Sunum

DIŞ TİCARET BEKLENTİ ANKETİ
2015 1. ÇEYREĞİNE İLİŞKİN
BEKLENTİLER
12 Ocak 2015
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI
EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
GİRİŞ
"İhracat ve İthalatta
Firma Algısı"
Dış Ticaret Beklenti Anketi
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
2
AMAÇ
"Piyasadaki hakim beklentinin tespiti"
• Uygulanan politikaların etkilerinin ölçülmesi.
• Alınması gereken tedbirlerin
yönlendirilmesi.
• Piyasaların değişen şartlarına proaktif bir
şekilde müdahale edilmesi.
• Orta vadeli dış ticaret politikalarının
oluşturulmasına katkı sağlanması.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
3
Dış Ticaret Beklenti Anketi
DTBA,
• Dış ticaretimize yön veren firmaların
yakın geçmişe ve mevcut duruma
ilişkin değerlendirmeleri ile geleceğe
ilişkin beklentilerini yansıtır.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
4
KAPSAM
• Anket birimleri: en fazla ihracat ve ithalat
yapan ilk 500’er firma
• İhracatın %54,3’ü, İthalatın %65,5’i (2013)
• Uygulama:
• Firmaların üst düzey yöneticileri
• İnternet üzerinden anket birimlerine
verilen kullanıcı adı ve şifre ile erişim
• Üçer aylık dönemler halinde
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
5
Yayımlama Takvimi
Ön Çalışma
2010/Q2
2010/Q3
2010/Q4
-------
Yayımlama Takvimi
2011/Q1
17 Ocak 2011
2013/Q3
15 Temmuz 2013
2011/Q2
18 Nisan 2011
2013/Q4
11 Ekim 2013
2011/Q3
18 Temmuz 2011
2014/Q1
13 Ocak 2014
2011/Q4
17 Ekim 2011
2014/Q2
14 Nisan 2014
2012/Q1
16 Ocak 2012
2014/Q3
14 Temmuz 2014
2012/Q2
16 Nisan 2012
2014/Q4
13 Ekim 2014
2012/Q3
16 Temmuz 2012
2015/Q1
12 Ocak 2015
2012/Q4
15 Ekim 2012
2015/Q2
13 Nisan 2015
2013/Q1
14 Ocak 2013
2015/Q3
13 Temmuz 2015
2013/Q2
15 Nisan 2013
2015/Q4
12 Ekim 2015
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
6
KAPSAM
Dönem
Form Gönderilen
Firmalar
Cevaplayan Firma
Sayısı
Cevaplanma Oranı
2010/Q2
2010/Q3
2010/Q4
2011/Q1
2011/Q2
2011/Q3
2011/Q4
2012/Q1
2012/Q2
2012/Q3
2012/Q4
2013/Q1
2013/Q2
2013/Q3
2013/Q4
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
468
473
473
473
565
565
565
565
668
673
676
677
792
785
781
778
818
842
841
833
291
333
351
388
454
437
429
465
555
557
564
551
649
622
609
596
675
669
639
624
%62,2
%70,4
%74,2
%82,0
%80,4
%77,3
%75,9
%82,3
%83,1
%82,8
%83,4
%81,4
%81,9
%79,2
%78,0
%76,6
%82,5
%79,5
%76,0
%74,9
Ortalama Cevaplanma Oranı : %79,8
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
7
YÖNTEM
Dış Ticaret Beklenti Endeksleri
"İhracat Beklenti Endeksi" & "İthalat Beklenti Endeksi"
• Firmaların cevapları ihracat ve ithalat payları ile
ağırlıklandırılmaktadır.
• İhracat – İthalat Beklenti Endeksi:
• 4’er soru
• Olumlu cevap % - Olumsuz cevap % + 100 =
Difüzyon Endeksleri
• Difüzyon endekslerinin ortalaması = Beklenti
Endeksleri
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
8
YÖNTEM
Dış Ticaret Beklenti Endeksleri
"İhracat Beklenti Endeksi" & "İthalat Beklenti Endeksi"
• Endeks 0 ile 200 arasında değer almaktadır.
• DTBE > 100 ise firmalar ihracatta veya ithalatta artış
beklemektedirler.
• DTBE = 100 ise firmalar ihracat veya ithalatta
değişim beklemektedirler.
