Το νέο νοµοθετικό πλαίσιο για την λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια

Το νέο νοµοθετικό πλαίσιο για την λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των
ανελκυστήρων στην Ελλάδα.
Στις 22 ∆εκεµβρίου 2008 τέθηκε σε ισχύ η υπ’ αριθµ. οικ. Φ.Α/9.2/ΟΙΚ.28425/2008 (ΦΕΚ
2604/Β/2008) κοινή υπουργική απόφαση µε τίτλο “Συµπλήρωση διατάξεων σχετικά µε την εγκατάσταση,
λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων”. Με αφορµή την παραπάνω δηµοσίευση, θα
επιχειρήσουµε να ενηµερωσούµε τον αναγνώστη σχετικά µε τις νέες απαιτήσεις και τις αλλαγές που
επιφέρει η εφαρµογή της παραπάνω νοµοθεσίας στον χώρο των ανελκυστήρων.
Παρουσιάζοντας συνοπτικά το ΦΕΚ 2604/Β/2008, παρατηρούµε ότι καταργεί µερικώς ή πλήρως
αρκετά προηγούµενα ΦΕΚ και διευκρινιστικές εγκυκλίους, που περιείχαν ασάφειες, ή προκαλούσαν
πολλαπλές ερµηνείες επάνω σε ουσιαστικά θέµατα (π.χ. απαίτηση σε παλαιούς ανελκυστήρες
τοποθέτησης θυρών θαλάµου).
Σύµφωνα µε την νοµοθεσία, παλαιότερη και νεότερη, καθίσταται υποχρεωτικός ο περιοδικός
έλεγχος όλων των ανελκυστήρων και η πιστοποίηση των νέοεγκατεστηµένων από ανεξάρτητους
αναγνωρισµένους/κοινοποιηµένους φορείς ελέγχου, οι οποίοι έχουν και την αποκλειστική αρµόδιοτητα.
Μια τυπική διαδικασία περιοδικού ελέγχου ανελκυστήρα περιλαµβάνει τα παρακάτω:
• Ο διαχειριστής/ιδιοκτήτης του κτηρίου αναθέτει σε αναγνωρισµένο/κοινοποιηµένο φορέα ελέγχου
την επιθεώρηση του ανελκυστήρα του.
• Εντοπίζονται από τον φορέα ελέγχου οι µη συµµορφώσεις του επιθεωρούµενου ανελκυστήρα σε
σχέση µε την προδιαγραφή κατασκευής του, λαµβάνοντας υπόψη και ορισµένες επιπρόσθετες
απαιτήσεις της νοµοθεσίας. Οι µη συµµορφώσεις καταγράφονται και γνωστοποιούνται επίσηµα
και εγγράφως στον διαχειριστή του κτηρίου.
• Ο διαχειριστής/ιδιοκτήτης του κτηρίου µε την σειρά του αναθέτει σε αδειούχο συντηρητή την
αποκατάσταση των µη συµµορφώσεων.
• Μετά το πέρας της επισκευής, ο φορέας ελέγχου επιβεβαιώνει την ορθή αποκατάσταση των µη
συµµορφώσεων µέσω επανελέγχου.
• Ο φορέας ελέγχου προχωρά στην έκδοση πιστοποιητικού περιοδικού ελέγχου.
Η συχνότητα µεταξύ των περιοδικών ελέγχων των ανελκυστήρων καθορίζεται από την χρήση των
κτηρίων και τον αριθµό των στάσεων, που αυτοί εξυπηρετούν. Στον ΠΙΝΑΚΑ 1, παρουσιάζονται τα
χρονικά διαστήµατα µεταξύ των περιοδικών ελέγχων ανελκυστήρων.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1 : Χρονικά διαστήµατα µεταξύ Περιοδικών Ελέγχων
ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟΤΗΤΑ
ΕΛΕΓΧΟΥ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΩΝ
ΧΡΗΣΗ ΚΤΗΡΙΟΥ
1 έτος
Ανελκυστήρες εγκατεστηµένοι σε δηµόσιους χώρους ή
προσπελάσιµους από ευρύ κοινό (σιδηροδροµικοί
σταθµοί, αεροδρόµια, νοσοκοµεία, θέατρα,
κινηµατογράφοι, διαβάσεις, χώροι στάθµευσης,
ξενοδοχεία µε περισσότερες από 200 κλίνες)
3 έτη
4 έτη
5 έτη
6 έτη
Κτήριο επαγγελµατικής χρήσης
Κτήριο επαγγελµατικής χρήσης
Κτήριο Κατοικιών
Κτήριο Κατοικιών
ΑΡΙΘΜΟΣ
ΣΤΑΣΕΩΝ
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ
ΑΡΙΘΜΟΥ
ΣΤΑΣΕΩΝ
> 6 στάσεις
≤ 6 στάσεις
> 6 στάσεις
≤ 6 στάσεις
Οι καταληκτικές ηµεροµηνίες για την υποχρεωτική διεξαγωγή του πρώτου περιοδικού ελέγχου
υφιστάµενων ανελκυστήρων, από αναγνωρισµένους/κοινοποιηµένους φορείς ελέγχου, παρουσιάζονται
στον ΠΙΝΑΚΑ 2, ερµηνεύοντας τα αντίστοιχα σηµεία της νοµοθεσίας.
