Ομοιοπαθητική Ιατρική - World Public Library

Εισαγωγή
στην
Ομοιοπαθητική
Ιατρική
Άθως Όθωνος
Ιατρος Ομοιοπαθητικης Ιατρικης
2
ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟ΢
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1
ΔΗ΢ΑΓΧΓΖ ΢ΣΖΝ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ ΗΑΣΡΗΚΖ
1.1Ση είλαη;
1.2Ση ζεξαπεχεη ε Οκνηνπαζεηηθή;
1.3 Θεξαπεπηηθά πιενλεθηήκαηα
1.4 Οκνηνπαζεηηθά Φάξκαθα
1.5 Γηάγλσζε θαη ζεξαπεία
1.6 Βαζηθέο αξρέο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
1.7 Γηαηί αξξσζηαίλνπκε;
1.8 Ο ξφινο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ζηελ Αζζέλεηα
1.9 Δμσηεξηθνί Παξάγνληεο
1.10 Πξνδηαζέζεηο
1.11 Ζ πνιχπιεπξε ζεξαπεπηηθή δξάζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
1.12 Φαζη Φνπλη ππάξρεη, «θαζη» θαη νπζηαζηηθή ζεξαπεία δελ ππάξρεη
1.13 Πψο ζα επηιέμσ ην ΢χζηεκα Θεξαπείαο;
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2
ΠΑΘΖ΢ΔΗ΢ ΚΑΗ Ζ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΣΟΤ΢
2.1 Αιιεξγίεο
2.2 Γεξκαηηθέο Παζήζεηο
3
2.3 Καηάζιηςε
2.4 Λνηκψμεηο
2.5 Γηαβήηεο, Τπεξρνιεζηεξηλαηκία, Αλαηκία
2.6 Οξζνπεδηθά Πξνβιήκαηα
2.7 Οξκνληθέο Γηαηαξαρέο
2.8 Παρπζαξθία
2.9 Πεπηηθέο Παζήζεηο
2.10 Πνλνθέθαινη
2.11 Τπέξηαζε
2.12 Πξνιεπηηθή Οκνηνπαζεηηθή
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3
ΝΟΜΟΗ ΣΟΤ ΢ΤΜΠΑΝΣΟ΢ ΚΑΗ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΟΗ ΝΟΜΟΗ
3.1 Ση είλαη ε Οκνηνπαζεηηθή
3.2 Ηζηνξηθή πξνέιεπζε απφ ηνλ Ηππνθξάηε
3.3 Δλεξγεηαθά θαη νιηζηηθά θάξκαθα
3.4 Φπζηθά θαη θζελά θάξκαθα
3.5 Ννκηθφ Πιαίζην ζηελ Διιάδα θαη δηεζλψο
3.6 Πψο κπνξεί έλαο γηαηξφο λα γίλεη νκνηνπαζεηηθφο
3.7 Οκνηνπαζεηηθφ Ηζηνξηθφ: Γηάγλσζε ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ
αζζελνχο
3.8 Ηαηξηθή Δπηζηήκε θαη Θεξαπεπηηθά ΢πζηήκαηα
3.9 Πνηά είλαη ε εηδνπνηφο δηαθνξά Οκνηνπαζεηηθήο θαη Αιινπαζεηηθήο;
3.10 ΢ηφρνο ησλ δηαιέμεσλ είλαη ε αλάπηπμε ηεο νιηζηηθήο ηαηξηθήο
ζθέςεο
4
3.11 Γηαηί δελ πάεη θαιά ε πγεία καο παξά ηηο ππνζρέζεηο;
3.12 Οη Φπζηθέο Δπηζηήκεο είλαη Δπηζηήκεο γηαηί ζηεξίδνληαη ζε
Φπζηθνχο Νφκνπο
3.13 Ζ Αιινπαζεηηθή δε ζηεξίδεηαη ζε Νφκνπο ηεο Φχζεο
3.14 Έλαο ΢πκπαληηθφο Νφκνο ζα πξέπεη λα έρεη γεληθή θαη δηαρξνληθή
ηζρχ
3.15 Ο ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο Δλφηεηαο
3.16 Πψο εθαξκφδεηαη ν Νφκνο ηνπ ΋ινπ ζηε δηάγλσζε θαη ζηε
ζεξαπεία
3.17 Ο Νφκνο ηνπ ΋ινπ θαη ε Αηηηνινγία ησλ Αζζελεηψλ
3.18 Ο Νφκνο ηνπ ΋ινπ θαη ε δνκή ηνπ Αλζξψπηλνπ ΋ληνο
3.19 Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηεο Δμαηνκίθεπζεο
3.20 Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηεο Διάρηζηεο Γφζεο
3.21 Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ησλ Οκνίσλ
3.22 Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηεο Ηεξαξρίαο
3.23 Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηεο Καηαζηνιήο ηεο Αζζέλεηαο
3.24 Ζ Ππξακίδα ησλ Κφζκσλ ηνπ ΢χκπαληνο
3.25 Τιηθφο θαη Δλεξγεηαθφο Κφζκνο
3.26 Αηζεξηθφο Κφζκνο θαη Αηζεξηθφ ΢ψκα
3.27 «Καη’ εηθφλαλ»
3.28 ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο Δλφηεηαο θαη Πνηθηινκνξθίαο
3.29 ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο Διάρηζηεο Καηαλάισζεο Δλέξγεηαο
3.30 ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο Ηεξαξρίαο
5
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4
ΓΗΑΛΟΓΟ΢
4.1 Μπνξεί ε Οκνηνπαζεηηθή λα βνεζήζεη ζε νμείεο πεξηπηψζεηο;
4.2 Ο θαλαηηζκφο ηνπ γηαηξνχ βιάπηεη ηνλ αζζελή
4.3 Κνιπκπάκε κέζα ζε έλα Δλεξγεηαθφ Κφζκν θαη φκσο δελ ην
ζπλεηδεηνπνηνχκε!
4.4 Ο ςεπδαηζζεηηθφο Κφζκνο ηεο Όιεο θαη ηεο Μνξθήο
4.5 Ο Αηζέξαο είλαη ε πξσηαξρηθή Δλέξγεηα πνπ γελλάεη φιεο ηηο άιιεο
4.6 Γπλακνπνίεζε: πσο
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν
κηα
πιηθή
νπζία
γίλεηαη
ελεξγεηαθφ
4.7 Σν απνηέιεζκα κεηξάεη!
4.8 Σν νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δε δξα κέζσ απζππνβνιήο
4.9 Πφηε αξρίδεη λα βιέπεη θαλείο απνηειέζκαηα κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή;
4.10 Ενχκε ππφ αληίμνεο ζπλζήθεο πνπ πάλε απφ ην θαθφ ζην ρεηξφηεξν
4.11 Γίλνπκε ην φκνην κε ηελ εθάζηνηε Ηδηνζπγθξαζία θάξκαθν
4.12 Πνηνο παξαζθεπάδεη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν;
4.13 Οκνηνπαζεηηθή θαη Πάζε ή «ζπλ Αζελά θαη ρείξα θίλεη»
4.14 ΋ηη είλαη αθχζηθν πξνθαιεί ππνιεηπφκελν θνξεζκφ θαη νδεγεί ζε
πάζνο
4.15 Μέζα καο ππάξρεη κία έζησ ζηαγφλα ζνθίαο, αιιά δελ ηελ αθνχκε!
4.16 Απηνξξχζκηζε: «΋ηαλ πεηλάο ζα ηξσο...»
6
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5
ΑΝΘΡΧΠΗΝΟΗ
ΣΤΠΟΗ
ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΔ΢
Ή
ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΔ΢
5.1 Αλαζθφπεζε ηεο πξνεγνχκελεο δηάιεμεο γηα ηνπο ΢πκπαληηθνχο
Νφκνπο
5.2 Μεγαιχηεξε ζεκαζία έρεη ν Άλζξσπνο θαη φρη ε Αζζέλεηα ηνπ
5.3 Τπάξρνπλ πξάγκαηη Αλζξψπηλνη Σχπνη; Τπάξρεη Αλζξψπηλε
Σππνινγία;
5.4 Αλζξψπηλε Σππνινγία βάζεη ησλ «ηεζζάξσλ ρπκψλ» ηνπ Ηππνθξάηε
5.5 Αηκαηψδεο, Φιεγκαηηθφο, Μειαγρνιηθφο θαη Υνιεξηθφο Σχπνο
5.6 Γηλ θαη Γηαλγθ Σχπνο
5.7 Άιιεο Σππνινγίεο: Θεφθξαζηνο, Παπιψθ, Οκνηνπαζεηηθή
5.8 Έρεη αληηθεηκεληθή βάζε θαη ιεηηνπξγηθή αμία ε Αλζξψπηλε
Σππνινγία;
5.9 Πψο πξνέθπςε ηζηνξηθά ε Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία
5.10 «Απφδεημε» ησλ θαξκαθνινγηθψλ ηδηνηήησλ κηαο νπζίαο ζηνλ
Άλζξσπν
5.11 Ζ ζεξαπεία «δηα ησλ νκνίσλ» ζεξαπεπηηθψλ κέζσλ
5.12 Ζ γέλεζε ηεο έλλνηαο ηεο «Οκνηνπαζεηηθήο Ηδηνζπγθξαζίαο»
5.13 Δζσζηξεθήο, Δμσζηξεθήο θαη Γηαζηξνθηθφο Σχπνο
5.14 Γηαηί ε Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία έρεη αληηθεηκεληθή επηζηεκνληθή
βάζε
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6
ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΜΗΑ΢ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ΢ ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΑ΢
6.1 Νάηξνπκ
ηδηνζπγθξαζίαο
Μνπξηάηηθνπκ:
Πεξηγξαθή
κηαο
νκνηνπαζεηηθήο
7
6.2 Σα ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
6.3 Πψο νη ηδηνζπγθξαζηαθέο αθξφηεηεο πξνθαινχλ αζζέλεηα
6.4 «Δξσηηθή απνγνήηεπζε» θαη Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
6.5 Πψο ε ηδηνζπγθξαζία θαζνξίδεη φιε ηε δσή ηνπ αηφκνπ, ζσκαηηθά
θαη ςπρηθά
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7
΢ΤΕΖΣΖ΢Ζ ΠΔΡΗ ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΑ΢ ΚΑΗ ΑΣΟΜΟΤ
7.1 Έρνπκε κηα ζηαζεξή ηδηνζπγθξαζία; Αιιάδεη; Καη πψο;
7.2 Ση ζρέζε έρεη ε Ηδηνζπγθξαζία κε ηε Γνκή ηνπ Αλζξψπνπ;
7.3 Κφζκνο ηεο Μνλαδηθφηεηαο θαη Κφζκνο ηεο Γπαδηθφηεηαο
7.4 Πνηφηεηεο αλζξψπσλ ζχκθσλα κε ην πλεπκαηηθφ ηνπο επίπεδν
7.5 Ηδηνζπγθξαζία: έλαο αλειεχζεξνο θαη αλαγθαζηηθφο ηξφπνο
ιεηηνπξγίαο
7.6 Άιιν ν βαζχηεξνο καο εαπηφο θαη άιιν ε εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία
πνπ καο επεξεάδεη
7.7 ΢ρέζε Ηδηνζπγθξαζίαο κε Πεπξσκέλν θαη Κάξκα
7.8 Μπνξνχκε λα αιιάμνπκε ηελ ηδηνζπγθξαζηαθή καο θιεξνλνκηά;
7.9 Ζ Ηδηνζπγθξαζία δελ είλαη παξά ηα άβνια «ξνχρα» πνπ θνξάκε!
7.10 Πφζν ειεχζεξνη είκαζηε;
7.11 Γλψζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο καο θαη «γλψζη ζ’απηφλ»
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8
ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΟ Η΢ΣΟΡΗΚΟ
8.1 ΢πκπαληηθνί Νφκνη θαη Αλζξψπηλε Σππνινγία
8
8.2 Ηδηνζπγθξαζία
8.3 Γνκή ηνπ ΢χκπαληνο θαη ηνπ Αλζξψπνπ
8.4 Τγεία θαη Αζζέλεηα, Αηηίεο Αζζελεηψλ
8.5 Κιεξνλνκηθφηεηα ή Πεξηβάιινλ;
8.6 Ζ νκηιία ελφο αηφκνπ είλαη ραξαθηεξηζηηθή ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ
8.7 Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθφο θαη
απξνθαηάιεπηνο
8.8 Τπνθεηκεληθφηεηα ηνπ γηαηξνχ ζηελ Αιινπαζεηηθή θαη ηελ
Φπρνινγία
8.9 Τπνθεηκεληθφηεηα ηνπ γηαηξνχ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή
8.10 Άιιν πξάγκα ε θαηλνκεληθή ζπκπεξηθνξά θαη άιιν ε βαζχηεξε
Ηδηνζπγθξαζία
8.11 Δμσιεθηηθέο πιεξνθνξίεο θαη Ηδηνζπγθξαζία
8.12 Δπάγγεικα, Παξνχζα Νφζνο θαη Ηδηνζπγθξαζία
8.13 Σξνπνπνηεηηθέο ΢πλζήθεο ησλ ΢σκαηηθψλ ΢πκπησκάησλ θαη
Ηδηνζπγθξαζία
8.14 «Γείμε κνπ ην γνληφ, θίιν θαη ζχληξνθν ζνπ λα ζνπ πσ πνηφο είζαη»
8.15 Πψο ηα ηζρπξά ρεκηθά θάξκαθα αιινηψλνπλ ηελ Ηδηνζπγθξαζία
8.16 Γεληθά ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη Ηδηνζπγθξαζία
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 9
ΘΔΡΑΠΔΤΣΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ
9.1 Σν θαηλφκελν ηεο Θεξαπεπηηθήο Κξίζεο
9.2 Δμέιημε ηεο πγείαο ηνπ αζζελνχο κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή Θεξαπεία
9.3 Πψο ηζεθάξνπκε ηελ αιήζεηα ησλ απαληήζεσλ ηνπ αζζελνχο;
9.4 Υεκηθά θάξκαθα θαη Οκνηνπαζεηηθή Θεξαπεία
9
9.5 Πνιπθαξκαθία θαη Οκνηνπαζεηηθή
9.6 Σα φξηα ηεο ηαηξηθήο παξέκβαζεο θαη ν ξφινο ηνπ γηαηξνχ
ΔΠΗΛΟΓΟ΢
10
ΠΡΟΛΟΓΟ΢
Άιιν έλα βηβιίν γηα ηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή;
Καη λαη θαη φρη.
Ναη γηαηί απαληάεη ζε «φια φζα ζέιαηε λα ξσηήζεηε γηα ηελ
Οκνηνπαζεηηθή θαη δελ μέξαηε πνηνλ λα ξσηήζεηε».
Καη φρη κφλν, επεηδή δε βιέπεη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή κηα βαξεηή
επηζηήκε πνπ αζρνιείηαη κφλν κε θάξκαθα θαη αξξψζηηεο θαη αθνξά
κφλν ηνπο «εηδηθνχο».
Άιιν έλα βηβιίν γηα ζέκαηα πγείαο;
Καη λαη θαη φρη.
Ναη γηαηί ζέηεη εξσηήκαηα θαη δίλεη απαληήζεηο γηα ζέκαηα πγείαο πνπ
απαζρνινχλ ηνλ θαζέλα καο ζήκεξα.
Καη φρη κφλν, επεηδή ζέηεη θξίζηκα εξσηήκαηα γηα ζεσξεηηθά θαη
θηινζνθηθά ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηνλ Άλζξσπν.
Άιιν έλα βαξεηό ζεσξεηηθό θαη θηινζνθηθό βηβιίν;
Διπίδσ πσο φρη.
Γηαηί είλαη βγαικέλν κέζα απφ ηελ θαζεκεξηλή δσή. Δίλαη έλαο δσληαλφο
δηάινγνο αλάκεζα ζηνλ άλζξσπν θαη γηαηξφ απφ ηε κηα κεξηά θαη ζην
θνηλφ απφ ηελ άιιε.
Έλαο δηάινγνο πνπ πφηε έρεη απιή θαζεκεξηλή γιψζζα θαη γξαθηθά
παξαδείγκαηα, πφηε επηζηεκνληθή γιψζζα, πφηε θηινζνθηθή θαη πφηε
απιψο γέιηα. Δίλαη δειαδή ανθπώπινορ δηάινγνο γηαηί ν Άλζξσπνο είλαη
φια απηά θαη θάηη παξαπάλσ.
11
Άιιε κία παξάζεζε αηνκηθώλ «πηζηεύσ» κε ζθνπό κηα «λέα»
ηδενινγία;
Πξνο Θενχ, φρη. Διπίδσ λα αγγίδεη έζησ θαη ιίγν ηηο παξπθέο ελφο
κνληέξλνπ, έζησ ηδηφξξπζκνπ, ΢σθξαηηθνχ δηαιφγνπ. Μηα πξνζπάζεηα
λα δνζεί έλα δείγκα ελφο λένπ ηξφπνπ ζθέςεο. Σνπ Ολιζηικού Τπόπος
Σκέτηρ.
Γίλεη νινθιεξσκέλεο θαη νξηζηηθέο απαληήζεηο; Κάηη ηέηνην δελ είλαη
δπλαηφλ «επί Γεο θαη γηα ηνλ Άλζξσπν». Αιιά φπσο πξψηνο δίδαμε ν
΢σθξάηεο κε ηε «Μαηεπηηθή» ηνπ κέζνδν, ζπδεηψληαο γηα ηελ Ζζηθή,
ηνλ Άλζξσπν θαη ην Γεκηνπξγφ ππάξρεη ε πηζαλφηεηα λα γηλφκαζηε
ρσξίο λα ην θαηαιαβαίλνπκε θαιχηεξνη άλζξσπνη.
Καιή ζπκκεηνρή ζην δηάινγν ινηπφλ!
΢εκείσζε: Σν βηβιίν απηφ εηζάγεη ηνλ αλαγλψζηε ζηελ Οκνηνπαζεηηθή
Ηαηξηθή θπξίσο κέζα απφ ηέζζεξεηο δηαιέμεηο ηνπ ζπγγξαθέα πξν ην
θνηλφ. Γηαηεξήζεθε ζθφπηκα ε δσληάληα ηνπ πξνθνξηθνχ ιφγνπ θαη ν
δηάινγνο ηνπ θνηλνχ κε ην ζπγγξαθέα ψζηε λα απνθεπρζεί ε κνλφηνλε
παξάζεζε γλψζεσλ. Ο αλαγλψζηεο πνπ ελδηαθέξεηαη λα εκβαζχλεη
πεξαηηέξσ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα δηαβάζεη επίζεο άιια βηβιία
ηνπ ζπγγξαθέα πνπ παξφηη απεπζχλνληαη θπξίσο ζε γηαηξνχο πνπ ζέινπλ
λα κεηεθπαηδεπηνχλ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή κπνξνχλ λα γίλνπλ
θαηαλνεηά θαη απφ ην επξχ θνηλφ.
12
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1
ΔΗ΢ΑΓΧΓΖ
΢ΣΖΝ
ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ ΗΑΣΡΗΚΖ
1.1Ση είλαη;
1.2Ση ζεξαπεύεη ε Οκνηνπαζεηηθή;
1.3 Θεξαπεπηηθά πιενλεθηήκαηα
1.4 Οκνηνπαζεηηθά Φάξκαθα
1.5 Γηάγλσζε θαη ζεξαπεία
1.6 Βαζηθέο αξρέο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
1.7 Γηαηί αξξσζηαίλνπκε;
1.8 Ο ξόινο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ζηελ Αζζέλεηα
1.9 Δμσηεξηθνί Παξάγνληεο
1.10 Πξνδηαζέζεηο
1.11 Ζ πνιύπιεπξε ζεξαπεπηηθή δξάζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
1.12 Φαζη Φνπλη ππάξρεη, «θαζη» θαη νπζηαζηηθή ζεξαπεία δελ
ππάξρεη
1.13 Πώο ζα επηιέμσ ην ΢ύζηεκα Θεξαπείαο;
13
1.1 Ση είλαη;
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή είλαη έλα ζχγρξνλν Θεξαπεπηηθφ ΢χζηεκα.
Δίλαη θιάδνο ηεο Ηαηξηθήο Δπηζηήκεο θαη θαζηεξσκέλε εηδηθφηεηα
πνιιψλ Δπξσπατθψλ Παλεπηζηεκίσλ. Οη αξρέο ηεο δηαηππψζεθαλ γηα
πξψηε θνξά ζηελ Αξραία Διιάδα απφ ηνλ «παηέξα ηεο Ηαηξηθήο», ηνλ
Ηππνθξάηε. Ζ δηεζλήο ηεο φκσο αλάπηπμε μεθίλεζε πξηλ απφ 250 ρξφληα
ζηε Γεξκαλία απφ ην γεξκαλφ θαζεγεηή ηεο Ηαηξηθήο ΢άκνπει Υάλεκαλ.
1.2 Ση ζεξαπεύεη ε Οκνηνπαζεηηθή;
΢ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ κπνξεί λα απεπζπλζεί θάζε αζζελήο
αλεμάξηεηα απφ ηελ πάζεζε ή ηελ ειηθία ηνπ.
Πνιχ θαιή αληαπφθξηζε ζηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία έρνπλ παζήζεηο
φπσο αιιεξγίεο, εκηθξαλίεο, δηαηαξαρέο πεξηφδνπ, νξκνληθέο δηαηαξαρέο,
γαζηξίηηδεο, θνιίηηδεο, αγρψδεηο ή θνβηθέο λεπξψζεηο, λεπξνθπηηθά,
θαηάζιηςε, δεξκαηηθά πξνβιήκαηα, έθδεκα, ςσξίαζε, ππνηξνπηάδνπζεο
θνιπίηηδεο ή νπξνινηκψμεηο, ππέξηαζε, βξνγρίηηδεο, άζζκα, ηξηρφπησζε,
παρπζαξθία, αθκή, ακπγδαιίηηδεο, ππεξρνιεζηεξηλαηκία, πξνβιήκαηα
ζπξενεηδνχο, νζθπαιγία, απρεληθφ ζχλδξνκν, αξζξίηηδεο θιπ.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα δξάζεη θαη πξνιεπηηθά ζε πγηείο κεηψλνληαο
ηηο πξνδηαζέζεηο, δειαδή ηα αδχλαηα ζεκεία ηνπ νξγαληζκνχ. Δληζρχεη
ηε δσηηθφηεηα ηνπ αηφκνπ, κεηψλεη ην άγρνο θαη απμάλεη ηελ απφδνζε
ηνπ ζηε ρεηξσλαθηηθή ή ζηε δηαλνεηηθή εξγαζία.
Παξά ην γεγνλφο φηη ε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία έρεη άκεζα
απνηειέζκαηα, ε πξνζπάζεηα ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ γηαηξνχ δελ είλαη λα
αλαθνπθίζεη απιψο ηνλ αζζελή απφ ηα ζπκπηψκαηα. ΢ηφρνο ηνπ είλαη λα
ζεξαπεχζεη ηηο αηηίεο ησλ αζζελεηψλ θαη λα επηθέξεη έλα κφληκν θαη
ξηδηθφ απνηέιεζκα. Απηφ ζεκαίλεη ζε ηειηθή αλάιπζε κεγαιχηεξε
αλζεθηηθφηεηα ηνπ νξγαληζκνχ θαη θαιχηεξν επίπεδν πγείαο. ΢εκαίλεη
επίζεο ζσκαηηθή θαη ςπρηθή ηζνξξνπία ηνπ αηφκνπ.
14
Παξά ηα ζεκαληηθά ηεο ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα, ε Οκνηνπαζεηηθή
φπσο θαη θάζε ηαηξηθφ ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα δελ είλαη παλάθεηα. Γε
ζεξαπεχεη ηα πάληα. Έρεη ηα φξηα ηεο. Σν ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα
εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ην αλ είλαη αλαζηξέςηκεο νη βιάβεο.
Γειαδή απφ ην πφζν πξνρσξεκέλε είλαη ε αζζέλεηα.
Αθφκε φκσο θαη ζηηο πξνρσξεκέλεο ή πνιχ ζνβαξέο παζήζεηο, ππάξρεη
αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε δπλαηφηεηα νπζηαζηηθήο βειηίσζεο ή
ζεκαληηθήο αλαθνχθηζεο.
1.3 Θεξαπεπηηθά Πιενλεθηήκαηα
1. Τα ομοιοπαθηηικά θάπμακα είναι θςζικά και γι’ αςηό απολύηυρ
ακίνδςνα
Γη’ απηφ κπνξνχλ λα δνζνχλ άθνβα αθφκε θαη ζε βξέθε, εγθχνπο ή
αιιεξγηθά άηνκα
2. Η θεπαπεία όηαν επιηεςσθεί είναι μόνιμη, πιζική και οπιζηική
Κη απηφ δηφηη δελ θαηαζηέιιεη απιψο ηα ζπκπηψκαηα αιιά ζεξαπεχεη ηηο
αηηίεο ησλ αζζελεηψλ
1.4 Οκνηνπαζεηηθά Φάξκαθα
Δίλαη θπζηθά θάξκαθα, πξνέξρνληαη δειαδή θπξίσο απφ θπηά ή απφ
απιά νξπθηά. Γελ είλαη βέβαηα απιά βφηαλα ή βηηακίλεο. Έρνπλ ηζρπξή
ζεξαπεπηηθή δξάζε θαη γη’ απηφ ρνξεγνχληαη κφλν κε ηαηξηθή ζπληαγή
απφ φζα ζπλήζε θαξκαθεία έρνπλ θαη νκνηνπαζεηηθφ ζηνθ.
Παξαζθεπάδνληαη απφ κεγάιεο επξσπατθέο θαξκαθνβηνκεραλίεο.
Δηζάγνληαη θαη δηαηίζεληαη κφλν απφ θαξκαθεία.
15
1.5 Γηάγλσζε θαη ζεξαπεία
Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο, φπσο θαη ν ζπλήζεο γηαηξφο παίξλεη ην
ηζηνξηθφ, θάλεη θιηληθή εμέηαζε θαη παξαγγέιιεη φπνπ απηφ ρξεηάδεηαη
ηηο θαηάιιειεο εξγαζηεξηαθέο εμεηάζεηο. Απηφ γίλεηαη γηα λα δηαγλψζεη
ηε Νόζο.
Αθνινπζεί ην ειδικό ομοιοπαθηηικό ιζηοπικό πνπ αθνξά ηηο ζπλήζεηεο, ην
ραξαθηήξα θαη ηα ηδηαίηεξα ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ
αηφκνπ. Απηφ γίλεηαη γηα λα δηαγλψζεη ηελ Ιδιοζςγκπαζία ηνπ αζζελνχο,
δειαδή ηνλ ηδηαίηεξν ηχπν ηνπ. Κη απηφ γηαηί ην θάξκαθν πνπ ζα
ρνξεγήζεη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο είλαη φκνην (γη’ απηφ ιέγεηαη νκνηνπαζεηηθφ) φρη κε ηελ πάζεζε αιιά κε ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο.
Σν θάξκαθν απηφ ζα θηλεηνπνηήζεη ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο
ηνπ νξγαληζκνχ, ζσκαηηθνχο θαη ςπρηθνχο θαη απηή ε θηλεηνπνίεζε ζα
θέξεη θαη ηε ζεξαπεία.
΋ηαλ ήδε παίξλεη ν αζζελήο θάπνηα ζπλήζε θάξκαθα δελ είλαη
απαξαίηεην λα ηα ζηακαηήζεη γηα λα αξρίζεη ηελ νκνηνπαζεηηθή
ζεξαπεία. Γελ ππάξρεη θαλέλα απνιχησο πξφβιεκα λα ζπλδπαζηνχλ,
εθφζνλ είλαη αλαγθαίν νη δχν ζεξαπείεο. Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο
ζπλεξγάδεηαη φπνπ ρξεηάδεηαη κε φινπο ηνπο γηαηξνχο ζπλαδέιθνπο ηνπ
άιισλ ηαηξηθψλ εηδηθνηήησλ.
1.6 Βαζηθέο αξρέο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ζεσξεί φηη θάζε άλζξσπνο είλαη κηα μερσξηζηή
πξνζσπηθφηεηα γη’ απηφ θαη ε δηάγλσζε αιιά θαη ε ζεξαπεία ηνπ
εμαηνκηθεχεηαη. Γη’ απηφ θαη ζε θάζε αζζελή ρνξεγείηαη ην δηθφ ηνπ
εηδηθφ θάξκαθν θάζε θνξά. Μπνξεί λα έρνπκε δέθα αζζελείο κε ηελ ίδηα
πάζεζε θαη λα πάξνπλ φινη ζρεδφλ δηαθνξεηηθφ θάξκαθν.
Σν θάξκαθν ηαηξηάδεη κε ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο θαη φρη κε ηελ
πάζεζε ή ηηο παζήζεηο ηνπ. Γη’ απηφ κπνξεί έλαο αζζελήο λα έρεη πέληε
16
παζήζεηο, ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο αιιά ζα πάξεη κφλν έλα θάξκαθν, απηφ
πνπ είλαη φκνην κε ηελ εθάζηνηε Ηδηνζπγθξαζία ηνπ.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή αληηκεησπίδεη ηνλ θάζε αζζελή ζαλ έλα εληαίν
ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη φρη ζαλ κεκνλσκέλα φξγαλα ή ζπζηήκαηα.
Θεσξεί φηη ην ςπρηθφ επεξεάδεη ην ζσκαηηθφ θαη αληίζηξνθα. Γη’ απηφ
ελδηαθέξεηαη ηφζν γηα ηε ζσκαηηθή φζν θαη γηα ηελ ςπρηθή ηνπ πγεία
αλεμάξηεηα απφ ην θχξην πξφβιεκα πγείαο γηα ην νπνίν πξνζέξρεηαη ζην
γηαηξφ.
Ζ δξάζε ηνπ γηαηξνχ πξέπεη λα γίλεηαη κε θπζηθά θαη αθίλδπλα κέζα. Ο
ζηφρνο ηνπ ζα πξέπεη λα είλαη ε κφληκε αηηηνινγηθή ζεξαπεία θαη φρη ε
πξνζσξηλή θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ.
Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ζπλεξγάδεηαη κε φιεο ηηο άιιεο ηαηξηθέο
εηδηθφηεηεο ρσξίο πξνθαηαιήςεηο θαη θαλαηηζκνχο κε κνλαδηθφ ζηφρν ην
ζπκθέξνλ ηεο πγείαο ηνπ αζζελνχο.
1.7 Γηαηί αξξσζηαίλνπκε;
Κάζε άλζξσπνο γελληέηαη κε θάπνηεο ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο
Πξνδηαζέζεηο. Απηφ ζεκαίλεη φηη έρεη θάπνηεο αδπλακίεο θαη επαηζζεζίεο
ζε ζπγθεθξηκέλα φξγαλα ή ζπζηήκαηα. Απηή είλαη, αο ην πνχκε ε ηαηξηθή
ηνπ «πξνίθα». Έρεη πρ κηα πνιχ κεγάιε επαηζζεζία ζην Νεπξηθφ
΢χζηεκα, κηα κεγάιε επαηζζεζία ζην Γέξκα θαη κηα πνιχ κηθξή ζην
Πεπηηθφ ΢χζηεκα.
΋ζν είλαη θαλείο λένο απηέο νη πξνδηαζέζεηο δε γίλνληαη αληηιεπηέο απφ
ην άηνκν. ΋ζν φκσο πεξλνχλ ηα ρξφληα ν νξγαληζκφο εμαζζελεί. Σν
ζψκα ηαιαηπσξείηαη απφ δηαηξνθηθέο θαη άιιεο θαηαρξήζεηο. Ζ ςπρή
δνθηκάδεηαη απφ έγλνηεο θαη ζηελνρψξηεο. Αλ ζθεθηνχκε ζήκεξα ηη
ηξψκε, ηη αλαπλένπκε θαη ζε ηη ζπλζήθεο άγρνπο θαη πξνβιεκάησλ δνχκε
17
ηφηε ζα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη δνχκε ππφ αθχζηθεο ζπλζήθεο. ΋ινη
απηνί νη παξάγνληεο εξεζίδνπλ ηηο ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο καο
πξνδηαζέζεηο θαη ηφηε εκθαλίδνληαη ηα ζπκπηψκαηα ησλ αζζελεηψλ.
1.8 Ο ξόινο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ζηελ Αζζέλεηα
Δθηφο φκσο απφ ηηο Πξνδηαζέζεηο θαη ηνπο Δμσηεξηθνχο Παξάγνληεο
ππάξρεη αθφκε έλαο παξάγνληαο πνπ παίδεη κεγάιν ξφιν ζηελ πγεία ηνπ
αηφκνπ. Απηφο είλαη ν παξάγνληαο Ηδηνζπγθξαζία. Ζ Ηδηνζπγθξαζία είλαη
ηα ηδηαίηεξα ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ αηφκνπ. Απηά πνπ
ηνλ θάλνπλ λα μερσξίδεη απφ ηνπο άιινπο αλζξψπνπο θαη λα είλαη
κνλαδηθφο. Σν ηη αζζέλεηα θαη ζε πνηφ βαζκφ ζα ηελ εκθαλίζεη έλα άηνκν
εμαξηάηαη απφ ηνπο ηξείο απηνχο παξάγνληεο: απφ ηηο Πξνδηαζέζεηο, ηνπο
Δμσηεξηθνχο Παξάγνληεο θαη ηελ Ηδηνζπγθξαζία.
Αο ην δνχκε απηφ κε έλα παξάδεηγκα. Ο Αληψλεο γελληέηαη κε
Πξνδηάζεζε ζην Πεπηηθφ ΢χζηεκα, ζην Γέξκα θαη ζην Απηφλνκν
Νεπξηθφ ΢χζηεκα. Σξέθεηαη πξφρεηξα θαη αλζπγηεηλά, θαπλίδεη θαη πίλεη.
Δθηφο απηνχ έρεη κηα Ηδηνζπγθξαζία αγρψδε θαη λεπξηθή.
΢ηελ πνξεία ηεο δσήο ηνπ αληηκεησπίδεη δηάθνξα επαγγεικαηηθά θαη
ζπλαηζζεκαηηθά πξνβιήκαηα. Κάπνηα ζηηγκή κηα ζηαγφλα μερεηιίδεη ην
πνηήξη. Δίλαη ηφηε πνιχ πηζαλφ λα εκθαλίζεη έλα έιθνο δσδεθαδαθηχινπ
ή έλα έθδεκα ή κηα αγρψδε λεχξσζε ή θαη ηα ηξία καδί. Γε ζα εκθαλίζεη
φκσο εκηθξαλίεο ή ππέξηαζε γηαηί δελ έρεη ηδηαίηεξε πξνδηάζεζε ζηα
αληίζηνηρα ζπζηήκαηα. Αλ φκσο δελ έθαλε θαηαρξήζεηο θαη δνχζε ζε έλα
πην ήξεκν ςπρηθά πεξηβάιινλ πηζαλφλ πνηέ λα είρε αξξσζηήζεη ή λα είρε
πνιχ ειαθξά ζπκπηψκαηα.
Αλ απηνί είλαη νη ηξείο παξάγνληεο πνπ θαζνξίδνπλ ηελ Αζζέλεηα ηφηε
αληίζηνηρα απηνί νη ηξείο παξάγνληεο θαζνξίδνπλ θαη ηελ Τγεία.
18
1.9 Δμσηεξηθνί Παξάγνληεο
΢ην ζέκα ησλ Δμσηεξηθψλ Παξαγφλησλ ην άηνκν κπνξεί λα δξάζεη
ζεηηθά πξνζέρνληαο ηε δηαηξνθή ηνπ, γπκλάδνληαο ην ζψκα ηνπ θαη
απνθεχγνληαο ηηο φπνηεο θαηαρξήζεηο. Κακηά ζεξαπεία δελ ηνλ
απαιιάζζεη απφ ηελ ππνρξέσζε ηνπ λα θέξεηαη ζσζηά ζην ζψκα ηνπ.
Γελ ππάξρεη θαλέλα «καγηθφ ραπάθη» πνπ λα ιεηηνπξγεί ζαλ
«ζπγρσξνράξηη» γηα ηηο αξλεηηθέο καο δξάζεηο. ΋ζνλ αθνξά ηα
πξνβιήκαηα ηεο θαζεκεξηλήο δσήο δπζηπρψο ζπρλά ην κέζν άηνκν δε
κπνξεί λα θάλεη πνιιά πξάγκαηα.
1.10 Πξνδηαζέζεηο
΋ζνλ αθνξά ηηο Πξνδηαζέζεηο νη ζπλήζεηο ηαηξηθέο ζεξαπείεο δε κπνξνχλ
λα ηηο κεηψζνπλ. Κη απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ζπλήζσο θαηαζηέιινπλ
πξνζσξηλά ηα ζπκπηψκαηα ή αλαραηηίδνπλ ηελ νμεία θάζε ηεο αζζέλεηαο
αιιά δελ αγγίδνπλ ηε Υξφληα Πξνδηάζεζε γηα λφζεζε. Πρ ζε έλα παηδί
πνπ εκθαλίδεη ζπρλά θξπνινγήκαηα ηα αληηβερηθά θαη αληηππξεηηθά
θάξκαθα θαηαζηέιινπλ ηα ζπκπηψκαηα θαη ε αληηβίσζε αλαραηηίδεη ηελ
νμεία θάζε ηεο λφζνπ. Αιιά δε ζεξαπεχνπλ ηελ Πξνδηάζεζε, δειαδή
ηελ ηάζε ηνπ παηδηνχ λα θξπνινγεί εχθνια.
Σα ρεκηθά θάξκαθα θάλνπλ ζπλήζσο απηφ πνπ ιέκε ζηελ Ηαηξηθή
ζςμπηυμαηική καηαζηολή, δελ θάλνπλ φπσο ηα νκνηνπαζεηηθά αιηιολογική
θεπαπεία.
Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο ππνηξνπηάδνπζεο θνιπίηηδεο, νπξνινηκψμεηο,
ηξαρειίηηδεο θιπ. Σν ίδην ηζρχεη θαη ζηηο αιιεξγίεο φπνπ ην ρεκηθφ
θάξκαθν δε κεηψλεη ηελ αιιεξγηθή Πξνδηάζεζε ηνπ αηφκνπ. ΢ηηο
εκηθξαλίεο ηα παπζίπνλα αλαθνπθίδνπλ ηνλ εθάζηνηε πφλν δε
ζεξαπεχνπλ φκσο ηελ Πξνδηάζεζε γηα ζπλερείο εκηθξαλίεο. ΢ηηο
αγρψδεηο λεπξψζεηο θαη ζηελ θαηάζιηςε ηα εξεκηζηηθά θαη
αληηθαηαζιηπηηθά θάξκαθα κεηψλνπλ πξνζσξηλά ηα αγρψδε ζπκπηψκαηα
δε ζεξαπεχνπλ φκσο ηελ Πξνδηάζεζε ηνπ αηφκνπ λα πέθηεη ςπρηθά κε
ηελ παξακηθξή ζηελνρψξηα.
19
΢ηηο δηαηαξαρέο ηεο νξκνληθήο ιεηηνπξγίαο ησλ σνζεθψλ ή ηνπ
ζπξενεηδνχο ηα ζπλήζε θάξκαθα δηνξζψλνπλ πξνζσξηλά ηα επίπεδα ησλ
νξκνλψλ αιιά δε ζεξαπεχνπλ ηελ αηηία πνπ δηαξθψο ζπληεξεί ηελ
αληζνξξνπία ζηελ παξαγσγή ηνπο θαη έηζη ην άηνκν παίξλεη ζπλέρεηα
θάξκαθα. ΢ηα ςπρνζσκαηηθά λνζήκαηα φπσο έθδεκα, έιθνο
δσδεθαδαθηχινπ, θνιίηηδεο θιπ ηα ζπλήζε θάξκαθα δε κεηψλνπλ ηελ
ηνπηθή Πξνδηάζεζε ζην αληίζηνηρν φξγαλν αιιά νχηε θαη αγγίδνπλ ην
άγρνο πνπ ζπληεξεί δηαξθψο ην πξφβιεκα.
1.11 Ζ πνιύπιεπξε ζεξαπεπηηθή δξάζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ρσξίο λα ζεκαίλεη φηη δηαζέηεη ηα «καγηθά
ραπάθηα», πξνζπαζεί λα θάλεη αηηηνινγηθή ζεξαπεία. Να αληηκεησπίζεη
ην θαθφ ζηε ξίδα ηνπ. Γειαδή αθελφο λα κεηψζεη ηε ζσκαηηθή
Πξνδηάζεζε θαη αθεηέξνπ λα αλεβάζεη ην Νεπξηθφ ΢χζηεκα θαη ηελ
ςπρηθή δηάζεζε ηνπ αηφκνπ. Έρνπκε έηζη κηα ζπλνιηθή ςπρνζσκαηηθή
άλνδν ηνπ αηφκνπ.
Απηφ ζεκαίλεη ζε πςειφ πνζνζηφ κφληκε θαη ξηδηθή ζεξαπεία ησλ
ησξηλψλ παζήζεσλ ηνπ αζζελνχο. Δπηπιένλ φκσο ε άλνδνο ηνπ επηπέδνπ
πγείαο ηνπ αηφκνπ θαη ε κείσζε ησλ Πξνδηαζέζεσλ ηνπ ιεηηνπξγεί θαη
ζαλ Πξνιεπηηθή Ηαηξηθή γηα ην κέιινλ. ΢εκαίλεη κεγαιχηεξε
αλζεθηηθφηεηα ζηηο ζηελνρψξηεο θαη ηα πξνβιήκαηα πνπ έξρνληαη.
Ζ δξάζε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο δε ζηακαηάεη φκσο εθεί. Έρεη
επηπιένλ κηα κνλαδηθή δξάζε φζνλ αθνξά ηελ Ηδηνζπγθξαζία. Καζέλαο
καο γελληέηαη κε θάπνηα Ηδηνζπγθξαζία. Γε κέλεη ζηαζεξά φκσο θαλείο
ζηελ ίδηα Ηδηνζπγθξαζία ζε φιε ηνπ ηε δσή. Κη απηφ είλαη αλακελφκελν
γηαηί ζαλ δσληαλνί νξγαληζκνί δελ είκαζηε πρ απηνθίλεηα πνπ
παξακέλνπλ ζηελ ίδηα κάξθα κέρξη ηελ απφζπξζε ηνπο. Οη αιιαγέο καο
φκσο δελ είλαη θαη πάιη απφ ην έλα άθξν ζην άιιν. Κηλνχκαζηε ζπλήζσο
ζε 5-10 ζπγγεληθέο ηδηνζπγθξαζίεο ζηελ πνξεία ηεο δσήο καο αλάινγα κε
δηάθνξνπο εζσηεξηθνχο θαη εμσηεξηθνχο παξάγνληεο.
20
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία δελ αιιάδεη ην άηνκν απφ κηα Ηδηνζπγθξαζία
ζε άιιε. Γελ ηνπ αιιάδεη δειαδή ην ραξαθηήξα, ηνλ ηχπν ηνπ. Γηαηί
φπσο ιέεη ν ιαφο «Πξψηα θεχγεη ε ςπρή θαη κεηά ην ρνχη!» Αιιά φκσο
θάλεη θάηη πνιχ ζεκαληηθφ. Σνπ εμηζνξξνπεί ηηο αθξφηεηεο ηεο
Ηδηνζπγθξαζίαο. Σνλ ξπζκίδεη ζε πην θπζηνινγηθά επίπεδα. Πρ έλα άηνκν
πνιχ λεπξηθφ κε αθξαίεο αληηδξάζεηο ζα γίλεη ιηγφηεξν λεπξηθφ. Γε ζα
πάςεη λα είλαη βέβαηα ζε ζρέζε κε ην κέζν φξν ην ζρεηηθά λεπξηθφ άηνκν
θαη νχηε θαη ζα πάεη ζην άιιν άθξν λα γίλεη «αλαίζζεην». Καηά αλάινγν
ηξφπν έλα άηνκν δεηιφ θαη απαζέο ζα αξρίζεη λα αληηδξά πεξηζζφηεξν
εθεί πνπ ρξεηάδεηαη θαη λα δηεθδηθεί ηα δηθαηψκαηα ηνπ πεξηζζφηεξν.
Καη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο απηή ε εμηζνξξφπεζε είλαη πξνο ην ζπκθέξνλ
ηνπ αηφκνπ θαη ην πξνζηαηεχεη απφ ηξηβέο, ζηελνρψξηεο θαη απφ ηνλ
εξεζηζκφ ησλ ζσκαηηθψλ πξνδηαζέζεσλ ηνπ. Πρ φηαλ δε λεπξηάδεη ηφζν
πνιχ έλα λεπξηθφ άηνκν ηφηε εξεζίδεη ιηγφηεξν θαη ην επαίζζεην ηνπ
πεπηηθφ ζχζηεκα θαη έηζη έρεη κηθξφηεξεο πηζαλφηεηεο λα πάζεη έλα
έιθνο δσδεθαδαθηχινπ. Να ινηπφλ πψο επηηπγράλεηαη κε ηελ
Οκνηνπαζεηηθή φρη κφλν ε ζεξαπεία αιιά θαη ε πξνιεπηηθή Ηαηξηθή.
΢πλνςίδνληαο ζα ιέγακε φηη ε δξάζε ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο είλαη
πνιχπιεπξε:
1.Αληηκεησπίδεη ηηο παξνχζεο αζζέλεηεο ζπλνιηθά θαη φρη δίλνληαο έλα ή
δχν θάξκαθα γηα ηελ θαζεκία.
2.Θεξαπεχεη ηνλ νξγαληζκφ θαη ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ζαλ ςπρνζσκαηηθφ
ζχλνιν.
3.Μεηψλεη ηηο ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο πξνδηαζέζεηο ζπληείλνληαο έηζη φρη
κφλν ζε πξνζσξηλή θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ ηεο αζζέλεηαο αιιά
θαη ζε κφληκε θαη ξηδηθή αηηηνινγηθή ζεξαπεία.
21
4.Δμηζνξξνπψληαο ηηο αθξφηεηεο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αηφκνπ, ηνπ
πξνζθέξεη κηα πην ήξεκε θαη ραξνχκελε δσή κε ιηγφηεξεο ηξηβέο.
5.Γξα ζαλ Πξνιεπηηθή Ηαηξηθή αλεβάδνληαο ην επίπεδν πγείαο ηνπ
αηφκνπ θαη κεηψλνληαο ηηο πηζαλφηεηεο γηα κειινληηθέο ζνβαξέο
παζήζεηο
1.12 Φαζη Φνπλη ππάξρεη, «θαζη» θαη νπζηαζηηθή ζεξαπεία δελ
ππάξρεη
Ενχκε ζε κηα θνηλσλία πνπ ηα πάληα πηέδνληαη λα γίλνπλ γξήγνξα θαη
επηθαλεηαθά. Φαζη θνπλη, δειαδή γξήγνξν θαγεηφ ππάξρεη άθζνλν ζηηο
κέξεο καο αιιά θαηά πφζν είλαη πγηεηλφ θαη ζξεπηηθφ; Φαζη ζεξαπεία κε
ηελ έλλνηα ηνπ ξηδηθνχ θαη αθίλδπλνπ ζεξαπεπηηθνχ απνηειέζκαηνο δελ
ππάξρεη. Γηαηί φηη είλαη γξήγνξν είλαη ζπλήζσο απιψο πξνζσξηλή
θαηαζηνιή ησλ ζπκπησκάησλ θαη κάιηζηα κε αξθεηέο παξελέξγεηεο.
΢πλήζσο κε ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία ην άηνκν αξρίδεη λα βιέπεη ηα
πξψηα ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα ηηο πξψηεο κέξεο ή ηηο πξψηεο 2-3
βδνκάδεο. Κακηά θνξά θαη απφ ηηο πξψηεο ψξεο. Δμαξηάηαη απφ ην πφζν
ρξφλην θαη δχζθνιν είλαη ην πξφβιεκα. Μέζα ζηνλ πξψην κήλα ζπλήζσο
έρνπκε κηα ζαθή θηλεηνπνίεζε ηνπ νξγαληζκνχ. Αιιά απηφ ζεκαίλεη
«φηη θεξδίζακε κηα κάρε θαη φρη φηη θεξδίζακε ηνλ πφιεκν». Αθφκε θαη
φηαλ φια ηα ζπκπηψκαηα ηεο παξνχζαο λφζνπ έρνπλ θχγεη δε ζεκαίλεη
φηη έιεμε ην πξφβιεκα. Αλ ζηακαηήζεη θαλείο εθεί ηε ζεξαπεία ππάξρεη
κεγάιε πηζαλφηεηα κεηά απφ θάπνην δηάζηεκα θαη εθφζνλ ζπλαληήζεη
αληίμνεο ζπλζήθεο ζηε δσή ηνπ λα μαλαπέζεη θαη πάιη ζηα ίδηα.
Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί λαη κελ είρε θχγεη ε παξνχζα λφζνο, δειαδή ε
ησξηλή αληζνξξνπία ηνπ νξγαληζκνχ αιιά δελ πξνιάβακε λα κεηψζνπκε
ζεκαληηθά ηε ρξφληα πξνδηάζεζε γηα λφζεζε. Μνηάδεη ζαλ έλα
παγφβνπλν πνπ κφλν ην 1/10 ηνπ φγθνπ ηνπ(παξνχζα λφζνο) είλαη πάλσ
22
απφ ηε ζάιαζζα ελψ ηα άιια 9/10 ηνπ φγθνπ ηνπ(πξνδηάζεζε) είλαη
θάησ απφ ηελ επηθάλεηα ηεο.
Απφ ηελ νκνηνπαζεηηθή θιηληθή εκπεηξία γηα έλα κέζν άηνκν κε ζπλήζε
κεζαία πξνβιήκαηα πγείαο ρξεηάδεηαη έλα ρξνληθφ δηάζηεκα 4-8 κελψλ
ζπζηεκαηηθήο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο γηα λα πνχκε φηη φρη κφλν
ζεξαπεχζακε ηελ νμεία λφζν αιιά πεηχρακε θαη κηα θαιή κείσζε ησλ
πξνδηαζέζεσλ ηνπ. Μεηά ην δηάζηεκα απηφ ην άηνκν κπνξεί λα
ζηακαηήζεη ηελ αγσγή έρνληαο έλα θαιχηεξν επίπεδν πγείαο. ΢εκαίλεη
κήπσο φηη απφ εθεί θαη πέξα είλαη άηξσην; ΋ρη βέβαηα. Αλ ζθεθηνχκε
πφζν αθχζηθνο είλαη ν ηξφπνο πνπ δνχκε ηφηε κηα επαλαιεπηηθή θαηά
θαηξνχο ζχληνκε ζεξαπεία βνεζάεη ζεκαληηθά γηα λα δηαηεξείηαη ην
άηνκν ζε θαιή θαηάζηαζε. Αλ κε ηη άιιν έλα απφ ηα ζεκαληηθά
πιενλεθηήκαηα ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο είλαη ε παληειήο απνπζία
παξελεξγεηψλ φζν θαηξφ θαη αλ παίξλεη ηα θάξκαθα ν αζζελήο.
1.13 Πώο ζα επηιέμσ ην ΢ύζηεκα Θεξαπείαο;
Ζ πγεία καο είλαη έλα απφ ηα πνιπηηκφηεξα θαηά γεληθή νκνινγία αγαζά
πνπ καο έρεη δψζεη ν Γεκηνπξγφο κέζσ ηεο Φχζεο. Καη ζαθψο δελ
πξνάγεηαη νχηε κε ηνλ αθχζηθν ηξφπν δσήο αιιά νχηε θαη κε αθχζηθεο
ζεξαπείεο φζν επηζηεκνληθέο, ζνθέο θαη ζχγρξνλεο θαη αλ δηαθεκίδνληαη.
Ο ζχγρξνλνο άλζξσπνο βξίζθεηαη ζπρλά ζε δίιεκκα ζην ηη ζα επηιέμεη
γηα ηε δηαηήξεζε ηεο πγείαο ηνπ φζν είλαη πγηήο θαη γηα ηελ επαλάθηεζε
ηεο πγείαο ηνπ φηαλ αζζελεί. Βνκβαξδίδεηαη θπξηνιεθηηθά απφ δηάθνξεο
πνιιά ππνζρφκελεο ζεξαπείεο ηδηαίηεξα ζε έλα εκπνξηθνπνηεκέλν
΢χζηεκα Τγείαο.
Σν κφλν αμηφπηζην θξηηήξην γηα ηελ επηινγή ηνπ φπνηνπ Θεξαπεπηηθνχ
΢πζηήκαηνο είλαη ε θπζηθφηεηα ησλ κέζσλ ηνπ θαη νη θπζηθέο αξρέο
δξάζεο ηνπ. Γηαηί φηη είλαη θπζηθφ ππνζηεξίδεη ηε δσή θαη φηη είλαη
αθχζηθν ηελ αληηκάρεηαη.
23
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2
ΠΑΘΖ΢ΔΗ΢
ΚΑΗ
Ζ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ ΘΔΡΑΠΔΗΑ ΣΟΤ΢
2.1 Αιιεξγίεο
2.2 Γεξκαηηθέο Παζήζεηο
2.3 Καηάζιηςε
2.4 Λνηκώμεηο
2.5 Γηαβήηεο, Τπεξρνιεζηεξηλαηκία, Αλαηκία
2.6 Οξζνπεδηθά Πξνβιήκαηα
2.7 Οξκνληθέο Γηαηαξαρέο
2.8 Παρπζαξθία
2.9 Πεπηηθέο Παζήζεηο
2.10 Πνλνθέθαινη
2.11 Τπέξηαζε
2.12 Πξνιεπηηθή Οκνηνπαζεηηθή
24
2.1 ΑΛΛΔΡΓΗΔ΢
-Έθδεκα, Κλίδσζε, Αλαθπιαμία
-Αιιεξγηθή Ρηλίηηδα, Αιιεξγηθή Δπηπεθπθίηηδα
-Άζζκα
Αιιεξγηθέο Παζήζεηο
Σα ηειεπηαία ρξφληα παξαηεξείηαη κηα κεγάιε έμαξζε ησλ αιιεξγηθψλ
παζήζεσλ. Τπνινγίδεηαη φηη ζηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο νη
αζζκαηηθνί μεπεξλνχλ ζήκεξα ηα 10 εθαηνκκχξηα θαη φηη ν αξηζκφο ηνπο
απμάλεη κε αικαηψδεηο ξπζκνχο. Αλάινγε αχμεζε παξνπζηάδνπλ θαη
άιιεο αιιεξγηθέο παζήζεηο φπσο ην έθδεκα, ε αλαθπιαμία, ε θλίδσζε, ε
αιιεξγηθή ξηλίηηδα, ε αιιεξγηθή επηπεθπθίηηδα θαζψο θαη νη ηξνθηθέο θαη
θαξκαθεπηηθέο αιιεξγίεο.
Σα ζπλήζε ζπκπηψκαηα αλάινγα κε ηελ πάζεζε είλαη εμαλζήκαηα,
θλεζκφο, θαηαξξνή, θηεξλίζκαηα, βήραο, δχζπλνηα, νηδήκαηα θ.α.
Μπνξνχλ λα είλαη έληνλα θαη νξηζκέλεο θνξέο επηθίλδπλα γηα ηε δσή ηνπ
αηφκνπ θαη άιιεο θνξέο ρξφληα ή επνρηαθά.
Αηηίεο Αιιεξγηθώλ Παζήζεσλ
Α. Ζ ζπλήζεο άπνςε
Γλσξίδνπκε ζήκεξα αξθεηά γηα ηνπο κεραληζκνχο κε ηνπο νπνίνπο
εθδειψλνληαη ηα αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα αιιά ππάξρνπλ πνιιέο θαη
αληηθξνπφκελεο απφςεηο φζνλ αθνξά ηελ αηηηνινγία ησλ αιιεξγηθψλ
παζήζεσλ. Απφ ηε κηα ππάξρεη ε ζρνιή ησλ νπαδψλ ηεο
θιεξνλνκηθφηεηαο πνπ ζεσξεί φηη ζεκαληηθφηεξν ξφιν παίδεη ε
25
θιεξνλνκηθή αιιεξγηθή πξνδηάζεζε ελφο αηφκνπ. Απφ ηελ άιιε κεξηά
ππάξρνπλ εθείλνη νη επηζηήκνλεο πνπ απνδίδνπλ κεγάιν ξφιν ζηνπο
εμσηεξηθνχο αιιεξγηνγφλνπο παξάγνληεο. Ζ αιήζεηα φκσο θαίλεηαη λα
αθνινπζεί ηε «ρξπζή ηνκή» ησλ αξραίσλ καο πξνγφλσλ: νη αιιεξγηθέο
παζήζεηο είλαη έλαο ζπλδπαζκφο θιεξνλνκηθήο αιιεξγηθήο πξνδηάζεζεο
θαη επίδξαζεο πάλσ ζε απηφ ην επαίζζεην ππφζηξσκα ησλ δηάθνξσλ
εμσηεξηθψλ αιιεξγηνγφλσλ.
Β. Ζ νκνηνπαζεηηθή άπνςε
΢’ απηή ηελ αιήζεηα έξρεηαη ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή λα πξνζζέζεη ηηο
δηθέο ηεο πνιχηηκεο αξρέο φπσο ηελ απσή ηηρ εξαηομίκεςζηρ. ΋ηη δειαδή
θάζε άλζξσπνο είλαη κηα αηομικόηηηα. ΋ηη έρεη δειαδή ηα δηθά ηνπ
ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά θαη έηζη είλαη ιάζνο λα γεληθεχνπκε θαη λα
ζεσξνχκε φηη κπνξνχκε λα βάινπκε φινπο ηνπο αλζξψπνπο ζην ίδην
θαινχπη. Έηζη ινηπφλ παξαηεξνχκε αλζξψπνπο ζηνπο νπνίνπο ηα
αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα εκθαλίδνληαη ζε πνιχ κηθξή ειηθία, ζπρλά
ακέζσο κε ηε γέλλεζε θαη είλαη θαλεξφ φηη απηνί έρνπλ θιεξνλνκήζεη
κηα πνιχ έληνλε αιιεξγηθή πξνδηάζεζε. Δλψ αληίζεηα παξαηεξνχκε
αλζξψπνπο πνπ εξγάδνληαη ή θαηνηθνχλ ζε πεξηβάιινλ κε ηζρπξά θαη
πνιιά αιιεξγηνγφλα θαη φκσο εκθαλίδνπλ ειάρηζηα ή θαζφινπ
αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα θαη είλαη πξνθαλέο φηη ηα άηνκα απηά δελ έρνπλ
ζρεδφλ θαζφινπ αιιεξγηθή πξνδηάζεζε.
Ζ ίδηα ε δσή φκσο καο έρεη δείμεη φηη αθφκε θαη απηά ηα κε αιιεξγηθά
άηνκα φηαλ πεξάζνπλ έληνλα ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ζηξεο θαη ηφηε
έξζνπλ ζε επαθή κε αιιεξγηνγφλεο νπζίεο κπνξεί λα παξνπζηάζνπλ
κηθξνχ ή κέηξηνπ βαζκνχ αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα. Δπνκέλσο αλ ζέινπκε
λα είκαζηε πην θνληά ζηελ πξαγκαηηθφηεηα θαη άξα θαη ζηελ αιήζεηα ζα
πξέπεη λα θαηαηάμνπκε ηηο αηηίεο ησλ αιιεξγηθψλ παζήζεσλ ζε ηξείο
θαηά ζεηξά ζπνπδαηφηεηαο παξάγνληεο:
Α. Κιεξνλνκηθή αιιεξγηθή πξνδηάζεζε
Β. Ηζνξξνπία ηνπ αηφκνπ ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν
26
Γ. Δμσηεξηθνί αιιεξγηνγφλνη παξάγνληεο.
Θεξαπεία
Γηαηί φκσο δφζεθε ηφζε κεγάιε ζεκαζία ζηηο αηηίεο ησλ αιιεξγηθψλ
παζήζεσλ; Αθξηβψο δηφηη αλάινγα κε ηελ άπνςε πνπ έρεη ν γηαηξφο γηα
ηηο αηηίεο κηαο πάζεζεο ζα εθαξκφζεη θαη ηελ αληίζηνηρε ζεξαπεία. Σν λα
ζπζηήζνπκε απνθπγή ησλ αιιεξγηνγφλσλ παξαγφλησλ πξνθαλψο δελ
είλαη αηηηνινγηθή ζεξαπεία. Πψο πρ λα απνθχγεη θαλείο ηα πην
ζπλεζηζκέλα αιιεξγηνγφλα φπσο ε ζθφλε ή ε γχξε ησλ ινπινπδηψλ; Αλ
απφ ηελ άιιε εθαξκφζνπκε ηε ζεξαπεία απεπαηζζεηνπνίεζεο κε
εκβφιηα ηφηε πέξαλ ησλ παξελεξγεηψλ θαη ηεο ζρεηηθήο
αλαπνηειεζκαηηθφηεηαο αγλννχκε ην γεγνλφο φηη έλα αιιεξγηθφ άηνκν
είλαη ζήκεξα αιιεξγηθφ ζε θάηη θαη κεηά απφ θάπνην θαηξφ ζε θάηη άιιν.
Κη απηφ γηαηί ε πξσηαξρηθή αηηία δελ είλαη ηα εμσηεξηθά αιιεξγηνγφλα
αιιά ε εζσηεξηθή αιιεξγηθή επαηζζεζία ηνπ αηφκνπ.
Μήπσο φκσο είλαη ξηδηθή ζεξαπεία ηα αληητζηακηληθά θαη ηα
βξνγρνδηαζηαιηηθά; Απηά θαηαζηέιινπλ ηα ζπκπηψκαηα πξνζσξηλά, αλ
ηα θαηαζηείινπλ αιιά δε ζεξαπεχνπλ ηελ αιιεξγηθή πξνδηάζεζε φζα
ρξφληα θαη αλ ηα ρξεζηκνπνηήζεη θαλείο ελψ ηελ ίδηα ζηηγκή
επηβαξχλεηαη κε αξθεηέο παξελέξγεηεο. Αθφκε θαη ην ηζρπξφηαην
θάξκαθν, ε θνξηηδφλε πνπ ζεσξείηαη ζαλ ηειεπηαία ιχζε δε ζεξαπεχεη
ηελ πξσηαξρηθή αηηία. Γελ εμαιείθεη δειαδή ηελ αιιεξγηθή πξνδηάζεζε
αιιά θαηαζηέιιεη ηελ άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ. ΢ηελ πεξίπησζε δε απηήο
ηεο ζεξαπείαο κε θνξηηδφλε νη παξελέξγεηεο είλαη εληνλφηαηεο θαη
ηδηαίηεξα ζε ρξφληα ρξήζε.
Ση ιχζε φκσο πξνηείλεη ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή; Λχζε αιηιολογική.
Λχζε μόνιμη θαη πιζική πνπ θηλείηαη ζε δχν άμνλεο. Πξψηνλ κείσζε ηεο
πξσηαξρηθήο αηηίαο, δειαδή ηεο αιιεξγηθήο πξνδηάζεζεο θαη δεχηεξνλ
ελίζρπζε ηνπ αηφκνπ ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Απηφ ζεκαίλεη φηη κε
ηελ πξφνδν ηεο ζεξαπείαο θαη ηε κείσζε ηεο αιιεξγηθήο πξνδηάζεζεο
έζησ θαη αλ έξζεη ην αιιεξγηθφ άηνκν ζε επαθή κε αιιεξγηνγφλεο νπζίεο
επεηδή δελ είλαη πιένλ ηφζν επαίζζεην θαη επεηδή ν ακπληηθφο ηνπ
27
κεραληζκφο ιεηηνπξγεί θαιχηεξα ζα έρεη είηε ζεκαληηθά ιηγφηεξα
ζπκπηψκαηα είηε θαζφινπ.
Υξεηάδεηαη φκσο λα παίξλεη θαλείο ζπλέρεηα ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα
γηα λα κελ έρεη ζπκπηψκαηα; ΋ρη. Ζ θιηληθή εκπεηξία 250 ρξφλσλ
εθαξκνγήο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο έδεημε φηη ην ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα
φηαλ επηηεπρζεί είλαη κφληκν θαη ξηδηθφ αθξηβψο γηαηί είλαη αηηηνινγηθφ.
Καη επηπιένλ ρσξίο θαζφινπ παξελέξγεηεο ιφγσ ηεο θπζηθήο πξνέιεπζεο
ησλ νκνηνπαζεηηθψλ θαξκάθσλ. Φπζηθή δξάζε ρσξίο παξελέξγεηεο,
ηζρπξή δξάζε γηα ξηδηθφ απνηέιεζκα, αηηηνινγηθή ζεξαπεία γηα κφληκν
απνηέιεζκα. Απηφ είλαη ην ηξίπηπρν ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο.
28
2.2 ΓΔΡΜΑΣΗΚΔ΢ ΠΑΘΖ΢ΔΗ΢
-Αθκή, Φσξίαζε
-Έθδεκα, Λεύθε
-Μπξκεγθηέο, Μπθεηηάζεηο
Λαλζαζκέλεο απόςεηο γηα ηα δεξκαηηθά πξνβιήκαηα
Τπάξρνπλ ζήκεξα δηαδεδνκέλεο πνιιέο ιαλζαζκέλεο απφςεηο γηα ην
αλζξψπηλν δέξκα. Μηα πξψηε ηέηνηα άπνςε είλαη φηη ην δέξκα είλαη
απιψο έλα θάιπκκα ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ. Έλα πεξίβιεκα. Μηα
δεχηεξε άπνςε είλαη φηη απηφ ην πεξίβιεκα δελ έρεη θάπνηα ηδηαίηεξε
ιεηηνπξγηθή ζρέζε κε ηα άιια φξγαλα θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ ππφινηπνπ
νξγαληζκνχ θαη βέβαηα νχηε κε ηελ ςπρηθή ζθαίξα ηνπ αηφκνπ. Άκεζε
ζπλέπεηα απηψλ ησλ απφςεσλ είλαη φηη ε ζεξαπεία ησλ δεξκαηηθψλ
παζήζεσλ ζα πξέπεη λα γίλεηαη ηνπηθά κε αινηθέο, θξέκεο θαη ηνπηθά
δηαιχκαηα ή κε θαπηεξηάζεηο, εγρεηξεηηθέο αθαηξέζεηο θαη ιέηδεξ.
΋ιεο απηέο νη κέζνδνη αλαθνπθίδνπλ ζπλήζσο άκεζα αιιά πνιιέο θνξέο
πξνζσξηλά. ΢πρλά κάιηζηα ην πξφβιεκα εκθαλίδεηαη ζην ίδην ζεκείν ή
αιινχ θαη νξηζκέλεο θνξέο αθφκε πην έληνλν.
Γέξκα: έλα ζαπκαηνπξγό νξγαληθό ζύζηεκα
Δίλαη φκσο ην δέξκα έλα απιφ πεξίβιεκα ηνπ αηφκνπ άζρεην κε ηελ
ςπρνζσκαηηθή ηνπ νιφηεηα; ΋ρη βέβαηα. Σν δέξκα θέξεη ζε πέξαο
πνιιέο θαη ζεκαληηθέο ιεηηνπξγίεο. Καιχπηεη θαη πξνζηαηεχεη ηνλ
νξγαληζκφ απφ ηηο αθξφηεηεο ηνπ αλέκνπ, ηνπ λεξνχ, ηνπ θσηφο, ηεο γεο
θαη απφ ηνπο δηάθνξνπο παζνγφλνπο κηθξννξγαληζκνχο. Θεξκαίλεη θαη
ςχρεη. Δίλαη απεθθξηηηθφ φξγαλν απνβάιινληαο κε ηνλ ηδξψηα θαη ηνπο
ζκεγκαηνγφλνπο αδέλεο δηάθνξεο ηνμίλεο ιεηηνπξγψληαο σο δεχηεξα
29
λεθξά. Δίλαη ε πξψηε γξακκή άκπλαο ηνπ ακπληηθνχ-αλνζνινγηθνχ καο
ζπζηήκαηνο. ΋ια απηά είλαη βέβαηα γλσζηά αιιά απηφ πνπ δελ έρεη
ζπλεηδεηνπνηεζεί είλαη ε ηεξαξρία θαη ε ζνθία πνπ δηέπεη ηα δηάθνξα
επίπεδα ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ζεσξεί φηη ν άλζξσπνο είλαη έλα
ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Τπάξρεη ην αλψηεξν Φπρηθφ Δπίπεδν ηνπ
αλζξψπνπ θαη κεηά αθνινπζεί ην ΢ψκα. Αιιά θαη ζην επίπεδν ηνπ
ζψκαηνο ππάξρνπλ δηάθνξα ππν-επίπεδα. Δίλαη θαηά ζεηξά απφ ην
αλψηεξν ζην θαηψηεξν ηα εμήο: Νεπξηθφ ΢χζηεκα, Οξκνληθφ ΢χζηεκα,
Καξδηαγγεηαθή Λεηηνπξγία, Αλαπλεπζηηθφ ΢χζηεκα, Αλνζνινγηθφ
΢χζηεκα, Οπξνγελλεηηθφ ΢χζηεκα, Πεπηηθφ ΢χζηεκα, Μπνζθειεηηθφ
΢χζηεκα, Γέξκα.
Απηή ε ηεξάξρεζε δελ είλαη απζαίξεηε. Μπνξεί εχθνια λα γίλεη
θαηαλνεηή αλ ζπγθξίλνπκε πρ ην πφζν ζεκαληηθή γηα ηε δσή είλαη ε
ιεηηνπξγία ηνπ θάζε ζπζηήκαηνο ή πφζν επηθίλδπλε γηα ηε δσή είλαη ε
θαθή ιεηηνπξγία ή ν ηξαπκαηηζκφο ησλ αληίζηνηρσλ νξγάλσλ. Μηα κηθξή
πιεγή πρ ζην δέξκα δελ είλαη θαζφινπ επηθίλδπλε, δελ έρεη ζνβαξέο
επηπηψζεηο ζηνλ νξγαληζκφ ελψ εχθνια δηνξζψλεηαη. Δλψ ε αληίζηνηρε
ζε έθηαζε πιεγή ζηνλ εγθέθαιν δεκηνπξγεί επηθίλδπλεο γηα ηε δσή
θαηαζηάζεηο ή παξαιχζεηο θαη πνιχ δχζθνια δηνξζψλεηαη αθήλνληαο
ζπρλά κφληκα ιεηηνπξγηθά πξνβιήκαηα.
΢ηελ Οκνηνπαζεηηθή ππάξρεη ν Νόμορ ηηρ Ιεπαπσίαρ. Μαο ιέεη ην εμήο: Ο
νξγαληζκφο ζε νπνηαδήπνηε θαηάζηαζε αζζέλεηαο ή ζηελ πγεία
ιεηηνπξγεί ζαλ έλα εληαίν θαη ηεξαξρηθά δνκεκέλν ζχλνιν. Ζ αζζέλεηα
πξνρσξά απφ έμσ πξνο ηα κέζα, δειαδή απφ πην εμσηεξηθά θαη
θαηψηεξα ζπζηήκαηα ζε πην εζσηεξηθά θαη αλψηεξα ζπζηήκαηα. Σν
ζρέδην δειαδή άκπλαο ηνπ νξγαληζκνχ έρεη δηάθνξεο γξακκέο άκπλαο.
Πρ αλ ππνζέζνπκε φηη ε Διιάδα (νξγαληζκφο) δέρεηαη επίζεζε απφ κηα
μέλε ρψξα (εμσηεξηθνί παξάγνληεο) ηφηε ηα ζχλνξα είλαη ην δέξκα θαη ε
Αζήλα ην λεπξηθφ ζχζηεκα.
30
Οιηζηηθή νκνηνπαζεηηθή
δεξκαηηθώλ
ζεξαπεία
θαη
όρη
θαηαζηνιή
ησλ
΋ηαλ ν νξγαληζκφο δέρεηαη κηα επίζεζε, είηε απφ ζσκαηηθνχο
ζηξεζνγφλνπο παξάγνληεο είηε απφ ςπρηθνχο ε πξνζπάζεηα ηνπ πάληα
είλαη λα έρεη ηηο ιηγφηεξεο δπλαηφλ απψιεηεο. Να θξαηήζεη δειαδή ηνλ
ερζξφ φζν γίλεηαη πην καθξηά απφ ην εζσηεξηθφ ηνπ, απφ ηα θαιά
δηαθπιαγκέλα πνιχηηκα φξγαλα ηνπ. Απηφ ζεκαίλεη φηη φηαλ έλαο
άλζξσπνο κεηά απφ έλα ςπρηθφ ζηξεο εκθαλίζεη έλα έθδεκα ζην δέξκα
είλαη ζαθψο ζε θαιχηεξε ηζνξξνπία απφ ην αλ εκθάληδε κηα γαζηξίηηδα ή
έλα έκθξαγκα. Αλ φκσο κε ρεκηθέο αινηθέο ή κε ηζρπξά ρεκηθά
θάξκαθα θαηαζηείινπκε απηφ ην δεξκαηηθφ πνπ ιεηηνπξγεί ζαλ βαιβίδα
αζθαιείαο γηα ηνλ νξγαληζκφ ηφηε ε αζζέλεηα ζα θαηαζηαιεί θαη ζα
πξνρσξήζεη πξνο ηα κέζα ζε πην ζεκαληηθά φξγαλα.
Σέηνηεο θαηαζηνιέο αζζελεηψλ επηδήκηεο γηα ηνλ νξγαληζκφ βιέπνπκε πρ
κε ην έθδεκα. ΢πρλά έξρνληαη ζηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ αζζκαηηθνί
ελήιηθεο πνπ εκθάληζαλ άζζκα κεηά απφ θαηαζηνιή παηδηθνχ εθδέκαηνο.
Βιέπνπκε φηη ηα ρεκηθά θάξκαθα θαηέζηεηιαλ ην έθδεκα θαη ε αζζέλεηα
κεηαθέξζεθε πην εζσηεξηθά ζην αλψηεξν αλαπλεπζηηθφ. Βάζεη ηνπ
Νφκνπ ηεο Ηεξαξρίαο, ζπρλά ζεξαπεχνληαο ηέηνηα άηνκα κε ηελ
Οκνηνπαζεηηθή βιέπνπκε ηελ αληίζηξνθε πνξεία. Σν άζζκα ηνπ αηφκνπ
βειηηψλεηαη, επαλεκθαλίδεηαη πξνζσξηλά ην παιηφ ηνπ έθδεκα θαη ηέινο
ζεξαπεχεηαη θαη απφ ην άζζκα θαη απφ ην έθδεκα νξηζηηθά. Κη απηφ πξνο
επηβεβαίσζε ηνπ λφκνπ φηη ε αζζέλεηα πξνρσξά απφ έμσ πξνο ηα κέζα
θαη ε ζεξαπεία θαη’ αληίζηξνθε πνξεία.
Σν ίδην ηζρχεη γηα φια ηα δεξκαηηθά φπσο ε ςσξίαζε, ε αθκή, ε ιεχθε,
νη κπξκεγθηέο, νη κπθεηηάζεηο θαη ηφζα άιια ηα νπνία ιεηηνπξγνχλ σο
βαιβίδα αζθαιείαο ελφο νξγαληζκνχ πνπ βξίζθεηαη ππφ ςπρηθή θαη
ζσκαηηθή πίεζε. Αλ αληί λα αθαηξέζνπκε ηελ πξσηαξρηθή αηηία
θαηαζηείινπκε κε ρεκηθά θάξκαθα ηα ζπκπηψκαηα ηφηε ζπρλά ε
αζζέλεηα πξνρσξάεη πξνο ηα κέζα ζε πην εζσηεξηθά φξγαλα.
31
Αληίζεηα ε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία φρη κφλν ζεξαπεχεη ην δεξκαηηθφ
λφζεκα αιιά αλεβάδεη θαη ην επίπεδν πγείαο ηνπ αηφκνπ ηφζν ζσκαηηθά
φζν θαη ςπρηθά. Κη απηφ ζπκβαίλεη γηαηί δξα νιηζηηθά. Γηαηί
αληηκεησπίδεη ηνλ αζζελή ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη φρη ζαλ
κεκνλσκέλα θαη αλεμάξηεηα φξγαλα-εμαξηήκαηα.
32
2.3 ΚΑΣΑΘΛΗΦΖ
-Μειαγρνιία
-Καηάζιηςε
-Φπρνινγηθά Πξνβιήκαηα
Όηαλ «ε δσή ράλεη ηε δηάζεζε γηα δσή»
΋ηαλ «ε δσή ράλεη ηε δηάζεζε γηα δσή» ηφηε έρνπκε ζαθψο λα θάλνπκε
κε ηνλ νξηζκφ ηεο θαηάζιηςεο. Σν θαηαζιηπηηθφ άηνκν κεηά απφ θάπνην
έληνλν ςπρηθφ ζνθ ή κεηά απφ κηα πεξίνδν ζπζζσξεπκέλσλ
πξνβιεκάησλ αξρίδεη λα ηα βιέπεη φια καχξα ή έζησ γθξη. Γίλεηαη
απαηζηφδνμν. Σν κέιινλ δηαγξάθεηαη κειαλφ. Σίπνηα δε θαίλεηαη λα
εμειίζζεηαη ζεηηθά. Σν παξειζφλ ζηνηρεηψλεη ην παξφλ. Σν άηνκν
αλαζχξεη απφ ηε κλήκε κφλν ηηο άζρεκεο εκπεηξίεο, ηα ιάζε ηνπ θαη ηηο
απνηπρίεο ηνπ. Σν παξφλ δε θαίλεηαη λα έρεη λφεκα αθφκε θαη αλ «φια
πάλε θαιά».
Μπνξεί λα κελ ππάξρνπλ νηθνλνκηθά πξνβιήκαηα, ε επηβίσζε λα είλαη
εμαζθαιηζκέλε, νη θαζεκεξηλέο αλάγθεο θαιπκκέλεο. Μπνξεί αθφκε ην
άηνκν λα πεξηβάιιεηαη απφ αγαπεκέλα πξφζσπα θαη ε θαξηέξα ηνπ λα
είλαη πεηπρεκέλε. Αιιά ηίπνηα απφ φια απηά ηα ζεηηθά δε κεηξνχλ.
΢ε πην πξνρσξεκέλεο θαηαζηάζεηο αξρίδεη ε αδηαθνξία γηα ηε δνπιεηά, ε
αδηαθνξία αθφκε θαη γηα ηνπο αγαπεκέλνπο νηθείνπο θαη θίινπο, ην
θιείζηκν ζην ζπίηη, ε θξεβαηνθηιία, ε αλνξεμία, ε έιιεηςε ζεμνπαιηθήο
επηζπκίαο θαη ε απνρή απφ θάζε δξαζηεξηφηεηα. Σν άηνκν θιείλεηαη
ζηνλ εαπηφ ηνπ. Σα ζεσξεί φια κάηαηα. Κάπνηα ζηηγκή αξρίδνπλ νη
ζθέςεηο απηνθηνλίαο. Αθνινπζνχλ νη ηάζεηο απηνθηνλίαο θαη ηειηθά νη
απφπεηξεο απηνθηνλίαο.
33
Ζ ρεκηθή θαηαζηνιή ηνπ εγθεθάινπ
Δάλ ην θαηαζιηπηηθφ άηνκν θαηαθχγεη ζε ηαηξηθή βνήζεηα ζπλήζσο ζα
αθνινπζεζεί κηα αγσγή κε αληηθαηαζιηπηηθά θάξκαθα. ΢ε πην απιέο
πεξηπηψζεηο φπσο απηέο ησλ ςπρνινγηθψλ πξνβιεκάησλ θαη ηνπ άγρνπο
ρνξεγνχληαη ζπλήζσο αγρνιπηηθά θαη εξεκηζηηθά θάξκαθα. Πνχ φκσο
δξνπλ απηά ηα θάξκαθα; Πξνθαλψο ζην Νεπξηθφ ΢χζηεκα θαη εηδηθά
ζηνλ εγθέθαιν. Πνηφο είλαη ν κεραληζκφο δξάζεο ηνπο; Σξνπνπνηνχλ ηελ
ειεθηξηθή θαη ρεκηθή ιεηηνπξγία ηνπ εγθεθάινπ.
Έρνπλ παξελέξγεηεο απηά ηα θάξκαθα; Έρνπλ θαη κάιηζηα πάξα πνιιέο
θαη ζνβαξέο. Θεξαπεχνπλ απνηειεζκαηηθά; ΢ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο
λαη. Αιιά ζε πνιιέο άιιεο πεξηπηψζεηο ελψ έρνπκε κηα ζεκαληηθή
αλαθνχθηζε ηνπ αηφκνπ δελ έρνπκε νξηζηηθή ζεξαπεία. Σν άηνκν
ππνηξνπηάδεη κεηά απφ ιίγν κε ηελ παξακηθξή ζηελνρψξηα θαη ζπρλά
απνθηά κηα ςπρηθή θαη ζσκαηηθή εμάξηεζε απφ ηα θάξκαθα.
Γηαηί φκσο ζπκβαίλεη απηφ; Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ππνζηεξίδεη φηη
απηή ε αλαπνηειεζκαηηθφηεηα νθείιεηαη ζηελ πιηζηηθή άπνςε πνπ
έρνπκε γηα ηνλ Άλζξσπν.
Δπίδξαζε ησλ νκνηνπαζεηηθώλ θαξκάθσλ ζε αλώηεξν ελεξγεηαθό
επίπεδν
Ο Άλζξσπνο δελ είλαη κφλν ζψκα θαη ε ςπρνινγία ηνπ δελ έρεη λα θάλεη
κφλν κε ηε δξαζηεξηφηεηα ηνπ πιηθνχ νξγάλνπ πνπ ιέγεηαη εγθέθαινο.
Ο Άλζξσπνο είλαη κηα ςπρν-ζσκαηηθή νιφηεηα. Γελ είλαη άςπρν
θνκπηνχηεξ. Οχηε θαη κεραλή. Απνηειείηαη αλακθηζβήηεηα θαη απφ κε
πιηθή νληφηεηα φπσο ππνζηεξίδνπλ άιισζηε φιεο νη ζξεζθείεο θαη έλα
κεγάιν κέξνο ησλ θηινζνθηθψλ ζρνιψλ. Απηή ε άπιε ςπρηθή νληφηεηα
επηηειεί άπιεο ςπρηθέο ιεηηνπξγίεο φπσο ε ζθέςε, ε θξίζε, ε ινγηθή, ε
θαληαζία θαη ηα ζπλαηζζήκαηα.
34
Καλέλα πιηθφ ρεκηθφ θάξκαθν δε κπνξεί λα δξάζεη νπζηαζηηθά ζε έλα
αλψηεξν άπιν, ελεξγεηαθφ επίπεδν. Μφλν ηα ελεξγεηαθά θάξκαθα φπσο
ηα νκνηνπαζεηηθά ή ν Βεινληζκφο πνπ δξνπλ ζε ελεξγεηαθφ επίπεδν
κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ απνηειεζκαηηθά. Καη απηή ηνπο ε ζεξαπεπηηθή
δξάζε ζηαδηαθά ζα θαηέβεη θαη ζην επίπεδν ην πιηθφ ηνπ εγθεθάινπ
ρσξίο φκσο παξελέξγεηεο, ρσξίο θαηαζηνιή θαη ρσξίο εζηζκφ.
Ζ ζεξαπεπηηθή καο δξάζε γηα λα είλαη νξζή θαη ξηδηθή ζα πξέπεη λα
βαζίδεηαη ζηε γλψζε ησλ δηαθφξσλ επηπέδσλ ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο.
΢ην αλαηνκηθφ επίπεδν δξαο κε κεραληθά αλαηνκηθά κέζα. Έλα θάηαγκα
πρ ζα ην ζεξαπεχζεηο κε κεραληθή αλάηαμε θαη γπςνλάξζεθα. ΢ην
βηνρεκηθφ επίπεδν δξαο κε βηνρεκηθά θάξκαθα. Έρεηο πρ έιιεηςε
ηλζνπιίλεο ή νξκφλεο ηνπ ζπξενεηδνχο ή βηηακηλψλ ηφηε δίλεηο
ηλζνπιίλε, ζπξνμίλε θαη βηηακίλεο. ΢ην ελεξγεηαθφ επίπεδν ζα πξέπεη λα
δψζεηο ελεξγεηαθά θάξκαθα. Γε κπνξείο λα δψζεηο ρεκηθά θαηαζηαιηηθά
θάξκαθα γηα ηνλ εγθέθαιν. Σα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα ζα δψζνπλ ηελ
απαξαίηεηε ελέξγεηα πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα ιεηηνπξγήζνπλ θαιά νη
ςπρηθέο ιεηηνπξγίεο.
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία ησλ ςπρηθώλ παζήζεσλ
Πξάγκαηη ηα θαηαζιηπηηθά άηνκα ζπλήζσο κεηά απφ κία έσο ηξείο
βδνκάδεο ή αθφκε θαη απφ ηηο πξψηεο κέξεο ηεο νκνηνπαζεηηθήο
ζεξαπείαο αξρίδνπλ λα βιέπνπλ ηα πξάγκαηα «κε άιιν κάηη». Δπεηδή νη
«κπαηαξίεο», αο ην πνχκε έηζη απιά, ηνπ νξγαληζκνχ ηνπο έρνπλ
«θνξηηζηεί» γίλνληαη πην αηζηφδνμα, πην ηζνξξνπεκέλα, πην ιεηηνπξγηθά.
Ζ φξεμε γηα ηε δσή επηζηξέθεη. Ζ κειαγρνιία ζηαδηαθά εμαθαλίδεηαη. Ζ
ινγηθή θαη ε θξίζε ιεηηνπξγνχλ θαη μεθαζαξίδνπλ ην πεδίν ηεο
αλζξψπηλεο ζθέςεο. Σα ζπλαηζζήκαηα ηεο ραξάο, ηεο επγλσκνζχλεο θαη
ηεο αηζηνδνμίαο επαλέξρνληαη. Σν άηνκν εληάζζεηαη μαλά ζηνλ
νηθνγελεηαθφ, επαγγεικαηηθφ θαη γεληθφηεξν θνηλσληθφ ηνπ πεξίγπξν κε
λέεο δπλάκεηο θαη ζρέδηα.
Ζ θχζε έρεη θάλεη θαη πάιη ην ζαχκα ηεο. Με θπζηθφ ηξφπν. Με ηελ
θαηαλφεζε απφ ηνλ Άλζξσπν ησλ λφκσλ θαη ηεο παλζνθίαο ηεο. Δίλαη
35
παλάθεηα ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή; ΋ρη. Έρεη θαη απηή φπσο θαη θάζε
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα, ηα φξηα ηεο.
Έξρεηαη ε Οκνηνπαζεηηθή λα δηψμεη φιεο ηηο άιιεο κεζφδνπο ζεξαπείαο
θαη λα ξίμεη ζηελ ππξά σο άρξεζηεο φιεο ηηο άιιεο κεζφδνπο ή θάξκαθα;
Αζθαιψο φρη. Έξρεηαη λα πξνζζέζεη ηα δηθά ηεο θπζηθά θαη ηαπηφρξνλα
ηζρπξά ζεξαπεπηηθά φπια ζηε κάρε θαηά ηεο ςπρηθήο θαη ζσκαηηθήο
αζζέλεηαο.
36
2.4 ΛΟΗΜΧΞΔΗ΢
-Κξπνινγήκαηα,
-Ακπγδαιίηηδεο, Ρηλίηηδεο, Χηίηηδεο
-Βξνγρίηηδεο, Ηγκνξίηηδα
-Οπξνινηκώμεηο
-Κνιπίηηδεο
Ζ ζπλήζεο άπνςε γηα ηα κηθξόβηα
Ζ αλαθάιπςε κέζσ ηνπ κηθξνζθνπίνπ ηνπ θφζκνπ ησλ κηθξνβίσλ, ησλ
ηψλ θαη ησλ κπθήησλ ππήξμε θαζνξηζηηθή γηα ηελ εμέιημε ηεο ζχγρξνλεο
Ηαηξηθήο Δπηζηήκεο. Με ηελ έξεπλα ησλ κηθξννξγαληζκψλ έγηλε δπλαηφ
λα θαηαλνεζνχλ νη κεραληζκνί πνιιψλ λφζσλ. Έηζη αλαπηχρζεθαλ
δηαγλσζηηθέο εμεηάζεηο γηα ηελ αλίρλεπζε ησλ ινηκψμεσλ θαη
παξαζθεπάζηεθαλ ηα ιεγφκελα αληη-κηθξνβηαθά, αληη-τηθά θαη αληηκπθεηηαζηθά θάξκαθα θαζψο θαη ηα δηάθνξα εκβφιηα θαη νξνί.
Σφζν νη επηζηήκνλεο φζν θαη νη αζζελείο έλνησζαλ πιένλ πνιχ πην
αζθαιείο απέλαληη ζηνπο δηάθνξνπο κηθξννξγαληζκνχο θαη ζηηο
αζζέλεηεο θαη επηδεκίεο πνπ πξνθαινχζαλ. Τπήξμε κάιηζηα ζην
παξειζφλ θαη ππάξρεη αθφκε θαη ζήκεξα ε ηάζε λα απνδίδνπκε θάζε
πάζεζε ζε ηφ ή κηθξφβην. ΢πρλά δε, ζεσξνχκε φηη θάπνηα ζηηγκή ζα
βξεζεί ην εκβφιην γηα θάζε πάζεζε κε απνηέιεζκα αθφκε θαη ηελ
εμάιεηςε θάζε λφζνπ.
Μπξνζηά ζε έλα ζεξαπεπηηθό αδηέμνδν
΢ήκεξα φκσο κεηά απφ δεθαεηίεο καδηθήο εθαξκνγήο ησλ εκβνιίσλ, ησλ
αληηβηνηηθψλ θαη ησλ δηαθφξσλ αληη-τθψλ θαξκάθσλ νη αξρηθέο
37
ππεξαηζηφδνμεο πξνβιέςεηο δηαςεχζηεθαλ. Τπάξρεη πιένλ έλαο ζνβαξφο
ζθεπηηθηζκφο φζνλ αθνξά ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ αγψλα θαηά ησλ
κηθξννξγαληζκψλ.
Ο πξψηνο ιφγνο γη’ απηφ ην ζθεπηηθηζκφ είλαη ε αλάπηπμε
αλζεθηηθφηεηαο ησλ κηθξννξγαληζκψλ απέλαληη ζηα εθάζηνηε
ρνξεγνχκελα αληηβηνηηθά. ΢αλ απνηέιεζκα νδεγεζήθακε ζε πνιχ
κεγαιχηεξεο δφζεηο, ζε πνιχ κεγαιχηεξεο παξελέξγεηεο θαη ζε
αλζεθηηθέο ελδν-λνζνθνκεηαθέο ινηκψμεηο. Δπηπιένλ πνιιέο έξεπλεο
αξρίδνπλ λα ακθηζβεηνχλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο αιφγηζηεο
ρξήζεο εκβνιίσλ ζην γεληθφ πιεζπζκφ. Παξάιιεια ππάξρεη αλεζπρία
γηα πηζαλέο ζνβαξέο ρξφληεο παξελέξγεηεο.
Σν θνηλφ θξπνιφγεκα παξακέλεη αλίθεην θαη ζξηακβεχεη αθφκε θαη ζηηο
πιένλ αλεπηπγκέλεο θνηλσλίεο. Οη ακπγδαιίηηδεο, ξηλίηηδεο, ηγκνξίηηδεο
θαη σηίηηδεο ζεξίδνπλ θαη ηδηαίηεξα ηα παηδηά. Οη βξνγρίηηδεο είλαη ην
θφβεηξν ησλ ειηθησκέλσλ ελψ νη ππνηξνπηάδνπζεο νπξνινηκψμεηο θαη
θνιπίηηδεο ηαιαηπσξνχλ φιν θαη πεξηζζφηεξεο γπλαίθεο.
Σα αθξνδίζηα λνζήκαηα θαη ην Aids απνηεινχλ ζχγρξνλε κάζηηγα θαη
γηα ηηο πιένλ αλεπηπγκέλεο ρψξεο. ΋ια δείρλνπλ φηη νδεγνχκαζηε ζε
ζεξαπεπηηθφ αδηέμνδν παξά ηνλ φγθν ησλ ρξεκάησλ θαη ησλ
πξνζπαζεηψλ πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο έξεπλαο θαη ηεο ζεξαπείαο.
Μήπσο είλαη θαηξφο λα αλαζεσξήζνπκε ηε ζηάζε καο;
Ζ νκνηνπαζεηηθή άπνςε γηα ηα κηθξόβηα θαη ηηο ινηκώμεηο
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ζεσξεί φηη νη δηάθνξνη κηθξννξγαληζκνί
ππάξρνπλ αλά πάζα ζηηγκή φρη κφλν ζην πεξηβάιινλ γχξσ καο αιιά θαη
πάλσ ζην δέξκα καο, ζηηο θνηιφηεηεο ηνπ ζψκαηνο καο θαη αθφκε θαη
κέζα ζην πεπηηθφ καο ζχζηεκα. Καζεκεξηλά εηζπλένπκε ρηιηάδεο
κηθξφβηα, ηνχο θαη κχθεηεο δηαθφξσλ εηδψλ. ΋ζα αληηζεπηηθά θαη αλ
ρξεζηκνπνηήζνπκε, φζα αληηβηνηηθά θαη αλ πάξνπκε πνηέ δε ζα
38
εμαθαλίζνπκε ηνπο κηθξννξγαληζκνχο. Άιισζηε πνιινί απφ απηνχο
είλαη ρξήζηκνη ζηνλ νξγαληζκφ καο γηα ηελ παξαγσγή πρ δηαθφξσλ
βηηακηλψλ ζην παρχ έληεξν.
Σν πξφβιεκα δελ είλαη ν κηθξννξγαληζκφο αιιά ν πεζκέλνο ζε άκπλα
κεγαιν-νξγαληζκφο, δειαδή ν Άλζξσπνο. Δίλαη αθξηβψο απηή ε πεζκέλε
άκπλα ηνπ νξγαληζκνχ καο θαη ε πξνδηάζεζε ηνπ γηα πάζεζε πνπ
δεκηνπξγνχλ ην επλντθφ έδαθνο γηα ηελ παζνινγηθή αλάπηπμε ησλ
κηθξνβίσλ θαη ησλ αζζελεηψλ κε ηηο νπνίεο ζπλδένληαη.
Γη’ απηφ θαη βιέπνπκε πρ φηη ζε κηα ίσζε πνπ εκθαλίδεηαη ζε κηα
νηθνγέλεηα ή ζε έλα ζρνιείν ή ζε έλα εξγαζηαθφ ρψξν αξξσζηαίλνπλ
ζπλήζσο ηα ίδηα θαη ηα ίδηα «αξξσζηηάξηθα» άηνκα. Άιινη δε αζζελνχλ
βαξηά θαη άιινη πνιχ ειαθξά. Αθφκε θαη ζηηο πην βαξηέο επηδεκίεο ηνπ
Μεζαίσλα πνηέ δελ αζζελνχζε φινο ν πιεζπζκφο αιιά έλα κέξνο ηνπ.
Αθφκε θαη ζήκεξα, θνβεξνί ηνί φπσο ν ηφο ηνπ Aids δελ πξνθαινχλ
αζζέλεηα ζε φινπο φζνπο έξρνληαη ζε επαθή καδί ηνπο.
Σειηθά ην πξφβιεκα αλ κηιήζνπκε αιιεγνξηθά δελ είλαη ηα δηάθνξα
«βξψκηθα» έληνκα πνπ καο καζηίδνπλ αιιά ην πφζν θαζαξφ είλαη ην
ζπίηη καο θαη πφζν θηιφμελν γη’ απηά. Οη αληηβηψζεηο ζθνηψλνπλ
πξνζσξηλά ηνπο κηθξννξγαληζκνχο αιιά δελ «θαζαξίδνπλ» ηνλ
νξγαληζκφ καο απφ ηελ επαηζζεζία ηνπ, απφ ηηο πξνδηαζέζεηο ηνπ θαη δελ
εληζρχνπλ ηελ άκπλα ηνπ.
