mahalle donusum2

05.05.2014
KENTSEL DÖNÜŞÜM
PROBLEM TANIMI
ve
“FİZİKSEL ve SOSYAL KONFORDAN YOKSUN KENTSEL
MEKANLAR”
YENİLEME OLGUSU
BAĞLAMINDA
İletişim Kopukluğu, Çevreye Duyarsız, Güvenliksiz, Kimliksiz, Sosyal
ve Teknik Altyapı koşullarından Yoksun …
MAHALLE PLANLAMA
TASARIM İLKELERİ
Kent Çeperinde Saçaklanarak Büyüyen, Mevcut Kentle Sosyal,
Ekonomik ve Mekansal Ağların Kopartıldığı Yeni Toplu Konut
Alanları
KAPSAM ve YÖNTEM
AMAÇ
1./
Kentsel Dönüşüm Sürecinin Evrelerinin İrdelenerek; Gelinen
Noktada “Mahalle Biriminin” Öneminin Vurgulanması
2./
Altyapısız ve Donatısız Yapılaşmış Kentsel Mekânların
Dönüşüm Sürecinde; Mahalle Birim Alanının Temel Referans
Olarak Ele Alınmasına İlişkin, Planlama ve Tasarım İlkelerinin
Belirlenmesidir
1./
Konunun kavramsal içeriği; kentsel dönüşüm olgusu tanımı,
amaç ve bileşenleri ile tarihsel süreç içinde geçirdiği evreler
irdelenerek, Modernist Planlama Dönemi (19.yy – 1970) ile Kentsel
Rönesans Dönemi (1990 sonrası) karşılaştırmasında mahalle
biriminin önemine ilişkin çıkarımda bulunmak
2./
Konunun uygulama ile ilişkilerinin kurulduğu bölüm ise;
planlama ve tasarım aşamalarında mahalle birimi tanımı, hangi
ölçütlerin yer seçimi kararlarını etkilediği ve tasarım aşamasında
bu ölçütlerin mahalle biçimlenmesinde nasıl etki etmesi
gerektiği
1
05.05.2014
1. / KENTSEL DÖNÜŞÜM ve MAHALLE
Kentsel Dönüşüm’de Tanım ve Amaç
Bir alanın ekonomik, fiziksel, toplumsal ve çevresel koşullarının
sürekli iyileştirilmesini sağlamaya yönelik kapsamlı bir vizyon ve
eylem bütünü (Roberts, P., 2000;9-36 ve Turok, I., 2005:25-30) olarak
tanımlanmaktadır.
Yitirilen bir ekonomik etkinliğin yeniden geliştirilmesi ve
canlandırılması,
İşlemeyen bir toplumsal işlevin işler hale getirilmesi,
Toplumsal dışlanma olan alanlarda bütünleşmenin sağlanması,
Çevresel kalitenin ya da ekolojik dengenin kaybolduğu alanlarda bu
dengenin yeniden sağlanması,
Kentsel Dönüşüm Olgusu Değişim Evreleri
1./ 1800’lerin ortalarından 1940’lara ve 1940’ların ikinci yarısından
1960-1970’lere kadar devam eden dönem; devlet eliyle yeniden
geliştirme ve kentsel yenileme, sağlıklaştırma ve iyileştirme,
2./ 1970-1990 dönemi; gayrimenkul eksenli kamu-özel sektör
ortaklıkları ile mekansal dönüşüm,
3./ 1990’ların ikinci yarısından itibaren ise toplumun yeniden
hatırlandığı, yoksulluk ve yoksunluk ekseninde konunun ele alındığı
dönüşüm çalışmaları,
Carmon (1997) kentsel dönüşüm olgusunun üç ana kırılma noktasından geçtiğini ifade
edilmektedir (Akt.: Görgülü, Z., Dinçer, İ., vd. 2006:17)
Kentsel dönüşümün gerçekleşmesinde beş temel amaç söz
konusudur.
Kentin fiziksel koşulları ile toplumsal problemleri arasında
doğrudan ilişki kurulması; Kentsel bozulmanın /çöküntünün
nedenlerinin araştırılarak çözüm üretilmesi,
Kent dokusunu oluşturan birçok ögenin fiziksel olarak sürekli
değişim ihtiyacına cevap vermek,
Kentsel refah ve yaşam kalitesini artırmaya yönelik ekonomik
kalkınma modeli oluşturmak,
Yerleşik alanların optimum kapasitede kullanılması ve kentlerin
çeperlerindeki tarım alanları, boş alanlarda saçaklanmanın
önlenmesi,
Geniş katılımlı bir uzlaşma ortamının tesis edilmesi (Akkar, M.,
2006:29-38).
