Akım zaman eğrisi

AKIM‐ZAMAN EĞRİSİ Zaman ekseninin üstünde kalan(pozitif tarafta) kısım inspirasyonu, diğer bölüm(negatif tarafta) ise ekspirasyonu göstermektedir. Buradaki ters yönlülük sadece inspirasyon ve ekspirasyon akım yönlerinin zıt yönde olduğunu belirtmek için kullanılmaktadır. Ekspirasyonda akım sıfıra ulaştıktan sonra inspirasyon başlamalıdır.
Akım zaman eğrisi'nin inspiryum kısmı 6 şekilde gösterilebilir. Dörtgen(kare) akım sadece volum kontrolu modlarda görülür, çünkü volüm kontrollü modlarda inspirasyonda akım sabittir. Diğerleri ise volum kontrollü modlar dışındaki modlarda görülmektedir. En fizyolojik olanı sinüzoidal, havayollarında en fazla basınç artışına neden olanı ise kare akım türleridir.
Akım zaman eğrisine bakılarak bronkodilatör tedavi yanıtı değerlendirilebilir. Bronkodilatör tedavi sonrası ekspirasyon süresinin kısaldığı ve PEF(Peak Ekspiration Flow) değerinin de arttığı görülür.
Akım zaman eğrisi, kaçak ve oto‐PEEP saptanmasında kullanılabilir. Kaçak olduğunda ekspirasyon eğrisi sıfır çizgisi üzerine çıktıktan sonra inspirasyon başlar. Oto‐
PEEP olduğunda ise ekspirasyon eğrisi sıfıra ulaşamadan inspiryum başlar Basınç kontrollü mekanik ventilasyonda ise önceden belirlenen hedef basınca ulaşma hızı rise time (hedef basınca ulaşma süresi) ile kontrol edilir. Rise time değerinin kısa tutulması desteğin hastaya hızlı ulaşmasını sağlar. Solunum sıkıntısı olan hastaya doğru destek hızlı bir şekilde verilmelidir.
Mekanik ventilatörlerde inspirasyon genellikle basınç kontrollü ya da volüm kontrollü olarak yaptırılır. Volüm kontrollü mekanik ventilasyonda önceden belirlenen hedef volümün hastaya ulaşma hızı akım ile kontrol edilir. Akım hızı arttıkça destek daha hızlı hastaya ulaştırılır. Hastanın gereksinmeleri hızlı bir şekilde karşılandığı için hastanın ventilatörle savaşması da engellenmiş olur. İnspirasyon süresi akım hızı arttırıldığında kısalırken, akım hızı azaltıldığında ise uzar. Akım hızının artması havayolu basınçlarında artmaya neden olur.
Mekanik ventilatörlerde genellikle akım tetikleme daha az sıklıkla da basınç tetikleme kullanılır. P‐V halkasındaki maviye boyalı kısım tetikleme sırasında yapılan işi göstermektedir. Basınç tetiklemede akım tetiklemeye göre yapılan işin daha az olduğu görülmektedir. HAZIRLAYANLAR: Dr Abdallah Shbair Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı