ġant. 1994 8 1999 Var x 18 Merkez Çarıkköy 1994 11 1994 Var x 19 Merkez Ġkisaray 1994 Kuru Yok - 20 Merkez Eynehan Köyü 1994 14 21 Merkez Dağyenice 1995 Kuru 22 Merkez Çevreköy 1994 5 23 Merkez Köy Hizm. Ġl Müd. 1994 0,8 24 Merkez Askerlik ġb. BaĢ. 1995 Kuru 25 Merkez AĢağı Karacahisar 1995 Kuru Yok - 26 Merkez Koyunbeyli-AltınbaĢak 1995 9 1995 Var x 27 Merkez Sarıdere 1995 5 2001 Var x 28 Merkez Buğdaylı-Ormandamı 1995 2 1995 Var x 29 Merkez Beylerhan 1995 8 1996 Var x 30 Merkez Güvem Gölet Tes. 1996 8 31 Merkez Karakuyu Grb. 1995 12 32 Merkez Çatalbayır Köyü 1996 Kuru 33 Merkez Kediyünü 1996 10 18 1994 Var x Yok - 1997 Var x 1994 Var x Yok - 1996 1998 Var - Var x Yok - Var x 34 Merkez Demirören 1996 13 35 Merkez PaĢacıoğlu 1996 36 Merkez Selvioğlu-Çuhadarlar 37 Merkez Dağdemirler 38 Merkez 39 1997 Var x Kuru Yok - 1996 1,5 Var - 1997 1,5 Var - Kırka 1997 3 1998 Var x Merkez Ġkisaray 1997 7 1997 Var x 40 Merkez Jandarma Alay Kom. 1997 11 1997 Var x 41 Merkez Çatalbayır 1997 6 Var - 42 Merkez Köy Hizm. Ġl Müd. 1997 10 1998 Var x 43 Merkez Derbent 1998 11 1998 Var x 44 Merkez Gökçedal 1998 Kuru Yok - 45 Merkez Karaköse 1999 2 Var - 46 Merkez Yapağılar 1999 5 2000 Var x 47 Merkez Karlık 1999 6,5 2000 Var x 48 Merkez Çamyuva 2002 7,5 49 Merkez YaĢamıĢlar 2002 - 50 Merkez Zahman 2002 6,5 Var 51 Merkez Elmacık YYY. 2002 3 Yok 52 Merkez 2002 7 Yok 53 Merkez 2002 4 Yok 54 Merkez Halilefendi Çiftliği MuharremĢahĠspiroğlu PaĢacıoğlu 2002 Kuru Yok 55 Merkez Yapağılar YYY. 2002 Kuru Yok 56 Merkez Dağyenice 2001 Kuru Yok - 57 Merkez KöprübaĢı 2001 3 Yok - 58 Banaz Ovacık 1990 Kuru Yok - 59 Banaz Ovacık 1991 Kuru Yok - 60 Banaz 1993 10 Var x 61 Banaz 1993 15 Var - 62 Banaz Hasanköy Nohutova Ġstasyon Mah. Kızılcaören-KuĢdemir 1995 20 Var - 63 Banaz Alaba 1994 Kuru Yok - 64 Banaz 1995 5 1996 Var x 65 Banaz 1995 1 1996 Var x 66 Banaz Küçükler Bahadır-Değirmen Mah. Corum 1995 7 1995 Var x 67 Banaz YeĢilyurt 1996 15 1998 Var x 68 Banaz Derbent 1996 15 1997 Var x 69 Banaz ReĢadiye 1996 Kuru Yok - 70 Banaz Baltalı 1997 Kuru Yok - 71 Banaz Düzlüce 1997 10 72 Banaz Kaplangı-1 1997 Kuru 73 Banaz Susuz 1997 10 74 Banaz Banazköy 1998 75 Banaz 76 Banaz 77 Banaz Güllüçam Ulupınar-Fakıdamı Mh. DüzkıĢla Var Yok 1996 Var x Yok - Var x 11 Var - 1998 3 Var - 1998 5 Var - 1998 1,5 Var - 19 1998 2001 78 Banaz Ulupınar 1999 6 Var - 79 Banaz Karaköse 1999 Kuru Yok - 80 Banaz KH. Banaz Bakımevi 2001 1,5 Yok - 81 Banaz Ovacık 2001 2 Var - 82 Banaz Ahat 2001 11 Yok - 83 Banaz Baltalı 2002 84 Banaz Muratlı 85 EĢme Poslu Grb.(Karaahmetli) 1994 5,5 2001 Var x 86 EĢme Poslu Grb. (Yeniköy) 1994 15 2001 Var x 87 EĢme Poslu Grb. (Kazaklar) 1994 8 2001 Var x 88 EĢme Cevizli Grb. (Dereli) 1995 Kuru Yok - 89 EĢme Balabancı 1994 Kuru Yok - 90 EĢme Bozlar 1995 2,5 Var x 91 EĢme Kayalı 1994 2 Var - 92 EĢme 1994 Kuru Yok - 93 EĢme 1995 20,4 2001 Var x 94 EĢme 1995 20,4 2001 Var x 95 EĢme CemalçavuĢ Katrancılar Grb1(KıĢla) Katrancılar Grb2(KıĢla) Alahabalı Grb. 1995 Kuru Yok - 96 EĢme K. H. EĢme Bakımevi 1997 2,5 Var x 97 EĢme Ağabey 1997 Kuru Yok - 98 EĢme Armutlu 1999 3 Ġçilmez - 99 EĢme Ağabey 1999 2 Var - 100 EĢme Armutlu 2001 4 Yok - 101 EĢme Kıranköy 2001 6 Yok - 102 EĢme Güllübağ 2002 2,5 Yok 103 EĢme Güney 2002 1 104 Karahallı Buğdaylı Grb. 1993 17 1996 Var x 105 Karahallı Külköy 1995 20 1996 Var x 106 Karahallı PaĢalar 1999 Kuru Yok - 107 Karahallı Delihıdırlı 2000 Kuru Yok - 108 Karahallı Delihıdırlı 2002 9 Var 109 Karahallı Kırkyaren 2002 Kuru Yok 110 Sivaslı Yeni Erice 1991 8 111 Sivaslı Budaklar 1992 Kuru 112 Sivaslı PınarbaĢı 1993 4 113 Sivaslı Azizler 1993 9 114 Sivaslı Budaklar 1993 20 115 Sivaslı Hacim 1993 2,5 116 Sivaslı Salmanlar 1995 117 Sivaslı Hanoğlu 118 Sivaslı Karaboyalık Akarca-Salmanlar Grb. Eldeniz 119 Sivaslı 120 Sivaslı Kuru Tec.Ya 2002 pılmadı Yok Yok 2001 1997 Ġçilmez 1994 Var x Yok - 1996 Var x 1993 Var x Var - Var x Kuru Yok - 1995 Kuru Yok - 1996 4 Var x 1996 11 Var - 1997 7 Var x 1993 1996 1997 20 121 Sivaslı Sazak 1997 6 Var - 122 Sivaslı Özbeyli 1998 13 Var - 123 Sivaslı Hanoğlu 1998 3 Var - 124 Sivaslı Cinoğlu 2002 2 Yok 125 Ulubey Ġshaklar 1990 Kuru Yok - 126 Ulubey Küçükkayalı 1991 1,8 1995 Var x 127 Ulubey Çamlıbel 1992 3 1993 Var x 128 Ulubey Ġshaklar 1992 2,5 1992 Var x 129 Ulubey Çardak 1992 Kuru Yok - 130 Ulubey Gedikler 1992 4 Ġçilmez - 131 Ulubey Çardak 1993 5 Var x 132 Ulubey Büyük Kayalı 1992 Kuru Yok - 133 Ulubey Çamlıbel 1993 6 Ġçilmez - 134 Ulubey GümüĢkol 1993 Kuru Yok - 135 Ulubey Köseler 1991 2,8 Var x 136 Ulubey Küçükkayalı 1996 Kuru Yok - 137 Ulubey Sülümenli 1995 6 Ġçilmez - 138 Ulubey Küçükkayalı 1 1997 Kuru Yok - 139 Ulubey Küçükkayalı 2 1997 Kuru Yok - 140 Ulubey Çırpıcılar 1997 1 1999 Var x 141 Ulubey Omurca 1997 5 1997 Var x 142 Ulubey Köseler 1997 6 1998 Var x 143 Ulubey Ġnay Merdivenli Mah. 1998 Kuru Yok - 144 Ulubey Büyük Kayalı 1993 5 Var x 145 Ulubey Büyük Kayalı-1 1999 Kuru Yok - 146 Ulubey Büyük Kayalı-2 1999 7 Var - 147 Ulubey Kıranköy 1999 7 2000 Var x 148 Ulubey Aksaz 1999 4 2000 Var x 149 Ulubey Dutluca 2001 6 2001 Yok x 150 Ulubey Gedikler 2001 4 Yok - 151 Ulubey Ġnay-Merdivenli Mah. 2002 Tec.Ya pılmadı Yok 152 Merkez Yapağılar 153 Merkez 2003 1995 1993 1995 - 2003 Yok - Ulucak 2003 - 2003 Yok Çamyazı 2003 - 2003 Yok - 155 Merkez DıĢkaya 2003 - 2003 Yok - 156 Banaz Çöğürlü 2003 - 2003 Yok 154 Merkez - 157 EĢme Narıncalı 2003 - 2003 Yok 158 EĢme Armutlu-Caberler 2003 - 2003 Yok 159 EĢme Bozlar 2003 - 2003 Yok - 160 EĢme Takmak 2003 - 2003 Yok - 2003 - 2003 Yok - 2003 - 2003 Yok - 161 Karahallı Karayakuplu 162 Karahallı Dumanlı 21 - - 163 Ulubey Aksaz 2003 - 2003 Yok 164 Gökçedal 2004 - 2004 Yok - 165 Merkez PaĢacıoğlu 2004 - 2004 Yok - 166 Merkez Emirfakı 2004 - 2004 Yok - 167 Merkez Göğem 2004 - 2004 Yok - 168 Merkez DıĢkaya 2004 - 2004 Yok - 169 Banaz Burhaniye 2004 - 2004 Yok - 170 Banaz Kavacık 2004 - 2004 Yok - 171 EĢme Güney 2004 - 2004 Yok - 172 EĢme Kayalı 2004 - 2004 Yok - 173 EĢme Güllübağ-Alıçlı Mah. 2004 - 2004 Yok - 174 EĢme Köseler 2004 - 2004 Yok - 175 EĢme YeĢilkavak 2004 - 2004 Yok - 176 Ulubey Aksaz 2004 - 2004 Yok - 177 Merkez Ulucak 2005 - 2005 Yok - 178 Merkez Karakuyu-Bozlar Mah. 2005 Kuru 2005 Yok - 179 Merkez Karakuyu Karahasan Grubu 2005 4,00 2005 Yok - 180 EĢme Narıncalı 2005 1,00 2005 Yok - 181 EĢme Davutlar 2005 Kuru 2005 Yok - 182 EĢme Ağabey 2005 2,20 2005 Yok - 183 Ulubey Ġnay- Merdivenli Mah. 2005 - 2005 Ġçilmez - Merkez B.4.3. Akarsular Ġlimiz sınırları içersinde 2 adet akarsu bulunmaktadır; 1-Banaz çayı 24 nolu kapı çıkıĢında debi ölçümü yapılmıĢ ve aĢağıdaki sonuçlar DSĠ tarafından ölçülmüĢtür. a) 21/10/1998 tarihinde debisi 2.287 m3/sn‟ dir. b) 09/04/1999 tarihinde debisi 23.496 m3/sn‟dir. c) 06/10/1999 tarihinde debisi 3.170 m3/sn‟dir. d) 23/02/2000 tarihinde debisi 16.283 m3/sn‟dir. e) 12/10/2001 tarihinde debisi 2.656 m3/sn‟dir. f) 20/03/2001 tarihinde debisi 5.059 m3/sn‟dir. 2-Gediz Nehri 15/01/1995 tarihinde yapılan anlık en çok akım değeri 153 m 3/sn‟dir. 01/10/1994 anlık en az akım değeri 0.003 m3/sn‟dir. 22 B.4.4. Göller ve Göletler Tablo 5 : Ġlimiz Sınırları Ġçerisinde Bulunan Göletler. YERĠ ADI ALANI S. ALANI (Dekar) (Dekar) YILLIK SU VERĠMĠ 3 (M /yıl) BRÜT DERĠNLĠK DEPOLAMA (M) HACMĠ 3 (M ) ÜZERĠNDE BULUNDUĞU DERELER Göğem Merkez 615 7080 6.600.000 17 3.824.000 Baltalı Banaz 125 1650 760.000 17 637.925 TaĢkesen KuĢdemir Banaz 125 1322 1.505.400 17,5 1.083.112 Sulu Dere Kızılhisar Banaz 150 1244 2.122.300 17 926.450 Düden Dümenler Banaz 280 309 1.850.000 23,9 1.850.000 Çağlak Yenice 132 1353 850.000 18,6 850.000 Allahabalı Banaz EĢme 400 4640 4.808.000 29,1 3.220.000 Karaöz Dere Takmak EĢme 235 1642 1.076.583 15 1.076.000 Topaklı Güllübağ EĢme 75 ĠnĢ.Hali 225.000 17 375.000 ________ Poslu EĢme 68 ĠnĢ.Hali 183.000 15 225.000 Kanlıgöl Deresi Yeleğen EĢme 81 1800 563.528 20 550.750 Göynük Dere YeĢilkavak EĢme 85 970 1.279.000 20 868.848 Kusura Deresi Böğürtlen Dere KatranOcağı Deresi Bütün göletler yağıĢlarla beslenmektedir. Tablo 6 : Göller Ġçerisine Bırakılan Balık Cins ve Miktarları. Rezervuar adı Ġlçesi Belde/Köyü Alan(ha) Su Derinliği(MinMax) Tipi Talep Edilen Miktar ve Cinsi DÜMENLER BANAZ DÜMENLER _ 3 m.-15 m. Sulama 1000 Yavru Sazan ALAHABALI EġME ALAHABALI _ 3 m.-15 m. Sulama 1000 Yavru Sazan BELKAYA MERKEZ BELKAYA _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan KAPANCIK MERKEZ KAPANCIK _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan KARABEYLĠ MERKEZ KARABEYLĠ _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan PAġACFIK BANAZ PAġACIK _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan SARAYCIK EġME SARAYCIK _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan ĠSALAR EġME ĠSALAR _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan AYDINLI EġME DÜZKÖY _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan GÜMÜġKOL ULUBEY GÜMÜġKOL _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan GEDĠKLER ULUBEY GEDĠKLER _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan GEDĠKLER ULUBEY ÇUKUR Mah. _ 2 m.-5 m. H.Ġ.S. 500 Yavru Sazan 23 B.5. Mineral Kaynaklar B.5.1. Sanayi Madenleri 1-Sivaslı-Eldeniz-Gökçebel Asbest Yatağı: 100.000 ton asbest toprağı ve lifi tespit edilmiĢtir.NE-SW yönünde 2300 m uzunluk ve ortalama 200 m geniĢlikte epimetamorfik(klorit-tremolit-aktinolit Ģist) zonu içinde 6 cm kalınlığında tremolit asbest damarı bulunmaktadır. 2-Sivaslı-PınarbaĢı-Akdere Asbest Yatağı: Kristalin kalkerler içinde cevherli zon uzunluğu 1000 m,ortalama kalınlığı 6 m ve derinliği 20 metredir..Rezerv 3000 ton civarındadır. 3-Banaz-Çöğürlü-Ulupınar Asbest Yatağı: Rezerv durumu tespit edilmemiĢtir. 4-Karahallı-Dumanlı köyü-Ġmamboğazı Zuhuru: 6 m geniĢlik 100 metre uzunluktaki klorit-tremolit-aktinolit Ģist zonunda tremolit-asbest zuhurları bulunmaktadır.Rezerv tespiti yapılamamıĢtır. 5-Merkez – Karaçayır Kaolen Yatağı: Karaçayır sahasında yaklaĢık 800.000 ton görünür kaolen rezervi, Karaağaç sahasında 1.500.000 ton görünür kaolen rezervi bulunmaktadır. Ġlimizde toplam olarak 2.300.000 ton görünür kaolen rezervi vardır. Cevher doğal olarak düĢük alüminalı yer karosu imaline elveriĢlidir. 6-Banaz Hallaçlar Kaolen Yatağı: Kaolinize zonlar bantlı görünümlü, grimsi mor yer yerde pembemsi renklerdedir. 100.000 ton iĢletilebilir, 300.000 ton jeolojik kaolen rezervi belirlenmiĢtir. 7-UĢak Merkez AĢağı Eğlence Talk Yatağı: Zonun uzunluğu 100 m, geniĢliği 15 m, kalınlığı 10 m „dir. 42.900 ton görünür rezervi hesaplanmıĢtır. B.5.2. Metalik Madenler 1-Banaz-Murat Dağı-Balkantepe Yöresi Bakır-Çinko-KurĢun-Antimuan-Civa- Arsenik yatak ve zuhurları: Rezerv durumu tespit edilememiĢtir. 2-Murat Dağı-Baltalı-Comburt Civa Yatağı: Sahanın görünür rezervi 869.000 ton,muhtemel rezervi 535.000 tondur. 3-Banaz YaĢamıĢlar Civa Yatağı:Rezerv durumu tespit edilememiĢtir. 4-Nadara Köyü (Gökçedal)-ġıbılık Dere Demir Yatağı: Rezerv 7.830 ton olup 2 küçük iĢletmede üretim yapılmaktadır. Yıllık üretim 130-150 ton civarındadır. 5-Banaz Kızılcaören Demir-Manganez Yatağı: Rezerv durumu tespit edilememiĢtir. 6-Banaz Ġlçesi, Kızılcaören Köyü Demir Madeni:Toplam rezerv 1.500.000 ton. Sertliği 1-5.5, yoğunluğu 4.5-5 gr/cm3. 24 7-Ulubey Ġlçesi, GümüĢkol yakınlarında Altın Madeni: Rezervi 132.000.000 Ton. Tenörü:1,23 gr/ton, GümüĢ için 0,9 gr/ton. Yıllık üretim 6.5-10 milyon ton.Ocak ömrü 17 yıl olarak düĢünülmektedir. B.5.3. Enerji Madenleri 1-UĢak-Banaz-KuĢdemir Kömür Sahası: Rezerv tespit edilememiĢtir. 2-UĢak–Banaz–Büyükoturak Sahası: Ekonomik olarak fazla rezerv beklenmemekle beraber rezerv tespit edilememiĢtir. 3-Banaz Hallaçlar Kömür Zuhuru: Yanal devamlılığı oldukça az olup, rezerv tespit edilememiĢtir. 4-Merkez Ġlyaslı Kocakuz Mevkii Kömür Zuhuru: Yersel bir oluĢum olup ekonomik değeri yoktur. 5-Güre Fakıllı Uranyum Yatakları: Görünür rezerv 510 ton‟dur. B.5.4. TaĢ Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Kaynaklar Tablo 7 : 1(a) Grubu Maden ĠĢletme Ruhsatı Listesi SIRA NO OCAK SAHĠBĠNĠN ADI VE SOYADI BULUNDUĞU YER OCAĞIN CĠNSĠ 1 Evci Petrol Azizler(Bozalan) Kum-çakıl 2 Duran ALSANCAK Derbent(Kayrakçı) Kum-çakıl 3 H.Ali KIZMAZ Azizler(Bozalan) Kum Çakıl 4 Rüstem ĠZCĠ Alanyurt(Bahçederesi) Kum-çakıl 5 H.Avni YILMAZ Güre(Kısık) Kum Çakıl 6 Musa ALSANCAK Derbent(Sazlıgöl) Kum Çakıl 7 Ali YILMAZ Derbent(Sazlıgöl) Kum-çakıl 8 Tahir GÜN Ulucak(Çataltepe) Kum-çakıl 25 Tablo 8: 1(a) Grubu Hammadde Üretimi Ġzin Belgeleri Listesi Ruhsat Sahibi Mevkii Ruhsat No UĢak Belediyesi UĢak Belediyesi DSĠ II. Bölge Müd. DSĠ II. Bölge Müd. DSĠ II. Bölge Müd. EĢme Belediyesi Karayolları II. Bölge Müd. Karayolları II. Bölge Müd. Banaz Belediyesi Ġl Özel Ġdaresi Sorkun(AliĢanoğlu) 2010/1 Ruhsat Ruhsat Süresi Süresi BaĢlangı Sonu cı 29/1/2007 29/1/2010 Sorkun(AliĢanoğlu) 2010/2 2/4/2007 Ġl Özel Ġdaresi Ġl Özel Ġdaresi Ġl Özel Ġdaresi Ġl Özel Ġdaresi Ġl Özel Ġdaresi Hammaddeni n Cinsi Ariyet 2/4/2010 Ariyet Kızılcasöğüt(Ardıçlıder 2008/1 e) Derbent(Dikendere) 2008/3 17/3/2008 17/3/2011 Kum-Çakıl KöprübaĢı(FiriĢ) 2008/4 24/6/2008 24/6/2011 Kum-Çakıl Narlı(Kumsüren deresi) Corum 2008/6 20/6/2008 20/6/2011 Kum-Çakıl 2008/7 8/8/2008 8/8/2011 Ariyet Hatipler 2008/8 8/8/2008 8/8/2011 Ariyet Derbent(Sürmecik mevkii) Derbent(Gebekavak I) 2008/9 28/8/2008 28/8/2011 Kum-Çakıl 2009/1 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet Kızılhisar(Gebekavak II) PaĢalar(Cevizli bağ Tepe) Kıran(Dörtdeğirmen) 2009/2 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet 2009/3 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet 2009/4 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet Eğlence(Çamlıkıran Tepe) PaĢacıoğlu(Sarıçam tepe) 2009/5 7/5/2009 7/5/2009 Ariyet 2009/6 7/5/2009 7/5/2012 Ariyet 17/3/2008 17/3/2011 Kum-Çakıl KAYNAKLAR Kaymakamlıklar Orman ĠĢletme Müdürlüğü Özel Ġdare Müdürlüğü Tarım Ġl Müdürlüğü UĢak Ġli Turizm Envanteri Ve Turizm 26 GeliĢtirme Planı, Aralık 1993 C. Hava ( ATMOSFER VE ĠKLĠM) C.1. Ġklim ve Hava C.1.1. Doğal DeğiĢkenler C.1.1.1 Rüzgar Tablo 9:2010 Yılı Rüzgar Verileri AYLAR OCAK ġUBAT MART NĠSAN MAYIS W WNW W WNW W WNW N S SSE AYLIK ORT. RÜZGAR HIZI 12,5 15,3 14,5 13,5 12,0 13,0 11,9 13,7 13,1 NW YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 3,3 4,1 4,2 3,8 3,5 3,2 2,8 S YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 4,3 4,6 3,3 4,0 4,1 3,6 3,0 SE YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 5,7 6,9 4,2 4,5 4,1 5,1 SSE YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 4,3 4,7 3,4 3,6 3,2 SSW YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 4,3 4,3 4,2 3,6 W YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI WNW YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI 6,9 6,0 6,1 6,5 7,8 1,1 1,6 AYLIK HAKĠM RÜZGAR YÖNÜ WSW YÖNÜNDE AYLIK EN YÜKSEK RÜZGAR HIZI HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM ARALIK KASIM ESE NNE 15,6 10,1 15,0 3,7 3,9 1,8 4,5 4,4 3,8 3,3 3,4 3,5 3,8 4,0 3,1 7,1 4,8 4,4 3,9 3,6 7,3 4,1 4,0 4,2 5,1 3,9 3,3 2,5 5,5 3,7 2,8 3,1 2,1 6,6 6,0 5,8 4,8 4,8 7,3 4,4 4,2 5,0 7,3 7,1 6,1 5,6 4,8 4,4 7,4 3,7 2,9 4,0 1,6 1,7 1,8 2,0 1,8 1,8 1,9 1,4 1,2 1,1 4,5 27 YILLIK ORTALAMA C.1.1.2 Basınç Tablo 10:2010 Yılı Basınç Verileri AYLAR OCAK AYLIK ORTALAMA BASINÇ 908,5 AYLIK ORT.DENĠZE 1015,9 ĠNDĠRĠLMĠġ BASINÇ AYLIK ORT.BUHAR BASINCI 6,6 C.1.1.3 UZUN YILLA YILLIK R ORTALA ORT. MA (19802010) SON 10 YILLIK ORT (20002010) ġUBAT MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK 905,5 910,3 909,9 908,5 907,2 907,4 907,9 909,7 911,3 913,2 909,2 909,1 909,7 909,9 1011,8 1016,2 1014,3 1010,9 1008,2 1006,7 1006,3 1010,7 1015,6 1017,8 1015,5 1012,5 *** *** 5,9 7,0 7,7 9,2 12,4 13,4 12,1 13,2 7,2 9,4 9,7 9,7 10,1 7,7 Nem Tablo 11 :2010 Yılı Nem Verileri AYLAR AYLIK ORT.NĠSBĠ NEM OCAK ġUBAT MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK 78,4 77,7 65,2 61,6 53,0 57,7 46,2 36,7 47,7 70,2 57,2 74,9 28 UZUN YILLA YILLIK R ORTALA ORT. MA (19802010) 60,5 64,6 SON 10 YILLIK ORT (20002010) 63 C.1.1.4 Sıcaklık Tablo 12: 2010 Yılı Sıcaklık Verileri AYLAR AYLIK EN YÜKSEK SICAKLIK VE GÜNÜ AYLIK EN DÜġÜK SICAKLIK VE GÜNÜ AYLIK ORT.TOPRAK ÜSTÜ MĠN.SICAKLIK AYLIK ORT.5 CM TOPRAK SICAKLIĞI AYLIK ORT.10 CM TOPRAK SICAKLIĞI AYLIK ORT.20 CM TOPRAK SICAKLIĞI AYLIK ORT.50 CM TOPRAK SICAKLIĞI AYLIK ORT.100 CM TOPRAK SICAKLIĞI OCAK ġUBAT MART NĠSAN MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM 16,4 17,5 21,6 23,3 28,5 32,5 37,1 36,7 32.5 20,9 22,6 YILLIK ORTALA ARALIK MA 21,8 UZUN YILLAR ORT. (19802010) SON 10 YILLIK ORT (20002010) 40,2 29/07/2000 40,2 29/07/2000 -15,4 21/01/2000 -15,4 21/01/2000 37,1 01/01/10 20/02/10 23/03/10 16/04/10 30/05/10 17/06/10 30/07/10 01/08/10 11/09/10 16/10/10 05/11/10 04/12/10 30/07/10 -9,1 -9,4 -2,4 0,4 5,0 11,1 14,0 15,3 9.1 0,3 2,9 - 8,1 -9,4 26/01/10 04/02/10 19/03/10 09/04/10 01/05/10 26/06/10 01/07/10 26/08/10 14/09/10 10/10/10 02/11/10 13/12/10 04/02/10 -0,5 1,0 1,8 3,7 7,5 12,1 15,5 17,2 11,3 5,9 4,1 1,3 7,4 4,5 5,2 4,4 6,5 10,5 15,9 22,1 24,3 30,1 31,7 24,8 15,3 11,6 7,1 17,0 14,8 15,4 4,7 6,5 10,3 15,2 20,9 23,6 28,8 30,7 24,6 15,7 11,8 7,4 16,7 14,6 15,1 5,2 6,6 10,3 14,7 19,8 22,9 27,7 29,9 24,5 16,5 12,3 8,1 16,5 14,3 14,8 6,5 6,7 9,9 13,3 17,5 20,9 25,1 27,9 24,2 17,8 13,3 9,4 16,0 14,6 15,6 8,4 7,4 9,8 12,4 15,8 19,0 22,5 25,7 23,9 19,3 14,9 11,5 15,9 14,7 15,1 29 Tablo 13:2007-2010 Aylık Ortalama Sıcaklık Ay ocak Ģubat mart nisan mayıs haziran temmuz ağustos eylül ekim kasım aralık aylık ortalama sıcaklık 2007 2008 3.2 0.8 3.9 2.8 7.2 8.8 9.6 11.8 18.2 15.3 21.8 21.6 25.9 24.3 25.1 25.9 19.7 19.1 15 13.3 7.6 9.6 3 4.8 2009 3.6 3.4 5 11.1 15.6 21.1 23.8 23.5 17.8 15.7 8 6.2 2010 4.2 5.9 8.4 11.7 16.6 19.7 24.5 27.0 20.6 12.3 12.9 6.7 ġekil 4:2008-2010 Aylık Ortalama Sıcaklık 12,9 13,3 15,7 12,3 9,6 8 8,8 2009 4,8 6,2 6,7 5 5,9 2,8 3,4 2008 2010 oc ak şu ba t m ar t ni sa n m ay ıs ha zir an te m m u ağ z us to s ey lü l ek im ka sı m ar al ık 0 0,8 5 3,6 4,2 10 8,4 11,8 11,1 11,7 15 19,1 17,8 20,6 15,3 15,6 16,6 20 25,9 23,5 27 25 21,6 21,1 19,7 30 24,3 23,8 24,5 Aylik Ortalama Sicaklik 30 C.1.1.5 BuharlaĢma Meteoroloji Müdürlüğünden konuyla ilgili bilgi edinilememiĢtir. C.1.1.6 YağıĢlar Tablo 14: 2010 Yılı Aylık Toplam YağıĢ Miktarları AYLAR ġUBAT MART NĠSAN MAYIS HAZĠRA N TEMMUZ AĞUSTO S EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK 71,4 112,4 37,8 32,4 12,7 70,8 6,4 12,3 11,2 81,7 20,6 96,8 *** *** 64,3 18/03/2000 100,1 16,9 28/01/10 13,2 03/02/10 15 21 YAĞIġLI GÜN SAYISI 9,4 8,2 08/03/10 27/04/10 13 6,0 19/05/10 20,3 24/06/10 4,2 20/07/10 11,2 10/08/10 8.0 18/09/10 30,7 20/10/10 9,7 26/11/10 22,5 17/12/10 30,7 20/10/10 64,3 18/03/200 0 8 1 2 3 4 16 4 16 114 94,8 11 ġekil 5: 2008-2010 Aylık YağıĢ Miktarları 85,3 96,8 123,8 86,7 81,7 44,6 20,6 42,6 23,9 6,8 11,2 12,3 1,3 34,1 62 70,8 13,6 2,3 6,4 1,6 9,6 14,6 27,8 12,7 52,9 68,1 32,4 72,1 61,5 10,6 2008 2009 2010 oc ak şu ba t m ar t ni sa n m ay ı ha s zir an te m m u ağ z us to s ey lü l ek im ka sı m ar al ık 17,8 37,8 71,4 112,4 156,4 171,2 Aylik Toplam Yağış 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 SON 10 YILLIK ORT (20002010) OCAK AYLIK TOPLAM YAĞIġ GÜNLÜK MAKSĠMUM EN ÇOK YAĞIġ MĠKTARI VE GÜNLERĠ YILLIK ORTALAMA UZUN YILLAR ORT. (19802010) 31 Tablo 15: 2010 Yılı Kar, Dolu, Sis ,Kırağı çiğ ,oraj ve donlu günler sayısı AYLAR DONLU GÜN SAYISI (ĠLK VE SON DON TARĠHĠ) DOLULU GÜN SAYISI KARLI GÜN SAYISI EN YÜKSEK KAR ÖRTÜLÜ GÜN VE SAYISI OCAK ġUBAT MART NĠSAN 10 -2,4 04/01/1 0 0 5 -2,7 02/02/1 0 3 5 -0,7 20/03/1 0 2 1 -1,7 09/04/ 10 4 28/01/1 0 9 cm SĠSLĠ GÜN SAYISI 4 KIRAĞILI GÜN SAYISI 4 ÇĠĞLĠ GÜN SAYISI 0 ORAJLI GÜN SAYISI 1 MAYIS HAZĠRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĠM KASIM ARALIK 9 -0,7 06/12/1 0 2 2 03/02/1 0 4 cm 2 1 15 3 1 7 4 10 32 2 2 2 3 2 UZUN YILLA YILLIK R ORTALA ORT. MA (19802010) SON 10 YILLIK ORT (20002010) *** *** 1 2 1 3 9 18,3 20,6 12/12/1 0 5 cm 28/01/1 0 9 cm 35 cm 05/01/2 002 35 cm 05/01/2 002 4 1 6,0 6,9 2 7 35,1 14,9 1 16 *** *** 35 18,7 21,9 Tablo 16: 2008-2010 Donlu Gün Sayısı Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2008 26 17 1 1 2009 18 12 13 1 10 1 4 2010 10 5 5 1 9 ġekil 6: 2008-2010 Donlu Gün Sayısı 30 26 Donlu Gün Sayısı 25 13 2009 9 10 2010 1 1 1 4 5 1 5 5 12 10 10 13 15 2008 17 20 ay ıs H az ira Te n m m uz A ğu st os E yl ül E ki m K as ım A ra lı k M an N is ar t M O ca k Ş ub at 0 C.1.1.7 Seller UĢak ili çevresinde özellikle son yıllarda belirgin bir Ģekilde meteorolojik olaylardan kaynaklanan büyük hasarlı hadiseler meydana gelmemiĢtir. Lokal olarak küçük çaplı hasarlar olmuĢsa da bunlar Meteoroloji Müdürlüğünün kayıtlarına geçmemiĢ ve / veya kamuoyunu meĢgul etmemiĢtir. GeniĢ çaplı sel olayı olmamıĢtır.Kuvvetli yağıĢ veya doludan dolayı bazı bahçeler ve özellikle meyve ağaçları hasar görmüĢtür. Kuvvetli fırtına olayı olmamıĢtır.Ancak özellikle gök gürültülü sağanak yağıĢ esnasında lokal olarak bazı etermit çatılarda hasar meydana gelmiĢtir.Yıldırım düĢmesi sonucu yine lokal hasarlar meydana gelmektedir. C.1.1.8. Kuraklık Uzun yıllar yağıĢ miktarlarına bakıldığında özellikle yıllık toplam miktarlar ile uzun yıllar ortalama miktar arasında fazla bir fark olmadığı görülmektedir. Aylar itibari ile bakıldığında yaz aylarında hiç yağıĢ kaydedilmeyen aylara rastlanılmakta veya diğer ayların bazılarında normalin altında yağıĢ olduğu görülmektedir.Ancak yıl boyunca yağan yağıĢ miktarlarına bakıldığında,yıllık miktar olarak bu hiç olmayan veya normalin altında yağıĢ olan ayların etkisinin bütün bir yılı etkilemediği görülmektedir.Bunun için kurak yıldan söz etmek mümkün değildir. Ay itibari ile özellikle tarım açısından yağıĢın gerekli aylarda yağıĢın olmaması yine kuralık olarak nitelendirilemez.Ancak mahsulün zayıf olmasını ve kalitenin düĢük olmasını etkiler. C.1.1.9. Mikroklima Ġl sınırları içinde mikroklima oluĢturan özel alanlar bulunmamaktadır. C.1.2. Yapay etmenler C.1.2.1. Plansız KentleĢme Ġlimiz çevre il ve köylerden yoğun bir Ģekilde göç almaktadır. Bunun sonucunda çarpık kentleĢme ve yeĢil alanların tahribi söz konusu olmaktadır. Ayrıca göç alan bölgelerde yakıt olarak yüksek oranda SO2 içeren kömürler,elyaf atıkları, lastik parçaları vs. yakıldığından atmosfere bol miktarda SO2 ve CO2 gazları verilerek hava kirliliğine katkıda bulunulmaktadır. C.1.2.2. YeĢil Alanların Azalması Ġl de yeĢil alan yüz ölçümü de1.400.000 m2.KiĢi baĢına düĢen yeĢil alan miktarı ise 9m2 dir. Çınar, akağaç, diĢbudak, at kestanesi, akasya gibi yapraklı ağaçlar ile sedir, kızılçam, karaçam gibi ibreli ağaçlar kent koĢuluna uyum sağlayan ağaçlardır. 2002 ocak ayında baĢlayıp halen devam eden ağaçlandırma çalıĢmaları kapsamında 50 yıldır çöp döküm sahası olarak kullanılan 100 hektarlık alan rehabilite edilerek yapraklı türlerle ağaçlandırıldı. Ayrıca Sevgi ve BarıĢ Ormanı olarak adlandırılan 30 hektarlık sahaya tüplü sedir ağaçları dikildi. 2009 yılı içerisinde kent merkezinde yeni yapılan tüm kaldırım ve refüjlerin ağaçlandırılması yapılmıĢtır. C.1.2.3. Isınmada Kullanılan Yakıtlar Ülkemizin bir çok Ģehrinde kıĢ aylarında görünen hava kirliliğinin önemli nedenlerinden birisi düĢük kaliteli yakıt kullanımıdır. UĢak‟ta; Soma Kısrak Dere, Tunç Bilek, Aydın, Tire ve 34 ithal kömürler olmak üzere değiĢik iĢletmelerin kömürleri kullanılmaktadır. Ġl Mahalli Çevre Kurulunda ilimizde kullanımına izin verilecek yakıtların özellikleri ile ilgili her yıl karar alınmaktadır. UĢak Belediyesi ile ortak denetimlere çıkılarak yakıtlardan kaynaklanan çevre kirliliği en aza indirgenmeye çalıĢılmaktadır. Ġlimizde yakıt olarak kullanılmasına izin verilen yerli kömürlerde alt ısıl değer(kuru bazda) 4800 Kcal/kg, toplam kükürt(kuru bazda) en çok %2 ve boyut 18-200 mm olarak belirlenmiĢtir. Sıvı yakıt olarak ısınmada %1.5 kükürtlü KALYAK kullanılmaktadır. Ayrıca ilimizde ısınma amaçlı olarak 2005 yılından itibaren doğalgaz kullanılmaktadır.2010 yılı itibarıyla Merkez ilçedeki konutlarda % 42 doğalgaz kullanılmaktadır. C.1.2.4. Endüstriyel Emisyonlar Ġlimizde, iki adet Organize sanayi Bölgesi yer almaktadır. Bunlardan UĢak Organize Sanayi Bölgesi, UĢak – Ġzmir Karayolunun 14-18 km‟sinde bulunmaktadır. UĢak karma Organize Sanayi Bölgesi ise UĢak-Sivaslı Karayolu 8.Km‟sinde bulunmaktadır. Ġlimizdeki sanayi tesisleri tekstil ve deri sektörü ağırlıklı olup, Ģeker fabrikası, seramik fabrikaları ve çeĢitli sanayi kuruluĢları mevcuttur. Ġlimizde 550 civarında sanayi kuruluĢu bulunmaktadır. Sanayi tesislerinde kullanılan yakıtlardan ve üretimden kaynaklanan emisyonlar hava kirliliğine neden olmaktadır.Sanayi tesislerinden kaynaklanan hava kirletici parametreler, SO 2 karbonmonoksit, karbondioksit, azot oksitlerle, flor, Klor, Hidrokarbonlar, toz ve dumanlarladır. Çevre ve Orman Bakanlığınca yayımlanan Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde endüstri tesislerinden kaynaklanacak hava kirletici emisyonların sınır değerleri belirlenmiĢ olup, bu değerleri sağlayan tesislere emisyon izni verilmesi, emisyon izni alan tesislerinde izlenmesi zorunlu hale getirilmiĢtir.Ġlimizde de yönetmelik hükümleri kapsamında endüstri tesislerinin emisyon izni almaları konusunda çalıĢmalar yapılmaktadır. C.1.2.5. Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar UĢak Ģehrinde bulunan trafiğe kayıtlı motorlu araç sayısı; 2007 yılı sonu itibari ile 76.610‟dir.Motorlu taĢıtlar, havanın insanlar tarafından kirletilmesinin en iyi örneğini oluĢturmaktadırlar. UĢak ta bulunan motorlu taĢıtların yaklaĢık yarısının trafiğe çıktığı düĢünüldüğünde, yerleĢim alanı çok büyük olmayan UĢak Ģehrinde yılın her günü taĢıtların hava kirliliğine etkileri daha iyi ortaya çıkmaktadır. Afyon Ġzmir kara yolu UĢak Ģehrinin merkezinden geçmektedir. Ülkemizin iç kesimleri ile batı kıyılarını birbirine bağlayan ve Ġzmir gibi ülkemizin üçüncü büyük nüfusuna sahip bir ilin Ankara ve yurdun iç bölgeleri ile irtibatını sağlayan bu önemli kara yolunu her gün binlerce motorlu araç kullanmaktadır. Otoban yada çevre yolunun bulunmaması bütün 35 araçların zorunlu olarak Ģehir merkezinden geçmeleri ve kısa aralıklarla trafik ıĢıklarının bulunmasından dolayı her aracın birkaç sefer durması ana karayolu güzergahında hem hava hem de gürültü kirliliğinin oluĢmasına yol açmaktadır. Özellikle yük taĢıyan araçların kalkıĢları sırasında büyük boyutlara çıkarmaktadır. TaĢıtlardan kaynaklanan hava kirliliğinin fazla olduğu diğer yerler; hükümet meydanı, cumhuriyet caddesi, eski garaj, küçük çarĢı, otogar çevreleridir. UĢak Ģehrinde 2009 yılında yıllık ortalama kükürtdioksit miktarı 14,91 ugr/m3 ,partikül madde miktarı 69ugr/m3 ü bulmaktadır. C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları Tablo 17 : Hava Kirletici Gazların 2009-2010 Arası Aylık Ölçüm Sonuçları. AYLAR Ölç. Ġst. Sayısı Ölç. Yap. Gün Sayısı DeğiĢim Oranları Bir Önceki Yıla Göre (%) SO2 PM Ortalama SO2 PM En DüĢük SO2 En Yüksek PM SO2 PM Ocak 2009 1 31 40 111 -27 -9 7 23 130 190 ġubat 2009 1 26 22 76 -42 -33 6 28 55 160 Mart 2009 1 31 23 81 -4 -3 9 27 51 154 Nisan 2009 1 30 14 64 -1 -30 6 23 37 108 Mayıs 2009 1 25 8 53 -2 -11 3 37 17 88 Haziran 2009 1 24 5 51 - -13 3 28 10 96 Temmuz 2009 1 29 5 56 0 -4 3 38 9 77 Ağustos 2009 1 31 6 48 -4 -26 3 19 10 82 Eylül 2009 1 30 3 42 -1 -7 1 18 8 69 Ekim 2009 1 31 5 61 -6 -2 2 31 14 124 Kasım 2009 1 26 24 94 5 8 4 18 57 149 Aralık 2009 1 24 91 -10 -8 2 35 76 185 Ocak 2010 1 31 41 90 1 -21 2 28 110 159 ġubat 2010 1 28 29 82 7 6 9 33 79 169 Mart 2010 1 31 21 85 -2 4 5 25 42 260 Nisan 2010 1 30 16 74 2 10 8 32 26 119 Mayıs 2010 1 29 8 53 0 0 5 23 13 90 Haziran 2010 1 30 4 53 -1 2 1 26 8 91 Temmuz 2010 1 24 4 53 -1 3 2 33 7 71 Ağustos 2010 1 28 5 65 -1 17 2 41 10 108 Eylül 2010 1 30 4 53 1 11 1 28 5 82 Ekim 2010 1 30 8 67 3 6 2 26 18 116 Kasım 2010 1 30 15 86 -9 -8 3 31 30 141 Aralık 2010 1 29 16 93 -8 2 4 27 46 148 36 KVS Değerlerinin AĢıldığı Gün Sayısı (μg/m3) SO2 >400 PM>300 C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman UĢak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arası tüketilen ve 2000-2005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen SOx miktarı Ģekilde görülmektedir.ġekilden de görüldüğü gibi SO x‟in ana kaynağı fueloil ve düĢük kalorili linyit kömürünün olduğu görülmektedir. ġekil 7 : SO2 ve PM Emisyonları C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları UĢak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarlarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen PM miktarları Ģekilde görülmektedir. ġekilden de görüldüğü gibi en fazla partikül maddeyi (PM) , düĢük kalorili linyit kömürünün salgıladığı, bunu sırasıyla fuel-oil, motorin ve benzin olduğu görülmektedir. ġekil 8 : Partikül Madde Emisyonu. 37 C.2.3. Karbonmonoksit Hava kirliliğine etkili olan faktörlerden biriside yakma tekniklerinin iyi bilinmemesi ve uygulanmamasıdır.Buna örnek olarak tam yanmanın gerçekleĢmeden bacadan dıĢarı atılan gazlardır ki bunların baĢında da (CO) karbonmonoksit gelmektedir. UĢak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen CO miktarları Ģekilde görülmektedir. Bu grafikten de görüldüğü gibi CO‟in ana kaynağı benzin ve linyit kömürü diğer yakıtlarda ise çok az miktarlarda görülmektedir. ġekil 9 : CO Emisyonu. C.2.4. Nitrojen Oksitleri Yakıtın bacadan egzoz olarak yüksek sıcaklıkta ortamı terk etmesi nedeniyle NO x gazı meydana gelir. UĢak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 20002005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen NOx miktarları Ģekilde verilmiĢtir. ġekilden de görüldüğü gibi NO x‟ in ana kaynağı fuel-oil yakıtıdır. Diğer NOx emisyon kaynakları çok az olmakla beraber Doğal Gaz, linyit kömürü, motorindir. ġekil 10 : NOx Emisyonu. 38 C.2.5. Hidrokarbon ve KurĢun Emisyonları UĢak il merkezinde ve sanayide 1994-2000 yılları arasında tüketilen ve 2000-2005 yılları arasında tahmini tüketilecek olan yakıt miktarlarının emisyon katsayıları ile çarpımı sonucu elde edilen HC miktarları Ģekilde görülmektedir. Bu grafikten de görüldüğü gibi HC‟in ana kaynağı Linyit kömürü ve bu emisyon değerini sırasıyla benzin, fuel-oil, motorin ve Doğal Gaz olduğu görülmektedir. C.3. Atmosferik Kirlilik C.3.1. Ozon Tabakasının Ġncelmesinin Etkileri Atmosferdeki CO2 miktarı hava kirliliğine bağlı olarak hızlı bir Ģekilde artmaktadır. Metan, Ozon ve kloroflorokarbon gibi sera gazları çeĢitli insan aktiviteleri ile atmosfere katılmaktadır. Bu gazların miktarındaki artıĢ, atmosferin ısısının yükselmesine sebep olmaktadır. Bu “ Küresel Isınma” olarak tanımlanır. Küresel ısınmaya yol açan sera gazları; temel olarak, fosil yakıtların yakılması (enerji ve çevrim), sanayi (enerji iliĢkili; kimyasal süreçler ve çimento üretimi, vb. enerji dıĢı), ulaĢtırma, arazi kullanımı değiĢikliği, katı atık yönetimi ve tarımsal (enerji iliĢkili; anız yakma, çeltik üretimi, hayvancılık ve gübreleme vb. enerji dıĢı) etkinliklerden kaynaklanmaktadır. Küresel ısınma, buzulların erimesi, okyanusların yükselmesi gibi ciddi sonuçlar doğuracak iklim değiĢmelerine yol açmaktadır. Türkiye, küresel ısınmanın potansiyel etkileri açısından risk grubu ülkeler arasındadır. Ülkemiz küresel ısınmanın özellikle su kaynaklarının zayıflaması, orman yangınları, kuraklık ve çölleĢme ile bunlara bağlı ekolojik bozulmalar gibi olumsuz yönlerinden etkilenmektedir. IPCC‟nin 2002 yılı yayımlanan V. Teknik Raporu‟nda; 19012000 yılları arasında Türkiye‟de her 10 yılda sıcaklık 0,2 oC‟ye kadar arttığı, yağıĢta ortalama %10 düĢüĢ olduğu, 2071-2100 yılları arasında ise Samsun‟dan Adana‟ya bir hat çizildiğinde bunun batı kısmının 3-4 oC, doğu kısmının ise 4-5 o C civarında ısınacağı,günlük yağıĢ miktarında 0,25 mm‟ye kadar düĢeceği, buharlaĢma ve evaporasyonun artacağı, yaz kuraklığının artacağı, yağıĢtaki azalıĢ, sıcaklık, evaporasyon ve kuraklıktaki artıĢla doğrudan bağlantılı olarak orman yangınlarında artıĢ olacağı, su kaynaklarındaki zayıflamaya bağlı olarak içsularda yaĢayan balık türlerinde azalma yaĢanacağı, sularda meydana gelecek sıcaklık artıĢının üreme bozukluklarına yol açacağı, arazi kullanımında meydana gelecek değiĢikliklerin erozyonu artıracağı, belirtilmektedir. Küresel ısınma doğal bir afettir. Bu bağlamda hava kirliliği yönünden 1.grupta yer alan UĢak Ġlimizde, küresel ısınmanın etkisiyle iklim değiĢimlerine uğramıĢ olup, mevsim sıcaklıkları artmıĢ ve yağıĢlar azalmıĢtır. Ġlimizde küresel ısınmaya önlem olarak, doğalgaza geçiĢ ve diğer yakıtların kullanımıyla ilgili olarak çalıĢmalara devam edilmektedir. 39 C.3.2. Asit Yağmurlarının Etkileri Endüstriyel faaliyetler, konutlarda ısınma amaçlı olarak kullanılan yakıtlar, termik santraller ve egzoz gazları havayı kirletmekte ve kükürtdioksit, azotoksit, hidrokarbon ve partikül madde yaymaktadır.Havada 2-7 gün asılı kalabilen bu kirleticiler, su partikülleri ile tepkimeye girerek asit meydana getirmekte ve yağmurlarla birleĢerek asit yağmurları Ģeklinde yeryüzüne inmektedir. Asit yağmurları göl ve akarsularda asit dengesini bozarak canlıların etkilenmesine hatta ölümüne neden olmaktadır. Asidik yağıĢlar neticesinde ormanlarda ağaçların yapraklarının büyümesine ve geliĢmesine engel olmaktadır. Toprağa karıĢan asit yağmurları toprak ve suyla iliĢkide olan canlılara zarar vermektedir. C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri C.4.1. Doğal Çevreye Etkisi C.4.1.1. Su Üzerindeki Etkileri Ġlimiz, hava kirliliği açısından 1. derece kirli iller arasında yer almaktadır. Bu yüzden sucul ortamların hava kirletici kaynaklar ile kirletilmesi söz konusudur. Kirlenme daha çok kükürtoksitler ve azotoksitler kaynaklıdır. Sucul ortamların asit yağmurlarına maruz kalmaları sonucunda sülfat ve nitrat konsantrasyonları artmakta, pH düzeylerinde hızlı değiĢimler gözlenmekte ve dolayısıyla bu ortamlarda bulunan bitki ve diğer canlı türlerinde azalmalar, hatta ölümler gözlenebilmektedir. C.4.1.2. Toprak Üzerine Etkileri Hava kirleticilerinin toprak üzerin etkisi C.4.1.3. Bölümü olan Flora ve Fauna bölümünde anlatılmıĢtır. C.4.1.3. Flora ve Fauna Üzerinde Etkisi Hava kirlenmesi bitkiler üzerine üç Ģekilde tesir eder. 1- Yaprak dokularının harap olması 2- Yaprakların sararması veya baĢka renklere değiĢerek yeĢilliğini kaybetmesi 3- Büyümenin yavaĢlaması Hava kirlenmesinden yem bitkileri, süs bitkileri ve yenebilen sebzeler büyük ölçüde etkilenebilir. Büyüme yavaĢlar, meyveler küçülür ve besi değeri düĢer, çiçekler tahrip edilir. Hava kirleticilerinin floranın üzerine olduğu kadar fauna üzerinde de etkisi büyüktür. GeçmiĢte kaza ile meydana gelen hava kirlenmesi vakaları kirleticilerin hayvanları 40 öldürebileceğini doğrulamıĢtır.Dünyada, H2S gazından dolayı çok sayıda kanarya, tavuk güvercin ördek,kaz ve köpek hastalanmıĢ veya ölmüĢtür. Çiftlik hayvanlarına en çok tesir eden ve öteden beri bilinen bir diğer kirletici de florürlerdir. Florürden dolayı en çok çiftlik hayvanları etkilenmekte ve diĢ hastalıkları meydana gelmektedir. Ġlimiz sınırları içersinde hava kirliliğinden dolayı meydana gelmiĢ hayvan ölümleri bilgisine ulaĢılamamıĢtır. C.4.1.4. Ġnsan Sağlığı Üzerindeki Etkisi Havada bulunan ve havayı kirleten partikül ve kimyasalların baĢta solunum yolu hastalıkları olmak üzere kardiovasküler hatalıklara, kanserlere ve daha birçok hastalığa neden olduğu çeĢitli araĢtırmacılar tarafından ortaya konulmuĢtur. Hava kalitesinin bir çok ülkeden daha iyi olduğu ABD de bile yılda 60.000 kiĢi partikül maddelerden kaynaklanan nedenlerden dolayı ölmektedir. Kirli havanın neden olduğu akut solunum yolu enfeksiyonları ve bunlara bağlı ölümlerden etkilenen kesim büyük oranda 0-5 yaĢ arası çocuklardan oluĢmaktadır. Hava kirliliğinden dolayı yapılan çalıĢmalar göstermiĢtir ki 5 yaĢ altındaki çocuklar yetiĢkinlere göre daha çok risk altındadırlar. 20 yıllık bir dönemi kapsayan bir araĢtırmada havadaki partikül maddelerin akciğer hastalıklarının çoğunda etkin olduğu gözlenmiĢtir. C.4.2. Yapay Çevreye Etkisi C.4.2.1 Görüntü Kirliliği Üzerine Etkileri Hava Kirlenmesinin görüntü kirliliği üzerindeki en çok bilinen tesiri bina cephelerinde, kumaĢlar ve diğer eĢyalar üzerinde lekeler meydana gelmesidir. Yüzeyler üzerine 0.3 mikron büyüklüğündeki smogların birikmesi neticesi söz konusu bozulma ve lekeler meydana gelmektedir. Zamanla bu birikme, yüzeyi tahrip ederek, rengini değiĢtirerek kendini belli eder. Hava kirlenmesinin malzemelere olan bir diğer tesiri korezyonu hızlandırmasıdır. Bilhassa kükürtdioksit çürümeyi son derece hızlandırmaktadır. Ozon kauçuk ve lastik malzeme üzerine son derece zararlı tesir yapmaktadır.H2S, kurĢunlu boyalar üzerine çok büyük zararlı tesir yapmaktadır. Nemli havalarda kurĢunla reaksiyona girerek kurĢunsülfür yapmaktadır. Hava kirleticilerinin diğer bir tesiri de görüĢ mesafelerini azaltmasıdır.