ICN 2014 Teması Hemşirelikte İş Gücü, Nermin Olgun

ICN 2014 Teması
Hemşirelikte İş Gücü
Prof. Dr. Nermin OLGUN
1
Hemşirelikte İş Gücünü Etkileyen Faktörler
 Sağlık çalışanları arz ve talebi arasındaki uçurum
 Mali krizin etkisi
 Göç ve hemşirelerin hizmet süresi
 Hasta güvenliğiyle olan ilişki
 Hemşirelerin iş yükü
 Güvenli istihdamın nasıl planlandığı
 İşgücü planlamasının önemi ve hasta güvenliği ile olan
ilişki
2
Meslek Standartları
Mükemmel bir iş gücü kullanımı için hemşirelik
bakım yönetimi sırasında önemli olanlar:
 İşbirliği ve takım çalışması.
Yasal, etik ve mesleki tutum ve davranışları.
Liderlik, yönetim, kalite geliştirme ve kişisel
gelişim.
Kaynak yönetimi.
3
Milenyum Gelişim Hedeflerini gerçekleştirme
tarihi olan 2015 yaklaştıkça;
 Sağlık işgücü gelişiminde,
 Hastalık görülme sıklığında,
 Demografik yapıda
değişiklikler kaydedilmiş.
4
Kronik hastalıkların artması,
Yaşlanan bir toplum,
Psikiyatrik sorunların giderek artan yükü,
 Hükümetleri ve sağlık çalışanlarını farklı
şekilde düşünmeye iterken,
 Bütünsel birey merkezli bakıma ve yaşam
şekli yaklaşımına odaklanılmasına neden
olmuştur.
5
3. Sağlık insan kaynakları global
forumu deklarasyonuna göre;
 Coğrafi kötü dağılım, uluslararası göç;
Düşük, orta ve yüksek gelir seviyeli tüm
ülkeleri etkilemektedir
Temel sağlık hizmetlerinin sunulmasını
kısıtlamaktadır.
 Bu sorunlara eğilmek toplumlar arasındaki
bağları güçlendirecek ve hem sosyal hem de
ekonomik gelişimi hızlandıracaktır.
 GHWA, 2013
6
 Sağlıklı bir dünya nüfusu için yeterli
derecede eğitilmiş ve motive edilmiş
sağlık çalışanlarının önemli oldukları
kanaati giderek artmaktadır.
 İyi kalitede sağlık hizmetlerine yeterli
sayıda hazır hemşireler olmadan adil bir
şekilde ulaşılamaz.
 WHO, 2006
7
Dünya Sağlık Asamblesi (WHA)
Hemşirelik ve ebelik hizmetlerinin bireyler,
aileler ve toplumların sağlığını geliştirmek
amacıyla
güçlendirilmesi
gerektiğini
bildirmiştir.
WHO (2013) gelişim raporuna göre sağlık
hizmetlerinde;
 Yetersiz eğitim ve gelişime sahip,
 Yetersiz sayıda hemşire ve ebe kadrosu
olduğu vurgulanmıştır.
8
Küresel açıdan hemşirelik şu anda kendisini hem
finansal, hem de profesyonel açıdan kanıtlamak
zorundadır.
Bu anlamda;
Ruhsal sağlık,
Uzun çalışma dönemi koşulları
Rol değişimi
olmak üzere üç önemli stratejik konu
hedeflenmiştir.
9
Hemşire işgücünün güvenli bir
şekilde sağlanması hala birçok
ülkede gerçek ve aşikar bir
sorundur.
10
Sağlık İşgücünün Kuralları
(Mevcut Yaklaşım)
 Bakım öncelikle ziyaretlere bağlıdır.
 Profesyonel bağımsızlık değişkenliği getirmektedir.
 Profesyoneller bakımı kontrol eder.
 Bilgi kayıttır.
 Karar verme eğitim ve tecrübeye dayanmaktadır.
11
Sağlık İşgücünün Kuralları
(Mevcut Yaklaşım)-2
 Zarar vermek bireysel bir sorumluluktur.
 Gizlilik gereklidir.
 Sistem ihtiyaçlara cevap verir.
 Maliyet düşürmek için rağbet vardır.
 Profesyonel roller sistem üzerinden tercih
edilmektedir.
12
Sağlık İşgücünün Değişen Kuralları
(21. Yüzyılın Yeni Sağlık Kuralları)
Bakım sürekli iyileştirme ilişkilerine dayalıdır.
Hastanın değerlerine ve ihtiyaçlarına göre
uyarlanmaktadır.
Kontrolün kaynağı hastadır.
Bilgi paylaşılmaktadır ve serbestçe dolaşmaktadır.
