Μεταπτυχιάκα Σεμινάρια Παιδιατρικής Νευροχειρουργικής

Μεταπτυχιάκα Σεμινάρια
Παιδιατρικής Νευροχειρουργικής
Υπο τη αιγίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας
Παιδιατρικής Νευροχειρουργικής (ESPN)
Συντονιστής: Σ. Σγούρος, MD, FRCS(SN)
Εισαγωγή
Το Νοσοκομείο Παίδων «Μητέρα» προσφέρει πλήρη κύκλο μετεκπαιδευτικών σεμιναρίων
στην Παιδιατρική Νευροχειρουργική, σε Νευροχειρουργούς, οι οποίοι επιθυμούν να
εξειδηκευθούν στην Παιδο-Νευροχειρουργική.
Οι νευροχειρουργικές παθήσεις που συναντώνται στην παιδική ηλικία διαφέρουν κατά πολύ
από αυτές των ενηλίκων. Τα παιδιά εμφανίζουν μία πλειάδα συγγενών παθήσων του Κ.Ν.Σ.
ενώ δεν εμφανίζουν παθήσεις εκφυλιστικού τύπου. Τα περισσότερα προγράμματα
εκπαιδεύσεως ειδικότητας Νευροχειρουργικής, δεν προσφέρουν έκθεση στις παθήσεις των
παιδιών. Ως αποτέλεσμα, ο γενικός Νευροχειρουργός έχει πολύ λίγη εμπειρία σε παιδονευροχειρουργικά περιστατικά. Εάν εργάζεται σε ένα γενικό νοσοκομείο μακρυά από
εξειδικευμένα Παιδο-Νευροχειρουργικά κέντρα, θα αναγκαστεί να διαχειριστεί παιδονευροχειρουργικά περιστατικά ως Νευροχειρουργός πρώτης γραμμής. Το προσφερόμενο
πρόγραμμα θα τον βοηθήσει να εξεικοιωθεί με τις παθολογίες της παιδικής ηλικίας και ως
ένα βαθμό με τον παιδιατρικό ασθενή.
Το πρόγραμμα των διαλέξεων συμβαδίζει με το πρόγραμμα των μετεκπαιδευτικών
μαθημάτων της European Society for Pediatric Neurosurgery (ESPN). Το επιτελείο των
διδασκώντων περιλαμβάνει διεθνώς γνωστούς Παιδο-νευροχειρουργούς, οι οποίοι διδάσκουν
στα μετεκπαιδευτικά μαθήματα της ESPN
Σκοπός του Προγράμματος
Να προσφέρει στον εκπαιδευόμενο μια λεπτομερή σφαιρική γνώση γύρω από τις
νευροχειρουργικές παθήσεις της παιδικής ηλικίας
Περιεχόμενο του Προγράμματος
 20 συνεδρίες ημερήσιου προγράμματος διαλέξεων (5 x 20 = 100 ώρες διαλέξεων), μία
ημέρα την εβδομάδα
 Συμμετοχή σε ένα cadaveric workshop, το οποίο γίνεται στο Νοσοκομείο μας
 Κλινική συμμετοχή σε 10 ζωντανά χειρουργεία ως βοηθός
 Συγγραφή μίας επιστημονικής εργασίας
Διάρκεια του Προγράμματος
Ένα ακαδημαϊκό έτος (Οκτώβριος-Ιούνιος)
Εισαγωγή στο Πρόγραμμα
Κατόπιν αιτήσεως στον Συντονιστή του προγράμματος με υποβολή βιογραφικού, και
συνέντευξη
Προτιμούνται Νευροχειρουργοί, οι οποίοι έχουν σαφή επαγγελματικό προσανατολισμό προς
την Παιδο-νευροχειρουργική
Τίτλος που προσφέρεται στον επιτυχώς ολοκληρώσαντα το πρόγραμμα
Δίπλωμα Παρακολουθήσεως Μετεκπαιδευτικού Σεμιναρίου Παιδιατρικής
Νευροχειρουργικής
Υπεύθυνος Προγράμματος: Σπύρος Σγούρος
Αριθμός συμμετεχόντων: 3
Διάρκεια: 9 μήνες (1 ακαδημαϊκό έτος, Οκτώβριος→Ιούνιος/20 συνεδρίες ημερήσιου
προγράμματος διαλέξεων)
Συνοπτικό Πρόγραμμα
Το Πρόγραμμα καλύπτει τις κάτωθι θεματικές ενότητες
1ο Μέρος
Υδροκέφαλος
Αραχνοιειδείς κύστεις
Δυσχιδής ράχη - Εγκεφαλοκήλες
Ανωμαλίες της κρανιο-αυχενικής συμβολής
Κρανιοσυνοστέωση
Αγγειακές δυσπλασίες
