BİZİM AMERİKAMIZ Ankara Üniversitesi Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi Haziran 2014 Bültende Öne Çıkan Başlıklar Kolombiya’da Juan Manuel Santos Tekrar Devlet Başkanı Seçildi Sayfa 2'de Birleşmiş Milletler Venezuela’nın Toplumsal Alandaki Başarılarını Tanıdı Sayfa 5'de Arjantin, Malvinas Adaları Üzerindeki Hakkını Yineledi Sayfa 3'de Arjantin Devlet Başkanı Yardımcısı Yargı Karşısında Sayfa 6'da Küba'da Yeni Yabancı Yatırım Yasası Yürürlüğe Girdi Sayfa 4'de ''Şili'yi Hatırla, Soma'yı Unutma'' Sayfa 9' da Küba ve Venezuela Kıtadaki En Modern İlaç Fabrikalarından Birini Açıyor Sayfa 7'de İspanya, 691 Tarihi Eseri Kolombiya’ya İade Etti Sayfa 13'de UNESCO, Calakmul ve İnka Yolu'nu Dünya Miras Listesi'ne Eklendi Sayfa 15'de Küba 2050 Yılında Deniz Seviyesinden 27 Santimetre Yükselecek Sayfa 14'de María Ignacia'nın Sözü Yerine Geliyor Sayfa 20'de Misti Volkanı Korku Saçan Fümerollerini Püskürtüyor Sayfa 16'da Pablo Neruda’nın Yeni Eserleri Bulundu Sayfa 21'de Arjantin Ulusal Bayrak Gününü Kutladı Sayfa 19'da LAMER Haziran Ayı Etkinlikleri Sayfa 22'de Kolombiya’da Juan Manuel Santos Tekrar Devlet Başkanı Seçildi Zuluaga, ilk tur seçimlerinde aldığı %29,2 oyla %25,6 oy alan rakibi Santos karşısında aldığı üstünlüğü nihai seçim sonuçlarına yansıtamadı. Juan Manuel Santos Kasım 2012’den beri süregelen FARC gerillaları ile olan barış diyaloğunun desteğini de alarak, 16 Haziran gecesi tekrar devlet başkanı seçildi. Uribe yanlısı aday Óscar Iván Zuluaga’nın elde ettiği %45’lik oy karşısında, Manuel Santos’un kazandığı %50,9’luk oy, seçim zaferini beraberinde getirdi. Santos, konuşmasında barışın, köklü reformlar gerçekleştirme fırsatı olduğunu vurguladı. Ayrıca, seçim sonucunun, FARC VE ELN gibi gerilla örgütlerinin sebep olduğu 50 yıllık şiddetin sona erdiği anlamına geldiğini, sözlerine ekledi. Diğer taraftan, ülkenin en büyük sol görüşlü, yaklaşık 7.500 aktif isyancı grubu olan FARC ve daha ufak çapta sol görüşlü, 2.500 civarında aktif gerilla grubu olan ELN ile gerçekleştireceği barış müzakerelerinde Santos’un sunacağı nihai çözüm planı önem arz etmektedir. Seçim galibi hükümetin, söz konusu çözümün ülke çapında meşruiyet kazanmasına yönelik olarak kamuoyunun görüşüne danışması beklenmektedir. Kolombiyalı yurttaşlarla yapılan anket sonucu, eğitim, güvenlik ve işsizlik konularında insanların iyileştirme beklentisi içinde olduğunu göstermektedir. Atagün Şenol Kaynak: elpais.com bbc.com 2 3 Arjantin Falkland Adaları (Malvinas) Üzerindeki Hakkını Yineledi Arjantin Hükümeti Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Arjantin'in Falkland Adaları üzerindeki devredilemez hakkı yinelendi ve bu kabul edilemez çağdışı sömürge durumunun çözülmesi için İngiliz Hükümeti’ne müzakere çağrısında bulunuldu. 10 Haziran Günü Malvinas Adaları Müzesi’nin açılışını gerçekleştiren Arjantin Cumhurbaşkanı Cristina Fernandez de Kirschner; “Hakkımız, gerçekliğimiz ve belleğimiz olduğundan sömürgeciliğin izlerini sonuna kadar silmeliyiz.” çağrısında bulundu. Cumhurbaşkanı Kirschner, kültürel sömürgecilik konusuna da; “En kötü sömürgecilik ne ekonomik, ne askeri, ne coğrafi, ne de demografik sömürgeciliktir. Bunların hepsi ancak kültürel sömürgecilikle gerçekleştirilebilir.” sözleriyle değindi. Arjantin’in adaların siyasi durumuyla ilgili yayınladığı deklarasyon; Arjantin Hükümeti’nin adalar üzerindeki durumun barışçıl çözümü için mümkün olan tüm yolları deneyeceği yönünde oldu. Adalar üzerinde egemenlik statüsüne yönelik Arjantin Dışişleri Bakanlığı’nın yapmış olduğu açıklama Latin Amerika ülkelerinin oluşturduğu uzun bir liste tarafından da desteklendi. Arjantin’in adalar üzerindeki haklarını savunan deklarasyon uluslararası çapta destek görürken; Brezilya, Nikaragua, Venezuela, Paraguay, Bolivya, Meksika, Panama, El Salavdor, Şili, Surinam, Ekvador, Peru, Kolombiya, Guatemala, Honduras, Dominik Cuhuriyeti, Guyana, Antigua ve Barbuda, Uruguay Arjantin ile dayanışma içinde olduğunu açıklayan ülkeler arasında yer aldı. Afrika ülkelerinden de Arjantin’e destek geldi. Kanada duruma muhalif görüşte olduğunu açıkladı; Amerika Birleşik Devletleri’nden ise bir açıklama gelmedi. Atlantik Okyanusu’nun güneyinde Arjantin’e yaklaşık 500 km mesafede olan Falkland (Malvinas) Adaları 1833 yılında İngiliz yönetimine geçmişti. 