Τεύχος 130

Νοέμβριος 2012 - Τεύχος 130
Διμηνιαία έκδοση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων
• ‘Κειμήλια Απελευθέρωσης 1912-1913’ • Έλληνες της Αλάσκας: Στο ‘τελευταίο σύνορο της γης’
• ‘Ρωμιοί Δημοσιογράφοι και Εκδότες στην Ιστορία της Πόλης’
• Νέο θερμοηλεκτρικό υλικό από Έλληνα ερευνητή στις ΗΠΑ
• Αφιέρωμα της Deutsche Welle για τη σημασία των μεταναστών στη γερμανική κοινωνία
περιεχόμενα
04
13
15
ΥΜΑΘ: ‘Κειμήλια Απελευθέρωσης 1912-1913’.............................................................................. 1
Ομογενείς Επιστήμονες
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στο Ελ Αλαμέιν.................................................................... 3
Παγκόσμιο ρεκόρ ενεργειακής αποδοτικότητας από Έλληνα
Ελληνες της Αλάσκας: Στο ‘τελευταίο σύνορο της γης’ .............................................. 4
ερευνητή στις ΗΠΑ ................................................................................................................................................. 30
Νέα εαρμογή για τη δημιουργία ψηφιακών περιοδικών
Ελληνες στην Πόλη
Εκδοτικός Οίκος ‘Ιστός’..................................................................................................................................... 10
από δύο Έλληνες στην Ουάσιγκτον................................................................................................... 32
Κωνσταντινούπολη: Το πρώτο μυθιστόρημα στα ελληνικά
Ομογενείς καθηγητές του Χάρβαρντ επίτιμοι διδάκτορες
μετά από 50 χρόνια .................................................................................................................................................. 12
του ΑΠΘ................................................................................................................................................................................... 34
Εκθεση: ‘Ρωμιοί Δημοσιογράφοι και Εκδότες στην Ιστορία
της Πόλης’............................................................................................................................................................................... 13
Ελληνες γιατροί αναπτύσσουν τεστ για τον αυτισμό................................................ 36
Αφιέρωμα της Deutsche Welle για τη σημασία των μεταναστών
Ο. Κεφαλογιάννη: Προώθηση του Ελληνικού Τουρισμού
στη γερμανική κοινωνία......................................................................................................................................... 15
στην Αμερική....................................................................................................................................................................... 37
Το έργο του Ν. Καζαντζάκη στην Υποσαχάρια Αφρική....................................... 19
25 χρόνια ‘Hellenic News of America’......................................................................................... 39
Η σύγχρονη ‘Εφημερίς’ ταξιδεύει στα πέρατα της γης.......................................... 23
Η... Επίδαυρος στο Κονέκτικατ............................................................................................................... 25
Ελληνική Μυθολογία στο ιστορικό Καρνούντουμ
......................................................
26
Χ. Μιχάλτση: Το ‘δεξί χέρι’ του δημάρχου της Νέας Υόρκης...................... 40
Η ελληνική διατροφή ασπίδα στον καρκίνο του δέρματος.......................... 41
Χάγκεν Φλάισερ: Η Ελλάδα δίκαια απαιτεί πολεμικές
Ομογενειακά νέα.......................................................................................................................................................... 42
αποζημιώσεις από τη Γερμανία................................................................................................................... 28
Eνημέρωση............................................................................................................................................................................ 46
ΕΚΔΟΣΗ
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Λιάνα Αλεξανδρή
ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Διαμαντένια Ριμπά
Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ:
Διμηνιαία έκδοση για την Ελληνική Ομογένεια
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012, ΤΕΥΧΟΣ 130
Δ. Δημητρακούδης, Ν. Κάτσικας,
Φ. Καραβίτη, Α. Κούρκουλας,
Π. Παναγιώτου, Α. Φωτοπούλου,
Σ. Χατζημανώλης
ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - MARKETING Βασιλική Θεοτοκάτου ([email protected])
Βαγγέλης Πάλλας ([email protected])
LAY-OUT
Μαυρογένης Α.Ε.
Ολύμπου 3, Καλοχώρι, Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 700 770 - Fax: 2310 700 767
e-mail: [email protected]
Ελληνική Διασπορά
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Κουντουριώτου 11 - 546 25 Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 244 101 (10 γραμμές) • Fax: 2310 244 100 & 105
e-mail: [email protected] • www.amna.gr
Υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης
‘Κειμήλια
Απελευθέρωσης
1912-1913’
Χ
ιλιάδες πολίτες επισκέπτονται
καθημερινά την έκθεση «Κειμήλια Απελευθέρωσης 1912-1913», που φιλοξενείται στο
Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης, με αφορμή τη
συμπλήρωση 100 χρόνων από την απελευθέρωση
της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας από τον
τουρκικό ζυγό.
Πρόκειται για την πλουσιότερη έκθεση που
οργανώθηκε με θέμα την απελευθέρωση της
πόλης, καθώς τα εκθέματα έχουν επιλεγεί και
συγκεντρωθεί από 10 μουσεία και 15 συλλέκτες.
Τα περισσότερα, μάλιστα, από αυτά εκτίθενται
για πρώτη φορά πανελλαδικά στο ευρύ κοινό,
γεγονός που προκάλεσε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον
του κόσμου.
Μεταξύ αυτών εκτίθενται το Πρωτόκολλο Παράδοσης της Θεσσαλονίκης, το γραφείο πάνω στο
οποίο υπογράφηκε το Πρωτόκολλο, προσωπικά
αντικείμενα του Ελευθέριου Βενιζέλου, του Βασιλιά
Γεωργίου Α΄, του Αρχιστρατήγου Κωνσταντίνου,
του Υποπλοιάρχου Βότση, του Στρατηγού Καλλάρη,
του Χασάν Ταχσίν Πασά, καθώς και κειμήλια αγωνιστών των Βαλκανικών Πολέμων, αλλά και απλών
ανθρώπων της εποχής.
Η έκθεση θα παραμείνει στο ΥΜΑΘ μέχρι τις 31
Ιανουαρίου 2013 και είναι ανοικτή για το κοινό από
Δευτέρα έως Κυριακή.
■
1
2
Ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας στο
Ελ Αλαμέιν
Για την 70η επέτειο της ιστορικής μάχης
«Καλύτερες μέρες για την Ελλάδα»
ευχήθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Κάρολος Παπούλιας από τον ηρωικό χώρο
του Ελ Αλαμέιν, τιμώντας τους αγωνιστές
της μάχης εκείνης που απετέλεσε την
αφετηρία του τέλους του Β΄ Παγκοσμίου
Πολέμου και τονίζοντας παράλληλα ότι
«με αυτήν την δύναμη ψυχής που έχει ο
Έλληνας, θα ξεπεράσει την οποιαδήποτε
κρίση, έστω και αν, και πρέπει να το πούμε
αυτό, υποφέρει τόσο πολύ».
του Ν. Κάτσικα
Σ
ε δηλώσεις του, αμέσως μετά τη συγκινητική τελετή και το τρι-
σάγιο όπου προέστη ο εκπρόσωπος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας
Γενικός Πατριαρχικός Επίτροπος Μητροπολίτης Γέρων Αξώμης κ.Πέτρος,
ο Κάρολος Παπούλιας χαρακτήρισε την επέτειο «μεγάλη μέρα”.
“Μία μέρα συγκίνησης για τα παιδιά της Ελλάδας που πολέμησαν έξω
από την Ελλάδα εναντίον του φασισμού και του ναζισμού. Ξεκινήσαμε
από τα βουνά της Αλβανίας, πολεμήσαμε στο Ρούπελ και στα οχυρά της
Μακεδονίας, αντισταθήκαμε στα Τέμπη μαζί με τους συμμάχους και περάσαμε στην μεγάλη μάχη της Κρήτης και στην συνέχεια στην ηρωική
καθολική αντίσταση του ελληνικού λαού κατά την διάρκεια 1941-1944. Το
ότι η μικρή Ελλάδα δίνει νεκρούς για την ελευθερία και για την αντιμετώπιση κάθε βαρβαρισμού και φασισμού, είναι ένα μήνυμα παγκόσμιο. Λίγες
είναι οι χώρες εκείνες που έτυχε να αγωνιστούν αυτόν τον αγώνα τον
καλό. Πολλοί δεν το γνωρίζουν και πρέπει να το μάθουν. Όποιος αγνοεί
την ιστορία, χάνει τον προσανατολισμό του. Θέλω να ευχηθώ από αυτό
3
το ηρωικό μέρος του Ελ Αλαμέιν, καλύτερες μέρες για την Ελλάδα, που
πιστεύω και ήμουνα πάντοτε αισιόδοξος, ότι με αυτήν την δύναμη ψυχής
που έχει ο Έλληνας θα ξεπεράσει την οποιαδήποτε κρίση, έστω και αν,
και πρέπει να το πούμε αυτό, υποφέρει τόσο πολύ».
Στην επίσημη τελετή, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας συνόδευαν ο
υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Παναγιωτόπουλος και ο υφυπουργός
Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Αποδήμου Ελληνισμού Κωνσταντίνος
Τσιάρας.
Διαχρονικά μηνύματα
Για την ιστορική επέτειο του Ελ Αλαμέιν, που εορτάστηκε παρουσία
εκπροσώπων της Αιγύπτου, της Κύπρου, του Καναδά και της Μ.Βρεττανίας,
στην τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Ελληνικό Μνημείο, στο Ελ Αλαμέιν, ο κ. Παναγιωτόπουλος τόνισε χαρακτηριστικά ότι «είναι μεγάλη τιμή
μας να βρισκόμαστε στο μέσον της ερήμου, συνοδεύοντας τον Πρόεδρο
της Δημοκρατίας για να συμμετέχουμε στις εκδηλώσεις τιμής στην μνήμη
όλων των πεσόντων, αλλά κυρίως στην μνήμη των ανδρών της 1ης Ελληνικής
Ταξιαρχίας, που δώσανε παραδείγματα θάρρους και αυτοθυσίας. Αντλούμε
από αυτήν την θυσία που είχε καθοριστική σημασία για την έκβαση του
Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αντλούμε και σήμερα διαχρονικά μηνύματα και
αντλούμε και κουράγιο για να μπορέσει η χώρα μας γρήγορα να σταθεί
και πάλι όρθια στα πόδια της και να συνεχίσει την πορεία της. Αιωνία η
μνήμη αυτών που έπεσαν εδώ. Μεγάλη τιμή σε αυτούς που ζουν ακόμη
και με συγκίνηση τους συναντήσαμε εδώ σε αυτήν την σεμνή αλλά τόσο
σημαντική τελετή», κατέληξε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Καλωσορίζοντας τους υψηλούς προσκεκλημένους, ο Διευθυντής της
Διεύθυνσης Εφέδρων Πολεμιστών, Αγωνιστών, Θυμάτων και Αναπήρων
αντισυνταγματάρχης Απόστολος Δεληγιάννης τόνισε ότι «οι σκληροί
αγώνες της 1ης Ελληνικής Ταξιαρχίας επί 5,5 μήνες είχαν το βαρύ τίμημα
της θυσίας 91 νεκρών Αξιωματικών και οπλιτών και 254 τραυματιών. Η
θυσία τους όμως αυτή λάμπρυνε την πολεμική αρετή των Ελλήνων για μία
ακόμη φορά στη μακραίωνη ιστορία του έθνους μας».
Ενώ, εκφωνώντας τον πανηγυρικό της ημέρας, ο Έλληνας Πρέσβης Χριστόδουλος Λάζαρης υπογράμμισε ότι «στους Νεκρούς χρωστάμε, να μην
ξαναπληρωθεί ποτέ πια το τίμημα, που ποτέ δεν έπρεπε να είχε πληρωθεί.
Στους Νέους χρωστάμε, να παραδώσουμε ατόφια την Ελευθερία που οι
Νεκροί μας μάς χάρησαν. Σε μάς χρωστάμε, να διαφυλάξουμε την τιμή
μας και την ευψυχία μας, «το γαρ το Ελεύθερον το εύψυχον»...».
Η εκπροσώπηση
Στην συγκινητική τελετή στο Ελληνικό Μνημείο του Ελ Αλαμέιν, παραβρέθηκαν ο διοικητής της περιφέρειας Μάρσα Ματρούχ στρατηγός Τάχα
Μοχάμεντ, που εκπροσώπησε τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Δρ Μοχάμεντ Μόρσι,
ο Βρετανός υπουργός Διεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας Δρ Άντριο
Μόρισον ο Κύπριος πρέσβης Σώτος Λιασίδης, ο Πρέσβης του Καναδά
Ντέιβιντ Ντρέικ και άλλοι επίσημοι, ενώ δίπλα από τα ελληνικά τιμητικά
στρατιωτικά αγήματα, βρέθηκαν Έλληνες πρόσκοποι και μαθητές από το
Κάιρο και την Αλεξάνδρεια, που έφτασαν στον μνημείο με εκπροσώπους
της ελληνικής παροικίας. Την Ελληνική Κοινότητα Καΐρου εκπροσώπησε ο
Γεν. Γραμματέας της Αντώνης Ιορδανίδης και εκ μέρους της Αλεξάνδρειας
βρέθηκε ο Γεν. Γραμματέας Δημήτρης Παπαστεφάνου. Το τιμητικό παρών
έδωσαν από την Ελλάδα Πρόεδροι των Ενώσεων Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, εκπρόσωποι των Εφεδροπολεμιστικών Ενώσεων και του Πανελληνίου Συνδέσμου Βετεράνων Αεροπορίας
καθώς και του Πανελληνίου Συνδέσμου Εκστρατευτικών Σωμάτων Μέσης
Ανατολής Ριμινιτών Ιερολοχιτών.
■
Έλληνες
της Αλάσκας
Στο
‘τελευταίο
σύνορο
της γης’
“Αλάσκα” στη γλώσσα των Εσκιμώων σημαίνει η “γη που δεν είναι νησί”. Στην 49η αυτή πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών,
το “τελευταίο σύνορο της γης”, όπως τη χαρακτηρίζουν, με τους εντυπωσιακούς παγετώνες, τα σιωπηλά φιόρδ, τις απέραντες
τούνδρες και την εκπληκτική άγρια φύση, με το βόρειο πολικό κύκλο να τη διασχίζει, 75 ελληνικές οικογένειες, από κάθε γωνιά
της Ελλάδας, κάνουν αισθητή την παρουσία τους.
4
5
“Τρελαίνονται” όλοι για την ελληνική κουζίνα
και έρχονται από την πρώτη ημέρα για να
αγοράσουν, με τα κιλά, διάφορες λιχουδιές
για το σπίτι τους. Φυσικά, περνούν μαζί μας
όμορφες στιγμές, με συνοδεία καλής ελληνικής
μουσικής. Φέτος φέραμε ζωντανή ορχήστρα, με
μπουζούκι, από το Βανκούβερ...
Χορεύει ο κόσμος και τρώει ελληνικά, με λίγα
λόγια για ένα Σαββατοκύριακο αισθάνεται μαζί
μας Έλληνας. Αυτό επιδιώκουμε και εμείς και
είμαστε χαρούμενοι που το πετυχαίνουμε...
Μέσω τηλεφωνικού καταλόγου
της Διαμαντένιας Ριμπά
Σ
την ευλογημένη αυτή περιοχή, με τον απίστευτο φυσικό πλούτο
(χρυσό, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ξυλεία και αλιεία), η Ελληνική Κοινότητα
που έχουν δημιουργήσει οι ομογενείς μας, με έδρα το Άνκορατζ, τη μεγαλύτερη και πιο γνωστή πόλη της Αλάσκας, γίνεται κάθε χρόνο, τέτοια εποχή,
σημείο αναφοράς.
Το Ελληνικό Φεστιβάλ, που διοργανώνει η κοινότητα εδώ και χρόνια, λίγες
ημέρες μετά το Δεκαπενταύγουστο, προσελκύει το ενδιαφέρον των κατοίκων
της Αλάσκας. Και αν αναλογιστούμε ότι οι κάτοικοί της δεν ξεπερνούν τις
627.000, ο αριθμός των 10.000 ατόμων που προσήλθαν στη φετινή διοργάνωση,
από τις 17 έως τις 19 Αυγούστου, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος.
«Ο Ελληνισμός είναι ιδεολογία, δεν έχει σύνορα, δεν έχει αποστάσεις…
Είναι αυτός που βιώνουμε όλοι εμείς που ζούμε διάσπαρτοι ανά τον κόσμο κι
αυτή την ομορφιά μοιραζόμαστε με όλους τους άλλους, όπου κι αν βρεθούμε» είναι τα πρώτα λόγια της δραστήριας προέδρου της Κοινότητας Μαρίας
Μπάσκους, με την οποία επικοινωνήσαμε τηλεφωνικά στο Άνκορατζ.
«Είμαστε υπερήφανοι για την πλούσια παράδοση και τον πολιτισμό μας,
που προσπαθούμε πρώτα απ’ όλα να τον μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά
μας» τονίζει.
Φεστιβάλ και Γαστρονομία
Οι προετοιμασίες για το Ελληνικό Φεστιβάλ ξεκινούν μήνες πριν. Χιλιάδες
κομμάτια σπανακόπιτες και τυρόπιτες γίνονται ανάρπαστες ακόμη από την
πρώτη ημέρα, αλλά και τα πεντανόστιμα ελληνικά φαγητά, όπως αρνί γιουβέτσι,
6
ντολμάδες, παστίτσιο, φασολάκια γιαχνί, κοτόπουλο στο φούρνο με πατάτες,
χωρίς να λείπουν φυσικά τα λαχταριστά σουβλάκια και ο γύρος.
Μεγάλη πέραση έχουν το ελληνικό καφενείο και το ζαχαροπλαστείο, που
στήνουν οι ομογενείς, με τα γαλακτομπούρεκα, τους μπακλαβάδες, του κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα, τις καρυδόπιτες και τα ραβανί, τις δίπλες
και τα τσουρέκια, τα παξιμαδιάκια και τα κουλουράκια να «σπάνε τη μύτη»
των επισκεπτών.
«Τρελαίνονται» όλοι για την ελληνική κουζίνα και έρχονται από την πρώτη
ημέρα για να αγοράσουν, με τα κιλά, διάφορες λιχουδιές για το σπίτι τους. Φυσικά, περνούν μαζί μας όμορφες στιγμές, με συνοδεία καλής ελληνικής μουσικής.
Φέτος φέραμε ζωντανή ορχήστρα, με μπουζούκι, από το Βανκούβερ».
Αρτος και θεάματα
Τον πρώτο λόγο στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα, που είναι κι αυτό που ξεσηκώνει τους επισκέπτες, έχουν τα χορευτικά συγκροτήματα της Κοινότητας,
παιδικό και ενηλίκων, που χορεύουν συρτούς, μπάλους, τσάμικο, ακόμα και
παϊντούσκα.
«Τα χορευτικά μας έχουν διακριθεί σε μεγάλες διοργανώσεις στην Αμερική
για το χορό και τα κοστούμια» σημειώνει η κα Μπάσκους και μας θυμίζει ότι
ο χορός είναι η έκφραση της ψυχής, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης.
«Χορεύει ο κόσμος και τρώει ελληνικά, με λίγα λόγια για ένα Σαββατοκύριακο αισθάνεται μαζί μας Έλληνας. Αυτό επιδιώκουμε και εμείς και είμαστε
χαρούμενοι που το πετυχαίνουμε» τονίζει.
Πέρα από την ελληνική κουζίνα και την παράδοση, οι ομογενείς της Αλάσκα προβάλλουν κάθε χρόνο και τον ελληνικό πολιτισμό, μέσα από το μικρό
μουσείο που στήνουν, τις αναπαραστάσεις του ελληνικού γάμου και διάφορα
άλλα θέματα που επιλέγουν. Φέτος, έγινε προβολή του βυζαντινού πολιτισμού,
με την ευκαιρία της αγιογράφησης του ναού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που έχουν οικοδομήσει μόνοι τους, σε κεντρικό σημείο του Άνκορατζ.
Για την ολοκλήρωση του ναού έστησαν και μία μεγάλη λοταρία, με έπαθλο
ένα αυτοκίνητο.
H πρώτη Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αλάσκα
«Στην Αμερική, ως γνωστόν, το κέντρο του Ελληνισμού είναι η εκκλησία.
Μέσα απ’ αυτή διατηρούμε τα ήθη και τα έθιμά μας, τις παραδόσεις και τη
θρησκεία μας. «Όσο πιο μακριά ζει κανείς, τόσο πιο πολύ, πιστεύω, του λείπει
η Ελλάδα. Έτσι, είμαστε περισσότερο ενωμένοι και εμψυχωνόμαστε μεταξύ
μας. Η ελληνικότητα και η θρησκεία μας είναι που μας διακρίνουν, έχουν μία
πολύ ιδιαίτερη ομορφιά, ας μου επιτραπεί η έκφραση, και είναι τρόπος ζωής
για εμάς και τα παιδιά μας» υπογραμμίζει η κα Μπάσκους.
Η ίδια πήγε στην Αλάσκα πριν από 32 χρόνια, μαζί με το σύζυγό της, προερχόμενοι από τη Βοστώνη, όπου σπούδασαν. Ο σύζυγος, επιδημιολόγος,
απόφοιτος του Χάρβαρντ, μόλις είχε δεχτεί μία θέση στο νοσοκομείο των
Εσκιμώων και Ινδιάνων. «Ήρθαμε με σύμβαση για δύο χρόνια, που τελικά έγιναν32. Εδώ γεννήθηκαν και τα τρία μας παιδιά, τα οποία έχουν αποφοιτήσει
κι εργάζονται» λέει η κα Μπάσκους.
Ένα χρόνο μετά την εγκατάστασή τους στο Άνκορατζ, η Μαρία Μπάσκους
δεν είχε συναντήσει ούτε έναν Έλληνα, ανακάλυψε όμως ότι υπήρχε ένα
εκκλησάκι, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, που έκτισαν οι
πρώτοι Έλληνες που είχαν έρθει στο Άνκορατζ, την εποχή που αναζητούσαν
στην Αλάσκα το χρυσό.
Εκπαιδευτικός, φιλόλογος στο επάγγελμα, η Μαρία Μπάσκους απογοητεύτηκε
όταν πήγε στο πανεπιστήμιο και είδε ότι από τα περίπτερα των εθνικοτήτων
της Αλάσκας απουσίαζε το ελληνικό.
«Πείσμωσα και υποσχέθηκα στο εαυτό μου να το δημιουργήσω εγώ. Συν
τω χρόνω γνώρισα κάποιους Έλληνες, όπως η Τάνια Κλαρκ, μία πολύ δυναμική κοπέλα, από την Αθήνα, με την οποία αναλάβαμε να βρούμε και άλλους
συμπατριώτες» μας λέει.
Ο μόνος τρόπος που σκέφθηκαν ότι θα είχε άμεσα αποτελέσματα ήταν
μέσω του τηλεφωνικού καταλόγου. Σε όσους κι όσες είχαν επίθετα που θύμιζαν ελληνικά έστειλαν γράμματα, ζητώντας τους να συναντηθούν στο μικρό
ελληνικό εκκλησάκι. Στην αρχή ανταποκρίθηκαν περίπου 25 άτομα.
«Έτσι έγινε το πρώτο δέσιμο, οι συναντήσεις μας πύκνωσαν, έστω και για
καφέ με λουκουμάδες και στην πορεία ανακαλύπταμε το ελληνικό στοιχείο
που είναι σκορπισμένο στην αχανή Αλάσκα, που είναι σε έκταση περίπου όσο
και η Ευρώπη» θυμάται η κα Μπάσκους.
Ο νέος Ναός της Μεταμόρφωσης
«Ζητήσαμε και τη βοήθεια της Μητρόπολης του Σαν Φρανσίσκο, όπου
υπαγόμαστε, για να ανοίξουμε την εκκλησία και έτσι έχουμε κάθε χρόνο
ιερέα. Το 1985 αγοράσαμε το οικόπεδο πλάι στο μικρό εκκλησάκι, με σκοπό
να μαζέψουμε χρήματα και να χτίσουμε ένα μεγαλύτερο. Μετά από 30 χρόνια
κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε το όνειρό μας, με τις εκδηλώσεις που
κάνουμε και με τις εισφορές μελών και φίλων. Πριν δύο χρόνια θέσαμε το
θεμέλιο λίθο. Έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο και ελπίζουμε το αργότερο το
2014 να κάνουμε και τα θυρανοίξια» προσθέτει.
Ο ναός, που θα μπορεί να δεχτεί 200 πιστούς, είναι επίσης αφιερωμένος
στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και έχει κτιστεί σε βυζαντινό ρυθμό, για να
θυμίζει στους Έλληνες το γενέθλιο τόπο.
«Μας συγκινεί το γεγονός ότι έχουμε προσφορές και από την Ελλάδα,
παρ’ όλες τις δυσκολίες που περνάει η πατρίδα. Ίσως να τους παρακίνησε το
γεγονός ότι στην άλλη άκρη του κόσμου υπάρχουν Έλληνες που διατηρούν
την ταυτότητά τους. Έτσι ήρθε κοντά μας από τη Λάρισα και ο αγιογράφος
Κώστας Θεοδώρου, ο οποίος προσφέρθηκε αφιλοκερδώς να μας κάνει την
Πλατυτέρα και άλλες δύο εικόνες. Μας γνώρισε, μας αγάπησε, όπως και εμείς,
και τελικά αγιογράφησε συνολικά οκτώ ολόσωμους Αγίους, για το οποίο τον
ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας» σημειώνει η κα Μπάσκους.
7
Έμφαση στην ελληνική παιδεία
Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας αποτελεί προτεραιότητα για τους
Έλληνες της Αλάσκας, μία υπόθεση όχι και τόσο εύκολη. Με μία άλλη Ελληνίδα,
την Ελένη Άντριους, δασκάλα σε δημοτικό του Άνκορατζ, δημιούργησαν το
1982 το πρώτο ελληνικό απογευματινό σχολείο για τα παιδιά τους, το οποίο
διατηρούν μέχρι σήμερα.
