Αγχολυτικά -Υπνωτικά Χριστίνα ∆άλλα Λέκτορας Φαρμακολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Αθηνών e-mail: [email protected] http://www.med.uoa.gr/pharmacology Συμπτωματολογία DSMΙV Κατάθλιψη Αγχώδης διαταραχή Εκνευρισμός Έλλειψη ενδιαφερόντων Ανηδονία ∆ιαταραχή βάρους Μελαγχολική διάθεση Φόβος Πανικός Ανησυχία Ψυχαναγκαστική συμπεριφορά Μειωμένη Αγοραφοβία προσοχή Επαγρύπνηση ∆ιαταραχές ύπνου ∼ 40 - 60 % συνεπίπτωση Αγχολυτικά Φάρμακα Παθολογικό άγχος - Αϋπνία Βαρβιτουρικά (1912-1960) Ένυδρος χλωράλη (1800) Μεπροβαμάτη Παραλδεύδη 1960 Βενζοδιαζεπίνες Τοξικότητα Αλληλεπίδραση Αντοχή Εξάρτηση GABAA GABA Βαρβιτουρικά Στεροειδή GABA BZD Συχνότητα ανοίγματος διαύλου ClΥπερπόλωση Αναστολή EtOH Βενζοδιαζεπίνες 9Πολλές ουσίες 9Ισχύς 9Ταχύτητα έναρξης 9∆ιάρκεια δράσης Χλωροδιαζεποξείδιο ∆ιαζεπάμη Κλοραζεπάμη Βρωμαζεπάμη Αλπραζολάμη Λοραζεπάμη Οξαζεπάμη 9Παρόμοιες ανεπιθύμητες ενέργειες 9Κοινό μηχανισμό δράσης Μη βενζοδιαζεπίνες Βουσπιρόνη Οδοί GABA Εξάρτηση Φόβος Μνήμη Μάθηση Βενζοδιαζεπίνες ¾Καλή απορρόφηση από το γαστρεντερικό ~ 1h ¾Ενδοφλέβια χορήγηση σε σοβαρές καταστάσεις: διαζεπάμη, λοραζεπάμη ¾Μεταβολισμός στο ήπαρ – Ενεργοί μεταβολίτες (εκτός λοραζεπάμη, οξαζεπάμη) ¾Χρόνος ημίσεως ζωής: Μικρής διάρκειας Μέσης διάρκειας Μακράς διάρκειας Μακράς δράσης – ενεργοί μεταβολίτες Χλωροδιαζεποξείδιο t1/2: 10h ∆ιαζεπάμη t1/2 24 h Ενδιάμεσης δράσης Κλοναζεπάμη ~30h Λοραζεπάμη 10-20 h Βραχείας δράσης Αλπραζολάμη 12 h Οξαζεπάμη 8h Τριαζολάμη 2,5h Χρόνος ημιζωής Ενδείξεις Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή (> 6μήνες) ∆ιαταραχή πανικού Φοβίες Αϋπνία (όχι σε Ιδεοψυχαναγκατική και μετατραυματική διαταραχή) ∆ιαζεπάμη – σύνδρομο στέρησης αιθανόλη μυοχαλαρωτικό Status epilepticus iv 9Μικρότερη δυνατή θεραπευτική δόση 9Μικρότερη δυνατή χρονική περίοδο 9Προσοχή ηλικιωμένους – ηπατοπάθειες Βενζοδιαζεπίνες Ανεπιθύμητες ενέργειες ¾Καταστολή ¾Υπνηλία ¾Μείωση επιπέδου εγρήγορσης ¾Αταξία – αστάθεια ¾Ζάλη ¾Σύγχυση - Αμνησία Βενζοδιαζεπίνες - Μακροχρόνια χρήση ¾∆ιαταραχές προσοχής ¾∆ιαταραχές μνήμης ¾Αντιδράσεις υπερευαισθησίας ¾Κεφαλαλγία ¾∆ιαταραχές σεξουαλικής λειτουργίας ¾Παράδοξες αντιδράσεις: άγχος, ανησυχία Η διακοπή του φαρμάκου οδηγεί σε εξάλειψη ανεπιθύμητων ενεργειών Χορήγηση για μεγάλο χρονικό διάστημα Εξάρτηση Σύνδρομο