Ζ ζεκαληηθή ζεξαπεπηηθή δξάζε ηνπ νκνηνπαζεηηθνύ θαξκάθνπ
Απηή ηελ πνιχ ζεκαληηθή δνπιεηά έξρεηαη λα θάλεη ην ηζρπξφ
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν. Γελ αληηκεησπίδεη κφλν άκεζα θαη
απνηειεζκαηηθά ην νμχ θξπνιφγεκα αιιά ζηαδηαθά κεηψλεη ηελ
πξνδηάζεζε ηνπ νξγαληζκνχ απέλαληη ζηα θξπνινγήκαηα. Δπηπιένλ
αλεβάδεη ην επίπεδν πγείαο ηνπ αηφκνπ, ηελ αλζεθηηθφηεηα ηνπ, ηελ
39
απνδνηηθφηεηα ηνπ, ηελ ηζνξξνπία ηνπ ζσκαηηθά θαη ςπρηθά. Σν άηνκν
γίλεηαη πην εχξσζην. Γίλεηαη ηζρπξφ.
Πέξαλ ηνχηνπ φια απηά γίλνληαη κε θπζηθφ θαη αθίλδπλν ηξφπν. Έρνπκε
ζπλδέζεη ηα ηζρπξά θάξκαθα κε ηηο ζνβαξέο παξελέξγεηεο. Θεσξνχκε φηη
φζν πην δπλαηφ θαη δξαζηηθφ είλαη έλα θάξκαθν ηφζν πην πνιιέο θαη
βαξηέο είλαη νη παξελέξγεηεο ηνπ. Απηφ φκσο δελ ηζρχεη γηα θαλέλα
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν. Λφγσ ηεο θπζηθήο ηνπο πξνέιεπζεο (θπηά θαη
απιά νξπθηά) θαη ηεο θπζηθήο ηνπο επεμεξγαζίαο θαη δξάζεο δελ έρνπλ
θακία απνιχησο παξελέξγεηα. Οχηε πξνθαινχλ εζηζκφ ή εμάξηεζε.
΋πσο θαη ζηηο αληη-νηθνινγηθέο καο δξάζεηο απέλαληη ζηε Φχζε πνπ ηηο
πιεξψλνπκε πιένλ αθξηβά έηζη θαη ζην ζέκα ηεο πγείαο ηνπ νξγαληζκνχ
καο θαινχκαζηε λα απαληήζνπκε ζήκεξα ζην ίδην εξψηεκα: Γξάζε
αθχζηθε, θφληξα ζηε Φχζε ή δξάζε θπζηθή, ζχκθσλε κε ηε Φχζε.
40
2.5 ΓΗΑΒΖΣΖ΢, ΤΠΔΡΥΟΛΖ΢ΣΔΡΗΝΑΗΜΗΑ,
ΑΝΑΗΜΗΑ
-Γηαβήηεο
-Τπεξρνιεζηεξηλαηκία, Οπξηθό Ομύ
-Αλαηκία
Πάζρεηο από… ρνιεζηεξίλε
Δίλαη ζπρλή ζηελ επνρή καο ε εηθφλα αλζξψπσλ πνπ ηξέρνπλ ζηα
βηνρεκηθά εξγαζηήξηα θαη θάλνπλ μαλά θαη μαλά ηηο ίδηεο εμεηάζεηο γηα
λα παξαθνινπζήζνπλ ηελ πγεία ηνπο. Με ηα ραξηηά αλά ρείξαο ηξέρνπλ
κεηά ζε δηάθνξνπο γηαηξνχο γηα λα ηνπο πνπλ πφζν ζνβαξή είλαη ε
θαηάζηαζε ηνπο ψζηε λα αθνινπζήζνπλ δηάθνξεο δίαηηεο ή
θαξκαθεπηηθέο αγσγέο. ΢άθραξν, ρνιεζηεξίλε, ηξηγιπθεξίδηα, νιηθά
ιηπίδηα, νπξηθφ νμχ, ζίδεξνο, θεξξηηίλε είλαη κεξηθέο απφ ηηο καγηθέο
επηζηεκνληθέο ιέμεηο πνπ έρνπλ κπεη ζηελ θαζεκεξηλή καο δσή θαη
άιινηε καο βνεζάλε θαη άιινηε καο βαζαλίδνπλ.
Ακθηζβεηεί θαλείο ηε δεδνκέλε αμία απηψλ ησλ εμεηάζεσλ; ΋ρη, βέβαηα.
Πξάγκαηη νη εμεηάζεηο απηέο είλαη ελδεηθηηθέο θάπνησλ κεκνλσκέλσλ
βηνρεκηθψλ παξακέηξσλ ή θαη δηαγλσζηηθέο θάπνησλ παζήζεσλ. Μπνξεί
κάιηζηα θαλείο λα παξαθνινπζήζεη σο έλα ζεκείν ηελ πνξεία ηεο
πάζεζεο.
Αιιά γηαηί ζπκβαίλεη ζπρλά λα βαθηίδεηαη έλαο άλζξσπνο σο δηαβεηηθφο
ή ρνιεζηεξηληθφο κφλν θαη κφλν επεηδή έρεη θαηά θάπνηεο κνλάδεο
αλεβαζκέλν ην ζάθραξν ή ηε ρνιεζηεξίλε; Ή αθφκε γηαηί ζε ηέηνηεο
πεξηπηψζεηο λα παίξλεη θάξκαθα κε ηζρπξέο παξελέξγεηεο; Ή γηαηί λα
ηίζεηαη ζε καθξνρξφληα «πξνιεπηηθή» αγσγή επεηδή θαηά θαηξνχο
εκθαλίδεη ιίγν «ηζηκπεκέλε» ηε ρνιεζηεξίλε;
41
«Σν ςάξη βξσκάεη από ην θεθάιη»
΋ια απηά ζπκβαίλνπλ δπζηπρψο γηαηί φπσο έιεγε θαη ν Βνιηαίξνο
γλσξίδνπκε ιίγα πξάγκαηα γηα ηα θάξκαθα, αθφκε ιηγφηεξα γηα ηηο
παζήζεηο θαη θαζφινπ γηα ηνλ Άλζξσπν ζαλ ζχλζεην νλ είηε ζε
θαηάζηαζε πγείαο είηε ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο. Ο άλζξσπνο δελ είλαη
έλα κεράλεκα κε εμαξηήκαηα άζρεηα κεηαμχ ηνπο. Οχηε απνηειείηαη
κφλν απφ ζψκα. Δίλαη έλα ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Σν ςπρηθφ επεξεάδεη
ην ζσκαηηθφ θαη ην ζσκαηηθφ ην ςπρηθφ. Καη κάιηζηα ηεξαξρηθά απφ
πιεπξάο ζπνπδαηφηεηαο έξρεηαη πξψην ην ςπρηθφ επίπεδν. Δπηπιένλ ζην
ζψκα δηαθξίλνπκε απφ θάησ πξνο ηα πάλσ, ην αδξφ αλαηνκηθφ επίπεδν,
ην ηζηνινγηθφ επίπεδν, ην βηνρεκηθφ επίπεδν θαη ην ιεηηνπξγηθφ επίπεδν.
Τπάξρεη επνκέλσο κηα ηεξαξρία ζην αλζξψπηλν νλ. Γελ είλαη ηπραία ε
ιατθή παξνηκία φηη «ην ςάξη βξσκάεη απ’ ην θεθάιη». Πξάγκαηη θαη ε
αζζέλεηα μεθηλάεη απφ ην «θεθάιη» θαηά θχξην ιφγν. Ξεθηλάεη απφ ην
Φπρηθφ Δπίπεδν. Γη’ απηφ θαη ε Φπρνζσκαηηθή Ηαηξηθή, θιάδνο ηεο
ζχγρξνλεο Ηαηξηθήο έρεη θαηαιήμεη ζην ζπκπέξαζκα φηη ζρεδφλ 70% θαη
πιένλ ησλ παζήζεσλ είλαη ςπρνζσκαηηθέο. Ο Άλζξσπνο είλαη έλα
ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη απηφ δε κπνξεί λα αγλνεζεί απφ ην γηαηξφ
νπνηνπδήπνηε ζεξαπεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. Ζ ζχγρξνλε Ηαηξηθή έρεη
απνδείμεη κε έξεπλεο φηη ηα ςπρνζσκαηηθά ζηξεο αλεβάδνπλ ην επίπεδν
ηνπ ζαθράξνπ ζην αίκα θαζψο θαη ηα επίπεδα ηεο ρνιεζηεξίλεο.
΢πκβαίλεη ζπρλά, αγρψδε άηνκα λα βξνπλ ζε κία ηπραία εμέηαζε
αλεβαζκέλε ηε ρνιεζηεξίλε ηνπο. Πάλε ζην γηαηξφ θαη ηνπο δίλεη αληηρνιεζηεξηληθά θάξκαθα θαη κηα απζηεξή δίαηηα. ΢ε επφκελε κέηξεζε ε
ρνιεζηεξίλε επηκέλεη ή θαη ρεηξνηεξεχεη. Ο γηαηξφο απμάλεη ηε δφζε ησλ
θαξκάθσλ θαη θάλεη αθφκα πην απζηεξή ηε δίαηηα αιιά ε ρνιεζηεξίλε
απμάλεηαη αθφκε πεξηζζφηεξν θαη ν αζζελήο βξίζθεηαη ζε απειπηζία.
΢ε απηέο ηηο πεξηπηψζεηο αλ εμεγήζνπκε ζην άηνκν φηη ιφγσ άγρνπο
ρεηξνηεξεχεη ε ρνιεζηεξίλε ηνπ θαη ηνπ ζηακαηήζνπκε ηελ απζηεξή
42
δίαηηα δηαπηζηψλνπκε ζπρλά φηη νη ηηκέο ηεο ρνιεζηεξίλεο βειηηψλνληαη
ή θαη θπζηνινγηθνπνηνχληαη. Αο κελ μερλάκε ην γεγνλφο φηη ππάξρνπλ
θαζαξά ρνξηνθάγνη νη νπνίνη φκσο έρνπλ απμεκέλε ρνιεζηεξίλε ιφγσ
άγρνπο.
Οιηζηηθή δηάγλσζε θαη νιηζηηθή ζεξαπεία
Δπνκέλσο ν γηαηξφο ζα πξέπεη λα εμεηάδεη φια ηα επίπεδα ηνπ
αλζξψπηλνπ φληνο φπσο ηελ ςπρηθή ηνπ θαηάζηαζε, ηηο θιεξνλνκηθέο
ηνπ πξνδηαζέζεηο, ηνλ ηξφπν δσήο ηνπ, ηε δηαηξνθή ηνπ, ηε θπζηθή ηνπ
άζθεζε, ην πεξηβάιινλ πνπ δεη, ηηο ζηελνρψξηεο ηνπ, ηελ ηδηνζπγθξαζία
ηνπ θαη ηέινο ηα ζπκπηψκαηα ηνπ θαη ηηο εξγαζηεξηαθέο θαη
παξαθιηληθέο ηνπ εμεηάζεηο.
Ζ απμεκέλε ρνιεζηεξίλε ή ην απμεκέλν ζάθραξν ή ην απμεκέλν νπξηθφ
ή ν πεζκέλνο ζίδεξνο δελ αληηπξνζσπεχνπλ ην ζχλνιν ηεο δηαηαξαρήο
ηνπ αζζελνχο. Δίλαη κφλν έλα απφ ηα πνιιά απνηειέζκαηα ηεο
ζπλνιηθήο δηαηαξαρήο. Καη φπσο ε δηάγλσζε πξέπεη λα είλαη νιηζηηθή,
πνιχ πεξηζζφηεξν θαη ε ζεξαπεία πξέπεη λα ξπζκίδεη φια ηα αλζξψπηλα
επίπεδα.
Πξάγκαηη, ε θιηληθή εκπεηξία έδεημε φηη ζε πξνβιήκαηα φπσο δηαβήηεο,
ππεξρνιεζηεξηλαηκία, νπξηθή αξζξίηηδα, αλαηκία θαη άιιεο κεηαβνιηθέο
αζζέλεηεο ή παξεθθιίζεηο έλαο ζπλδπαζκφο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο
κε θπζηθή πγηεηλή δηαηξνθή, θπζηθή άζθεζε θαη θπζηθφ ηξφπν δσήο
απέδσζε πνιχ θαιά ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα. Ζ νκνηνπαζεηηθή
ζεξαπεία ηνλψλεη ςπρηθά ηνλ άλζξσπν θαη κεηψλεη ην άγρνο. Δπηπιένλ
βνεζάεη ζην κεηαβνιηζκφ ησλ δηαθφξσλ ηξνθψλ θαη νπζηψλ πνπ
θπθινθνξνχλ ζηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ. Ζ πγηεηλή δηαηξνθή, ε θπζηθή
άζθεζε θαη ν θπζηθφο ηξφπνο δσήο ζπκβάιινπλ επίζεο ηφζν ζηε
ξχζκηζε ηνπ κεηαβνιηζκνχ θαη ηεο βηνρεκείαο ηνπ νξγαληζκνχ φζν θαη
ζηε κείσζε ηνπ άγρνπο.
43
Δίλαη ιάζνο βέβαηα λα πεηάμεη θαλείο ζηελ ππξά θάξκαθα φπσο πρ ε
ηλζνπιίλε ηα νπνία ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο δηαβήηε ζψδνπλ δσέο
επηθέξνληαο ηελ άκεζε ξχζκηζε ή θαη ζπληήξεζε ηνπ αζζελνχο. ΢ε θάζε
πεξίπησζε ε πξνθαηάιεςε θαη ν θαλαηηζκφο ππέξ κφλν κίαο
ζεξαπεπηηθήο αληηκεηψπηζεο δεκηψλεη ζε ηειηθή αλάιπζε ηνλ αζζελή. Σα
πξνβιήκαηα ηεο πγείαο είλαη ζπρλά πνιχπινθα θαη απαηηνχλ ζπλεξγαζία
φισλ ησλ ζεξαπεπηηθψλ ζπζηεκάησλ θαη φισλ ησλ ιεηηνπξγψλ ηνπο είηε
είλαη ζπλήζεηο γηαηξνί, είηε νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί, είηε βεινληζηέο,
ππνζηεξηθηέο ηεο πγηεηλήο δηαηξνθήο θιπ.
Δίλαη φκσο πνιχ ζεκαληηθφ λα κελ επαθηφκαζηε κφλν ζηελ θαηαζηνιή
ησλ ζπκπησκάησλ κε ρεκηθά θάξκαθα αιιά λα πξνζπαζνχκε λα
ζεξαπεχνπκε αηηηνινγηθά θαη ξηδηθά ηηο δηάθνξεο παζήζεηο θαη ηνλ
αζζελή ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν.
Πξέπεη φπσο ππνζηεξίδεη κία απφ ηηο βαζηθφηεξεο αξρέο ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο λα ζεξαπεχνπκε ηνλ αζζελή ζαλ ζχλνιν θαη ζαλ
άλζξσπν θαη φρη κφλν ηα ζπκπηψκαηα ηεο αζζέλεηαο.
44
2.6 ΟΡΘΟΠΔΓΗΚΑ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ
-Οζθπαιγία, Ηζρηαιγία
-Απρεληθό ΢ύλδξνκν
-Αξζξίηηδεο, Ρεπκαηνεηδήο Αξζξίηηδα,
-Οζηενπόξσζε
-Δπηθνλδπιίηηδεο, Πεξηαξζξίηηδεο, Σελνληίηηδεο, Μπαιγίεο
΋πνηνο πξσηνέξρεηαη ζε επαθή κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή, αθφκε
θαη απηνί πνπ έρνπλ πεηζζεί γηα ηα ζεξαπεπηηθά ηεο απνηειέζκαηα ζε
άιιεο παζήζεηο δπζθνιεχνληαη λα πηζηέςνπλ φηη κπνξεί λα βνεζήζεη θαη
ζηα νξζνπεδηθά πξνβιήκαηα. Κη απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ζεσξνχκε
ζπλήζσο φηη ε ζεξαπεία ηέηνησλ παζήζεσλ έρεη ζρέζε θπξίσο κε
επηδέζκνπο, θπζηνζεξαπεία, γπςνλάξζεθεο, εγρεηξήζεηο, αλαηάμεηο θιπ.
Γειαδή κε κε θαξκαθεπηηθή αγσγή.
Κάηη πνπ επηπιένλ εληζρχεη απηή ηελ άπνςε είλαη θαη ην γεγνλφο φηη
έρνπκε ζπλήζσο λα θάλνπκε κε εθθπιηζηηθέο ή ηξαπκαηηθέο παζήζεηο,
δειαδή κε έληνλεο αλαηνκηθέο αιινηψζεηο πνπ θαίλεηαη λα κελ παίξλνπλ
άιιε αληηκεηψπηζε απφ ηε ρεηξνπξγηθή επέκβαζε.
΋κσο θάηη ηέηνην απέρεη απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα. Γηαηί ε εκπεηξία 250
ρξφλσλ εθαξκνγήο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο έδεημε φηη ππάξρνπλ
πνιχ ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα θαη ζηα νξζνπεδηθά πξνβιήκαηα. Γελ
πξφθεηηαη βέβαηα γηα παλάθεηα αιιά απηά θπκαίλνληαη απφ ηελ πιήξε
ζεξαπεία κέρξη θαη ηε ζεκαληηθή απνθαηάζηαζε ζηηο κε ηάζηκεο
πεξηπηψζεηο. Πψο γίλεηαη απηφ;
45
Ό Άλζξσπνο δελ είλαη κεραλή αιιά έλαο ζνθόο πνιύπινθνο δσλ
νξγαληζκόο
Γηα λα γίλεη απηφ θαηαλνεηφ ζα πξέπεη πξψηα λα μεθχγνπκε απφ ηε
κεραληζηηθή άπνςε γηα ηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ θαη πνιχ πεξηζζφηεξν
γηα ην ξφιν ηνπ ζθειεηνχ. Σν αλζξψπηλν ζψκα δε κπνξεί λα ζπγθξηζεί
κε έλα άςπρν ζπίηη θαη νχηε ν ζθειεηφο κπνξεί λα ζπγθξηζεί κε ην
ζθειεηφ απφ θνιψλεο ηνπ θηηξίνπ. Ζ ζηήξημε ηνπ αλζξψπηλνπ ζψκαηνο
δελ νθείιεηαη φπσο πνιινί λνκίδνπλ ηφζν ζην ζθειεηφ αιιά ζην κπτθφ
ζχζηεκα. Καη φρη κφλν ζ’ απηφ.
Καη’ αξρήλ ηα πνιιά θαη δηάθνξα νζηά, νη πνιπάξηζκνη θαη δηαθνξεηηθνί
κχεο, νη πεξηηνλίεο, νη ζχλδεζκνη θαη νη ηέλνληεο επξίζθνληαη φρη κφλν ζε
ζαπκαζηή δηάηαμε κεηαμχ ηνπο αιιά θαη ζε πιήξε ιεηηνπξγηθή
ζπλεξγαζία. ΢’ απηά πξνζηίζεηαη έλα πνιχπινθν δίθηπν απφ θηλεηηθά θαη
αηζζεηηθά λεχξα θαζψο θαη ηα θηλεηηθά θαη απηφλνκα θέληξα ηνπ
εγθεθάινπ θαη ηνπ λσηηαίνπ κπεινχ πνπ νξγαλψλνπλ, ζπληνλίδνπλ θαη
επηβιέπνπλ θαη ηελ παξακηθξφηεξε θίλεζε ή ζηήξημε.
Καη ζε απηά πξνζηίζεηαη αθφκε έλα νιφθιεξν δίθηπν απφ αηκνθφξα
αγγεία πνπ ηξέθνπλ ην κπνζθειεηηθφ ζχζηεκα θαη απνβάιινπλ ηα
άρξεζηα ή επηβιαβή πιηθά. Δπηπιένλ έλαο νιφθιεξνο βηνρεκηθφο θαη
νξκνληθφο κεραληζκφο θξνληίδεη ηελ αχμεζε, αλάπιαζε, πξνζηαζία θαη
ζπληήξεζε θάζε βιάβεο ηνπ ζπζηήκαηνο.
΢ε ηειηθή αλάιπζε ην κπνζθειεηηθφ ζχζηεκα δε δηαθέξεη νπζηαζηηθά
απφ θαλέλα άιιν ζχζηεκα. Δπξίζθεηαη θαη απηφ ζε πιήξε ζπζρέηηζε θαη
ζπλεξγαζία κε ην ζχλνιν ηνπ ζψκαηνο. Καη φρη κφλνλ ηνπ ζψκαηνο αιιά
θαη ηνπ ςπρηθνχ επηπέδνπ. Γλσξίδνπκε πρ φηη φηαλ θάπνηνο είλαη
αγρσκέλνο ή θνβηζκέλνο απνζεθεχεη κεγάιε έληαζε ζηνπο κπο θαη φηη
απηφ επεξεάδεη θαη ηηο αξζξψζεηο θαη κπνξεί πρ λα έρνπκε λεπξηθή
νζθπαιγία ή λεπξηθή απρελαιγία ή αθφκε πνλνθέθαιν θαη δαιάδα απφ
ηε κπτθή έληαζε ηνπ απρέλα. Ή φηη φηαλ έλα άηνκν θνβεζεί ηφηε ηξέκνπλ
ηα ρέξηα ηνπ θαη ηα πφδηα ηνπ δε κπνξνχλ λα ην ζηεξίμνπλ. Ή φηη πνιιά
46
άηνκα παζαίλνπλ αξζξίηηδα ζηελ άξζξσζε ηεο θάησ ζηαγφλαο γηαηί
ζθίγγνπλ ιφγσ άγρνπο ηα δφληηα ηνπο ζηνλ χπλν.
Πνιύ θαιή αληαπόθξηζε ησλ νξζνπεδηθώλ πξνβιεκάησλ ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή
Δπεηδή ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή δξα θηλεηνπνηψληαο φινπο ηνπο
ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ νξγαληζκνχ, ζσκαηηθνχο θαη ςπρηθνχο,
κπνξεί λα βνεζήζεη ζε πνιιέο παζήζεηο ηνπ κπνζθειεηηθνχ. Πνιχ θαιή
αληαπφθξηζε έρνπλ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή νζθπαιγίεο, απρελαιγίεο,
αξζξίηηδεο
γνλάησλ
ή
άιισλ
αξζξψζεσλ,
πεξηαξζξίηηδεο,
επηθνλδπιίηηδεο, ηελνληίηηδεο, ξεπκαηνεηδήο αξζξίηηδα, νζηενπφξσζε,
ζθνιίσζε.
΢ηα θαηάγκαηα, κεηά ηελ αλάηαμε απφ ηνλ νξζνπεδηθφ ηα νκνηνπαζεηηθά
θάξκαθα κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ζηε γξεγνξφηεξε θαη αζθαιέζηεξε
αλάπιαζε θαη ζηε κείσζε ησλ επηπινθψλ. ΢ηα εμαξζξήκαηα κεηά ηηο
πξψηεο βνήζεηεο θαη ηελ αθηλεηνπνίεζε απφ ηνλ νξζνπεδηθφ ε
νκνηνπαζεηηθή αγσγή πξνζθέξεη γξήγνξε κείσζε ηνπ νηδήκαηνο, ηνπ
πφλνπ θαη ηεο θιεγκνλήο κε απνηέιεζκα πην ζχληνκε θηλεηνπνίεζε ηνπ
αζζελνχο.
Οζθπαιγία θαη Οκνηνπαζεηηθή
Σν παξάδεηγκα ηεο νκνηνπαζεηηθήο αγσγήο ηεο νζθπαιγίαο ιφγσ θήιεο
ηνπ κεζνζπνλδπιίνπ δίζθνπ είλαη ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ ηξφπνπ δξάζεο
ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ. ΢ηελ νμεία θάζε ηνπ πφλνπ, ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν ζα δξάζεη κε άκεζε αληηθιεγκνλψδε,
απνηδεκαηηθή θαη παπζίπνλε δξάζε. Ο αζζελήο ζα θηλεηνπνηεζεί αξθεηά
γξήγνξα. Αιιά νη δπλαηφηεηεο ηεο νκνηνπαζεηηθήο αγσγήο δελ
ζηακαηάλε εθεί. Με ηε ζπλέρηζε ηεο αγσγήο κπνξεί λα αληηκεησπηζηεί ε
πξνδηάζεζε ηνπ αζζελνχο γηα εκθάληζε πξνβιεκάησλ ζηνπο
ζπνλδχινπο.
47
΢πρλά βιέπνπκε πεξηπηψζεηο φπνπ αληηκεησπίδεηαη εγρεηξεηηθά ε θήιε
ηνπ δίζθνπ ζηνλ πέκπην νζθπτθφ ζπφλδπιν θαη ηειηθά κεηά απφ κεξηθά
ρξφληα αλαγθαδφκαζηε λα θάλνπκε ην ίδην ζηνλ ηέηαξην θαη ζηνλ ηξίην
γηαηί ε εγρείξεζε δελ αληηκεησπίδεη ηελ πξσηαξρηθή αηηία ηεο θήιεο. Με
ηελ νκνηνπαζεηηθή αγσγή κεηψλεηαη δξαζηηθά ε πηζαλφηεηα ππνηξνπψλ
είηε ζην ίδην κεζνζπνλδχιην δηάζηεκα είηε ζε άιιν.
Οζηενπόξσζε θαη Οκνηνπαζεηηθή
΢ηελ νζηενπφξσζε δίλεηαη ζπλήζσο ζηνλ αζζελή αζβέζηην θαη άιια
θάξκαθα πνπ ζηφρν έρνπλ λα παξέκβνπλ ζην κεηαβνιηζκφ ηνπ
αζβεζηίνπ. Με ηελ νκνηνπαζεηηθή αγσγή ππάξρεη ε δπλαηφηεηα λα
ζεξαπεπζεί ε νζηενπφξσζε ζε κεγάιν πνζνζηφ αληηζηξέθνληαο ηελ
πνξεία πψξσζεο ησλ νζηψλ. Απηφ γίλεηαη κε ηε ξχζκηζε ηεο
απνξξφθεζεο ηνπ αζβεζηίνπ απφ ηηο ηξνθέο θαη ηελ νκαινπνίεζε ηνπ
κεηαβνιηζκνχ ηνπ. Αιιά ε πείξα έρεη δείμεη φηη δελ παίδεη κφλν ην
αζβέζηην ξφιν ζηελ νζηενπφξσζε.
Σειηθά ζε φιεο ζρεδφλ ηηο παζήζεηο ν βηνρεκηθφο θαη θπζηνινγηθφο
κεραληζκφο ζηελ πγεία θαη ζηελ αζζέλεηα είλαη ηφζν πνιχπινθνο ψζηε
ηα ρεκηθά θάξκαθα παξεκβαίλνπλ κφλν κεκνλσκέλα. Απηφ νδεγεί ζε
θησρά ή πξνζσξηλά απνηειέζκαηα ή αθφκε θαη ζε παξελέξγεηεο.
Αληίζεηα ε νκνηνπαζεηηθή αγσγή επεηδή θηλεηνπνηεί ζπλνιηθά θαη κε
θπζηθφ ηξφπν ηνλ νξγαληζκφ δελ παξνπζηάδεη θαζφινπ παξελέξγεηεο ελψ
ην ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα είλαη ζεκαληηθφ.
48
2.7 ΟΡΜΟΝΗΚΔ΢ ΓΗΑΣΑΡΑΥΔ΢
-Γηαηαξαρέο Δκκήλνπ Ρύζεσο
-Πξνβιήκαηα Γνληκόηεηαο
-Ηλνκπώκαηα
-Κύζηεηο Χνζεθώλ, Ογθίδηα Μαζηώλ
-Γηαηαξαρέο Κιηκαθηεξίνπ
-Τπεξζπξενεηδηζκόο, Τπνζπξενεηδηζκόο, Όδνη Θπξενεηδνύο
-Όγθνη κήηξαο, σνζεθώλ, ηξαρήινπ, καζηνύ
΢ηηο κέξεο καο έλαο κεγάινο αξηζκφο γπλαηθψλ αληηκεησπίδεη νξκνληθά
πξνβιήκαηα. Γηαηαξαρέο πεξηφδνπ, δπζκελφξξνηα, θιηκαθηεξηαθά
πξνβιήκαηα, πξνβιήκαηα γνληκφηεηαο, ηλνκπψκαηα, θχζηεηο σνζεθψλ,
πνιπθπζηηθέο σνζήθεο, φδνη ζπξενεηδνχο, ππεξζπξενεηδηζκφο,
ππνζπξενεηδηζκφο θαη πνιιέο άιιεο παζήζεηο απαζρνινχλ έλα
ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ θαη κάιηζηα κε ζπλερψο απμεηηθή ηάζε.
Γηαηί άξαγε έρνπλ απμεζεί ηφζν πνιχ ζήκεξα απηνχ ηνπ είδνπο νη
παζήζεηο;
Ο Νεπξν-Οξκνληθόο Άμνλαο
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή εμεηάδεη ηνλ Άλζξσπν ζπλνιηθά ζαλ έλα
εληαίν ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Δπηπιένλ δίλεη κεγάιε βαξχηεηα ζηα
δηάθνξα επίπεδα χπαξμεο ηνπ αλζξψπνπ. Σν ςπρηθφ επίπεδν πξνεγείηαη
ηνπ ζσκαηηθνχ. Καη ζην ζσκαηηθφ ππάξρεη κηα ηεξαξρία ησλ δηαθφξσλ
ζπζηεκάησλ. Πξψηα έξρεηαη ην λεπξηθφ ζχζηεκα, κεηά ην νξκνληθφ, ην
θαξδηναλαπλεπζηηθφ, ην αλνζνινγηθφ, ην νπξνγελλεηηθφ, ην πεπηηθφ, ην
κπνζθειεηηθφ θαη ηέινο ην δέξκα. ΋πσο δηαπηζηψλνπκε ην νξκνληθφ
49
ζχζηεκα έξρεηαη δεχηεξν κεηά ην λεπξηθφ θαη κάιηζηα έρεη άκεζε ζρέζε
καδί ηνπ.
Πξάγκαηη ππάξρεη ν λεπξν-νξκνληθφο άμνλαο φπσο νλνκάδεηαη ζηελ
Ηαηξηθή πνπ απνηειείηαη θαηά ζεηξά απφ ηνλ ππνζάιακν, ηελ ππφθπζε
θαη ηνπο πεξηθεξεηαθνχο ελδνθξηλείο αδέλεο(σνζήθεο, φξρεηο,
ζπξενεηδήο, επηλεθξίδηα, ζχκνο). Ο ππνζάιακνο είλαη ηκήκα ηνπ
εγθεθάινπ θαη δέρεηαη εξεζίζκαηα απφ ηελ ςπρηθή ζθαίξα. Απηά ηα
εξεζίζκαηα επεξεάδνπλ ηε ιεηηνπξγία ηεο ππφθπζεο θαη απηή κε ηε
ζεηξά ηεο ξπζκίδεη ηε ιεηηνπξγία φισλ ησλ πεξηθεξεηαθψλ αδέλσλ ηνπ
ζψκαηνο.
Οη σνζήθεο εθθξίλνπλ νξκφλεο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηε ιεηηνπξγία ηεο
εκκήλνπ ξχζεσο, κε ηε ιεηηνπξγία ηεο αλαπαξαγσγήο θαη ηελ θαιή
θαηάζηαζε ησλ γελλεηηθψλ νξγάλσλ θαζψο θαη κε ηα ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ γπλαηθείνπ θχινπ. Δπηπιένλ επεξεάδνπλ αθφκε θαη ηε γεληθή
θαηάζηαζε κηαο γπλαίθαο θαη απηφ ην γλσξίδνπλ πνιχ θαιά νη γπλαίθεο
πνπ εκθαλίδνπλ ηα ιεγφκελα πξνεκκελνξπζηαθά ζπκπηψκαηα ή ηηο
θιηκαθηεξηαθέο δηαηαξαρέο. Οη φξρεηο επεξεάδνπλ ηελ αλδξηθή
ζεμνπαιηθή θαη αλαπαξαγσγηθή ιεηηνπξγία. Ο ζπξενεηδήο είλαη
ππεχζπλνο γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ κεηαβνιηζκνχ θαη ησλ θαχζεσλ θαη νη
δηαηαξαρέο ηνπ επεξεάδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηε δηάζεζε ηνπ αηφκνπ.
Δπνκέλσο ην νξκνληθφ ζχζηεκα είλαη ην ελδηάκεζν ζχζηεκα κέζσ ηνπ
νπνίνπ ε ςπρηθή ζθαίξα θαη ην λεπξηθφ ζχζηεκα επεξεάδνπλ ην ζχλνιν
ηνπ ζψκαηνο. ΢ε κηα επνρή ινηπφλ πνπ ε ςπρηθή καο ζθαίξα
ηαιαηπσξείηαη έληνλα απφ ηα δηάθνξα ςπρηθά ζηξεο είλαη αλακελφκελν
θαη ην νξκνληθφ ζχζηεκα λα είλαη ζπρλά δηαηαξαγκέλν. Δπαγγεικαηηθά
πξνβιήκαηα, πξνζσπηθέο ζηελνρψξηεο, αγρψδεο ηξφπνο δσήο, αθχζηθνο
ηξφπνο δσήο, πνιιαπιά εξεζίζκαηα απφ ηα κέζα καδηθήο επηθνηλσλίαο,
φια απηά βνκβαξδίδνπλ ην νξκνληθφ ζχζηεκα. Καη απνηέιεζκα ηεο
απνξξχζκηζεο ηνπ είλαη νη δηαηαξαρέο ηεο πεξηφδνπ, ηα πξνβιήκαηα
γνληκφηεηαο, ηα πξνβιήκαηα ηεο θιηκαθηεξίνπ, νη φδνη ηνπ ζπξενεηδνχο,
ηα ηλνκπψκαηα, νη θχζηεηο ησλ σνζεθψλ θιπ.
50
Δγρείξεζε θαη νξκνληθή ζεξαπεία δελ είλαη νπζηαζηηθέο ιύζεηο
Ζ ζπλήζεο ζεξαπεπηηθή αγσγή έξρεηαη λα αληηκεησπίζεη ζπρλά ηέηνηνπ
είδνπο πξνβιήκαηα κφλν κε ηελ ηνπηθή δξάζε. Αλ αθαηξέζσ φκσο κε
εγρείξεζε ηα ηλνκπψκαηα, ηε κήηξα, ηηο θχζηεηο ησλ σνζεθψλ, ηα νδίδηα
ηνπ καζηνχ ή ηνπ ζπξενεηδνχο ή ηνπο φγθνπο ησλ γπλαηθνινγηθψλ
νξγάλσλ δελ έρσ εμαιείςεη ην πξφβιεκα.
Έρσ δηψμεη πξνζσξηλά κφλν έλα απφ ηα ηειηθά ηνπηθά απνηειέζκαηα ηεο
πξσηαξρηθήο δηαηαξαρήο ηνπ νξκνληθνχ ζπζηήκαηνο. Έρσ αθαηξέζεη
απιψο βίαηα ηνλ ηειεπηαίν θξίθν ηεο αιπζίδαο. Γελ έρσ δηνξζψζεη ηελ
πξσηαξρηθή δηαηαξαρή νχηε θαη ηηο πξσηαξρηθέο αηηίεο. Γπζηπρψο ζπρλά
ζήκεξα ππάξρεη κηα θαηάρξεζε ζηελ αθαίξεζε νξγάλσλ θαη νγθηδίσλ.
΋πνπ φκσο απνθεχγεηαη ε ρεηξνπξγηθή αγσγή πξνηείλεηαη ζπρλά ε
νξκνληθή ζεξαπεία. Πξάγκαηη ε θαξκαθεπηηθή ηερλνινγία έρεη
παξαζθεπάζεη ζπλζεηηθέο νξκφλεο θαη ζηφρνο είλαη ε επέκβαζε ζηνλ
νξκνληθφ θχθιν θαη ε ξχζκηζε ηνπ. Παξά ηα νξηζκέλεο θνξέο θαιά ή θαη
ζσηήξηα απνηειέζκαηα δελ είλαη θαζφινπ εχθνιν λα ππνθαηαζηήζνπκε
ηε Φχζε. Ζ αλαηνκία, ε ηζηνινγία, ε βηνρεκεία θαη ε θπζηνινγία ηνπ
αλζξψπηλνπ ζψκαηνο είλαη αθάληαζηα πνιχπινθε θαη εμειηγκέλε. Πνιχ
δε πεξηζζφηεξν ε ςπρνινγία ηνπ.
Δπηπιένλ φια ηα ζπζηήκαηα ηνπ νξγαληζκνχ θαη ηα επίπεδα ηνπ είλαη
ηφζν αιιειέλδεηα θαη αξκνληθά δεκέλα πνπ φπνηε θάλνπκε κεκνλσκέλεο
θαη απζαίξεηεο επεκβάζεηο ζπρλά ραιάκε αληί λα θηηάρλνπκε.
Ο Ηππνθξάηεο ήηαλ ζαθήο: «Χθειέεηλ, κε βιάπηεηλ». «Να σθεινχκε θαη
λα κε βιάπηνπκε». Απηή είλαη κηα βαζηθή αξρή ηεο Ηαηξηθήο. Οη ζνβαξέο
παξελέξγεηεο ηεο απζαίξεηεο θαη αιφγηζηεο ρξήζεο ησλ νξκνληθψλ
ζθεπαζκάησλ ζα πξέπεη λα καο πξνβιεκαηίζεη.
51
Ρηδηθή θαη αθίλδπλε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία
Ζ αλαπνηειεζκαηηθφηεηα θαη νη παξελέξγεηεο ζα πξέπεη λα καο
νδεγήζνπλ ζε άιινπ είδνπο ζεξαπεπηηθέο ιχζεηο. Λχζεηο νιηζηηθέο. Ζ
Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή έξρεηαη λα πξνζθέξεη θπζηθά θάξκαθα.
Οιηζηηθή θαη φρη κεκνλσκέλε ζεξαπεπηηθή δξάζε. Ρχζκηζε ηνπ
νξγαληζκνχ ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Ηεξαξρηθά. Απφ πάλσ(απφ ην
λεπξηθφ ζχζηεκα) πξνο ηα θάησ(νξκνληθφ ζχζηεκα θαη ζψκα). ΢πλνιηθή
ξχζκηζε θαη φρη ηνπηθέο δξάζεηο. ΢πλνιηθή ελέξγεηα ρσξίο ηνπηθέο
παξελέξγεηεο.
Γελ είλαη βέβαηα ε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία παλάθεηα θαη εηδηθά φηαλ
έρνπκε λα θάλνπκε κε πξνρσξεκέλεο, κε αλαζηξέςηκεο βιάβεο. Αιιά ηα
ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα είλαη ζεκαληηθά, ξηδηθά θαη κφληκα.
52
2.8 ΠΑΥΤ΢ΑΡΚΗΑ
Πνηόο είλαη θαη πνηόο δελ είλαη παρύζαξθνο;
Χο παρπζαξθία νξίδεηαη ζηελ ηαηξηθή ε ππέξκεηξε ζπζζψξεπζε ιίπνπο
ζην ζψκα ζε πνζνζηφ πάλσ απφ ην 20% απφ ηα πξφηππα πνπ
αλαγξάθνληαη ζηνπο πίλαθεο χςνπο-βάξνπο ζψκαηνο. Με βάζε πρ απηφ
ηνλ νξηζκφ κηα γπλαίθα ε νπνία βάζεη ηνπ χςνπο ηεο ζα έπξεπε λα έρεη
βάξνο 55 θηιά, ζεσξείηαη παρχζαξθε αλ ππεξβαίλεη ηα 66 θηιά. ΢ηηο
Ζλσκέλεο Πνιηηείεο ηεο Ακεξηθήο, ρψξα κε παξάδνζε ζηηο ζηαηηζηηθέο
ην 50%, δειαδή έλαο ζηνπο δχν άληξεο θαη γπλαίθεο ειηθίαο 20-55 εηψλ
είλαη παρχζαξθνη. ΋ια δείρλνπλ φηη θαη ζηελ Διιάδα βαδίδνπκε
νινηαρψο πξνο ηα ίδηα πνζνζηά.
Πνηέο είλαη νη αηηίεο ηεο παρπζαξθίαο;
Έρνπλ γίλεη ακέηξεηεο ηαηξηθέο έξεπλεο γηα λα δηεπθξηληζηνχλ νη αηηίεο
ηεο παρπζαξθίαο. Ζ πξνζπάζεηα ζηξάθεθε αξρηθά ζην λα βξεζεί ν
βηνινγηθφο κεραληζκφο κέζσ ηνπ νπνίνπ πξνθαιείηαη ε παρπζαξθία κε
ηελ ειπίδα λα βξεζνχλ θάξκαθα πνπ ζα κπινθάξνπλ ην κεηαβνιηζκφ ηνπ
νξγαληζκνχ. ΋κσο ηα κέρξη ηψξα θάξκαθα έρνπλ πξνζσξηλά θαη
ακθίβνια απνηειέζκαηα θαη επηπιένλ ζνβαξέο παξελέξγεηεο. Απηφ
ζεκαίλεη φηη πξφθεηηαη γηα δξάζε ζε έλα κφλν απφ ηα «θιαξηά» θαη φρη
ζην βαζηθφ θνξκφ ηνπ αηηηνινγηθνχ ζπκπιέγκαηνο.
Μηα δεχηεξε θαηεχζπλζε έξεπλαο θαη ζεξαπείαο ζηξάθεθε πξνο ηελ
θιεξνλνκηθφηεηα. Πξάγκαηη ζπρλά παηδηά παρχζαξθσλ γνλέσλ έρνπλ
ηελ ηάζε λα γίλνπλ θαη απηά παρχζαξθα. ΋κσο δε ζα πξέπεη λα μερλάκε
φηη νη παρχζαξθνη γνλείο θαηά θαλφλα κεηαθέξνπλ θαη ζηα παηδηά ηνπο
ην είδνο εθείλν ηεο δηαηξνθήο θαη ηνπ ηξφπνπ δσήο πνπ νδεγεί πξνο ηελ
παρπζαξθία. Δπηπιένλ φιε απηή ε ηάζε λα απνδίδνπκε ηα πάληα ζε
δηάθνξα γνλίδηα θαη λα πξνζπαζνχκε λα ηξνπνπνηήζνπκε ηε δξάζε ηνπο
φρη κφλν δελ έρεη απνδψζεη αιιά εγθπκνλεί θαη ζνβαξέο παξελέξγεηεο.
Κη απηφ γηαηί δξνχκε ζε έλα βαζχηεξν ζσκαηηθφ επίπεδν κε έρνληαο
αθφκε νπζηαζηηθή γλψζε ηνπ γελεηηθνχ πιηθνχ. Τπάξρεη αθφκε ε
53
ακθηζβήηεζε αλ ε παρπζαξθία είλαη πξάγκαηη θπζηθή αζζέλεηα ή είλαη
απιψο έλα απνηέιεζκα θαηαρξεζηηθνχ ηξφπνπ δηαηξνθήο θαη δσήο.
Άιινη εξεπλεηέο πξνζπάζεζαλ λα απνδψζνπλ ηελ παρπζαξθία ζε
θαζαξά νξγαληθέο παζήζεηο φπσο πρ ζε νξκνληθά πξνβιήκαηα. Αιιά έλα
πνιχ κηθξφ, έλα ειάρηζην πνζνζηφ παρχζαξθσλ νθείιεη ην πξφβιεκα
ηνπ ζε νξγαληθέο αζζέλεηεο. ΢πρλά ζπδεηνχληαη νη θνηλσληθνί
παξάγνληεο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ παρπζαξθία. Πρ ε αιιαγή ηνπ
ηξφπνπ δσήο κε έκθαζε ζηελ ππεξθαηαλάισζε θαη ζηελ πνιπθαγία, ε
ζχλδεζε ηεο δηαζθέδαζεο κε ην «θαιφ» θαγεηφ, ηα ξαθηλαξηζκέλα θαη
γεκάηα ρεκηθά θαη ιηπαξά βηνκεραληθά ηξφθηκα, ε έιιεηςε θπζηθήο
άζθεζεο θαη γεληθά ν θαζηζηηθφο ηξφπνο δσήο θαζψο θαη ην άγρνο πνπ
καο θάλεη ζπρλά λα «μεζπάκε» ζην θαγεηφ.
Όηαλ θηαίεη ην όιν πξέπεη λα ζεξαπεπζεί ην όιν
Σειηθά φια δείρλνπλ φηη έρνπκε λα θάλνπκε κε κηα πνιππαξαγνληηθή
«αζζέλεηα», αλ πξάγκαηη πξφθεηηαη γηα αζζέλεηα. Καη ην ίδην
αλαθαιχπηνπκε ηειηθά φηη ηζρχεη γηα φιεο ζρεδφλ ηηο αζζέλεηεο. ΋ηη
δειαδή δελ ηζρχεη ε εμίζσζε ηάδε αζζέλεηα-ηάδε κία θαη κνλαδηθή αηηία.
Κη απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ν άλζξσπνο δε ζπλίζηαηαη κφλν απφ έλα φξγαλν
ή κφλν απφ έλα ζχλνιν νξγάλσλ ή κφλν απφ έλα ζψκα.
Απνηειεί κηα ςπρνζσκαηηθή νιφηεηα. Καη επηπιένλ σο θνηλσληθφ νλ
απνηειεί κηα θνηλσληθή κνλάδα πνπ επεξεάδεηαη απφ ηνλ ηξφπν δσήο ηεο
εθάζηνηε θνηλσλίαο ζηελ νπνία δεη. Δπηπιένλ απνηειεί αλαπφζπαζην
κέξνο ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ζην νπνίν δεη. Έλαο αθφκε
ζεκαληηθφο παξάγνληαο πνπ πξέπεη λα ιεθζεί ππφςηλ είλαη ε θιεξνλνκηά
πνπ θνπβαιάεη θαζέλαο καο κε ηε γέλλεζε ηνπ σο μερσξηζηή
αηνκηθφηεηα. Καη έλαο ηειεπηαίνο θαη πνιχ ζεκαληηθφο παξάγνληαο,
ίζσο ν πην ζεκαληηθφο απφ φινπο είλαη νη πξνζσπηθέο επηινγέο ηνπ
αηφκνπ.
54
΋ζν θαη αλ είλαη νδπλεξή ε παξαδνρή έρνπκε λα θάλνπκε κε έλα πάζνο.
΋πσο πάζνο είλαη ην θάπληζκα, φπσο πάζνο είλαη ν αιθννιηζκφο, ηα
λαξθσηηθά, ε εξγαζηνκαλία, ν θαλαηηζκφο, ε ραξηνπαημία θιπ ην ίδην
ηζρχεη θαη γηα ηε ιαηκαξγία. Θα πξέπεη λα ην παξαδερηνχκε: θαλέλαο δελ
παραίλεη «κε ηνλ αέξα». Γελ ππάξρεη παρπζαξθία ρσξίο ππεξβνιέο ζηε
δηαηξνθή ή έζησ ρσξίο αλζπγηεηλή δηαηξνθή ή έζησ ρσξίο θαζηζηηθή
δσή.
Σν πξψην θαη κεγαιχηεξν βήκα γηα έλα παρχζαξθν είλαη λα παξαδερηεί
θαη λα αλαγλσξίζεη απηφ ην πάζνο θαζψο θαη ηελ παξαίηεζε πνπ ζπρλά
ην ζπλνδεχεη. Σελ παξαίηεζε πνπ εθθξάδεηαη κε ηε γλσζηή ξήζε:
«Δληάμεη… έρσ πάξεη κεξηθά θηιά… ηη λα θάλνπκε» πνπ ζπλήζσο
αθνινπζείηαη κε ρίιηεο δπν δηθαηνινγίεο. Φηαίεη ε θιεξνλνκηθφηεηα,
θηαίεη ην άγρνο, θηαίεη ε ειηθία, θηαίλε ρίιηα δπν πξάγκαηα αιιά φρη
ηφζν εκείο νη ίδηνη.
Ζ ιύζε: Αηνκηθή θηλεηνπνίεζε θαη νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία
Δθφζνλ ην άηνκν αλαιάβεη ηηο επζχλεο ηνπ ηφηε είλαη πνιχ πηζαλφ είηε
κε ηε βνήζεηα ελφο δηαηηνιφγνπ ή ελφο γηαηξνχ είηε αθφκε θαη κφλν ηνπ
κε κηα πην πξνζεγκέλε δηαηξνθή λα ιχζεη ην πξφβιεκα ηνπ. Πνιχ
πεξηζζφηεξν ζα ην ιχζεη αλ πάςεη λα επαθίεηαη ζηηο καγηθέο ιχζεηο φπσο
καγηθά ραπάθηα, καγηθέο δίαηηεο, καγηθά κεραλήκαηα, καγηθέο
εγρεηξήζεηο ρσξίο λα θάλεη θάηη ν ίδηνο.
΢πρλά φκσο επεηδή ε παρπζαξθία θαη ε παξαίηεζε πνπ ηε ζπλνδεχεη
έρνπλ ζαθψο ζρέζε κε ην ζχλνιν ηεο ςπρνζσκαηηθήο ηζνξξνπίαο ηνπ
αηφκνπ είλαη αλαγθαία ή έζησ πνιχ ζεκαληηθή ε ελίζρπζε θαη
εμηζνξξφπεζε ηνπ αηφκνπ. Γηαηί εθφζνλ αλαθέξακε φηη ε παρπζαξθία
είλαη πνιππαξαγνληηθή θαηάζηαζε θαη νη αηηίεο αθνξνχλ ην ζχλνιν ηεο
αηνκηθήο θαη θνηλσληθήο ηνπ χπαξμεο κηα νιηζηηθή ςπρνζσκαηηθή
ζεξαπεία φπσο ε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία δίλεη απηά απνηειέζκαηα.
55
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία εμηζνξξνπεί ην λεπξηθφ ζχζηεκα ρσξίο λα ην
θαηαζηέιιεη. Απμάλεη ηε ζέιεζε θαη ηελ επηκνλή ηνπ αηφκνπ. Μεηψλεη
ην άγρνο κε απνηέιεζκα λα κελ «μεζπάεη» θαλείο ζην ςπγείν. Ρπζκίδεη
ην νξκνληθφ ζχζηεκα θαη ην κεηαβνιηζκφ θαη απνηνμηλψλεη ηνλ
νξγαληζκφ.
Καη φια απηά κε θπζηθφ ηξφπν. Υσξίο παξελέξγεηεο. Υσξίο εζηζκφ.
Υσξίο εμάξηεζε. Καη πάληα βέβαηα κε ηελ «ζπλ Αζελά θαη ρείξα θίλεη»
ζπκβνιή ηνπ αηφκνπ.
56
2.9 ΠΔΠΣΗΚΔ΢ ΠΑΘΖ΢ΔΗ΢
-Γαζηξίηηδα
-Κνιίηηδα
-Έιθνο ΢ηνκάρνπ
-Έιθνο Γσδεθαδαθηύινπ
-Γπζθνηιηόηεηα
Σν καξηχξην ηνπ ΢ίζπθνπ ηαηξηάδεη ζε φζνπο έρνπλ πεπηηθέο δηαηαξαρέο.
΋ηαλ ηξεθφκαζηε ζήκεξα ηξείο θαη ηέζζεξεηο θνξέο ηελ εκέξα εάλ ην
πεπηηθφ ζχζηεκα πνπ πέπηεη θαη αθνκνηψλεη ηελ ηξνθή έρεη πξφβιεκα
ηφηε θάζε κπνπθηά νδεγεί ζε έλα καξηχξην. Πφλνο ζην ζηνκάρη ή ζηελ
θνηιηά, θνπζθψκαηα, θάςηκν ζηνλ νηζνθάγν, γνπξγνπξεηά, αέξηα,
δηάξξνηα ή δπζθνηιηφηεηα, ξεςίκαηα. Απηά είλαη κεξηθά απφ ηα
ζπκπηψκαηα ησλ πεπηηθψλ δηαηαξαρψλ.
Αιιά φια απηά ηα ηνπηθά ζπκπηψκαηα ζπλνδεχνληαη ζρεδφλ πάληα κε
αηνλία, εθηδξψζεηο, λεπξηθφηεηα θαη γεληθφηεξε πηψζε ηεο ςπρηθήο
δηάζεζεο. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ην πεπηηθφ ζχζηεκα είλαη πνιχ ζηελά
ζπλδεδεκέλν κε ην λεπξηθφ ζχζηεκα. Καη πνηνο δελ μέξεη πρ φηη πνιχ
ζπρλά ην άγρνο ή ν θφβνο ή κηα ζηελνρψξηα «ραιάεη» ακέζσο ην
ζηνκάρη. Γελ είλαη ηπραίεο νη εθθξάζεηο «λνηψζσ έλα ζθίμηκν/γξνζηά ζην
ζηνκάρη», «απηφο ν άλζξσπνο κνπ θάζεηαη ζην ζηνκάρη», «ε ζηελνρψξηα
κνπ αλαθάηεςε ηα έληεξα».
Σν αδηέμνδν ησλ κεκνλσκέλσλ ζεξαπεπηηθώλ δξάζεσλ
Οη ζπρλφηεξεο παζήζεηο ηνπ πεπηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη ε γαζηξίηηδα, ην
έιθνο ζηνκάρνπ ή δσδεθαδαθηχινπ, ε θνιίηηδα ή επεξέζηζην έληεξν θαη
ε δπζθνηιηφηεηα. ΢πλήζσο ζπζηήλεηαη ζπληεξεηηθή δίαηηα. Αιιά εθηφο
απφ ηηο δπζθνιίεο εθαξκνγήο κηαο ηέηνηαο δίαηηαο πνιχ ζπρλά παξά ηελ
57
απζηεξή εθαξκνγή ηεο ηα ζπκπηψκαηα επηκέλνπλ. Φαίλεηαη φηη ε
δηαηξνθή δελ είλαη ν κφλνο παξάγνληαο θαη πνιιέο θνξέο νχηε θαη ν
ζεκαληηθφηεξνο.
Τπάξρνπλ πνιιά άηνκα πνπ φηαλ είλαη ζε θαιή δηάζεζε ρσλεχνπλ ηα
πάληα ελψ κε ηελ παξακηθξή ζηελνρψξηα ή άγρνο παξά ηελ θαιή
δηαηξνθή έρνπλ πξφβιεκα. Άξα έλαο δεχηεξνο πνιχ ζεκαληηθφο
παξάγνληαο είλαη ε ςπρηθή ηζνξξνπία ηνπ αηφκνπ. Αο κελ μερλάκε φηη ην
πεπηηθφ είλαη άκεζα ζπλδεδεκέλν κε ην λεπξηθφ ζχζηεκα.
Σα ηειεπηαία ρξφληα κε ηελ αλαθάιπςε ηεο χπαξμεο ηνπ
ειηθνβαθηεξηδίνπ ηνπ ππισξνχ ζε άηνκα κε γαζηξίηηδα ή πεπηηθφ έιθνο
ππήξμε κηα επθνξία ζηνπο ηαηξηθνχο θχθινπο φηη κηα καθξνρξφληα αγσγή
κε ηζρπξέο αληηβηψζεηο ζα έιπλε ην πξφβιεκα νξηζηηθά. Αιιά πέξαλ ησλ
έληνλσλ παξελεξγεηψλ πνπ ζπλνδεχνπλ κηα ηέηνηα αγσγή βιέπνπκε ην
πξφβιεκα λα ππνρσξεί γηα θάπνην δηάζηεκα θαη ζπρλά λα ππνηξνπηάδεη.
Καη κφλν απηφ ην γεγνλφο είλαη ελδεηθηηθφ φηη θάηη δελ θάλνπκε ζσζηά.
΋ηη ε δξάζε καο είλαη κεξηθή θαη επηθαλεηαθή θαη φρη νιηθή θαη εηο
βάζνο, δειαδή ξηδηθή. Δίλαη ινγηθφηεξν λα ζεσξήζνπκε ην
ειηθνβαθηεξίδην σο ην «ζθνππηδνθάγν» πνπ αλαπηχζζεηαη θαη επδνθηκεί
ζην επλντθφ έδαθνο ελφο δηαηαξαγκέλνπ γαζηξηθνχ πεξηβάιινληνο θαη
φρη ηελ πξσηαξρηθή αηηία ηεο δηαηαξαρήο.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή δξα ζηνλ Άλζξσπν-ςπρνζσκαηηθή νιόηεηα
΢ε ηειηθή αλάιπζε είλαη πξνθαλέο φηη δελ πάζρεη ην ζηνκάρη αιιά
πάζρεη πξσηαξρηθά ν αζζελήο σο ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη ιφγσ απηήο
ηεο πξσηαξρηθήο δηαηαξαρήο έρνπκε ζπκπηψκαηα θαη απφ ην ζηνκάρηπεξηθεξεηαθφ φξγαλν. Θα πξέπεη επνκέλσο λα κελ εζηηάζνπκε κφλν ζηε
ζεξαπεία ηνπ ζηνκάρνπ αιιά λα αληηκεησπίζνπκε θαη φινπο ηνπο άιινπο
παξάγνληεο φπσο πρ ηελ θιεξνλνκηθφηεηα, ηνλ ςπρηθφ παξάγνληα θαη ηε
δηαηξνθή.
58
Ζ εκπεηξία 250 ρξφλσλ εθαξκνγήο ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο ζε
αζζέλεηεο ηνπ πεπηηθνχ ζπζηήκαηνο έδεημε φηη ην νκνηνπαζεηηθφ
θάξκαθν δξα ζε πνιιαπιά επίπεδα ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο. Έρεη θαη’
αξρήλ ηε δπλαηφηεηα λα δξάζεη εμηζνξξνπψληαο ην ςπρηθφ επίπεδν θαη
αλεβάδνληαο ηελ ςπρηθή ηζνξξνπία ηνπ αηφκνπ.
Έλα αγρψδεο ή λεπξηθφ άηνκν δε ζα αιιάμεη βέβαηα ραξαθηήξα ζε
ηειηθή αλάιπζε αιιά ζα γίλεη πην ςχρξαηκν ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ
πνηθίισλ ςπρηθψλ θαη ζσκαηηθψλ ζηξεο. Απηφ ζεκαίλεη φηη νη δηάθνξεο
«ζηελνρψξηεο» ζα αληηκεησπίδνληαη κε κεγαιχηεξε επηηπρία θαη δε ζα
θηάλεη ην άηνκν ζην ζεκείν λα «θαηαπίλεη δηάθνξα πξάγκαηα» ζην
ζηνκάρη ή λα δέρεηαη «αρψλεπηεο θαηαζηάζεηο» φπσο νη γισζζηθνί
ηδησκαηηζκνί εχγισηηα ζεκαίλνπλ. Κη απηφ ζα ζπκβαίλεη δηφηη νη ςπρηθνί
κεραληζκνί άκπλαο ηνπ ζα ιεηηνπξγνχλ πνιχ θαιχηεξα.
Δπηπιένλ ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δε δξα κε θαηαζηνιή ηνπ λεπξηθνχ
ζπζηήκαηνο φπσο πιείζηα φζα εξεκηζηηθά θαη αγρνιπηηθά θάξκαθα νχηε
παξνπζηάδεη θαηλφκελα εμάξηεζεο ή εζηζκνχ. Έρνληαο θπζηθή
πξνέιεπζε απφ θπηά ή νξπθηά θαη δξψληαο κε θπζηθφ ηξφπν κπνξεί λα
δνζεί ρσξίο ην θφβν νηνλδήπνηε παξελεξγεηψλ.
Μηα δεχηεξε δξάζε ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ είλαη ζηελ
θιεξνλνκηθή πξνδηάζεζε ηνπ αηφκνπ. Γε δηνξζψλεη απιψο ηελ νμεία
πεπηηθή δηαηαξαρή αιιά κεηά απφ κηα ζπζηεκαηηθή νκνηνπαζεηηθή
αγσγή θάπνησλ κελψλ δηαπηζηψλνπκε φηη ε πεπηηθή πξνδηάζεζε έρεη
κεησζεί ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ή έρεη εμαιεηθζεί.
Φπζηθή δξάζε ρσξίο παξελέξγεηεο, ηζρπξή θαη ζπλνιηθή ζεξαπεπηηθή
δξάζε, κφληκν ξηδηθφ ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα είλαη ηα ηξία κεγάια
πιενλεθηήκαηα ηεο νκνηνπαζεηηθήο ζεξαπείαο.
59
2.10 ΠΟΝΟΚΔΦΑΛΟΗ
-Πνλνθέθαινη
-Ζκηθξαλίεο
-Νεπξαιγίεο Πξνζώπνπ
Καη πνηφο δελ έρεη γλσξίζεη θαη αξθεηέο θνξέο κάιηζηα, ηη είλαη
πνλνθέθαινο. Έλα ζεκαληηθφ κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ πάζρεη απφ ρξφληνπο
πνλνθεθάινπο. ΢ε αξθεηά κάιηζηα άηνκα είλαη ηφζν ζπρλνί θαη έληνλνη
πνπ απνξπζκίδνπλ ηελ πξνζσπηθή θαη επαγγεικαηηθή ηνπο δσή θαη ηνπο
θάλνπλ δπζηπρηζκέλνπο.
Ζ ζπλήζεο άπνςε γηα ηηο αηηίεο θαη ε παπζίπνλε «ζεξαπεία»
Πάξα πνιιέο παζήζεηο φπσο ππέξηαζε, εκπχξεηα, νθζαικηθέο παζήζεηο,
σηίηηδεο θαη θαξθίλνη ηνπ εγθεθάινπ έρνπλ ζαλ ζχκπησκα ηελ
θεθαιαιγία. Αιιά ν πην ζπρλφο πνλνθέθαινο είλαη απηφο πνπ
πξνέξρεηαη απφ ιεηηνπξγηθέο αηηίεο. Γειαδή, είηε απφ κπτθή έληαζε ζηνλ
απρέλα είηε απφ κεηαβνιέο ηεο θπθινθνξίαο ησλ αγγείσλ ηεο θεθαιήο.
Αιιά απηά ηα δχν δελ είλαη παξά νη παζνγελεηηθνί κεραληζκνί κε ηνπο
νπνίνπο πξνθαιείηαη ν πνλνθέθαινο. Πίζσ απφ απηνχο ηνπο
κεραληζκνχο θξχβνληαη ζπρλά δχν πξσηαξρηθέο αηηίεο. Μηα ζπρλά
ππάξρνπζα θιεξνλνκηθή πξνδηάζεζε γηα πνλνθεθάινπο θαη έλαο
αγρψδεο ραξαθηήξαο ή έλαο αγρψδεο ηξφπνο δσήο.
Σα παπζίπνλα ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ιεηηνπξγνχλ απιψο ζαλ
ζπκπησκαηηθή θαηαζηνιή. Αλαθνπθίδνπλ πξνζσξηλά ην ζχκπησκα. ΢ε
πνιιέο πεξηπηψζεηο αθφκα θαη ηζρπξά παπζίπνλα αδπλαηνχλ λα
αλαθνπθίζνπλ έζησ θαη θαη’ ειάρηζην θαη ν αζζελήο πεξηκέλεη
βαζαληζηηθά ην ζχκπησκα λα θχγεη θάλνληαο ηε δηαδξνκή ηνπ.
Τπάξρνπλ αζζελείο πνπ ζηελ απειπηζία ηνπο θαηαθεχγνπλ ζε θαηάρξεζε
παπζίπνλσλ ή ζηε ιήςε εξεκηζηηθψλ ςάρλνληαο γηα δηέμνδν. Αιιά φια
60
απηά είλαη «απιψο παπζίπνλα» θαη δελ είλαη ηπραίν πνπ ε ιέμε
παπζίπνλν έρεη γίλεη ζπλψλπκν θάζε πξνζσξηλήο ιχζεο γηα
νπνηνπδήπνηε είδνπο θνηλσληθφ ή άιιν πξφβιεκα.
Οκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία: νιηζηηθή θαη αηηηνινγηθή
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή, φπσο θαη ζε νπνηνδήπνηε άιιν πξφβιεκα
πγείαο πξνηείλεη θαη ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ηελ νιηζηηθή
αληηκεηψπηζε. Θεσξεί φηη ν Άλζξσπνο δελ είλαη έλα κεράλεκα κε
μερσξηζηά φξγαλα-εμαξηήκαηα φπσο πρ έλα απηνθίλεην. ΋ηαλ επνκέλσο
«πνλάεη ην θεθάιη» ππάξρεη πνιχ κεγάιε πηζαλφηεηα νη αηηίεο λα
μεθηλνχλ φρη κφλν απφ νπνηνδήπνηε άιιν φξγαλν ηνπ ζψκαηνο αιιά θαη
απφ ηε ζπλνιηθή ςπρηθή θαηάζηαζε ηνπ αηφκνπ.
Αιιά θαη πάιη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο δε ζα δξάζεη απνζπαζκαηηθά.
Γε ζα δψζεη δειαδή έλα θάξκαθν γηα ην θεθάιη θαη έλα γηα ην άγρνο.
Αιιά ζα δψζεη έλα κφλν νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν ην νπνίν ζα δξάζεη
ζην τςσοζυμαηικό όλο ηνπ αζζελνχο. Απηφ ην θάξκαθν ζα είλαη «φκνην»
φρη κε ηελ πάζεζε δειαδή ηνλ πνλνθέθαιν αιιά κε ηε ζπλνιηθή
ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο. Γειαδή κε ηα ηδηαίηεξα ζσκαηηθά θαη
ςπρηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά.
Ση είλαη ε ηδηνζπγθξαζία θαη πνηόο ν ξόινο ηεο ζηελ αζζέλεηα;
Ση είλαη φκσο ηειηθά ε ηδηνζπγθξαζία θαη ηη ξφιν παίδεη ζηελ πξφθιεζε
ησλ αζζελεηψλ θαη ζην είδνο ηεο αζζέλεηαο πνπ εκθαλίδεη έλα άηνκν;
Πάξηε γηα παξάδεηγκα δχν δηαθνξεηηθά άηνκα.
Σν πξψην άηνκν είλαη κηα γπλαίθα λεπξηθή, ελεξγεηηθή, δξαζηήξηα θαη
θηιφδνμε. Λφγσ απηψλ ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο επηιέγεη κηα εξγαζία
εληαηηθή θαη πνιχσξε. Γίλεηαη πρ επηρεηξεκαηίαο ή θηιφδνμν ζηέιερνο ζε
κηα αλεξρφκελε ηδησηηθή εηαηξεία. Αλ ην ζπγθεθξηκέλν άηνκν έρεη
πξνδηάζεζε γηα πνλνθεθάινπο πνιχ ζχληνκα, ιφγσ θνχξαζεο ζα ηνπο
εκθαλίζεη. Θα πξφθεηηαη φκσο γηα «λεπξηθνχο» πνλνθέθαινπο. Θα
61
μεθηλνχλ απφηνκα, ζα είλαη ηδηαίηεξα έληνλνη, ζα ηελ «ηξειαίλνπλ». Γε
ζα κπνξεί λα ζηαζεί ζε έλαλ ηφπν, ζα είλαη ππεξθηλεηηθή, ζα
παξαπνληέηαη κέρξη θαη ζα νπξιηάδεη απφ ηνλ πφλν. Θα παίξλεη θάξκαθα
κε ηηο ρνχθηεο, ζα ρηππάεη ην θεθάιη ηεο ζηνλ ηνίρν, ζα βξίδεη φιν ηνλ
θφζκν. Καη ζπλήζσο ζα πξνηηκά λα εξγάδεηαη αθφκε πεξηζζφηεξν γηα λα
μερληέηαη.
΢ην ίδην γξαθείν κπνξεί λα ππάξρεη κηα άιιε γπλαίθα. Μηα αξγή γπλαίθα
πνπ θνπξάδεηαη εχθνια, πνπ δελ έρεη αληνρέο, πνπ δε κπνξεί ηελ πνιιή
δνπιεηά, ηνλ πνιχ θφζκν θαη ηελ πίεζε. Γελ έρεη ηδηαίηεξεο θηινδνμίεο,
ζέιεη απιψο λα θάλεη ηε δνπιεηά ηεο θαη παξαπνληέηαη φηη θαη απηή
αθφκα ηεο πέθηεη πνιχ. Αλ απηφ ην άηνκν έρεη πξνδηάζεζε γηα
πνλνθεθάινπο ηφηε ν πνλνθέθαινο ηεο ζα μεθηλάεη αξγά, ζηαδηαθά θαη
δε ζα είλαη ηδηαίηεξα έληνλνο αθφκε θαη ζην απνθνξχθσκα ηνπ. Θα έρεη
γηα κεγάιν δηάζηεκα έλα «βαξχ» θεθάιη. Απηφ ζα ηεο ξίρλεη ηε δηάζεζε
θαη ζα ηελ θάλεη λα απνηξαβηέηαη απφ ηνλ θφζκν θαη ηε δξαζηεξηφηεηα.
Θα ζέιεη λα πάεη λα μαπιψζεη ζηα ζθνηεηλά, ρσξίο θφζκν, ρσξίο θσλέο.
Βιέπνπκε ινηπφλ δχν άηνκα ηνπ ηδίνπ θχινπ θαη εξγαζηαθνχ ρψξνπ πνπ
έρνπλ ηελ ίδηα πξνδηάζεζε γηα πνλνθεθάινπο θαη ηειηθά θαη ηελ ίδηα
πάζεζε. Αιιά ιφγσ δηαθνξεηηθήο ηδηνζπγθξαζίαο αληηδξνχλ ζηελ ίδηα
αζζέλεηα κε ηειείσο δηαθνξεηηθφ ηξφπν. Γη’ απηφ θαη ζα πάξνπλ
δηαθνξεηηθφ νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν. Απηφ πνπ είλαη φκνην κε ηελ
ηδηνζπγθξαζία ηνπο.
Ρηδηθή θαη κόληκε ζεξαπεία
Σν νκνηνπαζεηηθφ απηφ θάξκαθν κε θπζηθφ αθίλδπλν ηξφπν ρσξίο θακία
παξελέξγεηα ζα θηλεηνπνηήζεη ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ
αηφκνπ, ζσκαηηθνχο θαη ςπρηθνχο θαη ζηαδηαθά ζα ζεξαπεχζεη ξηδηθά
θαη κφληκα όσι μόνο ηην αζθένεια αλλά και ηον αζθενή.
62
Ση ζεκαίλεη φκσο απηφ; ΋ηη πξψηνλ ζα αξαηψζνπλ ζηαδηαθά νη
πνλνθέθαινη θαη ζα κεησζνχλ ζε έληαζε κέρξη λα εμαιεηθζνχλ. ΋ηη
δεχηεξνλ ην άηνκν αθφκε θαη ζε αληίμνεο ζπλζήθεο πρ ζηξεο, θνχξαζε,
μελχρηη, ζηελνρψξηεο, δε ζα εκθαλίδεη ηφζν εχθνια πνλνθέθαιν. Γειαδή
ζα έρεη ζεξαπεπηεί ε πξσηαξρηθή αηηία ηεο αζζέλεηαο, δειαδή ε
πξνδηάζεζε γηα πνλνθέθαιν. Καη ηξίην θαη πνιχ ζεκαληηθφ ζα βειηησζεί
ε γεληθή θαηάζηαζε ηνπ αηφκνπ δειαδή νη δπλάκεηο ηνπ, ν χπλνο ηνπ θαη
ε ςπρηθή ηνπ δηάζεζε.
Αθφκε θαη νη αθξφηεηεο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ φπσο πρ ζηα
ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα ε λεπξηθφηεηα ηεο πξψηεο γπλαίθαο ή ν
πνιχ θνπξαζκέλνο θαη αξγφο ηξφπνο δξάζεο ηεο δεχηεξεο ζα βειηησζνχλ
ζεκαληηθά. Απηή είλαη ε νιηζηηθή θαη αηηηνινγηθή δξάζε ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ πνπ επηθέξεη ην κφληκν θαη ξηδηθφ
ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα ρσξίο θαζφινπ παξελέξγεηεο.
63
2.11 ΤΠΔΡΣΑ΢Ζ
ΚΑΡΓΗΑΓΓΔΗΑΚΔ΢ ΠΑΘΖ΢ΔΗ΢
-Τπέξηαζε
-Αξηεξηνζθιήξπλζε
-Καξδηαγγεηαθέο Παζήζεηο
-Αξξπζκίεο
Πψο ζα ήηαλ κηα κεγαινχπνιε ρσξίο θπθινθνξηαθφ ζχζηεκα. Υσξίο
δξφκνπο θαη ρσξίο κεηαθίλεζε; Θα ήηαλ λεθξή. Πψο είλαη κηα
κεγαινχπνιε κε έληνλα θπθινθνξηαθά πξνβιήκαηα; ΋πσο αθξηβψο ε
Αζήλα. Ζ Αζήλα ζα ιέγακε φηη ππνθέξεη απφ ππέξηαζε. Έρεη έλαλ
δπζαλάινγα κεγάιν φγθν απηνθηλήησλ ηα νπνία πηέδνληαη λα
θπθινθνξήζνπλ ζε ζηελέο θαη βαξπθνξησκέλεο νδηθέο αξηεξίεο. Ζ
πίεζε ηεο θπθινθνξίαο απμάλεη, ε ηξνραία θίλεζε εκθαλίδεη αξξπζκίεο
θαη ζπρλά ιφγσ δηαδειψζεσλ πνπ θιείλνπλ βαζηθέο αξηεξίεο ζην θέληξν
ηεο πφιεο, δειαδή ζηελ θαξδηά ηνπ νδηθνχ ζπζηήκαηνο, ε πφιε παζαίλεη
θπθινθνξηαθφ έκθξαγκα.
Κπθινθνξηαθό ΢ύζηεκα: έλα εμαηξεηηθά ζεκαληηθό ζύζηεκα γηα ηε
δσή
Σν Κπθινθνξηαθφ είλαη έλα απφ ηα βαζηθφηεξα ζπζηήκαηα ηνπ
αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ. Πεξηιακβάλεη ηελ θαξδηά, δειαδή ηελ
θηλεηνπνηφ αληιία ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ηα αγγεία, δειαδή ην πνιχπινθν
νδηθφ δίθηπν κεηαθνξάο.
Ση κεηαθέξεη απηφ ην ζχζηεκα; Ση ιεηηνπξγίεο επηηειεί; Καη’ αξρήλ
κεηαθέξεη ζξεπηηθέο νπζίεο θαη νμπγφλν ζε φιν ηνλ νξγαληζκφ. Αθφκε
θαη ζην ηειεπηαίν ηνπ θχηηαξν. Καηά δεχηεξν ιφγν κεηαθέξεη ζηα
απεθθξηηηθά φξγαλα ηνπ νξγαληζκνχ γηα απνβνιή φιεο ηηο άρξεζηεο ή
64
επηθίλδπλεο νπζίεο. Γηα λα θαηαιάβνπκε πφζν ζεκαληηθή είλαη απηή ε
ιεηηνπξγία αξθεί λα πνχκε φηη ρξεηάδνληαη κφλν δχν ιεπηά ρσξίο
θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο ζηνλ εγθέθαιν γηα λα πξνθιεζνχλ
αλεπαλφξζσηεο βιάβεο θαη ζάλαηνο.
Μηα ηξίηε πνιχ ζεκαληηθή ιεηηνπξγία ηνπ θπθινθνξηαθνχ είλαη ε
κεηαθνξά εληνιψλ-νδεγηψλ-πιεξνθνξηψλ απφ έλα φξγαλν ζε άιια φπσο
πρ ε θπθινθνξία ησλ νξκνλψλ. Μηα άιιε ιεηηνπξγία είλαη ε θπθινθνξία
ησλ ιεπθψλ αηκνζθαηξίσλ θαη ησλ αληηζσκάησλ πνπ είλαη νη ζηξαηηψηεο
ηνπ νξγαληζκνχ απέλαληη ζε θάζε μέλε εηζβνιή αιιά θαη ε θπθινθνξία
νπζηψλ πνπ είλαη ηα αζζελνθφξα θαη νη γηαηξνί ηνπ νξγαληζκνχ. Γε ζα
πξέπεη επίζεο λα μεράζνπκε φηη ην θπθινθνξηαθφ ζχζηεκα παίδεη
ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ ςχμε θαη ζέξκαλζε ηνπ ζψκαηνο γηα ηε δηαηήξεζε
ζηαζεξήο ζεξκνθξαζίαο.
Ο ςπρηθόο παξάγνληαο είλαη ε ζεκαληηθόηεξε αηηία παζήζεσλ ηνπ
θπθινθνξηαθνύ
΋ηαλ αθνχκε γηα παζήζεηο ηνπ θπθινθνξηαθνχ φπσο ππέξηαζε,
αξηεξηνζθιήξπλζε, ππεξρνιεζηεξηλαηκία θαη ζηέλσζε αξηεξηψλ ην
πξψην πξάγκα πνπ έξρεηαη ζην κπαιφ καο ζαλ αηηίεο είλαη ε αλζπγηεηλή
δηαηξνθή, ην θάπληζκα, ε θαζηζηηθή δσή θαη δηάθνξεο ηέηνηνπ είδνπο
θαηαρξήζεηο. Παξφια απηά ηα ηειεπηαία ρξφληα ζπλεηδεηνπνηνχκε φηη ν
λνχκεξν έλα παξάγνληαο πξνβιεκάησλ ηνπ θπθινθνξηαθνχ είλαη ν
ςπρηθφο. Γειαδή κε απιά ιφγηα ν αγρψδεο ηξφπνο δσήο θαη νη
πξνζσπηθέο θαη επαγγεικαηηθέο ζηελνρψξηεο.
Γελ είλαη ηπραίν πνπ ε θνηλή γιψζζα ζπλδέεη ηα ζπλαηζζήκαηα θαη ηηο
ζηελνρψξηεο κε ηελ θαξδηά. Λέκε πρ «αλ ην θάλεηο απηφ κνπ βάδεηο έλα
καραίξη ζηελ θαξδηά» ή «απηφο ν άλζξσπνο είλαη άθαξδνο, δελ έρεη
ζπλαηζζήκαηα» ή «ζηακάηεζε ε θαξδηά κνπ απφ ην θφβν/ζηελνρψξηα».
Ξέξνπκε επίζεο φηη ε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ ππεξηάζεσλ δελ είλαη
παξά «λεπξνπηέζεηο».
65
Οιηζηηθή ζεξαπεπηηθή αληηκεηώπηζε θαη όρη κεκνλσκέλα ηνπηθά
θάξκαθα
΋ηαλ επνκέλσο ην θπθινθνξηαθφ ζχζηεκα επεξεάδεηαη ηφζν πνιχ απφ
ηνλ ςπρηθφ παξάγνληα αιιά θαη απφ ην ζχλνιν ηνπ νξγαληζκνχ ε
ζεξαπεπηηθή αγσγή κε θάξκαθα πνπ δξνπλ κεκνλσκέλα θαη ηνπηθά είλαη
ηνπιάρηζηνλ αλεπαξθήο. Δίλαη βέβαην φηη ζε επείγνπζεο θαη νμείεο
θαηαζηάζεηο θάξκαθα φπσο αληηππεξηαζηθά ή αληηαξξπζκηθά,
θαξδηνηνλσηηθά θιπ ζψδνπλ ζπρλά δσέο αιιά απηή είλαη ε άκεζε
ζπκπησκαηηθή αληηκεηψπηζε ησλ παζήζεσλ. Γελ είλαη ε αηηηνινγηθή
ξηδηθή θαη κφληκε ζεξαπεία. Δπηπιένλ ε καθξνρξφληα ρνξήγεζε ηέηνησλ
θαξκάθσλ δε ζηεξείηαη ζεκαληηθψλ παξελεξγεηψλ. Μφλν κηα νιηζηηθή
ζεξαπεπηηθή αγσγή ζπρλά ζε ζπλδπαζκφ κε ηέηνηα θάξκαθα φπνπ
θξίλεηαη απαξαίηεην κπνξεί λα δψζεη νπζηαζηηθά απνηειέζκαηα.
Καη βέβαηα δελ είλαη ιχζε καδί κε ην αληη-ππεξηαζηθφ πρ λα δψζνπκε
θαη έλα αγρνιπηηθφ θαη λα λνκίδνπκε φηη έηζη ιχζακε ην πξφβιεκα. Σν
ςπρηθφ επίπεδν ηνπ αλζξψπνπ είλαη πάλσ απφ ηνλ εγθέθαιν. Ο
εγθέθαινο είλαη απιψο ην πιηθφ φξγαλν ή «ην ζπίηη» ηεο ςπρήο. ΋πσο ν
νδεγφο δελ ηαπηίδεηαη κε ην απηνθίλεην, φπσο ν θάηνηθνο ηνπ ζπηηηνχ δελ
ηαπηίδεηαη κε ην ζπίηη κε ηνλ ίδην ηξφπν δελ πξέπεη λα ηαπηίδνπκε ην
ςπρηθφ επίπεδν κε ηνλ εγθέθαιν.
Σν ςπρηθφ επίπεδν είλαη ν θάηνηθνο ηνπ ζψκαηνο θαη απιά ελεξγεί ζην
ζψκα κέζσ ηνπ εγθεθάινπ. Οπνηαδήπνηε θαηαζηνιή ηνπ εγθεθάινπ κε
ρεκηθά αγρνιπηηθά θαη εξεκηζηηθά θάξκαθα δε ζεξαπεχεη έλα
δηαηαξαγκέλν ςπρηθφ επίπεδν απιά θαηαζηέιιεη κεξηθά απφ ηα
ζπκπηψκαηα ηεο δηαηαξαρήο.
Οκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία: αθίλδπλε θαη απνηειεζκαηηθή
΋ηαλ ε δηαηαξαρή είλαη πξσηαξρηθά ζε ελεξγεηαθήο θχζεσο επίπεδν
ρξεηάδνληαη ελεξγεηαθά θάξκαθα φπσο πρ ηα νκνηνπαζεηηθά ή
ελεξγεηαθέο δξάζεηο φπσο ν Βεινληζκφο ή ε Οζηενπαζεηηθή θιπ. Σα
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δξνπλ «απφ πάλσ πξνο ηα θάησ». Γειαδή απφ
66
ην ελεξγεηαθφ επίπεδν πξνο ην λεπξηθφ ζχζηεκα, απφ εθεί πξνο ηα άιια
ζπζηήκαηα φπσο πρ ην θπθινθνξηαθφ θαη ε ηειηθή δξάζε θζάλεη κέρξη
θαη ηνλ ηειεπηαίν ηζηφ ηνπ νξγαληζκνχ. Καη κάιηζηα κε θπζηθφ ηξφπν
θαη ρσξίο θαζφινπ παξελέξγεηεο.
Ζ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεπηηθή εκπεηξία έρεη δείμεη φηη έλαο κεγάινο
αξηζκφο ππεξηαζηθψλ αζζελψλ ζεξαπεχεηαη νξηζηηθά κε ηα
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα. Δίηε πξφθεηηαη γηα «λεπξνπίεζε», είηε
πξφθεηηαη γηα «παζνινγηθή» πίεζε. ΢ηελ αξρή ν αζζελήο παίξλεη θαη ηα
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα αιιά δηαηεξεί θαη ηα αληηππεξηαζηθά.
΢ηαδηαθά, εθφζνλ ππάξμεη ξχζκηζε ηεο πηέζεσο κεηψλνληαη ηα
αληηππεξηαζηθά κέρξη θαη ηελ πιήξε δηαθνπή ηνπο. Δθφζνλ φια πάλε
θαιά ηειηθά δηαθφπηεηαη θαη ε νκνηνπαζεηηθή αγσγή. Σν ίδην ηζρχεη θαη
γηα ηηο θαξδηαθέο αξξπζκίεο.
Γε ζεκαίλεη βέβαηα απηφ φηη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν είλαη ην καγηθφ
θάξκαθν πνπ ηα ζεξαπεχεη φια. Μπνξεί φκσο λα δψζεη ξηδηθφηεξα θαη
κνληκφηεξα ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα θαη κάιηζηα ρσξίο παξελέξγεηεο.
67
2.12 ΠΡΟΛΖΠΣΗΚΖ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ
-Πξόιεςε ησλ Αζζελεηώλ
-Μείσζε ηνπ Άγρνπο
-Καιύηεξε Γηαλνεηηθή Απόδνζε
-Βειηίσζε ηεο ΢σκαηηθήο Απόδνζεο
΋ια ηα εξσηήκαηα θαη νη απαληήζεηο ηνπο ζηελ Ηαηξηθή αξρίδνπλ θαη
ηειεηψλνπλ κε ην πξσηαξρηθφ εξψηεκα: «Ση είλαη ν Άλζξσπνο;» Ο
Βνιηαίξνο αλαθεξφκελνο ζηελ θαηάζηαζε ηεο Ηαηξηθήο Δπηζηήκεο ηεο
επνρήο ηνπ ππήξμε παξαζηαηηθφηαηνο: «Οη γηαηξνί δίλνπλ θάξκαθα γηα
ηα νπνία γλσξίδνπλ ιίγα πξάγκαηα, ζε παζήζεηο γηα ηηο νπνίεο μέξνπλ
αθφκε ιηγφηεξα πξάγκαηα, ζηνλ Άλζξσπν γηα ηνλ νπνίν δελ μέξνπλ
ηίπνηα». Γπζηπρψο αθφκε θαη ζήκεξα κε φιεο ηηο ηερλνινγηθέο θαη
επηζηεκνληθέο πξνφδνπο ηεο επνρήο καο ε ξήζε ηνπ Βνιηαίξνπ
παξακέλεη εμαηξεηηθά επίθαηξε.
Ζ πιηζηηθή πξόηαζε ζεξαπείαο γηα ηνλ Άλζξσπν
Αλάινγα κε ηελ άπνςε πνπ έρνπκε γηα ηνλ Άλζξσπν ηέηνηεο ζα είλαη θαη
νη επηινγέο καο φζνλ αθνξά ηε δηάγλσζε, ζεξαπεία θαη πξφιεςε ησλ
παζήζεσλ. Αλ ε άπνςε καο γηα ηνλ Άλζξσπν είλαη πιηζηηθή θαη ηνλ
ζεσξνχκε κφλν ζαλ έλα ζχλνιν απφ κεκνλσκέλα φξγαλα-εμαξηήκαηα
ηφηε ζα ζεσξνχκε φηη θάπνηνο πάζρεη, έρεη δειαδή κηα λφζν φηαλ έλα
φξγαλν, πρ ην ζπθψηη ή νη πλεχκνλεο ή ε θαξδηά έρεη θάπνην πξφβιεκα.
Καη’ αλαινγία ε δηάγλσζε ζα είλαη λα βξνχκε ηηο αλαηνκηθέο αιινηψζεηο
ηνπ νξγάλνπ θαη ε ζεξαπεία ζα ζπλίζηαηαη ζην λα βξνχκε έλα θάξκαθν
λα ζεξαπεχζνπκε ηηο αλαηνκηθέο αιινηψζεηο. Αλ κάιηζηα δε δηνξζψλεηαη
ε βιάβε ηφηε ζα αθαηξέζνπκε ην φξγαλν.
Καζφινπ παξάμελν ινηπφλ πνπ ζε κηα πιηζηηθή ζεκεξηλή επνρή γίλνληαη
θαηαρξήζεηο ζε εγρεηξήζεηο φπσο ακπγδαιεθηνκέο, ζθσιεθνεηδεθηνκέο,
68
πζηεξεθηνκέο, ρνινθπζηεθηνκέο, ζπξενεηδεθηνκέο, καζηεθηνκέο θιπ.
΋πνπ δε, καο ην επηηξέπεη ε ηερλνινγία κεηακνζρεχνπκε έλα άιιν
φξγαλν είηε απφ έλα δψν είηε απφ έλα άιιν άλζξσπν-δφηε φπσο
κεηακνζρεχζεηο θαξδηάο, λεθξψλ, ήπαηνο, κπεινχ νζηψλ.
Γελ ππάξρεη βέβαηα ακθηβνιία φηη ηέηνηεο επεκβάζεηο ζπρλά είλαη
αλαγθαίν θαθφ θαη ζψδνπλ δσέο ή έζησ ηηο παξαηείλνπλ. Αιιά ζίγνπξα
φινη ζπκθσλνχλ φηη θάηη ηέηνην δελ είλαη ξηδηθή αηηηνινγηθή ζεξαπεία
θαη βέβαηα ζε θακία πεξίπησζε δελ είλαη Πξνιεπηηθή Ηαηξηθή. Δπεηδή
κάιηζηα παξεκβαίλνπκε αθχζηθα ην θφζηνο ζε ρξήκα, παξελέξγεηεο θαη
απνηπρίεο είλαη πνιχ κεγάιν.
Ζ ζχγρξνλε Ηαηξηθή δξα φκσο φρη κφλν ζην αλαηνκηθφ επίπεδν αιιά θαη
ζην ιεηηνπξγηθφ, δειαδή ζην επίπεδν ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ νξγάλσλ.
Υξεζηκνπνηεί δηαγλσζηηθέο εμεηάζεηο γηα πξψηκε αλίρλεπζε ησλ
παζήζεσλ θαη ρεκηθά θάξκαθα. Καη πάιη φκσο επεηδή ε δξάζε ηνπο δελ
είλαη ζηελ αξρηθή αηηία αιιά ζε έλα θαηψηεξν επίπεδν δελ έρνπκε λα
θάλνπκε ζπλήζσο κε έλα κφληκν θαη ξηδηθφ ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα.
Δπηπιένλ ηα ρεκηθά θάξκαθα έρνπλ πνιιέο θαη ζνβαξέο παξελέξγεηεο
κηαο θαη επεηδή ηέηνηα θάξκαθα αλαθνπθίδνπλ πξνζσξηλά, παίξλνληαη
γηα κεγάιν ρξνληθφ δηάζηεκα.
Ζ νιηζηηθή άπνςε Πξνιεπηηθήο Ηαηξηθήο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
΢’ απηφ ην αδηέμνδν έξρεηαη λα πξνζθέξεη νπζηαζηηθέο ιχζεηο ε
Οκνηνπαζεηηθή ε νπνία ζέηεη εθ λένπ ην νπζηαζηηθφ εξψηεκα: «Ση είλαη
ν Άλζξσπνο;» Καη δίλεη κηα πην νινθιεξσκέλε απάληεζε. Ο Άλζξσπνο
είλαη κηα ςπρνζσκαηηθή νιφηεηα κε πνιιαπιά επίπεδα. ΢ην ΢σκαηηθφ
Δπίπεδν ππάξρεη ην Αλαηνκηθφ θαη πην πάλσ απφ απηφ ππάξρεη ην
Λεηηνπξγηθφ Δπίπεδν. Πέξαλ φκσο θαη πάλσ απφ ην ΢σκαηηθφ Δπίπεδν
ππάξρεη ην άπιν θαη κε πξνζηηφ γηα ηα δηαγλσζηηθά καο κέζα Φπρηθφ
Δπίπεδν.
69
Γε κπνξεί λα δπγηζηεί, νχηε λα θσηνγξαθεζεί κε ηηο ζπλήζεηο
δηαγλσζηηθέο εμεηάζεηο. Οχηε κπνξνχκε λα επηδξάζνπκε ζε απηφ κε
πιηθά θάξκαθα. Αλάκεζα φκσο ζην ΢ψκα θαη ζην Φπρηθφ Eπίπεδν
ππάξρεη ην Eλεξγεηαθφ Eπίπεδν ηνπ Αλζξψπνπ. Απηφ πνπ νη ζχγρξνλνη
θπζηθνί επηζηήκνλεο νλνκάδνπλ «ειεθηξνκαγλεηηθφ πεδίν» ηνπ
Αλζξψπνπ. Απηφ πνπ ε Οκνηνπαζεηηθή νλφκαζε «Εσηηθή Γχλακε». Σελ
ίδηα νληφηεηα ν Βεινληζκφο νλφκαζε «ελέξγεηα Σζί», ε Βηνζεξαπεία
«βηνελέξγεηα», ε Ρατρηθή ζεξαπεία «νξγφλε» θνθ.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ζεσξεί φηη πξηλ απφ ηελ φπνηα δηαηαξαρή ζην
΢ψκα πξνεγείηαη δηαηαξαρή ζην Δλεξγεηαθφ Δπίπεδν. Οη ςπρνινγηθνί
παξάγνληεο, δειαδή νη ζηελνρψξηεο, ην άγρνο, νη αξλεηηθέο ζθέςεηο θαη
ζπλαηζζήκαηα δξνπλ πξψηα ζε απηφ ην Δλεξγεηαθφ Δπίπεδν θαη κεηά ζην
΢ψκα. Γη’ απηφ παξαηεξνχκε ην θαηλφκελν λα έρνπκε ζηελνρσξεζεί απφ
θάηη έληνλν αιιά επεηδή ελεξγεηαθά είκαζηε «αλεβαζκέλνη» λα κελ
έρνπκε ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα. Δλψ φηαλ είκαζηε ελεξγεηαθά
«πεζκέλνη» ακέζσο κεγαινπνηνχκε ηηο ζηελνρψξηεο θαη εκθαλίδνπκε
ζπκπηψκαηα.
Πνιπεπίπεδν, ξηδηθό θαη κόληκν ζεξαπεπηηθό απνηέιεζκα
Έξρεηαη ινηπφλ ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη ζηα πιαίζηα κηαο
εμειηγκέλεο ελεξγεηαθήο άπνςεο γηα ηνλ Άλζξσπν ζε ζπκθσλία κε ηε
ζχγρξνλε Ππξεληθή Φπζηθή, λα δξάζεη ζηνλ ελεξγεηαθφ άλζξσπν κε
ελεξγεηαθά θάξκαθα. Πξάγκαηη παξφηη νη πξψηεο χιεο ησλ
νκνηνπαζεηηθψλ θαξκάθσλ είλαη θπηά ή νξπθηά ν ηξφπνο παξαζθεπήο
ηνπο κε δηαδνρηθέο αξαηψζεηο θαη θξνχζεηο ησλ δηαιπκάησλ ηα
κεηαηξέπεη ζε ελεξγεηαθά θάξκαθα.
Απηφ δεκηνπξγεί έλα δηπιφ πιενλέθηεκα. Πξψηνλ ιφγσ ηεο ελεξγεηαθήο
ηνπο θχζεο ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δελ έρνπλ πιηθέο παξελέξγεηεο.
Γεχηεξνλ επεηδή δξνπλ ζε έλα αλψηεξν επίπεδν θαη ζε έλα πην πξψηκν
ζηάδην ηεο αζζέλεηαο έρνπλ άκεζν, πην ξηδηθφ θαη πην κφληκν
απνηέιεζκα.
70
Οη αθξφηεηεο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αηφκνπ απαιχλνληαη. Έλα πνιχ
λεπξηθφ πρ θαη αγρψδεο άηνκν γίλεηαη πην ήξεκν ρσξίο φκσο λα
θαηαζηέιιεηαη φπσο γίλεηαη κε ηα εξεκηζηηθά θάξκαθα. Ζ ςπρηθή
δηάζεζε ηνπ αηφκνπ θαη ε άκπλα θαη ςπρξαηκία ηνπ απέλαληη ζηηο
ζηελνρψξηεο θαη ηα πξνβιήκαηα απμάλεη. Ζ γεληθή ζσκαηηθή θαηάζηαζε
ηνπ αηφκνπ φπσο νη ζσκαηηθέο ηνπ δπλάκεηο, ν χπλνο ηνπ, ε φξεμε γηα
θαγεηφ θαη ε πεξίνδνο ζηηο γπλαίθεο θπζηνινγηθνπνηνχληαη.