Çapları 0.3-0.6 mikron arasında değiĢen partiküller görüĢü son derece güçleĢtirmektedir. KAYNAKLAR Çevre Bakanlığı El Kitabı, Ankara 2002 Ġl Meteoroloji Müdürlüğü UĢak Belediye BaĢkanlığı 41 D. SU D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı SU KAYNAKLARI POTANSĠYELĠ Yerüstü suyu : 0,93 km³ / yıl Banaz çayı : 0,46 km³ / yıl Gediz nehri : 0,47 km³ / yıl Yeraltısuyu (kaynaklar dahil) : 0,097 km³ / yıl Toplam su potansiyeli : 1,027 km³ / yıl Gölet rezervuar yüzeyleri : 392 ha DSĠ Göletleri Mesudiye göleti : 24 ha Takmak göleti : 62 ha Üçpınar göleti : 77 ha Karaahmetli göleti : 3 ha Karaağaç göleti : 26 ha Güneyköy göleti : 6 ha KuĢdemir göleti : 13 ha Göğem göleti : 62 ha Yeniceköy göleti : 13 ha Baltalı göleti : 8 ha Takmak göleti : 10 ha YeĢilkavak göleti : 14 ha Yeleğen göleti : 8 ha Kızılhisar göleti : 30 ha Alahabalı göleti : 36 ha ĠÖĠGS Göletleri 42 ġekil 11 : Göğem Göleti Akarsuyu yüzeyleri : 100 ha Gediz nehri : 75 ha Banaz çayı : 25 ha Toplam su yüzeyi : 492 ha D.1.1. Yer altı Suları Tablo 18 : Yeraltı Suyu Potansiyeli. Suyun Rezerv Ġçme Suyu Sulama + Sanayi Atık Rezerv Niteliği hm³ / yıl hm³ / yıl hm³ / yıl hm³ / yıl Yer altısuyu 79,0 21,0 25,0 33,0 Kaynak 18,0 3,0 15,0 - 43 D.1.2. Akarsular Tablo 19 : Ġl Sınırları Ġçersindeki Önemli Akarsular. Akarsu Toplam Ġl Sınırları Ortalama Kolu Adı uzunluğu Ġçindeki Debi Olduğu (Km) Uzunluğu Hm³ / yıl Akarsu (Km) Banaz Çayı 155,0 133,0 146,48 Büyük Menderes Hamam Çayı 38,0 38,0 21,44 Büyük Menderes EĢme Deresi 28,7 23 12,87 Büyük Menderes Yavu Çayı 31 31 17,34 Büyük Menderes 386,0 58,5 318,73 Gediz Nehri Gediz Çayı D.1.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlar UĢak – EĢme Karaahmetli Göleti Ve Sulaması 1 Yeri : UĢak – EĢme – Karaahmetli Köyü 2 Amacı : Sulama 3 ĠĢletmeye Açıldığı Yıl : 1993 4 Tesisle Ġlgili Bilgiler 4.1 Su Kaynağı YağıĢ alanı Yıllık ortalama su : Karaahmetli Köyü : 2,8 km² : 0,13 hm³ Çekilen su : 0,11 hm³ Tipi : Toprak dolgu Yüksekliği ( talvegten ) : 15,0 m Yüksekliği ( temelden ) : 17,5 m Toplam gövde hacmi : 55.000 m³ Minimum su seviyesi : 851,6 m Normal su seviyesi : 856,8 m Maksimum su seviyesi : 857,6 m Aktif hacim Toplam göl hacmi Dolusavak tipi : 0,13 hm³ : 0,16 hm³ : KarĢıdan alıĢlı, kapaksız Dolusavak proje debisi : 10,3 m³/s 4.2 Sulama Üniteleri : 18 ha ( brüt) : 15 ha (net ) 44 UĢak –Merkez Karaahmetli Göleti Ve Sulaması 1 Yeri : UĢak – Merkez – Karaağaç Köyü 2 Amacı : Sulama 3 ĠĢletmeye Açıldığı Yıl : 1993 4 Tesisle Ġlgili Bilgiler 4.1 Su Kaynağı YağıĢ alanı Yıllık ortalama su : Karaağaç Göleti : 18,4 km² : 1,2 hm³ Çekilen su : 1,0 hm³ Tipi : Toprak dolgu Yüksekliği ( talvegten ) : 20,0 m Yüksekliği ( temelden ) : 24,5 m Toplam gövde hacmi : 124.000 m³ Minimum su seviyesi : 810,4 m Normal su seviyesi : 819,5 m Maksimum su seviyesi : 820,5 m Aktif hacim Toplam göl hacmi Dolusavak tipi : 1,2 hm³ : 1,4 hm³ : KarĢıdan alıĢlı, kapaksız Dolusavak proje debisi : 42 m³/s 4.2 Sulama Üniteleri : 164 ha ( brüt) : 139 ha (net ) UĢak – EĢme Ahmetler Göleti Ve Sulaması 1 Yeri : UĢak – EĢme – Ahmetler Beldesi 2 Amacı : Sulama 3 ĠĢletmeye Açıldığı Yıl : 1999 4 Tesisle Ġlgili Bilgiler 4.1 Su Kaynağı YağıĢ alanı Yıllık ortalama su Tipi : Ahmetler Göleti : 7,5 km² : 0,38hm³ : Zonlu toprak dolgu Yüksekliği ( talvegten ) : 16,5 m Yüksekliği ( temelden ) : 19,5 m Aktif hacim : 0,38 hm³ Gövde dolgusu : 0,07 hm³ 45 Ölü hacim : 0,06 hm³ Depolama hacmi 4.2.1 : 0,44 hm³ Sulama Ġle Ġlgili Genel Bilgiler Sulama ġebekesi : Borulu sulama Ġletim kanalı : 26 m Ana kanal uzunluğu : 3.080 m Sulama suyu debisi : 0,4 m³ / s Sulama alanı : 67 ha ( brüt ) : 63 ha ( net ) 4.3 Dolusavak Dipsavak : KarĢıdan alıĢlı kontrolsüz Dolusavak : 28 m³ / s : 150 mm çapında çelik cebri boru Dipsavak 26 m uzunluğunda EĢme –Merkez Üçpınar Göleti Ve Sulaması 1 Yeri : UĢak – EĢme 2 Amacı : Sulama 3 ĠĢletmeye Açıldığı Yıl : 1992 4 Tesisle Ġlgili Bilgiler 4.1 Su Kaynağı YağıĢ alanı Yıllık ortalama su : Üçpınar Göleti : 27,1 km² : 2,95 hm³ Çekilen su : 2,21 hm³ Tipi : Toprak dolgu Yüksekliği ( talvegten ) : 26,0 m Yüksekliği ( temelden ) : 25,5 m Toplam gövde hacmi : 0,18 hm³ Minimum su seviyesi : 771,1 m Normal su seviyesi Maksimum su seviyesi Aktif hacim Toplam göl hacmi Dolusavak tipi Dolusavak proje debisi : 780,0 m : 781,1 m : 4,8 hm³ : 5,3 hm³ : Yandan alıĢlı, kapaksız : 45 m³/s 46 4.2 Sulama Üniteleri : 242 ha ( brüt) : 205 ha (net ) Küçükler Barajı 1 Yeri : UĢak – Banaz 2 Amacı : Sulama-Ġçme Suyu 3 ĠĢletmeye Açıldığı Yıl : 2004 4 Tesisle Ġlgili Bilgiler 4.1 Baraj Tipi : Zonlu Toprak Dolgu Talvegten Yüksekliği : 35,50m Barajın Kret GeniĢliği : 10m Barajın Kret Boyu : 263m Toplam depolama hacmi Minimum su seviyesi : 11,54hm³ : 1.237,60 m Normal su seviyesi : 1.257,60 m Maksimum su seviyesi : 1.259,22 m Aktif depolama hacmi : 11,06 hm³ Göl Alanı : 1,213km2 D.1.4. Deniz Ġlimizde deniz bulunmamaktadır. D.2. Doğal Drenaj Sistemleri Ġlimizde Doğal Drenaj Sistemleriyle ilgili bilgi B.4.3 bölümünde verilen bilgiler mevcut olup baĢka bilgi elde edinilememiĢtir. D.3 Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri D.3.1. Yeraltı Suları ve Kirlilik Yer altı sularımız da bulundukları katmanlardan kaynaklara veya bazı sanayi atıklarıyla sulama içme ve kullanma sularına karıĢtığı görülen kirliliklerin,hem insan sağlığı hem de tarımsal faaliyetler açısından küçümsenmeyecek olumsuz sinyaller verdiği görülmektedir.Bu maddelerle kirlenmiĢ yiyeceklerin, tüketilmesi suretiyle kan dolaĢımı ve beyin sisteminde meydana getireceği tahribat oldukça tehlikeli boyuttadır.Yeraltı sularının en önemli bulaĢma kaynaklarını kanalizasyon sistemlerindeki kaçaklar oluĢturmaktadır. Sularda bulunan askıdaki katı maddelerin devamlı birikimi sonucunda toprakların geçirgenliği gibi fiziksel özelliklerden bozulmakta olup,bu nedenle ürün ve kalite eksiklikleri ortaya çıkmaktadır. 47 D.3.2. Akarsularda Kirlilik Ġlimiz Gediz ve Büyük Menderes Havzası olmak üzere iki havza içerisinde yer almaktadır. Gediz Havzası içerisinde akan Gediz Nehri, havzanın en önemli akarsuyu olup; Gediz ilçe merkezinin 26 km kadar doğusundan, Çukurviran köyü ve Murat dağlarının yamaçlarından doğar. Gediz ilçesinin 7 km kadar güneyinden ve ilimizden geçerek Manisa Ġl sınırları içinden devam eder. Ġlimiz içerisinde; Gediz Nehrine 2 Belde ve 21 Köyün evsel atıksuları deĢarj edilmektedir. Yine UĢak Organize Sanayi Bölgesinin atıksuları 10.03.2007 tarihinde iĢletmeye alınan Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi‟nde arıtılarak Gediz Nehrine deĢarj edilmektedir. Tesisinin DeĢarj Ġzni mevcuttur. Yine Ġlimiz sınırları içerisinde; Gediz Nehrine evsel ve endüstriyel kaynaklı deĢarjlar haricinde; tarımsal kaynaklı (gübre, pestisid, herbisit kullanımı) baskıda mevcuttur. Büyük Menderes Havzası‟nı oluĢturan Büyük Menderes Nehri ise Ġlimiz içerisinde Dokuzsele, Banaz ve Hamam Çayları ile beslenmektedir. Dokuzsele Deresi, Ulubey ilçesinden sonra Banaz Çayı ile birleĢmekte ve Denizli Ġli sınırları içerisinde bulunan Adıgüzeller baraj gölüne karıĢarak Büyük Menderes nehrine karıĢmaktadır. Dokuzsele deresine ağırlıklı olarak tekstil ve deri sanayiden oluĢan (Karma Organize Sanayi Bölgesi (atıksu arıtma tesisi mevcut) ve tekil iĢletmeler) endüstriyel atıksular deĢarj edilmekte olup; bunun haricinde evsel ve tarımsal kaynaklı kirliliğe maruz kalmaktadır. Banaz Çayı; ağırlıklı olarak yerleĢimlerden kaynaklanan evsel ve tarımsal kaynaklı baskıya maruz kalmaktadır. Banaz çayına 1 (bir) adet mezbahane haricinde herhangi bir endüstriyel atıksu deĢarjı bulunmamaktadır. Hamam Çayı ise Banaz Çayı gibi ağırlıklı olarak yerleĢimlerden kaynaklanan evsel ve tarımsal kaynaklı baskıya maruz kalmakta olup; endüstriyel olarak, gıda sektöründe faaliyet gösteren 2 adet iĢletmenin atıksuları deĢarj edilmektedir. D.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik UĢak ilinde, göl ve göletlerin kirlilik durumları, bunlara deĢarj veren tesisler, arıtma tesisleri ve kıyı koruma bantları hakkında herhangi bir çalıĢma bulunmamaktadır. D.3.4. Denizlerde Kirlilik Ġlimizin denize kıyısı yoktur. D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları Ġlimiz kıyı kenti değildir. 48 D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri Su ortamı, adından da anlaĢılacağı gibi bütün su kaynaklarını içine alır. YağıĢlarla oluĢan yüzey akıĢları değiĢik büyüklükteki akarsular ve haliçler kanalıyla denizlerle son bulur. Yüzey sularının Ģekil ve büyüklüğünde meydana gelecek her değiĢme yeni özel durumdaki hayat Ģartlarına adapte olmuĢ organizma topluluklarını ve bu topluluğu meydana getiren mikroorganizma türlerini ortaya çıkarır. Akarsular üzerinde yapılan kabartma ve biriktirme yapıları arasında oluĢan baraj göllerinde, morfolojik yapının farklı olması sebebiyle yeni organizma türleri ortaya çıkar. Baraj göllerinin mansap tarafındaki akarsu kısmında da nehrin normal biyolojik türleri, suyun derinden çıkması ve düĢük sıcaklığa, düĢük oksijen konsantrasyonuna ve farklı kimyasal yapıya sahip olması sebebiyle değiĢir. Yakın zamanlara kadar su kirlenmesinin incelenmesi sağlık açısından ele alınmıĢtır. GeliĢmekte olan ve az geliĢmiĢ ülkeler için bu fikir tazeliğini korumaktadır.Her Ģeyden önce toplumların ihtiyacı olan sağlıklı, en azından sıhhatte zarar vermeyecek içme ve kullanma suyunun temin edilmesi gerekir. Bunu, kullanılmıĢ suların uygun bir Ģekilde uzaklaĢtırılması ve diğer çevre problemlerinin çözümü takip eder. Bugün, su kirlenmesi sadece sağlık tesirleri yönünden değil, kaynakların korunması ve en uygun Ģekilde kullanılmasının temini yollarının araĢtırılması yönüyle de ele alınmaktadır. KAYNAKLAR DSĠ II. Bölge Müdürlüğü 2002 Yılı Program- Bütçe Toplantısı Takdim Raporu Ġzmir Nisan 2001 Ġl Özel Ġdaresi 49 TOPRAK VE ARAZĠ KULLANIMI E.1. Genel Toprak Yapısı Tablo 20 : Ġl Ġçerisindeki Toprak Türleri. Alan Toprak Türü (Hektar) Kahverengi Orman Topraklar Kalkersiz Kahverengi Orman Toprakları Kahverengi Topraklar Kırmızı Kestane Topraklar Rendzina Toprakları Alüvyal Topraklar Kalkerli Kahverengi Topraklar Kolüvyal Topraklar Hidromorfik Alüvyal Topraklar Kestanerengi Topraklar Çıplakkaya- Moloz- Irmak- YerleĢim Alanı Toplam 214.148 171.493 61.944 29.278 12.992 12.824 7.255 6.554 311 285 16.979 534.063 Oranı(%) 40.1 32.1 11.2 5.5 2.4 2.4 1.4 1.2 0.0 0.0 3.7 100.0 E.2. Toprak Kirliliği E.2.1. Kimyasal Kirlenme Ġlimizde toprakta oluĢan kimyasal kirlenme ile ilgili herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır. E.2.1.1. Atmosferik Kirlenme Ġlimizde atmosferik kirlenme nedeniyle oluĢan toprak kirliliği ile ilgili herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır. E.2.1.2. Atıklardan Kirlenme Ġlimizde atıklardan meydana gelen toprak kirliliği ile ilgili herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır. E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme Ġlimizde bu konuda bir çalıĢma yapılmamıĢtır. 50 E.3 Arazi E.3.1. Arazi Varlığı UĢak ilinin toplam arazi varlığı 534.100 hektardır. Tablo 21:Arazi Varlığı ve Dağılımı.(2010) KullanılıĢ Biçimi Alan (da) ĠĢlenen Tarım Alanı Çayır-Mera Alanı Ormanlık ve Fundalık Alan Tarım DıĢı Arazi, YerleĢim Alanları TOPLAM Toplam Alana Oranı (%) 2.355.460 270.050 2.202.090 44,2 5 41,8 513.400 9 5.341.000 E.3.1.1. Arazi Sınıfları Arazi sınıflarının tespit ve değerlendirilmesi için gerek etütlerde, gerekse alınan numunelerin analizleri sonucu tespit edilen toprak özelliklerinin çeĢitli yönlerden değerlendirilip derecelendirilmeleri yapılmaktadır.DeğiĢik topraklar ve kullanma amaçları olduğundan yorumlamalar değiĢik amaçlarla yapılmaktadır.Bu yorumlamalardan biri olan arazi kullanma kabiliyeti sınıflaması, daha çok tarımsal amaçla yapılan bir yorumlama Ģeklidir. Kullanma kabiliyeti sınıfları sekiz adet olup, toprak zarar ve sınırlandırmaları I.sınıftan VII.sınıfa doğru giderek artmaktadır.Ġlk dört sınıf arazi, iyi bir toprak idaresi altında yöreye adapte olmuĢ yerli bitkilerin yetiĢmesine elveriĢlidir. Bunlardan V. ve VI.sınıflarda, toprak ve su koruma önlemleri alındığı takdirde bazı özel bitkilerde yetiĢtirilebilir.VII.sınıf arazilerde, çok etkin ve pahalı ıslah çalıĢmaları ile ürün alınabilirse de, mevcut piyasa koĢullarında elde edilecek ürün yatırım harcamalarını karĢılayamaz. UĢak ilinin arazi kullanım kabiliyeti sınıfları ve bunun toplam alan payları aĢağıda gösterilmiĢtir. Tablo 22 : Toprak Türleri Ve Kapladıkları Alanlar. SINIFLAR ALAN (Ha) ORAN (%) I 14.878 2.8 II 51.532 9.6 III 66.247 12.4 IV 68.557 12.4 V 311 0.05 VI 91.120 17.1 VII 224.439 42.0 VIII 16.728 3.1 51 1.Sınıf: Bu sınıf arazilerin yayılma alanı toplam 14.878 Ha olup il yüzölçümünün % 2.8‟ini teĢkil etmektedir. Bu sınıf arazilerin % 67.8‟i alüvyal, %16.8‟in kırmızı kestane, % 11.1‟i kahverengi topraklar %2.7‟si kireçsiz kahverengi, %1.5‟i kireçsiz kahverengi orman toprakları oluĢturmaktadır. Hepsi % 2‟den daha düĢük eğimli olan 1. sınıf arazilerin %93.1‟nde toprak derin ve kalanında (%6.9) orta derindir. Bu arazilerin 8391 hektarında sulu tarım, 6235 hektarında nadaslı kuru tarım yapılmaktadır. 206 hektar bahçe, 46 hektarı da az yoğun yerleĢim haline gelmiĢ bulunmaktadır. 2.Sınıf: UĢak‟ta II. Sınıf araziler 51.532 hektarlık yüzölçümleri ile %9.6‟lık bir oran teĢkil etmektedir.Bu arazilerin % 3.9‟u alüvyal, %5.9‟u kolüvyal, %14.5‟i kahverengi orman, %5.2‟si kireçsiz kahverengi orman, %20.2‟si kırmızı kestanerengi, %44.1‟nin kahverengi topraklar, %4,4‟ü kireçsiz kahverengi, %1.5‟nin ise rendzina oluĢturmaktadır. Bu arazilerin %4.4‟ünde eğim %0.2, %95.6‟sında ise eğim %2.6 arasındadır. Toprakların %22.6‟sı derin, %76.9‟u orta derin, %0.4‟ü ise sığdır. II.sınıf arazilerin 44.731 hektarında kuru tarım, 2567 Ha sulu tarım, 2005 Ha bağ-bahçe, 724 Ha çayır-mera, 1332 Ha orman-funda, 173 Ha yerleĢim yeri olarak kullanılmaktadır. 3.Sınıf: Bu sınıf araziler 66.247 hektar yüzölçümleriyle UĢak ilinin % 12.4‟ünü teĢkil etmektedir. Bu arazilerinin %0,8‟ni alüvyal, %2,1‟ni kolüvyal, %44,4‟ünü kahverengi orman, %15.9‟nu kireçsiz kahverengi orman, %0,4‟nü kestane rengi, %13,5‟ni kırmızı kestane rengi, %20,2‟sini kahverengi topraklar, %1,8‟ni kireçsiz kahverengi, % 0,72‟sini rendzina toprakları oluĢturmaktadır. Bu sınıf % 1,3‟ü düz, %19,0 hafif, %79,0 ise orta ( %6-12) eğimlidir. %1,6‟sı derin, %76,3‟ü orta derin, %22,1 de ise topraklar sığdır. Bu sınıflardaki toprakların büyük bölümünde hafif ve orta derecede erozyon vardır. 3.Sınıf arazilerin ildeki kullanım durumları Ģöyledir. 62,585 hektar kuru tarım, 362 hektar sulu tarım, 1099 hektar bağ-bahçe, 1149 hektar çayır-mera, 563 hektar orman-funda, 468 hektar yerleĢim alanı olarak kullanılmaktadır. 4.Sınıf: Bu sınıf araziler 68,557 hektardır ve genel yüz ölçümün %12,4‟nü teĢkil eder. Bu sınıfın % 0,7‟si kolüvyal, % 44,5‟i kahverengi orman, % 28,8‟i kireçsiz kahverengi orman, % 4,3‟ü kırmızı kestane rengi, % 14,9‟u kahverengi topraklar, % 4 kireçsiz kahverengi, % 2,7‟si rendzina, topraklar teĢkil etmektedir. 52 Bu sınıf arazilerin % 3,3‟ü hafif, % 92,6‟sı orta, % 4,1 ise dik eğimlidir. Toprakların % 0,7‟si derin, % 2,9‟u orta derin, % 96,3‟ü sığdır.% 7,7‟sinde orta, % 92,3‟nde Ģiddetli erozyon hüküm sürmektedir. Bu arazilerin 58,809 hektarında kuru tarım, 4738 hektarında bağ-bahçe, 1730 hektarı çayır-mera, 4615 hektarı orman – funda ve 1247 hektarında yerleĢim alanı olarak kullanılmaktadır. 5.Sınıf: Bu sınıf araziler 311 hektar yüz ölçümlü ve genel sahanın % 0,05‟ni kapsamaktadır. Bu sınıfın tamamını hidromorfik alüvyal topraklar teĢkil etmektedir. Tamamının eğimi düz-düze yakındır. Erozyon tümünde hafiftir ve bu arazilerinin tamamını çayır-mera olarak kullanılmaktadır. 6.Sınıf: UĢak ilinde 91.120 hektarlık yüzölçümü ile %17.1‟lik bir orana sahip olan 6.sınıf arazilerin %0.1‟i alüvyal %1.7‟si kolüvyal, %49.1 kahverengi orman, %36.0‟ı kireçsiz kahverengi orman, %3.4‟ü kırmızı kestane rengi, %7.6‟sı kahverengi, %0.4‟ü kireçsiz kahverengi, %1.7‟si rendzina topraklardan oluĢmaktadır. Bu arazilerin %0.1‟i düz-düze yakın, %1.3‟ü hafif, %21.1‟i orta, %77.4‟ü dik eğimlidir. Toprakların %9.1‟i derin, %91.3‟ü sığ, %8.6‟sı çok sığdır. Bu toprakların %1.5‟i orta, %96.9‟u Ģiddetli, %1.0‟ı çok Ģiddetli erozyona maruzdur. 6.Sınıf arazilerin 47.090 hektarında kuru tarım, 310 hektarında bağ-bahçe, 11.880 hektarında orman-funda, 407 hektarında yerleĢim alanı olarak kullanılmaktadır. 7.Sınıf: UĢak ilinde 7.sınıf araziler 224.439 hektarlık yüzölçümü ile %42.0‟lık bir orana sahiptir. Bunun %45.4‟lük bölümü kahverengi orman, %47.0‟lık bölümü kireçsiz kahverengi orman, %0.6‟lık bölümü kırmızı kestane rengi, %3.1‟i kahverengi, %0.1‟i kireçsiz kahverengi, %3.4‟ü ise rendzina topraklardır. Bu sınıftaki arazilerin %99.9‟u dik eğimlidir. %17.4‟ü sığ, %83.4‟ü çok sığdır. %19.9‟u Ģiddetli erozyon, %80.1‟i ise çok Ģiddetli erozyona maruzdur. Bu sınıf arazilerin 1378 hektarında kuru tarım, 19.561 hektarında çayır- mera, 203.138 hektarında orman-funda, 362 hektarında yerleĢim alanı olarak kullanılmaktadır. 8.Sınıf: Bu sınıf araziler ilde 16.728 hektarlık yüzölçümüyle %3.1‟lik bir oran oluĢturmaktadır. Bunun456 hektarı ırmak taĢkın yatağı, 15.666 hektarı da çıplak kaya olarak haritalanmıĢtır. UĢak ilinde sınıflandırılması yapılan tüm bu arazi tipleri dıĢında 251 hektarda su yüzeyleri bulunmaktadır. 53 E.3.1.2. Kullanım Durumu UĢak ilinin 534.100 Ha olan arazi varlığının % 44.2‟sini orman-funda, %41,8‟ini tarım,%5‟ini çayır-mera, %9 „unu ise tarım dıĢı diğer araziler oluĢturur. E.3.2. Arazi Problemleri Toprak Sığlığı Topraklarda köklerin geliĢtiği ve bitki besin maddelerinin ve suyun temin edildiği bölgenin derinliği bitki yetiĢtirme açısından önemlidir. Bu bölge derin olursa iklime uyabilen her türlü kültür bitkisini yetiĢtirmek mümkündür. Ancak UĢak ili topraklarının 27.463 hektarı (%3.5‟i) 90 cm.den fazla derinliğe sahiptir. Bununda 18.458 hektarı (%67.2) düz-düze yakın eğimlerde yer almaktadır. Büyük bir kısmı I. ve II.olup kuru tarım,sulu tarım, bağ-bahçe tarımı yapılmaktadır. Yüzölçümü 92.764 hektar olan orta derin topraklar, %18‟lik bir oran oluĢturmaktadır. Genellikle düz, hafif ve orta eğimde bulunurlar. Daha çok orta derecede erozyona maruz kalmıĢtır. %92.6‟sı kuru tarım, %0.6‟sı sulu tarım kullanımlıdır. Araziler daha çok II., III., ve IV.sınıftır. Sığ topraklar 202.293 hektarlık (%39.1) alan kapsamaktadır. Bunların %0.3‟ü düz, %7.5‟i hafif, %37.3‟ü orta, %35.7‟si dik, %19.2‟si çok dik ve sarp eğimlidir. Sığ toprakların %5.3‟ünde orta, %86.2‟sinde Ģiddetli, %8.9‟unda çok Ģiddetli erozyon hakimdir. 115.120 hektar kuru tarım arazisi, 5459 hektar bağ-bahçe, 12.278 hektar çayır mera, 69.436 hektar orman-funda arazisi sığ topraklarda bulunmaktadır. Bu araziler genellikle VI. ve VII.sınıftadır. Çok sığ topraklar 192.678 hektarlık yüzölçümü ile %37.3‟lük bir oranı kapsamaktadır. Bunların 152.146 hektarı dik eğimde (%79.0), 26.903 hektarı çok eğimlerde (%14.0) yer almaktadır. Çok sığ toprakların tamamına yakınında Ģiddetli ve çok Ģiddetli erozyon görülmektedir.3636 hektar kuru tarım, 20.862 hektarı çayır-mera, 168.180 hektarı da ormanfunda arazisi olarak kullanılmaktadır. TaĢlılık ve Kayalılık UĢak ilinde 138.620 ha toprak iĢlemeye ve bitki geliĢmesine zarar verecek derecede taĢlılık ihtiva etmektedir. Bu alan il topraklarının %26.8‟ini kapsamaktadır. Hem yüzeyde, hem profilde olabilir. TaĢlılık ve kayalılığın profildeki oranı arttığından, toprak materyali azalacak, toprakların su ve bitki besin maddeleri tutma kapasitesi azalacaktır. Toprak bünyesinin kil olması halinde bu menfi faktör kısmen azalabilir. Ġl içindeki taĢlılık çoğunlukla sığ ve çok sığ topraklarda görülmektedir. Topraklar orman, funda veya mera örtüsü altında ise taĢlılık ve kayalılık sorun olmayabilir. Çünkü buralarda sürüm yapılmamakta ve çevrenin doğal bitki örtüsü ortama 54 uyum sağlamaktadır. Ayrıca bu tür alanlarda taĢlılık ve kayalılığın erozyonu önleme açısından olumlu katkıları da vardır. Drenaj Daha çok alüvyal düzlüklerde görülen ve taban suyunun her zaman veya yılın bir bölümünde bitki geliĢimine zarar verecek kadar yüksek bulunduğu topraklar 2522 hektardır. Bu sorunların görüldüğü sahalarda drenaj yetersiz veya kötüdür. Ağırlıklı olarak alüvyal ve hidromorfik topraklarda görülmektedir. 1542 hektar sulu tarım arazisinde yaĢlık, 385 Ha. Çayır- mera arazisinde yaĢlık sorunu bulunmaktadır. Tuzluluk -Sodiklik UĢak ilinde drenajı bozuk ve yetersiz sahaların 567 Ha tuzluluk, alkalilik veya her iki sorun birden görülmektedir. Bu sorunların ildeki topraklarda ortaya çıkmasının ana nedenleri: 1-Arazinin düz ve taban suyu seviyesinin yüksek olması nedeniyle tuzların üst topraktan yıkanmaması, 2-Yukarı arazilerden tuzların yıkanarak düzlüklerin çukur kısmında birikmesi, 3-DüĢük kalitede sulama suyunun kullanılması ve yeterli dengenin bulunmamasıdır. Ġl içindeki tuzluluk ve sodiklik sorununun dağılımı Ģöyledir; Hafif tuzlu 125 Ha Tuzlu 131 Ha Bu sorundan etkilenen araziler çayır- mera arazileri olmuĢtur. Erozyon UĢak ilinde en yaygın sorun su erozyonudur. Bu sorundan çok az etkilenen veya hiç etkilenmeyen alanlar genellikle alüvyal topraklardan oluĢan taban araziler ve kolüvyal toprakların düze yakın ve hafif eğimli alanlarıdır. Bunlar diğer arazi tipleri ve su yüzeyleri dıĢındaki (517.084 hektar) toprakların %5.2‟ni (26.630 Ha.) oluĢturmaktadır. YaklaĢık %93.4‟ü derin %6.1‟i orta derin, %0.5‟i ise sığdır. 14.798 hektarı kuru tarım,10.459 hektarı sulu tarım altındadır. 206 hektarında bağ-bahçe tarımı yapılmaktadır. Orta derecede erozyona uğramıĢ topraklar 104.544 hektar ile %20.2‟lik bir oran oluĢturur. Orta erozyon çoğunlukla hafif, orta, dik ve çok dik eğimler ile derin, orta derin ve sığ topraklarda görülmektedir. Kuru tarım arazilerinin 95.339 hektarı (%91.2‟si), sulu tarım arazilerinin 861 hektarı %0.8‟i ve bağ-bahçe arazilerinin 3997 hektarı (%3.8‟i) orta derecede erozyona uğramıĢtır. UĢak ili topraklarının 205.187 hektarında (%39.7) doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi ve arazilerin kabiliyetlerine uygun olarak kullanılmamaları sonucu su erozyonu ĢiddetlenmiĢtir. Sığ ve çok sığ topraklı ve genellikle IV., VI., VII.,sınıf arazi özelliğinde olan bu alanların 109.949 hektarı kuru tarım, 4176 hektarı bağ-bahçe, 13.654 hektarı çayır-mera, 76.379 hektarı orman-funda olarak kullanılmaktadır. 55 Doğal bitki örtüsü aĢırı derecede tahrip olan ve180.723 hektarı (%40) alanda çok Ģiddetli erozyon görülmektedir. Bunun 742 hektarında kuru tarım, 19.468 hektarı çayır-mera, 160.199 hektarı orman-funda, 314 hektarı da diğer amaçlarla kullanılmaktadır. ġekil 12: UĢak Erozyon Haritası. KAYNAKLAR: Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, UĢak Ġli Arazi Varlığı, Ankara,1997 Orman ĠĢletme Müdürlüğü 56 F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER F.1. Ekosistem Tipleri F.1.1. Ormanlar Ormanlık alanlar Paleozoik zaman oluĢumu ana kayası kalker, kum, gre ve marn olan %60-85 meyilli yapıdadır. (Kaynak Amenajman Planları) F.1.1.1 Ormanların Ekolojik Yapısı F.1.1.2 Ġlin Orman Envanteri Tablo 23 : Orman Envanteri KORU BALTALIK VERĠMLĠ ORMAN BOZUK ORMAN ORM. ALAN OR AÇIKLIK ALAN TOPLAM ALAN NORMAL BOZUK NORMAL BOZUK HA. HA. HA. HA. HA. HA HA % HA. HA. UġAK 77.186 66.314 122 76.588 77.307 142.902 220.209 220.209 338.576 558.785 % 35 30 0 35 35 65 100 39 61 100 Ġli Tablo 24 :ĠĢletme ġeflikleri Ġtibari Ġle Saha Döküm Tablosu 2010 ĠĢletme Ağaç Türü ġefliği Çz Çk Çz Çk Banaz Çamsu Çatak Baltalık(MeĢe) KORU Bozuk Ha Bozuk orman Alanı Ha Toplam Orman Alanı Ha Açıklık Saha Ha Toplam Saha Ha Normal Ha Bozuk Ha 2.109 7.658 1.044 5.762 865 7.590 9.767 15.260 25.027 20.155 45.182 5588 154 13.866 5.741 19.607 11.058 30.665 10.222 4.349 14.571 17.873 32.443 5.710 47.028 52.738 75.672 128.410 12.206 24.156 36.362 45.603 81.965 5.461 20.231 25.692 60.547 86.239 9.447 15.395 24.842 57.566 82.408 10.629 10.743 21.372 50.104 71.475 220.209 338.576 558.785 13.866 Normal Ha Normal Orman Alanı Ha Çz EĢme Çk 10.100 3.734 Çz 5.710 10.846 122 615 36.181 Çk Güre Çz 12.206 11.082 13.074 Çz Çk 4.656 176 6.323 103 6.022 570 Ar 545 7.114 101 Öz.Ağaç 85 Çz 9.447 7.444 7.950 Çz 2.088 1.611 599 Çk 8.541 5.665 2.868 Çz Çk Ar 36.300 40340,5 545 77.186 38.349 20.851 7.114 66.314 Çk Sivaslı Ulubey Çk UĢak ĠĢletme Toplamı 122 122 64.691 11796 101 76.588 Çz : Kızıl Çam Çk : Kara Çam Ar : Ardıç 57 1 77.307 142.902 F.1.1.3 Orman Varlığının Yararları Konu hakkında yapılmıĢ bir proje yoktur. Ancak Belediye ve köy tüzel kiĢiliklerine piknik ve mesire yeri olarak kullanılmak üzere izinler verilmiĢtir. Tablo 25 :Orman ĠĢletme Müdürlüğü Tarafından Verilen Ġzinler.(2010) No 1 2 3 4 11 12 Süresi 29458,11 26.10.2010 07.07.2018 Çamsu 10410,23 26.10.2010 07.07.2018 Çamsu 5486,00 13.08.2010 21.03.2017 EĢme 16491,00 13.08.2010 21.03.2017 EĢme 1064,48 13.08.2010 24.09.2012 Sivaslı 5437,00 11.10.2010 07.10.2019 EĢme ĠĢletme 14098,65 11.10.2010 07.10.2019 EĢme ĠĢletme 46584,50 13.08.2010 14.10.2019 Pasa Döküm 3356,00 13.08.2010 14.10.2019 Güre 21930,00 12.01.2010 12.01.2059 Güre 1457,50 28.12.2010 28.12.2035 UĢak 04.03.2010 …03.2059 Güre 7980,00 17.03.2010 16.03.2013 EĢme 9438,21 13.05.2010 13.05.2012 Sivaslı 3350,00 13.04.2010 …04.2059 Sivaslı 12932,00 13.04.2010 …04.2059 Sivaslı 594,26 12.04.2010 21.04.2023 UĢak 40264,00 13.04.2010 …04.2059 Ulubey San. Tic. A.ġ. ĠĢletme Meta Nikel Kobalt Mad. Maden San. Tic. A.ġ. ĠĢletme Bazalt Mad. Ve Mer.San. Kırma- Tic. Ltd.ġti. Eleme Bazalt Mad. Ve Mer.San. Maden Tic. Ltd.ġti. ĠĢletme Akfeld Mad. San. Tic. A.ġ. 10 Süresi Maden 6 9 M Meta Nikel Kobalt Mad. Abdullah SELEK 8 Ġzin BitiĢ Ġzin Türü 5 7 Ġzin BaĢlama Ġzin Sahibi Akfeld Mad. San. Tic. A.ġ. AMCOL Mineral Mad. San. Ve Tic. A.ġ. AMCOL Mineral Mad. San. Ve Tic. A.ġ. Yol Alt Yapı Tesis Ġzni Ġç ĠĢlerĠ Bakanlığı Adına Su Ġsale UĢak Ġl Özel Ġdaresi Hattı TELLCOM ĠletiĢim Jandarma Genel Komutanlığı Fiberoptik Kablo E.N.H Ġlyas ERSOYSAL Odun Kömür Gençlik ve Spor Genel Yamaç 14 Müdürlüğü ParaĢütü 15 TELEKOM 16 TELEKOM 13 17 18 Tel. ĠletiĢim Hattı Tel. ĠletiĢim Hattı VODAFONE Röle-GSM- Telekominikasyon A.ġ. ENH TELEKOM Tel. ĠletiĢim Ġzin Alanı 2 2338,37 58 ĠĢletme ġefliği Güre Hattı 19 20 21 ġeyhmus ÇAPLIK Odun Kömür 4469,00 06.04.2010 06.04.2011 EĢme ġeyhmus ÇAPLIK Odun Kömür 21400,00 06.04.2010 06.04.2011 EĢme Ġl Özel Ġdaresi Yol 40477,58 06.04.2010 49 Yıl UĢak-Çamsu 24.09.2010 14.11.2054 UĢak-Güre 18572,00 04.06.2010 16.06.2059 EĢme 25.05.2010 ….05.2059 Banaz …06.2059 Güre 22 TELEKOM 23 TELEKOM 24 25 26 27 28 29 30 Ġl Özel Ġdaresi Yol 16824,00 Dolmer Mad. Ltd. ġti. Yol ve Pasa 4002,53 10.08.2010 04.03.2017 Sivaslı 7148,99 10.08.2010 04.03.2017 Sivaslı 16876,00 02.08.2010 20.04.2018 Ulubey 3817,00 02.08.2010 20.04.2018 Ulubey 10887,00 13.08.2010 21.01.1900 EĢme 15860,00 06.09.2010 28.08.2012 EĢme Maden Tesisi 1430,00 06.09.2010 28.08.2012 EĢme Yol 1092,06 13.09.2010 25.11.2014 UĢak ĠĢletme 8870,00 13.09.2010 25.11.2014 UĢak 2733,00 13.09.2010 15.09.2016 Çatak 7989,00 13.09.2010 15.09.2016 Çatak 34633,50 13.09.2010 07.05.2019 Sivaslı 950,00 13.09.2010 07.05.2019 Sivaslı 1092,00 24.09.2010 12.11.2013 Ulubey 2672,00 24.09.2010 12.11.2013 Ulubey Dolmer Mad. Ltd. ġti. Tic. Ltd. ġti ĠĢletme Aynurlar Madencilik San ve Pasa Doküm Tic. Ltd. ġti Alanı Bazalt Madencilik ve Mer. Maden San. Tic. Ltd. ġti ĠĢletme Ünal ĠLARSLAN Mad. ĠnĢ. San. Ve tic. Ltd. Ģti. Ünal ĠLARSLAN Mad. ĠnĢ. San. Ve tic. Ltd. Ģti. UĢak Seramik A.ġ. 36 UĢak Seramik A.ġ. 40 ĠĢletme Maden 35 39 Maden Aynurlar Madencilik San ve Fahri KARABULUT 38 Hattı 13551,00 32 37 Tel. ĠletiĢim 79882,00 Su isale Hattı Fahri KARABULUT 34 Hattı Ġl Özel Ġdaresi 31 33 Tel. ĠletiĢim Maden ĠĢletme Maden ĠĢletme Pasa Döküm Alanı Denmer Demireller Mad. Maden San. Ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Denmer Demireller Mad. Alt Yapı San. Ve Tic. A.ġ. Tesisi Aynurlar Madencilik San. Maden Ve Tic. Ltd. ġti. ĠĢletme Aynurlar Madencilik San. Pasa Döküm Ve Tic. Ltd. ġti. Alanı 59 41 Duran ÖZMEN 42 Duran ÖZMEN 43 T. Atilla TAMER 44 Necmi Serkan TAN 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 Maden 15610,48 07.10.2010 22.01.2018 EĢme 3933,14 07.10.2010 22.01.2018 EĢme 13734,69 08.10.2010 13.08.2014 Ulubey 7571,00 22.10.2010 09.08.2011 Çatak 1642,00 22.10.2010 09.08.2011 Çatak 1436,00 07.10.2010 09.04.2013 Ulubey 4593,88 07.10.2010 09.04.2013 Ulubey 600,00 07.10.2010 16.10.2016 Ulubey Yol 805,60 07.10.2010 16.10.2016 Ulubey Açık ĠĢletme 14000,50 24.11.2010 14.04.2014 UĢak 2935,27 20.10.2010 13.09.2012 EĢme 20660,21 20.10.2010 13.09.2012 EĢme 3019,50 22.10.2010 20.08.2011 Güre 22511,76 26.10.2010 01.02.2018 Güre 32249,01 26.10.2010 01.02.2018 Güre ĠĢletme Tesis Maden ĠĢletme Maden ĠĢletme Necmi Serkan TAN Alt Yapı Tüprag Metal Madencilik. Maden San ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Tüprag Metal Madencilik. San ve Tic. A.ġ. Altyapı Tesisi Tüprag Metal Madencilik. Maden San ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Tüprag Metal Madencilik. San ve Tic. A.ġ. Yüksel DEMĠRKOL Ege Mad. San. Tic. A.ġ. Ege Mad. San. Tic. A.ġ. Ramazan NĠZAM Maden ĠĢletme Yol Maden Arama Omi Mad. Ve Nak. San. Kömür Açık Tic. Ltd. ġti ĠĢleme Omi Mad. Ve Nak. San. Pasa Doküm Tic. Ltd. ġti Alanı F.1.1.4. Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları 6831 Sayılı Orman Kanununun 2/B maddesi gereğince 52.942,765 m2 alan orman sınırları dıĢına çıkarılmıĢtır. Ormanlar on yıllık yapılan amenajman planları ile iĢletilmektedir. Ormanlık alanlarda 6831 Sayılı Orman Kanununun 16 ve 17. maddelerine 17.308,000 2 m alanda izin verilmiĢ ve halen 16.029,000 m2‟sinin izni devam etmektedir. F.1.2. Çayır ve Meralar UĢak Ġlinde 266 köyde 27.692 ha mera alanında tespit-tahdit ve 199 köyde 25.558 ha. mera alanında tahsis çalıĢmaları yapılmıĢtır. 60 Mera ıslah çalıĢmaları kapsamında 2010 yılında 1 köy proğrama alınmıĢ olup halen 4 köyde çalıĢmalar devam etmektedir. 2010 yılı Ġlkbahar ve sonbaharda 21,2 ton gübre ile 1.524 dekar mera alanı gübrelenmiĢtir. Islah Projesi uygulanan Çamsu köyünde 430 dekar alanda dikenli tel ile ihata, mera kapısı, hayvanların ihtiyacı olan sıvat yapılarak otlatmayı kolaylaĢtırıcı tesisler inĢa edilmiĢtir. Yavı köyünde 75 dekar mera alanında üstten tohumlama yapılmıĢtır. 2011 yılında toplam 4 köyde 26.450 kg (A. Nitrat % 33 ) ilkbahar gübrelemesi yapıldı. Merkez ilçe Kediyünü ve Kalfa Köyü ile Banaz Ġlçesi Çiftlik Köyü Mera Parsellerinin toplam 15,379 km çevresinin direk ve dikenli tel ihata edilmesi 4 adet mera kapısı yapılması ve mera parsellerinin aplikasyon iĢi sürüyor. F.1.3 Sulak Alanlar Ġlimiz sınırları içersinde bulunan Sulu Tarım Alanları Tablo 26 : Sulama Tesisleri ve Kapladıkları Alan. Sulama Alanları /HA. Sulama Tesisleri UĢak Merkez YeniĢehir- Güneli Sulaması 681 UĢak Merkez Hisarköy- Kısıkköy 300 UĢak Merkez Mesudiye- AltıntaĢ Gölet ve Sulaması 350 UĢak Merkez Karaağaç Göleti ve Sulaması 164 UĢak EĢme Ahmetler Göleti 67 UĢak EĢme Karaahmetli Göleti ve Sulaması 18 UĢak EĢme Üçpınar Göleti ve Sulaması 242 UĢak EĢme Takmak Göleti ve Sulaması 280 UĢak EĢme Güneyköy Göleti ve Sulaması 45 UĢak Uluıbey Hasköy Sulaması 60 Toplam 2.207 F.2 Flora F.2.1. Türler ve Populasyonları Ege ve Akdeniz Bölgesi tarihsel çağlardan buyana büyük Uygarlıkların oluĢtuğu,tüm bölge ve çevresinde zaman zaman kültürel bakımdan merkez özelliğini kazanmıĢ bir bölgedir.Bu bölgede doğal olarak yetiĢen ve Akdeniz bitkisi olarak tanımlanan yaklaĢık 700 tür bulunmaktadır. Ġklimin,topografyanın çok değiĢken oluĢu ve tarihsel çağlardan beri bölgenin yoğun yerleĢimlere sahne olması sonucu bir çok bitkinin getirilmesi nedeniyle Ege ve Akdeniz florası çok zenginlik gösterir.UĢak ili sınırları içerisinde tespit edilen türler aĢağıda listelenmiĢtir. Familya : 17 Cins : 47 61 Tür : 68 Apiaceae Ferulago W. KOCH Ferulago aucheri BOISS. Ferulago macrosciadia BOISS. ET BAL. Araceae Arum L. Arum balansanum R. MILL Asteraceae Anthemis L. Anthemis wiedemanniana FISH. ET MEY. Carduus L. Carduus nutans L. subsp. falcato-incurvus P. H. DAVIS Centaurea L. Centaurea cariensis (BOISS.) subsp. longipapposa WAGENITZ Centaurea drabifolia SM. subsp. drabifolia SM. Centaurea urvillei DC. subsp. stepposa WAGENITZ Scorzonera L. Scorzonera acuminata BOISS. Scorzonera tomentosa L. Boraginaceae Cynoglottis (GUSUL.) VURAL ET KIT TAN Cynoglottis chetikiana VURAL ET KIT TAN subsp. paphlagonica (HAUSSKN. EX BORNM.) VURAL ET KIT TAN Moltkia LEHM. Moltkia aurea BOISS. Brassicaceae Alyssum L. Alyssum huetii BOISS. Crambe L. Crambe tataria SEBEÖK var. parviflora (HUB.-MOR. ET REESE) HEDGE ET HUB.-MOR. Caryophyllaceae Arenaria L. Arenaria macrosepala BOISS. Arenaria saponarioides BOISS. ET BAL. subsp. saponarioides BOISS. ET BAL. Bolanthus (SER.) EICHB. Bolanthus minuartioides (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR. Bolanthus spergulifolius (JAUB. ET SPACH) HUB.-MOR. Dianthus L. Dianthus lydus BOISS. Gypsophila L. Gypsophila tubulosa (JAUB. ET SPACH) BOISS. Caryophyllaceae Saponaria L. Saponaria chlorifolia KUNZE Silene L. Silene phrygia BOISS. Silene splendens BOISS. Velezia L. 62 Velezia hispida BOISS. Fabaceae Astragalus L. Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus Astragalus condensatus LEDEB. gaeobotrys BOISS. ET BAL. lydius BOISS. mesogitanus BOISS. oxytropifolius BOISS. paecilanthus BOISS. ET HELDR. prusianus BOISS. vulnerariae DC. wiedemannianus FISCHER Cytisopsis JAUB. ET SPACH Cytisopsis dorycniifolia JAUB. ET SPACH subsp. reeseana (GUYOT) HUB.- MOR. Ebenus L. Ebenus plumosa BOISS. ET BAL. var. plumosa BOISS. ET BAL. Genista L. Genista involucrata SPACH Melilotus L. Melilotus bicolor BOISS. ET BAL. Trifolium L. Trifolium chlorotrichum BOISS. ET BAL. Trigonella L. Trigonella cephalotes BOISS. ET BAL. Trigonella rostrata (BOISS. ET BAL.) BOISS. Guttiferae Hypericum L. Hypericum adenotrichum SPACH Hypericum aviculariifolium JAUB. ET SPACH subsp. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON var. depilatum (FREYN ET BORNM.) ROBSON Iridaceae Iris L. Iris purpureobractea B. MATHEW ET T. BAYTOP Lamiaceae Marrubium L. Marrubium globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM subsp. globosum MONTBRET ET AUCHER EX BENTHAM Micromeria BENTHAM Micromeria cristata (HAMPE) GRISEB. subsp. carminea (P. H. DAVIS) P. H. DAVIS Nepeta L. Nepeta cadmea BOISS. Nepeta viscida BOISS. Salvia L. Salvia cadmica BOISS. Salvia cedronella BOISS. Salvia pisidica BOISS. ET HELDR. Stachys L. Stachys cretica L. subsp. anatolica RECH. FIL. 63 Wiedemannia FISCH. ET MEY. Wiedemannia orientalis FISCH. ET MEY. Liliaceae Allium L. Allium phrygium BOISS. Allium stylosum O. SCHWARZ Hyacinthella SCHUR Hyacinthella lineata (STEUDEL) CHOUARD Tulipa L. Tulipa armena BOISS. var. lycica (BAKER) MARAIS Poaceae Nephelochloa BOISS. Nephelochloa orientalis BOISS. Pseudophleum M. DOGAN Pseudophleum gibbum (BOISS.) M. DOĞAN Rosaceae Amelanchier MEDIK. Amelanchier parviflora BOISS. var. parviflora BOISS. Amygdalus L. Amygdalus x balansae BOISS. Rosaceae Pyrus L. Pyrus anatolica BROWICZ Rubiaceae Asperula L. Asperula lilaciflora BOISS. subsp. lilaciflora BOISS. Galium L. Galium penduliflorum BOISS. Rutaceae Haplophyllum A. JUSS. Haplophyllum myrtifolium BOISS. Scrophulariaceae Chaenorhinum (DC.) REICHB. Chaenorhinum litorale (BERNH.) FRITSCH subsp. pterosporum (FISCH. ET MEY.) DAVIS Linaria MILLER Linaria corifolia DESF. Verbascum L. Verbascum uschakense (MURB.) HUB.