ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ (το ρήμα).pdf

Γεώργιος Β. Θώδης
Η γραμματική
της αρχαίας ελληνικής
τετράδιο εργασιών
το ρήμα
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8Ο
8.1. ΤΟ ΡΗΜΑ
1.
Τα ρήματα των προτάσεων που ακολουθούν και βρίσκονται μέσα στην
παρένθεση να τεθούν στο μέλλοντα στο σωστό πρόσωπο, μία για τον ενικό
και μία για τον πληθυντικό:
α. Πάντα ὁ χρόνος εἰς τό φῶς (ἄγω)
β. Οὐδ΄ (ἐγκαταλείπω) τόν παραστάτην
γ. Οἱ κυνηγοί (τοξεύω) τό θηρίον
δ. Οἱ διδάσκαλοι τούς παῖδας (παιδεύω)
ε. Ὁ ἄνεμος (κάμπτω) καί (καταστρέφω) τόν κάλαμον
2. Να μεταφέρετε στον αντίθετο αριθμό τις πιο κάτω προτάσεις:
α. Ὁ κυνηγός διώκει τήν ἔλαφον.
β. Φεύγομεν τούς κακούς φίλους, οἵ ἐν κινδύνοις οὐ παραμένουσιν.
γ. Παρέχεις τῷ ὁδοιπόρῳ ἄρτον καί οἶνον.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
δ. Οἱ ἄνθρωποι προσπίπτουσι τῷ γενναίῳ στρατηγῷ καί λέγουσιν οὐκ εἶναι
πολέμιοι ἀλλά σύμμαχοι.
ε. Ὁ δῆμος ἐν τῇ ὁδῷ θεῷ θύει, ἐπεί τόν πόλεμον παύει.
3. Να μεταφέρετε τα ρήματα από την ενεργητική στη μέση φωνή και
αντίστροφα:
ενεργητική
μέση
λέγεις
γράφουσι
τρέπῃ(-ει)
ἄγετε
ἀκούομεν
αὐξάνεται
σῴζω
νομίζεις
4.Να μεταφέρετε στον παρακείμενο και υπερσυντέλικο τις προτάσεις:
α. Ἡ ψυχή τοῦ σώματος χωρίζεται.
β. Σύ οὐ στρατεύεις τοσούτου πολέμου γενομένου.
γ. Τό δεῖπνον παρασκευάζεται.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
δ. Οἱ ἥρωες θάπτονται.
ε. Οἱ σοφισταί διδάσκουσι ῥητορικήν.
5. Να μεταφέρετε τους ρηματικούς τύπους στους χρόνους που ζητούνται:
Παρατατικός
Μέλλοντας
Αόριστος
Ενεστώτας
ἠθροίσω
ἤλλαξε
ἀναγκάσεις
ἥρπαζον
ἐγγράψω
δέξει
ἐδιδάσκοντο
6. Να ξαναγράψετε τις προτάσεις με τα ρήματα που βρίσκονται στην
παρένθεση στον παρατατικό και στον αόριστο:
α. Ἀγησίλαος ἐπί Θήβας (στρατεύω).
β. Πάντες αὐτῷ (πιστεύω).
γ. Κῦρος ἐπί τόν ἀδελφόν Ἀρταξέρξην(στρατεύομαι)
δ. Ἡμεῖς τάς τῶν φίλων συμβουλάς (ἀποδέχομαι)
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ε. Ὁ στρατηγός ἐπί τούς πολεμίους (ἐκπέμπομαι)
7. Να μετασχηματίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, ώστε να δηλώνουν ότι
η πράξη: α) γινόταν στο παρελθόν, β) έγινε στο παρελθόν
α. Ὁπότε οἱ Σπαρτιᾶται στρατεύονται, θύουσι τοῖς θεοῖς.
β. Ἡμεῖς παυόμεθα τῆς ὀργῆς, ὑμεῖς δε διώκετε ἡμᾶς.
γ. Θαυμάζω, εἰ μή σύ ὀργίζει.
8.
Να γραφεί ο παρατατικός και ο αόριστος των ρημάτων:
ἐλέγχω –
εὐρύνω –
ᾄδω αἴρω –
ἄγω –
εἰκάζωὁμολογῶ αὐξάνω -
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
9. Στις προτάσεις που ακολουθούν να αντικαταστήσετε τους τύπους του
ρήματος γίγνομαι με τους αντίστοιχους γραμματικούς τύπους του εἰμί:
α. Γίγνου φιλομαθής, ὦ παῖ - ἴσθι φιλομαθής, ὦ παῖ.
β. Εἴθε σύ φίλος ἡμῖν γίγνοιο. γ. Ἔλεγον ὅτι ταῦτα γίγνοιτο Ἀθήνησιν. δ. Γίγνεσθε πρός τούς πλησιάζοντας ὁμιλητικοί. ε. Ψήφισμα γενέσθω. στ. Γιγνοίμην τοῦ πατρός εὐτυχέστερος. -
8.2. ΡΗΜΑΤΑ Α' ΣΥΖΥΓΙΑΣ (σε -ω) ΒΑΡΥΤΟΝΑ
10.Να γράψετε τους τύπους του παρατατικού:
εἰμί
ῥίπτω
ἔχω
διαφθείρομαι
ἐμμένω
κατέχω
β' ενικ.
