5Ο ΛYKEIO NIKAIΑΣ Μάρτιος 2013 AP. TEYXOΥΣ 14 5ο ΛΥΚΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ Σικελιανού & Βεργίνας Τηλ.:210 49 46 388 FAX:210 49 46 318 ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 Τεύχος 14 Υπεύθυνοι έκδοσης: Σαβλά Θεοδώρα Κοντοπούλου Μάρθα Καλλιτεχνική επιμέλεια: Σαρημιχαηλίδης Απόστολος Γαρίδα Ελένη Γενική εποπτεία: Χαρισιάδης Σπυρίδων ου (Διευθυντής 5 Λυκείου Νίκαιας) 17 τριαντάφυλλα για τη Γιούλη Ένας ακόμη πρόωρος χαμός βάρυνε το σχολείο μας. Η είδηση του χαμού της μαθήτριας Γιούλης Μποζά, στις 13/11/2012, γέμισε πένθος όλους εμάς που τη γνωρίζαμε από την παιδική μας ηλικία και το χώρο του σχολείου. Πάλεψε θαρραλέα, το χαμόγελο δεν έλειψε ποτέ από τα χείλη της και απέδειξε το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής στις κρίσιμες στιγμές της ζωής του. Η μορφή της ζωντανή στα μάτια όλων μαςκαθηγητών και μαθητών- πάντα χαρούμενη και δημιουργική να μάς γεμίζει αισιοδοξία , σαν να ετοιμαζόμαστε για μια βόλτα στην πλατεία Ελευθερίας… Μαριάννα, Ειρήνη, Μπάμπης , Γ΄ τάξη. Συνεργάστηκαν οι μαθητές: Αδαμαντίδη Μαριλένα Αλεξόγλου Αλέξης Αλτόγλου Μαριάννα Αναστασιάδη Βάσω Αντικίδου Μαρία Αποστόλου Θεόδωρος Αυγερίδη Σταυρούλα Βαρδαλά Αγγελική Γκολφινόπουλος Ευγένιος Δημάκη Μαριεύη Ιωαννίδου Κυριακή Καλογερόγιαννης Δημήτρης Καλύβα Ειρήνη Προσφυγική κατοικία στην οδό Ιωνίας «Το πηγάδι του Αγίου Νικολάου». Καρατζά Μαρία Αρχικά οι πρόσφυγες αγόραζαν Κατρακίλη Ελευθερία νερό από πλανόδιους πωλητές που Κατσούρας Αλέξανδρος έρχονταν από τον Πόρο. Αργότερα Λιθαδιώτη Σύλια έγινε αυτό το πηγάδι, για να λυθεί το Λυμπεροπούλου Βάσια θεμελιώδες πρόβλημα της Μαμαγκάκη Ευαγγελία ύδρευσης. Μηλιώνης Βασίλης Μπαξεβανίδη Ελπίδα Μυρίση Ελένη Ουλόρια Χριστίνα Παπαδημητρίου Δήμητρα Παπαδοπούλου Ασπασία Παπάζογλου Μαρία Πατρίκαλος Γιάννης Πέντε Ειρήνη Μικρασιατική Καταστροφή……………………………» 9-14 Σαμίου Τζένη Ελληνικές διάλεκτοι ανθεκτικές στο χρόνο………….» 15-19 Σκαρή Ειρήνη Σταυροπούλου Ελίνα Ενδοοικογενειακή βία, Η βία στα σχολεία………….» 26-30 Τερεζάκη Τζένη Συνέντευξη: Γιάννης Αγγελάκας……………………..» 36-38 Τσομπάνογλου Νεκταρήλια Φελλάς Στέφανος Συνέντευξη: Μάρθα Φριντζήλα………………………» 45-46 Φιλιππόπουλος Φάνης Χαλκίδη Κατιαλένα Χατζηϊωάννης Γιώργος Για την καλλιτεχνική επιμέλεια συνεργάστηκαν οι μαθητές:Καλυμνίου Τζοάννα, Κυραννού Χριστίνα, Λυμπεροπούλου Μαρία, Μανδαμαδιώτης Δημήτρης, Μαργιού Νικολέτα ,Μαρκομπότσαρη Κατερίνα, Μηλιώνης Βασίλης, Μικροπούλου Φωτεινή ,Μπούζα Ελένη ,Νέντις Νέμο , Νομικός Νίκος, Ντρέτσκα Κωνσταντίνα , Ξεροτάγαρος Χρήστος ,Παναγοπούλου Τζωρτζίνα , Παπαδοπούλου Κατερίνα , Πατρίκαλος Γιάννης ,Πολίτου Έρη, Σταυροπούλου Ελίνα , Τριανταφυλλοπούλου Κατερίνα , Τσάβου Ελένη, Φελλάς Στέφανος , Χαλκίδη Κατιαλένα , Χατζηιωάννης Γιώργος. Η οικονομική κρίση χτύπησε και τις «Αναζητήσεις». Όπως είχαμε αναφέρει στο προηγούμενο τεύχος, θα βγαίνουν, πλέον, μόνο σε ηλεκτρονική μορφή (αν και όλοι, μαθητές και καθηγητές, δεχόμαστε ότι η αίσθηση του χαρτιού δεν αντικαθίσταται με την οθόνη ενός υπολογιστή). Το τεύχος που διαβάζετε είναι μια πειραματική συλλογική προσπάθεια, ζητάμε, λοιπόν, να μας κρίνετε με επιείκεια. Την επόμενη σχολική χρονιά θα διασφαλίσουμε και τη διαδραστικότητα, ώστε να μπορέσετε και εσείς, οι αναγνώστες, να γράφετε τα σχόλιά σας. Η δομή, όμως, διατηρήθηκε η ίδια. Πάντα το πρώτο αφιέρωμα είναι στη θεατρική ομάδα μας, που τόσο περήφανους μάς έκανε και φέτος με το «Θουκυδίδη» της . Ένα μεγάλο κομμάτι της ύλης αναφέρεται στα ενενήντα χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή που συμπληρώθηκαν το 2012 και η προσφυγούπολη της Νίκαιας δεν μπορεί ποτέ να σβήσει από τη συλλογική της μνήμη . Οι μαθητές/τριες μας θίγουν κοινωνικά προβλήματα, όπως η βία σε κάθε της μορφή (στην οικογένεια, στο σχολείο, στην κοινωνία), θυμούνται σημαντικά πρόσωπα που έφυγαν από τη ζωή στη διάρκεια του χρόνου που μεσολάβησε από το περσινό τεύχος, όπως ο Χρόνης Μίσσιος ή ο θρυλικός κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Βέλος» Νίκος Παππάς που με τον αγώνα του κατά της δικτατορίας μάς έδειξε πόσα μπορεί να πετύχει έστω και ένας άνθρωπος. Θα θέλαμε, πραγματικά, να παρουσιάσουμε πιο ευχάριστα θέματα, για να ξεφύγουμε μαζί για λίγο από τις δυσκολίες ,μέσα από σκέψεις, προσδοκίες και όνειρα. Δυστυχώς ,όμως, δεν μπορούμε να είμαστε ευχάριστοι, όταν κάτω από τον ελληνικό, έναστρο ουρανό κοιμούνται 20.000 άστεγοι. Όταν μέσα στο 2012 έχασαν τη δουλειά τους 350.000 άνθρωποι, φθάνοντας το ποσοστό της –επίσημηςανεργίας σε 25%. Όταν χιλιάδες συνταξιούχοι ζουν με 300 ευρώ. Όταν, μέσα σε μόλις ένα χρόνο, ο αριθμός των αυτοκτονιών αυξήθηκε κατά 45%. Όταν, επιπρόσθετα, σε αυτό το ζοφερό τοπίο έρχεται να προσθέσει τη δική της παράφωνη νότα ,η Χρυσή Αυγή. Σ` αυτήν ελπίζουν ως μάννα εξ` ουρανού δεκάδες απελπισμένοι, αδύναμοι να περάσουν από την υποτέλεια του φόβου και την κατασκευή εχθρών (όσων, κυρίως, προέρχονται από άλλες χώρες) σε πνευματική και πολιτική ενηλικίωση. Οι μαθητές/τριες μας σχολιάζουν και αυτό το φαινόμενο, σωστά κατά τη γνώμη μας, γιατί αν δεν τσακιστεί το αυγό του φιδιού, αν δεν απαξιωθεί ηθικά ,κάθε λαϊκή αντίσταση κινδυνεύει να κυλιστεί στο αίμα και να έρθει και πάλι ο φασισμός στο προσκήνιο και μάλιστα με λαϊκό έρεισμα.. Ελπίδα υπάρχει και διαφαίνεται είτε μέσα από ανθρώπους που επενδύουν στο μέλλον , όπως οι μαθητές του σχολείου των φυλακών Κορυδαλλού που παρουσιάζουμε είτε μέσα από τους προβληματισμούς και το έργο καλλιτεχνών που δεν διστάζουν να μιλήσουν για όλα αυτά, όπως ο Γιάννης Αγγελάκας και η Μάρθα Φριντζήλα. Γιατί όποιος δεν διδάσκεται από την Ιστορία , θα διδαχθεί βιαίως από την εμπειρία…. Και όποιος σωπαίνει, ενώ πρέπει να μιλά, είναι βαθιά συνένοχος. Οι υπεύθυνοι έκδοσης Σημείωμα από το Διευθυντή Για μια ακόμη χρονιά και παρά την επιδείνωση της καθημερινότητας όλων μας, μέσα σ’ ένα πρωτόγνωρο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, οι μαθητές μας επιμένουν να διατηρήσουν στη ζωή το περιοδικό του σχολείου μας, παρότι τα οικονομικά μας δεν επιτρέπουν την έντυπη έκδοσή του, καταδεικνύοντας ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα για το μέλλον. Κι εμείς όμως, οι καθηγητές, από τη μεριά μας επιμένουμε να θεωρούμε ότι το σχολείο δεν πρέπει να είναι προσανατολισμένο μόνο στην ακαδημαϊκή επιτυχία των μαθητών, αλλά να προάγει τη γενικότερη παιδεία τους και την πολιτισμική τους ανάπτυξη. Παρωθούμε λοιπόν την ενεργή συμμετοχή των μαθητών σε πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως η έκδοση αυτού του περιοδικού και μας χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι την αγκαλιάζουν με πάθος που δηλώνει ότι κι εκείνοι προτιμούν ένα σχολείο που είναι ευαισθητοποιημένο στα κοινωνικά προβλήματα και κυρίως ανοικτό στην κοινωνία και τους παρέχει τη δυνατότητα να δημιουργήσουν και να εκφραστούν. ου Από τη θέση του Διευθυντή του 5 ΓΕΛ Νίκαιας συγχαίρω τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς που τα καθοδηγούν γι’ αυτήν την εξαιρετική τους προσπάθεια και δηλώνω την αμέριστη συμπαράσταση του σχολείου σ’ αυτήν αλλά και σε κάθε αντίστοιχη πρωτοβουλία των μαθητών μας. Χαρισιάδης Σπύρος Το λιμάνι της Σμύρνης πριν την Καταστροφή. Η προκυμαία της, το Κε (Quai) , ήταν κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου. Θεατρική παράσταση: «Η ΗΛΙΚΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ» του Ιάκωβου Καμπανέλλη Για μια ακόμη φορά, η θεατρική ομάδα του σχολείου μας συγκίνησε το κοινό της. «Η ηλικία της νύχτας» έφερε στους μεγαλύτερους μνήμες από περασμένες εποχές ,με αυλές, βασιλικούς και γιασεμιά, κιθάρες, πολέμους και βασανισμένους ανθρώπους. Η ηλικία της νύχτας έχει ως φόντο τη νεότερη ελληνική ιστορία. Ο συγγραφέας τοποθετεί τη δράση του έργου το 1954, σε ένα διώροφο αρχοντικό, κοντά στην Κουμουνδούρου, περιοχή που κατοικούσαν μεγαλοαστικές οικογένειες. Ο ιδιοκτήτης του αρχοντικού κ. Καράς χάνει νωρίς τον πατέρα του και κληρονομεί την επιχείρησή του. Για να επιβιώσει, κινείται στο πλαίσιο ενός αδηφάγου περιβάλλοντος που ο ανελέητος ανταγωνισμός είναι βασικός κανόνας, ενώ όλη η ζωή του είναι ένα -δίχως έλεος- κυνηγητό εμπορικών ευκαιριών. Η συμπεριφορά του συνάδει με την ηθική του καπιταλιστικού συστήματος… Το χρήμα και η εξουσία του προορίζονται να περάσουν στο μονάκριβο γιο του Δημήτρη, τον οποίο οραματίστηκε έναν- κατ` εικόνα και ομοίωση- άξιο διάδοχό του. Για να εκπληρωθούν οι προσδοκίες του μερίμνησε από νωρίς για τη φοίτησή του στα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία και για υψηλούς βαθμούς εξαγοράζοντας τους πάντες. Έτσι, το χρήμα άρχισε να ερμηνεύεται από το νεαρό Δημήτρη Καρά ως το μέσον και ο σκοπός της διαφθοράς. Παράλληλα, οι αποκαλύψεις του παρόντος διαλύουν κάθε αυταπάτη, όταν, για παράδειγμα, συναντά έναν πρώην φίλο του πατέρα του που υπήρξε δωσίλογος και διαλύθηκε η οικογένεια του εξαιτίας των πράξεων του (η κόρη του Σύλβια, που υπήρξε εξιδανικευμένο πρόσωπο για το Δημήτρη είχε καταλήξει πόρνη στον Πειραιά) ή όταν ο Δημήτρης βλέπει τους τρεις φίλους του , γόνους εύπορων οικογενειών, να περιφέρονται δίχως ιδανικά, σε έναν κόσμο που στερείται νοήματος , με αποτέλεσμα να καταλήξουν στο μηδενισμό. Μπροστά από τα μάτια του παρελαύνει μια στρατιά εξαγορασμένων συνειδήσεων… Από την άλλη πλευρά, η επαφή του Δημήτρη με τον κόσμο των άστεγων του ισογείου του σπιτιού του τον οδηγεί σε αναπόφευκτες συγκρίσεις. Συνειδητοποιεί ότι ,παρά τις καθημερινές αντιξοότητες, Οι αναπόφευκτες συγκρίσεις οδηγούν το Δημήτρη στο να ντρέπεται για τη ταξική του προέλευση. Ο Καμπανέλλης φροντίζει να βάλει φωτιά στον παράδεισο του πατέρα Καρά , με δύο αυτοκτονίες, εκ των οποίων η πρώτη , του οφειλέτη του, διαταράσσει για λίγο τον ύπνο του και η δεύτερη του γιου του Δημήτρη, τον βυθίζει για πάντα στη δυστυχία. Εμφανίστηκαν με σειρά οι μαθητές: Βασίλης Μηλιώνης (Δημήτρης), Βερόνικα Χατζοπούλου(Μαρίνα), Αλέξανδρος Κουλικούρδης(Καράς),Αλεξόγλου Αλέξης(Πέτρος ) Κατερίνα Παπαδοπούλου( Χριστίνα), Νεκταρήλια Τσομπάνογλου (Κυρία Καρά), Μαίρη Βογιατζόγλου (Σαρρή), Ηλίας Λόης (Μέξης), Λιάνα Κεραμιδά (Κίμων), Εμμανουέλα Αλικαρίδου (Καίτη), Θανάσης Τρίγγος (Ντίνος) , Αχιλλέας Παπαθανασίου (Γέρος), Νίνα Ζουλινάκη (Γριά), Εμμανουέλα Αλικαρίδου (Άννα), η φωνή του μικρού Δημήτρη ήταν του Στρατή Χαρισιάδη- Ρούσση. Συντελεστές παράστασης: Επιμέλεια σκηνικών: Κίκα Χαραλαμπίδου, Γιώργος Βουρδαμής και όλη η ομάδα. Κατασκευή σκηνικών: Νίκος Παππάς, Σπύρος Χαρισιάδης. Επιμέλεια και ρύθμιση φωτισμού: Κώστας Χάνας, Άρης Κασαπίδης. Μουσική και επιμέλεια ήχου: Βάϊος Πράπας και Βασιλική Αλεξανδρίδου. Επιμέλεια σκηνικών :Μαρία Αδαμοπούλου, Μαίρη Τσακιρίδου, Εμμανουέλα Αλικαρίδου. Φωτογράφηση: Γιώργος Βεράνης. Σχεδιασμός αφίσας: Ισαβέλα Ζουλινάκη. τη φτώχεια , την απώλεια ενός νέου που οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα από το ισχύον σύστημα επειδή το πολέμησε , η ζωή τους χαρακτηρίζεται από απλότητα, πραότητα, καθαρότητα και αλληλεγγύη. Δακτυλογράφηση προγράμματος: Κεραμιδά Λιάνα, Νίνα Ζουλινάκη, Νεκταρήλια Τσομπάνογλου, Αχιλλέας Παπαθανασίου, Βασίλης Μηλιώνης. Επιμέλεια προγράμματος: Μαρία Αδαμοπούλου, Λιάνα Κεραμιδά. Υπεύθυνη θεατρικής ομάδας: Μαρία Αδαμοπούλου. Αυτή η σκηνή έχει ζήσει «αυλές» που φυτρώνουν «φυντανάκια», έχει νιώσει «ματωμένους γάμους», έχει σχηματίσει «κύκλους» αδικίας, έχει μοιράσει ήχους μιας γλυκόπικρης «κασέτας» ,έχει τρανταχθεί από τις κραυγές κάποιας «Αγγέλας» κι όμως, κάθε Σεπτέμβρη φωνάζει μες τα αυτιά μας ,την όρεξή της να γεμίσει. Και πώς μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, όταν εδώ είναι το σπίτι που εκπληρώνει τα όνειρά μας; που φέρνει τον εαυτό μας πιο κοντά σε μας; Ο άνθρωπος είναι μισός όταν δεν ξέρει πώς δημιουργήθηκε, την ιστορία του. Έτσι και αυτό το θέατρο. Δεν θα ήταν ποτέ σπουδαίο, αν δεν ήταν φορτωμένο με αναμνήσεις, αφηγήσεις και πρόσωπα που μας θυμίζουν και μας θυμούνται. Δεν είναι δύσκολο να το αντιληφθεί κανείς, μόλις μπει στο θεατράκι. Αφίσες παραστάσεων κρέμονται επιβλητικές στους τοίχους κοιτάζοντας τον κάθε θεατή. Αλλά το κοινό μυστικό όσων βρέθηκαν εδώ κρύβεται πίσω από τα βραβεία και τους επαίνους στους τοίχους της πλατείας και μας αποκαλύπτει την αλήθεια στα καμαρίνια, εκεί που υπάρχουν όλα. Γεννιούνται σχέσεις ζωής, συναισθήματα, πάθη και φυσικά ,ήθος. Σχολείο μοναδικό. Στιγμές μοναδικές. «Κανείς δεν ζει αληθινά αυτό που θα ήθελε να ζει. Γιατί το όνειρο είναι μια στιγμή και όλες οι άλλες στιγμές απελπισία». Γραμμένες στους τοίχους, τις πόρτες και τους καθρέφτες. Αυτό το θέατρο δεν μένει μόνο του ποτέ… Ακούς φωνές , σαν να γελούν, σαν να κλαίνε συγκινημένες σε κάθε τέλος. Γι αυτό και δεν το αφήνει κανείς. ου Γιατί αν παραδεχτούμε ότι η θεατρική ομάδα του 5 Λυκείου Νίκαιας πεθάνει, θα πρέπει να αποχαιρετήσουμε και την ελπίδα. Τα παιδιά της θεατρικής ομάδας ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΙΣΤΟΡΙΑ: Τα τρία πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου Όσο οι παρορμήσεις και τα πάθη ασυγκράτητα θα ωθούν τα άτομα στο να θέλουν διαρκώς περισσότερα, υπό όμοιες συνθήκες θα προκύπτουν όμοια αποτελέσματα. Ήταν μια διαφορετική παράσταση, αφού δεν αποτελεί ένα τυπικό θεατρικό έργο. Πρόκειται για τη δραματοποίηση ενός κορυφαίου ιστορικού κειμένου της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, της ιστορίας του Πελοποννησιακού πολέμου, γραμμένη από το μεγάλο ιστορικό Θουκυδίδη. Αφορμή για τη δημιουργία αυτής της παράστασης έδωσε η πρόσκληση- πρόκληση από την πλευρά του Εθνικού Θεάτρου, το οποίο στο θεματικό κύκλο «Αρχαία Κληρονομιά, Νέα Προοπτική» κάλεσε οκτώ λύκεια της Αττικής, ένα από τα οποία ήταν το σχολείο μας ,να αποπειραθούν να δραματοποιήσουν το καθένα ένα από τα οκτώ βιβλία- κεφάλαια της ιστορίας του Θουκυδίδη, σε μετάφραση του Ν.Μ. Σκουτερόπουλου. Υπεύθυνη του όλου εγχειρήματος ορίστηκε από το Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Γιάννη Χουβαρδά η σκηνοθέτης Μάρθα Φριντζήλα, η οποία συνεργάστηκε με οκτώ μαθητές της ,απόφοιτους της Δραματικής Σχολής του Εθνικού, ώστε ο καθένας να αναλάβει ένα κομμάτι και να λειτουργήσει ως ενδιάμεσος με τους μαθητές των λυκείων. Για το δικό μας σχολείο συνέπεσε να είναι οι απόφοιτοι του σχολείου μας Γιώργος Βουρδαμής- Μαυρογένης και ο Χρήστος Κοντογεώργης, γεγονός που έδωσε θάρρος και κουράγιο σε όλη τη θεατρική ομάδα, ώστε να ξεκινήσουμε τη δύσκολη διαδικασία να κάνουμε το ιστορικό κείμενο θεατρική παράσταση!!!! Η παράσταση αναφέρθηκε στα τρία πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου. Η όλη αφήγηση στηρίχθηκε στα ιστορικά γεγονότα, δεν έγινε όμως ούτε ως μάθημα ούτε αντιγραφή. Βασίστηκε σε μια αλληλουχία κινούμενων εικόνων- σύντομων και περιεκτικών- με πρωτοτυπία, ευστροφία ,χιούμορ και δράση. Τα αποσπάσματα από το Θουκυδίδη, σε ακριβή μετάφραση ή σε ελεύθερη απόδοση, κατέληγαν σε ειδήσεις- μηνύματα που κοινοποιούνται από στόμα σε στόμα , από «τοίχο» σε «τοίχο», χωρίς γκρίκλις, με θαυμάσια ελληνικά, απλά, κατανοητά, καίρια και διαπεραστικά. Ο παραλογισμός , η αλαζονεία των ισχυρών και οι λεηλασίες του πολέμου τονίζονται μέσω του λόγου του «Επιταφίου» του Περικλή συμπεριλαμβανομένου, άλλοτε, όμως, διακωμωδούνται μέσα από μια αλληλουχία ομαδικών παιγνιδιών, σαν πάρτι ή κερκίδα γηπέδου, με υπόκρουση τουίστ, σάμπα ή βαλς. Μέσα από αυτοσχεδιασμούς , απλό φωτισμό , χειροποίητα σκηνικά και τα ηλεκτρικά όργανα των μουσικών- μαθητών λάβαμε όλοι το μήνυμα : όχι στον πόλεμο, όχι στο ρατσισμό, ναι στον πολιτισμό, ναι στην αλληλεγγύη… Ακόμη μια φορά συνειδητοποιήσαμε ότι το σχολείο πρέπει να είναι πηγή ουσιαστικής παιδείας που θα ανταμώνει τον πολιτισμό, την τέχνη, τη λογοτεχνία, την ιστορία, την ποίηση, το θέατρο. Ένα σχολείο ελκυστικό και όχι αποκρουστικό. Στις πρόβες ήρθαμε πολύ κοντά, κουραστήκαμε, αγχωθήκαμε, γελάσαμε, τσακωθήκαμε και στο πρώτο χειροκρότημα κλάψαμε όλοι μαζί. Δόθηκαν τρεις παραστάσεις στο χώρο του σχολείου μας με μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό, όπως πάντα, άλλες τρεις παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο με μεγάλη επιτυχία, μία παράσταση στο θέατρο Τριανόν της Αθήνας και μία παράσταση στην κατάμεστη Ένωση Σμυρναίων Νίκαιας . Ο Εκεί, μάλιστα, μέσα σε κλίμα συγκίνησης ,η ΠΕΝ τίμησε το 5 ΓΕΛ ΝΙΚΑΙΑΣ για τη συμβολή του στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας και φυσικά την κ. Μαίρη Αδαμοπούλου για την πολύχρονη και καθοριστική προσφορά της, αφού για αυτά τα χρόνια ήταν η ψυχή της θεατρικής ομάδας του σχολείου μας. Συμμετείχαν οι μαθητές Εμμανουέλα Αλικαρίδου, Αγγελική Αρβανιτίδη, Σταυρούλα Αυγερίδη, Παναγιώτης Βατίστας, Νίνα Ζουλινάκη, Δημήτρης Καλογερόγιαννης, Ειρήνη Καλύβα, Άρης Κασαπίδης, Νίκος Κατσιαντώνης, Λιάνα Κεραμιδά, Νατάσα Κολοβού, Μαρίνα Κοσμά, Αλέξανδρος Κουλικούρδης, Ηλίας Λόης, Μάριος Λύσανδρος, Κατερίνα Μαρκομπότσαρη, Βασίλης Μηλιώνης, Νίκος Νομικός, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Θανάσης Τρίγγος, Νεκταρήλια Τσομπάνογλου,Δήμητρα Χάνα. Έπαιξαν μουσική : Τάσος Αρβανιτίδης (πλήκτρα), Ευγένιος Γκολφινόπουλος (ντραμς), Αλέξης Αλεξόγλου (βιολί, κιθάρα), Βάιος Πράπας (κιθάρα, μπάσο) Υπεύθυνοι καθηγητές : ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΙΡΗ- ΧΑΡΙΣΙΑΔΗΣ ΣΠΥΡΟΣ. Το αδιαπραγμάτευτο μήνυμα από το φινάλε της παράστασης Καθημερινό φαινόμενο έχουν γίνει πλέον οι δολοφονικές επιθέσεις εναντίον μεταναστών. Σφοδρές μάχες κοντά στη Δαμασκό και το Χαλέπι. Σφοδροί ισραηλινοί βομβαρδισμοί σπέρνουν για έκτη ημέρα θάνατο στη Λωρίδα της Γάζας. Επίθεση από αγνώστους δέχτηκε τα ξημερώματα της Κυριακής νεαρός αλλοδαπός ,υπήκοος Ιράκ στο κέντρο της Αθήνας. Ορθόδοξοι ταλιμπάν και ακροδεξιοί τραμπούκοι εμποδίζουν δια της βίας θεατρική πράσταση. Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά στον κόσμο εξακολουθούν να στρατολογούνται από ένοπλες οργανώσεις Κάθε μέρα, κατά μέσο όρο, σκοτώνονται σε πολεμικές συγκρούσεις 152,7 άνθρωποι. Πού πάτε λοιπόν; Θα συμβαίνουν πάντοτε πολλά και χαλεπά στις πολιτείες των ανθρώπων, όσο η ανθρώπινη φύση θα παραμένει απαράλλακτα ίδια. Όσο οι παρορμήσεις και τα πάθη ασυγκράτητα θα ωθούν τα άτομα στο να θέλουν διαρκώς περισσότερα, υπό όμοιες συνθήκες θα προκύπτουν όμοια αποτελέσματα. Αυγερίδη Σταυρούλα, Α1- Μηλιώνης Βασίλης ,Β2Τσομπάνογλου Νεκταρήλια, Β4. Αθλητισμός Μεγάλες ήταν οι επιτυχίες των ομάδων του σχολείου μας στα σχολικά αθλητικά δρώμενα. με τα δυο σετ να λήγουν 22-25. Η ομάδα ποδοσφαίρου που αποτελείται από:(Ψαλλιδάς Θοδωρής, Καρνάτος Σωτήρης, Κουκουνάκης Σίμος, Πουλόπουλος Θοδωρής, Μαυρομμάτης Γεράσιμος, Γιαννακόπουλος Αργύρης, Δαρείου Δημήτρης, Δαέλης Κοσμάς, Ξένος Μιχάλης, Φώτσαλης Μπάμπης, Λουκάκης Νίκος, Κουστουμπάρδης Παναγιώτης, Λέκκα Κλάιντι, Ατρίδης Χρήστος, Τσελεπής Σπύρος, Κούσιας Πέτρος, Κομπιάδης Νίκος, Πατρίκαλος Γιάννης) έδωσε τους εξής αγώνες: νίκη ο σημείωσε στον πρώτο αγώνα απέναντι στο 1 ΓΕΛ. Νίκαιας με σκορ 1-0, ενώ ακολούθησε ο αγώνας με το Η ομάδα μπάσκετ κοριτσιών που αποτελείται από:(Ριζογιάννη Ελευθερία, Πολύζου Αναστασία, Ταταλία Βικτώρια, Σαμίου Τζένη, Καπαρέλλου Μαριλέτα, Καρπαθιωτάκη Μαρία, Αλεξανδρίδου Αρχοντία, Χανή Βάσια, Κοντοβράκη Παγώνα, Ξεπλάτη Σαβίνα, Τσιρωνά Μαρία) ο έδωσε τους εξής αγώνες: στον πρώτο αγώνα με το 2 ΓΕΛ. Πειραιά πέτυχε τη νίκη με 55-31. Στη συνέχεια, νίκησε και το ο 2 Κορυδαλλού με σκορ 35-28. Στον τελικό του ο πρωταθλήματος ήρθαν αντιμέτωπες με το 3 ΓΕΛ. Νίκαιας, το οποίο νίκησαν εύκολα με 40-26 και στέφθηκαν πρωταθλήτριες. Με ήδη ψηλά το κεφάλι συνέχισαν στη δεύτερη φάση που οδηγούσε στο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Στον πρώτο προκριματικό αγώνα πέτυχαν μια καθόλου εύκολη νίκη απέναντι στο ΓΕΛ Θήρας με 37-33. Στη ο συνέχεια, νίκησαν και το 3 ΓΕΛ Μυτιλήνης, εύκολα αυτή τη φορά, με 32-22.Έναν αγώνα πριν το πέρασμα στις τέσσερις καλύτερες ομάδες της Ελλάδας ηττήθηκαν από την Κω με 1541. Παρά τους πολλούς τραυματισμούς που είχαν τα κορίτσια μας (Καρπαθιωτάκη – Ριζογιάννη- Σαμίου και Χανή) κατέβαλαν μεγάλη προσπάθεια κάνοντας μας υπερήφανους… Η ομάδα μπάσκετ των αγοριών που αποτελείται από:(Γεωργιάδης Θέμης, Μαρκάκης Δημήτρης, Μπουργούρης Παναγιώτης, Μακρίδης Σωτήρης, Κλωνάρης Δημήτρης, Χονδρέας Αλέξανδρος, Δημακαρέας Κυριάκος, Γάλλος Γεώργιος, Χατζηϊωάννης Γιώργος, Ανδρεσάκης Δημήτρης, Αργυρόπουλος Μιχάλης, Παπαγεωργίου Γεράσιμος, Τραντάλης Παναγιώτης)έδωσε τους εξής αγώνες: ο στον πρώτο αγώνα πέτυχε τη νίκη απέναντι στο 2 Επάλ ο Περάματος με 52-35, ενώ ηττήθηκαν με 56-53 από το 5 ΓΕΛ. Κορυδαλλού. Η ομάδα βόλεϊ των κοριτσιών που αποτελείται από:(Κάκια Ιωάννα, Κατσαρού Λένα, Δέμελη Πηνελόπη, Κατρακίλη Ελευθερία, Χατζοπούλου Βερόνικα, Τσάβου Ελένη, Χαλκίδη Κατιαλένα, Κώστα Χαρά, Μητακίδου Ειρήνη, Αδαμαντίδη Λένα, Χάνα Δήμητρα, Τσακτσίρη Ηλέκτρα)έδωσε τους εξής αγώνες: σημείωσε νίκη στον πρώτο αγώνα ο απέναντι στο 1 ΓΕΛ. Περάματος(τα σετ: 25-8 , 25ο 12)ηττήθηκε, όμως στον δεύτερο αγώνα από το 2 ΓΕΛ. Κερατσινιού(τα σετ:12-25 , 10-25). Η ομάδα βόλεϊ των αγοριών που αποτελείται από:(Βλάχος Γιώργος, Λοΐζος Μάνος, Μυρίσης Γιώργος, Λέτρος Ανδρέας, Σακελλαρίου Παναγιώτης, Μηλιώνης Βασίλης, Ζαρκαδούλας Τάσος, Καστόρας Βασίλης, Γαλανόπουλος Αλέξανδρος, Χυσένι Χρήστος, Σπαράγγης Παναγιώτης, Χρονόπουλος Διονύσης, Αποστόλου ο Θοδωρής)ηττήθηκε στον πρώτο αγώνα από το 6 ΓΕΛ. Πειραιά ο 1 ΓΕΛ Κορυδαλλού με σκορ 4-0.Έπειτα, ο τρίτος αγώνας ο απέναντι στο 1 ΓΕΛ Κερατσινίου με σκορ 5-4 στα πέναλτι (33 κανονική διάρκεια) και το ΓΕΛ Ρέντη με σκορ 3-0.Στον ο πέμπτο αγώνα ηττήθηκαν από το 15 ΓΕΛ Πειραιά με σκορ 4-3 στα πέναλτι(κανονική διάρκεια 0-0). Σημαντικές επιτυχίες σημείωσαν και στο στίβο οι συμμαθητές μας: Θεόδωρος Αποστόλου στα 800μ. καταλαμβάνοντας η την 1 θέση στον Πειραιά η Μανώλης Λοΐζος στα 200μ. καταλαμβάνοντας την 4 θέση στον Πειραιά. Ειδικά Αφιερώματα Σε Διακεκριμένους Αθλητές του Σχολείου μας Έλενα Στραβάκου: Αθλήτρια ρυθμικής κολύμβησης με διακρίσεις σε πανευρωπαϊκούς αγώνες καθώς και μετάλλια σε πανελλήνιους και μεσογειακούς. Είναι μέλος της Εθνικής Ομάδας από τη Β Γυμνασίου. Ταξίδεψε σε πολλές χώρες του εξωτερικού, με πολλές επιτυχίες: Το καλοκαίρι του 2011 πήγε με την εθνική ομάδα στην Ιταλία η οπού κατέλαβε τη 2 θέση, ενώ το καλοκαίρι του 2012 η ταξίδεψαν στην Ισπανία όπου και κατέλαβαν τη 2 θέση. Την ίδια, επίσης, χρονιά έγινε και το παγκόσμιο στο Βόλο,στο η οποίο και έλαβαν την 7 θέση. Φέτος θα συμμετάσχει με την ομάδα της στο πανευρωπαϊκό, στην Πολωνία, έχοντας υψηλούς στόχους. Να μη ξεχάσουμε να αναφέρουμε πως για να επιτύχουν τέτοιες μεγάλες αποδόσεις εργάζονται σκληρά, κάνοντας 10ωρες προπονήσεις στο κολυμβητήριο του Αγίου Κοσμά στην Αθήνα καθώς και της Νέας Ιωνίας στο Βόλο. Θεοφάνης Φιλιππόπουλος: Αθλητής Tae Kwon Do. Σημείωσε επιτυχίες τόσο σε διασυλλογικούς αγώνες όσο και σε διεθνές διοργανώσεις. Έλαβε μέρος σε διεθνές meeting(το η 2011)στη Σερβία, καταλαμβάνοντας την 3 θέση και το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία +78kg καθώς και σε διασυλλογικούς αγώνες στη Θήβα, τα Τρίκαλα, τη Χαλκίδα, τη Θεσσαλονίκη και άλλους πραγματοποιώντας σημαντικές και επιτυχημένες εμφανίσεις ,εκπροσωπώντας το αθλητικό σωματείο Α.Σ KEUMGANG(στα κορεάτικα : διαμάντι). Χατζηϊωάννης Γιώργος- Φιλιππόπουλος Φάνης- Σαμίου Τζένη (Β6)- Αποστόλου Θοδωρής (Β1) Βουλή των Εφήβων Η Βουλή των Εφήβων είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα της Βουλής των Ελλήνων, το οποίο οργανώνεται σε ετήσια βάση με τη συνεργασία του Ελληνικού Κοινοβουλίου και των Υπουργών Παιδείας Ελλάδος και Κύπρου και του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας. Στο πρόγραμμα καλούνται να συμμετάσχουν οι μαθητές της Β΄ τάξης των Λυκείων της Ελλάδος και της Κύπρου, καθώς και των Ελληνικών Λυκείων του εξωτερικού. Κύριος σκοπός του προγράμματος είναι η ενεργός συμμετοχή των νέων στα κοινά, ώστε να διαμορφώσουν συνείδηση υπεύθυνου πολίτη και να μυηθούν στις αξίες, τις πρακτικές και τις δυσκολίες της δημοκρατίας, ως τρόπου συλλογικής διαβούλευσης και διακυβέρνησης. Από τις 10.000, περίπου, εκθέσεις που στάλθηκαν πέρυσι για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα επιλέχθηκαν οι 300,από τις οποίες 260 ήταν από την Ελλάδα, 20 από την Κύπρο και 20 από τον απόδημο ελληνισμό. Οι 300 Έφηβοι Βουλευτές, αναλόγως του θέματος που διαπραγματεύτηκαν, κατανεμήθηκαν σε 5 Επιτροπές: Μορφωτικών Υποθέσεων, Εθνικής Αμύνης και Εξωτερικών Υποθέσεων, Οικονομικών Υποθέσεων-Παράγωγης και Εμπορίου, Κοινωνικών Υποθέσεων και Δημοσίας Διοίκησης, Δημοσίας Τάξης και Δικαιοσύνης. Κάθε επιτροπή αποτελούνταν από 50-70 Εφήβους Βουλευτές και έναν Εισηγητή. Εγώ, είχα την τιμή να εκπροσωπήσω το σχολείο μας ως Εισηγήτρια της πολυπληθέστερης των Επιτροπών, δηλαδή των Κοινωνικών Υποθέσεων. Το νομοσχέδιο που στάλθηκε σε όλα τα μέλη της επιτροπής μου ήταν η « Καταπολέμηση εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας ». Όντας, λοιπόν, εισηγήτρια, είχα το δικαίωμα των 6 λεπτών ομιλίας, έναντι των 3 που είχαν οι υπόλοιποι συνάδελφοί μου. Στη συνεδρίαση της Επιτροπής μου για τη συζήτηση του νομοσχεδίου, παρουσίασα το θέμα, τα άρθρα και κατέθεσα τις προσθαφαιρέσεις που θεωρούσα αναγκαίες. Πρόεδροι της Επιτροπής μας ήταν ο κ. Βασίλειος Κικίλιας , Βουλευτής Α΄ Αθηνών και ο κ. Χαράλαμπος Κοντονής , Βουλευτής Ζακύνθου. Την επομένη στην Ολομέλεια της Βουλής των Εφήβων, παρόντων του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια, του Πρόεδρου της Βουλής των Ελλήνων κ. Ευάγγελου Μεϊμαράκη καθώς και άλλων Βουλευτών, οι Εισηγητές όλων των υποθέσεων, κάναμε παρουσίαση του θέματος που διαπραγματευτήκαμε, του νομοσχεδίου και των νέων προτάσεων που τέθηκαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της καθεμιάς Επιτροπής. Έπειτα, κληρώθηκαν και άλλοι 14 Βουλευτές, οι οποίοι με τη σειρά τους εξέφρασαν τις απόψεις τους σχετικά με το θέμα διαβούλευσης της επιτροπής τους. Εκτός των συνεδριάσεων των Επιτροπών, το ξενοδοχείο που μας φιλοξένησε, διοργάνωσε για μας εκδηλώσεις, χοροεσπερίδες, μας προσφέρθηκαν πολλών ειδών εδέσματα και κάποιοι μάλιστα απόλαυσαν το μπάνιο τους στην πισίνα. Το πρόγραμμα της Βουλής των Εφήβων οργάνωσε ,μεταξύ άλλων, δύο εκδρομές για μας, περίπατο στην Ακρόπολη και ξενάγηση στο Μουσείο της Ακροπόλεως και του Παρθενώνα και παρακολούθηση της θεατρικής παραστάσεως « Ιφιγένεια εν Αυλίδι » . Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω άτομα από διάφορες περιοχές της Ελλάδος, της Κύπρου και του εξωτερικού . Έκανα καινούριους φίλους, με τους οποίους έχω κρατήσει επαφή και σχεδιάζουμε να ξαναβρεθούμε όλοι μαζί το καλοκαίρι . Ήταν μια άκρως συναρπαστική εμπειρία και συστήνω με θέρμη σε όλους τους μαθητές της Β΄ Λυκείου να υποβάλουν τη σχετική έκθεση για το πρόγραμμα, ώστε να λάβουν και εκείνοι μέρος. Ειλικρινά,αξίζει τον κόπο ! Με εκτίμηση Η Έφηβη Βουλευτής της ΙΖ΄ Συνόδου Ασπασία-Σοφία Παπαδοπούλου-Γ4 «Τα ποσά που δαπάνησε το κράτος για την αποκατάσταση των ομογενών της Μ. Ασίας , του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης καλύφθηκαν από τις εισπράξεις της πρώτης δεκαετίας της Καταστροφής. Στους πρόσφυγες οφείλουμε την αναδιάρθρωση της γεωργικής παραγωγής, την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών, που είχε ματαιωθεί την περίοδο 1910-20 λόγω των αντιδράσεων των μεγαλοκτηματιών, τη συστηματική εκβιομηχάνιση, καθώς το 1932 το εργατικό δυναμικό αυξήθηκε κατά 175% σε σχέση με το 1922, την επέκταση του ελληνικού στοιχείου στη Βόρεια Ελλάδα , τη φιλελευθεροποίηση του εκλογικού σώματος, την αστικοποίηση που οδήγησε στον εξορθολογισμό του κράτους , την εξέλιξη των γραμμάτων –τεχνών και του πολιτισμού μας». Η παρουσία του ελληνικού στοιχείου στη Μικρά Ασία υπήρξε αέναη από την αρχαιότητα, διατηρήθηκε τη ρωμαϊκή περίοδο, ισχυροποιήθηκε κατά τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία ου και υπήρξε ακμαία μέχρι τις αρχές του 20 αιώνα. η Η Μ. Ασία κατοικείται, περίπου, τη 2 χιλιετία π.Χ, πιθανότατα από Χετταίους, λαό ινδοευρωπαϊκής καταγωγής. Οι Φρύγες (φύλο της Άριας φυλής) κατέλυσαν το κράτος τους και δημιούργησαν εμπορικές σχέσεις με τους Έλληνες. Στην περιοχή έφθασαν Κάρες, Λύκιοι, Αρκάδες, ενώ από τον ο ο 14 έως τον 6 αιώνα ολοκληρώνεται ο αποικισμός των Ιώνων, των Δωριέων και των Αιολέων. Στοιχεία της μυθολογίας μας, όπως ο μύθος της Αργοναυτικής εκστρατείας, η περιπλάνηση της Ιούς (όπως περιγράφεται από τον Αισχύλο στον Προμηθέα Δεσμώτη) δηλώνουν την παρουσία του ελληνικού στοιχείου ήδη από τα προϊστορικά χρόνια. Κατά την παράδοση, η αμαζόνα Σμύρνα ή ο Θησέας ίδρυσαν την παραθαλάσσια Σμύρνη. ο ο Από τον 7 έως τον 5 αιώνα άκμασαν οι ελληνικές πόλεις οι οποίες, μάλιστα ανέπτυξαν και πολιτικούς θεσμούς ,όπως Βουλή, Γερουσία, Πέντε Άρχοντες, στρατηγό, ταμία και φύλαρχους. Η Ιωνία έθρεψε τον Όμηρο, τον Ηράκλειτο, το Δημόκριτο, τον ιατρό Γαληνό, τους ζωγράφους Παράσιο και Απελλή, το μουσικό Πίνδαρο και πολλούς άλλους. Το 580 π.Χ ο Λυδός βασιλιάς Αλυάτης κατακτά όλες τις παράλιες πόλεις, οι οποίες απελευθερώθηκαν από το Μ. Αλέξανδρο. Ο ίδιος ο Μ. Αλέξανδρος ίδρυσε τη Σμύρνη σε απόσταση είκοσι σταδίων από την αρχαία πόλη και την κόσμησε με δημόσια κτίρια, ναούς, υδραγωγεία, θέατρα. Τη Βυζαντινή περίοδο πολλές βασιλικές οικογένειες προέρχονταν από τη Μικρά Ασία, ενώ τεράστιος είναι ο αριθμός των αγίων και μαρτύρων της περιοχής. Τα Θυάτειρα ήταν η πρώτη πόλη που αποδέχθηκε το Χριστιανισμό και εκεί ο Απόστολος Παύλος βάπτισε τους πρώτους πιστούς. Όμως και κατά την Τουρκοκρατία το ελληνικό στοιχείο ήταν έντονο. Η Ακαδημία των Κυδωνιών λειτούργησε μέχρι το 1802, το 1682 ιδρύθηκε εκεί το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας που συντηρούσε άσβεστη την Εθνική Ιδέα. Έτσι, βλέπουμε στις Κυδωνιές (Αϊβαλί) να υπάρχουν 400 Φιλικοί, ενώ, η περίφημη Ψωροκώσταινα ήταν μια αρχόντισσα από το Αϊβαλί που έδωσε όλη την περιουσία της για να γίνουν τα πλοία του αγώνα και η ίδια κατέληξε ζητιάνα στο Ναύπλιο. ο ο Η οικονομική άνθηση τον 18 και 19 αιώνα Η έντονη οικονομική δραστηριότητα των Ελλήνων οδήγησε το Σουλτάνο να υπογράψει μια συνθήκη εμπορίουναυτιλίας με την Ελλάδα ,σύμφωνα με την οποία η Τουρκία εξαίρεσε από την κυριαρχία της τους κατοίκους των μικρασιατικών παραλίων. Σιγά –σιγά το εμπόριο, η ναυσιπλοΐα, η αλιεία, η εξόρυξη, οι τράπεζες, τα εστιατόρια, οι σιδηρόδρομοι, οι προκυμαίες είναι στα χέρια των Ελλήνων. Από την άλλη πλευρά, το 70% της εξαγωγής σταφίδας, δημητριακών και καπνών γινόταν από Έλληνες. Όμως και το κύριο μέρος των εισαγωγών γινόταν από Έλληνες. Η οικονομική άνθηση μοιραία οδήγησε και σε πνευματική. Από στοιχεία βλέπουμε ότι το 1803 στη Σμύρνη λειτουργούσαν 250 ελληνικά σχολεία, με 40χιλιάδες μαθητές και 90 εκπαιδευτικούς. Η περίφημη Ευαγγελική Σχολή παρείχε ανώτερη παιδεία σε αγόρια, ενώ η βιβλιοθήκη της διέθετε 30.000 τόμους και 200 σπάνια χειρόγραφα. (Αποφοίτησαν από εκεί ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Πατριάρχης Γρηγόριος, ο Μανώλης Καλομοίρης , ο Γιώργος Σεφέρης και πολλοί άλλοι.) Στην Ακαδημία των Κυδωνιών διδάσκονταν αρχαία ελληνικά και μουσική, στη Κων/λη λειτουργούσε το περιβόητο Ζάππειο Παρθεναγωγείο και η Μεγάλη του Γένους Σχολή, σχολές ξένων γλωσσών, το ελληνογαλλικό λύκειο Χατζηχρήστου, σχολές που σπούδαζαν και κορίτσια (κάτι που δεν ήταν τόσο συνηθισμένο στη μητροπολιτική Ελλάδα). Πολύ σημαντική υπήρξε και η προσφορά της Ιερατικής Σχολής Χάλκης. Την ίδια περίοδο κυκλοφορούσαν στη Σμύρνη 135 εφημερίδες (γνωστότερες είναι η Αμάλθεια και η Μέλισσα), ενώ στη Κων/λη 14. Υπήρχαν, ακόμη, Νοσοκομείο, Ορφανοτροφείο, Αστεροσκοπείο, μαιευτήριο. Οι σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων αναφέρονται αρμονικές και φιλικές σε προσωπικό επίπεδο πολλές φορές. Τα γεγονότα που οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή Η άνοδος των Νεότουρκων οδήγησε σε πολιτική συστηματικού εκτουρκισμού ήδη από το 1908. Με την κήρυξη του Α΄Βαλκανικού Πολέμου οι βαλκανικοί σύμμαχοι κήρυξαν πόλεμο τον Οκτώβριου του 1910 κατά της Τουρκίας, ενώ οι επιτυχημένες μάχες στη ξηρά και θάλασσα και η σθεναρή στάση του Βενιζέλου οδήγησαν σε απελευθέρωση πολλών πόλεων. Ο Β΄Βαλκανικός πόλεμος βρίσκει την Ελλάδα ανάμεσα στις νικήτριες χώρες και διπλασιάζεται η έκταση και ο πληθυσμός της. Ακολουθεί ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος και η Ελλάδα απόκτα με τη συνθήκη των Σεβρών (Αύγουστος 1920) την Ανατολική Θράκη μέχρι τα πρόθυρα της Κων/λης, την Ίμβρο- Τένεδο και προσωρινά την περιοχή της Σμύρνης(για πέντε χρόνια, αλλά θα μπορούσε να την προσαρτήσει με ευνοϊκό δημοψήφισμα). Έχουν, όμως, ήδη ξεκινήσει οι διώξεις των Ελλήνων και έτσι οι αντιβενιζελικοί, εκμεταλλευόμενοι τη δυσφορία του λαού για τη συνεχιζόμενη επιστράτευση και το φόβο για πόλεμο, νικούν το Νοέμβριο 1920. Με το φιλοβασιλικό δημοψήφισμα που ακολούθησε, επανέρχεται ο αντιπαθής για την Αντάντ βασιλιάς. Η κυβέρνηση Δ.Γούναρη αποφάσισε την κλιμάκωση των επιχειρήσεων στη Μ.Ασία , παρόλο που γνώριζε ότι δεν θα υπήρχε βοήθεια. Ο Κων/νος επισκέπτεται τη Σμύρνη και ο Κεμάλ κηρύσσει «ιερό πόλεμο». Η προέλαση του ελληνικού στρατού αποτυγχάνει με τρομακτικές απώλειες,ενώ ήδη καταφθάνουν στη Σμύρνη Έλληνες από την ενδοχώρα. Ο διοικητής της Σμύρνης Χατζηανέστης δήλωνε ότι οι Τούρκοι δεν θα δυνηθούν να εισέλθουν στην πόλη ούτε σε 10 χρόνια… Αντίθετα,ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος και ο Αρμένιος Μητροπολίτης ζητούσαν, μάταια,από την Αγγλική κυβέρνηση να εμποδιστεί η είσοδος των κεμαλικών στρατευμάτων… Στις 28/8/1922 οι Τσέτες μπήκαν στη Σμύρνη. Τη διοίκηση της πόλης ανέλαβε ο Νουρεντίν( ο Χατζηανέστης την είχε ήδη εγκαταλείψει). Ξεκίνησαν οι λεηλασίες στην ελληνική και αρμένικη συνοικία, το φραγκομαχαλά καθώς και τις λαϊκές συνοικίες του Αγίου Βουκόλου, του Αγίου Τρύφωνα ,του Αγίου Κων/νου, στα Μορτάκια. Αποτεφρώθηκαν όλες οι συνοικίες, εκτός από την τουρκική και την εβραϊκή. Στην παραλία επικρατούσε αλλοφροσύνη, οι σύμμαχοι έμεναν ασυγκίνητοι και ακολούθησε το μαρτύριο του Χρυσόστομου. Η λεηλασία κράτησε μέχρι τις 8/9 ,ενώ στις 9/9 ακολούθησε η πυρπόληση. Η Ελλάδα αναγκάζεται να υπογράψει τη συνθήκη των Μουδανιών(1/12/1922), ενώ αργότερα με πρωτοβουλία του Βενιζέλου υπογράφεται η συνθήκη της Λωζάνης(24/7/1923), με την οποία αποφασίζεται ανταλλαγή πληθυσμών εκτός των κατοίκων της Κων/λης,της Ίμβρου, της Τενέδου και των Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης. Η Ίμβρος και η Τένεδος παραχωρήθηκαν στην Τουρκία και ο Έβρος ορίζεται ως το σύνορο μεταξύ των δύο κρατών. Η προσφορά των προσφύγων στην εθνική οικονομία Ο αριθμός των προσφύγων που έφθασαν στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 1.221.850 άτομα ,ενώ οι νεκροί υπολογίζονται σε 700.000. Την παροχή πρώτων βοηθειών στους πρόσφυγες, αρχικά, ανέλαβε ο Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός, ο οποίος παραχωρούσε καθημερινά 500.000 μερίδες. Τον Αύγουστο του 1923 η Τράπεζα της Αγγλίας χορήγησε προκαταβολή δανείου, ύψους 1.000.000 λιρών στερλινών, στην κυβέρνηση. Το 1924 συστάθηκε η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων(ΕΑΠ) που κατόρθωσε να στεγάσει 170.000 οικογένειες,αποτελούμενες από 650.000 άτομα. Στην ΕΑΠ μεταβιβάστηκαν 500.000 εκτάρια γης τα περισσότερα από τα οποία ήταν δημόσια κτήματα, εγκαταλελειμμένα από Βούλγαρους και Τούρκους ή υποχρεωτικά απαλλοτριωμένα. Συνολικά,υπογράφηκαν τέσσερα δάνεια για την αποκατάσταση των προσφύγων,αξίας 5.870.750 δρχ. Όπως αναφέρουν οι Α.Ν.Πετσάλης και Α.Ι.Αιγίδης, τα ποσά που διατέθηκαν ανέρχονται σε 229.119.900 δρχ το 1923, 453.462.489 το 1924, 527.394.080 το 1925, ενώ η αναλογία των κρατικών δαπανών αποκατάστασης προσφύγων σε σχέση με τον κρατικό προϋπολογισμό συνεχώς μειωνόταν .Από την άλλη πλευρά, οι προϋπολογισμοί τη δεκαετία 1922-1932 ήταν πλεονασματικοί, παρά τη διεθνή ύφεση. Αυτό εύκολα εξηγείται, αν σκεφθούμε ότι έγιναν παραγωγικές δαπάνες, αυξήθηκε το εθνικό εισόδημα και ενισχύθηκαν τα κρατικά έσοδα μέσω φόρων. ΕΤΗ 1922-23 1923-24 1924-25 1925-26 1926-27 1927-28 1928-29 1929-30 1930-31 1931-32 ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΔΑΠΑΝΩΝ ΓΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΙΣΜΟΥ 5% 11,3% 9% 4% 3,7% 3,7% 4% 1,5% 1,2% 0,9% ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΣΟΔΩΝ – ΕΔΟΔΩΝ) Πλεόνασμα 1119,8 Έλλειμμα 1015,4 Πλεόνασμα 224,7 Πλεόνασμα 1081,5 Πλεόνασμα 820,9 Πλεόνασμα 1226,0 Πλεόνασμα 1105,1 Πλεόνασμα 374,7 Πλεόνασμα 217,1 Έλλειμμα 25,9 Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,3 δις δρχ τη δεκαετία 1922-1932, ενώ τα τοκοχρεολύσια ήταν 5,2 δις. Τα 2,5 δις υπολογίζονται ως δαπάνες διοίκησης/ εκπαίδευσης που αναλογούν στους πρόσφυγες, άρα συνολικά 11 δις δρχ. Έναντι των δαπανών εισπράχθηκαν από το κράτος 11 δις δρχ, εκ των οποίων τα 10,5 καταβλήθηκαν από τους ανταλλαγέντες ομοεθνείς με τη μορφή φόρων- δασμών και τα 500 εκατ καταβλήθηκαν από τους ίδιους τους πρόσφυγες ως εξόφληση του χρέους προς το δημόσιο. Είναι χαρακτηριστικά αυτά που αναφέρονται στο αφιέρωμα του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» για τα πενήντα χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή «συμπεραίνουμε ότι τα ποσά που δαπάνησε το κράτος για την αποκατάσταση των ομογενών της Μ. Ασίας , του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης καλύφθηκαν από τις εισπράξεις της πρώτης δεκαετίας της Καταστροφής». Η συμβολή των προσφύγων στην αγροτική οικονομία Η θυελλώδης απογείωση της αγροτικής παραγωγής λόγω της έλευσης των προσφύγων οφείλεται, κυρίως, στις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις που έκανε η επαναστατική κυβέρνηση Πλαστήρα για την αποκατάσταση των ακτημόνων. Με την έλευση των προσφύγων η φιλελεύθερη μερίδα των αξιωματικών και πολιτικών κατάφερε να εκριζώσει τα υπολείμματα της φευδουρχίας. Έτσι, ενώ μέχρι το 1881 οι διανομές της γης ήταν ελάχιστες και αφορούσαν μόνο αγωνιστές της εθνικής αντίστασης, μετά τη μικρασιατική καταστροφή αποκαταστάθηκαν γηγενείς και πρόσφυγες με τη διανομή των τσιφλικιών. Οι πρόσφυγες βελτίωσαν τις συνθήκες καλλιέργειας , καλλιεργήθηκαν εντατικά κτηνοτροφικά προϊόντα, όπως ο βίκος και το τριφύλλι. Οι πρόσφυγες από την Προύσα, την Ερυθραία και τη Σμύρνη έδωσαν ιδιαίτερη ώθηση στην αμπελοκαλλιέργεια και στη βαμβακοκαλλιέργεια. Παράλληλα, η ΕΑΠ έφερε 5 εκατ. κλήματα, 1 εκατ. και 225 βλαστούς και 400 χιλ φυτά. Το 1922 μεγάλοι οίκοι εξαγωγής λειτουργούσαν στο Ηράκλειο της Κρήτης με πρόσφυγες από τη Σμύρνη και τα Βουρλά, με συνέπεια να τριπλασιαστεί η εξαγωγή σουλτανίνας στο νησί. Ανάλογα στοιχεία ισχύουν και για την καλλιέργεια του καπνού καθώς με πρωτοβουλία της ΕΑΠ αυξήθηκε η παραγωγή καπνού και ιδρύθηκαν συνεταιρισμοί καπνοκαλλιεργητών προσφύγων που δανείζονταν από την Εθνική Τράπεζα. Έτσι, βλέπουμε το 1925 να εξάγονται 42 χιλιάδες τόνοι καπνού που απέφεραν έσοδα 1δις και 900εκατ δρχ. Παράλληλα η κυβέρνηση Βενιζέλου αναγκάστηκε σε μεγάλα αποξηραντικά έργα, ιδιαίτερα στη Μακεδονία. Η συμβολή των προσφύγων στη βιοτεχνία- βιομηχανία Η αξία της βιομηχανικής παραγωγής κατά το 1921 ανερχόταν σε 1,1 δις δρχ., ενώ το 1929 επταπλασιάζεται και ανέρχεται σε 7,2 δις δρχ. Παράλληλα, ανανεώθηκαν οι μέθοδοι αλιείας και ο αλιευτικός στόλος. Το 1923 ο Ευβοϊκός κόλπος προσέφερε 300 χιλ. περισσότερα ψάρια από το 1922. Η αύξηση κατά κλάδους παραγωγής ήταν η εξής: 1921 1929 1. Μεταλλουργικές 2.Μηχανολογικές 3. Οικοδομικές 4. Κλωστ/υφαντικές 5. Ειδών διατροφής 6. Χημικές 7. Δέρματος 8. Χάρτου 9. Ιματισμού 10. Ξύλου 11. Καπνού 12 Ηλεκτρισμού 13.599 36.700 60.100 182.237 245.283 161.125 165.125 6.000 7.040 40.000 159.859 ---- 58.070 273.875 403.481 1.867.700 1.482.929 1.053.090 695.000 211.000 61.850 347.500 214.700 490.900 ΣΥΝΟΛΟ ΣΕ ΧΙΛ ΔΡΧ 1.077.103 7.158.095 Η συμβολή των προσφύγων στην πνευματική ζωή Οι πρόσφυγες έφεραν στη μητροπολιτική Ελλάδα μια νέα πνευματική αντίληψη, καθώς μετέφεραν μαζί τους μία λαμπρή παιδεία. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ήθελε να ιδρύσει το δεύτερο Πανεπιστήμιο στη Σμύρνη και για την οργάνωσή του κάλεσε τους διεθνούς φήμης επιστήμονες Κων/νο Καραθεοδωρή και Ιωάννη Συκουτρή. Επιστήμονες προσφυγικής καταγωγής είναι ο Μανώλης Ανδρόνικος, ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, ο Γεώργιος Τενεπεκίδης, ο Σόλωνας Κυδωνιάτης, ο Παύλος Καρολίδης και πολλοί άλλοι. Στη λογοτεχνία ας αναφέρουμε ενδεικτικά τους Γιώργο Σεφέρη, Τάσο Αθανασιάδη, Ηλία Βενέζη, Κοσμά Πολίτη, Διδώ Σωτηρίου, Μαρία Ιορδανίδου, Φώτη Κόντογλου. Σημαντικοί ήταν οι ζωγράφοι Γιώργος Γουναρόπουλος και Μίνως Αργυράκης, ο χαράκτης Γρηγόρης Τουφεξιάν , ο Κάρολος Κουν, ο Μήτσος Μυράτ και η Κυβέλη Ανδριανού στο θέατρο. Οι συνθήκες διαβίωσης και το σμυρναίικο τραγούδι Η έλευση των προσφύγων οδήγησε σε συνθήκες αστικοποίησης, καθώς ο πληθυσμός αυξήθηκε ραγδαία και οι πρόσφυγες είχαν υψηλή γεννητικότητα. Έφεραν νέες μεθόδους στο κτίσιμο των σπιτιών και τα φαγητά τους επηρέασαν τις γεύσεις των ντόπιων. Οι προσφυγικοί συνοικισμοί έσφυζαν από ζωή . Ο Σμυρνιός θιασάρχης Ζαχαρίας Μέρτικας έδινε καθημερινά παραστάσεις, λειτουργούσαν πολλά χοροδιδασκαλεία και εμφανίζονται οι πρώτοι καραγκιοζοπαίχτες. Το τραγούδι ήταν συνυφασμένο με τη ζωή των Μικρασιατών. Στη Σμύρνη λειτουργούσαν πριν την Καταστροφή 15 «κέντρα». Περίφημη ήταν η λαϊκή ορχήστρα «Πολιτάκια» και η «Σμυρνέικη Εστουδιαντίνα». Το τραγούδι της Μ.Ασίας είναι ελληνόφωνο, αστικό, με χαρακτηριστικά της Αιγαιοπελαγίτικης μουσικής. Συνοδευόταν από βιολί, ούτι, κανονάκι, σαντούρι, κλαρίνο, τουμπελέκι, κόψα (βυζαντινή πανδουρίδα), ενώ οι Πόντιοι χρησιμοποιούσαν τη λύρα, τους κεμενέδες , τους κεμεντζέδες και τον ποιμενικό άσκαυλο. Με την έλευση των προσφύγων έρχεται και το τραγούδι τους, το οποίο αποκτά λαϊκή αποδοχή και επικρατεί για μία δεκαπενταετία. Αλλάζει θεματολογία, κυρίως μέσα από την Πειραϊκή Κομπανία που ίδρυσαν πρόσφυγες, ενώ μετά το 1922 ηχογραφήθηκαν πολλά τραγούδια. Συνθέτες και τραγουδιστές/ στριες μεταφέρουν , όπως ο Γιώργος Τούντας, ο Βαγγέλης Παπάζογλου, ο Πρόδρομος Τσαουσάκης, ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Στελλάκης Περπινιάδης ,ο Λουκάς Νταράλας, Κούλης Σκαρβέλης, η Ρόζα Εσκενάζυ,η Ρίτα Αμπατζή αλλά και οι Μανώλης Καλομοίρης , Κώστας Γιαννίδης στην έντεχνη μουσική ή ο Πρίγγος στην εκκλησιαστική μουσική Μαρτυρία Αλέξη Αλεξίου «Τα πρώτα μηνύματα της Καταστροφής μάς ήρθαν από την οπισθοχώρηση του στρατού μας. Είδα αξιωματικούς στον δρόμο που ξήλωναν και πετούσαν τα γαλόνια και τα παράσημά τους, κι εγώ ζητούσα ο ανόητος από τους γονείς μου να μου βρούνε τέτοια γαλόνια κι εκείνοι αγανακτισμένοι με ξυλοφόρτωσαν. Τα σημάδια της Καταστροφής ήταν ακόμη πιο έντονα , όταν έφθασαν από τα Θείρα συγγενείς μας κατατρεγμένοι και τους φιλοξενήσαμε .Μετά από λίγες μέρες κάναν την εμφάνιση τους τα ταγκαλάκια. Ο κόσμος τρομοκρατήθηκε. Πότε πότε ακούγονταν και μακρινές κανονιές. Είπαν οι δικοί μου πως ο Πλαστήρας πολεμά στην περιοχή του Τσεσμέ. Εκεί στις συζητήσεις των μεγάλων άκουα για τους Τσέτες. Όσο περνούσαν οι μέρες καταλάβαινα ότι θα γίνει μεγάλο κακό, γιατί κάθε βράδυ οι γονείς μου έπαιρναν εμένα , τον αδελφό μου και την αδελφή μου που ήταν λεχούδι και κοιμόμασταν σε μια φράγκικη οικογένεια στο φαρδύ της Καθεδράλης, γιατί η κυρία του σπιτιού ήταν φιλενάδα της μητέρας μου. Μέναμε στο δώμα και κάθε πρωί που πηγαίναμε πίσω στο σπίτι μας ήταν αδύνατο να μη δούμε στους δρόμους ανθρώπους με τα νυχτικά τους , τους οποίους κτυπούσαν με τους υποκόπανους και τους παίρναν τα ταγκαλάκια. Ένα μεσημέρι έγινε μεγάλη φασαρία και κακό, μαθεύτηκε ότι οι Τούρκοι βάλαν φωτιά στη συνοικία της Αρμενιάς. Είχα ένα προαίσθημα, μια κατάθλιψη μου βάραινε τη ψυχή και δεν μπορούσαν να εξηγήσω. Δεν αργήσαμε να δούμε τους πρώτους καπνούς της φωτιάς. Δεν θυμάμαι αν την ίδια μέρα ή έπειτα από μερικές μέρες ο κόσμος άρχισε να φεύγει από τη Σμύρνη, γιατί η φωτιά όλο μεγάλωνε. Από εκεί φύγαμε, πήγαμε και μείναμε στο σπίτι της αδελφής της νενές μου που ήταν στην Πούντα, γιατί εκείνη ήταν παντρεμένη με έναν Ιταλό και βέβαια η οικογένειά της σαν ιταλική που ήταν, ήταν εξασφαλισμένη. Δεν θυμάμαι ούτε τους λόγους , ούτε την αιτία που ύστερα από λίγες μέρες μάς πήρε ο πατέρας μου όλους, εκτός από τον παππού και τη νενέ, και ξεκινήσαμε από την παραλία της Πούντας , όπου ήταν διάφορα κέντρα. Προχωρήσαμε ακόμη πιο πολύ, περάσαμε στο νεκροταφείο της Σμύρνης και το γήπεδο του αθλητικού ομίλου Πανιώνιου Σμύρνης. Από κει και πέρα άρχισε να μαζεύεται χιλιάδες κόσμος σε μια πορεία στο δρόμο που ήταν κοντά στην παραλία, με κατεύθυνση προς το Μπαργιακλί. Από τον δρόμο προς τη θάλασσα ήταν διάφορα παραλιακά κέντρα. Σε ένα από αυτά είδα κάτι, που όσο ζω δεν θα το ξεχάσω. Θα έχω τη φοβερή εικόνα που αντίκρισα μπροστά μου. Λίγο αριστερά από το δρόμο κι έξω από ένα κέντρο, είδα ένα πτώμα ανάσκελα, αποκεφαλισμένο, ντυμένο μόνο με ένα πουκάμισο και μαύρο παντελόνι. Το κεφάλι λίγο πιο πέρα από το σώμα, το τσιμπολογούσαν οι κότες που βόσκαν αδέσποτες. Μια άλλη κότα ήταν ανεβασμένη στο στήθος του πτώματος και τσιμπολογούσε το λαιμό. Σε κάτι τραπέζια ,που ήταν παρακάτω, ήταν πεταμένα δύο ή τρία πτώματα. **ταγκαλάκια ονομάζανε τους τούρκους χωρικούς με κοντά βρακιά και γκέτες που είχε επιστρατεύσει ο Κεμάλ. Μαρτυρία Ζωής Τικμόγλου Ο πατέρας μας, θες από τις κινήσεις του Στρατού, θες από κάτι μισές κουβέντες των φίλων του αξιωματικών, υποπτεύουνταν πώς τα πράγματα δεν πάνε καλά στο μέτωπο. Λογαριάζαμε να φύγουμε , μα δεν ανησυχούσαμε γι αυτό. Είχαμε τρία αδέλφια σιδηροδρομικούς και έτσι ό,τι ώρα θέλαμε, θα φεύγαμε. Στείλαμε όλο το ρουχισμό μας και των συγγενών μας ακόμη , με σκοπό να φύγουμε, αν χρειαζόταν αργότερα. Όσο περνούσαν οι μέρες τόσο τα πράγματα σκούραιναν. Τα τρένα κατέβαιναν από το Αφιόν Καραχισάρ καταφορτωμένα τραυματίες στρατιώτες. Όσο ήταν γεμάτα μέσα, άλλο τόσο ήταν φορτωμένα και στη σκεπή. Έφτανε ο κόσμος και περπατηχτός, πληγωμένος, κουρασμένος, φαρμακωμένος που άφηνε το βιος του, πολλές φορές τους δικούς του, γιατί πολλών δε γέμιζε το κεφάλι και δεν θέλαν να φύγουν κι έμεναν στο έλεος του Θεού. Μέρα με τη μέρα όλο από το κακό στο χειρότερο. Τη νύχτα τέτοια κίνηση ακούγονταν, που, όσο και να ήθελες , δεν μπορούσες να ησυχάσεις. Θαρρείς, βραδιές βραδιές πως και η ίδια η φύση έκλαιε για την πρωτάκουστη αυτή Καταστροφή. Πάντα φυσούσε δυνατά, τον είχε η Μαγνησία τον αέρα και σηκώνουνταν εκείνη η γη, η σκόνη όχι από το βουνό, μόνο από τους δρόμους. Μα κείνες τις βραδιές του Αυγούστου χαλούσε ο κόσμος. Άσε τα ζωντανά που φώναζαν και κάναν πιο αισθητή ,πιο εντυπωσιακή την εγκατάλειψη. Γαϊδούρια, αρνιά, κατσίκια όλα μαζί με τις αποσκευές, με την κοσμοπλημμύρα. Τα δυο πιο μικρά αδέλφια μου , ο Τιμολέων και ο Νίκος αποφάσισαν να φύγουν στη Σμύρνη με τα πόδια, μια και τα τρένα δεν σταματούσαν πάντα στη Μαγνησία. Περπάτησαν ως της Μαινεμένη, πρήστηκαν τόσο τα πόδια τους που αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω. Αυτοί δεν άντεχαν να πάνε ούτε έναν περίπατο ως το Χορόσκιοϊ, μπορούσαν να περπατήσουν ως τη Σμύρνη; Είκοσι τρεις με εικοσιτέσσερις Αυγούστου έπιασε φωτιά. Ποιος την έβαλε; Πώς να εξακριβώσεις; Έπιασε λες σαν από χέρι μαγικό, από όλες τις μεριές και φούντωσε. Ποιος μαχαλάς δεν καιγόταν! Κι ακούγονταν σπαρακτικές φωνές, αλλού στα τούρκικα και αλλού ελληνικά: Βοήθεια!!! Καιγούμαστε!!! Αλίμονο ποιος να τους βοηθήσει! Πηγές : Οικονομικός Ταχυδρόμος, τεύχος 992,1973. Ευαγγελία Γιάμαλη -Χατζηϊωάννου, Μικρασιατικός Ελληνισμός. Λαμψίδης .Ν. Γιώργος «Οι πρόσφυγες του 1922», εκδόσεις ελληνική φωνή ,1982. Έξοδος: Μαρτυρίες από τις επαρχίες των δυτικών παραλίων της Μικρασίας – εκδόσεις Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. Προτείνουμε, επίσης, να δείτε το video στη διεύθυνση: http://www.youtube.com/watch?v=eAjTwKupd7U Ουλόρια Χριστίνα,Β4- Σκαρή Ειρήνη,Β4 Σμύρνη (90 Χρόνια Μνήμης). Για το όνομα της οι μύθοι ποικίλλουν. Πολλοί πιστεύουν πως ονομάστηκε έτσι από την αμαζόνα Σμύρνα. Άλλοι, πάλι, την αποκαλούν lumen, όπως ο Πλίνιος, δηλαδή φως της σελήνης. Η Σμύρνη είχε κάτι μαγικό. Κατάφερνε να συγκεντρώνει όλα τα έθνη του κόσμου και αυτά με τη σειρά τους κατάφερναν να συνυπάρχουν. Μπορούσε να προσφέρει τις ανέσεις που είχε μια ευρωπαϊκή πόλη. Είναι αξιοζήλευτος ο τρόπος με τον οποίο ζούσαν οι Έλληνες εκείνη την εποχή. Ήταν άριστοι στα επαγγέλματα τους και, παράλληλα καλλιεργούσαν το πνεύμα τους. Παρακολουθούσαν θέατρο, κινηματογράφο και διοργάνωναν χορούς για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν που οι Έλληνες την αποκαλούσαν Fleur de I’ Ionie δηλαδή λουλούδι της Ιωνίας. Η προκυμαία ήταν το καμάρι της Σμύρνης. Η κατασκευή της άρχισε το 1867 και τέλειωσε το 1874 από τον Γάλλο μηχανικό Dussant. Ήταν ένας από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους. Τα 3.325 μέτρα που εκτεινόταν καταλαμβάνονταν από κινηματογράφους, θέατρα, πολυτελή ξενοδοχεία, δημόσια καταστήματα και κατοικίες. Από εδώ ξεκινούσε το εμπόριο και επεκτεινόταν στην ενδοχώρα. Όλη η ζωή αναπτυσσόταν πάνω στην προκυμαία και έπειτα εξαπλωνόταν στην υπόλοιπη πόλη στην προκυμαία με γέλια και φωνές. Ο πρώτος πυροβολισμός πάγωσε το αίμα όλων και ο Ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να απαντήσει. Σε λίγη ώρα είχε αποκατασταθεί η τάξη. 27 Αυγούστου 1922. O τουρκικός στρατός μπαίνει στη Σμύρνη. Χιλιάδες Έλληνες συνωστίζονται στο λιμάνι, προσπαθώντας να μπουν στα πλοία και να φύγουν για την Ελλάδα. Oι Έλληνες στρατιώτες υποχωρούν ζητώντας ρούχα για να βγάλουν τις στολές τους. Παντού φωτιά. Οι Τούρκοι δεν σέβονται κανέναν και τίποτα. Λεηλατούν, σφάζουν, ατιμάζουν και έπειτα φεύγουν. Η προκυμαία και το λιμάνι γεμάτα κόσμο που καλεί τα πλοία των συμμάχων σε βοήθεια. Μερικοί παρακαλούν για τη ζωή τους, άλλοι δίνουν τα υπάρχοντα τους σε Τούρκους, με αντάλλαγμα τη σωτηρία και οι πιο δυνατοί πέφτουν στη θάλασσα ζητώντας βοήθεια από τους συμμάχους. Εκείνοι μένουν αμέτοχοι. Κάποιοι βοηθούν τους πρόσφυγες, μόνο όταν φτάσουν κοντά στα πλοία τους, ενώ άλλοι μεταφέρουν τη σφαγή στη θάλασσα κόβοντας τα χέρια όσων τολμούν να ακουμπήσουν τα πλοία. Κάποτε όλα τελειώνουν. Η φωτιά σβήνει. Οι Τούρκοι βγάζουν τα σώματα απ’ τη θάλασσα και αφαιρούν τα πολύτιμα αγαθά. Όσοι κατάφεραν να σωθούν, μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα και έχτισαν απ’ την αρχή τη ζωή τους. Βέβαια, πάντα θυμούνται την πατρίδα τους και είναι περήφανοι για την καταγωγή τους. Και όλοι ελπίζουν να κάνουν κάποια στιγμή το ταξίδι της επιστροφής. 