1982 yılında Arjantin, Malvinas üzerindeki egemenliğini sağlamak için adaya asker çıkartmış, 74 gün süren çatışmalar sonucunda adanın egemenliği İngilizler lehine el değiştirmişti. Adaların statüsü 19. yüzyıldan bugüne tartışmalı konumunu sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl Falkland Adaları'nın siyasi durumunu belirlemek için yapılan referandumda halkın yüzde 99,8'i, İngiliz toprağı olarak kalmak için oy kullanmıştı. Deniz Karaevli Kaynak:telesurtv.net infobae.com 4 Küba'da Yeni Yabancı Yatırım Yasası Yürürlüğe Girdi 28 Mart'ta Küba Meclisi'nden geçen 118 sayılı Yabancı Yatırım Yasası, 28 Haziran günü yürürlüğe girdi. Yasa, ülke ekonomisinin güçlendirilmesinde alternatif olacak yabancı sermayeyi adaya çekmek için yatırımcılara kolaylık ve yasal güvenlik sağlıyor. Tüm bunlar yapılırken yetkililer sosyalizmin ve Küba ekonomik modelinin temel ilkelerinden ödün verilmeyeceğinin de altını çiziyor. Bu yüzden adada yabancı sermaye sağlık, eğitim ve askeri alanlara giremeyecek. Yasanın, Küba halkının bağımsızlık ve egemenliğine saygılı olacak; refah ve sürdürülebilir bir sosyalist toplumun gelişmesi için ülke içinde yabancı yatırıma olanak sağlayacak yasal zemini kurma amaçlı olduğu belirtiliyor. Uzun yıllardır ABD ablukası altındaki Küba'nın yabancı yatırım yoluyla bir atılım yapması bekleniyor. Yeni yasayla birlikte yabancı yatırımların ülke gelişimine bir köprü kurması bekleniyor. Böylece adadaki kimi sektörlerin kısa vadede gelişmesi düşünülüyor. Bunların başında ihracatın teknoloji ve gıda gibi alanlarda çeşitlendirilmesi geliyor. Konuyla ilgili İspanya'daki Küba Büyükelçiliği, Küba Dış Ticaret ve Yabancı Yatırım Bakan Yardımcısı Núñez Mordoche'nin konuk olduğu bir panel gerçekleştirdi. Núñez Mordoche yeni yasayı ve ülkenin batısında oluşturulan devasa Mariel Özel Kalkınma Bölgesi hakkında detaylı bilgi verdi. Panele yaklaşık 160 İspanyol firmasının temsilcisi katıldı. Şafak Gümüş Kaynak: cubadebate.com 5 Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Venezuela’nın Toplumsal Alandaki Başarılarını Tanıdı Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Latin Amerika ve Karayipler sorumlusu Jessica Faieta, Venezuela’nın toplumsal eşitsizliği ve adaletsizliği ortadan kaldırmaya yönelik verdiği mücadeleyi takdir ettiğini açıkladı. Programın yıllık yönetim kurulu toplantısında konuyu ele alan Faieta, Venezuela’nın Güney İşbirliği’ne (Cooperación Sur-Sur) sunduğu büyük destekten de övgüyle bahsetti. Ülkesinin Birleşmiş Milletler Temsilcisi Büyükelçi Jorge Valero ise bu gelişmelerin Venezuela’da inşa edilen hümanist-demokratik sosyalizmin temel görevleri olduğunu belirtti. Valero, Venezuela’nın petrol ve diğer kaynaklardan elde ettiği 880 milyon dolarlık gelirin 551 milyonun toplumsal sorumluluklar kapsamında harcandığını ve bu büyük ekonomik gelişmenin Venezuelalıların yaşam kalitesinin artmasında etkin rol oynadığını vurguladı. Büyükelçi, Venezuela Genç ve Çocuk Orkestraları’na 800 bin çocuk ve gençle katkı sağlayan Simon Bolivar Müizk Vakfı’nın bu alanda ortaya çıkan evrensel bir örnek olduğunu ortaya koyarken bu vakfın çalışmalarının 40’tan fazla ülkeye aktarılmasında desteğini esirgemeyen Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’na teşekkür etti. Ege Uygar Gezgin Kaynak: telesurtv.net Yolsuzlukla Suçlanan Arjantin Devlet Başkanı Yardımıcısı Yargılanıyor Arjantin Devlet Başkanı Yardımcısı Amado Boudou Ekonomi Bakanı olarak görev yaptığı sırada sahip olduğu iddia edilen şirket ile ilgili açıklamasını yapmak üzere 8 saatlik ifadesini sundu. Arjantin’in 30 yıllık demokrasi tarihinde ilk kez bir Devlet Başkanı Yardımcısı görevini yürüttüğü dönemde sorgulanmış oldu. Boudou'nun uzun süredir, Ekonomi Bakanlığı görevini yürüttüğü sırada Para Basma Şirketi satın almış olduğu iddia edilmişti. Konuyla ilgili iddialar üzerine hakim karşısına çıkan Boudou kendisini şu sözlerle ifade etti: "Bugüne kadar Arjantinliler için gerçekleştirmiş olduğum icraatlardan dolayı mutluluk ve sükunet içindeyim. Sorulara yazılı cevap vermek yerine hakim karşısına çıkmaya karar verdim." Bir hafta süresince konuyla ilgili tanıklar dinlenip bir karara varılacak. Devlet Başkan Yardımcısı Boudou on gün arayla ikinci kez yargı karşısına çıkacak. İkinci sorgusunun, sahte belgelere sahip 1992 model Honda marka bir otomobil sahipliği sebebiyle gerçekleştirileceği açıklanan