Σοφοκλή Απ. Μητρούσια : Θε ατογραφία 149 38ο

 149 38ο ΚΕΙΜΕΝΟ
Λυσίασ, Κατὰ Ἀνδοκίδου ἀσεβείασ 3739
Πυνθάνοµαι δ’ αὐτὸν µέλλειν ἀπολογήσεσθαι ὡσ αἱ συνθῆκαι καὶ αὐτῷ
εἰσι, καθάπερ καὶ τοῖσ ἄλλοισ Ἀθηναίοισ. καὶ τοῦτο πρόσχηµα ποιούµενοσ
οἴεται πολλοὺσ ὑµῶν, δεδιότασ µὴ λύσητε τὰσ συνθήκασ, αὐτοῦ ἀποψηφιεῖσθαι.
ὡσ οὖν οὐδὲν προσήκει Ἀνδοκίδῃ τῶν συνθηκῶν, περὶ τούτου λέξω, οὔτε µὰ
τὸν ∆ία τῶν πρὸσ Λακεδαιµονίουσ, ἃσ ὑµεῖσ συνέθεσθε, οὔτε τῶν πρὸσ τοὺσ ἐν
ἄστει οἱ ἐκ Πειραιῶσ. οὐδενὶ γὰρ ὑµῶν τοσούτων ὄντων τὰ αὐτὰ ἁµαρτήµατα
οὐδ’ ὅµοια ἦν τοῖσ Ἀνδοκίδου, ὥστε καὶ τοῦτον τῶν αὐτῶν ἢ ὁµοίων ὑµῖν
ἀπολαῦσαι. ἀλλ’ οὐ µὲν δὴ ἕνεκά γε τούτου διαφερόµενοι, ἐπειδὴ καὶ τούτῳ
µετέδοµεν τῶν συνθηκῶν, τότε διηλλάγηµεν.
συνθήκη, ἡ = συµφωνία, (εδώ) αµνηστία για την επιστροφή των φυγάδων
πρόσχηµα, τὸ = ισχυρισµόσ
οἱ ἐν ἄστει = οι ολιγαρχικοί
οἱ ἐκ Πειραιῶσ = οι δηµοκρατικοί
µεταδίδωµί τινί τινοσ = προσφέρω – επιτρέπω να ισχύει κάτι για κάποιον
διαλλάττοµαι = συµφωνώ, συµφιλιώνοµαι.
Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία
150 1. Να µεταφράσετε το κείµενο.
Μονάδεσ 20
2. Να γράψετε τουσ ζητούµενουσ γραµµατικούσ τύπουσ του κειµένου:
Ἀνδοκίδου: τη δοτική και την κλητική ενικού
ἄστει: τη γενική και τη δοτική πληθυντικού
πρόσχηµα: τη δοτική ενικού και την ονοµαστική πληθυντικού
πολλούσ: την αιτιατική ενικού του αρσενικού και τη δοτική πληθυντικού του
θηλυκού
ἅσ: τη δοτική ενικού του θηλυκού και του ουδετέρου
δεδιότασ: το γ΄ ενικό πρόσωπο τησ υποτακτικήσ και το β΄ ενικό πρόσωπο τησ
προστακτικήσ του ίδιου χρόνου
συνέθεσθε: το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο τησ ευκτικήσ του ίδιου χρόνου και το γ΄
ενικό πρόσωπο του ενεργητικού παρατατικού
ἀπολαῦσαι: το α΄ πληθυντικό πρόσωπο τησ οριστικήσ του παθητικού αορίστου
και το απαρέµφατο του ενεργητικού παρακειµένου
µετέδοµεν: το γ΄ ενικό πρόσωπο τησ ενεργητικήσ υποτακτικήσ και το β΄ ενικό
πρόσωπο τησ υποτακτικήσ του ίδιου χρόνου στη µέση φωνή
διηλλάγηµεν: το β΄ πληθυντικό πρόσωπο του υπερσυντελίκου και τησ προστα
κτικήσ του παρακειµένου στη µέση φωνή.
Μονάδεσ 10
3. Να αναγνωρίσετε τη συντακτική λειτουργία των επόµενων λέξεων του κει
µένου και να αναφέρετε τον όρο που καθεµία προσδιορίζει: ἀπολογήσεσθαι,
αὐτῷ, δεδιότασ, Ἀνδοκίδῃ, τῶν πρὸσ τοὺσ ἐν ἄστει.