γ' ενικ.
β' πληθ.
γ' πληθ.
11. Να σχηματίσετε τον παρατατικό των ρημάτων:
καταφεύγω
α' ενικ.
β΄ ενικ.
γ' ενικ.
α΄πληθ.
β' πληθ.
γ' πληθ.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ἐγγράφω
ἀντιγράφω
ἐκστρατεύω
ἐκλέγω
12. Να σχηματίσετε το β' και γ' πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα και
παρατατικού της μέσης φωνής των ρημάτων:
πέμπομαι
φείδομαι
πορεύομαι
πείθομαι
ὁπλίζομαι
παρασκευάζομαι
καταδιώκομαι
ενεστώτας
παρατατικός
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ:
β πληθ.:
β πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ:
13. Να σχηματίσετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων της μέσης φωνής των
ρημάτων:
ενεστώτας
πορεύομαι
πείθομαι
λογίζομαι
παιδεύομαι
καταδιώκομαι
ὁπλίζομαι
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
μέλλοντας
αόριστος
παρακείμενος
14. Στις προτάσεις που ακολουθούν να μεταφέρετε τα ρήματα στον
παρατατικό και στον αόριστο α' της ενεργητικής φωνής:
α. Ἀγησίλαος στρατεύει ἐπί Θήβας-
β. Πάντες πιστεύετε αὐτῷ -
γ. Οἱ οἰκέται κλέπτουσι τόν τοῦ δεσπότου θησαυρόν-
δ. Ὁ δειλός τῆς πατρίδος προδότης ἐστίν-
ε. Ἄγει εἰς φῶς την ἀλήθειαν ὁ χρόνος-
15. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τους αντίστοιχους τύπους της ευκτικής:
ευκτική ενεστώτα
ευκτική μέλλοντα
ευκτική αορίστου
πέμπετε
πράττουσι
φυλαττόμεθα
κελεύεται
κολάζεσθε
ἐλπίζουσι
16. Σχηματίστε τους ζητούμενους τύπους στην ευκτική του χρόνου που
βρίσκονται: παιδεύομαι, ἐγενόμην ,ἔλαβον, ἐβουλήθην.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
17.
Οι οριστικές να γίνουν υποτακτικές και οι υποτακτικές οριστικές:
πιστεύσωμεν -·
ἤκουσε γιγνώσκεις ἱκέτευσας λείπει θεραπεύονται ἄγωμεν λαμβάνεσθε παρέχῃς ἐπαιδεύσω μετέχουσι ἐστρατευκότες ἦτε -
18.Να γράψετε τα απαρέμφατα των παρακάτω τύπων:
ἐπίστευσαν –
ζητήσουσι ἐζήτηκα –
φέρονται ἠγάπημαι –
ἀγορεύσομαι γίγνει –
ἠθέλησα ἐδιώχθην –
κριθήσομαι επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
19. Να γίνει χρονική αντικατάσταση των τύπων: α) διαλύονται, β) πιστευθῶσι
και γ) κινδύνευε.
20. Να γίνει εγκλιτική αντικατάσταση των τύπων: α) ἐζήτησαν, β) χαριζώμεθα
και γ) ὠνομάσθη
21. Nα τρέψετε τις οριστικές σε υποτακτικές:
ἠκούσθη –
ἤνυσα -ἐγευσάμην
-κέκαυμαι
ἐκλαυσάμην
ἔκρουσε κατελύθην
ἐπαύσθη -
-
σέσεισμαι
ἐχρίσατο -–
-
ἐπαίσθην-
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
8.4. ΑΦΩΝΟΛΗΚΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑΣ
22. Να γράψετε το β' ενικό και πληθυντικό πρόσωπο του παρακειμένου της οριστικής
στη μέση φωνή:
στρατοπεδεύωὀνομάζωφυτεύωστρατεύωκατατρίβωσυντάττωψεύδομαιπράττωκόπτωἀπαλλάττομαι 23.Να μεταφέρετε τις προτάσεις που ακολουθούν στον μέλλοντα:
α. Ἐκ τούτου λέγει Ξενοφῶν. -
β. Ὑμεῖς αὐτοί παρασκευάζεσθε ἐπί τούς πολεμίους. -
γ. Αὕτη μέν ἡ στρατιά τῶν Λακεδαιμονίων οὕτω διαλύεται. -
δ. Ἀπαλλαττόμεθα τῆς ἀπορίας τῇ ἐργασίᾳ.
ε. Οἱ Ἠλεῖοι στρατεύονται εἰς Σκιλλοῦντα καί τό χωρίον κατασκάπτουσι.
24.Να τρέψετε τις προτάσεις στον αντίθετο αριθμό:
α. Ἔστε ἐγκρατεῖς καί μηδέν ἄγαν πράττετε.
β. Γυμνάσατε τό σῶμα καί την ψυχήν.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
γ. Οἱ λόγοι μέτρον ἐχόντων καί φευγόντων τήν ὑπερβολήν.
δ. Ἴσθι οὖν φιλαλήθης.
ε. Ὁ ἀναμάρτητος πρῶτος τόν λίθον βαλέτω.
στ. Θαύμασον δέ καί τούς φιλαργυρίαν φεύγοντας.
25. Να κλιθούν στην προστακτική παρακειμένου τα ρήματα: παρασκευάζομαι,
σῴζομαι.
26. Να τρέψετε τις προτάσεις στον αντίθετο αριθμό:
α. Τοῖς νόμοις πειθόμενοι βεβαίως ἄν δημοκρατησαίμεθα.
β. Χαλεπῶς ἄν οἱ σύμμαχοι τῶν ἐχθρῶν ἐπικρατήσειαν.
γ. Οὐκ ἄν δέξαιο οὗτος φίλος ἐμοί γενέσθαι.
δ. Ἔλεγον ὅτι τοῖς ἀρίστοις τά τῆς πόλεως ἐπιτρέψοιεν.
ε. Οὗτοι ἀπήγγελλον ὅτι τό στράτευμα οὕτως ἀναπαύσοιτο.
27. Να γίνει αντικατάσταση των ρηματικών τύπων:
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ευκτική
ενεστ.
μέλλ.
αόρ.
παρακ.
πράττοιεν
ἠθροικότες εἶεν
σῴζοιτε
εἰρηκώς εἴη
κολάσαις
ἀποτρέψαιτε
28. Οι παρακάτω προτάσεις να διατυπωθούν με τα ρήματα στον παρακείμενο και
στον υπερσυντέλικο:
α. Ἐκεῖνοι ἀπαλλάσσονται πάντων τῶν δεινῶν.
β. Οὐδέν ὑπ' αὐτοῦ γράφεται.
γ. Πάντες ἐν καλῇ πολιτείᾳ τρεφόμεθα.
δ. Σύ ταῦτα διαπράττῃ.
ε. Οὐδείς ῥαδίως πείθεται.
στ. Οὐδέν περί Φίλιππον ἀγγέλλεται.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
29. Να γραφούν οι μετοχές όλων των χρόνων στην ενεργητική και μέση φωνή των
ρημάτων: γράφω, πέμπω, φυλάττω, λέγω, βλάπτω.
Ενεργητική φωνή
ενεστώτας
μέλλοντας
αόριστος
παρακείμενος
Μέση φωνή
ενεστώτας
μέλλοντας
αόριστος
παρακείμενος
30. Συμπληρώστε τις στήλες κατά το παράδειγμα:
υποτ. ενεστ.
υποτ. μέσου αορ.
υποτ. παθητ. αορ.
ρήμα
λύωμαι
λύσωμαι
λυθῶ
λύομαι
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ἀποκρυψώμεθα
βουλεύῃ
κέλευσῃ
φυλάξησθε
φείδησθε
παρασκευάζηται
ἐργάσηται
εὔχωνται
πέμψωνται
θεραπεύωμαι
διδάξωμαι
ἀμειφθῶ
31. Να σχηματίσετε το β' και γ' ενικό πρόσωπο της υποτακτικής ενεστώτα και
αορίστου των ρημάτων:
διώκω
ἐλέγχω
φυλάττω
πείθω
κατασκευάζω
παύω
υποτ. ενεστ.
υποτ. αορίστ.
β' πληθ :
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
σῴζω
β' πληθ.:
β' πληθ.:
γ' πληθ.:
γ' πληθ.:
8.5. ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΡΗΜΑΤΟΣ
32.Να τρέψετε τις προστακτικές ενεστώτα σε προστακτικές αορίστου α' και
αντίστροφα:
α. Τήν μετρίαν δίαιταν διώξατε. β. Ἡ τόλμη ἀρχέτω σωφροσύνης. γ. Γυμνάσατε τό τε σῶμα καί τήν ψυχήν ἐπ' ἀρετήν. δ. Ἀποβλέψατε πρός τούς ἐν μετρίᾳ διαίτῃ διάγοντας. -
33.Να τρέψετε τις προστακτικές ενεστώτα σε προστακτικές αορίστου β' και
αντίστροφα:
α. Μή πολλά λέγε, ἀλλά καλά. β. Φύγε τάς πονηράς ἕξεις. γ. Ὁ ἀναμάρτητος πρῶτος τόν λίθον βαλέτω. δ. Δικαιοσύνην μάθετε οἱ ἐνοικοῦντες ἐπί τῆς γῆς. -
34.
Οι παρακάτω τύποι να γραφούν στην άλλη φωνή:
λυθήτω
δουλευέτω
νομίζετε ἄγε ἄγαγε
θαυμάσθητι ἀκουσάντων -
35. Συμπληρώστε τους σωστούς τύπους της προστακτικής από τα ρήματα που
βρίσκονται σε παρένθεση
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
α. Οἱ πολῖται τούς νόμους…………………………. (φυλάττω)
β. Ἑταῖρος ἑταίρου………………………… (φροντίζω)
γ………………… (ἀποτρέπω), ὦ στρατιῶται, τό δεινόν ἀπό τῆς ὑμετέρας πόλεως.
δ………………… (φροντίζω) τῆς τῶν παίδων παιδείας, ἵνα χρηστοί τῇ πόλει ὦσι.
ε. Παρά σοφοῦ ἀνδρός ἀγαθήν βουλήν………………………(προσδέχομαι)
στ. Ἔργον τι ἑκάστῳ τῶν πολιτῶν…………………… (προστάττομαι)
ζ ……………………. (χαίρω) μέν ἐπί τοῖς συμβαίνουσι τῶν ἀγαθῶν δε μετρίως
…………………………(λυποῦμαι) ἐπί τοῖς γιγνομένοις τῶν κακῶν.
η……………… (διαλύω) οἱ πλούσιοι καί χρέα ὑπέρ τῶν φίλων καί τῶν πενήτων.
36. Να τρέψετε τις παρακάτω προτάσεις στον αντίθετο αριθμό:
α. Τά τέκνα μή ἐριζόντων τοῖς γονεῦσιν.
β. Οἱ μέν γέροντες λεγόντων, οἱ δέ νέοι ἀκουόντων.
γ. Ἡ ἱστορία τῇ ἀληθείᾳ δουλευέτω.
δ. Ὑμεῖς φεύγετε ἡδόνήν φέρουσαν ὕστερον βλάβην.
ε. Οἱ νέοι ὑπό τῶν γερόντων ἀεί προτρεπέσθων πρός τό ἀγαθόν, τοῦ δέ κακοῦ
ἀποτρεπέσθων.
8.6. ΕΝΡΙΝΟΛΗΚΤΑ ΚΑΙ ΥΓΡΟΛΗΚΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Α' ΣΥΖΥΓΙΑΣ
37. Να σχηματιστεί ο παρακείμενος και ο υπερσυντέλικος των ρημάτων:
ἀγγέλλω πέμπω στέλλω επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
τάττω φθείρω στρέφω αἴρω σημαίνω νέμω ὀξύνω θύω γιγνώσκω βλάπτω συλλέγω -
38. Να μεταφέρετε στον παρακείμενο και υπερσυντέλικο τις προτάσεις:
α. Οἱ σοφισταί διδάσκουσι ῥητορικήν.
β. Ὁ ἄγγελος ἀγγέλλει τοῖς Ἀθηναίοις τήν ἐν Μαραθῶνι νίκην τῶν Ἑλλήνων.
γ. Ἐνόμιζες τήν πόλιν ἐχθράν εἶναι.
δ. Εἰς τό ἄστυ ἐλθόντες τούς τριάκοντα ἐκβάλλουσι καί λαβόντες τάς ἀρχάς ἀμφοτέροις
πολεμοῦσι, τοῖς τε τριάκοντα καί ἡμῖν.
39. Να γίνει χρονική και εγκλιτική αντικατάσταση στους τύπους: τέταχα, τέτραμμαι,
ὤξυμμαι, πέπεισμαι
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
8.7. ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β΄
40. Να συμπληρώσετε τον πίνακα:
οριστική
υποτακτική
ευκτική
προστακτική
απαρέμφατο
μετοχή
ἀλλαγῶσι
παθών,
οῦσα, -ον
ἐτράφημεν
ἐνεγκεῖν
εἴποι
ἄγαγε
41. Στις προτάσεις που ακολουθούν να τρέψετε τους αορίστους β' στους αντίστοιχους
τύπους του ενεστώτα:
α. Πολέμαρχον ἀντί Ἰσμηνίου ἄλλον εἵλοντο.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
β. Οἱ λοχαγοί ἀπήγαγον τόν Ἰσμηνίαν ἔνθα Λεοντιάδης εἶπεν.
γ. Τόν Ἰσμηνίαν ᾔσθοντο εἱργμένον ἐν τῇ Καδμείᾳ.
δ. Οἱ ἄλλοι ἔφυγον εὐθύς ἔξω τῆς πόλεως.
ε. Οἱ πολέμιοι κατέλιπον τά ὅπλα καί ἔφυγον.
42. Να μεταφέρετε στον αντίθετο αριθμό τις προτάσεις:
α. Οὗτοι ἦλθον εἰς δύσβατα ὄρη.
β. Παμμεγεθέστατος ἰχθύς αὐτόν ἔλαβεν.
γ. Πόθεν ἔσχες;
δ. Χαίρω ὅτι πολλά ἔμαθον.
ε. Ὑμεῖς ἐφάγετε καρπούς πολλούς.
στ. Εἴπομεν τά δεινά τοῖς φίλοις.
43. Να μεταφέρετε τους τύπους στον παρατατικό και τον αόριστο β' ενεργητικής και
μέσης φωνής:
λανθάνω –
λαμβάνεις –
φεύγετε –
μανθάνομεν –
ἔχει επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
τυγχάνουσι –
λείπω γίγνομαιβάλλει (-ῃ)λαμβανόμεθα –
λείπεται –
ἄγεσθε –
αἰσθάνονται –
ἔχομαι -
8.8. ΡΗΜΑΤΑ ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΣΕ -αω
44.