Οη θπζηνινγηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ αηφκνπ φπσο πρ ε πεπηηθή, ε
αλαπλεπζηηθή, ε θαξδηαθή, ε νξκνληθή θιπ επαλέξρνληαη ζε
θπζηνινγηθνχο ξπζκνχο. Σα ζπκπηψκαηα ηεο αζζέλεηαο εμαιείθνληαη.
Σέινο, αλ νη αλαηνκηθέο αιινηψζεηο δελ είλαη πξνρσξεκέλεο είηε
εμαιείθνληαη είηε πεξηραξαθψλνληαη θαη δελ επεξεάδνπλ ηδηαίηεξα ηε
ιεηηνπξγία ηνπ νξγάλνπ. Πξνιεπηηθή Ηαηξηθή ζεκαίλεη αθξηβψο ην λα
πξνιακβάλσ ηηο αζζέλεηεο ζε φζν πην πξψηκν θαη αλψηεξν επίπεδν
γίλεηαη θαη απηφ αθξηβψο θάλεη ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή.
71
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3
΢ΤΜΠΑΝΣΗΚΟΗ ΝΟΜΟΗ ΚΑΗ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΟΗ
ΝΟΜΟΗ
ΓΟΜΖ ΣΟΤ ΢ΤΜΠΑΝΣΟ΢ ΚΑΗ ΣΟΤ ΑΝΘΡΧΠΟΤ
3.1 Ση είλαη ε Οκνηνπαζεηηθή
3.2 Ηζηνξηθή πξνέιεπζε από ηνλ Ηππνθξάηε
3.3 Δλεξγεηαθά θαη νιηζηηθά θάξκαθα
3.4 Φπζηθά θαη θζελά θάξκαθα
3.5 Ννκηθό Πιαίζην ζηελ Διιάδα θαη δηεζλώο
3.6 Πώο κπνξεί έλαο γηαηξόο λα γίλεη νκνηνπαζεηηθόο
3.7 Οκνηνπαζεηηθό Ηζηνξηθό: Γηάγλσζε ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ
αζζελνύο
3.8 Ηαηξηθή Δπηζηήκε θαη Θεξαπεπηηθά ΢πζηήκαηα
3.9 Πνηά είλαη
Αιινπαζεηηθήο;
ε
εηδνπνηόο
δηαθνξά
Οκνηνπαζεηηθήο
θαη
3.10 ΢ηόρνο ησλ δηαιέμεσλ είλαη ε αλάπηπμε ηεο νιηζηηθήο ηαηξηθήο
ζθέςεο
3.11 Γηαηί δελ πάεη θαιά ε πγεία καο παξά ηηο ππνζρέζεηο;
3.12 Οη Φπζηθέο Δπηζηήκεο είλαη Δπηζηήκεο γηαηί ζηεξίδνληαη ζε
Φπζηθνύο Νόκνπο
3.13 Ζ Αιινπαζεηηθή δε ζηεξίδεηαη ζε Νόκνπο ηεο Φύζεο
3.14 Έλαο ΢πκπαληηθόο Νόκνο ζα πξέπεη λα έρεη γεληθή θαη
δηαρξνληθή ηζρύ
3.15 Ο ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Δλόηεηαο
72
3.16 Πώο εθαξκόδεηαη ν Νόκνο ηνπ Όινπ ζηε δηάγλσζε θαη ζηε
ζεξαπεία
3.17 Ο Νόκνο ηνπ Όινπ θαη ε Αηηηνινγία ησλ Αζζελεηώλ
3.18 Ο Νόκνο ηνπ Όινπ θαη ε δνκή ηνπ Αλζξώπηλνπ Όληνο
3.19 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Δμαηνκίθεπζεο
3.20 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Διάρηζηεο Γόζεο
3.21 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ησλ Οκνίσλ
3.22 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Ηεξαξρίαο
3.23 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Καηαζηνιήο ηεο Αζζέλεηαο
3.24 Ζ Ππξακίδα ησλ Κόζκσλ ηνπ ΢ύκπαληνο
3.25 Τιηθόο θαη Δλεξγεηαθόο Κόζκνο
3.26 Αηζεξηθόο Κόζκνο θαη Αηζεξηθό ΢ώκα
3.27 «Καη’ εηθόλαλ»
3.28 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Δλόηεηαο θαη Πνηθηινκνξθίαο
3.29 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Διάρηζηεο Καηαλάισζεο Δλέξγεηαο
3.30 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Ηεξαξρίαο
΢ήκεξα είλαη ε πξψηε δηάιεμε κηαο ζεηξάο ηεζζάξσλ δηαιέμεσλ πξνο ην
θνηλφ κε ζέκα ηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή. Θα κηιήζνπκε γηα ιίγν γηα ην
ηη είλαη γεληθά ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη ζηε ζπλέρεηα ζα κηιήζνπκε
γηα ην ζεκεξηλφ καο ζέκα πνπ είλαη νη Νφκνη ηεο Οκνηνπαζεηηθήο.
3.1 Ση είλαη ε Οκνηνπαζεηηθή
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή, φπσο ιέεη θαη ην φλνκα ηεο είλαη Ηαηξηθή.
Γειαδή είλαη θιάδνο ηεο Ηαηξηθήο Δπηζηήκεο φπσο θαη πνιιά άιια
Θεξαπεπηηθά ΢πζηήκαηα. Απηφ πνπ ηελ θάλεη λα μερσξίδεη είλαη ην
73
ηδηαίηεξν δηαγλσζηηθφ θαη ζεξαπεπηηθφ ηεο ζθέινο. Δληάζζεηαη ζηα
πιαίζηα ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο. ΢ηα πιαίζηα απηά εληάζζεηαη θαη ν
Βεινληζκφο, ε Υεηξνπξαθηηθή, ε Οζηενπαζεηηθή θαη ε Φπζηθή Τγηεηλή.
Ζ εληαία ινηπφλ Ηαηξηθή Δπηζηήκε πεξηιακβάλεη πνιιά «παηδηά» ζηνπο
θφιπνπο ηεο, δειαδή πνιιά Θεξαπεπηηθά ΢πζηήκαηα έλα εθ ησλ νπνίσλ
είλαη θαη ε Οκνηνπαζεηηθή.
3.2 Ηζηνξηθή πξνέιεπζε από ηνλ Ηππνθξάηε
΢αλ Θεξαπεπηηθφ ΢χζηεκα ε Οκνηνπαζεηηθή μεθίλεζε πξηλ απφ 250
πεξίπνπ ρξφληα απφ έλα γεξκαλφ θαζεγεηή ηεο Ηαηξηθήο, ηνλ ΢άκνπει
Υάλεκαλ. Ο Υάλεκαλ ήηαλ βαζχο γλψζηεο ηεο Αξραίαο Διιεληθήο
Ηαηξηθήο. Απφ θεη μεθηλάλε, απφ ηελ Αξραία Διιάδα φια ηα ζχγρξνλα
ζπζηήκαηα είηε θηινζνθηθά, είηε ηαηξηθά, είηε επηζηεκνληθά.
Ο Υάλεκαλ κειεηψληαο ηνλ Ηππνθξάηε παξαηήξεζε θάπνηεο αξρέο φπσο:
«ηα φκνηα ησλ νκνίσλ εηζίλ ηάκαηα» ή «δηα ησλ νκνίσλ λνχζνο γίγλεηαη
θαη δηα ησλ νκνίσλ πξνζθεξνκέλσλ εθ λνζεπφλησλ πγηαίλεζηε». Γειαδή
«νη φκνηεο αζζέλεηεο ζεξαπεχνληαη κε φκνηα ζεξαπεπηηθά κέζα» θαη
«απφ φκνηεο αηηίεο γίλνληαη νη λφζνη θαη εάλ πξνζθέξνπκε ζηνπο
αζζελείο φκνηα ζεξαπεπηηθά κέζα απφ αζζελείο ζα γίλνπλ πγηείο».
Σνλ είραλ πξνβιεκαηίζεη απηέο νη αξρέο γη’ απηφ θαη πεηξακαηίζηεθε κε
δηάθνξεο νξπθηέο θαη θπηηθέο νπζίεο είηε ηεο επνρήο ηνπ είηε
πξνγελέζηεξεο θαη αλέπηπμε ηειηθά ην ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο. Οη αξρέο επνκέλσο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο
Ηαηξηθήο βαζίδνληαη ζηνλ Ηππνθξάηε θαη έρνπλ ζρέζε κε ηηο αξρέο ηεο
Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο ζηα πιαίζηα ηεο νπνίαο απνηειεί έλα μερσξηζηφ
δηαγλσζηηθφ θαη ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα.
3.3 Δλεξγεηαθά θαη νιηζηηθά θάξκαθα
Σα ζεξαπεπηηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηεί ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή είλαη
θάξκαθα, ζπλήζσο ζε κνξθή θαςνπιψλ. Πξνέξρνληαη θπξίσο απφ ην
74
θπηηθφ θαη νξπθηφ βαζίιεην, δελ είλαη φκσο απιά βφηαλα ή βηηακίλεο.
Τθίζηαληαη κηα εηδηθή θπζηθή επεμεξγαζία πνπ νλνκάδεηαη
δπλακνπνίεζε θαη φπσο ιέεη θαη ε ιέμε κεηαηξέπεη ην απιφ βφηαλν ή
νξπθηφ ζε έλα θάξκαθν πην δπλακηθφ κε ηελ έλλνηα ηελ ελεξγεηαθή.
Απηφ ην ελεξγεηαθφ πιένλ θάξκαθν δξα θαη’ επζείαλ ζην ελεξγεηαθφ
ππφζηξσκα ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο φπσο δξα θαη ν Βεινληζκφο θαη άιια
ελεξγεηαθά ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα. Απηή ε επίδξαζε θηλεηνπνηεί ηνπο
ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ αηφκνπ, ςπρηθνχο θαη ζσκαηηθνχο θαη
κε απηή ηελ έλλνηα ιέκε φηη δξα ζην «φιν», δειαδή ζην ζχλνιν ηνπ
αλζξψπηλνπ φληνο. Γη’ απηφ θαη δίθαηα εληάζζεηαη ε Οκνηνπαζεηηθή
Ηαηξηθή ζηα πιαίζηα ηεο Οιηζηηθήο Ηαηξηθήο θαη δηαγλσζηηθά θαη
ζεξαπεπηηθά.
Ζ θηλεηνπνίεζε ησλ ζεξαπεπηηθψλ κεραληζκψλ βάδεη ηνλ νξγαληζκφ ζηε
δηαδηθαζία λα λνηθνθπξέςεη ηα πξάγκαηα, λα βάιεη ζε ηζνξξνπία ηα ηνπ
νίθνπ ηνπ. Δπεηδή είλαη πην ζνθφο απφ καο ηνπο γηαηξνχο ν θάζε
νξγαληζκφο ιφγσ ηνπ φηη ν «θαηαζθεπαζηήο» ηνπ είλαη πνιχ πην ζνθφο
απφ καο ηνπο απινχο επηζηήκνλεο γη απηφ θαη απνθαζηζηά ηελ πγεία θαη
ηελ ηζνξξνπία ηνπ ςπρηθή θαη ζσκαηηθή.
3.4 Φπζηθά θαη θζελά θάξκαθα
Δίλαη απφιπηα θπζηθά ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα ιφγσ πξνειεχζεσο
θαη ιφγσ ηξφπνπ δξάζεο. Σφζν αθίλδπλα πνπ ηα δίλνπκε άθνβα αθφκε
θαη ζε βξέθε, ζε εγθχνπο θαη ζε κηθξά παηδηά. Γηαθφζηα πελήληα ρξφληα
ηψξα πνπ ρνξεγνχληαη ζηελ θαζεκεξηλή ηαηξηθή πξάμε παγθνζκίσο δελ
έρεη απνζπξζεί νχηε έλα απφ ηελ θπθινθνξία ιφγσ παξελεξγεηψλ,
εζηζκνχ ή εμάξηεζεο.
Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ λα αλαθέξνπκε φηη δελ έξρνληαη ζε αληίζεζε κε
νπνηνδήπνηε απφ ηα ζπλήζε θάξκαθα αλ ρνξεγεζνχλ ηαπηφρξνλα.
Αιινχ δξνπλ εθείλα, αιινχ δξνπλ ηα νκνηνπαζεηηθά. Έλαο απφ ηνπο
75
ιφγνπο πνπ δελ έρνπλ παξελέξγεηεο είλαη θαη ν ελεξγεηαθφο ηξφπνο
δξάζεο ηνπο. Δπεηδή δξνπλ ζε ελεξγεηαθφ επίπεδν θαη δε δξνπλ απ’
επζείαο ζηα επηκέξνπο φξγαλα, ζηα θχηηαξα ή ζηε βηνρεκεία ηνπ
νξγαληζκνχ γη απηφ θαη δελ έρνπλ παξελέξγεηεο.
Ζ θπζηθή ηνπο πξνέιεπζε θαη ν ηξφπνο παξαζθεπήο ηνπο ηα θάλεη λα
είλαη αξθεηά θζελά. Αλαθέξσ γηα παξάδεηγκα φηη γηα έλα κήλα ζεξαπεία
ην θφζηνο ησλ νκνηνπαζεηηθψλ θαξκάθσλ είλαη γχξσ ζηα 12 κε 14
επξψ. Έρνπλ φια ηελ ίδηα ηηκή γηαηί κεηξάεη ην θφζηνο εξγαζίαο
πεξηζζφηεξν παξά ην θφζηνο ηεο πξψηεο χιεο. Δηζάγνληαη σο έηνηκα
δπλακνπνηεκέλα δηαιχκαηα απφ θαξκαθνβηνκεραλίεο ηεο Δπξψπεο θαη
θπξίσο απφ Αγγιία, Γαιιία, Γεξκαλία.
Δηζάγνληαη απφ 4-5 θεληξηθά νκνηνπαζεηηθά θαξκαθεία θαη νπζηαζηηθά
εδψ γίλεηαη ζπλήζσο απιψο ζπζθεπαζία. Γίλεηαη δειαδή πξψηα
ςεθαζκφο ηνπ δηαιχκαηνο ζε αδξαλή πξνζξνθεηηθή ζθφλε, είηε ιαθηφδε
είηε ζνξβίηε θαη έπεηηα εγθιεηζκφο ζε θάςνπιεο. ΢ηε ζπλέρεηα
κνηξάδνληαη ζε φια ηα ππφινηπα πεξηθεξεηαθά θαξκαθεία.
΢ην παξειζφλ θαη γηα πνιιά ρξφληα, πάξα πνιιά αζθαιηζηηθά ηακεία
φπσο Γεκφζην, ΗΚΑ, ΟΓΑ, Σξάπεδεο, Σακεία Μεραληθψλ, ΟΣΔ, ΓΔΖ
θιπ θάιππηαλ ην θφζηνο ησλ νκνηνπαζεηηθψλ θαξκάθσλ. Με ηνλ
θαζνξηζκφ ηεο ιίζηαο θαξκάθσλ ηνπ ΗΚΑ ηα θφςαλε.
3.5 Ννκηθό Πιαίζην ζηελ Διιάδα θαη δηεζλώο
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή ππάξρεη θαη εμαζθείηαη παγθνζκίσο ζηαζεξά
εδψ θαη 250 ρξφληα. Πην αλεπηπγκέλε είλαη ζηελ Δπξψπε, Ακεξηθή θαη
Αζία. ΢ηελ Δπξψπε ππάξρεη ζην παλεπηζηήκην ζαλ εηδηθφηεηα ζε φιεο
ηηο ρψξεο ηεο πιελ Διιάδνο φπσο γίλεηαη ζε πνιιά πξάγκαηα δπζηπρψο.
Δλψ απφ δσ μεθίλεζε ε Οκνηνπαζεηηθή ζαλ ζεσξεηηθέο αξρέο, παξφια
απηά είκαζηε νπξαγνί φζνλ αθνξά ηελ έληαμε ηεο ζαλ ηαηξηθή εηδηθφηεηα
ζην ειιεληθφ παλεπηζηήκην.
76
΢ηελ Δπξψπε ππάξρεη θαη ζε πνιιά θξαηηθά λνζνθνκεία. Πρ ζηελ
Αγγιία εμαζθείηαη ζην Βαζηιηθφ Οκνηνπαζεηηθφ Ννζνθνκείν ηνπ
Λνλδίλνπ. Δθεί γίλεηαη θαη ε αθαδεκατθή εθπαίδεπζε ησλ
νκνηνπαζεηηθψλ γηαηξψλ. Σα πεξηζζφηεξα αζθαιηζηηθά επξσπατθά
ηακεία δηθαηνινγνχλ ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα θαη ηελ νκνηνπαζεηηθή
ηαηξηθή πξάμε.
Καη ζηελ Διιάδα πξνρσξάκε έζησ θαη αξγά. Δπί ππνπξγίαο ηνπ
αείκλεζηνπ Γελλεκαηά ην Τπνπξγείν Τγείαο είρε νξίζεη ηελ
Οκνηνπαζεηηθή Δπηηξνπή ηνπ Κεληξηθνχ ΢πκβνπιίνπ Τγείαο γηα λα
πξνρσξήζεη ε έληαμε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο ζην θξαηηθφ ζχζηεκα πγείαο
αιιά θάπνπ έκπιεμε ε φιε ηζηνξία. ΢ήκεξα ππάξρεη ζαλ κάζεκα ζηε
Φαξκαθεπηηθή ΢ρνιή θαη αλακέλεηαη θαηφπηλ αλαγθαζηηθήο νδεγίαο ηεο
Δπξσπατθήο Έλσζεο λα γίλεη θαη εδψ ηαηξηθή εηδηθφηεηα ζε κεξηθά
ρξφληα.
3.6 Πώο κπνξεί έλαο γηαηξόο λα γίλεη νκνηνπαζεηηθόο;
Έρνπκε έλα ηδηφηππν θαζεζηψο ζηελ Διιάδα, φπσο θαη ζε πνιιά άιια
πξάγκαηα. Ζ Οκνηνπαζεηηθή ζαλ ηαηξηθή πξάμε αιιά θαη ζαλ
θνξνινγηθή απφδεημε παξνρήο ππεξεζηψλ είλαη αλαγλσξηζκέλε. ΢αλ
νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί είκαζηε εληαγκέλνη ζηνπο θαηά ηφπνπο Ηαηξηθνχο
΢πιιφγνπο. Αξθεηά αζθαιηζηηθά ηακεία δηθαηνινγνχλ ηα νκνηνπαζεηηθά
θάξκαθα ηα νπνία εηζάγνληαη θαη θπθινθνξνχλ ζηα θαξκαθεία.
Παξφια απηά ην θξάηνο δελ έρεη αλαιάβεη ηελ απηνλφεηε ππνρξέσζε
ηνπ λα δεκηνπξγήζεη Έδξα Οκνηνπαζεηηθήο ζην Διιεληθφ Παλεπηζηήκην
ζηελ Ηαηξηθή ΢ρνιή. Καη γηα λα θαηνρπξσζεί νξηζηηθά ε εμάζθεζε ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο αιιά θαη γηα λα κπνξεί έλαο γηαηξφο λα κελ ηξέρεη ζην
εμσηεξηθφ γηα λα εηδηθεπηεί ζηελ Οκνηνπαζεηηθή.
77
Έλαο γηαηξφο πνπ ζέιεη λα γίλεη νκνηνπαζεηηθφο ζήκεξα ζα πξέπεη λα
θάλεη ηα έμη ρξφληα ηεο Ηαηξηθήο, λα πάξεη ην πηπρίν ηνπ θαη κεηά λα
εμεηδηθεπηεί ζηελ Οκνηνπαζεηηθή είηε ζε επξσπατθφ παλεπηζηήκην ή εδψ
ζηελ Διιάδα ζε εηδηθφ εθπαηδεπηηθφ πξφγξακκα ηεο Διιεληθήο
Δηαηξείαο Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο ή θάπνηαο άιιεο αληίζηνηρεο
εηαηξείαο.
Απηή ε εηαηξεία είλαη θάηη αληίζηνηρν ηεο Καξδηνινγηθήο Δηαηξείαο ή ηεο
Πλεπκνλνινγηθήο Δηαηξείαο θιπ. Γειαδή έρεη ζαλ κέιε φινπο ηνπο
γηαηξνχο ηεο αληίζηνηρεο ηαηξηθήο εηδηθφηεηαο. ΢ηελ Διιάδα ινηπφλ ε
Διιεληθή Δηαηξεία Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο ιφγσ ηεο κε χπαξμεο
θξαηηθήο
νκνηνπαζεηηθήο
εηδηθφηεηαο
έρεη
αλαπηχμεη
έλα
κεηεθπαηδεπηηθφ πξφγξακκα εμεηδίθεπζεο ην νπνίν παξαθνινπζνχλ φζνη
γηαηξνί ζέινπλ λα κεηεθπαηδεπηνχλ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή.
3.7 Οκνηνπαζεηηθό Ηζηνξηθό: Γηάγλσζε ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ
αζζελνύο
΋ζνλ αθνξά ην ηαηξηθφ ηζηνξηθφ ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο θάλεη αξρηθά
φηη θάλεη θαη ν ζπλήζεο γηαηξφο. Γειαδή πξψηα παίξλεη ην θιεξνλνκηθφ
ηζηνξηθφ δειαδή ξσηάεη ηη παζήζεηο είραλ νη γνλείο θαη ζηελνί ζπγγελείο
θαη κεηά παίξλεη ην αηνκηθφ αλακλεζηηθφ δειαδή ξσηάεη ηη παζήζεηο
πέξαζε ν αζζελήο ζην παξειζφλ. ΢ηε ζπλέρεηα ξσηάεη γηα ηελ παξνχζα
λφζν, δειαδή ηη πξνβιήκαηα πγείαο έρεη ηψξα ν αζζελήο θαη ηη είδνπο
ζπκπηψκαηα έρεη. Όζηεξα βιέπεη ηη εξγαζηεξηαθέο θαη παξαθιηληθέο
εμεηάζεηο ππάξρνπλ θαη πνηέο άιιεο ρξεηάδνληαη ψζηε λα θαηαιήμεη
νξηζηηθά ζηε δηάγλσζε ηεο λφζνπ ή ησλ λφζσλ ηνπ αζζελνχο.
Απφ θεη θαη πέξα ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ζα πξνρσξήζεη ζην ειδικό
ομοιοπαθηηικό ιζηοπικό. Απηφ αθνξά φρη πιένλ ηε δηάγλσζε ηεο λφζνπ
αιιά ηε δηάγλσζε ηεο «Ηδηνζπγθξαζίαο» ηνπ αζζελνχο. Γειαδή ηνπ
ηδηαίηεξνπ ηχπνπ ηνπ ζαλ άηνκν, ζσκαηηθά θαη ςπρηθά. Γη’ απηφ θαη νη
εξσηήζεηο ηνπ επεθηείλνληαη θαη ζε πξνηηκήζεηο ζεξκνθξαζίαο πρ ζην αλ
είλαη δεζηφ ή θξχν ην άηνκν. Απηή ηε ζηηγκή πρ ζηηο ίδηεο ζπλζήθεο
78
ζεξκνθξαζίαο ζε απηφ ην δσκάηην άιινο θνξάεη απιψο κηα κπινχδα θαη
άιινο θνξάεη θαη κπνπθάλ.
Απηφ δελ είλαη ηπραίν. Δίλαη ηδηνζπγθξαζηαθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ
ζπγθεθξηκέλνπ αηφκνπ πνπ ηνλ αθνινπζεί ζπλήζσο κηα δσή. Μαο
αλαθέξεη δειαδή ην άηνκν φηη «κηα δσή γηαηξέ θξπνπιηάξεο ήκνπλα,
πνιχ θξπνπιηάξεο. Μφιηο έκπαηλε ν ρεηκψλαο έβαδα θάιηζεο γηα λα
κπνξέζσ λα θνηκεζψ ή ηα έβαδα ηα πφδηα κνπ ζε δεζηφ λεξφ γηα λα
δεζηαζνχλ θαη κεηά θνηκφκνπλα». Γηεξεπλνχκε επηπιένλ ηηο πξνηηκήζεηο
ηνπ γηα γεχζεηο φπσο γιπθά, αικπξά, μηλά, πηθάληηθα, ιηπαξά, παγσκέλα
λεξά, γάια. ΋πσο επίζεο ηε ζηάζε πνπ ηνπ αξέζεη λα θνηκάηαη, ηε ζρέζε
ηνπ κε ηε ζάιαζζα θιπ.
Μαο ελδηαθέξεη επηπιένλ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ν ζσκαηφηππνο ηνπ
αηφκνπ, δειαδή ε ηδηαίηεξε ζσκαηηθή ηνπ θαηαζθεπή θαη ε θνξκνζηαζηά
ηνπ. Δίλαη ζεκαληηθέο γηα καο θαη νη πξνδηαζέζεηο ηνπ γηα δηάθνξεο
παζήζεηο. Λέεη πρ έλα άηνκν φηη «απφ ηφηε πνπ ζπκάκαη ηνλ εαπηφ κνπ
είρα επαηζζεζία ζην ζηνκάρη» ελψ έλα άιιν άηνκν αλαθέξεη
ραξαθηεξηζηηθά φηη «γηαηξέ ην ζηνκάρη κνπ ρσλεχεη ζίδεξα, ν θαιφο ν
κχινο φια ηα αιέζεη». Γειαδή ηξψεη ηα πάληα αθφκα θαη ηα πην
αλζπγηεηλά θαη ηα ρσλεχεη. Γελ είλαη ηπραία φια απηά. Δίλαη
ηδηνζπγθξαζηαθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά.
Ο πην ζεκαληηθφο φκσο ηνκέαο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο είλαη ν ραξαθηήξαο
ηνπ αηφκνπ. Ρσηάκε ζην νκνηνπαζεηηθφ ηζηνξηθφ: «Δθλεπξίδεζαη
εχθνια; Σα μεζπάο ηα λεχξα ζνπ; Πψο ηα μεζπάο; Ση ζε εθλεπξίδεη
ζπλήζσο; Δίζαη εμσζηξεθήο ή εζσζηξεθήο; Ση θφβνπο έρεηο; Ζ ηάμε ζνπ
αξέζεη; Ση ζέιεηο απφ ηε δσή ζνπ; Πνηέο είλαη νη επηζπκίεο ζνπ θαη νη
θηινδνμίεο ζνπ;» Βέβαηα κελ πεξηκέλεηε φηη πηζηεχνπκε φια φζα καο
ιέηε. Θα πξέπεη λα ηα ηζεθάξνπκε θηφιαο κε ην δηθφ καο ηξφπν θαη λα
δηαζηαπξψζνπκε ζπκπηψκαηα ψζηε λα έρνπκε κηα αληηθεηκεληθή εηθφλα
ηνπ αηφκνπ πνπ έρνπκε κπξνζηά καο.
79
Πνιιέο θνξέο άιιε άπνςε έρνπκε γηα ηνλ εαπηφ καο θαη άιιν είκαζηε.
Πρ ξσηάσ ην ζχδπγν παξνχζεο ηεο ζπδχγνπ «απφ λεχξα πψο ηα πάκε;»
θαη απαληάεη: «ε... θαιά γηαηξέ». Καη ηφηε ε ζχδπγνο εθξήγλπηαη: «κα ηη
ζαο ιέεη γηαηξέ κνπ! Με έρεη ηξειάλεη κε ηα λεχξα ηνπ. Έρεη πνιιά
λεχξα, κελ ηνλ αθνχηε». Καη ν ζχδπγνο απαληάεη: «εγψ δελ έρσ λεχξα
γηαηξέ... απιά φηαλ κε εθλεπξίδνπλ λεπξηάδσ, δελ έρσ λεχξα εγψ... νη
άιινη κε εθλεπξίδνπλ!» (γέιηα). Αλ δελ έρνπκε κηα αληηθεηκεληθή εηθφλα
δε κπνξνχκε λα είκαζηε ζσζηνί.
Δπνκέλσο πξνρσξάκε θαη ξσηάκε ηα πάληα γηα ην άηνκν κε ζηφρν λα
θαηαιήμνπκε ζηνλ ηδηαίηεξν ηνπ ηχπν. Απηφο ν ηχπνο δελ είλαη έλα
απζαίξεην θαηαζθεχαζκα ζηα κπαιά ησλ νκνηνπαζεηηθψλ γηαηξψλ. Έρεη
βγεη κέζα απφ ζπγθεθξηκέλεο έξεπλεο. Έξεπλεο κε δηπιφ ηπθιφ πείξακα πνπ είλαη ζήκεξα ν πην επηζηεκνληθφο ηξφπνο έξεπλαο - ψζηε λα
κπνξέζνπκε λα έρνπκε κηα αληηθεηκεληθή ηαπηνπνίεζε ησλ αλζξψπηλσλ
ηχπσλ, ησλ Αλζξψπηλσλ Ηδηνζπγθξαζηψλ. Δθεί δηαθέξεη θαη ε
νκνηνπαζεηηθή ηππνινγία ησλ αλζξψπσλ απφ ηελ ηππνινγία ησλ
ςπρνιφγσλ γηαηί εθεί έρνπκε δηάθνξεο ζρνιέο θαη ζπζηήκαηα
ςπρνινγίαο. Πέληε ςπρνιφγνη... έμε ςπρνινγηθά ζπζηήκαηα! ΢αλ ηνπο
Έιιελεο δειαδή: πέληε Έιιελεο έμε θφκκαηα! (γέιηα)
Δπνκέλσο φηαλ θαηαιήμνπκε ζηε δηάγλσζε ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ
αζζελνχο ηφηε βάζεη ηεο Οκνηνπαζεηηθήο Φαξκαθνινγίαο ε νπνία
πεξηγξάθεη ηηο Αλζξψπηλεο Ηδηνζπγθξαζίεο, δίλνπκε ην αληίζηνηρν φκνην
θάξκαθν ην νπνίν θηλεηνπνηεί ηνπο ζεξαπεπηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ
νξγαληζκνχ ζσκαηηθνχο θαη ςπρηθνχο θαη επηθέξεη ηε ζεξαπεία.
Δίπα επηγξακκαηηθά ηη είλαη ε Οκνηνπαζεηηθή, πφηε μεθίλεζε, πνηέο είλαη
νη βαζηθέο ηεο αξρέο, πψο δξα ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν, ηελ
πξνέιεπζε ησλ θαξκάθσλ, πψο γίλεηαη ε δηάγλσζε θαη ζεξαπεία θαη είπα
θαη γηα ην λνκηθφ ζηάηνπο ζηελ Διιάδα θαη δηεζλψο. Δίλαη ψξα λα
πεξάζνπκε ζην θχξην ζέκα καο γηα ζήκεξα πνπ είλαη νη Νφκνη ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο.
80
Καηά ηε γλψκε κνπ ππάξρεη κηα βαζηθή δηαθνξά φζνλ αθνξά ηελ
Οκνηνπαζεηηθή σο ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα θαη ην ππάξρνλ ζήκεξα
επηθξαηέο ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα, ην νπνίν αο ην νλνκάζσ εγψ
Αιινπαζεηηθή. Πξνζέμηε ν φξνο δε δειψλεη θάπνηα πεξηθξφλεζε ή
θφξηηζε. Ζ πξνέιεπζε ηνπ φξνπ είλαη θαζαξά ηζηνξηθή θαη εηπκνινγηθή
γηαηί ε Οκνηνπαζεηηθή ζεξαπεχεη κε «φκνηα» κε ηελ αζζέλεηα κέζα θαη ε
Αιινπαζεηηθή κε «άιια» κέζα. Θα εμεγήζνπκε ηη ζεκαίλεη απηφ
αξγφηεξα.
3.8 Ηαηξηθή Δπηζηήκε θαη Θεξαπεπηηθά ΢πζηήκαηα
Δίλαη φκσο πνιχ ζεκαληηθφ λα κελ ηαπηίδνπκε ην ζεκεξηλφ επηθξαηέο
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ηεο Αιινπαζεηηθήο κε ηελ ίδηα ηελ Ηαηξηθή
Δπηζηήκε. Άιιν ην έλα θαη άιιν ην άιιν. Αο κελ μερλάκε φηη ε
Αιινπαζεηηθή επηθξάηεζε ζαλ παγθφζκην ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα κφιηο
ηα ηειεπηαία 100 ρξφληα. Ο Βεινληζκφο ππάξρεη εδψ θαη κεξηθέο ρηιηάδεο
ρξφληα. Σα παξαδνζηαθά ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα ηεο θάζε ρψξαο φπσο
πρ ε Φπηνζεξαπεία ππάξρνπλ επίζεο ρηιηάδεο ρξφληα.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή ζαλ αξρέο ππάξρεη εδψ θαη δπφ ρηιηάδεο ρξφληα θαη
ζαλ πξαθηηθή 250 ρξφληα. Ζ Οζηενπαζεηηθή θαη Υεηξνπξαθηηθή επίζεο
ην ίδην φπσο θαη πνιιέο άιιεο ζεξαπεπηηθέο πξαθηηθέο. Με ηελ
παγθνζκηνπνίεζε φκσο ησλ ηειεπηαίσλ δεθαεηηψλ ππάξρεη κηα
επηθξάηεζε ηεο ιεγφκελεο «Γπηηθήο Ηαηξηθήο», δειαδή ηνπ
Αιινπαζεηηθνχ Θεξαπεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο, δειαδή ηεο Αιινπαζεηηθήο.
Τπάξρεη κάιηζηα ε άπνςε ζε κηα κεξίδα ησλ γηαηξψλ θαη ηνπ θνηλνχ φηη
κφλν ε Αιινπαζεηηθή είλαη επηζηεκνληθή ελψ φια ηα άιια ζεξαπεπηηθά
ζπζηήκαηα ή είλαη απιέο βνηαλνζεξαπείεο δειαδή θάηη κε ζεξαπεπηηθφ
ή είλαη ηζαξιαηαληζκνί. Σν ζέκα δελ είλαη λα έξζνπκε ηψξα εκείο νη
νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί θαη λα πνχκε φηη ην δηθφ καο καγαδάθη είλαη ην
θαιχηεξν θαη φηη πξέπεη λα πεηάμνπκε ζηελ ππξά φια ηα άιια
ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα. Σν νπζηαζηηθφ γηα κέλα είλαη φηη πξέπεη λα
81
βγνχκε απφ απηή ηε ιάζνο λννηξνπία. Γειαδή λα απνδερηνχκε φια ηα
ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα εθφζνλ εθαξκφδνληαη απφ γηαηξνχο θαη λα ηνπο
δψζνπκε ίζεο επθαηξίεο ζηελ θιηληθή πξάμε γηα λα απνδείμνπλ ηελ αμία
ηνπο θαη ηα φξηα ηνπο. Καη ην πην ζεκαληηθφ λα ηα ρξεζηκνπνηήζνπκε
παξάιιεια φπνπ ρξεηάδεηαη κε κνλαδηθφ θξηηήξην ην ζπκθέξνλ ηνπ
αζζελνχο.
Γη’ απηφ αλ ζέινπκε λα ιεγφκαζηε επάμηα νιηζηηθνί γηαηξνί ζα πξέπεη λα
βιέπνπκε ην φινλ θαη λα μέξνπκε φηη ππάξρεη ζέζε γηα φια ηα
ζεξαπεπηηθά ζπζηήκαηα ηδηαίηεξα ζήκεξα πνπ είλαη ηφζν ζχλζεηα ηα
πξνβιήκαηα πγείαο. Ο θαλαηηζκφο ηνπ γηαηξνχ δελ σθειεί θαλέλαλ παξά
δεκηψλεη ηνλ ίδην ηνλ αζζελή. Αλ κπνξψ λα ζπξψμσ ζηελ ίδηα
θαηεχζπλζε κε δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο γηαηί λα κελ ην θάλσ; Πνιχ
πεξηζζφηεξν πνπ ε Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα εθαξκνζηεί θάιιηζηα καδί
θαη κε ηελ Αιινπαζεηηθή θαη κε ην Βεινληζκφ θαη κε φιεο ηηο άιιεο
κεζφδνπο.
3.9 Πνηά είλαη
Αιινπαζεηηθήο;
ε
εηδνπνηόο
δηαθνξά
Οκνηνπαζεηηθήο
θαη
Αιιά λα μαλαγπξίζσ εθεί πνπ άξρηζα πξνεγνπκέλσο. ΢ε ηη νπζηαζηηθά
δηαθέξεη ε Οκνηνπαζεηηθή απφ ηελ Αιινπαζεηηθή; ΋ζνη έρεηε ήδε κηα
κηθξή γλψζε ή εκπεηξία κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή κπνξείηε λνκίδσ λα πείηε
ηε γλψκε ζαο.
-Σα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δελ έρνπλε θακία παξελέξγεηα ελψ ηα
αιινπαζεηηθά, δειαδή ηα ρεκηθά θάξκαθα έρνπλ πνιιέο παξελέξγεηεο.
-Δίλαη πξάγκαηη κηα ζεκαληηθή δηαθνξά, αιιά δελ είλαη γηα κέλα ε
εηδνπνηφο δηαθνξά κεηαμχ ηνπο. Άιιεο απφςεηο;
82
-Σν αιινπαζεηηθφ θάξκαθν αληηκεησπίδεη ην ζπγθεθξηκέλν πξφβιεκα
ηνπ αζζελνχο ελψ ην νκνηνπαζεηηθφ δξα ζε φιν ηνλ νξγαληζκφ.
-΢ηνρεχεη επνκέλσο ε Αιινπαζεηηθή ζηελ πάζεζε ή κφλν ζηα
ζπκπηψκαηα ελψ ε Οκνηνπαζεηηθή ζηνρεχεη ζην φινλ, δειαδή θαη ζηνλ
πιηθφ νξγαληζκφ αιιά θαη ζην ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Άιιεο δηαθνξέο;
-Ζ ζχλζεζε ησλ αιινπαζεηηθψλ είλαη ρεκηθή ελψ ησλ νκνηνπαζεηηθψλ
είλαη θπζηθή.
-Μάιηζηα. Άξα ε πξνέιεπζε ησλ θαξκάθσλ ηνπο δηαθέξεη. Υεκηθή απφ
ην εξγαζηήξην γηα ηελ Αιινπαζεηηθή θαη θπζηθή, απφ ηε Φχζε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή.
-Πην ξηδηθή ζεξαπεία κε ηνλ νκνηνπαζεηηθφ ηξφπν, πην πξνζσξηλή κε ηα
ρεκηθά θάξκαθα.
-Γεθηφ, ιέκε φηη έηζη είλαη θαη ην δέρνκαη αιιά δε ζεκαίλεη φηη ηζρχεη
θηφιαο απαξαίηεηα επεηδή ην ιέσ εγψ ή εζείο. Πξέπεη λα ην απνδείμνπκε
θηφιαο ζπδεηψληαο ην. Πξνζέμηε: απηή ηε ζηηγκή θαηαγξάθνπκε
απφςεηο. Γεθηέο θαη φιεο νη αληίζεηεο απφςεηο. Γελ είκαζηε εδψ γηα λα
ππνζηεξίμνπκε ηελ Οκνηνπαζεηηθή. Δίκαζηε εδψ γηα λα βγάινπκε άθξε.
Παξέλζεζε... ζα αθνχζεηε πνιιέο παξελζέζεηο απφςε... είλαη έλα απφ ηα
ηδηνζπγθξαζηαθά κνπ ραξαθηεξηζηηθά (γέιηα). Ίζσο ην ζεθψλεη θαη ην
ζέκα.
3.10 ΢ηόρνο ησλ δηαιέμεσλ είλαη ε αλάπηπμε ηεο νιηζηηθήο ηαηξηθήο
ζθέςεο
Πνηνο είλαη ν ζηφρνο απηψλ ησλ δηαιέμεσλ; Πνηά είλαη ε πξφζεζε κνπ κε
απηέο ηηο δηαιέμεηο; Γελ είλαη ν ζηφρνο κνπ λα ζαο πσ πέληε πξάγκαηα
83
θαη λα απνθνκίζεηε θάπνηεο γλψζεηο. Ο ζηφρνο κνπ είλαη λα ζαο δψζσ
εξεζίζκαηα γηα λα αλαπηπρζεί έλαο νιηζηηθφο ηξφπνο ζθέςεο ν νπνίνο ζα
καο βνεζήζεη λα επηιέμνπκε ην ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα πνπ πηζηεχνπκε
φηη είλαη πην ζσζηφ ζηελ πεξίπησζε καο. Καζψο επίζεο ηη πξέπεη λα
πξνζέμνπκε ψζηε λα κπνξνχκε λα επηιέγνπκε θαη ην γηαηξφ πνπ πιεξνί
ηα θξηηήξηα ηνπ ζσζηνχ γηαηξνχ.
Γηαηί αλ κπαίλνπκε ζε πνιχ θφπν γηα ην ηη ζα θάκε θαη ηη ζα ςσλίζνπκε,
απφ πνηφλ ζα ηα ςσλίζνπκε, ηη θξέκεο θαιιπληηθέο ζα
ρξεζηκνπνηήζνπκε, πνην ακάμη ζα αγνξάζνπκε, ηη έπηπια ζα πάξνπκε, ηη
ζπνπδέο ζα θάλνπκε εκείο θαη ηα παηδηά καο θαη ηη δνπιεηά ζα θάλνπκε
κήπσο είλαη ιηγφηεξν ζεκαληηθφ λα επηιέμνπκε ζε πνην ζεξαπεπηηθφ
ζχζηεκα ζα εκπηζηεπηνχκε ηνλ εαπηφ καο θαη ζε πνην γηαηξφ ζα
παξαδψζνπκε ηελ ςπρή θαη ην ζψκα καο; Ννκίδσ φηη είλαη πνιχ πην
ζεκαληηθφ ην ηειεπηαίν.
΋κσο παξφια απηά, αλ ην θαινζθεθηεί θαλείο απηφο ν ηειεπηαίνο είλαη ν
ηνκέαο ζηνλ νπνίν μέξνπκε ηα ιηγφηεξα. Καη ζπλήζσο πάκε θαη
παξαδίδνπκε ην ζψκα καο θαη ηελ ςπρή καο ζε θάπνην γηαηξφ έηζη
αβαζάληζηα απιψο επεηδή έρεη πνιιά πηπρία θξεκαζκέλα ζηνλ ηνίρν
πξνο θνηλή ζέα ή επεηδή είλαη επψλπκνο ή επεηδή ν γείηνλαο καο, καο είπε
λα πάκε εθεί.
Δπνκέλσο απηφο είλαη ν ζηφρνο απηψλ ησλ δηαιέμεσλ. Να αλαπηχμνπκε
ηνλ νιηζηηθφ ηξφπν ζθέςεο νχησο ψζηε λα κπνξέζνπκε λα επηιέμνπκε
ζσζηά φρη κφλν ηε ζεξαπεία αιιά θαη ην ζεξαπεπηή. Καζψο επίζεο θαη
λα κάζνπκε πψο λα πξνιακβάλνπκε ηηο αζζέλεηεο. Άιιεο απφςεηο ζε ηη
δηαθέξεη ε Οκνηνπαζεηηθή απφ ηελ Αιινπαζεηηθή;
-΢ην θφζηνο ησλ θαξκάθσλ;
84
-Ναη, είλαη πνιχ πην θζελά ηα νκνηνπαζεηηθά. Αιιά φκσο απηφ είλαη
ζέκα εκπνξίνπ. Αχξην αλ επηθξαηήζεη ε Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα είλαη
πην αθξηβά ηα θάξκαθα (γέιηα). Να είζηε ζίγνπξνη γη’ απηφ! Άξα απηφο ν
παξάγνληαο δελ είλαη κηα νπζηαζηηθή εθ θχζεσο δηαθνξά ησλ δχν
ζεξαπεπηηθψλ ζπζηεκάησλ. Δγψ πξηλ απαληήζσ ζην πνηά είλαη ε
εηδνπνηφο δηαθνξά ησλ δχν ζεξαπεπηηθψλ ζπζηεκάησλ, πνπ είλαη θαη ην
ζεκεξηλφ καο ζέκα, ζα ζέζσ κεξηθά εξσηήκαηα γηα πξνβιεκαηηζκφ.
3.11 Γηαηί δελ πάεη θαιά ε πγεία καο παξά ηηο ππνζρέζεηο;
Πξψην εξψηεκα: Γηαηί θάζε ρξφλν απνζχξνληαη δεθάδεο ρεκηθά
θάξκαθα ηα νπνία εγθξίζεθαλ θαη ηέζεθαλ ζηελ θπθινθνξία κεηά απφ
πεληαεηείο θαη πιένλ θιηληθέο έξεπλεο απφ έγθξηηα παλεπηζηήκηα ζε
δηαθνξεηηθέο ρψξεο; Έξεπλεο πνπ έγηλαλ πξψηα ζην εξγαζηήξην, κεηά ζε
πεηξακαηφδσα θαη κεηά ζε αλζξψπνπο. Δγψ κάιηζηα δέρνκαη εθ ησλ
πξνηέξσλ φηη έγηλαλ θαιή ηε πίζηε. Γη’ απηφ θαη αθήλσ ζηελ άθξε
πνλεξέο θαξκαθεπηηθέο βηνκεραλίεο, θαηεπζπλφκελεο πιεξσκέλεο
έξεπλεο, κεραλνξξαθίεο θαη δηάθνξα άιια. Δγψ δέρνκαη ράξηλ
ζπδήηεζεο φηη έγηλαλ 100% κε ηίκην ηξφπν.
Γηαηί ινηπφλ κε ηε ζεκεξηλή θνβεξή ππνδνκή, κε ηξνκεξά παλεπηζηήκηα,
κε έξεπλεο δηζεθαηνκκπξίσλ θξαηηθά ρξεκαηνδνηεκέλεο ή απφ
θαξκαθεπηηθέο εηαηξείεο, γηαηί απηά ηα θάξκαθα εγθξίζεθαλ σο
απνηειεζκαηηθά θαη σο κε ηνμηθά - απηά είλαη ηα δχν θξηηήξηα πνπ
πξέπεη λα πιεξνί έλα θάξκαθν γηα λα εγθξηζεί - θαη γηαηί κεηά απφ
κεξηθά ρξφληα απνζχξνληαη σο ηνμηθά ή κε απνηειεζκαηηθά; Ση γίλεηαη
εδψ; Γηαηί γίλεηαη απηφ ην πξάγκα; Πνχ θάλνπκε ιάζνο;
Γεχηεξν εξψηεκα: Γηαηί ελψ ζήκεξα θάλνπκε ζαχκαηα φζνλ αθνξά ηε
δηάγλσζε ηεο λφζνπ ζην ζέκα ζεξαπεία θαη εηδηθά ησλ ρξφλησλ
αζζελεηψλ είκαζηε πάξα πνιχ πίζσ; Πξάγκαηη φζνλ αθνξά ηε δηάγλσζε
έρνπκε ππέξερνπο, αμνληθέο ηνκνγξαθίεο, καγλεηηθέο ηνκνγξαθίεο θαη
κε απηά θάλνπκε θχιιν θηεξφ ηνλ άλζξσπν. Σν «θφβνπκε» δηαγλσζηηθά
ζε θέηεο ρηιηνζηνχ ην αλζξψπηλν ζψκα. Δπίζεο κπνξνχκε λα εμεηάζνπκε
85
φια ηα πγξά ηνπ, ην αίκα, ηα νχξα, ην εγθεθαινλσηηαίν πγξφ θιπ. Αιιά
ζηε ζεξαπεία ησλ ρξφλησλ αζζελεηψλ είκαζηε πνιχ πίζσ.
Έλα ηξίην εξψηεκα. Γηαηί ελψ ζην ρψξν ηεο πγείαο ζήκεξα επεκεξνχλ νη
ππνζρέζεηο θαη νη αξηζκνί ελψ ε πξαγκαηηθφηεηα δείρλεη ην αληίζεην;
Δδψ θαη ηνπιάρηζηνλ 50 ρξφληα ππάξρεη κηα ππφζρεζε απφ ην
Αιινπαζεηηθφ Θεξαπεπηηθφ ΢χζηεκα. Μηα ππφζρεζε πνπ αγγίδεη ηα φξηα
ηνπ παξάινγνπ: «Θα θαηαθέξνπκε ζε ηφζα ρξφληα λα ληθήζνπκε ηνλ
θαξθίλν». ΋ζνη απφ καο έρνπλ θάπνηα ειηθία ζίγνπξα ηελ έρνπλ αθνχζεη
απηή ηελ ππφζρεζε επαλεηιεκκέλα.
΋πσο επαλεηιεκκέλα αθνχζακε φηη: «αλαθαιχθζεθε ην ηάδε θάξκαθν ή
ην ηάδε εκβφιην γηα ηνλ θαξθίλν», «νη ινηκψμεηο κε ηε λέα γεληά
αληηβηνηηθψλ ζα πάλε ζην πεξηζψξην», «ζην άκεζν κέιινλ δε ζα
αξξσζηαίλνπκε», «κε ηελ εμέιημε ηεο Δπηζηήκεο ζα δνχκε πνιχ
πεξηζζφηεξν κέρξη θαη ηνπ ζεκείνπ λα θαηαξγήζνπκε θαη ηα γεξαηεηά»,
«ζα θηηάμνπκε ηερλεηά φξγαλα γηα φιν ην ζψκα», «ζα κεηακνζρεχνπκε
ηα πάληα», «ζα δεκηνπξγήζνπκε ηξάπεδεο κνζρεπκάησλ».
Γηα κέλα ηνπιάρηζηνλ είλαη ιίγν θξηθηαζηηθά θαη Οξγνπειηθά απηά πνπ
αθνχκε. Ηδηαίηεξα απηά πεξί «θιψλσλ» φπνπ ν θαζέλαο καο ζα έρεη έλα
ηδηφθηεην θιψλν εθεί ζην ςπγείν ζε κηα Σξάπεδα Κιψλσλ θαη ζα παίξλεη
φηη θνκκάηη ηνπ ραιάεη θαηά θαηξνχο. Γειαδή ην παίδνπκε Γφθησξ
Φξαλθεζηάηλ πιένλ. Γειαδή ην παίδνπκε ζενί πιένλ. Πξφθεηηαη αθξηβψο
γηα ηελ «χβξε» πξνο ηνπο ζενχο ησλ αξραίσλ εκψλ πξνγφλσλ. ΋κσο ηη
θη αλ θάλνπκε ζεακαηηθέο εγρεηξήζεηο αλνηθηήο θαξδηάο, ηη θη αλ έρνπκε
θηηάμεη κεραληθέο θαξδηέο, ηη θη αλ θάλνπκε εμσζσκαηηθή αλαπαξαγσγή.
Σν πξφβιεκα παξακέλεη. ΢ην ηειηθφ ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα είκαζηε
πνιχ πίζσ.
Μνηάδεη αξθεηά ε θαηάζηαζε κε ηηο ππνζρέζεηο ησλ πνιηηηθψλ φπνπ ε
νηθνλνκία επεκεξεί ζε αξηζκνχο αιιά ην θαιάζη ηεο λνηθνθπξάο είλαη
άδεην. Γειαδή φλησο απηά πνπ αθνχκε δελ έρνπλ θάπνην αληίθξηζκα ζε
86
απηά πνπ βιέπνπκε ζηελ πξάμε. Ο θαζέλαο καο αλ θνηηάμεη γχξσ ηνπ,
ζηνλ εαπηφ ηνπ, ζηελ νηθνγέλεηα ηνπ, ζην ζφη ηνπ ζα δεη νπσζδήπνηε
έλαλ θαξθηλνπαζή, θάλα δχν κε θαξδηνπάζεηεο, πνιινχο κε ππέξηαζε,
ρνιεζηεξίλε θαη δάραξν θνθ. ΢ήκεξα ε κεγάιε πιεηνςεθία ησλ
ειηθησκέλσλ θνπβαιάεη καδί ηεο ζαθνχιεο κε θάξκαθα γηα ρνιεζηεξίλε,
ζάθραξν, θάξκαθα θαξδηάο, αληη-ππεξηαζηθά, εξεκηζηηθά, γηα
νζηενπφξσζε, γηα ζπξενεηδή, γηα ην έληεξν, γηα ηελ θπθινθνξία θνθ.
Γειαδή απηφ πνπ παιηά βιέπακε φηη θάπνηνη άλζξσπνη
επηζθεπηφληνπζαλ ην γηαηξφ γηα πξψηε θνξά κεηά ηα 45 ρξφληα, ην
‘ρνπκε μεράζεη πξν θαηξνχ. ΢ήκεξα ην λα πάκε ζην γηαηξφ είλαη θάηη ην
πνιχ ζπλεζηζκέλν. Καη γηα καο θαη γηα ηα παηδηά καο. Αληί λα πάκε
θαιχηεξα ζηελ πγεία καο αληίζεηα θζίλνπκε. Απηή είλαη ε γεληθή
εληχπσζε. Καη φηη καγηθά ραπάθηα θαη αλ έρνπκε θηηάμεη ζην εξγαζηήξην
θαη φηη ππνζρέζεηο θαη αλ έρνπλ δνζεί θαη φζν αθξηβέο κεζφδνπο θαη αλ
ρξεζηκνπνηνχκε θαη κάιηζηα ηειεπηαίαο ηερλνινγίαο δελ έρνπλ βειηηψζεη
ηελ πνηφηεηα δσήο καο θαη ην πνζνζηφ λφζεζεο πνπ έρνπκε. Γηαηί άξαγε
ζπκβαίλνπλ φια απηά; Κάπνπ έρνπκε πάξεη ζηξαβφ δξφκν. Δίλαη
ζηξαβφο ν γηαιφο ή ζηξαβά αξκελίδνπκε;
Μεηά ηελ παξέλζεζε ζα πάσ θαηεπζείαλ ζην ζπκπέξαζκα. Γηα κέλα ε
εηδνπνηφο δηαθνξά ηεο Οκνηνπαζεηηθήο ή θαη γεληθφηεξα ηεο Οιηζηηθήο
Ηαηξηθήο απφ ηελ Αιινπαζεηηθή είλαη φηη έρνπλ λφκνπο, φηη βαζίδνληαη
ζε λφκνπο, ζε ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο. Δλψ ε Αιινπαζεηηθή δε βαζίδεηαη
νχηε ζε έλα δηαγλσζηηθφ ή ζεξαπεπηηθφ λφκν κε γεληθή ηζρχ.
΢αο θαίλεηαη πνκπψδεο θαη παξάμελν απηφ πνπ κφιηο έρσ πεη. Καη εγψ
φηαλ ήκνπλ κφλν ζπλήζεο γηαηξφο αλ κνπ ην έιεγε απηφ έλαο
νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ζα ηνλ θνίηαδα κε δνινθνληθφ βιέκκα. Καη
φκσο ζα θάηζνπκε λα ην ζπδεηήζνπκε απηφ ην ζέκα θαη πηζηεχσ φηη ζα
δηαπηζηψζεηε φηη δπζηπρψο έηζη είλαη ηα πξάγκαηα.
87
3.12 Οη Φπζηθέο Δπηζηήκεο είλαη Δπηζηήκεο γηαηί ζηεξίδνληαη ζε
Νόκνπο ηεο Φύζεο
Κάλσ αθφκε κία παξέλζεζε φκσο πξηλ ην εμεηάζνπκε απηφ. Γηα κέλα ε
Φπζηθή, ε Υεκεία, ηα Μαζεκαηηθά είλαη Δπηζηήκεο κε Δ θεθαιαίν.
Δπίζηαληαη. Δπίζηακαη ζεκαίλεη γλσξίδσ θαιψο. Γηα λα γλσξίδσ θαιψο
θαη γηα λα είκαη Δπηζηήκε ζα πξέπεη ν ηξφπνο πνπ εξεπλψ ηε Φχζε θαη ν
ηξφπνο πνπ βγάδσ γλψζε θαη εκπεηξία λα κελ είλαη απιά εκπεηξηθφο
αιιά λα ζηεξίδεηαη ζηνπο Νφκνπο ηεο Φχζεο. Αθνχ απφ ηε Φχζε
παίξλσ ηε γλψζε θαη ηηο απαληήζεηο, αθνχ εγψ ν ίδηνο ν άλζξσπνο είκαη
αλαπφζπαζην κέξνο ηεο Φχζεο ζα πξέπεη γηα λα κπνξέζσ λα ζεξαπεχζσ
ηελ αληζνξξνπία ηνπ αλζξψπνπ λα κπνξψ λα απαληήζσ θαη αξρήλ ζην
εξψηεκα ηνπ ηη είλαη ν Άλζξσπνο θαη ζε πνηνχο λφκνπο ηεο Φχζεο
ζηεξίδεηαη ην Τιηθφ ηνπ ΢ψκα θαη ην Φπρηθφ ηνπ ΢ψκα. Καζψο θαη πνηά
είλαη ε ζρέζε ηνπ κε ηε Φχζε θαη ην Γεκηνπξγφ.
Αιιηψο αλ δε ζηεξηρηψ ζε Φπζηθνχο Νφκνπο δε ζα είκαη Δπηζηήκε κε Δ
θεθαιαίν. Δίλαη ηπραίν φηη θάζε ρξφλν απνζχξνληαη θάξκαθα ηα νπνία
είραλ εηζαρζεί παλεγπξηθψο; Δίλαη ηπραίν φηη θάζε ρξφλν ζηα επίζεκα
ηαηξηθά ζπλέδξηα απνζχξνληαη ζεσξίεο; Δίλαη ηπραίν φηη απνζχξνληαη
γλψζεηο σο ιαλζαζκέλεο θαη ηηο αληηθαζηζηνχκε κε θάηη θαηλνχξην; Αιιά
θαη πάιη απηφ ην θαηλνχξην ζα δψζεη ηε ζέζε ηνπ ζε θάηη άιιν θαηλνχξην
θαη ζα ιέκε θαη πάιη: «Σψξα μέξνπκε! Πξηλ δελ μέξακε. Σψξα μέξνπκε
πεξηζζφηεξν». Καη γίλεηαη έλα καγγαλνπήγαδν. Δίλαη ν κχζνο ηνπ
΢ίζπθνπ.
Γηαηί γίλεηαη απηφ ην πξάγκα ζηε Γπηηθή Ηαηξηθή ζηελ νπνία έρεη
επηθξαηήζεη ε Αιινπαζεηηθή θαη δε γίλεηαη ζηε Υεκεία, δε γίλεηαη ζηε
Φπζηθή, δε γίλεηαη ζηα Μαζεκαηηθά; Απφ ηφηε πνπ αλαθαιχθζεθαλ νη
λφκνη ησλ Μαζεκαηηθψλ, ηεο Φπζηθήο θαη ηεο Υεκείαο νχηε έλαο δελ
έρεη θαηαξγεζεί. Απιά έρνπλ ζπκπιεξσζεί. Έρνπλ επεθηαζεί. Έρνπλ
γίλεη εθαξκνγέο ηνπο ζηελ ηερλνινγία. Αιιά νχηε έλαο δελ έρεη
απνζπξζεί.
88
Γη απηφ θαη δε ζα δείηε ζηα Μαζεκαηηθά λα ππάξρεη πρ ην
«αιινπαζεηηθφ» ή «νξζφδνμν» επηθξαηέο ζχζηεκα Μαζεκαηηθψλ θαη ηα
«ελαιιαθηηθά» ή «κε νξζφδνμα» ζπζηήκαηα Μαζεκαηηθψλ. Τπάξρνπλ
βέβαηα δηαθνξεηηθνί ηξφπνη πξνζέγγηζεο ησλ καζεκαηηθψλ
πξνβιεκάησλ αιιά φινη νη καζεκαηηθνί επηζηήκνλεο δέρνληαη ηνπο
ίδηνπο λφκνπο. Γηα φινπο έλα θαη έλα ίζνλ δχν. Ζ ξίδα ηνπ αξηζκνχ ηάδε
είλαη απηή. Ο ινγάξηζκνο ηνπ ηάδε ίζνλ εθείλν.
3.13 Ζ Αιινπαζεηηθή δε ζηεξίδεηαη ζε Φπζηθνύο Νόκνπο
΢ηε ζεκεξηλή Ηαηξηθή κε ηελ επηθξάηεζε ηνπ Αιινπαζεηηθνχ
Θεξαπεπηηθνχ ΢πζηήκαηνο δελ έρνπκε νχηε έλα δηαγλσζηηθφ ή
ζεξαπεπηηθφ λφκν κε γεληθή ηζρχ. Σν ζπγθεθξηκέλν ζεξαπεπηηθφ
ζχζηεκα είλαη εκπεηξηθφ. ΋ρη ηφζν ζην δηαγλσζηηθφ ηνπ κέξνο αιιά ζην
ζεξαπεπηηθφ κέξνο, ζηα ρεκηθά θάξκαθα.
Κάηη αληίζηνηρν έρεη γίλεη θαη ζηελ επηζηήκε ηεο Γεσξγίαο ζήκεξα.
Τπάξρεη ην επηθξαηέο ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ησλ θπηψλ πνπ είλαη ηα
ρεκηθά θπηνθάξκαθα θαη ππάξρεη θαη ε Βηνινγηθή Γεσξγία πνπ καο ιέεη
φηη «βξε παηδηά μεθχγακε, δελ έρνπκε λφκνπο πιένλ ζηε Γεσξγία, αο κελ
πνιεκνχκε ηνπο κηθξννξγαληζκνχο αιιά αο δπλακψζνπκε ηα θπηά θαη ην
πεξηβάιινλ ηνπο».
Κάηη αληίζηνηρν έρνπκε θαη ζηελ επηζηήκε ηεο Κηελνηξνθίαο. Τπάξρεη
ην επηθξαηέο ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα πνπ ρξεζηκνπνηεί θαηά θφξνλ
αληηβηψζεηο, θνξηηδφλε, νξκφλεο θιπ γηα λα ζθνηψλεη ηα κηθξφβηα θαη λα
πξνθαιεί ηε γξήγνξε πάρπλζε ησλ δψσλ θαη ππάξρεη θαη ε νηθνινγηθή
ζα ιέγακε άπνςε γηα ηε θηελνηξνθία πνπ ρξεζηκνπνηεί θπζηθέο
κεζφδνπο.
΋ηαλ εγψ ηζρπξίδνκαη φηη ε Οκνηνπαζεηηθή έρεη θπζηθνχο λφκνπο ζηνπο
νπνίνπο ζηεξίδεηαη ελψ ε Αιινπαζεηηθή δελ έρεη, πξέπεη λα ην απνδείμσ
89
απηφ πνπ ιέσ. Ηζρπξίδνκαη επίζεο φηη θαη ν Βεινληζκφο έρεη ηνπο ίδηνπο
λφκνπο κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή.
3.14 Έλαο ΢πκπαληηθόο Νόκνο ζα πξέπεη λα έρεη γεληθή θαη
δηαρξνληθή ηζρύ
΋ηαλ ιέκε λφκνο πξέπεη λα πιεξνί νξηζκέλα θξηηήξηα γηα λα νλνκαζηεί
λφκνο. Σν πξψην θξηηήξην είλαη λα έρεη γεληθή ηζρχ. Γελ κπνξψ λα
νλνκάζσ ΢πκπαληηθφ Νφκν θάηη πνπ ηζρχεη γηα ηελ Διέλε αιιά δελ
ηζρχεη γηα ηελ Δηξήλε ή γηα ηνλ Κψζηα. Γε γίλεηαη απηφ ην πξάγκα. Θα
πξέπεη αλ ηζρχεη γηα ηνλ Έιιελα λα ηζρχεη θαη γηα ηνλ Σνχξθν θαη γηα ηνλ
Αιβαλφ θαη γηα ην Ρψζν. Θα πξέπεη αλ ηζρχεη ζηα εχθξαηα θιίκαηα λα
ηζρχεη θαη ζηα βφξεηα. Καη ζηνλ άληξα θαη ζηε γπλαίθα. Θα πξέπεη
ινηπφλ λα έρεη γεληθή ηζρχ.
Θα πξέπεη κάιηζηα λα έρεη θαη δηαρξνληθή ηζρχ. Γειαδή φηη ίζρπε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή πξηλ 150 ρξφληα δε κπνξεί λα κελ ηζρχεη ζήκεξα. Αιιηψο
δελ είλαη ΢πκπαληηθφο Νφκνο. Ζ Φχζε δελ είλαη άλζξσπνο λα αιιάδεη
απζαίξεηα θάζε ηξεηο θαη ιίγν θνξνινγηθφ ζχζηεκα, εθπαηδεπηηθφ
ζχζηεκα θνθ.
Δπηπιένλ απηφο ν λφκνο πνπ ζα ηζρχεη ζηελ Ηαηξηθή θαη κάιηζηα ζην
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ζα πξέπεη λα είλαη ππφ-λφκνο, δειαδή πην
εμεηδηθεπκέλνο θαη πην κεξηθφο λφκνο ησλ γεληθψλ ΢πκπαληηθψλ Νφκσλ.
Αιιηψο απφ πνχ ζα ήξζε; Απφ ην Γηάζηεκα; Ναη, καο ήξζε απφ ην
Γηάζηεκα! (γέιηα) Μαο ήξζε απφ ην Γηάζηεκα, δειαδή απφ ην ΢χκπαλ.
Γηαηί αθξηβψο ην ΢χκπαλ είλαη εληαίν θαη είλαη ην «φινλ» ελψ ε Γε θαη ν
Άλζξσπνο είλαη ην «κέξνο».
Πνηνπο λφκνπο έρεη ινηπφλ ε Οκνηνπαζεηηθή σο δηαγλσζηηθφ θαη
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα; Γηαηί εγψ ηζρπξίδνκαη φηη έρεη ηέηνηνπο ηαηξηθνχο
λφκνπο ε Οκνηνπαζεηηθή θαη γη’ απηφ ηε ζεσξψ θαιχηεξε απφ ηελ
Αιινπαζεηηθή θαη γη’ απηφ ηελ πξνηηκψ σο γηαηξφο ζηελ θαζεκεξηλή
90
κνπ θιηληθή πξάμε. Καη κε πνηνχο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο έρνπλ ζρέζε
απηνί νη Ηαηξηθνί ηεο Νφκνη; Οη Ηαηξηθνί Νφκνη είλαη επηκέξνπο λφκνη
ησλ Φπζηθψλ Νφκσλ θαη νη Φπζηθνί Νφκνη επηκέξνπο λφκνη ησλ πιένλ
γεληθψλ ΢πκπαληηθψλ Νφκσλ.
Δγψ ζα θάλσ δχν ζηήιεο εδψ ζηνλ πίλαθα θαη ζα βάισ απφ ηε κηα κεξηά
ηνπο Οκνηνπαζεηηθνχο Νφκνπο θαη απφ ηελ άιιε ηνπο ΢πκπαληηθνχο
Νφκνπο. Καη ζα θάλνπκε έλα παηρληδάθη. Θα μεθηλάκε νξηζκέλεο θνξέο
λα πεγαίλνπκε απφ ηνπο Οκνηνπαζεηηθνχο ζηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο
θαη άιιεο θνξέο αληίζηξνθα. Μπνξεί θαλείο λα ζθεθηεί θαη λα κνπ πεη
θάπνηνπο Οκνηνπαζεηηθνχο Νφκνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ΢πκπαληηθνχο ή
αληίζηξνθα;
3.15 Ο ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Δλόηεηαο
-΋ια είλαη αιιειέλδεηα κεηαμχ ηνπο. Γειαδή αλ ζπκβεί θάηη ζε έλα
πιαλήηε ή ζε έλα νπξάλην ζχζηεκα ζα έρεη επίδξαζε θαη ζε άιινπο
πιαλήηεο ή ζπζηήκαηα.
-Απηφ πνπ ιέεη ε ζπδεηήηξηα, δειαδή ε ζπλ-δεηήηξηα είλαη... θάλσ κηα
παξέλζεζε. Απηή ηε ζηηγκή ζπδεηάκε, δειαδή ζπλ-δεηάκε, δεηάκε θάηη
καδί. Πξνβιεκαηηδφκαζηε θαη κηιάκε κεηαμχ καο γηαηί κφλν έηζη ζα
κπνξέζνπκε λα αλαπηχμνπκε απηφ πνπ αλέθεξα πξνεγνπκέλσο, δειαδή
ηνλ νιηζηηθφ ηξφπν ζθέςεο.
Δίπε ινηπφλ ε ζπδεηήηξηα φηη είλαη ζπλδεδεκέλα ηα πάληα κεηαμχ ηνπο
ζην ΢χκπαλ. Καη εγψ ιέσ φηη ην ίδην ζπκβαίλεη θαη ζην αλζξψπηλν νλ.
Γελ είκαζηε κεραλέο λα έρνπκε εμαξηήκαηα αλεμάξηεηα κεηαμχ ηνπο.
Δδψ αθφκε θαη νη ζεκεξηλέο κεραλέο είλαη εμειηγκέλεο. Έρνπλ εμάξηεζε
θαη ζπλεξγαζία ησλ κεξψλ κεηαμχ ηνπο. Πρ ην απηνθίλεην έηζη φπσο
είλαη κε ηνλ ειεθηξνληθφ ηνπ εγθέθαιν θαη ζπλδεδεκέλα φια κεηαμχ
ηνπο, αλ ραιάζεη έλα εμάξηεκα κπνξεί λα ραιάζεη ή αθφκα θαη λα πάζεη
δεκηά φιν ην απηνθίλεην.
91
Πφζν κάιινλ ην αλζξψπηλν νλ πνπ είλαη δσληαλφ νλ θαη κάιηζηα
ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Αθφκε θαη ε Τιηζηηθή Ηαηξηθή πνπ βιέπεη ηνλ
Άλζξσπν σο κφλν ζσκαηηθφ νξγαληζκφ ζεσξεί φηη είλαη έλα ζχλνιν
νξγαληθψλ ζπζηεκάησλ, ηα νπνία ζπζηήκαηα απνηεινχληαη απφ φξγαλα,
ηα νπνία φξγαλα απνηεινχληαη απφ ηζηνχο, νη ηζηνί απφ θχηηαξα, ηα
θχηηαξα απφ κφξηα, απηά απφ άηνκα θιπ θαη ηα νπνία ζπλεξγάδνληαη
άςνγα θαη αξκνληθά κεηαμχ ηνπο. Έρνπκε λα θάλνπκε επνκέλσο κε κέξε
ηα νπνία ζπλεξγάδνληαη άςνγα θαη ζπληζηνχλ έλα νξγαλσκέλν ζχλνιν.
Απηφο φκσο είλαη θαη ν Σςμπανηικόρ ηηρ Ενόηηηαρ. Σν ΢χκπαλ είλαη έλα
εληαίν ζχλνιν ζπλππαξρφλησλ θαη ζπλεξγαδνκέλσλ κεξψλ. Απφ απηφ ην
΢πκπαληηθφ Νφκν πξνθχπηεη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ν Νόμορ ηος Όλος γηα
ηνλ Άλζξσπν.
3.16 Πώο εθαξκόδεηαη ν Νόκνο ηνπ Όινπ ζηε δηάγλσζε θαη ζηε
ζεξαπεία
Βάζεη ηνπ Νφκνπ ηνπ ΋ινπ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ιέκε φηη ν Άλζξσπνο
είλαη έλα ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν θαη θαη’ επέθηαζε έλα νξγαληθφ
ζχλνιν. ΋ηαλ ιέκε ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν ελλννχκε φηη ε Φπρή
επεξεάδεη ην ΢ψκα - απηφ πνπ ιέεη θαη ε Φπρνζσκαηηθή Ηαηξηθή ζήκεξα
- θαη ην ΢ψκα επεξεάδεη ηελ Φπρή. Άξα φηαλ εμεηάδνπκε κηα αζζέλεηα
ζε έλα αζζελή δε κπνξνχκε λα ηα δνχκε ηα πξάγκαηα μεθνκκέλα.
΋ηαλ έξζεη ζε κέλα ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ έλαο αζζελήο κε έιθνο
ζηνκάρνπ δε ζα ην αληηκεησπίζσ ην γεγνλφο σο έλα κεκνλσκέλν
πξφβιεκα ζην «εμάξηεκα» ζηνκάρη. Αλ είλαη αγρψδεο άηνκν θαη έρεη
πεξάζεη θαη κηα πξφζθαηε ζηελνρψξηα θαη έρεη πξνδηάζεζε ζην ζηνκάρη
ζα ηνπ θάλεη γαζηξίηηδα ή θαη έιθνο ζηνκάρνπ. Απηφ είλαη νιηζηηθή
δηάγλσζε φρη κφλν ηεο λφζνπ αιιά θαη ηνπ αζζελνχο.
92
Πάκε κεηά ζηε ζεξαπεπηηθή εθαξκνγή ηνπ Νφκνπ ηνπ ΋ινπ. Απηφ πνπ
αλαθέξακε ήηαλ ε νιηζηηθή δηάγλσζε. Πάκε ηψξα ζηελ νιηζηηθή
ζεξαπεία. Γε κπνξψ εγψ λα ηνπ δψζσ έλα αληηφμηλν ή έλα νπνηνδήπνηε
άιιν θάξκαθν γηα ην ζηνκάρη θαη λα πσ ηνλ ζεξάπεπζα. Δίλαη
ζηξνπζνθακειηζκφο απηφ ην πξάγκα. Γε ζεξαπεχσ. Καηαζηέιισ ην
ζχκπησκα. Γε ζεξαπεχσ ηελ αηηία.
Θα πξέπεη λα δψζσ έλα θάξκαθν πνπ λα αθνξά ην ζχλνιν. Έλα
θάξκαθν πνπ λα ηνλ βνεζήζεη ςπρηθά λα ηζνξξνπήζεη, λα ηνλ βνεζήζεη
γεληθά ζην ζψκα, λα ηνλ βνεζήζεη ζην πεπηηθφ ζχζηεκα, λα ηνλ
βνεζήζεη ζην ζηνκάρη, λα ηνπ κεηψζεη ηελ πεπηηθή πξνδηάζεζε θαη
επηπιένλ λα ηνπ εμηζνξξνπήζεη ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ δειαδή ην
ραξαθηήξα ηνπ. Γηαηί αλ είλαη έλαο αγρψδεο ηχπνο θαη κάιηζηα
ιαίκαξγνο ζαθψο θαη έρεη ζρέζε κε ηε λφζν ηνπ απηφ. Γε κπνξψ λα ηνλ
δσ κεκνλσκέλα. Γη’ απηφ θαη έρεη απνηχρεη ε Αιινπαζεηηθή ζε δχν
πξάγκαηα, φπσο είπα θαη πξνεγνπκέλσο, ζηελ Αηηηνινγία ησλ
Αζζελεηψλ θαη ζηε Θεξαπεία.
3.17 Ο Νόκνο ηνπ Όινπ θαη ε Αηηηνινγία ησλ Αζζελεηώλ
΢ηελ Αηηηνινγία ησλ Αζζελεηψλ γηαηί; Γηαηί φηαλ ε άπνςε ζνπ γηα ηνλ
Άλζξσπν είλαη φηη είλαη έλα ζχλνιν απφ επηκέξνπο φξγαλα ηφηε ε
δηάγλσζε ζνπ ζα είλαη φηη πάζρεη ην επηκέξνπο φξγαλν, ην ζηνκάρη πρ
θαη ηφηε ε ζεξαπεία ζνπ ζα είλαη λα ηνπ δψζεηο έλα θάξκαθν πνπ ζα
δξάζεη ζην επηκέξνπο θχηηαξν, ζηνλ επηκέξνπο ηζηφ, ζην επηκέξνπο
φξγαλν ή ην πνιχ ζην επηκέξνπο νξγαληθφ ζχζηεκα.
Αιιά γη’ απηφ ην ιφγν ζα έρεηο θαη παξελέξγεηεο, δειαδή παξά-ελέξγεηεο.
Απηφ ζεκαίλεη παξελέξγεηα. Σν θάξκαθν ην ρεκηθφ επεηδή είλαη
εμεηδηθεπκέλε ε δξάζε ηνπ, έρεη ηελ θχξηα θαξκαθεπηηθή ελέξγεηα ζηα
θχηηαξα ηάδε ή ζηνλ ηζηφ ηάδε ή ζην φξγαλν ηάδε αιιά έρεη θαη ηηο
παξάιιειεο ελέξγεηεο, ηηο παξελέξγεηεο ζε άιια φξγαλα ή ηζηνχο,
δειαδή ζην αίκα, ζην ζπθψηη, ζηα λεθξά θνθ.
93
Δπνκέλσο φηαλ κηιάκε γηα Αηηηνινγία ησλ Αζζελεηψλ δε κπνξνχκε λα
ζπδεηάκε γηα έλα ζρήκα ηάδε πάζεζε – ηάδε κία αηηία. Αλ αλνίμνπκε
νπνηνδήπνηε εγρεηξίδην Παζνινγίαο ζα δνχκε θάπνηα πξάγκαηα ηα νπνία
αλ ηα ζθεθηνχκε θαιά ζα απνξήζνπκε. Γηαηί; Γηαηί ζε πνιιέο
πεξηπηψζεηο αζζελεηψλ ιέκε «άγλσζηε αηηηνινγία» θαη είκαζηε
εηιηθξηλείο αιιά ζε πνιιέο άιιεο πεξηπηψζεηο αλαγνξεχνπκε σο αηηία
έλα παζνγελεηηθφ κεραληζκφ θαη ζπρλά έλα κφλν ζηάδην ηνπ
παζνγελεηηθνχ κεραληζκνχ. Πρ ζαο ξσηάσ «πνηά είλαη ε αηηία ηνπ
ζαθραξψδνπο δηαβήηε;».
-Σα γιπθά;
-Απηφ δελ είλαη ε αηηηνινγία, απηφ είλαη έλαο απφ ηνπο εξεζηζηηθνχο
παξάγνληεο. Γηαηί θαη εγψ ηξψσ γιπθά θαη κπνξεί λα ηξψσ κε ηε
ζέζνπια αιιά δελ έρσ δηαβήηε θαη κπνξεί λα κελ πάζσ πνηέ κέρξη λα
πεζάλσ.
-Ζ θιεξνλνκηθφηεηα;
-΢σζηφ, αιιά δελ είλαη ε αηηηνινγία ζαλ ζχλνιν, είλαη έλαο παξάγνληαο
κφλν. ΢εκαληηθφο κελ αιιά έλαο παξάγνληαο κφλν. Άιιν;
-...
-Αλ αλνίμεηε ζήκεξα έλα εγρεηξίδην Παζνινγίαο ζα δείηε φηη ιέεη:
«Αηηηνινγία ηνπ ζαθραξψδνπο δηαβήηε είλαη ε θαηαζηξνθή ή ε
ππνιεηηνπξγία ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ηάδε θπηηάξσλ ηνπ παγθξέαηνο.» Μα
απηφ δελ είλαη ε αηηηνινγία. Δίλαη έλα ζθαιί ζηελ αηηηνινγηθή θιίκαθα.
Δίλαη έλαο κφλν θξίθνο κηαο αηηηνινγηθήο αιπζίδαο. Γελ είλαη ην
νινθιεξσκέλν Αιηιολογικό Σύμπλεγμα.
94
Πρ ζην παξάδεηγκα καο κε ην έιθνο ζηνκάρνπ ζα πξέπεη λα βάινπκε ζαλ
αηηηνινγία φινπο ηνπο παξάγνληεο κέζα. Σελ θιεξνλνκηθφηεηα, ηε
δηαηξνθή, ηνλ αγρψδε ηξφπν δσήο ηνπ Γηάλλε, δηάθνξα πεξηζηαηηθά θαη
ζηελνρψξηεο πνπ ηνπ ζπλέβεζαλ, δηάθνξα ρεκηθά θάξκαθα πνπ πήξε
θαηά θαηξνχο θαη ηνλ πείξαμαλ ζην ζηνκάρη, δηάθνξεο ρεκηθέο νπζίεο
πνπ ππάξρνπλ ζήκεξα θαηά θφξνλ ζηα ηξφθηκα, ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ
Γηάλλε θνθ. Καη κάιηζηα γηα θάζε άηνκν μερσξηζηά παίδεη δηαθνξεηηθφ
ξφιν ν θάζε μερσξηζηφο παξάγνληαο απφ απηνχο πνπ αλαθέξακε.
Άξα φηαλ ιέκε αηηία κηαο λφζνπ δελ είλαη έλα πξάγκα κεκνλσκέλν. Δίλαη
έλα Αηηηνινγηθφ ΢χκπιεγκα πνπ έξρεηαη θαη θέξλεη ηε ζπγθεθξηκέλε
αληζνξξνπία, ζσκαηηθή θαη ςπρηθή ηνπ αηφκνπ θαη ζην πην αδχλαην
ζεκείν, ζην ζηνκάρη καο θάλεη ην έιθνο ζηνκάρνπ. Αθνχ ε αηηηνινγία
είλαη πνιχπιεπξε δελ πξέπεη θαη ε ζεξαπεία λα είλαη πνιχπιεπξε; Μα
αθνχ ν Άλζξσπνο είλαη πνιχπιεπξνο πψο λα κελ είλαη έηζη θαη ε
δηάγλσζε ηνπ θαη ε ζεξαπεία ηνπ;
3.18 Ο Νόκνο ηνπ Όινπ θαη ε δνκή ηνπ Αλζξώπηλνπ Όληνο
΢ε απηφ ην ζεκείν ζα θάλσ κηα παξέλζεζε θαη ζα πσ φηη είλαη πνιχ
ζεκαληηθφ απηφ πνπ είρε πεη ν Βνιηαίξνο πξηλ απφ πνιιά ρξφληα γηα ηνπο
γηαηξνχο ηεο επνρήο ηνπ, ην νπνίν θαηά ηε γλψκε κνπ ηζρχεη θαη ζήκεξα.
Δίρε πεη ν Βνιηαίξνο: «νη γηαηξνί δίλνπλ θάξκαθα γηα ηα νπνία ιίγα
πξάγκαηα μέξνπλ, ζε αζζέλεηεο γηα ηηο νπνίεο μέξνπλ αθφκε ιηγφηεξα,
ζηνλ Άλζξσπν γηα ηνλ νπνίν δελ μέξνπλ ηίπνηα!» Πξάγκαηη ζήκεξα
πνπζελά ζηελ ηαηξηθή εθπαίδεπζε δελ ππάξρεη ην εθπαηδεπηηθφ
αληηθείκελν πνπ λα αθνξά ην ηη είλαη ν Άλζξσπνο. Ση είλαη ηέινο πάλησλ
απηφο ηνλ νπνίν πάκε λα ζεξαπεχζνπκε.
Σν λα πεξηνξίδνπκε ηελ Ηαηξηθή Δπηζηήκε ζην «εκείο πεξηγξάθνπκε κφλν
φηη βιέπνπκε θαη φηη αθνχκε θαη φηη αθηηλνγξαθνχκε, δειαδή κφλν ην
Τιηθφ ΢ψκα» δε κνπ ιέεη εκέλα ηίπνηα. Δίλαη ζαλ λα πξνζπαζνχκε λα
θαηαιάβνπκε πσο ιεηηνπξγεί έλα ςπγείν ρσξίο λα έρνπκε εμεηάζεη ηε
95
θχζε ηνπ ειεθηξηζκνχ. Αλ απνζπλδέζνπκε ην ςπγείν απφ ηελ πξίδα θαη
ην πάκε ζε έλα άγξην άλζξσπν ηεο Αθξηθήο πνπ δελ έρεη μαλαδεί ςπγείν
ζα πεη «κα ηη είλαη απηφ ην πξάγκα;» Θα ην αλνίμεη απφ δσ, ζα ην
θνηηάμεη απφ θεη θαη κπνξεί λα πεη: «Μσξέ δελ ην θάλσ ληνπιάπα ή
δαξληηληέξα;» Γηαηί ην ιέεη απηφ; Μα γηαηί εμεηάδεη κφλν ην πιηθφ κέξνο.
Γελ εμεηάδεη ην ελεξγεηαθφ κέξνο. Υσξίο ην ελεξγεηαθφ κέξνο ην νπνίν
δίλεη ιεηηνπξγία, λφεκα θαη ζθνπφ ζηελ ειεθηξηθή ζπζθεπή ςπγείν δε
κπνξνχκε λα θαηαιάβνπκε ηη γίλεηαη. Οχηε κπνξνχκε λα θάλνπκε ζσζηή
ρξήζε ηεο ζπζθεπήο απηήο θαη λα αλαπηχμνπκε ηηο δπλαηφηεηεο ηεο.
Πφζν κάιινλ λα θάλνπκε δηάγλσζε βιάβεο θαη ζεξαπεία ηεο
ιεηηνπξγίαο ηεο.
Πφζν κάιινλ ηζρχεη απηφ γηα έλα πνιχπινθν ςπρνζσκαηηθφ νλ φπσο ν
Άλζξσπνο. Δπνκέλσο βαζηθφο λφκνο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο είλαη ν Νφκνο
ηνπ ΋ινπ. Γη’ απηφ θαη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο εμεηάδεη ζην ηζηνξηθφ
ηνπ ηηο ζπλήζεηεο, ηελ ηππνινγία, ηελ ςπρνινγία ηνπ αζζελνχο ηνπ, ηηο
ζηελνρψξηεο πνπ πέξαζε, ηηο ζπληξνθηθέο θαη νηθνγελεηαθέο ηνπ ζρέζεηο.
Καη ζηε ζεξαπεία πάιη πξνζπαζεί ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο πέξα απφ ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν πνπ εμηζνξξνπεί ςπρνζσκαηηθά, λα δψζεη θαη
νδεγίεο δηαηξνθήο θαη ηξφπνπ δσήο έηζη ψζηε λα κπνξέζεη λα ηνλ
βνεζήζεη λα ηζνξξνπήζεη θαιχηεξα.
Ο Νφκνο ηνπ ΋ινπ φκσο δελ είλαη κφλν λφκνο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο.
Τπάξρεη ζην ΢χκπαλ ζαλ ΢πκπαληηθφο Νφκνο θαη απφ εθεί ηνλ πήξε ε
Οκνηνπαζεηηθή. Αιιά πξηλ πάκε ζηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο, επεηδή
ζέισ εθεί λα ηνπο πσ φινπο καδί αο δνχκε θάπνηνπο άιινπο
νκνηνπαζεηηθνχο λφκνπο.
3.19 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Δμαηνκίθεπζεο
Αο δνχκε ηνλ νκνηνπαζεηηθφ Νφκν ηεο Δμαηνκίθεπζεο. Μαο ιέεη απηφο ν
λφκνο φηη θάζε αζζελήο είλαη κία μερσξηζηή πεξίπησζε. Γηαηί φκσο είλαη
κηα μερσξηζηή δηαγλσζηηθή θαη ζεξαπεπηηθή πεξίπησζε; Δπεηδή είλαη έλα
μερσξηζηφ άηνκν, έλαο μερσξηζηφο Άλζξσπνο. Άιιεο θιεξνλνκηθέο
πξνδηαζέζεηο έρεη, άιιν ραξαθηήξα έρεη, άιιεο ηζηνξίεο πέξαζε ζηε δσή
96
ηνπ, άιιε θαηάζηαζε έρεη ζην νηθνγελεηαθφ, εξγαζηαθφ θαη θνηλσληθφ
ηνπ πεξηβάιινλ θαη άιιε Ηδηνζπγθξαζία είλαη.
Μπνξεί λα έρσ εθαηφ αζζελείο κε έιθνο ζηνκάρνπ θαη λα δψζσ κέρξη
θαη εθαηφ δηαθνξεηηθά θάξκαθα. ΢ηνλ θαζέλα ην δηθφ ηνπ. Απηφ πνπ
ηαηξηάδεη ζηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ. ΢ηελ πξάμε βέβαηα ζα ηαηξηάδνπλ
ζηνπο εθαηφ γχξσ ζηα 20-25 θάξκαθα γηαηί θάπνηνη απφ απηνχο έρνπλ
φκνηεο ηδηνζπγθξαζίεο. Πέξαλ ηνχηνπ αλ έρσ έλα άηνκν κε πέληε
παζήζεηο, κία δεξκαηηθή, κία ςπρηθή, κία νξκνληθή, κία πεπηηθή θαη κία
αιιεξγηθή εγψ ζα δψζσ έλα θάξκαθν, απηφ πνπ ηαηξηάδεη ζην φιν, ζην
ςπρνζσκαηηθφ ηνπ ζχλνιν. Γηαηί απηφ ην θάξκαθν δξα ζην φιν,
θηλεηνπνηεί ηνπο ζεξαπεπηηθνχο ηνπ κεραληζκνχο σο ζχλνιν θαη ν ίδηνο ν
νξγαληζκφο θάλεη ηηο επηκέξνπο δξάζεηο ζηα επηκέξνπο φξγαλα.
Απηά πνπ αλαθέξσ ζην ελεκεξσηηθφ ζεκείσκα πνπ πήξαηε δελ είλαη
ζεσξίεο. Δίλαη πξάγκαηα πνπ ζηεξίδνληαη ζηνπο Οκνηνπαζεηηθνχο
Νφκνπο θαη απηά κε ηε ζεηξά ηνπο ζηεξίδνληαη ζηνπο ΢πκπαληηθνχο
Νφκνπο. Μπνξεί φκσο ζήκεξα λα αθνχζεηε ζπρλά θαη αιινπαζεηηθνχο
γηαηξνχο λα ιέλε «λαη, πξέπεη λα ζεξαπεχνπκε ηνλ Άλζξσπν θαη λα κε
κέλνπκε κφλν ζηελ αξξψζηηα», αιιά ζηελ πξάμε κέλνπλ κφλν ζηελ
αζζέλεηα. ΋ρη γηαηί έρνπλ θαθή πξφζεζε ή επεηδή δελ ην ζέινπλ. Αιιά
επεηδή ε εθπαίδεπζε ηνπο θαη ν ηξφπνο πνπ έρνπλ κάζεη λα
αληηκεησπίδνπλ ηνλ αζζελή, αιιά θαη ηα θάξκαθα πνπ δίλνπλ είλαη φια
πξνζαλαηνιηζκέλα πξνο ηελ αζζέλεηα.
Γη’ απηφ ηειηθά βιέπνπλ κφλν ηελ αζζέλεηα θαη ράλνπλ ηνλ αζζελή, ηνλ
Άλζξσπν. Βιέπνπλ ιφγσ ππεξεμεηδίθεπζεο ην δέληξν θαη ράλνπλ ην
δάζνο. Οη παζνιφγνη ζηα λνζνθνκεία ζπλήζσο δε ιέλε ν ηάδε αζζελήο, ν
ηάδε άλζξσπνο αιιά ιέλε ν ηάδε δηαβήηεο, ε ηάδε πεξίπησζε
ζθσιεθνεηδίηηδαο. Γειαδή ζε ηειηθή αλάιπζε ν άλζξσπνο
αληηκεησπίδεηαη πιένλ δηαγλσζηηθά θαη ζεξαπεπηηθά ζαλ κηα λνζνινγηθή
πεξίπησζε. Γε ιέλε «πάκε λα δνχκε ηνλ θ. Παπαδφπνπιν». Λέλε «πάκε
λα δνχκε κηα πεξίπησζε γαζηξίηηδαο». Έρνπλ κάζεη λα βιέπνπλ ηνλ
97
Άλζξσπν κφλν ζαλ ζψκα θαη κφλν ζαλ επηκέξνπο φξγαλν θαη κφλν ζαλ
επηκέξνπο λφζν ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ νξγάλνπ.
΢ηε ζεκεξηλή δπζηπρψο Ηαηξηθή θαξαηνκήζακε ηνλ Άλζξσπν ζε ςπρή,
κπαιφ θαη ζψκα. Γψζακε ηελ ςπρή ζηνπο παπάδεο, ην κπαιφ ζηνπο
ςπρνιφγνπο θαη ην ζψκα ζηνπο γηαηξνχο. Καη κάιηζηα ηεκαρίζακε ην
ζψκα ζε πάξα πνιιά θνκκάηηα θαη φξγαλα. Γψζακε ην ζηνκάρη ζηνπο
γαζηξεληεξνιφγνπο, ηνπο πλεχκνλεο ζηνπο πλεπκνλνιφγνπο, ην δέξκα
ζηνπο δεξκαηνιφγνπο, ηα νζηά ζηνπο νξζνπεδηθνχο θαη ηνλ εγθέθαιν
ζηνπο λεπξνιφγνπο θαη ζηνπο ςπρίαηξνπο.
Μάιηζηα ν ηάδε γαζηξεληεξνιφγνο είλαη πιένλ εμεηδηθεπκέλνο κφλν ζην
ζπθψηη απφ φιν ην πεπηηθφ ζχζηεκα θαη κάιηζηα εηδηθά ζηελ επαηίηηδα
Β απφ φιεο ηηο παζήζεηο ηνπ ζπθσηηνχ. Απηή ε ππεξεμεηδίθεπζε, ρσξίο
λα ην ζέινπκε ζηαδηαθά καο θάλεη λα βιέπνπκε κφλν ην δέληξν θαη λα
ράλνπκε ην δάζνο. Υάλνπκε ην φιν, ηελ ςπρνζσκαηηθή νιφηεηα ηνπ
αηφκνπ θαζψο θαη ηηο ζρέζεηο ηνπ κε ηελ νηθνγέλεηα, ηελ θνηλσλία, ην
΢χκπαλ θαη ην Θεφ.
3.20 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Διάρηζηεο Γόζεο
Έλαο άιινο λφκνο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο είλαη ν Νφκνο ηεο Διάρηζηεο
Γφζεο. ΢ηελ Οκνηνπαζεηηθή δίλνπκε ζηνλ αζζελή ην θάξκαθν
ππεξαξαησκέλν. Μηιάκε γηα δφζεηο ηεο ηάμεσο ηνπ 1Υ100 ζηελ πιελ 12
ή ζηελ πιελ 1000. Ση ζεκαίλεη απηφ ην πιελ 12. ΢εκαίλεη 1 δηα 100 επί 1
δηα 100, επί 1 δηα 100 δψδεθα θνξέο. Γειαδή 24 κεδεληθά αξαίσζε. Ση
ζεκαίλεη 1Υ100 ζηελ πιελ 1000. ΢εκαίλεη δχν ρηιηάδεο κεδεληθά
αξαίσζε. Γειαδή ζπδεηάκε γηα δεθαδηθνχο 0,000000000000... δχν
ρηιηάδεο κεδεληθά. Πξφθεηηαη γηα ηεξάζηηεο αξαηψζεηο.
Βέβαηα αλ ήηαλ κφλν αξαίσζε ε φιε δηαδηθαζία παξαζθεπήο ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ ηφηε θάπνηα ζηηγκή δε ζα είρακε θακία
δξάζε. Κη απηφ γηαηί πξαθηηθά, βάζεη ηνπ λφκνπ ησλ πηζαλνηήησλ ζην
98
ηειηθφ δηάιπκα δε ζα είρακε νχηε έλα κφξην ηεο αξρηθήο νπζίαο. Θα
είρακε κφλν θαζαξφ δηαιχηε, δειαδή απνζηαγκέλν λεξφ ή θαζαξφ
νηλφπλεπκα. Κάζε θνξά πνπ αξαηψλσ φκσο θάλσ θαη θξνχζε. Γειαδή
βάδσ ζε έλα δνθηκαζηηθφ ζσιήλα ην αξαησκέλν κνπ δηάιπκα ηεο
αξρηθήο νπζίαο θαη ην δνλψ κε ζπγθεθξηκέλε ζπρλφηεηα, δχλακε θαη
δηάξθεηα.
Απηή ε θξνχζε, φπσο έρνπλ δείμεη νη επηζηεκνληθέο έξεπλεο πξνζδίδεη
θηλεηηθή ελέξγεηα ζηα κφξηα ηνπ δηαιχκαηνο. Απηή ε θηλεηηθή ελέξγεηα
δεκηνπξγεί πνιπκεξηθέο αιπζίδεο δεζκψλ πδξνγφλνπ νη νπνίεο κε ηε
ζεηξά ηνπο ζρεκαηίδνπλ έλα εθκαγείν, έλα θαινχπη ησλ κνξίσλ ηεο
αξρηθήο δηαιπζείζεο νπζίαο. Απηά ηα θαινχπηα αλαπαξάγνληαη θαη
αληηγξάθνπλ ηηο ηδηφηεηεο ηεο αξρηθήο νπζίαο αθφκε θαη φηαλ απηή πάςεη
ιφγσ αξαίσζεο λα ππάξρεη ζην δηάιπκα.
