ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ*
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ……………………..……………………...…
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Ι.
II.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VΙ.
VΙΙ.
VΙΙΙ.
VII
IX
ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ …...…………………………....…..
LXI
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Διοικητική δικαιοδοσία και διοικητικές διαφορές ……....
1-75
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Έννοια, συνταγματικά θεμέλια και ιστορική εξέλιξη της
διοικητικής δικαιοδοσίας ………….………………………
Η διοικητική δικαιοσύνη ως μορφή ελέγχου της δημόσιας
διοικήσεως …..…..……….………...…...…...…...…...…......
Οι τέσσερις μορφές ελέγχου της δημόσιας διοικήσεως …….
Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος ………………..………………
Ο διοικητικός αυτοέλεγχος …………………..……………...
Ο έλεγχος του Συνηγόρου του Πολίτη ………………...........
Ο δικαστικός έλεγχος από τη διοικητική δικαιοσύνη – Οι
όροι «διοικητική δικαιοσύνη» και «διοικητική δικαιοδοσία»
1. Ο δικαστικός έλεγχος ως νομικός έλεγχος …….…………
2. Περί του όρου «διοικητική δικαιοσύνη» ………….……...
3. Περί του όρου «διοικητική δικαιοδοσία» ………...............
Δικαιοδοτική λειτουργία ελεγκτική της διοικήσεως εκτός
της ελληνικής εννόμου τάξεως ……….…………..................
Συνταγματικά θεμέλια της διοικητικής δικαιοδοσίας ………
1. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας του άρθρου 20 § 1
Συντ. ……………..............…...…...…...…...…...….........
α. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας ως θεμελιώδες
δικονομικό δικαίωμα ………………………...………
β. Το δικαίωμα σε πλήρη και αποτελεσματική προστασία
γ. Τα όργανα της δικαστικής προστασίας ……..…….......
δ. Φορείς και περιορισμοί του δικαιώματος …….………
2. Το σύστημα των άρθρων 93-95 Συντ. ………………........
α. Το άρθρο 93 § 1 Συντ. .......…...…...…...…...…...…....
1-29
1
2
3
4
5
6-8
6
7
8
9
10-19
11-14
11
12
13
14
15-19
15
__________________
*
Οι αριθμοί της δεξιάς στήλης των περιεχομένων παραπέμπουν στους πλαγιάριθμους και
όχι στις σελίδες.
X
Περιεχόμενα
ΙΧ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
ΙV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
β. Το άρθρο 94 § 1 Συντ. .......…...…...…...…...…...…....
γ. Η διασταύρωση αρμοδιοτήτων του άρθ. 94 § 3 Συντ. .
δ. Το άρθρο 95 § 1 Συντ. .......…...…...…...…...…...….....
ε. Το άρθρο 95 § 3 Συντ …...…...…...…...…...…...…......
Ιστορική εξέλιξη της διοικητικής δικαιοσύνης ……………..
1. Η περίοδος 1833-1838 ……...…...…...…...…...…...…......
2. Η περίοδος 1838-1844 ….…..…...…...…...…...…...…......
3. Η περίοδος 1844-1864 ….…..…...…...…...…...…...…......
4. Η περίοδος 1864-1911 ….…..…...…...…...…...…...…......
5. Η περίοδος 1911-1927 .…….…...…...…...…...…...….......
6. Η περίοδος 1927-1952 .…….…...…...…...…...…...….......
7. Η περίοδος 1952-1975 .……..…...…...…...…...…...…......
8. Η περίοδος από το 1975 ως σήμερα ……………....……...
α. Η μεταφορά των διαφορών ουσίας στα τ.δ.δ. …..........
β. Ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/ 1999) ...
γ. Η συνταγματική αναθεώρηση του 2001 …….………..
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Το διοικητικό δικονομικό δίκαιο …………………………
Ορισμός …………………..………...…...…...…...…...….....
Δικονομικό και ουσιαστικό διοικητικό δίκαιο ……...………
Νομοθετικά και νομοτεχνικά προβλήματα ………………….
1. Οι δύο δικονομίες για τις ακυρωτικές διαφορές και τις διαφορές ουσίας .……..………...…...…...…...…...….........
2. Η δυσκολία διακρίσεως διαφορών ουσίας και ακυρώσεως
3. Τα προβλήματα των παραπομπών ……………….……….
Πηγές του διοικητικού δικονομικού δικαίου ……….……….
1. Το Σύνταγμα ………….…….…...…...…...…...…...…......
2. Ο νόμος ……………….…….…...…...…...…...…...…......
3. Το προεδρικό διάταγμα …......…...…...…...…...…...…......
4. Το έθιμο …………………….…...…...…...…...…...…......
5. Γενικές αρχές του διοικητικού δικονομικού δικαίου …….
6. Το Ευρωπαϊκό Ενωσιακό Δίκαιο …………………...........
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η διοικητική διαφορά : Έννοια και διακρίσεις …..……...
Εννοιολογικές προσεγγίσεις: Διαφορά και διοικητική διαφορά ……..………..………..………..………..……….........
Οριακές περιπτώσεις ιδιωτικών ή διοικητικών διαφορών ….
Γενικές παρατηρήσεις επί της διακρίσεως ιδιωτικών και διοικητικών διαφορών ……………...…...…...…...…...…........
Εξαιρετικές περιπτώσεις διοικητικής διαφοράς επί διαταράξεως της εννόμου σχέσεως διοικητικού δικαίου εκ μέρους
του ιδιώτη σε συμβατικές σχέσεις …………………………..
16
17
18
19
20-29
20
21
22
23
24
25
26
27-29
27
28
29
30-41
30
31
32-34
32
33
34
35-41
36
37
38
39
40
41
42-75
42
43
44
45-49
XI
Περιεχόμενα
V.
VI.
VIΙ.
VIΙΙ.
1. Η ΣτΕ 1622/2003 (Στ΄ Τμήμα) …………………………...
2. Η ΣτΕ 1528/2004 (Στ΄ Τμήμα) ………………...................
3. Η ΣτΕ 2087/2005 (Στ΄ Τμήμα) …………………………...
4. Οι ανάλογες αποφάσεις του Αρείου Πάγου ………...........
5. Οι ανωτέρω περιπτώσεις ως εξαιρέσεις του κανόνα ..........
Οι ανακοπές του Δημοσίου κατά ιδιώτη ……………………
1. Οι συνήθεις περιπτώσεις ………...…...…...…...…...….....
2. Ανακοπή του Δημοσίου κατά διαταγής πληρωμής σε βάρος του. Η ΑΕΔ 18/2005 ….……………………………..
Η διάκριση μεταξύ διαφορών ουσίας και ακυρώσεως ...........
1. Η ερμηνεία του άρθρου 94 § 1 Συντ. από το ΑΕΔ ……….
α. Διαφορές που δεν πηγάζουν από διοικητική πράξη ….
β. Διαφορές από διοικητική πράξη ……………..….……
2. Προς αναζήτηση ενός ουσιαστικού - λειτουργικού κριτηρίου διακρίσεως διαφορών ουσίας και ακυρώσεως ……..
α. Τα χαρακτηριστικά των διαφορών ουσίας δεν είναι
κριτήρια διαχωρισμού τους από τις διαφορές ακυρώσεως ..……..………..………..………..……………...
β. Προσβολή δικαιώματος ή εννόμου συμφέροντος ........
γ. Πράξεις διακριτικής ευχέρειας και διαφορές ουσίας …
δ. Χρηματικές διαφορές – Πρόστιμα ……………………
ε. Μια πρόταση νέων κριτηρίων από το ΣτΕ ……………
3. Ενδιάμεσο συμπέρασμα …….…...…...…...…...…...…......
Χαρακτηριστικές περιπτώσεις διαφορών ουσίας …………...
1. Φορολογικές διαφορές ……...…...…...…...…...…...….....
2. Διαφορές του άρθρου 7 ν. 702/1977 ……………………..
3. Διαφορές του άρθρου 1 § 2 ν. 1406/1983 ………………..
4. Διαφορές του άρθρου 1 § 3 ν. 1406/1983 (ν. 2721/1999) ..
5. Διαφορές του άρθρου 1 § 4 ν. 1406/83 (ν. 3659/2008) …..
6. Διαφορές από πράξεις επιβολής διοικητικών κυρώσεων
(άρθρο 66 ν. 4055/2012) ……….……..…………………
7. Ουσιαστικοποίηση των διαφορών ανεξάρτητα από την
προσβολή δικαιώματος ή εννόμου συμφέροντος ……….
8. Άλλες διαφορές ουσίας …….…...…...…...…...…...…......
Ακυρωτικές διαφορές στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια …
1. Υποθέσεις του Διοικητικού Εφετείου …………………….
α. Διαφορές του άρθρου 1 § 1 ν. 702/1977 ………..........
β. Διαφορές από αποφάσεις της ΡΑΕ (άρθρο 5 § 6 ν.
2733/1999) ……..…………...……………………….
γ. Διαφορές της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (άρθρο 25
περ. β΄ ν. 3371/2005) ….…...…...…...…...…...….......
δ. Διαφορές από αποσπαστές διοικητικές πράξεις στην
προδικασία συνάψεως συμβάσεων δημοσίων έργων,
προμηθειών και υπηρεσιών (άρθρο 47 § 4 ν.
45
46
47
48
49
50-51
50
51
52-60
52-53
52
53
54-59
55
56
57
58
59
60
61-68
61
62
63
64
65
66
67
68
69-75
69-74
69
70
71
XII
Περιεχόμενα
3900/2010) …….……..………..………..…………..
ε. Διαφορές ιθαγενείας και αναγνωρίσεως αλλοδαπού ως
πρόσφυγα του άρθρου 15 § 3 ν. 3068/2002 …..…......
στ. Διαφορές του άρθρου 114 §§ 3, 5 ν. 1892/1990 –
Πρωτόκολλα κατεδαφίσεως και αποζημιώσεως σε
δασικές εκτάσεις ……….…...…...…...…...…...…......
2. Ακυρωτικές υποθέσεις του Διοικητικού Πρωτοδικείου ….
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Οργάνωση των διοικητικών δικαστηρίων και βασικές
οργανωτικές αρχές της διοικητικής δίκης …….................
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
ΙV.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια ……………………....
Σύνταγμα και ειδική νομοθεσία ……………….…………….
Οι βαθμοί δικαιοδοσίας ……….…...…...…...…...…...…......
Οι διοικητικοί δικαστές ……….…...…...…...…...…...…......
Η Γενική Επιτροπεία (επί) της Επικρατείας των τακτικών
διοικητικών δικαστηρίων ……..…...…...…...…...…...….......
Αρμοδιότητες των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων …….
1. Τα ασκούμενα ένδικα βοηθήματα ………………………..
2. Αρμοδιότητες του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου ……..………..………..………..………..……………
3. Αρμοδιότητες του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου .
4. Αρμοδιότητες του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου …….
5. Αρμοδιότητα κατά τόπο …….…...…...…...…...…...…......
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Το Συμβούλιο της Επικρατείας ……………………...........
Ιστορικά στοιχεία ……………………………………………
Συνταγματική ρύθμιση ……...................................................
Νομοθετική ρύθμιση ………….
Συγκρότηση – Οργάνωση – Αρμοδιότητα ………………….
1. Η ρύθμιση ………………......…...…...…...…...…...….....
2. Τα μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας: Πρόεδρος –
Αντιπρόεδροι – Σύμβουλοι της Επικρατείας ………........
3. Πάρεδροι και Εισηγητές ………...…...…...…...…...…......
4. Κατανομή σε Ολομέλεια και Τμήματα …………………...
5. Η Ολομέλεια: Σύνθεση – Αρμοδιότητες …………………
α. Σύνθεση της Ολομελείας (άρθρο 8 π.δ. 18/1989) …….
β. Αρμοδιότητες της Ολομέλειας (άρθρα 100 § 5 Συντ. 14 π.δ 18/1989) ... …...…...…...…...…...…...….........
6. Τα Τμήματα: Συγκρότηση-Σύνθεση-Αρμοδιότητες ……..
α. Κατανομή υποθέσεων του ΣτΕ σε Τμήματα …………
72
73
74
75
76-105
76-84
76
77
78
79
80-84
80
81
82
83
84
85-97
85
86
87
88-97
88
89
90
91
92-93
92
93
94-97
94
XIII
Περιεχόμενα
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
β. Συγκρότηση Τμημάτων ……...…...…...…...…...….....
γ. Σύνθεση Τμημάτων (άρθρο 10 π.δ. 18/1989) ………..
δ. Τμήματα Διακοπών (άρθρα 11 π.δ. 18/1989 - 7
ΕσΚανΣτΕ) ……………..…...…...…...…...…...….....
97
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο ……………………..........
Νομοθετική ρύθμιση …………..…...…...…...…...…...…......
Αρμοδιότητες του ΑΕΔ …….....…...…...…...…...…...…......
Συγκρότηση του ΑΕΔ …………
Εκδικαζόμενα ένδικα βοηθήματα ενώπιον του ΑΕΔ ……….
98-101
98
99
100
101
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Το Ελεγκτικό Συνέδριο ……….…...…...…...…...…...........
Νομοθετική ρύθμιση ………….…...…...…...…...…...….......
Αρμοδιότητες ……………………...…...…...…...…...…...…
Σύνθεση ……………………….…...…...…...…...…...…......
Εκδικαζόμενα ένδικα βοηθήματα και μέσα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου …..…….…...…...…...…...…...….........
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Γενικές αρχές της διοικητικής δίκης και βασικοί δικονομικοί κανόνες ………………...…...…...…...…...…...….......
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Οι γενικοί δικονομικοί κανόνες του π.δ. 18/1989 …..........
Περιεχόμενο του δικογράφου – Υπογραφή …………….......
Ο αντίκλητος στην διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου της
Επικρατείας ………..…………...…...…...…...…...…...........
1. Προσδιορισμός του προσώπου ……………………..........
2. Τρόπος διορισμού ………......…...…...…...…...…...…......
3. Σκοπός του διορισμού αντικλήτου – Κοινοποιήσεις προς
αυτόν ……………………...…...…...…...…...…...….......
4. Μεταβολές της διευθύνσεως του ασκούντος ένδικο μέσο
ή του αντικλήτου του …..…...…...…...…...…...…...…....
Τρόπος ασκήσεως του ενδίκου μέσου ………………….......
1. Η κατάθεση στο ΣτΕ …….....…...…...…...…...…...…...…
2. Η άσκηση της εφέσεως ….....…...…...…...…...…...…...…
3. Η άσκηση της αιτήσεως αναιρέσεως ……………………..
4. Η κατάθεση σε δημόσια αρχή …...…...…...…...…...…......
α. Τρόπος καταθέσεως …….…...…...…...…...…...…......
β. Στοιχεία της πράξεως καταθέσεως …………………...
γ. Η πράξη καταθέσεως με ιδιαίτερο έγγραφο κατ’ άρθρο
19 § 7 π.δ. 18/1989 ………………………………….
95
96
102-105
102
103
104
105
106-543
106-233
107
108-111
108
109
110
111
112-119
112
113
114
115-119
115
116
117
XIV
Περιεχόμενα
ΙV.
V.
VI.
VII.
δ. Συνέπειες παρατυπιών κατά τη σύνταξη της πράξεως
καταθέσεως στη δημόσια αρχή ……………………...
5. Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου (άρθρο 42 § 1 ν.
4055/2012) ……………………...…...…...…...…...….....
O ορισμός εισηγητή και δικασίμου …………………………
Οι κοινοποιήσεις του δικογράφου και της πράξεως ………..
1. Κοινοποιούμενα έγγραφα και προθεσμία κοινοποιήσεως...
2. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η κοινοποίηση ………….
α. Επί αιτήσεως ακυρώσεως . …...…...…...…...…...…....
αα. Η ρύθμιση του θετικού δικαίου …………………...
ββ. Το πρόβλημα της επιδόσεως προς τον αιτούντα …
β. Επί υπαλληλικής προσφυγής …………………………
γ. Επί αιτήσεως αναιρέσεως …………………….………
δ. Η κοινοποίηση σε περίπτωση νέας ή περαιτέρω συζητήσεως της υποθέσεως …...…...…...…...…...….........
ε. Μη εφαρμογή του άρθρου 19 § 29 ν. 2386/1996 ……..
3. Νομολογία σχετικά με το άρθρο 21 π.δ. 18/1989 ………..
4. Θεραπεία της ελλείψεως κοινοποιήσεως κατ’ άρθρο 21 §
6 π.δ. 18/1989 ………………...…...…...…...…...…...…..
5. Τρόπος διενέργειας των κοινοποιήσεων από την Γραμματεία του ΣτΕ …………….…...…...…...…...…...…..........
6. Ηλεκτρονική επίδοση δικογράφου (άρθρο 42 § 2 ν.
4055/2012) ……………………...…...…...…...…............
Τα καθήκοντα του Εισηγητή του ΣτΕ ………………………
1. Η σύνταξη της Εισηγήσεως ...…...…...…...…...…...…......
α. Η κυρίως Εισήγηση ……………………….………….
β. Η προεισήγηση (άρθρο 16 ΕσΚανΣτΕ) …….………...
2. Προθεσμία καταθέσεως της Εισηγήσεως …………...........
3. Συνέπειες της εκπροθέσμου καταθέσεως της Εισηγήσεως
α. Οι παλαιότερες αντιφατικές ρυθμίσεις ……………….
β. Η κατάργηση της αυτεπάγγελτης αναβολής της υποθέσεως λόγω μη (εμπροθέσμου) καταθέσεως της Εισηγήσεως …………….…...…...…...…...…...…...…..
4. Η δήλωση του Εισηγητή σχετικά με την ωριμότητα της
υποθέσεως προς συζήτηση ...…...…...…...…....…............
5. Η μη χορήγηση της Εισηγήσεως στους διαδίκους (άρθρο
17 ΕσΚαν ΣτΕ) ………..…...…...…...…...…...…...….....
6. Η χορήγηση αντιγράφων στους διαδίκους (άρθρο 18
ΕσΚανΣτΕ) ………………..…...…...…...…...…..............
7. Δυνατότητες του Εισηγητή κατά τις §§ 2 και 3 του άρθρου 22 π.δ. 18/1989 …………...…...…...…...…...….....
Τα υπομνήματα των διαδίκων ……...…...…...…...…...….....
1. Ορολογία ………………………...…...…...…...…...….....
2. Το υπόμνημα του ιδιώτη διαδίκου πριν τη συζήτηση της
118
119
120
121-131
121
122-127
122-123
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132-140
132-133
132
133
134
135-136
135
136
137
138
139
140
141-143
141
XV
Περιεχόμενα
VIIΙ.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
ΧΙΙ.
υποθέσεως (Πρώτο υπόμνημα) ………………......…......
3. Τα υπομνήματα μετά τη συζήτηση της υποθέσεως (Δεύτερο υπόμνημα) ……….…...…...…...…...…...…...…......
H έκθεση απόψεων της Διοικήσεως …………………...........
1. Η βασική υποχρέωση …………...…...…...…...…...…...…
2. Συνέπειες μη αποστολής των απόψεων και του φακέλου ..
3. Καθυστερημένη έκθεση απόψεων – Δικονομικά ζητήματα
Οι πρόσθετοι λόγοι ακυρώσεως …...…...…...…...…...…......
1. Τρόπος ασκήσεως ….……….…...…...…...…...…...…......
2. Η εφαρμογή του άρθρου 21 § 6 π.δ. 18/1989 επί προσθέτων λόγων ………………...…...…...…...…...…...….......
3. Η προϊσχύσασα ρύθμιση σχετικά με το απαράδεκτο των
προσθέτων λόγων επί αναβολής της υποθέσεως ..............
4. Κοινό δικόγραφο προσθέτων λόγων επί περισσοτέρων
υποθέσεων ……………………...…...…...…...…...…......
5. Σχέση του δικογράφου των προσθέτων λόγων με το εισαγωγικό της δίκης δικόγραφο …………………………….
6. Ratio της περί προσθέτων λόγων διατάξεως …..…………
7. Δικονομικά περαιτέρω ζητήματα ……………….…..........
Ο τρόπος παραστάσεως των διαδίκων στο ακροατήριο του
ΣτΕ ……..………..………..………..………..………………
1. Επί υπαλληλικής προσφυγής .…...…...…...…...…...…......
2. Η παράσταση της Διοικήσεως …………………….……...
3. Επί των λοιπών ενδίκων μέσων …………………………..
4. Παράσταση των ανεξαρτήτων αρχών …………………….
5. Επί μη παραστάσεως της διοικήσεως στο ακροατήριο …..
Ο αποκλεισμός της ερημοδικίας του άρθρου 28 π.δ. 18/1989
Η πληρεξουσιότητα στην ακυρωτική δίκη ………………….
1. Τρόπος παροχής της πληρεξουσιότητας ………………….
α. Επί φυσικού προσώπου αιτούντος ……………………
β. Επί νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου ………........
γ. Εκπροσώπηση της Διοικήσεως – Άρθρο 19 § 25 ν.
2386/1996 …………………...…...…...…...…............
2. Αναδρομικότητα του πληρεξουσίου κατ’ άρθρο 27 § 2
π.δ. 18/1989 ………………..…...…...…...…...…...….....
3. Παροχή πληρεξουσιότητας με συνυπογραφή του δικογράφου και αποκλεισμός ερημοδικίας κατ’ άρθρο 28 π.δ.
18/1989 ……..………..………..………..………..….......
4. Διάρκεια ισχύος του γενικού πληρεξουσίου – Κρίσιμος
χρόνος νομιμοποιήσεως - Άρθρο 27 § 6 π.δ. 18/ 1989 ….
5. Πληρεξουσιότητα επί παραπομπής από αναρμόδιο δικαστήριο σε αρμόδιο κατ’ άρθρο 34 ν. 1968/1991 ……......
6. Η χορηγούμενη προθεσμία νομιμοποιήσεως …………….
7. Οι αμφιβολίες περί τη νομιμοποίηση …………………….
142
143
144-146
144
145
146
147-153
147
148
149
150
151
152
153
154-158
154
155
156
157
158
159
160-171
160-161
160
161
162
163
164
165
166
167
168-169
XVI
Περιεχόμενα
ΧΙΙΙ.
XIV.
XV.
XVI.
XVII.
XVIII.
α. Η ιστορία της ρυθμίσεως .…...…...…...…...…...…......
