25.11.2014 Teknoloji? Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Bilimin üretim, hizmet, ulaşım vb. alanlardaki sorunlara uygulanmasıdır (Alkan, 1987). İnsanın bilimi kullanarak doğaya üstünlük kurmak için Temel Kavramlar tasarladığı rasyonel bir disiplindir (Simon, 1983). Eğitim? Öğretim? Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı Bireyin hayat boyu devam ve istendik olarak değişme meydana getirme süreci (Ertürk, 1997) Planlı, programlı, belirli bir amaçla belirlenmiş, toplumsal ve bireysel hedeflere doğru yapılan ve yaşam boyu devam eden uygulamalı bir süreç (Baytekin, 2004) eden eğitiminin planlı ve programlı olarak yürütülen kısmı Eğitim Öğretim Öğretim, öğrenmenin gerçekleşmesi için kasıtlı ve sistematik eğitim (Demirel, 2003). Öğrenme? Öğrenme bireyin yeni bilgi, beceri, tutum Analiz kazanmasıdır. Okuyarak İzleyerek Uygulayarak Tartışarak … Değerlendirme Tasarım ve Geliştirme 1 25.11.2014 • Kazanımların Belirlenmesi • Öğrenenlerin hazırbulunuşluklarının belirlenmesi • Hazırda var olan araç, gereç ve kaynakların belirlenmesi Nasıl Öğretelim? • Süreç Değerlendirme • Ürün Değerlendirme Eğitimde Teknoloji? Eğitim Teknolojisi Öğretme-öğrenme süreçlerinin yapısallaştırılması, yani öğretme-öğrenme süreçlerinin tasarlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi işi (Alkan, 1998). Öğrenme ile ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-gereçleri ve organizasyonu içeren karmaşık ve tümleşik bir süreç (Ergin, 1998). Öğretim Teknolojisi Öğretim Teknolojisi? Özel amaçların gerçekleştirilmesinde etkili öğrenmeler sağlamak için öğretme-öğrenme sürecinin tasarlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesine sistematik bir yaklaşım (Ergin, 1995). Konu alanını göz önüne alarak ve bilimsel bilgiye Teknoloji Öğretim Eğitim Teknolojisi dayalı olarak, araç-gereç, yöntem ve tekniklerin tasarlanması, geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi süreci Mİ???? 2 25.11.2014 Öğretim Teknolojisinin Amaçları Öğretim Teknolojisi…. Öğrenme-öğretme süreçlerini daha verimli hale getirmek Öğrenme-öğretme etkinliklerini çeşitlendirmek Eğitimde fırsat eşitliği sağlamak Öğretim programlarında sürekliliği sağlamak Çevre faktörlerini düzlenemek ve kontrol etmek Materyal Seçiminde Uygulanacak Ölçütler (Materyallerin Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Öğretim Değerini Saptama) Öğretim Materyallerinin Tasarlanması, Hazırlanması ve Seçimi Seçilen materyal öğretim programıyla uyumlu mu? Materyalin içerdiği mesajlar doğru ve güncel mi? Materyalde açık ve anlaşılır bir dil kullanılmış mı? Materyal öğrenciyi güdüleyici ve ilgiyi sürekli tutacak özelliklere sahip mi? Materyal öğrencinin katılımını sağlayıcı özelliklere sahip mi? Materyal, teknik özellikleri açısından yeterli mi? Materyal, önyargılardan arındırılmış bir yapıda mı? Materyalin kullanımına ilişkin gerekli kullanma kılavuzları ve diğer metinler mevcut mu? -16- Öğretim Materyallerinin Hazırlanmasında ve Seçilmesinde Dikkat Edilecek Noktalar (1) Öğretim Materyallerinin Hazırlanmasında ve Seçilmesinde Dikkat Edilecek Noktalar (2) Belli bir eğitim durumunda çok çeşitli araç ve materyal kullanmak yerine en uygun olanı seçmek önem taşımaktadır. Öğretim araç ve materyalinin seçiminde aşağıdaki şu ana başlıklardaki ölçütler göz önünde bulundurulmalıdır. Öğretim Hedefleri: Kullandığımız araç ve materyalin dersin hedeflerine uygun olması gerekmektedir. Öğrenci Sayısı: Sınıf mevcudunun az olduğu durumlarda hemen hemen tüm Öğrencinin Özellikleri: Eğitim ortamında kullanılan araçların öğrencinin öğrenciler, öğretim araç ve materyallerinden yararlanabilirler. gelişim düzeyine ve önbilgilerine uygun olması gerekir. Fiziksel Koşullar: Araç ve materyallerin seçiminde sınıftaki fiziksel koşullar da Öğretmen Özellikleri: Öğretmen kullanımda kendisini yetersiz hissettiği göz önünde bulundurulmalıdır. araçlar yerine kendine güvenerek kullanabileceği ve öğrencileri kolaylıkla yönlendirebileceği materyal ve araçları tercih etmelidir. Konu Alanının Özellikleri: Araç ve materyaller konu alanının özelliklerine göre seçilmelidir. -17- -18- 3 25.11.2014 Görsel İşitsel Araçların Nitelikleri Öğretim Materyallerinin Seçimi Araç ve materyallerin seçiminde şu sorulara olumlu cevap verilmelidir. Araçlarda şu niteliklerin bulunması gerekmektedir: Sunduğu kavram veya fikirleri iyi açıklayabiliyor mu? İşlenecek konuları çeşitli yönlerden açıklayabilmelidir. İncelenen konuya anlamlı bir katkıda bulunuyor mu? Öğrencilerin dikkatinin konu üzerine çekilmesinde, ilgilerinin uyanmasında ve Öğrencilerin yaş, zekâ ve geçmiş yaşantılarının düzeyine uygun mu? yeni bilgilerinin doğmasında etkili olmalıdır. Öğrencileri daha iyi düşünmeye ve eleştirici olmaya yöneltiyor mu? Öğrencileri kendi kendine düşünmeye alıştırmalı ve incelemeye yöneltmelidir. Çeşitli duyuların yardımıyla doğru ve tam öğrenmeyi sağlamalıdır. Araç, gruba uygun olmalıdır. Araç, amaca uygun olmalıdır. (Amaca uygun araç seçilmelidir.) -19- -20- Materyalleri Hazırlama İlkeleri Basit, sade ve anlaşılabilir olmalı Dersin hedef ve davranışlarına uygun olmalı Görsel özellikler materyalin önemli noktalarını vurgulamak amacıyla kullanılmalı Öğrencinin gelişim ve öğrenim özelliklerine uygun olmalı Öğrenciye alıştırma ve uygulama olanağı sağlamalı Öğretmenler kadar öğrencilerin de kullanılabileceği düzeyde basit olmalı Gerektiğinde kolaylıkla geliştirilebilir ve güncelleştirilebilir olmalıdır. Karmaşık bir süreci gerektiren bir kavramın öğretilmesi görsel ögelerle basitleştirilebilir ve bu sayede anlaşılması ve hatırlanması kolay olabilir. -21- -22- Kaynak: http://ga.water.usgs.gov/edu/watercycleturkish.html Kaynak: http://ga.water.usgs.gov/edu/graphics/turkish/wcgwdischarge.gif -23- -24- 4 25.11.2014 Görsel Tasarımda Amaçlar Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Bilgi verme ve öğretim amaçlı görselleri tasarlarken, materyalin, mesajın kaynağı (öğretmen) ile alıcı (öğrenen birey) arasındaki iletişimi geliştirme açısından temel olarak 4 ana amaca hizmet etmesi gözetilir: Materyal Geliştirme Süreci-Aşamalar Okunaklılığı garantilemek, Verilmek istenen mesajı yorumlamaya harcanan emeğin miktarını azaltmak, İzleyenlerin etkin katılımını sağlamak, Verilmek istenen mesajın en önemli kısmına odaklanılmasını sağlamak. -25- Materyal Geliştirme Süreci: Hedef Analizi Materyal Geliştirme Süreci-Aşamalar Materyal Seçme, Geliştirme ya da Kullanma Sürecinin Önkoşulları Sürecin ilk basamağı bir hedef analizinin yapılmasıdır. Bu aşamada Hedef analizi (Hedeşerin incelenmesi) hedefin hangi hedef alanıyla ilgi olduğu sorusunun yanıtı verilir. Öğrenme ve Öğrenenin özelliklerinin belirlenmesi Hedefin, hedef alanlarından “bilişsel”, ”duyuşsal” veya “psikomotor İçerik (mesaj) analizi ve tasarımı (devinsel)” alanlarından hangisiyle ilgili olduğuna bağlı olarak farklı seçim ve tasarım ilkelerinin uygulanması gerekebilir. İçerik ve aracın bütünleştirilmesi (entegrasyonu) Materyalin öğrenme ortamına taşınması -27- -28- Bilişsel Hedefler Kişinin öğrenilmiş davranışlarından olan zihinsel yönü ağır basan davranışları, bu alanın kapsamı içindedir. Bilişsel davranışlar aynı düzeyde olmayabilir.Verilen bir kavramı tanımlayıp yazma, sayısal verileri grafikle gösterme, bir problemin sonucunu bulup yazma, bir ürünün ekonomik olup olmadığını araştırıp gerekçesiyle yazma gibi davranışların tümü, aynı yoğunlukta zihinsel etkinliği içermez. -29- -30- 5 25.11.2014 Bilgi Kavrama Kavrama düzeyinde yer alan davranışlar olarak; çevirebilme Bilgi düzeyindeki bilişsel davranışlar arasında; terimlerin bilgisi, (içeriği değiştirmeden biçimi değiştirme), yorumlama, öteleme (asıl içerikte verilen koşullara bağlı kalarak daha öteye gitmek ya da bir yerde kesilen içeriğin devamını tahmin etmek) davranışları yer alır. Örneğin paragraşarı karmaşık şekilde dizilmiş bir metnin paragraşarını doğru şekilde sıralayabilme (öteleme); okuduğu İngilizce bir metni, İngilizce olarak özetleyebilme (yorumlama); okuduğu metinde geçen yabancı sözcüklerin anlamını, bildiği sözcüklerle açıklayabilme (çevirme) kavrama düzeyindeki davranışlardır. olguların bilgisi, sınışamaların ve kategorilerin bilgisi, ölçütlerin bilgisi, yöntemlerin bilgisi, ilke ve genellemelerin bilgisi, kuram ve yapıların bilgisi gibi özellikler ya da davranış grupları yer alır. -31- -32- Devinsel-Psikomotor Hedefler Uygulama-Analiz-Sentez-Değerlendirme Uygulama: eğitimi yapılacak konuyla ilgili soyutlamaların belli ve Devinsel alanın kapsamına öğrenilmiş fiziki davranışlar girer. Bu alandaki davranışların temelinde “öğrenilmiş olma” koşulu vardır. Bu nedenle her devinsel davranış, bir bilişsel içerik taşıyabilir. Organlar aracılığıyla ve kaslarla yapılan hareketlere devimsel beceri denir. Bisiklete binme, yüzme, top oynama, şiir okuma, şarkı söyleme, tamir etme devinsel davranışlara örnek olarak verilebilir. somut durumlarda kullanılması özelliğini meydana getiren davranışlar yer alır. Analiz: bir içeriği parçalarına ayırıp bunlar arasındaki ilişkileri açık seçik hale getirme özelliğini gösteren davranışlar yer alır. Sentez: parçaları, bir bütün oluşturacak şekilde bir araya getirebilme özeliği gösterir. Örneğin, verilen bir konuda özgün kompozisyon yazabilmek sentez düzeyinde bir davranıştır. değerlendirme araç, gereç, yöntem ya da içeriğin belli bir amaca hizmet ya da belli ölçütlere uygunlukları yönünden incelenerek yargıya varılabilmesidir. -33- -34- Rehberle Yapma-Mekanizma- Karmaşık Etkinlik Algılama-Kurulma Algılama: bir devimsel becerinin duyu organları yoluyla Rehberle yapmak; bir öğretmenin rehberliğinde ya da modele öğrenilmesidir. Bu basamakta davranış modelleri ya da örnekleri kişiye sunulur. Bu basamak bilişsel alanın “bilgi” basamağını içerir. Öğrenci pasiftir, uyarma işini yapan kişinin davranışlarını gözler ve algılar. Dinlenilen bir tümcenin içerisinde vurgu yapılan yerleri ve öğeleri algılayabilmek gibi… Kurulma: belli türde bir hareket için hazır oluşluktur. Üç şekilde olur. Bunlar; bedensel, zihinsel ve duygusal kurulmadır. Derse katılım için istekli