Να
γραφούν
στον
άλλο
τολμᾷτόλμανικᾶτενικᾶται ἔαἐῴη
αριθμό
οι
ἰῶ
κατεγέλαἐπειρῶ
ἀγαπᾷς
τολμῴη
ἐπερωτᾷςχρήσθω -
παρακάτω
τύποι:
-
θηρῷς-
45. Να συμπληρώσετε τα κενά με τους κατάλληλους τύπους:
α. "Ον (ἀγαπῶ)…………..Κύριος παιδεύει.
β. Κῦρος ἔχων οὕς εἴρηκα (ὁρμῶμαι)………………ἀπό Σάρδεων.
γ. Μή (νικῶμαι)…………… ὑπό τοῦ κακοῦ, ἀλλά (νικῶ) ………. ἐν τῷ ἀγαθῷ τό κακόν
δ. Μάρτυσι ἡμεῖς (χρῶμαι)…………οὐ τοῖς συμμάχοις ἀλλά τοῖς πολεμίοις.
ε. Οὐκ ἤσθιε, εἰ μή (πεινῶ) …………οὐδ΄ ἔπινεν, εἰ μή (διψῶ)…………..
στ. Οὐ (ζῶ)……..…, ἵνα ἐσθίωμεν, ἀλλ' ἐσθίομεν ἵνα (ζῶ)…………
ζ. Χαίρουσιν οἱ θεοί (τιμῶμαι)……………. ὑπ' ἀνθρώπων.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
46. Να γίνει αντικατάσταση των ρηματικών τύπων που δίνονται σε όλες τις
εγκλίσεις.
οριστική
υποτακτική
ευκτική
προστακτική
ἀγαπᾷς
αἰτιῶμαι
τίμα
ἀκροῶνται
δρῴην ή δρῷμι
ἡττᾶται
ἐῷμεν
ἁμιλλᾶσθε
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
47. Να μεταφέρετε στον αντίθετο αριθμό τις προτάσεις:
α. Ἐγώ τολμῶ, οὗτος δ' οὐ τολμῴη
β. Ἐγώ νικῶμαι, σύ δ' οὐ νικᾷς.
γ. Σύ μεν τιμᾷς τόν πατέρα καί τήν μητέρα, οὗτοι δ' οὐ τιμῶσι.
δ. Ἡμεῖς μέν σιγῶμεν, ὑμεῖς δ' οὐ σιγᾶτε.
ε. Τἀγαθά κόποις κτῶνται
στ. Εὖ δρῶντες κτώμεθα φίλους
8.9. ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ ΣΕ -εω
48.Να γραφεί η ευκτική του ενεστώτα στο β' και γ' ενικό πρόσωπο των
ρημάτων: σκοπῶ,ἐπιχειρῶ, κρατῶ, πλεονεκτῶ.
49. Να κλιθεί η προστακτική των ρημάτων: ὑπουργῶ, διατελῶ, αἰτῶ.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
50.Να γραφεί το β' και το γ' πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα της
ευκτικής των ρημάτων: εὐλαβοῦμαι, προθυμοῦμαι, ἀφαιροῦμαι,
τιμωροῦμαι.
51.Να κλιθούν στην προστακτική ενεστώτα τα ρήματα: ἡγοῦμαι,
ἐπιμελοῦμαι
52. Να αντικαταστήσετε τους δοσμένους ρηματικούς τύπους στις υπόλοιπες
εγκλίσεις του ενεστώτα:
οριστική
υποτακτική
ευκτική
ἐπαινεῖτε
σκοπούμεθα
τελοῖς
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
προστακτική
ἐπιμελῆται
ἀδίκει
53. Να μεταφέρετε στον αντίθετο αριθμό τις προτάσεις:
α. Τούς φίλους εὖ ποιοῦμεν.
β. Ἡγοῦμαι τόν ἄνδρα τοῦτον σοφόν εἶναι.
γ. Οἱ Ἀθηναῖοι θορυβοῦσι ἐν τῷ δικαστηρίῳ.
δ. Οἱ πένητες ὑπό τῶν πλουσίων μᾶλλον ἀδικοῦνται ἤ ἀδικοῦσιν.
54. Να μεταφέρετε τη φράση σε όλους τους χρόνους:
ενεστ.
Οὐκ ἀδικοῦμεν τούς συμμάχους, ἀλλ' ἀδικούμεθα ὑπ' αὐτῶν.
παρατ.
μέλλοντ.
αόρ.
παρακ.
υπερσ.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
8.10. ΣΥΝΗΡΗΜΕΝΑ ΡΗΜΑΤΑ σε -όω
55. Να συμπληρώσετε τον πίνακα:
οριστική
υποτακτική
ευκτική
προστακτική
ἀξιῶμεν
κατορθοῖς
ζημιοῖτο
δηλοῦσθε
βιῶσι
βουλόμεθα
ταπεινούσθων
56.Να μεταφέρετε στον αντίστοιχο τύπο του ρήματος της πρότασης τα
ρήματα φιλέω-ῶ και ἐλευθερόω-ῶ:
α. Τήν πατρίδα ἀγαπῶμεν. β. Ἀγαπᾶτε τήν πατρίδα γ. Δεῖ τήν πατρίδα ἀγαπᾶν. δ. Εἴθε τήν πατρίδα ἀγαπῴης.ε. Οὗτοι τήν πατρίδα ἠγάπων. –
στ. Ἀγάπα τήν σήν πατρίδα –
ζ. Χρή ἀγαπᾶσθαι τήν πατρίδα –
η. Ἡ πατρίς ἀγαπᾶται. –
θ. Φοβοῦμαι μή οὐ τήν πατρίδα ἀγαπᾶτε. επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
57. Να μεταφέρετε τα ρήματα των προτάσεων αντίστοιχα σε ενεστώτα,
μέλλοντα και αόριστο:
α. Ἀγησίλαος τούς ἐν Ἀσίᾳ Ἕλληνας ἠλευθέρου. -
β. Ὁ κῆρυξ ὑμᾶς ἐστεφάνου. -
γ. Ἐταπεινούμεθα ὑπό τῶν πολεμίων. -
8.11. ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ
58. Συμπληρώστε τον πίνακα:
ενεστωτας
φυλάττω
γ΄πληθ.
