Κατσίρας - WordPress.com

H Θεσμοθέτηση της Πολιτικής Παιδείας
στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση:
Δυνατότητες και προοπτικές.
Λεωνίδας Β. Κατσίρας
Νομικός – Πολιτικών Επιστημών.
Σχ. Σύμβουλος ΠΕ13, Αττικής, Β. - Ν. Αιγαίου και Κρήτης
Τηλ. Γρ. 210-5241118, 6977 896978
ΦΑΞ. 2107786024
webpage: www.katsiras.mysch.gr
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η διδασκαλία δεν είναι επάγγελμα
• «Διδάσκω σημαίνει μαθαίνω στα παιδιά να
αγαπούν τη μάθηση και γι' αυτό πρέπει να σου
αρέσει να διδάσκεις και να αγαπάς τα παιδιά.
• Τίποτε δε μπορεί να μεταδώσει κανείς, αν δεν
είναι κυριευμένος από τις δυο αυτές αγάπες, και
αν δεν είναι ικανός να εμπνεύσει την αγάπη».
Κ. Καστοριάδης, Δημοκρατία δίχως συμμετοχή
πολιτών, «Ακυβέρνητη Κοινωνία», εκδ. Ευρασία,
σ. 255-260.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Προσανατολισμός του σχολείου
• Tο σχολείο θα έπρεπε να είναι ιδιαιτέρως
στραμμένο στα κοινά.
• Θα έπρεπε να αναλύεται σε βάθος κάθε τι που
αφορά τους οικονομικούς, τους κοινωνικούς και
τους πολιτικούς μηχανισμούς.
• Να υπάρχουν μαθήματα πραγματικής ανατομίας
της σύγχρονης κοινωνίας.
• …. Κάτι τέτοιο, προϋποθέτει αλλαγή των θεσμών.
Προϋποθέτει νέους θεσμούς που να επιτρέπουν
την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά,
Κ. Καστοριάδης.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η Πολιτική Παιδεία στους κλασσικούς
χρόνους
• Η πολιτική ήταν μέρος της ηθικής και ο πολιτικός
ήταν συγχρόνως και παιδαγωγός που οδηγούσε τους
πολίτες στο σωστό δρόμο της συλλογικής ζωής για
να επιτύχουν την ευτυχία και την αρετή.
• Στις μέρες μας η πολιτική, αφενός καπηλεύεται τις
ιδέες, αφετέρου πρακτορεύεται τα συμφέροντα. Η
πτώση των ειδώλων και των ιδεολογιών, εξ άλλου,
συνετέλεσαν σημαντικά στην κρίση της σύγχρονης
βιομηχανικής κοινωνίας.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η πολιτική σήμερα
• Ο άνθρωπος προσπαθεί με διάφορα τεχνάσματα να
ξεγελάσει μέσα στο πλήθος την απελπιστική
μοναξιά του, την χωρίς νόημα ζωή του, την
αλλοτριωμένη ύπαρξή του..
• Αυτές σε πολύ αδρές πινελιές είναι απαραίτητες
για να μας υπενθυμίσουν το σκηνικό σήμερα, μέσα
στο οποίο καλούνται οι νέοι σήμερα να
διαδραματίσουν το ρόλο τους.
• Αν οι μεγαλύτεροι έχουν συμβιβαστεί ή
εθελοτυφλούν, μπροστά σ' αυτή τη σκληρή και
άσχημη πραγματικότητα, δεν ισχύει το ίδιο,
ευτυχώς και για τους νέους.
• Η έλλειψη παρωπίδων τους κάνει ευάλωτους και
ασυμβίβαστους.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Νομοθετική θέσπιση της Πολιτικής
Παιδείας
Σύνταγμα, Άρθρο 16, § 2:
• H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους
και έχει σκοπό […] τη διάπλαση των Ελλήνων σε
ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
Ν. 1566/85, άρθρ. 1.
• Σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας
εκπαίδευσης είναι οι μαθητές […]: α) Να γίνονται
ελεύθεροι, υπεύθυνοι, δημοκρατικοί πολίτες, να
υπερασπίζονται την εθνική ανεξαρτησία, την
εδαφική ακεραιότητα της χώρας
και τη
δημοκρατία.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο
• Η Πολιτική Αγωγή έχει θεσπιστεί από το Ευρωπαϊκό και το
Διεθνές Δίκαιο και η ανάγκη για την προετοιμασία
δημοκρατικών πολιτών καθίσταται σήμερα επιτακτική.
• Η Πολιτική Παιδεία πρέπει να κατέχει δεσπόζουσα θέση στο
σχολικό πρόγραμμα, εάν αναλογιστούμε ότι η χώρα μας
διέρχεται μια σοβαρή κρίση θεσμών και αξιών και ότι το
σχολείο καλείται να προετοιμάσει τους σημερινούς μαθητές
για να γίνουν αύριο συνειδητοποιημένοι πολίτες με σεβασμό
στη δημοκρατία και τους θεσμούς.
• Διδάσκεται στη Γαλλία σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού, του
Γυμνασίου και του Λυκείου.
• Το ίδιο γίνεται στην Ισπανία, στη Γερμανία, στην Ολλανδία,
ενώ στην Ιρλανδία είναι υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις
τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου, όπως και στη
Σουηδία.
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, Νομικός8/12/2014
Πολιτικών Επιστημών
Προσδιορισμός της έννοιας της
Πολιτικής Παιδείας
• Πολιτική Παιδεία είναι η ευαισθητοποίηση
για τα κοινά πολιτικά , και
• η καλλιέργεια Ελευθερίας, προδιαθέσεων
επιλογής των άριστων τρόπων και μέσων
ρύθμισης και επίλυσης των κοινών –
πολιτικών ζητημάτων,
Θ. Μυλωνάς.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Απλή μετάδοση πολιτικών- κοινωνικών
«Κεφαλαίων» - φαινομένων;
• Η πολιτική παιδεία είναι μια διαδικασία
κληροδότησης-μετάδοσης
ενός
«πολιτικού»
κεφαλαίου.
• Αν το σχολείο μένει μόνο στην απλή μετάδοση του
κεφαλαίου αυτού, απλώς κοινωνικοποιεί,
• Αν όμως, καλλιεργεί ευαισθησίες, προσανατολισμούς,
διαθέσεις και στάσεις, που συντείνουν, όχι στην απλή
πρόσληψη και χρήση του, αλλά στη βελτίωση και
αξιοποίησή του για την καλύτερη εξυπηρέτηση του
συνόλου, τότε ασκεί πολιτική παιδεία, δηλ.
καλλιεργεί δημιουργικές δυνάμεις στραμμένες στο
πολιτικό και όχι αυτοματοποιήσεις καθυπόταξης στο
δεδομένο.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Συνέπειες πολιτικής παιδείας
• Όταν οι πολίτες έχουν ισχυρή πολιτική παιδεία,
είναι σε θέση να κατανοήσουν καλύτερα το
πολιτικό τους περιβάλλον και τα πολιτικά
μηνύματα που δέχονται, να κρίνουν ορθότερα
την ισχύουσα πολιτική κατάσταση, και
προτείνουν δημιουργικές αλλαγές για αυτήν.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Εμπέδωση και εμπλουτισμός της
Πολιτικής Παιδείας
• Σε ατομικό επίπεδο:
• Έχει ως θετικό απότοκο την ενδυνάμωση της θέσης
και του ρόλου του πολίτη.
• Οι πολίτες αποκτούν πολιτική συνείδηση,
δημιουργικές ιδέες, κοινωνική δυναμική, κριτική
σκέψη, ικανότητα και δικαίωμα απόφασης.
