EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO ΠANEΠIΣTHMIO

Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
(έτος ιδρύσεως 1836)
Aρσάκειο Mέγαρο
Πεσμαζόγλου 5 & Σταδίου, 105 64 Aθήνα
Tηλ.: 210-3244538 και 210-3253989
4 XPONIA
EKΠAIΔEYTIKHΣ ΠPOΣΦOPAΣ
(έναρξη λειτουργίας Iαν. 2007)
13ος KYKΛOΣ
ΙΑΝΟΥΑPIOΣ – MΑPΤΙOΣ 2011
EΛEYΘEPO
ΠANEΠIΣTHMIO
τής Στοάς τού Bιβλίου
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Eλεύθερο Πανεπιστήμιο
τής Στοάς τού Βιβλίου
Η Στοά τού Βιβλίου ιδρύθηκε από τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία για να αποτελέσει μια
παρέμβαση παιδείας στην πνευματική ζωή των Αθηνών. Στηρίχθηκε στην ιδέα και στον
πολιτισμό τού Βιβλίου και κατόρθωσε, τα 14 χρόνια που λειτουργεί ήδη, να καταστεί
σημείο αναφοράς για ό,τι έχει σχέση με το βιβλίο και παράλληλα να αναπτύξει μια ευρύτερη πνευματική, πολιτιστική και επιστημονική δραστηριότητα. Χιλιάδες είναι οι άνθρωποι που έχουν περάσει από τις φιλόξενες αίθουσες Λόγου και Τέχνης τής Στοάς τού
Βιβλίου, παρακολουθώντας κάποιες από το πλήθος των εκδηλώσεων που διοργανώνονται καθημερινώς όλο τον χρόνο στη Στοά τού Βιβλίου.
Παλαιό όραμα τής Στοάς τού Βιβλίου και μέσα στους στόχους των ιδρυτών της ήταν
εξαρχής να δώσει την ευκαιρία σε κάθε ενδιαφερόμενο –ασχέτως ηλικίας, μορφωτικού
επιπέδου και επαγγελματικής ενασχόλησης– να διευρύνει τους ορίζοντες τής σκέψης
του και τα πνευματικά του ενδιαφέροντα με σειρές μορφωτικών μαθημάτων επί διαφόρων αντικειμένων. Πανεπιστημιακοί καθηγητές και άλλοι διαπρεπείς στον χώρο τους
επιστήμονες, καλλιτέχνες, δημιουργοί κ.ά. καλούνται, μέσα από αυτές τις συστηματικά
οργανωμένες σειρές μαθημάτων, να προσφέρουν στους ενδιαφερομένους έγκυρες κατασταλαγμένες γνώσεις αλλά και προβληματισμούς για κάθε διδασκόμενο αντικείμενο.
Η όλη σειρά μαθημάτων έχει το κατεξοχήν χαρακτηριστικό τής παιδείας, την ελεύθερη
επιλογή και παρακολούθηση μαθημάτων με μόνο κριτήριο το προσωπικό ενδιαφέρον. Γι’ αυτό και το όλο μορφωτικό πρόγραμμα εντάσσεται σε μια δραστηριότητα η
οποία χαρακτηρίζεται κυριολεκτικά ως «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου» και αποτελεί πλέον έναν επιτυχημένο θεσμό, ίσως το πιο επιτυχημένο κοινωνικό
παράδειγμα τής διά βίου μάθησης. Το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου
εισήλθε ήδη στον πέμπτο χρόνο λειτουργίας του, ξεκινώντας –τον Ιανουάριο 2011–
τον 13ο κύκλο μαθημάτων. Αξίζει να σημειωθεί η εξαιρετική απήχηση που έχουν τα μαθήματα αυτά στο ευρύτερο κοινό, η οποία οφείλεται προφανώς στο επίπεδο διδασκαλίας,
στην εγκυρότητα των επιλεγμένων ομιλητών (πανεπιστημιακών κατά το πλείστον), στην
επιλογή των διδακτικών αντικειμένων που προσφέρονται, καθώς και στην όλη οργάνωση και λειτουργία τού Ελευθέρου Πανεπιστημίου. Στους 12 κύκλους μαθημάτων που
έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα έχουν διδάξει μαθήματα τής ειδικότητάς τους 160
πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες σε χιλιάδες ανθρώπους κάθε
ηλικίας και μορφωτικού επιπέδου. Ιδιαίτερης σημασίας είναι η συμφωνία συνεργασίας
που έχει υπογραφεί μεταξύ τής Βουλής των Ελλήνων και τού Ελευθέρου Πανεπιστημίου
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
τής Στοάς τού Βιβλίου με στόχο την προβολή τής εκπαιδευτικής αυτής δραστηριότητας
και στον Ελληνισμό εντός και εκτός συνόρων.
Τα μαθήματα, ανάλογα με το αντικείμενο, συνοδεύονται από εποπτικό υλικό (διαφάνειες,
ακουστικό υλικό κ.λπ.). Μετά από κάθε μάθημα ακολουθεί συζήτηση. Επίσης, κατά την
κρίση τού διδάσκοντος, διανέμεται διδακτικό υλικό και ενδεικτική βιβλιογραφία.
Στον 13ο Κύκλο Μαθημάτων (Ιανουάριος – Μάρτιος 2011) θα διδάξουν επίλεκτα μέλη
τής πανεπιστημιακής κοινότητας, γνωστοί και καταξιωμένοι λογοτέχνες και καλλιτέχνες
για θέματα τής ειδικότητάς τους, που αναφέρονται στην ελληνική γλώσσα, τη λογοτεχνική γραφή και ανάγνωση, τη φιλοσοφία, τη μουσική τού αρχαίου δράματος, τη
φιλοσοφία τής θρησκείας, την ελληνική ιστορία, στο έργο τού Νίκου Καζαντζάκη.
Ευελπιστούμε ότι τα μορφωτικά αυτά μαθήματα τής Στοάς τού Βιβλίου πληρούν ανάγκες
τις οποίες δεν έχουν μπορέσει να καλύψουν μέχρι σήμερα διαφόρων εκπαιδευτικών
επιπέδων Ιδρύματα, μολονότι είναι προφανής η ανάγκη και πιεστική η ζήτηση για μια
τέτοια μορφωτική προσφορά. Ό,τι προέχει και ελπίζουμε ότι επιτυγχάνεται από αυτό το
πρόγραμμα τής Στοάς τού Βιβλίου είναι η ποιότητα στη μορφωτική στάθμη των μαθημάτων και η ελευθερία στην πρόσβαση σε αυτά.
Ο Πρόεδρος τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας
Καθηγητής Γ. Μπαμπινιώτης
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Ετυμολογία – Ιστορία των λέξεων τής Ελληνικής
Αναφορά στην προέλευση, την εξέλιξη
και στις περιπέτειες των ελληνικών λέξεων
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα και ώρα 17.00-18.30.
Γεώργιος Μπαμπινιώτης
Ομότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας
και Πρύτανης τού Πανεπιστημίου Αθηνών (2000-2006)
Δευτέρα
24 Ιανουαρίου
1. Ετυμολογία: η «αλήθεια» των λέξεων
Πώς βρίσκουμε την ετυμολογία μιας λέξης
Παρετυμολογία / Λαϊκή ετυμολογία
Ετυμολογία – Ιστορία – Πολιτισμός
Ετυμολογική διαφάνεια
Ετυμολογική ορθογραφία
Υπάρχει «γλωσσική μοναξιά»;
Δευτέρα
31 Ιανουαρίου
2. Ετυμολογικές οικογένειες
Ετυμολογική συγγένεια τής Ελληνικής με άλλες γλώσσες
Ελληνικές και ξένες ομόρριζες λέξεις
Επιστημονικά Ετυμολογικά Λεξικά
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Δευτέρα
7 Φεβρουαρίου
3. Ετυμολογικά πεδία
Οικογένειες λέξεων (ομόρριζα) τής Ελληνικής
Σύνθετα και παράγωγα
Ετυμολογία: ο ρόλος της στη διδασκαλία τής γλώσσας
Δευτέρα
14 Φεβρουαρίου
4. Η περιπέτεια τής ζωής των λέξεων
Από το «τάξις» στο «ταξί» και στο «ταξίδι» αλλά και στο αγγλ. tax («φόρος»)
Μεταβολές στη σημασία και τη μορφή των λέξεων
Δευτέρα
21 Φεβρουαρίου
5. Ετυμολογική συνάντηση γλωσσών
Δάνεια από και προς την ελληνική γλώσσα
Αντιδάνεια
Ελληνογενείς λέξεις
Ετυμολογικά διδάγματα
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ
Ποίηση – Πεζογραφία
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 19.30-21.00.
Κώστας Μουρσελάς
Θεατρικός συγγραφέας, πεζογράφος
Συντονιστής τής ενότητας
Αντώνης Φωστιέρης
Τετάρτη
26 Ιανουαρίου
1.
Τετάρτη
2 Φεβρουαρίου
2.
Αντώνης Φωστιέρης
Τετάρτη
9 Φεβρουαρίου
3.
Αντώνης Φωστιέρης
Ποιητής
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Τετάρτη
16 Φεβρουαρίου
4.
Κώστας Μουρσελάς
Τετάρτη
23 Φεβρουαρίου
5.
Ελισάβετ Κοτζιά
Τετάρτη
2 Μαρτίου
6.
Τετάρτη
9 Μαρτίου
7.
Κριτικός λογοτεχνίας
Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας
τού Πανεπιστημίου Αθηνών, συγγραφέας
Γιώργης Γιατρομανωλάκης
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Πέτρος Τατσόπουλος
Τετάρτη
16 Μαρτίου
8.
Τετάρτη
23 Μαρτίου
9.
Πέτρος Τατσόπουλος
Τετάρτη
30 Μαρτίου
10.
Κώστας Μουρσελάς
Συγγραφέας
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Ύπαρξη, συνύπαρξη και το «νόημά» τους
(Ξαναδιαβάζοντας την «Κρίση τής Προφητείας»
σήμερα)
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη και ώρα 19.30-21.00.
Χρήστος Γιανναράς
Καθηγητής Φιλοσοφίας τού Παντείου Πανεπιστημίου
Πέμπτη
3 Φεβρουαρίου
1. Δεκαετία τοῦ ’60: ἔντονη πολιτικοποίηση μέ παράλληλη ἔκρηξη μιᾶς πολιτιστικῆς
ἀνθοφορίας. – Ἡ πολιτική συνδεδεμένη μέ ὑπαρκτικές προτεραιότητες, ὄχι ταυτισμένη ἀποκλειστικά μέ τόν Ἱστορικό Ὑλισμό. – Ἡ τριακονταετία τῆς Μεταπολίτευσης: τό βαναυσότερο ἔκγονο τῆς δικτατορίας. – Ἡ οἰκονομική καταστροφή σήμερα,
προϊόν ἀ-νοησίας (ἀπώλειας νοήματος) τῆς ὕπαρξης καί τῆς συνύπαρξης.
Πέμπτη
10 Φεβρουαρίου
2. Ἡ γενιά τοῦ ’30 καί τό «νόημα» τῆς συνύπαρξης. – Πρώτη ὁμαδοποιημένη σύγκρουση συνειδητῆς ἑλληνικότητας μέ τό καρτέλ Κοραϊκῶν-Μαρξιστῶν. – « Ὅποιος
δέν ἔχει Θεό, δέν ἔχει οὔτε λαό». – Μεταπρατικές ἰδεολογίες, μεταπρατικοί θεσμοί.
– Ἡ «παράδοση» ὡς πρόταση «νοήματος» κοινωνικῆς συνοχῆς. – Γιατί ἡ περιθωριοποίηση καί τό ἀτελέσφορο τῶν ἐκπλήξεων τῆς γενιᾶς τοῦ ’30.
Πέμπτη
17 Φεβρουαρίου
3. Τό ἀσύμβατο ἐπαρχιωτικοῦ Ἑλλαδισμοῦ καί κοσμοπολίτικου (οἰκουμενικοῦ)
Ἑλληνισμοῦ. – Πρόσληψη τοῦ μοντέρνου διεθνικοῦ σέ συνθῆκες ἐπαρχίας: Ἡ πολυκατοικία, ἡ τεχνολογία σάν «πολιτισμός», ὁ ἀτομοκεντρισμός σάν «πρόοδος»,
τό Ι.Χ. σάν θωρακισμένο ἐγώ. – Ὁ ἐπαρχιωτισμός στήν παιδεία, ἡ ἑλληνικότητα
μειονέκτημα, ὁ Ἑλληνισμός χωρίς διεθνή ρόλο. – Πρωτοπόρα στήν ἀλλοτρίωση ἡ
διασπορά.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Πέμπτη
24 Φεβρουαρίου
4. Τό πείραμα τοῦ κινήματος «Γιά μιά καινούργια Ἑλλάδα» (ἐξωεκκλησιαστικές ὀργανώσεις – καθηγητής Τσιριντάνης).