ου
ΠΙΝΑΚΑΣ 2 : Καταληκτικές ηµεροµηνίες 1 Περιοδικού Ελέγχου
30-06-2009
Για Ανελκυστήρες
εγκατεστηµένους σε δηµόσιους χώρους ή
προσπελάσιµους από ευρύ κοινό (σιδηροδροµικοί σταθµοί, αεροδρόµια,
νοσοκοµεία, ξενοδοχεία µε περισσότερες από 200 κλίνες, θέατρα,
κινηµατογράφοι, διαβάσεις, χώροι στάθµευσης)
31-12-2010
Για Ανελκυστήρες µε προέγκριση, άδεια λειτουργίας ή άλλο νοµιµοποιητικό
έγγραφο, µε ηµεροµηνία πριν το 1978
31-12-2011
Για Ανελκυστήρες µε προέγκριση, άδεια λειτουργίας ή άλλο νοµιµοποιητικό
έγγραφο, µε ηµεροµηνία µετά το 1978
31-12-2012
Για Ανελκυστήρες χωρίς στοιχεία νοµιµότητας
(για ανελκυστήρες µε Πιστοποιητικό από Φορέα ισχύουν οι προθεσµίες του Πίνακα 1)
Σχετικά µε τους νέους ανελκυστήρες (κατασκευασµένους σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του ΦΕΚ
815/Β/1997-ενσωµάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 95/16/ΕΚ) δεν υφίσταται κάποια τροποποίηση σε
σχέση µε την προηγούµενη νοµοθεσία.
Παρουσιάζοντας συνοπτικά τα περιεχόµενα του ΦΕΚ 2604/Β/2008, ορίζονται τα ακριβή έντυπα
που απαιτούνται για την καταχώρηση των ανελκυστήρων (νέων και υφιστάµενων) στις ∆ιεθύνσεις
Ανάπτυξης των Νοµαρχιών, οι υποχρεώσεις και τα διακαιώµατα των διαχειριστών-ιδιοκτητών κτηρίων
όπου λειτουργούν ανελκυστήρες, το πλαίσιο δραστηριοποίησης των συντηρητών-εγκαταστατών
ανελκυστήρων και των αναγνωρισµένων/κοινοποιηµένων φορέων ελέγχου ανελκυστήρων καθώς επίσης
και οι κυρώσεις που επιβάλονται στους παραβάτες των διατάξεων του.
Επίσης ορίζονται µέτρα αναβάθµισης των υφιστάµενων εγκαταστάσεων ανελκυστήρων. Το
αντίστοιχο κόστος της αναβάθµισης του ανελκυστήρα επιβαρύνει τους διαχειριστές-ιδιοκτήτες των
κτηρίων. Τονίζεται ότι ένας περιοδικός έλεγχος διεξάγεται µε βάση την προδιαγραφή κατασκευής του
υφιστάµενου ανελκυστήρα, λαµβάνοντας υπόψη και ορισµένες επιπρόσθετες απαιτήσεις που
περιγράφονται στο ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 81-80/2003.
Σχετικά µε ανελκυστήρες που εγκαταστάθηκαν και λειτούργησαν πρίν το 1988, στο προηγούµενο
ΦΕΚ 1797/Β/2005 Παράρτηµα ΙΙΙ, υπήρχαν δυο πίνακες µε µέτρα αναβαθµίσεων των υφιστάµενων
εγκαταστάσεων, ο πρώτος άµεσης εφαρµογής και ο δεύτερος µε ηµεροµηνία εφαρµογής το έτος 2013.
