ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ XE 22-1. Συνθετικό Εργαστήριο ΑΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΠΟΣ Βέροια ∆ιδακτική οµάδα Σοφία Χατζηκοκόλη, Χατζηκοκόλη, Παρασκευή Ταράνη Ταράνη,, Γαρυφαλλιά Κατσαβουνίδου ΕΙΚΟΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ Σοφία Χατζηκοκόλη Αρχιτέκτων--Μηχανικός ΑΠΘ, HF Planner Poly. N. London, CNAA, ∆ρ. Αρχιτ. ΑΠΘ Αρχιτέκτων Επ.. Καθηγήτρια, ΤΜΧΑ, Πολυτεχνική Σχολή, ΑΠΘ Επ ΠΑΡΑ∆ΟΣΗ KΑΤΑΓΩΓΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΩΝ ΒΑΣΙΛΕΩΝ και Ι∆ΡΥΣΗ ΠΟΛΕΩΝ Η Πόλη της Βέροιας Ζευς + Αλκµήνη Ο Αρχαιολογικός χώρος Βεργίνας (Αιγές) Το όρος Όλυµπος Ηρακλής....... Τήµενος ...... Περδίκκας Α’, 7ος αιώνας π.Χ...... Αµύντας Α’ (540(540-498 π.Χ.) Αλέξανδρος Α’ (498(498-454 π.Χ.) Περδίκκας Β’ (454(454-413 Π.Χ.) Αρχέλαος Α’ (413(413-399 π.Χ.)...... Αµύντας Γ’ (393(393-369 π.Χ.)..... Φίλιππος Β’ (359 (359--336 π.Χ.) Αλέξανδρος Γ’ ο Μέγας (336(336-323 π.Χ.) ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΗ KΑΤΑΓΩΓΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΩΝ Αιγές Πέλλα ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΑ∆ΟΣΗ Ι∆ΡΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ∆ευκαλίων Ζευς + Θυία Ζευς Μακεδόνας Μάγνητας Μακεδόνας Βέρης «...που κατοικούσαν στους τόπους γύρω από την Πιερία και τον Όλυµπο...» Ησίοδος, Γυναικών Κατάλογος, Απόσπασµα 29, 8ος αιώνας π.Χ. Βέροια Μίεζα Όλγανος Στέφανος Βυζάντιος, Εθνικά, 5ος-6ος αιώνας µΧ 1 Ιστορικές περίοδοι και φάσεις ιστορικής εξέλιξης της BEPOIAΣ BEPOIAΣ ΑΡΧΑΪΚΗ (-8th C BC) Θουκυδίδης,, (1.61.4: 432 πΧ ο αθηναϊκός στρατός επιχειρεί να καταλάβει την Βέροια Θουκυδίδης ΚΛΑΣΙΚΗ (8th (8th--4th C BC) καθ’ οδόν από την Πύδνα στην Ποτίδαια) ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ (4th -2nd C BC) ΡΩΜΑΪΚΗ (168 BCBC-392 AD) BEPOIA ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ (392 -1433) BEPPOIA ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ (1433 (1433--1912) ΜΕΤΑ την ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ (1912 (1912--1950) ΜΟΝΤΕΡΝΑ (1950 (1950--) BEPOIA ΑΡΧΑΪΚΗ, ΚΛΑΣΙΚΗ, ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ, ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ Γραπτές πηγές Αρριανός, (Ανάβ. 3.6.4, Ινδ. 18.6) Αρριανός, Πολύβιος (28 (28--29) Τίτος Λίβιος (40 (40--44) Λίβιος (45.30.5: tertia regio nobiles urbes Edessam et Beroeam et Pellam habet) Σκύµνος (624 (624--25: εν τη µεσογείω δ’εισί µεν πολλαί πόλεις, η Πέλλα και Βέροια δ’επιφανέσταται) Πλούταρχος (∆ηµήτριος 44, Πύρρος 11, Ποµπήιος 64) Στράβων (Γεωγραφικά Ζ΄ 330: η Βέροια πόλις εν ταις υπωρείας κείται του Βερµίου όρους) Πλίνιος (4.33) Πτολεµαίος (3.12,36) Λουκιανός (Λούκιος ή όνος 3434-38) κ.