Πέμπτη
3 Μαρτίου
5. Γιατί στό κενό ἡ ἐπανάληψη τοῦ ἑλληνικοῦ «ἀποφατισμοῦ», τῆς «ὀντολογίας τοῦ
προσώπου», τῆς «εὐχαριστιακῆς ἐκκλησιολογίας». – Ὁ μεταπρατικός ἀκαδημαϊσμός, ἡ ἐπαγγελματική ἀνασφάλεια, ἡ μικροψυχία τοῦ ἐπαρχιώτη. – Ὁ δάσκαλος,
ὁ παπάς, ὁ πολιτικός πρίν καί μετά τή δεκαετία τοῦ ’60.
Πέμπτη
10 Μαρτίου
6. Τά προβλήματα πού κληροδοτεῖ ἡ ὀντολογία τοῦ προσώπου: Ὁ ἱστορικός ἤ συμβολικός χαρακτήρας τῆς «πτώσης». Ὁ ὀντολογικός ἤ εἰκονολογικός χαρακτήρας
τῶν «περιγραφῶν» τῆς μεταθανάτιας ὕπαρξης. Ὁ ὀντολογικός ἤ μεταφορικός χαρακτήρας τοῦ κόσμου ἀγγέλων καί δαιμόνων. – Πόση καινούργια ἐκφραστική ἐπιδέχεται ἡ ἐκκλησιαστική ἐμπειρία.
Πέμπτη
17 Μαρτίου
7. Τό κενό στή σύνδεση τοῦ «νοήματος» τῆς ὕπαρξης μέ τήν πρακτική τοῦ βίου. – Ἡ
Τέχνη, ἀναζήτηση ἐντυπωσιασμοῦ (effet) ὄχι πάλη «νοήματος». – Ἡ ἔρευνα στήν
ὑπηρεσία τῆς παραγωγικότητας, ὄχι τῆς ἐπιστήμης. – Κοινωνία μέ χαμένη τήν
αἴσθηση τοῦ «ἱεροῦ». – Διαζύγιο λατρείας-θεάτρου, μουσικής-λειτουργίας, ἐκκλησίας-ἐνορίας. Αὐτονόμηση ἀπό τήν κοινωνία τῆς πολιτικῆς, τῆς οἰκονομίας, τῆς
οἰκιστικῆς.
Πέμπτη
24 Μαρτίου
8. Ἰδεολογίες ἀντί «νοήματος». – Συντηρητικοί-Προοδευτικοί, πεποιθήσεις ἀντί γιά
πίστη-ἐμπιστοσύνη, στράτευση ἀπό φόβο ἐνηλικίωσης. – Νόμος ἀντί γιά ἦθος. –
Ἡ ἐξέλιξη τῶν «Δαιμονισμένων» μέσα σέ ἕναν αἰώνα: Ποιός ὁ Σταβρόγκιν σήμερα,
ποιός ὁ Βερχοβένσκι, ποιός ὁ Σάτοβ. – Ὁ ἐπικαιρικός συντηρητισμός τῶν εἰκονοκλαστών. – Ζηλωτισμός, φονταμεταλισμός.
Πέμπτη
31 Μαρτίου
9. Ὁ Μακρυγιάννης διακριτικά στό περιθώριο. – Εἴμαστε στό ἐγώ, ὄχι στό ἐμεῖς. Στό
κράτος, ὄχι στήν πατρίδα. – Τό καινούργιο «νόημα» τῆς συνύπαρξης: ἡ σύμβαση.
– Τί θά βάλουμε στή θέση τοῦ πατριωτισμοῦ, τῶν σχέσεων κοινωνίας, τῶν
«ἡρώων» προτύπων τῆς ἀνιδιοτέλειας. – Ἡ ἀπειλή τοῦ ἀνίκανου νά ἐρωτευθεῖ
ἀνθρώπου.
Πέμπτη
7 Απριλίου
10. Ἐλεύθερη συζήτηση.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
Το μέλος στο αρχαίο δράμα
Συζητήσεις με σύγχρονους συνθέτες
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Παρασκευή και ώρα 17.00-18.30.
Το μάθημα τής 25ης Μαρτίου δεν θα πραγματοποιηθεί λόγω τής εθνικής
εορτής. Διάρκεια μαθημάτων: 28 Ιανουαρίου - 8 Απριλίου 2011.
Κώστας Γεωργουσόπουλος
Κριτικός θεάτρου-Μεταφραστής,
επίτιμος διδάκτωρ Θεατρολογίας τού Πανεπιστημίου Αθηνών
Συντονιστής τής ενότητας
1. Εισαγωγή
Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος συνομιλεί με (αλφαβητικά):
2. τον Θόδωρο Αντωνίου
Τα μαθήματα θα εμπλουτίζονται με οπτικοακουστικά παραδείγματα.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
3. τον Βασίλη Δημητρίου
4. τον Γιώργο Κουρουπό
5. τον Σταμάτη Κραουνάκη
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
6. τον Χρήστο Λεοντή
7. τον Θάνο Μικρούτσικο
8. τον Νίκο Ξυδάκη
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
9. τον Μιχάλη Χριστοδουλίδη
10. και τους: Γιώργο Αναστασόπουλο
Κορνήλιο Σελαμσή
Τάκη Φαραζή
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Τέχνη και Φιλοσοφία τής Θρησκείας
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα και ώρα 19.30-21.00.
Το μάθημα τής Καθαράς Δευτέρας (7 Μαρτίου) θα πραγματοποιηθεί
το Σάββατο 12 Μαρτίου και ώρα 12.00-13.30.
Μάριος Μπέγζος
Καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας τής Θρησκείας
τού Πανεπιστημίου Αθηνών
Δευτέρα
24 Ιανουαρίου
1. Μεταφυσική και αισθητική στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η πορεία τής Ευρώπης από
την τέχνη στην τεχνική. Η τέχνη ως αντίδοτο στη βία.
Δευτέρα
31 Ιανουαρίου
2. Το άγαλμα στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό. Οι φιλοσοφικές προϋποθέσεις τής αρχαίας ελληνικής γλυπτικής στην αττική μεταφυσική.
Δευτέρα
7 Φεβρουαρίου
3. Η αισθητική στην αρχαιοελληνική φιλοσοφία. Όροι και όρια τής κλασικής ελληνικής αισθητικής: ο κύκλος ως κλοιός (κλειστή ενότητα).
Δευτέρα
14 Φεβρουαρίου
4. Η εικόνα στον ελληνοβυζαντινό πολιτισμό. Απρόσωπη εικόνα (ελληνισμός) και
ανεικονικό πρόσωπο (ιουδαϊσμός). Θεολογία τής εικόνας.
Δευτέρα
21 Φεβρουαρίου
5. Η αισθητική στην ελληνοβυζαντινή φιλοσοφία. Το πρόσωπο ως εικόνα (χριστιανισμός). Εικονοφιλία και φιλοκαλία στο Βυζάντιο.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Δευτέρα
28 Φεβρουαρίου
6. Ο καθεδρικός ναός στον λατινικό μεσαιωνικό πολιτισμό. Ιερό και ωραίο (Αυγουστίνος - Ακινάτης). Γοτθική τέχνη και σχολαστική σκέψη.
Σάββατο
12 Μαρτίου
7. Η αισθητική στη λατινική μεσαιωνική φιλοσοφία. Τέχνη και φύση: μίμηση ή βιασμός; Τεχνίτης και καλλιτέχνης: σύζευξη ή διάζευξη;
Δευτέρα
14 Μαρτίου
8. Η προσωπογραφία (πορτρέτο) στον αναγεννησιακό κόσμο. Φιλοσοφικές προϋποθέσεις τής αναγεννησιακής τέχνης (ατομικισμός).
Δευτέρα
21 Μαρτίου
9. Η αισθητική στην αναγεννησιακή φιλοσοφία. Εξατομίκευση και εκκοσμίκευση
τής τέχνης (μουσική, ζωγραφική, αρχιτεκτονική).
Δευτέρα
28 Μαρτίου
10. Η αφαίρεση στον μετανεωτερικό πολιτισμό. Απρόσωπος εικονισμός (μοντέρνο) και
απρόσωπος ανεικονισμός (μεταμοντέρνο).
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
5 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Ιστορικά ερωτήματα
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη και ώρα 17.00-18.30.
Σαράντος Καργάκος
Ιστορικός-Συγγραφέας
Τρίτη
25 Ιανουαρίου
Τρίτη
1η Φεβρουαρίου
Τρίτη
8 Φεβρουαρίου
1. Αθήνα – Σπάρτη: Βίοι παράλληλοι ή βίοι αντίθετοι;
Σημεία συγκλίσεως – Σημεία αντιθέσεως. Πολιτική και κοινωνική δομή.
Πιθανά ερωτήματα: Καιάδας – Κρυπτεία – Νεοδαμώδεις – Μόθακες – Ξενηλασία –
Ύπαρξη πολιτισμού στη Σπάρτη.
Τι είδους δημοκρατία υπήρχε στη Λακεδαιμονίων και Αθηναίων πολιτεία; (δούλοι
– είλωτες).
2. Ποια η θέση τής γυναίκας στη Σπάρτη και στην Αθήνα;
Πιθανά ερωτήματα: Ποια η ερωτική ζωή στις πόλεις αυτές; Ποιος ο συζυγικός βίος;
Υπήρχε θέμα μοιχείας; Υπάρχει ταύτιση παιδεραστίας – ομοφυλοφιλίας;
3. Συνέχεια ή νέα αρχή; – Είναι ορθός ο όρος Βυζαντινή Αυτοκρατορία, βυζαντινός
πολιτισμός; – Ως προς τι η αυτοκρατορία αυτή ήταν ελληνική; Θεοκρατία στην αυτοκρατορική εξουσία. – Η Εικονομαχία εκφράζει τη διάσταση ελληνικού και ανατολικού πνεύματος; – Ο αυτοκρατορικός θεσμός είχε, τηρουμένων των αναλογιών,
κάποια δημοκρατική βάση; – Η πάλη τού Αυτοκράτορα με τους Δυνατούς τι χαρακτήρα προσδίδει στην Αυτοκρατορία; Ο ρόλος τού Ναυτικού στην ακμή και την παρακμή τής Αυτοκρατορίας. – Τι ρόλο έπαιξαν οι Σταυροφορίες για τις τύχες Δύσης
και Ανατολής; – Ισχύει η άποψη τού Γίβωνος και των Διαφωτιστών περί «Ξεπεσμένης Αυτοκρατορίας»; – Η ελληνική αναγέννηση τού Μυστρά.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Τρίτη
15 Φεβρουαρίου
4. Τουρκοκρατία – Επανάσταση
Αποδέχθηκαν παθητικά την κατάσταση οι ορθόδοξοι χριστιανοί;
Υπήρχε πνευματική δραστηριότητα; Πώς διαμορφώθηκε η παράδοση για το «κρυφό σχολειό»;
Διαφωτισμός ή φωτισμός; Έξωθεν ή έσωθεν ο φωτισμός;
Πού, πότε, πώς άρχισε η ελληνική επανάσταση;
Ποιος ο ρόλος τού κλήρου προ τής και κατά την Επανάσταση;
Εθνική ή κοινωνική επανάσταση;
Η αίτηση προστασίας ήταν αίτημα απελπισίας ή αίτημα υποτέλειας;
Τα αγγλικά δάνεια ωφέλησαν ή έβλαψαν;
Ο Καραϊσκάκης τραυματίσθηκε τυχαία ή δολοφονήθηκε;
Υπήρξε συμμετοχή αλλοεθνών στοιχείων στον Αγώνα; Ποιος ο ρόλος των Τσάμηδων;
Τρίτη
22 Φεβρουαρίου
5. Μετεπαναστατική περίοδος
Δολοφονία Ιωάννη Καποδίστρια (λόγοι τιμής ή ξενικός δάκτυλος;)
Βαβαροί: αρνητική ή θετική παρουσία;
Μεγάλη Ιδέα: αρνητική ή θετική επίδραση;
Πόλεμος τού 1897: «Ατυχής πόλεμος» ή ωφέλιμη εμπειρία για σοβαρότερη οργάνωση και προετοιμασία;
Κίνημα τού Γουδή: ανατροπή ή εκτροπή;
Πόλεμοι 1912-13: αλυτρωτισμός ή επεκτατισμός;
Μικρασιατική εκστρατεία: Έπρεπε; Τι και τις έπταισαν;
Ποιος ο μεγαλύτερος εχθρός τού Ελληνισμού από την αρχαία εποχή ώς σήμερα;
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
10 ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη και ώρα 17.00-18.30.
Δημήτρης Δημηρούλης
Καθηγητής Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού
τού Παντείου Πανεπιστημίου
Συντονιστής τής ενότητας
Τετάρτη
26 Ιανουαρίου
1.
