9:50 AM Page 1 > ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ «Στηρίξτε τη φαρμακευτική περίθαλψη για τους Έλληνες ασθενείς» > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Είμαστε όλοι «Μνημονιακοί» > Θ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Εκλοyes ή εκλοno > ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Eπανασχεδιασμός του EOΠYY X+7 ΓΛYΦAΔAΣ 011985 ESS P O ST Έτος 22 ο / Τεύχος 224 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ PR Medical Express PR 12/20/13 ES ST Medical_exofyllo_224 S PO ISSN 1106-3157 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102 166 74 ΓΛΥΦΑΔΑ e-mail: [email protected] ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Κολπική μαρμαρυγή: Αθώα, αλλά και επικίνδυνη ΓIΩPΓOΣ X. XAΪΔEMENOΣ H ψωρίαση δεν μεταδίδεται Επισκεφτείτε τη νέα μας ιστοσελίδα w w w. m e d i c a l e x p r e s s . g r Username και Password στη σελίδα των περιεχομένων Medical_exofyllo_224 12/20/13 9:50 AM Page 2 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 3 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 4 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Medical Express ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα, τηλ.: 210-89.47.002, Fax: 210-89.41.551, www.pitsilidis.gr, e-mail: [email protected] www.medicalexpress.gr username: abcd / password: 1234 12 ΚΩΔΙΚΟΣ: 01-1985 20 EDITORIAL Είμαστε όλοι «Μνημονιακοί» ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ Εκλοyes ή εκλοno 6 10 ΕΚΔOΤΗΣ Mιχάλης Πιτσιλίδης, Λ. Πορφύρα 11, Bούλα 166 73 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Nινέττα Βατικιώτη ΔIEYΘYΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ – ΧΩΡΙΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ – ΣΤΟΧΟΥΣ ΚΑΙ ΠΥΞΙΔΑ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Λόλα να ένα...Ταμείο 12 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Κολπική μαρμαρυγή: Αθώα, αλλά και επικίνδυνη ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ Η ψωρίαση δεν μεταδίδεται ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Νέα δεδομένα για τους ασθενείς 20 ART DIRECTOR Νικολέττα Παπαϊωάννου ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νεκταρία Καρακώστα, Έλενα Κιουρκτσή, Βιβέττα Λαϊνιώτη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βασιλική Κούτσικου 24 ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Σταμάτης Κωνσταντάτος 28 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 30 ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 36 ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ «Στηρίξτε τη φαρμακευτική περίθαλψη για τους Έλληνες ασθενείς» 48 4 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH ΔIEYΘYΝΣΗ Κωνσταντίνος Σπίγγος Μιχάλης Πιτσιλίδης ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Όλγα Κοσσυβάκη Ανυπόγραφα άρθρα: Copyright Medicart SA Αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 5 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 6 E D I T O R I A L Είμαστε όλοι «Μνημονιακοί» Του Μιχάλη Πιτσιλίδη [email protected] Εκτός από τους θιγόμενους, δεν γνωρίζω άλλον Έλληνα που να έχει αντίρρηση π.χ. στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων ή στον ανταγωνισμό μεταξύ παρόχων υπηρεσιών ώστε να μειωθούν οι τιμές. Δ ιχαστικά ξεκινήσαμε τη νεώτερη εθνική μας ιστορία. Με Γαλλικό, Αγγλικό και Ρωσικό κόμμα. Κι έτσι συνεχίζουμε μέχρι σήμερα. Βασιλικοί και αντιβασιλικοί, Βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί, κομουνιστές και αντικομουνιστές κι άλλα πολωτικά σχήματα, με πιο γελοίο αυτό που λάνσαρε ο αλήστου μνήμης τηλενομάρχης Πανίκας Ψωμιάδης, με τους νότιους και του βόρειους και πιο ανθεκτικό στο χρόνο το διαχωρισμό που επέβαλε το ΚΚΕ μεταξύ κομουνιστών και αντικομουνιστών. Έτσι, ακόμα και σήμερα, αν εκφράζεις άρνηση και κριτική στις πολιτικές, τη θεωρία και τον ακτιβισμό του ΚΚΕ χαρακτηρίζεσαι αντικομουνιστής, έννοια απεχθής, σχεδόν ισοδύναμη μεταδοτικής μολυσματικής νόσου. Ενώ το να είσαι οπαδός του ΚΚΕ και να βρίσκεις στραβό, αντιλαϊκό, κακό και προδοτικό ό,τι συμβαίνει στη Δύση, σημαίνει ότι είσαι αντικαπιταλιστής και αντιιμπεριαλιστής, έννοιες που ισοδυναμούν με αγωνιστικές περγαμηνές και παράσημα κτηθέντα στο πεδίο τής...μάχης του αντιαμερικανισμού. Διότι, ως γνωστόν, ο αντιαμερικανισμός είναι ο σοσιαλισμός τού βλάκα. 6 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 7 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 8 E D I T O R I A L Ακόμα και σήμερα, έξι χρόνια μετά την κρίση, η απόλυση δημοσίων υπαλλήλων θεωρείται ταμπού. Τα τελευταία 5-6 χρόνια, ο εθνικός μας διχασμός κινείται στο επίπεδο των μνημονίων. Είμαστε μνημονιακοί (ένα υβρίδιο μεταξύ νεοφιλελευθερισμού, εθνικής μειοδοσίας και ευρωλιγούρας) και αντιμνημονιακοί (υπερήφανοι πατριώτες, λαϊκοί αγωνιστές κοκ). Αλλά τα μνημόνια έχουν δυο βασικά σκέλη. Το ένα αφορά τις λεγόμενες «διαρθρωτικές αλλαγές» με άλλα λόγια την «επανίδρυση του κράτους» (σας θυμίζει κάτι αυτό;) και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας και πολιτείας και, κυρίως, του τεράστιου, διεφθαρμένου, ανίκανου και αντιπαραγωγικού «κράτους» με τους «συνδικαλιστές» του. Εκτός από τους θιγόμενους, δεν γνωρίζω άλλον Έλληνα που να έχει αντίρρηση π.χ. στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων ή στον ανταγωνισμό μεταξύ παρόχων υπηρεσιών ώστε να μειωθούν οι τιμές. Άλλωστε, στα προεκλογικά προγράμματα τόσο του ΠαΣοΚ όσο και της Νέας Δημοκρατίας περιλαμβάνονται σχεδόν όλα τα διαρθρωτικά μέτρα που μας πιέζει η Τρόικα να πάρουμε! Και μην νομίζετε ότι το κομματικό κράτος των ημετέρων έχει καμφθεί υπέρ της αξιοκρατίας. Κάθε άλλο... Το δεύτερο σκέλος των μνημονίων περιλαμβάνει οικονομικά μέτρα που έχουν έναν και μοναδικό τελικό στόχο: να νοικοκυρευτεί το κράτος, η κεντρική διοίκηση και να πάψει να ξοδεύει διπλάσια απ΄όσα εισπράττει, βυθίζοντας κάθε μέρα τη χώρα στο χάος της υπερχρέωσης. Κι εδώ έγινε το έγκλημα! Ενώ στην πραγματική οικονομία όταν πτωχεύει μια επιχείρηση οι δικοί της εργαζόμενοι χάνουν τη δουλειά τους, οι πιστωτές της τα λεφτά τους κοκ, στην Ελλάδα όπου πτώχευσε το ελληνικό κράτος, η δομή του διατηρήθηκε σχεδόν αλώβητη και η κρίση (ανεργία, φτώχεια) μεταφέρθηκε, μέσω της άγριας φορολόγησης και της ανύπαρκτης ρευστότητας, στον ιδιωτικό τομέα! Ακόμα και σήμερα, έξι χρόνια μετά την κρίση, η απόλυση δημοσίων υπαλλήλων θεωρείται ταμπού. Ακόμα και σήμερα οι «επίορκοι» δηλ. οι κοπανατζήδες, ανίκανοι, εκβιαστές και, κυρίως, οι κλέφτες, όχι μόνο δεν απολύονται, αλλά και πληρώνονται κανονικά αν δεν προάγονται κιόλας! Κάτω από τις αφόρητες πιέσεις της Τρόικας και υπό συνθήκες πραγματικής οικονομικής αδυναμίας, περικόπτονται μισθοί, συντάξεις και εφάπαξ στο δημόσιο τομέα, με μεγάλη απροθυμία και με το σταγονόμετρο... Και, βέβαια, είναι απορίας άξιο τι μπορεί να σημαίνει «αντιμνημονιακός»! Επιστροφή στη διαφθορά, στην αργομισθία, τη σπατάλη, στα θηριώδη εφάπαξ, στους 40χρονους συνταξιούχος και στα δανεικά επί δανεικών, όπως υπόσχονται ο ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ; Μα τόση βλακεία; 8 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 9 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 10 E Ξ Ε Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Α Εκλοyes ή εκλοno Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου [email protected] Η καθημερινότητα είναι σκληρή και τονίζει την ανάγκη για... χειροπιαστή ελπίδα. H Παιδεία και η Υγεία βρίσκονται στους δρόμους εδώ και πολύ καιρό. Αυτό για πολλούς είναι ένα ακόμη δείγμα του ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο και η μόνη διέξοδος είναι οι εκλογές. Οι δηλώσεις για τριπλές κάλπες τον Μάιο δίνουν και παίρνουν, ενώ την ίδια ώρα, ως χώρα δίνουμε, αλλά δεν παίρνουμε. Τα τσαλιμάκια της Τρόικας τύπου «έρχομαι δεν έρχομαι» «ναι, ίσως, αλλά» ζορίζουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα, τόσο από τη μεριά της κυβέρνησης, όσο και από τη μεριά των πολιτών, που αναμένουν εναγωνίως την ανάπτυξη, την έξοδο από το τούνελ ή έστω την...έξοδο του Μεσολογγίου, μπας και τα καταφέρουμε να κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα. Οι ελπίδες κινούνται κάπου μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας κι ενώ όλοι αναγνωρίζουν πως τα τελευταία χρόνια διορθώνονται τα κακώς κείμενα δεκαετιών, πως κάτι αλλάζει σ’ αυτή τη χώρα, η καθημερινότητα είναι σκληρή και τονίζει την ανάγκη για...χειροπιαστή ελπίδα. Η ανεργία μεγαλώνει, το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας δύσκολα τα βγάζει πέρα και η ανησυχία για το μέλλον, αντικαθιστά τα όνειρα για κάτι καλύτερο. Την ίδια ώρα, ένας τραγικός θάνατος από μαγκάλι, μια μαθήτρια που ψάχνει στα σκουπίδια για να βρει κάτι να φάει και πολλά άλλα θλιβερά σκηνικά της μεταμνημονιακής Ελλάδας, οξύνουν ακόμη περισσότερο τα πνεύματα. Όλα τα παραπάνω –και άλλα τόσα – είναι αρκετά για να μπούμε σε διαδικασία εκλογών; Όχι. Όπως είναι διαμορφωμένο στην παρούσα φάση το πολιτικό σκηνικό, μια εκλογική αναμέτρηση δεν θα προσέφερε απολύτως τίποτα. Μάλλον το αντίθετο. Η αξιωματική αντιπολίτευση αδυνατεί να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη πρόταση για την έξοδο από την κρίση και παραμένει κολλημένη σε αντιπολιτευτικές φωνές του παρελθόντος. Αυτό γίνεται εμφανές και από τα ποσοστά που λαμβάνει στις διάφορες δημοσκοπήσεις που γίνονται κατά καιρούς. Σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία η αντιπολίτευση δεν καταφέρνει να «αξιοποιήσει» την απογοήτευση των ψηφοφόρων, με αποτέλεσμα η μνημονιακή κυβέρνηση –που υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να έχει καταποντιστεί δημοσκοπικά – να διατηρεί το προβάδισμα ή να το χάνει με ελάχιστη διαφορά. Αυτό δείχνει ή ότι η κυβέρνηση πείθει ή ότι η αντιπολίτευση κάτι δεν κάνει καλά. Όποια από τις παραπάνω επιλογές κι αν ισχύει, δίνει αρνητική απάντηση στο θέμα των πρόωρων εκλογών. Η αβεβαιότητα που μας βασανίζει, δεν μπορεί να ανατραπεί με αβέβαιες λύσεις και προτάσεις, ούτε με θεωρητικές προσεγγίσεις και λαϊκισμούς. Χρειαζόμαστε κάτι σταθερό, ασφαλές, πειστικό και σίγουρο. Κι αυτό θα στηρίξει ο λαός, ανεξαρτήτως από το αν προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, τη Νέα Δημοκρατία, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ ή κάποιον νέο συνδυασμό. 10 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 11 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 12 Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ – ΧΩΡΙΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ – ΣΤΟΧΟΥΣ ΚΑΙ ΠΥΞΙΔΑ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Λόλα να ένα... Ταμείο Της Νεκταρίας Καρακώστα Τον επανασχεδιασμό του ΕΟΠΥΥ από... μηδενική βάση προτείνει ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρος Ρακιντζής, προβλέποντας ότι χωρίς άμεση και δραστική παρέμβαση ο Οργανισμός θα οδηγηθεί στο εγγύς μέλλον σε αδιέξοδο. Δ ύο νέα πορίσματα, για τις δαπάνες μετακίνησης ασθενών στο εξωτερικό, αλλά και την προμήθεια ειδών περίθαλψης, ηλεκτροκίνητων βοηθημάτων και αμαξιδίων, παρέδωσε πρόσφατα στον υπουργό Υγείας, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης (ΓΕΔΔ), κ. Λέανδρος Ρακιντζής. Μετά το πέρας της συνάντησης ο κ. Ρακιντζής δήλωσε: «Καταρτίσαμε δύο πορίσματα, τα οποία έχουμε υποβάλει στον κ. Υπουργό, με τα οποία δεν καταλογίζουμε ευθύνες αλλά δίνουμε κατευθυντήριες γραμμές, πως θα μπορούσαν να διορθωθούν τα κακώς κείμενα, όπως για παράδειγμα με ένα ηλεκτρονικό σύστημα συνταγογράφησης ή έλεγχο προμηθευτών. Πιστεύω ότι η εικόνα του ΕΟΠΥΥ θέλει φτιάξιμο από την αρχή», σημείωσε ο κ. Ρακιντζής μετά τη συνάντησή του με τον υπουργό Υγείας, κ. Άδωνι Γεωργιάδη. Αφορμή για τον έλεγχο του ΓΕΔΔ στάθηκε καταγγελία που έφτασε στον κ. Ρακιντζή τον περασμένο Μάρτιο από συγγενείς ασθενούς που νοσηλευόταν στο 251 Γ.Ν.Α. ΟΙ συγγενείς κατήγγειλαν εκβίαση, προκειμένου να εγκριθεί η νοσηλεία του οικείου τους ασθενούς στο εξωτερικό. Το ποσό των 12.000 ευρώ που τους ζητήθηκε υποτίθεται πως θα δινόταν σε υψηλά ιστάμενο στέλεχος του ΕΟΠΥΥ. Εντυπωσιακό είναι ωστόσο, ότι διερευνώντας τη συγκεκριμένη υπόθεση, o Γενικός Επιθεωρητής έκρινε μη νόμιμη σύνθεση της τριμελούς Ειδικής Επιτροπής Αθηνών για την έγκριση νοσηλείας εξωτερικού των 12 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 ασφαλισμένων του Ο.Π.Α.Δ., η οποία θα μπορούσε να επιφέρει ακυρότητα των εγκριτικών αποφάσεων που βασίζονται στις γνωμοδοτήσεις της. Επιπλέον, διαπίστωσε την πλημμελή εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων του Ο.Π.Α.Δ.– Τ.Υ.Δ.Κ.Υ. από τη μία και μόνη επιτροπή για όλη την Επικράτεια, χωρίς να είναι σαφής και δικαιολογημένος ο λόγος για τον οποίο εξακολουθεί να υφίσταται διαχωρισμός των ασφαλισμένων του Ο.Π.Α.Δ. από τους ασφαλισμένους όλων των λοιπών ταμείων που έχουν ενταχθεί στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Στο πόρισμα, ο Γενικός Επιθεωρητής προτείνει την «άμεση τροποποίηση του υφισταμένου νομοθετικού πλαισίου, ώστε να υπάρξει από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ ενιαία αντιμετώπιση των ασφαλισμένων όλων των ταμείων (επομένως και του Ο.Π.Α.Δ.- Τ.Υ.Δ.Κ.