Bireysel ve Sosyal Bağlamda Dostluk ﺔﺑﺣﺻ ,arkadaşlık dostluk

Bireysel ve Sosyal Bağlamda Dostluk
‫ صحبة‬,arkadaşlık dostluk anlamına gelmektedir.Arapça dilinde dost
ve arkadaş ile iligili eş anlamlı kelimeler çoktur.Bunlardan bazıları;
‫مالزمة‬, yapışma , yanından ayrılmama
‫ صديق‬, arkadaş
‫ رفيق‬, yol arkadaşı ,dost
‫المرافقة‬, refakat ,eşlik etmek gibi.
Arkadaşlık, iki yada daha fazla kişiyi ;sevgi güven ve yardımlaşma esası
üzerine bina edilen ve insanları manevi anlamda birbirlerine bağlayan
sosyal bir ilişkidir.
Dost ve sadık arkadaş denilince aklımıza ilk olarak Ebu Bekir Sıddîk r.a
gelmektedir.
Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de “dost” kelimesinin geçtiği bazı ayeti
kerimeler şunlardır :
“Eğer siz ona (Peygamber’e s.a.v) yardım etmezseniz , (biliyorsunuz
ki) inkar edenler onu iki kişiden bir olarak (Mekke’den) çıkarıldıkları
zaman, ona bizzat Allah yardım etmişti.Hani onlar mağarada
bulunuyorlardı.Hani O , arkadaşına “Üzülme , Çünkü Allah bizimle
beraberdir.” Diyordu. (tevbe- 40.) Burada geçen arkadaş kelimesi
`‫ `صاحب‬olarak gelmiştir.
“O gün zalim kimse ( çaresizlik içinde) ellerini ısırıp şöyle diyecektir:
“Ne olurdu ben de Peygamberle aynı yol tutsaydım.Yazıklar olsun
bana , keşke falanı dost edinmeseydim!” Burada geçen dost kelimesi
`‫ `خليل‬olarak gelmiştir.”
“ Bizi ancak (önderlerimiz olan) suçlular saptırdı. Candan bir
dostumuz da yok” Burada geçen dost kelimesi `‫ `صديق‬olarak
geçmiştir.
Dost ve Arkadaş kavramı ile İlgili Rivayet Edilen Hadisler
Sevgili Peygamber Efendimiz Muhammed Mustafa ‫صلي هللا عليه و سلم‬
şöyle buyurmuşlardır :
“Kişi arkadaşının dini üzerinedir.Sizden biriniz kiminle arkadaş
ettiğine dikkat etsin”.
“ Temiz , (salih) faydalı iyi bir arkadaş , misk satan kimseye , kötü
arkadaş da körük sallayan bir demirciye benzer.Misk(koku) satan
kimseden sana zarar gelmez,bilakis ondan misk satın almak veya
koklamak gibilerle yararlanabilirsin.Demirciye gelince ,elbiseni
yakmak veya kötü bir koku almak gibi ancak zarar alırsın.”
“ işte bu yüzden bizim şefaatçilerimiz yok , candan bir dostumuzda
yok.” ( şuarâ 100- 101 )
İmam Zemahşerî yukarıdaki ayeti kerimeyi şöyle tefsir etmiştir:
“Şefaatçi kelimesi çoğul gelmiştir.Çünkü ahirette şefaat edecek olan
insanlar çok olacaktır.Ama dost kelimesi tekil zikredilmiştir.Çünkü
hakikî“dost” azdır.
Günümüzde asrımızın en önemli sorun,çocuk terbiyesinde arkadaşlık
durumudur.Çünkü kişi,ailesinde çok arkadaşları ile vakit geçirir. İster
istemez arkadaşının davranışlarından,ahlâkından etkilenir ve ona
benzemeye çalışır.
Bu sebeple insan, arkadaş seçimi yapar iken çok dikkatli olmalı,kişiyi
Allah c.c yolundan alı koyan arkadaşlardan uzak durulmalı, kendisini
Hak yola davet eden Kur’an ve Sünnet yolundan ayırmamaya gayret
eden arkadaşlar edinilmeli.
Hz. Ali ‫ رضي هللا عنه‬şöyle buyurmuştur :
“ Facir’i dost edinmeyin .Çünkü o, yaptığı işi sana karşı süslü gösterir
ve seni kendisine benzemeni , onun gibi olmanı ister.”
Üç çeşit arkadaş vardır;
Birincisi su,hava gibidir.Daima ihtiyaç duyulan kişi.O da sadık ve vefalı
bir dosttur.
İkincisi ilaç gibidir.Hacet zamanı seni arar.Bazen de sen onu ararsın.
Üçüncüsü ise hasta gibidir.O da kötü bir arkadaştır.İnsanı bu dünya ve
ahirette kötü yola iletir.
Konu ile ilgili tavsiye edilen kitap
) ‫ هجري‬414( ‫الصداقة و الصديق – ابي حيان التوحيدي‬
Dost ve Dostluk – Ebî Hayyan Tevhîdî (414 hicri)
Okt.Samir ANTİFAH

Download Report