«Συνεχίζω να διδάσκω κι εγώ, έχοντας για βοηθούς δύο νέες μητέρες, που
έχουν αναλάβει την πρώτη τάξη. Έχουμε και ειδικό τμήμα για ενηλίκους, καθώς πάντα υπάρχει ενδιαφέρον από ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιάς, οι
οποίοι επιθυμούν να βελτιώσουν τα ελληνικά τους ή από άτομα που έχουν
κάνει μεικτό γάμο ή ακόμα και αλλοεθνείς, Αμερικανούς, που για δικούς τους
λόγους θέλουν να έρθουν πιο κοντά στον ελληνικό πολιτισμό» μας εξηγεί η
κα Μπάσκου.
Η ίδια δίδαξε για περίπου 20 χρόνια σε λύκεια του Άνκορατζ. Σ’ ένα από
αυτά δίδαξε επί 16 χρόνια την ελληνική γλώσσα, που ήταν ενταγμένη στο
καθημερινό πρόγραμμα ως δεύτερη ξένη γλώσσα.
«Το σχολείο αυτό ήταν, θα έλεγα, ένα μικρό φυτώριο ελληνισμού. Οι μαθητές μου αγάπησαν πολύ την Ελλάδα, μέσα από τη γλώσσα μας. Όλα εκείνα τα
χρόνια οργάνωνα επισκέψεις μαθητών με τους γονείς τους στην Ελλάδα, για να
γνωρίσουν από κοντά αυτά που τους δίδασκα για τον Μινωικό τον Μυκηναϊκό
πολιτισμό» λέει με συγκίνηση.
Από το «Unversity of Alaska», η Μαρία Μπάσκους πήρε μάστερ για να
διδάξει στο πανεπιστήμιο, όπου επιμελήθηκε την ύλη για τους δασκάλους,
που διδάσκεται ακόμη και σήμερα. Φέτος, θα διδάξει ιατρική ορολογία, στο
πανεπιστήμιο, ενώ διευθύνει την κλινική του συζύγου της.
Μας λείπει το φως της Ελλάδας
Αν κάτι πραγματικά λείπει στους Έλληνες στην Αλάσκα, αυτή είναι η ηλιοφάνεια που έχουμε στην Ελλάδα, όλο το χρόνο.
«Όταν φεύγουμε από την Ελλάδα συνειδητοποιούμε ότι είναι ένα Θείο δώρο,
που δεν το έχουν όλοι. Βέβαια, αποφεύγω να συγκρίνω τόπους, προσπαθώ να
ανακαλύπτω την ομορφιά τους και να παίρνω το καλύτερο. Η Αλάσκα, όπου
έχω ζήσει περισσότερα χρόνια, απ’ ό,τι στην Ελλάδα, έχει γίνει δεύτερη πατρίδα. Αυτή την εποχή, ο τόπος εδώ είναι πανέμορφος, με πολύ πράσινο, σε
8
όλους τους χρωματισμούς, με άγρια λουλούδια, όμορφα βουνά, με χιονισμένες
βουνοκορφές» λέει η κα Μπάσκους. Η ίδια, πάντως, δεν έχει βρει τόπο που να
υποκαθιστά τη γενέτειρά της, το όμορφο Καστόρι της Σπάρτης, «το μπαλκόνι
του Ταϋγέτου» όπως το αποκαλεί.
«Πάντα μου λείπει ο τόπος μου. Με ζεσταίνουν οι καλύτερες αναμνήσεις
που κρατώ από τα παιδικά μου χρόνια και τους ωραίους συγχωριανούς μου.
Είμαι Ελληνίδα μέχρι το κόκαλο και δεν αντέχω να μην επισκεφθώ την πατρίδα
τουλάχιστον μία φορά το χρόνο» υπογραμμίζει.
Το ίδιο ισχύει για όλους τους Έλληνες της Αλάσκα, που ζουν διάσπαρτοι
σε πόλεις όπως το Kodiak, Dillingham, Barrow, Fairbanks και αλλού.
«Το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων εδώ έχουν εστιατόρια. Οι υπόλοιποι
είναι δικηγόροι, γιατροί και επιχειρηματίες και όλοι έχουν καλό όνομα. Γενικά,
θα έλεγα, δεν αντιμετωπίζουμε ιδιαίτερα προβλήματα. Σε όλα τα απομακρυσμένα μέρη της Αλάσκας υπάρχει τουλάχιστον ένας Έλληνας και οι θερμές
καρδιές τους καταφέρνουν να ‘λιώνουν’ ακόμη και τους πάγους» λέει, χαριτολογώντας, η κα Μπάσκους.
Νέο αίμα
Τελευταία, λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, έχουν πάει στην
Αλάσκα μερικές οικογένειες από την Ελλάδα, κυρίως γνωστοί ή συγγενείς
μελών της κοινότητας.
«Αρκετοί επικοινωνούν μαζί μας, είτε μέσω τηλεφώνου είτε με ηλεκτρονικό
ταχυδρομείο, για να πάρουν πληροφορίες για τις συνθήκες εργασίας στην Αλάσκα. Είμαστε στη διάθεση να παράσχουμε πληροφορίες για όποιον επιθυμεί
να έρθει να ζήσει εδώ» λέει η πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας.
«Λυπούμαστε βαθύτατα για τα όσα συμβαίνουν σήμερα στην Ελλάδα. Τα
τελευταία δύο χρόνια, σχεδόν σε καθημερινή βάση, το CNN κάνει αρνητικές
αναφορές στην Ελλάδα κι αυτό μας στενοχωρεί. Ο κόσμος της Αλάσκας, όμως,
που έχει ανεξάρτητο πνεύμα, μας εκφράζει τη συμπόνιά του και ρωτάει να
μάθει τι συμβαίνει πραγματικά. Θα έλεγα ότι δεν έχουν εδώ την νοοτροπία
του μέσου Ευρωπαίου, που προσπαθεί στη σημερινή κατάσταση, με κάθε
τρόπο, να υποβιβάζει τον Έλληνα πολίτη. Αυτό μας παρηγορεί κι ελπίζουμε
σ’ ένα θαύμα» καταλήγει. ■
9
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
αντίκτυπο το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί ήδη από την Ελλάδα. Για τους
Έλληνες, απανταχού της γης, υπάρχει η δυνατότητα παραγγελίας βιβλίων μέσω
της ιστοσελίδας: http://istospoli.com
Ένα άλλο μέλημα των ιδρυτών του «Ιστού» είναι να υπάρξει συνέχεια, γι΄
αυτό και έχουν θεσπίσει ήδη ένα πρόγραμμα πρακτικής εξάσκησης για νέους
από τα Ομογενειακά Σχολεία της Κωνσταντινούπολης, ώστε να δημιουργηθεί η επόμενη γενιά μεταφραστών και όχι μόνο. Η έλευση μικρού κύματος
μεταναστών από την Ελλάδα, που επιλέγουν την Πόλη λόγω της οικονομικής
κρίσης, βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση.
Επίσης, οι ιδρυτές του «Ιστού» σκοπεύουν να επεκτείνουν, μέσω των εκδόσεών τους, το ενδιαφέρον για το μειονοτικό φαινόμενο, όπως αυτό βιώνεται
στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, βασιζόμενοι στα πνευματικά αποθέματα
της Ρωμαίικης κοινότητας, της ευρύτερης Τουρκικής κοινωνίας και των επί
μέρους μειονοτικών της ομάδων. Πεδίο συνεργασίας με τις άλλες μειονοτικές
ομάδες, στον τομέα των εκδόσεων, υπάρχει, καθώς πριν από τον «Ιστό» ιδρύθηκε ο Αρμενικός Εκδοτικός Οίκος «Αράς», ενώ συνεχίζει να εκπέμπει και το
διαδικτυακό ραδιόφωνο «Nor Radyo», που αποτελεί την πρώτη «φωνή» της
πολυπολιτισμικότητας και της συνύπαρξης στο μικρασιατικό χώρο.
Στα χέρια των μειονοτικών η τυπογραφική δραστηριότητα
της Πόλης
Εκδοτικός
Οίκος ‘Ιστός’
Με έδρα την περιοχή του
Γαλατά της Κωνσταντινούπολης,
εκεί όπου παραδοσιακά, από
την περίοδο της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας, μειονοτικοί
ανέπτυσσαν έντονη εκδοτική
δραστηριότητα, μία παρέα
νέων ανθρώπων, έχοντας
οικοδομήσει σχέσεις
εμπιστοσύνης μεταξύ τους,
ίδρυσαν τον περασμένο Ιούνιο
τον «Ιστό», τον πρώτο Ρωμαίικο
Εκδοτικό Οίκο της Πόλης, μετά
από περίπου πενήντα χρόνια
οδυνηρής σιωπής.
10
της Διαμαντένιας Ριμπά
Μ
ε αξιόλογες σπουδές οι επτά νέοι (ο Χάρης Ρήγας, από την Αθή-
να, οι καταγόμενοι από την Πόλη, Άννα Μαρία Ασλάνογλου, Μαριλένα
Λεάνα, τα αδέλφια Γιώργος, Στέφανος και Φώτης Μπενλίσοϊ και ο Tούρκος
Σετσκίν Ερντί), ξεκίνησαν τις προεργασίες για την υλοποίηση της ιδέας πριν
από δύο χρόνια.
«Οι συνθήκες είχαν ωριμάσει ήδη για την υλοποίηση της ιδέας-κοινού
πόθου όλων των Ρωμιών της Πόλης, που ήρθε ως φυσικό επακόλουθο της
σύμπνοιας που είχαμε μεταξύ μας», τονίζει σε δηλώσεις του στο ΑΜΠΕ, ο
Χάρης Ρήγας, από την Κωνσταντινούπολη, όπου μετοίκησε το 2006 για διδακτορικές σπουδές στο πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, και συνεχίζει: «Αυτό
που θέλουμε να δούμε στην πράξη είναι να παράξει πολιτισμό η Ρωμαίικη
κοινότητα, αλλά και να καταστεί ο «Ιστός» μας ένα δίκτυο ανθρώπων με ενδιαφέρον για τα γράμματα».
Ελληνική λογοτεχνία στα τουρκικά
Βασικός στόχος του φιλόδοξου εγχειρήματος, που συναντά και εμπόδια,
αφού ως ανεξάρτητος εκδοτικός οίκος ο «Ιστός» στηρίζεται, μέχρι σήμερα,
από τους ιδρυτές του, είναι η προώθηση έργων σχετικών με την ιστορία της
Πόλης, τον πολιτισμό και το σύγχρονο αστικό βίο της.
Η θέσπιση των σειρών Tanikliklar (Μαρτυρίες), Politika Historika (Πολίτικα
Ιστορικά) και Elenika (Ελληνική Λογοτεχνία), κάνει τον «Ιστό» να ξεχωρίζει με
την έκδοση έργων στα ελληνικά, στα τουρκικά, αλλά και στις δύο γλώσσες,
όπως η «Ασκητική» του Καζαντζάκη, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην
Τουρκία με παράλληλο κείμενο στα ελληνικά και τα τουρκικά. Άλλα έργα που
κυκλοφόρησαν ήδη από τον «Ιστό» είναι «Οι Ρωμιοί της Πόλης- Το Παρόν
και το Μέλλον», του Συλλόγου Αποφοίτων Ζωγραφείου και η «Φαχισέ Τσίκα»,
του Θωμά Κοροβίνη, ενώ το αμέσως επόμενο στη σειρά είναι το βιβλίο του
Κώστα Ταχτσή «Τα ρέστα».
Για τις μεταφράσεις στα τουρκικά στόχος είναι να αποδοθούν έργα άγνωστα
στη γειτονική μας χώρα, αλλά και η έκδοση έργων που αν και είχαν μεγάλη
επιτυχία στην Τουρκία, όπως η «Λωξάντρα» της Μαρίας Ιορδανίδου και «Ματωμένα χώματα» της Διδώς Σωτηρίου, δεν ήταν και τόσο καλή η μετάφρασή
τους, καθώς έγινε από τη γαλλική, όπως μας είπε ο κ. Ρήγας.
«Σκοπός μας είναι να καταστήσουμε προσβάσιμα στο τουρκόφωνο αναγνωστικό κοινό κλασικά έργα της νεοελληνικής γραμματείας, πρωτογενείς
ιστορικές πηγές, αλλά και σχετικά ακαδημαϊκά πονήματα», σημειώνει ο Χάρης
Ρήγας. «Αναβιώνοντας μια πλούσια, εγχώρια, εκδοτική παράδοση, ύστερα
από διακοπή μισού περίπου αιώνα, ο «Ιστός» φιλοδοξεί να αντικαταστήσει
το υπάρχον «πνεύμα νοσταλγίας» για τους Ρωμιούς με μια ουσιαστική και
σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή».
Η επόμενη γενιά μεταφραστών
Το γεγονός ότι οι Ρωμιοί της Πόλης δεν ξεπερνούν σήμερα τις 3.000 δεν
πτοεί τους ανθρώπους του «Ιστού», που φιλοδοξούν να έχει στην πράξη
Τα τυπογραφεία στην Πόλη ήταν «μειονοτική υπόθεση», όπως μας αναφέρει ο Χάρης Ρήγας, καθώς παραδοσιακά με αυτήν ασχολήθηκαν πρωτίστως
Ρωμιοί, Εβραίοι και Αρμένιοι. Η πρώτη πρέσα (πιεστήριο) έφτασε στην Πόλη
το 1490, παραγγελία των Αδελφών Ναχμία.
Γνωστά ρωμαίικα τυπογραφεία της Πόλης, μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα,
ήταν των Αδελφών Τσιτούρη, του Κορομηλά κ.ά.
Το τελευταίο ελληνικό έντυπο που κυκλοφόρησε στην Κωνσταντινούπολη
έως το 1964 ήταν το λογοτεχνικό περιοδικό «Πυρσός», ένα είδος φυτώριου
για τα ελληνικά γράμματα, υπό τη διεύθυνση του μεταφραστή-λογοτέχνη
Παναγιώτη Αμπατζή, ο οποίος είχε εκδώσει σε ελληνική μετάφραση και έργα
αρμενικής λογοτεχνίας.
Αξιομνημόνευτο είναι και το Πατριαρχικόν Τυπογραφείον, το επίσημο
όργανο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη που ιδρύθηκε περί τα τέλη του 18ου αιώνα και συνέχισε τη λειτουργία του μέχρι τις
πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Ιδρυτής του ήταν ο Πατριάρχης Γρηγόριος
Ε΄, κατά την πρώτη περίοδο της πατριαρχίας του (1797 - 1798), ο οποίος και
υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της αναβάθμισης της παιδείας του υπόδουλου ελληνισμού.
Η μεγάλη αναστάτωση που προκάλεσε στην Κωνσταντινούπολη η Ελληνική Επανάσταση του 1821, είχε ως επακόλουθο τις σφαγές και τις διώξεις του
ευρισκομένου εκεί ελληνικού στοιχείου από τους Τούρκους, οι οποίοι δεν
άργησαν να εισβάλουν στο τυπογραφείο και να καταστρέψουν το μεγαλύτερο
μέρος του εξοπλισμού του. Παραμένοντας έτσι στη συνέχεια για δέκα χρόνια
κλειστό επαναλειτούργησε όταν πλέον η Ελλάδα είχε ανακηρυχθεί ανεξάρτητο Βασίλειο. Το γεγονός αυτό ουσιαστικά διαφοροποίησε και το ρόλο του
Πατριαρχικού Τυπογραφείου, που μέχρι τότε θεωρούταν ο αποκλειστικός
«ελεύθερος τυπογραφικός» θεσμός του Ελληνισμού της Διασποράς.
■
11
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
Κωνσταντινούπολη
Το πρώτο
μυθιστόρημα στα
ελληνικά μετά από 50
χρόνια
Από τον εκδοτικό οίκο ‘Ιστό’
Tρεις κληρωτοί έφεδροι αξιωματικοί του
τουρκικού στρατού, ένας Αρμένης, ένας Κούρδος,
ένας Ρωμιός και ένας Εβραίος δεκανέας που
υπηρετούν την θητεία τους στα βουλγαρικά
σύνορα, είναι η αφετηρία και πηγή της έμπνευσης
ενός μυθιστορήματος που γράφτηκε πριν από
πολλά χρόνια αλλά εκδόθηκε πριν λίγες μόλις
μέρες στην Κωνσταντινούπολη και αποτελεί μέρος
της τετραλογίας που γράφτηκε μεταξύ του 1967
και 1994.
του Α. Κούρκουλα
Τ
ο μυθιστόρημα «Αναβολές και Κατήφοροι» και το τρίτο της
τετραλογίας, είναι το πρώτο βιβλίο που εκδίδεται στα ελληνικά στην
Τουρκία από τον εκδοτικό οίκο «Ιστό», μετά από μισό περίπου αιώνα
διακοπής της ελληνικής εκδοτικής δραστηριότητας στη Πόλη.
Το πρώτο μέρος της τετραλογίας «Το τέλος της Μπαλάντας», το δεύτερο μέρος «Το παραθύρι του βορριά» και το τέταρτο και τελευταίο «Όσοι
έφυγαν κι όσοι έμειναν», θα εκδοθούν σύντομα από τον ίδιο εκδοτικό
οίκο «Ιστό» στην Πόλη.
Τετραλογία τριών δεκαετιών
«Το όνειρο του Αρμένη ήταν να απολυθεί και να φύγει στην Μασσαλία,
ο Κούρδος επιθυμούσε να ζήσει και να δράσει στη Σοβιετική Ένωση κι ο
Εβραίος ήθελε να φύγει για την Γιάφφα όπου είχαν ήδη εγκατασταθεί τ΄
αδέλφια του. Ο μόνος που δεν ήξερε τι θα κάνει ήταν ο Έλληνας. Εγώ»,
λέει ο πατήρ Δοσίθεος, που εξηγεί τις συνθήκες κάτω από τις οποίες
γράφτηκε η τετραλογία, από τον ίδιο τότε. Πριν γίνει κληρικός του Οικουμενικού Πατριαρχείου ήταν ο Χρήστος Αναγνωστόπουλος.
«Η τετραλογία γράφτηκε μεταξύ του 1967 και 1994, όταν ήμουν ο Χρήστος Αναγνωστόπουλος. Εκφράζει τις τότε αγωνίες και παρατηρήσεις
μου, τους τότε κοινωνικούς κύκλους όπου ζούσα και κινιόμουνα, τις τότε
εμπειρίες μου. Συνεπώς χρησιμοποιώ το τότε όνομά μου δια του λόγου
το αληθές», μας λέει.
«Τον Φεβρουάριο του 1965 αποφοίτησα από την Φυσικομαθηματική
Σχολή του Πανεπιστημίου της Πόλης και σε μερικούς μήνες είχα βεβαιωθεί ότι η διατριβή μου στο Ινστιτούτο της Βιολογίας στο Σουλεϊμανιγιέ
δεν είχε ελπίδες να τελειώσει, δεδομένου ότι το Κυπριακό βρισκόταν σε
μια από τις εξάρσεις του και σε κείνο το Ίδρυμα υπήρχε μια μικρή αλλά
εθνικιστικά δραστήρια τουρκοκυπριακή φοιτητική ομάδα. Αποφάσισα
να τα παρατήσω για να υπηρετήσω στο στρατό, απλώς για να τελειώνω
με μια υποχρέωση», μας λέει ο πατήρ Δοσίθεος, υπεύθυνος σήμερα του
Γραφείου Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
12
“Το τέλος της μπαλάντας”
«Υπηρέτησα στις Σαράντα Εκκλησιές πολύ κοντά στο Πηγόκαστρο
και τη Βιζύη, και ο χειμώνας του ’66/’67 στη Θράκη ήταν ιδιαίτερα βαρύς.
Ιδανικές συνθήκες για να κάθεται κανείς μπρος σε μια θερμάστρα τα κρύα
βράδια και να διαβάζει ή να σκέπτεται».
«Οι εμπειρίες μου στην στρατιωτική θητεία στις Σαράντα Εκκλησιές
μαζί με τα όσα συνέβαιναν στο Μόδι όταν άρχισαν οι απελάσεις και τα
συμβαίνοντα τότε στο Πανεπιστήμιο, αποτελούν το πρώτο μυθιστόρημα
της τετραλογίας, που φέρει τον τίτλο «Το τέλος της Μπαλάντας» το οποίο
άρχισα να γράφω στα βουλγαρικά σύνορα και συνέχισα στην Γερμανία
μετά το φευγιό μας την σημαδιακή χρονιά του 1968.
Κοινός παρανομαστής για όλη την τετραλογία, είναι «τα βιώματα κατά
το διάστημα του διωγμού», αλλά και πολλές σκέψεις για τις «συνέπειες του
φευγιού από την Πόλη σαν αποτέλεσμα της απέλασης των Ελλήνων πολιτών και της έμμεσης εκδίωξης όσων ήταν συνδεδεμένοι μ΄αυτούς».
Μοίρες ανθρώπων
«Ήταν ένας καλοσχεδιασμένος διωγμός όπως αποδεικνύει ο καθηγητής
Σπύρος Βρυώνης στο γνωστό του έργο», λέει ο πατήρ Δοσίθεος.
Η τετραλογία προσθέτει ακόμα υλικό για σκέψεις γύρω από «μοίρες
ανθρώπων που βρίσκονται αντιμέτωποι με εξωγενείς κινδύνους, άτομα με
προσωπικά άνισο εξοπλισμό, πολλές φορές ανεπαρκή ψυχικό εξοπλισμό,
για να αντιπαλέψουν με παρόμοιες αντιξοότητες». Άτομα που βλέπουν
την προσωπική τους μοίρα να βρίσκεται αντιμέτωπη με πολιτικές στρατηγικές, με επιλογές που γίνονται από άλλους και για λόγους που δεν
είναι πάντα προφανείς. «Και το ερώτημα είναι ποιος έχει το δικαίωμα να
χρησιμοποιεί τους ανθρώπους σαν πιόνια της πολιτικής».
Ο πατήρ Δοσίθεος ευχαριστεί ιδιαίτερα τους εκδότες στον «Ιστό» γιατί
«είχαν το δυσεύρετο στην ομογένειά μας θάρρος να αποπειραθούν να
ιδρύσουν ελληνόγλωσσο εκδοτικό οίκο στην Πόλη όπου το ελληνόφωνο
στοιχείο έχει συρρικνωθεί». ■
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ
‘Ρωμιοί Δημοσιογράφοι
και Εκδότες στην
Ιστορία της Πόλης’
του Α. Κούρκουλα
Σ
κοπός της έκθεσης ήταν η παρουσίαση
της δραστηριότητας των Ρωμιών εκδοτών
και δημοσιογράφων της Πόλης, από την περίοδο
που άρχισε τακτική έκδοση εφημερίδων μέχρι
την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, λένε
οι οργανωτές.
«Οι εφημερίδες, έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο
στην πνευματική ανάπτυξη της Ρωμιοσύνης, στη
συνειδητοποίηση της θέσης που κατείχε μέσα
στον χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στη
βελτίωση της προφορικής και γραπτής γλώσσας,
στην αποδοχή των μεταρρυθμιστικών ρευμάτων
που έρχονταν από την Δύση, στη διέγερση της
κοινωνικής συνείδησης των πολιτών, στη συγκρότηση ομάδων που θα ενίσχυαν το Οικουμενικό
Πατριαρχείο, στη βελτίωση της παρεχόμενης
παιδείας στα παιδιά και τους νέους, όπως και στην
ίδρυση προτύπων πνευματικών και εκπαιδευτικών
ιδρυμάτων», λέει ο συλλέκτης και μελετητής του
Τύπου της Πόλης, Στρατής Ταρίνας.
Και προσθέτει ότι «οι δημοσιογράφοι ασκούσαν
κριτική στο επίσημο κράτος, στις πράξεις του Πατριαρχείου και των συμβουλίων που διαχειρίζονταν
τα ιδρύματα. Ο σκληρός δημοσιογραφικός λόγος,
όμως, όσο αμερόληπτος και αν προσπαθούσε να
είναι, αντιμετώπιζε την κρατική λογοκρισία».
Λογοκρισία
Έκθεση με τίτλο «Ρωμιοί Δημοσιογράφοι
και Εκδότες στην Ιστορία της Πόλης
(1830- 1914)» οργάνωσαν το Σωματείο
Δημοσιογράφων της Τουρκίας
και η Οικουμενική Ομοσπονδία
Κωνσταντινουπολιτών, στο Μουσείο Τύπου
της Πόλης.
13
Σύμφωνα, πάντα, με τον κ. Ταρίνα «δεν ήταν λίγοι
οι Έλληνες εκδότες και συντάκτες εφημερίδων
που υφίσταντο τον πέλεκυ της άκριτης κρατικής
παρέμβασης, γεγονός που πολύ συχνά σήμαινε
κλείσιμο της εφημερίδας, χρηματικές ποινές, φυλακίσεις, ακόμη και απελάσεις».
«Η εφημερίδα «Πολιτική Επιθεώρησις», άλλαζε
συχνά τίτλους λόγω των συνεχών διώξεών της
από τις Αρχές (Ισοπολιτεία, Ελευθεροτυπία, Τα
Δίκαια των Εθνών, Δράσις, Συναδέλφωσις, Φωνή).
Πολλές φορές οι εκδότες νοίκιαζαν τον τίτλο μιας
εφημερίδας που ο κάτοχός της την είχε σε αδράνεια ή ακόμα αγόραζαν έναν τίτλο, προκειμένου
να συνεχίσουν το λειτούργημά τους», επισημαίνει
ο συλλέκτης.
Αναφερόμενος στις σατιρικές εκδόσεις, τονίζει
ότι η γελοιογραφία υπήρξε το είδος που δημιουργούσε και τη μεγαλύτερη ενόχληση στις Αρχές από
την περίοδο του Τανζιμάτ, το 1858, μέχρι και την
εποχή του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο γελοιογράφος Kασάπης, δημοσίευσε στα
τουρκικά και τα ελληνικά, σκίτσο του Καραγκιόζη
που παριστάνει τον Τύπο, αλυσοδεμένο χειροπό-
δαρα, ενώ ο Χατζιαβάτης τον ρωτά: «Τι κατάσταση
είναι αυτή Καραγκιόζη;». «[Ο τύπος] είναι ελεύθερος εντός των ορίων του Νόμου» του απαντά
ο Καραγκιόζης. Η γελοιογραφία αυτή θεωρήθηκε
προσωπική ύβρις κατά του σουλτάνου Αμπντουλχαμίτ. Ο σουλτάνος παρέπεμψε αμέσως σε δίκη
τον Κασαπη με την κατηγορία: «Σατυρίζων ο Κασάπης το υπ’ εμού χορηγηθέν Σύνταγμα».