2ο Μέρος
Όγκοι του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
3ο Μέρος
Τραύμα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
Λοιμώξεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
Σπαστικότητα και κινητικές διαταραχές
Χειρουργική της Επιληψίας
Διδάσκοντες
Σ. Σγούρος (Μητέρα)
Β. Τσιτούρας (Μητέρα)
Ν. Φόρογλου (Θεσσαλονίκη)
Κ. Φουντάς (Λάρισα)
Α. Ανδρέου (Υγεία)
M. Torrens (Υγεία)
Ε. Κοσμίδη (Αθήνα)
S. Constantini (Tel Aviv)
G. Cinalli (Naples)
M. Ozek (Istanbul)
M. Vinchon (Lille)
S. Puget (Paris)
1ο Μέρος
Ημέρα 1
26/11/2013
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Φυσιολογία ΕΝΥ και ακτινολογία υδροκεφάλου
Υδροκέφαλος σε νεογνά
Συζήτηση περιστατικών: νεογνικός υδροκέφαλος.
Προγεννητικός υδροκέφαλος
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Συζήτηση περιστατικών: προγεννητικός υδροκέφαλος
Υδροκέφαλος λοιμώδους αιτιολογίας
Τεχνική σημείωση: Εξωτερική παροχέτευση ΕΝΥ
Συζήτηση περιστατικών: υδροκέφαλος λοιμώδους αιτιολογίας
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 2
3/12/2013
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΥΔΡΟΚΕΦΑΛΟΣ
08.00 Τεχνολογία βαλβίδων ΕΝΥ
08.30 Συζήτηση: Πώς να τοποθετήσω μια κοιλιο-περιτοναϊκή παροχέτευση (προετοιμασία
ασθενούς, τοποθέτηση ασθενούς, χειρουργική τομή, τοποθέτηση παροχέτευσης,
σύγκληση)
09.00 Επιπλοκές βαλβίδων υδροκεφάλου
09.30 Τεχνική σημείωση: κοιλιο-κολπική παροχέτευση και οσφυο-περιτοναϊκή παροχέτευση
10.00 Διάλειμμα
10.30 Σύνδρομο σχισμοειδών κοιλιών
11.00 Συζήτηση περιστατικών: δυσλειτουργία παροχέτευσης
12.00 Συζήτηση περιστατικών: λοίμωξη παροχέτευσης
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 3
10/12/2013
Ομιλητής: Σ. Σγούρος – G. Cinalli
ΑΡΑΧΝΟΕΙΔΕΙΣ ΚΥΣΤΕΙΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ακτινολογία των ενδοκρανιακών κύστεων
Υπερσκηνίδιες κύστεις μέσης γραμμής
Κύστεις της σχισμής του Sylvius
Προγεννητικές ενδοκρανιακές κύστεις
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Συζήτηση περιστατικών: κύστες της σχισμής του Sylvius
«Πώς το κάνω»: στομία και παροχέτευση υπερσκηνιδίων κυστών
Κύστεις οπισθίου βόθρου και διαμαρτία Dandy Walker
«Πώς το κάνω»: στομία και παροχέτευση κυστών οπισθίου βόθρου
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 4
17/12/2013
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΟΥ ΚΟΙΛΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ενδοσκοπική ανατομία των κοιλιών
Αρχές ενδοσκοπικής κοιλιοστομίας 3ης κοιλίας
Συζήτηση: Πώς να κάνω ενδοσκοπική κοιλιοστομία 3ης κοιλίας
Επιπλοκές ενδοσκοπικής κοιλιοστομίας 3ης κοιλίας
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Συζήτηση περιστατικών: ενδοσκοπικής κοιλιοστομίας 3ης κοιλίας
Ακτινολογία προ- και μετα- ενδοσκοπική κοιλιοστομία 3ης κοιλίας
Καυτηριασμός του χοροιοειδούς πλέγματος
Κολλοειδής κύστη