β. Η νέα ρύθμιση: Συνδυασμός άρθρων 27 § 3 και 33 §§
3, 4 π.δ. 18/1989 …………...…....…...…...…...…......
8. Θάνατος του υπογράφοντος το δικόγραφο δικηγόρου …...
9. Νομιμοποίηση σε αναρμόδιο Τμήμα του ΣτΕ - Ανασυζήτηση της υποθέσεως ………..…...…...…...…...…...…...…...
Η αίτηση επανασυζητήσεως της υποθέσεως (άρθρο 27 § 5
π.δ. 18/1989) ………………...…...…...…...…...…...….........
1. Η ρύθμιση και η ratio της ...... …...…...…...…...…...…….
2. Η αίτηση επανασυζητήσεως ως ένδικο βοήθημα …...........
α. Εφαρμογή των άρθρων 35 – 36 π.δ. 18/1989 ………...
β. Προθεσμία …………………...…...…...…...…...….....
3. Ανωτέρα βία στο πρόσωπο του δικηγόρου ή του διαδίκου
– Έννοια «πληρεξουσίου» στο άρθρο 27 § 5 π.δ. 18/1989
4. Παρέμβαση στην αίτηση επανασυζητήσεως ……………..
5. Περιεχόμενο της αιτήσεως και του υπομνήματος στην αίτηση επανασυζητήσεως της υποθέσεως – Έννοια ανωτέρας βίας …..................…...…...…...…...…...…...….........
6. Συνταγματικότητα της ρυθμίσεως ………………………..
7. Συζήτηση και απόφαση επί της αιτήσεως επανασυζητήσεως ……..………..………..………..………..………….
α. Αποχή του πρώτου σχηματισμού ……………………..
β. Απόφαση του δεύτερου σχηματισμού επί της αιτήσεως επανασυζητήσεως και της υποθέσεως ……..….....
Η αποδοχή της προσβαλλόμενης πράξεως ή αποφάσεως ως
λόγος αίρων το παραδεκτό του ενδίκου μέσου …………......
Η παραίτηση από το δικόγραφο ενδίκου μέσου …………….
1. Τρόπος παραιτήσεως - Χρονικό όριο παραιτήσεως ...........
2. Παραίτηση υπό όρους - Ανάκληση παραιτήσεως ………..
3. Συνέπειες παραιτήσεως …….…...…...…...…...…...…...…
4. Παραίτηση του Δημοσίου από προφανώς απαράδεκτες ή
αβάσιμες αιτήσεις αναιρέσεως σε φορολογικές ή δασμολογικές υποθέσεις ……………………...............…...…...
Ο θάνατος των διαδίκων στην ακυρωτική δίκη …………….
1. Θάνατος του αιτούντος ή διάλυση του νομικού προσώπου
2. Θάνατος του καθ’ ου η προσφυγή ή η αίτηση αναιρέσεως
Κατάργηση της δίκης μετά από ανάκληση, ακύρωση και λήξη ισχύος προσβαλλόμενης πράξεως ή αποφάσεως …....…...
1. Το περιεχόμενο του άρθρου 32 § 1 π.δ. 18/1989 …...........
2. Περιεχόμενο και ερμηνεία του άρθ. 32 § 2 π.δ. 18/1989 ...
3. Έννοια του ιδιαιτέρου εννόμου συμφέροντος …………....
4. Τρόπος επικλήσεως του ιδιαιτέρου εννόμου συμφέροντος
5. Η ρύθμιση του άρθρου 32 § 3 π.δ. 18/1989 ………...........
Η συζήτηση στο ακροατήριο ….…...…...…...…...…...…......
168
169
170
171
172-179
172
173
173
173
174
175
176
177
178-179
178
179
180
181-184
181
182
183
184
185-186
185
186
187-191
187
188
189
190
191
192-196
XVII
Περιεχόμενα
ΧΙΧ.
ΧΧ.
ΧΧΙ.
ΧΧΙΙ.
ΧΧΙΙΙ.
ΧΧΙV.
ΧΧV.
1. Οι βασικές αρχές ………………...…...…...…...…...….....
2. Κατά προτεραιότητα συζήτηση (άρθρο 33 § 2 π.δ.
18/1989) ……..………..………..………..………..……..
3. Πρόσκληση για διόρθωση τυπικών παραλείψεων (άρθρο
33 §§ 3, 4 π.δ. 18/1989) …...…...…...…...…...…...…......
4. Η αίτηση επιταχύνσεως του άρθρου 33Α π.δ. 18/ 1989 ….
5. Η αίτηση προτιμήσεως του Υπουργού του άρθρου 62 ν.
4055/2012 ……………….…...…...…...…...…...…...…...
Η απόφαση του ΣτΕ ……….…..…...…...…...…...…...……..
1. Διάσκεψη, Ψηφοφορία …......…...…...…...…...…...…......
2. Περιεχόμενο, Κοινοποίηση της αποφάσεως, Πρακτικό διασκέψεως, Δημοσίευση αποφάσεως …………………….
3. Αίτηση ανακλήσεως προδικαστικής αποφάσεως …...........
Τα τέλη συζητήσεως στο ΣτΕ ……...…...…...…...…...….....
1. Ο κανόνας του άρθρου 35 §§ 1, 3 π.δ. 18/1989 ………….
2. Καταβολή τελών επί παραπομπής υποθέσεως στο ΣτΕ ….
3. Απαλλαγή από τα τέλη ……..…...…...…...…...…...…......
4. Συνέπειες μη καταβολής τελών κατ’ άρθρο 35 π.δ.
18/1989 ……..………..………..………..…….…..……..
Η υποχρέωση καταβολής του παραβόλου ………………….
1. Η βασική υποχρέωση και η κύρωση επί μη καταβολής …
2. Αναλογική εφαρμογή του άρθρου 35 § 3 εδ. β΄ και § 4
π.δ. 18/1989 ………………..…...…...…...…...…...….....
3. Απαλλαγή από το παράβολο ……………………………..
4. Τύχη του παραβόλου μετά το τέλος της δίκης …………...
5. Καταβολή παραβόλου όταν η δημόσια υπηρεσία δεν λειτουργεί ……………….....…...…...…...…...…...…...…...
6. Απαλλαγή από τα τέλη και το παράβολο λόγω ένδειας
κατ’ άρθρο 37 π.δ. 18/1989 – Ευεργέτημα πενίας ….......
α. Απαλλαγή από παράβολο και τέλη ……………..........
β. Ευεργέτημα πενίας …………...…...…...…...…...…....
Έξοδα της διαδικασίας ………..…...…...…...…...…...…......
Δικαστική δαπάνη …………......…...…...…...…...…...….....
1. Υπόχρεος προς καταβολή της …...…...…...…...…...….....
2. Περιεχόμενο και ύψος της δικαστικής δαπάνης ………….
3. Οι τέσσερις βασικές αρχές της ΟλΣτΕ 11/1999 (Συμβ.) …
Ανάλογη εφαρμογή διατάξεων του ΚΠολΔ κατ’ άρθρο 40
π.δ. 18/1989 ……………......…...…...…...…...…...…...…....
Παραπομπή υποθέσεως από το ΣτΕ σε άλλο δικαστήριο …..
1. Η ρύθμιση του άρθρου 34Α π.δ. 18/1989 …………..........
α. Η εν συμβουλίω απόφαση για μέσα και βοηθήματα …
β. Η απόφαση για προφανώς απαράδεκτες ή αβάσιμες
αιτήσεις αναστολής …….…...…...…...…...…...….....
γ. Η συζήτηση της υποθέσεως στο ακροατήριο …….......
192
193
194
195
196
197-199
197
198
199
200-203
200
201
202
203
204-210
204
205
206
207
208
209-210
209
210
211
212-214
212
213
214
215
216-227
216-218
216
217
218
XVIII
Περιεχόμενα
ΧΧVI.
ΧΧVII.
ΧΧVIIΙ.
ΧΧΙΧ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
2. Το πρόβλημα της παραπομπής από το ΣτΕ σε τακτικό διοικητικό δικαστήριο προ του άρθρου 34 ν. 1968/1991 ....
3. Το περιεχόμενο του άρθρου 34 § 1 ν. 1968/1991 …….…..
4. Η μεταβατική ρύθμιση του άρθρου 40 §§ 2, 3 ν.
1968/1991 ……..………..………..………..……………..
α. Το περιεχόμενο των ρυθμίσεων ………………….......
β. Ερμηνεία των διατάξεων από το ΣτΕ ………………..
αα. Διορθωτική ερμηνεία ως προς το χρονικό σημείο
ενάρξεως του τετραμήνου …………………........
ββ. Προσδιορισμός της έννοιας της εκκρεμούς υποθέσεως …………..…...…...…...…...…...…...…...
γγ. Η κήρυξη του άρθρου 40 § 2 ν. 1968/1991 ως αντισυνταγματικού ……...…...…...…...…...…......
5. Περιπτώσεις μη καταλαμβανόμενες από το άρθρο 34 § 1
ν. 1968/1991 ……………..…...…...…...…...…...…...…..
6. Σχέση των άρθρων 34 § 1 π.δ. 18/1989 και 12 ΚΔΔικ …..
7. Παραπομπή και νομιμοποίηση – Υποχρεωτικότητα παραπομπής ………...…...…...…...…...…...…...…...………..
Ομοδικία και συνάφεια στο ΣτΕ …...…...…...…...…...….....
1. Η παλαιότερη νομολογιακή λύση ………………………..
2. Η νέα ρύθμιση του άρθρου 45 § 6 π.δ. 18/1989 (άρθρο 22
§ 9 ν. 3226/2004) ……….…...…...…...…...…...…...…...
3. Η ερμηνεία του άρθρου 45 § 6 π.δ. 18/1989 με την ΣτΕ
4/2004 (Διοικητική Ολομέλεια) …………………….......
Η πρότυπη δίκη του άρθρου 1 ν. 3900/2010 …………….…
Κατ’ άλμα έφεση ή αναίρεση κατ’ άρθρο 2 ν. 3900/ 2010 …
Αποδοχή ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων σε συμβούλιο (Άρθρο 34Β π.δ. 18/1989) …….…...…...…...…...…...….....…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η γενική διαδικασία του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ..
Ως προς την έννοια «γενική διαδικασία» ……………...........
Έκταση εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής
Δικονομίας (άρθρο 1 ΚΔΔικ) ……………………….…........
Δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ………
1. Αντικειμενικά όρια της εξουσίας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων (άρθρο 2 ΚΔΔικ) ………………..........
2. Έκταση της δικαιοδοσίας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ……………….…...…...…...…...…...…...…..
3. Βαθμοί δικαιοδοσίας ……….…...…...…...…...…...…......
4. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων δικαστηρίων ………….
α. Δέσμευση από αποφάσεις άλλων διοικητικών δικαστηρίων ……………………...…...…...…...…...…....
β. Δέσμευση από αποφάσεις πολιτικών και ποινικών δι-
219
220
221-224
221
222-224
222
223
224
225
226
227
228-230
228
229
230
231
232
233
234-527
234
235
236-242
236
237
238
239-242
239
XIX
Περιεχόμενα
IV.
V.
VI.
καστηρίων ………………...…...…...…...…...…........
γ. Δέσμευση από αποφάσεις αλλοδαπών πολιτικών δικαστηρίων ………………...…...…...…...…...…...….....
δ. Αυτεπάγγελτη λήψη υπόψη του δεδικασμένου ………
Αρμοδιότητα των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ……..
1. Καθ’ ύλην αρμοδιότητα …….…...…...…...…...…...….....
α. Ο κανόνας κατά τον ΚΔΔικ ………………………….
β. Η εξαίρεση κατά τον ΚΔΔικ …………………………
γ. Ειδικά ζητήματα σχετικά με τις χρηματικές διαφορές .
δ. Κρίσιμος χρόνος για την περί αρμοδιότητας κρίση .....
2. Κατά τόπον αρμοδιότητα …..…...…...…...…...…...…......
α. Ο κανόνας του άρθρου 7 § 1 ΚΔΔικ …………………
β. Εξαιρέσεις από τον κανόνα κατά τον ΚΔΔικ ………...
γ. Εξαιρέσεις με νομοθετικές διατάξεις …………………
δ. Αρμοδιότητα επί αρχής εδρευούσης στην αλλοδαπή ...
ε. Αρμοδιότητα επί πράξεων περισσοτέρων αρχών .........
στ. Αρμοδιότητα στον δεύτερο βαθμό ………………….
Διατήρηση – Παρέκταση – Κανονισμός αρμοδιότητας …….
1. Διατήρηση αρμοδιότητας κατ’ άρθρο 8 ΚΔΔικ ………….
2. Απαγόρευση παρεκτάσεως αρμοδιότητας κατ’ άρθρο 9
ΚΔΔικ ……….…………………………………………..
3. Κανονισμός αρμοδιότητας ……………….……………….
α. Ratio της ρυθμίσεως ………………….………………
β. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 10 ΚΔΔικ ……
γ. Τρόπος κινήσεως της διαδικασίας κανονισμού αρμοδιότητας ……………..…...…...…...…...…...…...…...
δ. Αρμόδιο δικαστήριο για τον κανονισμό αρμοδιότητας
- Ένδικα μέσα - Κλήση διαδίκων …………….….......
ε. Απαγόρευση εκδικάσεως της υποθέσεως μέχρι τον κανονισμό της αρμοδιότητας ……………………..…….
Παραπομπή υποθέσεως από τακτικό διοικητικό δικαστήριο
σε άλλο ………………………...…...…...…...…...…...……..
1. Παραπομπή κατ’ άρθρο 11 ΚΔΔικ ……………………….
α. Διάκριση άρθρων 11 και 12 ΚΔΔικ ………………….
β. Περιπτώσεις παραπομπής στο άρθρο 11 ΚΔΔικ ……..
γ. Τρόπος κινήσεως της διαδικασίας παραπομπής – Αρμόδιο δικαστήριο ………...…...…...…...…...…...…...
δ. Δεσμευτικότητα και έλεγχος της παραπεμπτικής αποφάσεως …..…..……..…...…...…...…...…...…...….....
ε. Συζήτηση των παραπεμπόμενων υποθέσεων …………
2. Παραπομπή λόγω αναρμοδιότητας κατ’ άρθρο 12 ΚΔΔικ.
α. Αυτεπάγγελτος έλεγχος κατ’ άρθρο 12 § 1 ΚΔΔικ …..
β. Περιεχόμενο του άρθρου 12 παρ. 2 ΚΔΔικ. ως προς
την έλλειψη αρμοδιότητας ………………..…………
240
241
242
243-252
243-246
243
244
245
246
247-252
247
248
249
250
251
252
253-259
253
254
255-259
255
256
257
258
259
260-270
260-264
260
261
262
263
264
265-270
265
266
XX
Περιεχόμενα
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
γ. Η μεταβατική διάταξη του άρθρου 29 § 4 ν.
2195/2001 ....……..………..………..………..………
δ. Υποχρεωτικότητα της παραπεμπτικής αποφάσεως …..
ε. Ένδικα μέσα κατά της παραπεμπτικής αποφάσεως ….
στ. Έλεγχος προϋποθέσεων του παραδεκτού από το παραπέμπον δικαστήριο ………………………..………
Το πρόβλημα της ελλείψεως δικαιοδοσίας και τα άρθρα 9 §
4 ν. 1649/1986 και 41 ν. 3659/2008 ……………….………..
1. Η ρύθμιση του άρθρου 12 § 2 εδ. α΄ ΚΔΔικ ……………..
2. Η ρύθμιση του άρθρου 9 § 4 ν. 1649/1986 (= 41 ν.
3659/2008) ……..………….…...…...…...…...…...…......
α. Το περιεχόμενο της διατάξεως …………..……………
β. Ερμηνευτικά ζητήματα σχετικά με το άρθρο 9 § 4 ν.
1649/1986 (= 41 ν. 3659/2008) ……………………...
γ. Σχέση άρθρων 9 § 4 ν. 1649/1986 και 29 § 3 ν.
2915/2001 …………………...…...…...…...…...…....
Διαδικαστικές πράξεις εκτός έδρας …………………….......
Αποκλεισμός – Αποχή – Εξαίρεση δικαστών ………………
1. Αποκλεισμός δικαστού …......…...…...…...…...…...….....
α. Γενική ένταξη στο σύστημα του ΚΔΔικ – Εννοιολογικές διακρίσεις ……………...….……..………………
β. Οι τέσσερις λόγοι αποκλεισμού του άρθρου 14 ΚΔΔικ
γ. Αποκλεισμός λόγω συμφέροντος …………………….
δ. Αποκλεισμός λόγω αναμίξεως ………………….……
ε. Αποκλεισμός λόγω συμπράξεως στην έκδοση πράξεως
ή αποφάσεως …………….……..……………………
στ. Αποκλεισμός λόγω συγγενείας ……………………...
2. Αποχή δικαστού ……………………..……………………
α. Η δήλωση αποχής ως δέσμια δήλωση ………………..
β. Λόγοι δηλώσεως αποχής …………………..................
γ. Τρόπος υποβολής της δηλώσεως αποχής …………….
δ. Αρμόδιο δικαστήριο – Διαδικασία εκδικάσεως της δηλώσεως αποχής .……..…...….…...…...…...…...….....
ε. Συρροή δηλώσεως αποχής και αιτήσεως εξαιρέσεως ..
3. Εξαίρεση δικαστών ……………...…...…...…...…...….....
α. Λόγοι εξαιρέσεως ………...…...…...…...…...…...…...
β. Τρόπος υποβολής της αιτήσεως εξαιρέσεως …………
γ. Αρμοδιότητα – Διαδικασία εκδικάσεως της αιτήσεως
εξαιρέσεως ……..…...…...…...…...…...…...…...…...
δ. Απόφαση επί της αιτήσεως εξαιρέσεως ………………
ε. Κοινές διατάξεις για αποχή και εξαίρεση δικαστών ….
Οι διάδικοι κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ….…
1. Ικανότητα διαδίκου .………...…...…...…...…...…...….....
2. Δικανική ικανότητα .………..…...…...…...…...…...…......
267
268
269
270
271-274
271
272-274
272
273
274
275
276-291
276-281
276
277
278
279
280
281
282-286
282
283
284
285
286
287-291
287
288
289
290
291
292-299
292
293-294
XXI
Περιεχόμενα
ΧΙ.
α. Δικανική ικανότητα φυσικών προσώπων ….…………
β. Δικανική ικανότητα πτωχών ……………….…………
3. Εκπροσώπηση νομικών προσώπων – ενώσεων προσώπων
– ομάδων περιουσίας ……………………….……….......
α. Εκπροσώπηση Δημοσίου ………………….…………
β. Εκπροσώπηση ΝΠΔΔ …..…...…...…...…...…...….....
γ. Εκπροσώπηση Ανεξάρτητων Αρχών …………………
δ. Εκπροσώπηση ΝΠΙΔ – Ενώσεων προσώπων – Ομάδων περιουσίας ….…..……………………………….
4. Δικολογική ικανότητα ……………………………………
Η πληρεξουσιότητα στη δίκη του ΚΔΔικ ………………..…
1. Τρόπος παροχής δικαστικής πληρεξουσιότητας …………
2. Έννοια και είδη δικαστικής πληρεξουσιότητας ……….…
α. Δικαστική πληρεξουσιότητα του ΚΔΔικ και του ΑΚ ..
β. Χρονικό σημείο για την περί εγκυρότητας κρίση της
δικαστικής πληρεξουσιότητας …..……..……..……..
γ. Γενικό και ειδικό πληρεξούσιο …………………….…
δ. Μεταπληρεξουσιότητα ……………………….………
ε. Χρονική διάρκεια και έκταση της πληρεξουσιότητας ..
3. Χρονικό όριο νομιμοποιήσεως ………………….….....…
α. Το πλάσμα του άρθρου 28 § 1 ΚΔΔικ …………….…
β. Χρονικό όριο υποβολής των στοιχείων της νομιμοποιήσεως ..……..……….. …...…...…...…...…...…...
γ. Η κλήση προς συμπλήρωση των στοιχείων της νομιμοποιήσεως του άρθρου 28 § 3 ΚΔΔικ …….…..……
δ. Χρονολογία των στοιχείων της νομιμοποιήσεως .....…
4. Συνέπεια μη νομιμοποιήσεως …………………………….
5. Δικαστικοί πληρεξούσιοι του Δημοσίου …………………
α. Επί μη φορολογικών υποθέσεων ………………......…
β. Επί φορολογικών υποθέσεων ……………………...…
αα. Ο κανόνας του άρθρου 29 § 2 ΚΔΔικ ………..…
ββ. Ερμηνευτικές παρατηρήσεις ………………….…
6. Δικαστικοί πληρεξούσιοι των λοιπών διαδίκων ………….
α. Ο κανόνας …………………………………………….
β. Η εξαίρεση του άρθρου 27 § 2 ΚΔΔικ …………….…
γ. Η περίπτωση των περισσοτέρων δικαστικών πληρεξουσίων (αναλογική εφαρμογή άρθρου 95 ΚΠολΔ) ..
7. Λήξη της δικαστικής πληρεξουσιότητας ……………...…
α. Ο κανόνας του άρθρου 31 ΚΔΔικ ……………………
β. Ερμηνευτικές παρατηρήσεις ……………………….…
8. Παύση της δικαστικής πληρεξουσιότητας ……………….
α. Οι τέσσερις τρόποι παύσεως της πληρεξουσιότητας
στο άρθρο 32 § 1 ΚΔΔικ . …...…...…...…...…...……
β. Τρόπος ανακλήσεως της πληρεξουσιότητας και πα-
293
294
295-298
295
296
297
298
299
300-321
300
301-305
301
302
303
304
305
306-309
306
307
308
309
310
311-313
311
312-313
312
313
314-316
314
315
316
317-318
317
318
319-321
319
XXII
Περιεχόμενα
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
XIV.
ραιτήσεως από αυτήν ………………………...…...…
γ. Έγκυρες πράξεις μετά την παραίτηση του πληρεξουσίου προς αποτροπή κινδύνου ………………...……..
Οι εκθέσεις στη δίκη του ΚΔΔικ ………………………...….
1. Ορισμός της εκθέσεως ……...……………………………
2. Συντάσσοντα την έκθεση όργανα …………………......…
3. Ο κανόνας του άρθρου 44 § 1 ΚΔΔικ ……………………
4. Χρόνος συντάξεως της εκθέσεως ……………………..…
5. Αναγκαία στοιχεία της εκθέσεως ……………………..….