olma ve söz almak için sürekli parmak kaldırmak kurulma düzeyinde bir devinsel davranışına örnek olarak verilebilir. -35- bakarak ya da belli ölçütleri göz önünde bulundurarak yapmaya çalışmaktır. Mekanizma: bir devimsel beceriyi belirli bir yeterlilik derecesinde ve güven geliştirerek yapmaktır. Karmaşık etkinlik ise, bir devimsel hareketi beceri durumuna getirmektir. Bu aşamada kişi otomatik olarak hareketi yapar. -36- 6 25.11.2014 Duruma Uyma-Keşfetme Duyuşsal Alan Duyuşsal alan; ilgi, tutum, alışkanlık, değer yargılarıyla ilgili Duruma uyma; öğrenilen beceriyi yeni durumlara yeni amaçları kapsar. Bilgi, tutum, özgüven gibi değişik güçlerdeki duygu ve davranış eğilimleridir. Bu alan da bilişsel alan gibi kendi arasında aşamalı olarak sıralanmıştır. Fakat bilişsel alanın bilgi basamağında sayılabilecek bazı öğeler olmadan, duyuşsal alandaki özellikler gerçekleşmeyebilir. Çünkü bilmediğimiz bir nesne ya da olguya karşı herhangi bir sevgi, nefret gibi duyuşsal bir yönelim gösteremeyiz. gereklere uydurmaktır. Keşfetme davranışı ise, yeniden ortaya koymadır. Benzersiz bir davranış görüntüsünü oluşturmaktır. Benzeri olmayanı yapmaktır. Örneğin bir atletin yeni bir atlayışı bulması vb. -37- -38- Duyuşsal Alan Alma-Karşılıkta Bulunma Duyuşsal davranışlar, kişinin yaşam boyu geçirdiği Alma; bir olayın, bir uyarıcının farkına varılmasıdır. Bu yaşantılarının ürünüdür.Bundan dolayı, bu alanla ilgili davranışlar, yalnız okul sistemi içinde oluşmayabilir. İnsan haklarına saygılı olabilme, hayvan sevgisi, yardım sever olabilme, hoş görülü olabilme, güçlüklerden yılmama duyuşsal alan davranışlardan bazılarıdır. Bunlar doğrudan gözlenen davranışlar değildir. Bu alan davranışları toplumsal değerlerle yakından ilgilidir. Zorlama olmaksızın kazanılır. Kazanılması ve ölçülmesi çok zordur. Değişik düzeylerde kazanılmaktadır. -39- -40- Değer Verme-BütünleştirmeNiteleme Değer verme; uyarıcıyla ilgili belli değerleri benimseme ve duruma uygun tutarlılık göstermedir. Burada benimsenen değerler toplumca benimsenmiş değerlerdir. Bütünleştirme düzeyi; kazanılmış olan duyuşsal özelliği bir değer sistemine dönüştürmedir. Bu basamakta, bir dizi değerleri davranışlarda düzenlemek ve sistemleştirmek, değerler arasındaki ilişkileri belirlemek değerlerin önemine inanmak söz konusudur. Niteleme davranışı ise, oluşturulan değer sisteminin kişiliğinin belirleyici bir özelliği olma düzeyidir. O duyuşsal özelliğin kişinin yaşam anlayışına, dünya görüşüne dönüşmesidir. Bu basamakta kişiye özgü değerler; kurallaşmış, bir karakter görünümü kazanmış ve uyulması zorunlu ilkeler haline gelmiştir. -41- basamakta, bir olay veya uyarıcının farkında olmak, o olay ve uyarıcıya açık olmak söz konusudur. Örneğin İngilizce bir metni dinlerken, metin içerisinde geçen yabancı sözcüklerin telaffuzlarına dikkat etmek alma düzeyinde bir duyuşsal davranıştır. Karşılıkta bulunma; ilgili olay veya uyarıcıyla uğraşma ve ilgilenmedir. Kişi bu basamakta, uyarıcılara bilinçli olarak ve isteyerek tepkide bulunur, işi zevk alarak yapabilir. Örneğin yeni öğrenilen formül ile ilgili soru sormaya ve sorulan sorulara cevap vermeye çalışmak ya da bu konuda istekli olmak karşılıkta bulunma düzeyinde bir duyuşsal davranıştır. Materyal Geliştirme Süreci: Hedef Kitlenin Özellikleri Hedef kitlenin (öğrenenin) özelliklerinin belirlenmesi