συγγράφω
ενικό
γ’
βλάπτω
πληθ.
α’
κατακλέπτω β’
ενικό
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
παρατατικος
μελλοντας
αοριστος
συμβουλεύω β’
ενικό
59. Σχηματίστε τον αόριστο των ρημάτων:
βουλεύω
κωλύω
τρέπω
πράττω
κλέπτω
παιδεύω
πλέκω
θεραπεύω
γράφω
θύω
διαφυλάττω
ἀγορεύω
ἄρχω
60. Συμπληρώστε τον πίνακα:
υποτακτική αορίστου
ἐλπίζομεν
τρέφεις
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
υποτακτική παρακειμένου.
πατάσσετε
διδάσκουσι
κρύπτει
61. Να μετατρέψετε τις υποτακτικές ενεστώτα σε υποτακτικές αορίστου στο
ίδιο πρόσωπο και αριθμό:
α. οὗτος στρατεύῃ: …………………………
β. ἡμεῖς γράφωμεν: ………………………..
γ. σύ ἂρχῃς: …………………………………
δ. ὑμεῖς πείθητε: …………………………...
ε. οὗτοι πράττωσιν: ……………………….
στ. ἐγώ βλάπτω: ……………………………
ζ. οἱ Ἕλληνες φυλάττωσιν: …………………………
η. ὑμεῖς ἀλλάττητε: …………………………..
62. Να σχηματιστούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές μέσης φωνής των
ρημάτων: βλάπτομαι, ψεύδομαι, φυλάττομαι
απαρέμφατο
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
μετοχή
63. Συμπληρώστε τον πίνακα:
ενεργητική φωνή
απαρ. ενεστ.
απαρ. μέλλοντ.
απαρ. αορίστ.
απαρ. παρακ.
λύω
γράφω
τάττω
πέμπω
φυλάττω
βλάπτω
πείθω
8.12. ΣΥΜΦΩΝΟΛΗΚΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Β' ΣΥΖΥΓΙΑΣ
64.Να αναγνωριστούν οι παρακάτω τύποι και να γραφούν στις άλλες
εγκλίσεις του ίδιου χρόνου:
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
μείγνυς –
μείγνυμεν –
ζευγνύοις –
ἀποσβεννύωνται –
ἀπέσβηκας –
ὀμόσῃς –
ζεύγνυσαι –
ἐζεύγνυντο -
65. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τον κατάλληλο τύπο των ρημάτων:
α. Ὁ πατήρ τοῖς παισίν …………………………..(δείκνυμι) ὅ,τι δέοι ποιεῖν.
β. Πολλοί τῷ λιμῷ…………………………. (ἀπόλλυμαι)
γ. Κῦρος στρατηγός πάντων ……………………………(ἀποδείκνυμαι)
δ. Τροφή πάντας ἀνθρώπους ………………………….(ῥώννυμι)
ε. Νόμος κεῖται τούς ἐφήβους ἐν τῷ Ἱερῷ Ἀγλαύρου…………………………
(ὄμνυμι)
στ. Οἱ νοσοῦντες φαρμάκοις ὑπό τῶν ἰατρῶν ………………………(ῥώννυμαι)
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ζ. ΤότεΜίλτιάδης πειρᾶται πείθειν τούς ἑτέρους φύλακας τήν γέφυραν
……………………(ῥήγνυμι)
η. Ἀλλ' Ἱστιαῖος ὁ Μιλήσιος τό τοῦ Μιλτιάδου ἔργον………………………
(ἀπόλλυμι)
8.13. ΦΩΝΗΕΝΤΟΛΗΚΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Β' ΣΥΖΥΓΙΑΣ
66. Να συμπληρώσετε τις καταλήξεις στις παρακάτω προτάσεις:
α. Ἡ ἀρετή μόνη εὐδαίμονας τούς ἀνθρώπους καθίστη……………
β. Οἱ Θηβαῖοι κατέστη…………….ἡγεμόνες τῶν Ἑλλήνων.
γ. Κῦρος τοῖς Ἕλλησι παρήγγειλεν ἐξοπλίζεσθαι, καί καθίστα……εἰς τήν
ἑαυτοῦ τάξιν ἕκαστον.
δ. Πάντες οἱ Σπαρτιᾶται πλήν τῶν ἐφόρων ὑπανίστα…………τοῖς βασιλεῦσι.