6. Αποδεικτική δύναμη εκθέσεως – Ποινικές ευθύνες …..….
7. Νομολογία σχετικά με τις εκθέσεις ………………………
Τα δικόγραφα κατά τον ΚΔΔικ .. …………………………...
1. Αναγκαία στοιχεία του δικογράφου ……………….......…
α. Ορισμός του δικογράφου ………………………......…
β. Σύγκριση των άρθρων 45 επ. ΚΔΔικ με τα άρθρα 53
επ. ΚΦΔ ……………..…...…...…...…...…...…...…...
γ. Κοινά αναγκαία στοιχεία για φυσικά και νομικά πρόσωπα ………………..…...…...…...…...…...…...…....
αα. Είδος δικογράφου ……….............……………….
ββ. Αντικείμενο του δικογράφου ……………………
γγ. Δικαστήριο στο οποίο απευθύνεται το δικόγραφο
δδ. Τόπος και χρόνος συντάξεως του δικογράφου …..
δ. Ειδικά περαιτέρω στοιχεία για φυσικά πρόσωπα …….
αα. Όνομα – Επώνυμο – Πατρώνυμο ……………….
ββ. Διεύθυνση κατοικίας και χώρου εργασίας ………
ε. Ειδικά περαιτέρω στοιχεία για νομικά πρόσωπα, ενώσεις προσώπων και ομάδες περιουσίας ……….……..
αα. Επωνυμία – Έδρα – Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο αντιπροσώπου ……………………..………….
ββ. Διεύθυνση κατοικίας και χώρου εργασίας ………
στ. Ειδικά στοιχεία για δικόγραφα του Δημοσίου ………
2. Γνωστοποίηση διευθύνσεων και μεταβολών διευθύνσεων
α. Η αρχική γνωστοποίηση του άρθρου 45 § 2 ΚΔΔικ ….
β. Η γνωστοποίηση των μεταβολών κατ’ άρθρο 45 § 3
ΚΔΔικ …………………..…...…...…...…...…...….....
γ. Μη δήλωση αρχικής διευθύνσεως ……………………
3. Υπογραφή του δικογράφου ……...…...…...…...…...….....
α. Τυπικές απαιτήσεις ……..…...…...…...…...…...…......
β. Θεραπεία της ελλείψεως υπογραφής …………………
4. Συνέπειες ελλείψεων των δικογράφων κατ’ άρθρο 46
ΚΔΔικ ……………………...…...…...…...…...…...….....
Οι επιδόσεις κατά τον ΚΔΔικ ……...…...…...…...…...…......
1. Γενικές διατάξεις ………………...…...…...…...…...….....
α. Συστηματική θέση των διατάξεων ………………...….
320
321
322-328
322
323
324
325
326
327
328
329-345
329-339
329
330
331-334
331
332
333
334
335-336
335
336
337-338
337
338
339
340-342
340
341
342
343-344
343
344
345
346-390
346-352
346
XXIII
Περιεχόμενα
β. Ορολογία ………………..…...…...…...…...…...…......
γ. Τόπος και χρόνος της κοινοποιήσεως ……………..….
δ. Επίδοση σε αργία ............. …...…...…...…...…...….....
ε. Άρνηση παραλαβής επιδοτέου εγγράφου …………….
στ. Επίδοση σε περισσοτέρους ………………………….
ζ. Πεδίο εφαρμογής των περί επιδόσεων διατάξεων του
ΚΔΔικ ………………………..……………….……...
2. Όργανα επιδόσεως ………….…...…...…...…...…...…......
3. Η παραγγελία προς επίδοση - Η ηλεκτρονική επίδοση…...
α. Πρόσωπο που δίδει την παραγγελία ………………….
β. Τρόπος και περιεχόμενο της παραγγελίας ……………
4. Η επίδοση προς το Δημόσιο και τα άλλα ΝΠΔΔ (άρθρο
49 ΚΔΔικ) ……………..…...…...…...…...…...…...….....
α. Ο κανόνας της επιδόσεως στον Υπουργό Οικονομιών .
β. Η επίδοση στις περιπτώσεις που το Δημόσιο δεν εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών ……….
γ. Το πρόβλημα της ισχύος του άρθ. 19 § 28 ν. 2386/96 ..
δ. Επιδόσεις προς τα ΝΠΔΔ . …...…...…...…...…...…....
5. Επίδοση προς ιδιώτες στις συνήθεις περιπτώσεις ………..
α. Τόπος επιδόσεως ……......…...…...…...…...…...…......
β. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η επίδοση ……..........
γ. Επίδοση σε περίπτωση απουσίας από την κατοικία
(άρθρο 51 ΚΔΔικ) ……..…...…...…...…...…...……..
δ. Νομολογιακές κατευθύνσεις σχετικά με την ερμηνεία
του άρθρου 51 ΚΔΔικ …………………….................
αα. Γενική παρατήρηση .. …...…...…...…...…...…....
ββ. Ανάγκη μνείας της επιδόσεως στην κατοικία του
προς ον αυτή ………...…...…...…...…...…...…....
γγ. Δεσμευτική η σειρά επιδόσεως ………………….
δδ. Αντίθεση μεταξύ ΑΠ και ΣτΕ ως προς τη μνεία
στο επιδοτήριο της ακριβούς ιδιότητος του συνοίκου …..…………...…...…...…...…...…...…...…..
ε. Επίδοση σε περίπτωση απουσίας από τον χώρο εργασίας (άρθρο 52 ΚΔΔικ) …………………….…..……
αα. Συστηματική της διατάξεως ……………….........
ββ. Χρόνος και τόπος επιδόσεως ……………………
γγ. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η επίδοση ……...
6. Επίδοση προς ιδιώτες σε ειδικές περιπτώσεις ……………
α. Συστηματική της διατάξεως ………………………….
β. Επίδοση σε νοσοκομείο ή φυλακή ……………….......
αα. Επίδοση σε νοσοκομείο …………………………
ββ. Επίδοση σε φυλακή .. …...…...…...…...…...….....
γγ. Επίδοση σε αξιωματικούς ……………..................
δδ. Επίδοση σε φαροφύλακες και ναυτικούς ………..
347
348
349
350
351
352
353
354-355
354
355
356-359
356
357
358
359
360-369
360
361
362
363-366
363
364
365
366
367-369
367
368
369
370-375
370
371-375
371
372
373
374
XXIV
ΧV.
XVI.
Περιεχόμενα
εε. Πλασματικό και πραγματικό τμήμα της επιδόσεως
7. Επίδοση σε πρόσωπα γνωστής διευθύνσεως στην αλλοδαπή (άρθρο 54 ΚΔΔικ) . …...…...…...…...…...…...…...
α. Η ρύθμιση ……………….…...…...…...…...…...….....
β. Προβλήματα συμφωνίας της πλασματικής επιδόσεως
προς το Σύνταγμα ………………………..……..........
8. Η θυροκόλληση του επιδοτέου εγγράφου (άρθρο 55
ΚΔΔικ) …………………….…...…...…...…...…...…......
α. Περιπτώσεις επιτρεπόμενης θυροκολλήσεως …...........
β. Θυροκόλληση τη νύχτα ……...…...…...…...…...…......
γ. Τρόπος επιδόσεως με θυροκόλληση …………….........
δ. Η πρόσληψη του μάρτυρα …………………...……….
ε. Η έκθεση θυροκολλήσεως …...…...…...…...…...….....
9. Η επίδοση σε πρόσωπο άγνωστης διαμονής ………..........
α. Εφαρμογή του άρθρου 64 § 2 ΚΦΔ προ του νέου άρθρου 54 § 2 ΚΔΔικ .......…..…...…...…...…...…...…..
β. Η ρύθμιση του άρθρου 54 § 2 ΚΔΔικ …………..........
γ. Ερμηνευτικά ζητήματα εφαρμογής του άρθρου 54 § 2
ΚΔΔικ ………………..…...…...…...…...…...….........
10. Η έκθεση επιδόσεως …………...…...…...…...…...…......
α. Αναγκαία στοιχεία της εκθέσεως …………………….
β. Η σημείωση στο επιδιδόμενο έγγραφο ……………….
11. Συντέλεση της επιδόσεως ……...…...…...…...…...…......
α. Ο γενικός κανόνας του άρθρου 57 § 1 ΚΔΔικ ……….
β. Οι ειδικές περιπτώσεις πλασματικής επιδόσεως του
άρθρου 57 § 2 ΚΔΔικ …………………..……………
12. Η σχετική ακυρότητα ως έννομη συνέπεια των παραβάσεων των περί επιδόσεων διατάξεων ……………...….....
Ο αντίκλητος κατά τον ΚΔΔικ ……………….......................
1. Έννοια αντικλήτου ………….…...…...…...…...…...….....
2. Ο διορισμός του αντικλήτου .. …...…...…...…...…...….....
α. Νομική φύση ………………...…...…...…...…...…......
β. Τρόπος διορισμού αντικλήτου ………………………..
γ. Περιεχόμενο της πράξεως διορισμού …………………
3. Η «υποχρέωση» διορισμού αντικλήτου κατ’ άρθρο 58 § 1
εδ. α΄ ΚΔΔικ ……...........…...…...…...…...…...…...….....
4. Η εξουσία του αντικλήτου ..... …...…...…...…...…...….....
α. Έκταση εξουσίας ……….…...…...…...…...…...….......
β. Διάρκεια εξουσίας …………...…...…...…...…...…......
5. Κύρος της επιδόσεως στον αντίκλητο – θυροκόλληση …..
Οι προθεσμίες κατά τον ΚΔΔικ ………………………..........
1. Ορισμός και ratio των προθεσμιών στον ΚΔΔικ ……........
2. Διακρίσεις των προθεσμιών ... …...…...…...…...…...….....
3. Αφετηρία της προθεσμίας …..…...…...…...…...…...…......
375
376-377
376
377
378-382
378
379
380
381
382
383-385
383
384
385
386-387
386
387
388-389
388
389
390
391-398
391
392-394
392
393
394
395
396-397
396
397
398
399-424
399
400
401
XXV
Περιεχόμενα
ΧVII.
4. Τρόπος υπολογισμού της προθεσμίας ……………………
α. Ο πολιτικός υπολογισμός του άρθρου 60 § 1 ΚΔΔικ ...
β. Προθεσμία σε ώρες ……..…...…...…...…...…...…......
γ. Προθεσμία σε έτη ……….…...…...…...…...…...…......
δ. Προθεσμία σε μήνες ………...…...…...…...…...….......
ε. Προθεσμία σε εβδομάδες ………………………..........
στ. Προθεσμία μισού έτους και μισού μήνα …………….
ζ. Προθεσμία αποτελούμενη από μήνες και ημέρες …….
η. Υπολογισμός σε ημέρες ……...…...…...…...…...….....
5. Λήξη της προθεσμίας ……….…...…...…...…...…...….....
α. Ο βασικός κανόνας του άρθρου 60 § 1 ΚΔΔικ ……….
β. Αργίες γενικές …………..…...…...…...…...…...…......
γ. Αργία των δικαστηρίων (3η Οκτωβρίου) ………..........
δ. Αργίες των Ενόπλων Δυνάμεων – Περιφερειακές αργίες – Ημιαργίες ……..…...…...…...…...…...…...…...
ε. Η λήξη των καταχρηστικών προθεσμιών ……………..
στ. Η εξαίρεση της ενηλικιώσεως προσώπου …………...
6. Ανατρεπτικός χαρακτήρας των προθεσμιών ……………..
α. Προθεσμίες που αρχίζουν με επίδοση εγγράφου ……..
β. Προθεσμίες που αφορούν στις σχέσεις των διαδίκων ..
7. Παράταση και διακοπή προθεσμίας ………………...........
α. Η παράταση προθεσμίας του άρθρου 61 § 2 ΚΔΔικ …
β. Διακοπή προθεσμιών λόγω διακοπής της δίκης ….......
αα. Εννοιολογική διάκριση μεταξύ διακοπής και αναστολής προθεσμίας ………………………..…..
ββ. Η διακοπή προθεσμίας του άρθρου 61 § 3 ΚΔΔικ
γ. Αναστολή της προθεσμίας ……...…...…...…...…...…
αα. Αναστολή κατά τον μήνα Αύγουστο ……………
ββ. Αναστολή προθεσμιών κατά τη διάρκεια των δικαστικών διακοπών ……...…...…...…...…...…....
γγ. Η εξαίρεση των φορολογικών διαφορών (άρθρο
25 ν. 3610/2007) …...…...…...…...…...…...…......
δδ. Αναστολή προθεσμίας για λόγους ανωτέρας βίας.
Δικονομικές ακυρότητες κατά τον ΚΔΔικ ………………….
1. Ορισμός ……………………...…...…...…...…...…...…….
2. Απόλυτη ακυρότητα ..............…...…...…...…...…...…......
α. Οι τρεις περιπτώσεις του άρθρου 62 § 2 (α) ΚΔΔικ ….
β. Η πρόβλεψη από το νόμο …...…...…...…...…...….......
γ. Διαδικαστική πράξη από αναρμόδιο όργανο …………
δ. Διαδικαστική πράξη κατά παράβαση ουσιώδους τύπου
της διαδικασίας ……...…...…...…...…...…...…...…...
3. Σχετική ακυρότητα ……………...…...…...…...…...…......
4. Προϋποθέσεις παραδεκτού της αιτήσεως απαγγελίας σχετικής ακυρότητας …………...…...…...…...…...…...…....
402-409
402
403
404
405
406
407
408
409
410-415
410
411
412
413
414
415
416-417
416
417
418-424
418
419-420
419
420
421-424
421
422
423
424
425-431
425
426-429
426
427
428
429
430
431
XXVI
Περιεχόμενα
ΧVΙΙΙ.
ΧΙΧ.
ΙΙΙ.
Η παρέμβαση στον ΚΔΔικ …….…...…...…...…...…...….....
1. Κυρία παρέμβαση ……….….…...…...…...…...…...……..
α. Ορισμός – Νομική φύση – Ratio ……………………..
β. Προϋποθέσεις του παραδεκτού της κυρίας παρεμβάσεως ……………………...…...…...…...…...…...…...
γ. Έννομα αποτελέσματα παρεμβάσεως ……….………..
δ. Δέσμευση του κυρίως παρεμβαίνοντος από το δεδικασμένο ………………..…..…...…...…...…...…...…....
ε. Τρόπος ασκήσεως κυρίας παρεμβάσεως ………...........
2. Πρόσθετη παρέμβαση …………...…...…...…...…...…......
α. Ορισμός – Καινοτομία έναντι του προϊσχύσαντος δικαίου - Νομική φύση ……...…...…...…...…...…...….
β. Προϋποθέσεις προσθέτου παρεμβάσεως – Τρόπος ασκήσεως …………………...…...…...…...…...…........
γ. Δικαιώματα του προσθέτως παρεμβαίνοντος κατ’ άρθρο 113 § 2 ΚΔΔικ ......…...…...…...…...…...…...…..
δ. Το άρθρο 114 § 2 ΚΔΔικ ως προς τον τρόπο ασκήσεως των παρεμβάσεων …………………….…….…....
ε. Κοινές διατάξεις για τους παρεμβαίνοντες κατ’ άρθρο
114 §§ 3,4 ΚΔΔικ ……………………….……….......
3. Η ανακοίνωση της δίκης (άρθρο 114 § 1 ΚΔΔικ) …..........
Ομοδικία κατά τον ΚΔΔικ …………..…………..…………..
1. Δυνητική ομοδικία κατ’ άρθρο 115 ΚΔΔικ ………..…….
α. Γενικός ορισμός και ratio ……………..………………
β. Ενεργητική δυνητική ομοδικία κατ’ άρθρο 115 § 1
ΚΔΔικ ………………………..………………………
γ. Παθητική δυνητική ομοδικία κατ’ άρθρο 115 § 2
ΚΔΔικ ..…...…...…...…...…...…...…...…...…...….....
δ. Η ομοδικία του άρθρου 115 § 3 ΚΔΔικ ……….….......
ε. Η κοινότητα εννόμου συμφέροντος των ομοδικούντων
στ. Σχέσεις ομοδικούντων στη δυνητική ομοδικία ……...
ζ. Χωρισμός δικογράφου από τους διαδίκους κατ’ άρθρο
115 § 3 ΚΔΔικ …………………………...…...…......
2. Αναγκαστική ομοδικία κατά τον ΚΔΔικ ……………........
α. Έννοια και προϋποθέσεις αναγκαστικής ομοδικίας ….
αα. Διαφορά που επιδέχεται μόνο ενιαία ρύθμιση …..
ββ. Ισχύς αποφάσεως εκτεινόμενη κατά νόμο σε όλους τους ομοδίκους ……………………..…........
γγ. Κατά νόμο άσκηση ενδίκου βοηθήματος μόνο
από κοινού …….…….….…….…….…...….........
δδ. Αδυναμία υπάρξεως αντίθετων αποφάσεων …….
β. Η αντικειμενική ενέργεια των διαδικαστικών πράξεων
των αναγκαστικώς ομοδίκων …….…….……...….....
γ. Αντιφατικοί ισχυρισμοί των αναγκαστικώς ομοδίκων .
432-442
432-436
432
433
434
435
436
437-441
437
438
439
440
441
442
443-462
443-449
443
444
445
446
447
448
449
450-456
450-454
451
452
453
454
455
456
XXVII
Περιεχόμενα
ΧΧ.
XXI.
ΧΧΙΙ.
3. Η προσεπίκληση αναγκαστικώς ομοδίκου …….…………
α. Έννοια και τρόπος ασκήσεως …….…….……….……
β. Τρόπος συμμετοχής στη δίκη των αναγκαστικώς ομοδίκων …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
γ. Συνέπειες μη συμμετοχής στη δίκη των αναγκαστικώς
ομοδίκων …….……..…….…….………………...….
δ. Άσκηση ενδίκων μέσων σε περίπτωση αναγκαστικής
ομοδικίας ………...…...…...…...…...…...…...…...….
4. Κοινές διατάξεις για την απλή και την αναγκαστική ομοδικία στον ΚΔΔικ …….…….…….……………..…...…..
α. Καθ’ ύλην αρμοδιότητα …….…….…….…….……....
β. Ο αυτεπάγγελτος χωρισμός δικογράφου του άρθρου
121 §§ 2, 3 ΚΔΔικ …….…….….…………...…...….
αα. Η παλαιότερη ρύθμιση ………...…...…...…...…..
ββ. Η ρύθμιση του άρθρου 22 § 4 ν. 3226/2004 ...…..
Η συνάφεια κατά τον ΚΔΔικ …….………….…...…...…......
1. Προϋποθέσεις συμπροσβολής συναφών πράξεων …….…
2. Έννοια συνάφειας πράξεων και παραλείψεων …….….….
3. Συνάφεια επί φορολογικής εννόμου σχέσεως …….……...
4. Συνάφεια υλικών ενεργειών …….…………...…...…........
5. Καθ’ ύλην αρμοδιότητα επί συνάφειας …….…………….
6. Έλλειψη προϋποθέσεων συνάφειας …….…….…….…....
7. Χωρισμός δικογράφου …….…….……….…...…...…......
8. Συρροή προϋποθέσεων ομοδικίας και συνάφειας ………..
Αντικειμενική σώρευση και συνεκδίκαση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων …….….…….…….…….………...…...…...….
1. Αντικειμενική σώρευση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων …
2. Συνεκδίκαση ενδίκων βοηθημάτων ή μέσων …………….
Προδικασία της δίκης ουσίας του ΚΔΔικ ….…………..…...
1. Άσκηση ενδίκων βοηθημάτων και μέσων …………..…....
α. Τρόπος ασκήσεως των ενδίκων βοηθημάτων …….…..
β. Τρόπος ασκήσεως ενδίκων μέσων ….…….…...…...…
γ. Η πράξη καταθέσεως – Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφου ………..……….……….……...…...…...…...
δ. Περαιτέρω υποχρεώσεις της γραμματείας ……………
ε. Απόρριψη, αποδοχή και παραπομπή ενδίκου μέσου ή
βοηθήματος σε συμβούλιο (άρθρο 126Α ΚΔΔικ) …..
2. Ορισμός δικασίμου και εγγραφή στο πινάκιο ……….…...
α. Ο ορισμός της δικασίμου …….……….…………........
β. Η εγγραφή στο πινάκιο …………….………..…..........
3. Επίδοση δικογράφου και κλήσεως προς συζήτηση ……....
α. Η επίδοση του δικογράφου ……….………….….........
β. Η επίδοση της εγγράφου κλήσεως …………..…...…...
γ. Η προφορική κλήση του άρθρου 128 § 3 ΚΔΔικ .. …...
457-459
457
457
458
459
460-462
460
461-462
461
462
463-470
463
464
465
466
467
468
469
470
471-472
471
472
473-493
473-477
473
474
475
476
477
478-479
478
479
480-483
480
481
482
XXVIII
ΧΧΙΙΙ.
XXIV.
Περιεχόμενα
δ. Σύντμηση προθεσμιών ……….……………...…...…...
4. Υποχρεώσεις της διοικήσεως ……….…...…...…...….......
α. Η υποχρέωση του άρθρου 129 § 1 ΚΔΔικ ……………
β. Προθεσμία αποστολής φακέλου και απόψεων ……….
γ. Συνέπειες παραβάσεως της υποχρεώσεως της διοικήσεως …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
αα. Πειθαρχικές συνέπειες ……….……….……..…...
ββ. Ποινικές συνέπειες ……….……….……….…...
γγ. Δικονομικές συνέπειες ……….……….………
δδ. Δικαστικά επιβαλλόμενη χρηματική κύρωση σε
βάρος της αρχής και του υπεύθυνου υπαλλήλου ….
5. Το δικαίωμα προσβάσεως στα στοιχεία της δικογραφίας ..
6. Πρόσθετοι λόγοι στον ΚΔΔικ …….…….…...…...…...…..
7. Η αίτηση επιταχύνσεως του άρθρου 127Α ΚΔΔικ ……….
Η συζήτηση στο ακροατήριο ……….………...…...…...…....
1. Έκθεμα της συζητήσεως ……………….…...…...…...…...
2. Η συνεδρίαση ……….………….…...…...…...…...…...….