Γε ζέισ λα ζαο θνπξάζσ κε επηζηεκνληθέο θαη δχζθνιεο έλλνηεο. Σν
ηειηθφ ζπκπέξαζκα είλαη φηη ε δηαδηθαζία απηή ηεο αξαίσζεο θαη
θξνχζεο, δειαδή ε δηαδηθαζία ηεο δπλακνπνίεζεο φπσο ιέκε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή κεηαηξέπεη ην αξρηθφ πιηθφ θάξκαθν ζε ελεξγεηαθφ
θάξκαθν. Κη απηφ γίλεηαη επεηδή ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ζεσξνχκε ηελ
αζζέλεηα πξσηαξρηθά ζαλ ελεξγεηαθή δηαηαξαρή θαη άξα ζα πξέπεη λα
δξάζνπκε κε φκνηα κέζα, δειαδή κε ελεξγεηαθά θάξκαθα. Απηφο είλαη
θαη ν νκνηνπαζεηηθφο Νόμορ ηυν Ομοίυν.
3.21 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ησλ Οκνίσλ
Αο εμεηάζνπκε απηφ ην Νφκν ησλ Οκνίσλ. Πψο αλαθαιχθζεθε απηφο ν
λφκνο; ΢θέθηεθε ν Υάλεκαλ φληαο βαζηά ζξεζθεπφκελνο άλζξσπνο ζε
αληίζεζε κε ηνπο πιηζηέο γηαηξνχο ηεο επνρήο ηνπ, ην εμήο: «Γελ είλαη
δπλαηφλ έλα νιφθιεξν ςπρνζσκαηηθφ νλ ζαλ ηνλ Άλζξσπν λα
αξξσζηαίλεη απφ έλα κηθξφβην. Καη γηαηί απηφο λα αξξσζηαίλεη θαη νη
δηπιαλνί ηνπ φρη; Δθφζνλ ν Άλζξσπνο είλαη ςπρνζσκαηηθφ νλ άξα είλαη
θαη ελεξγεηαθφ νλ κε ηελ επξχηεξε έλλνηα ηνπ κε πιηθνχ.
99
Δπνκέλσο εθφζνλ ε ελέξγεηα είλαη ηεξαξρηθά αλψηεξε ηεο χιεο ηφηε ε
αξρηθή αληζνξξνπία πνπ πξνθαιεί εθ ησλ πζηέξσλ ηε λφζν είλαη πξψηα
ελεξγεηαθή ζαλ θχζε. Άξα αλ εγψ ζέισ λα ζεξαπεχζσ δελ πξέπεη λα
πάσ ζηνλ ηειηθφ θξίθν ηεο δηαηαξαρήο αιιά πξέπεη λα δξάζσ
ζεξαπεπηηθά ζηελ αξρηθή ελεξγεηαθή δηαηαξαρή. Γηαηί έηζη ζα κπνξέζσ
λα επέκβσ ζε πξψηκν ζηάδην, ζα έρσ θαη ηε δπλαηφηεηα πξφιεςεο θαη
ζα έρσ θαιχηεξα απνηειέζκαηα.
Άκα δξάζσ ελεξγεηαθά απφ εθεί θαη πέξα ν ίδηνο ν νξγαληζκφο πνπ είλαη
πην ζνθφο απφ κέλα ην γηαηξφ ζα αλαιάβεη λα δηνξζψζεη ηα ηνπ νίθνπ
ηνπ. Καη είλαη πην ζνθφο απφ κέλα ην γηαηξφ ν νξγαληζκφο ηνπ αζζελνχο
κνπ ιφγσ θαηαζθεπαζηνχ-Θενχ θαη ιφγσ νηθεηφηεηαο κε ηνλ νξγαληζκφ
ηνπ. Δλψ εγψ ν γηαηξφο έρσ πεξηνξηζκέλε γλψζε ηνπ άιινπ θαη ζπρλά
απζαίξεηε αλζξψπηλε ζθέςε. Μεηά ηελ ελεξγεηαθή δξάζε ζα έρνπκε
δξάζε θαη ζηε θπζηνινγία ηνπ νξγαληζκνχ θαη ζηε βηνρεκεία θαη ζηελ
ηζηνινγία θαη ζηελ αλαηνκία.
Άξα ζε ηειηθή αλάιπζε εθφζνλ ε αζζέλεηα είλαη πξσηαξρηθά ελεξγεηαθφ
θαηλφκελν ζα πξέπεη λα ηελ αληηκεησπίζσ κε φκνηα ζαλ θχζε θάξκαθα
δειαδή κε ελεξγεηαθά θάξκαθα. Αλ πάζρεη ην πιηθφ ζψκα κπνξψ λα
δξάζσ κε πιηθά θάξκαθα. Αλ πάζρεη φκσο ην ελεξγεηαθφ ζψκα κπνξψ
λα δξάζσ κφλν κε φκνηα ζηε θχζε ηνπ ελεξγεηαθνχ ζψκαηνο θάξκαθα.
Γειαδή αο ην πνχκε απιά κε κε πιηθά, κε ελεξγεηαθά θάξκαθα.
Γελ κπνξψ λα δξάζσ ζηελ ςπρηθή πάζεζε κε πιηθά ρεκηθά θάξκαθα.
Γπζηπρψο απηφ θάλεη ε Φπρηαηξηθή ζήκεξα. Ζ Φπρηαηξηθή θαθψο
ιέγεηαη Φπρ-ηαηξηθή. Γειαδή Ηαηξηθή ηεο Φπρήο. Γελ είλαη Ηαηξηθή ηεο
Φπρήο, είλαη Ηαηξηθή ηνπ Δγθεθάινπ. Σνπ θαζαξά πιηθνχ νξγάλνπ
εγθέθαινο. Φπρηαηξηθή λα πσ απηφ πνπ θάλεη ν ηεξέαο θαη ν ςπρνιφγνο
αθφκε θαη ν θίινο κνπ πνπ πάσ θαη ηνπ ιέσ ηα πξνβιήκαηα κνπ θαη κε
παξεγνξεί ή κε ζπκβνπιεχεη. Ο δε ςπρνιφγνο, αλ ζέινπκε λα είκαζηε
πην ζσζηνί, δελ αζρνιείηαη κε φιε ηελ ςπρή. Αζρνιείηαη κε ηηο ζθέςεηο
θαη ηα ζπλαηζζήκαηα. Γελ αζρνιείηαη κε ηελ αλψηεξε ςπρή. Γελ
αζρνιείηαη κε ηε ΢πλείδεζε.
100
Πξέπεη λα μέξνπκε ινηπφλ ηη ιέκε θαη ηη ελλννχκε κε απηφ πνπ ιέκε.
Βιέπεηε πφζν ε γιψζζα έρεη δεκηνπξγήζεη κηα ζχγρπζε. Έρνπκε λα
θάλνπκε κε κηα ζχγρξνλε Βαβέι. Απηφ δε ζεκαίλεη φηη δε κπνξνχκε λα
δξάζνπκε ζηνλ Άλζξσπν θαη κε πιηθά θάξκαθα. Μπνξνχκε. Αιιά ζα
δξάζνπκε κφλν ζην πιηθφ κέξνο ηεο δηαηαξαρήο πνπ είλαη θαη ην
ηειεπηαίν ζηελ αιπζίδα. Γε ζα κπνξέζνπκε λα δξάζνπκε ζηελ
πξσηαξρηθή ελεξγεηαθή δηαηαξαρή φπσο θάλνπκε κε ην νκνηνπαζεηηθφ
θάξκαθν.
3.22 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Ηεξαξρίαο
Ο Άλζξσπνο επνκέλσο είλαη έλα ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν φπσο ιέεη ν
Νφκνο ηνπ ΋ινπ. Έρεη ην Αηνκηθφ ηνπ Πλεχκα, έρεη ηελ Αηνκηθή ηνπ
Φπρή, έρεη ην Αηζεξηθφ ηνπ ΢ψκα (Εσηθή Δλέξγεηα) θαη έρεη θαη ην
Αηνκηθφ Τιηθφ ηνπ ΢ψκα. Απφ εθεί θαη πέξα ην Τιηθφ ηνπ ΢ψκα
δηαηξείηαη ζηα επί κέξνπο θαη έρνπκε ηνλ εγθέθαιν θαη ηα λεχξα, ην
νξκνληθφ ζχζηεκα, ην θαξδην-αλαπλεπζηηθφ ζχζηεκα, ηα ζπιάρλα, ην
κπνζθειεηηθφ θαη ην δέξκα. Σα νπνία δελ είλαη φια ίζα θαη φκνηα κεηαμχ
ηνπο. Ηεξαξρηθά πξψηα έξρεηαη ην Αηνκηθφ Πλεχκα, κεηά ε Αηνκηθή
Φπρή, κεηά ην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη ζην ηέινο έξρεηαη ην Τιηθφ ΢ψκα. Καη
ζην Τιηθφ ΢ψκα πξψηα έξρεηαη ην Νεπξηθφ ΢χζηεκα θαη ηειεπηαίν ην
Γέξκα.
Τπάξρεη επνκέλσο κηα ηεξαξρία ζην αλζξψπηλν νλ. Να έλαο άιινο
νκνηνπαζεηηθφο λφκνο. Ο Νόμορ ηηρ Ιεπαπσίαρ πνπ καο ιέεη κε απιά
ιφγηα φηη ππάξρεη κηα ηεξαξρία ζηνλ Άλζξσπν. Απηφο ν λφκνο ιέεη ζηνλ
νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ: «γηαηξέ κνπ ζα βιέπεηο θαη ην ςπρηθφ θαη ην
ζσκαηηθφ θαη ηα δηάθνξα επίπεδα ηνπ ςπρηθνχ θαη ηνπ ζσκαηηθνχ. Καη
αλάινγα κε ην επίπεδν πνπ πάζρεη ζα δξαο αλάινγα γηαηί άιιε ζεκαζία
θαη ζνβαξφηεηα έρεη αλ πάζρεη ε ςπρή, άιιε αλ πάζρεη ν εγθέθαινο θαη
άιιε αλ πάζρεη ην δέξκα».
101
3.23 Ο νκνηνπαζεηηθόο Νόκνο ηεο Καηαζηνιήο ηεο Αζζέλεηαο
Τπάξρεη έλαο αθφκε λφκνο πνπ καο ιέεη φηη: «νπνηαδήπνηε ηαηξηθή
δξάζε δε ζεξαπεχεη νπζηαζηηθά πηζαλφλ λα θαηαζηείιεη ηελ αζζέλεηα,
δειαδή λα ηε ζπξψμεη πξνο ηα κέζα θαη λα δεκηνπξγήζεη κεγαιχηεξα
πξνβιήκαηα». Αλ δειαδή έρεηο έλα έθδεκα θαη ην πιαθψζεηο ζηελ
θνξηηδφλε κπνξεί κελ λα θχγεη ην έθδεκα αιιά δε ζεκαίλεη φηη
ζεξαπεχηεθε. Καηαζηάιεθε κελ ε ηνπηθή λφζνο αιιά ε γεληθή αζζέλεηα
ζα ζνπ βγεη πηζαλψο αξγφηεξα ζαλ άιιε ηνπηθή λφζνο δειαδή ζαλ
αιιεξγηθή ξηλίηηδα ή ζαλ αιιεξγηθή επηπεθπθίηηδα ή ζαλ αιιεξγηθφ
άζζκα.
Αλ θαηαζηείιεηο κηα νπξεζξίηηδα κε ηζρπξέο αληηβηψζεηο κπνξεί
αξγφηεξα λα ζνπ βγάιεη κηα αξζξίηηδα ή αλ ηελ θαηαζηείιεηο θαη απηή λα
ζνπ βγάιεη έλα πξφβιεκα ζηελ θαξδηά θνθ. Δίλαη ζχλνιν ν αλζξψπηλνο
νξγαληζκφο θαη ηα κέξε ηνπ είλαη ιεηηνπξγηθά ζπλδεδεκέλα κεηαμχ ηνπο
θαη ην έλα επεξεάδεη ην άιιν θαη κάιηζηα κε βάζε θαη θάπνηα ηεξαξρία.
Σν αλζξψπηλν νλ έρεη κηα ζνθία κέζα ηνπ ιφγσ Γεκηνπξγνχ. Οξγαλψλεη
ηελ άκπλα ηνπ ηεξαξρηθά θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ νξγαλψλεη ηεξαξρηθά
ηελ άκπλα ηνπ έλα θξάηνο. Αλ πρ έρνπκε κηα εηζβνιή ζηα ζχλνξα καο πρ
ζηνλ Έβξν ε πξψηε καο γξακκή άκπλαο είλαη ηα ζχλνξα, ε δεχηεξε είλαη
ε Αιεμαλδξνχπνιε, ε ηξίηε είλαη ε Θεζζαινλίθε, κεηά ε Λακία θαη
ηέινο ε Αζήλα. Ο Έβξνο είλαη ην δέξκα, ε Αιεμαλδξνχπνιε ην
κπνζθειεηηθφ, ε Θεζζαινλίθε ηα ζπιάρλα, ε Λακία ην Νεπξηθφ
΢χζηεκα θαη ε Αζήλα ε Φπρή καο.
Ζ πξνζπάζεηα ηεο άκπλαο καο είηε ηνπ θξάηνπο καο είηε ηνπ αλζξψπηλνπ
φληνο είλαη λα θξαηήζεη ηελ απεηιή θαη ηε δηαηαξαρή φζν γίλεηαη πην
εμσηεξηθά θαη ζε ιηγφηεξν ζεκαληηθά γηα ηελ επηβίσζε καο ζπζηήκαηα.
΋ηαλ φκσο θαηαζηέιινπκε κε ηζρπξά ρεκηθά θάξκαθα απιψο ηα
ζπκπηψκαηα, δειαδή ηελ αληίδξαζε ηνπ νξγαληζκνχ καο ηφηε είλαη ζαλ
λα ζπξψρλνπκε ηε δηαηαξαρή, ηελ αζζέλεηα ζε πην εζσηεξηθά θαη πην
ζεκαληηθά ζπζηήκαηα.
102
3.24 Ζ Ππξακίδα ησλ Κόζκσλ ηνπ ΢ύκπαληνο
Πάκε ηψξα ζηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο. Κάλσ έλα ζρήκα ζηνλ πίλαθα.
Ση είλαη; Μηα ππξακίδα. Πξφθεηηαη γηα έλα ΋ιν. Δπάλσ ζηελ θνξπθή
ππάξρεη ν Γεκηνπξγφο, ν Θεφο, ην ΢χκπαλ, ε Μεηέξα Φχζε φπσο ζέιεηε
πείηε ην. Γελ αιιάδεη ηίπνηα φηη φλνκα θαη λα ηνπ δψζνπκε. Δίηε ην
νλνκάζνπκε Αλσηάηε Αξρή, είηε Βνχδα, είηε Υξηζηφ, είηε Φχζε αλ
δειψλνπκε άζενη, δελ αιιάδεη ηίπνηα φζνλ αθνξά ηελ εμέηαζε ηνπ
΢χκπαληνο. Έρεη βέβαηα ζεκαζία ην πνπ πηζηεχνπκε θαηά ηελ αηνκηθή
κνπ γλψκε. Αιιά απηή ηε ζηηγκή φζνλ αθνξά ηελ εμέηαζε ησλ λφκσλ
ηνπ ΢χκπαληνο, δελ αιιάδεη θάηη.
Κάησ απφ ην Θεφ ή Αλψηαηε Αξρή βξίζθεηαη έλα επίπεδν πνπ ζα ην
νλνκάζσ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Δίλαη απηφ πνπ ιέλε νη ρξηζηηαλνί
Παξάδεηζν. Οη Αξραίνη Έιιελεο ην νλφκαδαλ «Γε ησλ Μαθάξσλ» (Γε
ησλ Δπηπρηζκέλσλ). Μεηά είλαη ν Φπρηθφο Κφζκνο, ν Αηζεξηθφο Κφζκνο,
ν Δλεξγεηαθφο Κφζκνο θαη ηέινο ν Τιηθφο Κφζκνο.
3.25 Τιηθόο θαη Δλεξγεηαθόο Κόζκνο
Αο ηα εμεηάζνπκε απφ θάησ πξνο ηα πάλσ γηαηί ηα θάησ ηα μέξνπκε
θαιχηεξα. Σνλ Τιηθφ Κφζκν ηνλ μέξνπκε πνιχ θαιά. Γε λνκίδσ φηη
ρξεηάδεηαη λα πνχκε θάηη ηδηαίηεξν γη’ απηφλ. Αο πάκε ζηνλ Δλεξγεηαθφ
Κφζκν. Θα πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςηλ καο φηη ν Τιηθφο Κφζκνο θαη ν
Δλεξγεηαθφο Κφζκνο είλαη έλα εληαίν ζχλνιν, είλαη ν Τιηθν-Δλεξγεηαθφο
Κφζκνο.
Μεηά απφ πνιιά ρξφληα αλαθαιχςακε ην απηνλφεην. ΋ηη χιε θαη
ελέξγεηα είλαη ην ίδην πξάγκα. Μάιηζηα αλαθαιχςακε φηη ε χιε είλαη
ζπκππθλσκέλε ελέξγεηα. ΋ηη ε ελέξγεηα κεηαηξέπεηαη ζε χιε θαη ε χιε
ζε ελέξγεηα. Μάιηζηα ππάξρνπλ πνιιέο κνξθέο ελέξγεηαο. Απφ
θαηψηεξεο φπσο ε ζεξκφηεηα κέρξη αλψηεξεο φπσο ε ειεθηξνκαγλεηηθή
αθηηλνβνιία.
103
΋ιεο απηέο νη κνξθέο ελέξγεηαο κεηαηξέπνληαη ε κία ζηελ άιιε. Πρ κηα
θνηλή ιάκπα ππξαθηψζεσο κεηαηξέπεη ηελ ειεθηξηθή ελέξγεηα ζε θσο
θαη ζεξκφηεηα. Μηα ειεθηξηθή γελλήηξηα κεηαηξέπεη ηε ρεκηθή ελέξγεηα
ηεο βελδίλεο ζε θηλεηηθή ελέξγεηα θαη απηήλ ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα.
Δίλαη ινγηθφ αθνχ ε κία ελέξγεηα κεηαηξέπεηαη ζηελ άιιελ λα
ζεσξήζνπκε φηη απνηεινχλ έλα φκνην ζηε βάζε ηνπ ζχλνιν θαη άξα
ππάξρεη κηα αλψηεξε ζπκπαληηθή ζα ιέγακε ελέξγεηα απφ ηελ νπνία θαη
πξνέξρνληαη.
3.26 Αηζεξηθόο Κόζκνο θαη Αηζεξηθό Αλζξώπηλν ΢ώκα
Απηή ηελ Κνζκηθή ή ΢πκπαληηθή Δλέξγεηα νλνκάζακε θαηά θαηξνχο κε
δηάθνξα νλφκαηα έλα εθ ησλ νπνίσλ είλαη θαη ν Αηζέξαο ή Αηζεξηθή
Δλέξγεηα απφ ηελ νπνία θαη απνηειείηαη ν Αηζεξηθφο Κφζκνο γχξσ καο.
Παξαηεξήζεθε κάιηζηα φηη φινη νη δψληεο νξγαληζκνί, άξα θαη ν
Άλζξσπνο δηαζέηνπλ ηελ Αηνκηθή ηνπο Αηζεξηθή Δλέξγεηα, απηφ πνπ ζα
νλνκάζνπκε Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη’ αλαινγίαλ ηνπ Τιηθνχ ΢ψκαηνο.
Γελ πξφθεηηαη βέβαηα γηα απηφ θαη νξαηφ κε ην γπκλφ κάηη ζψκα γηαηί
αθξηβψο είλαη πνιχ πην αηζέξην. Άιισζηε νχηε θαη νη θαηψηεξεο κνξθέο
ελέξγεηαο φπσο ν ειεθηξηζκφο πρ είλαη απηέο ή νξαηέο. Γελ παχνπκε
φκσο λα αλαγλσξίδνπκε ηελ χπαξμε θαη δξάζε ηνπο κέζα απφ ηηο
θπζηθέο ηδηφηεηεο ηνπο.
Πρ δε κπνξνχκε λα δνχκε ηνλ ειεθηξηζκφ αιιά φηαλ πάζνπκε
ειεθηξνπιεμία είκαζηε ζίγνπξνη γηα ηελ χπαξμε ηνπ. (γέιηα) Καηά ηνλ
ίδην ηξφπν κπνξεί λα κε κπνξνχκε λα δνχκε κε ηα κάηηα καο ην Αηζεξηθφ
καο ΢ψκα, ηελ Αχξα καο, ηε Εσηθή καο Δλέξγεηα, αιιά είκαζηε ζίγνπξνη
φηη ππάξρεη απφ ηε ζηηγκή πνπ ηε θσηνγξαθίδνπκε πιένλ κε ηε κέζνδν
Κίξιηαλ. Καη κάιηζηα ππάξρεη πιένλ ε δπλαηφηεηα λα δνχκε ηηο αιιαγέο
ηεο Αχξαο καο ζε θαηάζηαζε πγείαο ή αζζέλεηαο ή ζε δηάθνξεο ςπρηθέο
θαηαζηάζεηο πρ ζπκνχ, θφβνπ θιπ.
104
Βιέπνπκε ινηπφλ θαηά ζεηξά απφ πάλσ πξνο ηα θάησ ηελ χπαξμε ζην
΢χκπαλ ηνπ Αηζεξηθνχ Κφζκνπ, ηνπ Δλεξγεηαθνχ Κφζκνπ θαη ηνπ
Τιηθνχ Κφζκνπ. Καη αληίζηνηρα ζηνλ Άλζξσπν ηελ χπαξμε ηνπ
Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο, ηνπ Δλεξγεηαθνχ ΢ψκαηνο θαη ηνπ Τιηθνχ ΢ψκαηνο.
Καη απηά δελ είλαη φια ίζα θαη φκνηα κεηαμχ ηνπο. Τπάξρεη κηα ηεξαξρία
κεηαμχ ηνπο. Μάιηζηα ε ηεξαξρία πνπ αλαθέξακε ζην αλζξψπηλν νλ
αιιά θαη ζην αλζξψπηλν Τιηθφ ΢ψκα, ππάξρεη θαη πθίζηαηαη γηαηί
ππάξρεη ζην ΢χκπαλ πξψηα θαη κεηά ζηνλ Άλζξσπν πνπ είλαη παηδί ηνπ
΢χκπαληνο.
Σν ξεηφ ηνπ Δξκή ηνπ Σξηζκέγηζηνπ ιέεη: «΋ηη πάλσ, έηζη θαη θάησ».
Γειαδή φπσο είλαη θηηαγκέλα ηα αλψηεξα επίπεδα έηζη είλαη θηηαγκέλα
θαη ηα θαηψηεξα γηαηί αθξηβψο ηα θαηψηεξα θηηάρηεθαλ απφ ηα αλψηεξα
θαη ε ιεηηνπξγία ηνπο εμαζθαιίδεηαη απφ ηα αλψηεξα.
3.27 «Καη’ εηθόλαλ»
Μήπσο είλαη ζρήκα ιφγνπ φηη έρνπκε θηηαρηεί «θαη’ εηθφλαλ» ηνπ Θενχ
ή ηνπ ΢χκπαληνο, φπσο ζέιεηε πείηε ην; ΋ρη δελ είλαη ζρήκα ιφγνπ. Δίλαη
κηα ζπκπαληηθή αιήζεηα πνπ αθνξά ηε δνκή θαη ιεηηνπξγία καο. Σν
Τιηθφ καο ΢ψκα πξνέξρεηαη απφ ηνλ Τιηθφ Κφζκν, ην Δλεξγεηαθφ καο
΢ψκα απφ ηνλ Δλεξγεηαθφ Κφζκν, ην Αηζεξηθφ καο ΢ψκα απφ ηνλ
Αηζεξηθφ Κφζκν, ε Αηνκηθή καο Φπρή απφ ηνλ Φπρηθφ Κφζκν θαη ην
Αηνκηθφ καο Πλεχκα απφ ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν.
Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ηα πιηθά γηα λα ζρεκαηηζηεί ην Τιηθφ καο ΢ψκα
ηα παίξλνπκε απφ ηνλ Τιηθφ Κφζκν, θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ νη
ελέξγεηεο πνπ ππάξρνπλ κέζα καο φπσο ε ζεξκφηεηα θαη ν ειεθηξηζκφο
πξνέξρνληαη απφ ηνλ Δλεξγεηαθφ Κφζκν έηζη θαη ηα ππφινηπα αλψηεξα
ζψκαηα καο πξνέξρνληαη απφ ηνπο αλψηεξνπο θφζκνπο ηνπ ΢χκπαληνο.
Γε δεκηνπξγνχληαη εθ ηνπ κεδελφο θαη νχηε θαη επηζηξέθνπλ ζην κεδέλ.
105
΋πσο «ρνπο ελ θαη εηο ρνπλ απειεχζεηαη» έηζη θαη ηα ππφινηπα καο
αλψηεξα ζψκαηα πξνέξρνληαη απφ ηνπο αλψηεξνπο θφζκνπο ηνπ
΢χκπαληνο θαηά ηε γέλλεζε θαη εθεί επηζηξέθνπλ κεηά ζάλαην. Ζ
Αηνκηθή καο Φπρή είλαη «παηδί» ηνπ Φπρηθνχ Κφζκνπ θαη ην Αηνκηθφ
καο Πλεχκα «παηδί» ηνπ Πλεπκαηηθνχ Κφζκνπ.
Μάιηζηα φπσο αλά πάζα ζηηγκή ην Τιηθφ καο ΢ψκα αληαιιάζεη χιε κε
ηνλ Τιηθφ Κφζκν κε ηελ αλαπλνή, ηελ νχξεζε, ηε δηαηξνθή, ηελ
αθφδεπζε θιπ έηζη γίλεηαη θαη κε ηα ππφινηπα καο αλψηεξα ζψκαηα.
Αληαιιάζνπλ αλά πάζα ζηηγκή ζηνηρεία κε ηνπο αλψηεξνπο θφζκνπο. Σν
Αηζεξηθφ καο ΢ψκα αληαιιάζζεη αηζέξα κε ηνλ Αηζεξηθφ Κφζκν. Ζ ςπρή
καο αληαιιάζζεη ζθέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα κε ηνλ Φπρηθφ Κφζκν. Καη
ην Αηνκηθφο καο Πλεχκα κε ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Γη’ απηφ
θπξηνιεθηνχκε φηαλ ιέκε φηη ν Άλζξσπνο είλαη παηδί ηεο Μεηέξαο
Φχζεο ή παηδί ηνπ Παηέξα Θενχ. Γελ είλαη ζρήκα ιφγνπ. Γελ είλαη
θαζφινπ κα θαζφινπ ζρήκα ιφγνπ θαη αο καο ζίγεη ηνλ αλζξψπηλν
εγσηζκφ.
3.28 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Δλόηεηαο θαη Πνηθηινκνξθίαο
Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ε δνκή καο θαη ηα πιηθά καο πξνέξρνληαη απφ
ηε Μεηέξα Φχζε έηζη θαη νη λφκνη πνπ ιεηηνπξγνχλ κέζα καο, νη
Οκνηνπαζεηηθνί Νφκνη ή νη Ηαηξηθνί Νφκνη, πξνέξρνληαη απφ ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο. Δίλαη παηδηά ηνπο. Δίλαη «θαη’ εηθφλαλ θαη θαζ’
νκνίσζηλ ηνπο».
Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηνπ ΋ινπ, ππάξρεη θαη ηζρχεη ζηνλ αλζξψπηλν
νξγαληζκφ αθξηβψο γηαηί ππάξρεη θαη ηζρχεη ζαλ ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο
Δλφηεηαο θαη Πνηθηινκνξθίαο. Άιισζηε ηη ζεκαίλεη ΢χκπαλ ή Άπαλ. Σα
πάληα! Απηφ ζεκαίλεη. Πεξηιακβάλεη ηα πάληα. ΋ηη ππάξρεη. Γελ ππάξρεη
ηίπνηα έμσ απφ ην ΢χκπαλ, έμσ απφ ην Θεφ. ΋ια είλαη έλα ΋ιν. ΋ηη
ζπκβαίλεη ζηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν επεξεάδεη κε ηε ζεηξά ηνπ ηνλ
Φπρηθφ Κφζκν θαη απηφ κε ηε ζεηξά ηνπ ηνλ Τιηθφ Κφζκν. ΋ηη
ζπκβαίλεη έμσ ζηνπο Κφζκνπο ηνπ ΢χκπαληνο επεξεάδεη θαη εκάο ηνπο
αλζξψπνπο αθνχ ε δνκή θαη ε ιεηηνπξγία καο έρνπλ άκεζε ζρέζε κε
106
ηνπο Κφζκνπο ηνπ ΢χκπαληνο. Δίκαζηε έλαο Μηθξφθνζκνο ηνπ
επξχηεξνπ Μαθξφθνζκνπ.
Πέξαλ ηνπ φηη είκαζηε έλα ΋ιν έρνπκε θαη κηα πνηθηινκνξθία. ΋ζν
θαηεβαίλνπκε πξνο ηα θάησ ζην ΢χκπαλ ε ππξακίδα αλνίγεη. Καη απηφ ην
βιέπνπκε παληνχ ζηε Φχζε. Δίκαζηε έλα είδνο, άλζξσπνη, αιιά είκαζηε
ηφζα δηζεθαηνκκχξηα άηνκα. Έρνπκε έλα είδνο πρ ηα Φπηά αιιά ρηιηάδεο
νηθνγέλεηεο δηαθνξεηηθψλ θπηψλ θαη ακέηξεηα αηνκηθά θπηά.
Γηαηί λνκίδεηε ππάξρεη απηή ε ππξακίδα ηεο πνηθηινκνξθίαο ζηε Γε;
Δπεηδή είλαη αληαλάθιαζε απηήο ηεο ππξακηδηθήο δνκήο ηνπ ΢χκπαληνο.
΋πσο ν Οκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηνπ ΋ινπ αληηζηνηρεί ζην ΢πκπαληηθφ
Νφκν ηεο Δλφηεηαο έηζη θαη ν Οκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ηεο
Δμαηνκίθεπζεο αληηζηνηρεί ζην ΢πκπαληηθφ Νφκν ηεο Πνηθηινκνξθίαο.
3.29 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Διάρηζηεο Καηαλάισζεο Δλέξγεηαο
Ο Νφκνο ηεο Διάρηζηεο Γφζεο ζε πνην ζπκπαληηθφ λφκν αληηζηνηρεί
άξαγε; ΢ην Νφκν ησλ Διαρίζησλ Σξηβψλ ή Νφκν ηεο Διάρηζηεο
Καηαλάισζεο Δλέξγεηαο. Οηηδήπνηε ζπκβαίλεη ζην ΢χκπαλ, είηε θπζηθφ,
είηε ρεκηθφ θαηλφκελν, είηε ςπρηθφ θαηλφκελν ζπκβαίλεη κε ηελ ειάρηζηε
θαηαλάισζε ελέξγεηαο. Μηα πέηξα άκα πέζεη απφ ςειά δε ζα πέζεη κε
δηθ-δαθ, αιιά ζα πέζεη θάζεηα. Σν λεξφ φηαλ θαηεβαίλεη απφ ηα βνπλά
δηαιέγεη ηνλ πην ζχληνκν, δπλαηφ, ηξφπν.
Πξνζέμηε ηνλ ηνληζκφ ηνπ «δπλαηφ». Άκα βξίζθεη εκπφδηα ζα
ινμνδξνκήζεη αιιά πάληα ζα πεγαίλεη απφ πάλσ πξνο ηα θάησ θαη δε ζα
αλεβνθαηεβαίλεη. Σα πάληα ζην ΢χκπαλ γίλνληαη κε ηελ ειάρηζηε
θαηαλάισζε ελέξγεηαο. Καη κάιηζηα απηή ε ειάρηζηε θαηαλάισζε
ελέξγεηαο έρεη θαη ην κέγηζην απνηέιεζκα ή θαιχηεξα ηε κέγηζηε
απφδνζε.
107
3.30 ΢πκπαληηθόο Νόκνο ηεο Ηεξαξρίαο
Ο νκνηνπαζεηηθφο Νφκνο ησλ Οκνίσλ απφ πνηφλ άξαγε ζπκπαληηθφ λφκν
πξνέξρεηαη; Πνηαλνχ είλαη παηδί; Αο ην δνχκε. Μαο ιέεη απηφο ν λφκνο
φηη πξέπεη λα δξαο κε φκνην ηξφπν. Αλ έρεηο έλα ειεθηξηθφ θχθισκα
πξέπεη λα δξάζεηο κε ειεθηξηζκφ ζε απηφ ην θχθισκα. Γε κπνξείο λα
δξάζεηο πρ κε ζεξκφηεηα. Αλ έρεηο έλα θπηφ, έλα δσληαλφ νξγαληζκφ ζα
δξάζεηο κε ηξφπν πνπ λα αθνξά δσληαλφ νξγαληζκφ. Γε κπνξείο λα ην
αληηκεησπίζεηο ζαλ κηα κεραλή.
΢ην ςπγείν πνπ είλαη έλα πξάγκα, ζα δξάζεηο κε ηνπο λφκνπο ησλ
πξαγκάησλ, κε ηνπο λφκνπο ηεο χιεο. Γε κπνξείο λα ππξνβνιήζεηο έλα
θάληαζκα ή κηα ςπρή. Με πιηθά κέζα δε κπνξείο λα επηδξάζεηο ζε θάηη
ςπρηθφ, ζε θάηη άπιν. Αλ απηφ καο θαίλεηαη ινγηθφ θαη απηνλφεην γηαηί
καο θαίλεηαη ινγηθφ ην λα δξάζνπκε ζε έλα αλζξψπηλν νλ, ην νπνίν είλαη
έλα ζχλνιν ςπρν-ελεξγεηαθν-ζσκαηηθφ κφλν κε πιηθά κέζα;
Απηφ καο ιέεη ε Οκνηνπαζεηηθή: φηη φηαλ ε αζζέλεηα μεθηλάεη ζαλ
ελεξγεηαθή δηαηαξαρή ζα πξέπεη λα δξάζεηο κε φκνηα κέζα, δειαδή
ελεξγεηαθά θάξκαθα. Ο νκνηνπαζεηηθφο ινηπφλ Νφκνο ησλ Οκνίσλ έρεη
ζρέζε κε ην ζπκπαληηθφ Νφκν ηεο Ηεξαξρίαο πνπ καο ιέεη φηη δελ είλαη
φια ίζα θαη φκνηα, φηη ην θάζε ηη έρεη ην επίπεδν ηνπ θαη πξέπεη απηφ λα
ην ζεβφκαζηε θαη λα δξνχκε κε φκνην ηξφπν.
108
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4
ΓΗΑΛΟΓΟ΢
4.1 Μπνξεί ε Οκνηνπαζεηηθή λα βνεζήζεη ζε νμείεο πεξηπηώζεηο;
4.2 Ο θαλαηηζκόο ηνπ γηαηξνύ βιάπηεη ηνλ αζζελή
4.3 Κνιπκπάκε κέζα ζε έλα Δλεξγεηαθό Κόζκν θη όκσο δελ ην
ζπλεηδεηνπνηνύκε!
4.4 Ο ςεπδαηζζεηηθόο Κόζκνο ηεο Ύιεο θαη ηεο Μνξθήο
4.5 Ο Αηζέξαο είλαη ε πξσηαξρηθή Δλέξγεηα πνπ γελλάεη όιεο ηηο
άιιεο
4.6 Γπλακνπνίεζε: πσο κηα πιηθή νπζία γίλεηαη ελεξγεηαθό
νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν
4.7 Σν απνηέιεζκα κεηξάεη!
4.8 Σν νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν δε δξα κέζσ απζππνβνιήο
4.9 Πόηε αξρίδεη
Οκνηνπαζεηηθή;
λα
βιέπεη
θαλείο
απνηειέζκαηα
κε
ηελ
4.10 Ενύκε ππό αληίμνεο ζπλζήθεο πνπ πάλε από ην θαθό ζην
ρεηξόηεξν
4.11 Γίλνπκε ην όκνην κε ηελ εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία θάξκαθν
4.12 Πνηνο παξαζθεπάδεη ην νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν;
4.13 Οκνηνπαζεηηθή θαη πάζε ή «ζπλ Αζελά θαη ρείξα θίλεη»
4.14 Όηη είλαη αθύζηθν πξνθαιεί ππνιεηπόκελν θνξεζκό θαη νδεγεί
ζε πάζνο
4.15 Μέζα καο ππάξρεη κία έζησ ζηαγόλα ζνθίαο... αιιά δελ ηελ
αθνύκε!
4.16 Απηνξύζκηζε: «Όηαλ πεηλάο ζα ηξσο...»
109
Αο ζηακαηήζσ εδψ ηελ εηζαγσγή ζηνπο Οκνηνπαζεηηθνχο θαη
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο γηα λα ζπδεηήζνπκε. ΢αο αθνχσ ινηπφλ. Απνξίεο,
απφςεηο, δηαθσλίεο... φια εππξφζδεθηα.
4.1 Μπνξεί ε Οκνηνπαζεηηθή λα βνεζήζεη ζε νμείεο πεξηπηώζεηο;
-Έρσ ηελ εληχπσζε φηη ε Οκνηνπαζεηηθή ζηελ πξφιεςε έρεη θαιά
απνηειέζκαηα. Πρ φηαλ έρσ θάπνην πξφβιεκα ζην ζηνκάρη θαη πάεη λα
κνπ θάλεη έιθνο, δίλνληαο νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα κπνξψ λα πξνιάβσ
ην έιθνο. Αιιά ζε νμείεο θαηαζηάζεηο πρ αλ έρσ έλα θαηαξξάθηε, πψο
κπνξεί ε Οκνηνπαζεηηθή λα βνεζήζεη; Δθεί λνκίδσ φηη ρξεηάδεηαη ε
θιαζζηθή Ηαηξηθή. Με ηα ζχγρξνλα κέζα, κέζα ζε έλα ηέηαξην παο εθεί
θαη ζνπ θηηάρλνπλ ηνλ θαηαξξάθηε. Καη λνκίδσ θαλείο ζα πξέπεη λα κελ
είλαη κνλνιηζηθφο θαη λα πεη «Α! Δγψ κφλν νκνηνπαζεηηθά! Δηδηθά ζηηο
νμείεο θαηαζηάζεηο ρξεηάδεηαη. ΋ηαλ έρεηο κηα ζθσιεθνεηδίηηδα θαη ζνπ
θάλεη πεξηηνλίηηδα, ε ηφηε ζα θάλεηο εγρείξεζε νπσζδήπνηε... ηη ζα
θάλεηο δειαδή; Θα πεξηκέλεηο κε ην θάξκαθν θαη λα πεζάλεηο;
-΢σζηή ελ κέξεη ε άπνςε ζνπ. ΢πκθσλψ καδί ζνπ αιιά κε θάπνηεο
δηεπθξηλίζεηο. Αλ δε ζπκθσλνχζα ζα ήκνπλα αληίζεηνο κε απηά πνπ
δηαθήξπμα πξνεγνπκέλσο. Γειαδή κε ην Νφκν ηνπ ΋ινπ. Δγψ δελ
αξλήζεθα φηη ν Άλζξσπνο είλαη θαη Τιηθφ ΢ψκα. Αθνχ ινηπφλ είλαη θαη
Δλεξγεηαθφ ΢ψκα θαη Τιηθφ ΢ψκα ζα πξέπεη λα δξάζνπκε παξάιιεια
δειαδή θαη ελεξγεηαθά θαη πιηθά. Σαπηφρξνλα. Μα γηαηί λα κε δξάζνπκε
θαη πιηθά; Θα ήηαλ παξάινγν λα είκαζηε κνλνιηζηθνί φπσο είπεο.
Πνιχ πεξηζζφηεξν φηαλ ε δηαηαξαρή έρεη πξνρσξήζεη θαη έρεη
θαηαζηξέςεη έλα φξγαλν ή έλαλ ηζηφ, αλαγθαζηηθά ζα δξάζνπκε θαη
πιηθά θαη κάιηζηα έληνλα. Σν Αηζεξηθφ ΢ψκα ηνπ αλζξψπηλνπ
νξγαληζκνχ δε κπνξεί λα επαλαθέξεη έλα ήδε θαηεζηξακκέλν φξγαλν ή
ηζηφ. Τπάξρεη πάληα ην φξην ηεο «κε αλαζηξέςηκεο βιάβεο» φπσο ιέκε
ζηελ Ηαηξηθή. Δίλαη απηφ πνπ νη κεραληθνί ιέλε γηα κηα κεραλή «πέξαλ
νξίνπ επηζθεπήο».
110
Αλ έρσ έλα πξνρσξεκέλν θαηαξξάθηε δε κπνξεί ην ελεξγεηαθφ
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν έζησ θαη αλ θηλεηνπνηήζεη πιηθνχο βηνρεκηθνχο
κεραληζκνχο λα μεζνιψζεη ην θαθφ ηνπ καηηνχ. Άξα ζα θαηαιήμσ
αλαγθαζηηθά ζηελ εγρείξεζε φηαλ έρσ λα θάλσ κε κε αλαζηξέςηκεο
βιάβεο. Αιιά κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή κπνξψ νξηζκέλεο θνξέο ζε πξψηκε
θάζε λα ζηακαηήζσ ηελ εμέιημε ηνπ θαηαξξάθηε. Βέβαηα ν
θαηαξξάθηεο, γηα λα είκαζηε ζσζηνί, δελ είλαη νμεία πάζεζε.
Αιιά θαη ζε νμείεο λφζνπο αθφκε θαη επηθίλδπλεο νμείεο λφζνπο ζαθψο
θαη κπνξνχκε λα δξάζνπκε θαη κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή θαη κάιηζηα λα
δξάζνπκε «νμέσο», δειαδή γξήγνξα, άκεζα. Πρ ζε κηα νμεία
ζθσιεθνεηδίηηδα κπνξεί λα δξάζεη ε Οκνηνπαζεηηθή αιιά πξνζέμηε:
κπνξεί θαη πξέπεη λα δξάζεη ζε έλα λνζνθνκείν θαη ππφ εληαηηθή
λνζνθνκεηαθή παξαθνινχζεζε θαη ππφ ηελ αίξεζε φηη ε θαηάζηαζε
ειέγρεηαη. Αλ δελ ειέγρεηαη, πρ αλ έρνπκε κηα ξήμε ηνπ παρέσο εληέξνπ
θαη έρνπκε πεξηηνλίηηδα ζαθψο θαη ζα πξνρσξήζνπκε άκεζα ζε
εγρείξεζε θαη ζε νπνηνδήπνηε άιιν κέζν ρξεηαζηεί.
Γελ θαηαξγεί ηε Υεηξνπξγηθή ε Οκνηνπαζεηηθή. Αιινίκνλν! Χο
θηινζνθία θαη σο θιηληθή πξαθηηθή ε Οκνηνπαζεηηθή δελ απνξξίπηεη
νχηε ηε Υεηξνπξγηθή αιιά νχηε θαη ηα ρεκηθά αιινπαζεηηθά θάξκαθα.
Γειαδή αλ έρσ έλα αζζελή κε κηα έληνλε θαη επηθίλδπλε αξξπζκία
ζαθψο ζα δξάζσ θαη κε νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα αιιά παξάιιεια ζα
δξάζσ θαη κε αληηαξξπζκηθά. Γηαηί λα δηαθηλδπλεχζσ; Γηαηί λα πάσ
θφληξα ζην ζπκθέξνλ ηνπ αζζελνχο κνπ; ΢αθψο ζα δξάζσ θαη κε
θαξδηνηνλσηηθά θαη ζαθψο θαη ζε άιιεο επείγνπζεο θαηαζηάζεηο ζα
δξάζσ θαη κε φια ηα ππάξρνληα θάξκαθα αθφκε θαη κε θνξηηδφλε αλ
ρξεηαζηεί πρ ζε έλα έληνλν αιιεξγηθφ, αλαθπιαθηηθφ ζνθ.
4.2 Ο θαλαηηζκόο ηνπ γηαηξνύ βιάπηεη ηνλ αζζελή
Ο θαλαηηζκφο ηνπ γηαηξνχ, είηε είλαη νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο, είηε
βεινληζηήο, είηε αιινπαζεηηθφο γηαηξφο είλαη ζαθψο ιάζνο. Καη κάιηζηα
γηα ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ είλαη δχν θνξέο ιάζνο! Γηαηί αληηηίζεηαη
111
θαη ζηε θηινζνθία ηνπ θαη ζηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο ηνπο νπνίνπο
νθείιεη λα αθνινπζεί.
Τπήξραλ θάπνηε νξηζκέλνη νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί ζηελ Διιάδα πνπ
έιεγαλ φηη «φηαλ θάλεηο Οκνηνπαζεηηθή δελ πξέπεη λα παίξλεηο θαλέλα
άιιν θάξκαθν» ή φηη «πξέπεη λα ζηακαηήζεηο πξψηα ηα θάξκαθα ζνπ
θαη κεηά λα έξζεηο ζε κέλα λα θάλεηο Οκνηνπαζεηηθή». Απηφ είλαη
ηαηξηθφ ιάζνο. Δπηπρψο απηφ γηλφηαλ απφ ιίγνπο νκνηνπαζεηηθνχο
γηαηξνχο αιιά δπζηπρψο καο άθεζε φινπο ηε ξεηζηληά φηη δε
ζπκβηβάδνληαη θαη δε κπνξνχλ λα ζπλεξγαζηνχλ ε Οκνηνπαζεηηθή θαη ε
Αιινπαζεηηθή ή ηνπιάρηζηνλ νη γηαηξνί ηνπο.
Έξρνληαη ζε κέλα αζζελείο πνπ παίξλνπλ πνιιά θαη δηάθνξα θάξκαθα.
Αληηππεξηαζηθά, θαξδηνινγηθά, θνξηηδφλε… φηη κπνξείηε λα
θαληαζηείηε. Τπάξρνπλ θάξκαθα απιά, ειαθξά πνπ κπνξείο λα ηα
θφςεηο ακέζσο. Δίηε γηαηί είλαη πεξηηηά - δπζηπρψο δνχκε ζε ρψξα
πνιπθαξκαθίαο - είηε γηαηί δελ είλαη ζεκαληηθά. Αιιά πνιιά άιια
θάξκαθα δε κπνξείο θαη δελ πξέπεη λα ηα θφςεηο απφηνκα. Ο θαλφλαο
είλαη φηη ν αζζελήο παξακέλεη κε ηα θάξκαθα ηνπ φπσο αθξηβψο ηα
έπαηξλε, παίξλεη επηπιένλ θαη ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα θαη ζηαδηαθά
πξνρσξάκε εθφζνλ ππάξμεη βειηίσζε θαη ζηε δηαθνπή ησλ ρεκηθψλ
θαξκάθσλ.
Άιισζηε, λα ην πνχκε έηζη απιά, ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δελ
ηζαθψλνληαη κε ηα αιινπαζεηηθά θάξκαθα. Γελ έρνπκε θακία ζπλέξγεηα
ή αληελέξγεηα κεηαμχ ηνπο. Αιινχ δξνπλ, ζε άιιν επίπεδν ηα
νκνηνπαζεηηθά αιινχ δξνπλ ηα αιινπαζεηηθά.
Σα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δξνπλ πξψηα ζην ελεξγεηαθφ ππφζηξσκα
ηνπ Άλζξψπνπ θαη κεηά απηή ε δξάζε θαηεβαίλεη θαη ζην πιηθφ ζψκα
ελψ ηα αιινπαζεηηθά δξνπλ θαη’ επζείαλ θαη απνθιεηζηηθά ζην πιηθφ
ζψκα. Καη φπσο είπακε κε αζθαιή ηξφπν, δειαδή κεηά απφ
παξαθνινχζεζε, κεηξήζεηο θαη εμεηάζεηο αθνχ επηβεβαηψζνπκε φηη ν
112
αζζελήο θιηληθά αιιά θαη εξγαζηεξηαθά έρεη ζαθψο βειηησζεί θαη
αλαξξψζεη, ηφηε θαη κφλνλ ηφηε ζηαδηαθά κεηψλνπκε ή θαη θαηαξγνχκε
ηα αιινπαζεηηθά θάξκαθα εάλ θαη εθφζνλ είλαη εθηθηφ. Άιιε εξψηεζε,
ηνπνζέηεζε ή δηαθσλία;
4.3 Κνιπκπάκε κέζα ζε έλα Δλεξγεηαθό Κόζκν θαη όκσο δελ ην
ζπλεηδεηνπνηνύκε!
-Ση ελλνείηε φηαλ ιέηε ελεξγεηαθά θάξκαθα;
-Πξνζέμηε ηη γίλεηαη. Γελ έρνπκε κάζεη λα ζθεθηφκαζηε ελεξγεηαθά.
Γηαηί; Μα επεηδή έρνπκε κάζεη λα ζθεθηφκαζηε πιηζηηθά! Απηή ηε
ζηηγκή πνπ θαζφκαζηε εδψ, απηφο ν ήρνο πνπ έξρεηαη απ’ έμσ δεν είλαη
πιηθφο. Δίλαη κηα κνξθή ελέξγεηαο. Απηφ ην θσο πνπ δηαρέεηαη γχξσ καο
δεν είλαη πιηθφ. Δίλαη κηα άιιε κνξθή ελέξγεηαο. Μέζα ζνπ απηή ηε
ζηηγκή έρεηο ρεκηθή ελέξγεηα, ειεθηξηθή ελέξγεηα, αηζεξηθή ελέξγεηα θιπ.
Γελ ην ζπλεηδεηνπνηείο φκσο. Γηαηί; Δπεηδή νη πέληε Αηζζήζεηο καο,
δειαδή ε φξαζε, ε αθνή, ε φζθξεζε, ε γεχζε θαη ε αθή εληνπίδνπλ
κφλν ηα πιηθά ζψκαηα, ηνλ Τιηθφ Κφζκν. Γε κπνξνχλ λα αληρλεχζνπλ
ηνλ Δλεξγεηαθφ Κφζκν.
Απηή ηε ζηηγκή απηφ ην δσκάηην βνκβαξδίδεηαη θπξηνιεθηηθά απφ ηηο
ελεξγεηαθέο εθπνκπέο ησλ ηειενπηηθψλ ζηαζκψλ, απφ ξαδηνθσληθά
ζήκαηα, απφ ππεξηψδε αθηηλνβνιία, απφ αθηίλεο ρ, γ θιπ, απφ ειηαθή
αθηηλνβνιία... γίλεηαη δειαδή έλαο ελεξγεηαθφο ρακφο φκσο εκείο δελ ην
ζπλεηδεηνπνηνχκε θαζφινπ.
Καη ην παξάμελν γηα κέλα δελ είλαη ε χπαξμε απηψλ ησλ ελεξγεηψλ. Σν
παξάμελν είλαη γηαηί έρνπκε απηή ηελ απνξία γηα ηα ελεξγεηαθά θάξκαθα
ηε ζηηγκή πνπ θνιπκπάκε θπξηνιεθηηθά ή κάιινλ πληγφκαζηε
θπξηνιεθηηθά κέζα ζε έλα αέλαν θαη παιιφκελν ελεξγεηαθφ ΢χκπαλ. Σν
αθφκε πην παξάμελν είλαη φηαλ αλαξσηηφκαζηε αλ έρνπλ θακία ζρέζε
113
απηέο νη ελέξγεηεο κε ηελ πγεία θαη ηελ αζζέλεηα καο. Απηφ είλαη ην
κεγάιν καο πξφβιεκα απηή ηε ζηηγκή ζηελ Ηαηξηθή Δπηζηήκε!
Γηαηί αλ ζέινπκε λα κηιήζνπκε ελεξγεηαθά ζα πξέπεη λα πνχκε ην εμήο:
Τπάξρεη ε χιε, ππάξρνπλ νη θαηψηεξεο κνξθέο ελέξγεηαο φπσο πρ ε
ζεξκφηεηα θαη ε ειεθηξνκαγλεηηθή αθηηλνβνιία θαη κεηά ππάξρεη έλα
άιιν είδνο ελεξγεηψλ. Πξέπεη λα αξρίζνπκε λα ζθεθηφκαζηε νιηζηηθά. Ση
ζεκαίλεη νιηζηηθά; Να αλαιχνπκε ηα πξάγκαηα έρνληαο ππφςηλ καο ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο ηνπ ΋ινπ, ηεο Ηεξαξρίαο θαη ην Νφκν πνπ καο ιέεη
φηη «φηη πάλσ έηζη θαη θάησ».
4.4 Ο ςεπδαηζζεηηθόο Κόζκνο ηεο Ύιεο θαη ηεο Μνξθήο
Αο πάξνπκε πρ ηνλ Τιηθφ Κφζκν. Έρνπκε ηα δηάθνξα πιηθά θαη’ αξρήλ,
δειαδή πεηξψκαηα, ρψκα, λεξφ, αέξα. ΋ια απηά ηα θαηλνκεληθά
δηαθνξεηηθά πιηθά απνηεινχληαη φια κα φια απφ κεξηθέο ρηιηάδεο
ρεκηθέο ελψζεηο. Απηέο νη ρηιηάδεο ρεκηθέο ελψζεηο απνηεινχληαη φπσο
φινη μέξνπκε απφ ηε ζρνιηθή καο παηδεία απφ ηα πεξίπνπ 100 απιά
ζηνηρεία ηνπ Πεξηνδηθνχ Πίλαθα ησλ ΢ηνηρείσλ. Γειαδή απφ πδξνγφλν,
νμπγφλν, άδσην, κέηαιια, ακέηαιια θιπ. Με ηε ζεηξά ηνπο απηά ηα
πεξίπνπ 100 απιά ζηνηρεία απνηεινχληαη φια κα φια απφ ηα ηξία βαζηθά
ππναηνκηθά ζσκαηίδηα δειαδή πξσηφληα, λεηξφληα θαη ειεθηξφληα. Άληε
θαη κεξηθά αθφκε άιια ππναηνκηθά ζσκαηίδηα.
Καη απηά ηα ζσκαηίδηα απφ ηη απνηεινχληαη άξαγε; Ση ηα γελλάεη; Ζ
ελέξγεηα! ΋ιε απηή ε χιε πνπ βιέπνπκε γχξσ καο ζε ηφζν δηαθνξεηηθέο
κνξθέο δελ είλαη παξά κηα ςεπδαίζζεζε. Μηα νπηηθή απάηε. Γηαηί φιν
απηφ πνπ βιέπνπκε δελ είλαη παξά ζπκππθλσκέλε θαηά θάπνηνλ ηξφπν
ελέξγεηα. Δλέξγεηα πνπ έρεη πάξεη κνξθή, ζρήκα θαη ζπγθεθξηκέλε δνκή
ψζηε λα είλαη νξαηή, δειαδή λα αληρλεχεηαη απφ ηηο πέληε καο αηζζήζεηο.
Μάιηζηα γλσξίδνπκε πνιχ θαιά φηη κπνξνχκε λα κεηαηξέςνπκε ηελ χιε
ζε ελέξγεηα πρ κε ηηο ππξεληθέο εθξήμεηο θαη αληίζηξνθα λα
κεηαηξέςνπκε ηελ ελέξγεηα ζε χιε ζην εξγαζηήξην.
114
΋ια φζα βιέπνπκε γχξσ καο απνηεινχληαη απφ άηνκα θαη ηα άηνκα απηά
απνηεινχληαη ζηνλ κελ ππξήλα απφ πξσηφληα θαη λεηξφληα ελψ γχξσ απφ
απηφλ θηλνχληαη αέλαα ζε ειιεηπηηθέο ηξνρηέο ηα ειεθηξφληα. Μάιηζηα
ζε ζρέζε κε ην κέγεζνο ησλ ζσκαηηδίσλ απηψλ ππάξρεη κεηαμχ ηνπο έλαο
ηεξάζηηνο θελφο ρψξνο. Γηα λα ην θαηαιάβεηε θαιχηεξα ζθεθηείηε ηνλ
θελφ ρψξν πνπ ππάξρεη ζην ειηαθφ καο ζχζηεκα αλάκεζα ζηνπο
πιαλήηεο θαη θαληαζηείηε φηη έλαο ηέηνηνο αλάινγνο θελφο ρψξνο
ππάξρεη αλάκεζα ζηα ππναηνκηθά ζσκαηίδηα ελφο θαη κφλν αηφκνπ.
΢θεθηείηε ηψξα πφζνο θελφο ρψξνο επηπιένλ ππάξρεη αλάκεζα ζηα
δηάθνξα άηνκα ησλ ρεκηθψλ ελψζεσλ θαη πιηθψλ.
Καη φκσο δελ ηνλ βιέπνπκε, νχηε θαη ηνλ ζπλεηδεηνπνηνχκε απηφ ηνλ
θελφ ρψξν. Δκείο βιέπνπκε κφλν ζπκπαγή πιηθά κε ζρήκα, κνξθή θαη
κέγεζνο. Δπνκέλσο ζε ηειηθή αλάιπζε πην ςεπδαηζζεηηθφο είλαη ν ρψξνο
ηεο χιεο θαη ηεο κνξθήο παξά ν ελεξγεηαθφο ρψξνο έζησ θαη αλ ν
Τιηθφο Κφζκνο είλαη πην ρεηξνπηαζηφο ζηηο πέληε καο αηζζήζεηο.
4.5 Ο Αηζέξαο είλαη ε πξσηαξρηθή Δλέξγεηα πνπ γελλάεη όιεο ηηο
άιιεο
΋ηη ινηπφλ ηζρχεη ζηνλ Τιηθφ Κφζκν γηαηί λα κελ ηζρχεη θαη γηα ηνλ
Δλεξγεηαθφ Κφζκν. Γειαδή φπσο φια ηα πιηθά αλάγνληαη ζε ιίγα κφλν,
δειαδή ζηα ππναηνκηθά ζσκαηίδηα θαη ηέινο ζε έλα κφλν ζηελ ελέξγεηα
γηαηί λα κελ ηζρχεη απηφ θαη γηα ηηο δηάθνξεο κνξθέο ελέξγεηαο; Έρνπκε
πρ ηηο πνιιέο θαη δηάθνξεο θαηψηεξεο κνξθέο ελέξγεηαο φπσο ρεκηθή
ελέξγεηα, θηλεηηθή θαη δπλακηθή ελέξγεηα, ζεξκφηεηα, ειεθηξηζκφο θιπ.
΋ιεο απηέο γηαηί λα κελ αλάγνληαη ζε κηα θνηλή «κεηέξα» ζα ιέγακε
ελέξγεηα, ηελ νπνία εκείο νη επηζηήκνλεο ππνςηαζηήθακε θαη νλνκάζακε
θαηά θαηξνχο κε δηάθνξα νλφκαηα. Άιισζηε αθήο ζηηγκήο φιεο απηέο νη
ελέξγεηεο κεηαζρεκαηίδνληαη ε κία ζηελ άιιε θαη άξα έρνπλ θνηλή βάζε
γηαηί λα κε ζεσξήζνπκε φηη έρνπλ θαη θνηλή πξνέιεπζε;
Ο Βίιρεικ Ράτρ νλφκαζε απηή ηε κεηέξα-ελέξγεηα, ηελ πξσηαξρηθή
ελέξγεηα σο Οξγφλε, νη βεινληζηέο ηελ νλφκαζαλ Σζη, νη νκνηνπαζεηηθνί
ηελ νλφκαζαλ Εσηηθή Γχλακε, νη Αξραίνη Έιιελεο ηελ νλφκαζαλ
115
Αηζέξα, άιινη ηελ νλφκαζαλ Αχξα, άιινη Πξάλα. Γελ έρεη θακία
ζεκαζία πσο ηειηθά ζα ηελ νλνκάζνπκε. ΢εκαζία έρεη φηη ππάξρεη. Δίηε
ην ζέινπκε, είηε δελ ην ζέινπκε. Δίηε ην πηζηεχνπκε, είηε δελ ην
πηζηεχνπκε. Δίηε ην μέξνπκε, είηε δελ ην μέξνπκε. Καη φρη κφλν ππάξρεη
αιιά επεξεάδεη ηε δσή θαη ιεηηνπξγία φινπ ηνπ ΢χκπαληνο θαη άξα θαη
ηε δσή θαη ιεηηνπξγία ηε δηθή καο. Απηή ηελ ελέξγεηα αο ηελ
νλνκάζνπκε Αηζέξα γηα ιφγνπο ηζηνξηθνχο θαη αο ηε ζεσξήζνπκε σο ην
δνκηθφ ζηνηρείν πνπ ζρεκαηίδεη ηνλ Αηζεξηθφ Κφζκν έμσ καο θαη ην
Αηζεξηθφ ΢ψκα κέζα καο.
Έξρνκαη ηψξα ζην εξψηεκα ζνπ. ΋ηαλ ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη ν
Άλζξσπνο απνηειείηαη απφ Τιηθφ ΢ψκα, Δλεξγεηαθφ ΢ψκα, Αηζεξηθφ
΢ψκα, Φπρηθφ ΢ψκα θαη Πλεπκαηηθφ ΢ψκα, ηφηε ακέζσο-ακέζσο
αζζέλεηα δελ είλαη κφλν ε αληζνξξνπία ηνπ Τιηθνχ ΢ψκαηνο αιιά φινπ
ηνπ Αλζξψπνπ. Καη ηφηε ζα πξέπεη λα δξάζνπκε ζεξαπεπηηθά ζην ΋ιν
θαη ηφηε ζα πξέπεη ην θάξκαθν καο γηα λα δξα νιηζηηθά, λα δξα θαη ζην
Αηζεξηθφ ΢ψκα, άξα πξέπεη λα είλαη ελεξγεηαθήο πθήο.
4.6 Γπλακνπνίεζε: πσο κηα πιηθή νπζία γίλεηαη ελεξγεηαθό
νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν
Καη ε Οκνηνπαζεηηθή θηηάρλεη ελεξγεηαθά θάξκαθα ρξεζηκνπνηψληαο ηε
δηαδηθαζία παξαζθεπήο πνπ νλνκάδεηαη δπλακνπνίεζε. Ση είλαη ε
δπλακνπνίεζε; Δίλαη ε δηαδηθαζία κεηαηξνπήο ηνπ αξρηθνχ δηαιχκαηνο
ηνπ θπηνχ ή νξπθηνχ ζε ελεξγεηαθφ θάξκαθν κέζσ δηαδνρηθψλ
αξαηψζεσλ θαη θξνχζεσλ ηεο αξρηθήο νπζίαο. Πψο γίλεηαη απηφ κε απιά
ιφγηα;
Παίξλσ πρ ην νξπθηφ Υισξηνχρν Νάηξην. Σν θνηλφ καγεηξηθφ αιάηη. Σν
δηαιχσ είηε ζε απνζηαγκέλν, δειαδή θαζαξφ ρσξίο άιαηα λεξφ είηε ζε
απφιπηε αιθνφιε, δειαδή θαζαξφ νηλφπλεπκα. Απφ απηφ ην δηάιπκα
παίξλσ 1 θπβηθφ εθαηνζηφ θαη ην δηαιχσ ζε 99 θπβηθά εθαηνζηά λεξφ
θαη έηζη έρσ ηελ πξψηε εθαηνζηηαία αξαίσζε κνπ. Παίξλσ ηψξα απηφ
δηάιπκα, ην βάδσ ζε έλα δνθηκαζηηθφ ζσιήλα θαη ηνπνζεηψ ην
δνθηκαζηηθφ ζσιήλα ζην άθξν ελφο κεηαιιηθνχ κπξάηζνπ ελφο
116
κεραλήκαηνο πνπ ιέγεηαη δπλακνπνηεηήο. Απηφ ην κπξάηζν θηλείηαη
απφηνκα απφ ηε κηα άθξε ηνπ κεραλήκαηνο ζηελ άιιε θαη ζηακαηάεη
απφηνκα. Δίλαη κηα παξφκνηα δηαδηθαζία φπσο φηαλ ρηππάκε ηα ρέξηα
καο κεηαμχ ηνπο θάλνληαο παιακάθηα. Αλνίγνπκε ηα ρέξηα θαη απφηνκα
ηα ρηππάκε κεηαμχ ηνπο. Ή φπσο φηαλ κε έλα ζθπξί ρηππάκε έλα θαξθί
ζηνλ ηνίρν. Έρνπκε θξνχζε. Γελ έρνπκε δφλεζε φπσο ζε έλα ζέηθεξ,
αιιά έρνπκε θξνχζε.
Γηαηί ην θάλνπκε απηφ; Γηαηί φηαλ ζηακαηάεη ηελ θίλεζε ηνπ ην
κεηαιιηθφ κπξάηζν ηφηε απφηνκα φιε ε θηλεηηθή ελέξγεηα ησλ κνξίσλ
ηνπ δηαιχκαηνο κεηαθέξεηαη ζηνπο ειεχζεξνπο δεζκνχο πδξνγφλνπ ηνπ
δηαιχηε. Γελ είλαη ηπραίν φηη γηα ηελ παξαζθεπή ησλ νκνηνπαζεηηθψλ
θαξκάθσλ ρξεζηκνπνηνχκε πάληα δχν κφλν δηαιχηεο, ην λεξφ θαη ην
νηλφπλεπκα. Απηά ηα δχν πιηθά έρνπλ θάηη ην θνηλφ. Γηαζέηνπλ
ειεχζεξνπο δεζκνχο πδξνγφλνπ. Απηνί νη ειεχζεξνη δεζκνί πδξνγφλνπ,
ελεξγνπνηνχκελνη απφ ηελ ελέξγεηα ηεο θξνχζεο ελψλνληαη κεηαμχ ηνπο
ζε πνιπκεξηθέο αιπζίδεο δεζκψλ πδξνγφλνπ θαη πάλε θαη θνιιάλε θαηά
θάπνηνλ ηξφπν πάλσ ζηα κφξηα ηνπ άιαηνο, ηνπ ρισξηνχρνπ λαηξίνπ θαη
έηζη δεκηνπξγνχλ έλα εθκαγείν, έλα θαινχπη δειαδή γχξσ απφ ηελ
αξρηθή νπζία.
Κάπνηα ζηηγκή κε ηηο δηαδνρηθέο αξαηψζεηο θαη θξνχζεηο απηέο νη
πνιπκεξηθέο αιπζίδεο δεζκψλ πδξνγφλνπ νη νπνίεο αληηγξάθνπλ ην
αξρηθφ κφξην ηνπ άιαηνο, κέζα ηνπο κέλνπλ θελέο, είλαη δειαδή έλα
άδεην θαινχπη ηνπ αξρηθνχ άιαηνο. Λφγσ ηεο χπαξμεο απηψλ ησλ
πνιπκεξηθψλ αιπζίδσλ νη θπζηθνρεκηθέο αιιά θαη νη ελεξγεηαθέο
ηδηφηεηεο ηνπ ηειηθνχ δηαιχκαηνο κεηά απφ πνιιέο αξαηψζεηο θαη
θξνχζεηο αιιάδνπλ.
Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί κεηά ηελ 23ε δπλακνπνίεζε, δειαδή κεηά απφ 23
δηαδνρηθέο εθαηνζηηαίεο αξαηψζεηο θαη θξνχζεηο βάζεη ηνπ αξηζκνχ ηνπ
Αβνγθάηξν πξαθηηθά ζην δηάιπκα καο δε ζα είρακε θαλέλα κφξην
ρισξηνχρνπ λαηξίνπ. Θα είρακε ζθέην λεξφ. Καζαξφ λεξφ. Παξφια απηά
ην ηειηθφ δηάιπκα ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ ην νπνίν ζπλήζσο
117
είλαη δπλακνπνηεκέλν 30, 200, 1000 ή θαη 10.000 θνξέο δελ έρεη ηηο
ηδηφηεηεο ηνπ λεξνχ. Αλ ίζρπε απηφ ηφηε φια ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα
ζα ήηαλ ίδηα κεηαμχ ηνπο θαη ζα ήηαλ απιφ λεξφ. Σν ηειηθφ δηάιπκα έρεη
ηηο θπζηθνρεκηθέο ηδηφηεηεο θαη ηηο ελεξγεηαθέο ηδηφηεηεο, δειαδή ην
ελεξγεηαθφ θάζκα ηεο αξρηθήο νπζίαο, δειαδή ζην παξάδεηγκα καο ηνπ
ρισξηνχρνπ λαηξίνπ.
Πψο ζπκβαίλεη απηφ; ΢πκβαίλεη γηαηί νη πνιπκεξηθέο αιπζίδεο
πδξνγφλνπ αληηγξάθνπλ ηε ζηεξενρεκηθή δνκή ησλ κνξίσλ ηνπ αξρηθνχ
άιαηνο. Έηζη νη θπζηθνρεκηθέο ηδηφηεηεο φπσο ην ημψδεο θαη ε
δηειεθηξηθή ζηαζεξά ηνπ ηειηθνχ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ είλαη απηέο
ηνπ αξρηθνχ άιαηνο παξά ην γεγνλφο φηη δελ ππάξρεη νχηε έλα κφξην ηεο
αξρηθήο νπζίαο ζην ηειηθφ δηάιπκα. Καηά αλάινγν ηξφπν κεηαθέξνληαη
θαη νη ελεξγεηαθέο ηδηφηεηεο. Πρ ην ελεξγεηαθφ θάζκα απνξξφθεζεο ηνπ
ηειηθνχ δηαιχκαηνο ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ είλαη ην ίδην αιιά
πνιχ πην έληνλν θαη ζπκππθλσκέλν κε ην ελεξγεηαθφ θάζκα
απνξξφθεζεο ηνπ αξρηθνχ άιαηνο.
4.7 Σν απνηέιεζκα κεηξάεη!
Γλσξίδσ φηη ζαο δάιηζα κε φινπο απηνχο ηνπο επηζηεκνληθνχο φξνπο πνπ
ζαο αλέθεξα αιιά έπξεπε έηζη επηγξακκαηηθά λα ζαο αλαθέξσ ηελ
ηξέρνπζα επηζηεκνληθή άπνςε γηα ηελ εμήγεζε ηεο ελεξγεηαθήο θχζεο
ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ. Βέβαηα, θαηά ηελ γλψκε κνπ απηφ
αθνξά ηνπο δχζπηζηνπο επηζηήκνλεο θαη ηνπο δχζπηζηνπο γηαηξνχο
ζπλαδέιθνπο. Δγψ γηα λα είκαη εηιηθξηλήο φια απηά ηα ζεσξψ
δεπηεξεχνληα. Σα αθνχσ θαη δελ ηδξψλεη ην απηί κνπ. Γηαηί εγψ είκαη
πξαθηηθφο άλζξσπνο. Δγψ δελ είκαη ζεσξεηηθφο γηαηξφο ή εξεπλεηήο.
Δίκαη θαηά θχξην ιφγν θιηληθφο γηαηξφο.
Γηα κέλα ηζρχεη ην ξεηφ φηη «ε απφδεημε γηα ηελ χπαξμε ηεο πνπηίγθαο
είλαη φηη ηελ ηξψκε». Ή ηζρχεη ην ιατθφ ξεηφ: «Άζπξε γάηα... καχξε
γάηα. Άκα πηάλεη πνληίθηα ηφηε είλαη θαιή γάηα!» Με απιά ιφγηα: «ην
απνηέιεζκα κεηξάεη». Ζ απφδεημε ηεο επηζηεκνληθφηεηαο ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ είλαη φηη ζηελ πξάμε, θαζεκεξηλά ζεξαπεχεη
118
θαη μαλαζεξαπεχεη θαη μαλαζεξαπεχεη. Καη απηφ ην βηψλσ 25 ρξφληα
ηψξα. Καη φρη κφλν εγψ αιιά θαη ρηιηάδεο άιινη νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί
θαη αζζελείο. Καη φρη κφλν ηα ηειεπηαία ρξφληα αιιά εδψ θαη 250 ρξφληα
ζε φιν ηνλ θφζκν.
4.8 Σν νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν δε δξα κέζσ απζππνβνιήο
Καη επίζεο γηα κέλα ε απφδεημε ηεο ελεξγεηαθήο θχζεο ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ είλαη ην γεγνλφο φηη ν αζζελήο δε
ζεξαπεχεηαη κφλν ζην πιηθφ ζψκα αιιά πάεη ζαθψο θαη ςπρηθά θαιά.
Καη κάιηζηα ζηηο ςπρηθέο παζήζεηο έρεη πνιχ θαιά απνηειέζκαηα. Καη
κάιηζηα πνιινί αζζελείο έξρνληαη απειπηζκέλνη ή αξλεηηθνί ή κε
ακθηβνιίεο ζηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ. Λέλε «αο δνθηκάζσ θαη απηφ
παξφηη δελ ην πνιππηζηεχσ. Ση λα θάλσ... ν πληγκέλνο απφ ηα καιιηά ηνπ
πηάλεηαη». Απηφ φκσο ζηελ πξάμε, θαζεκεξηλά, δελ παίδεη θαλέλα ξφιν
γηα ην ζεξαπεπηηθφ απνηέιεζκα.
Γηαηί θάπνηνο ζα κπνξνχζε λα ηζρπξηζηεί φηη ε Οκνηνπαζεηηθή ζεξαπεχεη
κέζσ απζππνβνιήο. Δγψ πψο απαληψ ζε θάηη ηέηνην; Δγψ ιέσ φηη αλ εγψ
είκαη ηφζν κάγθαο γηαηξφο πνπ ζε εμεηάδσ κηζή ψξα θαη κεηά απφ έλα
κήλα ρσξίο λα ζε μαλαδψ κνπ έξρεζαη πεξδίθη ζσκαηηθά θαη ςπρηθά θαη
ζε βιέπσ μαλά θαη μαλά κηζή ψξα ην κήλα θαη είζαη πεξδίθη θαη ηειηθά
ζεξαπεχεζαη ηφηε αθνχ θαηέρσ ηέηνηα «καγηθή» δχλακε αο έξζνπλ θαη
άιινη γηαηξνί λα ηνπο κάζσ απηή ηελ ηέρλε θαη λα ζεξαπεχνπλ θαη απηνί!
Αο ζνβαξεπηνχκε φκσο. Σν επηρείξεκα ηεο απζππνβνιήο δελ ηζρχεη.
Γηαηί θάλνπκε νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία κε ζεκαληηθά θαη ζνβαξά
απνηειέζκαηα ζε βξέθε, ηα νπνία βέβαηα είλαη απηνλφεην φηη δελ μέξνπλ
θαλ φηη θάλνπλ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία. Άξα δε κπνξνχλ λα
απζππνβιεζνχλ. Γε κηιάλε θαη δελ θαηαιαβαίλνπλ θαη φκσο ζηα βξέθε
έρνπκε πνιχ πην θαιά απνηειέζκαηα θαη πνιχ πην γξήγνξα απφ φηη ζηνπο
ελήιηθεο νη νπνίνη γλσξίδνπλ φηη θάλνπλ ζεξαπεία. Κη απηφ ζπκβαίλεη
γηαηί είλαη πην παξζέλνο ν νξγαληζκφο ηνπο θαη πην θαιή ε ελεξγεηαθή
ηνπο θαηάζηαζε. Άξα είλαη ελεξγεηαθφο ν κεραληζκφο δξάζεο ηνπ
119
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ. Καη ην παηδάθη πάεη θαιά φρη κφλν ζσκαηηθά
αιιά θαη ςπρηθά.
Βιέπεηο πρ έλα βξέθνο ζηξηκκέλν, λεπξηθφ, ζπαζηηθφ, γθξηληάξηθν θαη ην
βιέπεηο θαη εξεκεί κε ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν. Καη ζνπ ιέεη έληξνκνο
ν γνληφο: «γηαηξέ κπαο θαη ηνπ έδσζεο εξεκηζηηθφ;». Κη φκσο δε δξα
εξεκηζηηθά κε ηελ έλλνηα ηεο θαηαζηνιήο ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν.
Γηαηί ηα ρεκηθά εξεκηζηηθά δελ εξεκνχλ αιιά θαηαζηέιινπλ ην λεπξηθφ
ζχζηεκα θαη ηηο ςπρηθέο ιεηηνπξγίεο κε απνηέιεζκα φιε ε ιεηηνπξγία
ηνπ εγθεθάινπ θαη νη δηαλνεηηθέο ηθαλφηεηεο λα πέθηνπλ. Δλψ κε ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν φρη κφλν εξεκεί ςπρηθά πρ ζηα λεχξα ηνπ ην
βξέθνο ή ην παηδί ή ν ελήιηθαο αιιά θαη ε δηαλνεηηθή ηνπ απφδνζε
αλεβαίλεη. Οχηε βέβαηα κε ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα πέθηεη ε
ηθαλφηεηα νδήγεζεο φπσο ζπκβαίλεη κε ηα ρεκηθά θαηαζηαιηηθά.
Μηα άιιε απφδεημε ηνπ φηη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δε δξα κε
απζππνβνιή είλαη φηη δξα ζε άηνκα πνπ βξίζθνληαη ζε θσκαηψδε
θαηάζηαζε θαη άξα δε κπνξνχλ λα απζππνβιεζνχλ. Ή φηη δξα ζε δψα
πνπ βέβαηα θαη πάιη δε κπνξνχλ λα απζππνβιεζνχλ. Τπάξρεη κάιηζηα
θαη έλαο νιφθιεξνο θιάδνο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο, ε Οκνηνπαζεηηθή
Κηεληαηξηθή.
-Δίπαηε φηη δηαιχεηε ηελ αξρηθή νπζία είηε ζε λεξφ, είηε ζε αιθνφιε.
΋ιεο ηηο νπζίεο;
-Ναη. Καη ζπλήζσο ρξεζηκνπνηνχκε ηελ απφιπηε αιθνφιε ζαλ δηαιχηε.
Άκα αλνίμνπκε ηελ θάςνπια ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ ζα δνχκε
κηα άζπξε ζθφλε ε νπνία είλαη ιαθηφδε ζπλήζσο θαη ρξεζηκνπνηείηαη
ζαλ πξνζξνθεηηθφ πιηθφ. Φεθάδνπκε ην νηλνπλεπκαηνχρν δηάιπκα ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ ζε απηή ηε ζθφλε θαη ηελ θιείλνπκε κέζα
ζηελ θάςνπια γηα λα κελ εμαηκίδεηαη ην θάξκαθν θαη κεηψλεηαη ε δξάζε
ηνπ. Γη’ απηφ θαη ε ζθφλε απηή κπξίδεη ζαλ νηλφπλεπκα. Βέβαηα
ζπδεηάκε γηα ειάρηζηε πνζφηεηα νηλνπλεχκαηνο ζηελ θάςνπια, κε
120
θνβάζηε φηη ζα κεζχζνπλ ηα παηδηά ζαο αλ θάλνπλ Οκνηνπαζεηηθή.
(γέιηα)
4.9 Πόηε αξρίδεη
Οκνηνπαζεηηθή;
λα
βιέπεη
θαλείο
απνηειέζκαηα
κε
ηελ
-Ση ρξφλν πξέπεη λα δψζεη θαλείο ζηνλ εαπηφ ηνπ θάλνληαο
νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία γηα λα θαηαιάβεη φηη απηφ πνπ παίξλεη είλαη ην
ζσζηφ θάξκαθν;
-Γελ είλαη ηπραίν πνπ ζηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεπηηθή αγσγή νη
επηζθέςεηο είλαη κεληαίεο. Ζ θιηληθή εκπεηξία έρεη δείμεη φηη έλα κέζν
ρξνληθφ δηάζηεκα κέζα ζην νπνίν κπνξνχκε λα έρνπκε ζαθείο ελδείμεηο
φηη έρεη πάξεη κπξνο ν νξγαληζκφο θαη άξα δψζακε ην ζσζηφ θάξκαθν
είλαη έλαο κήλαο. Απηφ βέβαηα δε ζεκαίλεη φηη ζα πξέπεη λα πεξάζεη έλαο
κήλαο γηα λα αξρίζεη ν αζζελήο λα λνηψζεη θαιχηεξα.
Τπάξρνπλ πεξηπηψζεηο, ρσξίο λα έρεη θακία ζρέζε απηφ κε απζππνβνιή
πνπ ν αζζελήο παίξλεη ηελ θάςνπια θαη κέζα ζε κεξηθά ιεπηά ή αθφκε
θαη ζε έλα ιεπηφ κπνξεί λα αξρίζεη λα λνηψζεη θαιχηεξα. Κη απηφ γηαηί
ην θάξκαθν δελ είλαη ρεκηθφ ψζηε λα ρξεηάδεηαη λα πάεη ζην ζηνκάρη θαη
κεηά ζην έληεξν γηα λα γίλεη ε απνξξφθεζε ηνπ ζην αίκα, λα πάεη ζηα
αληίζηνηρα φξγαλα θαη ηφηε λα δξάζεη νπφηε φιν απηφ ρξεηάδεηαη θάπνην
ρξφλν. Δπεηδή είλαη ελεξγεηαθφ ην θάξκαθν ε πξφζιεςε ηεο ελέξγεηαο
ηνπ γίλεηαη θαη’ επζείαλ. ΢ε δεπηεξφιεπηα. Γηα λα κπνξέζεη φκσο απηή ε
ελεξγεηαθή ηφλσζε θαη εμηζνξξφπεζε λα θάλεη αιιαγέο θαη ζηελ ςπρηθή
ζθαίξα θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ζην ζψκα ρξεηάδεηαη θάπνην ρξνληθφ
δηάζηεκα αλάινγα πάληα θαη κε ην πφζν ρξφληα θαη έληνλε είλαη ε
ςπρηθή ή ε ζσκαηηθή δηαηαξαρή ηνπ αηφκνπ.
Μπνξεί ην άηνκν λα λνηψζεη ηελ ςπρηθή αιιαγή ζε κεξηθά ιεπηά ή
κπνξεί λα ρξεηαζηεί κέρξη θαη έλαο κήλαο. Μπνξεί λα δνχκε ζσκαηηθή
αιιαγή ζε νμείεο αζζέλεηεο κέζα ζε κεξηθά ιεπηά πρ ζε έλαλ
121
πνλνθέθαιν ή ζε κηα αιιεξγία. Αιιά ζε ρξφληα θαη εθθπιηζηηθά
λνζήκαηα φπσο ζε κηα νζηεναξζξίηηδα γνλάησλ κπνξεί λα αξρίζεη λα
θαίλεηαη ε αιιαγή ζε έλα ή θαη ζε δχν κήλεο.
Δπνκέλσο αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε ζα αξρίζεη λα θαίλεηαη ε αιιαγή
ζε κεξηθά ιεπηά, ψξεο, κέξεο θαη πην ζπάληα ζε 1 ή 2 κήλεο. Αιιά γηα λα
θηάζνπκε ζην ζεκείν λα έρνπκε νινθιεξψζεη ην ηειηθφ ζεξαπεπηηθφ καο
απνηέιεζκα, ζπλήζσο απφ ηελ εκπεηξία κνπ ρξεηάδνληαη γηα κέζα
πξνβιήκαηα 4 έσο 8 κήλεο. Άιιεο θνξέο θαη ιηγφηεξν άιιεο θνξέο θαη
πεξηζζφηεξν.
Μελ μερλάκε φηη ν Άλζξσπνο είλαη δσληαλφο νξγαληζκφο θαη ζηνπο
δψληεο «ηα πάληα ξεη». Καη δελ είλαη κφλν έλα δσλ άηνκν, είλαη θαη έλα
θνηλσληθφ νλ ν Άλζξσπνο. Άξα ε θαηάζηαζε ηεο ζσκαηηθήο θαη ςπρηθήο
ηνπ πγείαο θαη ηζνξξνπίαο εμαξηάηαη θαη απφ ηε ζπληξνθηθή ζρέζε ηνπ
θαη απφ ηελ νηθνγελεηαθή ηνπ θαηάζηαζε θαη απφ ηελ εξγαζηαθή ηνπ
θαηάζηαζε θαη απφ ηηο θνηλσληθέο ζπλζήθεο ζηηο νπνίεο δεη. ΋ια απηά
δεκηνπξγνχλ αλά πάζα ζηηγκή ηφζν ηζνξξνπίεο φζν θαη αληζνξξνπίεο.
Βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο δσήο είλαη ε ζπλερήο θαη ζπρλά απξφβιεπηε
αιιαγή. Έρνπκε ηα πάλσ καο θαη ηα θάησ καο.
4.10 Ενύκε ππό αληίμνεο ζπλζήθεο πνπ πάλε από ην θαθό ζην
ρεηξόηεξν
Αλ κάιηζηα ζθεθηείηε ζήκεξα ηη ηξψκε, ηη αλαπλένπκε, ζε ηη ζπλζήθεο
άγρνπο θαη πξνβιεκάησλ δνχκε ηφηε ζα ζπλεηδεηνπνηήζεηε πφζν κε
θπζηνινγηθά, πφζν αθχζηθα δνχκε. Ενχκε ππφ αθχζηθεο θαη αληίμνεο
ζπλζήθεο. Έρνπκε θαηαληήζεη πιένλ ε ζπλήζεο καο θαηάζηαζε λα είλαη
ε αζζέλεηα παξά ε πγεία θαη ε ηζνξξνπία. Δθεί έρνπκε θηάζεη. Δγψ
εηιηθξηλά δελ παξαμελεχνκαη πνπ αξξσζηαίλνπκε. Παξαμελεχνκαη πνπ
δελ είκαζηε φινη ηέδα, νξηδφληηνη έηζη φπσο δνχκε ζήκεξα. Απνξψ κε ηελ
αλζεθηηθφηεηα ηνπ νξγαληζκνχ καο θαη κε ηελ ππνκνλή ηνπ Γεκηνπξγνχ
καο! (γέιηα)
122
Έρσ κάιηζηα παξαηεξήζεη θαη ην εμήο ζηε δηάξθεηα ηεο ηαηξηθήο κνπ
εκπεηξίαο. Δθαξκφδσ ηελ Οκνηνπαζεηηθή εδψ θαη 25 ρξφληα. Σφηε ζηα
πξψηα ρξφληα ηεο επαγγεικαηηθήο κνπ δξαζηεξηφηεηαο παξφηη πην
άπεηξνο είρα πην γξήγνξα απνηειέζκαηα κε ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία.
Καη απηφ είλαη θαη εκπεηξία θαη άιισλ παιηψλ ζπλαδέιθσλ κνπ. Δίρακε
πην γξήγνξα, πην ζεακαηηθά θαη πην κφληκα απνηειέζκαηα. Καη βέβαηα
δελ άιιαμαλ έθηνηε ηα θάξκαθα αιιά νχηε θαη ε βαζηθή δνκή ηνπ
αλζξψπηλνπ φληνο.
Απιά ζήκεξα δνχκε ππφ πιένλ αληίμνεο ζπλζήθεο. Ζ δσή καο
ππνβαζκίδεηαη φζν πάεη θαη πεξηζζφηεξν θαη ν νξγαληζκφο καο
ηαιαηπσξείηαη φιν θαη πεξηζζφηεξν θαη είλαη πην εμαζζελεκέλνο. Άιιν
πφηηζκα ζέιεη κηα γιάζηξα ζε ζπλζήθεο μεξαζίαο θαη άιιν ζε επλντθέο
ζπλζήθεο πγξαζίαο. Άιιε επξσζηία έρεη έλα θπηφ πνπ βιάζηεζε θαη δεη
ζε έλα εχθνξν ρψκα θαη άιιε ζε έλα θησρφ θαη κνιπζκέλν ρψκα. Καη
αλ απηφ ηζρχεη γηα έλα θπηφ πφζν κάιινλ γηα έλα δψν θαη πφζν κάιινλ
γηα έλαλ Άλζξσπν.
-Κάζε πφζν πξέπεη λα θάλνπκε Οκνηνπαζεηηθή;
-΋πνηε καο ην ιέεη ν νξγαληζκφο καο θαη φπνηε καο ην ιέεη ε ςπρή καο.
Καη λα ην μέξεηε. Δίλαη πάληα πην ζνθφο απφ καο ηνπο γηαηξνχο ν
νξγαληζκφο καο. ΋πνηε έλα άηνκν λνηψζεη φηη ςπρηθά θαη ζσκαηηθά δελ
πάεη θαιά είλαη κηα θαιή έλδεημε φηη ηφηε πξέπεη λα πάεη ζηνλ
νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ. Τπάξρνπλ βέβαηα θαη εθείλα ηα άηνκα πνπ πξέπεη
λα θηάζνπλ ζην ακήλ γηα λα πάλε ζην γηαηξφ θαζψο θαη εθείλα πνπ πάλε
γηα ςχιινπ πήδεκα. Αιιά ην θχξην θξηηήξην δελ είλαη ηφζν ην ηη ιέεη ν
γηαηξφο αιιά ην ηη ιέεη ν αζζελήο.
4.11 Γίλνπκε ην εθάζηνηε όκνην κε ηελ ηδηνζπγθξαζία θάξκαθν
-Να ξσηήζσ θάηη γηα ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα. Δίλαη ην θάζε έλα γηα
ηελ πεξίπησζε ηνπ θάζε αζζελνχο; Καηά πφζνλ ν θάζε θαξκαθνπνηφο
123
έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα θηηάμεη ζχκθσλα κε ηηο νδεγίεο ζαο, ην θάξκαθν
πνπ αληαπνθξίλεηαη ζην ζπγθεθξηκέλν αζζελή.
-Πνιχ σξαία εξψηεζε. Πάιη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή πάκε βάζεη ησλ
΢πκπαληηθψλ Νφκσλ θαη ησλ αληίζηνηρσλ ηνπο Οκνηνπαζεηηθψλ Νφκσλ.
Τπάξρεη ν Νφκνο ηνπ ΋κνηνπ Φαξκάθνπ θαη ν Νφκνο ηεο
Δμαηνκίθεπζεο. Μαο ιέλε ην εμήο απηνί νη λφκνη. ΋ια ηα πιηθά ζην
΢χκπαλ είλαη ζε ηφζν κεγάιε πνηθηιία αιιά φια νκαδνπνηνχληαη.
Έρνπκε πρ ηηο νξγαληθέο ρεκηθέο ελψζεηο θαη ηηο αλφξγαλεο. Οη
αλφξγαλεο ρσξίδνληαη ζε κέηαιια θαη ακέηαιια θιπ. Καηά αλάινγν
ηξφπν παξφηη ππάξρνπλ κεξηθά δηζεθαηνκκχξηα άλζξσπνη ζήκεξα
κπνξνχκε παξφια απηά λα ηνπο νκαδνπνηήζνπκε ζε 100 κε 200 ηχπνπο
αλζξψπσλ ή γηα λα αθξηβνινγνχκε ζε 100-200 θαηαζηάζεηο ζηηο νπνίεο
κπνξεί λα πεξηπέζεη έλα άηνκν, κηα Αηνκηθή Φπρή.
Γηαηί είλαη πνιχ ζεκαληηθφ λα θαηαλνήζνπκε φηη δελ είκαζηε κία κφλν
Ηδηνζπγθξαζία απφ ηε γέλλεζε κέρξη ην ζάλαην πάληα ε ίδηα. Μπνξνχκε
ζηελ πνξεία ηεο δσήο καο λα επεξεαζηνχκε απφ δηάθνξεο
ηδηνζπγθξαζίεο θαη ζην Τιηθφ ΢ψκα θαη ζην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη ζηελ
Αηνκηθή Φπρή. Σν Αηνκηθφ καο Πλεχκα κέλεη πάληα ην ίδην αιιά ηα
ππφινηπα αιιάδνπλ αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο πνπ δνχκε θαη αλάινγα κε
ηα «ζέισ» θαη ηηο επηδηψμεηο καο. Άξα άιιν θάξκαθν ζα ρξεηαζηνχκε ζε
απηή ηελ ηδηνζπγθξαζηαθή θαηάζηαζε αληζνξξνπίαο θαη άιιν ζηελ άιιε.
Μπνξεί λα έξζεηο ζε κέλα ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ ζήκεξα θαη λα ζνπ
δψζσ ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν Φψζθνξνο πνπ ηαηξηάδεη ζήκεξα,
ηψξα, απηφ ηνλ θαηξφ ζηελ ηδηνζπγθξαζία Φψζθνξνο ε νπνία ζε
επεξεάδεη ηψξα. Καη λα έρεηο κηα δεξκαηίηηδα θαη έλα έιθνο ζηνκάρνπ
θαη κηα θνβία γηα ηελ πγεία ζνπ θαη κεηά απφ θάπνην δηάζηεκα λα γίλεηο
θαιά αθνχ βέβαηα ρνξεγήζνπκε ζηελ πνξεία αλάινγα κε ηηο
ηδηνζπγθξαζηαθέο ζνπ αιιαγέο θαη άιια θάξκαθα. Καη κεηά απφ έλα,
δχν ή ηξία ρξφληα λα κνπ μαλάξζεηο πάιη κε έιθνο ζηνκάρνπ θαη λα κνπ
πεηο: «γηαηξέ, δψζε κνπ ζε παξαθαιψ εθείλν ην θάξκαθν πνπ κνπ
έδσζεο ηφηε θαη κνπ ‘θαλε ηφζν θαιφ ζην ζηνκάρη κνπ».
124
Δγψ φκσο δε ζα ζνπ δψζσ απαξαίηεηα ην ίδην φζν θαη λα επηκέλεηο. Θα
μαλαπάξσ ην ηζηνξηθφ, ζα δσ ηψξα ζε πνηά ηδηνζπγθξαζηαθή θάζε
βξίζθεζαη φρη κφλν ζαλ ζηνκάρη αιιά ζαλ ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Αλ
πάιη ηαηξηάδεηο ζην Φψζθνξν ζαλ ηδηνζπγθξαζία ζα ζνπ δψζσ ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν Φψζθνξνο. Μπνξεί λα κνπ έξζεηο κε κηα άιιε
αζζέλεηα πρ κε αξζξίηηδα αιιά αλ είζαη ηδηνζπγθξαζηαθά Φψζθνξνο ζα
ζνπ δψζσ θαη πάιη Φψζθνξν. Θα ζνπ δψζσ ην θάξκαθν πνπ είλαη
φκνην, γη απηφ θαη ιέγεηαη θαη Οκνηνπαζεηηθή, φκνην φρη κε ηηο
αξξψζηηεο ζνπ αιιά φκνην κε ηελ εθάζηνηε ζπλνιηθή ςπρνζσκαηηθή
ζνπ ηδηνζπγθξαζία. Αλ πάιη ε θαηάζηαζε ζνπ ε ηδηνζπγθξαζηαθή
ηαηξηάδεη πρ κε ηελ ηδηνζπγθξαζία Μεληνξίλνπκ ηφηε ζα ζνπ δψζσ ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν Μεληνξίλνπκ.
4.12 Πνηόο παξαζθεπάδεη ην νκνηνπαζεηηθό θάξκαθν;
Ο θαξκαθνπνηφο δε θηηάρλεη ην θάξκαθν εθείλε ηε ζηηγκή κε βάζε ηηο
δηθέο κνπ νδεγίεο. Σα θάξκαθα είλαη δεδνκέλα βέβαηα θαη ππάξρεη ε
Οκνηνπαζεηηθή Φαξκαθνινγία πνπ ηα πεξηγξάθεη ζαλ ηδηνζπγθξαζίεο
αιιά θαη ε Οκνηνπαζεηηθή Φαξκαθνπνηία πνπ είλαη έλα θαξκαθεπηηθφ
ζχγγξακκα πνπ πεξηγξάθεη ηνλ ηξφπν παξαζθεπήο ηνπο. Ο
νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο βάζεη ηνπ ηζηνξηθνχ επηιέγεη ην θάξκαθν θαη ν
θαξκαθνπνηφο πάεη ζηα έηνηκα θάξκαθα πνπ έθηηαμαλ νη νκνηνπαζεηηθέο
θαξκαθνβηνκεραλίεο θαη ιέεη «πνηφ κπνπθαιάθη ιέεη «Φψζθνξνο»...