Δημήτρης Δημηρούλης
Το «φαινόμενο» Νίκος Καζαντζάκης
Γιώργος Σγουράκης
Πολιτικός επιστήμων - Παραγωγός οπτικοακουστικών έργων Σκηνοθέτης, Πρόεδρος «Αρχείου Κρήτης»
Τετάρτη
2 Φεβρουαρίου
2. Προβολή τής ταινίας «Αναφορά στον Γκρέκο εις μνήμην Νίκου Καζαντζάκη»
(Αρχείο Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη)
Προλογίζει ο Γιώργος Σγουράκης
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Πάτροκλος Σταύρου
Συγγραφέας, εκδότης των έργων τής Ελένης
και τού Νίκου Καζαντζάκη
Τετάρτη
9 Φεβρουαρίου
3. ñ Η πραγματική ζωή τού Νίκου Καζαντζάκη
Ηρώ Σγουράκη
Σκηνοθέτις
Τετάρτη
9 Φεβρουαρίου
ñ Προβολή τής ταινίας «Νίκος Καζαντζάκης. Το όραμα τής Κρήτης» (Αρχείο
Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη)
Προλογίζει η Ηρώ Σγουράκη
Ρέα Γαλανάκη
Συγγραφέας
Τετάρτη
16 Φεβρουαρίου
4. Αναφορά στον Νίκο Καζαντζάκη
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Ελευθερία Γιακουμάκη
τ. Διευθύντρια τού Κέντρου Ερεύνης των Νεοελληνικών
Διαλέκτων και Ιδιωμάτων τής Ακαδημίας Αθηνών
Τετάρτη
23 Φεβρουαρίου
5. Νίκος Καζαντζάκης: Γλωσσικές θέσεις και αναζητήσεις στο έργο του
Μάριος Μπέγζος
Καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας τής Θρησκείας
τού Πανεπιστημίου Αθηνών
Τετάρτη
2 Μαρτίου
6. Η φιλοσοφία τής θρησκείας τού Νίκου Καζαντζάκη
Τετάρτη
9 Μαρτίου
7.
Δημήτρης Δημηρούλης
Προβολή ταινίας με θέμα: «Ο καθηγητής Στυλιανός Αλεξίου αναλύει την Οδύσσεια
τού Ν. Καζαντζάκη» (Αρχείο Γιώργου και Ηρώς Σγουράκη)
Σχολιάζει ο Δημήτρης Δημηρούλης
Μίμης Ανδρουλάκης
Βουλευτής, συγγραφέας
Τετάρτη
16 Μαρτίου
8. Ο «πολιτικός» Καζαντζάκης
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Κώστας Γεωργουσόπουλος
Τετάρτη
23 Μαρτίου
9.
Τετάρτη
30 Μαρτίου
10. Στρογγυλή τράπεζα με τη συμμετοχή των ομιλητών τής σειράς
Ο θεατρικός Καζαντζάκης
Ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη
στο μπαλκόνι τού σπιτιού τους
στην Antibes τής νότιας Γαλλίας
(1954)
Ο Νίκος Καζαντζάκης στην Αίγινα,
συντάσσοντας γαλλο-ελληνικό λεξικό
(καθαρεύουσας και δημοτικής) (1928)
Ο Νίκος Καζαντζάκης φοιτητής
στη Νομική Σχολή
τού Πανεπιστημίου Αθηνών (1904)
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Bιογραφικά
Γεώργιος Μπαμπινιώτης
Oμότιμος και επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας
και τ. Πρύτανης, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Oμότιμος και επίτιμος καθηγητής τής Γλωσσολογίας τής Φιλοσοφικής Σχολής τού Πανεπιστημίου
Αθηνών (1973-2006), Πρόεδρος τού Εθνικού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης τού Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (2009-2010), Πρόεδρος τού Ελληνικού Ιδρύματος
Πολιτισμού (2006), Πρύτανης τού Πανεπιστημίου Αθηνών (2000-2006) και Πρόεδρος (από το
1987) τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (Αρσακείων – Τοσιτσείων Σχολείων).
Τακτικό μέλος τής “European Academy of Sciences and Arts” (Salzburg), τακτικό μέλος τής
Μόνιμης Διεθνούς Επιτροπής Γλωσσολόγων (CIPL), Πρόεδρος τής Γλωσσικής Εταιρείας Αθηνών,
τακτικό μέλος τής Societas Linguistica Europaea, τακτικός συνεργάτης τής εφημερίδας Το Βήμα
(επιστημονικές επιφυλλίδες). Διετέλεσε Πρόεδρος τού Παιδαγωγικού Ινστιτούτου τής Ελλάδος,
μέλος τής Επιτροπής Εκδόσεως τής Εγκυκλοπαίδειας «Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα» και τής θεματικής Εγκυκλοπαίδειας τής Εκδοτικής Αθηνών (Γλωσσολογία).
Ανήκει στους εισηγητές τής Σύγχρονης (Μοντέρνας) Γλωσσολογίας στην Ελλάδα. Από τους
πρώτους δίδαξε τις σύγχρονες μεθόδους αναλύσεως τής γλώσσας, τις οποίες και εφήρμοσε σε
αναλύσεις τής δομής τής αρχαίας και τής νέας ελληνικής γλώσσας. Επέμεινε στον τρόπο διδασκαλίας τής μητρικής γλώσσας βάσει τής επικοινωνιακής μεθόδου συνδυασμένης με τη γραμματική
και τη σύνταξη (δομολειτουργική προσέγγιση). Ασχολήθηκε συστηματικά με τη λεξικογραφία.
Καρπός τής ενασχόλησής του με τα αντικείμενα αυτά είναι το «Λεξικό τής Νέας Ελληνικής» (1998,
γ’ έκδ. 2008), «Λεξικό για το Σχολείο και το Γραφείο» (2004, β’ έκδ. 2008), «Μικρό Λεξικό τής
Νέας Ελληνικής Γλώσσας» (2006, β’ έκδ. 2009), «Oρθογραφικό Λεξικό τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας» (2008), «Ετυμολογικό Λεξικό τής Νέας Ελληνικής Γλώσσας» (2009) και (από κοινού με τον
Χρ. Κλαίρη) η «Γραμματική τής Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική – Επικοινωνιακή» (2005), «Συνοπτική Γραμματική τής Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική – Επικοινωνιακή» (2007). Εκδότης
τού περιοδικού Γλωσσολογία, διευθυντής τής σειράς «Γλώσσα – Κείμενο – Επικοινωνία».
Πρόσφατα βιβλία του: «Διαλογισμοί για τη γλώσσα και τη γλώσσα μας» (2010) και (από κοινού με τον καθηγητή Δημήτρη Νανόπουλο) «Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία. Μια συν-ζήτηση» (2010).
Το 2007 ίδρυσε το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου, στο οποίο διδάσκει μαθήματα για την ελληνική γλώσσα.
Περισσότερες πληροφορίες: www.babiniotis.gr
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Γιώργος Αναστασόπουλος
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1974. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Είναι διπλωματούχος Σύνθεσης, πτυχιούχος Ενοργάνωσης
και Πιάνου. Εργάζεται ως καθηγητής Ανωτέρων Θεωρητικών (Ωδείο Νίκος Σκαλκώτας, Ωδείο Σύγχρονη Ωδή), ως σαξοφωνίστας (Φιλαρμονική Δήμου Αγίας Παρασκευής, Φιλαρμονική Δήμου Αρτέμιδας) και ως πιανίστας σε μουσικά
σχήματα (Μουσικό Εργαστήρι Αιγίου, Ορχήστρα Ηδύφωνο), αλλά και σε συναυλίες γνωστών τραγουδιστών (Βασίλη
Λέκκα, Αφροδίτης Μάνου, Μαρίας Δημητριάδη), στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έχει συνθέσει μουσική για τις θεατρικές παραστάσεις «Η Καλλιπάτειρα στο φως τής Ολυμπίας» (Θέατρο Αγορά –
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας, 2000) και «Μικροί Φαρισαίοι» (Τέταρτο Κουδούνι Σπάτων, 2003).
Έχει ενορχηστρώσει τον δίσκο «Τού Κρασιού και τού Έρωτα», σε μουσική τού Σάκη Παπαδημητρίου και ερμηνεία
τού Βασίλη Λέκκα (2005), τη μουσική τού θεατρικού έργου «Κλάξον, Τρομπέτες και Πλάκες» τού Ντάριο Φο (Θεατρική
Εταιρεία Μεταξύ σοβαρού και αστείου, Θέατρο Βαφείο, 2005), το ορατόριο «Εαρινές Ωδές», που παρουσιάστηκε στη
Λυρική Σκηνή από τη Συμφωνική Ορχήστρα τού Δήμου Αθηναίων (2002), τη μουσική τού θεατρικού έργου «Τα ρούχα
τού Βασιλιά» ( Πάτρα 1999), καθώς και διάφορες μουσικές παραστάσεις και συναυλίες.
Μίμης Ανδρουλάκης
Βουλευτής, συγγραφέας
Γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης το 1951. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Πήρε μέρος στην αντιδικτατορική αντίσταση και διώχθηκε από τη Χούντα. Υπήρξε μέλος τής Συντονιστικής Επιτροπής τής κατάληψης τού Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο τού 1973. Ηγετικό στέλεχος τής Αριστεράς πάνω από είκοσι χρόνια. Το 1993 αποχώρησε από
το πολιτικό προσκήνιο, αφού διατύπωσε με το βιβλίο του ΜΕΤΑ (1992) την ιδεολογική και προγραμματική του πρόταση
για την ανασύνθεση τής δημοκρατικής αριστεράς και ευρύτερης κεντροαριστεράς στη νέα εποχή. Επέστρεψε στη μαχόμενη πολιτική το 2004. Εκλέγεται βουλευτής τού ΠΑ.ΣΟ.Κ. στη B’ περιφέρεια Αθήνας. Τα τελευταία βιβλία του «Βαμπίρ
και κανίβαλοι» (2004), «Ζητούνται Αλχημιστές» (2005), «Θηλυκό Πόκερ» (2006) και «Λευκό Kοτσύφι», «blue tree»,
«Μαύρο Kαράβι» (2008) εγκαινιάζουν έναν νέο κύκλο έργων του πάνω στα κορυφαία ζητήματα τού 21ου αιώνα. Άλλα
έργα του: «The Dream – Σκιές στην Αθήνα» (1994), «Ο σωσίας και οι δαίμονες τού πάθους» (1995), «Ο Μυστικός Νοέμβρης», μυθιστόρημα (1996), «Το χαμένο μπλουζ», μυθιστόρημα (1997), «Μν», γυναικείο αντιμυθιστόρημα (1999),
«Η γυναίκα τής όγδοης μέρας», «Τάνγκο τού Τσε», «Από την Τάνια στην Τίνα» (2002). Παλαιότερα πολιτικά έργα του:
«Προβλήματα τού Κράτους» (1979), «Σοσιαλιστική αυτοδιαχείριση και γραφειοκρατία» (1982), «Ο σοσιαλισμός στο
κατώφλι τού 2000» (1983), «Μετά» (1992).
Είναι μέλος τής ΕΣΗΕΑ. Δημιούργησε ραδιοφωνικές εκπομπές όπως Καινά δαιμόνια, Γυμνό Σάββατο, Ε, φίλε! και
Ανοιχτό Σάββατο στον Flash 96,0 και στη συνέχεια στον Alpha 98,9. Έγραψε θεατρικά έργα και άλλα αφηγήματα για το
ραδιόφωνο, καθώς και ιστορικά αφιερώματα για τα μεγάλα ρεύματα τής παγκόσμιας μουσικής.
Περισσότερες πληροφορίες: www.mimis.gr
Θόδωρος Aντωνίου
Συνθέτης
Συνθέτης, μαέστρος και καθηγητής Πανεπιστημίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών
Oι διδάσκοντες τού 13ου Kύκλου με αλφαβητική σειρά
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δίδαξε μουσική στα Πανεπιστήμια τού Στάνφορντ και τής Γιούτα των Ηνωμένων
Πολιτειών, καθώς και στη Μουσική Ακαδημία τής Φιλαδέλφειας, πριν τού ανατεθεί η θέση τού καθηγητή Σύνθεσης στο
Πανεπιστήμιο τής Βοστώνης το 1978, θέση την οποία κατείχε ώς τον Οκτώβριο τού 2008, οπότε και ανακηρύχθηκε ομότιμος καθηγητής.
Οι περισσότεροι Έλληνες συνθέτες τής νεότερης γενιάς υπήρξαν μαθητές του. Πολλές από τις συνθέσεις του είναι
παραγγελίες μεγάλων ορχηστρών από όλο τον κόσμο. Περιλαμβάνουν όπερες, χορωδιακά έργα, έργα μουσικής δωματίου, έργα για σολίστ, συμφωνική μουσική, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, ενώ περίπου 300 έργα
του έχουν εκδοθεί από περιώνυμους μουσικούς οίκους.
Τού έχουν απονεμηθεί πολλά διεθνή βραβεία και διακρίσεις.
