Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu

38. Dünya Miras Komite Toplantısında Türkiye’den ‘‘Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı
İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa)’’ ve ‘‘Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı
(İzmir)’’ Dünya Miras Listesine Girdi
Türkiye’nin 2013 yılı Kasım ayında
Paris’te gerçekleştirilen 19. Taraf Devletler
Genel Kurulunda Sözleşme tarihinin en yüksek
oyunu alarak 21 üyesinden biri olarak seçildiği
UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin 38.
Toplantısı 15-25 Haziran 2014 tarihleri arasında
Katar’ın başkenti Doha’daki Katar Millî Kongre
Merkezi’nde gerçekleştirilmiştir. Toplantıya 21
Dünya Miras Komitesi Üyesi ülkelerin yanında
Komite’nin danışsal örgütleri olan ICCROM,
ICOMOS ve IUCN üyeleri, 96 Taraf Devlet ve
ilgili STK temsilcileri katılmıştır.
Komite toplantısına Türkiye adına UNESCO Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi
Büyükelçi Hüseyin Avni BOTSALI başkanlığında Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm
Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, İstanbul Alan
Yönetimi Başkanlığı, Bursa Büyükşehir ve Bergama Belediye yetkililerden oluşan bir heyet
katılmıştır.
22 Haziran 2014 tarihinde Komiteye önerilen yeni adaylık dosyalarının görüşüldüğü
whc-14-38COM-8B gündem maddesinde Türkiye’den Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı
İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) ve Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı
(İzmir) dosyaları değerlendirmeye alınmıştır. Yapılan değerlendirme sonucunda Dünya Miras
Komitesi Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu ve Bergama Çok Katmanlı
Kültürel Peyzaj Alanı’nın UNESCO Dünya Miras Listesine kaydedilmesine karar vermiştir.
Bu kararın ardından Türkiye’nin Dünya Miras Listesindeki kültürel ve karma miras
alanı sayısı 13’e yükselmiştir. Türkiye, 1972 Dünya Kültürel ve Doğal Miras Sözleşmesi’ne
taraf olduktan sonra 1988 yılından bu güne geçen 26 yıllık süre içinde aynı Komite toplantısı
sırasında ilk kez 2 miras alanını birden Dünya Miras Listesine kaydettirmiş oldu.
Komite toplantısında öne çıkan diğer bir gelişme ise, Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı
İmparatorluğunun Doğuşu, Dünya Miras Listesine 998. sırada, Bergama Çok Katmanlı Kültürel
Peyzaj Alanı ise Dünya Miras Listesine 999. sıradan girerken, uluslararası toplumun merakla
beklediği 1000. sırayı ise Botsvana’nın doğal miras alanı Okavango Deltası almıştır.
38. Dünya Miras Komitesi Toplantısında Filistin’in “Zeytin ve Üzüm Bağları Güney
Kudüs Battir Bölgesi” UNESCO Tehlike Altındaki Miras Listesine yapılan gizli oylamada 3
hayır ve 7 çekimser oya karşı 11 oy alarak kaydedildi. Ayrıca, Toplantıda Suriye’nin 37. Dünya
Miras Komitesinde Tehlike Altındaki Miraslar Listesine alınan miraslarının mevcut durumunun
devamına karar verildi. Irak’ın “Erbil Kalesi” ve Suudi Arabistan’ın “Hac Kapısı Tarihî Cidde
Şehri” adlı miras alanları Dünya Miras Listesine kaydedildi. Diğer yandan Çin, Kazakistan ve
Kırgızistan işbirliği ile hazırlanan “ İpek Yolları: Tiyanşan Koridoru” listeye alınırken,
Özbekistan ve Tacikistan tarafından hazırlanan “İpek Yolları: Pendijiken-Semerkand_Poykent
Koridoru” dosyasının eksiklerinin giderilmesi için ilgili devlere gönderilmesine karar verildi.
Türkiye, Anadolu’daki han ve kervansarayları Geçici Listeye aldığını belirterek bu yönde
çalışmalar başlattığını Komitede duyurmuştur.
21’i Kültürel, 4’ü Doğal ve 1’i Karma olmak üzere toplam 26 yeni miras alanı 38. Dünya
Miras Komitesinin Doha toplantısında Dünya Miras Listesine kaydedildi. Böylece, 161 ülkenin
Dünya Miras Listesinde yer alan miras alanı sayısı 779’u Kültürel, 31’i Karma ve 197’si Doğal
olmak üzere toplam 1007’ye ulaşmıştır.
Toplantıda UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. M.
Öcal Oğuz, Doğa Bilimleri İhtisas Komitesi Başkanı Prof. Dr. Nizamettin Kazancı, Somut
Kültürel Miras İhtisas Komitesi Başkanı Doç. Dr. Nevra Ertürk, Doğal Miras Uzmanı Prof. Dr.
Zeki Kaya, Somut Kültürel Miras Uzmanı Doç. Dr. Yonca Erkan ve Sektör Uzmanı Şule Ürün
tarafından temsil edilmiştir.
2013 yılında yapılan 1972 tarihli Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması
Sözleşmesi’nin 2013 yılında gerçekleşen19. Taraf Devletler Genel Kurulunda yapılan seçimler
sonucu oluşan Dünya Miras Komitesi Üyeleri aşağıdaki devletlerden oluşmaktadır:
Cezayir, Kolombiya, Hırvatistan, Finlandiya, Almanya, Hindistan, Jameika, Japonya,
Kazakistan, Lübnan, Malezya, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Katar, Kore Cumhuriyeti,
Senegal, Sırbistan, Türkiye, Vietnam.