Boudou, iki hafta önce bir ilke imza atarak Arjantin tarihinin görevi başında sorgulanan ilk Devlet Başkan Yardımcısı olmuştu. Deniz Karaevli Kaynak: internacional.elpais.com telesurtv.net 6 7 Küba ve Venezuela İlaç Fabrikası Açıyor Venezuela hükümeti, Küba’nın desteğiyle Latin Amerika’daki sayılı modern ilaç fabrikalarının arasına girecek bir tesis açmak için harekete geçti. Venezuela Sağlık Bakanlığı'nda aşı üretim planlaması koordinatörü Gerardo Briceño, Nicolás Maduro tarafından kurulması teşvik edilen Biyolojik İlaçlar Üretim Şirketi'nin (Empromed Bio) Güney Amerika'nın bu sektördeki gelişimine, bağımsızlığına ve tetanoz ve difteri gibi hastalıklara karşı aşı üretebilecek durumda olmasını sağlayacağını belirtti. Venezuelalı yöneticinin aktardığı üzere halkın bağışıklık oranı artıyor ve yaklaşık nüfusun %95'i virüs ve bakteriye karşı korunuyor. Yeni fabrikanın yıllık 120 milyonluk ilaç ve aşı üretebilme kapasitesinde olacağı öngörülüyor. Ayrıca Briceño, tekrar meydana çıkan salgın hastalıklara karşı ve özelliklede bu sektörü elinde tutan sadece karlarına önem veren büyük firmalara karşı da bir önlem olacağını belirterek sağlığın kimsenin tekelinde olamayacak uluslararası ücretsiz bir insan hakkı olduğunu vurguladı. Başkent Karakas'ta bulunan Empromed Bio'nun kurulması için şimdiye kadar 56 milyon dolar tahsis edildi. Şafak Gümüş Kaynak: laopinion.com.co 8 Peña Nieto ve Obama ABD’deki Latin Amerikalı Çocuklar İçin Birlikte Çalışma Kararı Aldı Meksika ve ABD devlet başkanları 19 Haziran 2014 tarihinde gerçekleştirdikleri telefon görüşmesinde, Guatemala, Honduras, El Salvador ve Meksika’dan ABD’ye göç eden çocuk yaştaki göçmenlerin karışık durumunu çözmek için ortak bir strateji belirleme yoluna gitti. ABD, adı geçen dört ülkenin büyükelçileriyle görüşerek çocukların ülkelerine geri gönderilmelerini sağlayacak çalışmalarda bulunacaklarını bildirdi. Tek başlarına göç eden çocuklara kalacak yer sağlamanın zorlaşması ve sivil toplum örgütlerinin küçük yaştaki çocuklara şiddet uygulandığı yönündeki şüpheleri de durumun önemini arttırıyor. ABD’nin hamile kadınları ve küçük yaştaki çocukları sınır dışı etmedikleri yönündeki varsayım ve olası bir göç yasasından faydalanacakları düşüncesi ülkeye olan ilgiyi çoğaltıyor. Ancak, halen kabul aşamasında olan yasa tasarısı sadece 2007 ve daha önceki yıllardaki göçmenleri kapsayacak. Melike Yazıcı Kaynak: jornada.unam.mx 9 “Şili’yi Hatırla,Soma’yı Unutma” 5 Ağustos 2010’da Şili’nin San Jose madeninde meydana gelen göçük sebebiyle 33 madenci yerin yüzlerce metre altında mahsur kalmış, kurtarılmaları adına dünyanın dört bir yanından destek ve umut mesajları gönderilmişti. Dünyanın Şili’ye kilitlendiği 69 günün ardından madenciler, “Yaşam Kapsülü” adı verilen özel bir asansör sistemiyle kurtarılmıştı. Bir yanda böyle mutlu bir son, öteki bir yanda ise, 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen, resmi rakamlara göre 301, gayri resmi kaynaklara göre ise daha da fazla “can”ın hayatını kaybettiği, gerisinde büyük bir acı ve utanç bırakan Soma faciası… Şili’de kurtarılan 33 madenciden birisi olan Luis Unzua (solda) ve kurtarma ekibinin lideri Rodrigo Reveco (sağda), Soma faciasını anmak ve bir daha böyle bir acı yaşanmaması adına Ankara ve İstanbul’da temaslarda bulunmak için ziyarete geldi. Temasları sırasında sendika yetkililerine, Şilili madencilerin kurtarılmasını mümkün kılan “Yaşam Kapsülü”nün planı verilirken, DISK üyesi madencilerle, şirketlerin kazançları uğruna insan sağlığını hiçe sayan uygulamaları, işçi sağlığı ve güvenliği gibi konularda fikir alışverişi yapıldı. Ankara ve İstanbul’daki temaslarının ardından, faciada yakınlarını kaybeden ailelerin acısına ortak olmak ve dünyanın diğer bir ucunda dostları olduğu mesajını vermek için Soma’ya geçen heyet, “Şili’yi Hatırla, Soma’yı Unutma” başlığıyla bir basın açıklamasında bulundu. Şilili heyet, Türk yetkilileri gerekli güvenlik önlemlerini almamakla suçladı. Yapılan açıklamada, yaşanan faciada ölü ve yaralı sayısının bu denli yüksek olması, uluslararası standart ve kalitede ekipman kullanılmayarak, gerekli önlemlerin alınmamış olmasına bağlandı. Reveco, bahsi geçen önlemlerin alınmış olması dahilinde pek çok kişinin hayatının kurtarılabileceğine vurgu yaptı. Unzua ise, yeraltında güvenliği ve nefes almayı sağlayacak olan alanların önemine