1./ 1970’lere Kadar Olan Dönem
“Modernist Felsefenin Üzerine İnşaa Edilen Müdahaleler
Dizgesi”
Modernist düşüncede kentler; mükemmellik, netlik, kesinlik ve
çelişkisizlik üzerine kurgulanan birer ütopya olarak ele alınmış,
Le Corbusier konut alanları ve kentleri “içinde yaşanacak
makineler” olarak tanımlamıştır (Botton, 2009:71).
2. Dünya savaşı sonrasında savaşın kentsel mekandaki yıkıcı
etkilerinin ortadan kaldırılması,
artan nüfusun ortaya çıkardığı konut açığının giderilmesi,
yaşam koşullarının iyileştirilmesi
Kentlerin güzelleştirilmesi,
Kentlerin kamu sektörü kaynaklı yeniden inşası “Sosyal
Konutlar”
2
05.05.2014
1933 tarihli Uluslararası Modern Mimarlar Kongresi (CIAM) Atina
Bildirgesi “modern planlama anlayışının temel ilkeleri” ortaya
konmuştur”
Yerel değerler yerine evrensel çözüm arayışlarının
benimsenmesi,
Mevcut teknolojilerin mükemmelleştirilmesi,
Toplu üretimin desteklenmesi,
Kentin barınma, çalışma, donatı ve ulaşımdan oluşan dört ana
işleve bölünmesi olarak ifade edilmektedir (Dostoğlu,1996:138; akt.
Karakurt, 2006).
Eleştiriler:
Yerel kimliklerin yok edilmesi, mekânın sosyal ve ekonomik
ağlardan kopartılarak tek tipleştirilmesi, kimliksizlik
“Mahalle”
Bölgeleme ve işlev alanlarını ayrıştıran planlama anlayışının bir
parçası olarak birim konut alanı tasarımının ana nüvesini oluşturan
mahallenin; fiziksel ve sosyal bir alt bölge olarak ele alınması ve
bütüncül bakış açısı ile planlanması,
Dar gelirli gruplar için yaşanabilirlik ölçütleri içinde rasyonel,
güneş alan, ferah bir konut, açık ve yeşil alanlar, ortak donatı
alanlarının oluşturulduğu, araç ve yaya yollarının ayrıştırıldığı
mahalle ve komşuluk ünitelerinin oluşturulması,
1920-1930 kesitinde özellikle Almanya’da Berlin kentinde oluşturulan
modernist mahalle tasarımları; günümüzde modern dönem mimarlık ve
şehircilik akımının birer örneği olması açısından Dünya Mirası Listesi
içine alınmıştır
2./ 1970 - 1990 Dönemi
“Neo-Liberal Ekonomi Politikaları”
“Sanayisizleşme”
“Kent Merkezlerinin Yeniden İşlevlendirilmesi”
“Kentsel mekana bütüncül bakış açısından uzaklaşan, emlak eksenli
girişimcilik kültürünün egemen olduğu “kentsel dönüşüm
politikaları”
Şekil 1: Grossiedlung Britz (Hufeisensiedlung) ve Wohnstadt Carl Legien Berlin
Kaynak: http://whc.unesco.org/en/list/1239/gallery/ ve http://googleearth.com
“Konut alanlarında sosyal, ekonomik ve aidiyeti oluşturan
mekânsal bağların yok edildiği, yoksulluğun etkisini artırdığı bir
dönem”
3
05.05.2014
3./ 1990 Sonrası Dönem
Yoksulluğun yeniden keşfedildiği ve “Kentsel Rönesans” kavramı
üzerine inşaa edilen ve merkezi hükümet politikalarını yönlendiren
(İngiltere) ‘Kentsel Rönesans’a Doğru’ raporunda (1999) temel
parametreler;
Sürdürülebilirlik,
Çeşitlilik ve
Yerel halk olarak belirlenmiştir.