α. Έναρξη της συζητήσεως και προεκφώνηση των υποθέσεων ……….…….………….…...…...…...…...…..
β. Εκφώνηση της υποθέσεως ……….……..…...…...…...
γ. Η «παράσταση» στο ακροατήριο με δήλωση ….…......
δ. Μέτρα τάξεως σε βάρος συγκεκριμένων προσώπων ...
3. Η διεξαγωγή της συζητήσεως κατ’ άρθρο 134 ΚΔΔικ …..
α. Δυνατότητες του δικαστή που διευθύνει τη συζήτηση
β. Δυνατότητες των μελών του δικαστηρίου, των πληρεξουσίων και των διαδίκων ………….…...…...…...…
γ. Εγγυήσεις τηρήσεως της τάξεως ……….…….…...…..
4. Συζήτηση απόντος του διαδίκου ……….……..…...…...…
5. Η αναβολή της συζητήσεως ……….….…...…...…...…...
α. Υποχρεωτική αναβολή ……….………….…...…...…..
β. Δυνητική αναβολή ……….……….………...…...…....
γ. Η αναβλητική απόφαση ……….………….…...……...
6. Η διακοπή της παραστάσεως του διαδίκου ……….…...…
7. Συνεννόηση με αλλόγλωσσους, κωφούς, άλαλους και
κωφάλαλους ……………….…………..…...…...….........
α. Συνεννόηση με αλλόγλωσσους ……….…………..…..
β. Συνεννόηση με κωφούς, άλαλους και κωφάλαλους ….
8. Τα υπομνήματα στη δίκη ουσίας ……….………………..
9. Αξιόποινες πράξεις κατά τη συνεδρίαση ή τη διενέργεια
διαδικαστικής πράξεως ………………...…...…...…...….
10. Θεραπεία τυπικών παραλείψεων κατ’ άρθρο 139Α …….
Διακοπή και επανάληψη της δίκης ………………...…..........
1. Διακοπή της δίκης ……….……….……….………………
α. Ratio της διακοπής της διοικητικής δίκης ……………
483
484-490
484
485
486-490
487
488
489
490
491
492
493
494-511
494
495-498
495
496
497
498
499-501
499
500
501
502
503-505
503
504
505
506
507-508
507
508
509
510
511
512-522
512-516
512
XXIX
Περιεχόμενα
XXV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
Χ.
ΧΙ.
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
XIV.
β. Λόγοι διακοπής ……………………………………....
γ. Τρόποι διακοπής …….……………….………………
δ. Η δικαστική διαπίστωση της διακοπής της δίκης.. …..
ε. Ακυρότητα διαδικαστικών πράξεων μετά τη διακοπή
της δίκης …….……….……….……………………...
2. Η επανάληψη της διοικητικής δίκης ……….….………….
α. Η επανάληψη κατόπιν δηλώσεως του ενδιαφερομένου
β. Δικαιούμενα σε επανάληψη πρόσωπα …..……………
γ. Αυτεπάγγελτη επανάληψη από το δικαστήριο ……….
δ. Η επανάληψη της δίκης κατά την δικάσιμο της υποβολής προφορικής δηλώσεως ………….……….………
ε. Προσδιορισμός νέας δικασίμου ……….……….……..
στ. Μη παράσταση των ενδιαφερομένων στη νέα δικάσιμο …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Κατάργηση της δίκης ……….……….……..………………..
1. Οι περιπτώσεις καταργήσεως ……….……….……..…….
2. Τρόπος διαπιστώσεως της καταργήσεως ………..……….
3. Η παραίτηση από ένδικο βοήθημα ή μέσο ……….………
α. Τρόπος παραιτήσεως …………………..……………...
β. Χρόνος παραιτήσεως ……….….………….………….
γ. Έννομα αποτελέσματα παραιτήσεως ……….………...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Γενικές δικονομικές αρχές της διοικητικής δίκης ….....…
Έννοια και σημασία των γενικών δικονομικών αρχών ……..
Η αρχή της ελεύθερης διαθέσεως του αντικειμένου της δίκης
Η αρχή της δικαστικής αποφάσεως μέσα στα όρια της αιτήσεως (ne eat iudex ultra petita partium) ………......…………
Η αρχή της περατώσεως της δίκης με πρωτοβουλία του διαδίκου που ασκεί το ένδικο βοήθημα ……….………………..
Η αρχή της μέριμνας του δικαστηρίου για την πρόοδο της
δίκης ……….……….…...…...…...…...…...…...…...…...….
Η ανακριτική αρχή …….……….……….…………..………
Η αρχή της συγκεντρώσεως ……….………….…………….
Η αρχή της δημοσιότητας …………………………………..
Η αρχή της εγγράφου προδικασίας …...…...…...…...…...….
Η αρχή της προφορικής διαδικασίας στο ακροατήριο ……..
Η αρχή της αιτιολογίας των δικαστικών αποφάσεων ………
Η αρχή της ισότητας των διαδίκων …………..…………….
Η αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως των διαδίκων …….…..
Η αρχή της καλόπιστης διεξαγωγής της δίκης ……………...
1. Υποχρεώσεις των διαδίκων και κυρώσεις για τον ιδιώτη ..
2. Πειθαρχικές ευθύνες του διοικητικού οργάνου …………..
3. Αποστολή αποφάσεως στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσι-
513
514
515
516
517-522
517
518
519
520
521
522
523-527
523
524
525-527
525
526
527
528-543
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541-543
541
542
XXX
Περιεχόμενα
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
ας Διοίκησης ……….………….……………….………..
543
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
Τα ένδικα βοηθήματα του διοικητικού δικονομικού δικαίου
544-894
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Η προσφυγή του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ……...
Έννοια και βασική τυπολόγηση ……….……………………
Προσβαλλόμενες πράξεις και παραλείψεις ……….………...
1. Η γενική ρύθμιση του άρθρου 63 § 1 ΚΔΔικ …………….
2. Η έννοια της παραλείψεως οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας στο άρθρο 63 § 2 ΚΔΔικ …………………..…………
3. Η ρητή παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας ……...
Η ενδικοφανής προσφυγή ως προϋπόθεση του παραδεκτού
της προσφυγής …….………….…………………..…………
1. Η έννοια – Διάκριση από τις υπόλοιπες διοικητικές προσφυγές ……………….…...…...…...…...…...…...…...…
2. Το ειδικό ζήτημα της ασκήσεως ενδικοφανούς προσφυγής
κατά παραλείψεως …….……………………..…...……..
3. Σκοποί και συνταγματικότητα της ενδικοφανούς προσφυγής …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
4. Οι διαδοχικές ενδικοφανείς προσφυγές …….……………
5. Η διοικητική υποχρέωση ενημερώσεως ως προς την ενδικοφανή προσφυγή …….………….……………...………
α. Η πρόβλεψη του θετικού δικαίου …….………….…...
β. Συνταγματική θεμελίωση – Ιστορία της ρυθμίσεως ….
γ. Περιεχόμενο της υποχρεώσεως ενημερώσεως ….…….
δ. Οι έννομες συνέπειες της παραβιάσεως της υποχρεώσεως ενημερώσεως ………………………………….
ε. Περί των τάσεων περιορισμού της διοικητικής υποχρεώσεως ενημερώσεως …………………………….
αα. Ειδική νομοθετική πρόβλεψη ενδίκου βοηθήματος και ενδικοφανούς προσφυγής στην ίδια διάταξη ………………………………………………
ββ. Ομολογημένη γνώση της ενδικοφανούς προσφυγής .. …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
6. Προσφυγή κατά παραλείψεως απαντήσεως στην ενδικοφανή προσφυγή …….………….………………………...
α. Ο κανόνας του άρθρου 63 § 4 ΚΔΔικ ………………..
β. Προσφυγή πριν από τη συντέλεση της παραλείψεως
(άρθρο 63 § 5 ΚΔΔικ) …...…...…...…...…...…...…...
γ. Η αντιμετώπιση της ρητής πράξεως που ακολουθεί
σιωπηρή παράλειψη ή άρνηση ………………...…….
544-594
544
545-547
545
546
547
548-560
548
549
550
551
552-557
552
553
554
555
556-557
556
557
558-560
558
559
560
XXXI
Περιεχόμενα
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
ΙΧ.
Συμπροσβαλλόμενες με την προσφυγή πράξεις ή παραλείψεις .. …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….....
Ενεργητική νομιμοποίηση ...…...…...…...…...…...…...….....
Παθητική νομιμοποίηση ….…...…...…...…...…...…...…......
Προθεσμία ασκήσεως της προσφυγής ………………………
1. Ο βασικός κανόνας …………...…...…...…...…...…...…...
2. Η δημοσίευση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας …………….…...…...…...…...…...…...….....
3. Η κοινοποίηση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας ……………..…...…...…...…...…...…...……
α. Ο κανόνας ……….…...…...…...…...…...…...…...…...
β. Ο τρόπος κοινοποιήσεως ……………………………..
γ. Το ζήτημα της τεκμαιρόμενης κοινοποιήσεως …...…..
4. Η πλήρης γνώση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας ……….…...…...…...…...…...…...…...…......
α. Ο κανόνας ………………...…...…...…...…...…...…...
β. Νομολογιακώς διαμορφωθέντα τεκμήρια πλήρους
γνώσεως …………….…...…...…...…...…...…...…....
γ. Εν αμφιβολία υπέρ της μη υπάρξεως τεκμηρίου πλήρους γνώσεως ……..…...…...…...…...…...…...…......
δ. Αυξημένες απαιτήσεις γνώσεως στο δίκαιο του περιβάλλοντος. …….…...…...…...…...…...…...…...….....
5. Η συντέλεση της παραλείψεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας …………….…...…...…...…...…...…...….....
6. Παρέκταση της προθεσμίας ………………………..……..
7. Η προσφυγή πριν την επίδοση της πράξεως ………...……
8. Τύχη της προθεσμίας επί θανάτου του νομιμοποιούμενου
φυσικού προσώπου ή διαλύσεως του νομικού προσώπου
9. Διακοπή της προθεσμίας . …...…...…...…...…...…...….....
10. Αναστολή της προθεσμίας …………………………........
11. Έναρξη και λήξη της προθεσμίας ………………….…....
12. Ειδικές προθεσμίες προσφυγής ……………………........
Περιεχόμενο του δικο.γράφου της προσφυγής ………...……
1. Μνημονευόμενα αναγκαία στοιχεία ………………...……
2. Αίτημα της προσφυγής ……...…...…...…...…...…...….....
3. Περιεχόμενο του δικογράφου της προσφυγής όταν η πράξη αφορά τρίτους ………..……...…...…...…...…...…...…....
4. Η μνεία της συμπροσβολής των συναφών πράξεων.......…
Το ανασταλτικό αποτέλεσμα της προσφυγής ……….……...
1. Ο βασικός κανόνας ……..…...…...…...…...…...…...….....
2. Η εξαίρεση των φορολογικών προσφυγών ………..……..
α. Επί του άρθρου 69 § 2 ΚΔΔικ …………………...…...
β. Η ισχύουσα ρύθμιση ουσιαστικού δικαίου (άρθρο 44 §
5 ν. 3842/2010) ………...…...…...…...…...…......…...
561
562
563
564-580
564
565
566-568
566
567
568
569-572
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581-584
581
582
583
584
585-588
585
586-587
586
587
XXXII
Περιεχόμενα
Χ.
ΧΙ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
3. Η παραπομπή του άρθρου 69 § 3 ΚΔΔικ στα άρθρα 200205 ΚΔΔικ ………………...…...…...…...…...…...……...
Το απαράδεκτο της ασκήσεως δεύτερης προσφυγής ……….
1. Η βασική ρύθμιση του άρθρου 70 § 1 εδ. α΄ ΚΔΔικ ……..
2. Η απαράδεκτη δεύτερη προσφυγή (άρθρο 83 ν.
4139/2013) ………………..…...…...…...…...…...…...…
Η εξουσία του αποφασίζοντος επί της προσφυγής δικαστηρίου …...…...…...…...…...…...…...…...…........…...…...…...
1. Ο βασικός κανόνας …….....…...…...…...…...…...…...…..
2. Ο κατ’ εξαίρεση αυτεπάγγελτος κατά νόμο έλεγχος της
πράξεως …...............…...…...…...…...…...…...…...….....
3. Η κατ’ εξαίρεση ακύρωση και αναπομπή της υποθέσεως
στη Διοίκηση ………………………...…...…...…...…....
4. Η ειδική αντιμετώπιση των φορολογικών διαφορών…….
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η αγωγή του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας …..…...…
Ενεργητική νομιμοποίηση …………………..…...…...……..
1. Ο γενικός κανόνας του άρθρου 71 § 1 ΚΔΔικ …………...
2. Το ειδικό πρόβλημα της εργολαβικής προσφυγής ……….
3. Η νομιμοποίηση των καθολικών και ειδικών διαδόχων. …
4. Η πλαγιαστική αγωγή …………….…...…...…...…...…....
5. Η απαγόρευση της «φορολογικής αγωγής» ………………
6. Το καταργηθέν απαράδεκτο του άρθρου 71 § 5 ΚΔΔικ …
Παθητική νομιμοποίηση …….…...…...…...…...…...…...…..
Περιεχόμενο του δικογράφου της αγωγής …….…...…...…...
1. Καθορισμός της εννόμου σχέσεως δημοσίου δικαίου από
την οποία απορρέει η χρηματική αξίωση . …...…...…......
2. Σαφής έκθεση των πραγματικών περιστατικών ……….....
3. Λόγοι της αγωγής ……...…...…...…...…...…...…...…......
4. Αίτημα της αγωγής ……....…...…...…...…...…...…...…...
α. Γενικές παρατηρήσεις ……...…...…...…...…...…...….
β. Το καταψηφιστικό αίτημα …….…...…...…...…...…...
γ. Το αναγνωριστικό αίτημα ……..…...…...…...…...…...
Τρόπος ασκήσεως της αγωγής ……...…...…...…...…...….....
Δικονομικές συνέπειες ασκήσεως της αγωγής .. …...…...…..
1. Η εκκρεμοδικία …...…...…...…...…...…...…...…...….......
α. Έννοια …...…...…...…...…...…...…...…...…...…........
β. Προϋποθέσεις της εκκρεμοδικίας . …...…...…...…......
αα. Άσκηση της αγωγής ……..…...…...…...…...…....
ββ. Ταυτότητα αιτήματος …...….…...…...…...…...…
γγ. Ταυτότητα διαφοράς …….…...…...…...…...….....
δδ. Ταυτότητα διαδίκων ……..…...…...…...…...…....
γ. Τρόπος και χρόνος προβολής της ενστάσεως εκκρεμο-
588
589-590
589
590
591-594
591
592
593
594
595-645
595-600
595
596
597
598
599
600
601
602-608
603
604
605
606-608
606
607
608
609
610-626
611-617
611
612-615
612
613
614
615
XXXIII
Περιεχόμενα
VI.
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
δικίας ……..…….…...…...…...…...…...…...…...…...
δ. Συνέπειες της εκκρεμοδικίας ….…...…...…...…...…...
2. Το απαράδεκτο της μεταβολής του αιτήματος της αγωγής
3. Το ζήτημα του παραδεκτού της μεταβολής της βάσεως
της αγωγής …...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
α. Το απαράδεκτο της μεταβολής της ιστορικής βάσεως
της αγωγής ……………...…...…...…...…...…...….....
β. Το παραδεκτό της μεταβολής της νομικής βάσεως της
αγωγής …...…...…...…...…...…...…...…...…...…......
4. Το απαράδεκτο της ασκήσεως δευτέρας αγωγής – Ερμηνεία του άρθρου 76 ΚΔΔικ ………...…...…...…...…...…
α. Το περιεχόμενο του άρθρου 76 § 1 ΚΔΔικ και οι παλαιότερες ρυθμίσεις …...…...…...…...…...…...….......
β. Η έννοια της «πρώτης» αγωγής …...…...…...…...…....
γ. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 76 § 1 ΚΔΔικ ...
δ. Η ρύθμιση του άρθρου 76 § 2 ΚΔΔικ …..…...…...…...
ε. Συνέπειες της εφαρμογής του άρθρου 76 § 1 ΚΔΔικ …
στ. Περιπτώσεις που δεν συνιστούν δεύτερη αγωγή κατ’
άρθρο 76 § 2 ΚΔΔικ …...…...…...…...…...…...…......
ζ. Η παραίτηση από την αγωγή κατ’ άρθρο 76 § 3 ΚΔΔικ
Ουσιαστικές συνέπειες ασκήσεως της αγωγής ….…...….......
1. Γενική θεώρηση …..…...…...…...…...…...…...…...….......
2. Διακοπή της παραγραφής ……...…...…...…...…...…...….
α. Η ρύθμιση του άρθρου 75 § 2 ΚΔΔικ …...…...…...…..
β. Η παραγραφή εν επιδικία ……..…...…...…...…...…....
3. Τοκοφορία .. …...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
α. Ταυτισμός τόκου υπερημερίας και τόκου επιδικίας στο
δημόσιο δίκαιο . …...…...…...…...…...…...…...….....
β. Το ύψος του οφειλόμενου από το Δημόσιο επιτοκίου –
Ανατοκισμός ….…...…...…...…...…...…...…...…….
αα. Το ύψος του επιτοκίου …...…...…...…...…...…...
ββ. Ανατοκισμός ……..…...…...…...…...…...…...….
γ. Προϋποθέσεις της οφειλής τόκων εκ μέρους του Δημοσίου ….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
δ. Το ζήτημα της τοκοφορίας επί αναγνωριστικής αγωγής ....…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
αα. Η ιστορία του ζητήματος-Διαφωνία ΣτΕ και ΑΠ .
ββ. Η ΑΕΔ 7/2011 ……....…...…...…...…...…....…...
Η παρεμπίπτουσα αγωγή ..…...…...…...…...…...…...……....
1. Το περιεχόμενο της παρεμπίπτουσας αγωγής .…...…........
2. Ο τρόπος ασκήσεως της παρεμπίπτουσας αγωγής …..…...
Η σχέση της αγωγής προς άλλα ένδικα βοηθήματα ………...
Η αναγνωριστική αγωγή …….…...…...…...…...…...…...…..
Η αγωγή του Δημοσίου κατά ιδιώτη ... …...…...…...…...…..
616
617
618
619
619
619
620-626
620
621
622
623
624
625
626
627-635
627
628-629
628
629
630-635
630
631-632
631
632
633
634
634
635
636-637
636
637
638
639
640
XXXIV
Περιεχόμενα
ΧΙ.
ΧΙΙ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
Το περιεχόμενο της αποφάσεως επί αγωγής του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ….…...…...…...…...…...…...…...…...
Παραγραφή απαιτήσεων κατά του Δημοσίου …….…...…....
1. Ο βασικός κανόνας. Πενταετία, τριετία και διετία ……....
2. Έναρξη – Αναστολή παραγραφής …...…...…...…...….....
3. Διακοπή – Συνέπειες παραγραφής …..…...…...…...…......
4. Παραγραφή αξιώσεων υπαλλήλων για περιοδικές παροχές
κατά του Δημοσίου ….….…..…...…...…...…...…...…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η ανακοπή εκτελέσεως του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…......
Η διάκριση μεταξύ ανακοπής ΚΔΔικ και ανακοπής
του ΚΕΔΕ .…...…...…..…...…...…...…...…...…...…...….....
Οι προσβαλλόμενες με ανακοπή του ΚΔΔικ διοικητικές
πράξεις ….….….…...…...…...…...…...…...…...…...…….....
1. Τα προβλήματα του προϊσχύσαντος καθεστώτος …..........
2. Η ρύθμιση του άρθρου 217 ΚΔΔικ ….…...…...…...…......
α. Η ρύθμιση του πρώτου εδαφίου της § 1 ……………...
β. Η ενδεικτική απαρίθμηση του άρθρου 217 § 1 ΚΔΔικ
- Η έννοια της βεβαιώσεως ….………...…...…...…...
γ. Οι προσβαλλόμενες με ανακοπή πράξεις του άρθρου
217 § 2 ΚΔΔικ …….…...…...…...…...…...…...…......
δ. Η ανακοπή για διόρθωση του προγράμματος πλειστηριασμού κατ’ άρθρο 954 ΚΠολΔ ………...…...…......
Το αρμόδιο δικαστήριο ……...…...…...…...…...…...…........
Ενεργητική νομιμοποίηση προς άσκηση ανακοπής ………...
Παθητική νομιμοποίηση στην ανακοπή του ΚΔΔικ ………..
Τρόπος ασκήσεως της ανακοπής ………...…...…...…...…...
Περιεχόμενο του δικογράφου της ανακοπής ……………….
Προθεσμία ασκήσεως της ανακοπής του ΚΔΔικ …...…...…
1. Η ρύθμιση του άρθρου 220 §§ 1, 2 ΚΔΔικ ….…...…...…
2. Η εξάμηνη καταχρηστική προθεσμία του άρθρου 220 § 3
ΚΔΔικ ……...…..…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Προδικασία και κύρια διαδικασία εκδικάσεως της ανακοπής
του ΚΔΔικ ..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Η παρέμβαση στη δίκη της ανακοπής του ΚΔΔικ ………….
Η εξουσία του δικαστηρίου που δικάζει ανακοπή του ΚΔΔικ
1. Ο βασικός κανόνας και η εξαίρεση . …...…...…...….........
2. Ο κανόνας της απαγορεύσεως του παρεμπίπτοντος ελέγχου ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…
3. Έκταση της εξουσίας ελέγχου της καταλογιστικής πράξεως στη δίκη της ανακοπής του ΚΔΔικ (άρθρο 224 § 4
ΚΔΔικ) . …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
641
642-645
642
643
644
645
646-667
646
647
647
648
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657-658
657
658
659
660
661-664
661
662
663
XXXV
Περιεχόμενα
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
XIV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VΙ.
VII.
4. Προβολή ισχυρισμών που αφορούν την απόσβεση της
απαιτήσεως ……………...…...…...…...…...…...…...…...
Η επί της ανακοπής απόφαση .....…...…...…...…...…...….....
Τα ένδικα μέσα κατά της επί της ανακοπής αποφάσεως ……
Ομοδικία-Συνάφεια-Αντικειμενική Σώρευση-Συνεκδίκαση ..
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Η αίτηση ακυρώσεως ......……..…...…...…...…...…...…...
