Günlük hava sıcaklılıklarından yararlanarak pamukta ekim tarihi

GÜNLÜK HAVA SICAKLILIKLARINDAN YARARLANARAK PAMUKTA EKİM TARİHİ
KARARININ ALINMASI
Dr.Nedim ÖZBEK
Nazilli Pamuk Araştırma İstasyonu Müdürlüğü
Pamuk tarımında özellikle çok erken ve geç yapılacak ekimlerde ekim kararı verme
oldukça önemlidir. Erken yapılan ekimlerde, iyi ve yeterli bir çıkış sağlama, stand
oluşturma ve sağlıklı bitki ile sezona başlama oldukça önemlidir. Geç yapılan ekimlerde
ise bölgenin vejetasyon süresi ve çeşidin vejetasyon süresi olgunlaşma değerleri yüksek
ve kaliteli ürün için oldukça önemlidir. Çizelge 2’de bölgemizde pamuk ekim sezonunda
Aydın iline ait 10 yıllık sıcaklık ortalamaları verilmiştir. Bu tarihlerde 5’er günlük
periyotlarda gerçekleşen sıcaklık birikimleri verilmiştir. Bu verilerden yararlanılarak
Aydın ilinde en uygun ekim periyodu görülebilir. Ancak bu verilerin 10 yıllık ortalama
veriler olduğu unutulmamalı, ekim kararı; o yılın gerçekleşen sıcaklık değerleri ve 5
günlük hava sıcaklığı ile yapılmalıdır.
Ekim tarihi belirleme nasıl yapılır:
İnternet arama motorlarından DMİ veya herhangi bir meteoroloji sayfasından geçmiş 5
günlük veya gelecek 5 gün için maksimum ve minimum hava sıcaklıkları bulunur ve
maksimum ve minimum sıcaklık değerleri yazılır.
Maksimum sıcaklık+ Minimum sıcaklık
Günlük sıcaklık birikimi = …………………………………………………………….. – 15.5
2
Her gün için bulunan ortalama değerden 15,5’i çıkarılır.
5 günlük fark değerlerini toplanır.
5 günlük değer toplamı 16 C°’nin üzerinde ise ekim için yeterli sıcaklık mevcuttur.
Çizelge 1deki değerler ile karşılaştırınız.
Çizelge 1. Ekim için uygun toprak sıcaklıkları
5 günlük Gün/derece
Tanım
birikimi
≥ 20
İdeal
16-20
Yeterli
11-15
Kritik
≤10
Yetersiz
Bulunan değer 10 °C veya altında ise ekim için uygun zaman değildir.
11-15 °C arasında ise ekim için kritik, ekilen tohumlarda beklenen çıkış olmayabilir.
16 °C’nin üzerinde ise ekim için zamanın uygun olduğunu gösterir.
Örnek 1: 21 Nisan ve 25 Nisan tarihleri arasında 5 günlük sürede gün/derece birikimi
miktarı 10,4 birim olarak gerçekleşmiştir. Bu günler de verilecek ekim kararının erken
olduğu, sağlıklı bir fide çıkışı için gerekli sıcaklığın olmadığı görülmektedir.
Örnek 2: 26 Nisan ve 30 Nisan tarihleri değerlendirildiğinde; 12,6 gün/derece sıcaklık
birikiminin sağlandığı, bu günlerde yapılacak ekim kararının sağlıklı bir çıkış için kritik
olduğunu göstermektedir.
Çizelge 2. Aydın ilinin 10 yıllık maksimum ve minimum sıcaklık verileri ve 5’er günlük gün/derece
birikimleri
5 günlük Gün/derece
birikimi
≥ 20
16-20
11-15
≤10
Tanım
İdeal
Yeterli
Kritik
Yetersiz
Örnek:1
2000-2010 Max Sıc. Min Sıc. Gün/ derece
21.Nis
24,1
11,6
2,3
22.Nis
23,8
13,4
3,1
23.Nis
21,9
12,7
1,8
24.Nis
23,7
10,2
1,5
25.Nis
24,2
10,3
1,7
Kritik
10,4
Örnek:2
2000-2010 Max Sıc. Min Sıc. Gün/ derece
26.Nis
24,5
11,1
2,3
27.Nis
23,8
11,3
2,1
28.Nis
23,5
11,7
2,1
29.Nis
25,1
11,4
2,7
30.Nis
26,1
11,8
3,4
Kritik
12,6
Örnek:3
2000-2010 Max Sıc. Min Sıc. Gün /derece
01.May
25,7
12,6
3,7
02.May
26,7
13
4,3
03.May
27,7
12, 8
4,7
04.May
27,4
13,2
4,8
05.May
27,9
13,1
5,0
İdeal
22,6
Örnek:4
2000-2010 Max Sıc. Min Sıc. Gün/ derece
06.May
27,7
13,7
5,2
07.May
26,7
13,5
4,6
08.May
25,7
12,9
3,8
09.May
28,3
12,7
5,0
10.May
29,2
13,5
5,9
İdeal
24,5
Örnek:5
2000-2010 Max Sıc. Min Sıc. Gün/derece
11.May
29,3
13,9
6,1
12.May
29,4
14,3
6,4
13.May
29,83
14,7
6,8
14.May
29,27
14,8
6,6
15.May
29,3
14,2
6,3
32,0

Download Report