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 5
7/1/2014
Ομιλητής: Β. Τσιτούρας
ΔΙΣΧΙΔΗΣ ΡΑΧΗ
08.00
08.30
09.00
09.30
Εμβρυολογία του σπονδυλικής δυσραφίας
Αντιμετώπιση της μυελομηνινγγοκήλης
Αντιμετώπιση μακροχρόνιων προβλημάτων της μυελομηνινγγοκήλης
Συζήτηση περιστατικών
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Σπονδυλο-δερματικό συρίγγιο
Λίπωμα σπονδυλικής στήλης - λιπομηνιγγομυελοκήλη
Διαστηματομυελία
Συζήτηση περιστατικών
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 6
14/1/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΕΓΚΕΦΑΛΟΚΗΛΕΣ ΚΑΙ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΚΡΑΝΙΟ-ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Εγκεφαλοκήλες
Ρινομετωπιαίο δερματικό συρρίγγειο
Συζήτηση περιστατικών
Συγγενής δερματική απλασία
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Δυσπλασία Chiari
Συριγγομυελία
Ανωμαλίες κρανιο-σπονδυλικής συμβολής
Συζήτηση περιστατικών
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 7
21/1/2014
Ομιλητής: Β. Τσιτούρας - Σ. Σγούρος
ΚΡΑΝΙΟΣΥΝΟΣΤΕΩΣΗ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ταξινόμηση
Σκαφοκεφαλία
Τριγωνοκεφαλία
Πλαγιοκεφαλία
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Οπίσθια πλαγιοκεφαλία θέσεως
Συνδρομική κρανιοσυνοστέωση
Αρχές χειρουργικής αποκατάστασης κρανιοσυνοστέωσης
Συζήτηση περιστατικών: κρανιοσυνοστέωση
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 8
28/1/2014
Ομιλητής: Α. Ανδρέου – Μ. Τοrrens
ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ ΚΝΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Παιδιατρικές αρτηριο-φλεβώδεις επικοινωνίες
Αρχές χειρουργικής αρτηριο-φλεβωδών επικοινωνιών
Ακτινο-χειρουργική για παιδιατρικές αρτηριο-φλεβώδεις επικοινωνίες
Σηραγγώδη αγγειώματα
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Δυσπλασίες της φλέβας του Γαληνού
Φλεβικό αγγείωμα
Νόσος Moya Moya
Εγκεφαλικά ανευρύσματα σε παιδία
12.30 Ελαφρύ γεύμα
2ο Μέρος
Ημέρα 9
4/2/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος – M. Vinchon
ΟΓΚΟΙ ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΒΟΘΡΟΥ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ακτινολογία όγκων οπισθίου βόθρου
Αντιμετώπιση υδροκεφάλου
Επιλογές αντιμετώπισης όγκων
Προσπελάσεις μέσης γραμμής οπισθίου βόθρου
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Πλάγιες προσπελάσεις οπισθίου βόθρου
Βιοψίες οπισθίου βόθρου
Προσπελάσεις εγκεφαλικού στελέχους
Παρεγκεφαλιδική αλαλία
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 10
11/2/2014
Ομιλητής: Β. Τσιτούρας – S. Puget
ΟΓΚΟΙ ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΒΟΘΡΟΥ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ιστολογία και Γενετική όγκων οπισθίου βόθρου
Αντιμετώπιση καλοηθών όγκων
Αντιμετώπιση κακοηθών όγκων
Επαναληπτική χειρουργική σε παιδιατρικούς όγκους οπισθίου βόθρου
