C : 1 Katibi Adi var iken, Mahkeme Reisi bu vazifeyi ifa edemez

Meclisi Mebusan
İ : 27
C : 1
3 Kânunusani 1334 (1918)
Katibi Adi var iken, Mahkeme Reisi bu vazifeyi ifa edemez.
zareti tarafından intihap edilir. Yani intihap taşradan olsa
Katibi Adlin m ü h r ü , Adliye Nezaretince tanzim ve hakke­
bile, emri tayin her halde Adliye Nezaretine aittir. Binae­
dilip kendisine gönderilinceye kadar bu m ü d d e t zarfında
naleyh memuriyeti Nezaretçe tasdik edilmekle beraber, tas­
Katibi Adi, hangi m ü h r ü istimal edecek? Katibi Adi bu
dik haberi kendisine vasıl olmadıkça bittabi iş göremez. Me­
m ü d d e t zarfında muamelatı mühürsüz mü yapacak? Bu ci­
muriyetinin tasdiki haberi kendisine gönderilinceye kadar
het h a k k ı n d a H ü k ü m e t veya Encümence bir şey düşünül­
bittabi m ü h r ü resmisi de gönderilir ve gönderilecek m ü h r ü
müş mü? Yani, Katibi Adlin nasbıyla m ü h r ü n kendisine vu­
istimal etmek suretiyle vazifesini ifa eder. Yoksa Adliye Ne­
sulü arasında geçecek m ü d d e t zarfında evrakı hangi mü­
zareti tarafından kendisine m ü h r ü resmi irsal edilmedikçe
hür ile mühürleyecektir?
veyahut kendisinin m ü h r ü şahsisi ile m ü h r ü resmi Nezare­
M E H M E T ŞEFÎK BEY (Bayazıt) — Efendim, M a h ­
keme Reisi, Katibi Adle vekaleten ifayı vazife ettiği z a m a n ,
k a n u n d a musarrah olduğu veçhile Katibi Adle ait evraka
kendi m ü h r ü zatisini de teşrik edecek. Fakat, Fuat Beye­
fendinin buyurdukları mesele, Katibi Ad! vefat ederse veya
azlolunursa, vazifesi Reisi Mahkeme tarafından veyahut ve­
kili canibinden rüyet edildiği z a m a n , bu vazifeye ait olan
evrak, hangi mühürle temhir edileceğine dairdir. Devair ve
tin defterine ilsak edilerek tasdik edilmedikçe o m ü h ü r is­
timal edilemez ve istimal ederse, bittabi o m ü h ü r , istimal
ettiği varakaya resmiyet bahşetmez ve bu hususta geçecek
zaman m ü h i m bir z a m a n değildir, ufak bir fasıladır. Her
halde mevsuk bir m ü h ü r istimalinden hasıl olacak faide bir,
iki günlük teahhurdan dolayı husulü tahmin olunacak za­
rara nazaran d a h a azimdir. Binaenaleyh t e a h h u r u bu mevsukiyete feda etmek lazım gelir.
m a h a k i m c e müsellem ve sabit bir hakikattir ki, vekil olan
FUAT BEY (Divaniye) — Efendim, H ü k ü m e t memu­
zat, m ü h r ü zatisini istimal eder. Bunun için zannederim ki
ru tarafından beyan olunan suret muvafıktır. Bendeniz,
maddeye ayrıca bir sarahat vermeye lüzum yoktur. M a h ­
mutlaka mühürler, Katibi Adîlerin buîunduğu mahalde hak­
keme Reisi, Mukavelat Muharriri namına m ü h r ü zatisi ile
kedilsin taraftan değilim. Mühürler mutlaka yeknesak ol­
evrakı temhir eder ve icap edenlere verir, b u n d a başka bir
malı ve aynı m e n b a d a n tasdik edilmelidir. Yalnız memle­
m a h z u r görülmüyor. Yeni bir mukarrerat Muharriri tayin
ket vasidir, vesaiti nakliyye de, m a l u m u n u z olan haldedir.
edildiği z a m a n Adliye Nezareti şüphesiz bir m ü h ü r yaptı­
Mühür, tabii posta ile gönderilecek. H a l b u k i ekseriya inti-
rır ve kendisine gönderir ve mühür vasıl oluncaya kadar yine
hab olunan memurların vazifesi, telgrafla tebliğ olunuyor.
aynı muamele cereyan eder.