• Σε συλλογικό επίπεδο: η διάχυση της πολιτικής
παιδείας ενισχύει και προάγει ευγενείς ιδέες, όπως η
συμμετοχή στα κοινά, η προσφορά στην κοινωνία και
η δημιουργία μεγάλων συλλογικών επιτευγμάτων.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η Πολιτική Παιδεία ως δείκτης
ποιότητας & απόδοσης
• Διεθνείς Οργανισμοί και ΜΚΟ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και
τη Δημοκρατία, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο ΟΗΕUNESCO, η Διακοινοβουλευτική Ένωση, η Διεθνής Αμνηστία, η
OXFAM, ακόμη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή θεωρούν απαραίτητο προσόν κάθε απόφοιτου
λυκείου την ΠΑΙΔΕΙΑ του ΠΟΛΙΤΗ (Civic/Political/Citizenship
Education) για τη Δημοκρατία και την Κοινωνική Συνοχή.
• Διεθνείς ειδικοί επιστημονικοί φορείς που διοργανώνουν
έρευνες για την αξιολόγηση της απόδοσης των εκπαιδευτικών
συστημάτων με σκοπό τη χάραξη εκπαιδευτικών πολιτικών (IEA
(International Association for the Evaluation of Educational
Achievement) και CRELL (Center for Research on Education & Life
Long Learning), ορίζουν την “Παιδεία του Πολίτη” ως βασικό
δείκτη ποιότητας & απόδοσης (benchmark indicator) κάθε
εκπαιδευτικού συστήματος.
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, Νομικός8/12/2014
Πολιτικών Επιστημών
Η πολιτική παιδεία είναι θέμα
υπεράσπισης της Δημοκρατίας
• Η υπεράσπιση της ύπαρξης πολιτικής και
κοινωνικής παιδείας στην Ελληνική εκπαίδευση
δεν είναι, ούτε κλαδικό θέμα, ούτε ζήτημα
διαφορετικών φιλοσοφιών εκπαίδευσης, αλλά
είναι καίριο ζήτημα υπεράσπισης της
δημοκρατίας και των συνταγματικών της θεσμών
μέσα από την γνώση και τη συνεχή καλλιέργεια
συμμετοχής σε αυτούς.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Πολιτική παιδεία σημαίνει συμμετοχή
• "Δεν γεννήθηκα για να μισώ μαζί με άλλους,
αλλά για να αγαπώ μαζί με τους άλλους", "Ού
τοι συνέχθειν, αλλά συμφιλείν έφυν», Σοφοκλής,
Αντιγόνη. Μ. Χαραλαμπίδης , Ελληνική πολιτική
παιδεία, εκδ. Στράβων, 2012.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Εκπαιδευτικοί και πολιτική παιδεία
• Εμείς
ως
εκπαιδευτικοί
καλούμεθα
να
μεταδώσουμε
ιδανικά
και
αξίες,
να
διαμορφώσουμε κριτικά σκεπτόμενους πολίτες
που θα αγωνιστούν για την παγκόσμια ειρήνη, για
τη δημοκρατία, την ελευθερία, την ισότητα, την
αλληλεγγύη, την κοινωνική δικαιοσύνη και όχι
«Εργαλεία κέρδους ανταλλάξιμα σε ελεύθερες
αγορές, σε σκλαβοπάζαρα ανθρώπων, σε αρένες
πάλης για μια θέση εργασίας».
• Ν. Ποταμιάνος.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Προϋπόθεση ενίσχυσης της Κοινωνικής
Συνοχής
H Πολιτική παιδεία, εκτός από την ενίσχυση της
Κοινωνικής Συνοχής και θωράκιση του
Δημοκρατικού μας πολιτεύματος, συμβάλλει
στη πρόληψη της παραβατικότητας, της
διαφθοράς και της πολιτικής απάθειας της
σημερινής νεολαίας.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Κύριο υποχρεωτικό μάθημα,
• Μακροχρόνιες έρευνες αποδεικνύουν ότι η Πολιτική
Παιδεία να είναι και πρέπει να είναι, κύριο υποχρεωτικό
μάθημα, για τους λόγους που προαναφέραμε (μετάδοση,
γνώσεων, αρχών, αξιών, αρετών, ικανοτήτων και
διαθέσεων). Η πολιτική παιδεία είναι η ελπίδα για την
ουσιαστική αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης
θεσμών και αξιών, που
βιώνουμε όλοι μας.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η Ελλάδα προτελευταία στη λίστα για
την Πολιτική Παιδεία
• Σε πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την
Πολιτική Παιδεία οι Έλληνες κατετάγησαν προτελευταίοι πριν
τους Ούγγρους.