Ως διευθυντής ορχήστρας έχει προσκληθεί να διευθύνει πολλές μεγάλες ορχήστρες και μουσικά σύνολα παγκοσμίως. Από το 1974 έως το 1985 υπήρξε συνδιευθυντής όλων των δραστηριοτήτων σύγχρονης μουσικής στο Μουσικό
Κέντρο τού Τάνγκελγουντ. Yποστηρικτής τής σύγχρονης μουσικής, έχει ιδρύσει διάφορα σύνολα σύγχρονης μουσικής,
μεταξύ αυτών την ALEA II στο Πανεπιστήμιο τού Στάνφορντ, την ΑLΕA IIΙ στο Πανεπιστήμιο τής Βοστώνης, το Σύνολο
Νέας Μουσικής τής Φιλαδέλφειας και το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής. Από το 1989 κατέχει τη θέση τού
προέδρου τής Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, ενώ είναι επίσης διευθυντής τής Πειραματικής Λυρικής Σκηνής. Είναι
επίτιμος διδάκτορας των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ιονίου.
Ρέα Γαλανάκη
Συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο τής Κρήτης το 1947. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στην Αθήνα. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα και δοκίμια. Ανήκει στα ιδρυτικά μέλη τής Εταιρείας Συγγραφέων (το 1981).
Έχει τιμηθεί δύο φορές με το Κρατικό Βραβείο (το 1999 για το μυθιστόρημα «Ελένη ή ο Κανένας» και το 2005 για
τη συλλογή διηγημάτων « Ένα σχεδόν γαλάζιο χέρι»). Επίσης, έχει τιμηθεί με το Βραβείο Πεζογραφίας Κώστα Ουράνη
τής Ακαδημίας Αθηνών (το 2003 για το μυθιστόρημα «Ο Αιώνας των λαβυρίνθων») και με το Βραβείο «Νίκος Καζαντζάκης» τού Δήμου Ηρακλείου Κρήτης το 1987. Το τελευταίο της βιβλίο, το μυθιστορηματικό χρονικό «Αμίλητα, βαθιά
νερά», απέσπασε το 2006 το Βραβείο Αναγνωστών τού Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Το μυθιστόρημά της «Ο βίος τού
Ισμαήλ Φερίκ πασά» είναι το πρώτο ελληνικό βιβλίο που εντάχθηκε από την Ουνέσκο στην UNESCO Collection of Representative Works (1994), ενώ το «Ελένη ή ο Κανένας» διεκδίκησε το Ευρωπαϊκό Βραβείο «Αριστείον» μπαίνοντας
στην τελική τριάδα των υποψήφιων έργων (1999).
Έργα της έχουν μεταφραστεί στα Aγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Iσπανικά, Iταλικά, Oλλανδικά, Tσεχικά, Bουλγαρικά,
Σουηδικά, Λιθουανικά, Tουρκικά, Aραβικά, Kινεζικά και Eβραϊκά.
Κώστας Γεωργουσόπουλος
Κριτικός θεάτρου-Μεταφραστής, επίτιμος διδάκτωρ Θεατρολογίας,
Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεννήθηκε στη Λαμία το 1937. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών
και θέατρο στη Δραματική Σχολή τού Ωδείου Αθηνών με δασκάλους τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Γιάννη Σιδέρη. Εργάστηκε στη δημόσια και την ιδιωτική εκπαίδευση για 35 χρόνια, από το 1964 έως το 1999. Μπήκε στον στίβο τής θεατρικής κριτικής το 1971 και εργάζεται ως κριτικός θεάτρου και επιφυλλιδογράφος μέχρι και σήμερα, ενώ εκτάκτως συνεργάζεται με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Το συγγραφικό του έργο εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα, από ποίηση και
στίχους για τραγούδια (με το ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης), μεταφράσεις αρχαίου δράματος έως κριτικά δοκίμια, επιφυλλίδες
και σχόλια. Από το 1990 δίδαξε ως επιστημονικός συνεργάτης τού Τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Αθηνών. Έχει διατελέσει μέλος αλλά και πρόεδρος τού Δ.Σ. τού Εθνικού Θεάτρου και επί μία εικοσαετία πρόεδρος τής
Επιτροπής Επιχορηγήσεων Θεάτρου τού Υπουργείου Πολιτισμού. Είναι ιδρυτικό μέλος τού Κέντρου Έρευνας και Πρακτικών Εφαρμογών τού Αρχαίου Ελληνικού Δράματος ΔΕΣΜOΙ, αντιπρόεδρος τής Εταιρείας Συγγραφέων, μέλος τής
Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και από τον Νοέμβριο τού 2003 πρόεδρος τού Δ.Σ. τού Κέντρου Μελέτης
και Έρευνας τού Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου. Το 2000 τού απενεμήθη το Χρυσό Μετάλλιο τής Πόλεως
των Αθηνών, ενώ τον Ιούνιο τού 2006 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2008 τιμήθηκε
με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο τού έργου του.
Ελευθερία Γιακουμάκη
Διδάκτωρ Γλωσσολογίας, τ. Διευθύντρια τού Κέντρου Ερεύνης
των Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων τής Ακαδημίας Αθηνών
Γεννήθηκε στην Κίσσαμο Χανίων. Σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Παλέρμο
Ιταλίας, όπου απέκτησε πτυχίο Ιταλικής Φιλολογίας. Έλαβε διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με θέμα
«Γλωσσική προσέγγιση τού ευφημισμού. Παραδείγματα από τη Νεοελληνική και τις διαλέκτους». Διορίστηκε ως γλωσσολόγος ερευνήτρια στο Κέντρο Συντάξεως τού Ιστορικού Λεξικού τής Ακαδημίας Αθηνών, όπου διετέλεσε διευθύνουσα (1991-2002) και διευθύντρια (1992-2007). Έχει ειδικευθεί στην έρευνα των νεοελληνικών διαλέκτων και ιδιωμάτων.
Έχει δημοσιεύσει πολλές επιστημονικές μελέτες σε γλωσσικά κυρίως περιοδικά: «Η γλώσσα τής Οδύσσειας τού Ν.
Καζαντζάκη», «Το μικροτοπωνυμικό τής επαρχίας Κισάμου», «Μποβέζε (bovese) ιζμία το νεοελληνικό εισμία/ζιμιό»,
«Della sorte di alcuni prestiti italiani in neogreco», «Ιδιάζουσες συντάξεις ρημάτων τής κρητικής διαλέκτου», «Βυζαντινή
ελληνική και νεοελληνικές διάλεκτοι», «Η γλώσσα των νεοελληνικών επωδών», «Απόψεις για τα επιφωνήματα με παραδείγματα από τη κρητική διάλεκτο», «Το λαδικό: το αντικείμενο χάνεται, η δυσσημία μένει», «Η επιτατική σύνθεση
στην κρητική διάλεκτο», «Το επίρρημα κοντά στα βόρεια ιδιώματα», «Η συνδήλωση τού κάλλους στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια», «Οι ταξιδιωτικές εντυπώσεις για τις νησιωτικές διαλέκτους τού Κ. Κρουμπάχερ», «Ο φόβος των ασθενειών και οι αποτρεπτικές λειτουργίες τής γλώσσας», «Γραπτές και προφορικές μαρτυρίες για το γλωσσικό ιδίωμα τής
Σμύρνης», «Τα κυκλαδικά ιδιώματα», «Η συμβολική γλώσσα τής Οδύσσειας τού Ν. Καζαντζάκη», «Η Οδύσσεια: Αναζητώντας τη χαμένη διαχρονία», «Προσκυνητάριον των Ιεροσολύμων. Λόγιο ή διαλεκτικό κείμενο;», «Μορφολογικές
παρατηρήσεις στο κεφαλονίτικο ιδίωμα», «Τι σημαίνουν στην Κρήτη τα πρέπει, πρεπιά, πρεπό, πρεπίζω».
Χρήστος Γιανναράς
Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας στο Παρίσι (Σορβόννη). Διδάκτωρ Θεολογίας στη Θεσσαλονίκη (Αριστοτέλειο). Διδάκτωρ Τιμής
Ένεκεν (Πανεπιστήμιο Βελιγραδίου). Επισκέπτης καθηγητής (επί δύο χρόνια) στο Πανεπιστήμιο τής Γενεύης, στο Πανεπιστήμιο τής Λωζάννης (έναν χρόνο), στο Καθολικό Πανεπιστήμιο στο Παρίσι (δύο χρόνια), στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο των Ρώσων τής Διασποράς στο Παρίσι (δύο χρόνια). Εκλεγμένο μέλος τής Academie Internationale des Sciences Humaines (Βρυξέλλες). Υπότροφος τού γερμανικού Ιδρύματος Ερευνών Alexander von Humboldt. Συμβασιούχος
καθηγητής Φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Κρήτης (τρία χρόνια). Εκλεγμένο μέλος τής Εταιρείας
Ελλήνων Συγγραφέων. Από το 1982 ώς το 2002 καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αρχικά,
στο ενιαίο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σπουδών και μετά στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών.
Δίδαξε φιλοσοφική ορολογία και μέθοδο, πολιτική φιλοσοφία, πολιτιστική διπλωματία. Διετέλεσε επιφυλλιδογράφος
στην εφημερίδα Το Βήμα επί δεκατρία χρόνια και εν συνεχεία στην Καθημερινή από το 1993 μέχρι σήμερα.
Ενδεικτικοί τίτλοι βιβλίων: «Τό πρόσωπο καί ὁ ἔρως» (Δόμος), «Χάιντεγκερ καί Ἀρεοπαγίτης» (Δόμος), « Ὀρθός
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
λόγος καί κοινωνική πρακτική» (Δόμος), «Προτάσεις Κριτικῆς Ὀντολογίας» (Δόμος), «Μετανεωτερική Μεταφυσική»
(Δόμος), « Ἡ ἀπανθρωπία τοῦ δικαιώματος» (Δόμος), « Ὀντολογία τῆς σχέσης» ( Ίκαρος), «Τό ρητό καί τό ἄρρητο»
( Ίκαρος), « Ἐνάντια στή θρησκεία» ( Ίκαρος), «Τό αἴνιγμα τοῦ κακοῦ» ( Ίκαρος), «Πολιτιστική Διπλωματία» ( Ίκαρος),
«Σχόλιο στό Ἆσμα Ἀσμάτων» (Δόμος), « Ὀρθοδοξία καί Δύση στή Νεώτερη Ἑλλάδα» (Δόμος) κ.ά. Δέκα από τα βιβλία
του έχουν μεταφραστεί σε έντεκα συνολικά γλώσσες.
Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Aθηνών,
συγγραφέας
Γεννήθηκε στον Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε Kλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King’s College τού Πανεπιστημίου τού Λονδίνου (Ph.D.). Είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Όμηρο, τη λυρική ποίηση, την τραγωδία, τον Αριστοτέλη, το αρχαίο ελληνικό μυθιστόρημα, την αρχαία
ελληνική λογοτεχνική κριτική και ασχολείται με τη μετάφραση κλασικών κειμένων. Τα ενδιαφέροντά του στρέφονται
επίσης στη μελέτη τής σύγχρονης νεοελληνικής λογοτεχνίας και έχει γράψει βιβλία και άρθρα για τον Σολωμό, τον Σεφέρη, τον Σικελιανό, τον Ελύτη, τον Σινόπουλο, τον Εμπειρίκο, τον Ρίτσο, τον Εγγονόπουλο κ.ά.
Δημήτρης Δημηρούλης
Καθηγητής Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού,
Πάντειο Πανεπιστήμιο
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Aθηνών και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από το 1980 έως το 1992 έζησε στο εξωτερικό (Αγγλία, Αυστραλία),
όπου και σταδιοδρόμησε ως πανεπιστημιακός. Tο 1992 επέστρεψε στην Eλλάδα, όταν εξελέγη καθηγητής στο Tμήμα
Eπικοινωνίας, Mέσων και Πολιτισμού τού Παντείου Πανεπιστημίου. Aπό το 1994 έως το 1998 υπήρξε Aντιπρόεδρος και
από το 1998 έως το 2002 Πρόεδρος τού Τμήματος. Κατά το τρέχον ακαδημαϊκό έτος είναι Διευθυντής τού Τομέα Επικοινωνίας, καθώς και τού Εργαστηρίου των Μέσων.
Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία: Tο Φάντασμα τής Θεωρίας (Πλέθρον, 1994), Eμμ. Pοΐδης, Aφηγηματικά
Kείμενα ( Ίδρυμα Oυράνη, 1995), O Ποιητής ως Έθνος (Πλέθρον, 1997), O Φοβερός Παφλασμός. Kριτικό Aφήγημα για
τα Tρία Kρυφά Ποιήματα τού Σεφέρη (Πλέθρον, 1999), Παραλλάξ. Σύμμικτα για τη Λογοτεχνία και τη Γλώσσα (Ψυχογιός, 2002), Φάκελος «Διονύσιος Σολωμός». Η Ανατομία ενός Εθνικού Θρίλερ (Μεταίχμιο, 2003), Εμμανουήλ Ροΐδης.
Η Τέχνη τού Ύφους και τής Πολεμικής (Μεταίχμιο, 2005), Εμμανουήλ Ροΐδης, Η Πάπισσα Ιωάννα, Εισαγωγή – Επιμέλεια
(Μεταίχμιο, 2005), Δ. Σολωμός. Έργα, Εισαγωγή – Επιμέλεια – Σχόλια (Μεταίχμιο, 2007), Α. Κάλβος, Έργα, Εισαγωγή
– Επιμέλεια – Σχόλια (2008). Έχει επίσης δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό άρθρων και μελετών με αντικείμενο θεωρητικά
και ιστορικά ζητήματα τής λογοτεχνίας, την κριτική, την ελληνική γλώσσα και την ελληνική ποίηση.