-MOR. Valerianaceae Valerianella MILLER Valerianella glomerata 64 F.3 FAUNA F.3.1 Habitat ve Toplulukları F.3.2 Türler ve Populasyonları Fauna Toplulukları Proje sahası ve yakın çevrelerinde yapılan çalıĢmalar sonucunda belirlenen türler aĢağıda fauna tablosunda verilmiĢtir. Tablo 27 : Amfibi Faunası. Takım-Familya Türkçe Adı Tür-Adı(Latince) Türkiye deki YayılıĢları Pelobatidae Bufu bufo Siğili kurbağası Kuzeybatı Anadolu,Ege,Karadeniz sahilleri Pelobates syriacus Toprak kurbağası B. ve G. Anadolu Rana Ridibunda Ova kurbağası Uygun biyotoplarda yaĢar Salamandridae Semenderleler Triturus vulgaris Pürkütlü semendereler Ranidae Kuzeybatı Anadolu dan Ġzmir‟e kadar Tablo 28: Sürüngen Faunası. Takım-Familya Tür Adı (Latince) Türkçe Adı Testunidae Tosbağagiller Testudograeca Adi tosbağa Agamidae Kaya kelerleri Agamida stellio Dikenli keler Anguidae Yılanımsı kertenkele Anguis fragilis Yılan kertenkele Lacertidae Kertenkeleler Lacerta saxicola Kaya kertenkelesi Marmara,Ġç Anadolu,Karadeniz Ophisops elegans Tarla kertenkelesi GeniĢ Typlopidae Türkiye’deki YayılıĢları Doğu Karadeniz hariç bütün Anadolu Marmara, Karadeniz hariç heryer Marmara, Batı Anadolu - Typlos vermicularis Kör yılan GeniĢ MURĠDAE Fareler Apodemus sylvaticus Orman faresi Orta ve Doğu Anadolu dıĢındaki kesimler Mus musculus Evfaresi Hemen hemen her bölgemizde bulunur Mus Domesticus Evfaresi Hemen hemen her bölgemizde bulunur MUSTELLĠDAE Sansarlar Mustela nivalis Gelincik Hemen her yerde vardır 65 Tablo 29 : KuĢlar Faunası. Takım-Familya-Tür Kırmızı Listede TAHMĠNĠ Adı(Latince-Türkçe) Tehlike YURT DURUMU DURUMU GÖZLENDĠĞĠ YAġADIĞI ORTAM BÖLGELER Derecesi KUġLAR=AVES TÜRKĠYE’DEKĠ A-1-1 Y=Yerli A1-2 EX Ma=Marmara G=Göçmen ST=step A-3 E Kd=Karadeniz T=Transit Or=ortam A-4 V E=Ege Kz=KıĢ ziyaretçisi SA=sulak alan A-1 R Da=Doğu-Anadolu BG=Bölgeler A-2 I Gda=Güneydoğu göç DK=dağlık ve A-3 K Anadolu YG=Yükselti kayalık A-4 O Ġ=Ġçanadolu göçmeni ÇB=çalı arası DN=deniz ve bahçe A=Akdeniz BB=Bütün bölgeler ACCĠPĠTRĠFORMES ACCĠPĠTRĠDAE =Yırtıcı kuĢlar Accipiter nisus =Doğu atmacası Ma,Kd,E,Ġ,A Y,KZ Or,ÇB Ma,EĠ,Kd,Da Y DK,St,ÇB E Ma,E,A,Ġ Y St A-4 V BB G,Y ÇB,St A-4 - BB Y DK,St,ÇB A-4 V A-3 E,V A-1-2 Da GALLĠFORMES PHASĠANĠDAE =Tavuksular Perdix perdix =Çilkeklik GRUĠFORMES OTĠDAE =ToykuĢugiller Otis tetrax =Küçük toykuĢu Coturnix coturnix =Bıldırcın COLUMBĠFORMES =Güvercin COLUMBĠDAE =Güvercinler Columba livia =Kayagüvercini 66 Streptopelia decaocto A-4 - BB Y ÇB A-4 V BB Y Or,ÇB - - Ma,Kd,E,A,Ġ,Da Y St,ÇB - O BB G ÇB - O A G ÇB,Or - O BB Y ÇB,Or - O BB Y St - O BB Y Or,ÇB - O BB Y ÇB,St - O Ma,Kd,E,A,Ġ,Da, Y,KZ St,ÇB =Kumru PĠCĠFORMES PĠCĠDAE =Ağaçkakangiller Dendrocopus minor =Küçük ağaçkakan PASSARĠFORMES =ÖtücükuĢlar ALAUDĠDAE =Tarla kuĢugiller Alauda arvensis =Tarla kuĢu HĠRUNDĠNĠDAE =Kırlangıçgiller Hirundo rustica =Ġs kırlangıcı MUSCĠCAPĠDAE Muscicapa striata =Gri sinekkapan TURDĠDAE =ArdıçkuĢugiller Tudus merula =Karatavuk Saxicola ruberta =Çayır kuĢu SĠTTĠDAE =SıvacıkuĢugiller Sitta krüperi =Anadolu sıvacısı CORVĠDAE =Kargagiller Pica pica =Saksağan Corvus frugilegus =Ekinkargası PASSARĠDAE =Serçegiller 67 Passer domesticus - O BB Y ÇB - O Ma,Kd,A,Ġ,Da KZ Or,ÇB A-4 V BB Y,KZ Or,ÇB =Ev serçesi FRĠNGĠGĠLLĠDAE =Ġspinozgiller Fringilla montifringilla =Dağispinozu Carduelis spinus =karabaĢ iskete F.3.3. Hayvan YaĢama Hakları F.3.3.1. Evcil Hayvanlar F.3.3.1.1. Sahipli Hayvanlar Ġlimizde sahipli olarak bulunan hayvan türleri; Kedi, Köpek, Kafes kuĢları ve akvaryum canlılarıdır. Akvaryum canlıları ve kafes kuĢlarının sayıları hakkında pek bilgi bulunmamaktadır. Ġlimizde 250 civarında sahipli kedi, 1000 civarında sahipli köpek bulunmaktadır. Bu hayvanların korunması ( aĢılama, hastalıkla mücadele, vs.) gerek özel veteriner klinikleri, gerekse baĢvurulduğunda Belediye ve Tarım Ġl TeĢkilatları tarafından yapılmaktadır. F.3.3.1.2. Sahipsiz Hayvanlar Ġlimizde Sahipsiz Hayvanlarla ilgili olarak barınak yapılma aĢamasında olup,faaliyete geçtiğinde aĢılama ve kısırlaĢtırma faaliyetleri uygulanacaktır. 2010 yılında 700 adet köpek kısırlaĢtırılmıĢtır.Bunların 500 tanesi UĢak Belediyesi, 200 tanesi Sivaslı Belediyesi tarafından kısırlaĢtırılmıĢtır. F.3.3.2 Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Olan Evcil Hayvanlar Konuyla ilgili bilgi edinilememiĢtir. F.3.3.3 Hayvan Hakları Ġhlalleri Ġl genelinde konuyla ilgili bir çalıĢma yapılmamıĢtır. 68 F.4 Hassas Yöreler Kapsamında Olup ÇeĢitli Bilgilerin Ġsteneceği Alanlar F.4.1. Milli Parklar BaĢkomutanlık Tarihi Milli Parkının bir kısmı (2.856,5 hektar) Banaz ilçesi Büyükoturak Kasabası sınırları içersinde kalmaktadır. F.4.2 Tabiat Parkları UĢak ilinde Tabiat Parkı yoktur. F.4.3. Tabiat Anıtı Banaz ilçesi, Bahadır köyü Tepedelen mevkiinde Anıt Ağaç olarak tescil edilmiĢ ġekil 16‟da bir adet Karaçam Ağacı vardır. F.4.4. Tabiat Koruma Alanları Ġlimizde Tabiatı koruma alanı olarak ayrılmıĢ saha yoktur. F.4.5. Orman Ġçi Dinlenme Yerleri Banaz ilçesi, Banaz köyü Evrendede mevkiinde 2.0 ha. büyüklüğünde Evrendede orman içi dinlenme yeri vardır. F.4.6. Sulak Alanlar Ġlimiz sınırları içersinde bulunan Sulu Tarım Alanları Tablo 30 : Sulama Tesisleri ve Kapladıkları Alan. Sulama Alanları /HA. Sulama Tesisleri UĢak Merkez YeniĢehir- Güneli Sulaması 681 UĢak Merkez Hisarköy- Kısıkköy 300 UĢak Merkez Mesudiye- AltıntaĢ Gölet ve Sulaması 350 UĢak Merkez Karaağaç Göleti ve Sulaması 164 UĢak EĢme Ahmetler Göleti 67 UĢak EĢme Karaahmetli Göleti ve Sulaması 18 UĢak EĢme Üçpınar Göleti ve Sulaması 242 UĢak EĢme Takmak Göleti ve Sulaması 280 UĢak EĢme Güneyköy Göleti ve Sulaması 45 UĢak Uluıbey Hasköy Sulaması 60 Toplam 2.207 69 F.4.7. Biyogenetik Rezerv Alanları UĢak ilinde muhafazası teminat altına alınmıĢ bir veya birden fazla tipik,emsalsi nadir veya tehlike altında bulunan habitat,biyosönez ve ekosistem ile karekterize olunan alanlar yoktur. F.4.8. Biyosfer Rezerv Alanları Konu ile bilgi edinilemiĢtir. F.4.9. Özel Çevre Koruma Bölgeleri Ġlimizde Özel Çevre Koruma Bölgeleri bulunmamaktadır. F.4.10. Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları UĢak Ġlinde av hayvanı koruma ve üretme sahası yoktur. Ancak Merkez Av Komisyonu kararı ile her yıl değiĢik alanlar av hayvanlarının üremesi ve korunması amacı ile ava yasak bölge ilan edilmektedir. F.4.11.Su Ürünleri Üretim Sahaları Çevresindeki Kıyılar Tarım Bakanlığınca yayınlanan 2000-2002 dönemi Su Ürünleri avcılığını düzenleyen 34/1 ve 34/2 numaralı sirkülerler gereği Ġlimiz sınırları içersinde merkez Karaağaç, AltıntaĢ ve EĢme Karaahmetli, Üçpınar ve Toprakdere göletleri Ticari Su Ürünleri avcılığına tamamen yasaklanmıĢ. Diğer göletlerde yetiĢen balık türlerine göre zaman yasakları yürürlüğe konmuĢtur. Ġlimizde bulunan tüm göletlerde Amatör Balık avcılığı Tarım il Müdürlüğünden Amatör balıkçı belgesi alınması kaydıyla zaman yasakları haricinde serbest bırakılmıĢtır. Amatör veya ticari kaçak balık avcılığının kontrol altında tutulması için Ġl Tarım Müdürlüğü kontrolörleri tarafından periyodik kontroller yapılmakla beraber Kolluk Kuvvetlerinin(Jandarma) yapacağı kontrollerin daha caydırıcı olduğu görülmüĢtür. Bu yüzden adı geçen göletler baĢta olmak üzere Ġlimiz sınırları içersinde iç sularda Jandarma kontrollerinin daha düzenli ve sık yapılması kontrol faaliyetlerinin daha sağlıklı yürümesini sağlayacaktır. F.4.12. Endemik Bitki ve Hayvanların YaĢama Ortamı Olan Alanlar Ġlimizde endemik bitki ve hayvanların yaĢama ortamları bulunmamaktadır. 70 F.4.13. Koruma Altına Alınan Yabani Flora – Faunanın YaĢama Ortamı Olan Alanlar Ġlimizde koruma altına alınan yabani flora ve faunanın yaĢama ortamları bulunmamaktadır. F.4.14. Akdeniz’e Has Nesli Tükenmekte Olan Deniz Türlerinin YaĢama ve Beslenme Ortamı Olan Alanlar Ġlimizin denize sınırı bulunmamaktır. F.4.15. Kültür ve Tabiat Varlıklarının Bulunduğu Koruma Alanları TaĢınmaz Kültür varlıkları Yasalarda sayılan TaĢınmaz Kültür Varlıkları genel olarak; Kaya Mezarlıkları, YazılıResmi- Kabartmalı Kayalar, Resimli Mağaralar, Höyükler, Tümülüsler,Ören Yerleri- Akropol ve Nekropoller, Kaleler, Hisar- Burç ve Surlar, Tarihi KıĢla- Tabya ve Ġstihkamlar ile buralarda bulunan sabit silahlar, Harabeler ve Kalıntılar, Kervansaraylar, Han- Hamam ve Medreseler, Kümbet- Türbe ve Kitabeler, Köprüler, Su Kemerleri, Su Yolları, Sarnıç ve Kuyular, Tarihi Yolların Kalıntıları, Mesafe TaĢları, Eski Sınırları Belirtilen Delikli TaĢlar, Dikili TaĢlar, Sunaklar, Tersaneler, Rıhtımlar, Tarihi Saraylar, KöĢkler, Evler, Yalılar ve Konaklar F.4.16. Sit Alanları F.4.16.1. Kentsel Sit UĢak Ġli Merkezinde Tescili Yapılanların Listesi: ÇeĢme Kırık Minare Mescidi Aliağa Camii Hacı Kemal Türbesi Alaa ÇeĢmesi Akseli Müftü Medresesi Hebil ÇeĢmesi Sünnetçi ÇeĢmesi Kaleardı KurĢunlu(Büngüldek) Cami Hasan Hilmi Anaokulu Celep ÇeĢmesi PaĢa ÇeĢmesi Hacı Veli ÇeĢmesi Keleter Hamamı Emir Hasan ÇeĢmesi Halitoğlu Hanı Sıra Dükkanlar 3 Adet ÇeĢme Aslan ÇeĢmesi 79 Adet Konut Zafer Ġlkokulu Karaali(Kareler) Camii Ġlyas Hoca ÇeĢmesi Karaali(Kareler) Kitaplığı Deveci ÇeĢmesi PaĢa Hanı Sofular (Çingeli) ÇeĢmesi Ulu Camii 71 Yılancı ÇeĢmesi Sarraflar ÇarĢısı Koca ÇeĢme Uzun ÇarĢı Bedesten(Arasta) Çıngıllı Hamamı Zincirli Camii Cim Cim ÇeĢmesi Ercebucak ÇeĢmesi Halit Ziya UĢaklıgil Ortaokulu Hacı Zeybek Camii Burma camii Çakaloz Camii Gazi Mustafa Kemal Ġlkokulu Deve Hanı Nur Camii Cezaevi Eski Adliye Binası Cinibiz Camii Ulubey Ulu Camii Belediye Binası Hacı Kadem Türbesi ġeyh Alaattin Türbesi YeĢilyurt Camii Sivaslı Hacı Sultan Türbesi Karahan Köprüsü Sivaslı 3 ÇeĢme ve Mezarlık Sivaslı Cami ve ÇeĢme Sivaslı Köyodası Sivaslı Köy Mezarlığı ve ÇeĢme Sivaslı KakeĢ camii Ak ÇeĢme Sivaslı PınarbaĢı Camii Banaz DüzkıĢla Camii PaĢam sultan Türbesi F.4.16.2. Tarihi Sit Atatürk Müzesi: Mustafa Kemal Atatürk ilk defa, 2 Eylül 1922 tarihinde Ġsmet Ġnönü, Asım Gündüz,1. Ordu Komutanı Nurettin ve Kemalettin Sami PaĢalar ile birlikte UĢak‟a gelmiĢlerdir. Atatürk erkanı ile birlikte Ģimdiki Atatürk Müze‟sinde kalmıĢlardır. Müze Binası geniĢ bir bahçe içersinde cephesi caddeye bakan iki katlı bir binadır. Alt katta boydan boya bir salon köĢelerde birer oda, orta yerden yanlara açılan kapılar bulunmaktadır. Üst kata alt kat içersinden ahĢap bir merdiven ile çıkılmaktadır. Üst katta boydan boya uzanan salonun etrafında odalar sıralanmaktadır. Alt katta Etnografik eserler, üst katta ise Atatürk‟le ilgili resimler, eĢyalar,UĢak‟ın harp yıllarına ait fotograflar, Atatürk‟le ilgili kitapların sergilendiği küçük bir kütüphane ile eski Türk evinin yaĢantısını yansıtan eĢyalar teĢhir edilmektedir. Atatürk Müzesinin arka tarafına düĢen geniĢ bahçesi park olarak kullanılmaktadır. 72 ġekil 13 : Atatürk Evi. F.4.16.3. Arkeolojik Sit Merkez Ġlçe’de Sit Alanları Sarayaltı höyüğü ġükraniye köyü, Yele höyük Akse Köyü asarı YeĢildere köyü, Göztepesi tümülüsü Ortaköy asarı Yoncalı köyü, üçkuyuĢlar mevkisi Çarıkköy yerleĢimi Ġbrahim Kahya köyü, Asartepe tümülüsü Kabaklar köyü höyüğü Çınarcık köyü, Çınarcık Nekropolü Kediyünü höyüğü Kalfa Köyü, Çanlı höyük Koyunbeyli höyüğü Ulucak köyü, Kaletepe yerleĢimi Elmacık köyü höyüğü Cinali höyüğü AktaĢ köyü yerleĢimi Bölme höyüğü Kayaağıl kaya mezarları AltıntaĢ köyü Güre köyü tümülüsleri Güneli köyü, Tuzla mevkii Nekropolu Çamyazı köyü höyüğü Derbent köyü, derbent höyük Büyük Ġlyaslı höyüğü Alanyurt köyü 73 Banaz Ġlçesi Sit Alanları Ahat köyü(Akmonia Antik Kenti) Çiftlik köyü höyüğü KuĢdemir köyü, KuĢdemir tümülüsü Öksüz köy höyüğü Çamsu köyü, Çamsu höyüğü Yeniceköy nekropol alanı Ahat köyü, Çeçtepe tümülüsü Susuz köy Keromonsigora Dümenler köyü, dümenler höyüğü Kızılcasöğüt Nekropolu B. Oturak Kasabası,B. Oturak höyüğü Oturak köyündeki mezarlar Çiftlik köyü nekropolu B. Oturak kasabası Kezviran Mahallesi Ahat köyü nekropol alanı ġaban köyü Nekropol alanı Ġslamköyü-ġabanköyü Tümülüsleri Karahallı Ġlçesi Sit Alanları Dumanlı köyü doğusu Arkeolojik yerleĢim yeri Coğuplu köyü Arkeolojik yerleĢim yeri Koca Saka Mezarı Külköy yakını yerleĢim yeri ve Kilisesi Söğütlü Öreni Duraklı köyü yerleĢim alanı Sivaslı Ġlçesi Sit Alanları Sebaste kenti Akarca höyüğü Sebaste tümülüsleri Cin oğlu nekrapolü Ketenlik köyü Nekrapolü Hendek mevkisi yerleĢimi Hacım köy yerleĢimi Hanoğlu nekrapolü Dede çamı tümülüsü Payam alanı mevkiisi Çayırlı pınar tümülüsü Yayalar höyüğü EĢme Ġlçesi Sit Alanları Yaylak mevkii nekropolu Yeleğenköyü yerleĢimi Düzköy, Mesotimelos Düdüklü arazisindeki yerleĢim yeri Kemerdağı tümülüsleri ve yerleĢim yeri Köyiçi yerleĢim yeri Kolonkaya köyü, Mezarlık sahası Bizans yerleĢimi Ağabey köyü mezarlığı Karaahmetli nekropol sahası Akçaköy su sarnıcı Güllü köyü asarı Ulubey Ġlçesi Sit Alanları Ġnay Köyü Süpürgeli tepe höyüğü Dutluca köyü, Dutluca Höyük Sülümenli köyü Blaundus antik kenti Çırpıcılar Köyü, Clanudda Antik kenti Avgan Kasabası, Ġkizhöyük tümülüsleri Külçen Köyü, Külçen Höyüğü 74 Avgan kasabası, Höyük mevkii tümülüsleri Hasköy, Hasköy asarı Aksaz Köyü, Aksaz Hamamı Hasköy, Koca tarla Höyüğü Karaca Ahmet köyü , Balçıklı Kemikli Tepe Fosil Yatakları Köseler Köyü Höyüğü F.4.16.4. Doğal Sit Anıt Ağaç:Ġlimiz Banaz Ġlçesi Bahadır Köyü Tepedelen mevkiinde bulunan Tepedelen Çamının; Boyu :1870 metre : 11 metre YaĢı Çapı : 3.05 metre : 500-1000 yıl arası Çevresi Kapladığı Alan : 9.60 metre : 380 m2 Rakımı Yedi KiĢinin kollarıyla ancak gövdesini sarabildiği Çam Ağacı Orman Bakanlığınca “Anıt Ağaç” olarak tescil edilmiĢ ve koruma altına alınmıĢtır. Gerçekten görülmeye değer nadide tabiat değerlerinden biridir. ġekil 14 : Anıt Ağaç. Ulubey Kanyonu:Ġlimizin güney ve güneybatı kesiminde, jeolojik yapının özelliğinden dolayı oluĢmuĢ kanyonlardır. Ulubey ilçesinde, UĢak Karahallı karayolunun doğusunda bulunan, kazancı deresinin ve Banaz Çayı‟nın oluĢturduğu kanyonların toplam uzunluğu 75 km.ye ulaĢmaktadır. Kanyonun sırtlarında bulunan Belediyeye ait çamlığı kanyonlara bağlayan bir merdiven uzanmaktadır. 75 ġekil 15: Ulubey Kanyonu. Clandras Köprüsü: Banaz Çayı üzerindedir. Lidyalılar tarafından kral yolu üzerinde yaptırılmıĢtır. Kemer uzunluğu 24 m. ,derinliği 17m. , eni 1.75 m. „dir. Kalemle iĢlenmiĢ kemerin taĢları zivanalı olarak birbirine kenetlendirilmiĢtir. Karahallı ilçemizdedir. ġekil 16 : Clandras Köprüsü. 76 F.4.17. Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması SözleĢmesinde Yer Alan “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar F.4.17.1 Anıtlar 1-Göğem Zafer Anıtı: 2 Eylül 1961 yılında yunan orduları BaĢ Komutanı General Trikopis‟in teslim aldığı Göğem köyündeki bölmeli tepe üzerinde yapılmıĢtır. Yerden 1 m. Yükseklikte geniĢ bir mermer kaidenin ortasında yükselen gene mermerden bir sütunun yanındaki plakada bir kitabe vardır. UĢak‟a 15 km. mesafede olup, her türlü araçla gidilebilir. 2-Banaz ġehitler Abidesi: Banaz ilçesinde bulunan bu abide KurtuluĢ savaĢında Ģehit olanların hatıraları için dikilmiĢtir. Küçük bir mermer kaide üzerinde yükselen gene mermer bir sütundan ibarettir. Bunun çevresinde mermer mezarlar vardır. Mermer sütun üzerinde bir kitabe yer almaktadır. F.4.17.2. Yapı Toplulukları Bu konuda herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır. F.4.17.3. Sitler Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi F.5.16 bölümünde verilmiĢtir. F.4.17.4 Doğal Miras Kapsamına Giren Alanlar Doğal miras kapsamına giren alanlarda anıtlar F.5.11.1.1, sitlerle ilgili bilgiler F.5.16 bölümünde verilmiĢtir. F.4.18. Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Alanları Ġlimizde bulunmamaktadır. F.4.19. Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne Göre Belirlenen “Kıta Ġçi Yüzeysel Suları Kapsayan Ġçme ve Kullanma Suyu Rezervuarları” Ġçme ve kullanma suyu rezarvuarlarının maksimum su seviyesinden itibaren 300 metre geniĢlikteki alanda baĢka bir sondajın yapılmasına Köy Hizmetleri tarafından müsaade edilmemektedir.Ġl sınırları içersinde açılan sondajlarda koruma alanı mesafesi 300 metre‟dir. F.4.20. Hava Kalitesi Kontrol Yönetmeliği’nde Belirlenen Hassas Kirlenme Bölgeleri: Hassas kirlenme bölgeleriyle ilgili olarak ilimizde yapılmıĢ herhangi bir çalıĢma bulunmamaktadır. 77 F.4.21. Jeolojik ve Jeomorfolojik OluĢumların Bulunduğu Alanlar: Temelde yer alan ve prekambriyen „e ait olan gnays, mikaĢist, kuvarsitĢist, kuvarsit ve beyaz mermerlerden meydana gelmiĢtir. Eski formasyonlar, Ġçbatı Anadolu bölümü‟ndeki daha yeni arazilerin altına sokulmuĢ bulunurlar. Menderes masifinin ( Saruhan- MenteĢe Masifi) devamı olan bu metamorfik arazi Murat Dağı Paleozoyik tabakalarının akarsular tarafından aĢındırılmasıyla yüzeye çıkmıĢ bulunurlar. Bunların üzerine Söbü Alan‟da geniĢ bir yer kaplayan Metaformik Ģistler ve kuvarsitli Ģistler gelir.Bunlarda henüz fosil bulunmamasıyla birlikte,Alt Paleozoyik yaĢında oldukları söylenebilir. Zira bu Ģist fillatlar ,Denizli-BaĢkarcı Kadılar kesiminde graptolitli Ģist ve fillatlara çok benzemektedir.Bunların üst düzeyindeki fillatların arasında kalmıĢ beyaz mermer merceklerine rastlanıyor ki,bunlar da Alt Paleozoyik (ordovisiyen-Silurijen)olabilir. Bunların üzerine,Gediz uluyolu ile ġeker Fabrikasının beyaz kireçlerini yapmak için elde edilen mermerlerin alındığı taĢocağı arasında meydana çıkan,fosilli ve mavimtrak renkli kalkerler (muhtemelen Karbonifer yaĢta)gelir.Murat Dağı‟nın Sarıçiçek Yaylası‟ndaki platolarla bunların yanında yer alan Pleistosen buzul aĢındırmasından arta kalan geniĢçe bir glasyal sirk göze çarpmaktadır.Murat Dağı zirve kesiminin doğusunda mevcut olduğu bilinen ”Kuzu Gölü”nünde (Kartal Tepe‟nin eteğinde)bir glasyal sirk gölü olması da muhtemeldir. Yörede ikinci zaman arazisine rastlanmaz.Üçüncü zaman arazisi ise linyitli formasyonlar-dır,bunları örten konglomeralar,batı kesiminde geniĢ alanlar kaplayan zengin ve4 çeĢitli omurgalı hayvanlar içeren (Vertebreler)Üst-Miyosen karasal formasyonlar yer alır.EĢme‟nin Balçıklı Dere mevkiinde,bir de Alçaköy‟ün yanından geçen Güre Deresi‟nde yaptığımız araĢtırma ve yüzeysel kazılarda elde edip Lyon(Fransa)”Tabiat Tarihi Müzesi”nde Prof. Dr.J.Viret ile birlikte tayinini(determinasyonu)yaptığımız omurgalı hayvan fosilleri adı geçen görsel ve flüvyotik tabakaların Ponsiyen yaĢında olduklarını göstermiĢtir.Karacaahmet köyü 3-5 km kadar batısında yer alan Asar Tepe konglomeraları ise Ponsiyen‟i örttüğü için Pliyosen yaĢında oldukları düĢünülebilir.Gerek Ponsiyen gerekse Pliyosen yaĢta oldukları anlaĢılan bu formasyonları (kalkerligre,konglomera)örten volkanik çakıllı tortullar kuzeydeki Ahmetler Dağı‟nı oluĢturan andezit,trakit,bazalt gibi volkanik formasyonların parçalanarak ve akarsuların aĢındırmasından ve taĢınmasında meydana geldikleri anlaĢılmaktadır.Buna göre Ahmetler Dağı ve daha kuzeybatıdaki Katrancı Dağı,Elmadağ ve Ġtecik Tepesi gibi rölyef Ģekillerini oluĢturması esli volkanik faaliyetlerin Miyosen‟de baĢlayıp,Pliyosen‟de de sürdüğü anlaĢılır.Bu volkanların bacalarını dolduran volkanik kayaçlar içinde bazen altın mineralleri de bulunabilir. Jeolojik kayaç ve tabakaların çeĢitliliği fazla olduğu gibi çeĢitli endüstrinin hammaddesini oluĢturan mineral ve madenler de yer yer saptanmıĢ bulunuyor ki bunlar yöre için doğal bir kaynaktır. 78 F.4.22. Tarım Alanları Ġlimizde tarım alanları 4 sınıftan oluĢmaktadır. 1. sınıf araziler il yüzölçümünün %2.8‟ini, 2. sınıf araziler %9.6‟sını, 3. ve 4. sınıf araziler yüzölçümün%12.4‟ünü olmak üzere toplam yüzölçümün%37.2‟sini teĢkil etmektedir. Geriye kalan %62.8‟ini ise 5,6,7 ve 8. sınıf topraklar oluĢturmaktadır. Ġlimiz büyük toprak gurupları bakımından %40‟ kahverengi orman, %32.1‟i kireçsiz kahverengi orman, %11.2 kahverengi, %2.4‟ü alüviyal toprak guruplarından oluĢmuĢtur. Arazi kullanma kabiliyet sınıfları bakımından ise 1.sınıf araziler il yüz ölçümünün %2.8‟ini teĢkil ederler.Tamamı %2‟den daha düĢük eğilimlidir.Sulu ve kuru tarım ile bahçe tarımı yapılmaktadır. II.sınıf araziler ise %9.6‟lık bir bölümü oluĢturmakta olup %95‟i eğim %2.6 seviyesindedir. III.sınıf araziler ise %12.4‟ünü teĢkil eder bunlarında %19‟u hafif %79‟u orta eğimlidir ( %6-12 ) Bu toprakların %76.3‟ü orta derinliktedir. kuru, sulu tarım,çayır-mera ve orman-funda alanı olarak kullanılmaktadır. IV.sınıf araziler ise genel yüz ölçümünün %12.4‟ünü teĢkil eder.Bunların %92.5‟i orta eğimli %4.1‟i dik eğimlidir. Ġl yüz ölçümünün %62.25‟i ise V,VI,VII ve VIII.sınıf topraklar oluĢturmaktadır. Kuru tarımda kullanılan arazinin %3.1‟i düz,%51.9‟u orta, %18.1‟i dik eğilimlidir. %7.1‟i derin, %39.1‟i orta derin, %52.1‟i sığ, %1.6‟sı çok sığdır.Erozyon ise %6.7 sinde hafif, %43.2‟sinde orta %49.8‟inde Ģiddetli, %3‟ünde ise çok Ģiddetlidir. Çayır-mera olarak kullanılan arazilerin ise %2.7‟si düz, %1.4‟ü hafif, %23.2‟si orta, %72.7‟si dik eğilimlidir. Bu arazilerin %2.7 si hafif, %3.6„sı orta %38.6‟sı Ģiddetli ve %55.1‟i ise çok Ģiddetli erozyona maruzdur.Bu toprakların ise %59‟u çok sığdır. KAYNAKLAR: UĢak Müze Müdürlüğü Turizm il müdürlüğü Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, UĢak Ġli Arazi Varlığı, Ankara 1997 21. Yüzyılın EĢiğinde UĢak Sempozyumu, 2001 Orman ĠĢletme Müdürlüğü Prof. Dr. M.ÖZTÜRK, Prof. Dr. Ö. SEÇMEN, Doç Dr. Y.GEMCĠ, Dr. G.GÖRK, Ege Bölgesi Bitki Örtüsü, Ġzmir, 1990 Kaymakamlıklar 79 G. TURĠZM G.1. Yörenin Turistik Değerleri G.1.1. Yörenin Doğal Değerleri G.1.1.1 Konum Merkez ilçe: Örencik Termal Tesisleri ,Karun Hazineleri,Burma Camii,PaĢa Hanı Banaz ilçesi: Hamam Boğazı Termal Tesisleri. Ulubey Ġlçesi : Blaundus Antik Kenti Karahallı ilçesi: Clandıras köprüsü Sivaslı : Sebaste Antik Kenti G.1.1.2. Fiziki Özellikleri Jeotermal Kaynaklar: Hamamboğazı Kaplıcaları: Kültür ve Turizm Bakanlığınca 2004 yılında Termal Turizm Merkezi olarak değerlendirilerek 49 yıllığına tahsis edilmiĢtir.Kaplıcanın 256 hektarı Orman Alanı, 156 hektarı Zirai Ġskan, Yol,362 hektarı genel alan olarak belirlenmiĢtir.Mevcut termalin bulunduğu alanda 4 adet kuyu açılmıĢ olup, 40 lt/sn.debiye sahiptir. 62 derece sıcaklıktadır.KiĢi baĢına günlük su tüketimi 700lt. olarak kabul edilen kaplıca günde 12.000 kiĢiye hizmet verebilecek kapasitededir. Kaplıca suyunun Fiziko-kimyasal ile bakteriyolojik analizleri yapılmıĢ, sağlık yönünden yararlı olduğu görülmüĢtür. Mide, bağırsak, karaciğer, özellikle kronik dejeneratif romatizmal hastalıklara iyi geldiği tespit edilmiĢtir. Örencik Kaplıcası:14 lt/sn. debiye sahiptir. 38 derece sıcaklıktadır. KiĢi baĢına günlük su tüketimi 700 lt.olarak kabul edilirse, kaplıca günde 750 kiĢiye hizmet verebilecek kapasiteye sahiptir. Aksaz Hamamı:4 lt/sn. ye debiye sahiptir. Emirfakılı Kaplıcası:6 lt/sn. debiye sahiptir. 36 derece sıcaklıktadır. Sağlık açısından yararlı bir kaplıca olduğu belirtilmiĢtir. G.1.2. Kültürel Değer Köprüler: Clandıras Köprüsü: Banaz Çayı üzerindedir. Lidyalılar tarafından kral yolu üzerinde yapılmıĢtır. Kemer üzerinde uzunluğu 24 m., derinliği 17 m., eni 1.75 m.dir. TaĢlar kalemle iĢlenmiĢ kemerin taĢları zivanalı olarak birbirine kenetlendirilmiĢtir. Karahallı ilçemizdedir. 80 Çataltepe Köprüsü: Osmanlı dönemine ait 3 gözlü bir köprüdür. Kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Gediz nehri üzerindeki köprü eski kervan yolu üzerinde bulunmaktadır. Bugün bile kullanılabilir durumdadır. Hacı Gedik Köprüsü: UĢak-Karahallı arasında kese yol üzerinde olup,1900 yılında Hacı Mustafa Efendinin Ģahsi eseridir. Beylerhan Köprüsü: Gediz Nehri üzerinde, Germiyan Beyliği veya Osmanlı ilk döneminde yapıldığı sanılmaktadır. 6 gözlü, 30 m. Uzunluğunda, 3.5 m. GeniĢliğinde, 7.5 m. Yüksekliğinde taĢ köprüdür. Çanlı Köprüsü: 1225 „de “Sipahsalar Secuittin” adında bir zat tarafından yaptırılan köprünün bir kitabesi vardır. Kemerli olan köprü Selçuk Mimarisi tarzındadır. Hanlar: Hacı Gedik Hanı: Halıpazarı mevkiinde iki katlı taĢ bina olup alt ve üstte 30+30 dükkan bulunmaktadır. PaĢa hanı(TaĢhan): Tiritoğlu Mehmet PaĢa bir Fransız Mimara, 1898 tarihinde yaptırmıĢtır. Ġki katlıdır. TaĢ yapıdır.Alt katta iç-dıĢlı dükkanlar, üst katta 30 kadar oda vardır. ġu anda Turizm Bakanlığı denetiminde mülkiyeti Dülgeroğullarında özel Otel statüsünde hizmet vermektedir. Camilerimiz: Ulu Camii: YapılıĢ tarihini açıkça belirten bir kaynak yoktur. Yapı tarzı Germiyan Beyliği devrinin mimari özelliğini taĢımaktadır. Cami bir büyük altı küçük kubbelidir. Ġçten içe sahası 18.5*22=407 m2. dir. ġekil 17 :Ulu Camii. 81 Burma Camii: YapılıĢ tarihini belirten kitabesi yoktur. Evliya Çelebi bu camii hakkında Ulu Camii‟den 158 yıl sonra yapıldığını belirtmiĢtir. Minaresinin burmalı olmasından dolayı Burmalı Camii adını almıĢtır. Ġki kubbelidir. UĢak Tarihi Evleri: Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taĢıyan evler çok az kalmıĢtır.Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılmıĢ olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taĢıyan sivil mimari örnekleri Aybey, IĢık, Karaağaç ve KurtuluĢ Mahallelerinde rastlamak mümkündür. Bu evlerin genellikle birinci katı taĢtan, ikinci katı ahĢap,cumbalı beĢik çatılı ve bağdadı sıvayla yapılmıĢ alaturka kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıĢtır. UĢak Arkeoloji Müzesi: Ġlimizde bulunan Arkeoloji Müzesi 23 Mayıs 1970 yılında hizmete açılmıĢtır.1996 yılı baĢında Karun Hazinelerinin gelmesiyle düzenlenen müzede, Kalkolitik dönemden Bizans döneminin sonuna kadar çeĢitli devirlere ait taĢ eserler, piĢmiĢ toprak eserler, cam eserler, altın ve gümüĢten yapılmıĢ çeĢitli ziynet eĢyaları, bronz eserler, bronz, altın sikkeler ve Karun Hazineleri sergilenmektedir. Bunlardan bazıları Roma dönemine ait mermer heykel ve heykelcikler, madalyon ve kapı tipi mezar siteleri, Eski Tunç, Grek, Roma ve Bizans dönemine ait piĢmiĢ topraktan çanak çömlekler, kase ve tabaklar ile camdan yapılmıĢ koku kapları, gözyaĢı ĢiĢeleridir. Karun Hazineleri: Antik çağda Anadolu‟nun batısında yer alan, güneyi Karai, kuzeyi Mysia, doğusu Frigya, batısı Ġonia ve Aiolia bölgeleriyle çevrili alana Lidya adı verilmiĢtir. M.Ö. 7. yy.ın Ġlk çeyreğinde Gyges ile baĢlayan güçlü Lidya Ġmparatorluğu, parayı icat ederek insanlık tarihindeki en önemli buluĢlarından birini gerçekleĢtirmiĢtir. Lidya‟nın Ġlk Çağ dünyasının en zengin ülkesi olmasının önemli sebebi Tmolos( Bozdağlar) dağlarından çıkan ve Hermos(Gediz) nehrine karıĢan baĢkent Sadesten geçen Paktalos (Sart Deresi) deresinin alüvyonları içersindeki altındır. IV. Ve son kral Kroisos, M.Ö. 560 yılında tahta geçmiĢ ve akıl almaz zenginliği sayesinde Karun kadar zengin deyimiyle ününü günümüze kadar taĢımıĢtır. UĢak ilinin 25km. batısında, Güre köyü yakınlarındaki Lidya Tümülüslerinde kaçak kazılarda bulunup kaçırılan ve tekrar ülkemize geri getirilen eserlere “Karun hazineleri” denilmektedir. 28 Haziran 1996 yılından bu yana UĢak Arkeoloji Müzesinde yerli ve yabancı Turist akınına uğramıĢtır. 82 ġekil 18 : Karun Hazineleri ġekil 19 :UĢak Müzesinde Sergilenmekte Olan Karun Hazineleri. 83 Etnografya Müzesi: 1 Eylül 1978‟de açılan bu müze bir Osmanlı yapısı olup, Ġstiklal SavaĢından sonra Yunan Kuvvetleri BaĢkomutanı General Trikopis‟in esir alınarak Atatürk‟ün huzuruna çıkarıldığı yerdir. Ġki katlı yapının zemin katı eski UĢak yaĢantısını gösteren düzenlemeler ile etnografik nitelikteki eserlerin sergisine açık olup, 2. kat, Atatürk‟ün UĢak‟ta kaldığı yıllardaki anısına istinaden düzenlenmiĢtir. Atatürk‟e ait pek çok eser ile KurtuluĢ SavaĢındaki istilacıların zulümlerini fazla fotoğraflar ile UĢak ve yöresine ait halı ve kilim gibi eserler bulunmaktadır. Yöresel Yemekler UĢak Tarhanası: Un, yoğurt, kırmızı ve yeĢil biber, soğan, domates ve tercihe göre haĢlanmıĢ nohut veya fasulye katılarak hazırlanmıĢ hamurun 15-20 gün mayalandırılması ile hazırlanır. Besin değeri çok yüksektir. ġekil 20 : UĢak Tarhanasının YapılıĢı. ġekil 21 : UĢak Tarhanası. 84 Yumurta Sızdırması:Yumurtalar kaynar suda haĢlanır.HaĢlanmıĢ yumurtalar kevgirle geniĢ bir tabağa alınır.Üzerine yağda kavrulmuĢ salça isteğe göre taze yoğurt dökülerek servis yapılır. Ciğerli Bulgur:Elle kıyılmıĢ kuzu veya keçi ciğeri ve bulgurla yapılır. Döndürme:Yufkalı hamur hazırlanır. Kalınca yufka açılarak içersine ıspanak, rendelenmiĢ kabak, peynir katılarak içi yağlanmıĢ bakır bir siniye döĢenerek piĢirilir. Arap AĢı: ġekersiz peltenin sinilere dökülmesi ve sinide küçük küçük kesilmesidir. Hazırlanan bol sirkeli ve acılı çorba ile yenilir. KeĢkek: Özel yöntemle kabuğu soyulmuĢ buğdayın kaynatıldıktan sonra dövüle dövüle hazırlanır. Üzerine et suyu dökülerek servis edilir. Alaca Tene: Küçük taneli yeĢil mercimek aĢının içersine bulgur ilave edilerek hazırlanmasıdır. Köpük Helva HöĢmerim Tahin Helva Yöresel Türkülerimiz Kiremitte Buz musun Gelin misin? Ġslamoğlu Ormandan gel a cavırın kızı ormandan Gelenek Görenekler UĢak‟ta kuĢaktan kuĢağa geçerek günümüze dek gelen alıĢkanlıklar yani Gelenekler ve farklı bir davranıĢ biçimini veya daha faydalı Ģeklini düĢünmeksizin o Ģeyi görüle geldiği gibi yapma alıĢkanlıkları görenekler bugün eski yaygınlıkta olmamakla birlikte gene de toplumda görülebilmektedir. Evden bir yolcu çıkınca kapı eĢiğine su dökülür. Evden yolcu veya gelin çıkınca bunların hemen arkasından ev süpürülmez. Eğer süpürülürse bunların bir daha geri dönmeyeceğine inanılır. Birinin elinden sabun, bıçak veya kesici bir Ģey almak uğursuzluk sayılır. Mahalle ve sokak aralarında, geçen bir erkeğin önünden kadınlar geçemez. Sosyal ve Kültürel Faaliyetler: 1-EĢme Turistik Kilim, Kültür ve Sanat Festivali: 29-30-31 Mayıs tarihlerinde EĢme Ġlçesinde, Uluslar arası nitelikte, 1994 yılından beri EĢme Kaymakamlığı ve Belediye BaĢkanlığı tarafından, 7 ülkeden 500 kiĢinin katılımında, EĢme Kilimlerini tanıtıcı nitelikte düzenlenen Festivaldir. 85 ġekil 22 : EĢme Kilimleri. 2-Sivaslı Çilek Festivali: Her yıl Mayıs sonu Haziran baĢında Sivaslı Ġlçesinde, Ulusal nitelikte, 1986 yılından beri Sivaslı Kaymakamlığı ve Belediye BaĢkanlığı bünyesinde, Evrenli Doğal Parkında yapılan, Çilek ürününün pazarlanmasını kolaylaĢtırmak, ülke bazında Sivaslıyı tanıtmak için düzenlenen festivaldir. ġekil 23 : Sivaslı Yöresinde YetiĢen Çilekler 86 3-KurtuluĢ Haftası ġenlikleri: 30-31 Ağustos-1 Eylül Tarihleri arasında, UĢak Merkezde, Uluslar arası nitelikte, 6 yıldan beri, UĢak Belediyesi tarafından düzenlenen KurtuluĢ Günlerinin kutlanması ve Ġli tanıtıcı festivaldir. 4-Karahallı Tekstil ve Dokuma Festivali: Ġlimiz Karahallı Ġlçesinde 1 yıldan beri, 2 Eylül tarihinde Karahallı Kaymakamlığı ve Belediyesi tarafından düzenlenen, Tekstil tanıtıcı festivaldir. 5-Yayla ġenliği: 10 Haziran tarihinde, Merkezde, ulusal nitelikli, Belediye BaĢkanlığınca düzenlenen festivaldir. G.2. Turizm ÇeĢitleri Doğa Turizmi: Ġlimiz Ulubey ilçesi sınırları içersinde bulunan 75 km. uzunluğundaki kanyonlarda, atlı yürüyüĢ,köy turizmi projelendirme çalıĢmaları devam etmektedir. Proje gerçekleĢtirildiği takdirde, ilimizde bulunan aĢağıdaki atlı ihtisas kulüplerinden at temin edilebilir. Spor Turizmi: Bisiklet Turları: Murat dağında bisiklet turlarına elveriĢli doğal alanlar bulunmaktadır. Cirit: Yöremizde geliĢmiĢ olan cirit, Orta Asya‟dan beri oynanan bir ata sporudur. Ġlimizde her yıl Nisan ayında Türkiye genelinde müsabakalar düzenlenmektedir. Cirit atlarının en büyük özelliği, ani manevra kabiliyetinin yüksekliği ile atın insanla aynı anda özdeĢleĢmesidir. Cirit atıldıktan sonra, at manevra yaparak sahibine cirit çubuğunu vurdurmamak için geriye ani dönüĢ yapar. ġekil 24 : Cirit sporu müsabakalarından görüntüler. 87 Ġlimizde Bulunan Atlı Spor Kulüpleri: 1-UĢak Atlı Ġhtisas Spor Kulübü (Merkez) 2-Binicilik Atlı Ġhtisas Kulübü (Merkez) 3-1 Eylül Atlı Ġhtisas Kulübü (Merkez) 4-Geleneksel Atlı Cirit 5-Yeni EĢme Spor Kulübü (EĢme) 6-Göğem Atlı Cirit Ġhtisas Kulübü (Merkez-Göğem Köyü) 7-BozkuĢ Stad Spor Kulübü (Merkez- BozkuĢ Köyü) Av Turizmi: UĢak ilinde yaban domuzu, keklik, göde, tavĢan tilki avları yapılabilmektedir.Ġlimizde avcılık kulübü bulunmaktadır. Sağlık Turizmi: Hamamboğazı Kaplıcası, Örencik Kaplıcası,Emirfakılı kaplıcası. (Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgi G.1.1.2. Fiziki özellikler bölümünde verilmiĢtir.) G.3. Turistik Altyapı ĠĢletme Belgeli Oteller: 1. Otel ġahlan 2: Yıldız 2 Yıldız Adres Mimar Sinan Cad. Burma Cami KarĢısı Oda sayısı 55 (1 Suit) Yatak sayısı 111 Lokanta ve Bar 150 KiĢilik 2. Otel Onarslan: Yıldız 2 Yıldız Adres Evren Bulvarı No:3 Oda sayısı 36 Yatak sayısı 60 3. Otel Ağaoğlu: Yıldız 2 Yıldız Adres ĠsmetpaĢa cad. No:64 Oda sayısı 24 Yatak sayısı 48 88 4. Otel Dülgeroğlu: Yıldız Özel Belgeli Otel Adres Özdemir Mah. Cumhuriyet Cad. Oda sayısı 20 Yatak sayısı 40 Lokanta ve Bar 100 5. Grand Uzcan Otel: Yıldız 3 Yıldız Adres Durak Mah. SmetpaĢa Cad. Yukarıkaçar Sok. Oda Sayısı 54 Yatak Sayısı 90 6.Sivaslı Big Boos Otel Yıldız 2 yıldız Adres Sivaslı Ġlçesi Oda Sayısı 16 Yatak Sayısı 32 Lokanta Ġlimizdeki Belediye Belgeli Oteller Otel Ersun, Otel Bayraktar, Otel Irmak, Otel Denizli, Otel Kilim, Otel Ġmge, olmak üzere 6 adettir. Ġlimizde faaliyet gösteren 4 adet seyahat acentası bulunmaktadır. Bunlar, AĢigo Turizm Seyahat Acentası, Vatan Seyahat Acentası, Sözler Turizm Seyahat Acentası ve Akmonya Turizm Seyahat Acentasıdır. G.4: Turist Sayısı : 2010 Yılı Ġçerisinde; Konaklayan Yerli Konaklayan Yabancı Toplam 78.292 7.424 85.716 89 2010 Yılı Ġçerisinde; Müze Ziyaretçileri : Yerli Yabancı Toplam : 22.604 : 172 : 22.776 G.5:Turizm Ekonomisi Yıllar itibariyle gelen turist sayısı : Tablo 31: 2006-2010 Yılları Gelen Ziyaretçiler Toplamı Ziyaretçiler 2006 2007 2008 Yerli 99.913 101.787 107.358 78.292 Yabancı 9.707 7.837 5.551 7.424 109.710 109.624 112.909 85.716 Turist Toplamı 2009 Tablo 32: 2010 Yılı Kayıtlarına Göre Turizm Belgeli Yeme Ġçme Tesisleri: No. ĠĢletme Adı Sınıfı ve Adresi Belge Sahibi Türü 1 Günebakan Restoran 1.Sınıf Mega Müjde 1.sınıf 2 UĢak Konağı Özel Tesis 3 4 5 Hisarcık Lokantası Barcelona Restorant 1.Sınıf 1.sınıf Durak Mah. ĠsmetpaĢa Cad. No:101/A UġAK Hür.er Cafe Tur.Tan.San. Tic.Ltd.ġti. Cumhuriyet Mah. BaĢaran Cad. No:26 Banaz/UġAK Mega Müjde Pide Gıda Tur. San.Tic. Ltd.Ģti. Tahir DEMĠRKOL Köme Mah.Çavdar Sok. No.9 UġAK Bozkurt Mah. Hisarkapı Uluyolu No.224 UġAK Ġslice Mah. Tuğlu Sok. No:2 UġAK 90 2010 Kapasitesi 100 KiĢ. Yemek Salonu 130 KiĢ.lik Özel Yem.ve Kokteyl Salonu, Amerikan Bar 50 KiĢ.Yem.Sal. 80 KiĢ.Özel Yem.ve Kokteyl Salonu, 30 KiĢ.Yem.Salonu 25 KiĢ.Yem.Sal. 15 KiĢ. Yem.sal.(2 ad.) 70 KiĢ.yem.sal.150 kiĢ.açık yem.salonu Gürsel YILDIRIM 60 kiĢ.yem.sal.( 2 ad.) 42 kiĢ.yem.sal. 200 kiĢ.açık yem.sal. Civanoğlu Mobilya Teks.ĠnĢ.Tur. Gıda San.Tic.Ltd.ġti. 140 kiĢ.yemek salonu ve bar G.6. Turizm-Çevre ĠliĢkisi Ġlimizin; % 57.5‟ini kaplayan platolar alçalarak Kuzeydoğu- Güneybatı yönünde uzanmaktadır. Yaylalar sık vadi ağlarıyla yarılmıĢ Karahallı, Ulubey ve Banaz‟ın güneyinde, Sivaslının doğusunda bulunan yaylaları ve kanyonlarına sahi, doğası bozulmayan, turizm yönünden önemi inkar edilemez bir yapıya sahiptir. Ancak deri sanayinin kimyasal artıklarının Dokuzsele çayı ile vadilerden akması, ekolojik dengeyi ve çevreyi tamamen bozmuĢtur. Bunun için arıtma tesislerinin kurulması, Hamamboğazı, Örencik ve Aksaz kaplıcaları MTA Raporları doğrultusunda kirlenmeye karĢı kaynak çevresinin teknik alt yapı ve çevre düzenlemesi yapılmalıdır. Ayrıca Turizm kaynaklarının yoğunlaĢtığı Ulubey ile Karahallı ilçesi arasında kalan kesimi kapsayacak, Banaz ve Dokuzsele çayı üzerinde yer alan kanyonları ve bölgede bulunan kaplıcaları tarihi kaynakları belirleyen 1/25.000 ölçekli bir çevre düzeni planı da ele alınmalıdır. KAYNAKLAR : 1-UĢak Ġl Turizm Müdürlüğü 2-UĢak Müze Müdürlüğü 91 H. TARIM VE HAYVANCILIK H.1.Genel Tarımsal Yapı Rakımı 906 metre olan ilimizde arazinin %37.5‟i dağlık, %5.4‟ü ova ve %57.1‟i platodur. Bu tarımsal yapı içersinde 1. sınıf arazi%2.8 olup %2‟den düĢük eğimlidir. Bu arazide sulu, kuru ve bahçe tarımı yapılmaktadır.2.sınıf araziler%9.6‟lık bir bölümü oluĢturmakta ve %2.6 eğimde olup kuru, sulu tarım yapılmakta, çayır, mera, orman ve funda toprağı olarak kullanılmaktadır.3. sınıf araziler yüzölçümün %12.4‟ünü teĢkil eder, %6-12 eğimlidir. Kuru, sulu tarım yapılmakta ve çayır, mera, orman olarak kullanılmaktadır. 4. sınıf araziler yüzölçümün %12.4‟ünü teĢkil edip orta ve dik eğimlidir.