Türkiye'nin Girişimcilik Haritası Yeniden Çizildi 1997 yılından bu yana her yıl tekrarlanan ve Dünyada girişimcilikle ilgili en önemli araştırma projesi olan Küresel Girişimcilik Endeksi araştırması (Global Entrepreneurship Monitor GEM) Türkiye 2013 sonuçları, KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, Başkan Yardımcısı İhsan Solmaz, TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, TEB KOBİ Bankacılığı Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Turgut Boz, Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Şükran Nilvana Atadeniz, İşletme Bölüm Başkanı Doç. Dr. Güner Gürsoy, Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Karadeniz, KOSGEB KOBİ Araştırmalar ve Proje Koordinasyon Dairesi Başkanı Ahmet Merih Özyılmaz, Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Yasin Serhat Canoruç, Girişimciliği Geliştirme Müdürü Necla Haliloğlu, İkitelli Hizmet Merkezi Müdürü Özay Cebeci, Boğaziçi Hizmet Merkezi Müdürü Servet Koçak, Anadolu Yakası Hizmet Merkezi Müdürü Dr. Serhat Öztürk, Haliç Hizmet Merkezi Müdürü Dr. Adem Tuncer ve birçok davetlinin katılımı ile İstanbul Çırağan Sarayında düzenlenen bir toplantı ile açıklandı. Araştırma Sonuçları, KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, TEB KOBİ Bankacılığı Kıdemli Genel Müdür Yardımcısı Turgut Boz ve Yeditepe Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Karadeniz tarafından açıklandı. KOSGEB’in öncülüğünde Yeditepe Üniversitesi’nin akademik desteği ve TEB’in (Türkiye Ekonomi Bankası) katkısıyla yürütülen araştırma sonucunda belirlenen girişimcilik endeksi ülkemizde girişimciliğin artık gençler tarafından alternatif bir kariyer planı olarak görüldüğünü, her 100 kişiden 32’sinin ise önümüzdeki üç yıl içerisinde girişimcilik faaliyetinde bulunma hedefi olduğunu ortaya koyuyor. Ancak bu kişilerin sadece 10’u iş fikirlerini hayata geçirmek için harekete geçiyor. Diğer bir ifadeyle, Türkiye’de 18-64 yaş arası yetişkin nüfusta son 12 ay içinde yeni bir girişimcilik faaliyetine başlamış veya başlamayı planlayan kişilerin oranını gösteren girişimcilik endeksi, %10. GEM kapsamında 2013 yıllında 71 ülkede 230,513 kişi ile anket yapılarak, girişimciliğin durumu ve girişimcilik potansiyelini ortaya koyan ülke haritaları oluşturuldu. Araştırmaya katılan ülkeler dünya nüfusunun yaklaşık %75’ini ve dünya GSYH’ sinin yaklaşık %90’ını kapsıyor. Türkiye, 2006 yılından beri GEM projesine katılıyor. 2013 Türkiye GEM araştırması ile İlk defa bölgesel bazda girişimcilik endeksi yani Türkiye’nin girişimcilik karnesi çıkarılmıştır. 33.287 kişiyle anket yapılarak GEM projesine katılan ülkeler arasında en fazla anket yapan ve NUTS-2 (26 bölge) düzeyinde araştırma yapan tek ülke Türkiye oldu. Toplantıda konuşan KOSGEB Başkanı Mustafa Kaplan, başta istihdam olmak üzere ekonomik ve sosyal anlamda son derece hayati işlevler yerine getiren girişimciliğin desteklenmesinin büyük bir önem taşıdığını belirterek; “Girişimciliğin geliştirilmesi konusunda KOSGEB olarak, 1990 yılından bu yana girişimcilik potansiyelimizin ortaya çıkartılması, girişimcilik kültürünün geliştirilmesi ve başarılı işletmelerin kurulması için çalışmalar yürütüyoruz. KOSGEB’in ülkemizdeki girişimciliği geliştirme faaliyetlerinin öncüsü olarak küresel girişimcilik endeksi çalışmalarında etkin rol almasının uygun olduğuna karar verilmiş ve 2011 yılından itibaren bu