• Όταν ακούμε και διαβάζουμε τα τελευταία χρόνια:
• Την πελατειακή δημόσια διοίκηση
• Την αναξιόπιστη πολιτική και τη μεγάλη αποχή,
• Την κυρίαρχη κουλτούρα καταστρατήγησης του νόμου,
• Την έλλειψη σεβασμού των κανόνων,
• Την ανεύθυνη συμπεριφορά και άκοπη και ευκαιριακή
νοοτροπία, την μειωμένη προσωπική ευθύνη,
• Την φοροδιαφυγή και την διαφθορά,
• το τεράστιο χρέος και τα ελλείμματα, παθογένειες, που η
οικογένεια, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το ευρύτερο
περιβάλλον, αναπαράγουν.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η Ελλάδα το λίκνο της δημοκρατίας και
της πολιτικής φιλοσοφίας
Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν είναι και το
υπόδειγμα
δημοκρατικής
οργάνωσης
και
λειτουργίας της ελληνικής κλασσικής πόλης.
Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε τον εμπλουτισμό των
θεσμών αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με
στοιχεία άμεσης και συμμετοχικής δημοκρατίας.
Νίκος Γιαννής, καθ. Ευρωπαϊκής Πολιτικής
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Ανάγκη Πολιτικής Παιδείας:
επιτακτική
• Η ανάγκη για την προετοιμασία δημοκρατικών
πολιτών καθίσταται επιτακτική, ιδίως σήμερα,
εξαιτίας της κρίσης που διέρχονται οι «θεσμοί»
και η «αξίες» στη σύγχρονη Ελληνική Κοινωνία.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Βιβλία Πολιτικής Παιδείας
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Αρ.πρωτ.86035/Δ2/26-07-2012/ΥΠΑΙΘΠΑ, Διεύθυνση
Προσωπικού Β/θμιας Εκπ/σης Υπ. Παιδείας
•
•
•
Προκειμένου να γίνει ο καταμερισμός μαθημάτων και διδακτικών ωρών
στους εκπαιδευτικούς διαφορετικών κλάδων, που έχουν κοινά μαθήματα
Α΄ Ανάθεσης.
Εγκυκλίους: 70607/Δ2/23/05/2013 & 84582/Δ2/20.6.2013 της Διεύθυνσης
Προσωπικού Β/θμιας Εκπ/σης, Τμήμα Γ΄ του Υπουργείου Παιδείας.
«τα κενά για τα μαθήματα που διδάσκονται σε πρώτη (α΄) ανάθεση από
εκπαιδευτικούς περισσότερων του ενός κλάδων (π.χ. των κλάδων ΠΕ10
και ΠΕ13, των κλάδων ΠΕ 12, ΠΕ14, ΠΕ17, κ.ά), κατανέμονται ισομερώς σε
όλους τους κλάδους. Σε περίπτωση που τα κενά δεν είναι ακέραιο
πολλαπλάσιο του αριθμού των κλάδων, τότε ισομερής κατανομή θα
επιτυγχάνεται σε περισσότερα από ένα έτη. Η επιμέρους κατανομή σε
ειδικότητες ενός κλάδου θα γίνεται με βάση την ικανοποίηση των
εκάστοτε εκπαιδευτικών αναγκών».
Τα παραπάνω αναφέρονται στην υπ΄ αρ. 124062/Γ2/06-09-2013,
υπουργική απόφαση, που τροποποίησε και συμπλήρωσε την υπ’ αρ.
118842/Γ2/17-09-2008 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 1984 Β ́) «Αναθέσεις
μαθημάτων Γυμνασίου, Γενικού Λυκείου, ΕΠΑ.Λ. και ΕΠΑ.Σ.».
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Πολιτική Παιδεία
A.
8/12/2014
Πολιτική
Παιδεία – Α’
ΓΕ.Λ. και
Ε.ΠΑ.Λ, 3,
ώρες/εβδ)
B . Πολιτική
Παιδεία – Β’
ΓΕ.Λ., 2 ώρες/
εβδ.)
