TG – 5 - İhtiyaç Yayıncılık

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI
ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ
BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ
26 – 27 Nisan 2014
TG – 5
ÖABT – BİYOLOJİ
Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının “İhtiyaç Yayıncılık”ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa
uymayanlar, gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
AÇIKLAMA
DİKKAT!
ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ.
1. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz.
2. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız.
3. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.
BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ
2014 – ÖABT / BİY
1.
Tripsinojen ve kimotripsinojen pankreatik
enzimlerdir ve inaktif olarak ince bağırsağa
gelirler.
4.
Verilen şemada görüldüğü üzere ince bağırsaktan salgılanan enterokinaz enzimi
pankreastan inaktif gelen tripsinojeni aktive eder, tripsin de tiripsinojen ve kimotripsinojeni aktive eder.
Besin piramitlerinde aktarılan enerji sahip
olunan enerjinin ancak %10’udur. Dolayısıyla yukarı doğru çıkıldıkça aktarılan
enerji miktarı azalır. A şıkkındaki ifade bu
nedenle söylenemez.
TG – 5
6.
CO2 + H2O
Doku
Doku
H2CO3
Akciğer
Basin piramitlerinde yukarı doğru çıkıldıkça aktarılan zehirli madde miktarı ve sahip
olunan vücut büyüklüğü artar.
Pankreatik enzimleri aktive eden bağırsak
enzimi olan enterokinaz, kimusun ince bağırsağa teması sonucu mukozadan salgılanır.
I ve IV’teki reaksiyonlar akciğer kılcallarında, II ve III’teki reaksiyonlarda doku kılcallarında gerçekleşir.
H+ + HCO3–
Akciğer
A B C D E
Paraziter zincirlerde konak sayısı az parazit sayısı fazladır.
Bazı sucul ekosistemlerde üretici biyoması
tüketici biyomasından az olabilir fitoplanktan ve zooplanktonlar da olduğu gibi.
A B C D E
A B C D E
7.
2.
Üç nörondan oluşan refleks arkının yanında yalnızca iki nöronun faaliyet gösterdiği
refleks arkları vardır. Bunlara basit refleks
arkı denir. Bu durumda arkın bir duyu nöronu ve bir motor nörondan oluşması gerekir.
Notokord, dorsal, içi boş sinir kordonu, farinjeyal, yarıklar ve kaslı, postnatal kuyruk
yapısı tüm kordal embriyolarında vardır.
Kas segmentleri omurgasızlarda da görülür.
A B C D E
Duyu nöronu omuriliğin dorsal kökünden
girer, ventral köktense motor nöron çıkar.
A B C D E
5.
A ve B antijenleri H antijeni ya da maddesi
denilen, ortak öncü bir molekülden oluşmaktadır.
O kan grubunda, H antijeni herhangi bir değişiklik geçirmez, bu yüzden de kan hücresi yüzeyinde bir antijen olarak görülmez ve
fenotip O olarak görülür. H antijeninin ifade
edilememesi durumu Bombay fenotipi (hh)
genotipi olarak görülür.
Genetik yapılarında çekinik olarak bulunan
“h” alellerinin bir araya gelmesiyle ortaya
çıkan durumda, H antijen öncüsü sentezlenemez, bu yüzden de A ya da B grubu
enzimleri bulunsa bile antijen üretimi de
gerçekleşemez.
Sonuç olarak kan grubu fenotipte “O” olarak görülür ancak kişinin genotipi AB’dir.
3.
Z bölgesindeki azalmanın nedeni, yamalı
alanlardaki yosun büyüklüğünün farklı olması olamaz zira Z ve Y bölgelerinde yosun miktarı hemen hemen aynıdır.
8.
Hücrenin cansız olması dışarıdaki maddeyi alamamasını açıklayabilir. Zira madde
büyük bir maddedir, hücre cansız olduğu
için enerji harcayamaz ve maddeyi içeri
alamaz. Bu nedenle I ve II söylenebilir.
Böyle bir durumda II. nesildeki bireylerin
çocukları O ya da AB kan grubundan olabilir.
Hücre çeperi taşıması da aynı şekilde
açıklayabilir. Madde pordan geçemeyecek kadar büyük katı bir maddeyse hücre
çeperine sahip bir hücre bu maddeyi içine
alamaz.
A B C D E
A B C D E
A B C D E
3
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 – ÖABT / BİY
9.
TG – 5
Verilen işaret, geri dönüşümü sağlanabilir
ürün demektir ve kullanım dışı kaldıktan
sonra tekrar ham maddeye dönüştürülerek
yeni ürünlerin yapımında kullanılır.
13.
Doğada genellikle organizmaların yayılışını etkileyen iki önemli faktör su ve sıcaklıktır.
17.