α. ΑΡΧΑΪΚΗ, ΚΛΑΣΙΚΗ, ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ, ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ Τίτλοι ΒΕΡΟΙΑΣ Τόπος καταγωγής της Μακεδονικής ∆υναστείας των Αντιγονιδών (294--168 π.Χ (294 π.Χ)) Έδρα του Κοινού των Μακεδόνων (οργάνωση που συγκροτούσαν αντιπρόσωποι των Μακεδονικών πόλεων και πλαισιωνόταν µε αγώνες αθλητικούς και καλλιτεχνικούς) Βέροια Μητρόπολις Μακεδονίας επί Φλαβίων ∆ις νεωκόρος (επί Φλαβίων και επί Ελαγαβάλου και Γορδιανού Γ΄, µε προνόµιο να ιδρύσει και να συντηρεί ναό αφιερωµένο στους Σεβαστούς και να τελεί την λατρεία τους µε αγώνες Πανελλήνιας εµβέλειας, µε θηριοµαχίες και αγώνες µονοµάχων) Hatzopoulos M.B., Loukopoulos L.D. “Philip of Macedon”, Ekdotike Athenon S.A., Athens 1980 C 508 π.Χ. Αλέξανδρος Ι (479(479-452 π.Χ.) Η εξάπλωση του Μακεδονικού Βασιλείου (4 (4ος ος αιώνας πΧ πΧ)) ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ (336 – 323 πΧ πΧ)) Hatzopoulos M.B., Loukopoulos L.D. “Philip of Macedon”, Ekdotike Athenon S.A., Athens 1980 2 ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΟΧΥΡΩΣΗ Βασιλική Πύλη Οψικιανή Πύλη Ευιαστική Πύλη ΡΥΜΟΤΟΜΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΚΕΝΤΡΑ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΒΙΟΥ Ελληνιστική Περίοδος Ρωµαϊκή Περίοδος Brocas-Deflassieux L., Αρχαία Βέροια. Μελέτη Τοπογραφίας», ∆ήµος Βέροιας ΕΙΕ, ΚΕΡΑ, 1999. ΚΕΝΤΡΑ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΒΙΟΥ Ο Άγιος Παύλος στη BEROIA Αγορά πολιτικής ζωής Αγορά οικονοµικής ζωής Οι Πράξεις των Αποστόλων 16, 88--10 Ασκληπιείο Στάδιο Ιερό Ηρακλέους Κυναγίδα Θέατρο Ιερό ∆ιονύσου Γυµνάσιο Ιερό Σεβαστών 3 Ο Άγιος Παύλος στη BEROIA THE ACTS OF THE APOSTLES Chapter 17 verse 11 Οι Πράξεις των Αποστόλων 17, 1010-12 Επιστύλιο Τέµπλου, 183 X 35 εκ, από την εκκλησία της Αγίας Άννας αρχές 15ου , αιώνα µΧ, BEPPOIA … eagerly examined the scriptures every day The Berean Church (also called Beroeans, Beroeans, Barclayans or Barclayites Barclayites)) were a Protestant sect, based mainly on UK and USA, following former Scottish Presbiterian minister John Barclay (1734(1734-1798). They have an emphasis on the primacy of scripture. Some groups among the Bible Student movement also adopted the name, such as the Berean Bible Students Τοιχογραφία Παλαιάς Μητρόπολης, 13 αιώνας, BEPOIA and the Berean Bible Institute ος Bereans / John Barclay: The Concise Oxford Dictionary of the Christian Church. E. A. Livingstone. Oxford University Press, 2000 Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ της BEPPOI BEPPOIΑΣ ΑΣ (392 -1433) Το Βήµα του