απηφ... πάξ’ ην». Καη κάιηζηα ιέεη «ζε πνηά δπλακνπνίεζε κνπ ην
δήηεζε ν γηαηξφο; ΢ε απηήλ... πάξ’ ην». Γελ ην θηηάρλεη εθείλε ηε ζηηγκή
ν θαξκαθνπνηφο. Αθφκα θαη φηαλ ν θαξκαθνπνηφο ζαο ιέεη «δελ ην έρσ
απηή ηε ζηηγκή, ζα ζην θηηάμσ θαη έια αχξην λα ζην δψζσ», ζπλήζσο
δελ ην θηηάρλεη ν ίδηνο.
Σα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα εηζάγνληαη ζαλ έηνηκα δπλακνπνηεκέλα
δηαιχκαηα απφ νκνηνπαζεηηθέο θαξκαθνβηνκεραλίεο ηεο Αγγιίαο,
Γαιιίαο, Γεξκαλίαο απφ 4-5 θεληξηθά θαξκαθεία ησλ Αζελψλ. Απηά ηα
θεληξηθά θαξκαθεία ςεθάδνπλ ηα δηαιχκαηα ζε ιαθηφδε,
θαςνπινπνηνχλ ηε ζθφλε θαη κνηξάδνπλ ηηο θάςνπιεο ζηα ππφινηπα
125
θαξκαθεία. Άξα δε γίλεηαη εδψ ζηελ Διιάδα, ηνπιάρηζηνλ ζε καδηθή
θιίκαθα παξαζθεπή νκνηνπαζεηηθψλ θαξκάθσλ αιιά θπξίσο
ζπζθεπαζία θαη δηαθίλεζε. Βέβαηα, επεηδή εδψ ζηελ Διιάδα λνκηθά
ζεσξείηαη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν ζαλ θαξκαθνηερληθφ ζθεχαζκα,
δειαδή ζθεχαζκα πνπ ην θηηάρλεη (ζπζθεπάδεη έζησ) ν θαξκαθνπνηφο
ζην εξγαζηήξην ηνπ είλαη ππνρξεσκέλνο ν θαξκαθνπνηφο λα ιέεη φηη ην
θηηάρλεη ν ίδηνο.
Γη’ απηφ θαη φηαλ κε ξσηάλε νη αζζελείο κνπ πνιιέο θνξέο «γηαηξέ ζε
πνηφ θαξκαθείν πνπ θάλεη θαιά θάξκαθα λα πάσ λα ηα πάξσ;» ιέσ
«φπνπ ζέιεηο, φπνπ θαη λα παο ην ίδην είλαη». Θα πξέπεη επίζεο λα
μέξνπκε φηη επεηδή είλαη πνιχ θζελή ε πξψηε χιε απφ ηελ νπνία
παξαζθεπάδνληαη ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα, δειαδή ηα θπηά ή ηα
νξπθηά, δε ζπκθέξεη ηηο θαξκαθνβηνκεραλίεο λα θάλνπλ λνζεία. Απηφ
πνπ ηνπο θνζηίδεη πεξηζζφηεξν είλαη ε δηαδηθαζία ησλ αξαηψζεσλ θαη
ησλ θξνχζεσλ θαη γη’ απηφ θαη ηειηθά φια ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα
έρνπλ ηελ ίδηα ηηκή φζν δηαθνξεηηθά θαη αλ είλαη ζαλ πξνέιεπζε. Γηαηί
κεηξάεη πνιχ πεξηζζφηεξν ε εξγαζία παξαζθεπήο θαη φρη ε πξψηε χιε.
-Τπάξρνπλ ζε φια ηα θαξκαθεία ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα;
-΋ρη ζε φια αιιά ζε πνιιά. Πρ εδψ ζηελ Αζήλα πξέπεη λα ππάξρνπλ ζε
200-300 θαξκαθεία.
-Σα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα παίξλνληαη κφλν απφ ην ζηφκα ή ππάξρνπλ
θαη ζε άιιε κνξθή;
-΢σζηά, λαη, ιακβάλνληαη κφλν απφ ην ζηφκα.
126
4.13 Οκνηνπαζεηηθή θαη ...πάζε ή «ζπλ Αζελά θαη ρείξα θίλεη»
-Σν θάπληζκα ην ζεξαπεχεη ε Οκνηνπαζεηηθή;
-΋ηη είλαη πάζνο, δειαδή ηζηγάξν, πνηφ, ιαηκαξγία, λαξθσηηθά ή θαη
εξσηηθφ πάζνο…(γέιηα) δελ θφβεηαη κφλν κε ην νκνηνπαζεηηθφ
θάξκαθν. Ζ Οκνηνπαζεηηθή κπνξεί λα βνεζήζεη κφλν έκκεζα ζε ηέηνηεο
πεξηπηψζεηο. Γελ ππάξρνπλ καγηθά ραπάθηα! Υσλέςηε ην. Μπνξεί ην
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν λα ηνλψζεη ςπρηθά θαη ελεξγεηαθά θαη
ζσκαηηθά ην άηνκν. Μπνξεί αθφκε λα ην ξπζκίζεη κεηαβνιηθά. Αιιά αλ
δε βάιεη θαη ην άηνκν ην ρέξη ηνπ, αλ δε ιεηηνπξγήζεη ην «ζπλ Αζελά θαη
ρείξα θίλεη», ειάρηζηα πξάγκαηα ζα γίλνπλ. Να είκαζηε εηιηθξηλείο θαη
ζαλ γηαηξνί πξνο ηνπο αζζελείο θαη ζαλ αζζελείο πξνο ηνλ εαπηφ καο.
΢πλεζίδσ λα ιέσ ραξηηνινγψληαο φηη «ν κφλνο ηξφπνο λα θφςεηο ην
ηζηγάξν είλαη λα ην θφςεηο!». Γελ ππάξρεη άιινο ηξφπνο.
-Μσξέ είλαη εχθνιν λα ην θφςεηο αιιά ην πξφβιεκα είλαη φηη ην
μαλαξρίδεηο! (γέιηα)
-΢σζηά. Γηαηί ππάξρνπλ βαζχηεξεο αηηίεο πνπ καο ζπξψρλνπλ λα
μεζπάκε ζε αθχζηθεο ζπλήζεηεο θαη πάζε. Σν ίδην γίλεηαη κε ηε
ιαηκαξγία. Ξεζπάκε ζην ςπγείν θαη ηνπ αιιάδνπκε ηα θψηα. Έρνπκε
άγρνο, πξνβιήκαηα ή βαξεκάξα μεζπάκε ζην ςπγείν. Μνπ ζπκίδεη εθείλε
ηε δηαθήκηζε κηαο κάξθαο ςπγείνπ πνπ ιέεη «νη Γάιινη ζέινπλ πνηθηιία
απφ ην ςπγείν ηνπο, νη Γεξκαλνί ζέινπλ αμηνπηζηία θαη νη Έιιελεο
αλνίγνπλ ζπλέρεηα ηελ πφξηα ηνπ επεηδή δελ μέξνπλ ηη ζέινπλ!» (γέιηα)
4.14 Όηη είλαη αθύζηθν πξνθαιεί ππνιεηπόκελν θνξεζκό θαη νδεγεί
ζε πάζνο
-Καη ε δσή φκσο ρσξίο πάζε δελ αμίδεη... ζεηηθά πάζε βέβαηα.
127
-Κνίηαμε. Να πνχκε ιίγν γηα ην ζέκα «πάζνο» κηαο θαη ην αλέθεξεο. Ση
ζεκαίλεη πάζνο θαη πφηε κπνξεί λα δεκηνπξγεζεί; Γηα λα ζαο βνεζήζσ
ιέσ ην εμήο: Έρεηε δεη θαλέλαλ πνπ λα έρεη πάζνο κε ην θπζηθφ ρπκφ
πνξηνθαιηνχ; Πφζν κπνξεί λα πηεί; Έλα πνηήξη, άληε θαη δχν ζηελ
θαζηζηά ηνπ. Αλαςπθηηθά ηχπνπ θφια φκσο ζα θαηεβάζεη θαη έλα ιίηξν.
Έρεηε δεη θαλέλαλ λα έρεη πάζνο κε ην κέιη; Θα θάεη κηα θνπηαιηά, άληε
θαη δχν ηελ ίδηα ζηηγκή. Γιπθά κε άζπξε δάραξε φκσο ή ζηξνπηαζηά ζα
θάεη κε ην θηιφ. Έρεηε δεη θαλέλαλ πνπ λα έρεη πάζνο κε ην ςσκί νιηθήο
αιέζεσο; Άληε λα θάεη κηα θέηα ή δχν θέηεο. Μηα άζπξε θξαληδφια
φκσο θαη κάιηζηα δεζηή ηελ εμαθαλίδνπκε ζηε ζηηγκή.
Γηαηί άξαγε γίλεηαη απηφ; Γηαηί; Γίλεηαη επεηδή φηη είλαη θπζηθφ θαη
αλεπεμέξγαζην πξνθαιεί θπζηνινγηθφ θνξεζκφ θαη γη απηφ δε δεκηνπξγεί
πάζνο. ΋ηη είλαη αθχζηθν, αιινηξησκέλν, επεμεξγαζκέλν, πξνθαιεί
ππνιεηπφκελν θνξεζκφ θαη δεκηνπξγεί πάζνο. Σν ίδην ηζρχεη ζε φινπο
ηνπο ηνκείο. Πρ ζηε δηαηξνθή, ζηελ άζθεζε, ζηε ζεμνπαιηθή
ιεηηνπξγία... παληνχ. Πρ φζνη άλζξσπνη έρνπλ κηα ιεηηνπξγηθή θαη
νινθιεξσκέλε ζεμνπαιηθή θαη ζπληξνθηθή ζρέζε ηθαλνπνηνχληαη θαη
δελ έρνπλ πάζνο κε ην ζεμ. Έρνπλ βέβαηα θαη ηηο ζηηγκέο ηεο βαξεκάξαο
ηνπο θαη ηηο ζηηγκέο ησλ εμάξζεσλ αιιά ζε γεληθέο γξακκέο έρνπλ κηα
ηζνξξνπία. Δλψ νη «θφθνξεο» άληξεο ή νη «λπκθνκαλείο» γπλαίθεο είλαη
θαηά θαλφλα άηνκα ηα νπνία έρνπλ απηφ ην πάζνο ιφγσ ηνπ φηη δε
βηψλνπλ νινθιεξσκέλε ςπρνζσκαηηθή ηθαλνπνίεζε θαη έηζη έρνπλ
ππνιεηπφκελν θνξεζκφ.
Πφηε έρνπκε πάζνο; ΋ηαλ απηφ πνπ βηψλεηο δε ζε ηθαλνπνηεί επεηδή είλαη
ππνθαηάζηαην θαη πξνθαιεί ππνιεηπφκελν θνξεζκφ. Πρ αλ απηφ πνπ
ηξψσ είλαη πιήξεο θαη θπζηθφ, κνπ δίλεη ηηο βηηακίλεο θαη ηηο πξψηεο
χιεο πνπ ρξεηάδνκαη θαη επηπιένλ κε θαιχπηεη ζσζηά θαη ελεξγεηαθά γηαηί ην θαγεηφ έρεη θαη ηελ ελεξγεηαθή ηνπ πιεπξά - ηφηε
ηθαλνπνηνχκαη. Υνξηαίλσ. Έρσ ηξνθηθφ «νξγαζκφ» ηφζν πιηθά φζν θαη
ελεξγεηαθά θαη γη’ απηφ έρσ θαη θνξεζκφ. Σνπιάρηζηνλ κέρξη λα αδεηάζεη
μαλά ην ζηνκάρη κνπ θαη λα γνπξγνπξίζεη. Αλ θφςεηο κηα ληνκάηα απφ
έλα βηνινγηθά θαιιηεξγνχκελν θπηφ έρεη άξσκα, γεχζε θαη βηηακίλεο θαη
ελεξγεηαθά είλαη θξέζθηα θαη δσληαλή. Άκα φκσο είλαη κηα
128
βηνκεραλνπνηεκέλε «πιαζηηθή» ληνκάηα δε ζε θαιχπηεη νχηε ζαλ γεχζε,
νχηε ζαλ ζξέςε αιιά νχηε θαη ελεξγεηαθά.
Με δχν βαζηθνχο ηξφπνπο παίξλνπκε ελέξγεηα. Με ηελ αλαπλνή θαη κε
ηε δηαηξνθή. ΋ηαλ ινηπφλ ηξψσ θπζηθφ κέιη ηθαλνπνηψ θαη ηε γεχζε θαη
ηε ζξέςε θαη αλεβαίλσ θαη ελεξγεηαθά. Γη απηφ κπνξεί λα γίλσ
ζπλεηδεηφο ή απζφξκεηνο νπαδφο ηνπ κειηνχ αιιά δε γίλνκαη θαλαηηθφο
θαη κε πάζνο γηα ην κέιη. Δπνκέλσο νπνηαδήπνηε δξαζηεξηφηεηα είλαη
θπζηθή θαη νινθιεξσκέλε δελ πξνθαιεί πάζνο.
-Σψξα κε απηά πνπ είπεο καο έθηηαμεο φζνλ αθνξά ην ηζηγάξν.
-Ση λα θάλσ! Απηή είλαη ε αιήζεηα. Έρεηο δεη θαλέλαλ πνπ λα ηξέρεη
καλησδψο ζην βνπλφ γηα λα πάξεη «ηδνχξεο» θπζηθνχ θαζαξνχ αέξα θαη
λα θάλεη αρ... αρ... πήξα ηε δφζε κνπ; Πάζνο έρεηο κφλν κε φηη είλαη
αθχζηθν. Αλ είρε κέζα ην ηζηγαξφραξην ηδνχξεο θαζαξνχ βνπλήζηνπ
αέξα είλαη ζίγνπξν φηη δε ζα ζνπ γηλφηαλ πάζνο. Θα θάπληδεο θάλα δχν
θαη ηέξκα.
4.15 Μέζα καο ππάξρεη κία έζησ ζηαγόλα ζνθίαο... αιιά δελ ηελ
αθνύκε!
-Γηα ηα γαιαθηνθνκηθά ηη ιέηε;
-Κνηηάμηε ζε φηη ζαο ιέσ πξνζπαζψ λα είκαη ζχκθσλνο κε ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο. Αλ θαιέζνπκε απηή ηε ζηηγκή ηνπο 100
θαιχηεξνπο γηαηξνχο δηαηηνιφγνπο ηνπ θφζκνπ λα καο πνπλ αλ πξέπεη λα
ηξψκε ή φρη ηα γαιαθηνθνκηθά ηφηε ζα αθνχζνπκε ηνπιάρηζηνλ 10
γλψκεο. Άζε πνπ ζα ζθνησζνχλ θαη κεηαμχ ηνπο. Αθφκα θαη αλ είλαη ηεο
ίδηαο ζρνιήο θαη ηνπο πνχκε λα θαζνξίζνπλ έλα δηαηηνιφγην
ζπγθεθξηκέλν γηα έλα άηνκν γηα έλα κήλα δε ζα κπνξέζνπλ πνηέ λα
παξαθνινπζήζνπλ πιήξσο ηηο νξέμεηο θαη ηηο αλάγθεο ηνπ
129
ζπγθεθξηκέλνπ νξγαληζκνχ. Γηαηί; Δπεηδή δελ αθνινπζνχλ ηνπο
΢πκπαληηθνχο Νφκνπο αιιά ηνπο αλζξψπηλνπο.
Δγψ πξνζπαζψ λα ζθέθηνκαη κε βάζε ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο ζηελ
ηαηξηθή κνπ πξαθηηθή. Ση κνπ ιέεη ινηπφλ ν ΢πκπαληηθφο Νφκνο ζηε
ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ησλ γαιαθηνθνκηθψλ; Μνπ ιέεη ην εμήο: «Ση
είλαη ην γάια; Δίλαη ξφθεκα; Δίλαη ρπκφο; Δίλαη αθέςεκα; Ση είλαη ηέινο
πάλησλ;» «Δίλαη έθθξηκα ησλ καδηθψλ αδέλσλ ηεο αγειάδαο πνπ είλαη
θηηαγκέλν εηδηθά γηα ηνπο πξψηνπο κήλεο ηεο βξεθηθήο ειηθίαο ηνπ
κνζραξηνχ γηα ηαρεία αλάπηπμε. Γελ είλαη θηηαγκέλν νχηε γηα
αλζξψπνπο, νχηε γηα ελήιηθεο. Δίλαη θηηαγκέλν γηα κνζραξάθηα
γάιαθηνο. Απηή είλαη ε θπζηθή ηνπ απνζηνιή».
΢ηελ ίδηα ινγηθή αθφκε θαη ην αλζξψπηλν γάια δελ είλαη θηηαγκέλν γηα
ελήιηθεο αλζξψπνπο είλαη θηηαγκέλν γηα βξέθε. ΋ηαλ έρεηο ήδε
αλαπηπρζεί δε ρξεηάδεζαη αλάπηπμε αιιά ζπληήξεζε. Δπνκέλσο είλαη
ηειείσο αθχζηθν απηφ πνπ θάλνπκε κε ηα γαιαθηνθνκηθά πνπ έρνπλ κπεη
παληνχ θαη καδηθά ζηε δσή καο.
Αλ ν θφβνο καο είλαη ε έιιεηςε αζβεζηίνπ ηφηε κελ αλεζπρείηε. Τπάξρεη
ζε πάξα πνιιά ηξφθηκα φπσο ιαραληθά, ςσκί θαη δπκαξηθά νιηθήο
αιέζεσο, ξχδη αλαπνθινίσην, φζπξηα θιπ. Αλ ην γάια καο θάιππηε ζην
ζέκα νζηενπφξσζε ηφηε ζήκεξα πνπ φινη νη ειηθησκέλνη ιφγσ θφβνπ
νζηενπφξσζεο πίλνπλ γάια θαηά θφξν θαη ηξψλε θαηά θφξν
γαιαθηνθνκηθά ηφηε δε ζα έπαζρε θαλείο. ΢ηελ νζηενπφξσζε ην
πξφβιεκα καο δελ είλαη ε θαηαλάισζε αζβεζηίνπ αιιά είλαη ε
απνξξφθεζε ηνπ αζβεζηίνπ θαη ν κεηαβνιηζκφο ηνπ. Αλ κάιηζηα δε
ρξεηάδνκαη ηφζν αζβέζηην ή δε κπνξψ λα ην αθνκνηψζσ ή λα ην
κεηαβνιίζσ ηφηε δεκηνπξγψ πξφβιεκα ζηνλ νξγαληζκφ κνπ.
Γηα κέλα ππάξρεη έλαο βαζηθφο θαλφλαο. Ο Θεφο, ε Φχζε, ην ΢χκπαλ,
φπσο ζέιεηε πέζηε ην έρεη βάιεη κέζα καο κία έζησ ζηαγφλα ζνθίαο ε
νπνία είλαη ππεξαξθεηή θηάλεη λα ηελ αθνχκε!
130
4.16 Απηνξξύζκηζε: «Όηαλ πεηλάο ζα ηξσο...»
Ση ελλνψ κε απηφ; Θα ζαο ην πσ κε κηα ηζηνξία. Ενχζε θάπνηε ζε κηα
ρψξα έλαο ηξνκεξά θηινκαζήο απηνθξάηνξαο. Γηάβαδε επηζηεκνληθά
βηβιία, ηεξά θείκελα, πξαγκαηείεο ζνθψλ θαη θπλεγνχζε ηε γλψζε. Σε
βαζχηεξε γλψζε. Δίρε κάιηζηα θέξεη ζηελ απιή ηνπ πάξα πνιινχο
ζνθνχο θαη πνιπκαζείο αλζξψπνπο. Πξνζεπρφηαλ, έθαλε γηφγθα,
αζθήζεηο αλαπλνήο, δηαινγηζκνχο δηάθνξνπο θιπ. Ο δηαθαήο ηνπ πφζνο
ήηαλ λα γίλεη επηπρηζκέλνο θαη λα θηάζεη ζηε ζέσζε. Ακ δε! Σίπνηα
ηδηαίηεξν δελ πεηχραηλε. Μφλν ην άγρνο ηνπ λα κάζεη ηνπ έκελε.
Κάπνηα ζηηγκή πιεξνθνξήζεθε φηη ππάξρεη έλαο γεξνληάθνο πνιχ ζνθφο
ζε έλα καθξηλφ δάζνο. Πήξε ινηπφλ ηνπο ζνθνχο απιηθνχο ηνπ κε ηα ηεξά
βηβιία «αλά κάιεο» θαη μεθίλεζε «ελ πνκπή θαη παξαηάμεη» λα πάεη ζην
γεξνληάθν. Φζάλνληαο βιέπεη κπξνζηά ηνπ κηα θησρηθή θαιχβα θαη έλαλ
γεξνληάθν ιηηά ληπκέλν λα ζθαιίδεη ραξνχκελνο θαη ήξεκνο ην
ιαραλφθεπν ηνπ. Πάεη ζην γεξνληάθν θαη ηνπ ιέεη: «Γέξνληα είκαη ν
ηάδε απηνθξάηνξαο, έρσ δηαβάζεη απηφ, έρσ δηαβάζεη εθείλν, έρσ θάλεη
ηελ ηάδε θαη ηε δείλα ηερληθή αιιά ρσξίο απνηέιεζκα. Πψο ζα γίλσ
επηπρηζκέλνο; Πψο ζα θηάζσ θνληά ζην Θεφ;»
Ο γέξνληαο ρακνγέιαζε: «Α, είλαη πνιχ απιφ παηδί κνπ. Θα ζνπ πσ ηξείο
απινχο θαλφλεο θαη πηζηεχσ φηη ζα ηα θαηαθέξεηο». «΢ε παξαθαιψ»,
είπε ν απηνθξάηνξαο «πεο ηνπο κνπ θαη εγψ ζα ζνπ δψζσ φηη πνζείο». Ο
γέξνληαο μαλαρακνγέιαζε: «Γελ πνζψ νχηε θαη ρξεηάδνκαη ηίπνηα παηδί
κνπ! Άθνπ ηη ζα θάλεηο. Ο πξψηνο θαλφλαο είλαη φηη φηαλ πεηλάο ζα ηξσο
αιιά φηαλ δελ πεηλάο δε ζα ηξσο. Ο δεχηεξνο θαλφλαο είλαη φηη φηαλ
δηςάο ζα πίλεηο αιιά φηαλ δε δηςάο δε ζα πίλεηο. Καη ν ηξίηνο θαλφλαο
είλαη φηη φηαλ λπζηάδεηο ζα θνηκάζαη αιιά φηαλ δε λπζηάδεηο δε ζα
θνηκάζαη». Σζαληίζηεθε ν απηνθξάηνξαο γηαηί ζεψξεζε φηη ηνλ
θνξφηδεπε ν γεξνληάθνο θαη ζεθψζεθε θαη έθπγε απνγνεηεπκέλνο.
131
Ο γεξνληάθνο κηινχζε απιά θαη ζνθά. Πξνζπαζνχζε λα κπήζεη ηνλ
απηνθξάηνξα ζηελ απιή έλλνηα ηεο απηνξξχζκηζεο. Σνπ λα ξσηάο ην
ζηνκάρη ζνπ πφηε λα θαο κέζσ ηνπ κεραληζκνχ ηεο πείλαο. Πφζν λα θαο
ππαθνχνληαο ζηνλ κεραληζκφ ηνπ θνξεζκνχ. Καη ηη λα θαο ππαθνχνληαο
ζηνλ κεραληζκφ ηεο φξεμεο πνπ ζνπ ιέεη ηη ρξεηάδεηαη ν νξγαληζκφο ζνπ.
Καη ην ίδην ηζρχεη θαη γηα ηε ζεμνπαιηθή ιεηηνπξγία θαη ην ίδην ηζρχεη γηα
φιεο ηηο ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο. Καη ην ίδην ηζρχεη θαη γηα ηηο ςπρηθέο καο
αλάγθεο. Ο θαηαζθεπαζηήο, ν Θεφο πνπ πξνλνεί γηα φια έρεη βάιεη κέζα
καο φινπο ηνπο αλαγθαίνπο κεραληζκνχο γηα λα απηνξπζκηδφκαζηε θαη
λα ιεηηνπξγνχκε κε ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν αθφκα θαη ζε αληίμνεο
ζπλζήθεο.
Σν κφλν πνπ ρξεηάδεηαη απφ κέξνπο καο είλαη λα ηνλ αθνχκε, λα
ζεβφκαζηε ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο θαη λα κελ θάλνπκε ηνπ θεθαιηνχ
καο, λα κε δξνχκε απζαίξεηα θαη εγσηζηηθά. Να αθνχκε ηε Φχζε κέζα
καο θαη έμσ καο. Να κε βάδνπκε εκείο απζαίξεηνπο θαη εγσηζηηθνχο
ζηφρνπο αιιά λα αθξναδφκαζηε ηε Φχζε θαη ην Θεφ κέζα καο, δειαδή
ηε ΢πλείδεζε καο θαη έηζη λα ιεηηνπξγνχκε.
Βιέπεηο πρ έλα άλζξσπν εξγαζηνκαλή. Μήπσο δελ ηνπ ιέεη ην ζψκα ηνπ
φηη ζέιεη μεθνχξαζε; Μήπσο δελ ηνπ ιέεη ε ςπρή ηνπ φηη ζέιεη
ραιάξσζε, χπλν θαη δηαζθέδαζε; Αιιά επεηδή ζέιεη λα θάλεη θαξηέξα
θαη λα θηάζεη ςειά ή επεηδή ζέιεη λα γίλεη πινχζηνο ή επεηδή ηνπ αξέζεη
ε εμνπζία, ιφγσ ησλ εγσηζηηθψλ ηνπ «ζέισ» θαη ησλ απζαίξεησλ ζηφρσλ
πνπ βάδεη δπζηπρεί θαη ηειηθά θάπνηα ζηηγκή αξξσζηαίλεη θαη ηειηθά δελ
πεηπραίλεη νχηε θαη ηνπο θνληφθζαικνπο ζηφρνπο ηνπ.
Δπηπιένλ ζα γίλεη κνλφπιεπξνο θαη δε ζα ραξεί ηε ζρέζε ηνπ κε ην
ζχληξνθν ηνπ θαη ηα παηδηά ηνπ θαζψο θαη ηε ζρέζε ηνπ κε ηνπο θίινπο
ηνπ. Γε ζα έρεη ηε ραξά ηνπ λα καγεηξέςεη ή λα θαζαξίζεη ην ζπίηη ηνπ
γηαηί ζα έρεη πξνζιάβεη κηα Φηιηππηλέδα λα θάλεη απηφ πνπ ζα έπξεπε λα
θάλεη ν ίδηνο. Οχηε ζα έρεη ηε ραξά ηνπ λα ζθαιίζεη ηνλ θήπν ηνπ γηαηί
αθνχ δελ έρεη ρξφλν ζα πξνζιάβεη θεπνπξφ. Σν αθξηβφ ηνπ εμνρηθφ ή ην
θφηεξν ηνπ δε ζα κπνξεί λα ην ραξεί γηαηί δε ζα έρεη ρξφλν. Καη ηειηθά
132
ζα είλαη δπζηπρηζκέλνο γηαηί δελ αθήλεη ηνπο ζνθνχο κεραληζκνχο
απηνξξχζκηζεο λα πάξνπλ ηα ελία φπσο απηνί θαιχηεξα μέξνπλ.
΢αο δάιηζα, επραξηζηψ πνπ κε αθνχζαηε θαη ζα ηα μαλαπνχκε ζε κηα
βδνκάδα. Καιφ ζαο βξάδπ.
133
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5
ΑΝΘΡΧΠΗΝΟΗ ΣΤΠΟΗ
Ή
ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΔ΢ ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΔ΢
5.1 Αλαζθόπεζε ηεο πξνεγνύκελεο δηάιεμεο γηα ηνπο ΢πκπαληηθνύο
Νόκνπο
5.2 Μεγαιύηεξε ζεκαζία έρεη ν Άλζξσπνο θαη όρη ε Αζζέλεηα ηνπ
5.3 Τπάξρνπλ πξάγκαηη Αλζξώπηλνη Σύπνη; Τπάξρεη Αλζξώπηλε
Σππνινγία;
5.4 Αλζξώπηλε Σππνινγία βάζεη ησλ «ηεζζάξσλ ρπκώλ» ηνπ
Ηππνθξάηε
5.5 Αηκαηώδεο, Φιεγκαηηθόο, Μειαγρνιηθόο θαη Υνιεξηθόο Σύπνο
5.6 Γηλ θαη Γηαλγθ Σύπνο
5.7 Άιιεο Σππνινγίεο: Θεόθξαζηνο, Παπιώθ, Οκνηνπαζεηηθή
5.8 Έρεη αληηθεηκεληθή βάζε θαη ιεηηνπξγηθή αμία ε Αλζξώπηλε
Σππνινγία;
5.9 Πώο πξνέθπςε ηζηνξηθά ε Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία
5.10 «Απόδεημε» ησλ θαξκαθνινγηθώλ ηδηνηήησλ κηαο νπζίαο ζηνλ
Άλζξσπν
5.11 Ζ ζεξαπεία «δηα ησλ νκνίσλ» ζεξαπεπηηθώλ κέζσλ
5.12 Ζ γέλεζε ηεο έλλνηαο ηεο «Οκνηνπαζεηηθήο Ηδηνζπγθξαζίαο»
5.13 Δζσζηξεθήο, Δμσζηξεθήο θαη Γηαζηξνθηθόο Σύπνο
5.14 Γηαηί ε Οκνηνπαζεηηθή
επηζηεκνληθή βάζε
Σππνινγία
έρεη
αληηθεηκεληθή
134
5.1 Αλαζθόπεζε ηεο πξνεγνύκελεο δηάιεμεο γηα ηνπο ΢πκπαληηθνύο
Νόκνπο
Καιεζπέξα ζαο. ΢ήκεξα είλαη ε δεχηεξε δηάιεμε γηα ηελ Οκνηνπαζεηηθή
Ηαηξηθή. Πξηλ μεθηλήζνπκε ζα θάλνπκε κηα κηθξή αλαζθφπεζε γηα λα
ζπλδεζνχκε κε ηελ πξνεγνχκελε δηάιεμε. ΢ηελ πξψηε δηάιεμε είρακε
θάλεη κηα αλαθνξά ζηελ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη ηηο βαζηθέο ηεο
αξρέο. ΢ηε ζπλέρεηα κηιήζακε γηα ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο θαη ηνπο
Οκνηνπαζεηηθνχο Ηαηξηθνχο Νφκνπο.
Δμεγήζακε φηη ε δηαθνξά ηεο Οκνηνπαζεηηθήο Ηαηξηθήο απφ ην ζεκεξηλφ
επηθξαηέο Αιινπαζεηηθφ Θεξαπεπηηθφ ΢χζηεκα έγθεηηαη ζην εμήο: ε κελ
Οκνηνπαζεηηθή αθνινπζεί ζπγθεθξηκέλνπο Ηαηξηθνχο Νφκνπο,
δηαγλσζηηθνχο θαη ζεξαπεπηηθνχο νη νπνίνη κάιηζηα πξνέξρνληαη απφ
ηνπο γεληθνχο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο ελψ ε Αιινπαζεηηθή δελ αθνινπζεί
νχηε έλα δηαγλσζηηθφ ή ζεξαπεπηηθφ Νφκν κε γεληθή ηζρχ.
Γη’ απηφ έρνπκε ηα πξνβιήκαηα κε ηελ απφζπξζε θάζε ρξφλν θαξκάθσλ
ηα νπνία ππνηίζεηαη κε επηζηεκνληθφ ηξφπν θη επηζηεκνληθέο απνδείμεηο
είραλ εγθξηζεί θαη ηα νπνία απνζχξνληαη αξγφηεξα σο αλαπνηειεζκαηηθά
ή σο ηνμηθά. Καη ην ίδην ζπκβαίλεη θαη κε ηηο ηαηξηθέο απφςεηο πνπ θαηά
θαηξνχο ππάξρνπλ. Κη απηφ έρεη ζρέζε κε ην γεγνλφο φηη ην ζεκεξηλφ
Αιινπαζεηηθφ Θεξαπεπηηθφ ΢χζηεκα αιιά θαη ε Ηαηξηθή ζήκεξα δελ
έρνπλ κηα ζπλνιηθή άπνςε γηα ην ΢χκπαλ, ηνπο Νφκνπο ηνπ ΢χκπαληνο,
γηα ηνλ Άλζξσπν ζαλ νλ ςπρνζσκαηηθφ θαη γηα ηε ζρέζε ηνπ Αλζξψπνπ
κε ηε Φχζε. Έηζη ινηπφλ παξακέλεη ε Αιινπαζεηηθή κφλν ζην Τιηθφ
΢ψκα θαη ζε φηη κπνξεί λα δεη κε ην κηθξνζθφπην ή λα κεηξήζεη ή λα
θσηνγξαθήζεη θαη αγλνεί ηελ φιε ςπρνζχλζεζε ηνπ αηφκνπ πνπ θαηά ηε
γλψκε ηεο Οκνηνπαζεηηθήο ηεξαξρηθά είλαη θαη αλψηεξε.
Δπνκέλσο εάλ δελ αθνινπζνχκε ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο πέθηνπκε
ζε πάξα πνιιέο αληηθάζεηο θαη θάλνπκε απηφ πνπ ιέκε «εκπεηξηθή
Ηαηξηθή». Έλαο κεγάινο δάζθαινο ηεο Οκνηνπαζεηηθήο, ν Κελη πξηλ απφ
εθαηφ ρξφληα είρε πεη φηη ε Ηαηξηθή ηεο επνρήο ηνπ ήηαλ εκπεηξηθή,
πξάγκα πνπ δπζηπρψο ηζρχεη θαη ζήκεξα. Δίρε κάιηζηα ηνλίζεη φηη
135
νπζηαζηηθά απηφ πνπ θπξηαξρεί ζηελ εκπεηξηθή Ηαηξηθή είλαη νη γλψκεο
ησλ «απζεληηψλ». Αιιά ζηελ Δπηζηήκε δελ ππάξρεη ρψξνο γηα απζεληίεο.
Τπάξρεη ρψξνο γηα Νφκνπο ηνπ ΢χκπαληνο ηνπο νπνίνπο πξνζπαζείο λα
εθαξκφζεηο επηζηεκνληθά.
5.2 Μεγαιύηεξε ζεκαζία έρεη ν Άλζξσπνο θαη όρη ε Αζζέλεηα ηνπ
΢ήκεξα ζα κηιήζνπκε γηα ηηο Αλζξψπηλεο Ηδηνζπγθξαζίεο ή ηνπο
Αλζξψπηλνπο Σχπνπο. Καη ε πξνεγνχκελε δηάιεμε πνπ αθνξνχζε ηνπο
΢πκπαληηθνχο θαη Οκνηνπαζεηηθνχο Νφκνπο θαζψο θαη ε ζεκεξηλή κε
ζέκα ηηο Ηδηνζπγθξαζίεο έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηελ θαζεκεξηλή ηαηξηθή
πξάμε φζν θη αλ θαίλνληαη θηινζνθηθά θαη ζεσξεηηθά απηά πνπ
ζπδεηήζακε. Κη απηφ γηαηί είλαη ε παξαβίαζε απηψλ ησλ λφκσλ πνπ
επηθέξεη ηελ αζζέλεηα. ΢ηελ ίδηα θαηεχζπλζε βξίζθνληαη θαη νη
ηδηνζπγθξαζηαθέο ηάζεηο καο νη νπνίεο επεξεάδνπλ ηελ φιε καο δσή θαη
ζπκπεξηθνξά θαη πάιη πξνθαινχλ ηελ αζζέλεηα.
Αλ ινηπφλ δελ μέξνπκε απφ πνχ πξνέξρεηαη ε αζζέλεηα, κε απιά ιφγηα αλ
δελ μέξνπκε γηαηί αξξσζηαίλνπκε πψο ζα κπνξέζνπκε λα πάκε ζην πψο
ζα ζεξαπεχζνπκε; Πξέπεη λα μέξσ ηνλ Άλζξσπν ζαλ δνκή θαη
ιεηηνπξγία, ηε ζρέζε ηνπ κε ην ΢χκπαλ θαη ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο
θαζψο θαη ηνλ ηδηαίηεξν ηξφπν κε ηνλ νπνίν αληηδξά ζην πεξηβάιινλ ηνπ,
δειαδή ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ ψζηε λα αληηιεθζψ σο γηαηξφο πψο
πξνθιήζεθε ε αζζέλεηα θαη άξα πψο ζα ζεξαπεχζσ.
΋ζν θαιά θαη αλ πεξηγξάςνπκε ηε ζσκαηηθή θιηληθή εηθφλα κηαο
αζζέλεηαο απηφ δε ζα κνπ δψζεη ηνλ Άλζξσπν ζαλ ζχλνιν. Πρ ηη
θάλνπκε ζήκεξα; Λέκε ζπκπηψκαηα ηεο αζζέλεηαο, εξγαζηεξηαθέο
εμεηάζεηο, βηνρεκηθέο εμεηάζεηο, παξαθιηληθέο εμεηάζεηο, αμνληθέο,
καγλεηηθέο, ππεξερνγξαθήκαηα θαη ινηπά. Έλα νιφθιεξν εληππσζηαθφ
θαηεβαηφ, έλαο νιφθιεξνο νγθψδεο θάθεινο. Αιιά φια απηά αθνξνχλ
απνθιεηζηηθά θαη κφλν ην Τιηθφ ΢ψκα. Καη φια απηά δελ είλαη παξά ε
πιηθή πιεπξά ηεο αζζέλεηαο. Γελ έρνπκε ηελ ελεξγεηαθή πιεπξά ηεο
αζζέλεηαο. Γελ έρνπκε ηελ ςπρηθή πιεπξά ηεο αζζέλεηαο. Άξα δε
136
κπνξνχκε λα ζεξαπεχζνπκε ην ΋ιν φπσο αθξηβψο θάλνπκε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή βάζεη ησλ Νφκσλ ηνπ ΋ινπ θαη ηεο Δμαηνκίθεπζεο.
5.3 Τπάξρνπλ πξάγκαηη Αλζξώπηλνη Σύπνη; Τπάξρεη Αλζξώπηλε
Σππνινγία;
Αο έξζνπκε φκσο ζην ζέκα Ηδηνζπγθξαζία ή Αλζξψπηλνη Σχπνη. Καηά ηε
γλψκε ζαο ππάξρνπλ πξάγκαηη Αλζξψπηλνη Σχπνη ή φρη; Σν πξψην
εξψηεκα είλαη απηφ. Γηαηί εδψ δελ έρσ έξζεη γηα λα ζαο ηα πσ θαη λα
θχγσ. Ήξζα θνπξδηζκέλνο λα θάλνπκε θαη ζπδήηεζε. Λνηπφλ, ππάξρνπλ
Αλζξψπηλνη Σχπνη πξάγκαηη; ΢πγθεθξηκέλνη; Ή δελ ππάξρνπλ;
-Τπάξρνπλ.
-Χξαία, ππάξρνπλ. Γειαδή πψο ην θαηαιαβαίλεηο εζχ; Απφ πνχ ην
βγάδεηο απηφ ην ζπκπέξαζκα;
-Γελ είκαζηε φινη ίδηνη.
-Γελ είκαζηε φινη ίδηνη. Δληάμεη. Αλ δελ είκαζηε φινη ίδηνη πξνθχπηνπλ
ηξία εξσηήκαηα: Πξψηνλ αλ είκαζηε ζπγθεθξηκέλνη ηχπνη. Μήπσο
ζήκεξα είκαζηε απηφο ν ηχπνο θαη ηελ άιιε κέξα ν άιινο ηχπνο θαη ζε
κηα βδνκάδα έλαο άιινο θαη ζ’ έλα κήλα θάπνηνο άιινο; Σν δεχηεξν
εξψηεκα αθνξά ην θαηά πφζνλ είλαη ζπγθεθξηκέλνη νη ηχπνη ζηνπο
νπνίνπο κεηαπίπηνπκε ή είλαη ηπραία ηα πξάγκαηα; Καη ην ηξίην εξψηεκα
είλαη: Δίκαζηε 3-4 δηζεθαηνκκχξηα ζ’ απηφ ηνλ πιαλήηε. Μήπσο είκαζηε
ηέζζεξα δηζεθαηνκκχξηα ηχπνη ή νκαδνπνηνχκαζηε;
Αο ηα πάξνπκε έλα-έλα. ΋ζνλ αθνξά ην αλ πξάγκαηη έρνπκε
ζπγθεθξηκέλνπο ηχπνπο ζηνπο νπνίνπο αιιάδνπκε πνιχ ζπρλά ή αλ κέλεη
έλαο ν ηχπνο καο ζ’ φιε καο ηε δσή. Πνηά είλαη ε γλψκε ζαο;
137
-΋ηαλ ιέκε ηχπνη σο πξνο ηη ελλννχκε;
-΋πσο ιέκε ηχπνο απηνθηλήηνπ ή ηχπνο ςπγείνπ, κήπσο έρνπκε θαη
αλζξψπηλνπο ηχπνπο;
-Έλα είδνο είλαη ν Άλζξσπνο.
-Ναη πξάγκαηη, έλα είλαη ην είδνο ην αλζξψπηλν. Αιιά απφ θεη θαη πέξα
ππάξρεη κηα ηππνινγία πνπ αθνινπζεί έλα άηνκν; Καη κήπσο απηή ε
ηππνινγία αθνξά κφλν ηελ ςπρή, ηα ςπρηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά; Μήπσο
αθνξά κφλν ην ζσκαηφηππν; Μήπσο αθνξά θαη ηα δχν, ην ζχλνιν;
Έρνπκε δειαδή «κάξθεο» αλζξψπσλ; (γέιην) Γειάηε αιιά κήπσο είλαη
ηπραίν πνπ ιέκε θακηά θνξά «απηφο είλαη κεγάιε κάξθα!» ή «απηή ε
γπλαίθα είλαη κάξθα κ’ έθαςεο!» (γέιην)
5.4 Αλζξώπηλε Σππνινγία βάζεη ησλ «ηεζζάξσλ ρπκώλ» ηνπ
Ηππνθξάηε
Δγψ ιέσ λα ην πάξνπκε ιίγν ηζηνξηθά ην ζέκα. Σψξα θάλνπκε εξσηήζεηο
ηηο νπνίεο δελ είλαη αλάγθε λα ηηο απαληήζνπκε ακέζσο. Αλνίγνπκε ηελ
φξεμε ιίγν, παίξλνπκε ηα νξεθηηθά απηή ηε ζηηγκή κέρξη λα πάκε ζην
θπξίσο πηάην.
Τπήξμαλ ηζηνξηθά δηάθνξεο πξνζπάζεηεο γηα λα θαζηεξσζεί κηα
Αλζξψπηλε Σππνινγία. Μηα πξψηε ηέηνηα πξνζπάζεηα είλαη ε
πξνζπάζεηα ηνπ Ηππνθξάηε. Μίιεζε γηα ηνπο ηέζζεξηο βαζηθνχο
«ρπκνχο» ηνπ Αλζξψπνπ. Μίιεζε γηα ηελ... μέξεη θαλείο λα καο πεη; Να
καο πεη απηά πνπ ζα ’πξεπε λα δηδαζθφκαζηε ζην γπκλάζην θαη ζην
ιχθεην θαη δπζηπρψο δελ ηα δηδαζθφκαζηε θαη ηα καζαίλνπλ νη μέλνη θη
εκείο κέλνπκε πίζσ.
138
-Κη αλ ηα ’ρνπκε δηδαρηεί, ηψξα βνκβαξδηδφκαζηε κε πνιιά πνπ
ειάρηζηα καο κέλνπλ...
-Σν πξφβιεκα είλαη φηη πνιιέο θνξέο ηα δηδαζθφκαζηε ππνρξεσηηθά θαη
εμεηαζηηθά θαη δε δίλνπκε ζεκαζία...
-Κη απηφ...
-Καη ηα καζαίλνπκε ιίγν ζαλ παξακχζη ή ζαλ κπζνινγία. Δγψ φκσο
ππνζηεξίδσ φηη φιεο νη γλψζεηο πνπ ππάξρνπλ ζήκεξα απφ ηελ Ππξεληθή
Φπζηθή κέρξη ηελ Φπρνινγία ηε ζχγρξνλε, κέρξη ηα πάληα, έρνπλ
εηπσζεί. «Οπδέλ θαηλφλ ππφ ηνλ Ήιηνλ». Καηλφλ κε ηελ έλλνηα ηνπ
θαηλνχξηνπ, έηζη; ΋ηη αλαθαιχπηνπκε ζήκεξα έρεη ήδε ιερζεί, Έρεη
ιερζεί θαη ην μαλααλαθαιχπηνπκε. Καη ε Θεσξία ηεο ΢ρεηηθφηεηαο θαη
ηα πάληα.
Ο Ηππνθξάηεο είπε ην εμήο: Τπάξρνπλ νη ηέζζεξηο «ρπκνί» ηνπ ζψκαηνο.
Δίλαη ην αίκα, ην θιέγκα, ε θίηξηλε ρνιή θαη ε κέιαηλα ρνιή. Σψξα,
«ηζηνξίεο γηα αγξίνπο» ζα κπνξνχζε λα πεη θαλείο. «Ση είλαη απηά ηψξα!
΢ήκεξα έρνπκε ζχγρξνλε Ηαηξηθή Δπηζηήκε, ηη ρνιέο κνπ ιεο θίηξηλε θαη
κέιαηλα θαη θαιά ε θίηξηλε ρνιή ππάξρεη, ε καχξε ρνιή πνπ είλαη; Καιά
ην αίκα ππάξρεη αιιά ην θιέγκα ηη είλαη ξε παηδηά;» Καη ζα είρε δίθην εθ
πξψηεο φςεσο. Αιιά πξέπεη πάληα φηη καο έξρεηαη απ’ ηελ Αξραία
Διιάδα λα ην βιέπνπκε φρη ζαλ ςέκα ή κπζνινγία αιιά νχηε θαη ζαλ
απηνχζηα ιέμε. Αιιά ζαλ ηη αληηπξνζσπεχεη. Μελ μερλάκε φηη πνιιά
απφ απηά πνπ έρνπλ εηπσζεί είλαη εθιατθεπκέλεο πξνο ηνλ θφζκν
απφςεηο.
΋ηαλ έιεγαλ νη αξραίνη εκψλ πξφγνλνη γηα ηα Πέληε ΢ηνηρεία, δειαδή πρ
φηαλ έιεγαλ «Γε» δελ ελλννχζαλ απηνχζηα ηε γε ζαλ ρψκα ή ηε Γε ζαλ
139
πιαλήηε. Δλλννχζαλ ηε ζηεξεά θαηάζηαζε ηεο χιεο. ΋ηαλ έιεγαλ Όδσξ
ελλννχζαλ ηελ πγξά θαηάζηαζε ηεο χιεο. ΋ηαλ έιεγαλ Αήξ ελλννχζαλ
ηελ αέξηα θαηάζηαζε ηεο χιεο. ΋ηαλ έιεγαλ Ππξ ελλννχζαλ κηα
αλψηεξε θαηάζηαζε, άπιε. Καη Αηζέξα κηα αθφκε αλψηεξε ελεξγεηαθά
θαηάζηαζε. Άξα δε κπνξνχκε ζήκεξα λα ηα παίξλνπκε απηνιεμεί.
Πξέπεη λα θαηαιαβαίλνπκε φηη είλαη ζπκβνιηθά. ΋πσο φια ηα κεγάια
πλεχκαηα κίιεζαλ ζπκβνιηθά έηζη θαη ν Υξηζηφο κηινχζε κε παξαβνιέο
θαη έηζη θαη φινη νη κεγάινη δάζθαινη κηινχζαλ κε παξαβνιέο.
5.5 Αηκαηώδεο, Φιεγκαηηθόο, Μειαγρνιηθόο θαη Υνιεξηθόο Σύπνο
Δπνκέλσο ν Ηππνθξάηεο έζεζε απηνχο ηνπο φξνπο θαη πξνηίκεζε λα
ρξεζηκνπνηήζεη θάπνηα ζπζηαηηθά ρεηξνπηαζηά ηνπ αλζξψπηλνπ ζψκαηνο
ηα νπνία ζα κπνξνχζαλ λα γίλνπλ θαηαλνεηά απφ ηνλ απιφ θφζκν.
Αθφκε θαη ζήκεξα δελ είλαη ηπραίν πνπ ιέκε «απηφο παηδί κνπ αλάβεη
ακέζσο, ηνπ αλεβαίλεη ην αίκα ζην θεθάιη» ή «είλαη θφθθηλνο, δσεξφο,
έρεη θπθινθνξία πνιχ έληνλε, είλαη αηκαηψδεο ηχπνο» ή «βξάδεη ην αίκα
κέζα ηνπ, έρεη έληνλα ζπλαηζζήκαηα».
Απηφο πξάγκαηη είλαη ν ηχπνο ν αηκαηψδεο φπσο ηνλ πεξηέγξαςε ν
Ηππνθξάηεο. Δπνκέλσο ν αηκαηψδεο ηχπνο είλαη δεζηφο, θηλεηηθφο,
δσεξφο, ελεξγεηηθφο, έληνλνο κέρξη θαη βίαηνο ζηα ζπλαηζζήκαηά ηνπ θαη
ζηε ζπκπεξηθνξά ηνπ θαη θπθινζπκηθφο. Έρεη έληνλε θπθινθνξία θαη νη
αζζέλεηέο ηνπ είλαη έληνλεο. Ξεθηλάλε απφηνκα, έρνπλ πνιχ έληνλα
ζπκπηψκαηα, θεχγνπλ γξήγνξα. Απηφο είλαη ν αηκαηψδεο ηχπνο. Μηιάκε
ινηπφλ γηα έλαλ ηχπν, ςπρνζσκαηηθά. Καη απηφ ηνλ ηχπν ηνλ
αλαγλσξίδνπκε φινη. Γε ρξεηαδφκαζηε κεγάιε εκπεηξία. Μφιηο ηα είπα
απηά θάπνηνπο ζα θέξαηε ζην κπαιφ ζαο ζαλ εηθφλα.
Αληίζηνηρα έρνπκε ην θιεγκαηηθφ ηχπν πνπ ζήκεξα γίλεηαη πην εχθνια
θαηαλνεηφο αλ ηνλ νλνκάζνπκε κειαγρνιηθφ ηχπν. Δίλαη ην αθξηβψο
αληίζεην ηνπ αηκαηψδνπο. Γειαδή είλαη θξπνπιηάξεο, αξγφο, είλαη αξγή
ε θπθινθνξία ηνπ, αξγέο νη λφζνη ηνπ, αξγά εκθαλίδνληαη ηα
ζπκπηψκαηα, αξγά εμειίζζνληαη, αδχλαηε ε άκπλα ηνπ θαη θπξίσο
ρξφληεο νη αζζέλεηέο ηνπ γηαηί δε κπνξεί λα αληηδξάζεη έληνλα.
140
Αληίζηνηρα ε πέςε ηνπ είλαη αξγή. Δίλαη απηφο πνπ ηξψεη αξγά, πνπ ηνλ
πεηξάδνπλε ηα ηξφθηκα ηα πεξηζζφηεξα, ε πέςε ηνπ είλαη αξγή, έρεη
δπζθνηιηφηεηα θαη πάεη ιέγνληαο. ΋ζνλ αθνξά ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ είλαη
ν ηχπνο ν εζσζηξεθήο, ν θιεηζηφο, ν εχζηθηνο πνπ φκσο δελ εθθξάδεη ηα
λεχξα ηνπ, απηφο πνπ απηνθαηαδηθάδεηαη εχθνια, πνπ έρεη ελνρέο
εχθνια, ν ππνρσξεηηθφο, ν δεηιφο θαη ζπλήζσο ν ζπληεξεηηθφο.
Καη ππάξρεη κεηά ε θίηξηλε θαη ε κέιαηλα ρνιή. ΢ε απηέο αλήθεη ν
δηαζηξνθηθφο ηχπνο. Γειαδή είλαη ν ηχπνο πνπ ζα θάεη γιπθφ θαη
ηαπηφρξνλα αικπξφ. Θέιεη πεξίεξγεο γεχζεηο, ηξειέο γεχζεηο, ηξψεη
θαγεηά πνπ δε ζπλδπάδνληαη νπζηαζηηθά κεηαμχ ηνπο θαη νη αζζέλεηέο
ηνπ είλαη θαηαζηξνθηθέο. Αλ ζα εκθαλίζεη θαξθίλν ζα ’λαη έλαο ζθίξνο
θαξθίλνο ν νπνίνο ζα ηα θαηαθάεη φια. Αλ ζα εκθαλίζεη έλα έιθνο είλαη
έλα έιθνο ην νπνίν ζα δηαβξψζεη έληνλα ηνπο ηζηνχο γχξσ ηνπ. Θα
βγάδεη πγξά περηά, παρχξξεπζηα, πνπ κπξίδνπλ άζρεκα, ζα ζαπίδεη ε
ζάξθα, ζα έρεη ηάζε γηα λέθξσζε θαη θαηαζηξνθή ησλ ηζηψλ. Ο
δηαζηξνθηθφο ηχπνο έρεη ηάζε γηα παξακφξθσζε ησλ νξγάλσλ ζην
ζσκαηηθφ επίπεδν.
΢ην ςπρηθφ επίπεδν είλαη ην άηνκν ην δηαζηξνθηθφ. Δίλαη απηφο ν νπνίνο
ζα ππνθξηζεί γηα λα θπξηαξρήζεη θαη λα θάλεη ηνλ άιιν φηη ζέιεη. Θα πεη
ςέκαηα, ζα παηήζεη επί πησκάησλ θαη δε ζα ’ρεη αξρέο. Ίζα-ίζα ζπρλά ζα
ππνθξίλεηαη φηη ππεξεηεί έληνλα πςειέο αξρέο κφλν θαη κφλν γηα λα
θπξηαξρήζεη ζηνπο άιινπο.
5.6 Γηλ θαη Γηαλγθ Σύπνο
Απηφ πνπ αλέθεξε ν Ηππνθξάηεο ην αλαθέξνπλ θαη πνιιέο εζσηεξηζηηθέο
ζρνιέο σο ηέζζεξηο ηχπνπο ηνπ Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο. Θεσξνχλ κάιηζηα
φηη ε αλάκεημε απηψλ ησλ ηεζζάξσλ αηζεξηθψλ ηχπσλ ζε έλα
ζπγθεθξηκέλν άηνκν είλαη ππεχζπλε γηα ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ
ζπγθεθξηκέλνπ αηφκνπ.
141
Ζ αλαηνιηθή θηινζνθία ε νπνία γέλλεζε ην Βεινληζκφ ζαλ ζεξαπεπηηθφ
ζχζηεκα κηιάεη γηα ην Γηαλγθ θαη ην Γηλ. Πξνζέμηε: ηη είλαη ην Γηαλγθ
θαη ην Γηλ; Σν Γηαλγθ αληηζηνηρεί ζηνλ αηκαηψδε ηχπν, ην Γηλ
αληηζηνηρεί ζην κειαγρνιηθφ θαη ελ κέξεη ζην θιεγκαηηθφ θαη ε
δηαζηξνθή ηνπ Γηλ θαη ηνπ Γηαλγθ αληηζηνηρεί ζην ρνιεξηθφ ηχπν. Με ηηο
έλλνηεο Γηλ-Γηαλγθ νη αλαηνιηθνί θηιφζνθνη αλαθέξνληαη ζηηο δχν
πξσηαξρηθέο ηάζεηο πνπ ππάξρνπλ παληνχ ζηε θχζε θαη ζηνλ Άλζξσπν.
Δίλαη απηφ πνπ νη Αξραίνη Έιιελεο νλφκαδαλ ε ελφηεηα θαη
ζπκπιεξσκαηηθφηεηα ησλ αληηζέησλ.
Σν δεζηφ είλαη Γηαλγθ. Σν θξχν είλαη Γηλ. Ζ γε είλαη Γηλ θαη ν νπξαλφο
είλαη Γηαλγθ. Ο νξκεηηθφο, ν βίαηνο, ν ξσκαιένο αληξηθφο ηχπνο είλαη ν
Γηαλγθ ηχπνο αλζξψπνπ. Ο γπλαηθείνο, ν ζειπθφο ηχπνο, ν αζζεληθφο θαη
ππνρσξεηηθφο ηχπνο είλαη ν Γηλ ηχπνο αλζξψπνπ. Καη αληίζηνηρα
ππάξρνπλ θαη ζηε Φχζε: ν ζεηηθφο θαη ν αξλεηηθφο ειεθηξηζκφο. Ζ
πηψζε θαη ε άλνδνο. Ζ έλδεηα θαη ε πιεζψξα. Ζ πιεζψξα είλαη Γηαλγθ
θαηάζηαζε θαη ε έλδεηα είλαη Γηλ.
Σν ίδην έρνπκε θαη ζηηο αζζέλεηεο. Έλα θξπνιφγεκα πνιχ έληνλν, κε
πνιχ έληνλα ζπκπηψκαηα, βίαηε είζνδν θαη απφηνκε βειηίσζε είλαη
Γηαλγθ αζζέλεηα. Δλψ κηα Γηλ αζζέλεηα είλαη απηή πνπ δε ληψζεηο θαιά
γηα δπν ηξεηο κέξεο. Μεηά ζε πηάλεη έλα βεραιάθη άιιεο δπν ηξεηο κέξεο.
Αλεβάδεηο έλα ηξηαληαεθηάκηζη ππξεηφ γηα άιιεο δπν ηξεηο κέξεο θαη
ζηαδηαθά αλαξξψλεηο. Απηφ είλαη Γηλ αζζέλεηα. Έλαο θαξθίλνο ηνπ
ηχπνπ ηνπ κειαλψκαηνο ν νπνίνο ζε αξπάδεη θαη κέζα ζε δπν ηξεηο κήλεο
ζε μεπεηάεη θαη θεχγεηο είλαη κηα Γηαλγθ θαηάζηαζε. Δλψ έλαο θαξθίλνο
ηνπ δέξκαηνο πνπ δέθα ρξφληα βγάδεηο κηα ειηά εδψ ζην δέξκα, κεηά κηα
ειηά εθεί θαη ην νπνίν αξγεί λα εμειηρζεί θαη λα δψζεη κεηαζηάζεηο είλαη
πην Γηλ θαηάζηαζε.
5.7 Άιιεο Σππνινγίεο: Θεόθξαζηνο, Παπιώθ, Οκνηνπαζεηηθή
Ο Θεφθξαζηνο κίιεζε γηα ηνπο ηξηάληα ηχπνπο ηνπ Αλζξψπνπ κε βάζε
δηάθνξα ραξαθηεξηζηηθά. Ο Παπιψθ κε βάζε ηα εμαξηεκέλα
αληαλαθιαζηηθά θαη κε βάζε πφζν γξήγνξα θαη έληνλα αληηδξά έλα δψν
142
ή έλαο άλζξσπνο θαζφξηζε ηέζζεξηο ηχπνπο. Οη ηέζζεξηο ηχπνη ηνπ
Παπιψθ.
Γελ έρεη ζεκαζία λα κπνχκε ζε ιεπηνκέξεηεο αιιά ην θάλσ έηζη
ζθαηξηθά γηα λα δείηε φηη θάπνπ φινη ηα ππνςηάζηεθαλ ηα ζέκαηα απηά.
Ήξζε επίζεο ε Οκνηνπαζεηηθή θαη κίιεζε γηα ηξεηο πξσηαξρηθέο Σάζεηο
ζηνπο αλζξψπνπο. Σελ Δμσζηξεθή Σάζε ή «΢πθσηηθφ Μίαζκα», ηελ
Δζσζηξεθή Σάζε ή «Φσξηθφ Μίαζκα» θαη ηε Γηαζηξνθηθή Σάζε ή
«΢πθηιηηηθφ Μίαζκα». Ο εμσζηξεθήο ηχπνο αληηζηνηρεί ζηνλ αηκαηψδεΓηαλγθ. Ο εζσζηξεθήο ηχπνο αληηζηνηρεί ζην κειαγρνιηθφ-Γηλ θαη ν
δηαζηξνθηθφο ζην ρνιεξηθφ-δηαζηξνθή ηνπ Γηλ-Γηαλγθ.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή καο ιέεη φηη δελ ππάξρνπλ απφιπηα ακηγείο
Αλζξψπηλνη Σχπνη φζνλ αθνξά ηηο γεληθέο ηνπο Σάζεηο. Οη δηάθνξνη
ηχπνη αλζξψπσλ πξνθχπηνπλ απφ ηελ αλάκημε ησλ ηξηψλ Σάζεσλ ζε
δηάθνξεο αλαινγίεο. Έρνπκε φινη θαη ηηο ηξεηο Σάζεηο, κέζα καο θαη ε
αλάκεημε ηνπο δεκηνπξγεί κηα πνιχ κεγάιε πνηθηιία. Θπκεζείηε ην Νφκν
ηεο Μνλαδηθφηεηαο θαη Πνηθηινκνξθίαο. Απφ ηα ιίγα ζηνηρεία ηνπ
Πεξηνδηθνχ Πίλαθα πξνθχπηεη φιε απηή ε ηεξάζηηα πνηθηιία ησλ
ρεκηθψλ ελψζεσλ θαη πιηθψλ. Καη ηα 100 πεξίπνπ ζηνηρεία ηνπ
Πεξηνδηθνχ Πίλαθα πξνθχπηνπλ απφ ηνλ ζπλδπαζκφ ηξηψλ ππναηνκηθψλ
ζσκαηηδίσλ δειαδή απφ λεηξφληα, πξσηφληα θαη ειεθηξφληα.
Καηά αλάινγν ηξφπν ηα δηζεθαηνκκχξηα ησλ αλζξψπσλ πξνέξρνληαη
απφ ην ζπλδπαζκφ ησλ ηεζζάξσλ ηχπσλ ηνπ Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο ή ησλ
ηεζζάξσλ ρπκψλ ηνπ Ηππνθξάηε ή ηνπ Γηλ – Γηαλγθ ή ησλ ηξηψλ ΣάζεσλΜηαζκάησλ ηεο Οκνηνπαζεηηθήο. Ζ κεγάιε ζπκβνιή ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο ζηελ Αλζξψπηλε Σππνινγία είλαη φηη εξεχλεζε πάξα
πνιχ επηζηακέλα ην ζέκα ησλ Σάζεσλ θαη πεξηέγξαςε ηηο βαζηθέο
Αλζξψπηλεο Ηδηνζπγθξαζίεο κε επηζηεκνληθφ πεηξακαηηθφ θαη θιηληθφ
ηξφπν.
143
5.8 Έρεη αληηθεηκεληθή βάζε θαη ιεηηνπξγηθή αμία ε Αλζξώπηλε
Σππνινγία;
Θα κνπ πείηε ηψξα θαη ηη έγηλε; Πνηνο έρεη δίθην; Πνηνλ λα
αθνινπζήζνπκε; Καη πνχ ζηεξίδνληαη φια απηά; Γηαηί ζήκεξα έξρεηαη ε
θάζε ζρνιή Φπρνινγίαο θη έρεη δεκηνπξγήζεη ηε δηθή ηεο Σππνινγία. Πρ
ε Φπρνινγία ηνπ Φξφπλη ιέεη γηα ηνλ πξσθηηθφ ηχπν, ην θαιιηθφ ηχπν
θαη δηάθνξνπο άιινπο. Καη βγαίλεη κεηά ν Άληιεξ, χζηεξα ν Γηνπλγθ,
χζηεξα ν ηάδε θαη ν δείλα θαη ηειηθά εθαηφ ζρνιέο Φπρνινγίαο πνπ
κηιάλε γηα δηαθνξεηηθνχο θαη πνηθίινπο Αλζξψπηλνπο Σχπνπο. Πνηνο έρεη
κηα αληηθεηκεληθή αιήζεηα λα καο δψζεη;
Έλα άιιν πνιχ ζεκαληηθφ εξψηεκα είλαη αλ ε ηππνπνίεζε απηή έρεη
ιεηηνπξγηθή αμία. Αλ έξζσ εγψ θαη είκαη έλαο άζρεηνο απφ Φπηνινγία
θαη πάσ λα ρσξίζσ ηα ινπινχδηα ζε νηθνγέλεηεο κπνξεί λα πσ: «Δγψ ζα
ρσξίζσ ηα ινπινχδηα ζε πξάζηλα, θίηξηλα, θφθθηλα θαη ινηπά». Απηφ
φκσο, ζηελ πξάμε γηα ηελ Δπηζηήκε ηεο Φπηνινγίαο ζαλ πγεία, ζαλ
αζζέλεηα, ζαλ ζπκπεξηθνξά ησλ θπηψλ δελ ιέεη ηίπνηα γηαηί ην ρξψκα
δελ είλαη έλα θξηηήξην νπζηαζηηθφ θαη ρξήζηκν – ιεηηνπξγηθφ. Έηζη δελ
είλαη; Δλψ αλ ηα ρσξίζσ πρ κε βάζε ηελ αληνρή ηνπο ζε θιηκαηνινγηθέο
ζπλζήθεο θαη ηελ πξνέιεπζή ηνπο κπνξψ λα θηηάμσ θάπνηεο
ιεηηνπξγηθέο νηθνγέλεηεο πνπ ζηε ζεξαπεία ησλ αζζελεηψλ ησλ θπηψλ ζα
’ρνπλ θάπνηα ρξεζηκφηεηα.
Άξα ινηπφλ έρεη ζεκαζία θαη ζηελ Ηαηξηθή ε ηππνινγία ε αλζξψπηλε ηελ
νπνία ζα πηνζεηήζνπκε λα έρεη αληηθεηκεληθή βάζε. Γειαδή λα
ζηεξίδεηαη ζε θάπνηα πεηξακαηηθά ζπγθεθξηκέλα δεδνκέλα. Να κελ είλαη
απζαίξεηεο απφςεηο ηνπ θάζε εξεπλεηή. Ζ Οκνηνπαζεηηθή έρεη λφκνπο.
Γελ ην ιέκε ζεσξεηηθά. Θα ην δείηε ζηελ πξάμε ζε θάζε θεθάιαην πνπ
αλαιχνπκε. Δθηφο απφ επηζηεκνληθή βάζε ε Αλζξψπηλε Σππνινγία ζα
πξέπεη λα ’ρεη θαη ιεηηνπξγηθή αμία. Γηαγλσζηηθά θαη ζεξαπεπηηθά λα
έρεη απνηέιεζκα. Ση λα ην θάλσ εγψ πρ αλ βγάισ κηα αθηηλνγξαθία θαη
δε κνπ πξνζθέξεη ηίπνηα ζηε δηάγλσζε ή ζηε ζεξαπεπηηθή αγσγή πνπ ζα
αθνινπζήζσ;
144
5.9 Πώο πξνέθπςε ηζηνξηθά ε Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία
Γηα λα θαηαιάβνπκε ζε ηη δηαθέξεη ε Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία απφ ηηο
άιιεο ηππνινγίεο θαη γηαηί ηελ νλνκάδσ αληηθεηκεληθή θαη επηζηεκνληθή
θαη ρξήζηκε ζα πάκε ηζηνξηθά λα δνχκε ηελ πξνέιεπζε ηεο. Ο Υάλεκαλ
ήηαλ έλαο Γεξκαλφο θαζεγεηήο ηεο Ηαηξηθήο, θαζεγεηήο ηεο Αλαηνκίαο
θαη ηεο Φαξκαθνινγίαο ζε γεξκαληθφ παλεπηζηήκην πεξί ην ηέινο ηνπ
19νπ αηψλα. Ήηαλ πνιχ θαιφο γηαηξφο θαη ρεκηθφο γηαηί ηφηε δελ ήηαλ
ηφζν ρσξηζκέλεο νη επηζηήκεο. Μάιηζηα κέρξη ζήκεξα ππάξρεη θαη
ρξεζηκνπνηείηαη κηα αλαθάιπςε ηνπ, ην ιεγφκελν «ηεζη θξαζηνχ ηνπ
Υάλεκαλ».
Ο ίδηνο ήηαλε πνιχ θαιφο γηαηξφο αιιά θάπνηα ζηηγκή ζηακάηεζε ηελ
ηαηξηθή θιηληθή πξάμε. Γηαηί; Αξξψζηεζαλ δπν θφξεο ηνπ θαη πέζαλαλ.
Καη ν ίδηνο πνπ ήηαλ ιακπξφο γηαηξφο θη έθαλε θαιά πνιινχο αζζελείο,
φζνπο έθαλε ηέινο πάλησλ, δηαπίζησζε ηελ απνηπρία ηεο Ηαηξηθήο ηεο
επνρήο ηνπ ζηα παηδηά ηνπ.
Βαζεηά ζπληεηξηκκέλνο νξθίζηεθε φηη: «εγψ δε ζα μαλαθάλσ ηαηξηθή
θιηληθή πξάμε αλ δε βξσ κηα νπζηαζηηθή ζεξαπεπηηθή κέζνδν πνπ θαη
απνηειεζκαηηθή λα είλαη θαη ρσξίο παξελέξγεηεο. Θα μελπρηάσ βξάδπ
παξά βξάδπ θαη ζα δηαβάδσ φηη ζχγγξακκα ππάξρεη θαη δελ ππάξρεη απφ
ηνπο αξραίνπο κέρξη ηνπο ζχγρξνλνπο θαη ζα πεηξακαηηζηψ κε φιεο ηηο
θαξκαθεπηηθέο νπζίεο κε επηζηεκνληθφ ηξφπν θαη φρη κε βάζε ηνπ ηη
έιεγαλ απζαίξεηα νη παιηνί γηαηξνί.» Έηζη θη έγηλε. Παξάηεζε ινηπφλ ηελ
ηαηξηθή θιηληθή πξάμε θαη γηα λα δήζεη απηφο θαη ε νηθνγέλεηα ηνπ έθαλε
κεηαθξάζεηο θιαζζηθψλ ηαηξηθψλ έξγσλ ζηε γεξκαληθή γιψζζα.
Ξεθίλεζε απ’ ηνπο αξραίνπο Έιιελεο θαη απφ ηνλ Ηππνθξάηε.
Παξαηήξεζε δηαβάδνληαο ηνλ Ηππνθξάηε ηελ άπνςε ηνπ φηη «ηα φκνηα
ησλ νκνίσλ εηζίλ ηάκαηα», φηη δειαδή «ηα φκνηα ζεξαπεχνληαη κε ηα
φκνηα». Καη φηη «δηα ησλ νκνίσλ λνχζνο γίγλεηαη θαη δηα ησλ νκνίσλ
πξνζθεξνκέλσλ εθ λνζεπφλησλ πγηαίλεζζαη», φηη δειαδή «φκνηα φπσο
κηα αζζέλεηα πξνθαιείηαη, φκνηα πξέπεη θαη λα ζεξαπεχεηαη». Ση ζήκαηλε
145
άξαγε φηη θάπνηνο αζζελεί θη φηαλ ηνπ δψζνπκε θάηη φκνην ζεξαπεχεηαη;
Πξνβιεκαηηδφηαλ.
Δπεηδή ήηαλ βαζηά ζξεζθεπφκελνο ζε αληίζεζε κε ηνπο πιηζηέο
επηζηήκνλεο ηεο επνρήο ηνπ, πίζηεπε φηη ν Άλζξσπνο είλαη έλα
ςπρνζσκαηηθφ νλ. ΢θέθηεθε ινηπφλ φηη ε αζζέλεηα δε κπνξεί λα αθνξά
κφλν ην Τιηθφ ΢ψκα. Πξέπεη λα είλαη αζζέλεηα «ςπρήο ηε θαη ζψκαηνο».
Αιιά γηα λα είλαη αζζέλεηα ςπρήο θαη ζψκαηνο θη αθνχ ε ςπρή είλαη
ηεξαξρηθά αλψηεξε ζα πξέπεη πξψηα έλα άηνκν λα αζζελεί πξψηα ςπρηθά
ή έζησ ελεξγεηαθά, δειαδή ζε κε πιηθφ επίπεδν.
Γηλφηαλ ηφηε ζηελ επνρή ηνπ κεγάιε ζπδήηεζε γηα ηελ χπαξμε ηεο
«Εσηηθήο Γχλακεο», δειαδή ηεο ελέξγεηαο εθείλεο ζηελ νπνία
νθεηιφηαλ ε δσή ζηνπο δσληαλνχο νξγαληζκνχο θαη ε νπνία ήηαλ
ππεχζπλε γηα ηα θαηλφκελα πγείαο θαη αζζέλεηαο, απηφ πνπ ζήκεξα
νλνκάδνπκε Αηζεξηθφ ΢ψκα ή Αχξα ή Εσηθή Δλέξγεηα. ΢θέθηεθε ινηπφλ
θαη είπε ν Υάλεκαλ φηη αλ νη δσηθέο ιεηηνπξγίεο είλαη ελεξγεηαθέο ζηε
βάζε ηνπο ηφηε θαη ε πγεία αιιά θαη ε αζζέλεηα είλαη πξψηηζηα
ελεξγεηαθέο θαηαζηάζεηο. Άξα θαη ε ζεξαπεία πνπ ζα πξέπεη λα δψζσ ζα
πξέπεη λα είλαη φκνηα. ΋κνηαο πθήο. Άξα ελεξγεηαθή.
Αιιά απηφ ήηαλ κηα ζεσξία. ΢ηελ πξάμε δελ ππήξρε ζηελ επνρή ηνπ
γλψζε θάπνηνπ ελεξγεηαθνχ θαξκάθνπ. Ση είδνπο ελέξγεηα ζα ’δηλε, ηη
θάξκαθν ζα ’δηλε; Ζ Φαξκαθνινγία ηεο επνρήο ηνπ αθνξνχζε θπηηθά
ζθεπάζκαηα θαη νξπθηά ζθεπάζκαηα. Δίρε δηαβάζεη κεηαθξάδνληαο φια
ηα θάξκαθα ηεο επνρήο ηνπ. Γηαπίζησζε ινηπφλ φηη ππήξραλ ηξνκεξά
δηαθνξεηηθέο αθφκε θαη αληίζεηεο απφςεηο γηα ην ίδην θάξκαθν φζνλ
αθνξά ηηο θαξκαθνινγηθέο ηνπο ηδηφηεηεο, δειαδή φζνλ αθνξά ηε δξάζε
ηνπο ζηνλ Άλζξσπν, ζηνλ αζζελή. Κη απηφ ζπλέβαηλε γηαηί δελ ππήξρε
έλαο επηζηεκνληθφο ηξφπνο πεηξακαηηζκνχ γηα λα αλαθαιπθζνχλ
αληηθεηκεληθά νη θαξκαθνινγηθέο ηδηφηεηεο ησλ θπηψλ ή νξπθηψλ.
146
5.10 «Απόδεημε» ησλ θαξκαθνινγηθώλ ηδηνηήησλ κηαο νπζίαο ζηνλ
Άλζξσπν
Απνθάζηζε ινηπφλ λα πεηξακαηηζηεί ν ίδηνο. Καη λα πεηξακαηηζηεί πάλσ
ζηνλ εαπηφ ηνπ θαη ζε ζπλεξγάηεο ηνπ γηαηξνχο γηα λα αλαθαιχςεη
αληηθεηκεληθά θαη κε επηζηεκνληθφ ηξφπν ηηο δξάζεηο θάζε
θαξκαθνινγηθήο νπζίαο ζηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ θαη φρη ζε
πεηξακαηφδσα.
Παξαηήξεζε ινηπφλ παίξλνληαο έλα θπηφ ή έλα νξπθηφ ζε κηθξέο
επαλαιακβαλφκελεο δφζεηο φηη φηαλ ζπζζσξεπφηαλ απηή ε νπζία κέζα
ηνπ άξρηδε λα έρεη θάπνηα ζπκπηψκαηα ζσκαηηθά θαη ςπρηθά. Καη
θαζφηαλ θαη ηα θαηέγξαθε ιεπηνκεξψο: «Μεηά απφ ηξεηο ψξεο αξρίδσ λα
έρσ πνλνθέθαιν ζαλ κέγγελε πνπ ζθίγγεη ηνπο θξνηάθνπο. ΋ηαλ
μαπιψλσ ή φηαλ βάδσ θξχν λεξφ ζηελ πεξηνρή θαιπηεξεχεη. Μεηά απφ 5
ψξεο έρσ ηζνχμηκν ζηελ νχξεζε θαη ζπρλνπξία, ζηηο 8 ψξεο έρσ έληνλε
θαγνχξα ζην δέξκα θαη θφθθηλα εμαλζήκαηα, ζηηο 10 ψξεο λνηψζσ φηη ε
κλήκε κνπ έρεη αδπλαηίζεη θαη δε κπνξψ λα ζπγθεληξσζψ, ζηηο 12 ψξεο
λνηψζσ έληνλα λεχξα θαη ζέισ λα πεηάσ πξάγκαηα». Καη νχησ θαζεμήο.
Απηή ηε δηαδηθαζία ηελ νλφκαζε proving (prove=απνδεηθλχσ), δειαδή
απφδεημε ησλ ηδηνηήησλ κηαο θαξκαθνινγηθήο νπζίαο πάλσ ζηνλ πγηή
αλζξψπηλν νξγαληζκφ. Μάιηζηα επέιεμε λα γίλεηαη απηή ε απφδεημε
πάλσ ζε θιηληθά πγηή άηνκα ψζηε λα κε κπεξδεχνληαη ηα ζπκπηψκαηα
ηεο «απφδεημεο» κε ηα ζπκπηψκαηα ηεο αζζέλεηαο. Καη κάιηζηα
ζηαδηαθά θάζνληαλ είθνζη πρ γηαηξνί θαη έθαλαλ απηφ πνπ ιέκε ζήκεξα
double blind trial. Γειαδή δηπιή ηπθιή θιηληθή κειέηε.
Γειαδή ππήξραλ ηξείο νκάδεο. Πξψηνλ ε νκάδα ησλ γηαηξψλ πνπ
έπαηξλε ηελ νπζία κέρξη λα «δειεηεξηαζηεί» αο ην πνχκε έηζη, ειαθξά
βέβαηα. Γεχηεξνλ ε νκάδα ησλ γηαηξψλ πνπ έπαηξλε placebo, δειαδή
ςεχηηθε νπζία γηα λα απνθιεηζηνχλ θαηλφκελα απζππνβνιήο. Καη ηξίηνλ
ε νκάδα ησλ γηαηξψλ πνπ θαηέγξαθε ηα ζπκπηψκαηα ησλ δχν
πξνεγνχκελσλ νκάδσλ ρσξίο λα μέξεη φκσο πνηνο είλαη ζε πνηα απφ ηηο
δχν πξψηεο νκάδεο, δειαδή πνηνο πήξε ην θάξκαθν θαη πνηνο φρη. ΢ην
147
ηέινο ηνπ πεηξάκαηνο άλνηγαλ ηα θαθειάθηα ηνπο θαη έβιεπαλ πνηφο πήξε
θάξκαθν θαη ηη ζπκπηψκαηα παξνπζίαζε.
Έηζη ινηπφλ εάλ απφ ηνπο εθαηφ γηαηξνχο-πεηξακαηαλζξψπνπο νη 80 - 90
εκθάληδαλ επθνηιηφηεηα ηάδε ηχπνπ παίξλνληαο απηή ηελ νπζία ην
ζπκπέξαζκα ήηαλ φηη κία απφ ηηο ηζρπξέο θαξκαθνινγηθέο ηδηφηεηεο ηεο
νπζίαο πρ Κνινζίλζηο ζηνλ αλζξψπηλν νξγαληζκφ ήηαλ ε ηάδε ηχπνπ
επθνηιηφηεηα. Με ηελ πξνυπφζεζε πάληα φηη επθνηιηφηεηα δελ
παξνπζίαζε θαλέλαο απφ ηνπο πεηξακαηαλζξψπνπο πνπ έπαηξλαλ
ςεχηηθν θάξκαθν ψζηε λα απνθιεηζηεί εληειψο ην θαηλφκελν ηεο
απζππνβνιήο. Αλ κφλν νη 5-10 απφ απηνχο πνπ έπαηξλαλ ηελ νπζία
εκθάληδαλ επθνηιηφηεηα απηφ ζήκαηλε φηη ην ζπγθεθξηκέλν ζχκπησκα
δελ ήηαλ ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθφ απηήο ηεο νπζίαο.
Με ηνλ επηζηεκνληθφ απηφ ηξφπν θαηαγξάθεθαλ κε ζρνιαζηηθφ ηξφπν
φια ηα ζπκπηψκαηα δειαδή φιεο νη θαξκαθνινγηθέο ηδηφηεηεο
ζπγθεθξηκέλσλ θαξκαθεπηηθψλ νπζηψλ. Γειαδή ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα,
αληηθεηκεληθά επξήκαηα φπσο πρ εμάλζεκα ή εκεηφο, ππνθεηκεληθέο
αηζζήζεηο πνπ έλησζε ην άηνκν πρ «δαιάδα ζαλ λα είκαη κεζπζκέλνο»,
ςπρηθά ζπκπηψκαηα φπσο θνβίεο, πεξίεξγεο ζθέςεηο, έκκνλεο ηδέεο,
ηδηαίηεξε ζπκπεξηθνξά θαη νχησ θαζεμήο. Καη φρη κφλν θαηαγξάθεθαλ
αιιά αμηνινγήζεθαλ θηφιαο ζε ηξείο βαζκνχο απμαλφκελεο έληαζεο 1, 2
θαη 3, αλάινγα κε ηε ζπρλφηεηα θαη ηελ έληαζε ηνπο.
5.11 Ζ ζεξαπεία «δηα ησλ νκνίσλ» ζεξαπεπηηθώλ κέζσλ
΢ηε θάζε απηή ν Υάλεκαλ έθαλε ηελ εμήο ινγηθή ζθέςε ελζπκνχκελνο
ην ηππνθξαηηθφ ξεηφ «ηα φκνηα ησλ νκνίσλ εηζίλ ηάκαηα»: «Μήπσο αλ
δψζσ ζε έλα αζζελή πνπ έρεη επθνηιηφηεηα ηάδε ηχπνπ έλα θάξκαθν πνπ
ζηηο «απνδείμεηο» κνπ πξνθαινχζε ζε πγηείο επθνηιηφηεηα φκνηνπ ηχπνπ,
κήπσο ιέσ ζα έρσ ζεξαπεία ηεο αζζέλεηαο;» Πξάγκαηη ην έδσζε αιιά
είδε φκσο φηη ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο αληί λα θχγεη ε δπζθνηιηφηεηα
αξρηθά ηνπιάρηζηνλ απμαλφηαλ θαη κεηά νξηζκέλεο θνξέο βειηησλφηαλ.
148
΢θέθηεθε ινηπφλ λα κεηψζεη ηε δνζνινγία αξαηψλνληαο ην θάξκαθν είηε
ζε απνζηαγκέλν λεξφ είηε ζε θαζαξφ νηλφπλεπκα. Παξαηήξεζε ηφηε φηη
πξάγκαηη κεηψζεθε ε αξρηθή έμαξζε αιιά κεηψζεθε θαη ε ζε δεχηεξν
ρξφλν χθεζε ησλ ζπκπησκάησλ. Δίπε ινηπφλ λα ην αξαηψζεη θη άιιν.
Κάπνηα ζηηγκή αξαηψλνληάο ην αθφκε πεξηζζφηεξν δε γηλφηαλ ηίπνηα.
Οχηε αξρηθή έμαξζε αιιά νχηε θαη ζεξαπεία.
΢θέθηεθε ινηπφλ ν Υάλεκαλ εθηφο απφ αξαίσζε λα θάλεη ηαπηφρξνλα
θαη θξνχζε. Κάζε θνξά πνπ έθαλε κηα αξαίσζε έλα πξνο εθαηφ λα θάλεη
θαη θξνχζε ηνπ δηαιχκαηνο. Ήηαλ κηα ζπλήζεηα ηεο επνρήο. Καη
νλφκαζε απηή ηε δηαδηθαζία ησλ δηαδνρηθψλ αξαηψζεσλ θαη θξνχζεσλ
«δπλακνπνίεζε» γηαηί ν ζηφρνο ηνπ ήηαλ φρη κφλν λα επηδξάζεη ζην
πιηθφ επίπεδν ηεο αζζέλεηαο αιιά θαη ζην ελεξγεηαθφ. Δθφζνλ φπσο
είπακε πίζηεπε φηη ε αζζέλεηα μεθηλνχζε πξσηαξρηθά ζην ελεξγεηαθφ
επίπεδν ηνπ αλζξψπνπ απφ ελεξγεηαθέο αηηίεο ήηαλ ινγηθφ λα
ζεξαπεπφηαλ θαη κε φκνηα ζεξαπεπηηθά κέζα, δειαδή ελεξγεηαθά κέζα,
ελεξγεηαθά θάξκαθα.
Υνξεγψληαο πιένλ ην ελεξγεηαθφ δπλακνπνηεκέλν νκνηνπαζεηηθφ
θάξκαθν παξαηήξεζε φηη θαη ε ζεξαπεπηηθή θξίζε ήηαλε πην ήπηα αιιά
φηη θαη κεηά απφ ηελ αξρηθή ζεξαπεπηηθή θξίζε αθνινπζνχζε ζεξαπεία
ηεο νμείαο αζζέλεηαο. Έηζη ινηπφλ βάζεη ηνπ Νφκνπ ησλ Οκνίσλ άξρηζε
λα κειεηάεη φιεο ηηο θπηηθέο θαη νξπθηέο νπζίεο ηεο επνρήο ηνπ πνπ
ρξεζηκνπνηνχληαλ ζαλ θάξκαθα θαη έθηηαμε ηελ Οκνηνπαζεηηθή
Φαξκαθνινγία.
Πρ ε θαξκαθεπηηθή νπζία Λατθνπφληηνπκ πνπ πξνέξρεηαη απφ ην
αληίζηνηρν θπηφ πεξηιακβάλεη ηα εμήο ζπκπηψκαηα απφ ηνλ ςπρηθφ
ηνκέα, ηα εμήο απφ ην αλαπλεπζηηθφ ζχζηεκα, ηα εμήο απφ ην
κπνζθειεηηθφ, ηα εμήο απφ ην δέξκα θνθ. Άξα κπνξψ λα ην δψζσ
ζεξαπεπηηθά ζε νμείεο αζζέλεηεο αηφκσλ πνπ παξνπζηάδνπλ φκνηα
ζπκπηψκαηα. Μάιηζηα θάζε θνξά πνπ δίλνληαο ην ζε αζζέλεηεο κε
ηέηνηα ζπκπηψκαηα έβιεπε νπζηαζηηθή ζεξαπεία επηβεβαίσλε θαη απηέο
149
ηηο ζπγθεθξηκέλεο θαξκαθνινγηθέο ηδηφηεηεο ηνπ Λατθνπφληηνπκ ζηελ
θιηληθή πξάμε πιένλ.
5.12 Ζ γέλεζε ηεο έλλνηαο ηεο «Οκνηνπαζεηηθήο Ηδηνζπγθξαζίαο»
Σν ζχλνιν φκσο απηψλ ησλ ζσκαηηθψλ θαη ςπρηθψλ ζπκπησκάησλ ηνπ
Λατθνπφληηνπκ ζπληζηνχζε ηνλ ηδηαίηεξν θαη ραξαθηεξηζηηθφ ηξφπν πνπ
έλαο ζπγθεθξηκέλνο αλζξψπηλνο ηχπνο αληηδξνχζε θαη ζπκπεξηθεξφηαλ
ζσκαηηθά θαη ςπρηθά ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο. Ήηαλ κε απιά ιφγηα έλαο
αλζξψπηλνο ηχπνο, κηα Ηδηνζπγθξαζία ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο.
Ζ θιηληθή εκπεηξία έδεημε κάιηζηα πψο ζπκπεξηθεξφηαλ ζσκαηηθά απηφο
ν αλζξψπηλνο ηχπνο Λατθνπφληηνπκ φρη κφλν ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο
αιιά θαη ζε θαηάζηαζε πγείαο. Δπίζεο ηη ζσκαηφηππν έηεηλε λα έρεη, ηη
ζπλήζεηεο θαζεκεξηλέο έηεηλε λα πηνζεηεί, ηη γεπζηηθέο πξνηηκήζεηο είρε,
ηη επηινγέο έηεηλε λα θάλεη ζηε ζπληξνθηθή ζρέζε, ζηε ζεμνπαιηθφηεηα,
ζηελ εξγαζία, ζηελ νηθνγέλεηα θαη ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο δσήο ηνπ.
Πιένλ γλσξίδνληαο ηε ζπλνιηθή εηθφλα ζε πγεία θαη ζε αζζέλεηα
κπνξνχζε φπνηνο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ήμεξε θαιά ηελ εηθφλα ηνπ
αλζξψπηλνπ ηχπνπ, ηεο ηδηνζπγθξαζίαο Λατθνπφληηνπκ, λα αλαγλσξίδεη
νπνηνδήπνηε άηνκν είρε απέλαληη ηνπ πνπ επεξεαδφηαλ απφ ηε
ζπγθεθξηκέλε ηδηνζπγθξαζία. Καη αλεμάξηεηα απφ ηελ πάζεζε πνπ είρε
λα ηνπ δίλεη ην ζπγθεθξηκέλν θάξκαθν.
Οπνηνζδήπνηε άλζξσπνο πιένλ είηε πγηήο είηε αζζελήο κπνξνχζε λα
ηαπηνπνηεζεί ζαλ έλαο ζπγθεθξηκέλνο ηχπνο πνπ αληηζηνηρνχζε ζε κηα
ζπγθεθξηκέλε νκνηνπαζεηηθή ηδηνζπγθξαζία. Μηα ηδηνζπγθξαζία πνπ
ήηαλ πιένλ αληηθεηκεληθή θαη πεηξακαηηθά θαζνξηζκέλε θαη φρη
ππνθεηκεληθή. Μάιηζηα απηφο ν αλζξψπηλνο ηχπνο, απηή ε
ηδηνζπγθξαζία, αληηδξνχζε κε πξνβιεπφκελν ηξφπν. Γειαδή κπνξνχζεο
πιένλ λα δεηο έλα άηνκν θαη λα ην ηππνπνηήζεηο κε βάζε ηνλ ηξφπν πνπ
θάζεηαη, ηνλ ηξφπν πνπ ζπκπεξηθέξεηαη, ηνλ ηξφπν πνπ κηιάεη, ηηο
150
γεπζηηθέο ηνπ πξνηηκήζεηο, ηνλ ζσκαηφηππν ηνπ, αλ είλαη εμσζηξεθήο ή
εζσζηξεθήο θαη ινηπά.
5.13 Δζσζηξεθήο, Δμσζηξεθήο θαη Γηαζηξνθηθόο Σύπνο
Μάιηζηα ζηαδηαθά ν ίδηνο ν Υάλεκαλ κεηά απφ είθνζη ρξφληα δνπιεηάο
είδε φηη κπνξνχζε λα ζεξαπεχζεη πνιχ ηθαλνπνηεηηθά ηηο νμείεο
αζζέλεηεο αιιά δχζθνια ζεξαπεπφηαλ ε ρξφληα πξνδηάζεζε πνπ
πξνθαινχζε νπζηαζηηθά θαη ήηαλ ε αηηία ησλ νμέσλ αζζελεηψλ. Έςαμε
ινηπφλ θαη βξήθε φηη πίζσ απφ ηελ ηδηνζπγθξαζηαθή ηππνινγία ησλ 50100 βαζηθψλ ηδηνζπγθξαζηψλ ππήξρε κηα πην βαζεηά θαη ξηδηθή
ηππνινγία πνπ αθνξνχζε ηξείο βαζηέο πξσηαξρηθέο Σάζεηο πνπ
θαζφξηδαλ ηνλ Άλζξσπν φζνλ αθνξά ηελ φιε ςπρνζσκαηηθή ηνπ
ζπκπεξηθνξά ζε πγεία θαη ζε αζζέλεηα.
Ολφκαζε απηέο ηηο ηξείο πξσηαξρηθέο ηάζεηο «Μηάζκαηα» γηαηί
παξαηήξεζε φηη κεηαδίδνληαλ θαη θιεξνλνκνχληαλ θαη κάιηζηα ήηαλ
ππεχζπλεο γηα φιεο ηηο πξνδηαζέζεηο ησλ αλζξψπσλ πνπ νδεγνχζαλ ζε
ρξφληεο αζζέλεηεο θαη νμείεο αζζέλεηεο.
Ζ αξρηθή ηππνινγία κε βάζε ηελ ηδηνζπγθξαζία εκπινπηίζηεθε πιένλ
θαη κε κηα λέα ηππνινγία κε βάζε ηα ηξία Μηάζκαηα. Σν Φσξηθφ, ην
΢πθσηηθφ θαη ην ΢πθηιηηηθφ. ΋ρη φηη έρεη άκεζε ζρέζε ην θάζε Μίαζκα
κε ηε ζπγθεθξηκέλε αζζέλεηα αιιά επεηδή νη αληίζηνηρεο αζζέλεηεο έρνπλ
έληνλα ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ζπγθεθξηκέλσλ κηαζκάησλ. Θα
κπνξνχζακε επίζεο λα νλνκάζνπκε ηνλ ςσξηθφ ηχπν σο εζσζηξεθή, ην
ζπθσηηθφ σο εμσζηξεθή θαη ην ζπθηιηηηθφ σο δηαζηξνθηθφ.
5.14 Γηαηί ε Οκνηνπαζεηηθή
επηζηεκνληθή βάζε
Σππνινγία
έρεη
αληηθεηκεληθή
Να κε ζαο θνπξάζσ φκσο άιιν κε επεθηάζεηο. Σα αλέθεξα φια απηά γηα
λα δείμσ φηη ππάξρεη κηα αληηθεηκεληθή επηζηεκνληθή βάζε ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή Σππνινγία. Έγηλαλ επηζηεκνληθά πεηξάκαηα κε
151
επηζηεκνληθή κεζνδνινγία δηπινχ ηπθινχ πεηξάκαηνο, αλαγλσξίζηεθαλ
ζπγθεθξηκέλνη ηχπνη θαη ζήκεξα έρνπκε ζηα ρέξηα καο κηα εθηελέζηαηε
Οκνηνπαζεηηθή Φαξκαθνινγία ρηιηάδσλ ζειίδσλ ζηηο νπνίεο
πεξηγξάθνληαη απηνί νη αλζξψπηλνη ηχπνη αλαιπηηθά θαη ζσκαηηθά θαη
ςπρηθά.
Ζ Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή επνκέλσο είλαη έλα πνιχ ηζρπξφ θαη δεκέλν
νηθνδφκεκα. ΋ζν θηινζνθηθή είλαη άιιν ηφζν πξαθηηθή είλαη. Καη
ππάξρεη έλα δέζηκν θνβεξφ ηεο ζεσξίαο κε ηελ πξάμε. Μπνξνχκε βέβαηα
λα ηελ εθαξκφζνπκε θαη ηειείσο κπαθαιίζηηθα. ΋πσο θαη ην Βεινληζκφ
πνπ θαη απηφο έρεη κηα θνβεξή ελφηεηα ζεσξίαο-θηινζνθίαο θαη θιηληθήο
πξάμεο.