Πράγματι, ο Κασάπης συνελήφθη και παραπέμφθηκε σε δίκη για προσβολή του αυτοκράτορα,
κάτι που θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια την
επιβολή μέχρι και της θανατικής ποινής. Φαίνεται,
όμως, ότι επικράτησε ωριμότερη σκέψη και ο
εκδότης της εφημερίδας καταδικάστηκε βάσει
του άρθρου 15 του Νόμου περί Τύπου, στις 26
Μαρτίου 1877, σε τριετή φυλάκιση, την ανώτερη
προβλεπόμενη από τον νόμο περί Τύπου, ενώ
κατασχέθηκε το τυπογραφείο.
«Με τη δίκη αυτή εναντίον του Κασάπη, εγκαινιάσθηκε η εφαρμογή του «περί Τύπου Νόμου»,
μας λέει ο κ. Ταρίνας.
Και τονίζει: «Οφείλουμε να θυμόμαστε τον Ευαγγελινό Μισαηλίδη, αναγεννητή των τουρκόφωνων
Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Πόλης, τον Βλάση Γαβριηλίδη, που αργότερα έγραψε ιστορία και
στην Αθήνα, τον Σταύρο Βουτυρά, τον Κωνσταντίνο
Σπανούδη και τον πρωτοπόρο του σοσιαλισμού
Νικόλαο Γιαννιό», υπογραμμίζοντας τη σημαντική
παρουσία του Θεόδωρου Καβαλιέρου Μαρκουίζου,
Έλληνα υπηκόου με καταγωγή από τη Σύρο.
“Η Μέλισσα του Βοσπόρου”
Το υλικό της περιόδου αυτής έχει παρουσιάσει
ο συλλέκτης σε μελέτη του, που δημοσιεύθηκε στο
περιοδικό της Πόλης TARIH VE TOPLUM το 2003,
ενώ έχει στη συλλογή του το 90% των εντύπων
που έχουν εκδοθεί αυτή την περίοδο. Η συλλογή
ξεκινά με το πρώτο ελληνικό περιοδικό «Η Μέλισσα του Βοσπόρου» το 1833, τον «Τηλέγραφο του
Βοσπόρου», την πρώτη ελληνική εφημερίδα της
Πόλης το 1843 και φθάνει μέχρι τις δύο σημερινές
εφημερίδες, την «Απογευματινή» και την «Ηχώ».
Οι περισσότερες πληροφορίες για τον Τύπο της
περιόδου εκείνης αντλούνται από τη συλλογή
ΤΑΡΙΝΑ αλλά και άλλες, καθώς επίσης και από το
έργο του ιστοριογράφου και χρονογράφου του
Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μανουήλ Γεδεών.
Η έκθεση περιελάμβανε πίνακες, πρωτότυπες
εφημερίδες που έχουν δημοσιευθεί με χαρακτήρες του ελληνικού και οθωμανικού αλφαβήτου και
προβολή βίντεο. ■
14
Αφιέρωμα της Deutsche Welle
για τη σημασία των μεταναστών
στη γερμανική κοινωνία
Πως θα ήταν
η ζωή χωρίς
μετανάστες;
Πέρασαν ήδη έξι δεκαετίες από τότε
που η Γερμανία έφερε τους λεγόμενους
γκασταρμπάιτερ. Στο μεταξύ, η χώρα
υποδοχής έγινε πατρίδα για τους ίδιους
και τα παιδιά τους. Κι ακόμα περισσότερο:
έχουν γίνει αναντικατάστατοι, όπως
επισημαίνεται σε εκτενές αφιέρωμα
της Deutsche Welle (DW) για τη
μετανάστευση στη Γερμανία.
15
«Π
ροφανώς θα ήταν ντροπή για τα
αθλητικά χρονικά», τονίζει η DW. «Μόλις με έξι Γερμανούς παίκτες θα αντιμετώπιζε η
Γερμανία την Ιταλία στην ημιτελικό του EURO, αν
δεν συμμετείχαν οι παίκτες με μεταναστευτικό
παρελθόν. Ο Σάμι Κεντίρα (Τυνησία), ο Μεσούτ
Οζίλ (Τουρκία), ο Τζερόμ Μποατέγκ (Γκάνα), ο
Λούκας Ποντόλσκι (Πολωνία) και ο Μάριο Γκόμεζ
(Ισπανία) έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό ή στη
Γερμανία, από ξένους γονείς. Χάρη στο γερμανικό
τους διαβατήριο έχουν το δικαίωμα να παίζουν
με την Εθνική».
Κι αν... έφευγαν;
Επτά εκατομμύρια εκατό χιλιάδες (7,1) άνθρωποι
ζουν στη Γερμανία χωρίς γερμανικό διαβατήριο.
Επίσης, υπάρχουν άλλοι 8,6 εκατομμύρια Γερμανοί με μεταναστευτικό παρελθόν, σύμφωνα με τα
στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Εργασίας
τον Ιούνιο του 2012. Συνολικά, 15,7 εκατομμύρια
πολίτες με μεταναστευτικό υπόβαθρο, δηλαδή το
19% του πληθυσμού της Γερμανίας. Από αυτούς,
ενταγμένοι κανονικά στην αγορά εργασίας και την
οικονομία είναι 3,4 εκατομμύρια ξένοι.
Τι θα γινόταν, όμως, αν ξαφνικά εγκατέλειπαν τη
Γερμανία οι μετανάστες χωρίς γερμανικό διαβατήριο, δηλαδή περίπου επτά εκατομμύρια άνθρωποι;
Με αυτό το σενάριο, αναδεικνύοντας τη σημασία
της μετανάστευσης, ασχολήθηκαν οι δημοσιογράφοι Πιτ φον Μπέμπενμπουργκ και Ματίας Τίμε, στο
βιβλίο τους «Η Γερμανία χωρίς ξένους» (εκδόσεις
«Redline», Μόναχο 2012).
«Δεν θα υπήρχε τομέας της ζωής που να μην
πληγεί από τις συνέπειες», λέει ο Μπέμπενμπουργκ,
μιλώντας στη DW, διευκρινίζοντας ότι οι συνέπειες
θα ήταν δραματικές, κυρίως στα πυκνοκατοικημένα
κέντρα της δυτικής Γερμανίας, όπως για παράδειγμα στη Φραγκφούρτη της Έσσης, που θα έχανε
ξαφνικά το ένα τέταρτο των κατοίκων της.
«Η γαστρονομία απασχολεί, με 20%, το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων», λέει ο Μπέμπενμπουργκ.
«Αν όλοι αυτοί οι ξένοι εγκατέλειπαν τη Γερμανία,
οι Γερμανοί θα έπρεπε να εξασκηθούν στην εγκράτεια. Εδώ και χρόνια, για παράδειγμα, το ντονέρ
έχει πάρει τα πρωτεία από το λουκάνικο με κάρυ
στα ταχυφαγεία της επικράτειας».
Όπως έγραψε πρόσφατα η εφημερίδα
«Tagesspiegel» του Βερολίνου, κάθε χρόνο καταναλώνονται στη Γερμανία 122.000 τόνοι κρέας
για ντονέρ.
Η διαπολιτισμική συμβολή
Η σημασία των μεταναστών για τη γερμανική
κοινωνία δεν περιορίζεται, φυσικά, στα στοιχεία
της αγοράς εργασίας και το ντονέρ κεμπάπ. Χάρη
στους μετανάστες, το πολυπολιτισμικό μοντέλο
έχει γίνει εντελώς νορμάλ για πολλούς Γερμανούς,
όπως αποδεικνύουν και οι 1,8 εκατομμύριο γάμοι
Γερμανών και ξένων, που κατέγραψε η Στατιστική
Υπηρεσία μόνο το 2010. Και ο αριθμός των μικτών
γάμων αυξάνεται συνεχώς.
Η μεγαλύτερη, με απόσταση, μεταναστευτική
ομάδα στη Γερμανία είναι οι Τούρκοι, με 2,9 εκατομμύρια μέλη. Πολλοί απ’ αυτούς, είναι μέλη οικογενειών των λεγόμενων γκασταρμπάιτερ που είχαν
έρθει στη Γερμανία μετά τη γερμανο-τουρκική συμφωνία προσέλκυσης εργατικού δυναμικού το 1961.
Παρόμοιες συμφωνίες, μεταπολεμικά, υπήρξαν ήδη
με την Ιταλία και την Ελλάδα. Το λεγόμενο «οικονομικό θαύμα», δηλαδή η μεταπολεμική οικονομική
ανάπτυξη της Γερμανίας, δεν θα ήταν εφικτή χωρίς
τη βοήθεια των γκασταρμπάιτερ.
Η Αϊσέ Ντεμίρ, αντιπρόεδρος των Τουρκικών
Κοινοτήτων Γερμανίας, δηλώνει στη DW: «Η συμβολή των μεταναστών είναι πολύτιμη στον τομέα
των διαπολιτισμικών σχέσεων», και εκφράζει την
πεποίθηση ότι «οι μετανάστες ήταν ενταγμένοι
στην παραγωγική διαδικασία και συνέβαλαν έτσι
ουσιαστικά στην ανάπτυξη».
Τον 21ο αιώνα έρχονται στη Γερμανία πολλοί
ξένοι, κυρίως όμως με υψηλή εξειδίκευση. Έρευ16
να του Ινστιτούτου Γερμανικής Οικονομίας, για
παράδειγμα, πιστοποιεί ότι το 2009 πάνω από το
20% των μεταναστών ήταν εξειδικευμένο εργατικό
δυναμικό. Κατά τη διάρκεια της ευρωκρίσης πολλοί
γιατροί, μηχανικοί και ειδικοί των ΙΤ από την Ισπανία, την Πορτογαλία ή την Ελλάδα αποφασίζουν
να βρουν δουλειά στη Γερμανία.
Κουλτούρα εγκάρδιας υποδοχής
«Η ιστορία της μετανάστευσης στη Γερμανία
είναι μόνο μια ιστορία λαμπρών επιτυχιών;», αναρωτιούνται οι συντάκτες της DW.
«Δεν το βλέπουν όλοι έτσι. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπίλεφελντ έδειξε ότι το 47%
των Γερμανών είναι επιφυλακτικοί απέναντι στους
μετανάστες», τονίζεται στο αφιέρωμα. «Με το
βιβλίο τους «Η Γερμανία χωρίς ξένους», ο Μπέμπενμπουργκ και ο Τίμε θέλησαν να καταρρίψουν
τις προκαταλήψεις με στοιχεία».
«Βρισκόμαστε σήμερα σε ένα σημείο καμπής,
στο οποίο υπάρχουν ακόμα εντάσεις και διενέξεις,
αλλά πιστεύω ότι σύντομα θα είναι κάτι το αυτονόητο να έχει κανείς μεταναστευτικό υπόβαθρο»,
υποστηρίζει ο Μπέμπενμπουργκ. «Στη Γερμανία
υπάρχει ήδη μια κουλτούρα εγκάρδιας υποδοχής
των ξένων. Μια κουλτούρα, όπως αυτή που είναι
σήμερα αυτονόητη στην πολυπολιτισμική Εθνική
Ποδοσφαίρου. Και που ας ελπίσουμε θα της διασφαλίσει σύντομα τον επόμενο διεθνή τίτλο».
Μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση
Η κλασική διαφοροποίηση μεταξύ ανθρώπων
«με ή χωρίς μεταναστευτικό-πολυπολιτισμικό
υπόβαθρο», η οποία τόσο συχνά απαντάται στην
17
Σε τηλεοπτικές σειρές
ή δραματοποιημένα
ντοκιμαντέρ, βλέπουμε όλο
και πιο συχνά έναν Ιρανό
γιατρό ή έναν Τούρκο
μεσίτη, χωρίς να γίνεται θέμα
η ιδιαίτερη καταγωγή του...
Σε γενικές γραμμές
η Γερμανία έχει κάνει
μεγάλες προόδους ως
χώρα μεταναστών τα
τελευταία δέκα χρόνια και
η εικόνα του μετανάστη
είναι πιο θετική, απ΄ότι στο
παρελθόν...
κοινωνία, στην πολιτική και στα μέσα ενημέρωσης,
είναι προβληματική, δηλώνει από την πλευρά του
ο ερευνητής για θέματα μετανάστευσης, Πάουλ
Μέχεριλ, καθηγητής διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
στο πανεπιστήμιο του Όλντενμπουργκ.
«Αν θέλουμε να εγκαθιδρύσουμε μία κουλτούρα
γνήσιας αποδοχής, θα πρέπει να θεωρήσουμε πιο
αυτονόητο το γεγονός ότι σε αυτή τη χώρα συμβιώνουν άνθρωποι με διαφορετική προέλευση και
με διαφορετική εξωτερική εμφάνιση» επισημαίνει
ο γερμανός καθηγητής. «Ακόμη και η απλή διατύπωση της έννοιας «μεταναστευτικό υπόβαθρο»
δεν είναι παρά η «προσκύρωση του ξένου, του
διαφορετικού».
Στη γερμανική τηλεόραση η δημοσιογράφος
Ελίφ Σενέλ, η οποία έχει γεννηθεί στη Γερμανία
από γονείς που είχαν έρθει στη χώρα από την
Ανατολία στις αρχές της δεκαετίας του ’70, παρατηρεί ήδη τα πρώτα δείγματα μίας πιο αυτονόητης, απρόσκοπτης συμπεριφοράς απέναντι
σε μη Γερμανούς.
«Σε τηλεοπτικές σειρές ή δραματοποιημένα
ντοκιμαντέρ, βλέπουμε όλο και πιο συχνά έναν
Ιρανό γιατρό ή έναν Τούρκο μεσίτη, χωρίς να γίνεται θέμα η ιδιαίτερη καταγωγή του», επισημαίνει
η Ελίφ Σενέλ και τονίζει ότι σε γενικές γραμμές η
Γερμανία έχει κάνει μεγάλες προόδους ως χώρα
μεταναστών τα τελευταία δέκα χρόνια και ότι η
εικόνα του μετανάστη είναι πιο θετική, απ΄ότι
στο παρελθόν.
«Αυτό οφείλεται και στο ότι οι ίδιοι οι μετανάστες έχουν αποκτήσει πλέον μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη συμπεριφορά τους. Παλαιότερα οι
γονείς μου, όπως και πολλοί άλλοι γκάσταρμπαϊτερ,
ήθελαν να περάσουν όσο το δυνατόν πιο απαρατήρητοι και αισθάνονταν ευγνωμοσύνη απλά και
μόνο γιατί τους επιτρεπόταν να ζήσουν σε αυτή τη
χώρα», θυμάται η δημοσιογράφος. «Αλλά τελικά η
υπερβολική ευγνωμοσύνη και μετριοφροσύνη σε
εμποδίζουν να συνεισφέρεις στην κοινωνία, να
συνδιαμορφώσεις τα πράγματα. Όποιος συμπεριφέρεται με αυτοπεποίθηση, αντιμετωπίζεται και με
μεγαλύτερο σεβασμό».
Δ.Ρ. ■
18
της Διαμαντένιας Ριμπά
«Τ
ο ενδιαφέρον του Καζαντζάκη για την Αφρική εκπορεύεται
από τον τόπο καταγωγής του, την Κρήτη, ένα νησί στο σταυροδρόμι
τριών ηπείρων: της Αφρικής, της Ασίας και της Ευρώπης. Ο ίδιος ο Καζαντζάκης
θεωρούσε τον εαυτό του ‘Ανατολίτη’ και πίστευε ότι είχε αραβο-αφρικανική
καταγωγή, για την οποία κάνει λόγο στο αυτοβιογραφικό, σε μεγάλο βαθμό,
βιβλίο του ‘Αναφορά στον Γκρέκο’», σημειώνει ο κ. Στασινάκης.
«Στη σκέψη του Καζαντζάκη η Ανατολή περιελάμβανε όχι μόνο την Ασία,
αλλά και την Αφρική, καθώς ήταν βαθιά πεπεισμένος ότι ο άνθρωπος έπρεπε να αναζητήσει στη ζωή του τη σύνθεση ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση»
προσθέτει.
Στην Αίγυπτο και το Σουδάν
Νίκος Καζαντζάκης
Το έργο
του Έλληνα
στοχαστή στην
Υποσαχάρια
Αφρική
Οι σχέσεις του Νίκου Καζαντζάκη με
την Αφρική, μία σημαντική όψη της
ζωής και του έργου του, εξετάζονται
σπάνια από τους μελετητές. Εντούτοις,
όπως επισημαίνει από τη Γενεύη, ο
πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων
Νίκου Καζανζτάκη (ΔΕΦΝΚ) Γιώργος
Στασινάκης, όταν διαβάζουμε τα κείμενά
του, μας αποκαλύπτεται συχνά το
ενδιαφέρον του για την ήπειρο αυτή, που
δείχνει να τον μαγεύει.
19
Τα ταξίδια και τα κείμενα του μεγάλου μας στοχαστή αποτελούν ακράδαντες μαρτυρίες για τον προσανατολισμό του προς την Αφρική. Την επιθυμία
του να πάει στη Μαύρη Ήπειρο την εκφράζει για πρώτη φορά το 1925, όταν
ζητάει από ένα φίλο του, με επιστολή του, να τον βοηθήσει να επισκεφτεί την
Τάνγκα (Ανατολική Αφρική).
«Δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει αυτό το ταξίδι, όμως έναν χρόνο μετά,
το 1926, ταξιδεύει για πρώτη φορά σε αφρικανικό έδαφος- πηγαίνει στην Αίγυπτο και το Σουδάν. Το 1930, μιλάει για την επιθυμία του να επισκεφτεί την
Μπίσκρα (Αλγερία). Το 1931, ο Καζαντζάκης επισκέφθηκε πολλές φορές την
Αποικιακή Έκθεση στο Παρίσι. Τον συναρπάζουν οι πολιτισμοί, η ιστορία και
οι παραδόσεις των λαών. Μέσα από την έκθεση αυτή, εκείνος ταξίδευε κιόλας στην Αφρική. Το επόμενο έτος, το 1932, σχεδίαζε να πάει στο Μαρόκο
για να γυρίσει κινηματογραφική ταινία για τον προφήτη Μωάμεθ» αναφέρει
ο κ. Στασινάκης.
Αλλά και σε πολλές επιστολές του ο μεγάλος μας συγγραφές διατύπωνε
την ευχή να πάει στην Αφρική.
Το 1939, γράφει: «Την Ανατολή λαχταρίζω, ένα περίπατο στον Τίγρη και στον
Εφράτη, μιά ανάβαση στο Θιβέτ, μια εκδρομή στην Κεντρώα Αφρική. Εκεί
είναι τα πλούτη τα μεγάλα, εκεί είναι χιλιάδες στίχοι και περιμένουν, αρμαθιές
σα μπανάνες. Πρέπει, πρέπει να πάω..».
«Αν δεν μπόρεσε να εκπληρώσει την επιθυμία του στην πραγματικότητα, τη
διοχετεύει ωστόσο στα κείμενά του» τονίζει ο πρόεδρος της ΔΕΦΝΚ.
Η Αφρική των πρωτόγονων δυνάμεων
Ως παράδειγμα μας αναφέρει την «Οδύσσεια», όπου τέσσερις ραψωδίες
περιέχουν πλήθος αφρικανικών μύθων, θρύλων, δοξασιών, τελετουργιών και
οραμάτων. Και ο Οδυσσέας, ο ήρωάς του, θα χτίσει την «ιδανική πολιτεία»
του κοντά στις πηγές του Νείλου, στο κέντρο της Αφρικής.
«Η Μαύρη Αφρική παρουσιάζεται από τον Καζαντζάκη ως τόπος μιας
ανανέωσης, μιας αναγέννησης του κόσμου. Έχοντας εγκαταλείψει τις παρακμάζουσες κοινωνίες της αρχαίας Κρήτης και της αρχαίας Αιγύπτου, ο
Οδυσσέας θα βρει στην Αφρική τη ζωτικότητα των πρωτόγονων δυνάμεων
που είναι ικανές να δημιουργήσουν έναν καινούριο, πνευματικότερο κόσμο»
τονίζει ο κ. Στασινάκης.
Στο «Τόντα-Ράμπα», όπου συμπυκνώνονται οι εντυπώσεις και οι εμπειρίες
του Καζαντζάκη από τη Σοβιετική Ένωση, η κεντρική μορφή του βιβλίου
είναι ένας μαύρος Αφρικανός, ο Τόντα-Ράμπα, με τον οποίο ταυτίζεται ο
Καζαντζάκης.
«Σε μία επιστολή του, βεβαιώνει ότι αυτός ο Αφρικανός είναι το αληθινό
του πρόσωπο, ο βαθύτερος εαυτός του» λέει ο κ. Στασινάκης.
“Μονάχα η καρδιά”
Επίσης, στην «Αναφορά στον Γκρέκο», αναφέρει ότι, όταν πρωτοσυνάντησε
μια φίλη του στο Βερολίνο, εκείνη τον πέρασε, όπως ισχυρίζεται, για Αφρικανό:
«Στράφηκε, μού ‘ριξε μακρόσερτη ερευνητική ματιά, σαν ‘μουν μάσκα/ Αφρι20
κανός; Με ρώτησε/ Γέλασα/ Όχι ολόκληρος, αποκρίθηκα. μονάχα η καρδιά».
Το θαυμασμό του για τον αιγυπτιακό πολιτισμό και τον αιγυπτιακό λαό, ο
Καζαντζάκης τον περιγράφει λεπτομερώς στην ταξιδιωτική διήγηση «Ταξιδεύοντας-Αίγυπτος», ενώ μετέφρασε στα ελληνικά το παραμύθι «Far-li-mas»
και το δημοσίευσε το 1931 σε μία ελληνική λογοτεχνική επιθεώρηση.
«Τελειώνοντας, θα ήθελα να υπογραμμίσω ακόμη μια φορά τη σημασία που
είχε για τον Καζαντζάκη η Ανατολή και ιδιαίτερα η Αφρική» τονίζει ο Γιώργος
Στασινάκης και μας παραπέμπει σε ένα κείμενο του Κρητικού συγγραφέα.
«Το μέλλον ανήκει στους λαούς που συνδυάζουν αυτά τα δύο: 1. Συγχρονισμένα τεχνικά μέσα. 2. Μια πιστή. Δεν εννοώ θρησκεία, αλλά γενικά ένα
κεντρικό βαθύτατο συναίσθημα.
Η Ευρώπη έχει σήμερα το πρώτο. Η Ανατολή το δεύτερο. Η Ανατολή, ιδίως
μετά τον πόλεμο, άρχισε να μυείται στα τεχνικά μέσα και να οργανώνεται. Η
Ευρώπη ολοένα χάνει κάθε κεντρική πίστη, αποσυντίθεται. Ο νέος Παγκόσμιος
πόλεμος που έρχεται θα την αποσυνθέσει πιθανότατα εντελώς και βίαια. Και
τότε όλη μοίρα του κόσμου θα μετατοπιστεί από τη Δύση στην Ανατολή».
«Το 1922, όταν επισκέφτηκε το Εθνογραφικό Μουσείο στο Βερολίνο, είπε
κατηγορηματικά μπροστά στις αφρικανικές μάσκες: ‘Η Αφρική θα ξυπνήσει’.
Ήταν σίγουρος γι’ αυτό. Νομίζω ότι με τα κείμενά του και τη συμμετοχή στην
Ελληνική Αντιαποικιακή Επιτροπή συνέβαλε και αυτός με τον τρόπο του σ’
αυτό το ξύπνημα» καταλήγει ο Γιώργος Στασινάκης.
Εκδηλώσεις της ΔΕΦΝΚ σε χώρες της Αφρικής
Πέντε αφρικανικές χώρες (Μπενίν, Γκάνα, Κένυα, Νίγηρας και Ρουάντα),
προστίθενται στις 110 χώρες, στις πέντε ηπείρους, όπου έχει χιλιάδες εγγεγραμμένα μέλη η Διεθνής Εταιρία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ).
Οι νέες εκδηλώσεις, που έχει προγραμματίσει η εταιρεία στην Αφρική,
ξεκίνησαν στις 18 Οκτωβρίου από το Κονγκό, όπου ο πρόεδρος του τοπικού Τμήματος της ΔΕΦΝΚ, Albert Mananga, έδωσε, στην Κινσάσα, διάλεξη
με θέμα τη σκέψη του Καζαντζάκη. Με το ίδιο θέμα διοργανώθηκε στις 3
Νοεμβρίου, στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής, στρογγυλή τράπεζα.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε από το τοπικό Τμήμα της ΔΕΦΝΚ, με πρόεδρο τον Benjamin Hendrickh και από το Λύκειο των Ελληνίδων, με πρόεδρο
τη Νίκη Σουρή.
Μοζαμβίκη, Ζάμπια και Ζιμπάμπουε
Επόμενος σταθμός ήταν το Μαπούτο της Μοζαμβίκης, όπου στις 7 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη εκδήλωση της ΔΕΦΝΚ στη χώρα αυτή,
με τη στήριξη του επίτιμου γενικού προξένου της Ελλάδας, Γεράσιμου Μαρκέτου. Ομιλητής ήταν ο Γιώργος Στασινάκης, ο οποίος παρουσίασε το έργο
του Καζαντζάκη και τις σχέσεις του μεγάλου μας στοχαστή με την Αφρική.
Για πρώτη φορά θα πραγματοποιηθεί αντίστοιχη εκδήλωση και στη Λουσάκα της Ζάμπια, στις 11 Νοεμβρίου, με τη στήριξη του προέδρου της τοπικής
Ελληνικής Κοινότητας Οδυσσέα Μανδενάκη.