Yaşam faaliyetleri için gerekli suyun topraktan alınması, fotosentez, bitkide madde
taşınması, besinlerin girişi, boşaltım ve
hayatsal faaliyetlerin devamı için su gereklidir.
A B C D E
Kertenkelelerin kuyruğunun kopması bir
otoliz olayı değildir. Tehlike esnasında
kuyruğunu hızlı bir şekilde savuran kertenkelelerin kuyruk kısmındaki iki özel omur
kemiği arısında zayıf bölge kırılır ve kuyruk
kopar, buna Caudal ototomi denir.
A B C D E
Enzimlerin çalışması için de su ve uygun
sıcaklık gereklidir.
A B C D E
10.
Sinir kordonu etrafında omurların bulunması yalnızca omurgalıların özelliğidir. Diğer özellikler ortaktır.
14.
Ağızda dişlerin bulunmaması kuşların ağırlığının azalmasını sağlar uçmayı kolaylaştırır.
18.
Alyuvarların çekirdekli olması kuşların
ağırlığını artırır.
A B C D E
İtai itai hastalığı, Japonya’nın Toyoma bölgesindeki madenciliğe bağlı kadmiyum zehirlenmesiyle ortaya çıkar.
İdrar ve üreme kanallarının kloaka açılmasının uçmayı kolaylaştırıcı etkisi yoktur.
A B C D E
A B C D E
11.
DNA kalıbından oluşacak RNA zincirinde
timin yerine urasil gelir mRNA sentezi 3' –5'
yönünde olacağından sentezlenen mRNA
5' UGC CAG CCG AUC 3' olacaktır. Bu durumda cevap UGC olur.
15.
Hücrelerde mayoz bölünme sırasında oluşan tetrat sayısı kromozom sayısının yarısı
kadardır.
19.
Protein metabolizması sonucu oluşan
amonyağı üreye dönüştürmek böbreğin
değil, karaciğerin görevidir.
A B C D E
Mayoz I sonunda hücrelerde her biri iki kromatitli (ikiz olan kromozom) kromozomlar
bulunur.
A B C D E
Hastalık sırasında ortaya çıkan kemik ve
eklem ağrıları nedeniyle hastaların iniltilerine benzetilerek bu hastalığa itai itai ismi
verilmiştir.
Parça değişimi (krosing - over) metafaz I
evresinde değil, profaz I evresinde görülür.
A B C D E
20.
16.
12.
Türlerin koruma altına alınması, yok olma
tehlikesiyle karşı karşıya kalan türlerin var
olmasını sağlar. Bu nedenle biyoçeşitliliğin
tehdit unsuru olarak gösterilemez.
A ve K’nin hücre içindeki derişimi yüksek
olduğu için bu maddelerin üretimi yönünde
olan tepkimeler devam etmez. Buna son
ürün inhibisyonu denir. K " Z yönündeki
tepkime ise K’nin derişimini azalttığından
devam edecektir.
A B C D E
A B C D E
4
1970’li yıllardan sonra restriksiyon endonükleaz kullanımına bağlı olarak rekombinant DNA teknolojisi hızla gelişmiş ve bu
gelişme seçilen bir genin çoğaltılmasını,
genin kodladığı proteinin üretilmesini, genin diziliminin belirlenmesini mümkün hâle
getirmiştir.
Ancak DNA replikasyonu için restriksiyon
endonükleaz enzimlerine ihtiyaç yoktur.
A B C D E
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 – ÖABT / BİY
21.
TG – 5
HCI’nin mikroorganizmaları yok etmesi
vücudun genel savunma hattıyla ilgilidir.
Sindirimin tahrip edici etkisiyle ilgisi yoktur.
25.
I. Glomerulus kılcallarındaki kanın hidrostatik basıncından dolayı süzülme
olur. Bu basınç artarsa süzülme de
artar.
II. Bowman kapsülü kandan süzülen sıvının geçtiği bölümdür ve bu sıvının
basıncı süzülmeyi etkilemez.
III. Glomerulustan kan götüren atardamarın kaslarının kasılması yine glomerusta kan basıncını ve süzülmeyi
arttırır. Çünkü götürücü atardamar
kaslarının kasılması getirici atardamar kaslarının da kasılması demektir.
Bu da glomerulusta kan basıncını arttırır.
A B C D E
28.
●●Mükoz Zarlar
●●Deri ve Mükoz
salgıların zarları
b - Savunmanın 2. hattı
●●Fagositik akyuvarlar
●●Antimikrobiyal proteinler
●●Yangı tepkisi
B - Özgül savunma mekanizmaları
İnce bağırsakta işaretlenmiş glikoz önce
kapı toplardamarıyla karaciğere gelir. Karaciğerden karaciğer üstü toplardamarıyla
çıkarak alt ana toplardamara gelir. Alt ana
toplardamarla kalbin sağ kulakçığına getirilir. Oradan da koroner atardamara geçer.