1. Ορισμός και αίτημα ......……..…...…...…...…...…….…...
Αρμόδια δικαστήρια ……………………………...….....…...
1. Το περιεχόμενο του άρθρου 95 § 1(α) και § 3 Συντ. ……..
2. Ακυρωτικές υποθέσεις του Διοικητικού Εφετείου κατά
τον ν. 702/1977 ........…….…...…...…...…...…...…...…..
α. Υπαλληλικές υποθέσεις .....…...…...…...…...…...…....
β. Εκπαιδευτικές υποθέσεις ....……...…...…...…...…......
γ. Πολεοδομικές υποθέσεις ...…...…...…...…...…... …....
δ. Υποθέσεις σχετικά με υπαίθριες διαφημίσεις ………...
ε. Λοιπές υποθέσεις του ν. 702/1977 ..………...…...........
3. Λοιπές ακυρωτικές υποθέσεις του Διοικητικού Εφετείου
και του Διοικητικού Πρωτοδικείου, εκτός του ν. 702/77 .
Εφαρμοζόμενη διαδικασία επί της αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του ΣτΕ ……..…...…...…...…...…...…...…...…...…
Γενική κατηγοριοποίηση των προϋποθέσεων του παραδεκτού της αιτήσεως ακυρώσεως ………...…...…...…...…......
Γενικές προϋποθέσεις του παραδεκτού της αιτήσεως ακυρώσεως . …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…........
1. Ικανότητα διαδίκου ….……...…...…...…...…...…...….....
α. Γενικά ….….……..…...…...…...…...…...…...…...…...
β. Ενεργητική διαδικαστική ικανότητα …….…...…...…..
γ. Παθητική διαδικαστική ικανότητα …...…...…...…......
2. Ικανότητα δικαστικής παραστάσεως ...…...…...…...…......
3. Λοιπές γενικές διαδικαστικές προϋποθέσεις . …...….........
Η φύση της προσβαλλόμενης πράξεως ως ειδική προϋπόθεση παραδεκτού της αιτήσεως ακυρώσεως .. …...…...…...….
1. Γενική θεώρηση ….…...…...…...…...…...…...…...…...….
2. Ειδικές περιπτώσεις …...…...…...…...…...…...…...….......
3. Κοινές μη εκτελεστές πράξεις επί προσφυγής και αιτήσεως ακυρώσεως …...…...…...…...…...…...…...…...…...…
Το έννομο συμφέρον προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ….
1. Η ρύθμιση του άρθρου 47 π.δ. 18/1989 ……..…...….........
2. Έννοια του εννόμου συμφέροντος .. …...…...…...…...…...
3. Προϋποθέσεις του εννόμου συμφέροντος …..…...…...…..
4. Διάκριση από συγγενείς έννοιες ….…...…...…...…...…....
5. Υλικό και ηθικό έννομο συμφέρον – Περιπτωσιολογία ….
664
665
666
667
668-732
668
669-675
669
670
670
671
672
673
674
675
676
677
678-682
678-680
678
679
680
681
682
683-685
683
684
685
686-695
686
687
687
687
688
XXXVI
VIII.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
Περιεχόμενα
6. Κρίσιμα χρονικά σημεία υπάρξεως εννόμου συμφέροντος
7. Χαρακτηριστικά του εννόμου συμφέροντος ...…...…........
α. Άμεσο έννομο συμφέρον ……..…...…...…...…...…....
β. Προσωπικό έννομο συμφέρον ...…...…...…...…...…...
γ. Ενεστώς έννομο συμφέρον ………...…...…...…...…...
αα. Έννοια ……..…...…...…...…...…...…...…...…...…
ββ. Περιπτωσιολογία …..…...…...…...…...…...…...….
8. Τρόποι αποδείξεως του εννόμου συμφέροντος ……..…....
9. Λόγοι εκλείψεως του εννόμου συμφέροντος .. …...…...….
Η ενδικοφανής προσφυγή ως προϋπόθεση του παραδεκτού
της αιτήσεως ακυρώσεως .. …...…...…...…...…...…...……..
1. Σύγκριση των άρθρων 45 π.δ. 18/1989 και 63 ΚΔΔικ …...
2. Η έννοια της ενδικοφανούς προσφυγής ……..…...…........
3. Το ειδικό ζήτημα της ασκήσεως ενδικοφανούς προσφυγής
κατά παραλείψεως . …...…...…...…...…...…...…...….....
4. Σκοποί και συνταγματικότητα της ενδικοφανούς προσφυγής …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
5. Οι διαδοχικές ενδικοφανείς προσφυγές ……...…...…...….
6. Η διοικητική υποχρέωση ενημερώσεως του ιδιώτη ως
προς την ενδικοφανή προσφυγή .….…...…...…...…........
7. Η «πρόωρη» αίτηση ακυρώσεως ……...…...…...…...…...
8. Η reformatio in peius στην ενδικοφανή προσφυγή ……....
9. Η αρμοδιότητα προς ανάκληση της πράξεως μετά από
άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής .. …...…...…...…...…
10. Συμπροσβαλλόμενες με την αίτηση ακυρώσεως πράξεις
ή παραλείψεις …...…...…...…...…...…...…...…...………
Η προθεσμία προς άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως …………..
1. Σύγκριση των άρθρων 66 ΚΔΔικ και 46 π.δ. 18/1989 …...
2. Ο βασικός κανόνας ………………………………..…......
3. Η δημοσίευση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας ….…...…...…...…...…...…...…...…...…......
4. Η κοινοποίηση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας ...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
5. Η γνώση της πράξεως ως σημείο αφετηρίας της προθεσμίας …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…........
6. Η προθεσμία επί ομοδικίας και σύνθετης διοικητικής ενέργειας …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
7. Η συντέλεση της παραλείψεως ως σημείο αφετηρίας της
προθεσμίας ..…..…...…...…...…...…...…...…...…...…....
8. Υπολογισμός της προθεσμίας …….…...…...…...…...…...
9. Αναστολή της προθεσμίας .. …...…...…...…...…...…...….
10. Διακοπή της προθεσμίας ….…...…...…...…...…...…...…
Η έλλειψη παράλληλης προσφυγής ……...…...…...…...…...
Κανόνες παραπομπής στις ακυρωτικές διαφορές ……...…...
689
690-693
690
691
692-693
692
693
694
695
696-705
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706-715
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
XXXVII
Περιεχόμενα
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
XIV.
XV.
XVI.
XVII.
XVIII.
Λόγοι ακυρώσεως – Γενική έποψη ….…...…...…...…...…...
1. Η παραδοσιακή κατηγοριοποίηση ...…...…...…...…...…...
2. Η σειρά εξετάσεως των λόγων ………...…...…...…...…...
3. Η λυσιτέλεια των λόγων …..…...…...…...…...…...…...…
Αναρμοδιότητα …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
1. Εννοιολογικά ……..…...…...…...…...…...…...…...…......
2. Διάκριση μεταξύ ανυπόστατων και ακυρώσιμων πράξεων
3. Είδη αναρμοδιότητας ……..…...…...…...…...…...……….
Παράβαση ουσιώδους τύπου ...…...…...…...…...…...…...….
1. Εννοιολογικά ……..…...…...…...…...…...…...…...….......
2. Η διάκριση ανάμεσα σε ουσιώδεις και επουσιώδεις τύπους ………..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
3. Περιπτωσιολογία ουσιωδών τύπων ……...…...…...…...…
Παράβαση ουσιαστικής διατάξεως νόμου ……..…...…...….
Κατάχρηση εξουσίας .. …...…...…...…...…...…...……..…...
Η παρέμβαση στην ακυρωτική δίκη .. …...…...…...…....…...
1. Τρόπος ασκήσεως .. …...…...…...…...…...…...…...……...
2. Το ειδικό ζήτημα της κοινοποιήσεως της παρεμβάσεως …
3. Σχέση αιτήσεως ακυρώσεως και παρεμβάσεως – Προληπτική παρέμβαση ….…...…...…...…...…...…...…...…....
Η ιδιότυπη παρέμβαση του άρθρου 1 ν. 2479/1997 …..……
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας …...…...….
1. Συνταγματική κατοχύρωση – Αρμοδιότητα ....…...…...….
α. Η ρύθμιση της υπαλληλικής προσφυγής ....…...…...…
β. Συνεκδίκαση ....…....…...…...…...…...…...…...…...…
2. Διαφορές υποκείμενες σε προσφυγή ..…...……..…...…...
3. Προθεσμία .......…...…...…...…...…...…...…...…...…...…
4. Εκ του νόμου αναστολή ...…...…...…...…...…….…...…...
5. Εξουσίες του Δικαστηρίου ......…...…...…...…....…...…...
α. Έρευνα κατά νόμο και ουσί.α ..…...…...…....…...…...
β. Αρχή της αμεροληψίας .......…..…...…...…...…...…....
γ. Παράβαση ουσιώδους τύπου περί τη διαδικασία …….
δ. Εκτίμηση αποδείξεων ...…..…...…...…...…...…...…...
6. Παρέμβαση .......…...…...…...…...…...…...…...…...….....
Ι.
ΙΙ.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Ένδικα βοηθήματα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου ..
Δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου ..…...…...…...…….
Κατανομή αρμοδιοτήτων σε Ολομέλεια και Τμήματα ....…..
1. Αρμοδιότητες της Ολομέλειας ..…………...…...…...….....
2. Αρμοδιότητες των Τμημάτων ..……....…...…...…...……..
3. Αρμοδιότητες δικαστικού σχηματισμού άρθρου 108Α π.δ.
1225/1981 .......…...…...…...…...…...…...…...…...…......
718-720
718
719
720
721-723
721
722
723
724-726
724
725
726
727
728
729-731
729
730
731
732
733-742
733-734
733
734
735
736
737
738
738
739
740
741
742
743-843
744
745-748
746
747
748
XXXVIII
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
VIIΙ.
IX.
Χ.
ΧΙ.
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
XIV.
Περιεχόμενα
Εξαίρεση δικαστών ....….…...…...…...…...…...…...…...….
1. Λόγοι εξαιρέσεως ....……...…...…...…...…...…...…........
2. Η διαδικασία εξαιρέσεως ...…..…...…...…...…...…...…...
Διάδικοι στην ενώπιον του ΕΣ δίκη ...………...…...…...…...
1. Το διάδικο Ελληνικό Δημόσιο ………....…...…...…...…...
2. Τα διάδικα φυσικά ή νομικά πρόσωπα υπέρ ή κατά των
οποίων εκδόθηκε ή έχει συνέπειες η προσβαλλόμενη
πράξη ή απόφαση ……...……..…….....…...…...…...…...
Η ικανότητα διαδίκου ……..………...…....…...…...…...…...
Ικανότητα δικαστικής παραστάσεως ………...…….…...…...
Εκπροσώπηση του Δημοσίου ……..………......…...…...…...
Εκπροσώπηση των ΟΤΑ και των λοιπών ΝΠΔΔ ..…….........
Ομοδικία – Συνεκδίκαση – Χωρισμός ……..…..……....…...
Παρέμβαση – Πρόσθετοι λόγοι ……..……...…...….......…...
1. Παρέμβαση ……...…..…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Πρόσθετοι λόγοι ……...……..…...…...…...…...…...….....
Παράσταση στο ακροατήριο – Πληρεξουσιότητα ……….…
1. Παράσταση του Δημοσίου ……..………...…...…...……..
2. Παράσταση λοιπών διαδίκων ……..…...…...…...…..........
3. Διορισμός και δικαιώματα πληρεξουσίου δικηγόρου ……
4. Ειδική πληρεξουσιότητα ……..……...…...…...…...…......
5. Παύση της πληρεξουσιότητας …….…...…...…...…...…...
6. Παραίτηση και ανάκληση ……..…….…...…...…...…......
7. Νομιμοποίηση ……....…...…...…...…...…...…...…...…...
Εκθέσεις και δικόγραφα ……..……...…...…...…...…...…....
1. Εκθέσεις ……...……..…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Δικόγραφα ……...………...…...…...…...…...…...…...…..
Επιδόσεις ……....…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
1. Όργανα επιδόσεως ……..………...…...…...…...…...….....
2. Πρόσωπα προς τα οποία γίνεται η επίδοση …….………...
3. Τόπος επιδόσεως ……...…….…...…...…...…...…...….....
4. Χρόνος επιδόσεως ……..…….…...…...…...…...…...…....
5. Τρόπος επιδόσεως σε περισσότερους …….……...…...….
6. Επίδοση στην κατοικία ……...…...…...…...…...…...….....
7. Επίδοση σε επαγγελματική στέγη ……..………...…...…...
8. Επίδοση σε ειδικές περιπτώσεις ……..…...…...…...…......
9. Επίδοση στην αλλοδαπή και σε πρόσωπα αγνώστου διαμονής ……...…..…...…...…...…...…...…...…...…...........
10. Επίδοση σε περίπτωση αρνήσεως παραλαβής – Θυροκόλληση ……...……...…...…...…...…...…...…...…........
11. Επίδοση σε αντίκλητο δικηγόρο …….…….…...…...…..
12. Εκθέσεις επιδόσεως ……..……...…...…...…...…...….....
Κοινοποίηση δικογράφου – Παράβολο – Ηλεκτρονικές διαδικασίες ……....…...…...…...…...…...…...…...…...…….
749-750
749
750
751-753
752
753
754
755
756
757
758
759-760
759
760
761-767
761
762
763
764
765
766
767
768-769
768
769
770-781
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782-784
XXXIX
Περιεχόμενα
XV
XVI
XVII.
XVIII.
ΧΙΧ.
ΧΧ.
ΧΙΧ.
ΧΧΙΙ.
ΧΧΙΙΙ.
1. Αποδεικτικό κοινοποιήσεως δικογράφου …….……..…...
2. Αποδεικτικό καταβολής παραβόλου …….…..…...…........
3. Ηλεκτρονικές διαδικασίες ……..…….…...…...…...…......
Δικονομικές προθεσμίες …..………...…...…...…...…...…....
Δικονομικές ακυρότητες …..…...…...…...…...…...…...….....
Προπαρασκευή της συζητήσεως – Ορισμός δικασίμου ..…...
Εκφώνηση – Αναβολή – Ερημοδικία των διαδίκων …..….....
Συζήτηση στο ακροατήριο …..……...…...…...…...…...…....
Προαπόδειξη – Συμπλήρωση αποδείξεων ……..…...…........
Διακοπή – Επανάληψη – Κατάργηση δίκης ...….…...…...…
1. Διακοπή …...……...…...…...…...…...…...…...…...…...…
2. Κατάργηση …...…….…...…...…...…...…...…...…...…....
Έφεση …...……..…...…...…...…...…...…...…...…....…...…
1. Πράξεις που υπόκεινται σε έφεση …...…...……..…...…...
α. Έφεση κατά καταλογιστικών πράξεων …..…...…...….
β. Έφεση κατά πράξεων κανονισμού συντάξεων. ….…...
2. Ενεργητική νομιμοποίηση – Έννομο συμφέρον – Παθητική νομιμοποίηση …...….…...…...…...…...…...….....…...
3. Προθεσμία …...…...…...…...…...…...…...…...…...……...
α. Προθεσμία εφέσεως μετά τις 16.9.2012 ….……...…...
β. Προθεσμία εφέσεως πριν τις 16.9.2012 ….……...…...
αα. Έφεση κατά καταλογιστικών πράξεων ….….…...
ββ. Έφεση κατά πράξεων κανονισμού συντάξεων .....
γ. Αναστολή προθεσμιών …...…...…...…...…...…...…...
4. Περιεχόμενο του δικογράφου της εφέσεως – Τρόπος ασκήσεως …...………...…...…...…...…...…...…...…........
5. Απαράδεκτο ασκήσεως δεύτερης εφέσεως ….…...…...….
6. Παράβολο …....…...…...…...…...…...…...…...…...….......
7. Αίτηση αναθεωρήσεως …..…..…...…...…...…...…...…....
8. Λόγοι εφέσεως …...….…...…...…...…...…...…...…..........
α. Αναρμοδιότητα …..…...…...…...…...…...…...…...…..
β. Παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας ……….
γ. Παράβαση νόμου ……...…...…...…...…...…...…...….
δ. Ουσιαστικά σφάλματα ………...…...…...…...…..……
ε. Υπαιτιότητα …...…...…...…...…...…...…...…...….…..
Ανακοπή …..………………………………………………...
1. Δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου …….…...…...….
2. Οι προσβαλλόμενες με ανακοπή πράξεις ………...…..….
3. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση ………...…...….
4. Προθεσμία …......…...…...…...…...…...…...…...…...…....
5. Λόγοι ανακοπής ….…...…...…...…...…...…...…...…...…
6. Τρόπος ασκήσεως της ανακοπής ……...…...…...…...…...
7. Νομιμοποίηση διαδίκων …..…...…...…...…...…...…...….
8. Παραίτηση – Κατάργηση της δίκης …...…...…...…...…...
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791-792
791
792
793-812
794-795
794
795
796
797-802
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813-821
813
814
815
816
817
818
819
820
XL
Περιεχόμενα
XXIV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
ΧΙΙ.
Ι.
9. Εξουσίες του Δικαστηρίου ...…...…...…...…...…...…...…
Αγωγή …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
1. Θεμελίωση της δικαιοδοσίας του ΕΣ . …...…...…...….......
α. Αποζημιωτική αγωγή ……...…...…...…...…...….........
αα. Πριν την ΑΕΔ 4/2001 …….…...…...…...…...…....
ββ. Μετά την ΑΕΔ 4/2001 ………...…...…...…...….....
β. Ευθεία αγωγή ……...…...…...…...…...…...…...…......
γ. Η αγωγή αδικαιολόγητου πλουτισμού …..…...…...…..
2. Η δικονομική ρύθμιση της αγωγής . …...…...…...…...…...
α. Εφαρμοστέες διατάξεις . …...…...…...…...…...…...….
β. Άσκηση της αγωγής – Κοινοποίηση …….…...…...…..
γ. Δικαστικό ένσημο ……..…...…...…...…...…...…........
δ. Νομιμοποίηση – Έννομο συμφέρον …..……...…...….
ε. Περιεχόμενο του δικογράφου ……...…...…...…...…...
στ. Συνέπειες της αγωγής ... …...…...…...…...…...….......
αα. Εκκρεμοδικία …….…...…...…...…...…...…...….
ββ. Παραγραφή . …...…...…...…...…...…...…...….....
γγ. Τοκοφορία .. …...…...…...…...…...…...…...……..
ζ. Παρεμπίπτουσα κρίση της παρανομίας ….…...……….
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
Ένδικα βοηθήματα ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
Περιεχόμενο του δικογράφου . …...…...…...…...…...…...….
Ο αντίκλητος στη διαδικασία ενώπιον του ΑΕΔ …...…...…..
Τρόπος ασκήσεως της αιτήσεως ………...…...…...…...….....
Κοινοποιήσεις της αιτήσεως και της πράξεως ορισμού δικασίμου και εισηγητή …....…...…...…...…...…...…...…...……
Νομιμοποίηση …...…...…...…...…...…...…...…...…...….....
Ο ρόλος του εισηγητή δικαστή ……..…...…...…...…...….....
Οι προτάσεις των διαδίκων – Η έκθεση απόψεων της διοικήσεως …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Πρόσθετοι λόγοι ………...…...…...…...…...…...…...…........
Πρόσθετη παρέμβαση . …...…...…...…...…...…...…...….....
Ο τρόπος παραστάσεως των διαδίκων στο ακροατήριο του
ΑΕΔ …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….......
Πληρεξουσιότητα …..…...…...…...…...…...…...…...…...….
Συζήτηση στο ακροατήριο, αναβολή, διακοπή της δίκης,
παραίτηση ….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…......
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
Η εκλογική ένσταση .…...…...…...…...…...…...…...………
Φύση και ενέργεια ….…...…...…...…...…...…...…...…........
1. Διαφορές αναφυόμενες κατά την εκλογική διαδικασία
821
822-843
822-825
822-823
822
823
824
825
826-843
826
827
828
829
830
831-833
831
832
833
834
835-847
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848-868
848-850
XLI
Περιεχόμενα
ΙΙ.
ΙΙΙ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ …..……...…...…...…...…….
2. Αρμοδιότητα ……...…...…...…...…...…...…...…...….......
3. Ανασταλτικό αποτέλεσμα ....…...…...…...…...…...…...…
Παραδεκτό της ενστάσεως ….…...…...…...…...…...…...…..
1. Άσκηση – Περιεχόμενο του δικογράφου ………...…...….
2. Προθεσμία ....…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
α. Εκλογική διαδικασία στους ΟΤΑ ...…...…...…...….....
β. Εκλογική διαδικασία στα ΝΠΔΔ ...…...…...…...…......
3. Νομιμοποίηση ………...…...…...…...…...…...…...…........
α. Εκλογική διαδικασία στους ΟΤΑ ...…...…...…...….....
β. Εκλογική διαδικασία στα ΝΠΔΔ .. …...…...…...…......
4. Προδικασία ..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
α. Πράξη ορισμού δικασίμου και εισηγητή δικαστή –
κοινοποιήσεις – έκθεμα ……...…...…...…...…...…....
β. Ο ρόλος του εισηγητή δικαστή ...…...…...…...…...…..
γ. Κατάθεση και επίδοση προσθέτων λόγων ..…...….......
5. Κύρια διαδικασία ……...…...…...……...…...…...…...…...
α. Διαδικασία στο ακροατήριο – Ερημοδικία των διαδίκων …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
β. Αντένσταση ………...…...…...…...…….…...…...…...
γ. Παρέμβαση ………...…...…...…...…...……...…...…...
δ. Απόδειξη …...…...…...…...…...…...…...…....…...…...
Βάσιμο της ενστάσεως …...…...…...…...…...…...……...…...
1. Λόγοι ενστάσεως ….…...…...…...…...…...…...…......…...
2. Λόγοι αντενστάσεως ……...…...…...…...…...…...….....…
3. Απόφαση – Εξουσία του δικαστηρίου …...…...…...….......
4. Παρεμπίπτων έλεγχος …….…...…...…...…...…...…...…..
5. Κατάργηση της δίκης .. …...…...…...…...…...…...…........