Βασίλης Δημητρίου
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε μουσική στο Ελληνικό Ωδείο. Το 1966 (εποχή τού νέου κύματος) ξεκίνησε
τη μουσική του περιπλάνηση συνοδεύοντας στο πιάνο τούς περισσότερους εκπροσώπους τού μουσικού αυτού ρεύματος
στις μπουάτ τής Πλάκας.
Από τα τέλη τής δεκαετίας τού ’60 ξεκίνησε την πορεία του στη μουσική σύνθεση. Η γνωριμία του με τη Ραλλού
Μάνου τού έδωσε την ευκαιρία να γράψει το χορόδραμα «Άστραψε η Ανατολή» και να ξεκινήσει τη συνεργασία του με
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
μεγάλη δισκογραφική εταιρεία τής εποχής. Από τότε εμφανίζεται δυναμικά στη δισκογραφία, γράφοντας μουσική για
θεατρικές παραστάσεις, τηλεοπτικές σειρές και μελοποιώντας Έλληνες και ξένους ποιητές. Μεταξύ άλλων: «Ω, τι κόσμος
μπαμπά» (1974), «Δόξα και θάνατος» (1975), «Σεργιάνι στον παράδεισο» (1976), «Καπνισμένος ουρανός» (1985),
«Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» (1993), «Εκτέλεση» (1993), «Πρόβα νυφικού» (1995), «Ο μεγάλος θυμός» (1998), «Βασιλιάς Ληρ» τού Σαίξπηρ (2005), «Ματωμένα χώματα» (2009), «Κ. Γ. Καρυωτάκης» (2009) κ.ά., ενώ από το 1975
γράφει έργα στο ιδίωμα τής σύγχρονης μουσικής.
Στις δημιουργίες του που αφορούν στο αρχαίο δράμα συγκαταλέγονται: «Νεφέλες» τού Αριστοφάνη (1998), «Θεσμοφοριάζουσες» τού Αριστοφάνη (1999), «Εκκλησιάζουσες» τού Αριστοφάνη (2000), «Ιππείς» τού Αριστοφάνη
(2001), «Λυσιστράτη» τού Αριστοφάνη (2002), «Αντιγόνη» τού Σοφοκλή, γ’ στάσιμο (2003), «Ορέστης» τού Ευριπίδη
(2005), «Αριστοφάνη έργα Ι», «Αριστοφάνη έργα ΙΙ» (2008) κ.ά.
Περισσότερες πληροφορίες: www.vasilisdimitriou.gr
Σαράντος Ι. Καργάκος
Ιστορικός-Συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Γύθειο Λακωνίας το 1937. Έζησε έντονα την τραγωδία τής Κατοχής και τού Εμφυλίου. Σπούδασε Κλασική
Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Πρωταγωνίστησε στο φοιτητικό κίνημα των ετών 1961-1963 και υπήρξε
ο εισηγητής τού 15% για την παιδεία. Από φοιτητής άρχισε τη συνεργασία του με εφημερίδες και περιοδικά. Επί 35
χρόνια εργάστηκε στους μεγαλύτερους φροντιστηριακούς οργανισμούς ως ιδρυτικό μέλος και σε μεγάλα ιδιωτικά σχολεία. Συνέγραψε 77 βιβλία. Από αυτά τα 27 είναι διδακτικά. Από τα ιστορικά του έργα ξεχωρίζουν τα: «Ζαχαριάς Μπαρμπιτσιώτης, ο Δάσκαλος» (Σιδέρης), «Αλβανοί, Αρβανίτες, Έλληνες» (Σιδέρης), «Αλεξανδρούπολη: Μια νέα πόλη με
παλιά ιστορία» (Αυτοέκδοση), «Ιστορία τού Ελληνικού κόσμου και τού Μείζονος χώρου» (2 τόμοι, Gutenberg), «Ολυμπία και Ολυμπιακοί αγώνες» (Σιδέρης), «Ιστορία των Αρχαίων Αθηνών» (3 τόμοι, Gutenberg), «Ιστορία τής Αρχαίας
Σπάρτης» (2 τόμοι, Gutenberg), «Το βυζαντινό ναυτικό» (Σιδέρης), «Μαθήματα Νεώτερης Ιστορίας» (Γεωργιάδης),
«Μεγάλες Μορφές και Μεγάλες Στιγμές τού ’21» (Τόμοι Β1 και Β2, Γεωργιάδης), «Οι Πέρσες κι εμείς» (Σιδέρης), «Μικρασιατική εκστρατεία: από το έπος στην τραγωδία» (2 τόμοι, Αυτοέκδοση), «Κίνα: όπως την ήξερα κι όπως την είδα»
(Σιδέρης).
Έχει διδάξει επί μία 20ετία σε όλες τις Ανώτατες Στρατιωτικές Σχολές και επί μία 6ετία διδάσκει στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο τής Εταιρίας Φίλων τού Λαού. Είναι μέλος τής Φιλεκπαιδευτικές Εταιρείας και τής Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων
Λογοτεχνών.
Ελισάβετ Κοτζιά
Κριτικός λογοτεχνίας
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1954. Σπούδασε Οικονομικά στην Αθήνα και στο Λονδίνο. Από το 1987 εργάζεται ως κριτικός
λογοτεχνίας στην εφημερίδα Καθημερινή. Κείμενά της έχουν δημοσιευθεί στα λογοτεχνικά περιοδικά Γράμματα και Τέχνες, Η λέξη, Εντευκτήριο, Πλανόδιον, Νέα Εστία, Ποίηση κ.α. Το 2006 κυκλοφορήθηκε το βιβλίο της «Ιδέες και αισθητική. Μεσοπολεμικοί και μεταπολεμικοί πεζογράφοι, 1930-1974» (εκδ. Πόλις).
Γιώργος Κουρουπός
Συνθέτης
Σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών και στο Κονσερβατουάρ στο Παρίσι, κοντά στον Oλιβιέ Μεσσιάν (1968-1972),
αφομοιώνοντας τα τελευταία ρεύματα τής σύγχρονης τεχνικής, με ιδιαίτερη έμφαση σε δύο θέματα: στο τραγούδι, (Κι-
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
νούμενη Άμμος, Ελληνικό Τραγούδι, Λάι) και στο αρχαίο ελληνικό δράμα (Oμηρικά Ι, Oμηρικά ΙΙ, Εκκλησιάζουσαι, Ερμής και Προμηθεύς). Το 1977 επέστρεψε στην Ελλάδα, όταν η σταδιοδρομία του στην Ευρώπη βρισκόταν στο υψηλότερο
σημείο της. Έργα του μεταξύ άλλων είναι: « Έξι τραγούδια για ποντίκια», «Το γάλα τού Αιγιαλού», «Εισαγωγή στο κιβώτιο τού Α. Αλεξάνδρου», «Αφιέρωμα στον Oδυσσέα Ελύτη», «Πυλάδης», «Oδύσσεια» (συμφωνικό μπαλλέτο), «Oι
δραπέτες τής σκακιέρας» (λιμπρέτο Ε. Τριβιζάς), «Ιοκάστη» (κείμενα Ι. Ηλιοπούλου), «Κοντσερτίνο για πιάνο και ορχήστρα». Από το 1995 είναι καλλιτεχνικός διευθυντής τής Oρχήστρας των Χρωμάτων.
Σταμάτης Κραουνάκης
Συνθέτης
Μουσικοσυνθέτης, στιχουργός, ερμηνευτής, παραγωγός και συγγραφέας. Γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στην Αθήνα.
Είναι απόφοιτος τού Τμήματος Πολιτικών Επιστημών τού Παντείου Πανεπιστημίου. Μουσική σπούδασε με την Κλέλια
Τερζάκη.
Στη δισκογραφία πρωτοεμφανίστηκε το 1978, υπογράφοντας τη μουσική στον δίσκο «Το σπίτι τού Αγαμέμνονα».
Το 1981 έκανε την πρώτη του μεγάλη συνεργασία, γράφοντας τη μουσική για τον δίσκο «Σκουριασμένα χείλια», που
ερμήνευσε η Βίκυ Μοσχολιού.
Καρπός τής συνεργασίας του με τη Λίνα Νικολακοπούλου είναι ο μεγαλύτερος όγκος τού συνολικού του έργου, με
πρώτη την κυκλοφορία τού δίσκου «Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ» (Οκτώβριος 1985). Έκτοτε συνεργάστηκε με μεγάλες
φωνές τού ελληνικού τραγουδιού (Μανώλη Μητσιά, Δήμητρα Γαλάνη, Τάνια Τσανακλίδου, Ελευθερία Αρβανιτάκη,
Κώστα Μακεδόνα, Δημήτρη Μπάση, Στέλιο Διονυσίου κ.ά.).
Έργα του: 60 προσωπικοί δίσκοι και 14 συμμετοχές σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών, μουσική για 20 παραστάσεις
και 1 παράσταση μπαλλέτου, 54 θεατρικές παραστάσεις, 4 ταινίες και 6 τηλεοπτικές σειρές.
Το 1997 υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής στο Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καβάλας ενώ την επόμενη χρονιά
δημιούργησε μια μουσική ομάδα νέων καλλιτεχνών, τη Σπείρα Σπείρα, με την οποία έχει δώσει πολλές παραστάσεις
σε όλη την Ελλάδα. Το 2000 βραβεύθηκε με κρατικό βραβείο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για τη
μουσική του στην ταινία τού Νίκου Παναγιωτόπουλου «Αυτή η νύχτα μένει».
Περισσότερες πληροφορίες: www.kraounakis.gr
Χρήστος Λεοντής
Συνθέτης
Γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης το 1940. Στην παιδική του ηλικία επηρρεάστηκε από τη βυζαντινή μουσική και το κρητικό τραγούδι. Από το 1957 –όταν ήρθε στην Αθήνα– φοίτησε στο Ωδείο Αθηνών, με καθηγητές τον Μενέλαο Παλλάντιο
και τον Γιάννη Παπαϊωάννου. Συνέχισε τις σπουδές του στο Conservatoire National de Musique στο Παρίσι, όπου διδάχτηκε Αρμονία, Αντίστιξη και Φούγκα με καθηγητή τον Allen Weber.
Το 1962 ξεκίνησε και επίσημα η συνθετική δραστηριότητά του με μουσική για το αρχαίο δράμα («Ιππόλυτο» τού
Ευριπίδη και «Επτά επί Θήβας» τού Αισχύλου). Ακολούθησαν: «Ελένη» τού Ευριπίδη (1966), «Ηλέκτρα» τού Σοφοκλή
(1967, 1972), «Σφήκες» τού Αριστοφάνη (1970), «Ιφιγένεια εν Ταύροις» τού Ευριπίδη (1972), «Βάκχες» τού Ευριπίδη
(1973), «Ηλέκτρα» τού Ευριπίδη (1974), «Αχαρνής» τού Αριστοφάνη (1976), «Ειρήνη» τού Αριστοφάνη (1977), «Τρωαδίτισσες» τού Ευριπίδη (1980), «Πέρσες» τού Αισχύλου (1987), «Εκκλησιάζουσες» τού Αριστοφάνη (1988), «Αντιγόνη»
τού Σοφοκλή (1988), «Βάκχες» τού Ευριπίδη (1990), «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», τού Ευριπίδη (1990), «Ιππής» τού Αριστοφάνη (1991), «Σφήκες» τού Αριστοφάνη (1992), «Εκάβη» τού Ευριπίδη (1994), «Πλούτος» τού Αριστοφάνη (1994),
«Μήδεια» τού Ευριπίδη (1995), «Άλκηστις» τού Ευριπίδη (1996), «Πλούτος» τού Αριστοφάνη (1997), «Σφήκες» τού
Αριστοφάνη (2003), «Λυσιστράτη» τού Αριστοφάνη (2004).
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Στη δισκογραφία έχει προσφέρει, επίσης, πλούσιο έργο. Μεταξύ άλλων: «Καταχνιά» (1964), «Ανάσταση ονείρων»
(1966), «Καπνισμένο τσουκάλι» (1975), «Μαντζουράνα στο κατώφλι» (1980), «Μήτηρ Θεού (Ακάθιστος Ύμνος)» (2001),
«Έρωτας Αρχάγγελος» (2007).
Από το 1973 μέχρι το 1982 συνεργάστηκε με τον Κάρολο Κουν.
Θάνος Μικρούτσικος
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. Ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών
και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Στη συνέχεια σπούδασε στο Μαθηματικό Τμήμα τού Πανεπιστημίου
Αθηνών, ενώ παράλληλα μελετούσε Αρμονία, Αντίστιξη, Φούγκα και Σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.
Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη τής μουσικής. Έχει γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου,
μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα, μεγάλο μέρος τής δουλειάς του κινείται στον χώρο τού έντεχνου ελληνικού τραγουδιού, με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους ελλήνων και ξένων ποιητών.