Ġlimizde genellikle kuru tarım yapılmakta olup bu arazinin%3.1‟i düz, %51.9‟u orta, %18.5‟i dik eğimlidir. Ġlimizde yetiĢtirilen baĢlıca ürünler Buğday, Arpa, nohut, HaĢhaĢ, Tütün ve Ģeker Pancarıdır. H.2. Tarımsal Üretim H.2.1.Bitkisel Üretim H.2.1.1.Tarla Bitkileri H.2.1.1.1. Buğdaygiller BUĞDAY Tablo 33:Buğday‟ın Yıllara Göre EkiliĢ Ve Üretim Miktarları YILLAR 1999 2000 EKİLİŞ(Ha) 55.881 56.680 ÜRETİM(ton) 126.930 140.200 2001 54.915 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 55.600 57.750 57.700 58.700 59.808 59.921 644.500Da 634.200Da 684.936 da 107.477 147.150 132.605 161.175 182.680 185.844 93.565 202.740 219.304 244.718 92 ARPA Tablo 34: Arpa‟nın Yıllara Göre EkiliĢ Ve Üretim Miktarları YILLAR 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 EKİLİŞ(ha) 67.290 68.130 70.910 71.850 75.200 75.050 78.058 70.224 70.225 720.500Da 732.500Da 719.030Da ÜRETİM(ton) 184.815 217.120 167.502 231.990 175.950 242.810 235.574 222.673 68.343 230.697 247.148 262.771 NOHUT Tablo 35:Nohut‟un Yıllara Göre EkiliĢ Ve Üretim Miktarları YILLAR 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 EKĠLĠġ(Ha) 32.784 43.194 45.800 48.570 44.800 46.950 46.700 45.273 41.340 413.000Da 400.200Da 380.700Da ÜRETĠM(ton) 31.829 34.176 26.600 49.567 42.800 47.505 52.195 45.198 29.211 41.090 43.622 41.734 Ġlimizde nohut üretimi hububat üretiminden sonra önemli bir yer tutmaktadır. Ġlimizde tarımı yapılan nohut leblebilik bir çeĢittir. Bu çeĢit mahalli bir çeĢit olup tescili yapılmamıĢtır. Halen Ġl Müdürlüğümüzün giriĢimleriyle EskiĢehir Anadolu Tarımsal AraĢtırma Enstitüsüyle bu konudaki çalıĢmalar sürdürülmektedir. Yemeklik nohut konusunda Ġl Müdürlüğümüzün demostrasyon çalıĢmaları devam etmektedir. Ġlimiz nohut ekiliĢinin % 99‟unu leblebilik kırmızı nohut oluĢturmaktadır. Kırmızı nohut sofralık olarak ta ilimizde tüketilmektedir. 93 HAġHAġ Tablo 36:HaĢhaĢ‟ın Yıllara Göre EkiliĢ Ve Üretim Miktarları. YILLAR EKĠLĠġ(ha) ÜRETĠM(ton) 1999 23.618 12.287 2000 5.220 2.661 2001 9.387 3.992 2002 3.656 1.471 2003 8.987 3.992 2004 7.785 8.336 2005 2.995 1.462 2006 3.698 2.051 2007 3.556 931 2008 23.607Da 873 2009 50.620Da 1797 2010 54.511Da 3.209 Ġlimizdeki haĢhaĢ üretimi haĢhaĢ tohumu iĢleyen tesis olmaması nedeniyle daha çok yurt dıĢına satıĢlar Ģeklinde ihracatçı firmalar tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle ilimiz haĢhaĢ fiyatları Ġzmir ticaret borsası fiyatlarına göre Ģekillenmektedir. Ġlimizde kahvaltılık olarak sürtülmüĢ haĢhaĢ ve ürünleri tüketilmektedir. Yöresel olarak yapılan ünü Türkiye‟ye yayılan lezzeti tartıĢmasız bükme, katmer ve böreklerde bol miktarda kavrulup ezilmiĢ haĢhaĢ tohumu kullanılmaktadır. HaĢhaĢ yağının rafine edilmesi halinde en az zeytin yağı kalitesinde bir yağ olacağı bilim adamları tarafından söylenmektedir. HaĢhaĢ yağı ayrıca oto boyaları ve yağlı boya tablolarının boyasında kullanılmaktadır. HaĢhaĢ bitkisi ilk çıkıĢta yaprak uzunluğu 8-10 cm.ye ulaĢıncaya kadar marul gibi tüketilen iyi bir salata çeĢnisidir. ġekil 25 : HaĢhaĢ 94 TÜTÜN Tablo 37:Tütün‟ün Yıllara Göre EkiliĢ Ve Üretim Miktarları YILLAR EKĠLĠġ(ha) ÜRETĠM(ton) 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 9.755 9.121 7.475 6.870 6.860 6.810 7.536 83.200 Da 87.920 Da 69.600 Da 4.397 6.931 3.218 5.427 4.973 4.648 2.826 6.874 7.344 5.768 Ġlimizin Banaz ilçesi dıĢındaki tüm ilçelerinde tütün üretimi yapılmaktadır. Ġlimize bağlı üretim noktalarında üretilen EGE menĢeli tütünlerimiz EGE menĢeinin bütün karakteristik özelliklerini taĢımaktadır. Tablo 38:Tarla Ürünleri Üretimi.(2010) Sıra No Ürün Adı Ekilen Alan (da) Üretim (Ton) Verim (Kg/da) 1 Arpa 719.030 262.771 365 2 Buğday 684.936 244.718 357 3 Nohut 380.700 41.734 110 4 Tütün 69.600 5.768 83 5 HaĢhaĢ 54.511 3.209 59 8 Susam 33.265 2.063 62 6 ġeker Pancarı 11.150 61.351 5.502 7 Ayçiçeği (Yağlık) 4.850 717 148 H.2.1.1.2. Yem Bitkileri YEM BĠTKĠLERĠ Tablo 39: Yem Bitkileri Ġle Ġlgili Bilgiler. (2010) HASAT EKĠLEN ÜRÜN ADLARI VE EDĠLEN ALAN GRUPLARI ALAN (DEKAR) (DEKAR) VERĠM (KG/DA) ÜRETĠM (TON) YONCA (YeĢil Ot) KORUNGA (YeĢil Ot) MISIR (Hasıl) 11.310 4.560 4.900 11.310 4.560 4.900 5.156 1.965 1.496 58.320 8.960 7.330 MISIR (Silajlık) 11.165 11.165 3.790 42.310 FĠĞ (YeĢil Ot) BURÇAK (YeĢil Ot) YULAF (YeĢil Ot) SORGUM (YeĢil Ot) TRĠTĠKALE (YeĢil Ot) MÜRDÜMÜK (YeĢil Ot) 83.619 1.020 3.500 250 1.050 25.500 83.639 1.020 3.500 250 1.050 25.500 1.356 1.416 1.921 5.000 3.000 1.473 113.423 1.444 6.725 1.250 3.150 37.550 95 H.2.1.1.3. Endüstriyel Bitkiler Tablo 40 : Ġlimizdeki Endüstriyel Bitkilerle Ġlgili Bilgiler.(2010) TÜTÜN ġEKER PANCARI HAġHAġ (KAPSÜL) PAMUK ENDÜSTRĠYEL BĠTKĠLER ÜRÜN ADLARI VE GRUPLARI KÜTLÜ LĠF KEKĠK EKĠLEN ALAN (DEKAR) HASAT EDĠLEN ALAN (DEKAR) VERĠM (KG/DA) ÜRETĠM (TON) 69.600 11.150 54.511 69.600 11.150 54.511 83 5.502 59 5.768 61.351 3.209 850 850 35 30 745 745 15 13 271 202 Tütün fide olarak sıraya dikilir. ġeker Pancarı ve Ayçiçeği tohumları mibzerle sıraya, diğerleri genellikle serpme olarak ekilir. Ürün değerlendirilmesi ise tütün tüccara ve tekele, Ģeker pancarı Ģeker fabrikasına, haĢhaĢ T. M. Ofisine, diğerleri de ihtiyaç fazlası pazarda tüccara satılmaktadır. H.2.1.2. Bahçe Bitkileri H.2.1.2.1. Meyve Üretimi Tablo 41 : Meyve Üretimine ĠliĢkin Bilgiler.(2010) Sıra No 1 2 3 4 5 6 7 8 Ürün Adı Üzüm Elma ViĢne Kiraz Ceviz Çilek Armut Kayısı Ekilen Alan (da) 50.468 7.100 4.200 4.236 5.312 1.770 1.341 880 96 Üretim (Ton) 38.198 13.958 6.657 3.722 1.475 4.266 1.742 1.224 Verim (Kg/Ağaç) 757 kg/da 76 54 44 31 1.989 kg/da 23 36 H.2.1.2.2. Sebze Üretimi Tablo 42 : Sebze Üretimine iliĢkin Bilgiler. (2010) Sıra No 1 2 3 4 5 6 7 8 Ürün Adı Ekilen Alan (da) Karpuz Kavun Domates Biber Hıyar Taze Fasulye Ispanak Patlıcan Üretim (Ton) 19.860 9.200 10.415 5.010 4.830 3.594 2.290 1.387 24.597 16.392 29.246 4.793 9.642 3.391 2.298 2.393 Verim (Kg/da) 1.239 1.782 2.808 956 1.996 944 1.003 1.725 Ġlimiz tarım arazilerinin % 2,74‟ünü sebze ekim alanları oluĢturmaktadır. Özellikle son yıllarda domates ekonomik değeri artan bir üründür. H.2.1.2.3 Süs Bitkileri Ġlimizde süs bitkisi yetiĢtiriciliği yapılmamaktadır. H.2.2. Hayvansal Üretim Ġlimizde hayvancılık kırsal kesimde geçim kaynağının önemli bir kısmını teĢkil etmektedir. Son yıllarda il merkezinde sanayileĢmenin arttığı özelliklede deri iĢleme dokuma konusunda iĢsizliğin azaldığı gözlenmiĢse de 1998 yılından itibaren dericilikteki kriz insanları tekrar hayvancılığa yöneltmiĢtir. Bu konuda gözle görülebilen bir artıĢ Ġl Müdürlüğümüze yapılan müracaatlardan anlaĢılmaktadır. Nüfusun yaklaĢık yarısı kırsal kesimde yaĢadığı ve geçimini tarımsal üretim ile temin ettiği ilimizde 31.320 kadar tarım iĢletmesi bulunmaktadır. Bunların % 63.8‟i bitkisel ve hayvansal, %33,2‟lik bölümünü de yalnız bitkisel, % 3‟ünde ise yalnız hayvansal üretim yapılmaktadır. Bu iĢletmelerin arazi varlığı toplam 204.806 dekar olmakla birlikte 50 dekardan az arazisi olan iĢletmelerin oranı % 53 dolayındadır. Tarım iĢletmelerinin hayvan varlığı bakımından durumuna baktığımızda kültür ırkı sığır besleyen iĢletmelerde iĢletme baĢına 3.6 baĢ, koyunculuk iĢletmelerinde ise iĢletme baĢına 36.8 baĢ koyun düĢtüğü ilimizde tarımsal yapılanmanın büyük ölçüde küçük iĢletmelerin egemenliğinde olduğu görülmektedir. Bu durum ilimizdeki hayvanların kayıt altına alınması, birlik ve kooperatifler kanalı ile örgütlenmesi, ürün pazarlanması, gider temini konularında zorluklar ile karĢılaĢmamıza neden olmaktadır. 97 H.2.2.1. BüyükbaĢ Hayvancılık: Ġlimizde 94.999 baĢ sığır varlığı mevcuttur. Hayvan baĢına düĢen süt verimi 1980‟li yıllarda düĢük olmasına rağmen 1985 yılında baĢlayan suni tohumlama çalıĢmalarındaki baĢarılı uygulamalar 1990 yılında baĢlayan ANAFĠ çalıĢmaları 1995 yılında baĢlayan Damızlık Sığır YetiĢtiricileri Birliği çalıĢmaları ve süt toplama çalıĢmaları süt veriminin artmasına neden olmuĢtur. Bilinçli üretici sayısı artmıĢtır. Hayvansal Üretimde, büyükbaĢ iĢletme sayısı toplamı 17.630, büyükbaĢ hayvan sayısı 94.999 ve küçükbaĢ iĢletme sayısı toplamı 2.564, küçükbaĢ hayvan sayısı da 439.273‟tür. Hayvansal üretimdeki iĢletme büyüklükleri ise büyükbaĢta 5,4 baĢ, küçükbaĢta 171 baĢtır. Tablo 43:Hayvan Varlığı (2010) Sıra No Cinsi Sayısı Yerli Melez Büyük BaĢ Kültür Büyük BaĢ Toplam KüçükbaĢ Koyun Keçi Küçük BaĢ Toplam Tek Tırnaklı Kanatlı Arı Kovanı 1.127 10.366 83.506 94.999 400.399 38.874 439.273 3.774 3.956.625 8.500 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 11 Ürünün Adı Kırmızı Et Beyaz Et Yumurta Süt Bal(kg) Yapağı Deri Tatlı Su Balıkçılığı Kültür Balıkçılığı Deniz Balıkçılığı Ġpekböceği Diğer Diğer Üretim Miktarı (ton, adet veya litre) 9.998 43.392 32.887.937 198.717 162.660 859 156.839 - H.2.2.2. KüçükbaĢ Hayvancılık Koyunculuk : Koyunculuk en az sermaye ile kısa sürede verime geçebilen bir üretim koludur. Küçük aile iĢletmelerindeki iĢ gücünü değerlendirebilmektedir. Ġlimizde yaygın olarak bulunan Ege Koyunu Sakız, Kıvırcık ve Dağlıç melezi olup 2 yılda 3 batın yavru verme özelliği yanında ikizlik oranı da yüksektir. 98 ġekil 26:Koyun YetiĢtiriciliği Ġlimizde kurbana yönelik koyun besiciliği yapıldığından son yıllarda EskiĢehir yöresinden getirilen Ramlıç koçları ile melezleme yapılarak et verimi yönünden takviye edilen Ege Koyunu yetiĢtiriciliği yapılmaktadır.2010 yılı itabarıyla koyun sayısının 400.399 adet olduğu Tarım Ġl Müdürlüğünden elde edilmiĢtir. Keçicilik : Ġlimizdeki kıl keçisi sayısı 1996 yılında 94.435 baĢ iken, bu rakam 2003 yılında 72.711 baĢa düĢmüĢtür. 2007 yılı için bu rakam 22.427 adettir.Ülkemiz genelinde de kıl keçisi sayısında gittikçe kayda değer bir azalıĢ mevcuttur. Ülkemiz genelinde Ormanlarımızın Milli Park ilan edilmeleri ve ormanlık alanlara kıl keçisi sokulmasının yasaklanmasıyla otlatma alanlarının daralması keçi populasyonunun azalmasına neden olmaktadır. Ayrıca bölgemizde kıl keçisi eti tüketiminin azlığı da keçi sayısının azalmasına neden olmaktadır. 2010 yılında ise keçi sayısında artıĢ gözlenmiĢtir. Keçi sayısı 38.874 adettir. Tablo 44: Ġlimizde KüçükbaĢ Hayvancılığı Miktar ve Yüzdeleri(2010) Irklar Koyun Keçi Toplam Miktarı(BaĢ) % 400.399 91,15 38.874 8,85 439.273 100,0 99 H.2.2.3. Kümes Hayvancılığı (Kanatlı Üretimi) Ġlimizde Tavuk, Yumurtacı Tavuk, Hindi, Ördek ve Kaz olarak kanatlı hayvancılık ele alındığında il genelinde toplam 3.956.625 adet olduğu Tarım Ġl Müdürlüğü 2010 verilerinden elde edilmiĢtir Tablo 45 : Ġlimizde Kanatlı Ürünler ve Üretim Miktarları.(2010) Kanatlı Ürünleri Üretim Miktarı Beyaz Et 43.392 Ton Yumurta 32.887.937 adet Ġlimizde yumurta tavukçuluğu genelde küçük aile iĢletmeciliği Ģeklinde olup, broiler tavukçuluk büyük iĢletmelerde dönemler halinde yetiĢtirilip kesilmek suretiyle iç piyasada toptan ve perakende olarak tüketilmektedir. H.2.2.4. Su Ürünleri Ġlimizde su ürünleri iĢletmeleri ; -Banaz ilçesi Gürlek köyü Çiyanderesi mevkiinde 5 ton/yıl kapasiteli Çelik alabalık iĢletmesi. -EĢme ilçesi Güllü köyünde 30 ton/yıl kapasiteli Aynalı Sazan iĢletmesi. -Ulubey ilçesi Kıran Köyde 8 Ton/Yıl kapasiteli Bayraktar Aynalı Sazan iĢletmesi bulunmaktadır. Tablo 46 : UĢak Ġli Su Ürünleri Üretim Alanı (DSĠ 2000) Kaynak Alan ĠĢletmede Olan Göletler ( 6 Adet) 1.105 ha. ĠnĢaatı Devam Eden Göletler ( 4 Adet) 1.084 ha. Toplam 2.189 ha. Banaz Çayı ( Uzunluğu 170 km) 3.300 km2 2010 yılı ile ilgili olarak Tarım Ġl Müdürlüğünden veri elde edilememiĢtir. H.2.2.5. Kürk Hayvancılığı Ġlimizde Kürk hayvancılığı yetiĢtiriciliği yapılmamaktadır. 100 H.2.2.6. Arıcılık ve Ġpekböcekçiliği Ġlimizde 2010 yılı verilerine göre Ġl genelinde 345 iĢletme ve 8.500 adet kovan mevcut bulunmaktadır. Ġlimizde arıcılık küçük aile iĢletmeciliği Ģeklinde olup 158 köyde faaliyet göstermektedir. Arı ürünü olan bal petek ve süzme bal Ģeklinde perakende olarak iç piyasada değerlendirilmektedir. Ġlimizde Ġpekböcekçiliği yapılmamaktadır. H.3. Organik Tarım Ġlimizde Organik Tarım yapılmamaktadır. H.4. Tarımsal ĠĢletmeler 1991 yılı genel tarım sayımına göre UĢak ilinde 31.320 tarımsal iĢletme bulunmaktadır. Bunun yaklaĢık %97‟si bitkisel üretim+ hayvancılık yapan iĢletmelerdir. Ortalama iĢletme büyüklüğü 66.8 da. Bu iĢletmelerin % 60‟ı 20-100 da. Büyüklükte, %20‟si ise 10 da.‟dan daha küçüktür. Bu iĢletmelerin %16‟da 100-200 da. arasındadır. UĢak ilinde tarımda kullanılan traktör sayısı 2010 yılı verilerine göre 14.615 adettir. 2010 yılı verilerine göre kullanılan makine, alet, ekipman miktarı ise; 13.514 adet Römork, 64 adet Biçerdöver, 16.260 adet Pulluk, 3.754 adet Mibzer, 1.291 adet Batöz, 11.413 adet Pülverizatör, 32 adet Selektör, 4.801 adet Gübre Dağıtım Makinesi, 187 adet Balya makinesi‟dir. UĢak ilinde en çok üretilen bitkisel üretim; buğday, arpa , nohut, haĢhaĢ ve tütün‟ dür. 101 H.5. Tarımsal Faaliyetler H.5.1. Pestisit Kullanımı Tablo 47: Ġlimizde Pestisit kullanımı UYGULAMALARDA KULLANILAN ĠLAÇLAR UYGULAMA YIL (Kg-Lt) Saha Ağaç Tohumluk (da) (Adet) (Ton) Ġnsektisit Fungusit Herbisit TOPLAM Akarisit Yağlar Diğerleri (Kg-Lt) 1990 991.241 503.666 10.826 96.356 760.902 87.400 3.764 3.900 61 952.383 1991 1.118.898 430.736 12.856 87.817 779.200 98.000 2.205 3.900 95 971.217 1992 1.205.936 481.775 12.393 104.727 804.162 101.200 2.487 1.025 59 1.013.659 1993 1.217.405 484.835 14.933 85.338 778.350 109.200 2.156 1.593 68 976.705 1994 1.208.850 471.975 12.607 69.363 673.374 117.900 1.967 2.745 69 865.418 1995 1.151.178 467.800 14.063 60.973 704.119 116.000 2.216 3.150 864 887.322 1996 1.186.852 477.700 14.124 66.219 732.096 120.000 2.199 4.350 76 924.940 1997 1.273.528 465.900 14.206 69.964 760.057 129.000 2.315 4.937 204 966.477 1998 1.350.214 461.500 13.956 68.750 702.496 131.403 1.517 2.500 227 906.893 1999 1.342.407 463.520 14.652 65.759 742.246 133.000 1.197 2.500 180 944.882 2000 1.159.543 460.100 16.287 57.915 468.716 123.905 784 1.750 105 653.175 2001 1.142.128 455.250 14.175 52.937 595.650 125.800 802 1.250 98 776.537 2002 1.177.230 455.390 13.610 51.541 253.185 123.803 732 - 22 429.283 2003 1.308.035 453.080 14.556 45.662 305.310 132.862 838 - 77 484.749 2004 1.164.765 453.780 14.847 47.784,5 291.301 131.000 1.323 - 47,2 471.455,7 2005 - - - 35.259,5 278.266 135.000 1.156 1.500 96,7 451.278,2 2006 - - - 44.838 290.788 129.000 1.128 1.250 151,1 469.155,1 2007 - - - 56.021 131.396 129.000 1.275 1.250 120 319.062 2008 - - - 53.843 121.569 119.000 1.100 - 140 296.902 2009 - - - 10.679 15.511 26.853 264 - 489 53.296 12.564 2432 49.805 443 - 333 65.577 2010 H.5.2. Gübre Kullanımı 2001 yılı baĢında yürürlükte olan 27.11.1997 tarih ve 97/10244 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 28.02.2000 tarih ve 2000/93 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının bazı maddelerinin değiĢtirilmesi hakkındaki kararın hükümlerine göre Bitkisel Üretimde verimliliğin ve karlılığın artırılması amacıyla kiĢi veya kuruluĢlar tarafından desteklemeye esas olan veya olmayan kimyevi gübrelerin tedariki, dağıtımı, denetimi ve destekleme usul ve esaslarını belirleyen 2000/5 sayılı genelgeye göre uygulanmaktaydı. 21.09.2001 tarih ve 24530 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 2001/2960 kararın 6. maddesine göre 01.10.2001 tarihinde uygulanmak üzere 200/2 sayılı genelge yürürlüğe girmiĢ ve uygulama bu genelge çerçevesinde devam etmektedir. Kimyevi gübre denetim yönetmeliği ise 2000/5 sayılı genelgeye paralel olarak yayınlanarak uygulamaya konulmuĢtur. 102 Tablo 48 : Ġlimizdeki Gübre Bayileri (2010) ÖZEL BAYĠ TARIM KREDĠ KOOP. MERKEZ 12 7 BANAZ 5 4 EġME 5 6 KARAHALLI 2 1 SĠVASLI 2 2 ULUBEY 7 4 TOPLAM 33 22 Tablo 49: 2010 Yılında Kullanılan Kimyevi Gübre Miktarları (ton) GÜBRE CİNSİ 2010 YILI (ton) 21 AS 906.500 26 AN 13.491.950 33 AN 2.766.250 ÜRE 1.749.700 TSP 18.400 DAP 1.278.050 20.20.0 18.289.550 20.20.0.ZN 1.173.950 15.15.15 452.500 15.15.15.ZN 244.400 12.30.12 17.000 P.NİTRAT 2.675 P.SÜLFAT 29.850 Zn. SÜLFAT 1.050 TOPLAM 40.371.267 KAYNAKLAR: UĢak Ġli Su Ürünleri Üretim Alanı (DSĠ 2000) Tarım Ġl Müdürlüğü 103 I. MADENCĠLĠK I.1. Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve TaĢ Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler Orman ĠĢletme Müdürlüğü kayıtlarına göre ormanlık alanlarda verilmiĢ maden iĢletme izinleri Tablo 52‟de gösterilmiĢtir. I.1.1. Sanayi Madenleri UĢak ilinde asbest, bakır, kurĢun, çinko, civa, demir, kaolen, kömür, nikel, talk, uranyum ve zımpara–diyasporit yatakları mevcuttur. 1. Sivaslı-Eldeniz-Gökçebel Asbest Yatağı:En yaĢlı birimler gınays,klorit-tremolit – aktinolit Ģistidir. Üzerine kumlu kalkerler uyumsuz olarak gelir. Bunların üzerinde de kristalin kireç taĢları bulunmaktadır. NE-SW yönünde 2300 m uzunluk ve ortalama 200 m geniĢlikte epimetamorfik (klorit-tremolit-aktinolit Ģist) zonu içinde 6 cm kalınlığında tremolit asbest damarı bulunmaktadır. Esas cevher tamamen asbestleĢmiĢ tremolitten ibarettir.Yan cevher olarak çok az oranda dolomit bulunmaktadır. Ġyi kalite cevher evsafındadır.100000 ton asbest toprağı ve lifi tespit edilmiĢtir. Çatı örtü malzemesi imalinde tecrit ve dolgu maddesi olarak su boruları imalinde asbest çimentosu endüstrisinde kullanılmaktadır.1950‟li yıllarda 200 ton (tuvenan) asbest üretildiği bilinmektedir.ġu anda üretim yapılmamaktadır. 2. Sivaslı-PınarbaĢı-Akdere Asbest Yatağı:Bölgede en yaĢlı kayaçlar paleozoik yaĢlı BoduĢdamı mermerleri,Kavacık kalkĢist mermerleri ve Caber birimi (Metagrovik, Metabazik) „dir.Üzerine uyumsuz olarak jura yaĢlı dolomitik kireç taĢları ve çörtlü kireç taĢları gelir.Kristalin kalkerler içinde cevherli zon uzunluğu 1000 m,ortalama kalınlığı 6 m ve derinliği 20 metredir.Yer yer yuvalar halinde ve kısmen kısa damarlar halindedir.Esas cevher tremolit asbesttir.Ġyi kalite cevher evsafındadır.Rezerv 3000 ton civarındadır.Üretim yapılmamaktadır. 3.Banaz-Çöğürlü-Ulupınar Asbest Yatağı:Paleozoik yaĢlı metamorfitler ve metasedimentitler,mesozoik yaĢlı ultrabazikler ve senozoik yaĢta sedimentitler, volkanikler yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir.Rezerv durumu tespit edilmemiĢtir.Üretim yapılmamaktadır. 4. Karahallı-Dumanlı köyü-Ġmamboğazı Zuhuru:Paleozoik yaĢlı metamorfitler ve metasedimentitler,mesozoik yaĢlı ultrabazikler ile senozoik yaĢta sedimentitler volkanikler yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir.6 m geniĢlik 100 metre uzunluktaki klorit-tremolitaktinolit Ģist zonunda tremolit-asbest zuhurları bulunmaktadır.Rezerv tespiti yapılamamıĢtır.Üretim yapılamamaktadır. 5. Merkez – Karaçayır Kaolen Yatağı: Alanda paleozoik yaĢlı metamorfitler, mesozoik yaĢlı ultrabazikler ile senozoik yaĢlı sedimentitler, volkanitler, yamaç molozu ve alüvyon 104 görülür.Birimin üzerinde volkanitler yer alır. Volkanitler, andezit lav, tüf ve aglomeralar ile temsil edilmektedir.Volkanitlerin hemen hemen tamamı hidrotermel alterasyon etkisinde kalmıĢtır.Kaolen yatakları; Riyolit, lav ve tüflerin hidrotermal ayrıĢması sonucu kaolinleĢmesi ile oluĢmuĢ epimağmatik yataklanma Ģeklindedir. Karaçayır sahasında yaklaĢık 800.000 ton görünür kaolen rezervi, Karaağaç sahasında 1.500.000 ton görünür kaolen rezervi bulunmaktadır. Ġlimizde toplam olarak 2.300.000 ton görünür kaolen rezervi vardır. Cevher doğal olarak düĢük alüminalı yer karosu imaline elveriĢlidir. Gerekli süzme iĢlemi yapıldıktan sonra seramik hammaddesi olarakta kullanılabilir. Yıllık 10.000 ton üretim yapılmaktadır. Ayrıca Ulubey –EĢme yolu üzerinde Gedikler köyünün 1 km kuzeyinde andezitik lav, tüf ve aglomeralardan oluĢan Beydağı Volkanitleri birimi içinde andezitik tüflerin alterasyonu ile oluĢmuĢ beyaz krem renkli kaolen yatakları bulunmaktadır. 6.Banaz Hallaçlar Kaolen Yatağı:Alanda Paleozoik yaĢlı metamorfitler ve metasedimentitler, mesezoik yaĢlı ultrabazikler ile senozoik yaĢlı sedimentitler, volkanitler, yamaç molozu ve alüvyon görülmektedir. KaolinleĢen asetik tüfler kiltaĢı ve killi kireçtaĢı birimleri arasında tekrarlanan volkanik faaliyetlerin sürecine bağlı olarak yerleĢmiĢlerdir. Kaolinize zonlar bantlı görünümlü, grimsi mor yer yerde pembemsi renklerdedir. 100.000 ton iĢletilebilir, 300.000 ton jeolojik kaolen rezervi belirlenmiĢtir. Porselen ve seramik sanayisinde, kağıt ve bazı endüstri dallarında dolgu maddesi olarak kullanılabilen cevherde yıllık üretim 2.000 ton‟dur. Yüksek aliminalı, düĢük silisli ve düĢük demir içerikli olduğundan zenginleĢtirme iĢlemlerine gerek duyulmamıĢtır. 7.UĢak Merkez AĢağı Eğlence Talk Yatağı:Serpantinler içersindeki ekay sistemlere bağlı olarak oluĢmuĢtur. Zonal yataklanma sunmaktadır. Zonun uzunluğu 100 m, geniĢliği 15 m, kalınlığı 10 m „dir. Esas cevher talktır. DüĢük oranda demir içerir. Kimyasal analiz sonucunda farklı özellikte yeĢil ve kırmızı renkli iki adet talk cevherleĢmesi tespit edilmiĢtir. 42.900 ton görünür rezervi hesaplanmıĢtır. I.1.2. Metalik Madenler 1.Banaz-Murat Dağı-Balkantepe Yöresi Bakır-Çinko-KurĢun-Antimuan-Civa- Arsenik yatak ve zuhurları:Sahada istifin alt bölümünde jura yaĢlı metasedimentler ve dolomitik kireç taĢı,bunların üzerine bindirmiĢ durumda üst kretase yaĢlı ofiyolitik melanj(mermer,Ģist-kuvartz ve ultrabazik kayaçlar) ile bunlara sokulum yapan muhtemel paleosen yaĢlı granitler yer alır.Miyosen volkanik kayaçlar(riyolit, riyodasit, riyodasitik tüf,andezit,andezitik tüf) ve tortul kayaçlarla temsil edilir.Pliyosen sedimenter kayaçlardan ve bazalttan oluĢur.En genç birim olan kuvaterner traverten, taraça ve alüvyonlardan ibarettir.Sahada çok sayıda civa-antimoan,bakır-kurĢun-çinko zuhur yatağı mevcuttur.Ayrıca jeo kimya etütlerinde anomaliler elde edilmiĢtir. Sahada özellikle civa ve antimoan iĢletme ve arama amaçlı özel Ģirketler tarafından açılan yarma ve galeriler mevcuttur.Ġki tür cevherleĢme 105 görülür.1-Kontakt metosomatik tipte bakır-kurĢun-çinko cevherleĢmeleri 2-tersiyer volkanizması ile iliĢkili antimoan-civa cevherleĢmeleri ÇeĢitli yatak ve zuhurlarda gözlenen cevher mineralleri Ģunlardır.Galenit,sıfalerit,kalkopirit,manyetit,hematit,antimonit,zinober, realgar,örpigment,gang olarak ise siderit,kalsit,kuvartz,ankerit ve dolamit görülür. 2.Murat Dağı-Baltalı-Comburt Civa Yatağı:Bölge genel olarak tersiyerin marnlı kireçtaĢı,gre ve konklomera yatakları ile örtülü olup,yer yer doğu batı doğrultusunda uzanan tersiyer yarılımlarını takiben oluĢan riyolit,trakit,andezit erüpsiyonları görülmektedir.Sahada çok eski yıllara ait yüzlerce kuyu ve galeri vardır.Volkanik olaylar sonucu oluĢan kuvvetli siliĢleĢme esnasında riyolit tüfleri kaolinize olmuĢ ve hidrotermal sular çatlaklar boyunca ilerleyerek üst kısmına zinoberli ikincil silisifiye kayaç haline getirmiĢtir.Civa,kayaçların silisleĢmiĢ kısımlarını yarıp geçen ince yarık ve çatlaklarda yer almıĢtır.CevherleĢmeler birbirine yakın 7 lokasyonad yoğunlaĢmıĢtır.Bunlar Sarısu mevkii,Evci GüneĢ tepe,Kestaneli tepe,Çiçekli kaya tepe,YaĢamıĢlar köyü,Bağırsak kayası ve baltalı maden sivrisi tepesidir.Sahanın görünür rezervi 869.000 ton,muhtemel rezervi 535.000 tondur.Dünyada civa kullanımına son verilmesiyle terkedilen yatak ve civarı epitermal altın oluĢumları için detaylı incelenmelidir. 3.Banaz YaĢamıĢlar Civa Yatağı:Bölge,mikaĢist,serpantinit,andezit,gre,kil ve riyolit tüflerden ibarettir.1932 yılında özel Ģirket tarafından 4 noktada 493 m galeri çalıĢması yapılmıĢtır.Daha önceki yıllara ait 15-20 metre derinliklerde130 kuyunun varlığından bahsedilmektedir. Civa kullanımından vazgeçilmesiyle terkedilen yatak ve civarında epitermal altın oluĢumları beklenebilir.y 4.Nadara Köyü (Gökçedal)-ġıbılık Dere Demir Yatağı; Temelde Menderes Masifinin metamorfik kayaçları(paleozoyik)ile baĢlayan istif vezirler ofiyolitik melanjı (üst kretase) ve tüf,anglomera,riyolit ve riyodasitlerden ibaret volkanik kayaçlarla ( miyosen ) devam eder. Mineralizasyon yaĢlı birimleri kat eden fay zonlarında karbonat kayaçlardadır. Cevher zonu kuzey doğu doğrultusunda uzanmakta ve geniĢliği damar boyunca 3 metreye kadar değiĢmektedir. Rezerv 7.830 ton olup 2 küçük iĢletmede üretim yapılmaktadır. Yıllık üretim 130-150 ton civarındadır. 5.Banaz Kızılcaören Demir-Manganez Yatağı: Murat dağının Güneybatı eteğinde bulunan sahada serpantinize ultrabazikler ve genç detritikler ( Kuvaterner ) ile travertenler görülür. Serpantinitlerin ayrıĢması neticesinde lisvenit kabuk geniĢ alanlarda yer yer silisleĢme ve karbonatlaĢma Ģeklinde görülür. CevherleĢme kuvaterner yaĢlı birimler içerisinde görülür. 6.Banaz Kızılcaören Demir Madeni: Ġlimiz Banaz ilçesi Kızılcaören köyü civarında toplam rezervi 1.500.000 ton olan demir madeni iĢletilecektir. Hematit cevherinin yoğunluğu 4.5-5 gr/cm3, sertliği 1-5.5 olan cevherin 300 ton/çalıĢma günü üretimi düĢünüldüğünde ocak ömrü 15 yıl düĢünülmektedir. 106 7.Ulubey , GümüĢkol civarı Altın Madeni: KıĢladağ Altın Madeni projesi kapsamında çıkarılacak toplam cevher 132.000.000ton civarındadır. Yıllık ortalama üretim 6.5-10 milyon ton‟dur. Altın için tenör %1.23 gr/ton, GümüĢ için tenör % 0.9 gr/ton‟dur.zenginleĢtirme prosesi sonucu %94 bileĢik saflığa sahip altın ve gümüĢ içeren külçeler oluĢturulması amaçlanmıĢtır.Altın cevherinin kırılarak yığın liçi iĢlemi için uygun boyuta getirilmesi ile seyreltik siyanür kullanılması sonucu yığın liçi operasyonuna tabii tutulmasında altın ve gümüĢün alınması planlanmaktadır. I.1.3. Enerji Madenleri 1- UĢak-Banaz-KuĢdemir Kömür Sahası: Yöre halkından alınan bilgilere göre 80cm ile 1 metre kalınlığında linyit yatakları bulunmaktadır. Numune alınmadığı için kimyasal analizi ve rezerv tespiti yapılmamıĢtır. 2-UĢak –Banaz –Büyükoturak Sahası: Büyükoturak‟ta 75 cm. kalınlığında killi linyit gözlenir.Corum yayla derede ise linyit kalınlığı 40 cm.‟dir. Küçük yanal devamı olmayan merceksel linyit sahalarıdır. Ekonomik olarak fazla rezerv beklenmemektedir. Ancak yersel olarak kullanılabilir. Üretim yapılmamaktadır. 3-Banaz Hallaçlar Kömür Zuhuru: Banaz Dumlupınar karayolu üzerinde Hallaçlar köyü yakınlarında 1 metre kalınlığında linyit damarı gözlenir.Fakat yanal devamlılığı oldukça az merceksel bir oluĢumdur. ĠĢlem yoktur, sadece bir yarma yapılmıĢtır. Banaz çiftlik köy ve corum ile Ulubey Gedikler köylerinde de Linyit damarları görülmektedir. 4-Merkez Ġlyaslı Kocakuz Mevkii Kömür Zuhuru: UĢak ilinin güneybatısında yer alır.UĢak Ulubey karayolunun 15. km‟sinden batıya doğru dönülerek 15-20 km sonra ulaĢılır. Yersel bir oluĢumdur. Ekonomik değeri yoktur. 5-Güre Fakıllı Uranyum Yatakları: Silimanter bir uranyum yatağın olup kum taĢı tripindedir. Ġki aĢamalı bir oluĢum söz konusudur. Ġlk aĢamada sinjenatik olarak gölde uranyum çökelmesi olmuĢ, daha sonra ise epijenetik rekonsantrasyonlarla hali hazırdaki merceksel uranyum zenginleĢmeleri meydana gelmiĢtir. 1968-74 yılları arasında toplam uzunluğu 2.003 metre olan 143 adet sondaj yapılmıĢtır. Görünür rezerv 510 ton‟dur. Tablo 50 : Orman iĢletme Müdürlüğünden Maden ĠĢletme Ġzni Alan KiĢi ve ĠĢletmeler.(2010) No 1 2 3 Ġzin Sahibi Ġzin Türü Meta Nikel Kobalt Mad. Maden San. Tic. A.ġ. ĠĢletme Meta Nikel Kobalt Mad. Maden San. Tic. A.ġ. ĠĢletme Bazalt Mad. Ve Mer.San. Kırma- Tic. Ltd.ġti. Eleme Ġzin Alanı Ġzin BaĢlama Ġzin BitiĢ M Süresi Süresi 29458,11 26.10.2010 07.07.2018 Çamsu 10410,23 26.10.2010 07.07.2018 Çamsu 21.03.2017 EĢme 2 5486,00 107 13.08.2010 ĠĢletme ġefliği 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Bazalt Mad. Ve Mer.San. Maden Tic. Ltd.ġti. ĠĢletme Akfeld Mad. San. Tic. A.ġ. Akfeld Mad. San. Tic. A.ġ. AMCOL Mineral Mad. San. Ve Tic. A.ġ. AMCOL Mineral Mad. San. Ve Tic. A.ġ. Ġç ĠĢlerĠ Bakanlığı Adına UĢak Ġl Özel Ġdaresi TELLCOM ĠletiĢim Jandarma Genel Komutanlığı 21 13.08.2010 24.09.2012 Sivaslı 5437,00 11.10.2010 07.10.2019 EĢme ĠĢletme 14098,65 11.10.2010 07.10.2019 EĢme ĠĢletme 46584,50 13.08.2010 14.10.2019 Pasa Döküm 3356,00 13.08.2010 14.10.2019 Güre Su Ġsale Hattı 21930,00 12.01.2010 12.01.2059 Güre 1457,50 28.12.2010 28.12.2035 UĢak 04.03.2010 …03.2059 Güre 7980,00 17.03.2010 16.03.2013 EĢme 9438,21 13.05.2010 13.05.2012 Sivaslı 3350,00 13.04.2010 …04.2059 Sivaslı 12932,00 13.04.2010 …04.2059 Sivaslı 594,26 12.04.2010 21.04.2023 UĢak 40264,00 13.04.2010 …04.2059 Ulubey Alt Yapı Tesis Ġzni Fiberoptik Kablo E.N.H Yamaç Müdürlüğü ParaĢütü Tel. ĠletiĢim Hattı Tel. ĠletiĢim Hattı VODAFONE Röle-GSM- Telekominikasyon A.ġ. ENH TELEKOM Tel. ĠletiĢim Hattı 2338,37 Güre ġeyhmus ÇAPLIK Odun Kömür 4469,00 06.04.2010 06.04.2011 EĢme ġeyhmus ÇAPLIK Odun Kömür 21400,00 06.04.2010 06.04.2011 EĢme Ġl Özel Ġdaresi Yol 40477,58 06.04.2010 49 Yıl UĢak-Çamsu 24.09.2010 14.11.2054 UĢak-Güre 18572,00 04.06.2010 16.06.2059 EĢme 13551,00 25.05.2010 ….05.2059 Banaz 22 TELEKOM 23 TELEKOM 24 1064,48 Yol Gençlik ve Spor Genel TELEKOM 20 EĢme Odun Kömür 16 19 21.03.2017 Ġlyas ERSOYSAL TELEKOM 18 13.08.2010 Abdullah SELEK 15 17 16491,00 Ġl Özel Ġdaresi Tel. ĠletiĢim Hattı Tel. ĠletiĢim Hattı Su isale Hattı 79882,00 108 25 26 27 28 29 30 Ġl Özel Ġdaresi Yol 16824,00 Dolmer Mad. Ltd. ġti. Yol ve Pasa 4002,53 Dolmer Mad. Ltd. ġti. 16876,00 02.08.2010 20.04.2018 Ulubey 3817,00 02.08.2010 20.04.2018 Ulubey 10887,00 13.08.2010 21.01.1900 EĢme 15860,00 06.09.2010 28.08.2012 EĢme Maden Tesisi 1430,00 06.09.2010 28.08.2012 EĢme Yol 1092,06 13.09.2010 25.11.2014 UĢak ĠĢletme 8870,00 13.09.2010 25.11.2014 UĢak 2733,00 13.09.2010 15.09.2016 Çatak 7989,00 13.09.2010 15.09.2016 Çatak 34633,50 13.09.2010 07.05.2019 Sivaslı 950,00 13.09.2010 07.05.2019 Sivaslı 1092,00 24.09.2010 12.11.2013 Ulubey 2672,00 24.09.2010 12.11.2013 Ulubey 15610,48 07.10.2010 22.01.2018 EĢme 3933,14 07.10.2010 22.01.2018 EĢme 13734,69 08.10.2010 13.08.2014 Ulubey 7571,00 22.10.2010 09.08.2011 Çatak 1642,00 22.10.2010 09.08.2011 Çatak 1436,00 07.10.2010 09.04.2013 Ulubey 4593,88 07.10.2010 09.04.2013 Ulubey Maden San. Tic. Ltd. ġti ĠĢletme Ünal ĠLARSLAN Mad. ĠnĢ. San. Ve tic. Ltd. Ģti. Ünal ĠLARSLAN Mad. ĠnĢ. San. Ve tic. Ltd. Ģti. Maden ĠĢletme Maden ĠĢletme Pasa Döküm Alanı Denmer Demireller Mad. Maden San. Ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Denmer Demireller Mad. Alt Yapı San. Ve Tic. A.ġ. Tesisi Aynurlar Madencilik San. Maden Ve Tic. Ltd. ġti. ĠĢletme Aynurlar Madencilik San. Pasa Döküm Ve Tic. Ltd. ġti. Alanı 41 Duran ÖZMEN 42 Duran ÖZMEN 43 T. Atilla TAMER 44 Necmi Serkan TAN 47 Sivaslı Bazalt Madencilik ve Mer. UĢak Seramik A.ġ. 46 04.03.2017 Alanı 36 45 10.08.2010 ĠĢletme Tic. Ltd. ġti UĢak Seramik A.ġ. 40 7148,99 Maden Aynurlar Madencilik San ve Pasa Doküm 35 39 Sivaslı ĠĢletme Fahri KARABULUT 38 04.03.2017 Tic. Ltd. ġti 32 37 10.08.2010 Maden Fahri KARABULUT 34 Güre Aynurlar Madencilik San ve 31 33 …06.2059 Maden ĠĢletme Tesis Maden ĠĢletme Maden ĠĢletme Necmi Serkan TAN Alt Yapı Tüprag Metal Madencilik. Maden San ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Tüprag Metal Madencilik. San ve Tic. A.ġ. Altyapı Tesisi 109 48 49 50 51 52 53 54 55 Tüprag Metal Madencilik. Maden San ve Tic. A.ġ. ĠĢletme Tüprag Metal Madencilik. San ve Tic. A.ġ. Yüksel DEMĠRKOL Ege Mad. San. Tic. A.ġ. Ege Mad. San. Tic. A.ġ. Ramazan NĠZAM 600,00 07.10.2010 16.10.2016 Ulubey Yol 805,60 07.10.2010 16.10.2016 Ulubey Açık ĠĢletme 14000,50 24.11.2010 14.04.2014 UĢak 2935,27 20.10.2010 13.09.2012 EĢme 20660,21 20.10.2010 13.09.2012 EĢme 3019,50 22.10.2010 20.08.2011 Güre 22511,76 26.10.2010 01.02.2018 Güre 32249,01 26.10.2010 01.02.2018 Güre Maden ĠĢletme Yol Maden Arama Omi Mad. Ve Nak. San. Kömür Açık Tic. Ltd. ġti ĠĢleme Omi Mad. Ve Nak. San. Pasa Doküm Tic. Ltd. ġti Alanı I.1.4. TaĢ Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler Tablo 51: Hammadde Üretim Ġzin Belgeleri Ruhsat Sahibi İli Uşak Belediyesi Uşak Merkez Sorkun(Alişanoğlu) Ruhsat Ruhsat Alanı Hammaddenin Süresi Cinsi Başlangıcı 2010/1 29/1/2007 99.917m2 Ariyet Uşak Belediyesi " Merkez Sorkun(Alişanoğlu) 2010/2 2/4/2007 DSİ II. Bölge Müd. DSİ II. Bölge Müd. DSİ II. Bölge Müd. Eşme Belediyesi " Banaz " Merkez Derbent(Dikendere) " Merkez Köprübaşı(Firiş) " Eşme Karayolları II. Bölge Müd. Karayolları II. Bölge Müd. Banaz Belediyesi İl Özel İdaresi " Banaz Corum 2008/7 8/8/2008 9.622,00m2 Ariyet " Banaz Hatipler 2008/8 8/8/2008 9.951.00m2 Ariyet " Banaz 2008/9 28/8/2008 99.620m2 Kum-Çakıl " Banaz Derbent(Sürmecik mevkii) Derbent(Gebekavak I) 2009/1 7/5/2009 7757.50m2 Ariyet İl Özel İdaresi " Banaz Kızılhisar(Gebekavak II) 2009/2 7/5/2009 18702.00m2 Ariyet İl Özel İdaresi " İl Özel İdaresi İlçesi Mevkii Ruhsat No 46.400m2 Ariyet 9.88ha Kum-Çakıl 2008/3 17/3/2008 9.1ha Kum-Çakıl 2008/4 24/6/2008 1.77ha Kum-Çakıl Kızılcasöğüt(Ardıçlıdere) 2008/1 17/3/2008 Narlı(Kumsüren deresi) 2008/6 20/6/2008 43.345,81m2 Kum-Çakıl 2009/3 7/5/2009 7769.00m2 Ariyet " Karahallı Paşalar(Cevizli bağ Tepe) Ulubey Kıran(Dörtdeğirmen) 2009/4 7/5/2009 6400.00m2 Ariyet İl Özel İdaresi " Merkez 2009/5 7/5/2009 2,63ha Ariyet İl Özel İdaresi " Merkez Eğlence(Çamlıkıran Tepe) Paşacıoğlu(Sarıçam tepe) 110 2009/6 7/5/2009 5.108,196m2 Ariyet Tablo 52:1(a) GRUBU MADEN İŞLETME RUHSATI LİSTESİ Ruhsat Sahibi Evci Petrol İli İlçesi Uşak Sivaslı Mevkii Ruhsat No Ruhsat Süresi Başlangıcı Azizler(Bozalan) 2010/01 1/8/2005 Ruhsat Hammaddenin Alanı Cinsi 2 (m ) 48,100 Kum-Çakıl Duran ALSANCAK H.Ali KIZMAZ " Merkez Derbent(Kayrakçı) 2006/2 1/5/2006 7,800 Kum-Çakıl " Sivaslı Azizler(Bozalan) 2006/3 28/8/2006 9,700 Kum-Çakıl Rüstem İZCİ " Merkez Alanyurt(Bahçederesi) 2006/4 1/1/2006 100,000 Kum-Çakıl H.Avni YILMAZ " Merkez Güre(Kısık) 2006/5 1/6/2006 22,000 Kum-Çakıl Musa ALSANCAK Ali YILMAZ " Merkez Derbent(Sazlıgöl) 2007/1 3/9/2007 13,444 Kum-Çakıl " Merkez Derbent(Sazlıgöl) 2008/1 17/3/2008 39,401 Kum-Çakıl Tahir GÜN " Merkez Ulucak(Çataltepe) 2008/2 8/9/2008 13,500 Kum-Çakıl I.2. Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri I.3 Cevher ZenginleĢtirme Ġlimiz sınırları içersinde maden çıkarılmakta ancak cevher zenginleĢtirme tesisi olmadığı için cevher zenginleĢtirme iĢlemi yapılmamaktadır. I.4. Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri Ġlimiz sınırları içerisinde madencilik faaliyetleri bakımından mermer ve kum çakıl ocakları yoğun bir Ģekilde gözlenmektedir.Mermer faaliyeti ile ilgili olarak ana kütleden kesilecek olan kütlenin tespitinden sonra,kütlenin oryantasyonu dikkate alınarak havalı ve ya sulu sistemde çalıĢan Vagon-dril ile yatay ve düĢey deliklerin delinmesi Ģeklinde gerçekleĢmektedir.Bu deliklerden elmas tel geçirilmekte sonsuz halat oluĢturulup,elmas tel kesme makineleri ile sulu sistemle ana kütleden kesilmektedir.Daha sonra piyasa talebine göre ticari boyutlarda ebatlanarak stok sahasına nakledilir.Buradan da iĢleme tesisine gönderilmektedir.Bu çalıĢmaların doğal sonucu olarak çıkacak pasa ve diğer atık taĢlar ile iĢletme esnasında ortaya çıkabilecek mermer çatlaklarında bulunan toprak,saha içinde stoklanarak daha sonra arazinin restorasyonunda kullanılmaktadır. Kum-çakıl ocakları için ise öncelikle bitkisel toprak tabakası sıyrılmakta,istihracı yapılacak kum ve çakıl için açık iĢletme metodu uygulanmaktadır.Ekskavatör ile yataktan alınan kum,lastik tekerlekli yükleyici ile kamyonlara yüklenip nakledilmektedir. 111 Tüm madencilik çalıĢmaları sırasında nakliye sırasında toz emisyonları meydana gelmektedir.ĠĢletme sahipleri tarafından toz emisyonlarını gidermek amacıyla çalıĢılan alandan itibaren yol güzergahı boyunca sulama yapılmakta ve nakliye sırasında kamyonların üstleri branda ile örtülmektedir. ÇalıĢma sırasında oluĢan evsel atıklar bidonlara konularak en yakın belediyeye ait alana götürülerek bertaraf edilmektedir.ÇalıĢma alnı içerisinde kalınması durumunda fosseptik oluĢturularak atıkların çevreye zarar vermesi önlenmeye çalıĢılmaktadır. Saha içerisinde çıkabilecek olası bir yangın durumunda yangına anında müdahale edilebilmesi amacıyla iĢletmelerde yangın söndürme ekipmanları bulundurulmaktadır. Sahada yapılan iĢletme faaliyetleri neticesinde oluĢacak hafriyat atığı ve pasa,arazi ve topografya göz önünde tutularak baĢlangıçta çevreye zarar vermeyecek Ģekilde Ormanlık alanlar Orman Genel Müdürlüğü yetkililerinin onay verdiği pasa döküm alanlarında stoklanacak,sonrada daha önce çalıĢma yapılarak rezervi tüketilmiĢ ocak yerleri seçilerek iĢletme çukurlarına ve pasa döküm yerine dökülecektir. Yapılan çalıĢmaların çevreye ve yer altı suları ile ekolojik dengeye hiçbir zararı olmayacaktır.Yalnızca topografyada bir atkım değiĢiklikler olacaktır. I.5. Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan Rehabilitasyon ÇalıĢmaları: Ġlimizde maden kanunu ve taĢ ocakları nizannemesi kapsamındaki faaliyetlerin ekonomik ömürlerini tamamlamasını müteakiben çevreye vermiĢ oldukları tahribatın rehabilitesi amacıyla yapmıĢ oldukları çalıĢmalar bulunmamaktadır. KAYNAKLAR: Özel Ġdare Müdürlüğü ÇED Raporları 112 J. ENERJĠ J.1 Birincil Enerji Kaynakları J.1.1 GüneĢ Enerjisi Ġlimizde GüneĢ Enerjisinden su ısıtmak amacıyla yararlanılmaktadır. Diğer alanlarda GüneĢ Enerjisinin kullanımıyla ilgili hiçbir çalıĢma yapılmamaktadır. J.1.2. Rüzgar Enerjisi Ġlimizde ortalama Rüzgar hızı aylık veriler halinde C bölümünde Tablo 7‟de verilmiĢtir. J.1. 3. Su Enerjisi Ġlimizin denize sınırı bulunmamaktadır. J.1.4. Biyogaz Enerjisi Ġlimizde Biyogaz Enerjisi üretimi ve tüketimine yönelik çalıĢma yapılmamıĢtır. J.1.5. Biyomas Enerjisi Ġlimizde bu konu ile çalıĢma yapılmamıĢtır. J.1. 