Υ.) που έχουν ενταχθεί σε αυτόν». «Τα νοσήλια εξωτερικού είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα. Είναι δύσκολο, καθώς και εμείς όταν αντιμετωπίζουμε περιστατικά στο γραφείο, τα βλέπουμε με μια μεγαλύτερη ευαισθησία, χωρίς ποτέ να μπορούμε στα αλήθεια να ξέρουμε την πραγματική κατάσταση. Πάντως προσπαθούμε και αυτή είναι η εντολή μου- και τηρείται η προβλεφθείσα διαδικασία μέσω των επιστημονικών επιτροπών, ώστε να έχουμε πιστοποιήσει ότι μια νοσηλεία δεν μπορεί να γίνει στην Ελλάδα και μπορεί να γίνει μόνο στο εξωτερικό, οπότε η δαπάνη γίνεται δεκτή», τόνισε με τη σειρά του ο υπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης. Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 13 Μ Η Ν Α Σ Γιατί στη Γερμανία; Ένα ακόμη εντυπωσιακό εύρημα που προέκυψε από τον συγκεκριμένο έλεγχο ήταν ότι «το μεγαλύτερο ποσοστό (25% του συνόλου) των νοσηλειών εξωτερικού κατευθύνεται στη Γερμανία. Ακολουθούν η Αγγλία (21%), η Γαλλία (13%), οι Η.Π.Α. (12%) και η Ελβετία (8%). Να σημειωθεί ότι η νοσηλεία στις Η.Π.Α. είναι αποκλειστικά ιδιωτική και κοστίζει αρκετά περισσότερο από αυτήν σε χώρες της Ε.Ε. Επίσης, σχεδόν οι μισοί από τους ασφαλισμένους του Ο.Π.Α.Δ. που κάνουν χρήση νοσηλείας στο εξωτερικό (ποσοστό 47%) προέρχονται από τους υπηρετούντες στο Υπουργείο Παιδείας. Ακολουθούν οι του Υπουργείου Υγείας (18%), Προστασίας του Πολίτη (8%) και Οικονομίας (7,5%). Παρότι δεν είχαμε διαθέσιμα στοιχεία για τον συνολικό πληθυσμό των εν ενεργεία υπαλλήλων και συνταξιούχων ανά Υπουργείο, οπότε τα ποσοστά αυτά έχουν μερική μόνο αξία, προκαλεί, ωστόσο, εντύπωση η προέλευση του μεγαλύτερου μέρους αυτών που κάνουν χρήση νοσηλείας στο εξωτερικό (σε ποσοστό 65%) από δύο μόνο Υπουργεία, το Παιδείας και το Υγείας», αναφέρει το πόρισμα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και η υπόθεση που αποτέλεσε την αφορ- Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε μή για τη διερεύνηση των νοσηλειών του εξωτερικού αφορούσε σε μετάβαση του ασθενούς στη Γερμανία. Συμπέρασμα Το συμπέρασμα του κ. Ρακιντζή αναφέρεται (και όχι άδικα) στο σύνολο της λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ και όχι μόνο στο μεμονωμένο περιστατικό. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Γενικός Επιθεωρητής, ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. πάσχει από εγγενή κρίση ταυτότητας και πορεύεται χωρίς στρατηγική, πυξίδα και χάρτη. «Φαίνεται να συγκροτήθηκε πρόχειρα, χωρίς βασικό σχέδιο (master plan), με άκριτη μεταφορά και συρραφή (patchwork) επιμέρους διατάξεων των προηγούμενων φορέων τους οποίους αφομοίωσε. Η ίδια λογική της συρραφής διέπει και την οργάνωσή του, αφού δεν διαθέτει οργανισμό, περιγραφή θέσεων εργασίας και εσωτερικό κανονισμό, αλλά περιέλαβε και ενσωμάτωσε Υπηρεσίες διαφόρων φορέων, καθεμιά των οποίων προσήλθε με τις δικές της διαδικασίες, νοοτροπία και τρόπο λειτουργίας. Ως αποτέλεσμα, προέκυψε ένας φορέας χωρίς σαφή υπαγωγή, χωρίς ενιαίο και συμπαγές θεσμικό πλαίσιο, δομή και τρόπο λειτουργίας. Τα σοβαρά αυτά προβλήματα αντανακλούν MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 13 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 14 Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε στην καθημερινή λειτουργία του Οργανισμού, αφού τον αναγκάζουν να αντιμετωπίζει τα ανακύπτοντα συνεχή και πιεστικά ζητήματα χωρίς σαφή στρατηγική, με μη συνεκτικό, σχεδόν ‘πυροσβεστικό’, τρόπο, ορισμένες φορές στα όρια της νομιμότητας ή και επέκεινα αυτής». Αμαξίδια – πρόσθετες δαπάνες Όταν έγινε γνωστή η υπόθεση εκβιασμού που περιγράφηκε παραπάνω, ο τότε πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, ζήτησε τη συγκρότηση μικτού κλιμακίου, ώστε να διερευνηθούν παράλληλα οι υποθέσεις προμήθειας ηλεκτρικών αμαξιδίων και άλλων βοηθημάτων υψηλού κόστους, με στόχο να προστατευθεί το δημόσιο συμφέρον. Και εδώ διαπιστώθηκε μια πρωτοφανής ανισότητα στη μεταχείριση των ασθενών, ανάλογα με το Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΕΟΠΥΥ (ΠΕ.ΔΙ) διαθέτουν ή όχι ελεγκτές ιατρούς. Συγκεκριμένα, το κλιμάκιο ελέγχου διαπίστωσε ότι κάποιες από τις ΠΕ.ΔΙ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. διαθέτουν ελεγκτές ιατρούς για την υποστήριξη της απαιτούμενης από τον Ε.Κ.Π.Υ. διαδικασίας, ενώ άλλες όχι, με αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι των περιοχών τους να ταλαιπωρούνται με πρόσθετη αναγκαστική μετακίνηση στις αντίστοιχες Ν.Μ.Υ. για την πιστοποίηση της νόσου και την έγκριση της παροχής του πρόσθετου είδους από ιατρό. Όσον αφορά στην έγκριση της παροχής: α. Σε περίπτωση που η ΠΕ.ΔΙ. διαθέτει ελεγκτή ιατρό, η διαδικασία περατώνεται με την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών. β. Αν δεν υπάρχει ελεγκτής, ο ασφαλισμένος ανατρέχει για τον έλεγχο στην τοπική Ν.Μ.Υ. γ. Αν πρόκειται για ασφαλισμένο του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., αυτός οφείλει να περάσει υποχρεωτικά από τις Υγειονομικές Υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ, προκειμένου να εκδοθεί η σχετική ιατρι- 14 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 κή γνωμάτευση ή να περάσει και από την Πρωτοβάθμια Ειδική Επιτροπή (A.Y.E.), αν θεωρηθεί αναγκαίο. Και εδώ δεν έλειψαν οι παρατυπίες. Παρόλο που ο Ενιαίος Κανονισμός Παροχών Υγείας του ΕΟΠΥΥ αναφέρει ότι τα είδη πρόσθετης περίθαλψης χορηγούνται ύστερα από γνωμάτευση ιατρού αντίστοιχης με το χορηγούμενο είδος ειδικότητας, από τα στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του Κλιμακίου, προκύπτουν συνταγογραφήσεις από εργαστηριακές ειδικότητες γιατρών, οι οποίοι εκ της ειδικότητάς τους δεν μπορούν να συνταγογραφήσουν είδη πρόσθετης περίθαλψης (π.χ. κυτταρολόγος, μικροβιολόγος κ.λπ.) - γεγονός που αποτελεί θέμα προς διερεύνηση από τον ΕΟΠΥΥ. Οι αδυναμίες του συστήματος • Για τα είδη πρόσθετης περίθαλψης, υπάρχουν πλημμελή μηχανογραφικά δεδομένα (π.χ. μη ύπαρξη στοιχείων για τον προμηθευτή που υλοποιεί τη δαπάνη, μη ανάπτυξη μηχανισμού risk analysis για τους συνταγογραφούντες ιατρούς και τους προμηθευτές) * δεν υπάρχει δυνατότητα κεντρικού σχεδιασμού, ελέγχου και συνολικής αποτίμησης των δαπανών του Οργανισμού. • Η πλημμελής τυποποίηση των ειδών πρόσθετης περίθαλψης, η μη ολοκλήρωση των ιατρικών πρωτοκόλλων και οδηγιών για τη χορήγησή τους και η μη διασύνδεσή τους με το μητρώο των πιστοποιημένων ειδών δημιουργούν προβλήματα αξιοπιστίας και αφήνουν κενά στη διαδικασία λήψης της ιατρικής απόφασης για τη χορήγηση των πρόσθετων ειδών. • Λόγω των προαναφερθέντων κενών, καλλιεργείται το έδαφος για την ανάπτυξη φαινομένων προκλητής ζήτησης, χορήγησης υλικών αμφίβολης ποιότητας, περιττών δαπανών και σπατάλης που θα μπορούσε να έχει περισταλεί, ενώ αφήνονται περιθώρια ανά- Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 15 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 16 Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε πτυξης φαινομένων καιροσκοπισμού, διαφθοράς και διαπλοκής. • Όσον αφορά στον έλεγχο παραλαβής και χρήσης των συνταγογραφούμενων ειδών, διαπιστώθηκε έλλειψη ελεγκτών και πόρων, για το ελεγκτικό αυτό έργο. Το πόρισμα Ρακιντζή προτείνει, καταλήγοντας, τη δημιουργία –το συντομότερο δυνατό- ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (Ο.Π.Σ.), που θα ενοποιήσει τα διάσπαρτα και εν πολλοίς ασύνδετα μεταξύ τους σημερινά συστήματα. Επίσης, για να ξεπεραστούν οι αδυναμίες που προαναφέρθηκαν, προτείνει την ανάπτυξη ενός μηχανισμού risk analysis για τους προμηθευτές και τους συνταγογραφούντες ιατρούς, την προτυποποίηση της διαδικασίας έκδοσης ιατρικής γνωμάτευσης και τη σύνταξη ιατρικών πρωτοκόλλων και οδηγιών για τη χορήγηση αυτών των ειδών. Σχετικά με το θέμα των αμαξιδίων, ο υπουργός Υγείας κ. Γεωργιάδης πρότεινε τη δημιουργία ενός συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, κατ’ αναλογία με αυτήν του φαρμάκου, όπου θα γράφεται το αμαξίδιο, το κόστος του, ο χρόνος αλλαγής του, η εταιρία που το προμηθεύει. Οι προτάσεις Οι βασικές προτάσεις των δύο πορισμάτων αποτελούν, ενδεχομένως και τις μοναδικές διεξόδους του ΕΟΠΥΥ από τα αδιέξοδα στα οποία βρίσκεται. Το γενικό συμπέρασμα των προτάσεων θα μπορούσε να συνοψιστεί σε δύο λέξεις: «ας ξαναπροσπαθήσουμε». «Κατά την άποψη του Κλιμακίου, απαιτείται το συντομότερο δυνατόν επανασχεδιασμός του ΕΟΠΥΥ από μηδενικής βάσεως, με την αποσαφήνιση: 16 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 • ταυτότητας, • στόχων, • πολιτικών, • χρηματοδοτικών εργαλείων και • μεθόδων δράσης. Ειδικά για την αποσαφήνιση της ταυτότητας απαιτείται λήψη άμεσης πολιτικής απόφασης για τον προσδιορισμό του ρόλου του Οργανισμού ως παρόχου – προμηθευτή υπηρεσιών υγείας ή ως Εθνικού Ταμείου Ασφάλισης Υγείας (αγοραστή υπηρεσιών υγείας). Σε κάθε περίπτωση, ο διαχωρισμός αυτός είναι αναγκαίος για την ορθολογική και αντικειμενική διαχείριση πόρων και υπηρεσιών. Απαιτείται επίσης η υιοθέτηση οργανωτικών προτύπων, βέλτιστων πρακτικών, πρωτοκόλλων και συνεκτικών διαδικασιών σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων του Οργανισμού. Χωρίς μια τέτοια δραστική και άμεση παρέμβαση, είναι πλέον ή βέβαιον ότι ο Οργανισμός οδηγείται σε αδιέξοδο στο εγγύς μέλλον, με καταστροφικές συνέπειες για την κοινωνία και την εθνική οικονομία». Γενικό και σαφές. «Να προχωρήσει ο ΕΟΠΥΥ το συντομότερο δυνατόν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να ενοποιηθούν τα διάσπαρτα και εν πολλοίς ασύνδετα μεταξύ τους σημερινά συστήματα σε ένα πλήρες και λειτουργικό Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (Ο.Π.Σ.). Το Ο.Π.Σ. θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ για τη σύνταξη αξιόπιστου προϋπολογισμού, την παρακολούθηση, τον έλεγχο και τον απολογισμό δαπανών, καθώς και για την επεξεργασία στατιστικών δεδομένων λειτουργικής, επιδημιολογικής, κοινωνικής ή άλλης χρήσης και χρησιμότητας. Θεωρείται απαραίτητη η εκπαίδευση εξειδικευμένου προσωπικού για τη μεγαλύτερη δυνατή λειτουργική αυτονομία του Οργανισμού». Ειδικό και αναγκαίο. Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 17 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 18 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 19 Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 20 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Κολπική μαρμαρυγή: Αθώα, αλλά και επικίνδυνη Συνέντευξη στην Νεκταρία Καρακώστα κολπική μαρμαρυγή αποτελεί τη συχνότερη αρρυθμία στους ενήλικες, η οποία όμως αν μείνει χωρίς θεραπεία κρύβει σοβαρούς κινδύνους. Ο επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, μιλώντας στo Medical Express, αναφέρει ότι πρόκειται για μια γενικά καλοήθη πάθηση, η οποία, με τις κατάλληλες προφυλάξεις και την κατάλληλη θεραπεία, μπορεί να ακολουθεί τον πάσχοντα για πολλά - πολλά χρόνια, χωρίς να επηρεάσει ουσιαστικά τη ζωή του. Με τους νέους φαρμακευτικούς παράγοντες μάλιστα, που αποδεσμεύουν τον ασθενή από τον “βραχνά” των τακτικών εξετάσεων, προστατεύοντάς τον αποτελεσματικά από τα εγκεφαλικά επεισόδια αλλά και τις αιμορραγίες, η ποιότητα ζωής των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή βελτιώνεται σημαντικά. Η 20 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Μπορείτε να μας εξηγήσετε τον μηχανισμό της ΚΜ και τι κινδύνους κρύβει; Η ΚΜ χαρακτηρίζεται από τις περισσότερες φορές από ταχυκαρδία και ακανόνιστους, άρρυθμους παλμούς. Φυσιολογικά, στην καρδιά μας, στον δεξιό κόλπο, έχουμε ένα κέντρο, κάποια κύτταρα, που στέλνουν ένα ρυθμικό ερέθισμα, κάνοντας την καρδιά να συσπάται (περίπου 60 φορές το λεπτό). Σε κάποιους ανθρώπους όμως, το ρυθμικό αυτό ερέθισμα δίνει τη θέση του σε μια άναρχη δραστηριότητα πολλών, μικρών ηλεκτρικών κυκλωμάτων, που προκαλούν άρρυθμες συστολές. Αυτό είναι η Κολπική Μαρμαρυγή. Τι κινδύνους κρύβει; α. Τον κίνδυνο ο ασθενής να πάθει εγκεφαλικό-εμβολικό επεισόδιο. Λόγω της άναρχης ηλεκτρικής δραστηριότητας που αναφέραμε παραπάνω, τα συσπαστικά κύτταρα του κόλπων της καρδιάς δεν συντονίζονται και οι κόλποι δεν συσπώνται- συσπώνται μόνο οι κοιλίες, που στέλνουν αίμα σε όλη την κυκλοφορία. Λόγω της μη σύσπασης των κόλπων, το αίμα λιμνάζει μέσα σε αυτούς, δημιουργώντας θρόμβους. Αν κάποιος από τους θρόμβους αυτούς «δραπετεύσει» στην κοιλία, περνά στην κυκλοφορία και ανάλογα με το σημείο του αρτηριακού δέντρου όπου θα εμβολιστεί, προκαλεί έμφραγμα, εγκεφαλικό επεισόδιο ή περιφερική εμβολή. O κίνδυνος για εγκεφαλικό-εμβολικό επεισόδιο είναι μάλιστα μεγαλύτερος όταν αθροιστούν και άλλοι παρά- Medical_soma_224 12/20/13 2:03 PM Page 21 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η γοντες κινδύνου: αν ο ασθενής είναι ηλικιωμένος, έχει υπέρταση, διαβήτη ή καρδιακή ανεπάρκεια. Βάσει αυτών των παραγόντων, ο καρδιολόγος εκτιμά τον κίνδυνο που διατρέχει ο ασθενής για εγκεφαλικό επεισόδιο και χορηγεί, αν χρειαστεί, αντιπηκτική αγωγή. β. Ο δεύτερος μεγάλος κίνδυνος της ΚΜ είναι ο ασθενής να εμφανίσει καρδιακή ανεπάρκεια. Αν η καρδιά του ασθενούς «τρέχει» για εβδομάδες ή μήνες, κάποια στιγμή θα κουραστεί και θα παρουσιάσει ανεπάρκεια. Για αυτό, είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη διάγνωση της ΚΜ. Έχει συμπτώματα; Το κυριότερο σύμπτωμα της ΚΜ είναι το αίσθημα παλμών (το λεγόμενο “φτερούγισμα”), που ορισμένες φορές μπορεί να συνοδεύεται από τάση προς λιποθυμία ή μια γενικότερη αδυναμία. Ωστόσο, δεν σημαίνει ότι κάθε έντονο αίσθημα παλμών είναι κολπική μαρμαρυγή. Άλλα συμπτώματα της ΚΜ είναι ο πόνος στο στήθος και η κόπωση. Απέναντι σε ένα τέτοιο σύμπτωμα, ο ασθενής θα πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον γιατρό του, χωρίς πανι- κό και χωρίς φόβο, ώστε να τον κατευθύνει ανάλογα. Ακόμη κι αν πρόκειται για ΚΜ, ο ασθενής θα πρέπει να θυμάται ότι όταν κανείς θεραπευτεί σωστά, έχοντας τακτική καρδιολογική παρακολούθηση και λαμβάνοντας τις κατάλληλες φαρμακευτικές προφυλάξεις, ο κίνδυνος επιπλοκών ελαχιστοποιείται. Πού οφείλεται; Δυστυχώς δεν είναι πάντα σαφής η αιτία της ΚΜ. Πώς βοηθούν οι υπάρχουσες θεραπείες στο να ξεπεραστο ύν οι κίνδυ νοι που διατρέχει ο πάσχων από ΚΜ; Για τη μείωση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο που διατρέχουν οι πάσχοντες από ΚΜ, εδώ και 30 χρόνια οι καρδιολόγοι χορηγούν τους λεγόμενους ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ, οι οποίοι εμποδίζουν το αίμα να πήξει μέσα στους κόλπους, προστατεύοντας έτσι από το εμβολικό επεισόδιο. Mελέτες έχουν δείξει ότι 1 στους 2 ασθενείς εγκαταλείπουν τη θεραπεία με κουμαρινικά, καθώς δυσκολεύονται να ελέγξουν την αποτελεσματικότητά τους. Η ανάγκη για συνεχείς Τα νέα φάρμακα αποτελούν μια πολύ σημαντική προσθήκη στη φαρέτρα της αντιμετώπισης της ΚΜ. Eίναι γενικά πιο αποτελεσματικά στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων και είναι πιο ασφαλή, έχουν δηλαδή μικρότερο ποσοστό αιμορραγιών. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 223 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 21 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 22 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η αιματολογικούς ελέγχους (του χρόνου INR) κάνει πολλούς ασθενείς να παραιτούνται. Επιπλέον, πρόσφατη ελληνική μελέτη, η μελέτη RAFTING (Φαρμάκης & συν.), διαπίστωσε ότι και από εκείνους τους ασθενείς που συνεχίζουν τη θεραπεία τους, ένα μεγάλο μέρος δεν ρυθμίζεται καλά. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι από το 60% εκείνων που λαμβάνουν θεραπεία με ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ, νομίζουν ότι ρυθμίζονται καλά, όταν όμως μετρήθηκε η πραγματική αποτελεσματικότητα των φαρμάκων, μόνο το 34% ήταν ρυθμισμένοι σωστά. Οι λόγοι για αυτό, είναι πολλοί –ένας από αυτούς είναι ότι τα φάρμακα αυτά επηρεάζονται πάρα πολύ από τις τροφές. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να πούμε ότι το νόμισμα που λέγεται «αντιπηκτική αγωγή» έχει δύο όψεις: η μία όψη είναι ότι δεν αφήνει το αίμα να πήξει, και έτσι προλαμβάνει το εγκεφαλικό επεισόδιο, και η άλλη είναι ότι μπορεί να προκαλέσει αιμορραγίες, ακριβώς επειδή δεν αφήνει το αίμα να πήξει. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των νέων, από του στόματος αντιπηκτικών σε σχέση με τις προϋπάρχουσες θεραπείες; Αλλάζουν το τοπίο στη θεραπεία της ΚΜ και γιατί; Οι νέες ουσίες είναι τρεις: η νταμπιγκατράνη (ανταγωνιστής της θρομβίνης), η ριβαροξαμπάνη και η απιξαμπάνη- οι δύο τελευταίες είναι ανταγωνιστές του παράγοντα 10 (Χ) της πήξης. Τα νέα φάρμακα αποτελούν μια πολύ σημαντική προσθήκη στη φαρέτρα της αντιμετώπισης της ΚΜ. Κι αυτό, γιατί παρουσιάζουν δύο πολύ βασικά πλεονεκτήματα: η αποτελεσματικότητά τους δεν μεταβάλλεται στον χρόνο, άρα δεν χρειάζονται τακτικές μετρήσεις για τον έλεγχό της. Ως εκ τούτου, ο ασθενής δεν χρειάζεται διαρκείς αιμοληψίες και είναι πιο εύκολο να συμμορφωθεί. Επιπλέον, τα νέα φάρμακα είναι γενικά πιο αποτελεσματικά στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων και είναι πιο ασφαλή, έχουν δηλαδή μικρότερο ποσοστό αιμορραγιών. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα: δύο μεγάλες μελέτες που έγιναν με την απιξαμπάνη, και μελέτησαν την αποτελεσματικότητα της ουσίας -η μεν πρώτη σε σχέση με έναν ανταγωνιστή της βιταμίνης-Κ (18.000 ασθενείς), η δε δεύτερη σε σχέση με την ασπιρίνη (5.500 ασθενείς)- διαπίστωσαν, ότι για κάθε 1000 ασθενείς με ΚΜ που έλαβαν το φάρμακο για 1,8 έτη, η απιξαμπάνη απέτρεψε 6 εγκεφαλικά επεισόδια, 15 μεγάλα αιμορραγικά επεισόδια και 8 θανάτους περισσότερους, σε σχέση με τη βαρφαρίνη. Ποιοι μπορούν να λάβουν τα νέα φάρμακα; Όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από ΚΜ μη βαλβιδικής αιτιολογίας μπορούν να λάβουν τα νέα φάρμακα. Σύμφωνα μάλιστα με τις νέες οδηγίες της > who is who O Χαράλαμπος Βλαχόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επεμβατικός Καρδιολόγος, υπεύθυνος της Μονάδας Υπέρτασης της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει πλήθος δημοσιεύσεων/ πρωτότυπων ερευνητικών εργασιών, είναι μέλος ελληνικών και διεθνών καρδιολογικών εταιρειών και έχει επανειλημμένως πραγματοποιήσει διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε θέματα που αφορούν στην ειδικότητά του. 22 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, τα νεότερα αντιπηκτικά προκρίνονται έναντι των ανταγωνιστών της βιταμίνης Κ. Τα φάρμακα αυτά δεν είναι κατάλληλα για ασθενείς που παίρνουν ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ για προσθετικές βαλβίδες. Ποια είναι η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας αυτών των φαρμάκων; Τα νέα αντιπηκτικά είναι μεν πιο ακριβά από τις παραδοσιακές θεραπείες, όμως με αυτά υπάρχουν και σημαντικές εξοικονομήσεις, που προκύπτουν: - από τη λύση της ανάγκης για τακτικές αιματολογικές εξετάσεις - από το γεγονός ότι έχουμε λιγότερα εγκεφαλικά επεισόδια και λιγότερες αιμορραγίες- άρα και λιγότερες νοσηλείες - από το γεγονός ότι έχουμε λιγότερες αναπηρίες - τέλος, ένας σημαντικός παράγοντας, είναι η ποιότητα ζωής των ασθενών. Φαίνεται λοιπόν από τα παραπάνω, ότι το κράτος μπορεί μεν να καλείται να πληρώσει περισσότερο για αυτά τα φάρμακα άμεσα, όμως τελικά η χρήση τους αποβαίνει προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας. Yπάρχουν άλλες διαθέσιμες θερα πευτικές επιλογές στην κολπική μαρμαρυγή; Υπάρχουν κάποιες επεμβατικές θεραπείες, όπως π.χ. η κατάλυση των πνευμονικών φλεβών. Σε αυτές καυτηριάζονται τα κυκλώματα που πυροδοτούν το άναρχο ερέθισμα και ο ασθενής παύει να έχει αρρυθμίες και σταματά τη λήψη της αντιαρρυθμικής αγωγής. Πρόκειται για έναν τρόπο αντιμετώπισης με πολύ καλά αποτελέσματα και ελάχιστες πιθανότητες υποτροπής σε επιλεγμένους ασθενείς. Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι ασθενείς αυτοί δεν απαλλάσσονται από την ανάγκη λήψης αντιπηκτικής αγωγής. Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 23 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 24 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Γιώργος Χ. Χαϊδεμένος Η ψωρίαση δεν μεταδίδεται Σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των πασχόντων έχει η ψωρίαση, με αποτέλεσμα οι ασθενείς συχνά να αξιολογούν την πάθησή τους ως σοβαρότερη από άλλες, απειλητικές για τη ζωή ασθένειες, όπως π.χ. η υπέρταση, ο διαβήτης ακόμη και ο καρκίνος. Ωστόσο, οι νέες βιολογικές θεραπείες βελτιώνουν σημαντικά τη ζωή των ασθενών, καθώς ελαχιστοποιούν τα συμπτώματα, χαρίζοντάς τους μια πλήρη δραστηριοτήτων, φυσιολογική ζωή. Σ τις γραμμές που ακολουθούν, ο Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος, γενικός γραμματέας της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ) κ. Γιώργος Χ. Χαϊδεμένος, μας βοηθά να μάθουμε περισσότερα για την ψωρίαση, τις αιτίες της, αλλά και το πώς επηρεάζει την επαγγελματική, σεξουαλική και οικογενειακή ζωή των πασχόντων. Πού οφείλεται η ψωρίαση; Δεν γνωρίζουμε πού ακριβώς οφείλεται η ψωρίαση. Γνωρίζουμε ωστόσο πως το ανοσολογικό σύστημα των ασθενών αυτών, παρουσιάζει μια ιδι- 24 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 αιτερότητα. Συγκεκριμένα, ορισμένες κατηγορίες των κυττάρων-φρουρών του οργανισμού, τα Τ-λεμφοκύτταρα, υπερδραστηριοποιούνται και μέσω της κυκλοφορίας του αίματος εισχωρούν στο δέρμα (σπανιότερα σε άλλα όργανα όπως π.χ. τις αρθρώσεις), οδηγώντας στην απελευθέρωση διαφόρων φλεγμονωδών ουσιών όπως π.χ. οι κυτταροκίνες, οι χημειοκίνες κ.ά. Ο συνεπακόλουθος «βομβαρδισμός» των κερατινοκυττάρων της επιδερμίδας απ’ όλη αυτή τη φλεγμονώδη διεργασία, οδηγεί στον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό τους και στη δημιουργία των ερυθρών πλακών της νόσου με το χαρακτηριστικό ασημί λέπι. Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 25 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Εκτός από τη σχεδόν πλήρη γνώση του τρόπου που δημιουργείται η ψωρίαση, η επιστήμη έχει τα τελευταία χρόνια αποκαλύψει παράγοντες που φαίνεται να ενεργοποιούν τα Τλεμφοκύτταρα. Αυτοί περιλαμβάνουν: • τραυματισμούς (χαρακτηριστικά, οι πλάκες της ψωρίασης εντοπίζονται στις θέσεις τριβής, όπως οι αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής, η θέση της ζώνης στη μέση κ.λπ.) • ορισμένα φάρμακα (κυρίως το λίθιο, και σπανιότερα οι «β-αναστολείς», που χορηγούνται σε ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση, τα αντιφλεγμονώδη τύπου νιμεσουλίδης κ.ά.) • λοιμώξεις (κυρίως στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα) • το στρες. Η κληρονομικότητα παίζει ρόλο στην εμφάνιση ψωρίασης; Ένα άτομο που έχει γονείς ψωριασικούς έχει μεγα λύτερες πιθανότητες να εμφανίσει τη νόσο; Παρά την αδυναμία μας να προβλέψουμε ποια συγκεκριμένα άτομα θα νοσήσουν, υπολογίζεται πως το 24% του συνολικού πληθυσμού παρουσιάζει την πάθηση. Το ποσοστό αυξάνεται ελάχιστα όταν πάσχει ένας μόνο γονέας (6%), όμως υπερτριπλασιάζεται (20%) όταν και οι δύο γονείς πάσχουν από τη νόσο. Η ψωρίαση θα μπορούσε επομένως να οριστεί ως μια φλεγμονώδης, πολυπαραγοντική νόσος που εμφανίζεται σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα και προκαλείται από τα Τ ενεργοποιημένα λεμφοκύτταρα. Ποιος είναι ο ρόλος του στρες στην εμφάνιση της ψωρίασης; Πριν απαντηθεί το ερώτημα αυτό, είναι ορθό να υπενθυμισθεί πως το ψυχολογικό στρες, δηλ. η εξελικτική προσαρμογή του οργανισμού σε μια κατάσταση «μάχης» οδηγεί σε μια σειρά Βροντοφωνάζουμε ΟΧΙ σε όσους ακόμη νομίζουν πως η ψωρίαση μεταδίδεται, μπερδεύοντάς την με την ψώρα φυσιολογικών απαντήσεων που ορισμένες φορές είναι ευεργετικές, αλλά άλλοτε καταστροφικές, λόγω της έκλυσης κορτιζόνης, κατεχολαμινών και νευροπεπτιδίων. Οι ουσίες αυτές επηρεάζουν το ανοσολογικό σύστημα, επομένως και το δέρμα, που συνιστά την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού. Γι’ αυτό και αρκετές δερματοπάθειες, μεταξύ των οποίων και η ψωρίαση, επηρεάζονται από στρεσογόνα ερεθίσματα. Οι ασθενείς αναφέρουν πολύ συχνότερα από τους μη πάσχοντες (45% προς 10%) πως μια συγκινησιακή φόρτιση ήταν υπεύθυνη για την 1η εμφάνιση ή την επιδείνωση της ψωρίασης. Αντίθετα, έχουν περιγραφεί περιπτώσεις ασθενών που βελτιώθηκαν από την ψωρίαση, μέσω της ύπνωσης ή της βιοανάδρασης. Τι επιπλοκές μπορεί να εμφανίσουν οι πάσχοντες από ψωρίαση; Η σημαντικότερη και πλέον επικίνδυνη επιπλοκή της ψωρίασης είναι η μετατροπή της συνηθισμένης «κατά πλάκας» μορφής της, σε άλλες ασταθείς κλινικές εικόνες, κυρίως την «φλυκταινώδη» και την «ερυθροδερμική». Στην πρώτη, παρατηρούνται διάσπαρτα μικροφλυκταινίδια που, όταν συνοδεύονται από πυρετό και είναι εκτεταμένα, μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο. Η εμφάνισή τους έχει συσχετισθεί με τη χρήση ερεθιστικών θεραπειών (τοπικές θεραπείες με πίσσα, γράσο ή «πρακτικά» σκευάσματα) ή σοβαρών λοιμώξεων. Στην ερυθροδερμική ψωρίαση, το 90-100% της επιφάνειας του σώματος καταλαμβάνεται από ερύθημα (κοκκινίλα) και λέπια. Στους ασθενείς αυτούς υπάρχουν διαταραχές θερμόστασης (έχουν ρίγος και πυρετό), πρόβλημα με τη διατήρηση των πρωτεϊνών του σώματος (γι’ αυτό και εμφανίζουν οιδήματα, δηλ. πρηξίματα) και εμφανίζουν ηλεκτρολυτικές διαταραχές, με προφανείς κινδύνους για την επιβίωσή τους -αν δεν αντιμετωπισθούν εγκαίρως και σωστά. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 25 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 26 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Από τι κινδυνεύουν οι πάσχοντες από τη νόσο; Η αρθρίτιδα είναι το συχνότερο συνοδό νόσημα της ψωρίασης. Περίπου 1 στους 3 ασθενείς με ψωρίαση θα εμφανίσει και ψωριασική αρθρίτιδα. Άλλη συχνή και σημαντική συνοδός εκδήλωση της ψωρίασης, ιδιαίτερα της εκτεταμένης, είναι το Μεταβολικό Σύνδρομο (ΜΣ). Από μεταβολικό σύνδρομο πάσχουν όσοι έχουν περίμετρο μέσης πάνω από 102 εκ. (άνδρες) ή πάνω από 88 εκ. (γυναίκες), και τουλάχιστον δύο από τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου: αρτηριακή πίεση, αυξημένο σάκχαρο αίματος, αυξημένα τριγλυκερίδια. Το ΜΣ συνδέεται με 3-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθει ο ασθενής έμφραγμα του Μυοκαρδίου ή Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο. Στους ασθενείς με ψωρίαση εμφανίζονται επίσης συχνότερα οι φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου (κυρίως η νόσος του Crohn), το λέμφωμα Hodgkin και βέβαια η κατάθλιψη, που μπορεί να φτάσει μέχρι την αυτοκτονία. Πώς επηρεάζεται η ποιότητα ζωής των πασχόντων; Επηρεάζεται πολλαπλά. Αρκεί να σκεφθούμε πώς μπορεί να νιώθει ο/η ασθενής που κάθε φορά που γδύνεται, αφήνει σωρό λέπια στο πάτωμα! Επιπλέον, ψωριασικός ασθενής υποφέρει από τα κλασικά συμπτώματα της νόσου, όπως η φαγούρα, το τσούξιμο ή ακόμη και ο πόνος από τις ερεθισμένες δερματικές πλάκες, ενώ βιώνει σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινότητα, στο σπίτι, στα ψώνια, στην παραλία, στο γυμναστήριο, ακόμη και στη σεξουαλική του ζωή. Στον 21ο αιώνα, βροντοφωνάζουμε ΟΧΙ σε όσους ακόμη νομίζουν πως η ψωρίαση μεταδίδεται, μπερδεύοντάς την με την ψώρα. Δεν αποδεχόμαστε χωρίς αντίλογο, την πάθηση ως λόγο μη πρόσληψης ή απόλυσης από τη δουλειά. Δεν δεχόμαστε να εξακολουθεί να αποτελεί η ψωρίαση αιτία «υποβιβασμού» καταλληλότητας στο στράτευμα, δηλ. κάτω από Ι5! Αυτοί και άλλοι λόγοι έχουν οδηγήσει τους πάσχοντες να θεωρούν την ψωρίαση χειρότερη από την υπέρταση, τον καρκίνο, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, τον σακχαρώδη διαβήτη! Με τα βιολογικά φάρμακα επιτυγχάνεται λεύκανση του 50-80% των ασθενών με σοβαρή ψωρίαση. Το ευνοϊκό αυτό αποτέλεσμα και ο τρόπος θεραπείας οδηγούν τους ψωριασικούς να «ξεχνούν» σχεδόν την πάθησή τους Πότε οι τοπικές θεραπείες δεν αρκούν και πώς έχει αλλάξει η ποιότητα ζωής των ασθενών, με τις νέες θεραπείες; Στην ψωρίαση, οι θεραπείες είναι εξατομικευμένες. Πρώτο μέλημα, είναι ο καθορισμός της βαρύτητας της νόσου. «Ήπια» θεωρείται εκείνη όπου η έκταση των βλαβών δεν ξεπερνά το 5% της επιφάνειας του σώματος, «μέτριας βαρύτητας» εκείνη που έχει έκταση μεταξύ 5-10% και «βαριά» όταν η νόσος καταλαμβάνει άνω του 10% της επιφάνειας του σώματος ή συμπληρώνει 10 μονάδες σοβαρότητας της νόσου (PASI, Psoriasis Area Severity Index) ή 10 μονάδες στην 30βαθμη κλίμακα υπολογισμού της Ποιότητας ζωής των ασθενών (DLQI, Dermatology Life Quality Index). Στην ήπια και -πολλές φορές- στη 26 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 μέτρια ψωρίαση, εφαρμόζεται μόνον τοπική αγωγή, κυρίως με διάφορα σκευάσματα κορτιζόνης, συνδυασμού κορτιζόνης και βιταμίνης D κ.