στέρησης 1-2 εβδ.: άγχος, αϋπνία, ανησυχία, δυσφορία, ίλιγγο ναυτία, ζάλη, εφιδρώσεις, ταχυκαρδία Σπάνια: παραλήρημα, ψευδαισθήσεις, λήθαργο, σπασμούς Η διακοπή του φαρμάκου: υποτροπή – φαινόμενα αναπήδησης Βαθμιαία διακοπή της δόσης (25% κάθε 2 εβδομάδες) Αντενδείξεις Υπερευαισθησία Κύηση – Γαλουχία Μυασθένεια Βαριά αναπνευστική ανεπάρκεια Γήρας: σχετική αντένδειξη -προσοχή αντένδειξη-προσοχή Αλληλεπιδράσεις Ενίσχυση κατασταλτικής δράσης - αλκοόλη Υπερδοσολογία : καταστολή – κώμα Φλουμαζενίλη (iv, ανταγωνιστής, σπασμοί, επαναλαμβανόμενη χορήγηση) Βουσπιρόνη ∆ράση στους υποδοχείς σεροτονίνης 5-ΗΤ1Α (αγωνιστής) Βουσπιρόνη 9Αγχολυτική δράση σε 1- 2 εβδομάδες 9Αντικαταθλιπτική δράση 9Ιστορικό εξάρτησης και αλκοολισμού 9∆εν εμφανίζει διασταυρούμενη αντοχή 9∆εν έχει κατασταλτική δράση ∆εν επηρεάζει επίπεδο εγρήγορσης Σπάνια: Ναυτία, ζάλη, κεφαλαλγία, νευρικότητα 9∆ε φαίνεται να προκαλεί εξάρτηση Υπνωτικά φάρμακα Μέχρι το 1970: Βαρβιτουρικά 1970 : Βενζοδιαζεπίνες (βραχείας διάρκειας- δόση) 1990: Ζοπικλόνη, Ζολπιδέμη Φλουραζεπάμη Νιτραζεπάμη Τεμαζεπάμη Φλουνιτραζεπάμη Λορμεταζεπάμη Μιδαζολάμη Τριαζολάμη Ζοπικλόνη Ζολπιδέμη Ζαλεπλόνη Φαρμακοκινητικό προφίλ - Ισχύς Βαρβιτουρικά ¾ Κατασταλτική, αναισθητική (θειοπεντάλη), αντιεπιληπτική (φαινοβαρβιτάλη) δράση ¾ Υπνηλία, Νωθρότητα, Κώμα (δόσεις) ¾ Αντοχή ¾ Σωματική εξάρτηση ¾ ΣΟΒΑΡΟΤΑΤΑ συμπτώματα στέρησης ¾ Ενζυμική επαγωγή (αλληλεπιδράσεις) ¾ ∆ηλητηρίαση (δόσεις) ¾ Καταστολή αναπνευστικού (θάνατος) Φαινοβαρβιτάλη, σεκοβαρβιτάλη, θειοπεντάλη, πεντοβαρβιτάλη, αμοβαρβιτάλη Βενζοδιαζεπίνες και νεότερα υπνωτικά φάρμακα 9Αναπτύσεται αντοχή πιθανότητα μικρότερη για ζοπικλόνη, ζολπιδέμη πιθανότητα μεγαλύτερη για βραχείας διάρκειας βενζοδιαζεπίνες 9Ανεπιθύμητες ενέργειες Υπνηλία (την επόμενη μέρα) – - προσοχή σε ηλικιωμένους Βραχείας διάρκειας μικρότερη εμφάνιση υπνηλίας Αμνησία- διαταραχές μνήμης – - ψευδαισθήσεις, παραλήρημα Υπνωτικά Φάρμακα ¾∆ιακοπή – φαινόμενα απόσυρσης: άγχος, αϋπνία, ευερεθιστότητα ¾Φαινόμενα αναπήδησης –υπερακόντισης: επιδείνωση Νεώτερα υπνωτικά σε μικρότερο βαθμό Πιθανότητα μεγαλύτερη για τα βραχείας διάρκειας ¾Περιορισμένος κίνδυνος εξάρτησης με τα νεώτερα μη βενζοδιαζεπινικά ζολπιδέμη, ζοπικλόνη, ζαλεπλόνη Μελατονίνη Ορμόνη της υπόφυσης, αυξάνεται στο σκοτάδι
© Copyright 2024 Paperzz