basamağında çeşitli durumlara bakılır. Örneğin, bireylerin öğrenmeleri beklenen konuyla ilgili olarak halihazırda sahip oldukları ön öğrenmeler (bilgi ve beceriler) belirlenir. -42- 7 25.11.2014 Öğrenen Kişinin Özellikleri Genel özellikler • Cinsiyet, yaş, iş tecrübesi, eğitim ve kültür Özel giriş özellikleri • Hazır bulunuşluk düzeyi: Ön koşul bilgi, beceri ve tutum yeterlikleri Öğrenme stilleri Öğrenen Kişinin Özellikleri Akademik bilgi Kişisel ve sosyal özellikler • Bireylerin bilgiyi nasıl işlediği ve öğrenme görevlerine nasıl yaklaşım gösterdiği Engelli öğrenenler Yetişkin öğrenenler • Yaş ve olgunluk düzeyi, konuya ilişkin motivasyon ve tutum, beklentiler ve mesleki beklentiler, iş deneyimi, özel yetenekler, motor beceriler, çevresel koşullarda çalışma becerisi Materyal Geliştirme Süreci: İçerik Analizi Öğrenen Kişinin Özellikleri Öğrenmede kültürel farklılıkları gösteren kişiler • Okul notu, eğitim düzeyi, not ortalaması, alınan dersler, notlar, standart testlerden alınan puanlar Sürecin bir sonraki basamağında bir içerik analizi yapılır. • Farklı geçmiş ve davranışları olan etnik kültürlere sahip bireyler • Önyargısız materyaller ve çeşitli öğretim yöntemleri İletilmek istenen mesajın türüne göre mesaj farklı biçimlerde tasarlanır. • Fiziksel engelli bireyler vd. • ÖT’na uzmanın katılımı İçerik ve aracın bütünleştirilmesi basamağında hedefe, içeriğe ve hedef kitlenin özelliklerine uygun olarak çeşitli formatlar seçilir. Materyal, bu ölçütler göz önünde bulundurularak geliştirilir. • Andragoji: Açık hedefler, yapılandırılmış program, yararı ve pratik kullanımı, zaman, bilgili öğretim elemanı, deneyimler, öz denetimli ve bağımsız, karar alma, daha az esneklik ve işbirliği Gözle Göz veya kulakla Hareketli resimlerle edinilen yaşantılar Başkalarının yardımıyla edinilene Görsel sembollerle edinilen yaşantılar Radyo, plak, şerit, resimlerle edinilen yaşantılar Az sayıda duyu organıyla edinilene Başkalarının yardımıyla edinilen Göz veya kulakla Kendi kendine edinilenden Dale'in Yaşantı Konisi Dale, yaşantılarla kavramların oluşumu arasındaki ilişkilerden yararlanarak, hedefhedef davranışlara eriştirecek öğretme durumlarının seçiminde, öğretmen ve eğitimcilere yardımcı olmak üzere "yaşantı konisi" adını verdiği çok esnek bir model geliştirmiştir. Sözel sembollerle edinilen yaşantılar Çok sayıda duyu organıyla edinilenden Edgar Dale’in Katkıları Soyuta Karmaşığa -46- Göz ve kulakla Televizyonla edinilen yaşantılar Sergiler yardımıyla edinilen yaşantılar Geziler yoluyla edinilen yaşantılar -47- Somuttan Basitten Gösteriler yoluyla edinilen yaşantılar Kendi kendine edinilen Dramatizasyonla edinilen yaşantılar Model ve numunelerle edinilen yaşantılar Doğrudan doğruya edinilen maksatlı yaşantılar Bütün duyu organlarıyla Dale’in Yaşantı Konisi 8 25.11.2014 Yaşantı Konisinin İlkeleri Yaşantı Konisinin Temel Özellikleri Bu ilke ve sonuçlara uygun olarak Dale' in modelinde; Kavramların oluşumuna temel olan yaşantı türleri sırası göz önünde tutularak Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler şöyle sıralanabilir: bütün duyu organlarıyla edinilebilecek somut yaşantılar koninin tabanına, sayısı gittikçe azalan duyu organlarıyla edinilebilecek daha soyut yaşantılar daha Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi yukarılara yerleştirilmiştir. öğrenir ve o kadar geç unuturuz. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımıyla öğrenebiliriz. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir. Bireylerce kendi kendine edinilebilecek, yaparak öğrenme ürünü yaşantılar koninin tabanına, başkaları yardımıyla edinilebilecek yaşantılar ise daha yukarılara konulmuştur. İkisinden biri göz olan iki duyu organı söz konusu olduğunda, diğer koşullar eşitse, gözle edinilen yaşantılar koninin tabanına, karmaşık olanlar ise sırayla daha yukarılara konulmuştur. -49- -50- Slayt Hazırlama Teknikleri POWERPOINT ile ETKİLİ SUNUM Font (yazı tipi) büyüklüğünüzü dikkatli bir şekilde seçin. Microsoft Powerpoint font (yazı tipi) büyüklüklerini aşağıdaki gibi seçmenizi tavsiye etmektedir. Başlıklar için 44 font (Yazı Tipi) Alt başlıklar veya altbaşlık kullanılmıyorsa metin için 32 font (Yazı Tipi) Alt başlık kullanılıyorsa metin için 28 font (Yazı Tipi). Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalıdır Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalıdır Her slayt tek konu içermelidir 666 kuralı uygulanmalıdır. her slaytta en fazla altı satır, her satırda en fazla altı kelime olmalı, altı slayttan sonra mutlaka grafik veya resim içermelidir 52 Slayt Hazırlama Teknikleri 53 Kuşlar Neden Göç Eder? Font (yazı tipi) büyüklüğünüzü dikkatli bir şekilde seçin. Microsoft Powerpoint font (yazı tipi) büyüklüklerini aşağıdaki gibi seçmenizi tavsiye etmektedir. Başlıklar için 44 font (Yazı Tipi) Alt başlıklar veya altbaşlık kullanılmıyorsa metin için 32 font (Yazı Tipi) Alt başlık kullanılıyorsa metin için 28 font (Yazı Tipi). Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalıdır Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalıdır Her slayt tek konu içermelidir 666 kuralı uygulanmalıdır. Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalıdır Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalıdır Her slayt tek konu içermelidir 666 kuralı uygulanmalıdır. her slaytta en fazla altı satır, her satırda en fazla altı kelime olmalı, altı slayttan sonra mutlaka grafik veya resim içermelidir her slaytta en fazla altı satır, her satırda en fazla altı kelime olmalı, altı slayttan sonra mutlaka grafik veya resim içermelidir Yazım ve dilbilgisi hatası olmamalıdır Geriye dönmek gerekirse aynı slayt tekrar konmalıdır Slaytlara numara konmalıdır. Her bölümün başlığının yeterince açıklayıcı olmasına dikkat edin. Kolay okunmayan görsel malzeme kullanmayın. Görsel malzemeyi çok fazla yazılı metinle, resimlerle veya çok farklı renklerle doldurmayın. 54 9 25.11.2014 ………. 2. Slayt İçerik 1. 2. 1. Slayt Slayt Hazırlama Teknikleri Sunumun Dinleyicilere Aktarımı SUNU 55 Slayt Hazırlama Teknikleri Slayt Hazırlama Teknikleri El yazısı yerine basılı metin kullanılmalıdır HARFLERİN TÜMÜ BÜYÜK veya italik yazı karakterinde Yazı Tipi (font) büyüklüğünüzü dikkatli bir şekilde seçilmelidir. olmamalıdır Vurgulanması istenen noktalar için italik, alt çizgi, farklı renk, yanıp sönme vb. dikkat çekici özelliklere yer verilmelidir. Tüm slaytlarda aynı yazı karakteri kullanılmalıdır 57 58 Slayt Hazırlama Teknikleri Paragraflar, ekranda kolaylıkla görülebilecek ve okunabilecek bir Başlıklar için 44 biçimde yer almış olmalıdır. Cümlelerin, anlamlı bir biçimde mümkün olduğunca kısa tutulmuş olmasına özen gösterilmelidir. Alt başlıklar veya alt başlık