0FASIL 32: MALİ KONTROL 32.A. Avrupa Birliği’ndeki Genel Sektörel Durum Analizi Mali kontrol faslı Kamu İç Mali Kontrol (KİMK), Dış Denetim, AB’nin mali çıkarlarının korunması ve avronun sahteciliğe karşı korunması alanlarında hukuki ve idari yapının uyumunu içermektedir. KİMK ve Dış Denetim alanında iç hukuğa aktarılması gereken belirli bir AB müktesebatı bulunmayıp, aday ülkelerin uluslararası kabul görmüş ve AB standartları ile uyumlu iç ve dış denetim fonksiyonlarını uygulayabilecek bir idari yapıya sahip olmaları gerekmektedir. Kamu İç Mali Kontrol Avrupa Komisyonu, KİMK alanında üye devletlere kendi iç kontrol ortamlarını yeniden tasarlama konusunda yardımcı olmak ve onların kamu sektörü kontrol sistemlerinin uluslararası standartlar ve AB iyi uygulamalarına uygun olarak geliştirilmesini ve yapılandırılmasını sağlamak amacıyla bir Kamu İç Mali Kontrol sistemi geliştirmiştir. KİMK, hükümet tarafından ya da yetkilendirilen kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen harcamaların (yabancı fonlar da dahil) denetiminin ilgili mevzuata ve şeffaflık, verimlilik, etkinlik ve ekonomiklik gibi sağlam mali yönetim ilkelerine uygun olmasını sağlamayı amaçlayan bir genel mali kontrol sistemidir. KİMK işleyişi için, yönetsel sorumluluk ve hesap verebilirlik temelinde tutarlı ve entegre bir sistem gerekmektedir. Bu amaçla, etkin yönetim ve kontrol sisteminin geliştirilmesi, işlevsel olarak bağımsız bir iç denetim sisteminin kurulması, yönetim ve kontrol ile iç denetim sistemlerinin geliştirilmesi ve eşgüdümünün sağlanması amacıyla bir Merkezi Uyum Biriminin kurulması gerekmektedir. KİMK, 3 önemli ana bileşenden meydana gelmektedir: 1. İç kontrolün asgari gerekliliklerine uyulması ve her bir kamu kuruluşunda sağlam bir Yönetim ve Kontrol Sisteminin oluşturulmasının sağlanması amacıyla yöneticilere düşen öncelikli sorumluluk; 2. Yönetim ve Kontrol sistemlerinin değerlendirilmesine yardımcı olan ve bu sistemlerin iyileştirilmesi yönünde ilgili harcama merkezlerinin yönetimine tavsiyeler veren işlevsel bakımdan bağımsız bir İç Denetim; ve 3. Yönetim ve Kontrol Sisteminin ve İç Denetimin uyumlaştırılmış bir metodoloji ve standarda göre uygulanmasını ve kalitesinin geliştirilmesini sağlayacak olan bir Merkezi Uyum Birimi Dış Denetim Kamu İç Mali Kontrol sisteminin oluşturulmasının yanı sıra bu sistemin etkinliğini değerlendirecek bağımsız bir dış denetime de ihtiyaç duyulmaktadır. Dış denetim alanında aday ülkelerin Uluslararası Yüksek Denetim Kuruluşları Örgütü (INTOSAI) tarafından belirlenen standartlar ile Lima ve Meksika Deklarasyonlarında yer alan standartları uygulamaya koyması beklenmektedir. Bu standartlar işlevsel, kurumsal ve mali açıdan bağımsız denetim kurumlarının oluşturulmasını öngörmektedir. 32.A.1. Uyum Sağlanacak AB Mevzuatı 25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Birliği’nin genel bütçesinin oluşturulması ve uygulanması ile hesapların sunumu ve denetimi ile ilgili kuralları belirlemektedir. 23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü’nün ayrıntılı kurallarını açıklamaktadır. 11 Temmuz 2006 tarih ve (AT) 1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü, Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu, Avrupa Sosyal Fonu ve Yapısal Fonlar ile ilgili genel hükümleri ortaya koymaktadır. 