Temel ilkeler ise;
Çöküntü koşullarını yaşayan kent merkezlerinin yeniden
canlandırılması (ekonomik aktivite, işlevsel çeşitlilik, sosyal kapasite
geliştirme çalışmaları, mekân ve yaşam kalitesinin artırılmasına
yönelik çalışmalar),
Kentin çeperlerindeki boş ve tarım alanları üzerindeki yapılaşma
baskısının önlenmesi,
Yerleşik alan içinde kayıp ve terk edilmiş alanların yeniden
geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması,
Trafik yoğunluğu ve kirletici etkilerinin önlenmesi (fosil yakıt
kullanımının azaltılması, kamu taşımacılığının artırılması, yaya ve
bisiklet ulaşımının desteklenmesi)
Bu temel ilkelerden hareket ile mahalle ve komşuluk üniteleri
kavramının yeniden hatırlandığı, yoksullukla yüzleşildiği bu
dönemde; mahalle yenileme programları (İşsizlik, suç, yetersiz
sağlık, yetersiz beceriler, standardın altında konut ile fiziksel çevre
koşullarına müdahaleler) gündeme gelmeye başlamıştır (UTF Final Report,
2005).
“Sürdürülebilir yerel gelişme; ekonomik, sosyal ve fiziksel
yeniden yapılanma çalışmalarının birlikte yürütülmesi ve her
kentin (ya da alt bölgenin) kendine özgü koşulları ve
sorunlarından hareketle çözüm yöntemi üretilmesi gerekliliği “
1998 Atina Kartası (Portekiz, Avrupa Kent Plancıları Konseyi –
CEU) Vizyon; “herkes için kent”
2003 Atina Kartası (Stokholm, Avrupa Kent Plancıları Konseyi –
CEU) Vizyon; “uyumlu kent”
Temel Amaç; sürdürülebilir kentsel gelişme için kentlerin çevresi
ile birlikte ele alındığı bütüncül, katılımcı ve planlama etkin
yaklaşımın benimsenmesi olarak tespit edilmiştir (Karakurt, 2006).
Konut, mahalle alanları planlaması ve tasarımına yönelik olarak, 4
temel uyum süreci saptanmıştır.
Konut alanı ve mahalle planlamasına yönelik ilkeleri;
Gerçek katılım,
Kentlerin en üst düzeyde sosyal yaşama olanak sağlayacak yerler
olarak tasarlanması,
Komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesinde konut ve mahalle gibi
ögelerin kilit rol üstlenmesi,
Kentlerin yere özgü özelliklerinin ve kentsel çevre kimliklerinin
korunması,
Özel araç kullanımının en aza indirgenmesi, yaya ve bisiklet
kullanımına olanak sağlayacak tasarımların gerçekleştirilmesi,
olarak belirlenmiştir. (CEU, 1998).
Zamanda uyum (eş zamanlı gelişme)
Sosyal uyum (eşitlik, hakçalık, kültürel çeşitlilik, nesiller arası
ilişki, kültürel alış-veriş, kamusal alan ve sosyal donatı alanlarına
erişilebilirlik),
Ekonomik uyum (küresel ağlara eklemlenme, ekonomik çeşitlilik),
Çevreye uyum (temiz ve sağlıklı kentler, doğa – peyzaj ve kentsel
boş alanların korunması, temiz enerji)
(CEU, 1998).
4
05.05.2014
Modernist felsefenin dayandırıldığı sağlıklı ve güzel kent konseptinin
yere özgü değer ve çeşitliliği yok eden yaklaşımının
dezavantajlarını ortadan kaldırmaya yönelik bir bakış açısının
belirlendiği bu dönemde, geliştirilen yeni şehircilik politikalarında;
insan odaklı yaklaşım, sürdürülebilirlik, çeşitlilik ve yere özgülük
öne çıkan temel kavramlardır
“MAHALLE YENİLEME PROGRAMLARI”
Mahalle ve komşuluk grupları mekânsal tasarımına ilişkin temel
İlkeler;
1./ Yaya erişimi
Yaya ağırlıklı araç yolları (daraltılmış araç yolu kesiti, araç hızının
azaltılmasına yönelik tasarımlar, sokakların ağaçlandırılması, araç
depolama alanlarının zemin altında planlanması)
Yayalaştırılmış sokaklar
2./ Bağlantılar / Ulaşım
Ulaşım kademelenmesinin oluşturulması
Yüksek kalitede yaya ağlarının oluşturulması
3./ Karma kullanımlar ve çeşitlilik
İşlevsel çeşitlilik
Günlük ihtiyacı karşılayacak hizmet alanlarının oluşturulması
Farklı gelir grupları ve toplumsal katmanlar için konut tiplerinin
üretilmesi
“MAHALLE YENİLEME PROGRAMLARI”
Ortalama 1000 kişi nüfus büyüklüğüne sahip komşuluk üniteleri
üzerinden,
Doğrudan katılım sürecinin işletilebileceği büyüklüklerde,
En yoksul mahallelerde yaşayan vatandaşların koşullarının
iyileştirilmesi;
Doğal, tarihi ve kültürel çevrenin korunması;
Yaşam kalitesi standartlarının artırılması;
Kentsel büyüme ve yapılaşmanın çevre üzerindeki etkilerini
azaltan, ekonomik yarışabilirliği destekleyen ve en önemlisi kamu
sektörü öncülüğünde yürütülen bir süreç olarak tanımlanmaktadır.
