BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
İR: 72340
RUHSAT NUMARALI
BAZALT OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI
TEKİRDAĞ İLİ, MURATLI İLÇESİ,
ÇEVRİMKAYA KÖYÜ
x
ÇED Raporu
Nihai ÇED Raporu
RAPORU HAZIRLAYAN KURUM
ANKARA, NİSAN–2014
PROJE
SAHİBİNİN ADI
Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş.
ADRESİ
Kaptanpaşa Mah. H. Ziya Türkan Sokak Middleist KN.A Bl.N12 K:2 D:5
Şişli İstanbul
TELEFON VE
FAKS
NUMARALARI
e-posta
PROJE ADI
PROJE BEDELİ
PROJE İÇİN
SEÇİLEN YERİN
AÇIK ADRESİ(İLİ,
İLÇESİ, MEVKİİ)
PROJENİN ÇED
YÖNETMELİĞİ
KAPSAMINDAKİ
YERİ (SEKTÖRÜ,
ALT SEKTÖRÜ)
PROJENİN NACE
KODU
RAPORU
HAZIRLAYAN
ÇALIŞMA
GRUBUNUN/
KURULUŞUN ADI
ADRESİ
TEL VE FAKS
NUMARALARI
BAŞVURU
DOSYASININ
SUNUM TARİHİ
TEL: 0 282 375 12 11 - FAKS: 0 282 375 12 10
[email protected]
72340 RUHSAT NUMARALI BAZALT OCAĞI VE KIRMA-ELEME
TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
750.000 TL
TEKİRDAĞ İLİ, MURATLI İLÇESİ, ÇEVRİMKAYA KÖYÜ
EK I LİSTESİ MADDE 28 (A) 25 HEKTAR VE ÜZERİ ÇALIŞMA
ALANINDA (KAZI VE DÖKÜM ALANI TOPLAMI OLARAK) AÇIK
İŞLETMELER
MADDE 28 (Ç) KIRMA- ELEME- YIKAMA TESİSLERİ
08.99.90 (Bazalt)
ALD ULUSLARARASI ÇEVRE YATIRIMLARI MÜHENDİSLİK
MADENCİLİK VE DANIŞMANLIK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
BAYINDIR 2 SOKAK 54/10
KIZILAY / ÇANKAYA / ANKARA
0 312 417 85 57, 0 312 417 96 32
21.04.2014
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1 : PROJENİN TANIMI VE AMACI.......................................................................................... 7
(Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu, Proje Bedelinin
Nasıl Belirlendiği ) ....................................................................................................................................... 7
Proje Bedelinin Belirlenmesi..................................................................................................................... 16
BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ VE
ÖZELLİKLERİ ( Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak
çevresel özelliklerin belirtilmesi ) .............................................................................................................. 17
2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu ...................................................................................................... 17
2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik Veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan yerin,
Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırlarıiçinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut
arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve
koordinatları) ............................................................................................................................................. 17
2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu........................................................................................ 18
2.1.2.1. Bazalt Ocağı .................................................................................................................................. 18
2.1.2.2. Kırma- Eleme Tesisi...................................................................................................................... 19
2.1.2.3. Stok Alanı ...................................................................................................................................... 19
2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı .......................................................................................................... 20
2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina ......................................................................................................................... 20
2.1.2.6. Nakliye Güzergahı ........................................................................................................................ 20
2.1.2.7. Diğer .............................................................................................................................................. 21
2.2. Projenin Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum ........................................ 21
2.3. Projenin Özellikleri ............................................................................................................................. 23
2.3.1. Proje kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, iş akım şeması, çalışacak
personel sayısı, ........................................................................................................................................... 23
2.3.2. Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri, ......................... 26
2.3.3. Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları,
taşınmaları ve depolanmaları, patlatma paterni ....................................................................................... 27
2.3.4. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (Ulaştırma güzergahı, güzergah yollarının
mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim
yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb.) ................... 35
BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI ........................................................ 36
3.1. Proje Etki Alanının Mevcut Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri............................................... 36
3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler)............................ 36
3.1.2. Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınıflarına göre dağılımı, hane halkı
yapısı) ......................................................................................................................................................... 37
3.1.3. Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)................................................................................. 39
3.1.4. İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli faaliyetler ........................................................ 43
3.1.5. Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus hareketleri ......... 53
3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür hizmetleri) ........................................ 54
3.1.7. Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı
ihtiyaçları ................................................................................................................................................... 56
3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi ...................................................................................................... 56
3.1.9. Projeden etkilenen yerleşim yerleri ................................................................................................. 59
3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü ............................................................................................................. 59
3.2. Diğer Hususlar .................................................................................................................................... 60
BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI
(Bölgesel ve çalışma alanı baz alınarak mevcut ve planlanan durum verilmelidir) ............................... 61
4.1. Arazi Kullanım Ve Mülkiyet Durumu ................................................................................................ 61
a. Tarım ve Hayvancılık............................................................................................................................. 61
a.1. Sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü ....................................................................................... 62
a.2. Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları .......................................................................... 63
a.3. Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları............................................................................. 67
b. Orman Alanları ...................................................................................................................................... 71
1
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
b.1. Ağaç türleri miktarları ve kapladığı alan büyüklükleri ..................................................................... 72
b.2. Ocak yerinin işlendiği mescere haritası ve yorumu ........................................................................... 73
b.3. Sahanın yangın görüp görmediği ....................................................................................................... 73
c. Proje yerinin elden çıkarılacak alanın değerlendirilmesi .................................................................... 73
c.1. Elden çıkarılacak alanın mevcut kullanım durumu, büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti ............ 73
c.2. Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı ........................................... 73
c.3. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu ............................................................................ 73
c.4.Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler (Arazi
hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası).............................................................................................. 73
4.2. Toprak Özellikleri ............................................................................................................................... 74
a. Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması ......................................................................... 74
b. Yamaç Stabilitesi .................................................................................................................................... 79
c. Erozyon ................................................................................................................................................... 79
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında toprağa etkiler ve alınacak önlemler (Arazi
hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası).............................................................................................. 81
4.3. Jeolojik Özellikleri .............................................................................................................................. 81
a. Bölge jeolojisi ......................................................................................................................................... 81
b. Proje Alanı jeolojisi................................................................................................................................ 91
c. Cevherleşme ........................................................................................................................................... 93
d. Depremsellik........................................................................................................................................... 93
e. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında jeolojik etkiler ve alınacak önlemler (Arazi
hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası).............................................................................................. 94
4.4. Hidrojeolojik Özellikleri ..................................................................................................................... 95
a. Bölge ve proje alanı hidrojeolojik özellikleri (proje işletme sahasından itibaren 5 km yarıçapındaki
alan içerisinde bulunan içme suyu amaçlı kuyu, kaynak ve kaptajların koordinat, kot statik ve
dinamik yer altı su seviyeleri, akifer kalınlığı ile verimleri, belirtilen alanı temsil eden yeraltısuyu akış
haritası, söz konusu alan içerisinde yer alan akiferlerin hidrojeolojik özellikleri, beslenim-boşalım
ilişkisi ve akifer bilançosu, 1/25000 ölçekli hidrojeoloji haritasının yer aldığı hidrojeoloji raporunun
hazırlanması gerekmektedir.) .................................................................................................................... 95
b. Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri .............................................................................. 96
c. Yeraltı ve Termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli
çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı) ve faaliyet alanı mesafeleri .... 97
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrojeolojik etkiler ve alınacak önlemler
(Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) .................................................................................. 99
4.5. Hidrolojik Özellikleri ........................................................................................................................ 100
a. Bölge ve proje alanı hidrolojik özellikleri ........................................................................................... 100
b. Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu, su kaynaklarının proje
alanına uzaklığı........................................................................................................................................ 101
c. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı (İçme, kullanma, sulama suyu, su
ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar) ve debileri ............................... 102
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrolojik etkiler ve alınacak önlemler
(Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ................................................................................ 106
4.6. Meteorolojik Ve İklimsel Özellikler................................................................................................. 107
a. Bölgesel ve Proje alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikleri.............................................................. 107
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde oluşabilecek
Meteorolojik Ve İklimsel etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme
sonrası) ..................................................................................................................................................... 120
4.7. Flora- Fauna.................................................................................................................................... 120
a. Proje alanı ve Proje etki alanı Flora-Fauna....................................................................................... 120
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında flora-fauna üzerine etkiler ve alınacak
önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ................................................................. 141
4.8. Koruma alanları (Ek-V’deki duyarlı yöreler listesi kapsamında) .................................................. 142
a. Proje alanı ve Proje etki alanı Koruma alanları................................................................................. 142
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında Koruma alanlarına etkiler ve alınacak
önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ................................................................. 144
2
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4.9. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler ( askeri yasak
bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı
bakanlar kurulu kararı ile “sınırlandırılmış alanlar” v.b.) ................................................................... 144
a. Proje alanı ve Proje etki alanı ............................................................................................................. 144
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık,
İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) .......................................................................................................... 144
BÖLÜM 5. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRLMESİ (İlgili
yönetmelikler çerçevesinde, mevcut ve ÇED yönetmeliği kapsamında süreçleri devam edip, planlama
aşamasında olan diğer faaliyetler de göz önünde bulundurularak kümülatif olarak gerekli
değerlendirme yapılacaktır.) .................................................................................................................... 145
5.1. Sera gazı emisyonlarının belirlenmesi ve iklim değişikliğine etkileri ............................................. 145
5.2. Emisyon hesaplamaları (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ve tarımsal
faaliyetler, hayvancılık, yerleşim yerlerine etkileri ................................................................................. 145
5.3. Su kullanım ve bertarafı (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak üzere temin
edileceği kaynaklar, su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre
miktarları, kullanım sonrası oluşacak atıksuların miktarı ve bertarafı) ............................................... 152
5.4. Atıklar (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak üzere atık türleri, miktarları,
bertarafı)................................................................................................................................................... 153
5.5. Gürültü kaynakları ve seviyeleri, mevcut yerleşim alanı ve mücavir alan sınırları dikkate alınıp
gürültü ölçümü yapılarak (Akustik rapor) yerleşim yerlerine ve havyacılık faaliyetlerine etkisi......... 158
5.6. Madencilik faaliyetleri sırasında yapılacak rutin patlatmaların çevresel etkilerinin belirlenmesine
ilişkin (vibrasyon (ölçüm esaslı), hava şoku, taş fırlatma) ayrıntılı değerlendirme .............................. 161
5.7. Sağlık koruma bandı mesafesi.......................................................................................................... 168
5.8. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı ............................................... 169
5.9. Risk Analizi ....................................................................................................................................... 169
a. Proje Alanı Ve Proje Etki Alanı Analizi ............................................................................................. 170
b. Proje Kapsamında Yapılacak İş Ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında Alınacak Önlemler
(Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ................................................................................ 171
5.10. Diğer Hususlar ................................................................................................................................ 172
BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ ....................................................................................... 173
(Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih
sıralaması belirtilecektir.) ........................................................................................................................ 173
BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI ......................................................................................................... 174
7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, projenin İşletilmesi Ve İşletme Sonrası İçin
Önerilen İzleme Programı Ve Acil Müdahale Planı .............................................................................. 174
7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliğinde “Yeterlik Belgesi Alan
Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri” Başlığının 4. maddesinde yeralan Hususların
Gerçekleştirilmasi İle İlgili Program ...................................................................................................... 185
BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI ............................................................................................................ 186
(Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile
ilgili açıklamaların ÇED raporuna yansıtılması) ................................................................................... 186
BÖLÜM 9: SONUÇLAR (yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin
sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde
başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)............................................................. 187
EKLER (Raporun Hazırlanmasında Kullanılan Ve Çeşitli Kuruluşlardan Sağlanan Bilgi, Belge Ve
Tekniklerden Rapor Metninde Sunulamayanlar) .................................................................................. 192
NOTLAR VE KAYNAKLAR ................................................................................................................... 193
3
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
TABLO VE GRAFİKLER
Şekil- 1. Ocaktaki Kademeli Çalışma Yöntemi ve Yol Bağlantıları Perspektif Görünümü ............ 10
Şekil- 2. Ocaktaki Kademeli Çalışmanın Yandan Görünüşü ........................................................... 10
Şekil- 3. Bazalt Ocağına Ait İş Akım Şeması .................................................................................... 11
Şekil- 4. Kırma-Eleme Tesisinde Üniteleri Gösterir Şema .............................................................. 13
Tablo- 1. Zamana Bağlı Üretim Değerleri ........................................................................................ 15
Tablo- 2. Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu..................................................... 16
Tablo- 3. Ruhsat Alanı Koordinatları ............................................................................................... 17
Tablo- 4. ÇED Alanı Koordinatları ................................................................................................... 17
Tablo- 5.Kırma-Eleme Tesisi Koordinatları ..................................................................................... 19
Tablo- 6. Pasa Döküm Alanı Koordinatları ...................................................................................... 19
Tablo- 7. Stok Sahası Koordinatları................................................................................................. 19
Tablo- 8. Bitkisel Toprak Depolama Alanı Koordinatları ................................................................ 20
Tablo- 9. Şantiye/ İdari Bina Koordinatları...................................................................................... 20
Tablo- 10. Atık yağ toplandığı alan koordinatları ............................................................................ 20
Şekil- 5. İş Akım Şeması ................................................................................................................... 25
Tablo- 11. Personel Sayısı ve Görev Dağılımı .................................................................................. 26
Tablo- 12. Kullanılacak Makine- Ekipman Listesi.......................................................................... 26
Tablo- 13. Patlatma Deliği Şarj Yoğunluğu (kg/m).......................................................................... 28
Tablo- 14. Patlatma Bilgileri ............................................................................................................. 28
Şekil- 6. Delik Dizaynı ....................................................................................................................... 30
Şekil- 7. Patlatma Dizaynı ................................................................................................................. 30
Şekil- 8. Delik Delme ve Ateşleme Şekli ............................................................................................ 30
Şekil- 9. Kırma-Eleme Tesisi Akım Şeması....................................................................................... 31
Tablo- 15. Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı ......................................................................... 38
Tablo- 16. Kent-Kır Ayrımına Göre Hane Yapısı ............................................................................. 38
Tablo- 17. Hanehalkı Büyüklüğüne Göre Hanehalkı Sayısı ........................................................... 39
Tablo- 18.Görülen Bulaşıcı Hastalıklar 2009................................................................................... 42
Şekil- 10. Tel Örgü Dizaynı ............................................................................................................... 46
Tablo- 19. Faaliyetin İstihdam Durumu ........................................................................................... 54
Tablo- 20. Yıllara göre resmi ve özel okullar öğrenci sayıları ......................................................... 54
Grafik- 1. Öğrenci Sayıları Dağılımı Kaynak : İLSİS (MEİS) ........................................................ 55
Tablo- 21. Personel ve İşçilik Giderleri ............................................................................................ 56
Tablo- 22. Yakıt, Yağ ve Filtre giderleri............................................................................................ 57
Tablo- 23. Alınması Planlanan Makine Gideri ................................................................................ 57
Tablo- 24. Patlayıcı Madde Gideleri.................................................................................................. 57
Tablo- 25. Kırma- Eleme Tesisi Giderleri ......................................................................................... 58
Tablo- 26. Toplam Üretim Maliyetleri .............................................................................................. 58
Tablo- 27. Yıllık İşletme Giderleri ..................................................................................................... 59
Tablo- 28. İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı 2011 ..................................................................... 61
Tablo- 29. Arazi Kullanım Yetenek Sınıflarına Göre Sulanan Tarım Arazileri İle Yetersiz Sulu
Tarım Arazilerinin Dağılımı (1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon
Çevre Düzeni Planı, Plan Açıklama Raporu, 2009) ................................................................. 63
Tablo- 30. İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı .............................................................................. 63
4
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 31. 2011 Yılı Tarla Bitkileri Üretimleri (ton) ........................................................................ 64
Tablo- 32. Yem Bitkileri Üretim Alanları (da) .................................................................................. 65
Tablo- 33. Tekirdağ İli Hayvancılığının 1995-2011 Yıllarına Göre Karşılaştırılması .................... 68
Grafik- 2. Büyükbaş ve Küçükbaş hayvan Sayısı, 1999-2011 .......................................................... 69
Tablo- 34. Büyükbaş Hayvan Varlığı, 2011 ..................................................................................... 69
Tablo- 35. Bölgedeki Küçükbaş Hayvan Verileri, 2011 .................................................................. 70
Tablo- 36. Kanatlı Hayvan Varlığı, 2011 .......................................................................................... 70
Tablo- 37. Deniz Ürünleri Gayri Safi Üretim Değerleri, 2011......................................................... 71
Tablo- 38. Tekirdağ İlinin Orman Varlığı ........................................................................................ 72
Tablo- 39. İlçelere Göre Arazi Sınıflarının Dağılımı ....................................................................... 77
Tablo- 40. Arazi Sorunları................................................................................................................. 78
Tablo- 41. Tekirdağ İlinde, Eğim Gruplarına Göre Arazi Dağılımı ................................................ 80
Tablo- 42. Tekirdağ İlinde Su Erozyonu Dağılımı ........................................................................... 80
Şekil- 11. Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti...................................................................................... 87
Şekil- 12. Bazaltlarla ilgili jeolojik kesit ........................................................................................... 93
Şekil- 13. Tekirdağ İli Deprem Haritası............................................................................................ 94
Tablo- 43. Faaliyet Alanı Çevresinde Bulunan Kuyular Ve Mesafeleri.......................................... 96
Tablo- 44. Tekirdağ İli Sınırları İçerisindeki Akarsular .................................................................. 97
Tablo- 45. İşletmede Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri.......................................... 98
Tablo- 46. İnşaat Halinde Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri ................................. 98
Tablo- 47. Tekirdağ İli Sulama Göletleri ........................................................................................ 104
Tablo- 48. Köy Hizmetleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler 2011Toplam ...................................... 105
Tablo- 49. Devlet Su İşleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler ........................................................... 105
Tablo- 50. Sıcaklık Değerleri Tablosu ............................................................................................ 107
Grafik- 3. Sıcaklık Değerleri Grafiği .............................................................................................. 108
Tablo- 51. Basınç Değerleri Tablosu .............................................................................................. 108
Grafik- 4. Basınç Değerleri Grafiği ................................................................................................ 108
Tablo- 52. Nem dağılımı tablosu ..................................................................................................... 109
Grafik- 5. Nem Dağılımı Grafiği .................................................................................................... 109
Tablo- 53. Yağış Dağılımı Tablosu.................................................................................................. 109
Grafik- 6. Yağış Dağılımı Grafiği .................................................................................................... 109
Tablo- 54. Buharlaşma Dağılımı Tablosu ...................................................................................... 110
Tablo- 55. Sayılı Günler Dağılımı Tablosu ..................................................................................... 110
Grafik- 7. Sayılı Günler Dağılımı Grafiği ....................................................................................... 110
Tablo- 56. Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması................................. 111
Grafik- 8. Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Dağılımı Grafiği ..... 111
Tablo- 57. Maksimum Kar Kalınlığı ............................................................................................... 111
Grafik- 9. Maksimum Kar Kalınlığı ................................................................................................ 112
Tablo- 58. Rüzgar Verileri Tablosu................................................................................................. 112
Grafik- 10. Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği...................................................................................... 112
Grafik- 11. Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği ................................................................................... 113
Tablo- 59. Tekirdağ İli Esme Sayılarına Göre Rüzgar Verileri .................................................... 113
Grafik- 12. Tekirdağ İli Esme Sayılarına göre yıllık rüzgar gülü diyagramı ................................ 114
Grafik- 13. Esme sayıları aylık (Ocak-Haziran) rüzgar gülü grafikleri ........................................ 114
Grafik- 14. Esme sayıları aylık (Temmuz-Aralık) rüzgar gülü grafikleri .................................... 115
5
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 60. Rüzgar Esme Sayılarına Göre Mevsimlik Ortalama Dağılımları ............................... 115
Grafik- 15. Esme Sayılarına Göre Mevsimlik rüzgar gülü grafikleri ............................................ 116
Tablo- 61. Tekirdağ İli Yönlerine Göre Rüzgar Hızı Verileri ........................................................ 116
Grafik- 16. Yönlerine göre yıllık rüzgar hızı gülü grafiği .............................................................. 117
Tablo- 62. Tekirdağ İli Yönlerine Göre Mevsimlik Rüzgar Hızı................................................... 117
Grafik- 17. Yönlerine Göre Mevsimlik Rüzgar Hızı Gülü Grafikleri ............................................ 118
Şekil- 14. Grid Kareleme Sistemine................................................................................................. 120
Şekil- 15. Vejetasyon Haritası ......................................................................................................... 121
Tablo- 63. Faaliyet Alanının da İçerisinde Bulunduğu Bölgenin Florası .................................... 121
Tablo- 64. Çift Yaşamlılar ve Sürüngenler .................................................................................... 138
Tablo- 65. Mamalia (Memeliler) ..................................................................................................... 139
Tablo- 66. Kuşlar ............................................................................................................................. 139
Tablo- 67. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri ... 146
Tablo- 68. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Arazi Hazırlığı Sırasında ) ............... 146
Tablo- 69. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri (Bazaltın Çıkartılmasında) .................. 148
Tablo- 70. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ............................................................... 149
Tablo- 71. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Pasanın Taşınması Sırasında ) ......... 150
Tablo- 72. Motorinin Özellikleri...................................................................................................... 151
Tablo- 73. Kullanılacak Araçların Yakıt Harcamaları .................................................................. 151
Tablo- 74. Araçlardan Kaynaklanması Beklenilen Kirletici Değerler........................................... 152
Tablo- 75. Kullanılacak Ekipmanlar ve Ses Gücü Düzeyleri........................................................ 158
Tablo- 76. Mesafelere göre Gürültü Dağılımı ................................................................................ 159
Grafik- 18. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (0–250) ...... 159
Grafik- 19. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (300–3000) 159
Tablo- 77. Endüstri Tesisleri İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri............................................. 160
Tablo- 78. En Yakın Yerleşim Yerlerine Göre Lgündüz Değerleri ................................................ 160
Grafik- 20. Konut Tipi Binalarda Hasar Başlangıcı Sınır Değerleri ............................................ 161
Tablo- 79. Emniyetli Yer Sarsıntı Düzeyleri ................................................................................... 161
Tablo- 80. Faaliyet Alanı Çevresinde Bulunan Kuyular Ve Mesafeleri........................................ 163
Tablo- 81. Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri ......................................................................... 163
Tablo- 82. Bina temeli titreşim hızı (V0) değerlerine bağlı olarak patlatma nedeniyle hasar
görebilecek bina türleri (Forssbland,1981)............................................................................. 164
Tablo- 83. Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak
Titreşimlerin En Yakın Yapının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En
Yüksek Değerleri ...................................................................................................................... 166
Tablo- 84. Patlatma yapılan kaya türü ve bina temeli altındaki kayaç türüne bağlı olarak değişim
gösteren K katsayısı asgari ve azami değerleri (Armac Printing Company) ......................... 166
Şekil- 16. İsveç Patlatma Araştırma Merkezinin Deneylerine Göre Özgül Şarj’a Bağlı En Uzak
Fırlatma Mesafesi .................................................................................................................... 168
Tablo- 85. Risk Hesaplama Tablosu ............................................................................................... 170
Şekil- 17. Acil Müdahale Planı ...................................................................................................... 178
Şekil- 18. İsveç Patlatma Araştırma Merkezinin Deneylerine Göre Özgül Şarj’a Bağlı En Uzak
Fırlatma Mesafesi .................................................................................................................... 179
6
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 1 : PROJENİN TANIMI VE AMACI
(Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu, Proje
Bedelinin Nasıl Belirlendiği )
Tanımı:
Faaliyet, Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü sınırlarında F 19 d4-d3 no’lu
paftada bulunan ve 19.09.2008 tarihinde, İR 72340 no ile T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan II. Grup İşletme Ruhsatlı 100
hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık kısmında Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş.
tarafından gerçekleştirilecek olan “Bazalt Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi Kapasite Artışı”
işletmeciliğidir. ÇED talep edilen alan tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir.
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak bahsi geçen
taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski 338 parsel)
sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu müdürlüğünün yazısı Ek12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu arazinin olduğu yerde orman
alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de bulunmaktadır.Osak Madencilik
Nak. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den 28.12.2011 tarihinde Tem Grup Mad. İnş.ve Tur. San.
Tic. Ltd. Şti. ‘ye devri olmuştur. Tem Grup Mad. İnş.ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den
22.03.2013 tarihinde Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. ‘ye devredilmiştir. Devir yazısı Ek-2’
de verilmiştir.
Projeye konu İR 72340 No’lu ruhsatlı saha için Proje Tanıtım Dosyası hazırlanarak
Tekirdağ İl Çevre ve Şehircilik Müdürlügü’ne başvuru yapılmış ve “ÇED Gerekli Değildir”
kararı ile iade edilmiştir. Ancak sahada yapılacak bazaltın yıllık üretimi 780 000 ton/yıl
olarak hesaplanmış olup 46,49 ha.’lık alan için bahse konu faaliyet ile ilgili olarak
17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “ÇED
Yönetmeliği” hükümlerince ÇED süreci başlatılmıştır. (Bkz. Ek-12)
ÇED Gerekli Degildir Kararı için yapılan başvurularda yönetmelik gereği 25 ha altı
için başvuru yapılmış olup, ÇED Gereklidir kararı ile çalışma alanı ve üretim miktarında da
artış yapılması planlanmış ve bu proje, 46,49 ha için hazırlanmıştır.
Toplam 46,49 hektarlık proje alanında Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden
kademeli olarak alınacak işletme izinlerine paralel olarak üretim çalışmalarının yürütülmesi
planlanmaktadır. Maden İşletme Ruhsatı ekte verilmiştir. (Bkz.Ek-1)
Bu rapor; tesisin işletilmesi esnasında 3 km yarıçaplı alan için çevresel etkilerinin
değerlendirilmesi, olumsuz etkilerinin tespit edilerek önlenmesi ya da çevreye zarar
vermeyecek şekilde en aza indirilmesi ve faaliyet alanının çevresinde bulunan yerleşim
birimleri, sanayi alanları, işletmelerle ve doğal çevre ile etkileşimini incelenmek maksadıyla
hazırlanmıştır.
Faaliyet alanına en yakın yerleşim birimi 635 m güneyinde bulunan Çevrimkaya
Köyü ve 700 m kuzeyinde bulunan Balabanlı Köyü’dür. Proje alanı ve yakın çevresini
gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ek olarak verilmiştir. (Bkz. Ek-3)
Ocak işletme faaliyetleri bilindiği gibi açık ve kapalı işletme yöntemlerinden biri
seçilerek ya da her ikisi ile birlikte yapılmaktadır. Herhangi bir işletmede yöntem seçimi
ve/veya değişimi, topografya, maden yatağının jeolojik durumu, pazar durumu, faaliyet
7
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
sahibinin finansal kaynakları gibi etkenler değerlendirilerek ekonomik olanın tespit edilmesi
suretiyle yapılmaktadır.
Tesiste açık ocak işletme yöntemi ile işletilen ocaktan delme ve patlatma ile elde
edilecek olan bazalt, faaliyet alanı içerisinde kırma-eleme işlemlerine tabi tutulduktan sonra
tesisin hemen yanında yer alan Stok Alanı’nda stoklanacak ve stoklanan malzeme
kamyonlarla satışa sevk edilecektir.
Söz konusu bazalt ocağında; yukarıda belirtilen koşullar (örtü tabakasının kalınlığı,
kaya formasyonlarının sertliği, basma dayanımı, kazılabilirlik parametreleri, topografya,
cevherleşmenin olduğu damarın eğimi, yapısı ve kalınlığı, ilk yatırım sermayesi ve birim
üretim maliyetleri) dikkate alınarak üretim yöntemi belirlenmiş ve faaliyetin açık işletme
yöntemiyle gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
Açık işletme tekniği, üretimde planlanan bazalt cevherinin varsa üzerinde bulunan
örtü tabakasının alınarak ve uygun şev açısı (heyelan ve tehlikeli kaya düşmelerinin
önlenebilmesi amacıyla) verilerek basamak basamak üretimin gerçekleştirilmesi tekniğidir.
Açık işletme yönteminde basamaklar oluşturularak ilerleme sağlanmaktadır.
Basamak genişliği kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre
projelendirilmiştir. Açık işletmelerde kullanılacak olan iş makineleri ile kamyonların geri ve
ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği
bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 14 – 18 m arasında
değişmektedir.
Basamak yüksekliği ise kullanılacak olan iş makinesinin bom yüksekliği ile orantılı
olarak projelendirilmektedir. Projede bu yükseklik maksimum 10 m olarak planlanmıştır.
Kullanılacak olan makine ekskavatör ise basamak yüksekliği bom uzunluğu kadar, paletli
veya lastikli yükleyici ise maksimum kova yüksekliğinin 1.5 katı kadar basamak yüksekliği
düşünülür.
Saha geneli göz önünde bulundurularak ve yapılan ölçümler sonucunda ortalama
kalınlık 40 metre olarak saptanmıştır. İşletmede basamak yüksekliği 10 metre olarak
alınmıştır. Ocak sahasında ortalama 40 m derinliğe kadar üretim yapılacağı için 4 kademede
cevher alınması planlanmaktadır. Cevher kalınlığının ortalama kalınlığın üzerine çıktığı
durumlarda ise en fazla 5 kademeli olarak üretim yapılacağından basamaklandırmayla ilgili
önemli bir sorun yoktur.
Basamak yüksekliği 10 m, genişliği 14-18 m, basamak şev açısı ortalama 80º, genel
şev açısı 60º olarak düşünülmektedir. İşletmede bazalt cevherinin kalınlığı ortalama 40 m
olması dolayısıyla üretimin buna bağlı olarak 4 basamak halinde çalışılarak
gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
Ocakta yıllık 780 000 ton bazalt üretimi yapılması planlanmaktadır. Faaliyet
alanında cevher yan kayaçlarının durumuna bağlı olarak bazı bölümlerde patlatma
yapılmasına ihtiyaç duyulmadan ekskavatör ile de üretim yapılacağı düşünülmektedir. Fakat
proje kapsamında en kötü koşulların değerlendirilmesi nedeniyle bazalt çıkartılırken
üretimin tamamen delme-patlatma ile olacağı düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır. Faaliyet
alanında yapılacak delme-patlatma işlemi Wagon-Drill ile deliklerin delinmesi ANFO’nun
hazırlanması, sıkılanması ve patlatılması sırasıyla yapılacaktır.
8
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Delikler şeşbeş düzende, yan yana, 78-85 derecelik eğimle ve 89 mm. genişlikte
delinecektir. Gecikmeli numaralı elektrikli tavikli bakır kapsüllerle ateşleme yapılacaktır.
Daha sonra deliklere ANFO tatbik edilecek ve delikler sıkılanacaktır.
Patlatmanın yaratacağı ses ve sarsıntı etkisini en aza indirmek için patlatması
yapılacak deliklerden 1 tanesine 0 numaralı kapsül diğerine ise ml-sn gecikmeli numaralı
kapsüllerden kullanılacaktır. Bu şekilde yapılan patlatma ile deliklerin aynı anda patlaması
önlenecektir. Patlatmada milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Patlatma sonrası
tüm deliklerin patlayıp patlamadığı kontrol edilecek ve patlamayan delik varsa temizlenecek
veya düzenek kontrol edilerek aksaklık giderilip tekrar patlatılacaktır. Patlatma ile gevşeyen
bazalt cevheri, ekskavatör ile çıkarılıp yükleyicilerle kamyonlara yüklenip, çalışma alanı
içerisinde kurulması planlanan kırma eleme tesisinde boyutlandırıldıktan sonra satışa
sunulacaktır.
Patlatma çalışmalarının yapılabilmesi için gerekli olan patlayıcı madde ruhsatı
üretim çalışmalarına başlanmadan önce alınacak ve patlamalar ehliyetli kişilerce ve gerekli
emniyet tedbirleri alındıktan sonra yapılacaktır. Faaliyet alanında patlayıcı madde olarak
ANFO ismiyle adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde
kullanılacaktır. Bu patlayıcı jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller
yardımıyla patlatılacaktır.
ANFO Amonyum Nitrat ve motorin karışımı bir patlayıcıdır. Bünyesinde % 96
amonyum nitrat ve % 4 motorin bulunur. Bu karışımın her ortamda yapılabilmesi, ucuz
olması ANFO’nun tercih edilmesinin sebebidir. Karışımda homojenliğin sağlanması amacı
ile bir miktar karışıma talaş eklenir. Kullanılacak olan ANFO ister patlatmadan hemen önce
istenirse daha önce hazırlanarak rutubet geçirmeyen özel kaplarda muhafaza edilebilir.
Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO patlama sırasında
doğal hacminin yaklaşık 1500 katı bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın
verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir.
Patlatmalarda denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsül
kullanılacaktır. Patlatmaların belirtilen gün ve saatler içerisinde yapılacak olup, patlatmanın
yapılacağı gün/tarih ve saati Tekirdağ, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya köyü yetkilileri ve
muhtarılığa bildirilecektir. Gündüz saatleri dışında ve tatil günlerinde kesinlikle patlatma
yapılmayacak olup taş savrulması engellenecektir.
Açık işletmede şev duyarlılığının sağlanması oldukça önemlidir. Faaliyet sona
erdikten sonra topoğrafyaya uygun bir biçimde düzenlemeler yapılacaktır. Faaliyet süresince
genel şev açısının 600 olması planlanmaktadır.
Üretimin gerçekleştirileceği ocak alanında, bazalt cevheri üzerinde ortalama 0,3 m
kalınlığında bitkisel toprak bulunmakta olup, çalışmalara başlamadan önce sıyırma işlemi
yapılacaktır, bitkisel toprak sıyrılırken taşlı kısımların sıyrılmamasına dikkat edilecektir. Bu
alanlarda üretim faaliyetlerine başlanacağı zaman, üretim öncesi hafriyat işlemleri
yapılacaktır. Hafriyatı yapılacak tabakanın gevşek oluşu nedeniyle, hafriyat işlemleri iş
makineleri ile yapılacak olup; patlayıcı madde kullanılmayacaktır.
Gereken kısımlarda üst örtü tabakasının hafriyatı sonucu oluşan elde edilen toprak
tabakası üretim alanı içerisinde üretimi ve ocak giriş-çıkışını engellemeyecek şekilde uygun
bir alanda düzenli bir şekilde muhafaza edilecektir. Saha üzerinde çevre koşulları ile ana
9
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
kayadan kopan parçalar mevcuttur. Bu parçaların, daha sonra üretimi sona eren alanların
düzenlenmesi ve rekreasyon işlemlerinde kullanılması planlanmaktadır.
Proje kapsamında bazalt ocağından yılda 780 000 ton/yıl bazalt çıkarılması
planlanmış olup, üretimin %20 oranındaki kısmının pasa olacağı varsayılmıştır. Pasanın
tamamı pasa alanına taşınacak, daha sonra bu pasa üretimin tamamlandığı alanlarda üste
serilecek ve üretimle birlikte doğaya yeniden kazandırması da bitmiş olacaktır.
Ocaktan çıkarılan bazalt, değişik boyutlarda Kırma-Eleme tesisinde boyutlandırılarak
piyasaya sunulacaktır. Kırma–Eleme Tesisinin kurulması ile işletme ve işletme sonrası
aşamasında birçok yan sektörlerin de doğrudan ve/veya dolaylı olarak mal ve hizmetlerden
faydalanması sağlanmış olacaktır. Kırma-eleme tesisine kadar yollar asfalt olarak faaliyet
sahibi tarafından yapılacaktır.
Proje alanında faaliyete başlanmadan; öncelikle çalışma yapılacak ocak alanının
sınırları poligon taşlarıyla belirlenecektir. Bazalt üzerinde örtü tabakası bulunduğundan
çalışmalara başlamadan önce sıyırma işlemi yapılacak ve sonra üretime geçilecektir. Şekil 1.
ve Şekil 2.’de proje alanında oluşturulacak basamak yapısı şematik olarak verilmiştir.
Şekil- 1. Ocaktaki Kademeli Çalışma Yöntemi ve Yol Bağlantıları Perspektif Görünümü
Şekil- 2. Ocaktaki Kademeli Çalışmanın Yandan Görünüşü
10
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Faaliyete ait iş akım şeması aşağıdaki şekilde verilmiştir:
İŞ AKIM ŞEMASI
Bitkisel Toprağın Sıyrılması
Toprak Örtüsünün Sıyrılması
Ocak
Sahasında
Yapılacak
İşlemler
Patlatma
Malzemenin Ekskavatör ve Yükleyici
Vasıtasıyla Kamyonlara Yüklenmesi
Toz Oluşumu
Kamyon Vasıtasıyla Taşıma
Yolların Spreylenmesi
Çeneli Kırıcı
Toz Oluşumu
Spreyleme İle Bertaraf
Kırma
Eleme
Tesisinde
Yapılacak
İşlemler
Bant Konveyör
Vasıtasıyla Taşıma
Bant Konveyör Vasıtasıyla Taşıma
Darbeli Kırıcı
Toz Oluşumu
Spreyleme İle Bertaraf
Bant Konveyör Vasıtasıyla Taşıma
Toz Oluşumu
Elek
Spreyleme İle Bertaraf
Elek Üstü Malzeme
Toz Oluşumu
Kamyon Vasıtasıyla Taşıma
Yolların Spreylenmesi
Satış veya Stok Alanına
Şekil- 3. Bazalt Ocağına Ait İş Akım Şeması
11
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kırma-Eleme Tesisi
Proje kapsamında kurulması planlanan kırma-eleme tesisinin 332 ton/saat kapasiteli
olması planlanmakta olup ocaktan gelen bazaltın boyutlandırılması planlanmaktadır.
Ocaktan kamyonlara yüklenen bazalt, kırma-eleme tesisine getirilerek bunkere aktarılır.
Proje kapsamında kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir.
”Tesisteki toz kaynağı olan her bir ünitenin (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı
ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi
(torbalı filtre) kurulacak” hususlara uyulacaktır. Tesis kapalı ortam içerisinde çalışacağından
yıkama işlemi yapılmayacak ve yıkama amaçlı su ihtiyacı olmayacaktır.
Toz indirgeme sisteminde, kullanılacak torbalı filtrenin çalışma prensibi; basınç veya
vakumdaki tozlu hava veya gaz, filtre gövdesinin altından sisteme girmesi ve hava (gaz)
hareketi ile filtre torbalarının istikametinde taşıdığı toz partiküllerini torbanın dış yüzeyine
bırakması, torba kafesinin iç bölümüne geçen temiz havanın venturi bölümünü geçerek filtre
ünitesi temiz bölmesine erişmesi prensibine dayanmakta olup, hava buradan egzoz sistemi
sayesinde üniteyi terk etmektedir. Proje kapsamında kırma-eleme tesisinde üniteleri gösterir
şema Şekil 4’te verilmiştir.
Proje kapsamında 139 m3/saat kapasiteli 110’luk bir adet Kırma-Eleme tesisi
kullanılacaktır ve kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir. Kırma işleminden
geçen bazalt, bant konveyör vasıtasıyla eleklere gelerek burada eleme işlemine tabi
tutulduktan sonra boyutlarına göre stoklanacaktır. İşletmede kurulması planlanan kırma
eleme tesisinden gelen bazaltın 80mm - 35mm boyutlarına getirilmesi planlanmaktadır.
Üretimi yapılan farklı ebatlardaki madenler ilk olarak 110’lük kırıcı (Çeneli kırıcı) ve
35’lik kırıcı (Sekonder kırıcı) ile kırılarak 35-80 mm ebatlarındaki bazalt cevherinin
oluşturulması sağlanacaktır. Elek üstü bazalt tekrar kırıcıya beslenecek ve istenilen
boyutlara gelmesi için yeniden kırma eleme işlemlerinden geçirilecektir. Elek altı bazalt ise
boyutlarına göre 3 farklı şekilde sınıflandırılacaktır.
12
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Şekil- 4. Kırma-Eleme Tesisinde Üniteleri Gösterir Şema
100 hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık kısmında bazalt ocağı ve kırma-eleme
tesisi işletmeciliği gerçekleştirilecektir. Proje Alanı içerisinde ocak, tesis, santiye ve stok
alanlarının yerleşimini gösterir 1/10.000 ölçekli Vaziyet Planı ekler bölümünde sunulmustur
(Bkz. EK 5).
Üretim çalışmaları sırasında yaklasık olarak % 1’lık üretim kaybı ile pasa malzeme
çıkmaktadır. Söz konusu pasa malzeme piyasadan gelen talep doğrultusunda satışa
sunulmakta olup, satılmayan kısım pasa döküm alanında depolanacaktır. Pasa Döküm Alanı
ekler bölümünde sunulan Vaziyet Planı’nda gösterilmistir (Bkz. EK-5).
Delme-patlatma cevherin küçük boyutlarda üretimini sağlayacağı için kırma ve
parçalama amaçlı olacaktır. Dolayısıyla aşırı dozda dinamit patlatılma işlemi
gerçekleştirilmeyecektir. Yıllık üretim miktarı 780 000 ton olarak planlanmıştır. Üretim
süresi 10 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat çalışılması planlanmaktadır. Buna göre saatte 390 ton
üretim yapılacak olup, bunun 332 tonluk kısmı kırma-eleme tesisinde boyutlandırılacaktır.
Sahada yapılan çalışmalar sonucu ekonomik olarak işletilebilir sipilitik bazalt varlığı
tespit edilmiştir. Projenin gerekçesi, konu olan sahada spilitik bazaltın ekonomik olarak
üretilebilirliğidir.
Ülkemizde ve Avrupa’da günümüz şartlarında artan inşaat sektöründeki faaliyetler
ve karayolu ile demiryolu yapımında artan bazalt taleplerinin karşılanabilmesi bakımından
bu proje kapsamında söz konusu bazaltın üretilebilirliği;
13
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
-İl ve ilçe ekonomisine katkısı
-Ülke ekonomisine katkısı,
-Yeni istihdam durumu yaratması vb.
Nedenlerle ile önem taşımaktadır. Özellikle Trakya Bölgesinde Muratlı, Çorlu,
Beşiktepe ve Karatepe dolaylarında rezervlenen bazaltın, artık tükenme noktasına gelmesi,
istenilen miktarda rezervin bulunamamasından dolayı bölgeye getirilecek hizmetlerde
aksama yaşanmaya başlamıştır. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak olan
Malkara-Keşan ve Malkara-Tekirdağ Karayolu çalışmaları bu sebeple henüz başlayamamış
ve Türkiye’nin Avrupa’ya açılmasına olanak sağlayacak olan TCDD Sirkeci-Edirne-Avrupa
Hızlı Tren Projesi üçüncü kez ihale edilmiş fakat yeterli bazalt rezervinin bulunmaması
sebebiyle iptal edilmiştir. Doğal malzemenin bulundukları yerde çıkartılması
zorunluluğunun olması ve Karayolları, TCDD ve Belediye’nin ihtiyaçlarından dolayı
hammaddelerin bu bölgeden çıkarılması zorunlu hale gelmiştir. Özel inşaat ve altyapı
firmalarının yanı sıra kamu kurum ve kuruluşlarının da böyle bir sıkıntı yaşamalarından
dolayı ilgili Bakanlık tarafından bölgede bulunan ocakların işletmeye açılması için “Kamu
Yararı” Kararı verilmiştir.
Kapasitesi:
Faaliyet alanında önceden 180 000 ton/yıl kapasiteli Proje Tanıtım Dosyası
hazırlanmıştır. Mevsimsel koşullara bağlı olarak ocakta yılda 10 ay, ayda 25 gün, günde 8
saat çalışılması planlanmaktadır. Yıllık üretim miktarı 180 000 ton olarak planlanmaktadır.
Buna göre;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
= 180 000 ton/yıl
= 180 000 ton/yıl / 10 ay/yıl
= 18 000 ton /ay / 25 gün/ay
= 720 ton/gün / 8 saat/gün
= 18 000 ton/ay
= 720 ton/gün
= 90 ton/saat
Faaliyet alanındaki ocaktan 780 000 ton bazaltın çıkarılması planlanmakta olup,
çıkarılan bazaltın % 85’inin 332 ton/saatlik kırma-eleme tesisinde boyutlandırılması
planlanmaktadır. Tesisin tam kapasiteyle çalıştırılması düşünülmemekte olup, proje
kapsamında çevresel açıdan en kötü koşullar düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır.
Talep edilen Bazalt Alanı
:464 900 m2
Ortalama Bazalt kalınlığı
:40 m
Bazaltın yoğunluğu
:2,8 ton/m³
Rezerv miktarı
= 464 900 m2 x 40 m x 2,8 ton/m3 = 52 068 800 ton
İşletme çalışmalarının yapılacağı görünür rezervin %10’u görünür rezerv olarak
alınmıştır. Buna göre;
Görünür rezerv miktarı: 52 068 800 Ton * 0,10
: 5 206 880
Muhtemel Rezerv: 52 068 800 – 5 206 880
: 46 861 920
14
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Proje 40 m kalınlıkta çalışılmakta olup proje ömrü rezerv miktarına göre
hesaplanmıştır.
Sahada yıllık üretim miktarı 780 000 ton/yıl olarak planlanmaktadır. Buna göre;
Projenin ekonomik ömrü
= Toplam Görünür Rezerv / Yıllık Üretim
= 52 068 800 ton / 780 000 ton/yıl ≈ 66 yıl’dır.
Mevsimsel koşullara bağlı olarak ocakta yılda 10 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat
çalışılması planlanmaktadır. Yıllık üretim miktarı 780 000 ton olarak planlanmaktadır. Buna
göre;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
= 780 000 ton/yıl
= 780 000 ton/yıl / 10 ay/yıl
= 78 000 ton /ay / 25 gün/ay
= 3 120 ton/gün / 8 saat/gün
= 78 000 ton/ay
= 3 120 ton/gün
= 390 ton/saat
= 780 000 ton/yıl / 2,8 ton/ m3
= 78 000 ton/ay / 2,8 ton/ m3
= 3 120 ton/gün / 2,8 ton/ m3
= 390 ton/saat / 2,8 ton/ m3
≈ 278 571 m3/yıl
≈ 27 857 m3/ay
≈ 1 114 m3/gün
≈ 139 m3/saat
m3 cinsinden kapasite;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
Söz konusu yatırımın, bir taraftan iç piyasaya girdi oluşturması, diğer taraftan ise
çevresel etkilerinin kontrol edilebilir bir tesis olması sebebiyle olumlu bir işletme olacağı
düşünülmektedir. Kırma - Eleme tesisinde kırılacak malzeme miktarı ise üretilen
malzemenin yaklaşık %85’i kadar olacaktır. Buna göre;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
= 663 000 ton/yıl / 2,8 ton/ m3
= 66 300 ton/ay / 2,8 ton/ m3
= 2 652 ton/gün / 2,8 ton/ m3
= 332 ton/saat / 2,8 ton/ m3
≈ 236 785 m3/yıl
≈ 23 678 m3/ay
≈ 947 m3/gün
≈ 119 m3/saat
Ocakta aşağıda tabloda belirtilen görevlerde toplam 20 kişi çalışacaktır. personel
ihtiyacının proje alanına yakın bölge halkından sağlanacaktır. Personelin yemek, barınma
vb. ihtiyaçları ocak sahasında kurulu vaziyette olan şantiye binasından karşılanacaktır.
Şantiye binasında yemek yapılmayacak olup, işçilerin yemek ihtiyacı dışarıdan tabldot
olarak temin edilecektir.
Zamana bağlı üretim değerleri Tablo 1’de verilmektedir.
Tablo- 1. Zamana Bağlı Üretim Değerleri
Üretim süresi
Üretim miktarı
(ton)
(ocak)
Yıl
Ay (10 ay)
Gün (25gün)
Saat (8 saat)
780 000
78 000
3 120
390
Üretim miktarı
(m3)
(ocak)
Üretim miktarı
(ton)
(kırma- eleme)
Üretim miktarı
(m3)
(kırma- eleme)
278 571
27 857
1 114
139
663 000
66 300
2 652
332
236 785
23 678
947
119
15
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu
Söz konusu sahada yatırıma İşletme Ruhsat ve izinlerinin alınmasını müteakip
başlanacaktır.
Tablo- 2. Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu
2013
2014
YAPILACAK
10
11
12
1
2
3
4
İŞ/İŞLEMLER
ÇED Başvuru Dosyasının
Hazırlanıp
Bakanlığa
Sunulması
Halkın katılımı ve kapsam
ve özel format belirleme
top. yapılması
ÇED
süresince
arazi
etütlerinin
ve
gerekli
izinlerin alınması
ÇED Raporunun Bakanlığa
sunulması
1. İDK Toplantısı ve ÇED
süreci sonu (öngörülen)
Gerekli izinlerin alınması
Makine-techizatın
kiralanması
Üretime geçiş
5
6
7
8
9
10
Proje Bedelinin Belirlenmesi
Personel ve işçilik giderleri, Toplam akaryakıt ve yağ filtre gideri, Makine-ekipman
bakım onarım giderleri, Patlayıcı madde giderlerinin ayrıntılı açıklaması Bölüm 3.1.8.’de
Projenin Fayda-Maliyet Analizi’nde bulunmaktadır. Faaliyet kapasite artışı olduğu için
giderlerde ekstradan personel gideri, makine-ekipman bakım onarım, akaryakıt ve yağ filtre
giderleri hesaba eklenmiştir. Proje bedeli de buna göre belirlenmiştir.
16
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN
BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ ( Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve
planlanan durumu ile ilgili olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi )
2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu
Saha sınırlarına en yakın yerleşim birimi olan Çevrimkaya Köyü’ne mesafe 635 m ve
Balabanlı Köyü’ne mesafe 700 m olmaktadır. Bunun dışında ÇED talep edilen alana,
Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 915 m’lik yol ile ulaşılabilmektedir. Ruhsat alanı
Muratlı’ya 10 km, Balabanlı’ya 915 m ve Tekirdağ’a 16 km uzaklıkta bulunmaktadır. Satışa
uygun hale getirilen bazalt için nakliye güzergahı ise, Kırkkepekli, Kırkgöz ve Esenler
Köylerini takiben Ulaş Karayolu’na ulaşılacak şekildedir.
Faaliyet alanını gösteren resimler Ek-10’da yer almaktadır.
2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik Veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan
yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırlarıiçinde ise bu alan üzerinde,
değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi,
projenin kapladığı alan ve koordinatları)
Sahada arama faaliyetleri döneminde yapılan prospeksiyon (arama) çalışmaları ve
gözlemsel etütler neticesinde işletmeye uygun bazalt rezervi tespit edilmiştir. Planlanan
faaliyetin koordinatları aşağıdaki tablolarda verilmiştir.
Tablo- 3. Ruhsat Alanı Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
1
550000
2
551000
3
551000
4
552175
5
551500
6
550750
7
550400
8
550000
Üretim Alanı: 100 ha
YUKARI X
4550885
4550900
4550725
4550375
4550075
4550400
4550250
4550225
ENLEM
41,1060854
41,1061584
41,1045821
41,1013549
41,0986957
41,1016703
41,1003409
41,1001404
BOYLAM
27,5949008
27,6068108
27,6067963
27,6207590
27,6126961
27,6037923
27,5996123
27,5948471
Tablo- 4. ÇED Alanı Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
1
550470
2
550822
3
551447
4
551401
5
550944
6
550753
7
550396
8
550172
9
550005
ÇED Alanı: 46,49 ha
YUKARI X
4550731
4550738
4550528
4550224
4550317
4550405
4550282
4550304
4550450
ENLEM
41,1046692
41,1047103
41,1027794
41,1000441
41,1009105
41,1017151
41,1006294
41,1008414
41,1021668
BOYLAM
27,6004853
27,6046776
27,6121029
27,6115297
27,6060956
27,6038285
27,5995673
27,5969017
27,594925
17
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
22.08.2011 tarihinde onaylanan 1/25.000 ölçekli Tekirdağ il çevre düzeni planının
3.3.2.8. madencilik faaliyetleri başlıklı plan notunda aşağıdaki maddeler bulunmakta olup, plan
notunda bulunan hükümlere uyulacaktır.
a) Madencilik faaliyet alanlarında “ÇED Yönetmeliği” ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine
uyulacaktır.
b) Madenciliğe ilişkin faaliyet sahiplerince, tesislerin başka bir amaçla kullanılmayacağına dair
ilgili idareye yazılı taahhütte bulunulması zorunludur.
c) Madencilik faaliyetlerinde Maden Kanunu, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu,
Orman Kanunu ve ilgili diğer kanunlar ile bunların uygulanmasına dair yönetmelik
hükümlerine uyulacaktır.
d) Maden ruhsat sahasında ihtiyaç duyulan geçici tesisler, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden
izin ve geçici tesis olduğuna dair belge alınmak kaydı ile yapılabilir.
Geçici tesislerin kullanımı maden ruhsatının veya maden rezervinin işletme süresi ile sınırlıdır.
Bu tesisler, kullanım süresinin bitmesi durumunda kaldırılır.
e) Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseler kapsamına giren maden üretim faaliyetleri ve bu
faaliyetlere dayalı olarak üretim yapılan tesislerin etrafında, İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca sağlık koruma bandı bırakılması zorunludur. Sağlık
koruma bandı mülkiyet sınırları dışında belirlenemez ve bu alan içinde yapılaşmaya izin
verilmez. ÇED raporu düzenlenmesi gereken tesislerde, ÇED raporunda belirlenen mesafeler
esas alınır.
f) Maden ruhsat süresinin veya maden rezervinin bitmesi halinde işletme sahasının çevre ile
uyumlu hale getirilmesini içeren projenin ilgili idareye sunulması ve projenin
gerçekleştirileceğine dair yazılı taahhütte bulunulması zorunludur.
g) İçme ve kullanma suyu kaynaklarının mutlak ve kısa mesafeli koruma kuşaklarında
madencilik faaliyetlerine izin verilmez. Orta mesafelerde ise madencilik faaliyetleri için ilgili
yönetmeliklerin hükümleri esas alınır.
h) Su kaynaklarının uzun mesafeli koruma kuşaklarında yapılacak madencilik faaliyetlerinde
içme suyunun kirletilmemesi için gerekli önlemlerin alınması ve uygulanacak yaptırımlar ilgili
kurumların yetkisindedir. Hükümleri bulunmaktadır. Çevre düzeni planının ilgili hükümlerine
uyulacak, 3194 sayılı İmar Kanunu açısından kalıcı bir yapı yapılması halinde İl Özel
İdaresinden yapı ruhsatı alınacaktır.
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır.
2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu
Kırma-eleme tesisi koordinatları Tablo-5’te, ürün stok alanının koordinatları Tablo7’de ve bitkisel toprak depolama alanının koordinatları Tablo-6’da verilmiştir.
2.1.2.1. Bazalt Ocağı
Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim
yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota doğru düzgün bir
eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 4 basamak açılması planlanmakta,
basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak yüksekliği 10 metre, basamakların şev açısı ise
18
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
60° derece olarak yapılması planlanmıştır. Ocak alanının etrafı tel örgü ile çevrilecek,
görülebilecek yerlere uyarı levhaları asılacaktır.
2.1.2.2. Kırma- Eleme Tesisi
Proje kapsamında 332 ton/saat kapasiteli 110’luk bir adet Kırma-Eleme tesisi
kullanılacaktır ve kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir. Kırma işleminden
geçen bazalt, bant konveyör vasıtasıyla eleklere gelerek burada eleme işlemine tabi
tutulduktan sonra boyutlarına göre stoklanacaktır. İşletmede kurulması planlanan kırma
eleme tesisinden gelen bazaltın 80mm - 35mm boyutlarına getirilmesi planlanmaktadır.
Üretimi yapılan farklı ebatlardaki madenler ilk olarak 110’lük kırıcı (Çeneli kırıcı) ve 35’lik
kırıcı (Sekonder kırıcı) ile kırılarak 35-80 mm ebatlarındaki bazalt cevherinin oluşturulması
sağlanacaktır. Elek üstü bazalt tekrar kırıcıya beslenecek ve istenilen boyutlara gelmesi için
yeniden kırma eleme işlemlerinden geçirilecektir. Elek altı bazalt ise boyutlarına göre
sınıflandırılacaktır. Kırma-eleme tesisine kadar yol faaliyet sahibi tarafından asfalt
yapılacaktır.
Tablo- 5.Kırma-Eleme Tesisi Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
YUKARI X
1
550257
4550453
2
550276
4550472
3
550288
4550454
4
550267
4550439
2
Kırma-Eleme Alanı: 500 m
ENLEM
41,1021783
41,1023483
41,1021854
41,1020516
BOYLAM
27,5979260
27,5981538
27,5982953
27,5980440
2.1.2.3. Stok Alanı
Ocak sahasından çıkarılacak bazalt kırma işlemine tabi tutularak boyutlandırıldıktan
sonra aşağıda koordinatları verilen stok sahasında depolanacak ve buradan satışa
sunulacaktır. Pasa döküm yeri 2 600 m2 olup, pasa döküm yerinin etrafı etrafı tel örgü ile
çevrilecektir. Etraftaki tarlalara döküm yapılmayacaktır. Pasa döküm alanında bulunan
malzemeler biriktilecek, patlatma ve gevşetmeyle alınan malzemeler bitince o alanlara
dökülecektir.
Tablo- 6. Pasa Döküm Alanı Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
YUKARI X
1
550336
4550559
2
550383
4550565
3
550382
4550520
4
550314
4550509
2
Alan :2 600 m
ENLEM
41,1047542
41,1048053
41,1044001
41,1043052
BOYLAM
27,5994633
27,6000235
27,6000079
27,5991972
Tablo- 7. Stok Sahası
NOKTA NO
1
2
3
4
Alan : 735 m2
ENLEM
41,1026653
41,1026182
41,1024111
41,1024943
BOYLAM
27,5978114
27,5982158
27,5981901
27,5977860
Koordinatları
SAĞA Y
550247
550281
550279
550245
YUKARI X
4550507
4550502
4550479
4550488
19
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı
Söz konusu faaliyet yer üstü işletmeciliği yöntemi ile gerçekleştirilecektir. Bazalt
üretimine başlanmadan önce 0,3 m kalınlıktaki örtü tabakası sıyrıldıktan sonra çalışmalara
başlanacaktır. Oluşacak bu bazalt faaliyet alanı içerisinde aşağıda korrdinatları verilen
alanda arazi düzenlemelerinde kullanılmak üzere bitkisel toprak ve pasa depo alanında
depolanacaktır. Bitkisel toprak depolama alanı 2 500 m2 olup etrafı etrafı tel örgü ile
çevrilecektir. Etraftaki tarlalara döküm yapılmayacaktır.
Tablo- 8. Bitkisel Toprak Depolama Alanı Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
YUKARI X
1
550303
4550402
2
550357
4550484
3
550378
4550439
4
550323
4550408
2
Alan :2 500 m
ENLEM
41,1033421
41,1040773
41,1036707
41,1033949
BOYLAM
27,5990574
27,5997072
27,5999536
27,5992961
2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina
Faaliyet alanı içerisinde hiçbir tesis kurulmayacak olup idari bina ve personelin
ihtiyaçlarını karşılamak için prefabrik idari bina ve şantiye binası yapılacaktır. Dolayısıyla
faaliyet alanında inşaat söz konusu olmayacaktır. Şantiye binasının 50 m kuzeyinde atık
yağların toplandığı konteynır koordinatları tablo-10’da verilmiştir. Atıklar niteliklerine göre
toplanıp farklı varillerde biriktirilecektir.
Tablo- 9. Şantiye/ İdari Bina Koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
YUKARI X
1
550246
4550537
2
550297
4550533
3
550294
4550507
4
550249
4550517
Alan :1 100 m2
ENLEM
41,1029356
41,1028964
41,1026624
41,1027553
BOYLAM
27,5978019
27,5984089
27,5983711
27,5978360
Tablo- 10. Atık yağ toplandığı alan koordinatları
NOKTA NO
SAĞA Y
YUKARI X
1
550273
4550597
2
550284
4550597
3
550284
4550586
4
550273
4550586
Alan :120 m2
ENLEM
41,1051004
41,1050997
41,1050006
41,1050013
BOYLAM
27,5987161
27,5988471
27,5988462
27,5987152
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır.
2.1.2.6. Nakliye Güzergahı
Sahaya ve talep edilen işletme izin alanına kadar yol sorunu bulunmamaktadır.
Nakliye güzergahı, Kırkkepekli, Kırkgöz ve Esenler Köylerini takiben Ulaş Karayolu’na
ulaşılacak şekildedir.
20
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
2.1.2.7. Diğer
Proje kapsamında belirtilecek başka bir husus yoktur.
2.2. Projenin Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum
Faaliyet yeri Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü sınırlarında F 19 d4-d3
no’lu paftada bulunan 100 hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık kısmında
bulunmaktadır.
Faaliyet alanına en yakın yerleşim birimi 635 m güneyinde bulunan Çevrimkaya
Köyü ve 700 m kuzeyinde bulunan Balabanlı Köyü’dür. Proje alanı ve yakın çevresini
gösterir 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita ek olarak verilmiştir. (Bkz. Ek-3)
Bunun dışında ÇED talep edilen alana, Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 915
m’lik yol ile ulaşılabilmektedir. Üretim çalışmaları başladığında mevcut yolun rehabilite
çalışmaları yapılacaktır. Çalışma alanı, sınırlara beton poligon taşları dikilerek
belirlenecektir.
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır.
Sahanın durumu.
Faaliyet alanında yapılan jeolojik araştırmalar ve yüzeyden gözlenen mostralardan
faydalanılarak yeterli rezerv bilgileri elde edilmiştir. Rezerv tespit çalışmaları sonucunda
ÇED talep edilen 46,49 ha (464 900 m2) alanda bazaltın kalınlığı ortama 40 m olarak tespit
edilmiştir. Buna göre ekonomik olarak üretilebilecek 52 068 800 ton işletilebilir görünür
rezerve rastlanılmıştır. Faaliyet alanında yıllık ortalama 780 000 ton/yıl üretim
gerçekleştirilecektir. Faaliyetin ekonomik ömrü yaklaşık 66 yıl olmaktadır.
Ruhsat ve işletme alanlarını gösterir 1 / 25 000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek-3’de,
Yerbulduru Haritası Ek-4’te verilmiştir.
Doğadan çıkarılan bazaltın çevre tahribatı hiçbir zaman ekolojik dengeyi bozacak ve
canlı sağlığını etkileyecek düzeyde değildir.
Üretim sırasında oluşacak pasa ve nebati toprak restorasyon (yeniden yapılandırma)
için depolanacak olup işletme sonunda kullanılacaktır.
Ayrıca ruhsat alanında muhtemel rezerv alanları mevcut olup yapılacak arama
çalışmaları neticesinde görünür rezervin ve işletmenin ekonomik ömrünün artacağı
düşünülmektedir.
21
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Faaliyet sahası sınırlarını ve çevresini gösteren 1:5000 ölçekli topoğrafik harita
(çevre arazi kullanımlarını da içerecektir).
Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur.