6. Ένδικα μέσα .…….. …...…...…...…...…...…...…...…...…
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
Οιονεί ένδικα βοηθήματα: Η αίτηση πρότυπης δίκης, η
αίτηση επιταχύνσεως και η αίτηση για δίκαιη ικανοποίηση …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….…....…...
Έννοια και σκοπός της αιτήσεως πρότυπης δίκης ……...…...
1. Η ρύθμιση ………….…...…...…...…...…...…...….....…...
2. Σκοπός …………………………….……..…...…...……...
Οι προϋποθέσεις εφαρμογής της ρυθμίσεως του εδ. α΄ …….
1. Καταλαμβανόμενα από τη ρύθμιση ένδικα βοηθήματα ή
μέσα ……………………………………………………...
2. Ο αιτών την πρότυπη δίκη διάδικος ……………………...
3. Η εκτίμηση του αιτήματος από την τριμελή Επιτροπή …..
Φύση και συνέπειες της πράξεως της τριμελούς Επιτροπής ..
1. Η φύση του αιτήματος πρότυπης δίκης και της πράξεως
848-850
849
850
851-862
851
852
852
853
854-855
854
855
856-858
856
857
858
859-862
859
860
861
862
863-868
863
864
865
866
867
868
869-894
870-871
870
871
872-874
872
873
874
875-878
XLII
Περιεχόμενα
ΙV.
V.
VI.
VΙΙ.
VIII.
Ι.
της Επιτροπής ……...…...…...…...…...…...…...…...…....
2. Οι συνέπειες της πράξεως της τριμελούς Επιτροπής σε
περίπτωση αποδοχής του αιτήματος πρότυπης δίκης …...
α. Η εισαγωγή του ενδίκου βοηθήματος ή μέσου στο ΣτΕ
β. Η δημοσίευση της πράξεως περί αποδοχής του αιτήματος πρότυπης δίκης …………..…...…...…...…...…
γ. Η αναστολή εκδικάσεως εκκρεμών υποθέσεων με το
ίδιο ζήτημα ...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Η δίκη στο ΣτΕ …………...…...…...…...…...…...…...…..…
1. Οι διάδικοι . …...…...…...…...…...…...…...…...…...….....
2. Η διαδικασία …...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
Ο έλεγχος του δικαστηρίου και η απόφαση ………...…...….
1. Ο έλεγχος συνδρομής ή μη του ζητήματος γενικότερου
ενδιαφέροντος ………...…...…...…...…...…...…...…......
2. Ο έλεγχος των πραγματικών περιστατικών της συγκεκριμένης υποθέσεως ………...…...…...…...…...…...…...…..
Οι συνέπειες της αποφάσεως ...…...…...…...…...…...…...….
1. Ένδικα μέσα ....... …...…...…...…...…...…...…...…...……
2. Δεσμευτικότητα της αποφάσεως ….…...…...…...…..........
Η ρύθμιση και ο σκοπός της αιτήσεως επιταχύνσεως ...….....
Η αίτηση για δίκαιη ικανοποίηση …..…...…...…...…...….....
1. Έννοια και σκοπός …..…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση ...……....…....….
3. Οι προϋποθέσεις παραδεκτής ασκήσεως της αιτήσεως ......
α. Αρμόδιο δικαστήριο ......................................................
β. Προθεσμία και χρονικοί περιορισμοί ασκήσεως της
αιτήσεως ......................................................................
γ. Περιεχόμενο και τρόπος ασκήσεως της αιτήσεως ........
δ. Η απαίτηση για έκδοση οριστικής αποφάσεως και για
συνάρτησή της με αστικής ή ποινικής φύσεως υποθέσεις κατά την έννοια του άρθρου 6 ΕΣΔΑ ..............
ε. Διαδικασία .....................................................................
4. Η απόφαση και τα κριτήρια για την διατύπωση και την
επιδίκαση δίκαιης ικανοποιήσεως .....................................
5. Εκτέλεση της αποφάσεως ...................................................
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ
Η προσωρινή δικαστική προστασία στο διοικητικό δικονομικό δίκαιο ….….….….….….….…...…...…...…...…….
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Η προσωρινή δικαστική προστασία κατά τον Κώδικα
Διοικητικής Δικονομίας …….…...…...…...…...…...….
Τα συστήματα προσωρινής δικαστικής προστασίας στον
ΚΔΔικ …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
875
876-878
876
877
878
879-880
879
880
881-882
881
882
883-884
883
884
885
886-894
886
887
888-892
888
889
890
891
892
893
894
895-998
895-939
895
XLIII
Περιεχόμενα
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
Η δομή της προσωρινής δικαστικής προστασίας στον ΚΔΔικ
Αναστολή εκτελέσως διοικητικών πράξεων (άρθρα 200-205
ΚΔΔικ) ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
1. Προϋποθέσεις αναστολής εκτελέσεως διοικητικής πράξεως (άρθρο 200 ΚΔΔικ) …...…...…...…...…...…...…...….
2. Αρμοδιότητα προς αναστολή (άρθρο 201 ΚΔΔικ) …….....
3. Λόγοι αναστολής (άρθρο 202 ΚΔΔικ) …...…...…...…......
α. Η ανεπανόρθωτη βλάβη . …...…...…...…...…...…......
β. Το προδήλως βάσιμο της προσφυγής …....…...…...….
γ. Φορολογικές – Τελωνειακές – Χρηματικές διαφορές ..
δ. Οι εξαιρέσεις …..…...…...…...…...…...…...…...…......
ε. Η ειδική περίπτωση της αναστολής πράξεως ανακτήσεως κρατικής ενισχύσεως (άρθρο 202 § 4 ΚΔΔικ –
ν. 4152/ 2013) ……..…...…...…...…...…...…...……..
4. Προδικασία (άρθρο 203 ΚΔΔικ) ….…...…...…...…...…...
5. Κύρια διαδικασία (άρθρο 204 ΚΔΔικ) …...…...…...…......
6. Η προσωρινή διαταγή (άρθρο 204 § 3 ΚΔΔικ) ……...…...
7. Η απόφαση επί της αιτήσεως αναστολής (άρθρο 205
ΚΔΔικ) …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
8. Η επίδοση της αποφάσεως αναστολής ………..…...….....
9. Η ανάκληση της αποφάσεως αναστολής (άρθρο 205 § 5
ΚΔΔικ) ...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
10. Παραίτηση από αίτηση αναστολής ..…...…...…...……....
11. Διαταγή εκτελέσεως της πράξεως στις φορολογικές διαφορές (άρθρο 205 ΚΔΔικ) .. …...…...…...…...…...……..
Αναστολή εκτελέσεως δικαστικών αποφάσεων (άρθρα 206209 ΚΔΔικ) .…..…...…...…...…...…...…...…...…...……
1. Γενικές παρατηρήσεις – Προϋποθέσεις .………...…...…...
2. Αρμοδιότητα προς αναστολή (άρθρο 207 ΚΔΔικ) .……...
3. Λόγοι αναστολής – Αποκλεισμός αναστολής …….....…...
4. Προδικασία – Κύρια διαδικασία ……...…...…...…....…...
5. Αναστολή εκτελέσεως δικαστικής αποφάσεως στις φορολογικές διαφορές (άρθρο 209Α) …...…...…...….......…...
Προσωρινή ρύθμιση καταστάσεως ….…...…...…...…...…...
1. Περιεχόμενο, ατέλειες της ρυθμίσεως …...…...…...……...
2. Έννοια της ρυθμίσεως καταστάσεως – Ενεργητική νομιμοποίηση ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
3. Ανάγκη ασκήσεως του κύριου ένδικου βοηθήματος …….
4. Αρμόδιο δικαστήριο – Σώρευση αιτημάτων προσωρινής
ρυθμίσεως καταστάσεως και προσωρινής επιδικάσεως
απαιτήσεως .…...…...…...…...…...…...…...…...….........
5. Λόγος προσωρινής ρυθμίσεως καταστάσεως ..…...….......
6. Αποκλεισμός της προσωρινής ρυθμίσεως καταστάσεως ...
7. Προδικασία – Κύρια διαδικασία – Εφαρμογή της διατά-
896
897-911
897
898
899-903
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912-916
912
913
914
915
916
917-923
917
918
919
920
921
922
XLIV
Περιεχόμενα
VI.
VII.
Ι.
ΙΙ.
ξεως και επί ενδίκων μέσων …..…...…...…...…...….......
Προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεως ….…...…...…...…..........
1. Προϋποθέσεις ……..…...…...…...…...…...…...…...…......
2. Αρμοδιότητα ……..…...…...…...…...…...…...…...….......
3. Λόγοι προσωρινής επιδικάσεως απαιτήσεως – Αποκλεισμός …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….........
4. Προδικασία – Κύρια διαδικασία – Απόδειξη .…...…........
5. Ανακοπή ερημοδικίας – Παρέμβαση .…...…...…...….......
6. Η απόφαση προσωρινής επιδικάσεως απαιτήσεως (άρθρο
215 ΚΔΔικ) ………...…...…...…...…...…...…...…...…...
α. Έκταση προσωρινής επιδικάσεως ..…...…...…...….....
β. Τρόπος επιδικάσεως περιοδικών παροχών ………...…
γ. Προσωρινή επιδίκαση απαιτήσεως υπό όρους …..…...
δ. Τύχη της αποφάσεως περί προσωρινής επιδικάσεως
μετά την έκδοση της οριστικής αποφάσεως ……...…
ε. Απαγόρευση κατασχέσεως, εκχωρήσεως, συμψηφισμός του επιδικασθέντος ποσού …..…...…...…...…...
στ. Ανάκληση αποφάσεως προσωρινής επιδικάσεως απαιτήσεως ..…...…...…...…...…...…...…...…...…......
ζ. Εκκαθάριση και απόδοση ποσών μετά την έκδοση της
οριστικής αποφάσεως ….…...…...…...…...…...….....
7. Επίδοση – Εκτέλεση της αποφάσεως .. …...…...…...….....
8. Γενική απαγόρευση ασκήσεως ενδίκων μέσων – Αναίρεση υπέρ του νόμου ….…...…...…...…...…...…...….........
Η προσωρινή δικαστική προστασία επί του ενδίκου βοηθήματος της ανακοπής εκτελέσεως …...…...…...…...…............
1. Αντιπαραβολή των άρθρων 228 ΚΔΔικ και 73 § 3 ΚΕΔΕ .
2. Προϋποθέσεις ανακοπής του ΚΔΔικ ...…...…...…...…......
3. Η βεβαίωση ως εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξεως ..
4. Λόγοι αναστολής ……...…...…...…...…...…...…...….......
5. Τυπολόγηση περιπτώσεων βλάβης και δημοσίου συμφέροντος …..….......…...…...…...…...…...…...…...…...…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η προσωρινή δικαστική προστασία στην ακυρωτική δίκη .. …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…
Επί της μεθόδου αναλύσεως .....…...…...…...…...…...….......
Η προσωρινή δικαστική προστασία κατά το άρθρο 52 π.δ.
18/1989 …..…...…...…...…...…...…...……......…...…...…...
1. Διοικητική αναστολή εκτελέσεως (άρθρο 52 § 1 π.δ.
18/1989) …...…...…...…...…...…...…...…....…...…...….
2. Συγκρότηση της Επιτροπής Αναστολών (άρθρο 52 § 2
π.δ. 18/1989) ..…...…...…...…...…...…...……...…...…...
3. Προδικασία (άρθρο 52 § 3 π.δ. 18/1989) ……….…...…...
923
924-934
924
925
926
927
928
929-932
929
929
929
930
930
931
932
933
934
935-939
935
936
937
938
939
940-954
940
941-951
941
942
943
XLV
Περιεχόμενα
ΙΙΙ.
IV.
V.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
4. Παρέμβαση τρίτου (άρθρο 52 § 4 π.δ. 18/1989) ...…..…...
5. Προσωρινή διαταγή (άρθρο 52 § 5 π.δ. 18/1989) .…..…...
6. Λόγοι αναστολής (άρθρο 52 §§ 6, 7 π.δ. 18/1989). ……...
7. Λόγοι αποκλεισμού της αναστολής …...…...…...…...…...
8. Άλλα κατάλληλα μέτρα (άρθρο 52 § 8 π.δ. 18/1989) ...….
9. Ανάκληση αποφάσεως προσωρινής δικαστικής προστασίας (άρθρο 52 § 9 π.δ. 18/1989) ……..…...…...…...……..
10. Υποβολή νέας αιτήσεως αναστολής (άρθρο 52 § 10 π.δ.
18/1989) …...…...…...…...…...…...…...…...…...….........
11. Παραίτηση – Δικαστική δαπάνη ……...…...…...…...…...
Η προσωρινή δικαστική προστασία στην έφεση ενώπιον του
Συμβουλίου της Επικρατείας («ακυρωτική» έφεση) (άρθρο
65 π.δ. 18/1989) ….…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Προσωρινή δικαστική προστασία επί κανονιστικών πράξεων
Παραπομπή αναρμοδίως ασκηθείσης αιτήσεως αναστολής ...
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η προσωρινή δικαστική προστασία στο Ελεγκτικό Συνέδριο ……………………….…...…...…...…...…...…...…......
Επί του ενδίκου βοηθήματος της εφέσεως …..…….…...…...
1. Εφαρμοστέες διατάξεις …..…...…...…...…...…...…...…...
2. Λόγοι αναστολής ……...…...…...…...…...……...…...…...
3. Ειδικά δικονομικά ζητήματα …….…...….....…...…...…...
α. Η φύση της προσβαλλόμενης πράξεως ή αποφάσεως ..
β. Προθεσμία …….…...…...…...…...…...……...…...…...
γ. Έννομο συμφέρον …….…...…...…...…...…….....…...
δ. Παράβολο …….…...…...…...…...…...…...…...……...
ε. Προσωρινή διαταγή …..…...…...…...…...…...…...…...
Επί του ενδίκου βοηθήματος της ανακοπής …..…...…..…....
1. Εφαρμοστέες διατάξεις …..…...…...…...…...…...…..........
2. Λόγοι αναστολής ……...…...…...…...…...…...…...…...…
3. Ειδικά δικονομικά ζητήματα ……..…...…...…...…...…....
Επί του ενδίκου μέσου της αναιρέσεως …….…...…...…......
1. Εφαρμοστέα διάταξη ……..…...…...…...…...…...….........
2. Ειδικά δικονομικά ζητήματα …….…...…...…...…...….....
Επί του ενδίκου βοηθήματος της αγωγής …...…...…...…......
955-967
955-961
955
956
957-961
957
958
959
960
961
962-964
962
963
964
965-966
965
966
967
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων του ν. 3886/2010 …........
Πεδίο εφαρμογής του ν. 3886/2010 ……..…...…...…...….....
Αρμόδιο δικαστήριο ……...…...…...…...…...…...…...…......
Η προδικαστική προσφυγή ….…...…...…...…...…...…...…..
1. Η υποχρεωτικότητα της ασκήσεώς της ……..…...…...…..
2. Σχέση με άλλες διοικητικές προσφυγές …….…...…...…...
968-998
968
969
970-980
970
971
XLVI
Περιεχόμενα
IV.
Ι.
ΙΙ.
3. Εξαιρέσεις από την υποχρέωση …..…...…...…...…...…....
4. Προϋποθέσεις παραδεκτής ασκήσεως προδικαστικής προσφυγής ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…........
α. Έννομο συμφέρον ……..…...…...…...…...…...…...….
β. Απαράδεκτο δεύτερης προσφυγής . …………………..
γ. Τρόπος καταθέσεως της προδικαστικής προσφυγής ….
δ. Προσφυγή κατά πράξεως ή παραλείψεως ….…………
ε. Προθεσμία ασκήσεως της προδικαστικής προσφυγής ..
στ. Προσδιορισμός νομικών και πραγματικών αιτιάσεων
ζ. Η υποχρεωτική κοινοποίηση προς τρίτους …………...
5. Η απόφαση της αναθέτουσας αρχής επί της προδικαστικής προσφυγής …………...…...…...…...…...…...…........
Η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων …….…...…...…...…...........
1. Προϋποθέσεις του παραδεκτού της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…
α. Έννομο συμφέρον …….…...…...…...…...…...…...….
β. Τήρηση προθεσμίας …...…...…...…...…...…...…...….
γ. Προσβαλλόμενη με την αίτηση πράξη …..…...…...…..
δ. Ειδικές περιπτώσεις απαραδέκτου …………...…...…..
2. Προδικασία της δίκης ασφαλιστικών μέτρων …...…...…..
α. Τρόπος καταθέσεως της αιτήσεως …..…...…...…...….
β. Πράξη του Προέδρου ….…...…...…...…...…...…...….
γ. Οι υποχρεώσεις κοινοποιήσεων …..…...…...…...….....
δ. Η υποχρέωση αποστολής του φακέλου και των απόψεων της αναθέτουσας αρχής …..…...…...…...…...…
ε. Προσωρινή διαταγή ………....…...…...…...…...…...…
στ. Η δυνατότητα παρεμβάσεως ....…...…...…...…...…...
ζ. Ανεπίτρεπτο πρόσθετων λόγων ..…...…...…...…...…...
η. Υπομνήματα ……..…...…...…...…...…...…...…...…...
θ. Υποβολή στοιχείων ………...…...…...…...…...…...….
3. Προϋποθέσεις του βασίμου της αιτήσεως ασφαλιστικών
μέτρων .........…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
4. Η απόφαση επί της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων ……
5. Σχέση της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων με το κύριο
ένδικο βοήθημα …...…...…...…...…...…...…...…...…...
6. Η συμμόρφωση προς την απόφαση ασφαλιστικών μέτρων
ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ
Η απόδειξη στη διοικητική δίκη …..…...…...…...…...…...
Τα δύο συστήματα αποδείξεως της διοικητικής δίκης ….…..
Γενικές περί αποδείξεως αρχές ……...…...…...…...…....…...
1. Το αντικείμενο της αποδείξεως ….…...…...…...…...….....
α. Πραγματικά γεγονότα ως αντικείμενο αποδείξεως …..
αα. Έννοια και μορφές αποδείξεως …………………...
972
973-979
973
974
975
976
977
978
979
980
981-998
981-985
982
983
984
985
986-994
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999-1103
999
1000-1005
1000-1001
1000-1001
1000
XLVII
Περιεχόμενα
ΙΙΙ.
IV.
V.
VΙ.
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
ββ. Πραγματικά γεγονότα, πραγματικοί ισχυρισμοί, επιχειρήματα ….…...…...…...…...…...…...…...…....
2. Πασίδηλα γεγονότα και γεγονότα γνωστά στο δικαστήριο
από προηγούμενη ενέργειά του ….…...…...…...…...…...
α. Πασίδηλα γεγονότα …..…...…...…...…...…...…...…...
β. Γεγονότα γνωστά από άλλη δικαστική ενέργεια ……..
3. Διδάγματα της κοινής πείρας ……..…...…...…...…...…...
4. Αλλοδαπό δίκαιο, έθιμο και συναλλακτικά ήθη …………
Το βάρος αποδείξεως στη διοικητική δίκη ………………….
1. Βασικοί ορισμοί …..…...…...…...…...…...…...…...….......
2. Απόδειξη από τα στοιχεία του φακέλου ………………….
3. Νόμιμα μαχητά τεκμήρια ……...…...…...…...…...…...….
Αποδεικτικά στοιχεία . …...…...…...…...…...…...…...…......
Αποδεικτικά μέσα …..…...…...…...…...…...…...…...….......
Χρήση και εκτίμηση των αποδεικτικών μέσων ……...…...…
Ο διοικητικός φάκελος …...…...…...…...…...……..…...…...
Η υποχρεωτική προαπόδειξη .. …...…...…...…...……...…...
1. Ο βασικός κανόνας του άρθρου 150 § 1 εδ. α΄ ΚΔΔικ …..
2. Η προσαγωγή των εγγράφων σε μεταγενέστερη συζήτηση
Η συμπληρωματική απόδειξη …….…...…...…...…...……....
1. Απόφαση διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου ……….
2. Χρόνος λήψεως της αποφάσεως ….…...…...…...…...…....
3. Περιεχόμενο της αποφάσεως …….…...…...…...…...….....
4. Η συμπληρωματική απόδειξη εκτός του ακροατηρίου …..
5. Η μεταβολή του τόπου και χρόνου διεξαγωγής της αποδείξεως ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
6. Η παρουσία των διαδίκων κατά τη διεξαγωγή της συμπληρωματικής αποδείξεως …..…...…...…...…...…........
7. Η συζήτηση μετά τη διεξαγωγή της αποδείξεως …………
Η συντηρητική απόδειξη …….…...…...…...…...…...…...….
1. Έννοια και νομική φύση ….…...…...…...…...…...…...….
2. Προϋποθέσεις συντηρητικής αποδείξεως …..…...…...…...
α. Τυπικές προϋποθέσεις ... …...…...…...…...…...…........
β. Ουσιαστικές προϋποθέσεις ………...…...…...…...…...
3. Αρμοδιότητα προς απόφαση επί της αιτήσεως συντηρητικής αποδείξεως .………………………………………….
4. Περιεχόμενο της αποφάσεως για συντηρητική απόδειξη ...
5. Διεξαγωγή της συντηρητικής αποδείξεως στο ακροατήριο
6. Διεξαγωγή της συντηρητικής αποδείξεως εκτός ακροατηρίου ………………….…...…...…...…...…...…...…...…..
7. Συζήτηση μετά τη συντηρητική απόδειξη …..…...…...…..
8. Αποδεικτική δύναμη συντηρητικής αποδείξεως …….…...
Αναζήτηση στοιχείων και εντολή επανελέγχου από το διοικητικό δικαστήριο ……..…...…...…...…...…...…...…...…...
1001
1002
1002
1003
1004
1005
1006-1008
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013-1014
1013
1014
1015-1021
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022-1030
1022
1023-1024
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031-1032
XLVIII
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
Περιεχόμενα
1. Η αναζήτηση στοιχείων από το δικαστήριο ...…...….…....
2. Η εντολή επανελέγχου από το δικαστήριο …...…...…...…
Αυτοψία …..…...…...…...…...…...…...…...…...…..…...…...
1. Έννοια και σκοπός της αυτοψίας ……...…...…...………...
2. Η περί αυτοψίας απόφαση ...…...…...…...…...…...……....
3. Η υποχρεωτική σύμπραξη διαδίκων ή τρίτων κατά τη διενέργεια της αυτοψίας …….…...…...…...…...…...…...….