13
Sağlık İşgücünün Değişen Kuralları
(21. Yüzyılın Yeni Sağlık Kuralları)-2
Karar verme kanıtlara dayanmaktadır.
Güvenlik bir sistem meselesidir.
Açıklık gereklidir.
İhtiyaçlar öngörülmektedir.
Klinisyenler arasında işbirliği önceliklidir.
14
3. Sağlık İnsan Kaynakları Global
Forumu Açıklamasına Göre:
 Ciddi noksanlıklar,
 Dağıtım ve uygulamalarda eksiklikler,
 Cinsiyet eşitsizliği,
 Kötü çalışma ortamları sağlık çalışanlarının
başlıca sorunlarıdır.
 GHWA, 2013
15
Yerel İşgücü Planlaması-1
Eksiklikleri ve fazlalıkları belirlemek ve kadro
krizini önlemek.
İş yeri organizasyonunu, görevleri ve rolleri
belirlemek ve hizmet sağlayıcıları arasında ekip
çalışmasını teşvik etmek.
Etkin bakım yapılabilmesi amacıyla doğru
becerilere sahip çalışanlar edinerek hasta
güvenliğine katkıda bulunmak.
Arz ve talep faktörlerini belirlemek.
İşgücü eğitimini sağlamak ve eğitim ihtiyaçlarını
belirlemek.
 NHS Education Scotland, 2013
16
Yerel İşgücü Planlaması-2
İşgücü ve faaliyetlerini anlamak ve onlar
hakkında bilgi edinmek, işgücü ve işyeri
değişikliğini etkileyen faktörleri sistematik olarak
belirleyecek bir süreç yapılandırmak.
Karar verenlere alternatifler sunmak.
Kararların kalitesini arttırmak.
Faaliyetlerin ve kaynakların düzenli olarak
uygulanmasını sağlamak.
Belirlenen hedeflerle ilgili olarak gelişimi izleyen
ve değerlendiren bir çerçeve oluşturmak.
 NHS Education Scotland, 2013
17
İşgücü Planlaması-Kadro
Yeterli sayıda nitelikli hemşire sayısını oluşturmak
ana hedeftir.
Aktif planlama, fakülte düzeyinde eğitim, güçlü
meslek mevzuatı ve istihdam olasılığı.
İşgücü Planlaması süregelen bir süreçtir ve
yasalar, mevzuat, hizmet ve üretim şartları
açısından müesseselerin işgücü ihtiyaçlarını ve
önceliklerini ortaya koymak için kullanılır.
İşgücü planlaması kanıta dayalı işgücü geliştirme
stratejilerine olanak vermektedir.
 Sloan, 2010
18
Çalışma Ortamının Önemi
“Hemşire istihdamı ile çalışma ortamı
arasındaki önemli etkileşim, hemşire
istihdamının etkisinin çalışma ortamına
bağlı olduğu ve alternatif olarak, çalışma
ortamının etkisinin hemşire istihdamına
bağlı olduğu anlamına gelir”
 Aiken, et al. 2011
19
Çalışma Ortamının Önemi
Sağlıklı bir çalışma ortamı iş
memnuniyetini iyileştirir.
İş yükünü azaltır.
Bakım sonuçlarını iyileştirir.
 Ayamolowo, et al. 2013
20
Çalışma Ortamının Önemi
 İşgücü anlamında hemşire sayısındaki
artış ek maliyete neden olurken, çalışma
ortamının iyileştirilmesi aynı düzeyde
kaynaklar gerektirmez.
 Ancak sağlık sisteminin kendisini farklı
şekilde yönetmesi ve yönlendirmesini
gerektirir.
21
Ekip Çalışması ve İş Gücü
Yüksek-performanslı takımlar geliştirme
Takım-esaslı sağlık hizmetinin ilkeleri
Paylaşılan hedefler
Açık roller
Karşılıklı güven
Etkin iletişim
Ölçülebilir süreçler ve sonuçlar
22
Ekip Lideri
Kuruluştaki her düzeyden liderlerin
kendi çalışanları ile bireysel olarak ilgisi
olmalı, hastalar ve toplumlar için
tanımladıkları hedefleri başarmada
işbirliği içerisinde çalışmaları gereklidir.
23
Hemşirelerin yeterliliklerini, hemşirelik
işgücünü etkin ve verimli bir şekilde
geliştirip yönetmeleri için;
 Etkin işbirliği,
 Stratejik dostluklar ve ortaklıkların
geliştirilmesi,
 Danışmanlık becerileri,
 Yüksek düzeyde sözlü ve yazılı iletişim,
 Ekip kurma, motive etme ve karar alma
becerilerini geliştirmeleri gerekir.