Faaliyet sahasını ve doğaya yeniden kazandırılacak alanların, faaliyet sonrası
kullanım senaryolarını gösteren 1:1000 ölçekli topoğrafik harita.
Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur.
1:1000 ölçekli işletme haritası.
Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur.
Arazi kullanımı ve altyapı durumu.
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır.
Ruhsatlı alan dahilinde üretim faaliyetlerine geçilebilmesi için gerekli alt yapı
uygundur. Çalışma yapılması planlanan alana kadar uygun yollar mevcut olup, işletme izin
alanına Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 915 m’lik yol ile ulaşılabilmektedir.
Yol Durumu :
Sahaya ve talep edilen işletme izin alanına kadar yol sorunu bulunmamaktadır.
İşletme alanına Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 915 m’lik yol ile ulaşılabilmektedir.
Nakliye güzergahı boyunca yollar asfaltla kaplanarak iyileştirilecektir. Kırma eleme
tesisine kadar olan yerde asfaltla kaplanacaktır. Ruhsat alanı Muratlı’ya 10 km, Balabanlı’ya
915 m ve Tekirdağ’a 16 km uzaklıkta bulunmaktadır. Mevcut yollarda faaliyetten kaynaklı
oluşacak hertürlü bozulma faliyet sahibi tarafından tekrar eski haline getirilecektir.
Su Durumu :
Faaliyet kapsamında, içme, kullanma ve sulama suyu Çevrimkaya Köyü içme suyu
şebekesinden alınacaktır (Ek-12).
Elektrik Durumu :
Patlatma ve kırma-eleme işlemleri sırasında tesisin enerji ihtiyacını karşılamak üzere
elektrik enerjisi kullanılacaktır. Ruhsat sahasına en yakın Enerji Nakil Hattı direğinden
gerekli izinler alınarak ocak sahasına elektrik hattı çekilecektir.
22
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İklim Durumu :
Bölgenin iklimi, Marmara İklimi etki alanı içerisindedir. Faaliyet alanı Tekirdağ
İlinin iç kesimlerinde kaldığı için karasal iklimin özelliklerini gösterir. Yaz akşamları serin
ve kışlar çok soğuktur.
İldeki en soğuk aylar Aralık, Ocak ve Şubat aylarıdır. Temmuz ve Ağustos ayları
27,8 °C’ye varan maksimum sıcaklık ortalaması ile en sıcak aylardır. İlde 2011 yılına ait
toplam yağış miktarı 816,12 mm olmuştur. Yıllık yağışlı gün sayısı 95 gündür. En yüksek
yağış değerleri Şubat, Ekim ve Aralık aylarında gözlenirken en düşük yağış değeri ise
Ağustos ayında gözlenmiştir.
2.3. Projenin Özellikleri
2.3.1. Proje kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, iş akım
şeması, çalışacak personel sayısı,
Üretim Yöntemi:
Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim
yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota doğru düzgün bir
eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 4 basamak açılması planlanmakta,
basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak yükseklikleri 10 metre, basamakların şev açısı
ise 60° derece olarak yapılması planlanmıştır.
Bazalt üretimi yapılacak alandaki yer yer gözlenen ortalama 0,3 m kalınlığındaki
bitkisel toprak üretim esnasında zayii olmaması için faaliyet öncesi sıyrılarak alınacaktır.
Alınacak bu toprak üretimin yapılmayacağı uygun bir alanda, doğaya yeniden kazandırma
çalışmalarında kullanılmak üzere 500 m2’lik bir alanda depolanacaktır. Bu toprağın rüzgar
ve yağmur erozyonuna uğramaması için üzeri çimlendirilecektir. Proje ile ilgili yapılması
planlanan herhangi bir değişiklikte İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne müracaat edilecek
gerekli izinler alındıktan sonra çalışmalara devam edilecektir.
Açık işletme yöntemiyle çalışılacak sahada işletme çalışmaları basamak
oluşturularak ve delme-patlatma yöntemiyle yapılacaktır. Ocakta mevsim koşullarına bağlı
olarak yılda toplam 10 ay çalışılacak ve haftada 2 kez patlatma yapılacaktır. Delme ve
patlatma yapılarak gerçekleştirilecek üretimde öncelikli olarak vagondrill ile delme işlemi
yapılacaktır. Patlatmalardan istenilen verimi alabilmek için delikler, tektonizmadan dolayı
oluşmuş fay kırıklarına/çatlaklarına veya ikincil çatlak dediğimiz bazalt bloğunun kendi
bünyesindeki çatlaklara paralel olarak açılacaktır.
Faaliyet sırasında, öncelikle çalışma yapılacak olan alanın sınırları poligon taşları ile
belirlenecektir. Wagon-Drill (delici makineler) ile cevher tabakası üzerine delikler açılacak,
deliklere patlayıcı yerleştirilerek patlatma işlemi gerçekleştirilecektir. Patlatılarak ana
kütleden ayrılması sağlanan kayalar ekskavatör yardımıyla ocak içine alınarak kamyonlara
yüklenecek ve kırma-eleme tesislerine nakledilecektir.
Üretim Miktarı:
Yıllık üretim miktarı 780 000 ton olarak planlanmıştır. Mevsimsel koşullara bağlı
olarak ocakta yılda 10 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat çalışılması planlanmaktadır. Buna göre
23
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
saatte 390 ton üretim yapılacak olup, kırma-eleme tesisinde boyutlandırılacaktır. Proje
haricinde dışarıdan malzeme temin edilerek kırma-eleme yapılması düşünülmemektedir.
İş Akım Şeması
Bazalt üretimi için gerekli girdiler; patlayıcı madde, basınçlı hava, elektrik enerjisi,
motorin ve insan gücüdür. Bazalt üretimi için gerekli olan harcama miktarlarının yaklaşık %
20’sini işçilik, % 5’ini patlayıcı madde, % 20’sini yakıt, % 25’ini sarf malzemesi, % 20’sini
amortisman, % 10’unu ise diğer harcamalar oluşturmaktadır.
Taş ocakları tüm dünyada açık işletme yöntemiyle ve iş makineleriyle üretilmekte
olup, delme, patlatma, kırma ve eleme işlemlerinden geçirilerek kullanılmaya hazır hale
getirilmektedir. Faaliyet alanında da açık ocak işletmeciliği yapılacak olup üretim, delmepatlatma ve ekskavatör ile alım yöntemiyle gerçekleştirilecektir. Yüksek kapasiteye
geçildiğinde büyük iş makinelerinin çalışmasına elverişli olması bu yöntemin seçilmesinde
etkili nedendir. Faaliyete ait İş Akım Şeması Aşağıda verilmiştir:
24
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İŞ AKIM ŞEMASI
Bitkisel Toprağın Sıyrılması
Toprak Örtüsünün Sıyrılması
Ocak
Sahasında
Yapılacak
İşlemler
Patlatma
Malzemenin Ekskavatör ve Yükleyici
Vasıtasıyla Kamyonlara Yüklenmesi
Toz Oluşumu
Kamyon Vasıtasıyla Taşıma
Yolların Spreylenmesi
Çeneli Kırıcı
Toz Oluşumu
Spreyleme İle Bertaraf
Kırma
Eleme
Tesisinde
Yapılacak
İşlemler
Bant Konveyör
Vasıtasıyla Taşıma
Bant Konveyör Vasıtasıyla Taşıma
Darbeli Kırıcı
Toz Oluşumu
Spreyleme İle Bertaraf
Bant Konveyör Vasıtasıyla Taşıma
Toz Oluşumu
Elek
Spreyleme İle Bertaraf
Elek Üstü Malzeme
Toz Oluşumu
Kamyon Vasıtasıyla Taşıma
Yolların Spreylenmesi
Satış veya Stok Alanına
Şekil- 5. İş Akım Şeması
Projenin personel sayısı:
Proje kapsamında görev yapacak personel ve görev dağılımlarının gösterildiği tablo
aşağıda verilmiştir.
25
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 11. Personel Sayısı ve Görev Dağılımı
Personel Görev Yeri
Sayısı
Teknik Nezaretçi
1
Şantiye Şefi
1
Ekskavatör Operatörü
2
Yükleyici Operatörü
2
Kamyon Şoförü
6
Vasıfsız işçi
5
Bekçi
1
Ateşçi
1
Ateşçi Yardımcısı
1
Toplam
20
Saha içerisinde personelin günlük ihtiyaçlarını karşılamak üzere; yemekhane, yatakhane,
banyo, depo, yazıhane vb. amacıyla kullanılmak üzere konteynerler kurulacaktır. Ayrıca şantiye
binasında tuvalet bulunacak olup, sızdırmasız fosseptik çukuru açılacaktır. Şantiye binası olarak
kullanılacak konteynerler ve makine parkı yapılacak olup bunların dışında herhangi bir tesis
kurulmayacaktır.
2.3.2. Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve
özellikleri,
Faaliyet alanında aşağıdaki tabloda verilen makine ekipman kullanılacaktır.
Tablo- 12. Kullanılacak Makine- Ekipman Listesi
Kullanılacak Ekipman
Ekskavatör
Yükleyici
Kamyon
Arazöz
Kompresör
Jeneratör
Wagon-Drill
Kırma eleme tesisi (110’luk)
Adet
2
2
6
1
1
1
1
1
Bazaltın alınması için basamak şeklinde açık işletme yöntemi uygulanacaktır.
Basamaklardan alınan bazalt ruhsat sahasında kurulması planlanan kırma-eleme tesisine
kamyonlarla iletilecektir. Boyutlandırılan bazalt ocak alanı içerisinde depolanacak veya
hemen satışa sunulacaktır.
Tesiste kurulacak olan kırma-eleme tesisi ile alakalı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından 08 Temmuz 2009 tarih ve 5102 sayı ile yayımlanan genelge uyarınca, toz kaynağı olan
her bir ünite (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam
içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Ayrıca kırma-eleme
tesisinde bazalt pulvarize sistemle spreylenerek nemli tutulacaktır. Kırma-Eleme tesisi için
işletme aşamasında alınacak kapasite raporu Tekirdağ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne
verilecektir.
26
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
2.3.3. Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım
durumları, taşınmaları ve depolanmaları, patlatma paterni
Tesisin işletmeye açılması ile birlikte bazalt cevherini ana kayaçtan ayırmak için iş
makinelerinden yararlanılacaktır. Ancak iş makinelerinin sökemeyeceği sertlikte birimlere
rastlanıldığında gevşetme patlatması yapılacaktır.
Ocakta yıllık 780 000 ton bazalt üretimi yapılması planlanmaktadır. Faaliyet
alanında cevher yan kayaçlarının durumuna bağlı olarak bazı bölümlerde patlatma
yapılmasına ihtiyaç duyulmadan ekskavatör ile de üretim yapılacağı düşünülmektedir.
Fakat proje kapsamında en kötü koşulların değerlendirilmesi nedeniyle bazalt
çıkartılırken üretimin tamamen delme-patlatma ile olacağı düşünülerek hesaplamalar
yapılmıştır. Faaliyet alanında yapılacak delme-patlatma işlemi Wagon-Drill ile deliklerin
delinmesi ANFO’nun hazırlanması, sıkılanması ve patlatılması sırasıyla yapılacaktır.
Delikler şeşbeş düzende, yan yana, 78-85 derecelik eğimle ve 89 mm. genişlikte
delinecektir. Gecikmeli numaralı elektrikli tavikli bakır kapsüllerle ateşleme yapılacaktır.
Daha sonra deliklere ANFO tatbik edilecek ve delikler sıkılanacaktır.
Patlatmanın yaratacağı ses ve sarsıntı etkisini en aza indirmek için patlatması
yapılacak deliklerden 1 tanesine 0 numaralı kapsül diğerine ise ml-sn gecikmeli numaralı
kapsüllerden kullanılacaktır. Bu şekilde yapılan patlatma ile deliklerin aynı anda patlaması
önlenecektir. Patlatmada milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Patlatma sonrası
tüm deliklerin patlayıp patlamadığı kontrol edilecek ve patlamayan delik varsa temizlenecek
veya düzenek kontrol edilerek aksaklık giderilip tekrar patlatılacaktır.
Patlatma ile gevşeyen bazalt cevheri, ekskavatör ile çıkarılıp yükleyicilerle
kamyonlara yüklenip, çalışma alanı içerisinde kurulması planlanan kırma eleme tesisinde
boyutlandırıldıktan sonra hazır beton tesisinde agrega olarak kullanılacaktır. Patlatma
çalışmalarının yapılabilmesi için gerekli olan patlayıcı madde ruhsatı üretim çalışmalarına
başlanmadan önce alınacak ve patlamalar ehliyetli kişilerce ve gerekli emniyet tedbirleri
alındıktan sonra yapılacaktır. Faaliyet alanında patlayıcı madde olarak ANFO ismiyle
adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu
patlayıcı jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır.
Patlatmalarda denetimden geçmiş (TSE standartlarına uygun) gecikmeli kapsül
kullanılacaktır. Patlatmaların belirtilen gün ve saatler içerisinde yapılacak olup, patlatmanın
yapılacağı gün/tarih ve saati Tekirdağ, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya köyü yetkilileri ve
muhtarılığa bildirilecektir. Gündüz saatleri dışında ve tatil günlerinde kesinlikle patlatma
yapılmayacak olup taş savrulması engellenecektir.
ANFO Amonyum Nitrat ve motorin karışımı bir patlayıcıdır. Bünyesinde % 96
amonyum nitrat ve % 4 motorin bulunur. Bu karışımın her ortamda yapılabilmesi, ucuz
olması ANFO’nun tercih edilmesinin sebebidir. Karışımda homojenliğin sağlanması amacı
ile bir miktar karışıma talaş eklenir. Kullanılacak olan ANFO ister patlatmadan hemen önce
istenirse daha önce hazırlanarak rutubet geçirmeyen özel kaplarda muhafaz edilebilir.
Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO patlama sırasında
doğal hacminin yaklaşık 1500 katı bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın
verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir. Bu
değerlendirmeye göre proje alanında yapılacak patlatma hesaplamasında aşağıdaki kabuller
kullanılmıştır;
27
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
- Üretimin tamamının bir poligonda yapılacağı,
- Üretimin tamamının patlatma ile gerçekleştirileceği,
- Basamak yüksekliğinin 10 m olduğu
Tablo- 13. Patlatma Deliği Şarj Yoğunluğu (kg/m)
Delik Çapı
Patlayıcı Madde Yoğunluğu
Inch
mm
0.80
0.82
0.90
0.95
1.00
1¼
31,7
0,64
0,65
0,71
0,76
0,79
1 3/8
34,9
0,77
0,79
0,86
0,91
0,95
1½
38,1
0,91
0,94
1,03
1,09
1,15
1 5/8
41,2
1,07
1,10
1,21
1,26
1,34
1¾
44,4
1,24
1,28
1,40
1,47
1,55
2
50.8
1,62
1,67
1,83
1,92
2,02
2¼
57,1
2,05
2,10
2,31
2,44
2,56
2½
63,5
2,53
2,60
2,86
3,01
3,17
2¾
69,8
3,07
3,14
3,45
3,65
3,84
3
76,2
3,65
3,73
4,11
4,33
4,55
88,9
4,97
5,58
5,89
6,20
3½
5,09
4
101,6
6,49
6,65
7,29
7,71
8,11
4¼
107,9
7,32
7,50
8,24
8,69
9,15
1.10
0,88
1,06
1,25
1,47
1,71
2,23
2,83
3,48
4,21
5,01
6,83
8,11
10,07
1.15
0,91
1,10
1,31
1,53
1,79
2,34
2,95
3,65
4,40
5,24
7,14
8,91
10,52
Kaynak: TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Tablo- 14. Patlatma Bilgileri
Parametreler
Birim
Formasyon
Kayaç Yoğunluğu
2.80
ton/m3
Yıllık Çalışma Süreleri
250
gün/yıl
Yıllık Üretim Miktarı
780 000
ton/yıl
Aylık Üretim Miktarı
78 000
ton/ay
Aylık Üretim Miktarı
27 857
m3/ay
Günlük Üretim miktarı
7 800
ton/gün
Günlük Üretim miktarı
312
m3/gün
Kaç günde bir patlatma yapılacağı
4
gün/hafta
Aylık Patlatma Sayısı
8
adet
Yıllık Patlatma Sayısı
79
adet
Şeş-Beş
Delik Paterni
Delik Çapı
89
Delik Eğimi
78-85
mm
0
Basamak Boyu
10
m
Dip Delgi
1,0
m
Delik Boyu
11,0
m
Sıkılama Boyu
2,5
m
Yük Mesafesi
4
m
Delikler arası Mesafe
3
m
20 / 500
ms
Sıralar Arası Gecikme Süresi
20
ms
Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim
120
m3
Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim
336
ton
Bir Delikteki yüzey/ delik içi gecikme süreleri
28
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Bir Deliğe Doldurulan Patlayıcı Madde Miktarları
Birim
Ana Şarj (Anfo)
43
kg
Yemleyici (Dinamit ) Miktarı
1
kg
Elektriksiz Kapsül miktarı
1
adet
Bir Delikteki Toplam Patlaycı Madde Miktarı
45
kg
BirimTüketimler
Birim
ANFO
0.60
kg/m3
Yemleyici (Dinamit)
0.005
kg/m3
Elektriksiz Kapsül
0.005
ad/m3
Elektrikli Kapsül
0,04
ad/m3
0.0003
ad/m3
0.05
m/m3
0.1600
m/m3
Sıralar Arası Geçikme Kapsülü
Fitil ( Sadece Ön Kesme Uygulamaları İçin)
Delgi
Bir Atımdaki Tüketimler
Birim
3 526
m3/atım
ANFO
961
kg/atım
Dinamit
30
kg/atım
Elektriksiz Kapsül
29
adet/atım
Elektrikli Kapsül
1
adet/atım
Sıralar Arası Geçikme Kapsülü
16
adet/atım
Fitil ( Sadece Ön Kesme Uygulamaları İçin)
102
m/atım
Bir Atımdaki üretim
Bir Atımda Delinmesi Gereken delik Sayısı
Birim
30
Delik Sayısı
Projenin Toplam Patlayıcı Madde Miktarları
adet/atım
Birim
ANFO
75 975
kg/yıl
Dinamit
2 370
kg/yıl
Elektirksiz Kapsül
2 291
adet/yıl
Elektirkli Kapsül
79
adet/yıl
Sıralar Arası Gecikme Kapsülü
1 264
adet/yıl
Fitil ( Sadece Ön Kesme Uygulamaları için )
8 058
m/yıl
Patlatmalar Şekil 6’da da gösterildiği üzere şeşbeş tabir edilen şekilde dizayn
edilecektir. Önce ön sıradaki delikler patlatılacak ve daha sonra arka sıradaki delikler
patlatılacaktır. Patlatmada 30 milisaniyeli gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Ön sıranın ilk
deliğinden başlanan patlatma işlemi arka sıranın son deliğinin de patlatılması ile
tamamlanacaktır.
29
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
3m
3m
Şekil- 6. Delik Dizaynı
S
Bmax
H
K
U
d
Şekil- 7. Patlatma Dizaynı
Delik delme ve ateşleme şekli aşağıda verilmiştir.
Ayna Üstü Kotu
Sıkılma (İnce mıcır)
Özel Ateşleme Hattı
Kablosu
Hat Kontrollü Dinamit
Ateşleme
Cihazı
(manyeto)
0.5 Atış Kablosu (zil Teli)
Dilim Kalınlığı (1,95m)
Ayna Yüksekliği
(10 m)
*
Dinamit (E 100 60) Yemleme
Delik Çapı (89 mm)
ANFO
Ayna Altı Kotu
Şekil- 8. Delik Delme ve Ateşleme Şekli
Bazalt ocağında üretilen ve kamyonlara yüklenerek kırma-eleme tesisi sahasına
getirilen bazalt malzemesi öncelikle besleyici bunkere boşaltılacaktır. Bunkerin altında
bulunacak sarsıntılı elek vasıtasıyla 20 mm’nin altındaki by-pass (topraklı malzeme)
malzemesi taşıyıcı banda alınarak ayrılacaktır. Ayrılan bu by-pass malzemesi ocak
sahasındaki üretim çalışmalarının tamamlanması sonrası arazi ıslahı çalışmalarında dolgu
30
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
malzemesi olarak kullanılabilecektir. By-pass malzemesi ayrıldıktan sonra bazalt cevheri
çeneli kırıcıya alınacaktır. Çeneli kırıcıda 10 cm-15 cm boyutlarında kırılan malzeme
taşıyıcı bantlarla darbeli kırıcıya alınacaktır. Darbeli kırıcıda kırma işlemi sonrası 25 mm
üzerindeki malzeme geri dönüş bandı ile tekrar darbeli kırıcıya alınacaktır. 25 mm’nin
altındaki malzeme ise 4 katlı elek sistemine alınacaktır. Eleme işlemi sonrası tesiste 19 mm25 mm (3 nolu mıcır), 12 mm- 19 mm (2 nolu mıcır), 5 mm- 12 mm (1 nolu mıcır) ve 0
mm-5 mm (taş tozu) üretilecektir. Elek altlarından alınan boyutlandırılmış malzemeler
bantlar aracılığı ile ayrı ayrı stoklanacaktır.
Tesiste kurulacak olan kırma-eleme tesisi ile alakalı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından 08 Temmuz 2009 tarihinde yayımlanan genelge uyarınca, toz kaynağı olan her bir ünite
(bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan
ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Ayrıca kırma-eleme tesisinde bazalt
pulvarize sistemle spreylenerek nemli tutulacaktır.
Sistem sadece su ve hava ile çalışmakta olup kimyasal ve yabancı maddeler kesinlikle
kullanılmamaktadır. Püskürtme başlığında havanın sıkıştırılması ve aynı zamanda
sıkıştırılan bu havaya belli periyotlarda ve damlacıklar halinde su verilmesi suretiyle, suyun
pulvarize edilmesi sağlanmaktadır. 5 mikrona kadar küçülebilen su zerrecikleri, toz
zerreciklerinden daha küçük hale geldiğinden, daha çok toz zerreciğini çevreleyebilmekte ve
toza bir hacim kazandırarak ağırlaşıp, malzemeyi ıslatmadan indirgeyebilmektedir. Bu
sistemde kullanılacak olan su miktarı genellikle 1 ton malzeme için 0,5 L su olarak
düşünülebilir. Hava tüketimi genellikle 2–4 bar basınçla 3–10 m3/saat arasında
değişmektedir.
Bu yöntem ile kırma - eleme ve stoklama işlemlerinden kaynaklanan tozuma tamamen
engellenebilmektedir. Faaliyet alanında bu sistemin seçilmesinin sebebi hem tozumaya
tamamen engelleyebilmesi hem de birim üretim için gerekli olan su miktarının çok az
olmasıdır.
Kırma-eleme tesisinin akım şeması aşağıdaki şekilde verilmiştir:
Besleme
Su
Çeneli kırıcı
ön elek
Su
Çekiçli kırıcı
Elek üstü
malzeme
4 katlı elek
19 - 25mm
0 – 5mm
5 - 12mm
12
-
Şekil- 9. Kırma-Eleme Tesisi Akım Şeması
31
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İşletmede patlatmadan dolayı alınacak tedbirler ise aşağıda açıklanmıştır:
Patlayıcı Maddelerin Taşınması:
Patlayıcı maddeler nakliye yapılacak araca, aracın yan kenarının yüksekliğini
aşmayacak şekilde yüklenmeli ve araç hızını bu tür araçlar için trafikçe öngörülen şartlara
göre tutulmalıdır. Kapsüller ile patlayıcı maddeler ayrı araçlarla taşınmalı ve patlayıcı
maddelerin taşındığı araca başka herhangi bir malzeme yüklenmemelidir.
Patlayıcı madde taşıyacak araç;
•
•
•
•
•
•
Daima temiz olmalıdır,
Mekanik kontrolü yapılmış ve yeterli yangın söndürücü bulundurmalıdır,
“Güvenlik Belgeli Eleman” refakat etmelidir,
Hava koşullarına göre kapalı kasa ve/veya iyice örtünülmelidir,
Sigara içilmemeli, cep telefonu, telsiz, gibi cihazlar kapalı tutulmalı,
Flama ve tehlikeli madde işaretleri olmalıdır.
Patlatma ve taşıma esnasında can ve mal güvenliği için gerekli tüm emniyet tedbirleri
alınacaktır.
Patlayıcı Maddelerin Kullanılması:
1. Ön Hazırlık:
•
•
•
•
•
•
•
Patlatma ile uğraşan personel anti-statik giysiler giymelidir.
Patlayıcı maddeler ve ateşleme sistemleri patlatma sahasına getirmeden önce civarda
tehlike oluşturacak tüm devrelerin enerjisi kesilmeli ve topraklama ile tamamen
boşaltılmalıdır.
Patlayıcı maddelerin atım sahasına intikalinden itibaren patlatma alanını uyarı
işaretleri ile çevrelenmeli ve uyarı levhası alana diktirilerek, görevli elemanlardan
başka şahıs ve araçların patlatma sahasına girmeleri engellenmelidir.
Deliklerin verilen paterne uygunluğu kontrol edilmeli, patlatmayı olumsuz yönden
etkileyecek etkenler azaltılmalı, patlatma etki mesafesi kontrol edilerek bu mesafe
içerisinde makina ekipman ve personelin bulunmaması sağlanmalıdır.
Patlamanın tüm safhalarında, atım sahasında sigara içmek, cep telefonu, araç
telefonu kullanmak ve açık ateş yakmak kesinlikle yasaklanmalıdır.
Patlatma ekibinin kullanacağı aletler birinci kalite olmalı, düzenli olarak bakımları
yapılmalı ve uygun olmayan araçların kullanılmasına kesinlikle izin verilmemelidir.
Bir patlatma ekibinde bulunması gerekli malzemeleri; Ohmmetre (devre ölçü cihazı),
Manyeto (ateşleme cihazı), Şerit Metre, Patlayıcı Delgi Çubuğu, Sıkılama Tapası,
Çakı, Ayna, Fener, Bağlantı Kablosu, Anahat Kablosu, Bant ve Kapsül Pensesi
olarak sıralayabiliriz.
2. Şarj (Doldurma):
•
•
Kritik bir işlem olan yemlemenin hazırlanmasında ve deliğe şarjında acele
edilmemeli, kesinlikle prosedüre uygun olarak hareket edilmelidir.
Kapsüller kartuşa yerleştirilirken zorlanmamalıdır. Uygun delici ile kartuşta açılan
deliğe yerleştirilmelidir. (Üretici firma uyarıları dikkate alınmalıdır)
32
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
•
•
•
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yemleme deliğe yerleştirilmeden hemen önce hazırlanmalıdır. Asla önceden
hazırlanıp etrafa gereksiz tehlike oluşturacak şekilde bırakılmamalı ve deliklere
prosedürüne uygun olarak şarj edilmelidir.
Doldurma sırasında, patlayıcı şarj miktarı periyodik olarak kontrol edilmelidir. Şarj
esnasında sıkıştırma / ölçme işlemleri için kullanılan çubuk / değnek gibi aletlerin
sürtünmeden dolayı kıvılcım çıkartabilecek malzemelerden yapılmış olmaması
gerekmektedir.
Deliklerin doldurulması sırasında delik etrafında gereğinden fazla elemanın
olmamasına dikkat edilmelidir.
3. Ateşleme Sistemi:
•
•
Ateşleme sistemi, kullanılacak patlayıcı maddeye uygun seçilmelidir. Üretici firma
önerileri dikkate alınmalıdır.
Ateşleme sistemi devre kontrol cihazları ile ateşleme ekipmanları, sadece bu amaç
için üretilen ve kullanılan aletler kullanılmalıdır. Kullanılacak araç gereçlerin kaliteli
olması ve periyodik bakım ve kontrollerinin yapılmasına dikkat edilmelidir.
4. Sıkılama ve Bağlantı:
•
•
•
•
•
Sıkılama işleminden önce şarj edilmiş her delik, prosedürüne uygun olarak kontrol
edilmelidir.
Deliğin hasara uğradığına dair bir işaret veya kuşku varsa tekrar yemleme veya
sigorta amaçlı yedek yemleme deliğe yerleştirildikten sonra sıkılama yapılmalıdır.
Sıkılama işlemi için uygun (temiz ve akıcı) malzeme kullanılmalıdır.
Ateşçi bağlantıya geçmeden önce, artan patlayıcı ve kapsülleri, boş kutuları ve
torbaları atım bölgesinden toplatmalı ve emniyetli bir yere nakledildiğinden emin
olmalıdır.
Bağlantı sırasında personel sayısı minimumda tutulmalı ve son bağlantı iyi eğitilmiş
bir veya iki ateşçi tarafından yapılmalı ve kesinlikle acele edilmemelidir.
5. Ateşleme:
•
•
•
•
•
•
•
•
Deliklerin şarj işlemi tamamlandıktan sonra, en kısa sürede ateşleme yapılmalıdır.
Herhangi bir zamanda atıma izin veriliyorsa atım sahası yakınındaki insanların
emniyeti için gerekli ek önlemlerin alındığından emin olunmalıdır.
Patlatma sorumlusu, işletmedeki herkesin patlatma saatini bildiğinden ve patlatma
sahasında kimsenin bulunmadığından emin olmalı ve atım sahasında giden tüm
yollara görevli yerleştirilip emniyet alınmalıdır.
Tüm alet ve ekipmanlar patlamadan doğacak etki alanının dışına çıkartılmalıdır.
Taş fırlamasının tehlikelerinden sakınmak için tüm personel ve ekipmanlar,
prosedürüne uygun olarak, emniyetli yere çekilmeli, gerekli görüldüğünde patlatma
hasırı kullanılmalıdır.
Ateşçi, tüm bölgenin boşaltıldığından ve personelin emniyetli yere çekildiğinden ve
patlatma bölgesine giriş olmadığından emin olmalıdır.
Ateşçi, devre tamamlanıp kontrol edildikten sonra atım sahası son kez gözle kontrol
edilir. Daha sonra ana hat, atım sahasından ateşlemenin yapılacağı güvenli bir yere
çekilerek devre kontrolü yapılır ve patlatma ikaz sirenine kadar beklenir.
Ateşlemeden hemen önce (prosedürüne uygun olarak) ikaz sireni çalar ve ateşleme
yapılacağını duyurduktan sonra ateşleme yapmalıdır.
33
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
•
•
•
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Ateşçi, patlatmadan sonra ortaya çıkan gaz ve tozların dağılmasından sonra atım
yapılan bölgeye giderek atımın performansına dair gözlemler yapmalı ve atım
sonucunu, prosedüre uygun olarak, patlatma raporuna işlemelidir.
Çalışma Bakanlığı İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği tedbirlerine ve gerekse 3213 ve 5177
sayılı Maden Kanunu hükümlerine bağlı kalınacaktır.
24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 'Parlayıcı, Patlayıcı,
Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler
Hakkında Tüzük" hükümlerine titizlikle uyulacaktır.
Kullanılacak Patlayıcılar;
Bu unsurlar dikkate alınarak ve ocağın jeolojik yapısına göre uygun patlayıcı madde
seçimi yapılmıştır. Bunun için gevşek ve zayıf kayaç yapılarında en uygun patlayıcı olarak
anfo kullanılması uygundur. Anfo; Porous-Prill Amonyum Nitrat (yüksek nitratlı gübre) ile
mazotun fabrika ortamında belirli oranlarda karıştırılmasından hazırlanan, yemlemeye
duyarlı toz patlayıcı maddedir.
ANFO, kuru deliklerde kullanılan patlayıcıdır. Az sulu veya nemli deliklerde su
seviyesi emülsiyon patlayıcılarla geçildikten sonra, uygulamaya ANFO ile devam edilebilir.
Kömür ve metalik madenlerde, üretim ve dekapaj patlatmalarında, Çimento ve Kireç
fabrikalarının hammadde ocaklarında, taş ocaklarında, oto yol ve baraj inşaatlarında, kanal
patlatmalarında ve özel patlatma uygulamalarında yaygın olarak kullanılır.
Verimli patlatmalar için yeterli miktarda kapsüle duyarlı emulite veya diğer kapsüle
duyarlı patlayıcılarla ateşlenir.
Kapsüle Duyarlı Patlayıcı (Emülsiyon);
Açık ocaklarda ve yerüstünde yapılacak patlatmalar için geliştirilmiş sulu deliklerde,
üstün itme ve kırma özelliği olan kapsüle duyarlı bir patlayıcı maddedir.
•
•
•
•
•
•
•
Yumuşak, orta sert ve sert, homojen olmayan formasyonlarda mükemmel sonuç
verir.
Gücünü en iyi şekilde yemlemeye duyarlı patlayıcı veya Anfo ya verir.
Açık ocak patlatmalarında,
Çimento, kireç ve bazalt ocaklarında,
Özel patlatma uygulamalarında.
Patlatma sonrası oluşan duman karakteristiği sayesinde, yeraltı ve yerüstü tünel
çalışmaları için güvenli çalışma ortamı sağlar. Darbe, sürtünme ve diğer mekanik
etkilere karşı Nitrogliserin bazlı patlayıcılara kıyasla çok daha güvenlidir, suya karşı
çok daha dirençlidir. Genellikle Raf ömrü dolduktan sonra duyarlılıkları kaybolur ve
herhangi bir tehlike oluşturmadan tamamen tehlikesiz maddelere ayrışır
İmalat Haritası Ek-8’de verilmiştir.
34
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
2.3.4. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (Ulaştırma güzergahı,
güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut
trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve
iyileştirme çalışmaları vb.)
Proje kapsamında malzeme ocağında bazalt işletmeciliği yapılacak olup yılda
780 000 ton bazaltın çıkarılması ve çalışma alanı içerisinde kurulması planlanan kırmaeleme tesisinde boyutlandırılması planlanmaktadır.
Kırma-eleme tesisinde boyutlandırılan bazaltın bir kısmı, kurulması planlanan hazır
beton tesisinde agrega malzemesi olarak kullanılacak, diğer kısmı ise piyasaya satışa
sunulacaktır.
Faaliyet kapsamında ocaktan çıkarılan bazaltnin tamamının kırma-eleme tesisinde
boyutlandırılması düşünülmekte olup, proje bu değerlendirmeye göre azırlanmıştır. Nakliye
sırasında ruhsat alanının çevreleyen ve hali hazırda kullanılır durumda bulunan stabilize yol
kullanılacaktır. Söz konusu stabilize yolun asfalt yola kadar olan uzunluğu yaklaşık 600
m’dir.
Nakliye sırasında, ocağın sürücülerin, hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Nakliye
sırasında taşıyıcıların üzeri branda ile kapatılacak ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı
önlemlerde alınarak nakliye kaynaklı emisyonun etkisinin geçilen yollarda en alt düzeyde
olması konusunda gerekli hassasiyet gösterilecektir. Faaliyet alanı içerisinde tozuma
engellemesi için arazözlerle sulama yapılacak olup, kırma eleme tesisinden itibaren faaliyet
alanı dışı kısımlar asfaltlanacaktır. Ayrıca taşıma işlemi gündüz 08:00 ile 20:00 saatleri
arasında yapılacaktır. Nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine
uyulacaktır. Herhangi bir kaza durumunda en yakın sağlık merkezinden gerekli yardım
istenecektir.
D100 E-5 Karayolundan yıllık ortama 7642 araçlık yoğunluğa sahiptir. Dolayısıyla
faaliyetin oluşturacağı araç yoğunluğu bölgeyi olumsuz etkilemeyecektir. Ocak ile tesis
arasında bazalt taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek olası trafik kazalarına
mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır.
Nakliye güzergahı üzerinde bulunan mevcut yollarda faaliyetten kaynaklanacak
herhangi bir bozulma olması durumunda faaliyet sahibi tarafından eski haline getirilecektir.
35
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI
3.1. Proje Etki Alanının Mevcut Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri
3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler)
Madencilik sektörü bünyesinde yüksek risk taşıması, yoğun sermaye gerektirmesi ve
uzun bir dönem sonunda semeresini veren yatırımlardan oluşmasıyla tanımlanmaktadır.
Madencilik çalışmalarının büyük kısmı yol su, elektrik, haberleşme gibi altyapı
hizmetlerinin bulunmadığı, sosyal bakımdan gelişmemiş coğrafi bölgelerde yapılmaktadır.
Madenciliğin bir diğer temel özelliği de bir maden yatağının bulunarak işletilmesi
sürecinde maden yeri seçiminin isteğe bağlı olmamasıdır. Diğer bütün sanayi
sektörlerindeyse, çalışma koşullarını belirleyen bu özelliklerin tam tersi geçerlidir. Bu kadar
zor koşullarda hizmet vermeye çalışan madencilerin devlet tarafından cesaretlendirilmesi,
özendirilmesi ve elbette desteklenmesi sektörün canlılığını koruması açısından gerekli ve
zorunludur. Son zamanlarda, madencilik faaliyetlerinin yaratacağı katma değerin ülke
ekonomisine getireceği yararlar dikkate alınmaksızın, neredeyse bir devlet politikası haline
gelen "dışarıda daha ucuz, oradan getiririm" felsefesi ülke sanayisinin giderek dışa bağımlı
hale gelmesi nedeniyle oldukça yanlış bir yoldur. Oysaki madenciliğin gelişimi, sanayinin
temel taşı olması nedeniyle ulusal gelişimin bir unsurudur ve bu bakımdan kalkınma
planında öncelikli bir yer almış olmalıdır.
Madencilik sektörünün gelişimiyle varılabilecek hedefler, geniş anlamda, şöylece
sıralanabilir:
- Mevcut mineral kaynaklarının optimum kullanımı ve ulusal sanayiye hammadde girdisi
için yeterli arzı sağlamak;
- Döviz kazandırmak;
- İstihdam yaratmak;
- Katma değeri maksimuma çıkaracak biçimde, hizmet sektörü ve yan sanayilerden oluşan
madencilik sektörünün gerisindeki ve çıkarılan cevherleri işleyerek yan ürün veya son ürün
haline getiren ilerisindeki sektörleri teşvik etmek;
- Madencilik çalışmaları çoğu kez gelişmemiş kesimlerde yapıldığından, ülke sathında
bölgesel gelişmeye katta koymak.
Bölgenin ana geçim kaynağı olarak tarım ve hayvancılık gösterilebilir. Verimli
arazilere sahip olan Bölgede ayçiçeği, buğday, arpa, kanola, mısır ekimi yaygın olup soğan,
karpuz, kavun gibi ürünlerde üretilebilir. Bölge, verimli toprakları ile bölge sanayisine
sağladığı hammadde katkısı, sahip olduğu 4 adet OSB ve ASB’si, ulaşım ve kaliteli işgücü
imkânları, hızla gelişen sınaî yatırımlarıyla bütün sektörlerde ülke ekonomisine katkı
sağlamaktadır.
Tekirdağ İli, bir bölgenin yatırım için tercih nedenleri olan; doğal kaynaklar
açısından sahip olduğu yüksek kömür, gaz ve yer altı suyu rezervi, pazar ve finans merkezi
açısından bir dünya kenti olan İstanbul’a yakınlığı, ulaşım açısından halen faal olan hava ve
deniz limanlarını sanayi bölgelerine ve Avrupa’ya bağlayan demiryolu, otoban ve duble
yolları ile yatırımlar için cazip bir bölge olma özelliğini fazlasıyla taşımaktadır.
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi, Çorlu Deri Organize Sanayi Bölgesi, Avrupa
Serbest Sanayi Bölgesi ile Çorlu-Çerkezköy bölgesinde yerleşen 1200’den fazla sanayi
36
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
kuruluşu; teknik alt yapı, hammadde, yan sanayi vb. imkanlar nedeniyle, bir sanayi
merkezinin tüm özelliklerine haizdir. Ayrıca Hayrabolu İlçesinde alt yapısı tamamlanmış ve
Malkara İlçesinde ise faaliyete geçmek üzere olan Organize Sanayi Bölgeleri de
yatırımcıların taleplerine hazırdır. Bu özellikleri ile Tekirdağ İli, sosyo-ekonomik
gelişmişlik açısından ülkemizde 7. sırayı yakalamış bulunmaktadır.
Sanayi ve Ticaret
Bölgede Merkez, Malkara, Çorlu, Çerkezköy ve Hayrabolu ilçelerinde olmak üzere
toplam 5 adet Ticaret ve Sanayi Odası bulunmaktadır. Ayrıca Merkez, Hayrabolu, Çorlu ve
Malkara ilçelerinde olmak üzere 4 adet Ticaret Borsası mevcuttur. İl genelinde bulunan
13 adet küçük sanayi sitesinin 7’si faaliyet göstermekte olup, toplam iş yeri sayısı
1.714’dür. İlde sanayi kuruluşları ağırlıklı olarak Çorlu ve Çerkezköy ilçelerinde
bulunmaktadır. Sektörel ağırlık itibariyle en önde gelen sektör tekstil sektörüdür. Tekstili
ağırlık sırasına göre, deri, gıda, makine-metal, metal eşya, tarım aletleri ve enerji sektörleri
izlemektedir. İlde genellikle tekstil sanayi ürünleri, deri sanayi ürünleri, demir, şarap,
ayçiçeği yağı gibi ürünler ihracata konu olmaktadır. Yapılan ithalat, başta tekstil makine ve
yedek parçaları ile ham deri, tekstil ve deri sanayinde kullanılan kimyevi maddeler ve sanayi
maddeleri ile yağlık ayçekirdeğini kapsamaktadır.
Bölgede 2010 yılında 1.362.658.000 USD tutarında ihracat, 5.395.907.000 USD
tutarında ise ithalat gerçekleştirilmiştir. Tekirdağ ekonomisinde ticaret sektörü, Tekirdağ
GSYİH’ sındaki %1,07’lik pay ve 205.694 milyar TL GSYİH’ya katkısı ile sektörler
arasında dördüncü sırada yer almaktadır. Cari fiyatlarla GSYİH büyüme hızı 2001 yılında
Türkiye’de % 43,2, Tekirdağ ilinde %45,1’dir. Tekirdağ ili, GSMH’dan aldığı kişi başına
2.498 $ değer ile 81 il içerisinde 14. sırada yer almaktadır. DPT tarafından yapılan
“2003 Yılı İllerin Sosyo- Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması” araştırması sonuçlarına göre
Tekirdağ 1,05893 puan ile sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından 7. sırada yer almaktadır.
İllerin 5 gelişmişlik düzeyine ayrıldığı bu araştırmaya göre, 20 ilin yer aldığı 2. Derece
Gelişmiş İller grubunda da 2.sırada yer almaktadır. 2001 yılı cari fiyatlarıyla, Türkiye
GSYİH’sı 178.412.438 milyar TL, Tekirdağ GSYİH’sı 1.930.703 milyar TL olarak
gerçekleşmiştir. Bu değerlere göre, Tekirdağ’ın Türkiye GSYİH’sı içerisindeki payı
%1,08’dir. Tekirdağ GSYİH’sı içerisinde, sanayi sektörü % 43,5’li pay ile en fazla GSYİH
oluşturan sektör konumunda iken, tarım sektörü % 12,5’lik bir pay ile ikinci, ulaştırma ve
haberleşme sektörü % 12,3’lük pay ile üçüncü, ticaret sektörü % 10,7’lik pay ile dördüncü,
devlet hizmetleri % 7,1’lik bir pay ile beşinci ve inşaat sektörü de % 5,9’lik bir pay ilealtıncı
sırada yer almaktadır.
Tekirdağ ilinde, tasarruf mevduatı % 69,87’lik bir pay ile birinci sırada, döviz
tevdiatı ise % 16,21’lik bir pay ile ikinci sırada yer almaktadır. İl genelinde 99 adet banka
şubesi bulunmaktadır. Banka kredilerinin sektörel dağılımında en fazla ihtisas dışı kredilerin
kullanıldığı görülmektedir.
3.1.2. Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınıflarına göre
dağılımı, hane halkı yapısı)
Faaliyet yeri Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü sınırlarında F 19 d4-d3
no’lu paftada bulunan 100 hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık kısmında
bulunmaktadır.
37
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tekirdağ İli’nin kentsel nüfusu 589.049 kişi ve kırsal nüfusu 263.272 kişidir
(www.tuik.gov.tr, ADNKS 2012 sonuçları).
Muratlı İlçesi’nin kentsel nüfusu 20.087 kişi ve kırsal nüfusu 6.254 kişidir
(www.tuik.gov.tr, ADNKS 2012 sonuçları).
Etkilenebilir Nüfus
Saha sınırlarına en yakın yerleşim birimi olan Çevrimkaya Köyü’ne mesafe 635 m
olmaktadır. Bu köyün nüfusu 192 kişidir.
Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı
Faaliyetin gerçekleştirileceği Tekirdağ İli Muratlı İlçesi’ndeki nüfusun yaş sınıflarına
göre dağılımı aşağıda yer almaktadır. (www.tuik.gov.tr, 2012 yılı verileri)
Tablo- 15. Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı
Yaş Sınıfı
Nüfus
0-4
1.506
5-9
1.610
10-14
1.755
15-19
1.831
20-24
1.765
25-29
2.027
30-34
2.410
35-39
2.050
40-44
1.930
45-49
1.914
50-54
2.003
55-59
1.717
60-64
1.237
65-69
779
70-74
638
75-79
529
80-84
422
85-89
163
90+
55
Toplam
26.341
Hane Halkı Yapısı
Türkiye genelinde kent-kır ayrımına göre hane yapısı % olarak aşağıda yer
almaktadır.
Tablo- 16. Kent-Kır Ayrımına Göre Hane Yapısı
Tek Kişilik Çekirdek aile
Geniş Aile
Hane
6,2
83
10,3
Kent
5,7
76,3
18
Kır
(www.tuik.gov.tr, 2006 yılı verileri)
Öğrencilerden/İşçilerden Oluşan Hane
0,5
0,0
Yöredeki hane halkı sayısına ait bilgiler ise aşağıda yer almaktadır.
38
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 17. Hanehalkı Büyüklüğüne Göre Hanehalkı Sayısı
İlçe
Bucak
Köy
1
2
3
4
5
6
7
8
Muratlı
Merkez
Arzulu
5
28
21
34
34
13
5
5
24
59
46
100
56
27
17
4
Aydınköy
9
32
10
20
15
10
4
1
Balabanlı
25
45
17
28
24
13
4
1
Ballıhoca
15
40
30
59
30
25
7
2
Çevrimkaya
3
9
8
15
8
4
Hanoğlu
2
1
3
10
13
6
2
1
1
3
22
45
29
43
32
10
2
2
2
1
3
3
3
17
6
7
5
2
18
37
44
55
47
24
15
4
4
2
Müsellim
4
12
1
5
3
5
3
1
1
Yavaşça
4
5
3
10
12
2
1
Yeşilsırt
23
57
52
81
47
24
8
1
4
1
Yukarısevindikli
8
29
23
48
38
23
6
1
2
2
Yukarısırt
1
3
3
5
2
1
1
Yurtbekler
(Tuik.gov.tr, 2000 yılı sonuçları)
6
7
6
7
6
Aşağısevindikli
İnanlı
Kepenekli
Kırkkepenekli
21
9
10+
3
5
4
1
1
1
2
1
3.1.3. Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)
Tekirdağ İli’nde Sağlık Hizmetleri; ağırlıklı olarak Sağlık Bakanlığı’na bağlı
Kuruluşlar (Sağlık Grup Başkanlıkları, Devlet Hastaneleri, Verem Savaş Dispanserleri, Ana
ve Çocuk Sağlığı Merkezleri, Halk Sağlığı Laboratuarları, Sağlık Ocakları) ve Özel Sağlık
Kuruluşları (Özel Hastaneler, Özel Tıp Merkezi, Özel Poliklinikler, Özel Dal Merkezi)
aracılığıyla sunulmaktadır. İl Sağlık Müdürlüğü, 1923 yılında Sıhhat ve İçtimai Muavenet
Vekaleti Taşra Teşkilatı Müdürlüğü olarak geçici binada çalışmalarına başlamış, daha sonra
ismi Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğüne dönüştürülmüştür. 1989 yılında ise, Sağlık ve
Sosyal Yardım Müdürlüğü ismi, Sağlık Müdürlüğü olarak değiştirilmiştir. Uzun yıllar geçici
binalarda hizmet veren Sağlık Müdürlüğü 1998 yılında kendi hizmet binasına taşınmıştır.
İl’de bugün Sağlık Hizmeti veren Kurum ve Kuruluşlar şunlardır.
SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARI
Sağlık Grup Başkanlıkları: Merkez ilçemiz hariç diğer bütün ilçelerimizde atanmış bulunan
Sağlık Grup Başkanlarımız ilçedeki sağlık hizmetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde
organizesinden sorumludurlar.
Tekirdağ Devlet Hastanesi:1914 yılında Tekirdağ Mutasarrıfı Zekeriya Zihni Bey
tarafından yaptırılmıştır. Kuruluşundan 1954 yılına kadar Memleket Hastanesi adıyla
faaliyet göstermiştir. 1954 yılında çıkan bir kanunla Özel İdareden Hazine’ye devredilerek
Devlet Hastanesi adı verilmiştir. Devlet Hastanesine 1959 yılında 2 katlı, 1967’de 3 katlı ve
1970 yılında 4 katlı ek binalar yapılarak hizmet verilmesi sağlanmıştır. Devlet Hastanesi’nde
380 fiili yatağı mevcuttur. 1996 yılında başlanan Acil Servis binası inşaatı 2002 yılı
itibariyle bitirilip hizmete açılmıştır.
Çorlu Devlet Hastanesi: 29 Ekim 1963 tarihinde 50 yataklı Doğum ve Çocuk Bakımevi
olarak hizmete açılmış, 1965 yılında Devlet Hastanesi haline getirilmiştir. 1997 yılına kadar
39
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
100 yatak kapasitesi ile hizmet veren Çorlu Devlet Hastanesi yeni yapılan ek binanın
hizmete girmesi ile yatak kapasitesi 250’ye çıkartılmıştır.
Hayrabolu Devlet Hastanesi: 1955 yılına kadar Hayrabolu’da sağlık kurumu olarak 5
yataklı Özel İdare Dispanseri ile Hükümet Tabipliği vardı. 1955 yılında 10 yataklı Sağlık
Merkezi açıldı. 1984 yılından 1994 yılına kadar 25 yataklı olarak hizmet veren Hayrabolu
Devlet Hastanesi 1994 yılında hizmete açılan yeni binasında 50 fiili yatağı ile hizmet
vermektedir.
Malkara Devlet Hastanesi: 1955 yılında 10 yataklı Sağlık Merkezi olarak hizmete
başlamıştır. 1978 yılında 50 yataklı olarak inşaatına başlanan hastane, 1983 yılında Devlet
Hastanesi olarak hizmete açılmıştır. 1995 yılında 100 yataklı olması için başlanan ek bina
inşaatı 2004 yılında bitmiş olup, 106 fiili yatağı ile hizmet vermektedir.
Muratlı Devlet Hastanesi: 2004 yılında 50 kadro yatağı ile hizmete açılmış ve halen sağlık
hizmeti sunmaya devam etmektedir. Tekirdağ 82.Yıl Devlet Hastanesi: 2004 yılı sonuna
kadar hizmet veren Tekirdağ Sigorta Hastanesi 5283 sayılı kanunla Sağlık Bakanlığı’na
devredilmiştir. 20.02.2005 tarihinden itibaren 82. Yıl Devlet Hastanesi olarak hizmet
vermiştir.02.12.2005 tarih ve 10026 sayılı Bakanlık onayı ve 15.06.2006 tarih ve 9449 sayılı
Valilik onayı ile fiilen varlığı sona ermiştir. Şu anda II. Kısım adı altında Tekirdağ Devlet
Hastanesi’ne bağlı olarak sağlık hizmeti vermektedir.
Çerkezköy Devlet Hastanesi: Devlet Hastanesi inşaatı 2003 yılında tamamlanmış olup aynı
yıl hizmete açılmıştır. Çerkezköy Devlet Hastanesi 31.08.2005 tarihinde Çerkezköy 82.Yıl
Devlet Hastanesi ile birleştirilmiştir. 174 fiili yatağı ile hizmet vermektedir.
Saray Devlet Hastanesi:1990 yılında inşaatına başlanmış ve 1994 yılında inşaatı
tamamlanmıştır. Aynı yıl 50 fiili yatağı ile hizmete açılan hastane, sağlık hizmeti vermeye
devam etmektedir.
Şarköy Devlet Hastanesi: İnşaatına 1981 yılında başlanmış ve 1983 yılında 50 fiili yatağı
ile hizmete açılmıştır. Aynı kapasite ile hizmet vermeye devam etmektedir. Ek bina inşaatı
2001 yılında bitirilmiş, 2005 yılında 70 fiili yatağı ile hizmet vermeye başlamıştır.
Tekirdağ Göğüs Hastalıkları Hastanesi: 1952 yılında boş bir halde bulunan kışlalar, Sağlık
Bakanlığı’nca restore edilerek hastane haline getirilmiştir.1960 yılına kadar Devlet
Hastanesi olarak hizmet veren binalar Devlet Hastanesi’nin bugünkü yerine taşınmasıyla
daha önce Devlet Hastanesi bünyesinde ayrı bir serviste bulunan Tüberküloz’lu hastalar aynı
yerde bırakılarak, 1960 yılından itibaren bugünkü Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nin
bağımsız bir kuruluş olarak gelişmesi sağlanmıştır. Aynı Hastane bahçesinde yeni yapılan
125 kadro yataklı Kadın Doğum Çocuk Bakım Evi inşaatı 2002 yılında bitmiştir.Tekirdağ
Göğüs Hastalıkları Hastanesi 12.10.2002 tarihinde Bakanlık oluru ile yeni binada hizmet
vermektedir. Şu anda 118 fiili yatak mevcudu ile sağlık hizmeti sunmaktadır.
Tekirdağ İli genelinde Devlet Hastanelerinde toplam olarak 1248 fiili yatak, Özel
Hastanelerde ise fiili olarak 185 hasta yatağı bulunmaktadır. Buna göre İlimizde toplam
1433 hasta yatağı bulunmaktadır.
Verem Savaş Dispanserleri: Tekirdağ ilinde Merkez İlçe, Çorlu, Hayrabolu ve Malkara
ilçelerinde olmak üzere toplam 4 adet Verem Savaşı Dispanseri hizmet vermektedir.
40
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Dispanserlerde BCG aşıları yapılmakta ve vatandaşların Tüberküloz yönünden kontrol ve
araştırma için gerekli Mikro ve Standart filmleri çekilerek teşhis ve tedavileri yapılmaktadır.
Ana ve Çocuk Sağlığı Merkezleri: Tekirdağ Ana Çocuk Sağlığı Merkezi 1964 yılında
kurulmuş olup, 1983 yılında Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi olarak hizmet
vermeye başlamıştır. 2004 yılında Bakanlıklar arası protokolle Milli Eğitim Bakanlığına ait
Sağlık Eğitim Merkezi binası Sağlık Bakanlığı’na devredilmiştir. Devredilen binada hizmet
vermeye devam etmektedir.
Çerkezköy İlçesinde 1995 yılında açılan Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması
Merkezi 3 Nolu Sağlık Ocağının bir katında hizmet vermekte iken 06.02.2006 tarihinde
Bakanlık oluru ile faaliyeti durdurulmuştur.
Sağlık Ocakları: Tekirdağ İli’nde 1983 yılına kadar Hükümet Tabiplikleri ile verilen
Koruyucu Sağlık Hizmetleri, 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi hakkındaki
kanunun 1983 yılında Tekirdağ’da uygulanmasıyla kurulan Sağlık Ocakları ve Sağlık Evleri
tarafından verilmeye başlanmıştır. Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin en önemli unsurları
Sağlık Ocakları ve Sağlık Evleridir. Tekirdağ İlinde 1984 yılında 21 Sağlık Ocağı ve 155
Sağlık Evi ile verilen hizmetler, 2006 yılı itibari ile 77 Sağlık Ocağı ve 353 Sağlık Evi ile
devam etmektedir. Şehir Tipi Sağlık Ocağı 39, Köy Tipi Sağlık Ocağı 38, Mahalle Sağlık
Evi 238, Köy Sağlık Evi 114, Merkez Sağlık Evi 1 şeklinde sayılabilmektedir.
Sağlık Meslek Lisesi: 1978-1979 Öğretim yılında hizmete girmiştir. 1997 yılında Sağlık
Bakanlığı ile YÖK arasında yapılan protokol ile Yüksek Okula dönüştürülerek Trakya
Üniversitesine devredilmiştir. Okul son mezunlarını 1999’da vererek kapatılmmiştır.
ÇorluSağlıkMeslek Lisesi 2001-2002 öğretim yılında açılmış olup ‘’Anestezi’’ bölümü
mevcuttur. 2004 yılında Bakanlıklar arası yapılan protokolle Sağlık Meslek Lisesi binası
Milli Eğitim Bakanlığına devredilmiştir.
Halk Sağlığı Laboratuarı: 1975 yılında Devlet Hastanesi binasında hizmete başlamış, 1980
yılında Göğüs Hastalıkları Hastanesi’ndeki ayrı bir blok’a yerleşmiştir. 1990-1998 yılları
arasında merkez 2 No’lu Sağlık Ocağının bir katında hizmet veren Halk Sağlığı Laboratuarı
Aralık 1998’de Sağlık Müdürlüğü hizmet binasının iki katına yerleştirilmiştir. Çorlu İlçe
Halk Sağlığı Laboratuarı 10.01.2003 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamıştır.
Sağlık Müdürlüğüne bağlı olarak 2 Halk Sağlığı Laboratuarı,1 Acil Yardım ve
Kurtarma Komuta Kontrol Merkezi, 10 Acil Yardım ve Kurtarma İstasyonu ve Sıtma Birimi
mevcuttur.
ECZANELER
Merkez İlçede 67, diğer İlçelerde 166 olmak üzere İlimizde toplam 233 adet Eczane
bulunmaktadır.
DİŞ HEKİMLERİ
Sağlık Bakanlığı’na bağlı kurum ve kuruluşlarda (Merkez İlçede;11, diğer İlçelerde
toplam;23) Diş Hekimi görev yapmaktadır. Özel Kuruluşlarda (Merkez İlçede; 38, diğer
İlçelerde toplam;113) Diş Hekimi sağlık hizmeti sunmaktadır. Buna göre Tekirdağ’da
toplam 185 Diş Hekimi bulunmaktadır.
41
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
ARAÇ VE BİNA DURUMU
Araç Durumu: Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında 22 Binek Oto, 41 Ambulans ve 4 Kamyonet
olmak üzere toplam 67 araç mevcuttur. Bina Durumu: Sağlık Müdürlüğü merkez birimleri
ve Halk Sağlığı Laboratuarı ile 9 Devlet Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Cerrahisi
Hastanesi, 4 Verem Savaşı Dispanseri, 1 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi ve
77 Sağlık Ocağı vardır.Bu Sağlık Ocaklarından 67’si kendi binasında 10’u ise kiralık veya
başka kamu binalarında sağlık hizmet sunmaktadır.Ayrıca İlimizde 93’ü kendi binasında
21’ise kiralık veya diğer kamu binalarında ( Belediye, Kaymakamlık, Köy Binası vb.) sağlık
hizmeti veren toplam 114 Köy Sağlık Evi bulunmaktadır.Merkez İlçemizde bir adet Merkez
Sağlık Evi bulunmaktadır. Şu anda iki Sağlık Ocağımız faaliyete geçmemiştir. İl Sağlık
Müdürlüğü, Devlet Hastaneleri ve Sağlık Ocaklarında toplam 202 adet lojman
bulunmaktadır.
Tekirdağ İli’nde 2006 Yıl Ortası Nüfusuna ( 678.582) göre; 3.003 kişiye 1 Uzman
Hekim, 2.450 kişiye 1 Pratisyen Hekim, 1.072 kişiye 1 Hemşire, 1800 kişiye 1 Sağlık
Memuru ve 1.417 kişiye 1 Ebe düşmektedir.
Bölgede endemik hastalık görülmemekte olup, 2009 yılında görülen bulaşıcı
hastalıkların aylara göre dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
2
11
144
8
3
14
112
3
28
3
54
1
130
1
103
2
61
2
2
9
4
1
1
1
1
42
2
5
11
148
8
9
14
125
5
10
9
135
1
10
9
103
3
10
22
101
2
86
156
1342
45
1
96
1
2
75
2
593
15
1
1
1
TOPLAM
5
17
135
2
6
ARALIK
6
10
98
5
4
KASIM
3
14
75
EKİM
1
EYLÜL
14
1
1
AĞUSTOS
27
1
TEMMUZ
6
12
69
3
HAZİRAN
17
13
97
5
MAYIS
2
NİSAN
1
MART
ŞUBAT
Akut kanlı
ishal
Enfluenza
Kızamık
Tifo
Paratifo
Dizenteri
Hepatit-a
Hepatit-b
Kud.ş.ısı
Brusellosis
Şarbon
m.menenjit
Kızıl
Str. Anjit
Sıtma
Kabakulak
Sifiliz
Tüberküloz
Tifüs
Boğmaca
b. dizanteri
Hepatit-c
Kızamıkçık
Afp
OCAK
HASTALIKL
AR
Tablo- 18.Görülen Bulaşıcı Hastalıklar 2009
17
7
17
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
Gonore
AIDS
Toplam
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
1
161
110
1
121
181
295
271
196
1
177
157
181
202
1
4
210
2288
3.1.4. İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli faaliyetler
Bölge Genelinde İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Gerçekleşmesi Muhtemel Riskli
ve Tehlikeli Faaliyetler ve Alınan Tedbirler
Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi
Genel anlamıyla çevre kirlenmesi, insanın çeşitli faaliyetleri sonucu oluşan toksik ve
kirletici sıvı, katı ve gaz atıkların toprağa, suya ve havaya bırakılmaları sonucu, doğanın
ekolojik dengesinin bozulması, insanların ve diğer canlıların zarar görmesi olarak
açıklanabilir. Bu nedenle, çevre kirliliğinin ve tahribatının önlenmesi çalışmalarında
öncelikle, çeşitli faaliyetler sonucu oluşan kirleticilerin, çevreyi kirletici etkilerinin
azaltılması amacıyla denetimlerin yapılması gerekmektedir.
İl genelinde Çorlu Deresi ve Ergene Nehri kirliliği, Marmara Denizi kirliliği, tuğla
fabrikaları alım yerleri, sanayi kuruluşları arıtma çamurları, hava, gürültü kirliliği ve sanayi
kuruluşlarının hızla artması başlıca çevre sorunlarını oluşturmaktadır. İl Merkezinde hava
kirliliğinin önlenmesine yönelik olarak kullanılan yakıtların öncelikle özelliklerinin
belirlenmesi amacıyla, Tekirdağ İli Merkez ve Malkara İlçesindeki kömür ocaklarından
numune kömür alınarak analizleri yaptırılmıştır. Kış sezonu boyunca yakılacak kömür
özellikleri her yıl Mahalli Çevre Kurulu Kararları ile tespit edilip, ayrıca satışı ve yakılması
yasak kömürler belirlenmiştir.