ά. Ωστόσο, οι τοπικές θεραπείες έχουν κάποια βασικά μειονεκτήματα: 1) σε πολλές περιπτώσεις, η αποτελεσματικότητά τους δεν είναι ικανοποιητική για τον ασθενή ή μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, 2) η ψωρίαση εξελίσσεται συνεχώς με νέες πλάκες, 3) υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες (π.χ. ερεθισμοί από προϊόντα πίσσας ή ανθραλίνης, υπερτρίχωση, λέπτυνση του δέρματος από κατάχρηση των κορτιζονούχων αλοιφών), 4) είναι δύσκολες στην εφαρμογή τους, με αποτέλεσμα την περιορισμένη συμμόρφωση των ασθενών. Δεν θα ξεχάσω από την πολύχρονη θητεία μου στη νοσηλεία των ασθενών, το παράπονο ενός δεκάχρονου αγοριού με εκτεταμένη ψωρίαση που μου έδωσε μια επιστολή όπου περιέγραφε τις δυσκολίες από τη θεραπεία του: «Το πρωί μπάνιο, επάλειψη με το "κόκκινο" υγρό, μετά η αλοιφή που κολλά επάνω στο σώμα. Το μεσημέρι το ίδιο. Το βράδυ όλα αυτά και γεμάτος επιδέσμους, για να μην φύγει η αλοιφή!». Βέβαια αυτά ήταν προ 20ετίας. Τώρα υπάρχουν νεότερες και πιο εύκολες στη χρήση τους θεραπείες, κατάλληλες ακόμη και για τις μικρές ηλικίες. Με τον όρο νέες θεραπείες εννοούνται κυρίως οι βιολογικές θεραπείες. Πρόκειται για φάρμακα που παράγονται από ζωντανούς οργανισμούς δηλ. μέσω του αίματος, των ανθρώπινων κυττάρων, ανασυνδυασμένου DNA ή υβριδωμάτων. Προς το παρόν υπάρχουν τρεις τύποι τέτοιων φαρμάκων για την ψωρίαση: οι πρωτεΐνες σύντηξης, τα μονοκλωνικά αντισώματα και οι ανασυνδυασμένες ανθρώπινες κυτταροκίνες. Τα βιολογικά φάρμακα μπορεί να θεωρούνται «νέα», αλλά έχουν μια ιστορία χρήσης στις ρευματικές παθήσεις, Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 27 Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η που φτάνει τα 20 έτη. Τα βιολογικά φάρμακα βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, καθώς: 1) δεν επηρεάζουν όργανα-στόχους όπως το ήπαρ, οι νεφροί κ.λπ. και αποφεύγουν τις ανεπιθύμητες ενέργειες που παρουσίαζαν τα παλαιότερα από του στόματος φάρμακα, 2) δεν αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα, 3) στοχεύουν σε συγκεκριμένα σημεία του μηχανισμού δημιουργίας της ψωρίασης, προσφέροντας εξειδικευμένη και αποτελεσματικότερη υποχώρηση («λεύκανση») της νόσου, 4) βελτιώνουν τη συνυπάρχουσα αρθροπάθεια –αν υπάρχει 5) έχουν απλό τρόπο χορήγησης- δηλ. μια υποδόρια ή σπανιότερα ενδοφλέβια ένεση κάθε εβδομάδα, κάθε 15 μέρες, 2 ή και 3 μήνες και 6) επιτρέπουν την περιοδική διακοπή της θεραπείας, χωρίς εξάρσεις της νόσου. Με τα βιολογικά φάρμακα επιτυγχάνεται λεύκανση του 50-80% των ασθενών με σοβαρή ψωρίαση. Το ευνοϊκό αυτό αποτέλεσμα και ο τρόπος θεραπείας κάνουν τους ψωριασικούς σχεδόν να «ξεχνούν» την πάθησή τους! Είναι προφανείς επομένως οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους. Μπορούν να έχουν πλέον τις δραστηριότητες που έχουν και οι άλλοι συνάνθρωποί τους, να πηγαίνουν στα κολυμβητήρια, γυμναστήρια και στην παραλία με τα αγαπημένα τους πρόσωπα, χωρίς να προκαλούν την προσοχή του κόσμου. Δεν νιώθουν φαγούρα ούτε πέφτουν λέπια όταν ξεντύνονται! Οι νέοι μπορούν να χαρούν τις ομορφιές που παρέχει ένα «καθαρό» σώμα ακόμη και στις σεξουαλικές τους σχέσεις. Οι ηλικιωμένοι μπορούν να χαρούν τα εγγόνια τους χωρίς τις αφοπλιστικές και απλοϊκές αλλά «ενοχλητικές» ερωτήσεις των μικρών για τη δερματοπάθειά τους. Οι ασθενείς μάλιστα που «λευκαίνονται» με τα βιολογικά, δεν θέλουν να τα σταματήσουν, φοβούμενοι την υποτροπή της νόσου. Δεδομένου ότι η πάθηση μπορεί κατά περιόδους να υποχωρεί από μόνη της, καλό είναι οι ασθενείς σε απόλυτη συνεργασία με τον γιατρό τους να αραιώνουν τη χρήση εφόσον είναι δυνατόν ή ακόμη και να διακόπτουν τα φάρμακα, έστω και προσωρινά. Τι φέρνει το μέλλον στη θεραπεία της ψωρίασης; Μορφές βιολογικών θεραπειών με πιο εξειδικευμένη δράση, επομένως μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια. Πιστεύω πως στα επόμενα έτη, ο γιατρός θα έχει τη δυνατότητα, με μία εξέταση αίματος και τη μελέτη ορισμένων παραμέτρων (π.χ. των αντιγόνων ιστοσυμβατότητάς και χαρακτήρων της επιφάνειας των λεμφοκυττάρων), να αποφασίζει ποια ή ποιες βιολογικές θεραπείες είναι οι καταλληλότερες για τον κάθε ασθενή. Μπορεί κάποιος που έχει προδιάθεση για ψωρίαση να αποτρέψει την εκδήλωσή της; Σίγουρος τρόπος δεν υπάρχει. Ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιος μπορεί να μειώσει αυτήν την πιθανότητα: 1) με την αποφυγή λοιμώξεων της ανώτερης αναπνευστικής οδού, με την απομάκρυνση από κλειστούς χώρους με πολύ κόσμο και την άμεση αντιμετώπιση των πρώτων συμπτωμάτων, ακόμη και του απλού κρυολογήματος, 2) με την αποφυγή λήψης ορισμένων φαρμάκων, όπως π.χ. το λίθιο, η υδροξυχλωροκίνη, αλλά και οι β-αδρενεργοί αναστολείς 3) με την προσπάθεια για μια ήρεμη διαβίωση, χωρίς έντονη ψυχολογική πίεση ή ισχυρές συγκινησιακές φορτίσεις 4) με την αποφυγή μιας διατροφής πλούσιας σε ζωϊκές πρωτεΐνες 5) με την ελεγχόμενη έκθεση στον ήλιο (υπολογίζεται πως η θαλασσοθεραπεία βοηθά σημαντικά το 70% των ασθενών) 6) με τη διόρθωση τυχόν διαταραχών του ασβεστίου (σε παθήσεις των παραθυρεοειδών). MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 27 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 28 Ε Ι Δ Ι Κ Ο Θ Ε Μ Α ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Νέα δεδομένα για τους ασθενείς O ανδρογονικός αποκλεισμός με δεγαρελίξη ελαττώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών συμβαμάτων ή θανάτου σε σύγκριση με του LHRH αγωνιστές σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του προστάτη Σ το Συνέδριο της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας (AUA) που διεξήχθη τον Μάιο 2013 στο San Diego, παρουσιάσθηκε μία σχετική με το παραπάνω θέμα ανηρτημένη εργασία (poster) από τον Albertsen και συν., η οποία είναι προσβάσιμη και στο περιοδικό J. Urol., Vol,. 2013: 189 (4S), e332. Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες για την θεραπεία του ορμονοεξαρτώμενου προχωρημένου καρκίνου του προστάτη, συνιστούν ανδρογονικό αποκλεισμό με χρήση LHRH αγωνιστών ή GnRH ανταγωνιστών. Παρά το γεγονός ότι οι LHRH αγωνιστές υπήρξαν ο ακρογωνιαίος λίθος του ανδρογονικού αποκλεισμού από την δεκαετία του 1980, ήδη μία τουλάχιστον προ εξαετίας αναδρομική μελέτη, απέδειξε ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της χρήσης τους και αυξημένης πιθανότητας εμφάνισης διαβήτη και καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών (Keating et al., J Clin Oncol, 2006, 24:4448-4456). Αυτό το εύρημα που επιβεβαιώθηκε και από άλλες ανάλογες μελέτες, υποχρέωσε το FDA να ζητήσει την προσθήκη προειδοποίησης ασφάλειας στις εγκεκριμένες οδηγίες χρήσης των LHRH αγωνιστών σχετικά με τους κινδύνους εμφάνισης καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών που συνοδεύουν την χρήση αυτών των φαρμάκων (http://www.fda.gov/ Drugs/ DrugSafety/ ucm229986.htm). Σε αντίθεση με τους LHRH αγωνιστές, ο ανταγωνιστής της GnRH 28 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 δεγαρελίξη, φαίνεται ότι αμβλύνει τις αρνητικές αυτές συνέπειες. Στο poster που παρουσιάσθηκε στο Συνέδριο της AUA, οι Albertsen και συν., προχώρησαν σε συνδυασμένη ανάλυση 6 προοπτικών τυχαιοποιημένων μελετών που συνέκριναν την δεγαρελίξη, έναν ανταγωνιστή των υποδοχέων της γοναδοεκλυτικής ορμόνης (GnRH ανταγωνιστή) με τους LHRH αγωνιστές γοσερελίνη και λευπρορελίνη. Ο αριθμός των ασθενών ήταν: • Δεγαρελίξη=1491 • Γοσερελίνη=458 • Λευπρορελίνη=379 Η πλειοψηφία των ασθενών (=1685) υπεβλήθη σε ανδρογονικό αποκλεισμό για 12 μήνες. Τα στοιχεία κατηγοριοποιήθηκαν σύμφωνα με το σύστημα MedDRA και αναλύθηκαν με χρήσης καμπυλών κατά Kaplan-Meier και το υπόδειγμα εύρεσης αναλογικού κινδύνου Cox. Η ανάλυση βασίσθηκε στην πιθανότητα θανάτου από οποιαδήποτε αιτία ή στην πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών που ενδεχομένως ή πράγματι να απαιτούσαν νοσηλεία του ασθενούς. Ως ασθενείς υψηλού κινδύνου ορίσθηκαν άνδρες με προηγούμενο ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου κατά την έναρξη της μελέτης. Η κατανομή των ασθενών υψηλού κινδύνου ήταν ισόρροπη μεταξύ των δύο προς ανάλυση ομάδων (31% έναντι 29%). Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 29 Ε Ι Δ Ι Κ Ο Θ Ε Μ Α Αναλογία κινδύνου (hazard ratio, HR) για εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου ή θανάτου: δεγαρελίξη έναντι LHRH αγωνιστών n HR 95% CI p-value Σοβαρές καρδιαγγειακές ανεπιθύμητες ενέργειες ή θάνατος από οποιαδήποτε αιτία Συνολικός πληθυσμός 2328 0.593 0.378-0.930 0.023 Ασθενείς υψηλού κινδύνου 707 0.414 0.227-0.755 0.044 Σοβαρές καρδιαγγειακές ανεπιθύμητες ενέργειες μόνο Συνολικός πληθυσμός 2328 0.560 0.318-0.988 0.046 Ασθενείς υψηλού κινδύνου 707 0.367 0.174-0.755 0.009 εμφάνιση αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου ήταν επίσης ομοιόμορφα (αυξημένη αρτηριακή πίεση, αγωγή με στατίνες, σακχαρώδης διαβήτης, χοληστερόλη >6,2 mmol/L). Η ανάλυση που έγινε αποκάλυψε την εμφάνιση ενός ή περισσοτέρων περιστατικών καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών ή θανάτου από οποιαδήποτε αιτία ανά 78 ασθενείς. Ασθενείς σε αγωγή με δεγαρελίξη διέτρεχαν μικρότερο κίνδυνο σε σύγκριση με ασθενείς που λάμβαναν LHRH αγωνιστές όσον αφορούσε στην εμφάνιση σοβαρών καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών ή θανάτου. Η πιθανότητα εμφάνισης ενός καρδιαγγειακού συμβάματος στον συνολικό πληθυσμό αποκάλυψαν ότι είναι μικρότερη σε εκείνους που χρησιμοποιούσαν δεγαρελίξη. Σε ασθενείς χωρίς προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο δεν ανιχνεύθηκαν διαφορές σε καμία ομάδα (LHRH αγωνιστές ή δεγαρελίξη). Το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι σε σύγκριση με τους LHRH αγωνιστές, η δεγαρελίξη μείωσε κατά 50% τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών ή θανάτου σε ασθενείς με προϋπάρχον καρδιαγγειακό ιστορικό κατά τη διάρκεια ενός έτους θεραπείας. Το εύρημα αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, εφόσον επιβεβαιωθεί και από άλλες ανάλογες μελέτες. Η αιτία θανάτου των περισσότερων ασθενών με καρκίνο του προστάτη, οφείλεται σε άλλη αιτία εν σχέσει με την πρωτοπαθή κακοήθεια, ιδιαίτερα εκείνοι που έχουν προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο, οι οποίοι αποτελούν το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού των ασθενών με καρκίνο του προστάτη (Conteduca V. et al: Crit Rev Oncol Hematol. 2013; 86: 42–51). Η δεγαρελίξη μπορεί να αποτελέσει μία αξιόπιστη εναλλακτική λύση σε αυτούς τους ασθενείς, εφόσον φαίνεται ότι ελαττώνει τον κίνδυνο θανάτου ή σοβαρού καρδιαγγειακού συμβάματος σε ένα έτος θεραπείας. Σύγκριση με τους LHRH αγωνιστές, η δεγαρελίξη μείωσε κατά 50% τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών καρδιαγγειακών ανεπιθυμήτων ενεργειών ή θανάτου σε ασθενείς με προϋπάρχον καρδιαγγειακό ιστορικό κατά τη διάρκεια ενός έτους θεραπείας. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 29 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 30 Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α > AbbVie Ανάμεσα στους κορυφαίους εργοδότες και ανάπτυξη νέων φαρμάκων ενώ καθημερινά αγωνιζόμαστε ώστε να προσελκύσουμε τη διεξαγωγή περισσότερων μελετών στην Ελλάδα, αυξάνοντας τη συμμετοχή μας στο 10% της παγκόσμιας επένδυσης της AbbVie σε Έρευνα & Ανάπτυξη». Για μια ακόμη χρονιά, το παγκοσμίως αναγνωρισμένο περιοδικό για την επιστημονική έρευνα Science, ανέδειξε τους κορυφαίους εργοδότες στους τομείς της βιοτεχνολογίας και της φαρμακοβιομηχανίας. Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθη σε πάνω από 3.000 ερωτώμενους, η βιοφαρμακευτική AbbVie έλαβε την 4η θέση για το 2013. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική διάκριση δεδομένου του ότι η εταιρεία λειτουργεί λιγότερο από ένα χρόνο. Μεταξύ άλλων, η AbbVie διακρίθηκε για την υψηλής ποιότητας, σημαντική έρευνα που επιτελεί, το ξεκάθαρό όραμά της και την κοινωνική της υπευθυνότητα. «Είναι μεγάλη τιμή για την AbbVie να λαμβάνουμε μια τόσο υψηλή θέση στο πρώτο κιόλας έτος λειτουργίας μας ως ανεξάρτητη βιοφαρμακευτική εταιρεία. Καθημερινά, οι εργαζόμενοι μας, επιδεικνύουν το πάθος και τη δέσμευση που απαιτείται, με ένα στόχο: τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Σε αυτή την κατεύθυνση, είμαστε αφοσιωμένοι στη δημιουργία ενός εργασιακού περιβάλλοντος που προάγει την καινοτομία και υποστηρίζει τους εργαζόμενούς μας τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο» δήλωσε ο Θωμάς Κούγκουλος, Διευθυντής Ανθρωπίνου Δυναμικού της AbbVie Ελλάδος. Από τη μεριά της, η Τίνα Ανταχοπούλου, Medical Director της AbbVie Ελλάδος τόνισε: «Η διάκρισή μας αυτή, μάς δίνει δύναμη να συνεχίσουμε. Ο προσανατολισμός της AbbVie, άλλωστε, στην έρευνα είναι πολύ έντονος. Περισσότερο από το 14% των παγκόσμιων εσόδων, επενδύεται σε έρευνα > GENESIS PHARMA Αναλαμβάνει τα προϊόντα Ferrum Hausmann Η ελληνική φαρμακευτική εταιρεία αναλαμβάνει την αποκλειστική προώθηση και διανομή των σκευασμάτων Ferrum Hausmann και Ferrum Fol Hausmann της ελβετικής φαρμακευτικής Vifor (International) Inc, στην ελληνική αγορά. Tη συμφωνία τους για περαιτέρω ενδυνάμωση της μακρόχρονης συνεργασίας τους ανακοίνωσαν πρόσφατα η ελληνική φαρμακευτική εταιρεία GENESIS Pharma και η ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Vifor (International) Inc, η κορυφαία εταιρεία στην παγκόσμια αγορά για τις φαρμακευτικές μορφές του σιδήρου. Βάσει της συμφωνίας, η GENESIS Pharma αποκτά την άδεια κυκλοφορίας των από του στόματος χορηγούμενων σκευασμάτων σιδήρου, Ferrum Hausmann? και Ferrum Fol Hausmann? και την αποκλειστική προώθηση και διανομή τους στην ελληνική αγορά. Με τον τρόπο αυτό η ελληνική φαρμακευτική εταιρεία συμπληρώνει το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της για την αντιμετώπιση της σιδηροπενίας και της σιδηροπενικής αναιμίας, αφού κατέχει επίσης την αποκλειστική προώθηση και διανομή των ενδοφλέβια χορηγούμενων σκευασμάτων σιδήρου, Venofer και Ferinject. Η αναιμία αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας, τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες, με σημαντικές συνέπειες στη σωματική και πνευματική υγεία των ατόμων και οικονομικές προεκτάσεις. Χαρακτηριστικά, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά ότι το ένα τέταρτο του πληθυσμού του πλανήτη 30 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 πάσχει από αναιμία, με το 50% των περιπτώσεων να οφείλεται σε σιδηροπενία (σιδηροπενική αναιμία). Το Ferrum Hausmann, με δραστική ουσία το ferric hydroxide polymaltose complex, πρωτοκυκλοφόρησε το 1964, ενώ σήμερα είναι διαθέσιμο σε περίπου 80 χώρες με 16 διαφορετικά εμπορικά ονόματα. Στην Ελλάδα, το Ferrum Hausmann κυκλοφορεί από το 1979, σε ευρύ φάσμα φαρμακοτεχνικών μορφών αλλά και ως συνδυασμός με φυλλικό οξύ με την εμπορική ονομασία Ferrum Fol Hausmann, το οποίο χορηγείται επίσης από του στόματος. > ΧΑΠ 3η αιτία θανάτου μέχρι το 2020 Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μία νόσος- μάστιγα της εποχής μας που οφείλεται κατά 8090% στο κάπνισμα. Η ΧΑΠ είναι σήμερα η τέταρτη αιτία θανάτου παγκοσμίως και υπολογίζεται πως είναι υπεύθυνη για το 5% περίπου όλων των θανάτων παγκοσμίως, ενώ έως το 2020 αναμένεται να αποτελεί την 3η αιτία θανάτου και την 5η αιτία αναπηρίας. Υπολογίζεται, πως οι πάσχοντες ανέρχονται σήμερα στα 450-500.000.000 και στη νόσο αυτή οφείλονται πάνω από 3.000.000 θάνατοι ετησίως σε όλο τον κόσμο. Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δις. δολάρια ετησίως. Στην Ευρώπη το συνολικό ετήσιο κόστος που αφορά στη θεραπεία της ΧΑΠ αγγίζει τα 38,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Η ΧΑΠ αποτελεί σοβαρή αιτία νοσηρότητας και θνητότητας, αντιπροσωπεύοντας σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο που οδηγεί σε αυξανόμενες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Οι επιπτώσεις Η επίπτωση, η νοσηρότητα και η Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 31 Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α θνητότητα της ΧΑΠ ποικίλει ανάμεσα στις διάφορες χώρες, καθώς και ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες της ίδιας χώρας. Η παγκόσμια επίπτωση της ΧΑΠ στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται στο 10% σε ενήλικες άνω των 40 ετών. Το 50% περίπου των πασχόντων είναι ηλικίας κάτω από 65 ετών. Η επίπτωση της νόσου αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τις επόμενες δεκαετίες, λόγω της συνεχιζόμενης έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου (κυρίως κάπνισμα) και της γήρανσης του πληθυσμού. Στην Ελλάδα το 8,4% των ενήλικων καπνιστών πάσχουν από Χ.Α.Π., γεγονός που σημαίνει ότι περίπου 600.00 Έλληνες νοσούν. Ωστόσο, περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς (56% δηλαδή 300.000) δεν γνωρίζουν καν ότι πάσχουν ενώ έχει διαπιστωθεί ότι το 50% των ασθενών συνεχίζουν να καπνίζουν παρά τη διάγνωση της νόσου. Η Χ.Α.Π. εκδηλώνεται με 2,5 φορές μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες (11,6% έναντι 4,8% στις γυναίκες). Η μελέτη ERS COPD Audit study Το 7% των Ελλήνων ασθενών με Χ.Α.Π. που θα νοσηλευτεί στο νοσοκομείο λόγω παρόξυνσης θα πεθάνει εντός 3 μηνών, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία από τη μεγάλη πανευρωπαϊκή μελέτη ERS COPD Audit study, που πραγματοποιήθηκε σε 16 ευρωπαϊκές χώρες ανάμεσά τους και την Ελλάδα. Στη μελέτη αυτή συμμετείχαν συνολικά 16.000 ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια οι οποίοι εισήχθησαν στο νοσοκομείο με βαρύ παροξυσμό της νόσου. Από την Ελλάδα συμμετείχαν 1.133 ασθενείς από τους οποίους: - το 15% χρειάστηκε υποστήριξη της αναπνοής με μη επεμβατικό μηχανικό αερισμό - το 50% χρειάστηκε παροχή οξυγόνου στο σπίτι - το 29% εισήχθη ξανά σε νοσοκομείο εντός τριμήνου εξαιτίας νέου παροξυσμού. > UCB Έγκριση θεραπείας για τη σοβαρή ενεργή αξονική σπονδυλαρθρίτιδα Η UCB ανακοίνωσε πρόσφατα πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την επέκταση του πεδίου ενδείξεων του certolizumab pegol, ώστε να συμπεριλάβει ενήλικες ασθενείς με σοβαρή ενεργή αξονική σπονδυλαρθρίτιδα (αξ.ΣπΑ), η οποία περιλαμβάνει τη σοβαρή ενεργή αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (ΑΣ) και τη σοβαρή ενεργή αξ.ΣπΑ χωρίς ακτινολογικά ευρήματα ΑΣ. Η νέα αυτή ένδειξη για το certolizumab pegol αποτελεί συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης που εκδόθηκε από την Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Ιατρικά Προϊόντα (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Από το 2009, το certolizumab pegol, σε συνδυασμό με μεθοτρεξάτη (MTX) έχει λάβει έγκριση στην Ε.Ε για τη θεραπεία της μέτριας έως σοβαρής, ενεργής ρευματοειδούς αρθρίτιδας, σε ενήλικες ασθενείς στους οποίους η ανταπόκριση σε τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της MTX, αποδείχθηκε ανεπαρκής. Η αξ.ΣπΑ είναι μια μορφή σπονδυλαρθρίτιδας που επηρεάζει κυρίως τη σπονδυλική στήλη και τις ιερολαγόνιες αρθρώσεις και περιλαμβάνει τις υπόομάδες της σοβαρής ενεργής αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας (ΑΣ) και της αξ.ΣπΑ χωρίς ακτινολογικά ευρήματα ΑΣ (non-radiographic axSpA [nr-axSpA]). «Η μελέτη RAPIDTM-axSpA που υποστηρίζει την έγκριση της Ε.Ε του certolizumab pegol για τη σοβαρή ενερ- γή αξ.ΣπΑ ήταν η πρώτη τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη, φάσης 3 μελέτη ενός anti-TNF παράγοντα που περιελάμβανε ασθενείς με ή χωρίς ακτινολογικά ευρήματα ΑΣ», δήλωσε η Καθ. Δρ. Iris Loew-Friedrich, Επικεφαλής Ιατρικός Σύμβουλος και Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της UCB. «Η έγκριση αυτή σηματοδοτεί μια νέα, ευρύτερη χρήση του certolizumab pegol σε περισσότερες θεραπευτικές ενδείξεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπογραμμίζει τη δέσμευση της UCB στην υποστήριξη περισσοτέρων ανθρώπων που ζουν με σοβαρές ρευματολογικές νόσους». Το κύριο καταληκτικό σημείο της μελέτης RAPIDTM-axSpA ήταν ο δείκτης ASAS20 κατά την εβδομάδα 12 και επιτεύχθηκε με κλινικές και στατιστικά σημαντικές βελτιώσεις στις ανταποκρίσεις κατά ASAS20 και στα δυο δοσολογικά σκέλη (200 mg κάθε 2 εβδομάδες και 400 mg κάθε 4 εβδομάδες) έναντι εικονικού φαρμάκου (p≤0.004) για το σύνολο του πληθυσμού της μελέτης. Παρόμοια αποτελέσματα επιτεύχθηκαν και στους υπό-πληθυσμούς με ΑΣ και nr-axSpA. Το προφίλ ασφαλείας για τους ασθενείς με αξ.ΣπΑ που έλαβαν certolizumab pegol ήταν συνεπές με το προφίλ ασφαλείας στη ρευματοειδή αρθρίτιδα και με αυτό της πρότερης εμπειρίας με το φάρμακο. > ACTELION Κυκλοφορία του VALCHLOR (μεχλωραιθαμίνη) gel Η Actelion (SIX: ATLN) ανακοίνωσε ότι το VALCHLORΣ (μεχλωραιθαμίνη), το πρώτο και το μόνο εγκεκριμένο από τον FDA σκεύασμα μεχλωραιθαμίνης τοπικής εφαρμογής, είναι πλέον διαθέσιμο για τους ασθενείς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το VALCHLOR, ένα gel που εφαρμόζεται τοπικά άπαξ ημερησίως, είναι ένα αλκυλιωτικό φάρμακο που ενδείκνυται για την τοπική θεραπεία της σπογγοειδούς μυκητίασης, τύπος δερματικού Τ-λεμφώματος (CTCL), σταδίου IA και IB, σε MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 31 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 32 Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α ασθενείς που έχουν ήδη λάβει δερματική αγωγή. Το VALCHLOR είναι ένα ορφανό φάρμακο που εξαγοράστηκε από την Actelion US Holding Company, μια θυγατρική της Actelion Ltd., στις 18 Σεπτεμβρίου 2013, ως μέρος της εξαγοράς της Ceptaris Therapeutics, Inc. Το VALCHLOR διανέμεται στις ΗΠΑ από την Accredo Specialty Pharmacy. «Η κυκλοφορία του VALCHLOR αποτελεί θαυμάσιο νέο για τους ασθενείς και την ιατρική κοινότητα. Οι γιατροί έχουν πλέον την επιλογή να παρέχουν μια θεραπεία στους ασθενείς με MFCTCL, χάρη στο πρώτο σκεύασμα μεχλωραιθαμίνης τοπικής εφαρμογής που έχει λάβει έγκριση από τον FDA, βάσει αυστηρών κλινικών δεδομένων που υποστηρίζουν τη χρήση του», δήλωσε η διδάκτωρ ιατρικής Youn H. Kim, υπεύθυνη για την έρευνα για το δερματικό λέμφωμα στο Ινστιτούτο Joanne and Peter Haas Jr., καθηγήτρια δερματολογίας και διευθύντρια της Διεπιστημονικής Κλινικής Δερματικού Λεμφώματος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Stanford. «Η τοπική χρήση μεχλωραιθαμίνης έχει δοκιμαστεί εδώ και αρκετές δεκαετίες» δήλωσε ο Δρ.Stuart Lessin, πρώην διευθυντής δερματολογίας στο Fox Chase Cancer Center, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Δερματικού Λεμφώματος και επικεφαλής ερευνών στην μελέτη αναφοράς για το VALCHLOR. «Με την κυκλοφορία του VALCHLOR, οι γιατροί μπορούν να χορηγούν χωρίς ενδοιασμούς αυτό το διαθέσιμο και εγκεκριμένο από τον FDA σκεύασμα, παράλληλα με προγράμματα υποστήριξης και οικονομικής βοήθειας για τους ασθενείς που το χρειάζονται, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η ενημέρωση και η πρόσβαση στο φάρμακο». Η σπογγοειδής μυκητίαση είναι ο πιο συχνός τύπος δερματικού Τ-λεμφώματος, μια σπάνια μορφή non-Hodgkin λεμφώματος. Στις ΗΠΑ, περίπου 20.000 ασθενείς έχουν διαγνωστεί προς το παρόν με MF-CTCL σταδίου IA-IB, γεγονός που καθιστά τη νόσο σπάνια ή ορφανή. «Προσδοκούμε στη συνεργασία με ειδικούς στους κλάδους της δερματολογίας και της ογκολογίας, προκειμένου να μπορέσουμε να προσφέρουμε αυτήν τη θεραπεία στους κατάλληλους ασθενείς με MF-CTCL», δήλωσε ο Bill Fairey, πρόεδρος της Actelion Pharmaceuticals US Inc. «Η Actelion κατέχει ιδιαίτερη εξειδίκευση στις σπάνιες και ορφανές νόσους, την οποία αξιοποιούμε, έτσι ώστε το VALCHLOR να είναι διαθέσιμο στους ασθενείς που μπορούν να επωφεληθούν από αυτήν τη σημαντική θεραπεία». > ΑΦΡΙΚΗ Υποψήφιο εμβόλιο για την ελονοσία μειώνει τα κρούσματα της νόσου Αποτελέσματα από μια ευρείας κλίμακας μελέτη Φάσης III, τα οποία παρουσιάστηκαν στο Ντουρμπάν, δείχνουν ότι το πλέον κλινικά εξελιγμένο υποψήφιο εμβόλιο για την ελονοσία, το RTS,S, εξακολουθεί να προστατεύει τα νεαρά παιδιά και τα βρέφη από την κλινική ελονοσία έως και 18 μήνες μετά 32 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 τον εμβολιασμό. Βάσει αυτών των δεδομένων, η GSK σκοπεύει να υποβάλλει, εντός του 2014, αίτηση έγκρισης στις ρυθμιστικές αρχές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει υποδείξει ότι υπάρχει πιθανότητα σύστασης πολιτικής για το υποψήφιο εμβόλιο κατά της ελονοσίας RTS,S μέσα στο 2015, εάν χορηγηθεί θετική επιστημονική γνωμοδότηση από τον EMA. Σύμφωνα με αυτά τα πιο πρόσφατα δεδομένα, μετά τους 18 μήνες παρακολούθησης, το εμβόλιο RTS,S σχεδόν μείωσε στο μισό τον αριθμό περιστατικών ελονοσίας σε νεαρά παιδιά (ηλικίας 5-17 μηνών κατά τον πρώτο εμβολιασμό), και μείωσε περίπου κατά ένα τέταρτο τα περιστατικά ελονοσίας στα βρέφη (ηλικίας 6-12 εβδομάδων κατά τον πρώτο εμβολιασμό). Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου αξιολογήθηκε επίσης ξεχωριστά σε κάθε ένα από τα κέντρα της μελέτης, τα οποία βρίσκονταν σε πολλά διαφορετικά σημεία μετάδοσης της ελονοσίας. Παρατηρήθηκε ότι η αποτελεσματικότητα ήταν στατιστικά σημαντική σε όλα τα κέντρα με νεαρά παιδιά και σε τέσσερα κέντρα με βρέφη. Αυτή η μελέτη διεξάγεται σε έντεκα αφρικανικά ερευνητικά κέντρα εφτά αφρικανικών χωρών, μαζί με την GlaxoSmithKline (GSK) και την Πρωτοβουλία Εμβολίων κατά της Ελονοσίας (MVI) της PATH, ενώ το χρηματικό κεφάλαιο για την MVI προέρχεται από το ίδρυμα Bill & Melinda Gates Foundation. «Στην Αφρική σημειώνονται περίπου 600.000 θάνατοι από ελονοσία κάθε χρόνο, κυρίως σε παιδιά κάτω των πέντε ετών» δήλωσε ο Halidou Tinto, βασικός ερευνητής από το ερευνητικό κέντρο του Nanoro στο Burkina Faso, και πρόεδρος της Επιτροπής της Συνεργασίας Κλινικών Δοκιμών (CTPC), η οποία επιβλέπει τη μελέτη Φάσης ΙΙΙ για το RTS,S. «Οι θάλαμοι των νοσοκομείων μας γεμίζουν με εκατομμύρια Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 33 Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α περιστατικά ελονοσίας. Έχει υπάρξει κάποια πρόοδος με την προσθήκη κουνουπιέρας στα κρεβάτια και άλλα παρόμοια μέτρα, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα μέσα για να καταπολεμήσουμε αυτή την τρομερή νόσο». > AMGEN Nέοι προβλεπτικοί βιοδείκτες για το panitumumab Η πρωτοπόρος στο χώρο της βιοτεχνολογίας και της έρευνας παγκοσμίως, αμερικανική εταιρεία Amgen, ανακοίνωσε τη δημοσίευση μίας ανάλυσης βιοδεικτών του panitumumab σε συνδυασμό με το FOLFOX, ενός τύπου χημειοθεραπείας με βάση την οξαλιπλατίνη, για την πρώτης γραμμής θεραπεία ασθενών με μεταστατικό ορθοκολικό καρκίνο (mCRC). Η δημοσιευμένη ανάλυση στο ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine κατέδειξε την ανακάλυψη νέων προβλεπτικών βιοδεικτών για το panitumumab, διευρύνοντας την ιατρική γνώση πάνω στην γενετική των όγκων και επιτρέποντας στους ιατρούς να παράσχουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την αποτελεσματικότερη θεραπεία που ανταποκρίνεται καλύτερα στον κάθε ασθενή. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για τις μεταλλάξεις RAS, που πέρα από τις γνωστές μεταλλάξεις του KRAS στο exon 2, προβλέπουν μη ανταπόκριση στο panitumumab σε συνδυασμό με το FOLFOX. «Η Amgen είναι περήφανη για την αδιάκοπη προσπάθειά της για την ταυτοποίηση και την καθιέρωση προβλεπτικών βιοδεικτών, όπως το RAS, που θα παρέχουν καλύτερη πληροφόρηση για τις θεραπευτικές αποφάσεις», δήλωσε ο Sean E. Harper, M.D., εκτελεστικός αντιπρόεδρος Έρευνας και Ανάπτυξης της Amgen. «Ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης πληροφόρησης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε τις πληροφορίες συνταγογράφησης για το panitumumab για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με μεταστατικό ορθοκολικό καρκίνο με φυσιολογικό RAS». > UNIVADIS Μια νέα καινοτόμα υπηρεσία επιστημονικής πληροφόρησης αποκλειστικά για τους επαγγελματίες υγείας, τώρα και στην Ελλάδα από την MSD. Το Univadis, τη νέα διαδικτυακή πύλη που αποτελεί μια από τις πιο έγκυρες πηγές ιατρικής πληροφόρησης διεθνώς, φέρνει και στην Ελλάδα η φαρμακευτική εταιρεία MSD, αλλάζοντας τα δεδομένα στη σχέση των Επαγγελματιών Υγείας με τους ασθενείς τους. Η νέα καινοτόμα υπηρεσία προσφέρει δωρεάν αξιόπιστη επιστημονική ενημέρωση, εφαρμογές, εργαλεία, υπηρεσίες και εκπαιδευτικά σεμινάρια. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία μπορούν να έχουν πρόσβαση αποκλειστικά επαγγελματίες Υγείας. Σε συνεργασία με τους πιο αξιόπιστους παρόχους ιατρικού περιεχομένου, όπως το BMJ Learning, το The Lancet και το JAMA Network., το UNIVADIS λειτουργεί σε πάνω από 40 χώρες, έχει ήδη 2.000.000 μέλη, καλύπτει επιστημονική πληροφόρηση για 60 ειδικότητες και δέχεται κατά μέσο όρο 1.000.000 επισκέψεις το μήνα Στο Univadis μπορεί κάποιος να βρει ιατρικά νέα των παραπάνω οίκων καθώς επίσης διαπιστευμένα δικτυακά προγράμματα με τη συμμετοχή του BMJ Learning, σύντομα βίντεο, αποσπάσματα και πλήρη άρθρα από το JAMA καθώς και την εφαρμογή «just published” από το “The Lancet”. Οι δυνατότητες του Univadis είναι ιδιαίτερα διευρυμένες καθώς απεικονίσεις ανατομίας, 74 χρήσιμα ιατρικά εργαλεία για την καθημερινή κλινική πρακτική, 60.000 εικόνες που περιλαμβάνουν αξονικές τομογραφίες, ακτινογραφίες, μαγνητικές τομογραφίες, αλγόριθμους, διαγράμματα βρίσκονται καθημερινά στη διάθεση των επαγγελματιών υγείας, κάνοντας το Univadis την ολοκληρωμένη πηγή πληροφόρησης τους . To Univadis παρέχει επιπλέον, το merck manual (έκδοση professional) η οποία αναφέρεται σε περισσότερες από 2000 ασθένειες και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες πρωτοπορίες στην ιστορία της MSD. Το συγκριτικό της πλεονέκτημα του Univadis, είναι ότι το περιεχόμενό της υπηρεσίας προέρχεται από ανεξάρτητες πηγές πληροφόρησης, χωρίς η MSD να έχει την παραμικρή εμπλοκή. Αυτός είναι και ο λόγος που καθιστά το Univadis ένα από τα πιο αξιόπιστα εργαλεία, όπως αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι στην Ευρώπη, μεταξύ των επαγγελματιών του χώρου κατέχει τη 2η θέση ως την πιο αξιόπιστη πηγή ιατρικής πληροφόρησης. Tο Ινστιτούτο Διαρκής Εκπαίδευσης των Φαρμακοποιών έχει ήδη αγκαλιάσει το Univadis και πρόκειται να το αξιοποιήσει για τις εκπαιδευτικές ανάγκες του κλάδου, αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα του Univadis στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των φαρμακοποιών. Όλοι οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να εγγραφούν στο Univadis πληκτρολογώντας www.univadis.gr και συμπληρώνοντας τη φόρμα εγγραφής. > ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ GENESIS PHARMA EFQM Recognized for Excellence 4 Αστέρων Η έμπρακτη δέσμευση της GENESIS Pharma για πλήρη ενσωμάτωση των διεθνών πρακτικών ποιότητας και επιχειρηματικής αριστείας σε όλα τα στάδια της λειτουργίας της, επισφραγίζεται με μια MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 33 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 34 Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α ακόμη σημαντική ευρωπαϊκή διάκριση. Σε συνέχεια της βράβευσης του ιδρυτή και Διευθύνοντος Συμβούλου της GENESIS Pharma, κου Κωνσταντίνου Ευριπίδη ως Ευρωπαίου Ηγέτη Ποιότητας για το 2012, η εταιρεία έλαβε φέτος την πιστοποίηση EFQM Recognized for Excellence 4 Αστέρων, αλλά και την Αργυρή Διάκριση για την Επίτευξη των Αρχών Επιχειρηματικής Αριστείας στις Εθνικές Πιστοποιήσεις Επιχειρηματικής Αριστείας ΕΕΔΕ. Οι πιστοποιήσεις “Recognized for Excellence” και ΑΙΕΝ ΑΡΙΣΤΕΥΕΙΝ προστίθενται στην πιστοποίηση “EFQM Committed to Excellence” που είχε λάβει η εταιρεία το 2009, αλλά και στη σειρά προτύπων ποιότητας και διαχείρισης που ακολουθεί η εταιρεία και αποτελούν οδηγό για την ανάπτυξή της, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Στα 16 χρόνια δραστηριότητάς της στη φαρμακευτική αγορά, η GENESIS Pharma εφαρμόζει με συνέπεια δομές, πρακτικές και διαδικασίες προκειμένου να επιτύχει πλήρη ενσωμάτωση της ποιότητας και των διεθνών αρχών της αριστείας σε όλα τα στάδια λειτουργίας της. Η έμφαση που αποδίδει σε θέματα καινοτομίας και σύγχρονου management, η έμπρακτη υποστήριξη της ιατροφαρμακευτικής κοινότητας με ακεραιότητα και διαφάνεια, οι μακροχρόνιες σχέσεις εμπιστοσύνης που χτίζει με όλους τους συνεργάτες της, η διαρκής προσπάθεια ανάπτυξης και εμπλοκής των ανθρώπων της και η απόδοσή της σε θέματα εταιρικής υπευθυνότητας αποτελούν σημαντικά στοιχεία της φιλοσοφίας της, που ανταποκρίνονται πλήρως στις υψηλές προδιαγραφές του αναγνωρισμένου μοντέλου EFQM. Στην τελετή απονομής, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου, ο κος Κωνσταντίνος Ευριπίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της GENESIS Pharma, δήλωσε: «Σε μια στιγμή που αναζητούμε μια σοβαρή και ουσιαστική διέξοδο για την ελληνική οικονομία, την επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη, είναι απα- ραίτητο να συμφωνήσουμε πως, κάθε επιχείρηση, ανεξάρτητα από το μέγεθός της, οφείλει να κινείται με οδηγό την ποιότητα και την αριστεία σε όλο το εύρος της λειτουργίας της. Η δέσμευση στην ποιότητα αποτελεί μονόδρομο ώστε μια επιχείρηση να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, να κερδίσει την εμπιστοσύνη της αγοράς της και να διασφαλίσει την πρόοδό της ακόμη και σε δύσκολους καιρούς. Αυτό ακριβώς κάνουμε πράξη και στη GENESIS Pharma καθημερινά, από την πρώτη ημέρα ίδρυσής μας. Το ταξίδι μας αυτό θα συνεχιστεί με επόμενο στόχο τα 5 αστέρια του EFQM». > PFIZER HELLAS Παρέδωσε στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του ΙΣΑ, το μεγαλύτερο μέρος των φαρμάκων, στο πλαίσιο υλοποίησης της δωρεάς ύψους 1.000.000 ευρώ Η Pfizer Hellas παρέδωσε περισσότερες από 70.000 συσκευασίες σημαντικών φαρμάκων στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, στα πλαίσια υλοποίησης της δωρεάς φαρμάκων αξίας 1 εκατ. ευρώ, που ανακοίνωσε πρόσφατα η εταιρεία. Τα φάρμακα αυτά θα είναι άμεσα διαθέσιμα, ενώ από το σύνολο της δωρεάς εκτιμάται ότι θα ωφεληθούν περίπου πενήντα χιλιάδες ανασφάλιστοι συνάνθρωποί μας, που διαμένουν στην Αττική και απευθύνονται στις υπη- 34 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 ρεσίες του Ιατρείου Κοινωνικής Αποστολής του Ι.Σ.Α., αλλά και ανασφάλιστοι πολίτες σε όλη την Ελλάδα μέσω του εκτεταμένου δικτύου Κοινωνικών Ιατρείων και Φαρμακείων, που υποστηρίζονται από τον ΙΣΑ και την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών σε Δήμους, τοπικούς ιατρικούς συλλόγους και μητροπόλεις. Οι ποσότητες των φαρμάκων που παραδόθηκαν στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής περιλαμβάνουν συσκευασίες φαρμάκων για την υπέρταση, την υπερχοληστερολαιμία, φάρμακα κατά του καρκίνου, της νόσου Alzheimer, του νευροπαθητικού πόνου, της καρδιακής ανεπάρκειας, αντιβιοτικά κ.α. Ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Γεώργιος Πατούλης δήλωσε σχετικά: «Θέλω να ευχαριστήσω τη Pfizer Hellas για τη στήριξη που παρέχει στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του Ι.Σ.Α., η οποία σήμερα γίνεται πράξη με την παράδοση χιλιάδων τεμαχίων φαρμάκων. Η δωρεά αυτή θα συμβάλλει σημαντικά στην εκπλήρωση του στόχου της ανθρωπιστικής πρωτοβουλίας του Ι.Σ.Α., που είναι η παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε χιλιάδες ανασφάλιστους και αποκλεισμένους από το Δημόσιο Σύστημα Υγείας συνανθρώπους μας. Σας ευχαριστώ πολύ, άλλη μια φορά, για την εμπιστοσύνη σας στον Ι.Σ.Α. κι εύχομαι ειλικρινά η σημερινή μέρα να αποτελεί την αφετηρία μιας σταθερής μεταξύ μας συνεργασίας». Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 35 Medical_soma_224 12/20/13 2:04 PM Page 36 Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Μπορεί η Αιμοστατική Σκόνη να Σταματήσει την Οξεία Κιρσορραγία ; H ενδοσκοπική χορήγηση αιμοστατικής σκόνης έχει τη δυνατότητα να παρέχει προσωρινή αιμόσταση για την οξεία κιρσορραγία. Ναι, τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμη βάση, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα μιας πιλοτικής μελέτης. Η καθιερωμένη θεραπεία για την οξεία κιρσορραγία περιλαμβάνει αιμοδυναμική σταθεροποίηση, φαρμακολογική θεραπεία (συμπεριλαμβανομένων αντιβιοτικών) και ενδοσκοπική θεραπεία. Η ενδοσκοπική θεραπεία μπορεί να παρεμποδίζεται από την ενεργό αιμορραγία και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την απεικόνιση ή την στόχευση της περιοχής θεραπείας. Η πρόωρη ενδοσκοπική εμπειρία με αιμοστατικές σκόνες ή σπρέι έχει δείξει ότι είναι υποσχόμενη για τη θεραπεία της γαστρορραγίας. Τώρα, ερευνητές αξιολογούν την αποτελεσματικότητα της ενδοσκοπικής χορήγησης αιμοστατικής σκόνης (TC-325) στην επιφάνεια των κιρσών του οισοφάγου που αιμορραγούν για αιμόσταση και πρόληψη της επαναιμορραγίας . Εννέα διαδοχικοί ασθενείς με κιρσορραγία σε δύο νοσοκομεία αντιμετωπίστηκαν με ψεκασμό κόνεως TC-325 διαμέσου ενός καθετήρα για την κάλυψη των απόμακρων 15 εκατοστών του οισοφάγου. Χορηγήθηκε επιπλέον σκόνη με ψεκασμό 1 έως 2 δευτερολέπτων για να επιτευχθεί αιμόσταση. Η περιοχή παρατηρήθηκε για 3 λεπτά. Μια δεύτερη αγωγή χορηγήθηκε για να επιτευχθεί αιμόσταση εάν χρειαζόταν, ακολουθούμενη από 3 λεπτά παρατήρησης. Η συνεχιζόμενη αιμορραγία ή επαναιμορραγίας εντός 24 ωρών θεωρήθηκε αποτυχία. Η ενδοσκόπηση επαναλήφθηκε μετά από 24 ώρες για να αξιολογηθεί η αιμορραγία και να παρασχεθεί πρόσθετη ενδοσκοπική θεραπεία. Μία από τις εφαρμογές της σκόνης ήταν επιτυχής σε 8 ασθενείς 36 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 και για 1 ασθενή απαιτήθηκε δεύτερη εφαρμογή. Η ενδοσκόπηση μετά από 24 ώρες δεν παρουσίασε καμία ένδειξη αιμορραγίας σε κάποιον ασθενή και δεν παρέμεινε σκόνη στην ανώτερη γαστρεντερική οδό. Στη δεύτερη ενδοσκόπηση έγινε εκλεκτική απολίνωση και δεν επηρεάστηκε από την αρχική θεραπεία. Στους ασθενείς χορηγήθηκε αιμοδυναμική και φαρμακολογική θεραπεία κατά τη διάρκεια της μελέτης. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ενδοσκοπική χορήγηση αιμοστατικής σκόνης έχει τη δυνατότητα να παρέχει προσωρινή αιμόσταση για την οξεία κιρσορραγία. Σχόλιο: Αυτή η μικρή, μη ελεγχόμενη μελέτη απόδειξης της ορθότητας προσθέτει στο μικρό αλλά αυξανόμενο σώμα των στοιχείων που αποδεικνύουν τη δυνατότητα για τα τοπικά σπρέι αιμόστασης να παρέχουν βραχυπρόθεσμη αιμόσταση, η οποία με τη σειρά της επιτρέπει την καλύτερη στόχευση των επόμενων ενδοσκοπικών θεραπειών. Βιβλιογραφικές αναφορές: : Ibrahim M et al. Endoscopic treatment of acute variceal hemorrhage by using hemostatic powder TC-325: A prospective pilot study. Gastrointest Endosc 2013 Nov; 78:769. Μια Νέα Προσέγγιση της Θεραπείας της Σχιζοφρένειας Ένα συχνά χρησιμοποιούμενο συντηρητικό τροφίμων τίθεται σε πρώιμη δοκιμασία Τα αντιψυχωτικά φάρμακα μπορεί να βελτιώσουν την ψύχωση, αλλά δεν έχουν εντυπωσιακή επίδραση στις γνωστικές και αρνητικές διαστάσεις της σχιζοφρένειας. Με τα δεδομένα να συσσωρεύονται για τη μειωμένη σηματοδότηση του υποδοχέα Ν-μεθυλο-D-ασπαρ- Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 37 Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η τικού οξέος (NMDAR) στη σχιζοφρένεια, ερευνητές στη Ταϊβάν διεξήγαγαν μια ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη διάρκειας 6 εβδομάδων για το βενζοϊκό νάτριο, ένα συντηρητικό τροφίμων που αναστέλλει το ένζυμο D-αμινοξύ μονοαμινοξειδάσης (DAAO). Επειδή το DAAO μεταβολίζει το συναγωνιστή του ΝΜDΑ D-σερίνη, το βενζοϊκό νάτριο διευκολύνει τη δραστικότητα του ΝΜDΑ. Να σημειωθεί ότι ένας εκ των συγγραφέων έχει εμπορικά συμφέροντα στη θεραπεία. Στους 52 συμμετέχοντες με σχιζοφρένεια χορηγήθηκε βενζοϊκό νάτριο (1 g/ημέρα) ή εικονικό φάρμακο, οι οποίοι ήταν σε σταθερές δόσεις αντιψυχωσικών φαρμάκων (κυρίως αλοπεριδόλη και ρισπεριδόνη). 