çalışmalar KOSGEB liderliğinde yürütülmüştür. Ülkemizde ilk defa 2013 yılında KOSGEB’in girişimiyle bu çalışmanın bölgesel düzeyde oluşturulabilmesi için GEM Konsorsiyumu ile görüşmeler yapılmış ve mutabakat sağlanmıştır. Bu mutabakat çerçevesinde KOSGEB’in önderliğinde, Yeditepe Üniversitesi’nin akademik desteği ve TEB’in katkılarıyla 2013 Türkiye araştırması başlatılmış ve böylece ilk defa bölgesel sonuçlar ve eğilimler bu çalışma ile ortaya çıkarılmıştır.” açıklamalarında bulundu. Küresel Girişimcilik Endeksi Türkiye Sonuçlarına göre; Girişimcilik, gençlerin kariyer planları arasına girmeye başladı. · Endeks sonuçları, Türkiye’de fırsatları değerlendirmek amacıyla girişimcilik faaliyetinde bulunan kişilerin yüzdesinin, özellikle 2011 yılından bu yana artış eğiliminde olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, genç girişimcilerin sayısının da yükseldiği görülüyor. · Eğitimli kişilerin girişimcilik faaliyetine katılma oranında da artış olduğu görülüyor. Üniversite mezunu girişimci oranının 2006 yılında %15,30 iken, 2013’te %44’e yükselmesi, gençlerin artık girişimciliğe daha fazla ilgi gösterdiğini ve alternatif bir kariyer olarak görmeye başladığını gösteriyor. Eğitim düzeyi yükseldikçe, fırsata sayalı girişimcilik faaliyetinin arttığı, ihtiyaçtan dolayı girişimcilik faaliyetinin azaldığı görülüyor. Kadın girişimcilerin potansiyeli artıyor. · Diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’deki girişimcilerin çoğu erkek. 2013 yılında erkek/kadın oranı 2.13:1 olup, 2012 yılı 2.55:1 ile karşılaştığımızda erken dönem girişimcilik faaliyetinde bulunan erkek/kadın oranında bir düşme olduğunu görüyoruz. Kadın girişimci oranında artış var. · Türkiye’de yetişkin nüfusun %73,95’i başarılı girişimcilerin toplumda yüksek bir statüye sahip olduklarını belirtiyor. Gelişmekte olan ekonomilerin ortalamasının, yani %72,73’ün üzerinde olan bu oran, insanlarımızı girişimciliğe yönlendirmek için önemli bir motivasyon aracı olarak dikkat çekiyor. · Bununla birlikte, Türkiye’de potansiyel girişimcilerin oranı yaklaşık %32, yani her 100 kişiden 32’si önümüzdeki üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunma niyetinde. Bu oran, gelişmekte olan ülkelerde %29,09, gelişmiş ülkelerde ise %14,27 olup Türkiye ortalamasının altında kalıyor. Türkiye gelişmekte olan 30 ekonomi arasında 8. sırada yer alıyor. Uluslararası karşılaştırmaya göre Türkiye’de girişimci potansiyeli oldukça yüksek. Başarısızlık korkusu Türkiye insanının sadece % 33,20’i yeni bir iş kurarken başarısızlık korkusunun kendilerini engellediklerini ifade ediyor. Diğer ülkelerle karşılaştırıldığında ülkemizdeki insanların iş kurma cesareti yüksek düzeyde. 26 bölgede girişim faaliyetleri incelendi · Önceki yıllara göre artan örneklem sayısı sayesinde, 26 bölge detayında girişim faaliyetleri incelenmiş ve Türkiye genelinde farklı bölgelerde girişimcilik faaliyetlerini karşılaştırma imkânı sağlanmıştır. Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS)2 sınıflandırmasında yer alan 26 bölgenin GEM 2013 araştırması ile belirlenen girişimcilik endeksleri aşağıdaki tabloda görülmektedir. Bu sınıflandırma temelinde yapılan analize göre, Aydın alt bölgesi (%13,33), ve Ankara alt bölgesi (%13,24) girişimcilik endeksi en yüksek bölgelerimizdir. Bu bölgeleri, Bursa (% 12,48), Ağrı (%11,93), Şanlıurfa (%11,66), Mardin (%11,43) ve Kayseri (%11,42) alt bölgeleri takip etmektedir. Girişimciliğin en düşük olduğu bölgeler ise Tekirdağ, Edirne, Kırklareli alt bölgesi, Zonguldak, Karabük, Bartın, alt bölgesi, Trabzon, Ordu, Giresun alt bölgesi, Rize, Artvin, Gümüşhane alt bölgeleridir. Yani Karadeniz ve Batı Marmara Bölgeleri girişimcilik endeksimizin en düşük olduğu bölgelerdir. Potansiyel Girişimciler oranının (önümüzdeki üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunmak isteyenlerin, 18-64 yaşarasındaki yetişkin nüfus oranı) yüksek olduğu bölgeler, Van Alt Bölgesi (% 43,61), Mardin Alt Bölgesi (%40,54), Şanlıurfa Alt Bölgesi (%3 9,70) ve Ağrı Alt Bölgesi (%38,48) dir. Bu bölgeleri, Ankara Alt Bölgesi (35,82%), Gaziantep Alt Bölgesi (%33,31), İstanbul Alt Bölgesi (%32,23), Aydın Alt Bölgesi (%32,17) takip etmektedir. Bu sonuçlara göre Orta Doğu ve Güney Doğu Alt Bölgeleri girişimcilik faaliyetlerine eğilimli olan kişilerin en fazla olduğu bölgelerdir. Buna Karşılık, Samsun Alt Bölgesi (%27,53), Trabzon Alt Bölgesi (%25,65), Kastamonu Alt Bölgesi (%24,51), Tekirdağ Alt Bölgesi (%23,69), Balıkesir Alt Bölgesi (%23,57) potansiyel girişimcilerin en az olduğu bölgelerdir. Yani, Batı Marmara ve Karadeniz bölgesinde yaşayan kişiler önümüzdeki üç yıl içinde girişimcilik faaliyetinde bulunmak isteyenlerin oranının en az olduğu bölgelerdir. Türkiye’de 2013 yılında fırsatları değerlendirmek amacıyla girişimcilik faaliyetinde bulunan kişilerin yüzdesi 67 iken, ihtiyaçtan dolayı erken dönem girişimcilik faaliyetinde bulunanlar %30‘dur. 26 Bölgeye göre değerlendirdiğimizde, özellikle İstanbul fırsata dayalı girişimcilerin en yoğun olduğu bölge olup, Türkiye ortalaması olan % 67’yi , % 81 oranı ile geçerek fark yaratmıştır. Bunun yanı sıra, eğitim düzeyi artıkça, fırsata dayalı girişimcilik faaliyetinin artığı, ihtiyaçtan dolayı girişimcilik faaliyetinin azaldığını görüyoruz. Erkek girişimci oranının en yüksek olduğu bölgeler, Kastamonu (%88) alt bölgesi ve Van (%82) alt bölgesidir. Buna karşılık kadın girişimci oranının en yüksek olduğu bölgeler, Aydın (%41) ve Manisa (%40) alt bölgeleridir. Araştırma sonuçları İBBS-1 sınıflandırmasında yer alan 12 bölge (İstanbul, Batı Marmara, Ege, Doğu Marmara, Batı Anadolu, Akdeniz, Orta Anadolu, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz, Kuzeydoğu Anadolu, Ortadoğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu) temelinde incelendiğinde, girişimcilik endeksinin en yüksek olduğu bölge Batı Anadolu Bölgesidir (%13). Batı Anadolu’yu %11.30 oranıyla Güney Doğu Anadolu bölgesi izlemektedir. Akdeniz Bölgesi’nde bu oran, %10.94 olarak gerçekleşmiştir. Doğu Marmara’da %10.76, Kuzey Doğu Anadolu’da %10.40, Ege’de %10.37, Orta Anadolu’da %10.32, Orta Doğu Anadolu’da %9.98, İstanbul’da %8.22 ve Batı Marmara’da ise %8.00’tir. Girişimcilik endeksinin en az olduğu bölgeler ise Doğu Karadeniz (%7.61) ve Batı Karadeniz (%7.23)’ dir. Bu bölgeleri, Türkiye’nin erken dönem girişimcilik endeksi (%9.95) ile karşılaştırdığımızda, Batı Anadolu Bölgesi, Türkiye ortalamasından yüksek, buna karşılık Doğu ve Batı Karadeniz bölgeleri, Türkiye ortalamasından düşüktür. Güney Doğu Anadolu, Akdeniz, Doğu Marmara, Kuzeydoğu Anadolu, Orta Anadolu, Ortadoğu Anadolu ve İstanbul bölgelerinin girişimcilik endeksi istatistiki açıdan Türkiye’nin girişimcilik endeksi ile benzeşiyor diyebiliriz. Basın toplantısı medyada geniş yer buldu.