Hava kirliliği ölçümlerine günlük olarak devam edilmiş, bugüne kadar İl merkezinde
değerlerin 09.09.2013 tarih ve 31677 sayılı“Hava Kalitesinin Değerlendirme ve Yönetimi
Genelgesi” , 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı ‘’Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği’’ esasına dayanarak uzun vade ve kısa vade değerlerini aşmaması sağlanmıştır.
Sanayi kuruluşlarından kaynaklanan hava kirliliğinin denetimi için seyyar bacagazı
ölçüm cihazı ile rutin denetimlere devam edilmektedir. Tekirdağ İli genelinde egzoz gazı
ölçümlerine, “2 adet benzinli, 1 adet dizel” ölçüm cihazı olmak üzere, biri sabit diğeri seyyar
iki ölçüm istasyonu oluşturulup İl Merkezi, İlçeler, Beldeler ve Köylerde devam
edilmektedir. Ayrıca 15 adet yetkili servis tarafından egzoz ölçümleri yapılmaktadır. İlimiz
genelinde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne göre sanayi tesislerine rutin denetimler
yapılmakta olup, bu tesislerden alınan haftalık, aylık, üç aylık ve yıllık numunelerin,
Müdürlüğümüz bünyesinde yer alan Su/Atıksu Analiz Laboratuvarında analizleri
yapılmaktadır.
03.12.2013 tarihli 1057 sayılı Tekirdağ Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü’nün yazısı
kurum görüşleri içerisindedir. (Bkz. Ek-12) Bu yazıya göre alınacak tedbirler;
-Bölgede bulunan yerleşim yerinin içme ve kullanma su ihtiyacı su kaynaklar ile
yapıları korunacak,
-İşçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması için işyerlerinde risk faktörleri
belirlenerek çalışanların ihtiyacı olan araç ve gereçlerin noksansız olarak bulundurulacak ve
işçi sayısına bağlı olarak gerekli ve yeterli miktarda ilk yardım malzemeleri temin edilecek,
43
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
-Proje kapsamında patlatma yapılması halinde bölgede yaşayan insanların mal ve can
emniyetine yönelik oluşturacağı tehlikeler göz önünde bulundurularak önceden gerekli
uyarılar yapılacak ve hesaplanmış miktarda patlayıcı kullanıldığında meydana gelecek
titreşimlerin çevrede bulunan yapı ve tesislere zarar vermemesi yönünde gerekli teknik
önlemler alınacak,
-Ocak çevresinde işaretlenen sabit röper noktalarına teknik esaslara uygun olarak
ikaz levhaları asılacak ve etrafı çitle çevrilerek güvenlik tedbirleri sağlanacak,
-Çalışan personele yönetmeliklere uygun insani tüketim amaçlı içme ve kullanma
suyu ile sosyal alan (wc, lavabo) temin edilecek,
-Haşere, kemirici ve diğer zararlılarla karşı gerekli ilaç uygulama mucadelesi
yapılacaktır.
Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı,
Korunması ve Geliştirilmesi
Ekonomik gelişmenin ve sanayileşmenin amacı; insanların refah ve konfor seviyesini
yükseltmektedir. Ancak; havası, suyu, toprağı ve doğal yaşamı tahrip olmuş, dengesiz
kullanımla verimliliğini yetirmiş bir ortamın, istenilen ekonomik devamlılığını sağlaması
mümkün değildir. Doğal kaynakların değerlendirilmesinde uygulanan yanlış politikalar,
erozyon, bilinçsiz tarımsal uygulamalar, kontrolsüz sanayileşme gün geçtikçe doğanın
ekonomi dışı kalmasına sebep olacak ve ülke olarak hedeflerimize ulaşmamızı
zorlaştıracaktır.
Tekirdağ İli genelinde tekstil fabrikalarının yoğunluğu ve aşırı su kullanımı
nedeniyle; gelecek yıllarda su temini konusunda sıkıntılarla karşılaşılacaktır. Yine artan
sanayi nedeniyle 1.sınıf tarım arazileri sanayi bölgeleri olarak değerlendirilmekte olup,
verimli tarım arazileri yok olmaktadır.
Sanayiden kaynaklanan atıksular nedeniyle yer altı su kaynakları da büyük oranda
zarar görmektedir. Çevresel planlama, doğal ve fiziksel çevrede sağlıklı bir ortamın
oluşturulması, çevre kalitesinin yükseltilmesi, tahribatın önlenmesi, doğal kaynakların
korunması ve devamlılığın sağlanması amacıyla yapılan çalışmaların bütünüdür. İnsan
faaliyetleri özellikle sanayileşme sürecinde doğal kaynakları hızla tüketmeye başlamıştır.
Teknolojik gelişme ile insanın daha rahat bir hayat sürmesi sağlanmaya çalışılırken,
tüketilen doğal kaynaklar insanlığın sonunu hazırlamaktadır. Bu amansız çelişki tartışmaları
dünya gündemine sürdürülebilirlik kavramını sokmuştur. Sürdürülebilirlik kavramı,
sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Yani çevre bileşenleri olarak
adlandırılan doğal kaynakların sürdürülebilirliği anlamındadır.
Arazi kullanım planlanması, arazi kaynakları üzerindeki baskılar ekonomik
faaliyetlere bağlı olarak her geçen gün artmaktadır. Bir toplumsal ihtiyacı karşılayan tüm
doğal kaynak tüketen faaliyetler çevresel kaynakların yok olmasını ve bozulmasını
beraberinde getirmektedir. Ancak, toplumsal çıkarlar özel çıkarların önüne geçtiğinde,
toplumun tüm kesimleri ortak bir zeminde buluşabilmektir. Çevre için önemli olan bu
yaklaşımın yaygınlaşması, belli bir yöre için değil aynı zamanda, bir toplum hatta dünyanın
geleceği açısından da önemli bir bakış açısı olacaktır.
44
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin, Sonuçlarının Çevrenin Taşıma Kapasitesini
Aşmayacak Biçimde Planlanması
Planlı bir kalkınma ve ekonomik büyümeyi gerçekleştirirken insan faaliyetleri ile
doğal çevrenin bileşenleri arasında iyi ilişkiler kurulmalıdır. Bu bağlamda Tekirdağ İl Çevre
Müdürlüğünce Çevresel Etki Değerlendirmesi raporu hazırlanması hususunda titiz
çalışmalar yapılmaktadır.
Çevrenin İnsan-Psikososyal İhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması
Tekirdağ İlindeki sanayi kuruluşlarındaki artış ve beraberinde gelen göç çarpık
kentleşmeyi getirmiştir. Şehirlerdeki mimari yapılaşma, yeşil alanların yetersizliği, tarihi,
kültürel varlıkların tahribi ve çevreye uyumsuz faaliyetler, toplum psikolojisini olumsuz
etkilemektedir. Bu olumsuzlukların insanlar üzerindeki etkilerini biraz olsun gidermek için
İl Çevre Müdürlüğü yeşil alan çalışmalarına devam etmektedir.
Proje Konusu Faaliyetten Kaynaklanabilecek İnsan sağlığı ve çevre açısından
riskli ve tehlikeli olabilecek faaliyetler ve bunlara karşı alınacak tedbirler aşağıda
özetlenmiştir:
İşletme sahasına girişin çit ve engellerle sınırlandırılması.
Ocak alanının etrafı tel örgü ile çevrilecek, görülebilecek yerlere uyarı levhaları
asılacaktır. Proje alanında İl Özel İdare Müdürlüğü’nün belirleyeceği sağlık koruma bandı
mesafesi bırakılacak ve uyarıcı tabelalar ile sivillerin alana girmesi ve muhtemel kazalar
önlenmeye çalışılacaktır.
Dikenli tel çit ihatada eşit kollu (L) veya (T) profil demir çit direği kullanılacaktır.
Profil demir kazıkların kol uzunlukları 4 cm., kalınlıkları 4 mm., boyları 150 cm., dört
delikli veya kancalı, dip kısmında çapraz destek kaynaklı (Antrajlı), antipas boyalı olmalıdır.
%25’ten fazla taşlı topraklarda, demir kazıklar yere çakılarak değil açılan çukurlarda taşla
sabitleştirilmelidir.
45
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Şekil- 10. Tel Örgü Dizaynı
Atık barajları ile ilgili alınacak güvenlik önlemleri.
Saha dahilinde yapılacak üretim faaliyetleri neticesinde Proje Tanıtım Dosyasında
belirtilen atıklar oluşacaktır. Oluşan atıklar toprak hafriyat, pasa olarak eklerde verilen
haritada belirtilen döküm alanlarında stoklanacaktır. Dolayısı ile atık barajı söz konusu
değildir.
Atıkların barajda depolanmasında alınacak güvenlik önlemleri.
Atık barajında depolanacak bazalt bulunmamaktadır.
Şevler ve yüksek duvarlarla ilgili alınacak güvenlik önlemleri.
İşletmenin zorunlu neticesi olarak şevler oluşacaktır. Söz konusu oluşacak şevlerin
etrafı gerekli uyarı levhaları ve bantlarla sınırlandırılacaktır. Ayrıca şevler 300 olarak
oluşturulacak şev yükseklikleri 10 m.den fazla olmayacaktır. Şevler ve çevresinde çalışan
personel gerekli bilgilerle donatılacak ve baretsiz alana yaklaştırılmayacaktır.
Hendek, ocak çukurları, yeraltı ocağı girişleri, tasman çukurları, döküm
harmanları, pasalar, atık sahaları, depolama alanları ve benzeri gibi yerlerle ilgili
alınacak güvenlik önlemleri.
İşletme sonucunda ocak çukurları, döküm alanları ve pasa döküm sahaları oluşacaktır.
Söz konusu alanlar tehlike oluşturmayacak şeklide düzenlecektir. Ocak çukurları( şevler)
yukarıda belirtilen şekilde oluşturulacak ve güvenlik tedbirleri alınacaktır. Döküm alanları
görevli personel dışında ki kişi ve hayvanların girişine bantlarla kapatılacak uyarı levhaları
konulacaktır. Döküm alanında ki harmanlar 10 m.den yüksek yapılmayacak, sürekli nemli
tutularak tozuması engellenecektir. Görevli personel sürekli olarak baretli bulunacaktır.
Binalarla ilgili alınacak güvenlik önlemleri.
İşletme faaliyetlerinde saha dahilinde işçilerin barınmasını ve sosyal faaliyetlerini
sağlayabilmeleri maksadı ile binalar yapılacaktır. Söz konusu binalar gerekli mercilerden
izinleri alınarak uygun standartlarda inşa edilecektir. Binalarda oluşabilecek yangın v.b.
46
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
olayların gerçekleşmemesi için gerekli uyarı levhaları bina dışına ve içlerine yerleştirilecek
ve binayı kullanan personel bilgilendirilecektir. Binalarda yangın söndürme ekipmanları, ilk
yardım ekipmanları bulundurulacaktır.
Korunması gereken üst toprak hakkında nitelik ve nicelik bilgileri, verimli üst
toprağın kaybını en aza indirecek sıyırma teknikleri ve seçilen sıyırma tekniği,
malzemenin taşınması, geçici olarak depolanması ve saklanması.
Madencilik işletmeciliği, arazide yapılan diğer kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan
atıklar sonucunda bozulan doğal yapının doğaya yeniden kazandırılması sırasında
Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
Yönetmeliğinin 9. maddesinde belirtilen aşamalar izlenir.
Bölüm 2.3.1’de de beliritildiği üzere, bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması
nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim yöntemi olarak belirlenmiştir. Bazalt üretimi
yapılacak alandaki yer yer gözlenen ortalama 0,3 m kalınlığındaki bitkisel toprak üretim
esnasında zayii olmaması için faaliyet öncesi sıyrılarak alınacaktır. Alınacak bu toprak
üretimin yapılmayacağı uygun bir alanda, doğaya yeniden kazandırma çalışmalarında
kullanılmak üzere 2 500 m2’lik bir alanda depolanacaktır. Bu toprağın rüzgar ve yağmur
erozyonuna uğramaması için üzeri çimlendirilecek ve stoğun etrafına drenaj kanalı açılarak
mlazemenin taşınması engellenecektir.
Proje ile ilgili yapılması planlanan herhangi bir değişiklikte İl Çevre ve Şehircilik
Müdürlüğü’ne müracaat edilecek gerekli izinler alındıktan sonra çalışmalara devam
edilecektir.
Oluşturulan boşlukların ve kazı alanlarının yeniden doldurulması ve tesviyesi.
Sahada yapılan işletme çalışmaları neticesinde şevler oluşacaktır. Şevlerin jeolojikjeoteknik incelemeleri yapılarak duraylılıkları sağlanacaktır. Şev açıları, kademe ve basamak
boyutları uzun-süreli duraylılık dikkate alınarak hesaplanır. Tasarım hesapları, güvenlik
katsayısı dikkate alınarak yapılır ve belirlenen şev açıları ve geometrisi, teknik sınır
değerlerle uyumlu olur. Zorunlu olmadıkça bütün şev yüzeyleri, dayanma duvarı ile
tutulmaksızın doğal hali ile duraylı olacak şekilde düzenlenir.
Şevler mümkün olduğunca traşlanarak normal topoğrafik eğimlere yakın hale
getirilecektir. Basamaklar arası şev açısı 30 dereceden büyük olmayacaktır. Duraylığı
sağlanan şev alanları, işletme esnasında oluşan pasa malzamesi ile doldurulacaktır.
İnsanların dolaşımına açılan alanlarda 3 metreden yüksek kademe ve 5 metreden dar
basamak bulunmayacaktır. Tüm kademeler yeterli güvenlik önlemleri ile donatılmış ve
birbirleri ile yaya olarak ulaşılır biçimde bağlantılandırılacaktır. Bu kapsamda işletme
sonucu oluşturulacak yeni morfolojisi göz önüne alınarak jeolojik-jeoteknik parametrelere
dayalı duraylılık ve/veya kinematik analizleri yapılarak jeolojik risklere karşı duraylılık
sağlayıcı mühendislik önlemleri alınacaktır.
Üretim esnasında oluşan pasa; jeolojik olarak duraylı zeminler oluşturabilecek
bazaltlardandır. Söz konusu bazaltnin şevlere doldurulması ile birlikte çevre topoğrafyası ile
uyumlu hale getirilen alanın jeoteknik incelemesi sonucunda duraylılığının tespiti ile birlikte
stok sahasında depolanmış olan üst toprak oluşan yeni topoğrafyanın üzerine serilecek ve
tesviyesi sağlanacaktır. Bu projelerde iyileştirilen veya taşınan toprağın su ve rüzgârla
aşınma ve dağılmaya karşı gerekli olan drenaj ağları düzenlenecektir.
47
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Arazi genellikle eğimli bir hal alacağından tarım alanı olarak kullanımı söz konusu
olmayacaktır. Bu nedenle oluşan bu alan meteorolojik ve toprak özelliklerine uygun
ağaçların fideleri ile ağaçlandırılacaktır.
Örtü ve atık yığınları, döküm harmanları, pasalar, atık sahaları ve depolama
alanlarının tesviyesi.
İşletme esnasında oluşacak pasalar ve döküm harmanları oluşan şevlerin
doldurulmasında kullanılacaktır. Söz konusu döküm alanları ilk topoğrafik haline geri
dönüşecektir. Dolayısı ile şevlerin doldurulması ile birlikte pasa döküm sahalarında ek bir
tesviye çalışmasına gerek kalmayacaktır.
Bozulan topografyanın morfolojik özelliklerinin dikkate alınarak duraylılığının
sağlanması.
İşletme sonunda şevlerin duraylılığı sağlanarak doldurulması gerçekleştirilerek gerekli
dolgu yapılıp duraylılığı sağlanacaktır. Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları kapsamında
yaptırılacak jeolojik-jeoteknik etütler ile jeomorfolojik öğeler olan topoğrafik eğim, yamaç
yönelimleri, yüzeysel doğal drenaj ağı, obruklar, çığ yatakları, hidrolojik ve hidrojeolojik
özellikler belirlenerek bu veriler ışığında faaliyet alanı çevresi yüzeyden akan veya yağışlar
sonrasında akması olası su akışı açısından yeterince güvenli hale getirilecektir. Güvenliğin
sağlanması için yörede oluşabilecek en hızlı yağışın 15 dakika etkili olduğu varsayımı ile su
yolları, çevre doğal drenaj sistemi yeterli olacak şekilde planlanacak ve alan çevresindeki su
toplama ve akma kanalları, özellikle insanların sürekli bulunacağı ortamın, doğal yüzeyin alt
kotlarında kalacak şekilde projelendirildiği düzenlemelerde, çukur alanın su baskınına
uğraması olasılığına karşı yeterli önlemler alınacaktır. İşletme faaliyetleri sonucunda
yukarıda bahsedildiği üzere şevli bir yapı oluşacak ve çukur alanlar oluşmayacaktır.
Yeniden düzenlenen alanlara üst toprağın geri serilmesi.
İşletme öncesinde yukarıda ilgili başlık altında belirtilen şekilde alınan ve stoklanan
üst toprak jeolojik ve jeoteknik açıdan duraylılığı sağlanan zemin üzerine iş makinaları
vasıtası ile serilecektir.
Kazı boşluklarının suyla doldurulması halinde su kirliliğinin önlenmesi ve su
kalitesinin korunması.
Yapılan işletme faaliyetlerimiz sonucunda oluşacak yeni morfolojide suyun birikeceği
çukur alanlar oluşmayacaktır. Yapı yukarıda da bahsedildiği üzere şevlerden oluşacağından
uygun drenaj sistemi ile alandan doğal yollarla sevk edilecektir. Bu nedenle harhangi bir su
kirliliğinin oluşması mümkün değildir.
Dolgu yapılan alanlarda oluşan suyun denetimi.
Dolgu yapılan alanlarda çukur alanlar oluşmayacağından ve drenaj ağının
yapılacağından dolayı su birikimi olmayacaktır. Yapılacak drenaj ağı ile doğal topoğrafyada
mevcut olan drenaj ağına suyun sevki sağlanacaktır.
48
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yüzey ve yeraltı sularının kirliliğe karşı korunması.
Proje tanıtım dosyasında detayları ile aktarılmış olan üretim projemizde doğal bir
bazalt olan bazalt üreticektir. Üretim çalışmaları neticesinde oluşacak olan katı, sıvı ve
tehlikeli atıklar yönetmelikler ile belirtilen şartlarda muhafaza edilerek bertaraf edilecektir.
İşletmemizde herhangi bir kimyasal atık oluşumu söz konusu değildir. Bu önlemlerin
alınması ile birlikte yüzey ve yeraltı sularının kirlenmesi önlenmiş olacaktır.
Ağaçlandırma.
Faaliyet alanı
ağaçlandırılacaktır.
ağaçtan
yoksun
taşlık
arazidir.
Çevreye
uygun
olarak
Kirlenmiş alanların temizlenmesi.
Faaliyet açık ocak işletmeciliği olup her hangi bir kirletici etkisi olmayacaktır.
Binaların yıkımı ve temel betonlarının sökümü veya farklı kullanımlara sunumu.
Faaliyet kapsamında şantiye binası prefabrik yapılardan yapılacaktır. Söz konusu
binalar faaliyet sonunda sökülerek şirket deposuna nakledilecektir.
Ekipmanların sökümü ve kaldırılması.
Faaliyetlerde kullanılacak olan yerleşik ekipman kırma eleme tesisidir. Söz konusu
tesis parçalardan oluşmakta olup parçalarına ayrılmak sureti ile sökülecek ve karayolu
vasıtası ile şirketin deposuna nakledilecektir. Bunun dışında herhangi bir ekipman sökümü
olmayacaktır.
Altyapı söküm ve temizliği (yollar, enerji ve boru hatları, demiryolları, servis ve
depolama alanlarının kaldırılması).
İşletmenin faaliyeti için sadece elektrik hattı çekilmiştir. Mevcut yollar yeterli olduğu
için ek bir yol yapılmamıştır. İşletme alanına elektrik direkler vasıtası ile getirilmiş olup
işletme faaliyetinin sona ermesi ile birlikte gerekli hukuki prosedür tamamlanarak elektrik
akışı kesilecek ve mevcut alt yapı yerinden sökülerek temizlenecektir.
Atıkların ve artıkların bertarafı.
Faaliyet sırasında oluşması beklenen atıklar ve bu atıkların çevreye olumsuz
etkilerini en aza indirmek için alıanacak tedbirler şöyledir:
Atıksular
Proje kapsamında, personelden ve prosesten kaynaklı atıksular oluşacaktır. Ocak
sahasında çalışacak personelden kaynaklanacak evsel atıksular 19.03.1971 tarih ve 13783
sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün
Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak yapılan;
sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Fosseptikte toplanan atıksu, piyasadan kiralanacak olan
vidanjör tarafından doldukça ücret karşılığında çekilerek Yenice Belediyesi’ne ait atıksu
arıtma sistemine verilecektir. Bertarafına ilişkin belgeler, vidanjör makbuzları ve atıksu
49
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
altyapı tesisi ile yapılan sözleşmeler denetimler sırasında ibraz edilmek üzere 5 yıl boyunca
saklanacaktır.
Üretim çalışmaları ve malzemenin taşınması sırasında, ocak içi yollardan ve servis
yolundan araçların geçmesi ile kalkan tozların etkisinin azaltılması amacıyla ve kırma eleme
işlemleri esnasında tozumayı engelleme amacıyla yapılan sulama işlemi mevsimsel
değişimler göz önünde bulundurularak tüketilecek su miktarının ise yaklaşık 5 304 L/gün
olacağı düşünülmektedir. Fakat kullanılacak olan sulama suyu buharlaşacağından, bu suyun
atıksuya dönüşmesi söz konusu değildir. Kırma- eleme tesisi için kullanılacak su miktarı ise
2 L/ton olacak şekilde;
2 652 ton/gün x 2 L/ton = 5 304 L/gün
Katı Atıklar
Bazalt Ocağında üretim sonucu hiçbir katı atık oluşumu söz konusu olmayıp katı
atıklar çalışacak personelden kaynaklanacaktır.
Personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atık miktarı (DİE verilerine göre) kişi
başına günlük 1,34 kilogramdır. Bazalt Ocağında çalışacak 20 kişinin oluşturacağı evsel
nitelikli katı atık miktarı;
Mevsel-katı = 20 kişi x 1,34 kg/kişi.gün = 26,8 kg/gün olacaktır.
Çalışmalarda kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren paket,
karton, kağıt vb. atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde bulundurularak, kağıt
ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ayrı ayrı toplanacak, biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım
kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır.
Geri kazanımı mümkün olmayan evsel nitelikli katı atıklar ise biriktirildikleri ağzı
kapalı ve içine poşet yerleştirilmiş çöp bidonları içinden periyodik olarak alınıp, Çorlu
Belediyesi Çöp Depolama alanına nakledilecektir. Çorlu Belediyesi ile konu ile ilgili yapılan
sözleşme Ek-11’de bulunmaktadır.
Ocakta çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar (cam, kağıt,
plastik vb.) bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı
atıkların yönetimi 14 Mart 1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005 tarih, 25777 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca 24.06.2007
tarih ve 26562 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine riayet
edilecektir.
İşletilmesi planlanan bazalt ocağında üretim çalışmaları 464 900 m² alanda
yapılacaktır. Proje ömrü yaklaşık 66 yıl olarak hesaplandığına göre yıllık hafriyat miktarı;
464 900 m2 / 66 yıl x 0,30 m = 2 113 m3/yıl’dır.
Bitkisel toprak yoğunluğu 1,5 ton/m3 alınırsa oluşacak hafriyat;
2 113 m3/yıl x 1,5 ton/ m3 = 3 170 ton/yıl olacaktır.
50
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Sahadan alınan bu bitkisel toprak; işletme sonrasında alanda yapılacak arazi ıslah
çalışmalarında kullanılmak üzere, sahada üretim yapılmayan kısımlarda gerekli önlemler
alınarak Çevre Yönetim Planı çalışmalarında kullanılmak üzere düzenli bir şekilde
depolanacaktır. Depolanan bitkisel toprak, su ve rüzgar erozyonundan etkilenmemesi için,
depolanan toprağın üzeri çimlendirilecek ve etrafı yağışlar sırasında oluşabilecek seli
engelleyecek şekilde çevrilecek ve yönlendirici kanallar açılacaktır.
Ambalaj Atıkları:
Tesiste açık ocak işletme yöntemi ile işletilen ocaktan delme ve patlatma ile elde
edilecek bazalt, faaliyet alanı içerisinde kırma-eleme işlemlerine tabi tutulduktan sonra
damperli kamyonlarla satışa sevk edilecek olup tesiste paketleme işlemi yapılmayacaktır.
Çalışmalarda kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren (cam, kağıt,
plastik, naylon, paket, karton, vb.) atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde
bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ve cam atıklar ayrı ayrı toplanacak,
biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır.
24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır.
Atık Yağlar, Yağ Kapları ve Üstübüler:
Bakım ve onarım işlemleri sırasında yağlı üstübü, boş yağ tenekesi, iş
makinelerinden çıkmış eski filtreler gibi tehlikeli atıklar oluşacaktır. Bu atıklar atık
kodlarına göre ayrılarak sızdırmaz ve üzeri kapalı varillerde şantiye sahasının 50 m
kuzeyinde geçici depolanacak ayrıca atık yağlar için kategori analizleri yaptırılacak olup
Atık Yağların Kontrolü Yöönetmeliği EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade
Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen kategorilere göre ayrı
tank/konteynerlerde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Bu işlemler sırasında 30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
“Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Atık yağ değişimi yapılacak saha; taşkın riskinin olmadığı, heyelan, deprem, çığ ve
erozyon bölgeleri, yangın riski taşıyan alanlar ile tarım ve orman arazileri, meskun mahaller
gibi yerlerin olmadığı yerde seçilecektir. Sahanın zemini, beton, sıkıştırılmış kil veya
yangına meydan vermeyen buna benzer maddelerle kaplanarak sızdırmazlık koşulları
sağlanacaktır. Bu alanlarda yağmur suyu birikintilerinin oluşmasını önleyecek şekilde
zemine şekil verilecek ve çevresinde yağmur suyu drenaj kanalları bulundurulacaktır.
Atık sahasının aylık 1 000 kg’ı geçmesi durumunda geçici depolama izninin
alınacağı faaliyet sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir.
Atık Pil ve Akümülatörler
Proje faaliyetleri sırasında açığa çıkabilecek kullanılmış pil ve aküler ile ilgili olarak
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği (APAKY) hükümlerine uyulacaktır. Bu
kapsamda APAKY 13.madde uyarınca atık piller evsel atıklardan ayrı toplanacak, pil
ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak
toplama alanlarına teslim edilecektir. Aynı madde gereği, araçların akümülatörleri
değiştirildiğinde eskisi akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmeler ve araç
51
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim
edeceklerdir. 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiş olan “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar
Proje kapsamında oluşabilecek atık elektrikli ve elektronik eşyalar diğer atıklardan
ayrı olarak kapalı ve geçirimsiz bir zeminde biriktirilecek olup çevre lisansı almış firmalara
verilerek geri kazanımı sağlanacaktır. 22.05.2012 tarih 28300 sayılı Atık Elektrikli ve
Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulucaktır.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Proje kapsamında oluşabilecek atıklar birbirine karıştırılmadan sızdırmasız zemin
üzerinde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. 25.11.2006
tarih ve 26357 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ömrünü Tamamlamış
Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Tehlikeli Atıklar:
Faaliyet alanında yapılacak çalışmalar sırasında kullanılacak yükleyici, ekskavatör,
kırıcı, elek ve kamyon gibi araçların bakım, onarım, yağ ve filtre değişimleri yetkili
operatörlerce saha içerisinde uygun bir alanda yapılacaktır. Değişim sonucu açığa çıkan atık
yağlar, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı varillerde toplanacak, yağlı
üstübü, boş yağ tenekesi, iş makinelerinden çıkmış eski filtreler vb. malzemeler ise
toplanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel
veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir. Atık
sahasının aylık 1000 kg’ı geçmesi durumunda geçici depolama izninin alınacağı, Çevre
Bilgi Sistemine kayıt olunup tehlikeli atık beyanın yapılacağı, bu işlemler sırasında 30
Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği” hükümlerine uyulacağı faaliyet sahibi tarafından beyan ve taahhüt
edilmektedir.
Tıbbi Atıklar:
Bazalt ocağında revir ünitesi bulunmayacağından tıbbi atık oluşumu söz konusu
değildir. Herhangi bir kaza ihtimaline karşı, alanda ilk yardım malzemeleri daima hazır olarak
bulundurulacaktır. Kaza anında işletmede bulunacak araçla, kazazedenin en yakın mesafedeki
sağlık birimine ulaşımı sağlanacaktır. 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı “Tıbbi Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Ancak daha ciddi sağlık ihtiyaçları en
yakın sağlık kuruluşlarında giderilecektir.
Proje kapsamında revir bulunmamaktadır. Bu nedenlerle faaliyet alanında projeye
bağlı tıbbi atık oluşmayacaktır.
Bitkisel Atık Yağlar:
Personelin ihtiyaç duyacağı yemek, yemek firmasından karşılanacak olup oluşacak
bitkisel atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama
bırakılmasının kesinlikle engelleneceği, sızdırmaz bidonlarda toplanarak lisanslı firmalara
52
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
verilmek suretiyle bertaraf ettirilmesinin sağlanacağı, üretim faaliyetlerine başlandığında
yemek firması ile yapılan sözleşme ve yemek firmasının atık yağlarını lisanslı firmalara verdiğine
dair sözleşme Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne verileceği faaliyet sahibi tarafından beyan ve
taahhüt edilmektedir. 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği”ne uyulacaktır.
Pasa ve Proses Atıkları
Bazalt ocağı sahası işletmeye kapandığında eğimli olan topografya, basamaklı bir yapıya
dönüşecektir. İşletmenin başlangıcında yüzeyden alınarak faaliyetin yapılmadığı alanda depolanan
bitkisel toprak ve oluşabilecek pasa, işletme faaliyete kapandıktan sonra basamaklara
ağaçlandırılma yapılabilecek şekilde serilecektir.
İnşaat aşamasında yapılan temel kazı malzemesi tesis alanının bir köşesine geçici
olarak depolanacak, tesis kazısı yapılan yere temel ve perde betonu dökülecek, temel
betonunun boşluklarına ve perde beton aralarına geçici depolanan temel kazı malzemesi
doldurulacaktır. Proje konusu alanda arazinin hazırlanması aşamasında bitkisel toprak
18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve
YıkıntıAtıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak toplanacak ve
depolanacaktır.Depolama işlemi sırasında bitkisel toprağın saklanma sürecinde olabilecek
kayıplar önlenecek ve toprağın kalitesi korunacaktır. Ayrı toplanan bitkisel toprak faaliyet
bittikten sonra tekrar yüzeye serilecektir.
Proje sınırını çizen engellerin kaldırılması.
Faaliyet kapsamında ocak alanının etrafı tel örgü ile çevrilecek, görülebilecek yerlere
uyarı levhaları asılacaktır. Faaliyet sona erdikten sonra iş makinaları ve işçiler yardımıyla tel
örgüler kaldırılacak oluşan boşluklara pasa malzemesi doldurulacaktır.
3.1.5. Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus
hareketleri
Nüfus Değişim Oranı (Nüfus Hareketleri)
Tekirdağ İlinin yüzölçümü 6313 km² olup, kilometrekareye düşen kişi sayısı 1927
yılında 21 kişi iken, 2009 yılında 124 kişiye yükselmiştir. Tekirdağ İlinin ortalama
hanehalkıbüyüklüğü yaklaşık 5.8 iken, 2000 yılında 3.8 kişiye düşmüştür. Son 73 yılda
Tekirdağ İlinin nüfusu yaklaşık beş kat artış göstermiştir. 1927-2000 döneminde Tekirdağ
İlinin nüfus artışı incelendiğinde, en yüksek yıllık nüfus artış hızının % 48.2 ile 1927-1935
döneminde, en düşük yıllık nüfus artış hızının %-7.1 ile 1940-1945 döneminde gerçekleştiği
görülmüştür.
Tekirdağ İlinin 1927-2000 döneminde nüfus artış hızı genel olarak ülke
ortalamasından daha düşük olarak gerçekleşmiş olmakla birlikte, son 15 yılda nüfus artış
hızı ülke ortalamasından daha yüksektir. 1927 yılında Tekirdağ İlinde %26.4 olan şehirde
yaşayan nüfusun payı, 1950 yılına kadar azalmış ve bu yıldan sonrada sürekli bir artış
göstererek 2009 yılında %67.70’e yükselmiştir.
53
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Faaliyet Kaynaklı Gelir Artışı (Ülke Ekonomisine Katkısı) ve İstihdam Durumu
Faaliyetin Ülke Ekonomisine Katkısı
Projenin faaliyete geçirilmesi ile iş sıkıntısı yaşanılan ülkemizde civar köylerde
çalışanlara madencilik sektöründe istihdam yaratılarak ülke ekonomisine katkıda
bulunulmuş olunacaktır.
Projenin Ülke Ekonomisine Katkısı olarak bakıldığında; devlete ödenecek vergi ve
katkı payı (devlet hakkı), sağlanacak istihdam özellikle civar yerleşimler için önem
taşımaktadır.
Kazanılan bazalt kırma-eleme tesisinde işlenmesi sonucu satışı gerçekleşecektir.
Satılacak olan bazaltın tonunun ocak başı satış fiyatı 6 TL olarak belirlenmiştir.
Tablo- 19. Faaliyetin İstihdam Durumu
Personel
Sayısı
Teknik Nezaretçi
Şantiye Şefi
Ateşçi
Ateşçi Yardımcısı
Kamyon Şoförü
Bekçisi
Ekskavatör Operatörü
Yükleyici Operatörü
Vasıfsız İşçi
TOPLAM
1
1
1
1
6
1
2
2
5
20
Çalışma
Ayı
10
10
10
10
10
10
10
10
10
-
Bazalt Ocağı, Kırma – Eleme Tesisinde toplam 20 personelin çalıştırılması
planlanmaktadır. Yakın çevreden temin edilecek personel ile az da olsa yörede istihdam
yaratılacaktır. Yapılacak yatırım ile milli gelire bir katkı sağlanacak, üretimin
gerçekleştirilmesiyle inşaat sektörüne bir katma değer kazandırılacaktır. Bununla birlikte
malzeme kamyonlar ile taşınacağı için bu yörede taşımacılık sektörüne bir girdi sağlanacak
ve ek bir istihdam oluşacaktır.
3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür hizmetleri)
Eğitim (Okullar)
Tekirdağ İli Genelinde 192 Resmi, 7 Özel olmak üzere toplam 199 İlköğretim Okulu,
61 Resmi, 5 Özel olmak üzere toplam 66 Ortaöğretim Okulu, 6 Fakülte, 3 Enstitü, 2
Yüksekokul ve 11 Meslek Yüksekokulu olmak üzere toplam 287 okul bulunmaktadır. Resmi
Ortaöğretim Kurumları bünyesinde 11 Pansiyon, ayrıca Ortaöğretim Yurtlar ve Burslar
Daire Başkanlığı’na bağlı Özel 29 Ortaöğretim, 5 Yükseköğretim Yurdu bulunmaktadır.
Tablo-19’da yıllara göre resmi ve özel okullardaki öğrenci sayıları verilmiştir.
Tablo- 20. Yıllara göre resmi ve özel okullar öğrenci sayıları
TARİH
Resmi Okul
Özel Okul
Toplam
Öğrenci Sayısı
Öğrenci Sayısı
Öğrenci Sayısı
01.10.2002
01.10.2003
110.793
113.736
287
557
111.080
114.293
54
Özel Okul
Öğrenci Sayısı
Oranı
0,26
0,49
Resmi Okul
Öğrenci Sayısı
Oranı
99,74
99,51
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
01.10.2004
01.10.2005
01.10.2006
01.10.2007
01.10.2008
01.10.2009
01.10.2011
117.871
121.978
126.590
127.722
132.360
137.678
143.874
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
1.035
1.386
1.497
1.553
1.635
1.885
2.077
118.906
123.364
128.087
129.275
133.995
139.563
145.951
0,87
1,12
1,17
1,20
1,22
1,35
1,42
99,13
98,88
98,83
98,80
98,78
98,65
98,58
Grafik- 1. Öğrenci Sayıları Dağılımı Kaynak : İLSİS (MEİS)
Hastaneler ve Sağlık Tesisleri
Tekirdağ kent merkezi içerisinde 4 hastane, 13 sağlık ocağı, 57 sağlık evi, 1 verem
savaş dispanseri, 1 ana çocuk sağlığı, 1 halk sağlığı laboratuvarı yer almakta olup, mevcut
betonarme yapı projeleri ile kent içerisinde semt ve mahallelere ayrı ayrı konumlarda
yerleşmiş durumdadır. İl alanı içerisinde sağlık tesisleri 23.7 ha.’lık bir alan kaplamaktadır.
Toplam alan içindeki payı 0.60’tır. Sağlık tesisleri gelişme alanı, merkezde farklı nitelik ve
büyüklüklerde hizmet vermek üzere düzenlenmiştir. Hastanelerin taşıt trafiği bakımından
rahat ulaşılabilir alanlarda olması kararlaştırılmış ve ayrıca yaya aksları ile desteklenerek
ulaşılabilirliğinin artması sağlanmıştır. Hastanelerin ve sağlık tesislerinin etrafı yeşil alan ve
park alanları olarak düzenlenmiştir.
Sosyal ve Kültürel Tesisler
Tekirdağ kent merkezi yerleşiminin sosyoekonomik yapısı içerisinde yer alan sosyal
ve kültürel tesisler büyük ölçülerde bulunmayıp, küçük kent görünümü içerisinde ihtiyaca
cevap verecek tarzda tesislere sahip bulunmaktadır. Kent içerisinde sosyal amaçlı olarak, iki
adet kapalı sinema, bir adet kapalı spor salonu, bir adet stadyum, bir adet Belediye Tiyatro
ve Sinema salonu ile kent sahilindeki Lunapark sayılabilecek tesislerdir.
Kentin kültür yönüyle sahip olduğu tesisler içerisinde, İl Halk Kütüphanesi, İl Halk
Eğitim Merkezi, Tekirdağ Kültür Merkezi, Namık Kemal Evi gibi kültür kaynaklı tesislerin
yanı sıra, eğitim ve öğretim dalında hizmet veren Namık Kemal Üniversitesine bağlı altı
adet Fakülte, üç adet Enstitü, iki adet Yüksekokul, onbir adet Meslek Yüksekokulu, iki adet
55
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Araştırma ve Uygulama Merkezi ile yüzdoksandokuz adet İlköğretim Okulu, altmışaltı adet
Ortaöğretim Okulu yer almaktadır.
3.1.7. Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer
teknik/sosyal altyapı ihtiyaçları
Faaliyet alanında, personelin tuvalet, barınma, yemek gibi ihtiyaçlarının karşılanması
amacıyla prefabrik şantiye binası, tuvalet ve banyo kabini inşa edilecektir. Tuvalet ve banyo
kabini inşa edilmeden önce altına sızdırmasız bir fosseptik çukuru açılacaktır. Faaliyet
kapsamında, içme, kullanma ve sulama suyu Çevrimkaya Köyü içme suyu şebekesinden
alınacaktır (Ek-11).
3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi
Yıllık İşletme Gelirleri
Yıllık üretim 780 000 ton ancak kayıplar haricindeki üretim 663 000 ton olarak tespit
edilmiş olup, tonunun yerinde teslim fiyatı bu yıl için 6 TL tespit edilmiştir.
Yıllık Üretim Geliri = 663 000 ton x 6 TL/ton = 3 978 000,00 TL
Üretim Maliyeti
1. Arama Faaliyet Giderleri : Ruhsatlı alanda sondaj çalışmaları işletme esnasında
gerçekleştirilecek olup muhtemel rezerv olarak gösterilmekte olan alanlar bu çalışmalar ile
ileride işletme izninin alınabilmesi için görünür rezerv haline getirilecektir. Yılda ortalama
500 m.lik sondaj yapıldığını düşünürsek sondaj maliyeti 50,00 TL/m olduğuna göre;
Toplam Arama Faaliyet Giderleri = 500 m x 50,00 TL/m = 25.000,00 TL olarak tespit
edilmiştir. Bu harcama üretime başlandığı aşamada yapılacaktır.Bu maliyet şu aşamada
üretim maliyeti olarak hesaplanmayacaktır.
2. Personel ve İşçilik Giderleri :
Aşağıda ki tabloda, personel için harcanacak miktar 243.000,00TL olarak hesaplanmıştır.
Tablo- 21. Personel ve İşçilik Giderleri
Personel
Sayısı
Çalışma Ayı
Maaş
SSK Primleri
Toplam
Teknik Nezaretçi
1
10
1 200,00TL
280,00TL
14.800,00TL
Şantiye Şefi
1
10
1 700,00TL
280,00TL
19.800,00TL
Ateşçi
1
10
1 000,00TL
280,00TL
12.800,00TL
Ateşçi Yardımcısı
1
10
900,00TL
280,00TL
11.800,00TL
Kamyon Şoförü
6
10
850,00TL
280,00TL
67.800,00TL
Gece Bekçisi
1
10
800,00TL
280,00TL
10.800,00TL
Ekskavatör Operatörü
2
10
1 000,00TL
280,00TL
25.600,00TL
Yükleyici Operatörü
2
10
1 000,00TL
280,00TL
25.600,00TL
10
800,00TL
280,00TL
54.000,00TL
Vasıfsız işçi
5
Maaş Ödemeleri + SSK Primleri İçin Genel Toplam
243.000,00TL
Yıllık Toplam Mesai ve İkramiye v.s.
243.000,00TL
GENEL TOPLAM
56
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Asgari Ücret Tespit Komisyonunun aldığı karar uyarınca Asgari ücret, 16 yaşından büyükler için 1 Ocak
2010′dan itibaren aylık brüt 978,60 TL – aylık net 773,98 TL, 16 yaşını doldurmamış işçiler için ise aylık brüt
839,10 TL – aylık net 674,11 TL, olarak belirlenmiş olup projeye konu olan alanda en düşük maaşı alan işçi
773,00 TL net eline geçecek değer olarak saptanmıştır.
3. Yakıt-Yağ Filtre Gideri : Toplam akaryakıt ve yağ filtre gideri 625.000,00 TL olup
aşağıda hesaplanmıştır.
Tablo- 22. Yakıt, Yağ ve Filtre giderleri
EKİPMANIN
Adı
Adeti
Motor
Gücü
Ç.G.S.
G.Ç.S.
M.F.
Sabit Değerler A.G. (YTL)
Ekskavatör
2
150
250
8
2.42,00TL
0,09084
131.899,68
Yükleyici
2
150
250
8
2.42,00 TL
0,09084
131.899,68
Kamyon
6
80
250
8
2.42,00TL
0,09084
211.039,49
Kompresör
1
40
150
8
2.42,00TL
0,09084
10.551,97
Vagondrill
1
55
150
8
2.42,00TL
0,09084
14.508,97
TOPLAM AKARYAKIT GİDERİ
499.899,79
≈500.000,00
Ç.G.S. = Çalışılacak Gün Sayısı
G.Ç.S. = Günlük Çalışma Sayısı
M.F. = Mazot Fiyatı
A.G. = Akaryakıt Gideri
Yağ filtre gideri de akaryakıt giderinin 1/4’ü kadar olacağından;
Yağ filtre gideri = 500.000,00TL / 4 = 125.000,00 TL
Toplam Akaryakıt + Yağ Filtre Gideri = 625.000,00 TL
4.İşletmeye Geçilmesi Durumunda Alınması Planlanan Makine Gideri :
Tablo- 23. Alınması Planlanan Makine Gideri
Makine Cinsi
Adeti
Maliyet (YTL)
Toplam Maliyet ( TL)
Ekskavatör
2
250.000,00
500.000,00
Yükleyici
2
150.000,00
300.000,00
Kamyon
6
45.000,00
270.000,00
Kompresör
1
25.000,00
25.000,00
Vagondrill
1
30.000,00
30.000,00
TOPLAM
1.125.000,00
5. Bakım-Onarım Gideri : Bakım-Onarım Gideri için yıllık 20.000,00 TL olması
beklenmektedir.
6. Patlayıcı Madde Gideri :
Tablo- 24. Patlayıcı Madde Gideleri
Cinsi
Kullanılacak Miktar
ANFO (43 Kg.lık)
82 623 kg
Powergel Magnum
880 kg
Tavikli Kapsül (Al)
İnfilaklı Fitil
Birim Fiyatı
Yıllık Tutarı (YTL)
1,48 TL
122 282,04
11,60 TL/Kg
10.208,00
880 Adet
1,85 TL
1.628,00
1 300 m
0,95 TL/m
1.235,00
57
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
TOPLAM
135.353,04
7. Elektrik Hattının Çekilmesi İçin Gerekli Maliyet :Elektrik saha içerisinde mevcuttur bu
nedenle hat maliyeti olmayacaktır.
8. Nakliye Giderleri :Kendi kamyonlarımızla nakledeceğimiz için nakliye gideri söz konusu
değildir.
9. Kırma-Eleme Tesisi Giderleri : Kullanılan Elektrik sarfiyatını hesaplarsak;(bulunan
elektrik sarfiyatı 1 saatlik elektrik sarfiyatıdır.)
Tablo- 25. Kırma- Eleme Tesisi Giderleri
1. Band konveyör (500x10000)
4 hp
2. 90 lık Primer Tesis(Titreşimli besleyici+ Çeneli kırıcı)
145 hp
3. Band Konveyör (750x12000)
7,5 hp
4. Darbeli kırıcı
125 hp
5. Band Konveyör (750x21000)
10,5 hp
6. Titreşimli Elek
15 hp
7. 3 koldan kamyonlara yükleme için kullanılan band konveyörler (500x10000)
12 hp
TOPLAM
319 hp
125 hp yaklaşık 90 kwh. Kabul ediliyor ise 319 hp de yaklaşık olarak 230 kwh. olarak
bulunur.
1 ton için kullanılan elektrik sarfiyatı;
230kwh./80ton = 2,875 kwh./ton,
1 yıl boyunca kullanılan elektrik sarfiyatı ise (yılda 663.000 ton üretim yapılacağına göre);
663.000 ton/yıl x 2,875 = 1 906 125 kwh./ yıl
1 kwh. elekrikin maliyeti ise yaklaşık 0,112 TL olarak düşünülürse; yıllık elektrik
sarfiyatımız:
0,112 TL/kwh x 1 906 125 kwh/yıl = 213.486,00 TL olarak hesap edilir.
10. Genel Giderler : İşletme ve ürüne yönelik reklam, ilan, haberleşme ve
masrafları için yıllık 18.000,00 TL lik bir harcama öngörülmüştür.
kırtasiye
11. Yıllık Ruhsat Giderleri : İşletme ruhsatı alındıktan sonra yıllık ruhsat harcı ödenecek
olup bu değer 2014 yılı için 4 839,60 TL dır.
12. Toplam Üretim Maliyeti :
Tablo- 26. Toplam Üretim Maliyetleri
Maliyeti Oluşturan Kalemler
Maliyeti
Arama Faaliyet Giderleri
-----------------
Personel ve İşçilik Giderleri
243.000,00 TL
Yakıt-Yağ Filtre Giderleri
625.000,00 TL
Makine Alım Giderleri
-------------------
Bakım Onarım Giderleri
20.000,00 TL
Patlayıcı Madde Giderleri
135.353,04
58
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Elektrik Hattı Maliyeti
-------------------
Nakliye Giderleri
--------------------
Kırma-Eleme Tesisi Giderleri
213.486,00 TL
Genel Giderler
18.000,00 TL
Yıllık Ruhsat Gideri
4 839,60TL
TOPLAM ÜRETİM MALİYETİ
1.259.678,64 TL
Yıllık İşletme Giderleri (Sabit ve Değişken Giderler)
Tablo- 27. Yıllık İşletme Giderleri
Gider Kalemleri
Tutar ( TL)
S.G. %
S.G.T.( TL)
D.G.T. ( TL)
Arama Faaliyet Giderleri
-----------------
---
------
------------
Personel ve İşçilik Giderleri
243.000,00 TL
15
36.450,00
206.550,00
Yakıt-Yağ Filtre Giderleri
625.000,00 TL
15
93.750,00
531.250,00
Makine Alım Giderleri
-------------------
---
-------
-----------
Bakım Onarım Giderleri
20.000,00 TL
10
2.000,00
18.000,00
Patlayıcı Madde Giderleri
135.353,04TL
15
9.982,2
56.565,80
Elektrik Hattı Maliyeti
-------------------
--
------
---------
Nakliye Giderleri
--------------------
---
------
---------
Kırma-Eleme Tesisi Giderleri
213.486,00 TL
15
32.023,00
181.463,00
Genel Giderler
18.000,00 TL
15
2.700,00
15.300,00
4 839,60 TL
10
483,60
4 356,00
40.000,00 TL
15
6.000,00
34.000,00
Yıllık Ruhsat Gideri
Amortismanlar
TOPLAM YILLIK GİDERLER
1.299.678,64 TL
S.G. % = Sabit Gider Yüzdesi
S.G.T . = Sabit Gider Toplamı
D.G.T. = Değişken Gider Toplamı
Yıllık İşletme Karı
İşletme karı aşağıdaki gibi hesaplanır ;
Yıllık İşletme Karı = Yıllık İşletme Geliri – Yıllık İşletme Gideri
= 3 978 000,00 –1.299.678,64 TL
= 2 678 321,36 TL
3.1.9. Projeden etkilenen yerleşim yerleri
Saha sınırlarına en yakın yerleşim birimi 635 m güneyinde bulunan Çevrimkaya
Köyü ve 700 m kuzeyinde bulunan Balabanlı Köyü’dür. Bunun dışında sahaya BalabanlıMuratlı asfaltına bağlanan 915 m’lik yol ile ulaşılabilmektedir. Ruhsat alanı Muratlı’ya 10
km, Balabanlı’ya 915 m ve Tekirdağ’a 16 km uzaklıkta bulunmaktadır.
3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü
Sahada yıllık üretim miktarı 780 000 ton/yıl olarak planlanmaktadır. Buna göre;
Projenin ekonomik ömrü
= Toplam Görünür Rezerv / Yıllık Üretim
59
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
= 52 068 800 ton / 780 000 ton/yıl ≈ 66 yıl’dır.
3.2. Diğer Hususlar
Proje kapsamında belirtilecek başka bir husus yoktur.
60
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN
KULLANIMI (Bölgesel ve çalışma alanı baz alınarak mevcut ve planlanan durum
verilmelidir)
4.1. Arazi Kullanım Ve Mülkiyet Durumu
Arazi Varlığı
İlin Toplam arazi varlığı 621.788 hektardır. Bu sahanın %63,17’ si işlenen tarım
arazisi (3.940.603,6 da ) ve % 36.63’ ü de (2.277.276,4 da) çayır ,mera , orman ve tarım dışı
arazilerden oluşmaktadır.
Kullanma Durumu
Tablo-27’de Tekirdağ İlinde işlenen tarım alanlarının dağılımı yer almaktadır.
Tablo- 28. İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı 2011
a. Tarım ve Hayvancılık
Genel Tarımsal Yapı
Tekirdağ İlindeki en önemli tarla bitkisi buğdaydır. 2011 yılı buğday üretimi 430
kg/da. verim ile 822601 ton civarında olmuştur. Türkiye’nin buğday verim ortalaması 200
kg/da.’dır. İlde uygulanan gelişmiş üretim teknikleri, çiftçinin bilinçli olması, bölge
koşullarına adaptasyonu yüksek çeşitler kullanılması buğday üretimindeki başarıyı olumlu
yönde etkileyen etmenler olmuştur. İlde üretimi yapılan çeşitlerin tamamı yabancı menşeli
olup ekmeklik çeşitlerdir, makarnalık buğday üretimi çok azdır.
Tarla alanlarının yaklaşık %37,98’inde ayçiçeği üretimi yapılan İl, Türkiye ayçiçeği
üretiminin yaklaşık olarak %25’ini karşılamaktadır. İlin ayçiçeği üretimindeki bu
başarısında hibrit kullanılması ürünün destekleme alımları politikası kapsamında olması,
bölgede yağ sanayiinin gelişmiş olması pazar garantisinin olması ile yetiştirici alışkanlıkları
sayılabilir.
İlin bitkisel üretim konularından biride bağcılık olup daha ziyade Şarköy, Malkara ve
Merkez ilçelerinde yaygındır. Meyveciliğin çoğu bu bağların içinde yapılmaktadır. Üretimi
61
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
en fazla olan meyveler de erik, elma, armut, ayva, kiraz ve cevizdir. Meyvelerin tamamı iç
tüketimde kullanılmakta olup, az bir kısmı pazarlarda değerlendirilmektedir. Zeytin üretimi
ise sadece Şarköy ilçesinde yapılmaktadır. 2011 yılı itibariyle Şarköy İlçesinde 7287,70 ton
zeytin elde edilmiştir. İldeki çiftçi ailelerinin tarla ziraatı ile geçimlerine yetecek miktarda
gelir elde etmelerinden dolayı sebze tarımı sınırlı kalmıştır. İlde en fazla üretilen sebzeler:
karpuz, domates, pırasa, biber, kavun, hıyar, lahanadır.
a.1. Sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü
Ülkemiz topraklarına genel olarak bakacak olursak, 78 milyon hektar yüzölçümünün
28 milyon hektarında (%35,6) tarım yapılmakta, yüzölçümü 621.788 hektar olan Tekirdağ
İlinde ise 458.614 hektarında (%74) nadassız kuru tarım, sulu tarım, yetersiz sulu tarım, bağ
ve bahçe tarımı yapılmaktadır. Ülkemizde kalkınmaya paralel tarım toprakları, gittikçe artan
şekilde konut, sanayi ve kamu sektörü yatırımları gibi amaçlarla kullanılmaya başlanmıştır.
Bu nedenle Trakya ve Tekirdağ İlinde verimli tarım alanları yok olmuştur. Bunun yanında
ekonomik sebepler öne sürülerek karayollarının verimli alanlardan geçmesi ve buna bağlı
yatırımların çevreye yapılması tarım alanlarına zarar vermektedir.
Üreticilerin sadece %18’i (ülke genelinde) şehirleşme ve sanayi alanı genişlemesini
tehdit unsuru olarak görmektedir. Bunun dışında yapılan görüşmelerde çiftçiler tarımsal
gelirlerinin günden güne düştüğünü belirtmekte, arazilerinin şehirleşme ve sanayi alanı
olarak değer kazanması ile elde edecekleri parayı, tarım dışındaki alanlara yatırarak
geleceklerini güvence altına almak istemektedirler.
Fakat tarım dışında mesleki deneyimi olmayan üreticilerin bunu başaramadıkları ve
büyük bunalımlar yaşadıkları görülmektedir. Bu nedenle tarım alanlarının korunması,
amacına uygun olarak kullanılması ve hangi şartlarda amacı dışında kullanılacağının
belirlenmesine yönelik 10 Ağustos 2001 tarih ve 24489 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
“Tarım Arazilerinin Korunması ve Kullanılmasına dair Yönetmelik” uyarınca tarım
alanlarının tarım dışı amaçla kullanılması konusunda izin verme yetkisi Köy Hizmetleri
Bölge Müdürlüğünden alınıp Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bünyesine verilmiştir.
Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ İllerini kapsayan Ağustos 2009 tarihli “1/100.000
Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı, Plan Açıklama
Raporu”nda yer alan bilgilere göre, Trakya Alt Bölgesi’nde; tarımsal niteliği sulu tarım
arazisine uygun olduğu halde, daha düşük verimli kuru tarım arazisi şeklinde kullanılan
409.225 ha arazi bulunmaktadır. Bu arazilerde, sulu tarıma uygun olduğu halde kuru tarım
yapılması, gerek verim miktarı gerekse ürün çeşitliliği açısından düşünüldüğünde önemli
düzeyde milli gelir kaybına neden olmaktadır. Ayrıca sulu tarımda kullanılabilen ürün
çeşitliliği, münavebe ve polikültür tarım şekline daha çok olanak sağlamaktadır.
Biyoçeşitliliği sağlayan polikültür tarım ise özellikle fauna çeşitliliği sağlayarak, zararlılara
karşı önemli avantajlar sağlamakta, daha az insektisit ve pestisit kullanılmasına yardımcı
olmaktadır. Bahse konu açıklama raporuna göre, potansiyel sulu mutlak tarım arazileri,
özellikle bölgenin orta kısımlarında yer almakla birlikte parçalı bir dağılım göstermektedir.
Bu alanların 54.536 hektarlık kısmı I. Sınıf Tarım Arazisi olup, Kırklareli ilinin Lüleburgaz
ve Pınarhisar ilçelerinde, Edirne ilinin; Keşan, İpsala, Merkez ve Havsa ilçeleri ile Tekirdağ
ilinin Saray ilçesinde yer almaktadır. Diğer potansiyel sulu tarım arazileri ise II. Sınıf Tarım
Arazisi niteliği taşımaktadır. Potansiyel sulu tarım arazilerinin özellikle mevcut kullanım
şekline bakılarak kıymetlendirmelerinin yapılması, tarım dışı kullanım riskini de
artırmaktadır. Bu nedenle, bu değerli arazilerin kuru tarım kullanımının sürdürülmesi,
özellikle kamu yararı değerlendirmeleri ile tarım dışına çıkartılma baskısını oluşturmaktadır.
62
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Potansiyel sulu tarım arazilerinin sulu tarıma kazandırılması için devlet yatırımları ile
projeler üretilmeli ve hızla uygulanmalıdır.
Tablo-28’de Tekirdağ İlinde arazi kullanım yetenek sınıflarına göre sulanan tarım
arazileri ile yetersiz sulu tarım arazilerinin dağılımı yer almaktadır.
Tablo- 29. Arazi Kullanım Yetenek Sınıflarına Göre Sulanan Tarım Arazileri İle Yetersiz Sulu Tarım
Arazilerinin Dağılımı (1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı,
Plan Açıklama Raporu, 2009)
Arazi Kullanma Yetenek Sınıfları
Sulu Tarım (ha.)
Yetersiz Sulu Tarım (ha.)
I.Sınıf
14.921
8.722
II.Sınıf
7.479
2.064
III.Sınıf
1.483
3
IV.Sınıf
228
V.Sınıf
VI.Sınıf
VII.Sınıf
-
Ayrıca “Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama
Bölümü” tarafından yapılan çalışmalarda Trakya Bölgesindeki tarım alanlarının yaklaşık
% 40’ı kuru tarıma uygun arazi olmakta ve Sulanabilir alanların ise % 8,8’inin sulanabildiği
belirtilmektedir. Bahse konu araştırmaya göre, bölgede sulama yöntemi olarak “yüzey
(salma) sulama yöntemi” kullanılmakta bu nedenle sulama suyu sarfiyatı yüksek olmaktadır.
Damla ve yağmurlama tekniklerinin kullanıldığı yöntemlerin tercih edilmesi ile önemli
ölçüde su tasarrufu sağlanmış olacaktır. (Kaynak: “Trakya Bölgesi Su Kaynaklarının Geliştirilmesi ve
Sulu Tarım Uygulamaları: Mevcut Verilerin Sorunların Çözümü İçin Analizi”; İstanbulluoğlu ve arkadaşları,
2006)
a.2. Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları
İşlenen tarım alanları beş grupta incelenmiştir. Bunlar; tarla arazisi, bağ arazisi,
sebze arazisi, meyvelik ve zeytinlik arazidir. Grupların toplamdan aldıkları paylar aşağıda
görülmektedir.
Tablo- 30. İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı
İlçeler
Tarım Alanı
(da)
Merkez
756.939,0
Çerkezköy
132.896,0
Çorlu
633.987,0
M.Ereğlisi
138.480,0
Hayrabolu
650.067,0
Malkara
745.815,0
Muratlı
324.428,0
Saray
318.640,0
Şarköy
153.284,0
3.854.536
Tekirdağ
Çayır-Mera
(da)
45.343,0
13.422,0
32.295,9
3.905,6
98.015,8
80.108,7
18.718,8
31.730,8
2.244,0
325.784,6
Orman-Funda ve Diğer
Araziler (ha)
165.100
101.440
21.810
222.370
3.880
268.720
257.540
1.040.860
Bitkisel Üretim
İlde bitkisel ürün denilince ilk akla gelenler buğday ve ayçiçeğidir. Söz konusu bu
ürünler tarla alanlarının takriben %88,16’sında ikili münavebe şeklinde üretilmektedir.
63
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Diğer önemli bitkisel ürünler arasında arpa , kuru soğan ve şeker pancarı sayılabilir.
Ayrıca mısır, fiğ ve yonca gibi yem bitkileri de üretilmektedir.
Tarla Bitkileri
Tablo- 31. 2011 Yılı Tarla Bitkileri Üretimleri (ton)
Ürün Grupları
Ekim Alanı (da)
Tahıllar
2.108.735
Yağlı Tohumlar
1.488.755
Yumru Bitkileri
23.190
Yem Bitkileri
85.996
Endüstri Bitkileri
5.850
Baklagiller
5.720
3.718.246
Toplam
Oranı (%)
56,7
40,0
0,6
2,3
0,2
0,2
100,0
Buğdaygiller
Tekirdağ İlinde önemli bir baklagil üretimi yoktur
Yem Bitkileri
Tarım İl Müdürlüğünden alınan bilgilere göre; yem bitkileri üretimini arttırmak ve
hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla, 1995 yılında başlayıp 2011 yılında sona eren Çayır
Mera Yem Bitkileri ve Hayvancılığı Geliştirme Projesi’nin gerekliliği düşünülerek 20112011 yılları arasında uygulanmak üzere 5 yıl süre ile uzatılmış, adı Çayır Mera ve Yem
Bitkileri Üretimini Geliştirme Projesi olarak düzeltilmiştir. Proje Hayrabolu ve Malkara
İlçelerinde 5 köyde yürütülmüştür.
Proje kapsamında gerekli eğitim çalışmaları yapılarak ;2011-2011 üretim sezonunda
öncelikle Macar Fiği üretiminde sorun olan ve çiftçilerin ihtiyacı olan Macar Fiği
tohumluğunun çiftçilerin kendilerinin üretmesi amacıyla 10000 Kg Macar fiği tohumu
alınarak,sözleşmeyle seçilen 75 çiftçiye dağıtılmıştır.
Kadastro çalışmaları daha önceden tamamlanmış olan İlimizde Tarım ve Köyişleri
Bakanlığınca ülke genelinde 4342 sayılı yasa çerçevesinde yürütülen mera tespit tahdit,
tahsis ve ıslah çalışmalarının başlangıcında köy mera varlıkları tespit edilmiştir. Kadastro
Müdürlüklerinden alınan belgelere göre İlin mera varlığı 31.630,05 hektardır. Çalışmanın
başlangıcından bu yana ilde mevcut (İlçe merkezleri dahil) 291 yerleşim ünitesinde ve tespit
çalışması tamamlanmış bulunmaktadır.
Tespit yapılan yerleşim ünitelerinde ise 31.630,05 hektar mera varlığı belirlenmiştir.
Bu sahanın tamamında aplikasyon ihalesi yapılmıştır. Yapılan 4 ihale tamamlanmış olup,
tamamlanan sahalarda tahsis çalışmaları devam etmektedir.