4./ Kaliteli mimari ve kentsel tasarım
Estetik, konforlu ve duyarlı mekânlar
Mevcut karakterin korunması
Kamusal mekân
İnsan ölçeğinde mimari
Tarihi, doğal çevre ve yere duyarlı mimarlık ve peyzaj
Topoğrafya, tarih, mikroklima ve yapı geleneği (mevcut doku) ile
uyumlu mimari
Zamanın, iklimin ve konumun algılanabildiği mimari
Duyulara hitap eden (içinde yer almaktan haz duyulan) kentsel mekân
5./ Geleneksel komşuluk grubu kurgusunun oluşturulması
Tanımlı bir merkez ve tanımlı sınırlar
Merkezde kamusal mekân
Merkezlerin toplanma ve dağılma noktaları ile desteklenmesi
Estetik kaygılar gözetilerek tasarlanmış kamusal açık alanlar
5
05.05.2014
10 dakikalık yürüme mesafesi içinde erişim
Merkezden çepere yoğunluk kademelenmesi
Kentsel alanlardan, doğal alanlara kademeli geçiş
Kimlikli, algılanabilir ve kompakt komşuluk gruplarının tasarlanması
RİBA (Royal Instutite of British Architecs)
6./ Yeşil ve çevreci taşımacılık
Yerleşmeleri yüksek kaliteli demiryolu ağları ile bağlamak
Yaya, bisiklet, paten vb. ulaşım sistemlerini destekleyen tasarımlar
7./ Sürdürülebilirlik
Gelişmenin çevresel etkilerini minimize etmek
Doğa ile uyumlu teknolojilerin kullanımı
Enerjinin etkin kullanımı
Karbon yakıtların daha az kullanımı
Daha çok yürümek daha az araç kullanmak
2. GÜNÜMÜZ KENTLERİNDE KONUT ALANLARI ve MAHALLE
PROBLEM TANIMI;
Mahalle sınırlarının belirlenmesinde alan ve nüfus büyüklüğü
ölçütlerinin dikkate alınmaması; algılanabilir, aidiyet tesis edilebilir,
örgütlenme ve katılımın sağlanabileceği bir planlama biriminin hayata
geçirilememesi
Başakşehir Mahallesi 583 Ha, , Güvercintepe Mahallesi 454 Ha
Fikirtepe Mahallesi ise yaklaşık 21.000 kişi
Mahalle sınırlarının oluşturulmasında doğal (kıyı, eğim, vadi, akarsu,
bitki örtüsü gibi coğrafi unsurlar) ve yapay eşiklerin (demiryolu, otoyol,
sanayi alanı, büyük donatı alanları vb.) gözetilmemesi
8./ Yaşam kalitesi (Avrupa Kentsel Şartı -1992)
Mekânsal / Çevresel ölçütler;
Ses, gürültü ve kokudan arınmış çevre
Mikro klimatik faktörlerin gözetilmesi,
Tehlikelerden ve toksinlerden arındırılmış sağlıklı yaşam çevreleri,
Doğal zenginlik ve tarihi mirasın korunması
Kaliteli yapılı çevre
Altyapı standardının sağlanması
Manzara ve siluet faktörlerinin gözetilmesi
Estetik kalite ve peyzaj kalitesi
İşlevsel Ölçütler;
Herkesin erişime açık ve ulaşılabilir kamusal mekânlar
Güvenli, konforlu, etkin toplu ulaşım olanakları
Yaya mekânları
Güvenlik
Sosyal ölçütler
Kamusal mekânları eşit kullanım hakkı
Kültürler arası etkileşim
Sosyal alt bölge oluşturma
Aidiyet oluşturulması
Doğal eşiklerin yapılaşmaya açılması su baskınları, hava akışının
engellenmesine bağlı hava kirliliği
Birbirine benzer, kimliksiz, eşiksiz ve boşluksuz yağ lekesi gibi