Έχει ηχογραφήσει δεκάδες LP και CD, συνεργαζόμενος με τις δισκογραφικές εταιρείες EMI-Classics, Blue Note, Polydor, Sony (CBS), Minos-Emi, Agora, Lyra, HMV, Legend, Legend Classics κ.ά.
Έχει συνεργαστεί με πολλούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα
οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Η.Π.Α., Ελβετία, Γερμανία,
Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.).
Το 2002 τιμήθηκε για τη μουσική του στο θέατρο με το βραβείο «Δημήτρης Μητρόπουλος» από το Κέντρο Μελέτης
και Έρευνας τού Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο).
Περισσότερες πληροφορίες: www.mikroutsikos.gr
Κώστας Μουρσελάς
Θεατρικός συγγραφέας, πεζογράφος
Γεννήθηκε στον Πειραιά, όπου τέλειωσε και το λύκειο.
Από το 1969 αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στη συγγραφή: θέατρο, τηλεόραση, σενάριο, δημοσιογραφία, δοκίμιο
και πεζογραφία. Έργα του παίχτηκαν από θιάσους τού Ελεύθερου Θεάτρου, από το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης,
το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, από Δημοτικά Θέατρα, καθώς και στο εξωτερικό (Γαλλία, Γερμανία, Κύπρο).
Στο πλατύ κοινό έγινε γνωστός από τηλεοπτικές παρουσιάσεις έργων του: «Μικρές Αγγελίες», «Σιγά, η πατρίδα κοιμάται», «Το ρολόι» και από τη σατιρική σειρά «Εκείνος και… Εκείνος», καθώς και από 130 θεατρικά μονόπρακτα.
Το «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» (Κέδρος, η οριστική έκδοση από τα Ελληνικά Γράμματα), που κυκλοφορήθηκε για
πρώτη φορά το 1989, μεταφράστηκε στα Aγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Tουρκικά και Eβραϊκά. Το μυθιστόρημα «Κλειστόν λόγω μελαγχολίας» έχει ήδη μεταφραστεί στα Tουρκικά. Τελευταίο του βιβλίο «Ο πόθος καίει τα σωθικά» (Κέδρος
2004).
Από τα θεατρικά του έργα ξεχωρίζουν: «Ω, τι κόσμος, μπαμπά!», «Ενυδρείο», «Οι φίλοι», «H κυρία δεν πενθεί»,
«Το αυτί τού Αλέξανδρου», «Μαχαίρι στο κόκαλο», «Άνθρωποι και άλογα», «Εκείνος και… Εκείνος», «Εφημερεύομεν»,
«Εθνική Κωμωδία», «Επικίνδυνο φορτίο».
Στην πεζογραφία, επίσης, ξεχωρίζουν: «Το παιχνίδι των τεσσάρων» (Κώστας Μουρσελάς, Γιώργος Σκούρτης, Αντώνης Σουρούνης, Πέτρος Τατσόπουλος), «Ασκήσεις επί χάρτου», αισθητικά δοκίμια (Καστανιώτης), «Παλλιώνουν οι
άνθρωποι», νουβέλα (εκδόσεις Τόπος).
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Μάριος Μπέγζος
Καθηγητής Συγκριτικής Φιλοσοφίας τής Θρησκείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεννήθηκε το 1951 στην Αθήνα. Σπούδασε Θεολογία και Φιλοσοφία στα Πανεπιστήμια Αθηνών (1969-1973), Γενεύης
(1973-1974) και Τυβίγκης (1979-1981). Από το 1975 εργάστηκε στη Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών ως
επιστημονικός βοηθός τού Νίκου Νησιώτη. Το 1985 αναγορεύθηκε διδάκτορας με διατριβή για τη Φιλοσοφία τής Θρησκείας τού φυσικού Βέρνερ Χάιζενμπεργκ. Δίδαξε Συγκριτική Φιλοσοφία τής Θρησκείας στη Θεολογική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών ως λέκτορας (1986), επίκουρος καθηγητής (1991), αναπληρωτής καθηγητής (1999) και καθηγητής
(2003). Eπίσης δίδαξε Φιλοσοφία τής Θρησκείας στο Πανεπιστήμιο τού Μαρβούργου (Marburg) τής Γερμανίας (19911997) και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών διδάσκει Ψυχολογία τής Θρησκείας και Κοινωνιολογία τής Θρησκείας. Είναι συνεργάτης εγκυκλοπαιδειών, αρθρογράφος σε εφημερίδες (Νέα, Βήμα, Ελευθεροτυπία) και μέλος επιστημονικών εταιρειών τής Ελλάδας και τού εξωτερικού. Το έργο του έτυχε διακρίσεων (Βραβείο Π. Φωτέα, 2000, Βραβείο Ελληνικού
P.E.N. Club, 2007).
Νίκος Ξυδάκης
Συνθέτης
Γεννήθηκε στο Κάιρο το 1952 με καταγωγή από τη Σάμο και την Κάσο. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε το 1963.
Στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 1978 με την «Εκδίκηση τής γυφτιάς».
Άλλα έργα του: «Πρώτο βράδυ στην Αθήνα» (1982), «Κοντά στη δόξα μια στιγμή» (1987), μουσική για την «Ηλέκτρα» τού Ευριπίδη από το Θεσσαλικό Θέατρο, «Κάιρο – Ναύπλιο – Χαρτούμ» (1989), «Προς τον κύριον Γεώργιο Δε
Ρώσση» (μελοποιημένα ποιήματα τού Δ. Σολωμού, 1990), «Τένεδος» (1991), «Μέλι των γκρεμών» (1994), «Ημερολόγιο» (1996, τον δίσκο συνοδεύει βιβλίο με λογοτεχνικά κείμενα), «Βουή τού μύθου» (1996), «Ακρωτήριο Ταίναρον» (1997), «Το αμάρτημα τής μητρός μου» (1999) (μελοποιημένα ποιήματα τού Γεωργίου Βιζυηνού και δύο συνθέσεις σε ποίηση Θοδωρή Γκόνη), «Νίκος Ξυδάκης – Σωκράτης Μάλαμας» (1999), «Θεατρικά» (με 6 έργα για το θέατρο: «Ηλέκτρα», «Βενετσιάνα», «Το αμάρτημα τής μητρός μου / Απολογία», «Η βουή τού μύθου», «Εκάβη», «Το
μελτεμάκι / Το φιντανάκι/ Ο Λεπρέντης», 2000), «Νίκος Ξυδάκης – Γυάλινο Μουσικό Θέατρο 2003», «Ενότητες τρεις»
(2004), «Δεύτερο Ημερολόγιο» (2005), «Γρήγορα πέρασε η ώρα» (τραγούδια σε ποίηση Σαπφούς και απόδοση
Οδυσσέα Ελύτη, Διονύση Καψάλη και Κώστα Καρυωτάκη). Έχει πραγματοποιήσει παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής
Αθηνών και Θεσσαλονίκης και το Ηρώδειο. Στο μεγαλύτερο μέρος τής δισκογραφίας του συνεργάζεται με τον Θοδωρή
Γκόνη και τον Μιχάλη Γκανά, ενώ τη μουσική του έχουν ερμηνεύσει μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες ερμηνευτές.
Ηρώ Σγουράκη-Αλεξιάδου
Σκηνοθέτις
Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και σκηνοθεσία και ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία. Είναι σκηνοθέτις
και παραγωγός ταινιών ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικών σειρών.
Διετέλεσε Σύμβουλος τού Υπουργού Επικρατείας Μίκη Θεοδωράκη και τού «Ιδρύματος Μελετών Νίκος Καζαντζάκης».
Είναι εταίρος τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και συνεργάτης τού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
Το τηλεοπτικό της έργο περιλαμβάνει πολλές γνωστές σειρές, όπως το «Μονόγραμμα», «Τη γλώσσα μου έδωσαν
ελληνική», «Αυτή είναι η Κρήτη», «Λογο-Τεχνία», καθώς και τις κινηματογραφικές βιογραφίες των Ελευθερίου Βενιζέλου, Μίκη Θεοδωράκη, Οδυσσέα Ελύτη, Νίκου Καζαντζάκη.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Μαζί με τον άνδρα της Γιώργο Σγουράκη είναι δημιουργοί τού «Αρχείου Κρήτης» στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων
τού οποίου έχουν εκδώσει το βιβλίο της «Γαύδος, οδοιπορικό στο χώρο και στο χρόνο» και δύο σημαντικά Λευκώματα
με τις κινηματογραφικές αυτοβιογραφίες τού Μίκη Θεοδωράκη και τού Γιάννη Ρίτσου.
Γιώργος Σγουράκης
Πολιτικός επιστήμων - Παραγωγός οπτικοακουστικών έργων - Σκηνοθέτης,
Πρόεδρος «Αρχείου Κρήτης»
Γεννήθηκε στα Χανιά τής Κρήτης το 1946. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες, δημοσιογραφία και σκηνοθεσία κινηματογράφου.
Ασχολήθηκε αρχικά με τη δημοσιογραφία και με ραδιοφωνικές εκπομπές, με ειδίκευση τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων, και από τα μέσα τής δεκαετίας τού 1970 ως δημιουργός παραγωγός και σκηνοθέτης κινηματογραφικών και τηλεοπτικών ταινιών, κυρίως πνευματικού και πολιτιστικού περιεχομένου, με στόχο τη δημιουργία τού
«εθνικού αρχείου», όπως έχει αποκληθεί η σειρά των αυτοβιογραφιών, το «Μονόγραμμα». Η σειρά αυτή –280 ταινίες
μέχρι σήμερα– είναι από τις μακροβιότερες στην ελληνική τηλεόραση και συμπληρώνει 30 ολόκληρα χρόνια συνεχούς
παρουσίας στην ΕΡΤ, με την καταγραφή και παρουσίαση των σημαντικότερων προσώπων τής πνευματικής, καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής τού τόπου μας.
Επιπλέον ιδιαίτερη θέση στο συνολικό έργο του κατέχουν αυτοτελείς ταινίες-μονογραφίες, που έχει δημιουργήσει
από κοινού με τη σύζυγό του Ηρώ Σγουράκη, για καθοριστικά πρόσωπα τού πνεύματος, όπως οι: Νίκος Καζαντζάκης,
Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Γιάννης Ρίτσος, Στρατηγός Μακρυγιάννης, Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης
και οι βιογραφίες Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής.
Συνολικά 900 περίπου ταινίες περιλαμβάνει το γνωστό ως «αρχείο Γ. & Η. Σγουράκη» με ιστορικές σειρές, σήριαλ,
τηλεταινίες, μουσικές εκπομπές, σόου κ.ά.
Συγγραφικό έργο: «Σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό», «Κρητικό Ημερολόγιο» και από κοινού με την Ηρώ
«Μίκης Θεοδωράκης – αυτοβιογραφία» και «Γιάννης Ρίτσος – αυτοβιογραφία».
Κορνήλιος Σελαμσής
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1981. Μελέτησε Ανώτερα Θεωρητικά με τον Νίκο Καρνώτη, πιάνο με την Ντόρα Μπακοπούλου
και από το 2001 με τον Γιώργο Μάνεση. Σπούδασε Σύνθεση στο Βασιλικό Ωδείο τής Χάγης με τον Gilius van Bergeijk και
πιάνο με τον Geoffrey Douglas Madge. Ζει μόνιμα στην Ολλανδία.
Έγραψε τη μουσική για την «Άλκηστη» τού Ευριπίδη, μια παράσταση τού Εθνικού Θεάτρου σε σκηνοθεσία τού Θωμά
Μοσχόπουλου που παίχτηκε στην Επίδαυρο και σε πολλές πόλεις τής Ελλάδας (2009). Συνεργάστηκε με τον ίδιο σκηνοθέτη γράφοντας μουσική για τις παραστάσεις «Βάκχες» τού Ευριπίδη (Πειραιώς 260), το παιδικό «Παραμυθ-issimo»
(Θωμά Μοσχόπουλου – Ξένιας Καλογεροπούλου), «Ηλέκτρα» τού Χόφμανσταλ, «Δωδέκατη νύχτα» τού Σαίξπηρ (2010),
«Τι είδε ο μπάτλερ» τού Τζο Όρτον (2010).
Πάτροκλος Σταύρου
Συγγραφέας, εκδότης των έργων τού Νίκου και τής Ελένης Καζαντζάκη
Γεννήθηκε το 1933 στη Λευκωσία. Αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο και με υποτροφία τού Αρχιεπισκόπου Μακαρίου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπήρξε Υφυπουργός παρά τω Προέδρω τής Κυ-
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
πριακής Δημοκρατίας για τριάντα χρόνια. Συνεργάστηκε, διαδοχικά, με τέσσερεις Προέδρους τής Κύπρου, ξεκινώντας
από τον ιδρυτή και πρώτο Πρόεδρο τής Κυπριακής Δημοκρατίας Εθνάρχη Μακάριο, συνεργασία που διήρκεσε δεκαεπτά
χρόνια. Κοντά στον Μακάριο εργάστηκε συνολικά για 27 χρόνια.
Έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τον «Κατάλογο πινάκων, έργων τέχνης και ιστορικών εγγράφων τής Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου», το βιβλίο «Ο Παλαμάς και η Κύπρος» (Βραβείο τής Ακαδημίας Αθηνών, 1969), καθώς και το λεύκωμα
«Cyprus, The Sweet Land». Επίσης μετέφρασε μαζί με τον Κύπρο Ψυλλίδη το βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών
δίτομο «Ιστορικό Λεύκωμα τής Ελληνικής Επαναστάσεως 1821».Το 1991 η Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών τον αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορα, ως «δίκαιη αναγνώριση τής διά βίου προσφοράς του στη νεοελληνική επιστήμη
και στην εθνική υπόθεση τής Κύπρου». Άλλες διακρίσεις: Μεγαλόσταυρος τού Τάγματος τού Φοίνικος από τον Πρόεδρο
τής Ελληνικής Δημοκρατίας, Μετάλλιο τής πόλεως των Αθηνών (2002). Μεταξύ των χωρών που τον τίμησαν είναι η
Αίγυπτος, η Γερμανία, η Τσεχοσλοβακία, η Σουηδία, η Αιθιοπία, η Ισπανία, η Πορτογαλία.
Περισσότερες πληροφορίες: www.kazantzakispublications.org
Πέτρος Τατσόπουλος
Συγγραφέας
Γεννήθηκε στο Ρέθυμνο τον Δεκέμβριο τού 1959. Μεγάλωσε στην Αθήνα. Φοίτησε στη Βιομηχανική και την Πάντειο,
δίχως να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Εργάστηκε ως ασκούμενος κοινωνικός λειτουργός, σεναριογράφος, δημοσιογράφος, σύμβουλος εκδόσεων και παρουσιαστής στη δημόσια τηλεόραση τής εκπομπής για το βιβλίο «Πνεύμα αντιλογίας». Μαζί με τον Κώστα Μουρσελά, τον Γιώργο Σκούρτη και τον Αντώνη Σουρούνη μετείχε στο «Παιχνίδι των τεσσάρων» (1998).
Έχουν εκδοθεί τα βιβλία του: «Οι ανήλικοι» (1980), «Το παυσίπονο» (1982), «Κινούμενα σχέδια» (1984), «Η καρδιά
τού κτήvoυs» (1987), «Η πρώτη εμφάνιση» (1994), «Ανάλαφρες ιστορίες» (1995), «Κομεντί» (1999), «Πιπέρι στη
γλώσσα» (2000), «Το Ραβδί και το καρότο» (2004), «Ο ουρανός στο κεφάλι μας» (2004), «Τιμής ένεκεν» (2004), «Πικάντικες ιστορίες» (2005), «Η καλοσύνη των ξένων» (2006), «Νεοέλληνες» (2007) και «Σίσυφος στο μπαλκόνι» (2009).
Τάκης Φαραζής
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Το 1984 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Ελληνικό Ωδείο στο κλασικό πιάνο, παίρνοντας και το δίπλωμα Αρμονίας με άριστα. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τη τζαζ μουσική και συνεργάστηκε με μουσικούς τής ελληνικής τζαζ σκηνής. Το 1983 παρακολούθησε μαθήματα τού Ούγγρου πιανίστα τής τζαζ Βela Lakatos και
το 1984 συμμετείχε στην ίδρυση τού γκρουπ ISKRA, με το οποίο εξέδωσε 2 LP ("Α new day" - "Parastasis"). Έχει συνθέσει έργα για πιάνο, μουσική για τον κινηματογράφο («Η εποχή των κυνηγών» τού Κ. Αγγελάκου) και για παραστάσεις
αρχαίου δράματος τού Εθνικού Θεάτρου («Ηλέκτρα», «Οιδίπους Τύραννος», «Οιδίπους επί Κολονώ», «Aντιγόνη»,
«Ίων», «Πέρσες»). Ως ερμηνευτής έχει συνεργαστεί με μουσικούς (Β. Ρακόπουλο, Τ. Μπαρμπέρη, Ν. Τουλιάτο, D.
Lynch, Γ. Σπάθα κ.ά.), συνθέτες (Μ. Θεοδωράκη, Χ. Λεοντή, Ν. Ξυδάκη, Ε. Καραΐνδρου, Γ. Μαρκόπουλο κ.ά.) και τραγουδιστές (Μ. Φαραντούρη, Ε. Πασπαλά, Σ. Γιαννάτου, Τ. Τσανακλίδου, Κ. Θωμαΐδη, Αρλέτα κ.ά). Ως συνθέτης έχει
συμμετάσχει σε μουσικά φεστιβάλ (Brugges Festival-2001, International Festival of Jazz Piano in Prague-2005) και θεατρικές παραστάσεις σε Ευρώπη, Αυστραλία, Κίνα και Ιαπωνία. Έργα του σε CD: «Άλκηστις» τού Ευριπίδη (μουσική για
την ομώνυμη παράσταση τού ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Βόλου,1996), «Ονειρέματα» (μουσική για πιάνο και μικρά σύνολα, 1996), «Ο
κύκλος με την κιμωλία» (μουσική για την ομώνυμη παράσταση τού Εθνικού Θεάτρου, 2005), «24 τραγούδια τού Μάνου
Χατζιδάκι» (πιανιστικές διασκευές τραγουδιών τού συνθέτη, 2008).
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
Αντώνης Φωστιέρης
Ποιητής
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και Ιστορία Δικαίου στο Παρίσι.
Έχει εκδώσει τα ποιητικά βιβλία: «Το Μεγάλο Ταξίδι» (1971), «Εσωτερικοί χώροι ή Τα είκοσι» (1973), «Ποίηση μες
στην Ποίηση» (Κέδρος 1977), «Σκοτεινός Έρωτας» (Κέδρος 1977), «Ο διάβολος τραγούδησε σωστά» (Εγνατία 1981),
«Το θα και το να τού θανάτου» (Καστανιώτης 1987), «Η σκέψη ανήκει στο πένθος» (Καστανιώτης 1996), «Πολύτιμη Λήθη» (Καστανιώτης 2003), «Ο ήχος τού σφυγμού» (συλλεκτική έκδοση, Μίμνερμος 2007), «Ποίηση 1970 – 2005» (συγκεντρωτική έκδοση όλων των συλλογών, Καστανιώτης 2008).
Στο εξωτερικό έχουν κυκλοφορηθεί, από έγκυρους εκδοτικούς οίκους, δεκατρείς μεταφράσεις βιβλίων του (στα
Αγγλικά, Γαλλικά, Δανέζικα, Ισπανικά, Ιταλικά, Σερβικά).
Ποίησή του περιέχεται στα «Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» τής Γ’ Λυκείου και έχει μελοποιηθεί από τον Γιάννη
Μαρκόπουλο, τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Θανάση Νικόπουλο.
Έχει τιμηθεί με το διεθνές ποιητικό Βραβείο Καβάφη (1993), με το Βραβείο Βρεττάκου τού Δήμου Αθηναίων (1998),
με το Βραβείο Ποίησης τού περιοδικού Διαβάζω (2004) και με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (2004).
Από τον Ιανουάριο τού 1981 συνεκδίδει και διευθύνει το γνωστό λογοτεχνικό περιοδικό Η λέξη (Κρατικό Βραβείο
Περιοδικού 2008).
Μιχάλης Χριστοδουλίδης
Συνθέτης
Γεννήθηκε στην Αμμόχωστο τής Κύπρου το 1944.
Έγραψε μουσική για το αρχαίο δράμα (τραγωδία και κωμωδία), για το κλασικό θέατρο, τον κινηματογράφο, την
όπερα, το μπαλλέτο, για τη μεσαιωνική ποίηση και τα ακριτικά τραγούδια τής Κύπρου.
Με το πέρας των σπουδών του στο Εθνικό Κονσερβατόριο Μουσικής τής Γαλλίας, έμεινε στη Γαλλία, με πρώτη συνθετική δουλειά του τη μουσική για τον «Πλούτο» τού Αριστοφάνη στο θέατρο Vieux Colombier.
Είναι ο πρώτος Έλληνας συνθέτης που έγραψε μουσική για την Comedie Fransaise, για τα έργα τού Μολιέρου «Οι
κατεργαριές τού Σκαπίνου» και «Les Precieuses Ridicules».
Διακρίσεις: Τίτλος τού Ιππότη των Τεχνών και των Γραμμάτων για την προσφορά του στις τέχνες τής Γαλλίας (Γαλλικό
Υπουργείο Πολιτισμού 1974), βραβείο «Γιάννος Κρανιδιώτης» (2006), κρατικό βραβείο μουσικής (1992) για την ταινία
«Δύο ήλιοι στον ουρανό» τού Γ. Σταμπουλόπουλου.
Το 1975 έγραψε τη μουσική για την ταινία τού Μιχάλη Κακογιάννη «Αττίλας 74» και το 1977 επέστρεψε οριστικά στην
Ελλάδα, όπου ζει και δημιουργεί μέχρι σήμερα. Έχει γράψει τη μουσική για την ταινία τού Χρίστου Σιοπαχά «Η κάθοδος
των εννέα», με την οποία απέσπασε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το βραβείο τού Υπουργείου Πολιτισμού τής Ελλάδας, καθώς και το Prix de la Fondation de France στο Φεστιβάλ Μουσικής Κινηματογράφου τής Aix
en Province.
Έχει συμμετάσχει πολλές φορές στο Φεστιβάλ Επιδαύρου, με μουσική τόσο για αρχαία τραγωδία όσο και για αρχαία
κωμωδία.