64
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Mevcut sulanabilir alanların tam değerlendirilmesi, üretimin artırılması,
hayvancılıkta öngörülen kaliteli kaba yem açığının giderilmesi, yetiştirme tekniklerinin
yanında rotasyon tekniklerinin benimsetilmesi, sulama suyu kullanım randımanının
yükseltilmesi ve kırsal alanda geliri arttırmak amacıyla 1995 yılında İlimizde uygulanmaya
başlanılan projeye 2001-2004 yıllarında da devam edilmiştir. 2004 yılında 3250 dekar
silajlık mısır, 9234 dekar macar fiği,1736 dekar yonca, ekimi gerçekleştirilmiştir.
Tablo- 32. Yem Bitkileri Üretim Alanları (da)
Destekleme kapsamında yer alan ve İlde ekiliş oranı yüksek olan yem bitkilerinin
son yıllardaki ekiliş miktarlarına genel olarak bakılacak olursa destekleme çalışmaları
başladıktan sonra ekim alanlarında bir artış olduğu gözlenmektedir.
İlde 2011 yılı içinde hazırlanan ve 3.159.243,419 dekarlık bir alanı kapsayan D.G.D
çalışmalarında 31.083.901,00 TL’yi bulan hak ediş belgesi düzenlenmiştir. Yem bitkileri
üretiminin desteklenmesi çalışmaları kapsamında 6171 çiftçiye toplam 4.609.657,206 TL
destekleme yapılmıştır.
Bahçe Bitkileri
Meyve Üretim
Bitkisel üretimde önemli faaliyet kollarından birisi de bağcılıktır. İlin toplam bağ
alanı 2011 yılı verilerine göre 62.699 dekar (meyve veren ve vermeyen) olup, bağlardan
63.142 ton yaş üzüm elde edilmiştir. Bağcılık daha çok Şarköy ve Merkez İlçesinde
yaygındır. Diğer İlçelerde ise daha ziyade aile ihtiyacına yönelik olacak şekildedir.
İlde üretimi yapılan 63.142 ton üzümün yaklaşık % 96,10’u (60.677,5 ton) şaraplık
olup kalan kısmı ise sofralık olarak değerlendirilmektedir. Eski plantasyon bağ alanlarında
ağırlıklı olarak görülen altı adet sofralık (Cardinal, Çavuş, Hamburg misketi, İtalya,
Alfoslavalle, Hafızali) yedi adet de şaraplık üzüm çeşidi bulunmaktadır. Yapıncak çeşidi
üzüm ise sofralık ve şaraplık olarak da kullanılabilmektedir.
65
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İlde ticari amaçlı meyvecilik fazla gelişmemiştir. Kapama meyve bahçesi yok
denecek kadar az olup dağınık şekilde çoğunlukla da bağ içerisinde yer almaktadır. Üretimi
en fazla olan meyveler erik, elma, armut, ayva, kiraz ve cevizdir. 2002 yılında projesi
hazırlanan kiraz üretimini geliştirme projesi geliştirme çalışmaları çerçevesinde 480 dekar
ve 2003 yıllarında 250 dekar yeni kiraz bahçesi kurulmuştur. Projeye 2004 yılında da devam
edilmiş ve 427 dekar kiraz bahçesi kurulması çalışmaları sürdürülmüştür.2011 yılında ise
481 dekar,2011 yılında da Özel İdare ,belediye başkanlığı kaynağı ile toplam 2080 dekar
alanda kapama kiraz bahçesi tesisi gerçekleştirilmiştir.
Meyvelerin tümü iç tüketimde kullanılmakta olup döküm zamanında üretimi daha
fazla olanlar pazarlarda değerlendirilmektedir.
Zeytin üretimi ise sadece Şarköy İlçesinde yapılmakta iken son yıllarda Merkez
ilçede de kapama zeytin bahçeleri tesis edilmektedir. 2011 yılı itibariyle Şarköy İlçesinde
17.247,5 dekarlık alandaki kapama zeytinlik ile dağınık durumdaki toplam meyve veren
452.672 adet zeytin ağacından 5.322,7 tonu sofralık, 1.955,6 tonu da yağlık olmak üzere
toplam 7.278,3 ton zeytin elde edilmiştir.
Türkiye alkol ve alkollü içkiler endüstrisi için önemli meyvelerden üzüm, ağırlıklı
olarak Tekirdağ İli Merkez ve Şarköy İlçesinde üretilmektedir.
Sofralık Üzüm çeşitleri
Cardinal : Erken olgunlaşan bir üzüm türüdür. Temmuz ayı sonlarına doğru yetişmektedir.
Yapıncak : Halk dilinde “Kınalı Yapıncak” olarak anılır. Yerli ve sofralık bir üzüm türüdür.
Hasat dönemi Eylül ve Ekim aylarıdır.
Alphonse : Halk dilinde “Alfonos” olarak isimlendirilen siyah renkli bu üzüm türünün hasat
dönemi Ağustos ayının 2. yarısı ve Eylül ayıdır.
Kürt Üzümü : Yerli çeşit bir sofralık üzüm türüdür.
Çavuş Üzümü : Beyaz renkli olan bu üzüm türünün hasat dönemi Ağustos ayının birinci
yarısıdır.
Muscat : Beyaz renkli olan bu üzüm türünün hasat dönemi de Ağustos ayının ilk yarısıdır.
Şaraplık Üzüm Çeşitleri;
Gamay : Fransız menşeyli olan siyah renkli bu üzüm türü yüksek kalitede şarap elde
edilmesinde değerlendirilir. Hasat dönemi Eylül ayı başıdır.
Semillon : Halk dilinde “Simyon” olarak geçen beyaz renkli olan bu üzüm türünün hasad
dönemi Eylül ayının ilk yarısıdır.
Cinsaut : Halk dilinde “Şensu” olarak adlandırılan Fransız menşeyli olan bu siyah renkli
üzümün hasat dönemi Eylül ve Ekim ayıdır.
Karalahna : Siyah renkli olan bu yerli üzüm türünün hasat dönemi Ekim ayıdır.
Sebze Üretimi
İlin Tarımsal Gayri Safi Üretim değeri içerisinde %5,44’lük paya sahip sebzelerin
değer bakımından en önde geleni %38,37 ile karpuzdur. Bu ürünü sırasıyla ,domates , kavun
ve hıyar takip etmektedir. Tekirdağ’da bu ürünlerin dışında pazar için üretim
yapılmamaktadır.Yetiştirilen sebzeler aile içi ve dahili pazara dönüktür.
Pazarlama güçlüklerinin olması, fiyat ve pazar garantisinin olmayışı, sebze gurubu
ürünlerin üretiminin fazla işgücü istemi, sulama tesislerinin yeter düzeyde olmayışı yanında
ilde üretilen diğer ürünlerden görece yüksek randıman alınmasına ilave olarak sebze işleme
66
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
sanayiinin olmayışı da sebzeciliğin gelişmesini engellemektedir. Kavun-karpuz üretimi
Çorlu, Marmara Ereğlisi, Malkara, Şarköy ve Merkez ilçede yoğunluk kazanmaktadır.
Süs Bitkileri
Bölgede üretimi yapılan süs bitkisi bulunmamaktadır.
a.3. Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları
Tarımsal gayri safi üretim değerimizin % 25,74 ünü oluşturan hayvancılık alt sektörü
Tekirdağ İli için önem taşıyan diğer bir tarımsal faaliyet koludur. Son yıllarda ilde
hayvancılık, özellikle de süt hayvancılığı ekonomik konjüktürden olumsuz etkilenerek
beklenilen gelişmeyi gösterememiştir. 2011 yılı tarımsal gayri safi üretim değerleri dikkate
alındığında hayvansal üretimin, tarımsal üretim içindeki %0,93‘lük artma olmuştur.2011
yılına göre son yılda büyükbaş hayvan sayısında %2,76’lik artış ile 131.367 sayısına
ulaşılmıştır.
Meraya dayalı hayvancılık kolu olan küçükbaş hayvancılıkta ise uzun yıllardır
görülen azalma bu yıl yerini yükselişe bırakmıştır. 2011 yılında 161.467 olan küçükbaş
hayvan varlığı 2011 yılında %6,58 artarak 172.085 baş olarak tespit edilmiştir.
Bilindiği gibi hayvansal ürünlere gün geçtikçe artan talebin karşılanmasında hayvan
sayısını artırmak ve birim başına verimi yükseltmek gibi iki seçenek mevcuttur. Hayvan
sayısının sürekli olarak artırılması mümkün ve ekonomik olmadığından hayvan başına
verimin yükseltilmesi gerekmektedir. Bu da ancak ırk ıslahı ve çevre şartlarının
iyileştirilmesi ile mümkündür. Irk ıslahı amacıyla İlimizde suni tohumlama çalışmaları
yoğun bir şekilde sürdürülmektedir. Yerli ırkların ıslahı ve mevcut popülasyonun üstün
verim özelliklerinin muhafazası amacıyla 2011 yılında serbest çalışan kuruluşlar ve veteriner
hekimler tarafından tohumlanan toplam hayvan sayısı bir önceki yıla göre %17,97 oranında
artarak 61.604’e ulaşmış bulunmaktadır.
67
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 33. Tekirdağ İli Hayvancılığının 1995-2011 Yıllarına Göre Karşılaştırılması
68
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
1999-2011 yılları arasında büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısını gösteren grafik
aşağıda yer almaktadır.
Grafik- 2. Büyükbaş ve Küçükbaş hayvan Sayısı, 1999-2011
Büyükbaş Hayvancılık
İlçelere göre büyükbaş hayvan varlığı aşağıda verilmiştir.
Tablo- 34. Büyükbaş Hayvan Varlığı, 2011
İl sığır varlığının %41 ‘i Malkara İlçesinde bulunurken bunu Hayrabolu ve Merkez
ilçeleri izlemektedir. İlde hemen hemen yerli sığır bulunmamaktadır.
69
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Küçükbaş Hayvancılık
Tablo- 35. Bölgedeki Küçükbaş Hayvan Verileri, 2011
Kümes Hayvancılığı (Kanatlı Üretimi)
Tablo- 36. Kanatlı Hayvan Varlığı, 2011
Su Ürünleri
Tekirdağ İli tarımsal gayrı safi üretim değeri içinde %1,07 payı olan su ürünleri
üretimi ağırlıklı olarak Merkez, M.Ereğlisi ve Şarköy kıyı şeridinde yapılmaktadır. Deniz
balıklarının yanı sıra iç sularımızda Tarım İl Müdürlüğünce yürütülen balıklandırma
çalışmalarıyla “Aynalı Sazan” üretimi yapılmaktadır. Yapılan balıklandırma çalışmaları
sonucunda balıklı gölet sayımız 74’e ulaşmıştır. Balıklandırılan gölet sayısının fazlalığına
rağmen kiralanmak suretiyle avlanmaya açılan gölet sayısı ise 1’dir. Karaiğdemir Baraj
Gölü 02.07.1998 tarihinden itibaren 5 yıllığına (ilk yıl kira bedeli 400.000.000TL) kiraya
verilmiştir.
İlimizde su ürünleri konusunda faaliyet gösteren 5 adet fabrika mevcut olup
bunlardan dördü Avrupa Birliği ülkeleri ile AB dışı ülkelere su ürünlerini işleyerek ihracat
yapmaktadır.Başta Yunanistan olmak üzere İtalya, İspanya, Bulgaristan ve Hollanda’ya
ihracat gerçekleştirilmiştir.
70
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 37. Deniz Ürünleri Gayri Safi Üretim Değerleri, 2011
Kürk Hayvancılığı
Konu ile ilgili bilgilere ulaşılamamıştır.
Arıcılık ve İpek Böcekçiliği
Konu ile ilgili bilgilere ulaşılamamıştır.
Organik Tarım
Tekirdağ İlinde tarımsal faaliyetler içerisinde organik tarım yapılmamaktadır.
b. Orman Alanları
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
71
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır. Faaliyet alanında alınacak önlemlerle birlikte olumsuzluklar etki azaltıcı
tedbirler alınacaktır.
Açık ocak işletme esnasında açığa çıkacak hafriyat, pasa vb. malzemenin
stoklanacağı alan orman alanları dışındadır. Benzer şekilde madencilikle ilgili tesislerin
yapımı planlanırken öncelikle orman alanı dışında alternatif sahalar araştırılacak olup, bunun
mümkün olmaması halinde ruhsat sahası içerisinde orman içi açıklık veya bozuk orman
alanı tercih edilecektir.
Orman alanları için kamulaştırma söz konusu değildir. Bu alanda 6831 Orman
Kanununun 16. Maddesi gereğince izin alınacaktır.
Tekirdağ’daki orman alanları güneybatı bölümündeki Merkez, Şarköy ve Malkara ile
Kuzeydoğu bölümünde yer alan Saray, Çerkezköy bölgesinde yer almaktadır. Yöre
ormanlarının %61’i meşe baltalığı olup, %39’u çam, kayın, koru ormanları ve ağaçlandırma
sahalarıdır.
Tekirdağ İli ormanlarında 10 yılda bir yenilenen amenajman plânlarına uygun olarak
yıllık ortalama, koru ormanlarında 17.984 m³ tomruk, direk, sanayi odunu, baltalıklarda ise
176.412 ster yakacak odun ürünü alınarak işletilmektedir.
Tekirdağ İlinin Orman Varlığı Tablo-37’de verilmiştir.
Tablo- 38. Tekirdağ İlinin Orman Varlığı
b.1. Ağaç türleri miktarları ve kapladığı alan büyüklükleri
İl’de yenilenen orman amenajman plânlarına göre 37.782 ha. ağaçlandırma alanı
bulunmaktadır. Şimdiye dek 20.338 ha. alan ağaçlandırılmıştır. Bunun dışında Tekirdağ
Valiliğinin önderliğinde Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ile birlikte köy koruları ve köy
ağaçlandırmalarına da başlanılmış ve yılda ortalama 80 bin fidan devlet vatandaş işbirliğiyle
dikilmiştir. Ağaçlandırmalarda yanan orman alanlarına halkın piknik yeri ihtiyacını
karşılayacak alanlara öncelik verilmektedir.
Tekirdağ İl ve İlçelerindeki tüm ormancılık faaliyetlerini Tekirdağ Orman İşletme
Müdürlüğü yürütmektedir. Tekirdağ Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı Bahçeköy, Malkara,
Çerkezköy ve Saray Şefliklerinde 4 adet orman satış deposu, bulunmaktadır. İşletme
Müdürlüğü dahilinde 21.000 ha. olan ibreli ağaçlandırma alanları olup 1.derecede yangına
hassas bölgedir. Orman yangınları ile mücadele amacıyla Şarköy Helvatepe, Malkara
Karacahalil ve Tekirdağ Merkez’de 1’er yangın ilk müdahale ekip binası ve Şarköy
şefliğinde 3, Malkara’da 2 adet yangın gözetleme kulesi kurulmuştur.
72
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tekirdağ İli’nde Orman Genel Müdürlüğü tarafından işletilmekte olan devlet
ormanlarından üretilip kullanıma sunulan belli başlı orman ürünleri; tomruk maden direği,
sanayi odunu, yakacak odun, kağıtlık odun, ıhlamurdur.
b.2. Ocak yerinin işlendiği mescere haritası ve yorumu
Ocak sahasının yaklaşık 3 km çapındaki alanında, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel
erozyon ve ağaçlandırma alanları bulunmamaktadır.
b.3. Sahanın yangın görüp görmediği
Üretimin gerçekleştirileceği alan, Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü
sınırları dahilinde bulunan ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel
Müdürlüğü’nden alınan II-b Grubu İşletme Ruhsatlı alan olup, yangın görmemiştir.
c. Proje yerinin elden çıkarılacak alanın değerlendirilmesi
c.1. Elden çıkarılacak alanın mevcut kullanım durumu, büyüklüğü, arazi
kullanım kabiliyeti
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır.
c.2. Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı
İşletme faaliyetlerinde bulunulacak alan içerisinde genellikle çalılık formunda bitki
örtüsü izlenmektedir. Toprak gelişiminin olmamasından ötürü ot gelişimi oldukça azdır.
c.3. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu
Ocak sahasının yaklaşık 3 km çapındaki alanında sulak alanlar, milli parklar, özel
koruma alanları, nüfusça yoğun alanlar, tarihsel, kültürel, arkeolojik, vb. önemli olan
alanlar, erozyon alanları, heyelan alanları, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve
ağaçlandırma alanları ile 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun gereğince korunması
gereken akiferler bulunmamaktadır.
c.4.Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve
alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Faaliyet açık ocak işletmeciliği olup her hangi bir kirletici etkisi olmayacaktır.
73
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4.2. Toprak Özellikleri
a. Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması
Genel Toprak Yapısı
Tekirdağ’da çoğunlukla kireçli çökeller üzerinde yer alan miosen denizel (marin) ve
özellikle sahil kesiminde deniz şekilleri üzerinde inceptisol ordosundan xerept alt ordosu
yaklaşık 216.000 ha. alanda, tipik kambik B horizonları ile yer almıştır. Kireç içermeyen
veya az kireç içerip dekalsifikasyona uğrayan pliosen ve özellikle kireçsiz miosen karasal
çökeller üzerinde argillic horizonlarını içeren xeralf alt ordosuna giren topraklar yaklaşık
180.000 ha. alanda yayılım göstermektedir.
Yüksek oranda smektit killerince zengin killi tekstür sınıfında kireçli veya kireçsiz
özellikle miosen denizel veya karasal çökellerin üzerlerinde oluşan ve çoğu kez oldukça
derin A horizonlarından kurulu vertisol ordosundan, xerert alt ordosuna giren topraklar
yaklaşık 120.000 ha. alanda bulunmaktadır. Bu toprakları çoğu kez sığ profil gelişmesi
gösteren ve B horizonlarını içermeyen; orthent alt ordosundaki araziler yaklaşık 76.000 ha.
ile izlemektedir. Ayrıca entisol ordosunda nehir yataklarında, eski nehir şekillerinde ve yan
dere ağızlarında yer alan fluvent alt ordosundaki topraklar ile mollisol ordosuna giren xeroll
alt ordosundaki topraklar sırasıyla yaklaşık 10.000 ha. ve 14.000 ha. arazide yer almaktadır.
Bu toprakları 250 ha. altında izleyen aquent alt ordosundaki topraklar izlemektedir.
Tuzluluk ve Alkalilik (Çoraklık); Çoraklık sorunu, işlenen tarım arazilerinde
kayıtlara geçmemiştir. Ancak tuzlu ve tuzlu-alkali topraklar V-VI ve VII.sınıf topraklarda
toplam 368 ha. alan kapsamaktadır. Türkiye jeoloji haritasına göre, Tekirdağ’ın doğusunda
ve batısında Oligosen denizel ve kuzeyinde de Miosen’e ait marin (denizel) formasyonlar;
gre, kumtaşı, marn ve killi tabakaları içerirler. Bu tabakalarda bulunan veya bu tabakalardan
geçen yer altı suları tuzluluk özelliği taşıyabilirler. Özellikle sulama, yer altı suyu ile
yapıldığında; toprakların tuzlulaşmasını önlemek amacıyla mutlaka su analizlerinin
yapılması ve buna göre bilinçli sulama uygulanması gereklidir.
Tekirdağ’da yer alan Topraklar, Büyük Topraklar guruplarına göre ;
1 – Grumusol (Vertisol)
2 – Kahverengi Orman (Inceptisol)
3 – Kireçsiz Kahverengi (Alfisol ve Inceptisol)
4 – Alüviyal (Entisol)
5 – Hidromorfik Alüviyal topraklardır.
Grumusol Büyük Toprak Gurubu (Vertisol)
Trakya çiftçisi fiziksel şartlarının iyi olmaması nedeniyle bu topraklara “ Kepir “
veya “ Kara Kepir 1” ismini kullanmaktadır.Bu topraklar, % 30 veya daha fazla kil içermesi
nedeniyle çok ağır yapıya sahiptir.İçerdiği fazla orandaki smektit tipi kil nedeniyle, suyu ve
katyonları (Bitki besin elementlerini) yüksek düzeyde tutar. Çoğu zaman, bütün profilde
fazla kireç görülür. Bu konumda kireç zarları veya kireç konkresyonları (toprak içinde
düzenli veya düzensiz şekillerde birikmiş, kireç toprakları) bulunur. Toprak pH (reaksiyonu)
‘ sı nötr veya hafif alkalidir.
Organik madde kapsamları, % 1 ile % 3,5 arasında değişmektedir.Yazın bir veya beş
parmak genişliğinde ve yaklaşık 70 cm. derinliğe kadar ulaşan, derin çatlaklar oluşur. Bu
74
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
olay sonucuna bitkilerin, özellikle ince kökleri kopar ve ürün de zarar görür.Bu topraklarda
ayçiçeği tarımı hakimdir ve buğday ile nöbetleşmeye girer. Bunların tava gelip, işlenme
periyodu oldukça kısadır. İç Drenajlar sorundur. Ayrıca Grumusol’ ler zemin Mühendisliği
yönünden elverişsiz özelliğe sahiptir. Özellikle bu topraklar üzerinde inşa edilen karayolu ve
bina tesisinde özen göstermek ister. Topraklar orta-fazla derecede plastik inorganik kile
sahiptir.
Kahverengi Orman Büyük Toprak Gurubu ( Inceptisol )
Zayıf gelişmiş bir profile sahip olup genellikle orman örtüsü altında bulunur. Kireçli
ana materyeller üzerinde oluşmuşlardır. Yer yer taşlılık sorunu ana materyelin karakterine
bağlı kalarak ortaya çıkar. Bazılarına kalsifikasyon ( Profilin ) üstü katlarında bulunan
kirecin yıkanarak, profilden uzaklaşması ve alt katlarda birikme olayı aktif olarak
görülebilir. Organik madde içerikleri % 1 - 2 civarındadır.Toprak pH ( reaksiyonu ) ‘ sı hafif
asidik ile hafif alkali arasında değişir. Bu toprakların drenajları iyidir. Ağır bünyeli topraklar
ayçiçeği-buğday nöbetleşmesine uygundur. Hafif bünyeli topraklarda ise tahıl tarımı
yapılmalıdır. Bu topraklar bazen kireçsiz ana materyeller üzerinde oluşması bazen de yeterli
yağış ile kirecin alt katmanlara yıkanması nedeniyle profillerinde kireç içermezler.
Kireçsiz Kahverengi Büyük Toprak Gurubu(Alfisol ve Inceptisol)
Çeşitli jeolojik formasyonlar üzerinde oluşabilir. Ana materyele kadar kirece
rastlanmaz veya alt katmanlarda az düzeylerde bulunabilir. Derin bir profil gelişimi
gösterebilir. Toprak pH ‘ sı nötr civarıdır.Aşağı horizonlarda ve özellikle “ B “ horizonunda
kil miktarında artış olabilir. Organik Madde miktarları % 1 – 2 arasındadır. Genellikle tahıl
tarımı yapılmaktadır.
Alüviyal Büyük Toprak Gurubu (Entisol)
Alüviyal çökeltiler üzerine oluşmuş topraklardır. Genç toprak olup, taşkınlarla zarara
uğramaz ise oldukça verimlidir. Alüviyal materyelin karakterine göre, üzerinde oluşan
alüviyal toprakların profil gelişmesi çok değişkendir. Bu topraklar özellikle sebzeciliğe
elverişlidir.
Hidromorfik Alüviyal Büyük Toprak Grubu
Yukarıda izah edilen alüviyal toprakların drenaj sorununa sahip olanlarıdır.Yüksek
taban suyu nedeniyle çoğu kez tarımsal değeri olmayan topraklardır.
Yeni toprak sınıflama sistemine göre de Tekirdağ’ da Entisol, Inceptisol, Versitol,
Mollisol ve Alfisol ordolarına ait topraklar bulunmaktadır.
Arazi Sınıfları (arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması)
Tekirdağ İlindeki arazi varlığı, arazi kullanım yetenek sınıfları açısından
değerlendirilirse; toplam 621.788 ha. arazinin 507.820 ha. amacı doğrultusunda kullanılan
bölümü oluştururken, 113.968 ha. arazi, yanlış ve amaç dışı kullanılan arazileri
oluşturmaktadır. İl arazisinin yaklaşık %18’i tarım arazilerinde ve tarım dışı arazilerde,
sektörler arasında yanlış ve amaç dışında kullanılmaktadır.
75
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İyi nitelikli ve yörenin en mahsuldar topraklarını I., II. ve III.arazi kullanım yetenek
sınıfına giren araziler oluşturmaktadır. Bu arazilerin dikkatle ve özenle korunması
gerekmektedir. Ancak I.arazi kullanım yetenek grubundaki arazilerin %2.6’sı, II.arazi
kullanım yetenek grubundaki arazilerin %14.3 ve III.arazi kullanım yetenek grubundaki
arazilerin %20’si yanlış değerlendirilmektedir. IV.arazi kullanım yetenek grubundaki
araziler, arazi kullanım planlama çalışmaları sonunda tarım arazisi veya mera arazisi veya
özel plantasyon sınıfında da % 46.1 oranında yanlış kullanım mevcuttur. Bu
değerlendirmelerin yanında VI. ve VII. Arazi kullanım yetenek sınıfına giren arazilerde
işlemeli tarım yapılmaması gerekmektedir.
Buna karşın yaklaşık 5.193.000 ha. arazi, VI.arazi kullanım yetenek sınıfında ve
5.058.000 ha. Arazi de, VII.arazi kullanım yetenek sınıfına giren arazilerde yanlış
değerlendirilmekte, üzerlerinde tarım yapılmaktadır.
Topraklar, teknik sınıflandırmaya göre; ayrıcalıklı alanların farklı sorunlarına ve
şartlarına bağlı kalarak, toprakların değişik amaçlı kullanımlarına göre gruplandırılır.
Bunların önemlileri:
1-Arazi kullanma yetenek grupları,
2-Sulanabilme grupları,
3-Drenaj grupları,
4-Farklı ürünlere uygunluk grupları ve
5-Erozyondan zarar görme ve korunum gruplarıdır.
Bu gruplandırmalardan en önemlilerinden biri, tarımsal kullanmaya uygunluk
derecelerine ve mahsuldarlığınn devamı için gerekli toprak idaresine göre yapılan Arazi
Kullanma Yetenek sınıflamasıdır.
Arazi Kullanma Yetenek Sınıflaması, üç esas bölüm içinde yapılar.
Bunlar;
1- Yetenek Sınıfı,
2- Yetenek alt sınıfı,
3- Yetenek ünitesi’dir. Sekiz tane yetenek sınıfı vardır.
Bu sınıflardan ilk dördü, tarım arazileri olarak işlemeye elverişlidir.
Özellikle I., II. ve III. yetenek sınıflarına giren araziler işlemeli tarım dışında, çok
zorunlu olmadıkça diğer amaçlarla kesinlikle kullanılmamalıdır.
I.sınıf araziler, toprak kullanımlarını engelleyen ve sınırlayan etken yoktur. Bu
araziler normal tarım yöntemleriyle yüksek düzeyde ürün alınabilen, iyi nitelikli
topraklardan kuruludur. Araziler güvenli olarak çok yoğun toprak işleme ile kültür bitkileri,
çayır-mera, orman veya yaban hayatı için kullanılabilir. Topraklar derin, orta bünyeli ve iyi
drenajlıdır. Eğimleri düz veya düze yakındır.
II.sınıf araziler, bitki seçimini daraltan veya orta derecede koruma uygulamalarını
gerekli kılan bazı sınırlandırmalara sahiptir. Bu sınırlanmalar eğim, erozyon, yaşlığa (drenaj)
bağlıdır. Gerekli tedbirler alınarak kültür bitkileri, çayır-mera, orman veya yaban için
kullanılabilir.
III.sınıf araziler, bitki seçimini daraltan veya eğim, erozyon, drenaj gibi toprak
özellikleri nedeniyle özel koruma uygulamalarını gerektiren veya iyi ürün almak ve toprağı
76
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
özellikle erozyondan korumak için yoğun önlemlerin alınması gerekli olan topraklardan
kuruludur. Yaşlılık sorun olarak ortaya çıkarsa, drenaj gerekebilir.
IV.sınıf araziler, bitki seçimini çok daraltan ve ancak çok yoğun koruyucu önlemler
altında işlemeli tarımda kullanılabilen topraklardan dik eğim, şiddetli erozyon, sığ profil
gelişimi, tuzluluk, alkalilik, düşük su tutma kapasitesi gibi sorunlardan birine veya birkaçına
sahiptir. Bu araziler birkaç sene otlağa bırakılmadıktan sonra bir iki yıl için tahıllar ile ekim
nöbetine alınabilir. Genellikle bu topraklar mer’a arazisi olmaya uygundur ve uzun zaman
işlenmemelidir; bazı özel durumlarda işlendiği zaman çok dikkatli olunması gerekir. Bu
sınıfın bazı toprakları meyva ağaçları, çalı, ağaç veya süs bitkileri yetiştirmeye elverişli
olabilir. Bu durum bile, bu arazilerin yetenek sınıflarının değişmesine neden olamaz.
V.sınıf araziler, eğimsiz yerlerde ve dolaylı olarak erozyon sorununa sahip olmayan;
buna karşın drenaj sorununun yoğun olduğu, sık sık sel baskınına uğrayabilen, taşlı veya
kayalık nedeniyle işlemeli tarıma uygun olmayan topraklardan kuruludur. Nehir
yataklarında görülen bu topraklar daha ziyade çayır arazisi olarak değerlendirilir. Bazı özel
durumlarda ağaç yetişebilir.
VI.sınıf araziler,işlemeli tarımda kullanılmayan ve dik eğim, şiddetli erozyon,
sığlık, drenaj, taşlılık veya çoraklık gibi faktörlerin etkilediği toprakları içerir. Çayır, orman
ve av hayvanlarının barındığı araziler olarak kullanılabilir. Orman yetiştiriciliği, arazinin
şartlarına ve iklimine bağlıdır.
VII.sınıf araziler, çok şiddetli sınırlandırmalar nedeniyle toprak işlemeye uygun
değildir ve büyük ölçüde otlama, orman ve yaban hayatı için kullanılabilir. Çok dik ve sarp
eğim, çok şiddetli, erozyon, sığ profil gelişimi, taşlılık, yaşlık, çoraklık, elverişsiz iklim gibi
faktörler bu toprakların sınıflandırılmasına etkendir. Bu sınıftaki bazı topraklarda koruma
tedbiri almak için ağaç dikimi veya çayır otları ekimi yapılabilir.
VIII.sınıf araziler, kültür bitkilerinin yetişmesi ve ağaçlar için elverişli değildir.
Yaban hayatı ve eğlence alanı olarak değerlendirilir. Bu araziler şiddetli erozyona uğramı
alanlar, çıplak kayalar, kumullar, kazılarak maden çıkarılan yerler, tuzla kaplı alanlar ve
bataklık alanlarıdır.
Tablo-38’de İlçelere göre arazi sınıflarının dağılımı yer almaktadır.
Tablo- 39. İlçelere Göre Arazi Sınıflarının Dağılımı
ARAZİ
MERKEZ
Ç.KÖY ÇORLU
H.BOLU
SINIFI
1.SINIF
10.260
1123
10.774
17.281
2.SINIF
35.939
21.319
74.885
49.692
3.SINIF
42.973
5163
19.380
26.935
4.SINIF
8940
505
6569
6459
5.SINIF
218
6.SINIF
5307
40
351
7.SINIF
4205
8.SINIF
153
303
250
113
88
Su Yüzeyi
107.777
28.453
112.435
100.568
TOPLAM
77
M.KARA MURATLI SARAY
7653
35.111
39.470
14.364
8027
12.810
100
2648
120.183
3124
20.102
8899
3479
1788
170
24
37.586
3696
40.034
13.011
3076
3523
377
149
63.866
Ş.KÖY
TOPLAM
1625
2648
14.117
9983 5
10.589
11.664
294
50.920
55.687
279.579
169.948
53.375
218
29.625
29.056
1540
2760
621.788
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Arazi Problemleri
Bölgenin arazi sorunları Tablo-39’da özetlenmiştir.
Tablo- 40. Arazi Sorunları
Arazi Sorunu ve Kullanımı
Erozyon Sorunu yok
Hafif erozyon
Orta erozyon
Şiddetli erozyon
Çok şiddetli erozyon
Tpolam alan (su yüzeyi hariç)
Sığ+Çok Sığ Profil
Taşlılık
Çoraklılık
Yaşlık
Sorunlu Tarım Alanları
Sorunsuz Tarım Alanları
TOPLAM TARIM ALANLARI
A
B
C (B-A)
D
E
F(E-D)
G
Hektar
1.540
330.962
228.034
57.306
1.186
619029
67.100
28.041
384
4.468
414.762
54.103
468865
%
0.2
53.5
36.8
9.3
0.2
100
10.8
4.5
0.1
0.7
88.5
11.5
100
429.819
505.214
75.395
458.614
558.589
99.975
10.251
A- Günümüzde I. II. ve III. AKK sınıflarında işlenen tarım alanları
B- I. II. ve III. AKK sınıfında mutlak tarım yapılması gereken tarım toprakları
C- I. II. ve III. AKK sınıflarına göre plansızlık nedeniyle tarım yapılamayan alan
D- Günümüzde I.– IV. AKK sınıfları arasında işlenen tarım alanları
E- I.-IV. AKK sınıfları arasındaki toplam potansiyel tarım toprakları
F- I.-IV. AKK sınıfları arasına göre plansızlık nedeniyle tarım yapılamayan alan
G- V. VI. ve VII. AKK sınıflarında yanlış işlenen tarım alanları
Faaliyet Alanının Durumu
Proje sahası 100 hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.
Faaliyet alanında yapılan jeolojik araştırmalar ve rezerv tespit çalışmaları sonucunda
ekonomik olarak üretilebilecek 52 068 800 ton işletilebilir görünür rezerve rastlanılmıştır.
Faaliyet alanında yıllık ortalama 780 000 ton/yıl üretim gerçekleştirilecektir.
Doğadan çıkarılan bazaltın çevre tahribatı hiçbir zaman ekolojik dengeyi bozacak ve
canlı sağlığını etkileyecek düzeyde değildir.
Üretim sırasında oluşacak pasa ve nebati toprak restorasyon (yeniden yapılandırma)
için depolanacak olup işletme sonunda kullanılacaktır.
Faaliyetin ekonomik ömrünün yaklaşık olarak; 66 yıl olduğu görülmektedir.
78
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Ayrıca ruhsat alanında muhtemel rezerv alanları mevcut olup yapılacak arama
çalışmaları neticesinde görünür rezervin ve işletmenin ekonomik ömrünün artacağı
düşünülmektedir.
ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir. Ancak
bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski
338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir. Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Bunu gösterir yazı da Ek-12’de
bulunmaktadır.
b. Yamaç Stabilitesi
Tekirdağ yerleşim alanı, gerek topoğrafik yapısı içerisinde ve gerekse de iklim
koşulları içerisinde, çığ olayının oluşmasına imkân tanımayan bir konumda olması yanı sıra,
Marmara Denizi kıyı şeridi içerisinde sahip olduğu kıyıdan yüksek bölgelerdeki dik
yamaçlarda üst tabakası bitkisel toprak, orta tabakası gevşek killi kum taşı, alt tabakası silt,
mika ve çok az kil ihtiva eden jeolojik yapıya sahip alanlarda, şiddetli yağmurlar sonucunda
kayma ve oturmaların olduğu tespit edilmiş olup, bu alanlarda imar yasağı olmasına rağmen
yer yer inşaatların yapılaşması dikkat çekmektedir. Yapılan araştırma ve gözlemler
sonucunda, bölge içerisinde bugüne dek can ve mal kaybına dönük heyelan olayına
rastlanmamıştır. Danişmen Formasyonu kil taşları örtülü olduğu zaman sert kaya özelliği
göstermektedir. Ancak bu birim yüzeylendiğinde yüzey suları (yağmur vb.) ve fiziki
koşullarda, suyu da bünyesine alarak hacmi genişlemektedir. Aynı zamanda suyu
geçirmediğinden kayma yüzeyi oluşturmakta ve üzerinde yer alan silt taşları ile Ergene
Formasyonunda heyelanlara sebep olmaktadır. Kiltaşları bünyesine su alarak çabucak
şişmekte, birimde eklem ve çatlaklar oluşarak rengi, fiziki özellikleri değişmekte ve
heyelana katılmaktadır. Bu durum özellikle yamaç eğimi ile tabakalanmanın aynı yönde
olduğu yörelerde izlenmektedir. Yamaç eğimi ile tabakalanma eğiliminin aynı yönde olduğu
ve yamaç eğiminin de %20 dolayında olduğu kesimlerde eski ve yeni heyelanlar ile
potansiyel heyelan sahaları vardır. Ayrıca yamaç eğimi ile tabakalanma eğimi ters yönde
(yamaç eğimi %35 ve daha fazla) olduğunda küçük çaplı heyelanlar oluşmaktadır.
c. Erozyon
Tekirdağ’da hafif-orta derecede, şiddetli ederecede ve çok şiddetli derecede su
erozyonuna uğramış topraklar yer alır. Hiç veya hafif derecede erozyona uğramış
topraklarda, üst horizon (A horizonu)’un en fazla %25’i aşınmıştır. Orta derecede erozyona
uğrayan topraklarda, üst horizonun %25 ile %75’i arası aşınmıştır. Şiddetli derecede
erozyona uğrayan topraklarda, üst horizonun %75’den fazlası ile alt toprağın (B horizonu)
%25’ile %75’i arası aşınmıştır ve arazide yarıntılar ortaya çıkmıştır. Tekirdağ-Muratlı ve
Tekirdağ- Malkara arasında orta derecede erozyona uğramış alanlar;
Muratlı-Hayrabolu hattı boyunca ve Tekirdağ Marmara Ereğlisi arasında hafif
derecede erozyona uğramış alanlar; Barbaros-Şarköy hattı boyunca şiddetli ve çok şiddetli
erozyona uğramış alanlar ağırlıklı olarak yer alır.
79
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 41. Tekirdağ İlinde, Eğim Gruplarına Göre Arazi Dağılımı
Tablo- 42. Tekirdağ İlinde Su Erozyonu Dağılımı
1) II, III ve IV. Arazi kullanma yetenek sınıfındaki araziler
2) Değerlendirme, Tekirdağ’daki tüm tarım arazileri (471.909 ha.)’ne göre yapılmıştır.
3) V, VI ve VII arazi kullanma yetenek sınıfındaki araziler Toprak erozyonu özellikle eğimli
yerlerde tekniğe uygun olmayan ekim dikim yapılması; arazi yeteneğine göre
kullanılmaması; toprağın yanlış ve uygun olmayan aletlerle işlenmesi, anızın ve bitki
artıklarının yakılarak yok edilmesi ile daha da hızlanır.
Tekirdağ’da orta dik ve çok dik eğimli arazilerin oranı, tarım dışı araziler hariç
tutulursa, toplam alana göre % 45.93’dür. II, III ve IV. Arazi yetenek sınıfına sahip, işlemeli
tarıma uygun arazilerde görülen hafif-orta ve şiddetli derecede erozyon alanlarının oranı,
tüm tarım arazilerine göre % 48.17’ir. Bu oran, işlemeli tarım yapılan arazilerin yaklaşık
yarısı kadardır ve oldukça yüksektir. Bu durum erozyonun, eğimle ve üzerinde uygulanan
tarım teknikleri ile yakından ilişkili olduğunu göstermektedir.
Tekirdağ’da erozyonun bu derece yüksek olmasındaki iki temel ilke;
1- Her birim toprağın kendi yetenek sınıfının üstünde kullanmak,
2- Kullanma şeklinin gerektirdiği koruyucu ve verim artırıcı kültürel ve fiziksel tedbirleri
almamaktır.
Özellikle meyilli arazilerde, tesviye eğrilerine paralel veya eğime dik sürüm
yapılmamakta ve bu arazilerde anız artıkları yakılmaktadır. Ayrıca teras yapılması gerekli
olan arazilerde, teraslama yapılmamaktadır.
Teraslar yapım şekillerine göre;
1- Kanal (önleyici ve saptırıcı)
2- Sırt (Sağrı-emdirici)
3- Seki (taş ve toprak seki) teras olmak üzere üçe ayrılır.
Bu teraslar toprak özellikleri ve uygulanan tarım teknikleri göz önünde tutularak,
kanal teraslar %1-15 sırt teraslar %1-10 ve seki teraslar %20-60 eğimli yerlerde inşa
edilirler. Yapılan araştırmalar kanal terasların %10 ile %25 arasında ve sırt teraslarda %20
ile %60 arasında, verim artışı sağladığını göstermektedir.
80
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında toprağa etkiler ve
alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Madencilik işletmeciliği, arazide yapılan diğer kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan
atıklar sonucunda bozulan doğal yapının doğaya yeniden kazandırılması sırasında
Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
Yönetmeliğinin 9. maddesinde belirtilen aşamalar izlenir.
Faaliyet alanı taşlık alan olup üst toprak oluşumu çok azdır. Ancak bazı alanlarda
mevcut olan üst toprak işletme faaliyetlerine başlanmadan ekskavatör vasıtası ile yerinden
sıyrılarak kamyonlara yüklenecek ve ekte verilen planlarda yeri belirtilen üst toprak döküm
alanına nakledilecek ve burada stoklanacaktır. Erezyona maruz kalmaması için stok alanında
toplanan malzemenin üzeri çimlendirilecek ve stoğun etrafına drenaj kanalı açılarak
mlazemenin taşınması engellenecektir.
İşletme esnasında oluşacak pasalar ve döküm harmanları oluşan şevlerin
doldurulmasında kullanılacaktır. Söz konusu döküm alanları ilk topoğrafik haline geri
dönüşecektir. Dolayısı ile şevlerin doldurulması ile birlikte pasa döküm sahalarında ek bir
tesviye çalışmasına gerek kalmayacaktır.
Faaliyet açık ocak işletmeciliği olup her hangi bir kirletici etkisi olmayacaktır. Sıvı,
katı, tehlikeli atıklar ve ambalaj atıklara mevzuata uygun bir şekilde bertaraf edilecektir.
4.3. Jeolojik Özellikleri
a. Bölge jeolojisi
Tekirdağ İlinde jeolojik yapı oldukça gençtir. I.zamanda İl alanı denizlerle kaplıydı.
Bu zamanda aşınmalar nedeniyle denizlerin dibinde karasal kökenli tortular oluşarak,
II.zamanda yükselme-alçalma hareketleri başladığından İl alanı su altında kalmış,
III.zamanın ilk yarısında Alp kıvrımlaşmasının etkisiyle, Kuzey Anadolu Dağları ile birlikte
Tekir Dağları oluşmuştur. Daha önceden kıvrılmış ve sertleşmiş olan eski temel ve tortul
tabakalar da yer yer kırılmış, kıvrılmıştır. III.zamanın sonunda, Neojende Tekirdağ yeniden
alçalmış ve düzleşmiştir. Bu dönemde Ganos, Gölcük ve Koru Dağının kuzeyinde uzanan
platoda Gre ve Marnlar birikmiştir.
Dirençsiz kesimler boyunca yüzeye çıkan lavlar, Muratlı İlçesinin Deregündüzlü
Köyü çevresindeki Bazaltları ve Yağcı Köyü çevresindeki Trakeitleri oluşturmuştur. En kısa
jeolojik dönem olmasına karşın, İlin yapısının belirlenmesi açısından en önemli jeolojik
dönem IV.zamandır.
Tekirdağ İli, günümüzdeki görüntüsünü IV.zamanda almıştır. Anadolu ve Trakya
yükselirken Ege, Marmara ve Karadeniz havzaları alçalmıştır. Tekirdağ İlinde bu zamanda
ortaya çıkan Marmara Çukuru ve Ganos Körfezi arasında, Muratlı ve Çorlu’dan başlayarak
güneybatıya uzanan üç kırık çizgi oluşmuştur. Bu nedenle Tekirdağ Türkiye’nin depreme
duyarlı bölgelerindendir. Tekirdağ İl sınırları içerisinde kuzeydoğuda Palezoyik yaşlı
metamonfitler, güneydoğuda ise Üst Kretase yaşlı Yeniköy Karışığı yüzeylemektedir. Bu
temel kayalar üzerine Orta Eosenden günümüze değin benzer özellikler sunan çökel kayalar
yüzeylenmektedir.
81
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Stratigrafi
Trakya Havzası, Kuzey Anadolu kıvrımlarının batı uzantısı olan Istranca kıvrımları
ile Ege kıvrımları arasında yer alır. En derin kısmında 5000 m.’den kalın olan tersiyer
dolgusu Eosen, Oligosen ve Miyosen yaşlı denizel ve lagüner serilerden oluşmuştur. Trakya
Havzasıgüneyi Gelibolu Yarımadasında Yeniköy Karışığı (oluşmuş ve/veya) kıta üzerine
yerleşmiştir.
Güney kenarda görülen Mesozoik Üst Kretase ve Paleosen çökelleri ile yeşil
kayaçların havzaya doğru nereye kadar devam ettikleri belli değildir. Oluşan veya mevcut
platform üzerine ise karbonatlı Lört Formasyonu çökelmiştir. Trakya Havzasına Eosen
Transgressiyonu, Gelibolu Yarımadası yöresinden ve Alt Eosende başlamış, Orta Eosende
Trakya Havzası doğu bölümüne ulaşmış, Üst Eosende ise tüm havzayı kaplamıştır.
Havzanın güney kenarında da resifal eosen kireçtaşı gelişmiştir. Ancak sakin kuzey kenarına
nazaran havzanın güney kenarı tektonik yönden daha hareketli olduğundan, güneyde
devamlı bir resif birikmemiştir. Eosen kireçtaşları havzaya doğru önce fazla kumlu olan flişe
ve havzanın ortasına doğru monoton marn ve şeyllere geçer.
Oligosen ve Miyosen serilerinde de kumlu bir kenar fasiyesi ve marnlı şeyli bir
havzasal fasiyes ayrılabilir. Çeşitli yaştaki fliş, marn ve şeyl serileri arasında önemli litolojik
farkların bulunmamasından, fakirleşmiş tuzlumsu ve gölsel faunaların da birbirine
benzemesinden dolayı klastik Tersiyer serilerinin sınıflanması güçtür.
Yayönü havza özellikli Tersiyer havzası Eosende transgressif, Oligosen ve sonrası
regressif özellikli çökellerle doldurulmuştur. Bölgede bulunmuş olan Paleojen kemirici
topluluklarının hepsi Orta Oligosen yaşlıdır. Kemirici toplulukları Orta Oligosende nemli,
ormanlık bir biyotopu gösterir. Oligosende havza dolmaya başlamış ve havzanın güneyi ile
kuzeyi hızla delta çökellerinden lagün-akarsu fasiyeslerine geçerken, Çatalca yükseliminin
kuzey ve kuzeydoğusunda denizel Oligosen çökelimi sürmüştür. Oligosen sonunda tüm
bölge karasal fasiyesler altında kalmıştır. Miyosende kısa bir denizel transgressiyondan
(Saroz Yöresi) sonra Miyosen göl ve akarsu fasiyeslerinin egemen olduğu karasal çökellerle
temsil edilmiştir.
Yeniköy Karışığı
Serpantinit, mavişist, diyorit, porfirik altere dasit, fillit, glokofan lavsonit şist, grafit
şist, serisit aktinolit klorit şist, metadolerit, spilit, metaçört, rekristalize kireçtaşı
bloklarından oluşmuştur. Yeniköy Karışığını oluşturan bloklar, olasılıkla bir matriksten
yoksun olarak yan yana bulunmaktadır. Bloklar birbirleri ile tektonik ilişkiler
göstermektedir. Saroz Körfezi-Gaziköy Fayı güneyinde yer almaktadır. Yeniköy Karışığının
tabanı gözlenmez. Metamorfitler genellikle yamaç molozu şeklindedir ve Lört Formasyonu
altında yer almaktadır. Yeniköy Karışığı kesin olarak Lütesiyen ve olasılıkla Maestrihtiyen
öncesi yaşta olmalıdır.
Tekedere Formasyonu
Bölgenin temelini oluşturan formasyon, Saray kuzeydoğusunda yüzeylenmekte olup,
biotitli şist, granatlı şist, kalk şist mercekleri, kuvars şist, amfibolit, biotitli gnays, alkali
granit ile bu kayaları kesen aplit ve pegmatitten oluşmaktadır. Birim üzerine olasılı
uyumsuzlukla Kızılağaç metagraniti gelmektedir. Permiyen yaşlı birim gnaysik özellikte
olup yer yer kuvars ve aplit daykları ile kesilmiştir.
82
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
İslambeyli Formasyonu
Çakıltaşı ve Kumtaşı ile başlayan birim üste doğru gastropod kavkılı kireç taşına
dönüşmektedir. Birim Orta-Üst Eosen yaşlı olup Saray doğusunda yüzeylenmektedir.
Gaziköy Formasyonu
Şeylin egemen olduğu, yer yer çok ince taneli kumtaşı ve tüf katkılı havza düzlüğü
çökellerinden oluşur. Gaziköy Formasyonunun Güney Trakya bölgesinde alt dokanağı
izlenememiştir. Olasılıkla alt dokanağına yakın yerlerden yanal atılımlı büyük bir fayın
geçmesi bu ilişkiyi ötelemiş olabilir. Varsayım olarak Tersiyer öncesi birimler üzerine
uyumsuz olarak gelmektedir. Gaziköy Formasyonunda 637 m. kalınlık ölçülmüştür.
Ortalama kalınlığı 400-637 m. arasında değişmektedir. Üst düzeylere doğru kumtaşı katkısı
artar ve yanal olarak ise üstteki birim Korudağ Formasyonuna geçmektedir. Birimden
derlenen örneklerde saptanan nannoplanktonlara göre formasyon Orta-Üst Eosen yaştadır.
Keşan Formasyonu
Kumtaşı-kiltaşı ardalanmasıyla, bunların arasında yer alan mercek şeklinde çakıltaşı
ve volkanik katkıdan oluşan denizaltı orta yelpaze çökelidir. Keşan Formasyonu alttaki
Korudağ Formasyonu ile dereceli geçiş gösterir.
Birim 400-1500 m. arasında kalınlıklarda gözlenir. Keşan Formasyonu gerek
altındaki, gerek üstündeki birimlerle düşey yönde dereceli geçiş gösterdiği gibi, yanal yönde
özellikle uzak mesafeler boyunca geçiş göstermektedir. Formasyon, Gelibolu Yarımadası,
Işıklar Dağı ve Keşan çevresi yüzeylemelerinden derlenen örneklerinde saptanan
nannoplanktonlara göre Üst Eosen yaşındadır. Volkanik Üye; Keşan Formasyonunun çeşitli
seviyelerinde farklı kalınlıklarda volkanik yüzeylemeler izlenmiştir. Bu volkanik seviyeler
Keşan yöresinde yoğun olup, diğer bölgelerde azdır. Andezit, riyolit ve bunların
piroklastiklerinden oluşur.
Korudağ Formasyonu
Kumtaşı-kiltaşı ardalanmasıyla, bunlar arsında yer alan çakıltaşlarından oluşan
denizaltı dış yelpaze ürünüdür. Kayaçlar yanal olarak birbiri içerisinde kaybolurlar. Gelibolu
Yarımadasında alt dokanağı Burgaz Formasyonu, Şarköy yöresinde Soğucak kireçtaşı, Saroz
Fayının kuzeyinde ise Gaziköy Formasyonu ile uyumlu ve dereceli bir geçiş gösterir.
Korudağ Formasyonu 250-1200 m. arası kalınlıklarda gözlenir. Çengelli Üyesi; Eriklice
kuzeyinde ve Balıkdere içinde Soğucak kireçtaşı üzerine gelen yeşil renkli kumtaşı ve
çakıltaşından oluşmuş, yerel gelişmiş bir birimdir. Korudağ Formasyonu ile yanal ve düşey
geçişlidir. 350 m. kalınlığındadır. Stratigrafik olarak Üst Eosen yaştadır.
Yenimuhacır Formasyonu
Kiltaşı ve miltaşının egemen olduğu ve içerisinde yer yer kum taşının kümelendiği
delta ilerisi, delta yamacı çökellerinden oluşur. Formasyon içerisinde yer yer kümelenen
kumtaşları üye olarak ayırtlanmıştır. Teslim Üyesi; Yeni Muhacır Formasyonu içinde
kahverengimsi veya yeşilimsi gri, iri ve orta taneli, kalkerli, ince tabakalı ve laminalı kum
taşıdır. Yer yer masif tabakalıdır. Çapraz tabakalar, ripılmarklar egemendir. Karbonlu
materyal oldukça yaygındır.
83
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Danişmen Formasyonu
Kuzey Trakya’da koyu sarımsı turuncu, sarımsı gri, gri, kahvemsi gri mikalı kumtaşı
ve onlarla ardalanmalı gri, masif kiltaşı-silttaşı, nadiren çakıltaşı ve linyit damarlarından
oluşur. Çakıltaşları çoğu kanal dolgusudur. Çakıltaşları ve kumtaşları mercek şeklinde olup,
kiltaşı-silttaşı içinde kamalanmaktadır. Kumtaşları orta tabakalı olup, 25-30 m.’ye kadar
kalınlık verebilir. Kaba kum boyutunda ve bitki/yaprak izlidirler. Beyaz-kırmızılı alacalı
killer ise laminalıdır. Formasyon yer yer konjeryalı ince seviyeler, gastropod, balık, bitki
fosilleri içerir.
Kömür ocaklarında ise omurgalı fosilleri olağandır. Mikalı kumtaşları büyük ölçekli
teknemsi ve tablamsı çapraz katmanlıdır. Kiltaşı; Yeşil, koyu yeşil, nefti renkli, sıkı-çok sıkı
tutturulmuş, eklem sistemi gelişmemiş, ince tabakalı, genellikle 8-10 derece ile kuzey,
kuzeydoğu ve kuzeybatı eğimlidir. Yer yer kömür bantları içermekte olan kiltaşı, üste doğru
düşey ve yanal dereceli olarak silttaşına geçmektedir. Oldukça kalın olan (100 m.) üzerinde
80- 150 cm. toprak örtüsü gelmiştir. Sıkı tutturulmuş, sert eklemsiz ve kırılgan olmayan
birim yol yarması, temel kazısı ve benzeri bir nedenle herhangi bir şekilde yüzeylendiğinde,
yağış sularını bünyesine alarak şişmekte, fiziki şartlardan çok çabuk etkilenmekte, çatlaklar
oluşmakta, rengi açılmakta ve kırılgan kaya haline dönüşmektedir.
Silttaşı; Gri, koyu gri, boz renkli, ince tabakalı, sıkı-çok sıkı tutturulmuş olup, eklem
ve çatlak sistemi gelişmemiştir. Çoğunlukla silttaşından oluşan birim, yer yer çok ince taneli
kiltaşı ile temsil edilmektedir. Altta dereceli olarak kiltaşına, üstte dereceli olarak Ergene
Formasyonuna geçmektedir.
Çoğunlukla ince olan (1-5 m.) birim en fazla 30 m. kalınlığa ulaşmaktadır. Birim
üzerinde 40-100 cm. toprak örtüsü gelişmiştir. Silttaşının eğimide kiltaşında olduğu gibidir.
Silttaşıda herhangi bir şekilde yüzeylediğinde kiltaşı gibi fiziki şartlardan etkilenerek
kolaylıkla aşınmakta, eklemler, çatlaklar oluşmakta ve ufalanmaktadır.
Çakıl Üyesi; Genel olarak sarımsı gri, kahverenkli, muhtelif tane boyutunda kuvarsit,
granit, gnays, kristalin şist, çört, bazalt, serpantin çakıllı, iyi yuvarlanmış, sert-sıkı
tutturulmuş çakıltaşından ve kısmen kumtaşından oluşur. Ferhadanlı Tüf Üyesi; Beyaz, kirli
beyaz, açık gri renkte, tüf ve aglomeralardan oluşmuştur. Danişmen Formasyonu içinde 2025 m. kalınlıktadır. Oligosen yaşlı tüm tüfler Ferhadanlı Tüf Üyesi olarak adlanmıştır.
Karansilli Kireçtaşı Üyesi; Kirli beyaz renkli, masif ve kalın katmanlı, bol kabuk parçaları
içeren sert kireçtaşından oluşur. Danişmen Formasyonunun killi kumtaşlarıyla dereceli
geçişlidir.
Ergene Formasyonu
Trakya Havzasında ve Gelibolu Yarımadasında ayrı ayrı gelişim gösterir. Beyaz,
sarımsı beyaz, kirli sarı renkli, iyi gözenekli, orta-iyi boylanmalı, tane boyu alttan üste doğru
incelen, aşınma tabanlı, çapraz katmanlı, gevşek tutturulmuş çakıl-kum üzerine, asıltıdan
durulma yeşil renkli kil, çakıl ve kil içerikli, renkli çamurtaşı ve az tutturulmuş miltaşından
oluşur.
Trakya Formasyonu
Kırmızı, kahve, açık kahvemsi sarı, yer kirli beyaz, yer yer tabakalı ve çapraz
katmanlı, kötü boylanmalı, kırmızımsı kil-silt hamurlu, tutturulmamış, çoğunlukla kuvars84
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
kuvarsit, çakıl-kaba çakıllı, nadiren şist-gnays, metagranit ve volkanik çakıllı çakıltaşı ve
çakıllı kaba kumtaşları ve kıt çamurtaşlarından oluşur. Birimin tabanında ve içinde yer yer
killer bulunur. Genelde sırt ve tepelerde yaygın olarak gözlenir. Yer yer silisleşmiş ağaç
parçaları gözlenir.
Lört Formasyonu
Kırmızımsı, şarabi, yeşil, yeşilimsi kül renkli, ince ve orta tabakalı, genellikle pelajik
kireçtaşı özelliğindedir. Üst kesimleri yer yer glokonili ve kuvars kumlu kireçtaşı
şeklindedir. Yer yerde pelajik kireçtaşları çok sert özellikle ve aralarında ince tabakalı
başkalaşmaya başlamış yeşil şeyl bantları taşımaktadır. Mikroskobik tanımlara göre vaketaşı
özelliğindedir. Lört Formasyonu en kalın 150 m. dolayındadır. Üst Senoniyen-Paleosen
arasında fauna içerir. Genelde Üst Senoniyen (Maestrihtiyen) yaş verilmiştir. Birim sığderin deniz-fasiyes özelliği gösterir.
Karaağaç Limanı Formasyonu
Birbirleriyle yanal ve düşey geçişli miltaşı, kiltaşı, kumtaşı ardalanması ile bunların
arasında yer alan çakıltaşı merceklerinden oluşmaktadır. Tabanında çok yersel gelişmiş,
kireçtaşı bulunur. Karaağaç Limanı Formasyonu gri-siyah renkli masif çamurtaşı, üste doğru
kabalaşan ve kalınlaşan türbiditik kumtaşı dizileri ve kanal dolgusu çökellerinden
oluşmaktadır. Birim üste doğru sığlaşan ve sonunda delta çökellerine geçen denizaltı
yelpaze çökelleri olarak yorumlanmıştır.
Koyun Limanı Formasyonu
Yerel olarak gelişmiş, dar yayılımlıdır. Formasyon tabanda gri, açık gri, üste doğru
siyah, killi, siltli, masif çamurtaşı ile başlar. Üste doğru ince-orta taneli, ripıllı kumtaşı ve
çamurtaşına geçer. Formasyonun en üst düzeyi masif, çapraz tabakalı, orta-iri taneli kumtaşı,
organik bakımından zengin çamurtaşları tarafından örtülür. Genel olarak yukarıya kabalaşan
bir istif özelliği gösterir. Koyun Limanı Formasyonunda yaş verebilecek fosil
bulunamamıştır. Alttaki Karaağaç Limanı Formasyonu ile yanal ve düşey geçişli olması göz
önünde bulundurulduğunda birimin yaşının Lütesiyen (Alt) olması büyük olasıdır.
Fıçıtepe Formasyonu
Genel olarak üste doğru tane boyu küçülmesi gösteren, çakıltaşı-kumtaşı fasiyesi ile
bunlarla ardalanmalı çamurtaşı (silttaşı, kiltaşı) ve çok ince taneli kumtaşı fasiyesinden
oluşur. Birim kırmızı ve şarabi rengiyle ayırtmandır. Fıçıtepe Formasyonu alt dokanağı
Koyun Limanı Formasyonu ile dereceli geçişlidir. Formasyonun kalınlığı 200-600 m.
arasında değişmektedir. Üstündeki birim, üzerine transgressif gelir. Menderesli akarsu
kökenli birimde fosil bulunamamıştır. Alttaki birimle geçişli olduğundan Lütesiyen yaşta
olduğu söylenebilir
Soğucak Kireçtaşı
Beyaz, grimsi beyaz, yer yer sarımsı beyaz, kumlu ve killi seviyeli, değişme rengi
gri-açık gri, orta-kalın katmanlı, genelde hafif eğilimli, sert, kavkılı ve fosilli olduğu
kesimler erime boşluklu ve kovuklu, alt kesimlerde killi-kumlu ve tekçe mercanlı, bol
mercanlı ve mikro ile makrofosilli, yer yer yama resifli Soğucak Kireçtaşı, resif gerisi, resif
85
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
ve resif ilerisi karbonatlarından oluşur. Soğucak Kireçtaşından derlenen fosiller Orta (Üst)
Lütesiyen ve Priaboniyen yaşlarını vermiştir.
Birim kuzey şelfin doğusunda, Orta Lütesiyenle başlamakta, Üst Lütesiyende
doğudan batıya ilerlemiş ve Üst Eosende tüm şelfte çökelmeye devam etmiştir. Birimde
doğudan batıya bir gençleşme olmakta ve birim Oligosene çıkmaktadır. Soğucak Kireçtaşı
Lütesiyen (Üst) Priaboniyen yaşta kabul edilmiştir. Soğucak Kireçtaşı sığ neritik bölge
resifal karbonat platformu kayaçlarıdır. Resifler genelde yama resifi, bir görüşe göre de set
resifleridir. Gelibolu Bölgesinde birim üzerinde yer alan marnlar kireçtaşı olistolitlidir.
Çantaköy Tüfiti
Çok az gözlenebilen blok-iri çakıl boyutlu tüf çakılları, genelde çakıl-çakılcık-kum
boyutlu tüf kırıntılarından oluşmuştur. Birim genelde kirli beyaz-gri-bej renkli tüfit, tüflü
killi silttaşı ile büyük ölçekli çapraz tabakalı, dereceli taneli kum-silt-tüfitlerden oluşur. Alt
kesimlerde yer yer yeşilimsi kiltaşı merceklidir.
Karatepe Bazaltları
Bazaltlar Trakya’da iki farklı özellikte bulunurlar. Bunlardan yaygın olanı tepeler
oluşturan koyu gri-siyah-kırmızımsı siyah renkli, sert, yer yer karbonat veya zeolit dolmuş
amigdoidal boşluklu, çatlaklı, bazalt ve bazalt aglomeralı volkan bacalarıdır. Diğer bir bazalt
türüde koyu bej veya kahverengimsi, yer yer sütun yapıları veren ve diğer türdekinin aksine
fazla yükseltiler oluşturmayan, fakat geniş yayılma gösteren örtü bazaltlarıdır.