büyüyen konut alanlarının oluşturulması
Günlük gereksinimleri sağlayan donatı alanları (yeşil alan, ticaret,
eğitim, sağlık, kültür) ve sosyal iletişim olanağı tanıyan mekânlardan
yoksun olması ve bu bağlamda yaşam kalitesi göstergelerinin ve
tasarım ölçütlerinin sağlanamaması
Konut alanlarında dezavantajlı grupların (yaşlılar, özürlüler ve
çocuklar) kamusal hayata katılımı önünde önemli engellerin olması
Konforlu ve güvenli yaya mekânlarının olmaması
Mahallenin içinden geçen kent / semt ölçeğine hizmet eden ulaşım
arterlerinin mahalle güvenliği ve bütünlüğünün zedelenmesi
Sosyal çevre ile yapılaşmış çevre arasındaki ilişkilerin
kurgulanmadığı, boşluksuz bir yapılaşma kurgusu ile sağlıksız yaşam
koşulları sergileyen bir niteliğe bürünmesi
6
05.05.2014
Yaşadığımız kentlerde böylesi sağlıksız yaşam koşullarını
sergileyen konut alanlarının dönüşümü konusu ile karşı
karşıya kaldığımız süreçte;
Konunun bütüncül olarak ele alınmadığı, parsel ve ada ölçeğinde
yapılaşma koşullarının neredeyse boşluksuz oluşturulmaya
çalışıldığı günümüzde, mahalle biriminin bir tasarım elemanı
olarak ele alınması son derece önem taşımaktadır.
“FİKİRTEPE”
09.03.2005 onanlı “1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez İle E-5 (D-100) Otoyolu Ara
Bölgesi Nazım İmar Planı”nda kentsel çevre ve yaşam kalitesi düşük olan
Fikirtepe, Dumlupınar, Merdivenköy ve Eğitim Mahallelerinin bir bölümü
fiziksel, sosyal çevreyi iyileştirerek yaşam koşullarını sağlıklılaştırmak
amacıyla “Özel Proje Alanı” lejantına alınmıştır.
22.03.2007 onanlı Kadıköy Merkez İle E-5 (D-100) Otoyolu Ara Bölgesi Nazım İmar
Planı değişikliği ile de “Özel Proje Alanı” lejantına “Kentsel Dönüşüm Alanı”
ifadesi eklenmiştir.
22.02.2011 tarihinde 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı çalışması İBB Meclisince
onanmıştır.
Planlama Alanı Nüfusu:48665 kişi
Toplam hane: 14629 adet
Ortalama aile büyüklüğü:3.25 kişi
Dolu hane:14502 adet
Kişi Basına Konut Büyüklüğü: 25.81 m²
Ortalama Kaks:1.86
Ortalama Taks: 0.67
Ortalama Net Yoğunluk: 445 kişi/ha
7
05.05.2014
JEOLOJİK YAPI DEĞERLERİ
1. EĞİM ANALİZİ
2. JEOLOJİ ANALİZİ
4. NÜFUS YOĞUNLUĞU PAFTASI
5. TAKS PAFTASI ORTALAMA TAKS:0.65
Oran
(%)
Yerleşime Önlemli Uygun Alanlar 1(Kf, Tf)
33
Yerleşime Önlemli Uygun Alanlar 2(Çf)
30
Yerleşime Önlemli Uygun Alanlar 2(QA)
37
8
05.05.2014
Betonarme : 4101 adet, %65
1. BİNA CİNSİ PAFTASI
6. KAKS PAFTASI ORTALAMA KAKS:1.86
TOPLAM BİNA SAYISI : 6341 adet
İYİ DURUMDA : 208 adet, %3,5
ORTALAMA KAT YÜKSEKLİĞİ : 3
ORTA DURUMDA : 3758 adet, %59
KÖTÜ DURUMDA : 2342 adet, %37
2. BİNA DURUMU PAFTASI
1 KATLI : 2245 adet, %36
2 KATLI : 1387 adet, %22
3 KATLI : 1229 adet, %19