dikkat çekerken, bu tip durumların yaşanma ihtimaline karşı, bu alanların, hazırda bekletilmesi ve kurtarma ekipleri gelene kadar madencilere sığınak işlevi sağlayacağını belirtti. Şilili heyet, İstanbul, Ankara ve Soma’daki temaslarının ardından, Türk yetkililerin önlerinde daha yapacakları çok iş olduğunu göstererek ülkesine döndü. Soma son olsun… Batuhan Sarıcan Kaynak: hurriyetdailynews.com disk.org.tr Kolombiya Ekonomisi 2014’ün İlk Çeyreğinde %6,4 Büyüdü Kolombiya Ulusal İdari İstatistik Bölümü (Dane), Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın, tahmin edilenin üzerinde bir oranla, geçtiğimiz Ocak-Mart dönemi için %6,4 arttığını açıkladı. 2013 yılının aynı dönemindeki % 2,9’luk büyüme oranından %3,5’luk daha fazla büyüme kaydedildi. Böyle olumlu bir büyüme verisi 2011 yılının son çeyreğinden beri görülmedi. Söz konusu bölümün yöneticisi Mauricio Perfetti, İnşaat Sektörü’ndeki %17,2’lik, Sosyal ve Şahsi Hizmetler Sektörü’ndeki %6,3’lük büyümelerde olduğu gibi, 2014’ün ilk çeyreğinde tüm ekonomik faaliyetlerde gelişmenin olduğuna dikkati çekti. Endüstri Sektörü’nün önceki iki çeyrekteki küçülmesine karşılık, bu yılın ilk çeyreğinde bu sektör % 3,3’lük büyüme kaydederken; Elektrik, Benzin ve Su Temini Sektörü’nün %3,1’lik büyümesini de geride bıraktı. Tarım Sektörü, geçen yılın ikinci yarısındaki olumlu havayı sürdürerek, bu yılın ilk çeyreğinde % 6,1 büyüdü. Maden ve Taşocakları Sektörü’nün, bu yılın ilk çeyreğindeki %5,6’lik üretim verisi, geçen yılın son çeyreğindeki %7,7’lik üretiminden geride kalarak yavaşlama sürecine girdi. Beklenildiği gibi, ilk üç aylık veriler ışığında, kömür üretimi %33,3 yükseldi. Mali Sektör %6, Ticari Sektör 5,6 ile büyümeyi sürdürürken, Ulaşım ve Telekomünikasyon Sektörleri de %4,5’lik büyümeye ulaştı. 2013 yılının son çeyreğine kıyasla, 2014 yılının ilk çeyreğinde Kolombiya ekonomisi %2,3 oranında büyüdü. Son olarak, geçen yılın ilk çeyreğinde ülkede dolaşımda olan nakit 50,19 trilyon Peso’dan bahsedilebilirken, bu yılın aynı döneminde dolaşımdaki nakit para 60,02 trilyon Peso’ya ulaştı. Atagün Şenol Kaynak:elcolombiano.com 10 Arjantin'de Yeniden Temerrüd Riski ABD Yüksek Mahkemesi'nden Arjantin'in Borçların Ödemesi ile İlgili Kararı İçin Temyiz Talebine Red Cevabı Geldi ABD Yüksek Mahkemesi’nin 18 Haziran Günü aldığı temyize red kararının ardından Arjantin Hükümeti 30 Haziran’da vadesi dolan borçlarının ödenmesinin imkansız olduğunu ve ülkenin temerrüde düşme riskinin bulunduğunu açıkladı. Latin Amerika'nın üç büyük ekonomisinden biri olan Arjantin, 2001 yılındaki finansal krizin ardından 95 Milyar Dolar ile rekor düzeyde temerrüde düşmüştü. Temerrüde düşüşünün ardından borçlarını 2005 ve 2010 yıllarında iki kez yeniden yapılandıran Arjantin, yeniden yapılandırmayı reddeden alacaklılarla 12 yıllık bir yasal mücadeleyi sürdürmekteydi. Yeniden yapılandırmaya katılmayan yatırımcılar ‘akbaba’ olarak nitelendirilmekteydi. ‘Akbaba fonları’ yapılandırmaya katılan yatırımcıların aksine borçlarından belli oranlarda feragat etmeyi kabul etmeyip, borçlarının tamamının ödenmesini talep eden yatırımcıların fonlarından oluşuyor. ABD Yüksek Mahkemesi'nin yeniden yapılandırmaya katılmamış yatırımcılara ödenmesi gereken borçların ödemesi gerçekleştirilmeden, yeniden yapılandırılmış borçların ödemesinin gerçekleştirilemeyeceği kararına ilişkin Arjantin Hükümeti’nin temyiz talebi geçtiğimiz günlerde reddedildi. Devlet Başkanı Cristina Fernandez de Kirschner ‘akbaba fonları’na faiziyle birlikte 1.5 milyar dolarlık bir ödemeyi yapmalarının imkansız olduğunu dile getirmişti. Arjantin Ekonomi Bakanı Axel Kicillof yapılandırılmış borçların ödemesiyle ilgili kreditörlerine verdikleri sözü tutmalarına engel olunamayacağını belirtirken, Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales de Arjantin Hükümeti’ne dayanışma mesajı verdi ve bu saldırgan dış politikanın Arjantin Hükümeti’ni istikrarsızlaştırma çabasından başka bir şey olmadığı belirtti. Uruguay Cumhurbaşkanı José Mujica konuyla ilgili; “Bugün senin için gelirler, yarın benim için. Bu yatırımcılar üç kuruşa borç kağıtlarını satın alıp sonra her şeyi ele geçirmek niyetindedir.” ifadelerini kullandı ve Arjantin Hükümeti ile dayanışma mesajları verdi. Mujica, alacaklıların esas dertlerinin Arjantin petrolünü ele geçirmek olduğunu; uzlaşma yolunun da doğal kaynaklara karşılık borçların silinmesi olacağını ifade etti. Devlet Başkanı, Unasur ve Mercosur birlikleri ile Arjantin’e yardım planlarının harekete geçirilmesi gerektiğini ekledi. 