Τέλος, στο Χαράρε της Ζιμπάμπουε, ο κ. Στασινάκης θα εγκαινιάσει στις
9 Νοεμβρίου, μία πρωτότυπη έκθεση 12 καλλιτεχνών (ζωγραφική, γλυπτική,
μεταλλογραφία και ξυλογραφία), οι οποίοι εμπνεύστηκαν από το έργο του
Καζαντζάκη. Η έκθεση θα διαρκέσει ένα μήνα και είναι η δεύτερη εκδήλωση
της ΔΕΦΝΚ σ’ αυτή τη χώρα. Η πρώτη πραγματοποιήθηκε πριν από μερικά
χρόνια, χάρη στον Μητροπολίτη της Ζιμπάμπουε Θεόδωρο, νυν Πατριάρχη
Αλεξανδρείας και Πάπα Πάσης Αφρικής.
Οι εκδηλώσεις σε χώρες της Αφρικής εντάσσονται στο πλαίσιο της 55ης
επετείου από το θάνατο του Καζαντζάκη, που τιμά η Διεθνής Εταιρεία Φίλων
Νίκου Καζαντζάκη, θεσπίζοντας, από φέτος, και Διεθνές Βραβείο στη μνήμη
του μεγάλου μας συγγραφέα.
Συνεπής στους στόχους της η εταιρεία, που ιδρύθηκε στις 14 Δεκεμβρίου
του 1988 στη Γενεύη από την Ελένη Καζαντζάκη, το Γιώργο Στασινάκη και το
Γιώργο Ανεμογιάννη, συνεχίζει- πάντα αφιλοκερδώς- να παρουσιάζει νέες ή
ελάχιστα γνωστές πλευρές του έργου του Καζαντζάκη, οργανώνοντας φέτος
εκδηλώσεις σε περισσότερες από εξήντα χώρες, σε όλες τις ηπείρους. ■
22
Η σύγχρονη
‘Εφημερίς’
ταξιδεύει στα
πέρατα της γης
Η
προσπάθεια ξεκίνησε από το Μορφωτικό-Πολιτιστικό Σύλλογο
Στη γραφική
Σιάτιστα,
στη Δυτική
Μακεδονία,
μία πόλη
με πλούσια
και σπάνια
πνευματική και
αρχιτεκτονική
παράδοση,
άνθρωποι με
αγάπη για την
παράδοση,
την ιστορία,
το παρόν και
το μέλλον
της ιδιαίτερης
πατρίδας τους,
εκδίδουν από
το 1981, σε
μηνιαία βάση,
την «Εφημερίς».
23
«Μαρκίδες-Πούλιου», η ονομασία του οποίου είναι αφιερωμένη στους
γιους του Μάρκου Πούλιου, το Γεώργιο και τον Πούλιο ή Πούπλιο, οι οποίοι
υπήρξαν στενοί συνεργάτες του Ρήγα Βελεστινλή, στη Βιέννη, όπου έζησαν
και έδρασαν ως τυπογράφοι και δημοσιογράφοι.
«Οι αδερφοί Μαρκίδες Πούλιου ήταν οι εκδότες της πρώτης σωζόμενης
ελληνικής εφημερίδας, που κυκλοφόρησε με τίτλο «Εφημερίς», από το 1790
έως το τέλος του 1797 στη Βιέννη, οπότε με τη σύλληψη του Ρήγα και των
συνεργατών του, μεταξύ των οποίων και ο εκ των εκδοτών Γεώργιος Πούλιος,
η αυστριακή Αστυνομία απαγόρευσε την έκδοσή της και έκλεισε το τυπογραφείο», επισημαίνει σε δηλώσεις της στο ΑΜΠΕ από τη Σιάτιστα η Βασιλική
Σιάσιου, εκ των ιδρυτών της εφημερίδας και μέλος του συλλόγου. Και συνεχίζει:
«Το όραμα των δραστήριων τυπογράφων, που υπήρξαν μεγάλοι πατριώτες
και στενοί συνεργάτες του Εθνεγέρτη Ρήγα Βελεστινλή, μας συγκινεί και μας
ενέπνευσε να εκδώσουμε και εμείς την ομώνυμη εφημερίδα μας. Η σύγχρονη
«Εφημερίς» πήρε σάρκα και οστά μέσα από το δραστήριο σύλλογό μας, που
ιδρύθηκε το 1975 από ανθρώπους που πονούν τον τόπο».
Μοναδική φιλοδοξία των ιδρυτών του συλλόγου, αλλά και της «Εφημερίς»,
είναι η ανύψωση του μορφωτικού και πολιτιστικού επιπέδου της Σιάτιστας και η
δημιουργία στέρεας γέφυρας επικοινωνίας με τους απανταχού Σιατιστινούς.
φασιστικά στην αναστήλωση του αρχοντικού Δόλγκηρα, μία κορυφαία, όπως
την χαρακτηρίζει, δραστηριότητα του συλλόγου. Το αρχοντικό, ως κτίσμα, είναι
του 1700 με 1730, ενώ ο ζωγραφικός διάκοσμός του πραγματοποιήθηκε περί
το 1840 από λαϊκούς ζωγράφους που έφερε στη Σιάτιστα από την Κωνσταντινούπολη ο ιδιοκτήτης του, Δημήτριος Δόλγκηρας, έμπορος. Τα εγκαίνια του
αναστηλωμένου αρχοντικού έγιναν τον Αύγουστο του 2003. Σήμερα λειτουργεί
ως Λαογραφικό Μουσείο.
Οι χιλιάδες Έλληνες και ξένοι που έχουν επισκεφτεί το μουσείο, μιλούν
με τα πιο κολακευτικά λόγια για τα αντικείμενα διακοσίων και πλέον χρόνων,
που τα δώρισαν οι απανταχού Σιατιστινοί και μέλη του συλλόγου, αλλά και
τον εσωτερικό διάκοσμο με τις πανέμορφες ζωγραφιές.
«Μέσα από την εφημερίδα μας προσπαθούμε να αναπτύξουμε τη συνεργασία και να συσφίξουμε τους δεσμούς με τους απόδημους Σιατιστινούς, εντός
και εκτός Ελλάδας, που ανταποκρίνονται συγκινητικά, με αξιόλογη ηθική και
οικονομική υποστήριξη. Ο αριθμός των συνεργατών αυξάνει, αλλά και των
ευεργετών-δωρητών η ανταπόκριση είναι άκρως συγκινητική», καταλήγει η κα
Σιάσιου.
Δ. Ριμπά ■
Στην Ομογένεια
«Η εφημερίδα μας φτάνει στα χέρια περίπου 850 Σιατιστινών, σε όλο τον
κόσμο, από την Αυστραλία μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και τη
Λατινική Αμερική, σε πολλές χώρες της Ευρώπης, ακόμα και στην Τουρκία»,
αναφέρει η κα Σιάσιου. «Παλαιοτέρα εκδίδαμε πάνω από 1.200 φύλλα εφημερίδας, ο αριθμός όμως συρρικνώθηκε, καθώς αρκετοί έχουν φύγει πλέον
από τη ζωή, ενώ τα παιδιά τους, που αγαπούν τον τόπο μας, δεν διαβάζουν
ελληνικά».
Συνταξιούχος, φιλόλογος στο επάγγελμα, η κα Σιάσιου, μαζί με τον επίσης
εκπαιδευτικό αδελφό της Δημήτριο, με τη βοήθεια συνεργατών, φροντίζουν
την ύλη της εφημερίδας τους να περιλαμβάνει ρεπορτάζ από την πόλη της
Σιάτιστας, πολιτικής επικαιρότητας, νέα των αποδήμων Σιατιστινών, ιστορικά και
φιλολογικά αφιερώματα, αλλά και λαογραφικά κείμενα. Σε κάθε φύλλο υπάρχουν
αναφορές στα πλούσια έθιμα του τόπου, όπως αυτών των καβαλάρηδων το
Δεκαπενταύγουστο, τις κλαδαρές (φωτιές) την προπαραμονή των Χριστουγέννων και τα κόλιαντα (κάλαντα), ή τα μπουμπουσάρια των Φώτων.
«Τα έθιμα της Σιάτιστας, που ήταν και παραμένει στολίδι, αλλά και τους
ανθρώπους της, συγκινούν ιδιαίτερα τους αποδήμους μας, που νοσταλγούν
τον τόπο, όσα χρόνια και αν περάσουν. Αυτά μας εκφράζουν μέσα από τα
γράμματά τους, αλλά και τα πολλά τηλεφωνήματά τους. Όλα αυτά μας δένουν
με τους αναγνώστες μας, με τους οποίου διατηρούμε μία φιλική,σχέση», λέει
η κα Σιάσιου.
Το Λαογραφικό Μουσείο
Η ίδια, δεν παραλείπει να τονίσει την ανεκτίμητη προσφορά των Σιατιστινών
της διασποράς, οι οποίοι στηρίζουν την εφημερίδα, ενώ είχαν συνδράμει απο24
Η...
Επίδαυρος
στο
Κονέκτικατ
Ένα αντίγραφο του θεάτρου της
Επιδαύρου θα κοσμεί εφεξής το
Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ
στην πόλη Storrs των Ηνωμένων
Πολιτειών, χάρη στην άοκνες
προσπάθειες δεκαετιών της
ομογενειακής Οργάνωσης
«Παιδεία». Την ιδέα συνέλαβε
και υλοποίησε ο πρόεδρος της
οργάνωσης, Ηλίας Τομάζος, με
επίλεκτους συνεργάτες του.
Τ
α εγκαίνια του υπαίθριου θεάτρου, που κατασκευάστηκε
σε συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών «Παιδεία»
στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, έγιναν τέλος Σεπτεμβρίου.
«Το θέατρο είναι αυθεντικό, δηλαδή έχει τα κύρια χαρακτηριστικά ενός αρχαίου ελληνικού θεάτρου, με την ορχήστρα και με
διώροφη σκηνή, όπως είχε διαμορφωθεί την Ελληνιστική περίοδο
με κιονοστοιχία στον πρώτο όροφο, με δεύτερη κιονοστοιχία στο
δεύτερο όροφο», επισημαίνει σε συνέντευξή του στον «Εθνικό
Κήρυκα» της Νέας Υόρκης, ο Ηλίας Τομάζος. «Είναι όπως ακριβώς
αναφέρεται στα γραφόμενα του Ρωμαίου μηχανικού Βιτρούβιου
από τον πρώτο αιώνα π.Χ., ο οποίος έγραψε εκτενέστατα για το
Ελληνικό και το Ρωμαϊκό θέατρο».
Πριν 26 χρόνια
Η ιδέα της κατασκευής του θεάτρου ξεκίνησε το Φεβρουάριο
1986, όταν οι ομογενείς υπέβαλαν αίτημα στην πολεοδομία για
κατασκευή μιας μικρής εκκλησίας, του εκπαιδευτικού κτιρίου της
«Παιδείας» και του θεάτρου.
«Κάναμε πρώτα το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών και το εκκλησάκι των Τριών Ιεραρχών. Ανακινήσαμε το θέμα στο τέλος του
1990. Έπρεπε να πάρουμε άδειες, να κάνουμε κάποιες συμφωνίες
με τους γείτονες, διότι φοβούνταν ότι θα δημιουργείτο μεγάλη
κυκλοφοριακή όχληση. Έτσι πέρασαν χρόνια για να πάρουμε την
άδεια οικοδομής του θεάτρου», θυμάται ο κ. Τομάζος.
Η κατασκευή ξεκίνησε το 2006 με εθελοντική εργασία, όπως
έπραξαν οι ομογενείς μας και σε άλλα έργα. Με ενθουσιασμό Ελληνο-αμερικανοί φοιτητές προσφέρθηκαν να καθαρίσουν το έδαφος,
γεγονός το οποίο συζητήθηκε στο Πανεπιστήμιο και στην πόλη.
Εθελοντική εργασία
« Έτσι έγινε όλο το θέατρο, σιγά-σιγά, με προσωπική εργασία.
Θα μείνετε έκπληκτοι αν δείτε πόσοι άνθρωποι, από όλο το Κονέκτικατ- μαρμαράδες ελαιοχρωματιστές, ξυλουργοί- εργάστηκαν
εθελοντικά», λέει ο κ. Τομάζος.
Και ενώ οι προσφορές που έλαβαν το 1999 για την κατασκευή
του θεάτρου από διαφόρους εργολάβους κυμάνθηκαν από 9 μέχρι
και 15 εκατομμύρια δολάρια, τελικά κόστισε κάτω από ένα εκατομμύριο. Ο κ. Τουμάζος επισημαίνει ότι το κόστος κατασκευής
μειώθηκε δραστικά λόγω της εθελοντικής εργασίας και της δωρεάς
υλικών από ανθρώπους, ελληνικής και μη καταγωγής, που πιστεύουν
στην Ελληνική Παιδεία και τα Ελληνικά Γράμματα. Χαρακτηριστικά
αναφέρει ότι πρόσφατα ένας Πορτογάλος μαρμαράς από τη Νέα
Ιερσέη, προσέφερε δωρεάν μάρμαρα αξίας άνω των σαράντα χιλιάδων δολαρίων.
«Γι’ αυτό πάντοτε εμείς λέμε έχει ο Θεός», λέει με συγκίνηση
ο κ. Τομάζος.
Ενδιαφέρον για την ελληνική γλώσσα
Την όλη προσπάθεια συνέδραμαν απλόχερα η ομογενειακή οργάνωση Πανγκριγκόριαν του Κονέκτικατ, που από τις αρχές του
1990 μέχρι σήμερα έχει προσφέρει συνολικά στην «Παιδεία» 450
χιλιάδες δολάρια και άλλοι ομογενειακοί φορείς.
«Το θέατρο θα παίξει έναν πολύ σπουδαίο ρόλο, κι αυτό το είδαμε προτού ακόμα τελειώσει», τονίζει ο κ. Τομάζος. «Ενώ είχαμε
ένα Γυμνάσιο στο Κονέκτικατ όπου διδασκόταν η ελληνική γλώσσα,
τώρα έχουμε 15, χωρίς να βάλουμε χρήματα. Σ’ αυτό συνετέλεσε
το άκουσμα του θεάτρου, αλλά και οι δάσκαλοι και οι μαθητές που
παίρνουμε στα προγράμματα της «Παιδείας στην Ελλάδα».
■
25
Ελληνική
Μυθολογία
στο ιστορικό
Καρνούντουμ
Γνωστές και άγνωστες πτυχές
της Ελληνικής Μυθολογίας,
παρουσίασε, με τη μοναδική
αφηγηματικότητά του, ο
διάσημος στο γερμανόφωνο
χώρο Ελληνας ηθοποιός του
θεάτρου, του κινηματογράφου
και της τηλεόρασης, Κώστας
Παπαναστασίου, σε εκδήλωση
με τίτλο «Η μεγάλη νύχτα των
Μουσών», στο Αρχαιολογικό
Μουσείο της αρχαίας
ρωμαικής πόλης Καρνούντουμ,
δίπλα στη σημερινή αυστριακή
κωμόπολη Πετρονέλ,
όπου εδώ και 23 χρόνια
πραγματοποιείται το Διεθνές
Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού
Θεάτρου.
26
Κώστας Παπαναστασίου
του Δ. Δημητρακούδη
Η
εκδήλωση, που ετοίμασε ο ιδρυτής και διευθυντής του Φεστι-
βάλ, ο Ελληνο-ιταλός εικαστικός, σκηνοθέτης και σκηνογράφος, Πιέρο
Μπορντίν, εντασσόταν στη «Μεγάλη νύχτα των μουσείων» στην Αυστρία,
στην οποία συμμετείχαν 667 μουσεία και πολιτιστικά ιδρύματα της χώρας,
που μέχρι τις σημερινές πρωινές ώρες επισκέφθηκαν σχεδόν μισό εκατομμύριο επισκέπτες.
Το κοινό στο Καρνούντουμ υποδέχτηκε με μεγάλο ενθουσιασμό τον
Ελληνα ηθοποιό, ο οποίος πριν ακριβώς πέντε χρόνια, σε εκδήλωση του
Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου, είχε ερμηνεύσει, σε γερμανική
μετάφραση, τα έργα «Φιλοκτήτης» και «Δελφοί», του κορυφαίου Ελληνα
ποιητή Γιάννη Ρίτσου.
Ο ρόλος των Μουσών
Ο Κώστας Παπαναστασίου, μίλησε για τις μούσες και το ρόλο τους στην
ελληνική μυθολογία, για το Δία και τους θεούς του Ολύμπου, διηγούμενος
διάφορες πτυχές της Αργοναυτικής Εκστρατείας και του Τρωικού Πολέμου,
αλλά και αναφερόμενος σε στιγμές της δικής του προσωπικής πορείας,
που πλαισίωσε ερμηνεύοντας με συνοδεία της κιθάρας του, τραγούδια στα
ελληνικά, σερβοκροατικά και ισπανικά.
Παρουσιάζοντας τον Ελληνα καλλιτέχνη, ο διευθυντής του Φεστιβάλ,
Πιέρο Μπορντίν, τόνισε ιδιαίτερα το γεγονός πως αρχές της εβδομάδας,
ο ομοσπονδιακός πρόεδρος της Γερμανίας, Γιόαχιμ Γκάουκ, απένειμε στον
Κώστα Παπαναστασίου, μεγάλη τιμητική διάκριση, τον γερμανικό Μεγαλόσταυρο Τιμής, για τη συνολική προσφορά του.
Ο Κώστας Παπαναστασίου, «ο γνωστότερος Ελληνας της Γερμανίας»
όπως αποκαλείται από τον γερμανόφωνο Τύπο, είναι ιδιαίτερα προσφιλής και
στο αυστριακό κοινό που τον γνωρίζει και «τον έχει ζήσει» μέσα από έναν
από τους χαρακτηριστικούς ρόλους της δημοφιλούς γερμανοαυστριακής
τηλεοπτικής σειράς «Ο δρόμος με τις φλαμουριές», και αυτό σε σχεδόν
300 επεισόδια για πάνω από 15 χρόνια..
Γνωστός όμως είναι ο Κώστας - που ζει και δημιουργεί από τα μέσα της
δεκαετίας του 1950 στο Βερολίνο, έπειτα από τις εκεί σπουδές του αρχιτεκτονικής και ηθοποιίας - για την ενεργό αντιστασιακή του δράση στη διάρκεια
της επτάχρονης δικτατορίας των συνταγματαρχών στην Ελλάδα. Επίσης για
τις ερμηνείες του σε συναυλίες με έργα Ελλήνων συνθετών, κυρίως του Μίκη
Θεοδωράκη, καθώς και για τις πρωτοβουλίες του, τα τελευταία χρόνια, για
ανθρωπιστική βοήθεια στη Γεωργία και τώρα στην Ελλάδα.
Το Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου Καρνούντουμ - το οποίο ίδρυσε
πριν 23 χρόνια και διευθύνει μέχρι σήμερα ο Πιέρο Μπορντίν - πραγματοποιείται στα ερείπια των δύο αμφιθεάτρων της αρχαίας ρωμαικής πόλης
Καρνούντουμ, λίγες δεκάδες χιλιόμετρα ανατολικά της Βιέννης κοντά στα
σύνορα με τη Σλοβακία.
Το Φεστιβάλ Καρνούντουμ - το οποίο στο κέντρο της Ευρώπης είναι
το μοναδικό στο είδος του που είναι αφιερωμένο στην Αρχαία Ελληνική
Γραμματεία και μαζί με τις Συρακούσες και τη Μερίντα αποτελούν διεθνώς
τα τρία κέντρα Αρχαίου Ελληνικού Δράματος εκτός Ελλάδας -- έχει φιλοξενήσει στο παρελθόν όλα τα μεγάλα «ονόματα» που ασχολούνται με το
αρχαίο ελληνικό θέατρο, όπως Τόνι Χάρισον, Πίτερ Χολ, Ρόμπερτ Ουίλσον,
Ταντάσι Σουτζούκι, Γιούργκεν Χέιμε, Πέτερ Χέιμε, Πέτερ Στάιν και Θεόδωρο
Τερζόπουλο με το θέατρό του «Αττις». ■
27
H τωρινή χρονική στιγμή δεν είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για
το ζήτημα των αποζημιώσεων, καθώς η γερμανική πλευρά
διατείνεται πως η Ελλάδα θυμήθηκε ξαφνικά το θέμα επειδή
είναι τώρα χρεοκοπημένη, όμως αυτό δεν αληθεύει, διότι το
ζήτημα ετίθετο κάθε τόσο, επί δεκαετίες, από την ελληνική
πλευρά, παρά το επίσημο μπλοκάρισμα του θέματος...
Χάγκεν Φλάισερ
Η Ελλάδα
δίκαια
απαιτεί
πολεμικές
αποζημιώσεις
από τη
Γερμανία
Το ελληνικό αίτημα για
καταβολή πολεμικών
αποζημιώσεων από τη Γερμανία
είναι απόλυτα δικαιολογημένο,
καθώς η Ελλάδα ήταν η μόνη
από τις κατεχόμενες από τη
ναζιστική Γερμανία μη σλαβικές
χώρες (μετά την Πολωνία,
τη Γιουγκοσλαβία και τη
Σοβιετική Ενωση) η οποία είχε
τις μεγαλύτερες απώλειες σε
ανθρώπινες ζωές και σε υλικές
ζημίες, τονίζει ο διάσημος,
αυστριακής καταγωγής,
ιστορικός και καθηγητής
Νεότερης Ιστορίας στο
Πανεπιστήμιο Αθηνών, Χάγκεν
Φλάισερ, σε συνέντευξή του
στην αυστριακή εφημερίδα
«Ντερ Στάνταρντ».
28
του Δ. Δημητρακούδη
Α
παριθμώντας αυτές τις απώλειες, επισημαίνει πως, πέρα από
τους 60.000 Έλληνες Εβραίους που δολοφονήθηκαν, δεκάδες χιλιάδες
άλλοι Έλληνες εκτελέστηκαν, τουλάχιστον 100.000 πέθαναν από πείνα, ένας
στους τρεις Έλληνες υπέφερε από επιδημικές ασθένειες μετά τη γερμανική
οπισθοχώρηση, πολλοί ήταν άστεγοι, καθώς είχαν καταστραφεί περί τις 100.000
κατοικίες, ενώ ολόκληρη η οικονομία και οι υποδομές της χώρας καταστράφηκαν στη διάρκεια της κατοχής και η Ελλάδα, από τότε, ποτέ δεν συνήλθε.
Οι αποζημιώσεις που “πνίγηκαν”
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ελληνικής πλευράς το 1945, η ζημία ανερχόταν
σε πάνω από δέκα δισεκατομμύρια προπολεμικά δολάρια, από αυτά η Ελλάδα
πήρε ως αποζημιώσεις περί τα 25 εκατομμύρια δολάρια, σε σημερινές τιμές,
κυρίως σε μορφή αποσυναρμολογημένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων από
τη Γερμανία που μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα, αλλά ακόμη και αυτά τα 25 εκατομμύρια δολάρια δεν πληρώθηκαν στην Ελλάδα από τους Γερμανούς, αλλά
από την Υπηρεσία Αποζημιώσεων των Συμμάχων. Στο πλαίσιο του Ψυχρού
Πολέμου και κάτω από την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών, το ζήτημα των
αποζημιώσεων πρακτικά «πνίγηκε» για να καταστεί η Γερμανία προγεφύρωμα
κατά των ανατολικών χωρών και μπορεί να ειπωθεί πως η Ελλάδα έχει στο
θέμα των αποζημιώσεων τη μεγαλύτερη ανάγκη αποκατάστασης.
Όπως σημειώνει ο κ. Φλάισερ, η τωρινή χρονική στιγμή δεν είναι ιδιαίτερα
ευνοϊκή για το ζήτημα των αποζημιώσεων, καθώς η γερμανική πλευρά διατείνεται
πως η Ελλάδα θυμήθηκε ξαφνικά το θέμα επειδή είναι τώρα χρεοκοπημένη,
όμως αυτό δεν αληθεύει, διότι το ζήτημα ετίθετο κάθε τόσο, επί δεκαετίες,
από την ελληνική πλευρά, παρά το επίσημο μπλοκάρισμα του θέματος.
Πριν από τη γερμανική επανένωση χρησιμοποιούνταν το επιχείρημα πως
ολόκληρη η Γερμανία είχε διεξάγει το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και δεν μπορούν
να ζητούνται αποζημιώσεις από το ένα τμήμα της Γερμανίας, ενώ μετά το 1990
το επιχείρημα ήταν πως, έχει περάσει τόσος πολύς χρόνος από τότε και στο
μεταξύ τα ζητήματα έχουν λυθεί από μόνα τους.
Το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο
Ο ίδιος θεωρεί ουτοπικό ότι η γερμανική πλευρά θα δεχθεί να πληρώσει
επανορθώσεις για την Ελλάδα, γιατί αυτό θα δημιουργούσε προηγούμενο και
ως εκ τούτου θεωρεί πως η Ελλάδα θα πρέπει να επικεντρωθεί στο λεγόμενο
αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, το οποίο μάλιστα είχε αναγνωριστεί, τόσο από
τις ναζιστικές δυνάμεις όσο και από τον ίδιο τον Χίτλερ, ως δάνειο που θα
αποπληρωνόταν, αλλά χωρίς τόκους.
Το ενδιαφέρον στην υπόθεση είναι πως οι πρώτες δόσεις επιστράφηκαν και
το «υπόλοιπο χρέος» είχε υπολογιστεί σε 476 εκατομμύρια χιτλερικά μάρκα
ως «χρέη του Γ΄ Ράιχ προς την Ελλάδα», σε σημερινές τιμές περίπου έξι έως
επτά δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς τους τόκους, που αν συνυπολογιστούν, τότε
το ποσό είναι αστρονομικό. Τέτοια δάνεια, όπως αυτό που υποχρεώθηκε να
καταβάλει η Ελλάδα στη ναζιστική Γερμανία, δεν είχαν επιβληθεί αλλού, γι’
αυτό και δεν υπάρχει προηγούμενο.
Βέβαια, η Γερμανία ισχυρίζεται με ευκολία, πως αποζημιώσεις πληρώνουν
μόνον οι ηττημένοι ενός πολέμου, «τώρα είμαστε εταίροι και φίλοι», όμως, όπως
επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Φλάισερ, «χρέη πληρώνουν και οι φίλοι».