Αποστόλου Παύλου στη BEPOIA Η Βέρροια γίνεται σηµαντική πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Σηµαντικά πολιτικά και στρατιωτικά γεγονότα 392 AD Η BEPPOIA προσαρτάται στο ανατολικό τµήµα της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζάντιο Βυζάντιο)) Αρχές 20 ου αιώνα 395 – 10ο αιώνα η BEPPOIA υποφέρει από επιδροµές Γότθων Γότθων,, Ούννων Ούννων,, Βουλγάρων Βουλγάρων,, Σλάβων 904 Η BEPPOIA υποφέρει από επιδροµή Σαρακηνών Πειρατών 985 - 1001 Βουλγαρική κατοχή. Απελευθέρωση από τον Βασίλειο II τον Βουλγαροκτόνο 1001 Ιδρύεται το θέµα της BEPPOIA BEPPOIAΣ Σ από τον Βασίλειο II τον Βουλγαροκτόνο (ειδική διοικητική µονάδα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας) Αυτοκρατορίας) 1185 επιδροµές Νορµανδών 1204--1224 Περίοδος Φραγκοκρατίας. 1204 Φραγκοκρατίας. Η BEPPOIA θύµα της επιδροµής της 4ης Σταυροφορίας 1302--1309 επιδροµή Καταλανών 1302 1328 and 1341 η ΒΕΡΡΟΙΑ επηρεάζεται από τον 1ος και 2ος εµφύλιο πόλεµο 1346--1350 κατάληψη από τους Σέρβους. Απελευθέρωση από τον Ιωάννη τον Καντακουζηνό. 1346 Καντακουζηνό. 1373--1375 1η κατάληψη της ΒΕΡΡΟΙΑΣ από τους Οθωµανούς 1373 1386--1387 2η κατάληψη της ΒΕΡΡΟΙΑΣ από τους Οθωµανούς 1386 1391--1393 3η κατάληψη της ΒΕΡΡΟΙΑΣ από τους Οθωµανούς 1391 1433 AD Σήµερα Εκκλησίες στη Βυζαντινή BEPPOIA Κάθε εύπορη οικογένεια θεωρούσε τιµή να κτίζει και να συντηρεί τη δική της εκκλησία ή µοναστήρι στη BEPPOIA Στις αρχές του 20ου αιώνα 72 εκκλησίες αναφέρεται ότι υπήρχαν στη BEPOIA. BEPOIA Σήµερα επιβιώνουν 48 από αυτές και 38 έχουν ακόµα τις τοιχογραφίες τους. Κατά την εποχή της Οθωµανικής κατάκτησης, που ακολούθησε κατάκτησης, τη Βυζαντινή, Βυζαντινή, δεν επιτρεπόταν η κατασκευή νέων εκκλησιών. εκκλησιών. Οριστική κατάληψη της BEPPOIA BEPPOIAΣ Σ από τους Οθωµανούς (ως το 1912) BEPOIA - ζωντανό µουσείο Η παλαιά Μητρόπολις Βυζαντινής Αρχιτεκτονικής και Τέχνης 3κλ. 3 λ Βασιλική Β λ ή του 11ου αιώνα µε σηµαντικές τοιχογραφίες Κτισµένη πάνω στο αρχαίο ιερό του ∆ιονύσου 4 Μετατράπηκε σε τζαµί αµέσως µετά την τελευταία εισβολή και κατάληψη από τους Οθωµανούς. Οι τοιχογραφίες της καλύφθηκαν από ασβέστη. Μέγας Θεολόγος Ο Μητροπολίτης και οι πολιτικοί άρχοντες της Βέροιας εκτελέστηκαν δια απαγχονισµού από τους Οθωµανούς στον πλάτανο έξω από τη Μητρόπολη 3κλ. Βασιλική Με τοιχογραφίες του 13ου αιώνα Η Μονή των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτας µε τοιχογραφίες του 14ου αιώνα Η εκκλησία του Χριστού (Μονή του Σωτήρα Χριστού του Καλοθέτου) Τοιχογραφήθηκε από τον γνωστό αγιογράφο Γεώργιο Καλλιέργη το 1314 - 1315 Αγία Άννα Άγιος Γεώργιος ο Μικρός µε τοιχογραφίες του 14ου αιώνα 2κλ. ναός µε πολλές φάσεις ανέγερσης πάνω στα