2 Μαΐου 1919 O Ελληνικός στρατός εγκαθίσταται στη Σμύρνη και σηματοδοτεί την αρχή του τέλους για την πόλη. Τα συναισθήματα ποικίλλουν. Ο ενθουσιασμός και το μίσος κατακλύζουν ολόκληρη την άπιστη Σμύρνη, όπως την αποκαλούσαν οι Τούρκοι, εξαιτίας της υπεροχής των Ελλήνων και της μειονεκτικής θέσης των μουσουλμάνων. Τα τρία μεγαλύτερα πλοία της Ελλάδας, το Αβέρωφ ,ο Λέοντας και ο Ατρόμητος, βρίσκονταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι. Οι Ελληνικές σημαίες στόλιζαν την πόλη απ’ άκρη σ’ άκρη. Ο κόσμος παρακολουθούσε την παρέλαση του στρατού πάνω Σμύρνη πατρίδα μου γλυκιά Χαριτωμένη χώρα Για να σε βγάλω από το νου Ποτέ δεν θα έρθει η ώρα Σαν άστρο γλυκοφωτιστό Θα λάμπεις στην ψυχή μου Παρηγοριά στην Θλίψη μου Και ελπίδα στην ζωή μου Λυμπεροπούλου Βασιλική-Μαρία, Β2 ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ….. ΕΝΑ ΑΝΕΞΙΤΗΛΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ Το Σεπτέμβριο του 2012 ήταν η επέτειος των 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Μια επέτειος οδυνηρής μνήμης και δύναμης ψυχής . Όλοι μας έχουμε ακούσει σχετικά με τη Μικρασιατική Καταστροφή και τα αποτελέσματά της. Γνωρίζουμε, όμως, τί πραγματικά συνέβη πριν αλλά και μετά από εκείνο τον τραγικό Σεπτέμβρη του 1922; Η ιστορία ξεκινά με τη Μεγάλη Ιδέα του Ελευθέριου Βενιζέλου, η οποία στόχευε στην ένταξη εντός των συνόρων μας των περιοχών της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης. Ο στόχος επιτυγχάνεται και ελληνικός στρατός καταφθάνει το 1919 στη Σμύρνη. Ακολουθεί η μικρασιατική εκστρατεία, η οποία, αν και αρχικά φαίνεται νικηφόρα, καταλήγει στην απόλυτη καταστροφή. Πολιτική αστάθεια στο εσωτερικό της χώρας, λάθος στρατιωτικοί χειρισμοί, συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων και εξάντληση των ελλήνων στρατιωτών από τους συνεχείς πολέμους, αναγκάζουν στην υποχώρηση του στρατού λίγο πριν την Άγκυρα (στόχος αναιτιολόγητος)! Το ημερολόγιο δείχνει 13 Σεπτεμβρίου του 1922, όταν οι κάτοικοι της Σμύρνης βλέπουν καπνό στον ουρανό. Οι Τούρκοι, δίχως να συναντήσουν ίχνος αντίστασης, είχαν μπει στην αρμένικη συνοικία της πόλης και είχαν ανάψει φωτιά. Ακολουθεί το απόλυτο χάος. Κόσμος πλημμυρίζει την προκυμαία θέλοντας να επιβιβαστεί σε κάποιο πλοίο, ξένο ή ελληνικό, με προορισμό την Ελλάδα. Πολλοί σφαγιάζονται από τους Τούρκους, άλλοι ποδοπατούνται και άλλοι πνίγονται στην προσπάθειά τους να διαφύγουν κολυμπώντας. Οι Σύμμαχοι, Άγγλοι, Γάλλοι και Αμερικανοί, παρακολουθούν το θέαμα ˝ από τα πλοία τους , δίχως να δείχνουν πρόθεση να βοηθήσουν. « Προσπαθούσαμε να σκαρφαλώσουμε στα πλοία τους, αλλά αυτοί μας έριχναν βραστό νερό ή μας έσπαγαν τα δάχτυλα και μας ξαναπετούσαν στη θάλασσα», λένε μαρτυρίες της εποχής. Ο αριθμός των θυμάτων παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστος, όμως, ιστορικοί υποστηρίζουν πως πάνω από ένα εκατομμύριο Έλληνες, Αρμένιοι και Εβραίοι έχασαν τη ζωή τους. Η καταστροφή της Σμύρνης έφερε πολλές αλλαγές στο ελληνικό σκηνικό. Περίπου 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες κατέφυγαν στην Ελλάδα με στόχο να φτιάξουν μια νέα ζωή. Για τους περισσότερους, πρώτος σταθμός ήταν η Χίος, η οποία βρισκόταν ακριβώς απέναντι από τη χαμένη τους πατρίδα. Από εκεί έφυγαν για διάφορα μέρη της Ελλάδας όπως η Μυτιλήνη, η Κέρκυρα, η Θεσσαλονίκη και ο Πειραιάς. Αρχικά, έμεναν σε αποθήκες, σχολεία, εκκλησίες. Είχαν στήσει σκηνές σε διάφορα σημεία , ενώ κάποιοι έμεναν σε δημόσια κτίρια με πιο συγκλονιστικό παράδειγμα αυτό του Δημοτικού Θεάτρου Αθηνών (βλ. εικόνα κάτω). Μόνο τον πρώτο χρόνο, το 20% των προσφύγων ήταν νεκροί από ελονοσία, άθλιες υγειονομικές συνθήκες ή πείνα. Οι οικονομικοί πόροι ήταν τόσο λίγοι που τα πτώματα μαζεύονταν με κάρα και ενταφιάζονταν ομαδικά. Την ήδη δυσχερή κατάσταση Οι πρώτες προσφυγικές επιβάρυναν οι παράγκεςστην Αγία Σω τήρα Παλιοελλαδίτες (δηλ. οι Έλληνες που ζούσαν στην Αγία Σωτήρα ήδη στην χώρα) με την απαξίωση και την εχθρότητα που έδειχναν. Αποκαλούσαν τους πρόσφυγες τουρκόσπορους˝ και πρόσφιγγες˝ . Η λέξη Σμυρνιά θεωρούνταν βρισιά και με αυτή φοβέριζαν τα παιδιά τους. Χαρακτηριστικός ο τίτλος εφημερίδας της εποχής «Οίκαδε», που σημαίνει να γυρίσουν στο σπίτι τους. Ουσιαστικά αντιμετώπιζαν με φόβο την κοινωνική ανάβαση των προσφύγων, οι οποίοι ήταν στην πλειοψηφία τους άνθρωποι μορφωμένοι και με επιχερηματικό μυαλό. Φυσικά υπήρχαν και εξαιρέσεις, αλλά σπάνιες. Το 1924 ιδρύθηκε η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων, υπό την επιτήρηση των Ηνωμένων Εθνών. Δυστυχώς, αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα διαφθοράς και γραφειοκρατίας και καταργήθηκε, μετά από πολλές διαδηλώσεις. Στους πρόσφυγες δόθηκαν σπίτια-τρώγλες ή βραχώδη οικόπεδα σε περιοχές γύρω από τις πόλεις και ξύλα, για να τα χτίσουν μόνοι τους. Έτσι, δημιουργήθηκαν τενεκεδουπόλεις όπως τα Νέα Μουδανιά, η Καισαριανή, η Νέα Σμύρνη και η δικιά μας Κοκκινιά. Μάλιστα, το όνομα Νίκαια δόθηκε στη συνοικία μας εις μνήμην της Νίκαιας στη Βιθυνία. Παρ΄ όλα, όμως, τα προβλήματα που αντιμετώπισαν, οι πρόσφυγες δεν το έβαλαν κάτω. Σηκώθηκαν στα πόδια τους και μαζί τους σηκώθηκε και ολόκληρη η Ελλάδα. Ανέπτυξαν την καλλιέργεια, την καπνοπαραγωγή, επιχειρήσεις όπως το αρωματικό σαπούνι. Επιπρόσθετα, οι Σμυρνιές αποτέλεσαν παράδειγμα για τις άλλες γυναίκες και επέδρασαν καταλυτικά στην είσοδο τους στην αγορά εργασίας. Όσον αφορά τα γράμματα, λογοτέχνες όπως ο Ηλ. Βενέζης, η Δ. Σωτηρίου και ο Γ. Σεφέρης έλαμψαν τόσο σε ελληνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Οι Μικρασιάτες αποτελούν ένα διαχρονικό παράδειγμα ανθρώπων που δεν εγκατέλειψαν και συνέχιζαν να παλεύουν, παρά τις αντίξοες συνθήκες, για να επιβιώσουν και να πραγματοποιήσουν τα ονειρά τους. Ας τους θυμόμαστε, λοιπόν, και εμείς με σεβασμό και ας προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε το δρόμο που με τόσο κόπο χάραξαν. Δήμητρα Παπαδημητρίου, Α5. Ελληνικές διάλεκτοι ανθεκτικές στο χρόνο •Καλάς: Συναντώντας τη φυλή των απόγονων των στρατιωτών του Μεγάλου Αλεξάνδρου που διατηρεί, ακόμη και σήμερα, στοιχεία του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Στη Δυτική περιοχή της ινδικής υποηπείρου, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το κράτος του Πακιστάν, έγινε πριν από αιώνες η συνάντηση των λαών της Ινδίας και της Ελλάδας. Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς, όπως ο Ηρόδοτος, μας ενημερώνουν ότι από τον 6ο π.Χ αιώνα υπήρχαν εκεί Έλληνες, αλλά και Βουδιστικά κείμενα, όπως το "Majjihima Nakaya", αναφέρονται σε "Κράτος Ελλήνων" την εποχή του Βούδα τον 6ο π.Χ. αιώνα στον Καύκασο (Hindukush), εκεί που σήμερα ζουν οι Καλάς. Η παρουσία των Ελλήνων στην ινδική υποήπειρο γίνεται περισσότερο αισθητή μετά τον 4ο π.Χ. αιώνα: 1. Με την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου που διέσχισε τη χώρα του Ινδού (327-326)πΧ. 2. Με την ανάπτυξη των ελληνικών Βασιλείων της Βακτρίας και της Ινδίας για τρεις περίπου αιώνες μετά τον Αλέξανδρο. 3. Με την άνθιση της Ελληνοβουδιστικής τέχνης, της "Gadhara" , για άλλους πέντε αιώνες. Η χώρα του Πακιστάν καθίσταται ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τους Έλληνες, όχι μόνο για το ιστορικό παρελθόν της αλλά και για το παρόν της. Ο σημερινός επισκέπτης ακούει έκπληκτος τους φιλόξενους πολίτες αυτής της Χώρας να φέρουν με πολλή υπερηφάνεια το όνομα "Σικαντέρ Αζάμ" (Αλέξανδρος ο Μέγας). Να μιλούν για τις έξι Αλεξάνδρειες που υπάρχουν στη Χώρα τους, μεταξύ των οποίων είναι η Νίκαια-Αλεξάνδρεια και η Βουκεφάλεια-Αλεξάνδρεια. Να εμπιστεύονται την "Younani Medicine", δηλαδή την ελληνική Ιατρική, παιδί της Ιπποκράτειας, που έφερε μαζί του ο Αλέξανδρος. 'Εκπληκτος ο Έλληνας επισκέπτης των Μουσείων του Πακιστάν στο Καράτσι, στη Λαχώρη, στο Πεσάβαρ, στα Τάξιλα διαβάζει, γραμμένα στα ελληνικά ,τα ονόματα των 41 Ελλήνων Βασιλέων της Βακτρίας και της Ινδίας πάνω στα χρυσά και αργυρά τους νομίσματα: Δημήτριος, Μένανδρος, Αγαθοκέλεια... Βλέπει το Βούδα με τα Απολλώνια χαρακτηριστικά, ντυμένο με τον ελληνικό χιτώνα, και διακρίνει στα ανάγλυφα της Gadhara, δίπλα στις Βουδιστικές Θεότητες, Ελληνικές, όπως του Δία και της Αθηνάς. Ανάμεσα στους κορινθιακούς κίονες και τις πέτρινες γιρλάντες με τα αμπελόφυλλα, τους κισσούς και τους ερωτιδείς, τους Τρίτωνες και τους Άτλαντες, τα ανάγλυφα με τις βακχικές σκηνές και τους ελληνικούς χιτώνες των αγαλμάτων, ξεχνά την απόσταση που χωρίζει το Πακιστάν από την Ελλάδα της Μεσογείου. Όταν μαθαίνουν ότι κάποιος είναι Έλληνας, του συνιστούν να επισκεφθεί τους «συγγενείς» του στις Βόρειες περιοχές του Πακιστάν, εκεί όπου συναντώνται οι οροσειρές των Ιμαλαΐων και του ινδικού Καυκάσου (Hindukish). Οι παραδόσεις αυτών των φυλών με τα Μεσογειακά χαρακτηριστικά, στο Τσιτράλ, στο Χούνζα, στο Γκιλγκίτ, στο Σκαρντού με την ακρόπολή τους ,που την ονομάζουν Ισκαντέρια, δηλαδή Αλεξάνδρεια, τους θέλουν απογόνους των στρατιωτών του Μ. Αλεξάνδρου και έτσι προβάλλονται από τα έντυπα του Πακιστανικού Οργανισμού Τουρισμού. Η ΦΥΛΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΣ Οι 3.000 Καλάς ζουν σε 30 περίπου οικισμούς, πάνω στις απόκρημνες πλαγιές του Ινδικού Καυκάσου (Hindukush), σε υψόμετρο 2.500 μέτρων. Η παράδοση τους θέλει απογόνους των στρατιωτών του Μ. Αλεξάνδρου που παρέμειναν στις περιοχές αυτές, όταν ο στρατός του μεγάλου στρατηλάτη διέσχιζε τον ινδικό Καύκασο, οδεύοντας προς Νότο. Η φυλή αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για μας, γιατί δεν έχει εξισλαμισθεί διατηρεί μια μοναδική στον κόσμο παράδοση με στοιχεία από την αρχαία θρησκεία, τα έθιμα, τη μουσική, τη γλώσσα κ.λπ. Η θρησκεία τους είναι πολυθεϊστική. Πατέρας των θεών και των ανθρώπων είναι ο DI ZAU (Δίας- Ζεύς). Το όνομά του σημαίνει «αυτός που δίνει ζωή», μιας και οι λέξεις «DI» και «ZAU» σημαίνουν «Δίδω» και «Ζωή» αντίστοιχα. Τον πατέρα των θεών τον αποκαλούν και "Raintagarau" (Παντοκράτωρ), που σημαίνει αυτόν που «τα πάντα ελέγχει και κυβερνά». Η θεότητα του σπιτιού, της οικογένειας και της κοινότητας είναι η «Tsestak» (Εστία). Κάθε σπίτι έχει μια γωνιά αφιερωμένη σ' αυτήν και κάθε οικισμός ένα ναό, όπου συγκεντρώνονται για τις τελετές τους. Στα δάση, στα ποτάμια, στις κορυφές των βουνών κατοικούν διάφορα Πνεύματα (Νύμφες), που πολλές φορές βοηθούν τους Καλάς μέσω «διαμέσων» ανθρώπων ,οι οποίοι μπορούν και επικοινωνούν μαζί τους. Προστάτης των ποιμένων είναι ο "Sagikor" με ιδιαίτερο ιερό, που δέχεται προσφορές όταν οι ποιμένες κατεβαίνουν από τα υψώματα στα χωριά τους. Το τελετουργικό της θυσίας ακολουθεί την αρχαία ελληνική παράδοση, αφού και εδώ ο κέδρος και η βελανιδιά είναι τα ιερά δένδρα του DI ZAU. Ο καπνός των κλαδιών που καίγονται ευχαριστεί τους θεούς. Αυτοί που συμμετέχουν στη θυσία πρέπει να κάνουν καθαρτήριο λουτρό με νερό πηγής ή με μούστο από σταφύλια που έκοψαν πρόσφατα. Με το αίμα του ζώου ραντίζουν το βωμό και τη φωτιά που έχουν ανάψει. Κατά τη διάρκεια της τελετής όλοι οι άνδρες προσεύχονται μεγαλόφωνα στους θεούς. Οι γυναίκες δεν συμμετέχουν. Τα κέρατα του θυσιαζόμενου ζώου κοσμούν τις προσόψεις των σπιτιών, αφού το δικέρατο σύμβολο παραμένει ακόμα ιερό στον τόπο τους ,ό τότε που ο μεγάλος στρατηλάτης το υιοθέτησε, όταν επισκέφθηκε το Ιερό του Άμμωνα Δία στην όαση Σίβα. Οι Καλάς ακολουθούν σήμερα τα ίδια αρχαία έθιμα, δηλαδή καθαρτήρια λουτρά, ψήσιμο ειδικών άρτων, πυρσοφορίες, σεξουαλικά πειράγματα, προσφορά τροφών στους προγόνους τους κ.α. Στις θρησκευτικές εορτές που παρευρίσκονται και γυναίκες εκτελούνται γυναικείοι κυκλικοί χοροί. Οι γυναίκες είναι πιασμένες σε κύκλο με τα χέρια πλεγμένα πίσω από την πλάτη και συνοδεύουν το χορό με τραγούδι. Η οργανική συνοδεία που βρίσκεται στο κέντρο του κύκλου είναι ένα μεγάλο νταούλι, ξύλινες φλογέρες και τοξοειδής άρπα με τέσσερις χορδές που θυμίζει την αρχαιοελληνική λύρα. Μέσα στη θάλασσα των μουσουλμάνων της Ασίας, οι Καλάς είναι οι μόνοι που παράγουν κρασί και το χαίρονται στις γιορτές και στις συνάξεις τους. Η γλώσσα τους έχει στοιχεία από τα Περσικά, τα Σανσκριτικά και τα Ελληνικά, αφού βρίσκουμε λέξεις που έχουν κοινές ρίζες με τη δική μας γλώσσα. ΝΟΜ ΠΑΡΕΙΜ ΧΕΜΑΝ ΙΛΑ ΔΟΝΤΟΥΓΙΑ DI όνομα πορεύομαι, διαβαίνω εκ του πάρειμι χειμώνας έλα δόντια δίδω χαιρετισμός, εκ του ασπάζομαι. Γι' αυτό ΙΣΠΑΤΑ φιλιούνται όταν συναντιούνται μετά από καιρό Επίσης , «το όμορφο» το λένε «εις καλόν», τη γυναίκα «γυναίκ», τα καρύδια «γιουνάν αρύδ», τον Μακεδόνα «Μαχεντόν», τις Χάριτε «Χαρίτας», τους Ίωνες (Έλληνες) «Γιουνάν», τον δήμο «ντίμο», την Αφροδίτη «Αφροντάιν» Αλλά και στη γύρω περιοχή, που μέχρι τα τέλη του προηγούμενου αιώνα ανήκε στην αυτόνομη επικράτεια του Καφιριστάν (χώρα των απίστων κατά τους Μουσουλμάνους, που κατάφεραν να εξισλαμίσουν το μεγαλύτερο ποσοστό των Καφίρς), συναντά κανείς στους χαιρετισμούς τους λέξεις όπως «χάιρε, χαϊρέτα, γιάμασις». Η γλώσσα των Καλάς δεν γράφεται. Οι Δανοί ερευνητές που ασχολούνται από το 1948 μαζί τους έχουν κατασκευάσει έναν τύπο αλφαβήτου που στηρίζεται στο φωνητικό. Οι Καλάς έχουν πιο ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα σε σχέση με τη σκουρόχρωμη των Πακιστανών. Τα μαλλιά τους είναι συχνά ανοιχτόχρωμα, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν γαλανοπράσινα ή και καταγάλανα μάτια. Το ανάστημά τους είναι από κανονικό μέχρι ψηλό. Είναι όλοι τους ευθυτενείς και ευκίνητοι. Η ενδυμασία των ανδρών περιλαμβάνει ένα μακρύ μάλλινο ή λινό χιτώνα (Καμίς) και φοριέται πάνω από μακριά παντελόνια. Το καπέλο τους είναι η Μακεδονική «Καυσία». Οι γυναίκες ξεχωρίζουν για την ομορφιά τους, είναι περήφανες, ελεύθερες με έκδηλη κοινωνικότητα και ενεργό συμμετοχή στις δημοκρατικές διαδικασίες της Κοινότητας. Ντύνονται με έναν ποδήρη μαύρο χιτώνα (Sangachs) κεντημένο με πολύχρωμα γεωμετρικά σχήματα στον ποδόγυρο, στις άκρες των μανικιών και το μπούστο. Στολίζονται με περιδέραια από χρωματιστές χάντρες, το πλήθος των οποίων υποδηλώνει το βαθμό της οικονομικής επιφάνειάς τους. Τα μαλλιά τους είναι χτενισμένα σε πέντε κοτσίδες όπου η βασική, στο κέντρο της κεφαλής, έχει πλεχτεί από νεαρής ηλικίας και δεν έχει κοπεί ποτέ. Στο κεφάλι φοράνε ένα ολοκέντητο καπέλο (Σουσούτ), που θυμίζει Ελληνική περικεφαλαία. Λέγεται, πως ο Μ. Αλέξανδρος, την παραμονή κάποιας μάχης, εξέφρασε στους επιτελείς του, τις επιφυλάξεις τους, για την επιτυχή έκβασή της. Τελικά η μάχη κερδήθηκε, χάρη σε απρόβλεπτη πολεμική επέμβαση των γυναικών. Ικανοποιημένος ο Αλέξανδρος, αποφάσισε, να τιμήσει τις γυναίκες, για την αποτελεσματική βοήθειά τους. Κάλεσε γενική σύναξη των ανδρών του και μετά από εξιστόρηση της σημασίας της επέμβασης των γυναικών, τους ζήτησε να δώσουν τις περικεφαλαίες τους στις γυναίκες, που αποδείχτηκαν αξιότερες. Τότε, ένας Στρατηγός, έβγαλε την περικεφαλαία του και την φόρεσε στο κεφάλι της αρχηγού των γυναικών. Σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού καθιερώθηκε το «Σουσούτ», οι οποίες Νολησιανές δεν το αποχωρίζονται ούτε μια στιγμή της ημέρας, τιμώντας έτσι την τιμή που τους έκανε ο Μεγάλος Βασιλιάς (Ισκαντέρ). Το γιορτινό καπέλο τους φέρει φούντα και κατά τη διάρκεια των γιορτών τους κοσμείται με φτερά και αρωματικά κλαδιά. Μοιάζει με το λοφίο περικεφαλαίας της Μακεδονίτικης στολής, τα θαλασσινά κοχύλια είναι απαραίτητο κόσμημα των καπέλων τους, πιθανό κατάλοιπο της θαλασσινής καταγωγής τους. Οι άνδρες μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα φορούσαν χιτώνιο-σάκο που το ονόμαζαν "Σακάτσι". Το καπέλο τους θυμίζει την αρχαία μακεδονική Καυσία. Ο τρόπος κατασκευής των σπιτιών τους έχει πολλά κοινά στοιχεία με το μακεδονίτικο σπίτι. Είναι κτισμένα με πέτρες και ξύλα και με εξώστη στο πάνω πάτωμα. Στις προσόψεις των σπιτιών τους υπάρχουν ξυλόγλυπτα μοτίβα που παραπέμπουν σε ανάλογα ελληνικά (μαίανδροι, ρόδακες, γεωμετρικά σχήματα και ακτινωτά αστέρια). Από παράδοση κάθονται σε καρέκλες και σκαμνιά, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό τρόπο των Ασιατών που κάθονται οκλαδόν. Ο Πακιστανικός οργανισμός Τουρισμού τους προβάλλει ως απογόνους των στρατιωτών του Μ. Αλεξάνδρου. Έτσι πολλοί επισκέπτονται τις κοιλάδες τους για να γνωρίσουν τη μοναδική αυτή φυλή. Προτείνουμε τα αναζητήσετε τα video στις διευθύνσεις 1)http://www.youtube.com/watch?v=j5tnL1hycjM 2)http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/pageassetview.aspx?tid=0000068695&tsz=0&autostart=0 •Μεγάλη Ελλάδα: Οι ελληνόφωνοι κάτοικοι της Κάτω Ιταλίας. ΣΤΕΡΝΑΤΙΑ «Είσαι Γκρίκο; Έμπα στο σπίτι μον να μπει ήλιος». Μ' αυτόν τον τρόπο οι κάτοικοι των ελληνόφωνων χωριών της Κάτω Ιταλίας, υποδέχονται σήμερα τους Έλληνες. Ταυτόχρονα απευθύνουν μια δραματική έκκληση προς κάθε αρμόδια Αρχή της μητέρας Ελλάδας, η οποία φαίνεται συχνά να αγνοεί ακόμη και την ύπαρξη τους. Όμως, οι Γκρεκάνοι φωνάζουν γεμάτοι υπερηφάνεια με όλη τους την ψυχή: «Είμαστε Γκρέτσοι, γιατί έχομε το ίντιο αίμα τσε την ίδια γλώσσα». Η περιοχή της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας αποτέλεσε σημείο σημαντικής αποικιακής επέκτασης του αρχαίου ελληνισμού. Το όνομα Μεγάλη Ελλάδα εμφανίσθηκε για πρώτη φορά τον 6ο αιώνα π.Χ. Η μεγάλη άνεση του χώρου της Κάτω Ιταλίας και της Σικελίας σε σχέση με τη στενότητα του κυρίως ελλαδικού, πιθανώς ήταν η αιτία για το όνομα. Οι απομονωμένοι Έλληνες της Καλαβρίας και της Απουλίας διατήρησαν πολλά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής τους παράδοσης και της γλώσσας τους. Η ονομασία αυτή οφείλεται όχι μόνο στον πλούτο, την πυκνότητα και την ομορφιά των μνημείων που δημιούργησαν εκεί οι αρχαίες ελληνικές αποικίες, αλλά και στην πολιτιστική και οικονομική επικράτηση των Ελλήνων έναντι άλλων πολιτισμών, οι οποίοι άφησαν το στίγμα τους στην περιοχή. Αυτό ισχύει για τις περιοχές της Καλαβρίας και της Απουλίας (Σαλέντο) στην Κάτω Ιταλία, όπου ακόμη και σήμερα διατηρείται άσβεστο το ελληνικό πνεύμα, μαζί με την ελληνική γλώσσα, η οποία εξελισσόμενη διαφορετικά μέσα στις συνθήκες της Ιταλίας έδωσε μια άλλη διάλεκτο, τα λεγόμενα «Γκρεκάνικα» (στην Καλαβρία) ή «Γκρίκο» (στην Απουλία). Οι απομονωμένοι - για διαφόρους λόγους Έλληνες των δύο αυτών περιοχών διατήρησαν πολλά στοιχεία της αρχαίας ελληνικής τους παράδοσης και της γλώσσας τους, η οποία μέχρι σήμερα διέσωσε πολλές αρχαίες λέξεις και εκφράσεις. Πρόκειται για μια μοναδική στον κόσμο όαση αρχαιοελληνικής πολιτισμικής επιβίωσης, μαζί με εκείνη των φυλών Καφίρ στο Αφγανιστάν και Καλάς στο βόρειο Πακιστάν (στις δύο τελευταίες, όμως, δεν διατηρήθηκε η αρχαιοελληνική γλώσσα). Τα ελληνόφωνα χωριά της Καλαβρίας είναι εννέα (Γκαλλιτσανό, Αμεντολέα ή Αμυγδαλέα, Κοντοφούρι, Ροχούδι, Χωρίο Ροχούδι, Βουνί ή Ροκκαφόρτε ντελ Γκρέκο, Χωρίο Βουνίου, Βούα ή Βονά (Μπόβα) και Γυαλός του Βούα - Bova Marina ή Φούντακας), αλλά στην ευρύτερη ορεινή περιοχή του βουνού Ασπρομόντε υπάρχουν αρκετά ακόμη με ελληνικά ονόματα (Βασιλικό, Στύλος, Πενταδάκτυλο, Καταφόριο, Ιέραξ (Τζεράτσε), Πολύστενα κ.ά.). Σε απόσταση 600 χλμ., στην περιοχή της Απουλίας (Σαλέντο), νοτίως του Λέτσε (Lecce, το οποίο ήταν γνωστό ως «Φλωρεντία του Νότου» ή «Αθήνα της Απουλίας»), υπάρχουν άλλα εννέα ελληνόφωνα χωριά (Καλημέρα, Μαρτάνο, Μαρτινιάνο, Κοριλιάνο ντ' Οτράντο, Καστρι-νιάνο ντεϊ Γκρέτσι, Τζολίνο, Σολέτο, Στερνατία και Μελπινιάνο) με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από γεωφυσική και οικονομική άποψη και με ελάχιστες επαφές και ανταλλαγές με τα χωριά της Καλαβρίας. Το μόνο κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ των δύο περιοχών είναι αυτή η μοναδική και ιδιόρρυθμη γλώσσα, η οποία επέζησε 27 ολόκληρους αιώνες μέσα από τα τοπωνύμια, τα τραγούδια, τις παραδόσεις και τα έθιμα των κατοίκων τους. Ο σύγχρονος γλωσσολόγος ερευνητής Αναστάσιος Καραναστάσης, ο οποίος με εντολή της Ακαδημίας Αθηνών μελετά επί πολλά χρόνια την γκρεκάνικη διάλεκτο, στηρίζει και ισχυροποιεί τη θεωρία του Γ. Χατζιδάκι περί αδιάλειπτης συνέχειας της γλώσσας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, με μια σειρά παρατηρήσεων: 1. Η ύπαρξη πολλών σπάνιων αρχαίων λέξεων, κυρίως δωρικών, ανύπαρκτων, όμως,στη βυζαντινή και στη νεοελληνική γλώσσα, π.χ. νασίδα = νησίδα, τράφο= τάφρος, αγιολοϋπο = αιγίλωψ (άγρια βρώμη) κ.ά. 2. Η διαφορετική προφορά των διπλών συμφώνων, η οποία προέρχεται από τους Δωριείς και δεν απα¬ντάται στη βυζαντινή ούτε στη νεοελληνική, π.χ. ξίφος > σκίφος, ψαλίς > σπαλίς. 3. Η γλώσσα των ελληνοφώνων διατηρεί σπάνια αρχαία σημασιολογικά στοιχεία, διαφορετικά στη νεοελληνική, π.χ. το ρήμα σηκώνω δεν έχει τη σημασία του υψώνω (νέοελλ.) αλλά την αρχαία, δηλ. φυλάσσω σε κλειστό χώρο. Η γλώσσα, βέβαια, εμπλουτίσθηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους με λέξεις του λεξιλογίου της Εκκλησίας, π.χ. Πασκαλία = Πάσχα, Πιφανεία = Επιφάνεια. Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η ύπαρξη ιδιόρρυθμων μοναδικών λέξεων, π.χ. αγαπησία = αγάπη, όστρια = έχθρα κ.ά. Το στοιχείο αυτό προέκυψε από την ανάγκη του εμπλουτισμού της γλώσσας κατά τη μακροχρόνια απομόνωση των ελληνόφωνων πληθυσμών, κυρίως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τα γκρεκάνικα, όμως, εκτός από τις αρχαιοελληνικές ρίζες τους και τον βυζαντινό εμπλουτισμό παρουσιάζουν μια εντελώς ιδιαίτερη μορφή εξαιτίας και των λεξιλογικών δανείων τους από την ιταλική γλώσσα, τα οποία ενσωματώθηκαν αφού ακολούθησαν τους κανόνες της ελληνικής γραμματικής, π.χ. η ιταλική λέξη bicchiere (ποτήρι) έγινε το μπικέρι, του μπικεριοϋ κ.λ.π. Έτσι, το ιδίωμα των ελληνοφώνων έχει προσλάβει έναν μελωδικό τόνο, και θυμίζει αμυδρά την κυπριακή ή την κρητική διάλεκτο. Πέτρινη επιγραφή στην είσοδο του χωριού Γκαλλιτσανό Φωτογραφία αριστερά: Η Ι.Μ. Αγίου Ιωάννου Θεριστή Καλαβρίας. Φωτογραφία δεξιά: Ο νεόδμητος ναΐσκος της Παναγίας των Ελλήνων μέσα στο ελληνόφωνο χωριό Γαλλιτσιανό. ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΚΡΕΚΑΝΙΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟ Chigliade zze chronu apissu Perannonda ti thalassa Irtasi appoten pera Ta papudia dicama . . . Χίλια και παραπάνω χρόνια πίσω, Περνώντας τη θάλασσα, Ήρθαν από πέρα (μακριά, από άλλη γη) Οι παππούδες οι δικοί μας (Παλιό τραγούδι των Ελληνοφώνων της Κάτω Ιταλίας). Ιστορική αναδρομή Μια ιστορική αναδρομή στις ρίζες των ελληνοφώνων της Κάτω Ιταλίας βοηθά και στη διερεύνηση του προβλήματος της καταγωγής τους, καθώς και της εξέλιξης της γλώσσας τους. Κατά τον Ηρόδοτο (7, 170) οι πρώτοι Έλληνες έφθασαν στην Ιταλία από την Κρήτη, ενώ κατά τον Στράβωνα οι πρώτες εγκαταστάσεις πραγματοποιήθηκαν κατά τον 12ο αιώνα π.Χ. Ο πραγματικός ελληνικός αποικισμός, ωστόσο, άρχισε τον 8ο και κορυφώθηκε τον 6ο και τον 5ο αιώνα π.Χ. Οι αποικίες που ιδρύθηκαν στην Κάτω Ιταλία (ο Τάρας, το Ρήγιο, η Κύμη, η Ελέα, η Ηράκλεια, η Ποσειδώνια, η Σύβαρις, ο Κρότων, το Μεταπόντιο κ.ά.) από αποίκους διαφόρων περιοχών της μητροπολιτικής Ελλάδας ήκμασαν επί αιώνες σε όλους τους τομείς των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Αργότερα ,οι Βυζαντινοί κατόρθωσαν να διατηρήσουν την κυριαρχία τους σε ορισμένα τμήματα της Κάτω Ιταλίας (Καλαβρία, Οτράντο), ακόμη κι όταν έχασαν τη Σικελία από τους Άραβες (823 μ.Χ.). Πρωταρχικό ρόλο σ' αυτό έπαιξε το γεγονός ότι σε αυτά τα μέρη οι Βυζαντινοί βρήκαν πολλά και σημαντικά κατάλοιπα ελληνικών πληθυσμών, οι οποίοι αποδέχθηκαν τη βυζαντινή κυριαρχία. Από τον 5ο έως τον 11ο αιώνα μ.Χ. ο ελληνισμός της Κάτω Ιταλίας κατόρθωσε όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά κατά καιρούς να γνωρίσει μεγάλη ακμή , καθώς πολλοί ελληνικοί πληθυσμοί έφθασαν εκεί είτε λόγω των επιδρομών των σλάβων και των αράβων είτε πολλοί εικονόφιλοι μοναχοί και κληρικοί κατέφυγαν στις εκεί ελληνόφωνες περιοχές. Δωρικός Ναός (580π.Χ)Σεγκέστα Σικελίας. Η ελληνική γλώσσα, βέβαια, υπέστη μεγάλες προσμείξεις, αλλά επιβίωσε, βοηθούμενη από τον κλήρο και το ελληνικό θρησκευτικό τελετουργικό. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453μ.Χ) και η σταδιακή τουρκική κατάκτηση του ελλαδικού χώρου προκάλεσαν ένα τελευταίο κύμα εποίκων προς την Κάτω Ιταλία και τη Σικελία, με αποτέλεσμα όχι μόνο να διασωθεί το ελληνικό στοιχείο από την εξαφάνιση, αλλά να ενισχυθεί και να ακμάσει επί δύο ακόμη αιώνες. Η πολιτική της καθολικής εκκλησίας έχει οδηγήσει σήμερα σε απομόνωση αυτά τα χωριά. Τα χωριά της Καλαβρίας θεωρούνται ότι είναι από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης, η περιοχή της Απουλίας είναι αρκετά καλύτερα και θεωρούν ότι ο τουρισμός θα βοηθήσει στην ανάπτυξή τους. Οι κάτοικοι των ελληνόφωνων χωριών της Κάτω Ιταλίας αγαπούν τα τραγούδια ,τον έρωτα και ζουν έντονα, ενώ όλο και περισσότεροι νέοι ενδιαφέρονται για τη γλώσσα των προγόνων τους (που φυσικά δεν διδάσκονται στα σχολεία), που επιβιώνει μέσω του προφορικού λόγου. ΜΕΛΠΙΝΙΑΝΟ Το Γκαλλιτσανό, «σκαρφαλωμένο» στις απόκρημνες πλαγιές του Ασπρομόντε της Καλαβρίας, υπήρξε καταφύγιο του Σπάρτακου και των ανδρών του. Παραθέτουμε δύο τραγούδια της γρεκάνικης διαλέκτου που εύκολα φαίνεται η ελληνόφωνη επίδραση. 