• DTBE < 100 ise firmalar ihracatta veya ithalatta
azalış beklemektedirler.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
9
SONUÇ
Dış Ticaret Beklenti Anketi
2015 yılı 1. Çeyrek
• Ankete katılan firma sayısı: 624
• Temsil gücü: İhracatın %44’ü, ithalatın %54,5’i
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
10
SONUÇ
Ankete Katılan Firmaların En Çok Faaliyet Gösterdiği Sektörler
Diğer Ürünler
%15.4
Diğer Yarı Mamuller
%4.6
Tekstil ve Konfeksiyon
%14.0
Otomotiv Sanayii
%7.8
Makine ve Ulaşım
Araçları
%8.4
Kimya
%10.4
Demir-Çelik
%13.2
Maden
%12.8
Tarım
%13.2
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
11
SONUÇ
İhracat Beklenti Endeksi
2013
2014
Q1
Q2
Q3
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
2015
Q1
İHRACAT BEKLENTİ
ENDEKSİ
101,7
122,1
101,0
109,6
98,8
116,7
113,7
114,1
108,5
İhracat beklentisi
(Gelecek 3 ay)
105,8
149,5
108,2
120,5
103,7
138,5
125,7
132,7
118,7
İhracat siparişi beklentisi
(Gelecek 3 ay)
101,7
150,7
109,7
116,3
103,4
134,0
123,4
128,2
119,8
Şu anda kayıtlı ihracat sipariş
düzeyi
87,5
89,2
75,3
91,3
74,3
91,3
82,6
91,2
78,2
İhracat sipariş düzeyi
(Son 3 ay)
111,9
98,9
110,9
110,3
113,9
102,9
123,1
104,2
117,1
• İhracat Beklenti Endeksi 2015 yılının 1. çeyreğinde, 2014 yılının 4.
çeyreğine göre 5,6 puan azaldı.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
12
SONUÇ
İthalat Beklenti Endeksi
2013
2014
Q1
Q2
Q3
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
2015
Q1
İTHALAT BEKLENTİ
ENDEKSİ
106,7
109,5
113,3
106,2
109,4
104,1
110,3
109,9
104,2
İthalat beklentisi
(Gelecek 3 ay)
113,7
127,0
117,4
103,1
108,1
120,2
126,9
117,9
119,6
Birim ithalat fiyatı beklentisi
(Gelecek 3 ay)
129,5
116,8
116,8
122,7
118,3
112,9
108,3
107,7
103,7
Mevcut ithalat sipariş düzeyi
97,3
101,7
103,2
98,4
97,2
88,4
87,8
96,4
93,6
İthalat sipariş düzeyi
(Son 3 ay)
86,3
92,4
115,9
100,4
114,0
94,8
118,0
117,5
99,7
• İthalat Beklenti Endeksi 2015 yılının 1. çeyreğinde, 2014 yılının
son çeyreğine göre 5,7 puan azaldı.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
13
SONUÇ
Dış Ticaret Beklenti Endeksleri
150
142.9
140
130
126.0
122.6
122.7
122.1
129.1
120
111.4
120.9
113.1
115.6
113.3
111.6
113.7
110
116.7
115.7
104.6
111.3
115
111.2
107.8
100
106
109.6 109.4
106.7
102.1
109.5
108.5
110.3 109.9
101.7 101.0
101.4
113.7 114.1
106.2
104.2
104.1
98.8
97.9
95.8
90
Q2
Q3
2010
Q4
Q1
Q2
Q3
2011
Q4
Q1
Q2
Q3
2012
İHRACAT BEKLENTİ ENDEKSİ
Q4
Q1
Q2
Q3
Q4
Q1
2013
Q2
Q3
2014
Q4
Q1
2015
İTHALAT BEKLENTİ ENDEKSİ
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
14
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin İhracat Beklentisi
İhracat beklentisi
%
(Denge= Artacak-Azalacak)
50
45
40
35
30
25
20
15
10
Dönem, %
Artacak
Aynı kalacak
Azalacak
Denge
2013/Q1
35,6
31,8
17,2
18,4
2013/Q2
46,5
25,4
9,6
36,9
2013/Q3
32,8
32,2
14,8
18,0
2013/Q4
39,1
32
9,5
29,6
2014/Q1
32,4
33,6
14,3
18,1
2014/Q2
41,2
29,5
8,4
32,8
2014/Q3
32,7
30,5
14,3
18,4
2014/Q4
33,0
32,6
10,6
22,4
2015/Q1
31,3
29,2
17,1
14,2
• Ankete katılan firmaların %31,3’ü ihracatın artmasını bekliyor.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
15
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin İhracat Sipariş Beklentisi
İhracat sipariş beklentisi
(Denge= Artacak-Azalacak)
%
50
45
40
35
30
25
20
15
10
Dönem, %
Artacak
Aynı kalacak
Azalacak
Denge
2013/Q1
33,9
29,6
18,0
15,9
2013/Q2
43,9
22,5
10,2
33,7
2013/Q3
32,5
28,5
15,6
16,9
2013/Q4
36,6
31,5
9,4
27,2
2014/Q1
31,7
32,9