11 Arjantin Milletvekilleri Meclisi Başkanı Julián Domínguez de Arjantin halkının ölümü ve açlığı anlamına gelecek olan ‘akbaba fonları’nı ödeyemeyeceklerini belirtti. 2005 yılındaki düzenlemede alacaklıların %75’inin, 2010 yılındaki ikinci düzenlemede ise %18’inin daha katılmasıyla toplamda %93’ünün borçlarının halihazırda ödenmeye başlanmış olduğunu bildiren Domínguez, geri kalan %7'yi oluşturan 'akbabalar' ile bir anlaşmaya gidilmesi gerektiğini açıkladı. Arjantin Ekonomi Bakanlığı, ABD Yüksek Mahkemesi yargıcı Thomas Griesa’nın belirlediği aracı Daniel Pollack ile 1,33 Milyar Dolarlık borcun ödemesi ile ilgili bir anlaşmaya varmak için 7 Temmuz günü ABD’ye bir heyet gönderecek. Barack Obama Hükümeti de durumla ilgili yargının kararına ve güçler ayrılığı ilkesine saygı duyulması gerektiği ve kendilerinin Cristina Fernandez Hükümeti’nin herhangi bir olası siyasi müdahalesini desteklemedikleri yönünde açıklama yaptı. Deniz Karaevli Kaynak: economia.elpais.com actualidad.rt.com telesurtv.net lanacion.com.ar reuters.com 12 İspanya, Uyuşturucu Kaçakçılarının Elindeki 691 Parçalık Tarihi Eseri Kolombiya’ya İade Etti İspanyol polisi, Kolombiya’nın 3000 yıllık geçmişine ışık tutan arkeolojik değeri olan 691 parçalık tarihi eseri, 2003 yılında uyuşturucu kaçakçılarından geri aldı. Parçaları yasadışı satın alan tutuklu 29 kişinin yanısıra, 885 adet tarihi eser ele geçirildi. Ulusal Mahkeme Hakimler Kurulu’nun 5 Sayılı Hükmü’nce, söz konusu 691 adet objenin Kolombiya’ya ait olduğuna karar verildi. Tarihi miras birimi polis müdürü, geriye kalan tarihi eşya parçalarının Ekvator ve Panama ülkeleri coğrafyasına ait olabileceğini ifade etti. İnterpol’dan alınan destekle araştırmacılar, kökeni bilinmeyen parçaları tanımlamaya yönelik çalışmaları başlattı. Günümüzde, yoğunlukla Kolomb öncesi döneme ait söz konusu eşyaların Kolombiya’ya iade edilmesiyle sonuçlanan yasal düzenlemenin bir benzeri, kökeni belirsiz geriye kalan parçalar için de mümkün olabilir. Atagün Şenol Kaynak: elpais.com 13 2050 yılında Küba'da Deniz Seviyesinin 27 Santimetre Yükseleceği Öngörülüyor Havana'da doğal afetlerle ilgili yapılan bir görüşmede iklim değişikliği nedeniyle Küba'da deniz seviyesinin 2050 yılında 27 santimetre yükseleceği ve %2,31 oranında toprak kaybedeceği dile getirildi. Çevre Ajansı Direktörü Gisela Alonso konuyla ilgili yaptığı açıklamada, deniz seviyesinin yükselişinin büyük bir tehlike olduğunu bu yüzden kıyı alanları üzerinde alınabilinecek önlemler üzerinde çalışıldığını belirtti. Küba Okyanusbilim Enstitüsü'nün verdiği bilgilere göre küresel ısınmadan dolayı son 50 yılda Küba'da deniz seviyesi 10 santimetre kadar yükseldi. Enstitünün tahminine göre bu derecede bir yükseliş yaklaşık 122 kıyı köyünü yok edebilir. Tehlike altındaki bu bölgede 9 binden fazla yapı bulunuyor. Küba takım adaları 109.884 kilometrelik bir alana ve 5.746 kilometrelik düzensiz bir şeride sahip. Bu gündemle birlikte adanın doğu illerinde halk, toprağı korumak için yoğun ağaçlandırma çalışmalarına başladı. Şafak Gümüş Kaynak: cubadebate.cu 14 15 Calakmul ve İnka Yolu UNESCO Tarafından Dünya Miras Listesi’ne Eklendi Meksika’nın 12 kültür mirasından biri olan ve Campeche eyaletinde bulunan Calakmul antik şehri, UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne eklenen ilk kültürel ve doğal Meksika şehri olarak kayıtlara geçti. Campeche eyaletinin güneyinde yer alan Calakmul arkeolojik bölgesi, MS. 450-750 tarihleri arasında Mayaların önemli şehirlerinden biri olarak kabul edilmiştir. Yaklaşık 200 duvar yazısı ve resmine sahip Calakmul, 20 metre genişliğindedir. 