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Ογκολογική θεραπεία - Χημειοθεραπεία
Ογκολογική θεραπεία - Ακτινοθεραπεία
Συζήτηση περιστατικών: πιλοκυτταρικό αστροκύττωμα - μυελοβλάστωμα
Συζήτηση περιστατικών: επενδύμωμα – όγκοι στελέχους
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 11
18/2/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος – S. Constantini
ΟΓΚΟΙ ΚΡΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Όγκοι κρανιακού θόλου
Ινώδης δυσπλασία
Βλάβες οφθαλμικού κόγχου
Προσπελάσεις οφθαλμικού κόγχου
10.00 Διάλλειμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Όγκοι Σπονδυλικής Στήλης
Όγκοι νωτιαίου μυελού
Σταθεροποίηση Σπονδυλικής Στήλης σε παιδία
Συζήτηση περιστατικών: όγκοι Σπονδυλικής Στήλης
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 12
25/2/2014
Ομιλητής: Ν. Φόρογλου – Ε. Κοσμίδη
ΟΓΚΟΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΗΜΙΣΦΑΙΡΙΟΥ
08.00
08.30
09.00
09.30
Παρουσίαση, επιδημιολογία, παθολογία
Ακτινολογία των όγκων του εγκεφαλικού ημισφαιρίου
Συζήτηση περιστατικών
Χειρουργική αντιμετώπιση
10.00 Διάλειμμα
10.30 Επικουρικές χειρουργικές τεχνικές – “awake” surgery, διεγχειρητική διέγερση φλοιού,
διεγχειρητική απεικόνιση
11.00 Ακτινοθεραπεία όγκων του εγκεφαλικού ημισφαιρίου
11.30 Χημειοθεραπεία όγκων του εγκεφαλικού ημισφαιρίου
12.00 Συζήτηση περιστατικών: όγκοι του εγκεφαλικού ημισφαιρίου
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 13
4/3/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΟΓΚΟΙ ΘΑΛΑΜΟΥ, ΒΑΣΙΚΩΝ ΓΑΓΓΛΙΩΝ ΚΑΙ ΝΗΣΟΥ
08.00
08.30
09.00
09.30
Όγκοι θαλάμου
Συζήτηση περιστατικών: όγκοι θαλάμου
Όγκοι βασικών γαγγλίων
Συζήτηση περιστατικών
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Όγκοι νήσου
Υπερεφιππιακοί όγκοι βλαστικών κυττάρων
Συζήτηση περιστατικών: υπερεφιππιακοί όγκοι βλαστικών κυττάρων
Συζήτηση περιστατικών: όγκοι νήσου
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 14
11/3/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΟΓΚΟΙ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΠΙΦΥΣΕΩΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ταξινόμηση και ακτινολογία
Προσπελάσεις επιφυσιακής περιοχής
Αντιμετώπιση όγκων της επίφυσης μη γερμινωμάτων
Συζήτηση περιστατικών: όγκοι της επίφυσης μη γερμινώματα
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Αντιμετώπιση όγκων τετράδυμου πετάλου
Βιοψία όγκων επιφυσιακής χώρας
Αντιμετώπιση υδροκεφάλου λόγω όγκου του τετράδυμου πετάλου
Συζήτηση περιστατικών: όγκοι τετράδυμου πετάλου
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 15
18/3/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΟΓΚΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΕΦΙΠΠΙΟΥ ΚΑΙ ΥΠΕΡ-ΕΦΙΠΠΙΑΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Όγκοι οπτικού νεύρου