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Διδάξαντες / διδάσκοντες
στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου (2007-2011)
Οι διδάξαντες / διδάσκοντες και στους 13 κύκλους τού Ελεύθερου Πανεπιστημίου είναι πανεπιστημιακοί καθηγητές,
ερευνητές, συγγραφείς, καλλιτέχνες, διανοούμενοι. Συγκεκριμένα:
• Αλεξάκης Παναγιώτης
• Αλεξιάδης I. Μηνάς
• Αναπολιτάνος Διονύσιος
• Αναστασόπουλος Γιώργος
• Ανδρουλάκης Μίμης
• Αντωνίου Δαυίδ
• Αντωνίου Θόδωρος
• Ασημακόπουλος Δημοσθένης
• Βαγενάς Νάσος
• Βαλαβάνης Πάνος
• Βαλτινός Θανάσης
• Βασιλακοπούλου Διδώ
• Βέλτσος Γιώργος
• Βουτυρά Αλεξάνδρα
• Γαλανάκη Ρέα
• Γεωργής Γιώργος
• Γεωργουσόπουλος Κώστας
• Γιακουμάκη Ελευθερία
• Γιαμαρέλλου Ελένη
• Γιανναράς Χρήστος
• Γιατρομανωλάκης Γιώργης
• Γκλαβάς Σωτήριος
• Δάσιος Γιώργος
• Δασκαλόπουλος Δημήτρης
• Δεμερτζής Νίκος
• Δερμιτζάκης Μιχάλης
• Δημαράς Αλέξης
• Δημηρούλης Δημήτρης
• Δημητρίου Βασίλης
• Δούκα Μάρω
• Ελευθερίου Μάνος
• Ευαγγελάτος Σπύρος
• Ευκλείδη-Κωσταρίδου Αναστασία
• Ζατέλη Ζυράννα
• Ζίας Νίκος
• Ηλιοπούλου Ιουλίτα
• Θέμελης Νίκος
• Θέμελης Πέτρος
• Θεοδωρόπουλος Τάκης
• Θωμαδάκης Σταύρος
• Κακαβελάκης Κωνσταντίνος
• Καλαντζή-Αζίζι Αναστασία
• Καλογερομήτρος Δημήτρης
• Καμπανέλλης Ιάκωβος
• Καρακατσούλη Άννα
• Καραποστόλης Βασίλης
• Καργάκος Σαράντος
• Καρυστιάνη Ιωάννα
• Καστρινάκη Αγγέλα
• Κατσανάκη Μαρία
• Κατσιαρδή-Hering Όλγα
• Κατσιλάμπρος Νίκος
• Κατσουλάρης Κώστας
• Κιτρομηλίδης Πασχάλης
• Κίττας Χρήστος
• Κόκκινος Διονύσιος
• Κολιάδης Μανόλης
• Κόνολι Ντέιβιντ
• Κόντης Βασίλειος
• Κοπιδάκης Μιχάλης
• Κορρές Δημήτρης
• Κορρές Μανόλης
• Κοτζιά Ελισάβετ
• Κουλαϊδής Βασίλειος
• Κουμανταρέας Μένης
• Κούρια Αφροδίτη
• Κουρουπός Γιώργος
• Κουτσελίνης Αντώνιος
• Κουφόπουλος Πέτρος
• Κραουνάκης Σταμάτης
• Κρεατσάς Γεώργιος
• Κρεμαστινός Δημήτρης
• Κρεμμυδάς Βασίλης
• Κωφός Ευάγγελος
• Λαμπράκη-Πλάκα Μαρίνα
• Λαμπρινουδάκης Βασίλης
• Λεγάκης Νικόλαος
• Λεοντής Χρήστος
• Λιάμπη Κατερίνη
• Λιναρδάκης Παναγιώτης
• Λογιάδης Μίλτος
• Μαγνήσαλης Κωνσταντίνος
• Μαλτέζου Χρύσα
• Μαμαλούκος Σταύρος
• Μανιώτης Γιώργος
• Μάντης Αλέξανδρος
• Μάρκαρης Πέτρος
• Μαρκόπουλος Αθανάσιος
• Μαρωνίτη Νίκη
• Μάτεσις Παύλος
• Ματσαγγούρας Ηλίας
• Μαυρομούστακος Πλάτων
• Μελετιάδης Χάρης
• Μενδώνη Λίνα
• Μεντζαφού-Πολύζου Όλγα
• Μέργος Γεώργιος
• Μεταξάς Αναστάσιος-Ιωάννης
• Μικρούτσικος Θάνος
• Μισιρλή Νέλλη
• Μιχαηλίδης Tεύκρος
• Μουζέλης Νίκος
• Μουρσελάς Κώστας
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
• Μπαμπινιώτης Γεώργιος
• Μπέγζος Μάριος
• Μπεζεβέγκης Ηλίας
• Μπελεζίνης Αντρέας
• Μπερλής Άρης
• Μποκόρος Χρήστος
• Μπουζάκης Σήφης
• Μπουραζέλης Κωνσταντίνος
• Μπουτέας Γιάννης
• Μυλωνάς Παναγιώτης
• Μυταράς Δημήτρης
• Νανόπουλος Δημήτρης
• Ντούμας Χρήστος
• Ντούμας Χρήστος
• Ξυδάκης Νίκος
• Οικονόμου-Λαλιώτη Μαρίνα
• Παγουλάτος Γιώργος
• Παναγιωτόπουλος Άλκης
• Παντερμαλής Δημήτρης
• Παπαδάτου Δανάη
• Παπαδημητρίου Δημήτρης
• Παπανδρέου Ανδρέας
• Παπαπετρόπουλος Δημήτρης
• Παπούλια Βασιλική
• Παντελίδης Γιώργος
• Παρασκευόπουλος Ιωάννης
• Πελαγίδης Θοδωρής
• Περπινιώτη-Αγκαζίρ Κατερίνα
• Πετράκης Παναγιώτης
• Πολίτου-Μαρμαρινού Ελένη
• Ποντίκας Μάριος
• Πόρποδας Κωνσταντίνος
• Ραπτόπουλος Βαγγέλης
• Ρομπόλης Σάββας
• Ρόρρης Γιώργος
• Σακελλίου-Σουλτς Λιάνα
• Σακκάς Δαμιανός
• Σβολόπουλος Κωνσταντίνος
• Σγουράκη Ηρώ
• Σγουράκης Γιώργος
• Σελαμσής Κορνήλιος
• Σίδερης Διαμάντης
• Σκαμπαρδώνης Γιώργος
• Σκιαδάς Αναστάσιος
• Σκλαβενίτης Τριαντάφυλλος
• Σολδάτος Κωνσταντίνος
• Σταθοπούλου Σοφία
• Στάικος Κώστας
• Σταύρου Πάτροκλος
• Στεφανίδης Μάνος
• Στουρνάρας Γιάννης
• Συρίγος Άγγελος
• Τάσιος Θεοδόσης
• Τατσόπουλος Πέτρος
• Τέτσης Παναγιώτης
• Τουρνικιώτης Παναγιώτης
• Τριχοπούλου Αντωνία
• Τσίκουτα Λίνα
• Τσουκαλάς Κωνσταντίνος
• Φαραζής Τάκης
• Φίλιας Γιώργος
• Φραγκούλης Εμμανουήλ
• Φωκάς Aθανάσιος
• Φωστιέρης Αντώνης
• Χαβιαράς Στρατής
• Χατζηβασιλείου Ευάνθης
• Χατζηλεοντιάδης Λεόντιος
• Χατζηχρήστου Χρυσή
• Χιόνης Διονύσιος
• Χριστιανίδης Ιωάννης
• Χριστοδουλίδης Μιχάλης
• Χρούσος Γεώργιος
• Χρυσός Ευάγγελος
O καθηγητής Γ. Mπαμπινιώτης σε μάθημα για τον Oδυσσέα Eλύτη στο Eλεύθερο Πανεπιστήμιο
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Σχόλια τού Tύπου
• «Ενθουσιώδης η υποδοχή τού Ελευθέρου Πανεπιστημίου…, τού νέου εκπαιδευτικού εγχειρήματος τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας…» (17/1/2007).
• «Θεσμό αποτελεί πλέον το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου που ξεκινά τον 3ο κύκλο του…»
(23/9/2007).
Το Βήμα
• «Μια νέα… θύρα στη γνώση ανοίγει στη Στοά τού Βιβλίου…» (23/12/2006).
• «Η Στοά τού Βιβλίου οργανώνοντας το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» φιλοδοξεί να αναβιώσει το παλιό «Αθήναιον» των
μεγάλων δασκάλων, τού Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, τού Παπανούτσου και άλλων, που στην εποχή τους άνοιξαν τους
δρόμους τής γνώσης πέρα από το συμβατικό πανεπιστημιακό περιβάλλον» (17/1/2007).
• «Το σημαίνον και το σημαινόμενον, τα μυστικά που κρύβουν οι λέξεις και η μαγεία τής Γλώσσας ένωσαν φοιτητές και
συνταξιούχους στο πρώτο μάθημα τού Ελευθέρου Πανεπιστημίου…» (28/1/2007).
Η Καθημερινή
• «Κάθε χρόνο και καλύτερο το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου…» (21/9/2007).
Αυγή
• «…πρόκειται για μια ουσιαστική παρέμβαση τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας στην προοπτική τής διά βίου εκπαίδευσης
…αντικατοπτρίζει την ανάγκη για ευρύτερες επιλογές στα πνευματικά ενδιαφέροντα μιας κοινωνίας που οφείλει,
αφουγκράζεται ή και απαιτεί περισσότερη επαφή με τα διεθνώς τεκταινόμενα στις επιστήμες, στις τέχνες, στη διανόηση…» (22/1/2007).
Ελευθεροτυπία
• «Στοά γνώσης από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο… ένας νέος πυρήνας παραγωγής μάθησης πρόκειται να λειτουργήσει
από τις αρχές τού 2007 με πρωτοβουλία τού γνωστού καθηγητή Γλωσσολογίας και προέδρου τής Φιλεκπαιδευτικής
Εταιρείας κ. Γεωργίου Μπαμπινιώτη σ’ έναν χώρο που κατ’ εξοχήν εκφράζει την πνευματικότητα» (27/12/2006).
Έθνος
• «Μια πνευματική όαση υπάρχει στο κέντρο τής Αθήνας… δύο χιλιάδες άνθρωποι, απόφοιτοι Λυκείου αλλά και πτυχιούχοι Α.Ε.Ι. κατέκλυσαν την ιστορική Στοά στο Μέγαρο τού Αρσακείου, δημιουργώντας το αδιαχώρητο και καταδεικνύοντας το εύρος τής επιθυμίας τής διά βίου μόρφωσης…» (17/1/2007).
• «Αν η ίδρυση τού Ελευθέρου Πανεπιστημίου αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τον κόσμο τού πνεύματος, η συνέχεια
προδιαγράφεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα…» (24/9/2007).
Απογευματινή
• «Ποιος είπε ότι για τη γνώση δεν διψά πλέον κανείς; Ο θεσμός τού Ελεύθερου Πανεπιστημίου αποτελεί απτή απόδειξη
περί τού αντιθέτου…» (29/9/2007).
Κέρδος
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Λειτουργία τού Προγράμματος
και όροι συμμετοχής
Υπεύθυνη ακαδημαϊκού συντονισμού: Γιάννα Πανουσάκη
Για τη λειτουργία τού Προγράμματος συνεργάζονται επίσης οι:
Δημήτρης Κακαβελάκης (μέλος τού Διοικητικού Συμβουλίου τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας)
Άγγελος Νικολόπουλος (υπεύθυνος ιστοσελίδας τής Στοάς τού Βιβλίου)
Σπύρος Μπάκας, Θανάσης Στρογγύλης
Θανάσης Κουτρούβης, Τιμολέων Μπουκογιάννης
Φιλολογική επιμέλεια κειμένων τού εντύπου: Λίντα Βολτή
Ημέρες και ώρες παρακολούθησης
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται στην Αίθουσα Λόγου τής Στοάς τού Βιβλίου και θα
μεταδίδονται ταυτόχρονα μέσω βιντεοπροβολέα στην παρακείμενη Αίθουσα Τέχνης. Ανάλογα με
την ώρα προσέλευσης οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα επιλογής αίθουσας.
Βεβαιώσεις παρακολούθησης
Θα δίδονται σε όσους / όσες έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον οκτώ (8) παρουσίες από
τη σειρά των δέκα (10) μαθημάτων ή τουλάχιστον τέσσερεις (4) παρουσίες από τον κύκλο των
πέντε (5) μαθημάτων.
Δήλωση ενδιαφέροντος
Oι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση μέχρι και τις 21 Ιανουαρίου 2011.
Το σχετικό έντυπο τής δήλωσης μπορεί να υποβληθεί στα γραφεία τής Στοάς τού Βιβλίου ή να
αποσταλεί με φαξ στο 210-3310090 ή ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα τής Στοάς τού Βιβλίου
(www.stoabibliou.gr). Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Oικονομική συμμετοχή στο κόστος των μαθημάτων
Προκειμένου να καλυφθεί μέρος των εξόδων τού προγράμματος έχει προσδιοριστεί να
καταβάλλεται για την παρακολούθηση κάθε σειράς δέκα (10) μαθημάτων συνολικά το ποσό των
100 ευρώ και το ποσό των 70 ευρώ για την παρακολούθηση κάθε σειράς πέντε (5) μαθημάτων. Oι
φοιτητές δικαιούνται έκπτωση 30%. Σε όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν επιπλέον σειρές
μαθημάτων παρέχεται έκπτωση 15% ανά σειρά.
Πληροφορίες
Για πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής παρακαλούμε να απευθύνεστε καθημερινά,
από Δευτέρα έως Παρασκευή και ώρες 10.00-15.30, στα γραφεία τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας
στη Στοά τού Βιβλίου: Αρσάκειο Μέγαρο, Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου, τηλ.: 210-3244538 και 2103253989, καθώς και στην ιστοσελίδα τής Στοάς τού Βιβλίου (www.stoabibliou.gr).
H Στοά τού Bιβλίου διατηρεί το δικαίωμα τυχόν αλλαγών στο πρόγραμμα, για τις οποίες
θα ενημερώνονται οι παρακολουθούντες κυρίως μέσω τής ιστοσελίδας www.stoabibliou.gr
EΛEYΘEPO ΠANEΠIΣTHMIO THΣ ΣTOAΣ TOY BIB Λ I O Y
13ος Kύκλος
Δήλωση ενδιαφέροντος
(Παρακαλούμε να συμπληρώσετε με μικρά γράμματα)
Επώνυμο ....................................................................................................
Όνομα ............................................... Όνομα πατέρα ................................
Ηλικία .... Επάγγελμα ................................................................................
o Eίμαι φοιτητής / -τρια Πανεπιστημίου
Γραμματικές γνώσεις – Σπουδές (εάν υπάρχουν) ..............................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
Διεύθυνση: Οδός ............................................................. Αριθμός ............
Περιοχή ........................................................ Τ.Κ. ..................
Τηλέφωνα επικοινωνίας ...............................................................................
E-mail .......................................................................................................
Ενδιαφέρομαι να παρακολουθήσω τη σειρά μαθημάτων:
(Μπορείτε να αριθμήσετε κατά προτεραιότητα ενδιαφέροντος από μία μέχρι και τέσσερεις
σειρές)
o 5 Μαθήματα ελληνικής γλώσσας (Γ. Μπαμπινιώτης)
o 10 Μαθήματα λογοτεχνικής γραφής και ανάγνωσης (Κ. Μουρσελάς, συντονιστής)
o 10 Μαθήματα φιλοσοφίας (Χρ. Γιανναράς)
o 10 Μαθήματα αρχαίου δράματος (Κ. Γεωργουσόπουλος, συντονιστής)
o 10 Μαθήματα φιλοσοφίας τής θρησκείας (Μ. Μπέγζος)
o 5 Μαθήματα ελληνικής ιστορίας (Σ. Καργάκος)
o 10 Μαθήματα για τον Νίκο Καζαντζάκη (Δ. Δημηρούλης, συντονιστής)
Γιατί ενδιαφέρεστε να παρακολουθήσετε το πρόγραμμα;
.................................................................................................................
$
o Έχω συμμετάσχει σε προηγούμενο κύκλο τού Ελεύθερου Πανεπιστημίου
Ημερομηνία
Υπογραφή
www.stoabibliou.gr
Παραγωγή: M. PΩMANOΣ E.Π.E. 210.99.46.244