723 000 hektarlık bir alana yayılmıştır ve dört bir yanı ormanlarla kaplıdır. İlk kez Amerikalı Botanikçi Cyrus Lundell tarafından 29 Aralık 1931 yılında keşfedilen arkeolojik bölgeye Lundell, Maya dilinde Ca(iki)-lak(bitişik)-mul(tepecik)/ İki Bitişik Tepecik anlamına gelen Calakmul ismini vermiştir. Dini törenlerin gerçekleştiği bu alanda, yüksek tabakadan kişilerin mezarlarına da rastlanmıştır. Calakmul’un yanı sıra İnka Yolu da Dünya Miras listesine eklenmiştir. İnka Yolu, Arjantin, Şili, Bolivya, Peru, Ekvador ve Kolombiya’yı içine alan 6 Güney Amerika ülkesini kontrol altına almak, ticari ve kültürel alışverişini sağlamak amacıyla taşlarla ve köprülerle inşa edilmiş İnka İmparatorluğu’na ait yoldur ve quechua dilinde “qhapaq ñan” olarak adlandırılmaktadır. (Peru’daki İnka Yolu haritası) **Sanal Tur için tıklayınız. Melike Yazıcı Kaynak: camino-inca.com jornada.unam.mx inah.gob.mx 16 Misti Volkanı Korku Saçan Fümerollerini Püskürtüyor Uzmanlar Misti Volkanı'nın aktifleştiğini ve fümerol yayılımının sabit olduğunu açıkladılar. Bu hareketlilik Peru Jeofizik Enstitüsü uzmanları tarafından normal olarak kaydedildi. Aynı zamanda Ubinas ve Sabancaya Volkanlarının da kısa bir süre önce aktif hale gelmesinden dolayı yaklaşık 12 kilometre uzaklıkta yaşayan bölge halkında korku yaratttı. Peru Jeofizik Enstitü Müdürü Orlando Macedo fümerollerin volkan kraterine giren suyun buharlaşmasından kaynaklandığını ve bu oluşumun manyetik gazlar olduğunu açıkladı. Genç bir volkan olan Misti'nin uyuyor olduğu düşüncesine rağmen, uzmanlar volkanın aktifleşip fümerol yaymaya başladığını belirtiyor. 4 yöntem sayesinde gerçekleştirilen volkan denetiminin en basiti görsel olanıdır. Video ve fotoğraf makineleri kullanılarak fümerollerin çıkışları kaydedilmektedir. Aynı zamanda volkana ulaşan su kaynaklarının jeokimyasal gözlemi de gerçekleştirilmektedir. Bir diğer yöntem ise volkanik konilere yerleştirilen prizmalar sayesinde yapılan jeodezik(iki nokta arasındaki en kısa yol) kontroldür. Son yöntem ise sismograf aletiyle ölçülen sismik dalgalar sayesinde gerçekleştirilmektedir. Ezgi Gültekin Kaynak: elcomercio.pe Okyanustaki Kirliliğin İklim Değişikliği Kadar Tehlikeli Hale Geldiği Saptandı Pasifik Okyanusundaki 700.000 kilometre kare olarak hesaplanan çöp alanı California kıyıları ve Hawai çevresinden Japonya'ya kadar uzanıyor. Aynı zamanda ''plastik çorbası'' olarak da adlandırılan çöplük, neredeyse iklim değişikliği kadar tehlikelidir. Çok geniş alana yığılmış olan çöplerin birçok hayvan türünün tükenmesine yol açtığı düşünülüyor. Avlanan balıkların %35'inin midesinde plastik parçacıklarına rastlandı. Yapılan araştırmalar, çöp alanın oluşmasını 2011'de yaşanan tsunaminin neden olduğu büyük miktardaki enkazın sürüklenmesiyle başladığını gösteriyor. Bilim insanı Erik Van Sebelle, bu ''plastik çorbasının'' birçok önleme karşın önümüzdeki 500 yıl içinde boyutunun büyüyeceği konusunda yetkilileri uyardı. Ezgi Gültekin Kaynak:elcomercio.pe Meksika ve İspanya Sualtı Arkeolojisi Üzerine Bir Anlaşma İmzaladı İspanya Kralı Juan Carlos’un tahtını oğlu Prens VI. Felipe’ye devretmesinden 10 gün önce ülkeye resmi ziyarette bulunan Peña Nieto, 10 Haziran 2014’te su altı arkeolojisi üzerine çalışmak ve her iki ülkede batmış gemilerdeki muhtemel hazineleri gün yüzüne çıkarmak için anlaşma imzaladı. Meksika Kültür ve Sanat Ulusal Konseyi Başkanı Rafael Tovar y de Teresa, Meksika’nın kültürel alt yapısının Latin Amerika ülkeleri arasında en çok ön plana çıkan, doğal ve dilsel çeşitlilik açısından çok zengin bir ülke olduğunun altını çizdi. Meksika’da 200 000 harabe alanı, 187 arkeolojik sit alanı, 22 000 kütüphane ve 200 000 müze bulunduğunu da sözlerine ekledi. Melike Yazıcı Kaynak: jornada.unam.mx 17 18 Hayat Kalitesini Yükseltmenin Bir Yöntemi Şilili şair ve ressam Rolando Toro Araneda, Biyodans Sistemi’ni yaratan kişidir. Bu sistemin amacı, kişisel iç çatışmaların üstesinden gelinmesine ve kişiliğin gelişimine yardımcı olmaktır. Biyodans Pereira Okulu’nun müdürü Pereira Liliana Restrepo, biyodansın bir deneyim olduğunu ve müziğin bu deneyim sırasında çok önemli bir yer tuttuğunu ifade etmektedir. İnsanın algılama yetisine etki eden müzikle organizma uyanmaktadır. Liliana, Kolombiya'da tanıştığı ve 15 yıldır uyguladığı bu sistemin, kalbin ritmiyle uyumlu müziğin, vücudu uyumlu bir bütün haline getirdiğini ve bunun için büyük oranda Brezilya müziğinin kullanıldığını ifade etmektedir. Biyodans’ın uygulanmasında dünyadaki farklı müzik ritimlerinin kullanıldığını; ancak, öğrencilerin doğup büyüdükleri ülkenin müziğinin tercih edildiğini ve böylelikle duygularla bütünleşmenin sağlandığını da sözlerine eklemektedir. Restrepo, Biyodans Sistemi ile grup halinde, tüm iletişim süreçlerinin yeniden öğrenilmesinin sağlandığını belirtmektedir. Zira, insanoğlu tekrar ederek öğrenmektedir. Biyodansı uygulama egzersizleri 