α. Η βασική υποχρέωση ……...…...…...…...…...…...….
β. Συνέπειες μη συμμορφώσεως προς την υποχρέωση
συμπράξεως …….…...…...…...…...…...…...…...…..
γ. Η απαλλαγή από την υποχρέωση συμπράξεως ….…...
4. Τρόπος διεξαγωγής της αυτοψίας …….……..…...…....…
5. Αυτοψία κατά τον ΚΠολΔ στην ακυρωτική δίκη .…..…...
Πραγματογνωμοσύνη ….………...…...…...…...…...…...…..
1. Έννοια πραγματογνωμοσύνης κατά τον ΚΔΔικ …….…....
2. Τρόπος διορισμού πραγματογνωμόνων …….…...…...…...
3. Περιεχόμενο της αποφάσεως διορισμού πραγματογνωμόνων …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
4. Αποκλεισμός, εξαίρεση, απαλλαγή και αντικατάσταση
πραγματογνωμόνων ……..…...…...…...…...…...…...…..
α. Οι λόγοι αποκλεισμού και εξαιρέσεως πραγματογνωμόνων ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
β. Οι λόγοι αντικαταστάσεως των πραγματογνωμόνων....
γ. Οι λόγοι απαλλαγής του πραγματογνώμονα ……..…...
δ. Διαδικασία προβολής και κρίση των λόγων ……..…...
5. Καθήκοντα πραγματογνώμονα – Κυρώσεις ....…...…....…
6. Ορκοδοσία πραγματογνώμονα ………...…...……......…...
7. Δικαιώματα πραγματογνωμόνων ……...…...…...………...
8. Διαδικασία διεξαγωγής της πραγματογνωμοσύνης ……....
α. Τρόπος εργασίας περισσότερων των πραγματογνωμόνων …...…...…...…...…...…...…...…...…...….....…...
β. Οδηγίες προς τους πραγματογνώμονες – Υπομνήματα
των διαδίκων ……...…...…...…...…...…...…......…...
9. Η έκθεση πραγματογνωμοσύνης ….…...…...…...…...…...
10. Οι απλές γνωμοδοτήσεις του άρθρου 168 ΚΔΔικ …..…..
11. Δαπάνες και αμοιβή πραγματογνωμόνων ….…...…....….
α. Ύψος αμοιβής ……...…...…...…...…...…...…...……..
β. Καταλογισμός των δαπανών και της αμοιβής του
πραγματογνώμονα ……...…...…...…...…...…...…….
γ. Προσωρινή εκκαθάριση και προκαταβολή δαπανών …
12. Τεχνικοί σύμβουλοι ……..…...…...…...…...…...…...…..
α. Έννοια και σκοπός του θεσμού .…...…...…...…...…....
β. Προϋποθέσεις διορισμού τεχνικού συμβούλου ……....
γ. Δικαιώματα τεχνικών συμβούλων . …...…...…...….....
1031
1032
1033-1038
1033
1034
1035-1036
1035
1036
1036
1037
1038
1039-1059
1039
1040
1041
1042-1045
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049-1050
1049
1050
1051
1052
1053-1055
1053
1054
1055
1056-1058
1056
1057
1058
XLIX
Περιεχόμενα
XIV.
XV.
XVI.
XVII.
1
13. Πραγματογνωμοσύνη κατά τον ΚΠολΔ στην ακυρωτική
δίκη ………...…...…...…...…...…...…...…...…...….........
Έγγραφα …..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
1. Έννοια και είδη εγγράφων . …...…...…...…...…...…...…..
2. Τα βιβλία ως ιδιωτικά έγγραφα …..…...…...…...…...…....
3. Οι μηχανικές απεικονίσεις και οι φωνοληψίες ως ιδιωτικά
έγγραφα …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
α. Απεικονίσεις …..…...…...…...…...…...…...…...…...…
β. Φωνοληψίες .......…...…...…...…...…...…...…...…......
4. Περαιτέρω προϋποθέσεις της αποδεικτικής δυνάμεως των
εγγράφων ....…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
5. Νόμιμος τύπος των εγγράφων …….…...…...…...…...…...
6. Αποδεικτική δύναμη δημοσίων εγγράφων …..…...…...….
7. Αποδεικτική δύναμη ιδιωτικών εγγράφων …..…...…...….
8. Ξενόγλωσσα έγγραφα ………...…...…...…...…...…...…...
9. Αποδεικτική δύναμη αντιγράφων ……...…...…...…...…...
10. Επίδειξη εγγράφου …...…...…...…...…...…...…...…...…
α. Ο βασικός κανόνας – Διάκριση από συγγενείς διατάξεις ……..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
β. Χρόνος υποβολής της αιτήσεως επιδείξεως εγγράφων
γ. Τόπος επιδείξεως του εγγράφου …...…...…...…...……
δ. Η υποχρέωση του δικαστηρίου να διατάξει την επίδειξη του αιτουμένου εγγράφου ………...…...…...……..
ε. Οι εξαιρέσεις του άρθρου 174 § 3 ΚΔΔικ …...…...…...
αα. Εξαιρέσεις για τα δημόσια έγγραφα . …...…...….
ββ. Οι εξαιρέσεις για ιδιωτικά έγγραφα .. …...…........
γγ. Ανάγκη αιτιολογίας της δικαστικής αποφάσεως ...
στ. Αδικαιολόγητη άρνηση ή παρακώλυση επιδείξεως
εγγράφου …….…...…...…...…...…...…...…...…...…
11. Απώλεια και γνησιότητα εγγράφου ….…...…...…...…...
12. Η προσβολή εγγράφου για πλαστότητα ………...…...….
13. Τα έγγραφα στην ακυρωτική δίκη …..........…....…...…...
Ομολογία ….…...…...…...…...…...…...…...……....…...…...
1. Είδη – Αποδεικτική δύναμη …...…...…...…...……....…...
2. Ανάκληση ομολογίας ……..…...…...…...…...…...…...….
3. Η ομολογία στην ακυρωτική δίκη ...…...…...…...…...…...
Εξηγήσεις των διαδίκων …….…...…...…...…...…...…...…..
1. Ο θεσμός στη δίκη ουσίας .. …...…...…...…...…...…...….
2. Ο θεσμός στην ακυρωτική δίκη ….…...…...…...….....…...
Οι μάρτυρες ………………...…...…...…...…...…...…..........
1. Απόφαση και τόπος εξετάσεως μαρτύρων ….…...…...…..
α. Η απόφαση εξετάσεως μαρτύρων . …...…...…...…......
β. Η πρόταση του διαδίκου – Βασικά χαρακτηριστικά …
2. Η πρόταση για εξέταση μάρτυρος στο άρθρο 180 ΚΔΔικ .
1059
1060-1080
1060
1061
1062-1063
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070-1077
1070
1071
1072
1073
1074-1076
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081-1083
1081
1082
1083
1084-1085
1084
1085
1086-1102
1086-1087
1086
1087
1088-1090
L
Περιεχόμενα
XVIII.
α. Η έγγραφη πρόταση στην προδικασία …..…...…...…..
β. Η προφορική πρόταση στο ακροατήριο ……...…...…..
γ. Η απόφαση του δικαστηρίου επί της αιτήσεως του διαδίκου ως αιτιολογημένη απόφαση διακριτικής ευχέρειας ... …...…...…...…...…...…...…...…...…...…......
3. Η κλήτευση των μαρτύρων . …...…...…...…...…...…...…
4. Η μαρτυρία ως υποχρέωση ..…...…...…...…...…...…...…
5. Αποκλεισμός και απαλλαγή των μαρτύρων ……...…...….
α. Αποκλειόμενοι μάρτυρες ……..…...…...…...…...…...
αα. Ανικανότητα μάρτυρα ………...…...…...…...…...
ββ. Μάρτυρες με υποχρέωση εχεμύθειας ως προς θέματα που τους εμπιστεύθηκαν λόγω ιδιότητας .....
γγ. Μάρτυρες συγγενείς του ιδιώτη διαδίκου ……….
δδ. Μάρτυρες με συμφέρον ………...…...…...…...….
β. Απαλλασσόμενοι μάρτυρες ……..…...…...…...…...….
γ. Διαδικασία ελέγχου του λόγου αποκλεισμού ή απαλλαγής ………...…...…...…...…...…...…...…...…........
6. Η διεξαγωγή της εξετάσεως μάρτυρα …..…...…...….........
7. Οι μαρτυρικές καταθέσεις κατά την προδικασία ………....
8. Οι μάρτυρες στην πολιτική δίκη – Διαφοροποιήσεις . …...
Τα δικαστικά τεκμήρια …...…...…...…...…...…...…...…......
ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ
Έννοια και συνέπειες της αποφάσεως του διοικητικού
δικαστηρίου ..… …...…...…...…...…...…...…...…...…...….
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Έννοια και περιεχόμενο της δικαστικής αποφάσεως …....
Η έννοια της δικαστικής αποφάσεως ………….…...…...…...
Διακρίσεις των δικαστικών αποφάσεων …...…...…...…........
Ειδικώς περί της διακρίσεως οριστικών και μη οριστικών
αποφάσεων ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…..….
1. Έννοια και σημασία ………...…...…...…...…...…...…......
2. Νομολογία ………...…...…...…...…...…...…...…...…......
Διαδικασία λήψεως της αποφάσεως …...…...…...…...….......
Κατάρτιση, έκδοση και δημοσίευση της αποφάσεως …...….
1. Κατάρτιση αποφάσεως ………...…...…...…...…...…...….
2. Έκδοση αποφάσεως ………...…...…...…...…...…...…......
3. Δημοσίευση αποφάσεως ………...…...…...…...…...…......
Το πρωτότυπο της δικαστικής αποφάσεως …...…...…...…...
Η ανυπόστατη δικαστική απόφαση …...…...…...…...…........
1. Η έννοια ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Οι λόγοι ανυπόστατου ………...…...…...…...…...…...…..
3. Η αναγνώριση του ανυπόστατου …...…...…...…...…........
1088
1089
1090
1091
1092
1093-1099
1093-1097
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104-1154
1104-1115
1104
1105
1106-1107
1106
1107
1108
1109-1111
1109
1110
1111
1112
1113-1115
1113
1114
1115
LI
Περιεχόμενα
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Έννομες συνέπειες της δικαστικής αποφάσεως: Ισχύς και
δεδικασμένο ………..…...…...…...…...…...…...…...….......
Οι ρυθμίσεις ………...…...…...…...…...…...…...…...….......
Η ισχύς έναντι όλων ………...…...…...…...…...…...…...….
1. Η ρύθμιση του ΚΔΔικ ………...…...…...…...…...…...…..
2. Η ρύθμιση του άρθρου 50 § 1 π.δ. 18/1989 ……..…...…...
Το δεδικασμένο ………...…...…...…...…...…...…...…...…...
1. Έννοια ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Προϋποθέσεις του δεδικασμένου …...…...…...…...….......
α. Τελεσιδικία ………...…...…...…...…...…...…...…......
β. Ταυτότητα προσώπων ………...…...…...…...…...…....
γ. Ταυτότητα διαφοράς ………...…...…...…...…...…......
Υποκειμενικά όρια ………...…...…...…...…...…...…...….....
Αντικειμενικά όρια ………...…...…...…...…...…...…...…....
α. Οι διατυπώσεις του ΚΔΔικ και του π.δ. 18/1989 …...…....
β. Διοικητικής φύσεως ζήτημα ………...…...…...…...….......
γ. Ουσιαστικό ζήτημα ………...…...…...…...…...…...….......
δ. Δικονομικό ζήτημα ………...…...…...…...…...…...….......
ε. Κριθέν ζήτημα ………...…...…...…...…...…...…...…...….
στ. Παρεμπίπτοντα ζητήματα …...…...…...…...…...…...…...
ζ. Ενστάσεις ………...…...…...…...…...…...…...…...…........
Χρονικά όρια ………...…...…...…...…...…...…...…...…......
Διάσπαση του δεδικασμένου …...…...…...…...…...…...…....
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η υποχρέωση συμμορφώσεως της διοικήσεως στις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων . …...…...…..……..
Οι ρυθμίσεις ………...…...…...…...…...…...…...…...…........
Θετική και αποθετική συμμόρφωση …….…...…...…...….....
Μορφές αποθετικής συμμορφώσεως ….…...…...…...…........
1. Απαγόρευση εκδόσεως της ίδιας πράξεως ….…...….........
2. Απαγόρευση εφαρμογής και εκτελέσεως της πράξεως .….
3. Αποχή από ενέργεια παρόμοια προς την ακυρωθείσα ……
Όρια της αποθετικής συμμορφώσεως ….…...…...…...…......
α. Νέα πραγματικά ή/και νομικά δεδομένα …..…...…...…...
β. Απάλειψη της τυπικής πλημμέλειας …….…...…...…...…
γ. Έκδοση νέας αιτιολογημένης πράξεως …..…...…...……..
Μορφές θετικής συμμορφώσεως ………...…...…...…...…...
Η υποχρέωση ανακλήσεως πράξεων που βασίζονται στην
ακυρωθείσα ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…..
1. Ο βασικός κανόνας ………...…...…...…...…...….…..…...
2. Η υποχρέωση της διοικήσεως προς ανάκληση ομοίου περιεχομένου ατομικών πράξεων προς την ακυρωθείσα ….
1116-1133
1116
1117-1118
1117
1118
1119-1123
1119
1120-1123
1121
1122
1123
1124
1125-1131
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134-1154
1134
1135
1136-1138
1136
1137
1138
1139-1141
1139
1140
1141
1142
1143-1144
1143
1144
LII
Περιεχόμενα
VII.
VIII.
ΙΧ.
Χ.
ΧΙ.
ΧΙΙ.
ΧΙΙΙ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
Η υποχρέωση αντικαταστάσεως ακυρωθείσας πράξεως ……
Υποχρέωση εκδόσεως της πράξεως επί παραλείψεως οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας – Σύνθετη διοικητική ενέργεια ...
Το κρίσιμο χρονικό καθεστώς της συμμορφώσεως ….……..
Αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του ελληνικού Δημοσίου
επί μη συμμορφώσεως ………...…...…...…...…...…...…......
1. Οι ρυθμίσεις ………...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Η κατάσχεση του άρθρου 4 ν. 3068/2002 …...…...…...….
Δικαστική προστασία επί μη συμμορφώσεως …...…...…......
Οι ρυθμίσεις του ν. 3068/2002 ως προς τη συμμόρφωση της
Διοικήσεως στις δικαστικές αποφάσεις …...…...…...…...…..
Ευθύνη για τη μη συμμόρφωση …...…...…...…...…...…......
1. Αστική ευθύνη ………...…...…...…...…...…...…...…......
2. Ποινική ευθύνη …...…...…...…...…...…...…...…...…......
3. Πειθαρχική ευθύνη ………...…...…...…...…...…...….......
1151
1152-1154
1152
1153
1154
ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ
Τα ένδικα μέσα του διοικητικού δικονομικού δικαίου …
1155-1368
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Βασικές έννοιες και αρχές ………...…...…...…...…...….....
Ορισμός και θεμελιώδεις διακρίσεις ………...…...…...….....
Βασικές αρχές μιας γενικής θεωρίας των ενδίκων μέσων …..
1. Numerus clausus των ενδίκων μέσων …...…...…...…........
2. Συνταγματική κατοχύρωση και in concreto πρόβλεψη του
ενδίκου μέσου ………...…...…...…...…...…...…...…......
3. Η αρχή της διαδοχικής ασκήσεως των ενδίκων μέσων – Η
εξαίρεση του άρθρου 2 ν. 3900/2010 ………...…...…......
4. Ο κανόνας της άπαξ ασκήσεως των ενδίκων μέσων ……..
Οι γενικές διατάξεις περί ενδίκων μέσων του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ………...…...…...…...…...…...…...…...
1. Σημασία της ρυθμίσεως ………...…...…...…...…...….......
2. Τα ένδικα μέσα κατ’ άρθρο 81 ΚΔΔικ …..…...…...…...…
3. Αρμοδιότητα εκδικάσεως ενδίκων μέσων κατά τον
ΚΔΔικ …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...……
4. Προσβαλλόμενες με ένδικο μέσο αποφάσεις κατ’ άρθρο
83 ΚΔΔικ ………...…...…...…...…...…...…...…...….......
α. Προσβολή των οριστικών αποφάσεων …...…...….......
β. Μεταβατική ρύθμιση σχετικά με το παραδεκτό των
ενδίκων μέσων ………...…...…...…...…...…...…......
5. Νομιμοποίηση των διαδίκων προς άσκηση ένδικου μέσου
6. Ο κανόνας της άπαξ ασκήσεως του ένδικου μέσου στο
άρθρο 85 ΚΔΔικ ………...…...…...…...…...…...…...…...
7. Γενικές περί προθεσμιών διατάξεις στο άρθρο 8 ΚΔΔικ ...
1145
1146
1147
1148-1149
1148
1149
1150
1155-1172
1155
1156-1159
1156
1157
1158
1159
1160-1171
1160
1161
1162
1163-1164
1163
1164
1165
1166
1167-1168
LIII
Περιεχόμενα
IV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
α. Γενικός περί παρεκτάσεως κανόνας ……...…...….......
β. Ο θάνατος του νομιμοποιούμενου σε άσκηση ένδικου
μέσου ………...…...…...…...…...…...…...…...….......
8. Απαραίτητα στοιχεία των δικογράφων των ενδίκων μέσων κατ’ άρθρο 87 ΚΔΔικ ………...…...…...…...…........
9. Το ανασταλτικό αποτέλεσμα των ενδίκων μέσων κατ’ άρθρο 88 ΚΔΔικ …...…...…...…...…...…...…...…...…........
10. Τρόπος ασκήσεως των ενδίκων μέσων κατ’ άρθρο 126
ΚΔΔικ ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…....
Εφαρμογή των διατάξεων της γενικής διαδικασίας του
ΚΔΔικ και του π.δ. 18/1989 ………...…...…...…...…...…....
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ανακοπή ερημοδικίας ………...…...…...…...…...…........
Έννοια, σκοπός και νομοθετική ρύθμιση …..…...…...….......
1. Νομοθετική ρύθμιση ……...…...…...…...…...…...…........
2. Ορισμός – Ratio ...... …...…...…...…...…...…...…...….....
Προϋποθέσεις παραδεκτού της ανακοπής ερημοδικίας …….
1. Αρμόδιο δικαστήριο και νομιμοποιούμενα σε ανακοπή
πρόσωπα …..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Αποφάσεις υποκείμενες σε ανακοπή ….…...…...…...…....
3. Προθεσμία ασκήσεως ανακοπής ερημοδικίας ….…...…...
4. Έννομο συμφέρον .. …...…...…...…...…...…...…...…...…
5. Παραδεκτοί λόγοι ανακοπής ερημοδικίας ….…...…...…...
6. Η μη παράσταση διαδίκου στη συζήτηση της υποθέσεως .
7. Η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ μη παραστάσεως και προβαλλόμενου λόγου ανακοπής ... …...…...…...…...….......
8. Απαραίτητα στοιχεία του δικογράφου της ανακοπής .…...
9. Τρόπος ασκήσεως της ανακοπής ερημοδικίας ….…...…...
Οι λόγοι της ανακοπής ερημοδικίας ...…...…...…...…....…...
1. Παρουσίαση των τριών λόγων ………...…...…...…...…...
2. Μη κλήτευση του διαδίκου …………...…...…...…...…....
3. Μη νομότυπη ή μη εμπρόθεσμη κλήτευση ………...….....
4. Ανωτέρα βία ……………...…...…...…...…...…...…...…..
α. Γενική εννοιολογική προσέγγιση …..………...…...…..
β. Περιπτωσιολογία .. …...…...…...…...…...…...…...…...
αα. Η απρόβλεπτη, αιφνίδια και βαριά σωματική ή
πνευματική ασθένεια του διαδίκου, του νόμιμου
αντιπροσώπου ή πληρεξουσίου του ..…...…...…….
ββ. Η άγνοια της νομότυπης και εμπρόθεσμης επιδόσεως …..…...…...…...…...…...…...…...…...….......
γγ. Η ανωμαλία στα κυκλοφοριακά μέσα …...…...…...
δδ. Θάνατος δικηγόρου ή συγγενούς του ...…...…...….
εε. Αποχή των δικηγόρων …….…...…...…...….....…...
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173-1190
1173-1174
1173
1174
1175-1182
1175
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183-1187
1183
1184
1185
1186-1188
1186
1187
1187
1187
1187
1187
1187
LIV
Περιεχόμενα
IV.
V.
VΙ.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
Ι.
ΙΙ.
ΙΙΙ.
Ι.
στ. Δόλιες ενέργειες του αντιδίκου …...…...……..…...
ζζ. Γεγονότα συνδεόμενα με τη λειτουργία των δικαστηρίων ...…...…...…...…...…...…...…...…….…...
Η δυνατότητα διαδοχικής ασκήσεως ανακοπής ερημοδικίας
Σχέση της ανακοπής ερημοδικίας προς άλλα ένδικα μέσα …
1. Ανακοπή ερημοδικίας και έφεση ……...…...…...…....…...
2. Ανακοπή ερημοδικίας και αναίρεση .. …...…...…...…...…
Η απόφαση επί της ανακοπής ερημοδικίας ………...…...…..
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η τριτανακοπή κατά τον ΚΔΔικ …...…...…...…...….........
Έννοια και σκοπός της τριτανακοπής …...…...…...…...…...
Παραδεκτό της τριτανακοπής ..…...…...…...…...…...…...….
1. Αρμόδιο δικαστήριο ……...…...…...…...…...…...…...…..
2. Εξουσία ασκήσεως του δικαιώματος της τριτανακοπής …
3. Η έννοια του τρίτου ..…...…...…...…...…...…...…...….....
4. Η έννοια της βλάβης του τρίτου …..…...…...…...…...…...
5. Μη άσκηση παρεμβάσεως ...…...…...…...…...…...……....
6. Έννομο συμφέρον .. …...…...…...…...…...…...……...…...
7. Δικαιούμενοι σε άσκηση τριτανακοπής κατ’ άρθρο 84 § 2
ΚΔΔικ – Διαδοχικές τριτανακοπές – Παρέμβαση στη δίκη της τριτανακοπής …...…...…...…...…...…...…....…...