Örtü (akıntı) bazaltları üzerine Üst Miyosen yaşlı Ergene Grubu sedimanları
gelmektedir. Diğer tip bazaltlar ise Yenimuhacır ve Danişmen Formasyonlarını keser
durumdadır. Karatepe bazaltlarından volkan bacaları şeklinde olanlarının yaşının Pleistosen
veya daha genç olabileceği ancak akıntı bazaltlarının olasılıkla Üst Miyosen veya daha yaşlı
olması gerektiği, eski çalışmalarda belirtilmiştir. Fakat son yıllarda yapılan radyoaktif yaş
ölçümleri sonucu Karatepe Bazaltları Geç Üst Miyosen ve Erken Pliyosen yaşlı iki grup
üründen oluştuğu kabul görmüştür.
Kuvaterner Çökelleri
Denizel Şekiller; Güney Trakya’da Marmara Ereğlisi yöresinde rastlanılmaktadır. Gri
renkli kireçtaşı, kumtaşı, sarı-beyaz renkli gevşek kumlardan oluşmuştur. Kireçtaşları kavkı
yığınağı şeklinde bol fosilli olup, yanal olarak kumtaşı ve gevşek kumlara geçer. Kumlarda
bol lamelli ve gastropodludur.
Birim, alttaki birim üzerine uyumsuz olarak oturur ve birkaç metre kalınlıktadır.
Birime Marmara Ereğlisi Formasyonu adı verilmiştir. Bulunan fosillere göre Pleistosen
düzlükleri oluşturmuştur.
Alüvyon; Kil boyundan çakıl boyuna kadar malzeme içerir. Kül renkli, yer yer
sarımsı kül renklidir. Büzülme çatlaklı taşkın ovası çökelleri oldukça sık yüzeylemektedir.
Keşan ve Enez yöreleri göl ve akarsu kökenli alüvyonların birlikte depolandığı alanlardır.
Trakya Havzası içinde Ergene Nehri ve kolları geniş alüvyon düzlükleri oluşturmuştur.
86
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Hisarlıdağ Volkanitleri
Enez-Tekirdağ arasında yer yer yüzeyleyen birim, riyodonitlik tüfler, andozit, andezitik tüf,
kırmızımsı ve yeşilimsi tüflerle başlayıp bazalt, bozaltik aglamera ve ignimbiritlere devam
eder.
Şekil- 11. Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti
87
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
88
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Metamorfizma ve Magmatizma
Metamorfitler Eurese köyünden başlayıp, Bolayır’a kadar Tersiyer birimleri altında
kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan küçük eksen alçalmalarıyla üç ayrı yerde
mastra verirler. Kristalin şistlerden ibaret olup, üzerine üst Kretase yaşlı kumtaşı ve marnlar
gelir. Gölcük köyü bölgesinde, kuzeyden kalın bir Tersiyer yaşlı fliş zonu ve güneyden de
genç Tersiyer yaşlı Şarköy Zonu ile sınırlanan “Doluca Zonu” adı altında incelenmiştir.
Palaosen-Eosen Yaşlı Birimler:
Eosen yaşlı birimler genellikle havzanın kenarlarında mastra verirler. Altta ipresiyen
yaşlı fosiller bulunduran marn ve kumtaşları, üstte de tütesiyen yaşlı kireçtaşlarından
oluşurlar.
Oligosen Yaşlı Birimler:
Trakya Ergene havzası boyunca görülür Bu fliş, kumtaşı, marn, tüf, kanflomeradan
oluşur, Birimin tabanında üst oligasen yaşını veren, Cinnamamum scheuchzeri Neer,
Daphne Pratagea Etting, Leguminosites sp Fosilleri bulunmuştur. Birimin en üstünde yer
alan kırmızı kireçtaşlarından Akitaniyen yaşlı Helix sp.cf.phrygomysica Oppenheim,
Helixasculum Thomae fosilleri bulunmuştur.
Kömürlü Denizel Oligosen Birimleri:
Tekirdağ İlinin güneyinden uzanan denizel oligosen yaşlı birimin alt kısmında marn
ve şeyller, üst kesiminde ise Linyitli kumtaşları görülür, Linyitli kumtaşlarında SannorsiyenAkitaniyen yaşlı fosiller bulunmuştur. Polinolojik çalışmalar sonucu 50 kadar yeni polen
cinsi bulunarak Tekirdağ civarındaki denizel oligosen yaşlı birimlerin sannoisiyen katına ait
olduğu belirtilmiştir.
Pliosen Yaşlı Birimler:
Saray civarındaki birimler alttan üste doğru üç seviyeye ayırtlanmıştır. Alt
Congeria’lı tabakalar, konglomera, kumtaşı, kireçtaşı, pizolitik mangan, kumlu kireçtaşı,
Sarmasiyen yaşlıdır. Balıklı tabakalar, kil, kumtaşı, marn, mangan. Üst Congeria’lı
tabakalar, kil, kum, kumtaşı, Pensiyen yaşlı fosiller bulunmuştur.
Denizel Miyosen:
Tekirdağ’dan Silivri’ye kadar olan bölgede küçük mastralar halinde görülürler.
Mürefte-Şarköy civarında denizel miyasen birimleri, Ilia Dağının güney doğusundan,
Mürefte’nin kuzey batısında derin vadilerde izlenir. Birimin yaşı üst miyosen’dir.
Ayrılmamış Karasal Miyosen:
Ergene Havzasında yaygın olan ayrılmamış karasal miyosen çökelleri, bazı yerlerde
denizel ve kömürlü oligasen, diğer yerlerde de denizel miyosen birimleri üzerine diskordom
olarak gelirler. Bu çökeller üst miyosen yaşındadır.
89
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Karasal Pliyosen:
Trakya Ergene Havzasında karasal pliyosen tepelerde, yamaçlarda 100 m.’den fazla
kalınlıkta çakıl, kum ve marnlardan oluşurlar. Marnlar içinde, Sivatherium giganteum fosili
bulunmuştur.
Tektonik ve Paleocoğrafya
Tektonik:
Tekirdağ İl sınırları içerisinde depreme neden olabilecek faylar, Saroz-Gaziköy fayı
ile Marmara Denizinde bulunan çukurların kenarlarında yer alan fay(Segment) parçalarıdır.
1200 km. uzunluğunda olan Kuzey Anadolu Fayının batı uzantısı Marmara Denizi boyunca
Saroz Körfezine ulaşmaktadır. Saroz-Gaziköy Fayı, yaklaşık 50 km. boyunda, sağ yönlü
doğrultu atımlı fay olup, Kavak, Yeniköy, Gölcük, Yayaköy, Güzelköy ve Gaziköy gibi
yerleşim yerlerinden geçmektedir. Tarihi devirlerde pek çok depreme neden olan fay son
olarak ta 09.08.1992 tarihinde 7.3 büyüklüğünde (Magnitüd) depreme neden olmuştur.
Herhangi bir bölgenin depremselliği irdelenirken, depreme neden olabilecek olan fayın
özellikleri (kaya, cinsi, niteliği, doğrultusu) fayın neden olduğu deprem periyotları,
depremselliği araştırılan bölgenin faya uzaklığı ve söz konusu bölgenin zemin özellikleri
birlikte değerlendirilmektedir. Bir depremde yırtılan fay(segment) uzunluğu ile depremin
büyüklüğü arasında doğru orantı vardır. Bu kuram Kuzey Anadolu Fayı gibi doğrultu atımlı
faylar için geçerlidir. Bu bağlamda Saroz-Gaziköy fayı 7.0-7.5 büyüklüğündeki (Magnitüd)
depremlere neden olabilir. Alüviyal gibi tutturulmuş veya gevşek tutturulmuş birimlerin
kalınlığı (20 m. veya daha kalın) Liteolojik yapısı, yer altı suyunun yüzeye yakınlığı gibi
özellikler gösteren zayıf zeminler büyük depremlerde şiddet arttırıcı rol oynarlar. Çalışma
alanında yukarıda adları geçen köylerin yanında, Şarköy İlçesi, Mürefte Beldesi ile Tekirdağ
kentinin bir bölümü ve Marmara Ereğlisi zayıf zemin özelliği sunan birimler üzerinde
kurulmuştur.
Paleo Tektonik Dönem:
Havza önemli doğu batı yönlü faylar boyunca kuzey kesimden güneye doğru
basamaklar şeklinde alçalmaktadır. Ayrıca burada birçok kuzey güney doğrultulu faylarda
gelişmiştir. Bütün bu arızalar havza tabanını ve Tersiyeri Oligosen serilerine kadar kesmekte
fakat Miyosen serilerine dokunmamaktadır. Yani hareketler Miyosenden önce durmuştur.
Boyuna faylarla sınırlanmış olan bir sırt Havsa civarından Silivri ile Tekirdağ arasında
Marmara Denizine kadar uzanmaktadır. Sırtın her iki tarafında önemli tektonik depresyonlar
meydana gelmiştir. Havzanın güneybatı bölümünde önemli bir KB-GD yönlü fay şeridi
yaklaşık Tekirdağ-Uzunköprü hattı boyunca uzanmaktadır. Bu hattın güneyinde bulunan
kesimde havzanın oldukça sığ olduğu tahmin edilmektedir. Trakya Havzasında saptanmış
olan ve beklenebilen yapılar orojenik kökenli yapılardan ziyade, kısmen ters eğimli faylarla
çevrilmiş fay bloklarından ve gömülü (morfolojik) taban yükselimlerinden meydana gelmiş
olmalıdır.
Neotektonik Dönem:
Türkiye neotektoniğinin başlangıcı olarak genellikle Kuzey Anadolu Fayı (KAF)’ın
oluşumu olarak kabul edilmektedir. Kuzey Anadolu Fayının oluşum yaşı ise çoğunlukla
Orta Miyosen (portlandiyen) olarak kabul edilmektedir. Sismik veriler Ergene Havzasında
temelin kuzey güneyde oluşan normal faylarla havza ortasına doğru alçalmış olduğunu
90
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
göstermektedir. Tektonik kökenli olan Marmara Denizi çukurluğu, Kuzey Anadolu Fayı ile
bağlantılıdır. Kuzey Anadolu Fayının batı uzantılarından olan Saroz- Gaziköy fayı, Marmara
Denizi çukurluğu ile çöküntü çukurluğu olan Saroz Körfezinin ilişkisini sağlamaktadır.
Tekirdağ’ın güney güneybatısında Işıklar Dağının güneyi Saroz- Gaziköy fayı ile sınırlı
olup, burada yer alan jeolojik birimler kuzeye eğimlidir. Faya yakın birimlerde eğimler 30º40º olmalarına karşın faydan uzaklaştıkça eğimlerde azalmaktadır.
Paleocoğrafya:
Tetis Denizinin, Anadolu’da ana mesiflere ayrılmış Pontid ve Torit olmak üzere iki
kolu vardır. Pontid çukurunun batı uzantısı aşağı Sakarya doğusunda iki kola ayrılarak, biri
Boğaziçi ve Istıranca masiflerinin kuzeyinden ön balkan bölgesine doğru devam eder. Diğeri
ise İznik ile Bilecik arasında devam ederek jeantiklinaller ile ayrılan birçok kollara bölünür.
Tektonik bölümünde anlatılan çağın dip kıvrımlarının çekirdeği eski temeli meydana
getirirler. Temeli oluşturan kayaçlar çoğunlukla bantlı gnayslardı. Kata ve mesozon
gnaysları kendi egizonal örtü şistlerinden diskordeusla ayrılmışlardır. Bunların kaledoniyen
ve bazılarının da kaledaniyen ancesi kıvrıldıkları sanılmaktadır. Bölgedeki mevcut gnays
çekirdeklerinin, eş yaşlı kabul edildiğinde, rekrisdolizasyon ve tektonik deformasyolarının
en geç Alt Orda Biyende yani erken Kaledoniyen oraöenezi ile meydana gelmiş olmaları
gerekir. Üst Paleozoik yaşlı batı-kuzeybatı yönlü bir seriklinaryumun Türkiye’den Ukrayna,
Balkanlar, Anadolu’da geçtiği saptanmıştır. Paleozoyik veya daha yaşlı birimler Trias
devrinde aralıklı olarak transgresyona uğramış ve deniz giderek Litanal ve Lagüner ortamlı
bir deniz haline dönüşmüştür. Bu deniz Orta ve Üst Triyasta da sığ deniz karakterini devam
ettirmiştir. Juna başlarında, Istıranca’larda öjensinklinal, Kocaeli ve Marmara’nın güney ve
doğusunda sığ deniz fasiyesinde, Trakya’da karasal fasiyes halindedir. Üst Juna-Alt Kratase
devri Menderes Masifi kuzeyinden Marmara denizine kadar karbonat fasiyesindedir. Üst
kretase denizi önce kıyı fasiyesi ve sonra da derin deniz fasiyesi özellikleri gösterir.
Ofiyolitlerle ilgili bazik ve ultrabazik kayaçlar radyolaritler, çamurtaşları, pelajik kireçtaşları
çeşitli boyutlarda bloklar halinde üst kretase yaşlı melanjı oluştururlar. Paleasende, SilivriEdirne hattı ile Çanakkale Boğazı civarında sığ karakterde bir deniz kaplar. Orta Eosen’de
Marmara denizi güneyi kıyı dağları ve Edremit kuzeyi bölgelerinde çökme ve transgresyon
olmuştur. Trakya’da Eosen denizi İstanbul’un batısından itibaren Çatalca ve Istıranca
masiflerini, Gelibolu yarımadası boyunca uzanan masifleri transgresif olarak örtmekte ve
gittikçe derinleşen denizin izleri görülmektedir. Oligosende Çatalca yarımadasının doğu
kısmı, ayrıca Çanakkale Boğazı, kara konumundaydı. Bu iki karanın arası, Trakya da
denizel fasiyesler, Istırancalarda ise gel-git arası gölsel fasiyes özelliğindedir. Alt miyosen
denizinin Trakya’da yapılan sondajlar ile K.Çekmece, Çorlu, Tekirdağ kuzeyinde yayıldığı
saptanmıştır. Pliyasen devrinde Ergene Havzası ve Gelibolu yarımadasında göl ve akarsu
rejimi hakim olmuştur. Pliyasen devrinin sonunda başlayan yeni tektonik hareketler ile
Pliyosen yaşlı çökeller, Vallakiyen hareketleri ile kıvrılmış, nehirler de gençleşmiştir. Bu
zamanda, Trakya’da belirli yerlerde omurgalıların yaşamına uygun şartlar oluşmuştur.
(Kaynak: Şentük ve Okay 1984; Umut ve Diğ.,1984; Sümengen ve Diğ.,1987 ; Şentürk ve karaköse, 1988 ;
Umut,1988 ; Umut, 1988a ; Yurtsever ve Diğ.,1991; Aktimur ve Diğ.,1994)
b. Proje Alanı jeolojisi
Tekirdağ kuzey ve kuzeybatısında Hacıköy, Osmanlı, Muratlı ve Balabanlı
yörelerindeki bazaltik volkanitler alkalen bir volkanizmanın alkali bazalt, trakibazalt ve
bazanit türü oluşumlarıdırlar ve levha içi tektonik yerleşimlidirler. Petrografik olarak olivinli
bazalt adlaması yapılabilecek örnekler genelinde; plajiyoklaz, monoklinik piroksen ve olivin
başlıca, ortorombik piroksen, amfibol ve opak mineraller ise az oranlarda bulunan
fenokristalleri, az oranda volkanik cam ve önemli oranda mikrolitler ise hamuru meydana
91
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
getirmişlerdir. Gerek birincil minerallerden itibaren, gerekse boşluk dolgusu şeklinde
gelişmiş çeşitli oluşumlar ise ikincil mineralleri oluştururlar. Genel doku mikrolitik porfirik
ve intersertal geçişlidir. Optik mikroskopta, piroksen ve olivinlerde yeşil renkli ve muhtemel
titanca zengin pembe renkli zonlanmalar izlenir ve bunlar diferansiye olmuş magma ile
birincil magmanın karışımına ait bir bir veri olarak yorumlanabilir.
Bazaltların birincil mineral bileşimleri ve ikincil minerallerinin cins ve oranları ile
tüm kaya ana ve iz element kimyasal bileşimleri arasında ilişkiler bulunur ve bu ilişkiler
örnekler arasındaki kimyasal farklılıkları açıklayıcı niteliktedir. Özellikle MgO
değerlerindeki yöreler arası farklılık çok belirgindir. Bu ise örneklerdeki olivin miktarı ile
doğrudan ilişkilidir ve dolayısıyla yüksek olivin içerikli Hacıköy örnekleri yüksek Mg ve
kısmen yüksek Fe içeriklidirler. SiO2, Na2O, K2O ve CaO değerleri, lajiyoklaz
miktarındaki farklılıklar ve yanı sıra özellikle plajiyoklazlarda ve volkanik camda meydana
gelmiş alterasyonlar ile de ilgilidir. Balabanlı yöresine ait iki örneğin farklı ateş kaybı
değerleri iki örnek arasındaki ikincil minerallerin oranına büyük ölçüde bağlıdır. Tüm
örnekler genelindeki yüksek Cr ve Nİ değerleri (Cr için 220-710 ppm, Nİ için 59-407 ppm)
büyük ölçüde, onların olivinli bazalt tipte olmalarından kaynaklanmıştır. Ce miktarı 52-76
ppm arasındadır ve o da olivin + piroksen bolluğuna paralel bir zenginleşmeyi ifade eder
(Turekian ve diğerleri, 1969). Hacıköy örnekleri Si ve Al'ca düşük, Mg, Fe ve Co'ca yüksek
değerler vermişlerdir. Bu örneklerde La, Ce ve Th'da belirgin olarak yüksek değerlerdedir.
Tekirdağ genelindeki bazalt örnekleri Fe, Mg, Ti ve Zr açısından Sweeney ve
diğerlerinin (1994) "düşük Fe bazaltları" (MgO>% 5, Fe2O3<% 13.5) ve "düşük Ti-Zr
bazaltları" (TiO2<% 2.7, Zr<270 ppm) ile benzerdir. Örneklerdeki Rb, < 15 ile 63 ppm
arasındadır ve K2O artışı ile uyumlu artış gösterir. Sr, 730- 1242 ppm ve Rb/Sr oranı ise
0.022-0.086 aralığında olup, Muratlı örnekleri Balabanlı ve Hacıköy örneklerine göre daha
yüksek Rb/Sr oranı gösterirler. Mantonun sığ derinliklerinden gelen ve kısmî ergime oranı
düşük olan magma bazaltlarında Rb/Sr oranı yüksek olacaktır.
Tekirdağ bazaltları kıtasal alan içerisinde oluşmuşlardır. Morgan ve Burke (1985)
kıta kıta çarpışmasından sonra gerilme alanlarının oluştuğunu belirtmektedirler ve Trakya'da
kıta kıta çarpışmasından sonra meydana gelmiş gerilme alanlarında mantoya kadar uzanmış
derin çatlaklarda alkalen bazaltik volkanizmanın gelişmiş olması muhtemeldir. Ercan
(1992), Trakya genelindeki bazaltik volkanizmayı manto kökenli ve alkali nitelikli olarak
bildirmekte ve bazaltların,muhtemelen derinlerdeki eski kırık hatları üzerinde yer aldıklarını
vurgulamaktadır. Tapırdamaz ve Yaltırak (1977), paleomanyetiktektonik amaçlı
incelemelerinde çalışma alanındaki bazaltların kuzeyde Trakya renç fay zonu (Perinçek,
1987) ve güneyde Ganos fay zonu (Yaltırak, 1996) arasındaki alanın sağ yanal
makaslanması sonucu oluşan açılma çatlaklarından çıktığını öne sürmüşlerdir.
Trakya bölgesindeki Miyosen – Kuvaterner volkanitlerinin astenosferik mantonun
kısmî ergimesinden türemiş olduklarını, iz element sistematiğine göre açıklayan Yılmaz ve
Polat'a göre (1998); alkalin lavlar bir sıkışmayı takip eden kuzey-güney litosferik
genişlemenin sonucunda gelişmişlerdir. Tekirdağ bazaltik lavları içerisindeki peridotit
ksenolitler forsteritik olivin, enstatit, Cr-spinel ve nadir diyopsit bileşenli harzburjit ve dunit
ksenolitlerdir. Esasen protogranüler ve kısmî porfiroklastik dokuludurlar. Avrupa'da
Tersiyer ve Kuvaterner volka niklerin ksenolitlerinde protogranüler doku yaygındır, eş taneli
(equigranüler) doku ise sadece kuvaterner volkanitlerin ksenolitlerinde bulunur (Mercier ve
Nicolas, 1975) ve dolayısıyla Tekirdağ ksenolitleri bu genelleme ile uyumludur. Tekirdağ
ksenolitlerinde taneler (özellikle olivin) eğrisel-kavisli kenarlı, sık ve kavisli çatlaklıdır.
Eğrisel tane sınırları eski peridotitin derinde kısmî ergimeye uğradığını ve daha sonra
92
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
rekristalizasyonlar olduğunu işaret eden bir karakteristiktir. Örneklerde belirgin bir foliasyon
veya lineasyon yoktur. Minerallerde tektonik işaretler kısmen izlenmiştir.
Şekil- 12. Bazaltlarla ilgili jeolojik kesit
(Kaynak: MTA Dergisi 121, 125-139, 1999 TEKİRDAĞ BÖLGESİ (TRAKYA) ALKALİ BAZALTLARI
İÇERİSİNDEKİ PERDOTİTİK KSENOLİTLER)
Çalışma Alanı ve yakın çevresini gösteren jeoloji Haritası Ek-6’de verilmiştir.
c. Cevherleşme
Saha geneli göz önünde bulundurularak ve yapılan ölçümler sonucunda ortalama
kalınlık 40 metre olarak saptanmıştır. İşletmede basamak yüksekliği 10 metre olarak
alınmıştır. Ocak sahasında ortalama 40 m derinliğe kadar üretim yapılacağı için 4 kademede
cevher alınması planlanmaktadır. Cevher kalınlığının ortalama kalınlığın üzerine çıktığı
durumlarda ise en fazla 5 kademeli olarak üretim yapılacağından basamaklandırmayla ilgili
önemli bir sorun yoktur.
d. Depremsellik
Özellikle aktif deprem kuşağında yer alan ülkemizde, ülke topraklarının %98’i
deprem bölgelerinde yapılmış olmasına karşın, %74’lük bölümü çok tehlikeli deprem
bölgesinde bulunmaktadır. Bu bilgiler kapsamında, Tekirdağ İli yerleşim alanı II.derece
deprem kuşağında yer almakla beraber, İl içerisindeki Barbaros, Ballı, Şarköy ve Mürefte
yerleşim alanları I.derece deprem kuşağında bulunmaktadır. 1975 yılından bu yana yapılan
araştırmalar içerisinde bölge dahilinde meydana gelen deprem olaylarında önemli boyutlarda
93
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
hasar görülmemesi yanı sıra, Şarköy yerleşim alanında can kaybı olmayan, bazı konutların
yıkımı ile sonuçlanan depremler gözlenmiştir. Şekil 13’de Tekirdağ İli Deprem haritası yer
almaktadır. Deprem Haritası Ek-7’de bulunmaktadır.
Faaliyet Alanı
Şekil- 13. Tekirdağ İli Deprem Haritası
e. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında jeolojik etkiler ve
alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
İşletme sonunda şevlerin duraylılığı sağlanarak doldurulması gerçekleştirilerek gerekli
dolgu yapılıp duraylılığı sağlanacaktır. Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları kapsamında
yaptırılacak jeolojik-jeoteknik etütler ile jeomorfolojik öğeler olan topoğrafik eğim, yamaç
yönelimleri, yüzeysel doğal drenaj ağı, obruklar, çığ yatakları, hidrolojik ve hidrojeolojik
özellikler belirlenerek bu veriler ışığında faaliyet alanı çevresi yüzeyden akan veya yağışlar
sonrasında akması olası su akışı açısından yeterince güvenli hale getirilecektir. Güvenliğin
sağlanması için yörede oluşabilecek en hızlı yağışın 15 dakika etkili olduğu varsayımı ile su
yolları, çevre doğal drenaj sistemi yeterli olacak şekilde planlanır ve alan çevresindeki su
toplama ve akma kanalları, özellikle insanların sürekli bulunacağı ortamın, doğal yüzeyin alt
kotlarında kalacak şekilde projelendirildiği düzenlemelerde, çukur alanın su baskınına
uğraması olasılığına karşı yeterli önlemler alınacaktır. İşletme faaliyetleri sonucunda
yukarıda bahsedildiği üzere şevli bir yapı oluşacak ve çukur alanlar oluşmayacaktır.
94
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4.4. Hidrojeolojik Özellikleri
a. Bölge ve proje alanı hidrojeolojik özellikleri (proje işletme sahasından itibaren 5
km yarıçapındaki alan içerisinde bulunan içme suyu amaçlı kuyu, kaynak ve kaptajların
koordinat, kot statik ve dinamik yer altı su seviyeleri, akifer kalınlığı ile verimleri,
belirtilen alanı temsil eden yeraltısuyu akış haritası, söz konusu alan içerisinde yer alan
akiferlerin hidrojeolojik özellikleri, beslenim-boşalım ilişkisi ve akifer bilançosu, 1/25000
ölçekli hidrojeoloji haritasının yer aldığı hidrojeoloji raporunun hazırlanması
gerekmektedir.)
Bölgesel Hidrojeolojik Özellikler
İl sınırları içerisinde yer altı suyu işletmesinde elverişli kesim, Çorlu-MuratlıHayrabolu ilçeleri güzergahı boyunca NW-SE uzanımlı yaklaşık 30 km enindeki bir zon
içerisindeki Ergene formasyonudur. Bu alan dışında kalan kuzey ve güneydeki sahalarda yer
altı suyu zengin olmayıp düşük debili kuyulardan temin edilmektedir.
Su kaynakları potansiyeli açısından değerlendirildiğinde yerüstü suyu 713 hm³/yıl,
yeraltı suyu 170 m³/yıl, toplam su potansiyeli 883 hm³/yıl ve yeraltı suyu fiili tahsis miktarı
167,80 hm³/yıldır Yer altı suyu bakımından zengin olan Ergene formasyonu gevşek
tutturulmuş kumlarda oluşturmakta olup, yer altı beslenmesi yağışlardan süzülme ve Yıldız
Dağlarından yüzey yanal akışlardan beslenmektedir. Formasyon ahilerinde yeraltı suyu
boşalımı izlenmektedir. Bazı derelerde küçük kaynaklar şeklinde izlenen boşalımlar gözardı
edilebilecek durumdadır.
Yerleşim birimlerinde, sanayi ve endüstri sulama amacıyla suni olarak açılan çok
sayıda kuyu mevcuttur. Son yıllarda özellikle sanayileşmenin bölgedeki gelişim etkisi ile
artan su ihtiyacının karşılanması için kontrolsüz olarak kuyu açılımları gözlenmektedir.
Ancak bu durumun önlenmesi için DSİ Bölge Müdürlüğü kuyu açılımlarını kısıtlama yoluna
gitmiştir. 1970’li yıllarda 10-30mt olan yer altı suyu tablası seviyesi günümüzde 80-200
metre seviyesine inmiştir.
Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikler
Ocak sahasının yaklaşık 3 km çapındaki alanında 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında
Kanun gereğince korunması gereken akiferler bulunmamaktadır.
Faaliyet alanının 730 m güneybatısından Eskibajlık Deresi (kuru), 1 246 m
kuzeybatısından Saray Deresi (akar), 1 440 m kuzeyinden Çeşmebaşı Deresi (akar), 1 830 m
kuzeydoğusundan Samba Deresi (akar), 2 020 m kuzeyinden Köyaltı Deresi (akar), 2 700 m
kuzeydoğusundan Başsuvak Deresi (akar), 1 480 m güneyinden Hoca Deresi (akar), 2 100
m güneydoğusundan Seymen Deresi (akar), 1070 m doğusundan Asma Deresi (kuru), 1 800
m batısından Koru Deresi (akar), 2 290 m güneyinden Ayvalık Deresi (akar) geçmektedir.
Dere yataklarından malzeme alınmayacak, dere yataklarının şekli değiştirilmeyecek, dere
yataklarına pasa, katı ve sıvı atık vb. dökülmeyecek olup derenin peyzaj bütünlüğü
korunacaktır. Dere yatakları yakınında yapılacak faaliyetler, İlkbahar ve Sonbahar Kuş Göç
Dönemlerinde minimum düzeyde tutulacaktır. Projenin Hidrojeolojik Raporu Ek-16’da
bulunmaktadır. Ayrıca faaliyet alanı çevresinde bulunan kaynaklar aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
95
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 43. Faaliyet Alanı Çevresinde Bulunan Kuyular Ve Mesafeleri
Adı
Doğu
Kuzey
Kot
(m)
Çevrimkaya Sondaj Kuyusu 550978 4552642 179
Statik
Kot
(m)
Dinamik
Kot
(m)
Akifer
Kalınlığı
(m)
Debi
(l/s)
Mesafe
114
64
200
10.0
1865,52
Kaynak 1
548359 4552534 174
*
*
56
0.1
2338,02
Kaynak 2
549260 4554184 132
*
*
98
0.1
3690,35
Kaynak 3
548789 4553102 147
*
*
83
0.1
2878,23
Kaynak 4
550505 4554181 110
*
*
120
0.1
3401,45
Kaynak 5
550764 4553772 131
*
*
99
0.1
3046,69
Kaynak 6
551466 4553502 147
*
*
83
0.1
2898,84
Kaynak 7
552780 4554697 93
*
*
137
0.1
4414,28
Kaynak 8
553815 4555042 95
*
*
135
0.1
5137,78
Kaynak 9
553858 4552731 180
*
*
50
0.1
3371,02
Kaynak 10
553376 4551215 197
*
*
33
0.1
2093,05
Kaynak 11
552798 4549779 180
*
*
50
0.1
1539,21
Kaynak 12
552846 4549968 194
*
*
36
0.1
1432,87
Kaynak 13
550882 4550138 181
*
*
49
0.1
212,4
Kaynak 14
550817 4548934 132
*
*
98
0.1
1422,88
Kaynak 15
549708 4549104 141
*
*
89
0.1
1377,52
Kaynak 16
548440 4550022 217
*
*
13
0.1
1618,04
Kaynak 17
547941 4549733 211
*
*
19
0.1
2188,47
Kaynak 18
546837 4549811 182
*
*
48
0.1
3382,76
b. Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri
İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar
Tekirdağ İl yerleşim alanı içerisinde içme suyu temini genel olarak yeraltı suyundan
karşılanmakta olup, doğal yapıda göl olmamakla beraber, mevcut doğal akarsu kaynakları da
sanayi bölgelerinden kaynaklanan kirlilik nedeniyle içme suyu olarak kullanımı mümkün
kılmamaktadır. Bu durum itibari ile İl Merkezi ve İlçelerine içme suyu temini bölge
dahilinde açılmış bulunan sondaj kuyularından temin edilmektedir.
Tekirdağ İli topoğrafik yapısı içersinde tabii göllerden yoksun bir konumdadır. Bölge
arazisinin düz ve engebeli olması, mevcut akarsu ve yağmur sularının dere yatakları ile
direkt olarak akışa geçmeleri nedeni ile doğal arazi üzerinde su birikiminin oluşması ancak
gölet ve baraj yapımıyla mümkün olmaktadır.
Bu itibarla bölge genelinde içme ve kullanma suyu temin etmek amacıyla baraj ve
gölet yapımının önemi büyük ölçüde artmaktadır. İhmal edilmiş bulunan baraj ve göletler
genel olarak tarım arazisini sulama amacıyla yapılmış olup, yer yer çevre köy gruplarının da
içme suyu ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik amaçları da taşımaktadır. İçme suyu
ihtiyacını karşılayan baraj ve göletler yeraltı su seviyesinin düşük olduğu batı bölge
içerisinde bulunan bazı köyleri kapsamaktadır.
96
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Akarsular
Tekirdağ İl sınırları içerisinde yeralan akarsular, içme ve kullanma suyu açısından
olumsuz bir yapıya sahiptir. Bunun ön önemli nedeni yörede bulunan sanayi kuruluşlarının
atık su deşarjları sonucu akarsuların doğal yapısının bozulmasıdır. Bunlara ek olarak, akarsu
havzalarında bulunan yerleşim birimlerinin evsel nitelikli atık sularının da hiçbir işleme tabi
tutulmaksızın, direkt olarak bu akarsulara deşarj edilmesi ikinci bir etkendir.
Bu nedenlerle yöre içerisinde yeralan akarsuların, gerek tarım açısından
kullanılmasında ve gerekse de toplumun rekreasyonel amaçlı olarak akarsu çevresinden
istifade edebilmesi mümkün olmamaktadır. Tekirdağ Valiliği ve İl Çevre ve şehircilik
Müdürlüğünce Ergene Havzasında bulunan Ergene nehri ve kollarına atıksu deşarj eden
sanayi kuruluşların etkin şekilde denetimleri yapılmaktadır.
Ancak Ergene Nehri debisinin yaklaşık 3-4 katı debide atıksu desarjı yapılması
sebebiyle mevcut mevzuatlar çerçevesinde yapılan etkin denetimler sonucunda kirlilik
değerlerinde azalmalar olmasına rağmen IV. sınıf su kalitesinin üzerine çıkılamamıştır.
Tablo- 44. Tekirdağ İli Sınırları İçerisindeki Akarsular
c. Yeraltı ve Termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri,
miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan
kullanımı) ve faaliyet alanı mesafeleri
Tekirdağ İlinin yeraltı su potansiyeli fiili tahsis toplamı 170,0 hm³/yıl olup, bu su
potansiyelinin 12,30 hm³’ü sulamaya, 155.50 hm³’ü içme, kullanma ve sanayiye tahsis
edilmiştir. Kalan yeraltı suyu rezervi 2.20 hm³ olup, toplam yer altı su potansiyeli de 170
hm³/yıl’dır.
97
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 45. İşletmede Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri
Tablo- 46. İnşaat Halinde Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri
Genel Bilgiler
Yıllık Ortalama Yağış
Ortalama Akış Verimi
Ortalama Akış/Yağış Oranı
: 611 mm.
: 3.68 lt/km²s
: 0.19
DSİ Tarafından Gerçekleştirilen Çalışmaların Sonucu
Etüd Edilen Arazi
Sulamaya Elverişli Arazi
Ekonomik Olarak Sulanan Arazi
DSİ Sulamaları
: 55.797 ha
: 47.747 ha
: 33.981 ha
: 11.410 ha
DSİ Sulamaları (Açıklama)
Sulama Alanları Cazibe
Pompaj
Toplam:
: 10.003 ha
: 1410 ha
: 11.410
İlin Su Kaynakları Potansiyeli
Yerüstü Suyu
Yeraltı Suyu
Toplam Su Potansiyeli
Yeraltı Suyu Fiili Tahsis Miktarı
: 713 hm³/yıl
: 170m³/yıl
: 883 hm³/yıl
: 167,80 hm³/yıl
Sulama
Planlama Programında Olan
: 191 ha
Küçük Su Projeleri
: 141 ha
Malkara-Karacahalil Göleti ve Sulaması
: 130 ha
Saray-Ayvacık Göleti ve Sulaması
: 50 ha
Tekirdağ İli İçme Suyu Projesi Naip Barajı : 21 hm3
Tekirdağ-Saray Yoncalı Barajı Ç.O.S.B. Su Temin : 40 hm3
98
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Planlaması Tamamlanan
Büyük Su Projeleri
: 3181 ha
Dedecik Barajı ve Sulaması : 2131 ha
İnecik Barajı ve Sulaması : 1050 ha
İnşaat Halinde Olan
Büyük Su Projeleri
Küçük Su Projeleri
Kooperatif (YAS)
Muratlı-Arzulu Köyü
Saray-Osmanlı Köyü
Saray-Kadıköy Köyü
Malkara-Kozyörük Köyü
:: 680 ha
: 550 ha
: 150 ha 4 kuyu
: 120 ha 2 kuyu
: 250 ha 6 kuyu
: 30 ha 1 kuyu
Bölge genelinde yer altı suları, içme, kullanma ve tarım sulama amacı ile
yararlanılmakta olup, su kalitesi açısından WILCOX değerlendirmesine göre çok iyi, iyi,
Fransız Sertlik derecesine göre toplam sertlik 10 ila 40 aralığındadır.
Türkiye genelindeki 26 büyük havzadan birisi olan Ergene Havzası içinde kalan
Tekirdağ İlinin güvenli şekilde çekip kullanabileceği yıllık yer altı su miktarı 0.170 km³’tür.
Faaliyet alanına yakın derelerin mesafeleri; 730 m güneybatısında Eskibarajlık
Deresi (Kuru), 1246 m kuzeybatısında Sara Deresi (Akar), 1440 m kuzeyinde Çeşmebaşı
Deresi (Akar), 1830 m kuzeydoğusunda Samba Deresi (Akar), 2020 m kuzeyinde Köyaltı
Deresi (Akar), 2700 m kuzeydoğusunda Başsuvak Deresi (Akar), 1480 m güneyinde Hoca
Deresi (Akar), 2100 m güneydoğusunda Seymen Deresi (Akar), 1070 m doğusunda Asma
Deresi (Kuru), 1800 m batısında Koru Deresi (Akar) ve 2290 m güneyinde Ayvalık Deresi
(Akar) bulunmaktadır. Derelere hiçbir etkileşimde bulunulmayacaktır. Faaliyet alanında ve
yakınında yer altı ve termal su kaynakları bulunmamaktadır. Faaliyet alanında bulunan kuru
dere yataklarına müdehalede bulunulmayacaktır. Hidrojeolojik Rapor Ek-17’de
bulunmaktadır.
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrojeolojik etkiler ve
alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Açık ocak işletmeciliği yapılacak bazalt ocağında üretim yapılacak alanda mevcut
örtü toprağı sıyrılarak alınacaktır, koruyucu fonksiyonu olan yüzey örtüsü tahribi vb. söz
konusu olmayacaktır. Açık ocak işletmeciliği, kendine özgü olan ve kısmen kalıcı olarak
oluşan harman sahaları, çukurlar, şevler, topuklar gibi yeryüzü şekilleri meydana
getirebilmektedir.
Ocağın işletilmesiyle tahrip edilip doğal dengesi bozulacak araziyi, işletme
sonrasında çeşitli rekreasyon yöntemleriyle ilk haline getirmek olası değildir. Yapılacak
onarım çalışmaları, bozulmuş araziyi eskiye en yakın konuma getirmeye çalışarak çevresiyle
her açıdan uyumlu olmasını sağlamaya yönelik olacaktır.
Faaliyet sona erdiğinde arazinin eski doğal ve ekolojik yapısını kazandırmak
amacıyla gerekli ve mümkün tüm ıslah çalışmaları yapılacak, bu kapsamda arazi yeniden
düzenlenecek ve teraslanacaktır. Çalışanların ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılmış olan
sızdırmasız fosseptik kapatılacak, konteynırlar kaldırılacaktır. Üretim kademeli üretim
99
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
tarzında yapılacağından arazide tehlikeli çukurluklar veya yükseltiler oluşmayacak, faaliyet
sonrası topografya basamaklar şeklinde olacağından çevredeki araziye uygun hale
getirilmesi kolay olacaktır. Şev başlarının kapatılması için çalılarla bitkilendirme
yapılacaktır.
İşletme sahasında oluşabilecek göllenmelerin engellenmesi, malzeme alımı yapılan
yerlerin eski haline dönüştürülmesi için rehabilitasyon projesi derhal uygulanacaktır.
Yapılan işletme faaliyetleri sonucunda oluşacak yeni morfolojide suyun birikeceği
çukur alanlar oluşmayacaktır. Yapı şevlerden oluşacağından uygun drenaj sistemi ile
alandan doğal yollarla sevk edilecektir. Bu nedenle harhangi bir su kirliliğinin oluşması
mümkün değildir.
Projede doğal bir malzeme olan bazalt üretilecektir. Proje çalışmaları neticesinde
oluşacak olan katı, sıvı ve tehlikeli atıklar yönetmelikler ile belirtilen şartlarda muhafaza
edilerek bertaraf edilecektir. İşletmede herhangi bir kimyasal atık oluşumu söz konusu
değildir. Bu önlemlerin alınması ile birlikte yüzey ve yeraltı sularının kirlenmesi önlenmiş
olacaktır.
4.5. Hidrolojik Özellikleri
a. Bölge ve proje alanı hidrolojik özellikleri
Bölgesel Hidroloji
Akarsular
Tekirdağ İlinin yerüstü su potansiyeli 713.00 hm³/yıl’dır.
Ergene Nehri
İl sınırları içinde başlangıç ve bitiş noktaları Çanakpınartepe-Saray-KartaltepeMuratlı Yerleşim alanlarıdır. Nehrin toplam uzunluğu 264 km ve il sınırları içindeki
uzunluğu 86,6 km.’dir.
Çorlu Deresi
İl sınırları içinde başlangıç ve bitiş noktaları Demiraltı Mevkii-Çerkezköy Yerleşim
alanları-Ergene Nehridir. Derenin toplam uzunluğu 86,2 km ve il sınırları içindeki uzunluğu
71,9 km.’dir. Ergene Nehri’nin kollarından biridir.
Hayrabolu Deresi
İl sınırları içinde başlangıç ve bitiş noktaları Yılanlı-Malkara Yerleşim alanlarıErgene Nehridir. Derenin toplam uzunluğu 96,3 km ve il sınırları içindeki uzunluğu
96,3 km.’dir. Ergene Nehri’nin kollarından biridir.
100
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Beşiktepe Deresi
İl sınırları içinde başlangıç ve bitiş noktaları Güveşli-İnecik-K.KarakarlıHayraboluYerleşim alanlarıdır. Derenin toplam uzunluğu 38,2 km ve il sınırları içindeki
uzunluğu 32,7 km.’dir. Ergene Nehri’nin kollarından biridir.
Muzalı Deresi
İl sınırları içinde başlangıç ve bitiş noktaları Demircili-Malkara-Karasatı-Keşan
Yerleşim alanlarıdır. Derenin toplam uzunluğu 40,7 km ve il sınırları içindeki uzunluğu
6,0 km.’dir. Meriç Nehri’nin kollarından biridir.
Göller ve Göletler
Göller
Tekirdağ İli topoğrafik yapısı içersinde tabii göllerden yoksun bir konumdadır. Bölge
arazisinin düz ve engebeli olması, mevcut akarsu ve yağmur sularının dere yatakları ile
direkt olarak akışa geçmeleri nedeni ile doğal arazi üzerinde su birikiminin oluşması ancak
gölet ve baraj yapımıyla mümkün olmaktadır.
Göletler
Bölge genelinde içme ve kullanma suyu temin etmek amacıyla baraj ve gölet
yapımının önemi büyük ölçüde artmaktadır. İhmal edilmiş bulunan baraj ve göletler genel
olarak tarım arazisini sulama amacıyla yapılmış olup, yer yer çevre köy gruplarının da içme
suyu ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik amaçları da taşımaktadır. İçme suyu ihtiyacını
karşılayan baraj ve göletler yeraltı su seviyesinin düşük olduğu batı bölge içerisinde bulunan
bazı köyleri kapsamaktadır.
Bölge arazisinin sulanması amacıyla yapılan baraj ve göletlerin sulama kanalları
klasik ve kanalet tip olarak yapımları ile 1996 yılı itibariyla toplam 565,4 km
uzunluğundadır. Bu kanalların 155 km”lik bölümü ayaklı kanalet tipinde inşaa edilmiştir. İl
genelinde mevcut bulunan baraj ve göletlerde balık üretiminin yapılması da büyük ölçüde
hızlandırılmış durumdadır.
Proje Alanı Hidrolojisi
Bölüm 4.4’de açıklanmıştır.
b. Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu, su
kaynaklarının proje alanına uzaklığı
Bölüm 4.4’de açıklanmıştır.
101
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
c. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı (İçme, kullanma,
sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar) ve
debileri
İçmesuyu Amaçlı Kullanılan Su Kaynakları
Mevcut Kullanımlar
Akarsular, içme ve kullanma açısından olumsuz bir yapıya sahiptir. Bunun en önemli
nedeni yörede bulunan sanayi kuruluşları deşarjlarının kirliliği sonucu, akarsuların doğal
yapısının bozulmasıdır.
Bunlara ek olarak, akarsu havzalarında bulunan yerleşim birimlerinin evsel atık
sularının da direkt deşarj edilmesi ikinci bir etkendir. Bu nedenle, yöre içerisinde yer alan
akarsuların, gerek tarım açısından kullanılmasında ve gerekse de toplumun piknik yeri
olarak akarsu çevresinden istifade edebilmesi mümkün olmamaktadır. Konunun önem
cihetiyle, Tekirdağ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve Valiliklerince (gerekli tedbirlerin
alınması konulu) toplantılar sık sık yapılmakta olup, olumlu sonuçların alınması için
çalışmalar sürdürülmektedir.
Bu durum itibari ile İl Merkezi ve İlçelerine içme suyu temini bölge dahilinde
açılmış bulunan sondaj kuyularından temin edilmektedir.
Tekirdağ İli sınırları içerisinde bulunan yüzeysel suların kirlilik durumlarının tespit
edilebilmesi, bölgede bulunan sanayi kuruluşlarının yüzeysel suların kalitesine olan
etkilerinin boyutlarının belirlenebilmesi ve bu konuda alınacak önlemlerin uygulanabilmesi
amacıyla, kirlenme riski yüksek bölgelerdeki akarsuların kirlilik portresi çıkartılmıştır.
İl sınırları içerisinde sanayi kuruluşlarının atık sularını deşarj ettikleri derelerden
alınan numunelerin incelenmesi sonucunda; Çorlu İlçesi, Seymen Köyü Mevkiinden
Sultanköy Beldesine gelerek Marmara Denizine dökülen Kınıklı Deresinin iki noktasından
alınan numunenin sonuçları derenin en iç kesiminde (fabrika atık sularının henüz dereye
karışmadığı noktada) kirlilik yükünün sınır değerlere oldukça yakın değerlerde olduğu,
aşağılara doğru inildikçe Değirmenköy Mevkiindeki fabrikaların ve Tekirdağ İl sınırları
içerisinde kalan sanayi tesislerinin atık suları bu dereye karışmakta ve suda gözle görülür
derecede renk değişimi ve fiziksel kirlilik gözlenmektedir.
Ayrıca bugüne kadar alınan numuneler arasında yapılan karşılaştırma sonucu KOI,
TAKM ve Kurşun parametrelerinin iki katına ulaştığı gözlenmiş, diğer ağır metal
ihtivalarının da eski analizlerde belirlenen değerlere yakın değerlerde bulunduğu görülmüş
olup, bu dereye deşarj edilen atık su miktarı derenin kendi debisine oranla oldukça fazla
olması nedeniyle alınan numunelerin analiz sonuçları sınıf değerlerin oldukça üstünde
olduğu tespit edilmiştir.
Çerkezköy İlçesinden başlayıp; Kızılpınar, Yulaflı üzerinden Çorlu’ya ulaşan Çorlu
Deresi ve kollarından alınan numuneler sonucunda; Veliköy, Velimeşe, Yulaflı Mevkiinde
kurulmuş olan tekstil ağırlıklı bir çok fabrikanın atık sularının bu dereye karışması nedeniyle
dere suyunun özelliğinin bozularak sınır değerlerin çok üzerinde olduğu gözlenmiştir.
Numune sonuçları itibarı ile KOI ve toplam fosfor değerlerinin dere suyunda çok yüksek
değerlere ulaştığı tespit edilmiştir.
102
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Çerkezköy bölgesinde bulunan iki adet sanayi bölgesinin atık suları da merkezi ve
münferit arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra bu dereye deşarj edilmektedir. Ayrıca
Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi Merkezi Arıtma Tesisinde de her ne kadar arıtılmış da
olsa kirlilik yükünü olumsuz yönde etkileyecek ve hedef değerlerin üzerinde kirlilik yükünü
taşıyan yaklaşık 80.000 m³/gün debili bir atık su bu dereye karışmaktadır. Bunun yanında
dereye sürekli atık su deşarjı olması nedeniyle ağır metal ihtivası göstermekte olup, dere
suyunun kimyasal içeriğini olumsuz yönde etkilemekte ve boyutları giderek artmaktadır.
Çorlu İlçesi Sağlık Mahallesi’nden, Çorlu’ya oradan da Balabanlı, Kepenekli Köyleri
yakınından Muratlı İlçesine ulaşan Çorlu Deresi ve kollarından alınan numuneler sonucu;
bölgedeki deri sanayicilerinin atık sularının dereye karıştığı noktalarda kirlilik yükünün,
(toplam fosfor, TAKM) bazı değerlerinin sınır değerlerinin üzerinde olduğu, (yağ, gres,
KOI) bazı değerlerinin de sınır değerlere oldukça yaklaştığı, ayrıca Su Kirliliği Kontrol
Yönetmeliğinde giderilmesi istenmeyen renk parametresinin bu derelerde son derece kötü
bir görüntü kirliliğine sebebiyet verdiği sonucuna varılmıştır. Bunun yanında mevsim
koşulları itibariyle havanın ısınması, son derece kötü kokuların oluşarak çevrede olumsuz
etki yarattığı görülmektedir.
Çorlu İlçesi, Ulaş, Vakıflar, Kırkgöz ve Sevindikli Köyleri civarından geçerek
Muratlı’nın Ballıhoca Mevkiinde Çorlu Deresi ile birleşen Ergene Nehri ve kollarından
alınan numuneler sonucunda; dere suyunun içeriği sınır değerlerin altında kalmaktadır.
Çeşme Deresi adı ile anılan Ballıhoca Mevkiindeki dereden alınan numunede, BOI5, KOI,
TAKM, Toplam Fosfor ve pH değerlerinin yüksek olması, kirlilik yükünün sınır
değerlerinin ne kadar üzerinde olduğunu göstermektedir.
Muratlı İlçesi Ballıhoca Köyü Mevkiinde kirlilik taşıyan bir diğer unsur da,
bölgedeki yerleşim merkezlerinin evsel nitelikteki atık suları ile Kırklareli İl sınırı içerisinde
kalan çeşitli sektörlerdeki fabrikaların atık sularıdır. Çorlu İlçesi, Saray İlçesi Beyazköy
civarından Çorlu Deresi ile birleşen ana dereden iki ayrı noktadan alınan numuneler sonucu;
dere suyunun içeriği sınır değerlerin altında kaldığı tespit edilmiştir. Bu bölgede fabrika
sayısının az olması çıkan sonuçların sınır değerlerin altında çıkmasının en büyük etmenidir.
Baraj ve göletler genel olarak tarım arazisini sulama amacıyla yapılmış olup, yer yer
çevre köy gruplarının içme suyu ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik amaçları da
taşımaktadır. İçme suyu ihtiyacını karşılayan baraj ve göletler yeraltı su seviyesinin düşük
olduğu batı bölge içerisinde bulunan bazı köyleri kapsamaktadır.
Planlanan Kullanımlar
Tekirdağ İli’nde akarsular için planlanmış olan içme ve kullanma suyu projeleri
bulunmamaktadır.
Sulama Amaçlı Kullanımlar
Mevcut Kullanımlar
Tekirdağ İlinin yıllık yağış ortalaması 611 mm. dolayındadır. Bu değer hacimsel
olarak 3.82 km³ suya denktir. Düşen yağışın, çok büyük bir bölümü toprak-bitki-su yüzey
sistemlerinden buharlaşarak atmosfere geri dönmekte, diğer bir önemli kısmı da yeraltı su
depolarını beslemektedir. Sadece 0.713 km³’ü (%17.9) ise akarsular-dereler aracılığıyla
103
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
deniz ve kapalı havzalara boşalım için yüzey akışa geçmektedir. Yani Tekirdağ İlinde
sulama amaçlı olarak kullanılabilecek yerüstü su miktarı 0.713 km³/yıl’dır. (713 hm³)
Tekirdağ İlinde her yıl kullanılabilir toplam su potansiyeli 0.883 km³’tür. (883hm³)
Yapılan çalışmalar sonucunda İl tarım arazisinin topoğrafik yapısı ve toprak özellikleri
bakımından yarıdan fazlasının sulamaya müsait olduğu belirlenmiştir. Ancak sahip olunan
su potansiyeli ile sulamaya uygun arazinin bir arada bulunması gerekliliği sulanabilecek
arazi miktarını sınırlandırmaktadır.
İlde 2011 yılı itibariyle toplam sulanan alan 48 586 ha.’dır. Bu alanın (16.600 ha) İl
Özel İdaresi Köy Hizmetleri Müdürlüğü, (27.986 ha) Devlet Su İşleri ve (4 000 ha) halk
sulamasına ait alanlar oluşturmaktadır. Sürdürülebilir tarımsal üretim yapılabilmesi düzenli
sulama yapmakla mümkündür. Tablo-45’te sulama amaçlı yapılmış olan göletler yer
almaktadır.
Tablo- 47. Tekirdağ İli Sulama Göletleri
104
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yaklaşık 48 adet gölette aynalı sazan balık üretimi önemli ölçüde geliştirilmiş
durumdadır. Balık üretimine yönelik çalışmalar, mevcut durum itibarıyla çevre avlanmasına
dönük olarak faaliyet göstermekle beraber, iç Pazar ekonomisine de gelir sağlamaktadır.
2011 yılı sonu itibariyle İlimizde sulama yapabilecek durumda olan sulama şebekesi
varlığı ve kurumlara göre dağılımı Tablo 46’daki gibidir.
Tablo- 48. Köy Hizmetleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler 2011Toplam
Tablo- 49. Devlet Su İşleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler
105
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo-47’de kaynak bazında sulanmama gerekçeleri kısaca belirtilmekle beraber, asıl
nedenlerin başında ürün planlaması, örgütlenme ve pazarlama organizasyonu olmamasıdır.
Planlanan Kullanımlar
Tekirdağ İli’nde planlaması ve kesin projesi tamamlanmış olan sulama projeleri
bulunmamaktadır.
Su Ürünleri İstihsali
Yaklaşık olarak 48 adet Gölette balıkçılık (aynalı sazan) yapılmaktadır.
d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrolojik etkiler ve
alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Bölüm 4.4/d’de belirtildiği gibi, Açık ocak işletmeciliği, kendine özgü olan ve
kısmen kalıcı olarak oluşan harman sahaları, çukurlar, şevler, topuklar gibi yeryüzü şekilleri
meydana getirebilmektedir.
Ocağın işletilmesiyle tahrip edilip doğal dengesi bozulacak araziyi, işletme
sonrasında çeşitli rekreasyon yöntemleriyle ilk haline getirmek olası değildir. Yapılacak
onarım çalışmaları, bozulmuş araziyi eskiye en yakın konuma getirmeye çalışarak çevresiyle
her açıdan uyumlu olmasını sağlamaya yönelik olacaktır.
Faaliyet sona erdiğinde arazinin eski doğal ve ekolojik yapısını kazandırmak
amacıyla gerekli ve mümkün tüm ıslah çalışmaları yapılacak, bu kapsamda arazi yeniden
düzenlenecek ve teraslanacaktır. Çalışanların ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılmış olan
sızdırmasız fosseptik kapatılacak, konteynırlar kaldırılacaktır. Üretim kademeli üretim
tarzında yapılacağından arazide tehlikeli çukurluklar veya yükseltiler oluşmayacak, faaliyet
sonrası topografya basamaklar şeklinde olacağından çevredeki araziye uygun hale
getirilmesi kolay olacaktır. Şev başlarının kapatılması için çalılarla bitkilendirme
yapılacaktır.
Proje çalışmaları neticesinde oluşacak olan katı, sıvı ve tehlikeli atıklar yönetmelikler
ile belirtilen şartlarda muhafaza edilerek bertaraf edilecektir. İşletmede herhangi bir
kimyasal atık oluşumu söz konusu değildir. Bu önlemlerin alınması ile birlikte yüzey ve
yeraltı sularının kirlenmesi önlenmiş olacaktır.
Yapılan işletme faaliyetleri sonucunda oluşacak yeni morfolojide suyun birikeceği
çukur alanlar oluşmayacaktır. Yapı şevlerden oluşacağından uygun drenaj sistemi ile
alandan doğal yollarla sevk edilecektir. Bu nedenle herhangi bir su kirliliğinin oluşması söz
konusu değildir.
106
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4.6. Meteorolojik Ve İklimsel Özellikler
a. Bölgesel ve Proje alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikleri
İklim;
Tekirdağ İli nemlilik indekslerine göre bulunan hidrografik bölgelerden yarı nemli
iklim tipine girmektedir. Yağış rejimi bakımından Akdeniz yağış rejimi kategorisinde
bulunmaktadır. Akdeniz ikliminin etkileri görülen Tekirdağ sahil şeridinde yazlar sıcak
kışlar ılıktır. Ergene havzasını içine alan kıyı şeridinde daha ziyade karasal iklim görülür.
Tekirdağ’da toprağa düşen yağış genellikle yağmurdur. İklimin ılıman oluşu tarımı
kolaylaştırır. Şarköy’ün Gelibolu hududundan Marmara Ereğlisi’ne kadar uzanan sahil
şeridinde yetişen bağ ve zeytin gibi bitkiler, iklimin burada daha ılıman olduğunu gösterir.
Bu özelliği, kuzeyinin kıyıya paralel uzanan Tekir Dağlarıyla kaplı olmasındandır. Kışın
kuzey rüzgarlarına açık olan Tekirdağ-Marmara Ereğlisi-Sultanköy arasında daha soğuk
olmaktadır. İçeriler ise kara iklimin özelliğini gösterir. Kışın Kuzey Avrupa ülkelerinin
iklimine benzer. Bu bakımdan kendisine ait özel bir iklim tipi yoktur. Yazlar genellikle
kurak ve sıcak geçer. Yaz süresince görülen kuraklık ara sıra gök gürültüsü ile yağan
yağmurlarla ortadan kalkar. Sibirya antisiklonu Balkanlar üzerinden buralara geldiğinden
kışın kuru ve dondurucu soğuklar olur. Buralar Marmara’nın yumuşatıcı etkisinden
yoksundur.
Doğal Değişkenler
Sıcaklık Dağılımı;
Tekirdağ, Çorlu Meteoroloji İstasyonu uzun süreli gözlem değerlerine göre; Çorlu
yıllık ortalama sıcaklık 13 °C, yıllık ortalama yüksek sıcaklık 40,0 °C, yıllık ortalama düşük
sıcaklık ise -17,5 °C olarak hesaplanmıştır. İlçe sınırları içerisinde ortalama sıcaklık yaz ve
kış arasında yerine göre 3,3–22,6 °C arasında farklılık gösterebilmektedir. Yaz ortalama
sıcaklığı 20,5–22,3 °C arasında değişirken, kış ortalaması 3,3–5,6 °C arasında
seyretmektedir.
Ortalama en yüksek sıcaklık Temmuz ayında görülmektedir. Yazın en yüksek
sıcaklık, Temmuz ayında 22,3 °C, kışın en düşük sıcaklık ise Ocak ayında 3,3 °C olarak
gözlemlenmiştir. İlde ortalama toprak sıcaklık değerleri ise, 5 cm’ de 15.3 °C olarak
görülmüştür.
Tablo- 50. Sıcaklık Değerleri Tablosu
Aylar
1
2
3
3,3
3,9
6,4
Ort. Sıcaklık (˚C)
21,0
26,4
4
5
6
7
8
9
10
11
11,2 16,1 20,5 22,6 22,3 18,6 14,2 9,6
Mak. Sıcaklık(˚C)
18,5
Min. Sıcaklık (˚C)
-16,6 -17,5 -11,9 -3,8
12
5,6
30,2 33,8 39,1 40,0 39,0 34,7 33,3 27,7 22,1
0,5
107
6,4
9,3
9,2
2,4
-5,2
-6,2
Yıllık
13,0
40,0
-12,0 -17,5
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 3. Sıcaklık Değerleri Grafiği
Basınç Dağılımı;
Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi 52 (1960–2012) yıllık basınç değerlerine bakıldığında,
yıllık ortalama yerel basınç değerinin 994 hPa, en yüksek yerel basınç değerinin 1 019,1
hPa, en düşük yerel basınç değerinin 962,7 hPa olduğu görülmektedir.
Tablo- 51. Basınç Değerleri Tablosu
Aylar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Yıllık
Ortalama Basınç (hPa)
996,8
995,3
994,6
992,1
992,9
992,3
991,6
992,2
994,7
996,9
996,8
996,2
994
Maksimum Basınç (hPa) 1019,1 1016,9 1016,9 1008,9 1007,7 1003,7 1001,8 1002,1 1006,7 1010,7 1012,9 1022,5 1019,1
Minimum Basınç (hPa)
962,7
969,6
971,1
970,0
978,2
976,8
979,2
981,3
976,9
978,1
969,6
967,0
Grafik- 4. Basınç Değerleri Grafiği
Nem Dağılımı;
Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi Meteoroloji İstasyonundan alınan 52 yıllık verilere
bakıldığında, ilde en yüksek ortalama bağıl nem %84,9 ile Ocak ayında, en düşük ortalama
bağıl nem ise % 67,6 ile Temmuz ayında gözlemlenmiştir.
108
962,7
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 52. Nem dağılımı tablosu
Aylar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Yıllık
Ortalama Nem(%)
84,9 81,9 79,1 74,5 72,6 68,9 67,6 70,4 73,5 78,4 82,3 85,2 76,6
Minimum Nem(%)
32,0 30,0 19,0 21,0 21,0 17,0 15,0 15,0 22,0 23,0 24,0 31,0 15,0
Grafik- 5. Nem Dağılımı Grafiği
Yağış Dağılımı;
Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi Meteoroloji İstasyonundan alınan 52 yıllık verilere göre,
Çorlu’da aylık en fazla yağış Temmuz ayında 111,3 mm olarak görülmektedir.
Tablo- 53. Yağış Dağılımı Tablosu
Aylar
Ort. Toplam Yağış
Miktarı (mm)
Maksimum Yağış
Miktarı (mm)
1
2
3
4
5
6
7
60,20 52,8 49,5 42,1 45,1 36,9 23,9
50,9
58,1 41,2 39,5 43
8
9
17,2 34,8
75,2 111,3 44,0 40,5
Grafik- 6. Yağış Dağılımı Grafiği
109
10
52,6
11
12
Yıllık
70,7 78,4 47,02
100,5 60,3 64,1 111,3
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Buharlaşma;
Meteoroloji İstasyonu’ndan alınan verilere göre ortalama açık yüzey buharlaşması ve
maksimum açık yüzey buharlaşması değerleri bulunmamaktadır.
Çorlu Meteoroloji İstasyonuna ait buharlaşma değerleri bulunmadığı için aşağıdaki tabloda
boş olarak verilmiştir.
Tablo- 54. Buharlaşma Dağılımı Tablosu
Aylar
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Yıllık
Ort. Açık Yüzey
Buharlaşması (mm)
Mak. Açık Yüzey
Buharlaşması (mm)
Sayılı Günler
Meteoroloji İstasyonu 52 yıllık gözlem kayıtlarına göre ortalama kar yağışlı gün
sayısı yıllık toplam 17,7 ortalama kar örtülü gün sayısı 10,7 olarak ölçülmüştür.
Çorlu Meteoroloji İstasyonu 1960–2012 yılları arasındaki gözlem kayıtlarına göre
sayılı günler dağılım değerleri aşağıdaki tablo ve grafikte verilmiştir.
Tablo- 55. Sayılı Günler Dağılımı Tablosu
Aylar
1
2
3
4
5
6
8
9
10
12
5,8 4,7 3,1 0,2
Ort. Kar Örtülü Günler Sayısı
3,9 3,4 1,3 0,0
0,1 2
Ort. Sisli Günler Sayısı
3,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,3 0,2 0,7 1,2 2,6
4,2 3,2 20,9
Ort. Dolulu Günler Sayısı
0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,0
0,0 0,1 1,4
Ort. Kırağılı Günler Sayısı
6,1 4,9 4,1 0,5
0,1
2,3 4,5 22,5
Ort. Toplam Orajlı Günler Sayısı 0,5 0,6 0,7 1,5 2,9 4,3 2,4 1,9 1,5 1,2
1,2 0,9 19,6
110
0,1
Yıllık
Toplam
0,6 3,2 17,7
11
Ort. Kar Yağışlı Günler Sayısı
Grafik- 7. Sayılı Günler Dağılımı Grafiği
0,0
7
10,7
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi içerisinde ortalama rüzgar hızına bakıldığında, en kuvvetli
rüzgar hızı 4,2 m/s ile Ocak ve Şubat en düşük rüzgar hızı 3,1 m/s ile Mayıs ve Haziran
aylarında görülmüştür. Yıllık ortalama rüzgar hızı ise 3,6 m/s olarak hesaplanmıştır.
Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması
Tablo- 56. Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması
Aylar
1
Fırtınalı günler sayısı
1,9
ortalaması
Kuvvetli rüzgarlı
günler sayısı
7,0
ortalaması
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Yıllık
1,6
1,4
0,7
0,3
0,2
0,3
0,2
0,3
0,8
0,8
1,7
0,9
7,5
7,0
5,6
4,8
4,5
7,7
8,7
6,5
7,2
6,1
7,2
6,7
12
Yıllık
Grafik- 8. Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Dağılımı Grafiği
Maksimum Kar Kalınlığı
Tablo- 57. Maksimum Kar Kalınlığı
Aylar
Maksimum Kar
Kalınlığı (cm)
1
2
3
4
40
38
18
5,0
5
6
7
8
9
10
11
4,0
111
28
40
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 9. Maksimum Kar Kalınlığı
Tekirdağ İli içerisinde ortalama rüzgar hızına bakıldığında, en kuvvetli rüzgar hızı
4,2 m/s ile Ocak ve Şubat en düşük rüzgar hızı 3,1 m/s ile Mayıs ve Haziran aylarında
görülmüştür. Yıllık ortalama rüzgar hızı ise 3,6 m/s olarak hesaplanmıştır.
Tablo- 58. Rüzgar Verileri Tablosu
Aylar
Ortalama Rüzgar
Hızı (m_sec)
Maksimum
Rüzgar
Hızı ( m_sec )
Maksimum
Rüzgar Yönü
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
4,2
4,2
3,9
3,3
3,1
3,1
3,7
3,8
3,5
3,7
3,4
4,0
27,6
27,0 26,0
22,6
23,8
20,2 25,5
25,7
25,4 30,2 30,2
30,2 27,9
N
NNE NNE NE
NNE NNW N
Grafik- 10. Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği
112
NE
NNE NNE N
NE
Yıllık
3,6
N-NE
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 11. Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği
Tekirdağ ilinde 1960–2012 yıllarını kapsayan 52 yıllık dönemdeki ortalama rüzgar
verileri aşağıdaki tablo ve grafiklerde gösterilmiştir.
Tablo- 59. Tekirdağ İli Esme Sayılarına Göre Rüzgar Verileri
YÖNLER
AYLAR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
N
5902
5457
4716
3850
4580
5151
6439
7063
5652
5796
4693
5623
64922
NNE
7102
6524
7911
6862
7680
7449
10928 11856 9389
9034
6357
6530
97622
NE
3591
3421
4788
3888
4913
5739
7806
8373
7055
5500
3921
3157
62152
ENE
1033
928
1111
1028
1338
1697
1904
1638
1823
1482
1164
943
16089
E
820
767
878
1034
1129
1191
1089
1109
1084
894
950
1125
12070
ESE
1117
1159
1263
1373
1102
1068
652
554
755
843
1229
1507
12622
SE
2425
2283
2159
2689
2147
1928
1138
906
1534
1751
2190
2814
23964
SSE
2695
2834
2919
2997
2624
1944
1224
800
1438
1918
2631
2994
27018
S
3533
4207
4361
4465
4044
2971
1695
1378
2102
3332
4138
4259
40485
SSW
2235
2042
2688
2975
2647
1988
774
531
1108
1785
2490
2129
23392
SW
906
777
1102
1380
1302
762
447
308
449
858
1138
808
10237
WSW
448
394
485
695
644
489
232
175
284
502
638
584
5570
W
708
735
649
873
791
827
434
385
572
558
676
630
7838
WNW
1064
752
873
857
831
909
657
486
779
791
931
974
9904
NW
2084
1278
1127
1223
1326
1557
1465
1224
1397
1431
1811
2093
18016
NNW
2778
1739
1573
1346
1693
1905
2166
2083
2030
2302
2496
2720
24831
TOPLAM 38441 35297 38603 37535 38791 37575 39050 38869 37451 38777 37453 38890
113
TOPLAM
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 12. Tekirdağ İli Esme Sayılarına göre yıllık rüzgar gülü diyagramı
Grafik- 13. Esme sayıları aylık (Ocak-Haziran) rüzgar gülü grafikleri
114
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 14. Esme sayıları aylık (Temmuz-Aralık) rüzgar gülü grafikleri
Tablo- 60. Rüzgar Esme Sayılarına Göre Mevsimlik Ortalama Dağılımları
YÖNLER
MEVSİMLER
Yaz
Sonbahar
18653
16141
Kış
16982
N
İlkbahar
13146
NNE
22453
30233
24780
20156
NE
13589
21918
16476
10169
ENE
3477
5239
4469
2904
E
3041
3389
2928
2712
ESE
3738
2274
2827
3783
SE
6995
3972
5475
7522
SSE
8540
3968
5987
8523
115
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
S
12870
6044
9572
11999
SSW
8310
3293
5383
6406
SW
3784
1517
2445
2491
WSW
1824
896
1424
1426
W
2313
1646
1806
2073
WNW
2561
2052
2501
2790
NW
3676
4246
4639
5455
NNW
4612
6154
6828
7237
Grafik- 15. Esme Sayılarına Göre Mevsimlik rüzgar gülü grafikleri
Çorlu Meteoroloji İstasyonundan alınan verilere göre rüzgar hızları tablodaki gibidir;
Tablo- 61. Tekirdağ İli Yönlerine Göre Rüzgar Hızı Verileri
N
1
4,1
2
4,4
3
3,8
4
2,9
5
2,7
Aylar
6
7
2,6
3,0
NNE
4,9
5,0
4,5
3,9
3,5
3,2
3,8
4,0
3,7
4,3
4,0
4,6
4,1
NE
4,3
4,4
4,6
3,7
3,5
3,5
4,1
4,3
4,1
4,2
3,8
4,2
4,0
ENE
3,0
2,9
3,1
2,5
2,5
2,6
3,1
3,0
2,8
3,1
2,9
2,9
2,9
E
2,5
2,4
2,1
2,1
2,2
2,1
2,2
2,3
2,0
2,3
2,1
2,4
2,2
ESE
2,1
2,1
1,9
1,9
1,7
1,7
1,8
1,8
1,7
1,7
1,8
2,1
1,8
SE
2,3
2,3
2,0
1,9
1,8
1,8
1,8
1,7
1,8
1,6
1,9
2,3
1,9
SSE
2,4
2,3
2,0
1,9
1,7
1,8
1,9
1,8
1,8
1,8
2,0
2,3
2,0
S
2,3
2,4
2,4
2,4
2,1
2,1
2,1
2,2
2,0
2,0
2,1
2,5
2,2
SSW
2,1
2,4
2,1
2,3
2,0
2,0
2,0
1,9
2,0
1,9
2,1
2,2
2,0
SW
1,9
1,9
2,1
2,2
1,9
1,8
1,8
1,9
1,7
1,8
1,8
2,0
1,9
WSW
1,5
1,8
1,8
1,9
1,8
1,5
1,8
1,6
1,7
1,6
1,7
1,8
1,7
W
1,9
2,5
2,2
2,0
1,9
2,2
2,1
2,1
2,0
1,7
1,9
2,1
2,1
Yönler
116
8
2,9
9
2,8
10
3,4
11
3,4
12
4,1
Toplam
3,3
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
WNW
2,1
2,5
2,2
2,1
2,1
2,2
2,3
2,3
2,2
2,1
2,0
2,4
2,2
NW
2,6
2,7
2,5
2,3
2,2
2,3
2,5
2,5
2,4
2,4
2,5
2,8
2,5
NNW
3,0
3,3
2,8
2,4
2,1
2,2
2,5
2,4
2,5
2,8
2,9
3,3
2,6
Grafik- 16. Yönlerine göre yıllık rüzgar hızı gülü grafiği
Tablo- 62. Tekirdağ İli Yönlerine Göre Mevsimlik Rüzgar Hızı
YÖNLER
MEVSİMLER
Yaz
Sonbahar
2,8
3,2
Kış
4,2
N
İlkbahar
3,1
NNE
4,0
3,7
4,0
4,8
NE
3,9
4,0
4,0
4,3
ENE
2,7
2,9
2,9
2,9
E
2,1
2,2
2,1
2,4
ESE
1,8
1,8
1,7
2,1
SE
1,9
1,8
1,8
2,3
SSE
1,9
1,8
1,9
2,3
S
2,3
2,1
2,0
2,4
SSW
2,1
2,0
2,0
2,2
SW
2,1
1,8
1,8
1,9
WSW
1,8
1,6
1,7
1,7
W
2,0
2,1
1,9
2,2
WNW
2,1
2,3
2,1
2,3
NW
2,3
2,4
2,4
2,7
NNW
2,4
2,4
2,7
3,2
117
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Grafik- 17. Yönlerine Göre Mevsimlik Rüzgar Hızı Gülü Grafikleri
Yapay Etmenler
Plansız Kentleşme
Tekirdağ İli, gerek yurt içi ve gerekse de yurt dışı göç olması nedeniyle nüfus
yoğunluğu gün geçtikçe artan bir yerleşim kent görünümündedir. İlin göç almasının başlıca
nedeni, İl topraklarının tarıma uygunluğu ile, İlin İstanbul’a yakınlığı nedeniyle sanayi
kuruluşlarının yöre içerisinde faaliyet göstermeleridir. Bunlara ek olarak, kentin kıyı
şeridinde bulunan yazlık yerleşim alanlarının oluşumu sonucu mevsimlik nüfus artışının
etkili bir şekilde yoğunlaşmasıdır. Yöredeki bu hızlı nüfus artışı nedeniyle, çevrenin
olumsuz yönde etkilenmesindeki ana sorunları da beraberinde getirmektedir. İnsan
ihtiyaçlarının karşılanmasında mal ve hizmet üretiminin yoğunlaşması sonucunda, çevre
içerisinde hava, su, toprak doğal dengesini etkileyerek bozmaktadır.
Doğal dengenin bozulması ile çevre kirliliği kavramı kendiliğinden ortaya
çıkmaktadır. Genel olarak, doğanın temizleme kapasitesinde fazla olan yüklerin çevrede
oluşturduğu birikimler ve değişiklikler, doğa tarafından kendiliğinden veya insan unsuru
tarafından yok edilemiyorsa, çevre kirliliğinin önlenmesi planlarının yapılması kaçınılmaz
olacaktır.
Bu itibarla, yöredeki sanayi potansiyelinin yüksek oluşu ile Tekirdağ ve çevre İllerin
doğal dengesi olumsuz yönde gelişme içerisindedir. Bu olumsuzlukların başında, tarım
alanlarının kaybolması ilk sırayı oluşturmakta olup, sanayi fabrikalarının sulu ve kirletici
atıkları ile bölge flora ve faunasını olumsuz etkilemekle birlikte, Ergene Nehri havzasındaki
evsel ve endüstriyel atıkların yarattığı çevre kirliliği artmaktadır.
Tekirdağ İlinin kıyı şeridinde yer alması nedeniyle Marmara Denizi sahilinin doğal
dengesi, plansız yerleşim sonucu olarak olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuz
etkenlerin başında kıyı şeridinin doğal güzelliğinin bozulmasıyla, çarpık yapılaşma
görüntüsünün mevcut bulunmasıdır. Sahil şeridi boyunca tarım ve yapay orman sahaları yok
edilmiştir. Hızlı nüfus artışına bağlı olarak plansız yapılaşma sonucunda evsel atıklar kıyı
şeridinin kirlenmesine açık bulunmaktadır.
Yeşil Alanların Azalması
İl sınırları içerisinde, Tekirdağ Belediyesince hazırlanan toplam 120.000 m² yeşil
alan mevcut olup, bu alanda kent koşullarına uyum sağlamış bitki türlerinden; (iğneli
türler)batı ladini, çam, sedir, selvi, (yaprak döken türler)çınar, akasya, ıhlamur, dışbudak,
(dış mekan süs bitkileri)ateş dikeni, zakkum ve bazı çalı türleri bulunmaktadır.
118
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Isınmada Kullanılan Yakıtlar
Tekirdağ İl alanı içerisinde bulunan konut, tesis ve işyeri bunlarda genel olarak ısınma aracı
olarak kalorifer ve soba kullanılmakta olup, kullanılan bu ısınma araçlarında linyit kömürü
ve odun yakılmaktadır.
İl merkezi ve merkeze yakın yerleşim alanlarının doğalgaz enerjisi ihtiyacı GAZDAŞ
tarafından sağlanmaktadır.
Konutların bir kısmı, yörede çıkarılan linyit kömürü ile ısınmakta olup, diğer kısmı
ise doğalgaz enejisi kullanmaktadır. Tekirdağ İl Merkezi, kullanılan kömür nedeni ile kış
aylarında yoğun bir hava kirliliğine maruz kalmaktadır.
Endüstriyel Emisyonlar
Türkiye’de, endüstri ve sanayi amaçlı üretim tesislerinin gelişmesi yanı sıra bu tür
faaliyetlerin olumlu yanlarına paralel olarak olumsuz etkileri de beraberinde getirmiş
bulunmaktadır. Bu olumsuz etkilerin oluşumunu etkileyen en büyük faktör, bu işletmelerin
kuruluş yerlerinin isabetli seçilmeyişi nedeniyle, üretimden kaynaklanan olumsuz unsurlarla
ekolojik dengenin bozularak insan ve çevrenin sağlıksız yaşam ortamına dönüştürülmesidir.
Bu dönüşüm içerisinde sağlıksız yaşam ortamını doğuran etkenlerden biri olan hava
emisyonları en önemli faktörlerden birini teşkil etmekte olup, endüstriyel kuruluşların
sağlıklı yer seçimi yapılmayışı yanı sıra, üretime dönük kullanılan yakıtların da çağımız
teknolojisine uygun standartlarda işletilmemesi hava, su ve toprağın kirlenmesinde en büyük
etken teşkil etmektedir. Bu bağlamda, Tekirdağ yerleşim alanı içerisinde yapılaşmış bulunan
Tuğla, deri ve diğer sanayi kuruluşlarının yanlış yer seçimi nedeniyle yapılaşmaları ve bu
yapılaşma içerisinde üretime dönük yakıttan kaynaklanan baca gazları içerisindeki,
karbondioksitler, azotoksitler ve kükürtoksitler doğal hava, su ve toprakta kirlenmelere
neden olmaktadır.
Tekirdağ İli sınırları içerisinde merkez ve İlçeler ile sanayi bölgelerinin yoğun
olduğu alanlarda linyit kömürü ve petrol ürünleri kullanılmaktadır. Buna bağlı olarak yerli
kömürlerin özellikle Çorlu merkez, Tekirdağ merkez ve İlçelerine yoğun olarak kullanıldığı,
kömürlerin özelliklerine bağlı olarak kirlilik unsuru oluşturduğu özellikle toplu konut ve
sitelerin kış dönemi boyunca yoğun kömür ihtiyacı hava kirliliğine sebebiyet vermektedir.
Hava kirliliğinin sonucu olarak 2011 yılı TUİK verilerine göre Tekirdağ İli en kirli iller
konumunda bulunmaktadır.
Tekirdağ İli Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından rutin denetimler yapılmakta
ve uygunsuz kömürlerin kullanımında yasal işlemler yapılmakta olup, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı Referans Laboratuvarında gerekli kömür analizleri yapılmaktadır.
Ayrıca sanayi bölgelerimizde çeşitli petrol ürünleri yanması sonucu SO2 ve CO
zehirli gazları açığa çıkmakta ayrıca CO2 gazı ile atmosferdeki miktarının artışı ile sera etkisi
adı verilen dünya sıcaklığının artmasına yol açıcı rol oynamaktadır. Ayrıca SO2 gazının
havadaki nem ile birleşmesi sonucu oluşan SO3 (kükürttrioksit) gazı da kuvvetli bir asit olan
sülfürik asit buharına dönüşmekte ve asit yağmurlarına sebep olmaktadır.
İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından periyodik olarak baca gazı kontrolleri
yapılmakta ve sonuçları değerlendirilerek gerekli yasal işlemler uygulanmaktadır. İlde
119
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
doğalgaz yataklarının olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış ancak doğalgaz kullanımı ülkemiz
şartlarında yetersiz kalmakta ve henüz alt yapı yatırımları yapılmadığından
kullanılamamaktadır.
NOx olarak bilinen NO ve NO2 gazlarının karışımından oluşan azot oksitleri
özellikle motorlu taşıtların neden olduğu diğer bir kirlilik kaynağıdır. İlimiz İl Çevre ve
Şehircilik Müdürlüğü tarafından egzoz muayeneleri kontrolleri düzenli olarak yapılmakta,
emisyon pulları düzenlenmektedir.
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde
oluşabilecek Meteorolojik Ve İklimsel etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat,
İşletme ve İşletme sonrası)
Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde
meteorolojik ve İklimsel etkiler meydana gelmeyecektir.
4.7. Flora- Fauna
a. Proje alanı ve Proje etki alanı Flora-Fauna
Proje Alanı, Grid Kareleme Sistemine göre A1 karesinde yer almaktadır. İlgili şekil,
şekil-12’de yer almaktadır. Raporun flora kısmı oluşturulurken araziden toplanan bitki
türlerinin teşhisinde Davis’in “Flora of Turkey and East Aegean Islands” adlı eserinden ve
TUBITAK Türkiye Bitkileri Veri Servisi (TÜBİVES)’ten yararlanılmıştır. Ayrıca proje
faaliyet alanı ve etki alanındaki türlerle ilgili gerekli verilerin belirlenmesinde daha önceden
yapılmış olan gözlem ve arazi çalışmaları, literatür taramaları da kullanılmıştır.
Şekil- 14. Grid Kareleme Sistemine
120
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Bölgeye ait vejetasyon haritası Şekil-15’te verilmiştir.
Şekil- 15. Vejetasyon Haritası
Proje alanı, Avrupa-Sibirya (Karadeniz) Fitocografik Bölgesi içinde kalmaktadır.
Avrupa-Sibirya Fitocografik Bölgesi, Karadeniz ikliminin etkili olduğu Karadeniz Bölgesi
ile Marmara Bölgesi’nde Gelibolu ve Biga yarımadalarının dışında kalan sahayı
kapsamaktadır. Ancak proje alanı, etki alanı ve yakın yerleşimlerdeki araziler, insan
faaliyetleri sebebiyle doğal niteliklerini büyük oranda yitirmiştir. Proje alanı Marmara
Bölgesi’nde Tekirdağ il sınırları içerisindedir. Marmara Bölgesi, Türkiye'nin ortalama
yükseltisi en az olan bölgesidir. Aynı zamanda bölgesel alana bakıldığında en fazla ekili
arazinin bulunduğu bölgemizdir. Yıldız Dağları’nın Karadeniz kıyılarına bakan bölümü
hariç Balkan Yarımadası’nın güneydoğu kesiminde yer alan Trakya'nın tabii bitki örtüsü
bozkırdır.
Faaliyet alanının da içerisinde bulunduğu bölge, ilgili literatür bilgilerinden (Uslu, T.
1981) yararlanılarak elde edilen bitki türlerinin endemik, tehlike altında veya nadir olup
olmadıkları Red Data Book kategorilerine göre hazırlanmış olan kaynaktan, koruma altında
olup olmadıkları ise 20 Şubat 1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
“Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi - Bern
Sözleşmesi”nden kontrol edilerek aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Yapılan literatür araştırmalarına göre bölgede endemik, nadir ve nesli tehlikede tür
bulunmamaktadır. Mevcut türler çoğunlukla kozmopolit türlerdir. Bern Sözleşmesi’ne göre
risk altında olan tür bulunmamaktadır. Faaliyet alanının da içerisinde bulunduğu bölgenin
florası Tablo-63’de özetlenmiştir.
Tablo- 63. Faaliyet Alanının da İçerisinde Bulunduğu Bölgenin Florası
TÜRLER LATİNCE
Yerel / Türkçe
Habitatlar
Nisbi Bolluk
Adları
1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5
Fitocoğr
afik
Bölge
Equisetaceae
Equisetum telmateia
At kuyruğu
*
121
*
-
End.
Kat.
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Ranunculaceae
Nigella damascena
Çörek otu
*
*
-
Delphinium peregrinum
Bit otu
*
*
-
Anemone pavonia
Lale
*
*
*
-
Clematis vitalba
Asma
*
*
-
Adonis annua
Keklikgözü
Adonis flammea
Sakızotu
Ranunculus neapolitanus
*
*
Akdeniz
*
*
*
-
Düğün çiçeği
*
*
*
-
Ranunculus sprunerianus
Düğün çiçeği
*
*
D.
Akdeniz
Ranunculus
marginatus
veryete marginatus
Suçiçeği/su otu
*
Ranunculus lingua
Düğün çiçeği
*
Dere şalgamı
*
*
*
*
-
Nymphaceae
Nuphar lutea
*
-
Papaveraceae
Chelidonium majus
Sarılık otu
Glaucium corniculatum alttür
corniculatum
Gelincik
Glacium flavum
Çorak otu
Papaver rhoeas
Gelincik otu
Papaver
dubium
laevigatum
alttür
Gula sor
Papaver argemone
argemone
alttür
Gelincik
*
*
Avrupa Sibirya
*
*
-
*
*
*
*
Hypecoum procumbens alttür
procumbens
*
Hypecoum psedograndiflorum
*
*
*
-
*
-
*
-
*
-
*
*
Akdeniz
*
*
-
Fumaria densiflora
Ergen döşeği
*
*
-
Fumaria officinalis
Şahtere
*
*
-
Sinapis arvensis
Ispata
*
Eruca sativa
Roka
*
Brassicaceae
Crambe maritima
*
*
*
Cardaria draba alttür draba
*
Acı kavuk
Berteroa incana
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
*
*
-
*
D.
Akdeniz
Berteroa obliqua
Alyssum desertorum varyete
desertorum
*
*
-
Alyssum strigosum
strigosum
*
*
-
*
-
alttür
Clypeola jonthlaspi
*
122
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Arabis verna
*
Turritis glabra
*
Nasturtium officinale
Acı tere
*
*
Akdeniz
*
-
*
Rorippa amphibia
*
-
*
-
*
-
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Akdeniz
*
Cardamine hirsuta
Tere
Cardamine pratensis
Tere
*
Matthiola fruticulosa
Matthiola tricuspidata
*
Akdeniz
Resedaceae
Reseda lutea varyete lutea
Zencefil/Eşek
gerdenası
*
*
-
Reseda luteola
Eşek çitlimi
*
*
-
Pamukluk
*
*
D.
Akdeniz
*
-
Cistaceae
Cistus parviflorus
Tuberaria
guttata
guttata
varyete
Violaceae
Viola hymettia
Menekşe
*
*
Akdeniz
Polygala major
Süt otu
*
*
Avrupa Sibirya
Polygala vulgaris
Süt otu
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
Polygalaceae
Caryophyllaceae
Moehringia trinervia
*
Moenchia
mantica alttür mantica
Dianthus leptopetalus
*
Karanfil
*
-
*
-
*
*
-
*
*
-
*
Petrorhagia dubia
Silene conoidea
*
*
Brejda şıvanan
Illecebraceae
Paronychia
cephalotes alttür cephalotes v
aryete minutiflora
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
*
*
Kozmopo
lit
*
*
-
Polygonaceae
Polygonum maritimum
Polygonum aviculare
*
Madımak
Polygonum convolvulus
Chenopodiaceae
Atriplex
tatarica varyete tatanica
Sirken otu
Arthrocnemum fruticosum
*
123
*
*
-
*
*
-
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Salsola ruthenica
Keteğen dikeni
*
Salsola soda
Belalı ot
*
Horoz ibiği
*
*
*
-
*
-
*
-
Amaranthaceae
Amaranthus deflexus
*
Guttiferae
Hypericum aucheri
Bimbirdelik otu
*
*
-
Hypericum thasium
Sancı otu
*
*
-
Malope malacoides
Ebegümeci
*
Malva sylvestris
Malva neglecta
Malvaceae
*
*
Akdeniz
Ebegümeci
*
*
-
Ebegümeci
*
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
Tiliaceae
Tilia argentea
*
Linaceae
Linum
austriacum alttür austriacum
Keten
*
*
-
Linum bienne
Keten
*
*
*
Akdeniz
Geranium molle alttür molle
Turnagagası
*
*
*
-
Geranium pusillum
Küçük çiçekli
turnagagası
*
*
-
Geranium dissectum
Kesik yapraklı
turnagagası
*
*
-
Geranium pyrenaicum
Çit turnagagası
*
*
-
*
-
*
-
Geraniaceae
*
*
Rhamnaceae
Paliurus spina-christi
Zizyphus jujuba
*
Hünnap
Anacardiaceae
Pistacia
terebinthus alttür terebinthus
Menengiç
*
*
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
*
Akdeniz
Fabaceae
Chamaecytisus supinus
*
Lupinus varius
Acı bakla
*
Galega officinalis
Keçi sedefi
*
Astragalus
glycyphyllos alttür glycyphyll
os
Geven
Astragalus thracicus
Geven
Astragalus onobrychis
Geven
*
*
*
*
*
*
Nohut
*
124
-
*
*
Avrupa –
Sibirya
Avrupa –
Sibirya
*
Psoralea bituminosa
Cicer montbretii
*
Akdeniz
D.
Akdeniz
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Vicia villosa alttür villosa
*
Vicia tetrasperma
Vicia sativa alttür sativa
*
*
*
Fiğ
*
*
Vicia
narbonensis
varyete narbonensis
*
Vicia galilaea
*
Lathyrus sphaericus
*
*
*
*
-
*
-
*
-
*
*
D.
Akdeniz
*
*
-
*
Lathyrus
gorgoni varyete pilosus
-
Lathyrus cicera
Kırmızı
mürdümük
Lathyrus
aphaca varyete biflorus
Sarı mürdümük
*
*
-
Trifolium patens
Üçgül
*
*
-
Trifolium dubium
Üçgül
*
*
-
Trifolium
vesiculosum
varyete rumelicum
Üçgül
*
*
-
Trifolium pallidum
Üçgül
*
*
-
Trifolium hirtum
Üçgül
*
*
Akdeniz
Trifolium lappaceum
Üçgül
*
*
Akdeniz
Trifolium cherleri
Üçgül
*
*
Akdeniz
Trifolium
arvense varyete arvense
Üçgül
*
Trifolium
angustifolium
varyete angustifolium
Üçgül
Trifolium
purpureum varyete purpureu
m
Üçgül
Trifolium
apertum varyete kilaeum
Üçgül
Trifolium echinatum
Üçgül
Melilotus alba
Beyaz
çiçekli
taş yoncası
Melilotus bicolor
Taş yoncası
Medicago falcata
Taş yoncası
*
*
-
*
*
-
*
*
*
-
*
*
*
-
*
D.
Akdeniz
*
*
-
*
*
İran
Turan
*
*
Securigera securidaca
*
*
*
-
*
-
*
-
+
–
Coronilla scorpioides
*
Onobrychis aequidentata
*
*
Akdeniz
*
*
-
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
Rosaceae
Rubus sanctus
Böğürtlen
Rubus discolor
Böğürtlen
Rubus
canescens varyete glabratus
Böğürtlen
*
*
*
Potentilla recta
*
125
*
*
+
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Fragaria viridis
Çilek
Sanguisorba
minor alttür lasiocarpa
Küçük
düğmesi
Rosa canina
Kuşburnu
Pyracantha coccinea
Ateş dikeni
*
çayır
*
*
*
*
*
Crataegus pentagyna
*
Crataegus szovitsii
*
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
*
-
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
İran
Turan
Crataegus
monogyna alttür monogyna
Adi alıç
*
*
*
*
-
Crataegus
monogyna alttür azarelle
Adi alıç
*
*
*
*
-
Sorbus
umbellata varyete umbellata
*
Sorbus
torminalis varyete torminalis
*
*
Malus
sylvestris
alttür
orientalis varyete orientalis
Çiçek elması
*
Pyrus
communis alttür communis
Avrupa armudu
*
Pyrus amygdaliformis varyete
lanceolata
Armut
Pyrus bulgarica
Bulgar armudu
*
*
*
*
*
-
*
*
-
*
*
D.
Akdeniz
*
*
-
Onagraceae
Epilobium hirsutum
*
*
-
Epilobium
roseum alttür roseum
*
*
-
Haloragidaceae
Myriophyllum spicatum
*
*
-
*
Cucurbitaceae
Ecballium elaterium
*
*
*
*
Akdeniz
*
*
D.
Akdeniz
*
*
Akdeniz
Apiaceae
Eryngium creticum
Boğa dikeni
Lagoecia cuminoides
Anthriscus cerefolium
Frenk
maydonozu
Anthriscus caucalis
Maydonoz
Scandix
australis alttür grandiflora
Maydonoz
*
Biforia radians
Smyrnium creticum
*
Heptaptera triquetra
*
Bupleurum odontites
*
126
*
-
*
*
-
*
*
-
*
*
-
*
-
*
*
*
*
-
–
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Bupleurum flavum
*
Bupleurum euboeum
Ferula
communis alttür communis
*
Çakşır otu
*
Heracleum
sphondylium alttür ternatum
*
D.
Akdeniz
*
*
Opopanax chironium
Daucus carota
*
*
D.
Akdeniz
*
Akdeniz
*
-
*
Havuç
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
Cornaceae
Cornus mas
Kızılcık
*
*
-
*
-
*
Akdeniz
Caprifoliaceae
Lonicera caprifolium
Hanımeli
Lonicera implexa
Hanımeli
*
Valerianaceae
Valeriana dioica
*
Avrupa –
Sibirya
Valeriana dioscoridis
*
*
D.
Akdeniz
Valerianella echinata
*
*
Akdeniz
Morinaceae
Morina
persica varyete persica
*
*
İran
–
Turran
*
Dipsacaceae
Knautia byzantina
Scabiosa triniifolia
*
*
İki yıllık ot
-
+
*
-
*
*
Akdeniz
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
Asteraceae
Pallenis spinosa
Inula ensifolia
*
Pulicaria dysenterica
*
Filago pyramidata
Logfia arvensis
*
Cymbolaena griffithii
*
-
*
*
-
*
İran
Turan
*
-
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
*
*
Avrupa Sibirya
*
Aster squamatus
*
Senecio
aquaticus alttür erraticus
*
Senecio vernalis
Tussilago farfara
*
Öksürük otu
Anthemis
cretica alttür pontica
*
Anthemis auriculata
*
127
*
*
-
*
D.
–
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Akdeniz
Anthemis
tomentosa alttür tomentosa
*
*
*
D.
Akdeniz
Anthemis
tinctoria varyete tinctoria
Horozgözü
*
*
-
Anthemis
tinctoria varyete discoidea
Horozgözü
*
*
-
Anthemis austriaca
*
Achillea
millefolium alttür pannonica
*
Achillea coarctata
*
Artemisia marschalliana
Pelin/Yavşan
Arctium minus alttür minus
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
*
*
Akdeniz
*
*
*
D.
Akdeniz
*
*
*
*
Onopordum tauricum
*
Cirsium laniflorum
-
*
Chrysanthemum segetum
Tripleurospermum
hygrophilum
*
*
*
-
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
Cirsium baytopae
-
*
-
Cirsium italicum
*
*
*
Akdeniz
Picnomon acarna
*
*
*
Akdeniz
*
*
-
*
*
-
Carduus
nutans alttür leiophyllus
Jurinea consanguinea
*
Jurinea macrocalathia
*
Centaurea cuneifolia
*
Centaurea diffusa
*
Centaurea thirkei
Centaurea cyanus
*
-
*
-
*
Centaurea salonitana
*
Mavi kantaron
*
Crupina vulgaris
*
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
D.
Akdeniz
*
*
-
Crupina intermedia
*
-
*
-
Carthamus lanatus
*
*
-
Cardopatium corymbosum
*
*
D.
Akdeniz
Xeranthemum cylindraceum
*
*
-
Echinops emiliae
*
*
D.
Akdeniz
*
İran
Turan
Uechtritzia armena
*
Scolymus maculatus
*
*
Akdeniz
Scorzonera
laciniata alttür laciniata
*
*
-
128
+
Akdeniz
*
*
+
+
–
+
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
Scorzonera hispanica
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Sakız otu
Tragopogon porrifolius
Tragopogon dubius
*
Tragopogon pratensis
*
Hypochoeris radicata
*
Leontodon tuberosus
*
*
*
Akdeniz
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
*
*
Sonchus
asper alttür glaucescens
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
Akdeniz
*
*
-
Hieracium sabaudum
*
Avrupa Sibirya
Hieracium rigens
*
Avrupa –
Sibirya
Pilosella
hoppeana alttür troica
*
*
Scariola viminea
*
*
Taraxacum
pseudobrachyglossum
Chondrilla
juncea varyete juncea
*
Crepis vesicaria
*
Crepis setosa
*
*
-
*
-
*
-
*
-
*
*
Akdeniz
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
*
D.
Akdeniz
Campanulaceae
Campanula lingulata
Çan çiçeği
*
Legousia pentagonia
*
Primulaceae
Primula
vulgaris alttür sibthorpii
Çuha çiçeği
*
Lysimachia atropurpurea
*
Lysimachia nummularia
Anagallis
arvensis varyete caerulea
*
*
Fare
çiçeği
kulağı
*
*
*
*
*
*
*
Karadeni
z
D.
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
Oleaceae
Fraxinus ornus alttür ornus
Çiçekçi
dişbudak
Fraxinus
angustifolia alttür oxycarpa
Sivri
meyveli
dişbudak
Ligustrum vulgare
Kurtbağrı
Olea
Zeytin
*
*
*
*
129
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
*
Akdeniz
+
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
europaea varyete europaea
Phillyrea latifolia
Akçakesme
*
Otsu
Cezayir
menekşesi
*
*
Akdeniz
*
-
Apocynaceae
Vinca herbacea
*
Asclepiadaceae
Cynanchum
acutum alttür acutum
*
*
-
*
-
*
*
-
*
-
Gentianaceae
Centaurium
erythraea alttür turcicum
*
*
Pedaliaceae
Sesamum indicum
Susam
Convolvulaceae
Convolvulus cantabrica
Sarımsak
*
*
Convolvulus elegantissimus
Tarla sarımsağı
*
*
Calystegia
sepium alttür sepium
Çit sarmaşığı
Küsküt
*
Akdeniz
*
*
-
*
*
-
Cuscutaceae
Cuscuta campestris
Boraginaceae
Heliotropium dolosum
*
*
-
Asperugo procumbens
*
*
Avrupa –
Sibirya
Myosotis
ramosissima
alttür ramosissima
Unutma
çiçeği
beni
*
*
-
Myosotis stricta
Unutma
çiçeği
beni
*
*
Avrupa –
Sibirya
Lithospermum
purpurocaeruleum
*
*
Avrupa –
Sibirya
Buglossoides arvensis
*
*
-
Neatostema apulum
*
*
Akdeniz
Echium plantagineum
*
*
Akdeniz
Echium angustifolium
*
Onosma thracicum
*
*
D.
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
Anchusa
azurea varyete azurea
*
*
-
Anchusa stylosa
*
*
-
Nonea atra
*
*
Avrupa –
Sibirya
Nonea ventricosa
*
*
Akdeniz
Solanaceae
Physalis alkekengi
Güvey feneri
*
Lycium europaeum
*
130
*
*
-
*
Akdeniz
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
Lycium barbarum
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kurt üzümü
*
*
*
-
Scrophulariaceae
Verbascum orientale
*
Verbascum
xanthophoeniceum
Sığır kuyruğu
Verbascum
sinuatum varyete sinuatum
Dalgalı
yapraklı
kuyruğu
Verbascum pinnatifidum
Sığır kuyruğu
*
Verbascum mucronatum
Sığır kuyruğu
*
Verbascum speciosum
Sığır kuyruğu
*
D.
Akdeniz
*
D.
Akdeniz
*
Akdeniz
*
D.
Akdeniz
*
*
D.
Akdeniz
*
*
-
*
*
*
sığır
Scrophularia
canina alttür bicolor
*
*
D.
Akdeniz
Linaria
chalepensis
varyete chalepensis
*
*
D.
Akdeniz
Kickxia
spuria alttür integrifolia
*
Gratiola officinalis
*
*
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
Digitalis lanata
Yüksük otu
*
Veronica acinifolia
Yavşan otu
*
Veronica verna
Yavşan otu
Veronica grisebachii
Yavşan otu
*
Veronica persica
Yavşan otu
*
Veronica triloba
Yavşan otu
*
Veronica chamaedrys
Yavşan otu
*
*
Avrupa –
Sibirya
Veronica jacquinii
Yavşan otu
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
D.
Akdeniz
*
-
*
-
Orobanchaceae
Orobanche ramosa
*
-
Orobanche nana
*
-
Orobanche cernua
*
-
Orobanche crenata
*
-
Orobanche caryophyllacea
*
-
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
Acanthaceae
Acanthus hirsutus
*
*
Lamiaceae
Ajuga laxmannii
Mayasıl otu
*
131
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
Ajuga
chamaepitys
alttür chia varyete ciliata
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Mayasıl otu
*
*
Teucrium spinosum
*
Phlomis
pungens varyete laxiflora
Lamium
maculatum
varyete maculatum
*
*
Ballıbaba
*
Ballota nigra alttür anatolica
*
*
-
*
Akdeniz
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Marrubium peregrinum
*
İran
Turan
*
-
Stachys
cretica alttür bulgarica
*
*
D.
Akdeniz
Stachys
cretica alttür smyrnaea
*
*
D.
Akdeniz
*
-
Stachys thirkei
*
Stachys maritima
*
*
Melissa
officinalis alttür altissima
Melisa
*
Nepeta italica alttür italica
Ballıbaba
*
Prunella laciniata
*
*
Akdeniz
*
*
D.
Akdeniz
*
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
*
-
*
*
Origanum
vulgare alttür vulgare
*
Clinopodium
vulgare alttür vulgare
*
*
Acinos rotundifolius
*
Micromeria myrtifolia
*
*
D.
Akdeniz
*
Thymus atticus
Kekik
*
*
*
D.
Akdeniz
Thymus
zygioides varyete lycaonicus
Kekik
*
*
*
D.
Akdeniz
Thymus sibthorpii
Kekik
*
*
Thymus longicaulis alttür
longicaulis
varyete
subisophyllus
Kekik
*
*
Thymbra
spicata varyete spicata
Kekik
*
*
Mentha pulegium
Nane
*
Lycopus europaeus
Salvia fruticosa
Ada çayı
132
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
*
D.
Akdeniz
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
İran
Turan
*
*
D.
Akdeniz
*
Ziziphora capitata
–
–
+
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Salvia pinnata
Ada çayı
*
Salvia bracteata
Ada çayı
*
*
İran
Turan
Salvia viridis
Ada çayı
*
*
Akdeniz
Salvia forskahlei
Ada çayı
*
Karadeni
z
Salvia amplexicaulis
Ada çayı
*
*
*
*
Akdeniz
–
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
Plumbaginaceae
Limonium gmelinii
*
Plantaginaceae
Plantago
major alttür intermedia
*
*
*
*
-
Plantago
coronopus alttür coronopus
*
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
Plantago lagopus
*
*
*
Akdeniz
Plantago bellardii
*
*
*
D.
Akdeniz
Plantago sempervirens
*
*
*
B.
Akdeniz
*
-
*
-
Loranthaceae
Arceuthobium oxycedri
Viscum
album alttür austriacum
Ökse otu
Aristolochiaceae
Aristolochia rotunda
*
*
-
Aristolochia bodamae
*
*
-
Euphorbiaceae
Chrozophora tinctoria
*
Mercurialis annua
*
*
*
-
Euphorbia peplis
*
*
Akdeniz
Euphorbia helioscopia
*
*
-
*
-
Euphorbia aleppica
*
Euphorbia
exigua varyete retusa
*
*
-
Euphorbia taurinensis
*
*
-
Euphorbia myrsinites
*
*
-
Euphorbia rigida
*
*
-
Euphorbia barrelieri varyete
thessala
*
*
D.
Akdeniz
Euphorbia nicaeensis alttür
glareosa varyete lasiocarpa
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
Euphorbia
seguieriana alttür niciciana
*
*
*
-
*
Avrupa –
Euphorbia agraria
*
133
*
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Sibirya
Euphorbia
amygdaloides
varyete amygdaloides
*
Euphorbia
characias alttür wulfenii
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
D.
Akdeniz
Cannabaceae
Cannabis sativa
Hint keneviri
*
-
Moraceae
Morus alba
Akdut
*
-
Morus rubra
Kırmızı dut
*
-
*
D.
Akdeniz
Ulmaceae
Ulmus minor alttür minor
Karaağaç
*
Castanea sativa
Anadolu
kestanesi
*
Quercus robur alttür robur
Meşe
*
Quercus frainetto
Macar meşesi
Quercus coccifera
Kırmız meşesi
*
Fagaceae
*
Avrupa –
Sibirya
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Akdeniz
*
Salicaceae
Salix alba
Ak söğüt
*
Salix amplexicaulis
Karşılıklı
yapraklı söğüt
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
Akdeniz
Rubiaceae
Crucianella bithynica
*
*
D.
Akdeniz
*
Akdeniz
*
*
-
Asperula rumelica
*
*
-
Asperula arvensis
*
*
Akdeniz
Crucianella angustifolia
*
Asperula tenella
*
Asperula
apiculata
purpurea
alttür
*
Galium palustre
*
Galium subuliferum
*
D.
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
*
Galium paschale
*
*
-
*
D.
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
Butomaceae
Butomus umbellatus
*
Alismataceae
Damasonium alisma
Su sinir otu
*
Potamogetonaceae
134
*
-
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Potamogeton nodosus
Su yosunu
*
*
-
Potamogeton pectinatus
Su yosunu
*
*
-
Groenlandia densa
Su yosunu
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
-
Araceae
Arum maculatum
*
Arum
elongatum
elongatum
alttür
Dracunculus vulgaris
*
Yavşan
*
*
*
*
-
*
D.
Akdeniz
Liliaceae
Smilax excelsa
*
*
*
Akdeniz
Asphodeline liburnica
*
*
*
D.
Akdeniz
*
Akdeniz
Allium moschatum
Soğan
Allium
paniculatum alttür villosulum
Soğan
*
*
D.
Akdeniz
Allium
flavum
flavum varyete flavum
Sarı soğan
*
*
Akdeniz
Allium ampeloprasum
Pırasa
*
*
Akdeniz
Allium
sphaerocephalon alttür sphae
rocephalon
Soğan
*
Allium
proponticum
varyete proponticum
Soğan
*
*
D.
Akdeniz
Allium amethystinum
Soğan
*
*
Akdeniz
*
*
Akdeniz
Allium
alttür sardoum
alttür
guttatum
*
Soğan
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
+
Allium atropurpureum
Soğan
*
*
Avrupa –
Sibirya
Allium cyrilli
Soğan
*
*
D.
Akdeniz
Ornithogalum montanum
Tükürük otu
*
*
D.
Akdeniz
Ornithogalum umbellatum
Adi tükürük otu
*
*
-
Tulipa orphanidea
Lale
*
*
D.
Akdeniz
Tulipa undulatifolia
Lale
*
*
-
Colchicum szovitsii
*
*
*
Colchicum bivonae
*
*
İran
Turan
D.
Akdeniz
Amaryllidaceae
Galanthus gracilis
Kardelen
*
Iridaceae
135
*
*
D.
Akdeniz
–
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Iris sintenisii
Crocus flavus alttür flavus
Çiğdem
Gladiolus italicus
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
*
*
-
*
*
D.
Akdeniz
*
*
-
Orchidaceae
Epipactis helleborine
Ophrys mammosa
Arı çiçeği
Ophrys pseudomammosa
Kedigözü
Ophrys bucephala
Kedigözü
*
Sığırkulağı
*
Orchis tridentata
Sümbül
Orchis purpurea
*
*
D.
Akdeniz
*
D.
Akdeniz
*
*
Akdeniz
Hıdrellez çiçeği
*
*
Avrupa –
Sibirya
Orchis simia
Püsküllü
*
*
Akdeniz
Orchis morio alttür morio
Gelincik
*
*
-
Orchis
papilionacea
alttür schirwanica
Salep
*
*
-
Orchis laxiflora
Salep
*
*
Akdeniz
Serapias
alttür orientalis
vomeracea
*
Juncaceae
Juncus articulatus
Camış otu
Juncus thomasii
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Akdeniz
*
Avrupa –
Sibirya
Luzula forsteri
*
*
Cyperaceae
Eleocharis mitracapa
*
*
-
Scirpus sylvaticus
*
*
-
*
Avrupa –
Sibirya
Carex divisa
At çimeni
*
Carex riparia
At çimeni
*
*
Avrupa –
Sibirya
Carex flacca alttür serrulata
At çimeni
*
*
Akdeniz
Carex distans
At çimeni
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
-
Poaceae
Elymus
alttür elongatus
elongatus
Puta otu
Aegilops
alttür triuncialis
triuncialis
Çayır otu
Aegilops geniculata
Çayır otu
Triticum baeoticum alttür
baeoticum
varyete
Yabani buğday
*
136
*
*
-
*
*
Akdeniz
*
-
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
viridihaussknechtii
Triticum
monococcum
varyete mansfeldii
Buğday
Leymus
racemosus alttür sabulosus
Buğday
Hordeum
alttür glaucum
Keklik buğdayı
murinum
*
*
Bromus rubens
Bromus ramosus
*
Koeleria lobata
Molineriella minuta
*
Holcus lanatus
Calamagrostis epigejos
*
*
-
*
-
*
-
*
*
-
*
*
-
*
*
Akdeniz
*
*
Akdeniz
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Avrupa –
Sibirya
Apera spica-venti
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
Polypogon viridis
*
*
*
Avrupa –
Sibirya
Lagurus ovatus
*
*
Akdeniz
Gastridium phleoides
*
*
Akdeniz
Milium effusum
Dardağan ağacı
*
*
*
Avrupa Sibirya
Alopecurus rendlei
*
*
*
Akdeniz
Phleum
subulatum alttür subulatum
*
*
*
-
*
Avrupa Sibirya
Phleum phleoides
*
Festuca gigantea
*
Lolium perenne
Çim
Lolium multiflorum
Çim
Lolium
varyete rigidum
rigidum
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
Çim
*
Vulpia fasciculata
-
*
-
*
*
Vulpia muralis
*
Vulpia ciliata alttür ciliata
*
Psilurus incurvus
-
*
*
*
-
*
*
Poa trivialis
Çayır çimeni
*
*
-
*
-
*
*
Avrupa –
Sibirya
*
*
*
-
*
*
*
Akdeniz
*
glomerata
Cynosurus echinatus
137
Akdeniz
*
Çayır çimeni
Sclerochloa dura
*
Akdeniz
*
Poa annua
Dactylis
alttür hispanica
*
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Briza media
*
*
Parapholis incurva
*
Parapholis pycnantha
*
*
Sesleria alba
*
Glyceria fluitans
*
Molinia caerulea
*
-
*
-
*
-
*
-
*
*
Stipa bromoides
*
*
*
-
*
Akdeniz
Arundo donax
Kargı
*
*
-
Phragmites australis
Kırmızı kamış
*
*
Avrupa –
Sibirya
Setaria viridis
Yeşil cin darısı
*
-
*
Kaynaklar:
• Türkiye Bitkileri Kırmızı Bitkileri (Red Data Book) Ankara, 2000
• Türkiye Bitkileri Veri Servisi
• Prof. Dr. Özcan Seçmen ve Diğerleri, Tohumlu Bitkiler Sistematiği
Tabloda görülen tüm flora türleri literatür araştırmaları sonucunda Hafize Arslan
tarafından tespit edilmiştir. Bu türlerden hiçbiri endemik olmayıp, çoğunluğu geniş
yayılışlıdır.
Habitatlar sütunundaki rakamlar, türlerin yaşama ortamlarını belirtmekte olup
aşağıdaki gibi anlamlandırılmışlardır.
1 : Her türlü habitat,
2 : Yapraklı ve karışık orman,
3 : Sulak alan ve yakın çevresi,
4 : Orman içi kayalık, açık alan,
5 : Nemli, kayalık, çakıl veya ormanlık arazi,
6 : Açık alan, çayırlık
Nisbi bolluk sütununda belirtilen rakamlar ise söz konusu türlerin bölgede;
1 : Nadir görülen,
2 : Biraz,
3 : Orta dereceli,
4 : Ortamda diğerlerine nazaran baskın,
5 : Aşırı fazla, olduğunu ifade etmektedir.
Fauna:
Bölgede bulunabilecek fauna türleri aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Tablolarda adı
geçen hayvan türleri literatür çalışması sonucunda tespit edilmiş, bölgede bulunan ya da
bulunması muhtemel türler ele alınmıştır.
Tablo- 64. Çift Yaşamlılar ve Sürüngenler
Latince Adı
Crytodactylus kotschyi
Agama stellio
Pelobates syriacus
Ophisaurus apodus
Ophisops elegans
Ablepharus kitaibellii
Türkçe Adı
İnce parmaklı keler
Dikenli keler
Toprak kurbağası
Oluklu kertenkele
Tarla kertenkelesi
İnce kertenkele
Habitat
Orman,çalılık,kaya ve taş altı
Taş altı ,kayalıklar
Gevşek ve yumuşak toprak içi
Çalılık ve taşlık araziler
Az vejetasyonlu topraklar
Orman,çalılık,kaya ve taşlıklar
138
IUCN
LR-nt
LR-nt
LR-nt
LR-nt
LR-nt
LR-nt
Demirsoy
1996 Risk
nt
nt
nt
nt
nt
nt
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Blanus strauchi
Kör kertenkele
Tablo- 65. Mamalia (Memeliler)
Toprak içi ve taşların altı
Latince Adı
Türkçe Adı
RDB
Sorex minutus
Cüce fare
nt
BERN
Sözl.
Ek III
Mrk.
Av.Kom.
LR-Ic IUCN
LR-nt
nt
Habitat
Çayırlık, bataklık,
ormanlık alanlar
Toprak içi
Spalax leucodon
Kör fare
nt
LR-Ic Kaynaklar:
• Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın 2012–2013 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı
• 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Avrupa’nın Yaban Hayat ve Yaşama
Ortamlarını Koruma Sözleşmesi-Bern Sözleşmesi
• Demirsoy A. Bilgin, C. “Türkiye Zoocoğrafyası” Meteksan Ankara 1996
• Kence, A., Bilgin, C. “Türkiye Omurgalılar Tür Listesi” Tübitak Yayınları Ankara-1996
Tablo- 66. Kuşlar
Latince Adı
LARİDAE
Larus argentatus
ACCIPITRIDAE
Buteo buteo
Buteo logopus
Milvus milvus
FALCONIDAE
Falco tinnunculus
Falco subbeto
Falco peregrinus
CICONIIDAE
Ciconia nigra
Ciconia ciconia
COLUMBIDAE
Columba livia
CUCULIDAE
Cuculus canorus
Streptopelia turtur
Clamator glandarius
CORACIIDAE
Cracias garrulus
HIRUNDINIDAE
Hirundo rustica
CORVIDAE
Pica pica
Corvus corax
Garrulus glandarius
STURNIDAE
Sturnus vulgaris
PASSERIDAE
Passer domestıcus
FRINGILLIDAE
Carduelis carduelis
PHASIANIDAE
Coturnix coturnix
MEROPİDAE
Merops apiaster
TURDİDAE
Türkçe Adı
R.D.B.
Bern Sözleş.
IUCN
Mrk.Av-Kom.
Gümüşi martı
-
Ek Liste III
NE
-
Şahin
Paçalı şahin
Kızıl çaylak
A3
A3
A3
Ek Liste II
Ek Liste II
Ek Liste II
VU
VU
VU
♣
♣
♣
Kerkenez
Delice doğan
Gök Doğan
A4
A3
A3
Ek Liste II
Ek Liste II
Ek Liste II
VU
VU
VU
♣
♣
♣
Kara leylek
Akleylek
A2
A3
Ek Liste II
Ek Liste II
VU
NE
♣
♠
-
Ek Liste III
NE
♠
Gugukkuşu
Üveyik
Tepeli gugukkuşu
A4
A3
Ek Liste III
Ek Liste III
Ek Liste II
NE
NE
♣
♣
♣
Gökkuzgun
A2
Ek Liste II
VU
♣
Kır kırlangıcı
A3
Ek Liste II
NE
♣
Saksağan
Karakarga
Kestane Kargası
-
Ek Liste III
Ek Liste III
Ek Liste III
NE
NE
NE
-
Sığırcık
-
Ek Liste III
NE
♦
Ev serçesi
-
Ek Liste III
NE
-
Saka
A4
Ek Liste II
NE
♣
Bıldırcın
A4
-
NE
♠
Arıkuşu
A4
Ek Liste II
NE
♣
Kaya güvercini
139
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Saxicola torquata
Taş kuşu
Ek Liste II
NE
♣
Kaynaklar: Kiziroğlu, İ. “The Birds Of Turkey (Species List in Red Data Book)” Türk Tabiatını Koruma
Derneği yayınları No: 20 Ankara, 1993
Yukarıdaki tablolarda bazı sütunlarda görülen işaret, harf ve rakamların temsil
ettikleri durumlar aşağıda açıklanmıştır.
Tüm fauna tablolarında ‘Merkez Av Komisyonu’ başlığıyla tanımlanan sütunlarda
bulunan ♣, ♦, ♠ işaretleri Orman ve Suişleri Bakanlığı’nın 2013–2014 Av Dönemi Merkez
Av Komisyonu Kararına göre;
♣
♦
♠
: Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan yaban hayvanlarını,
: Merkez av komisyonunca koruma altına alınan av hayvanlarını,
: Merkez av komisyonunca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanlarını
temsil etmektedir.
Faaliyet sırasında Merkez av komisyon kararlarına uyulacaktır.
EK Liste II ve EK Liste III ile gösterilen türler, 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan “Avrupa’nın Yaban Hayat ve Yaşama Ortamlarını Koruma
Sözleşmesi-Bern Sözleşmesi”ne göre kesin koruma altına alınmış türler ve koruma altına
alınmış türlerdir.
EK LİSTE II: Kesin koruma altına alınmış türler,
EK LİSTE III: Koruma altına alınmış türlerdir.
Bern Sözleşmesi’ne göre Ek Liste II’de belirtilen fauna türlerinin korunması için;
- Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma,
- Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı zarar vermek, tahrip etmek,
- Yabani faunayı sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme,
geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek,
- Yabani çevreden yumurta toplamak, tahrip etmek,
- Hayvanlardan elde edilmiş kısımların canlı veya cansız elde bulundurulması ve iç
ticaretinin yapılması yasaklanmıştır.
Ek Liste III’ de belirtilen fauna türlerinin korunması için;
-Kapalı av mevsimlerini ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esasları,
-Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, işletmenin
geçici veya bölgesel olarak yasaklanması,
-Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde
bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde
düzenlenmesi hususlarını kapsayacak şekilde yasaklanmıştır.
Faaliyet sırasında bu koruma tedbirlerine (yasaklara) ve Bern Sözleşmesi kararlarına
uyulacaktır.
RED DATA BOOK Kategorileri:
E : Soyu tehlikeler ile karşı karşıya olan, birey sayıları çeşitli bölgelerde yapılan
sayımlarda 26-50 çift olmakla birlikte, artık rastlanmayan türler,
R : Bazı bölgelerde çok nadir görülen, fakat birey sayıları 51-200 çift arasında
saptanmış türler,
140
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
V : Bazı bölgelerde sayıları çok azalan, şu anda tehlike altında olmasa dahi, yayılış
alanlarının en az sınır bölgelerinde tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan türler,
K : Populasyonları hakkında fazla bilgi olmayan veya yetersiz bilinen türler,
O : Tehlike dışı olan türlerdir.
IUCN Tehlike Kategorileri:
VU
: Zarar görebilir
Lr/nt : Az riskli (tehlikede olmaya yakın)
NE
: Değerlendirilmemiş
Yukarıdaki tablolarda adları verilen kuş türlerinin tamamı yörede rastlanabilen yerli
kuş türleridir. Tablodan da anlaşılacağı üzere faaliyet alanının da içerisinde bulunduğu
bölgede bulunan fauna türleri arasında soyu tehlikelerle karşı karşıya olan bazı türler
bulunmaktadır. Bu türlerin tamamı Orman ve Su İşleri Bakanlığınca koruma altına alınan
yaban hayvanlarından olup, bu türleri avlamak, ölü veya canlı bulundurmak ve nakletmek
yasaktır. Faaliyet sırasında merkez av komisyon kararlarına uygun hareket edilecek ve bu
türlere rastlanması halinde kesinlikle zarar görmeleri engellenecektir.
Proje alanı ve yakın çevresinde Merkez Av Komisyonu kararlarına göre Ek listelerde
yer alan ve Bern Sözleşmesi Ek listelerine göre koruma altına alınmış olan türler korunacak,
gerek inşaat ve gerekse işletme aşamalarında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve
Yönetmelikleri’ne, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve Yönetmelikleri’ne, Bern
Sözleşmesi 6. ve 7. madde hükümlerine ve Merkez Av Komisyonu Kararı’na uygun hareket
edilecektir.
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında flora-fauna üzerine
etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Flora
Faaliyet alanı, Tekirdağ ili, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü civarında
bulunmaktadır. Proje alanı ve yakın çevresinde yaklaşık 3 km.lik bir alanda yapılan gözlem
ve literatür araştırmalarına göre bölgede bölgede endemik, nadir ve nesli tehlikede tür
bulunmamaktadır. Mevcut türler çoğunlukla kozmopolit türlerdir. Bu kapsamda hazırlık
inşaat ve işletme aşamasında yapılacak faaliyet sonucu ortadan kalkacak flora ve fauna
türleri yoktur.
Fauna
Proje alanı ve yakın çevresinde Merkez Av Komisyonu kararlarına göre Ek listelerde
yer alan ve Bern Sözleşmesi Ek listelerine göre koruma altına alınmış olan türler korunacak,
gerek inşaat ve gerekse işletme aşamalarında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve
Yönetmelikleri’ne, 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve Yönetmelikleri’ne, Bern Sözleşmesi
6. ve 7. madde hükümlerine ve Merkez Av Komisyonu Kararı’na uygun hareket edilecektir.
Sonuç olarak, işletme aşamasındaki faaliyetler, türler üzerinde rahatsızlık faktörü
yaratacak, populasyonlar bundan olumsuz etkilenecek olsalar da, türlerin ortadan kalkması
gibi bir tehlike unsuru söz konusu olmayacaktır.
141
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4.8. Koruma alanları (Ek-V’deki duyarlı yöreler listesi kapsamında)
a. Proje alanı ve Proje etki alanı Koruma alanları
Faaliyet alanı Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü sınırları dahilinde
bulunmaktadır. Ek-V Duyarlı Yöreler listesine göre çalışma alanı;
1. Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gereken Alanlar
a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde
tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat
Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları",
b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca belirlenen "Yaban
Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları",
c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun
3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt
bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak
tanımlanan ve aynı Kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna
Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili
yapılan alanlar,
ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri
İstihsal ve Üreme Sahaları,
d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği
Kontrol Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar,
e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin
Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri",
f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca
Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen
alanlar,
g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan
alanlar,
ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan
yerler,
h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen
alanlar,
ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması
Hakkında Kanunda belirtilen alanlar,
i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar,
j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar.
Böyle bir alan bulunmamaktadır.
2. Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslar Arası Sözleşme Uyarınca Korunması
Gerekli Alanlar
a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN
Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası
Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme
Alanları",
142
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
b) 12/6/1981 tarihli ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca
korumaya alınan alanlar,
1) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel
Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı"
olarak belirlenmiş alanlar,
2) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre
Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi
Sit" listesinde yer alan alanlar,
3) Cenova Deklerasyonu’nun 17inci maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli
Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar,
c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1inci ve 2inci maddeleri
gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal
Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar,
ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
"Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların
Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar,
d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
Avrupa Peyzaj Sözleşmesi.
Böyle bir alan bulunmamaktadır.
3. Korunması Gereken Alanlar
a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit
edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik
rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri),
b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi
kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve
II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı,
c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya
akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi
geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı
olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar
çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler,
ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları,
d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya
düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer
rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve
jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar.
Böyle bir alan bulunmamaktadır.
Faaliyet alanına en yakın dereler ve mesafeleri aşağıda kısaca özetlenmiştir:
Faaliyet alanının 730 m güneybatısından Eskibajlık Deresi (kuru), 1 246 m
kuzeybatısından Saray Deresi (akar), 1 440 m kuzeyinden Çeşmebaşı Deresi (akar), 1 830 m
kuzeydoğusundan Samba Deresi (akar), 2 020 m kuzeyinden Köyaltı Deresi (akar), 2 700 m
kuzeydoğusundan Başsuvak Deresi (akar), 1 480 m güneyinden Hoca Deresi (akar), 2 100
m güneydoğusundan Seymen Deresi (akar), 1070 m doğusundan Asma Deresi (kuru), 1 800
m batısından Koru Deresi (akar), 2 290 m güneyinden Ayvalık Deresi (akar) geçmektedir.
Dere yataklarından malzeme alınmayacak, dere yataklarının şekli değiştirilmeyecek, dere
143
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
yataklarına pasa, katı ve sıvı atık vb. dökülmeyecek olup derenin peyzaj bütünlüğü
korunacaktır. Dere yatakları yakınında yapılacak faaliyetler, İlkbahar ve Sonbahar Kuş Göç
Dönemlerinde minimum düzeyde tutulacaktır.