Η “εξαφάνιση του πολεμικού παρελθόντος”
Σε γερμανικά αρχεία της δεκαετίας του 1950 αναφέρεται ρητά ότι κύριος
στόχος της γερμανικής πολιτικής προς την Ελλάδα ήταν «η εξαφάνιση του
πολεμικού παρελθόντος», δηλαδή ήταν συνειδητή επιλογή η αποσιώπηση του
θέματος των αποζημιώσεων, ενώ χρησιμοποιήθηκε ως επιχείρημα έναντι των
Ελλήνων «ξεχάστε τις απαιτήσεις για επανορθώσεις, αφού θέλετε να ενταχτείτε
στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα».
Όταν το 1995, μετά την απεμπλοκή της Συνθήκης του Λονδίνου στο θέμα
των χρεών, ως επακόλουθο της γερμανικής επανένωσης, η Ελλάδα έθεσε
επίσημα το θέμα των επανορθώσεων, προσπαθώντας να διαβιβάσει ρηματική
διακοίνωση στο γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών, που βρισκόταν τότε στη
Βόννη, αυτό αρνήθηκε να την παραλάβει, ακόμη και ο θυρωρός, διότι σύμφωνα
με ανακοίνωση της γερμανικής κυβέρνησης, είχε παρέλθει ο χρόνος διευθέτησης του θέματος, ενώ την ίδια τύχη είχαν και οι 65.000 αγωγές ιδιωτών που
ζητούσαν αποζημιώσεις.
Το “timing” των διεκδικήσεων
Σε ό,τι αφορά την επιτροπή που έχει συσταθεί για την εξέταση του αιτήματος για τις πολεμικές αποζημιώσεις, ο κ. Φλάισερ τονίζει ότι η επιτροπή αυτή
ήταν μια αντίδραση στην πίεση που δέχεται η ελληνική κυβέρνηση από την
αντιπολίτευση, ωστόσο το όλο εγχείρημα δεν έχει νόημα, εφόσον δεν αντιδρά
η γερμανική πλευρά. Και στο παρελθόν υπήρξαν τέτοιες επιτροπές, και πάλι
όμως δεν αντέδρασε η γερμανική κυβέρνηση και πολύ περισσότερο δεν θα
το κάνει τώρα που η Ελλάδα δεν θεωρείται ισότιμος εταίρος.
Όπως καταλήγει στη συνέντευξή του ο διάσημος Αυστριακός ιστορικός,
όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, μετά το 1990, διακήρυτταν επίσημα πως δεν
παραιτούνται από τις απαιτήσεις, τις οποίες θα θέσουν σε μια ευνοϊκή χρονική
στιγμή, στιγμή όμως, που ποτέ δεν ήλθε και τώρα είναι φυσικά η πλέον δυσμενής στιγμή για να τεθεί αυτή η ιστορικά και ηθικά θεμελιωμένη αξίωση. ■
29
Ομογενείς επιστήμονες
Από νέο θερμοηλεκτρικό υλικό που
δημιούργησε Έλληνας ερευνητής στις ΗΠΑ
Παγκόσμιο
ρεκόρ
ενεργειακής
αποδοτικότητας
Ένα νέο θερμοηλεκτρικό
υλικό που είναι το καλύτερο
στον κόσμο, όσον αφορά την
αποδοτικότητά του στο να
μετατρέπει τη διαφεύγουσα
θερμότητα σε ηλεκτρική ενέργεια
δημιούργησαν Ερευνητές των
πανεπιστημίων Northwestern και
Μίσιγκαν των ΗΠΑ, με επικεφαλής
τον ‘Ελληνα καθηγητή Χημείας
Μερκούρη Καναντζίδη.
Τ
ο νέο υλικό επιτυγχάνει συντελεστή θερμοηλεκτρικής
απόδοσης (ΖΤ) της τάξης του 2,2, κάτι που ποτέ πριν δεν έχει
επιτευχθεί και το οποίο ανοίγει το δρόμο για μια νέα γενιά ενεργειακών τεχνολογιών και χρήσιμων πρακτικών εφαρμογών. Έως τώρα οι
επιστήμονες είχαν πετύχει συντελεστές απόδοσης της τάξης του 1,6
έως 1,8 και ονειρεύονταν να περάσουν το όριο του 2 - κάτι που πέτυχε
ο Καναντζίδης για πρώτη φορά. Η σημασία του επιτεύγματος γίνεται
αντιληπτή, αν επισημανθεί ότι περίπου τα δύο τρίτα όλης της ενέργειας
που χρησιμοποιούν οι διάφορες συσκευές (υπολογιστές, φώτα, μηχανές
κ.λπ.), πάει χαμένη με τη μορφή απωλειών θερμότητας.
Επανάσταση στις θερμοηλεκτρικές τεχνολογίες
Όπως τα φωτοβολταϊκά δημιουργούν ηλεκτρισμό από το φως, τα
θερμοηλεκτρικά παράγουν ηλεκτρισμό από τη θερμότητα. Το νέο
υλικό, που παρουσιάστηκε στο περιοδικό «Nature», σύμφωνα με το
«Science», μπορεί να φέρει πραγματική επανάσταση, καθώς η μέχρι
τώρα ελλιπής ενεργειακή αποδοτικότητα των θερμοηλεκτρικών υλικών
έχει περιορίσει την εμπορική αξιοποίησή τους. Οι υπάρχουσες θερμοηλεκτρικές τεχνολογίες μετατρέπουν σε ηλεκτρισμό μόλις το 5% έως 7%
της θερμότητας, όμως το νέο υλικό έχει υπερδιπλάσια αποδοτικότητα,
παρόμοια πλέον με αυτήν των βιομηχανικών φωτοβολταϊκών, καθώς
μετατρέπει σε ηλεκτρισμό περίπου το 15% έως 20% της θερμότητας
που διαφεύγει στο περιβάλλον.
Έτσι, μπορεί μελλοντικά να τύχει ευρείας βιομηχανικής αξιοποίησης.
Οι κυριότερες πιθανές πρακτικές εφαρμογές του είναι στους τομείς
της αυτοκινητοβιομηχανίας (βελτιώνοντας την ενεργειακή απόδοση
της βενζίνης), της βαριάς βιομηχανίας (υαλουργίας, οικοδομικών υλικών,
διυλιστήρια, μονάδες ηλεκτροπαραγωγής κ.α.), καθώς και οπουδήποτε
αλλού υπάρχει συνεχής λειτουργία μηχανών εσωτερικής καύσης (όπως
στα μεγάλα πλοία). Οι διαφεύγουσες θερμοκρασίες σε αυτά τα πεδία
κινούνται από 400 έως 600 βαθμούς Κελσίου και θα μπορούσαν να
αξιοποιηθούν για θερμοηλεκτρική παραγωγή.
Το τελλουρίδιο και το... «Curiosity»
Το νέο υλικό, που καταρρίπτει το παγκόσμιο ρεκόρ του πιο αποδοτικού ενεργειακά θερμοηλεκτρικού υλικού σε οποιαδήποτε θερμοκρασία, βασίζεται στο τελλουρίδιο του μολύβδου, ένα υλικό που ήδη
χρησιμοποιείται σε διάφορους τομείς. Ενδεικτικά, το όχημα «Curiosity»
της NASA, που μόλις άρχισε την εξερεύνηση του Άρη, τροφοδοτείται
ενεργειακά με θερμοηλεκτρισμό που βασίζεται στο τελλουρίδιο του
μολύβδου (όμως με πολύ μικρότερη ενεργειακή αποδοτικότητα από
αυτήν που πέτυχε η ερευνητική ομάδα του Καναντζίδη). Εταιρίες όπως η
30
γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία BMW ήδη δοκιμάζουν θερμοηλεκτρικά
υλικά στα οχήματά τους, με στόχο να εκμεταλλευτούν την αναξιοποίηση
έως τώρα θερμότητα που διαφεύγει από τις εξατμίσεις.
Ο Καναντζίδης μάλιστα δήλωσε αισιόδοξος ότι μελλοντικά θα καταστεί εφικτή η βελτίωση ακόμα περισσότερο της αποδοτικότητας του εν
λόγω υλικού, με συντελεστή (ΖΤ) 2,5 έως 3, οπότε η πρακτική αξιοποίησή
του θα γίνεται ολοένα πιο ρεαλιστική και οικονομικά αποδοτική. «Συνεχίζουμε να έχουμε νέες ιδέες και εργαζόμαστε ώστε να καταλάβουμε
καλύτερα το υλικό που έχουμε», τόνισε και δήλωσε αισιόδοξος ότι σε
δύο έως τρία χρόνια θα υπάρξουν οι πρώτες πρακτικές εφαρμογές.
Ακόμα, ο έλληνας ερευνητής μελετά εναλλακτικά θερμοηλεκτρικά υλικά,
όπως το σεληνίδιο ή το σουλφίδιο του μολύβδου, επειδή το τελλουρίδιο
είναι τόσο σπάνιο, όσο το πλουτώνιο.
Νανοκρύσταλλοι
Η αναβάθμιση των δυνατοτήτων του νέου υλικού βασίζεται κυρίως
στην εισαγωγή σε αυτό διαφόρων νανοδομών, όπως νανοκρυστάλλων,
που εγκαινίασε πρώτος ο έλληνας χημικός, με αποτέλεσμα το υλικό
που παρουσίασε τώρα στο «Nature», να είναι έως 30% πιο αποδοτικό
ενεργειακά σε σχέση με το θεωρούμενο έως τώρα καλύτερο θερμοηλεκτρικό υλικό.
Οι νανοκρύσταλλοι διευκολύνουν την ροή των ηλεκτρονίων, δηλαδή
την ηλεκτρική αγωγιμότητα του υλικού (τελλουριδίου του μολύβδου),
ενώ παράλληλα δυσκολεύουν την μεταφορά θερμότητας μέσω αυτού, με
τελικό αποτέλεσμα να αυξάνεται η αποδοτικότητα της ενεργειακής μετατροπής από θερμότητα σε ηλεκτρισμό.
Π.Δ. ■
Το who is who του Έλληνα καθηγητή
Ο Μερκούρης Καναντζίδης γεννήθηκε το 1957 και αποφοίτησε
το 1979 από το τμήμα Χημείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου
Θεσσαλονίκης και το 1984 πήρε το διδακτορικό του στην ανόργανη Χημεία από το πανεπιστήμιο της Αϊόβα στις ΗΠΑ. Διετέλεσε
καθηγητής χημείας στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και από το
2006 είναι καθηγητής χημείας στο πανεπιστήμιο Northwestern
του Ιλινόις και, παράλληλα, ανώτερος ερευνητής στο Τμήμα Επιστήμης Υλικών του Εθνικού Εργαστηρίου Argon των ΗΠΑ. Έχει
βραβευτεί κατ’ επανάληψη και είναι μέλος της Αμερικανικής Χημικής Εταιρίας και πολλών άλλων επιστημονικών εταιριών.
31
Ομογενείς επιστήμονες
Η ανάπτυξη της εφαρμογής έχει γίνει με την
ομάδα που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα.
Αυτή τη στιγμή οι δύο εφευρέτες βρίσκονται
στο στάδιο ανεύρεσης νέων κεφαλαίων, ώστε
να μπορέσουν να αναπτύξουν περεταίρω την
εφαρμογή τους και να επεκταθούν όσο το
δυνατόν γρηγορότερα...
Από δύο Έλληνες στην Ουάσιγκτον
Νέα εφαρμογή
για τη
δημιουργία
ψηφιακών
περιοδικών
Μια νέα πρόταση στον
τρόπο δημιουργίας
ψηφιακών περιοδικών
προβάλλουν δύο
Έλληνες στις ΗΠΑ, ο
Γιάννης Βελισσαράκος
και ο Άγγελος
Κωστόπουλος,
οι οποίοι έχουν
πολύχρονη πορεία στον
επιχειρηματικό χώρο σε
Ελλάδα και Αμερική.
Ο
ι δημιουργοί του PersonSpot, με έδρα την Ουάσιγκτον, μίλησαν
στην ελληνική υπηρεσία της «Φωνής της Αμερικής» για την εφαρμογή
τους (a social publishing application), που δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να
δημιουργήσει, γρήγορα και εύκολα, ένα δικό του ηλεκτρονικό περιοδικό με
περιεχόμενο που έχει ο ίδιος επιλέξει από το διαδίκτυο. Στη συνέχεια, μπορεί
να το μοιραστεί με φίλους ή πελάτες του σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως
το Facebook ή το Twitter. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενημέρωση και για
προσωπικά ενδιαφέροντα, ή για την προώθηση μίας εταιρείας ή μίας ιδέας.
Ο Γιάννης Βελισσαράκος και ο Άγγελος Κωστόπουλος τονίζουν ότι η εφαρμογή τους είναι «one click publishing», δηλαδή με ένα κλικ μπορεί να έχεις
περιοδικό και αυτό το επιβεβαιώνουν όσοι το έχουν ήδη χρησιμοποιήσει,
καθώς το PersonSpot είναι ήδη σε πειραματικό στάδιο.
«Ελπίζουμε ότι αυτός θα είναι και ένας από τους λόγους, για τους οποίους
θα έχει μεγάλη απήχηση», τονίζει ο Άγγελος Κωστόπουλος.
Το PersonSpot ανακοινώθηκε στις 22 Αυγούστου. Η ανάπτυξη της εφαρμογής έχει γίνει με την ομάδα που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα. Αυτή τη
στιγμή οι δύο εφευρέτες βρίσκονται στο στάδιο ανεύρεσης νέων κεφαλαίων,
ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν περεταίρω την εφαρμογή τους και να
επεκταθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Αφοσίωση, επιμονή, απλότητα
Σε ερώτηση κατά πόσο η εφαρμογή τους μπορεί να ανταγωνιστεί τις ανάλογες προσπάθειες που ανακοίνωσαν οι ιδρυτές του YouTube και του Twitter,
οι δύο έλληνες είναι βέβαιοι ότι αυτό είναι εφικτό.
«Μπορείς να κτυπήσεις αυτά τα «μεγαθήρια» με κάποιους τρόπους, όπως
32
αφοσίωση στο τι κάνεις, επιμονή, απλότητα και καινούργιες υπηρεσίες συνεχώς. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή έχουμε και τα τέσσερα αυτά στοιχεία», λέει
ο Γιάννης Βελισσαράκος.
Ερωτηθείς για το ποια είναι, κατά την γνώμη τους, η μεγαλύτερη διαφορά που
επικρατεί στο επιχειρηματικό κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Αμερικής, ο Γιάννης
Βελισσαράκος σημειώνει ότι αυτή δεν είναι η γραφειοκρατία, ούτε όλα αυτά
που λέγονται στην Ελλάδα.
«Θεωρώ ότι η πιο σημαντική διαφορά είναι το γεγονός ότι στην Αμερική
σου επιτρέπεται να κάνεις λάθος, ενώ στην Ελλάδα δεν σου δίνεται αυτή η
δυνατότητα», τονίζει. Και συνεχίζει: «Αν κάνεις λάθος στην Ελλάδα, καταστράφηκες. Αν κάνεις λάθος στη Αμερική, είσαι κάποιος ο οποίος απέκτησε εμπειρία
και στο επόμενο βήμα σου θα βρεις κόσμο που θα σε στηρίξει, ακριβώς και
μόνο επειδή έχεις κάνει λάθη».
Πολλές προσπάθειες
«Αυτό είναι στο DNA της Αμερικής, υπάρχει ανταγωνισμός, ο ανταγωνισμός θεωρείται καλός, μέσα από τον ανταγωνισμό θα βγούνε οι λύσεις που
θέλει να δει ο κόσμος, η αγορά. Και ο μόνος τρόπος να το κάνεις αυτό είναι
να δοκιμάσεις, να προσπαθήσεις πολλές φορές», συμπληρώνει ο Άγγελος
Κωστόπουλος.
Και καταλήγει: «Ζούμε στο χώρο, στον οποίο μας επιτρέπει να δούμε αυτό
τον ανταγωνισμό. Το προϊόν που έχουμε είναι καλύτερο; Έχει καλύτερες
προδιαγραφές, είναι πιο γρήγορο, πιο εύχρηστο; Αυτό θα το δείξει η αγορά.
Εάν η αγορά δείξει ότι το δικό μας προϊόν είναι το καλύτερο, τότε θα βγούμε
κερδισμένοι». Δ.Ρ. ■
33
Ομογενείς επιστήμονες
της Αγγέλας Φωτοπούλου
Ομογενείς
καθηγητές
του Χάρβαρντ
επίτιμοι
διδάκτορες
του ΑΠΘ
34
Ο
Χρήστος Μαντζώρος είναι καθηγη-
Χρήστος Μαντζώρος
Γεώργιος Τσώκος
Στην υπογραφή μνημονίου
κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ
της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ και
του Beth Israel Deaconess Medical Center (BIDMC) της Ιατρικής
Σχολής του Πανεπιστημίου του Harvard, συνέβαλαν δυο διακεκριμένοι
Έλληνες καθηγητές του Harvard, ο
Χρήστος Μαντζώρος και ο Γεώργιος
Τσώκος οι οποίοι αναγορεύτηκαν
επίτιμοι διδάκτορες της Ιατρικής
Σχολής του ΑΠΘ.
τής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή του
Πανεπιστημίου Harvard και καθηγητής Δημόσιας
Υγείας στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Παράλληλα είναι
διευθυντής στο Τμήμα/Κλινική της Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού των τριών Νοσοκομείων
του Πανεπιστημίου Harvard Boston VA Healthcare
System καθώς και στη μονάδα Διατροφής του
τμήματος Ενδοκρινολογίας και Μεταβολισμού
του Νοσοκομείου BIDMC και του κέντρου Joslin
Diabetes Center στη Βοστόνη της Μασαχουσέτης.
Ερευνητικά ο κ. Μαντζώρος είναι πρωτοπόρος
στην ανακάλυψη ότι ο λιπώδης ιστός λειτουργεί
ως ενδοκρινές όργανο που εκκρίνει μια πλειάδα
ορμονών. Κατόπιν αυτών ανακαλύφθηκε μια σειρά διαγνωστικών εργαλείων, αλλά και καινούριων
φαρμάκων για τα νοσήματα που συνδέονται μ’
αυτόν. Δύο από τα φάρμακα αυτά (λεπτίνη, ΙΝΤ31)
βρίσκονται στην τελευταία φάση κλινικών δοκιμών
(φάση ΙΙΙ), πριν τη χρησιμοποίησή τους στην καθημερινή κλινική πράξη.
Παχυσαρκία και Διαβήτης
«Το ερώτημα ήταν πώς συνδέεται η παχυσαρκία
δηλαδή η αύξηση του λιπώδους ιστού με ασθένειες
όπως ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο
καρκίνος, οι αρθροπάθειες. Η πρώτη ορμόνη που
βρέθηκε ότι εκκρίνεται από το λιπώδη ιστό είναι η
λεπτίνη, γιατί όταν τη δώσαμε σε παχύσαρκα ποντίκια όπου έλλειπε λέπτυναν. Η δεύτερη ορμόνη που
βρήκαμε ότι εκκρίνεται από τον λιπώδη ιστό είναι
η αντιπονεκτίνη που είναι ενδογενής ινσουλινοευαισθητοποιός παράγοντας ο οποίος προστατεύει και
από το διαβήτη αλλά κυρίως από καρκίνους. Μία
τρίτη ορμόνη είναι η ιρισίνη η οποία ανακαλύφτηκε
φέτος και συμβάλλει στην μεγαλύτερη κατανάλωση
ενέργειας ερεθίζοντας τα μιτοχόνδρια. Η ορμόνη
αυτή παράγεται φυσιολογικά και σε ποντίκια και
στον άνθρωπο και αυξάνεται η έκκρισή της με την
άσκηση και έτσι καταναλώνει κανείς περισσότερη
ενέργεια. Παράλληλα όμως έχουμε αρχίσει να
ανακαλύπτουμε και άλλες ορμόνες, περισσότερες
από 50. Το πρόβλημα για τους ερευνητές είναι να
ταυτοποιήσουν ποιες είναι οι πιο σημαντικές και
ποιες από αυτές συνδέονται με κάποια παθολογία»,
εξήγησε ο κ Μαντζώρος.
Αναφερόμενος στα νέα φάρμακα για την
αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ο κ Μαντζώρος
υπογράμμισε: «Υπάρχουν πολλές κατηγορίες
φαρμάκων όπως φάρμακα που στοχεύουν να
μειώσουν την απορρόφηση θερμίδων από το γαστρεντερικό, φάρμακα που στοχεύουν να δώσουν
μήνυμα στον εγκέφαλο ώστε να έχει κανείς το
αίσθημα του κορεσμού. Επίσης υπάρχει μία άλλη
κατηγορία φαρμάκων που αυξάνει την ενεργειακή
κατανάλωση. Μπορεί επίσης να γίνει ένας συνδυασμός όλων αυτών. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο
φάρμακα που μόλις εγκρίθηκαν, υπάρχει ένα υπό
έγκριση, άλλα δύο σε φάση ΙΙΙ κλινικών δοκιμών
και υπάρχουν 45-50 φάρμακα σε πρώιμα στάδια
κλινικών ερευνών. Άρα τα επόμενα 5 -6 χρόνια θα
έχουμε πολλά από αυτά τα φάρμακα».
Ερυθηματώδης λύκος
Ο Γεώργιος Τσώκος είναι καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Harvard και
Διευθυντής του Τμήματος/Κλινικής Ρευματολογίας
στο κύριο Πανεπιστημιακά Νοσοκομείο (BIDMC).
Το ερευνητικό έργο του επικεντρώθηκε στους μοριακούς και κυτταρικούς μηχανισμούς παθογένειας
του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου.
Όπως ανέφερε ο κ Τσώκος ο ερυθηματώδης
είναι μια αυτοάνοση νόσος που προσβάλει κυρίως γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας και
πλήττει όλα τα όργανα, από τον εγκέφαλο μέχρι
τις αρθρώσεις, τα νεφρά, το δέρμα και πολλά
ζωτικά όργανα.
«Η προσβολή αυτών των οργάνων είναι σημαντική και κρισιμότατη. Από πλευράς θεραπείας
είμαστε ακόμη πίσω. Χορηγούνται στους ασθενείς
ανοσοκατασταλτικά τα οποία από μόνα τους έχουν
πολλές παρενέργειες και γίνονται προσπάθειες
να βρεθούν φάρμακα που θα είναι πιο ειδικά θα
έχουν λιγότερες παρενέργειες και θα βοηθούν τους
αρρώστους. Δυστυχώς αυτή η πρόοδος είναι αρκετά αργή για διάφορους λόγους. Ο Αμερικανικός
Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων έχει εγκρίνει
πρόσφατα ένα φάρμακο για πρώτη φορά μετά
από 50 χρόνια. Αυτό το φάρμακο δεν έχει πολλές παρενέργειες αλλά η κλινική του χρησιμότητα
είναι μικρή. Πιστεύουμε ότι σύντομα θα έχουμε
και άλλα φάρμακα που θα είναι πιο ειδικά και θα
έχουν λιγότερες παρενέργειες» ανέφερε ο κ Τσώκος.
■
35
Ομογενείς επιστήμονες
Ελληνες
γιατροί
αναπτύσσουν
τεστ για τον
αυτισμό
Δύο ομογενείς επιστήμονες
διαφορετικών ειδικοτήτων «ένωσαν»
τις επιστημονικές τους γνώσεις
προκειμένου να «χαρίσουν» στην
ανθρωπότητα το «γενετικό κώδικα»
του αυτισμού.
του Σ. Χατζημανώλη
O
πως γράφει ο «Νέος Κόσμος» ο καθηγητής Ηλεκτρολό-
Σταν
Σκαφίδας.
Χρήστος
Παντελής.
36
γος Μηχανικός με ειδίκευση στην νανοηλεκτρονική, Σταν
Σκαφίδας, και ο επίσης καθηγητής Νευροψυχιατρικής, Χρήστος
Παντελής, και οι δύο από το Πανεπιστήμιο Μελβούρνης, πριν
από λίγο καιρό κατάφεραν να αναπτύξουν ένα τεστ που εκπέμπει
πολλά θετικά σήματα για τη διάγνωση του αυτισμού και, ίσως, και
της σχιζοφρένειας, αλλά και για τη διαπίστωση κατά πόσο ένα
νεαρό άτομο βρίσκεται στις ομάδες μεγάλης επικινδυνότητας για
την εκδήλωση αυτών των παθήσεων.
Ξεκινώντας με την επιστημονικά τεκμηριωμένη υπόθεση ότι ο
αυτισμός είναι εν μέρει και κληρονομική πάθηση, που σημαίνει ότι η
αρρώστια έχει άμεση σχέση με τη γονιδιακή ταυτότητα του ατόμου
και των συγγενών του, και γνωρίζοντας, παράλληλα, ότι προκειμένου
να νοσήσει ένα άτομο απ’ αυτόν χρειάζεται η μετάλλαξη περισσοτέρων του ενός γονιδίου, άρχισαν τις έρευνές τους.
Εξέτασαν τα γονίδια που σχετίζονται με τη νόσο από περίπου
8.000 ανθρώπους. Και οι δύο ξεκαθαρίζουν, ότι το τεστ βρίσκεται στην πειραματική του φάση και ότι δεν είναι διαγνωστικό. «Η
εξέταση είναι περισσότερο προληπτική και θα δίνει την ευκαιρία
στους θεράποντες ιατρούς να το χρησιμοποιήσουν σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου»,
αναφέρουν.
Οι δύο ομογενείς επιστήμονες, όμως, με αυτήν την έρευνά τους,
ανοίγουν ένα ακόμα μεγαλύτερο και, σίγουρα, αισιόδοξο κεφάλαιο
για την ανθρωπότητα, αυτό που λέγεται «σχέση γενετικού κώδικα και
ψυχασθενειών». Δυνητικά μία τέτοια ανακάλυψη θα βοηθήσει στην
έγκαιρη διάγνωσή τους και στην σωστή αντιμετώπισή τους. ■
Όλγα Κεφαλογιάννη
Προώθηση
του
Ελληνικού
Τουρισμού
στην
Αμερική
«Οι ομογενείς
μας είναι η
εμπροσθοφυλακή,
είναι οι πρώτοι
που δίνουν τον
αγώνα για τη
νέα Ελλάδα και
το γνωρίζουμε»,
επεσήμανε σε
συνέντευξή της
στον «Εθνικό
Κήρυκα» της
Νέας Υόρκης
η υπουργός
Τουρισμού, Όλγα
Κεφαλογιάννη, η
οποία επισκέφθηκε
τις ΗΠΑ, με την
ευκαιρία του
πρώτου «Greek
Investment
Forum».