4 KATLI : 889 adet, %14
5 KATLI : 413 adet, %6
6 + KATLI: 145 adet, %3
3. BİNA KAT ADEDİ PAFTASI
9
05.05.2014
Donatı Alanları
Adet
Dini Tesis Alanı
11
7446
İlköğretim Tesisi
2
10058
23.8
1.Plansız Gelişme
2.Kentsel Çevre Ve Yaşam Kalitesinin Düşük Olması
3.Kötü Durumda ve Kalitesiz Yapı Stoğu
4.Nüfus ve Yapılaşma Yoğunluğu
5. Donatı Alanları Yetersizliği
6. Kentsel Hizmetler ve Altyapı Sorunları
17.6
1
5758
13.6
Kreş
1
65
0.2
3
974.5
2.3
Sosyokültürel Tesis
4
1411
3.4
Spor Alanı
1
16599
39
İdari Tesis
1
TOPLAM
SORUNLAR
%
Kentsel Hizmet Alanı
Sağlık Tesisi
4. ARAZİ KULLANIM PAFTASI
m²
45
0.1
42356.
100
5. DONATI ALANLARI PAFTASI
POTANSİYALLER
Şehir Merkezine Yakınlık, Rantın Yüksek Olması, Ulaşılabilirlik, Düşük Katlı
Binalar
5. Fiziksel Yaşam Çevrelerinde Bozulmalar
10
05.05.2014
“Mevcut yapıyı koruyarak yapılaşma ve kullanımlarla ilgili sağlıklaştırma ve
iyileştirme ”
•
•
•
“Donatıları, kentsel açık ve yeşil alanları yeterli bir yaşam alanı oluşturma”
•daha yaşanabilir bir çevre
•daha yeşil bir şehir
•nitelikli ve yeterli kentsel servisler
•çevredeki kentsel yaşamla bütünleşik nüfus
•bağlantılı ve erişilebilir bir kent,
mevcut fiziki dokuya çok fazla müdahale edilmeden fiziksel dokunun iyileştirilmesi,
münferit uygulamalara olanak verilerek hızlı bir yenilenmenin sağlanması,
mevcut kentsel yapının devamı niteliğinde uygulamada kolaylık getirilmesi hedeflenmiştir.
Bölge 6
Bölge 5
Bölge 7
Bölge 4
Bölge 3
Bölge 1
Bölge 2
2.SENARYO
1.SENARYO
“Kentsel yaşam ve çevre standartları yüksek yaşanabilir bir çevre
oluşturma”
ÖNCELİKLER
Münferit uygulamaya olanak verilmesi
Hızlı bir yenilenmenin sağlanması
Uygulamada kolaylık
Donatı oranlarının arttırılması
Kentsel yaşam ve çevre standartlarının
iyileştirilmesi
Kentsel alanların etkin biçimde kullanımının sağlanması.
• Kentin arazi parçalarının, kentin sürekli yenilenen kimliği içinde yeni anlamlar
kazanarak geliştirilmesini sağlamak.
• Günümüzde sürdürebilirlik hedefi ile bağlantılı olarak, bölgede fonksiyonunu devam
ettiremeyecek, fiziksel ömrünü tamamlamış, ya da yaşam ve çevre kalitesi düşük
alanların tekrar kullanımını sağlayan yenilemeye yönelik projelerin geliştirilmesi.
•
Fiziksel dokunun iyileştirilmesi
Nitelikli ve yeterli kentsel servisler
3.SENARYO
11
05.05.2014
•
•
•
Bölgenin Sağlıklı Ve Yaşanabilir Bir Çevreye Dönüşmesi Ön Planda Tutulmuştur,
Öncelikle Donatı Alanlarının Yeterli Düzeyde Artışının Sağlanması Hedeflenmiştir. (%22)
Plan Tasarımında Gerektiği Yerlerde Mevcut Durumdaki Kullanımların Değişmesi Önerilmiş Bunun Karşılığında Düzenli Ve
Yaşanabilir Fiziksel-sosyal Yaşam Ortamları Oluşturma, Kentsel Açık Mekan Ağı Kurma Ve Yaya Kullanımına Olanak Sağlama
Amaçlanmıştır.