Falan mahalle intihab olunan falan m e m u r u n memuriyeti
Iradei Seniyyeye iktiran etmiştir diye tebligat icra ediliyor.
FUAT BEY (Divaniye) — Efendim, Şefik Beyefendi­
Bu tebliğ, memurini Adliyyenin ifayı vazife etmesine kafi
nin ifadatı aliyyeieri, Encümenin kabul ettiği " 3 5 " inci
bir vesike addolunuyor. Mademki H ü k ü m e t , Katibi Adlin
m a d d e n i n sarahatine mugayirdir. Katibi Adi bulunmadığı
eline m ü h ü r vasıl o l m a d a n evvel ifayı vazifeye mübaşereti­
zaman " 3 5 " inci madde mucibince Katibi Adî vazifesi Mah­
ni muvafık görmüyor, o halde buna dair de kanun bir mad­
keme Reisi tarafından ifa olunduğu takdirde, Mahkeme Re­
de konulmalıdır. Ç ü n k ü Katibi Adi kendisine Iradei Seniy-
isi-, mahkemenin m ü h r ü resmisini istimal edecek ve sebebi­
ye tebliğ edildiği gün, muvazzaf olduğu vazifeyi ifaya sela-
ni beyan ederek öylece tevsik eyleyecektir. Nitekim, mad­
hiyetdardır. O n u ifayı vazifeden menetmeye kimsenin hak­
dede "Katibi Adi vazifesi, M a h k e m e Reisi tarafından ifa
kı yoktur. K a n u n d a sarahat yoksa, o vazifeyi ifadan me-
olunduğu takdirde, Katibi Adlin m ü h r ü resmisi yerine işbu
nolunamaz. Kanunen tescili ahkama memur olan bir adam,
vazifenin M a h k e m e Reisi tarafından sebebi ifası şerhedile-
o vazifeden, ancak kanunen menoîunabilir. H a l b u k i m ü h ­
rek m a h k e m e m ü h r ü resmisi ile H a k i m i n imza ve m ü h r ü
rü resmisi vasıl olmadıkça kendisini ifayı vazifeden menet-
zatisi vazolunur" deniliyor. Binaenaleyh bendenizin demin­
miş oluyoruz. Böyle zımnen mendoğru olamaz. Binaena­
ki itirazım, bu değildi. Hulasaten tekrar arzedeyim, Katibi
leyh ya k a n u n a bir m a d d e dercetmeli veyahut Katibi Adlin
Adlin Adliye Nezaretince tayini i!e m ü h r ü resmisinin ken­
m ü h r ü resmisi eline vasıl olmadıkça ifayı vazifeye seîahiye-
di eline vasi! olacağı z a m a n a kadar Katibi Adî hangi m ü h ­
ti yoktur. îşe mübaşereti m ü h r ü resmisinin eline vusulü gü­
rü istimal edecektir? Sualim budur.
M E H M E T ŞEFÎK BEY (Bayazıt) — Efendim, kendi­
sinden evvel tayin olunmuş Katibi Adî varsa, tabii o n u n
m ü h r ü n ü , yok ise, Mahkeme Reisinin tasdikina iktiran et­
mek şartiyîe m ü h r ü zatisini istimaî eder. Bu suretle mua­
melede hiçbir teahhur ve noksan vukua gelmez.
A B D U R R A H M A N M Ü N İ P BEY ( U m u r u Hukukiyye M ü d ü r ü ) — Efendim, Ketebei Adi, mutlaka Adliye Ne­
nünden itibaren demeîiyiz ki, ona göre Katibi Adlin tan­
zim edeceği mukavelat muteber olsun.
A S A F BEY (Van) — Adliye Nezaretinin telgrafla me­
muriyetlerini tebîiğ ettiği zevat, sırf H ü k k a m ve Iradei Seniyye ile m a n s u b olan memurlardır. Katibi Adlîerin memu­
riyeti Adliye Nezaretince tasdik edilir ve tasdik edilmekle
beraber emri posta ile gideceği için o zamana kadar müh­
rü de ihzar edilir. Zaten m ü h ü r de posta ile gidecektir. Emri
gidinceye kadar m ü h ü r de kendisine vasıl olur.
TBMM KÜTÜPHANESİ