8. Παθητικώς νομιμοποιούμενοι στη δίκη της τριτανακοπής
9. Προθεσμία τριτανακοπής ….…...…...…...…...…...…...…
10. Ανασταλτικό αποτέλεσμα της τριτανακοπής …...…...….
11. Απαραίτητα στοιχεία του δικογράφου της τριτανακοπής
12. Τρόπος ασκήσεως τριτανακοπής ….....…...…...…...…...
Το βάσιμο της τριτανακοπής ...…...…...…...…...…...…...….
Η απόφαση επί της τριτανακοπής …..…...…...…....…...…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Η τριτανακοπή κατά το π.δ. 18/1989 ... …...…...……..…...
Πεδίο εφαρμογής του π.δ. 18/1989 επί τριτανακοπών …..….
Διαφορές μεταξύ της τριτανακοπής του άρθρου 51 π.δ.
18/1989 και της τριτανακοπής του ΚΔΔικ ………...…...…...
Βασική νομολογία του ΣτΕ σχετικά με την ακυρωτική τριτανακοπή ………...…...…...…...…...…...…...…...…...……..
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Η έφεση κατά τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ….....
Προσβαλλόμενες αποφάσεις με έφεση ... …...…...…...…......
1. Ορολογία και τελολογία ….…...…...…...…...…...…...…..
2. Το χρηματικό όριο του εκκλητού .. …...…...…...…...…....
α. Ο κανόνας του άρθρου 92 § 1 ΚΔΔικ …..…...…...…...
1187
1187
1188
1189
1189
1189
1190
1191-1205
1191
1192-1203
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206-1208
1206
1207
1208
1209-1232
1209-1214
1209
1210-1214
1210
LV
Περιεχόμενα
ΙΙ.
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VΙΙ.
VΙΙΙ.
ΙΧ.
Χ.
Ι.
ΙΙ.
β. Το όριο του εκκλητού στο άρθρο 92 § 2 ΚΔΔικ ..…....
αα. Ο κανόνας του εδαφίου α΄ .…...…...…...…...…....
ββ. Ο προσδιορισμός του αντικειμένου της διαφοράς
γ. Το ζήτημα του εκκλητού στις φορολογικές διαφορές ..
δ. Αποφάσεις πάντοτε εκκλητές . …...…...…...…...…......
Δικαιούμενοι σε άσκηση εφέσεως ….…...…...…...…...….....
1. Ο γενικός κανόνας . …...…...…...…...…...…...…...….......
2. Ο ειδικός κανόνας των φορολογικών διαφορών …………
Σχέση εφέσεως και ανακοπής ερημοδικίας ………...…...…
Λόγοι εφέσεως – Στοιχεία του δικογράφου της εφέσεως …..
Το απαράδεκτο της μεταβολής του αντικειμένου της διαφοράς στο δεύτερο βαθμό ….…...…...…...…...…...…...….......
1. Ο βασικός κανόνας του άρθρου 96 § 1 ΚΔΔικ …………..
2. Το απαράδεκτο της προβολής νέων πραγματικών ισχυρισμών …..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
3. Το απαράδεκτο της επικλήσεως νέων αποδεικτικών στοιχείων ...........…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
4. Το παραδεκτό της επικλήσεως νέων αποδεικτικών στοιχείων και για πραγματικούς ισχυρισμούς που προβλήθηκαν πρωτοδίκως ..….…...…...…...…...…...…...…...........
Η προθεσμία της εφέσεως ….…….....…...…...…...…...…....
Το μεταβιβαστικό αποτέλεσμα της εφέσεως …..…...….........
Η απόφαση επί της εφέσεως ...…...…...…...…...…...…........
1. Απόφαση που δέχεται την έφεση ……...…...…...…...…...
2. Εφαρμοστέος από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο νόμος …
3. Η αντικατάσταση αιτιολογίας με διατήρηση του διατακτικού ……………………..…...…...…...…...…...…...….....
4. Η reformatio in pejus στην εφετειακή δίκη ……...…...…..
Ανασταλτικό αποτέλεσμα της εφέσεως .…...…...…...…...…
Η αντέφεση .. …...…...…...…...…...…...…...…...…...….......
1. Η διάκριση μεταξύ αυτοτελούς και μη αυτοτελούς αντεφέσεως στο άρθρο 100 ΚΔΔικ ………...…...…...….........
2. Τρόπος ασκήσεως αντεφέσεως ….…...…...…...…...….....
3. Προβαλλόμενοι δια της αντεφέσεως λόγοι ….…...…........
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Η έφεση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ...…...
Εφαρμοζόμενες διατάξεις στην ακυρωτική έφεση ….…........
Παραδεκτό της εφέσεως ....…...…...…...…...…...…...….......
1. Υποκείμενες σε ακυρωτική έφεση αποφάσεις …………...
2. Δικαιούμενοι σε άσκηση εφέσεως ....…...…...…...…........
3. Προθεσμία εφέσεως ....……….…...…...…...…...…..........
4. Η έφεση υπέρ του νόμου ....…...…...…...…...…...….........
5. Το παραδεκτό της εφέσεως του νικήσαντος διαδίκου ……
1211-1212
1211
1213
1214
1215-1216
1215
1216
1217
1218
1219-1222
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225-1228
1225
1226
1227
1228
1229
1230-1232
1230
1231
1232
1233-1247
1233
1234-1238
1234
1235
1236
1237
1238
LVI
Περιεχόμενα
ΙΙΙ.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
VII.
VIII.
IX.
X.
I.
II.
Ανεπίτρεπτο δεύτερης εφέσεως και αντεφέσεως . …...…......
Στοιχεία του δικογράφου της ακυρωτικής εφέσεως ………..
1. Γενικά στοιχεία ..... …...…...…...…...…...…...…...…...….
2. Η απαίτηση του άρθρου 58 § 1 π.δ. 18/1989 ...…...…...….
Το ανασταλτικό αποτέλεσμα της εφέσεως …..….....…...…...
Παρέμβαση και πρόσθετοι λόγοι στην ακυρωτική έφεση ….
Περαιτέρω δικονομικά θέματα ………...…...…......…...…...
Λόγοι εφέσεως –Συνέπειες της δεχόμενης την έφεση αποφάσεως ……...…...…...…...…...…...…...…...……...…...
Παραπομπή υποθέσεων κατ’ άρθρο 67 π.δ. 18/1989 ………
Οι ανέκκλητες αποφάσεις του άρθρου 5Α ν. 702/1977 …….
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ
Η αναθεώρηση ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Ορισμός και τελολογία …….…...…...…...…....…...…...…...
Προσβαλλόμενες με αναθεώρηση αποφάσεις ….…...…........
Νομιμοποιούμενοι σε άσκηση αναθωρήσεως ….…...…........
Η διάσπαση του κανόνα της άπαξ ασκήσεως των ενδίκων
μέσων στο άρθρο 102 ΚΔΔικ ………...…...…....…...…...….
Λόγοι αναθεωρήσεως ………...…...…...…...…....…...…......
1. Περιοριστική απαρίθμηση ………...…...…...…...…...…...
2. Εσφαλμένη απόδειξη (άρθρο 103 § 1α ΚΔΔικ) …….…....
3. Νέα κρίσιμα έγγραφα ………...…...…...…...…...…...…...
4. Αμετάκλητη ανατροπή αποφάσεως ….…...…...…...….....
Προθεσμία αναθεωρήσεως ……...…...…...…...…...…...…...
Παραδεκτό και βάσιμο της αιτήσεως αναθεωρήσεως …...….
1. Τρόπος ασκήσεως –Στοιχεία δικογράφου …..…...…...…..
2. Βάσιμο της αναθεωρήσεως ………...…...…...…...….........
Απόφαση επί της αιτήσεως αναθεωρήσεως ……...…...….....
Ένδικα μέσα ………...…...…...…...…...…...…...…...…...….
1. Η ρύθμιση του άρθρου 105 § 2 ΚΔΔικ ….…...…...….......
2. Σχέση αναθεωρήσεως και αναιρέσεως ….…...…...…...….
Η αίτηση επαναλήψεως της διαδικασίας κατ’ άρθρο 105Α
ΚΔΔικ ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…........
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ
Η αίτηση διορθώσεως ή ερμηνείας αποφάσεως …...….....
Νομοθετική ρύθμιση – Νομικός χαρακτηρισμός …...…........
Η ρύθμιση της αιτήσεως διορθώσεως και ερμηνείας στο π.δ.
18/1989 ………………………...…...…...…...…...…...….....
1. Οι λόγοι διορθώσεως και ερμηνείας στο άρθρο 68 π.δ.
18/1989 ………...…...…...…...…...…...…...…...….........
α. Λόγοι διορθώσεως ………...…...…...…...…...…...…..
1239
1240-1241
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248-1262
1248
1249
1250
1251
1252-1255
1252
1253
1254
1255
1256
1257-1258
1257
1258
1259
1260-1261
1260
1261
1262
1263-1272
1263
1264-1268
1264-1266
1264
LVII
Περιεχόμενα
ΙΙΙ.
I.
II.
β. Λόγοι ερμηνείας ………...…...…...…...…...…...….....
γ. Διαφορές διορθώσεως και ερμηνείας στο π.δ. 18/1989
2. Στοιχεία του δικογράφου και διαδικασία διορθώσεως ή
ερμηνείας ………...…...…...…...…...…...…...……...…...
α. Στοιχεία του δικογράφου ………...…...…...…......…...
β. Διαδικαστικοί κανόνες του άρθρου 69 §§ 2-4 π.δ.
18/1989 …..…...…...…...…...…...…...…...…...…….
Η ρύθμιση της αιτήσεως διορθώσεως και ερμηνείας στον
ΚΔΔικ ………..…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
1. Δικαίωμα ασκήσεως του ενδίκου μέσου …………....…...
2. Στοιχεία του δικογράφου και διαδικασία διορθώσεως ή
ερμηνείας ……..…...…...…...…...…...…...…...…....…...
α. Στοιχεία του δικογράφου …….…...…...…...….....…...
β. Διαδικασία διορθώσεως ή ερμηνείας …...…...…...…...
γ. Συζήτηση και απόφαση επί της αιτήσεως …...…...…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ
Η αναίρεση ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας …
Ορισμός και τελολογία ………...…...…...…...…...…….…...
Το παραδεκτό της αιτήσεως αναιρέσεως …...…...…...…...…
1. Αρμοδιότητα ………...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Ενεργητική νομιμοποίηση ………...…...…...…...…...…...
3. Υποκείμενες σε αναίρεση αποφάσεις …...…...…...…...….
α. Η συνταγματική ρύθμιση …...…...…...…...…...….......
β. Η νομοθετική ρύθμιση ………...…...…...…...…...…...
γ. Αναίρεση κατ’ αποφάσεων υποκείμενων σε ανακοπή
ερημοδικίας ………...…...…...…...…...…...…...…....
δ. Αναίρεση κατ’ αποφάσεων υποκείμενων σε αίτηση
αναθεωρήσεως ………...…...…...…...…...…...……...
ε. Ο περιορισμός στην άσκηση αναιρέσεως κατ’ άρθρο
53 § 4 π.δ. 18/1989 ………...…...…...…...…...….......
αα. Ο βασικός κανόνας …..…...…...…...…...….........
ββ. Η εξαίρεση των περιοδικών παροχών …..…...…..
γγ. Οι καταργηθείσες με τον ν. 3900/2010 εξαιρέσεις:
Ευρύτερες δημοσιονομικές επιπτώσεις - σπουδαίο
νομικό ζήτημα ……...…...…...…...…...…...…......
δδ. Ο υπολογισμός του αντικειμένου της διαφοράς
από το Δημόσιο ………...…...…...…...…...….......
4. Προθεσμία της αιτήσεως αναιρέσεως …...…...…...….......
α. Ο βασικός κανόνας ………...…...…...…...…...…........
β. Αναστολή προθεσμίας …..…...…...…...…...…...….....
γ. Ανασταλτικό αποτέλεσμα προθεσμίας και ασκήσεως
αιτήσεως αναιρέσεως ………...…...…...…...…..........
5. Η προϋπόθεση παραδεκτού του άρθρου 53 § 3 π.δ.
1265
1266
1267-1268
1267
1268
1269-1272
1269
1270-1273
1270
1271
1272
1273-1306
1273
1274-1292
1274
1275
1276-1283
1276
1277
1278
1279
1280-1283
1280
1281
1282
1283
1284-1286
1284
1285
1286
LVIII
Περιεχόμενα
III.
IV.
V.
I.
II.
18/1989 …….…...…...…...…...…...…...…...…...…...….
6. Τρόπος ασκήσεως αναιρέσεως ………...…...…...…...…...
7. Ο καταργηθείς ειδικός τύπος για την αναίρεση του Δημοσίου (άρθρα 3 ν. 3900/2010 και 326 § 1 ν. 4072/2012) …
8. Απαγόρευση ασκήσεως παρεμβάσεως και τριτανακοπής
στην αναιρετική δίκη ………...…...…...…...…...…...…..
9. Η κατ’ άλμα αναίρεση του άρθρου 2 ν. 3900/2010 ….…...
10. Εφαρμογή των άρθρων 17-40 π.δ. 18/1989 ….…...…......
Το βάσιμο της αιτήσεως αναιρέσεως –Λόγοι αναιρέσεως ….
1. Γενική θεώρηση ………...…...…...…...…...…...…...…...
2. Υπέρβαση καθηκόντων ή καθ’ ύλην αναρμοδιότητα του
διοικητικού δικαστηρίου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση (άρθρο 56 § 1 στ. α΄) ………...…...…......
3. Μη νόμιμη συγκρότηση ή κακή σύνθεση του δικαστηρίου
(άρθρο 56 § 1 στ. β΄) ………...…...…...…...…...…..........
4. Παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας (άρθρο 56 §
1 στ. γ΄) ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…
α. Γενικές δικονομικές αρχές ….…...…...…...…...…...…
β. Απλοί κανόνες που αφορούν τη διεξαγωγή της δίκης ..
γ. Η μη λήψη υπόψη ουσιώδους ισχυρισμού …..…...…...
δ. Κανόνες που αφορούν τη δικαστική απόφαση .….…...
5. Εσφαλμένη ερμηνεία ή πλημμελής εφαρμογή του νόμου
που διέπει την επίδικη έννομη σχέση (άρθρο 58 § 1 στ.
δ΄) ………...…...…...…...…...…...…...…...……......…....
α. Η έννοια του «νόμου» ………...…...…...…...…....…...
β. Εσφαλμένη ερμηνεία και πλημμελής εφαρμογή ……
6. Ύπαρξη αντιφατικών τελεσίδικων αποφάσεων (άρθρο 56
§ 1 στ. ε΄) ……...…...…...…...…...…...…...…...…....…...
Η απόφαση επί της αιτήσεως αναιρέσεως ….…...…...…...…
1. Η ρύθμιση του άρθρου 57 § 1 π.δ. 18/1989 …...….....…...
2. Η ρύθμιση του άρθρου 57 § 2 π.δ. 18/1989 …...….....…...
Η αναίρεση υπέρ του νόμου ………...…...…...…...…....…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ
Ένδικα μέσα ενώπιον του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου .…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…..........
Η επανάληψη της διαδικασίας ενώπιον του ΑΕΔ ως ένδικο
μέσο ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
Παραδεκτό της αιτήσεως επαναλήψεως της διαδικασίας …..
1. Αρμόδιο δικαστήριο ………...…...…...…...…...…...….....
2. Ενεργητική νομιμοποίηση ………...…...…...…...…...…...
3. Υποκείμενες σε αίτηση επαναλήψεως της διαδικασίας
αποφάσεις ……...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
4. Προθεσμία ………...…...…...…...…...…...…...…...…......
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293-1303
1293
1294
1295
1296-1300
1297
1298
1299
1300
1301-1302
1301
1302
1303
1304-1305
1304
1305
1306
1307-1314
1307
1308-1312
1308
1309
1310
1311
LIX
Περιεχόμενα
III.
IV.
I.
II.
III.
IV.
V.
5. Τρόπος ασκήσεως του ενδίκου μέσου …...…...…...….......
Το βάσιμο της αιτήσεως επαναλήψεως της διαδικασίας…….
Η απόφαση …...…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΔΕΚΑΤΟ
Ένδικα μέσα ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου …...…..
Επί της διακρίσεως μεταξύ ενδίκων βοηθημάτων και μέσων
Ανακοπή ερημοδικίας ………...…...…...…...…...…...…...…
1. Η ρύθμιση …...…...…...…...…...…...…...…...…...............
2. Αποφάσεις υποκείμενες σε ανακοπή ερημοδικίας …...…..
3. Τρόπος ασκήσεως ανακοπής ερημοδικίας ……...…...…...
4. Στοιχεία του δικογράφου της ανακοπής –Λόγοι ανακοπής
5. Κλήση του ανακόπτοντος στη συζήτηση ……...…...….....
6. Προθεσμία ανακοπής ………...…...…...…...…...…...…...
7. Η απόφαση επί της ανακοπής ………...…...…...…...…....
Τριτανακοπή ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…
1. Η ρύθμιση ….…...…...…...…...…...…...…...…...…...…...
2. Αποφάσεις υποκείμενες σε τριτανακοπή –Δικαιούμενοι
σε άσκηση του ενδίκου μέσου ………...…...…...…........
3. Τρόπος ασκήσεως τριτανακοπής …..…...…...…...…...…..
4. Προθεσμία τριτανακοπής –Ανασταλτικό αποτέλεσμα …..
5. Ανάλογη εφαρμογή των περί εφέσεως διατάξεων ……….
6. Απόφαση επί της τριτανακοπής ….…...…...…...…...….....
Αναθεώρηση ………...…...…...…...…...…...…...…...….......
1. Η ρύθμιση ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…
2. Αποφάσεις υποκείμενες σε αναθεώρηση –Δικαιούμενοι
σε άσκηση του ενδίκου μέσου ………...…...…...….........
3. Λόγοι αναθεωρήσεως ………...…...…...…...…...…...…...
α. Πλάνη περί τα πράγματα ………...…...…...…...…......
β. Η προσαγωγή νέων κρίσιμων εγγράφων ……....…......
αα. Η έννοια του «νέου» εγγράφου ….…...…...….....
ββ. Το ανέφικτο της προσαγωγής του εγγράφου…….
γγ. Η προσαγωγή του εγγράφου ….…...…...…...…...
δδ. Η έννοια του «κρίσιμου» εγγράφου ….…...….....
εε. Η έννοια του «εγγράφου» ….…...…...…....….......
4. Προθεσμία αναθεωρήσεως ………...…...…...…...….......
5. Κανόνας της άπαξ ασκήσεως της αναθεωρήσεως –Σχέση
εφέσεως και αναθεωρήσεως …….…...…...…...…...........
6. Ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί εφέσεως και περί
αναθεωρήσεως πράξεως του Κλιμακίου ……...…...…...
7. Απόφαση επί αναθεωρήσεως ….…...…...…...…...….......
Αναίρεση ………...…...…...…...…...…...…...…...…...….....
1. Η ρύθμιση ………...…...…...…...…...…...…...…...…...…
2. Αποφάσεις υποκείμενες σε αναίρεση - Ενεργητική -
1312
1313
1314
1315-1368
1315
1316-1322
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323-1328
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329-1341
1329
1330
1331-1337
1332
1333-1338
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342-1362
1342
LX
Περιεχόμενα
VI.
Παθητική νομιμοποίηση - Παρέμβαση ……...…...…......
α. Αποφάσεις υποκείμενες σε αναίρεση …...…...…...…..
β. Ενεργητική - Παθητική νομιμοποίηση …...…...…...…
γ. Παρέμβαση …...…...…...…...…...…...…...…...….......
3. Προθεσμία αναιρέσεως …...…...…...…...…...…...…........
α. Προθεσμία αναιρέσεως πριν από τις 16.9.2012 ….......
β. Προθεσμία αναιρέσεως μετά τις 16.9.2012 …...….......
4. Ο κανόνας της άπαξ ασκήσεως της αναιρέσεως …...….....
5. Ανασταλτικό αποτέλεσμα αναιρέσεως …...…...…...….....
6. Τρόπος ασκήσεως αναιρέσεως –Περιεχόμενο του αναιρετηρίου ……...…...…...…...…...…...…...…...…...….........
α. Τρόπος ασκήσεως ………...…...…...…...…...…...…...
β. Κοινοποίηση ………...…...…...…...…...…...…...…...
γ. Παράβολο ………...…...…...…...…...…...…...…...…..
δ. Περιεχόμενο ………...…...…...…...…...…...…...…...
7. Λόγοι αναιρέσεως ………...…...…...…...…...…...…...…..
α. Περιοριστική απαρίθμηση …….…...…...…...…..........
β. Κακή σύνθεση του δικάσαντος Τμήματος …...…........
γ. Παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας …...…...
δ. Παράβαση νόμου ………...…...…...…...…...…...…...
8. Ανέλεγκτες αναιρετικώς κρίσεις ….…...…...…...…...…...
9. Συνέπειες αναιρέσεως ………...…...…...…...…...…...…...
10. Αναλογική εφαρμογή των περί εφέσεως διατάξεων …...
11. Προδήλως απαράδεκτα ή αβάσιμα ένδικα μέσα …...…...
Αίτηση επαναλήψεως της διαδικασίας …...…...…...…...…...
1. Αποφάσεις υποκείμενες σε επανάληψη της διαδικασίας ...
2. Λόγος αιτήσεως επαναλήψεως της διαδικασίας ….............
3. Ενεργητική νομιμοποίηση ………...…...…...…...…...…...
4. Προθεσμία ………...…...…...…...…...…...…...…...…......
5. Διαδικασία –Απόφαση ………...…...…...…...…...…...…..
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΚΑΘ’ ΥΛΗΝ
1343-1345
1343
1344
1345
1346-1348
1347
1348
1349
1350
1351-1354
1351
1352
1353
1354
1355-1359
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363-1368
1364
1365
1366
1367
1368

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Η νομική αξιολόγηση των εγκριτικών πράξεων νηολόγησης πλοίων

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

N3842_23042010.pdf

Κατέβασμα σε PDF

εανδα,ψηφιακή μορφή.pdf

Συγχρηματοδότηση έργων Εξοικονόμησης Ενέργειαςμέσω Εταιρειών

Ρέπας Φορολογία Μεταβίβασης Πλοίων 2013 πρωτοσέλιδα.cdr

Περιεχόμενα βιβλίου