Γ. Βασικές Αρχές
Κοινωνικών
Επιστημών – Β’
ΓΕ.Λ .
(2ώρες/εβδ)
Δ. Στοιχεία
Κοινωνικών και
Πολιτικών
επιστημών Γ ΓΕ.Λ.
(6 ώρες/ εβδ.)
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Διαθεματικές προσεγγίσεις Πολιτικής
Παιδείας
• Η πολιτική παιδεία ασκείται μέσα και από
διαφορετικές διαθεματικές προσεγγίσεις
ανάγνωσης και άλλων μαθημάτων, όπως η
ποίηση, το πεζογράφημα, η τέχνη γενικά, η
ιστορία, κλπ.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Η Σιωπή: αποδοχή ή συναίνεση
• "...Κάτω από τις συνθήκες που ζούμε η σιωπή δεν
είναι «χρυσός»· είναι «λίβανος και σμύρνα». Διότι η
σιωπή μπορεί να ερμηνευθεί σαν αποδοχή ή
συναίνεση: «ο σιωπών δοκεί συναινείν», qui tacet
consentire videtur, κατά το ρωμαϊκό δίκαιο.
• Δεν έχω, λοιπόν, το δικαίωμα να σιωπήσω... ή
ανεχόμενος τα όσα γίνονται. Υπάρχουν στη ζωή,
την ατομική και την κοινωνική, στιγμές που πρέπει
κανείς να πει το μεγάλο «ναι» ή το μεγάλο «όχι»...,
«Αριστόβουλος Μάνεσης, καθηγ. Παν/μιου.
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Κωστής Παλαμάς, ποίημα «Γύριζε»...
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Δεν έχεις πια Όλυμπε Θεούς,
μηδέ λεβέντες η Όσσα,
μόνο ραγιάδες έχεις πια,
σκυφτούς για το χαράτσι.
Των Ευρωπαίων περίγελα και των αρχαίων παλιάτσοι.
Και χορό τριγύρω σου θα στήσουν
με βιολιά και με ζουρνάδες
γύφτοι, Εβραίοι, αράπηδες, πασάδες.
Και τα γόνατα τους θα λυγίσουν οι τρανοί σου
και θα γίνουν των ραγιάδων οι ραγιάδες….
• 1908. Μετά την πτώχευση του Τρικούπη
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Μανόλης Ἀναγνωστάκης, ( Ἰατρὸς, ποιητὴς καὶ
δοκιμιογράφος), Ποιήματα, Θεσσαλονίκη, 2005.
• Φοβᾶμαι...
Φοβᾶμαι τοὺς ἀνθρώπους ποὺ μὲ καταλερωμένη
τὴ φωλιὰ
πασχίζουν τώρα νὰ βροῦν λεκέδες στὴ δική σου…..
• Φοβᾶμαι τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἄλλαζαν
πεζοδρόμιο, ὅταν σὲ συναντοῦσαν
καὶ τώρα σὲ λοιδοροῦν γιατὶ, λέει, δὲν βαδίζεις ἴσιο
δρόμο.
Φοβᾶμαι, φοβᾶμαι πολλοὺς ἀνθρώπους.
Φέτος, φοβήθηκα ἀκόμη περισσότερο…,
Νοέμβρης 1983,
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Ελευθερία-Συμμετοχή - Επιτυχία
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε
Ο Σχολικός Σύμβουλος
Λεωνίδας Β. Κατσίρας
Νομικός – Πολιτικών Επιστημών.
Σχ. Σύμβουλος ΠΕ13, Αττικής, Νησιά Β. και Ν. Αιγαίου και Κρήτης
Τηλ. Γρ. 210-52 41 118, 6977 896978, email: [email protected]
ΦΑΞ. 210 7786024, webpage: www.katsiras.mysch.gr
8/12/2014
Λεωνίδας Β. Κατσίρας ΠΕ13, ΝομικόςΠολιτικών Επιστημών

Download Report