Κάπνηε πήγα λα παξαθνινπζήζσ ζεκηλάξηα Βεινληζκνχ. Δίρε έξζεη έλαο
πνιχ θαιφο θαη έλζεξκνο γηαηξφο βεινληζηήο ν νπνίνο είρε ζπνπδάζεη
ζηελ Κίλα θη είρε κείλεη ρξφληα εθεί θαη είρε κάζεη θαιφ Βεινληζκφ κε
βάζε ηε θηινζνθία ησλ «Πέληε ΢ηνηρείσλ». Μαο εμεγνχζε ινηπφλ ν
άλζξσπνο φια απηά ηα πξάγκαηα γηα ηελ ελεξγεηαθή ππφζηαζε ηνπ
Αλζξψπνπ θαη ηε ζρέζε ηνπ κε ην ΢χκπαλ θαη κεηά εξρφηαλ ν ππεχζπλνο
ηεο εθπαίδεπζεο πνπ ήηαλ ηεο άπνςεο ηεο καδηθήο παξαγσγήο
πξαθηηθψλ γηαηξψλ θη έιεγε: «Δληάμεη ξε παηδηά, απηά δελ είλαη αλάγθε
λα ηα κάζεηε. ΢αο ηα ιέκε έηζη γηα ζεσξεηηθή ελεκέξσζε. ΢ηελ πξάμε ζα
κάζεηε ζηε δπζθνηιηφηεηα λα βάδεηε ηηο βεινλίηζεο ζηα ζεκεία 3, 5, 17,
28, ζηελ νζθπαιγία ζηα ζεκεία 16, 24, 42 θαη νχησ θαζ’ εμήο». Γειαδή
ζε φιεο ηηο δπζθνηιηφηεηεο ην ίδην, ζε φιεο ηηο νζθπαιγίεο ην ίδην. Απηφ
είλαη ε δπηηθή παξαθζνξά ηνπ Βεινληζκνχ. Γειαδή αθήζηε θαηά κέξνο
ηε θηινζνθία θαη ηνπο λφκνπο, ε εκπεηξία ιέεη απηφ, ζ’ φινπο ζα θάλεηε
απηφ.
Σν ίδην κπνξείο λα θάλεηο θαη κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή. Μπνξείο λα ηελ
θάλεηο κπαθαιίζηηθα. Γειαδή λα δψζεηο νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα κε
αιινπαζεηηθφ ηξφπν ζθέςεο. Αληί λα δψζεηο ην ηδηνζπγθξαζηαθφ
θάξκαθν κε βάζε ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο, εμαηνκηθεπκέλα θαη
νιηζηηθά, λα δψζεηο ην θάξκαθν κε βάζε ηελ αζζέλεηα. Απηφ φκσο
152
παξαβηάδεη ηνλ νκνηνπαζεηηθφ Νφκν ηνπ ΋ινπ θαη ηνλ νκνηνπαζεηηθφ
Νφκν ηεο Δμαηνκίθεπζεο. Καη γη’ απηφ θαη δελ έρεη νπζηαζηηθά
ζεξαπεπηηθά απνηειέζκαηα. Κνπθνπιψλεηο απιά ζπκπηψκαηα. Γε
ζεξαπεχεηο ηηο βαζχηεξεο ρξφληεο πξνδηαζέζεηο ηνπ αηφκνπ.
153
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6
ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΜΗΑ΢ ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΖ΢
ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΑ΢
6.1 Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ: Πεξηγξαθή κηαο νκνηνπαζεηηθήο
ηδηνζπγθξαζίαο
6.2 Σα ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
6.3 Πώο νη ηδηνζπγθξαζηαθέο αθξόηεηεο πξνθαινύλ αζζέλεηα
6.4 «Δξσηηθή απνγνήηεπζε» θαη Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
6.5 Πώο ε Ηδηνζπγθξαζία θαζνξίδεη όιε ηε δσή ηνπ αηόκνπ,
ζσκαηηθά θαη ςπρηθά
6.1 Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ: Πεξηγξαθή κηαο νκνηνπαζεηηθήο
ηδηνζπγθξαζίαο
Αθνχ φκσο ην θχξην καο ζέκα ζήκεξα είλαη νη αλζξψπηλνη ηχπνη, νη
αλζξψπηλεο ηδηνζπγθξαζίεο αο πεξηγξάςσ κηα ζπγθεθξηκέλε
ηδηνζπγθξαζία γηα λα κπνξέζεηε λα θαηαιάβεηε ηη ελλνψ. Αο πάκε ζηελ
ηδηνζπγθξαζία Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ. Απηά πνπ ζα πσ είλαη πνιχ ιίγα
θαη πεξηιεπηηθά, έηζη; Γίλσ ηα θχξηα ζεκεία γηα λα πάξεηε κία γεληθή
εηθφλα γηα ην ηη ζεκαίλεη ηδηνζπγθξαζία.
Σν άηνκν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ σο ζσκαηφηππνο είλαη ζπλήζσο ην
άηνκν ην νπνίν έρεη ζηελά θαη αδχλαηα πφδηα θαη ρέξηα αιιά επξεία
ιεθάλε. Δίλαη ε θαηαλνκή ηνπ ζψκαηνο πνπ νλνκάδνπκε ζηελ Ηαηξηθή
«αριαδνεηδή». Έλα άηνκν δειαδή πνπ είλαη ζηελφ επάλσ ζην θεθάιη,
154
ζψξαθα θαη ρέξηα αιιά επξχ ζηε ιεθάλε. ΋ηαλ αδπλαηίδεη, αδπλαηίδεη
πξψηα πάλσ θαη δχζθνια ζηελ πεξηθέξεηα. Βιέπεηο πνιιά άηνκα,
γπλαίθεο ηδηαίηεξα πνπ αδπλαηίδνπλ, ζνπξψλεη ην πξφζσπν, ηα ρέξηα, ν
ιαηκφο αιιά ζηελ πεξηθέξεηα κε ηίπνηα δελ ράλνπλ πφληνπο. Γελ έρεη
κφλν ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ απηφ ηνλ ηχπν, έηζη; Δίλαη θαη άιιεο
ηδηνζπγθξαζίεο πνπ έρνπλ απηφ ην ραξαθηεξηζηηθφ. Δπνκέλσο πνηέ δελ
θαζνξίδεηαη κηα ηδηνζπγθξαζία απφ έλα θαη κφλν ή απφ κεξηθά κφλν
ραξαθηεξηζηηθά γηαηί ην αλζξψπηλν νλ είλαη εμαηξεηηθά πνιχπιεπξν θαη
εμαηνκηθεπκέλν.
Σν δέξκα θαη νη βιελλνγφλνη ηνπ αηφκνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ είλαη
μεξά, ζηεγλά. Τπάξρεη κηα έληνλε μεξφηεηα. ΢ηεγλφ ην ζηφκα, μεξφ ην
δέξκα θαη ιεπηή ε επηδεξκίδα. Δίλαη νη γπλαίθεο πνπ «ζπάλε» εχθνια
ζην πξφζσπν. Πνπ ξπηηδηάδεη εχθνια ε επηδεξκίδα ηνπο ή ζθάεη εχθνια.
Πξνζέμηε: ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ηη είλαη; Δίλαη ην ιαηηληθφ φλνκα
ηνπ καγεηξηθνχ αιαηηνχ, ηνπ Υισξηνχρνπ Ναηξίνπ. Έηζη; Σν θνηλφ αιάηη.
Γελ είλαη ηπραίν πνπ φηαλ θάκε πνιχ αιάηη ηη πξνθαιεί; ΢ηεγλψλνπλ ηα
ρείιε, ζέινπκε λεξφ, ζηεγλψλεη ε επηδεξκίδα, ζθάλε ηα ρείιε, έηζη;
Γελ είλαη ηπραίν απηφ. Έρνπκε κηα αληζνξξνπία ηνπ θχθινπ ηνπ
ρισξηνχρνπ λαηξίνπ κέζα ζην ζψκα. Μηα δηαηαξαρή ηεο αληιίαο
Ναηξίνπ-Καιίνπ ζην θχηηαξν φπσο ιέκε ζηελ Ηαηξηθή. Απηή ε
αληζνξξνπία επηθέξεη επίζεο δπζθνηιηφηεηα ιφγσ μεξφηεηαο ηνπ
βιελλνγφλνπ ηνπ παρένο εληέξνπ. Κη είλαη έλα απφ ηα ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ απηφ. Ζ Γηλ ηχπνπ δπζθνηιηφηεηα πνπ
αληηζηνηρεί ζηελ Δζσζηξεθή Σάζε, απηή πνπ πεξλάλε κέξεο, ην άηνκν
δελ έρεη ηελ ηάζε, δελ έρεη ηδηαίηεξα φκσο ζπκπηψκαηα θαη κεηά πάεη γηα
θέλσζε θαη είλαη ζθιεξά ηα θφπξαλα.
6.2 Σα ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ είλαη ζπλήζσο ζσκαηηθά δεζηφ άηνκν. Έρεη
ηελ ηάζε λα είλαη ληπκέλν θιαζζηθά. ΢ε εππξεπέο, θιαζζηθφ ζηπι. Γε ζα
θάλεη ππεξβνιέο ζην ληχζηκν. Θα ’λαη ηππηθφ ζην ληχζηκν. Γε ζα ’λαη
εμεδεηεκέλν ην ληχζηκν ηνπ. Θα ’λαη θαζαξφ, ρηεληζκέλν, πεξηπνηεκέλν.
155
Θα είλαη επγεληθφ, ζα είλαη δηαθξηηηθφ, ζα κηιάεη ζηνλ πιεζπληηθφ πνιιέο
θνξέο θαη ζα είλαη έληνλα αμηνπξεπέο.
Δίλαη άηνκν βαζηά εζσζηξεθέο αιιά πξνζέμηε: δε ζεκαίλεη φηη δελ είλαη
θνηλσληθφ. Άιιν ην έλα, άιιν ην άιιν. ΋ηαλ ιέκε εζσζηξέθεηα ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή ελλννχκε έλα άηνκν ην νπνίν γηα ηα πξνζσπηθά ηνπ, ηα
ζψςπρα ηνπ δε κηιάεη. Θα κηιήζεη ζπάληα. ΢πλήζσο ζην ζχληξνθφ ηεο
θαη κφλν αλ έρεη πνιχ θαιή ςπρηθή επαθή καδί ηνπ.
Λέσ «ζην ζχληξνθν ηεο» γηαηί ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ θαηά 90 θαη
πιένλ ηνηο εθαηφ είλαη γπλαηθεία ηδηνζπγθξαζία. Τπάξρνπλ βέβαηα θαη
«αληξηθέο» ηδηνζπγθξαζίεο, έηζη; Καη είλαη απφιπηα θπζηθφ απηφ γηαηί
ππάξρεη ε θπζηθή δηαθνξά ηνπ άληξα απφ ηε γπλαίθα. Δίπακε φηη είλαη
Γηαλγθ ηχπνπ πεξηζζφηεξν ν άληξαο, Γηλ ε γπλαίθα. Ζ Φχζε αγαπάεη ηελ
πνηθηιία θαη ηε δηαθνξεηηθφηεηα. Γη’ απηφ ηα ’ρνπκε θαηαζηξέςεη φια
πξνζπαζψληαο λα ηα θέξνπκε φια ίζα θαη φκνηα. Γε γίλεηαη απηφ ην
πξάγκα. Άιιν ην «ίζεο επθαηξίεο, ίζε αληηκεηψπηζε, ίζνη λφκνη» θη άιιν
ην λα ηνπο βάινπκε φινπο ζ’ έλα θαινχπη θαη λα κε ζεβφκαζηε ηε
θπζηθή δηαθνξεηηθφηεηα.
Δπνκέλσο ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ είλαη εζσζηξεθέο κελ θνηλσληθφ
δε. ΢ην ζχληξνθφ ηεο φπσο είπακε ε γπλαίθα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ αλ
έρεη πνιχ θαιή επηθνηλσλία κπνξεί θαη λα κηιήζεη. Μπνξεί αθφκε λα
κηιήζεη θαη αξθεηά. Αιιά ππάξρνπλ θαη θνξέο πνπ αλ δελ είλαη ε ψξα λα
ην πεη απφ κφλε ηεο ζα αληηδξάζεη. Έρεη έλα πεξίεξγν ραξαθηεξηζηηθφ ην
Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ: εθλεπξίδεηαη κε ηελ παξεγνξηά. Γηαηί
εθλεπξίδεηαη κε ηελ παξεγνξηά; Γηαηί δε ζέιεη λα ραιάεη ηελ αμηνπξεπή
ηεο εηθφλα, δε ζέιεη λα μέξνπλ ηα ζψςπρα ηεο νη άιινη γηαηί ληψζεη
δηάηξεηε. Καη πνιχ πεξηζζφηεξν εθλεπξίδεηαη κε ηνλ νίθην. Γε ζέιεη λα
πνπλ: «Α, ηελ θαεκέλε…». Σελ ελνριεί πάξα πνιχ απηφ. Γη’ απηφ αλ
πάεη λα ηελ παξεγνξήζεη θάπνηνο πνπ δελ είλαη «θνιιεηφο», έκαζε φηη
πέξαζε κηα πξνζσπηθή ζηελνρψξηα θαη πάεη λα ηελ παξεγνξήζεη ζα
αιιάμεη ζέκα. Θα ην θιείζεη ην ζέκα. Ή ζα εθλεπξηζηεί θαη κάιηζηα δε
ζα δείμεη εχθνια φηη έρεη εθλεπξηζηεί ή ζα ζεθσζεί λα θχγεη. ΢ε αληίζεζε
156
κε άιιεο ηδηνζπγθξαζίεο νη νπνίεο κπνξεί λα είλαη παξαπνληάξεο θαη φρη
κφλν ζέινπλ αιιά θαη δεηνχλ επίκνλα ηελ παξεγνξηά.
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ινηπφλ είλαη εζσζηξεθέο αιιά είλαη
θνηλσληθφ. Θα κηιήζεη γηα δηάθνξα ζέκαηα, ζα κηιήζεη γηα ηε δνπιεηά
ηεο, γηα ηηο απφςεηο ηεο, γηα ηα θνηλσληθά ζέκαηα, γηα ην έλα, γηα ην
άιιν, αιιά δε ζα πάεη ζηα πξνζσπηθά. Δθηφο ηνπ φηη είλαη εζσζηξεθέο
άηνκν είλαη θαη πνιχ εχζηθην. Θίγεηαη εχθνια. Με πνιχ κηθξά πξάγκαηα.
Μπνξεί ν ζχληξνθφο ηεο πνπ ηελ μέξεη ρξφληα λα πεη θάηη έηζη επεηδή
είλαη πην απζφξκεηνο, λα ην αξπάμεη ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ, λα
ζηρηεί, λα πιεγσζεί, λα κελ ην δείμεη νχηε ζην ζχληξνθφ ηεο, λα είλαη
αιιαγκέλε ε ζπκπεξηθνξά ηεο θαη κεηά απφ θάλα δπν κέξεο αλ ηπρφλ ην
ζπδεηήζνπλ ην ζέκα θαη ιπζεί ζα πεη ν ζχληξνθφο ηεο: «Καιά ξε παηδί
κνπ, εγψ νχηε πνπ θαηάιαβα ηη έγηλε, φηη ζε πείξαμε απηφ πνπ είπα. Μα
γηαηί ην παίξλεηο ηφζν πξνζσπηθά θαη παξεμεγείο;»
Καη ζηε δνπιεηά ηνπ θαη έμσ κε άιινπο αλζξψπνπο ην Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ ζίγεηαη εχθνια, πξνζβάιιεηαη εχθνια αιιά δε ζέιεη λα ην
δείμεη. Γη’ απηφ θαη αλ ζα θιάςεη, αλ ηεο έξζεη ε ηάζε λα θιάςεη ζα
ζεθσζεί λα πάεη ζην δσκάηην κφλε ηεο λα θιάςεη κφλε ηεο.
6.3 Πώο νη ηδηνζπγθξαζηαθέο αθξόηεηεο πξνθαινύλ αζζέλεηα
Δίλαη λεπξηθφ άηνκν ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ, φρη λεπξηθφ φκσο κε
ηελ έλλνηα ηνπ λεπξηθνχ πνπ έρεη λεχξα θαη μεζπάεη θαη θσλάδεη θαη
ζπάεη πξάγκαηα. Θα ιέγακε πεξηζζφηεξν φηη έρεη επζημία θαη
λεπξηθφηεηα. Πξνζβάιιεηαη εχθνια. Γη’ απηφ κπνξεί λα βγάιεη εχθνια
λεπξηθά ζπκπηψκαηα ηνπ ηχπνπ ησλ λεπξηθψλ εκηθξαληψλ ή ηνπ ηχπνπ
ησλ λεπξαιγηψλ πξνζψπνπ. Αγρψλεηαη, είλαη εζσζηξεθήο θαη εχζηθηε.
Γελ ηα βγάδεη, ηα θξαηάεη κέζα ηεο. Πνχ ζα μεζπάζνπλ απηά ηα λεχξα;
΢ε κπτθή έληαζε ζηνλ απρέλα θαη πνλνθέθαιν ηάζεσο. ΢ε ζθίμηκν ζην
ζηνκάρη. ΢ε πιάθσκα ζην ζηήζνο. ΢ε θφκπν ζην ιαηκφ. Δπνκέλσο φηαλ
ξσηάκε ηνπο αζζελείο γηα ηέηνηα ζσκαηηθά ή ςπρνζσκαηηθά
ζπκπηψκαηα δε ξσηάκε ηπραία. Σα ξσηάκε γηα λα δηαγλψζνπκε ηελ
ηδηνζπγθξαζία ηνπ αηφκνπ.
157
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ινηπφλ εθλεπξίδεηαη εχθνια αιιά δελ ην
βγάδεη πξνο ηα έμσ εχθνια. ΢ηα παηδηά ηεο κπνξεί λα ην βγάιεη. Να
θσλάμεη, λα θάλεη. Μπνξεί ζπάληα λα δψζεη θαη θάλα ραζηνχθη. Αιιά
κεηά κεηαληψλεη πνιχ θαη ληψζεη άζρεκα. Καη ληψζεη θαη ελνρέο πνπ ην
’θαλε. Πνπ μέζπαζε, πνπ δελ άληεμε. Αιιά είλαη επαίζζεην ην λεπξηθφ
ηεο ζχζηεκα θαη δε κπνξεί λα αληέμεη. Καη ηδηαίηεξα δε κπνξεί λα αληέμεη
αλ έρεη έλα παηδί ην νπνίν ηδηνζπγθξαζηαθά είλαη ν ηζακπνπθάο ηεο
ηζηνξίαο. Αλ δειαδή είλαη ην παηδί ην δσεξφ, ην παηδί κε Δμσζηξεθή
Σάζε, ην Γηαλγθ ηχπνπ παηδί πνπ ιέεη: «Α παξάηα καο ξε κάλα!». Σέηνηα
ηεο ιέεη θαη ηελ έρεη αξξσζηήζεη, ηελ έρεη ζθνηψζεη. Πάεη, πέζαλε! Γηαηί
ζέιεη ηα παηδηά ηεο λα είλαη θη απηά ληπκέλα αμηνπξεπψο θαη λα κηιάλε
επγεληθά θη άκα δε γίλεηαη απηφ ληψζεη πνιχ άζρεκα απέλαληη ζηνπο
μέλνπο.
Έξρεηαη ε κάλα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ζην ηαηξείν κε ην παηδάθη ην
νπνίν είλαη πνιχ εμσζηξεθέο θαη δσεξφ. «Κάζηζε, θάζηζε εθεί Γηαλλάθε,
ζε παξαθαιψ. Ναη γηαηξέ, ζπγγλψκε γηαηξέ». Καη δελ ππνθξίλεηαη
βέβαηα ε γπλαίθα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ γηαηί ππάξρνπλ θη άιιεο
ηδηνζπγθξαζίεο δηαζηξνθηθήο ηάζεο πνπ ην παίδνπλ «Αρ ρίιηα ζπγγλψκε
γηαηξέ κνπ, ην παηδάθη καο είλαη ιίγν δσεξφ… πήξε απφ ηα λεχξα ηνπ
παηέξα ηνπ… α, έια Γηαλλάθε, θάηζε ήζπρα» μέξσ ’γσ θη είλαη ζθέηε
ππνθξηζία απηφ ην πξάγκα. Έηζη;
Δλψ ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ππνθέξεη εθείλε ηε ζηηγκή, ληψζεη
άζρεκα απέλαληη ζην γηαηξφ. Ή αλ ν άληξαο ηεο είλαη έλαο ηχπνο πνπ:
«Ση θάλεηο γηαηξέ; Καιά; Απφ πνπ είζαη γηαηξέ; Παληξεκέλνο ή
ρσξηζκέλνο; Α... ηαιαηπσξεκέλνο θαη ζπ…» (γέιην). Σφηε ην Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ παζαίλεη κπιαθ άνπη αλ έρεη έλα ηέηνην ζχδπγν αδηάθξηην
θαη ρνληξφ ζηνπο ηξφπνπο.
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ σο άηνκν κε εζσζηξεθή Σάζε είλαη
ηδενιφγν. Πηζηεχεη ζε αξρέο, ζε αμίεο, ζε ηδενινγίεο. Γη’ απηφ θαη γίλεηαη
εχθνια ζχκα. Πξνζέμηε: Κάζε ηδηνζπγθξαζηαθή πνηφηεηα ή
158
ραξαθηεξηζηηθφ φηαλ είλαη ζε ππεξβνιή είλαη πιελ. Πξνθαιεί αζζέλεηα.
Γελ είλαη λα πνχκε «είλαη ν ηχπνο κνπ, είλαη ην ρνχη κνπ». Ναη αιιά
απηφ είλαη πνπ ζνπ πξνθαιεί αζζέλεηα. Πρ φηαλ είκαη ππεξβνιηθά
ηδενιφγνο θαη δσ ζε κηα θνηλσλία πνπ είλαη απηή ε δηαζηξνθηθή πνπ
μέξνπκε ηφηε γίλνκαη εχθνια ζχκα.
6.4 «Δξσηηθή απνγνήηεπζε» θαη Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
Μπνξεί λα δεηο κηα έθεβν, κηα 18 - 20 ρξνλψλ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
θνπέια ε νπνία έηπρε λα κεγαιψζεη θαη ζε ζξεζθεπηηθή νηθνγέλεηα κε
εζηθέο αξρέο, κε ην ζηαπξφ ζην ρέξη φπσο ιέκε, κε θαινχο γνλείο, θαιέο
ζπνπδέο, θαιιηεξγεκέλε θαη ινηπά θαη λα πέζεη ζ’ έλα ηδηνζπγθξαζηαθφ
ηχπν πνπ είλαη: «Πψο ζα ηε ξίμνπκε απηή ηε γθφκελα ηψξα; Ση λα ηεο
πνπιήζσ; Ση ζέιεη; Θέιεη ζπλαίζζεκα; Γψζ’ ηεο ζπλαίζζεκα. Θέιεη
ξνκαληηζκφ; Γψζ’ ηεο ξνδ ινπινχδηα.» Κη ν ηχπνο απηφο είλαη ρσκέλνο
ζηα λαξθσηηθά, ζην πνηφ, ζην ηζηγάξν θαη ζηηο καγθηέο. Σεο πνπιάεη
φκσο αγάπε. Απηή ηνλ πηζηεχεη θαη ζηαδηαθά ηνπ δίλεηαη. Αθήλεηαη.
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ δχζθνια δίλεηαη, δχζθνια αθήλεηαη αιιά
άκα αθεζεί αθήλεηαη θνπι θαη θαηά ζπλέπεηα πιεγψλεηαη θνπι. Καη
πέθηεη θνπι. Σν ζελάξην ζην νπνίν δε κπνξεί λα αληηζηαζεί ην Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ είλαη ηνπ «θησρνχ θαη ηαιαηπσξεκέλνπ θαη επαίζζεηνπ».
Σν θαηαιαβαίλεη ν γθνκεληάξεο κε ηελ Δμσζηξεθή Σάζε απηφ, ην
νζθξαίλεηαη θαη αξρίδεη λα ηεο πνπιάεη έλα ηέηνην παξακχζη. Καη ε
θνπειηά Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ φληαο ξνκαληηθή, κε Δζσζηξεθή Σάζε,
κε αμίεο θαη αξρέο ιέεη: «α, ηη επαίζζεηε θαξδηά!», δαγθψλεη ηε
ιακαξίλα θαη ηφηε ηειείσζε. Απφ θεη θαη πέξα απηφο πνπιάεη ην
παξακχζη, απηή ηξέρεη λα ηνλ ζψζεη θαη ηεο ηξψεη ιεθηά, ηελ θάλεη
ράιηα, ηελ θάλεη θνπξέιη, θη απηή εθεί.
Καη θάπνηα ζηηγκή επεκβαίλεη ην ζετθφ ρέξη θαη ρσξίδνπλε θαη ζψδεηαη
ηέινο πάλησλ ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ θη φκσο κέλεη πιεγσκέλε θαη
πηθξακέλε. Καη δε ζέιεη λα πηζηέςεη φηη απηφο πνπ αγάπεζε ήηαλ έλα
ξεκάιη θαη κηζφ. Καη κεηά πάεη ζηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ θαη είλαη ηέδα
κε ςπρηθή θαη ζσκαηηθή αζζέλεηα θη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ξσηάεη:
159
«Πφηε άξρηζαλ ηα ζπκπηψκαηα; Πέξαζεο θακηά ζηελνρψξηα; Ση ζπλέβε;»
Γηαηί φια απηά έρνπλ λφεκα γηα ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ. Άιιε
ηδηνζπγθξαζία βγάδεη θη άιιν θάξκαθν παίξλεη κεηά απφ εξσηηθή
απνγνήηεπζε έλα άηνκν εζσζηξεθνχο ηάζεο θη άιιε έλα άηνκν
εμσζηξεθνχο ή δηαζηξνθηθήο ηάζεο.
Πρ ν εμσζηξεθήο γθνκεληάξεο ηεο πξνεγνχκελεο καο ηζηνξίαο αθνχ έρεη
βαξεζεί λα βαζαλίδεη ηελ θνπειηά Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ δαγθψλεη θαη
απηφο ηε ιακαξίλα θαη παζαίλεη θαη απηφο εξσηηθή απνγνήηεπζε. Αιιά
απφ πνηά γπλαίθα; Απφ κηα πην καγθηφξα γπλαίθα ε νπνία ηνλ ρεηξίδεηαη
θαη ηνλ παίδεη ζηα δάθηπια ηεο θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ απηφο ρεηξίζηεθε
εθαηφ γπλαίθεο κέρξη ηφηε. Καη μαθληθά θαςνπξεχεηαη θη απηφο. Κάλσ
κηα παξέλζεζε. Μηιάσ κε κηα γιψζζα πνπ αληηζηνηρεί ζηελ θαζεκεξηλή
δσή γηαηί καο δίλεη κηα πην δσληαλή θαη ζαθή εηθφλα παξά αλ κηινχζα κε
άρξσκνπο θαη ζηεγλνχο επηζηεκνληθνχο φξνπο.
Μπνξεί ινηπφλ λα πάζρεη θαη ν εμσζηξεθήο ηεο ηζηνξίαο καο απφ
εξσηηθή απνγνήηεπζε αιιά δε ζα πάξεη ην ίδην θάξκαθν κε ην ςσξηθφ,
εζσζηξεθέο Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ. Θα πάξεη άιιν θάξκαθν πνπ
αληηζηνηρεί ζην δηθφ ηνπ ηχπν, ζηελ δηθή ηνπ ηάζε. Κη ν νπνίνο κπνξεί λα
θαίγεηαη απφ θαςνχξα θαη λα ιέεη «πεζαίλσ γηαηξέ, ην ξίρλσ ζην πνηφ,
ζην ηζηγάξν»… ζπκεζείηε ηηο θιαζζηθέο ειιεληθέο ηαηλίεο. Απηή είλαη ε
εηθφλα ηεο εξσηηθήο απνγνήηεπζεο ηνπ εμσζηξεθνχο ηχπνπ. Δλψ έλαο
δηαζηξνθηθφο ηχπνο φηαλ πάζεη εξσηηθή απνγνήηεπζε πάεη πρ θαη
ζηνπθάξεη κε ην ακάμη ζην γθξεκφ ή πάεη θαη καραηξψλεη ηελ πξψελ
αγαπεκέλε ηνπ γηα λα κελ ηελ απνθηήζεη άιινο εθηφο απφ απηφλ θαη
κφλν απηφλ.
6.5 Πώο ε ηδηνζπγθξαζία θαζνξίδεη όιε ηε δσή ηνπ αηόκνπ,
ζσκαηηθά θαη ςπρηθά
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ είλαη άηνκν ινηπφλ ηδενιφγν, είλαη άηνκν ηεο
πξνζθνξάο, είλαη άηνκν ηεο αμηνθξαηίαο, ζέβεηαη ηελ αμηνθξαηία. Λέεη
«εγψ δελ μέξσ ηφζα φζν ν άιινο ν νπνίνο ζσζηά είλαη εθεί πνπ είλαη γη’
απηφ δε ζα ηνπ θάσ ηε ζέζε θη αο ην κπνξψ». Έρεη αμίεο θαη έρεη θαη
160
εζηθέο ελνρέο. Δίλαη άηνκν ην νπνίν είλαη έμππλν, ζπλήζσο έρεη
δηαίζζεζε αιιά έρεη θαη ζπλαηζζεκαηηθή πξνζθφιιεζε έληνλε.
Αλ έρεη δηαζηξνθηθνχο γνλείο ζα ηελ εθκεηαιιεχνληαη θαη ζα ηελ θάλνπλ
φηη ζέινπλ θη απηή ζα ππνθέξεη. Δίλαη ζπλεζηζκέλε πεξίπησζε λα έρεη
κηα κάλα δηαζηξνθηθή ζαλ ηάζε, θπξηαξρηθή ζαλ πξνζσπηθφηεηα θαη λα
έρεη θαη ηξεηο αδειθέο. Δ ινηπφλ είλαη ην Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ πνπ ζα
θξνληίζεη ηε κάλα φηαλ γεξάζεη θη αο ήηαλ ην πην παξακειεκέλν απφ ηε
κάλα παηδί. Απηφ πνπ έθαγε θισηζνπαηηλάδα απ’ απηή ηε κάλα. Αιιά
είλαη ην παηδί πνπ ζα ηε θξνληίδεη κέρξη λα πεζάλεη. Μπνξεί αθφκε λα
είλαη ην άηνκν πνπ ην ’ρεη ξίμεη ε κάλα πεξηνπζηαθά. Πνπ ην ’ρεη θηχζεη.
Κη φκσο ζα θάηζεη λα ηε θξνληίδεη. Πξνζέμηε πσο νη ηδηνζπγθξαζηαθέο
πξνζθνιιήζεηο κπνξνχλ λα θέξνπλ δπζηπρία θαη αζζέλεηα ζην άηνκν
πνπ ηηο έρεη.
Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ έρεη κηα εηδηθή ζρέζε κε ην αιάηη. Έρεη
έληνλε δηάζεζε γηα αιάηη. Ση ζεκαίλεη έληνλε δηάζεζε; Πέξαλ ηνπ φηη
βάδεη αιάηη ζηα θαγεηά ζα ξίμεη αιάηη ζην πηάην θαη πξηλ ην δνθηκάζεη.
Θα θάεη παηαηάθηα, μεξνχο θαξπνχο, αικπξά. Μπνξεί φκσο λα έρεη θαη
έληνλε απέρζεηα γηα ην αιάηη. Αλ πέζεη ιίγν παξαπάλσ αιάηη ζην θαγεηφ
λα κελ ην ζέιεη. Απηφ έρεη ζρέζε κε ηε θάζε ζηελ νπνία βξίζθεηαη ν
νξγαληζκφο ηεο.
Δπίζεο νη θνβίεο ηηο νπνίεο έρεη ε θάζε ηδηνζπγθξαζία είλαη
δηαθνξεηηθέο. Σν Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ θνβάηαη γηα ηα παηδηά ηνπ.
Αιιά κε εηιηθξηλή δηάζεζε. Μήπσο αξξσζηήζνπλ, κήπσο δελ έρνπλ
ληπζεί ζσζηά. Θέιεη λα ηξψλε πγηεηλά, λα είλαη επηκειή ζην ζρνιείν, λα
γίλνπλ ζσζηνί άλζξσπνη ζηελ θνηλσλία. Απηή είλαη ε εηθφλα ηνπ
Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ ζε γεληθέο γξακκέο.
Θα κπνξνχζα λα κπσ ζε πνιχ κεγάιεο ιεπηνκέξεηεο. Παξαδείγκαηνο
ράξηλ αλ πάεη ζ’ έλα μέλν ζπίηη απνθεχγεη λα πάεη ζηελ ηνπαιέηα. Ή ζηα
δεκφζηα νπξεηήξηα. Γηαηί; ΋ρη γηαηί θνβάηαη ηηο ζπλζήθεο πγηεηλήο ή ηα
161
κηθξφβηα αιιά γηαηί εάλ αξρίζεη ε νχξεζε θαη πεξλάεη θάπνηνο απέμσ
θαη αθνχζεη ην ζφξπβν θαη θαηαιάβεη φηη ηελ αθνχλε ηφηε ηεο θφπεθε ε
νχξεζε θαηεπζείαλ. Ή αλ βξεζεί ζε ηέηνηεο ζπλζήθεο ηφηε δε κπνξεί λ’
αξρίζεη λα νπξεί γηαηί κπινθάξεηαη.
Σψξα, απφ θεη θαη πέξα ε επθνηιηφηεηα ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ
είλαη εηδηθνχ ηχπνπ. Ζ δπζθνηιηφηεηα ηνπ έρεη ζπγθεθξηκέλε εηθφλα. Ο
βήραο ηνπ είλαη εηδηθνχ ηχπνπ. Ζ δχζπλνηα ηνπ είλαη εηδηθνχ ηχπνπ. Οη
πφλνη ηνπ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ νη αξζξηηηθνί είλαη ζπγθεθξηκέλνπ
ηχπνπ. Καιπηεξεχνπλ κ’ απηά, ρεηξνηεξεχνπλ κ’ εθείλα. Ο πνλνθέθαινο
ηνπ κνηάδεη ζαλ ζθπξάθηα πνπ ρηππάλε ην θεθάιη. Δίλαη λεπξηθνχ ηχπνπ,
απνηέιεζκα κπτθήο έληαζεο. Υεηξνηεξεχεη κε ην ζφξπβν, ρεηξνηεξεχεη κε
ην θσο θαη ινηπά θαη ινηπά.
Θα κπνξνχζακε λα κηιάκε ψξεο γηα ηα εηδηθά ζπκπηψκαηα ηνπ Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ φπσο θαη γηα θάζε ηδηνζπγθξαζία. Δίπακε ιίγα θαη
ζεκαληηθά γηα λα ζαο δψζσ έλα απηφ παξάδεηγκα ηνπ πψο είλαη θαη ηη
πεξηιακβάλεη κηα ηδηνζπγθξαζία. Να ζηακαηήζσ ην κνλφινγν θαη λα
πξνρσξήζνπκε ζε απνξίεο θαη ζπδήηεζε.
162
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7
΢ΤΕΖΣΖ΢Ζ ΠΔΡΗ ΗΓΗΟ΢ΤΓΚΡΑ΢ΗΑ΢ ΚΑΗ
ΑΣΟΜΟΤ
7.1 Έρνπκε κηα ζηαζεξή Ηδηνζπγθξαζία; Αιιάδεη; Καη πώο;
7.2 Ση ζρέζε έρεη ε Ηδηνζπγθξαζία κε ηε Γνκή ηνπ Αλζξώπνπ;
7.3 Κόζκνο ηεο Μνλαδηθόηεηαο θαη Κόζκνο ηεο Γπαδηθόηεηαο
7.4 Πνηόηεηεο αλζξώπσλ ζύκθσλα κε ην πλεπκαηηθό ηνπο επίπεδν
7.5 Ηδηνζπγθξαζία: έλαο αλειεύζεξνο θαη αλαγθαζηηθόο ηξόπνο
ιεηηνπξγίαο
7.6 Άιιν ν βαζύηεξνο καο εαπηόο θαη άιιν ε εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία
πνπ καο επεξεάδεη
7.7 ΢ρέζε Ηδηνζπγθξαζίαο κε Πεπξσκέλν θαη Κάξκα
7.8 Μπνξνύκε λα αιιάμνπκε ηελ ηδηνζπγθξαζηαθή καο θιεξνλνκηά;
7.9 Ζ Ηδηνζπγθξαζία δελ είλαη παξά ηα άβνια «ξνύρα» πνπ θνξάκε!
7.10 Πόζν ειεύζεξνη είκαζηε;
7.11 Γλώζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο καο θαη «γλώζη ζ’ απηόλ»
7.1 Έρνπκε κηα ζηαζεξή Ηδηνζπγθξαζία; Αιιάδεη; Καη πώο;
-Με φιε απηή ηελ πεξηγξαθή κνπ ’ξζε ζην λνπ κηα ζπγθεθξηκέλε θίιε ε
νπνία είλαη αθξηβψο έηζη φπσο ηα είπαηε, ιεο θαη ηελ μέξαηε θαη ηελ
πεξηγξάθαηε...
163
-Βιέπεηε πφζν είλαη κέζα ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ε Οκνηνπαζεηηθή! Γελ
είλαη θάηη ην νπνίν είλαη θινπ. Έρεη αληηθεηκεληθή βάζε. Καη έρεη
εθαξκνγή ζηελ θαζεκεξηλή πξαγκαηηθφηεηα. Γειαδή φηαλ αξρίζεη
θαλείο θαη καζαίλεη ηηο ηδηνζπγθξαζίεο, αξρίδεη θαη καζαίλεη θαη ηνλ
εαπηφ ηνπ θαη ηνπο άιινπο. Γηαηί είκαζηε πνιχ πξνβιέςηκνη νη άλζξσπνη.
Δξρφκαζηε ηψξα ζε έλα πνιχ ζεκαληηθφ ζεκείν. Δίλαη θαιφ πξάγκα ε
Ηδηνζπγθξαζία ή θαθφ; Αθνχσ.
-Αλ είλαη θαιφ πξάγκα ε ηδηνζπγθξαζία;
-Ναη. Δίλαη θάηη θαιφ γηα ηνλ Άλζξσπν ή θαθφ; Κη αο ην επεθηείλνπκε ην
εξψηεκα: Τπάξρνπλ θαιέο θαη θαθέο ηδηνζπγθξαζίεο; Μπνξνχκε λα
μεθχγνπκε απ’ ηελ Ηδηνζπγθξαζία καο; Μπνξνχκε λα ηελ ππεξβνχκε;
Καηαξρήλ δηεπθξηλίδσ φηη θάζε άλζξσπνο γελληέηαη κε ζπγθεθξηκέλε
ζχλζεζε φζνλ αθνξά ηηο πξσηαξρηθέο ηνπ Σάζεηο. Γειαδή θέξεη ήδε
ζπγθεθξηκέλεο ηάζεηο. Γη’ απηφ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ππνζηεξίδνπκε φηη
ν Άλζξσπνο γελληέηαη θαηά θχξην ιφγν. Γε γίλεηαη. Γελληέηαη
πξνηθηζκέλνο κε έλα ζπγθεθξηκέλν Αηζεξηθφ ΢ψκα. Τπάξρεη δειαδή εμ
αξρήο έλα βαζηθφ «πιηθφ» απφ ην νπνίν είλαη θηηαγκέλνο ν θαζέλαο καο
ζσκαηηθά θαη ςπρηθά. Αο πνχκε κε απιά ιφγηα φηη άιινο είλαη
θηηαγκέλνο απφ κάξκαξν, άιινο απφ μχιν, άιινο απφ βνχηπξν άιινο
απφ πέηξα θαη άιινο απφ ζίδεξν.
Σν βαζηθφ πιηθφ παξακέλεη ην ίδην. Γχζθνια αιιάδεη ζηε δηάξθεηα ηεο
δσήο. Γη απηφ θαη ν ιαφο ζνθά ιέεη φηη «πξψηα θεχγεη ε ςπρή θαη κεηά
ην ρνχη». Μπνξεί βέβαηα απηφ ην πξσηαξρηθφ πιηθφ λα δηακνξθσζεί.
Γειαδή αλ έρεηο έλα πιηθφ ζηδεξέλην λα ζθπξειαηεζεί απφ ηε δσή κε
ηελ εκπεηξία, κε ηηο επηδξάζεηο ηηο γνληθέο, ηηο θνηλσληθέο ή απφ ηελ ίδηα
ηε ζέιεζε ηνπ αηφκνπ θαη λα δηακνξθσζεί. Αιιά ην βαζηθφ πιηθφ ζα
είλαη ζίδεξν, ζα είλαη έλα άγαικα απφ ζίδεξν. Θα έρεη απηή ηε κνξθή,
εθείλε, ηε κία, ηελ άιιε αιιά ζα είλαη απφ ζίδεξν.
164
Απφ θεη θαη πέξα φκσο ην άηνκν αλάινγα κε ην πνχ δεη θαη ηη επηδξάζεηο
δέρεηαη αξρηθά απφ ηνπο γνλείο θαη ηελ νηθνγέλεηα θαη κεηά απφ ην
ζρνιείν θαη ηελ θνηλσλία αιιάδεη θαη ζαλ ηδηνζπγθξαζία. Γειαδή
κεηαπίπηεη ζε δηάθνξεο ηδηνζπγθξαζίεο. Αιιά ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπ
ζα κεηαπέζεη ζε πέληε - δέθα- δεθαπέληε ζπγγεληθέο ηδηνζπγθξαζίεο. Γε
ζα πάεη άξδελ ζην άιιν άθξν. Γη’ απηφ αλ θνηηάμεη ν θαζέλαο καο πίζσ
φζν ζπκάηαη ηνλ εαπηφ ηνπ ζα αλαγλσξίζεη ηνλ εαπηφ ηνπ, ηηο βαζηθέο
ηνπ ηάζεηο. Θα ηνπ είλαη γλψξηκν απηφ πνπ ζα δεη. Αιιάδεη βέβαηα αιιά
φρη εληειψο. ΋ρη άξδελ. Καη θαιιηεξγείηαη. Γηαηί κέρξη ηελ εθεβεία νη
επηδξάζεηο είλαη απ’ έμσ. ΢ηαδηαθά ην άηνκν αξρίδεη λα δηακνξθψλεη ην
ραξαθηήξα ηνπ, λα ςάρλεηαη θαη λα κπαίλεη ζηε δηαδηθαζία ηνπ λα
θαιιηεξγήζεη ηνλ εαπηφ ηνπ απφ κέζα.
Καη πξνζέμηε: κεηά αξρίδεη άιιε ηζηνξία. Αλάινγα κε ην ηη ζα επηιέμσ
γηα ηνλ εαπηφ κνπ ζαλ ζηφρν ζα ηείλσ λα γίλσ ε αληίζηνηρε
ηδηνζπγθξαζία, εθείλε ε νπνία έρεη ζαλ θεληξηθή ηδέα ζα ιέγακε ην
ζπγθεθξηκέλν «ζέισ». Αλ εγψ ζέισ λα γίλσ ν πξψηνο θη ν θαιχηεξνο θη
αξρίζνπλ θαη παίξλνπλ ηα κπαιά κνπ αέξα ζα ηείλσ πξνο κηα
ζπγθεθξηκέλε ηδηνζπγθξαζία. Αιιηψο ζα εμειηρζψ αλ ηείλσ ζην λα πσ:
«Ρε παηδί κνπ εγψ ζα θαιιηεξγήζσ ην πλεχκα κνπ θαη φρη ην «φηη θάκε,
φηη πηνχκε θη φηη αξπάμνπκε»».
Δπνκέλσο, γελληφκαζηε κε ζπγθεθξηκέλεο γεληθφηεξεο Σάζεηο-Μηάζκαηα,
θηλνχκαζηε ζε θάπνηεο ζπγγεληθέο ηδηνζπγθξαζίεο ζηελ πνξεία ηεο δσήο
καο θαη αιιάδνπκε αλάινγα κε ηε θάζε πνπ πεξλάκε θαη ηηο επηδξάζεηο
πνπ δερφκαζηε θαη ηνπο ζηφρνπο πνπ βάδνπκε. Άιινη αιιάδνπλ πνιχ
εχθνια θαη κεηαπίπηνπλ γξήγνξα απφ κηα ηδηνζπγθξαζία ζε άιιε θαη
άιινη είλαη εθεί ζηαζεξά κηα ηδηνζπγθξαζία γηα ρξφληα θαη αιιάδνπλ
πνιχ ιίγν. Πξφθεηηαη γηα ηε γλσζηή ζε φινπο καο δηαθνξεηηθφηεηα ησλ
αλζξψπσλ.
Δπνκέλσο απηά ηα ηέζζεξα δηζεθαηνκκχξηα αλζξψπσλ κπνξνχλ
πξάγκαηη αληηθεηκεληθά λα ρσξηζηνχλ ζε ηδηνζπγθξαζίεο. Βέβαηα έρνπκε
165
πνιιέο θνξέο απηφ πνπ ιέκε έλα θξεκκχδη: ηα ζηξψκαηα. Έλα άηνκν
θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ δελ είλαη κία κφλν θαζαξή ηάζε, δελ είλαη
ζπλήζσο θαη κηα θαζαξή κφλν ηδηνζπγθξαζία. Έρεη απηή ηελ
ηδηνζπγθξαζία απφ πάλσ θη απφ θάησ ππάξρεη κηα δεχηεξε θαη κηα ηξίηε.
Αλάινγα κε ην πνπ ζα ζηξέςεη ην ηηκφλη ην άηνκν θαη αλάινγα κε ην ηη
αλέκνπο ζα ζπλαληήζεη ζα θαζνξηζηεί αλ ζα βγάιεη απφ θάησ απηή ηελ
ηδηνζπγθξαζία ή ηελ άιιε. Ή κπνξεί θαη κε ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία
φηαλ εμηζνξξνπήζνπκε ηελ επηθαλεηαθή ηδηνζπγθξαζία λα βγεη απφ κέζα
απηή πνπ ππήξρε απφ θάησ ζαλ δεχηεξε.
7.2 Ση ζρέζε έρεη ε Ηδηνζπγθξαζία κε ηε Γνκή ηνπ Αλζξώπνπ;
Ξαλαγπξλάκε ζην εξψηεκα: Δίλαη θαιφ ή θαθφ πξάγκα ε Ηδηνζπγθξαζία;
Καη ζε έλα δεχηεξν εξψηεκα: Δίκαη κφλν ε Ηδηνζπγθξαζία κνπ, ν
ραξαθηήξαο κνπ, ε πξνζσπηθφηεηα κνπ, ν ηχπνο κνπ, ε ηάζε-κίαζκα κνπ
ή θαη θάηη παξαπάλσ; Δίκαη ε Ηδηνζπγθξαζία κνπ ή δελ είκαη; Γηα λα
απαληήζνπκε ζηα δχν απηά εξσηήκαηα ζα πξέπεη λα δνχκε ηη είλαη ε
ηδηνζπγθξαζία ζε ζρέζε κε ηε δνκή ηνπ Αλζξψπνπ.
Δπεηδή ν Άλζξσπνο είλαη θηηαγκέλνο «θαη’ εηθφλαλ θαη θαζ’ νκνίσζηλ»
ηνπ Θενχ ή ηνπ ΢χκπαληνο, ζεβφκελνη ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο αο
δνχκε ηνλ Άλζξσπν σο δνκή θαη’ αλαινγίαλ ηνπ ΢χκπαληνο. ΢ην
΢χκπαλ ππάξρεη ν Πλεπκαηηθφο Κφζκνο, ν Φπρηθφο Κφζκνο, ν Αηζεξηθφο
Κφζκνο θαη ν Τιηθν-Δλεξγεηαθφο Κφζκνο. ΢ηνλ Άλζξσπν αληίζηνηρα
ππάξρεη ην Αηνκηθφ Πλεχκα, ε Αηνκηθή Φπρή, ην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη ην
Τιηθν-Δλεξγεηαθφ ΢ψκα.
Δδψ πξέπεη λα μεθαζαξίζνπκε έλα βαζηθφ εξψηεκα γηα λα
πξνρσξήζνπκε: Ζ Ηδηνζπγθξαζία πηάλεη φιν ην ζχλνιν ηνπ Άλζξψπνπ ή
φρη; Ξέξνπκε απ’ ηελ Οκνηνπαζεηηθή φηη ην Τιηθφ ΢ψκα ζίγνπξα ην
πηάλεη. Έρνπκε ηα ηδηνζπγθξαζηαθά ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα θαη
ραξαθηεξηζηηθά θαη ζε πγεία θαη ζε αζζέλεηα. Πρ πφλνο, βήραο,
πξνηηκήζεηο γηα γεχζεηο, ζσκαηφηππνο θιπ. ΢αθψο ινηπφλ ην Τιηθφ
΢ψκα ηνπ Αλζξψπνπ εκπίπηεη ζηα πιαίζηα ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο.
166
Πάκε ζην Αηζεξηθφ ΢ψκα. Ξέξνπκε απφ ην Βεινληζκφ φηη ην
κπινθάξηζκα ηνπ Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο πξνθαιεί ζε δηάθνξα ζεκεία ηνπ
ζψκαηνο έλδεηα ή πεξίζζεηα αηζεξηθήο ελέξγεηαο θαη απηφ κε ηε ζεηξά
ηνπ δηαηαξάζζεη ηηο ζσκαηηθέο ιεηηνπξγίεο θαη πξνθαιεί αζζέλεηεο θαη
ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα. Σελ ίδηα άπνςε πηνζεηεί ε Οζηενπαζεηηθή, ε
Γηφγθα, ην Ρέηθη, ε Βηνζεξαπεία, ην Δλεξγεηαθφ Μαζάδ, ην ΢ηάηζνπ θαη
ελ κέξεη θαη ε Φπζηθή Τγηεηλή. Καη ε Οκνηνπαζεηηθή ζαθψο ζεσξεί φηη
ε αζζέλεηα μεθηλάεη απφ ην ελεξγεηαθφ επίπεδν γη’ απηφ θαη ρξεζηκνπνηεί
ελεξγεηαθά θάξκαθα γηα λα ζεξαπεχζεη. Άξα θαη ην Αηζεξηθφ ΢ψκα είλαη
κέξνο ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο καο.
Πάκε ζηελ Αηνκηθή Φπρή. Ζ Αηνκηθή Φπρή κπνξεί λα ρσξηζηεί ζε ηξία
επίπεδα. Δίλαη ε Αηζζεηηθή Φπρή, ε Γηαλνεηηθή Φπρή θαη ε
΢πλεηδεζηαθή Φπρή. Ζ Αηζζεηηθή Φπρή είλαη ην ηκήκα ηεο Φπρήο πνπ
ζπλδέεηαη κε ηνλ Τιηθφ Κφζκν άκεζα. Γειαδή φηη πξνζιακβάλνπκε κε
ηα αηζζεηήξηα καο φξγαλα, κε ηηο αηζζήζεηο καο γίλεηαη αληηιεπηφ ζε καο
κέζσ ηεο Αηζζεηηθήο Φπρήο.
Ζ Γηαλνεηηθή Φπρή είλαη ην ηκήκα ηεο Φπρήο πνπ πεξηιακβάλεη ηηο
ζθέςεηο θαη ηα ζπλαηζζήκαηα. Δίλαη ν δηαρεηξηζηήο ηνπ φινπ ζπζηήκαηνο
πνπ κπνξεί λα επηιέμεη αλ ζα πάκε πξνο ηα θάησ πξνο ηελ Αηζζεηηθή
Φπρή θαη κέζσ απηήο πξνο ηνλ Τιηθφ Κφζκν ή αλ ζα πάκε πξνο ηα πάλσ
πξνο ηε ΢πλείδεζε θαη κέζσ απηήο πξνο ην Αηνκηθφ Πλεχκα θαη κέζσ
απηνχ πξνο ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Ζ ΢πλεηδεζηαθή Φπρή είλαη ην
αλψηεξν ηκήκα ηεο Αηνκηθήο Φπρήο θαη καο ζπλδέεη κε ην Αηνκηθφ
Πλεχκα θαη ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν θαη κε ην Θεφ ηνλ ίδην. Δίλαη ε
ζηαγφλα ηνπ Θενχ κέζα καο.
7.3 Κόζκνο ηεο Μνλαδηθόηεηαο θαη Κόζκνο ηεο Γπαδηθόηεηαο
Σν πεξηερφκελν ηεο ΢πλείδεζεο είλαη κφλν ελφο ηχπνπ. ΢ηε ΢πλείδεζε ηη
έρνπκε; Μφλν θαιφ θαη αγαζφ. Γελ έρνπκε θαιφ θαη θαθφ. Σν
πεξηερφκελν ηεο ΢πλείδεζεο καο είλαη κίαο ηαπηφηεηαο. Καη γηα φινπο ην
167
ίδην. Λέκε θακηά θνξά: «απηφο ξε παηδί κνπ ηη εγθιεκαηίαο είλαη! Δίλαη
αζπλείδεηνο! Γελ έρεη ΢πλείδεζε!» Ή ιέκε: «απηφο έρεη θαθή
΢πλείδεζε». Γελ ηζρχεη απηφ. Γελ ππάξρεη θαθή ΢πλείδεζε. Οχηε
ππάξρεη άλζξσπνο πνπ δελ έρεη ΢πλείδεζε. Έρεη ζαθψο ΢πλείδεζε απφ
θαηαζθεπήο. Απιψο είλαη θαιπκκέλε ε ΢πλείδεζή ηνπ θαη θαηαπηεζκέλε
θαη θαηαρσληαζκέλε ζηελ άθξε απφ ηελ θαθία θαη ην κπαιφ θαη φια ηα
ππφινηπα. Γελ έρεη επαθή κε ηε ΢πλείδεζε ηνπ, γη’ απηφ θαη δελ ηνλ
ηχπηεη θαη δελ έρεη ελνρέο.
Γηαηί φκσο είλαη κνλνζήκαληε θαη κφλν θαιή θαη αγαζή ε ΢πλείδεζε, ε
΢πλεηδεζηαθή Φπρή; Δπεηδή αθξηβψο πξνέξρεηαη απφ ην Αηνκηθφ
Πλεχκα θη απφ ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Καη ν Πλεπκαηηθφο Κφζκνο είλαη
ν Κφζκνο ηεο Μνλαδηθφηεηαο. Γελ ππάξρνπλ εθεί θαιφ θαη θαθφ, άζπξν
θαη καχξν, θσο θαη ζθνηάδη. Τπάξρεη κφλν ην θαιφ θαη ην αγαζφ. Ο
Πλεπκαηηθφο Κφζκνο έρεη πεξηγξαθεί θαηά θαηξνχο κε δηάθνξα νλφκαηα.
Δίλαη ν Παξάδεηζνο ηνπ Υξηζηηαληζκνχ, είλαη ε Υψξα ησλ Μαθάξσλ ησλ
Αξραίσλ Διιήλσλ, ην Νηξβάλα ησλ αλαηνιηθψλ, ε Βαιράια ησλ βφξεησλ
ιαψλ.
Δλψ ν Τιηθφο Κφζκνο, ν Αηζεξηθφο Κφζκνο θαη ν Καηψηεξνο Φπρηθφο
Κφζκνο είλαη ν Κφζκνο ηεο Γπαδηθφηεηαο. Καη’ αληηζηνηρία θαη ζηνλ
Άλζξσπν ην Τιηθν-Δλεξγεηαθφ ΢ψκα, ην Αηζεξηθφ ΢ψκα, ε Αηζζεηηθή
θαη ε Γηαλνεηηθή Φπρή είλαη ηκήκαηα ηνπ Κφζκνπ ηεο Γπαδηθφηεηαο.
Δλψ ε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή θαη ην Αηνκηθφ Πλεχκα αλήθνπλ ζηνλ Κφζκν
ηεο Μνλαδηθφηεηαο. ΢ηνλ Κφζκν ηεο Γπαδηθφηεηαο ή θαιχηεξα ηεο
Πνηθηινκνξθίαο έρνπκε: άζπξν – καχξν, ζεηηθή ελέξγεηα – αξλεηηθή
ελέξγεηα, δήιεηα – έιιεηςε δήιεηαο θαη φιν ην ελδηάκεζν θάζκα αλάκεζα
ζηα αληίζεηα.
Γηαηί ζπκβαίλεη απηφ; Δπεηδή ην ΢χκπαλ είλαη κηα ηεξαξρηθή ππξακίδα.
Ξεθηλάεη απφ ηελ Αλψηαηε Αξρή θαη αξρίδεη θαη θαηεβαίλεη ζε θαηψηεξα
επίπεδα. ΋ζν θαηεβαίλεη πξνο ηα θάησ πεξλάκε θάπνηα ζηηγκή απφ ηνλ
Κφζκν ηεο Μνλαδηθφηεηαο ζηνλ Κφζκνο ηεο Γπαδηθφηεηαο. Αο κελ
μερλάκε φηη ν Παξάδεηζνο πσο πεξηγξάθεηαη; ΢αλ ε έιιεηςε θαθίαο, ζαλ
168
ε έιιεηςε αξλεηηθνχ. Δθεί αθφκα θαη ηα δψα φπσο ην πεξηγξάθνπκε ζηε
ιατθή ζξεζθεία δελ ηξψλε ηα άιια δψα. Γελ είλαη άγξηα, δελ είλαη
αηκνβφξα. Γηαηί; Γηαηί δελ έρνπλ πιηθφ ζψκα θαη γη απηφ δελ έρνπλ
πιηθέο αλάγθεο. Πφηε άξρηζε λα έρεη αζζέλεηα ν Αδάκ θαη νη
πξσηφπιαζηνη; Καη δπζηπρία θαη ληξνπή; Πφηε; ΋ηαλ έπεζε απ’ ηνλ
Παξάδεηζν.
-Ναη, αιιά γηαηί έπεζε απ’ ηνλ Παξάδεηζν; (γέιην)
-Ξέξσ, μέξσ... άληξαο είζαη ζα αθνχζσ ηελ αληξηθή εθδνρή! Φηαίεη ε
Δχα θαη ην θίδη... (γέιην)
Αο δνχκε ην ζέκα πην ζνβαξά. Αο εμεηάζνπκε ην κχζν πνπ ιέγεηαη
Πξνπαηνξηθφ Ακάξηεκα ή Πηψζε ησλ Πξσηφπιαζησλ απφ ηνλ
Παξάδεηζν. Θα πξέπεη θαη’ αξρήλ λα ζπλεηδεηνπνηήζνπκε φηη νη κχζνη
δελ είλαη κπζεχκαηα. Γελ είλαη ςέκαηα νχηε θαη θαληαζηψζεηο. Γελ είλαη
παξακχζηα γηα κηθξά παηδηά. Δίλαη έλαο ηξφπνο φπσο νη παξαβνιέο ηνπ
Υξηζηνχ ή νη κχζνη ηνπ ΢σθξάηε ζηνλ «Σίκαην», κε κπζηθφ ηξφπν, κε
παξνκνίσζε, λα δνζεί έλα πξαγκαηηθφ, ηζηνξηθφ γεγνλφο.
Ο κχζνο ηεο Πηψζεο ησλ Πξσηφπιαζησλ απφ ηνλ Παξάδεηζν είλαη έλα
πξαγκαηηθφ γεγνλφο πνπ έγηλε ζηελ εμέιημε ηνπ ΢χκπαληνο. Πάεη ιίγν
καθξηά ε βαιίηζα, δε ζα ην πνχκε ζήκεξα. Αιιά αο πσ ην ηειηθφ
ζπκπέξαζκα γηαηί ζα καο ρξεζηκεχζεη. ΋ηη νπζηαζηηθά θάπνηε ν
Άλζξσπνο ζαλ νλ ήηαλ θαζαξά πλεπκαηηθφ νλ ρσξίο ςπρηθφ θαη πιηθφ
ζψκα θαη δνχζε ζηνλ Παξάδεηζν, ζηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν, ηνλ Κφζκν
ηεο Μνλαδηθφηεηαο γη’ απηφ θαη ήηαλ πνιχ θνληά ζην Θεφ θαη
ζπλνκηινχζε κε ην Θεφ. Με ηελ Πηψζε απέθηεζε ςπρηθφ θαη πιηθφ
ζψκα, άξρηζε λα δεη ζηνλ Κφζκν ηεο Γπαδηθφηεηαο θαη γη’ απηφ θαη
άξρηζε λα έρεη πγεία θαη αζζέλεηα θαη ζάλαην.
169
7.4 Πνηόηεηεο αλζξώπσλ ζύκθσλα κε ην πλεπκαηηθό ηνπο επίπεδν
Δπνκέλσο ε ηδηνζπγθξαζία αθνξά ην Τιηθν-Δλεξγεηαθφ ΢ψκα, ην
Αηζεξηθφ ΢ψκα, ηελ Αηζζεηηθή θαη Γηαλνεηηθή Φπρή. Απφ θεη θαη πάλσ
ππάξρεη ε Αηνκηθή ΢πλείδεζε θαη ην Αηνκηθφ Πλεχκα πνπ είλαη ε
ζηαγφλα ε ζετθή, ε αλψηαηε κέζα ζηνλ Άλζξσπν. Καη εθεί νη άλζξσπνη
δε δηαθέξνπλ νπζηαζηηθά κεηαμχ ηνπο. Έρνπλ ην θαιφ θαη ην αγαζφ κέζα
ηνπο.
Γη’ απηφ ζα δεηο, φηη νη θηαζκέλνη άλζξσπνη ή νη άγηνη άλζξσπνη ηα
βξίζθνπλ κεηαμχ ηνπο. Γε δηαθέξεη ν έλαο απ’ ηνλ άιιν. Αλ πάξεηο έλα
Βνπδηζηή άγην, έλα Υξηζηηαλφ άγην, έλα θηαζκέλν άλζξσπν, έλαλ
αλψηεξν, έλαλ θαιιηεξγεκέλν άλζξσπν αθφκε θαη ηδενινγηθά άζεν ηφηε
φινη απηνί ηα βξίζθνπλ κεηαμχ ηνπο.
΋ζν πην αθαιιηέξγεηνο θαη θαηψηεξνο πλεπκαηηθά είλαη έλαο άλζξσπνο
ηφζν πην θαλαηηθφο γίλεηαη. Σφζν πην ζθνηψλεη ν έλαο ηνλ άιινλ. Αλ
πηάζεηο ηνπο θηαζκέλνπο Υξηζηηαλνχο, ηνπο θηαζκέλνπο αξηζηεξνχο
ηδενιφγνπο άζενπο, ηνπο θηαζκέλνπο Βνπδηζηέο, Μνπζνπικάλνπο,
Καζνιηθνχο, Ηλδηάλνπο, μέξσ ’γσ νηηδήπνηε, ζα ηα βξνπλ κεηαμχ ηνπο.
Αιιά νη νπαδνί ηεο ιατθήο ζξεζθείαο, απηνί πνπ είλαη νη θαλαηηζκέλνη,
ζα ηζαθσζνχλ θαη ζα ζθνησζνχλ κεηαμχ ηνπο. Οη θαιιηεξγεκέλνη
Γεξκαλνί επί Υίηιεξ θαη νη θαιιηεξγεκέλνη μέξσ ’γσ Άγγινη, Γάιινη,
Ακεξηθάλνη θαη ινηπά δελ είραλ πξφβιεκα. Οχηε επέηξεπαλ ζηνλ εαπηφ
ηνπο λα θαλαηηζηνχλ, «είκαζηε Γεξκαλνί, πάκε λα θάκε μέξσ ’γσ ηνπο
Άγγινπο». Ή «είκαζηε Άγγινη, πάκε λα θάκε ηνπο Γεξκαλνχο».
7.5 Ηδηνζπγθξαζία: έλαο αλειεύζεξνο θαη αλαγθαζηηθόο ηξόπνο
ιεηηνπξγίαο
Δπνκέλσο φζν ηείλεη έλαο άλζξσπνο λα θαζνξηζηεί απφ ηε ΢πλείδεζή ηνπ
θαη λα αλέβεη, νπζηαζηηθά αξρίδεη λα ππεξβαίλεη ηελ Ηδηνζπγθξαζία ηνπ,
ηηο εθάζηνηε Ηδηνζπγθξαζίεο, ηνλ Κφζκν ησλ Ηδηνζπγθξαζηψλ, ηνλ
Κφζκν ηεο Γπαδηθφηεηαο. Βέβαηα γηα λα βγεη θαλείο εληειψο πάλσ απ’
170
ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ πξέπεη λα «θσηηζηεί» απφ πάλσ. Να ηνπ
απνλεκεζεί φπσο ιέεη ν Υξηζηηαληζκφο «ράξηο θαη επινγία Θενχ».
Δίλαη πνιχ δχζθνιν απηφ. Αθφκε θαη άλζξσπνη νη νπνίνη έρνπλε
δνπιέςεη κε ηνλ εαπηφ ηνπο, έρνπλ ηελ ηάζε λα ιεηηνπξγνχλ κε ηελ
εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία θαη εθ ησλ πζηέξσλ ζπλεηδεηνπνηνχλ απηφ πνπ
έθαλαλ σζνχκελνη απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπο. Γειαδή ζηελ πξάμε ν
κέζνο άλζξσπνο αιιά αθφκε θαη νη πην θαιιηεξγεκέλνη πλεπκαηηθά,
δειαδή ε κεγίζηε πιεηνςεθία ησλ αλζξψπσλ ιεηηνπξγνχλ κε βάζε ηελ
εθάζηνηε ζπγθεθξηκέλε ηδηνζπγθξαζία πνπ ηνπο επεξεάδεη.
Πφηε κπνξνχκε θη αληηιακβαλφκαζηε φηη θάλακε ιάζνο; ΋ηαλ έρνπκε
μεθχγεη απφ ην γεγνλφο θη φηαλ ιίγν αιιάμακε ηδηνζπγθξαζία. Σφηε
κπνξνχκε θαη βιέπνπκε πίζσ θαη ιέκε: «Ση βιαθείεο έθαλα ηφηε; Μα πψο
ην έβιεπα έηζη;» ΋ηαλ ιεηηνπξγήζνπκε ιίγν κε ηνλ εαπηφ καο θαη
ππεξβνχκε ηε θάζε ή φηαλ θάλνπκε Οκνηνπαζεηηθή ή άιιε ελεξγεηαθή
Ηαηξηθή θαη κπνξέζνπκε θαη αλέβνπκε ελεξγεηαθά θαη βγνχκε ιίγν πάλσ
απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία καο ηφηε παχνπλ λα είλαη ηφζν αθξαία ηα
ηδηνζπγθξαζηαθά ραξαθηεξηζηηθά θαη κπνξνχκε θαη ηα βιέπνπκε ιίγν
απέμσ ηα πξάγκαηα.
Γη’ απηφ βιέπνπκε ην θαηλφκελν: Έξρεηαη έλα άηνκν επεξεαζκέλν απφ
ηελ ηδηνζπγθξαζία Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ κε εξσηηθή απνγνήηεπζε.
΢νπ ιέεη: «γηαηξέ, δε κπνξψ λα θαηαιάβσ ηη κνπ ζπκβαίλεη, ε ινγηθή
κνπ, κνπ ιέεη ηη ξεκάιη ήηαλ απηφο αιιά δε κπνξψ λα βγσ απφ ην
πιήγσκα θαη δε ζέισ λα ην πηζηέςσ θαη ππνθέξσ ςπρηθά θαη έρσ θαη
ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα». Παίξλεη ηελ νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία θαη ζηε
κηα βδνκάδα, ζηηο δχν, ζην κήλα επάλσ έξρεηαη θαη ζνπ ιέεη: «γηαηξέ,
θαιχηεξα ληψζσ ζσκαηηθά, κνπ θχγαλ ηα ζπκπηψκαηα απηά, κνπ
ππνρψξεζαλ θαη ηψξα ην βιέπσ πην ςχρξαηκα ην ζέκα, αξρίδσ θαη ιίγν
θεχγσ απ’ απηφ, γηαηί;» Μπνξεί λα κελ έρεη αιιάμεη ηδηνζπγθξαζία αιιά
έρεη εμηζνξξνπεζεί ελεξγεηαθά θαη έρνπλ θαικάξεη θαη νη
ηδηνζπγθξαζηαθέο αθξφηεηεο.
171
Άξα ε ηδηνζπγθξαζία είλαη θάηη αξλεηηθφ. Δίλαη απηφ πνπ καο δέλεη κε
ηνλ Καηψηεξν Κφζκν ηεο Πνηθηινκνξθίαο. ΋ζν πλεπκαηηθά
θαιιηεξγνχκαζηε θαη ςπρηθά αλεβαίλνπκε ηφζν ηείλνπκε λα δξνχκε
ιηγφηεξν θαηαλαγθαζηηθά. Ληγφηεξν πξνθαζνξηζκέλα. Πην ειεχζεξα. Ο
νξηζκφο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο είλαη: ν αλειεχζεξνο θαη αλαγθαζηηθφο
ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ηείλεη λα επηζπκεί, λα ζθέθηεηαη θαη λα
ζπκπεξηθέξεηαη έλα άηνκν ππφ ηελ επίδξαζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο
ηδηνζπγθξαζίαο. Καη κε βάζε απηφ ηνλ ηξφπν θαηαιήγεη λα αξξσζηαίλεη
κε ζπγθεθξηκέλν ηξφπν. Καη ε αζζέλεηά ηνπ λα ’ρεη ζπγθεθξηκέλε
εηθφλα. Καη νη επηινγέο ηνπ νη επαγγεικαηηθέο, νη ζπληξνθηθέο, νη
εξσηηθέο, νη ζεμνπαιηθέο, νη νηθνγελεηαθέο, νη ηδενινγηθέο, νη πνιηηηθέο,
νη ζξεζθεπηηθέο, ν ηξφπνο πνπ ληχλεηαη, ν ηξφπνο πνπ ηξψεη είλαη ζε
κεγάιν βαζκφ ηδηνζπγθξαζηαθά θαζνξηζκέλεο.
7.6 Άιιν ν βαζύηεξνο καο εαπηόο θαη άιιν ε εθάζηνηε Ηδηνζπγθξαζία
πνπ καο επεξεάδεη
Απηφ πνπ ιέκε φηη «Δγψ είκαη ν εαπηφο κνπ» είλαη ιάζνο. Πξέπεη λα
μεθαζαξίζνπκε φηη άιιν ν βαζχηεξνο κνπ εαπηφο, δειαδή ε ΢πλείδεζε
θαη ην Αηνκηθφ κνπ Πλεχκα θαη άιιν ν εαπηφο κνπ ν θαηψηεξνο πνπ
θαζνξίδεηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ ηελ ηδηνζπγθξαζία κνπ. Γηαηί αλ δελ
ην ζπλεηδεηνπνηήζεη απηφ έλα άηνκν ζα ιέεη απηφ πνπ ιέεη ν
πεξηζζφηεξνο θφζκνο: «Γηαηξέ», ιέεη, «έρσ πάζεη απηφ, έρσ θάλεη
εθείλν, ζπλερψο θάλσ ηηο ίδηεο βιαθείεο, ηα ίδηα ιάζε αιιά ηη λα θάλσ;
Έηζη είκαη. Έηζη είκαη, εγψ. Έηζη είλαη ν εαπηφο κνπ. Απηφο είλαη ν
ραξαθηήξαο κνπ, απηφο είκαη».
Απηά είλαη κεγάια ιάζε. Γηαηί ηαπηίδνπκε ην βαζχηεξφ καο εαπηφ κε ηελ
Ηδηνζπγθξαζία πνπ καο επεξεάδεη, κε ηελ πιάλε πνπ καο επεξεάδεη, κε
ηε Μάγηα φπσο ιέλε νη αλαηνιηθνί πνπ καο επεξεάδεη, κε ηελ
ςεπδαίζζεζε, κε ηε Υίκαηξα πνπ έιεγαλ νη αξραίνη εκψλ πξφγνλνη θαη
απηή ε ηαχηηζε καο θάλεη λα κε κπνξνχκε λα μεθνιιήζνπκε. Καη
ράλνπκε ηελ ειπίδα θαη ηελ επθαηξία λα βγνχκε πάλσ απ’ απηή ηελ
θαηάζηαζε θαη λα μεθχγνπκε. Γη’ απηφ είλαη ηφζν ζεκαληηθή ε γλψζε
ησλ ηδηνζπγθξαζηψλ.
172
Θα κνπ πεηο: «Απηφ φκσο είλαη δνπιεηά ελφο γηαηξνχ. Έλαο απιφο
άλζξσπνο πψο ζα ηα κάζεη απηά; Πψο ζα ηα θαηαιάβεη;» Καη’ αξρήλ ε
Οκνηνπαζεηηθή επεηδή κειεηά ηηο ζπκπαληηθέο αιήζεηεο πνπ αθνξνχλ ηε
δσή είλαη θαη βαζεηά γλψζε αιιά θαη απιή ζαλ ηνπο ΢πκπαληηθνχο
Νφκνπο. Άξα κπνξεί λα γίλεη θαηαλνεηή απφ ηνλ θαζέλα πνπ έρεη ηε
δηάζεζε λα αζρνιεζεί.
Καηά δεχηεξν ιφγν θαη κφλν ε γλψζε φηη ππάξρνπλ ηδηνζπγθξαζίεο θη φηη
δελ πξέπεη λα ηαπηίδεηαη θαλείο κε ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ θαη φηη ε
ηδηνζπγθξαζία είλαη αλειεπζεξία είλαη ήδε κηα βάζε γηα λα μεθηλήζεη
θαλείο ηελ απηνγλσζία. Έρεη ηε δπλαηφηεηα πιένλ λ’ αξρίζεη λα
παξαηεξεί ηνλ εαπηφ ηνπ θαη λα ιέεη: «Ρε παηδί κνπ ηψξα γηαηί ην θάλσ
απηφ;» Καη αξρίδεη θη αιιάδεη ηε δηαηξνθή ηνπ, αξρίδεη θη αιιάδεη ηνλ
ηξφπν ζθέςεο ηνπ, αξρίδεη θη αιιάδεη θη ε ηδηνζπγθξαζία ηνπ ή μεθεχγεη
απφ ηηο αθξφηεηεο ηεο. Κη απηά είλαη πνιχ ζεκαληηθά επηηεχγκαηα.
Πξνζέμηε θάηη. ΢πλεηδεηνπνηείζηε φηη ηδηνζπγθξαζία ζεκαίλεη πάζε. Ο
κφλνο α-παζήο ρσξίο απνιχησο θαλέλα πάζνο είλαη ε Αλψηαηε Αξρή, ν
Θεφο. Απφ θεη θαη πέξα φζν θαηεβαίλνπκε θαη εηδηθά ζηνλ Κφζκν ηεο
Γπαδηθφηεηαο αξρίδνπλ ηα πάζε. Λίγν νη άγηνη άλζξσπνη μεθεχγνπλ
θάπσο απφ ηα πάζε.
-Γειαδή θαιή ηδηνζπγθξαζία δελ ππάξρεη;
-Γελ ππάξρεη! Ναη, δελ ππάξρεη. Ζ ηδηνζπγθξαζία είλαη ην βάζαλφ καο.
Δίλαη ν ζηαπξφο πνπ θνπβαιάεη ν θαζέλαο καο κε ηε γέλλεζε ηνπ θαη
ζπλήζσο ηνλ θνπβαιάεη κέρξη ην ζάλαην ηνπ, άιινηε πην βαξχ θαη
άιινηε πην ειαθξχ.
173
7.7 ΢ρέζε Ηδηνζπγθξαζίαο κε Πεπξσκέλν θαη Κάξκα
Κάηη ηέηνην πνπ αλαθέξσ είλαη ζχκθσλν θαη κε ην αξραηνειιεληθφ
«Πεπξσκέλν» απφ ην νπνίν «θπγείλ αδχλαηνλ» θαζψο θαη κε ην
αλαηνιηθφ «Κάξκα». Σν παξειζφλ Κάξκα θαη ην παξφλ Κάξκα
εθαξκφδνληαη, παίξλνπλ ζάξθα θαη νζηά κέζσ ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο.
Γειαδή γελληέκαη κε ζπγθεθξηκέλεο Σάζεηο-Μηάζκαηα θαη
ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζηαθέο θαηαβνιέο πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην ηη
έρσ θάλεη ζε πξνεγνχκελεο επίγεηεο δσέο. Αλ βέβαηα πηζηεχνπκε φηη
ππάξρνπλ δηαδνρηθέο επίγεηεο δσέο.
Πάλησο έλα είλαη ην δεδνκέλν: φηη γελληφκαζηε δηαθνξεηηθνί νη
άλζξσπνη κεηαμχ καο θαη πεζαίλνπκε δηαθνξεηηθνί. Άιινη πηζηεχνπλ φηη
γελληφκαζηε θαη πεζαίλνπκε δηαθνξεηηθνί θη απηφ ζπκβαίλεη ρσξίο θακία
ινγηθή εμήγεζε θαη φηη ν Θεφο είλαη άδηθνο πνπ καο θέξλεη ζηε δσή κε
δηαθνξεηηθή πξνίθα ηνλ θαζέλα ρσξίο λα έρνπκε θηαίμεη.
Άιινη ιέλε φηη «Κχξηε, έρσ ρξσζηνχκελα απφ πξηλ θαη ζα κεηαθέξσ
ρξσζηνχκελα κεηά». Αιιά απηά είλαη απφςεηο. ΢ηελ πξάμε μέξνπκε φηη
κηα κάλα γελλάεη ηξία παηδηά κε κηθξή ρξνληθή δηαθνξά κεηαμχ ηνπο,
κεγαιψλνπλ ζηελ ίδηα νηθνγέλεηα θαη ην έλα είλαη ν λεπξηθφο θαη
ζπαζηηθφο ηεο νηθνγέλεηαο απφ κσξφ, ην άιιν είλαη ην θαιφβνιν θαη ην
ηξίην είλαη ην δεηιφ. Καη ιεο: «ξε παηδί κνπ, αθνχ εγψ ηα κεγάισζα κε
ηελ ίδηα αγάπε, κε ηελ ίδηα θξνληίδα, πεξίπνπ ζηηο ίδηεο ζπλζήθεο γηαηί ν
έλαο ζαλ ραξαθηήξαο είλαη ζηελ αλαηνιή, ν άιινο ζηε δχζε θη ν άιινο
ζηε κέζε;» Απηφ γηα κέλα εμεγείηαη κφλν κε ηελ χπαξμε πξνεγνχκελσλ
επίγεησλ δσψλ νη θαξπνί ησλ νπνίσλ κεηαθέξνληαη ζε απηή ηε δσή ζαλ
ηδηνζπγθξαζηαθή θιεξνλνκηά. ΢αλ Σάζεηο-Μηάζκαηα. Γη’ απηφ πηζηεχσ
φηη ζε κεγάιν βαζκφ «γελληφκαζηε θαη δελ γηλφκαζηε».
7.8 Μπνξνύκε λα αιιάμνπκε ηελ ηδηνζπγθξαζηαθή καο θιεξνλνκηά;
-Μπνξνχκε λα αιιάμνπκε απηέο ηηο Σάζεηο, απηή ηελ θιεξνλνκηά;
174
-΋ρη πνιχ. Πξνζέμηε: Δάλ δε βιέπνπκε θάζε θνξά ηνλ Άλζξσπν πξψηα
ζαλ ζχλνιν θαη κεηά ηα δηάθνξα ηνπ ηδηαίηεξα επίπεδα δε βγάδνπκε
άθξε. Απηφ είλαη ζχκθσλν κε ην Νφκν ηνπ ΋ινπ θαη ην Νφκν ηεο
Ηεξαξρίαο. Δπαλαδηαηππψλσ ην εξψηεκα ζνπ: Μπνξνχκε λα αιιάμνπκε
ηνλ Άλζξσπν; Μπνξνχκε λα ηνλ αιιάμνπκε ζαλ φιν ή ζαλ επηκέξνπο
επίπεδα;
Σν Αηνκηθφ καο Πλεχκα δε κπνξνχκε λα ην αιιάμνπκε. Δίλαη θαιφ θαη
αγαζφ, ππάξρεη κέζα καο θαη καο θσηίδεη. Σν θσο είλαη θσο, δελ έρεη
ζθνηεηλά ζεκεία πάλσ ηνπ. Οχηε ηε ΢πλείδεζή καο κπνξνχκε λα
αιιάμνπκε γηαηί είλαη παηδί ηνπ Αηνκηθνχ Πλεχκαηνο καο. Μπνξνχκε
βέβαηα λα θάλνπκε θάηη πνιχ ζεκαληηθφ. Να ηε ζεβφκαζηε. Να έρνπκε
θαιέο ζρέζεηο καδί ηεο. Να ηελ αθνχκε ζε θάζε καο θίλεζε. Απηφ είλαη
γηα κέλα ην κπζηηθφ θάζε εζηθήο θαη ςπρηθήο θαιιηέξγεηαο.
Ση φκσο κπνξνχκε λ’ αιιάμνπκε ζηνλ Άλζξσπν, ζηνλ εαπηφ καο; ΢ηε
δηάξθεηα ηεο δσήο καο δε κπνξνχκε λ’ αιιάμνπκε θαζφινπ ηηο βαζηθέο
πξνδηαγξαθέο ηνπ Τιηθνχ καο ΢ψκαηνο. Γε κπνξνχκε λα αιιάμνπκε ην
DNA καο.
Γελλεζήθακε θνληνί θαη θνληνί ζε λα πεζάλνπκε.
Γελλεζήθακε ςεινί θαη ςεινί ζε λα πεζάλνπκε. Έρνπκε γαιαλά κάηηα;
Γαιαλά είλαη, δε κπνξείο λα η’ αιιάμεηο θαη λα ηα θάλεηο θαζηαλά.
Βέβαηα αλ γελλεζψ κε πξνδηαγξαθέο ςεινχ αηφκνπ θαη δελ ηξψσ ζσζηά
θαη δε γπκλάδνκαη κπνξεί λα κελ εθκεηαιιεπηψ ην πιήξεο ησλ
δπλαηνηήησλ κνπ. Ή κπνξεί λα γελλεζψ κε πξνδηαγξαθέο αζζεληθνχ
ζθειεηνχ αιιά κε θαηάιιειε δηαηξνθή θαη ζσζηή άζθεζε λα γίλεη
θάπσο πην γεξφο ν ζθειεηφο κνπ. Ή ην αληίζεην. Με θαθή δηαηξνθή θαη
θαζφινπ ή θαθή άζθεζε λα ηε ρεηξνηεξεχζσ απηή ηελ πξνδηαγξαθή.
Γηαηί φκσο ε δηαηξνθή θαη ε άζθεζε αιιάδνπλ ην ηειηθφ απνηέιεζκα
ησλ ζσκαηηθψλ κνπ θιεξνλνκηθψλ πξνδηαγξαθψλ; Δπεηδή επηδξνχλ ζην
Αηζεξηθφ κνπ ΢ψκα. Με ηελ αλαπλνή, ηε δηαηξνθή θαη ηελ άζθεζε ξέεη
κέζα κνπ αηζεξηθή νπζία απφ ηνλ Αηζεξηθφ Κφζκν. Με αλαπλνή ζσζηή,
κε δηαηξνθή ζσζηή αιιά θαη κε ζσζηή ζθέςε γηα λα θπθινθνξεί ε
175
ελέξγεηα ζσζηά θαη λα κε κπινθάξεηαη εθκεηαιιεχνκαη ζην έπαθξν ηηο
δπλαηφηεηεο ηνπ Αηζεξηθνχ κνπ ΢ψκαηνο.
Αιιάδσ βέβαηα ιίγν ην Αηζεξηθφ κνπ ΢ψκα αιιά νη θιεξνλνκηθέο κνπ
αηζεξηθέο ηάζεηο είλαη ζρεδφλ κέρξη λα πεζάλσ πνιχ ζηαζεξέο.
Παξαδείγκαηνο ράξηλ: Γελληέκαη θη είκαη ιαίκαξγνο. Μπνξεί κέρξη λα
πεζάλσ λα είκαη ιαίκαξγνο. Αιιά κπνξψ λα θάλσ πην πγηεηλή δηαηξνθή,
κπνξψ λα βάισ θάπνηνπο θαλφλεο αιιά ε ηάζε κνπ είλαη απηή. Γελληέκαη
θη είκαη πνιχ θξπνπιηάξεο επεηδή είκαη πνιχ Γηλλ. Μέρξη λα πεζάλσ ζα
’καη θξπνπιηάξεο αιιά κπνξεί λα ’καη ιηγφηεξν θξπνπιηάξεο. Ζ ηάζε
κνπ ε ζεμνπαιηθή είλαη λα είκαη πνιχ ζεξκφο. Δίλαη θαηαβνιή απηφ θαη
δελ αιιάδεη εχθνια. Ζ ηάζε κνπ ε ζεμνπαιηθή είλαη λα είκαη πνιχ
ρακειφο ζε ελέξγεηα. Να κελ είκαη πνιχ ζεμνπιηάξεο. Απηά ηα
ραξαθηεξηζηηθά πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην Αηζεξηθφ ΢ψκα δελ αιιάδνπλ
εχθνια.
Μπνξνχκε φκσο λα αιιάμνπκε ηε Γηαλνεηηθή Φπρή ζε πνιχ κεγαιχηεξν
βαζκφ απφ φηη ην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη ην Τιηθφ ΢ψκα. Δίλαη απηφ πνπ
ιέκε ςπρηθή θαιιηέξγεηα. Γειαδή κπνξψ λα κειεηήζσ, λα
πξνβιεκαηηζηψ γηα ηελ εζηθή, γηα ην ηη θάλσ ζηε δσή κνπ, γηα ηελ
θαινζχλε, γηα ην Θεφ, γηα ηηο εζηθέο αξρέο νπνηαζδήπνηε ζξεζθείαο ή
θηινζνθίαο. Κη απηφ λα κε θάλεη λα γίλσ πην θαιφο άλζξσπνο. Πην
ζσζηφο άλζξσπνο. Απηφ κπνξψ λα ην αιιάμσ ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο
κνπ.
Παξφηη γελληφκαζηε κε ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζηαθέο πξνδηαγξαθέο
ζ’ απηή ηε δσή παξφια απηά κπνξνχκε θαη δελ είλαη κάηαην λα είκαζηε
ζσζηνί θαη θαινί! Γηαηί; Γηαηί φπσο πήξακε ζεηηθνχο θαη αξλεηηθνχο
θαξπνχο απφ ηνλ ηζνινγηζκφ ηεο πξνεγνχκελεο δσήο κπνξνχκε λα
κεηαθέξνπκε θαηά ηνλ ίδην ηξφπν θαινχο θαη θαθνχο θαξπνχο ζηελ
επφκελε επίγεηα δσή. Δίλαη ν ΢πκπαληηθφο Νφκνο ηεο Γξάζεο θαη ηεο
Αληίδξαζεο. ΋ηαλ έρεηο δξάζε ζα έρεηο θαη αληίδξαζε. Σίπνηα δελ πάεη
ρακέλν. Σίπνηα δε γελληέηαη εθ ηνπ κεδελφο θαη ηίπνηα δελ επηζηξέθεη
ζην κεδέλ.
176
Αθφκε θαη αλ θαλείο πηζηεχεη φηη πεζαίλνληαο πάεη ζηνλ Παξάδεηζν θαη
ηειείσζε θαη δελ έρεη άιιεο δσέο είλαη ζίγνπξν φηη ζα θξηζεί κε βάζε ην
πψο έδεζε ζηε δηάξθεηα απηήο ηεο δσήο. Άξα ην ηη θάλεη ζε απηή ηε δσή
δελ πάεη ρακέλν. ΢πέξλεη θαη «φηη έζπεηξε ζα ζεξίζεη» φπσο έιεγε θαη ν
Υξηζηφο. Άξα δελ είλαη κάηαην λα είλαη θαιφο θαη ζσζηφο θάπνηνο. Καη
δελ είλαη άλεπ ζεκαζίαο ην λα είλαη θαθφο. Έηζη; Κη αο κε ιέκε θαιφο
θαη θαθφο. Πην ζσζηνί είκαζηε αλ ιέκε θάλσ ζσζηέο ή θπζηθέο επηινγέο
θαη θάλσ ιάζνο ή αθχζηθεο επηινγέο. ΢αο αθνχσ.
-Μνπ είλαη δχζθνιν λα θαηαιάβσ απηφ πνπ είπαηε, πνπ είπακε πξηλ φηη
δελ αιιάδεη φηη θαη λα γίλεη ηε ζηηγκή πνπ έρνπκε πεη πξσηχηεξα φηη
δειαδή έρεη λα θάλεη κε ην πεξηβάιινλ... κε ην εξέζηζκα ηελ θάζε θνξά,
κε ην ηη έρνπκε λ’ αληηκεησπίζνπκε.
-Πνην δελ αιιάδεη; Δλλνείο γηα ην Τιηθφ ΢ψκα; Δλλνείο γηα ην Αηζεξηθφ
΢ψκα ή ελλνείο γηα ην Φπρηθφ ΢ψκα, δειαδή ηελ Αηνκηθή Φπρή θαη πην
ζπγθεθξηκέλα ηε Γηαλνεηηθή Φπρή;
-΋ρη, απηφ είπακε αιιάδεη...
-Ναη, αιιά γηα πνην ιεο φηη δε κπνξείο λα θαηαιάβεηο;
-Δίπακε έλα παξάδεηγκα. ΋ηη αλ γελλεζεί ην παηδί μέξσ ’γσ λα έρεη απηφ
ην ράξηζκα, ηέξκα, ζα ην ’ρεη... θέξαηε έλα παξάδεηγκα γηα ηε
ζεμνπαιηθφηεηα.
-Πξνζέμηε. Να μεθαζαξίζνπκε θάηη. Λέκε πρ ζεμνπαιηθφηεηα. Δπεηδή
απηή ε ιεηηνπξγία αθνξά φια ζρεδφλ ηα επίπεδα ηνπ Αλζξψπνπ πξέπεη
λα δηεπθξηλίδνπκε θαη λα αλαιχνπκε ην ζέκα. Πρ αο κηιήζνπκε γηα ηε
ζεμνπαιηθφηεηα ελφο άληξα. Αλ πάκε ζην επίπεδν ηνπ Τιηθνχ ΢ψκαηνο ε
θαηαζθεπή ησλ γελλεηηθψλ νξγάλσλ θαη νη πξνδηαγξαθέο ηνπο
177
αλαηνκηθά είλαη δεδνκέλεο. Απηφ δελ αιιάδεη. Πάκε κεηά ζηε
ζεμνπαιηθή ηάζε. Οη ηάζεηο αθνξνχλ έλα άιιν επίπεδν. Σν επίπεδν ηνπ
Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο. Αλ έλα άηνκν γελλήζεθε κε ηελ ηάζε λα είλαη
ζεμνπαιηθά ζεξκφο ή ςπρξφο απηφ πνιχ ιίγν αιιάδεη. Αιιάδεη βέβαηα
θάπσο. Γελ είλαη φπσο ην Τιηθφ ΢ψκα πνπ 100% δελ αιιάδεη ζ’ απηή ηε
δσή ζαλ πξνδηαγξαθέο ηνπιάρηζηνλ. Αιιάδεη πνιχ ιίγν ζ’ απηή ηε δσή
ζαλ ηειηθφ απνηέιεζκα, ζαλ θαηλφηππνο αιιά ζαλ γνλφηππνο δελ
αιιάδεη.
Αλ φκσο δήζσ κηα πνιχ θπζηθή θαη πγηεηλή δσή θαη θαιιηεξγήζσ ζσζηά
ην Αηζεξηθφ κνπ ΢ψκα ζε απηή ηε δσή ηφηε ζηελ επφκελε επίγεηα δσή ζα
έρσ θαιχηεξεο πξνδηαγξαθέο φζνλ αθνξά ην Τιηθφ κνπ ΢ψκα. Οη θαξπνί
ελφο επηπέδνπ ζε απηή ηε δσή κεηαθέξνληαη ζην ακέζσο θαηψηεξν
επίπεδν ζηελ επφκελε δσή. Πρ αλ θαιιηεξγήζσ ζε απηή ηε δσή ηελ
Αηνκηθή κνπ Φπρή ηφηε ζηελ επφκελε δσή ην Αηζεξηθφ κνπ ΢ψκα ζα
έρεη θαιχηεξεο πξνδηαγξαθέο. Αληίζηνηρα βέβαηα αλ γεκίζσ ζε απηή ηε
δσή ηελ Αηνκηθή κνπ Φπρή κε αξλεηηθέο πνηφηεηεο θαη ηδηφηεηεο ηφηε
ζηελ επφκελε κνπ επίγεηα δσή ζα έρσ έλα Αηζεξηθφ ΢ψκα κε αξλεηηθέο
ηδηφηεηεο.
-Καη ην θξπνπιηάξεο πνπ είπαηε;
-Σν θξπνπιηάξεο είλαη θαη απηφ ηάζε ελεξγεηαθή, είλαη ηνπ Αηζεξηθνχ
΢ψκαηνο. Μπνξεί λα αιιάμεη θάπνηα ζηηγκή γηαηί αιιάδεη ε
ηδηνζπγθξαζία. Έηζη; Μπνξεί λα αιιάμεη. Αιιά φρη άξδελ ζπλήζσο.
΋ηαλ πάκε κεηά φκσο ζηε Γηαλνεηηθή Φπρή εθεί έρνπκε κεγάιε
επρέξεηα αιιαγήο. Έηζη; Μπνξψ απφ άζενο λα γίλσ έλζενο. Μπνξψ απφ
άηνκν αγξνίθν λα γίλσ θαιιηεξγεκέλνο. Μπνξψ απφ άηνκν κε αλήζηθε
ζπκπεξηθνξά λα γίλσ εζηθφ. Μπνξψ λα θσηηζηψ θαη λα αιιάμσ ξε παηδί
κνπ. Καη λα θαιιηεξγεζψ, λα δηαβάζσ, λα θάλσ. Έηζη; Μπνξεί φκσο λα’
ρσ ην ζπφξν ηνλ θαθφ κέζα κνπ θαη ηελ ηάζε γηα ηελ θαηάρξεζε. Καη
πάιη δε θεχγεη εληειψο απηή ε αηζεξηθή ηάζε αιιά ζα ην ειέγρσ ην
ζεξίν. Έηζη; (γέιην)
178
7.9 Ζ ηδηνζπγθξαζία δελ είλαη παξά ηα άβνια «ξνύρα» πνπ θνξάκε!
Γελληφκαζηε κε ζπγθεθξηκέλεο γεληθέο Σάζεηο-Μηάζκαηα, κε
ζπγθεθξηκέλε δηακφξθσζε ηνπ Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο θαη κε κηα
ζπγθεθξηκέλε Ηδηνζπγθξαζία ε νπνία αιιάδεη φκσο θαη ζε ζπγγεληθέο
ζηε δηάξθεηα ηεο δσήο καο. Γηαηί ε γεληθφηεξε ζχλζεζε καο φζνλ αθνξά
ηηο Σάζεηο καο αληηζηνηρεί ζε 5 – 10 – 15 ζπγγεληθέο ηδηνζπγθξαζίεο. Καη
κεγαιψλνληαο ην παηδί, εληφο κελψλ, εληφο ρξφλσλ αιιάδεη
ηδηνζπγθξαζία θηλνχκελν φκσο φρη νπνπδήπνηε αιιά ζ’ απηέο ηηο
ζπγγεληθέο.