500 civarındadır. Öğrenciler, farklı ritimlerdeki müzikler eşliğinde bir dizi egzersize tabi tutulur. Son safha egzersizlerine dingin ritimli müzikler eşlik etmektedir. Atagün Şenol Kaynak: latarde.com 19 Arjantin Ulusal Bayrak Gününü Kutladı 20 Haziran Günü Santa Fe Eyaleti'nin Rosario şehrinde Ulusal Bayrak Günü, Devlet Başkanı Cristina Fernandez de Kirschner'in katılımıyla kutlandı. Pek çok müzisyen ve sanatçının katıldığı bayramda, yerli halkların ve 'gaucho' kültürünün temsilcileri de yer aldı. Halk danslarıyla renklenen etkinlikte Latin Amerika ritmlerini birleştiren Arjantin müziğinin önemli aktörleri müzik dinletileri gerçekleştirdi. Ulusal Bayrak Günü her yıl, Arjantin Bayrağı'nın yaratıcısı General Manuel Belgrano'nun hayatını kaybettiği 20 Haziran 1820 gününün yıldönümünde kutlanmakta. Arjantin bayrağının ilk tasarımı 1812 yılında Rio de la Plata Eyaleti'nin bağımsızlığını kazanması üzerine Manuel Belgrano tarafından gerçekleştirilmişti. 20 Temmuz 1816'da Meclis tarafından Arjantin Devleti Ulusal Sembolü olarak kabul edilen mavi-beyaz bayrağa, 1818 yılında savaş durumunda kullanılmak üzere güneş figürü eklenmişti. Kutsal Inka Güneşi'ni simgeleyen güneş figürü Perulu bir usta tarafından hazırlanmıştı. Ulusal Bayrak Günü Arjantin'de 1938 yılından bugüne resmi bayram olarak kutlanmakta. Deniz Karaevli Kaynak: telesurtv.net 20 María Ignacia'nın Sözü Yerine Geliyor Her yıl olduğu gibi bu yıl da ‘’parranderolar’’ siyah kıyafet ve şapkalarıyla San Pedro’ya dua etmek için Guarenas ve Guatire sokaklarındaydılar. Her yıl 29 Haziran’da Miranda’nın Guatine ve Guarenas şehirlerinde kutlanan ve kökeni koloni dönemine dayanan bu dini tören; inanışa göre siyahi bir köle olan María Ignacia’nın, kızının sağlığını bağışlaması için Aziz Pedro’ya dans edip şarkı söyleme sözünü yerine getirmesiyle başlar. María Ignacia yaşamını yitirdiğinde ise kocası kalan diğer insanların eşliğinde ritüele kadın kılığında devam eder. Bu sebepten festivalin en dikkat çeken ögesi kadın kılığına girmiş bir adamdır ve kolunda taşıdığı küçük kız figürü ise Aziz Pedro’nun ömrünü uzattığı María Ignacia’nın kızı Rosa Ignacia’yı temsil eder. Festivalin bir diğer dikkat çeken noktası ise katılanların yüzlerini ziftle boyamasıdır. Bu yıl düzenlenen festivale Dış İşleri Bakanı Elias José Jaua Milano katıldı ve twitter hesabından ‘’Dans et ve diren María Ignacia!’’ yazarak festivalin anlamına değindi. 500 yıldan fazladır insanlar María Ignacia’nın sözünü yerine getirmek için Miranda sokaklarını dolduruyor ve UNESCO dünya mirası listesinde yer alan, Venezuela’nın en eski geleneklerinden olan bu festivale hayat veriyorlar. Ege Uygar Gezgin Kaynak: telesurtv.net 21 Pablo Neruda’nın Yeni Eserleri Bulundu Şili denildiğinde, Latin Amerika topraklarındaki o uzun ve ince sınırlar gözümüzün önünde canlanır. Bu sınırlar, coğrafi ve iklimsel zenginliği ile kaliteli şaraplara, yazın dünyasındaki zenginliği ile de kaliteli şiirlere ev sahipliği yapar. Şili’de şiir, akıllara ilk olarak, 1945 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü ülkesine ve Latin Amerika yazınına kazandıran ilk yazar Gabriela Mistral’i (1889-1957) akıllara getirir. Mistral’in ardından, yıllanıp kalitesini iyiden iyiye açığa çıkartan Şili yazını, Pablo Neruda ile 1971 yılında "Bir kıtanın kaderini ve hayallerini canlandıran şiirleri için" gerekçesiyle bir Nobel Edebiyat Ödülü daha kazanır. Hayranları tarafından aşk’ın sözcüsü olarak nitelendirilen Neruda’nın,“20 Aşk Şiiri ve Bir Umutsuz Şarkı” kitabı kutsal kitap olarak benimsenip, Isla Negra’daki evi adeta bir hac yeri gibi her yıl ziyaretçi akınına uğrar. Neruda’ya minnetlerini bu şekilde sunan hayranlarına, geçtiğimiz günlerde, Neruda eserlerinin İspanyolca yayın haklarını elinde bulunduran, Barcelona merkezli Seix Barral’dan güzel bir haber geldi. Yayıncı, başlatılan çalışma sonucunda, Pablo Neruda Vakfı’nın elinde bulunan bazı kutuların içinden, Neruda’nın olgunluk dönemi olarak nitelendirilen 1950-60 yılları arasında yazdığı, daha önce hiç yayınlanmamış 20’den fazla el yazısı şiiri bulunduğunu belirtti. “Evrensel öneme sahip ve İspanyol Edebiyatı adına son yıllardaki en büyük buluntu” olarak nitelendirilen bu şiirlerin, ilk olarak Neruda’nın doğumunun 110. yıldönümü olan bu yıl içerisinde Latin Amerika’da yayınlanacağı ve ancak ertesi yıl İspanya’da