47 ασθενείς ολοκλήρωσαν τη μελέτη. Το βενζοϊκό ήταν ανώτερο του εικονικού φαρμάκου στις 6 εβδομάδες για τη μείωση της συνολικής βαθμολογίας για τη μέτρηση κύριας έκβασης, στην Κλίμακα Συνδρόμου PANSS, κατά 21%, με μεγάλο μέγεθος επίδρασης (1,53). Τα αρνητικά συμπτώματα, η συνολική αξιολόγηση και η ποιότητα ζωής βελτιώθηκαν επίσης περισσότερο με το βενζοϊκό, με μεγάλα μεγέθη αποτελέσματος (1,56, 1,20-1,21 και 1,50, αντίστοιχα). Η κατάθλιψη, η ταχύτητα γνωστικής επεξεργασίας και οπτικής μάθησης και η μνήμη επίσης βελτιώθηκαν σημαντικά περισ- Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η σότερο με το βενζοϊκό από ότι με το εικονικό φάρμακο, με μεσαία έως μεγάλα μεγέθη αποτελέσματος (0,74, 0,65 και 0,70, αντίστοιχα). Σχόλιο: Επειδή ο υποδοχέας ΝΜDΑ εμπλέκεται τόσο στη γνωστική λειτουργία όσο και στην ψύχωση (μέσω της απορρύθμισης της σηματοδότησης της ντοπαμίνης), θα πρέπει να αναμένεται να βελτιώσει πολλές πτυχές της σχιζοφρένειας. Παρ’ όλα αυτά, αυτή η μελέτη σχεδιάστηκε για να εξετάσει τις επιπτώσεις μιας ενιαίας κλίμακας και το επίπεδο της βελτίωσης θα είναι κλινικά σημαντικό μόνο σε ασθενείς με χρόνια νόσηση. Το γεγονός ότι το βενζοϊκό νάτριο γίνεται καλά ανεκτό και είναι άμεσα διαθέσιμο το καθιστά άξιο προσοχής, αν και περαιτέρω μελέτες δείξουν ότι είναι χρήσιμο και ασφαλές. Βιβλιογραφικές αναφορές: Lane HY et al. Add-on treatment of benzoate for schizophrenia: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial of D-amino acid oxidase inhibitor. JAMA Psychiatry 2013 Oct 2. Το γεγονός ότι το βενζοϊκό νάτριο γίνεται καλά ανεκτό και είναι άμεσα διαθέσιμο το καθιστά άξιο προσοχής, αν και περαιτέρω μελέτες δείξουν ότι είναι χρήσιμο και ασφαλές. Η Ατμοσφαιρική Ρύπανση Συμβάλλει στο Χαμηλό Βάρος Γέννησης Μέχρι και το 22% των περιστατικών χαμηλού βάρους γέννησης σε τελειόμηνα βρέφη μπορεί να οφείλονται στη μητρική έκθεση σε λεπτά σωματίδια στον αέρα. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 37 Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 38 Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η H μείωση των συγκεντρώσεων PM2.5 σε 10 μg/m3 θα μπορούσε να αποτρέψει το 22% των τελειόμηνων τοκετών με χαμηλό βάρος γέννησης. Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Τα λεπτά σωματίδια (< 2,5 μm, PM2.5) είναι σημαντικοί ατμοσφαιρικοί ρύποι που προκύπτουν από την καύση των ορυκτών καυσίμων. Ωστόσο, η πλήρης έκταση των επιπτώσεών τους στην υγεία είναι ακόμη υπό εξέταση. Ερευνητές αξιολόγησαν τη σχέση μεταξύ της έκθεσης σε αερομεταφερόμενα λεπτά σωματίδια και άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους και τον κίνδυνο χαμηλού βάρους γέννησης (<2500g) σε τελειόμηνα βρέφη από πάνω από 74.000 γυναίκες που συμμετείχαν σε 14 μελέτες σε 12 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των ετών 1994 και 2011. Μετά από προσαρμογή για συγχυτικούς παράγοντες, o κίνδυνος για χαμηλό βάρος γέννησης αυξήθηκε σημαντικά όταν η συγκέντρωση PM2.5 αυξήθηκε κατά 5 μg/m3 (ΟR, 1,18). Αυξήσεις τέτοιου μεγέθους συνδέθηκαν με άλλους ρύπους, καθώς και με την πυκνότητα της κυκλοφορίας στο δρόμο κοντά στην κατοικία της εγκύου (OR, 1,06 για την αύξηση κατά 5000 οχήματα/ημέρα). Οι συγγραφείς εκτιμούν ότι η μείωση των συγκεντρώσεων PM2.5 σε 10 μg/m 3 (σημερινός στόχος Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) θα μπορούσε να αποτρέψει το 22% των τελειόμηνων τοκετών με χαμηλό βάρος γέννησης. Σχόλιο: Στα τέλη του 2012, o κανονισμός για τις ετήσιες μέσες συγκεντρώσεις PM2.5 για τις ΗΠΑ έγινε πιο αυστηρός (δηλαδή μειώθηκαν από τα 15 μg/m3 στα 12 μg/m3), όμως, το ευρωπαϊκό πρότυπο παραμένει στα 25 μg/m3. Ο νέος κανονισμός των ΗΠΑ μπορεί να ωφελήσει όχι μόνο την αναπνευστική και καρδιαγγειακή υγεία των ενηλίκων, αλλά και των εμβρύων και των βρεφών. Παρά το γεγονός ότι η αύξηση του σχετικού κινδύνου για χαμηλό βάρος γέννησης μπορεί να φαίνεται μικρή, η έκθεση σε ρύπους είναι πανταχού παρούσα και, ως εκ τούτου, μπορεί να επηρεάσει μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν το ρόλο του περιβάλλοντος για τον προσδιορισμό της μητρικής και παιδικής υγείας και δείχνουν ότι η ατομική συμπεριφορά δεν είναι ο μόνος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για ανεπιθύμητες περιγεννητικές εκβάσεις. Συμφωνούμε με τη θέση των συγγραφέων ότι τα δεδομένα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν περισσότερο για την καθοδήγηση της πολιτείας προς τη μείωση των επιπέδων ρύπανσης και όχι στο να παροτρύνει τις έγκυες γυναίκες να μείνουν μακριά από την έντονη κυκλοφορία στις πόλεις ή τη ρύπανση. Όλες οι ειδήσεις για τον χώρο της υγείας με ένα κλικ! www. diagnosispress.gr 38 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 39 Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 40 Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Βιβλιογραφικές αναφορές: Pedersen M et al. Ambient air pollution and low birthweight: A European cohort study (ESCAPE). Lancet Respir Med 2013 Oct 15. Grigg J. Effects of air pollution on fetal development ― more than low birthweight? Lancet Respir Med 2013 Oct 15. Οι κλινικοί ιατροί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προετοιμασμένοι για τις ρήξεις στις θεραπευτικές τους σχέσεις και να τις αντιμετωπίζουν άμεσα Αντιμετωπίζοντας τις Ρήξεις στη Θεραπευτική Συμμαχία στην Ψυχοθεραπεία Κατά τη διάρκεια της παρατεταμένης θεραπείας, οι ρήξεις στη θεραπευτική συμμαχία είναι κοινό φαινόμενο, αλλά η διόρθωση αυτών των ρήξεων μπορεί να σώσει τη θεραπεία και να βελτιώσει τα αποτελέσματα. Η θεραπευτική συμμαχία, με βάση τις αμοιβαία αποδεκτές υποθέσεις, τους στόχους, και την εμπιστοσύνη, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της επιτυχούς θεραπείας σε όλες τις ψυχοθεραπευτικές μεθόδους. Κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας, αυτή η συμμαχία μπορεί να διαρρηχθεί με παρεξηγήσεις, διαστρεβλωμένες αντιλήψεις στη μεταβίβαση ή την αντιμεταβίβαση και από άλλες δυσκολίες. Ερευνητές εξέτασαν τις ρήξεις αυτές και επιδιόρθωσαν ρήξεις στη θεραπευτική συμμαχία σε σχέση με τα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια μιας μελέτης θεραπείας παρατεταμένης έκθεσης 10 εβδομάδων που περιλάμβανε 116 ασθενείς με χρόνια διαταραχή μετα-τραυματικού στρες (PTSD), οι οποίοι προσήλθαν μέσω κλινικής παραπομπής και διαφήμισης στην κοινότητα (μέση ηλικία, 37, 76% γυναίκες, 66 % λευκοί). Η μελέτη απέκλεισε ασθενείς με ψύχωση, τρέχουσα κατάχρηση ουσιών και οξείες ανησυχίες ασφάλειας. Ερευνητές εξέτασαν τις αλλαγές στις αξιολογήσεις των ασθενών της θεραπευτικής συμμαχίας, η οποία ολο- 40 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 κληρώθηκε πριν από την έναρξη εκ περιτροπής συνεδριών. Μεταξύ των 82 ασθενών με τουλάχιστον τρεις αξιολογήσεις συνεδριών, οι 38 (46%) παρουσίασαν κάποια θεραπευτική ρήξη, εκτός από πέντε, τους οποίους οι συγγραφείς αξιολόγησαν ως «ήπια έως μέτρια» πάσχοντες. Η ρήξη εκτιμήθηκε ως διορθωμένη σε 23 ασθενείς (28%). Η εμφάνιση επιδιορθωμένων ή μη ρήξεων και καθόλου ρήξεων δεν είχε σχέση με τις δημογραφικές μεταβλητές ή με την παρουσία τρέχουσας μείζονος κατάθλιψης ή ιστορικό παιδικής κακοποίησης. Στις αναλύσεις που αφορούν την αρχική σοβαρότητα PTSD και τη διάρκεια της θεραπείας, η σοβαρότητα του μεταθεραπευτικού PTSD ήταν υψηλότερη μεταξύ εκείνων που είχαν μη επιδιορθωμένες ρήξεις, μέτρια σε αυτούς με διορθωμένες ρήξεις και χαμηλότερες σε αυτούς χωρίς ρήξεις. Οι υψηλότερες μέσες βαθμολογίες συμμαχίας συσχετίστηκαν με χαμηλότερης σοβαρότητας μεταθεραπευτικού PTSD. Σχόλιο: Τα ευρήματα αυτά χρήζουν περαιτέρω έρευνας για να εξακριβωθεί η συνεισφορά των εν λόγω παραγόντων, όπως η προσωπικότητα, το στυλ της προσκόλλησης και τα χαρακτηριστικά του θεραπευτή. Παρ' όλα αυτά, τα υψηλά ποσοστά των ρήξεων σε αυτή τη μελέτη και των δυσμενών συνεπειών τους στα αποτελέσματα είναι αξιοσημείωτα. Οι κλινικοί ιατροί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προετοιμασμένοι για τις ρήξεις στις θεραπευτικές τους σχέσεις και να τις αντιμετωπίζουν άμεσα, αποσαφηνίζοντας την κατάσταση όπου ενδείκνυται. Βιβλιογραφικές αναφορές: Aguirre McLaughlin A et al. Patterns of therapeutic alliance: Rupture–repair episodes in prolonged exposure for posttraumatic stress disorder. J Consult Clin Psychol 2013 Nov 4. Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 41 Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 42 Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η Η Χλωρίδα του Εντέρου Σχετίζεται με Ελάχιστη Ηπατική Εγκεφαλοπάθεια Πιθανοί βιοδείκτες όπως ο S. salivarius και άλλα βακτηριακά είδη μπορεί να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον για την ανάπτυξη νέων θεραπειών για την ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Η σύνδεση μεταξύ των επιπέδων βακτηρίων Streptococcus salivarius και ελάχιστης ηπατικής εγκεφαλοπάθειας θα μπορούσε να συμβάλει στη θεραπευτική έρευνα. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τόσο η έκδηλη ηπατική εγκεφαλοπάθεια, όσο και η ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια συνδέονται με τη συσσώρευση της αμμωνίας, η οποία είναι νευροτοξίνη που προέρχεται από το έντερο. Δεδομένου ότι η λακτουλόζη και η ριφαξιμίνη, οι δύο πιο κοινά χρησιμοποιούμενοι παράγοντες για τη θεραπεία της εγκεφαλοπάθειας, πιστεύεται ότι είναι αποτελεσματικές μέσω της διαφοροποίησης της χλωρίδας του εντέρου, θα πρέπει οι ασθενείς με ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια να έχουν περισσότερα βακτήρια που αυξάνουν τις συγκεντρώσεις αμμωνίας από ότι άλλοι. Για να διαπιστωθεί αυτό το ενδεχόμενο, ερευνητές στην Κίνα σύγκριναν τα χαρακτηριστικά του μικροβιώματος του εντέρου σε 26 ασθενείς με κίρρωση και ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια, 26 υγιείς μάρτυρες συγγενείς και 25 ασθενείς με κίρρωση του ήπατος, αλλά χωρίς ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Χρησιμοποιώντας πυροαλληλούχιση 16S ριβοσωμικού RNA, ανέλυσαν 241.622 βακτηριακές αλληλουχίες του γονιδίου 16S rDNA από δείγματα κοπράνων. Τα αποτελέσματα έδειξαν τα παρακάτω: • Δύο βακτηριακές οικογένειες, Streptococcaceae και Veillonellaceae, υπερεκπροσωπούνταν σε ασθενείς 42 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 με κίρρωση του ήπατος, τόσο με όσο και χωρίς ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια, σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες. • Ο Streptococcus salivarius ήταν ιδιαίτερα απών στους υγιείς μάρτυρες, αλλά παρών στους ασθενείς με κίρρωση. • Ο S. salivarius ήταν παρών σε υψηλότερες ποσότητες σε ασθενείς με ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια σε σχέση με εκείνους που δεν έπασχαν από τη νόσο (P = 0,03). • Η συγκέντρωση αυτών των βακτηριακών ειδών σχετίστηκε θετικά με τη συγκέντρωση αμμωνίας (R = 0,58, Ρ = 0,003). Σχόλιο: Η μελέτη αυτή παρέχει μια ολοκληρωμένη εικόνα της σχέσης μεταξύ αμμωνίας και του μικροβιώματος του εντέρου σε ασθενείς με και χωρίς ελάχιστη ηπατική εγκεφαλοπάθεια σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες. Τα επόμενα βήματα θα είναι η επικύρωση αυτών των ευρημάτων σε μη κινεζικούς πληθυσμούς και σε εμφανή εγκεφαλοπάθεια, καθώς και η αξιολόγηση της επίδρασης της λακτουλόζης και της ριφαξιμίνης στις συγκεντρώσεις Streptococcus salivarius και τη σχέση τους με την ανταπόκριση στη θεραπεία. Πιθανοί βιοδείκτες όπως ο S. salivarius και άλλα βακτηριακά είδη μπορεί να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον για την ανάπτυξη νέων θεραπειών για την ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Βιβλιογραφικές αναφορές: Zhang Z et al. Large-scale survey of gut microbiota associated with MHE via 16S rRNA-based pyrosequencing. Am J Gastroenterol 2013 Oct; 108:1601. Medical_soma_224 12/20/13 2:05 PM Page 43 Medical_soma_224 12/20/13 2:06 PM Page 44 Medical_soma_224 12/20/13 2:06 PM Page 45 Medical_soma_224 12/20/13 2:06 PM Page 46 Medical_soma_224 12/20/13 2:06 PM Page 47 Medical_soma_224 12/20/13 Φ 2:06 PM Α Page 48 Ρ Μ Α Κ Ο Λ Ο Γ Ι Ο «Στηρίξτε τη φαρμακευτική περίθαλψη για τους Έλληνες ασθενείς» Ύ στατη έκκληση σε κυβέρνηση και τρόικα απηύθυναν πριν από λίγες ημέρες για πρώτη φορά σύσσωμοι εκπρόσωποι συλλόγων ασθενών, ιατρικοί φορείς και εκπρόσωποι της εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκου. Στην κοινή τοποθέτησή τους ζήτησαν εκ μέρους της εφοδιαστικής αλυσίδας να μην περικοπεί βάναυσα η φαρμακευτική περίθαλψη των Ελλήνων, επισημαίνοντας ειδικά για το δημόσιο φαρμακευτικό προϋπολογισμό ότι τα 2 δις ευρώ, που έχουν ζητηθεί για το 2014 από την Τρόικα, θα προκαλέσουν νέες, σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια Υγεία. Το ζητούμενο, όπως τονίστηκε, είναι να τεθεί ένα όριο αυστηρά στα 2,25 δις j για το 2014 και να διατηρηθεί σταθερό για τα επόμενα χρόνια μέχρι την έξοδο από την κρίση. Στην κοινή Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε σήμερα παραβρέθηκαν οι κ.