Savunmanın 3. hattı
●●Lenfositler
●●Antikorlar
A B C D E
26.
24.
Kan glukoz düzeyi yükselirse pankreastan
insülin salgılanır. Karaciğer uyarılır ve glukoz glikojene dönüştürülerek depo edilir.
Kan glukoz düzeyi belirli bir noktaya kadar
düşer.
Fibroblastların görevi bağ doku lifleri sentezlemektedir.
Kan glukoz düzeyi azalırsa bu kez pankreastan glukagon salgılanır. Karaciğer uyarılır ve bu kez glikojeni glikoza dönüştürerek
kan şekerini yükseltir.
A B C D E
A B C D E
Bağırsak kası grafikten de anlaşılabileceği
gibi soğuk ve gerilme durumlarında da kasılabiliyor. Buradan sinirsel uyarı olmadan
kasılabildiğini söyleyebiliriz.
Özgül olmayan savunma
mekanizmaları:
●●Deri
A B C D E
23.
A–
a - Savunmanın 1. hattı
A B C D E
22.
29.
Parasempatik uyarılar, soğumalar ve gerilmeler zar potansiyelinde keskin ve sık
değişimlere neden olduğundan kasılmalar
artar.
Orman ağaçları bazı yerlerde sık bazı yerlerde seyrek yerleştiği için rastgele dağılım
gösterir. Penguenler ve sumsuk kuşları
düzenli dağılım gösterirken arılar rastgele
değil, kümeli dağılım gösterirler.
Karasal bitkiler iletim demeti olanlar ve olmayanlar olarak ikiye ayrılırlar, dallanmış
damarlı ya da paralel damarlı olarak sınıflandırılırlar, tohum ya da çiçeğe sahip olup
olmamalarına göre de sınıflandırılırlar. Fakat karasal bitkilerin hepsinde metagenez
görüldüğü için bu bir sınıflandırma kriteri
değildir.
A B C D E
A B C D E
A B C D E
Sempatik uyarılarda zar potaniyeli değişimi
yavaş olduğundan kasılmalarda yavaştır.
27.
Kurtlar, topluluk hâlinde yaşadıkları için kümeli dağılım gösterir.
5
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 – ÖABT / BİY
30.
TG – 5
Stomalar hem terleme hem CO2 alımı
hem de O2 salınması gibi görevlere sahip
yapılardır. Kurak ortam bitkilerinde stoma
sayısı az değil, fazladır ve yaprağın altında
konumlanmıştır.
33.
A B C D E
Çöllerdeki kaktüs ve agave gibi bitkiler, sık
sık yüksek sıcaklıklara ve uzun süreli su
stresine maruz kalırlar. Su kaybını azaltmak için çöl bitkileri, gündüz vakti stomalarını kapatırlar. Böylece gündüz dışarıdan
CO2 alım seviyeleri düşer.
36.
Doğal Kaynaklar
Tükenmeyen
Doğal Kaynaklar
A B C D E
Daimi
Kaynaklar
Rüzgâr
Dalga
Güneş
Su
Tükenebilen
Doğal Kaynaklar
Yenilebilen
kaynaklar
Orman
Jeotermal
Toprak
Hava
Doğal gaz
Petrol
Madenler
Kömür
A B C D E
31.
Kırmızı çiçek geni R’dir ve böcekler bu çiçekleri tercih ettikleri için bu genin frekansı
artar, r geninin frekansı düşer böylece popülasyonun gen havuzu değişir. Burada
olduğu gibi, bir önceki kuşaktan sonraki
kuşağa doğru gidildikçe, gen frekansında
olan küçük çaplı değişimlere mikro evrim
denir.
34.
A, B, C ve E seçeneklerinde gerçekleşen
olaylar yalnız devresel olmayan reaksiyonlarda görülür.
37.
ATP sentezi her iki tip reaksiyonda da görülür.
A B C D E
Süngerler dışında tüm hayvanlarda, gastrulasyon sürecinde embriyonik tabakalar
oluşmaya başlar. Cnidaria ve Ctenophora dışında tüm Eumetazoa üyelerinde üç
embriyonik tabakada mevcuttur. Ancak
Cnidaria ve Ctenophora da mezoderm tabakası yoktur.
A B C D E
A B C D E
32.
Kurak ortam bitkilerinde stomalar yaprağın
altında ve derine gömülü fakat çok sayıdadır.
Nemli ortam bitkilerinde stomalar üstte bulunur.
Kurak ortam bitkilerinin terleme hızı, normal ortamda yaşayan bitkiden azdır.
A B C D E
35.