6. Odun UĢak il merkezinde odun temini ; 1- UĢak Orman ĠĢletme Müdürlüğü‟nün yıllık olarak orman amenejman planların verdiği bölmelerde verilen eta kadar ormanda damga yapıp vahidi fiyatlarla orman köylülerine kesim yapılıp, orman dıĢı satıĢ depolarına satıĢ getirilip ihale ile orman tüccarlarına satılıp, odun tüccarları depolara getirdikleri odunları atmaktadırlar. 2- Odun tüccarları baĢka Orman ĠĢletme Müdürlüğü‟nün yapmıĢ olduğu ihalelerden aldığı odunu UĢak‟ta ve civar illerde satmaktadır. 3- Tapulu arazilerden piyasa satıĢı için gerekli izin alınıp palamut meĢesi, kızıl meĢe ve çam odunlarını arazi sahipleri satmaktadır. 4- Köylerde tapulu arazilerindeki ağaçların sahipleri UĢak‟taki evlerinin kıĢlık ihtiyaçlarını karĢılamak üzere Orman ĠĢletme Müdürlüğü‟ne baĢvurmaktadır. Palamut meĢesi : 165552 ster 1 ster palamut odunu yaĢ : 750 Kg kuru : 550 Kg 1 ster ibreli yakacak odun yaĢ : 500 Kg ( Çam odunu ) : 300 Kg kuru 113 1 ster 1 m 3 içine sığan odun miktarıdır. 2010 yılı UĢak Ġlinde kamu kuruluĢlarına ve Özel Ģahıslara (Köylülere) 37.108 ster yakacak odun satıĢı yapılmıĢtır. J.1. 7. Kömür Ġlimizde bulunan kömür cevherleri ile ilgili olarak bilgiler I.1.3 bölümünde verilmiĢtir. J.1. 8. Petrol Ġlimizde petrol rezervi bulunmamaktadır. J.1. 9. Jeotermal Enerji Jeotermal Enerji konusu ile ilgili bilgi edinilememiĢtir. J.1.10. Doğalgaz Enerjisi Ġlimizde Doğalgaz 2010 yılı sonu itibarıyla Sanayide (Sanayi, UĢak OSB, UĢak Karma OSB) %86, konutlarda 14 kullanım olmuĢtur. J.2. Ġkincil Enerji Kaynakları Ġlimiz sınırları içersinde bulunmamaktadır. J.3 Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı Konuyla ilgili yapılmıĢ bir çalıĢma bulunmamaktadır. J.4 Enerji Tasarrufu Ġle Ġlgili Yapılan ÇalıĢmalar Ġlimizde enerji tasarrufu ile ilgili olarak herhangi bir çalıĢma yapılmamaktadır. KAYNAKLAR: Orman ĠĢletme Müdürlüğü 114 K. SANAYĠ VE TEKNOLOJĠ K.1. Ġl Sanayinin GeliĢimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler 1981 yılı ortalarına kadar kalkınmada ikinci derecede öncelikli yöreler arasında yer alan Ġlimizde mevcut sanayi, halkın müteĢebbis karakterinin eseri olarak vücut bulmuĢ ve geliĢmiĢtir. 2004 yılından sonra Kalkınmada öncelikli iller arasına giren Ġlimizde sanayide yoğun talep yaĢanmıĢtır. Tarım arazisinin sulanabilir alanlarının az miktarda olması ve bundan dolayı da istenilen düzeyde sulu tarım yapılamaması halkımızı sanayiye yönelten bir etken olmuĢtur. Ġlimizde bugüne kadar devlet eliyle gerçekleĢmiĢ bir sanayi kuruluĢu mevcut değildir. Ancak Ġlimizin planlı geliĢmesi, sanayinin yaygınlaĢtırılması, tarım alanlarının sanayide kullanılmasının önlenmesi tarım dıĢı alanların sanayide kullanılması ve müĢterek arıtma tesisi ile çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla Organize Sanayi Bölgesi ve Sanayi Sitelerinin kurulması ve yaygınlaĢtırılması ile ilgili olarak sürdürülen çalıĢmalar ile Ġl Sanayisinin mekansal bir düzene kavuĢturulması yolunda önemli bir mesafe kazandırmıĢtır. UĢak ilinin sanayi yapısı üç ana sektörden oluĢmaktadır. Bunlar; dericilik (zik deri, deri konfeksiyon), tekstil ( peluĢ battaniye, pamuklu dokuma, iplik imalatı vb.) ve seramik sektörüdür. a- Dericilik: UĢak ilinde dericilik önceki yıllarda çok geliĢmiĢ olmasına karĢılık yaĢanan ekonomik krizin de etkisiyle 600 adet olan deri iĢletmeciliği 2006 yılına kadar 200 civarındaydı 2005 yılında alınan Ġl Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile Ģehir merkezinde (Yeni Tabakhane, Çanlı Tabakahanesi ve Zikçiler Sitesinde) faaliyet gösteren deri iĢletmeleri, yün yıkamalar, yağ imalathanelerinin arıtması tamamlanan Organize Sanayi Bölgelerine taĢınmaları istenmiĢtir. 2006 yılı sonu itibariyle Ģehir merkezindeki iĢletmelerin mühürlenmesi yapılarak faaliyetleri sona erdirilmiĢtir. Organize Sanayi Bölgesine taĢınan deri iĢletmelerinin sayısı 100 civarındadır. Ġlimizde dericilik sanatının tarihi 600 yıl evveline dayanmakta olup, uzun yıllar ilkel metotlarla çalıĢan bu sektörümüz ülke ekonomisi ve sanayisinin geliĢmesine paralel olarak kendisini yenilemekte ve imalatta modern teknolojiye doğru yönelmektedir. Kendilerine Debbağ yada Tabak denilen derici esnafı küçükbaĢ hayvan derisini iĢleyerek elbiselik zik deri haline getirmektedir. Son yıllarda dericilik alanında yeni atılımlara girilmiĢ olup, modern makinelerinde devreye girmesiyle üretim ve kalitenin artırılma çalıĢmaları hızlandırılmıĢtır. 115 Üretilen kumaĢ deriler baĢta Ġstanbul olmak üzere yurt içindeki konfeksiyon atölyelerinde deri giysi haline getirilmekte ve bu imalatın da büyük bir bölümü yurt dıĢına ihraç edilmektedir. b- Tekstil: Ġlimiz sanayisinin lokomotifi sayılan diğer sanayi sektörü de tekstildir. Ġlimizdeki tekstil sektörünü Ģu ana baĢlıklar altında inceleyebiliriz. Pamuklu Dokuma: Ġkinci Dünya SavaĢının yarattığı iktisadi kriz dolayısıyla baĢlıca ihraç malımız olan halıcılığın duraklaması üzerine tamamen iç piyasanın ihtiyaçlarını karĢılamak üzere evlerinde yerli malı tabir edilen pamuklu kumaĢı dokuyan kamçılı el tezgahları kurulmuĢtu. Fakat zamanla Bursa tipi tamamen yerli malzeme ile yapılan otomatik dokuma tezgahlarının kullanılması UĢak‟ta dokuma sanayi kaydetmiĢtir. Bu iĢ kolunun büyük bir bölümü küçük iĢletmeler halinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Bugün için ilimiz genelinde 8500 civarında pamuklu dokuma tezgahı bulunmakta ve bu tezgahlarda tülbent, mermerĢahi, kaputbezi, hidrofil, patiska astarlık, cilt bezi, tecrit bezi gibi pamuklu dokuma mamulleri imal edilmektedir. Apre-Boya-Baskı: Pamuklu dokuma tezgahlarında imal edilen ham mamuller faaliyetlerini sürdüren 7 iĢyerinde yapılan iĢlemlerle mamul haline getirilmektedir. Bu tesislerin yıllık apreboya-baskı kapasitesi 15 milyon metredir. Pamuk Ġpliği Üretimi: Bu iĢ kolunda 2000 ton/yıl kapasiteli 3 ring tesisiyle, 2.200 ton/yıl kapasiteli open end tabir edilen 20 tesiste üretim gerçekleĢtirilmektedir. Halı, Kilim, Battaniye ve Trikotaj Ġpi: Merkez ilçede faaliyetini sürdüren 30 civarında halı, kilim, battaniye ve trikotaj fabrikası mevcut olup, bunların yıllık imalat kapasitesi 75.000 ton dur. PeluĢ Battaniye: Bu iĢ kolunda hala faaliyetini sürdüren 40 civarında fabrika mevcut olup bu sanayi tesislerinin üretim kapasiteleri 3.000.000 adet/yıl peluĢ battaniyedir. Ġmal edilen battaniyelerin bir kısmı yurt içinde tüketilmekte, bir kısmı da yurt dıĢına ihraç edilmektedir. Yıllık ihracat potansiyeli 350.000.000 dolar civarındadır. Ġlimizde sanayi baĢlarda Ģehrin doğu kısmında ve iskan alanlarına yakın mesafelere kurulmuĢ olup, bu minval üzerine geliĢmeye devam etmiĢ bunun sonucunda da sanayi ile Ģehir iç içe girmiĢ durumdadır. UĢak-Ġzmir karayolunun 14. km sinde kurulan Organize Sanayi Bölgesinin faaliyete geçmesiyle sanayi tesisleri burada kurulmaya baĢlanmıĢtır. Ancak Ģehre bitiĢik sanayi tesisleri hala Organize Sanayi Bölgesine taĢınamamıĢtır. Bölgede 160 sanayi tesisi faaliyet göstermektedir. BaĢlangıçta gerek ulaĢım sorunları, gerekse planlı bir yer seçimi yapılamaması sebebiyle zamanla sanayi ile yerleĢim birimleri iç içe girmiĢ ve bu da önemli ölçülerde hava kirliliğine neden olmuĢtur. 116 K.2. Genel Anlamda Sanayi Gruplandırılması UĢak Organize Sanayi Bölgesi: UĢak Organize Tekstil Sanayi Bölgesi, UĢak – Ġzmir Karayolunun 14-18 km‟sinde 3.782.084 m2 alan üzerinde kurulmuĢtur. Bölge arazisinin 2.713.895 m2‟si sanayi parsellerine, 150.419 m2‟si sosyal tesislere, 528.772 m2‟si bölge içi yollara, 351.459 m2‟si park ve yeĢil alanlara, 19.377 metresi salt sahasına ( trafo merkezi) ve 18.162 m2‟si salt su arıtma tesisine ayrılmıĢtır. Bölge içinde 700-40000 m2 arasında değiĢen 354 adet sanayi parseli bulunmaktadır. Bu parsellerin tamamı sanayicilerimize tahsis edilmiĢtir. Tahsis yapılan bu arsalar üzerinde 160 sanayicimiz tesisini kurarak üretime geçmiĢtir. Bölge altyapısı, çevre ve trafik düzenlemesi yanında, 200 kiĢilik konferans salonu, lokanta, misafirhane, market, kütüphane ve üç adet lojmanı bulunan Organize Sanayi Bölgesi Hizmet Binası hizmete açılmıĢtır. Bölgedeki 354 parselin tamamı tahsis edilmiĢ, yeni taleplerin karĢılanması gayesi ile bölgeye bitiĢik 250 hektarlık alan organize sanayi bölgesine dahil edilmiĢtir. Karma Organize Sanayi Bölgesi: 1989 yılında UĢak –Denizli Karayolunun 8-10 km.sinde 2.596.519 m2. Plan kamulaĢtırılmıĢtır. Bölge alanının 1.637.586 m2 si sanayi parsellerine, 103.431 m2 sosyal tesislere, 246.863 m2 si yeĢil alana, 23.790 m2 si otoparklara, 89.984 m2‟si arıtma tesislerine , 20.243 m2 „si trafo merkezine ayrılmıĢtır. Bölge için alanları 2000 ve 10.000 m arasında değiĢen 446 adet sanayi parseli bulunmaktadır. Alt yapı ve arıtma tesisinin de büyük bir bölümünün tamamlandığı Deri Organize Sanayi Bölgesi 260 hektar alan üzerinde kurulmuĢtur. Bölge içerisindeki endüstriyel atıksu arıtma tesisi inĢaatı tamamlanmıĢ ve DeĢarj Ġzni aĢamasındadır. K.3 Sanayinin Ġlçelere Göre Dağılımı Ġlimiz Merkez ilçe haricinde Banaz, EĢme, Ulubey ve Karahallı ilçelerinde Sanayi tesisleri bulunmakta olup, diğer ilçelerde önemli bir sanayileĢme faaliyeti bulunmamaktadır. Banaz ilçemizde 1 adet Seramik fabrikası, 1 adet Et Entegre tesisi, 1 adet Yem fabrikası, 1 adet NiĢasta fabrikası, 1 adet Ağaç Emprenye tesisi, 1 adet Karton koli fabrikası, 2 adet Tuğla fabrikası faaliyet göstermektedir. Karahallı ilçesinde pamuklu dokumacılık (Tülbent, MermerĢahi, Kaput Bezi, Patiska, Astarlık vs.) mevcuttur. Bu ilçedeki dokumacılar genellikle küçük aile iĢletmeleri Ģeklinde faaliyet göstermektedir. 117 EĢme ilçesi içersinde 1 adet Süt ve Süt Ürünleri tesisi, Et Entegre Tesisi, Tavuk üretim çiftlikleri, Un fabrikası, Yem fabrikası faaliyet göstermektedir. Ulubey ilçesinde Un fabrikası bulunmaktadır. Ayrıca EĢme-Ulubey ilçelerinde iĢletilmekte olan Altın Madeni bulunmaktadır. K.4 Sanayi Gruplarına Göre ĠĢyeri Sayıları ve Ġstihdam Durumu Tablo 53 : ĠĢyerleri ve ÇalıĢan Sayıları ĠMALAT SANAYĠ Ġmalat Gıda Ġçki Tütün Tekstil Kereste Kağıt ve Basım Kimya TaĢ ve Toprak Metal Metal EĢya SEKTÖRÜ ĠġYERĠ ÇALIġANLAR SAYISI EMEKLĠ SANDIĞINA SSK’YA BAĞLI BAĞLI OLANLAR OLANLAR TOPLAM Toplam 90 66 6776 6842 Devlet 3 66 762 828 Özel 87 - 6014 6014 Toplam 6 66 614 680 Devlet 2 - 508 574 Özel 4 - 106 106 Toplam 73 - 4662 4662 Devlet - - - - Özel 73 - 4662 4662 Toplam 2 - 40 40 Devlet - - - - Özel 2 - 40 40 Toplam - - - - Devlet - - - - Özel - -- - - Toplam 3 - 92 92 Devlet - - - - Özel 3 - 92 92 Toplam 3 - 754 754 Devlet 1 - 254 254 Özel 2 - 500 500 Toplam - - - - Devlet - - - - Özel - - - - Toplam 3 - 614 614 Devlet - - - - Özel 3 - 614 614 118 K.5 Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı Ġlimizde faal olan 3 ana sektörden Tekstil ve Deri Sektöründeki iĢletmelerin makine parkı genelde eski teknolojiye dayanmakta olup, son yıllarda yeni teknolojik tesisler de kurulmaktadır. Ancak yeni makine maliyetlerinin çok pahalı olması, ekonomideki durgunluk, kredi faizlerinin çok yüksek olması gibi etkenler iĢletmelerin ileri teknoloji tesis kurmasında büyük engel teĢkil etmektedir. Bu bakımdan Ġlimizin kalkınmada öncelikli yörelere dahil edilmesi sanayi için iyi bir teĢvik olacağı kanaati oluĢturmaktadır. Diğer ana sektör olan seramik sektöründe ise modern tesisler faaliyet göstermekte ve sektörün getirdiği rekabet ortamında pazardan pay alınabilmesi için bu bir mecburiyet olmaktadır. Tekstil sektörünün ham madde ihtiyacı (Yün-Seramik ve akrilik elyaf) yurt içi (Diğer iller) ve yurt dıĢı kaynaklardan karĢılanmaktadır. Seramik sektörünün ihtiyacı olan ham maddeler yurt içi kaynaklardan karĢılanmaktadır. Ġlimizde bu sektörle ilgili sadece Kaolen madeni mevcut bulunmaktadır. Sektörlere göre enerji tüketimi konusunda bir veri bulunmamakta olup, UĢak TedaĢ Müessese Müdürlüğünden alınan bilgiye göre yıllar itibariyle sanayi sektöründeki yıllık elektrik enerjisi tüketimi aĢağıdaki gibidir. Tablo 54 : Sanayinin Yıllara Göre Elektrik Enerjisi Tüketimi. SEKTÖRÜ Sanayi 1998 1999 263.181.156 252.602.251 2000 298.494.594 2008 525.126.312 2009 518.167.490 2010 yılı ile ilĢgili veri elde edilememiĢtir. K.6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler K.6.1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği Ġlimizde, iki adet Organize sanayi Bölgesi yer almaktadır. Bunlardan UĢak Organize Sanayi Bölgesi, UĢak – Ġzmir Karayolunun 14-18 km‟sinde bulunmaktadır. UĢak karma Organize Sanayi Bölgesi ise UĢak-Sivaslı Karayolu 8.Km‟sinde bulunmaktadır. Ġlimizdeki sanayi tesisleri tekstil ve deri sektörü ağırlıklı olup, Ģeker fabrikası, seramik fabrikaları ve çeĢitli sanayi kuruluĢları mevcuttur. Sanayi tesislerinde kullanılan yakıtlar, SO2 karbonmonoksit, karbondioksit, azot oksitlerle, toz ve dumanlarla kirliliğe yol açmaktadırlar.Ġlimizde 550 civarında sanayi kuruluĢu bulunmaktadır. Ġlimizde hava kirliliğinin boyutunu ortaya koyabilmek için 2009 yılı hava kirliliği verilerini incelemek yeterli olacaktır. Bu veriler C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları bölümünde yer almaktadır. 119 K.6.2. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği Büyük Menderes Havzası: Ġlimiz‟de ġehir içinde bulanan ve atıksularını Dokuzsele deresine direkt deĢarj ederek B.Menderes havzasında kirliliğe neden olan, toplam 209 adet iĢletme (deri, tekstil, yün yıkama ve sabun yağı) 06.08.2004 tarihinde alınan MÇK kararı ile ya kapanmaları ya da Karma Organize Sanayi Bölgesine taĢınmaları gerçekleĢtirilmiĢtir. 31.12.2006 tarihi itibari ile 209 adet iĢletmeden 139 adedi kapatılmıĢ, 70 adedi de K.O.S.B.‟ne taĢınmıĢtır. Bugün Karma Organize Sanayi Bölgesi‟ne taĢınan iĢletmeler ile birlikte çoğunluğu deri ve tekstil olan toplam 117 adet iĢletme faaliyet göstermektedir. Tüm bu iĢletmelerin atıksuları, inĢaatına 07.07.2005 tarihinde baĢlanılan ve 15.11.2006 tarihinde iĢletmeye alınmıĢ olan 24.000 m3/gün kapasiteli Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi‟nde arıtılarak Dokuzsele deresine deĢarj edilmektedir. ġu anda söz konusu arıtma tesisinde 5.500 – 16.000 m3/gün atıksu arıtılmakta olup; DeĢarj Ġzni değerlendirme aĢamasındadır. B.Menderes Havzasında; endüstriyel kirliliğe neden olan, K.O.S.B.‟ne taĢınan ve kapatılan iĢletmelerin haricinde 22 adet sanayi tesisi (4 adet gıda + 2 adet maden + 16 adet tekstil) faaliyet göstermektedir. Bu tesislerden 21 adedinin atıksu arıtma tesisi mevcut olup, iĢletmeye alınmıĢtır. Geriye kalan 1 adedinin (UĢak ġeker Fabrikası) ise evsel atıksu arıtma tesisi (deĢarj izni mevcut) mevcut olup, Endüstriyel atıksu arıtma tesisi yapımı devam etmektedir. ĠĢletme‟nin endüstriyel atıksu arıtma tesisi tamamlanana kadar hiçbir Ģekilde alıcı ortama deĢarj yapılmayacağı yönünde taahhüdü bulunmaktadır. Münferit 22 adet iĢletmeden 2 adedinin (Nuri ġeker UĢak ġeker Fabrikası (Endüstriyel A.A.T henüz tamamlanmamıĢ durumda) ve UĢak seramik A.ġ.) evsel ve endüstriyel atıksu arıtma tesisleri ayrı olarak projelendirilmiĢtir. 19 iĢletmenin ise, evsel ve endüstriyel atıksuları birlikte arıtılmakta olup, bir adedinin (Tüprag Altın Madeni) endüstriyel atıksuyu olmayıp (siyanürlü su iĢletmede geri kullanılmaktadır.), sadece evsel atıksu deĢarjından dolayı evsel atıksu arıtma tesisi (deĢarj izni mevcut) mevcuttur. Sonuç olarak; Ġlimiz - Büyük Menderes Havzasında 22 adet münferit tesis faaliyet göstermekte olup, bu tesislerde 23 atıksu arıtma tesisi vardır. Nuri ġeker UĢak ġeker Fabrikası‟nın endüstriyel atıksu arıtma tesisinin tamamlanması ile birlikte münferit sanayi tesislerindeki atıksu arıtma tesisi sayısı 24 adet olacaktır. Gediz Havzası: Gediz Havzasında UĢak Organize Sanayi Bölgesi haricinde faaliyet gösteren herhangi bir endüstri tesisi bulunmamaktadır. UĢak – Ġzmir karayolu‟nun 18. km‟sinde buluna UĢak Organize Sanayi Bölgesinde Ģu anda 160 iĢletme faaliyet göstermekte olup; bu iĢletmelerin büyük bir kısmını tekstil sektörü 120 (iplik, konfeksiyon, kumaĢ dokuma, karasör, openet, battaniye, pamuk dokuma, Ģifanoz, v.b.) oluĢturmaktadır. Sözkonusu organize sanayi bölgesinde tekstil sektörü dıĢında; gıda (süt ve süt ürünleri yemek fabrikası, vb.), kimya, seramik, mermer, yün yıkama, çelik madeni yağ gibi değiĢik sektörlerde faaliyet gösteren iĢletmelerde bulunmaktadır. Organize sanayi bölgesinde faaliyet gösteren iĢletmelerin evsel ve endüstriyel atıksuları yağmur sularından ayrı olarak toplanmakta ve merkezi atıksu arıtma tesisinde arıtılarak Gediz Nehrine deĢarj edilmektedir. UĢak Organize Sanayi Bölgesi Atıksu Arıtma Tesisi‟nin DeĢarj Ġzni mevcuttur. K.6.3. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği Toprak kirliliği; katı atıkların düzensiz depolanması, havada var olan kirletici partiküllerin toprak yüzeyine çökmesi ve evsel veya endüstriyel atıksuların arıtılmadan, direkt alıcı ortamlara deĢarjı sonucu ortaya çıkmaktadır. UĢak Ġli sınırları içerisinde 2 adet organize ve 22 adet münferit sanayi tesisi bulunmaktadır. Söz konusu OSB‟lerin ve 21 adet sanayi tesisinin evsel ve/veya endüstriyel atıksu arıtma tesisi mevcut olup, yalnızca bir tanesinin endüstriyel atık su arıtma tesisinin inĢaatı devam etmektedir (tesis tamamlanıncaya kadar alıcı ortama deĢarj yapılmayacağı taahhüt edilmiĢtir). Söz konusu atıksu arıtma tesislerinin tamamlanarak iĢletmeye alınması ile birlikte, endüstriyel atıksulardan kaynaklanan toprak kirliliği riski azalmakla birlikte; atıksu arıtma tesisilerinin faaliyete geçmesinden önceki dönemden kaynaklanan sediment halindeki kirlilik ve yapılan yoğun takiplere rağmen bazı atıksu arıtma tesislerinde iĢletme koĢullarını halen sağlanamamıĢ olması sorun teĢkil etmektedir. Ġlimiz Belediyelerinden yalnızca UĢak Belediyesini evsel atıksu arıtma tesisi bulunmaktadır. Bundan dolayı evsel atıksulardan kaynaklanan toprak kirliliği riski devam etmektedir. Ġlimizde deri, seramik ve tekstil sektörlerinden kaynaklanan tehlikeli ve zararlı atıklar oluĢmaktadır ve belediyenin düzensiz depo alanında toplanmaktadır. UĢak belediyesi ile diğer belediyelerin katı atıklarının halen düzensiz depolanması, toprak için ciddi risk oluĢturmaktadır. UĢak Belediye BaĢkanlığı, 5 ilçe ve 18 belde belediyesinin katılımıyla UĢak Ġli Sürdürülebilir Çevre Yönetimi Belediyeler Birliği kurulmuĢtur. Birliğe üye 24 belediyenin evsel katı atık, evsel nitelikli endüstriyel atık ve tıbbi atıklarını düzenli depolamak suretiyle Merkez Ovademirler Köyü sınırları içerisinde yer alan 30 hektarlık alanda düzenli katı atık bertaraf tesisi kurulması planlanmıĢtır. Ġlimizde doğal gaz kullanımın yaygınlaĢması ve hava kirliğine yönelik sürdürülen diğer çalıĢmalarla birlikte hava kirliliğinde olumlu yönde bir geliĢme sağlanmakla birlikte, hava kirliliğinden kaynaklana toprak kirliliği riski devam etmektedir. . 121 K.6.4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği Belediye sınırları içerisinde bulunan sanayi tesislerinin denetimi, yetki devri genelgesine istinaden Belediye tarafından yürütülmektedir. Diğer sanayi tesislerinde ise yönetmelik çerçevesinde, gürültüye sebep olan kaynaklarda, gerekli yalıtımlar ve saat sınırlandırılması gibi tedbirler aldırılmakta, gürültü kirliliği ile ilgili olarak gelen Ģikayetler değerlendirilmektedir. OSB sınırlarında bulunan tesislerde, Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği kapsamında gürültü tedbirleri, Ek 7,Tablo 4. sınır değerleri endüstriyel alanlarda korunmaktadır. K.6.5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar Ġl Merkezinde yer alan 2 adet organize sanayi bölgesi bünyesinde yer alan sanayi tesislerinden kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli atıklar organize sanayi bölgeleri içerisinde yer alan alanda, özellikle deri sektöründen kaynaklanan kromlu atıklar geçici olarak tesis bünyesinde oluĢturulmuĢ alanlarda yada konteynerlarda depolanmaktadır. ġehir merkezindeki sanayi tesislerinden kaynaklanan evsel ve endüstriyel nitelikli atıklar, tesis sahasında depolandığı alanlar yada konteynerlardan toplanarak UĢak Belediyesine ait düzensiz depolama sahasına götürülmektedir. . KAYNAKLAR: UĢak Sanayi ve Ticaret Ġl Müdürlüğü UĢaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı, 21.Yüzyılın EĢiğinde UĢak Sempozyumu,2001 UĢak Ticaret ve Sanayi Odası ĠĢ Rehberi, 2000 122 L. ALTYAPI, ULAġIM VE HABERLEġME L.1. Altyapı L.1.1. Su Sistemi Ġlimize verilen temiz (içme suyu) su kaynakları ve kapasiteleri aĢağıdadır. Tablo 55 :UĢak Belediyesi Ġçme Suyu Kaynakları HAVAALANI KUYULARI SIRA NO KUYU NUMARASI VERĠMĠ (Lt/Sn) POMPA DERĠNLĠĞĠ (MT) 1 1 NOLU KUYU 10 69 2 2 NOLU KUYU 9,3 66 3 3 NOLU KUYU 8 60 4 4 NOLU KUYU 8 69 5 5 NOLU KUYU 9,5 63 6 6 NOLU KUYU 16,5 60 7 7 NOLU KUYU 16,5 60 8 8 NOLU KUYU 7 66 9 9 NOLU KUYU 17 66 10 10 NOLU KUYU 9 60 11 11 NOLU KUYU 15 150 12 12 NOLU KUYU 16 150 TOPLAM 141,8 BÖLME KUYULARI SIRA NO KUYU NUMARASI VERĠMĠ (Lt/Sn) POMPA DERĠNLĠĞĠ (MT) 1 1 NOLU KUYU 19 75 2 2 NOLU KUYU 17 81 3 3 NOLU KUYU 17 81 4 4 NOLU KUYU 9,5 72 5 5 NOLU KUYU 6 66 123 6 6 NOLU KUYU 20 69 7 7 NOLU KUYU 19 120 TOPLAM 107,5 YUKARI KARACAHĠSAR KÖYÜ KÜÇÜKLER BARAJI SIRA NO SU KAYNAĞI KÜÇÜKLER BARAJI (Ġldeki Tek Yüzeysel Su kaynağı) 1 VERĠMĠ (Lt/Sn) 450 VERĠMĠ (M3/YIL) VERĠMLĠ AYLARI 4.000.000 TEMMUZ, AĞUSTOS, EYLÜL, EKĠM, KASIM, ARALIK L.1.2. Atık Su Sistemi Kanalizasyon Ve Arıtma Sistemi UĢak Ġli sınırları içinde bulunan Ġlçe ve Belde Belediyelerine ait nüfus ve kanalizasyona bağlı olan nüfus bilgileri ile ĠĢ Temrin Planı kapsamındaki son durum aĢağıdaki tabloda verilmiĢtir. Tablo 56:Belediyelerin Atıksu Arıtma Tesisi Durumları Belediye/Belde/Bölge Yönetimin Adı Hizmet Ettiği Nüfus Kanalizasyona Bağlı Nüfus (%) Havza UĢak Belediyesi* UĢak Belediye BaĢkanlığı 172.709 95 B.Menderes Ġlyaslı Beldesi Ġlyaslı Belediye BaĢkanlığı 2.205 90 Gediz Bölme Beldesi Bölme Belediye BaĢkanlığı 2.806 95 B.Menderes Güre Belediye BaĢkanlığı 1.091 50 Gediz Güre Beldesi 124 Son Durum ĠĢletmeye alınmıĢ olup; DeĢarj Ġzni mevcut Gediz Havzası Koruma Eylem Planı Kapsamında takibi yapılmaktadır. UĢak Belediyesi'nin Evsel Atıksu Arıtma Tesisine iletilmesi yönünde çalıĢmalar baĢlatılmıĢtır. Doğal Arıtma Mevcut. Ancak 2007 Nüfus Sayımından sonra nüfusu 2000'nin altına düĢtüğü için ĠTP taahhütlerine uyma zorunluğu ortadan kalkmıĢtır. Sivaslı Belediyesi Sivaslı Belediye BaĢkanlığı 6.489 95 B.Menderes Sivaslı, Tatar, Selçikler ve PınarbaĢı Belediyeleri Ortak Arıtma Yapılması Yönünde Bir Birlik KurmuĢ Olup, ÇalıĢmalar Devam Etmektedir. 2007 Nüfus Sayımından sonra nüfusu 2000'nin altına düĢtüğü için ĠTP taahhütlerine uyma zorunluğu ortadan kalkmıĢtır. Ağaçbeyli Beldesi Ağaçbeyli Belediye BaĢkanlığı 1.164 60 B.Menderes PınarbaĢı Beldesi PınarbaĢı Belediye BaĢkanlığı 2.005 40 B.Menderes Selçikler Beldesi Selçikler Belediye BaĢkanlığı 2.041 90 B.Menderes 2.114 70 B.Menderes 2.000 95 B.Menderes 4.929 95 B.Menderes Tatar Beldesi Yayalar Beldesi Ulubey Belediyesi Avgan Beldesi Hasköy Beldesi KıĢla Beldesi Omurca Beldesi Banaz Belediyesi Büyükoturak Beldesi Tatar Belediye BaĢkanlığı Yayalar Belediye BaĢkanlığı Ulubey Belediye BaĢkanlığı Avgan Belediye BaĢkanlığı Hasköy Belediye BaĢkanlığı KıĢla Belediye BaĢkanlığı Omurca Belediye BaĢkanlığı Basnaz Belediye BaĢkanlığı Büyükoturak Belediye BaĢkanlığı 1.860 90 B.Menderes 821 60 B.Menderes 831 55 B.Menderes 707 90 B.Menderes 15.405 70 B.Menderes 1.225 125 70 B.Menderes Sivaslı, Tatar, Selçikler ve PınarbaĢı Belediyeleri Ortak Arıtma Yapılması Yönünde Bir Birlik KurmuĢ Olup, ÇalıĢmalar Devam Etmektedir. 2007 Nüfus Sayımından sonra nüfusu 2000'nin altına düĢtüğü için ĠTP taahhütlerine uyma zorunluğu ortadan kalkmıĢtır. 2007 Nüfus Sayımından sonra nüfusu 2000'nin altına düĢtüğü için ĠTP taahhütlerine uyma zorunluğu ortadan kalkmıĢtır. Kızılcasöğüt Beldesi EĢme Belediyesi Ahmetler Beldesi Güllü Beldesi Yeleğen Beldesi Karahallı Belediyesi Karabasan Beldesi Kızılcasöğüt Belediye BaĢkanlığı 2.136 97 B.Menderes EĢme Belediye BaĢkanlığı 13.207 80 B.Menderes Ahmetler Belediye BaĢkanlığı Güllü Belediye BaĢkanlığı Yelegen Belediye BaĢkanlığı Karahallı Belediye BaĢkanlığı Karabasan Belediye BaĢkanlığı 1.395 80 B.Menderes 1.079 0 B.Menderes 2.584 70 B.Menderes 4.528 90 B.Menderes 1.950 90 B.Menderes 2007 Nüfus Sayımından sonra nüfusu 2000'nin altına düĢtüğü için ĠTP taahhütlerine uyma zorunluğu ortadan kalkmıĢtır. *UĢak Belediyesi Kanalizasyon hattı‟nın yaklaĢık %80 „lik kısmı Evsel Atıksu Arıtma Tesisi ile sonuçlanmaktadır. Kanalizasyon hattının Evsel Atıksu Arıtma Tesisine iletilmeyen %20‟luk kısmı ise, Ģehrin farklı noktalarından (Karaağaç, Bölme, Nuri ġeker) alıcı ortama deĢarj edilmekte olup; söz konusu hatların evsel atıksu arıtma tesisine iletilmesi için gerekli olan terfi merkezi ve hatları ile ilgili yapım çalıĢmaları devam etmektedir. L.1.3. YeĢil Alanlar Kent merkezinde bulunan 25 adet park toplam 75.000 m2‟lik alanı kaplamaktadır. Ayrıca 50 yıldır çöp döküm sahası olarak kullanılan 100 hektarlık alan ile Sevgi ve BarıĢ ormanı adı verilen 30 Hektarlık alana 100.000 adet ibreli ve yapraklı ağaç dikilerek Ģehrimize yeĢil alanlar kazandırılmıĢtır. Bu son ağaçlandırma çalıĢmaları ile birlikte kentimizde yaklaĢık 1.400.000 m2 yeĢil alana ulaĢılmıĢtır.KiĢi baĢına düĢen yeĢil alan miktarı ise 9 m2 dir. L.1.4. Elektrik Ġletim Hatları 154kV‟luk Afyon II-UĢak OSB EĠH.‟nın uzunluğu 125.120,86 m olup, Afyon ve UĢak il sınırları içersinde devam etmektedir.Afyon il merkezine kuzey doğu yönünde yaklaĢık 4km mesafedeki Afyon II T.M. den baĢlamakta ve yaklaĢık 1km kuzey batı istikametinde devam ederek, 380kV‟luk Seyitömer-SeydiĢehir E.Ġ.H‟na paralel olarak yaklaĢık 8.5km devam etmektedir.KumartaĢ köyünün yaklaĢık 1km kuzeyinde doğu-batı istikametine dönmekte ve 2.5km bu batı yönüne seyrettikten sonra, güney batıya yönelen hat 9.5km bağımsız olarak 126 devam etmektedir. Daha sonra mevcut Afyon-UĢak E.Ġ.H ile paralel hale gelerek, 40km kadar seyretmekte ve Afyon il sınırlarından çıkıp UĢak il sınırlarına girmektedir. Eyüpçamı Tepesi Mevkiinde bu hattan ayrılarak 8km kadar kuzey batı istikametinde devam edip düzlüce Köyü nün yaklaĢık 1.5 km güneybatısında bulunan Ġkiharman tepesi mevkiinden bu arada Banaz ilçesinin 1km kadar güneyinden geçerek yaklaĢık 1km kuzeyinden batıya dönerek doğu batı yönünde yaklaĢık 22km seyrettikten sonra UĢak Ģehir merkezi Hacıbekirler mahallesinin 1km kuzeyinden batıya devam etmekte ve UĢak Ģehir merkezine batı yönünde yaklaĢık 15km mesafedeki UĢak Organize Sanayi Bölgesi Trafo merkezine bağlanmaktadır. 154kV‟luk (UĢak-AlaĢehir) BrĢ.N.-UĢak OSB EĠH. Enerji iletim hattı 24 adet direk ile tesis edilmiĢ olup,U100BL ve U60BL cinsi izolaterler ve 2x477MCM ACSR iletken kullanılmıĢtır.Ayrıca 70mm2 galvanizli çelik toprak teli çekimi yapılmıĢtır. TEDAġ‟a ait toplam kurulu güç : 208.096 KVA TEDAġ‟a ait trafo adeti : 1059 adet TEDAġ‟a ait toplam AG uzunluk: 2.702.751 metre TEDAġ‟a toplam OG uzunluk : 817.427 metre Özel trafolara ait krulu güç :438.780 KVA Özel trafolara ait trafo adeti :1089 adet Özel trafolara ait AG uzunluk : 46.069 metre Özel trafolara ait toplam og uzunluk:382.903 metre TEDAġ+Özel toplam kurulu güç :648.876 KVA TEDAġ+Özel toplam trafo adeti :2148 adet TEDAġ+Özel AG uzunluk :2.748.320 metre TEDAġ+Özel OG uzunluk :1.200.330 metre L.1.5. Doğalgaz Boru Hatları Ġlimiz Doğal Gaz Boru Hattı kapsamına alınmıĢ olup, Doğalgaz boru hattı çalıĢmaları devam etmektedir. Organize Sanayi Bölgesi içerisinde Doğal Gaz 2004 yılı itibarı ile kullanılmakta olup, 2010 yılı sonunda Ģehrin %78‟ine Doğal Gaz bağlantısı yapılmıĢtır. 127 L.2. UlaĢım L.2.1. Karayolları L.2.1.1.Karayolları Genel UĢak E-96 Ġzmir-Ankara karayolunun üzerinde bulunan bir ilimizdir. Bu sayede UĢak iline karayoluyla ulaĢım son derece kolaydır. Karadeniz, Orta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan Ġzmir‟e giden tüm araçlar UĢak‟tan geçmekte ve otobüslerde otogara uğrayarak yolcu alıp indirmektedirler. UĢak‟ta faaliyet gösteren Anadolu Turizm UĢak‟tan Türkiye'nin çeĢitli noktalarına direkt seferler düzenlemektedir. UĢak iline geldikten sonra Ģehir içine gitmek istediğiniz yere geldiğiniz otobüs firmasının servis hizmetini kullanarak gidebilirsiniz. Anadolu Turizm ve diğer bazı firmalar bu tür hizmet vermektedirler. Ayrıca otogar içinde taksi durağı da mevcuttur. Yine Ģehir içine yolcu taĢıyan dolmuĢlara da otogar önünden binebilirsiniz. L.2.1.2. UlaĢım Planlaması Ankara-Ġzmir Karayolu üzerinde bulunan ilimiz Ankara‟ya 371, Ġzmir‟e 211 km mesafededir. ġehir yerleĢimi içinden geçen Ankara-Ġzmir karayolunun geniĢletilmesi ve bölünmüĢ yol haline getirilmesi çalıĢmaları bitme aĢamasına gelmiĢtir. Bu yol 365 gün açık durumdadır.Ġlimizde ulaĢım araçları DolmuĢ, Minibüs, Taksilerdir. DolmuĢlarda taĢınmasına izin verilen insan sayısı:11, Minibüslerde: 23 kiĢi kapasitelidir. Ayrıca kiĢilerin kendilerine ait araçlarla da ulaĢım imkanları söz konusudur. L.2.1.3. Toplu TaĢıma Sistemleri Kent içi taĢımacılıkta minibüsler kullanılmaktadır. Bunlar toplu taĢım sistemlerinin %100‟ ünü teĢkil etmektedir. Minibüslerde yakıt olarak mazot kullanılmakta olup, yakıt sarfiyatları yaklaĢık olarak 15 litre/gün‟dür. L.2.1.4. Kent Ġçi Yollar UĢak „da ülkemizde hemen her Ģehirde rastlanan ve özellikle alıĢveriĢ ve iĢ yerlerinin yoğunlaĢtığı merkez bölgede yaĢanan park yeri sıkıntısı olduğu bilinmektedir. Bu park yeri probleminin iki temel nedeni vardır. Birincisi merkez bölgeler genellikle Ģehrin eski yerleĢim yerleri olduğundan buradaki yollar dardır ve araç parkına elveriĢli alanlar azdır. Ġkinci sebep ise otomobili olan iĢyeri sahipleriyle değiĢik sebepten merkez bölgeye gelenlerin araçlarını biraz uzağa park edip yürümek yerine ulaĢmak istediği noktanın yanına kadar araçla gelmek istemeleri ve iĢyeri sahiplerinin de araçlarını iĢyerleri yakınına yol üzerine park etmeleridir. Ġlimizin merkezi Ġzmir – Ankara Karayolu üzerinde bulunması sebebiyle araç trafiği oldukça fazladır. Bundan dolayı da yoğun bir kirlilik yaĢanmaktadır. 128 L.2.1.5. Araç Sayıları Tablo 57: 2004-2010 Yılı Araç Sayıları. Otomobil Minibüs Kamyon Kamyonet Traktör Otobüs Motosiklet Diğer Toplam 25.775 1.443 5.347 435 Araç Sayısı 2004 2.555 12.585 763 10.847 59.750 Araç Sayısı 65.253 2005 Araç Sayısı 29.771 1.830 2.881 7.486 13.510 868 15.141 458 71.945 31.733 2.043 2.913 8.187 13.796 1.041 16.351 546 76.610 32.919 2.096 2.932 9.056 14.151 1.101 17.279 702 80.236 34.639 2.095 2.839 9.549 14.168 1.109 18.110 776 83.285 39.091 2.033 2.546 10.838 14.615 1.132 19.189 1371 90.815 2006 Araç Sayısı 2007 Araç Sayısı 2008 Araç Sayısı 2009 Araç Sayısı 2010 L.2.2. Demiryolları L.2.2.1. Kullanılan Raylı Sistemler Ġlimiz sınırları içerisinde taĢımada raylı sistemler kullanılmamaktadır. L.2.2.2 TaĢımacılıkta Demiryolları UĢak iline demiryolu ile ulaĢım özellikle son senelerde konulan seferlerle son derece kolaydır. Tablo 58 :Demiryolu UlaĢımı Saatleri. Tren No Sefer Saat 31620 UĢak- Ġzmir (Basmane) 16:05 (Hergün) 31619 Basmane - UĢak 07:05 (Hergün) 129 L.2.3. Deniz, Göl ve Nehir TaĢımacılığı L.2.3.1. Limanlar Ġlimiz sınırlarının herhangi bir denizle bağlantısı bulunmamaktadır. L.2.3.2. TaĢımacılık UĢak ili kıyı illeri arasında bulunmadığı için gemilerle yapılan bir taĢımacılık söz konusu değildir. L.2.4. Havayolları ġekil 27 : UĢak Havaalanı Ġlimizdeki Havaalanı 20 Haziran 1998 tarihinde düzenlenen bir törenle hizmete açılmıĢtır. 2560 metre uzunluğunda ve 30 metre geniĢliğinde bir piste sahiptir.Talebin fazla olmaması sebebiyle 2001 yılı içersinde kapatılma kararı alınmıĢtır.2006 yılı Mayıs ayında yeniden seferlerine baĢlamıĢtır.ġu anki seferler; UĢak-Ġstanbul GidiĢler (Saat) Günler GeliĢler (Saat) 05:50 Cumartesi 22:50 Pazartesi 05:50 Salı 22:50 ÇarĢamba 05:50 PerĢembe 22:50 Cuma Havaalanının Ģehre olan uzaklığı 4 Km‟dir. 130 Günler L.3. HaberleĢme Ġlimizde haberleĢme için kullanılan tablolar abone sayısı 10 ila 200 arası olan yerleĢim yerlerinde kablolar yer üzerinden gitmekte 20 ila 1800 abone arası olan yerleĢim birimlerinde telefon hatları yer altlarından gitmektedir.Yeni yerleĢim yerlerinde görüntü kirliliğinin önlenmesi amacı ila telefon hatları yer altından gitmekte ve ankastre sistemi kullanılmaktadır. Merkezde %20 yer altı %80 yer üstünden telefon hattı geçmektedir.Köylerde ise %90 yer üstü %10 yer altından telefon hattı geçmektedir. L.4. Ġlin Ġmar Durumu Tablo 59: 2001-2015 Yılı Alan Kullanımları Öneri Hedef Yılı 2015 Mevcut Durum 2001 Kullanım Alan (ha) % KiĢi/m² Öneri Alan % kiĢi/m² Meskun Konut Alanı 21,03 0,34 1,50 1278,97 1300,00 20,82 130,00 BoĢ Alan 336,11 5,38 24,01 -336,11 0.00 0,00 0,00 Meyve Bahçeleri 8,37 0,13 0,60 -8,37 0.00 0,00 0,00 0,00 0,00 45,00 45,00 0,72 4,50 0,03 0,12 28,36 30,00 0,48 3,00 0,00 0,00 4,00 4,00 0,06 0,40 Temel Eğitim Okulu Orta Öğretim 1,64 Halk Eğitim Üniversite 23,96 0,38 1,71 23,96 0,38 2,40 Cezaevi Alanı 46,48 0,74 3,32 46,48 0,74 4,65 0,00 0,00 20,00 20,00 0,32 2,00 Sağlık Tesisi 30,00 30,00 0,48 3,00 Sosyal Tesis 10,00 10,00 0,16 1,00 Dini Tesis Alanı 5,00 5,00 0,08 0,50 Ġdari Tesis Alanı 40,00 40,00 0,64 4,00 14,72 0,24 1,47 Kültürel Tesis Alanı Gölet 14,72 Park 0,24 1,05 0,00 0,00 100,00 100,00 1,60 10,00 -1703,34 1429,26 22,90 142,93 Tarım Alanı 3134,22 50,21 223,87 Sanayi Alanı 36,96 0,59 2,64 36,96 0,59 3,70 Küçüt Sanatlar 1,71 0,03 0,12 1,71 0,03 0,17 Ağaçlık Alan 1248,58 20,00 89,18 1250,20 20,03 125,02 Bahçe 1,9 0,03 0,14 -1,90 0,00 0,00 0,00 ġantiye Alanı 2,59 0,04 0,19 -2,59 0,00 0,00 0,00 Ticaret 1,35 0,02 10,30 11,65 13,00 0,21 1,30 Kum Ocağı 8,43 0,14 0,60 -8,43 0,00 0,00 0,00 Akaryakıt Ġstasyonu 12,32 0,20 0,88 12,32 0,20 1,23 Organize Sanayi Alanı 389,18 6,23 27,80 389,18 6,23 38,92 Deri Organize S.A. 239,21 3,83 17,09 239,21 3,83 23,92 Trafo+Su Deposu 0,82 0,01 28,36 29,18 30,00 0,48 3,00 Mezarlık 1,62 0,03 0,12 -1,62 0,00 0,00 0,00 Depo 2,28 0,04 0,16 -2,28 0,00 0,00 0,00 Sulama Alanı 21,57 0,35 1,54 21,57 0,35 2,16 Harfiyat Alanı 4,98 0,08 0,36 0,00 0,00 0,00 131 -4,98 Karayolu 100 1,60 7,14 Yollar ve Otoparklar 582,54 9,33 41,61 Toplam 6242,57 100,00 445,90 100,00 1,60 10,00 467,46 1050,00 16,82 105,00 0,00 6242,57 100,00 624,26 Yukarıdaki değerler 2015 yılı değerleri olup, sadece geliĢme alanları için verilmiĢtir. Yukarıdaki tabloda mevcut arazi değerleri ile 2015 yılı arazi değerleri karĢılaĢtırılmıĢ, mevcut arazi değerlerinin 6242,57 hektar olduğu, planlama dönemi sonunda arazi değerlerinin toplamının ise 6242,57 hektar olacağı tahmin edilmektedir. Bunun nedeni sınır olarak ikisinde de mücavir alan sınırları kabul edilmiĢtir. Mevcut donatı itibariyle lise dıĢında her hangi bir kullanım söz konu değildir. 100000 nüfusun ihtiyacı olan tüm donatı alanlarının planlama çalıĢması esnasında önerilmesi uygun olacaktır. Arazi kullanım tablosunda tarım alanı olarak gözüken alanların bir kısmına kullanımlar getirilecektir. Mezarlık alanları ile mevcuttaki ağaçlık alanlar ağaçlandırılacak alanlar olarak değerlendirilmiĢtir. L.5. Ġldeki Baz Ġstasyonları Sayısı Ġlimiz sınırları içersinde kati onay verilen istasyonların listesi aĢağıda verilmiĢtir. Tablo 60 : Ġl Sınırları Ġçersinde Kati Onay Verilen GSM Baz Ġstasyonları ve Adresleri FĠRMA ADI 1 2 3 4 5 6 7 ADRESĠ KAT-Ġ ONAY TARĠHĠ 30.11.2001 2001/08 30.09.2002 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. PaĢalar Köyü Karahallı/UġAK Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. Fevzi Çakmak Mah. 1 Eylül San. Sitesi KarĢısı Kalfa MeĢeliği Mevkii-UġAK 30.09.2002 Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. Namık Kemal Caddesi No:9-UġAK 30.09.2002 Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. Bölme Mezarlığı-UġAK Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. ġeref Caddesi Ġstasyon Meydanı Tren Yolu Yanı-UġAK 30.09.2002 Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. Ġzmir Yolu Üzeri Hyundaı Bayii Yanı-UġAK 30.09.2002 Ġsmet PaĢa Cad. No: 39/A ġahlan OtelUġAK 2002/07 2002/07 2002/07 30.09.2002 2002/07 2002/07 2002/07 132 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Kemal Öz Mah. Çiğdem Sok.No: 50-UġAK AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Atatürk Mahallesi Çivril Caddesi No:76UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Atatürk Mahallesi Çivril Caddesi 2.Sümbül Sok. No:42 –UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Kemal Öz Mahallesi ġeref Caddesi No:88UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Elmalıdere Mahallesi 3.Ersoy Sok. Yenice Köy Yolu-UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Ġsmet Ġnönü Caddesi Postahane Müdürlüğü-UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Atatürk Bulvarı Dinçer Sok.Otel On ArslanUġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Özdemir Mahallesi Testi Pazarı Sok.No:22 UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. DikilitaĢ Mah.Cami Sok.-UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Ünalan Mah.Zübeyde Hanım Cad.No:66UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizmetleri A.ġ. Orhan Dengiz Bulvarı Fatih Mah. MerkezUġAK 25.10.2002 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. Banaz Merkez-UġAK 25.10.2002 Ġġ-TĠM Telekomünikasyon Hizm. A.ġ. Kemal Öz Mah. Bozkırlı Sok.Parsel 2 Merkez-UġAK 25.10.2002 AYCELL HaberleĢme ve Pazarlama Hizm. A.ġ. Cumhuriyet Mahallesi Kolej Sok.No:12UġAK 29.11.2002 Ay-cell HaberleĢme ve Paz. Kemal Öz Mah. 2. Kuyucak Uluyolu 31.03.2003 Hiz Merkez-UġAK Ay-cell HaberleĢme ve Paz. Ġnönü Cad. TT Binası Karahallı-UġAK 2002/08 TRT TV Radyo Ġstasyonu 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 2002/08 Hiz 24 25.10.2002 2002/08 2002/09 2003/02 30.06.2003 2003/06 Aybey Tepesi - UġAK 26.09.2003 2003/08 25 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. Ulubey Kent Yapı Koop. - UġAK A.ġ. 20.11.2003 2003/09 133 26 Telsim Mobil Su Deposu Mevkii Karabölme Tepesi Telekominikasyon Hizmetleri Banaz-UġAK 09.03.2004 2004/01 A. ġ. 27 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. Su Deposu Yanı Karahallı - UġAK A.ġ. 28 2004/02 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. Belediye Futbol Sahası Yanı Sivaslı - UġAK A.ġ. 29 31 32 MNG TV Yayıncılık A.ġ. Aybey Mahallesi Yeniceköy Cad. Su TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri Sivaslı Selçikler Yolu Üzeri A.ġ. Sivaslı-UġAK Telsim Mobil KurtuluĢ Mah. ĠsmetpaĢa Cad. No:104 Telekominikasyon Hiz. Aġ. Merkez-UġAK TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri 2004/04 2004/04 Belediye Ayaklı Su Deposu HöyükbaĢı Mah 23.09.2004 Ulubey-UġAK 2004/06 Tekstil Organize Sanayi Bölgesi TT Ġl 23.09.2004 Müdürlüğü Merkez-UġAK 2004/06 Tüccaroğlu Petrol Afyon Karayolu 24. Km 23.09.2004 Banaz-UġAK 2004/06 TT-TĠM iletiĢim Hizmetleri ÇarĢı Camii EĢme-UġAK A.ġ. 37 38 23.07.2004 2004/06 A.ġ. 36 23.07.2004 Yolu Bölme-UġAK A.ġ. 35 2004/04 23.09.2004 A.ġ. 34 23.07.2004 Ömer Karahan Cami Yanı Çamlık Sitesi A.ġ. 33 10.05.2004 2004/02 Deposu Mevkii, Merkez - UġAK 30 10.05.2004 25.11.2004 2004/07 Yeni Yayıncılık Prodüksiyon Aybey Mah. Su Deposu Yanı, Merkez – ve Tel. A.ġ. UġAK Telsim Mobil ġehit Alibey Mah. Vakkas Ferit Cad. No:36 Telekominikasyon Hizmetleri EĢme-UġAK 29.12.2004 2004/08 24.02.2005 2005/10 A. ġ. 39 40 41 Telsim Mobil Ġl Telekom Müd. Cumhuriyet Santrali, 24.02.2005 Telekominikasyon Hizmetleri Cumhuriyet Mah. Orhan Dengiz Bulv. 2005/10 A. ġ. No:96 Merkez-UġAK Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri Ġslam Mah. Belediye Tv Vericileri Mevkii A.ġ Banaz-UġAK Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri OSB Müdürlüğü Yanı Merkez-UġAK A.ġ 28.04.2005 2005/11 26.05.2005 2005/12 134 42 Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri Durak Mah. Fabrikalar Cad.No:114 Taner 26.05.2005 Deri Merkez-UġAK (Uygun Değil) 2005/12 Ġslice Mah.2. Bereket SokakNo:5 Merkez- 30.06.2005 UġAK 2005/13 UĢak KOSB 27 N 11 C pafta 12 nolu Ada 30.06.2005 Merkez-UġAK 2005/13 Telsim Mobil Evrenli Mah. Süpürgelik Sokak ilçe 27.07.2005 Telekominikasyon Hizmetleri Stadyumu Sivaslı-UġAK 2005/14 A.ġ 43 Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ 44 Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ 45 A. ġ. 50 Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.ġ. Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.ġ. Samanyolu Yayıncılık Hizmetleri A.ġ. TURKCELL ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 51 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 52 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 53 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. 46 47 48 49 54 55 56 57 58 59 60 61 62 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ Samanyolu Yayıncılık Hiz. A.ġ. Gençlik Yayıncılık A.ġ. Kemer Mevkii EĢme-UġAK Karma Organize Sanayi Bölgesi-UġAK 25.08.2005 2005/15 29.12.2005 2005/18 Elmalıdere Mahallesi Yeniceköy Cad. Merkez-UġAK Aybey Mahallesi Dik Sokak No:14 Merkez/UġAK UĢak-Ġzmir Karayolu Üzeri 6.km Günay Dinlenme Tesisleri Merkez/UġAK KıĢla Bozdağ Tepesi R7L Ġstasyonu Ulubey/UġAK UĢak-Ankara Asfaltı 8.km Alageri Mevkii Adil Boz Tekstil Merkez-UġAK Fevzi Çakmak Mahallesi Çivril Caddesi No:91 Merkez-UġAK Karun AlıĢveriĢ Merkezi Cumhuriyet Mahallesi 4.Sigorta Caddesi No:9 MerkezUġAK Göğem Göleti Mevkii Ġbrahim Bey Çiftliği Göğem Köyü Merkez-UġAK Deri Organize Sanayi Bölgesi 27 N II C Pafta 12 Nolu Ada Merkez-UġAK Özdemir Mah. Testi Pazarı Sok.No:22 Ersun Otel Ġslam Mah. AktaĢ Mevk.. Banaz/UġAK 26.01.2006 2006/19 23.02.2006 2006/20 29.06.2006 2006/23 28.09.2006 2006/24 28.09.2006 2006/24 28.09.2006 2006/24 19.10.2006 2006/25 Özlem Radyo Yayıncılık Reklamcılık A.ġ. Gençlik Yayıncılık A.ġ. 31 Ağustos Mah. ġ. Yener Sunal Sok. Banaz/UġAK Aybey Mah. Yenice Yolu Üzeri Su Deposu Altı Merkez UġAK Aybey Mah. Yenice Köy Cad Merkez/UġAK Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ GümüĢkol KöyüTüprag Altın Madeni Ulubey /UġAK 135 30.11.2006 2006/26 30.11.2006 2006/26 29.12.2006 2006/27 29.12.2006 2006/27 25.01.2007 2007/28 25.01.2007 2007/28 22.02.2007 2007/29 20.03.2007 2007/30 63 64 65 66 67 68 Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Avea ĠletiĢim hizmetleri A.ġ. 69 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. 70 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Vodafone Telekomünikasyon A.ġ. Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ 71 72 ÖZDEMĠR Mah. Testi Pazarı Sok. No:22 Ersun Otel Merkez/UġAK (Uygun Değil) Zübeyde Hanım Cad. No:58 Kocaer Apt. Stadyum KarĢısı Merkez/UġAK Cumhuriyet Mah. 4.Sigorta Cad. No:4 Migros Karun AVM Merkez /UġAK Direk Mah. Seyit Sabri Erkek Cad. Abdi Ġpekçi Sok. No:72 Banaz /UġAK Ġstasyon Mevkii Demirören Köyü 413 parsel K. 27 C 22B pafta UġAK Cumhuriyet Mah. Mehmet Topaç Bul. Dumlu Apt. No:184 Merkez/ UġAK Merkez ilçe Kemalöz Mah. 29 L 1a Pafta 3199 Ada 11 Parsel UġAK 31.05.2007 2007/31 26.07.2007 2007/32 29.11.2007 2007/36 29.11.2007 2007/36 03.01.2008 2007/37 03.01.2008 2007/37 03.01.2008 2007/37 Örnek Evler Cumhuriyet Mah. 29 L 111 A Pafta 5882 Ada 5 Parsel Merkez/UġAK Sarayaltı Mahallesi, Nuri ġeker Caddesi No: 134 Merkez/ UġAK Gediz Uluyolu Üzeri, Karaağaç Mevkii, Zümrüt Cami Merkez/UġAK (tekrar görüĢülmüĢ ve uygun olduğuna karar verilmiĢtir.) Furkan Cami UĢak-Afyon Karayolu Üzeri Merkez/UġAK (tekrar görüĢülmüĢ ve uygun olduğuna karar verilmiĢtir.) IĢık Mah. 3. Fener Sok. No:75 UġAK 03.01.2008 2007/37 03.01.2008 2007/37 03.01.2008 2007/37 73 Turkcell ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ 74 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ 75 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ Tatar Beldesi TuzlabaĢı Mevkii 28 K2D Pafta 318 Ada 1 Parsel Sivaslı/UġAK 27.03.2008 2008/39 76 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ Atatürk Mah. Merkez/UġAK No:1 27.03.2008 2008/39 77 Vodafone Telekomünikasyon A.ġ UĢak-Ġzmir Karayolu 18.Km Sanayi Bölgesi Merkez/UġAK Organize 27.03.2008 2008/39 78 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 79 82 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. Vodafone Telekomünikasyon Aġ Özege Mesaj Yayıncılık San.Tic. A.ġ. ART Yayıncılık San.Tic. A.ġ. Banaz Cumhuriyet Mah. Muratlı Cad. No:13 Banaz/UġAK M. A.Ersoy Mah. Nuri ġeker Cd. Volkan Apt. No:57 Merkez-UġAK Hacı Kadem Köyü Ballık Mevkii 6. Pafta 275 Parsel merkez-UġAK Merkez Aybey Mah. Su Deposu Mevkii 83 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 80 81 Vakıf Çıkmazı Merkez Aybey Mah. Su Deposu Mevkii Cumhuriyet Mah. Uğur Mumcu Cad. No:73 Örnek Evler Merkez UġAK 136 03.01.2008 2007/37 27.03.2008 2008/39 01.05.2008 2008/40 01.05.2008 2008/40 01.05.2008 2008/40 01.05.2008 2008/40 01.05.2008 2008/40 27.05.2008 2008/41 84 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 85 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 86 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 87 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 88 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 89 Vodafone Telekomünikasyon Aġ 90 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 91 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 92 97 TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. TURKCELL ĠletiĢim Hizm. A.ġ. Üsküdar Radyo ve Televizyon A.ġ. Vodafone Telekomünikasyon Aġ. Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 98 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 99 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. 93 94 95 96 100 Avea ĠletiĢim Hizmetleri A.ġ. Karaağaç Mah. Selvi Sok. No:1Merkez UġAK SARAYALTI Mah. Nuri ġeker Cad. No:206 Merkez UġAK UĢak-Ġzmir Yolu 25.Km TV.Vericiler Mevkii Güre-UġAK Koruönü Mevkii 6. Pafta 915 Parsel Salmanlar Köyü Sivaslı-UġAK Ġzmir yolu 8. Km. Üzeri KaĢbelen Köyü Mevkii K22 C o7 A4c Pafta 2061 Parsel Merkez /UġAK Abacılar Mah. 388 Ada parsel 4 paftaL 21. B Dereköy EĢme/UġAK(Tekrar görüĢülmüĢ ve taĢınmazın bölünmemesi kaydıyla uygun olduğu kararı) Kemalöz mah. 29L1A Pafta 319 Ada 11 Parsel Kuyucak Köyü UġAK Cumhuriyet Mah. Köroğlu Sok. Örnek Evler Mevkii 29LIII.A Pafta 5882 Ada 5 Parsel Merkez /UġAK Mevlana Cad. Gedikağzı Sok. No:1 Yayalar /UġAK Halılar-Üçkuyular Köyü Merkez/UġAK Elmalı Dere Mah. 2. Eren Sok. 3832Ada 5 Parsel Merkez /UġAK Merkez Ġtecik Mevkii Orman Gözetleme Kulesi Yanı Merkez /UġAK PaĢacıoğlu Köyü Gökyolu Tepesi Orman Bölme No:291 Merkez/UġAK Çamsu 342 Nolu Bölme 8688 M2 YeĢilyurt Banaz/UġAK 230-249 Nolu Bölme 48888.25m2 PaĢacıoğlu/UġAK Cumhuriyet Mah. 4.Sigorta Cad. SSK Hastanesi KarĢısı/UġAK Çanta Tepe Su Deposu Mevkii 392 Nolu Bölme Boz Köy Merkez/UġAK 27.05.2008 2008/41 27.05.2008 2008/41 26.06.2008 2008/42 01.09.2008 2008/44 01.09.2008 2008/44 01.09.2008 2008/44 20.10.2008 2008/45 20.10.2008 2008/45 20.10.2008 2008/45 20.10.2008 2008/45 20.10.2008 2008/45 20.10.2008 2008/45 25.12.2008 2008/46 25.12.2008 2008/46 25.12.2008 2008/46 25.12.2008 2008/46 02.03.2009 2009/48 KAYNAKLAR: Telekomünikasyon Kurumu Müdürlüğü UĢak Belediyesi Nazım Ġmar Planı UĢaklılar Eğitim Ve Kültür Vakfı, 21. Yüzyılın EĢiğinde UĢak Sempozyumu, 2001 Çınar Mühendislik, Enerji Ġletim Hattı Çevresel Etki Değerlendirilmesi Nihai Raporu, Ocak 2001 UĢak Belediye BaĢkanlığı 137 M. YERLEġĠM ALANLARI VE NÜFUS M.1. Kentsel ve Kırsal Planlama M.1.1. Kentsel Alanlar M.1.1.1. Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri Ġlimizle ilgili olarak iklimi, toprak yapısı, topoğrafyası, jeolojik yapısı ilgili bölümlerde verilmiĢtir. M.1.1.2. Kentsel Büyüme Alanı Belediye baĢkanlığı tarafından hazırlanan Nazım Ġmar Planında; Tablo 61: 2001-2015 Yılı Alan Kullanımları Mevcut Durum 2001 Kullanım Alan (ha) % Meskun Konut Alanı 21,03 0,34 BoĢ Alan 336,11 5,38 Meyve Bahçeleri 8,37 0,13 Temel Eğitim Okulu 0,00 Orta Öğretim 1,64 0,03 Halk Eğitim 0,00 Üniversite 23,96 0,38 Cezaevi Alanı 46,48 0,74 Kültürel Tesis Alanı 0,00 Sağlık Tesisi Sosyal Tesis Dini Tesis Alanı Ġdari Tesis Alanı Gölet 14,72 0,24 Park 0,00 Tarım Alanı 3134,22 50,21 Sanayi Alanı 36,96 0,59 Küçük Sanatlar 1,71 0,03 Ağaçlık Alan 1248,58 20,00 Bahçe 1,9 0,03 ġantiye Alanı 2,59 0,04 Ticaret 1,35 0,02 Kum Ocağı 8,43 0,14 Akaryakıt Ġstasyonu 12,32 0,20 Organize Sanayi Alanı 389,18 6,23 Deri Organize S.A. 239,21 3,83 138 Öneri Hedef Yılı 2015 KiĢi/m² Öneri Alan 1,50 1278,97 1300,00 24,01 -336,11 0.00 0,60 -8,37 0.00 0,00 45,00 45,00 0,12 28,36 30,00 0,00 4,00 4,00 1,71 23,96 3,32 46,48 0,00 20,00 20,00 30,00 30,00 10,00 10,00 5,00 5,00 40,00 40,00 1,05 14,72 0,00 100,00 100,00 223,87 -1703,34 1429,26 2,64 36,96 0,12 1,71 89,18 1250,20 0,14 -1,90 0,00 0,19 -2,59 0,00 10,30 11,65 13,00 0,60 -8,43 0,00 0,88 12,32 27,80 389,18 17,09 239,21 % 20,82 0,00 0,00 0,72 0,48 0,06 0,38 0,74 0,32 0,48 0,16 0,08 0,64 0,24 1,60 22,90 0,59 0,03 20,03 0,00 0,00 0,21 0,00 0,20 6,23 3,83 kiĢi/m² 130,00 0,00 0,00 4,50 3,00 0,40 2,40 4,65 2,00 3,00 1,00 0,50 4,00 1,47 10,00 142,93 3,70 0,17 125,02 0,00 0,00 1,30 0,00 1,23 38,92 23,92 Trafo+Su Deposu Mezarlık Depo Sulama Alanı Hafriyat Alanı Karayolu Yollar ve Otoparklar Toplam 0,82 1,62 2,28 21,57 4,98 100 582,54 6242,57 0,01 0,03 0,04 0,35 0,08 1,60 9,33 100,00 28,36 0,12 0,16 1,54 0,36 7,14 41,61 445,90 29,18 -1,62 -2,28 -4,98 467,46 0,00 30,00 0,00 0,00 21,57 0,00 100,00 1050,00 6242,57 0,48 0,00 0,00 0,35 0,00 1,60 16,82 100,00 3,00 0,00 0,00 2,16 0,00 10,00 105,00 624,26 Yukarıdaki tabloda mevcut arazi değerleri ile 2015 yılı arazi değerleri karĢılaĢtırılmıĢ, mevcut arazi değerlerinin 6242,57 hektar olduğu, planlama dönemi sonunda arazi değerlerinin toplamının ise 6242,57 hektar olacağı tahmin edilmektedir. Bunun nedeni sınır olarak ikisinde de mücavir alan sınırları kabul edilmiĢtir. Mevcut donatı itibariyle liste dıĢında her hangi bir kullanım söz konu değildir. 100.000 nüfusun ihtiyacı olan tüm donatı alanlarının planlama çalıĢması esnasında önerilmesi uygun olacaktır. Arazi kullanım tablosunda tarım alanı olarak gözüken alanların bir kısmına kullanımlar getirilecektir. Mezarlık alanları ile ağaçlık alanlar ağaçlandırılacak alanlar olarak değerlendirilmiĢtir. M.1.1.3. Planlı Kentsel GeliĢme Alanları UĢak Belediye‟sine çok sayıda mevzii imar planı talebi geldiğinden dolayı, gelecekte de bu alanların sıkıntı oluĢturabileceği endiĢesi ile Ġlave Nazım Ġmar Planı yapma ihtiyacı talep edilmiĢtir. Gelecekteki yapılaĢmanın Ģekillenmesi için yapılacak plan çalıĢmasında, konut alanları, yeĢil alanlar ve yapılaĢmaya açılmaması gereken alanların belirlenmesi istenmektedir. Yeni yerleĢimlere açılacak alanların kendi içerisinde yol hiyerarĢisinin kurulması ve tüm sosyal donatı alanlarının ayrılması beklenmektedir. Özellikle UĢak Sanayi Bölgesinin karĢısında yeni yerleĢim alanları açılması talep edilmektedir. Kanalizasyon sisteminin Bölme yolu üzerinde bulunmasından dolayı Ģehrin geliĢimi o yönde kısır kalmaktadır. Ankara yolu üzerinde Havaalanının bulunmasından dolayı doğu yönünde de bir geliĢim söz konusu değildir. Ġzmir yolu üzerinde Üniversitenin de kurulması çalıĢmalarına paralel olarak Ģehrin geliĢimi batı yönünde artmıĢtır. 139 M.1.1.4. Kentsel Alanlarda Yoğunluk Tablo 62: Mahallelere Göre, Nüfus Ve Aile Büyüklüğü Mahalle 2000 Yılı N. 2001 Yılı N. Aile Büy. Konut S. 1 Atatürk Mahallesi 14057 14202 3.10 4581 2 Aybey Mahallesi 6011 6073 3.20 1898 3 Bozkurt Mahallesi 1905 1925 3.60 535 4 Cumhuriyet Mahallesi 15030 15184 3.20 4745 5 DikilitaĢ Mahallesi 12564 12693 3.30 3846 6 Durak Mahallesi 2942 2972 4.00 744 7 Elmalıdere Mahallesi 10006 10109 3.20 3159 8 Fatih Mahallesi 7749 7829 4.00 1957 9 Fevzi Çakmak Mah. 8282 8367 4.10 2041 10 IĢık Mahallesi 4141 4184 3.70 1131 11 Ġslice Mahallesi 2110 2132 3.30 646 12 Karaağaç Mahallesi 8913 9005 4.00 2251 13 Kemalöz Mahallesi 12930 13062 3.80 3438 14 Köme Mahallesi 1679 1696 4.20 404 15 KurtuluĢ Mahallesi 2948 2978 4.10 726 16 M.Akif Ersoy Mahallesi 8621 8710 3.60 2419 17 Özdemir Mahallesi 403 407 3.90 104 18 Sarayaltı Mahallesi 7574 7652 3.30 2319 19 Ünalan Mahallesi 10710 10820 3.40 3182 Toplam 138575 140000 3.49 40126 140 Tablo 63: UĢak Ve Ġlçeleri Nüfus GeliĢimi YerleĢim Adı UĢak Kentsel 1970 69926 1975 86817 1980 103474 1985 126078 1990 146809 1997 172496 UĢak Kırsal 137586 142862 143750 145183 143474 143454 UĢak Toplam 207512 229679 247224 271261 290283 315950 UĢak Merkez Kentsel 46392 58578 71469 88267 105270 124042 UĢak Merkez Kırsal 33891 37816 38786 40111 39876 41778 UĢak Merkez Toplam 80283 96394 110255 128378 145146 165820 Banaz Kentsel 4764 6264 8356 10527 14287 16440 Banaz Kırsal 29237 32045 32013 31816 30332 26471 Banaz Toplam 34001 38309 40369 42343 44619 42911 EĢme Kentsel 6178 7828 8844 10061 10547 13683 EĢme Kırsal 33035 30788 29912 30788 29355 28945 EĢme Toplam 39213 38616 38756 40849 39902 42628 Karahallı Kentsel 2163 5539 5801 5923 5839 5416 Karahallı Kırsal 10952 11587 12258 12830 12770 11035 Karahallı Toplam 13115 17126 18059 18753 18609 16451 Sivaslı Kensel 1958 4394 4631 6475 5726 7814 Sivaslı Kırsal 15150 15047 15158 15238 17078 20236 Sivaslı Toplam 17108 19441 19789 21713 22804 28050 Ulubey Kentsel 1936 4214 4373 4825 5140 5101 Ulubey Kırsal 15321 15579 15623 14400 14063 14989 Ulubey Toplam 17257 19793 19996 19225 19203 20090 M.1.1.5. Kentsel Yenileme Alanları Ġlimiz sınırları içersinde kentsel yenileme alanları Belediye tarafından hazırlanmıĢ olan Nazım Ġmar Planında belirlenmiĢtir. Bununla ilgili Restorasyon ve diğer çalıĢmalar uygulanmaktadır. ġehir yapısında değiĢiklikler yapılarak daha modern bir görünüme kavuĢması sağlanmaktadır. M.1.1.6. Endüstri Alanları Yer Seçimi Ġlimiz sınırları içersinde 1. Tekstil Organize Sanayi Bölgesi kurulmuĢ ve çalıĢmaları devam etmektedir. 2. Deri Organize sanayi Bölgesi ise faaliyete geçmiĢtir. Arıtma tesisi tamamlanmıĢtır. Tekstil Organize Sanayi Bölgesi Anakara- Ġzmir Karayolunun 18. Km. yer almakta olup 3.782.082 m2 „lik alan üzerine kurulu bulunmaktadır. Deri Organize Sanayi Bölgesi UĢak- Sivaslı yolu üzerinde 8-10. Km‟sinde yer almakta olup, 2.613.000 m2‟lik alan üzerinde kurulmaktadır. 141 M.1.1.7. Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar Kent merkezinde bulunan tarihi eserlerden bazıları Ģunlardır: UĢak Arkeoloji Müzesi; Bina ilk olarak Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi olarak düzenlenmiĢ 1 Eylül 1978 yılında Atatürk ve Etnoğrafya Müzesinin açılmasından sonra Arkeoloji ve idari merkez binası olarak kullanılmıĢtır. 1996 yılı baĢında Karun Hazineleri‟nin gelmesiyle yeniden düzenlenen müzede, Kalkeolotik dönemden Bizans Döneminin sonuna kadar çeĢitli devrelere ait taĢ eserler, piĢmiĢ toprak eserler, cam eserler, altın ve gümüĢten yapılmıĢ çeĢitli ziynet eĢyaları, bronz eserler, bronz, altın sikkeler ve Karun Hazineleri sergilenmektedir. Karun Hazineleri; Antik Çağda Anadolu‟nun batısında yer alan, güneyi, Karai, kuzeyi Mysia, doğusu Frigya, batısı Lonia ve Aiolia bölgeleriyle çevrili alana Lidya adı verilmiĢtir. M.Ö 77. yy‟ın ilk çeyreğinde Gyges ile baĢlayan güçlü Lidya Ġmparatorluğu, parayı icat ederek insanlık tarihindeki en önemli buluĢlardan birini gerçekleĢtirmiĢtir. Ġlk Çağ dünyasının ekonomik geliĢimini hızlandıran bu olay, tarihin akıĢını da değiĢtirmiĢtir. Lidya‟nın ilk çağ dünyasının en zengin ülkesi durumunda olmasının önemli sebebi Tmolos (Bozdağlar) dağlarından çıkan ve Hermos (Gediz) nehrine karıĢan Sardesten geçen Paktalos (Sart Deresi) deresinin alüvyonları içerisindeki altındır. Buradan elde edilen altın Lidya‟nın kaderini belirlemiĢtir. Bir takım saray entrikaları ile ülkeyi ele geçiren Kroisos babası Alyattes‟in ölümünden sonra M.Ö 560 yılında tahta geçmiĢ ve akıl almaz zenginliği sayesinde Karun kadar zengin deyimiyle ününü günümüze kadar taĢımıĢtır. M.Ö 560-546 yılları arasında ülkesini yöneten bu kralın dönemine ait, UĢak ilinin 25 km. batısında, UĢak Ġzmir karayolu üzerinde bulunan Güre köyü yakınlarında Lidya Tümüslerinde kaçak kazılarla bulunup kaçırılan ve tekrar ülkemize geri getirilen eserlere “Karun Hazineleri” denilmektedir. Lidya döneminin en görkemli eserleri olarak bilinen altın, gümüĢ, bronz ve mermerden meydana gelmiĢ olan bu hazineler, 1965-66-67 yıllarında kaçırılmıĢlardır. Kültür Bakanlığı bu eserleri ülkemize geri getirmek amacıyla New York Metropolitan Museum of Art aleyhine dava açmıĢ ve sonucunda eserler 1993 yılında ülkemize geri getirilmiĢtir. Etnoğrafya Müzesi; 1 Eylül 1978‟de açılan bu müze bir Osmanlı yapısı olup, Ġstiklal SavaĢından sonra Yunan Kuvvetleri BaĢkomutanı General Trikopis‟in esir alınarak Atatürk‟ün huzuruna çıkarıldığı yerdir. Ġki katlı yapının zemin katı eski UĢak yaĢantısını gösteren düzenlemeler ile etnografik nitelikteki eserlerin sergisine açık olup, 2. Kat, Atatürk‟ün UĢak‟ta kaldığı yıllardaki anısına istinaden düzenlenmiĢtir. Atatürk‟e ait pek çok eser ile KurtuluĢ SavaĢındaki istilacıların zulümlerini fazla fotoğraflar ile UĢak ve yöresine ait halı ve kilim gibi eserleri bulunmaktadır. 142 PaĢa Hanı; Tiritoğlu Mehmet PaĢa tarafından bir Fransız mimara, 1898 tarihinde yaptırılmıĢtır. UĢak‟ın mimari güzelliğini gösteren yapıtlarındandır. Ġki katlı ve taĢ yapıdır. Alt katta içli dıĢlı dükkanlar, üst katta 30 kadar oda vardır. Mülkiyeti Dülgeroğullarına geçmiĢtir. ġu anda Turizm Bakanlığı denetiminde özel otel statüsünde hizmet vermektedir. Bu binada Osmanlı Bankası ve UĢak Belediye BaĢkanlığı uzun yıllar hizmet vermiĢtir. Bedesten; Ġtalyan bir mimar tarafından 1901 yılında yapılmıĢtır. Ġki katlı ve taĢ kullanılarak yapılan bina 1980‟li yıllarda restore edilerek sarraflar çarĢısı haline getirilmiĢtir. Ulu Cami; YapılıĢını açıkça belirten açıkça bir tarih yoktur. Orta kapının sağ üst tarafından görülen kitabe, camiye değil Kocasu diye anılan çeĢmeye aittir. Ulu Camii binasının yapı tarzı Germiyan Beyliği devrinin mimari özelliğini taĢımaktadır. Cami bir büyük, altı küçük kubbelidir. Büyük kubbe mimarların fil ayağı dedikleri dört muhkem kaidenin üzerindedir. Ayrıca son cemaat yerinde beĢ kubbe vardır. Burma Caminin yapılıĢ tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1867 ve 1922 yıllarında yangın geçirmiĢtir. 1922-1988 yıllarında onarım görmüĢtür. Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taĢıyan evler çok az kalmıĢtır. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılmıĢ olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taĢıyan sivil mimari örneklerine Aybey, IĢık, Karaağaç ve KurtuluĢ Mahallelerinde rastlamak mümkündür. Bu evlerin genellikle birinci katı taĢtan, ikinci katı ahĢap, cumbalı beĢik çatılı ve bağdadi sıvayla yapılmıĢ kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıĢtır. M.1.2. Kırsal Alanlar M.1.2.1. Kırsal YerleĢme Deseni Köy yerleĢim alanı çalıĢmaları 3367 sayılı yasa gereği UĢak merkez ve ilçe köylerinden 75 adetinde planlama ve yerleĢim alanı uygulaması yapılmıĢtır. 6950 adet parsel üretilmiĢ, 5200 adet hak sahiplerine satılmıĢtır. M.1.2.2. Arazi Mülkiyeti Konuyla ilgili bir çalıĢma yapılmamıĢtır. M.2. Altyapı Bu konuyla ilgili ayrıntılı bilgiler “UlaĢım ve Altyapı” baĢlığı altında incelenmiĢtir. 143 M.3. Binalar ve Yapı ÇeĢitleri M.3.1. Kamu Binaları Tablo 64: Kamu Binalarında ÇalıĢan KiĢi Sayıları. Valilik 60 Sivil Savunma 12 Üniversite 240 Defterdarlık 191 Müftülük 322 Gümrük Müd.lüğü 9 Gençlik ve Spor Ġl Müd. 48 46 Sosyal Hiz. Müd. 22 Bayındırlık ve Ġskan Ġl Müd.lüğü Ġl Sağlık Müd.lüğü Tapu Sicil Müd.lüğü 24 Sanayi ve Tic. Ġl Müd.lüğü 14 Kadastro Müd.lüğü 44 Emniyet Ġl Müd.lüğü 991 Meteoroloji Müd.lüğü 6 TedaĢ Mües.Müd.lüğü 208 Milli Eğitim Müd.lüğü 94 Kültür ve Turizm Müd.lüğü 70 Karayolları 25. ġb. ġefliği 40 Orman ĠĢlet. Müd.lüğü 41 212 Özel Ġdare Müd.lüğü 231 Nüfus Müd.lüğü 27 Belediye BaĢkanlığı 547 Ġl Çevre ve Orman Müd.lüğü 48 ĠĢçi Bulma Kurumu 23 Tarım Ġl Müd.lüğü 286 DSĠ 23. ġb. Müd.lüğü 38 Adliye 2285 M.3.2. Okullar Tablo 65:Ġl Sınırları Ġçersinde Bulunan Ortaöğretim Kurumları. 2010–2011 ÖĞRETĠM YILI OKULLARIN YERLEġĠM YERĠ, ÖĞRETĠM ġEKLĠ, ġUBE, ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN, DERSLĠK SAYILARI 2 ALPER GÜNBAYRAM ĠÖO 3 ATATÜRK ĠÖO 4 AYBEY ĠÖO 5 AYDIN TURAN ĠÖO 6 BEDRĠYE-KADĠR UYSAL ĠÖO 7 BESĠM ATALAY ĠÖO 8 BĠREYLÜL ĠÖO BĠR DERSLĠĞ E DÜġEN ÖĞR. SAY. X X 10 130 130 260 13 11 23,6 20,0 X X 13 130 111 241 17 21 11,5 14,2 YerleĢi m Yeri Öğreti m ġekli ġ N K ġube Sayısı HĠZMETE GĠRĠġ YILI 200 0 200 6 197 8 190 9 200 4 200 0 196 8 194 2 Derslik Sayısı AHMET-ALĠ AġÇI ĠÖO ÖĞRETMEN SAYISI 1 ĠLÇE ADI MERKEZ Sıra No ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI E K T BĠR ÖĞRETMENE DÜġEN ÖĞR. SAY. X X 39 570 636 1206 56 26 46,4 21,5 X X 32 507 525 1032 38 17 60,7 27,2 10 133 116 249 12 10 24,9 20,8 33 501 491 992 40 17 58,4 24,8 X X X X X X 16 214 167 381 23 16 23,8 16,6 X X 27 366 339 705 31 25 28,2 22,7 144 9 CUMHURĠYET ĠÖO 10 DĠKĠLĠTAġ ĠÖO 11 ERGENEKON ĠÖO 12 EġE-HALĠL ERDOĞDU ĠÖO 13 FATĠH ĠÖO 14 GANĠME ÖZADAM ĠÖO 15 GAZĠ M.KEMAL ĠÖO 16 GÜL ĠÖO 17 H.ZĠYA UġAKLIGĠLĠÖO 18 HASAN HĠLMĠ ĠÖO 19 HAS-MAZHAR GÜRBÜZ ĠÖO 20 KARAAĞAÇ ĠÖO 21 KURTULUġ ĠÖO 22 23 24 MALKOÇOĞLU ĠÖO MEHMET AKĠF ERSOY ĠÖO MEHMET-SADIK BOZ ĠÖO 25 MEHMET SESLĠ ĠÖO 26 MEHMETÇĠK ĠÖO 27 MĠLLĠ EGEMENLĠK ĠÖO 28 MUZAFFER MERT ĠÖO 195 8 200 1 196 2 199 9 198 4 199 2 196 4 200 7 196 1 195 3 199 8 200 1 196 3 198 5 198 4 199 3 199 5 196 9 198 5 199 3 X X 12 265 225 490 24 20 24,5 20,4 X X 18 204 204 408 18 23 17,7 22,7 X X 38 514 468 982 47 36 27,3 20,9 X X 30 350 318 668 34 28 23,9 19,6 X X 28 348 300 648 30 26 24,9 21,6 18 224 256 480 23 10 48,0 20,9 X X X X 29 595 539 1134 39 28 40,5 29,1 X X 16 200 173 373 19 17 21,9 19,6 20 296 259 555 28 11 50,5 19,8 X X X X 29 346 362 708 34 28 25,3 20,8 X X 18 301 263 564 19 17 33,2 29,7 X X 21 234 200 434 21 20 21,7 20,7 X X 10 116 104 220 15 10 22,0 14,7 X X 33 405 389 794 37 19 41,8 21,5 X X 19 220 197 417 25 10 41,7 16,7 18 253 250 503 19 17 29,6 26,5 27 372 337 709 37 16 44,3 19,2 X X X X X X 31 496 466 962 37 35 27,5 26,0 X X 16 197 189 386 20 16 24,1 19,3 X X 10 197 169 366 18 17 29 MÜJDE ĠÖO 2010 X 30 NĠHAT DÜLGEROĞLU ĠÖO 1997 X 31 NURĠ ġEKER ĠÖO 2004 X 32 Ö.MAHMUT ÖZGÖBEK ĠÖO 2006 33 Ö.BEDRETTĠN UġAKLI ĠÖO 34 20,3 10 180 153 333 8 16 20,8 41,6 31 469 486 955 40 16 59,7 23,9 X 11 126 115 241 14 9 26,8 17,2 X X 5 52 38 90 4 12 7,5 22,5 1972 X X 51 751 758 1509 58 51 29,6 26,0 ÖZDEMĠRLER ĠÖO 1986 X X 18 238 191 429 21 17 25,2 20,4 35 ġEVKAT ĠÖO 2007 X X 26 269 239 508 31 32 15,9 16,4 36 TĠMUR ERTÜRK ĠÖO 1998 X X 15 113 106 219 16 16 13,7 13,7 37 TURHAN AKÇAY ĠÖO 2004 X X 10 162 132 294 14 10 29,4 21,0 38 UĞUR SERDAROĞLU ĠÖO 1986 X X 22 259 222 481 21 18 26,7 22,9 39 VALĠ ALĠ FUAT GÜVEN ĠÖO 2004 X 18 175 204 379 20 9 42,1 19,0 40 YAġAR AKAR ĠÖO 2005 X X 10 113 86 199 10 9 22,1 19,9 1928 X X 19 197 149 346 26 19 18,2 13,3 41 23 NĠSAN ĠÖO X 21,5 X X 1946 X X 9 90 102 192 12 11 17,5 16,0 43 BOZKUġ ĠÖO 1972 X X 18 195 178 373 21 17 21,9 17,8 44 BÖL ÖĞRT. HÜSEYĠN CAHĠT ĠÖO 1993 X X 16 184 158 342 20 18 19,0 17,1 45 DERBENT ĠÖO 1997 X X 9 119 99 218 11 13 16,8 19,8 46 ĠLYASLI ĠÖO 1997 X X 16 154 140 294 17 21 14,0 17,3 47 KARACAHĠSAR ĠÖO 1956 X X 9 104 105 209 10 11 19,0 20,9 48 KARAKUYU ĠÖO 1932 X X 8 81 76 157 12 12 13,1 13,1 49 KAġBELEN ĠÖO 1991 X X 10 90 111 201 15 11 18,3 13,4 MERKEZ ALANYURT ĠÖO 42 145 50 MUHARREMġAH ĠÖO 1944 X X 13 85 102 187 17 13 14,4 11,0 51 SUSUZÖREN ĠÖO 1926 X X 8 61 68 129 9 8 16,1 14,3 52 YAPAĞILAR ĠÖO 1956 X X 9 70 78 148 14 12 12,3 10,6 53 YENĠġEHĠR ĠÖO 1998 X X 9 100 86 186 19 10 18,6 9,8 12 12 134 1333 1303 2636 177 157 16,8 14,9 KÖY TOPLAMI 0 0 ALTINTAġ ĠÖO 1961 X X 3 3 6 9 1 2 4,5 9,0 55 BAĞBAġI ĠÖO 1965 X X 3 4 9 13 1 2 6,5 13,0 56 CĠĞERDEDE ĠÖO 1960 X X 3 14 8 22 2 4 5,5 11,0 57 ÇAMYUVA ĠÖO 1997 X X 5 29 20 49 4 7 7,0 12,3 58 ÇEVREKÖY ĠÖO 1948 X X 6 37 42 79 7 6 13,2 11,3 59 ESKĠGÜNEY ĠÖO 1960 X X 3 9 7 16 2 5 3,2 8,0 60 GÖĞEM ĠÖO 1997 X X 3 4 6 10 1 5 2,0 10,0 61 GÜCER ĠÖO 1945 X X 3 4 11 15 1 1 15,0 15,0 62 KAPAKLAR ĠÖO 1997 X X 3 8 7 15 1 3 5,0 15,0 63 KALFA ĠÖO 1963 X X 3 10 6 16 1 2 8,0 16,0 64 KEDĠYÜNÜ ĠÖO 1948 X X 3 8 4 12 1 1 12,0 12,0 65 KILCAN ĠÖO 1945 X X 3 8 4 12 1 2 6,0 12,0 66 KIRKA ĠÖO 1964 X X 3 7 4 11 1 2 5,5 11,0 67 KOYUNBEYLĠ ĠÖO 1945 X X 3 18 19 37 2 3 12,3 18,5 68 MESUDĠYE ĠÖO 2000 X X 5 19 15 34 2 5 6,8 17,0 69 MERKEZ 54 BSĠO TOPLAMI 0 15 15 0 52 182 168 350 28 50 7,0 12,5 KÖY ĠÖO+BSĠO TOPLAMI 0 27 27 0 186 1515 1471 2986 205 207 14,4 14,6 12 147 217 217 22 13 16,7 9,9 12 147 70 217 22 13 16,7 9,9 8 93 58 151 14 15 10,1 10,8 8 93 58 151 14 15 10,1 10,8 FEVZĠ ÇAKMAK YĠBO 1997 YĠBO ġEHĠR TOPLAMI 70 GÜRE YĠBO 1 1 1997 YĠBO KÖY TOPLAMI 0 1 0 1 1 1 1 1 0 0 71 ÖZEL KARUN ĠÖO 2006 1 1 8 52 37 89 23 16 5,6 3,9 72 ÖZEL ÜFTADE ĠÖO 1993 1 1 24 288 243 531 49 24 22,1 10,8 110 5 13883 12941 26824 1370 1056 25,4 19,6 MERKEZ ĠLÇE TOPLAMI 4 4 28 62 146 1 0 Derslik Sayısı ATATÜRK ĠÖO BANAZ 1969 X X 5 13 12 25 4 6 4,2 6,3 2 31 AĞUSTOS ĠÖO BANAZ 1995 X X 17 195 180 375 22 18 20,8 17,0 3 CUMHURĠYET ĠÖO BANAZ 1977 X 19 253 256 509 21 10 50,9 24,2 4 MAHĠRE EYNEL ĠÖO BANAZ 1992 X X 10 125 126 251 8 10 25,1 31,4 BANAZ 2004 X X 9 96 69 165 9 9 18,3 18,3 BANAZ 1997 X X 12 149 153 302 14 12 25,2 21,6 BANAZ 1922 X X 15 142 166 308 19 15 20,5 16,2 5 6 7 MEHMET MAKBULE ERDEM ġEHĠT VEHBĠ DEMĠR ĠÖO ġEHĠTLER ĠÖO ġEHĠR TOPLAMI 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 ġEHĠT EDĠP AYBEY AHAT ĠÖO A. ġ.OSMAN ÖZDEMĠR ĠÖO BAHADIR ĠÖO BÜYÜKOTURAK ĠÖO ÇAMSU ĠÖO ÇĠFTLĠK ĠÖO ġ.VELĠ ULUDAĞ DERBENT ĠÖO GÜRLEK ĠÖO KIZILCASÖĞÜT ĠÖO KIZILHĠSAR ĠÖO SUSUZ ĠÖO ġEHĠT SADIK KOZAK ĠÖO YAZITEPE ĠÖO YENĠCE ĠÖO KÖY TOPLAMI 22 23 24 AYRANCI ĠÖO BANAZ ĠÖO CORUM ĠÖO ĠLÇE BANAZ YerleĢim Yeri Öğreti m ġekli ġ N 7 K Ġ X ÖĞRENCĠ SAYISI E K T BĠR ÖĞRE TMEN E DÜġE N ÖĞR. SAY. 0 6 87 973 962 1935 97 80 24,2 19,9 BANAZ 1987 X X 9 96 90 186 13 9 20,7 14,3 BANAZ 1947 X X 9 51 67 118 11 11 10,7 10,7 BANAZ 1988 X X 7 57 46 103 7 7 14,7 14,7 BANAZ 1983 X X 9 68 71 139 9 10 13,9 15,4 BANAZ 1945 X X 6 51 65 116 8 10 11,6 14,5 BANAZ 1985 X X 5 49 51 100 10 6 16,7 10,0 BANAZ 1989 X X 9 95 93 188 10 9 20,9 18,8 BANAZ 1946 X X 8 52 47 99 10 10 9,9 9,9 BANAZ 1984 X X 13 126 116 242 13 13 18,6 18,6 BANAZ 1947 X X 10 86 84 170 12 10 17,0 14,2 BANAZ 1987 X X 6 66 56 122 7 9 13,6 17,4 BANAZ 1997 X X 9 120 83 203 12 12 16,9 16,9 BANAZ 1998 X X 5 13 15 28 2 10 2,8 14,0 BANAZ 1994 X X 8 48 59 107 9 9 11,9 11,9 14 14 113 978 943 1921 133 135 14,2 14,4 BANAZ 0 1 ġube Sayısı 1 ADI Hizmete GiriĢ Yılı BĠR DER SLĠĞ E DÜġ EN ÖĞR . SAY. Sıra No Öğretmen Sayısı ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN 0 BANAZ 1987 X X 5 23 32 55 4 4 13,8 13,8 BANAZ 1936 X X 3 5 8 13 1 4 3,3 13,0 BANAZ 1952 X X 3 14 3 17 2 3 5,7 8,5 3,3 13,0 5,0 5,0 25 DÜMENLER ĠÖO BANAZ 1946 X X 3 4 9 13 1 26 GÜLLÜÇAM ĠÖO BANAZ 1943 X X 3 7 3 10 2 2 27 HASAN ĠÖO BANAZ 1945 X X 5 14 18 32 2 5 6,4 16,0 28 HATIPLAR ĠÖO BANAZ 1953 X X 9 63 52 115 7 9 12,8 16,4 BANAZ 1984 X X 3 10 6 16 1 5 3,2 16,0 BANAZ 1947 X X 5 21 24 45 3 2 22,5 15,0 1963 X X 5 14 25 39 3 3 13,0 13,0 BANAZ 1946 X X 3 7 7 14 1 3 4,7 14,0 BANAZ 1928 X X 5 4 6 10 2 6 1,7 5,0 BANAZ 1945 X X 5 15 15 30 1 4 7,5 30,0 13 13 57 201 208 409 30 54 7,6 13,6 29 30 31 32 33 34 KARACAHĠSAR ĠÖO MURATLI ĠÖO OVACIK PAR GÜNEġĠ ĠÖO ÖKSÜZ ĠÖO PAġACIK ĠÖO YEġĠLYURT ĠÖO BSĠO TOPLAMI BANAZ BANAZ 0 0 147 4 KÖY ĠÖO+BSĠO TOPLAMI BANAZ 0 27 27 0 170 1179 1151 2330 163 189 12,3 14,3 BANAZ ĠLÇESĠ TOPLAMI BANAZ 7 27 33 1 257 2152 2113 4265 260 269 15,9 16,4 Derslik Sayısı 1 GALĠP ÇETĠN ĠÖO EġME 1993 X X 9 131 99 230 11 9 25,6 20,9 2 ÖĞR. ALĠ BAYKAL ĠÖO EġME 1964 X X 15 133 91 224 14 15 14,9 16,0 3 SITKI ÇETĠN ĠÖO EġME 1946 X X 16 227 195 422 22 16 26,4 19,2 4 ġEHĠTALĠBEY ĠÖO EġME 1970 X X 18 270 244 514 22 18 28,6 23,4 5 ÜÇEYLÜL ĠÖO EġME 1970 X X 16 138 121 259 14 19 13,6 18,5 74 899 750 1649 83 77 21,4 19,9 ADI ĠLÇE YerleĢim Yeri ġ ġEHĠR ĠÖO TOPLAMI EġME 6 AĞABEY ĠÖO EġME 7 AHMETLER ABDÜLKADĠR CAN ĠÖO 8 5 K Öğretim ġekli N ġube Sayısı BĠR DERSLĠĞ E DÜġEN ÖĞR. SAY. Sıra No Öğretmen Sayısı Hizmete GiriĢ Yılı ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN Ġ 0 ÖĞRENCĠ SAYISI E K T BĠR ÖĞRETM ENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 0 5 1986 X X 9 83 66 149 9 9 16,6 16,6 EġME 1996 X X 9 78 73 151 12 9 16,8 12,6 ARMUTLU 75.YIL ĠÖO EġME 1998 X X 10 73 78 151 13 11 13,7 11,6 9 DERVĠġLĠ CUMHURĠYET ĠÖO EġME 1998 X X 8 78 71 149 12 8 18,6 12,4 10 GÜLLÜ ĠÖO EġME 1987 X X 9 80 70 150 10 9 16,7 15,0 11 KARAAHMETLĠ ĠÖO EġME 1986 X X 9 75 79 154 8 9 17,1 19,3 12 KAYAPINAR ĠÖO EġME 1987 X X 9 75 61 136 11 9 15,1 12,4 13 SARAYCIK ĠÖO EġME 1997 X X 9 131 123 254 13 9 28,2 19,5 14 MELĠH GÜNAY (TAKMAK ) ĠÖO EġME 1987 X X 8 72 61 133 10 22 6,0 13,3 15 YELEĞEN ĠÖO EġME 1983 X X 16 150 163 313 20 17 18,4 15,7 148 16 YEġĠLKAVAK ĠÖO KÖY TOPLAMI EġME 1989 EġME 0 X X 11 11 0 8 80 84 164 10 8 20,5 16,4 104 975 929 1904 128 120 15,9 14,9 17 DEREKÖY ĠÖO EġME 1928 X X 3 7 5 12 1 1 12,0 12,0 18 DERELĠ ĠÖO EġME 1979 X X 3 10 3 13 1 1 13,0 13,0 19 GÜLLÜBAĞ ĠÖO EġME 1957 X X 3 5 7 12 1 1 12,0 12,0 20 KAYALI ĠÖO EġME 1956 X X 5 11 20 31 3 3 10,3 10,3 21 KEKLĠKLĠ ĠÖO EġME 1956 X X 3 5 6 11 1 1 11,0 11,0 22 KIRANKÖY ĠÖO EġME 1936 X X 5 28 18 46 2 2 23,0 23,0 23 KÖYLÜOĞLU ĠÖO EġME 1964 X X 3 6 4 10 2 1 10,0 5,0 24 POSLU ĠÖO EġME 1956 X X 3 6 4 10 1 2 5,0 10,0 25 ULUYAYLA ĠÖO EġME 1965 X X 3 7 14 21 3 1 21,0 7,0 BSĠO. TOPLAMI EġME 0 9 9 0 31 85 81 166 15 13 12,8 11,1 KÖY ĠÖO+BSĠO TOPLAMI EġME 0 20 20 0 135 1060 1010 2070 143 133 15,6 14,5 EġME ĠLÇESĠ TOPLAMI EġME 5 20 25 0 1959 1760 3719 226 210 17,7 16,5 149 209 Öğret im ġekli ġ N BĠR DERSLĠ ĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 CUMHURĠYET ĠÖO KARAHALLI 1984 X X 9 114 92 206 12 9 22,9 17,2 2 HASAN GÜREL ĠÖO KARAHALLI 1966 X X 8 51 61 112 6 8 14,0 18,7 3 MEHMET YEġĠL ĠÖO (Dadaylı) KARAHALLI 1999 X X 9 74 80 154 8 12 12,8 19,3 26 239 233 472 26 29 16,3 18,2 ADI ġEHĠR TOPLAMI ĠLÇE KARAHALLI 3 K 0 3 ÖĞRENCĠ SAYISI ġube Sayısı Sıra No Derslik Sayısı YerleĢi m Yeri ÖĞRETMEN SAYISI HĠZMETE GĠRĠġ YILI ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN Ġ 0 E K T BĠR ÖĞRETM ENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 4 ALFAKLAR ĠÖO KARAHALLI 1948 X X 8 64 40 104 7 8 13,0 14,9 5 BUĞDAYLI ĠÖO KARAHALLI 1987 X X 9 79 57 136 9 9 15,1 15,1 6 DELĠHIDIRLI ĠÖO KARAHALLI 1958 X X 9 58 51 109 8 9 12,1 13,6 7 KARBASAN ĠÖO KARAHALLI 1946 X X 9 75 68 143 8 13 11,0 17,9 8 KAYKILLI ĠÖO KARAHALLI 1986 X X 3 7 8 15 2 5 3,0 7,5 9 KIRKYAREN HALĠL AĞAOĞLU ĠÖO KARAHALLI 1927 X X 3 5 6 11 1 6 1,8 11,0 10 KÜLKÖY ĠÖO KARAHALLI 1984 X X 8 49 43 92 5 11 8,4 18,4 7 7 49 337 273 610 40 61 10,0 15,3 X X 3 10 18 28 1 3 9,3 28,0 KÖY TOPLAMI 11 KARAYAKUPLU ÖĞRETMEN MUSTAFA ġEN ĠÖO KARAHALLI KARAHALLI 0 1981 0 BSĠO. TOPLAMI KARAHALLI 0 1 1 0 3 10 18 28 1 3 9,3 28,0 KÖY ĠÖO.+BSĠO TOPLAMI KARAHALLI 0 8 8 0 52 347 291 638 41 64 10,0 15,6 KARAHALLI ĠLÇE TOPLAMI KARAHALLI 3 8 1 1 0 78 586 524 1110 67 93 11,9 150 Öğretim Ģekli BĠR ÖĞRETM ENE DÜġEN ÖĞR. SAY. BĠR DERSLĠĞ E DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 CUMHURĠYET ĠÖO ULUBE Y 198 9 X X 12 240 127 113 13 12 20,0 18,5 2 H.REMZĠ DEVECĠOĞLU ĠÖO ULUBE Y 199 2 X X 10 220 117 103 13 11 20,0 16,9 3 KUVAY-I MĠLLĠYE ĠÖO ULUBE Y 196 8 X X 8 173 80 93 11 8 21,6 15,7 4 MEHMET FUAT TERCĠ ĠÖO ULUBE Y 200 0 X X 8 185 101 84 10 10 18,5 18,5 38 818 425 393 47 41 20,0 17,4 Sıra No Derslik Sayısı YerleĢi m yeri ġube Sayısı HĠZMETE GĠRĠġ YILI ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN ADI ġEHĠR TOPLAMI ĠLÇE ULUBE Y ġ 4 K N 0 4 Ġ 0 ÖĞRENCĠ SAYISI T E K ÖĞRETME N SAYISI 5 AVGAN ĠÖO ULUBE Y 198 7 X X 10 220 100 120 11 10 22,0 20,0 6 KIġLA GÜRCÜ DĠNÇKAN ĠÖO ULUBE Y 199 7 X X 8 78 51 27 10 10 7,8 7,8 7 ĠNAY ĠÖO ULUBE Y 197 6 X X 8 103 60 43 8 8 12,9 12,9 8 OMURCA ĠÖO ULUBE Y 199 0 X X 8 97 49 48 14 10 9,7 6,9 4 4 34 498 260 238 43 38 13,1 11,6 KÖY ĠÖO TOPLAMI ULUBE Y 0 0 9 BÜYÜKKAYALI ĠÖO ULUBE Y 192 8 X X 3 10 7 3 1 3 3,3 10,0 10 GEDĠKLER ĠÖO ULUBE Y 195 9 X X 3 11 8 3 2 2 5,5 5,5 11 KÜÇÜKKAYALI ĠÖO ULUBE Y 195 7 X X 5 15 9 6 2 2 7,5 7,5 BSĠO TOPLAMI ULUBE Y 0 3 3 0 11 36 24 12 5 7 5,1 7,2 KÖY ĠÖO+BSĠO TOPLAMI ULUBE Y 0 7 7 0 45 534 284 250 48 45 11,9 11,1 ULUBEY ĠLÇESĠ TOPLAMI ULUBE Y 4 7 1 1 0 83 1352 709 643 95 86 15,7 14,2 151 Derslik Sayısı 1 ATATÜRK ĠÖO SĠVAS LI 19 94 X X 12 280 143 137 14 14 20,0 20,0 2 31 AĞUSTOS ĠÖO SĠVAS LI 19 97 X X 17 369 206 163 23 20 18,5 16,0 3 CUMHURĠYET ĠÖO SĠVAS LI 19 97 X X 11 220 115 105 12 11 20,0 18,3 4 MUAMMER YAZGAN ĠÖO SĠVAS LI 19 99 X X 13 263 144 119 15 13 20,2 17,5 53 1132 608 524 64 58 19,5 17,7 ADI ġEHĠR TOPLAMI ĠLÇE SĠVAS LI YerleĢi m Yeri Öğreti m ġekli ġ N 4 K 0 4 ġube Sayısı BĠR DERSLĠĞ E DÜġEN ÖĞR. SAY. Sıra No ÖĞRETMEN SAYISI HĠZMETE GĠRĠġ YILI ĠLKÖĞRETĠM OKULUNUN Ġ 0 ÖĞRENCĠ SAYISI T E K BĠR ÖĞRETMEN E DÜġEN ÖĞR. SAY. 5 AĞAÇBEYLĠ ĠÖO SĠVAS LI 19 87 X X 8 95 50 45 11 10 9,5 8,6 6 ġHT. RUHĠ ÇETĠN ĠÖO (KÖKEZ) SĠVAS LI 19 79 X X 9 130 73 57 11 9 14,4 11,8 7 RECEP DĠNÇ ĠÖO (PINARBAġI) SĠVAS LI 19 48 X X 12 237 123 114 17 16 14,8 13,9 8 AV. NURETTĠN MELĠHA AKARSU ĠÖO (SELÇĠKLER) SĠVAS LI 19 86 X X 8 213 112 101 11 9 23,7 19,4 9 TATAR ĠÖO SĠVAS LI 19 98 X X 10 186 90 96 9 10 18,6 20,7 10 YAYALAR ĠÖO SĠVAS LI 19 49 X X 18 310 153 157 20 18 17,2 15,5 6 6 65 1171 601 570 79 72 16,3 14,8 KÖY TOPLAMI SĠVAS LI 0 0 11 BUDAKLAR ĠÖO SĠVAS LI 19 62 X X 3 27 18 9 1 4 6,8 27,0 12 CĠNOĞLU ĠÖO SĠVAS LI 19 62 X X 3 34 16 18 2 2 17,0 17,0 13 MEVLÜT KARA ĠÖO (ELDENĠZ) SĠVAS LI 19 53 X X 5 95 57 38 6 6 15,8 15,8 14 ERĠCE ĠÖO SĠVAS LI 19 57 X X 3 14 7 7 2 2 7,0 7,0 15 KETENLĠK ĠÖO SĠVAS LI 19 87 X X 3 10 6 4 2 2 5,0 5,0 16 SAMATLAR ĠÖO SĠVAS LI 19 62 X X 3 14 4 10 1 2 7,0 14,0 BSĠO. TOPLAMI SĠVAS LI 0 6 6 0 20 194 108 86 14 18 10,8 13,9 KÖY ĠÖO.