Μονάδεσ 5
4. Επιλέξτε όποιον συνδυασµό προτιµάτε από την επόµενη οµάδα ερωτήσεων,
αρκεί να αθροίζονται πέντε µονάδεσ.
4α. Να τρέψετε σε ευθύ λόγο την περίοδο «οἴεται πολλοὺσ ὑµῶν, δεδιότασ µὴ
λύσητε τὰσ συνθήκασ, αὐτοῦ ἀποψηφιεῖσθαι.». (Μονάδεσ 2)
4β. Αφού αναγνωρίσετε το είδοσ τησ πρότασησ «ὥστε καὶ τοῦτον τῶν αὐτῶν ἢ
ὁµοίων ὑµῖν ἀπολαῦσαι.» και αιτιολογήσετε τον τρόπο εισαγωγήσ και εκφοράσ
τησ, να την αντικαταστήσετε µε ισοδύναµη συντακτικά έκφραση. (Μονάδεσ 3)
4γ. Αφού αναγνωρίσετε πλήρωσ συντακτικά την πρόταση «ἐπειδὴ καὶ τούτῳ
µετέδοµεν τῶν συνθηκῶν», να τη συµπτύξετε σε µετοχή και να την επαναδια
τυπώσετε µε παθητική σύνταξη. (Μονάδεσ 4)
4δ. Να επαναδιατυπώσετε την πρόταση «Πυνθάνοµαι δ’ αὐτὸν µέλλειν
ἀπολογήσεσθαι», αντικαθιστώντασ το απαρέµφατο «µέλλειν» µε δύο ισοδύνα
µεσ συντακτικά εκφράσεισ. (Μονάδεσ 2)
4ε. Να αναγνωρίσετε το είδοσ τησ µετοχήσ «ὑµῶν τοσούτων ὄντων» και να την
αναλύσετε σε αντίστοιχη πρόταση. (Μονάδα 1)
Μονάδεσ 5
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΙ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!
Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία
151 Απαντήσεισ 38ου κειµένου (Λυσίασ, Κατὰ Ἀνδοκίδου ἀσεβείασ 3739)
1.
Πληροφορούµαι ότι αυτόσ σκοπεύει να ισχυριστεί στην απολογία του πωσ
η προβλεπόµενη από τισ συνθήκεσ αµνηστία για τουσ φυγάδεσ ισχύει και για
τον ίδιο, όπωσ ακριβώσ και για τουσ άλλουσ Αθηναίουσ. Και προβάλλοντασ αυ
τόν τον ισχυρισµό, πιστεύει ότι πολλοί από σασ, από φόβο µήπωσ ακυρώσετε
τισ συµφωνίεσ, τον αθωώσετε. Σε αυτό λοιπόν θα αναφερθώ, στο ότι δηλαδή
για τον Ανδοκίδη δεν ισχύουν ούτε στο κατ’ ελάχιστον οι συµφωνίεσ, ούτε, µα
τον ∆ία, οι συµφωνίεσ µε τουσ Λακεδαιµονίουσ, τισ οποίεσ εσείσ συνήψατε µαζί
τουσ, ούτε οι συµφωνίεσ που συνήψαν οι δηµοκρατικοί µε τουσ ολιγαρχικούσ.
∆ιότι κανενόσ σασ τα παραπτώµατα, µολονότι είστε τόσοι πολλοί, δεν είναι
ούτε ίδια, ούτε παρόµοια µε εκείνα του Ανδοκίδη, ώστε να δικαιούται να απο
λαµβάνει και αυτόσ τα ίδια ή παρόµοια µε σασ δικαιώµατα. Εξάλλου, όταν εί
χαµε µεταξύ µασ διαφορέσ, και βέβαια δεν συµφιλιωθήκαµε εξαιτίασ του τότε,
αφότου δηλαδή επιτρέψαµε να ισχύσουν και για αυτόν οι όροι τησ συµφωνίασ.
2.
Ἀνδοκίδου: Ἀνδοκίδῃ, (ὦ) Ἀνδοκίδη
ἄστει: ἄστεων, ἄστεσι(ν)
πρόσχηµα: προσχήµατι, προσχήµατα
πολλούσ: πολύν, πολλαῖσ
ἅσ: ᾗ, ᾧ
δεδιότασ: δεδίῃ, δέδιθι
συνέθεσθε: συνθεῖντο, συνετίθει
ἀπολαῦσαι: ἀπελαύσθηµεν, ἀπολελαυκέναι
µετέδοµεν: µεταδῷ, µεταδῷ
διηλλάγηµεν: διήλαχθε, διήλαχθε.