37
Τ
ο φόρουμ διοργανώθηκε στο κτίριο του
«Bloomberg», από το Χρηματιστήριο Αθηνών
και το Ελληνο-αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο,
σε συνεργασία με το Αμερικανο-ελληνικό Εμπορικό Επιμελητήριο, από τις 9 έως τις 11 Οκτωβρίου.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου η κα Κεφαλογιάννη
μίλησε, με θέμα «Ο Τουρισμός, βασικός πυλώνας
ανάπτυξης για την Ελλάδα».
«Αυτό που κυρίως επιζητούμε είναι να προωθήσουμε τον ελληνικό τουρισμό σε μία τεράστια
αγορά όπως είναι αυτή της Βορείου Αμερικής»,
επεσήμανε στην ομογενειακή εφημερίδα η Όλγα
Κεφαλογιάννη.
Η υπουργός είχε επίσης, συναντήσεις με εκπροσώπους μεγάλων tour operators, ενώ παραχώρησε
συνεντεύξεις σε αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα,
με σκοπό την τουριστική προβολή της Ελλάδας
στο εξωτερικό. Κύριος στόχος ήταν να τονίσει
ότι η πολιτική σταθερότητα που επικρατεί αυτή
την περίοδο στη χώρα, δημιουργεί ευνοϊκό κλίμα
για διακοπές.
«Δεν ήταν μόνον αυτή η χρονιά δύσκολη. Τα
τελευταία χρόνια είναι για όλους του Έλληνες
εξαιρετικά δύσκολα», επεσήμανε η κ. Κεφαλογιάννη. «Η ύφεση έχει διαρκέσει καιρό και έχουν
δημιουργηθεί αφόρητες καταστάσεις. Η κυβέρνηση
δεν διαθέτει μάγους, αλλά εργάτες. Ανθρώπους
που πασχίζουν καθημερινά για να μην κυλήσει η
χώρα στην καταστροφή. Εργαζόμαστε ακούραστα
νυχθημερόν προς αυτή την κατεύθυνση. Στόχος
μας στο υπουργείο που συστήθηκε εκ νέου, είναι η
προσέλκυση τουριστών. Οι οικονομικές δυσκολίες
στην Ελλάδα δεν εμποδίζουν τους Αμερικανούς
και όποιους άλλους τουρίστες να έρθουν να θαυμάσουν την Ακρόπολη, τα νησιά ή τις πανέμορφες
τοποθεσίες στην ηπειρωτική χώρα. Η παρουσία
μας στη Νέα Υόρκη έχει αυτό τον στόχο, να αλλάξουμε την εικόνα της Ελλάδος, να δείξουμε ότι
η χώρα μας είναι και θα είναι στο διηνεκές must
προορισμός».
Σε ερώτηση για το «πώς μπορούν να βοηθήσουν
οι ομογενείς ως ‘πρέσβεις’ της Ελλάδας», η κα Κεφαλογιάννη τόνισε ότι ο χαρακτηρισμός ‘πρέσβεις’
είναι λίγος για να αποδώσει με ακρίβεια την ουσία.
«Οι ομογενείς, οι απανταχού Έλληνες-το γνωρίζουμε καλά στην πατρίδα- είναι δυο φορές Έλληνες.
Ζουν με την Ελλάδα στην ψυχή τους. Προσπαθούμε να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, όμως οι
αλλαγές δεν έρχονται με μαγικό ραβδί. Χρειάζεται
καθημερινή δουλειά.Λοιπόν, οι ομογενείς μας είναι
η εμπροσθοφυλακή. Είναι οι πρώτοι που δίνουν
τον αγώνα και το γνωρίζουμε. Τον αγώνα για τη
νέα Ελλάδα, τον δίνει όλος ο Ελληνισμός. Θα πρέπει και οι ξένοι, και εννοώ τους δανειστές μας, να
αντιληφθούν ότι όλοι έχουν φθάσει στα όριά τους.
Πρέπει κι αυτοί να βοηθήσουν πραγματικά ώστε να
αρχίσει η αναπτυξιακή πορεία της χώρας».
Σχετικά δε με τη στρατηγική του υπουργείου για
ευρύτερη προώθηση της Ελλάδας στην τουριστική
αγορά της Βορείου Αμερικής, αλλά και τις τακτικές
απευθείας πτήσεις, η υπουργός επεσήμανε ότι
αυτές είναι στις προτεραιότητες.
«Όταν επισκέφθηκα τα Αραβικά Εμιράτα μίλησα για το θέμα αυτό, για τις αεροπορικές πτήσεις. Πράγματι, πρέπει να επανασυνδέσουμε τον
Ελληνισμό της Διασποράς με την πατρίδα. Μέχρι
σήμερα η τουριστική αγορά της Βορείου Αμερικής,
Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδάς, δύο χώρες όπου
υπάρχει πληθώρα ομογενών, ήταν στον αυτόματο
πιλότο. Εμείς, θέλουμε να προχωρήσουμε με συγκεκριμένα βήματα, ώστε να εξηγήσουμε στους
Αμερικανούς και στους Καναδούς γιατί πρέπει
να συμπεριλάβουν τη χώρα μας στις άμεσες τουριστικές προτεραιότητές τους. Αυτό ήρθαμε να
προωθήσουμε εδώ και θα ξανάρθουμε όσες φορές
χρειασθεί για να πετύχουμε το σκοπό μας». ■
Στο
Βερολίνο
Μ
ε πολιτικούς και υπηρεσιακούς
παράγοντες στον τομέα του
Τουρισμού, αλλά και με εκπροσώπους
τουριστικών επιχειρήσεων και μέσων
ενημέρωσης συναντήθηκε η υπουργός
Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, κατά τη
διάρκεια της διήμερης επίσκεψης που
πραγματοποίησε στο Βερολίνο.
Η κυρία Κεφαλογιάννη είχε συνάντηση
με διευρυμένη αντιπροσωπεία του
γερμανικού υπουργείου Οικονομίας, ενώ,
σημειώνεται, ότι η προγραμματισμένη
συνάντησή της με τον Γερμανό
υφυπουργό Οικονομίας αρμόδιο για
τον Τουρισμό Ερνστ Μπουργκμπάχερ,
ακυρώθηκε λόγω ατυχήματος του
τελευταίου.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής της,
η υπουργός Τουρισμού συναντήθηκε
με τον υφυπουργό Εργασίας,
εντεταλμένο της Καγκελαρίου για
την ελληνογερμανική συνεργασία σε
επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, Χανς
Γιοάχιμ Φούχτελ, με τους μεγαλύτερους
Γερμανούς ταξιδιωτικούς πράκτορες
(tour operators), με εκπροσώπους της
γερμανικής Ομοσπονδίας Βιομηχανίας,
αλλά και με εκπροσώπους των
γερμανικών ΜΜΕ. Φ. Καραβίτη
38
25 χρόνια
‘Hellenic News
of America’
Τα 25χρονά της γιόρτασε
η ομογενειακή εφημερίδα
«HNA» (Hellenic News of
America), με εκδηλώσεις
στο Concordville Inn.
39
«Σ
ε αυτή τη δύσκολη εποχή για τον Ελληνισμό,
παγκοσμίως, το γεγονός των 25 χρόνων που κλείνει η
εφημερίδα «HNA» σηματοδοτεί τη δυνατότητα της ελληνοαμερικανικής Κοινότητας να διεκδικήσει, να τολμήσει, και κυρίως να
διατηρήσει τα ιδανικά και τις αξίες του Έθνους μας, σεβόμενη και
την αμερικανική μας παράδοση», επισημαίνει σε δηλώσεις του,
ο ιδρυτής της εφημερίδας Παύλος Κοτρότσιος, ο οποίος είναι
ιδρυτής και της διεθνούς επιχειρηματικής έκθεσης «HermesExpo», ενώ προεδρεύει του Ελληνο-Αμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου (HANC).
Όλα αυτά τα χρόνια, επισημαίνει ο κ. Κοτρότσιος, η εφημερίδα
του «μιλάει» στην καρδιά της ελληνικής κοινότητας, ενώ τονίζει
την ανάγκη εξωστρέφειας, την οποία χαρακτηρίζει ως απαραίτητο εργαλείο.
«Μαζί με την επιτυχημένη έκθεση «Hermes Expo», την οποία
διοργανώνουμε εδώ και 22 χρόνια, συνθέτουμε το δίπτυχο που
προωθεί την δυναμική των επιχειρήσεων και επιχειρηματιών σε
ΗΠΑ, Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο», λέει ο κ. Κοτρότσιος και
καλεί την ελληνο-αμερικανική κοινότητα να είναι παρούσα στην
δύσκολη κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα.
«Οραματιστήκαμε, καινοτομήσαμε και αποδείξαμε ότι και η
Ομογένεια μπορεί. Κάναμε πολλά και συνεχίζουμε να κάνουμε
περισσότερα σχέδια για το μέλλον μαζί με όσους μοιράζονται
το ίδιο όνειρο για την ενημέρωση, συσπείρωση, αλλά και πίστη
στις ελληνο-χριστιανικές παραδόσεις και αξίες», σημειώνει ο καταγόμενος από την Ήπειρο ομογενής. «Χρειαζόμαστε, όμως, πιο
πολύ από ποτέ και την συμμετοχή όλων, ώστε να προσεγγίσουμε
περισσότερο τη δεύτερη, τρίτη και τέταρτη γενιά και ιδιαίτερα
τη νεολαία μας».
Στους εορτασμούς για τα 25χρονα της εφημερίδας παρέστησαν
η ελληνικής καταγωγής γερουσιαστής Ολυμπία Σνόου (Olympia
Snowe) και η βουλευτής Αραβέλα Σιμοτά (Aravella Simotas), καθώς
και ο γερουσιαστή Robert Andrews, υποστηρικτής των Ελληνικών
θέσεων. Επίσης, το παρών έδωσαν άνθρωποι που διακρίνονται για
το φιλανθρωπικό τους έργο, όπως ο Nicholas, Karabots, άνθρωποι
με αέναη προσφορά στην Ομογένεια, όπως ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος, ο ακαδημαϊκός Dr. Dean Lomis, η πρόεδρος της Ένωσης
Ελληνο-αμερικανών εκπαιδευτικών, Στέλλα Κοκόλη, οι οποίοι και
τιμήθηκαν τη βραδιά των εκδηλώσεων.
■
Χάιντα Μιχάλτση
Το ‘δεξί χέρι’
του δημάρχου
της Νέας
Υόρκης
Από τα κορυφαία στελέχη του
Δημαρχείου της Νέας Υόρκης και
εκ των πλέον στενών συνεργατών
του δημάρχου, Μάικλ Μπλούμπεργκ
(Διευθύντρια Επικοινωνιών και
Διακυβερνητικών Σχέσεων), η Χάιντα
Μιχάλτση είναι ανάμεσα στους δέκα
ανθρώπους που συναντώνται κάθε
μέρα μαζί του.
Η
ίδια πιστεύει ότι η θέση του δημάρχου της Νέας Υόρκης
είναι η δεύτερη σε σπουδαιότητα στις ΗΠΑ, κάτι που αναφέρει
μιλώντας στον «Εθνικό Κήρυκα».
«Πρόκειται για την δημιουργία γεφυρών επικοινωνίας και σχέσεων»,
δηλώνει στην ομογενειακή εφημερίδα, αναφερόμενη στα καθήκοντά
της, για τα οποία είχε και τα ανάλογα προσόντα όταν προσλήφθηκε,
καθώς είναι πτυχιούχος Οικονομικών, με μάστερ στη Δημόσια Διοίκηση, από το πανεπιστήμιο «Fordham» της Νέας Υόρκης.
Νιώθει υπερήφανη για την ελληνική της καταγωγή, κάτι που υποδηλώνει ανοιχτά με την ελληνική σημαία στο γραφείο της. Άλλωστε,
ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης συχνά αναφέρεται στην κ. Μιχάλτση,
η οποία τον προτρέπει να κάνει το ένα μετά το άλλο για τα ελληνικά θέματα, με τελευταία τη συμφωνία για την επανοικοδόμηση του
Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου, στο Σημείο Μηδέν.
Φωτο: Εθνικός Κήρυκας
Σημείο αναφοράς η γλώσσα
40
Οι γονείς της κατάγονται από τη Νάουσα της Μακεδονίας. Η μητέρα της μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε ηλικία 17 ετών.
Μετά από επτά χρόνια επέστεψε στην Ελλάδα για να παντρευτεί
τον κ. Μιχάλτση και επανήλθαν στην Αμερική μαζί.
Η Χάιντα Μιχάλτη είναι η μεγαλύτερη από τα τέσσερα παιδιά
της οικογένειας, η οποία εγκαταστάθηκε τελικά στην περιοχή Πέλχαμ Μπέι, στο Μπρονξ, όπου δραστηριοποιήθηκε στην ελληνική
κοινότητα της Ζωοδόχου Πηγής. Εκεί, μαθήτευσε σε δημόσια και
ιδιωτικά σχολεία, αλλά και στο Ελληνικό Απογευματινό Σχολείο της
Ζωοδόχου Πηγής, το οποίο αγαπούσε πολύ.
Όπως εκμυστηρεύεται στον «Εθνικό Κήρυκα», πάντα ανυπομονούσε να έρθει η ώρα να πάει στο Ελληνικό σχολείο και ακόμα και
σήμερα χαίρεται όταν συναντά την παλιά της δασκάλα.
Η κ.Μιχάλτση γνωρίζει τέλεια την ελληνική γλώσσα, αλλά μερικές
φορές θα ήθελε, όπως λέει, να είχε δώσει μεγαλύτερη προσοχή στην
γραμματική, κενό που προσπαθεί να αναπληρώσει σήμερα.
Τόσο η ίδια, όσο και ο σύζυγός της, Γιώργος, με καταγωγή από την
Καστοριά και την Κύπρο, διαβάζουν καθημερινά την ελληνική έκδοση
του «Εθνικού Κήρυκα» για να εξασκούνται στα ελληνικά.
Το ημερολόγιο της δουλειάς
Η ημέρα της κας Μιχάλτση ξεκινά πολύ νωρίς. «Ξυπνώ στις 6 το
πρωί και διαβάζω όλες τις εφημερίδες, καθώς μπορεί να λάβω ένα
τηλεφώνημα στις 7 από τον δήμαρχο και να με ρωτά “είδες αυτό
το δημοσίευμα;”», λέει η κα Μιχάλτση.
Στο Δημαρχείο φτάνει στις 8:30 και στις 9 γίνεται συνεδρίαση
προσωπικού. Της αρέσει να χαιρετά όλους, λέγοντάς τους «καλημέρα», γνωρίζοντας ότι από λεπτό σε λεπτό μπορεί να δημιουργηθεί
χάος.
Όσο για τη διάθεση του δημάρχου της Νέας Υόρκης, η κ. Μιχάλτση
είπε πως μπορεί να τη διαπιστώσει μόλις μπει μέσα στην αίθουσα
συνεδριάσεων, στην οποία συμμετέχουν η ίδια, ο υπεύθυνος Τύπου,
οι αναπληρωτές δήμαρχοι και άλλοι ανώτατοι αξιωματούχοι. ■
του Σ. Χατζημανώλη
Η ελληνική
διατροφή
ασπίδα στον
καρκίνο του
δέρματος
H ελληνική
διατροφή αποτελεί
ασπίδα και για
τον καρκίνο του
δέρματος. Στο
συμπέρασμα
αυτό κατέληξε
πρόσφατη έρευνα
που έγινε στην
Αυστραλία.
41
H
ελληνική διατροφή αποτελεί ασπίδα και για τον καρκίνο του δέρ-
ματος. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε πρόσφατη έρευνα που έγινε στην
Αυστραλία. Σύμφωνα με την έρευνα στην ελληνική διατροφή οφείλεται και το
γεγονός ότι οι Έλληνες παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά μελανώματος από
τους Αυστραλούς.
Η ομογενής, επικεφαλής της Σχολής Διαιτολογίου και Διατροφής του πανεπιστημίου Λα Τρομπ της Μελβούρνης, Κάθριν Ιτσιόπουλος, εξέφρασε την ικανοποίησή
της για τα πορίσματα της έρευνας και για το γεγονός ότι αυτή η έρευνα λαμβάνεται
υπόψη και στον σχεδιασμό της διατροφής των παιδιών.
Εξάλλου, ανάλογη έρευνα για τη Μεσογειακή Διατροφή έγινε και από το πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και τα πορίσματά της παρουσιάστηκαν σε διεθνές συνέδριο
στο Σίδνεϊ.
Όπως εξήγησε η δρ Νίβα Σαφίρα, η υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών που
ταιριάζουν στο πρότυπο της Μεσογειακής Διατροφής παίζει προστατευτικό ρόλο
και μειώνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη του καρκίνου του δέρματος.
«Η Μεσογειακή Δίαιτα μας παρέχει μέσα από μία ποικιλία τροφίμων (κραμβοειδή λαχανικά, ντομάτες, σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, εσπεριδοειδή φρούτα, φρέσκα βότανα, κρασί, ελαιόλαδο) πολύτιμα βιοδραστικά μόρια με ισχυρές
αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις, που συμμετέχουν στη θωράκιση
του οργανισμού μας έναντι του καρκίνου του δέρματος» είπε η Δρ. Σαφίρα και
πρόσθεσε:
«Η συστηματική κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και βοτάνων καθώς και ψαριών
πλούσιων σε ω-3 λιπαρά οξέα δίνει τέτοια προστασία ικανή να μειώσει στο μισό τον
κίνδυνο για την ανάπτυξη αυτού του καρκίνου. Ενδεικτικά, τα εσπεριδοειδή φρούτα
αποτελούν κύριες πηγές β-κρυπτοξανθίνης, τα καρότα είναι πλούσια σε β-καροτένιο,
και όλα μαζί το δενδρολίβανο, το φασκόμηλο, τα κραμβοειδή και τα σκούρα πράσινα
φυλλώδη λαχανικά αποτελούν πλούσιες πηγές σε πολυφαινόλες, ουσίες γνωστές για
τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες».
■
ομογενειακά νέα
Η διδασκαλία των Νέων
Ελληνικών στην Αυστραλία
Ο
τρόπος διδασκαλίας
των Νέων Ελληνικών
στα πλαίσια του αυστραλιανού εθνικού αναλυτικού
προγράμματος (ACARA)
ανησυχεί τους εκπαιδευτικούς φορείς της ομογένειας. Αυτό προκύπτει από
ανακοίνωση του Γραφείου
Εκπαίδευσης του Ελληνικού Προξενείου της Μελβούρνης.
Όπως αναφέρει ο Βασίλειος Γκόκας, συντονιστής
Εκπαίδευσης Αυστραλίας και Ν.Ζηλανδίας, το
γραφείο έχει ενημερωθεί,
για κάποιες εξελίξεις στο
ζήτημα της διδασκαλίας
των Νέων Ελληνικών στα
πλαίσια του αυστραλιανού
εθνικού αναλυτικού προγράμματος (ACARA). Για
το ζήτημα αυτό κάλεσε σε
παναυστραλιανή τηλεδιάσκεψη τους φορείς που
εμπλέκονται στην Εκπαίδευση οι οποίοι αποφάσισαν να στείλουν επιστολή
στον αρμόδιο φορέα,
όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρουν:
«Χαιρετίζουμε και επικρο-
42
τούμε τη συμπερίληψη
της Νέας Ελληνικής ως
μία από τις γλώσσες που
θα αναπτυχθούν από το
Αυστραλιανό Αναλυτικό
Πρόγραμμα Σπουδών και
Αξιολόγησης (ACARA).
Ωστόσο, θέλουμε να
εκφράσουμε τις ανησυχίες μας σχετικά με την
πρόταση του Διοικητικού
Συμβουλίου της ACARA
για την ανάπτυξη ενός επιπέδου διδασκαλίας για την
ελληνική γλώσσα, (για μαθητές που διαθέτουν πολιτισμικό υπόβαθρο), για
τα έτη σπουδών έως την
δεκάτη τάξη, από το τέλος
του 2013. Η πρόταση αυτή
έχει σοβαρές επιπτώσεις
για τους μαθητές και για
το μέλλον της Νέας Ελληνικής στο Αυστραλιανό
Αναλυτικό Πρόγραμμα
Σπουδών. Αν και θα ήταν
ιδανικό να αναπτυχθούν
περισσότερα από ένα επίπεδα διδασκαλίας (όπως
συμβαίνει με την κινεζική
γλώσσα), το επίπεδο διδασκαλίας που αντιπροσωπεύει καλύτερα τις
τωρινές, αλλά και τις μελλοντικές ομάδες των μαθητών μας, είναι αυτό που
χαρακτηρίζεται ως δεύτερη ξένη γλώσσα (δηλαδή,
ό,τι ακριβώς προβλέπεται
για τα Γαλλικά, Γερμανικά,
Ινδονησιακά, Ιταλικά, ιαπωνικά, Κορεατικά και Ισπανικά) και όχι όπως έχει προταθεί, μόνο για μαθητές
που διαθέτουν το ανάλογο
πολιτισμικό υπόβαθρο.
Η διδασκαλία των
Γλωσσών
Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, 44,8 % από
αυτούς που δήλωσαν ότι
είναι «ελληνικής καταγωγής», ήταν δεύτερης γενιάς
Αυστραλοί και 24,3 % ήταν
τρίτης γενιάς. Αντανακλώντας τη μεταβαλλόμενη
φύση της κοινότητας μας,
το 26,2 % ανέφερε επίσης
«άλλη καταγωγή». Με άλλα
λόγια, αν και η πολιτιστική παράδοση εντός της
Ελληνο- Αυστραλιανής
κοινότητας παραμένει
ισχυρή, τα αγγλικά είναι η
κυρίαρχη γλώσσα ανάμεσα
Σ. Χατζημανώλη
σε μαθητές που διδάσκονται τα Νέα Ελληνικά στην
πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η διδασκαλία των Γλωσσών, όπως τονίζεται στο
Αναλυτικό Πρόγραμμα
Σπουδών, είναι ένας από
τους βασικούς τομείς μάθησης και ένα βασικό συστατικό της εκπαιδευτικής
εμπειρίας όλων των μαθητών. Σύμφωνα, λοιπόν, με
το πνεύμα και το σκεπτικό
αυτό η ανάπτυξη της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας θα μπορέσει να:
• Ενεργοποιήσει όλους
τους μαθητές, ανεξάρτητα από το πολιτιστικό και
γλωσσικό υπόβαθρό τους
να συμμετάσχουν στην
εκμάθηση της Νέας Ελληνικής, αν το επιλέξουν. Στο
πλαίσιο αυτό, η αξία της
Νέας Ελληνικής θα αποτελέσει επιπλέον εφόδιο για
όλους τους μαθητές της
Αυστραλίας που θα κατευθυνθούν στις Κλασικές
Σπουδές, Βιβλικές Σπουδές, Ιατρική και Φαρμακολογία κ.ά.
• Θα αγκαλιάσει τις μελλοντικές γενιές των μαθητών
που επιθυμούν να σπουδάσουν Νέα Ελληνικά, ενώ
παράλληλα δεν θα δημιουργήσει προβλήματα σε
αυτούς που τώρα φοιτούν.
• Θα αντιμετωπίσει τη
λανθασμένη, εδώ και χρόνια, αντίληψη ότι η ελληνική είναι διαθέσιμη μόνο
για τους μαθητές που
μιλούν την Ελληνική στο
σπίτι (και η σχετική εικόνα της γλώσσας θα είναι
αντικίνητρο για τη μελέτη
της γλώσσας που υπάρχει
σήμερα).
• Θα εξασφαλίσει το κύρος της Νέας Ελληνικής,
στα πλαίσια του Αυστραλιανού Προγράμματος
Σπουδών για όλες τις
παρούσες αλλά και τις
μελλοντικές γενιές των
μαθητών».
Οι εκπαιδευτικοί φορείς
της ομογένειας υποστηρίζουν ότι τα Νέα Ελληνικά,
για την πλειοψηφία των
σημερινών μαθητών, είναι
μια νέα γλώσσα και ως εκ
τούτου η ανάπτυξη ενός
επιπέδου διδασκαλίας ως
δεύτερης γλώσσας είναι η
πιο ενδεδειγμένη.
Αυτό το επίπεδο είναι και
το πιο κατάλληλο για όλες
τις μελλοντικές γενιές μαθητών και που εξασφαλίζει
την επιβίωση της Νέας Ελληνικής στο μέλλον.
Ως εκ τούτου», συμπληρώνουν, «αυτό είναι επιτακτικό να αποτυπωθεί
στο Εθνικό Αναλυτικό
Πρόγραμμα Σπουδών και
να ισχύσει για όλους τους
μαθητές.
Τα Νέα Ελληνικά, για πολλούς λόγους, αναγνωρίζονταν πάντα ως γλώσσα
προτεραιότητας σε εθνικό
επίπεδο.
Πιστεύουμε ότι η ελληνική γλώσσα, ως πολύτιμο
μέλος της οικογένειας
των ευρωπαϊκών γλωσσών,
δεν θα πρέπει να είναι το
«προνόμιο» μόνο λίγων,
αλλά θα πρέπει να είναι
προσβάσιμη σε όλους.
Ο αποκλεισμός της από
την ομάδα των γλωσσών
που θα διδάσκονται ως
δεύτερη ξένη γλώσσα, είναι αντίθετη με όλα τα παραπάνω αποδεικτικά στοιχεία». Σ. Χατζημανώλη
ομογενειακά νέα
Συνεργασία
Θεσσαλονίκης - Κολωνίας
Μ
εγάλο ενδιαφέρον
στην συνέχιση και
στην εντατικοποίηση των
σχέσεων μεταξύ Θεσσαλονίκης και Κολωνίας εξεδήλωσε η Αντιδήμαρχος
Νεολαίας, Αθλητισμού και
Εθελοντών της Θεσσαλονίκης, Μαρία Πασχαλίδου, κατά τη διάρκεια
της επίσκεψής της στο
Δημαρχείο της Κολωνίας.