raflardaki yerini bulacağı belirtildi. Şiirlerin farklı dillere tercüme yapılacağına dair herhangi bir açıklama yapılmadı. Batuhan Sarıcan Kaynak: theguardian.com latimes.com bbc.co.uk 22 LAMER Haziran Ayı Etkinlikleri LAMER Kolombiya ICESI Üniversitesi Öğrencilerini Ağırladı 2 Haziran 2014 tarihinde Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi, Kolombiya ICESI Üniversitesi öğrencilerini ağırladı. Ankara Üniversitesi ve Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin yaptığı çalışmalar hakkında kısa bir bilgi veren Prof. Dr. Mehmet Necati Kutlu, öğrencilerin sorularını yanıtlayıp Türkiye’de eğitim görmelerinin iki yolu olduğundan bahsetti ve Mevlana Değişim Programı ya da Başbakanlık Türkiye Bursları’na başvurmaları gerektiğini belirtti. Daha sonra sözü Başbakanlık Türkiye Bursları yetkilisi Uzman Metin Atmaca aldı. Şimdiye kadar 4500 yabancı öğrencinin Türkiye’de eğitim gördüğünü ve aralarında Ankara Üniversitesi’nin de bulunduğu 40 seçkin üniversiteden birini seçerek 20 farklı alanda eğitim alabileceklerini, Türkçe kurslarının ücretsiz olduğunu, aynı zamanda tamamen İngilizce müfredata sahip alanların bulunduğunu, öğrencilerin ulaşım masraflarının ve kalacak yerlerinin bu burs kapsamında olduğunu belirtti. Ayrıntılı tüm bilgiye http://www.trscholarships.org/index.php/en/ adresinden ulaşabileceklerini söyledikten sonra kürsüye Ankara Üniversitesi Mevlana Değişim Programı Koordinatörü Doç. Dr. Arzu Onay Beşikçi geçti ve değişim programı hakkında kısaca bilgi verdikten sonra programa Türkçe kursunun dahil olmadığını, öğrencilerin ulaşım masrafının karşılanmadığını ve şartların daha da iyileştirilmesi için çalışmaların hızla devam ettiğini bildirdi. Melike Yazıcı 23 LAMER Latin Amerikalı Basın Mensuplarını Ağırladı Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi 16 Haziran 2014 tarihinde, Dışişleri Bakanlığı ve Başbakanlık Basın-Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü işbirliğiyle Latin Amerika ülkelerine yönelik açılım faaliyetleri kapsamında Küba, Dominik Cumhuriyeti, Venezuela, Meksika, Arjantin, Şili, Ekvador, Brezilya, Kolombiya ve Peru’nun en yüksek tirajlı gazetelerinden ve önemli televizyon kanallarından seçkin basın mensuplarını ağırladı. Latin Amerikalı basın mensupları 16-21 Haziran 2014 tarihleri arasında ülkemizi ziyaretleri kapsamında Ankara ve İstanbul’da Merkezimiz de dahil olmak üzere, Dışişleri Bakanlığı Amerika İkili Siyasi İşler Genel Müdürü Büyükelçi Sayın Ali Kaya SAVUT, TOBB Üniversitesi Rektör Yardımcısı Sayın Güven SAK, TRT Genel Müdürü Sayın İbrahim ŞAHİN, Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdürü İrfan ÖNAL, Anadolu Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Sayın Ömer EKŞİ, TİKA Başkan Yardımcısı Sayın Ali MASKAN, ASELSAN Ziyareti ve Genel Müdürü Faik EKEN ve Başbakanlık Basın-Yayın Enformasyon Genel Müdürü Sayın Murat KARAKAYA ile bir araya geldi. Merkezimizin kütüphanesinde gerçekleşen toplantıda basın mensuplarının sorularını Merkez Müdürü Prof. Dr. Mehmet Necati KUTLU yanıtladı. Latin Amerikalı öğrenci ya da öğretim elemanlarının Türkiye'ye gelebilmesi için Mevlana Değişim Programı ve Türkiye Burslarına başvurmasının önemi üzerinde duran Prof. Dr. Mehmet Necati KUTLU, Latin Amerika ülkeleri ile ilişkilerimizin artarak yoğunlaştığı ve birçok uluslararası platformda küresel vakalara yönelik ortak irade ve görüş ortaya koyduğumuz şu günlere Dışişleri Bakanlığı’nın değerli katkıları ve Latin Amerika Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin özverili çalışmasıyla gelindiğinin altını çizdi. Dominik Cumhuriyeti'nden gelen basın mensubu editör, analist, akademisyen, köşe yazarı Luis Rafael GONZALEZ HERNANDEZ'in, ülkesinin Santa Domingo Özerk Üniversitesi'nde bir Türk Kültürü Kürsüsü açmak istediğini ve bu konuda LAMER'in yardım ve desteğini beklediklerini belirtti. Basın mensupları LAMER'in Latin Amerika'da yürüttüğü ve bundan sonra yürüteceği çalışmalara bağlı bulundukları gazete ve kanallarda yer vererek destekleyeceklerini ifade etti. Melike Yazıcı 24 BİZİM AMERİKAMIZ GENEL YAYIN YÖNETMENİ Prof. Dr. Mehmet Necati Kutlu EDİTÖR Prof.Dr. İsmail Özer EDİTÖR YARDIMCILARI Öznur Seçkin Melike Yazıcı TASARIM Şafak Gümüş YAYINA HAZIRLAYANLAR Şafak Gümüş Ege Uygar Gezgin Atagün Şenol Deniz Karaevli Ezgi Gültekin Batuhan Sarıcan latinamerika.ankara.edu.tr