θεµέλια παλαιοχριστιανικού ναού του 6ου αιώνα Αγία Άννα και η Θεοτόκος, Θεοτόκος, c 1500 5 Άγιος Πατάπιος ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ, ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΕΠΟΧΗ Χριστιανισµός (έδρα επισκοπής από το 349) Σεισµός 896 Επιδροµές - λεηλασίες 500 χρόνια Οθωµανικής κατοχής Πυρκαγιά 1864 Κανονικό, γεωµετρικό Ιπποδάµειο σύστηµα Εξωτερική αµυντική δοµή 3κλ. βασιλική δίπλα στα ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού του 4ου και 5ου αιώνα Οργανικό σύστηµα Λαβυρίνθου Εσωτερική αµυντική δοµή µε τοιχογραφίες των αρχών του 16ου αιώνα Κανονικό, γεωµετρικό Ιπποδάµειο σύστηµα Εξωτερική αµυντική δοµή Ιπποδάµειο Ρυµοτοµικό Σύστηµα Αρχές Αναλογία Αρµονία Χρυσές τοµές Πυθαγόρεια φιλοσοφία Πριήνη Οργανικό σύστηµα Λαβυρίνθου Εσωτερική αµυντική δοµή ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ (µε βάση το υπόβαθρο του σχεδίου πόλεως του 1936) Κοινωνικός διαχωρισµός του αστικούύ χώρου Χριστιανικός τοµέας Μουσουλµανικός τοµέας Εβραϊκός τοµέας 6 Ελληνικός Χριστιανικός τοµέας ∆ρόµος σε Ελληνική Χριστιανική περιοχή Αξονοµετρικό σκαρίφηµα της συνοικίας της Κυριώτισσας Καλογήρου N., Βέροια, Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, Μακεδονία Α’, Μέλισσα, 1998, σσ 59-92. Εξωτερική όψη «Απάνοιξη» Αντιπροσωπευτικό κλειστό τετράγωνο Βεροιώτικης πολεοδοµίας Εσωτερική όψη Μουτσόπουλος Ν., «Η Λαϊκή Αρχιτεκτονική της Βέροιας», ΤΕΕ, 1967. Μουσουλµανικός τοµέας Μουσουλµανικός τοµέας ∆ίδυµοι Λουτρώνες κτίστηκαν το 16ο αιώνα λειτουργούσαν ως το 1935. Χωριστά τµήµατα για άνδρες και γυναίκες 7 Εβραϊκός τοµέας Μουσουλµανικός τοµέας Ορτά Τζαµί (κτίστηκε τέλη 15ου αιώνα) Μεντρεσέ Τζαµί (κτίστηκε στα µέσα του 19ου αιώνα) Καλογήρου N. N.,, Βέροια, Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, Μακεδονία Α’, Μέλισσα, 1998, σσ 59 59--92. Άποψη της Βέροιας κατά τον Μεσοπόλεµο (από ανατολικά) Άποψη της Βέροιας κατά την απελευθέρωση (από Ν∆) Άποψη της Βέροιας (από Β∆) ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ (µε βάση το υπόβαθρο ∆ηµόσια κτίρια του σχεδίου πόλεως του 1936) ∆ηµόσια κτίρια Χάνια Βιοτεχνικά κτίρια ΚαταστήµαταΚαταστήµατα-εργαστήρια Θρησκευτικά κτίρια Κατοικίες ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ 8 Βιοτεχνικά κτίρια Καταστήµατα--εργαστήρια Καταστήµατα Θρησκευτικά κτίρια Κατοικίες ∆) Λειτουργικό «Ρασιοναλισµό» Μοντερνισµό Μετά τον Α’ Παγκόσµιο πόλεµο Υπό την επιρροή του κυβισµού Υπέρ των καθαρών µορφών Εξέλιξη Ρυµοτοµικού Σχεδίου Βέροιας στον 20ο αιώνα ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ (µε βάση το υπόβαθρο του σχεδίου πόλεως του 1936) Τέλος 20ου αιώνα Αρχές 20ου αιώνα Bauhaus 1919-1933 