1)san erchete to mina tu majiu olo to kosmofenete chloro ce tragudusi ola ta puddia jati ameno ton calo kero ela ela mu conda ti ego imme manacho egerti o ilios ce en caglio tuti imera i christianoi ene ulli ghertomeni amina emmas i dio na pame immia ela mesenu magno luludi su donno tin glossa,su donno tin gardia a tellise esu emi stecomen immia immasto dio luludia ghenamena zoi makria immia sonnome gami. larga asc'esse en i scero ti na cami i cardia mu ene mavri fola to skotiri mia macheria tis etavriese me to macheri iatro ene echi pu ti ssonni iani i zoi ene micri ela agapi mu ti ego de ssonno zi ela conda mu dommu to cheri a tellise i cardia mu na mi pesani i agapi mia ene fola ena luludi an den do potise spisio ecino cotteni mi camise mesemu tin crudeli a tellise i cardia mu na iani anisce t'attia ce cue tundo tragudi immia zoi macria sonnome gami 2)I glossama en ecchi na petheni. [H γλώσσα μου δεν αξίζει να πεθάνει.] O pappumma viata mu leghi [Ο παππούς μου πάντα μου λέγει ] ti sta keru dicatu [ότι στους καιρούς τούς δικούς του] ti glossa ti eplatega [η γλώσσα που μιλούσαν] ito viata to grecu. [ήτο πάντα ελληνική.] Ce arte, lego ego: [και άρτι (αμέσως), λέγω εγώ:] iati' i guvernaturi [γιατί οι κυβερνώντες] thelusi na chathi [θέλουσι να χαθεί] i glossa tu grecani? [η γλώσσα του Ελληνα;] Ecini fenonde manacho' ste votazioni [Εκείνοι, φαίνονται (=αρχ. παρουσιάζονται) μονάχοι στις εκλογές] ce ulli crazzondo fili ce cumparidi, [και όλοι κράζωνται φίλοι και γνωστοί (κουμπάροι<κόμβος= δεσμός/δέσιμο)] podo' ti tteglionni to bdomadi [κι όταν τελειώνει η εβδομάδα] en agronizzu pleo canena. [δεν γνωρίζουν πλέον κανέναν.] Afudatema esi cali' christianima [Βοηθείστε μας (οφελήστε μας),εσείς καλοί μου χριστιανοί] pu iste ode delemmeni [που είστε όλοι δουλεμμένοι (εξαπατημένοι/εκμεταλλευμένοι) ] na some stili stin addi ghenia [να παραδώσουμε στύλη (πινάκιο γραφής) στην άλλη γενιά] ti glossama ce ta pramata to pappumma. [τη γλώσσα μας και τα πράγματα του παππού μας.] •Χαμιντιέ: χωριό Κρητικών στη Συρία . H Αλ Χαμιντιά ή Χαμιντιέ ή Χαμεντίγιε είναι μια πόλη στην παράκτια γραμμή της Συρίας, 3 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη χώρα του Λιβάνου. Η πόλη ιδρύθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, με ευθεία διαταγή του Τούρκου Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίντ Β', γύρω στο 1897, προκειμένου να εξυπηρετήσει ως καταφύγιο για τους Μουσουλμάνους Κρητικούς, που εγκατέλειψαν την Κρήτη, όταν το νησί έπαψε να αποτελεί τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά τη φυλετική και θρησκευτική διένεξη, μετά την αναχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί. Έχει πληθυσμό περίπου 8000 κατοίκων, των οποίων η πλειοψηφία ακόμα μιλάει την κρητική διάλεκτο στην καθημερινότητά τους και διατηρούν τα ήθη και έθιμα της παλαιάς τους πατρίδας. Οι κάτοικοι του Χαμιντιέ μιλούν μεταξύ τους Κρητικά και μάλιστα ανόθευτα, έτσι που μιλιόνταν στο νησί τον περασμένο αιώνα. Οι ίδιοι διηγούνται πως υποχρεώθηκαν να φύγουν από την Κρήτη στα τέλη του 19ου αιώνα, γιατί,αν και εξισλαμισμένοι, συνεργάζονταν με τους Χριστιανούς στις εναντίον των Τούρκων εξεγέρσεις. Οι παραλίες συχνά χρησιμεύουν ως χωματερές για το μη-ανακυκλώσιμο πλαστικό. Το ίδιο το χωριό έχει ένα βιομηχανικό αέρα, όπου η αισθητική θυσιάζεται στο βωμό της λειτουργικότητας. Το χωριό χαρακτηρίζεται από μονώροφα ,πετρόκτιστα σπίτια, κάθε ένα με μια μικρή αυλή, χωματένιους δρόμους που χωρίζουν ένα μουσουλμανικό τέμενος, ένα σχολείο και το καφενείο, αφίσες του Προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και του γιου του, ανθρώπους που κάθονται έξω από τα σπίτια και πίνουν το τσάι τους και ξυπόλυτα παιδιά που παίζουν στην παραλία. Οι κάτοικοι με τα Αραβικά έρχονται σε πρώτη επαφή στο σχολείο, σε κάθε επαφή, όμως, με Έλληνες δεν παύουν να επαναλαμβάνουν ότι είναι γνήσιοι Κρητικοί, πάππου προς πάππου και πώς αγαπάνε την Κρήτη. Ευτυχώς, η γειτνίαση με την Κύπρο επιτρέπει να μαθαίνουν νέα για την Ελλάδα μέσα από τα κυπριακά κανάλια. Κρατούν, ακόμη, με πείσμα τα παλιά τους έθιμα, μιλούν μόνο ελληνικά, ζητούν ελληνικά βιβλία , τηρούν τη μονογαμία αν και μουσουλμάνοι ενώ μιλούν με μαντινάδες και ας μην έχουν επισκεφθεί ποτέ την Κρήτη και ας μην έχουν ελληνικό σχολείο. Μυρίση Ελένη ,Α4- Αντικίδου Μαρία ,Γ3 Ρατσισμός–ξενοφοβία: η ρατσιστική συμπεριφορά μαθαίνεται. H διαφορά είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο. Ο αριθμός των μεταναστών που ζουν στο λεκανοπέδιο Αττικής υπολογίζεται στο 1/5 των κατοίκων του. Οι μετανάστες, πλέον, είναι παντού δίπλα μας, στα λεωφορεία , στα σχολεία, στους δρόμους. Πολλοί, συχνά, δηλώνουμε σε παρέες ότι δεν είμαστε ρατσιστές, όμως θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι οι περισσότεροι έχουμε προκαταλήψεις και στερεότυπα, που- πολλές φορέςσυνειδητοποιούμε ακόμη και οι ίδιοι πολύ δύσκολα. Οι μετανάστες οφείλουν να υπακούουν σε νόμους, στη δημιουργία των οποίων δεν έχουν συμμετάσχει, αφού δεν έχουν εξασφαλίσει το δικαίωμα της πολιτικής συμμετοχής, αν και οι περισσσότεροι βρίσκονται τουλάχιστον για μια εικοσαετία στη χώρα μας. Οι περισσότεροι προσπαθούν να ενταχθούν- προσαρμοστούν στην ελληνική κοινωνία , μέσα από δύσκολες συνθήκες ,εργαζόμενοι άπειρες ώρες και συχνά με χαμηλά μεροκάματα. Τα παιδιά τους αντιμετωπίζουν έναν τελείως διαφορετικό τρόπο ζωής , ενώ έχουν αναφερθεί περιστατικά αφιλόξενων σχολείων για τα παιδιά των μεταναστών. Τα παιδιά, βέβαια, είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας των μεγάλων. Η σκληρότητα τους υποκρύπτει την αδιαφορία των μεγάλων. Πολλοί Έλληνες φοβούνται ό,τι είναι διαφορετικό και αρκετοί ως «κατώτερους» όσους έχουν διαφορετικό χρώμα , μιλούν άλλη γλώσσα, πιστεύουν σε άλλη θρησκεία. Πρέπει να αναλογιστούμε τις ευθύνες της πολιτείας αλλά και όλων μας συλλογικά. Μήπως θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι η πολιτεία θέλει στην πραγματικότητα τους μετανάστες στα προάστια των πόλεων ή σε μικρά σπίτια, χωρίς ευκαιρίες μόρφωσης και με χαμηλά μεροκάματα… Αυτές οι συνθήκες διευκολύνουν την άνοδο των κερδών των επιχειρήσεων. Η ρατσιστική συμπεριφορά, όπως και κάθε άλλη συμπεριφορά ,είναι αποτέλεσμα μάθησης. Ας κάνουμε όλοι κάποια απλά βήματα και ας προσπαθήσουμε να επικοινωνήσουμε με το διπλανό μας. Αλτόγλου Μαριάννα, Λιθαδιώτη Σύλια, Πέντε Ειρήνη ,Γ5 Να ακούμε προσεκτικά τον « άλλο», τα προβλήματα και τις αγωνίες του και να προσπαθούμε να μπούμε στη θέση του. Να σεβόμαστε την ατομικότητα κάθε ανθρώπου σκεπτόμενοι ότι, όπως εμείς οι ίδιοι έχουμε προσωπικές αδυναμίες –ιδιαιτερότητες (σωματικές, μαθησιακές, συναισθηματικές), έτσι έχουν και όλοι οι άλλοι άνθρωποι ανεξαρτήτως καταγωγής τους Συναναστρεφόμαστε άτομα που ανήκουν σε διαφορετικές εθνικές, πολιτιστικές ή κοινωνικές ομάδες ,επιλέγοντας άτομα με κριτήριο το χαρακτήρα, τις ικανότητες, τις ηθικές αξίες και όχι θέτοντας ως μοναδική προϋπόθεση τη χώρα καταγωγής τους. Παροχή ίσων ευκαιριών σε όλα τα άτομα για εργασία, εκπαίδευση , κοινωνική και οικονομική ανέλιξη και πρόοδο από την πλευρά του κράτους. Η πολιτεία πρέπει να διασφαλίσει νόμιμο και μόνιμο καθεστώς διαμονής και πλήρη πολιτικά δικαιώματα σε όσους έχουν αναπτύξει ισχυρό δεσμό με τη χώρα μας διαμένοντας πολλά χρόνια εδώ και ειδικά στη «δεύτερη γενιά» μεταναστών…. Μόνο έτσι θα διασφαλιστεί η ειρηνική συνύπαρξη όλων των κοινωνικών ομάδων στη χώρα μας στα πλαίσια της ισονομίας και της αλληλεγγύης. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ AITIA Οικονομικοί λόγοι ( π.χ εκμετάλλευση αλλοδαπών, μαύρων, σήμερα Αλβανών, που αποτελούν φθηνά εργατικά χέρια). Έλλειψη παιδείας. Οι απαίδευτοι γίνονται εύκολα θύματα προπαγάνδας. Δεν μπορούν να κρίνουν. Οι επιτήδειοι μπορούν να καλλιεργήσουν στους ανθρώπους αισθήματα κατωτερότητας ή να τους φανατίσουν εναντίον άλλων ομάδων. Οικονομικά και πολιτικά προβλήματα μιας κοινωνίας, η βία , η εγκληματικότητα, η ανεργία δημιουργούν ένταση,η οποία εκτονώνεται πάνω στους ξένους που γίνονται τα εξιλαστήρια θύματα. Επιθυμία ατόμων και λαών για απόκτηση δύναμης και εξουσίας. Συμφέροντα οικονομικά, εδαφικά, κοινωνικά, πολιτικά.Βαθμός επιρροής των θρησκευτικών δοξασιών. Ηθική εξαχρείωση. Οι άνθρωποι υιοθετούν ρατσιστικές αντιλήψεις προκειμένου να εκμεταλλευτούν τον συνάνθρωπό τους. Κοινωνική διαστρωμάτωση. Ανισότητα στην παροχή ευκαιριών. Η κοινωνική ισότητα είναι περισσότερο θεωρία παρά πρακτική. Προκαταλήψεις που δημιουργούνται από την οικογένεια, την παράδοση, από το περιεχόμενο των σπουδών του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Εθνικιστικά αίτια. ( Οι μικροί λαοί φοβούνται την αφομοίωσή τους από τους μεγάλους και ισχυρούς και χρησιμοποιούν τον εθνικισμό ως ασπίδα διασφάλισης της ταυτότητάς τους). Καταρράκωση ανθρώπινης προσωπικότητας. Αποδοχή σκοταδιστικών αντιλήψεων, με αποτέλεσμα την παρακώλυση της κριτικής σκέψης.Πνευματική ανελευθερία. Κυριαρχία της αδικίας, της αναξιοκρατίας και της περιφρόνησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εις βάρος της ισότητας, της δικαιοσύνης και της ηθικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής… Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ατομικές ελευθερίες, που υποστήριξαν όλα τα φωτισμένα πνεύματα της ιστορίας. Προσβάλλει την ανθρώπινη προσωπικότητα ,περιφρονείται η αξία "άνθρωπος" και εξευτελίζεται η προσωπικότητά του. Ο ρατσισμός στερεί από τους λαούς, θύματα του ρατσισμού, την ευκαιρία να αναπτύξουν πολιτισμό. Έλλειψη διαλόγου και συνεργασίας: τροχοπέδη για πρόοδο-ευημερία (κοινωνική και ατομική). Οικονομική εκμετάλλευση και υποδούλωση ατόμων και λαών. κοινωνικοί αποκλεισμοί, περιθωριοποιήσεις ατόμων ή ομάδων, δημιουργία γκέτο. κοινωνικές κρίσεις, συγκρούσεις. βία, αναρχία, εγκληματικότητα…διάλυση κοινωνικής συνοχής. υπονόμευση δημοκρατίας. μισαλλοδοξία, φανατισμός. διαιώνιση εθνικισμού. πόλεμος, ιμπεριαλιστικές τάσεις. αισθήματα ανασφάλειας, καχυποψίας, φόβου στις διαπροσωπικές σχέσεις. Τα αίτια που συντηρούν το ρατσισμό στο σχολικό περιβάλλον είναι λίγο πολύ κοινά με αυτά που τον συντηρούν και στο εξωσχολικό. Συμπλέγματα ανωτερότητας και προσωπικής υπεροχής, συμπλέγματα κατωτερότητας, διάφορες φοβίες που καταλήγουν σε ψυχώσεις, το ένστικτο της εδαφικότητας που, όταν απειλείται, εκλύεται πάντα επιθετικότητα, άγνοια, προλήψεις, η εξισωτική σχολική νοοτροπία που αγνοεί τις τυπικές διαφορές μεταξύ των μαθητών, κ.α. ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ Και εδώ έρχονται να προστεθούν τα δυσάρεστα αποτελέσματα από αυτή τη νοσηρή κατάσταση, που είναι εξίσου γνωστά σε όλους όσοι βιώσαμε ή βιώνουμε, τουλάχιστον, τη σχολική πραγματικότητα. Αξίζει, ωστόσο, να αναφέρουμε κάποια, όπως: προσβολή ανθρώπινης προσωπικότητας, περιθωριοποίηση-αποκλεισμό ομάδων και ατόμων, καλλιέργεια μίσους, φανατισμού, περιφρόνησης και αντεκδίκησης, πρόκληση αδικιών και εκπαιδευτικές ανισότητες, διασυρμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αναξιοποίηση ολόκληρου του διαθέσιμου μαθητικού δυναμικού, κυριαρχία δογματισμού και μισαλλοδοξίας, ένταση των φαινομένων κοινωνικής παθογένειας, παρεμπόδιση συνεργασίας και φιλίας που είναι παράγοντες προόδου και δημιουργίας, δημιουργία συνθηκών «γκέτο» που ναρκοθετούν τα θεμέλια μιας ομαλής σχολικής συμβίωσης και άλλα πολλά ακόμη. Η τελευταία δεκαετία ,ωστόσο,χαρακτηρίζεται ως δεκαετία των μαζικών μετακινήσεων και μεταναστεύσεων, γιατί, καθώς οι παλαιές χώρες υποδοχής, Η.Π.Α., Καναδάς, Αυστραλία, έχουν κλείσει τα δικά τους σύνορα, η Ενωμένη Ευρώπη μοιραία μετατρέπεται σε πόλο έλξης και «χωνευτήρι» ενός ετερόκλητου μωσαϊκού εθνοτήτων. Για τον λόγο αυτό, πολύ συχνά ακούμε να τονίζεται η αναγκαιότητα καλλιέργειας διαπολιτισμικότητας στο σχολείο. Ας μην μείνουμε, όμως, για ακόμη μια φορά στην τυπολογία της έννοιας, αλλά ας προχωρήσουμε μεθοδικά προς την εφαρμογή της,αφού κατανοήσουμε και αποδεχτούμε πρώτα πρώτα την αναγκαιότητά της στο σχολικό περιβάλλον. Έτσι, το σχολείο θα πρέπει να εξασφαλίσει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για ν' ανταποκριθεί στις νέες αυτές προκλήσεις. Ζητήματα όπως η ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης, το σχολικό πρόγραμμα, οι παιδαγωγικές μέθοδοι, ο ρόλος του εκπαιδευτικού εντός και εκτός της τάξης και η συνεχής επιμόρφωσή του, κυρίως σε θέματα διδακτικών προσεγγίσεων και συμπεριφορών, πρέπει να τεθούν «επί τάπητος» προκειμένου να επιτευχθεί η αναπροσαρμογή τους, ώστε η νέα σχολική πραγματικότητα να βασίζεται στις «ισότιμες σχέσεις» μεταξύ των μαθητών. Όλοι συμφωνούμε ότι το σχολείο δεν θα πρέπει να περιθάλπει νοσηρές εκτιμήσεις και συμπεριφορές. Όλοι μας είμαστε συνυπεύθυνοι για την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα μέσα σ' αυτό. Καλό θα ήταν, ο καθένας από μας να αναλάβει τις προσωπικές του ευθύνες, ώστε το σχολείο του μέλλοντος να είναι πιο δημοκρατικό, περισσότερο συνεργατικό, αλλά και να προάγει τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Τα παιδιά μας χρειάζονται ένα σχολείο αντιαυταρχικό, ενεργητικό, κριτικό και δημιουργικό. Η κοινωνία μας, όμως, απαιτεί ένα σχολείο ανοιχτό στη ζωή ,για όλη τη ζωή. Με απλά λόγια… Ένα σχολείο για όλους... Ο ρατσισμός προδίδει πάντα τη διαστροφή του ανθρώπου, "ζώου ομιλούντος". Θεσμοθετεί, δηλώνει, γράφει, εγγράφει, προγράφει. Σύστημα στιγμάτων ιχνογραφεί τους τόπους, για να ορίσει περιορισμό κατ' οίκον ή για να κλείσει τα σύνορα. Δεν διακρίνει, εισάγει διακρίσεις. Στις εκθέσεις τους οι διεθνείς οργανώσεις χαρακτηρίζουν «ιδιαίτερα σοβαρή απειλή» τη ρατσιστική βία που αντιμετωπίζουν οι αιτούντες άσυλο, οι παράνομοι μετανάστες και οι ασυνόδευτοι ανήλικοι από τα οργανωμένα μέλη των εξτρεμιστικών ομάδων στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του 2012, επισημαίνεται, υπήρξε μία δραματική αύξηση του αριθμού των ρατσιστικών επιθέσεων εναντίον μεταναστών και προσφύγων, που υποκινήθηκαν από φυλετικό μίσος και μισαλλοδοξία και πολλές από αυτές υπήρξαν θανατηφόρες. Στις εκθέσεις υπογραμμίζεται ιδιαίτερα ότι, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία καταγραφής, οι μισές από τις 87 ρατσιστικές επιθέσεις που σημειώθηκαν, έγιναν από εξτρεμιστικές ομάδες με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο. Στο ιδιαίτερο υπόμνημά τους, μάλιστα, η Διεθνής Επιτροπή Νομικών (ICJ) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους (ECRE) επιρρίπτουν ευθύνες στην ηγεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι: * Οι υπηρεσίες του υπουργείου παραλείπουν επιδεικτικά να αντιμετωπίσουν τις μαζικές ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον προσφύγων και μεταναστών, δημιουργώντας ένα πέπλο ατιμωρησίας εκείνων που παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα, προστατεύοντας ουσιαστικά τους δράστες και όχι τα θύματα των ρατσιστικών επιθέσεων. ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ Η μητέρα μου ήταν καθηγήτρια αγγλικών. Όμως εγώ παράτησα το σχολείο μετά το γυμνάσιο για την παντρειά» διηγείται χαμογελαστή η 29χρονη Ζιχάν, χαϊδεύοντας το κεφάλι του μικρότερου από τα έξι παιδιά της – της τετράχρονης Λουλού. «Ο άντρας μου ήταν φωτορεπόρτερ και μέναμε στο Καμισλί, στα βορειοανατολικά σύνορα της Συρίας, με το Ιράκ και την Τουρκία. Είχαμε τρία μαγαζιά, χωράφια… Ζούσαμε καλά» αναπολεί. Στόχος της ήταν να περάσει απέναντι, σε μια άλλη Ελλάδα από εκείνη που γνώρισε τελικά. «Δεν ξέραμε κανέναν εδώ, όμως οι πληροφορίες που είχαμε ήταν πως η Ελλάδα είναι καλή» «Πως είναι φιλόξενη και οι άνθρωποι θα μας βοηθήσουν να βρούμε σπίτι και σχολείο για τα μικρά. Περίμενα να είναι πολύ όμορφα, πραγματική Ευρώπη. Περίμενα ότι θα λυθεί το πρόβλημα με τα χαρτιά από την πρώτη μέρα κι ότι θα αλλάξει η ζωή μου. Ότι φεύγω απ’ τον πόλεμο και θα πάω στον παράδεισο. Ότι εκεί εκτιμούν τις γυναίκες και τα παιδιά». Στο φουσκωτό βρίσκονταν 30 άτομα – όλοι Σύροι, άντρες, γυναίκες και παιδιά. «Συνολικά, μείναμε στο νερό για οχτώ ώρες. Η θάλασσα είχε φουσκώσει επικίνδυνα. Όταν όμως μας είδαν οι Έλληνες, μας έκαναν νόημα να γυρίσουμε πίσω. Εμείς μείναμε στο ίδιο σημείο. Άρχισε να έχει πολύ κύμα και με τα δύο μου χέρια σήκωσα το μικρό μου κοριτσάκι στον αέρα. Κάποια στιγμή πήγε να μου γλιστρήσει και να αναποδογυρίσει όλη η βάρκα. Τα κύματα έμπαιναν μέσα της και είχε αρχίσει να βυθίζεται. Τότε, οι Έλληνες μας πήραν. Μαζί μου είχα δύο μικρές βαλίτσες και μία τσάντα ώμου. Στη μια βαλίτσα βρίσκονταν τα τελευταία μου χρήματα – 6.000 ευρώ. Μέσα στην αναταραχή ωστόσο, έχασα ό,τι είχα και δεν είχα». «Φτάσαμε στο Αγαθονήσι». «Μείναμε τρεις ημέρες φυλακή, με τα ρούχα μας ακόμα βρεγμένα. Το χαρτί που μας έδωσαν ήταν χαρτί απέλασης. Μας έβαλαν στο πλοίο και μας κατέβασαν στη Σάμο. Κι εκεί ξαναβρεθήκαμε στα κρατητήρια. Αφού μας άφησαν να φύγουμε, κοιμόμασταν στην παραλία για δυο μέρες. Φυσούσε πάρα πολύ κι ήμουν αναγκασμένη να χτυπάω τις πόρτες και να ζητάω φαγητό για τα παιδιά. Η αστυνομία είπε ότι όποιος δεν έχει 35 ευρώ, δεν ανεβαίνει στο καράβι για Πειραιά. Ευτυχώς, μου έδωσαν τα χρήματα οι άλλοι Σύροι που βρίσκονταν μαζί μου». Η κοινωνία μάς φέρεται εχθρικά» προσθέτει με απογοήτευση. «Όταν ακούνε τα παιδιά μου να μιλάνε ξένη γλώσσα, τα διώχνουν για να πάνε στο απέναντι πεζοδρόμιο. Στη λαϊκή τις προάλλες, μια γυναίκα έπιασε την κόρη μου και άρχισε να την σπρώχνει. Τι διαφορά έχουμε εμείς για να μας αντιμετωπίζουν έτσι; Αυτοί δεν πέρασαν δυσκολίες, δεν πέρασαν πολέμους; Γιατί μας κάνουν αυτά που μας κάνουν; Εχθές είχα φωνάξει δύο νεαρούς απ’ τη Συρία για να φτιάξουν το πλυντήριο του σπιτιού. Τη στιγμή που έμπαιναν στην πολυκατοικία μου, πέρασαν αστυνομικοί και τους συνέλαβαν. Η μεγάλη μου κόρη κατέβηκε να δει τι γίνεται. Παραλίγο να τη συλλάβουν και αυτή. Έκλαιγα όλο το βράδυ. Αν μου πειράξουν τα παιδιά, κι έγκλημα κάνω». «Έχω σκεφτεί μέχρι και να γυρίσω στον πόλεμο». «Τον προτιμώ απ” την Ελλάδα. Σκέφτομαι να πουλήσω ό,τι έχω και δεν έχω στη Συρία, μόνο και μόνο για να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά μου, να σπουδάσουν και να πάρουν καλά πτυχία. Ξεφύγαμε απ” τον πόλεμο και το θάνατο, για να ζήσουμε αυτό;» Ζιχάν Μας πήραν τα ρούχα, μας έδερναν είκοσι μέρες πάνω στα βουνά , εκείνοι με τα άλογα και εμείς με τα πόδια από πίσω τους, να πέφτουμε , να σπάμε πόδια, κεφάλια, να χανόμαστε και να μας σημαδεύουν με όπλο στο κεφάλι απειλώντας « ή θα σκάσεις ή θα σε σκοτώσω» να σε πιάνουν οι Τούρκοι αστυνομικοί και να σου παίρνουν τα χρήματα και το κινητό. Να σε στέλνουν πίσω, να σε βρίσκει στην άλλη πλευρά των συνόρων ένας τύπος που σου λέει ότι θα σε γυρίσει πίσω στο Αφγανιστάν και να σε πετά σε ένα φορτηγό που το καταδιώκει η αστυνομία. Να γλιτώνεις και να σε πουλάει σε άλλον που σε σημάδευε και έλεγε ότι ή θα του δώσουμε λεφτά για να μας αφήσει ελεύθερους ή θα μας σκοτώσει. Ήταν η πρώτη φορά που έκλαιγα και ζητούσα από το Θεό να πεθάνω, δεν ήθελα να υπάρχω. Και έπειτα από αυτό να ξαναδοκιμάζεις να φθάνεις στην Τουρκία, 10 ημέρες σε ένα σπίτι μα 100 άλλα άτομα χωρίς να βλέπεις ήλιο, περιμένοντας το σήμα και ένα φουσκωτό για πέντε άτομα για να φθάσουμε στην Ελλάδα. Και πάλι από την αρχή, ξύλο και εκβιασμοί και δέκα μέρες σε ένα κρατητήριο για να πάρουμε ένα χαρτί ότι μέσα σε 30 μέρες πρέπει να φύγουμε από τη χώρα… Γκουλάμ , 16 ετών Καρατζά Μαρία (Γ2) Σχολείο και ρατσισμός Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Εκείνο για το οποίο η δικιά μας γενιά θα μετανιώσει πικρά δεν θα είναι τόσο η σκληρότητα και οι αδικίες των κακών ανθρώπων, όσο η απαράδεκτη σιωπή των καλών…..». Στο Σχολείο της Δημοκρατίας δεν υπάρχει χώρος για φυλετικές διακρίσεις και ρατσισμό. Τέτοιες συμπεριφορές και ιδεολογίες οδηγούν σε φαινόμενα αποκλεισμού, διχασμού και παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Εγκυμονούν κινδύνους για την κοινωνική συνοχή και τις πολιτειακές αξίες γιατί εκτρέφουν την ξενοφοβία αντί της ειρηνικής συνύπαρξης, τη βία αντί του διαλόγου την καχυποψία αντί της αλληλεγγύης. Απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα, το Σχολείο της Δημοκρατίας προβάλλει και υπερασπίζεται τις αρχές της Ελευθερίας, της Ισότητας, της Δικαιοσύνης και της Αλληλεγγύης. Η ισότητα των ανθρώπων και η εξάλειψη των διακρίσεων δεν ταυτίζονται μόνο με την ιστορικότητα των αγώνων που δόθηκαν για την κατοχύρωσή τους αλλά αποτελούν μία διαρκή επιδίωξη κάθε δημοκρατικής κοινωνίας. Ειδικότερα, αυτή την περίοδο που η ελληνική κοινωνία δοκιμάζεται από μια πολυεπίπεδη κρίση, οι ανησυχητικές απόπειρες αναβίωσης διακρίσεων και ρατσιστικών συμπεριφορών, πρέπει να συντριβούν μπροστά στο ισχυρό δημοκρατικό τείχος και στο αξιακό σύστημα της ελληνικής εκπαίδευσης. Κάθε λαός και κάθε έθνος έχει τη δική του συνεισφορά στην Ιστορία και τον πολιτισμό του σύγχρονου κόσμου. Το γνωρίζουμε καλά εμείς οι Έλληνες, ακριβώς γιατί αγωνισθήκαμε για να κατακτήσουμε τα αγαθά της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της ισότητας ∙ ακριβώς γιατί τα αγαθά αυτά τα υπερασπισθήκαμε ως οικουμενικά και πανανθρώπινα αγαθά. Το δημοκρατικό Σχολείο της γνώσης και η νέα γενιά της πατρίδας μας συνιστούν σήμερα κρίσιμα αναχώματα απέναντι σε όσους κηρύττουν τη μισαλλοδοξία και την ξενοφοβία. Έχουμε όλοι και όλες ωστόσο την ισχυρή πεποίθηση πως οι αξίες της Ελευθερίας, της Ισότητας, της Δικαιοσύνης και της Αλληλεγγύης έχουν απλώσει βαθιά τις ρίζες τους σε μαθητές και μαθήτριες, σε διδάσκοντες και διδάσκουσες. Κλείνοντας θέλω να θυμίσω τα πάντοτε επίκαιρα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Εκείνο για το οποίο η δικιά μας γενιά θα μετανιώσει πικρά δεν θα είναι τόσο η σκληρότητα και οι αδικίες των κακών ανθρώπων, όσο η απαράδεκτη σιωπή των καλών…..». Aνήλικος, μόνος, πρόσφυγας Χιλιάδες ανήλικοι ασυνόδευτοι πρόσφυγες έχουν φθάσει στη χώρα μας πιεζόμενοι από τη φτώχια και τους πολέμους. Πίστεψαν πως θα βρουν ένα φιλόξενο καταφύγιο αλλά τελικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με τη γραφειοκρατία. Σύμφωνα με τη Διεθνή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού κάθε παιδί πρόσφυγας κάτω των 18 θα πρέπει να φιλοξενηθεί σε ένα προστατευμένο υγιή χώρο που θα του εξασφαλίζεται παιδεία και ενημέρωση για τα δικαιώματα του στη γλώσσα καταγωγής του. Ωστόσο αυτά δεν συμβαίνουν αν δούμε τις εικόνες στον Έβρο, Χίο στην Παγανή και στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων… Ο μοναδικός προστατευμένος ξενώνας φιλοξενίας ανηλίκων στην Αθήνα βρίσκεται στα Εξάρχεια που διαθέτει όμως 16 θέσεις ενώ κάθε χρόνο μπαίνουν στη χώρα μας χιλιάδες ανήλικοι πρόσφυγες. Υπάρχουν ακόμη ξενώνες της ΜΚΟ «Άρσις» στη Μακρυνίτσα και στο Ωραιόκαστρο ενώ το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας διαθέτει ένα ξενώνα στα Ανώγεια Κρήτης με συνολικές θέσεις φιλοξενίας μόλις 152. Τα υπόλοιπα παιδιά καταλήγουν στους δρόμους , στα κρατητήρια και στα κυκλώματα δουλεμπόρων όπου και βιώνουν κακουχίες, ταπεινώσεις, σεξουαλικές παρενοχλήσεις… Πολύ λίγα παιδιά θα εξασφαλίσουν τη ρόζ κάρτα (αυτοί που πήραν πολιτικό άσυλο) ή τη πράσινη κάρτα (μετανάστες). Τα περισσότερα παιδιά θα βιώσουν πάλι την παρανομία σε κάποια άλλη χώρα αφού η ελπίδα τους για παραμονή στην Ελλάδα αποδείχθηκε άκαρπη. ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΦΥΛΟΥ Παρατηρώντας τον κόσμο γύρω μας γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες περιπτώσεων όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται. Είναι αλήθεια ότι στις σύγχρονες κοινωνίες δεν αντιμετωπίζονται όλοι με τον ίδιο τρόπο από τους συνανθρώπους τους και από το κράτος. Μια από τις σημαντικότερες μορφές καταπάτησής τους είναι η εκμετάλλευση του γυναικείου φύλου. Το φαινόμενο αυτό εμφανίζεται κυρίως στις υποανάπτυκτες χώρες της Ανατολής σε αντίθεση με τις Ευρωπαϊκές όπου επικρατεί συντακτικά η ισότητα των δύο φύλων. Στα σύγχρονα ευρωπαϊκά κράτη η γυναίκα ύστερα από συνεχής αγώνες κατάφερε να διεκδικήσει τα δικαιώματα της, στη μόρφωση, στη συμμετοχή στα κοινά, στον τομέα εργασία. Αρχικά, λόγω της εκπαίδευσης και των περεταίρω σπουδών της έχει αρχίσει να κατακτά επαγγέλματα που σύμφωνα με παραδοσιακές κοινωνικές αντιλήψεις θεωρούνται αντρικά. Έτσι έχει ξεκινήσει να δημιουργεί την καριέρα της, έχει αποκτήσει κύρος και είναι οικονομικά αυτόνομη. Πολλές είναι οι γυναίκες που συντηρούν εκείνες το σπίτι τους και παράλληλα φροντίζουν την οικογένεια τους. Επιπλέον, έχουν καταφέρει να αποκτήσουν δικαίωμα ψήφου, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό καθώς το μέλλον της χώρας τους εξαρτάται και από τις ίδιες. Βλέπουμε ακόμα ότι αρκετές είναι οι γυναίκες πολιτικοί, κάτι το οποίο δεν επιτρέπεται σε άλλα κράτη. Τέλος, στον τομέα της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας η γυναίκα έχει τις ίδιες ευκαιρίες πλέον με τους άντρες χωρίς να δέχεται αρνητικές κριτικές. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι στον κόσμο δεν υπάρχουν μόνο οι ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και χώρες της Ανατολής όπου η γυναίκα είναι περιθωριοποιημένη και έχει περιορισμένα εώς και καθόλου δικαιώματα. Αρχικά, οι οικογένειες θεωρούν απαραίτητο οι κοπέλες να μορφωθούν πριν παντρευτούν, πράγμα που δεν ισχύει καθώς μετά το γάμο αποτελούν κτήμα του άντρα. Σε περίπτωση που η γυναίκα φέρει αντιρρήσεις στον άντρα της ή δεν κάνει αυτό που της επιβάλλει αυτός έχει δικαίωμα να την κακοποιήσει ή ακόμα να την επιστέψει στους γονείς της. Επιπρόσθετα, είναι απαραίτητο να έχει συζυγικές σχέσεις με τον άντρα της διότι αλλιώς αυτός μπορεί να παντρευτεί άλλη γυναίκα χωρίς να χωρίσει. Ωστόσο, η πιο δραματική διαδικασία για την γυναίκα είναι ο ακρωτηριασμός των γενετικών οργάνων στην ηλικία των 12-13 για λόγους υγείας. Οι γυναίκες αντιμετωπίζονται σαν ζώα. Για να παντρευτούν πρέπει να έχουν υποστεί κλειτοριδεκτομή αλλιώς δεν θεωρούνται καθαρές και είναι ντροπή για την οικογένεια. Ακόμα και για τις ίδιες είναι επώδυνο κυρίως μελλοντικά καθώς αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα υγείας και δεν έχουν σεξουαλική ελευθερία. Συμπεραίνουμε λοιπόν πως οι γυναίκες αντιμετωπίζονται διαφορετικά από κράτος σε κράτος. Στις ανεπτυγμένες χώρες παρόλο που τα έχουν όλα και σεξουαλικές απολαύσεις και κλειτορίδα δεν είναι ικανοποιημένες. Προσπαθούν να γίνουν όλο και ομορφότερες φτάνοντας στα άκρα. Για ποιο λόγο όμως συμβαίνει αυτό; Ενδιαφέρονται πραγματικά για τον εαυτό τους ή μήπως για τους γύρω τους; Είναι πραγματικά ελεύθερες; Τερεζάκη Τζένη –Β4 Οι γυναίκες του συνεταιρισμού Tuzamure Agaseke στο Γκιτέσι πλέκουν καλάθια. Ένα καλάθι πωλείται 4 ευρώ και για την κατασκευή του χρειάζεται μία εβδομάδα ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ Με μια δικιά μου ματιά……… Πίσω από τον τοίχο Χθες το βράδυ άκουσα την κραυγή. Δυνατές φωνές πίσω από τον τοίχο. Ακόμα μία νύχτα χωρίς ύπνο .Δεν έχει νόημα να καλέσω την αστυνομία .Έτσι κι αλλιώς έρχονται πάντα αργά ,μπορεί και να μην έρθουν και καθόλου .Κι όταν έρθουν λένε πως δεν μπορούν να επέμβουν στις προσωπικές υποθέσεις ενός ζευγαριού .Και σαν κλείσουν πίσω τους την πόρτα τα δάκρυα φουντώνουν στα μάτια της .Χθες το βράδυ άκουσα την κραυγή ……και ύστερα ……., μία σιωπή πάγωσε την ψυχή μου .Παρακαλούσα το θεό να είναι σαν όνειρο μέχρι που κάτω στο δρόμο ,είδα το ασθενοφόρο ……… Με τη ματιά του διαδικτύου ………… Η βία δεν έχει χρώμα , κουλτούρα ,χώρα ,ήπειρο , κοινωνικό και οικονομικό status.Είναι μία μάστιγα που εξαπλώνεται ραγδαία σε όλο τον πλανήτη και που πλήττει ,ιδιαίτερα γυναίκες και ανήλικα κορίτσια ακόμα και μέσα στο ίδιο του το σπίτι .