Ο Δήμαρχος της πόλης,
Hans-Werner Bartsch,
χαιρέτησε την Ελληνίδα
συνάδελφό του και υπογράμμισε τις προοπτικές
και συνέργειες που μπορούν να προκύψουν από
την επανενεργοποίηση
της συνεργασίας. Τόνισε,
επίσης, τη συμμετοχή του
Δήμου της Κολωνίας στις
δραστηριότητες της Ελληνο-Γερμανικής Συνέλευσης,
η οποία συντονίζεται από
τον Εντεταλμένο της Καγκελαρίου Μέρκελ, XανςΓιόαχιμ Φούχτελ, ταυτόχρονα και Υφυπουργό του
Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εργασίας.
Κεντρικά σημεία της φιλικής και παραγωγικής συζήτησης ήταν η συνεργασία
για την προετοιμασία της
οργάνωσης για την «Θεσσαλονίκη - Ευρωπαϊκή
Πρωτεύουσα Νεολαίας
2014» και η ανταλλαγή
εμπειριών και «βέλτιστων
πρακτικών» στον τομέα
της εργασίας, των δημοτικών υπηρεσιών για την νεολαία, της καταπολέμησης
της νεανικής ανεργίας, την
επαγγελματική εκπαίδευση
και τέλος την προώθηση
της επιχειρηματικότητας
των νέων. Στη συνέχεια ο
εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Γερμανο-Ελληνικού
Επιχειρηματικού Συνδέσμου (DHW), Φαίδων
Κοτσαμπόπουλος, ενημέρωσε την αποστολή σχετικά με τις υπάρχουσες
επαφές με επιμελητήρια
και συνδέσμους στη Θεσσαλονίκη και στη συλλογική προσπάθεια που γίνεται
για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, την διατήρηση
ήδη υπαρχουσών και την
δημιουργία επιχειρηματικών συστάδων (clusters)
τόσο μέσα όσο και γύρω
από την Θεσσαλονίκη με
γερμανική υποστήριξη.
Aπό αριστερά: Φαίδων Κοτσαμπόπουλος, Μαρία Πασχαλίδου,
Χανς-Βέρνερ Μπαρτς
Έτσι μεταξύ άλλων προβλέπεται για το 2013 και
η διοργάνωση ΓερμανοΕλληνικού Επιχειρηματικού
Φόρουμ στην Κολωνία
με κεντρικό «Νεολαία και
Επιχειρηματικότητα».
Η επίσκεψη της Αντιδημάρχου Θεσσαλονίκης
στην Κολωνία ήταν μέρος
μιας πολυήμερης αποστολής, η οποία διοργανώθηκε
και χρηματοδοτήθηκε από
το Ίδρυμα Friedrich Ebert
στην Αθήνα, και αυτό στα
πλαίσια των πρωτοβουλιών της Ελληνο-Γερμανικής
Συνέλευσης. Στην όλη επιτυχία της συνάντησης συνέβαλαν αποφασιστικά η
Lydia Klütsch (Γραφείο Διεθνών Σχέσεων του Δήμου
Κολωνίας) και ο Bernd
Seifert (Γραφείο Κοινωνικής Πρόνοιας Νέων του
Δήμου).
Ιατρικό υλικό από την International Orthodox
Christian Charities στην Ελλάδα
Με τη συνδρομή της ΑΧΕΠΑ και της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής
Ι
ατρικά εφόδια και χειρουργικό υλικό, συνολικής αξίας 1,3 εκατομμυρίων δολαρίων, διαθέτει η
Διεθνής Οργάνωση Ορθοδόξων Χριστιανικών Φιλανθρωπιών (International
Orthodox Christian
Charities) για να βοηθήσει
το δοκιμαζόμενο Ελληνικό
43
λαό. Την κάλυψη των εξόδων της αποστολής ενός
μεγάλου κοντέινερ, με το
οποίο μεταφέρονται στην
Ελλάδα ιατρικές προμήθειες και χειρουργικό υλικό,
αξίας άνω των 650.000
δολαρίων, ανέλαβαν η
ΑΧΕΠΑ, σε συνεργασία
με την Παγκρητική Ένωση
Αμερικής, σύμφωνα με την
ελληνική υπηρεσία της
«Φωνής της Αμερικής».
Το πρόσθετο αυτό κοντέινερ, που διασφαλίστηκε
χάρη στην ομογενειακή
δωρεά, θα διανεμηθεί σε
τρία δημόσια νοσοκομεία
της πρωτεύουσας: στο
νοσοκομείο Παίδων Αγίας
Σοφίας, στο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐας
Κυριακού και στο Γενικό
Νοσοκομείο Παίδων της
Πεντέλης.
«Οι ανάγκες είναι μεγάλες. Ενθαρρύνουμε κάθε
προσπάθεια που αποβλέπει στο να συγκεντρωθεί
περισσότερη βοήθεια για
τους συνανθρώπους μας
στην Ελλάδα. Κάθε δωρεά,
όσο μικρή και να είναι,
βοηθά στην εκπλήρωση
του έργου μας αυτού»,
τονίζει ο ύπατος πρόεδρος της ΑΧΕΠΑ, Γιάννης Γκροσομανίδης (John
Grossomanides).
Εξάλλου, η εκστρατεία της
ΑΧΕΠΑ για την παροχή
τροφίμων σε άτομα που
έχουν ανάγκη στην Ελλάδα, συνεχίζεται τώρα σε
μηνιαία βάση, σύμφωνα με
τον διευθυντή της οργάνωσης, Βασίλη Μοσαΐδη
(Basil Mossaidis).
Ο κυβερνήτης του παραρτήματος 25 της ΑΧΕΠΑ,
Νίκος Παπαδόπουλος
(Nick Papadopoulos), επι-
δίδει στο διευθυντή της
«Αποστολής», που λειτουργεί υπό την αιγίδα της
Εκκλησίας της Ελλάδος,
κάθε μήνα επιταγή της
ομογενειακής οργάνωσης,
ύψους 10.000 δολαρίων.
Κάθε δωρεά των 10.000
δολαρίων, που προσφέρει
η ΑΧΕΠΑ, καλύπτει τη συσκευασία 500 πακέτων, με
τρόφιμα και άλλα αγαθά,
που βοηθούν μια τετραμελή οικογένεια να περάσει
20 μέρες. Μέχρι σήμερα
η ΑΧΕΠΑ έχει διαθέσει
πάνω από 150.000 δολάρια,
στο πλαίσιο του προγράμματος ανθρωπιστικής βοήθειας σε δοκιμαζόμενους
Έλληνες.
ομογενειακά νέα
Ομάδα Βετεράνων Ποδοσφαίρου
Οι ‘Έλληνες’ της Μόσχας
Η
μεγάλη του αγάπη
για τον αθλητισμό,
και ιδιαίτερα για το ποδόσφαιρο, αλλά και η λαχτάρα του «να ακούγεται
το όνομα το ελληνικό»,
οδήγησαν το Βασίλη Παπαδόπουλο να ιδρύσει
στη Μόσχα, το 1976, την
ομάδα Ελλήνων βετεράνων
ποδοσφαίρου «Έλληνες»«F.C.POPAΝDOPULO».
Με καταγωγή από το
Σοχούμι της Αμπχαζίας,
πήγε το 1960 στη Μόσχα
για σπουδές κι έμεινε.
Παντρεύτηκε, έκανε οικογένεια κι έγινε γενικός
διευθυντής της κολοσσιαίας εταιρείας ξυλείας ΜοσΛες, με ετήσια παραγωγή
14 εκατομμύρια κυβικά.
Ακόμα και σήμερα, στα 73
του χρόνια, συνεχίζει να
διοικεί την επιχείρηση, που
έχει ιδιωτικοποιηθεί.
Αναπόσπαστο μέρος της
ζωής του είναι το ποδόσφαιρο. Τέσσερις φορές
την εβδομάδα, όπως
δηλώνει, δεν παραλείπει
να παίξει, ακόμα και με
φίλους, όπως ο πρώην
δήμαρχος Μόσχας Γιούρι
Λουσκόφ, με τον οποίο
συνδέεται στενά εδώ και
23 χρόνια.
Τα τελευταία οκτώ χρόνια,
οι «Έλληνες» έρχονται
κάθε χρόνο στην Ελλάδα
για φιλικά παιχνίδια με
αντίστοιχες ποδοσφαιρικές ομάδες. Τις μέρες
αυτές είναι και πάλι στη
Θεσσαλονίκη, όπου σε
συνεργασία με το Κέντρο
Μελέτης και Ανάπτυξης
του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας, κανόνισαν δύο
φιλικά παιχνίδια: με την
ποδοσφαιρική ομάδα του
44
εργαζομένων του Δήμου
Κορδελιού-Ευόσμου, με
την οποία έχουν αναπτύξει δεσμούς και κάνουν
ανταλλαγές και με τη
μεικτή ομάδα Βετεράνων
Χαλκιδικής, στα Νέα Μουδανιά.
«Για εμένα και τα μέλη
της ποδοσφαιρικής μου
λέσχης ‘ Έλληνες’, είναι
ευτυχία να βρισκόμαστε
στην πατρίδα, την Ελλάδα»
ανέφερε ο Βασίλης Παπαδόπουλος, επισημαίνοντας
ότι στη Μόσχα τον ξέρουν
ως «τρανό Έλληνα».
Σχέσεις Ελλάδας Ρωσίας
«Η χαρά μου είναι απερίγραπτη να έρχομαι κάθε
χρόνο εδώ. Είναι σαν να
αναβαπτίζομαι. Όταν μιλώ
για την Ελλάδα, η καρδιά
μου ανοίγει σαν τριαντάφυλλο. Πάντα ήμουν υπερήφανος για την ελληνική
μου καταγωγή. Γι’ αυτό και
κάθε χρόνο φέρνω την
οικογένειά μου για διακοπές στη Χαλκιδική, για να
έχουν τα παιδιά μου επαφή με την Ελλάδα. Αυτό
που επιθυμώ, και προσπαθώ να συμβάλλω, είναι η
ανάπτυξη στενών φιλικών
σχέσεων μεταξύ Ελλάδας
και Ρωσίας» πρόσθεσε.
Στην Ελλάδα, οι «Έλληνες» του Παπαδόπουλου
έχουν παίξει, στο παρελθόν, εκτός από τη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και
στο Βόλο, ενώ ταξιδεύουν
και στην Κύπρο. Όλα τα
έξοδα των αγώνων, στην
Ελλάδα και τη Μόσχα, τα
καλύπτει ο Βασίλης Παπαδόπουλος, τον οποίο περιπαικτικά οι φίλοι του τον
αποκαλούν Μπερλουσκόνι,
λόγω της ομοιότητάς του
με τον Ιταλό κροίσο.
«Στους αγώνες που δίνουμε δεν έχει σημασία πόσα
γκολ θα βάλει η κάθε ομάδα. Σημασία έχει να διατηρούμε το αθλητικό πνεύμα
και να κάνουμε καλούς
φίλους» υπογράμμισε ο
Βασίλης Παπαδόπουλος.
Ο αθλητισμός είναι
αρμονία
«Ψυχή» της ομάδας είναι
ένας άλλος Έλληνας του
Πόντου, ο ακμαιότατος
προπονητής της Ιγκόρ
Αντωνιάδης. Τον πατέρα
του, Χαράλαμπο Αντωνιάδη, τον έχασε όταν ακόμα
ήταν βρέφος, με τις διώξεις του Σταλινικού καθεστώτος.
«Ο πατέρας ήταν από το
Κριμσκ του Κρασνοντάρ,
τον οποίο δεν θυμάμαι
καλά καλά. Χάσαμε τα ίχνη
του το 1937, ενώ την επόμενη χρονιά μας πληροφόρησαν ότι είχε σκοτωθεί»
θυμάται, με δάκρυα στα
μάτια, ο Ιγκόρ Αντωνιάδης.
«Κράτησα το ελληνικό μας
όνομα, για το οποίο είμαι
υπερήφανος, παρότι η
μητέρα μου, Άννα Φιόντοροβνα, φοβόταν» μας είπε.
Ο αθλητισμός για τον
Ιγκόρ Αντωνιάδη είναι «η
αρμονία, η δύναμη, η ψυχή
του ανθρώπου» και αυτό
τον καθοδηγούσε σε όλη
του τη ζωή. Στα νεανικά
του χρόνια διακρίθηκε
στο ποδόσφαιρο και στο
χόκεϊ στον πάγο, ενώ επί
σειρά πολλών ετών υπήρξε
προπονητής της ποδοσφαιρικής ομάδας «Ρος
Άτομ», της παντοδύναμης
Ντινάμο.
Από τα χέρια τους πέρασαν πολλές εκατοντάδες
αθλητές, ελληνικής και μη
καταγωγής, μέσα από τους
«Έλληνες», που σήμερα
μετρούν περίπου 25 άτομα
στη λέσχη τους. Είναι ποδοσφαιριστές που έχουν
παίξει σε διαφορές Μοσχοβίτικες ομάδας, όπως
οι Τορπέντο, Σπαρτάκ, Λοκομοτίβ κ.ά.
Η ελληνική λέσχη της
Μόσχας
Ο Ιγκόρ Αντωνιάδης
υπήρξε και δραστήριο μέλος της ελληνικής κοινότητας της Μόσχας, έχοντας
αναλάβει στο παρελθόν
υπεύθυνος του τμήματος
αθλητισμού.
«Στη Μόσχα, οι Έλληνες
συναντιόμαστε στην Ελ-
ληνική Λέσχη, διοργανώνουμε ελληνικές βραδιές,
όπου καλούμε και τους
Ρώσους φίλους μας. Γενικά,
προσπαθούμε να συσφίγγουμε τις σχέσεις μεταξύ
μας» ανέφερε στο ΑΜΠΕ
ο κ. Αντωνιάδης, ο οποίος
είναι και μέλος του ΔΣ του
Συνδέσμου Φιλίας Ρωσίας,
Ελλάδας και Κύπρου.
Ελάχιστο φόρο τιμής στη
μνήμη του πατέρα του
και τους Έλληνες που χάθηκαν επί Στάλιν, είναι το
βιβλίο-λεύκωμα, με τίτλο
«Ολυμπιονίκες, απόγονοι
της Ελλάδας», που έγραψε
για τους ελληνικής καταγωγής αθλητές, προπονητές και παράγοντες του
αθλητισμού της Ρωσίαςαπό τις αρχές του περασμένου αιώνα- οι οποίοι
διακρίθηκαν σε πανρωσικούς και διεθνείς αγώνες,
ενώ κάποιοι ευτύχησαν
να στεφθούν και Ολυμπιονίκες.
«Ενδεχομένως υπάρχουν
και πολλοί άλλοι που δεν
έχουν συμπεριληφθεί στο
βιβλίο, ελπίζω όμως ότι με
το χρόνο θα μού δοθεί η
ευκαιρία να συγκεντρώσω
περισσότερα στοιχεία
για μία δεύτερη έκδοση»
αισιοδοξεί ο Ιγκόρ Αντωνιάδης.
ομογενειακά νέα
Έκθεση για το
Μαραθώνιο στο Ελληνικό
Μουσείο Σικάγου
Α
φιερωμένη στον
Μαραθώνιο είναι η
έκθεση που προβάλλει το
Ελληνικό Εθνικό Μουσείο
του Σικάγου, με τίτλο «Το
Πνεύμα του Μαραθώνιου:
Από τον Φιλιππίδη μέχρι
σήμερα».
Η έκθεση, όπως αναφέρει
ο «Εθνικός Κήρυκας», επικεντρώνεται στην ιστορία
της διαδρομής, από τη
Μάχη του Μαραθώνα το
490 π.Χ. και τον πρώτο
Ολυμπιακό Μαραθώνιο
της Αθήνας το 1896, μέχρι
και τον Μαραθώνιο της
τράπεζας Bank of America,
που διοργανώθηκε και φέτος στο Σικάγο.
Η έκθεση δείχνει την εξέλιξη του Μαραθώνιου από
ένα απλό άθλημα δρόμου
σε ένα διεθνές γεγονός, με
ενωτικό πνεύμα. Η έκθεση
εστιάζει στην παγκόσμια
διάσταση του Μαραθωνίου, ως ένα γεγονός το
οποίο γιορτάζει ταυτόχρονα την εθνική περηφάνια,
ενώ παρέχει την ευκαιρία
μιας παγκόσμιας σκηνής
για την καλυτέρευση της
ανθρωπότητας. Επίσης, η
έκθεση επικεντρώνεται
στο Μαραθώνιο του Σικάγου, από την πρώτη φορά
που έγινε το 1905, μέχρι
και τον σημερινό της Bank
of America.
‘Αληθινά παραμύθια της Νάξου’
σε εκδήλωση της Monumenta
Α
ρχαιολόγοι, δάσκαλοι
και συνεργάτες του
Πανεπιστημίου Αθηνών,
«ξετύλιξαν το κουβάρι»
των αναμνήσεών τους
από τις ανασκαφές που
συμμετείχαν ή διεξήγαγαν
στη Νάξο, αλλά και από
τη γνωριμία τους με τους
κατοίκους του όμορφου
νησιού, σε μια εκδήλωση
που πραγματοποιήθηκε
το Σάββατο 13 Οκτωβρίου
2012, στην πρώην Σχολή
Ουρσουλινών (Κάστρο
Χώρας Νάξου). Αρωγοί
στην αφηγητική τους προσπάθεια, κάτοικοι και φίλοι
του νησιού. Το «παραμύθι»
τελείωσε μουσικά με τους
Απόστολο Μουστάκη
(βιολί) και Βασίλη Τζανίνη
(λαούτο).
Οι αρχαιολόγοι Βασίλης
Λαμπρινουδάκης, Νότα
Κούρου και Εύα Σημαντώνη- Μπουρνιά, που εργάστηκαν για πολλά χρόνια
στο νησί, συμμετείχαν στη
δράση της MONUMENTA
«Αληθινά Παραμύθια της
Νάξου» που ξεκίνησε
πέρσι και πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία
του Νομικού Προσώπου
Πολιτισμού, Αθλητισμού,
Περιβάλλοντος, Παιδείας,
Πρόνοιας και Αλληλεγγύης
Δήμου Νάξου και Μικρών
Κυκλάδων.
Η MONUMENTA, Αστική
μη Κερδοσκοπική Εταιρεία
για την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς Ελλάδας
και Κύπρου, μέσα από το
πρόγραμμα «Τοπικές Κοινωνίες & Μνημεία», συνεχίζει να ερευνά μια εναλλακτική σκοπιά, ερμηνευτικά
ανεξερεύνητη, σχετικά με
το κοινωνικό παρελθόν
και παρόν των μνημείων.
Σκοπός των «Αληθινών
Παραμυθιών», παράλληλα
με τις προσπάθειες που
γίνονται μέσω των ετήσιων,
ανοιχτών δημοσίων συναντήσεων στο νησί και των
άλλων δραστηριοτήτων
(http://tkm.monumenta.
org/tkmnax/), είναι να
φωτιστούν διαφορετικές
εκδοχές και προσεγγίσεις
της βιογραφίας των μνημείων και του τοπίου της
Νάξου.
Στόχος είναι να στηθεί μια
εναλλακτική ιστορία -πέραν
της επίσημης- για την πολιτιστική κληρονομιά, την
αρχαιολογική έρευνα, τη
σχέση με το κοινό και άλλα
σχετικά θέματα, μέσα από
εξιστορήσεις διαφόρων κοινοτήτων που σχετίστηκαν
και συνεχίζουν να έχουν
σχέση με τη διαχείριση των
μνημείων του νησιού, έμμεσα και άμεσα. Το παραμύθι
είναι το όχημα της προσπάθειας αυτής, φέροντας
κρυμμένες αλήθειες, ανάμεσα στις γραμμές του κειμένου του και στο υπόβαθρό
του. Ε.Μ.
εταιρείας αθλητικών ειδών.
Μάικλ Τζαχάρης στην 250η
θέση, με περιουσία 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Δραστηριοποιείται στον κλάδο
της φαρμακοβιομηχανίας.
Τζορτζ Αργυρός, επίσης
στην 250η θέση, με περιουσία 1,9 δισεκατομμύρια
δολάρια. Δραστηριοποιείται στον κτηματομεσιτικό
τομέα.
Ντιν Μητρόπουλος στην
360η θέση, με περιουσία
ύψους 1,2 δισεκατομμύρια
δολάρια. Αναπτύσσει επενδυτικές δραστηριότητες.
Στον κατάλογο του
«Forbes» παραμένει και
φέτος ως πλουσιότερος
Αμερικανός o Μπιλ Γκέιτς,
συνιδρυτής της εταιρείας
Microsoft, με περιουσία που
υπολογίζεται σε 66 δισεκατομμύρια δολάρια, αύξηση
μεγαλύτερη του 10% σε
σχέση με πέρυσι. Π. Παναγιώτου
Έξι ομογενείς στους 400 πλουσιότερους
Αμερικανούς του περιοδικού ‘Forbes’
Μ
εταξύ των 400 πλουσιότερων Αμερικανών είναι έξι άτομα ελληνικής καταγωγής, σύμφωνα
με τον ετήσιο κατάλογο
του «Forbes», που κυκλοφορεί για 19η συνεχή χρονιά. Κατά σειρά, με βάση
τα περιουσιακά τους στοιχεία, είναι:
Τζον Πολ Ντετζόρια (ελληνοϊταλικής καταγωγής)
στην 92η θέση, με περιουσία 4 δισεκατομμύρια
45
δολάρια. Διατηρεί επιχειρήσεις παραγωγής προϊόντων ομορφιάς.
Τζον Κατσιματίδης στην
132η θέση, με περιουσία 3
δισεκατομμύρια δολάρια.
Είναι ιδιοκτήτης αλυσίδας
σούπερ μάρκετ, καθώς και
άλλων εταιρειών, κυρίως
στον τομέα της ενέργειας.
Τζιμ Ντέιβις στην 239η
θέση, με περιουσία 2,1
δισεκατομμύρια δολάρια.
Είναι ιδιοκτήτης μεγάλης
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Η Κύπρος στο ‘Ευρωπαϊκό
Μονοπάτι’
Aldemar Olympian Village
Europe’s Leading Beach
Resort 2012
Γ
ια δεύτερη συνεχή χρονιά, το Aldemar Olympian Village, στη
Δυτική Πελοπόννησο, υπερψηφιφήστηκε από τους επαγγελματίες
του τουρισμού ως το καλύτερο Beach Resort της Ευρώπης και απέσπασε
τον τίτλο Europe’s Leading Beach Resort 2012, στην τελετή των World
Travel Awards, στην Algarve.
Το Olympian Village, η ξενοδοχειακή μονάδα του Ομίλου, με το άνοιγμα
της οποίας, το 1999 ουσιαστικά τοποθετείται για πρώτη φορά η Δυτική
Πελοπόννησος στον τουριστικό χάρτη ως προορισμός ποιοτικών διακοπών, τυγχάνει πλέον συστηματικής διεθνούς αναγνώρισης για τις υποδομές
και τις υπηρεσίες που προσφέρει στους επισκέπτες.
«Η πρόσφατη αυτή διάκριση προστίθεται στο ενεργητικό του Olympian
Village, ως επιστέγασμα μίας θαυμαστής προσπάθειας ενός ακούραστου
ανθρώπινου δυναμικού που στελεχώνει τη μονάδα υπό την άψογη καθοδήγηση του Διευθυντή του Olympian Village κ. Παύλου Ντάκουρη. Η
Διοίκηση του Ομίλου Aldemar συγχαίρει προσωπικά και ευχαριστεί τους
εργαζόμενους για την καθοριστική συμβολή τους στην διεθνή διάκριση
ενός ελληνικού τουριστικού προϊόντος ανταγωνιστικού και μιας Ελλάδας
που διεκδικεί να στέκεται ψηλά».
Ε
ικόνες από μοναδικές διαδρομές 500 χλμ στην πανέμορφη
φύση της Κύπρου φιλοξένησε η φωτογραφική έκθεση για το «Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 στην Κύπρο» (Περιπατικός και Ποδηλατικός Τουρισμός διαβαθμισμένης δυσκολίας) που λειτούργησε με πρωτοβουλία του
Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού σε ειδικό περίπτερο στην πλατεία
Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης.
Το «Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4» αρχίζει από το Γιβραλτάρ και διασχίζει την Ισπανία, Γαλλία, Ελβετία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία,
Βουλγαρία, Ηπειρωτική Ελλάδα, Πελοπόννησο, Κρήτη και καταλήγει στην
Κύπρο. Το συνολικό μήκος της διαδρομής στην Κύπρο ξεπερνά τα 500
χιλιόμετρα και ακολουθεί μονοπάτια, ποδηλατοδρόμους, δασικούς και
αγροτικούς δρόμους. Όπως επισήμανε ο κ. Χαννίδης αναφερόμενος στην
πορεία του Κυπριακού Τουρισμού, «τους πρώτους 8 μήνες του 2012, η
Κύπρος φιλοξένησε 1.728.766 επισκέπτες παρουσιάζοντας αύξηση 3,5
%σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Τα τουριστικά έσοδα ανήλθαν σε 245,5 εκ. € το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου
2012, σημειώνοντας αύξηση 15,7 % σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο
του 2011. Είναι ιδιαίτερα θετικό το ότι η αεροπορική σύνδεση Ελλάδας
– Κύπρου είναι αρκούντως ικανοποιητική. Οι Κυπριακές Αερογραμμές,
οι Ολυμπιακές Αερογραμμές και η Aegean Airlines συνδέουν την Ελλάδα
με την Κύπρο μέσω Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ηρακλείου και Ρόδου, ενώ
η Ryanair έχει δρομολογήσει πτήσεις που συνδέουν την Κύπρο με τη
Θεσσαλονίκη, τα Χανιά, και τον Άραξο.
46
World Travel Awards - Olympian Village
Europe’s Leading Beach Resort 2011, Mediterranean Leading Beach Resort
2009, 2010,World’s Leading Spa Resort 2007, Europe’s Leading Spa Resort
2006, Greece’s Leading Spa Resort 2005.
World Public Forum:
Διάλογος Πολιτισμών
Τ
ην ετήσια συνάντηση κορυφαίων διεθνών προσωπικοτήτων
φιλοξένησε, για 10η συνεχή χρονιά, ο Όμιλος Aldemar στα πλαίσια
της διοργάνωσης World Public Forum «Διάλογος των Πολιτισμών», στους
χώρους του ξενοδοχείου Paradise Mare, στην Καλλιθέα της Ρόδου.