κ. Κωνσταντίνος Φρουζής Πρόεδρος ΣΦΕΕ, Δημήτριος Δέμος Πρόεδρος ΠΕΦ, Μιχάλης Βλασταράκος Πρόεδρος ΠΙΣ, Κυριάκος Θεοδοσιάδης Πρόεδρος ΦΣΠ, Σταύρος Μπελώνης Πρόεδρος ΟΣΦΕ, Μανώλης Κάτσαρης Πρόεδρος ΠΣΦ, Γιώργος Καλαμίτσης Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Προμηθέας καθώς και η κα Ζωή Γραμματόγλου Πρόεδρος του Κ.Ε.Φ.Ι. Εκ μέρους των ασθενών, ο Πρόεδρος του Συλλόγου ασθενών Ήπατος Προμηθέας, Γιώργος Καλαμίτσης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης θα οδηγήσει σε περαιτέρω εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών όπως ηπατίτιδα Β, C, και HIV. Τα υπάρ- 48 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 χοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στην πρόσβασή τους στα νέα και πιο αποτελεσματικά θεραπευτικά σχήματα θα επιδεινωθούν κι αυτό θα οδηγήσει στην αύξηση της νοσηρότητας, στην μείωση της ποιότητας της εργασίας και σε απολύσεις ενώ θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τα ασφαλιστικά ταμεία». Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση της κ. Γραμματόγλου Προέδρου του Κ.Ε.Φ.Ι. «Εγώ ένα πράγμα έχω καταλάβει, ότι όλα είναι θέμα κόστους. Με τη μείωση τη φαρμακευτικής δαπάνης οι ασθενείς δεν θα βρίσκουν το φάρμακό τους και θα αναγκάζονται να ψάχνουν μόνοι τους για να το βρουν. Και το μεγάλο πρόβλημα είναι με τους ανασφάλιστους ασθενείς. Δεν μπορεί να είσαι άρρωστος με καρκίνο και Medical_soma_224 12/20/13 Φ 2:06 PM Α Page 49 Ρ Μ να μην μπορείς να βρεις τα φάρμακά σου και το Υπουργείο το μόνο που κάνει είναι να κατεβάζει το κόστος της φαρμακευτικής περίθαλψης. Κι εγώ τους ρωτάω πόσο κοστίζει μια ανθρώπινη ζωή, το έχουν σκεφτεί;» Όλοι οι φορείς της αλυσίδας φαρμάκου αλλά και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος συμφώνησαν στις τοποθετήσεις τους ότι η μείωση της δαπάνης φέτος σε επίπεδα χαμηλότερα των 2,37 δις. ευρώ «δοκίμασε» τις αντοχές του συστήματος και οφείλει την «επιτυχία» της στο clawback αλλά κυρίως στην επιβάρυνση των νοικοκυριών και την αύξηση της συμμετοχής των ασθενών για φάρμακα. Κατά την άποψη των ομιλητών, η δημόσια δαπάνη δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από τα 2,25 δις. ευρώ χωρίς να επιβαρυνθούν δραματικά οι τσέπες των ασθενών και χωρίς να προκληθούν αναταράξεις στην αγορά φαρμάκου. Για την ανάγκη περιφρούρησης της φαρμακευτικής περίθαλψης των Ελλήνων ασθενών έκανε λόγο ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας, κ. Κωνσταντίνος Φρουζής: «Όλοι οι φορείς που πλαισιώνουν το φάρμακο στην Ελλάδα, ενώσαμε σήμερα τις φωνές μας για να πούμε ότι πρέπει να περιφρουρήσουμε ένα ελάχιστο κατώτατο όριο φαρμακευτικής περίθαλψης για τον Έλληνα ασθενή στη χώρα μας. Αυτό το όριο είναι 2,25 δις ευρώ το οποίο είναι χαμηλότερο από το 2013 και περίπου το 60% του Μ.Ο. της ΕΕ. Σήμερα οι ασθενείς αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα πρόσβασης σε θεραπείες και σε φάρμακα, είτε σε υπάρχουσες θεραπείες είτε σε νέα καινοτόμα φάρμακα και ο κίνδυνος του να γίνει ακόμη χειρότερο το πράγμα για την επόμενη χρονιά είναι ορατός. Γι΄αυτό και κάνουμε έκκληση στην Πολιτεία, στο Υπουργείο Υγείας, στο Υπ. Οικονομικών που γνωρίζουν το θέμα, να περιφρουρήσουν αυτό το κατώτατο όριο Α Κ Ο Λ Ο Γ Ι Ο φαρμακευτικής περίθαλψης για χάρη των ασθενών, των πολιτών και των οικογενειών μας στην Ελλάδα». Για τον κίνδυνο να δημιουργηθεί ανθρωπιστική κρίση, λόγω των απαιτήσεων της Τρόικας, έκανε λόγο ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, κ. Δημήτρης Δέμος. «Ενώ το φάρμακο αποτελεί μόνο το 20% των συνολικών δαπανών στην υγεία, οι απαιτήσεις της Τρόικας έχουν φτάσει σε τέτοιο υπέρμετρο βαθμό, που μπορεί να δημιουργηθεί ανθρωπιστική κρίση. Είτε είναι κάποιος από το χώρο των πολυεθνικών εταιριών, Η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης θα οδηγήσει σε περαιτέρω εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών όπως ηπατίτιδα Β, C, και HIV είτε των Ελληνικών εταιριών, είτε εισάγει καινοτόμα και πρωτότυπα φάρμακα είτε παράγει γενόσημα και δη Ελληνικά φάρμακα, είτε είναι από το χώρο των ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, όλοι μας, αντιλαμβανόμαστε ότι οι απαιτήσεις της Τρόικας να φτάσει η φαρμακευτική δαπάνη στα 2 δις δεν μπορεί να επιτευχθεί. Συζητάμε για μία κατάσταση στην οποία πολλά φάρμακα πρωτότυπα και καινοτόμα τα οποία σώζουν ζωές μπορεί να μην έρθουν καν στην Ελλάδα, για να τα δώσουμε σε ασθενείς, πολλά φάρμακα τα οποία ήδη κυκλοφορούν στην Ελλάδα με τις μειώσεις των τιμών, να προωθούνται σε παράλληλες εξαγωγές και να μην τα βρίσκει ο Έλληνας ασθενής στα ράφια των φαρμακείων. Επίσης, για τα γενόσημα, μπορεί να υπάρξει μια πολιτική χωρίς ωστόσο να υπάρχουν γενόσημα στην αγορά». Την ανάγκη να απεμπλακεί η φαρμακευτική δαπάνη από τον προϋπολογισμό τόνισε από τη μεριά του ο Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Πειραιά, κ. Κωνσταντίνος Κούβαρης: «Η συνεχής μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα έχει οδηγήσει τον Έλληνα ασφαλισμένο στα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης. Πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να μειωθεί άλλο. Όλοι οι φορείς στον κλάδο του φαρμάκου ενώνουμε τις δυνάμεις μας ώστε η φαρμακευτική δαπάνη να απεμπλακεί πλήρως από τον προϋπολογισμό κι ο ‘Ελληνας ασφαλισμένος να μπορεί να έχει, μέσα στα πλαίσια της λογικής, το φάρμακό του. Η μείωση της δαπάνης θα δημιουργήσει τεράστιο προβλημα καθώς ο ασφαλισμένος δεν θα βρίσκει ούτε πρωτότυπο, ούτε γενόσημο φάρμακο, στο ράφι του φαρμακείου». Για επικίνδυνα φαινόμενα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών μίλησε ο Πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, κ. Μιχάλης Βαλσταράκος: «Η μέχρι σήμερα πτώση της φαρμακευτικής δαπάνης έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα τόσο στην ιατρική λειτουργία όσο και στην φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών. Η περαιτέρω μειωση της φαρμακευτικής δαπάνης θα δημιουργήσει επικίνδυνα φαινόμενα. Οι ασθενείς είτε δεν θα βρίσκουν τα φάρμακά τους, ή θα εγκαταλείπουν την θεραπεία τους γιατί δεν μπορούν να την πληρώσουν, είτε θα καλούνται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν το φάρμακό τους». «Όλοι μαζί καλόπιστα θα πρέπει να ξαναρθούμε σε συνεννόηση με το υπουργείο το οποίο πρέπει να διεκδικήσει προς όφελος των πολιτών εκείνη τη δαπάνη που στοιχειωδώς μπορεί να καλύψει τις ανάγκες των ανθρώπων σε φάρμακα. Αυτό το ποσό MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 223 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 / 49 Medical_soma_224 12/20/13 Φ 2:06 PM Α Page 50 Ρ Μ μελετημένο κοστολογημένο είναι 2,25 δις j», υποστήριξε από τη μεριά του ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδας, Σταύρος Μπελώνης: Ανάλογη είναι και η θέση του Προέδρου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Φαρμακαποθηκών, Μανώλη Κάτσαρη: «Η μείωση των δαπανών υγείας δεν μπορεί να γίνει μόνο από τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης». Το φαινόμενο αυτό που αποτελεί μεγάλη απειλή για τη δημόσια υγεία επιβεβαιώνεται πλήρως και από διάφορες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί τους τελευταίους μήνες στη χώρα μας. Ειδικότερα, έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την KΑΠΑ Research για λογαριασμό της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) το χρονικό διάστημα 19-20 Σεπτεμβρίου 2013 με τη συμμετοχή 1.227 ατόμων απ’ όλη την Ελλάδα έδειξε ότι: • Ένας στους τρεις Έλληνες ασθενείς αναγκάζεται να διαφοροποιήσει τη θεραπεία του, αραιώνοντας τη συχνότητα λήψης φαρμάκου, ώστε να διαρκέσει περισσότερο, λόγω οικονομικής αδυναμίας να αγοράζει φάρμακα. Άλλη έρευνα που πραγματοποίησε ο Τομέας Οικονομικών της ΕΣΔΥ, το διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου 2013, σε δείγμα 1.600 ασθενών έδειξε μεταξύ άλλων ότι: • Το 60% των χρονίως πασχόντων αντιμετωπίζουν οικονομικούς περιορισμούς ή λίστες αναμονής στην πρόσβασή τους σε υπηρεσίες Υγείας. • Οι χρονίως πάσχοντες έχουν μειώσει κατά 30% τις επισκέψεις τους σε υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, κατά την τριετία 2011 – 2013. • Οι χρονίως πάσχοντες έχουν μειώσει κατά 50% τις δαπάνες τους για πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, κατά την τριετία 2011 – 2013. • Το επίπεδο της αυτοεκτίμησης της υγείας των χρονίως πασχόντων έχει μειωθεί κατά 60% από το 2012. Α Κ Ο Λ Ο Γ Ι Ο Το Μάιο του 2013, το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) πραγματοποίησε μια νέα έρευνα προκειμένου να αποτυπώσει την επικράτηση της κατάθλιψης στον ελληνικό πληθυσμό και να διερευνήσει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία. Το αποτέλεσμα ήταν δραματικό: • Σε σχέση με το 2011, είχαμε αύξηση 50% στην κλινική μείζονα κατάθλιψη λόγω της εντεινόμενης οικονομικής κρίσης (12,3% έναντι 8,2%). Μάλιστα, αξίζει να αναφερθεί ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 2008, δηλαδή, πριν την κρίση ήταν μόλις 3,3% και το 2009 6,8%. Δυσοίωνες είναι οι προοπτικές για το μέλλον, όπως προκύπτει από ευρήματα άλλων μελετών: • Σε ορίζοντα δεκαετίας αναμένεται ότι θα μειωθεί το προσδόκιμο επιβίωσης των Ελλήνων κατά περίπου 3 χρόνια, ως αποτέλεσμα της επιδείνωσης της ποιότητας ζωής τους. • Για πρώτη φορά μετά το 1950 καταγράφεται αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας στη χώρα μας! Από το 2008, όπου Ελλάδα άρχισε να μπαίνει στην κρίση, η βρεφική θνησιμότητα ανέβηκε από 3,31 (γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 παιδιά ηλικίας ως ενός έτους) σε 4,28 το 2009, 4,36 το 2010 και 4,01 το 2011. Το πρόβλημα των επιπτώσεων της λιτότητας και της οικονομικής κρίσης στην υγεία των Ελλήνων έχει λάβει πλέον και διεθνείς διαστάσεις με άρθρα και ρεπορτάζ, που δημοσιεύονται σε Διεθνή Μέσα Ενημέρωσης και επιστημονικά περιοδικά. Η κατάσταση αυτή είναι φανερό ότι τραυματίζει ακόμα περισσότερο την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό σε μία περίοδο μάλιστα, που η χώρα φιλοδοξεί να αναπτύξει μεταξύ άλλων και τον ιατρικό τουρισμό! Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος κ. Κωνσταντίνος Φρουζής κάλεσε την Κυβέρνηση και την Τρόικα να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω υποβάθ- 50 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 224 / ΔEKEMBPIOΣ 2013 μιση της φαρμακευτικής περίθαλψης των Ελλήνων, διαφορετικά, τόνισε, ως φυσικό επακόλουθο θα υπάρξουν μεγαλύτερα προβλήματα στην πρόσβαση των ασθενών σε νέες και υπάρχουσες θεραπείες και φάρμακα. Όπως τόνισε: «Το 2013, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη υποχώρησε και πάλι φτάνοντας στα 2,5 δις. ευρώ, έχοντας καταγράψει από το 2009 συνολική μείωση της τάξης του 55% (από 5,5 δις j το 2009 στα 2,5 δις j το 2013). «Αν και η υποχώρηση αυτή δεν επιτεύχθηκε χωρίς «αρρυθμίες» στην αγορά, καταφέραμε να ανταποκριθούμε και να διατηρήσουμε ένα καλό επίπεδο φαρμακευτικής περίθαλψης, με ένα μεγάλο όμως τίμημα, την ανυπαρξία νέων φαρμάκων στα δελτία τιμών για τρεισήμισι και πλέον χρόνια». Για το 2014,ο προϋπολογισμός της δημόσιας δαπάνης για φάρμακα επιβάλλεται να κατέλθει περαιτέρω, φτάνοντας τα 2 δις ευρώ - όριο το οποίο όλοι οι φορείς χαρακτηρίζουν ως απάνθρωπο και ρατσιστικό και αυτό γιατί η κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη του Έλληνα θα έχει πέσει σχεδόν στο μισό του μέσου Ευρωπαίου πολίτη. Η φαρμακευτική αγορά υποστηρίζει ότι η δαπάνη δεν μπορεί να υποχωρήσει κάτω από τα 2,25 δις. ευρώ, διαφορετικά θα προκύψει ανθρωπιστική κρίση. Από την άλλη μεριά υπάρχει το θετικό στοιχείο ότι η τρόικα δεν θέτει τα 2 δις. ευρώ ως μια άκαμπτη «κόκκινη γραμμή» και μπορεί να δεχτεί ισοδύναμα μέτρα εφόσον αυτά μπορούν να εξασφαλιστούν από το υπουργείο οικονομικών. Όπως τόνισαν όλοι οι εκπρόσωποι της αλυσίδας φαρμάκου: «Θεωρούμε ότι αυτή η διαφορά του 12-13% ανάμεσα στο μνημονιακό στόχο και το απόλυτο χαμηλό επίπεδο που εμείς θεωρούμε ως ασφαλές για τη φαρμακευτική δαπάνη μπορεί να καλυφθεί, ειδικά σε μια περίοδο που αναμένουμε να εισέλθουμε σε έτη με πλεόνασμα». Medical_exofyllo_224 12/20/13 9:50 AM Page 2 9:50 AM Page 1 > ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ «Στηρίξτε τη φαρμακευτική περίθαλψη για τους Έλληνες ασθενείς» > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Είμαστε όλοι «Μνημονιακοί» > Θ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Εκλοyes ή εκλοno > ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Eπανασχεδιασμός του EOΠYY X+7 ΓΛYΦAΔAΣ 011985 ESS P O ST Έτος 22 ο / Τεύχος 224 / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ PR Medical Express PR 12/20/13 ES ST Medical_exofyllo_224 S PO ISSN 1106-3157 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102 166 74 ΓΛΥΦΑΔΑ e-mail: [email protected] ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΣ Κολπική μαρμαρυγή: Αθώα, αλλά και επικίνδυνη ΓIΩPΓOΣ X. XAΪΔEMENOΣ H ψωρίαση δεν μεταδίδεται Επισκεφτείτε τη νέα μας ιστοσελίδα w w w. m e d i c a l e x p r e s s . g r Username και Password στη σελίδα των περιεχομένων
© Copyright 2024 Paperzz