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında Koruma alanlarına
etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Ocak sahasının yaklaşık 3 km çapındaki alanında sulak alanlar, milli parklar, özel
koruma alanları, nüfusça yoğun alanlar, tarihsel, kültürel, arkeolojik, vb. önemli olan
alanlar, erozyon alanları, heyelan alanları, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve
ağaçlandırma alanları ile 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun gereğince korunması
gereken akiferler bulunmamaktadır.
4.9. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler ( askeri
yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar,
7/16349 sayılı bakanlar kurulu kararı ile “sınırlandırılmış alanlar” v.b.)
Projenin gerçekleştirileceği alan; ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk
orman ve hazine arazisidir. Ancak bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459
parsel) ve 118 ada 41 parsel (eski 338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik
kısmı tescilsizdir.Tapu müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde
diye yazılsa da bu arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Tapu Senedi Ek2’dedir.
a. Proje alanı ve Proje etki alanı
Proje kapsamında gerekli izinler alınmadan çalışmalara başlanmayacaktır. Bunun
dısında proje alanı Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla
Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar”
v.b. kapsamında degildir.
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve alınacak
önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Proje kapsamında gerekli izinler alınmadan çalışmalara başlanmayacaktır. Bunun
dısında proje alanı Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla
Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar”
v.b. kapsamında degildir.
144
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 5. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRLMESİ (İlgili
yönetmelikler çerçevesinde, mevcut ve ÇED yönetmeliği kapsamında süreçleri devam edip,
planlama aşamasında olan diğer faaliyetler de göz önünde bulundurularak kümülatif
olarak gerekli değerlendirme yapılacaktır.)
5.1. Sera gazı emisyonlarının belirlenmesi ve iklim değişikliğine etkileri
Dünya genelinde sera gazı emisyonlarının çok büyük bir bölümü (%75-90) enerji
üretimi faaliyetleri sonucunda gerçekleşmektedir. Madencilik faaliyeti bu bölüm içerisinde
değildir.
Projeye konu faaliyet kapsamında herhangi bir yakma ünitesi bulunmayacak ve
kullanılacak araçlarda tüketilecek mazot yakıtı haricinde herhangi bir yakıt
kullanılmayacaktır.
Dünya’da sera etkisine neden olan gazlar %36-70 su buharı, % 9-26 karbondioksit,
% 4-9 metan ve % 3-7 metan ve % 3-7 ile ozondur. Doğal yollarla oluşan sera gazları su
buharı, karbondioksit, metan, nitroz oksit ve ozon içerir. İnsan etkinlikleri sonucunda da bu
gaz seviyelerine eklemeler olur ve bunun sonucunda da sera etkisi görülür. Araçlardan
kaynaklanması beklenilen kirletici değerine de bakıldığında değer 5,8 kg/h’ tir. Bu değer
yönetmelik değerleri altında bulunduğundan dolayı iklim değişikliğine etkisi az
bulunmaktadır.
Ayrıca proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyet, 25.04.2012 tarih ve 28274 sayılı
Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ‘‘Sera Gazı Emisyonlarının Takibi Hakkında
Yönetmelik’’ EK 1 listesinde belirtilen faaliyetler arasında yer almamaktadır.
5.2. Emisyon hesaplamaları (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası) ve
tarımsal faaliyetler, hayvancılık, yerleşim yerlerine etkileri
Faaliyet alanı içerisinde şantiye olarak kullanılacak konteynırların, kırma-eleme
tesisinin montaj işlemlerini kapsayan kurulum aşamasında emisyon oluşumu söz konusu
değildir. Faaliyetin işletme aşamasında bazalt ocağında yapılacak üretim işlemleri nedeniyle
toz emisyonu ve iş makinelerinin kullanacağı yakıttan kaynaklanan gaz emisyonu
oluşacaktır.
Hesaplamalar
Arazi hazırlanması:
Bazalt cevherinin alınması için talep edilen ÇED alanı 464 900 m2 olup, bu alanda
bazalt cevheri yüzeye yakın olup sıyrılacak olan örtü tabakasının kalınlığı 0,3 m olarak
ölçülmüştür. Buna göre;
464 900 m2 x 0,3 m x 1,5 ton/ m3 = 209 205 ton örtü tabakası sıyrılacaktır.
209 205 ton /66 yıl = 3 170 ton/yıl
Arazinin hazırlanması aşamasında sıyırma işlemi üretimle paralel olarak yapılacaktır.
Açık işletme yöntemiyle çalışılacak sahada örtü toprağının kaldırılması işlemi ekskavatör
yardımıyla yapılacaktır. Hafredilecek olan örtü toprağı ruhsat sahası içerisinde 2 500 m2’lik
145
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
bir alanda oluşturulacak toprak döküm alanına nakledilecektir. Depolanacak olan bu bitkisel
toprak doğaya yeniden kazandırma çalışmalarında kullanılacaktır.
Hafriyat işlemi sırasında oluşabilecek hafriyat atıkları ile ilgili “18.03.2004 tarih ve
25406 sayılı “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”
hükümlerine uyulacaktır.
Sıyırma işlemi üretimle paralel olarak her ay yapılacak ve ayda yaklaşık 4 günde
tamamlanacaktır. Faaliyet ömrü 66 yıl olarak hesaplanmıştır. Buna göre;
Yıllık Hafriyat Miktarı
Aylık Hafriyat Miktarı
Günlük Hafriyat Miktarı
Saatlik Hafriyat Miktarı
: 3 170 ton/yıl
: 3 170 ton/yıl / 10 ay
: 317 ton/ay / 4 gün/ay
: 79,3 ton/gün / 8 saat
= 317 ton/ay
= 79,3 ton/gün
≈ 9,9 ton/saat’tir.
olarak hesaplanmıştır. Hafredilecek olan örtü toprağı 50 m mesafedeki toprak döküm
alanına nakledilecektir. Emisyon hesaplarında örtü toprağının nakliye mesafesi, gidiş-dönüş
olmak üzere toplam;
50 m x 2 = 100 m
Faaliyet alanında gerçekleştirilmesi planlanan günlük üretim miktarı 79,3 tondur.
Her bir kamyona 20 ton’dan fazla yükleme yapılmayacaktır. Buna göre;
Bir günde yapılacak sefer sayısı = 79,3 ton/gün / 20 ton/araç ≈ 4 araç/gün olacaktır.
Tablo- 67. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri
Kaynaklar
Emisyon Faktörleri kg/ton
Kontrolsüz
Kontrollü
Patlatma
0,080
-
Sökme
0,025
0,0125
Yükleme
0,010
0,005
0,7
0,35
Boşaltma
0,010
0,005
Depolama
5,8
2,9
Birincil Kırıcı
0,243
0,0243
İkincil Kırıcı
0,585
0,0585
Üçüncül Kırıcı
0,585
0,0585
Nakliye (gidiş-dönüş toplam mesafesi)
Emisyon Faktörleri İçin Kaynak: Compilition of Air Pollutant Emission Factors (AP–42), EPA Michigan
department of environmental quality division-environmental science and services
Arazi hazırlanması aşamasında bazaltın sıyrılması, yüklenmesi, taşınması,
boşaltılması ve depolanması sırasında oluşacak olan toz emisyonları aşağıdaki tabloda
tabloda kontrollü ve kontrolsüz olarak hesaplanmıştır.
Tablo- 68. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Arazi Hazırlığı Sırasında )
KONTROLLÜ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,0125 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,124 kg/saat
Yükleme
0,005 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,05 kg/saat
146
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Nakliye
0,35 kg/km-araç
(4 araç/gün x 0,35 kg/km.araç x 0,1 km) / 8 saat = 0,018 kg/saat
Boşaltma
0,005 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,05 kg/saat
Kontrollü Depolama
2,9 kg.toz/hektar
2,9 kg toz/ha.gün x 0,25 ha ÷24 sa/gün = 0,03 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
0,272 kg/saat
KONTROLSÜZ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,025 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,248 kg/saat
Yükleme
0,01 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,099 kg/saat
Nakliye
0,7 kg/km-araç
(4araç/gün x 0,7 kg/km.araç x 0,1 km) /8 saat = 0,035 kg/saat
Boşaltma
0,01 kg/ton
9,9 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,099 kg/saat
Kontrollü Depolama
5,8 kg.toz/hektar
5,8 kg toz/ha.gün x 0,25 ha ÷24 sa/gün = 0,06 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
0,541 kg/saat
Bazalt üzerinde bulunan örtü toprağının sıyrılmasından sonra bazaltın çıkarılması
işlemine geçileceğinden emisyon hesapları ayrı ayrı yapılmıştır. Buna göre örtü toprağının
sıyrılması, yüklenmesi, taşınması, boşaltılması ve açıkta depolanması sırasında oluşacak
toplam emisyon miktarı kontrolsüz durumda 0,541 kg/saat iken kontrollü durumda ise 0,272
kg/saat olarak hesaplanmıştır. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”ndeki 1 kg/saat sınırının altında kalmaktadır. Bu nedenle
sıyırma işlemi sırasında oluşan emisyonun çevre üzerine olumsuz etkisinin olmaması
beklenmektedir.
Ayda 4 gün yapılacak olan arazi hazırlığı döneminde oluşacak kontrollü ve
kontrolsüz durumlarda ki toz emisyonu miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi
Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen 1 kg/saat sınır değerini
aşmamaktadır.
Gevşetme Patlatması
Ocakta üretim delme ve patlatma yapılarak gerçekleştirilecektir. Haftada 2 kez
patlatma yapılacak ocakta üretim kapasitesi 78 000 ton/ay (27 857 m3/ay) olacaktır.
Patlayıcı maddelerin yerleştirilmesi için yapılan delme işlemi sırasında açığa çıkacak
emisyon debisi aşağıda hesaplanmıştır. Bir patlatmada koparılacak malzeme miktarı
yaklaşık 3 526 m3 (9 873 ton) olup 30 delik açılarak bu malzeme alınacaktır. Patlatma
sırasında gecikme kapsülü kullanılacağından ilk anda 16 delik patlatılacak sonrada diğer
14’er delik patlatılacaktır. Oluşacak tozuma anlık olup olcaktır.
Malzeme miktarı
: 9 873 ton
Patlatma emisyon faktörü
: 0,08 kg/ton
Patlatmadaki toplam emisyon: 9 873 ton x 0,08 kg/ton = 789,84 kg
Bir patlatmada koparılacak malzeme miktarı yaklaşık 9 873 ton’dur. Patlatma yılda ~
79 kez yapılacaktır ve çıkan kütlesel debi süreklilik arz etmemektedir. Oluşacak tozuma
anlık olup 10-15 sn içinde etkisi azalmaktadır. Ancak patlatma anında oluşacak toz
emisyonunun yayılım modellemesi yapılarak patlatma anında oluşacak tozumadan
etkilenecek alanın tespiti saptanmak istenmiştir.
Malzemenin Alınması:
Üretim tamamıyla ekskavatör ile yapılacaktır. Ekskavatör yardımıyla yerinden
sökülen malzeme kamyonlara yüklenerek kırma- eleme tesisine nakledilecek ve daha sonra
ise satış için sevk edilecektir. Tüm bu işlemler esnasında toplam 500 m’lik stabilize yol
147
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
kullanılacaktır. Bu aşamalarda oluşacak toz emisyonunu hesaplamak için gerekli olacak
veriler aşağıya çıkarılmıştır. Nakliye sırasında kamyonlara 20 tondan fazla malzeme
yüklenmemesine dikkat edilecektir.
Tesisin günde 8 saat ve ayda 25 gün olmak üzere yılda 10 ay boyunca çalıştırılması
planlanmaktadır. Buna göre;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
Günlük sefer sayısı
= 780 000 ton/yıl
= 780 000 ton/yıl / 10 ay/yıl
= 78 000 ton /ay / 25 gün/ay
= 3 120 ton/gün / 8 saat/gün
= 3 120 ton/gün / 20 ton/araç
= 78 000 ton/ay
= 3 120 ton/gün
= 390 ton/saat
= 156 sefer/gün
Malzeme üretimi doğrultusunda belirlenen emisyon faktörlerine göre kabul edilmiş
toz emisyon değerleri ve bunlara göre hesaplanmış emisyon debileri aşağıdaki tabloda
verilmiştir. Emisyon hesaplarında nakliye mesafesi, gidiş-dönüş olmak üzere toplam 1 000
m alınmıştır.
Tablo- 69. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri (Bazaltın Çıkartılmasında)
KONTROLLÜ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,0125 kg/ton
390 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 4,88 kg/saat
Yükleme
0,005 kg/ton
390 ton/saat x 0,005 kg/ton =1,95 kg/saat
Boşaltma
0,005 kg/ton
390 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,95 kg/saat
Nakliye
0,35 kg/km-araç
(156 araç/gün x 0,35 kg/km.araç x 1 km) / 8 saat = 6,83 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
15,6 kg/saat
KONTROLSÜZ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,025 kg/ton
390 ton/saat x 0,025 kg/ton = 9,75 kg/saat
Yükleme
0,01 kg/ton
390 ton/saat x 0,01 kg/ton =3,9 kg/saat
Boşaltma
0,01 kg/ton
390 ton/saat x 0,01 kg/ton =3,9 kg/saat
Nakliye
0,7 kg/km-araç
(156 araç/gün x 0,7 kg/km.araç x 1 km) / 8 saat = 13,65 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
31,2 kg/saat
Emisyon Faktörleri İçin Kaynak: Compilition of Air Pollutant Emission Factors (AP–42), EPA Michigan
department of environmental quality division-environmental science and services
Kırma-Eleme İşlemi
Faaliyet alanında gerçekleştirilmesi planlanan günlük üretim miktarı 780 000 tondur.
Ocaktan çıkarılan malzemenin bir kısmı patlatmadan dolayı ufak parçalara ayrılacağından
dolayı %85’i kırma- eleme tesisine gönderilecektir. Kırma-eleme işlemleri sonucu elde
edilecek malzeme kamyonlarla satışa sevk edilecektir. Her bir kamyona 20 ton’dan fazla
malzeme yüklenmeyecektir. Buna göre;
Bir günde yapılacak sefer sayısı = 3 120 ton/gün / 20 ton/araç = 156 araç/gün
olacaktır.
Bu veriler çerçevesinde üretim aşamasında oluşacak emisyon faktörleri, emisyon
değerleri ve bunlara göre hesaplanmış emisyon debileri tabloda verilmiştir. Kırma-eleme
tesisinden çıkacak malzeme, yaklaşık 300 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Emisyon
hesaplarında bazaltın nakliye mesafesi, gidiş-dönüş olmak üzere toplam;
148
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
300 m x 2 = 600 m alınmıştır.
Kırma-Eleme Tesisinin Kapasitesi:
Ocaktan çıkarılan malzemenin bir kısmı patlatmadan dolayı ufak parçalara
ayrılacağından dolayı %85’i kırma- eleme tesisine gönderilecektir. Buna göre;
Yıllık üretim miktarı
Aylık üretim miktarı
Günlük üretim miktarı
Saatlik üretim miktarı
= 663 000 ton/yıl
= 66 300 ton/ay
= 2 652 ton/gün
= 332 ton/saat
Kırma-eleme aşamasında söz konusu emisyon faktörleri, emisyon değerleri ve
oluşacak toz emisyon debileri Tablo-68’da verilmiştir.
Tablo- 70. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri
KONTROLLÜ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
1. Kırma
0,0243 kg/ton
332 ton/saat x 0,0243 kg/ton = 8,068 kg/saat
2. Kırma
0,0585 kg/ton
332 kg/ton x0,0585 kg/ton = 19,422 kg/saat
Eleme
0,005 kg/ton
332 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,66 kg/saat
Bantlarda taşıma
0,005 kg/ton
332 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,66 kg/saat
Yükleme
0,005 kg/ton
332 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,66 kg/saat
Nakliye
0,35 kg/km-araç
(156araç/gün x 0,35 kg/km.araç x 0,6 km)/8 saat = 4,095 kg/saat
Depolama
2,9 kg.toz/hektar
2,9 kg toz/ha.gün x 0,05 ha ÷24 sa/gün = 0,006 kg/saat
Toplam Emisyon Miktarı
36,571 kg/saat
KONTROLSÜZ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
1. Kırma
0,243 kg/ton
332 ton/saat x 0,243 kg/ton = 80,676 kg/saat
2. Kırma
0,585 kg/ton
332 kg/ton x0,585 kg/ton = 194,22 kg/saat
Eleme
0,01 kg/ton
332 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,32 kg/saat
Bantlarda taşıma
0,01 kg/ton
332 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,32 kg/saat
Yükleme
0,01 kg/ton
332 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,32 kg/saat
Nakliye
0,7 kg/km-araç
(156 araç/gün x 0,7 kg/km.araç x 0,6km)/8 saat = 8,19 kg/saat
Depolama
5,8 kg.toz/hektar
5,8 kg toz/ha.gün x 0,05 ha ÷24 sa/gün = 0,012 kg/saat
Toplam Emisyon Miktarı
293,058 kg/saat
Pasa Malzemesinin Depolanması:
Bazalt cevherinin alınması için 3 170 ton örtü tabakası sıyrılacak olup, ayrı bir
alanda depolanacaktır. Çıkarılan malzeme Kırma-Eleme tesisinde boyutlandırılacak olup,
çeşitli boyutlarda malzeme üretileceğinden pasa malzemesi yok denecek kadar az çıkacaktır.
Pasa olarak ayrılan malzeme ekskavatör yardımıyla depo alanına götürülecektir.
Hafredilecek olan pasa malzemesi ruhsat sahası içerisinde yaklaşık 2 600 m2’lik bir alanda
maksimum 5 m yükseklikte oluşturulacak pasa alanına nakledilecektir. Pasa alanının hacmi
2 600 m2 x 5 m = 13 000 m3 ( 32 500 ton ) olacaktır. Pasa yoğunluğu bazaltın
yoğunluğundan az olacağı için yoğunluğu 2,5 ton/ m3 Üretimin % 10’u pasa malzemesi
olarak çıkacağı varsayımı ile;
780 000 ton/yıl x 0,10 = 78 000 ton
149
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kullanılamayacak malzemenin pasa olarak ayrılması üretimle eş zamanlı
yapılacaktır.
Yıllık çıkacak pasa malzemesi
Aylık çıkacak pasa malzemesi
Günlük çıkacak pasa malzemesi
Saatlik çıkacak pasa malzemesi
: 78 000 ton/yıl
: 78 000 ton/yıl / 10 ay/yıl
: 7 800 ton/ay / 25 gün/ay
: 780 ton/gün / 8 saat/gün
= 7 800 ton/ay
= 312 ton/gün
= 39 ton/saat
olarak hesaplanmıştır. Nakledilecek olan pasa malzemesi 100 m mesafedeki pasa
döküm alanına nakledilecektir. Emisyon hesaplarında pasa malzemesinin nakliye mesafesi,
gidiş-dönüş olmak üzere toplam;
100 m x 2 = 200 m
Arazi hazırlanması aşamasında malzemenin sıyrılması, yüklenmesi, taşınması, boşaltılması
ve depolanması sırasında oluşacak olan toz emisyonları aşağıdaki tabloda hesaplanmıştır.
Tablo- 71. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Pasanın Taşınması Sırasında )
KONTROLLÜ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,0125 kg/ton
39 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,4875 kg/saat
Yükleme
0,005 kg/ton
39 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,195 kg/saat
Boşaltma
0,005 kg/ton
39 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,195 kg/saat
Nakliye
0,35 kg/km-araç
(16 araç/gün x 0,35 kg/km.araç x 0,2 km) / 8 saat = 0,14 kg/saat
Depolama
2,9 kg.toz/hektar
2,9 kg toz/ha.gün x 0,26 ha ÷24 sa/gün = 0,031 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
1,05 kg/saat
KONTROLSÜZ EMİSYON DEBİLERİ
Toz Faktörleri
Emisyon Değerleri
Emisyon Debileri
Sökme
0,025 kg/ton
39 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,975 kg/saat
Yükleme
0,01 kg/ton
39 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,39 kg/saat
Boşaltma
0,01 kg/ton
39 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,39 kg/saat
Nakliye
0,7 kg/km-araç
(16 araç/gün x 0,7 kg/km.araç x 0,2 km) /8 saat = 0,28 kg/saat
Depolama
5,8 kg.toz/hektar
5,8 kg toz/ha.gün x 0,26 ha ÷24 sa/gün = 0,06 kg/saat
Toplam emisyon miktarı
2,1 kg/saat
Pasa malzemesinin sıyrılması, yüklenmesi, taşınması, boşaltılması ve depolanması
sırasında oluşacak toplam emisyon miktarı kontrollü durum için 1,05 kg/saat, kontrolsüz
durum için se 2,1 kg/saat olarak hesaplanmıştır. Faaliyetten kaynaklanacak toplam toz
emisyonu kontrollü durum için, 0,272 + 15,6 + 36,571 + 1,05 = 53,493 kg/saat, kontrolsüz
durum için ise; 0,541+31,2 + 293,058 +2,1 = 326,899 kg/saat’lik toplam toz emisyonu
miktarı; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği”nde belirtilen 1 kg/saat sınır değerinin üzerinde olduğundan yönetmelik gereği
bölgenin meteorolojik verileri doğrultusunda Gaussian Dispersiyon Modeli ile toz dağılım
modellemesi yapılmıştır. Meteorolojik özellikler yukarıda tablolarda verilmiştir. Hava
kalitesi modelleme raporu ve model özeti Ek-16’da verilmiştir. Tarımsal faaliyetler,
hayvancılık ve yerleşim etkilerine olan etkisi azaltılmak için aşağıdaki aşamalar dikkate
alınacaktır.
Ayrıntılı toz dağılım modellemesi ekte verilmiş olup, üniteler kapalı olacaktır.
Ayrıca toz bastırma sistemleri kullanılacaktır.
150
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kırma-eleme tesisinde oluşacak toz emisyonunu en aza indirmek amacıyla, tesislerde
toz indirgeme sistemi kurulacak, bunkerler, kırıcılar, bantlar elekler ve malzeme dökülme
noktaları kapatılacaktır.
Kırma-eleme tesislerinde oluşacak toz emisyonlarının en aza indirilmesi amacıyla;
bitümlü kaplama malzemeleri, beton vb. malzemelerle kaplanıp, düzenli olarak temizlecek,
tesis sınırları ağaçlandırılacak, madenlerin nakliyesinde kapalı taşıma sistemleri
kullanılacaktır.
Nakliyede kullanılacak araçları tozumaya meydan vermemeleri için üstleri kapalı
olacaktır, sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda toz kalkmasını önlemek için iş makinelerinin
kamyonların geçtiği güzergah stok sahası ve ocak içinin arazözlerle ve seyyar su fıskıyeleme
sistemi ile sürekli sulanacaktır.
Kullanılacak Yakıtlardan Kaynaklanacak Kirlilik
Sahada işletme aşamasında kullanılacak olan yakıt, iş makineleri ve nakliye araçları
için gerekli olup, ısınma vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Kırma-eleme tesisi
tamamen elektrik enerjisi ile çalışacaktır. Makinelerde yakıt olarak motorin kullanılacaktır.
Motorinin genel özellikleri aşağıdaki tabloda verilmektedir:
Tablo- 72. Motorinin Özellikleri
ÖZELLİKLER
MOTORİN
ÖZELLİKLER
Kıvam
Çok Akıcı
Karbon Artıkları(%)
Tip
Damıtılmış
Kükürt(%)
Renk
Amber
Oksijen-Azot(%)
Yoğunluk(150c-Gr/Cm3)
0.8654
Hidrojen(%)
Viskozite(380c)
2.68
Karbon(%)
Akma Noktası(0c)
-18
Su ve Çökelti(%)
Atomizasyon Sıcaklığı(0c)
Atmosferik
Kül (%)
Pompalama Sıcaklığı(0c)
Atmosferik
Isı Değeri(Kcal /Lt)
Kaynak: Hava Kirliliği Kontrol ve Denetim, Kimya Müh. Odası, Mayıs,1991
MOTORİN
Eser
0.4-0.7
0.2
12.7
86.4
Eser
Eser
9.387
İşletme aşamasında ocakta dizel yakıt kullanan toplam 2 adet ekskavatör, 2 adet
yükleyici, 6 adet kamyon ve 1 adet arazöz bulunacaktır.
Tablo- 73. Kullanılacak Araçların Yakıt Harcamaları
Kullanılacak
Adet
Yakıt Tüketimi
Günlük
Ekipman
(L/saat)
Çalışma Süresi
Günlük
Ortalama
Tüketimi (L/gün)
Ekskavatör
2
20
8 Saat
320
Yükleyici
2
14
8 Saat
224
Kamyon
6
26
8 Saat
1 248
Arazöz
1
26
4 Saat
104
Vagon drill
1
2,7
8 saat
21.6
Toplam Yakıt İhtiyacı
1 918
Buna göre sahada çalışacak iş makineleri için gerekli motorin ihtiyacı;
Günlük toplam yakıt ihtiyacı / Çalışma süresi
1 918 L/gün / 8 saat
= 240 L/saat
240 L/saat x 0,8654 kg/L
= 208 kg/saat ≈ 0,2 ton/saat olacaktır.
151
Yakıt
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 74. Araçlardan Kaynaklanması Beklenilen Kirletici Değerler
Karbon monoksit
9,7 kg/t x 0,2 t/h = 1,94 kg/h
Hidrokarbonlar
29 kg/t x 0,2 t/h
= 5,8 kg/h
Azot Oksitler
36 kg/t x 0,2 t/h
= 7,2 kg/h
Kükürt Oksitler
6,5 kg/t x 0,2 t/h = 1,3 kg/h
Toz
18 kg/t x 0,2 t/h
= 3,6 kg/h
İş makineleri için hesaplanan kütlesel debi değerleri, “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde verilen değerlerin altında olduğundan mevcut hava
kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir.
Faaliyet alanında yukarıda açıklanan faktörler dışında başka bir emisyon kaynağı
bulunmayacaktır.
5.3. Su kullanım ve bertarafı (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak
üzere temin edileceği kaynaklar, su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım
amaçlarına göre miktarları, kullanım sonrası oluşacak atıksuların miktarı ve bertarafı)
Faaliyet alanında üretim esnasında oluşacak atıksular personelin içme ve
kullanmasından kaynaklanacak evsel nitelikli atıklardır. Bu aşamada toplam 20 personel
çalışacaktır. Bir kişinin tüketeceği 150 L/kişi.günlük suyun tamamının atık suya dönüştüğü
kabulüyle, oluşacak atıksu miktarı; (Kaynak; Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırması
Uygulamaları İTÜ-1998, Prof. Dr. Dinçer TOPAÇIK, Prof. Dr. Veysel EROĞLU)
QAtıksu
QAtıksu
q
N
=(q)x(N)
: Atıksu debisi (lt/gün),
: Birim su tüketimi (lt/kişi.gün )
: Kişi sayısı
QAtıksu = 20 kişi x 150 L/kişi.gün = 3 000 L/gün olacaktır.
Ocak sahasında çalışacak personelden kaynaklanacak evsel atıksular 19.03.1971 tarih ve
13783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün
Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak yapılan;
sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Fosseptikte toplanan atıksu, piyasadan kiralanacak olan
vidanjör tarafından doldukça ücret karşılığında çekilerek Yenice Belediyesi’ne ait atıksu
arıtma sistemine verilecektir. Sözleşme Ek-12 Kurum görüşlerinde verilmiştir. Bertarafına
ilişkin belgeler, vidanjör makbuzları ve atıksu altyapı tesisi ile yapılan sözleşmeler
denetimler sırasında ibraz edilmek üzere 5 yıl boyunca saklanacaktır. Atık suların bertaraftı
konusunda, Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine riayet edilecektir.
Kırma-elemeye kadar yol faaliyet sahibi tarafından asfalt yapılacaktır. Ocak içi
yolların tozuması için arazöz ile sulama yapılacaktır. Arazözün kullanacağı su miktarı
yaklaşık 1 000 L olacaktır.
Üretim çalışmaları ve malzemenin taşınması sırasında, ocak içi yollardan ve servis
yolundan araçların geçmesi ile kalkan tozların etkisinin azaltılması amacıyla ve kırma eleme
işlemleri esnasında tozumayı engelleme amacıyla yapılan sulama işlemi mevsimsel
değişimler göz önünde bulundurularak tüketilecek su miktarının ise yaklaşık 6 304 L/gün
olacağı düşünülmektedir. Fakat kullanılacak olan sulama suyu buharlaşacağından, bu suyun
152
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
atıksuya dönüşmesi söz konusu değildir. Kırma- eleme tesisi için kullanılacak su miktarı ise
2 L/ton olacak şekilde;
2 652 ton/gün x 2 L/ton = 5 304 L/gün
Buna göre tesisin işletilmesi sırasında kullanılacak toplam günlük su miktarı;
3 000 L + 1 000 L + 5 304 L = 9 304 L (9,3 m3) su kullanılacaktır.
5.4. Atıklar (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak üzere atık türleri,
miktarları, bertarafı)
Katı Atıklar
Sahada yapılacak üretim açık işletme yöntemiyle gerçekleştirilecek olup, gevşetme
patlatmasının ardından ekskavatör ile üretime geçilebilecektir.
Faaliyet sırasında, ocakta çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı
atıklar açığa çıkacaktır.
Kişi başına günlük katı atık üretim hızı 1,34 kg kabul edilerek toplam 20 personelden
kaynaklanacak katı atık miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
Mevsel-katı= (qB) x (N)
Burada; Mevsel-katı
qB
N
: Evsel nitelikli katı atık miktarı (kg/gün),
: Evsel nitelikli katı atık birim üretim hızı (kg/kişi.gün)
: Kişi sayısı
Mevsel-katı = 1,34 kg/kişi.gün x 20 kişi = 26,8 kg/ gün olacaktır.
Buna göre işletmede bir günde yaklaşık 27 kg civarında evsel nitelikli katı atık
oluşacaktır. Bu tür atıkların 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği Madde 18’ de belirtildiği gibi denizlere göllere ve benzeri alıcı ortamlara,
caddelere, ormanlara ve çevrenin olumsuz yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere
dökülmesi yasaktır. Bu sebeple işletme sırasında oluşacak katı atıklar (metal, cam, plastik,
kağıt vb.), biriktirme kaplarında niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz,
sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı kaplarda
biriktirilecek ve Çorlu Belediyesi tarafından belirlenen şekilde bertarafı sağlanacaktır. Katı
atıkların geri kazanılması teknolojik olarak mümkün olanları (tekrar kullanılabilirliklerine
göre) biriktirilerek bu tür atık toplayıcılarına satılacaktır.
Tesiste çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar ve personelin
yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların ve üretim sırasında
oluşacak endüstriyel nitelikli katı atıkların yönetimi 14 Mart 1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ve 05.04.2005
tarih, 25777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine ve 24.06.2007 tarih ve
26562 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan ve 24.08.2011 tarih ve 28035
sayılı Resmi Gazete’de değişikliği yayımlanan “Ambalaj ve Ambalaj Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
153
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Değerlendirme
1- Faaliyet alanında oluşacak katı atıklar; personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı
atıklardır. Evsel nitelikli katı atıklar, “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne göre
biriktirilerek toplanacak ve uygun aralıklarla Çorlu Belediyesi’ne ait çöp depolama alanına
kapalı araçlarla nakledilecektir.
2- Evsel nitelikli katı atıklar, “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne göre katı atıklar
denizlere göllere ve benzeri alıcı ortamlara, caddelere, ormanlara ve çevrenin olumsuz
yönde etkilenmesine sebep olacak yerlere dökülmesi yasaktır. Bu sebeple işletme sırasında
oluşacak katı atıklar (metal, cam, plastik, kağıt vb.), biriktirme kaplarında niteliklerine göre
ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi
kirletmeyecek şekilde kapalı özel araçlarla taşınacaktır.
3- Personelden kaynaklanan katı atıkların düzenli olarak ağzı kapalı çöp bidonlarında
biriktirilip biriktirilmedikleri kontrol edilecek, geri kazanılabilir atıkların ayrı olarak
toplanmaları sağlanacaktır.
4- Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Madde 26 kapsamında ambalaj
atıkları diğer atıklardan ayrı olarak istiflenecek ve diğer atıklardan ayrı biriktirilecek ve
lisanslı firmalara verilecektir.
Tehlikeli Atıklar:
Faaliyet alanında yapılacak çalışmalar sırasında kullanılacak yükleyici, ekskavatör,
kırıcı, elek ve kamyon gibi araçların bakım, onarım, yağ ve filtre değişimleri yetkili
operatörlerce saha içerisinde uygun bir alanda yapılacaktır. Değişim sonucu açığa çıkan atık
yağlar, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı varillerde toplanacak, yağlı
üstübü, boş yağ tenekesi, iş makinelerinden çıkmış eski filtreler vb. malzemeler ise
toplanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel
veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir. Atık
sahasının aylık 1000 kg’ı geçmesi durumunda geçici depolama izninin alınacağı, Çevre
Bilgi Sistemine kayıt olunup tehlikeli atık beyanın yapılacağı, bu işlemler sırasında 30
Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği” hükümlerine uyulacağı faaliyet sahibi tarafından beyan ve taahhüt
edilmektedir.
Değerlendirme
1. Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli tedbirler alınacak,
2.Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik
zararlı etkisini, en aza düşürecek şekilde atık yönetimi sağlanacak,
3. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; üretilen atıklarla ilgili kayıt tutulacak, atığın
gönderileceği çevre lisansı almış olan geri kazanım ya da bertaraf tesisinin istemiş olduğu
uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlanarak ve etiketleme yapılacak,
154
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
4. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; atıkların tehlikeli olmadığını Bakanlıkça
yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlara ait laboratuarlar ve/veya uluslararası kabul görmüş
kuruluşlarca yapılan analizler için yapılan harcamalar faaliyet sahibi tarafından karşılanacak,
5. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; atık taşımacılığında mevcut uluslararası
standartlara uyulacak,
6. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; tesis ve binalardan uzakta beton saha üzerine
yerleştirilmiş sağlam, sızdırmaz, emniyetli ve uluslararası kabul görmüş standartlara uygun
konteynırlar içerisinde geçici olarak muhafaza edilerek, konteynırların üzerinde tehlikeli atık
ibaresine yer verilecek, depolanan maddenin miktarı ve depolama tarihi konteynırlar
üzerinde belirtilecek,
7. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda; ilgili yönetmelik “ayda bin kilograma kadar
atık üretilerek biriktirilmesi, atık miktarı altı bin kilogramı geçmemek kaydı ile valilikten
izin almaksızın atıklarını arazisinde en fazla yüz seksen gün geçici depolayabilir”
denilmekte olup, herhangi bir tehlike halinde arazide önlem alabilmek için en az bir kişi
görevlendirilerek ve bu kişinin iletişim bilgileri valiliğe bildirilecek,
8. Proje kapsamında oluşması muhtemel kontamine atıklar lisanslı bertaraf tesislerine
ulaştırılmak üzere lisanslı taşıyıcı firmalara teslim edilecek,
9. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yer altı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması
kesinlikle engellenecek,
10. Atık piller üzerinde atık pil yazacak şekilde evsel atıklardan ayrı toplanarak, pil
ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelere teslim edilecek,
11. Aracın akümülatörü değiştirilirken eskisini, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını
yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama
yerlerine teslim edilerek, eskilerini teslim etmeden yeni akümülatör alınmayacaktır.
12. Ayrıca Trafo dışı atık yağlar konusunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 12.08.1996
tarih ve 96- 18 sayılı Genelgesi ile 12.11.1997 tarih ve 97- 22 sayılı Genelgesi hükümlerine
uyulacaktır.
13. Araçların bakım–onarım işlemleri mümkün olduğunca dışarıda yapılacak, işletme
alanında yapılmasının zorunluluk arzettiği durumlarda ise her türlü sızdırmazlık tedbirleri
alınacaktır. Bu faaliyetler sonucu oluşacak atık yağlar sızdırmasız tanklarda depolanarak
lisanslı bertaraf tesislerine intikali sağlanacaktır.
Bitkisel Atık Yağlar:
Personelin ihtiyaç duyacağı yemek, yemek firmasından karşılanacak olup, oluşacak
bitkisel atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama
bırakılmasının kesinlikle engelleneceği, sızdırmaz bidonlarda toplanarak lisanslı firmalara
verilmek suretiyle bertaraf ettirilmesinin sağlanacağı, üretim faaliyetlerine başlandığında
yemek firması ile yapılan sözleşme ve yemek firmasının atık yağlarını lisanslı firmalara verdiğine
dair sözleşme Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne verileceği faaliyet sahibi tarafından beyan ve
taahhüt edilmektedir. 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü
Yönetmeliği”ne uyulacaktır.
155
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Ambalaj Atıkları
Tesiste açık ocak işletme yöntemi ile işletilen ocaktan delme ve patlatma ile elde
edilecek bazalt, faaliyet alanı içerisinde kırma-eleme işlemlerine tabi tutulduktan sonra
damperli kamyonlarla satışa sevk edilecek olup tesiste paketleme işlemi yapılmayacaktır.
Çalışmalarda kullanılacak malzemelerin değerlendirilebilir sınıfına giren (cam, kağıt,
plastik, naylon, paket, karton, vb.) atıkları, bu atıkların kimyasal özellikleri göz önünde
bulundurularak, kağıt ve kağıt ürünleri, plastik atıkları ve cam atıklar ayrı ayrı toplanacak,
biriktirilecek ve lisanslı geri kazanım kuruluşları tarafından geri kazanımı sağlanacaktır.
24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır.
Atık Yağlar, Yağ Kapları ve Üstübüler
Bakım ve onarım işlemleri sırasında yağlı üstübü, boş yağ tenekesi, iş
makinelerinden çıkmış eski filtreler gibi tehlikeli atıklar oluşacaktır. Bu atıklar atık
kodlarına göre ayrılarak sızdırmaz ve üzeri kapalı bir şekilde varillerde şantiye sahasının 50
m kuzeyinde geçici depolanacak ayrıca atık yağlar için kategori analizleri yaptırılacak olup
Atık Yağların Kontrolü Yöönetmeliği EK-1’de yer alan Atık Yağ Kategorileri ve Müsaade
Edilen Kirletici Parametre Sınır Değerlerinde belirtilen kategorilere göre ayrı
tank/konteynerlerde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır.
Bu işlemler sırasında 30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan
“Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Atık yağ değişimi yapılacak saha; taşkın riskinin olmadığı, heyelan, deprem, çığ ve
erozyon bölgeleri, yangın riski taşıyan alanlar ile tarım ve orman arazileri, meskun mahaller
gibi yerlerin olmadığı yerde seçilecektir. Sahanın zemini, beton, sıkıştırılmış kil veya
yangına meydan vermeyen buna benzer maddelerle kaplanarak sızdırmazlık koşulları
sağlanacaktır. Bu alanlarda yağmur suyu birikintilerinin oluşmasını önleyecek şekilde
zemine şekil verilecek ve çevresinde yağmur suyu drenaj kanalları bulundurulacaktır.
Atık sahasının aylık 1 000 kg’ı geçmesi durumunda geçici depolama izninin
alınacağı faaliyet sahibi tarafından beyan ve taahhüt edilmektedir.
Atık Pil ve Akümülatörler
Proje faaliyetleri sırasında açığa çıkabilecek kullanılmış pil ve aküler ile ilgili olarak
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği (APAKY) hükümlerine uyulacaktır. Bu
kapsamda APAKY 13.madde uyarınca atık piller evsel atıklardan ayrı toplanacak, pil
ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak
toplama alanlarına teslim edilecektir. Aynı madde gereği, araçların akümülatörleri
değiştirildiğinde eskisi akümülatör ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmeler ve araç
bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim
edeceklerdir. 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiş olan “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
156
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar
Proje kapsamında oluşabilecek atık elektrikli ve elektronik eşyalar diğer atıklardan
ayrı olarak kapalı ve geçirimsiz bir zeminde biriktirilecek olup çevre lisansı almış firmalara
verilerek geri kazanımı sağlanacaktır. 22.05.2012 tarih 28300 sayılı Atık Elektrikli ve
Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulucaktır.
Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Proje kapsamında oluşabilecek atıklar birbirine karıştırılmadan sızdırmasız zemin
üzerinde geçici depolanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. 25.11.2006
tarih ve 26357 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Ömrünü Tamamlamış
Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
Tıbbi Atıklar
Faaliyet alanında çalışacak personelin 50 kişinin altında olması sebebi ile revir
ünitesi kurulmayacaktır. Gerekli olduğu durumlarda sağlık ihtiyacı en yakın sağlık
kuruluşundan ve Tekirdağ İli Muratlı İlçesi’nde bulunan Sağlık Merkezlerinden
Karşılanacaktır. Ancak küçük yaralanmalar için ruhsat sahasındaki şantiye binasında
oluşturulan ilk yardım dolabı kullanılacaktır. Bu küçük yaralanmalar sonucunda kayda
değebilecek bir tıbbi atığın oluşması beklenmemektedir. Ocak ve tesis içerisinde oluşacak
tıbbi atıkların biriktirilmesi ve bertarafı konusunda 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan ve 03.12.2011 tarih ve 28131sayılı Resmi
Gazete’de değişikliği yayımlanan “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır.
Proje kapsamında revir bulunmamaktadır. Bu nedenlerle faaliyet alanında projeye
bağlı tıbbi atık oluşmayacaktır.
Pasa ve Proses Atıkları
Bazalt ocağı sahası işletmeye kapandığında eğimli olan topografya, basamaklı bir yapıya
dönüşecektir. İşletmenin başlangıcında yüzeyden alınarak faaliyetin yapılmadığı alanda depolanan
bitkisel toprak ve oluşabilecek pasa, işletme faaliyete kapandıktan sonra basamaklara
ağaçlandırılma yapılabilecek şekilde serilecektir.
İnşaat aşamasında yapılan temel kazı malzemesi tesis alanının bir köşesine geçici
olarak depolanacak, tesis kazısı yapılan yere temel ve perde betonu dökülecek, temel
betonunun boşluklarına ve perde beton aralarına geçici depolanan temel kazı
malzemesidoldurulacaktır. Proje konusu alanda arazinin hazırlanması aşamasında bitkisel
toprak 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Hafriyat Toprağı,
İnşaat ve YıkıntıAtıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun olarak toplanacak ve
depolanacaktır.Depolama işlemi sırasında bitkisel toprağın saklanma sürecinde olabilecek
kayıplar önlenecek ve toprağın kalitesi korunacaktır. Ayrı toplanan bitkisel toprak faaliyet
bittikten sonra tekrar serilecektir.
157
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
5.5. Gürültü kaynakları ve seviyeleri, mevcut yerleşim alanı ve mücavir alan sınırları
dikkate alınıp gürültü ölçümü yapılarak (Akustik rapor) yerleşim yerlerine ve havyacılık
faaliyetlerine etkisi
Ocak sahası içerisinde üretim sırasında kullanılacak iş makinelerinden dolayı gürültü
oluşacaktır. Alanda yapılacak çalışmalar sırasında oluşacak gürültü hesaplamalarında tüm
makinelerin aynı anda kullanıldığı varsayılmıştır. Ocakta kullanılacak bazı ekipmanların
gürültü seviyeleri; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 22.01.2003 tarih ve
25001 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından
Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmeliğin 5. maddesinde verilen ses
güç seviyelerine göre hesaplanmıştır.
Tablo- 75. Kullanılacak Ekipmanlar ve Ses Gücü Düzeyleri
Makine
Miktarı (Adet)
Ses Gücü Düzeyleri (dB)
Yükleyici
1
110
Ekskavatör
1
110
Kamyon
6
107
Arazöz
1
107
Kompresör
1
100
Kırıcı
2
119
Elek
5
112
Vagondrill
1
103
*Kaynak: 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Açık alanda kullanılan Teçhizat
tarafından oluşturulan çevredeki gürültü emisyonu ile ilgili yönetmelik
LwT = 10 Log ∑ 10 ( Lwi /10 ) ..... Formül-3 (Toplam Ses Gücü Düzeyi)
LwT = 10log ∑ [2 x (10110/10 ) + 7 x ( 10107/10 ) + 10100/10 + 2 x 10119/10 + 5 x 10112/10
+ 10103/10 ] =124 dB
Her bir kaynakta oluşan ses gücü düzeyinde uzaklığa göre oluşacak azalma miktarı
aşağıdaki formülle hesaplanmaktadır.
LpT= LwT + 10 Log (Q/A) ..... Formül-4 (Toplam Ses Basınç Düzeyi)
A= 4 π r2
Q= yönelme katsayısı (arazi tipine göre Q = 1)
r = mesafe (m)
Yukarıdaki hesaplamalar sonucunda oluşturulan mesafeye göre ses basınç düzeyi
grafiği aşağıda verilmiştir.
İnşaat aşamasında kullanılan ekipmanların çalışma frekans aralığı 500 – 4.000 Hz
olduğundan, her bir noktanın ses basıncı düzeyi, yaklaşık gürültü düzeyine eşit olacaktır. Bu
durumda LpT = Lgündüz kabul edilebilmektedir.
158
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 76. Mesafelere göre Gürültü Dağılımı
1
10
20
30
40
Mesafe (m)
50
60
70
80
90
100
150
200
250
73
69
67
65
LpT
113
93
87
83
81
79
77
76
75
74
Mesafe (m)
300
350
400
450
500
600
700
800
900
1000
LpT
63
62
61
60
59
57
56
55
54
53
1500 2000 2500 3000
49
Grafik- 18. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (0–250)
Grafik- 19. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (300–3000)
159
47
45
43
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tablo- 77. Endüstri Tesisleri İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri
Alanlar
Lgündüz
(dBA)
Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür
ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin
yoğunluklu olduğu alanlar
60
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun 65
olarak bulunduğu alanlar
Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların
birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun 68
olarak bulunduğu alanlar
Endüstriyel alanlar
70
Lakşam
(dBA)
Lgece
(dBA)
55
50
60
55
63
58
65
60
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22
gereğince; şantiye alanı çevresel gürültü düzeyleri Lgündüz cinsinden EK VII’de verilen Tablo
4’deki sınır değerleri aşamaz.
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22
gereğince; şantiye alanı çevresel gürültü düzeyleri Lgündüz cinsinden EK VII’de verilen Tablo
5’deki sınır değerleri aşamaz.
Söz konusu proje, bina ve yol olmadığı için “Diğer Kaynaklar” içerisinde
değerlendirilmiştir.
Üretim alanında oluşabilecek gürültü seviyesine en yakın yerleşim yerleri, aşağıdaki
tabloda verilen değerler ocak sahasına en yakın mesafeler dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Tablo- 78. En Yakın Yerleşim Yerlerine Göre Lgündüz Değerleri
Yerleşim Yeri
Ocak Sahasının En Yakın Yerleşim Yerine Uzaklığı
Lpt=Lgündüz (dBA)
Çevrimkaya Köyü
635
57
Balabanlı Köyü
700
56
Ruhsat 19.09.2008 tarihinde alınmış olup ruhsat alanına yaklaşık 2 sene önce hayvan
barınağı (ahır) geçici açık işletme halince izinsiz bir şekilde başka biri tarafından
kurulmuştur. Bu yüzden oluşacak gürültü değerlendirilmesine alınmamıştır.
Oluşabilecek gürültü seviyesi 70 dBA’yı geçmemelidir. Yukarıdaki tablolardan da
görüleceği üzere bu sınır değer 150 m itibariyle sağlanmaktadır. Faaliyet alanına 635 m
mesafede bulunan Çevrimkaya Köyü’nde bulunan yerleşimlerde oluşacak gürültü seviyesi
L(gündüz) 57 dBA’dır. Hayvancılık faaliyeti yapılan alanlarda da etki 70 dBA altında olacaktır.
Dolayısıyla faaliyetten oluşacak gürültü seviyesinin 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 23, 1. bendinin a
fıkrasında belirtilen ve Ek VII’de verilen Tablo-5’te ki Şantiye alanı için Çevresel gürültü
sınır değerlerini aşmadığı görülmektedir. Bu sebeple işletme aşamasında gürültüden
kaynaklanabilecek herhangi bir olumsuzluk söz konusu olmayacaktır. Gürültüden kaynaklı
çalışma saatleri 07:00-19:00 saatleri arasıdadır. Gürültü kaynakları düzenli bir şekilde
kontrol edilecek ve gerekirse gürültü bariyerleri kurulacaktır. Aletler ve kamyonların sık sık
160
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
bakımı yapılarak gürültü seviyeleri kontrol edilecektir. Çevresel Gürültünün
Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği tarafından belirlenen gürültü eşiğinden daha
düşük gürültü seviyeleri için özel kontrol yöntemleri uygulanmasına gerek yoktur.
5.6. Madencilik faaliyetleri sırasında yapılacak rutin patlatmaların çevresel etkilerinin
belirlenmesine ilişkin (vibrasyon (ölçüm esaslı), hava şoku, taş fırlatma) ayrıntılı
değerlendirme
Patlatma Etkisiyle Oluşacak Vibrasyon:
Patlatma işleminden dolayı meydana gelen yer sarsıntıları depreme benzer etkiler
yaratırlar. Dolayısıyla yapılarda oluşan hasarlar da deprem ile benzerlik gösterir. Ocak
patlatmalarından kaynaklanan yer sarsıntıları kısa süreli ve düzensiz yer hareketleridir.
Patlatma ile oluşan sarsıntılar taşıdıkları enerji düzeyinde hasara neden olurlar. Sarsıntının
enerji düzeyleri şu parametrelerle ölçülür. Parçacık yer değiştirmesi (mm), parçacık hızı
(mm/sn) parçacık ivmesi (mm/sn2) ve dalga frekansı (Hz).
Parçacık hızı zemindeki bir parçanın hareket hızıdır. Bu sıfırdan başlar en yüksek
değerine ulaşır ve giderek sönümlenir. Burada önemli olan en yüksek parçacık hızıdır.
Çünkü en yüksek hız değeri ne kadar büyükse binada o denli yüksek şiddetle sarsılır.
Frekans (f) ise zemindeki bir parçacığın bir saniyede kaç kez sarsıldığını gösterir.
Patlatmada en kritik durum zemindeki uyarıcı dalganın frekansının bina öz yapısal
frekansına eşit veya yakın olmasıdır. Bu durumda bina rezonansa girer ve patlatmanın etkisi
geçtiği halde bina sallanmaya devam eder. Bina rezonans halinde iken parçacık hızı sınır
değerlerinin altında ise binada hasar oluşmaz.
En Yüksek Parçacık Hızı
Grafik- 20. Konut Tipi Binalarda Hasar Başlangıcı Sınır Değerleri
/sn
50,8mm/s
0,2mm
0
19mm/s duvar çatlağı
19mm/s
mm
10
12,7mm/s Sıva çatlağı
25,4
0,25
Frekans (Hz)
Tablo- 79. Emniyetli Yer Sarsıntı Düzeyleri
Yapı Türü
Yer sarsıntısı en yüksek parçacık hızı (mm/s)
Düşük frekans(<40 Hz)
Yüksek frekans (>40 Hz)
Modern evler
19,0
50,8
Eski yapılar ( Ahşap elemanlı)
12,7
50,8
161
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Hava Şoku
Patlatma sonucu oluşan hava şoku aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır.
(CALZIA,1969)
Şiddetli etki zonu: D < √W
Orta şiddetli etki zonu: 5√W < D < 10 √W
Hafif şiddetli etki zonu: 10√W < D < 15 √W
D: Etki zon aralığı (m)
W: Bir gecikme aralığında atılan dinamit miktarı = Anlık şarj (kg)
Hava şoku hesaplamaları ruhsat alanlarında yapılacak anlık şarj dikkate alınarak
yapılmıştır.
Patlatmada kullanılacak maksimum anlık şarj: 43 kg
Şiddetli etki zonu: 0-5,65m
Orta şiddetli etki zonu: 28,28-56,5m
Hafif şiddetli etki zonu: 56,5-84,75 m
Patlatmayla oluşturulan titreşimin çevre yapılarına etkisi Devine bağıntısı (Devine et
al,1966) ile tespit edilmektedir.
En yüksek parçacık hızının bulunması için yanal, düşey ve boyuna ölçümler
yapılarak en yüksek değer alınır. Teorik olarak ise patlatma ile oluşturulan titreşimin
çevredeki yapılardaki etkisini önceden belirlemek amacı ile en yüksek parçacık hızının
bulunabilmesi için aşağıdaki eşitlik kullanılır.
Devine Bağıntısı:
V: Kayaç içinde yayılan titreşim hızı (inç/sn)
k: Kayaç türüne bağlı katsayı (26-260)
D: Patlatma noktası ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (feet)
W: Bir gecikme aralığındaki patlayıcı miktarı (libre)
1 feet= 0,3048 m
1 libre= 0,4536 kg
1 inç= 25,4 mm
K katsayısı kayacın titreşimi iletme kapasitesi olarak alınmaktadır. Patlatma kaynağı
ile hassas nokta arasındaki birimlerin değişkenliği, kırık, fay, çatlak gibi süreksizliklerin
yoğunluğu k katsayısını etkilemektedir. Homojen birimlerde katsayı 260 sayısına
yaklaşırken, tektonik etkilerin yoğunluğu ve geçilen her farklı birim katsayıyı 26 sayısına
yaklaştırmaktadır. Hesaplamalarda k katsayısı birimlerin homojen ve kırıksız olduğu
varsayımından hareketle ortalama 200 olarak alınmıştır.
v
= k (D / W½)β
PPV = En yüksek parçacık hızı
k
= Kayaç türüne bağlı sarsıntı iletim katsayı (Basamak patlatmaları için 26–
260 arasındadır. Hesaplamalarda birimlerin homojen ve kırıksız olduğu varsayılarak
emniyeti artırmak amacı ile 260 olarak alınacaktır.)
D
= Ölçüm noktasının patlatma yerinden olan uzaklığı
W
= Bir gecikme aralığındaki patlayıcı madde miktarı
162
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
Β
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
= -1,6 (Basamak patlatmaları için sönümleme katsayısı)
Grafik-5’te konut tipi binalar için hasar başlangıç sınır değerleri verilmiştir. Grafikte
konutların 1–100 Hz arası düşük frekanslardan etkilendiği, konut tipi (1–2 katlı) binaların
ise 5–10 Hz arasında bina özyapısal frekansıyla çakıştığı için zemin hareketinin frekansının
da 5–12 Hz arasında olması durumunda en fazla etkilenimin olacağı görülmektedir. Bu da
grafikten de görülebileceği gibi eski yapılarda sıva çatlaklarının oluşması için 12,7 mm/s’ye
duvar çatlakları için ise 19 mm/s’lik bir parçacık hızına gerek vardır.
Tablo- 80. Faaliyet Alanı Çevresinde Bulunan Kuyular Ve Mesafeleri
Adı
Doğu
Kuzey
Kot
(m)
Statik
Kot
(m)
Dinamik
Kot
(m)
Akifer
Kalınlığı
(m)
Debi
(l/s)
1865,52
Çevrimkaya Sondaj Kuyusu
550978 4552642 179
114
64
Kaynak 1
548359 4552534 174
*
*
56
0.1
2338,02
Kaynak 2
549260 4554184 132
*
*
98
0.1
3690,35
Kaynak 3
548789 4553102 147
*
*
83
0.1
2878,23
Kaynak 4
550505 4554181 110
*
*
120
0.1
3401,45
Kaynak 5
550764 4553772 131
*
*
99
0.1
3046,69
Kaynak 6
551466 4553502 147
*
*
83
0.1
2898,84
Kaynak 7
552780 4554697
93
*
*
137
0.1
4414,28
Kaynak 8
553815 4555042
95
*
*
135
0.1
5137,78
Kaynak 9
553858 4552731 180
*
*
50
0.1
3371,02
Kaynak 10
553376 4551215 197
*
*
33
0.1
2093,05
Kaynak 11
552798 4549779 180
*
*
50
0.1
1539,21
Kaynak 12
552846 4549968 194
*
*
36
0.1
1432,87
Kaynak 13
550882 4550138 181
*
*
49
0.1
212,4
Kaynak 14
550817 4548934 132
*
*
98
0.1
1422,88
Kaynak 15
549708 4549104 141
*
*
89
0.1
1377,52
Kaynak 16
548440 4550022 217
*
*
13
0.1
1618,04
Kaynak 17
547941 4549733 211
*
*
19
0.1
2188,47
Kaynak 18
546837 4549811 182
*
*
48
0.1
3382,76
Tablo- 81. Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri
k
D(m)
W(kg)
V(mm/sn)
200 10.0
Mesafe
V0(mm/sn)
1/5V (mm/sn)
1/2V (mm/sn)
1,0959
2,7397
200
212,4
43
5,4794
200
635
43
0,95
0,19
0,475
200
1377,52
43
0,2752
0,055
0,1376
200
1422,88
43
0,2613
0,0523
0,1306
200
1432,87
43
0,2584
0,0517
0,1292
200
1539,21
43
0,20304
0,0461
0,1152
200
1618,04
43
0,2127
0,0425
0,1064
200
1865,52
43
0,1695
0,0339
0,0847
163
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
200
2093,05
43
0,1409
0,0282
0,0705
200
2188,47
43
0,1312
0,0262
0,0656
200
2338,02
43
0,118
0,0236
0,059
200
2878,23
43
0,0846
0,0169
0,0423
200
2898,84
43
0,0837
0,0167
0,0418
200
3046,69
43
0,0773
0,0155
0,0386
200
3371,02
43
0,0657
0,0131
0,0329
200
3382,76
43
0,0654
0,0131
0,0327
200
3401,45
43
0,0648
0,013
0,0324
200
3690,35
43
0,0569
0,0114
0,0284
200
4414,28
43
0,0427
0,0085
0,0213
200
5137,78
43
0,0335
0,0067
0,0167
Yukarıdaki tabloda:
V: mm/sn mesafeye göre değişen titreşim hızı
V0: Bina temelindeki titreşim hızı
Tablo- 82. Bina temeli titreşim hızı (V0) değerlerine bağlı olarak patlatma nedeniyle hasar görebilecek bina
türleri (Forssbland,1981)
Bina Türü
V0 (mm/sn)
a-
Yıkılmaya yüz tutmuş; çok eski tarihi binalar
2
b- Sıvalı briket, kerpiç, yığma tuğla evler
5
c-
10
Betonarme binalar
d- Fabrika gibi çok sağlam yapıda endüstriyel
binalar
10-40
En yakın yerleşim yeri olan 635 m mesafedeki Çevrimkaya Köyü için hesaplama
yapılırsa;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,475-0,19
V0= 0,285 mm/sn
En hassas yapının Tablo’daki ‘’b tipi’’ binalar olduğu kabul edilirse V0 hızının 5
mm/sn’nin üzerine çıkmaması gerekmektedir.
Patlatma dizaynının gerçekleştirileceği alanda anlık şarj ile yapılan patlatmalar
sonucu vibrasyonun değeri V0 hızı 5 mm/sn’nin altında olduğundan en yakın yerleşim eri
olan 635 m uzaktaki konuta olumsuz bir etkisi olmayacağı ortaya çıkmaktadır.
Kaynak 1;
Çevrimkaya Sondaj Kuyusu;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,059-0,0236
V0 = 0,0354 mm/sn
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0847-0,0339
V0 = 0,0508 mm/sn
164
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kaynak 3;
Kaynak 2;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0284- 0,0114
V0 = 0,017 mm/sn
Kaynak 4;
(V0) =1/2V-1,5V
=0,0423-0,0169
V0 = 0,0254 mm/sn
Kaynak 5;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0324- 0,013
V0 = 0,0194 mm/sn
Kaynak 6;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0386- 0,0155
V0 = 0,0231 mm/sn
Kaynak 7;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0418-0,0167
V0 = 0,0251 mm/sn
Kaynak 8;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0213-0,0085
V0 = 0,0128 mm/sn
Kaynak 9;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0167-0,0067
V0 = 0,01 mm/sn
Kaynak 10;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0329-0,0131
V0 = 0,0198 mm/sn
Kaynak 11;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0705- 0,0282
V0 = 0,0423 mm/sn
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,1152- 0,0461
V0 = 0,0691 mm/sn
Kaynak 12;
Kaynak 13;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,1292- 0,0517
V0 = 0,0775 mm/sn
Kaynak 14;
(V0) =1/2V-1,5V
= 2,7397 - 1,0959
V0 = 1,6438 mm/sn
Kaynak 15;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,1306- 0,0523
V0 = 0,0783 mm/sn
Kaynak 16;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,1376- 0,055
V0 = 0,0826 mm/sn
Kaynak 17;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,1064- 0,0425
V0 = 0,0639 mm/sn
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0656- 0,0262
V0 = 0,0394 mm/sn
Kaynak 18;
(V0) =1/2V-1,5V
= 0,0327- 0,0131
V0 = 0,0196 mm/sn
Su kaynakları arazide muhtelif yerlere dağılmış çeşme/yalak şeklinde, debisi 0.1 l/s
ya da altında boşalımlar. Özel bir kullanım amaçları yok. En yaygın kullanımları
hayvanların su ihtiyacını karşılamaktır.
165
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Patlatma dizaynının gerçekleştirileceği alanda anlık şarj ile yapılan patlatmalar
sonucu oluşan vibrasyonun değeri Vo hızı olan 5 mm/sn nin altında olduğundan en yakın
yerleşim yeri ve kaynaklarda olumsuz bir etkisi olmayacağı ortaya çıkmaktadır. Patlatmadan
sonra kaynakların yatak kısmına zarar vermeyecek olup, en yakın mesafe ve en yakın
kaynaktaki vibrasyon değeri 5 mm/sn altında olacağından dolayı çatlak ve kırıklar
oluşmayacaktır. Kaynakların yatak kısmında çatlaklar olmacak, sızıntı ile su kaybı
gerçekleşmeyecektir.
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Ek-VII Tablo–6
Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En
Yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin
Verilen En Yüksek Değerleri aşağıda verilmiştir.
Tablo- 83. Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En
Yakın Yapının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri
İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı
Titreşim Frekansı (Hz)
(Tepe Değeri-mm/s)
1
5
4–10
19
30–100
50
(1 Hz- 4 Hz arasında 5 mm/s’den 19 mm/s’ye; 10 Hz- 30 Hz arasında 19 mm/s’den 50 mm/s’ye, logaritmik
çizilen grafikte doğrusal olarak yükselmektedir)
Patlatma sonucu meydana gelen 0,285 mm/s’lik parçacık hızının en yakın yerleşim
yeri olan Çevrimkaya Köyü’nü etkilemesi teorik olarak mümkün görülmemektedir. Yine de
gerçek anlamda etkilenim düzeyi sahada yapılan patlatmalar sonucu ortaya çıkacaktır.
Patlatma sonucu meydana gelecek etkinin yoğunluğunda artma olduğu takdirde işletme
tarafından gerekli patlatma düzenlemeleri yapılacaktır.