kullanılmıyorsa metin için 32 Alt başlık kullanılıyorsa metin için 28 Anlamı bozmaması için, kelimeler satır sonlarında bölün- memelidir. Paragraflar bölünmeden aynı ekranda bitirilmelidir. Bir slaytta beş ile sekiz satır arasında yazı olmalıdır. Microsoft’a göre Powerpoint yazı tipi büyüklükleri 59 60 10 25.11.2014 Slayt Hazırlama Teknikleri Slayt Hazırlama Teknikleri Hedef kitleye uygun tasarım seçilmeli Aynı ekranda, çok sayıda dikkat çekici özelliklerin kullanılmasından kaçınılmalıdır. Zemin rengi koyu, yazılar açık veya tam tersi olmalı Her sayfada, sayfanın içeriği ile uyumlu başlık kullanılmalıdır. Grafikler basit ve anlaşılır olmalıdır, olabildiğince üç renkten fazla kullanılmamalı Kolay okunmayan görsel malzeme kullanılmamalı Görsel malzeme çok fazla yazılı metinle, resimlerle veya çok farklı renklerle doldurulmamalıdır 61 62 Slayt Hazırlama Teknikleri Slayt Hazırlama Teknikleri Sıra önemli olmadıkça, numaralı liste olmamalı 1. elma 2. armut vb. Yazım ve dilbilgisi hatası olmamalı Geriye dönmek gerekirse aynı slayt tekrar konmalı Slaytlara numara verilmeli Ekranda, öncelikle görülmesi gereken ifadeler göze çarpmalı 63 Slaytları oynatırken, geçişlerin çok fazla dikkat dağıtıcı ve tutarsız olmamasına dikkat edilmelidir. 64 Slayt Hazırlama Teknikleri Ekrandaki elemanların hareketi, göz hareketlerine uygun olmalı ve gözü yormamalı Bir ekranda, dört farklı renkten fazla renk kullanılmamasına dikkat edilmeli Sunum özel efektler, sesler, değişik fontlar, göz alıcı renkler veya resimleri çok fazla kullanarak düzenlenmemeli 65 Görsel materyaller, dinleyici kitlesinin mesajınızı anlamasına yardım etmeli 11 25.11.2014 Slayt Hazırlama Teknikleri Verilen bir metnin gerektirdiği grafik ya da resim, metinle birlikte aynı ekranda yer almış olmalı Kullanılan resim ya da grafikler gereksiz ayrıntılardan arındırılmalı Görsel materyaller bir öğeyi vurgulamak, duygusal tepkiler yaratmak için kullanılmalı 68 Slayt Hazırlama Teknikleri TUŞ KULLANIMI Gerektiğinde konuların anlatılmasında Mouse yerine klavye kullanırken; canlandırılmış resim (animasyon) kullanılmalı slaytları ilerletmek için N , geriye döndürmek için P tuşlarını ekranı karartmak için B tuşu, tekrar ekrana geri dönmek için Görsel materyaller sayfada rasgele dağıtılmamalıdır. 69 W tuşu, slaytlarınıza devam etmek için boşluk tuşunu kullanabilirsiniz. 70 RENKLER HAKKINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER RENK KULLANIMI Basitlik ve tutarlılık esastır. Turuncu Slaytlardaki ifadeler, her Siyah Mor mesafeden okunabilmeli. Kahverengi Sarı 71 Mavi Zemin rengi, ancak anlatılan konuya açıklık getirmek istenildiğinde kullanılmalı. Verilmek istenilen mesajlara uygun renkler seçilmeli. Yeşil Kırmızı 72 12 25.11.2014 Sunumun Dinleyicilere Aktarılması Sunumun Dinleyicilere Aktarılması Ruh Hali Zamanınızı iyi kullanın. Göz Teması Dinleyicilere sırtınızı dönmeyin. Ses Kullanımı -Duruşlar/ Tekrarlamalar Çok hızlı, çok yavaş, ya da okuma biçiminde monoton bir Duru Dil Kullanımı şekilde konuşmayın. Yumuşak Geçişler/ Vurgular Sunum boyunca kartlar üzerindeki notlarınızdan okumayın. Beden Dili Yansıtılan slaytta yazılı olan metindeki cümlelerin tıpa tıp Sunucunun Yeri/ Hareketi/ Katılımcılara Yakınlığı aynısını konuşmanızda kullanmayın. Görsel-İşitsel Araçların İzleyici önünde Kullanımı İzleyici/Katılımcı ile İletişim 73 74 13