13,6
18,1
2014/Q2
39,6
27,3
8,7
30,9
2014/Q3
30,6
29
14,5
16,1
2014/Q4
30,2
32,4
9,7
20,5
2015/Q1
29,8
29
15,7
14,1
• Ankete katılan firmaların %29,8’i ihracat siparişlerinin artmasını bekliyor.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
16
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin Birim İhracat Fiyatı Beklentisi
Birim ihracat fiyat beklentisi
%
35
30
25
20
15
10
5
0
-5
-10
(Denge= Artacak-Azalacak)
Dönem, %
Artacak
Aynı kalacak
Azalacak
Denge
2013/Q1
19,8
48,1
9,8
10
2013/Q2
16
46,7
9,7
6,3
2013/Q3
13,2
50,2
10,5
2,7
2013/Q4
16,6
50,7
7,9
8,7
2014/Q1
16,1
50,2
7,6
8,5
2014/Q2
13,5
49,5
8,7
4,8
2014/Q3
12,1
51,3
7,0
5,1
2014/Q4
11,3
49,6
8,0
3,3
2015/Q1
13,1
42,1
14,3
-1,2
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
17
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin Avrupa’ya İhracat Beklentisi
Avrupa ülkelerine ihracat beklentisi
(Denge= Artacak-Azalacak)
%
40
35
30
25
20
15
10
5
0
Dönem, %
Artacak
Aynı kalacak
Azalacak
Denge
2013/Q1
2013/Q2
2013/Q3
2013/Q4
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
27
31,1
23,5
27,9
24
32,6
24,1
26,1
22,6
32,1
30,8
32,3
33,5
35,2
29,5
32,6
32,2
30,3
17,1
9,7
16,4
10,2
12,2
7,7
10,3
10,2
16,3
9,9
21,4
7,1
17,7
11,8
24,9
13,8
15,9
6,3
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
18
SONUÇ
2015 1. Çeyreği İtibariyle Son Üç Aydaki İhracat Sipariş Düzeyi
Son üç aydaki ihracat sipariş düzeyi
%
(Denge= Arttı-Azaldı)
30
25
20
15
10
5
0
-5
•
Dönem, %
Arttı
Aynı kaldı
Azaldı
Denge
2013/Q1
2013/Q2
2013/Q3
2013/Q4
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
28,5
21,7
25,7
25,8
29,4
22,8
28,1
20
21
36,5
38,2
35,7
38,9
33,4
38,8
35
35,5
36,5
19,6
20,5
16,1
13,6
17,8
18,7
14,9
21,2
20,9
8,9
1,2
9,6
12,2
11,6
4,1
13,2
-1,2
0,1
Ankete katılan firmaların %21’i 2014 yılının 4. çeyreğinde ihracat sipariş düzeylerinin arttığını
belirtiyor.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
19
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin Şu Anda Kayıtlı İhracat Sipariş Düzeyi
Mevcut ihracat sipariş düzeyi
%
(Denge= Normal üstü - Normal altı)
0
-5
-10
-15
-20
Dönem, %
2013/Q1
2013/Q2
2013/Q3
2013/Q4
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
•
Normal üstü Mevsim Normalinde
4,5
6,3
5,1
6,2
6
5,6
5,8
5
4
59,9
57,6
57,6
59,6
58,1
59,7
54,9
54,9
53,5
Normal Altı
Denge
20,0
16,8
15,0
13,5
17,5
15,3
17,6
17,7
22,1
-15,5
-10,5
-9,9
-7,3
-11,5
-9,7
-11,8
-12,7
-18,1
Ankete katılan firmaların %53,5’i şu anda kayıtlı ihracat sipariş düzeylerini mevsim
normallerinde değerlendirmektedir.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
20
SONUÇ
Firmaların Faaliyet Gösterdiği Sektörlerin Sorunları
70
60
%49.7
%48.7
50
40
%55.0
%51.6
%56.7
%34.3
30
20
%13.6
%18.4
10
0
Tanıtım sorunu
var
Kayıt dışı
ticaret var
Teşvikler
yetersiz
2014/Q1
2014/Q2
•
•
•
Hammadde ve
ara malı
fiyatları yüksek
Finansman
maliyetleri
yüksek
2014/Q3
Döviz kurlarının
olumsuz etkisi
var
2014/Q4
Lojistik
maliyetleri
yüksek
Enerji
maliyetleri
yüksek
2015/Q1
Enerji maliyetlerinin yüksekliği
Lojistik maliyetlerin yüksekliği
Döviz kurlarının olumsuz etkisi
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
21
SONUÇ
Ankete Katılan Firmaların Hedef Pazarları
120
Firma Sayısı
100
80
60
40
20
0
• Hedef pazar olarak ön sırada Almanya, ABD ve Rusya geliyor.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
22
SONUÇ
Firmaların Hedef Pazarlarına Yönelik Sorunları
60
%48.1
50
40
%28.0
30
20
%15.1
%16.2
%18.9
%28.7
%32.7