+BSĠO TOPLAMI SĠVAS LI 0 1 2 1 2 0 85 1365 709 656 93 90 15,2 14,7 152 Sıra No ĠLÇE ġube Sayısı Toplam Derslik Sayısı 2010–2011 ĠLÇELERĠN YERLEġĠM YERĠ, ÖĞRETĠM ġEKLĠ, ġUBE, ÖĞRENCĠ, ÖĞRETMEN, DERSLĠK SAYILARI ġEHĠR ĠLKÖĞRETĠM OKULLARI TOPLAMI BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 MERKEZ 41 31 10 867 22850 11788 11062 1057 781 29,26 BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 21,62 2 BANAZ 7 6 1 87 1935 973 962 97 80 24,19 19,95 3 EġME 5 5 0 74 1649 899 750 83 77 21,42 19,87 4 KARAHALLI 3 3 0 26 472 239 233 26 29 16,28 18,15 5 SĠVASLI 4 4 0 53 1132 608 524 64 58 19,52 17,69 6 ULUBEY 4 4 0 38 818 425 393 47 41 19,95 17,40 64 53 11 1145 28856 14932 13924 1374 1066 27,07 21,0 ÖĞRETĠM ġEKLĠ ĠL ġEHĠR ĠÖO TOPLAMI OKUL SAYISI N Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI Erkek Kız ÖĞRET MEN SAYISI Sıra No ĠLÇE ġube Sayısı Toplam Derslik Sayısı KÖY ĠLKÖĞRETĠM OKULLARI TOPLAMI BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 MERKEZ 12 12 0 134 2636 1333 1303 177 157 16,79 BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 14,89 2 BANAZ 14 14 0 113 1921 978 943 133 135 14,23 14,44 3 EġME 11 11 0 104 1904 975 929 128 120 15,87 14,88 4 KARAHALLI 7 7 0 49 610 337 273 40 61 10,00 15,25 5 SĠVASLI 6 6 0 65 1171 601 570 79 72 16,26 14,82 6 ULUBEY 4 4 0 34 498 260 238 43 38 13,11 11,58 54 54 0 499 8740 4484 4256 583 14,99 14,57 ÖĞRETĠM ġEKLĠ ĠL KÖY ĠÖO TOPLAMI OKUL SAYISI N Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI Erkek Kız ÖĞRET MEN SAYISI Sıra No ĠLÇE ġube Sayısı Toplam Derslik Sayısı BSĠO TOPLAMI BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 MERKEZ 15 15 0 52 350 182 168 28 50 7,00 BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 12,50 2 BANAZ 13 13 0 57 409 201 208 30 54 7,57 13,63 3 EġME 9 9 0 31 166 85 81 15 13 12,77 11,07 4 KARAHALLI 1 1 0 3 28 10 18 1 3 9,33 28,00 5 SĠVASLI 6 6 0 20 194 108 86 14 18 10,78 13,86 6 ULUBEY 3 3 0 11 36 24 12 5 7 5,14 7,20 ĠL BSĠO TOPLAMI 47 47 0 174 1183 610 573 93 145 8,16 12,72 ÖĞRETĠM ġEKLĠ OKUL SAYISI N Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI Erkek Kız ÖĞRET MEN SAYISI YĠBO TOPLAMI Derslik Sayısı MERKEZ ĠL YĠBO ġEHĠR TOPLAMI 1 MERKEZ 1 1 0 12 217 147 70 22 13 16,69 1 1 0 12 217 147 70 22 13 16,69 9,86 1 1 0 8 151 93 58 14 15 10,07 10,79 ĠL YĠBO TOPLAMI 2 2 0 20 368 240 128 36 28 13,14 10,22 Kız ÖĞRET MEN SAYISI BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. Sıra No Toplam BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. Derslik Sayısı BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 9,86 ġube Sayısı ÖĞRETĠM ġEKLĠ ĠLÇE 1 OKUL SAYISI N Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI Erkek Kız ÖĞRET MEN SAYISI ÖĞRENCĠ SAYISI Sıra No ÖĞRETĠM ġEKLĠ ġube Sayısı ÖZEL ĠLKÖĞRETĠM OKULU TOPLAMI ĠLÇE 1 MERKEZ 1 1 8 89 52 37 23 16 5,56 3,87 1 MERKEZ 1 1 24 531 288 243 49 24 22,13 10,84 2 2 32 620 340 280 72 40 15,50 8,61 ÖZEL ĠÖO TOPLAMI OKUL SAYISI N Ġ 0 Toplam Erkek Sıra No ĠLÇE ġube Sayısı Toplam Derslik Sayısı ĠLKÖĞRETĠM OKULLARI TOPLAMI BĠR DERSLĠĞE DÜġEN ÖĞR. SAY. 1 MERKEZ 72 62 10 1105 26824 13883 12941 1370 1056 25,40 BĠR ÖĞRET MENE DÜġEN ÖĞR. SAY. 19,58 2 BANAZ 34 33 1 257 4265 2152 2113 260 269 15,86 16,40 3 EġME 25 25 0 209 3719 1959 1760 226 210 50,05 45,81 4 KARAHALLI 11 11 0 78 1110 586 524 67 93 11,94 16,57 5 SĠVASLI 16 16 0 138 2497 1180 157 148 16,87 15,90 6 ULUBEY ĠLKÖĞRETĠM ĠL TOPLAMI 11 11 0 83 153 1352 1317 709 643 95 86 15,72 14,23 169 158 11 1870 39767 20606 19161 2175 1862 21,36 18,28 ÖĞRETĠM ġEKLĠ OKUL SAYISI N Ġ ÖĞRENCĠ SAYISI Erkek Kız ÖĞRET MEN SAYISI Tablo 66: Ġlimizde Bulunan Pansiyonlu Okullar. Yatılı Kapasite Yatılı Açıklamalar Topla 1 MERKEZ FEVZĠ ÇAKMAK YĠBO 200 100 300 296 4 2 MERKEZ GÜRE YĠBO 140 160 300 205 95 3 MERKEZ YENĠġEHĠR PĠO 150 150 300 280 20 tim Lise Kız m Ġlköğre Erkek Sıra No öğrenci kapasite Okul Adı BoĢ Kapasite Ġlçeler 4 BANAZ ġ.SADIK KOZAK PĠO 100 92 192 175 17 5 EġME EġME YĠBO 150 150 300 278 22 6 EġME ÜÇEYLÜL PĠO 60 60 120 117 3 800 712 1512 1315 0 192 192 190 2 100 0 100 97 3 Ġlköğretim Toplamı 1 Merkez UġAK LĠSESĠ KIZ PANSĠYONU 2 Merkez UġAK LĠSESĠ ERKEK 161 PANSĠYONU Eski Vakıflar Yurdu 3 Merkez O.DENGĠZ ANADOLU L. 0 100 100 90 10 4 Merkez FEN L. 72 192 264 115 149 5 Merkez ġ.A.K.ANADOLU ÖĞR. L. 0 204 204 183 21 6 Merkez ĠMAM HATĠP L. 0 120 84 36 7 Merkez ANADOLU ĠMAM HATĠP L. 120 8 Merkez ÖZEL ÜFTADE L. 120 0 120 65 51 9 Banaz ġ.NECATĠ SARGIN ANADOLU 150 150 300 54 264 L. 10 EĢme ġ.ADEM ÇĠFTÇĠ ÇPL. 150 150 300 285 15 11 EĢme AHMET AVCI AND. ÖĞ. L. 150 150 300 239 61 12 EĢme ĠMAM HATĠP L. 80 0 80 40 40 13 Ulubey ĠMAM HATĠP L. 60 0 60 23 37 ORTAÖĞRETĠM TOPLAMI 1002 1138 2140 1465 689 ĠL TOPLAMI 1802 1850 3652 1353 1119 1280 154 M.3.3. Hastaneler ve Sağlık Tesisleri Cumhuriyetin ilk yıllarında UĢak kazasında iki hastane mevcuttu. Karahallı ve Ulubey nahiyelerinde sıhhiye memurları ve ebeler görev yapıyordu. Kazada hastane kurulmadan önce tren istasyonu caddesinde UĢak‟ın eĢraflarından Kırkyaranlı Hacı Veli Ağazade Mehmet Efendi olarak tanınan Ģahsın evi hasta Müslümanların tedavisinde kullanıldı. 1915 yılında binada yeni düzenlemeler yapılarak Gureba Hastanesi adı verildi. 1922 yılında Yunanlıların çıkardığı yangında bu hastane yandı. Arsasına Hacı Gediyzade Mehmet Efendi tarafından tek katlı bir bina yaptırıldı. Burada zührevi hastalıklar tedavi ediliyordu. Daha sonra bazı değiĢiklikler yapılarak tamamen hastane haline getirildi. 1926 yılında yeni bir hastane inĢaa edildi ve 1938 yılında faaliyete geçti. UĢak‟ta bugün itibariyle, 605 Yataklı Devlet Hastanesi, 60 yataklı Banaz Devlet Hastanesi, 25 yataklı EĢme Devlet Hastanesi, 15 yataklı Karahallı Devlet Hastanesi, 50 Yataklı Sivaslı Devlet Hastanesi 156 Yataklı Özel Hastane, 1 Ana Çok Sağlığı Merkezi, 1 Halk Sağlığı Laboratuarı, UĢak Merkez laboratuarı,1 Verem SavaĢ Dispanseri, 30 adet Aile Sağlığı Merkezi, 102 adet Köy Sağlık evi bulunmaktadır. Tüm bu sağlık tesislerinde 215 adet uzman, 136 adet pratisyen doktor, 43 adet diĢ hekimi, 10 adet Eczacı, 513 adet hemĢire, 483 adet ebe görev yapmaktadır. Sağlıkta hizmet veren Ġl genelinde 15 adet ambulans bulunmaktadır. M.3.4. Sosyal ve Kültürel Tesisler UĢak merkez‟de kültürel tesis olarak UĢak Arkeolojik Müzesi, UĢak Atatürk ve Etnografya Müzesi, Ġl Halk Kütüphanesi ve inĢaatı devam eden UĢak Kültür Merkezi bulunmaktadır. UĢak Arkeoloji Müzesi; 1970 yılında kadar geçici binada hizmet veren Arkeoloji Müzesi 23 Nisan 1970 yılında kendi binasında faaliyete geçmiĢtir. Bina, 994 m² arsa üzerine kurulmuĢtur. Kronolojik teĢhir düzenlenmesi yanında mermer eserler ve sikkeler teĢhir edilmektedir. Müzede 19.086 adet arkeolojik eser, 13043 adet sikke, 58 adet mühür baskısı, 1 adet tablet olmak üzere toplam 33600 adet arkeolojik eser bulunmaktadır. Müzenin yıllık ortalama ziyaretçi sayısı 15.000 civarındadır. UĢak Atatürk ve Etnografya Müzesi; KurtuluĢ SavaĢı sırasında Ulu Önder Atatürk‟ün karargah olarak kullandığı bina, Cumhuriyetin ellinci yılı münasebetiyle kamulaĢtırılmıĢ, 1978 yılında UĢak‟ın KurtuluĢ Günü olan 1 Eylül tarihinde hizmete açılmıĢtır. Bina 1900 yılında 155 yapılmıĢ olup UĢak‟ın tarihi evlerinden biridir. Müzede, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi giyimkıyafet ve takıları, Ulu Önder Atatürk‟ün yatak, çalıĢma ve misafir odaları ile birtakım eĢyaları, Yunan mezalimine ait fotoğraflar olmak üzere 1412 adet etnografik eser bulunmaktadır. Müzeyi yılda ortalama 15.000 kiĢi ziyaret etmektedir. Ġl Halk Kütüphanesi; 1962 yılında geçici binada hizmete baĢlayan Ġlk Halk Kütüphanesi, 1977 yılında kendi binasında faaliyete geçmiĢtir. Zemin artı iki katlı binada okuma salonu, konferans salonu, kütüphane ve çocuk bölümleri bulunmaktadır. Ġl Halk Kütüphanesine bağlı olarak ayrı bir binada Ragıp Sosyal Çocuk Kütüphanesi ile gezici kütüphane yanında beĢ ilçe merkezinde ve dört belde de toplam 11 kütüphane mevcuttur. Toplam kitap sayısı 105.498‟dir. UĢak Kültür Merkezi; 1995 yılı yatırım programına dahil edilen Kültür Merkezinin yapımına 1997 yılında baĢlanmıĢ olup, 2007 yılında tamamlanarak faaliyete baĢlamıĢtır. UĢak Kültür Merkezi 7100 m² arsa üzerine 2926 m² alana oturmuĢ olup, toplam kullanım alanı 8500 m²‟dir. Ġki blok, zemin ve artı iki kat olarak düzenlenmiĢtir. Kompleks içerisinde açık sergilemeye de imkan veren çok seyirci kapasiteli büyük salon, küçük salon, kafeterya, vs. gibi bölümler bulunmaktadır. M.3.5. Göçler ve Hareketli Barınaklar Konuyla ilgili bilgi edinilememiĢtir. M.3.6. Otel- Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar Konuyla ilgili bilgi G.3. bölümünde yer almaktadır. M.3.7. Bürolar ve Dükkanlar Merkezdeki ticari alanlar çok dar olmakla beraber ĠsmetpaĢa caddesi, KurtuluĢ Mah ÇavuĢ ÇeĢme sokak, Annaç Sokakta çoğu iĢ merkezi bulunmaktadır. Büro olarak daha çok binaların üst katları tercih edilmekte, alt katta gıda ve giyime yönelik ticari binalar bulunmaktadır. ĠĢ merkezleri Zübeyde Hanım caddesine kadar geliĢme göstermektedir. M.3.8. Kırsal Alanda YapılaĢma Köylerde binalar genelde 2 katlı olmakla birlikte alt katlar genelde taĢ duvarlı, üst katlar ise ahĢap karkas duvarlı kerpiç dolguludur. Binaların bir çoğu iç avlulu Ģekildedir ve avlu içersinde Traktör, saman, yem, tarımsal aletler yer almaktadır. 156 M.3.9. Yerel Mimari Özellikler Günümüzde Osmanlı yapı izlerini taĢıyan evler çok az kalmıĢtır. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılmıĢ olan ve Osmanlı mimarisi özelliklerini taĢıyan sivil mimari örneklerine Aybey, IĢık, Karaağaç ve KurtuluĢ Mahallelerinde rastlamak mümkündür. Bu evlerin genellikle birinci katı taĢtan, ikinci katı ahĢap, cumbalı beĢik çatılı ve bağdadi sıvayla yapılmıĢ kiremitlidir. Bu evler Kültür Bakanlığınca koruma altına alınmıĢtır. M.4. Sosyo-Ekonomik Yapı M.4.1. ĠĢ Alanları ve ĠĢsizlik Ġlimizde Türkiye ĠĢ Kurumuna kayıtlı toplam 11.047 iĢsiz bulunmaktadır. ĠĢsizlerin 7.585‟si Erkek, 3.462‟ü Kadın‟dır. M.4.2.Göçler UĢak toplam itibariyle dıĢarıya göç vermeyen bir ilimizdir. 1990 yılı nüfus verilerine göre aldığı göç 17362 verdiği göç 16792 kiĢi olmuĢ aldığı net göç toplam 570 kiĢi net göç hızı ise %o 2 olarak gerçekleĢmiĢtir. YurtdıĢından aldığı göç 1832 kiĢi verdiği göç ise 110 kiĢidir. UĢak genel olarak göçleri diğer illerin il merkezleri ile ilçe merkezlerinden almaktadır. UĢak‟ın en çok net göç aldığı il 1433 kiĢi ile Ġzmir‟dir. Bunun nedeni tekstil ve deri sanayinin geliĢmesine bağlı olarak UĢaklı insanların yatırım yapmak amacıyla geri dönmeleridir. 2‟nci olarak en çok net göç aldığı il ise 845 kiĢi ile Manisa‟dır. Ġstanbul 287 kiĢi ile 3‟ncü, Denizli 249 kiĢi ile 4‟ncü Antalya 193 kiĢiyle 5‟nci sırada yer almaktadır. UĢak‟ın en çok net göç verdiği ile ise 714 kiĢi Kütahya‟dır. Bunu, 418 kiĢi ile Afyon, 381 kiĢi ile Ağrı, 254 kiĢi ile MaraĢ 239 kiĢi ile Adıyaman takip etmektedir. Diğer illere verilen net göç ile alınan net göç sayı itibariyle çok farklılık göstermemektedir. UĢak sanayisinin geliĢmesi göçü tersine döndürmüĢ durumdadır. Özellikle organize sanayi bölgelerinin kurularak ucuz altyapılı sanayi arsasının yatırımcıya sunulması buna en büyük etkendir. M.4.3. Göçebe ĠĢçiler(Mevsimlik) Konu hakkında bilgi bulunmamaktadır. 157 M.4.4. Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı Tablo 67:1994 Yılı Onaylı Ġmar Planı Alan Kullanımları Kullanım Alan (m²) Oran (%) Konut Alanları 1003,01 50,15 Ticaret 9,40 0,50 Sanayi 33,70 1,69 Depolama 8,68 0,43 KDKÇA 43,25 2,16 Resmi Kurum 2,38 0,12 Belediye Hizmet Alanı 1,75 0,09 Eğitim 16,07 0,80 Sosyo-Kültürel Tesis Al. 10,00 0,50 KreĢ 1,65 0,09 Sağlık 1,75 0,09 Dini Tesis Alanı 1,94 0,10 Park ve Oyun Alanı 66,09 3,30 Semt Spor Alanı 1,94 0,33 Ağaçlandırılacak Alanlar 175,38 8,76 TNKA 319,29 15,95 Orman 87,30 4,36 Dereler 4,99 0,25 Karayolu 3,50 0,18 Yollar ve Meydanlar 203,34 10,16 Toplam 2000,00 100,00 M.4.5. Konut Yapım Süreçleri Ġlimiz içersinde UĢak Belediye BaĢkanlığı tarafından Karaağaç köyü yolu üzerinde toplu konut alanı inĢaatı devam etmektedir. 2400 konutlu, 57 kooperatiften oluĢmaktadır. Konut yapım süreci ise 5 yıldır. M.4.6.Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri UĢak ilinde hazine arazilerine yapılan gece kondu evleri bulunmamaktadır. Ancak kaçak yapılar söz konusudur. Ġmar planı bulunmayan binaların ise imar ıslah çalıĢmalarıyla önlenmeye çalıĢılmaktadır. 158 M.5. YerleĢim Yerlerinin Çevresel Etkileri M.5.1. Binalarda Ses Ġzolasyonu Ses izolasyonları ısı izolasyonlarıyla birlikte düĢünülmektedir. Bunun için çift cam (izocamlar) kullanılmakta, ayrıca kısmen ısı izolasyonu içermektedir. M.5.2. Havaalanları ve Çevresinde OluĢturulan Gürültü Zonları Ġlimizde Havaalanı bulunmakta, ancak çevresinde oluĢan gürültü zonlarıyla ilgili bir çalıĢma yapılmamıĢtır. M.5.3. Ticari ve Endüstriyel Gürültü Ticari ve Endüstri bölgelerindeki gürültünün kontrolü için gürültüyü meydana getiren makine ve teçhizatın, gürültüsüz olanlar ile değiĢtirilmesi iĢlemi yapılmaktadır. Gürültülü kısımlarda meydana gelen gürültünün çevreye yayılmasının önlenmesi için gürültü kaynakları olan, motor veya makinanın etrafı ses geçirmez malzeme ile kaplatılmaktadır. Ayrıca fabrikalarda çalıĢanların kulaklık kullanması suretiyle, endüstri bölgelerinde gürültü en aza indirgenmeye çalıĢılmaktadır. Bunun yanı sıra eğlence yerlerinde, gürültü kontrolüne yönelik gürültü monitörleri taktırılmıĢtır. M.5.4. Kentsel Atıklar UĢak Belediye BaĢkanlığı, 5 ilçe ve 18 belde belediyesinin katılımıyla UĢak Ġli Sürdürülebilir Çevre Yönetimi Belediyeler Birliği kurulmuĢtur. Birliğe üye 24 belediyenin evsel katı atık, evsel nitelikli endüstriyel atık ve tıbbi atıklarını düzenli depolamak suretiyle Merkez Ovademirler Köyü sınırları içerisinde yer alan 30 hektarlık alanda düzenli katı atık bertaraf tesisi kurulması planlanmıĢtır. Ancak projenin yürütülmesinin önüne birtakım hukuki engeller çıkmıĢ olup söz konusu hukuki süreç devam etmektedir. Projenin önüne çıkan hukuki engel, projenin tıbbi atık sterilizasyon ünitesi ile ilgili olup UĢak Belediyesi tarafından tıbbi atık sterilizasyon ünitesi dahil edilmeden, Katı Atık Düzenli Depolama Alanı ile ilgili yeni bir ÇED Raporu hazırlatılmıĢ ve Çevre ve Orman Bakanlığı‟ndan yeni proje için ÇED Olumlu kararı alınmıĢ olup uygulama projesi Bakanlığımızca onaylanmıĢtır. UĢak Belediyesince çöp toplama ve taĢıma iĢi ihale edilen firma tarafından günlük olarak toplanan katı atıklar Eski Gediz Yolu üzerinde bulunan mevcut depolama alanında düzensiz olarak depolanmaktadır. 159 M.5.5. Binalarda Isı Yalıtımı DıĢ duvarlarda; strofor, cam yünü iki duvar arasına konularak izolasyon yapılmaktadır. Yada mantolama denilen yöntemle dıĢ duvarda izolasyon yapılmaktadır. Pencerelerde ise çift cam yani ısı cam kullanılmaktadır. Binaların çatılarında ise gaz beton, cam yünü ve strofor kullanılmaktadır. M.6. Nüfus Tablo 68 : UĢak Ġli 2007 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları ĠLÇE ADI ġEHĠR NÜFUSU KÖY NÜFUSU TOPLAM KÖY SAY. BELDE SAY. Merkez 172.709 36.324 209.033 91 3 Banaz 15.405 23.189 38.594 45 2 EĢme 13.207 23.525 36.732 57 3 Karahallı 4.528 8.086 12.614 14 1 Sivaslı 6.489 15.338 21.827 16 5 Ulubey 4.929 10.386 15.315 23 4 217.267 116.848 334.115 246 18 TOPLAM: Sayım Yılı ġehir 217.267 2007 Köy Toplam 116.848 334.115 M.6.1. Nüfusun Yıllara Göre DeğiĢimi Tablo 69: UĢak Ġlinde Sayım Sonuçlarına Göre Nüfus ArtıĢı. Sayım Yılı Nüfus Artan Nüfus Nüfus ArtıĢı 1940 18149 1182 0.66 1945 18779 630 0.69 1950 19636 857 0.91 1955 23496 3860 3.93 1960 29021 5525 4.70 1965 35517 6496 4.47 1970 46392 10876 6.12 1975 58578 12186 5.25 1980 71469 12891 4.40 1985 88267 16798 4.70 1990 105270 17003 3.85 1997 124042 18772 2.34 2000 136879 12837 2007 172709 35830 160 M.6.2. Nüfusun Cinsiyet ve YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı Tablo 70: Nüfusun Cinsiyet ve YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı (2007 TUĠK Verileri) ĠL/ĠLÇE UġAK/MERKEZ UġAK/BANAZ YAġ GRUBU TOPLAM ERKEK KADIN 0-4 15.104 7.864 7.240 5-9 16.705 8.575 8.130 9-14 17.209 8.965 8.244 15-19 16.955 8.740 8.215 20-24 18.571 8.654 9.917 25-29 19.259 9.606 9.653 30-34 35-39 17.851 16.253 8.948 8.279 8.903 7.974 40-44 15.203 7.510 7.693 45-49 13.606 6.806 6.800 50-54 11.501 5.717 5.784 55-59 8.576 4.345 4.231 60-64 6.333 3.000 3.333 65-69 5.531 2.563 2.968 70-74 75-79 4.608 3.297 2.044 1.331 2.564 1.966 80-84 1.778 730 1.048 85-89 526 204 322 90+ 167 53 114 Toplam 209.033 103.934 105.099 0-4 2.473 1.267 1.206 05-09 09-14 2.878 3.048 1.455 1.530 1.423 1.518 15-19 3.094 1.584 1.510 20-24 2.955 1.438 1.517 161 25-29 2.968 1.532 1.436 30-34 2.626 1.317 1.309 35-39 2.606 1.301 1.305 40-44 2.557 1.256 1.301 45-49 50-54 2.528 2.362 1.233 1.144 1.295 1.218 55-59 1.915 900 1.015 60-64 1.543 681 862 65-69 1.660 739 921 70-74 1.527 753 774 75-79 1.110 472 638 80-84 514 226 288 85-89 90+ 187 43 76 10 111 33 38.594 1.896 2.470 18.914 992 1.290 19.680 0-04 05-09 09-14 2.852 1.475 1.377 15-19 2.673 1.314 1.359 20-24 2.556 1.205 1.351 25-29 2.521 1.231 1.290 30-34 2.535 1.227 1.308 35-39 40-44 2.747 2.864 1.370 1.413 1.377 1.451 45-49 2.697 1.342 1.355 50-54 2.362 1.185 1.177 55-59 2.037 978 1.059 60-64 1.599 724 875 TOPLAM UġAK/EġME 162 904 1.180 65-69 1.614 764 850 70-74 1.462 669 793 75-79 80-84 1.128 489 472 210 656 279 85-89 161 70 91 90+ 69 21 48 TOPLAM UġAK/KARAHALLI 36.732 17.952 18.780 0-4 710 388 322 05-09 811 417 394 09-14 15-19 881 868 444 455 437 413 20-24 880 432 448 25-29 885 461 424 30-34 867 435 432 35-39 850 433 417 40-44 743 379 364 45-49 810 419 391 50-54 55-59 769 776 370 378 399 398 60-64 657 261 396 65-69 685 299 386 70-74 610 259 351 75-79 470 147 323 80-84 248 78 170 85-89 74 28 46 90+ 20 5 15 TOPLAM UġAK/SĠVASLI 0-4 12.614 1.499 6.088 752 6.526 747 05-09 1.695 881 814 163 09-14 1.784 956 828 15-19 1.678 838 840 20-24 1.622 824 798 25-29 1.817 932 885 30-34 1.671 869 802 35-39 1.463 767 696 40-44 45-49 1.333 1.373 679 688 654 685 50-54 1.261 623 638 55-59 1.084 504 580 60-64 936 419 517 65-69 910 407 503 70-74 760 316 444 75-79 558 222 336 80-84 85-89 292 66 126 26 166 40 90+ 25 5 20 21.827 10.834 10.993 0-04 762 382 380 05-09 964 493 471 09-14 1.041 560 481 15-19 20-24 1.066 1.050 537 542 529 508 25-29 996 532 464 30-34 1.024 496 528 35-39 1.070 530 540 40-44 1.113 573 540 45-49 1.107 546 561 TOPLAM UġAK/ULUBEY 164 50-54 1.061 524 537 55-59 60-64 918 672 450 291 468 381 65-69 721 296 425 70-74 732 337 395 75-79 565 248 317 80-84 304 115 189 85-89 117 50 67 90+ 32 11 21 15.315 7.513 7.802 TOPLAM Tablo 71: YaĢ Piramiti Erkek Kadın Toplam 0-4 11645 10799 22444 5_9 13111 12412 25523 9_14 13930 12885 26815 15-19 13468 12866 26334 20-24 13095 14539 27634 25-29 14294 14152 28446 30-34 13292 13282 26574 35-39 12680 12309 24989 40-44 11810 12003 23813 45-49 11034 11087 22121 50-54 9563 9753 19316 55-59 7555 7751 15306 60-64 5376 6364 11740 65-69 5068 6053 11121 70-74 4378 5321 9699 75-79 2892 3336 6228 80-84 1485 2140 3625 85-89 454 677 1131 90+ 105 236 341 165 M.6.3. Ġl ve Ġlçelerin Nüfus Yoğunlukları Tablo 72:2007 Yılı TUĠK Verilerine Göre Merkez Ġlçeye Bağlı Köylerin Nüfusu Ve Hane Sayısını Gösterir Liste SIRA NO 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 KÖYÜN ADI Akbulak AktaĢ Alanyurt AltıntaĢ BağbaĢı Belkaya Beylerhan Boyalı Bozköy BozkuĢ BÖLME Buğdaylı Ciğerdede Çamyazı Çamyuva Çarıkköy Çatalbayır Çevre Çınarcık Çukurağı Dağdemirler Dağyenice Demirören Derbent DıĢkaya Eğlence Elmacık Emirfakı Eskigüney Eskisaray Eynihan Fakılı Göğen Gökçedal Gökçetepe Gücer Güneli Güre Hacıkadem H.Efendi Çift. Hisar Hocalar Ġkisaray Kabaklar NÜFUSU 196 178 288 280 438 82 335 79 235 1455 2806 109 572 173 755 514 194 964 88 179 235 105 47 901 123 429 278 160 420 386 199 158 377 302 62 248 233 1091 242 40 83 115 278 497 HANE SAYISI 103 72 304 65 272 41 99 87 91 418 662 137 106 144 149 125 155 305 57 67 95 89 52 570 138 169 141 59 127 122 154 62 113 79 25 60 87 388 90 29 25 56 113 195 UZAKLIĞI 21 15 56 16 14 9 17 59 11 4 4 42 6 34 19 10 63 2 10 29 11 9 14 25 59 25 10 21 27 17 30 42 10 17 23 06 31 25 4 30 58 12 5 13 45 Kalfa 508 147 4 46 Karağaç 300 186 12 47 Karabeyli 111 48 21 48 Karacahisar 1073 180 15 49 Karahasan 236 132 15 50 Karaköse 43 21 23 51 Karlık 309 99 15 52 KaĢbelen 1129 310 8 53 Kapancık 97 52 28 54 Kayaağıl 365 113 15 55 Kediyünü 326 131 9 166 56 Karakuyu 930 297 57 Kılcan 559 170 5 58 Kırka 291 101 15 59 Kısık 155 96 52 60 Koyunbeyli 712 388 14 61 KöprübaĢı 80 47 35 62 Kuyucak 344 72 2 63 Mesudiye 544 141 8 64 Mollamusa 174 98 37 65 MuharremĢah 833 233 7 66 Ormandamı 61 43 40 67 Ortabağ 249 161 59 68 Ortaköy 508 273 10 69 Ovademirler 858 193 2 70 Örencik 114 45 35 71 Paçacıoğlu 612 282 18 72 Sarıdere 158 77 21 73 Selikler 156 94 15 74 Selviler 31 41 20 75 Selvioğlu 471 165 21 76 Sorkun 379 94 6 77 Susuzören 580 386 17 78 ġükraniye 179 146 23 79 TaĢkonak 242 192 62 80 Ulucak 464 211 55 81 Üçkuyular 362 310 33 82 Ürün 181 50 11 83 Yapağılar 764 122 16 84 YaĢamıĢlar 101 88 11 85 Yavu 194 66 8 86 Yeniköy 394 118 45 87 YeniĢehir 416 223 36 88 YeĢildere 243 167 12 89 Yoncalar 243 107 20 90 Zahman 208 116 31 91 Ġlyaslı 2205 350 17 167 26 Tablo 73: Banaz Ġlçesi Köyleri 2007 Yılı TUĠK VERĠLERĠ KÖYÜN ADI SIRA NO NÜFUSU 01 02 Ahad Alaba 766 864 03 04 Ayrancı Ayvacık 546 272 05 06 Bağkonak Bahadır 289 671 07 08 Balcıdamı Baltalı 135 304 09 10 Banaz Burhaniye 664 50 11 12 Büyükoturak Corum 1225 373 13 14 Çamsu Çiftlik 330 566 15 16 Çöğürlü Derbent 74 1492 17 18 Dümenler DüzkıĢla 387 207 19 20 Düzlüce Gedikler 205 332 21 22 Güllüçam Gürlek 374 819 23 24 Hallaçlar Hasan 363 484 25 26 Hatıplar Kaplangı 857 438 27 28 Karacahisar Karaköse 398 374 29 30 Kavacık Kaylı 112 204 31 32 Kızılcaören Kızılcasöğüt 130 2136 33 34 Kızılhisar KuĢdemir 1268 257 35 36 Küçükler Küçükoturak 72 38 37 38 Muratlı Ovacık 517 539 39 40 Öksüz PaĢacık 466 418 41 ReĢadiye 36 42 Susuz 925 43 ġaban 374 44 Ulupınar 170 45 Yazıtepe 485 46 Yenice 771 47 YeĢilyurt 412 23189 TOPLAM 168 Tablo 74:EĢme Ġlçesi Köyleri 2007 Yılı TUĠK VERĠLERĠ KÖYÜN ADI SIRA NO NÜFUSU 01 02 Ağabey Ahmetler (B) 1048 1395 03 04 Akçaköy Alahabalı 65 273 05 06 Araplar Armutlu 222 959 07 08 Aydınlı Balabancı 101 287 09 10 BekiĢli Bozlar 209 330 11 12 Camili Caberler 54 62 13 14 CemalÇavuĢ Cevizli 125 129 15 16 Çalıkhasan ÇaykıĢla 74 382 17 18 Davutlur DelibaĢlı 209 268 19 20 Dereköy Dereli 483 299 21 22 DerviĢli Emirli 630 88 23 24 EĢmeli EĢmetaĢ 310 298 25 26 Gökçukur Güllü (B) 35 1079 27 28 Güllübağ Güneyköy 483 152 29 30 Günyaka Hamamdere 181 210 31 32 Hardallı Ġsalar 72 121 33 34 Kandemirler Karaahmetli 195 1297 35 36 Karabacaklı Karacaömerli 244 117 37 Katrancılar Kayalı 88 697 Kayapınar Kazaklar 543 171 41 42 Keklikli Kıranköy 409 750 43 44 Kocabey Kolankaya 116 299 45 46 Konak Köseler 277 145 47 48 Köylüoğlu Manavlı 356 102 49 50 Narıncalı Narlı 90 221 38 39 40 169 51 Oymalı 271 52 53 Poslu Saraycık 419 1029 54 55 ġehitli Takmak 161 588 56 57 Uluyayla Yaylaköy 493 74 58 59 Yeleğen (B) Yeniköy 2584 837 60 YeĢilkavak 837 24043 TOPLAM Tablo 75: Sivaslı Ġlçesi Köyleri 2007 Yılı TUĠK VERĠLERĠ KÖYÜN ADI NÜFUSU SIRA NO 01 Ağaçbeyli Kasabası 1164 02 03 PınarbaĢı Kasabası Selçikler Kasabası 2005 2041 04 05 Tatar Kasabası Yayalar Kasabası 2114 2000 06 07 08 09 Akarca Azizler Budaklar Cinoğlan 128 312 521 601 10 11 Eldeniz Erice 1059 473 12 13 Hacım Hanoğlu 296 268 14 15 Karaboyalık Ketenlik 298 494 16 17 Kökez Özbeyli 304 244 18 19 Salmanlar Samatlar 268 416 20 21 Sazak Yeni Erice TOPLAM 241 118 15365 170 Tablo 76:Karahallı Ġlçesi Köyleri 2007 TUĠK VERĠLERĠ KÖYÜN ADI NÜFUSU SIRA NO 01 Alfaklar 452 02 03 Beki Buğdaylı 273 815 04 05 Coğuplu Çokaklı 71 294 06 07 08 09 Delihıdırlı Dumanlı Duraklı Karayakuplu 918 249 230 537 10 11 Karbasan kasabası Kavaklı 1950 97 12 13 Kaykıllı Kırkyaren 571 439 14 15 Külköy PaĢalar TOPLAM 820 370 8086 Tablo 77: Ulubey Ġlçesi Köyleri 2007 TUĠK VERĠLERĠ KÖYÜN ADI SIRA NO NÜFUSU 01 02 Akkeçili Avgan 104 1860 03 04 Aksaz Bekdemir 242 91 05 06 Büyükkayalı Çamdere 662 112 07 08 Çamlıbel Çardak 332 200 09 10 Çırpıcılar Dutluca 35 368 11 12 Gedikler GümüĢkol 371 503 13 14 Hanyeri Hasköy 166 821 15 16 Ġnay Ġshaklar 834 157 17 18 Karacaahmet Kıran 283 229 19 20 KıĢla Kasabası Köseler 831 274 21 22 Kurudere Küçük Ġlyaslı 194 31 23 24 Küçük Kayalı Külçen 401 281 25 26 Omurca Söğütlü 707 85 27 Sülümenli TOPLAM 212 10386 171 M.6.4. Nüfus DeğiĢim Oranı Nüfustaki artıĢ ve azalıĢ oranları Tablo 56‟da verilmiĢtir. KAYNAKLAR: Ġl Milli Eğitim Müdürlüğü Nüfus Ġl Müdürlüğü ĠĢçi Bulma Kurumu Müdürlüğü UĢak Belediyesi Nazım Ġmar Planı UĢak Belediyesi Numarataj Cetveli UĢaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı , 21. Yüzyılın EĢiğinde UĢak Sempozyumu, 2001 172 N. ATIKLAR N.1. Evsel Katı Atıklar UĢak Merkez Karaağaç Mahallesi Eski Gediz Yolu Üzeri 4. Km‟de Ģehir yerleĢim merkezinin kuzeybatı yönünde yer alan düzensiz katı atık depolama alanı, yaklaĢık 500.000 m2 lik bir yüzölçüme sahip olup alanda evsel ve tehlikeli nitelikte atık türü depolanmaktadır. Hafriyat, inĢaat ve yıkıntı atıklarının depolanması düzensiz depolama alanının belirlenmiĢ ayrı bir bölümünde gerçekleĢtirilmektedir. Ġlimizde üretilen katı atık miktarı, özellik ve bileĢenleri, mevsimsel ve bölgesel bazda farklılıklar göstermekle birlikte il merkezinde günlük yaklaĢık 200 ton evsel katı atık oluĢmaktadır. OluĢan katı atıklar, UĢak Belediyesi tarafından çöp taĢıma ve toplama iĢi ihale edilen firma tarafından toplanarak düzensiz depolama alanına götürülmektedir. N.2. Tehlikeli Atıklar Faaliyetleri sonucu tehlikeli atık oluĢan iĢletmelere, beyanlarını online olarak yapmaları hususunda bilgilendirme yapılmıĢ olup bu kapsamda yapılan online beyanlar Müdürlüğümüzce değerlendirilmektedir. Yeni açılan iĢletmelerden ise aynı statüye sahip olanların atık yönetim çalıĢmalarının kayıt altına alınması amacıyla beyan yapmaları sağlanmaktadır. Ġlimiz sınırları içerisinde Valiliğimizden “Tehlikeli Atık Tasıma Lisansı” ve “Tehlikeli Atık Geri Kazanım Lisansı” almıĢ tesis bulunmamaktadır. N.3.Özel Atıklar N.3.1.Tıbbi Atıklar Ġl genelinde 5 adet Devlet Hastanesi ve 2 adet özel hastane bulunmakta olup Ġl Müdürlüğümüze belediyeler ile sağlık kurum ve kuruluĢlarından ulaĢan veriler neticesinde il merkezinde günlük olarak yaklaĢık 690 kg tıbbi atık oluĢtuğu verisi elde edilmiĢtir. UĢak Belediyesi tarafından il merkezinde oluĢan tıbbi atıkların bertarafı için lisanlı bir sterilizasyon tesisi ile sözleĢme yapılmıĢ olup oluĢan tıbbi atıklar bu tesisin lisanslı araçları tarafından toplanarak bertarafı sağlanmaktadır. Diğer ilçelerde bulunan sağlık kurum ve kuruluĢlarında ise Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulmakta ancak ayrı toplama iĢlemi lisanslı taĢıyıcılarla yapılamamaktadır. 173 N.3.2.Atık Yağlar Yönetmelik hükümleri doğrultusunda, Ġl Müdürlüğümüze sunulan Atık Yağ Beyan Formları değerlendirilmektedir. 2010 yılı içerisinde, ilimiz sırları içerisinde bulunan yetkili araç tamir servisleri ve atık motor yağı üreten iĢletmelerden 170.560 ton atık motor yağının lisanslı toplayıcı firmalara verilmesi sağlanmıĢtır. N.3.3. Pil ve Aküler Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında Ġlimizde izin verilen geçici depolama alanı veya bertaraf/geri kazanım tesisi bulunmamaktadır. N.3.4. Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller Ġlimizde cips ve diğer yakma fırınları bulunmamaktadır. N.3.5. Tarama Çamurları Bu konuda yapılan çalıĢma bulunmamaktadır. N.3.6. Elektrik ve Elektronik Atıklar Elektrik ve elektronik atıkların iĢlenmesine yönelik uygunluk görüĢü verilen tesis bulunmamaktadır. N.3.7. Kullanım Ömrü BitmiĢ Araçlar Ġlimizde ömrünü tamamlamıĢ araçların iĢlenmesine yönelik uygun görüĢ verilen firma bulunmamaktadır. N.4.Diğer Atıklar N.4.1 Hayvan Kadavraları Ġlimizde özellikle kanatlı hayvan kümeslerinden açığa çıkan bu tür atıklar tesis alanı içerisinde oluĢturulan bölümlerde kireçlenerek gömülmektedir. N.4.2. Mezbaha Atıkları Ġlimizde 3 adet mezbahane bulunmakta olup bu tesislerden kaynaklanan atıksular arıtma tesisinde arıtıldıktan sonra deĢarj edilmekte, kan sıvısı havuzlarda yoğunlaĢtırılarak ilgili belediyeye ait depolama alanında kireçlenerek gömülmektedir. Yine hayvan kesimi 174 sonucu ortaya çıkan iĢkembe atıkları da ilk önce tesisi içerisinde geçici olarak depolanmakta daha sonra yine ilgili belediyenin depolama alanına gönderilmektedir. N.5. Atık Yönetimi UĢak‟ta evsel katı atıklar düzensiz depolama yöntemi ile eski Gediz yolu üzerinde bulunan çöp depolama alanında depolanmaktadır. Sanayi atıkları için farklı bir depolama yöntemi kullanılmamakta olup evsel atıklarla aynı alanda depolama yapılmaktadır. UĢak Belediyesi ve 24 belediyeyi kapsayacak düzenli depolama alanı projesinin hayata geçirilmesi ile katı atıkların bertarafına yönelik olumsuzluklar ortadan kalkacaktır. N.6.Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu Ġl merkezinde UĢak Belediyesi tarafından toplanan atıkların kompozisyonları ve miktarları aĢağıda yer almaktadır. Yazlık – Günlük çöp miktarı yaklaĢık olarak = 190 ton / gün KıĢlık – Günlük çöp miktarı yaklaĢık olarak = 205 ton / gün Katı Atık Türleri ve Yüzdeleri : Organik % 80 Geri Kazanılabilir % 10 (Plastik,cam,metal,kağıt) Kül-Cüruf,TaĢ,Toprak % 5 Diğerleri %5 N.7. Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, TaĢınması ve Transfer Ġstasyonları UĢak Ġlinde katı atıkların toplanması ve taĢınması iĢlemi belediyenin denetimi altında özel bir firma tarafından gerçekleĢtirilmektedir. Kaynağında ayrı toplama çalıĢması yapılmadığından katı atıklar genellikle evlerin ve iĢyerlerinin önünde bulunan konteynerlarda karıĢık olarak, pilot olarak belirlenen belirli bölgelerde ise poĢetleme sistemi ile torbalar ile belirli noktalarda biriktirilmektedir. Toplanan atıklar sıkıĢtırmalı tipte çöp toplama araçları ile düzensiz katı atık depolama alanına taĢınmakta olup transfer istasyonu bulunmamaktadır. 175 N.8. Atıkların Bertaraf Yöntemleri N.8.1. Katı Atıkların Depolanması Ġlimizde katı atıkların depolanması için düzensiz depolama yöntemi kullanılmaktadır. YaklaĢık 50 yıldır kullanılan bu alanda evsel, endüstriyel atıklar karıĢık olarak düzensiz depolanmakta, inĢaat, hafriyat ve yıkıntı atıkları bu alanın belirli bir bölümünde ayrı olarak depolanmaktadır. Düzensiz depolama alanının Ģehir merkezine uzaklığı 4km, yüzölçümü 500.000 m2 olup sahanın toplam kapasitesi 1.000.000 m3 dür. Ġlçe ve belde belediyelerinde atıklar belirlenmiĢ olan alanlarda düzensiz olarak depolanmaktadır. N.8.2. Atıkların Yakılması Ġlimizde yakma tesisi bulunmamaktadır. N.8.3. Kompost Ġlimizde kompost tesisi bulunmamaktadır. N.9. Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirilmesi Geri kazanılabilir atıkların evsel atıklar içersindeki oranın % 10 olduğu belirlenmiĢtir. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıkları‟nın Kontrolü Yönetmeliği kapsamında 3 adet iĢletmeye Plastik Ambalaj Atığı Geri DönüĢüm Tesisi Lisansı verilmiĢtir. Bununla birlikte 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Ömrünü TamamlamıĢ Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği kapsamında 1 adet Ömrünü TamamlamıĢ Lastik Geri Kazanım tesisi lisanslı olarak faaliyet göstermektedir. N.10. Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri Ġlimizde evsel ve endüstriyel atıklar düzensiz depolamaya tabii tutulmaktadır. Depolamanın yapıldığı bu alan 1957 yılından itibaren kullanmakta olup, kent merkezinden 4 km uzaklıktadır. Atıkların düzensiz olarak depolanması sonucu oluĢan sızıntı suları yeraltı sularına karıĢarak kirlilik yaratmakta, rüzgarın etkisiyle çevreye yayılan atıklar görsel kirlilik oluĢturmaktadır. Özellikle yaz döneminde depolama alanında metan gazı çıkıĢına bağlı olarak yanma olayları görülmekte bu durum hem hava kirliliği oluĢturmakta hem de sahaya yakın alanlarda yangın tehlikesi oluĢturmaktadır. Ġl genelinde kaynağında ayrı toplama çalıĢması yapılmaması nedeniyle geri kazanılabilir atıkların depolama alanında ayrıĢtırılması gerçekleĢtirilmekte olup bu durum özellikle ayrıĢtırma iĢlemini yapan kiĢiler açısından sağlık açısından risk oluĢturmaktadır. 176 Yönetmeliklere uygun olarak yer seçimi yapılan düzenli katı atık depolama alanının faaliyete geçmesiyle birlikte düzensiz depolama alanlarından kaynaklanan sorunların ortadan kalkacağı düĢünülmektedir. KAYNAKLAR: UĢak Belediye BaĢkanlığı Tarım il Müdürlüğü 177 O. GÜRÜLTÜ VE TĠTREġĠM O.1. Gürültü O.1.1. Gürültü Kaynakları O.1.1.1. Trafik Gürültüsü Ġlimiz merkezinin Ġzmir -Ankara karayolu üzerinde bulunmasından dolayı otomobil, dolmuĢ, minibüs, tır, kamyon, Ģehirler arası yolcu otobüsleri vs, araç geçiĢi bu karayolu üzerinden olmaktadır. Ġlimizde trafikten kaynaklanan gürültü kirliliği çeĢitli pilot bölgeler seçilerek aĢağıdaki ölçüm sonuçları elde edilmiĢtir. 1. Gün Ölçüm Değerleri Tablo 78 : UĢak Merkez ilçede ÇeĢitli Noktalarda Yapılan Gürültü Ölçüm Değerleri Saat Ölçüm sonucu Saat Ölçüm sonucu Saat Ölçüm sonucu Dörtyol 9:04 75,2 14:30 82,6 17:15 83,5 Stadyum KavĢağı 10:00 79,6 14:00 75,0 17:00 80,6 Özel Ġdare KavĢağı 9:00 70,5 13:50 73,2 16:55 82,4 DikilitaĢ KavĢağı 10:05 73,6 14:05 77,4 17:05 80,2 Belediye KavĢağı 9:40 70,2 14:38 71,6 17:30 72,4 Nuri ġeker Caddesi 9:30 80,0 14:50 76,8 17:20 73,4 Sanayi Camisi 9:20 73,5 14:46 74,8 17:18 77,4 Burma Cami 9:45 76,8 14:42 77,4 17:25 75,4 Kütüphane KavĢağı 9:55 74,8 13:55 81,7 16:58 72,8 Ġstasyon Karakolu 9:06 69,8 14:10 75,0 17:10 73,2 2 . Gün Ölçüm Değerleri Saat Ölçüm sonucu Saat Ölçüm sonucu Saat Ölçüm sonucu Dörtyol 9:50 74,6 14:35 78,7 16:05 79,4 Stadyum KavĢağı 10:05 75,9 14:50 76,8 16:20 79,2 Özel Ġdare KavĢağı 10:15 74,2 15:00 75,3 16:30 77,3 DikilitaĢ KavĢağı 10:00 73,6 14:45 82,1 16:15 78,8 Belediye KavĢağı 9:20 72,2 14:15 72,3 15:45 71,6 178 Nuri ġeker Caddesi 9:35 75,6 14:25 75,5 15:55 77,2 Sanayi Camisi 9:45 73,8 14:30 76,4 16:00 74,6 Burma Cami 9:30 73,5 14:20 74,6 15:50 75,2 Kütüphane KavĢağı 10:10 74,2 14:55 71,3 16:25 73,5 Ġstasyon Karakolu 9:55 72,3 14:40 75,6 16:10 74,2 O.1.1.2. Endüstri Gürültüsü Endüstriyel iĢyerlerinde kaynaklanan gürültü seviyelerinin en aza indirgenmesi M.5.3 bölümünde anlatılmıĢtır.ÇalıĢanların günlük gürültüye maruz kaldıkları süreye karĢılık gürültü seviyesi, gürültü kontrol yönetmeliğinde belirlenen değerler içerisinde kalmaktadır. O.1.1.3. ĠnĢaat Gürültüsü ĠnĢaatlardan gelen gürültünün azaltılması için kompresörlere ve diğer parçalayıcı aletlere susturucu takılması tavsiye edilir. Böylece gürültü, kaynağında önlenmiĢ olmaktadır. Bu mümkün olmadığı takdirde inĢaat sahasının etrafı gürültüyü azaltacak Ģekilde perdelerle çevrilmelidir. Ġlimizde çok büyük çaplı inĢaatlar ve restorasyon çalıĢmaları dıĢında perde kullanılmamaktadır. O.1.1.4. YerleĢim Alanlarında OluĢan Gürültüler YerleĢim alanında oluĢan gürültü seviyeleri O.1.1.1 bölümünde ölçülen değerlerdir. O.1.1.5. Havaalanları Yakınında OluĢan Gürültü Ġlimizde Havaalanı bulunmaktadır. Ancak oluĢan Gürültü ile ilgili bir çalıĢma söz konusu değildir. O.1.2. Gürültünün Çevreye Olan Etkileri O.1.2.1. Gürültünün Fiziksel Çevreye Etkileri Ġlimiz genelinde çeĢitli madencilik faaliyetleri sırasında patlayıcı maddeler kullanılarak atmosferde Ģok dalgaları ve yüksek ses düzeyi oluĢturmaktadır.Bu da yer içersinde sarsıntı yaratmakta ve çevredeki binaları da etkilemektedir.Bunlardan dolayı fiziksel çevreye de etkisi söz konusudur. O.1.2.2. Sosyal Çevreye Etkisi ÇalıĢanların iĢ verimliliğini düĢürmesi, dikkat dağıtması ve sonucunda da iĢ kazalarını meydana getirmesi açısından oldukça önemli olup, sosyal çevreyi etkilemektedir. 