Όγκοι του οπτικού χιάσματος και του υποθαλάμου
Όγκοι του μίσχου της υπόφυσης
Όγκοι υποφύσεως
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Κρανιοφαρυγγίωμα
Υπερ-εφιππικές προσπελάσεις
Δια-κοιλιακές προσπελάσεις
Συζήτηση περιστατικών
12.30 Ελαφρύ γεύμα
3ο Μέρος
Ημέρα 16
1/4/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΚΡΑΝΙΟ-ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ (ΚΕΚ)
08.00
08.30
09.00
09.30
Ακτινολογία κακώσεων κεφαλής
Αντιμετώπιση σοβαρής ΚΕΚ
Υποσκληρήδιο αιμάτωμα
Επισκληρήδιο αιμάτωμα
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Αποσυμπιεστική κρανιεκτομή
Τραυματικό συρίγγιο ΕΝΥ
Συζήτηση περιστατικών
Σύνδρομο Shaken baby – κακοποίηση χωρίς ατύχημα
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 17
8/4/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΤΡΑΥΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Κρανιο-προσωπικό τραύμα
Συζήτηση περιστατικών: κρανιο-προσωπικό τραύμα
Κρανιο-προσωπικές χειρουργικές τεχνικές στο τραύμα
Διευρυνόμενο κάταγμα κρανίου
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Τραύμα σπονδυλικής στήλης
Συζήτηση περιστατικών: τραύμα σπονδυλικής στήλης
Κρανιοπλαστική
Λοίμωξη – οστεομυελίτιδα μετά κρανιο-προσωπικό τραύμα
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 18
15/4/2014
Ομιλητής: Σ. Σγούρος
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
08.00
08.30
09.00
09.30
Ενδοκρανιακές λοιμώξεις
Απόστημα εγκεφάλου
Υποσκληρήδιο εμπύημα
Μετεγχειρητικές λοιμώξεις
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Συζήτηση περιστατικών: απόστημα εγκεφάλου
Εχινοκοκκίαση εγκεφάλου
Τοξοπλάσμωση
Κυστικέρκωση
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 19
29/4/2014
Ομιλητής: M. Ozek
ΣΠΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ
08.00
08.30
09.00
09.30
Διάγνωση, επιλογή ασθενών
Συντηρητική θεραπεία σπαστικότητας
Χειρουργική θεραπεία σπαστικότητας. Αντλία μπακλοφένης – ραχιαία ριζοτομία
Χειρουργική τεχνική για τοποθέτηση αντλίας μπακλοφένης
10.00 Διάλειμμα
10.30
11.00
11.30
12.00
Χειρουργική τεχνική για ραχιαία ριζοτομία
Συζήτηση περιστατικών: σπαστικότητα
Δυστονία και εν τω βάθει διέγερση εγκεφάλου (DBS)
Ανάλυση βάδισης
12.30 Ελαφρύ γεύμα
Ημέρα 20
6/5/2014
Ομιλητής: Κ. Φουντάς
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ
08.00 Aρχές της χειρουργικής της επιληψίας,
κριτήρια επιλογής ασθενών, προεγχειρητικός έλεγχος (MR, EEG, Stereo EEG, PET)
08.30 Εστιακή φλοιϊκή δυσπλασία
09.00 Διατομή του μεσολοβίου, Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS)
09.30 Υποθαλαμικό αμάρτωμα
10.00 Διάλειμμα
10.30 Χειρουργική αντιμετώπιση ρολανδικής επιληψίας (διατομή υπό την χοριοειδή μήνιγγα
- subpial transections)
11.00 Ημιμεγαλεγκεφαλία, Ημισφαιροτομή, Ημισφαιρεκτομή
11.30 Επιληψία κροταφικού λοβού
12.00 Συζήτηση περιστατικών
12.30 Ελαφρύ γεύμα