8 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1828/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü, (AT) 1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü’nde belirtilen Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu, Avrupa Sosyal Fonu ve Yapısal Fonlar ile ilgili genel hükümlerin uygulanmasına ilişkin kuralları belirlemektedir. 32.A.2. Avrupa Birliği Müktesebatının Uygulanması İçin Gerekli İdari Yapılanma Mali Kontrol Faslı çerçevesinde AB fonlarının ve ulusal fonların kontrolünün etkin bir şekilde yapıldığının sağlanması için bazı idari yapılanmalara ihtiyaç vardır. Bu idari yapılar şu şekilde özetlenmektedir: − KİMK sistemi, mevcut kontrol ve denetim sistemlerinin AB standartları ve en iyi uygulamalar ile kıyaslanarak boşluk analizinin yapıldığı bir KİMK politika belgesi temelinde geliştirilmelidir. − Uluslararası kabul görmüş kontrol standartlarını (yönetsel hesap verebilirlik temelinde) karşılayan etkin bir mali yönetim ve kontrol, muhasebe ve raporlama sistemi oluşturulmalıdır. − Risk analizi temelinde ödeme öncesi (ex-ante) ve ödeme sonrası (ex-post) kontroller yapılmalıdır. Ödeme sonrası mali kontrol (teftiş) ise iç denetimden ayrı tutulmalıdır. − Uluslararası kabul görmüş denetim standartlarını karşılayan etkili ve işlevsel olarak bağımsız bir iç denetim sisteminin (merkezi veya merkezi olmayan) oluşturulması gerekmektedir. − KİMK ile ilgili yasal düzenlemelerde kurumsal ve kişisel sorumluluklar açıkça belirtilmelidir. − Yetki dağılımının açıkça yapılması, ihale ve sözleşme prosedürlerinin yönetimi ve kontrolü ile satın alma, taahhüt etme, ödeme ve kurtarmalar arasında çıkar çatışması olmaması adına önem arz etmektedir. − Kamu sektörü genelinde ortak bir kontrol / denetim yaklaşımının sağlanması için; merkezi uyum biriminin kurularak, kontrol ve denetim metodolojilerinin koordinasyonunun ve KİMK politika belgesinin uygulanmasının sağlanması gerekmektedir. KİMK’in uygulanması, kontrol ve denetimlerin yapılması için kılavuz şablonların, standartların, rehber ve tüzüklerin, davranış ve etik kurallarının geliştirilmesi, profesyonel eğitimlerin sağlanması ve kurumlar arası ağ oluşturularak farkındalığın yaratılmasıyla yapılır. − Merkezi uyum birimi, tavsiyelerinin takibini uyum testleriyle birlikte test etmelidir. Göreve atanacak yeterli sayıda eğitimli personel olması gerekmektedir. Uzman kadro, uygun kontrol, denetim becerisi, deneyim ve dil becerisine sahip olmanın yanı sıra Birlik programlarının kontrol ve denetimleri konusunda eğitilmelidir. − INTOSAI standartları kabul edilmeli ve yürütülen tüm denetim çalışmalarında denetim kılavuzları kullanılmalı ve düzenlilik ve performans denetimleri yapılmalıdır. 32.B. İç Hukuka Yansıtma Öncelikleri 32.B.1. Günümüze Kadar Kaydedilen İlerleme Mali Kontrol faslı altındaki uyum çalışmalarına 2009 yılında başlanmıştır. Bu kapsamda, faslın uygulamasından sorumlu olacak kurum ve kuruluşlara ilgili AB müktesebatına ilişkin kapasite artırımı çalışmaları düzenlenmiştir. Müktesebata uyulmasına yönelik olarak hazırlanan Kamu İç Mali Kontrol Politika Belgesi 21 Temmuz 2010 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmıştır. Kamu İç Mali Kontrol Yasa Tasarısı Aralık 2013 tarihinde Bakanlar Kurulu’na sevk edilmiş ve yasayı uygulayıcı nitelikteki tüzük çalışmalarına başlanmıştır. 