Δπνκέλσο θαη ε εθάζηνηε ηδηνζπγθξαζία πνπ καο επεξεάδεη αιιάδεη. Ζ
ηδηνζπγθξαζία σο εηθφλα, σο επίδξαζε αλεμάξηεηε απφ κέλα δελ
αιιάδεη. Δίλαη κία θαη ζπγθεθξηκέλε. Ζ ηδηνζπγθξαζία Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ είλαη απηή. Αιιά εκέλα ζαλ άηνκν ηψξα κε επεξεάδεη θαη
αχξην κπνξεί λα βγσ απ’ απηή. Να κε κε επεξεάδεη απηή θαη λα κε
επεξεάδεη θάπνηα άιιε. Έηζη;
Ζ Ηδηνζπγθξαζία δελ είλαη ν βαζχηεξνο εαπηφο καο. Δίλαη ηα ξνχρα πνπ
θνξάκε. Έηζη; Καη καο θαζνξίδνπλ ζηελ θίλεζή καο. Δίλαη έλδπκα ε
ηδηνζπγθξαζία, ξνχρν ηεο Αλψηεξεο Φπρήο. Αιιά είλαη πεξηνξηζηηθφ
έλδπκα. Μπνξεί λα είλαη πεξηνξηζηηθφ επεηδή είλαη πνιχ ζθηρηφ θαη δε
κπνξψ λα θηλεζψ εχθνια. Μπνξεί λα είλαη πεξηνξηζηηθφ επεηδή είλαη
πνιχ θαξδηά ηα ξνχρα θαη ζθνπληνπθιάσ θαη πέθησ. Ή κπνξεί λα είλαη
πεξηνξηζηηθφ επεηδή είλαη πνιχ ρνληξά ηα ξνχρα πνπ θνξάσ θαη
δεζηαίλνκαη πνιχ θαη ζθάσ. Ή λα είλαη πνιχ ιεπηά θαη λα θξπψλσ θαη
λα είκαη επαίζζεηνο ζηηο εμσηεξηθέο επηδξάζεηο.
΢θεθηείηε ινηπφλ ηελ Ηδηνζπγθξαζία ζαλ έλα ξνχρν πνπ εθάζηνηε
θνξάκε θαη αιιάδνπκε. Καη ην νπνίν ξνχρν έρεη ζρέζε θπξίσο κε ηηο
επηδηψμεηο καο φηαλ κεγαιψζνπκε θη είκαζηε ελήιηθεο. Αλ εγψ έρσ
επηδίσμε λα είκαη ε κνηξαία γπλαίθα ηφηε ζα είκαη ζπλέρεηα κε «κνηξαία»
ξνχρα φπνπ θαη λα πάσ. Αλ είκαη ην άηνκν ην παξαηεκέλν ζα βάισ έλα
βξψκηθν ακπέρνλν θαη ζα θπθινθνξψ. Έρεη θαη ηα ζπλ θαη ηα πιελ, έηζη;
΢ε εηζαγσγηθά ηα ζπλ.
179
Αλ ζθνπεχσ λα είκαη έλαο πεηπρεκέλνο επηρεηξεκαηίαο ή πνιηηηθφο ηφηε
ζπλέρεηα είκαη κε ην θνζηνχκη, ηε γξαβάηα, δεκφζηεο ζρέζεηο, «ηη θάλεηε;
πψο είζηε;», θαζαξά ξνχρα, ζηδεξσκέλα, αηζαιάθσηνο. Ή αλ ζέισ λα ην
παίμσ κπνέκ ηχπνο ή κνληέξλνο θαη αληηζπκβαηηθφο ζα βάισ μέξσ ’γσ
ην ηδηλ ην ζθηζκέλν πνπ κπνξεί λα ’λαη θη αθξηβή κάξθα φκσο θαη πάεη
ιέγνληαο. Αιιά ην λα είκαη ζπλέρεηα αηζαιάθσηνο φπσο θαη ην λα κε
κπνξψ λα βάισ θαη ην ηδηλ θαη ηα δχν είλαη πεξηνξηζηηθέο θαηαζηάζεηο.
΢θεθηείηε πρ λα είκαη θαλαηηθφο, θνιιεκέλνο κπνέκ θαη λα πάσ ζην
δηθαζηήξην θαη λα επηκέλσ λα θνξάσ ην ηδηλ θαη λα κνπ ξίμεη
πξνθαηεηιεκέλνο ν αηζαιάθσηνο δηθαζηήο κηα πνηλή ζην θεθάιη. Ζ δσή
αιιάδεη θαη ζα πξέπεη λα κπνξψ λα πξνζαξκφδνκαη φρη βέβαηα ζαλ
γινηψδεο άηνκν αιιά νχηε θαη λα είκαη εθηφο ηφπνπ θαη ρξφλνπ.
Αλάινγα κε ην πνπ ζηξίβσ ην ηηκφλη εθεί ζα πάεη θαη ην πινίν κνπ.
Αλάινγα κε ηα «ζέισ» κνπ ζα ελδπζψ θαη ηελ αληίζηνηρε
ηδηνζπγθξαζία. Δίπακε φηη ε Ηδηνζπγθξαζία είλαη κηα αλειεχζεξε ηάζε
πνπ καο επεξεάδεη αιιά έρνπκε κέζα καο θαη ηε Γηαλνεηηθή Φπρή, ην
δηαρεηξηζηή, ε νπνία κπνξεί λα καο νδεγήζεη πξνο ηα πάλσ πξνο ηε
΢πλείδεζε ή πξνο ηα θάησ πξνο ην Τιηθφ ΢ψκα. Δίλαη ζαλ λα
θαζνξίδνπκε δηαθνξεηηθή ξφηα ζην πινίν. Άκα βάδσ ξφηα φηη ζα πάσ
μέξσ ’γσ λα βγσ ζην αλνηρηφ πέιαγνο άιιεο ζπλζήθεο ζα αληηκεησπίζσ
θαη άιιν θαξάβη ρξεηάδνκαη. Άκα πάσ ζε ήξεκα λεξά αιιηψο. Καη νχησ
θαζεμήο.
7.10 Πόζν ειεύζεξνη είκαζηε;
Δπνκέλσο ε απάληεζε ζηελ εξψηεζε «είκαζηε ειεχζεξνη εληειψο ή
θαζφινπ;» δελ είλαη απφιπηε. Έρνπκε βαζκφ ειεπζεξίαο πνπ θαζνξίδεηαη
απφ ηξία πξάγκαηα: Πξψηνλ απφ ην ηη θνπβαιάκε απφ πξνεγνχκελεο
θαηαζηάζεηο, απφ ην παξειζφλ. Γεχηεξνλ απφ ηηο βιαθείεο ή ηηο ζσζηέο
ζπκπεξηθνξέο πνπ έρνπκε ηψξα ζην παξφλ. Καη ηξίηνλ απφ ην πνπ
ζηνρεχνπκε γηα ην κέιινλ. ΋πσο κηα εκπνξηθή επηρείξεζε, ηεο νπνίαο ε
θεηηλή ρξνληά θαζνξίδεηαη απφ ην απνζεκαηηθφ πνπ έρεη απφ ηηο
πξνεγνχκελεο ρξνληέο. Αλ έρεη απνζεκαηηθφ κεγάιν έρεη επειημία κεγάιε
180
θαη δπλαηφηεηα λα ζηαζεί θαη ζε δεκηέο. Δλψ αλ έρεη κηθξφ απνζεκαηηθφ
ηφηε ιίγα πξάγκαηα κπνξεί λα θάλεη.
Άξα ν πξνεγνχκελνο ηζνινγηζκφο θαζνξίδεη ηε θεηηλή ρξνληά. Καη ε
θεηηλή ρξνληά θαζνξίδεη ηελ επφκελε. Καη πάεη ιέγνληαο. ΋πσο κπαίλεη
ζην ρξεκαηηζηήξην κηα εηαηξεία θαη αξρίδνπλ απηνί πνπ επελδχνπλ θαη
ιέλε: «είλαη εχξσζηε απηή ε εηαηξεία; Ση απνζεκαηηθφ έρεη; Πφζα
θαηαζηήκαηα έρεη; Ση θάλεη, ηη θηηάρλεη, ηη πνιηηηθή αθνινπζεί;» θαη
ιέλε: «α, πνληάξνπκε» ή «δελ πνληάξνπκε». Απηά ινηπφλ. Δθηφο αλ
έρεηε κηα δχν απνξίεο αθφκε θαη κεηά λα ην θιείζνπκε ην ζέκα καο γηα
ζήκεξα.
-΋ηαλ πεξηγξάθεηε έλα αλζξψπηλν ηχπν φπσο είπαηε πξηλ ην Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ, είλαη απαξαίηεην ηα ραξαθηεξηζηηθά απηά λα είλαη πάληα
έηζη; Μπνξεί θάπνηα ζηηγκή λα ηζρχνπλ θαη θάπνηα ζηηγκή φρη;
-Πνιχ σξαία εξψηεζε. Ηζρχνπλ ζαθψο νη βαζηθέο ηάζεηο. Αιιά αλάινγα
κε ην πνχ έρεη κεγαιψζεη, πψο έρεη κεγαιψζεη θαη ηη εκπεηξίεο έρεη ην
άηνκν αλάινγε ζα είλαη θαη ε δηακφξθσζε πνπ ζα πάξεη ε πξσηαξρηθή
ηάζε. Ο γνλφηππνο είλαη πάληα έλαο αιιά κπνξεί λα θαηαιήμεη ζε
πνιινχο θαη δηαθνξεηηθνχο θαηλφηππνπο αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο
δηαβίσζεο θαη ηηο επηινγέο ηνπ αηφκνπ. Καη κπνξεί λα πάξεη εληειψο
αληίζεηε κνξθή απφ ηελ αξρηθή ηάζε.
Λέσ πρ γηα ηε γπλαίθα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ φηη έρεη ηελ ηάζε λα
είλαη ηδενιφγνο, έηζη; Μπνξεί φκσο λα είλαη ηδενιφγνο άζενο πνπ είλαη
ζπάλην, αιιά επεηδή κεγάισζε ζε κηα αξηζηεξή νηθνγέλεηα πνπ ήηαλε
ηδενιφγα νηθνγέλεηα αιιά άζεε γη’ απηφ θαη έγηλε κηα άζεε Νάηξνπκ
Μνπξηάηηθνπκ. Ηδενιφγνο κελ άζεε δε, έηζη; Πξνζέμηε ην. Αιιά αλ
κεγάισλε ζ’ έλα ρξηζηηαληθφ πεξηβάιινλ ζα γηλφηαλ κηα πηζηή ρξηζηηαλή,
φρη φκσο κηα ππνθξηηηθή «ζενχζα» φπσο κηα Λάρεζηο πρ. Δπνκέλσο έλα
Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ κπνξεί λα έρεη ηελ αξρηθή ηάζε λα είλαη ζξήζθν
αιιά ηειηθά λα γίλεη άζεε, αιιά ηδενιφγνο άζεε. Μπνξεί λα έρεη ηελ
181
ηάζε λα είλαη ζπληεξεηηθή αιιά ηειηθά λα γίλεη ζνζηαιίζηξηα ή
θνκκνπλίζηξηα ή φηη ζέιεηε. Μπνξεί λα έρεη ηελ ηάζε πξνο απηά ηα
επαγγέικαηα αιιά ηειηθά λα γίλεη θάηη ζρεηηθά αληίζεην. Έηζη; Βέβαηα δε
κπνξψ λα θαληαζηψ αο πνχκε έλα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ λα γίλεη
πφξλε. Έηζη; Αιιά κπνξεί εχθνια λα γίλεη κηα δαζθάια, κηα
εθπαηδεπηηθφο κε ζπλείδεζε.
-Απηή ε γπλαίθα πνπ ηελ ππνςηάδνκαη γηα Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ θαη
ζαο ην είπα πξηλ είλαη πξάγκαηη εθπαηδεπηηθφο.
-Αθξηβψο! Γελ είλαη ηπραίν ηη επάγγεικα δηαιέγνπκε, έηζη; Γελ είλαη
ηπραίν πνην ζχληξνθν επηιέγνπκε. Γελ είλαη ηπραίν πνην ζπίηη
δηαιέγνπκε θαη ηη ρξψκαηα βάδνπκε θαη ζε ηη ζηπι ην θηηάρλνπκε.
Σίπνηα δελ είλαη ηπραίν! Απιά ε Οκνηνπαζεηηθή κε ηε γλψζε ηεο
αλζξψπηλεο ηππνινγίαο καο καζαίλεη λα δηαβάδνπκε ηνλ εαπηφ καο θαη
ηνλ θφζκν γχξσ καο. Καη λα ηαπηνπνηνχκε.
Δίλαη ζαλ λα βγσ εγψ θη εζχ θη εζχ ζην ιηβάδη θαη θνηηάκε γχξσ καο. Θα
μέξνπκε πέληε δέληξα θαη δχν θπηά κε ηα νλφκαηά ηνπο. Αιιά δε ζα
μέξνπκε νχηε ηηο ηδηφηεηέο ηνπο νχηε ηα ηδηαίηεξά ηνπο ραξαθηεξηζηηθά.
Έλαο βνηαλνιφγνο φκσο βγαίλεη θαη ηνπ είλαη γλψξηκν ην πεξηβάιινλ.
Έηζη; Έλαο πνπ μέξεη απφ δψα πάεη ζηε δνχγθια θαη ηαπηνπνηεί αθφκε θη
απφ ηνπο ήρνπο ην ηη γίλεηαη γχξσ ηνπ. Έλαο γηαηξφο ή ςπρνιφγνο πνπ
έρεη κάζεη ηηο νκνηνπαζεηηθέο ηδηνζπγθξαζίεο κπνξεί ζαθψο λα μέξεη ηη
έρεη απέλαληη ηνπ.
7.11 Γλώζε ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο καο θαη «γλώζη ζ’ απηόλ»
Αιιά θη έλαο απιφο άλζξσπνο κπνξεί κέζα απ’ απηή ηε γλψζε ηε γεληθή,
λα ζπλεηδεηνπνηήζεη φηη ν εαπηφο ηνπ δελ είλαη ε εθάζηνηε
ηδηνζπγθξαζία πνπ ηνλ επεξεάδεη. Κη έηζη κπνξεί λα βγεη «έμσ απ’ ην
ρνξφ» πην εχθνια, «πάλσ απ’ ην ρνξφ» πην εχθνια θαη λα κπνξέζεη λα
ιεηηνπξγήζεη πην ηζνξξνπεκέλα. Βέβαηα απηφ είλαη πνιχ δχζθνιν. Καθά
182
ηα ςέκαηα. Σα ζηξαβά ησλ άιισλ ηα βιέπνπκε εχθνια, αιιά ηα δηθά καο
δχζθνια.
Γη’ απηφ ιέεη ν Ζξάθιεηηνο: «Δδηδεζάκελ εκαπηφλ!». Γειαδή «Γλψξηζα
ηνλ εαπηφ κνπ!» Καη ην είπε κε πεξεθάληα γηαηί ην ζεψξεζε πνιχ κεγάιν
θαηφξζσκα. Σν κεγαιχηεξν θαηφξζσκα ελφο αλζξψπνπ είλαη ην «γλψζη
ζ’ απηφλ». Γη’ απηφ έιεγαλ νη αξραίνη εκψλ πξφγνλνη «ραιεπφλ εαπηφλ
γλψλαη». Γελ ππάξρεη πην δχζθνιν πξάγκα απφ ην λα γλσξίζεηο ηνλ
εαπηφ ζνπ! Αιιά άκα γλσξίζεηο ηνλ εαπηφ ζνπ, ηφηε γλψξηζεο ηνλ
Κφζκν φιν! Έηζη;
Απηά ινηπφλ. Δίλαη αλεμάληιεην ην ζέκα. Βιέπεηε φηη ε Αιήζεηα είλαη
ζαλ λα έρεηο έλα θνπβάξη κε ζπάγθνπο πνπ θξέκνληαη. ΋πνην ζπάγθν θαη
λα ηξαβήμεηο θηάλεηο ζηαδηαθά ζηελ αξρή ηνπ λήκαηνο γηαηί φια
ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο θαη φια πξνέξρνληαη απφ ην Έλα θαη Μνλαδηθφ,
απφ ην ΢χκπαλ, απφ ην Θεφ. Δπεηδή είλαη έλα ην ΢χκπαλ θαη εληαίν θη
απφ ην Έλα μεθηλάεη φιν θαη μεηπιίγεηαη γη’ απηφ θαη φπνην ζπάγθν θαη
λα ηξαβήμεηο ζα θαηαιήμεηο ζηηο ίδηεο αιήζεηεο.
Γη’ απηφ φιεο νη ζξεζθείεο, φιεο νη ηδενινγίεο, φιεο νη επηζηήκεο, φιεο νη
θηινζνθίεο, φηαλ απηφο πνπ ηηο θαιιηεξγεί κέζα ηνπ είλαη εηιηθξηλήο
ζηελ πξφζεζή ηνπ θαη θηαζκέλνο θαηαιήγνπλ ζηα ίδηα ζπκπεξάζκαηα.
΋ιεο νη κπζνινγίεο ησλ ιαψλ πάλσ θάησ ιελ ηα ίδηα, αλαθέξνληαη ζηα
ίδηα πξάγκαηα. Κη έρνπκε πνιχ κεγάιε ηαπηφηεηα κχζσλ ζηνπο
δηάθνξνπο πνιηηηζκνχο. Έρνπκε πνιχ κεγάιε ηαπηφηεηα αληηιήςεσλ.
Γηαηί είλαη εληαίνο ν Κφζκνο. Δληαίν ην ΢χκπαλ. Αιιά αο έρνπκε θαη εγψ
θαη εζείο θαη φινη καο απηφ πνπ είπε ν Πινχηαξρνο ψζηε λα κε
γηλφκαζηε θαλαηηθνί: «Ζ Αιήζεηα ήηαλ έλαο θαζξέθηεο ζηνλ Οπξαλφ.
Έπεζε ζηε Γε θη έγηλε ρίιηα θνκκάηηα. Απφ ηφηε φπνηνο ζλεηφο βξεη έλα
θνκκάηη ηνπ θαζξέθηε λνκίδεη φηη έρεη βξεη φιε ηελ Αιήζεηα!» Απηά θαη
θαιφ ζαο βξάδπ.
183
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8
ΟΜΟΗΟΠΑΘΖΣΗΚΟ Η΢ΣΟΡΗΚΟ
8.1 ΢πκπαληηθνί Νόκνη θαη Αλζξώπηλε Σππνινγία
8.2 Ηδηνζπγθξαζία
8.3 Γνκή ηνπ ΢ύκπαληνο θαη ηνπ Αλζξώπνπ
8.4 Τγεία θαη Αζζέλεηα, Αηηίεο Αζζελεηώλ
8.5 Κιεξνλνκηθόηεηα ή Πεξηβάιινλ;
8.6 Ζ νκηιία ελόο αηόκνπ είλαη ραξαθηεξηζηηθή ηεο Ηδηνζπγθξαζίαο
ηνπ
8.7 Ο νκνηνπαζεηηθόο γηαηξόο πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθόο θαη
απξνθαηάιεπηνο
8.8 Τπνθεηκεληθόηεηα ηνπ γηαηξνύ ζηελ Αιινπαζεηηθή θαη ηελ
Φπρνινγία
8.9 Τπνθεηκεληθόηεηα ηνπ γηαηξνύ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή
8.10 Άιιν πξάγκα ε θαηλνκεληθή ζπκπεξηθνξά θαη άιιν ε βαζύηεξε
ηδηνζπγθξαζία
8.11 Δμσιεθηηθέο πιεξνθνξίεο θαη Ηδηνζπγθξαζία
8.12 Δπάγγεικα, Παξνύζα Νόζνο θαη Ηδηνζπγθξαζία
8.13 Σξνπνπνηεηηθέο ΢πλζήθεο ησλ ΢σκαηηθώλ ΢πκπησκάησλ θαη
Ηδηνζπγθξαζία
8.14 «Γείμε κνπ ην γνληό, θίιν θαη ζύληξνθν ζνπ λα ζνπ πσ πνηόο
είζαη»
8.15 Πώο ηα ηζρπξά ρεκηθά θάξκαθα αιινηώλνπλ ηελ Ηδηνζπγθξαζία
184
8.16 Γεληθά ζσκαηηθά
Ηδηνζπγθξαζία
θαη
ςπρηθά
ραξαθηεξηζηηθά
θαη
΢ήκεξα είλαη ε ηειεπηαία δηάιεμε απηήο ηεο ζεηξάο. Θα θάλσ κηα
αλαζθφπεζε γηα λα δέζνπκε κεηαμχ ηνπο φηη έρνπκε πεη θαη λα
πξνρσξήζνπκε ζην ζεκεξηλφ καο ζέκα.
8.1 ΢πκπαληηθνί Νόκνη θαη Αλζξώπηλε Σππνινγία
Μηιήζακε αξρηθά γηα ηνπο ΢πκπαληηθνχο Νφκνπο. Αλαθέξακε φηη απφ
απηνχο πξνέξρνληαη νη Φπζηθνί Νφκνη θαη θαη’ επέθηαζε νη Νφκνη ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο. Γη’ απηφ ην ιφγν ζεσξψ φηη ε Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή
ζαλ δηαγλσζηηθφ θαη ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα έρεη γεξέο επηζηεκνληθέο
βάζεηο.
Γπζηπρψο ην ζεκεξηλφ επηθξαηέο ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ηεο
Αιινπαζεηηθήο είλαη εκπεηξηθφ θαη δε ζηεξίδεηαη ζε ζπγθεθξηκέλνπο
Φπζηθνχο Νφκνπο φπσο πρ νη επηζηήκεο ηεο Φπζηθήο, ηεο Υεκείαο θαη
ησλ Μαζεκαηηθψλ. Γη’ απηφ θαη έρνπκε ζπλερείο αλαηξνπέο θαη φζνλ
αθνξά ηηο απφςεηο θαη ηηο ηερληθέο γηα ηα ζέκαηα πγείαο-αζζέλεηαο αιιά
θαη φζνλ αθνξά ηα δηάθνξα θαξκαθεπηηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηεί.
Καζεκεξηλά απνζχξνληαη ρεκηθά θάξκαθα είηε σο αλαπνηειεζκαηηθά
είηε σο ηνμηθά. Σα νπνία κάιηζηα ππνηίζεηαη φηη εγθξίζεθαλ κεηά απφ
πεληαεηείο επηζηεκνληθέο έξεπλεο.
Ζ Αιινπαζεηηθή δελ έρεη επίζεο κηα νινθιεξσκέλε άπνςε πεξί ηνπ
Αλζξψπνπ, κέλνληαο κφλν ζηελ πιηζηηθή άπνςε πεξί βηνινγηθνχ
νξγαληζκνχ ν νπνίνο απνηειείηαη απφ θαιά ζπλεξγαδφκελα νξγαληθά
ζπζηήκαηα. Γελ αζρνιείηαη ή αξλείηαη λα αζρνιεζεί κε ηελ ελεξγεηαθή
ππφζηαζε ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο ελψ ε Φπζηθή θαη ηα Μαζεκαηηθά
έρνπλ πξνρσξήζεη ζαθψο εδψ θαη πνιιά ρξφληα ζηελ ελεξγεηαθή δνκή
ηνπ ΢χκπαληνο. Αλαθέξακε επίζεο φηη ε γλψζε ησλ ΢πκπαληηθψλ
185
Νφκσλ θαη θαη’ επέθηαζε ησλ Νφκσλ ηεο Ηαηξηθήο είλαη εθ ησλ νπθ
άλεπ γηα ηελ Οκνηνπαζεηηθή ηφζν ζηε δηάγλσζε φζν θαη ζηε ζεξαπεία.
Αλαθεξζήθακε επηπιένλ ζηελ χπαξμε ηεο Αλζξψπηλεο Σππνινγίαο
θαηαηάζζνληαο ηνπο αλζξψπνπο ζε φκνηεο νκάδεο επί ηε βάζεη ησλ
ηδηαηηεξνηήησλ ηεο ζπλνιηθήο ηνπο ςπρνζσκαηηθήο ζπκπεξηθνξάο.
Δμεγήζακε φηη απηή ε ηππνινγία δελ είλαη ππνθεηκεληθή θαη απζαίξεηε
φπσο δπζηπρψο ζπρλά γίλεηαη απηφ κε ηηο δηάθνξεο ζρνιέο Φπρνινγίαο
αιιά ζηεξίδεηαη ζηελ πεηξακαηηθή «απφδεημε» ησλ θαξκαθνινγηθψλ
ηδηνηήησλ δηαθφξσλ θπζηθψλ νπζηψλ ζε πγηείο αλζξψπνπο κε ηελ
επηζηεκνληθή κέζνδν ηνπ δηπινχ ηπθινχ πεηξάκαηνο.
Σν απνηέιεζκα απηνχ ηνπ πεηξακαηηζκνχ ήηαλ ε θαηαγξαθή ησλ
δηαθφξσλ ζπγθεθξηκέλσλ εηθφλσλ ηδηαίηεξεο αλζξψπηλεο ζπκπεξηθνξάο
είηε ζε θαηάζηαζε πγείαο είηε ζε θαηάζηαζε αζζέλεηαο θαη ε
νινθιήξσζε κηαο εθηελνχο ζε φγθν θαη ιεπηνκέξεηα Οκνηνπαζεηηθήο
Φαξκαθνινγίαο. Απηή ε Οκνηνπαζεηηθή Φαξκαθνινγία πεξηγξάθεη
νπζηαζηηθά ηνπο Αλζξψπηλνπο Σχπνπο ή ηηο Αλζξψπηλεο Ηδηνζπγθξαζίεο
θαη καο βνεζάεη λα μέξνπκε ιεπηνκεξψο ηα εμήο γηα ηελ θάζε
ηδηνζπγθξαζία:
Πξψηνλ ηηο θιεξνλνκηθέο ηεο πξνδηαζέζεηο.
Γεχηεξνλ ηα ηδηαίηεξα ραξαθηεξηζηηθά ησλ δηαθφξσλ ζσκαηηθψλ
ιεηηνπξγηψλ.
Σξίηνλ ηελ ηδηαίηεξε ζρέζε κε ηηο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο, ηηο
γεπζηηθέο πξνηηκήζεηο, ηε ζρέζε κε ηνλ χπλν, ηελ θηλεηηθφηεηα, ηελ
φξεμε γηα θαγεηφ, ηε ζεμνπαιηθφηεηα, ηηο ζσκαηηθέο δπλάκεηο θιπ.
Σέηαξηνλ ηα ηδηαίηεξα ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά θαζψο θαη ηηο ηάζεηο φζνλ
αθνξά ην επάγγεικα, ηηο θηιηθέο θαη νηθνγελεηαθέο ζρέζεηο, ηε
ζπληξνθηθή ζρέζε θαζψο θαη ηελ ελ γέλεη ζπκπεξηθνξά.
186
8.2 Ηδηνζπγθξαζία
Οξίζακε επίζεο σο Ηδηνζπγθξαζία ελφο αηφκνπ ηα ηδηαίηεξα ζσκαηηθά
θαη ςπρηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά πνπ ην θάλνπλ λα είλαη μερσξηζηφ θαη
δηαθξηηφ απφ άιια άηνκα. Γηεπθξηλίζακε φηη απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά δελ
ηα έρεη θαηφπηλ ειεχζεξεο επηινγήο αιιά κε ηξφπν αλαγθαζηηθφ θαη
αλειεχζεξν, κε απνηέιεζκα λα είλαη ζε αξθεηφ βαζκφ πξνβιέςηκνο. Γη’
απηφ ιέκε «Α... ν Γηάλλεο ζε απηή ηελ πεξίπησζε ζα έθαλε απηφ ή ζα
έιεγε εθείλν ελψ ε Μαξία ζα αληηδξνχζε θάπσο έηζη» θαη δελ πέθηνπκε
θαη πνιχ έμσ. Γελ πέθηνπκε πνιχ έμσ θάλνληαο σο απινί άλζξσπνη
θξίζεηο γηα γλσζηνχο καο, πφζν κάιινλ έλαο εθπαηδεπκέλνο φζνλ αθνξά
ηηο ηδηνζπγθξαζίεο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο.
Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ έλαο θαιφο βνηαλνιφγνο παξαηεξψληαο ηα
δηάθνξα ηαπηνπνηεκέλα βφηαλα ζηε θχζε μέξεη εθ ησλ πξνηέξσλ ηε
ζπκπεξηθνξά ηνπο ζην θξχν, ζηε δέζηε, ζηελ πγξαζία, ηηο πξνδηαζέζεηο
ηνπο γηα αζζέλεηα θιπ. Καη θαηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ έλαο θαιφο
δσνιφγνο μέξεη ηα δηάθνξα είδε δψσλ θαζψο θαη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ηνπο.
Θα κνπ πείηε: «κα ν Άλζξσπνο δελ είλαη θπηφ ή δψν. Δίλαη θάηη
παξαπάλσ, θάηη πην πνιχπινθν θαη αλψηεξν, κε κεγαιχηεξε ειεπζεξία
επηινγήο θαη αηνκηθφηεηα». Καη ζα έρεηε δίθαην. Αιιά δελ παχνπκε λα
έρνπκε ηηο ζσκαηηθέο θαη ςπρηθέο καο ηάζεηο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηνλ
ηδηαίηεξν ηχπν ηνπ Αηζεξηθνχ καο ΢ψκαηνο. Τπάξρνπλ ηέζζεξα βαζηθά
είδε Αηζεξηθνχ ΢ψκαηνο, ηα νπνία ζπλδπαδφκελα κεηαμχ ηνπο ζε
δηάθνξεο αλαινγίεο καο δίλνπλ ηε κεγάιε πνηθηιία ησλ αλζξψπηλσλ
ηχπσλ. Αθφκε θαη άηνκα ηεο ηδίαο ηδηνζπγθξαζίαο έρνπλ αξθεηέο
δηαθνξέο κεηαμχ ηνπο παξά ηαχηα έρνπλ κεξηθά ζεκαληηθά θνηλά
ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηα θάλεη λα ηνπνζεηνχληαη ζηελ ίδηα ηδηνζπγθξαζία.
Αλαθεξζήθακε επίζεο ζηηο πξνεγνχκελεο δηαιέμεηο θαη ζηηο δηάθνξεο
απφπεηξεο Σππνινγίαο πνπ είραλ γίλεη απφ ηνλ Ηππνθξάηε, ην
Θεφθξαζην, ηνλ Παπιψθ, θαη ηελ ζεσξία ηνπ Γηλλ-Γηαλγθ ηνπ
Βεινληζκνχ. Ζ Οκνηνπαζεηηθή κάιηζηα πξνρψξεζε θαη ζηελ
παξνπζίαζε ησλ ηξηψλ βαζηθψλ Σάζεσλ-Μηαζκάησλ δειαδή
187
Δζσζηξεθήο Σάζε-Φσξηθφ Μίαζκα, Δμσζηξεθήο Σάζε-΢πθσηηθφ
Μίαζκα θαη Γηαζηξνθηθή Σάζε-΢πθηιηηηθφ Μίαζκα. Καη απφ εθεί θαη
πέξα πξνρψξεζε θαη ζηελ πεξηγξαθή ησλ
Οκνηνπαζεηηθψλ
Ηδηνζπγθξαζηψλ.
8.3 Γνκή ηνπ ΢ύκπαληνο θαη ηνπ Αλζξώπνπ
Μηιήζακε επίζεο γηα ηε δνκή ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο θαη ηελ αληηζηνηρία
απηήο ηεο δνκήο κε ηε δνκή ηνπ ΢χκπαληνο. Καη εμεγήζακε φηη ν
Άλζξσπνο πξάγκαηη είλαη θηηαγκέλνο «θαη’ εηθφλαλ ηνπ ΢χκπαληνο» ή
Θενχ ή Φχζεο, φπσο ζέιεηε πείηε ην. Έρεη ην Τιηθφ ΢ψκα θαη’
αλαινγίαλ ηνπ Τιηθνχ Κφζκνπ, ην Δλεξγεηαθφ ΢ψκα θαη’ αλαινγίαλ ηνπ
Δλεξγεηαθνχ Κφζκνπ, ην Αηζεξηθφ ΢ψκα θαη’ αλαινγίαλ ηνπ Αηζεξηθνχ
Κφζκνπ, ηελ Αηνκηθή Φπρή θαη’ αλαινγίαλ ηνπ Φπρηθνχ Κφζκνπ θαη ην
Αηνκηθφ Πλεχκα θαη’ αλαινγίαλ ηνπ Πλεπκαηηθνχ Κφζκνπ. Σν Τιηθφ
΢ψκα αληαιιάζεη χιε κε ηνλ Τιηθφ Κφζκν, ην Δλεξγεηαθφ ΢ψκα
αληαιιάζεη ελέξγεηεο κε ηνλ Δλεξγεηαθφ Κφζκν θαη ην Αηζεξηθφ ΢ψκα
αληαιιάζεη αηζεξηθή νπζία κε ηνλ Αηζεξηθφ Κφζκν.
Ο Φπρηθφο Κφζκνο ρσξίδεηαη ζε Αλψηεξν Φπρηθφ Κφζκν ή Κφζκν ηεο
Μνλαδηθφηεηαο θαη Καηψηεξν Φπρηθφ Κφζκν ή Κφζκν ηεο
Γπαδηθφηεηαο. Αληίζηνηρα ε Αηνκηθή Φπρή ηνπ Αλζξψπνπ ρσξίδεηαη ζε
Αλψηεξε Φπρή πνπ είλαη ε ΢πλεηδεζηαθή Φπρή θαη ζε Καηψηεξε Φπρή
πνπ απνηειείηαη απφ ηε Γηαλνεηηθή θαη ηελ Αηζζεηηθή Φπρή. Με ηελ
Αηζζεηηθή Φπρή επηθνηλσλνχκε κέζσ ηνπ εγθεθάινπ θαη ησλ
Αηζζήζεσλ κε ηνλ εμσηεξηθφ θαη εζσηεξηθφ Τιηθφ Κφζκν. Με ηε
΢πλεηδεζηαθή Φπρή θαη ην Αηνκηθφ Πλεχκα επηθνηλσλνχκε κε ηνλ
Πλεπκαηηθφ Κφζκν.
Ζ Γηαλνεηηθή Φπρή είλαη ζηε κέζε θαη είλαη νπζηαζηηθά ν δηαρεηξηζηήο
ηνπ φινπ ζπζηήκαηνο ηνπ αλζξψπηλνπ φληνο γηαηί κπνξεί λα επηιέμεη ηελ
πξνο ηα έμσ θαη θάησ πνξεία ηνπ αηφκνπ ή ηελ πξνο ηα κέζα θαη άλσ. Αλ
επηιέμσ αλψηεξεο ζθέςεηο, ζπλαηζζήκαηα θαη «ζέισ» ηφηε νδεγνχκαη
πξνο ηα πάλσ πξνο ηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Αλ επηιέμσ θαηψηεξεο
188
ζθέςεηο θαη ζπλαηζζήκαηα θαη «ζέισ» ηφηε νδεγνχκαη πξνο ηα θάησ,
πξνο ηνλ Τιηθφ Κφζκν.
Σν Αηνκηθφ Πλεχκα είλαη ε ζηαγφλα ηεο ζνθίαο ηνπ Θενχ κέζα καο θαη
αληηζηνηρεί ζηνλ Πλεπκαηηθφ Κφζκν. Ο Πλεπκαηηθφο Κφζκνο δελ είλαη
άιινο απφ ην ρξηζηηαληθφ Παξάδεηζν ή ηε «Γε ησλ Μαθάξσλ» ησλ
Αξραίσλ Διιήλσλ ή ηελ Νηξβάλα ησλ αλαηνιηθψλ ή ηε «Βαιράια» ησλ
βφξεησλ αξραίσλ ιαψλ.
8.4 Τγεία θαη Αζζέλεηα, Αηηίεο Αζζελεηώλ
Αλαθέξακε επίζεο φηη ην δίδπκν Τγεία-Αζζέλεηα ππάξρεη κφλν ζηνλ
Κφζκν ηεο Γπαδηθφηεηαο, δειαδή ζηνλ Καηψηεξν Φπρηθφ Κφζκν, ζηνλ
Αηζεξηθφ Κφζκν, ζηνλ Δλεξγεηαθφ Κφζκν θαη ζηνλ Τιηθφ Κφζκν. ΢ηνλ
Πλεπκαηηθφ Κφζκν ή Κφζκν ηεο Μνλαδηθφηεηαο ππάξρεη κφλν θαιφ θαη
αγαζφ, δελ ππάξρεη θαιφ θαη θαθφ, δελ ππάξρεη αζζέλεηα, δελ ππάξρεη
δπαδηθφηεηα. Αληίζηνηρα ζηνλ Άλζξσπν δπαδηθφηεηα ππάξρεη κφλν ζηελ
Γηαλνεηηθή Φπρή, Αηζζεηηθή Φπρή, Αηζεξηθφ ΢ψκα, Δλεξγεηαθφ ΢ψκα
θαη Τιηθφ ΢ψκα. Γελ ππάξρεη δπαδηθφηεηα ζηε ΢πλεηδεζηαθή καο Φπρή
θαη ζην Αηνκηθφ καο Πλεχκα.
΢ηελ πξνεγνχκελε δηάιεμε κηιήζακε γηα ηηο δηάθνξεο αηηίεο πνπ
πξνθαινχλ αζζέλεηα. Πξνζπαζήζακε λα απαληήζνπκε ζην εξψηεκα
«γηαηί αξξσζηαίλνπκε;». Βάζεη ηνπ Νφκνπ ηεο Ηεξαξρίαο ρσξίζακε ηνπο
δηάθνξνπο αηηηνινγηθνχο παξάγνληεο βάζεη ησλ επηπέδσλ ηνπ Αλζξψπνπ
ζηα νπνία δξνπλ. Δίπακε πρ φηη ζην Τιηθφ ΢ψκα δξνπλ απηέο νη αηηίεο,
ζην Αηζεξηθφ ΢ψκα απηέο θνθ. Αλαθέξακε φηη ν Υάλεκαλ ζεσξνχζε ηελ
αζζέλεηα σο κία θαη αξρήλ ελεξγεηαθή δηαηαξαρή ε νπνία ζηαδηαθά
θαηέβαηλε θαη πξνο ηα θάησ πξνο ην Τιηθφ ΢ψκα. ΢ήκεξα ζα
επεθηαζνχκε πεξαηηέξσ γηα ιίγν φζνλ αθνξά ηηο αηηίεο ησλ Αζζελεηψλ
θαη κεηά ζα πάκε ζην θχξην καο ζέκα πνπ είλαη ην Οκνηνπαζεηηθφ
Ηζηνξηθφ θαη ε Οκνηνπαζεηηθή Θεξαπεπηηθή.
189
΋ιεο νη πιηθέο αηηίεο ηηο νπνίεο ζεσξεί ζήκεξα ε Αιινπαζεηηθή φηη
πξνθαινχλ αζζέλεηα, πρ ηα κηθξφβηα ή ε θαθή δηαηξνθή ή νη ρεκηθέο
επηδξάζεηο δελ είλαη παξά έλα κφλν κέξνο απφ ηε ζπλνιηθή αηηηνινγηθή
αιπζίδα ε νπνία ζαλ ζχλνιν πξνθαιεί ηελ Α-ζζέλεηα, δειαδή ηε γεληθή
απψιεηα ηνπ ζζέλνπο ηνπ αηφκνπ. Μέζα ζε απηή ηελ αηηηνινγηθή
αιπζίδα ζεκαληηθφ ξφιν παίδνπλ θαη ε πηψζε ηεο ηζνξξνπίαο ηνπ
νξγαληζκνχ αιιά θαη νη ρξφληεο θιεξνλνκηθέο ηνπ πξνδηαζέζεηο.
8.5 Κιεξνλνκηθόηεηα ή Πεξηβάιινλ;
Ζ απάληεζε ζην εξψηεκα «θιεξνλνκηθφηεηα ή πεξηβάιινλ;» δελ είλαη
κνλνζήκαληε αιιά νχηε θαη γηα φια ηα άηνκα ε ίδηα. Καηά θαηξνχο
ππάξρνπλ επηζηήκνλεο πνπ ππνζηεξίδνπλ φηη νη πεξηβαιινληηθνί
παξάγνληεο είλαη νη πην ζεκαληηθνί ζηελ πξφθιεζε αζζελεηψλ. Σελ ίδηα
ζηηγκή άιινη επηζηήκνλεο ππνζηεξίδνπλ φηη ην κεγαιχηεξν ξφιν παίδεη ε
θιεξνλνκηθφηεηα. Καηά ηε γλψκε κνπ θαη ηα δχν είλαη ιάζνο.
Θα πξνζπαζήζσ λα δψζσ κηα απάληεζε κε έλα ζρήκα πνπ είλαη πην
θνληά ζηελ πξαγκαηηθφηεηα, θαηά ηε γλψκε κνπ πάληα. Πάξηε έλα
νξζνγψλην παξαιιειφγξακκν. Σν εκβαδφλ ηνπ είλαη βάζε επί χςνο. Αο
ζεσξήζνπκε φηη ε βάζε αληηζηνηρεί ζηελ θιεξνλνκηθφηεηα θαη ην χςνο
ζηνπο πεξηβαιινληηθνχο παξάγνληεο. Αλάινγα κε ην ηη ηζρχεη γηα ην θάζε
άηνκν είλαη θαη ην ηειηθφ απνηέιεζκα. Αλ έλα άηνκν έρεη κεγάιε
θιεξνλνκηθή πξνδηάζεζε ηφηε αξθνχλ κηθξνί πεξηβαιινληηθνί
παξάγνληεο ψζηε βάζε επί χςνο λα καο δίλεη κεγάιν εκβαδφλ, άξα λα
ραιάεη ε ηζνξξνπία ηνπ νξγαληζκνχ ηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή θαη λα
έρνπκε εκθάληζε αζζέλεηαο.
Αλ φκσο έρσ πρ ηζρπξή ηζνξξνπία ζηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή, έρσ δειαδή
έληνλα ελεξγεηαθά απνζέκαηα κπνξεί θαη απηφο ν ηζρπξφο ζπλδπαζκφο
θιεξνλνκηθφηεηαο επί ην πεξηβάιινλ λα κε κε επεξεάζεη. Αλ φκσο είρα
θάλεη θαηαρξήζεηο ηνλ ηειεπηαίν θαηξφ ζηελ θαζεκεξηλή κνπ δσή θαη
ήδε είρα πεζκέλε ελεξγεηαθή θαηάζηαζε ηφηε ηζρχεη ην «ήηαλ ζηξαβφ ην
θιίκα θαη ην ‘θαγε θη ν γάηδαξνο».
190
Αο ην θάλσ απηφ αθφκε πην θαηαλνεηφ κε έλα παξάδεηγκα. Έρσ έλα
παηδάθη κε έληνλε αιιεξγηθή θιεξνλνκηθή πξνδηάζεζε, δειαδή κε
έληνλε βάζε νξζνγσλίνπ. Σφηε αξθνχλ κηθξνί εμσηεξηθνί αιιεξγηνγφλνη
παξάγνληεο γηα λα έρνπκε κεγάιν εκβαδφλ, κεγάιε επίδξαζε. Αιιά
αθφκε θαη απηή ε επίδξαζε γηα λα πξνθαιέζεη αιιεξγηθά ζπκπηψκαηα
ζα πξέπεη λα ππεξληθήζεη ην επίπεδν ηζνξξνπίαο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ
νξγαληζκνχ, ηε ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή. Αλ πρ, ιέκε ηψξα
ππνζεηηθά, κεηξηφηαλ ε ηζνξξνπία κε ηεηξαγσληθά κέηξα θαη είρακε
βάζε-θιεξνλνκηθφηεηα 30 κέηξα, χςνο-αιιεξγηνγφλνπο παξάγνληεο
κφλν 2 κέηξα, ηφηε ην εκβαδφλ ίζνλ 60 ηεηξαγσληθά κέηξα. Αλ ε
ηζνξξνπία ηνπ παηδηνχ ζηε ζπγθεθξηκέλε ζηηγκή ήηαλ 70 ηεηξαγσληθά
κέηξα ηφηε δελ ζα είρακε ππεξλίθεζε ηεο θαη δε ζα είρακε ζπκπηψκαηα.
Αλ ήηαλ φκσο κφλν 50 ηεηξαγσληθά κέηξα ηφηε ζαθψο θαη ζα είρακε
ζπκπηψκαηα αιιεξγηθά κέρξη θαη αιιεξγηθφ ζνθ.
Δπνκέλσο δελ πξέπεη λα βιέπνπκε ηα πξάγκαηα κεραληθά. Έρνπκε λα
θάλνπκε κε έλα δσληαλφ θαη παιιφκελν θαη ξεπζηφ πνιχπινθν
ςπρνζσκαηηθφ νλ. Πξέπεη θάζε θνξά λα ιακβάλνπκε ππφςηλ καο φινπο
ηνπο αηηηνινγηθνχο παξάγνληεο θαη φρη κφλν ηελ έληαζε ηνπο αιιά θαη
ηελ ηεξαξρία ηνπο ζην φιν αηηηνινγηθφ ζχκπιεγκα. Καη ηαηξηθή πξάμε
δελ είλαη απιψο θαη κφλν λα ηνπ δψζσ έλα θάξκαθν θαη λα ηνπ πσ
«θχγε». Θα πξέπεη λα πξνζπαζήζσ κε ηε ζπλεξγαζία ηνπ αζζελνχο λα
βάινπκε ζηελ άθξε εθείλνπο ηνπο παξάγνληεο πνπ πξνθάιεζαλ ηελ
αληζνξξνπία θαη ηελ αζζέλεηα. Γηαηί αιιηψο ζα έρσ κηα ξαγηζκέλε ή
ηξχπηα γιάζηξα, εγψ ζα ηελ πνηίδσ θαη απηή ζπλέρεηα ζα κνπ ζηεγλψλεη
θαη θηνπ θη απφ ηελ αξρή. Θα πξέπεη ινηπφλ εθηφο απφ ηελ
νκνηνπαζεηηθή ζεξαπεία λα πξνζπαζήζσ λα άξσ ηνπο παξάγνληεο πνπ
ππνηξνπηάδνπλ ή δηαησλίδνπλ ηελ αληζνξξνπία.
-Ο ραξαθηήξαο ηνπ αηφκνπ δελ παίδεη κεγάιν ξφιν ζηελ αξξψζηηα;
191
-΢αθψο θαη παίδεη κεγάιν ξφιν ν ραξαθηήξαο ηνπ, ε ηδηνζπγθξαζία ηνπ,
αιιά θαη ν ηξφπνο πνπ ζθέπηεηαη θαη δξα θαη νη ζρέζεηο ηνπ νη
νηθνγελεηαθέο, θηιηθέο θιπ.
-Απηά ηα βάδνπκε ζηελ θιεξνλνκηθφηεηα;
-΋ρη. Απηά ηα βάδνπκε πεξηζζφηεξν ζηε δξάζε ηνπ αηφκνπ. Καη ζηε
δξάζε ηνπ αηφκνπ παίδεη θαζνξηζηηθφ ξφιν ε ηδηνζπγθξαζία ηνπ αιιά
θαη νη επηινγέο ηνπ πνπ κπνξεί λα μεθεχγνπλ απφ ηελ επηξξνή ηεο
ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ. ΢ηελ θιεξνλνκηθφηεηα βάδνπκε ηηο πξσηνγελείο ηνπ
Σάζεηο, δειαδή ηελ εμσζηξεθή, εζσζηξεθή θαη δηαζηξνθηθή νη νπνίεο
βέβαηα κε ηε ζεηξά ηνπο θαζνξίδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηηο ηδηνζπγθξαζίεο
ζηηο νπνίεο αξρίδεη λα θηλείηαη ην άηνκν πξντνχζεο ηεο δσήο ηνπ. Σν ηη
ηδηνζπγθξαζίεο ζα επαθνινπζήζνπλ φκσο εμαξηάηαη θαη απφ ηα «ζέισ»
πνπ πηνζεηεί ην άηνκν. Βιέπεηε ινηπφλ φηη θάπνηα ζηηγκή
θιεξνλνκηθφηεηα θαη δξάζεηο κπιέθνληαη. Άιισζηε ηη είλαη ε
θιεξνλνκηθφηεηα παξά νη θαξπνί ησλ δξάζεσλ πξνεγνχκελσλ επίγεησλ
δσψλ!
Αλ έρσ έλα άηνκν πνπ θαπλίδεη, μελπρηάεη, ηξέθεηαη άζρεκα θαη είλαη
ζηελ θφςε ηνπ μπξαθηνχ φζνλ αθνξά ηελ ηζνξξνπία ηνπ, ηφηε κηθξνί
εμσηεξηθνί παξάγνληεο ζα ηνλ απνξπζκίδνπλ. Σφηε ζα κνπ έξρεηαη γηα
ζεξαπεία θαη ζα κνπ μαλάξρεηαη θαη ζα κνπ μαλάξρεηαη. Θα ηνλ ζεθψλσ
ιίγν εγψ θαη ζα κνπ μαλαπέθηεη εχθνια. ΢πλεζίδσ λα ιέσ φηη κπνξνχκε
λα παξνκνηάζνπκε ηελ ηζνξξνπία ελφο αηφκνπ φζνλ αθνξά ηελ πγεία ηνπ
κε κηα εκπνξηθή επηρείξεζε ε νπνία αλαιφγσο ησλ εζφδσλ θαη εμφδσλ
ηεο, δειαδή αλαιφγσο ηνπ απνζεκαηηθνχ ηεο είλαη θαη ε πγεία θαη ε
ηζνξξνπία ηεο. Πνιιά έζνδα θαη ιίγα έμνδα ζεκαίλεη κεγάιν
απνζεκαηηθφ θαη άξα κπνξψ λα ππεξβψ ηπρφλ άζρεκεο θαηαζηάζεηο.
Θεσξείζηε επίζεο φηη φπσο εγψ έρσ ην δηθφ κνπ ζεηηθφ ή αξλεηηθφ
ηζνινγηζκφ ελέξγεηαο έηζη ηνλ έρνπλ θαη φζνη ζπλαλαζηξέθνληαη κε
κέλα, ζπγγελείο, θίινη, ζπλάδειθνη θιπ. Καη φινη απηνί επεξεάδνπλ
192
ζαθψο θαη ηε δηθή κνπ ηζνξξνπία γηαηί σο άλζξσπνη είκαζηε θαη’ εμνρήλ
θνηλσληθά φληα. Οη ςπρηθέο αηηίεο πνπ πξνθαινχλ αζζέλεηα βάζεη ηνπ
Νφκνπ ηεο Ηεξαξρίαο είλαη θαη νη πην έληνλεο θαζψο θαη νη πην
ζεκαληηθέο. «Σν ςάξη βξσκάεη απφ ην θεθάιη», φπσο ιέεη ν ιαφο.
Μάιηζηα ζηα γεγνλφηα πνπ ζπκβαίλνπλ γχξσ καο θαζνξηζηηθφ ξφιν δελ
παίδεη ηφζν ην ηη αληηθεηκεληθά ζπκβαίλεη αιιά ην πσο ην εξκελεχνπκε
θαη εθιακβάλνπκε εκείο νη ίδηνη ππνθεηκεληθά βάζεη ηεο ηδηνζπγθξαζίαο
καο, ησλ αξρψλ θαη πηζηεχσ καο θαη ησλ πξνεγνχκελσλ εκπεηξηψλ καο.
Γελ είλαη ηπραίν ην «φπνηνο έρεη θαεί απφ ην ρπιφ, θπζάεη θαη ην
γηανχξηη».
8.6 Ζ νκηιία ελόο αηόκνπ είλαη ραξαθηεξηζηηθή ηεο ηδηνζπγθξαζίαο
ηνπ
Μέρξηο απηνχ ηνπ ζεκείνπ έθαλα κηα αλαζθφπεζε ηνπ ηη έρεη εηπσζεί
ζηηο ηξείο πξνεγνχκελεο δηαιέμεηο. ΢ήκεξα ζηελ εμέηαζε ηνπ ζέκαηνο
ηνπ Οκνηνπαζεηηθνχ Ηζηνξηθνχ ζα πξνηηκνχζα αληί λα ζαο ηα πσ
ζεσξεηηθά θαη γεληθά λα αζρνιεζνχκε κε κηα ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε.
Αλ φρη κηα δηθή ζαο πεξίπησζε γηα λα κπνξνχκε λα κπνχκε ζε
πξνζσπηθέο ιεπηνκέξεηεο, κπνξνχκε λα ζπδεηήζνπκε αλψλπκα κηα
πεξίπησζε γλσζηνχ ζαο. Καιφ ζα ήηαλ λα είλαη έλα άηνκν πνπ ην μέξεηε
πνιχ θαιά γηαηί εγψ ζα πξέπεη λα θάλσ εξσηήζεηο ζε ζαο ζρεηηθά κε
απηφλ ή απηήλ. Θα ρξεηαζηεί λα αλαπαξαζηήζνπκε ην ηζηνξηθφ ηεο
αζζέλεηαο ηνπ θαζψο θαη ηνλ ηξφπν πνπ ιεηηνπξγεί θαη ζπκπεξηθέξεηαη
κε βάζεη ηνλ νκνηνπαζεηηθφ ηξφπν, φπσο ηνλ έρνπκε αλαιχζεη ζηηο
πξνεγνχκελεο δηαιέμεηο. Κάπνηνο εζεινληήο;
-...
-Καηαιαβαίλσ φηη δελ είλαη εχθνιν θάηη ηέηνην κπξνζηά ζε αθξναηήξην
γη’ απηφ ζα θάλσ εγψ ηνλ αθεγεηή κηαο θαληαζηηθήο κελ αιιά παξκέλεο
απφ ηε δσή πεξίπησζεο. Αο κηιήζνπκε γηα ην Γηάλλε. Έξρεηαη ζε κέλα,
ηνλ νκνηνπαζεηηθφ γηαηξφ. Δγψ ακέζσο αληιψ πιεξνθνξίεο αθφκεαθφκε θαη απφ ηνλ ηξφπν πνπ κνπ έθιεηζε ην ξαληεβνχ ηειεθσληθψο.
193
Πρ κε παίξλεη θαη κνπ ιέεη: «Γηαηξέ, ζέισ λα θιείζσ έλα ξαληεβνχ...
είζηε ν θ. ΋ζσλνο;», «Μάιηζηα», «Γηαηξέ φκσο ζέισ λα κε δείηε
γξήγνξα, έρσ έλα ζνβαξφ πξφβιεκα... κπνξψ λα έξζσ ηψξα; Έρσ
αθνχζεη θαιά ιφγηα γηα ζαο, ν ηάδε κνπ είπε απηφ, ν δείλα κνπ είπε
εθείλν... θαη εγψ είκαη ζε αδηέμνδν κε ην πξφβιεκα κνπ... δελ μέξσ ηη λα
θάλσ. ΢ε παξαθαιψ γηαηξέ βνήζεζε κε, είζαη ε ηειεπηαία κνπ ειπίδα!».
Απηφο είλαη έλαο ζπγθεθξηκέλνο ηχπνο αλζξψπνπ, κηα ζπγθεθξηκέλε
ηδηνζπγθξαζία.
Αο δνχκε κηαλ άιιε ηδηνζπγθξαζία πψο εθθξάδεηαη: «Γεηα ζαο, ν θ.
΋ζσλνο;», «Μάιηζηα», «Ο ίδηνο;», «Μάιηζηα», «Δίζηε γηαηξφο;», «Ναη
θπξία κνπ, ηη ζέιεηε;», «Δίζηε νκνηνπαζεηηθφο;», «Μάιηζηα», «Θέισ λα
θιείζσ έλα ξαληεβνχ αιιά ζα ήζεια πξψηα λα κνπ πείηε ηη είλαη ε
Οκνηνπαζεηηθή; Καη πνχ ηε ζπνπδάζαηε;», «Ναη θπξία κνπ είκαη
γηαηξφο, έρσ ζπνπδάζεη Οκνηνπαζεηηθή ζηελ Διιάδα... πείηε κνπ ηψξα
πνην ηαηξηθφ πξφβιεκα έρεηε;», «Πξνηνχ θιείζσ ξαληεβνχ ζέισ λα
κάζσ εάλ κπνξείηε λα αλαιάβεηε ηελ πεξίπησζε κνπ θαη ζέισ λα κνπ
πείηε κε εηιηθξίλεηα αλ ζαο έηπρε ηέηνηα πεξίπησζε ζην παξειζφλ θαη αλ
ζίγνπξα κπνξείηε λα κε ζεξαπεχζεηε... κελ θάλνπκε πεηξάκαηα! Γηαηί
εγψ έρσ ηαιαηπσξεζεί πνιχ απφ γηαηξνχο θαη έρσ θαηαμνδεπηεί θαη δελ
κνπ έθαλαλ ηίπνηα! Καη λα κνπ πείηε θαη πφζν θάλεη ε επίζθεςε θαη
πφζνλ θαηξφ ζα ρξεηαζηεί γηα λα γίλσ θαιά».(γέιηα)
΋πσο θαηαιαβαίλεηε έρνπκε λα θάλνπκε κε δχν αξθεηά δηαθνξεηηθέο
ηδηνζπγθξαζίεο. Ο πξψηνο είλαη εχπηζηνο, αιιά φρη κε ηελ θαθή έλλνηα
ηνπ φξνπ, κε ηελ έλλνηα ηνπ ραδνχ δειαδή. Άθνπζε απφ έλα γλσζηφ γηα
κέλα θαη ηελ Οκνηνπαζεηηθή, έδεημε εκπηζηνζχλε ζε απηά πνπ ηνπ είπαλ
θαη ρσξίο λα μέξεη ηη είλαη ε ζπγθεθξηκέλε κέζνδνο ζεξαπείαο πήξε
ακέζσο λα θιείζεη ξαληεβνχ θαη κάιηζηα άκεζα θαη ρσξίο απνξίεο θαη
εξσηήζεηο. Δίλαη επγεληθφο, θαίγεηαη λα ιχζεη ην πξφβιεκα ηνπ θαη
παξαθαιεί απζφξκεηα λα ηνλ βνεζήζσ. Αθήλεηαη ζην γηαηξφ θαη δεηάεη
ιχζεηο. Δγψ ήδε ππνςηάδνκαη φηη ν αζζελήο απηφο πηζαλφλ λα εκπίπηεη
ζηελ νκνηνπαζεηηθή ηδηνζπγθξαζία Φψζθνξνο πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ
194
Δμσζηξεθή θπξίσο Σάζε ζηελ έθθξαζε θαη Δζσζηξεθή φζνλ αθνξά ηηο
αξρέο ηνπ.
Ο δεχηεξνο άλζξσπνο είλαη κηα θαρχπνπηε θπξία. Φιχαξε, επηζεηηθή,
αδηάθξηηε, θαρχπνπηε, απαηηεηηθή. Τπνςηάδνκαη απφ ηελ εκπεηξία κνπ,
ήδε απφ ηηο πξψηεο καο θνπβέληεο φηη πηζαλφλ λα αλήθεη ζηελ
νκνηνπαζεηηθή ηδηνζπγθξαζία Λάρεζηο πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ
Γηαζηξνθηθή θπξίσο Σάζε θαη ζηελ έθθξαζε αιιά θαη ζην ςπρηθφ ηεο
πεξηερφκελν.
8.7 Ο νκνηνπαζεηηθόο γηαηξόο πξέπεη λα είλαη αληηθεηκεληθόο θαη
απξνθαηάιεπηνο
Πξνζέμηε φκσο: ΢ηελ Οκνηνπαζεηηθή ν γηαηξφο πξέπεη κελ λα έρεη
αλνηρηέο ηηο θεξαίεο ηνπ γηα λα πηάλεη κελχκαηα αιιά νθείιεη δε λα είλαη
αληηθεηκεληθφο θαη απξνθαηάιεπηνο γηα λα θάλεη ζσζηή δηάγλσζε θαη σο
εθ ηνχηνπ θαη ζσζηή ζεξαπεία. Γελ πξέπεη εγψ σο νκνηνπαζεηηθφο
γηαηξφο λα πσ φηη ν Γηάλλεο ν Φψζθνξνο είλαη ζπκπαζεηηθφο θαη ζα ηνλ
θξνληίζσ πεξηζζφηεξν απφ ηελ θπξία Ακαιία ηε Λάρεζηο πνπ κε πήξε
θαη ήηαλ θαρχπνπηε θαη κε ακθηζβεηνχζε θαη κε ξσηνχζε αλ έρσ πηπρίν
θαη αλ θάλσ θαιέο ζεξαπείεο! Καη λα ιέσ κέζα κνπ: «Δίλαη δπλαηφλ λα
ακθηζβεηεί εκέλα ηνλ θαιφ γηαηξφ ηνλ θ. ΋ζσλνο!» (γέιηα)
Δίλαη ιάζνο ζνβαξφ λα αξρίζσ λα κπαίλσ ζε απηφ ην ινχθη ηνπ λα ην
παίξλσ πξνζσπηθά θαη λα ζίγνκαη θαη λα ιέσ κέζα κνπ «κα πνηά είλαη
απηή πνπ κε πξνζβάιιεη εκέλα πνπ ζαθψο θαη είκαη γηαηξφο θαη κάιηζηα
ηη γηαηξφο, πνιχ θαιφο γηαηξφο, γηαηξάξα… πψο ηνικάεη λα κε
πξνζβάιιεη!» (γέιηα) Καη ηφηε λα εθξαγψ θαη λα ηεο πσ: «Μα ηη ιέηε
θπξία κνπ! Πψο ηνικάηε! Πεγαίλεηε αιινχ! Γε ζαο αλαιακβάλσ!»
(πεξηζζφηεξα γέιηα)
Γειάηε αιιά θάηη ηέηνηα ζπκβαίλνπλ. Καη αλ δε ζπκβαίλνπλ ηφζν ρνληξά
φπσο ηα ιέσ, φκσο ζπκβαίλνπλ θαη ζπλήζσο δελ εθθξάδνληαη πξνο ηα
195
έμσ γηα ιφγνπο επαγγεικαηηθνχ ζπκθέξνληνο. Λέεη πρ ν γηαηξφο κέζα
ηνπ «αο ηελ λα έξζεη θαη ζα ηελ θαλνλίζσ εγψ!» Αιιά κηα ηέηνηα ζηάζε
απφ ην γηαηξφ είλαη απαξάδεθηε. Καη φρη κφλν απφ έλα γηαηξφ αιιά
αθφκε θαη απφ έλα πσιεηή θαη απφ έλα δεκφζην ππάιιειν θαη απφ έλα
εθπαηδεπηηθφ, πφζν κάιινλ απφ έλα γηαηξφ.
Δγψ σο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο νθείισ λα είκαη αληηθεηκεληθφο θαη
απξνθαηάιεπηνο. Γε κπνξψ λα δξσ κε βάζε ηηο πιάλεο ηεο δηθήο κνπ
ηδηνζπγθξαζίαο. Γελ πξέπεη λα ην παίξλσ πξνζσπηθά. Γελ πξέπεη λα
επεξεάδνκαη νχηε ζεηηθά αιιά νχηε θαη αξλεηηθά απφ θχιν, θπιή,
ζξεζθεία, ηδενινγία, ζπκπεξηθνξά, ηδηνζπγθξαζία, ζπκπάζεηα ή
αληηπάζεηα πξνο ηελ Οκνηνπαζεηηθή, θνηλσληθή ζέζε, νηθνλνκηθφ
ζηάηνπο θαη απφ νπνηνδήπνηε άιιν ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ αζζελνχο κνπ.
Γειαδή αλ κνπ έξζεη ζαλ αζζελήο έλαο δχζπηζηνο θαη θξηηηθφο
αιινπαζεηηθφο γηαηξφο εγψ επηηξέπεηαη λα ηνλ δσ αξλεηηθά, αθφκα θαη
αλ κνπ ςήζεη ην ςάξη ζηα ρείιε θαη λα κελ ηνλ θξνληίζσ κε ηνλ
θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν; ΋ρη βέβαηα! Έρσ πνιινχο αιινπαζεηηθνχο
γηαηξνχο σο αζζελείο κνπ θαη εγψ ν ίδηνο φπνηε ρξεηαζηψ ηε βνήζεηα
ηνπο δελ έρσ πξφβιεκα ή θαλαηηζκφ λα κελ ηελ αλαδεηήζσ. Γελ πξέπεη
θαλέλαο γηαηξφο λα είλαη πξνθαηεηιεκκέλνο.
Δηδηθά ζηελ Οκνηνπαζεηηθή φκσο αλ είκαη πξνθαηεηιεκκέλνο απέλαληη
ζηνλ αζζελή κνπ έρσ ράζεη ην παηρλίδη ηεο νξζήο δηάγλσζεο γηαηί δε ζα
δσ αληηθεηκεληθά ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ. Άιιν πξάγκα λα δηαγηγλψζθεηο
αζζέλεηα θαη άιιν λα δηαγηγλψζθεηο ην «ραξαθηήξα» ηνπ αζζελνχο πνπ
έρεηο απέλαληη ζνπ.
Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ έλαο ςπραλαιπηήο ή έλαο ςπρνιφγνο αλ δελ
είλαη αληηθεηκεληθφο δε κπνξεί λα βνεζήζεη ηνλ αζζελή ηνπ, πνιχ
πεξηζζφηεξν έλαο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο.
196
8.8 Τπνθεηκεληθόηεηα ηνπ γηαηξνύ ζηελ Αιινπαζεηηθή θαη ηελ
Φπρνινγία
Γε ζπκβαίλεη ζηνλ ίδην βαζκφ απηφ γηα έλαλ αιινπαζεηηθφ γηαηξφ πνπ
αζρνιείηαη ζρεδφλ απνθιεηζηηθά κε ην ζψκα ηνπ αζζελνχο ηνπ. Ση θάλεη
ζήκεξα ν αιινπαζεηηθφο γηαηξφο; Παο, ηνπ ιεο ηα ζσκαηηθά
ζπκπηψκαηα, ζε εμεηάδεη θιηληθά, ζνπ ιέεη «θάλε θαη απηέο ηηο
εμεηάζεηο», ηνπ παο ηα απνηειέζκαηα θαη ιέεη κέζα ηνπ: «Έρεη απηά ηα
ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα, έρεη θαη απηά ηα επξήκαηα θαη απηέο ηηο ηηκέο
ζηηο εμεηάζεηο άξα έρεη θνιίηηδα, ζθσιεθνεηδίηηδα, νζηενπφξσζε θιπ».
Δίλαη δειαδή πνιχ πην μεθάζαξα ηα πξάγκαηα, πην ζαθή. Γε κπαίλεη
ηφζν πνιχ ε δηεηζδπηηθή ηθαλφηεηα ηνπ γηαηξνχ ζηε κέζε ή ε ςπρηθή ηνπ
ηζνξξνπία θαη πξνζσπηθφηεηα φζνλ αθνξά ηε ζσκαηηθή ηνπιάρηζηνλ
δηάγλσζε. Γηα φινπο ηνπο αιινπαζεηηθνχο γηαηξνχο ρνιεζηεξίλε ίζνλ
280 ζεκαίλεη ζαθψο θαη αλαληίξξεηα ππεξρνιεζηεξηλαηκία. Γηα φινπο
ηνπο αιινπαζεηηθνχο γηαηξνχο θνηιηαθφ άιγνο είλαη θνηιηαθφ άιγνο,
εκεηφο είλαη εκεηφο, εμάλζεκα ίζνλ εμάλζεκα. Μηθξέο νη δηαθνξέο θαη νη
παξεθθιίζεηο.
΢ηνλ ςπρίαηξν φκσο ππάξρνπλ θάπνηεο κεγαιχηεξεο παξεθθιίζεηο φζνλ
αθνξά ηε δηάγλσζε γηαηί ηα ςπρηθά ζπκπηψκαηα δε κπνξνχλ λα
κεηξεζνχλ ή λα θσηνγξαθεζνχλ. Αιιά ζπλήζσο δελ ηνλ ελδηαθέξεη θαη
ηδηαίηεξα λα θαηαιήμεη ζην ραξαθηήξα ηνπ αζζελνχο ηνπ. Έηζη θαη
αιιηψο ζα δψζεη θάξκαθα πνπ αθνξνχλ ηελ πάζεζε θαη είλαη γηα φινπο
ηνπο αζζελείο κε ηελ ίδηα πάζεζε πάλσ θάησ ηα ίδηα. Γελ ηνλ ελδηαθέξεη
ε ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο ηνπ.
΢ηελ Φπρνινγία θαη ηελ Φπραλάιπζε αληίζεηα ηα πξάγκαηα είλαη πάξα
πνιχ «θινπ». Δθεί επεηδή αθξηβψο ν ςπρνιφγνο πξνζπαζεί λα βγάιεη
ζπκπεξάζκαηα γηα ην ραξαθηήξα ηνπ αζζελνχο ηνπ, γηα ην ηη ηνπ ζπλέβε
ζηε δσή ηνπ θαη θπξίσο γηα ην πψο ην εμέιαβε θαη ηνλ επεξέαζε, κπνξεί
λα ππεηζέιζεη ζε κεγάιν βαζκφ ε ππνθεηκεληθφηεηα θαη ε ηθαλφηεηα ηνπ
ζεξαπεπηή.
197
Αιιά θαη γηα έλα αθφκε ζνβαξφ ιφγν ππάξρεη ππνθεηκεληθφηεηα. Γηα ην
ιφγν φηη δελ έρεη ε Φπρνινγία κέρξη ζήκεξα ηαπηνπνηήζεη κε
αληηθεηκεληθφ πεηξακαηηθφ ηξφπν φπσο ε Οκνηνπαζεηηθή ηνπο δηάθνξνπο
ηχπνπο αλζξψπσλ, ηηο ηδηνζπγθξαζίεο. Έηζη ππάξρνπλ πάξα πνιιέο
΢ρνιέο Φπρνινγίαο θαη πάξα πνιιέο νπηηθέο γσλίεο κε ηηο νπνίεο
εμεηάδνληαη νη αζζελείο.
8.9 Τπνθεηκεληθόηεηα ηνπ γηαηξνύ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή
΢ηελ Οκνηνπαζεηηθή ρξεζηκνπνηνχκε φπσο θαη ν αιινπαζεηηθφο γηαηξφο
ην θιαζζηθφ ηζηνξηθφ, ηελ θιηληθή εμέηαζε θαη ηα εξγαζηεξηαθά
επξήκαηα γηα ηε δηάγλσζε ηεο λφζνπ. Αιιά ε δηάγλσζε ηεο λφζνπ δε ζα
καο δψζεη ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν πνπ ρξεηάδεηαη ν αζζελήο. Απηφ
ζα καο ην δψζεη ε δηάγλσζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αζζελνχο.
Γηα ηε δηάγλσζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ζα ζηεξηρηνχκε θαη’ αξρήλ ζε
γεληθά ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα θαη ραξαθηεξηζηηθά ηνπ αηφκνπ πνπ είλαη
ζρεηηθά εχθνιν λα ηα αληηθεηκελνπνηήζεηο αιιά θπξίσο ζε ςπρηθά
ζπκπηψκαηα ηα νπνία είλαη ζαθψο πην δχζθνιν λα ηα
αληηθεηκελνπνηήζεηο. Με ηελ θαηάιιειε φκσο εθπαίδεπζε θαη θπξίσο κε
ηελ θαιή γλψζε ησλ νκνηνπαζεηηθψλ ηδηνζπγθξαζηψλ πνπ έρνπλ
ηαπηνπνηεζεί κε αληηθεηκεληθφ ηξφπν κπνξεί λα γίλεη θαη απηφ κε αξθεηά
κεγάιν βαζκφ βεβαηφηεηαο. Δπίζεο δελ θάλνπκε ππνζέζεηο ζηελ
Οκνηνπαζεηηθή φπσο γίλεηαη ζηελ Φπρνινγία θαη Φπραλάιπζε φζνλ
αθνξά ππνζπλείδεηεο ζθέςεηο ή ζπλαηζζήκαηα, ςπρηθά ηξαχκαηα
βξεθηθήο ή παηδηθήο ειηθίαο, απσζήζεηο, εμηδαληθεχζεηο, λεπξψζεηο θιπ
θαη γη’ απηφ δε ραλφκαζηε εχθνια ζε πνιχ βαζεηά θαη ππνθεηκεληθά
λεξά.
Δπεηδή φκσο ζηελ Οκνηνπαζεηηθή ν γηαηξφο είλαη, ζα ιέγακε ην φξγαλν
κέηξεζεο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αζζελνχο ζα πξέπεη λα είλαη έλα
φξγαλν αθξηβείαο θαη έλα φξγαλν «θαιηκπξαξηζκέλν», δειαδή
ξπζκηζκέλν αληηθεηκεληθά. Θα πξέπεη λα βγάιεη έμσ, ηνπιάρηζηνλ θαηά
198
ηε δηάξθεηα ηεο δηάγλσζεο ηε δηθή ηνπ ηδηνζπγθξαζία, ηηο απφςεηο ηνπ,
ηηο ζπκπάζεηεο θαη αληηπάζεηεο ηνπ, ηηο ηξαπκαηηθέο ηνπ εκπεηξίεο, ηελ
νπνηαδήπνηε δηθή ηνπ αληζνξξνπία.
Πρ αλ εγψ ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο έρσ ρσξίζεη πξφζθαηα απφ κηα
γπλαίθα πνπ κνπ έςεζε ην ςάξη ζηα ρείιε (γέιηα) θαη κνπ έξζεη κηα
θπξία πξφζθαηα ρσξηζκέλε δε κπνξψ λα ηε δσ θαη λα πσ: «αρ ηελ
θαθνχξγα, ηε ζθχια ηνλ έθαγε ηνλ άληξα ηεο!» (γέιηα) Γηαηί ηφηε ζα
είκαη επεξεαζκέλνο θαη ζα ηεο δψζσ έλα θάξκαθν πνπ δελ αληηζηνηρεί
ζηελ πξαγκαηηθή ηεο ηδηνζπγθξαζία.
Οχηε ζεκαίλεη φηη, φηη κνπ πεη ν αζζελήο εγψ ζα πξέπεη λα ηνλ πηζηέςσ
ζψλεη θαη θαιά. Θα πξέπεη λα ηα εμεηάζσ, λα ηα δηαζηαπξψζσ κεηαμχ
ηνπο θαη κε ηελ εκπεηξία κνπ θαη λα ηα επαιεζεχζσ αιιηψο ζε φηη έρσ
ακθηβνιία δε ζα ην ιάβσ ππφςηλ κνπ. Δίλαη πνιχ πηζαλφλ ν αζζελήο λα
κνπ ιέεη ηα πξάγκαηα αιιηψο απφ φηη είλαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα γηα
δηάθνξνπο ιφγνπο. Μπνξεί πρ λα κελ έρεη θαζφινπ ην «γλψζη ζ’ απηφλ».
Μπνξεί πρ λα έρεη έιιεηςε απηνπεπνίζεζεο θαη λα κνπ ιέεη φηη «ηίπνηα
δελ θαηαθέξλσ, δελ αμίδσ ηίπνηα» θη φκσο απηή λα είλαη ε ππνθεηκεληθή
ηνπ γλψκε γηα ηνλ εαπηφ ηνπ θαη φρη ε αληηθεηκεληθή πξαγκαηηθφηεηα. Πρ
λα είλαη κηα αξθεηά ηθαλή θνηηήηξηα θαη φκσο λα κελ έρεη
απηνπεπνίζεζε θαη λα ζνπ ιέεη «είκαη ραδή γηαηξέ, ην κπαιφ κνπ δε
ιεηηνπξγεί, δελ ηα ζπκάκαη, δελ ηα πηάλσ θαζφινπ». Δγψ δε ζα
ζεκεηψζσ «έθπησζε ησλ δηαλνεηηθψλ ιεηηνπξγηψλ, κεησκέλε δηαλνεηηθή
ηθαλφηεηα» γηαηί ηφηε ζα θάλσ ιάζνο ζηε δηάγλσζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο
ηεο. Αιιά ζα ζεκεηψζσ «έληνλε θαη κε αληηθεηκεληθή έιιεηςε
απηνπεπνίζεζεο».
Μπνξεί επίζεο απηά πνπ κνπ ιέεη ν αζζελήο λα κελ είλαη αληηθεηκεληθά
επεηδή ζέιεη λα κνπ θάλεη θαιή εληχπσζε ή έζησ λα κε κνπ θάλεη θαθή
εληχπσζε θαη λα κνπ ηα παξνπζηάδεη σξαηνπνηεκέλα ή αιινησκέλα. Ή
κπνξεί λα κνπ απνθξχβεη ηελ αιήζεηα γηαηί ληξέπεηαη ή θνβάηαη ή δελ
έρεη εκπηζηνζχλε. Ή γηαηί κπήθε λα εμεηαζηεί κε ην ζχληξνθν ηεο θαη δε
ζέιεη λα πεη κπξνζηά ηνπ θάπνηα πξάγκαηα.
199
8.10 Άιιν πξάγκα ε θαηλνκεληθή ζπκπεξηθνξά θαη άιιν ε βαζύηεξε
ηδηνζπγθξαζία
Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ ζηελ Οκνηνπαζεηηθή λα κελ θξίλνπκε κφλν απφ
ηελ ηειηθή ζπκπεξηθνξά αιιά θπξίσο απφ ηα βαζχηεξα θίλεηξα θαη ηηο
πξνζέζεηο θαη απφ ην ηη θξχβεηαη πίζσ απφ απηή ηε ζπκπεξηθνξά,
δειαδή απφ ην ζχλνιν ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αηφκνπ. Πρ έξρνληαη δχν
γπλαίθεο ζην ηαηξείν. Μηα κάλα θαη κηα θφξε. Κιάκα θαη νη δχν. Κιαίλε
εχθνια, πνηάκηα ηα δάθξπα θαη δειψλνπλ «επαίζζεηεο» θαη νη δχν.
΢εκαίλεη απηφ φηη έρνπλ ηελ ίδηα ηδηνζπγθξαζία; ΢εκαίλεη απηφ φηη ζα
πάξνπλ ην ίδην θάξκαθν; ΋ρη θαη’ αλάγθελ.
Μπνξεί ε θφξε πξάγκαηη λα είλαη κηα επαίζζεηε ηδηνζπγθξαζία πνπ είλαη
πξαγκαηηθά θαη απζφξκεηα επαίζζεηε, ζπλαηζζεκαηηθή, ξνκαληηθή,
εχπηζηε θαη εηιηθξηλήο. Δλψ ε κάλα κπνξεί λα είλαη κηα θπξηαξρηθή
ηδηνζπγθξαζία πνπ φκσο ηο παίζει επαίζζεηε θαη θιαςηάξα γηα λα κπνξεί
λα ρεηξίδεηαη ηνλ άληξα ηεο θαη ηελ θφξε ηεο θαη λα ηνπο θάλεη φηη ζέιεη
«γηα λα κελ ηελ ζηελνρσξήζνπλ» θαη «γηα λα κελ ηελ αξξσζηήζνπλ». Ή
κπνξεί λα είλαη ε θφξε έηζη θαη ε κάλα αιιηψο θαζψο θαη πνιιέο άιιεο
παξαιιαγέο.
Άιιν πξάγκα επνκέλσο ε ηειηθή ζπκπεξηθνξά θαη άιιν ηα
ζπλαηζζήκαηα θαη νη ζθέςεηο πνπ θξχβνληαη πίζσ απφ απηήλ. ΋πσο θαη
άιιν πξάγκα ηα θίλεηξα, νη ζηφρνη, ηα «ζέισ» θαη νη βαζχηεξεο
επηδηψμεηο πνπ θξχβνληαη αθφκα πην πίζσ. Θα κνπ πείηε, «θαιά, κάγνο
είλαη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο θαη κπνξεί λα ηα βιέπεη φια απηά
αληηθεηκεληθά θαη κάιηζηα κέζα ζηε κηζή ή έζησ ζηε κία ψξα πνπ ζα δεη
ηνλ αζζελή γηα πξψηε θνξά;» Καη σο έλα ζεκείν ζα είλαη εχινγν ην
εξψηεκα. Αιιά ε εκπεηξία κνπ ε πξνζσπηθή 25 ρξφληα ηψξα θαζψο θαη
άιισλ ζπλαδέιθσλ, κνπ ιέεη φηη είλαη δπλαηφ λα γίλεη κηα ηέηνηα
αληηθεηκεληθή δηάγλσζε, ζηα αλζξψπηλα βέβαηα πάληα φξηα θαη πιαίζηα.
Με ζέινπκε λα ην παίμνπκε παληνγλψζηεο ή ζενί.
200
΢ήκεξα, θαθά ηα ςέκαηα φινη δειψλνπλ «επαίζζεηνη». Δίλαη ηεο κφδαο.
Αιιά ην ηη ελλνεί ν θαζέλαο θαη ηη πξάγκαηη είλαη ν θαζέλαο είλαη
δηαθνξεηηθφ. Μνπ ζπκίδεη ιίγν ε φιε ηζηνξία ηελ «νκνινγία πίζηεσο».
Γειψλνπκε πρ φινη Υξηζηηαλνί θαη κάιηζηα Οξζφδνμνη. Αιιά ην ηη
πηζηεχεη ν θαζέλαο καο θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ην ηη πξάηηεη ν θαζέλαο
καο είλαη πνιχ δηαθνξεηηθφ. Γηαηί αθξηβψο είκαζηε άηνκα. Γηαθνξεηηθά
άηνκα. Δμαηνκηθεπκέλεο πξνζσπηθφηεηεο. Ηδην-ζπγθξαζίεο.
Άξα είλαη ιάζνο λα πσ εγψ, ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο, φηη «θιαίεη θαη
είλαη επαίζζεηε άξα δψζε ηεο απηή ηελ ηδηνζπγθξαζία. ΋ρη. Θα πξέπεη
απηφ ην κεκνλσκέλν ραξαθηεξηζηηθφ λα ην ζπλδπάζσ κε φια ηα
ζσκαηηθά ηεο ζπκπηψκαηα θαζψο θαη κε φια ηα ππφινηπα ςπρηθά ηεο
ζπκπηψκαηα θαη ραξαθηεξηζηηθά. Γε κπνξεί πρ ε ζπγθεθξηκέλε κάλα λα
κνπ δειψλεη θιαςηάξα, επαίζζεηε θαη ζχκα θαη κφιηο κπεη κέζα ν
άληξαο ηεο λα ηνπ θέξεηαη απαίζηα θαη λα κε βάδεη εκέλα ην γηαηξφ λα
ηνλ δηθάζσ πνπ «είλαη ζθιεξφο θαη αλαίζζεηνο». Κάπνπ δελ θνιιάλε
απηά ηα δχν. Πνχ πήγε ε επαηζζεζία ηεο; Πήγε πεξίπαην; Μηα εηθφλα
αμίδεη φζν ρίιηεο ιέμεηο. Καη εγψ ζα πξέπεη λα ηα ιάβσ φια ππφςε κνπ
πξηλ δηαγλψζσ.
8.11 Δμσιεθηηθέο πιεξνθνξίεο θαη Ηδηνζπγθξαζία
Αο μαλαγπξίζνπκε φκσο ζην Γηάλλε. Πήξα ήδε θάπνηεο πιεξνθνξίεο γη’
απηφλ απφ ηνλ ηξφπν πνπ κνπ έθιεηζε ην ξαληεβνχ. Θα πάξσ επίζεο
θάπνηεο πιεξνθνξίεο απφ ηνλ ηξφπν πνπ κπαίλεη θαη θάζεηαη ζην ζαιφλη,
απφ ην ληχζηκν ηνπ, απφ ην ζσκαηφηππν ηνπ, απφ ηνλ ηξφπν νκηιίαο ηνπ
θαη απφ ηελ ελ γέλεη εμσιεθηηθή ηνπ ζπκπεξηθνξά. ΋ια απηά δελ είλαη
πνηέ ηπραία. Έρνπλ ζρέζε κε ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ.
Σνλ ραξαθηεξίδνπλ.
Αιιά πνηέ δελ πξέπεη λα είκαη απφιπηνο θαη πξνθαηεηιεκκέλνο. Θα
πξέπεη πάληα λα ιέσ «έλα ην θξαηνχκελν», «δχν ηα θξαηνχκελα»,
«εθαηφ ηα θξαηνχκελα» θαη λα ηα ζπλδπάδσ φια καδί πξηλ θηάζσ ζε
νξηζηηθφ θαη ηειηθφ ραξαθηεξηζκφ. Κάζε θνξά πνπ παίξλσ κηα
201
ζπγθεθξηκέλε επί κέξνπο εηθφλα ζα πξέπεη λα ηε ζπγθξίλσ κε ηε
ζπλνιηθή εηθφλα.
Δίλαη ζαλ λα έρεηο έλα παδι πνπ απνηειείηαη απφ 500 θνκκάηηα
δηάζπαξηα θαη αλαθαηεκέλα. Παίξλεηο έλα-έλα θαη αξρίδεηο λα ζπλζέηεηο
ηε ζπλνιηθή εηθφλα. Κάπνηα δε βγάδνπλ λφεκα θαη ηα αθήλεηο ζηελ άθξε
γηα ην ηέινο. Κάπνηα άιια ηα έρεηο «έλα ην θξαηνχκελν» ρσξίο λα είζαη
ζίγνπξνο. Αιιά γηα θάπνηα άιια είζαη ζίγνπξνο θαη ηα ηνπνζεηείο θαη’
επζείαλ ζην θέληξν ηνπ ελδηαθέξνληνο ζνπ, δειαδή ηα θάλεηο έλα
ζθειεηφ πάλσ ζηνλ νπνίν κπνξείο λα ρηίζεηο κε κεγάιε ζηγνπξηά θαη λα
«δέζεηο» θαη φια ηα ππφινηπα. Δίλαη ε θεληξηθή ηδέα ηνπ πνηήκαηνο.
Δίλαη ν ζθειεηφο ηνπ νξγαληζκνχ. Δίλαη νη θνιψλεο ηνπ ζπηηηνχ. Δίλαη ε
θαξδηά ηνπ ζπζηήκαηνο. Δίλαη ν εγθέθαινο ηνπ ζπζηήκαηνο. Δίλαη ε
βαζχηεξε «νπζία» ηεο ηδηνζπγθξαζίαο.
Δίλαη ζαλ λα έρσ λα ζπλζέζσ έλα παδι κε ζέκα ηε Υηνλάηε θαη ηνπο
εθηά λάλνπο ζην δάζνο. Σν θνκκάηηα πνπ αθνξνχλ ην πξφζσπν ηεο
Υηνλάηεο, ην ιεπθφ ηεο θφξεκα, ηα ζθνπθηά ησλ λάλσλ, ηα πξφζσπα
ηνπο, είλαη ηα θνκκάηηα ηνπ παδι ηα νπνία είλαη ζίγνπξα θαη
θαζνξηζηηθά. Δίλαη ηα «δαρηπιηθά απνηππψκαηα» ζα ιέγακε ηεο
ζπγθεθξηκέλεο εηθφλαο. Καη ρσξίο φια ηα ππφινηπα είκαη ζρεδφλ
ζίγνπξνο φηη πξφθεηηαη γηα ην παξακχζη ηεο Υηνλάηεο. Βέβαηα πξέπεη λα
ζηγνπξεπηψ πνηα ζπγθεθξηκέλε ζθελή ηνπ παξακπζηνχ αθνξνχλ. Αλ βξσ
θαη ηε κχηε ηεο θαθηάο κάγηζζαο θαη ην δειεηεξηψδεο κήιν είκαη
ζίγνπξνο φηη πξφθεηηαη γηα ηε ζθελή ηεο δειεηεξίαζεο θαη κφλν θαη γηα
θακία άιιε ζθελή. Έρσ θάλεη ζίγνπξε δηάγλσζε θαη αο κελ έρσ
ηνπνζεηήζεη παξά κφλν 15 θνκκάηηα απφ ηα 500 ηνπ παδι.
΋πνην άιιν θνκκάηη δελ ηαηξηάδεη, πρ κνπ δείρλεη ηνλ «θαθφ ην ιχθν»,
αληηιακβάλνκαη φηη είλαη απφ ην παξακχζη ηεο Κνθθηλνζθνπθίηζαο θαη
άξα ή κπεξδεχηεθε ηπραία ή εγψ ην κπέξδεςα θαη ην αμηνιφγεζα
δηαθνξεηηθά. Γελ ήκνπλ αληηθεηκεληθφο φζνλ αθνξά απηφ ην ζσκαηηθφ ή
ςπρηθφ ζχκπησκα γηαηί δελ ηαηξηάδεη κε ηε ζπλνιηθή εηθφλα. Άξα ζα ην
επαιεζεχζσ δηαζηαπξψλνληαο ην κε ηε ζπλνιηθή εηθφλα.
202
Πιεξνθνξίεο ζα πάξσ γηα ην Γηάλλε θαη απφ ην ζσκαηφηππν ηνπ. Άιιε
ηδηνζπγθξαζία ραξαθηεξίδεηαη απφ ηνλ «αριαδνεηδή» ζθειεηφ, δειαδή
ζηελφο επάλσ, θαξδχο ζηε ιεθάλε, ζηελφο ζηα πφδηα θαη άιιε απφ
ρνληξφ θνξκφ θαη πξεζκέλν πξφζσπν αιιά αδχλαηα άθξα. Γελ είλαη
βέβαηα απφιπηα απηά ηα πξάγκαηα. Μπνξεί έλα άηνκν πνπ έρεη κηα
ζπγθεθξηκέλε ηδηνζπγθξαζία λα κελ έρεη απαξαίηεηα απηφ ην
ζσκαηφηππν. Ή κπνξεί πεξηζζφηεξεο ηεο κίαο ηδηνζπγθξαζίεο λα έρνπλ
ηνλ ίδην ζσκαηφηππν. «Σα πάληα ξεη» θαη απηφ είλαη πνιχ πην έληνλε
αιήζεηα φζνλ αθνξά ηνπο δψληεο νξγαληζκνχο θαη δε ηα πνιχπινθα
ςπρνζσκαηηθά φληα πνπ νλνκάδνληαη Άλζξσπνη θαη «θνξσλίδα ηεο
Γεκηνπξγίαο».
Πάκε φκσο ζε θάηη πην ζπγθεθξηκέλν, ζε κηα αλαπαξάζηαζε ηνπ
νκνηνπαζεηηθνχ ηζηνξηθνχ. Αο πνχκε φηη είζαη εζχ ν Γηάλλεο. ΢ε δηάιεμα
γηαηί ζε βιέπσ εμσζηξεθή θαη άλεην θαη ζα ζε θαηαθέξσ λα καο
κηιήζεηο... (γέιηα). Πφζνλ εηψλ είζαη;
-Πελήληα δχν.
-Παληξεκέλνο;
-Με ηξία παηδηά, 21, 18 θαη 12.
-Πνχ γελλήζεθεο;
-΢ηελ επαξρία.
203
-Πξνζέμηε. Αιιηψο ζα καο κηιήζεη θάπνηνο πνπ κεγάισζε ζηελ επαξρία
θαη αιιηψο θάπνηνο απφ Αζήλα. Αιιηψο θάπνηνο πνπ κεγάισζε ζην
Παξίζη θαη αιιηψο θάπνηα ακεξηθαλίδα. Πρ νη ακεξηθαλίδεο αλ ηηο θξίλεηο
κε ηα ειιεληθά δεδνκέλα είλαη πνιχ πην εθθξαζηηθέο ζηελ νκηιία θαη ζην
κπια-κπια θαη κπνξεί λα έρεηο κηα ακεξηθαλίδα θαη λα είλαη εζσζηξεθήο
αιιά λα ηελ κπεξδέςεηο κε εμσζηξεθή επεηδή αθξηβψο κηιάεη ζαλ ζηαξ
ηνπ ζηλεκά.
Μαο ελδηαθέξεη επίζεο ην ζηπι πνπ ληχλεηαη ην άηνκν. Δίλαη
ζπληεξεηηθφο ή φρη ζην ληχζηκν; Με θνζηνχκη θαη γξαβάηα ή ρχκα
θνπξειηάξεο. Με ην πνπθάκηζν απ’ έμσ θαη ιηγδηαζκέλνο θαη άινπζηνο ή
αηζαιάθσηνο θαη κνζρνκπξηζηφο. ΋ια απηά είλαη εμσιεθηηθά φπσο ιέκε
ζηνηρεία. Γε καο ηα ιέεη ν αζζελήο αιιά εκείο ηα βιέπνπκε. Φσλάδνπλ
απφ κφλα ηνπο. ΋πσο ππάξρεη ε γιψζζα ηνπ ζηφκαηνο ππάξρεη θαη ε
γιψζζα ηνπ ζψκαηνο θαη ε γιψζζα ηεο ζπκπεξηθνξάο.
-Ννκίδσ φηη ηα εμσιεθηηθά ζηνηρεία κπνξνχλ λα καο δείμνπλ αλ ην άηνκν
είλαη απιφ ή επηηεδεπκέλν.
-Ναη, ζαθψο. Να ζαο ξσηήζσ ηψξα θάηη: ηη ληχζηκν έρεη ν Γηάλλεο;
-Υαιαξφ λνκίδσ.
-Δμεδεηεκέλν;
-΋ρη.
-Αθξηβφ;
204
-΋ρη.
-Δίλαη ρηεληζκέλνο, μπξηζκέλνο, θαζαξφο;
-Ναη.
-Πξάγκαηη είλαη θξνληηζκέλνο. Βιέπεηε πφζα ζηνηρεία έρνπκε πξηλ θαλ
αλνίμεη ην ζηφκα ηνπ; Έλα άιιν εμσιεθηηθφ ζηνηρείν πνπ είλαη
ζεκαληηθφ είλαη ην βιέκκα ηνπ αηφκνπ. Δίλαη πρ θαρχπνπηνο, ληξνπαιφο,
ππεξνπηηθφο, δηεξεπλεηηθφο, θηιηθφο, ζλνκπ; Έρνπκε πνιιά ζηπι θηάλεη
λα ηα έρνπκε ηαπηνπνηήζεη. Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο πξέπεη λα είλαη
παξαηεξεηηθφο. Να είλαη κηα απηφκαηε θσηνγξαθηθή κεραλή πνπ λα
βγάδεη 5 θσηνγξαθίεο ην δεπηεξφιεπην. Έλαο αμνληθφο ηνκνγξάθνο πνπ
λα ζε θάλεη «θέηεο», λα ζε ηέκλεη πνηθηινηξφπσο, λα ζνπ βγάδεη δεθάδεο
αθηηλνγξαθίεο θαζέησο, νξηδνληίσο θαη πιαγίσο.
-Μα πψο κπνξνχκε λα βγάινπκε ζπκπέξαζκα απφ ην βιέκκα ηνπ άιινπ;
-Αλ εθπαηδεπηείο ζσζηά ζαλ νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο κπνξείο. Γηαηί
καζαίλεηο θαη ηα αληηθεηκεληθά δεδνκέλα απφ ηελ Οκνηνπαζεηηθή
Φαξκαθνινγία αιιά θαη γηαηί εθπαηδεχεζαη ζηελ θιηληθή πξάμε ζην
ηαηξείν βιέπνληαο δεθάδεο θαη εθαηνληάδεο αζζελείο. Αιιά εγψ ζνπ ιέσ
ην εμήο. Καη ρσξίο λα είζαη εθπαηδεπκέλνο γηαηξφο άκα αξρίζεηο λα
παξαηεξείο ηνλ εαπηφ ζνπ θαη ηνπο αλζξψπνπο γχξσ ζνπ κπνξείο λα
κάζεηο λα αληηιακβάλεζαη θαη λα εξκελεχεηο δηάθνξα εμσιεθηηθά
ζηνηρεία.
Πρ εζχ θάζεζαη ηψξα κε ηα πφδηα δηπισκέλα, ηα ρέξηα δηπισκέλα θαη ην
θνξκί καδεκέλν. Ο άιινο θάζεηαη ρχκα θαη κε ηα ηέζζεξα απισκέλα.