ε. Ὁ Νεῖλος ποταμός ἐκ τῆς Αἰθιοπίας ῥέων ἐξίη………….εἰς την θάλατταν.
στ. Οἱ Ἀθηναῖοι ἐφίε…………Σικελίας ἄρξαι.
ζ. Ὅτε εἷλε τήν Θηβαίων πόλιν Ἀλέξανδρος, ἀφῆ……...τῆς πράξεως τούς τοῦ
πατρός ξένους.
η.Ἔγωγε, ἔφη, τούς γάρ εὖ παθόντας, ὅταν δυνάμενοι χάριν ἀποδοῦ………μή
ἀποδῶ……….ἀχαρίστους καλῶ.
θ. Ταῦτα τῷ ταμίᾳ παρέδω………καί δείξαντες τάς χώρας αὐτῶν εἴπομεν αὐτῷ
διδό………….. τούτων ὅτῳ δέοι ἕκαστον, και μεμνῆσθαι ὅ,τι τῳ διδῶ…………..
67. Να συμπληρώσετε τους τύπους του παρατατικού και του αορίστου στην
ίδια φωνή και στο ίδιο πρόσωπο με βάση την α΄ στήλη:
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ενεστώτας
παρατατικός
αόριστος
ἐγώ τίθημι
σύ ἐκτίθεσαι
οὗτος ἀποτίθησι
ἡμεῖς ἀνατίθεμεν
ὑμεῖς συντίθεσθε
οὗτοι προστίθενται
68. Να τρέψετε τις παρακάτω προτάσεις κατά το παράδειγμα:
α. Καθίστημι τόν ἅρπαγα φύλακα - Καθίσταται ὁ ἅρπαξ φύλαξ.
β. Κατέστησαν τόν ἅρπαγα φύλακα –
γ. Καθίσταμεν τούς ἅρπαγας φύλακας –
δ. Κατέστησαν τούς ἅρπαγας φύλακας –
ε. Καθίστην τόν ἅρπαγα φύλακα –
στ. Καθίστην τούς ἅρπαγας φύλακας -
69. Να μεταφέρετε τα ρήματα των προτάσεων στον παρατατικό και στον
αόριστο:
α. Ἡ γάρ ἐμή θυγατέρα εἰς πενίαν καθίσταται διά ταύτην τήν δίκην.
β. Ἀθηναῖοι οὖν ἀνιστᾶσιν ἐκ τῆς Αἰγίνης τούς Αἰγινήτας.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
γ. Ὑμεῖς δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, καθίστατε εἰς πολλήν ἀπορίαν τάς ἐμάς
θυγατέρας καταδικάζοντες ἐμοῦ.
δ. Τιθέντος δέ τοῦ σοφιστοῦ τά χρήματα ὑπέρ Μετανείρας, ἡ Νικαρέτη οὐ
δίδωσιν αὐτῇ οὐδέν, ἀλλα καθίστησι εἰς ἀπορίαν τόν παῖδα
ε. Ἀγησίλαος οὐκ ἀφίησι αὐτoνόμους τάς πόλεις.
70. Να μεταφέρετε τα ρήματα των προτάσεων στον αντίθετο αριθμό:
α. Οἱ Ἕλληνες ἐπί τοῖς υἱέσι παιδαγωγούς θεράποντας ἐφιστᾶσι.
β. Στῶμεν καλῶς.
γ. Οἱ μαθηταί καθισταῖντο ἐπιμελεῖς.
δ. Οἱ πονηροί μεθιστάσθων ἐκ τῆς πόλεως.
ε. Οἱ ἀπαίδευτοι ἄνθρωποι τά γράμματα οὐ συνιᾶσι.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
στ. Ἐπεί νόμους ἀγαθούς τίθησι, εὐεργέτης τῆς πατρίδος ἐστί.
ζ. Πάντες οἱ ἄνθρωποι ἐφίενται τῆς ἀληθείας.
71. Να μεταφέρετε τους ρηματικούς τύπους στον αόριστο β΄:
α. Ἡ γάρ ἐμή θυγατέρα εἰς πενίαν καθίσταται διά ταύτην τήν δίκην.
β. Τιθέντος δέ τοῦ σοφιστοῦ τά χρήματα ὑπέρ Μετανείρας, ἡ Νικαρέτη οὐ
δίδωσιν αὐτῇ οὐδέν.
γ. Ἀγησίλαος οὐκ ἀφίησι αὐτoνόμους τάς πόλεις.
δ. Πάντες οἱ Σπαρτιᾶται πλήν τῶν ἐφόρων ὑπανίστανται τοῖς βασιλεῦσι.
8.14. ΑΟΡΙΣΤΟΣ Β΄ ΒΑΡΥΤΟΝΩΝ ΡΗΜ. ΚΑΤΑ ΤΑ ΡΗΜ. ΣΕ -ΜΙ
72. Οι παρακάτω ενεστώτες να γίνουν αόριστοι β΄:
α. ἀποδιδράσκει β. φύῃ γ. ἁλίσκονται δ. ῥέουσι -
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ε. ῥεῖ στ. βαίνομεν ζ. φθάνει η. δύομαι θ. γιγνώσκετε -
73. Να γίνει χρονική και εγκλιτική αντικατάσταση στους τύπους: ἔβην,
ἔφυν, ἑάλων, ἐβίων, ἐρρύην
8.15.