3.
ἀπολογήσεσθαι: τελικό απαρέµφατο, αντικείµενο του «µέλλειν»
αὐτῷ: δοτική προσωπική κτητική στο υπαρκτικό «εἰσὶ»
δεδιότασ: αιτιολογική µετοχή αντικειµενικήσ αιτιολογίασ, συνηµµένη στο υπο
κείµενο («πολλοὺσ») του απαρεµφάτου «ἀποψηφιεῖσθαι»
Ἀνδοκίδῃ: αντικείµενο στο «προσήκει»
τῶν πρὸσ τοὺσ ἐν ἄστει: οµοιόπτωτοσ, επιθετικόσ προσδιορισµόσ στο
«συνθηκῶν».
4α.
• Περίοδοσ πλαγίου λόγου (ειδικό απαρέµφατο)
οἴεται πολλοὺσ ὑµῶν, δεδιότασ µὴ λύσητε τὰσ συνθήκασ, αὐτοῦ ἀποψηφιεῖσθαι.
• Τροπή του πλαγίου λόγου σε ευθύ (πρόταση κρίσεωσ)
πολλοὶ ὑµῶν, δεδιότεσ µὴ λύσητε τὰσ συνθήκασ, ἐµοῦ ἀποψηφιεῖσθε.
4β.
• Αναγνώριση πρότασησ
ὥστε καὶ τοῦτον τῶν αὐτῶν ἢ ὁµοίων ὑµῖν ἀπολαῦσαι: δευτερεύουσα επιρρη
µατική, συµπερασµατική πρόταση. Εισάγεται µε τον συµπερασµατικό σύνδε
σµο «ὥστε» και εκφέρεται µε απαρέµφατο («ἀπολαῦσαι»), γιατί εκφράζει το
αποτέλεσµα ωσ επιδιωκόµενο σκοπό.
• Αντικατάστασή τησ µε ισοδύναµη συντακτικά έκφραση
ἵνα καὶ οὗτοσ τῶν αὐτῶν ἢ ὁµοίων ὑµῖν ἀπολαύσῃ. (τελική πρόταση)
4γ.
Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία
152 • Αναγνώριση πρότασησ
ἐπειδὴ καὶ τούτῳ µετέδοµεν τῶν συνθηκῶν: δευτερεύουσα επιρρηµατική, χρο
νική πρόταση, ωσ επιρρηµατικόσ προσδιορισµόσ του χρόνου στο «διηλλάγη
µεν». Εισάγεται µε τον χρονικό σύνδεσµο «ἐπειδή», γιατί εκφράζει το προτερό
χρονο, και εκφέρεται µε οριστική ιστορικού χρόνου («µετέδοµεν»), γιατί εκ
φράζει το πραγµατικό στο παρελθόν.
• Σύµπτυξη τησ χρονικήσ πρότασησ σε χρονική µετοχή
καὶ τούτῳ µεταδόντεσ τῶν συνθηκῶν.
• Επαναδιατύπωση τησ πρότασησ µε παθητική σύνταξη
ἐπειδὴ καὶ τούτῳ ὑφ’ ἡµῶν µετεδόθησαν αἱ συνθῆκαι.
4δ.
• Πρόταση για επαναδιατύπωση και αναγνώριση απαρεµφάτου
Πυνθάνοµαι δ’ αὐτὸν µέλλειν ἀπολογήσεσθαι: το «µέλλειν» είναι ειδικό απα
ρέµφατο, αντικείµενο του «πυνθάνοµαι».
• Αντικατάσταση του απαρεµφάτου µε ισοδύναµεσ συντακτικώσ µορφέσ
ειδική πρόταση: Πυνθάνοµαι δ’ αὐτὸν ὅτι µέλλει ἀπολογήσεσθαι. Ή: Πυν
θάνοµαι δ’ ὅτι αὐτὸσ µέλλει ἀπολογήσεσθαι.
κατηγορηµατική µετοχή: Πυνθάνοµαι δ’ αὐτὸν µέλλοντα ἀπολογήσεσθαι.
4ε.
• Αναγνώριση µετοχήσ
ὄντων: γενική απόλυτη, εναντιωµατική µετοχή, ωσ επιρρηµατικόσ προσδιορι
σµόσ τησ εναντίωσησ στο «ἦν».
• Ανάλυσή τησ σε εναντιωµατική πρόταση
εἰ καὶ ὑµεῖσ τοσοῦτοί ἐστε.
Σοφοκλής Απ. Μητρούσιας: Θεματογραφία