Στο νέο ΦΕΚ 2604/Β/2008 Παράρτηµα ΙΙΙ, οι δυο προηγούµενοι πίνακες καταργούνται και αντικαθίστανται
από νέο (ΠΙΝΑΚΑΣ 3), ο οποίος θέτει 6 υποχρεωτικά σηµεία αναβάθµισης (1-6) για τυπικές
πολυκατοικίες και 18 υποχρεωτικά σηµεία αναβάθµισης (1-18) για τα δηµόσια κτήρια ή προσπελάσιµα
από ευρύ κοινό κλπ.
ΠΙΝΑΚΑΣ 3 : Σηµεία αναβάθµισης υφιστάµενων εγκαταστάσεων ανελκυστήρων
Σχολιάζοντας συνολικά το ΦΕΚ 2604/Β/2008, θα πρέπει να αναφερθεί ότι υπήρχε η
προσδοκία από όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη (πολίτες χρήστες των ανελκυστήρωνδιαχειριστές/ιδιοκτήτες
κτηρίων,
συντηρητές-κατασκευαστές
των
ανελκυστήρων,
αναγνωρισµένους φορείς ελέγχων-πιστοποίησης ανελκυστήρων) να επιλυθούν ορισµένα
καίρια και ουσιαστικά ζητήµατα, που είχαν παρουσιαστεί από την διαφορετική ερµηνεία
προηγούµενων νοµοθετικών διατάξεων, καθώς επίσης και να γίνει ένα βήµα προόδου στην
αναβάθµιση της ασφάλειας και στην βελτίωση λειτουργίας των υφιστάµενων ανελκυστήρων.
Εξαιρουµένων ελαχίστων σηµείων, ο σκοπός αυτός δεν επιτεύχθηκε.
Εισάγονται ελάχιστα µέτρα αναβάθµισης για τους ανελκυστήρες των πολυκατοικιών,
οι οποίοι στην πλειοψηφία τους µετράνε αρκετές δεκαετίες συνεχούς χρήσης και
καταπόνησης. Οι εγκατεστηµένοι ανελκυστήρες στη χώρα µας θα εξακολουθήσουν να
υπολείπονται κατά πολύ σε ασφάλεια έναντι των ανελκυστήρων της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης.
Θα πρέπει να αναφερθεί το παράδειγµα, ότι στους περισσότερους παλαιούς
ανελκυστήρες η τοποθέτηση θυρών θαλάµου µε τη νέα νοµοθεσία, καθίσταται προαιρετική σε
σχέση µε την προηγούµενη, η οποία την είχε θέσει ως υποχρεωτική. Στην απουσία των
θυρών θαλάµου οφείλεται σηµαντικός αριθµός σοβαρών ατυχηµάτων.
Καταλήγοντας, θα πρέπει οι διαχειριστές/ιδιοκτήτες κτηρίων, αφού ενηµερωθούν
εκτενώς και το ταχύτερο για τις απαιτήσεις της νέας νοµοθεσίας, να προγραµµατίσουν τον
περιοδικό έλεγχο και την επακόλουθη αναβάθµιση των ανελκυστήρων τους. Με την έγκαιρη
έναρξη της παραπάνω διαδικασίας θα αποφύγουν και τις αρνητικές επιπτώσεις της «λύσης
των προβληµάτων την τελευταία στιγµή» (µικρή διαθεσιµότητα συνεργείων συντηρητών και
επιθεωρητών φορέων, υπερκοστολόγηση εργασιών και υλικών κλπ.). Τελικός στόχος θα
πρέπει είναι η αύξηση του επίπεδου ασφαλείας και της λειτουργικότητας του ανελκυστήρα και
η συµµόρφωση µε την εκάστοτε νοµοθεσία, µε προβλέψιµο και καθορισµένο οικονοµικό
κόστος.
H ∆ιεύθυνση Πιστοποίησης Ανελκυστήρων της ΤUV HELLAS AE κατέχει ηγετική
θέση στο πεδίο της επιθεώρησης και πιστοποίησης ανελκυστήρων. Με την πολυετή
δραστηριοποίησή της σε θέµατα ελέγχου και πιστοποίησης νέων και υφιστάµενων
ανελκυστήρων, έχει στο ενεργητικό της πάνω από 15.000 επιθεωρήσεις ανελκυστήρων σε
ολόκληρη την Ελλάδα.
Παναγιώτης Κατσούδας
Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ
∆ιεύθυνση Πιστοποίησης Ανελκυστήρων
ΤUV HELLAS AE