Η ενδοοικογενειακή βία περιλαμβάνει τοσο την σωματική-σεξουαλική βία , όσο και την ψυχολογική ή λεκτική βία .Στην ελληνική κοινωνία είναι «οικογενειακή υπόθεση» και σπάνια γίνεται γνωστή στον οικογενειακό περίγυρο . Κυρίως γιατί στην δομή της η ελληνική οικογένεια είναι της αρχής «τα εν οίκο μη εν δήμω». Όσο για τις λεκτικές ή ψυχολογικές μορφές της είμαστε ακόμα δυστυχώς στο επίπεδο μα μην θεωρούνται καν βία. Πρέπει εδώ να αναφέρω ότι αυτό έχει και κάποια βάση διότι συνήθως η δημοσιοποίηση τέτοιων περιστατικών στιγματίζει τόσο και το θύτη ………. Από την μεριά του του άνδρα – θύτη Συνήθως υποτιμά την σπουδαιότητα της κατάστασης και τις επιδράσεις της συμπεριφοράς του.Κι όταν ακόμα κατανοεί ττην συμπεριφορά του ως «κακή »,πείθει ακόμα και τον εαυτό του,ότι δεν θα υπάρξει επαναληψη της πράξεως του .Κατά κανόνα είναι άτομο με έντονα προβλήματα προσωπικότητας ,αυξημένο ΕΓΩ και με απώλεια ικανότητας του θυμού του .Συνήθως η γυναικεία μορφή είναι υποτιμημένη στο υποσυνείδητό του . Από τη μεριά της γυναίκας –θύματος Η γυναίκα –θύμα σπάνια εγκαταλείπει το οικογενειακό περιβάλλον ακόμα κι όταν ασκείται καθημερινή βία πάνω της .Μόνο όταν φτάσει σε ανάγκη νοσηλείας εξαιτίας της υπομένουσας βίας , αρχίζει να σκέφτεται την απομάκρυνση οποία δεν πραγματοποιείται παρά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις το σημαντικό που προκύπτει από τις έρευνες είναι ότι η πλειονότητα των γυναικών που υφίσταται βία ,θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για αυτό. Επίσης πιστεύουν ότι ο σύντροφος τους θα αλλάξει και τον εγκαταλείπουν μόνο όταν εξαντλήσουν κάθε περιθώριο της σχέσης. Περίπου 1 στις 3 γυναίκες θεωρεί τη βία «λάθος συμπεριφορά» και όχι έγκλημα και η μόνη αντίδραση τους είναι να ηρεμήσουν τον δράστη . Από τη μεριά του παιδιού , όταν αυτό υπάρχει Το παιδί ακόμη και όταν δεν είναι παρόν στα επεισόδια, αντιλαμβάνεται ΠΛΗΡΩΣ την ένταση. Αισθάνεται ένοχο για ό, τι συμβαίνει και συνεχώς οι ενοχές του αυξάνονται όσο εξακολουθούν τα επεισόδια καθώς νιώθει ότι ευθύνεται για κάτι στο οποίο δεν μετέχει. Ενδοοικογενειακή βία Η βία κατά των γυναικών στα πλαίσια της οικογένειας εμφανίζεται τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι γυναίκες συνήθως αντιμετωπίζουν το ζήτημα ως προσωπικό και το κρύβουν (συχνά αυτό οδηγεί σε τραγωδίες) Πού εμφανίζεται Η βία κατά των γυναικών όπως αναφέραμε εμφανίζεται σε όλα τα είδη των κοινωνιών αλλά συνήθως με διαφορετικές μορφές. Έτσι στις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες ως ενδοοικογενειακή βία ή ως σεξουαλική παρενόχληση, ενώ στις υπόλοιπες χώρες είναι οι γυναίκες υφίστανται πιο πρωτόγονες μορφές βίας. Αφορά βάναυση καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθώς διαπράττονται από οικείους και όχι ξένους. Υπονομεύει την ανθρώπινη αυτοεκτίμηση, απειλεί την οικονομική ασφάλεια και τη συναισθηματική υγεία τόσο των παιδιών όσο και της γυναίκας. Σε πολλές περιπτώσεις αφορά και απειλή για την ίδια τη ζωή του θύματος όταν δολοφονούνται ή οδηγούνται σε αυτοκτονία. Εμφανίζεται σε κάθε είδους οικογένειας ανεξάρτητα από μορφωτικό, ταξικό επίπεδο , ηλικία και εθνικότητα. Σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίζονται σε 60 εκατομμύρια οι γυναίκες που υφίστανται κάποιας μορφής βίας στο σπίτι και 275 εκατομμύρια παιδιά. Αίτια ενδοοικογενειακής βίας Η άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας στις γυναίκες έχει κοινωνικές γενεσιουργές αιτίες στις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα φύλα, που αποτελούν δομικό στοιχείο της κοινωνίας και εκφράζονται μέσω της άμεσης άσκησης βίας σε όλους τους τομείς της κοινωνίας (όπως για παράδειγμα στην οικονομικοκοινωνική εξάρτηση της γυναίκας από τον άνδρα της , στη μειονεκτική θέση των γυναικών στον τόπο δουλειάς, στις χειρότερες ευκαιρίες μόρφωσης στα κορίτσια ή στην περιορισμένη συμμετοχή των γυναικών σε θέσεις διευθυντικές ή πολιτικής εξουσίας. Γιατί δεν φεύγει η κακοποιημένη γυναίκα από το σπίτι; Ο φόβος, η ανασφάλεια, η συναισθηματική εμπλοκή, η παγίδευση και η εξάρτηση είναι μερικοί από τους λόγους που απαντούν στο ερώτημα. Φοβούνται ακόμη ότι δεν θα βρουν στήριξη στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και θα της προτείνουν «υπομονή». Έτσι η γυναίκα χάνει την αυτοεκτίμησή της, αρνείται το θυμό της και έτσι οδηγείται σε εκλογικεύσεις όπως «είναι κουρασμένος», «έχει πιεί», αποδέχεται δηλαδή εξωγενείς παράγοντες ως αίτια της κακοποίησής της τους οποίους δεν μπορεί η ίδια να ελέγξει άρα αποδέχεται… Συνήθως η κακοποίηση ξεκινά με πιο ήπια επεισόδια, τα οποία βαθμιαία αποκτούν ένταση και κορυφώνονται. Μετά από αυτού του είδους τις συμπεριφορές ,συχνά, ο σύζυγος γίνεται υπερβολικά ευγενής , ζητά συγνώμη, κλαίει , φροντίζει τη γυναίκα του.Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι αυτό είναι το πιο καταστροφικό στάδιο, γιατί η γυναίκα θυματοποιείται και έτσι δεν αποχωρίζεται το σύζυγο. Το 56% των γυναικών υφίσταται λεκτική ή ψυχολογική βία Μία στις τρεις γυναίκες παντρεύτηκε το δράστη ενώ είχε δείγματα βίαιης συμπεριφοράς Οι 7 στις 10 γυναίκες και οι 6 στους 10 άνδρες είναι ανώτερου μορφωτικού επιπέδου Το 62% ετων ανδρών δεν κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών όπως πιθανόν να πιστεύαμε και οι 8 στους 10 άνδρες είναι άνεργοι…. Σταυροπούλου Ελίνα, Β6 Η βία στα σχολεία Δεν είναι προσωπική υπόθεση αλλά συλλογική ευθύνη Η βία, η ξενοφοβία και ο ρατσισμός συμβαδίζουν με την έλλειψη παιδείας και τη φτώχεια Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός μεταξύ των μαθητών έχει αρχίσει να γίνεται αντικείμενο προσοχής, συζήτησης και μελέτης και στην Ελλάδα. Θεωρείται πλέον κοινωνικό πρόβλημα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας μας. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές τα περιστατικά αποσιωπούνται καθώς όπως δηλώνουν οι μαθητές σε ποσοστό 50% δεν αναφέρον πουθενά το περιστατικό, ούτε δηλαδή στους γονείς τους ούτε στους καθηγητές ούτε σε συμμαθητές. Οι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το φαινόμενο είναι: «ενδοσχολική βία», «εκφοβισμός» και «θυματοποίηση». Ορίζουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου. Αιτίες του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας Οι έρευνες διάφορων φορέων δείχνουν ότι στην Ελλάδα το 10-15% των μαθητών έχουν υποστεί κάποια μορφή βίας. Τα παιδιά που προκαλούν τις πράξεις ανέρχονται στο 5% , τα περισσότερα βιώνουν οικογενειακά προβλήματα, ζουν σε συνθήκες φτώχειας και συχνά υφίστανται και τα ίδια βία στην οικογένειά τους. Τα αγόρια εμπλέκονται συχνότερα σε περιστατικά εκφοβισμού σε σχέση με τα κορίτσια , σε αναλογία 3:1. Τα περιστατικά αφορούν περισσότερο το δημοτικό, λιγότερο το γυμνάσιο και πολύ λιγότερο το Λύκειο. Όμως είναι βέβαιο ότι η αύξηση της φτώχειας, του ρατσισμού, τα οικονομικά προβλήματα που βιώνουν οι οικογένειες, ο κοινωνικός αποκλεισμός των μεταναστών συντελούν κυρίως στην αναπαραγωγή του. Παράγοντες όπως η οικογενειακή αποξένωση , η στέρηση σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, οι απρόσωπες κοινωνικές σχέσεις στη γειτονιά, η παθητικοποίηση των ηλεκτρονικών υπολογιστών- της τηλεόρασης, η μαζική προβολή και ηρωοποίηση της βίας, η άσκηση της κρατικής βίας συντελούν στην αύξηση του φαινομένου. Για ποιούς λόγους ένα παιδί μπορεί να δέχεται επιθέσεις εκφοβισμού και βίας στο σχολείο; Πάρα πολλοί μαθητές σε όλο τον κόσμο δέχονται επιθέσεις εκφοβισμού και βίας στο σχολείο. Το γεγονός, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν κάνει κάτι λανθασμένο που να δικαιολογεί την εκδήλωση τέτοιου είδους συμπεριφορών εναντίον τους. Πολλές φορές στόχος γίνεται το "διαφορετικό", το οποίο μπορεί να αφορά σε οποιοδήποτε ανθρώπινο γνώρισμα, είτε εξωτερικό είτε εσωτερικό. Για παράδειγμα το χρώμα του δέρματος, η εθνικότητα, το φύλο, το βάρος, η σχολική επίδοση, η κοινωνική συστολή. Με την έννοια αυτή ο καθένας μπορεί να γίνει στόχος εκφοβιστικών και βίαιων συμπεριφορών σε κάποια φάση της ζωής του και συνεπώς το συγκεκριμένο φαινόμενο μας αφορά όλους. Για ποιους λόγους ένας μαθητής αναπτύσσει εκφοβιστικές και βίαιες συμπεριφορές; Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να συμβάλλουν ώστε ένα παιδί να εκδηλώνει επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές. Η εκδήλωση εκφοβιστικών συμπεριφορών είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα πολυποίκιλων εμπειριών και ερεθισμάτων στα οποία έχει εκτεθεί το παιδί που εκφοβίζει κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής του πορείας. Τα παιδιά που εκφοβίζουν μπορεί σε άλλο χώρο ή χρόνο να ήταν ή και να είναι ακόμα και τώρα αποδέκτες εκφοβιστικών και βίαιων συμπεριφορών. • σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση με ανήθικες χειρονομίες, ανεπιθύμητο άγγιγμα, μέχρι και σοβαρές σεξουαλικές επιθέσεις Ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού στα παιδιά Οι μαθητές συχνά εκφοβίζουν για να νιώσουν ανώτεροι από τους άλλους καθώς αντλούν ισχύ και δύναμη από τη συγκεκριμένη μορφή συμπεριφοράς. Το κοινωνικό αυτό φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό. Επίσης, μέσα από την εκδήλωση εκφοβιστικών συμπεριφορών μπορεί να στοχεύουν στο να τραβήξουν την προσοχή, να τύχουν αποδοχής και να γίνουν περισσότερο δημοφιλείς από ότι ήταν στο παρελθόν. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν γίνονται περισσότερο δημοφιλείς, αλλά αντίθετα η πλειοψηφία της μαθητικής κοινότητας τους φοβάται και προσπαθεί να τους αποφύγει. Συνήθως το παιδί που εκφοβίζει έχει βιώσει το ίδιο συναισθήματα αποκλεισμού, απόρριψης και προσπαθεί να κάνει και το άλλο παιδί να νιώσει όμοια με το ίδιο είτε λόγω του χρώματός του, είτε επειδή είναι καλός μαθητής, είτε για σωματικά χαρακτηριστικά του. Η απελπισία είναι γενεσιουργός αιτία της βίας Οι συνέπειες της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού στα παιδιά είναι σοβαρές και καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και εξέλιξη. Τα παιδιά που γίνονται θύματα εκφοβισμού και βίας είναι δυνατόν να νοιώσουν έντονο άγχος και αισθήματα ανασφάλειας, να έχουν φοβίες, να παρουσιάσουν σχολική άρνηση, να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο, να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία, να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες, ψυχοσωματικά προβλήματα όπως πονοκέφαλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, καθώς και κατάθλιψη. Τα παιδιά θύτες, δηλαδή αυτά που ασκούν τη βία και τον εκφοβισμό, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να απομακρυνθούν από το σχολείο, να διακόψουν τη σχολική φοίτηση, να εμφανίσουν τάσεις φυγής από το σπίτι και να εξελιχθούν σε ενήλικες με αντικοινωνική και παραβατική συμπεριφορά. Πώς φαίνεται ότι ένα παιδί έχει γίνει θύμα ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού; Μορφές ενδοσχολικής βίας • απειλή τραυματισμού ή φυσικός τραυματισμός κάποιου. Εκδηλώνεται με χειρονομίες, σπρωξίματα, ξυλοδαρμούς. • συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων, φραστικών επιθέσεων, προσβολών και απειλών, ειρωνείας, χρήση παρατσουκλιών. • εκβιασμοί για απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων. • προσπάθεια για κοινωνική απομόνωση, για άσκηση επιρροής στην ομάδα των συνομηλίκων ώστε να αισθανθούν αντιπάθεια για κάποιο συγκεκριμένο συμμαθητή τους. • αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των υπηρεσιών MMS και SMS που παρέχουν τα κινητά τηλέφωνα και των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης, χρήση ή παραποίηση των προσωπικών δεδομένων κάποιου ατόμου. • διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας της καταγωγής, της κοινωνικής τάξης, της οικονομικής κατάστασης, της διαφορετικότητας. Ορισμένες ενδείξεις που πιθανόν να υποδηλώνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύμα βίας και εκφοβισμού στο σχολείο και χρειάζεται άμεση στήριξη είναι: • η μειωμένη διάθεσή του ή η άρνησή του να πάει στο σχολείο με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία, μεταπτώσεις της διάθεσης. • οι αδικαιολόγητες απουσίες του, αργοπορίες, αταξία στα πράγματά του. • το ότι τα ρούχα του είναι συχνά σκισμένα και κατεστραμμένα, προσπαθεί να βρίσκεται κοντά στο γραφείο των εκπαιδευτικών • το ότι έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει να εξηγήσει πώς συνέβησαν, • χάνει τα λεφτά του ή διάφορα πράγματα, ζητά καινούργια Τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού Στα πλαίσια της πρόληψης εφαρμόζονται κάποια προγράμματα κατά του εκφοβισμού και της ενδοσχολικής βίας. Σε επίπεδο σχολείου: • διαμόρφωση καλού σχολικού κλίματος και επικοινωνίας, διαλόγου και εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές • δημιουργία ξεκάθαρων κανόνων, αυξημένος ρόλος των μαθητικών συμβουλίων. Το σχολικό περιβάλλον ,για να αποκτήσει σχέσεις συνοχής , αλληλεγγύης και ανθρωπισμού, θα πρέπει να εκπαιδεύει στα πλαίσια της ομάδας και όχι να οδηγεί στη βαθμολογική αξιολόγηση και μόνο. • καλλιέργεια δημοκρατικού κλίματος , αντιρατσιστικού, αποδοχής και η δημοκρατία στο σχολικό περιβάλλον •συνεργασία με ψυχολόγους- κοινωνικούς λειτουργούς για επίλυση των προβλημάτων Σε επίπεδο τάξης: • συζήτηση στην τάξη για τον ορισμό, τις μορφές και τις επιπτώσεις της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού με στόχο τη θέσπιση μετά από διάλογο κανόνων που θα ισχύουν απαράβατα και με συνέπειες για τους παραβάτες. • παροχή βοήθειας από μαθητές σε άλλους που έχουν προφίλ θύματος ή θύτη για την επίλυση συγκρούσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βί α. • αθλητικές δραστηριότητες, πολιτιστικές δράσεις ώστε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά να είναι ενταγμένα σε ομάδες που θα καλλιεργείται η αποδοχή και η κοινωνικότητα. Η ανάπτυξη της δυναμικής της ομάδας απαντά στις πρωταρχικές και επιτακτικές ανάγκες των νέων για επικοινωνία, αυτοπραγμάτωση, δημιουργική έκφραση και αυτοαξιολόγηση. Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς Εάν αντιληφθούν ότι το παιδί σας είναι θύμα εκφοβισμού και βίας από συμμαθητές του στο σχολείο πρέπει να αποφύγουν παρορμητικές αντιδράσεις και να αντιμετωπίσετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμα την κατάσταση • η παροχή κλίματος ασφάλειας, αγάπης και αποδοχής στο παιδί – θύτη θα το βοηθήσει πολύ • η συνεργασία με το σχολείο και τους καθηγητές ώστε να πειστεί το παιδί να μιλήσει είναι καθοριστικό για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Τι πρέπει να κάνει η πολιτεία Η πολιτεία θα πρέπει να μην αρκείται σε αποσπασματικά μέτρα αλλά πρέπει να προβεί σε θεσμικά και οργανωτικά όπως είναι • εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση της μαθητικής ‘διαρροής’ και της σχολικής αποτυχίας με αποτελεσματικές παιδαγωγικές πρακτικές (τάξεις υποδοχής παιδιών μεταναστών, φροντιστηριακά τμήματα, ενισχυτική διδασκαλία κ.λπ.)· • επαρκή στελέχωση των σχολείων με το απαιτούμενο εκπαιδευτικό και λοιπό επιστημονικό προσωπικό (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς κ.λπ.)· • κατάλληλα σχολικά προγράμματα, στηριγμένα στις ανθρωπιστικές αξίες, και γενικευμένη εφαρμογή της διαπολιτισμικής και αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, με κατάλληλη επιμόρφωση όλων των εκπαιδευτικών· • μέτρα εκπαιδευτικής και κοινωνικής στήριξης των ομάδων του πληθυσμού και των οικογενειών που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οικονομικά, κοινωνικά ή άλλα προβλήματα (υποσιτίζονται, δυσκολεύονται να μετακινηθούν προς το σχολείο κ.λπ.)· • νέα αναλυτικά προγράμματα που θα βασίζονται στην ομαδοσυνεργατική μάθηση και όχι στην τυποποίηση της γνώσης και στην αποστήθιση. Τέταρτη η Ελλάδα στον σχολικό εκφοβισμό Η χρήση κοροϊδευτικών ψευδωνύμων (60,6%), τα σπρωξίματα-χτυπήματα (45,39%)και τα πειράγματα για την εξωτερική τους εμφάνιση (36,30%) είναι οι κύριες μορφές ενδοσχολικού εκφοβισμού στην Ελλάδα, τον οποίο βιώνουν κυρίως τα αγόρια και γενικότερα παιδιά ευαίσθητα, που δεν έχουν την δυνατότητα να αμυνθούν τα ίδια. Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε το «Χαμόγελο του Παιδιού» σε 16.227 μαθητές από έξι ευρωπαϊκές χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) ένας στους τρεις μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού, ενώ ένας στους δύο μαθητές γίνεται μάρτυρας τέτοιων περιστατικών. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη θέση στα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού με ποσοστό 31,98%, ενώ πρώτη είναι η Λιθουανία σε ποσοστό 51,65%, δεύτερη η Εσθονία με 50,20%, τρίτη η Βουλγαρία με 34,66%, πέμπτη η Λετονία με 25,21% και έκτη η Ιταλία με 15,09%. Όσον αφορά τα αποτελέσματα στην Ελλάδα, ερωτήθηκαν 4.999 μαθητές από 167 σχολεία στην επικράτεια της χώρας, με τα αγόρια να κατέχουν την πρώτη θέση θυματοποίησης σε ποσοστό 34,20% ενώ τα κορίτσια πέφτουν θύματα βίας σε ποσοστό 20,71%. Το 35,38% των παιδιών δήλωσε ότι τέτοιου είδους πράξεις γίνονται μέσα και έξω απ’ το σχολείο. Το 24,4% απάντησε ότι η επίθεση που δέχθηκε ήταν μέσα στη σχολική αίθουσα, ενώ το 21,84% δέχθηκε επίθεση στο πάρκο ή στη γειτονιά του. Σχετικά με τις μορφές που λαμβάνει ο σχολικός εκφοβισμός η πλειονότητα των παιδιών απάντησε πως η συνηθέστερη μορφή είναι η χρήση κοροϊδευτικών ονομάτων (60,69%), ακολουθούν τα σπρωξίματα/χτυπήματα (45,39%), ενώ έπονται τα πειράγματα λόγω της εξωτερικής εμφάνισης με ποσοστό 36,3%. Εκτός από τα περιστατικά βίας μέσα στο σχολικό περιβάλλον, συνεχώς αυξάνονται τα περιστατικά εκφοβισμού και μέσω Διαδικτύου (cyber bullying) με το ποσοστό των παιδιών να αγγίζει το 20,93%. Συνηθέστερη μορφή είναι η χρήση κινητών τηλεφώνων, όπου η ανάρτηση εξευτελιστικών φωτογραφιών στο Διαδίκτυο έλαβε 14,26% και η διάδοση τους μέσω κινητών 12,82%. ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ Οι μορφές βίας καθορίζονται από την περιοχή που βρίσκεται το σχολείο.Όσο πιο υποβαθμισμένη είναι η περιοχή που βρίσκεται το σχολείο ή εάν είναι πολυφυλετικό τόσο περισσότερα και πιο βίαια είναι τα περιστατικά .Συχνά μάλιστα δρουν «παρέες» συνομηλίκων που αναλαμβάνουν να τιμωρήσουν όποιον πρόσβαλε κάποιο μέλος τους. Οι παρέες αυτές είναι πλέον μικτές εθνικά ενώ το συνεκτικό στοιχείο για τα μέλη τους είναι η φτώχια είτε οικονομική είτε συναισθηματική (στέρηση οικογένειας, σχολείου, κοινωνικός αποκλεισμός. Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) πραγματοποίησε μια πανελλαδική έρευνα ανάμεσα σε 5000 παιδιά το 2006 και τα συμπεράσματα ήταν ότι η πλειονότητα των μαθητών σιωπά και ζητά αυστηρότερες ποινές για τους παραβάτες.Τα δεδομένα σόκαραν τους ερευνητές καθώς διαπίστωσαν ότι ένας στους δύο μαθητές έχει πέσει θύμα επίθεσης (λεκτικής ή σωματικής) από συμμαθητές του, ενώ παρέες αναλαμβάνουν να τιμωρήσουν παραδειγματικά όποιον πρόσβαλε κάποιο μέλος τους. Η επιστημονική υπεύθυνη κ. Τσίγκανου Ιωάννα δήλωσε ότι το 50% δεν το αναφέρει πουθενά και από τους υπόλοιπους το 86% το αναφέρει σε φίλους, το 54% στην οικογένεια και το 22% στους καθηγητές ή το Διευθυντή του σχολείου. Βέβαια διαφέρουμε πολύ από γεγονότα που συμβαίνουν στην Αμερική ή Ευρώπη. Η λεκτική βία μεταξύ μαθητών, οι καβγάδες κυριαρχούν με 60%, ακολουθούν οι συμπλοκές 34%, κλοπές αντικειμένων μαθητών 30%, αντικειμένων σχολείου 18%, βανδαλισμοί 16%, διαρρήξεις 8%, εμπρησμοί 5%, καταστροφή σχολικού αρχείου 5%, επιθέσεις κατά καθηγητών 5%.Δώδεκα στους εκατό μαθητές δήλωσαν ότι αναγκάστηκαν να απουσιάσουν πολλές ημέρες από το σχολείο φοβούμενοι εκδίκηση μετά από περιστατικό. Σημαντικός είναι και ο ρόλος της παρέας καθώς το 20% δήλωσε ότι δέχθηκε επίθεση από παρέα του αντίπαλου. Η «παρέα» συμμετείχε σε ποσοστό 70% σε ανταλλαγή ύβρεων- απειλών, 56% σε συμπλοκές και 15% σε ληστεία… Η υπεύθυνη παρέα είναι πλέον μικτή εθνική , ενώ το συνεκτικό στοιχείο είναι πλέον η φτώχεια είτε είναι οικονομική είτε συναισθηματική (οικογένεια, σχολείο, κοινωνική στέρηση) Οι μορφές βίας καθορίζονται και από την περιοχή που βρίσκεται το σχολείο. Όσο πιο υποβαθμισμένη είναι η περιοχή που βρίσκεται το σχολείο, αν είναι πολυφυλετικό τόσα περισσότερα περιστατικά καταγράφονται. Το Bulling είναι διαδεδομένο φαινόμενο στα οικονομικά αναπτυγμένα κράτη και ορίζεται ως η συστηματική επιθετική συμπεριφορά –από την απλή φραστική έως την πιο βίαια- σε βάρος μεμονωμένων μαθητών μέσα και έξω από το σχολείο. Είναι μέρος της ζωής μιας γενιάς παιδιών που υπολογίζεται ότι έχει γίνει μάρτυρας 11.000 φόνων στην τηλεόραση. Όταν μάλιστα οι δράστες φέρονται εναντίον παιδιών άλλων εθνοτήτων ,στην πραγματικότητα αναζητούν την κοινωνικά αποδεκτή κατηγοριοποίηση του θύματος που χρειάζεται κάθε διώκτης μεγάλος ή μικρός …. Πηγές :Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) Μυρίση Ελένη- Παπάζογλου Μαρία (Α5), Πατρίκαλος Γιάννης (Β3). Το νόημα της ζωής Αχ… Άλλη μια ημέρα περνά… Άλλη μια ημέρα περνά… Άλλη μια ίδια απαράλλακτη ημέρα περνά χωρίς να έχουμε κάνει τίποτα… Βέβαια, γι` αυτό φταίμε εμείς οι ίδιοι. Λοιπόν θα σας μιλήσω για ένα θέμα που πιθανόν κανέναν δεν ενδιαφέρει, αν και θα έπρεπε, που δεν είναι τίποτα άλλο από το νόημα που δίνει στη ζωή ο οποιοσδήποτε(που στην πραγματικότητα είναι το κυριολεκτικό νόημα της ζωής). Εννοώ την αναπαραγωγή των ανθρώπων η οποία διαιωνίζει το είδος και πετυχαίνουμε το στόχο μας, δηλαδή την ύπαρξη του είδους μας για εκατομμύρια χρόνια, κερδίζοντας στο διαγωνισμό της ζωής τα υπόλοιπα ζώα. Αυτό όμως είναι μόνο ένα μικρό μόνο μέρος του νοήματος της ζωής μας καθώς το μεγαλύτερο κομμάτι της ομώνυμης πίτας είναι το επονομαζόμενο καρδιά και ψυχή μαζί. Ας υποθέσουμε ότι ένας άνθρωπος κάνει παιδιά. Σύμφωνα με τα παραπάνω, μετά δεν είναι τίποτα άλλο παρά σκουπίδι, αφού έχει ολοκληρώσει το στόχο του. Αντίληψη λανθασμένη, αφού ο άνθρωπος πρέπει να ψάξει βαθύτερα μέσα του, να φιλοσοφήσει λίγο και πιστέψτε μου, τότε θα βρείτε το σκοπό της ζωής σας ολοκληρωτικά. Αναφέρομαι στην επίτευξη της διαφοράς από τους άλλους , με άλλα λόγια το να ξεχωρίσουμε κάνοντας κάτι ανώτερης σημασίας για την κοινωνία, με τον οποιοδήποτε τρόπο. Έτσι ,θα μας θυμούνται και θα λένε : «θυμάσαι αυτόν που έκανε το τάδε;»… Γιατί , όπως ένας πνευματικός άνθρωπος είπε «ποιο είναι το νόημα της ζωής χωρίς να ξεχωρίσεις από τη μάζα;». Ας παλέψουμε και λίγο λοιπόν, ας παλέψουμε …. Στέφανος (Β6) Θλιβερή πρωτιά για την Ελλάδα τα τροχαία δυστυχήματα Ξεπερνούν τις 120.000 οι νεκροί από τροχαία στην Ελλάδα, τα τελευταία 50 χρόνια. Οι βασικότεροι λόγοι πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων είναι η χρήση κινητού τηλεφώνου (συνομιλία, ανάγνωση και γραφή σύντομων μηνυμάτων), η κατανάλωση φαγητού και ποτού, το κάπνισμα, η απόσπαση προσοχής από διαφημιστικές πινακίδες, η ενασχόληση με συσκευές μέσα στο όχημα (π.χ. χρήση συστήματος πλοήγησης, αλλαγή cd, ρύθμιση ραδιοφώνου), η δυνατή μουσική, η έντονη συζήτηση με συνεπιβάτες εντός του οχήματος, η αλληλεπίδραση με τα παιδιά στο πίσω κάθισμα. Η επιθετική οδήγηση είναι ακόμη ένας σημαντικός παράγοντας πρόκλησης τροχαίων, που συνδέεται άμεσα με την οδική συμπεριφορά των Ελλήνων, καθώς φωνές, χειρονομίες, απρεπής και ανάρμοστη συμπεριφορά στο τιμόνι αποτελούν καθημερινότητα για εκατομμύρια Έλληνες οδηγούς στο εθνικό οδικό δίκτυο. Πενήντα χιλιάδες νεκροί, 150.000 ανάπηροι διά βίου, 200.000 νέες οικογένειες θυμάτων προστίθενται κάθε χρόνο στη λίστα των ανθρώπων που θυσιάζονται στην άσφαλτο. Τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέγραψαν έξι εκατομμύρια οικογένειες στην Ευρώπη και 100 εκατομμύρια στον κόσμο να θρηνούν θύματα εξαιτίας των τροχαίων ατυχημάτων. Τα οδικά τροχαία ατυχήματα αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες θανάτου και πρόκλησης μόνιμης αναπηρίας, ιδιαίτερα στα άτομα νεαρής ηλικίας. Η νεαρή ηλικία, το άρρεν φύλο, η χρήση οινοπνεύματος ή εξαρτησιογόνων ουσιών, καθώς και η χρήση κινητού τηλεφώνου, αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος. Επιπλέον, χαρακτηριστικά που αφορούν στο όχημα και στο οδόστρωμα σε συνδυασμό με τους παραπάνω παράγοντες ενδεχομένως να συμβάλλουν στην πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων. Ορισμός – Επιδημιολογία Ως οδικό τροχαίο ατύχημα ορίζεται κάθε συμβάν που συντελείται στους δρόμους δημόσιας χρήσης από ένα ή περισσότερα κινούμενα οχήματα και που προκαλεί το θάνατο ή τον τραυματισμό ενός ή περισσοτέρων προσώπων. Τα τροχαία ατυχήματα χαρακτηρίζονται ως θανατηφόρα ή σωματικών βλαβών. Θανατηφόρο λέγεται το ατύχημα, εφόσον υπάρχουν ένας ή περισσότεροι επιτόπου θάνατοι οφειλόμενοι στο ατύχημα, ανεξάρτητα της ύπαρξης ή όχι τραυματιών. Σωματικών βλαβών λέγεται το ατύχημα όταν υπάρχει ένας ή περισότεροι τραυματίες, αλλά όχι νεκρός. Αίτια των οδικών τροχαίων ατυχημάτων Οι παράγοντες που εμπλέκονται σε ένα τροχαίο ατύχημα είναι τρεις: ο οδηγός, το όχημα και ο δρόμος. Η σωματική και η ψυχική υγεία των οδηγών, η ηλικία, το διανοητικό επίπεδο, η ικανότητα του οδηγού και ο σεβασμός από μέρους του κώδικα οδικής κυκλοφορίας παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων. Αναφορικά με το όχημα, διάφορες μηχανικές παράμετροι αυτού, όπως η ποιότητα της κατασκευής και της συντήρησης του συστήματος οδήγησης και πέδησης, το ανένδοτο των θυρών και η ανάρτηση, διαδραματίζουν σοβαρό ρόλο στη συχνότητα και τη βαρύτητα των τροχαίων ατυχημάτων. Οι ειδικοί αποδίδουν ευθύνες και στους δρόμους, όπως αυτούς που είναι άσχημα σχεδιασμένοι, έχουν κακό φωτισμό ή η σηματοδότησή τους δεν είναι καλή. Η πολιτεία θα πρέπει να εισάγει το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Επίσης, στόχος της πρέπει να είναι η ασφαλής μετακίνηση των παιδιών και η προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον πολιτισμού και ασφάλειας στον δρόμο. Από την άλλη πλευρά με διάφορες δράσεις θα πρέπει να καλλιεργηθεί ο προβληματισμός και η παρότρυνση του κοινού για την πρόληψη και μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων με θύματα νέους. Έντονη ακόμη είναι η ανάγκη αυστηρής και διαρκούς επιβολής κανόνων κυκλοφορίας, εκστρατείες ενημέρωσης των οδηγών και προγράμματα για συγκεκριμένες κατηγορίες οδηγών, π.