Όπως επεσήμανε ο Vladimir Yakunin, Πρόεδρος και Iδρυτής του WPF,
Διάλογος Πολιτισμών, «το πιο ισχυρό «όπλο» αυτού του forum, είναι η
έκφραση πολλών ιδεών και όπως έχει δείξει η ίδια η ιστορία: οι ιδέες
μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο! Ελεύθεροι από κάθε είδους προκατάληψη απέναντι σε θρησκείες, σε πολιτισμούς και σε έθνη, αναδεικνύουμε
τα πιο σημαντικά ζητήματα του σύγχρονου κόσμου».
Στην ατζέντα του Διαλόγου πολιτισμών περιελήφθησαν οι παρακάτω
βασικές ενότητες:
- Κοινωνικο-πολιτικός μετασχηματισμός: Ευκαιρία ή πρόκληση για διάλογο;
- Το όραμα μίας Νέας Γής: πώς απαντάμε στην οικολογική πρόκληση
- Δημιουργώντας αλληλέγυες οικονομίες
- Η οικογένεια μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει και οι δημογραφικές
προοπτικές για την ανθρωπότητα,
ενώ στον κατάλογο προσκεκλημένων και συμμετεχόντων περιλαμβάνονταν προσωπικότητες της ελληνικής και διεθνούς πολιτικής, ακαδημαϊκής,
επιχειρηματικής και πνευματικής κοινότητας.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Neapolis: Μια νέα αντίληψη για
το Πανεπιστήμιο
Διεθνές Φθινοπωρινό Σχολείο
ΝUP
Α
«Α
ξιοποιώντας εμπειρίες από το αγγλοσαξωνικό μοντέλο
εκπαίδευσης το Πανεπιστήμιο Neapolis προτείνει έξυπνες και
νεωτεριστικές προσεγγίσεις στη σχέση διδάσκοντα - διδασκόμενου,
νέες μεθόδους διδασκαλίας, (όπως π.χ. συμπληρωματικό μάθημα εκτός
επισήμων ωρών, για μεμονωμένους φοιτητές), προώθηση της κριτικής
σκέψης και επαναθεώρηση των συμβατικών προσεγγίσεων στη μεγάλη
περιπέτεια της Γνώσης, όπως επισημαίνει ο πρύτανης του Neapolis, καθηγητής Ηλίας Ντινένης.
Στο πλαίσιο αυτό έχει καταβληθεί προσπάθεια ενσωμάτωσης στο Πρόγραμμα συγκεκριμένων ειδικοτήτων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή
ζήτησης στην αγορά εργασίας, τονίζει ο πρύτανης: Αρχιτεκτονική τοπίου,
Οικονομικά των Κατασκευών, Εκτίμηση και Ανάπτυξη Ακινήτων, Ασφαλιστική Επιστήμη και Διαχείριση Κινδύνων, Διεθνής και Ευρωπαϊκή Επιχειρησιακή Διοίκηση (Προπτυχιακά και Μεταπτυχιακά) και πολύ ενδιαφέρουσες
ειδικότητες στα Μεταπτυχιακά, όπως Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία,
Financial Risk Management, Διοίκηση Νοσηλευτικών Μονάδων, Εκπαιδευτική και Συμβουλευτική Ψυχολογία, εξειδικευμένες σπουδές Θεολογίας κ.α.
Επιπλέον η νεοσύστατη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου περιλαμβάνει
σπουδές ελληνικού Δικαίου ενώ το αντίστοιχο πτυχίο παρέχει δυνατότητα
εγγραφής και στους Ελληνικούς Δικηγορικούς Συλλόγους.
Επισημαίνεται ότι οι Έλληνες φοιτητές του Neapolis απολαμβάνουν
πολύ χαμηλά δίδακτρα ενώ όλοι ο φοιτητές δικαιούνται διαμονή και
σίτιση στο φοιτητικό campus - στην παραλιακή ζώνη της Πάφου, έχουν
ολοκληρωμένες παροχές άθλησης, εξωτερική πισίνα και γυμναστήριο,
24ωρη Υπηρεσία Ασφάλειας, δωρεάν internet κ.ά.
σφάλεια στη Μεσόγειο: Παλιές συγκρούσεις - νέες προκλή-
σεις» ήταν το θέμα του Διεθνούς Φθινοπωρινού Σχολείου Πάφος
2012, που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου σε συνεργασία
με το Πάντειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Αναπτύχθηκαν
οι εξής θεματικές ενότητες:
- Ειρήνη, Δημοκρατία και Ανθρώπινα Δικαιώματα στην εποχή της Παγκοσμιοποίησης
- Ευρώπη-Κύπρος: Προοπτικές και Προκλήσεις
- Αραβική Άνοιξη. Απειλές και κίνδυνοι για την Περιφερειακή Ασφάλεια
- Παγκοσμιοποίηση, Οικονομική Κρίση και Πολιτιστική Διπλωματία
- Διεθνές Δίκαιο και Ανθρωπιστική Δράση.
Μεταξύ των εισηγητών περιλαμβάνονταν: η ευρωβουλευτής Ελένη
Θεοχάρους, ο Πρύτανης του ΝUP Ηλίας Ντινένης, οι καθηγητές Χάρης
Παπασωτηρίου, Νίκος Λέανδρος, Γιάννης Βαληνάκης, Τριαντάφυλλος Καρατράντος, Στέλιος Περάκης, Ντ. Μαρούδα, Χριστόδουλος Γιαλουρίδης,
Παναγιώτης Τσάκωνας, Χ. Τσαρδανίδης, L. Tilman, Α. Cudsi, Κ. Στεφάνου,
Γ. Ανδρεάδης.
Το ΔΦΣ ολοκληρώθηκε με τελετή απονομής τιμητικών τίτλων στη
Λευκωσία, παρουσία της υπουργού Εξωτερικών της Κύπρου Ερατώ Κοζάκου Μαρκούλη.
Το Διεθνές Φθινωπορινό Σχολείο απευθύνεται σε τελειόφοιτους και
μεταπτυχιακούς φοιτητές, στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ειδικών τμημάτων του
ιδιωτικού τομέα.
Συμμετοχή
Ακαδημαϊκών του
ΝUP στη ‘Βραδιά
του Ερευνητή’
Γ
ια έβδομη συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιήθηκε η «Βραδιά του
Ερευνητή» στις στη Λευκωσία από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας
(ΙΠΕ). Έχοντας πλέον καθιερωθεί στα ερευνητικά και κοινωνικά δρώμενα
της Κύπρου ως μια γιορτή της επιστήμης και της τεχνολογίας, η εκδήλωση
διοργανώνεται με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παράλληλα
με δεκάδες παρόμοιες εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα την ίδια μέρα
και ώρα σε όλη την Ευρώπη για να φέρουν κοντά τους ερευνητές με το
κοινό. Κύριος στόχος της «Βραδιάς του Ερευνητή» είναι η ενίσχυση της
δημόσιας εικόνας των ερευνητών και η ανάδειξη του σημαντικού ρόλου
που διαδραματίζουν στην κοινωνία.
Η φετινή εκδήλωση έφερε τον τίτλο «European Research in Cyprus –
EUReCY” για να τονίσει την ευρωπαϊκή διάσταση της έρευνας στην Κύπρο
και τελούσε υπό την αιγίδα των Υπουργών Παιδείας και Πολιτισμού, Δρος
Γεώργιου Δημοσθένους και Υγείας, Δρος Σταύρου Μαλά.
Στην εκδήλωση, εκ μέρους του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου,
συμμετείχαν οι Λέκτορες, Δρ. Μάριος Αργυρίδης (Τμήμα Ψυχολογίας)
και Δρ. Γεώργιος Αρτόπουλος (Τμήμα Αρχιτεκτονικής), με τις αντίστοιχες παρουσιάσεις: «Πόσο διαφέρει η εμφάνιση μου από ένα μοντέλο;»
και «Τρισδιάστατα Ψηφιακά Περιβάλλοντα για Μάθηση, Εξερεύνηση και
Συνεργασία».
47
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
FORUM LSE - NUP
Πολυσυνέδριο για την
επιχειρηματικότητα
Σ
την ανάδειξη της Ελληνικής Επιχειρηματικότητας εν μέσω
«Η
Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
Προκλήσεις και ευκαιρίες» ήταν το θέμα που απασχόλησε το
συνέδριο που διοργάνωσε το London School of Economics and Political
Science και το Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου το Σεπτέμβριο στη
Λευκωσία. Μεταξύ των θεματικών που συζητήθηκαν ήταν η Διαχείριση
της Κρίσης του Ευρώ, οι διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέματα που έχουν σχέση με την Ένωση και την
Ανατολική Μεσόγειο και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ομιλητές ήταν ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιώργος Βασιλείου,
ο Υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή, ο Υπουργός Προεδρίας Γιώργος
Ιακώβου, ο Υφυπουργός για θέματα Κυπριακής Προεδρίας Ανδρέας Μαυρογιάννης και καταξιωμένοι Ακαδημαϊκοί των δύο Πανεπιστημίων καθώς
και άλλων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων από ευρωπαϊκές χώρες.
Οι ομιλητές επεσήμαναν ότι η επιτυχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι
ζωτικής σημασίας για την ευημερία και την ειρήνη των λαών της. Πρέπει,
τόνισαν, να είμαστε πρόθυμοι να αναθεωρήσουμε τα θεμέλια της Ένωσης,
για να υπάρξει ένα βιώσιμο μέλλον. Πρόσθεσαν ότι διαφαίνεται κίνδυνος
υπερφόρτωσης του περιορισμένου προϋπολογισμού για τη συνοχή, καθώς
και ότι πρέπει να γίνουν υπαναχωρήσεις σε σχέση με τη διάρκεια του
πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
Καταλήγοντας σημείωσαν ότι για να διαλυθούν οι αβεβαιότητες χρειάζεται να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη με μια πιο αποφασιστική ηγεσία
στην ΕΕ.
της οικονομικής κρίσης στόχευσε η διοργάνωση του 3ου ΠΟΛΥΣΥΝΕΔΡΙΟΥ «ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ» που πραγματοποιήθηκε
σε κεντρικό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης από το διαδικτυακό κανάλι
ka-business.gr. Όπως επεσήμανε η διευθύντρια του καναλιού, δημοσιογράφος Ραλιώ Λεπίδου οι θεματικές ενότητες του Συνεδρίου διαμορφώθηκαν ως εξής:
1. «Επιχειρηματικές προοπτικές εν μέσω οικονομικής κρίσης», όπου παρουσιάστηκε επιπλέον η πανελλαδική έρευνα που πραγματοποιεί το kabusiness.gr σε συνεργασία με την εταιρία δημοσκοπήσεων FOCUS BARI.
Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας υπάρχει, μεταξύ των
ελληνικών επιχειρήσεων, στροφή προς τις εξαγωγές, ενώ αυξάνεται το
ποσοστό των επιχειρηματιών που μεταφέρουν την έδρα της εταιρείας
τους στο εξωτερικό. Οι κλάδοι που παρουσιάζουν προοπτικές για το
μέλλον εμφανίζονται να είναι οι Εναλλακτικές Μορφές Τουρισμού, Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Ενέργεια, Ηλεκτρονικά Μedia και Παροχές Ιατρικών
Υπηρεσιών.
2. «Γυναικεία Επιχειρηματικότητα»
3. «Η Θεσσαλονίκη Καινοτομεί»
4. «Τουρισμός: Οι χαμένες ευκαιρίες και οι προκλήσεις του μέλλοντος»
5. «Ο ρόλος των Δημοσιογράφων στα Νέα Μέσα».
Στις εκδηλώσεις μετείχαν ακαδημαϊκοί, επιχειρηματίες και επιτελικά
κυβερνητικά στελέχη. Το πολυσυνέδριο ολοκληρώθηκε με τη βράβευση τεσσάρων επιχειρηματιών. Παράλληλα, στον εκθεσιακό χώρο παρουσίασε
έργα του ο διεθνούς φήμης εικαστικός, Νίκος Φλώρος από τη Νέα Υόρκη, ενώ στην είσοδο του ξενοδοχείου εκτέθηκαν έργα του αείμνηστου
ζωγράφου, Στέργιου Τζελέπη.
Το άγχος... των μαθητών
Κόμβος ανάπτυξης το νέο ΥΜΑΘ
Σ
υνολικά ενενήντα τρία επενδυτικά σχέδια (του Νόμου 3908/11),
συνολικού κόστους 446.519.400,94 ευρώ. έχουν κατατεθεί στο Γραφείο
Εξυπηρέτησης Επενδυτών του Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης
Στον πρώτο κύκλο του 2011 υποβλήθηκαν 30 αιτήσεις επενδυτικών
σχεδίων, εκ των οποίων εγκρίθηκαν οι 26. Στο δεύτερο κύκλο υποβλήθηκαν 26 αιτήσεις. Το Σεπτέμβριο του 2011 κατατέθηκαν 4 αιτήσεις ειδικών
επενδυτικών σχεδίων νεανικής επιχειρηματικότητας.
Τέλος, κατά τον πρώτο κύκλο του 2012 κατατέθηκαν 32 γενικά επενδυτικά σχέδια καθώς και ένα ειδικό σχέδιο συνέργειας και δικτύωσης.
Η προθεσμία υποβολής νέων επενδυτικών σχεδίων πήρε παράταση
έως τη 31/12/12
Όπως επεσήμανε ο Υπουργός Μακεδονίας - Θράκης Θεόδωρος Καράογλου, «Από την πρώτη στιγμή που επανασυστάθηκε το ΥΜΑΘ εκφράσαμε
την αποφασιστικότητά μας να το μετατρέψουμε σε πόλο έλξης επενδύσεων και κόμβο ανάπτυξης τόσο της Μακεδονίας και της Θράκης, όσο
και της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων. Το νέο Υπουργείο λειτουργεί
αποκεντρωτικά, ώστε να μην χρειάζεται οι Βορειοελλαδίτες επιχειρηματίες να μεταβαίνουν στην Αθήνα για να διευθετούν υποθέσεις οι οποίες
μπορούν να διεκπεραιώνονται εξ ολοκλήρου στη Θεσσαλονίκη».
48
«Σ
χολικό Άγχος και Διαχείριση Χρόνου από τους Μαθητές»
ήταν το θέμα ημερίδας που οργάνωσαν η ηλεκτρονική εφημερίδα
UNITED REPORTERS και ο εκπαιδευτικός οργανισμός ΠΛΑΙΣΙΟ στο
κεντρικό δημαρχείου Θεσσαλονίκης, υπό την αιγίδα του δήμου Θεσσαλονίκης και του δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη
Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν η Ολυμπιονίκης Βούλα Πατουλίδου,
η Παιδοψυχολόγος Φρόσω Καλύβα, η Λέκτορας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας Κορίνα Κατσιαλάκη, η Φιλόλογος, Πρόεδροςτπυ Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου Θεοδώρα Λειψιστινού αλλά και μαθητές
που βιώνουν καθημερινά το άγχος του προγράμματος τους. Συντονιστής
ήταν ο εκπαιδευτικός Βαγγέλης Παπαγιάγκου.
Χαιρετισμούς απηύθηναν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο δήμαρχος Πυλαίας- Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης και ο αντιδήμαρχος Παιδείας και δια βίου μάθησης Αντ.Καρούμπης.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Στο Μέγαρο της Θεσσαλονίκης
Μ
ε ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις κλείνει το 2012 το Μέγαρο
Μουσικής Θεσσαλονίκης. Mε τρεις live αναμεταδόσεις από την ΜΕΤ
της Νέας Υόρκης ξεκινά ο Δεκέμβριος: η ιταλική όπερα του Mozart, Η
Μεγαλοψυχία του Τίτου (1/12), το συναρπαστικό έργο του Verdi Χορός
Μεταμφιεσμένων (8/12) και τη θρυλική όπερα του Verdi Αΐντα (15/12).
Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης γιορτάζει, μαζί με το κοινό της
πόλης, τα 35 χρόνια της παρουσίας του κορυφαίου πιανίστα Δημήτρη
Σγούρο στην παγκόσμια μουσική σκηνή. Την 1/12 στις 21.00 (Αίθουσα
Φίλων Μουσικής Μ1) ο παγκοσμίου φήμης Έλληνας μουσικός θα εκτελέσει
έργα Beethoven, Chopin και Liszt, ενώ την εκδήλωση θα προλογίσουν οι
κ.κ. Αλέξης Κωστάλας και Θεόδωρος Ιωαννίδης.
Στις 16/12 η Παιδική Χορωδία του «Συλλόγου Φίλων Μουσικής
Θεσσαλονίκης» τραγουδά τα κάλαντα απ’ όλο τον κόσμο, ενώ ο παγκοσμίου φήμης, Βέλγος βιολονίστας, Michael Guttman θα παρουσιάσει, στις 19/12 ένα πρόγραμμα με έργα Mozart, Bruch και Beethoven στο
πλαίσιο των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Μεγάρου. Συμμετέχει η
Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης, την οποία θα διευθύνει
ο ίδιος ο Michael Guttman.
Τέλος, λίγο πριν την αλλαγή του έτους, στις 21, 22, 23/12 η αυλαία θα
πέσει, με ένα μαγικό, γιορταστικό, ονειρικό Ταξίδι (Viaggio) από το θίασο iL CiRCo.
Η γαλλική στρατιά στη Θεσσαλονίκη.
Το ειρηνικό έργο της στη Μακεδονία(1915-1918)
Mπεχ-Τσινάρ
Ένας περίπατος στην πόλη
Επιμέλεια: Ηρακλής Παπαϊωάννου
Εκδόσεις University Studio Press
του Αντώνη Σατραζάνη
Εκδόσεις University Studio Press
Τ
ο Μπεχ-Τσινάρ στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης είναι μια
“Τ
α εκατοντάχρονα της πόλης της Θεσσαλονίκης ήταν η
καλύτερη αφορμή για να δημοσιευθούν προς χάρη της ιστορίας
και του λαού της πρωτότυπα κείμενα της εποχής των πρώτων χρόνων
ελεύθερης ζωής, όπως αυτά των Γάλλων στρατιωτών, που περιγράφουν
με ενάργεια την πολύχρωμη εικόνα της, και τα οποία παίρνουν μια άλλη
διάσταση από τα εξαιρετικά εύστοχα σχόλια του συγγραφέα του βιβλίου”,
όπως επισημαίνει ο καθηγητής Μιλτιάδης Παπανικολάου.
Ο συγγραφέας Αντώνης Δ. Σατραζάνης σπούδασε ελληνική φιλολογία
με μετα-πτυχιακές σπουδές στο Universitι de la Sorbone Paris IV, απ’
όπουέλαβε και το διδακτορικό του δίπλωμα. Σήμερα διευθύνει το Κέντρο
Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
49
περιοχή που ακολούθησε τον τελευταίο ενάμιση αιώνα μια διαδρομή τόσο πολυκύμαντη όσο αυτή της ίδιας της πόλης: υπήρξε παθογόνο
έλος, παραδεισένιος και κοσμοπολί-τικος εθνικός κήπος, η ακτή που φιλοξένησε οργανωμένες πλαζ. Πάνω στο σώμα του επεκτάθηκε το λιμάνι,
στοιχήθηκαν βιομηχανίες και αναπτύχθηκε μια κυψέλη βυρσοδεψείων,
εγκαταστάθηκαν τα σφαγεία της πόλης, ενώ κάποιες από τις αποθήκες
του επιτάχθηκαν για να φυλάξουν πολεμικό υλικό του γερμανικού στρατού κατοχής. Τις τελευταίες δεκαετίες η περιοχή αποβιομηχανίστηκε και
υποβαθμίστηκε. Το ετερόκλητο αυτό ιστορικό πλαίσιο υπήρξε η ιδιαίτερη
απο-σκευή για τους τέσσερις σύγχρονους φωτογράφους, τον Κοσμά
Παυλίδη, τον Κωστή Αργυριάδη, τον Αχιλλέα Τηλέγραφο και τον Στέργιο
Καράβατο, που περιηγήθηκαν τις λεωφόρους,τα στενά και τα αδιέξοδα
του Μπεχ-Τσινάρ, σε μια απόπειρα να εισφέρουν μια διεισδυτική ματιά
σε μια παραμελημένηγωνιά της πόλης.
Το λεύκωμα έχει επιμεληθεί ο Ηρακλής Παπαϊωάννου.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Κέντρο Επιχειρηματικότητας
στο ΕΒΕΘ
Σ
υμβουλευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες σε δυνητικούς
και εν ενεργεία επιχειρηματίες παρέχει το Κέντρο Επιχειρηματικότητας το οποίο συστάθηκε στα πλαίσια του Προγράμματος «Διασυνοριακοί
Κάθετοι Άξονες Επιχειρηματικότητας για την Υποστήριξη Νέων και Γυναικών – EGNATIA VAE» και ήδη λειτουργεί στο Εμπορικό & Βιομηχανικό
Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.
Πιο συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες του Κέντρου απευθύνονται σε:
- Ανέργους νέους και γυναίκες, που επιθυμούν να ιδρύσουν μια νέα
επιχείρηση.
- Μικρομεσαίους επιχειρηματίες και στελέχη μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που επιθυμούν να βελτιώσουν την οργάνωση και τη λειτουργία της
επιχείρησής τους.
Σε συνεργασία με τα αρμόδια στελέχη του ΕΒΕΘ, δύο σύμβουλοι παρέχουν, καθημερινώς, στους ενδιαφερόμενους, τις ακόλουθες υπηρεσίες:
- Ενημέρωση για τη δομή και το περιεχόμενο ενός επιχειρηματικού σχεδίου (business plan).
- Καθοδήγηση (mentoring) για την ίδρυση και την αρχική οργάνωση της
επιχείρησης.
- Συμβουλευτική για τη βελτίωση της οργάνωσης μιας υφιστάμενης επιχείρησης, την ανάπτυξή της και ενδεχομένως, τη διεθνοποίησή της.
- Ενημέρωση σχετικά με ευρωπαϊκούς και εθνικούς χρηματοδοτικούς
πόρους (προγράμματα ΕΣΠΑ, αναπτυξιακός νόμος κ.α.), που μπορεί να
αξιοποιήσει μια επιχείρηση, τόσο κατά τη φάση της ίδρυσής της, όσο και
κατά τη φάση της ανάπτυξής της.
Θεσσαλονίκη
Τουρισμός - Πολιτισμός
από το Ελληνικό Ινστιτούτο
Μάρκετινγκ της ΕΕΔΕ
50
Η
Εγκρίθηκαν οι γνωμοδοτήσεις
Παλιαδέλη για το Ινστιτούτο
Έρευνας και Καινοτομίας
Μ
ε μεγάλη πλειοψηφία εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Πολιτισμού
και Παιδείας δύο γνωμοδοτήσεις της ευρωβουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
καθηγήτριας Χρυσούλας Παλιαδέλη που αφορούν στην τροποποίηση του
κανονισμού του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Έρευνας και Καινοτομίας και το
νέο στρατηγικό του θεματολόγιο για την περίοδο 2014-2020.
Το ΕΙΤ συστάθηκε το 2008, με κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με στόχο να ενισχύσει καινοτόμες δράσεις
της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ΕΙΤ λειτουργεί με τις λεγόμενες Κοινότητες
Γνώσης και Καινοτομίας (ΚΓΚ), αυτόνομες εταιρικές συμπράξεις ανάμεσα
σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ερευνητικούς οργανισμούς και
επιχειρήσεις. Οι ΚΓΚ αναλαμβάνουν δραστηριότητες καινοτομίας σε τομείς
που ενδιαφέρουν καίρια την κοινωνία και την οικονομία, προκειμένου να
ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης σε διεθνές επίπεδο.
Μετά το πέρας της ψηφοφορίας η κ Παλιαδέλη δήλωσε, μεταξύ άλλων:
«Με τις δύο γνωμοδοτήσεις υπογραμμίσαμε εμφατικά τον σημαντικό
ρόλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη δημιουργία μιας καινοτόμας
Ευρώπης, υπενθυμίζοντας κυρίως στην επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας
και Ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την Κομισιόν ότι το
ερευνητικό, αλλά και επιχειρηματικό δυναμικό προέρχεται κατά παράδοση από τους κόλπους των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Διασφαλίσαμε παράλληλα την ακαδημαϊκή ελευθερία των ανώτατων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη μάθηση, την έρευνα και την αυτοτέλεια
της διδακτέας ύλης».
Θεσσαλονίκη ως πόλος έλξης και ως εξαγωγικό τουριστικό, πολιτιστικό, και
επιχειρηματικό προϊόν, ήταν το θέμα του forum που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Μάρκετιγκ (ΕΙΜ) του Tμήματος Μακεδονίας της ΕΕΔΕ με τίτλο «Marketing Θεσσαλονίκη: Τουρισμός - Πολιτισμός», στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την HELEXPO και
με αφορμή τη διεξαγωγή της φετινής Philoxenia.
Στο forum συμμετείχαν, εκτός από τους εκπροσώπους φορέων και την τοπική αυτοδιοίκηση, διακεκριμένοι ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι κάλυψαν θέματα
που θα έχουν σχέση με το μάρκετινγκ, τον πολιτισμό, τις τουριστικές υποδομές και την
επιχειρηματικότητα. Επίσης, παρουσιάστηκαν πετυχημένα παραδείγματα (best practices)
ατόμων που ασχολούνται με τούς παραπάνω τομείς.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης και ανάμεσα
στους εισηγητές ήταν εκπρόσωποι του ευρύτερου τουριστικού κλάδου, όπως η κ. Handan
Boyce, Γενική Διευθύντρια του Ηail Congress Center, ο επικεφαλής του Travel & Conferences
Services Division της UEFA, κ. Πάνος Τζιβανίδης, o Δρ. Δημήτριος Μπούχαλης που είναι
Καθηγητής Τουρισμού, Μάρκετινγκ και Τεχνολογίας και Υποδιευθυντής του Κέντρου Τουριστικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Bournemouth στην Αγγλία κ.α.
Ελληνες
της
Διασποράς
Οι Έλληνες της Διασποράς