%32.9
%34.5
%34.6
%35.7
%22.9
%10.9
%10.1
10
0
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
•
•
•
Döviz kuru sorunları: % 48,1
Toplam talebin azalması: % 35,7
Siyasi engeller, belirsizlikler, risklerin varlığı: % 34,6
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
23
SONUÇ
Firmaların Özel Sorunları
Finansman imkanlarının yetersizliği yada
maliyetinin yüksek olması
%29.3
%34.9
Rekabetçi fiyat sunamama
%27.9
%38.8
Uygun-yeterli dağıtım ağı kuramamış olmak
%8.7
%7.2
%10.7
%52.9
Uygun temsilci bulamamış olmak
%9.8
%54.8
%7.9
Yeterli Pazar araştırması yapamamış olmak
%9.0
%55.8
%7.2
%7.5
%57.7
%6.3
Kalifiye dış ticaret elemanı istihdam etmemiş
olmak
Ürün kalitesinin pazar koşullarında yeterli
düzeyde olmaması
%4.6
Yabancı dil problemi
%4.2
İletişim araçlarından yeterince yararlanamamak
%1.6
0
%7.7
%61.1
%6.1
%61.5
%5.1
%64.1
10
Katılıyorum
20
30
%5.8
40
50
60
70
80
Katılmıyorum
•
Finansman imkanlarının yetersizliği: % 29,3
•
Rekabetçi fiyat sunamama: % 27,9
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
24
SONUÇ
2015 1. Çeyreğine İlişkin İthalat Beklentisi
İthalat beklentisi
%
(Denge= Artacak-Azalacak)
35
30
25
20
15
10
5
•
Dönem, %
Artacak
Aynı kalacak
Azalacak
Denge
2013/Q1
2013/Q2
2013/Q3
2013/Q4
2014/Q1
2014/Q2
2014/Q3
2014/Q4
2015/Q1
24,3
34,5
27,7
29,2
24,8
28,9
24,8
25
25,6
33,9
29,4
32,8
34,2
37,4
32,4
35,1
36,3
32,5
13,6
10,3
14,5
11,5
12,4
12,3
14,9
12,7
16,7
10,7
24,2
13,2
17,7
12,4
16,6
9,9
12,3
8,9
Ankete katılan firmaların % 25,6’sı ithalatın artmasını bekliyor.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
25
SONUÇ
İthalat Nedenleri
Yurtiçi üretimin olmaması
%47.0
Yurtiçi üretim miktarının yetersiz olması
%40.5
Yurtiçi kalitenin yetersiz olması
%34.0
Yurtiçi fiyatların daha yüksek olması
%29.8
Ortaklık yapısı (yabancı ortakların isteğinden dolayı)
%14.9
Döviz kuru nedeniyle ithal fiyatının daha cazip olması
%10.1
Yurtdışı cazip kredi imkanları
%6.3
0
2014/Q1
•
•
•
2014/Q2
20
2014/Q3
2014/Q4
40
60
2015/Q1
Yurtiçi üretim olmayışı: % 47
Yurtiçi üretim miktarının yetersizliği: % 40,5
Yurtiçi kalitenin yetersiz olması: % 34
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
26
SONUÇ
Firmaların İthalatta Karşılaştıkları Sorunlar
Lojistik maliyetlerinin yüksek olması
%46.6
Ekonomik etkili gümrük rejimi uygulamalarında
yaşanan problemler
%19.6
Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) tespitinde
yaşanan zorluklar
%10.6
Kıymet beyanlarında karşılaşılan problemler
%10.6
Kambiyo uygulamaları konusunda yaşanan problemler
%8.0
Gümrük vergilerinin ve KDV oranlarının kolaylıkla
tespit edilememesi
%5.9
0
2014/Q1
2014/Q2
10
2014/Q3
20
2014/Q4
30
40
50
60
2015/Q1
• Lojistik maliyetlerin yüksekliği: % 46,6
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
27
SONUÇ
• İHRACAT EKSENİ
– İhracata Dönük Üretim Stratejisi (İDÜS)
– Teşvik-Yatırım-Üretim-İhracat Zincirinin
Koordinasyonu
– İhracat Pazarlarının Çeşitlendirilmesi
– Ürün Kompozisyonunun Çeşitlendirilmesi
– Yatırım Teşvikleri
– Yatırım Ortamının İyileştirilmesi
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
28
SONUÇ
• İTHALAT EKSENİ
– Girdi Tedarik Stratejisi (GİTES)
– Ticaret Politikası Savunma Araçları
– Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
29
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI
EKONOMİK ARAŞTIRMALAR VE DEĞERLENDİRME
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
12 Ocak 2015
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü
30