Planın Etaplar Halinde Uygulanması İle Uygulamada Kolaylık Hedeflenmiştir.
2.Alternatif
ETAPLAR
PLAN YAKLAŞIMI
1/1000 ölçekli Fikirtepe ve Çevresi Uygulama İmar Planı Hedefleri;
kentsel dokunun iyileştirilmesi,
dönüşüm stratejilerinin belirlenmesi,
Gereksinimler doğrultusunda çeşitli donatılarla zenginleştirilmesi,
yaşam kalitesinin yükseltilmesi,
12
05.05.2014
Büyüklüğü 4001 m2 ve daha büyük parseller;
KAKS: 2,07 / h: serbest
İskan edilen 2 bodrum kat Emsal haricidir.
% 50 ilave KAKS verilmesi ve “uygulama yapılan alanın %10’u oranındaki
park, yeşil alanın emsali parselinde kullanılmak üzere parselin uygun bir
köşesinde kamuya terk edilecektir” notunun ilave edilmesi
1/1000 ÖLÇEKLİ FİKİRTEPE VE ÇEVRESİ UYGULAMA İMAR PLANI
13
05.05.2014
MAHALLE
Yönetim Birimi,
Sosyal ve fiziksel bir alt bölge,
Ekosistem
Bir bütünün parçası
14
05.05.2014
Mahalle Birimi Nüfus ve Alan Büyüklüğü
Yayanın yorulmadan yürüyebildiği mesafe ve yüzyüze ilişki
kurulabilecek kişi sayısı;
3500 – 5000 kişi
20-50 Ha.
800 m. yürüme yarıçapı
Mahalle;
Doğal ve sosyal çevre etkileşiminin belirlediği,
Yapılaşmış çevre kurgusu ile kolay algılanabilen
Yüz yüze ilişkilerin kurulabildiği,
Aidiyet ve sahiplenme duygularını ortaya çıkaran
Bir sosyal büyüklüğü tarif eden,
Eğitim, kültür, sağlık ve açık yeşil alan donatıları ve bu
donatı alanlarına erişilebilirliğin sağlandığı,
dolayısı ile planlamanın en temel birimi olarak kabul edilen
sağlıklı ve kaliteli konut yaşam çevresidir.
Mahalle Birimi Tasarımına İlişkin Çıkarımlar (2003 Atina
Karta’sı)
2./ Mahalle Biriminin Nüfus ve Alansal Boyutuna Uygun Parçalanması;
1./ Doğal çevre ile uyum;
15
05.05.2014
3./ Sınırları ile Algılanabilir Bir Birim;
4./Kontrollü Giriş-Çıkış (Mahalle Girişi) ile Güvenli ve Konforlu Bir
Yaşam Çevresi
5./Karma İşlevli, Çeşitliliğin Kurgulandığı Kaliteli Bir Çevre
Sonuç olarak;
Günümüz kentlerinde konut alanları, altyapısız ve donatısız,
sağlıksız kentsel çevreler oluşturmaktadır.
En temel problem; konut alanlarının bir mahalle birimi olarak
çevresi ile birlikte, bütüncül olarak ele alınmamasından
kaynaklanmaktadır.
Parsel bazında uygulamalar ile yönlendirilen kentlerde;
kentsel boşlukların yalnızca yol alanı olarak algılandığı,
Maksimum yapılaşma katsayıları ve kar beklentileri
doğrultusunda oluşturulan
konut alanları ile yaşanabilirlik ölçütlerine uygun olmayan,
sağlıksız ve en önemlisi doğal afetlerin yıkıcı etkilerine açık
kentsel mekânlar üretilmektedir.
Bu bağlamda kentsel dönüşüm olgusunun gündemde olduğu
günümüzde;
Parsel ve ada bazında, müteahhitlerin kâr oranlarına bağlı olarak,
boşluksuz ve yoğun (KAKS: 4.00 gibi) kentsel mekân
uygulamalarıyla, yaşam kalitesi standartlarının sağlanmadığı çok
daha olumsuz koşulların sergileneceği ortadadır.
Dolayısıyla dönüşüm bir fırsat olarak değerlendirilmeli ve sağlıklı
kentsel çevrelerin oluşturulmasını hedefleyen bir yaklaşım
benimsenmelidir.
16

Download Report