I. X kromozomunda çekinik kalıtılsaydı III.
nesildeki kız çocuğunun bu fenotipte olabilmesi için II. nesildeki babanında aynı
fenotipte olması gerekirdi.
38.
Mikorizalarda mantar hifleri bitkinin su ve
mineral emilim yüzeyini artırdığı için ürün
verimliliğini artırır.
A B C D E
II. X kromozomunda baskın kalıtılıyor olsaydı I. ve II. nesildeki annelerin bu fenotipte olması gerekirdi. Çünkü erkek çocuğa, X kromozomu anneden gelir.
III. Otozomal çekinik kalıtılması ebeveynlerin heterozigot olması hâlinde mümkündür.
IV. Otozomal baskın kalıtılması durumunda
II. nesildeki anne babadan en az birinin bu
fenotipte olması gerekirdi.
A B C D E
6
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 – ÖABT / BİY
39.
TG – 5
Glikoz monofosfat ve fruktoz 1,6 difosfat
oluşurken ATP harcanır.
42.
Difosfogliserik asitin oluşumunda ihtiyaç
duyulan fosfat ATP den değil sitozoldeki
inorganik fosfat iyonu havuzundan sağlanır.
A B C D E
Her öğrenci bir öğretmen tekniğinde öğrenciler ad ve soyadlarını karta yazmaz.
Bu nedenle öğretmen hangi öğrencinin konuyu ne kadar bildiğini anlayamaz. Ancak
öğrencilerin konu ile ilgili soru sorması ve
cevaplaması konuyla ilgili farkındalıklarını
arttırır.
45.
Urasil bazı, deoksiriboz ile glikozid bağı kuramadığı için DNA nükleotidini oluşturmaz.
Bu nedenle 1. öğrencinin cevabı doğrudur.
2. ve 3. öğrencinin ise bilgileri yanlıştır.
Öğretmen bu öğrencilere doğru bilgileri
aktarmalıdır.
A B C D E
A B C D E
40.
Kitin ve selüloz polisakkarit, dana eti ve
kollajen proteindir.
43.
Yağlar büyük moleküllerdir. 3 yağ asiti ve
gliserolün esterleşmesiyle oluşurlar. Polimer değildirler. Bu nedenle cevap mısır
özü yağıdır.
Öğrencilerin problem üzerinde çok sayıda
çözüm ortaya koyması, bu çözümün değerlendirilmesinin yapılması beyin fırtınası
tekniği yapıldığını göstermektedir.
46.
A B C D E
A B C D E
Protein sentezi sırasında oluşan mutasyonların yol açtığı hastalıklara öğrencilerin
cevap verebilmesi için araştırma yapmaları
gerekir. Hangi organın daha fazla protein
sentezi yaptığı için daha hızlı enzim yıktığı
ve bunun süresinin de bilinmesi araştırma
gerekir. Diğer sorular ise sınıfta öğrendiği
bilgilerle çözülebilir.
A B C D E
41.
Bir sınava ait soruların kopya çekilerek,
tahmin yürütülerek çözülebilmesi ya da
ipuçlarının bulunması geçerliliği azaltır.
A B C D E
44.
47.
Maddi yönden inceleme ve hesaplama biyolojinin konusu değildir.
Öğretmenler performans ödevlerini değerlendirirken rubrik (uygun dereceli puanlama), değerlendirme yapılırken öğrencileri
dahil etme, ölçme - değerlendirme sonuçlarını rapor etme ve bu raporu paylaşmakla
görevlidir.
A B C D E
A B C D E
Biyoloji öğretmenleri teknolojik gelişmeleri
doğaya olan zarar - yarar etiği yönünden
incelemelidir.
7
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 – ÖABT / BİY
48.
TG – 5
Kavram yanılgılarını ortadan kaldırmanın
bir yolu öğrencilere araştırma ödevleri vermektir. Öğrenci araştırırken yanlışlarının
farkına varabilir ve düzeltme yoluna gider.
A B C D E
49.
50.
Bilimsel yöntem basamakları
●● problemi belirleme ve tanımlama,
●● problemle ilgili ön bilgi toplama (III),
●● hipotez geliştirme (II),
●● hipotezle ilgili veri toplama (I),
●● bulunan veriler doğrultusunda rapor hazırlama (IV)
basamaklarını içerir.
A B C D E
8
Pankreas tarafından üretilen tripsinojen ve
kimotripsinojen enzimleri inaktif formdadır.
İnce bağırsağa geldiğinde aktifleşerek sindirim yapmaya başlarlar. Böylece pankreas ve kanaldaki hücreler sindirilmez. İnce
bağırsağın mukusla kaplı olması ince bağırsağın sindirilmesini engeller. Safra ve
HCO3 iyonları ise pH’ı yükselterek enzimlerin çalışması için ortamı hazırlar.
A B C D E

Download Report