Απηφ ιέεη θάηη θαη γηα ζέλα θαη γη απηφλ. Πρ ακέζσο-ακέζσο γηα κέλα
είζαη πηζαλψο έλα άηνκν πνπ είζαη καδεκέλν θαη αλ ην ζπλδπάζσ κε ην
205
βιέκκα ζνπ ζα πσ φηη πηζαλψο είζαη έλα άηνκν πνπ έρεη ηηο άκπλεο ηνπ,
έρεη ηελ αζπίδα πξνζηαζίαο ηνπ. Έλα άηνκν πνπ ιέεη απηή ηε ζηηγκή:
«ηψξα ηη θαπλφ θνπκάξεη απηφο ν γηαηξφο;» (γέιηα)
Έλα άιιν άηνκν ζα κπνξνχζε λα είλαη έηζη καδεκέλν φπσο εζχ αιιά φρη
απφ θαρππνςία αιιά απφ ληξνπαιφηεηα. Αλ είρε θαη ην θεθάιη ιίγν
ζθπκκέλν γηα λα κε ζπλαληψ ην βιέκκα ηνπ, αλ θνθθίληδε ιίγν θαη έραλε
θαη ηα ιφγηα ηνπ ζα κνπ ην επηβεβαίσλε. Δλψ εζχ δελ έρεηο ηξαθ, δελ
έρεηο θαζφινπ ηξαθ. Μπνξεί λα είζαη θνπκπσκέλε αιιά ην κάηη ζνπ
θφβεη. Μνπ δίλεηο ηελ αίζζεζε ηνπ δηαλνεηηθνχ αηφκνπ πνπ δπγίδεη ηη
ιέεη θαη πψο ην ιέεη.
-Ναη αιιά απηφ δελ ζεκαίλεη φηη είκαη ζλνκπ;
-Γελ είπα εγψ θάηη ηέηνην. ΋ρη δελ είζαη ζλνκπ. Αιιά είζαη θαηά ηε
γλψκε κνπ επηθπιαθηηθή. ΋ρη κφλν απηή ηε ζηηγκή αιιά γεληθά.
Πξφζεμε, δε ζε θξίλσ απηή ηε ζηηγκή. Γελ είκαη δηθαζηήο. Δίκαη
επηζηήκνλαο εξεπλεηήο. Δίκαη γηαηξφο. Γελ θξίλσ νχηε θαη θαηαθξίλσ.
Καηαγξάθσ φκσο. Δζχ ηη ιεο; ΢πκθσλείο κε απηά πνπ είπα;
-Δληάμεη είκαη γεληθψο επηθπιαθηηθή. Αιιά φρη θαρχπνπηε.
-Πξνζέμηε. ΋ηαλ ιέσ ην βιέκκα ηνπ άιινπ, ελλνψ ην πψο ζε θνηηάεη ν
άιινο. Γελ είλαη ηπραίν φηαλ ιέκε φηη «ηα κάηηα είλαη ν θαζξέθηεο ηεο
ςπρήο». Απφ εθεί βγαίλεη θαη ην «κε θνίηαμε κε δνινθνληθφ βιέκκα» ή
«κε θνίηαμε κε κίζνο» ή «ηα κάηηα ηνπ έιακςαλ απφ ραξά» ή «κε
θνίηαμε κε αγάπε». Γε ιέκε κε άθνπζε κε αγάπε, ιέκε κε θνίηαμε κε
αγάπε. Άιισζηε θαη ν ίδηνο ν Υξηζηφο είρε πεη «εάλ ν νθζαικφο ζνπ
είλαη θαζαξφο θαη ε ςπρή ζνπ είλαη θαζαξή».
206
-Μπνξείο λα δεηο ζην βιέκκα ηνπ άιινπ δεζηαζηά ή αγάπε αιιά απηφ
θαζ’ απηφ ην βιέκκα ηνπ είλαη αδχλαην λα ην δεηο.
-Ίζσο δελ ην κπνξείο γηαηί δελ έρεηο εθπαηδεπηεί ζην ζπγθεθξηκέλν ζέκα.
Πρ ηη δνπιεηά θάλεηο;
-Σξαπεδηθφο Τπάιιεινο.
-Χξαία. Πηζηεχσ φηη ζηε δνπιεηά ζνπ αλ ήζνπλ πρ ζηηο δαλεηνδνηήζεηο
γηα θάπνηα ρξφληα θαη απνθηνχζεο εκπεηξία ζα έθηαλε ε ζηηγκή πνπ ζα
εξρφηαλ ν άιινο λα θάλεη αίηεζε γηα δάλεην θαη ζα κπνξνχζεο λα
πξνβιέςεηο αλ ζα ηνλ ελέθξηλεο ή φρη. Θα είρεο κάζεη λα ηνλ θφβεηο. Θα
ήμεξεο ηη λα θνηηάμεηο, ηη λα ξσηήζεηο, ηη λα ςάμεηο θαη ζα είρεο ηε
δπλαηφηεηα λα είζαη αξθεηά κέζα ζηα πξάγκαηα.
Δλψ πρ επεηδή είζαη πηζαλψο παηδί ηεο πφιεο αλ ζε πάσ ζηελ εμνρή λα
καδέςνπκε ρφξηα ζα ζνπ θαηλφληνπζαλ φια απιά ρφξηα. Δλψ ε γπλαίθα
ηνπ ρσξηνχ ζα ζνπ έιεγε «απηφ είλαη αγξηνξάδηθν», «απηφ είλαη
ιάπαζν», «απηφ ηξψγεηαη», «απηφ είλαη μηλφ», «εθείλν είλαη
δειεηεξηψδεο» θνθ. Δλψ γηα ζέλα ζα ήηαλ φια απιψο ρφξηα. Γηαηί δε ζα
ήμεξεο ηηο «ηδηνζπγθξαζίεο» αο ην πνχκε έηζη ησλ ρφξησλ.
΋πσο ν αιινπαζεηηθφο γηαηξφο έρεη εθπαηδεπηεί ρξφληα νιφθιεξα κέζα
απφ ηελ εκπεηξία εθαηνληάδσλ ρξφλσλ άζθεζεο ηεο Ηαηξηθήο λα
αλαγλσξίδεη αζζέλεηεο έηζη θαη ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο έρεη
εθπαηδεπηεί λα αλαγλσξίδεη αζζελείο, δειαδή ηδηνζπγθξαζίεο.
8.12 Δπάγγεικα, Παξνύζα Νόζνο θαη Ηδηνζπγθξαζία
Μεηά ηηο εμσιεθηηθέο πιεξνθνξίεο πνπ έρνπκε πάξεη απφ ηνλ αζζελή
καο αξρίδεη ε ιεθηηθή επηθνηλσλία, ε ζπλνκηιία. Ρσηάκε ην φλνκα ηνπ,
207
ηελ ειηθία θαη ην επάγγεικα. Σν επάγγεικα έρεη ζπρλά ζεκαζία γηα καο.
Πρ έλαο ηεξσκέλνο πνπ έρεη κάζεη λα ιεηηνπξγεί ζαλ ηεξέαο παληνχ ζηε
δσή ηνπ ζα ηείλεη λα θεξζεί κε κηα ζπγθεθξηκέλε ζπκπεξηθνξά πνπ
ζπρλά είλαη δηαθνξεηηθή απφ ηηο ηδηνζπγθξαζηαθέο ηνπ ηάζεηο.
Μπνξεί επίζεο λα δνχκε έλα ηζαπαηζνχιε ζαλ ηδηνζπγθξαζία αζζελή, ν
νπνίνο φκσο επεηδή είλαη ζηξαηησηηθφο ζην επάγγεικα ρξφληα νιφθιεξα
κπνξεί λα εκθαλίδεηαη σο ηαθηηθφο, αιιά κφλν επηθαλεηαθά. Μπνξεί λα
ηνλ δεηο δειαδή ιφγσ επαγγέικαηνο κε θνζηνχκη θαη γξαβάηα αιιά ε
ηζαπαηζνπιηά ηνπ θάπνπ ζα θαίλεηαη, πρ κπνξεί λα έρεη ζηξαβά δεκέλε
ηε γξαβάηα ή λα θνξάεη ηε κηα θάιηζα δηαθνξεηηθή απφ ηελ άιιε θνθ.
΢ηε ζπλέρεηα ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο ζα μεθηλήζεη ην ηζηνξηθφ ηνπ κε
απηφ πνπ ελδηαθέξεη πξψηηζηα ηνλ αζζελή. Ρσηάκε: «πνηφ είλαη ην θχξην
πξφβιεκα πνπ ζε θέξλεη ζε κέλα;» Δίλαη κηα πνιχ ζεκαληηθή εξψηεζε
γηαηί άιιν ιφγν ζεσξεί ζεκαληηθφ κηα ηδηνζπγθξαζία θαη άιιν κηα άιιε.
Σν ηη είλαη ζεκαληηθφ γηα θάζε άηνκν είλαη δηαθνξεηηθφ θαη
ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηδηνζπγθξαζίαο ηνπ αηφκνπ.
Τπάξρεη πρ κηα ζπγθεθξηκέλε εμσζηξεθήο ηδηνζπγθξαζία πνπ δε ζα πάεη
πνηέ ζην γηαηξφ γηα ζηελνρψξηεο ή γηα άγρνο αιιά ε ίδηα ηδηνζπγθξαζία
αλ έζησ θαη κία θνξά πάζεη «αθινγηζηία» ζηε ζεμνπαιηθή πξάμε ηφηε ζα
ηξέμεη ζε νπνηνλδήπνηε γηαηξφ πηζηεχεη φηη ζα ηε βνεζήζεη κε
νπνηνδήπνηε θφζηνο. Δλψ κηα άιιε ηδηνζπγθξαζία ζεσξεί φηη ε
ηξηρφπησζε ή ηα ειάρηζηα θηιά πνπ έρεη πάξεη είλαη ην ηέινο ηνπ θφζκνπ.
Δπνκέλσο ήδε είλαη έλα ζηνηρείν γηα ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο
απηφ πνπ πξνηάζζεη σο ζεκαληηθφ θαη γηα ην νπνίν θπξίσο πξνζέξρεηαη
ζην γηαηξφ. Πέξαλ ηνπ ηη είλαη ζεκαληηθφ γλσξίδνπκε απφ ηελ
νκνηνπαζεηηθή θαξκαθνινγία φηη θάζε ηδηνζπγθξαζία έρεη θαη
ζπγθεθξηκέλεο ζσκαηηθέο πξνδηαζέζεηο. Πρ ρξφληεο εκηθξαλίεο
εκθαλίδνπλ θπξίσο νη ηάδε ηδηνζπγθξαζίεο. Πξφσξε εθζπεξκάησζε
θάπνηεο άιιεο. Έληνλε θαη επίκνλε αθκή θάπνηεο άιιεο. Καξθίλν πην
208
ζπρλά θάπνηεο άιιεο. Βέβαηα θαξθίλν κπνξεί λα αλαπηχμνπλ φιεο νη
ηδηνζπγθξαζίεο, φπσο θαη ηηο άιιεο παζήζεηο πνπ αλαθέξακε. Οπδείο
εμαηξείηαη. Αιιά θάπνηεο είλαη πνιχ πην ζπρλέο. Έηζη φηαλ δνχκε έλαλ
αζζελή κε ηε ζπγθεθξηκέλε πάζεζε, κπνξνχκε λα βάινπκε θαη’ αξρήλ
ζηα ππφςε ηηο ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζίεο πνπ εκθαλίδνπλ θαηά θχξην
ιφγν ηε ζπγθεθξηκέλε πάζεζε.
8.13 Σξνπνπνηεηηθέο ΢πλζήθεο ησλ ΢σκαηηθώλ ΢πκπησκάησλ θαη
Ηδηνζπγθξαζία
Πιεξνθνξίεο γηα ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ αζζελνχο δε καο δίλνπλ κφλνλ
νη παζήζεηο ηνπ αιιά θαη νη ηξνπνπνηεηηθέο ζπλζήθεο ησλ θχξησλ ηνπ
ζπκπησκάησλ. Πρ αο δνχκε ην ζχκπησκα νζθπαιγία. Άιιεο
ηδηνζπγθξαζίεο εκθαλίδνπλ βειηίσζε κε ηελ θίλεζε θαη άιιεο
ρεηξνηέξεπζε θαη ζε άιιεο δελ παίδεη θαλέλα ξφιν. ΢ε θάπνηεο ε πγξαζία
παίδεη κεγάιν ξφιν ζε άιιεο φρη. Τπάξρνπλ ηδηνζπγθξαζίεο πνπ
βειηηψλεηαη ε νζθπαιγία ηνπο αλ θάζνληαη κε ηε κέζε φξζηα ζαλ
ζθνππφμπιν θαη φηαλ βάδνπλ θαη έλα καμηιαξάθη ή ην ρέξη ηνπο πίζσ γηα
λα θξαηάεη ηελ νζθπτθή θακπχιε. Τπάξρνπλ δειαδή ραξαθηεξηζηηθέο
βειηηψζεηο ή ρεηξνηεξεχζεηο ησλ ζπκπησκάησλ πνπ καο θαηεπζχλνπλ
πξνο ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζίεο.
Αθφκα θαη ε ςπρηθή επίπησζε ησλ ζσκαηηθψλ ζπκπησκάησλ είλαη
ραξαθηεξηζηηθή. Κάπνηα ηδηνζπγθξαζία κε ηελ εκθάληζε ηεο νζθπαιγίαο
ηείλεη λα θνβάηαη φηη έρεη θαξθίλν ή φηη ζα κείλεη παξάιπηε, θάπνηα άιιε
ζέιεη παξέα θαη παξεγνξηά θαη θάπνηα άιιε ηνπο δηανινζηέιλεη φινπο
θαη ζέιεη λα κείλεη κφλε ηεο. Τπάξρνπλ νζθπαιγίεο πνπ ρεηξνηεξεχνπλ ή
βειηηψλνληαη θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο ψξεο ηεο εκέξαο ή κε θάπνηα
ζπγθεθξηκέλε ζηάζε ηνπ ζψκαηνο.
Γη απηφ είκαζηε αληίζεηνη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή κε ηηο γεληθεχζεηο πνπ
ππάξρνπλ ζηελ Αιινπαζεηηθή φζνλ αθνξά ην ηη πξέπεη λα θάλεη θαλείο
φηαλ έρεη λα θάλεη κε κηα ζπγθεθξηκέλε πάζεζε. Γελ είλαη φινη νη
αζζελείο πνπ έρνπλ κηα αζζέλεηα, ην ίδην. Γε βειηηψλνληαη πρ φινη νη
αζζελείο πνπ έρνπλ νζθπαιγία κε ηελ αθηλεζία. Οχηε φζνη έρνπλ
209
θνιίηηδα βειηηψλνληαη κε ην λα απνθεχγνπλ μέξσ γσ ηα ρφξηα. Ο
θαζέλαο είλαη κηα μερσξηζηή πεξίπησζε αθξηβψο γηαηί είλαη κηα
μερσξηζηή ηδηνζπγθξαζία.
Δκείο ξσηάκε απηέο ηηο ηδηαηηεξφηεηεο αθξηβψο γηα λα θαηεπζπλζνχκε
πξνο ηε δηάγλσζε ηεο ηδηνζπγθξαζίαο. Πρ κηα ζπγθεθξηκέλε εμσζηξεθήο
ηδηνζπγθξαζία βνιεχεηαη ζηνλ χπλν κφλν ζηε ζηάζε κπξνχκπηα θαη
επηκέλεη λα βνιεχεηαη έηζη αθφκε θαη ζε πξνρσξεκέλε εγθπκνζχλε παξά
ηηο αληηξξήζεηο ηνπ γπλαηθνιφγνπ. Άιινο αζζκαηηθφο αλαπλέεη θαιχηεξα
ζηε δέζηε θαη άιινο ζέιεη λα βγεη έμσ θαηαρείκσλν γηα λα κπνξέζεη λα
αλαθνπθηζηεί. Πξφθεηηαη γηα δχν δηαθνξεηηθέο ηδηνζπγθξαζίεο. Γελ
είκαζηε κεραλέο γηα λα έρνπκε φινη ηελ ίδηα ζπκπεξηθνξά. Αθφκα θαη ηα
απηνθίλεηα φηαλ είλαη δηαθνξεηηθέο κάξθεο έρνπλ ην θαζέλα ηηο δηθέο
ηνπ ηδηαηηεξφηεηεο θαη ην δηθφ ηνπο ηδηαίηεξν ηξφπν νδήγεζεο θαη νδηθήο
ζπκπεξηθνξάο. Καη έλαο θαιφο νδεγφο ην μέξεη πνιχ θαιά απηφ.
Δπνκέλσο φηαλ ιέκε ηξνπνπνηεηηθέο ζπλζήθεο ηνπ ζπκπηψκαηνο
ελλννχκε ρξφλν, ηφπν, ζηάζε ηνπ ζψκαηνο, θίλεζε, θιηκαηνινγηθέο
ζπλζήθεο, πεξηνδηθφηεηα ηνπ ζπκπηψκαηνο, ςπρηθέο θαηαζηάζεηο θιπ.
Ρσηάκε ινηπφλ ηνλ αζζελή γηα ηηο παζήζεηο ηνπ, θαηαγξάθνπκε ηα θχξηα
ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα, πρ βήρα, πφλν, εκεηφ θιπ θαη κεηά ξσηάκε ηηο
ηξνπνπνηεηηθέο ζπλζήθεο πνπ επεξεάδνπλ ηα ζπγθεθξηκέλα ζπκπηψκαηα.
8.14 «Γείμε κνπ ην γνληό, θίιν θαη ζύληξνθν ζνπ λα ζνπ πσ πνηόο
είζαη»
Ήδε απφ ηελ εμσιεθηηθή ζπκπεξηθνξά ηνπ αζζελνχο, ηηο παζήζεηο ηνπ
θαη ηηο ηξνπνπνηεηηθέο ζπλζήθεο ησλ ζπκπησκάησλ ηνπ έρνπκε
θαηεπζπλζεί ζε θάπνηεο ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζίεο. ΋ζνη κε έρνπλ
δεη ζην ηαηξείν λα εμεηάδσ ζα έρνπλ δηαπηζηψζεη φηη ηελ ψξα πνπ κηιάλε
εθηφο απφ ηελ θαηαγξαθή ησλ ζπκπησκάησλ ηνπο ζην θνκπηνχηεξ, ζε
έλα κηθξφ ραξηάθη δίπια κνπ θάηη ζεκεηψλσ ηειείσο ζηελνγξαθηθά.
210
Δίλαη έλαο κηθξφο θαηάινγνο ησλ πηζαλψλ ηδηνζπγθξαζηψλ πνπ κνπ
ζπκίδεη ην άηνκν απηφ θαζψο κηιάεη. Σηο γξάθσ θαη ηηο έρσ ζηα ππφςε
ψζηε ζηελ πξφνδν ηνπ ηζηνξηθνχ λα ηηο επαιεζεχζσ ή λα ηηο απνξξίςσ.
Απφ απηέο ζπλήζσο ζα γίλεη θαη ε ηειηθή δηαθνξηθή δηάγλσζε θαη ε
θαηάιεμε ζηε κία θαη κνλαδηθή, ηελ «φκνηα» γηα ηνλ αζζελή
ηδηνζπγθξαζία ζηε ζπγθεθξηκέλε θάζε ηεο δσήο ηνπ.
Δπεηδή ζπρλά «ην κήιν πέθηεη θάησ απφ ηε κειηά» καο ελδηαθέξεη λα
ξσηήζνπκε θαη ην θιεξνλνκηθφ ηζηνξηθφ φρη κφλνλ ζαλ αζζέλεηα αιιά
θαη ζαλ ηδηνζπγθξαζία. ΢πρλά ηα παηδηά θιεξνλνκνχλ ηηο πξσηνγελείο
Σάζεηο-Μηάζκαηα ή ηελ ηδηνζπγθξαζία ησλ γνληψλ ηνπο. ΋ηαλ επνκέλσο
καδί κε ην παηδί πξνζέξρνληαη θαη νη γνλείο, θφβνληαο ηελ ηδηνζπγθξαζία
ησλ γνληψλ κπνξνχκε λα πηζαλνινγήζνπκε, σο έλα ζεκείν βέβαηα ηελ
ηδηνζπγθξαζία ησλ παηδηψλ. Γη’ απηφ ν ιαφο ιέεη «θαηά κάλα, θαηά
θχξε...».
Κάηη παξφκνην ζπκβαίλεη θαη κε ηηο ζπληξνθηθέο θαη θηιηθέο ζρέζεηο.
Ηζρχεη ην «δείμε κνπ ην ζχληξνθν ζνπ λα ζνπ πσ πνηνο είζαη» αιιά θαη
ην «δείμε κνπ ην θίιν ζνπ λα ζνπ πσ πνηνο είζαη». Γε ζεκαίλεη απηφ φηη
νη ζχληξνθνη είλαη ζπλήζσο ίδηεο ηδηνζπγθξαζίεο. ΢πρλά είλαη αλφκνηεο ή
θαη αληίζεηεο θαηά ην «ηα εηεξψλπκα έιθνληαη κεηαμχ ηνπο». Αιιά
ζπλήζσο ζε ζπγθεθξηκέλνπο ζπλδπαζκνχο. Σείλνπλ λα θνιιάλε κεηαμχ
ηνπο ζπγθεθξηκέλεο ηδηνζπγθξαζίεο θαη απηφ ην μέξνπκε απφ ηελ θιηληθή
εκπεηξία. Καη ην ίδην γίλεηαη θαη κε ηνπο θίινπο. Τπάξρνπλ πρ
ππνρσξεηηθέο ηδηνζπγθξαζίεο πνπ έρνπλ ηελ ηάζε λα πξνζθνιιψληαη ζε
θπξίαξρεο ηδηνζπγθξαζίεο. Ή θπξίαξρεο ηδηνζπγθξαζίεο πνπ έρνπλ ηελ
ηάζε λα καδεχνπλ γχξσ ηνπο σο «απιηθνχο», άηνκα ππνρσξεηηθά θαη
άβνπια.
8.15 Πώο ηα ηζρπξά ρεκηθά θάξκαθα αιινηώλνπλ ηελ Ηδηνζπγθξαζία
΢ην νκνηνπαζεηηθφ ηζηνξηθφ, ξσηάκε επίζεο ηη θάξκαθα παίξλεη ήδε ην
άηνκν θαη ηη ζεξαπείεο έρεη θάλεη κέρξη ζήκεξα. Γηαηί απηά κπνξεί λα
ηξνπνπνηνχλ ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ. Πρ ηα αληηθαηαζιηπηηθά θαη ηα
αληηςπρσζηθά θάξκαθα, θαηαζηέιινπλ ην άηνκν θαη ηξνπνπνηνχλ, σο
211
έλα ζεκείν βέβαηα ηε γλήζηα ηδηνζπγθξαζηαθή ηνπ ζπκπεξηθνξά θαη
απηφ πξέπεη λα ην ιάβνπκε ππφςε καο.
Δπίζεο πξέπεη λα ιάβνπκε ππφςε καο ηηο παξελέξγεηεο ηζρπξψλ ρεκηθψλ
θαξκάθσλ φπσο ε θνξηηδφλε, νη αληηβηψζεηο θαη άιια. Πρ δε ζα ιάβνπκε
ππφςηλ καο σο ηδηνζπγθξαζηαθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηελ ηάζε γηα
δπζθνηιηφηεηα πνπ έρεη έλα άηνκν ιφγσ παξελέξγεηαο απφ ρεκηθφ
θάξκαθν. ΢ε άηνκα πνπ παίξλνπλ ςπρνθάξκαθα κπνξεί λα ξσηήζνπκε
πψο ήηαλ ην άηνκν ζαλ ραξαθηήξαο πξηλ ηα αξρίζεη, ψζηε έηζη λα δνχκε
ηελ αιεζή ηνπ ηδηνζπγθξαζία.
-Ζ θνξηηδφλε κπνξεί λα επεξεάζεη θαη ηε ζπκπεξηθνξά ελφο αηφκνπ;
-Ναη, σο έλα ζεκείν κπνξεί. ΢ίγνπξα επεξεάδεη ην ζσκαηφηππν ηνπ ζε
ρξφληα ρνξήγεζε. Έρνπκε ην ιεγφκελν «θνξηηδνληθφ πξνζσπείν». Σν
άηνκν γίλεηαη ρνληξφ ζηνλ θνξκφ, κε ιεπηά άθξα θαη πξεζκέλν πξφζσπν
θαη ιαηκφ. Ή ζνπ ιέεη ν αζζελήο ραξαθηεξηζηηθά φηη «απφ ηφηε πνπ
άξρηζα απηφ ην παιηνθάξκαθν, έρσ πνιιά λεχξα θαη κειαγρνιία». Ή
κπνξεί ε ρξφληα θαηάρξεζε κηαο αθχζηθεο θαη αλζπγηεηλήο νπζίαο λα
πξνθαιέζεη ηελ εκθάληζε κηαο λέαο ηδηνζπγθξαζίαο.
Πρ ε ρξφληα θαη έληνλε ρξήζε θαθέ κπνξεί λα θάλεη ην άηνκν πνιχ
λεπξηθφ, ζπηληαξηζηφ, κε αυπλίεο, πνιιέο ζηξνθέο ζην κπαιφ,
ππεξεπαηζζεζία ζηνπο ζνξχβνπο θαη ππεξθηλεηηθφηεηα. Ή ε ρξφληα
θαηάρξεζε ηνπ ραζίο κπνξεί λα θάλεη ην άηνκν λα πεξηπέζεη ζε κηα
κφληκε εηθφλα «καζηνπξψκαηνο» φπνπ έρεη ζνιφ κπαιφ, πάξα πνιιέο,
γξήγνξεο θαη δηαδνρηθέο ζθέςεηο, θξχα θαη πγξά ρέξηα θαη δηάθνξεο
παξαηζζήζεηο.
-΋ηαλ εκθαλίδεη απηή ηελ εηθφλα ιφγσ θαηάρξεζεο θαθέ ζα ηνπ
δψζνπκε δπλακνπνηεκέλε θαθεΐλε ζαλ νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν;
212
-΋ρη απαξαίηεηα. Μπνξεί λαη, κπνξεί θαη φρη. Ο Άλζξσπνο είλαη έλα
θαηαπιεθηηθφ δεκηνχξγεκα γηαηί έρεη έλα θαηαπιεθηηθφ Γεκηνπξγφ. Γελ
κπαίλεη ζε θαινχπηα.
-Αλάινγα φκσο κε ηελ εηθφλα πνπ ζνπ δίλεη, δελ ηνπ δίλεηο ην «φκνην»
θάξκαθν;
-΢αθψο θαη ηνπ δίλσ ην εθάζηνηε «φκνην» κε ηελ εηθφλα ηνπ θάξκαθν.
Γειαδή ην νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν πνπ πξνέξρεηαη κεηά απφ
δπλακνπνίεζε ηεο απηνχζηαο θπηηθήο ή νξπθηήο νπζίαο ε νπνία φηαλ
δφζεθε ζε πγηείο πεηξακαηαλζξψπνπο πξνθάιεζε απηή ηελ φκνηα εηθφλα.
Πξνζέμηε: ην ηειηθφ νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν δελ είλαη ε απηνχζηα
νξπθηή ή θπηηθή νπζία. Δίλαη ε νπζία δπλακνπνηεκέλε. Γειαδή ππεξαξαησκέλε θαη ελεξγνπνηεκέλε κέζσ δηαδνρηθψλ θξνχζεσλ. Ζ απηνχζηα
νπζία πξνθαιεί αζζέλεηα ζε πγηείο θαηά ηελ δηαδηθαζία ηεο «απφδεημεο»
ελψ ε δπλακνπνηεκέλε σο νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν πιένλ, ζεξαπεχεη ηε
ζπγθεθξηκέλε αζζέλεηα ζε αζζελείο.
8.16 Γεληθά ζσκαηηθά
Ηδηνζπγθξαζία
θαη
ςπρηθά
ραξαθηεξηζηηθά
θαη
΢ηε ζπλέρεηα ηνπ ηζηνξηθνχ καο ζα πξνρσξήζνπκε ζε απηφ πνπ
νλνκάδνπκε σο θαη’ εμνρήλ νκνηνπαζεηηθφ ηζηνξηθφ. Γειαδή ζα
ξσηήζνπκε δχν πξάγκαηα. Πξψηνλ ηα γεληθά ζσκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά
ηνπ αηφκνπ θαη δεχηεξνλ ηα γεληθά ςπρηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά.
Αο μεθηλήζνπκε απφ ηα γεληθά ζσκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά. Ρσηάκε αλ
δεζηαίλεηαη ή αλ θξπψλεη, αλ ηδξψλεη εχθνια ή δχζθνια, αλ κπξίδεη
άζρεκα ν ηδξψηαο ηνπ, αλ ηνπ αξέζνπλ ή αλ απερζάλεηαη ηα γιπθά, ηα
αικπξά, ηα μηλά, ην ιίπνο, ηα παγσκέλα λεξά θαη ην γάια. ΢ε πνηά ζηάζε
βνιεχεηαη θαιχηεξα φηαλ θνηκάηαη πρ κπξνχκπηα, αλάζθεια ή ζην πιάη.
213
Αλ ηξέρεη ην βξάδπ ζάιην απφ ην ζηφκα ζην καμηιάξη, αλ ηνπ αξέζεη ην
βνπλφ ή ε ζάιαζζα θνθ.
΢ηα γεληθά ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά ξσηάκε αλ έρεη έληνλα λεχξα ή αλ
είλαη γεληθά ήξεκνο. Αλ εθθξάδεη ηα λεχξα ηνπ θαη κε πνην ηξφπν. Πνηεο
ζπκπεξηθνξέο ησλ άιισλ ηνλ εθλεπξίδνπλ θαη γηαηί. Αλ είλαη ηαθηηθφο ή
ηζαπαηζνχιεο. Αλ είλαη εζσζηξεθήο ή εμσζηξεθήο. Αλ θιαίεη εχθνια.
Ση θφβνπο έρεη. Ση ηδέα έρεη γηα ηνλ εαπηφ ηνπ, ηελ εμππλάδα ηνπ, ηελ
πξνζσπηθφηεηα ηνπ. Ση βηβιία ηνπ αξέζεη λα δηαβάδεη θαη ηη ηαηλίεο ηνπ
αξέζεη λα βιέπεη. Πνηα ήηαλ ή είλαη ηα φλεηξα ηνπ, νη επηδηψμεηο θαη νη
θηινδνμίεο ηνπ ζηε δσή. Σα «ζέισ» ηνπ. Αλ είλαη ή φρη επραξηζηεκέλνο
απφ ηε δσή ηνπ θαη ηη αιιαγέο ζα ήζειε. Σνλ ηξφπν πνπ αληηκεησπίδεη ή
αληηκεηψπηζε ζεκαληηθέο θαηαζηάζεηο ζηε δσή ηνπ φπσο πρ έλα
ρσξηζκφ, έλα ζάλαην πξνζθηινχο πξνζψπνπ, επαγγεικαηηθά
πξνβιήκαηα, νηθνλνκηθά πξνβιήκαηα, ζπληξνθηθά θαη νηθνγελεηαθά
πξνβιήκαηα. Γειαδή ηη έλνησζε, ηη ζθέθηεθε θαη πψο ζπκπεξηθέξζεθε.
Κάζε θνξά πνπ ξσηάκε θάηη απφ ηα πην πάλσ θαηαγξάθνπκε ηελ
απάληεζε θαη βιέπνπκε ζε πνηά ή πνηέο ηδηνζπγθξαζίεο ηαηξηάδεη. Αθνχ
ηειεηψζνπκε ηηο εξσηήζεηο καο ήδε έρνπκε θαηεπζπλζεί πξνο νξηζκέλεο
3-4 ζπγγεληθέο ηδηνζπγθξαζίεο νη νπνίεο ηαηξηάδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ κε
ηε ζπλνιηθή εηθφλα ηνπ αηφκνπ, ςπρηθή θαη ζσκαηηθή. ΢ηε ζπλέρεηα ζα
εμεηάζνπκε κε πξνζνρή ηελ θάζε πηζαλή ππνςήθηα ηδηνζπγθξαζία ζε
ζρέζε κε ηα επξήκαηα καο θαη ζα θαηαιήμνπκε ζηελ πιένλ «φκνηα» κε
απηήλ ηνπ αζζελνχο καο. Καη απηήλ ζα ζπληαγνγξαθήζνπκε σο
νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν.
Σειείσζε ε δνπιεηά καο κε ηνλ αζζελή; ΋ρη αθφκα. Πξέπεη λα
εμεγήζνπκε κεξηθά πξάγκαηα ζηνλ αζζελή καο. Γελ ηζρχεη ην «ήιζελ,
είδελ θαη απήιζελ», σο ακέηνρνο, παζεηηθφο «αλαθξηλφκελνο». Πξέπεη
λα ηνπ δψζνπκε έλα ζπκπέξαζκα απφ ηελ φιε δηαδηθαζία. Να ηνπ
εμεγήζνπκε κε απιά ιφγηα απφ ηη πάζρεη θαη γηαηί. Ση πεξαηηέξσ
εξγαζηεξηαθέο ή άιιεο εμεηάζεηο ρξεηάδεηαη λα θάλεη θαη ηη
ηξνπνπνηήζεηο πηζαλφ λα γίλνπλ ζηελ ήδε ππάξρνπζα αγσγή ηνπ. Πξέπεη
214
επίζεο λα ηνπ πνχκε ηη πεξηκέλνπκε απφ ηελ νκνηνπαζεηηθή καο εκπεηξία
φζνλ αθνξά ηελ έθβαζε ηεο αζζέλεηαο ηνπ.
Θα ηνπ δψζνπκε επίζεο νδεγίεο φζνλ αθνξά ην πψο ζα παίξλεη ηα
θάξκαθα ηνπ, πφηε ζα επηθνηλσλήζεη καδί καο γηα ελεκέξσζε έζησ
ηειεθσληθή θαη πφηε ζα ηνλ μαλαδνχκε. Αθφκε είλαη ζσζηφ λα ηνλ
ελεκεξψζνπκε κε βάζε ηελ εκπεηξία καο, πφζν πεξίπνπ ζα θξαηήζεη ε
ζεξαπεία ηνπ. Δπίζεο ηη κπνξεί λα θάλεη ν ίδηνο ζηελ θαζεκεξηλή ηνπ
δσή ψζηε λα βνεζήζεη ηνλ νξγαληζκφ ηνπ θαη ηελ ςπρνινγία ηνπ ζε
ζέκαηα δηαηξνθήο, άζθεζεο ή απνθπγήο θαηαρξήζεσλ θαη ζηξεζνγφλσλ
παξαγφλησλ.
215
ΚΔΦΑΛΑΗΟ 9
ΘΔΡΑΠΔΤΣΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ
9.1 Σν θαηλόκελν ηεο Θεξαπεπηηθήο Κξίζεο
9.2 Δμέιημε ηεο πγείαο ηνπ αζζελνύο κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή
Θεξαπεία
9.3 Πώο ηζεθάξνπκε ηελ αιήζεηα ησλ απαληήζεσλ ηνπ αζζελνύο;
9.4 Υεκηθά θάξκαθα θαη Οκνηνπαζεηηθή Θεξαπεία
9.5 Πνιπθαξκαθία θαη Οκνηνπαζεηηθή
9.6 Σα όξηα ηεο ηαηξηθήο παξέκβαζεο θαη ν ξόινο ηνπ γηαηξνύ
9.1 Σν θαηλόκελν ηεο Θεξαπεπηηθήο Κξίζεο
Θα πξέπεη επίζεο λα ηνλ ελεκεξψζνπκε φζνλ αθνξά ην ελδερφκελν, ηελ
πξψηε ή ηηο πξψηεο ιίγεο κέξεο ζεξαπείαο λα έρεη ηε ιεγφκελε
«ζεξαπεπηηθή θξίζε». Ζ ζεξαπεπηηθή θξίζε είλαη κία θξίζε, δειαδή κία
πξνζσξηλή θαη αθίλδπλε έμαξζε ήδε ππαξρφλησλ ζυμαηικών μόνο
ζπκπησκάησλ θαη ε νπνία είλαη ζεξαπεπηηθή, δειαδή πξνθαιείηαη απφ
ηνλ νξγαληζκφ ζαλ πγηήο εθηφλσζε θαη αθνινπζείηαη πάληα απφ
ζεξαπεπηηθή γεληθή βειηίσζε. ΢πκβαίλεη κφλν ζε ήδε ππάξρνπζεο
ζσκαηηθέο παζήζεηο θαη θπξίσο ζε πνλνθεθάινπο ή ζε νξηζκέλα ήδε
ππάξρνληα δεξκαηηθά θαη μόνο ηιρ ππώηερ λίγερ ώπερ ή μέπερ απφ ηελ
έλαξμε ηεο ζεξαπείαο.
Δίλαη έληνλε έμαξζε αιιά κε γξήγνξε χθεζε θαη ζηε ζπλέρεηα βειηίσζε
ζε ζχγθξηζε κε ηελ πξν ηεο ζεξαπείαο θαηάζηαζε. Πρ αλ έλα άηνκν έρεη
εκηθξαλίεο θαζεκεξηλά πξν ηεο ζεξαπείαο κπνξεί λα έρεη κηα έληνλε
216
εκηθξαλία ηελ πξψηε κέξα κε ηε ιήςε ηνπ νκνηνπαζεηηθνχ θαξκάθνπ
θαη κεηά λα έρνπκε κηα ζεκαληηθή βειηίσζε θαη λα έρεη ζηαδηαθά κέζα
ζε κεξηθέο κέξεο πην ήπηεο εκηθξαλίεο, πνιχ πην αξαηά θαη κε κηθξφηεξε
δηάξθεηα κέρξη θαη ηε ζηαδηαθή πιήξε ζεξαπεία ησλ ρξφλησλ
εκηθξαληψλ.
Γελ πξφθεηηαη πνηέ γηα θάηη επηθίλδπλν, νχηε θαη είλαη ζε θακία
πεξίπησζε παξελέξγεηα ηνπ θαξκάθνπ. Ίζα-ίζα είλαη θάηη ζεηηθφ,
επεξγεηηθφ θαη ζεξαπεπηηθφ. Δίλαη ειεγρφκελν γηαηί γίλεηαη απφ ηνλ ίδην
ηνλ νξγαληζκφ ιφγσ θηλεηνπνίεζεο ησλ ζεξαπεπηηθψλ ηνπ κεραληζκψλ.
Θα ιέγακε φηη ζαλ ζπρλφηεηα ζπκβαίλεη ζε κηθξφ πνζνζηφ ησλ αζζελψλ.
Γελ είλαη απαξαίηεην λα ζπκβεί γηα λα πάεη θαιά έλαο αζζελήο θαη
ζπκβαίλεη μόνο ηην ππώηη ή ηιρ ππώηερ μέπερ ηος ππώηος μήνα θεπαπείαρ.
΋ρη ζε επφκελεο ζπληαγνγξαθήζεηο. Μνηάδεη ιίγν κε ην λα βάδεηο
απφηνκα ηελ πξψηε ηαρχηεηα ζην απηνθίλεην θαη λα παηάο απφηνκν
γθάδη. Σαξαθνπληέηαη ιίγν ην ακάμη αιιά έρεη κηα δπλαηή εθθίλεζε.
Τπάξρνπλ νξηζκέλνη νκνηνπαζεηηθνί γηαηξνί πνπ κε ηηο απφςεηο ηνπο
δεκηνχξγεζαλ κηα παξαλφεζε ζην γεληθφ πιεζπζκφ φζνλ αθνξά ηε
ζεξαπεπηηθή θξίζε. Λέλε πρ νξηζκέλνη αζζελείο φηη «ε Οκνηνπαζεηηθή
είλαη ζαλ ηελ ςπραλάιπζε. ΢ηελ αξρή ζνπ βγάδεη φια ζνπ ηα
πξνβιήκαηα πην έληνλα θαη γηα αξθεηφ θαηξφ θαη φηαλ θαζαξίζεηο κεηά
απφ κήλεο, ηφηε γίλεζαη θαιά». Οπδέλ αλαιεζέζηεξνλ. Πνηέ ε
Οκνηνπαζεηηθή δε ρεηξνηεξεχεη ςπρηθά πξνβιήκαηα. Οχηε ρεηξνηεξεχεη
φια ηα ζσκαηηθά πξνβιήκαηα. ΢πκβαίλεη θπξίσο ζε ρξφληνπο
πνλνθεθάινπο ή ζε ρξφληα δεξκαηηθά. Οχηε επηδεηλψλεη πνηέ δσηηθέο
ιεηηνπξγίεο ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ γη’ απηφ θαη δελ είλαη πνηέ κα
πνηέ επηθίλδπλε.
Σα θξηηήξηα γηα λα ζεσξήζνπκε κηα αξρηθή έμαξζε ζσκαηηθψλ
ζπκπησκάησλ σο ζεξαπεπηηθή θξίζε είλαη ηα εμήο. Πξψηνλ πξέπεη λα
έρνπκε έμαξζε ήδη ςπαπσόνηυν ζσκαηηθψλ ζπκπησκάησλ. Γεχηεξνλ,
απηή ε έμαξζε είλαη ζπλήζσο έληνλε, αξρίδεη ηηο πξψηεο ψξεο ή έζησ
κέξεο θαη θξαηάεη γηα ψξεο ή ιίγεο κέξεο θαη κεηά ππνρσξεί ζπλήζσο
217
απφηνκα, αθήλνληαο πίζσ ηεο βειηίσζε φρη κφλν ηεο έμαξζεο αιιά θαη
ηεο πξν ηεο ζεξαπείαο θαηάζηαζεο. Σξίηνλ ν αζζελήο βειηηψλεηαη
ζηαδηαθά φρη κφλν ζην ζχκπησκα ην νπνίν αξρηθά ρεηξνηέξεπζε αιιά
θαη ζε φια ζρεδφλ ηα άιια ηνπ ζπκπηψκαηα απφ άιιεο παζήζεηο. Πρ
βειηηψζεθε ν πνλνθέθαινο ηνπ αιιά βειηηψζεθε θαη ε θνιίηηδα ηνπ, νη
αυπλίεο ηνπ, ηα δεξκαηηθά ηνπ θαη ε πεξίνδνο ζηηο γπλαίθεο. Σέηαξηνλ ν
αζζελήο βειηηψλεηαη ζαθψο θαη ςπρηθά ζε ζρέζε κε ηελ πξν ηεο
ζεξαπείαο θαηάζηαζε ηνπ. Βιέπνπκε ινηπφλ φηη κεηά ηελ πξφζθαηξε
ζεξαπεπηηθή ζσκαηηθή θξίζε φηη έρνπκε κηα ζηαδηαθή κελ αιιά
ζπλνιηθή ςπρηθή θαη ζσκαηηθή βειηίσζε.
Αλ δελ ηζρχνπλ όλα ηα πιο πάνυ κπιηήπια θαη έρνπκε πρ κηα ζηαδηαθή
ρεηξνηέξεπζε ηνπ αζζελνχο παξά ηε ρνξήγεζε ηεο νκνηνπαζεηηθήο
ζεξαπείαο ηφηε ππάξρνπλ δηάθνξα ελδερφκελα. Πρ κπνξεί σο γηαηξνί λα
κελ επηιέμακε ην θαηάιιειν νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν, λα κελ
θηλεηνπνηήζεθε ν νξγαληζκφο ηνπ θαη λα ζπλερίδεη ηελ πξν ηεο ζεξαπείαο
θαηεθφξα ηνπ. Γειαδή κε απιά ιφγηα λα κελ ηνλ βνεζήζακε παξά ηηο
θηιφηηκεο καο πξνζπάζεηεο. Μπνξεί επίζεο λα έγηλε απηφ επεηδή λαη κελ
ηνπ δψζακε ην θαηάιιειν νκνηνπαζεηηθφ θάξκαθν αιιά έπηλε θαθέδεο
ή νπζίεο κε θαθεΐλε θαη καο αληηδφηεζε ηε ζεξαπεία θαη έηζη ζπλέρηζε
ηελ πξν ηεο ζεξαπείαο θαηεθφξα ηνπ.
Ή κπνξεί λα πέξαζε θάπνηα έληνλε ζηελνρψξηα παξάιιεια κε ηε
ζεξαπεία θαη απηφ λα αλαίξεζε θάζε πξνζπάζεηα καο γηα βειηίσζε ηνπ
παξά ηελ θηλεηνπνίεζε ηνπ νξγαληζκνχ ηνπ. Ή κπνξεί λα έρεη κηα αλίαηε
ζσκαηηθή πάζεζε πνπ έρεη πάξεη ην δξφκν ηεο ρσξίο γπξηζκφ. Αιιά ζε
ηέηνηα πεξίπησζε ζα έρνπκε έζησ θαη κηα πξφζθαηξε ζσκαηηθή
βειηίσζε θαη ζίγνπξα κηα ςπρηθή βειηίσζε παξά ηε ζσκαηηθή
θαηεθφξα.
9.2 Δμέιημε ηεο πγείαο ηνπ αζζελνύο κε ηελ Οκνηνπαζεηηθή
Θεξαπεία
΋ηαλ ζα κνπ έξζεη ν αζζελήο κεηά ζπλήζσο απφ έλα κήλα
νκνηνπαζεηηθήο αγσγήο ηφηε ζα ξσηήζσ πψο πήγαλ έλα-έλα ηα
218
ζπκπηψκαηα ηεο θχξηαο λφζνπ γηα ηελ νπνία θαη κνπ ήξζε. Θα ξσηήζσ
επίζεο πσο πήγαλ ηα ππφινηπα δεπηεξεχνληα πξνβιήκαηα πγείαο πνπ
πηζαλψο είρε. ΢ηε ζπλέρεηα ζα ξσηήζσ πσο πήγε ε γεληθή ηνπ ζσκαηηθή
θαηάζηαζε. Γειαδή νη δπλάκεηο ηνπ, ε φξεμε ηνπ γηα θαγεηφ, ε
ζεμνπαιηθή ηνπ δηάζεζε, ν χπλνο ηνπ, ε πεξίνδνο ζηηο γπλαίθεο, νη
θελψζεηο θιπ. Θα ξσηήζσ επίζεο πψο πήγε ε ςπρηθή ηνπ δηάζεζε, ηα
λεχξα ηνπ, ην θέθη ηνπ, ε ππνκνλή ηνπ θαη αλ αληηκεηψπηζε πην ςχρξαηκα
ζπλήζεηο θαηαζηάζεηο ζηε δσή ηνπ. Γηαηί πεξηκέλσ βειηίσζε ζε φινπο
απηνχο ηνπο ηνκείο. ΢ηαδηαθά βέβαηα θαη φρη ζε φινπο ηαπηφρξνλα θαη
αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο ηεο δσήο ηνπ θαη ην ηη ηνπ έρεη πηζαλψο ζπκβεί
ζην κήλα απηφ ζηε δνπιεηά ηνπ, ζηελ νηθνγέλεηα ηνπ ή ζηελ πξνζσπηθή
ηνπ δσή.
Αλάινγα κε ηε ρξνληφηεηα θαη βαξχηεηα ησλ ζπκπησκάησλ θαη
παζήζεσλ ζα είλαη θαη ην πφηε ζα αξρίζεη ε βειηίσζε ηνπο αιιά θαη ην
πφζν έληνλε θαη ξηδηθή ζα είλαη. ΢ηα ζπλήζνπο βαξχηεηαο ζπκπηψκαηα
κπνξεί λα δνχκε βειηίσζε θαη απφ ηηο πξψηεο ψξεο ή κέξεο. Σα
πεξηζζφηεξα ζπκπηψκαηα βειηηψλνληαη ζαθψο ή έζησ θαη ιίγν κέζα
ζηνλ πξψην κήλα ηεο ζεξαπείαο. Διάρηζηεο θνξέο ζε πνιχ βαξηά θαη
ρξφληα ζσκαηηθά ζπκπηψκαηα δε βιέπνπκε θακία βειηίσζε κέζα ζηνλ
πξψην κήλα. Αιιά έρνπκε ζρεδφλ πάληα βειηίσζε ηεο γεληθήο
ζσκαηηθήο θαηάζηαζεο θαη ηεο ςπρηθήο δηάζεζεο θαη απηφ είλαη έλα
ζεκαληηθφ θξηηήξην φηη ν αζζελήο πήξε κπξνο θαη φηη είκαζηε ζηε ζσζηή
θαηεχζπλζε. Άξα είλαη δήηεκα ρξφλνπ θαη ππνκνλήο ε ζπλνιηθή
βειηίσζε.
Ζ ζεξαπεία δελ είλαη κηα ζηαζεξή αλνδηθή γξακκή. Γελ είλαη ηξία
βήκαηα κπξφο, άιια ηξία ηνλ επφκελν κήλα, άιια ηξία ηνλ ηξίην κήλα,
ζχλνιν 9 θαη ηειεηψζακε. Γελ είκαζηε κεραλέο. Δίκαζηε δσληαλνί
παιιφκελνη νξγαληζκνί, παιιφκελα ςπρνζσκαηηθά φληα. Ενχκε ζπρλά
ππφ αληίμνεο πξνζσπηθέο, νηθνγελεηαθέο, εξγαζηαθέο θαη θνηλσληθέο
ζπλζήθεο θαη φια απηά κπνξεί λα επεξεάζνπλ ηελ πνξεία ηεο ζεξαπείαο
καο είηε αξλεηηθά είηε θαη ζεηηθά. Δπνκέλσο ζπρλά έρνπκε λα θάλνπκε
κε ηξία βήκαηα κπξφο, έλα πίζσ, μαλά ηξία βήκαηα κπξφο έλα πίζσ θνθ.
219
Τπάξρεη δειαδή κηα ζηαδηαθή έζησ θαη κε κηθξά ζθακπαλεβάζκαηα,
ζεκαληηθή γεληθή ςπρνζσκαηηθή βειηίσζε.
Καη απηφ ην λνηψζεη ζαθψο ν αζζελήο θαη ην εθηηκά θαη θάλεη ππνκνλή.
Γηαηί μέξεη φηη ζηελ Οκνηνπαζεηηθή δε πάκε λα κπαιψζνπκε ή λα
θνπθνπιψζνπκε. Πάκε λα ζεξαπεχζνπκε. ΢πλνιηθά θαη ξηδηθά. Καηά ην
δπλαηφλ ηνπιάρηζηνλ. Γηαηί δελ είκαζηε ζενί, νχηε θαη ηζρπξηδφκαζηε φηη
έρνπκε «καγηθά ραπάθηα».
Αιιά απηφ πνπ είλαη ζεκαληηθφ είλαη φηη ε Οκνηνπαζεηηθή δε ζεξαπεχεη
κφλν ηα ζπκπηψκαηα θαη ηελ νμεία λφζν. Θεξαπεχεη θαη ηηο ρξφληεο
πξνδηαζέζεηο ηνπ αηφκνπ, κε απνηέιεζκα λα κελ μαλαθπιάεη εχθνια ζηα
ίδηα. Δπίζεο βειηηψλεη ηε γεληθή ηνπ ζσκαηηθή θαηάζηαζε θαη βειηηψλεη
ζαθψο ηελ ςπρηθή δηάζεζε ηνπ αηφκνπ. Αλεβάδεη νπζηαζηηθά ην επίπεδν
πγείαο ηνπ αηφκνπ ςπρηθά θαη ζσκαηηθά. Απηφ ηνλ θάλεη λα ιεηηνπξγεί
θαιχηεξα ζηελ εξγαζία ηνπ, ζηε ζπληξνθηθή θαη νηθνγελεηαθή ηνπ ζρέζε
θαη ζηελ θνηλσλία γεληθφηεξα.
9.3 Πώο ηζεθάξνπκε ηελ αιήζεηα ησλ απαληήζεσλ ηνπ αζζελνύο;
-Κάπνηεο απαληήζεηο ζε εξσηήκαηα πνπ ζέηεηε ζηνλ αζζελή έρνπλ λα
θάλνπλ κε ην πφζν θαιφ «γλψζη ζ’ απηφλ» έρεη ν αζζελήο. ΋ηαλ πρ ηνλ
ξσηάηε αλ λεπξηάδεη απηφο έρεη άιιν κέηξν γηα ηα λεχξα απφ φηη έρνπλ νη
άιινη γχξσ ηνπ. Άξα απηφο κπνξεί λα ζεσξεί ηνλ εαπηφ ηνπ φηη είλαη
ηέξαο εξεκίαο αιιά ηειηθά κπνξεί λα κελ είλαη. Ή κπνξεί λα κελ έρεη
αληίιεςε ησλ πξαγκάησλ γηαηί κπνξεί λα κελ έρεη πξνβιεκαηηζηεί. Πψο
βγάδεη άθξε ν νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο; Αμηνινγείηαη αθφκε θαη ε
αιήζεηα ηνπ αηφκνπ;
-Βεβαίσο! Βεβαηφηαηα!
-Δλψ μέξσ φηη δελ είλαη ε αληηθεηκεληθή αιήζεηα, ηφηε ην αμηνινγψ;
220
-΢αθψο! ΢αθέζηαηα! Καη απηφ είλαη ην πην ζεκαληηθφ δηαγλσζηηθφ
ζηνηρείν, ζεκαληηθφηεξν απφ φια ηα ππφινηπα.
-Καη πψο θαηαιαβαίλσ φηη είλαη ε αληηθεηκεληθή αιήζεηα;
-Με ην ζπλδπαζκφ εκπεηξίαο αιιά θαη δηαζηαχξσζεο ησλ ζσκαηηθψλ κε
ηα ςπρηθά ραξαθηεξηζηηθά. Σα ζσκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη
ζπκπηψκαηα δελ ςεχδνληαη. Δίλαη αληηθεηκεληθά. Γελ έρνπλ ηελ
ππνθεηκεληθφηεηα ησλ ςπρηθψλ.
-Θα κπνξνχζε λα ππάξρνπλ θαη παξάιιειεο εξσηήζεηο γηα λα
απνθαιχςεηε ηελ αιήζεηα;
-Ναη, βέβαηα θαη ππάξρνπλ. Γηεξεπλνχκε ην άηνκν κε δηάθνξνπο
ηξφπνπο. Με ηδηαίηεξεο εξσηήζεηο πρ πνπ ζθνπεχνπλ λα καο
μεηξππψζνπλ ην ιαγφ. ΢αο ιέσ πρ έλα θιαζζηθφ παξάδεηγκα πνπ ιέσ
ζηνπο θνηηεηέο κνπ. Μηα θπξία θάζεηαη ζηελ θαξέθια ηνπ ηαηξείνπ,
έξρεηαη κε ηνλ άληξα ηεο θαη είλαη ηππηθή θαη καδεκέλε. Γίλεηαη ν εμήο
δηάινγνο κε κέλα:
-Απφ λεχξα πσο ηα πάκε;
-Φπζηνινγηθά γηαηξέ.
-Σα πξνζσπηθά ζνπ ηα θνπβεληηάδεηο, ηα ιεο;
-Καλνληθά γηαηξέ.
221
-Φφβνπο έρεηο;
-΋πσο φινο ν θφζκνο γηαηξέ.
-Με ηελ ηάμε πψο ηα παο;
-Ννξκάι γηαηξέ.
Γηα λα κελ ηα πνιπινγψ, ζε φιεο ηηο εξσηήζεηο κνπ απαληνχζε
ζηεξεφηππα θαη κνλνιεθηηθά ζρεδφλ φηη φια ήηαλ «λνξκάι»,
«θπζηνινγηθά», «θαλνληθά», «φπσο φινο ν θφζκνο». Γε ξσηάσ ηίπνηα
άιιν, γξάθσ θαη’ επζείαλ ηε ζπληαγή θαη θεχγνπλε. Καη ν
εθπαηδεπφκελνο γηαηξφο πνπ θαζφηαλ δίπια κνπ θαη φιε ηελ ψξα
ηξσγφηαλε κφιηο έθιεηζε ε πφξηα μέζπαζε: «Μα θαιά, ηη ζην θαιφ
ζπκπέξαζκα έβγαιεο απφ απηή ηε κνλφρλνηε γπλαίθα; Αθνχ ζε ηίπνηα
δελ ζνπ απάληεζε. ΢ε ηίπνηα δελ ζνπ έδσζε πιεξνθνξία.»
Καη ηνπ απάληεζα φπσο απαληψ ηψξα ζε ζαο. Μα απηφ είλαη ην θχξην
ραξαθηεξηζηηθφ, ε θχξηα πιεξνθνξία πνπ βννχζε φιε ηελ ψξα κε ην
δηθφ ηεο ηξφπν. ΋ηη ήηαλ έληνλα εζσζηξεθήο. ΋ηη απέθεπγε έληερλα θαη
ζπζηεκαηηθά λα δψζεη θάπνην ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ. ΋ιε ηεο ε
έγλνηα ήηαλ λα παξνπζηαζηεί ζε φια λνξκάι. ΢ε φια θπζηνινγηθή,
θαλνληθή, ζην κέζν φξν. Γελ ήζειε λα εμέρεη ηίπνηα απφ ην ίκαηδ ηεο. Δ,
απηφ είλαη ην βαζηθφ δηαγλσζηηθφ ζηνηρείν. Απηή ε εηδηθνχ ηχπνπ
εζσζηξέθεηα ε νπνία έζεζε θαη ηε δηάγλσζε καδί κε ηα ζσκαηηθά
ζπκπηψκαηα.
Έλα άιιν παξάδεηγκα. Μπαίλεη κέζα ε θπξία ε νπνία επηκέλεη λα έξζεη
θαη ν ζχδπγνο ζην γξαθείν θαη φρη ηπραία φπσο ζα δείηε ζηε ζπλέρεηα.
222
Κάζεηαη θαη πξηλ πσ νηηδήπνηε βγάδεη δήζελ ηπραία έλα «αρ» γηα λα ηε
ξσηήζσ εγψ: «Μα γηαηί αλαζηελάδεηε;» Δγψ κπαίλσ ζην παηρλίδη ηεο
επίηεδεο γηα λα κπνξέζσ λα βγάισ ην ιαγφ. Ρσηάσ: «Μα ηη ζπκβαίλεη,
γηαηί αλαζηελάδεηε;» θαη αξρίδεη απφ κέξνπο ηεο ε ζεαηξηθή παξάζηαζε:
«Αρ γηαηξνχιε κνπ, ππνθέξσ. ΢ε παξαθαιψ, ζε ηθεηεχσ, έκαζα φηη κφλν
εζχ ζα κε θάλεηο θαιά, έξρνκαη ζπζηεκέλε απφ ηελ θ. Σάδε. Μνπ είπε ηα
θαιχηεξα ιφγηα γηα ζαο, πίλεη λεξφ ζην φλνκα ζαο, ζα ζνπ θάλσ
εηθφληζκα γηαηξέ άκα κε θάλεηο θαιά…» θαη κπια, κπια, κπια.
Καη αξρίδεη έλα αηειείσην κπια-κπια, κε ππεξβνιέο, πεδψληαο απφ ην
έλα ζέκα ζην άιιν θαη λα κνπ ιέεη πφζν ππεξεπαίζζεηε είλαη, πφζν
ζπζηάδεηαη γηα φινπο ηνπο άιινπο, πφζε παζνινγηθή αγάπε έρεη ζηα
παηδηά ηεο, πφζν θαεκέλε είλαη, πφζν ζξήζθα θαη θαιφο άλζξσπνο είλαη
θαη πφζν ρξπζφο θαη θαιφο άλζξσπνο είλαη ν άληξαο ηεο αιιά είλαη θαη
λεπξηθφο θαη δελ ηελ θαηαιαβαίλεη θαη ηε καιψλεη θαη ππνθέξεη θιπ. Καη
ηξέρεη πίζσ απφ ηα παηδηά ηεο πνπ είλαη πιένλ 20 θαη 25 ρξνλψλ θαη ηνπο
ιέεη «ληχζνπ, θάε, πξφζερε!» Καη άκα αξγήζνπλ λα γπξίζνπλ κέλεη
μάγξππλε θαη αλήζπρε θαη ε κεγάιε ηεο θφξε έρεη θάλεη θαη έλα παηδάθη
θαη δελ ην πξνζέρεη φπσο πξέπεη γηαηί είλαη λέα θαη «δελ μέξεη» ελψ απηή
αλεζπρεί θαη γηα ην εγγνλάθη ηεο γηαηί «ην παηδί ηνπ παηδηνχ κνπ είλαη
δχν θνξέο παηδί κνπ» θιπ.
Καη φηαλ θεχγεη ε θπξία ξσηάσ ηνλ εθπαηδεπφκελν γηαηξφ. «Πψο ηελ
είδεο ηελ θπξία; Πψο ζνπ θάλεθε ζαλ άηνκν;». «Πσ πσ ηη θαιφ θαη
επαίζζεην θαη ζπλαηζζεκαηηθφ θαη δνηηθφ άηνκν! Καη πφζν
ηαιαηπσξεκέλε είλαη απφ φινπο!» Καη εγψ ηνπ ιέσ, αζηεηεπφκελνο:
«Απνξξίπηεζαη ζαλ γηαηξφο! ΢ε δνπιεχεη ν αζζελήο ςηιφ γαδί». Ο
εθπαηδεπφκελνο κνπ γηαηξφο, ιφγσ απεηξίαο θαη ιφγσ ηεο εζσζηξεθνχο
ηνπ πξσηνγελνχο Σάζεο θαη ηεο θαιήο ηνπ πξφζεζεο, φηη άθνπγε ην
πίζηεπε. Μα έηζη δελ είζαη νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο. Δίζαη έλαο
παξεγνξεηήο. Αλ εκπιέθεζαη ζπλαηζζεκαηηθά ζην ηη ζνπ παξνπζηάδεη ν
αζζελήο παχεηο λα είζαη αληηθεηκεληθφο θαη απξνθαηάιεπηνο θαη θάλεηο
ιάζνο.
223
Αλ ν αζζελήο είλαη εζσζηξεθνχο πξσηνγελνχο Σάζεο, αλ είλαη ςσξηθφο
θαη ζνπ κηιάεη κε εηιηθξίλεηα γηα ηνλ εαπηφ ηνπ κπνξεί θαη λα κελ πέζεηο
έμσ γηαηί ππάξρνπλ θαη πξαγκαηηθά επαίζζεηα θαη δνηηθά άηνκα. Αλ
φκσο έρεηο λα θάλεηο κε δηαζηξνθηθά άηνκα πνπ ην παίδνπλ επαίζζεηα
θαη θαεκέλα θαη εζχ ην ράςεηο φιν απηφ ην παξακχζη ηφηε έθαλεο ιάζνο
ζηε δηάγλσζε ηνπ ραξαθηήξα ηνπ άιινπ θαη άξα δε ζα ηνλ ζεξαπεχζεηο
αθνχ ζα δψζεηο ιάζνο θάξκαθν. Γε ζα πξνθαιέζεηο παξελέξγεηεο αιιά
δε ζα ζεξαπεχζεηο βέβαηα.
Σν ζέκα καο δελ είλαη νχηε λα θαλαθέςνπκε θαη λα θνιαθεχζνπκε ηνλ
αζζελή αιιά νχηε βέβαηα λα είκαζηε ηδηαίηεξα θαρχπνπηνη θαη αξλεηηθνί
απέλαληη ηνπο κπαο θαη καο μεγειάζεη. Υαιαξνί θαη απξνθαηάιεπηνη
πξέπεη λα είκαζηε. Με αλνηρηέο ηηο θεξαίεο καο. Με ελδηαθέξνλ λα ηνλ
βνεζήζνπκε αιιά ρσξίο λα παίδνπκε ηα δηαλνεηηθά παηρλίδηα ηνπ δηθνχ
ηνπ κπαινχ θαη ρσξίο λα εκπιέθνπκε ζηελ φιε εμέηαζε ηα παηρλίδηα ηνπ
δηθνχ καο κπαινχ. Απξνθαηάιεπηνη κελ ρσξίο λα είκαζηε παγνθνιφλεο
δε.
Σα θπξηαξρηθά άηνκα δελ εμαζθνχλ πάληα ηελ θπξηαξρία ηνπο άκεζα.
΢πρλά έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα ελδχνληαη ηε κάζθα ηνπ ππνρσξεηηθνχ
θαη ηαιαηπσξεκέλνπ αηφκνπ θαη έηζη κε ζπλαηζζεκαηηθνχο εθβηαζκνχο
θαη πξνθαιψληαο ελνρέο ζηνπο γχξσ ηνπο θαηαθέξλνπλ λα θάλνπλ ην
δηθφ ηνπο κε έκκεζν ηξφπν. ΋πσο ζην παξάδεηγκα πνπ αλαθέξακε. Δκείο
νη γηαηξνί πψο ζα βγάινπκε άθξε; Πψο ζα μερσξίζνπκε πρ έλα
εζσζηξεθέο θαη πξαγκαηηθά επαίζζεην άηνκν απφ έλα δηαζηξνθηθφ θαη
θαηλνκεληθά επαίζζεην άηνκν;
Τπάξρνπλ ηξφπνη. Πξψηνλ απφ ηελ ππεξβνιή ζηελ έθθξαζε. Γεχηεξνλ
απφ ην γεγνλφο φηη ήζειε λα θέξεη θαη ην ζχδπγν κέζα γηα λα κπνξεί λα
θάλεη ην ζψνπ ηεο, θάηη πνπ ππνδεηθλχεη πνλεξηά θαη ζθνπηκφηεηα.
Σξίηνλ απφ ηηο αληηθάζεηο. Πρ απφ ηε κηα ηνλ ιέεη «ρξπζφ θαη θαιφ
άλζξσπν» θαη απφ ηελ άιιε ακέζσο ηνλ θαηεγνξεί φηη δελ ηελ
θαηαιαβαίλεη θαη ηε βαζαλίδεη. Σέηαξηνλ απφ ην γεγνλφο φηη
ρξεζηκνπνηεί ηελ «παζνινγηθή» ηεο αγάπε θαη θξνληίδα γηα ηα παηδηά
224
γηα λα ηα ειέγρεη αθφκα θαη φηαλ είλαη ελήιηθα. Καη πέκπηνλ γηαηί ζέιεη
λα επεθηείλεη ηελ θπξηαξρία ηεο θαη ζηα εγγφληα. Καη έθηνλ απφ ηελ
εκπεηξία απφ αλάινγεο πεξηπηψζεηο θαη απφ ηελ θαιή γλψζε ηεο
Οκνηνπαζεηηθήο Φαξκαθνινγίαο.
9.4 Υεκηθά θάξκαθα θαη Οκνηνπαζεηηθή Θεξαπεία
-Αλ ζαο έξζεη έλαο αζζελήο κε έληνλν πφλν πνπ δε κπνξεί λα πεξηκέλεη,
ζα δψζεηε κφλν νκνηνπαζεηηθά ή ζα δψζεηε θαη παπζίπνλα;
-Θα πάξεη θαη ηα παπζίπνλα ηνπ, ζα πάξεη θαη ηα νκνηνπαζεηηθά. Γελ
ηζαθψλνληαη κεηαμχ ηνπο.
-΢ε έλα αιιεξγηθφ ζνθ ζα δψζεηε θνξηηδφλε; ΋κσο ε θνξηηδφλε
αληηδνηεί ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα.
-΋ρη, δελ ηα αληηδνηεί. Δίλαη ιάζνο απηή ε άπνςε. Σαιαηπσξεί βέβαηα
ηνλ νξγαληζκφ θαη θαηαζηέιιεη ηελ άκπλα ηνπ, ην αλνζνινγηθφ ζχζηεκα
γη’ απηφ πξνζπαζνχκε λα ηελ απνθεχγνπκε αιιά δελ αληηδνηεί ηα
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα απηά θαζ’ απηά. Γη’ απηφ φηαλ είλαη απαξαίηεηε
ζα ηε δψζνπκε. Γελ πξέπεη λα είκαζηε θαλαηηθνί θαη λα πνχκε «πνηέ δελ
ζα δψζσ αιινπαζεηηθά θάξκαθα. Μφλν νκνηνπαζεηηθά». ΋ηη ρξεηαζηεί
ζα δψζνπκε θαη φηη ρξεηαζηεί ζα θάλνπκε. Με θχξην θξηηήξην θάζε θνξά
ην ζπκθέξνλ ηνπ αζζελνχο. ΢ηελ πξάμε βέβαηα εγψ πξνζσπηθά
ειάρηζηεο θνξέο ζχζηεζα θνξηηδφλε ή αληηβίσζε ή ηζρπξά θάξκαθα.
Πξνηηκνχζα λα θαιχπησ ηελ πεξίπησζε κε νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα.
Καη ππάξρεη ζαθψο απηή ε δπλαηφηεηα απφ ηελ Οκνηνπαζεηηθή.
Ο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο νθείιεη λα θξνληίζεη ηνλ αζζελή πνπ
πξνζηξέρεη ζε απηφλ θαη κάιηζηα λα ηνλ θξνληίζεη ζπλνιηθά. Να ηνλ
αλαιάβεη, εθφζνλ κπνξεί, ζπλνιηθά. Οθείιεη λα εθθξάζεη ηε γλψκε ηνπ
γηα ην θαηά πφζνλ ε δηάγλσζε ηεο αζζέλεηαο κε ηελ νπνία έξρεηαη ν
225
αζζελήο είλαη νξζή ή φρη. Οθείιεη φηαλ ηα πξάγκαηα δελ είλαη μεθάζαξα
λα παξαγγείιεη φπνηα εξγαζηεξηαθή ή παξαθιηληθή εμέηαζε ρξεηάδεηαη.
΋ηαλ ππάξρνπλ ζπκπηψκαηα ζα πξέπεη λα εμεηάζεη θιηληθά ηνλ αζζελή
ηνπ, πρ λα θάλεη ςειάθεζε, αθξφαζε, επίθξνπζε, λα πάξεη ηελ πίεζε, λα
αθνχζεη ηελ θαξδηά φπσο έλαο νπνηνζδήπνηε αιινπαζεηηθφο γηαηξφο.
Οθείιεη λα εθθξάζεη ηε γλψκε ηνπ γηα ηπρφλ επεκβάζεηο πνπ
πξνηείλνληαη απφ άιινπο ζπλαδέιθνπο θαη νθείιεη λα θάλεη ην ίδην θαη
γηα ηα θάξκαθα πνπ ήδε παίξλεη ν αζζελήο.
Δγψ πνηέ δε βιέπσ ηνλ αζζελή κφλν ζαλ νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο. Ση
ζεκαίλεη «ζε βιέπσ κφλν ζαλ νκνηνπαζεηηθφο», απηφ εγψ δελ ην
θαηαιαβαίλσ. ΢αλ γηαηξφο ζε βιέπσ απιά επηιέγσ λα ζε ζεξαπεχζσ κε
νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα θαη φρη κε ρεκηθά. Δπνκέλσο δελ αζρνινχκαη
κφλν λα ξσηήζσ γηα ηελ ηδηνζπγθξαζία ηνπ. Γηα κέλα δε κπνξείο θαη δελ
πξέπεη λα ηα μερσξίζεηο ηα πξάγκαηα. Σνλ βιέπσ θαη κε ηνλ
νκνηνπαζεηηθφ ηξφπν ζαλ δηάγλσζε θαη ζεξαπεία αιιά πξψηα ηνλ βιέπσ
ζαλ θιαζζηθφο γηαηξφο. Καη φπνπ ρξεηαζηεί ζα ηνλ παξαπέκςσ θαη ζηνλ
εηδηθφ αιινπαζεηηθφ γηαηξφ, πρ ζην γπλαηθνιφγν, ζηνλ ςπρίαηξν, ζηνλ
ιαξπγγνιφγν θνθ. Καη φπνπ ρξεηαζηεί ζα παξαγγείισ εμεηάζεηο θαη φπνπ
ρξεηαζηεί ζα παξαπέκςσ ζε εγρείξεζε ή ζην λνζνθνκείν γηα θάηη
επείγνλ. Δίλαη απηνλφεηα πξάγκαηα απηά. Γελ έρσ θακία πξνθαηάιεςε
λα ρξεζηκνπνηήζσ ηηο θιαζζηθέο κνπ ηαηξηθέο γλψζεηο θαη ηα κέζα ηεο
ζχγρξνλεο ηαηξηθήο γηα ην θαιφ ηνπ αζζελνχο κνπ.
Αιιά ηαπηφρξνλα έρσ θαη ηελ ππνρξέσζε φηαλ ν αζζελήο κνπ είλαη
θνξησκέλνο κε άρξεζηα θάξκαθα ή επηθίλδπλα θάξκαθα λα ηνπ ηα
θφςσ. Άιιεο θνξέο άκεζα φηαλ θηλδπλεχεη ε δσή ηνπ απφ απηά θαη
άιιεο θνξέο ζηαδηαθά θαη κε αζθάιεηα. Ζ ηαθηηθή είλαη φηη αξρηθά ν
αζζελήο παίξλεη θαη ηα ρεκηθά θάξκαθα πνπ έπαηξλε θαη παίξλεη θαη ηα
νκνηνπαζεηηθά. ΢ηαδηαθά, φηαλ αξρίδεη λα βειηηψλεηαη θιηληθά ν
αζζελήο θαη φηαλ επηβεβαηψζνπκε θαη ηε βειηίσζε ηνπ κε εμεηάζεηο,
θφβνπκε πξννδεπηηθά ηα ρεκηθά θάξκαθα θαη θάπνηα ζηηγκή φηαλ
ππάξμεη πιήξεο ζεξαπεία ηφηε θφβνπκε θαη ηα νκνηνπαζεηηθά. Γε
ρξεηάδεηαη λα ηα παίξλεη κηα δσή.
226
Καθά ηα ςέκαηα ζήκεξα ππάξρεη πνιπθαξκαθία. Γίλεηαη θαηάρξεζε
θαξκάθσλ. Πνιιά θάξκαθα δίλνληαη γηα άιινπο ιφγνπο. Καη πνιιέο
εμεηάζεηο γίλνληαη γηα άιινπο ιφγνπο. Καη πνιιέο επεκβάζεηο γίλνληαη
γηα άιινπο ιφγνπο. Καη πξνζέμηε, δε ιέσ φηη απηφ γίλεηαη κφλν απφ ηνπο
«θαθνχο» αιινπαζεηηθνχο γηαηξνχο ελψ νη «θαινί» νκνηνπαζεηηθνί
γηαηξνί είλαη αζψεο πεξηζηεξέο. Μαθξηά απφ κέλα ηέηνηνη ξαηζηζκνί.
Παληνχ ππάξρνπλ θαινί θαη θαθνί επαγγεικαηίεο. ΢ε φινπο ηνπο ρψξνπο.
Παληνχ ππάξρνπλ επίνξθνη γηαηξνί. Καη ζηνπο αιινπαζεηηθνχο θαη
ζηνπο νκνηνπαζεηηθνχο θαη ζηνπο βεινληζηέο θαη ζε φινπο.
Δίλαη επνκέλσο θαζήθνλ ηνπ επζπλείδεηνπ γηαηξνχ λα επαλεμεηάζεη ηελ
πεξίπησζε νπνηνπδήπνηε λένπ αζζελνχο ηνπ θαη κάιηζηα ρσξίο
πξνθαηάιεςε απέλαληη ζηνλ πξνεγνχκελν γηαηξφ θαη ρσξίο λα
θαηεγνξήζεη πξνζσπηθά ηνλ πξνεγνχκελν γηαηξφ. Οθείιεη φκσο λα πεη
ηελ ηαηξηθή ηνπ γλψκε γηα ηελ ήδε ππάξρνπζα ζεξαπεία θαη λα πξνηείλεη
ζηνλ αζζελή απηφ πνπ ζεσξεί θαιχηεξν κε κφλν θξηηήξην ην ζπκθέξνλ
ηεο πγείαο ηνπ αζζελνχο ηνπ.
9.5 Πνιπθαξκαθία θαη Οκνηνπαζεηηθή
Λέσ πρ έλα παξάδεηγκα. Πξφζθαηα δηάβαζα κηα έξεπλα έγθξηηνπ
αλαπιεξσηνχ θαζεγεηή Φαξκαθνινγίαο ν νπνίνο έδεημε φηη απφ ηνπο
100 επίζεκα δηαγλσζκέλνπο αζζελείο σο ππεξηαζηθνχο νη 70 θαη πιένλ
δελ έρνπλ ππέξηαζε. Ζ «ηακπέια» ηεο ππέξηαζεο ηέζεθε κε δχν ηξείο
κφλν ζθφξπηεο κεηξήζεηο θαη ηδηαίηεξα αλ ην άηνκν ήηαλ ειηθησκέλν ηνπ
δφζεθε θαη’ επζείαλ αληη-ππεξηαζηθή αγσγή.
Καη πξάγκαηη απηφ είλαη θαη πξνζσπηθή κνπ ηαηξηθή εκπεηξία. Πνιχ
ζπρλά νη αζζελείο πνπ κνπ έξρνληαη θαη νη νπνίνη παίξλνπλ θάξκαθα γηα
ηελ πίεζε έρνπλ «ηακπεινπνηεζεί» κε ιάζνο ηξφπν. Με κία δχν
κεηξήζεηο κφλν. Μπνξεί δειαδή θάπνηα ζηηγκή λα ζηελνρσξήζεθαλ απφ
θάηη, λα αλέβαζαλ πεξηζηαζηαθά πίεζε θαη λα ηνπο δφζεθαλ θάξκαθα.
Απφ εθεί θαη πέξα ν γηαηξφο πνπ ηνπο ηα έδσζε δελ ηνπο ηα θφβεη έζησ
θαη αλ βειηηψζεθαλ. Δίλαη ε γλσζηή ζηηρνκπζία: «Πφζν θαηξφ ζα ηα
227
παίξλσ αθφκα γηαηξέ;» «΢πλέρεηα... άιισζηε έρεηο θαη κηα θάπνηα
ειηθία, λα ηα παίξλεηο πξνιεπηηθά, θαιφ ζνπ θάλνπλ».
Ζ ξήζε ηνπ Ηππνθξάηε «σθειέεηλ κε βιάπηεηλ», πάεη πεξίπαην. Λίγνη
γηαηξνί δπζηπρψο κπαίλνπλ ζηε δηαδηθαζία ηνπ λα βάινπλ ζηε δπγαξηά
ην πξνζδνθψκελν θέξδνο ζηελ πγεία ηνπ αζζελνχο απφ ηε ιήςε ησλ
ρεκηθψλ θαξκάθσλ θαη λα ην ζπγθξίλνπλ κε ηελ πξνζδνθψκελε δεκηά
απφ ηηο ηπρφλ παξελέξγεηεο ηνπ ρεκηθνχ θαξκάθνπ. Αλ ε δεκηά είλαη
κεγαιχηεξε απφ ην πηζαλφ θέξδνο ηφηε γηαηί λα ην παίξλεη ην θάξκαθν ν
αζζελήο;
Πνιιέο θνξέο κπαίλεη ζηε κέζε θαη ε λνκηθή θάιπςε ηνπ γηαηξνχ.
Γπζηπρψο ζήκεξα αλ ζαλ γηαηξφο δψζεηο έλα θάξκαθν θαη έρεη
παξελέξγεηεο ν αζζελήο ή αθφκα θαη αλ πεζάλεη δελ έρεηο επζχλε νχηε
εζχ αιιά νχηε θαη ε θαξκαθεπηηθή εηαηξεία θαη νχηε θαη ην θξάηνο πνπ
ηα επέηξεςε. Αλ φκσο δε δψζεηο θαη ηνλ αθήζεηο «αθάιππην» ηφηε ζα
βξεηο ην κπειά ζνπ ιφγσ «ηαηξηθήο ακέιεηαο». Πνην παηδάθη πάεη ζήκεξα
ζην γηαηξφ κε θξπνιφγεκα θαη δελ παίξλεη αληηβίσζε αθφκα θαη αλ
μέξνπκε φηη 9 ζηα 10 θξπνινγήκαηα είλαη ηνγελή θαη άξα ε αληηβίσζε
δελ έρεη θαλέλα λφεκα; ΢ε απηή ηελ πνιπθαξκαθία θηαίλε ζαθψο θαη νη
αζζελείο γηαηί έρνπλ κάζεη λα δεηάλε πνιιά θάξκαθα γηα λα λνηψζνπλ
αζθάιεηα.
Τπάξρνπλ πεξηπηψζεηο βέβαηα, ηδηαίηεξα ζε ειηθησκέλα άηνκα κε
ζνβαξέο θαξδηαθέο ή αλαπλεπζηηθέο παζήζεηο ζηηο νπνίεο θαη δε
μποπούμε θαη δεν ππέπει λα θφςνπκε ηα ρεκηθά θάξκαθα πνπ παίξλνπλ.
Θα ήηαλ ηαηξηθφ ιάζνο. Γελ πξέπεη λα είκαζηε θαλαηηθνί θαη λα ξίρλνπκε
φια ηα ρεκηθά θάξκαθα ζηελ ππξά. Οη γεληθεχζεηο δελ είλαη πνηέ
ζσζηέο. Πάληα εμαηνκηθεχνπκε.
Αιιά ζα πξέπεη πάληα λα ιακβάλνπκε ππφςηλ καο φηη έρνπκε λα θάλνπκε
κε έλα άλζξσπν, κε έλα ςπρνζσκαηηθφ ζχλνιν. Μπνξεί ε πγεία ηνπ λα
επηβαξχλεηαη ζπρλά ζε κεγάιν βαζκφ θαη απφ άιινπο παξάγνληεο φπσο
228
νη ζρέζεηο ηνπ κε ηελ νηθνγέλεηα ηνπ, κε ηελ εξγαζία ηνπ, κε ηελ ίδηα ηελ
θνηλσλία. Γε κπνξνχκε ζπρλά λα άξνπκε ηέηνηνπο παξάγνληεο έζησ θαη
αλ βιέπνπκε μεθάζαξα ηε βιαβεξή ηνπο επίδξαζε. Γελ είλαη δηθή καο
δνπιεηά απηή, είλαη ηνπ ηδίνπ ηνπ αζζελνχο, είλαη ηνπ ηδίνπ ηνπ αηφκνπ.
9.6 Σα όξηα ηεο ηαηξηθήο παξέκβαζεο θαη ν ξόινο ηνπ γηαηξνύ
Ο γηαηξφο δελ πξέπεη λα έρεη ην «ζχλδξνκν ηνπ Μεζζία». Γελ είλαη ν
ξφινο ηνπ λα ζψζεη ηνλ θφζκν ή έζησ λα ζψζεη ηνλ αζζελή απφ ηνλ
εαπηφ ηνπ. Οθείιεη λα θάλεη ην θαιχηεξν δπλαηφλ γηα ηε ζσκαηηθή πγεία
θαη ηελ ςπρηθή ηζνξξνπία ηνπ αζζελνχο ηνπ αιιά ζην βαζκφ πνπ ηνπ ην
δεηάεη ν αζζελήο ηνπ θαη ζην βαζκφ πνπ ην επηηξέπνπλ νη ζπλζήθεο. Ο
αζζελήο δηθαηνχηαη λα θάλεη θαηαρξήζεηο ζηε ζσκαηηθή ηνπ πγεία. Ο
γηαηξφο κπνξεί κφλν λα ζπκβνπιέςεη. Ο αζζελήο δηθαηνχηαη λα θάλεη
ιάζνο επηινγέο ζηελ πξνζσπηθή ηνπ δσή. Ο γηαηξφο κπνξεί κφλν λα
ζπκβνπιεχζεη θαη κφλνλ εθφζνλ ηνπ δεηεζεί. Αιιά θαη πάιη ζεβφκελνο
ην ηη κπνξεί λα αθνχζεη θαη λα αληέμεη ν αζζελήο ζαλ επηινγέο. Μπνξεί
λα έρεηο λα δψζεηο ρξπζάθη ζηνλ άιιν αιιά άκα ηνπ ην θνπαλήζεηο ζην
θεθάιη δε ζα ηνπ θάλεηο θαιφ.
Γελ είκαζηε πνιηηηθνί νη γηαηξνί γηα λα καο ελδηαθέξεη πξψηηζηα ε
δεκνηηθφηεηα ησλ ιφγσλ καο πξνο ηνλ αζζελή. Οχηε πξέπεη λα
πξνζπαζνχκε λα αιιάμνπκε ηε δσή ελφο αζζελνχο ζψλεη θαη θαιά πξνο
ηελ θαηεχζπλζε πνπ εκείο ζεσξνχκε θαιχηεξε ή εζηθφηεξε βάζεη ησλ
πξνζσπηθψλ καο πεπνηζήζεσλ. Αθφκα-αθφκα δελ είλαη ζσζηφ λα
πηέδνπκε ηνλ αζζελή κε ζθνπφ λα ηνπ επηβάινπκε ηηο πξνζσπηθέο καο
ηαηξηθέο απφςεηο γηα ην ζέκα ηεο πγείαο ηνπ. Γηα κέλα είλαη απαξάδεθην
απηφ πνπ γίλεηαη νξηζκέλεο θνξέο πνπ ν γηαηξφο ιέεη ζηνλ αζζελή:
«Απηφ πνπ ζνπ είπα ζα θάλεηο θαη άκα δελ ην θάλεηο κελ κνπ μαλάξζεηο»
ή ην «άκα μαλαθάλεηο απηφ πνπ ζνπ είπε ν άιινο γηαηξφο κελ μαλάξζεηο
ζε κέλα». Δγψ δελ απνξψ κφλν γηα ην πσο ηνικά θαη ην ιέεη ν γηαηξφο.
Απνξψ θαη γηα ην πψο ην δέρνληαη ζπρλά θαη νη αζζελείο.
Με πνην δηθαίσκα ην ιέεη απηφ έλαο γηαηξφο πνπ ζέβεηαη ηνλ φξθν ηνπ
Ηππνθξάηε. Με πνην δηθαίσκα ιέεη έλαο αιινπαζεηηθφο γηαηξφο «άκα
229
πάξεηο θαη ηα νκνηνπαζεηηθά θάξκαθα δε ζε αλαιακβάλσ!» ή κε πνην
δηθαίσκα ιέεη έλαο νκνηνπαζεηηθφο γηαηξφο «άκα πεγαίλεηο θαη ζηνλ
αιινπαζεηηθφ γηαηξφ δε ζε αλαιακβάλσ!». Έρεη θάζε δηθαίσκα ν
αζζελήο λα επηιέμεη ζεξαπεία θαη ζεξαπεπηή. Ή αθφκε λα επηιέμεη λα
θάλεη ηαπηφρξνλα δηάθνξεο ζεξαπείεο. Δθφζνλ δελ αληηηίζεληαη κεηαμχ
ηνπο κε πνην δηθαίσκα εγψ ζα ηνπ πσ ζα δηαιέμεηο κφλν ηε δηθή κνπ;
Έρσ δεη ην εμήο παξάδεηγκα. Πάεη ν θαξθηλνπαζήο ζην γηαηξφ θαη ηνπ
ιέεη ν γηαηξφο επηηαθηηθά: «Θα θάλεηο νπσζδήπνηε ρεκεηνζεξαπεία!».
«Γηαηξέ, εγψ δε ζέισ λα θάλσ ρεκεηνζεξαπεία θαη λα κνπ πέζνπλ ηα
καιιηά θαη λα θάλσ εκεηνχο». «Μα ζα πεζάλεηο ζίγνπξα θαη κηα ψξα
αξρχηεξα». «Γελ πεηξάδεη γηαηξέ, φζν δήζσ. Μπνξψ λα έξρνκαη φκσο λα
κε παξαθνινπζείο ρσξίο ρεκεηνζεξαπεία θαη φζν δήζσ», «΋ρη, δε κπνξψ
λα ζε αλαιάβσ αθνχ ακθηζβεηείο ηελ ηαηξηθή κνπ γλψκε θαη δελ θάλεηο
απηφ πνπ ζνπ ιέσ!» Μα κε πνην δηθαίσκα ην ιέεη απηφ έλαο γηαηξφο! Ση
είλαη ν αζζελήο; Ακπεινρψξαθν ηνπ γηαηξνχ λα ην νξγψλεη φπσο ζέιεη;
Ο γηαηξφο πξνηείλεη θαη ν αζζελήο απνθαζίδεη. Απηφο έρεη ηνλ ηειεπηαίν
ιφγν γηαηί πξφθεηηαη γηα ηε δηθή ηνπ δσή.
Έρσ κηα ζεία ε νπνία έρεη θαξθίλν παρένο εληέξνπ. Δγρείξεζε,
ρεκεηνζεξαπεία, ππνηξνπή, κεηαζηάζεηο ζην ζπθψηη θαη ζηα νζηά.
Γειαδή κηα πεξίπησζε πιένλ θαη αλεγρείξεηε θαη αλίαηε κε βάζε ηηο
ζηαηηζηηθέο. ΋κσο ηα παηδηά ηεο πηεδφκελα κεηαμχ ηνπο γηα ην ηη ζα πεη ν
έλαο θαη ν άιινο θαη ην ζπγγελνιφη θαη ε θνηλσλία, ηελ ηξέρνπλ ζηε
Γεξκαλία γηα εγρεηξήζεηο, γηα εμεηάζεηο, γηα ρεκεηνζεξαπεία, γηα ην έλα
γηα ην άιιν. Καη ε θαεκέλε ηαιαηπσξείηαη αθάληαζηα. Καη ιέεη «αθήζηε
κε λα πεζάλσ ήζπρα θαη ζην ζπίηη κνπ, θνληά ζηνλ άληξα κνπ θαη ζηα
παηδηά κνπ, κε κε βαζαλίδεηαη άιιν» Καη έρεη δίθην.
Αιιά ε θνηλσλία καο έρεη κεηαηξέςεη αθφκε θαη ην ζάλαην ζε
αλαγθαζηηθφ λνζνθνκεηαθφ πεξηζηαηηθφ. Πξέπεη λα πεζάλεηο ζην
λνζνθνκείν δηαζσιελσκέλνο, κε νπξνθαζεηήξεο, νξνχο θαη «πάπηεο». Γε
κπνξείο αθφκε θαη αλ ην ζέιεηο λα πεζάλεηο ήζπρα ζην ζπίηη ζνπ. Καηά
ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ε γέλλεζε έγηλε λνζνθνκεηαθφ πεξηζηαηηθφ έηζη θαη ν
230
ζάλαηνο έγηλε λνζνθνκεηαθφ πεξηζηαηηθφ. Γε κηιάσ γηα ηελ πεξίπησζε
ελφο λένπ πνπ έπαζε έλα αηχρεκα ή κηα ζνβαξή αξξψζηηα θαη θάλεηο ηα
πάληα ζηελ εληαηηθή ηνπ λνζνθνκείνπ γηα λα ηνλ ζψζεηο. Μηιψ γηα έλαλ
ειηθησκέλν πνπ ζβήλεη απφ γεξαηεηά, φρη απφ αξξψζηηα. Ή γηα κηα
αλίαηε θαη πξντνχζα θαηάζηαζε φπνπ δελ αθήλνπκε ηνλ αζζελή λα θχγεη
αλζξψπηλα.
Πνιινί αζζελείο κνπ ιέλε ζήκεξα: «Γηαηξέ καθάξη φηαλ πεζάλσ, λα
πεζάλσ ήζπρα. Μηα θη έμσ. Μηα θαξδηαθή πξνζβνιή θαη πάξ’ ηνλ θάησ.
Να κε βαζαληζηψ θαη λα κε βαζαλίζσ θαη ηνπο δηθνχο κνπ. Αθνχ έηζη θη
αιιηψο έλα ζάλαην φινη ηνλ ρξσζηάκε». Καη έρνπλ δίθην κε φια απηά
πνπ βιέπνπλ ζηα λνζνθνκεία. Γελ επηιέγνπκε αλ ζα πεζάλνπκε νχηε θαη
επηιέγνπκε απφ ηη ζα πεζάλνπκε. Μπνξνχκε φκσο λα επηιέμνπκε πψο ζα
δήζνπκε κέρξη ηελ ηειεπηαία ζηηγκή ηεο δσήο καο πξηλ έξζεη ην
αλαπφθεπθην. Δπραξηζηψ γηα ηελ ππνκνλή ζαο.
Dr. Athos Stavrou Othonos
I practice Homeopathic Medicine as a private doctor in Athens the last 28
years, being a member of the Athens Medical Association and a member of the
Greek Association of Homeopathic Medicine.
I've always enjoyed reading and writing books! Up to now I have written 21
books on Holistic Philosophy, 16 Homeopathic Medical books and 8 Litterature
books. In my Homeopathic Medical Books one can find a complete course on
Homeopathic Medicine and the description of the Method of Miasmatic
Idiosyncratic Diagnosis developed by me the last 15 years.
My books either philosophical, novels or medical are the outcome of this
theoretical search and also the outcome of many years of medical and personal
experience. Their common ground is Holistic Thinking and Holistic Philosophy.
My choice to offer all my books for free in my web site homeomed.gr and in
other sites for free e-books is in accordance with my holistic beliefs.
231
ΔΠΗΛΟΓΟ΢
Οη δηαιέμεηο ζηηο νπνίεο ζηεξίρηεθε ην εηζαγσγηθφ απηφ βηβιίν
Οκνηνπαζεηηθήο δελ είραλ ζηφρν κφλν λα δψζνπλ δηάθνξεο γλψζεηο πεξί
πγείαο θαη αζζέλεηαο. Γελ είραλ ζηφρν λα δψζνπλ «ςάξηα» ζε θάπνηνλ
πνπ πεηλάεη. Αλ πξαγκαηηθά ζέιεηο λα βνεζήζεηο θάπνηνλ δελ ηνπ δίλεηο
ςάξηα ψζηε λα εμαξηάηαη ζπλέρεηα απφ ζέλα. Σνπ καζαίλεηο λα ςαξεχεη.
Ο ζηφρνο κνπ ήηαλ λα δψζσ έλα ηξφπν ζθέςεο φζνλ αθνξά ηελ πγεία
θαη ηελ αζζέλεηα αιιά θαη φζνλ αθνξά φιε καο ηε δσή. Ζ πγεία καο
άιισζηε είλαη άκεζν απνηέιεζκα ηνπ ηξφπνπ δσήο καο. Πξνζπάζεζα λα
δψζσ ηνλ Οιηζηηθό Σξόπν ΢θέςεο θαη ηνλ Οιηζηηθό Σξόπν Εσήο,
δειαδή απηφ πνπ απνθαιψ Οιηζηηθή Φηινζνθία. Πξνζπάζεζα λα
επηθεληξσζψ ζηελ πξφιεςε θαη φρη κφλν ζηε ζεξαπεία. Πξνζπάζεζα λα
δψζσ έλα ηξφπν ζθέςεο ψζηε λα κπνξεί ν νπνηνζδήπνηε απιψο
άλζξσπνο λα επηιέμεη ζσζηά θαη ην ζεξαπεπηή θαη ηε ζεξαπεία.
Πξνζπάζεζα επίζεο λα δείμσ πνηά είλαη ηα φξηα ηνπ Αλζξψπνπ θαη φρη
λα δψζσ ςεχηηθεο ππνζρέζεηο φηη ε Οκνηνπαζεηηθή ή νπνηνδήπνηε
ζεξαπεπηηθφ ζχζηεκα ζα ληθήζεη φιεο ηηο αζζέλεηεο θάπνηα ζηηγκή.
Δίκαζηε πεπεξαζκέλα φληα. Με εκεξνκελία ιήμεσο ηνπιάρηζηνλ φζνλ
αθνξά απηή ηελ επίγεηα δσή.
Αιιά θαηά ηε γλψκε κνπ ηίπνηα δε ζηακαηάεη εδψ θαη θαηά ηε γλψκε
κνπ απηφ είλαη ην κφλν πνπ κπνξεί λα δψζεη λφεκα ζηε δσή καο. Σν λα
γίλνπκε θαιχηεξνη γηα ην κέιινλ, επεηδή ππάξρεη κέιινλ. Δπεηδή ηίπνηα
δε ράλεηαη ζην κεδέλ κηαο θαη ηίπνηα δε δεκηνπξγείηαη εθ ηνπ κεδελφο.
Καη γη απηφ έρεη θξνληίζεη, φπσο θαη γηα φια ηα άιια Απηφο απφ ηνλ
νπνίν πεγάδεη αθφκα θαη ην πην κηθξφ ςήγκα ζνθίαο. Απηφ ην ςήγκα
ζνθίαο πνπ επηρείξεζα λα παξαζέζσ ζε απηέο ηηο δηαιέμεηο. Διπίδσ λα ην
θαηάθεξα.