ΑΛΛΑ
ΡΗΜΑΤΑ
ΤΗΣ
Β'
74.Να βρείτε τις διαφορές των παρακάτω τύπων:
α. φατέ –
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
ΣΥΖΥΓΙΑ
ΣΕ
-ΜΙ
φάτε
β. ἤδη –
ᾔδη
γ. ἦσαν –
ᾖσαν
δ. ἦμεν –
ᾖμεν
75.Να συμπληρώσετε τα κενά με τους σωστούς τύπους του ρήματος οἶδα:
α. Ὁ Ἀρίστιππος ἠρώτα αὐτόν εἴ τι…………………………καλόν.
β. Σύ οὐκ………………ὅτι πρός ταῦτα πάντα καλά τε κἀγαθά ἔστι;
γ. Δῆλος νή Δί' εἶναι ὅτι ἅ ᾤετο……………………..οὐκ οἶδε.
δ. Ὁμολογῶ μή……………… δ' ὅ,τι πρός τούς θεούς εὔχεσθαι χρή.
ε. Δοκεῖ σοι δυνατόν εἶναι δημοκρατίαν ………μή δῆμον.
76.
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό
τύπο του ρήματος εἶμι:
α. Ὁ Ἀνάχαρσις……………………τήν Ἑλλάδα κύκλῳ. (περίειμι)
β. Σύ………………… (εἶμι) ἐπί τήν τῶν Λακεδαιμονίων χώραν.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
γ. Ἐκ τοῦ στόματος πολλά μεν ἀγαθά, πολλά δε κακά…………. (ἔξειμι)
δ. Εὔκολον ἔφασκε ὁ Βίων τήν εἰς Ἄδου ὁδόν καταμύοντας (=με κλειστά
μάτια) γάρ αὐτήν……………(εἶμι).
ε...…………………….καί οἱ Λακεδαιμόνιοι σπουδή. (ἀντέπειμι)
77.Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό τύπο
του ρήματος φημί:
α. Πότερον, βίαν……………………ἤ μη φῶμεν εἶναι;
β. Ἀκούσαντες οἱ στρατιῶται ὅτι οὐ………………………… ἐπί βασιλέα
πορεύεσθαι,
ἐπῄνεσαν.
γ. Διογένης …………………ζητεῖν ἀνθρώπους περιῆγε λύχνον ἀνημμένον νυκτός
τε καί ἡμέρας.
δ. Σωκράτης……….Τί ἄν μοι ἡ
ε. Ὁ στρατιώτης οὐκ………….ὁπλιτεύειν.
πόλις
μέλλοντι
ἀποφεύξεσθαι;
78.Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό τύπο
του ρήματος δέδοικα-δέδια:
α. Οἱ μεν βασιλεῖς ……………………… ὑπέρ τῶν ἀρχομένων, οἱ δε τύραννοι τούς
ἀρχομένους.
β. Κῦρος …………………. , μή ὁ βασιλεύς ὄπισθεν γενόμενος
κατακόψη τό Ἑλληνικόν.
γ. Οὐκ ἐθέλω ἐλθεῖν προς Κῦρον……………………….., μή δίκην ἐπιθ μοι.
δ. Οἱ Ἕλληνες………………………, μή οἱ πολέμιοι προσάγοιεν πρός το κέρας.
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης
79.
Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό
τύπο του ρήματος χρή:
α. Φημί……………………..ὑμᾶς τόν Εὐφράτην διαβῆναι.
β. Διογένης ἠρωτήθη, ποίᾳ ὥρᾳ…………………………ἀριστᾶν.
γ. Ἔνιοι ἡγοῦνται………………τόν ἄρχοντα διαφέρειν τῶν ἀρχομένων.
δ.…………………ἤδη τόν προδότην διεφθάρθαι.
ε. Ὦ ἄνδρες δικασταί,………………ἱκανήν εἶναι τήν κατηγορίαν ταύτην.
80.Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με το σωστό τύπο
του ρήματος κεῖμαι-κάθημαι:
α. Τά Τέμπη μεταξύ Ὀλύμπου καί Ὄσσης……………(κεῖμαι)
β. Τό δόρυ μοι……………………….εἰρήνη γάρ γέγονε. (κεῖμαι)
γ. Ὁ τοῦ Κύκλωπος ὀφθαλμός μέσω μετώπου…………………… (ἐπίκειμαι)
δ. Τοῖς πολεμίοις ἀναχωροῦσιν……………………. (ἐπίκειμαι)
ε. Κῦρος ἐπί τοῦ ἅρματος……………………τήν πορείαν ἐποιεῖτο. (κάθημαι)
στ. Οὐ πόρρω αὐτοῦ δοκοῦμεν μοι………………… (κάθημαι)
81. Να κλιθούν στον ενεστώτα της προστακτικής τα ρήματα: ἀπόφημι,
ἄπειμι, σύνοιδα
επιμέλεια: Γιώργος Θώδης

Download Report