Binalardaki Hasarların Titreşim Genliği Yönünden İncelenmesi
Patlatma
sonucu
oluşan
titreşimlerin
hesaplanmaktadır.(Armac Printing Company)
genliği
aşağıdaki
bağıntıdan
A= (K√W)/D
A: Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin azami genliği (mm)
W: Bir gecikme aralığında ateşlenen patlayıcı miktarı (kg)
D: Patlatma kaynağı ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (m)
K: Kayaç türüne bağlı katsayı
Tablo- 84. Patlatma yapılan kaya türü ve bina temeli altındaki kayaç türüne bağlı olarak değişim gösteren
K katsayısı asgari ve azami değerleri (Armac Printing Company)
Patlatma Yapılan Birim
Temel Altı Kayaç Türü
K katsayısı
Minimum
Maksimum
Kaya
Kaya
0,57
1,15
Kaya
Kil (Toprak)
1,15
2,3
Kil (Toprak)
Kaya
1,15
2,3
Kil (Toprak)
Kil (Toprak)
2,3
3,4
Genlik değerinin 0,05 mm’nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı
bilindiğinden (Armac Printing Company) maksimum patlayıcı miktarı (43 kg) ile yapılacak
atımlarda etki mesafesi;
166
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
D= (K√W)/A
D= (0,57* √43)/ 0,05 = 75 m bulunur.
Proje alanından en yakın yerleşim yeri 635 m mesafedeki Çevrimkaya merkezidir.
Bu evlere patlatmadan dolayı etkilemeyecektir. Ayrıca en yakın kaynak 212,4 m
mesafededir. Patlatma faaliyetinin çevre üzerindeki etkisi oluşan titreşimlerin genliği
tarafından belirlenmekte olup 0.05 mm ve altındaki genliklere neden olan patlatma
faaliyetlerinin yapılar ve akiferlerdeki yeraltısuyu akımı üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur.
Eşitlikte kullanılan k katsayısı bu çalışmaya konu alan gibi kayalık ortamlarda 0.57 ile 1.15
arasında değişmekte olup, güvenli tarafta olmak açısından maksimum değerin kullanılması
makul bir yaklaşımdır. Bir gecikme aralığındaki patlayıcı miktarı tipik olarak 43 kg ve
maksimum genlik değeri olarak 0.05 mm kullanıldığında yukarıdaki eşitlikten 75 m değeri
elde edilmektedir. Dolayısıyla, işletme alanında usulüne uygun olarak yapılan bir patlatma
sonucunda, patlatma noktasından itibaren kabaca 40 m yarıçap dışındaki kırıklı-çatlaklı akış
sistemlerinin bu eylemden olumsuz yönde etkilenmesi söz konusu değildir. İşletme sınırının
dışında yukarıda anılan uzaklıkta kaynak-kuyu vb su kaynağı bulunmamaktadır Dolayısıyla
planlanan işletmedeki patlatma faaliyetlerinin yerel su kaynakları üzerinde olumsuz bir etki
oluşturması söz konusu değildir.
Patlatma esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak, tüm saha çevresine gerekli ikaz
levhaları asılarak ve patlatma yapılmadan önce siren ile uyarı yapılacaktır. İşletmede
24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli
ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve işlerde alınacak tedbirler” hakkındaki tüzük
hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı madde kullanımı “Tekel dışı bırakılan patlayıcı
maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretim ithali, taşınması, saklanması, depolanması,
satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esasları” na ilişkin 29 Eylül 1987
tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 87/12028 karar sayılı tüzüğe uygun olarak
Yapılacaktır.
Taş Savrulması
Kaya yapılarını kırmak amacı ile kullanılan patlayıcılar ses üstü hızla kimyasal
reaksiyonlar geliştirirler; bunun sonucu oluşan yüksek basınçlı gaz ürünleri iyi
hapsedilmedikleri durumlarda bulabildikleri çatlaklardan atmosfere boşalırlar. Çok yüksek
hızla oluşan gaz boşalmaları kaya kütlesinde yırtılmalara neden olur ve beraberinde kaya
parçalarını da hareketlendirir. Böylece savrulan kaya parçaları çevrede tehlike yaratırlar.
Maksimum uzaklığa fırlatılacak kaya parçalarının hesabı aşağıda yapılmıştır.
Özgül Şarj 1 m³ kayacın patlatılması için gerekli patlayıcı miktarını vermektedir.
(Patlatma tasarım hesabında detaylı yer almaktadır.)
q
= Qtop / (E x V x K)
q
= Özgül şarj (kg/m³)
Qdip
= Dip şarj miktarı(kg/dm³)
Qdip
= 36,85
Qkol
= Kolon şarj miktarı
Qkol
= 36,6
Qtop = Qdip + Qkol
E = Delikler Arası Mesafe (m)
V = Delik – Ayna Uzaklığı (m)
K = Basamak Yüksekliği (m)
= 73,45 kg
=3m
= 3,142 m
= 10 m
167
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
= 0,78 kg/m3
q = 73,45 / (6 x 3,142 x 5)
100
En Uzak Fırlatma Mesafesi - metre
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
0.1 0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
Özgül Şarj
(kg /m3)
Şekil- 16. İsveç Patlatma Araştırma Merkezinin Deneylerine Göre Özgül Şarj’a Bağlı En Uzak Fırlatma
Mesafesi
Grafikten görüldüğü gibi özgül şarj büyüklüğüne göre en uzak fırlatma mesafesi 83
m’dir. Patlatma yapılmadan önce can ve mal güvenliği açısından ocaktaki makineler ve
çalışanlar güvenli bir mesafeye çekildikten sonra patlatma işlemi gerçekleştirilecektir.
Teorik olarak hesaplanan fırlatma mesafesinin kontrol altında tutulması veya daha
aşağılara çekilmesi için kayacın yapısına uygun çap ve boyutta deliklerin kullanılmasına,
patlayıcının delik içinde homojen dağılmasına, uygun delik geometrisinin kullanılmasına,
sıkılama işleminde uygun homojen malzemenin kullanılmasına dikkat edilecektir.
5.7. Sağlık koruma bandı mesafesi
İmar planı ve ÇED sürecinde birinci sınıf gayri sıhhi müesseseler için Sağlık
Bakanlığı, ikinci sınıf gayri sıhhi müesseseler için valiliklerden uygun görüş alınarak
belirlenmektedir.
Sağlık koruma bandı mesafesi işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin
yönetmelikte belirtilen yetkili makamlar tarafından söz konusu yönetmeliğin ilgili hükümleri
doğrultusunda tesisin çevre ve toplum sağılığına yapacağı etkiler ve kirletici unsurlar
dikkate alınarak Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenecek esas, usul ve referans mesafelerine
uygun olarak sağlık koruma bandı mesafesi tespit edilmektedir. Söz konusu proje;
10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak yürürlüğe giren “İşyeri
Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” te belirtilen “İşyeri Açılması” başlığı
altında ve 19.3.2007 tarih ve 2007/11882 sayılı kararla değişik Madde 6’nın 5. fıkrasında
“16.12.2003 tarihli ve 25318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliği ekindeki listede yer alan işletmelerle, birinci sınıf gayrisıhhî
müessese grubunda yer alan işletmelerin aynı olması durumunda, yetkili idareler ruhsat
verirken Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) dosyasında yer alan belgelere göre işlem
yapar” denilmektedir. Aynı yönetmeliğin Ek-2 listesi 3.5.maddesine göre Kazı ve döküm
168
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
alanı olarak toplam 25 hektar ve üzerinde açık işletme maden ocakları, kazı ve döküm alanı
olarak toplam 150 hektar ve üzeri çalışma alanına sahip kömür çıkarma, yıkama ve eleme
tesisleri, 25 hektar ve üzeri alandan ham madde çıkartılan taş ocakları, 100.000 m3/yıl ve
üzeri kapasitedeki taş ocaklarından çıkarılan ham maddelerin her türlü işlemden geçiren
tesislerin 1. sınıf GSM olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmektedir.
Yönetmeliğin “Sağlık Koruma Bandı” başlığı altındaki Madde 16’da “Sanayi
Bölgesi, Organize Sanayi Bölgesi ve endüstri bölgeleri ile bu bölgeler dışında kurulacak
birinci sınıf gayrisıhhî müesseselerin etrafında, sağlık koruma bandı konulması mecburîdir.
Sağlık koruma bandı mülkiyet sınırları dışında belirlenemez ve bu alan içinde mesken veya
insan ikametine mahsus yapılaşmaya izin verilmez” denilmekte olup, 1. sınıf GSM’lerde
sağlık koruma bandı mesafesinin mecburi olduğu ve inceleme kurulu tarafından
belirleneceği belirtilmektedir.
5.8. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ve Rehabilitasyon Planı
Açık ocak işletmeciliği yapılacak bazalt ocağında üretim yapılacak alanda mevcut
örtü toprağı sıyrılarak alınacaktır, koruyucu fonksiyonu olan yüzey örtüsü tahribi vb. söz
konusu olmayacaktır. Açık ocak işletmeciliği, kendine özgü olan ve kısmen kalıcı olarak
oluşan harman sahaları, çukurlar, şevler, topuklar gibi yeryüzü şekilleri meydana
getirebilmektedir.
Ocağın işletilmesiyle tahrip edilip doğal dengesi bozulacak araziyi, işletme
sonrasında çeşitli rekreasyon yöntemleriyle ilk haline getirmek olası değildir. Yapılacak
onarım çalışmaları, bozulmuş araziyi eskiye en yakın konuma getirmeye çalışarak çevresiyle
her açıdan uyumlu olmasını sağlamaya yönelik olacaktır.
Faaliyet sona erdiğinde arazinin eski doğal ve ekolojik yapısını kazandırmak
amacıyla gerekli ve mümkün tüm ıslah çalışmaları yapılacak, bu kapsamda arazi yeniden
düzenlenecek ve teraslanacaktır. Çalışanların ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılmış olan
sızdırmasız fosseptik kapatılacak, konteynırlar kaldırılacaktır. Üretim kademeli üretim
tarzında yapılacağından arazide tehlikeli çukurluklar veya yükseltiler oluşmayacak, faaliyet
sonrası topografya basamaklar şeklinde olacağından çevredeki araziye uygun hale
getirilmesi kolay olacaktır. Şev başlarının kapatılması için çalılarla bitkilendirme
yapılacaktır.
İşletme sahasında oluşabilecek göllenmelerin engellenmesi, bazalt alımı yapılan
yerlerin eski haline dönüştürülmesi için rehabilitasyon projesi derhal uygulanacaktır.
5.9. Risk Analizi
Risk Analizi:
Proje kapsamında açık ocak işletmeciliği şeklinde, basamaklar halinde, delme
patlatma yöntemi kullanılarak üretim yapılacaktır.
Ocakta üretimi yapılacak kalker, ekskavatörle kamyonlara yüklenerek Kırma-Eleme
tesisine nakledilecek ve tesiste işlenecek kalker satışa sunulmak üzere depolanacaktır.
169
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yukarıda işletmede yapılacak iş ve işlemler özetlenmiştir. Proje kapsamında
yapılacak; delme-patlatma, kazı, yükleme, boşaltma v.b işlemler işletmede insan sağlığı ve
çevre açısından riskli ve tehlikeli olarak kabul edilen faaliyetlerdir.
Proje alanı ve proje etki alanı için risk analiz değerlendirmeleri aşağıdaki başlıklar
altında incelenmiştir.
a. Proje Alanı Ve Proje Etki Alanı Analizi
Proje alanı ve proje etki alanı için yapılan risk analizi, Risk=Olasılık x Şiddet
formülü kullanılarak 5 x 5 matematiksel risk yöntemine göre hesaplanarak Tablo-83’te ve
Tablo-54’de verilmiştir. Kullanılan risk hesaplama tablosu ise aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo- 85. Risk Hesaplama Tablosu
ETKİ ŞİDDETİ
1
*Ufak kesik
ve
yaralanma,
incinme,
burkulma,
hafif
yanıklar
*Önemsiz
kayıplar.
İşletme
hasarı/kayıp
değeri
yaklaşık
RİSK HESAPLAMA TABLOSU
500 TL’ye
kadar
Çok
Düşük
Olasılık
(hemen hemen hiç)
*Düşük Olasılık / Düşük
Maruziyet (yılda bir kez
2
yada
sadece
anormal
durumlarda karşılaşılabilir)
OLASILIK
1
2
*Ufak
yaralanma,
basit
ilk
yardım
gerektirecek
durum, açık
yaralar, bel
incinmesi,
orta dereceli
yanıklar.
*Üretimin
kısa süreli
duruşu ya da
yavaşlaması.
İşletme
hasarı/kayıp
değeri
yaklaşık 500
TL – 5 000
TL
1
2
4
*Uzuv kaybı,
önemli
kırıklar,
elektrik
çarpması
sonucu ciddi
yaralanmalar,
mesleki
hastalık
*Kısa yada
uzun vadede
hastalığa
neden
olabilecek
durumlar
*Tesisin
1
hafta süreyle
durması
*Yasal
yükümlülük
getiren
olaylar
*İşletme
hasarı/kayıp
değeri
yaklaşık 10
000 TL – 50
000 TL
3
4
2
4
6
170
3
*İş kaybına
neden olan
kaza
*Üretimin 1
gün ya da
daha fazla
durması ve
ürün kaybı
İşletme
hasarı/kayıp
değeri
yaklaşık 5
000 TL –
10 000 TL
8
5
*Ölümle
sonuçlanan
kaza
*Tesisin
1
aydan
fazla
kaybı
*Hukuki
davalara konu
olabilecek
konular
*İşletme
hasarı/kayıp
değeri
yaklaşık
50
000 TL ve
üzeri
5
10
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
* 2 saat ya da daha az
maruz
*Orta Olasılık / Orta
Maruziyet ( yılda birkaç
3
kez karşılaşılabilir) *4-6
saat maruz
*Yüksek olasılık / Yüksek
Maruziyet ( Ayda en az bir
4
kere karşılaşılabilir) * 6-8
saat maruz
*Çok
Yüksek
Olasılık/yüksek maruziyet
(Günlük yada haftalık
5
olarak yada normal çalışma
şartlarında karşılaşılabilir)
* 8 saat ve üzeri maruz
3
6
9
12
15
4
8
12
16
20
5
10
15
20
25
Açıklamalar:
Önemsiz Risk: Değerlendirme sonucunda 1 puan alan konularda belirlenen riskleri ortadan
kaldırmak için kontrol prosesleri planlamaya ve gerçekleştirilecek faaliyetlerin kayıtlarını saklamaya
gerek olmayabilir.
Kabul Edilebilir: Risk Değerlendirme sonucunda 2-5 puan alan konularda ilave kontrol
proseslerine ihtiyaç olmayabilir, ancak mevcut kontroller sürdürülmeli ve bu kontrollerin sürdüğü
denetlenmelidir.
Orta Düzey Risk: Değerlendirme sonucunda 6-14 arası puan alan konularda iyileştirme yapılması
mali ve teknolojik olanaklar çerçevesinde değerlendirilir. Uygun bulunan konularda iyileştirme
yapılır. Risk azaltma önlemleri zaman alabilir.
Önemli Risk: Değerlendirme sonucunda 15-24 arası puan alan konularda mutlaka iyileştirme
yapmak gereklidir. İyileştirme yapılırken faaliyet geçici önlemlerle devam ettirilebilir. İyileştirmede
önceliklidir, hedef konarken öncelikle bu risk dikkate alınır.
Katlanılamaz Risk: Değerlendirme sonucunda 25 puan alan konularda belirlenen risk kabul
edilebilir bir seviyeye düşürülünceye kadar iş başlatılmamalı, eğer devam eden bir faaliyet varsa
derhal durdurulmalıdır. iyileştirme yapılmadan faaliyet devam ettirilemez.
b. Proje Kapsamında Yapılacak İş Ve İşlemler Kapsamında Risk Durumlarında
Alınacak Önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)
Risk durumunda alınacak önlemler aşağıda maddeler halinde verilmiştir.
•
İş makinelerinin manevraları sırasında bir personel şoföre yardımcı olacaktır.
171
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
•
İş makineleri ve araçların kullanımı sırasında uyulması gereken kurallar hakkında
araç sürücülerine ve operatörlerine gerekli eğitimler verilecektir.
•
Araçlara ve iş makinelerine hız sınırlaması getirilecektir.
•
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ilgili hükümlerine riayet edilecektir.
•
Delme-patlatma çalışmaları, konusunda uzman firmalar tarafından yapılacak olup,
jandarma kontrolünde gerçekleştirilecektir.
•
Proje alanı içerisinde herhangi bir patlayıcı madde depolanmayacaktır.
•
87/12028 sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve
benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satışı, kullanılması,
yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esaslarına ilişkin tüzükte belirtilen patlayıcı
maddelerle ilgili alınması gereken tedbirler ve yükümlülüklere uyulacaktır.
•
Patlayıcı kullanımı esnasında 22.10.1984 tarih ve 18553sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanarak yürürlüğe giren ”Maden ve Taş ocakları işletmelerinde ve Tünel
Yapımında Alınacak İşçi sağlığı ve İş güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük”ün 369.
Maddesinde belirtilen tedbirler alınacaktır.
•
Faaliyet esnasında çıkabilecek olası yangınlara karşı, şantiyede yangın söndürme
aleti, araç-gereçleri hazır bulundurulacak, personele gerekli uyarılar yapılacaktır.
•
Ocak çevresine İkaz levhaları yerleştirilecek ve yangın anında itfaiye ekibine haber
verilecektir.
•
İşletme faaliyetlerine başlanılmadan önce itfaiye raporu hazırlattırılacak ve konu ile
ilgili gerekli izinler alınacaktır.
•
Ayrıca acil eylem planı hazırlanarak Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığına
onaylatılacaktır.
5.10. Diğer Hususlar
Proje kapsamında belirtilecek başka bir husus yoktur.
172
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ
(Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve
tercih sıralaması belirtilecektir.)
Proje Yer Seçimi;
Madencilikte, formasyonun oluşum koşullarına bağlı olarak alternatif söz konusu
olmamaktadır. Bu yüzden madencilik faaliyetleri yer alternatifi olmayan faaliyetlerdir.
Ancak alınan önlemler ve kullanılan teknoloji konusunda alternatifler oluşturulması
mümkündür. Yukarıda sunulan, ocak faaliyeti esnasında kullanılacak yöntemler ve
ekipmanlar, günün teknolojisine uygun olarak seçilmiştir. Sonuç olarak, bu proje ve yer için
farklı bir alternatif düşünülmemiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu
şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönleri dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir.
Yüzeyde ya da yüzeye yakın derinliklerde yataklanmış her türlü cevher üretiminde
açık işletme metodu uygulanabilmektedir. Özellikle eğimi sıfıra yakın olan yataklar hem
yüksek üretim kapasitesine, hem de düşük maliyetle üretime imkan verdiklerinden, bu tip
maden yataklarında açık işletme ile çok olumlu sonuçlar alınmaktadır. Üretim basamak
yüzeyinden yapılmaktadır. Faaliyet alanında bazalt çıkarılması planlanmaktadır.
Planlanan üretimin yapılarak yeraltı zenginliklerinin yurt ekonomisine
kazandırılmasına çalışılacaktır. Bu üretim çalışmaları sırasında birçok gider kalemi açığa
çıkacaktır. Bu gider kalemleri; yapılacak olan yeni yatırımlar, çalıştırılacak personel, inşaat
giderleri vb. sonucunda gerek yöre halkının istihdam edinmelerini gerekse ülke
ekonomisinin kalkınmasında küçükte olsa bir paya sahip olunacaktır. Üretimin
gerçekleşmesi için ihtiyaç duyulan ara elemanlar dikkate alındığında; yakıt, gıda maddeleri,
makine ve ekipmanlar, bu elemanların üretildiği sektörlere dönük olumlu etkiler açığa
çıkacaktır.
Söz konusu sahanın yerleşim yerlerine uzak oluşu nedeniyle insanlar üzerinde
oluşturabileceği fiziksel ve psikolojik etkiler minimum düzeyde olacaktır. Bu kapsam da
mevcut alternatifler incelendiğinde, bazalt ocağı faaliyeti için seçilen yerin ve üretim
yönteminin uygunluk ve ekonomiklik açısından başka bir alternatifi yoktur.
Proje Teknolojisi;
Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle basamak şeklinde açık ocak
işletmeciliği üretim yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota
doğru düzgün bir eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 4 basamak
açılması planlanmakta, basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak yüksekliği 10 metre,
basamakların şev açısı ise 60° derece olarak yapılması planlanmıştır.
Bazaltın ekskavatörle alınamadığı yerlerde delme patlatma işlemi yapılacaktır.
Basamaklardan alınan bazalt ruhsat sahası dışında kurulası planlanan kırma-eleme tesisine
kamyonlarla iletilecektir. Boyutlandırılan bazalt ocak alanı içerisinde depolanacak veya
hemen satışa sunulacaktır.Tesiste kurulacak olan kırma-eleme tesisi ile alakalı olarak Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından 08 Temmuz 2009 tarihinde yayımlanan genelge uyarınca, toz
kaynağı olan her bir ünite (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve
kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Ayrıca
kırma-eleme tesisinde malzeme pulvarize sistemle spreylenerek nemli tutulacaktır.
173
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI
7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, projenin İşletilmesi Ve
İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı Ve Acil Müdahale Planı
Proje sahibi veya yetkili temsilcisi, "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu" veya
"Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararını aldıktan sonra yatırımın
başlangıç, inşaat, işletme ve işletme sonrası dönemlerine ilişkin izleme raporlarını Bakanlığa
veya Valiliğe iletmekle yükümlüdür. Dolayısıyla söz konusu proje ile ilgili Çevresel Etki
Değerlendirmesi Olumlu kararı alınmasını müteakip, izleme programı oluşturulacak, ÇED
Komisyonunca belirlenecek periyotlarda Nihai ÇED Raporu İzleme Formu doldurularak
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulacaktır. İzleme programları inşaat ve işletme
dönemleri için ayrı ayrı oluşturulacaktır.
Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski ve
Acil EylemPlanı
Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü’nde işletilmesi planlanan bazalt
ocağında açık işletme yöntemiyle üretim yapılacaktır. Ocakta öncelikle üstte bulunan örtü
toprağı sıyrılarak alındıktan sonra bazaltın bir kısmı patlatmayla bir kısmı ise ekskavatör
yardımıyla alınacaktır.
Ocakta faaliyet delme-patlatma yöntemiyle gerçekleştirileceğinden bu işlem
sırasında kaya parçalarının fırlaması, aşırı derecede patlayıcı madde kullanımı ve deliklerin
doldurulması sırasında iyi yemleme ve sıkıştırma yapılmamasından dolayı meydana gelecek
sarsıntı, daha önceki patlatmada ana kayadan kopmayıp askıda kalan büyük kaya
kütlelerinin düşmesi gibi kazalara neden olabilmektedir.
Bazalt üretimi sırasında açık işletme yöntemi ile basamaklı (kademeli) patlatma
işlemi uygulanarak üretim yapılacaktır. Bu amaçla delik delme makineleri (wagon-drill) ile
delikler açılarak patlayıcı maddeler yerleştirilip, sıkılama işlemi yapıldıktan sonra patlatma
işlemi yapılacaktır.
Proje kapsamında yıllık 780 000 ton bazaltın alınması için patlatma sayısı yıllık 79
olarak hesaplanmıştır. İşletme sırasında tek patlatmada daha çok bazalt alınması olasıdır
ancak bu bir patlatmada kullanılacak patlayıcı miktarının artması dolayısı ile patlatma
şiddetinin yükselmesi anlamına gelecektir. Bu nedenle bir defada şeşbeş olarak önde 16
arkada ise 14 delik delinecek olup toplam 30 deliklerin oluşturduğu patlatma alanı uzunluğu
ise 40,3 m olarak öngörülmüştür. Kademelerde kayacın duyarlılığına göre basamak şev
açıları 45–60° arasında olacaktır. Basamakların yüksekliği, genişliği ve şev açısı kayacın
duyarlılığını sağlayacak şekilde olması sağlanacaktır.
Ocak sahasında yapılacak işlemlerde olası kaza riskleri ve alınacak tedbirler Maden
ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği
Önlemlerine İlişkin Tüzüğün kapsamında değerlendirilmiştir.
Tüzüğün 353. maddesine göre; kazı yapılan basamak cepheleri, şantiyeler işçilerin
geçtiği buralara yakın yollar, taşıma yolları, blok kayması ve parça düşmesine karşı sürekli
denetlenecek; tehlike görüldüğü an giderilene kadar çalışma yapılmayacaktır.
174
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Tüzüğün 354. maddesine göre; yıldırım düşmesi tehlikesi varsa, elektrikli kapsülle
ateşleme yapılan yer üstü işletmelerinde, lağım delikleri gerekli önlemler alınmadan
doldurulamaz. Tehlike lağım doldurması sırasında meydana gelmişse, doldurma işlemi
hemen durdurulur, patlamanın olağan etki alanı dışına çıkılır ve tehlike geçinceye kadar bu
alana kimsenin girmemesi için gereken önlemler alınır. Özellikle yağmurlu havalarda
yıldırım düşmesine karşı hava şartları düzelene kadar ocak sahasında çalışmaya ara
verilecektir.
Tüzüğün 355. maddesine göre; işçilerin basamak altlarında iş makineleri ve
kamyonların yakınlarında yemek yemeleri ve dinlenmelerine izin verilmeyecektir.
Tüzüğün 356. maddesine göre; ateşlemeden ve donmaları izleyen arazi gevşemesi,
kar yağmur ve benzeri doğal olaylardan sonra, yeniden işe başlamalarda, kademe yüzleri ve
çevresi, bu işe ayrılmış deneyimli işçiler tarafından yukarıdan başlayıp aşağıya doğru
sürdürülmek suretiyle, çatlak sökümü yapılarak temizlenir.
Tüzüğün 358. maddesine göre; kademe düzlüklerinde, malzeme yığınları ve artıkları,
işçilerin tehlike anında kaçarak kurtulmalarını engellemeyecek şekilde düzenlenecektir.
İşletme aşamasında faaliyet ünitelerinde kullanılacak makineler de yakıt olarak
motorin kullanılacaktır. Ocak içersinde akaryakıt tankının depolanması söz konusu olmayıp
ihtiyaçlar anlaşmalı akaryakıt istasyonlarından günlük kullanılacak miktar kadar işletme
sahasına getirilecektir.
Kaza riski olarak kullanılacak yükleyici ve kamyonun devrilmesi veya sahada
çalışacak personelin bu araçlarca ezilmesi gibi riskler bulunmaktadır. Bu amaçla çalışacak
personelin ocak sahasında iken çok dikkatli davranması sağlanacak ve araçlara ocak içinde
hız ve kapasite sınırlaması getirilecektir. Olası kaza durumu için şantiyede ilkyardım dolabı
bulundurulacak ve hemen en yakın sağlık kuruluşuna bu amaçla hazır bulundurulan araçla
sevki yapılacaktır.
Tesis içinde çalışacak yükleyici ve taşıyıcı araçlar kapalı kabinli olacak, çalışanların
ses ve gürültü kirliliğinden etkilenmeleri en aza indirilecektir. Çalışanların iş makineleri
çalışırken çevresinde bulunmalarına izin verilmeyecektir. Yükleyici ve taşıyıcı araçların geri
vites durumunda ses ve ışıklı uyarı sistemleri konularak araç arkasında bulunan insanların
olası kaza durumundan zarar görmeleri önlenmiş olacaktır.
Proje sahası çevresi hayvan ve insan girişinin önlenmesi amacı ile fiziki engellerle
(çit, tel örgü) çevrilecek, uygun yerlere sahaya girmenin tehlikeli olduğunu belirtir uyarı
tabelaları konacak ve giriş çıkışlar kontrol altına alınacaktır. Görevli olmayan kişilerin ocağa
girişine izin verilmeyecek ve bu konuda işçiler uyarılacaktır.
Ocakta kullanılacak patlayıcı maddeler bir patlatmalık olarak alınacak jandarma
gözetiminde ocağa getirilecek, patlatma işlemi yapılarken patlamadan etkilenecek meskun
mahallere önceden haber verilecek çevre güvenliği jandarma tarafından sağlandıktan sonra
patlatma işlemi yapılacak arta kalan patlayıcı madde olursa ocakta tutulmayarak tekrar kendi
kutularına konarak iade edilecektir. Patlatma işlemi ateşçi belgesi olan kişi tarafından
yapılacaktır.
Patlatma işleminin yapılacağı zaman ocaktaki diğer faaliyetler durdurulacak ve
patlatma işleminden 20 dakika önce atım sahası tüm çalışanlar ve ekipmanlardan
175
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
arındırılacaktır ve atım yapılana kadar boşaltılan sahaya kimsenin dönmesine izin
verilmeyecektir. Çalışanlar sirenle uyarılarak güvenli bir yere çekildiğine emin olunduktan
sonra patlatma işlemi jandarma gözetiminde gerçekleştirilecektir. Patlatma işleminden sonra
sahanın kontrolünü yapacak deneyimli personel dışında hiç kimse tehlikenin olmadığından
emin oluncaya kadar sahaya sokulmayacaktır. Ocakta patlayıcı maddenin depolanmasına
kesinlikle izin verilmeyecektir.
Bazalt ocağında; 2 adet yükleyici, 2 adet ekskavatör, 1 adet kompresör, 6 adet
nakliye kamyonu, 1 adet arazöz, 1 adet kırma-eleme tesisi, 1 adet Wagon-Drill ve elektrik
kesintisi olması halinde kullanılmak üzere de 1 adet jeneratör bulunacaktır.
Sahada oluşabilecek kaza risklerinin başında iş makinelerinin kullanılması sırasında
ihmal ve dikkatsizlik yüzünden kaynaklanan iş kazaları gelmektedir. Bu risklerin en az
düzeyde olabilmesi için iş makinelerinin ehliyetli operatörler tarafından kullanılması ve
sahada çalışan diğer personelin, çalışırken iş makinelerine yaklaşmaması sağlanacak,
personel dikkatli olmaları konusunda sürekli uyarılacaktır.
Kullanılacak teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kazalardan bir diğeri de
ocak ile malzemenin kullanılacağı noktalar arasında malzeme taşımada kullanılan
kamyonlardan kaynaklanabilecek olası trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için
sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Herhangi bir kaza
durumunda en yakın sağlık merkezinden gerekli yardım istenecektir.
Madenin çıkarılıp işlenme faaliyeti 07.00-19.00 saatleri arasında yapılacaktır.
Bazaltın taşınması sırasında yerleşim birimlerinden geçerken sürücülerin hız
limitlerine uymaları sağlanacaktır. Ayrıca taşıma işlemi gündüz 08.00 ile 20.00 saatleri
arasında yapılacaktır. Nakliye sırasında “Karayolları Trafik Yönetmeliği” hükümlerine
uyulacaktır.
Kırma-eleme tesisinde az da olsa kaza riski mevcuttur. Teori olarak bunlar; çeneler
arasına düşmek, volan kayışlarına takılmak ve hatta döner kasnaklardan fırlatılması söz
konusu olabilecek taş parçalarına hedef olmak vs. gibi risklerdir. Ocak sahasında sürekli
kask, koruyucu gözlük, gürültü önleyici kulaklık takılarak ve uygun ayakkabılarla çalışılarak
bu kaza risklerinden korunmak mümkündür.
Tesiste kullanılacak makine-ekipmanlar ve bunlardan kaynaklanacak kaza
riskleri sırasıyla aşağıda verilmiştir:
Kamyonlar
Ocak ile tesis arasında bazalt taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek
olası kazalar trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına
ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır.
Bant Konveyör
Bunkerden gelen bazaltı kırıcıya aktarmakta kullanılan ekipmandır. Bant
konveyörden meydana gelebilecek kaza riskleri aşağıda ki gibi sıralanabilir;
•
Konveyör altında veya yanında bulunan personelin üzerine taş düşmesi.
176
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
• Aşırı gerdirme sonucu bandın fırlaması.
• Bandın çalışması esnasında personelin konveyör kenarına yanaşmaması
sağlanacaktır. Bant konveyörde yalnızca bunkerden gelen hammadde nakliyatı yapılacak
olup herhangi personel ve malzeme nakliyatı yapılmayacaktır. Konveyörün her türlü bakımı,
gerdirme ve kontrol gibi işlemler konveyör durdurularak yapılacaktır. Bakımonarım
çalışmaları sırasında elektrik bağlantısı kesilecek ve iş eldivenleri ile bakım-onarım
yapılacaktır. Gerdirme kuvveti nakliyatın sağlanması için optimum olarak belirlenecek ve
fazla gerdirme yapılmayacaktır.
Kırıcı
İşletmede bulunan kırıcıda kömürü uygun boyuta indirmektedir. Kırıcılardan
doğabilecek kaza risklerini sıralayacak olursak;
•
•
•
Kırıcının çok yakınında bulunan personelin makinelere sıkışması.
Uygun hızda çalışmayan ekipmanlardan malzeme fırlaması.
Elektrik çarpması.
Bu tür kaza risklerini önlemek için kırıcı kenarlarına personelin yaklaşmaması
sağlanacaktır. Her türlü bakım ve onarım çalışmaları makineler durdurulup elektrik
bağlantıları kesilerek uygun iş elbiseleri ile ( baret, eldiven, bot vs…) yapılacaktır. Kırıcılar
kırma için gerekli optimum çalışma hızında çalıştırılacaktır.
Elek
Tesiste malzemelerin sınıflandırılmasında kullanılan titreşimli elek bulunmaktadır.
Elekten doğabilecek kaza riskleri aşağıda sıralanmıştır.
•
•
Elek aralarına personelin sıkışması.
Elektrik çarpması.
Sahada oluşabilecek kaza riskleri arasında, iş makinelerinin kullanılmasından
kaynaklanan ihmal ve dikkatsizlikler sayılabilir. Bu risklerin en az düzeyde olabilmesi için
iş makinelerinin ehliyetli operatörler tarafından kullanılması ve sahada çalışan diğer
personelin, çalışırken iş makinelerine yaklaşmaması sağlanacak, dikkatli olunması
konusunda sürekli uyarılar yapılacaktır. Herhangi bir arıza anında işinin ehli bir tamirci
ustasının dışında başka kimselerin müdahale etmesi engellenecektir.
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından
3 Şubat 2005 tarihinde yayımlanan “Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği”nin 87.
maddesi gereğince sahaya teknik nezaretçi ataması yapılmadan üretim yapılamaz. Bu
nedenle ilgili yönetmelik gereği sahada üretime başlanmadan önce teknik nezaretçi
atanacaktır. Sahanın teknik nezaretçisi İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği gereklerinin yerine
getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumlu
olacaktır.
Çıkabilecek herhangi bir yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme cihazı
(kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulacak, şantiye hiçbir zaman boş
bırakılmayacak, bunun için şantiyede sürekli bir eleman görev alacaktır. Sahada ateş
yakılmayacak, çalışan işçiler kontrol edilecek ve uyarılacaktır.
177
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Kazı ve Patlatma sırasında Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel
yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük; “Parlayıcı,
Patlatıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Alınacak Tedbirler”
hakkındaki tüzüklerde belirtilen hususlara kesinlikle uyulacaktır.
Kaza durumunda yapılması gerekenleri içeren Acil Müdahale Planı aşağıdakişekilde yer almaktadır.
İş Kazası
Sesli Olarak Etrafından
Yardım İsteme Amirine
Bilgi Verme
Yaralanma Var mı?
Evet
Hayır
Evet
Malzeme Hasarı Var mı ?
Çalışma Alanında İlkyardım
Yeterli mi?
Hayır
Hasarın Etkilerinin
Giderilmesi
Hayır
Evet
İlk Yardım
Kontrol İçin Hastaneye Git.
Şantiye Yetkilisine Haber Ver.
Şantiye Yetkilisini Ara Kaza
Hakkında Bilgi Ver
Ambulansla İlk Müdahale
Tedavi-revir-Hastane
Kaza Yerinde İnceleme
Kaza Raporu Hazırlaması
Karşı Önlemlerin Uygulanması
Şekil- 17. Acil Müdahale Planı
Taş Savrulması
Kaya yapılarını kırmak amacı ile kullanılan patlayıcılar ses üstü hızla kimyasal
reaksiyonlar geliştirirler; bunun sonucu oluşan yüksek basınçlı gaz ürünleri iyi
hapsedilmedikleri durumlarda bulabildikleri çatlaklardan atmosfere boşalırlar. Çok yüksek
hızla oluşan gaz boşalmaları kaya kütlesinde yırtılmalara neden olur ve beraberinde kaya
parçalarını da hareketlendirir. Böylece savrulan kaya parçaları çevrede tehlike yaratırlar.
Maksimum uzaklığa fırlatılacak kaya parçalarının hesabı aşağıda yapılmıştır.
178
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Özgül Şarj 1 m³ kayacın patlatılması için gerekli patlayıcı miktarını vermektedir.
(Patlatma tasarım hesabında detaylı yer almaktadır.)
q
= Qtop / (E x V x K)
q
= Özgül şarj (kg/m³)
Qdip
= Dip şarj miktarı(kg/dm³)
Qdip
= 36,85
Qkol
= Kolon şarj miktarı
Qkol
= 36,6
Qtop = Qdip + Qkol
E = Delikler Arası Mesafe (m)
V = Delik – Ayna Uzaklığı (m)
K = Basamak Yüksekliği (m)
q = 73,45 / (6 x 3,142 x 5)
= 73,45 kg
=3m
= 3,142 m
= 10 m
= 0,78 kg/m3
100
En Uzak Fırlatma Mesafesi - metre
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0
0.1 0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
Özgül Şarj
(kg /m3)
Şekil- 18. İsveç Patlatma Araştırma Merkezinin Deneylerine Göre Özgül Şarj’a Bağlı En Uzak Fırlatma
Mesafesi
Grafikten görüldüğü gibi özgül şarj büyüklüğüne göre en uzak fırlatma mesafesi 83
m’dir. Patlatma yapılmadan önce can ve mal güvenliği açısından ocaktaki makineler ve
çalışanlar güvenli bir mesafeye çekildikten sonra patlatma işlemi gerçekleştirilecektir.
Teorik olarak hesaplanan fırlatma mesafesinin kontrol altında tutulması veya daha
aşağılara çekilmesi için kayacın yapısına uygun çap ve boyutta deliklerin kullanılmasına,
patlayıcının delik içinde homojen dağılmasına, uygun delik geometrisinin kullanılmasına,
sıkılama işleminde uygun homojen malzemenin kullanılmasına dikkat edilecektir.
Delikler delinmeden önce arazi kontrolü yapılacak, arazi üzerindeki tespit edilen
çatlak, fay, vb. durumlar tespit edilip değerlendirilerek buna göre patlatma düzeninde gerekli
düzenlemeler yapılacaktır.
179
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Büyük miktarlarda patlayıcının kullanıldığı ve bu nedenle kaya yapısının kontrol
edilemediği galeri patlatması kesinlikle yapılmayacaktır. Patlatma gevşetme amaçlı
yapılacaktır.
Yangın durumunda ocakta yeterli miktarda yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek,
kova, balta, su kovası yangın tüpü vb.) bulundurulacak vakit geçirilmeden Tekirdağ
İli’ndeki itfaiyeye haber verilecektir. Yangın konusunda personele eğitim verilecek. Görevli
olmayan kişilerin ocağa girişine izin verilmeyecek ve bu konuda işçiler uyarılacaktır. İş
güvenliği açısından ocakta bir bekçi görevlendirilecektir.
İşçi giriş ve çıkışları, çalışanların sigorta, hastalık, iş kazası gibi olayları ve kazaların
nitelikleri kayıtlara alınacaktır. 1475 Sayılı İş Kanunu’na istinaden çıkarılmış tüzük ve
yönetmeliklere uyulacaktır.
22.05.2003 tarihli 4857 Sayılı İş Kanunu’nun İş Sağlığı ve İş Güvenliği
Yönetmeliği’ne göre işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin tümü uygulanacaktır. Bu
yönetmeliğe göre sahanın teknik nezaretçisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği gereklerinin yerine
getirilmesinden ve işletmenin teknik esaslar çerçevesinde çalıştırılmasından sorumludur.
Yasa gereği ocağa bir maden mühendisi teknik nezaretçi olarak atanacak, işçilerin iş
güvenliği konusunda eğitilmeleri sağlanacaktır.
Ayrıca 24.12.1997 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Parlayıcı,
Patlayıcı, Tehlikeli Ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde Ve İşlerde Alınacak
Tedbirler” Hakkında Tüzük, 6.3.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
“Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik“, 19.12.2007 tarih ve 26735
sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik“,
22.10.1984 tarih ve 18553 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Maden Ve Taş Ocakları
İşletmelerinde Ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Önlemlerine
İlişkin Tüzük”, 9.4.1973 tarih ve 14502 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Ağır Ve
Tehlikeli İşler Tüzüğü”, 26.02.2000 tarih ve 23976 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan
“Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Tozla Mücadeleyle İlgili
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, l8.l0.l983 tarih ve l8l95 sayılı
Resmi Gazetede yayınlanan “Karayolları Trafik Kanunu” hükümlerine riayet edilecektir.
180
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Deprem
İlk olarak, tesiste çalışan personelin olası bir deprem durumunda neler yapması
gerektiğine dair eğitimler verilecektir. Herhangi bir deprem belirtisiyle karşı karşıya
kalındığında aşağıda verilen akış şemasındaki basamaklar izlenecektir.
181
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Yangın
Proje alanı içerisinde meydana gelebilecek yangınlar için, önceden tedbirler alınacak
ve yangının oluşmasının engellenmesi sağlanacaktır. Kurak mevsimlerde tesis alanı dışında,
özellikle ormanlık alanlarda, ateş yakılmayacak ve yangın çıkmaması için gerekli bütün
önlemler alınacaktır. Olası bir yangın durumunda ise, yangın söndürücü alet ve ekipmanlar
proje alanı içerisinde hazır bulundurulacaktır. Acil Müdahale Ekibi’nin yangın konusundaki
görev ve sorumlulukları aşağıda verilmiştir.
182
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Aşırı Yağış
Proje alanı içerisinde meydana gelebilecek aşırı yağış durumunda acil müdahale
ekibinin yapacakları aşağıda verilmiştir.
183
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Toprak Hareketleri
Tesis içerisinde toprak hareketleri (toprak kayması, erozyon v.b.) gerçekleşmesi
halinde yapılacaklar aşağıda gösterilmiştir.
Faaliyet esnasında çıkartılması zorunlu olan bitkisel toprak ile diğer ekonomik değeri
olmayan pasa ve hafriyat malzemesi ayrı ayrı stoklanacak olup, bitkisel toprak erozyona
karşı korunacaktır.
Pasa döküm alanının belirlenirken erozyona, heyelana sebep olmayacak meyilde
arazi seçilecek olup çevredeki dere, baraj gölet sularını kirletmeyecek şekilde gerekli
tedbirler alınacaktır. İzne konu olmayan yerlere ve ormanlara dökülmeyecektir.
Yapılacak yollar yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle
yapılacak, ayrıca orman yollarının bakım ve onarımı faaliyet sahibi tarafından yapılacaktır.
184
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Acil Durumun Bitmesi ve Bunu Takip Eden Eylemler
Acil durumun bittiğini gösteren koşullar oluşmuş ve Acil Eylem Planı Koordinatörü
proje alanı güvenliğini onaylamış ise gerekli olan birimler konu ile ilgili olarak
bilgilendirilecektir. Acil müdahale ekibi, Acil Eylem Planı Koordinatörü yönetiminde bir
araya gelerek, durumun genel bir değerlendirilmesini yapacak ve acil durum ile ilgili olarak
tutanak hazırlayacaktır. Acil duruma müdahale sırasında gerçekleştirilen eylemlerin Acil
Müdahale Planı’na uygunluğu tartışılacak, gerekli olan düzeltmeler veya eklemeler plana
entegre edilecektir. Öngörülmeyen bir acil durum ile karşılaşılması söz konusu olduğunda,
bu durumun Acil Müdahale Planı içerisinde yer alması ve bununla ilgili önleyici tedbirlerin
ve müdahale planlarının geliştirilmesi sağlanacaktır.
7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliğinde “Yeterlik
Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri” Başlığının 4. maddesinde yeralan
Hususların Gerçekleştirilmasi İle İlgili Program
Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. için hazırlanan ÇED Raporuna “ÇED Olumlu”
belgesi verilmesinden sonra, ÇED Raporunu hazırlayan ALD Uluslararası Çevre Yatırımları
Müh. Mad. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti tarafından, yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerine
ait taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın belirlediği
izleme periyotlarına uygun olarak, 18 Aralık 2009 tarih ve 27436 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlarak yürürlüğe giren “Yeterlik Tebliği” Ek-4’te yer alan “Nihai ÇED Raporu İzleme
Raporları Formu” komisyonun belirleyeceği periyotlarla doldurularak Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı’na iletilecektir.
185
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI
(Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği,
proje ile ilgili açıklamaların ÇED raporuna yansıtılması)
Proje kapsamında birinci derece etkilenecek kesim, proje alanına yakın yerleşim
yerlerinde yaşamını sürdüren yerel halktır. Yörede yaşayan ve yöreden geçimini sağlayan
yerel halk, öncelikli olarak etkileneceklerdir. Bunların yanı sıra, yakın çevrede köylerde
yaşayan bölge halkı dolaylı olarak etkileneceklerdir.
Proje ile ilgili ÇED çalışmaları, 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği’ne uygun olarak
yürütülmektedir. Bu kapsamda yönetmeliğin 9. Maddesi gereği, kapsam ve özel format
belirleme toplantısından önce, halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, projeye ilişkin görüş
ve önerilerini almak üzere 21.12.2013 tarihinde Tekirdağ ili, Muratlı ilçesi, Çevrimkaya
Köyünde Halkın Katılım Toplantısı yapılmıştır.
Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı
Projesi için gerçekleştirilen Halkın Katılım Toplantısı; 21.11.2013 tarihinde saat 14.30’da
Tekirdağ ili, Muratlı ilçesi, Çevrimkaya Köyü Köy Kahvesinde yapılmıştır.
Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı
Projesi kapsamında yapılan halkın katılımı toplantısının yeri ve saati konusunda Tekirdağ İl
Çevre ve Şehircilik Müdürlüklerinin onayı alındıktan sonra, Halkın Katılım Toplantısı’nın
halka duyurulması için toplantının yerini ve saatini içeren bir ilan Tekirdağ ilinde yayın
yapan yerel bir gazetede (merkez ve ilçelerde yayınlanan) ve ulusal düzeyde yayın yapan bir
gazetede yayımlanmış ve ilan verilmiştir.
Toplantılarda katılımcılara; proje ile ilgili açıklamaların yer aldığı Halkın Katılımı
Toplantı Broşürleri dağıtılmış ve sunum yapılarak toplantı konusu hakkında detay bilgiler
verilmiştir. Proje ile ilgili ALD Uluslararası Çevre Yatırımları Mühendislik Madencilik
Danışmanlık Sanayii ve Tic. Ltd. Şti ve yatırımcı firma yetkilisi tarafından sorulan sorular
cevaplandırılmış proje alanının seçim nedenlerini ve bundan sonraki aşamalarda yapılacak
prosedürler hakkında detaylı bilgiler vermiştir.
Halkın Katılım Toplantısının ardından, proje alanında tesis ünitelerinin bulunduğu
noktalara teknik gezi yapılmıştır.
186
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
BÖLÜM 9: SONUÇLAR (yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel
etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin
önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)
Faaliyet, Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Çevrimkaya Köyü sınırlarında F 19 d4-d3 no’lu
paftada bulunan ve 19.09.2008 tarihinde, İR 72340 no ile T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden alınan II. Grup İşletme Ruhsatlı 100
hektarlık sahanın yaklaşık 46,49 hektarlık, Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. tarafından
gerçekleştirilecek olan “Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı”
işletmeciliğidir. ÇED talep edilen alan; tapulama harici bozuk orman ve hazine arazisidir.
Ancak bahsi geçen taşınmazlardan 118 ada 38 parsel (eski 459 parsel) ve 118 ada 41 parsel
(eski 338 parsel) sayılı taşınmazlar itirazlı olduğundan malik kısmı tescilsizdir.Tapu
müdürlüğünün yazısı Ek-12’de bulunmaktadır. Bozuk orman halinde diye yazılsa da bu
arazinin olduğu yerde orman alanı bulunmamaktadır. Osak Madencilik Nak. İnş. San. ve
Tic. Ltd. Şti.’den 28.12.2011 tarihinde Tem Grup Mad. İnş.ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti. ‘ye
devri olmuştur. Tem Grup Mad. İnş.ve Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’den 22.03.2013 tarihinde
Baztaş Mad. İnş. San. Tic. A.Ş. ‘ye devredilmiştir. Devir yazısı Ek-2’ de verilmiştir.
Bazaltın alınması için basamak şeklinde açık işletme yöntemi uygulanacaktır.
Bazaltın ekskavatörle alınamadığı yerlerde delme patlatma işlemi yapılacaktır.
Basamaklardan alınan bazalt ruhsat sahası dışında kurulası planlanan kırma-eleme tesisine
kamyonlarla iletilecektir. Boyutlandırılan bazalt ocak alanı içerisinde depolanacak veya
hemen satışa sunulacaktır.
Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim
yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota doğru düzgün bir
eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 4 basamak açılması planlanmakta,
basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak yükseklikleri 10 metre, basamakların şev açısı
ise 60° derece olarak yapılması planlanmıştır.
Tesiste kurulacak olan kırma-eleme tesisi ile alakalı olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından 08 Temmuz 2009 tarihinde yayımlanan genelge uyarınca, toz kaynağı olan her bir ünite
(bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan
ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Ayrıca kırma-eleme tesisinde bazalt
pulvarize sistemle spreylenerek nemli tutulacaktır.
Ruhsatlı saha Tekirdağ Muratlı İlçesi’ne bağlı Çevrimkaya Köyü sınırlarında
kalmaktadır. ÇED talep edilen alan Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 550 m’lik yol ile
ulaşılabilmektedir. Ruhsat alanı Muratlı’ya 10 km ve Tekirdağ’a 36 km uzaklıkta
bulunmaktadır.
Ocak sahasında çalışacak personelden kaynaklanacak evsel atıksular 19.03.1971 tarih ve
13783 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün
Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak yapılan;
sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Fosseptikte toplanan atıksu, piyasadan kiralanacak olan
vidanjör tarafından doldukça ücret karşılığında çekilerek Yenice Belediyesi’ne ait atıksu
arıtma sistemine verilecektir. Sözleşme Ek-12 Kurum görüşlerinde verilmiştir. Bertarafına
ilişkin belgeler, vidanjör makbuzları ve atıksu altyapı tesisi ile yapılan sözleşmeler
denetimler sırasında ibraz edilmek üzere 5 yıl boyunca saklanacaktır. Atık suların bertaraftı
konusunda, Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine riayet edilecektir.
187
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Oluşacak katı atıklar ocak sahası içerisinde bulunan prefabrik şantiye binasında sürekli
olarak bulundurulacak kapalı kaplar içerisinde biriktirilecek ve Çorlu Belediyesi tarafından
belirlenen şekilde bertarafı sağlanacaktır.
Geri kazanımı mümkün olmayan evsel nitelikli katı atıklar ise biriktirildikleri ağzı kapalı
ve içine poşet yerleştirilmiş çöp bidonları içinden periyodik olarak alınıp, Çorlu Belediyesi
tarafından belirlenen şekilde bertarafı sağlanacaktır.
Doğada hiçbir alıcı ortama katı veya sıvı atık verilmeyecektir.
Ocak sahasında yapılacak çalışmalar sırasında kullanılacak araçların bakım, onarım,
yağ ve filtre değişimleri yetkili operatörlerce saha içerisinde uygun bir alanda yapılacaktır.
Değişim sonucu açığa çıkan atık yağlar, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı
kapalı varillerde toplanacak, yağlı üstübü, boş yağ tenekesi, iş makinelerinden çıkmış eski
filtreler vb. malzemeler ise toplanarak lisanslı firmalara verilerek bertarafı sağlanacaktır. Bu
işlemler sırasında 30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Atık
Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı “Tehlikeli Atıkların
Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
İşletme aşamasında oluşacak toz emisyon miktarları, bitkisel toprağın sıyrılması,
patlatma, bazaltın üretimi ve kırma-eleme aşamaları için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Bazaltın
üretiminden kaynaklanacak kontrollü emisyon 15,6 kg/saat ve kontrolsüz emisyon 31,2
kg/saat olarak bulunmuş olup 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava
Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” gereğince toz yayılım modellemesi yapılmıştır.
Yapılan dispersiyon modellemesine göre, her rüzgar yönü için ayrı ayrı hesaplanmış
olan havada asılı partikül madde miktarlarının ve çöken toz miktarlarının faaliyet alanına en
fazla 300 m ötede yönetmelikte belirtilen ve yukarıda da verilmiş olan KVS değerlerinin
altında kalacağı tespit edilmiştir. Dolayısıyla 635 m mesafede yer alan en yakın yerleşim
biriminin herhangi bir şekilde olumsuz etkilenmesi beklenmemektedir. Bununla birlikte toz
emisyonunu azaltmaya yönelik, ocak sahası içerisinde ve servis yolu üzerinde arazöz ile
düzenli olarak sulama çalışmaları yapılacaktır.
Tesis içi yollar hava kalitesini olumsuz yönde etkiliyorsa yolların bitümlü kaplama
malzemeleri, beton veya benzeri malzemelerle kaplanması, düzenli olarak temizlenmesi
veya toz bağlayan maddelerden uzaklaştırılması için gerekli muameleye tabi tutulması
gereklidir. Nakliye güzergahı boyunca yollar asfaltla kaplanarak iyileştirilecektir. Ocak içi
ve yollar düzenli olarak temizlenecek olup sık sık arazöz ile nemlendirilecektir.
Faaliyet alanı çevresinde ve nakliye güzergahı üzerinde etkileşimde bulunduğu
herhangi bir özel koruma alanı, sulak alan, hassas bölge, zarar görecek nadir rastlanan bir
canlı türü bulunmamaktadır.
Bazalt ocağının işletilmesi sırasında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi
Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacak olup Çevre İzni
Belgesi için Tekirdağ İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne gerekli müracaatlar yapılacaktır.
İş makinesi ve nakliye araçlarının motorin tüketimi için hesaplanan kütlesel debi
değerleri, 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği”nde belirtilen sınır değerlerin altında olup mevcut hava kalitesini olumsuz
yönde etkilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
188
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
Faaliyet, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi
ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 23, 1.bendinin a fıkrasında belirtilen ve Ek VII’de
verilen Tablo-5’te ki Şantiye alanı için oluşabilecek gürültü seviyesi 70 dBA’yı
geçmemelidir. Gürültü bölümünde yapılan hesaplamalar sonucunda görüleceği üzere
faaliyet alanına 635 m mesafede bulunan Çevrimkaya Köyü’nde oluşacak gürültü seviyesi
L(gündüz) 57 dBA’dır. Dolayısıyla faaliyetten oluşacak gürültü seviyesinin yönetmelikte
verilen şantiye alanı için çevresel gürültü sınır değerlerini aşmadığı görülmektedir. Bu
sebeple işletme aşamasında gürültüden kaynaklanabilecek herhangi bir olumsuzluk söz
konusu olmayacaktır.
Sahada oluşabilecek kaza risklerinin başında iş makinelerinin kullanılmasından
kaynaklanan ihmal ve dikkatsizlikler ile ocakla sevkıyat yeri arasında malzeme taşımada
kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek trafik kazaları gelmektedir. Bu risklerin en az
düzeyde olabilmesi için iş makinelerinin ehliyetli operatörler tarafından kullanılması ve
sahada çalışan diğer personelin, çalışırken iş makinelerine yaklaşmaması, sürücülerin trafik
kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacak ve dikkatli olunması konusunda sürekli
uyarılacaktır. Bunun yanı sıra servis yolundan karayoluna çıkış noktasına ve güzergah
boyunca yola uyarıcı trafik levhaları konulacaktır. Ayrıca taşıma işlemi gündüz saatlerinde
yapılacak ve nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.
Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riskine karşı
22.10.1984 tarih ve 18553 sayılı resmi gazetede yayımlanan Maden ve Taşocakları
İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine
İlişkin Tüzük’e uyulacaktır.
Alınacak bütün önlemlere rağmen olası bir kaza durumunda en yakın Jandarma
karakoluna ve sağlık merkezine haber verilerek gerekli yardım istenecektir.
Bölgede bulunan yerleşim yerinin içme ve kullanma su ihtiyacı su kaynaklar ile
yapıları korunacak, İşçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması için işyerlerinde risk
faktörleri belirlenerek çalışanların ihtiyacı olan araç ve gereçlerin noksansız olarak
bulundurulacak ve işçi sayısına bağlı olarak gerekli ve yeterli miktarda ilk yardım
malzemeleri temin edilecektir.
Proje kapsamında patlatma yapılması halinde bölgede yaşayan insanların mal ve can
emniyetine yönelik oluşturacağı tehlikeler göz önünde bulundurularak önceden gerekli
uyarılar yapılacak ve hesaplanmış miktarda patlayıcı kullanıldığında meydana gelecek
titreşimlerin çevrede bulunan yapı ve tesislere zarar vermemesi yönünde gerekli teknik
önlemler alınacaktır.
Ocak çevresinde işaretlenen sabit röper noktalarına teknik esaslara uygun olarak ikaz
levhaları asılacak ve etrafı çitle çevrilerek güvenlik tedbirleri sağlanacak, Çalışan personele
yönetmeliklere uygun insani tüketim amaçlı içme ve kullanma suyu ile sosyal alan (wc,
lavabo) temin edilecek,
Haşere, kemirici ve diğer zararlılarla karşı gerekli ilaç uygulama mucadelesi
yapılacaktır.
Ocakta yapılacak işlemler sırasında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden
çıkarılan tüm mevzuat hükümleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının mer’i mevzuatına
uyulacaktır. Proje ile ilgili yapılması planlanan herhangi bir değişiklikte Valiliğe müracaat
189
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
edilecektir. Ayrıca ÇED Yönetmeliği’nin 18. maddesi (3) fıkrası gereği, faaliyet sahibi
tarafından projeye ait izleme raporu 6 ayda bir Tekirdağ Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne
sunulacaktır.
Projenin inşaat ve işletme süreci boyunca Rapor içerisinde belirtilen önlemlerle
birlikte;
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği”
24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”
31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan
“Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği”
05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan
“Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik Yapılmasına Dair
Yönetmelik”
25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği”
10.11.2013 tarih ve 28817 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişikli Yapılmasına
Dair Yönetmelik”
05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan
“Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliği”
18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği,
23.01.2010 tarih ve 27471 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
Yönetmeliği,
06.06 2008 tarih ve 26898 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Hava Kalitesi Değerlendirme Ve Yönetimi Yönetmeliği”
03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği”
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”
31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Su
Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği”
22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”
30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Tıbbi Atıkların
Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği”
17.05.2005 tarih ve 25818 sayılı “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği”
26.08.2010 tarih ve 27684 sayılı “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”
07.04.2012 tarih ve 28257 sayılı “Yeraltusularının Bozulmaya Ve Kirlenmeye Karşı
Korunması Hakkında Yönetmelik ”
14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”
05.04.2005 tarih, 25777 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı
Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmeliği”
14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”
190
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
§
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
05.11.2013 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişikli Yapılmasına Dair
Yönetmelik”
30 Temmuz 2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”
05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık
Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişikli Yapılmasına Dair Yönetmelik”
19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği”
05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde
Değişikli Yapılmasına Dair Yönetmelik”
29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve
Lisanslar Hakkında Yönetmelik
11.01.1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İşçi
Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü”
10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren
“İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik”
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 65. maddesi
6831 sayılı Orman Kanunu
2873 sayılı Milli Parklar Kanunu
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu
4857 sayılı İş Kanunu
4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu
Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi
hükümlerine riayet edilecektir.
191
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
EKLER (Raporun Hazırlanmasında Kullanılan Ve Çeşitli Kuruluşlardan Sağlanan
Bilgi, Belge Ve Tekniklerden Rapor Metninde Sunulamayanlar)
Ek-1: İşletme Ruhsatı
Ek-2: Tapu Senedi, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı ve Devir Yazıları
Ek-3: 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita
Ek-4: Yerbulduru Haritası
Ek-5: Vaziyet Planı
Ek-6: Jeoloji Haritası, Jeolojik Bilgiler
Ek-7: Deprem Haritası
Ek-8: İmalat Haritası ve Hali Hazır Harita
Ek-9: Fosseptik Planı
Ek-10: Faaliyet Alanını Gösterir Fotoğraflar
Ek-11: Doğaya Yeniden Kazandırma Planı
Ek-12: Kurum Görüşleri
Ek-13: Çevre Düzeni Planları
Ek-14: Taahhütname, Vekaletname ve İmza Sirküleri
Ek-15: Meteorolojik Veriler
Ek-16: Hava Kalitesi Modelleme Raporu ve Model Özet
Ek-17: Hidrojeolojik Rapor
Ek-18: Acil Durum Müdahale Planı
192
BAZTAŞ MAD. İNŞ. SAN. TİC. A.Ş.
BAZALT OCAĞI VE KIRMA- ELEME TESİSİ
KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU
NOTLAR VE KAYNAKLAR
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Türk Çevre Mevzuatı Cilt I-II
03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü
Yönetmeliği”
24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
30.07.2008 tarihli Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi
Yönetmeliği
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan 23.12.2003 tarih ve 25325
sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 22.01.2003 tarih ve 25001 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanan Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan
Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmelik
03.02.2005 tarihli Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliği
Karayolları Genel Müdürlüğü Web Sayfası
Hava Kirliliği, Kontrol ve Denetim, Kimya Müh. Odası yayını, 1991
Meteoroloji İl Müdürlüğü, Tekirdağ
Orman ve Suişleri Bakanlığı’nın 2013–2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı
20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Avrupa’nın Yaban
Hayat ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi-Bern Sözleşmesi
Kiziroğlu, İ. “The Birds Of Turkey (Species List in Red Data Book)” Türk Tabiatını
Koruma Derneği yayınları No: 20, Ankara, 1993
Demirsoy A. Bilgin, C. “Türkiye Zoocoğrafyası” Meteksan, Ankara, 1996
Kence, A., Bilgin, C. “Türkiye Omurgalılar Tür Listesi” Tübitak Yayınları Ankara, 1996
Türkiye Bitkileri Kırmızı Bitkileri (Red Data Book) Ankara, 2000
Tekirdağ İl Çevre Durum Raporu, 2011
193

özyurt tekstil sanayi ve ticaret a.ş.

Rapor - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

KADEMLİ EKİPMAN - Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi

soma faciası ön raporu - Maden Mühendisleri Odası

soba ve şofben bayileri - Doğalgaz Soba / Radyant / Şömine / Mira

14-15-16.05.2014 Tarih ve 99-100

Öncelik Alanı 1

Tekirdağ İdari Sınırları Haritası (PDF)

Satranç İl Birinciliği Yönergesi....pdf

ÖZET 1. GİRİŞ - Yakın Doğu Üniversitesi

İNKAYA MAD. ve PET. ÜRÜN. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. İ.R. 51587 II