χ. νέοι οδηγοί. Το 2010 χάνονταν 84 ανθρώπινες ζωές κάθε μέρα στην Ευρώπη Σε όλο τον κόσμο τα τροχαία ατυχήματα είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις ηλικίες 15-29 Περισσότερες από 1.3 εκ. ανθρώπινες ζωές χάνονται στον κόσμο κάθε χρόνο στο δρόμο! Στη χώρα μας, πάνω από 5 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα στο δρόμο… Ο πιο παράλογος τρόπος για να πεθάνεις είναι το τροχαίο», είχε πει κάποτε ο Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας Αλμπέρ Καμί, ο οποίος έμελλε να χάσει τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα. Αλτόγλου Μαριάννα, Κατρακίλη Ελευθερία, Λιθαδιώτη Σήλια, Πέντε Ειρήνη Γ5, Κυριακή Ιωαννίδου, Β3. Δρόμοι με θύματα παιδιά Δύο νέα παιδιά σκοτώθηκαν σε τροχαίο που σημειώθηκε το Σαββάτο 24 Νοεμβρίου 2012 στη διασταύρωση των οδών Πέτρου Ράλλη και Ελευθερίου Βενιζέλου στη Νίκαια. Συγκεκριμένα, ο 22χρονος οδηγός μοτοσικλέτας παρέσυρε ένα 16χρονο μαθητή που προσπαθούσε να περάσει το δρόμο. Ο οδηγός της μοτοσικλέτας έχασε τη ζωή του επί τόπου, ενώ ο 16χρονος μαθητής τραυματίστηκε σοβαρά και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του. Εκείνη την Κυριακή πάγωσε όλη η Νίκαια, ιδιαίτερα ο μαθητόκοσμός της. ου Ο Μάνος Μπουλμέτης , μαθητής της Β΄ τάξης του 2 ΓΕΛ Νίκαιας , ήταν ένα ιδιαίτερα αγαπητό, χαρούμενο, χαρισματικό παιδί και ο ξαφνικός και αναπάντεχος χαμός, βύθισε όλους εμάς όσους τον γνωρίζαμε σε θλίψη. Στη τελετή που ακολούθησε τα μάτια όλων ήταν υγρά , στα χείλη όλων κρεμόταν ένα «γιατί τόσο νωρίς» ενώ με δυσκολία βρέθηκαν λόγια παρηγοριάς για την οικογένεια μετά το στερνό αντίο. Οι άνθρωποι αγαπιούνται για τα απλά καθημερινά πράγματα και αυτά είναι που μας τους θυμίζουν.. Αυτά που δεν μπορούμε να κάνουμε μαζί τους όπως μια βόλτα στην πλατεία μετά το μάθημα, τα γέλια, ένας αγώνας μπάσκετ , το γήπεδο… Η μόνη παρηγοριά είναι η λογική σκέψη ότι κάθε ταξίδι έχει κάποιον προορισμό, ακόμη και όταν γίνεται τόσο πρόωρα… Αυτό όμως αφορά μόνο τη λογική μας και δεν αγγίζει την καρδιά και το απέραντο κενό της. Κυριακή, Β3 ΑΠΩΛΕΙΕΣ O Oύγκο Τσάβες, ο επανασ τάτης πρόεδρ ος, πέρασε στο πάνθεο ν της Ιστορία ς ως ο ηγέτης που είχε απευθείας επαφή με το λαό , που κατάφερε να αγγίζει με τα λόγια του τις καρδιές των απλών και αμόρφωτων πολιτών και να τους μεταφέρει το όραμά του για μια πιο δίκαιη Βενεζουέλα. Ήταν χαρισματικός και αμφιλεγόμενος. Τον λάτρεψε ο λαός στη Βενεζουέλα, τον μίσησαν πολλοί, στις ΗΠΑ και αλλού. Το βέβαιο; Ήταν ο ηγέτης με τη μεγαλύτερη επιρροή στη Λατινική Αμερική στη γενιά του. Έδωσε φωνή σε μια ολόκληρη ήπειρο που εξέλεξε, με έμπνευση εκείνον, αριστερούς προέδρους με όραμα τη μείωση της φτώχειας και της κοινωνικής αδικίας. «Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Τσάβες ήταν ότι έστρεψε τα κέρδη από τον τεράστιο αγωγό που μεταφέρει τον μαύρο χρυσό από τις πετρελαιοπηγές του Μαρακαΐμπο και τις όχθες του Ορινόκο και έριξε τα λεφτά κατευθείαν στις παραγκουπόλεις του Καράκας και στους φτωχούς. Κερδισμένοι από αυτή τη μεταφορά πλούτου ήταν oι πολλοί που βρήκαν στέγη, Υγεία και Παιδεία» αναφέρει ο Ρίτσαρντ Γκοτ, ιστορικός και συγγραφέας τού «Ο Ούγκο Τσάβες και η Μπολιβαριανή Επανάσταση». Όσο ζούσε κανένας δεν τον απειλούσε. Ο λαός τον ψήφιζε ξανά και ξανά, χωρίς ίχνος νοθείας στις κάλπες. Αλλά ο Τσάβες πέθανε, χτυπημένος από τον καρκίνο, στα 58 του. Τι αφήνει πίσω του; Μια Βενεζουέλα με πολύ λιγότερους φτωχούς και περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη. Ο Τσάβες ανέλαβε τον έλεγχο του πετρελαϊκού κολοσσού PDVSA και έδωσε λεφτά για υποδομές και υπηρεσίες πρωτόγνωρες για εκατομμύρια ανθρώπους. Στην τελευταία δεκαετία η κυβέρνηση έχει αυξήσει τις κοινωνικές δαπάνες κατά 60,6% (772 δισ. δολάρια). Ο υποσιτισμός έχει πέσει στο 5% από 21%, η Παιδεία είναι δωρεάν, από τον παιδικό σταθμό ως το πανεπιστήμιο, το ίδιο και τα φάρμακα υψηλού κόστους. Ακόμη και οι πιο ορκισμένοι εχθροί του το ομολογούν: με τον Τσάβες η Νότια Αμερική όρθωσε το ανάστημά της και σταμάτησε να είναι η πίσω αυλή των ΗΠΑ. Ήταν στιβαρός πολέμιος του νεοφιλελεύθερου οικονομικού συστήματος που επέβαλαν στη Λατινική Αμερική οι ΗΠΑ μέσω διεθνών οργανισμών όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, με ακριβώς την ίδια συνταγή που συντρίβει τώρα χώρες στην Ευρώπη. Παροιμιώδεις δηλώσεις του Τσάβες «Χθες, ο διάβολος ήρθε εδώ. Ακριβώς εδώ. Κι ακόμη και σήμερα η αίθουσα μυρίζει θειάφι» Για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορζ Μπους το νεότερο, όταν μίλησε στα Ηνωμένα Έθνη (9ος/2006) «Πηγαίνετε στην κόλαση, σκατο- Γιάνκις» Για την πρώην Αμερικανίδα Υπουργό Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις, όταν είχε χαρακτηρίσει τη Βενεζουέλα απειλή για την ος/ περιφερειακή ασφάλεια και «τσιράκι» του Ιράν (2 2006) Οικονομική κρίση και παράπλευρες απώλειες «Στις φάμπρικες της Γερμανίας και του Βελγίου τις στοές» Η Ελλάδα γυρνάει πίσω καθώς η μετανάστευση που ήταν ανάμνηση από τις δεκαετίες του `50 και του `60 αποτελεί πια καθημερινό φαινόμενο . Η υψηλή ανεργία και ύφεση αποτελούν τα σπουδαιότερα κίνητρα για μετακίνηση καθώς το 36% προβάλλει ως κύριο λόγο την αδυναμία πρόσβασης ή επανένταξης στην αγορά εργασίας. Από έρευνες που διαβάζουμε πληροφορούμαστε ► Το 49%των Ελλήνων αναζητά αυτή την περίοδο εργασία στο εξωτερικό ► το 39% δηλώνει ότι δεν εργάζεται και από το υπόλοιπο 61% , το 13% εργάζεται με μερική απασχόληση ► το 63% που σκέπτεται το εξωτερικό προσβλέπει σε υψηλότερες οικονομικές απολαβές ,το 58% σε καλύτερη ποιότητα ζωής και το 47% σε πιο αξιοκρατική εξέλιξη. ► το 70% φαίνεται να προτιμά τις ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες, το 45% ΗΠΑ και Αυστραλία και το 12% τις αναπτυσσόμενες χώρες εκτός ΕΕ. Ζωές στους δρόμους ► «Νέο-άστεγοι» Η κρίση δημιούργησε μια νέα κατηγορία ανθρώπων τους νέοάστεγους. Είναι Έλληνες (στην πλειονότητά τους , το 90% συγκεκριμένα) που έμειναν άνεργοι. Μοναδικό τους καταφύγιο τα πεζοδρόμια της Αθήνας. Υπολογίζεται ότι αυτή τη στιγμή 20000 άνθρωποι ζουν στους δρόμους. Η έρευνα της ΜΚΟ «Κλίμακα» απέδειξε ότι είναι κυρίως άνδρες(80%), σε παραγωγική ηλικία( το 61% είναι ηλικίας 41-55 ετών, ενώ το 21% είναι ηλικίας 26-40).Έχουν μεσαία(το 25% έχει τελειώσει το Γυμνάσιο , το 20% το Λύκειο ) ή ανώτερη ακόμη και ανώτατη μόρφωση και ακόμη ελπίζει ότι μπορεί να αλλάξει η ζωή του. Το 65% δήλωσαν νέο- άστεγοι , δηλαδή ζουν χωρίς στέγη από το 2010 που η κρίση έγινε ιδιαίτερη έντονη στην Ελλάδα.. Το 60% έχει να κοιμηθεί κάτω από στέγη πάνω από ένα έτος, ενώ το 10% κοιμάται σε αυτοκίνητο… Οι μισοί από αυτούς ζουν με 0-20 ευρώ το μήνα, ενώ το 63,5% των οικογενειών είναι ενήμερες για την κατάσταση του άστεγου ατόμου και κατά 67,5% είναι εχθρικές ή αδιάφορες. Το 45,2% δηλώνει ότι δεν έχει κανένα φίλο και το 18,1% έχει αποπειραθεί τουλάχιστον μία φορά να αυτοκτονήσει. Πέρα από τις ευθύνες του λεγόμενου κράτους – πρόνοιας σημαντικός είναι και ο ρόλος των πολιτών που πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένοι και να αλλάξουν τις πεποιθήσεις τους για τους αστέγους. ► «Οι σύγχρονοι Όλιβερ- Τουίστ» Τους συναντούμε παντού. Στα φανάρια να καθαρίζουν τζάμια ή να πουλάνε χαρτομάντιλα, στους δρόμους να παίζουν μουσική, στα εστιατόρια να πουλάνε αναπτήρες… Η λέξη «πεινάω» γραμμένη πάνω σε ένα χαρτόνι και τα παιδιά- ζητιάνοι που στην πραγματικότητα είναι «εργαζόμενα παιδιά» βγαίνουν στους δρόμους για να βοηθήσουν όπως υποστηρίζουν την πολυμελή οικογένειά τους Εργαζόμενο είναι ακόμη και το μωρό που βρίσκεται πάνω στην αγκαλιά της μητέρας του και χρησιμοποιείται ως κράχτης. Όμως τα παιδιά- θύματα που βρίσκονται σε κίνηση είναι δύσκολο να εντοπιστούν και πολλές φορές ανήκουν σε οργανωμένα κυκλώματα. Κάθε χρόνο μόνο είκοσι τέτοιες περιπτώσεις παιδιών φθάνουν στον εισαγγελέα ώστε να προστατευτούν σε κάποιο φιλόξενο χώρο . ► Φτωχοί εναντίον δασών! Πάγωσε όλη η Ελλάδα , τόσο με την περίπτωση της Καβάλας που χάθηκαν από τις αναθυμιάσεις της ξυλόσομπας των παππούδων τους τα τρία αγγελούδια όσο και για τους δύο φοιτητές της Λάρισας . Στην Ελλάδα των εργαζομένων για 300 ευρώ, στην Ελλάδα του 1 εκατ. ανέργων οι πολιτικοί μας ταγοί αναρωτιούνται με στόμφο γιατί ο κόσμος δεν χρησιμοποιεί το σίγουρες μεθόδους θέρμανσης όπως είναι τα πολιτικώς ορθά: πετρέλαιο, αέριο, πέλετ και όχι σομπίτσες και μαγκάλια . Ίσως τελικά για όλα να φταίνε οι ξυλόσομπες και όχι η φτώχεια που απλώνεται σαν πέπλο πάνω από τη χώρα με τις ευλογίες της τρόικα. Ούτε βέβαια η ελληνική πολιτεία που δεν έχει φροντίσει για φοιτητικές εστίες και κοινωνικές παροχές στις οικογένειες…. ►O θάνατος του εμποράκου Μια απλή βόλτα στην Αθήνα , στον Πειραιά και κυρίως στη Νίκαια μας προϊδεάζει για την κατάσταση. Μαγαζιά κλειστά , λουκέτα και ερημιά. Από βδομάδα σε βδομάδα κλείνει και ένα καινούργιο μαγαζί αφήνοντας χωρίς δουλειά και ελπίδα τους εργαζόμενους εκεί. Η μαζική εισβολή πολυεθνικών αλυσίδων που κορυφώθηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, με τις ευλογίες όλων αυτών που σήμερα χύνουν κροκοδείλια δάκρυα, βρήκε την τοπική οικονομία ανοχύρωτη και τον επιχειρηματικό κόσμο παντελώς ανίσχυρο να προβάλει αντίσταση. Ήταν το προμήνυμα για το σημερινό οικονομικό τσουνάμι. Αλλά τότε, οι πολιτικοί ταγοί του τόπου και τα κορυφαία πολιτικά όργανα του είχαν σπεύσει να προσκυνήσουν τους οικονομικούς κατακτητές, καλυμμένοι από το δόγμα της ελεύθερης ανταγωνιστικής οικονομίας, της ελευθερίας διακίνησης των κεφαλαίων και το υποτιθέμενο νομοθετικό πλαίσιο της «Ενωμένης» Ευρώπης. Σημείωση: ενώ τελειώναμε αυτό το άρθρο ακούσαμε ότι έκλεισε το ιστορικό βιβλιοπωλείο «της Εστίας» στην οδό Σόλωνος, μετά από 128 χρόνια ζωής. Θα μείνει και αυτό μια γλυκιά ανάμνηση για τους μεγαλύτερους όπως ο γλυκός «φραπές του Λέντζου» στο Παγκράτι που έκλεισε μετά από 49 χρόνια ζωής…. Κυριακή- Β3, Μαριλένα -Β4 ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ ΦΥΛΑΚΩΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ 1) «Αφιερωμένο σε όσους ελπίζουν και ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον» Οι καλοί άνθρωποι δεν πέφτουν από τον ουρανό. Δημιουργούνται…. Μια κοινωνία για να χαρακτηριστεί ως πολιτισμένη θα πρέπει να έχει δείγματα γραφής σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες όπως είναι η τρίτη 2) ηλικία, οι μετανάστες , οι φυλακισμένοι… Ένα Δίκαιο κράτος θα πρέπει να παρέχει σε όλους τους πολίτες όλες τις συνθήκες που θα εξασφαλίσουν βελτίωση των όρων διαβίωσης. Αυτό το δικαίωμα θα πρέπει να διασφαλίζεται πολύ περισσότερο στους παραβάτες Ο εγκλεισμός σε ένα σωφρονιστικό κατάστημα, αποτελεί 3) στην πραγματικότητα μια προσπάθεια περιθωριοποίησης των παραβατών. Η φυλακή κατά κάποιον τρόπο είναι το σύνορο μεταξύ των παραβατών και των «φυσιολογικών» ανθρώπων ενώ παράλληλα θεωρείται ότι έτσι η κοινωνία προστατεύεται από τους «κακούς» 4) Σήμερα όμως πλέον ο μύθος της εγκληματικής προσωπικότητας ή του «γεννημένου εγκληματία» έχουν πλέον καταρριφθεί. Είναι κοινά αποδεκτό ότι η παράβαση νόμων σχετίζεται άμεσα με κοινωνικές συνθήκες . Η φτώχεια , ο αναλφαβητισμός, το στερητικό περιβάλλον είναι συνθήκες που οδηγούν τα άτομα σε απόκλιση. Δεν μπορείς να δώσεις τίποτα άλλο , πάρα μόνο ό,τι έχεις 5) πάρει… Αν λοιπόν έχεις εισπράξει βία ,δυσπιστία και απόρριψη αυτά είναι και τα μόνα που θα μπορέσεις να δώσεις… Η φτώχια και το έγκλημα δυστυχώς εύκολα αναπαράγονται… Ένα θετικό βήμα εξανθρωπισμού του σωφρονιστικού μας συστήματος είναι η δημιουργία ειδικών σχολείων μέσα στις φυλακές , με στόχο την ομαλή επανένταξη των κρατούμενων στο οικογενειακό, επαγγελματικό , κοινωνικό περιβάλλον. Έτσι λειτουργούν ήδη δύο σχολεία δεύτερης ευκαιρίας στη Δικαστική Φυλακή Κορυδαλλού και στο κατάστημα κράτησης Γυναικών στον Ελαιώνα Θηβών, ένα άλλο λειτουργεί στις Δικαστικές Φυλακές Λάρισας και ένα πρότυπο σχολείο Δημοτικό- Γυμνάσιο- Λύκειο στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα. Ας μην ξεχνάμε τη λαϊκή φράση: όπου ανοίγει ένα σχολείο κλείνει μια φυλακή Για την περιοχή μας οι φυλακές Κορυδαλλού είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Επικοινωνήσαμε με το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού και δείτε τι μάθαμε: 1) Κύριε Ζουγανέλη θα θέλαμε να μας μιλήσετε εσείς κατ` αρχήν ως Διευθυντής για το θεσμό και τη φιλοσοφία του ΣΔΕ Κορυδαλλού), πότε ακριβώς ιδρύθηκε; Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Κορυδαλλού ιδρύθηκε το 2005 και αφορούσε τόσο το σωφρονιστικό κατάστημα γυναικών όσο και το κατάστημα των ανδρών με κοινούς καθηγητές, οι οποίοι πήγαιναν και στα δύο σχολεία. Στόχος6) του είναι η απόκτηση απολυτηρίου γυμνασίου από τους φοιτούντες και βέβαια η ομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία. 2) Με ποιο κριτήριο επιλέγονται οι εκπαιδευόμενοι1) μαθητές, πόσοι φοιτούν , τι εθνικότητας είναι ; Αρκεί να έχουν απολυτήριο δημοτικού και όχι γυμνασίου. Δεν έχει σημασία η εθνικότητά τους αρκεί να μην έχουν επιθετική συμπεριφορά μέσα στη φυλακή , να μη δημιουργούν προβλήματα δηλαδή. Κάθε χρόνο δεχόμαστε περίπου 400 αιτήσεις και επιλέγονται περίπου 70 και εάν το σχολείο είναι σε πλήρη ανάπτυξη φιλοξενεί το μέγιστο 100 άτομα. 3) Τι μαθήματα διδάσκονται ; Οι γραμματισμοί όπως ονομάζονται τα μαθήματα δεν είναι τα τυπικά μαθήματα ενός γυμνασίου, ούτε υπάρχει συγκεκριμένη ύλη. Διδάσκονται κυρίως με γνώμονα τα βιώματά τους και μέσα από ανίχνευση των αναγκών της τάξης. Κάνουν τρεις ώρες πληροφορική, αγγλικά , κοινωνιολογία, ελληνικά και μαθηματικά, δύο ώρες φυσική και περιβαλλοντική αγωγή, μία ώρα καλλιτεχνικά. Δηλαδή διδάσκονται οκτώ μαθήματα αλλά κάνουν και δραστηριότητες project σε τέσσερα τμήματα. 4) Υπάρχουν προνόμια για όσους φοιτούν; Υπάρχουν προνόμια έναντι των υπόλοιπων έγκλειστων. Μία ημέρα σχολείο σημαίνει μία ημέρα απαλλαγή από την ποινή. Όμως δεν νομίζω ότι αυτό είναι το μοναδικό κίνητρο για τη φοίτησή τους εδώ. 5) Συνήθως για τί αδικήματα βαρύνονται και εκτίουν τη ποινή τους ; Συναντάμε όλα τα αδικήματα. Από μία απλή εξύβριση, έως κακουργήματα. Εάν συμβεί να αποφυλακιστούν πριν τελειώσουν το σχολείο, μπορούν να πάρουν μετεγγραφή για ένα άλλο ΣΔΕ εκτός φυλακής. 6) Πόσοι είναι οι εκπαιδευτικοί και ποια είναι τα συναισθήματά τους για τη δουλειά που προσφέρουν; Υπηρετούν δεκατρείς εκπαιδευτικοί και άλλες χρονιές μέχρι δεκαεννέα. Από όσα μου μεταφέρουν και από τις συζητήσεις μαζί τους ,νιώθουν ότι με το έργο τους προσφέρουν πραγματικά μαθήματα ζωής στους μαθητές τους. 7) Εσείς ο ίδιος θα θέλατε να μας πείτε από την εμπειρία σας ως εκπαιδευτικός τι «εισπράττετε» από τους μαθητές σας και επιλέγετε να παραμείνετε τόσα χρόνια σε αυτό το σχολείο και όχι σε κάποιο άλλο «κανονικό» της περιοχής μας; Όπως χαίρομαι όταν βλέπω παλιούς μαθητές μου που φοιτούν στο Λύκειο το ίδιο ακριβώς χαίρομαι όταν βλέπω παιδιά να ξεφεύγουν από τη μέγγενη της φυλακής. Είναι πραγματικά μία πρόκληση αυτό το σχολείο , γιατί έχουμε διαπιστώσει ότι από τότε που λειτούργησε έχει μειωθεί πολύ ο αριθμός των υπότροπων , όσων δηλαδή επανέρχονται στη φυλακή για κάποιο νέο αδίκημα. Επειδή ως άνθρωπος ενδιαφέρομαι για το «Δια ταύτα» βλέπω ότι πραγματικά αυτός ο θεσμός έχει μια αποτελεσματικότητα.. 8) Τι σας μεταφέρουν , πώς νιώθουν κάθε πρωί που έρχονται στο σχολείο; Πόσο δύσκολο είναι να γυρίσουν πάλι στο κελί; Οι υπόλοιποι μήπως τους ειρωνεύονται; Στο σχολείο πραγματικά ανακτούν την αξιοπρέπειά τους καθώς νιώθουν ως άνθρωποι, προσωπικότητες και όχι ένας αριθμός με βάση το κελί τους. Μέσα στο χώρο της φυλακής σήμερα συναντάμε ένα πολυπολιτισμικό γίγνεσθαι στο οποίο θα πρέπει να επιβιώσουν. Η αλληλεγγύη είναι ανύπαρκτη και τη συναντάμε μόνο στις ομοεθνείς ομάδες κάποιες φορές. Είναι λογικό να ακούνε και κάποια σχόλια τα οποία συνήθως υποκρύπτουν ζηλοφθονία από κάποιους που δεν επιλέχθηκαν στο σχολείο (βέβαια αυτό γίνεται αιτολογημένα πάντα , για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει επιθετική συμπεριφορά ή εκρήξεις βίας…) 9) Υπάρχουν περιπτώσεις αποφοίτων του ΣΔΕ να προχωρήσουν τις σπουδές τους; Υπάρχουν παιδιά που έχουν μπει σε ΤΕΙ , Νομική, Οικονομικές Σχολές. 10) Τι πιστεύουν για την τιμωρία που τους έχει επιβληθεί από την κοινωνία; Νιώθουν κάπως αδικημένοι , στιγματισμένοι ή περιθωριακοί; Αρκετοί το πιστεύουν αυτό καθώς συνήθως η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός τους οδηγούν στην απόκλιση . Όμως όπως σας είπα νιώθουν αναβαθμισμένοι μέσα από το σχολείο. Στο σχολείο έχουν ονοματεπώνυμο και αυτό τους κάνει διακριτούς έναντι των υπόλοιπων κρατουμένων αλλά και των σωφρονιστικών υπαλλήλων 1) 11) Yπάρχουν σχέδια για βελτίωση και εκσυγχρονισμό του ΣΔΕ; Θεωρώ ότι αυτό το σχολείο είναι από τα πιο πρωτοποριακά. Εδώ μάλιστα εφαρμόζαμε τα projects (πχ σεξουαλικής αγωγής, πρόληψης Aids) πριν ακόμη εφαρμοστούν ως δραστηριότητες από το επίσημο κράτος. Τα προγράμματα του ΣΔΕ βασίζονται στα οπτικοακουστικά μέσα . Το μόνο που δεν μπορούν να κάνουν οι ίδιοι οι μαθητές είναι η πρόσβαση στο διαδίκτυο με προσωπική χρήση(για να αποφύγουμε πιθανές επικίνδυνες πράξεις όπως πχ τον ηλεκτρονικό τζόγο) έτσι οι εκπαιδευτικοί μεταφέρουν οι ίδιοι τα ηλεκτρονικά αρχεία των μαθημάτων τους και τα προβάλλουν. Στη συνέχεια ζητήσαμε να μας περιγράψουν οι ίδιοι οι εκπαιδευόμενοι κάποια συναισθήματα για το σχολείο τους και οι περισσότεροι κατέγραψαν σκέψεις όπως: το σχολείο είναι ένα παράθυρο στον κόσμο, ένας ουρανός γεμάτος αστέρια… Διαβάστε ακόμη τις απαντήσεις που μας μετέφεραν… 12) Πόσοι συμβιώνουν σε ένα κελί και ποιες είναι οι συνθήκες; Τα κελιά ήταν φτιαγμένα για δύο άτομα. Τώρα μένουμε 4-5 σε κάθε κελί και υπάρχουν κάποιοι θάλαμοι των 20 ατόμων. Εξαιρετικοί χώροι υπάρχουν για παραβάτες του γενετήσιου ενστίκτου, βίαιους ή πρώην αστυνομικούς και έγκλειστους σωφρονιστικούς. Οι συνθήκες μέσα στη στέρηση της ελευθερίας είναι δύσκολες και οι θάλαμοι , κελιά στενεύουν την καθημερινότητά μας. Η τουαλέτα μέσα στο κελί, άντε με παραβάν και η συμβίωση πανδύσκολη. 13) Βιώνετε προβλήματα φυλετικού ρατσισμού; Στον Κορυδαλλό υπάρχουν κρατούμενοι από 78 εθνότητες με ποσόστωση των Ελλήνων 28% επί 2400 κρατουμένων. Κάθε εθνότητα διεκδικεί την παρουσία της και καταλαβαίνετε πως είναι αναγκαίο κακό να συνυπάρχουμε με τους ομοεθνείς μας. Σίγουρα συμβαίνουν πολλά περιστατικά ρατσισμού. 14) Αληθεύει ότι οι νόμοι της φυλακής υπάρχουν και είναι πιο σκληροί και από αυτούς της κοινωνίας; . Όταν ένας κρατούμενος δεν προσαρμόζεται στους κώδικες της φυλακής περνάει δύσκολα. Αν ό, τι υπόσχεται πως θα τηρήσει το κρατάει τότε είναι άρχοντας. Αν δημιουργήσει χρέη τότε οι εισπρακτικές των έξω καταστάσεων φαντάζουν παιδική χαρά από την απαίτηση του δανειοδότη έγκλειστου. Σίγουρα λειτουργεί το φιλότιμο και η μπέσα. Αν υπάρχει αλληλεγγύη έξω υπάρχει και μέσα, αν συγκρουσιακές καταστάσεις το ίδιο ,γενικά δεν αφήνουμε εκκρεμότητες. 15) Πώς βιώσατε την πρώτη ημέρα στη φυλακή και πώς διαμορφώθηκε τελικά η διαβίωσή σας εκεί; Οι περισσότεροι χάνουμε τη γη από τα πόδια μας. Βασανιστικές ώρες από το άκουσμα της προφυλάκισης μέχρι την ένταξη στο κελί. Απορημένοι, απογοητευμένοι, προδομένοι, βάρος στην καρδιά, μετανιωμένοι, κόλαση και κάποιοι βοηθάνε να καταλάβουμε το πλαίσιο εγκλεισμού. Στο μετά κοινωνικοποιούμαστε στα της φυλακής προσπαθώντας να εκτίσουμε την ποινή μας χωρίς προβλήματα, εντασσόμενοι όταν είναι δυνατόν σε θέσεις εργασίας. 16) Πιστεύετε ότι η φυλακή είναι ο ιδανικός τόπος για απεξάρτηση ; Τι θα προτιμούσατε; Υπάρχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες, θεραπευτική κοινότητα μα και υπερπληθυσμός που δεν είναι δυνατόν να τον υποστηρίξει η όποια δομή υπάρχει στο χώρο. Σίγουρα οι κλειστές κοινότητες έξω είναι καλύτερες. 17) Πιστεύετε ότι η ποινή που σας επιβλήθηκε θα βοηθήσει να γίνετε καλύτεροι άνθρωποι; Θα προτιμούσατε να εφαρμόζονται άλλου είδους σωφρονιστικές ποινές; Δύσκολο να επανακάμψουμε αν δεν υπάρχουν δομές όπως το σχολείο και η θεραπευτική κοινότητα. Έχουμε να αντιπαλαίψουμε δύσκολο πρόγραμμα εγκλεισμού διαφορετικές αξιακές βάσεις των συγκρατουμένων μας και το βέβαιο είναι πως υπάρχουν εναλλακτικές ποινές, όπως κοινωνική εργασία, ημιδιαβίωση κά. Υπάρχουν βέβαια παραβάσεις που δεν επιτρέπουν τη χρήση αυτών των μέτρων έκτισης, όπως δολοφονίες, εμπόριο ναρκωτικών, σεξουαλικά εγκλήματα κά. (Τις ερωτήσεις έκαναν οι μαθήτριες του Γ5:Αλτόγλου Μαριάννα, Λιθαδιώτη Σύλια, Πέντε Ειρήνη ) Σχολείο πρωτόφαντο στα χρονικά των Φυλακών Κορυδαλλού, σέβεται την προσωπικότητα των εκπαιδευόμενων, κινείται με συνεργατικές μεθόδους, δημιουργεί παραμέτρους κοινωνικής στήριξης, διευρύνει τους ορίζοντες, αναδεικνύει προσόντα, στοχοθετεί δυναμικά, φράσεις που καταθέτουν πολλοί φορείς των Σωφρονιστικών Καταστημάτων καθημερινά και μας γιγαντώνουν στην προσπάθειά μας. Γεώργιος Ζουγανέλης Διευθυντής ΣΔΕ ΠΕ01-Θεολόγος Στιγμές που με συγκίνησαν όσο τίποτα, που με βοήθησαν να καταλάβω πολλά και να συνειδητοποιήσω πράγματα που δεν γνώριζα. Πανέμορφες στιγμές που θα έπρεπε κάθε εκπαιδευτικός να έχει την ευκαιρία να βιώσει. Δεν υπάρχουν λέξεις αρκετά δυνατές να περιγράψουν αυτό που έζησα… απλά αξέχαστες… Χριστίνα Κατσούλη ΠΕ06-Αγγλικών Για τον Αρτέμη, τον Δημήτρη, την Κρεστίνα, την Μαρία και το χαρταετό που αμολήσαμε στο σχιστό Κορυδαλλού "σιγά μην κλάψω, σιγά μη φοβηθώ, θα πάω να κτίσω μια φωλιά στον ουρανό, θα κατεβαίνω μόνο αν θέλω να γελάσω." Σοφία Αντωνιάδου ΠΕ02-Φιλόλογος Ήταν μια μοναδική και ανεπανάληπτη εμπειρία, η οποία μου δίδαξε πολύ περισσότερα από όσα δίδαξα εγώ. Για όσους ρωτάνε αν υπάρχει φύλακας στη τάξη ή αν υπάρχουν κάγκελα ανάμεσα σε ‘μάς και τους μαθητές, η απάντηση είναι "όχι". Αθηνά Σαραφαντώνη ΠΕ03-Μαθηματικός Πέρα από τις γνώσεις, το Όταν ήρθα στο Σχολείο δεν σχολείο μου προσέφερε ηρεμία ήξερα Ελληνικά, τώρα και βοήθησε στο να περάσει ξέρω να διαβάζω, να μιλάω γρήγορα και δημιουργικά ο και να γράφω… χρόνος. Γκεντιάν Κονσταντίν Παρόλο που στην αρχή ήμουν δύσπιστος για αυτά που προσφέρει το σχολείο, τελικά με βοήθησε πολύ να αποκτήσω περισσότερες γνώσεις και να γίνω καλύτερος άνθρωπος για την κοινωνία. "Κάνοντας μια ευχή να βγω γρήγορα από δω Να ξεχάσω παρελθόν να κοιτάω το παρόν Μια κάρδια είναι χαραγμένη Ξερώντας πως όταν βγει κάνεις δε θα τον περιμένει" Αστρίτ Το σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας μου έδωσε την ευκαιρία να τελειώσω το Γυμνάσιο, που δεν είχα σκοπό να το τελειώσω όταν ήμουν έξω. Νιώθω ότι ήμουν πολύ τυχερός και θέλω να ευχαριστήσω όλους τους ανθρώπους που μου έδωσαν αυτήν την ευκαιρία. Το σχολείο με βοήθησε ψυχολογικά και υπήρχαν αρκετές στιγμές που αισθάνθηκα ότι ήμουν έξω από την φυλακή. Επίσης μου προσέφερε γνώσεις και ελπίδες για το μέλλον. Ζάχος Γιάννης Αγγελάκας Μια παρέα νέων πριν 25 περίπου χρόνια δημιούργησαν στη Θεσσαλονίκη το σημαντικότερο για πολλούς ελληνικό ροκ συγκρότημα τις «Τρύπες». Το συγκρότημα αυτό υπήρξε μια κραυγή απόγνωσης στη μουνταμάρα των καιρών , μια μουσική διαμαρτυρία στο lifestyle και στην καλοπέραση. Μία από τις φυσιογνωμίες του συγκροτήματος ήταν ο τραγουδιστής του: ο Γιάννης Αγγελάκας. Ο Γιάννης Αγγελάκας , ο τραγουδιστής του μουσικού συγκροτήματος «Τρύπες» ακολουθεί μια προσωπική διαδρομή εδώ και χρόνια, παραμένοντας όμως μια εμβληματική μορφή. Πυροδοτεί εσωτερικές εντάσεις, προκαλεί αμφισβητεί και εμπνέει…Τον συναντήσαμε στα μέσα Μαρτίου, σε μία επίσκεψή του στην Αθήνα( ήρθε για να τις τελευταίες λεπτομέρειες των συναυλιών που θα δώσει τον Απρίλιο εδώ). Σε μία από τις λιγοστές , είναι αλήθεια, συνεντεύξεις του (είχαμε την τύχη να τον συναντήσουμε λόγω της μαθητικής μας ιδιότητας και μόνο …) καταλάβαμε ότι ευτυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν καλλιτέχνες, σκεπτόμενοι άνθρωποι που δεν είναι ξεκομμένοι από την πραγματικότητα και για αυτό μας εμπνέουν. Θα ξεκινήσουμε κλασσικά, ζητώντας να μάς πείτε λίγα πράγματα για τα παιδικά σας χρόνια, τα πρώτα ακούσματα μουσικής.. Γεννήθηκα στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης, μια εργατική συνοικία. Ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής, αν και ποτέ δεν μου το έλεγε. Τότε μεγαλώναμε αλλιώς(τα παιδικά μου χρόνια τα έζησα στη δικτατορία). Τα ερεθίσματα ήταν λιγότερα, δεν συζητούσαν για πολιτικά μπροστά μας. Η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι οι κομμουνιστές ήταν τέρατα. Σιγά –σιγά όμως μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι… ο πατέρας μου ήταν το υποτιθέμενο «τέρας». Πριν τη δικτατορία στο σπίτι ακούγαμε λαϊκά. Θυμάμαι τις Κυριακές να ακούμε Καζαντζίδη και Τσιτσάνη (ευτυχώς καλά λαϊκά). Αργότερα άκουγα ακόμη και Νταλάρα γύρω στα δεκατρία. Με τη μεταπολίτευση άλλαξε εντελώς το τοπίο, μπορούσες να αντλήσεις πληροφορίες πιο εύκολα. Ακούγαμε μέσα από τις εκπομπές του Πετρίδη rock μουσική, Beatles, Stones… Το «σιγά μη κλάψω, σιγά μη φοβηθώ» χαρακτηρίζεται από πολλούς ως πολιτικό τραγούδι. Εσείς συμφωνείτε με αυτήν την άποψη; Δεν μου αρέσει ο συγκεκριμένος όρος. Επικράτησε αυτός ο χαρακτηρισμός μετά το 1974. Τότε το main stream άκουγε πολιτικό τραγούδι που τις περισσότερες φορές ήταν στρατευμένο. Εννοώ ότι κάποιος που πιστεύει σε μια ιδέα χρησιμοποιεί την τέχνη για να διοχετεύσει στο κοινό τις πεποιθήσεις του. Η ιστορική συγκυρία οδήγησε στο να καθορίζει το ΚΚΕ τον πολιτισμό αμέσως μετά τη μεταπολίτευση. Κυριάρχησαν μουσικές προσωπικότητες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος. Πολλοί από αυτούς ήταν αξιόλογοι, κάποιοι μέτριοι…. Όμως αν και πιτσιρίκοι θυμάμαι ότι βλέπαμε το πολιτικό τραγούδι με καχυποψία. Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις αποδείχθηκε ότι το πολιτικό τραγούδι ήταν ένα όχημα για να στηθούν καριέρες… Κάποιοι μέσα από αυτό απέκτησαν χρήματα , Υπουργεία… Επανερχόμενος στην ερώτησή σου θα έλεγα ότι το «σιγά μη κλάψω, σιγά μη φοβηθώ» είναι ένα προσωπικό τραγούδι, που περιγράφει πώς βλέπω εγώ τον κόσμο. Και εσύ αν έγραφες ένα τραγούδι, θεωρώ ότι κάτι ανάλογο θα έκανες. Είναι ένα τραγούδι που ενέχει κάποια πολιτική θέση , όμως δεν είναι στρατευμένο τραγούδι. Τελικά πιστεύω ότι το κάθε τραγούδι θα πρέπει απλά και μόνο να είναι ένα δημιούργημα αυτοπροσδιορισμού και αυτογνωσίας Πιστεύετε ότι σήμερα υπάρχουν διανοούμενοι και πώς αυτοί μπορούν να μας βγάλουν από την πνευματική κρίση. Εσείς θεωρείτε τον εαυτό σας διανοούμενο; Και βέβαια δεν θεωρώ τον εαυτό μου διανοούμενο. Είμαι μουσικός και ένας άνθρωπος «εν δράσει» που είχα την καλή τύχη να γίνω κάπως γνωστός, να έχω κάποιο ακροατήριο και αυτό βοηθά να δημοσιοποιώ το λόγο μου και κάποιοι να τον ακούνε. Πιστεύω πάντως ότι δεν υπάρχουν διανοούμενοι με τη στενή έννοια του όρου. Υπήρξαν αρκετοί που έφυγαν στο εξωτερικό. Όμως αναρωτιέμαι γιατί η κοινωνία τώρα θυμήθηκε τους διανοούμενους. Πιστεύω ότι τους διανοούμενους (ακόμη και αν δεχθούμε τον όρο) τους χρειαζόμαστε όταν όλα πάνε καλά. Όταν υπάρχει ευμάρεια, οικονομική άνθηση, τότε γίνεται η ζύμωση. Τότε έχει νόημα να ακούγονται οι αιρετικές φωνές, αυτοί που αμφισβητούν τα καθεστώτα. Τα προηγούμενα χρόνια λοιπόν που δεν είχε εκδηλωθεί η οικονομική κρίση κανείς δεν ξεγύμνωνε την εξουσία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι και ο λαός την είχε ψηφίσει, θέλω δηλαδή να πω ότι όλοι συμμετείχαν σε αυτή τη συνωμοσία… Τώρα όλοι θυμηθήκαμε τους διανοούμενους, την αλληλεγγύη, ξεσηκωθήκαμε, βγήκαμε στους δρόμους γιατί πεινάσαμε… Όμως και πριν πεινούσαν άνθρωποι σε άλλες χώρες και πολλοί εδώ καλοπερνούσαν , διασκέδαζαν στα σκυλάδικα, αδιαφορούσαν. Τώρα που άγγιξε και εμάς το πρόβλημα αφυπνιστήκαμε.. Ή τους έχουμε λοιπόν του διανοούμενους ( που δεν τους είχαμε) ή τώρα τι τους ζητάμε; Δικά μου ερωτήματα είναι αυτά… ίσως να μην έχουν και καμιά βαρύτητα… Είναι σαν να μη φροντίζεις ποτέ την υγεία σου και όταν αρρωστήσεις ξαφνικά να απαιτείς να σε σώσει ο γιατρός… Οι εποχές συμβαδίζουν με την ποιότητα της συλλογικής συνείδησης, της κοινής αγωνίας. Οι πολιτικοί είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας .. Βέβαια το γεγονός ότι αναζητούμε τους διανοούμενους, τους πνευματικούς ανθρώπους , είναι θετικό –δείγμα υγείας- είναι μια αρχή για να συλλογιστούμε τι πραγματικά χρειαζόμαστε ως κοινωνία. Πιστεύετε ότι θα έρθουν καλύτερες ημέρες; Θα ξεπεραστεί η κρίση; Μόνο αν εσείς οι νέοι έχετε μέσα σας καλύτερες μέρες. Τα πράγματα ήταν πάντα δύσκολα. Και εμείς που φαινομενικά μεγαλώσαμε σε καλύτερες εποχές, σε εποχές που έδιναν περισσότερες ευκαιρίες εξέλιξης, εγώ θυμάμαι ότι ως νέος αγωνιούσα γιατί είχα συνειδητοποιήσει ότι τα πράγματα ήταν δύσκολα (ζόρικα) . Δεν θέλω να πω ότι δεν θα έρθουν καλύτερες μέρες, γιατί είναι σαν να προδικάζω την καταδίκη σας. Πιστεύω ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες αρκεί εσείς να σκεφθείτε τι έφταιξε, γιατί έγιναν λάθη. Να πιστέψετε τις καλύτερες μέρες, να τις ψάξετε, να ψάξετε για κάτι άλλο. Μην περιμένετε τίποτα καλύτερο από εμάς. Εμείς μόνο τις χειρότερες σάς προσφέραμε τελικά , την απουσία προοπτικής. Να έχετε δύναμη, να μην υποβληθείτε αρνητικά, να μην πιστέψετε ότι θα χαθείτε και να μη βρεθείτε και εσείς υπόλογοι στα παιδιά σας, όπως εμείς. Πάντως εγώ βλέποντας τα ζεστά σας μάτια πιστεύω ότι θα κάνετε καλό στις επόμενες γενιές… Ένας έφηβος του 1980, σε τι διαφέρει από έναν σημερινό; Εσείς πώς ήσασταν ως έφηβος; Δεν νομίζω ότι υπάρχει διαφορά. Η εφηβεία είναι πάντα ανάμεσα στην υπευθυνότητα και την ανευθυνότητα, ανάμεσα στην αμηχανία και την ένταση.. Από την εφηβεία φαίνεται πώς θα εξελιχθεί ο καθένας. Φαίνεται αν γίνεις άνθρωπος ή ζώο, αν εξελιχθείς ή αν μείνεις στην καθημερινότητα. Και εγώ ως έφηβος είχα αυτά τα χαρακτηριστικά της ηλικίας, όπως έχω ήδη πει άρχισα τότε να ακούω ροκ μουσική. Τότε λοιπόν συνήθιζαν να μας λένε περιθωριακούς, αλήτες γιατί διαφέραμε από άλλους νέους που πήγαιναν στις disco και ήταν «καθώς πρέπει»… Μένετε στη Θεσσαλονίκη. Τι θέλετε να βλέπετε κάθε πρωί που ξυπνάτε από το παράθυρο; Βλέπω πραγματικά αυτό που θέλω. Βλέπω τη φύση, γιατί μένω κάπως απομονωμένα στην εξοχή… Σε ποια εποχή θα θέλατε να ζήσετε; Δεν το έχω σκεφτεί, κάθε εποχή έχει τις δυσκολίες της.. Όμως κάποιες στιγμές θα ήθελα να τις έχω ζήσει, όπως για παράδειγμα να ζούσα στον Πειραιά το 1922 για να γνώριζα το Μάρκο Βαμβακάρη ή στην Αρχαία Αθήνα για να με δίδασκε ο Πλάτωνας κάτω από μια ελιά… Τι είναι αυτό που σας εμπνέει για να γράψετε μουσική; Πάντα με ενέπνεε το τέλμα… Αυτό με ενέπνεε και το 1990 και σήμερα. Τότε πίστευα ότι οι Έλληνες είχαν χάσει το όραμά τους, αργότερα συνειδητοποίησα ότι το μοναδικό όραμά τους ήταν η ευδαιμονία – η καλοπέραση της οικογένειάς τους. Πιστεύω ότι ως λαός είμαστε φυσιογνωμιστές. Συχνά αναρωτιόμουν πώς είναι δυνατόν να μην βλέπουν τους απατεώνες, τους μικροπολιτευτές που τους πλησίαζαν… Αργότερα συνειδητοποίησα ότι γνώριζαν αλλά είχαν συνδέσει τα μικροσυμφέροντά τους με αυτούς και έκαναν ότι δεν καταλάβαιναν ότι θα έρθει η κρίση. Η αφορμή για να γράψω είναι το τέλμα λοιπόν. Τότε ήταν το τέλμα της δήθεν καλοπέρασης, τώρα το τέλμα της φτώχειας, της ανεργίας. Η κρίση πάντως είναι απλά το σύμπτωμα του προβλήματος. Τι άλλο επάγγελμα θα κάνατε; Ίσως ηθοποιός; Θα ήθελα να γίνω μόνο νηπιαγωγός (με συγκινεί η αθωότητα των μικρών παιδιών) ή μάγειρας. … Γιάννης Αγγελάκας και δημοσιότητα. Σχέσεις αγάπης και μίσους; Αναγκαίο κακό; Δεν είναι κακό η δημοσιότητα. Ο κόσμος σου δίνει καλή ενέργεια, κάποιοι ενδιαφέρονται για σένα, σε ακολουθούν.. Αρκεί μέσα σου να έχεις κάποια κεντρική ιδέα , να ξέρεις πού πηγαίνεις, τι επιδιώκεις και τότε επιστρέφεις όλη αυτή τη θετική ενέργεια που έχεις πάρει. Η δημοσιότητα είναι εύκολο να σε κάνει να ξεπεράσεις το μέτρο, αν όμως δεν έχεις μέσα σου όρια, σταθερά σημεία αναφοράς. Ποιος είναι ο ρόλος των δισκογραφικών εταιριών στη διαμόρφωση της μουσικής πραγματικότητας; Νομίζω ότι έχει περιοριστεί πλέον ο ρόλος τους. Λίγοι πια αγοράζουν cds. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικός ο ρόλος του internet. Μπορείς να πληροφορηθείς τι γίνεται αυτή τη στιγμή στο Βέλγιο, στη Νιγηρία..Να ψάχνετε στο internet. Η Ελλάδα πάντα ήταν στενόχωρη και κλειστοφοβική. Μη φοβάστε την αναζήτηση ,αρκεί να έχεις τα κατάλληλα φίλτρα και να ξέρεις τί ακριβώς ζητάς. Θεωρώ ότι για όσο καιρό θα μείνει το internet ανεξέλεγκτο θα λειτουργεί ως ένας ουρανός δημιουργίας (αρκεί ο χρήστης να διαθέτει τα δικά του επιλεκτικά φίλτρα). Τι είναι για εσάς η Χρυσή Αυγή; Είναι μια βλακεία. Ντρέπομαι που ζω σε μια χώρα που το 1012% ψηφίζει Χ.Α. Πρόκειται για κόσμο απαίδευτο που έζησε στην ευμάρεια και τώρα βλέπει να τα χάνει όλα. Όμως αυτήν την υποτιθέμενη ευμάρεια δεν τη χρησιμοποίησε για να εξελιχθεί ως άνθρωπος, πνευματικά αλλά έμεινε στα υλικά αγαθά. Τώρα λοιπόν προσπαθεί να αντιμετωπίσει το κακό με ένα χειρότερο κακό. Πιστεύω ότι πολλοί άνθρωποι είχαν μια μηχανιστική σχέση με την καθημερινότητα( δουλεύω, κοιμάμαι, εκτονώνομαι το σαββατοκύριακο) , δεν άσκησαν καθόλου το πνεύμα και τη σκέψη τους και πιστεύουν ότι μέσω της στρατιωτικής πειθαρχίας θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα…. Θα σπουδάζατε αν είχατε την ηλικία μας; Τι όνειρα θα κάνατε; Ούτε τότε πίστευα ότι η λύση είναι οι σπουδές. Πραγματικά πιστεύω ότι ζείτε σε δύσκολη εποχή και δεν ξέρω τι θα έκανα σήμερα αν ήμουν συνομήλικός σας. Πιστεύω ότι ο γνώμονας για τον καθένα πρέπει να είναι ο εαυτός του, τί θέλει πραγματικά η ψυχή του..Όνειρα ζωής δεν έκανα ποτέ. Με ενδιαφέρει το σήμερα.. Οι σχέσεις μας, τί θα κάνουμε να αντιμετωπίσουμε τα καθημερινά προβλήματα.. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος της τέχνης ,της μουσικής συγκεκριμένα στην κοινωνία; Πιστεύετε ότι θα αντέξουν στο χρόνο τα σημερινά τραγούδια; Η τέχνη είναι ο πιο σίγουρος, ο πιο τίμιος δρόμος για να ανοίξουν τα μυαλά μας, το σώμα μας , τα συναισθήματα, αν αντιληφθούμε ήχους, χρώματα… Είναι ο μόνος δρόμος για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, πιο σημαντικά όντα..Θα φανεί αν αντέξουν στο χρόνια τα τραγούδια… Δεν ξέρω … Θα σας δώσουμε κάποιες λέξεις και θα θέλαμε αν μπορείτε να απαντήσετε μονολεκτικά… 1) Άδωνις Γεωργιάδης: Ψυχασθένεια 2) Πάολα: Δεν την ξέρω, δεν ασχολούμαι 3) Αλέξης Τσίπρας: Μάλλον ο επόμενος που θα μας απογοητεύσει, αν και μέσα μου ελπίζω όχι. Ίσως όμως χρειαζόμαστε αυτήν την απογοήτευση, για να πάμε κάπου αλλού, καθώς το όλο σύστημα είναι αναποτελεσματικό 4) Γιάννης Πρετεντέρης: Το ντόπερμαν της ενημέρωσης (όπως έχει πει ο Στάθης) 5) Αγγέλα Μέρκελ: Διεστραμμένη θείτσα 6) Ελλάδα: Όμορφη χώρα με δύσκολους κατοίκους 7) Ζωή: Διαδρομή 8) Έρωτας: Zωή, το μέσον για το ταξίδι 9) Ρατσισμός: Hλιθιότητα 10) Μουσική: Θρησκεία 11) Θεσσαλονίκη: Ατυχήσασα πόλη από απατεώνες και ορισμένους κατοίκους Έχετε απογοητευτεί από το κοινό; Πιστεύετε ότι έχει διαφθαρεί από την εμπορικότητα; Δεν έχω παράπονο. Με στήριξε το κοινό, πάντα είχα ακροατήριο, έστω και μικρό. Πάντα κάποιοι άκουγαν αν ήταν κάτι αξιόλογο για να ακουστεί.. Στο σχολείο μας πολλά παιδιά ασχολούνται με τη μουσική. Τι θα λέγατε σε αυτούς είτε ασχολούνται με τη ροκ είτε όχι; Θα έλεγα στα παιδιά να ασκήσουν το ένστικτο, τη αντίληψη και το δικό τους φίλτρο. Να πάρεις την ενέργεια από οτιδήποτε αγαπάς και να ψάχνεις μέσα σου. Να έχεις καλή επαφή με τα συναισθήματά σου, να ακολουθείς τις ροπές και τις κλίσεις σου. Να μην αγχώνεσαι, αν γίνονται τα πράγματα τίμια, με γνώση και ταλέντο, κανείς δεν θα χαθεί. Θα επαναλάβω ότι το σημαντικότερο είναι η αληθινή σχέση με τον εαυτό μας… (Τη συνέντευξη πήραν οι μαθητές του Β1: Αλεξόγλου Αλέξης, Γκολφινόπουλος Ευγένιος ,Αποστόλου Θεόδωρος) Βιογραφία Γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1959 στη Θεσσαλονίκη. Με το συγκρότημα "Τρύπες" κυκλοφορεί 7 δίσκους. Η πρώτη του συμμετοχή σε δίσκο άλλου συγκροτήματος πραγματοποιήθηκε το 1990 στον δίσκο "Άντε... και καλή τύχη μάγκες" ο οποίος ηχογραφήθηκε στην μνήμη του Παύλου Σιδηρόπουλου και συμμετέχουν και άλλοι καλλιτέχνες. Το 1995 μαζί με τον Γιώργο Καρρά (μέλος του συγκροτήματος Τρύπες) κυκλοφορούν τον δίσκο "Υπέροχο Τίποτα". Σε αυτόν τον δίσκο επίσης περιέχονται και 4 τραγούδια που έγραψαν οι Τρύπες για την ταινία "Η εποχή των δολοφόνων", αυτή ήταν η πρώτη φορά που Γιάννης Αγγελάκας ασχολείται με τη μουσική μιας ταινίας, στην οποία το συγκρότημα εμφανίζεται να παίζει ζωντανά τα τραγούδια που έγραψαν για την ταινία αλλά και δικά τους τραγούδια που έχουν ήδη κυκλοφορήσει. Το 1999 δοκιμάζει για πρώτη φορά την ηθοποιία στην ταινία "Χώμα και νερό" όπου έχει έναν ρόλο. Επίσης για δεύτερη φορά ασχολείται και πάλι με την μουσική μιας ταινίας αυτή τη φορά όμως όχι με τις Τρύπες αλλά με τον Γιώργο Χριστιανάκη και τον Ασκληπιό Ζαμπέτα (μέλος του συγκροτήματος Τρύπες). Μετά τη διάλυση του συγκροτήματος Τρύπες, συμμετείχε σε συναυλίες μαζί με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και συνεργάζεται μαζί του στον δίσκο "Βραχνός προφήτης" που κυκλοφορεί το 2000. Το 2001 Συμμετέχει στον δίσκο του Γιώργου Χριστιανάκη "Ο θυρωρός" όπου έγραψε τους στίχους και τραγούδησε στο κομμάτι "Κυρία των μέσα μου ανέμων". Γίνεται παραγωγός σε τρεις δίσκους άλλων συγκροτημάτων και ασχολείται ξανά με την ηθοποιία το 2003 στην ταινία "Ο χαμένος τα παίρνει όλα" όπου πρωταγωνιστεί και δημιουργεί και τη μουσική της ταινίας. Συμμετείχε επίσης στην παραγωγή του διπλού live δίσκου του Θανάση Παπακωνσταντίνου Τα ζωντανά το 2004. Το 2004 ιδρύει την δισκογραφική εταιρία "alltogethernow" που όπως έχει αναφέρει ο ίδιος "είναι μια εταιρία που δημιουργήσαμε, μαζί με μερικούς φίλους, για να προστατέψουμε το έργο μας και το εσωτερικό μας περιβάλλον". Από το 2004 μέχρι και σήμερα η εταιρία έχει κυκλοφορήσει 6 δίσκους. Το 2005 ξεκινάει η συνεργασία του μαζί με τον τσελίστα Νίκο Βελιώτη με τον δίσκο "Οι ανάσες των λύκων", αυτός ο δίσκος είναι και ο πρώτος που θα κυκλοφορήσει από την εταιρία "alltogethernow". Αργότερα την ίδια χρονιά θα κυκλοφορήσει και ο δεύτερος δίσκος από την alltogethernow με τίτλο "Ο Γιάννης Αγγελάκας και οι Επισκέπτες - Από 'δώ και πάνω". Την ίδια χρονιά συμμετέχει στο δίσκο με παραμύθια για παιδιά "Ο Γαργαληστής" του Δημήτρη Μπασλάμ μαζί και με άλλους καλλιτέχνες. Το 2007 κυκλοφορεί ο δεύτερος δίσκος του Γιάννη Αγγελάκα με τον Νίκο Βελιώτη με τίτλο "Πότε θα φτάσουμε εδώ". Στα τέλη του 2007 κυκλοφόρησε ο δίσκος του Ψαραντώνη Να 'χεν η θάλασσα βουνά του οποίου την επιμέλεια και παραγωγή έκανε ο Αγγελάκας. Δύο χρόνια μετά το 2009 ο Παντελής Βούλγαρης εμπιστεύται στον Γιάννη Αγγελάκα το soundtrack για την ταινία "Ψυχή βαθιά" και αυτός ο δίσκος κυκλοφόρησε από την alltogethernow όπως και ο «σαράβαλο/ γελαστή ανηφόρα» Ο τελευταίος του δίσκος θα κυκλοφορήσει σύντομα και είναι εμπνευσμένος από τη σύγχρονη καθημερινότητα. Έχει επίσης εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές (Σάλια, μισόλογα και τρύπιοι στίχοι και Πώς τολμάς και νοσταλγείς τσόγλανε;), οι οποίες συνοδεύονται από δικά του σκίτσα. Το 2000 κυκλοφορεί το βιβλίο Για την καρδιά ενός κτήνους 19852000 όπου περιέχει όλους τους στίχους του, καθώς και συνεντεύξεις. Το 2005 έκανε εβδομαδιαία εκπομπή στον ραδιοφωνικό σταθμό 105,5 μαζί με τον Ντίνο Σαδίκη (Εν Πλω). «Συμβαίνει με τους κακομαθημένους κομήτες Δεν μπορούν να σηκώσουν τα μάτια τους Δεν μπορούν να θυμηθούν την τροχιά τους Βρίσκονται πάντα εκεί που δεν πρέπει Με τις αστείες ουρές τους Αναστατώνουν το νόμιμο σύμπαν» (από την ποιητική συλλογή «Σάλια, μισόλογα και τρύπιοι στίχοι») Πληροφορίες για νέους δίσκους και τις συναυλίες του καλλιτέχνη μπορείτε να αντλείτε επισκεπτόμενοι την ηλεκτρονική διεύθυνση: www. alltogethernow.gr ΑΠΩΛΕΙΕΣ NEIL ARMSTRONG "Ένα μικρό βήμα για ένα άνθρωπο, ένα μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα." Γεννήθηκε κοντά στο Wapakoneta του Οχάιο (ΗΠΑ). Χειριστής αεροσκάφους στην αεροπορία ναυτικού (1949 – 1952), συμμετείχε στον πόλεμο της Κορέας πετώντας σε 78 αποστολές με ένα αεροπλάνο Grumman F9F-2 Panther. Αφού σπούδασε αεροναυπηγός, το 1955 μπήκε στην Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή Αεροναυτικής(NACA)—τη μετέπειτα NASA — και εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους δοκιμαστές αεροσκαφών του κόσμου, πραγματοποιώντας 7 πτήσεις με ταχύτητα άνω των 5,74 Mach (6.000 χλμ./ώρα), σε ύψος άνω των 207.500 ποδών (60 χλμ.) με το πυραυλοκίνητο αεροσκάφος Το 1962 επιλέχθηκε για το σώμα αστροναυτών και το 1966 ήταν κυβερνήτης της αποστολής Gemini 8, κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η πρώτη σύνδεση δύο διαστημοπλοίων στο διάστημα. Η αποστολή παραλίγο να καταλήξει σε τραγωδία, όταν ο πύραυλος Agena με συνδεδεμένο πάνω του το Gemini άρχισε να περιστρέφεται ανεξέλεγκτα γύρω από τον εγκάρσιο άξονά του, όμως παρά τη ζάλη λόγω της περιστροφής ο Άρμστρονγκ κατάφερε με ψύχραιμους χειρισμούς να αποσυνδέσει το Gemini. Η δεύτερη διαστημική του πτήση ως κυβερνήτη της αποστολής Apollo 11 τον έφερε στη Σελήνη, όπου στις 21 Ιουλίου, 1969 πάτησε πρώτος το πόδι του λέγοντας: "That's one small step for [a] man, one giant leap for mankind." "Ένα μικρό βήμα για ένα άνθρωπο, ένα μεγάλο βήμα για την ανθρωπότητα." Το 1970 διορίστηκε υπεύθυνος των αεροπορικών δραστηριοτήτων στη NASA, αλλά τον επόμενο χρόνο παραιτήθηκε για να γίνει καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι. Σε αντίθεση με τον Μπαζ Ώλντριν, δεν έκανε πολλές δημόσιες εμφανίσεις, και παρά τις προσφορές που είχε, δεν φαίνεται να αποκόμισε κάποιο σημαντικό οικονομικό κέρδος. Ζούσε στο Ίντιαν Χιλλ του Οχάιο, και ένας μικρός κρατήρας κοντά στο σημείο όπου πάτησε στη Σελήνη έχει το όνομά του. Την Ελλάδα έχει επισκεφθεί λίγα χρόνια πριν πεθάνει, τον Φεβρουάριο του 2006. Ο Νηλ Άρμστρονγκ πέθανε στις 25 Αυγούστου 2012 ΕΙΡΗΝΗ ΚΟΥΜΑΡΙΑΝΟΥ… δεν ήταν μόνο η γιαγιά του «ΠαράΠέντε» Το «Παρά Πέντε» ήταν μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της. Είχε γεννηθεί το 1931 στο Γαλάτσι και έφυγε από τη ζωή 23/01/2013. Μαθήτρια του Ελληνικού Ωδείου, η καριέρα της ξεκίνησε το 1951. Αποτέλεσε μία από τις πιο σημαντικές φυσιογνωμίες του Ελληνικού Θεάτρου, έχοντας πρωταγωνιστήσει σε αρκετές παραστάσεις κυρίως του Εθνικού Θεάτρου, ενώ παράλληλα συμμετείχε σε πολλές αρχαίες τραγωδίες, κυρίως της Επιδαύρου. Είχε συμπρωταγωνιστήσει με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, την Τζένη Καρέζη, τη Ρένα Βλαχοπούλου και άλλους και είχε στο ενεργητικό της 40 ταινίες, καθώς και συμμετοχές στο ραδιοφωνικό «Θέατρο της Δευτέρα» Στην τηλεόραση, πέρα από το «Στο Παρά Πέντε» εμφανίστηκε σε σειρές όπως «Αναστασία», «Προδοσία», «Σαν αδελφές»,Alma libre» και «Σ' αγαπώ-Μ' αγαπάς», καθώς και τις «Σαββατογεννημένες». Θύμιος Καρακατσάνης: ένας άοκνος εργάτης του θεάτρου, ένα ελεύθερο πνεύμα Γεννημένος στις 8 Δεκεμβρίου 1940 στα Ταμπούρια του Πειραιά και έφυγε από τη ζωή στις 30 Ιουνίου 2012. Σπούδασε στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Από το 1960 άρχισε να συμμετέχει στις παραστάσεις του δασκάλου ενώ στη συνέχεια χάραξε την προσωπική του πορεία στο ελεύθερο θέατρο, ως σκηνοθέτης και θιασάρχης. Αριστοφανικός ηθοποιός, ο Καρακατσάνης διέγραψε μια πλούσια πορεία ερμηνεύοντας τους περισσότερους ρόλους στις κωμωδίες του ποιητή. Συμμετείχε άλλωστε και στην ιστορική παράσταση του Κουν με τους "Ορνιθες", το 1959. Η θητεία του στο ελληνικό (Ψαθάς, επιθεώρηση) και διεθνές ρεπερτόριο είναι επίσης αξιοσημείωτη: Πίντερ, Χάσεκ, Καλντερόν, Μολιέρος ,Νιλ Σάιμον. Από τις τελευταίες του εμφανίσεις ήταν στο έργο "Ο θάνατος του εμποράκου" του Αρθουρ Μίλερ (2008-2010), "Οι νταντάδες" του Γιώργου Σκούρτη ενώ το περασμένο καλοκαίρι ανέβασε τις «Νεφέλες», Είχε εμφανιστεί στις ταινίες: Το πιο λαμπρό αστέρι, Η χαρτορίχτρα Η γυναικοκρατία, Μπουμ Ταρατατζούμ, Καραβάν Σαράι. Άνθρωπος με έντονη προσωπικότητα, έντονα πολιτικοποιημένος ο Θύμιος Καρακατσάνης έλεγε δυνατά τη γνώμη του ενώ υπερασπιζόταν με πάθος τις απόψεις του. (Από την παράσταση του Αριστοφάνη Ειρήνη από το ΚΘΒΕ στην Επίδαυρο στον ρόλο του Τρυγαίου) Γουίτνεϊ Χιούστον "Saving All My Love for You", "How Will I Know", "Greatest Love of All", "I Wanna Dance with Somebody (Who Loves Me)", "Didn't We Almost Have It All", "So Emotional" και "Where Do Broken Hearts Go". Επική Άνοδος- Τραγική Πτώση Aμερικανίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός(9 Αυγούστου 1963 - 11 Φεβρουαρίου 2012) Το 2009 το Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες ονόμασε τη Χιούστον την πιο πολυβραβευμένη γυναίκα τραγουδίστρια όλων των εποχών.Ανάμεσα στις 415 συνολικά βραβεύσεις της έχει κερδίσει δύο Emmy έξι Grammy, 30 Billboard Music Awards και 22 American Music Awards. Η Χιούστον ήταν επίσης μία από τις εμπορικότερες τραγουδίστριες παγκοσμίως, έχοντας πουλήσει πάνω από 170 εκατομμύρια άλμπουμ, σινγκλς και βίντεο. Ξεκίνησε το τραγούδι στην παιδική γκόσπελ χορωδία του Nιου Τζέρσεϊ στην ηλικία των 11. Αργότερα άρχισε να τραγουδά με τη μητέρα της σε νυχτερινά κλαμπ στη Νέα Υόρκη, όπου την ανακάλυψε ο επικεφαλής της δισκογραφικής εταιρίας Arista Records, Κλάιβ Ντέιβις. Η Χιούστον κυκλοφόρησε συνολικά επτά στούντιο άλμπουμ και τρία σάουντρακ, τα οποία όλα έγιναν διαμαντένια, πολυπλατινένια, πλατινένια ή χρυσά. Η Χιούστον ήταν η μοναδική καλλιτέχνης που κατέκτησε την κορυφή του Βιλλμποαρντ 100 επτά συνεχόμενες φορές με τα τραγούδια Χρόνης Μίσσιος Συγγραφέας, αντιστασιακός, αγωνιστής της Aριστεράς και ίσως ο πρώτος ακτιβιστής στην Ελλάδα υπέρ της ολιστικής οικολογικής συνείδησης. Δεν κατάφερα να αλλάξω το σύστημα, αλλά δεν θα επιτρέψω ούτε εκείνο να με αλλάξει «Πιστεύω ότι ο μόνος δρόμος, η τελευταία έξοδος προς την ελευθερία του ανθρώπου και του πλανήτη είναι η ολιστική οικολογική φιλοσοφία, σκέψη, πράξη, συμπεριφορά. Η οικολογία ούτε φέρει ούτε εδραιώνει καμία εξουσία, αντίθετα την καθιστά άχρηστη. Είναι μια επανάσταση αυτογνωσίας, μια επανάσταση ανθρώπινης συνείδησης. Δεν είναι μια «πίστη» σε μια ιδεολογία αλλά μια καθημερινή πρακτική για να επανασυνδέσουμε τη λογική με τις αισθήσεις, να απελευθερώσουμε τη συμπαντική μας ιδιαιτερότητα. Να αναγνωρίσουμε τη διαφορετικότητα, την αυταξία και την αναγκαιότητα του συνόλου της ζωής Είναι ένας δρόμος επαναπροσέγγισης του κόσμου που μας περιβάλλει, ένας δρόμος στην αναζήτηση της χαράς αντί της αγωνίας. Το ντεμπούτο άλμπουμ της με τον τίτλο Whitney Houston που κυκλοφόρησε το 1985 έγινε το εμπορικότερο άλμπουμ από γυναίκα καλλιτέχνη τη χρονιά της κυκλοφορίας του. Το περιοδικό Rolling Stone το ονόμασε το καλύτερο άλμπουμ του 1986 και το κατέταξε στη 254η θέση στα λίστα του με τα 500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών. Το κινηματογραφικό της ντεμπούτο έγινε στην ταινία Ο Σωματοφύλακας (The Bodyguard) το 1992. Το σάουντρακ της ταινίας κέρδισε το 1994 το Βραβείο Grammy Άλμπουμ της Χρονιάς. Το πρώτο single "I Will Always Love You" έγινε το εμπορικότερο single όλων των εποχών από γυναίκα καλλιτέχνη στη ιστορία της μουσικής. Με το σάουντρακ, η Χιούστον έγινε η πρώτη τραγουδίστρια που πούλησε πάνω από 1 εκατομμύριο αντίτυπα μέσα σε μια εβδομάδα. Το σάουντρακ καταλαμβάνει τη 4η θέση στη λίστα με τα εμπορικότερα άλμπουμ όλων των εποχών. Η Χιούστον συνέχισε να πρωταγωνιστεί σε ταινίες και να συμμετέχει στα σάουντρακ, συμπεριλαμβανομένων των ταινιών Επί Τέλους, Πού Πήγαν οι Αντρες; (Waiting to Exhale, 1995) και Φτερωτός Έρωτας (The Preacher's Wife). Το σάουντρακ της ταινίας Φτερωτός Έρωτας έγινε το εμπορικότερο γκόσπελ άλμπουμ στην ιστορία. Κυκλοφόρησε το πέμπτο της στούντιο άλμπουμ Just Whitney το 2002 και το χριστουγεννιάτικο άλμπουμ One Wish: The Holiday Album το 2003. Το 2009, η Χιούστον κυκλοφόρησε το έβδομο και τελευταίο άλμπουμ της I Look to You Στις 11 Φεβρουαρίου 2012 ανακοινώθηκε ο ξαφνικός θάνατος της Χιούστον, σε ηλικία 48 ετών. Η Χιούστον είχε ολοκληρώσει τα γυρίσματα της καινούριας της ταινίας Sparkle, ριμέικ της ομότιτλης ταινίας του 1976. Έχουμε ανάγκη να ξαναβρούμε την Έκτοτε, μέχρι και τον Αύγουστο του προσωπική μας αισθητική, τα 1973 (αμνηστία του Παπαδόπουλου) προσωπικά μας μονοπάτια, του έρωτα, περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της αγάπης και της τρυφερότητας, το του σε φυλακές και εξορίες, ως άρωμα του κόσμου και της ύπαρξής πολιτικός κρατούμενος (Μακρονήσι, Άιμας.” Στράτης, Αβέρωφ, Κέρκυρα, Ο Χρόνης Μίσσιος γεννήθηκε στην Κορυδαλλός, κ.ά.) Καβάλα το 1930, από γονείς Εκεί μαθαίνει ανάγνωση και γραφή. καπνεργάτες, και έζησε τα πρώτα Ένα “διάλειμμα” ελευθερίας, μεταξύ παιδικά του χρόνια στα Ποταμούδια, 1962 και 1967, τον βρίσκει στέλεχος της μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες, νεολαίας της ΕΔΑ, μέλος της καπνεργάτες από τη Θάσο και πενταμελούς γραμματείας της Δ.Ν. παράνομους κομμουνιστές Λαμπράκη και, στη συνέχεια ιδρυτικό κυνηγημένους από τη δικτατορία μέλος του έχεια, ιδρυτικό μέλος του Μεταξά του Μεταξά. ΠΑΜ. ΠΑΜ. Αυτή την περίοδο, η οικογένειά του Το πρώτο του βιβλίο “Καλά, εσύ καταφεύγει στη Θεσσαλονίκη και ο σκοτώθηκες νωρίς… ” (γράμματα, Μίσσιος δουλεύει μικροπωλητής, με 1985) τον καθιέρωσε από τους κασελάκι, στο λιμάνι. πρώτους μήνες της κυκλοφορίας του Το σχολείο το σταμάτησε στη δευτέρα ως συγγραφέα στη. κριτικής και κοινού. δημοτικού. δημοτικού. Την ίδια ανταπόκριση βρήκε και το Από τα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο δεύτερο βιβλίο του “Χαμογέλα ρε, τι σου Ερυθρός Σταυρός μαζί με άλλα παιδιά ζητάνε;” (Γράμματα, 1988) όλα τα για να γλιτώσουν από την πείνα της υπόλοιπα. “Κοσμοκαλόγερος”,σαν τους Κατοχής, πέρασε στο αντάρτικο. ήρωες ορισμένων από τα βιβλία του, ο Με την απελευθέρωση επιστρέφει στη Χρόνης Μίσσιος έζησε τα τελευταία Θεσσαλονίκη και οργανώνεται στον χρόνια της ζωής του στο Καπανδρίτι. Δημοκρατικό Στρατό πόλεων. Στρατό Έφυγε από την ζωή μετά από επιπλοκή Πόλεων. στην υγεία του στις 20/11/2012. Το 1947 συλλαμβάνεται, βασανίζεται και καταδικάζεται σε θάνατο.Έζησε Μαμαγκάκη Ευαγγελία, εννιά μήνες περιμένοντας κάθε πρωί να Μπαξεβανίδη Ελπίδα, Μυρίση τον εκτελέσουν και γλίτωσε τον θάνατο Ελένη- Α4 χάρη σ’ένα τυχαίο γεγονός. Δημήτρης Μητροπάνος Ο δωρικός Δημήτρης Μητροπάνος, χαρακτηρίστηκε ως η ψυχή του λαϊκού τραγουδιού. Γεννήθηκε στην Αγία Mονή Τρικάλων στις 2 Απριλίου του 1948. Μεγάλωσε με την μητέρα του και την αδελφή του, ενώ έως τα 16 του στα χαρτιά γραφόταν ως «ορφανός» από πατέρα καθώς η οικογένεια νόμιζε ότι ο πατέρας του είχε σκοτωθεί στο αντάρτικο. Τα καλοκαίρια δούλευε για να βοηθήσει τα οικονομικά της οικογένειάς του, πρώτα ως σερβιτόρος στην ταβέρνα ενός θείου του και μετά σε κορδέλες που έκοβαν ξύλα. Πριν τελειώσει το γυμνάσιο ξεκίνησε να τραγουδά. Στα μέσα της δεκαετίας του '60 και έπειτα από παρότρυνση του Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον οποίο γνώρισε σε μία συγκέντρωση της εταιρείας του θείου του, στην οποία τραγούδησε, επισκέφτηκε την Κολούμπια. Εκεί ο Τάκης Λαμπρόπουλος του γνώρισε τον Γιώργο Ζαμπέτα, δίπλα στον οποίο θα δουλέψει στα «Ξημερώματα». Τον Ζαμπέτα τον μνημονεύει ως μεγάλο του δάσκαλο και δεύτερο πατέρα. Όπως έχει δηλώσει, «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα». Το 1966 ο Μητροπάνος συναντάται για πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμηνεύει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον Εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Το 1967, ο Μητροπάνος ηχογραφεί τον πρώτο του 45άρη δίσκο, με το τραγούδι «Θεσσαλονίκη». Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά», το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Στην πορεία που χάραξε στον δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας έναν σταθμό στην ελληνική μουσική. Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με τη Δήμητρα Γαλάνη και τη σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δύο μουσικές βραδιές στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία. Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης («Εμείς οι δυο» κ.α.), Χρήστος Νικολόπουλος («Πάρε Αποφάσεις» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός («Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό») ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του '80. Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ' εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») αναδεικνύουν εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προαναγγέλλουν μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγήσει σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού. Οι συνεργασίες με τον Μάριο Τόκα και τον Φίλιππο Γράψα («Η εθνική μας μοναξιά» και «Παρέα με έναν ήλιο») συνδυάζουν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με τη πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία αναδεικνύουν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας. Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού. Ο Μητροπάνος συνεχίζει στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Κορκολή, Μηλιώκα, Παπαδημητρίου κ.α. στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. Τον Ιούνιο του 2011, με το άλμπουμ «Εδώ είμαστε» ο Σταμάτης Κραουνάκης και ο Δημήτρης Μητροπάνος, συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη δισκογραφία Ευτύχησε στο διάστημα της καριέρας του να ερμηνεύσει όχι μόνο μεγάλους συνθέτες και ποιητές και στιχουργούς αλλά κυρίως τα τραγούδια τους να τα κάνει δικά του. Απλός, δωρικός, ουσιαστικός, χωρίς τερτίπια και κόλπα δώρισε τη φωνή του στα τραγούδια και κυρίως στην ιστορία του λαϊκού τραγουδιού. Έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 2012. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΠΑΣ: Αναχώρηση κυβερνήτου, παράδειγμα, ότι ακόμη και ένας άνθρωπος μπορεί πολλά να κάνει..Με τη στήριξη του πληρώματος του “Βέλους”, αποχωρούν εν πλω(στις 25/05/1973) από τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση και ζητούν (ο κυβερνήτης, 6 αξιωματικοί και 25 υπαξιωματικοί) πολιτικό άσυλο στην Ιταλία. Η χούντα τού αφαιρεί αμέσως την ελληνική ιθαγένεια. Η κίνηση αυτή επέφερε πλήγμα στην Χούντα των Συνταγματαρχών και ανανέωσε την αντίσταση, δημιουργώντας ταυτόχρονα αίσθηση στο εξωτερικό κάνοντας την ανταρσία του Βέλους, πρωτοσέλιδο από την Ευρώπη μέχρι την Ιαπωνία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην οικογένεια έστειλαν συλλυπητήρια όλα τα πολιτικά κόμματα πλην της Χρυσής Αυγής (για ευνόητους λόγους). Αγγελική, Β1 καλό ταξίδι καπετάνιε. Μια από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες του αντιδικτατορικού αγώνα, ο θρυλικός κυβερνήτης του αντιτορπιλικού “Βέλος” Νίκος Παππάς, έφυγε από τη ζωή στις 5/4/2013, έχοντας εξασφαλίσει το σεβασμό όλων για το προσωπικό του ήθος. Πρωτεργάτης του κινήματος του Ναυτικού, δεν πτοήθηκε από τη ματαίωση των σχεδίου σχεδόν 80 αξιωματικών(του ναυτικού, του στρατού και της αεροπορίας) εναντίον της χούντας και απέδειξε, με το προσωπικό του Κυριακή, Β3 Με την προσωπική ματιά των μαθητών ΑΝΕΡΓΙΑ Ανεργία είναι ένα από τα θέματα της έκθεσης στη Β΄ Λυκείου και ένα από τα προβλήματα που μαστίζουν σήμερα την Ελλάδα. Οι νέοι, πλέον, πρώτα διδάσκονται την ανεργία και έπειτα τη βιώνουν σε όλο της το μεγαλείο. Όταν ήρθε η ώρα να γράψουμε και εμείς έκθεση πάνω στο θέμα, η φιλόλογος μας είχε μια ιδέα που τότε μας είχε ωθήσει στο να την θεωρήσουμε τρελή. Θα πάμε εκδρομή ήταν η ανακοίνωση της, που διέφερε κατά πολύ από το συνηθισμένο, βγάλτε μια κόλα χαρτί. Kαι να που τώρα όλοι ξεσηκωμένοι από την ιδέα της ανηφορίζαμε το λιθόστρωτο δρόμο κάτω από το βλέμμα του Παρθενώνα. Γύρω μας, κόσμος χαιρόταν τον ζεστό ήλιο. Και εμείς απλά ανηφορίζαμε, χωρίς να μιλάμε. Απλά κοιτούσαμε γύρω μας. Και σιγά-σιγά καταλάβαμε το νόημα της εκδρομής. Άνθρωποι ξαπλωμένοι σε παγκάκια ή ακόμα και κάτω στο δρόμο μας κοιτούσαν λίγο παράξενα. Ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που το βλέμμα μου δεν μαγνητιζόταν από τους ναούς των προγόνων μου. Όλη η προσοχή μου ήταν στραμμένη πάνω σε αυτούς τους ανθρώπους. Σίγουρα ο καθένας τους έκρυβε μια ξεχωριστή ιστορία. Πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Μέσα στο πούλμαν όλοι νιώθαμε περίεργα. -Παιδιά; Τελικά τι είναι ανεργία; Ρώτησε η φιλόλογος μας. Είναι ο φόβος, το άγχος και η αβεβαιότητα για το μέλλον. Λυμπεροπούλου Βασιλική-Μαρία Β2 ΣΚΕΨΕΙΣ Μέσα στις πιο βασανιστικές ώρες ανοχής του εαυτού μου. Επιλέγω να υπακούω στα πάθη μου Τις στιγμές εκείνες που ο τόπος μοιάζει ξένος και τα λόγια του μυαλού Υποταγμένες πεποιθήσεις. αχνές ανάσες ζωής και αυτά Η αναρχία ,η μεγαλύτερη φυλακή της απαιδευσίας Τώρα, τώρα εδώ. Εδώ που ψάχνω σύνορα, όρια και περιθώρια Υποστυλώματα Δεν είσαι εδώ Τώρα που χρειάζομαι το χέρι σου να βγω εκεί έξω στα λυσσασμένα σκυλιά Να βρω την ευτυχία Το όνειρό μου Τώρα δεν είσαι εδώ Πόλη άδεια Κράτος κενό Έμεινα πάλι εγώ και το όνειρό μου. Μαριεύη Αλλά δεν πρέπει και δεν θέλω να το βάλω κάτω. Μπορεί να με θεωρούν το παιδί που δεν το ενδιαφέρουν τα κοινά, που η Το παρόν που μου έδωσαν, Το μέλλον μόνη του ασχολία είναι το Facebook,το LOL , το Twitter και που θα δώσω.! γενικά όλα τα “ιντερνετικά’’ μέσα, αλλά αυτά τα μέσα θα Δεν είναι κρυφό πως η γενιά μας , η γενιά του ’90 ζει σε μια γίνουν το όπλο μου. Με την ελευθερία του λόγου που μου από τις χειρότερες περιόδους στην ιστορία της Ελλάδας. παρέχει ακόμα ένα ελλιπές σύστημα θα αντιδράσω και θα Είναι η εποχή όπου: παλέψω για να τα καταφέρω. Έτσι, Είναι παράπτωμα αν έχεις παιδιά. Έχουμε καταντήσει Όταν μεγαλώσω δεν θα φοβηθώ να κάνω παιδιά. Δεν βάρος για τους γονείς μας, οι οποίοι πληρώνουν ένα πρόκειται να τα θεωρήσω βάρος, θα τα αγαπήσω και θα είδος τιμωρίας επειδή μας έφεραν στον κόσμο. τους μάθω να μην είναι αμέτοχοι σε μια κοινωνία που Το πετρέλαιο μοιάζει ένα μακρινό και άπιαστο όνειρο. εκμεταλλεύεται τους «καλούς». Άνθρωποι πεθαίνουν από το κρύο επειδή κάποιοι Θα καταπολεμήσω το κρύο με άλλα μέσα και όχι με το αποφάσισαν να ανεβάσουν την τιμή του στα ύψη για να πετρέλαιο. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι να ζεσταθούμε, πιο γεμίσουν τις ήδη γεμάτες τσέπες τους, σε μια εποχή που φθηνοί . η φτώχεια κυριαρχεί και τα χρήματα για τα είδη πρώτης Όσο και αν με περικυκλώνει η βία και η απανθρωπιά ανάγκης είναι μετρημένα και ελάχιστα. πάντα θα τις ξεπερνώ , θα τις νικώ και θα υπερασπίζομαι Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός, με όπλο την βία έχουν την δημοκρατία και τους θεμελιώδης θεσμούς της. εκτοπίσει την δημοκρατία τόσο από την κοινωνία όσο και Όσο και αν με απομακρύνουν από την γνώση εγώ θα από τις καρδιές των πολιτών οι οποίοι είτε είναι ενεργά συνεχίσω να την ψάχνω και θα προσπαθώ να μαθαίνω μέλη αυτής της φρικτής δράσης είτε είναι παθητικοί όλο και περισσότερα πράγματα. θεατές επειδή φοβούνται να αντιδράσουν. Δεν θα αρκεστώ στην ψεύτικη ενημέρωση που μου Η παιδεία ολοένα και πτωχεύει, οι πηγές γνώσης είτε επιβάλλουν. Θα ψάχνω από μόνη μου την αλήθεια μέσα απομακρύνονται είτε στερεύουν. Η ημιμάθεια βασιλεύει στην είδηση και δεν θα δέχομαι παθητικά ότι μου και η αμορφωσιά κοντεύει να γίνει η συνήθεια και όχι η παρουσιάζουν για αληθές. εξαίρεση. Όταν βλέπω τον δίπλα μου να υποφέρει από το οτιδήποτε Ο φασισμός των ΜΜΕ κυριαρχεί και έχει πάψει να δεν θα γυρνάω το κεφάλι μου για να το αποφύγω αλλά θα υπάρχει αληθής και έγκυρη ενημέρωση. Μαθαίνουμε ότι του δίνω το χέρι μου να τον βοηθήσω να σταθεί στα πόδια θέλουν να μάθουμε , δηλαδή ένα μέρος της αλήθειας ή του. μια παραποιημένη «αλήθεια». Δεν θα αγχώνομαι για το μέλλον και δεν θα είμαι Η πλειονότητα των διπλανών μας πάσχει από κάποιου απαισιόδοξη. Κανείς δεν κέρδισε τίποτα με τον πανικό είδους κατάθλιψης λόγω των προβλημάτων που άλλοι παρά μόνο με την καθαρή σκέψη. του έχουν φορτώσει. Δεν θα ασπαστώ τις νέες αρχές που μου πλασάρουν σαν Εμείς τα παιδία παθαίνουμε κρίσης άγχους λόγω των σωστές επειδή τους συμφέρουν, αλλά θα ακολουθώ αυτά υπερβολικών απαιτήσεων που μας περιστοιχίζουν, και που είναι ορθά για εμένα και τους γύρω μου, της ανασφάλειας που υπάρχει για το μέλλον μας. Ούτε θα ανεχτώ να παρακολουθώ θεάματα κατώτερου Οι αξίες έχουν φθαρεί και έχουν χαθεί στην άβυσσο των επιπέδου που υποτιμούν τόσο την νοημοσύνη μου όσο και συμφερόντων των «ανωτέρων» μας . την αξιοπρέπεια μου. Το πολιτιστικό επίπεδο έχει πέσει στα Τάρταρα και Έχω δύναμη στα χέρια μου που μου επιτρέπει να αλλάξω το αναδεικνύονται προϊόντα υποκουλτούρας που το μόνο μέλλον μου και το μέλλον των επόμενων. Δεν θέλω να δώσω που προσφέρουν είναι αποβλάκωση και προκαλούν στην επόμενη γενιά αυτό που έδωσαν σε έμενα. Θέλω κάτι αηδία. καλύτερο. Βάσω Αναστασιάδη Β3 «Νεοναζί στην υπηρεσία των αφεντικών» «Ο ναζισμός στα ειδικά σχολεία της Χρυσής Αυγής» Διαβάζοντας ένα απόσπασμα από «το τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ» του Μπρεχτ, τρομακτικές εικόνες κατακλύζουν το μυαλό μου. Το νεοναζιστικό μόρφωμα έχει απλώσει τα πλοκάμια του και στα « σχολεία». ου Ο ναζισμός του 20 αιώνα που αιματοκύλισε ολόκληρη την ανθρωπότητα επανέρχεται με ταχύτατους ρυθμούς στη ζωή μας. Νεοναζί φασίστες ζουν ανάμεσά μας , προωθώντας καθημερινά το μίσος και την απανθρωπιά. Μισούν! Μισούν τους ξένους , τους δημοκράτες, τους «διαφορετικούς» και όποιον άλλο αντιτίθεται στα σχέδια τους. Έχουν γίνει πλέον αδίσταχτοι, μαχαιρώνουν στους δρόμους και ετοιμάζουν οπλοστάσια στα σπίτια τους (Βόλος). Υποδυόμενοι(υποκαθιστώντας) τα όργανα απονομής δικαιοσύνης και τους τιμωρούς «των κακώς κειμένων» της κοινωνίας μας, γίνονται οι μπράβοι των μεγαλοεπιχειρηματιών και των αφεντικών. Η Χ.Α, η οποία κατά τα φαινόμενα, εκφράζει στη χώρα μας την ακροδεξιά και το ναζισμό είναι μέρος του συστήματος της πλουτοκρατίας ,του συστήματος της αδικίας. Είναι το μακρύ χέρι της καταστολής που έχει στόχο να κτυπήσει τους καταπιεσμένους ,τους αδύναμους, τους εργάτες και τους απεργούς. Αυτή ήταν και θα είναι η πρακτική του φασισμού η διαφύλαξη του καθεστώτος εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε!!! Οι παπούδες μας και οι γιαγιάδες μας, χωρίς οπλισμό και βοήθεια αντιστάθηκαν και νίκησαν τους γερμανούς ναζί. Έστησαν το αντάρτικο της ανατροπής!!! Ήρθε η ώρα να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους!!! Ήρθε η ώρα να αγωνιστούμε για τη βίαιη (γιατί μόνο τέτοια μπορεί να είναι) ανατροπή της τυραννίας. Ήρθε η ώρα να οργανώσουμε ένα ευρύ αντιφασιστικό και αντικαπιταλιστικό κίνημα που θα τσακίσει το φίδι του φασισμού και το σύστημα που το γεννά. Να απομονώσουμε τους φασίστες και τις αντιλήψεις τους. Όχι πια απλοί παρατηρητές των εξελίξεων αλλά ενεργά μέλη του αντιρατσιστικού –αντιφασιστικού κινήματος. Είναι τόσο επίκαιρος σήμερα ο στίχος του Κώστα Βάρναλη « κι αν είναι ο λάκκος σου πολύ βαθύς, χρέος με τα χέρια σου , να σηκωθείς» Νεοναζί καθηγητές και μαθητές προπαγανδίζουν τις απόψεις τους μέσα σε τάξεις με σκοπό να διαστρεβλώσουν την ιστορία και να σπείρουν το μίσος. Θέλουν να αναδιοργανώσουν το ναζιστικό κίνημα και να μετατρέψουν τους μαθητές, μελλοντικά , σε φανατισμένους στρατιώτεςδολοφόνους, μέσα από τα «κατηχητικά» της Χρυσής Αυγής για μαθητές δημοτικού. Δεν θα τους κάνουμε τη χάρη! Δε ξεχνάμε το αίμα που έχυσε η νεολαία του τόπου μας για να τσακίσει τον Παπαδόπουλο και την «παρέα» του. Τα παιδιά δεν είναι ιδιοκτησία κανενός. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υποζύγια κανενός. Ακόμη και οι ίδιοι οι γονείς θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν έχουν το δικαίωμα να οδηγούν τα παιδιά τους σε παράλληλες ομάδες εκπαίδευσης που διαστρεβλώνουν την ιστορία και αμφισβητούν το ρόλο του σχολείου και τους θεσμούς της οργανωμένης πολιτείας. Καθηγητές, γονείς και μαθητές πρέπει να αντιταχθούμε στο φασισμό και την προπαγάνδα. Αλέξανδρος- Γ1 Οι αρχαιολογικοί χώροι στους σταθμούς Αιγάλεω Ελαιώνα Την επόμενη φορά που θα βγείτε από τους σταθμούς του μετρό στο Αιγάλεω και στον Ελαιώνα ρίξτε μια πιο προσεκτική ματιά γύρω σας. Κατά τις προκαταρκτικές εργασίες για την κατασκευή της επέκτασης του μετρό ήρθαν στο φως νέα αρχαιολογικά ευρήματα. Έτσι, στην πλατεία Εσταυρωμένου μας περιμένει κάτω από στέγαστρο τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού που πλαισιώνεται από αναλημματικούς της τοίχους καθώς και από παρόδιο νεκροταφείο. Στο σταθμό «Ελαιώνας» φιγουράρει η αρχαιότερη γέφυρα της Ελλάδας (πρόκειται για τρία βάθρα θεμελίωσης γέφυρας του Κηφισού ποταμού), ενώ στο Φρέαρ Προφήτη Δανιήλ (κοντά στο σταθμό του Ελαιώνα) μπορούμε να δούμε τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού με τον αναλημματικό της τοίχο, το οποίο χρονολογείται από τα γεωμετρικά χρόνια έως τα ύστερο-ρωμαϊκά χρόνια. Πρόκειται για την ανάδειξη των σπουδαίων αρχαιολογικών ευρημάτων που ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες κατασκευής της επέκτασης του μετρό προς το Αιγάλεω. Τα πιο καλοδιατηρημένο σε έκταση και εύρος, τμήμα της αρχαίας Ιεράς Οδού, -βασικός οδικός άξονας της αρχαίας αλλά και σύγχρονης Αθήνας, από τον Κεραμεικό στην Ελευσίνα-, ανέδειξε η ανασκαφή στο Μετρό του Αιγάλεω. Όπως επίσης, οι επιβάτες του Μετρό να θαυμάσουν έστω και φευγαλέα, τα αντικείμενα και τα κτερίσματα του νεκροταφείου, τοποθετημένα σε επίτοιχες γυάλινες προθήκες, στους διαδρόμους του σταθμού Αιγάλεω. «Διαμάντι» της έκθεσης, είναι τα οστά ενός άταφου αλόγου, το οποίο πνίγηκε σε μια από τις πλημμύρες του Κηφισού. Από τα δεδομένα της ανασκαφής, προκύπτει ότι πάλεψε για τη ζωή του μέχρι τέλους. ‘Επεσε και θάφτηκε από τις προσχώσεις της πλημμύρας, με το κεφάλι του ελαφρά ανασηκωμένο, σε μια ύστατη προσπάθεια να κρατηθεί πάνω από το επίπεδο της λάσπης που κατέκλυσε τα πάντα. Καρατζά Μαρία-Γ Έλληνας (και μάλιστα με καταγωγή από τη Νίκαια) ο καλύτερος δάσκαλος (φυσικής) της Ευρώπης Παρά τις δυσκολίες και τα πενιχρά μέσα που του παρέχει η χώρα μας αυτός ο καθηγητής καταφέρνει να ξεχωρίσει σε ολόκληρη την Ευρώπη και να φέρει τη χώρα μας ψηλά! Ο έμπειρος καθηγητής Φυσικής Ηλίας Καλογήρου, έχει βραβευτεί τρεις φορές σε πανευρωπαϊκούς διαγωνισμούς που αφορούν την καινοτομία στην εκπαίδευση, για τις μοναδικές μεθόδους του παρουσίασης των φυσικών φαινομένων με εποπτικό τρόπο. Έχει πολυετή πείρα στη διδασκαλία της Φυσικής και έχει εργαστεί σε πολλά γενικά και τεχνικά λύκεια του Νομού Ηλείας, αλλά και της Νίκαιας(όπου γεννήθηκε και σπούδασε) πριν το μόνιμο διορισμό του στην Ηλεία. Επί σειρά ετών υπηρετεί ως Υπεύθυνος του Εργαστηριακού Κέντρου Φυσικών Επιστημών (ΕΚΦΕ) για να αφοσιωθεί στην ανάπτυξη πειραμάτων. Ο Ηλίας Καλογήρου έχει καταξιωθεί σε πανευρωπαϊκούς διαγωνισμούς με πρώτη συμμετοχή του το 2002 με την εργασία του «μελετώντας τα κυματικά φαινόμενα με το γραμμικό ελαστικό μέσο». Η συσκευή που χρησιμοποίησε ήταν ήδη γνωστή στο κοινό, ωστόσο η καινοτομία του Καλογήρου είναι ότι την έφτιαξε με απλά οικονομικά μέσα όπως ένα καλαμάκι από σουβλάκι και συνολικό κόστος 25 ευρώ, όταν η πρωτότυπη συσκευή στην Αμερική στοίχιζε 1.760 ευρώ Η ευρηματικότητα του αυτή του χάρισε την 10η θέση, ωστόσο δεν το έβαλε κάτω και την επόμενη χρονιά κατάφερε να κερδίσει το πρώτο βραβείο, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε 500 εργασίες όταν παρουσίασε μία αναπαράσταση της κατασκευής του ανθρώπινου αυτιού και του τρόπου λειτουργίας του. Το 2011 βραβεύτηκε για την εργασία που περιγράφει και λειτουργεί εποπτικά την λειτουργία του ουράνιου τόξου. Τουλάχιστον 370 μαθητές επισκέφθηκαν τον ΕΚΦΕ Ηλείας για να δουν το βραβευμένο πείραμα του Καλογήρου για το ουράνιο τόξο, ενώ ο ίδιος τόνισε ότι «η επιβράβευσή μας αλλά και η απόδειξη του αντίκτυπου που έχει στα παιδιά το πείραμα ήταν το χαμόγελο στα πρόσωπά τους όταν κατανοούσαν πράγματα για τα οποία δε γνώριζαν τίποτα και το ενδιαφέρον τους να ξανάρθουν να δουν νέα πειράματα». Βαρδαλά Αγγελική – Β1 Μάρθα Φριντζήλα Η Μάρθα Φριντζήλα σε συνέντευξη που μας παραχώρησε μίλησε για τον εαυτό της, ως άνθρωπο και καλλιτέχνη, για την αγάπη της για το θέατρο και το τραγούδι, τα σεμινάρια αρχαίου δράματος και το ρόλο της ως δασκάλας στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου , τα μελλοντικά της όνειρα αλλά και για την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Διαλέξτε πέντε λέξεις που σας χαρακτηρίζουν Καφές, πείσμα, διάβασμα, μουσική και … Βασίλης ,ο άνδρας μου! Ηθοποιός- σκηνοθέτης- τραγουδίστρια: υπάρχει κάτι από τα τρία που σας συγκινεί περισσότερο; Όχι, θεωρώ ότι το ένα υπάρχει για να υπάρχει το άλλο. Δηλαδή όταν με ρωτάνε αν πρέπει να αποφασίσω αν είμαι ένα από τα τρία, είναι σαν να πρέπει να διαλέξω να τρώω ένα μόνο φαγητό. Θεωρώ το ένα μέρος του άλλου, είναι συγκινονούντα δοχεία, ξέρω ότι τροφοδοτεί το ένα το άλλο, δεν μπορεί να υπάρχει το ένα χωρίς το άλλο. Και επειδή το θέατρο είναι βαριά πνευματική εργασία, η σκηνοθεσία πιο βαριά, το τραγούδι λειτουργεί ως βαλβίδα αποσυμπίεσης. Γιατί κανένα από αυτά δεν είναι χόμπι, ώστε να με εκφράζει απλά κάτι. Τί αγαπάτε πιο πολύ στο θέατρο; Αγαπώ το ίδιο το το θέατρο. Αγαπώ το ότι δείχνει πως θα μπορούσε να είναι ο κόσμος… Ο φανταστικός κόσμος του θεάτρου είναι πιο αληθινός από τον πραγματικό. Γι ` αυτό τον αγαπώ… Θα ήθελα να ζω στον κόσμο του θεάτρου. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την παραδοσιακή μουσική; Μετά την εφηβεία … τότε τα μουσικά μου ακούσματα ήταν πολύ πιο εναλλακτικά και μόνο ξένη μουσική άκουγα. Μεγαλώνοντας, μετά το Λύκειο,. Ασχολήθηκα με την παραδοσιακή ελληνική μουσική, τα ρεμπέτικα και όλα εκεί με οδήγησαν. Όπως λέει ο Στραβίνσκι: «Ένα δέντρο για να γίνει γερό, πρέπει να σκάψεις πολύ βαθιά για να βάλεις τους σπόρους ,τις ρίζες». Ο άνθρωπος που θέλει να πάει μπροστά με τη μουσική πρέπει πάντα να κοιτά πίσω. Από πού ξεκινάει. Εμείς έχουμε μια γλώσσα με φοβερή πράδοση, συγκλονιστικά πλούσια. Είμαστε κέντρο πολλών δρόμων και συγκρούσεων, προσμείξεων- τούρκικων, ρωμαϊκών, μεσογειακών- και μουσικά η χώρα είναι καζάνι προσμείξεων. Με ενδιαφέρει η μουσική. Ήθελα να ζω τη μουσική παρά για τη χώρα. Το θέμα του αχειροποίητου, το ότι το έχει φτιάξει κάποιος, η παράδοση που πέρασε από γενιά σε γενιά και δεν ξέρουμε τελικά ποιος το ξεκίνησε. Για παράδειγμα το τραγούδι «Στο` πα και στο ξαναλέω» είναι αριστούργημα. Ανήκει σε όλους, ανήκει στο συλλογικό ασυνείδητο. Ερμηνεύετε τραγούδια στα γερμανικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα αγγλικά, τα γαλλικά. Είναι εύκολο; Θεωρείτε ότι αποδίδεται καλύτερα έτσι ένα τραγούδι από το να μεταφραστεί; Για τις γλώσσες που μιλάω- ισπανικά, ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά- μου αρέσει να τα λέω στη γλώσσα τους. Στις άλλες που δε μιλάω – αραβικά, γερμανικά- θέλει πολλή δουλειά ( πιστεύω ότι ακόμη και ο ήχος της γλώσσας που δημιουργήθηκε ένα τραγούδι μεταφέρει κάτι από τη μουσική, είναι μουσική, πρέπει τα πράγματα να λέγονται όπως τα γέννησε η μαμά τους) Υφίστανται όρια στη δημιουργία; Και αν ναι, ποια είναι; Όχι. Τα θέτουν οι άνθρωποι σύμφωνα με την καταγωγή, τη θέληση, την ευφυία τους. Δεν υπάρχουν. Δημοσιότητα και Μάρθα Φριτζήλα… Τυχαία συνάντηση… Ποτέ δεν την είχα στο μυαλό μου… ότι δηλαδή πρέπει να κάνω καριέρα, να γίνει γνωστό το έργο μου. Κατάλαβα ότι αυτό που κάνω αφορά όλο και πιο πολύ κόσμο, την αντίδραση του κόσμου.. Ποτέ δεν έκανα κάτι μαζικά, ούτε για τη δημοσιότητα. Κάποιοι απευθύνονται σε λίγους, δεν απευθύνονται σε όλους. Εγώ απευθύνομαι σε όλους, όσο πιο πολλοί ακούν και καταλαβαίνουν αυτό που θέλω να επικοινωνήσω, τόσο καλύτερα… Ούτε αλλάζει κάτι στη ζωή μου. .. Έχετε μετανιώσει για τις επιλογές σας; Ακόμη όχι… Δεν έχω μετανιώσει.. Όχι, στεναχωριέμαι που δεν μπορώ να βιοπορίζομαι άνετα από αυτό που επέλεξα και αγαπώ. Με στεναχωρεί που το κράτος δεν επενδύει στον πολιτισμό αλλά η τέχνη ποτέ δεν ήταν κρατικοδίαιτη… Ο Van Gong πέθανε πάμφτωχος όπως και άλλοι σπουδαίοι καλλιτέχνες κι όχι καλλιτεχνάκια όπως εμείς, ζούσαν δύσκολα. Όπως ο Montrian που άλλαξε την πορεία της σύγχρονης τέχνης και έκανε την πρώτη του έκθεση στα 72του χρόνια…. Δύσκολα πράγματα… όχι…λόγια… Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη στην Ελλάδα; Μπορώ να απαντήσω μόνο στο ποιος θα έπρεπε να είναι… Στη σύγχρονη Ελλάδα είναι ένα παιδί που δε μεγάλωσε ,που νομίζει ότι θα παίζει και θα περνά καλά… Αυτό πιστεύει η Ελλάδα… Για μένα θα` πρεπε να αναλάβει τη χώρα, το όνομα, την παράδοση, την εκπροσώπηση της χώρας στο εξωτερικό… Σκέψου πως η Ελλάδα υπάρχει σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο μέσα από δύο τραγούδια… αν πεις Ελλάδα σκέπτονται το «Ζορμπά» και «τα παιδιά του Πειραιά»…. ή γνώρισαν την Ελλάδα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες ή τον αρχαίο πολιτισμό και όχι όπως τελευταία ως κάτι τεμπέληδες οπυ δε δουλεύουν.. Η σύγχρονη Ελλάδα φαίνεται από τα δύο αυτά τραγούδια… μάλλον δεν ενδιαφέρει την εξουσία της χώρας αυτό… Ποιο είναι το κριτήριο σας για τις συνεργασίες σας; Με ποιον καλλιτέχνη θα θέλατε να συνεργαστείτε στο μέλλον; Μεταφυσικά οδηγόμουν σε συνεργασίες. Το ένιωθα ότι είναι συγγενής μου, ότι ταιριάζουμε χωρίς να ταιριάζουμε, μοιάζουμε χωρίς να μοιάζουμε, αισθητικά ταιριάζουν τα γούστα μας, πώς τραγουδά ή γράφει τραγούδια… Περίεργη αίσθηση συγγένειας… Για το μέλλον… Μ` αρέσει ο Tom Wates, μ` αρέσει ο Paulo Kouk- γερμανός συνθέτης – και ο Ζίμους, μιλώ για θεατρική ομάδα… Ο Ιάπωνας Νεγκάτα- άνδρας παίζει γυναικείους ρόλουςόνειρό μου να τον δω, να μιλήσω… με τον Ταμασάκουρο Μπαντό να συζητήσω… Ποια είναι η εμπειρία σας με το Θουκυδίδη και τους μαθητές που ήρθατε σε επαφή; Αυτά είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα… η ενασχόλησή μου με το κείμενο του Θουκυδίδη ήταν αποκαλυπτική… Όσο μελετούσα ,δεν πίστευα το μέγεθος του ποιητικού έργου, όσο γνώριζα και καταλάβαινα τί σπουδαίο έργο έγραψε… Σπουδαίο ταξίδι ν` ακολουθείς διαδρομές, ναυμαχίες, ανταλλαγές, μάχες, βαθιά και ουσιαστική φιλία… Αυτό που με συγκίνησε πιο πολύ… η σχέση με τα παιδιά… Να παρακολουθήσω το τί προσφέρει το έργο ,με όχημα το θέατρο, στα παιδιά… Άλλο είναι μια ομάδα μαθητών να κάνει μία διάλεξη.. συγκινητικό.. Ήθελα να κλαίω συνέχεια.. ακόμη και στα αστεία.. γιατί είναι πολύ συγκινητικό να κάνεις δραματουργία σε ένα πεζό… Το κάνατε… μπήκατε στη διαδικασία… να εκφραστείτε με όχημα και το θέατρο… Πρέπει να σας δίνεται αυτή η ευκαιρία στο σχολείο. Είτε να βλέπετε είτε να κάνετε παραστάσεις… είναι διαδικασία εκπαιδευτική και συμπληρώνει την καθαρά τυπική… Η σχέση σας με την τεχνολογία; Σε κάποια πράγματα είμαι πολύ καλή…σε άλλα αισθάνομαι Κόναν ο βάρβαρος.. Δηλαδή τη χρησιμοποιώ ως όχημα.. Το διαδίκτυο, πώς κάνεις ένα βίντεο, πώς ηχογραφείς , μου αρέσουν και ασχολούμαι πολύ. Έχω όμως και την τύχη ο Βασίλης να ασχολείται πολύ με την τεχνολογία. Όμως μου αρέσει ακόμα να κάνω τα πράγματα παραδοσιακά, όπως παλιά, για παράδειγμα όταν γράφω ή μεταφράζω ,πρώτα γράφω στο χέρι και μετά στον υπολογιστή το τελικό κείμενο. Θεωρείτε πως ο καλλιτέχνης πρέπει να παίρνει θεση για τα κοινά και να είναι πολιτικοποιημένος; Οφείλει να είναι πολιτικοποιημένος.. Στις καταστάσεις που ζούμε σήμερα , κάνοντας τέχνη, κάνεις πολιτική.. Ο καλλιτέχνης δρα και δε μιλά.. Το έργο είναι διακήρυξη, ένας λόγο, ένα μανιφέστο, εμπεριέχει θέσεις.. Ποια είναι η γνώμη σας για τους πολιτικούς; Κάποιοι πολιτικοί που δεν είναι στα υψηλά κλιμάκια είναι σοφοί.. Η γενική εικόνα μου για τους πολιτικούς είναι πως δεν είναι άνθρωποι(από το λόγο τους) μοιάζουν ως εξωγήινοι καθώς δείχνουν να μην συνειδητοποιούν την κατάσταση, να μην καταλαβαίνουν.. Δεν θα μπορούσα να συζητήσω μαζί τους. Άλλη γλώσσα, ψεύτες, ψυχροί, τίποτα ανθρώπινο… Σας ανησυχεί το φαινόμενο της εξάπλωσης της φασιστικής ιδεολογίας ,του ρατσισμού και του εκφασισμού της κοινωνίας; Το σκέπτομαι συνεχώς, με προβληματίζει αυτή η άνοδος. Δεν έχω δώσει ακόμη απάντηση, δεν μπορώ να το εξηγήσω… Ίσως η εξαθλίωση της κοινωνίας οδήγησε εδώ, αλλά και σε άλλες κοινωνίες που υπάρχει οικονομική άνθηση ( πχ στη Φιλανδία) ο φασισμός αυξάνεται. Με ανησυχεί στο βαθμό που το βλέπω στην μικροκλίμακά μου, δηλαδή στη γειτονιά, στην οικογένεια ,στην πόλη μου. Δεν μπορώ να το κρίνω, το θεωρώ αδιανόητα τρομακτικό… Τωρινά-μελλοντικά σχέδια; Στο Baumstrasse συνεχίζουμε τον εκπαιδευτικό μας ρόλο. Εστιάζουμε στο αρχαίο δράμα χωρίς όμως να απορρίπτουμε τις άλλες μορφές τέχνης. Φέτος ξεκίνησε ο θεσμός του Αττικού Σχολείου αρχαίου δράματος(ένας διεθνής θεσμός για το αρχαίο δράμα. Σε συνεργασία με το Δήμο Ελευσίνας φροντίζουμε να δημιουργηθεί ένα εργαστήριο για την πρακτική του αρχαίου δράματος (μετάφραση, σκηνοθεσία, σύγχρονη απόδοση). Άρχισε τον Οκτώβριο και ολοκληρώνεται με την παράσταση «Βάκχες¨του Ευρυπίδη στην Ελευσίνα. Επίσης 1-10 Ιουλίου στην Ελευσίνα οργανώνεται ένα θερινό σχολείο για τη διδασκαλία του αρχαίου δράματος , με σπουδαίους δασκάλους. Ταυτόχρονα, δουλεύω με τους μαθητές μου στη Σχολή του Εθνικού.. Φέτος δηλαδή εστιάζω στο αρχαίο δράμα…. (Τη συνέντευξη πήραν οι μαθητές: Αλεξόγλου Αλέξης –Β1, Καλογερόγιαννης Δημήτρης, Καλύβα Ειρήνη- Α2).
© Copyright 2024 Paperzz