24
Hasta Öz-Yönetimi
 Artan hasta öz-yönetiminin sağlık sonuçlarını
iyileştirdiği kanıtlanmıştır.
 Ancak, mali baskılar önemli bir sürdürülebilirlik
engeli oluşturmuştur.
 Hasta öz-yönetim desteği sağlık hizmeti
sağlayıcıları için gerekli ve gelişmekte olan bir
rol olarak kabul edilmiştir.
 Canadian Council on Learning CCL, 2007
25
İş Gücü Eğitimi
Sağlık çalışanlarının eğitiminde sistemsel
sorunlar,
Hasta ve toplum ihtiyaçlarına yeterince cevap
verilememesi,
Israrcı bir şekilde cinsiyet ayrımı,
Sağlık hizmetlerinde nitelik ve nicelik
açısından dengesizlik.
 Frenk, et al. 2010
26
İş Gücü Eğitimi
Değişen uygulama kapsamları ve yeni
teknolojinin etkisi hemşirelerin çalışma şeklini
değiştirmiştir.
Hemşireler için çalışma ortamının geliştirilmesi,
hasta güvenliği ve sağlık kalitesinin sağlanması
için çok önemlidir.
Tüm sağlık profesyonelleri bilgiyi seferber etmek
ve kritik muhakeme ve etik davranış
faaliyetlerinde bulunmak için eğitilmelidir.
 Frenk, et al. 2010
27
Eğitim ve Sonuçları İyileştirme;
Hemşire kaynaklarının en etkin kullanımı;
hemşirelerin öğrenimleri, eğitimleri ve
yeteneklerini sonuna kadar kullanabildikleri
zaman ortaya çıkar.
Esnek öğrenme ve gelişme için sistemin birçok
parçasının artan bir hızla birlikte çalışmasını
gerektirir.
 www.nipec.hsni.net/preceptorship
28
Eğitimli hemşire iş gücü+İyi bir çalışma ortamı
Yüksek kaliteli bakım
Bu basit ve kanıta dayalı denklem sağlık
sisteminde ister küresel isterse de yerel
olarak uygulansın, hayati bir kaynak
olan hemşirelik hizmetinden en iyi
şekilde faydalanmak açısından çok
önemlidir.
29
Sağlık Eğitimi Küresel Harcamaları
Sağlık çalışanlarının eğitimi için yapılan
toplam küresel harcama yaklaşık olarak
yılda 100 milyar $ kadardır.
Bu miktar dünya çapında yapılan sağlık
harcamalarının % 2’sinden daha düşüktür.
 Frenk, et al. 2010
30
Hemşirelikte İş Gücü Ölçümü-1
Eski tanımlar hemşirelerin hastalar,
aileler ve topluluklar adına yaptıkları işleri
ve hatta iş arkadaşları için yaptıkları
eğitim ve idareyi tanımlamakta yetersizdi.
31
Hemşirelikte İş Gücü Ölçümü-2
Yeni Zelanda’da bir grup kıdemli hemşire hemşirelik
iş gücüne etki eden bir dizi faktörü belirledi:
Hasta talebi: Hasta koşulları, zorluk ve vaka
karması.
Çevresel zorluk: Fiziksel çevre ve kaynaklar, destek
hizmetleri, yeniden tasarım ve yapılandırma, finans
ve vaka karması.
Tıbbi zorluk: Tıbbi teşhis, karar verme ve tedavi
seçenekleri.
Kalite-süreçleri ve sonuçları: Oryantasyon, eğitim.
 Walker&Hendry, 2009
32
Hemşirelikte İş Gücü Ölçümü-3
Hemşire odaklı sonuçlar: Doğrudan hemşirelik
işlerinden etkilenen hasta sonuçları.
Hemşirelik yoğunluğu: Her bir hasta tarafından
gereksinim duyulan bakım miktarı.
Hemşirelik beceri karması: Talep edilen ve var
olan hemşirelik işgücünün sayısı ve nitelikleri.
İş sistemleri: Nöbetleşe çalışmak, klinik destek,
dokümantasyon, hizmet şartları, istihdam ve
alıkoyma.
 Walker&Hendry, 2009
33
Sağlıklı İnsan Kaynaklarını
Geliştirme
Yeni sağlık çalışanları kategorileri yaratıldıkça ve
rol değişimleri uygulandıkça;
 Ulusal ve yerel sağlık insan kaynakları,
 Kariyer yapıları,
 Hasta ve toplum üzerindeki olası sonuçların
başlangıçta tanımlanması ve planlanması
gereklidir.