32.B.2 Öncelikler Listesi Öncelik 32.1 Kamu İç Mali Kontrol alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve ilgili yasal ve idari düzenlemelerin yapılması Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması Ana Unsur 32.1.2 Yönetim ve Kontrol Sisteminin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve risk yönetiminin geliştirilmesi Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve Bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim Birimlerinin oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi Öncelik 32.2 Dış denetim alanında Lima ve Meksika Deklerasyonlarına ve INTOSAI standartlarına uyum sağlanması 32.B.3. Mevzuat Uyum Takvimi ve İdari Düzenleme Tabloları Öncelik 32.1 Kamu İç Mali Kontrol alanında AB müktesebatına uyum sağlanması ve ilgili yasal ve idari düzenlemelerin yapılması a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu 32.1-a Sıra No Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak Yasal Düzenlemenin Adı Amaç/Kapsam Uyum Sağlanması Öngörülen AB Mevzuatı Meclise/Bakanlar Kuruluna Sevk Tarihi Düzenlemenin Hazırlanmasından Sorumlu Kurum/lar Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması 1 Kamu İç Mali Kontrol Politika Belgesine ilişkin kararın tadil edilmesi Mevcut duruma ilişkin önemli unsurları sunmak ve uluslararası standartlar ile AB’deki iyi uygulamalar uyarınca KKTC’de kapsamlı ve verimli bir iç kontrol ve iç denetiminin oluşturulması ve geliştirilmesi için gelişim stratejisinin ana hatlarıyla belirlenmesi -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2014 yılının birinci yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık 2 Kamu İç Mali Kontrol Yasa Tasarısı KKTC’de uluslararası standartlar ile AB norm ve uygulamalarına paralel olarak, kapsamlı, şeffaf ve verimli bir iç kontrol ve iç denetimin oluşturulması ve geliştirilmesi -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2014 yılının ikinci yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık 32.1-a (Devamı) Sıra No Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak Yasal Düzenlemenin Adı Amaç/Kapsam Uyum Sağlanması Öngörülen AB Mevzuatı Meclise/Bakanlar Kuruluna Sevk Tarihi Düzenlemenin Hazırlanmasından Sorumlu Kurum/lar Ana Unsur 32.1.2 Yönetim ve Kontrol Sistemi kapasitesinin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve risk yönetiminin geliştirilmesi 1 Kamu İç Kontrol Standartları Tüzüğü İç Kontrole ve Üst Düzey Yöneticilerin Sorumluluklarına ilişkin ilke ve esasların belirtilmesi amacıyla Kamu İç Mali Kontrol Yasası altında çıkarılacak olan yeni tüzük -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü -11 Temmuz 2006 tarih ve (AT) 1083/2006 sayılı Konsey Tüzüğü -8 Aralık 2006 tarih ve (AT) 1828/2006 sayılı Komisyon Tüzüğü 2015 yılının birinci yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim birimlerinin oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi 1 Bakanlıkların Kuruluş İlkeleri (Değişiklik) Yasa Tasarısı MUB’un ve tüm bakanlıklarda bağımsız iç denetim birimlerinin oluşturulması yönünde yapılacak olan düzenleme -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2014 yılının ikinci yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık 2 Merkezi Uyum Birimine İlişkin Çalışma Usul ve Esaslar Tüzüğü Merkezi Uyum Birimine İlişkin Çalışma Usul ve Esasların belirlenmesi amacıyla Kamu İç Mali Kontrol Yasası altında çıkarılacak olan yeni tüzük -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2014 yılının ikinci yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık 32.1-a (Devamı) Sıra No Değiştirilecek/Yeni Çıkarılacak Yasal Düzenlemenin Adı 3 İç Denetim Birimine İlişkin Çalışma İç Denetim Birimine İlişkin Çalışma Usul ve Esasları Tüzüğü Usul ve Esasların belirtilmesi amacıyla Kamu İç Mali Kontrol Yasası altında çıkarılacak olan yeni tüzük 4 İç Denetçilerin Uyması Gereken Davranış ve Etik Kurallar Tüzüğü Amaç/Kapsam İç Denetçilerin Uyması Gereken Davranış ve Etik Kuralların belirtilmesi amacıyla Kamu İç Mali Kontrol Yasası altında çıkarılacak olan yeni tüzük Meclise/Bakanlar Kuruluna Sevk Tarihi Düzenlemenin Hazırlanmasından Sorumlu Kurum/lar -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2015 yılının ilk yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık -25 Haziran 2002 tarih ve (AT, Euratom) 1605/2002 sayılı Konsey Tüzüğü -23 Aralık 2002 tarih ve (AT, Euratom) 2342/2002 sayılı Komisyon Tüzüğü 2015 yılının ilk yarısı Maliye işlerinden sorumlu Bakanlık Uyum Sağlanması Öngörülen AB Mevzuatı b) İdari Düzenleme Tablosu 32.1-b Sıra Yapılması Gerekenler No Uygulama Tarihi Ana Unsur 32.1.1 KİMK sisteminin oluşturulması Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar) 1 Kamu iç mali kontrol alanında AB mevzuatına uyum sağlanması amacıyla orta vadeli danışmanlık hizmeti alınması 2014-2016 2 İç ve dış denetçiler arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanması için ortak çalışmaların yapılması 2014-2016 Ana Unsur 32.12 Yönetim ve Kontrol Sistemi kapasitesinin oluşturulması yönünde yönetsel hesap verebilirlilik ilkelerinin, etkin iç kontrolün, iş süreçlerinin ve risk yönetiminin geliştirilmesi Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar) 1 İş süreçleri ve risk yönetimi tablolarının hazırlanması çalışmalarının tüm bakanlıklarda gerçekleştirilmesi 2014-2016 32.1-b (Devamı) Sıra Yapılması Gerekenler No Uygulama Tarihi Ana Unsur 32.1.3 Maliyeden sorumlu Bakanlık bünyesinde Merkezi Uyum Biriminin (MUB) ve bakanlıklar düzeyinde bağımsız İç Denetim birimlerinin oluşturulması ve idari kapasitelerinin güçlendirilmesi Ortak Çalışmalar (Maliyeden sorumlu Bakanlık, diğer tüm bakanlıklar) 1 MUB ve iç denetim birimlerini oluşturacak mevzuatın hazırlanması 2014-2015 2 MUB ve iç denetim birimlerine personel atamaların yapılması 2014-2015 3 MUB ve iç denetim birimlerine atanan personele yönelik hizmet içi eğitim çalışmalarının düzenlenmesi 2014-2016 Öncelik 32.2 Dış denetim alanında Lima ve Meksika Deklerasyonlarına ve INTOSAI standartlarına uyum sağlanması a) Mevzuat Uyum Takvimi Tablosu 32.2-a Sıra No Değiştirilecek / Yeni Çıkarılacak Yasal Düzenlemenin Adı 1 Sayıştay (Değişiklik) Yasa Tasarısı Amaç / Kapsam Hesap verebilir ve şeffaf bir kamu mali yönetim sistemi oluşturulması yönünde dış denetimin rolünün güçlendirilmesi Uyum Sağlanması Öngörülen AB Mevzuatı Meclise / Bakanlar Kuruluna Sevk Tarihi Lima ve Meksika Deklerasyonları ve 2014 yılının ikinci INTOSAI standartları yarısı Düzenlemenin Hazırlanmasından Sorumlu Kurum/lar Sayıştay b) İdari Düzenleme Tablosu 32.2-b Sıra Yapılması Gerekenler No Uygulama Tarihi Sayıştay 1 Sayıştay’ın Uluslararası Denetim Standartları ve iyi uygulamalar ile uyumlu olarak geliştirilmesinin sağlanması ve KIMK sisteminin etkin olarak uygulanabilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin ve uzun vadeli stratejinin hazırlanması 2014-2015
© Copyright 2024 Paperzz