179 O.1.3. Gürültünün Ġnsanlar Üzerine Etkileri O.1.3.1. Fiziksel Etkisi Günlük yaĢamın her anında çevremizi saran gürültü ortamı,çeĢitli yönlerden sağlığımızı olumsuz etkilemektedir.Son yıllarda yapılan araĢtırmaların burguları gürültü etkilerinin daha önceki yıllarda bilinen etkilerden çok daha ciddi boyutta olduğu ortaya konulmuĢtur. Gürültünün iĢitme sistemine olan etkisi çok büyüktür.Bu etki gürültü ile karĢılaĢma süresi ile orantılı olarak değiĢmektedir. Gürültü Kontrol Yönetmeliğin dede gürültüye maruz kalınan süre maksimum olması gereken gürültü seviyesi Tablo 66‟da gösterilmiĢtir. Tablo 79: Maruz Kalına Bilecek En Yüksek Gürültü Seviyesi Ve Süreleri Gürültüye Maruz Kalınan Süre (Saat/gün) Maksimum Gürültü Seviyesi dDA 7,5 80 4.0 90 2.0 95 1.0 100 0.5 105 0.25 110 1/8 115 O.1.3.2. Fizyolojik Etkisi En bilinen etki gürültünün uykusuzluğa, uykuya geç baĢlamaya neden olması stresi arttırmasıdır. Gürültüye uzun süre maruz kalınması kalp atıĢlarında kan basıncında, solunumda, gözbebeğinde değiĢiklik yarattığı, kandaki ürik asit ve lipid seviyelerini etkilediği belirlenmiĢtir. Yapılan araĢtırmalarda, yüksek düzeyde gürültüye maruz kalan iĢçiler ve özellikle gürültüyle birlikte vibrasyon (titreĢim) veya CO gibi zehirleyici maddelere maruz kalınmasının (bileĢik etki) kan basıncını arttırdığını ortaya çıkarmıĢtır. Ayrıca gürültü etnik ülser oranını da yükseltmektedir. O.1.3.3. Psikolojik Etkisi Ġnsanın,Çevre ve Ruh sağlığı çok önemlidir..Ġnsan biyolojik,sosyolojik ve psikolojik bir varlıktır. Ġnsan, toplumun içinde yaĢamını sürdürmek zorundadır.Çevreyle her an iç içedir.Sürekli etkileĢim halindedir insanın biyolojik yapısı çevreden uyarıları alabilecek düzendedir.Göz, kulak, deri, dil ve benzeri. 180 Ancak uyumlu, dengeli ve ruh sağlığı düzeli bir yaĢam için uyarılarla alıcılar ve merkezlerin uyumlu çalıĢması zorunludur.Kulak ses uyarıcılarını alır ileticiler merkeze gönderir bu iĢlem ruh sağlığını olumlu etkilemesi, uyarıcılar ve alıcılar arasındaki (eĢikler) yüksek, alçak, kuvvetli, zayıf gibi bir takım özellikleri taĢıması gerekir. Örneğin gürültünün uyarıcılarının çok Ģiddetli ve düzensiz olması alıcıları, ileticileri ve merkezi olumsuz etkiler. Eğer bu olumsuzluk sürekli olursa organlarda bozulma, iyi çalıĢmama ve insanın çevre ile iletiĢimini bozar. Bu hal insanda sıkıntı, öfke gibi davranıĢ belirtileri gösterir. Bu olumsuz davranıĢ belirtilerinin bir süre sonra insanda depresyon, agresiflik ve bıkkınlık yarattığı görülmüĢtür. Bu nedenle uyarılar belirli Ģiddet görünüm gibi fiziksel özellikleri taĢımalıdır. O.1.3.4. Performans Etkisi Gürültü, moral bozukluğu yaratmakta ve çalıĢma performansını düĢürerek yorgunluğa sebep olmaktadır. O.2.TitreĢim Ġlimiz ve ilçelerinde yer alan taĢ ocakları ve madenler yerleĢim birimlerine oldukça uzak alanlarda faaliyette bulunmakla birlikte, bilhassa patlatma yapılan ocaklarda, yönetmelikteki kırsal alanlardaki titreĢim hızı değerleri, en yakın yerleĢim yerine göre etki mesafeleri maden ocaklarına ait projelerde belirtilmiĢ olup, bu kriterlere göre çalıĢmaktadırlar. KAYNAKLAR: Çevre Kirlenmesi ve Kontrolü, Prof. Dr. Mehmet KARPUZCU,1994 181 P. AFETLER P.1. Doğal Afetler P.1.1. Depremler UĢak deprem yöresi 37.500 – 39.500 N enlemleri ile 28.000 – 31.000 E boylamları arasında kalan sahayı kapsar.Yapılan araĢtırmalara göre UĢak 2.derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Son 2000 yılda UĢak deprem yöresinde meydana gelen süre magnitüdü 4 ve daha büyük 597 depremin 560‟ı bu dönemde kaydedilmiĢtir.Eldeki kayıtlara göre, bu dönemde oluĢan depremlerin büyük bir kısmı Simav,Gediz ve Büyük Menderes grabellerinde toplanma göstermiĢtir.Bu 560 depremin 72‟si Batı Anadolu‟daki deprem istasyonlarının henüz yaygınlaĢmadığı 1900-1950 arasında,488‟i ise deprem istasyonlarının önceki 50 yıla göre sayısının arttığı 1950-2000 arası kaydedilmiĢtir. 1900-2000 yılları arasında olmak üzere,28 kez Ģiddetli deprem olmuĢtur.28 depremin 2‟sinde magnitüd 7 ve daha büyüktür.(3 Ekim 1914 Dinar depremi,28 Mart 1970 Gediz depremi). 560 depremin %70‟inin odak derinliği 0-30 km arasındadır.USGS tarafından hazırlanmıĢ bulunan dünya kabuk haritasına göre Batı Anadolu‟daki kabuk kalınlığının 30km civarında olduğu düĢünülürse deprem odaklarının büyük bir kısmının kabuk içinde olduğu belirtilebilir. P.1.2. Heyelan ve Çığlar Ġlimiz sınırları içersinde merkez ilçe Ulucak köyü, Banaz Ġlçesi Kaplangı ve Alaba Köyleri heyelan riski taĢıyan alanlardır. Ancak bu alanlarda bugüne kadar büyük çapta bir heyelan meydana gelmemiĢtir.Bayındırlık ve Ġskan Müdürlüğü bu köyleri gözlem altında tutmaktadır buralarda küçük çaplı akmalar meydana gelmiĢtir. P.1.3. Seller YerleĢim birimi içersinde evlerinde zarar görebileceği sel felaketi yaĢanmamıĢtır.Ancak yağıĢların fazla olması sebebiyle Gediz ve Banaz nehirleri çevresindeki ekili arazilerde sel felaketi meydana gelmiĢtir. 182 P.1.4. Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları Tablo 80:2006-2010 Yıllarında Çıkan Orman Yangınları Orman Alanının Bulunduğu YerleĢim Merkezinin Toplam Otlatma Baskısı Orman Altında Bulunan Yıl Adı Alanı Orman Alanı (ha) (ha) 2006 “ “ “ “ “ Merkez Banaz EĢme Sivaslı Ulubey 54.444 59.204 58.207 25.692 24.842 Kaybedilen Orman Alanının Miktarı (ha) Ağaç Türü Ağaç Sayısı (Bin) Nedeni * Yangın } 19.18 Karaçam+ Kızılçam Açma YerleĢme ĠĢgal Fayd. Maden Arama/ĠĢletme 2007 “ “ “ “ “ Merkez Banaz EĢme Sivaslı Ulubey 54.444 59.204 58.207 25.692 24.842 152,03 8,37 40,7 - Karaçam+ Kızılçam +Bozuk MeĢe Yangın Açma YerleĢme ĠĢgal Fayd. Maden Arama/ĠĢletme 220.389 201,37 2008 “ “ “ “ Merkez Banaz EĢme Sivaslı Ulubey 54.444 59.204 58.207 25.692 24.842 220.389 2009 Merkez Banaz Sivaslı Güre Çamsu EĢme 54.444 59.204 58.207 25.692 24.842 220.389 Merkez Banaz EĢme Sivaslı Ulubey 54.444 59.204 58.207 25.692 24.842 220.389 “ “ “ “ 2010 “ “ “ “ “ 0.25 1.14 11.5 8.5 21.39 0.30 0.72 3.05 1.28 0.01 0.30 34.98 0.242 2.47 6.2 5 183 Karaçam+ Kızılçam +Bozuk MeĢe+ Bozuk Çam Ġhmal Dikkatsizlik Çoban AteĢi Doğal Afet Kundaklama Kaza Karaçam+ Kızılçam +Bozuk MeĢe+ Bozuk Çam Ġhmal Çöplük patlaması yıldırım Elektrik Anız Sigara Karaçam+ Kızılçam+ MeĢe Ġhmal Dikkatsizlik Çoban AteĢi Kundaklama Kaza P.1.5. Fırtınalar Son yüzyıl içersinde fırtınalardan dolayı etkilenen bir alan görülmemiĢtir. P.2. Diğer Afetler Konu ile bilgi edinelememiĢtir. P.3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri P.3.1. Sivil Savunma Birimleri Kadrolar: Adedi: Ġl Afet ve Acil Durum Müdürü 1 ġube Müdürü 1 ġef 1 Sivil Savunma Memuru - Veri Hazırlama ve Kontrol ĠĢletmeni 2 Sağlık Memuru - Arama Kurtarma Teknisyeni 6 ġoför 1 Hizmetli - Sivil Savunma TeĢkillerinde Bulunan Yükümlü Kadrosu Kadrolar: Adedi: Karargah Servisi 42 Kılavuzluk Servisi 57 Kurtarma Servisi 108 Ġlk Yardım Servisi 45 Ambulans Servisi 45 Sosyal Yardım Servisi 27 Emniyet Trafik Servisi 40 Ġtfaiye Servisi 40 Hastaneler Servisi 40 Teknik Onarım Servisi 40 TOPLAM 493 493 mükellef + (%15) = 74 + 493 = 567 Mükellef Personel bulunmaktadır. 184 Ayrıca Kurum ve KuruluĢ araç ve gereçlerinden oluĢan 129 kiĢilik Ġl Acil Kurtarma ve Yardım Ekibi oluĢturulmuĢ olup, kuruluĢ ve çalıĢma yönergesi hazırlanmıĢtır. 1-Afetzedelerin yerleĢimi ile ilgili planlamalar yapılmıĢ olup, BozkuĢ Köyü ile Havaalanı arasında 100.000 m2‟lik alan ile köy merasından da faydalanılacak ve afetler için geçici iskan olarak kullanılacaktır. 2-Mültecilerin yerleĢimi ile ilgili planlama ilimiz Köy Hizmetleri Ġl Müdürlüğünce hazırlanmıĢtır. Mültecilerin yerleĢecekleri; yerleĢim planları bu planda belirtilmiĢtir. P.3.2. Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri UĢak il sınırları içersinde açılan her türlü iĢ yerinde ruhsatlandırma aĢamasında yangınla ilgili tedbirler gözden geçirilir. Yangın riski büyük olan stratejik noktalarda olası bir yangın ihtimaline karĢı anında müdahaleyi sağlamak amacı ile yol üzerine hidrat kurulmuĢtur. Kamu kurum ve kuruluĢlarında periyodik denetimler yapılarak bu yerlerdeki eksiklikler rapor halinde Ģahıslara bildirilerek gerekli eksikliklerin giderilmesi sağlanır. Okul,Fabrika,Hastane,Huzurevi ve diğer kamu kurumlarının talepleri doğrultusunda konferans panel ve tatbikatlarla yangın konusunda gerekli bilgiler verilmektedir. Yerel radyo ve televizyon gibi yayın organlarında orman hububat yangınlarında ,mesken ve fabrika yangınları konusunda gerekli bilgiler verilir. Ġl merkezinde itfaiye müdürlüğünde 6 itfaiye aracı, 3 Adet Arama Kurtarma aracı, 1 adet pikap, 26 m‟lik Ģnorkel ve 63 personel bulunmaktadır.Olası bir yangın durumunda 1 araç ve Ģoför dahil 3 personel olay yerine giderek yangına müdahale etmektedir. P.3.3. Ġlkyardım Servisler Ġlimizde 112 ilkyardım servisleri 5 adet ilçede, 4 adet merkez ilçede olmak üzere toplam 9 adet ilkyardım servisi hizmettedir. 24 saat aralıksız hizmet vermekte ve olası kaza ve hastalıklara karĢı Acil Tıbbi Müdahale uygulanmaktadır. P.4.4. Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden Ġskanı UĢak ilinde afetzedeler ve mültecilerin yeniden iskanı ile ilgili çalıĢmalar bulunmamaktadır. P.3.5. Tehlikeli ve Zehirli Maddelerin Sınırlar arası TaĢınması Ġçin Alınan Tedbirler Ġlimizde tehlikeli ve zararlı maddelerin sınırlar arasına taĢınmasıyla ilgili alınan tedbirler konusunda bilgi edinilememiĢtir. 185 P.3.6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar Ġlimiz sınırları içersinde afet ve büyük endüstriyel kazalar meydana gelmemiĢtir. KAYNAKLAR: Ġl Sivil Savunma Müdürlüğü Orman ĠĢletme Müdürlüğü Ġl Sağlık Müdürlüğü 21. Yüzyılın EĢiğinde UĢak Sempozyumu, UĢaklılar Eğitim ve Kültür Vakfı,2001 186 R. SAĞLIK VE ÇEVRE R.1. Temel Sağlık Hizmetleri R.1.1.Sağlık Kurumlarının Dağılımı Tablo 81: Ġl Sınırları Ġçerisinde Bulunan Sağlık KuruluĢları.(2010) MERKEZ Hastane ASM EġME BANAZ SĠVASLI KARAHALLI ULUBEY 3 1 1 1 1 1 7 4 3 1 2 1 AÇSAP Merkezi 1 Verem SavaĢ 1 Dispanseri R.1.2. BulaĢıcı Hastalıklar Tablo 82:2010 Yılı BulaĢıcı Hastalıkların Aylara Göre Dağılımı 2010 YILI BİLDİRİMİ ZORUNLU GRUP A HASTALIKLARIN DAĞILIMI AKUT KUDUZ BOĞMACA BRUSELLA HEPATİT HEPATİT HEPATİT HEPATİT KABAKULAK KIZAMIK KIZAMIKÇIK KANLI GONORE RİSKLİ SİFİLİZ ŞARBON TİFO Olası (KESİN) A B C E (OLASI) (OLASI) (OLASI) İSHAL TEMAS OCAK 3 ŞUBAT 2 9 1 7 1 NİSAN 9 1 MAYIS 13 1 TEMMUZ AĞUSTOS 1 EYLÜL 1 1 EKİM KASIM 48 9 2 11 1 7 2 1 1 3 TOPLAM 11 5 1 59 2 6 47 2 11 71 7 1 1 88 8 2 1 61 1 64 8 3 7 2 37 60 11 ARALIK 28 2 MART HAZİRAN 1 97 1 0 3 3 1 8 8 0 1 77 18 1 2 53 42 21 2 693 0 R.1.2.1. Ġçme ve Kullanma Suları Belediye sınırları dıĢında bulunan tüm köy ve mezralarda içme suyu amaçlı sondajları yapmaktadır.Köylerde ve mezralarda temin edilecek içme suyu için yapılan sondajlarda mutlak suretle kimyasal ve Bakteriyolojik analiz yapılmakta ve çıkan sonuca göre; -Ġçilebilir ve kullanılabilir standartlar içersinde kalırsa klorlama yapılarak köyün kullanımına verilmektedir. 187 0 0 -Bakteriyolojik bakımdan sonucun uygun çıkmaması durumunda klorlama cihazı bağlantısıyla köy kullanımına tahsis edilmektedir. -Sonucun kimyasal bakımdan uygun çıkmaması durumunda kuyu kapatılarak iĢletmeye açılmamaktadır. UĢak Belediyesi sınırları içersinde ki yerleĢim yerlerine verilecek olan içme ve kullanma suyu UĢak belediyesi tarafından kuyulardan çekilerek hıfsızsıha da depolanmakta ve klorlama cihazı ile klorlaması yapıldıktan sonra Ģehrin kullanımına verilmektedir. R.1.2.2. Denizler Ġlimizde deniz bulunmamaktadır. R.1.2.3. Zoonoz Hastalıklar Tarım Ġl Müdürlüğünce 2010 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla yapılan salgın hastalıklarla mücadele programı çerçevesinde aĢağıdaki tabloda belirtilen aĢılama çalıĢmaları gerçekleĢmiĢtir. Tablo 83 :Tarım Ġl Müdürlüğünce 2010 yılında yapılan aĢılama çalıĢmaları AĢı Serum ve Allargen Uygulamaları 2010 Yılı Projesi Hayvan Nevi B.BAġ K:BAġ 2-Sığır Brucellozis 3-Koyun Genç Brucellozis Ergin 4-Koyun-Keçi Çiçek 5-Kuduz 89.877x2 193.865 17.975 53.852 4.000 13.000 B.BaĢ K.B B.BaĢ K.BaĢ K.BaĢ K.BaĢ 6-Koyun Vebası 7-Ruam 8-Newcastle 9-Enterotoxemi 10-Enf.Nec. Hepatit 11-Agalaxi 12-Gumbaro 13-Keçi Ciğer Ağrısı 14-Anthrax 430.811 200 650 15 2.225.000 K.BaĢ T.Tır Kanatlı K.BaĢ K.BaĢ K.BaĢ Kanatlı K.BaĢ B.BaĢ K.BaĢ T.Tır I-ġAP Sağlık Taraması KöpekKedi UYGULAMA SONUÇLARI Projeli Hastalı Özel Talep Serbest k Vet. ÇıkıĢı 167.803 97 155.448 23.671 11.213 47.686 3.443 3.693 12.780 TOPLAM 254.706 220 650 10 7.115.916 254.706 140 10.092.073 19.976 188 140 10.092.073 19.976 10.092.073 167.900 179.119 11.213 47.686 7.136 12.780 10.092.073 220 650 10 7.115.916 ġap AĢılamaları : Ġlkbahar ve Sonbahar olmak üzere iki dönem ġap aĢılaması yapılmakta olup; 2010 yılı Ġlkbahar ve Sonbahar dönemi olmak üzere toplam 179.754 adet büyükbaĢ hayvan programa alınmıĢtır. 167.900 adet büyükbaĢ hayvan aĢılanmıĢtır. % 94 baĢarı sağlanmıĢtır. 2010 yılı için toplam 193.865 küçükbaĢ hayvan programa alınmuĢtır. 155.448 adat küçükbaĢ hayvan aĢılanmıĢtır. Özel talep üzerine 23.671 adet küçükbaĢ hayvan aĢılanmıĢtır. Brucella Abortus (S.19 ) AĢılamaları : 2010 yılı program gereği 17.975 hayvan hedeflenmiĢ olup, ilk 11 ay içersinde 11.213 adet 3-6 aylık diĢi sığıra Brucella Abortus S-19 aĢılaması yapılmıĢtır. GerçekleĢme %62 oranındadır. Brucella Melitensis (Rew-1 ) Genç ve AĢılamaları : 2010 yılı program gereği 53.852 küçükbaĢ hayvan hedeflenmiĢ olup, içersinde programda yer alan 3-6 aylık küçükbaĢ hayvanlardan ilk 11 ay 47.686 adeti aĢılanmıĢtır.GerçekleĢme % 89 oranındadır. Koyun Vebası AĢılamaları : 2010 yılı program gereği Ġlkbahar ve Sonbahar dönemi olmak üzere toplam 430.811 küçükbaĢ hayvan hedeflenmiĢ olup, toplam 254.706 adet küçükbaĢ hayvan aĢılanmıĢtır.GerçekleĢme %60 oranındadır. Ayrıca 58.481 adet küçükbaĢ hayvana küpeleme yapılarak kayıt altına alınmıĢtır. Koyun-Keçi Çiçek AĢılamaları : 2010 yılı Program gereği 4.000 adet küçükbaĢ hayvan aĢılaması hedeflenmiĢ olup, ilk 11 ay içersinde 3.443 adet KüçükbaĢ hayvan aĢılanmıĢtır. GerçekleĢme % 86 oranında olmuĢtur. Ayrıca 3.693 adet küçükbaĢ hayvana özel talep üzerine aĢılama yapılmıĢtır. Kuduz AĢılama ları : 2010 yılında 13.000 adet kedi – köpek programa alınmıĢ olup, ilk 11 ay içersinde 12.780 adet kedi ve köpek aĢılanmıĢtır. GerçekleĢme oranı % 98 oranındadır. 189 Newcastle AĢılamaları : Ġl genelinde 2010 yılı ilk 11 ay içersinde 10.092.073 adet kanatlı aĢılanmıĢtır. AĢılama fason kümeslerdede yapılmaktadır. Sağlık Taramaları ÇalıĢmaları : 2010 yılı tarama programına alınan muhtelif hayvan sayısı 2.225.000 adet olup, ilk 11 ay içerisinde 7.115.916 adet hayvan taramadan geçirilmiĢtir. GerçekleĢme % 100 oranındadır. ÖZEL TALEP ÜZERĠNE YAPILAN AġILAMA ÇALIġMALARI : Ġlimizde cirit müsabakalarına katılan atlara özel talep ve durumları nedeniyle çeĢitli kulüblere kayıtlı 140 adet Cirit Atına Ruam Testi uygulanarak kimlik verilmiĢtir. YetiĢtiricilerin özel talebi üzerine 19.426 KüçükbaĢ hayvana Enteretoxemi aĢısı yapılmıĢtır. Kuduz ġüpheli Isırık Vakaları: Ġl Sağlık Müdürlüğünce 693 adet Kuduz Ģüpheli ısırık vakası ihbarı yapılmıĢ olup, müĢahade süresi sonunda bahsi geçen hayvanların kontrolleri yapılarak Sağlık Müdürlüğüne konuyla ilgili bilgi verilmiĢtir. Brucellozis Ġhbarları: Devlet Hastanesinin Müdürlüğümüze yaptığı Brucella ihbarlarında hastalığa tutulan kiĢinin adresine bakılıp,köyde oturuyorsa koyun besleyip beslemedikleri araĢtırılıyor. Eğer koyun yetiĢtiriyorsa hayvanlarının atık yapıp yapmadığı araĢtırılıyor.Damızlık bırakacağı diĢi kuzulara Brc.Mel. Rew.1. Genç aĢısı,Koyunlarına ise Brc.Mel.Rew.1.Ergin aĢısı yaptırması sağlanıyor. Süt ve süt ürünlerinin tüketimi konusunda bilgi veriliyor.Sütü kaynattıktan sonra içmeleri,peynirleri en az 3 ay salamurada tutmaları gerektiğini açıklıyoruz. Yoğun Brucella ihbarı yapılan köylerde Çiftçi Eğitim ÇalıĢması Programı çerçevesinde gerekli açıklamalar yapılıyor. Kurumumuza Devlet Hastanesinden yapılan ihbarlarda geçen yıllara oranla azalma kaydedilmiĢtir. Avian Ġnfluenza ) KuĢ Gribi : Yerel hastalık kriz merkezi oluĢturuldu.Acil eylem planı gereği ilgili ekipler kuruldu Ġl H.ZS.K Kararı alınarak ilgili tüm kurum ve kuruluĢlara bildirilmiĢtir.Ġl genelinde kiĢiler üzerinden kanatlı mevcutları ve iĢletmeler belirlendi.Ġl geneli personel ve iĢ makineleri tespit 190 edildi .Köy ve Beldelere aile iĢletmelerinde kümes hayvanlarını nasıl barındıracakları konusunda bildirimde bulunuldu köylerde eğitim çalıĢması yapıldı. R.1.3. Gıda Hijyeni Tablo 84:Gıda Denetimleri Gıda Sektörün Adı ÜRETİM İŞYERİ Et ve Et Mamulleri Süt ve Mamulleri Un ve Unlu Mamuller Ekmek Numune Alma İşletme Sayısı Program Denetim Denetim Başarı Oranı % Program Gerçekleşme Numune Başarı Oranı % 232 535 821 141 232 100 46 19 76 75 97 19 6 32 9 36 49 136 9 5 56 68 136 211 154 68 17 29 73 146 240 162 73 44 67 Meyve – Sebze İşleme Şeker ve Şekerli Mamuller Alkolsüz içecek 4 4 4 100 4 1 25 10 20 27 135 10 5 50 1 2 1 50 1 Alkollü İçkiler 2 4 1 25 2 Bal 1 2 3 150 1 1 100 Baharat 2 4 5 125 2 Yemek Fabrikaları 9 40 70 170 10 15 150 Tuz 1 1 2 200 1 29 58 74 124 29 6 21 3 6 7 117 3 - 1.306 1.482 2.240 151 107 1.042 1.912 2.533 132 33 2.580 3.929 5.531 140 Tasnif Dışı Gıdalar Gıda ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemeler SATIŞ YERİ TOPLU TÜKETİM YERİ GENEL TOPLAM 232 240 109 Ġlimizde, Gıda imalathanelerinin denetimi, Tarım Ġl Müdürlüğü Kontrol ġubesi tarafından yapılmaktadır. Tüm gıda üreten iĢ yerleri en az yılda iki kez olmak üzere denetlenmekte, denetim raporu düzenlenmekte, eğer gerekli görülürse üretimlerinden numune alınmaktadır. UĢak Tarım Ġl Müdürlüğü tarafından alınan gıda numuneleri, Afyon Ġl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğüne analizleri yapılmak üzere gönderilmektedir.Ancak bazı spesifik analizler için gerek görülürse Ġzmir Ġl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğüne gönderilmektedir. 2010 yılında ilimizde bulunan gıda iĢletmelerine 5.531 defa gıda denetimine gidilmiĢtir. 191 R.1.4 AĢılama ÇalıĢmaları Tablo 85:2010 Yılı Karma AĢıları Ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI Uygula ma 0 yaĢ 1 yaĢ (0-11 (12-23 ay) ay) DaBT I 4.315 IPA II 4.254 Hib III 4.341 R TOPLAM 12.910 DBT yaĢ 5-9 2-4 (24-59ay) yaĢ 1 10-14 15 yaĢ Üzeri yaĢ Toplam 1 4.317 4.254 2 4.343 4.287 8 1 4.296 4.288 11 1 17.210 Tablo 86:2010 yılı HĠB AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI Uygula ma HĠB AĢısı 0 yaĢ 1 yaĢ (0-11 (12-23 ay) ay) 2-4 yaĢ 5-9 (24-59ay) yaĢ 10-14 15 yaĢ Üzeri yaĢ Toplam I TOPLAM 0 HĠB 192 Tablo 87:2010 yılı KKK AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI 0 yaĢ 1 yaĢ Uygula ma (0-11 (12-23 ay) ay) yaĢ 5-9 2-4 (24-59ay) yaĢ I 4.272 R 0 0 9278 4.272 0 9278 10-14 15 yaĢ Üzeri 1 yaĢ Toplam 147 4.420 212 9490 359 13.910 KIZAMIK KIZAMIKÇIK KABAKULAK AġISI TOPLAM HĠB 1 YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI Tablo 88:2010 Yılı PPD AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI Uygula ma 0 yaĢ 1 yaĢ (0-11 (12-23 ay) ay) yaĢ 5-9 2-4 (24-59ay) yaĢ 10-14 15 yaĢ Toplam yaĢ Üzeri PPD AĢısı 13 4 22 55 49 370 513 Tablo 89:2010 Yılı BCG AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI Uygula ma 0 yaĢ 1 yaĢ (0-11 (12-23 ay) ay) yaĢ 5-9 2-4 (24-59ay) yaĢ 10-14 15 yaĢ Toplam yaĢ Üzeri BCG AĢısı 1 4.326 0 1 193 1 0 0 4.328 Tablo 90: 2010 Yılı Hepatit B AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI 0 yaĢ Uygu lama (0-11 ay) 1 yaĢ 2-4 yaĢ 5-9 (12-23 (24-59ay) yaĢ 10-14 15 yaĢ Toplam yaĢ Üzeri ay) HEPATĠ I T-B BD BT T 4.803 56 4.859 0 8 22 13 1.121 6.023 II 4.377 0 4 15 10 1.005 5.411 III 4.338 2 4 16 19 1.184 5.563 13.574 2 16 53 42 3.310 16.997 AġISI TOPLAM DBT Tablo 91: 2010 Yılı Td (Okul) AĢısı ve Doz Sayısı YAġ GRUPLARINA GÖRE YAPILAN DOZ SAYISI AġI Uygula ma 0 yaĢ 1 yaĢ 2-4 (0-11 (12-23 ay) ay) yaĢ 5-9 (24-59ay) yaĢ Kızamıkçık 10-14 15 yaĢ Üzeri 0 yaĢ Toplam 78 78 AĢısı Td AġISI 4562 9997 10 14569 Tablo 92:2010 Yılı Tetanoz AĢısı ve Doz Sayısı GEBE GEBE DEĞĠL Genel Toplam TT 1 2.488 203 2.691 15-49 yaĢ TT 2 2.435 96 2.531 KADIN TT 3 88 1.884 1.972 TETANOZ TT 4 175 1.248 1.423 AġISI TT 5 329 1.071 1.400 5.515 4.502 10.017 TOPLAM-Td 194 R.1.5. Bebek Ölümleri Tablo 93:2005-2010 Yılı Bebek Ölüm Hızları 2005-2010 BEBEK ÖLÜM HIZI 2005 2006 2007 2008 2009 BEBEK ÖLÜM 16.19 11.8 9.11 9.77 13.1 HIZI %o 2010 8,8 Tablo 94:2005-2010 Yılı Bebek Ölüm Sayıları 2009 YILI BEBEK ÖLÜM SAYILARI 2005 2006 2007 2008 2009 2010 0-7 GÜNLÜK ÖLEN BEBEK SAYISI 8-28 GÜNLÜK ÖLEN BEBEK SAYISI 28-364 GÜNLÜK ÖLEN BEBK SAYISI 39 25 24 26 29 19 10 7 7 3 11 2 22 19 11 15 16 16 195 Tablo 95:UĢak Ġli Son BeĢ Yıl Bebek Ölümlülüğü 2010 (6 aylık) 2005 2006 2007 2008 2009 Erken Neonatal Bebek Ölümü Hızı 8,9 5,8 5,2 5,8 6,8 Geç Neonatal Bebek Ölümü Hızı 2,3 1,6 1,5 0,7 2,6 0,9 Neonatal Bebek Ölümü Hızı 11,2 7,4 6,7 6,5 9,4 5,1 Post Neonatal Bebek Ölümü Hızı 5,0 4,4 2,4 3,3 3,7 3,8 16,2 11,8 9,1 9,8 13,1 8,8 Bebek Ölüm Hızı 4,1 R.1.6. Ölümlerin Hastalık, YaĢ ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı 2010 Tablo 96:2010 Yılı Ölümlerin Hastalık, YaĢ ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı BÜTÜN ÖLENLERĠN YAġ GRUPLARI VE CĠNSEYETE GÖRE DAĞILIMI CĠNS Erkek UġAK Kadın Toplam 0 YAġ 30 27 57 1-4 YAġ 3 3 6 5-9 YAġ 5 0 5 10-14 YAġ 0 0 0 15-24 YAġ 7 4 11 25-44 YAġ 31 17 48 45-49 YAġ 15 10 25 50-64 YAġ 125 61 186 65 + YAġ 498 496 994 R.1.7. Aile Planlaması ÇalıĢmaları 2010 Tablo 97: 2009 Yılı Aile Planlaması ÇalıĢmaları TÜP LĠG. VAZAKTOMĠ DĠĞER ET.YÖN. ETKĠSĠZ YÖNTEM KULLANAN 459 0 255 2 0 0 196 YÖNTEM KULLANMAYA N DERĠ ALTI ĠMPLANTI ĠL 5.958 134.439 1.296 GENELĠ RĠA ENJEKSĠYON KONDOM HAP 2010 YILI AĠLE PLANLAMASI ÇALIġMALARI TOPLAM 714 618 1332 R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından OluĢan Sağlık Riskleri R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Hava kirlenmesinin stres etkisi önemli bir faktördür. Solunan karbondioksit kandaki oksijenin yerini alır ve kanla taĢınan oksijen miktarının büyük oranda azalmasına neden olur. Tepkilerin ağırlaĢmasına, süregen bir yorgunluk ve uyku haline neden olmaktadır. Kükürt oksitleri soluk borusunu ve akciğerleri olumsuz etkilemektedir. Geçici ve kalıcı zedelenmelere yol açmaktadır. Genellikle yaĢlı ve kronik akciğer kalp hastalığı olan hastalar hava kirliliğinden olumsuz etkilenmektedir.Bu etkilenme akciğerlerde zedelenme sonucu ortaya çıkan hafif belirtilerden , söz konusu kiĢilerde ölüm oranının artımına kadar değiĢen etkiler yapabilmektedir. Geçici zedelenmelerden var olan kronik sorunların ağırlığının artmasına kadar değiĢen bu etkilerin tek bir madde yada kirletici öğe ile açıklana bilmesi mümkün olmamaktadır.Bütün kirletici faktörlerin bir arada birbirine eklenen etkilerine bağlanmaktadır. Hava kirliliği felaketlerin de ölüm genellikle infantlarda pnömoni ölümleri biçimde, kronik akciğerle anfizemi olan yaĢlılarda ise kardiyopulmoner sorunlardan olmaktadır. Hava kaynaklı kurĢuna bağlı olarak zeka geriliğine neden olmaktadır.Bu nedenle benzinde bulunan kurĢun tetraetilin azaltılması ve kullanımının yasaklanmasına yönelik çabalar baĢlatılmıĢtır.KurĢun seviyeleri ile incelenen toplumun zeka düzeyleri arasındaki ters iliĢki bir çok çalıĢmada gösterilmiĢtir. R.2.2. Su Kirliliğinin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Su kirlenmesinin yaratacağı sonuçlar birçok önemli hastalık nedeni olabilmektedir. Su yağıĢ olarak yeryüzüne dönerken havada eriyik halinde bulunan bir takım gazlar, inorganik maddeler ve radyoaktif elementleri içerisine alır. Ayrıca toprak altına süzüldüğü sırada bir takım inorganik maddelerle karıĢır. Bir takım endüstri kuruluĢlarının atıkları arıtılmadan akarsulara verilecek olursa bu akarsularda canlıların üremesini olanaksız hale getirebilir. Kimi zaman bu atıkların toprağa gömülmeleri, yağmur suları ve sızıntılarla yer altı sularının kirlenmesine yol açabilir. Evsel kirlenme etkenlerinin baĢında lağım ve çöpler gelir. Lağımlar genellikle insan dıĢkı ve idrarını içermektedir.Günümüzde geliĢen bazı araçlar çöplerin öğütülerek lağım sularına verilmesini sağlamaktadır.Büyük oranda organik atığın su kaynaklarımıza girmesi bakteri miktarının artımına neden olur. Su kirliliği insan sağlığının da büyük oranda tehlikeye düĢmesine neden olmaktadır.Lağım suları ile kirlenen sularda bakteri ve virüs oranı artar. Tifo, dizanteri, 197 hepatit, kolera ve diğer bulaĢıcı hastalıkların bu yolla yayılımına sebep olur. Bu hastalıkların etkenleri su kaynaklarına karıĢtığında patlama biçiminde salgınlar ortaya çıkabilir. Tarım üretimi artırmak amacıyla kullanılan kimyasal gübreler, böceklerle savaĢmakla kullanılan bir takım kimyasal zehirler yağmur suları ile toprak altına geçerek yer altı sularının kirlenmesine neden olabilir. Akıntılarla akarsulara ulaĢan bu kimyasal maddeler akarsulardaki canlı hayatının sona ermesine neden olabilir. Suyun içerisine karıĢan ve bulunan bir takım kimyasal maddeler zehirli etki yapabilirler. Kolera, tifo gibi hastalıklar bu yolla insandan insana bulaĢırlar. Bu mikroorganizmalar insan dıĢkısı ile sulara karıĢtıklarında suyu içen diğer insanların hastalanmasına yol açabilirler. Sağlık için uygun olmayan su, taĢıdığı ve içerdiği bir çok maddelerle çeĢitli hastalıkların nedeni olabilir. Ġçinde taĢıyabildiği çözünmüĢ veya çözünmemiĢ inorganik tuzlar, bakteriler, parazitler, virüsler ve bitkisel maddelerle bir çok hastalığın gelmesine yol açarlar. a ) Suda Eriyebilir, Ġnorganik Tuzların Neden Olduğu Hastalıklar Sulardaki sülfat, nitrat, endüstri atıklarından ya da çeĢitli sebeplerle sulara karıĢan arsenik, kurĢun, siyanür, bakır, krom gibi bir çok maddeler zehirlenme ve hastalıkların sebebi olabilmektedir. b ) Suda Erimeyen Ġnorganik Maddelerin Neden Olduğu Hastalıklar Ġçme suyu içerisinde süspansiyon halindeki ince kum diğer tanecikler barsak mukozasının tahriĢi suretiyle ishallere sebep olabilirler. Asbest elyafları da bu grupta incelebilir. c ) Sudaki Bitkisel Maddelerin Neden Olduğu Hastalıklar Küçük yosunların içme suyunda varlığına bağlı olarak ishallerin meydana getirdiği muhtelif yayınlarda bildirilmektedir. Ayrıca özellikle ĢiĢeleme yapılan su teknolojisinde dolumdan bir süre sonra sporlarından çıkarak çimlenebilen alglerden baĢka küf mantarları, maya mantarları patojen olmasalar bile çok büyük problem teĢkil ederler. d ) Suda Bulunan Özel Bakterilerin Neden Olduğu Hastalıklar Su araçları ile kolaylıkla geçebilecek en önemli ve en tehlikeli hastalık Ģüphesiz koleradır. Etkeni ola Vibrio cholerae pis sularda uzun süre canlılığını muhafaza edebilir. Hele dip çamurlarında bu süre çok daha uzundur. Diğer taraftan hayvan hastalıklarından antrax, salmonellose, burucellose, tuleremi, pasteurellose,toxoplasmosis, leptospirosis, domuz kızılı, psittacosis, mantar hastalıkları gibi bir çok hastalık etkenleri hep su ile geçebilecek hastalık meydana getirmektedirler. e ) Su Ġle Geçebilen Virüslerin Sebep Olduğu Hastalıklar Çocuk felci, Enfeksiyöz hepatit, Enterisit, ġap hastalığı, Sığır vebası v.b. 198 R.2.3. Atıkların Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Çöplerin tekniğine uygun bir Ģekilde uzaklaĢtırılmamaları halinde halk sağlığı ile ilgili problemler ortay çıkar. Katı atıklar yoluyla en az 20 tip hastalığın taĢınıp bulaĢtığı bilinmektedir.Çöplerden hastalık taĢıyan en önemli iki faktör, sinekler ve farelerdir. Sinekler çok çabuk ve fazla üreme kabiliyetine sahiptir. 1 dm3 çöplükte ( çöpte ) 2500 sinek üreyebilir ve bunlar, dizanteri ve benzeri pek çok salgın hastalığı taĢıyabilir. Fareler sadece eĢyaları tahrip etmek ve insanlar ile direkt temas etmekle kalmazlar, ayrıca hastalık nakleden böcekleri de vücutlarında taĢıyarak zararlı olurlar. Orta çağlardaki veba salgınının doğrudan fareler ile ilgili olduğu bilinmektedir. Çevre mühendisliği açısından, çöplerin halk sağlığı ile ilgili en tehlikeli yönü, belediyelerin, katı atıkların planlanması sırasında sağlık tesirlerini gözönünde bulundurmamalarıdır. En çok üzerinde durulan kriter paradır. Ġlgililerin tek düĢüncesi bu problemi en ucuz olarak baĢlarından savmanın yollarını aramaktır. R.2.4. Gürültünün Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Gürültünün çok çabuk ve akut tesirleri iĢitmenin sekteye uğramasıdır. Akut Ģekildeki tesirler, kulak zarında, çok yüksek ve ani gürültüler neticesinde meydana gelir. Daha tehlikeli olanı, iç kulaktaki ince hücrelerde meydana gelen kronik tesirlerdir. Uzun süre muayyen frekanstaki bir gürültüye maruz kalınırsa geçici veya sürekli olarak iĢitme duygusu kaybedilebilir. Sanayi kuruluĢlarında meydana gelen iĢitme duygusunun kaybolması ekseri orta derecedeki frekanslarda meydana gelmektedir. Ġleri yaĢlarda iĢitme duygusunun kaybolması çevre tahribi olmaksızın da ortaya çıkmaktadır. Bunun için çevredeki aĢırı gürültünün sebep olduğu arazların epidemilojik olarak incelenmesi oldukça zordur. Bununla beraber araĢtırmalarda gürültünün iĢitme duygusu kaybına sebep olduğunu göstermiĢtir. Gürültünün sebep olduğu diğer rahatsızlıklar kalple ilgilidir. AraĢtırmalar gürültünün kalp atıĢlarını değiĢtirdiğini, kanı koyulaĢtırdığını ve kan damarlarını geniĢlettiğini göstermiĢtir. Ayrıca insanların gürültüye adapte olamadığı ve insan vücudunun mevcut gürültüye gerekli reaksiyonu gösteremediği de bilinmektedir. R.2.5. Pestisitlerin Ġnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Pestisit etkilenimindeki kiĢilerde görülen kronik etkilenim sonuçları: 1-Kanser: Son epidemiyolojik çalıĢmalar mesleki ve çevresel olarak pestisit etkileminde kalan kiĢilerde kanser riskinde artım olduğunu göstermektedir. Non Hodgkin lenfoma, lösemi, multiple myeloma, karaciğer kanseri, testis kanseri, beyin kanseri, akciğer kanseri riskinde istatiksel olarak önemli risk artımının söz konusu olduğu belirlenmiĢtir. 199 2-Doğum defektleri: Tarım iĢçilerinin çocuklarında ekstremite eksikliği defektlerinin yüksek olduğu belirlenmiĢtir. Pestisit kullanımı sonucu yeni doğan bebeklerin birkaç hafta yaĢadığı yapılan bir çalıĢma ile bildirilmiĢtir. 3-Nöroktoksisite: NörodavranıĢsal bozukluklar ve nörofiizyolojik değiĢiklikler: Pestisit uyguluyacılarıyla ilgili olarak yapılan çalıĢmalarda ağır psikolojik bozuklukların görüldüğü saptanmıĢtır. Zehirlenen kiĢilerde bellek, psikolojik durum ve düĢünme yeteneğinde önemli azalmaların bulunduğu tespit edilmiĢtir. 4-Üreme ve fertilite üzerindeki istenilmeyen etkiler olarak sıralanabilir. Kronik etkiler daha önceden meydana gelen herhangi bir sağlık etkisi söz konusu olmaksızın meydana gelebilir.Bir çok pestisit iĢçisi hayat boyu inert bileĢenler dahil sürekli düĢük doz etkilenim altında olabilir. R.2.6. Ġyonize Radyasyondan Korunma Ultraviyole ıĢınlarının temel kaynağı güneĢtir. Elektrik arkları, kaynak arkları, ultraviyole lambaları ve güneĢ lambası olarak bilinen ultraviyole lambalarının bu özelliği bulunmaktadır. GüneĢten dünyaya ulaĢan ıĢın miktarı : 1-Koruyucu ozon tabakası 2-Bulut durumu 3-Mevsim 4-Günün saati 5-Enlem 6-Deniz düzeyinden yükseklik gibi durumlarda bağlıdır. UV ıĢınları su, kar veya kumdan yansıyarak etkili olabilir. Bu gibi durumlarda kar veya güneĢ körlüğü denilen durumlar ortaya çıkar. Ultraviyole lambalarının maddelerden geçebilmesi zordur. Bu nedenle kolay engellene bilen bir ıĢındır. Normal pencere camları yüksek frekanslı ıĢınların büyük bölümünü engeller. Açık renkli elbiselerde aynı etkiyi yapmaktadır. Açık renk elbiseler hemen hemen tüm frekansları engellemektedir. Ultraviyole ıĢınların etkisi belirli bir düzeye ulaĢmadan önce görülemediğinden kiĢiler farkına vardıklarında büyük oranda etkilenmiĢ ve zarar görmüĢ durumda olmaktadırlar. Deride erken yaĢlanma, bulantı, kusma, bitkinlik durumlarına neden olmaktadır. Ülkemizde özellikle saunalarda güneĢ lambası olarak derinin renginin kararması amacıyla kullanılmaktadır. Uluslararası Radyasyondan Koruma Ajansı güneĢ lambalarının önlenmesini önermektedir. Yazın sıcak günlerinde özellikle öğle güneĢinden kaçınılması, açık ve bol bir elbise giyilmesi geniĢ kenarlı bir Ģapka ile korunulması önerilmektedir. Görünür ıĢınların sağlık etkisi doğrudan veya dolaylı olabilir. Doğrudan güneĢe bakıldığında olduğu gibi gözde zarar meydana getirebilir. Yetersiz aydınlanma düĢme 200 kazalarına neden olduğu gibi, aĢırı aydınlanmaya bağlı olarak otomobil kazaları olabilir. (Parlamalar, göz kamaĢmaları nedeniyle ) Lazer ıĢınları söz konusu ıĢınların belirli odaklamalarıyla elde edilmektedir.endüstri,tedavi vb gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Kaynaklar Ġl Sağlık Müdürlüğü Tarım Ġl Müdürlüğü Ġl Özel Ġdaresi UĢak Belediye BaĢkanlığı Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi Doç. Dr. Çağatay Güler, Zakir Çobanoğlu 2001 201 S. ÇEVRE EĞĠTĠMĠ S.1. Kamu KuruluĢlarının Çevre Eğitimi Ġle Ġlgili Faaliyetleri Ġlimizde Çevre bilincinin geliĢtirilmesine yönelik olarak; Nisan ayı içersinde Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından Sürücü Kursu öğretmenlerinin bilinçlendirilmesi için Çevre Bilgisi dersi Müdürlüğümüz tarafından görevlendirilen personel tarafından verilmiĢtir. Haziran ayında Çevre Haftası nedeniyle çeĢitli okullarda Çevre konusunda bilgiler verilmiĢtir. Çevik Kuvvete Çevre Konusunda seminer verilecektir. S.2. Çevreyle Ġlgili Gönüllü KuruluĢlar ve Faaliyetleri S.2.1. Çevre Vakıfları Çevre Koruma Vakfının faaliyeti 2005 yılı itibarıyla sona erdirilmiĢtir. S.2.2. Çevre Dernekleri Çevre Gönüllüleri Derneği: 10.01.2001 tarihinde kurulmuĢtur. KuruluĢ Amacı: Doğal bitki ve hayvan varlığı ile tabii zenginliklerin korunması, geliĢtirilmesi ve iyileĢtirilmesi. Kentsel ve kırsal alanda arazinin ve doğal kaynakların en iyi Ģekilde kullanılması ve korunması ile her türlü çevre kirliliğinin önlenmesi için çevre bilincinin oluĢturulmasıdır. ġu anda sürdürülen çalıĢmalar: Adı ve Etkinlik Türü: Tarihi ve Yeri: Tıbbi Atıkların Özel Olarak Toplanması+ Ġmhası Tüm Yıl ĠĢbirliği Yapılan Kamu Kurum /KuruluĢları Belediye Ġl Çevre Müdürlüğü Sağlık Müdürlüğü Tema Gönüllü Ġl Temsilciliği: 1996 tarihinde kurulmuĢtur. KuruluĢ Amacı: Erozyonla mücadele, doğal varlıkları koruma ve ağaçlandırma. Çevreyi Koruma ve YeĢillendirme Derneği: Dernek 09.12.1997 tarihinde kurulmuĢtur. KuruluĢ amacı: Doğal varlıkları koruma, insan sağlığını koruma, toprak ve toprak örtüsünü koruma, yeĢil alanları çoğaltma ve koruma, hava kirliliğini önlemedir. KAYNAKLAR: Çevre Gönüllüleri Derneği Tema 202 T. ÇEVRE YÖNETĠMĠ VE PLANLAMA T.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi Ġlimizde toplanan katı atıklar Ģehir çöplüğünde düzensiz olarak depolanmakta, sinek ve koku problemine yol açmaktadır. Yaz dönemlerinde çöpler yanmakta ve hava kirliliğine neden olmaktadır. Evsel atık suların bir bölümü arıtma tesisine verilirken bir bölümü hiçbir arıtma iĢlemine tabi tutulmadan dereye deĢarj edilmektedir. Alınan Tedbirler : Katı atık depolama alanında çöpler dağıtılarak üzeri kapatılmıĢtır. Metan gazı çıkıĢı için belli aralıklarla baca konulmuĢtur. YaklaĢık 1.200.000m2‟lik çöplük alanı ağaçlandırılmıĢtır. Evsel atık suların arıtılması için kanalizasyon projesi kapsamında arıtma tesisi projelendirilmiĢ ve faaliyete geçirilmiĢtir. Arıtılmayan evsel atıksular için terfi istasyonu kurularak arıtma tesisine gönderilmesi için çalıĢmalar sürmektedir. T.2. Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı, Korunması ve GeliĢtirilmesi Doğal kaynakların Ekolojik dengeler esas alınarak verimli kullanımı korunması ve geliĢtirilmesi. Doğal kaynakların kullanımıyla ilgili her hangi bir sorun yaĢanmamaktadır. T.3. Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin, Sonuçlarının Çevrenin TaĢıma Kapasitesini AĢmayacak Biçimde Planlanması Ülkemiz son 30 yılda hızlı bir sanayilĢeĢmenin içine girmiĢtir.Sanayi kuruluĢlarının sayısında ciddi bir artıĢ yaĢanmıĢtır. Bu da düzensiz kentleĢmeyi ve ekolojik dengelerin olumsuz etkilenmelerini beraberinde getirmektedir. Su kalitesi, hava kalitesi, gürültü düzeyi ve zehirli atıklala ilgili bir dizi standardın uygulanması gerekmektedir. Ġlimizde çevrenin taĢıma kapasitesini aĢan bir faaliyet söz konusu değildir. Ancak Deri Organize Atıkları ile Banaz çayında, Tekstil Organize Sanayi atıklarıyla Gediz nehrinde bir kirlilik yaĢanmaktadır. Ġleride TaĢıma kapasitesini aĢması söz konusu olabilmektedir. T.4. Çevrenin Ġnsan- Psikososyal Ġhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması Ġlimizde kentsel yerleĢim alanı içinde tekstil ve deri sanayi kollarında fabrikalar bulunmakta buda kentsel imaj ve kentsel estetik açıdan uygun değildir.Ayrıca Ģehir merkezide bulunan binalarının dıĢ görünümlerinin düzgün olmaması görsel kirliliğe yol açtığı için UĢak Belediyesi tarafından bu tür binaların dıĢ cepheleri boyatılarak tadilatları yaptırıldı. Kent merkezinde bulunan yeĢil alanlar yeterli olmayıp kiĢi baĢına 5m2 yeĢil alan düĢmektedir. KAYNAKLAR UĢak Belediye BaĢkanlığı UĢak Valiliği 203
© Copyright 2024 Paperzz