Dessau, Weimar, 9 Μοντερνισµός ΒΕΡΟΙΑ Μνηµεία Οδός Μ. Αλεξάνδρου µέσα του 20ου αιώνα Οδός Μ. Αλεξάνδρου σήµερα Αναπλάσεις κτιρίων Πεζοδροµήσεις Πλακοστρώσεις Προστασία παραδοσιακών περιοχών Αρχαίος δρόµος στη Μητροπόλεως 20044 200 2005 Νεο--παραδοσιακός ρυθµός Νεο 2006 10 Η Βέροια που χάθηκε Η Βέροια που χάθηκε Η Βέροια που σώθηκε - Αναπλάσεις Περιοχές Η Βέροια της αποµίµησης ∆ιαδροµές Κόµβοι 11 Όρια Όρια Φυσικό/τεχνητό Παλαιό/ νέο Κλασικό ; παραδοσιακό Το ερώτηµα είναι: Γιατί οι Βεροιείς προτιµούν αισθητικά τα δυο πρώτα πρότυπα (κλασικό και παραδοσιακό) και όχι το τρίτο (µοντέρνο), ενώ το επιδιώκουν; Τοπόσηµα ΠΛΑΤΩΝ,, 5ος ΠΛΑΤΩΝ 5ος αιώνας π.Χ ΤΩΝ ∆΄ΑΥ ΚΙΝΗΣΕΩΝ Η ΕΝ ΕΑΥΤΩ ΥΦ ΑΥΤΟΥ ΑΡΙΣΤΗ ΚΙΝΗΣΙΣ-- ΜΑΛΙΣΤΑ ΓΑΡ ΤΗ ΚΙΝΗΣΙΣ ∆ΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ ΚΙΝΗΣΕΙ ΣΥΓΓΕΝΗΣ... ΧΕΙΡΙΣΤΗ ∆Ε Η ... ∆Ι ΕΤΕΡΩΝ ΑΥΤΟ ΚΑΤΑ ΜΕΡΗ ΚΙΝΟΥΣΑ “Σε σχέση µε τις κινήσεις ενός σώµατος, η καλύτερη είναι εκείνη που γίνεται από τον εαυτό του για τον ίδιο του τον εαυτό, αφού είναι σχεδόν όµοια µε την κίνηση της διάνοιας και του σύµπαντος... σύµπαντος ... χειρότερη απ΄ όλες είναι εκείνη που επιβάλλεται σε ένα σώµα ...µε τη βοήθεια ξένης επίδρασης”. επίδρασης”. µοντέρνο ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Brocas-Deflassieux L., Αρχαία Βέροια. Μελέτη Τοπογραφίας», ∆. Βέροιας ΕΙΕ, ΚΕΡΑ, 1999 Βυζάντιος Στέφανος , Εθνικά, 5ος-6ος αιώνας µΧ Chatzicocoli S, Syrakoy A.C., “Platon and the cultural image of the city”, “Ethic and Architecture”, 3rd Workshop, III International Congress Arquitectura 3000, “The Architecture of in-difference”, Luis Angel Dominguez (ed), KHORA II, 8, Escuela Tecnica Superior de Arquitectura de Barcelona, 2005, pp 14-21. Chatzicocoli S, “Spiritual Care and Urban Life in Byzantine Beroia”, Session 1606, International Medieval Congress 2007, Institute for Medieval Studies, University of Leeds, 9-12 July 2007. Hatzopoulos M.B., M B Loukopoulos L.D. L D Philip of Macedon, Macedon Ekd. Ekd Athenon S.A., S A Athens 1980 Ησίοδος, Γυναικών Κατάλογος, Απόσπασµα 29, 8ος αιώνας π.Χ Καλογήρου N., Βέροια, Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, Μακεδονία Α’, Μέλισσα, 1998, Μουτσόπουλος Ν., Η Λαϊκή Αρχιτεκτονική της Βέροιας, ΤΕΕ, 1967. Πλάτων, Τίµαιος. Χατζηκοκόλη Σ. Οι ∆ιεθνείς Περιβαλλοντικές Προκλήσεις και η Πόλη της Βέροιας, Συνέδριο: «Προστασία-αποκατάσταση και βιώσιµη ανάπτυξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη», (∆ράση Jean Monnet), Χώρος Τεχνών, Βέροια, 30 Νοεµβρίου-1 ∆εκεµβρίου 2007 Χιονίδης Γ., Ιστορία της Βέροιας, Θεσσαλονίκη, Τόµος Α, 1960, Τόµος Β, 1970 Πλάτων,, “Τίµαιος Πλάτων Τίµαιος”, ”, 89 89α α 12
© Copyright 2024 Paperzz