34
Sağlık Personelinin Sayıları, Türleri ve
Dağılımı Hakkındaki Kararları Etkileyen
Bazı Nedenler-1
Sağlık bilimi ve teknolojisindeki ilerlemeler,
hastaneler ve toplumda sağlık hizmetinin
sağlanmasında değişen düzenler.
Demografik değişiklikler ve hastalığın ortaya
çıkması.
Sağlık hizmetlerinin mevcudiyeti hakkında,
hizmetler için daha büyük talep sonucu doğuran
ve artan kamu bilinci.
35
Sağlık Personelinin Sayıları, Türleri ve
Dağılımı Hakkındaki Kararları Etkileyen
Bazı Nedenler-2
Artan sağlık hizmeti maliyetleri, sınırlı kaynaklar
ve yeni sağlık hizmeti sağlayıcıları kategorilerinin
yaratılması.
İş kanunları, profesyonel düzenleyici şartlar,
kamu hizmeti kural ve yönetmelikleri, insan
kaynakları ve ulusal sağlık ve gelişme
politikaları.
36
Sağlık Personelinin Sayıları, Türleri ve
Dağılımı Hakkındaki Kararları Etkileyen
Bazı Nedenler-3
•
Cinsiyet ve kültürel
etkenler.
•
•
Değişen sağlık riskleri.
•
Kültür ve sağlık
inançları.
Eğitime erişim ve eğitim
düzeyi.
•
•
•
•
Alternatif tıbba erişim.
Nesiller arası etkenler.
Organizasyonel etkenler.
Sosyo-ekonomik, mali
kısıtlamalar.
• Yerel, ulusal ve küresel iş
pazarı, küreselleşme.
37
Olumlu Uygulama Ortamları
Mükemmellik ve iyi işi destekleyen
ortamlardır. Özellikle, personelin sağlığı,
güvenliği ve refahı için çaba gösterir.
Kaliteli hasta bakımını destekler.
Bireyler ve kuruluşların motivasyonu,
üretkenliği ve performansını iyileştirirler.
38
Olumlu Uygulama Ortamlarının
Unsurları-1
•
•
•
•
İşyeri tehlikeleri
Ayırımcılık
Fiziksel ve psikolojik şiddet
Kişisel güvenliğe ilişkin hususları ele alan iş
sağlığı, iş güvenliği ve refah politikaları.
39
Olumlu Uygulama Ortamlarının
Unsurları-2
Adil ve yönetilebilir iş yükleri ve iş
talepleri / stres
Etkin yönetim ve liderlik uygulamaları,
Meslektaş desteği,
Karar almada çalışan katılımı,
Paylaşılan değerleri yansıtan organizasyonel
iklim.
40
Olumlu Uygulama Ortamlarının
Unsurları-3
 Sağlıklı iş-yaşam dengesi
 Eşit fırsat ve muamele
 Profesyonel gelişim ve kariyer ilerlemesi için
fırsatlar
 Profesyonel kimlik, özerklik ve uygulama
üzerinde kontrol.
 İş güvenliği
 İyi ücret ve sosyal yardımlar
41
Sistem Çapında İşbirliği
Küresel sağlık insan kaynaklarının planlanması,
Sağlık hizmeti çalışanlarının sayısının
çoğaltılması,
Üretkenliğin arttırılması,
Eğitimin kalitesinin iyileştirilmesi.
42
Kişisel Sorumluluk
 ICN; hemşirelik mesleğinin bir değişim önderi
olması, sürekli olarak planlı ve plansız sağlık
hizmeti değişikliklerinin hemşireler ve hasta
sonuçları üzerindeki sonuçlarının sürekli
değerlendirmesi gerektiğini savunmaktadır.
 Karar almada bilgi veren, kanıt temelli
uygulama verileri de kullanılmalıdır.
43

Temel sağlık hizmetinin güçlenmesinde kronik
hastalıkların yönetimine dikkat çekmektedir ve
hemşirelerin bu konuda ki rolü büyüktür.
 Browne, et al. 2012
Sağlık sisteminde hemşirelik hizmetlerinden en iyi
şekilde faydalanmak için hemşireler
potansiyellerinin üst noktaların da çalışmaya
teşvik edilmeli ve bu konuda desteklenmelidirler.
44
Hemşirelerin ve dünya
liderlerinin genel sağlığı
iyileştirmek amacıyla küresel
hemşirelik işgücüne öncelik
vermeleri çok önemlidir
45
Uluslararası Hemşireler Gününde;
hükümetlere, işverenlere ve
topluma hemşirelerin sağlık
açısından hayati bir önemi
olduklarını ve “resmi değiştirmek”
yönünde etkilemeyi umuyoruz.
46
TEŞEKKÜRLER
47